Documente Academic
Documente Profesional
Documente Cultură
(Milk):
b"w eGgfn] :j:y ufO{ jf e}+;Lsf] y'gaf6 b'x]sf] / :jefljs cj:yfsf] :jR5 tfhf >fjnfO{ ;Demg'k5{ .
(Cow Milk):
&=%
(Milk fat)
*=)
(Buffalo Milk):
)!=)$ l3p
(Milk fat)
(Ghee):
l3p eGgfn] s'g} /+u jf kl//L gxfn]sf] / b"waf6 l;w} jf b"wsf] bxL jf lqmd jf dVvgaf6 tof/ ul/Psf] lrNnf]
kbfy{df ePsf] ;Dk"0f{ hnf+z p8\g] u/L vf/L :jR5 t'NofO{Psf] kbfy{nfO{ ;Demg' k5{ / b]xfo jdf]lhdsf] u'0f:t/ kl/lw
cg'?ksf] x'g'kg]{5 M
-s_
l/k\|moflS6e O08]S;
(Refractive Index)
-$)) ;]lG6u|]8df_
-v_
@*=) df g36]sf] .
-u_
-3_
k]/f]S;fO8 Eofn'
-_
(Peroxide Value)
hnf+z (Moisture)
(Processed Milk):
k|zf]lwt b"w eGgfn] cf+lzs ?kdf b"wsf] lrNnf] lemsL jf glemsL jf b"wsf] lrNnf] /lxt b'Uw 7f]; kbfy{ 3f]nL jf
g3f]nL b"wsf] lrNnf] #=) k|ltzt / b"wsf] lrNnf]afx]s b'Uw 7f]; kbfy{ *=) k|ltztdf 36L gePsf] tyf lg/f]ug k|lqmof
(Pasteurization) jf lhjf0f' xgg k|lqmof (Sterilization) ;DkGg u/L tof/ ul/Psf] t/n b"wnfO{ ;Demg'k5{ . o;df lg/f]ug
k|lqmof ul/Psf] k|zf]lwt b"wnfO{ k|zf]lwt tyf kf:r'/fOh\8 b"w / lhjf0f' xgg k|lqmof ;DkGg k|zf]lwt b"wnfO{ k|zf]lwt tyf
:6l/nfOH8 b"w eGg jf n]Vg ;lsg]5 .
(Evaporated Milk):
pfl:kt b"w eGgfn] b"waf6 cf+lzs ?kdf kfgL p8fO{ agfOPsf] t/n kbfy{nfO{ ;Demg' k5{ . o;df b"wsf] lrNnf]
sDtLdf &=* k|ltzt / b"wsf] lrNnf] ;lxt b"wsf] 7f]; kbfy{ sDtLdf @%=( k|ltzt ePsf] x'g'kg]{5 .
pfl:kt 3[tf+z/lxt b"w eGgfn] b"waf6 lrNnf] lgsflnPsf] / cf+lzs ?kdf kfgL p8fO{ agfOPsf] t/n kbfy{nfO{
;Demg'k5{ . o;df b"wsf] lrNnf] ;lxt b"wsf] 7f]; kbfy{ sDtLdf @)=) k|ltzt /xsf] x'g'kg]{5 .
dw'l/t ;+3l0ft b"w eGgfn] lrgL xfnL 3gf afSnf] agfOPsf] t/n b'Uw kbfy{nfO{ ;Demg'k5{ . o;df b"wsf] lrNnf]
sDtLdf *=) k|ltzt / lrNnf] ;lxt b"wsf] 7f]; kbfy{ sDtLdf #!=) k|ltzt / lrgLsf] dfqf sDtLdf $)=) k|ltzt /x]sf]
x['g'kg{]5 .
dw'l/t ;+3l0ft 3[tf+z /lxt b"w eGgfn] lrgL /fvL b"wsf] lrNnf] kbfy{ lgsfln b"wnfO{ 3gf afSnf] agfOPsf] b'Uw
t/n kbfy{nfO{ ;Demg'k5{ . o;df lrNnf] ;lxt b"wsf] 7f]; kbfy{ sDtLdf @^=) k|ltzt, lrgLsf] dfqf sDtLdf $)=) k|ltzt
x'g'sf] ;fy} lrNnf] kbfy{ )=% k|ltzt df ga9]sf] x'g'k5{ .
cf+lzs 3[tf+z /lxt dw'l/t ;+3l0ft b"w (Partly Skimmed Sweetened Condensed Milk) eGgfn] lrNnf] ;lxt b"wsf]
7f]; kbfy{ sDtLdf @* k|ltzt, lrgL sDtLdf $) k|ltzt / lrNnf] kbfy{ sDtLdf #=) / a9Ldf (=) k|ltzt /x]sf] x'g'kg]{5 .
)!=!! dVvg
(Butter):
dVvg eGgfn] ufO{ jf e}+;Lsf] b"w jf b'\j} jf lqmddf lg/f]ug k|lqmof (Pasteurization) k"/f u/L lgsflnPsf] b"wsf]
lrNnf] kbfy{nfO{ ;Demg'k5{ . o;df v'b b"wsf] lrNnf] *) k|ltztdf g36]sf], lrNnf] afx]s b"wsf] 7f]; kbfy{ @ k|ltztdf
ga9]sf] / hnf+z !^ k|ltztdf ga9]sf] x'g'k5{ . t/ n]andf pNn]v u/]sf] v08df hnf+z !* k|ltzt;Dd x'g ;Sb5 . o;df
z' vfg] g'g jf Pgf6f] -/+u_ jf b'j} ;dfj]z ePsf] x'g ;Sb5 . o;df s'g} k/L/L (preservative) ld;fOPsf] x'g'x'b}g .
dVvgsf] ?kdf l;w} ef]hgdf k|of]u gx'g] t/ pTkfbg sfo{df dfq k|of]u x'g] gvf/LPsf] l3p -gf}gL_ nfO{ o; kl/efiff
cGtu{tsf] dVvg dflgg] 5}g .
)!=!@ lqmd
(Cream):
lqmd eGgfn] ufO{ jf e}+;Lsf] jf b'a}sf] b"wnfO{ lg/f]ug k|lqmof (Pasteurization) k"/f u/L b"wsf] lrNnf] 3gf x'g] u/L
tof/ ul/Psf] k|lgnDa -kfgLdf b"wsf] lrNnf] g5'lg] u/L ldl;Psf]_ nfO{ ;Demg'k5{ . o;df b"wsf] lrNnf]sf] dfqf sDtLdf !*=)
k|ltzt /x]sf] x'g'kg]{5 .
)!=!# bxL
(Curd):
bxL eGgfn] ufO{ jf e}+;L jf b'j}sf] b"wnfO{ lg/f]ug k|lqmof (Pasteurization) u/L jf pdfnL dg tftf] cj:yfdf NofO{
bxLsf] aLp (Lactobacillus culture) xfnL k|fs[lts tj/n] cDntf pTkGg x'g] u/L hdfO{ agfPsf] kbfy{nfO{ ;Demg'k5{ . t/
ufO{sf] b"waf6 ag]sf] bxL jf b"wsf] lrNnf] lemlsPsf] b"w (Skimmed milk) af6 ag]sf] bxL ePdf ;f]xL cg'?k b"wsf] 7f]; kbfy{
/x]sf] x'g'kg{] cGoyf e}+;Lsf] b"w ;/x x'g] u/L, b"wsf] lrNnf] / lrNnf] afx]s b"wsf] 7f]; kbfy{ df}h'bf /x]s f] x'g'kg{]5 . o;df
lrgL jf vfg] d;nf ld;fOPsf] jf gld;fOPsf] x'g ;St5 / o;afx]s c? kbfy{ ld;fOPsf] x'g'x'b}g . o;/L lrgL, d;nf
ld;fOPsf] b"wsf] 7f]; kbfy{ / To:tf kbfy{ afx]s b"wsf] dfqfsf] cfwf/df /x]sf] x'g'kg{]5 .
b|i6JoM
pko'{Qm ;\s]t gDa/ )!=)%, )!=!!, )!=!@ / )!=!# df plNnlvt b"w jf lqmdsf] lg/f]ug k|lqmof (Pasteurization) ubf{
b"w jf lqmdnfO{ sDtLdf ^#) ;]l06u|]8df #) ldg]6sf] ;doeGbf sd gx'g] u/L ;Dk"0f{ b"w jf lqmdnfO{ ttfO{ jf cGo s'g} a9L
tfkqmddf lg/f]ug lqmof k'Ug] ;do;Dd /fvL To;kl5 t'?Gt ;Dk"0f{ b"w jf lqmdnfO{ !)) ;]lG6u|]8 jf Tof] eGbf sd tfkqmd
;Dd lr:ofO{Psf] x'g'kg{]5 / b]xfo dfkb08 adf]lhd lg/f]ug k|lqmof k"/f u/]sf] x'g'kg{]5M
!_
@_
lg/f]ug ul/Psf] b"w tyf cGo b'Uw t/n kbfy{ laqmLdf /flvPsf] eP jf tof/ ul/Psf] ePdf k|lt ldlnln6/df
sf]nLkmd{ (Coliform) u0fgf z'Go x'g'kg{]5 .
hn lgisfzgsf] nflu ckgfOPsf] k|lsof vfB kbfy{ Kofs ul/Psf] efF8f]sf] n]jndf :ki6 pNn]v ePsf] x'g'kg{]5 . o;df
:6fr{ (Starch), s'g} klg P06L clS;8\ofG6x? (Anti-oxidant), w"nf], ck|;f+lus aflxl/ /+u, uGw, P;]G;, kl//L gxfn]sf] tyf
oflG;8 b'u{Gw ;d]t gePsf] x'g'k5{ / b]xfo jdf]lhdsf] u'0f:t/ kl/lw cg'?ksf] x'g'kg{]5 M
!=
hnf+z (Moisture)
-tf}nsf] cfwf/df_
@=
#=
$=
%=
^=
s_ 3'ngzLntf ;+s]t
(Solubility Index)
(Solubility)
/f]n/ 8fO8
:k|] 8fO8
&=
le6fldg P
*=
le6fldg l8
(Roller drided)
(Spray dried)
(Rentinol)
(Expressed as Cholecalciferol)
(=
nf]xf
!)=
yfoldg
!!=
lgsf]l6gfdfO8
!@=
l/jf]Nkm]ljg
!#=
le6fldg la^
!$=
le6fldg la!@
!%=
kmf]lns Pl;8
!^=
k]G6f]y]lgs Pl;8
!&=
jfof]l6g
!*=
le6fldg ;L
(Vitamin C)
!(=
le6fldg s]
(Vitamin K)
@)=
sk/
@!=
cfof]l8g
@@=
DofGuflgh
@#=
lh\s
@$=
;f]l8od
@%=
kf]6fl;od
@^=
Snf]/fO8
@&=
kmf];km/;
@*=
DofUg]l;od
@(=
SoflN;od
#)=
sf]lng
#!=
AofS6]l/of u0fgf
#@=
sf]lnkmd{ u0fgf
(Iron)
(Thiamine)
(Nicotinamide)
(Riboflavin)
(Vitamin B6)
(Vitamin B12)
(Folic acid)
(Pantothenic acid)
(Biotin)
(Copper)
(Iodine)
( Manganese)
(Zinc)
(Sodium)
(Potassium)
(Choride)
(Phosphorus)
(Magnesium)
(Calcium)
(Choline)
(Bacterial count)
(Coliform count)
pko'{Qm adf]lhdsf] pTkflbt lzz' b'Uw cfxf/ (Infant Milk Food) b|j0f d'lb|t (Hermaticallly sealed) ef8f]df Kofs ul/Psf]
x'g'kg]{5 / pQm ef8fsf] n]jndf pTkfbg ldlt tyf pkef]Uo ldlt :ki6 ?kn] pNn]v ug'{ kb{5 .
3
(Infant Food):
lzz' cfxf/ eGgfn] cfdfsf] b"wsf] cefjdf vf; lsl;dsf] kf]lifnf] v'/fssf] cfjZostf kg]{ !@ dlxgf;Ddsf]
lzz'sf] nflu ufO{sf] jf e}+;Lsf] jf b'j} b"wsf] ;ld>0fnfO{ :k|] 8fO (Spray drying) jf /f]n/ 8fO (Roller drying) k|lqmoff/f
hn lgisfzg u/L hnf+z a9Ldf $=% k|ltztdf NofO{ tof/ ul/Psf] vfB kbfy{nfO{ ;Demg'k5{ . o;sf] k|of]udf NofOg] b"wsf]
lrNnf] kbfy{ ;Dk"0f{ jf cf+lzs ?kdf lemsL To;sf] ;fdf lngf]lns Pl;8 (linoleic acid) h:tf clgjfo{ of6L Pl;8
(Essential fatty acid) a9L dfqfdf ;dfj]z ePsf] jg:klt t]nx?af6 lrNnf] kbfy{sf] dfqf k"lt{ ul/Psf] x'G5 tyf o;sf] cnfjf
sfjf]{xfO8]6x? -h:t}M lrgL, 8]S:6f]h (Dextrose), 8]S:6Lg (Dextrins), dfN6f]h (Maltose), NofS6f]h (Lactose)] /fvL tof/ u/]sf]
x'g ;Sb5 ;fy} nf}xtflTjs nj0fx?, kmf]:k]m6 (Phosphate), ;fO6]6 (Citrate), vlgh tTjx? / le6fldgx? cflb ;dfj]z ePsf]
x'g ;Sb5 .
hn lgisfzgsf] nflu ckgfOPsf k|lqmof vfB kbfy{ Kofs ul/Psf] ef8f]sf] n]jndf :ki6 pNn]v ePsf] x'g'kg]{5 .
o;df :6fr{ (Starch), s'g} klg P06L clS;8\ofG6x? (Anti-oxidants), w"nf], ck|;f+lus aflx/L /+u, uGw, P;]G;, kl//IfL gxfn]sf]
/ oflG; b'u{Gw /lxt x'g'kb{5 / b]xfo adf]lhd u'0f:t/ kl/lw cg';f/sf] x'g'kg]{5M
!=
hnf+z (Moisture)
-t}nsf] cfwf/df_
@=
#=
$=
%=
^=
3'ngzLntf
(Solubility):
s_ 3'ngzLntf ;+s]t
(Solubility Index):
/f]n/ 8fO8 (Roller dried)
:k|] 8fO8 (Spray dried)
&=
le6fldg P
*=
le6fldg 8L
(=
nf]xf
!)=
yfoldg
!!=
l/jf]Nk]mljg
!@=
lgsf]l6gfdfO8
(Nicotinamide)
!#=
le6ldg la^
(Vitamin B6)
!$=
le6fldg la!@
!%=
kmf]lns Pl;8
!^=
k]G6f]y]lgs Pl;8
!&=
afof]l6g
!*=
le6fldg ;L
(Vitamin C)
!(=
le6fldg s]
(Vitamin K)
@)=
sk/
@!=
cfof]l8g
(Retinol)
(Cholecalciferol)
(Iron)
(Thiamine)
(Riboflavin)
(Vitamin B12)
(Folic acid)
(Pantothenic acid)
(Biotin)
(Copper)
(Iodine)
@@=
DofGuflgh
@#=
lh\s
@$=
;f]l8od
@%=
kf]6fl;od
@^=
Snf]/fO8
@&=
kmf];km/;
@*=
DofUg]l;od
@(=
SoflN;od
#)=
sf]lng
#!=
AofS6]l/of u0fgf
#@=
sf]lnkmd{ u0fgf
(Manganese)
(Zine)
(Sodium)
(Potassium)
(Chloride)
(Phosphorous)
(Magnesium)
(Calcium)
(Choline)
(Bacterial count)
(Coliform count)
b|i6Jo
pNn]v ul/P adf]lhdsf] pTkflbt lzz' cfxf/ (Infant food) b|j0f d'lb|t (Hermatically sealed) ef8fdf Kofs ul/Psf]
x'g'kg]{5 / pQm ef8fsf] n]jndf pTkfbg ldlt / pkef]Uo ldlt :ki6 pNn]v ePsf] x'g'kg]{5 .
w"nf] b"w eGgfn] ufO{ jf e}+;L jf b'j}sf] b"wsf] ;ld>0fnfO{ jf lgwf{l/t :t/sf] b"wnfO{ /fd|/L hn lgisfzg u/L tof/
ul/Psf] vfB kbfy{nfO{ ;Demg'k5{ / o;sf] u'0f:t/ kl/lw b]xfo adf]lhd x'g'kg]{5 M
!=
hnfz
@=
#=
k|f]l6g (Protein)
-lrNnf] kbfy{ /lxt b'Uw 7f]; kbfy{df_
$=
cDntf ((Acidity)
-NoflS6s Pl;8sf] cfwf/df_
%=
3'ngzLntf (Solubility)
:k|] 8fO8df (Spray dried)
/f]n/ 8fO8df (Roller dried)
^=
&=
% k|ltztdf ga9]sf] .
