Vendim nr. 2 dat 18.01.

2017
(V-2/17)

Gjykata Kushtetuese e Republiks s Shqipris, e prbr nga: Bashkim Dedja, Kryetar,

Vladimir Kristo, Vitore Tusha, Altina Xhoxhaj, Fatmir Hoxha, Gani Dizdari, Fatos Lulo, Besnik
Imeraj, me sekretare, Edmira Babaj, n datn 22.11.2016 mori n shqyrtim n seanc plenare, me
dyer t hapura, shtjen me nr. 69/9 Akti, q u prket:
KRKUES:

JO M PAK SE NJ E PESTA E DEPUTETVE T

KUVENDIT T REPUBLIKS S SHQIPRIS, ANTAR
T

GRUPIT

DEMOKRATIKE,

PARLAMENTAR
prfaqsuar

gjykim

PARTIS
nga

z.

Oerd

Bylykbashi, z. Gazmend Bardhi dhe z. Ivi Kaso, me autorizim.

SUBJEKTE T INTERESUARA:
KUVENDI I REPUBLIKS S SHQIPRIS, prfaqsuar n
gjykim nga z. Pandeli Majko, znj. Vasilika Hysi dhe znj. Alma
Vokopola, me autorizim.
UNIONI I GJYQTARVE T SHQIPRIS, prfaqsuar n
gjykim nga z. Gerd Hoxha.
OBJEKTI:

Shfuqizimi si i papajtueshm me Kushtetutn e Republiks s

Shqipris i ligjit nr.84/2016, dat 30.08.2016 Pr rivlersimin
kalimtar t gjyqtarve dhe prokurorve n Republikn e
Shqipris.
Pezullimi i zbatimit t ligjit nr.84/2016, dat 30.08.2016 Pr
rivlersimin kalimtar t gjyqtarve dhe prokurorve n
Republikn e Shqipris.

BAZA LIGJORE:

Nenet 4, 7, 17, 32, 42, 49, 78, 124, 125, 131/a, 134/c, 145, 148,
179/b t Kushtetuts s Republiks s Shqipris dhe A - G t
Aneksit t saj; nenet 6 dhe 8 t Konvents Europiane pr t Drejtat

e Njeriut; ligji nr.8577, dat 10.02.2000 Pr organizimin dhe

funksionimin e Gjykats Kushtetuese t Republiks s Shqipris.
GJYKATA KUSHTETUESE,
pasi dgjoi relatorin e shtjes Besnik Imeraj, prfaqsuesit e krkuesit, t cilt krkuan
pranimin e krkess, prfaqsuesit e subjektit t interesuar, Kuvendit t Republiks s
Shqipris, t cilt krkuan rrzimin e krkess, prfaqsuesin e subjektit t interesuar, Unionit t
Gjyqtarve t Shqipris, i cili krkoi pranimin e krkess, si dhe diskutoi shtjen n trsi,
VREN:
I
1. N datn 22.07.2016 Kuvendi i Republiks s Shqipris (Kuvendi) ka miratuar ligjin
nr.76/2016 Pr disa shtesa dhe ndryshime n ligjin nr.8417, dat 21.10.1998 Kushtetuta e
Republiks s Shqipris. Pjes e ktyre ndryshimeve kushtetuese sht edhe kryerja e nj
procesi trsor rivlersimi kalimtar pr t gjith gjyqtart dhe prokurort n Shqipri, si dhe
antart e Gjykats Kushtetuese, Gjykats s Lart dhe Prokurorin e Prgjithshm, i cili prfshin
kontrollin e ligjshmris s pasuris, kontrollin e figurs s zyrtarit dhe kontrollin e
profesionalizmit t tij. Sipas nenit 179/b t Kushtetuts sistemi i rivlersimit ngrihet me qllim
q t garantohet funksionimi i shtetit t s drejts, pavarsia e sistemit t drejtsis, si edhe t
rikthehet besimi i publikut tek institucionet e ktij sistemi (pika 1). Ai do t kryhet mbi bazn e
parimeve t procesit t rregullt ligjor, si dhe duke respektuar t drejtat themelore t subjektit t
vlersimit (pika 2). Po ashtu, sipas piks 5 t ktij neni rivlersimi kryhet nga Komisioni i
Pavarur i Kualifikimit (KPK), ndrsa ankimet e subjekteve t rivlersimit ose t Komisionerit
Publik shqyrtohen nga Kolegji i Apelimit (KA) pran Gjykats Kushtetuese, t cilat jan organe
t pavarura dhe t paanshme (pika 6).
2. N zbatim t nenit 179/b t Kushtetuts, Kuvendi ka miratuar ligjin nr.84/2016, dat
30.08.2016 Pr rivlersimin kalimtar t gjyqtarve dhe prokurorve n Republikn e
Shqipris, i cili ka pr qllim prcaktimin e rregullave t posame pr rivlersimin kalimtar t
t gjitha subjekteve t rivlersimit (neni 1) dhe t parimeve t organizimit t procesit t
rivlersimit pr t gjith gjyqtart dhe prokurort, metodologjin, procedurat dhe standardet e
rivlersimit, organizimin dhe funksionimin e institucioneve t rivlersimit, si dhe rolin e
Operacionit Ndrkombtar t Monitorimit (ONM), t organeve t tjera shtetrore dhe t publikut
n procesin e rivlersimit (neni 2).
2

