p3*

m
t
a
m
e
lier
h
c
s
e
g
er
Ltzebu
mrique

* Format nu

www.vdl.lu

dios

& Pistes au

Les nouvelles technologies

au service de lintgration
Lun des faits les plus marquants de la Ville de Luxembourg est sa multiculturalit: plus de 60% des
rsidents sont issus de plus 150 nationalits autres que luxembourgeoise et souvent ne parlent
pas le luxembourgeois. Leur intgration est une de nos priorits et nous sommes conscients que
lintgration passe aussi pour une large partie par la langue. Voil pourquoi la Ville organise depuis
25 ans des cours de langue et de culture luxembourgeoises. Ces cours organiss par le BiergerCenter (Centre daccueil des citoyens) rencontrent invariablement un grand succs: rien quen
2006, pas moins de 557 personnes issues de 67 nationalits ont profit de cette formule lance
en 1982.
Les personnes inscrites proviennent dhorizons et de nationalits trs divers: des mamans
dsireuses de comprendre la langue que leurs enfants vont tre conduits utiliser, des employs
dentreprises soucieuses que leurs collaborateurs obtiennent des connaissances dans la
langue nationale ou des particuliers intresss par une naturalisation ou lobtention de la double
nationalit.
Pour faciliter davantage lapprentissage de la langue luxembourgeoise, la Ville sest une fois de
plus tourne vers les nouvelles technologies. Forts de lexprience du premier projet e-learning
dapprentissage du luxembourgeois, du franais et de lallemand sur Internet ralise au sein
du rseau de villes QuattroPole, nous avons avec beaucoup de plaisir soutenu le projet intitul
Ltzebuergesch lieren mat MP3, dont linitiative mane des enseignants assurant les cours de
luxembourgeois proposs par le Bierger-Center.
Nous tenons remercier les auteurs Annick Freimann, Carine Lemal, Isabelle Simon, Jrme
Lulling et Alain Sgiarovelo de leur esprit dinitiative et de leur engagement lors de la prparation de
cette publication et nous sommes convaincus que ce nouvel outil facilitera la tche des nombreux
citoyens dsireux dapprendre le luxembourgeois.
Nous leur souhaitons tous beaucoup de succs !

Le collge chevinal

Ltzebuergesch liere mat MP3

La communication est nos yeux lun des sujets les plus passionnants qui soient: pouvoir
sexprimer dans une langue trangre et comprendre ce que des personnes issues dautres
cultures et ayant des modes de pense diffrents veulent communiquer.
Toutefois, avant den tre capable, il faut passer
par ltape difficile de lapprentissage du vocabulaire et de la grammaire. La comprhension
orale et la prononciation doivent galement tre
travailles afin que lchange dinformations
avec linterlocuteur dune langue trangre ne
soit pas entrav de faon significative.
Notre mthode dapprentissage audio aborde
de faon spcifique ces problmes et se propose de faciliter un premier contact avec la langue
luxembourgeoise.
Notre cours sarticule autour de lacquisition
du vocabulaire de base et de certains aspects
grammaticaux comme la conjugaison de verbes
luxembourgeois, mais sapplique galement
former la prononciation, laccentuation des mots
ainsi que la comprhension orale.
Les enregistrements audio ont t raliss par
plusieurs locutrices et locuteurs luxembourgeois afin dviter que lutilisateur ne shabitue
une voix ou une prononciation particulire.
Le CD a une dure denviron 1 heure et les
fichiers audio sont en format classique (Wav)
et en format numrique1 (MP3).

Ce cours de luxembourgeois peut donc tre

cout sur lecteur cd classique, mais galement sur ordinateur partir duquel les fichiers
audio peuvent tre transfrs sur un baladeur
MP3, tlphone mobile ou Pocket PC. Confortablement install dans un fauteuil, pendant les
pauses, en voyages (train, avion, voiture), les
fichiers audio peuvent ainsi tre couts quel
que soit lendroit o on se trouve.
Cette mthode audio a prouv son efficacit et
permet llve de raliser un gain de temps
considrable.
Le CD est accompagn dun petit livret dans
lequel le lecteur peut lire ce quil entend, le tout
tant illustr par des photos pour les mots les
plus importants mmoriser.
Dans la partie annexe du livret, il trouvera
galement des informations sur les chiffres, les
jours de la semaine, les mois, mais aussi des
petits dialogues autour de la vie quotidienne au
Luxembourg (famille, sport, loisirs, achats, etc.)
Convaincus que notre cours Ltzebuergesch
liere mat MP3 facilitera beaucoup la tche
aux participants des cours de luxembourgeois organiss par la Ville de Luxembourg,
les auteurs souhaitent beaucoup de plaisir et
de russite dans lapprentissage de la langue
luxembourgeoise.

Les auteurs :
Mme Annick FREIMANN, Mme Carine LEMAL, Mme Isabelle SIMON,
M. Jrme LULLING, M. Alain SGIAROVELLO
MP3 - Ce format populaire de compression audio permet une compression approximative de 1:4 1:12. Un fichier audio occupe
ainsi quatre douze fois moins despace une fois transcod en format MP3. Une spcificit intressante qui facilite le tlchargement et permet dengranger normment de donnes audio sur un support numrique, tel quun disque dur ou une mmoire flash.
(source : Wikipedia)
1

Index
Fotoen, Vokabelen, Verben, Stz
1/ En Haus (sinn) ................................................................................................................. 5
2/ E Bro (hunn) .................................................................................................................. 6
3/
DWunneng (botzen) ....................................................................................................... 7
4/
De Kierper an dGesiicht (wschen) ................................................................................. 8
5/
DGesondheet (wi hunn) ............................................................................................... 9
6/
DIessen an dGedrnks (iessen / drnken) ................................................................... 10
7/
DTransportmttel (huelen) ........................................................................................... 11
8/
Sport (fueren / spillen) ................................................................................................... 12
9/
DFamill (gesinn) ........................................................................................................... 13

Annexe Grammaire / Glossaire

DEifeler Regel ............................................................................................................. 14

Den Artikel (Akkusativ, Nominativ) / den Artikel (Dativ) ..................................................... 15

De Plural ...................................................................................................................... 17

DAdjektiver (de Contraire, dSteigerungsformen, dDclinaisoun) .............................. 18

De Possessiv (dPersonalpronomen, dReflexivpronomen) ............................................ 20

D Negatioun ................................................................................................................ 23
Eng Prsentatioun vu "passe-partout" Verben .............................................................. 24

D "fir ze" - Stz ........................................................................................................... 30

Den Akkusativ = Dplacement / den Dativ = Positioun ..................................................... 31
10/
DWochendeeg / dMint / dJoresziten / den Datum ................................................... 32
11/
DZuelen ...................................................................................................................... 33
12/
DAuer ......................................................................................................................... 34
Wou ? Vu wou ? Wuer ? .................................................................................................. 34

Annexe Dialoger / Texter

13-14/ DHaus / de Bro .......................................................................................................... 36
15/
DWunneng ................................................................................................................. 36
16-17/ DGesondheet / de Kierper ........................................................................................... 37
18/
Den Heng ass krank .................................................................................................... 37
19/ An der Epicerie ............................................................................................................... 38
20/ En Tour mam Vlo ........................................................................................................ 39
21/
Sport ............................................................................................................................ 39
22/ Meng Famill .................................................................................................................. 40
23/ En Dialog am Caf ........................................................................................................ 41
24/
Dialog Haus .................................................................................................................. 42
25/ En Dialog am Reesbro ................................................................................................ 42
26/ En Dialog op der Strooss ............................................................................................. 43
27/ Eis Vakanz .................................................................................................................. 44
28/ E Virstellungsgesprich ................................................................................................ 44
29/ Min Dag ...................................................................................................................... 45
30/ Passe-partout Stz ....................................................................................................... 45

Bibliographie ................................................................................................................ 46
Notten ..................................................................................................................... 47-50

1/ En Haus
(m)
A.
B.
C.
D.
E.

(w)

e Garage
en Daach
e Wee
e Bam
den Himmel

A.
F.
G.
H.
I.
J.
K.
L.

(s)

eng Garage
eng Dier
eng Fnster
eng Luucht / eng Lut
eng Brifkscht
eng Wiss
eng Heck
eng Fassad

en Haus

B
D
L
H

I
C

1. Sinn
ech
du
hien, hatt, si
mir
dir
si

sinn
bass
ass
sinn
sidd
sinn

2. Dat ass en Haus.

3. Dat ass e Garage.
4. Dat ass eng Garage.
5. Dat ass en Daach.
6. Dat ass e Wee.
7. Dat ass e Bam.
8. Dat ass den Himmel.
9. Dat ass eng Dier.
10. Dat ass eng Fnster.
11. Dat ass eng Luucht oder eng Lut.
12. Dat ass eng Brifkscht.
13. Dat ass eng Wiss.
14. Dat ass eng Heck.
15. Dat ass eng Fassad.

2/ E Bro
(m)
A.
B.
C.
D.
E.
F.

(w)

e Bro
e Schreifdsch
e Computer
e Classeur
e Blistft
e Bic
en Drucker/e Printer

G.
H.
I.
J.
F.

(s)

eng Fllfieder
eng Maus
eng Schier
eng Enveloppe
eng Imprimante

K. e Blat
L. e Buch

E
G

I
K

16. Hunn
ech
du
hien, hatt, si
mir
dir
si

hunn
hues
huet
hunn
hutt
hunn

17. Ech hunn e Bro.

18. Du hues e Schreifdsch.
19. Hien huet e Computer.
20. Hatt huet e Classeur.
21. Si huet e Blistft.
22. Mir hunn e Bic.
23. Dir hutt en Drucker.
24. Si hunn e Printer.
25. Ech hunn eng Fllfieder.
26. Du hues eng Maus.
27. Hien huet eng Schier.
28. Hatt huet eng Enveloppe.
29. Si huet eng Imprimante.
30. Mir hunn e Blat.
31. Dir hutt e Buch.