(Moisture)
(Milk fat)
@^ k|ltztdf g36]sf] .
#$ k|ltztdf g36]sf] .
!=@ k|ltztdf ga9]sf] .
sf]lnkmd{
(Coliform)
3[tf+z /lxt w"nf] b"w eGgfn] ufO{ jf e}+;L jf b'j}sf] b"wsf] ;ld>0fnfO{ jf lgwf{l/t:t/sf] 3[tf+z /lxt b"wnfO{ /fd|/L hn
lgisfzg u/L tof/ u/]sf] vfB kbfy{nfO{ ;Demg'k5{ . o;df ;f]l8od afO{sfaf]{g]6 x'g'x'b}g / o;sf] u'0f:t/ kl/lw b]xfo
adf]lhd x'g'kg]{5 M
!=
hnfz
% k|ltztdf ga9]sf] .
@=
#=
k|f]l6g (Protein)
#$ k|ltztdf g36]sf] .
- lrNnf] kbfy{ /lxt b'Uw 7f]; kbfy{df_
$=
cDntf (Acidity)
-NoflS6s Pl;8sf] cfwf/df_
%=
3'ngzLntf
(Moisture)
(Milk fat)
(Solubility)
5
sf]lnkmd{
(Coliform)
dfly pNn]lvt )!=!^ sf] w"nf] b"w / )!=!& sf] 3[tf+z /lxt w"nf] b"w b'j}df b]xfo adf]lhdsf] yk u'0f:t/ kl/lw ;d]t x'g'
kg]{5 M
!=
b"lift tTjx?
;xg ;Ldf
(Contaminants)
(Heavy metals)
!= cf;]{lgs
@= ln8
(Arsenic)
(Lead)
#= Sof8ldod
(Cadmium)
(Total Aflatoxin)
-u_ ljls/0f
(Radiation)
(Pesticides residue)
!= clN8g 8fOlN8g
(Aldrin /Dieldrin)
@= Snf]/8]g
(Chlordane)
(DDT)
(DDT, DDD & DDE Singly
or in combination)
#= 8L=8L=6L=
$= k]mlg6f]lyog
(Fenitrothion)
%= x]K6fSnf]/ (Heptachlor)
^= lnG8]g (Lindane)
&= Nsf]/k]mglegkmf];
(Chlorfenvinphos)
*= Snf]/kfOl/kmf];
(Chlorpyrifos)
(= @,$ 8L (2, 4 D)
!)= Olyog (Ethion)
!!= df]gf]qmf]6f]kmf];
(Monocrotophos)
!@= sfj]{G8flhd
(Carbendazim)
!#= a]gf]dfOn
(Benomyl)
!^= Ol8k]mgkmf];
!&=
!*=
!(=
@)=
@!=
(Tolerance limit)
k]mlGyog (Fenthion)
k]mGefn]/]6 (Fenvalerate)
k]mGyf]P6 (Phenthoate)
kmf]/]6 (Phorate)
lk|ldkmf];ldyfOn
(Primiphosmethyl)
b|i6JoM w"nf] b"wdf hLjgfzs ljiffbLsf] u0fgf lrNnf] kbfy{sf] cfwf/df ul/g'kb{5 .
@=
n]jn
hn lgisfzgsf] nflu ckgfOPsf] ljlw n]jndf :ki6 pNn]v ePsf] x'g'kg]{5 . pNn]v ul/P adf]lhd pTkfbg
ul/Psf] w"nf] b"w b|j0f d'lb|t (Hermetically sealed) ef8fdf Kofs ul/g'sf] ;fy} pQm ef8fsf] n]jndf vfB lgodfjnL
cg';f/ n]jn :ki6 pNn]v ePsf] x'g'kg]{5 .
#=
vfB of]ulzn
(Food Additives)
-s_ :6]ljnfOh;{
(Stabilizers)
!= ;f]l8od ;fO6]6
% u|fd k|lt lsnf]u|fddf ga9]s]f -5'} jf ;+o'Qm ?kdf hnf+z /lxt z'is kbfy{
(Anhydrous substances) df pNn]v ul/Psf]_
@= kf]6fl;od ;fO6]6
-v_ km/ld Ph]G6 (Firming agents)
!= kf]6fl;od Snf]/fO8
% u|fd k|lt lsnf]u|fddf ga9]s]f -5'} jf ;+o'Qm ?kdf hnf+z /lxt z'is kbfy{
(Anhydrous substances) df pNn]v ul/Psf]_
$= 6fOkm:k]m6
%= kf]lnkm:k]m6
^= ;f]l8od sfaf]{g]6
&= kf]6fl;od sfaf]{g]6
-3_ OdlN;kmfo/
(Emulsifiers)
*= DofUg]l;od l;lns]6
(= ;f]l8od Pn'ldgf]l;lns]6
!)=SoflN;od Pn'ldlgod l;lns]6
!!= Pn'ldlgod l;lns]6
-r_ PlG6clS;8]G6\;
(Anti-oxidants)
7
!= PnP:slj{s Pl;8
@= ;f]l8od P:sa]{6
#= P:sla{s kflNd6]6
$= Ao"6fOn]6]8 xfO8f]lS;Plg;f]n
)!=!* kgL/5]gf
(BHA) )=)!
(Paneer)
kgL/5]gf eGgfn] :j:Yo ufO{ jf e}+;L jf b'j}sf] b'wnfO{ lg/f]ug (Pasteurization) k|lqmof k'/f u/L cldnf] b'w, NoflS6s Pl;8
(Lactic Acid) jf ;fO{l6s Pl;8 (Citric Acid) f/f k|]l;lk6]zg (Precipitation) u/L agfPsf] 7f]; kbfy{nfO{ ;Demg' k5{ . of] w"nf]
b"w (Milk Powder) sf] k|of]u ul/ klg agfpg ;lsg]5 . o;df ofG;L8 b'u{Gw ePsf] jf 9';L k/]sf] tyf aflx/L / / cGo
kbfy{ ld;fO{Psf] x'g'x'b}g / b]xfo adf]lhdsf] u'0f:t/ kl/lw cg'?ksf] x'g' kb{5 M
-s_
hnf+z
(Moisture)
-v_
kl/efiffM
pNn]lvt lg/f]ug (Pasteurization) k|lqmof ;]t gDa/ )!= b"w tyf b'Uw kbfy{x?
/x]sf] cg'?k g} eGg] ;Demg' kb{5 .
cGtu{t
(Mustard Oil):
tf]/Lsf] t]n eGgfn] a|fl;sf hflt (Brassica Species) sf tf]/L, ;:o"{+ (campestris) /fof] (juncea) jf ;nud (napus) pkhfltsf
;Unf] tyf ;kmf t]nxgaf6 lgsflnPsf] t]n nfO{ ;Demg'k5{ . of] t]n oflG;8 b'u{Gw -clS;8fOH8 x'gfsf] sf/0f_+ gePsf], kfgL 5'lg] u/L
hnf+z gePsf], ck|f;+lus aflx/L /+u, uGw, P;]G; gxfn]sf] / s;/ d}nf /lxt :jR5 ;kmf x'g'kg]{5 Pj+ b]xfo adf]lhdsf] u'0f:t/ kl/lw
cg'?ksf] x'g'kg]{5 .
-s_ l/ |oflS6e O08]S; -$) l8=;]=df_ !=$^$^ b]lv !=$^^@ ;Dd .
(Refractive index)
(Saponification value)
(Iodine value)
(Unsaponifiable matter)
-_ Pl;8 Eofn'
(Acid value)
(Bellier test)
g]u]l6e x'g'kg]{5 .
(Hexabromide test)
(Argemone)
cfoft u/LPsf] /]kl;8 cfon eGgfn] a|fl;sf hfltsf -/fof], tf]/L_ h:t} a|fl;sf SofDk]:6L;, la= hlG;of] cyjf la=
g]K; (Brassica campestris, B. juncea or B. napus) OToflb pkhfltsf] ;Unf] tyf O?l;s Pl;8 (Erusic acid) eGg] tTj
36fOPsf] t]nxgaf6 lgsfnL dfgj pkof]usf] nflu pko'Qm x'g] u/L k|zf]wg ul/Psf] t]nnfO{ ;Demg' k5{ . of] t]n b'u{Gw clS;8fOhsf] sf/0f_ gePsf], kfgL 5'lg] u/L hnf+z gePsf], ck|f;+lus aflx/L /+u, uGw, P;]G; gxfn]sf] Pj+ s;/ d}nf /lxt
:jR5 ;kmf eO{ b]xfo adf]lhdsf] u'0f:t/ kl/lw cg'?ksf] x'g'kg]{5M
-s_ l/ |oflS6e O08]S; -$) l8=;]=df_ !=$^% b]lv !=$^( ;Dd .
(Refractive index)
(Iodine value)
(Saponification value)
(Unsaponifiable matter)
9
-_ Pl;8 Eofn'
(Acid value)
(Peroxide value)
g]u]l6e .
(Hexabromide test)
(Soyabean Oil):
e6df;sf] t]n eGgfn] ;kmf :j:y e6df; (Glycine max) af6 lgsflnPsf] z'4 t]nnfO{ ;Demg'k5{ . o;df /x]sf] vf]6f]
sf] clwstd dfqf hn ;+of]hg (Hydration) / oflGqs (Mechanical) jf ef}lts k|0ffnLf/f /fd|/L lems]sf] x'g'kg]{5 . of] t]n
oflG;8 b'u{w -clS;8fOH8_ gePsf], kfgL 5'lg] u/L hnf+z gePsf], c? afo tTj, /+u, uGw, P;]G; / vlgh t]n gxfn]sf]
Pj+ s;/ d}nf /lxt :jR5 ;kmf eO{ b]xfo adf]lhdsf] u'0f:t/ kl/lw cg'?ksf] x'g'kg]{5 M
(Gum)
(Saponification value)
(Iodine value)
(Acid value)
-_ k]/f]S;fO8 Eofn'
(Peroxide value)
(Unsaponifiable matter)
(Phosphorous content)
(Palm Oil):
kfd cfon eGgfn] (Elaeis Guineensis) hftsf] kfd kmnsf] u'bLaf6 lgsflnPsf] / dfgj pkef]usf] nflu pko'Qm x'g]
u/L k|zf]wg ul/Psf] t]nnfO{ ;Demg' k5{ . of] t]n oflG;8 b'u{Gw -clS;8fOH8sf] sf/0f_ gePsf], kfgL 5'lg] u/L hnf+z
gePsf], c? afo tTj, /+u, uGw, P;]G; / vlgh t]n gxfn]sf] Pj+ s;/ d}nf /lxt :jR5 ;kmf eO{ b]xfo adf]lhdsf] u'0f:t/
kl/lw cg'?ksf] x'g' kg]{5 M
-s_ l/ |oflS6e O08]S; -%) l8=;]=df_
(Refractive index)
(Melting Point)
(Saponification value)
$% b]lv %^ ;Dd .
(Iodine value)
10
(Unsaponifiable matter)
(Acid value)
(Peroxide value)
kfd sg]{n cfon eGgfn] (Elaeis guineensis) hftsf] kfd kmnsf] laofaf6 lgsflnPsf] / dfgj pkef]usf] nflu
pko'Qm x'g] u/L k|zf]wg ul/Psf] t]nnfO{ ;Demg'k5{ . of] t]n oflG;8 b'u{Gw -clS;8fOH8sf] sf/0f_ gePsf], kfgL 5'lg] u/L
hnf+z gePsf], c? afo tTj, /+u, uGw, P;]G; / vlgh t]n gxfn]sf] Pj+ s;/ d}nf /lxt :jR5 ;kmf eO{ b]xfo adf]lhdsf]
u'0f:t/ kl/lw cg'?ksf] x'g'kg]{5 M
-s_ l/ |oflS6e O08]S; -$) l8=;]=df_ !=$$() b]lv !=$%@);Dd .
(Refractive index)
-v
:ofkf]gLlkms]zg EofNf'
(Saponification value)
!) b]lv @# ;Dd .
(Iodine value)
(Unsaponifiable matter)
-_ Pl;8 Eofn'
(Acid value)
(Peroxide value)
)@=)^ kfdf]lng
(Palmolein):
kfdf]lng eGgfn] (Elaeis guineensis) hftsf] kfd kmnaf6 lgsflnPsf] t]nnfO{ vl08s/0f k|lqmoff/f clwsf+z t/n
kbfy{ dfq 5'6\ofOPsf t]nnfO{ ;Demg' k5{ . of] t]n oflG;8 b'u{Gw -clS;8fOH8sf] sf/0f_ gePsf], kfgL 5'lg] u/L hnf+z
gePsf], c? afo tTj, /+u, uGw, P;]G; / vlgh t]n gxfn]sf] / s;/ d}nf /lxt :jR5 ;kmf eO{ b]xfo adf]lhdsf] u'0f:t/
kl/lw cg'?ksf] x'g'kg]{5 M
-s_ l/ |oflS6e O08]S; -$) l8=;]=df_ !=$%%) b]lv !=$^!) ;Dd .
(Refractive index)
(Saponification value)
%$ b]lv ^@ ;Dd .
(Iodine value)
(Unsaponifiable matter)
-_ Pl;8 Eofn'
(Acid value)
(Peroxide value)
(Groundnut Oil):
11
abfdsf] t]n eGgfn] ;kmf, :jR5 abfd (Arachis hypogoes) af6 k]n]/ lgsfn]sf] t]nnfO{ ;Demg' k5{ . of] t]n ;kmf,
oflG;8 b'u{Gw gePsf], aflx/L kbfy{ gldl;Psf], kfgL 5'lg] u/L hnf+z gePsf], /+u, uGw, P;]G; / vlgh t]n gePsf] nfO{
;Demg' k5{ Pj+ b]xfo adf]lhdsf] u'0f:t/ kl/lw cg'?ksf] x'g'kg]{5 M
-s_ l/ |oflS6e O08]S; -$) l8=;]=df_ !=$^@) b]lv !=$^$) ;Dd .
(Refractive index)
(Saponification value)
*% b]lv (( ;Dd .
(Iodine value)
(Unsaponifiable matter)
-_ a]lnP/ 6]i6
#( b]lv $! ;Dd .
(Bellier test)
(Acid value)
(Peroxide value)
(Coconut Oil):
gl/jnsf] t]n eGgfn] gl/jn (Cocos mucifera) kmnsf] laof (Copra) af6 lgsflnPsf] t]nnfO{ ;Demg'k5{ . of] t]n
oflG;8 b'u{Gw gePsf], kfgL 5'lg] u/L hnf+z gePsf], c? afo tTj, /+u, uGw, P;]G; / vlgh t]n gxfn]sf] Pj+ s;/ d}nf
/lxt :jR5 ;kmf eO{ b]xfo adf]lhdsf] u'0f:t/ kl/lw cg'?ksf] x'g' kg]{5 .
-s_ l/ |oflS6e O08]S; -$) l8=;]=df_ !=$$*) b]lv !=$%)) ;Dd .
(Refractive index)
(Saponification value)
^ b]lv !! ;Dd .
(Iodine value)
(Unsaponifiable matter)
-_ Pl;8 Eofn'
(Acid value)
(Sesame Oil):
tLnsf] t]n eGgfn] ;kmf ;Unf] sfnf], v}/f], ;]tf] cyjf oL ;a} ldl;Psf] tLnsf] u]8f (Sesamum indicum) af6
lgsflnPsf] z'4 t]nnfO{ ;Demg'k5{ . of] t]n oflG;8 b'u{Gw -clS;8fOH8\_ gePsf], kfgL 5'lg] u/L hnf+z gePsf], c? s'g}
aflx/L tTj gePsf], /+u, uGw, P;]G; / vlgh t]n gxfn]sf] Pj+ s;/, d}nf /lxt :jR5, ;kmf eO{ b]xfo adf]lhdsf] u'0f:t/
kl/lw cg'?ksf] x'g'kg]{5 .
-s_ l/ |oflS6e O08]S; -$) l8=;]=df_ !=$^%) b]lv !=$^() ;Dd .
(Refractive index)
(Saponification value)
(Iodine value)
12
(Unsaponifiable matter)
pkl:yt
(Positive)
(Baudouin Test)
(Acid value)
(Peroxide value)
ds}sf] t]n eGgfn] :jR5, ;kmf ds}sf] u]8f (Zea mays Linn) af6 lgsflnPsf] t]nnfO{ ;Demg' k5{ . of] t]n oflG;8
b'u{Gw /lxt, kfgL 5'lg] u/L hnf+z gePsf], c? afo tTj, /+u, uGw, P;]G; / vlgh t]n gxfn]sf] Pj+ s;/, d}nf /lxt :jR5,
;kmf eO{ b]xfo adf]lhdsf] u'0f:t/ kl/lw cg'?ksf] x'g'kg]{5 M
-s_ l/ |oflS6e O08]S; -$) l8=;]=df_ !=$^%) b]lv !=$^*) ;Dd .
