3.

ULUSLARARASI SRDRLEBLR SU YNETM KONGRES

TEKRDA LNDE ME SUYU KAYNAKLARININ
SRDRLEBLR YNETM

Sema KURT
Tekirda Su ve Kanalizasyon daresi Genel Mdrl (TESK)
evre Koruma ve Kontrol Dairesi Bakan
zmir, 2015

TEKRDA LNDE ME SUYU KAYNAKLARININ

SRDRLEBLR YNETM
(SUSTAINABLE MANAGEMENT OF DRINKING WATER
RESOURCES IN TEKIRDAG METROPOLITAN)
Dr. afak BAA1

Sema KURT2

Emine YASAVUL3

Ayen UAR4

Genel Mdr, Tekirda Su ve Kanalizasyon daresi (TESK)

evre Koruma ve Kontrol Dairesi Bakan, Tekirda Su ve Kanalizasyon daresi (TESK)

Denetim ube Mdr, Tekirda Su ve Kanalizasyon daresi (TESK)

evre Koruma ube Mdr, Tekirda Su ve Kanalizasyon daresi (TESK)

SUSTAINABLE MANAGEMENT OF
DRINKING WATER IN TEKIRDAG METROPOLITAN
SUMMARY

Nowadays a sustainable water management for efficient use of water resources became mandatory with the increasing need and demand for water
and diminishing water resources. Basically two main points arise in the sustainable management of the water resorces. One of the respects is the
preservation of the water sources, the other is a sustainable water consumption management.
Paralel to the demand of agricultural use, rapid population increase and together with the indusrtial development the need for potable and industrial
water continuosly increasing. Having in mind the competition between water use and limited water resources, the aproach of Sustainable Management
of Water Resorces becomes more important than the method of Planning of Water Resources.
In our country, the uneven dispersion of water sources and amount among the regions and additionally the altered rain fall and water regime due to
climate change, especially regions with intensive population and relatively high industial activities water related problems has became major issue.
In Tekirda province, rapid population rise, intensive industrial and agricultural activities and intensive cunsuption of subterranean water causes a
critical drop of underground water level. With total population of 906.732 and area of 6.313x106 m2 the Tekirda province water potential is 883x106 m
per year.
With 170x106 m3 underground and 713x106 m3 surface water. However 90% of the tap and utilisation water is supplied by underground and only 10%
obtained from terrestrial sources. The actual amount of water assigned by the Water Management Agency for the Tekirda province is 167,80x106 m.
The yearly amount of water supplied by Tekirda Water and Sewage Administration 50x106 m3 is taken from underground wells and 6x106 m3 is taken
from terrestrial lakes. Due to the excess cunsumpiton from unrestrainingly open wells used for industrial usage and agricultural irrigation the
underground water level in the region has dropped above 300 meters.
The utilization of terrestrial sources for drinking purposes has became mandatory with the rapid population growthand the increased daily water
consumption as a result of socio-economic development and industrialization. In the Tekirda region the ability to meet the drinking water requirement
is possible with the combination of the water quantity and quality. For the protection of underground and terrestrial water sources from any poluting
factors it is compulsory to control and refine the domestic, industrial and agricultural poluting sources. At the same time the transition should be realised
to the terrestrial water sources which have an important potential.
Herewith, with the adoption of regional management approach model of surface water resources will enssure a transition for sustainable water
management.

ALIMANIN AMACI
Bu almada, Tekirda linde mevcut ve planlanan su kaynaklar ortaya
koyularak, blgede giderek azalan yeralt su kaynaklarna alternatif olarak, ime
ve kullanma suyu temininde nemli bir potansiyele sahip olan yzeysel su
kaynaklarna geiin nemi vurgulanmtr.
Su kaynaklarnn srdrlebilir kullanmnn salanmas iin; suyu kullanan tm
paydalar ile suyun kalitesi ve kullanm miktarlarnn gz nne alnd bir
ynetim modeli olan Btnleik Su Kaynaklar Ynetimi yaklamnn
benimsenmesi gerektii zerinde durulmutur.