3. Pas kalimit n heshtje t afatit ligjor t parashikuar n nenin 84 t Kushtetuts pr

ushtrimin e s drejts s Presidentit t Republiks pr shpalljen e ligjit, ai u konsiderua i shpallur
dhe hyri n fuqi 15 dit pas botimit n Fletoren Zyrtare.
II
4. Krkuesi, nj grup prej 31 deputetsh t Kuvendit t Republiks s Shqipris,
antar t Grupit Parlamentar t Partis Demokratike, n cilsin e jo m pak se nj t pests s
deputetve, i sht drejtuar Gjykats Kushtetuese (Gjykata) me krkes pr deklarimin si t
papajtueshm me Kushtetutn t ligjit nr.84/2016, dat 30.08.2016 Pr rivlersimin kalimtar t
gjyqtarve dhe prokurorve n Republikn e Shqipris dhe pezullimin e zbatimit t tij deri n
dhnien e nj vendimi prfundimtar nga kjo Gjykat. Sipas krkuesit, ligji bie ndesh me nenet 4,
7, 17, 32, 42, 49, 78, 124, 125, 131/a, 134/c, 145, 148 179/b t Kushtetuts dhe A - G t Aneksit
t saj, si edhe me nenet 6 dhe 8 t Konvents Europiane pr t Drejtat e Njeriut. N mnyr t
prmbledhur krkuesi ka paraqitur kto shkaqe pr t mbshtetur krkesn e tij:
i. Pr legjitimimin e krkuesit
4.1. Krkuesi legjitimohet t`i drejtohet Gjykats Kushtetuese, sepse qllimi dhe nxitja pr
t krkuar kontrollin konkret t norms juridike buron nga e drejta e pakics
parlamentare pr t krkuar mbrojtjen e parimeve t shtetit t s drejts, t pavarsis
s pushtetit gjyqsor, si edhe t t drejtave dhe lirive themelore t njeriut. Nga ana
tjetr, e drejta e nj grupi deputetsh pr t vn n lvizje Gjykatn materializohet
edhe nga funksioni prfaqsues q ushtron deputeti.
ii. Pr pezullimin e zbatimit t ligjit objekt shqyrtimi
4.2. Ligji nr.84/2016 mund t sjell pasoja q prekin interesa shtetror, shoqror ose t
individve. Nga zbatimi i menjhershm i tij interesave t rndsishm shtetror u
shkaktohet nj dm shum serioz dhe vshtirsisht i riparueshm, pr shkak se
kompetenca pr hetim zhvendoset dukshm nga organet e pavarura kushtetuese tek
organet e pushtetit ekzekutiv; cenohet dhe kufizohet ushtrimi i veprimtaris
kushtetuese t disa institucioneve dhe funksionarve; krijohet vakum institucional
deri n bllokim t veprimtaris kushtetuese t organeve kushtetuese t sistemit t
drejtsis; prfundojn marrdhniet e puns pr funksionart e lart t sistemit, t
cilt kan status kushtetues, jasht rasteve t lejuara nga Kushtetuta.
3