(Refractive index)
(Iodine value)
(Saponification value)
(Unsaponifiable matter)
-_ Pl;8 Eofn'
(Acid value)
(Peroxide value)
(Sunflower Oil):
;"o{d'vLsf] t]n eGgfn] ;"o{d'vL k"mnsf] :j:y / ;kmf laof (Helianthus annus Linn) af6 cyjf ;"o{d'vL k"mnsf]
lkgfnfO{ ;f]ne]G6 PS:6fS;g cyjf PS;k|];g ljlw (Solvent extraction or expression method) ckgfO{ lgsflnPsf] t]nnfO{
;Demg' k5{ . of] t]n ;kmf, :jR5, oflG;8 b'u{Gw gePsf], kfgL 5'lg] u/L hnf+z gePsf], c? afo tTj, s;/ /lxt, /+u jf
uGw cfpg] j:t' jf vlgh t]n gldl;Psf] x'g'kg]{5 Pj+ b]xfo adf]lhdsf] u'0f:t/ kl/lw cg'?ksf] x'g'kg]{5 M
-s_ l/ |oflS6e O08]S; -$) l8=;]=df_ !=$^^) b]lv !=$^() ;Dd .
(Refractive index)
(Iodine value)
(Saponification value)
(Unsaponifiable matter)
-_ Pl;8 Eofn'
(Acid value)
(Olive Oil):
13
h}t'gsf] t]n eGgfn] h}t'gsf] kfs]sf] kmn (Olea europea) af6 lgsflnPsf] t]nnfO{ ;Demg' k5{ . of] :jR5, s;/ /lxt,
kfgL 5'lg] u/L hnf+z gePsf], s'g} /+u jf uGw cfpg] j:t' jf vlgh t]n gldl;Psf] x'g'kg]{5 / b]xfo adf]lhdsf] u'0f:t/
kl/lw cg'?ksf] x'g'kg]{5 M
-s_ l/ |oflS6e O08]S; -$) l8=;]=df_ !=$^)! b]lv !=$^#) ;Dd .
(Refractive index)
(Iodine value)
(Saponification value)
(Unsaponifiable matter)
-_ Pl;8 Eofn'
(Acid value)
(Peroxide value)
(Safflowerseed Oil):
s';'dsf] t]n eGgfn] ;kmf :jR5 s';'dsf] laof (Seeds of Carthamus tinctorius) af6 lgsflnPsf] t]nnfO{ ;Demg'k5{ . of]
t]n :jR5, s;/ /lxt, kfgL 5'lg] u/L hnf+z gePsf], /+u jf uGw cfpg] j:t' jf vlgh t]n gldl;Psf] x'g'kg]{5 / b]xfo
adf]lhdsf] u'0f:t/ kl/lw cg'?ksf] x'g'kg]{5 M
-s_ l/ |oflS6e O08]S; -$) l8=;]=df_ !=$^& b]lv !=$&) ;Dd .
(Refractive index)
(Saponification value)
(Unsaponifiable matter)
-_ Pl;8 Eofn'
(Acid value)
(Peroxide value)
k|zf]lwt jg:klt t]n eGgfn] s'g} vfg] jg:klt t]nnfO{ /f;folgs jf ef}lts k|lqmoff/f Go'6nfOH8 (neutralised) u/L
Pah/a]G6 cy{ (absorbent earth) jf PlS6e]6]8 sfa{g (activated carbon) jf b'j} k|of]uf/f lAnR8 (bleached) ul/Psf] / jfkmsf]
k|of]uf/f l8cf]8f]/fOH8\ (deodourised) t'NofOPsf] t]nnfO{ ;Demg'k5{ . of] t]ndf cGo s'g} lsl;dsf] /;fogsf] k|of]u x'g'x'b}g .
h'g t]naf6 k|zf]wg u/L agfOPsf] xf], ;f] t]nsf] gfd n]jndf k|i6 pNn]v ePsf] x'g'kg]{5 / pQm k|zf]lwt t]nsf] u'0f:t/ h'g
t]naf6 k|zf]wg ul/Psf] xf] ;f]xL t]n cg'?ksf] x'g'kg]{5 . t/ Pl;8 Eofn' (acid value)
)=%
ldlnu|fd
kf]6fl;od
xfO8f]S;fO8
k|lt
u|fd
t]ndf
ga9]sf]
x'g'kg]{5
/
k]/f]S;fO8
Eofn' (peroxide value) !) ldln OSjLEofn]G6 k]/f]S;fO8 clS;hg k|lt lsnf]u|fd t]ndf ga9]sf] / hnf+z )=! k|ltzt eGbf
ggf3]sf] x'g'kg]{5 .
olb s'g} klg t]n vfg] k|of]hgsf] nflu ;f]Ne]G6 PS:6fS;g (Solvent extraction) sf] ljlwaf6 lgisfzg ul/Psf] 5 eg]
To:tf] t]n k|zf]lwt vfg] jg:klt t]nsf] u'0f:t/ kl/lw cg'?ksf] eO{ dfgj pkef]usf] nflu pko'Qm x'g] u/L k|zf]wg ul/Psf]
x'g'kg]{5 . o;sf] Hjng laGb' (Flash point) @%) ;]=df g36]sf] x'g'kg]{5 .
jg:klt l3p eGgfn] s'g} klg k|zf]lwt vfg] t]nnfO{ ;]n]lS6e xfO8f]h]g]zg k|lqmof (Selective hydrogenation process)
f/f 7f]; ?kdf NofO{ tof/ u/L b]xfo adf]lhdsf] u'0f:t/ cg'?k ePsf] vfB kbfy{nfO{ ;Demg' k5{ M
14
-s_
of] abfdsf] t]n (Groundnut oil), skf;sf] laofsf] t]n (Cottonseed oil), ;"o{d'vLsf] t]n (Sunflower oil), e6df;sf] t]n
(Soyabean oil), s';'dsf] t]n (Safflower oil) / tLnsf] t]n (Sesame oil) jf logLx?sf] ;+ld>0fnfO{ jf g]kfn ;/sf/af6
jg:klt l3p agfpgsf nflu :jLs[t vfg x'g] jg:klt t]nnfO{ ;]n]lS6e xfO8f]h]g]zg (Selective hydrogenation) k|lqmof
ckgfO{ agfpg ;lsg]5 .
-v_
g]kfn ;/sf/sf] k"j{ :jLs[lt glnO{ o;df s'g} klg /+u, uGw, :jfb ld;fpg kfOg] 5}g .
-u_
o;df hnf+z
-3_
-_
l/ |oflS6e O08]S;
-r_
-5_
Pl;8 Eofn'
-h_
k]/f]S;fO8
Eofn'
(Peroxide
clS;hg k|lt lsnf]u|fd l3p eGbf a9L x'g'x'b}g .
-em_
jg:klt 3Lp kUnbf :jR5 / ;kmf t/n kdf x'g'k5{ / o;df b'u{Gw x'g'x'b}g .
-`_
o;df tLnsf] t]n ldnfOPsf] x'g'k5{ h;n] ubf{ jg:klt 3Lpdf @) M *) sf] cg'kftdf k|zf] lwt abfdsf] t]n ld;fO{
apl8g 6]i6 (Baudouin test) ubf{ lg:sg] /+u nf]leaG8 (Lovibond) :s]nsf] ! ;]=ld= ;]ndf @=) /]8 o'lg6 (Red unit)
eGbf lkmSsf /ftf] x'g'x'b}g .
-6_
o;df le6fldg P ylkPsf] x'g'kg]{5 / of] k|ltu|fd @% cfO{=o"= eGbf 36L x'g'x'b}g .
-7_
-8_
(Moisture content)
(Refractive index)
(Unsaponifiable matter)
(Acid value)
)=% ldlnu|fd kf]6fl;od xfO8f]S;fO8 k|lt u|fd l3p eGbf a9L x'g'x'b}g .
(Anti-oxidant)
!)
value)
l;g/lhi6
(Synergist)
ldln
OdlN;kmfo/
OSjLEofn]G6
(Emulsifier)
k]/f]S;fO8
b|i6JoM
k|zf]lwt t]n eGgfn] s'g} klg lsl;dsf] k]n]/ lgsflnPsf] vfg] jg:klt t]n, h;nfO{ Iff/ (Alkali) f/f Go'6nfOH8
u/L PJhj]{G6 cy{ ( Absorbent earth) jf PlS6e]6]8 sfj{g (Activated carbon) jf b'j}sf] k|of]uf/f /+u /lxt
jfkmsf] k|of]uf/f uGw /lxt t'NofO{ tof/ kfl/Psf] vfg] t]nnfO{ ;Demg' k5{ / k|zf]lwt jg:klt t]nsf] nflu
tf]lsPsf] u'0f:t/ kl/lw cg'?ksf] x'g'kg]{5 .
(Neutralized)
(Bleached) /
(Bakery Shortening):
a]s/L ;6]{lg eGgfn] jg:klt l3psf] nflu tf]lsPsf] -klUng] laGb' afx]s_ u'0f:t/ kl/lw cg'?ksf] eO{ klUng] laGb'
(Melting point) sf] xsdf $! ;]= ggf3]sf] -Soflkn/L 6\o"a ljlwcg';f/_ / jfo' k|jflxt ul/Psf] ePdf gfO6f]hg, xfjf jf cGo
s'g} lgliqmo Uof;sf] dfqf !@ k|ltzt -cfotgsf] cfwf/df_ eGbf a9L gx'g] u/L k|of]u ul/Psf] kbfy{ ;Demg' k5{ . o;df
OdlN;kmfO Ph]G6 (Emulsifying agent) sf] ?kdf df]gf]lUn;/fO8 (Monoglyceride) / 8fOlUn;/fO8 (Diglyceride) x? /fVg
;lsg]5 .
15
)#=)! kmn/;
(Fruit Juice) :
kmn/; eGgfn] tfhf kfs]sf] :j:y kmnaf6 /; lgsfnL afSnf] gt'NofOPsf] tyf kmd]{G6
adf]lhdsf] vfB kbfy{ ldl;Psf] jf gldl;Psf] /;nfO{ ;Demg' k5{ M
lrgL, Un'sf]h
-v_
-u_
tof/L /;df ;fOl6s Pl;8 (Citric acid) cfwf/df cDntf sfutLsf] /;df $ k|ltztdf g36] sf], nfOdsf] /;df %
k|ltztdf g36]sf] / cGo /;sf] xsdf #=% k|ltztdf ga9]sf] x'g'kg]{5 .
-3_
-_
(Invert sugar)
jf t/n Un'sf]h
-s_
(Glucose),
OGe6{ ;'u/
(Ferment)
(Liquid glucose) .
(fruit Essence),
-!_ ;'Gtnf
-@_ sfutL
)#=)@ uf]ne+]8fsf] /;
(Fill of container)
(Ascorbic
(Tomato Juice):
uf]ne+]8fsf] /; eGgfn] kfs]sf] ;Unf] uf]ne+]8faf6 8f7 tyf sfd gnfUg] efu ofsL ttfO{ jf gttfO{ kfgL gylkg]
s'g} lqmofaf6 k|foM ;Dk"0f{ u'bL k|fKt x'g] u/L /; lgsfnL To;df b]xfosf s'/fx? ld;fO{ jf gld;fO{ hnsf] efu ;se/ g36\g]
u/L kf:r'/fOh (Pasteurize) u/]sf] / af]tndf jf Sofg aGbL ul/Psf] /;nfO{ ;Demg' k5{ M
-s_
vfg] g'g .
-v_
lrgL jf 8]S;6f]h
-u_
;fOl6s Pl;8
-3_
:jLs[t /+u .
-_
-r_
df]N8 sfpG6 (Mold count) hfrsf] ]qsf] #) k|ltzt eGbf a9L x'g' x'b}g / o;df s'n 3'ngzLn 7f]; kbfy{ %=%
k|ltzt eGbf 36L x'g'x'b}g .
(Dextrose) jf
(Citric acid),
d]lns Pl;8
(Malic acid)
(Fill of container)
(Ascorbic acid)
(Fruit Syrup):
16
kmnsf] ;j{t eGgfn] lrgL, 8]S:6f]h (Dextrose), OGe6{ ;'u/ (Invert sugar) / lnSjL8 Un'sf]h (Liquid glucose) dWo]
s'g} Ps jf a9L xfnL u'lnof] t'NofO{ b]xfo adf]lhdsf s'/fx? ld;fO{ jf gld;fO{ u'lnof] t'NofOPsf] kmnsf] /;nfO{ ;Demg' k5{
M
-s_
-v_
;fOl6s Pl;8
-u_
-3_
kmnsf] ;a{tsf] Go"gtd efu afdf c6fpg] kfgLsf] dfqfsf] () k|ltzt / 3'ngzLn 7f]; kbfy{ ^% k|ltzt eGbf 36L
x'g'xF'b}g .
(Citric acid),
(Peel oil),
P:sla{s Pl;8
(Ascorbic acid)
(Fruit Squash):
kmnkm"nsf] :Sjf; eGgfn] lrgL, 8]S:6f]h (Dextrose), OGe6{ ;'u/ (Invert sugar), lnSjL8 Un'sf]h (Liquid glucose)
dWo] s'g} Ps jf ;a} ld;fPsf] / lgDg s'/fx? ePsf] jf gePsf] kfs]sf] :j:y kmnaf6 u'bL ;d]t cfpg] u/L lgsflnPsf]
/;nfO{ ;Demg' k5{M
-s_
-v_
;fOl6s Pl;8
-u_
kl//L
-3_
kmnsf] kbfy{sf] Go"gtd efu afdf c6fpg] kfgLsf] dfqfsf] () k|ltzt / s'n 3'ngzLn 7f]; kbfy{ $) k|ltzt /
;DalGwt kmn /;sf] efu @% k|ltztdf g36]sf] x'g'kg{]5 .
(Citric acid),
(Preservative)
(Peel oil),
P:sla{s Pl;8
kmnk"mnsf] ;'uGw .
(Ascorbic acid)
/ /+ux? .
(Fruit Beverage):
kmnkm"nsf] k]o eGgfn] b]xfosf kbfy{x? ld;fOPsf] jf gld;fOPsf] t/ lrgL, 8]S:6f]h (Dextrose), OGe6{ ;'u/ (Invert
dWo] s'g} Ps jf ;f]eGbf a9L ldl;Psf] kmn/; tyf kfgL jf ;f]8f kfgL (Carbonated
-s_
-v_
;fOl6s Pl;8
-u_
kl//L / /+ux? .
-3_
kmnsf] k]osf] Go"gtd efu (Fill of container) afdf c6fpg] kfgLsf] dfqfsf] () k|ltzt / 3'ngzLn 7f]; kbfy{ !)
k|ltztdf g36]sf] x'g'kg{]5 .
(Citric acid),
(Peel oil),
P:sla{s Pl;8
kmnk"mnsf] ;'uGw .
(Ascorbic acid)
6f]df6f] ;;, 6f]df6f] s]6rk jf 6f]df6f] ;;sf] cy{ nfUg] cGo s'g} kmn/; kfs]sf] :j:y uf]ne+]8faf6 ag]sf] x'g'k5{
. o;df b]xfo kbfy{x? ld;fOPsf] jf gld;fOPsf] x'g ;S5 M
(Acetic acid),
-s_
-v_
;fOl6s Pl;8
-u_
kl//L / /+ux? .
-3_
kmn kbfy{sf] Go"gtd efu afdf c6fpg] kfgLsf] dfqfsf] () k|ltztdf g36]sf] x'g'kg{]5 . o;df cDntf (Acetic acid
sf] cfwf/df) !=@ k|ltzt / s'n 3'ngzLn 7f]; kbfy{ @% k|ltztdf 36]sf] x'g'x'b}g . o;df cGo s'g} kmn / xl/of]
;fukft ldl;Psf] x'g'x'b}g .
-_
df]N8 sfpG6 (Mold count) hfr]sf] ]qsf] $) k|ltzteGbf a9L x'g' x'b}g ;fy} Oi6
;L= Pd= Pd= df !@% / AofS6]l/of k|lt ;L= ;L= df !) s/f]8df ga9]sf] x'g'k5{ .
)#=)& hfd
(Citric acid),
Kofh / d/d;nf .
P:slj{s Pl;8
(Ascorbic acid)
(Yeast)
(Jam):
hfd eGgfn] tfhf jf ;'sfPsf] jf Sofg ul/Psf] kmn jf kmnsf] u'bLnfO{ kfgL, lrgL, 8]S;6f]h (Dextrose), OGe6{ ;'u/
/ lnSjL8 Un'sf]h (Liquid glucose) dWo] s'g} Ps jf ;f] eGbf a9L ld;fOPsf] / To;df b]xfo kbfy{x? ld;fO{ jf
gld;fO{ cfjZostfg';f/ hDg] u/L pdfnL k|zf]wg ul/Psf] kbfy{nfO{ ;Demg'k5{M
(Invert sugar)
-s_
;fOl6s Pl;8
(Citric acid),
P:slj{s Pl;8
Pl;8
(Malic acid)
-v_
kl//L / /+ux? .