TEKRDA L
Nfus
Yzlm

: 906.732
: 6.313x106 m2

MEVCUT ME SUYU KAYNAKLARI

Barajlar:
Naipky Baraj, okal Baraj ve Ayvack Gleti
(2016 ylnda iletmeye alnacak)
Gletler:
Trkmenli Gleti, Yazr Gleti,
Mstecep Gleti, arky-Merkez Gleti,
Yeralt Suyu Kuyular:
450 adet

MEVCUT VE YAPIMI DEVAM EDEN BARAJ VE GLETLER

AYVACIK GLET

NAPKY BARAJI
OKAL BARAJI

me suyu temin edilen baraj ve gletler

me suyu temin edilecek baraj ve gletler

YASAL MEVZUAT VE HAVZA KORUMA ESASLARI

lkemizde su ynetimi ile dorudan ilgili 3 kanun bulunmaktadr;

2872 sayl evre Kanunu

6200 sayl Devlet Su leri Genel Mdrlnn Tekilat ve Grevleri Hakknda Kanun
167 sayl Yeralt Sular Hakknda Kanun

evre Kanunu Kapsamnda Su Ynetimi le lgili Yaynlanm

Ynetmelik ve Tebliler
Su Kirlilii Kontrol Ynetmelii
Yeralt Sularnn Kirlenmeye ve Bozulmaya Kar Korunmas Hakknda Ynetmelik
nsani Tketim Amal Sular Hakknda Ynetmelik

Tehlikeli Maddelerin Su ve evresinde Neden Olduu Kirliliin Kontrol Ynetmelii

Devlet Su leri Genel Mdrl Yeralt Suyu lm Sistemleri Ynetmelii

me Suyu Temin Edilen Akifer ve Kaynaklarn Koruma Alanlarnn Belirlenmesi

Hakknda Tebli

Su Kaynaklarnn Ynetiminde Sorumlu Kurumlar

Orman ve Su leri Bakanl
Devlet Su leri (DS)
Belediyeler
Su ve Kanalizasyon dareleri

l Gda Tarm ve Hayvanclk Mdrlkleri

Sulama Birlikleri

TEKRDA SU VE KANALZASYON DARES GENEL MDRL (TESK)

Tekirda Bykehir Belediyesi sorumluluk snrlar ierisinde su ve kanalizasyon
hizmetlerini yrtmek zere 31.03.2014 tarih ve 28958 sayl Resmi Gazete'de yaymlanan
2014/6072 sayl Bakanlar Kurulu Karar ile kurulmutur.
Tekirda linde ime ve kullanma suyu temin edilen yzeysel ve yeralt su kaynaklarnn;
evsel, endstriyel, tarmsal , hayvanclk faaliyetlerinden kaynaklanan atksular ile
kirlenmesini nlemek iin, bu kaynaklar etrafnda bulunan;
MUTLAK, KISA, ORTA, UZUN MESAFEL KORUMA ALANLARINDA alnacak hukuki ve
teknik tedbirleri tespit etmek amacyla Tekirda Su ve Kanalizasyon daresi tarafndan
ME SUYU HAVZALARI KORUMA YNETMEL hazrlanmtr.

TESK tarafndan hazrlanan me Suyu Havzalar Ynetmeliinin amac:

Tekirda linde ime ve kullanma suyu temin edilen yzeysel ve yeralt su
kaynaklarnn; evsel, endstriyel, tarmsal , hayvanclk faaliyetlerinden kaynaklanan
atksular ile kirlenmesini nlemek iin, bu kaynaklar etrafnda bulunan; mutlak, ksa,
orta, uzun mesafeli koruma alanlarnda alnacak hukuki ve teknik tedbirleri tespit
etmek.
Bu Ynetmelik hkmlerine gre;
Kaynak ve yeralt sularnn tasarrufu yetki ve sorumluluk sahasnda Tekirda Su
ve Kanalizasyon daresi'ne aittir.
Tekirda li snrlar ierisinde yeralt suyu havzalar koruma esaslar
kapsamnda ime ve kullanma suyu temin edilen su kaynaklarnda ve
havzasnda sularn kirlenmesine neden olabilecek faaliyetlere izin verilmemekle
birlikte her eit atksuyun havza dna karlmas esastr.

TEKRDA L YERALTI SULARI MEVCUT DURUMU

Yeralt Suyu Potansiyelinin Dalm:

Tarmsal Sulama
me, Kullanma ve Sanayi
Kalan Yeralt Suyu Rezervi

: 12,3x106 m3
: 141,2x106 m3
: 16,5x106 m3

Blgedeki yeralt suyu rezervinin %80'i sulama, ime ve kullanma suyu ya da sanayi
amal olarak tahsis edilmektedir.

TEKRDA L YERALTI SULARI MEVCUT DURUMU

lde DSden ruhsatl kuyu says : 1.165 adet
Bu kuyularn 450 adeti Tekirda line ime ve kullanma suyu salamaktadr.