4.3. N rastin konkret ekziston nj urgjenc pr pezullimin e ligjit, sepse n t kundrt

cenimi i pavarsis s gjyqsorit dhe ndrprerja e mandateve kushtetuese do t jen
nj fakt i kryer, pavarsisht konstatimeve t mvonshme t Gjykats Kushtetuese.
Dmi q mund t`u shkaktohet interesave shtetror sht i rnd dhe i pamundur pr
t`u riparuar. Rikthimi i mpasshm i zyrtarve t shkarkuar padrejtsisht nga detyra
do t jet thuajse i pamundur. Rreziku pr cenimin e interesave shtetror sht i
drejtprdrejt, pr shkak se ndrhyhet n mirfunksionimin e shtetit t s drejts,
duke prekur mandatet kushtetuese t antarve t nj organi t pavarur, sipas nj
procesi jo t rregullt ligjor dhe nga veprimtaria aktive e organeve me varsi politike
apo organeve t pushtetit ekzekutiv.
iii. Pr themelin e krkess
4.4. Ligji cenon parimin e ndarjes dhe balancimit ndrmjet pushteteve, si nj nga parimet
baz t shtetit t s drejts. Kushtetuta (neni 179/b) ka ngritur tri organe t reja
kushtetuese q bjn rivlersimin e gjyqtarve dhe t prokurorve, ndrkoh q
nenet 4, 30-44, 60 dhe 69 t ligjit nr.84/2016 kan asgjsuar thelbin dhe frymn e
dispozitave kushtetuese, sepse kontrollin dhe hetimin n procesin e rivlersimit e
kan zhvendosur nga kto organe t krijuara rishtas dhe t konceptuara si organe t
pavarura (Komisionert Publik, KPK-ja dhe KA-ja), tek organet ekzistuese,
jokushtetuese dhe t kontrolluara nga Qeveria, si jan Inspektorati i Lart i
Deklarimit dhe Kontrollit t Pasurive dhe Konfliktit t Interesave (ILDKPKI),
Drejtoria e Siguris s Informacionit t Klasifikuar (DSIK), Shkolla e Magjistraturs,
Drejtoria e Prgjithshme e Parandalimit t Pastrimit t Parave (DPPPP) dhe
Ministria e Brendshme. Ligji nr.84/2016 jo vetm iu njeh ktyre t fundit rol aktiv n
procesin e rivlersimit, por i parashikon si organe ku mbshtetet e gjith veprimtaria
e organeve t reja kushtetuese.
4.5. Pr sa i takon kontrollit t pasuris, neni 33 i ligjit parashikon se e gjith veprimtaria
kontrolluese bhet nga ILDKPKI-ja, ndrkoh q Kushtetuta parashikon vetm nj
marrdhnie bashkpunimi midis institucioneve t rivlersimit dhe institucioneve
t tjera, ku vetm ILDKPKI-ja prmendet shprehimisht n nenin D t Aneksit t
Kushtetuts. Kushtetuta e ka ngushtuar rolin e ILDKPKI-s te kontrolli mbi
plotsin ose saktsin e deklarats s pasuris, si dhe te vlersimi i t dhnave t
pasqyruara n at deklarat, ka do t thot se funksioni i saj sht vetm konstatues
4