-u_
kmn/; jf u'bLsf] ?kdf /x]sf] k]lS6g / 3'ngzLn 7f]; kbfy{ sDtLdf ^% k|ltzt /x]]sf] x'g'kg{]5 / b]xfo adf]lhd
u'0f:t/ kl/lw leq /x]sf] x'g'kg{]5 M
-3_
-!_
:6j]/L (Strawberry), /f:kj]/L (Raspberry) jf sfkmnsf] xsdf ;DalGwt kmnsf] @% k|ltztdf g36]sf] / cGo
kmnsf] kmnkfssf] xsdf ;DalGwt kmn $% k|ltztdf g36]sf] x'g'kg{]5 .
-@_
6f/6]l/s Pl;8
-#_
(Tartaric acid)
gePsf] .
(Fill of container)
(Pectin),
cuf/
(Agar)
jf lhn]l6g
gePsf] .
(Gelatin)
k]lS6g ldl>t hfd eGgfn] tfhf jf ;'sfPsf] jf Sofg ul/Psf] kmn jf kmnsf] u'bLsf] ;fy k]lS6g (Pectin) jf k]lS6g
o'Qm kbfy{ /fvL To;df kfgL, lrgL, 8]S;6f]h (Dextrose), OGe6{ ;'u/ (Invert sugar) / lnSjL8 Un'sf]h (Liquid glucose) dWo]
s'g} Ps jf ;f] eGbf a9L ld;fOPsf] / b]xfo adf]lhdsf kbfy{x? ld;fO{ jf gld;fO{ cfjZostfg';f/ hDg] u/L pdfnL k|zf]wg
ul/Psf] kbfy{nfO{ ;Demg' k5{M
-s_
cldnf] kbfy{
(Citric acid),
;fOl6s Pl;8
@=
sfutL jf lga'/; .
#=
:ofpsf] leg]uf/ .
-v_
kl//L
(Preservative)
-u_
o;df /f:kj]/L (Raspberry), :6j]/L (Strawberry) jf sfkmnaf6 ag]sf] v08df ;f] kmn !% k|ltzt / cGo kmnaf6
ag]sf]df pQm kmn @& k|ltztdf g36]sf] x'g'kg{]5 .
-3_
-_
o;df s"n 3'ngzLn 7f]; kbfy{ ^% k|ltzt eGbf sd x'g'x'b}g / o:tf] kbfy{sf] n]andf k]lS6g ldl>t hfd egL
hgfOPsf] x'g'kg{]5 .
)#=)( dfdf{n]8
d]lns Pl;8
(Malic acid),
!=
P:slj{s Pl;8
(Ascorbic acid)
/+ux? .
(Fill of container)
(Marmalade):
dfdf{n]8 eGgfn] l;6; hftsf kmnsf] /;, u'bL / af]qmfsf] ;fy kfgL, lrgL, 8]S:6f]h (Dextrose), OGe6{ ;'u/ (Invert
/ lnSjL8 Un'sf]h (Liquid glucose) dWo] s'g} Ps jf ;f] eGbf a9L ld;fOPsf] / b]xfPsf kbfy{x? ld;fO{ jf gld;fO{
cfjZostfg';f/ hDg] u/L pdfnL agfOPsf] kbfy{nfO{ ;Demg' k5{ M
sugar)
-s_
-v_
k]lS6g
(Pectin)
-u_
kl//L
(Preservative)
-3_
-_
kmn kbfy{ Go"gtd efu afdf c6fpg] kfgLsf] () k|ltztdf g36]sf] x'g'kg{]5 .
-r_
o;df s'n 3'ngzLn 7f]; kbfy{ ^% k|ltzt eGbf g36]sf] x'g'kg{]5 . o;sf] n]andf k]lS6g ldl>t dfdf{n]8 egL
hgfOPsf] x'g'kg{]5 .
(Malic acid),
6f/6l/s Pl;8
(Tartaric acid)
jf P:sla{s Pl;8
(Ascorbic
jf k]lS6go'Qm kbfy{ .
/ /+ux? .
(Chutney Sauce):
r6gL eGgfn] :j:y kmnkm"nsf] jf xl/of] ;fukft d/d;nf, g'g, Kofh, n;'g, lrgL, ;Vv/ jf leg]uf/ (Acetic acid)
jf vfg] t]n ld;fO{ agfOPsf] kbfy{nfO{ ;Demg' k5{ . o;df vfg] t]n /x]sf] eP ;f] t]nsf] gfd To; kbfy{sf] n]andf hgfOPsf]
x'g'kg{]5 . o;df kl//L xfNg ;lsG5 . o;df Pl;l6s Pl;8 (Acetic acid) sf] cfwf/df cDntf !=) k|ltzt / s'n 3'ngzLn
7f]; kbfy{ !% k|ltztdf g36]sf] x'g'kg{]5 .
Sof08 k|m'6 sS6]n eGgfn] kmn jf kmnsf] 6'qmfnfO{ kfgL jf ;DalGwt kmn/;, lrgL, 8]S:6f]h (Dextrose), OGe6{ ;'u/
Un'sf]h (Glucose) / ;'xfpbf] d/d;nf / ;'uGw ld;fO{ jf gld;fO{ lau|gaf6 arfpgnfO{ Kofs ug{' cl3 jf kl5
pko'Qm tfkqmdf/f k|zf]wg u/]sf] vfB kbfy{nfO{ ;Demg' k5{ Pj+ b]xfo adf]lhdsf] u'0f:t/ kl/lw cg'?ksf] x'g'kg{]5M
(Invert sugar),
-s_
SofG8 k|'m6 sS6]ndf kmnsf] dfqf h'g;'s} kmn ld;fP/ agfPsf] ePtfklg s'g} Ps kmn @%=) k|ltztdf ga9]sf]
x'g'kg{]5 . o;df r]/Lsf] k|ltzt lx;fa ul/g] 5}g . Ol/y|f]l;g (Erythrosine) n] /+ufPsf] r]/Laf6 ;/]sf] /+u afx]s k|'m6
sS6]ndf s'g} lsl;dsf] /+usf] k|of]u ug{ kfOg] 5}g .
-v_
-u_
(Fill of container)
(Drained weight)
(Canned Pineapple):
Sof08 kfO{g PKkn eGgfn] kfs]sf] e"O{s6x/sf] af]qmf / aLrsf] ;fx|f] efu lemsL 6'qmfkf/L sf6]/ kfgL, e'O{s6x/sf] /;,
lrgL, 8]S:6f]h (Dextrose), OGe6{ ;'u/ (Invert sugar), Un'sf]h (Glucose) / ;'xfpbf] ;'uGw / d/d;nf ld;fO{ jf gld;fO{
lau|gaf6 arfpgnfO{ l;n ug{' cl3 jf kl5 pko'Qm tfklqmoff/f k|zf]wg u/]sf] kbfy{nfO{ ;Demg' k5{ / b]xfo adf]lhdsf]
u'0f:t/ kl/lw cg'?ksf] x'g'kg{]5 M
-s_
kmn kbfy{sf] Go"gtd efu -afdf el/g] dfWod ;lxt_ afdf c6fpg] kfgLsf] dfqfsf] () k|ltztdf g36]sf] x'g'kg{]5 .
-v_
Go"gtd 8]G8 j]6 afdf c6fpg] kfgLsf] tf}nsf] %* k|ltztdf g36]sf] x'g'kg{]5 .
Sof08 c/]Gh ;]Ud]G6 eGgfn] kfs]sf] ;'Gtnfsf] af]qmf 5f]8fO{ 6fl;Psf] w;f{, laof, s];|f / af]qmfsf] aflx/L efu ;d]t
lemsL kfgL, ;'Gtnfsf] /;, lrgL, 8]S:6f]h (Dextrose), OGe6{ ;'u/ (Invert sugar), Un'sf]h (Glucose) / ;'xfpbf] ;'uGw /
d/d;nf ld;fO{ jf gld;fO{ lau|gaf6 arfpgnfO{ SofgaGbL ug{' cl3 jf kl5 pko'Qm tfklqmoff/f k|zf]wg ul/Psf] kbfy{nfO{
;Demg' k5{ Pj+ b]xfo adf]lhdsf] u'0f:t/ kl/lw cg'?ksf] x'g'kg{]5 M
-s_
-v_
kmn kbfy{sf] Go"gtd efu -afdf el/g] dfWod ;lxt_ afdf c6fpg] kfgLsf] dfqfsf] () k|ltztdf g36]sf] x'g'kg{]5 .
-u_
-3_
(Whole segment)
(Canned Pears):
Sof08 lko;{ eGgfn] kfs]sf] gf;kftLsf] af]qmf / aLrsf] ;fx|f] efu lemsL 6'qmf kf/L gf;kftLsf] /;, lrgL, 8]S:6f]h
OGe6{ ;'u/ (Invert sugar), Un'sf]h (Glucose), ;'xfpbf] ;'uGw / d/d;nf ld;fO{ jf gld;fO{ lau|gaf6 arfpgnfO{
SofgaGbL ug{' cl3 jf kl5 pko'Qm tfklqmoff/f k|zf]wg ul/Psf] kbfy{nfO{ ;Demg' k5{ Pj+ b]xfo adf]lhdsf] u'0f:t/ kl/lw
cg'?ksf] x'g'kg{]5M
(Dextrose),
-s_
kmn kbfy{sf] Go"gtd efu -afdf el/g] dfWod ;lxt_ afdf c6fpg] kfgLsf] dfqfsf] () k|ltztdf g36]sf] x'g'kg{]5 .
-v_
(Canned Lapsy):
Sof08 nK;L eGgfn] kfs]sf] nK;Lsf] af]qmf lemsL, kfgL, lrgL, 8]S:6f]h (Dextrose), OGe6{ ;'u/ (Invert sugar), Un'sf]h
;'xfpbf] d/d;nf ld;fO{ lau|gaf6 arfpgnfO{ SofgaGbL ug{' cl3 jf kl5 pko'Qm tfklqmof f/f k|zf]wg ul/Psf]
kbfy{nfO{ ;Demg' k5{ Pj+ b]xfo adf]lhdsf] u'0f:t/ kl/lw cg'?ksf] x'g'kg{]5M
(Glucose) /
-s_
kmn kbfy{sf] Go"gtd efu -afdf el/g] dfWod ;lxt_ afdf c6fpg] kfgLsf] dfqfsf] () k|ltztdf g36]sf] x'g'kg{]5 .
-v_
(Lapsy Relish):
nK;L /]lnz eGgfn] kfs]sf] :j:y nK;Lsf] u' bLdf lrgL, d/d;nf, leg]uf/ cflb ;'xfpbf] dfqfdf ldnfP/ agfOg]
kbfy{nfO{ hgfp5 . of] kbfy{ 6f]df6f] ;;, 6f]df6f] s]rk tyf kmnk"mnsf] r6gL jf hfd l;t w]/} xb ;Dd ldNb5 . o;df
b]xfosf kbfy{x? ldnfpg ;lsg]5 M
19
-!_
-#_
sfutL .
(Vinegar)
cflb .
-@_ ;fOl6s
(Citric)
(Ascorbic acid)
-$_ /+u .
o;df 3'ngzLn 7f]; kbfy{ %) k|ltzt / kmnsf] efu #% k|ltztdf g36]sf] x'g'kg{]5 .
)#=!& crf/
(Pickle):
crf/ eGgfn] :j:y, :jR5, sfrf] jf kfs]sf] kmn jf t/sf/L jf ;fukft jf logLx?sf] ;lDd>0fnfO{ k|fs[lts ?kn]
km/d]G6 (Ferment) u/L jf gu/L agfOsf] kbfy{ ;Demg' k5{ . o;df sL/f nfu]sf] jf 9';L k/]sf] x'g'x'b}g . o;df vfg x'g]
d/d;nfx?, ;'uGw, g'g, Kofh, n;'g, lrgL, t]n tyf leg]uf/ jf Pl;l6s Pl;8 (Vinegar or Acetic acid) / cGo :jLs[t
kl//L ld;fpg ;lsg]5 . of] cldnf] jf g'lgnf] emf]n, t]n, leg]uf/ dWo] s'g} Ps jf ;f]eGbf a9L ld;fO{ ;+/0f ul/Psf] x'g
;S5 / b]xfo adf]lhdsf] u'0f:t/ kl/lw cg'?ksf] x'g'kg{]5M
-s_
cldnf] emf]ndf ;+/0f u/]sf] eP o;sf] emf]ndf ;fOl6s Pl;8 (Citric acid) sf] cfwf/df cDntf !=@ k|ltztdf
g36]sf], g'lgnf] emf]ndf ;+/0f ul/Psf] eP emf]ndf g'gsf] dfqf !) k|ltztdf g36]sf] / leg]uf/df eP o;sf] emf]ndf
Pl;l6s Pl;8 (Acetic acid) sf] dfqf @ k|ltztdf g36]sf] x'g'kg{]5 . olb t]ndf ;+/0f ul/Psf] eP t]nsf] k|ltzt
sDtLdf !) k|ltzt / crf/sf] tx eGbf )=% ;]=dL= dfyL;Dd t]nn] 9fs]sf] x'g'kg{]5 / kmn tyf t/sf/Lsf] efu
sDtLdf klg ^) k|ltztdf g36]sf] x'g'kg{]5 .
-v_
-u_
(Mineral acid),
(Cardamom Amomum) :
cn}+rL sf];f eGgfn] ;'s]sf], kfSg nfu]sf] cfdf]dd\ ;a'nf6d (Amomum subulatum Roxb) hftsf] SofK;'nsf] ?kdf
/x]sf] kmnnfO{ ;Demg' k5{ . o;df k'ik sf]ifsf 6'qmfx?, 8f7sf 6'qmfx?, c? aflx/L kbfy{ (Extraneous matter) tf}nsf] cfwf/df
%=) k|ltzt eGbf a9L x'g' x'b}g . cn}+rLsf] SofK;'naf6 kfOg] aLpdf p8\g] t]n (Volatile oil) Ps -!=)_ k|ltzt -cfotgtf}n_
eGbf sd x'g'x'b}g . o;df s'g} klg aflx/L /+u /fv]sf] x'g'x'b}g .
cn}+rLsf] aLp eGgfn] cfdf]dd\ ;a'nf6d\ (Amomum subulatum Roxb) hftsf] cn}+rLsf] SofK;'naf6 5f]8fOPsf]
aLpnfO{ ;Demg'k5{ . aLpdf aflx/L kbfy{sf] k|ltzt tf}nsf] cfwf/df @=) df ga9]sf] x'g'kg{]5 . aLpdf p8\g] t]n (Volatile oil)
Ps -!=)_ k|ltzt -cfotgtf}n_ eGbf sd x'g'x'b}g . o;df s'g} klg aflx/L /+u /fv]sf] x'g'x'b}g .
cn}+rLsf] w'nf] eGgfn] cfdf]dd\ ;a'nf6d\ (Amomum subulatum Roxb) hftsf] cn}+rLsf] SofK;'naf6 5f]8fOPsf] aLpsf]
w'nf]nfO{ ;Demg' k5{ . o:tf] w"nf] ;fgf] 6'qmfx?sf] ?kdf cyjf lklwPsf] dl;gf] w"nf]sf] ?kdf x'g;Sg]5 . o;df s'g} klg aflx/L
/+u /fv]sf] x'g'x'b}g / b]xfo adf]lhd u'0f:t/ kl/lw cg'?ksf] x'g'kg{]5M
-s_ hnf+z
(Moisture)
(Total ash)
(Volatile oil)
)$=)$ ;'7f]
(Dried Ginger):
;'7f] eGgfn] cfsf/df Ps?ktf gePsf], af]qmf ;Dk"0f{ ?kdf lgsflnPsf] jf glgsflnPsf], kvflnPsf] / ;'sfPsf]
lhlGhj/ clkml;g]n (Zingiber officinale Rose) sf] sGb (Rhizome) nfO{ ;Demg'k5{ . o;df tf}nsf] cfwf/df aflx/L kbfy{
20
@=) k|ltzt eGbf a9L x'g'x'b}g / ;'s]sf] cfwf/df o;df p8\g] t]n (Volatile oil) !=) k|ltzt cfotgtf}n_ eGbf sd x'g'x'b}g . olb ;"7f]df r"g nufPsf] eP ;'Vvf tf}nsf] cfwf/df r"g (Calcium oxide) $=) k|ltzt eGbf
a9L x'g'x'b}g . o;df s'g} klg aflx/L /+u /fv]sf] x'g'x'b}g .