3/ D Wunneng
(m)
A.
B.
C.
I.
J.
K.
L.

de Spicher
de Gank
de Keller
de Buedem
de Lavabo
den Dsch
de Schaf

(w)

(s)

d Wunneng
D. d Schlofkummer
E. d Stuff
F. d Kichen

G. d Buedzmmer
H. d Iesszmmer

H
I

32. Botzen
ech
du
hien, hatt, si
mir
dir
si

botzen
botz
botzt
botzen
botzt
botzen

33. Ech botzen de Spicher.

34. Du botz de Gank.
35. Hie botzt de Keller.
36. Hatt botzt de Buedem.
37. Si botzt de Lavabo.
38. Mir botzen den Dsch.
39. Dir botzt de Schaf.
40. Si botzen dWunneng.
41. Ech botzen dSchlofkummer.
42. Du botz dStuff.
43. Hie botzt dKichen.
44. Hatt botzt dBuedzmmer.
45. Si botzt dIesszmmer.

4/ De Kierper an dGesiicht
(m)
A.
B.
C.
D.
E.
F.
G.
H.

de Kierper
den Aarm
de Kapp
de Fouss
de Brll
de Fanger
den Hals
de Baart
de Mond

(w)
I. dHand
J. dNues

(s)
dGesiicht
K. dBeen
L. dOuer
M. dHoer (pl)

B
D

A
I
E
K
C

46. Wschen
ech
du
hien, hatt, si
mir
dir
si

wschen
wschs
wscht
wschen
wscht
wschen

47. Ech wschen de Kierper.

48. Du wschs den Aarm.
49. Hie wscht de Kapp.
50. Hatt wscht de Fouss.
51. Si wscht de Brll.
52. Mir wschen de Fanger.
53. Dir wscht den Hals.
54. Si wschen de Baart.
55. Ech wschen de Mond.
56. Du wschs dHand.
57. Hie wscht dNues.
58. Hatt wscht dGesiicht.
59. Si wscht dBeen.
60. Mir wschen dOuer.
61. Dir wscht dHoer.

5/ DGesondheet
A.
B.
C.
D.
E.
F.

de Kapp wi hunn
dZnn wi hunn
dOuer wi hunn
de Bauch wi hunn
de Rck wi hunn
krank sinn gesond sinn

62. Wi hunn
ech
du
hien, hatt, si
mir
dir
si

hu wi
hues wi
huet wi
hu wi
hutt wi
hu wi

63. Ech hunn de Kapp wi.

64. Hunn ech de Kapp wi ?
65. Du hues dZnn wi.
66. Hues du dZnn wi ?
67. Hien huet dOuer wi.
68. Huet hien dOuer wi ?
69. Hatt huet de Bauch wi.
70. Huet hatt de Bauch wi ?
71. Si huet de Rck wi.
72. Huet si de Rck wi ?
73. Mir si krank.
74. Si mir krank ?
75. Dir sidd gesond.
76. Sidd dir gesond ?

6/ DIessen an dGedrnks

(m)
A.
B.
C.
D.
E.

(w)

Orangjus
roude Win
wisse Win
Kis
Fsch

F.
G.
H.
I.
J.
K.
L.
M.

eng Tomat
eng Waassermeloun
en erdbier
eng Zoossiss
eng Zalot
eng Olive
gekachten Ham
ri Ham

(s)

N. e Brout
O. Waasser

F
O

E
L

M
J

K
N

77. Iessen
ech
du
hien, hatt, si
mir
dir
si

10

iessen
ss
sst
iessen
iesst
iessen

78. Drnken
drnken
drnks
drnkt
drnken
drnkt
drnken

79. Ech drnke gr Orangjus.

80. Du drnks liwer roude Win.
81. Hien drnkt am lifste wisse Win.
82. Hatt sst gr Kis.
83. Si sst liwer Fsch.
84. Mir iessen am lifsten Tomaten.
85. Dir iesst gr Waassermeloun.
86. Si iesse liwer erdbier.
87. Ech iessen am lifsten Zoossiss.
88. Du ss gr Zalot.
89. Hien sst liwer Oliven.
90. Hatt sst am lifste gekachten Ham.
91. Si sst gr ri Ham.
92. Mir iesse liwer Brout.
93. Dir drnkt am lifste Waasser.

7/ DTransportmttel
(m)
A.
B.
C.
D.
E.

(w)

de Vlo
de Fliger
den Zuch
de Moto
den Auto
de Bus
den Tram
den Helikopter
de Camion
de Metro

dCamionnette

(s)
F. dSchff
dBoot

94. Huelen
ech
du
hien, hatt, si
mir
dir
si

huelen
hls
hlt
huelen
huelt
huelen

95. Ech huelen de Vlo.

96. Du hls de Fliger.
97. Hien hlt den Zuch.
98. Hatt hlt de Moto.
99. Si hlt den Auto.
100. Mir huelen de Bus.
101. Dir huelt den Tram.
102. Si huelen den Helikopter.
103. Ech huelen de Camion.
104. Du hls de Metro.
105. Hien hlt dCamionnette.
106. Hatt hlt dSchff.
107. Si hlt dBoot.

11

8/ Sport
A.
B.
C.
D.
E.
F.
G.

schwammen
lafen
reiden
boxen
Vlo fueren
Schi fueren
Schlittschong fueren

H.
I.
J.
K.
L.

Kajak fueren
Fussball spillen
Tennis spillen
Basket spillen
Volleyball spillen

108. Fueren 109. Spillen

ech
du
hien, hatt, si
mir
dir
si

12

fueren
fiers
fiert
fueren
fuert
fueren

spillen
spills
spillt
spillen
spillt
spillen

110. Ech schwammen.

111. Du leefs.
112. Hie reit.
113. Hatt boxt.
114. Si fiert Vlo.
115. Mir fuere Schi.
116. Dir fuert Schlittschong.
117. Si fuere Kajak.
118. Ech spille Fussball.
119. Du spills Tennis.
120. Hie spillt Basket.
121. Hatt spillt Volleyball.

9/ DFamill
Marie

Jean

Pit

Anne

Paul

Carole

Manon

Michelle

Marc

Gilles

Nadine

Claude

122. Gesinn
ech
du
hien, hatt, si
mir
dir
si

gesinn
gesis
gesit
gesinn
gesitt
gesinn

123. Ech gesinn dMarie, hatt ass dFra vum Jean.

124. Du gesis de Jean, hien ass de Mann vum Marie.
125. Hie gesit dAnne, hatt ass dMeedche vum Jean a vum Marie.
126. Hatt gesit de Paul, hien ass de Jong vum Jean a vum Marie.
127. Si gesit dManon, hatt ass dSchwster vum Paul a vum Anne.
128. Mir gesinn de Paul, hien ass de Brudder vum Manon a vum Anne.
129. Dir gesitt de Jean an dMarie, si sinn dEltere vum Anne.
130. Si gesinn de Jean an dMarie, si sinn dSchwiereltere vum Pit.
131. Ech gesinn dCarole, hatt ass dSchnauer vum Jean a vum Marie.
132. Du gesis de Pit, hien ass den Edem vum Jean a vum Marie.
133. Hie gesit dCarole, hatt ass dSchwiesch vum Manon.
134. Hatt gesit de Pit, hien ass de Schwoer vum Manon.
135. Si gesit dMichelle, hatt ass dem Jean an dem Marie seng Enkelin.
136. Mir gesinn de Marc, hien ass dem Jean an dem Marie sin Enkel.
137. Dir gesitt dMarie, hatt ass dem Michelle seng Groussmamm.
138. Si gesinn de Jean, hien ass dem Michelle si Grousspapp.
139. Ech gesinn de Jean an dMarie, si sinn dem Michelle seng Grousselteren.
140. Du gesis dNadine, hatt ass dem Michelle seng Cousine.
141. Hie gesit de Gilles, hien ass dem Michelle si Cousin.
142. Hatt gesit dCarole, hatt ass dem Michelle seng Tatta.
143. Si gesit de Paul, hien ass dem Michelle si Monni.
144. Mir gesinn dMichelle, hatt ass dem Paul an dem Carole seng Niess.
145. Dir gesitt de Marc, hien ass dem Paul an dem Carole sin Neveu.

13

Hei elo e puer grammatikalesch Informatiounen iwwert dLtzebuergescht.

Ds Tabellen an Erklrunge si keng vollstnneg Grammatik.
Eng Lscht mat Referenze fannt Dir an der Bibliographie.

DEifeler Regel
Den n um Schluss vun engem Wuert bleift meeschtens stoe virun :

+n virun :

i, u, e, o, a

d, t, n, h, z

. , ! ?

(Punktuatiounszeechen)

Beispiller :
Dat ass den Igor.
Dat ass den Udo.
Dat ass den Emil.
Dat ass den Otto.
Dat ass den Alain.
Dat ass den David.
Dat ass den Tom.
Dat ass den Nic.
Dat ass den Henri.
Dat ass den Zorro.
Ech maachen den Handy un.
Ech mengen, mir kommen ze spit.
Maach dTlee un !
Hatt geet mat, an hien ?
Zesummegesate Wierder : zweeanzwanzeg, Bauerenhaus, Gromperenzalot...