Devlet Su leri tarafndan yeralt suyu fiili tahsis miktar: 167,80x106 m/yl
Tekirda Su ve Kanalizasyon daresi (TESK) tarafndan temin edilen su miktar:
Yeralt Suyu : 50x106 m/yl
Yzeysel Su : 6x106 m/yl

TEKRDA L YERALTI SULARI MEVCUT DURUMU

Yeralt Suyu Seviyesi Dm:
Tekirda linde bulunan yaklak 1.500 adet sanayi kuruluundan nemli bir blm
su ihtiyacn, yeralt su kaynaklarndan karladndan, yeralt su seviyesinde 20-60
mlik dmler grlmektedir.
Ergene lesi Marmarack Mahallesi'nde bulunan kuyularda 1990'l yllarda balayan
yeralt suyu seviyesi dmleri gnmzde 25 mye ularken, erkezky lesi ve
Muratl lesi Yukar Sevindikli Mahallesi'nde bulunan kuyulardaki seviye dmleri
60 mye ulamtr.

erkezky'de bulunan baz kuyularda yeralt suyu seviyesi 1990 ylnda -45 m iken
bugn -105 m olarak llmektedir. Sanayilemenin youn olmad Saray lesi
civarnda statik seviye dmlerinin uzun yllarda 20 m civarnda olduu
grlmektedir. Yeralt suyu seviyelerinde, sanayinin az olduu yerlerde 20 m, ok
youn olduu yerlerde ise 60 mlik dmler grlmektedir.

TEKRDA L MEVCUT YZEYSEL SU KAYNAKLARI

Glet Ad

me Suyu Temin Edilen

Yerleim Yeri

Nfus
(TUK 2014)

Su Miktar

(x106 m3)

arky Gleti

arky lesi

24.964

1,53

Trkmenli Gleti

Marmaraerelisi lesi
Yeniiftlik Mahallesi

11.454
8.507

1,30

Yazr Gleti

Barbaros Mahallesi
Kumba Mahallesi

5.019
2.162

1,26
0,88

Mstecep Gleti

Salamta Mahallesi

2.090

0,73

TOPLAM SU MKTARI (x106 m3)

5,7

TEKRDA L MEVCUT YZEYSEL SU KAYNAKLARI

YAZIR GLET

MSTECEP GLET

ARKY GLET

TRKMENL GLET

YAPIMI DEVAM EDEN YZEYSEL SU KAYNAKLARI

me Suyu Temin
Edilecek Yerleim
Yeri

Nfus
(TUK 2014)

letmeye
Alma Tarihi

Yllk Su
Miktar
(x106 m3)

Sleymanpaa lesi

182.522

2016

6,43

okal Baraj me
arky lesi
Suyu 2. Ksm arky
Malkara lesi
sale Hatt

31.524
53.014

2016

7,52

Saray Ayvack Gleti

47.522

2016

5,00

Baraj/Glet Ad
Naipky Baraj

Saray lesi

TOPLAM YILLIK SU MKTARI (x106 m3)

18,95

YAPIMI DEVAM EDEN BARAJLAR

OKAL BARAJI

NAP BARAJI

AYVACIK BARAJI

TEKRDA LNDE PLANLANAN YZEYSEL SU KAYNAKLARI

Baraj/Glet Ad
Dedecik Baraj

necik-1 ve necik-2 Barajlar

Saray Yoncal Baraj

me Suyu Temin Edilecek

Yerleim Yeri

Nfus (TUK 2014)

Sleymanpaa lesi

182.522

letmeye
Alma Tarihi

Su Miktar (x106 m3)

2017

7,11

2017

12,03

2018

2,00 (konut)
20,07 (sanayi)

erkezky OSB

Seymen Gleti

orlu

Seymen ve orlunun
bir blm

2018

5,00

Ergene Gleti

Ergene

57.613

2020

3,00

Baheky Gleti

Saray

47.522

2020

2,00

2020

2,00

2020

0,5

Elmal

2020

1,00

Meri Nehri Tekirda-orlu

me ve Kullanma Suyu Temini

2020

227,00 (OSBler iin)

2025

13,50

Kzlaa Baraj

2025

25,00

Balaban Baraj

2025

81,15

2020

10,00

Ormanl Gleti
Allk

Kmrky Baraj

Ambardere Reglatr ve YAS

Besleme

TOPLAM (x106 m3)

Malkara

orlu

erkezky

53.014

235.630

123.119

410,91
(163,84 evsel kullanm + 247,07 sanayi amal kullanm)

Planlanan ve yapm eden baraj ve gletlerin iletmeye alnmas ile yeralt suyu
kullanm kontrol altna alnarak azaltlacak ve blgede ime ve kullanma suyu
temini iin yzeysel su kaynaklarna gei salanm olacaktr.