(Extraneous matter)
;"7f]sf] w'nf] eGgfn] k'/} cb'jfnfO{ ;'sfO{ lkw]/ agfPsf] w'nf]nfO{ ;Demg' k5{ . o;df s'g} klg aflx/L /+u /fv]sf] x'g' x'b}g .
o;sf] w"nf] b]xfo adf]lhdsf] u'0f:t/ kl/lw cg'?ksf] x'g'kg{]5 M
-s_ hnf+z
(Moisture)
(Total ash)
(Volatile oil)
-5_ SofN;Lod
(As CaO)
)$=)^ xn]bf]
(Turmeric):
xn]bf]] eGgfn] s/So"df nf]+uf (Curcuma longa L.) hftsf] la?jfsf] ;'s]sf] jf cfnf] sGb jf h/f (Rhizome or bulbous
nfO{ ;Demg'k5{ . o;df ln8 qmf]d]6 (Lead chromate) jf cGo s[lqd /+u ld;fpg' x'b}g . o;df ck|f;+lus afo kbfy{sf]
dfqf tf}nsf] cfwf/df @=) k|ltzt eGbf a9L / sL/f nfu]sf] jf lau|]sf] dfqf tf}nsf] cfwf/df %=) k|ltzt eGbf a9L x'g' xF'b}g .
roots)
)$=)& a];f/
(Turmeric Powder):
a];f/ eGgfn] s/So"df nf]+uf (Curcuma longa L.) hftsf] la?jfsf] sGb jf h/f (Rhizome or bulbous roots) nfO{ /fd|/L ;'sfO{
lkw]/ w"nf] kf/]sf] kbfy{nfO{ ;Demg' k5{ . o;df s'g} s[lqd /+u gld;fOPsf] x'g'k5{ / of] b]xfo adf]lhdsf] u'0f:t/ kl/lw cg'?ksf]
x'g'kg]{5M
-s_ hnf+z
(Moisture)
(Total ash)
g]u]l6e
(Ash
insoluble in dilute HCl)
(Negative)
(Lead chromate)
-_ s'n :6fr{
(Total Starch)
(Curcumin %)
(Cumin):
;Unf] lh/f eGgfn] So"ldgd ;fOldgd Pn (Cuminum cyminum L.) hftsf] ;'s]sf] aLpnfO{ ;Demg' k5{ . o;DFf w"nf], df6f], 8f7,
k/fn / cGo afo kbfy{x? tf}nsf] cfwf/df &=) k|ltzt eGbf a9L x'g'x'b}g . sL/fn] lt k'ofPsf] u]8fx? tf}nsf] cfwf/df %=)
k|ltztdf ga9]sf], vfgx'g] u]8fx? -hL/f afx]s cGo u]8f_ tf}nsf] cfwf/df %=) k|ltztdf ga9]sf] tyf aflx/L /+u gld;fOPsf] x'g'kg{]5 .
afo kbfy{, lh/f afx]s cGo vfg x'g] u]8f / sL/fn] lt k'ofPsf] u]8f k|ltzt hf]8\bf tf}nsf] cfwf/df !)=) k|ltzt eGbf a9L x'g'
x'b}g . ch}ljs kbfy{ tf}nsf] lx;fjn] @=) k|ltztdf ga9]sf] x'g' kg]{5 .
21
(Cumin Powder):
lh/fsf] w'nf] eGgfn] ;Unf], kf]l6nf], ;kmf, ;'s]sf], :j:y tyf /f]u /lxt lh/f (Cuminum cyminum L.) nfO{ lkw]/ w"nf] kfl/Psf]
lh/fsf] w'nf]nfO{ ;Demg' k5{ . o;df c? s'g} lsl;dsf] af:gf jf uGw cfpg] kbfy{ tyf /+u ld;fpg x'b}g / b]xfo adf]lhdsf] u'0f:t/
kl/lw cg'?ksf] x'g' kg]{5 M
-s_ hnf+z
(Moisture)
(Total ash)
(Volatile oil)
(Pepper):
;Unf] d/Lr eGgfn] kfOk/ gfOu|d Pn (Piper nigrum L.) sf] rfpl/Psf] v}/f] sfnf] /+usf] ;'s]sf] u]8fnfO{ ;Demg' k5{ . o;df
afo kbfy{ h:t} w"nf], 8f7, kft tyf cGo kbfy{x? tf}nsf] cfwf/df #=) k|ltzt eGbf a9L x'g'x'b}g / cGo vf]qmf] xn'sf
u]8fx? tf}nsf] cfwf/df !)=) k|ltzt / ;fgf;fgf u]8fx? tf}nsf] cfwf/df $=) k|ltzt eGbf a9L x'g'x'b}g . sL/fn] lt
k'ofPsf] bfgf tf}nsf] cfwf/df %=) k|ltzt eGbf a9L x'g'x'b}g / aflx/L /+u ld;fOPsf] x'g'x'b}g . ch}ljs kbfy{ tf}nsf] lx;fjn]
@=) k|ltztdf ga9]sf] x'g' kg]{5 .
(Pepper Powder):
d/Lrsf] w"nf] eGgfn] d/Lr (Piper nigrum L.) sf] ;'s]sf] u]8fnfO{ cGo s'g} kbfy{x? gld;fO{ lkw]sf] w"nf]nfO{ ;Demg' k5{ .
o;df s'g} aflx/L /+u gld;fOPsf] Pj+ b]xfo adf]lhdsf] u'0f:t/ kl/lw cg';f/sf] x'g' kg{]5 M
-s_ hnf+z
(Moisture)
(Total ash)
dilute HCl)
-_ qm'8 kmfOj/
(Crude fiber)
(Chillies):
l;+uf] v';f{gL eGgfn] SoflK;sd Pgd jf SoflK;sd k|m'6];G; Pn (Capsicum annum or Capsicum frutescens L.) hftsf] kfs]/
;'sfPsf] kmn cyjf sf];fnfO{ ;Demg' k5{ . o;df afo kbfy{, v';f{gLsf] 8f7, 8f7sf 6'qmf, kmf]x/, sl;+u/, df6f] / cGo afo kbfy{x?
tf}nsf] cfwf/df %=) k|ltzt eGbf a9L x'g'x'b}g . v';f{gL sf];fdf aflx/L /+u, vlgh t]n / cGo xflgsf/s kbfy{x? xfn]sf] x'g'x'b}g .
sL/fn] lt k'ofPsf] v';f{gL tf}nsf] cfwf/df %=) k|ltzt eGbf a9L x'g'x'b}g . ch}ljs kbfy{ tf}nsf] lx;fjn] @=) k|ltztdf ga9]sf]
x'g' kg]{5 .
(Chillies Powder):
v';f{gLsf] w"nf] eGgfn] v';f{gL (Capsicum frutescens L., Capsicum annum) hftsf] ;kmf ;'sfOPsf] sf];fnfO{ lkw]/ agfPsf]
w"nf]nfO{ ;Demg' k5{ . o;df sl;+u/, 9';L, sL/f, afo kbfy{, afo /+u, jf:gf cfpg] kbfy{ gld;fOPsf] / b]xfo adf]lhdsf] u'0f:t/
kl/lw cg'?ksf] x'g'kg{]5 M
-s_ hnf+z
(Moisture)
(Total ash)
dilute HCl)
-_ qm'8 kmfOj/
(Crude Fiber)
(Coriander):
;Unf] wlgof eGgfn] sf]l/PG8d ;]6Led\ Pn (Coriandrum sativum L.) hftsf] kfs]/ ;'s]sf] u]8fnfO{ ;Demg' k5{ . o;df afo
kbfy{ h:t} w"nf], sl;+u/, df6f], 8f7, k/fn, wlgofsf] aLp afx]s cGo vfnsf] vfB u]8f tyf sL/fn] lt k'ofPsf] ;d]t u/]/
tf}nsf] cfwf/df *=) k|ltzt eGbf a9L x'g'x'b}g . sL/fn] lt k'ofPsf] efu tf}nsf] cfwf/df %=) k|ltzt eGbf a9L x'g'x'b}g .
o;df aflx/L /+u xfn]sf] x'g'x'b}g . ch}ljs kbfy{ tf}nsf] lx;fjn] @=) k|ltztdf ga9]sf] x'g' kg]{5 .
(Coriander Powder):
wlgofsf] w"nf] eGgfn] ;Unf], ;kmf, :j:y jf /f]u sL/f gnfu]sf] wlgofsf] (Coriandrum sativum L.) aLpnfO{ lkw]sf] w"nf]nfO{
;Demg' k5{ . o;df s'g} lsl;dsf] aflx/L af:gf, /+u gld;fOPsf] Pj+ b]xfo adf]lhdsf] u'0f:t/ kl/lw cg';f/sf] x'g'kg{]5 M
-s_ hnf+z
(Moisture)
(Total ash)
dilute HCl)
(Volatile oil)
)$=!^ d]yL
(Fenugreek):
d]yL eGgfn] (Trigonella foenum-groecum L.) hftsf] ;'s]sf] aLpnfO{ ;Demg' k5{ . o;df w"nf], kmf]x/, 9'f, df6f],
k/fn, / cGo afo kbfy{ (Extraneous matter) tf}nsf] lx;fan] %=) k|ltztdf ga9]sf] x'g' kg]{5 . o;df d]yL afx]s cGo vfg
of]Uo jLp tf}nsf] lx;fjn] %=) k|ltztdf ga9]sf], sL/fn] lt k'ofPsf] kbfy{ tf}nsf] lx;fan] %=) k|ltztdf ga9]sf] /
ch}ljs kbfy{ tf}nsf] lx;fan] @=) k|ltztdf ga9]sf] x'g' kg{]5 . o;df cGo aflx/L /+u ld;fPsf] x'g'x'b}g .
)$=!& bfnlrgL
(Cinnamon whole):
bfnlrgL eGgfn] Cinnamomum zeylanicum Blume hftsf] af]6sf] leqL af]qmfnfO{ ;Demg' k5{ . o;df cGo afXo
kbfy{ / /+u /fv]sf] x'g'x'b}g . o;df p8\g] t]n -cfotgtf}nsf]_ lx;fan] )=% k|ltzt eGbf sd x'g'x'b}g . sL/fn] lt k'ofPsf]
efu tf}nsf] lx;fan] % k|ltztdf ga9]sf] x'g'kg{]5 .
)$=!* Hjfgf]
(Ajowan):
Hjfgf] eGgfn] Trachyspermum ammi (Linn) Sprague hftsf] ;'s]sf] aLpnfO{ ;Demg' k5{ . o;df h}ljs kbfy{x?
tf}nsf] lx;fan] #=) k|ltztdf ga9]sf] / ch}ljs kbfy{ tf}nsf] lx;fan] @=) k|ltztdf ga9]sf] x'g'k5{ . o;df sL/f jf sL/fsf]
c+z / d';fsf] /f}+ / lai6f ;d]t x'g'x'b}g . o;df aflx/L /+u ld;fPsf] x'g'x'b}g .
(Whole Clove):
;Unf] Njf eGgfn] o'u]lgof sfl/of]kmfOn; -;L=:k|]Gh]n_ a'ns P08 x]l/;g [(Eugenia caryophyllus (C. sprengel)
Bullock and Harrison)] sf] gkmqm]sf] sf]lknfnfO{ ;Un} ;'sfOPsf] af:gfo'Qm d;nfnfO{ hgfp5 . o;nfO{ s[lqd /+un] /+ufOPsf]
x'g'x'b}g . o;sf] u'0f:t/ kl/lw b]xfo adf]lhdsf] x'g'kg{]5M
!=
@=
#=
$=
b|i6Jo M
sL/fn] lt k'ofPsf] Njf eGgfn] sL/fn] cf+lzs jf k"0f{?kdf Kjfn kf/L tL k'ofPsf] NjfnfO{ hgfp5 .
(Spice Powder):
w"nf] d;nf eGgfn] jf:gfbf/, ;'Vvf, ;kmf / :j:y lh/f, wlgof, dl/r, d]yL, a];f/, bfnlrgL, Njf, ;'sd]n, cn}rL,
hfOkmn, hfOkqL, t]hkft, ;'k, /fof], s]z/, v';f{gL, cb'jf, n;'g h:tf d;nfhGo kbfy{ lk+lw tof/ ePsf] w"nf]nfO{ hgfp5 .
w"nf] d;nfdf cfjZostf cg';f/ vfg] g"g / :6fr{ (Starch) klg /fVg ;lsG5 . o;n] k|rngdf /x]sf ldl>t w"nf] d;nfx?
h:t} ld6 d;nf, s/L kfp8/, rf6 d;nf, t/sf/L d;nf cflb ;d]tnfO{ hgfp5 . d;nfsf] w"nf] tof/ ubf{ d;nf kbfy{sf]
dfqf tf}nsf] cg'kftdf sDtLdf *% x'g'kg{]5 . d;nfsf] w"nf] sL/fn] tL gk'ofPsf], 9';L / s;/ /lxt x'g' kg{]5 . ;a}
d;nfsf] w"nf]df pQm d;nfdf ePsf] k|fs[lts af:gf afx]s df]gf] ;f]l8od Un'6fd]6 nufot cGo ck|fs[lts af:gf cfpg] kbfy{
/fVg, ld;fpg kfOg] 5}g . o;sf] u'0f:t/ kl/lw b]xfo adf]lhdsf] x'g'kg{]5 M
s_
hnf+z
v_
s'n eid
u_
(Moisture )
(Total ash)
(Volatile oil)
cjfikzLn t]n
(Non-volatile ether extract)
r_
qm'8 kmfOj/
5_
(Crude fibre)
h_
zLzf
(Lead)
-;'Vvf tf}nsf]
@= s'n eid
(Total Ash)
$=jfikzLn t]n
(Volatile Oil)
hnf+z (Moisture)
s"n eid (Total ash)
Pl;8df g3'Ng] eid (Acid insoluble in dilute Hcl)
p8gl;n t]n (Volatile Oil)
jfXo kbfy{ (Extraneous matter)
Iflt u|:t bfgf (Defective seeds)
cGo vfg of]Uo bfgf (Other edible grains)
ls/fn] vfPsf] bfgf (Insect damage grain)
;fNdf]g]nf (Salmonella)
@=) df ga9]sf]
%=) df ga9]sf]
cg'kl:yt
!=) df ga9]sf] .
@%=) u|fddf cg'kl:yt
b|i6Jo M
!_ afXo kbfy{
(Extraneous matter)
(Total ash)
-u_ xfO8f]Snf]l/s Pl;8 df g3'Ng] eid (Ash !=) k|ltztdf ga9]sf] -;'Vvf tf}nsf] cfwf/df_
insoluble in dilute HCl)
(Extract obtained by
boiling tea) -!)) l8=;]= tfkqmddf
cfwf/df)
-r_ q'm8 kmfOj/ (Crude Fiber) -!)) l8=;]= !%=) k|ltztdf ga9]sf] .
tfkqmddf l:y/ tf}ndf NofO{ ;'sfPsf]
lrofsf]_
-5_ s]lkmg
(Caffeine)
Coffea excelsa
jf
Coffea robusta
)%=)@=! e'6]sf] skmL tyf lkw]sf] w"nf] skmL (Roasted and Ground Coffee Powder):
!=
e'6]sf] skmL eGgfn] ;kmf xl/of] skmLsf] u]8fnfO{ e'6L uf9f v}/f] /+u agfPsf] / skmLsf] rfl/lqs ;'uGw ljsl;t ePsf]
skmL bfgfnfO{ ;Demg'k5{ .
@=
lkw]sf] w"nf] skmL eGgfn] e'6]sf] skmLsf] u]8fnfO{ lkwL w"nf] agfPsf] skmLnfO{ ;Demg'k5{ .
e'6]sf] skmL tyf lkw]sf] w"nf] skmLdf s'g} aflx/L /+u, ;'uGw tyf afXo tTjx? ld;fPsf] x'g'x'b}g / b]xfo adf]lhdsf]
u'0f:t/ kl/lw cg'?ksf] x'g'kg]{5M
-s_ s'n eid
(Total ash)
-3_ Soflkmg
(Caffeine)
(Moisture)
(Total ash)
(Caffeine)
-3_ 3'ngzLntf
-!_
(Solubility)
tftf] kfgLdf
(Boiling water)
(Cold water)
# ldg]6df 3'Ng] .
-!^@ ;]=df ;fdfGo rnfpbf_ .
b|i6JoM
Soflkmg /lxt skmL
(Decaffeinated Coffee)
)^= g'g
(Salt)
(Water insoluble
matter)
-_ cfof]l8gsf] dfqf
(Iodine content)
-#_
pko'{Qm adf]lhdsf s'g} vfBfGgdf jf oL dWo] s'g} Ps af6 ag]sf] cyjf logLx?sf] ;ld>0faf6 ag]sf] vfB kl/sf/df
dfOsf]6lS;g -cnf6lS;g ;lxt_ sf] pkl:ylt @) dfOqmf]u|fd k|lt lsnf]u|fd -kf6{ k/ ljlnog_ df ga9]sf] x'g'kg]{5 .
;f] eGbf a9L ePdf :jf:ysf] nflu xflgsf/s dflgg]5 .