14

Den Artikel / Nominativ, Akkusativ

onbestmmten Artikel
(article indfini)
bestmmten Artikel
(article dfini)

Mnnlech

Weiblech

Schlech

Plural
(m, s, w)

e(n)

eng

e(n)

de(n)

onbestmmten Artikel :

Dat ass en Auto. (m)

Dat ass eng Camionnette. (w)
Dat ass e Boot. (s)
Dat sinn Autoen. (pl m)
Dat si Camionnetten. (pl w)
Dat si Booter. (pl s)

bestmmten Artikel :

Dat ass den Auto. (m)

Dat ass dCamionnette. (w)
Dat ass dBoot. (s)
Dat sinn dAutoen. (pl m)
Dat sinn dCamionnetten. (pl w)
Dat sinn dBooter. (pl s)

zum Beispill :

fir + Akkusativ
Dat ass e Cadeau fir de Mann. (m)
Dat ass e Cadeau fir dFra. (w)
Dat ass e Cadeau fir dKand. (s)
Dat si Cadeaue fir dMnner. (pl m)
Dat si Cadeaue fir dFraen. (pl w)
Dat si Cadeaue fir dKanner. (pl s)

15

Den Artikel / Dativ

onbestmmten Artikel
(article indfini)
bestmmten Artikel
(article dfini)

Mnnlech

Weiblech

Schlech

Plural
(m, s, w)

engem

enger

engem

dem

der

dem

den

onbestmmten Artikel : Ech fuere mat engem Auto. (m)

Ech fuere mat enger Camionnette. (w)
Ech fuere mat engem Boot. (s)
bestmmten Artikel :
Ech fuere mat dem (mam) Auto. (m)
Ech fuere mat der Camionnette. (w)
Ech fuere mat dem (mam) Boot. (s)
Mir fuere mat den Autoen. (pl m)
Mir fuere mat de Camionnetten. (pl w)
Mir fuere mat de Booter. (pl s)
zum Beispill :

16

vun + Dativ
Dat ass e Cadeau vun dem (vum) Fernand. (m)
Dat ass e Cadeau vun der Tatta. (w)
Dat ass e Cadeau vun dem Kand. (s)
Dat si Cadeaue vun den Aarbechtskollegen. (pl m)
Dat si Cadeaue vun den Aarbechtskolleginnen. (pl w)
Dat si Cadeaue vun de Kanner. (pl s)

De Plural
Generell :
+ en - mnnlech

de Radio - dRadioen

den Auto - dAutoen

de Computer - dComputeren
+ en - weiblech

dBank - dBanken

dBlumm - dBlummen

dFra - dFraen
+ er - mnnlech
mat Changement vocalique :

de Mann - dMnner
ouni Changement vocalique :

de Bierg - dBierger

den Dsch - dDscher

de Problem - dProblemer

de Bic - dBicer

de Brif - dBriwer
+ er - schlech
mat Changement vocalique :

dBuch - dBicher

dGlas - dGlieser

dWuert - dWierder
ouni Changement vocalique :

dBild - dBiller

dKand - dKanner

dBett - dBetter
Changement vocalique :
- mnnlech :

de Bam - dBeem

den Dag - dDeeg

de Gaart - dGert

de Schaf - dSchief

de Nol - dNeel

den Zuch - dZich

de Brudder - dBridder

de Stull - dStill

de Mount - dMint
- weiblech :

dMaus - dMais
- schlech :

dBlat - dBlieder

dLand - dLnner

dHaus - dHaiser

Particularititen :
Keng Endung
- mnnlech :

dFsch

dSchong

dAwunner
- weiblech :

dKichen

dStrmp
- schlech :

dBeen

dPerd
-chen -ercher an -elchen -elcher
- mnnlech :

de Puppelchen - dPuppelcher

de Kichelchen - dKichelcher
- weiblech :

dMaischen - dMaisercher
- schlech :

dMeedchen - dMeedercher

dBritchen - dBridercher
-nd - nt - nn

de Frnd - dFrnn

den Hond - dHnn

den Zant - dZnn
-mp - mm

de Kamp - dKmm
-lt - ld - ll

dBild - dBiller
Bei de fransische Wierder gtt de
Plural meeschtens mat -en gemaach :
dBijouen, dTimberen, dPompjeen, dProcs-verbalen, dSens-interditen, dGrandesurfacen, dFraisen, dBoulevarden, dDonen,
dFaiten, dClienten

17

DAdjektiver
De Contraire

- DRechnung ass kompliziert / schwier.

(4578 x 645 + 787 = ...)
- DRechnung ass einfach / liicht. (10+10 = ...)

- DWieder ass schin.

- DWieder ass net schin = schlecht = ellen.

- Dat ass schwier. (500 kg)

- Dat ass liicht. (100gr)

- Et ass waarm. (33 C)

- Et ass kal. (-7C)

- DKssen ass mll.

- De Beton ass haart.

- DIessen ass gutt.

- DIessen ass schlecht.

- De Gepard ass sier.

- De Schleek ass lues.

- China ass grouss.

- Ltzebuerg ass kleng.

- DKnippercher si siss.
- DKornischong ass sauer.

- Meng Bomi ass al, si huet 86 Joer.

- Mi Cousin ass jonk, hien huet 16 Joer.

- Den Auto ass propper.

- Den Auto ass knaschteg.

- Den Auto ass al. (12 Joer)

- Den Auto ass nei. (1 Mount)

- De Stan Laurel ass dnn.

- Den Oliver Hardy ass dck.

- Den Dagobert ass rich.

- Den Donald ass aarm.

- Hien ass frou. J

- Hien ass traureg. L

- Dat ass deier. (500.000 )

- Dat ass blleg. (5 )

- DHoer si laang.
- DHoer si kuerz.

- DRechnung ass richteg. (1+1=2)

- DRechnung ass falsch. (1+1=3)

- DFlsch ass voll.

- DFlsch ass eidel.

DSteigerungsformen

De Komparativ

De Superlativ

schin
deier

blleg

mi schin
mi deier
mi blleg

am schinsten
am deiersten
am bllegsten

Exceptioun
gutt

besser

am beschten

De Komparativ
China ass mi grouss (e)wi Ltzebuerg.
Ltzebuerg ass manner grouss (e)wi China.
Ltzebuerg ass mi kleng (e)wi China.
Ltzebuerg ass net esou grouss (e)wi China.
DWieder ass haut esou schin zu Ltzebuerg (e)wi a China.

18

DDclinaisoun
DAdjektiv nnert net, wann et hannert dem Substantiv steet, a changiert
virum Substantiv (mnnlech, weiblech, schlech)
Nominativ / Akkusativ

Onbestmmten Artikel

Bestmmten Artikel
(beim Epithte)

Bestmmten Artikel
(beim Attribut)

mnnlech -> -e(n)

mnnlech -> -e(n)

e schinen Dag

dee schinen Dag

Den Dag ass schin.

e schine Weekend
e schinen Owend
e schine Bonjour
e gudde Rutsch an dat neit Joer

dee schine Weekend

dee schinen Owend
dee schine Bonjour
dee gudde Rutsch

De Weekend ass schin.

weiblech -> keng Endung

weiblech -> keng Endung

eng schin Dier

eng schi Vakanz

di schin Dier
di schi Vakanz

schlech -> -t

schlech -> -t

e schint Haus

dat schint Haus

Plural (m, w, s)
-> keng Endung

Plural (m, w, s)
-> keng Endung

schin Haiser
schin Ouschterdeeg
schi Chrschtdeeg
schi Feierdeeg
schi Bonjouren

di schin Haiser
di schin Ouschterdeeg
di schi Chrschtdeeg
di schi Feierdeeg
di schi Bonjouren

DDier ass schin.

DVakanz ass schin.

DHaus ass schin.

DHaiser si schin.
DOuschterdeeg si schin.
DChrschtdeeg si schin.
DFeierdeeg si schin.

19

De Possessiv
Nominativ / Akkusativ
M

Plural

ech

min

meng

min(t)

meng

du

din

deng

din(t)

deng

hien / hatt

sin

seng

sin(t)

seng

si

hiren

hir

hiert

hir

mir

eisen / onsen

eis/ons

eist/onst

eis/ons

dir

ren

ert

si

hiren

hir

hiert

hir

Dativ
M

20

Plural

ech

mengem

menger

mengem

mengen

du

dengem

denger

dengem

dengen

hien / hatt

sengem

senger

sengem

sengen

si

hirem

hirer

hirem

hiren

mir

eisem/onsem

eiser/onser

eisem/onsem

eisen/onsen

dir

rem

rer

rem

ren

si

hirem

hirer

hirem

hiren

Nominativ / Akkusativ

Dativ

Mnnlech
Dat ass min Auto.
Dat ass din Auto.
Dat ass sin Auto.
Dat ass hiren Auto.
Dat ass eisen Auto.
Dat ass ren Auto.
Dat ass hiren Auto.

Mnnlech
Ech gi mat mengem Jong spadsieren.
Du gees mat dengem Jong spadsieren.
Hien/hatt geet mat sengem Jong spadsieren.
Si geet mat hirem Jong spadsieren.
Mir gi mat eisem Jong spadsieren.
Dir gitt mat rem Jong spadsieren.
Si gi mat hirem Jong spadsieren.

Weiblech
Dat ass meng Fra.
Dat ass deng Fra.
Dat ass seng Fra.
Dat ass hir Fra.
Dat ass eis Fra.
Dat ass r Fra.
Dat ass hir Fra.

Weiblech
Ech gi mat menger Mamm akafen.
Du gees mat denger Mamm akafen.
Hien/hatt geet mat senger Mamm akafen.
Si geet mat hirer Mamm akafen.
Mir gi mat eiser Mamm akafen.
Dir gitt mat rer Mamm akafen.
Si gi mat hirer Mamm akafen.

Schlech
Dat ass mi Kand.
Dat ass di Kand.
Dat ass si Kand.
Dat ass hiert Kand.
Dat ass eist Kand.
Dat ass ert Kand.
Dat ass hiert Kand.

Schlech
Ech spille mat mengem Meedchen.
Du spills mat dengem Meedchen.
Hien/hatt spillt mat sengem Meedchen.
Si spillt mat hirem Meedchen.
Mir spille mat eisem Meedchen.
Dir spillt mat rem Meedchen.
Si spille mat hirem Meedchen.

Plural
Dat si meng Kanner.
Dat sinn deng Kanner.
Dat si seng Kanner.
Dat sinn hir Kanner.
Dat sinn eis Kanner.
Dat sinn r Kanner.
Dat sinn hir Kanner.

Plural
Ech spille mat menge Muppen.
Du spills mat denge Muppen.
Hien/hatt spillt mat senge Muppen.
Si spillt mat hire Muppen.
Mir spille mat eise Muppen.
Dir spillt mat re Muppen.
Si spille mat hire Muppen.

21

DPersonalpronomen
Nominativ

Akkusativ

Dativ

ech

mech

mir/mer

du

dech

dir/der

hien/en

hien/se

him/em

si/se

si/se

hir

hatt/et

hatt/et

him/em

mir/mer

eis

eis

dir/der

iech

iech

si/se

si/se

hinnen/en

Akkusativ
Hien informiert mech.
Ech gesinn dech.
Mir froen hien.
Ech invitiere si.
Du fnns hatt schin.
Hie fotografiert eis.
Mir kontaktieren iech.
Dir verstitt si.

Dativ
Hie schreift mir.
Ech mailen dir.
Mir ginn him e gudde Rot.
Ech telefonieren hir.
Du brngs him e Cadeau.
Hie schenkt eis Knippercher.
Mir offrieren iech e Glas Schampes.
Dir hlleft hinnen.
Wi geet et dir ? Et geet mir ganz gutt.