Tekirda linde planlanan ve yapm devam etmekte olan baraj ve gletler

tamamlandnda nfusun yzeysel su kullanma oranlar;
2016 ylna kadar
%40
2016-2025 yllar arasnda aamal olarak %100
Nfusun Yzeysel Su Kullanma Oran
120%

100%

100%
80%
60%

40%

40%
20%

10%

0%
2014

2016

2020-2025 aras

Yllar

SONULAR
Trkmenli, arky, Mstecep ve Yazr Gletlerinden 6x106 m3; Sarlar, Esee, Malkara
ve erkezky'de bulunan 450 adet yeralt suyu kuyusundan 50x106 m3 olmak zere Tekirda
line ylda toplam 56x106 m3 ime suyu salanmtr.
2016 ylnda tamamlanmas planlanan Naipky Baraj, okal me suyu Artma Tesisi
ve Saray Ayvack Gleti ile ylda toplam 18,95x106 m3 ime ve kullanma suyu
salanacaktr.
Balaban Baraj, Kzlaa Baraj, Kmrky Baraj, Meri Nehri Tekirda-orlu me ve
Kullanma Suyu Temini Projesi, Ambardere Reglatr ve dier planlanan projelerle
birlikte Tekirda line evsel kullanm iin 163,84x106 m3/yl, sanayi kullanm amal
247,07x106 m3/yl olmak zere toplam 410,91x106 m3/yl ime ve kullanma suyu
temin edilebilecektir.

SONULAR
Blgede su kaynaklarnn ynetilmesinde sorumlu karar verici aktrler olan, Devlet
Su leri Genel Mdrl ve Bykehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon daresi Genel
Mdrl tarafndan alnacak tedbirler ve yaplacak planlama almalaryla su
ihtiyacnn yzeysel su kaynaklarndan karlanmas salanacaktr. Bu sayede,
yeralt suyu rezervinin arttrlmas ve gelecek nesillere braklmas ynnde nemli
admlar atlm olacaktr.
Tekirda Su ve Kanalizasyon daresi'nin yeralt suyu kullanmn minimize edip,
yzeysel su kaynaklarna geie ynelik bir planlamay benimsemesi, blgede
gittike azalan yeralt suyu potansiyelinin iyiletirilmesine olanak salayabilecektir.
Yeralt suyu kullanmndan yzeysel su kaynaklarna gei yaplmas durumunda
yeralt suyu seviyelerindeki d hz da azalacaktr.

SONULAR
Su kaynaklarnn blgede etkin ve srdrlebilir ynetimi iin yeralt ve yerst su
kalitesinin ve miktarnn belirlenmesi ve izlenmesi iin bilgi sistemlerinin
oluturulmasyla; su kaynaklarnn korunmas, iyiletirilmesi, kirliliin nlenmesi ve
kontrol salanmaldr.
Ruhsatsz veya halk tabiriyle kaak olarak nitelenen su kuyularnn nne geilmeli,
izinsiz kuyular iin gerekli ilemler yaplmal, bu kuyular kayt altna alnmal,
gerekirse kapatlmaldr.
Su kaynaklarnn yayl ve noktasal kaynakl kirlenmeye kar korunmas ve kirletici
faktrlerin kontrol altna alnmas iin blgede etkin denetimler yaplarak, oluan
atklarn yrrlkteki mevzuatlar erevesinde bertaraf edilmesi salanmaldr.

SONULAR
me suyu temin edilen havzalardaki tarmsal faaliyetlerin kontrol ve denetimi,
havza ierisindeki yaplama artlarna uygunluun denetimi ile su kullanmnn
etkinletirilmesi iin, Bykehir Su ve Kanalizasyon daresi, DS, Gda, Tarm ve
Hayvanclk Mdrl, evre ve ehircilik l Mdrl ve yerel halkn ibirlii iinde
bulunduu bir ynetim yaps oluturulmaldr.
Tekirda linde su kaynaklarnn srdrlebilir kullanmnn salanmas iin; suyu
kullanan tm paydalar ile suyun kalitesi ve kullanm miktarlarnn gz nne alnd
bir ynetim modeli olan Btnleik Su Kaynaklar Ynetimi yaklamnn
benimsenmesi gerekmektedir.

LGNZ N
TEEKKRLER
Sema KURT
Tekirda Su ve Kanalizasyon daresi Genel Mdrl
evre Koruma ve Kontrol Dairesi Bakan

e-mail: sema.kurt@teski.gov.tr