-^_
pko'{Qm vfBfGg dWo] cnu cnu u'0f:t/ tf]lsPsf]df ;f]xL adf]lhd / gtf]lsPsfx?sf] xsdf pk/f]Qm adf]lhdsf]
u'0f:t/ kl/lw cg'?k g} x'g'kg]{5 .
(Moisture)
(Total ash)
-3_ Un'6]g
(Gluten)
(Moisture)
(Total ash)
-3_ Un'6]g
(Gluten)
(Moisture)
(Total ash)
-3_ Un'6]g
(Gluten)
(Imporvers)
(Ammonium
persulphate)
Sofnl;od kmf]:k]m6
(Calcium phosphate)
Sofnl;od sfaf]{g]6
(Calcium carbonate)
potassium iodate)
cfdf]lgod Snf]/fO8
(Ammonium
chloride)
(Fungal alpha-
amylase)
(Sodum
stearoyl 2 lactylate)
(L-
Cysteine hydrochloride)
30
kfp/f]6Ldf b]xfo adf]lhdsf Ps jf Ps eGbf a9L 9';L lg/f]wsx? tf]lsPsf] dfqfdf kL7f]sf] tf}nsf] cfwf/df ld;fpg
;lsg]5M
SoflN;od jf ;f]l8od k|f]lkcf]g]6
leg]uf/
(Vinegar)
(Acid Calcium
Phosphate)
;f]l8od 8fOPl;6]6
(Sodium diacetate)
(Acid
Sodium Pyrophosphate)
kfp/f]6Ldf sL/f, sL/fsf 6'qmfx?, nfef{ (Larva), d';fsf] /f}+, sl;+u/ gePsf] x'g'k5{ . :jLs[t /+u -:jLs[t dfqfdf_ afx]s
cGo /+u ld;fpg' x'b}g . Ujf/ud ld;fOPsf] eP ;f] )=% k|ltzt eGbf a9L ld;fOPsf] x'g'x'b}g / b]xfo adf]lhdsf] u'0f:t/
kl/lw cg'?ksf] x'g'kg]{5M
-s_ cNsf]xlns cDntf -() cNsf]xn_
(Alcoholic acidity)
(Ash
(Masala
^) k|ltztdf g36]sf] .
(Moisture)
(Acidity of
b|i6JoM
!= k|zf]lwt vfg] t]n eGgfn] k]n]/ lgsflnPsf] s'g} klg vfg] jg:klt t]n h;nfO{ Iff/ (Alkali) f/f Go"6nfOH8
(Neutralized) u/L PAha{]G6 cy{ (Absorbent earth) jf PlS6e]6]8 sfj{g (Activated carbon) jf b'j}sf] k|of]uf/f /+u
/lxt (Bleached) / jfkmsf] k|of]uf/f uGw /lxt t'NofOPsf]nfO{ ;Demg' k5{ / k|zf]lwt vfg] jg:klt t]nsf] nflu
tf]lsPsf] u'0f:t/ kl/lw cg'?ksf] x'g' k5{ .
@= s[lqd dVvg eGgfn] dfuf{l/g (Margarine) nfO{ ;Demg' k5{ .
(Moisture)
(Total ash)
(Total protein)
(Moisture)
(Total ash)
-3_ k|f]l6g
(Protein)
-_ PS;6fS6]8 of6sf]
-!_
Pl;8 Eofn'
(Extracted fat)
(Acid value)
(Peroxide value)
(Monosodium
glutamate)
t/ !@ dlxgf eGbf sd pd]/sf afnaflnsfx?sf] nflu agfOPsf] rfprfp ePdf df]gf];f]l8od Un'6fd]6
glutamate) cg'kl:yt ePsf] x'g'kg]{5 .
-5_
kfs]6sf] t]n h'g t]n xf] To; t]nsf] nflu tf]lsPsf] u'0f:t/ kl/lw cg'?ksf] x'g'kg]{5 .
b|i6Jo
!=
@=
(Monosodium
(Moisture)
(Foreign
matter)
-!_
h}ljs
(Organic matter)
-@_ ch}ljs
(Inorganic matter)
(Damaged grains)
(Weevilled
grains)
(Uric acid)
pko'{Qm cg';f/ eP/ klg afo kbfy{, cGo vfg of]Uo bfgf tyf Ifltu|:t bfgfsf] s'n k|ltzt * eGbf a9L x'g'x'b}g .
(Moisture)
(Foreign
matter)
-!_
h}ljs
(Organic matter)
-@_ ch}ljs
(Inorganic matter)
(Other edible
grains)
(Damaged grains)
(Weevilled
grains)
(Uric acid)
pko'{Qm cg';f/ eP/ klg afo kbfy{, cGo vfg of]Uo bfgf tyf Ifltu|:t bfgfsf] s'n k|ltzt & eGbf a9L x'g'x'b}g .
(Moisture)
(Foreign
matter)
33
-!_
h}ljs
(Organic matter)
-@_ ch}ljs
(Inorganic matter)
(Other edible
grains)
(Damaged grains)
(Weevilled
grains)
(Uric acid)
pko'{Qm cg';f/ eP/ klg afo kbfy{, cGo vfg of]Uo bfgf tyf Ifltu|:t bfgfsf] s'n k|ltzt % eGbf a9L x'g'x'b}g .
(Moisture)
(Foreign
matter)
-!_
h}ljs
(Organic matter)
-@_ ch}ljs
(Inorganic matter)
(Other edible
grains)
(Damaged grains)
(Weevilled
grains)
(Uric acid)
pko'{Qm cg';f/ eP/ klg afo kbfy{, cGo vfg of]Uo bfgf tyf Ifltu|:t bfgfsf] s'n k|ltzt ^ eGbf a9L x'g'x'b}g .
(Moisture)
(Foreign
matter)
-!_
h}ljs
(Organic matter)
-@_ ch}ljs
(Inorganic matter)
(Other edible
grains)
34
(Damaged grains)
(Weevilled
grains)
(Uric acid)
pko'{Qm cg';f/ eP/ klg afo kbfy{, cGo vfg of]Uo bfgf tyf Ifltu|:t bfgfsf] s'n k|ltzt * eGbf a9L x'g'x'b}g .
(Moisture)
(Foreign
matter)
-!_
h}ljs
(Organic matter)
-@_ ch}ljs
(Inorganic matter)
(Other edible
grains)
(Damaged grains)
(Weevilled
grains)
(Uric acid)
pko'{Qm cg';f/ eP/ klg afo kbfy{, cGo vfg of]Uo bfgf tyf Ifltu|:t bfgfsf] s'n k|ltzt & eGbf a9L x'g'x'b}g .
(Moisture)
(Foreign
matter)
-!_
h}ljs
(Organic matter)
-@_ ch}ljs
(Inorganic matter)
(Other edible
grains)
(Damaged grains)
(Weevilled
grains)
(Uric acid)
pko'{Qm cg';f/ eP/ klg afo kbfy{, cGo vfg of]Uo bfgf tyf Ifltu|:t bfgfsf] s'n k|ltzt ^ eGbf a9L x'g'x'b}g .
(Moisture)
(Foreign
matter)
-!_
h}ljs
(Organic matter)
-@_ ch}ljs
(Inorganic matter)
(Other edible
grains)
(Damaged grains)
(Weevilled
grains)
(Uric acid)
pko'{Qm cg';f/ eP/ klg afo kbfy{, cGo vfg of]Uo bfgf tyf Ifltu|:t bfgfsf] s'n k|ltzt ^ eGbf a9L x'g'x'b}g .
(Moisture)
(Foreign
matter)
-!_
h}ljs
(Organic matter)
-@_ ch}ljs
(Inorganic matter)
(Other edible
grains)
(Damaged grains)
(Weevilled
grains)
(Uric acid)
pko'{Qm cg';f/ eP/ klg afo kbfy{, cGo vfg of]Uo bfgf tyf Ifltu|:t bfgfsf] s'n k|ltzt * eGbf a9L x'g'x'b}g .
d';'/f]sf] bfn eGgfn] n]lG6n hftsf] bnxg (Lens esculenta Moench or Lens culinaris Medik or Ervum lens Linn) nfO{
bn]/ agfPsf] vf]:6f /lxt /fd|f], :jR5, ;kmf, ;'Vvf, k"0f{ bfgf bfnnfO{ ;Demg' k5{ . o;df aflx/L /+u tyf cGo kbfy{ ld;fOPsf]
x'g'x'b}g / b]xfo adf]lhdsf] u'0f:t/ kl/lw cg'?ksf] x'g'kg]{5M
-s_ hnf+z
(Moisture)
(Foreign
matter)
-!_
h}ljs
(Organic matter)
-@_ ch}ljs
(Inorganic matter)
(Other edible
grains)
(Damaged grains)
(Weevilled
grains)
(Uric acid)
pko'{Qm cg';f/ eP/ klg afo kbfy{, cGo vfg of]Uo bfgf tyf Ifltu|:t bfgfsf] s'n k|ltzt ^ eGbf a9L x'g'x'b}g .
)&=!( j];g
j];g eGgfn] af]qmf lgsflnPsf] ;kmf rgf (Cicer arietinum) nfO{ lk+w]/ tof/ kfl/Psf] lk7f]nfO{ hgfp5 . of] lk7f]
8Nnf] gk/]sf], hfnf] gk/]sf], k"/fgf] / b'u{lGwt (Rancid) gePsf] x'g' kg{]5 . o;df v];/L (Lathyrus sativus L.) sf] lk7f], cGo
vfB :6fr{ (Other food starch), /+u / cGo afo kbfy{ ldl;Psf] x'g'x'b}g . o;sf] u'0f:t/ kl/lw b]xfo adf]lhdsf] x'g' kg{]5 M
s_
hnf+z
(Moisture)
v_
s'n eid
(Total ash)
cNsf]xlns Pl;l8l6
(Alcoholic acidity)
dfOsf]6lS;g ck\mnf6lS;g
(Mycotoxin / Aflatoxin)
)&=@) uxF'
" uxF'" eGgfn] k"0f{ ?kn] ljsl;t l6l6sd Pl:6ed lng=, l6l6sd e'Nuf/] len,, l6l6sd 8'/d 8]:km=, l6l6sd :kmfOsf]{sd ks{=,
l6l6sd 8fOsf]sd :s'jn\ jf l6l6sd sDkfS6d xf]:6=
( Triticum aestivum Linn., Triticum vulgare Vill., Triticum durum Desf., Triticum
of] ;'Vvf, ;kmf / ;Unf] eO{ /+udf Ps?ktf ePsf], 9';L, ls/f gnfu]sf], s[lqd /+u tyf xflgsf/s kbfy{ /lxt eO{ b]xfo
adf]lhdsf] u'0f:t/ kl/wL cg'?ksf] x'g' kg]{5 M
37
-s_
hnf+z
(Moisture)
-v_
afXo kbfy{
(Foreign matters)
(Damaged grains)
-_
-r_
(Inorganic matter)
-3_
o"l/s Pl;8
(Uric acid)
-5_
dfO{sf]6lS;g
(Mycotoxin)
pko'{tm cg';f/ eP/ klg pNn]lvt afXo kbfy{, cGo vfg of]Uo bfgf, / Ifltu|:t bfgfsf] s"n k|ltzt !!=) eGbf a9L x'g'x'Fb}g.
)&=@! ds}
"ds} "
eGgfn] k"0f{ ?kn] ljslzt hL d]h lng= ( Zea mays Linn.) hftsf jg:kltaf6 kmn]sf] ;Unf] u]8fnfO{ ;Demg' kb{5 . of]
;'Vvf, ;kmf, s8f / ;Unf] eO{ /+udf Ps?ktf ePsf], 9';L, ls/f gnfu]sf], s[lqd /+u tyf xflgsf/s kbfy{ /lxt eO{ b]xfo
adf]lhdsf] u'0f:t/ kl/wL cg'?ksf] x'g' kg]{5 M
-s_
hnf+z
(Moisture)
-v_
afXo kbfy{
(Foreign matters)
(Inorganic matter)
(Fortified)
ux'sf] d}bf / lk7f]df kf]ifs tTjx? (Iron, Vitamin-A, Folic Acid) :j}lR5s ?kdf ld>0f ug]{ ;DaGwdf Iron (Elemental Form) df ^)
ldnLu|fd k|lt lsnf]u|fd, ld6fdLgP !=) ldnLu|fd k|lt lsnf]u|fd / kmf]lns Pl;8 !=% ldnLu|fd k|lt lsnf]u|fd ux'sf] d}bf jf
lk7f]df ;ld>0f ug{ ;Sg] / ;f] sf] ljj/0f clgjfo{ ?kn] ;DaGwLt pBf]un] n]jndf pNn]v ug{' kg]{5 .
(Corn flakes)
(Dried)
e'6]/
(Toasted)
bn]/
(Dehulled)
hd{ lgsfnL
(Degermed)
r]K6f]
(Flaked)
u/L
tof/ ul/Psf] vfB kbfy{nfO{ ;Demg' kb{5 . of] Ps} k|sf/ /+usf] x'g' kb{5 . o;df :jf:YonfO{
xflg ug]{ jfx\o kbfy,{ kmf]xf]/, ls/fx? gePsf] / b]xfo adf]lhdsf] u'0f:t/ kl/lw cg'?ksf] x'g' kg]{5 .
s= hnf+z
(Moisture)
(Aflatoxin)
b|i6JoM
dfly plNnlvt ;]t gDa/ )&=)! / ;]t gDa/ )&=)( b]lv )&=@! ;Ddsf] / )&=@# ;Ddsf] vfB kbfy{x?sf]
u'0f:t/df k|of]u ePsf zAbx?sf] kl/efiffM
-s_
-v_
h}ljs kbfy{ eGgfn] k/fn, e";, rf]s/, cvfB bfgf, kz'hGo kmf]x/x? cflb kbfy{ ;Demg' k5{ .
-u_
ch}ljs kbfy{ eGgfn] afn'jf, 9'f, w"nf], df6f], wft'sf 6'qmf cflb kbfy{ ;Demg' k5{ .
-3_
Ifltu|:t bfgf eGgfn] 6';f pd|]sf] jf tfkqmd, hLjf0f', kfgL, df};dn] ubf{ bfgfsf] leqL efu ;Dd Iflt k'ofPsf]
bfgfx? ;Demg' k5{ .
-_
sL/fn] Iflt k'ofPsf] bfgf eGgfn] s]xL c+z jf k"0f{ kdf 3'g cflb sL/fn] vfBfGgdf Iflt k'ofPsf] bfgfx? ;Demg'
k5{ .
-r_
cGo
vfg
of]Uo
bfgf
eGgfn]
vfg
of]Uo
7xl/Psf
cGo
cgfhsf
bfgfx?
-t]nxgx? ;d]t_ ;Demg' k5{ . h:t} u]8f d'usf] u'0f:t/df cGo vfg of]Uo bfgf eGgfn] u]8f d'u afx]s vfg of]Uo
vfBfGgx? ;Demg' k5{ .
39
ljiffbLsf] gfd
!
clN8g, 8fOlN8g
@= sfaf{l/n
#
Snf]8]{g
(Aldrin, Dieldrin)
(Carbaryl)
(Chlordane)
$= 8L=8L=6L=
(D.D.T.)
cg'kl:yt .
%= 8folhgg
(Diazinon)
^= 8fOSnf]jf]{;
(Dichlorvos)
(Hydrogen Cyanide)
(Fenitrothion)
expressed as Heptachlor)
(Hydrogen Phosphide)
(Inorganic Bromide)
!@= ln08]g
(Lindane)
!#= dfnflyPg
!$= kmf]:kmfld08g
!%= @, $ 8L
!&= k]mGyfog
(Carbofuran)
(Fenthion)
!*= 8fOyfof]sfaf{d]6\;
@)= kmf]/]6
(Phosphamindon)
(2, 4 D)
!^= sfaf]{k'm/fg
!(= k]mGyf]P6
(Malathion)
(Dithiocarbamates)
({Phenthoate)
(Phorate)
@!= sfa]{G8flhd
(Carbendazim)
@@= 6fOSnf]kmf]{g
(Trichlorfon)
(Oxydemeton methyl)
@$= 8]sfd]ly|g8]N6fd]ly|g
(Decamethrin/Deltamethrin)
(Paraquat dichloride)
@^= df]gf]qmf]ykmf];
(Monocrotophos)
@&= Snf]/kfOl/kmf]z
(Chlorpyrifos)
@*= kfO/]ly|G;
cg'kl:yt .
(Pyrethrins)
@(= Snf]/k]mglegkmf];
(Chlorfenvinphos)
(Mineral Water):
40
-s_
k|fs[lts vlgho'Qm kfgL (Natural Mineral Water) eGgfn] k|fs[lts lkpg of]Uo kfgLaf6 jf kfgLsf] d'xfg, s'jf, Ogf/
jf e"ldut kfgLaf6 -;fj{hlgs vfg] kfgL ljt/0faf6 afx]s_ cfPsf] kfgL ;Demg' k5{ / o:tf] kfgLdf afo w"n f] kbfy{
jf :jf:ynfO{ xfgL k'ofpg] kbfy{ g/x]sf] x'g'kg{]5 .