DReflexivpronomen
Nominativ
mech

du

dech

hien/hatt/si

sech

mir

eis

dir

iech

si

sech

Akkusativ
Ech wsche mech all Dag.
Du rasiers dech mmer moies.
Hie kmmt sech ni.
Si interessiert sech fir Konscht.

22

Akkusativ

ech

Hatt deet sech chic un.

Mir informieren eis iwwert dHorair vum Zuch.
Dir hutt iech gschter am Kino gesinn.
Si hu sech gutt amesiert.

DNegatioun
Verb + net
Ech fueren net an dStad.
Ech ginn haut den Owend net an de Kino, ech ginn an den Theater.

Verb + nischt
Ech iessen nischt, ech si krank.
Ech iesse guer nischt. Ech iessen iwwerhaapt nischt.
Ech hunn nischt gemierkt.

Verb + ni
Ech ginn ni an de Kino.

Keen / keng + Substantiv

(= dNegatioun vum onbestmmten Artikel)

Keen + m / s :
Ech hu keen Auto. Ech hu keen.
Ech hu kee Kand. Ech hu keent.
Keng + w / pl :
Ech hu keng Tlee. Ech hu keng.
Ech hu keng Autoen. Ech hu keng.
Ech hu keng Kanner. Ech hu keng.
Ech hu keng Tleen. Ech hu keng.

23

Eng Prsentatioun
vu "passe-partout" Verben :
Regelmisseg Verben :
Heeschen (= "sappeler" oder "signifier")
Ech
heeschen Isabelle.
Du
heeschs
Charel mam Virnumm.
Hien, hatt, si
heescht
Weber mam Familljennumm.
Mir
heeschen
Hoffmann.
Dir
heescht
Hr Wilg.
Si
heeschen Anne an David.

24

Kucken
Ech
Du
Hien, hatt, si
Mir
Dir
Si

kucken
kucks
kuckt
kucken
kuckt
kucken

dTlee (= dTelevisioun, de Fernseh).

de Rapport.
dat.
dNoriichten (= dNouvellen, dInformatiounen).
de Brif.
dE-Mailen.

Drnken
Ech
Du
Hien, hatt, si
Mir
Dir
Si

drnken
drnks
drnkt
drnken
drnkt
drnken

e Kaffi.
eng Limonad.
e Bier.
nischt.
eppes.
e Glas Win, Jus, Schampes, Waasser.

Schwtzen
Ech
Du
Hien, hatt, si
Mir
Dir
Si

schwtzen
Hollnnesch.
schwtz
Chinesesch.
schwtzt Russesch.
schwtzen
Dnesch.
schwtzt Ltzebuergesch.
schwtzen
Norwegesch.

Lieren
Ech
Du
Hien, hatt, si
Mir
Dir
Si

lieren Englesch.
liers
Spuenesch.
liert Portugisesch.
lieren Italienesch
liert
Fransisch.
lieren
Ditsch.

Schaffen
Ech
Du
Hien, hatt, si
Mir
Dir
Si

schaffen
schaffs
schafft
schaffen
schafft
schaffen

de Weekend.
haut net.
vill.
net.
just mttes.
heiansdo owes.

Bleiwen
Ech
Du
Hien, hatt, si
Mir
Dir
Si

bleiwen
bleifs
bleift
bleiwen
bleift
bleiwen

doheem.
an der Stad.
am Auto.
nach zwee Deeg zu Paris.
nach eng Woch am Spidol.
net gr eleng doheem.

Bei de Verbe mat der Endung "-ieren" nnert de Verbstamm net: changieren,
notieren, telefonieren, proposieren, reservieren, confirmieren, annulieren a.s.w.
Changieren
Ech
Du
Hien, hatt, si
Mir
Dir
Si

changieren
changiers
changiert
changieren
changiert
changieren

den Ticket.
den Auto.
de Beruff (= dProfessioun).
dPlaz.
den T-Shirt.
dPneuen.

Onregelmisseg Verben :
Maachen
Ech

Du
Hien, hatt, si
Mir
Dir
Si

maachen
mchs
mcht
maachen
maacht
maachen

e Rendez-vous.
e Projet fir de Chef.
en Iessen.
en Acompte.
e Virement (= eng Iwwerweisung).
eng Excursioun (= en Ausfluch).

Fannen
Ech
Du
Hien, hatt, si
Mir
Dir
Si

fannen
fnns
fnnt
fannen
fannt
fannen

dat gutt.
dAarbecht interessant.
de Brll.
de Schlssel.
de Problem.
de Cours ganz gutt.

kafen
keefs
keeft
kafen
kaaft
kafen

en Auto.
Orangen.
e Kilo ppel.
eng Zalot.
dri Tomaten.
en Appartement.

kommen
knns
knnt
kommen
kommt
kommen

direkt.
mam Fliger.
mam Bus.
net mam Auto.
mam Taxi.
net mam Vlo.

Kafen
Ech
Du
Hien, hatt, si
Mir
Dir
Si

Kommen
Ech
Du
Hien, hatt, si
Mir
Dir
Si

25

Iessen
Ech
Du
Hien, hatt, si
Mir
Dir
Si

iessen
ss
sst
iessen
iesst
iessen

nischt.
eng Pizza.
just e bssen.
e Bifdeck mat Fritten an Zalot.
vill.
net vill Gromperen.

Froen
Ech
Du
Hien, hatt, si
Mir
Dir
Si

froen
frees
freet
froen
frot
froen

dMadame.
den Hr.
dIsabelle.
den Heng.
de Wee.
eppes.

Soen
Ech
Du
Hien, hatt, si
Mir
Dir
Si

soen
sees
seet
soen
sot
soen

nischt.
alles.
net vill.
eppes.
ni eppes.
mmer eppes.

Modifikatioun vum Verbstamm :

Goen
Ech
Du
Hien, hatt, si
Mir
Dir
Si

ginn
gees
geet
ginn
gitt
ginn

an dVakanz.
an de Supermarch.
an de Kino.
an de Buttek.
an de Restaurant.
an dSchoul.

Verstoen (funktioniert ewi goen)

Ech
verstinn
dat net.
Du
verstees
e bsse Ltzebuergesch.
Hien, hatt, si
versteet
alles.
Mir
verstinn
Ditsch.
Dir
verstitt
nischt.
Si
verstinn Englesch.
Ginn (= "donner" oder "devenir")
Ech
ginn
mmer krank.
Du
gss Mcanicien.
Hien, hatt, si
gtt
Dokter.
Mir
ginn
net bestuet.
Dir
gitt
gesond.
Si
ginn Iech e Cadeau.
Krien
Ech
Du
Hien, hatt, si
Mir
Dir
Si

26

krien
kriss
kritt
krien
kritt
krien

e Bbee (= e Puppelchen).
Cong (= Vakanz).
eng Aarbecht fir e Joer.
e Cadeau (= e Geschenk).
de Bus.
eng gutt Nouvelle (= eng Noriicht,= eng Neiegkeet).

DModalverben :
Opgepasst :
- keen "-en" fir dPersoun "ech"
- keen "-t" fir dPersounen "hien, hatt, si"
- dModalverbe funktionieren mmer mam 2. Verb am Infinitiv
Knnen (= kapabel si fir eppes ze maachen)
Ech
kann Tennis spillen.
Du
kanns Piano spillen.
Hien, hatt, si
kann
e bsse Basket spillen.
Mir
knnen
net gutt Volleyball spillen.
Dir
knnt
gutt Theater spillen.
Si
knnen
immens gutt Ltzebuergesch schwtzen.

Eng typesch Fro :
Kann ech Iech hllefen ?
Jo, dat wr lif / Jo, dat wier lif.
Wllen (= Wonsch/Souhait)
Ech
wll Ltzebuergesch lieren.
Du
wlls Piano spille lieren.
Hien, hatt, si
wll(t)
eng Zopp kachen.
Mir
wllen
hei eppes iessen.
Dir
wllt
kee Cong huelen.
Si
wllen
de Weekend raschten.
Eng typesch Fro :
Wllt dir dobannen oder dobaussen eppes iessen ?
Mir wllen eppes op der Terrass iessen.
Derfen (mat Autorisatioun)
Ech
derf
Du
derfs
Hien, hatt, si
derf
Mir
derfen
Dir
derft
Si
derfen

hei bleiwen.
hei keng Reklamm (=Publicitit) maachen.
hei Sport maachen.
hei net mam Handy telefonieren.
hei net schwtzen.
hei eppes iessen.

Eng typesch Fro :

Derf ech hei fmmen ?
Neen, dir derft net hei fmmen. Et ass verbueden hei ze fmmen.
Mussen (= Obligatioun)
Ech
muss
Du
muss
Hien, hatt, si
muss
Mir
mussen
Dir
musst
Si
mussen

haut vill schaffen.

den Auto wschen.
dHaus botzen.
nach Kommissioune maache goen (=akafen).
net bis vier Auer bleiwen.
mmer gutt oppassen.

Eng typesch Fro :

Muss ech hei Fransisch schwtzen ?
Neen, dir knnt Ltzebuergesch schwtzen.

27

Sollen (= Suggestioun)
Ech
soll
Du
solls
Hien, hatt, si
soll
Mir
sollen
Dir
sollt
Si
sollen

haut vill schaffen.

den Auto wschen.
dHaus botzen.
nach Kommissioune maache goen (=akafen).
net bis vier Auer bleiwen.
mmer gutt oppassen.

Eng typesch Fro :

Soll ech dat nach eng Kier widderhuelen ?
Neen, dat ass gutt esou.

E puer Particularititen :
- keen "-en" fir dPersoun "ech"
- keen "-t" fir dPersounen "hien, hatt, si"
Brauchen
Ech
Du
Hien, hatt, si
Mir
Dir
Si

brauch
brauchs
brauch
brauchen
braucht
brauchen

direkt Vakanz.
vill Zit.
eng Botzfra (fir ze botzen).
en Auto.
en Zmmer (fir ze schlofen).
eng Aarbecht.

Eng typesch Fro :

Braucht Dir nach eppes (fir ze drnken oder fir ziessen) ?
Nee Merci, et ass alles an der Rei.
Wssen (=informiert sinn)
Ech
weess
Du
weess
Hien, hatt, si
weess
Mir
wssen
Dir
wsst
Si
wssen

dat.
dat net.
dat znter gschter.
, datt hien do ass.
, datt dat e Problem ass.
, datt mir hei just Ltzebuergesch schwtzen.