-v_
/;folgs tTj ykL agfPsf] vlgho'Qm kfgL eGgfn] cfjZos /;folgs tTj ylk k|zf]wg u/L vlgho'Qm agfOPsf]
kfgLnfO{ ;Demg' k5{ .
-u_
-3_
-_
(Sterile)
(Turbidity NTU)
tfdf
(Copper as Cu)
kmnfd
(Iron as Fe)
gfO6]6
(Nitrate as NO3)
Snf]/Lgsf] cjz]if
nf]/fO{8
kf/f]
(Fluoride as F)
(Mercury as Hg)
Sof8\ldod
cf;{]lgs
(Arsenic as As)
;fogfo8
zLzf
(Cadmium as Cd)
(Cyanide)
(Lead as Pb)
Pdf]lgof
(Ammonia)
cg'kl:yt .
gfO6fO6
(Nitrite)
qmf]ldod
(Chromium as Cr)
Snf]/fO8\;
;Nkm]6
(Chlorides as Cl)
(Sulphate as SO4)
fl/otf
(Alkalinity as HCO3)
DofGuflgh
(Manganese as Mn)
Sofnl;od
(Calcium as Ca)
lh
(Zinc as Zn)
DofUg]l;od
s8fkg
(Magnesium as Mg)
(Hardness)
(Hermetically
cg'kl:yt .
cg'kl:yt .
cg'kl:yt .
(E.coli
cg'kl:yt .
(Bacillus
cg'kl:yt .
/100ml)
cg'kl:yt .
(Salmonella/25ml)
cg'kl:yt .
(Shigella / 25ml.)
cg'kl:yt .
cg'kl:yt .
cg'kl:yt .
cg'kl:yt .
cg'kl:yt .
(D. D. T.)
clN8g / 8fOclN8g
(Aldrin and Dieldrin)
Snf]8]{g
x]S;fSnf]/f]a]lGhg
(Hexachlorobenzene)
Lindane)
d]yf]lS;Snf]/
@, $ 8L=
(Methoxychlor)
(2, 4 D)
(liquid glucose),
8]S;6f]h df]gf]xfO8]6
(stabilizing)
(extract)
(dextrose monohydrate),
(citric acid),
k'mdf/Ls Pl;8
(Fumaric Acid_
/ ;f]lj{6n-Sorbitol_, 6f6f{l/s
Pl;8(tartaric acid), km:km/Ls Pl;8(phosphoric acid), NoflS6s Pl;8 (lactic acid), P:slj{s Pl;8(ascorbic acid), d]lns Pl;8(maleic
acid),
6ufsfGy(tragacanth), ud 3f6L(gum
(guar),
sf/fof
(karaya),
ghatti)
(albumin),
le6fldG;x?
(vitamins)
;ld>0f ug{
;lsg]5 .
o;sf] u'0f:t/ kl/lw lgDg adf]lhd x'g'kg]{5 .
!= b]xfosf of}uLs b]xfosf] kl/df0f eGbf ga9]sf] x'g' kb{5 .
Soflkmg
@))
(caffeine)
ld=u|f=ln=df ga9]sf]
O:6/ud(estergum)
-p8 /]lhgsf] lUn;]/n Oi6/(glycerol ester of wood resin)
lSjlgg nj0f
:Sofsf/Lg ;f]l8od(saccharine-Na)
cyjf Pl;;Nkm]dkf]6fl;od
(acesulfame-K)
cyjf, ;'sfnf]h
(sucralose)
%) df ga9]sf]
cg'kl:yt
@ df ga9]sf]
(Crown)
df
k'gZrM o; afx]s cGo u'0f:t/ kl/lw l;=g+= )* k|zf]lwt lkpg] kfgLsf nflu tf]lsPsf] u'0f:t/ kl/lw cg'?k x'g]5 .
(Sweetening Agent)
(Sugar):
lrgL eGgfn] pv' cyjf u'lnof] r'sGb/ (Sugar beet) af6 pTkfbg ePsf] bfg]bf/ kbfy{nfO{ ;Demg' k5{ . of] w"nf], sl;+u/,
kmnfdsf] w"nf] / aflx/L /+u gePsf] / b]xfo adf]lhdsf] u'0f:t/ kl/lw cg'?ksf] x'g'kg{]5 M
-s_ hnf+z (Moisture)
-!)%) !) ;]= df # 306f ttfpbf_
-v_ ;'qmf]h
(Sucrose)
)(=)@ ld>L
(Extraneous matter)
-tf}nsf]
(Sulphur dioxide)
(Mishri):
ld>L eGgfn] ljleGg lsl;dsf lrgLaf6 pTkfbg ePsf] l9SsfnfO{ ;Demg' k5{ . of] w"nf], sl;+u/, kmnfdsf] w"nf] / aflx/L /+u
gePsf] / b]xfo adf]lhdsf] u'0f:t/ kl/lw cg'?ksf] x'g'kg{]5 M
-s_ hnf+z (Moisture)
-!)%) !) ;]= df # 306f ttfpbf_
-u_ ;'qmf]h
(Total ash)
(Extraneous matter)
-_ ;Nkm/ 8fOcS;fO8
)(=)# dx
(Sucrose)
-tf}nsf]
(Sulphur dioxide)
(Honey):
dx eGgfn] df}/Lf/f km"n jf ?v la?jfsf] s'g} efusf] /; hDdf kf/L df}/Lf/f g} 3f/df ljz]if k|sf/n] tof/ kf/]sf] u'lnof] /
afSnf] t/n vfB kbfy{nfO{ hgfp5 . of] s'g} afo vfB jf cvfB kbfy{ /lxt z' / :jR5 x'g' kg{]5 / b]xfo adf]lhdsf] u'0f:t/
kl/lw cg'?ksf] x'g'kg{]5 M
-s_ hnf+z
-v_ eid
(Moisture)
(Ash)
-u_ ;'qmf]h
(Sucrose)
(Reducing sugar)
-_ k|m'S6f]hUn'sf]hsf] cg'kft
-r_ cDntf
(Hydroxymethyl furfural)
!)= sGkm]S;g/L
!)=)! lrgLkfs sGkm]S;g/L
lrgLkfs sGkm]S;g/L eGgfn] lrgLnfO{ ksfP/ s8f, afSnf] kf/L agfPsf] nnLkk jf 6kmL, ldNs 6kmL, df]l8kmfO8 6kmL
jf NofS6f] ag ag jf cGo o:tf k|sf/sf :yfgLo gfd ePsf] u'lnof] sGkm]S;g/L kbfy{nfO{ ;Demg' k5{ . o;sf] leqL efudf
t/n, cw{ t/n jf 7f]; j:t' /fv]sf] jf g/fv]sf] x'g ;S5 t/ o;df s[lqd u'lnof] kbfy{ /fVg kfOg] 5}g . vfg of]Uo /+u afx]s
cGo /+ux? k|of]u ug{ kfOg] 5}g / :jLs[t /+usf] xsdf tf]lsPsf] dfqf eGbf a9L k|of]u ug{ kfOg] 5}g . o;df lgDg kbfy{x?
/fVg ;lsg]5M
u'lnof] kbfy{x? -h:t}M lrgL, OGe6{ ;'u/, v'bf], NofS6f]h, vfF8;f/L, ;la{6f]n, dx, t/n Un'sf]h_, b"w tyf b'Uw kbfy{x?,
vfg of]Uo ;Vv/ -pv';f/_, rfs', dfN6sf] p4[t tTj (Malt extract), vfgof]Uo :6fr{, vfgof]Uo lrNnf] kbfy{x?, vfg] g'g, kmn
tyf kmn kbfy{x?, lrofsf] pb\w[t tTj (Tea extract), skmLsf] pb\w[t tTj, rsn]6 tyf sf]sf, le6fldg tyf vlgh nj0fx?,
;'Vvf gl/jnsf] w"nf], g6 tyf g6 kbfy{x? (Nut and nut products), d;nf, d;nf kbfy{ tyf ltgLx?sf] pb\w[t tTjx?,
;f]l8od afOsfjf{]g]6, SoflN;od afOsfjf{]g]6, SoflN;od sfjf{]g]6, a]ls+u kfp8/, lrNnf] kfg{ k|of]u ul/g] kbfy{x? -h:t}M
SoflN;od, DofUg]l;od jf ;f]l8od nj0fo'Qm :6]l/s Pl;8, 6fNs, vfg of]Uo lUn;l/g, vfg of]Uo :6]l/s Pl;8, cfO{l; ;'u/
cflb_, PlG6clS;8]G6, :6]ljnfOh/, OdlN;kmfo/, kl//Lx?, n]jl/ Ph]G6 (Flavouring agents), cldnf] kbfy{x? -h:t}M
;fOl6s Pl;8, 6f6{l/s Pl;8 / d]lns Pl;8_, vfg of]Uo ud -ud P/fljs / cGo_, vfg of]Uo vfBfGg, t]nxg tyf t]nxgsf
laofx?, k|f]l6g cfO;f]n]6, d]Gyf]nsf] t]n, k'lbgfsf] t]n, sk'/sf] t]n, o"sflnK6\;sf] t]n, h]lnkmfO Ph]G6 -lhn]l6g, cuf/ cuf/,
;f]l8od sfjf{]lS;ldyfOn ;]n'nf];\_, j]S; -kf/flkmg j]S; / cGo vfgof]Uo j]S;x?_ .
o;sf] u'0f:t/ kl/lw lgDgfg';f/ x'g'kg{]5M
!= ;Nkm]6]8 eid
-g'g /lxt @=% k|ltztdf ga9]sf] -tf}nsf] cfwf/df_ .
cfwf/df_ (Sulphated ash)
(Salt
free basis)
;Nkm/ 8fO{cS;fO8
(Sulphur dioxide)
olb lrgLkfs sGkm]S;g/LnfO{ ldNs 6kmL jf j6/ 6kmL sf] gfddf pTkfbg, laqmL, ljt/0f ul/g] ePdf pko'{Qm u'0f:t/
;fy} b]xfo adf]lhdsf] yk u'0f:t/ kl/lw cg'?ksf] x'g'kg{]5 M
!= ldNs 6kmL
(Milk Toffee)
# k|ltztdf g36]sf] .
-;'Vvf tf}nsf] cfwf/df_
$ k|ltztdf g36]sf] .
-;'Vvf tf}nsf] cfwf/df_
@= j6/ 6kmL
(Butter Toffee)
!)=)@ nh]G;
$ k|ltztdf g36]sf] .
-;'Vvf tf}nsf] cfwf/df_
(Lozenges):
45
nh]G; eGgfn] lrgL cyjf w"nf] lrgL, cfOl; ;'u/ (Icing sugar) / afOlG8 d]6l/on -ud, lhn]l6g_, t/n Un'sf]h jf
8]S;l6g /fvL gksfO{ jf gpdfnL agfPsf] sGkm]S;g/LnfO{ ;Demg' k5{ . o;df vfg of]Uo /+u afx]s cGo /+ux? k|of]u ug{
kfOg] 5}g / :jLs[t /+usf] xsdf tf]lsPsf] dfqf eGbf a9L k|of]u ug{ kfOg] 5}g .
o;df b]xfosf kbfy{x? /fVg ;lsg]5M
u'lnof] kbfy{x? -h:t} lrgL, 8]S:6f]h, 8]S:6f]h df]gf]xfO8]6, dx, OGe6{ ;'u/, ;Vv/, ;lj{6n, t/n Un'sf]h, b"w tyf
b'Uw kbfy{x?, g6 tyf g6 kbfy{x? (Nut and nut products), dfN6 l;/k, vfg of]Uo :6fr{, g'g, cb'jfsf] w"nf], bfnlrgLsf] w"nf],
cn}rLsf] w"nf], ;f}kmsf] w"nf], lh/fsf] w"nf] cyjf logLx?sf] pb\w[t tTj, sf]sf kfp8/ tyf pb\w[t tTj, skmLsf] pb\w[t tTj
tyf o;sf] jf:gf, km\n]jl/ Ph]G6, cldnf] kbfy{x? -h:t}M 6f/6l/s Pl;8, d]lns Pl;8 / ;fOl6s Pl;8_, le6fldg tyf
vlgh tTjx?, k|f]l6g cfO;f]n]6x?, ;f]l8od afOsfjf{]g]6, lrNnf] kfg{ k|of]u ul/g] kbfy{x? -h:t} M SoflN;od, DofUg]l;od jf
;f]l8od nj0fo'Qm :6]l/s Pl;8, 6fNs, vfgof]Uo lUn;l/g, vfgof]Uo :6]l/s Pl;8, cfOl; ;'u/ cflb_ . o;df s[lqd u'lnof]
kbfy{ /fVg kfOg] 5}g .
o;sf] u'0f:t/ kl/lw b]xfo adf]lhdsf] x'g'k{]5 M
-s_ ;'qmf]h (Sucrose)
*% k|ltztdf g36]sf] -tf}nsf] cfwf/df_
-v_ ;Nkm]6]8 eid -g'g /lxt cfwf/df_ # k|ltztdf ga9]sf] -tf}nsf] cfwf/df_
(Sulphated ash) ( Salt free basis)
(Sulphur dioxide)
r'Oud jf aanud eGgfn] k|fs[lts jf ck|fs[lts r'Ouddf jf aanuddf cfwfl/t ud (Gum), lrgL / t/n
Un'sf]haf6 ag]sf] kbfy{nfO{ ;Demg' k5{ . oL kbfy{x? w"nf], kmf]x/, ld;fj6 / xflgsf/s kbfy{ /lxt x'g' kg{]5 .
o;df b]xfosf kbfy{x? /fVg ;lsg]5 M
uddf cfwfl/t kbfy{x? [-ud P/fljs, k|fs[lts /a/sf] rf]k (Rubber latex), ck|fs[lts /a/sf] rf]k, ud / /]lhgsf]
UnfO;]/f]n O:6/, cf+lzs xfO8f]lhg]zg ul/Psf] j'8 /]lhg jf ud /]lhg, ck|fs[lts /]lhg, k|fs[lts /]lhg, kf]lne]gfO{n Pl;6]6,
vfg of]Uo cuf/_ UnLl;l/g, dfN6, rsn]6, b"w kfp8/, skmL, vfgof]Uo lhn]l6g, :jLs[t af:gf, :jLs[t /+u, :jLs[t PG6L
clS;8]G6, :jLs[t kl//IfL, OdlN;kmfo/, ;la{6n, kfgL, vfg of]Uo cldnf] kbfy{x?, le6fldg tyf vlgh tTjx?, k|f]l6g,
vfgof]Uo l66flgod 8fOcS;fO8 -tf}nsf] cfwf/df ! k|ltztdf ga9fO{_, SoflN;od sfaf]{g]6, DofUg]l;od sfaf]{g]6, kmf]:kmf]6]8
:6fr{, lrNnf] kfg{ k|of]u x'g] kbfy{x? -:6fr{, 6fNs, :6]l/s Pl;8, cfOl; ;'u/, kf/flkmg j]S; jf t/n k/flkmg, vfg of]Uo
vlgh t]n_] cflb .
o;sf] u'0f:t/ kl/lw b]xfo adf]lhdsf] x'g'kg]{5M
;lDdl>t kbfy{
r'Oud
!= ud
(Gum)
@= hnf+z
(Moisture)
#= ;Nk]m6]8 eid
(Sulphated
ash)
$= xfO8f]Snf]l/s Pl;8df
g3'Ng] eid (Acid
aanud
- !$ k|ltztdf g36]sf]
-tf}nsf] cfwf/df_
@ k|ltztdf ga9]sf]
-tf}nsf] cfwf/df_
insoluble ash)
%= l/8\o"l; ;'u/
$=% k|ltztdf g36]sf]
-8]S:6f]hdf u0fgf ul/g]_ -tf}nsf] cfwf/df_
(Reducing Sugar)
^= ;'qmf]h
(Sucrose)
b|i6JoM
46
o; k|sf/sf] sGk]mS;g/Lx?df cvfB j:t' h:t}M l;6L, a]n'g, Knfli6ssf v]nf}gf / cGo xflgsf/s j:t'x? tyf ;]jg
ubf{ :jf:Yodf xflg k'ofpg] cGo j:t'x? /fVg kfOg] 5}g .
n]jnM
pko'{Qm sGk]mS;g/Lx? Kofs u/]/ dfq laqmL ljt/0f ug'{ kb{5 / k|To]s vf]n (Wrapping paper) df pTkfbgsf] gfd,
pTkfbssf] gfd, 7]ufgf, ;lDdl>t kbfy{sf] gfd /flvg'sf] ;fy} aflx/L cfj/0f -n]jn_ df vfB lgodfjnL cg';f/ n]jnsf]
ljj/0f :ki6 pNn]v ePsf] x'g'kg]{5 .