Eng typesch Fro :

Wsst dir dat schonn ? Jo, mir wssen dat schonn.
"htt gr" + Substantiv
Ech
htt gr
Du
hss gr
Hien, hatt, si
htt gr
Mir
htten immens gr
Dir
htt gr
Si
htten immens gr

28

e Glas Waasser.
Cong.
e Cadeau.
Schokela.
e Resultat.
e Rendez-Vous.

"ging / gif gr" + en zweet Verb am Infinitiv

Ech
ging / gif gr
e Glas Waasser drnken.
Du
gings / gifs gr
Cong krien.
Hien, hatt, si
ging / ging gr
e Cadeau krien.
Mir
gingen / gifen elo gr
Schockela iessen.
Dir
gingt / gift gr
e gutt Resultat krien.
Si
gingen / gifen elo gr
e Rendez-Vous huelen.
"Verb + gr" (= aimer)
Ech
drnken
Du
ss
Hien, hatt, si
geet
Mir
schwtzen
Dir
spillt
Si
kucken

immens gr Kaffi.
gr eng Pizza.
gr schwammen.
heiansdo gr Ltzebuergesch.
gr Tennis.
immens gr e Film.

Nach e puer wichteg separabel (=trennbar) Verben :

Maachen (op-, zou-, futti-, un-, aus-, mat-)
Ech

maachen
dFnster op.
Du
mchs
dDier zou.
Hien, hatt, si
mcht
dat futti.
Mir
maachen de Fernseh (=dTlee) un.
Dir
maacht
dMaschinn aus.
Si
maachen
do mat.
Huelen (eraus-, eran-, mat-, un-, zrck-)
Ech

huelen
dBuch eraus.
Du
hls
de Stull vun dobaussen eran.
Hien, hatt, si
hlt
dKand mat.
Mir
huelen
dat un. (=Mir supposieren dat.)
Dir
huelt
dat net zrck.
Si
huelen
net sier of. (=Si ginn net sier dnn.)
Kommen (eraus-, eran-, mat-, un-, zrck-, heem- )
Ech

kommen
aus dem Haus eraus.
Du
knns
an de Bro eran.
Hien, hatt, si
knnt
net mat.
Mir
kommen
um 10 Auer mam Fliger un.
Dir
kommt
schnell zrck.
Si
kommen
um 11 Auer heem.
Goen (eraus-, eran-, mat-, fort-, erop-, erof-)
Ech

ginn
all Weekend eraus.
Du
gees
an de Buttek eran.
Hien, hatt, si
geet
net gr mat.
Mir
gi
fort.
Dir
gitt
dTrap erop.
Si
ginn
dTrap erof.

29

"Verb + weider"
Ech
Du
Hien, hatt, si
Mir
Dir
Si

(= continuer)
schaffen
fiers
schwtzt
schlofe
gitt
botze

direkt weider.
mam Auto weider.
weider.
weider.
weider.
weider.

Opgepasst :
Dplacementsverben :
Mir ginn heem,
m
Mir lafen heem,
m
Mir kommen heem,
m
Mir fueren heem,
m

Fir ......... ze Stz :

Ech huelen den Auto fir an dStad ze fueren.
Du gees an de Kino fir e Film ze kucken.
Hien huet e Glas Waasser fir ze drnken.
Mir brauchen e Bic fir e Brif ze schreiwen.
Dir braucht e Schlssel fir dDier opzemaachen.
Si huelen den Auto fir heemzefueren.

Inversioun : Sujet/Verb :
Ech ginn de Weekend an de Kino.
De Weekend ginn ech an de Kino.
Ech krien haut e Cadeau.
Haut krien ech e Cadeau.

30

Positiounsverben :
mir sinn doheem.
mir drnken eppes doheem.
mir iessen nischt doheem.
mir bleiwen doheem.

Akkusativ / Dativ
Akkusativ = Dplacement

Dativ = Positioun

Ech gi(nn)

- bei den Dokter / bei dDoktesch
- bei de Bcker/ bei dBckesch
- bei de Frnd / bei dFrndin
- bei dKand

- an de Kino (m)
- an den Theater (m)
- an de Restaurant (m)
- an dSchoul (w)
- an dApdikt (w)
- an dKathedral (w)
- an dBibliothik (w)
- an dKlinik (w)
- an dSchwmm (w)
- an dStad (w)
- an dPitruss (w)
- an dVakanz(w)
- an dHaus (s)
- an dBett (s)

- op de Policebro (m)
- op de Flughafen (m)
- op de Bro (m)
- op de Maart (m)
- op de Kierfech (m)
- op den Training (m)
- op dBank (w)
- op dGemeng (w)
- op dPost (w)
- op dGare (w)
- op dPlss (w)
- op dSpillplaz (w)
- op dPlage (w)
- op dAarbecht (w)

Ech si(nn)
- beim (bei dem) Dokter/ bei der Doktesch
- beim Bcker / bei der Bckesch
- beim Frnd / bei der Frndin
- beim Kand
- am (an dem) Kino
- am Theater
- am Restaurant
- an der Schoul
- an der Apdikt
- an der Kathedral
- an der Bibliothik
- an der Klinik
- an der Schwmm
- an der Stad
- an der Pitruss
- an der Vakanz
- am Haus
- am Bett
- um (op dem) Policebro
- um Flughafen
- um Bro
- um Maart
- um Kierfech
- um Training
- op der Bank
- op der Gemeng
- op der Post
- op der Gare
- op der Plss
- op der Spillplaz
- op der Plage
- op der Aarbecht

31

10/ DWochendeeg
Mindeg /Minden
Dnschdeg / Dnschden
Mttwoch
Donneschdeg / Donneschden
Freideg / Freiden
Samschdeg / Samschden
Sonndeg / Sonnden
all Mindeg :
all Dnschdeg :
all Mttwoch :
all Donneschdeg :
all Freideg :
all Samschdeg :
all Sonndeg :

mindes
dnschdes
mttwochs
donneschdes
freides
samschdes
sonndes

DWochendeeg sinn all

mnnlech:
bis e Mindeg
bis den nchsten Dnschdeg
bis den nchste Samschdeg

DMint

Den Datum

Januar
Februar
Merz
Abrll
Mee
Juni
Juli
August
September
Oktober
November
Dezember

12.07.1976
den zwielefte Juli
nonznghonnertsechsasiwwenzeg

DJoresziten
dFrijoer
de Summer
den Hierscht
de Wanter

32

23.09.2007
den drianzwanzegste September
zweedausendsiwen

11/ DZuelen
kardinal
1
eent

Opgepasst :

een Dag (m),

eng Zeitung (w),

ee Kand (s)
2

zwee

Opgepasst :

zwee Mnner (m), zwou Fraen (w),

zwee Kanner (n)
3

dri
4

vier
5
fnnef
6

sechs
7

siwen
8
aacht
9

nng
10
zng
11
eelef
12
zwielef
13
drizng
14
vierzng
15
fofzng
16
siechzng
17
siwwenzng
uechtzng
18
19
nonzng
20
zwanzeg
21,22,23 eenanzwanzeg,
zweeanzwanzeg, drianzwanzeg
30
40
50
60
70
80
90
100

drsseg
vierzeg
fofzeg
siechzeg
siwwenzeg
achzeg
nonzeg
honnert

1000
2000
10.000
100.000

dausend
zweedausend
zngdausend
honnertdausend

ordinal
1.



2.

3

4.

5.

6.

7.

8.
9.

10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.

den ischten (m)

di ischt (w)
dat ischt (s)
den Zweeten
den Drtten
de Vierten
de Fnneften
de Sechsten
de Siwenten
den Aachten
den Nngten
den Zngten
den Eeleften
den Zwieleften
den Drizngten
de Vierzngten
de Fofzngten
de Siechzngten
de Siwwenzngten
den Uechtzngten
den Nonzngten
den Zwanzegsten

21.

den Eenanzwanzegsten,...

30.
40.
50.
60.
70.
80.
90.
100.

1000.
2000.
10.000.
100.000.

den Drssegsten
de Vierzegsten
de Fofzegsten
de Siechzegsten
de Siwwenzegsten
den Achzegsten
den Nonzegsten
den Honnersten
den Dausendsten
den Zweedausendsten
den Zngdausendsten
den Honnertdausendsten

de Milliounsten, de Milliardsten,
de Billiounsten

1 Millioun, 1 Milliard, 1 Billioun

33

12/ DAuer
Beispiller :

!UER

Wivill Auer ass et, wann ech glift ?

Wi spit ass et ?

FNNEFVIR
ZNGVIR





FNNEFOF




6IR

ZNGOP

/P

VIRELVIR
VIRELOP


Et ass eng Auer. (1:00 / 13:00)
Et ass fnnef op zwou. (2:05 / 14:05)
OP
VIR
 HALWER HALWER 
ZWANZEGVIR
ZWANZEGOP
Et ass zng op dri. (3:10 / 15:10)


Et ass virel op vier. (4:15 / 16:15)

FNNEFOPHALWER
FNNEFVIRHALWER
Et ass zwanzeg op fnnef. (5:20 / 17:20)
Et ass fnnef vir halwer sechs. (5:35 / 17:35)
HALWER
Et ass halwer siwen. (6:30 / 18:30)
Et ass fnnef op halwer aacht. (8:35 / 20:35)
Et ass zwanzeg vir nng. (8:40 / 20:40)
Et ass virel vir zng. (9:45 / 21:45)
Et ass zng vir eelef. (10:50 / 22:50)
Et ass fnnef vir zwielef. (11:55 / 23:55)

Et ass eng Minutt vir zwielef. (11:59 / 23:59)

De Concert fnkt um nng Auer un an en dauert bis eelef Auer.
Den Zuch fiert um virel op dri fort.

Wou ? Vu wou ? Wuer ?

34

Wou ?

Vu wou ?

Wuer ?

Wou wunnt Dir ?

Wou wunns du ?

Vu wou kommt Dir ?

Vu wou knns du ?

Wuer fuert Dir ?

Wuer fiers du ?

Ech wunnen
an der Stad
zu Beggen
zu Bouneweg
zu Zisseng
zu Dummeldeng
zu Eech
zu Gaasperech
zu Hamm
zu Hollerech
zu Mrel
zu Weimerskierch

Ech kommen
aus der Stad
vu Beggen
vu Bouneweg
vun Zisseng
vun Dummeldeng
vun Eech
vu Gaasperech
vun Hamm
vun Hollerech
vu Mrel
vu Weimerskierch

Ech fueren
an dStad
op Beggen
op Bouneweg
op Zisseng
op Dummeldeng
op Eech
op Gaasperech
op Hamm
op Hollerech
op Mrel
op Weimerskierch

zu Brissel
zu Arel
zu Trier
zu Saarbrcken
zu Diddenuewen
zu Nanzeg
zu Metz

vu Brissel
vun Arel
vun Trier
vu Saarbrcken
vun Diddenuewen
vun Nanzeg
vu Metz

op Brissel
op Arel
op Trier
op Saarbrcken
op Didddenuewen
op Nanzeg
op Metz

Exceptiounen / Ausnamen
um Belair
um Verluerekascht
um Cents
um Kierchbierg
um Lampertsbierg
um Weimeschhaff

vum Belair
vum Verluerekascht
vum Cents
vum Kierchbierg
vum Lampertsbierg
vum Weimeschhaff

op de Belair
op de Verluerekascht
op den Cents
op de Kierchbierg
op de Lampertsbierg
op de Weimeschhaff

op der Gare
op der Polvermillen

vun der Gare

vun der Polvermillen

op dGare
op dPolvermillen

a Clausen
am Gronn (Grond)
am Rollngergronn
am Pafendall
am Neiduerf
an der Millebaach

aus Clausen
aus dem Gronn (Grond)
aus dem Rollngergronn
aus dem Pafendall
aus dem Neiduerf
aus der Millebaach

a Clausen
an de Gronn (Grond)
an de Rollngergronn
an de Pafendall
an dNeiduerf
an dMillebaach

DLnner an dStied
Wou ?

Vu wou ?

Wuer ?

Ech wunnen
an Italien zu Roum
a Portugal zu Porto
an England zu London
a Frankrich zu Paris
an Ditschland zu Berlin
an der Belsch zu Brissel
an der Tierkei zu Ankara
an der Schwiz zu Zrich
am Vietnam zu Hanoi
am Iran zu Teheran

Ech kommen
aus Italien vu Roum
aus Portugal vu Porto
aus England vu London
aus Frankrich vu Paris
aus Ditschland vu Berlin
aus der Belsch vu Brissel
aus der Tierkei vun Ankara
aus der Schwiz vun Zrich
aus dem Vietnam vun Hanoi
aus dem Iran vun Teheran

Ech fueren
an Italien op Roum
a Portugal op Porto
an England op London
a Frankrich op Paris
an Ditschland op Berlin
an dBelsch op Brissel
an dTierkei op Ankara
an dSchwiz op Zrich
an de Vietnam op Hanoi
an den Iran op Teheran

35

13/ DHaus
Mi Brudder Raymond sicht en Haus. Hien huet eng grouss Famill: eng Fra, dri Kanner, en Hond,
eng Kaz. Seng Mamm a si Papp wunnen och am Stot. Dofir brauch hie 5 Schlofkummeren an 2
Buedzmmer. Seng Fra an hien hunn en Auto a si Papp huet e Moto, dat heescht si brauchen
och eng grouss Garage.
DKanner wllen e Gaart mat enger Sandkaul a vill Beem fir ze klammen. Si hunn en Haus gesinn,
dat jidderengem gutt geflt.
Et huet eng blo Fassad, eng rout Brifkscht, e schwaarzen Daach a ganz vill Fnsteren. Dat ass
flott am Summer. Hannert dem Haus ass eng grouss Wiss a vill Hecken. Jiddereen ass daccord
fir dat Haus ze kafen.

14/ De Bro
Wat eng Mscht ! Mi Schreifdsch ass voll mat Saachen, ech fanne guer nischt mi erm.
Ech brauch e Bic an e Blat fir Notizen ze huelen an dSchier fannen ech och net mi. Zut, wou ass
dSchier, ech krien dee Pak net op ? Ah, do, nnert dem Classeur.
Ech fanne kee Bic an huelen dofir e Blistft. Do ass jo och dat Buch, dat ech schonn znter 3
Mint sichen. Sou, elo kann ech endlech um Computer schaffen, et feelt just nach meng Maus.
Wou sinn dBlieder ?
DImprimante ass leider futti. Dofir drcken ech de Rapport op der Aarbecht eraus. Do krien ech
och eng grouss Enveloppe fir de Rapport dran ze maachen.

15/ DWunneng
Haut ass Botzdag. Ech fnken uewen un. Fir discht botzen ech de Spicher.
Do leie vill al Saachen. Da ginn ech an dSchlofkummer.
Ech maachen dBett a raumen dKleeder an de Schaf. DBuedzmmer ass och knaschteg an dofir
botzen ech de Lavabo, dDusch an dToilette. Lo ass alles propper.
Duerno ginn ech an dKichen, raumen dSpullmaschinn an, an decken den Dsch fir dOwesiessen.
Ech muss och nach de Buedem botzen. An der Stuff ass Chaos, iwwerall leie Saachen: Spillsaachen, Kleeder, Telleren, Tasen, Glieser, Ech raumen eng ganz Stonn bis ech ferdeg sinn.
Zum Schluss maachen ech nach am Keller dknaschteg Wsch an dWschmaschinn. Elo sinn ech
awer schi midd !

36

16/ DGesondheet
Marc : Moie Julie ! Gees du den Owend mat an de Kino ?
Julie :
Oh, ech gif gr matgoen, m ech hu meng Znn esou wi !
Marc :
Da muss du bei den Znndokter goen.
Julie :
Jo, m ech hunn awer och de Kapp an dOuere wi, an dat schonn znter 3 Deeg.
Marc :
Da muss de vlicht bei den Ouerendokter goen.
Julie : Ech hunn dFlemm. Dlescht Woch hat ech de ganzen Zit de Bauch an de Rck wi.
Marc :
Du Aarmt ! Bass du dann oft krank ?
Julie :
Nee, eigentlech net. Normalerweis sinn ech ganz gesond.
Marc : Ma da wnschen ech dir eng gutt Besserung !
Julie : Merci.

17/ De Kierper
Muer fuere mir an dVakanz. Mir fuere fir 3 Wochen an Italien. Dofir musse mir elo eis Wallis paken.
Fir discht de Kanner hir Wallis: wat brauch ech alles ? Sonnecrme fir dGesiicht an de Kierper
anzecremen, Seef fir dHnn an dFanger ze wschen, eng Hoerbiischt fir dHoer ze kmmen,
Ouerestbercher fir dOueren ze botzen a Shampoing.
Hunn ech elo nischt vergiess ? Uups, ech muss nach e Sonnebrll apaken an eng Kap fir op de Kapp.
An dann nach Kleeder. M fir discht huelen ech nach meng Saachen aus dem Buedzmmer:
Nueschnappecher, meng Crme fir dHnn, de Rasierapparat fir mi Mann, dZnnbiischt an
dZahnpasta an nach eng Crme gint meng Falen am Hals. Sou, dat geet duer. De Rescht ka mi
Mann apaken. Ech muss elo nach e bsse raschten.

18/ Den Heng ass krank

Carole :
Heng, bass du schonn heiheem ? Du schaffs dach mmer bis 17 Auer.
Heng : Jo, m ech fille mech haut guer net gutt. Dofir sinn ech um 15.30 Auer heemkomm.
Carole :
Wat feelt dir dann ? Ech hoffen et ass nischt Schlmmes !
Heng : Ech hunn einfach alles wi.
Carole :
Soll ech den Dokter ruffen ?
Heng : Nee, esou schlmm ass et awer net. Ech mengen ech hunn eng Gripp.
Ech hunn de Kapp an dOuere wi. E bsse Fiwer hunn ech och a meng
Nues leeft di ganz Zit.

37

Carole :  Ech maachen dir e gudde waarmen Ti mat Hunneg. Duerno lees du dech an
dBett. Muer geet et dir bestmmt scho vill besser.
Heng :  Jo, dat ass eng gutt Iddi. A wann et muer net besser ass, ginn ech bei eisen
Hausdokter. Moies brauch ee kee Rendez-vous.
Carole :
Jo, dat stmmt.

19/ An der Epicerie

Verkeefer : Moie Madame, wat derf et sinn ?
Cliente :
Moien. Ech htt gr 2 Heeder Zalot.

Verkeefer :
Cliente :


Verkeefer :

Verkeefer
Cliente :

Verkeefer
Cliente :
Verkeefer
Cliente :

Verkeefer
Cliente :

Soss nach eppes ?

Jo, gitt mir e Kilo Tomaten an 150 Gramm
Oliven.
:
Wann ech glift.
Ech huelen och nach en halleft Pond Ham.
: Ri oder gekachten Ham ?

Gekachten Ham, wann ech glift. An och nach
e Stck Kis.
: Ass dat alles ?
Wivill (=wi vill) kaschten dWaassermelounen ?

DWaassermeloune kaschten 0.79 de Kilo.

Dat ass net ze deier.
Gitt mir eng Waassermeloun.
Wivill (=wi vill) mcht dat zesummen ?
2 Heeder Zalot
0.96
1 kg Tomaten
2.36
150 gr Oliven
2.65
250 gr Ham
8.94
Kis
4.71
1 Waassermeloun
5.83
Dat mcht zesummen
25.45 , wann ech glift.

Cliente :
Huelt Dir Kreditkaarten ?
Verkeefer :
Jo, scher.
Cliente :
ddi a Merci.
Verkeefer :
Villmools Merci. Ech wnschen Iech nach e schinen Dag.
Cliente : Merci glichfalls.