47
Definition of Preservative_
(Fermentation)
jf Pl;l8lkms]zg
(Acidification)
Classification of preservatives_
Common salt_
Sugar_
u_ 8]S;6f]h -Dextrose_
3_ Un'sf]h l;/k -
Glucose syrup_
Honey_
h_ vfg] t]n
( Propionates of calcium
and sodium)
-r_ gfol;g -
Nicin_
(Sodium diacetae)
48
l;=g+=
!=
^=
&
lqmi6fnfO{h\8 Un]; cyjf Sof]/ kmn -SofG8L8 kLn ;d]t -crystallized glace or
@=
#=
$=
%=
k/L/IfL (Preservatives)
;Nkm/ 8fO{ cS;fO{8
(Sulphur dioxide)
;Nkm/
;Nkm/
;Nkm/
;Nkm/
;Nkm/
;Nkm/
8fO{
8fO{
8fO{
8fO{
8fO{
8fO{
cS;fO{8
cS;fO{8
cS;fO{8
cS;fO{8
cS;fO{8
cS;fO{8
(Sulphur dioxide)
(Sulphur dioxide)
(Sulphur dioxide)
(Sulphur dioxide)
(Sulphur dioxide)
(Sulphur dioxide)
dfqf -lk=lk=Pd_
$%)
@)))
@)))
!)))
!%))
!%))
@)))
&%)
#%)
^))
;Nkm/ 8fO{cS;fO{8
(Sulphur dioxide)
$)
@))
!%)
;Nkm/8fO cS;fO8
(Sulphur dioxide)
#%)
;Nkm/8fO cS;fO8
;Nkm/8fO cS;fO8
(Sulphur dioxide)
(Sulphur dioxide)
$)
&)
(Sulphur dioxide)
(Sulphur dioxide)
(Sulphur dioxide)
!))
$%)
!))
!)))
&)
@))
$%)
(Sulphur dioxide)
(Benzoic acid)
jf j]Ghf]Os Pl;8
*=
(=
!)
!!
!@
!#
!$
!%
!^
!&
o;df pNn]v gePsf ]kmn cyjf kmnsf] u'bL ( Fruit and fruit pulp not
specefied)
l/kmfOg ;'u/ (Refine sugar)
XjfO6 ;'u/ So'j (White sugar cube), lrgL (Sugar), 8]S;6f]h, ld>L, u'0f
(jaggery)
sg{ km\nf]/ (Corn flour) / ;f]xL adf]lhdsf] :6fr{ (Starch)
sg{ l;/k (Corn syrup)
SofG8 /;j/L -Sofgsf] leqL efudf ;Nkm/8fO cS;fO8 k|lt/f]wfTds n]SjfO/L
ul/Psf] x'g' kg]{_
lhnf6Lg (Gelatin)
ljo/ (Beer)
;fO8/ (cider)
cNsf]xlns jfOg (alcoholic wine)
49
!*
!(
@)
@!
@@
@#
@$
@%
@^
@&
@*
@(
#)
#!
km\nf]/ sGkm]S;g/L
#@
##
#$
#%
#^
#&
#*
#(
km\of6 :k|]8
(Flour confectionery)
(Preserved chapatti)
(Fat spread)
50
&)!@)
!@)
$%)
@%)!))
,,
;f]l8od 8fOPl;6]6 cyjf k|f]kfOg]6\; cyjf ldyfOn k|f]kfOn
xfO8f]cS;L a]Ghf]P6
;lj{s Pl;8
;lj{s Pl;8 jf o;sf] ;f]l8od kf]6fl;od cyjf SoflN;od nj0f
-;lj{s Pl;8sf] cfwf/df_
jf k|f]kfOlgs Pl;8 jf o;sf] ;f]l8od cyjf kf]6fl;od ;N6\;
-k|f]kfOlgs Pl;8sf] cfwf/df_
;lj{s Pl;8 cyjf o;sf] ;f]l8od, kf]6fl;od / SofN;Lod nj0f
^))
@%))#@))%))
&%)
@))
@))
%)
@)))
&%)
#%)^))
@)))
#)))
!%))
!))
!%))
!%))
!%))
!%))
@)))
@)))
!)))
$)
$!
$@
$#
$$
hfd, h]nL, dfdf{n]8, lk|he{;, lqm:6nfOH8 \, Un]H8 cyjf SoflG88 kmn, SoflG88
af]qmf ;d]t, k|'m6 jf/ (Fruit bar)
;+/lIft kmn/; (Concentrated fruit juice) h';, jf g]S6/ tof/L k]o kbfy{
agfpg] k|of]hgsf] nfuL
jfSnf] kmn/; (fruit juice) -l6g, af]6n / kfprdf_
g]S6f/, tof/L k]o kbfy{ -af]tn jf kf}+rdf_ jf v'b|f laqmLsf] nfuL tof/L cj:yfdf
/flvPsf]] k]o kbfy{
k|'G; (Prunes)
Natamycin
sf] k|of]u
sf] k|of]u lrhsf] (Hard Cheese) ;tx k|zf]wgsf nflu b]xfosf] cj:yfdf dfq k|of]u ug{ kfOg]5 .
!_ gf6fdfOl;g a9Ldf @ ld=u|fl8=Pd# df ga9]sf] x'g' kb{5 .
@_ lrhsf] ;txaf6 leq gf6fdfOl;g @ ld=ld= eGbf a9L gePsf] x'g' kb{5 .
#_ gf6fdfOl;gsf] cjz]if k|zf]lwt lrhdf ! ld=u|fl8d# df ga9]sf] x'g' kb{5 .
Natamycin
51
%))
!))
@))
%)
!)))
52
(Heavy Metals)
tn pNn]lvt vfB j:t'df b]xfosf x]le d]6N; (Heavy Metals) b]xfosf] kl/df0f eGbf ga9]sf] jf cg'kl:yt x'g'
kg]{5 .
qm=;+=
(S No.)
x]eL d]6N;
(Heavy
metals)
lzzf (Lead)
vfB kbfy{
ldlnu|fd k|lt
lsnf]u|fd
(Food commodities)
(mg/kg)
)=%
!=)
@=)
!) =)
)=%
)=@
(infant food)
!) =)
)=%
!=)
(frozen confections)
af aGbL ul/Psf df;', df5f (canned meat, fish), Meat Extract & Dehydrated
protein, Edible Gelatin / ;'sfPsf t/sf/Lx? (dehydrated vegetables) Kofh afx]s
%=)
;a} lsl;dsf lrgL, ;'u/ l;/k (sugar syrup), O{Ge6{ ;'u/ (invert sugar) (sulphated
ash not exceeding 1.0%), l;w} k|of]u u/Lg] colored Sugar (;Nkm]6]8 eid !=)
k|ltztdf ga9]sf]]
vfB df]nf;];\ (edible molasses) Sof/fd]n (caramel) cyjf :6fr{af6 agfPsf kbfy{
(starch conversion product) Liqid or Solid Glucose h;df ;Nkm]6]8 eid !=)
k|ltztdf ga9]sf] (sulphated ash not exceeding 1.0%)
sf]sf kfp8/ (cocoa powder)
(tea), ;'sfOPsf]
(flavorings)
Kofh
(solid pectin)
53
%=)
%=)
%=) -;'Vvf
lrNnf] kbfy{
afx]ssf]
cfwf/df_
%=) -;'Vvf
tf}nsf]
cfwf/df_
!)=) -;'Vvf
tf}nsf]
cfwf/df_
!)=)
!)=) -;'Vvf
/+usf] cfwf/df_
%)=)
@=)
@=)
@=%
cg'kl:yt
(absent)
tfdf
(Copper)
-em_ dfly pNn]v gul/Psf cGo vfB j:t' (food not specified)
-s_ k]o kbfy{ (beverages)
xn'sf k]o kbfy{ (soft drinks) -sG;G6]6]8 (concentrated) / sfjf]{g]6]8 kfgL
(carbonated water) afx]s_
sfjf]{g]6]8 kfgL (carbonated water)
tf8L (toddy)
xn'sf k]o kbfy{sf nflu sG;G6]6\; (concentrates for soft drinks) -tof/L cj:yfdf_
-v_ cGo vfB j:t' (other foods)
lrsf]/L (chicory): ;'sfPsf] (dried), e'6]sf] (roasted ), skmL bfgf (coffee beans),
;'uGw (flavorings),t/n k]S6Lg (pectin liquid)
vfB /+u (colorings)
vfB lhnf6Lg (edible gelatin )
6f]df6f] s]rk (tomato ketchup)
O{i6 / O{i6 hGo kbfy{
sf]sf kfp8/
(cocoa powder)
uf]ne]8fsf] k'/L
(tomato powder)
(tomato puree)
uf]ne]8fsf] /;
(tomato juice)
lrof (tea)
7f]; k]S6Lg (solid pectin)
xf8{ AjfON8 ;'u/ sGkm]S;g/L (hard boiled sugar confectionery)
Nff}x :t/f]GgtL (Iron fortified) ul/Psf] vfg] g"g (common salt)
a];f/ / w"nf] a];f/ (turmeric whole and powder)
;'Gtnf, c+u"/, :ofp, uf]ne]8f, e'O{ s6x/, sfutLsf] /; (juice)
;j} lsl;dsf] kmnsf] u'bL / o;af6 ag]sf kbfy{ (pulp and pulp products of any
@=%
&=)
!=%
%=)
@)=)
#)=)
#)=)
#)=) -;'Vvf
/+usf] cfwf/df_
#)=)
%)=) -;'Vvf
7f]; kbfy{sf]
cfwf/df_
^)=) -;'Vvf
tf}nsf]
cfwf/df_
&)=) -lrNnf]
kbfy{ afx]ssf]
cfwf/df_
!)) =) -;'Vvf
7f]; uf]ne]8fsf]
cfwf/df_
!%) =)
#))=)
%=)
@=)
%=)
%=)
%=)
fruit)
lzz' b'Uw cfxf/ k|lt:yfkg ug]{ vfB j:t' (infant milk substitute) / lzz' cfxf/
(infant food)
!%=) t/ @=*
eGbf 36L
gePsf]
cg'kl:yt
(Absent)
cf;]{lgs
#)=)
)=!
(Arsenic)
)=%
)=@%
)=)%
(infant food)
(iced lollies)
)=!
)=@
)=@
#=) -;'Vvf
tf}nsf]
cfwf/df_
)=%
(frozen confections
;'sfOPsf] Kofh
6Lg
(Tin)
@=)
$=)
%=)
%=)
%=) -;'Vvf
/+usf] cfwf/df_
!=)
!=)
)=!
!=!
@%)=)
%=)
@%)=)
@%)=)
@%)=)
%=)
t/n k]S6Lg
(infant food)
cg'kl:yt
(absent)
lh+s
(Zinc)
Sof8\ldod
(Cadmimum)
(infant food)
55
@%)=)
@%)=)
%=)
%=)
%=)
%)=) t/
@%=) eGbf 36L
gePsf]
!))=)
@%=)
%=)
%)=)
)=!
)=!
&
kf/f]
(other foods)
!=%
)=%
!=)
)=@%
)=)@
(Mercury)
qmf]ldod
(Mercury
methyl
calculated as
the element)
(refined sugar)
(Chromium)
!)
lgs]n
(Nickel)
56
!=%
57
vf/]hL / arfp
-s_
v08 @), cltl/Qm #(, ldlt @)@& ;fn kmu'g & sf] g]kfn /fhkq efu $ df k|sflzt vfB tyf s[lif dGqfnsf] ;"rgf .
@=
v08 @), cltl/Qm $#, ldlt @)@& ;fn r}q @% sf] g]kfn /fhkq efu # df k|sflzt vfB tyf s[lif dGqfnsf] ;"rgf .
#=
v08 @#, ;+Vof (, ldlt @)#) ;fn h]i7 @( sf] g]kfn /fhkq efu # df k|sflzt vfB tyf s[lif dGqfnsf] ;"rgf .
$=
v08 @$, ;+Vof @!, ldlt @)#! ;fn ebf} !& sf] g]kfn /fhkq efu # df k|sflzt vfB tyf s[lif dGqfnsf] ;"rgf .
%=
v08 @&, ;+Vof @@, ldlt @)#$ ;fn c;f]h !) sf] g]kfn /fhkq efu # df k|sflzt vfB, s[lif tyf l;+rfO{ dGqfnsf] ;"rgf .
^=
v08 @*, ;+Vof !@, ldlt @)#% ;fn c;f/ !( sf] g]kfn /fhkq efu $ df k|sflzt vfB, s[lif tyf l;+rfO{ dGqfnsf] ;"rgf .
&=
v08 #), cltl/Qm $!, ldlt @)#& ;fn c;f]h @& sf] g]kfn /fhkq efu # df k|sflzt vfB tyf s[lif dGqfnsf] ;"rgf .
*=
v08 #!, ;+Vof @%, ldlt @)#* ;fn c;f]h !@ sf] g]kfn /fhkq efu # df k|sflzt s[lif dGqfnsf] ;"rgf .
(=
v08 #!, ;+Vof $*, ldlt @)#* ;fn r}q @ sf] g]kfn /fhkq efu # df k|sflzt s[lif dGqfnsf] ;"rgf .
!)=
v08 ##, ;+Vof (, ldlt @)$) ;fn h]i7 #) sf] g]kfn /fhkq efu # df k|sflzt s[lif dGqfnsf] ;"rgf .
!!=
v08 ##, ;+Vof #&, ldlt @)$) ;fn kf}if !* sf] g]kfn /fhkq efu # df k|sflzt s[lif dGqfnsf] ;"rgf .
!@=
v08 ##, ;+Vof $%, ldlt @)$) ;fn kmfu'g !% sf] g]kfn /fhkq efu # df k|sflzt s[lif dGqfnsf] ;"rgf .
!#=
v08 #^, ;+Vof #&, ldlt @)$# ;fn kf}if !$ sf] g]kfn /fhkq efu # df k|sflzt s[lif dGqfnsf] ;"rgf .
!$=
v08 #&, ;+Vof #!, ldlt @)$$ ;fn d+l;/ & sf] g]kfn /fhkq efu # df k|sflzt s[lif dGqfnsf] ;"rgf .
!%=
v08 #*, ;+Vof !@, ldlt @)$% ;fn cfiff9 @) sf] g]kfn /fhkq efu # df k|sflzt s[lif dGqfnsf] ;"rgf .
!^=
v08 #*, ;+Vof !$, ldlt @)$% ;fn >fj0f # sf] g]kfn /fhkq efu # df k|sflzt s[lif dGqfnsf] ;"rgf .
!&=
v08 #(, ;+Vof #&, ldlt @)$^ ;fn kf}if !& sf] g]kfn /fhkq efu # df k|sflzt s[lif dGqfnsf] ;"rgf .
!*=
v08 $), ;+Vof !@, ldlt @)$& ;fn cfiff9 !* sf] g]kfn /fhkq efu # df k|sflzt s[lif dGqfnsf] ;"rgf .
!(=
v08 $@, ;+Vof !*, ldlt @)$( ;fn >fj0f @^ sf] g]kfn /fhkq efu # df k|sflzt s[lif dGqfnsf] ;"rgf .
@)=
v08 $^, ;+Vof !&, ldlt @)%# ;fn >fj0f @! sf] g]kfn /fhkq efu # df k|sflzt s[lif dGqfnsf] ;"rgf .
@!=
v08 $&, ;+Vof @, ldlt @)%$ ;fn j}zfv ( sf] g]kfn /fhkq efu # df k|sflzt s[lif dGqfnsf] ;"rgf .
58
-v_
@@=
v08 $*, ;+Vof !, ldlt @)$% ;fn j}zfv & sf] g]kfn /fhkq efu # df k|sflzt s[lif dGqfnsf] ;"rgf .
@#=
v08 %), ;+Vof $@, ldlt @)%&.!).@# sf] g]kfn /fhkq efu # df k|sflzt s[lif tyf ;xsf/L dGqfnosf] ;"rgf .
@$
v08 %#, ;+Vof @), ldlt @)^).%.* sf] g]kfn /fhkq efu # df k|sflzt s[lif tyf ;xsf/L dGqfnosf] ;"rgf .
@%=
v08 %#, ;+Vof #!, ldlt @)^).*.! sf] g]kfn /fhkq efu # df k|sflzt s[lif tyf ;xsf/L dGqfnosf] ;"rgf .
@^=
v08 %$, ;+Vof $^, ldlt @)^!.!!.@$ sf] g]kfn /fhkq efu # df k|sflzt s[lif tyf ;xsf/L dGqfnosf] ;"rgf .
plNnlvt vf/]h ul/Psf] ;"rgfadf]lhd eP u/]sf] sfd sf/afxLx? o;} ;"rgfadf]lhd eP u/]sf] dflgg]5 .
59