38

20/ En Tour mam Vlo

DWieder ass schin. DSonn schngt an et ass
gutt waarm. Min neie Vlo ass am Garage an
ech hu Loscht fir elo en Tour mam Vlo ze maachen. Op mengem Vlo ass eng Auer. Si hlleft
mir, fir meng Zit ze stoppen a meng Herzfrequenz ze kontrollieren.
Fir discht fueren ech de Bierg erof. Ei, dat ass
flott, awer net ze sier, well soss falen ech an
dann hunn ech alles wi.
Duerno fueren ech op enger Vlospist mmer
nmme riichtaus, laanscht e Floss.
Op mengem Vlo ass och eng Schell. Heiansdo muss ech schellen, fir datt dFoussgnger op der
Vlospist op dSit ginn. Zum Schluss geet et nees de Bierg erop. Dat ass ustrengend.
Wann ech doheem sinn, dann drnken ech sier e Glas Orangjus. Duerno ginn ech an dDusch.
Et ass nach mmer gutt waarm dobaussen an ech lee mech an de Gaart. DSonn drchent meng
naass Hoer. Hoffentlech reent et muer net. Da fueren ech nees mam Vlo.

21/ Sport
Alain :
Jrme :
Alain :
Jrme :
Alain :
Jrme :
Alain :
Jrme :

Salut Jrme !
Salut Alain ! Wi geet et ?
Gutt ! An dir ?
Och gutt.
Wat mchs du den Owend ?
Ech spillen den Owend Fussball.
Oh, flott. Wou ?
An der Stad. Spills du och Fussball ?

Alain :
Nee, ech spillen Tennis.
Jrme : Ech spillen och Tennis. Gi mir eng Kier zesumme spillen ?
Alain :
Jrme :
Alain :
Jrme :
Alain :
Jrme :
Alain :

Dat ass eng gutt Iddi. Wini ?

E Samschden ?
Ok. Um wivill (=wi vill) Auer ?
Um 2 Auer.
Dat geet. Bis dann.
Bis e Samschden. ddi.
ddi.

39

22/ Meng Famill

Moien!
Ech sinn dLisa.
Ech wunnen zu Ltzebuerg an ech schwtze Ltzebuergesch.
Wat maachen ech gr ?
Spillen, bastelen, molen a Vlo fueren.

Dat ass min Hond. Hien heescht Cosmo an huet 7 Joer. Wat mcht hie gr ?
Spadsiere goen, schwammen an iessen.

Dat ass mi Brudder. Hien heescht Max an huet 18 Mint. Hien ass
immens lif a laacht mmer. Wat mcht hie gr ? Schlofen, Mllech
drnken, lafen a klammen.
Meng Mamm heescht Caroline. Si huet 37 Joer an ass
Ltzebuergeschprof. Si schwtzt 5 Sproochen: Ltzebuergesch,
Ditsch, Fransisch, Englesch a Russesch. Wat mcht si gr ?
Liesen, danzen, reesen a Leit kenne lieren.
Mi Papp heescht Charel an huet 38 Joer. Hien ass Turnprof. Hie
mcht gr Sport a kuckt gr dTlee.
Meng Bomaen heesche Marie-Claire a Ginette a meng Bopaen
heeschen Josy a Lucien. Wat maache si gr ? Si spille gr mat mir.

40

23/ En Dialog am Caf

Den Hr Wirtz : Moie Charel. Wi geet et dir haut ?
Den Hr Weber : Net esou gutt. Ech muss dacks
Iwwerstonne maachen. An da sinn
ech mmer spit doheem. Meng Fra
ass net frou doriwwer.
Den Hr Wirtz : Ech sinn mmer doheem a meng Fra

ass och net frou doriwwer.
Den Hr Weber :
M firwat bass du mmer doheem ?

Schaffs du als Indpendant ?
Den Hr Wirtz : Neen, ech sinn net selbstnneg. Ech
hunn am Moment keng Aarbecht.
Wat soll ech maachen ?
Den Hr Weber : Du derfs net panikieren an du muss
weider sichen. Kanns du dann um Computer schaffen ?
Den Hr Wirtz :
Jo, dat muss haut jidderee knne maachen.
Den Hr Weber : Weess du, mir brauchen nach een am Service.

Du kanns haut nach e Curriculum Vitae schcken.
Den Hr Wirtz : Derf een dann do bei Iech fmmen ? Dat ass mi Problem.
Ech fmmen zwee Pck Zigarette pro Dag.
Den Hr Weber :
Dat ass ze vill. Du muss mam Fmmen ophalen.
Den Hr Wirtz : Ech kann net ophalen.
Den Hr Weber : M, du muss probieren.
Den Hr Wirtz :
Komm, mir drnken nach e Patt !
Den Hr Weber : Du solls nischt mi drnken. Du solls elo heemgoen an di CV
preparieren.
Den Hr Wirtz : Muss dat sinn ?
Den Hr Weber : Jo, dat muss elo sinn. Du brauchs de Patt net ze bezuelen. Also,
ech muss nees schaffe goen. Bis geschwnn.
Den Hr Wirtz : Merci fir deng Hllef. Bis eng aner Kier.

41

24/ Dialog Haus

Annick : Moie Carine! Wi geet et ?
Carine : Moien Annick! Mir geet et gutt, an dir ?
Annick :
Net super. Ech hu Stress.
Carine :
Firwat ?
Annick : Ech sichen en Haus.
Carine : A wou ?
Annick : An der Stad.
Carine : An der Stad sinn dHaiser awer deier.
Annick : Jo, dat ass e Problem. Ech brauch e Buedzmmer, dri Schlofzmmer an
eng Kichen.
Carine : An e Bro ?
Annick :
Jo, ech brauch och e Bro.
Carine : An e Garage ?
Annick :
Nee, ech brauch kee Garage. Ech hu keen Auto.
Carine : An e Gaart ?
Annick : An der Stad ass dat schwier ze fannen.
Carine :
Vill Glck !
Annick : Merci.

25/ En Dialog am Reesbro

Den Hr Peiffer :
Gudde Moien, Madame.
DMadame Thilges :
Gudde Moien, Monsieur.
Den Hr Peiffer :
Kann ech Iech hllefen ?
DMadame Thilges :
Jo, ech ging gr e Weekend an eng Haaptstad fueren.
Den Hr Peiffer : A wat fir eng Haaptstad wllt Dir fueren ?
DMadame Thilges :
Vlicht op Roum! Et ass jo am Moment eng weltbekannt Ausstellung do.
Den Hr Peiffer :
Jo, dat ass richteg an och eng gutt Iddi. Mir hunn nach just eng
Last Minute Rees fir den nchste Weekend. Hutt Dir de Weekend

vum eeleften Oktober Zit ?
DMadame Thilges :
Jo, scher, well ech si pensioniert.
Den Hr Peiffer :
Wllt Dir eleng oder zu zwee fueren ?
DMadame Thilges : Mi Mann geet och mat.
Den Hr Peiffer :
Ee Moment w.e.g., ech kucken am Computer, wat mir do hunn.

Hei hunn ech en Hotel mat Vue op di spuenesch Trap fir 300

pro Persoun.
DMadame Thilges : Ass dat just de Vol (=de Fluch) ?
Den Hr Peiffer :
Neen, dat sinn zwou Nuechte plus de Kaffi mam Fluch.
DMadame Thilges :
Dat ass interessant. Ech ka mech net direkt decidieren.
Ee Moment, w.e.g.. Ech ruffe schnell mi Mann un.
Den Hr Peiffer :
Kee Problem, ech kann Iech schonn alles printen (=erausdrcken).

42

Fnnef Minutte mi spit:

DMadame Thilges : Mir sinn decidiert. Mir reservieren (=buchen) direkt.
Den Hr Peiffer : Wi wllt Dir bezuelen ? Mat Bancomat, mat Visa oder bor ?
DMadame Thilges : Am lifste mat Visa.
Den Hr Peiffer :
Hei sinn dDokumenter an dRechnung, w.e.g..
DMadame Thilges :
Dat gtt bestmmt eng flott Rees.
Den Hr Peiffer :
Roum, als Destinatioun ass mmer interessant. An ech wnschen
Iech nach eng schi Rees.
DMadame Thilges : Merci an awuer.
Den Hr Peiffer :
Vlicht bis eng aner Kier. ddi a Merci.

26/ En Dialog op der Strooss

De Reporter : Moien, Madame. Hutt Dir e puer Minutten Zit ?
DMadame : Moien, ech sinn zwar pressiert. M ech huele mir e bssen Zit fir op r
Froen ze ntweren.
De Reporter : Maacht Dir Vakanz zu Ltzebuerg ?
DMadame : Ech kommen all Joer fir ee Mount op Ltzebuerg, well meng Duechter wunnt
hei. Hatt ass mat engem Ltzebuerger bestuet.
De Reporter :
Wat fir eng Nationalitit hutt Dir dann ?
DMadame : Wi Dir vlicht hiert, kommen ech aus Irland.
De Reporter :
Verstitt Dir e bsse Ltzebuergesch ?
DMadame : Jo, e bssen, m net vill. Meng Enkelkanner knnen jo och Englesch mat mir
schwtzen. Ech si frou, datt si direkt zwou Sprooche matenee lieren. Et ass
immens, datt Ltzebuerg dri offiziell Sproochen huet.

Wat fir eng Etude maacht Dir hei ?
De Reporter : Mir wlle wssen, firwat dAuslnner gr op Ltzebuerg kommen.
DMadame :
Hutt Dir schonns e Resultat ?
De Reporter : Neen, nach net. Mir musse fir discht honnert Leit pro Dag whrend zng
Deeg interviewen.
DMadame : An dNummer wi vill sinn ech ?
De Reporter :
Wi Dir gesitt ass et haut Mindeg a moies fri, esou datt Dir di ischt
Persoun sidd.
DMadame :
Leider hunn ech elo keng Zit mi. Ech wnschen Iech nach vill Succs

(=Erfolleg).
De Reporter : Merci fir r Gedold. An nach eng schin Zit zu Ltzebuerg.
DMadame : Merci glichfalls an ddi.
De Reporter : Awuer.

43

27/ Eis Vakanz

Mir sinn a Griicheland an der Vakanz.
Mir maachen eng Rondrees vu 15 Deeg duerch ganz Griicheland a bleiwen zum Schluss nach 5
Deeg op enger Insel fir ze raschten.
Mir flie mam Fliger vu Ltzebuerg op Athen. Do bleiwe mir 2 Deeg. Mir hunn e schinen Hotel
direkt am Zentrum. Den ischten Dag gi mir dAkropolis besichen. Owes iesse mir an engem
Restaurant an der Alstad. Den zweeten Dag gi mir an de Muse. Mttes gi mir an den Zentrum
fir anzekafen.
Duerno fuere mir mam Bus op Delphi. Et ass immens waarm
an dSonn schngt all Dag. Dofir hunn ech och schonn e
Sonnebrand.
Da fuere mir erm Richtung Sden, op Olympia an op
Sparta. Mir gi vill griichesch Ruine kucken. Mir kafen och
Souvenire fir eis Famill.
Zum Schluss fuere mir mat engem Schff op eng kleng Insel. Do wunne mir an engem Hotel
mat 4 Stren direkt bei der Plage. Mir maache vill Sport, well den Hotel huet en Tennisterrain, e
Fitnessraum an eng Piscine. Nomttes gi mir laanscht dMier spadsieren, a wann et ze waarm
ass, gi mir an dMier schwammen. Owes iesse mir frsche Fsch an engem Restaurant beim
Hafen. Duerno gi mir heiansdo nach an dDisco.
Leider ass eis Vakanz elo schonn eriwwer. Mir flie mam Fliger zrck op Ltzebuerg, well e
Mindeg fnkt eis Aarbecht erm un.

28/ E Virstellungsgesprich
- Wi heescht Dir mam Familljennumm ?
- Ech heesche Luciotti.

- Wi laang wunnt Dir schonn zu Ltzebuerg ?

- Ech wunnen znter dri Joer zu Ltzebuerg.

- Wi ass re Virnumm ?
- Mi Virnumm ass Sandro.

- Wou wunnt Dir elo ?

- 10, rue Nic. Polver
L-4335 Esch-Uelzecht

- Wat fir eng Nationalitit hutt Dir ?

- Ech sinn Italiener.
- Wi vill Joer hutt Dir ?
- Ech hunn 30 Joer.
- Vu wou kommt Dir ?
- Ech kommen aus Italien vun Turin.

44

- Wien huet Iech recommandiert ?

- Den Hr Schmitt huet mech recommandiert.
- Wini wllt Dir mat der Aarbecht ufnken ?
- Ech kann dnchst Woch ufnken.

29/ Min Dag

Haut stinn ech um 6 Auer op. Fir discht drnken ech eng Tas Ti, ech iessen e Yoghurt an eng
Schmier mat Botter a Gebeess. Duerno ginn ech eng Stonn mat mengem Hond spadsieren.
Um 7.15 Auer sinn ech erm doheem. Ech gi sier duschen an ech di mech un. DSonn schngt
an et ass scho gutt waarm dobaussen, dofir dinn ech eng Jupe an eng Blus mat kuerzen erm
un. Da fueren ech mam Auto schaffen.
Um 8 Auer sinn ech um Bro. Fir discht maachen ech de Computer un an ech liese meng
E-mailen. Mi Chef huet um 10.30 Auer eng wichteg Runioun. Dofir bereeden ech seng
Dossiere vir. Um 11 Auer schreiwen ech nach e puer Briwer.
Um 12 Auer maachen ech Mttespaus. Ech ginn haut mat enger Frndin an de Restaurant.
Mir iessen eppes Klenges a mir schwtzen iwwert eis Aarbecht an eis Famill. Um 13 Auer ass
dMttespaus eriwwer. Ech ginn nees zrck op dAarbecht.
Mttes schreiwen ech de Rapport vun der Runioun. Duerno ruffen ech e puer Clienten un. Um
17 Auer ass dann endlech Feierowend.
Ech fuere sier heem. Mi Mann ass och schonn doheem. Mir schaffen nach e bssen am Gaart.
Duerno iesse mir op eiser Terrass. Nom Iesse kucke mir e Film op der Tlee an um 23.45 Auer
gi mir schlofen.

30/ Passe-partout Stz

Wi geet et Iech ? Gutt a bei Iech ?

Wivill kascht dat ? Dat kascht 100 Euro.

Entschllegt, wann ech glift, wi vill Auer ass et ?

Et ass zwou Auer.

Wi kommen ech op dGare ?

Fuert fir discht riichtaus, dann no lnks an
dann no riets.

Kint Dir mir hllefen, wann ech glift ?

Et deet mir Leed, ech hunn haut keng Zit.

Huet et geschmaach ?
Villmools merci, et war ganz gutt.

Wann ech glift

Et ass gr geschitt.
Et ass nischt.

Wat htt Dir gr ?

Ech htt gr e Kilo Tomaten, wann ech glift.
Kann ech Iech hllefen ?
Dat wier lif.

Ech htt gr e Rendez-vous fir de Freideg.

Wat glift ?

E gudden Appetit. Merci glichfalls.

Kint Dir dat widderhuelen, wann ech glift ?

Huet et Iech gefall ? Et huet mir gutt gefall.

Wou sinn hei dToiletten, wann ech glift ?

Huelt de Lift bis op den zweete Stack an do sinn dToiletten.

45

Bibliographie
Informatiounen iwwer di offiziell ltzebuerger Schreifweis /
Orthographe:
Rglement grand-ducal du 30 juillet 1999 portant rforme du systme officiel dorthographe
luxembourgeoise = www.etat.lu/memorial/memorial/a/1999/a1121108.pdf
Eng kleng Hllef fir Ltzebuergesch ze schreiwen (M.E.N. - Januar 2001)
www.al.lu/yuppi/pdf/letzebuergesch.pdf
Projet Cortina - Spellchecker fir dLtzebuergescht = www.crpgl.lu/cortina
Introduction lorthographe luxembourgeoise (Schanen/Lulling 2003) www.cpll.lu
www.Luxdico.com (Lulling/ Schanen)
www.lod.lu (= ltzebuerger online Dictionnaire)
Verschiddenes:
Dictionnairen, Wierdersammlungen,
Sproochefuerschung ...
ACTIOUN LTZEBUERGESCH, 2000 Mosaik-Steng Fransisch-Ltzebuergesch Wierdersammlung.
ATTEN, Alain, 1975. "Arrt ministriel du 10-10-1975 portant rforme du systme officiel
dorthographe luxembourgeoise". An: Mmorial Bn 68, 16-11-76, 1365-1390.
BRUCH, Robert, 1955. "Prcis populaire de grammaire luxembourgeoise. Luxemburger
Grammatik in volkstmlichen Abriss". An: Bulletin linguistique et ethnologique 4-6, 1955
(1re d.); 12-14, 1968 (2me d.), 1973 (3me dition).
DERRMANN-LOUTSCH, Liette. 2003. Deutsch-luxemburgisches Wrterbuch (35.000 Wierder)
Luxemburg : d. Saint-Paul, 2006. Franais-Luxembourgeois. (51. 000 mots et locutions) ESP
Grammaire de la langue luxembourgeoise, 2005. Ministre de lEducation Nationale
JOHANNS-SCHLECHTER, Marianne, 2006, Ltzebuerger Grammaire. Titeng
Ltzebuergesch fir all Dag, Lektiounen 1-16, 2000, M.E.N.
Luxdico.com (2004, 2005) LULLING Jrme / SCHANEN, Franois. Schortgen-Esch/AlzetteLuxembourg. www.pun.be
LULLING, Jrme, 2002 Thse de doctorat: La crativit lexicale en luxembourgeois. 499 p.
Universit Paul Valry Montpellier III
SCHANEN, Franois (2004). Parlons luxembourgeois. LHarmattan. Paris. www.schanenfr.com
SCHANEN, Franois, ZIMMER, Jacqui (2005) Ltzebuergesch Grammaire 1,2,3 : Le groupe
verbal. Editions Schortgen. Ltzebuerg
SCHANEN, Franois, ZIMMER, Jacqui (2006) Ltzebuergesch Grammaire 1,2,3 : Le groupe
nominal. Editions Schortgen. Ltzebuerg
ZIMMER, Jacqui, 2000. 6000 Wierder op Ltzebuergesch, Luxembourg: Editions Saint-Paul.
(CD-Rom)

46

Notten

47

Notten

48

Notten

49

Notten

50

Notten

ERRATA
Si
t 2 Lt
zebuer
geschl
i
er
ematMP3
Al
ai
nSgi
ar
ovel
l
o
Si
t 4 An-derEpi
cer
i
e
Si
t1o H.enger
dbi
er
Si
t13 132 denEedem
135 hi
rEnkel
i
n
136 hi
r
enEnkel
144 hi
rNi
ess
145 hi
r
enNeveu
Si
t14 Dennum Schl
ussvunengem Wuer
tbl
ei
f
tmmerst
oevi
r
un:
i
,u,e.o.a
n,d,t
,z,h
.,!?:;()
Si
t 17 denNol
Si
t 28 Schockel
a
Si
t 29 eRendezvoushuel
en
HUELEN(er
aus,er
an,mat
,un,zr
ck,of
-)
Si
t 30 DEPLACEMENT:POSI
TI
OUN:
I
NVERSI
OUN:
Si
t 31 Depl
acement
Ki
er
f
echt
Si
t 33 acht
zeg
denDr
t
t
en
denAcht
zegst
en
denHonner
t
st
en
Si
t 34 hal
l
wer
f
nnefop
Etassf
nnefvi
rhal
l
wersechs.(
5:
25/17:
25)
Etassf
nnefophal
l
weraacht
.(
7:
35/19:
35)
Si
t 38 Cl
i
ent
e:Wivi
l
lkascht
end
Waasser
mel
ounen?
Si
t 40 Lt
zebuer
geschpr
of
f
Tur
npr
of
f
mengBopaenheescheJosyaLuci
en
Si
t 42 Anni
ck:Neen,
echbr
auchkeeGar
age.
Si
t 43 ??.
.
mengDuecht
erwunnthei
.Siassmatengem Lt
zebuer
gerbest
uet
.
MengEnkel
kannerknnej
oochEngl
eschmatmi
rschwt
zen.
Si
t 45 engTaassTi
engwi
cht
egReuni
oun
Wivi
l
lkaschtdat
?
Huetetgeschmaacht?
Wannechgl
i
f
t.
Echht
tgre Rendezvousf
i
reFr
ei
deg.

Cont
act
Bi
er
ger
Cent
er
Cent
r
eEmi
l
eHami
l
i
us
51,bdRoyal
L2090Luxembour
g
Tl
phone:(
00352)47962200
Tl
f
ax:(
00352)26270999
Emai
l:bi
er
ger
cent
er
@vdl
.
l
u