mbi faktet e pasqyruara n deklarat dhe n asnj rast nuk mund t nxjerr
konkluzione apo t mbledh prova. ILDKPKI-ja nuk sht nj struktur q gzon
besueshmri pr paansi politike, pr shkak se ndryshimet n ligjin organik e kan
shndrruar procesin e emrimit t titullarit t ktij institucioni n nj proces
ekskluziv politik t nj mazhorance t caktuar.
4.6. Pr sa i takon kontrollit t figurs, ndryshe nga sa parashikon Kushtetuta, sht
DSIK-ja q e kryen kt kontroll dhe q ka t drejt t komunikoj me shtetet e tjera
pr t marr informacionin e nevojshm. Kompetencat q ligji i njeh DSIK-s
ushtrohen pa asnj drejtim apo kontroll nga organet e rivlersimit, duke i zhveshur
ato praktikisht nga kompetencat kushtetuese dhe duke rnduar n mnyr
disproporcionale pozitn e subjektit t rivlersimit, i cili ka barrn e provs n kt
proces. Kjo drejtori sht krijuar n baz t ligjit nr.8457/1999 dhe drejtori i saj
emrohet nga Kryeministri, ka e bn procesin e kontrollit t figurs trsisht politik
dhe mund t shrbej si mekanizm konkret pr t larguar nga detyra gjyqtar dhe
prokuror t caktuar.
4.7. E njjta situat sht edhe n lidhje me procesin e vlersimit profesional. Kushtetuta
ka sanksionuar se vlersimi i aftsive profesionale sht kompetenc e KPK-s, q
zhvillohet me ndihmn e npunsve q ushtrojn detyrn e vlersimit etik dhe
profesional t gjyqtarve dhe prokurorve. Kurse sipas ligjit jan kta t fundit q
bjn vlersimin e dokumenteve ligjore t prpiluara nga subjekti i rivlersimit, ka
bie ndesh me nenin 179/b t Kushtetuts dhe nenet dhe E t Aneksit t saj. Nga
ana tjetr, edhe vlersimi i rezultatit t gjyqtarve apo prokurorve t pezulluar nga
detyra do t bhet nga Shkolla e Magjistraturs pa asnj kontroll, mbikqyrje apo
drejtim nga KPK-ja.
4.8. Organet e reja kushtetuese t rivlersimit vendosen nn mbikqyrjen dhe kontrollin e
Qeveris, sepse telekomunikimet dhe t ardhurat financiare t antarve t tyre
kontrollohen n mnyr periodike nga agjenci n varsi t saj, si sht DPPPP-ja.
Parashikimi i br nga neni 28 i ligjit nuk prmbush standardet kushtetuese t
kufizimit t t drejtave dhe lirive themelore, sepse ai nuk parashikon asnj rregull
pr mnyrn se si realizohet kjo veprimtari dhe monitorimi i t dhnave nuk
shoqrohet me asnj kriter q garanton proporcionalitetin dhe nevojn e ndrhyrjes.
4.9. Sipas piks 2 t nenit 179/b t Kushtetuts rivlersimi do t kryhet mbi bazn e
parimeve t procesit t rregullt ligjor, si dhe duke respektuar t drejtat themelore t
5

subjektit t rivlersimit, ndrsa ligji nr.84/2016 nuk ka detajuar asnj rregull

procedural pr t garantuar elementet baz t procesit t rregullt dhe respektimin e
ktyre t drejtave, pr rrjedhoj ai cenon edhe parimin e barazis prpara ligjit.
4.10. Parashikimi i br n pikn 3 t nenit 4 t ligjit, sipas t cilit procesi i rivlersimit
fillon menjher me hyrjen n fuqi t ktij ligji dhe kur shtja sht gati pr t`u
shqyrtuar institucionet e rivlersimit vendosin brenda nj afati sa m t shpejt t
mundshm, bie ndesh me t drejtn e subjektit t rivlersimit pr shqyrtimin e
shtjes brenda afateve t arsyeshme. Afatet e veprimeve apo shqyrtimit t shtjes
nuk mund t jen n vlersimin diskrecional t organeve t rivlersimit, por duhet t
prcaktohen nga ligji. Duke mos parashikuar asnj rregull mbi mnyrn e shqyrtimit
t shtjes nga KPK-ja, ligji mundson q pr gjyqtar t s njjts gjykat procesi t
prfundoj n koh t ndryshme.
4.11. Ligji nr.84/2016 cenon t drejtn pr nj proces t rregullt ligjor, pasi nuk respekton
parimet kushtetuese pr marrjen, administrimin dhe muarjen e provave. Nenet 53
dhe 54 t ligjit lejojn marrjen e informacioneve nga publiku, por nuk prmbushin
standardin e parashikuar n pikn 2 t nenit t Aneksit t Kushtetuts.
Parashikimet e ligjit e shndrrojn procesin e rivlersimit nga nj proces objektiv
dhe t bazuar n prova, n nj proces subjektiv q bazohet edhe tek t dhna t
mbledhura n mnyr t paligjshme dhe pa asnj kriter ligjor. Kjo cenon edhe
parimin e sanksionuar n nenin 32/2 t Kushtetuts se askush nuk mund t dnohet
fajtor mbi bazn e t dhnave t mbledhura n mnyr t paligjshme.
4.12. Ligji cenon t drejtn e ankimit t subjekteve t rivlersimit, ka prbn nj kufizim
joproporcional t t drejtave kushtetuese dhe bie ndesh me nenin 17 t Kushtetuts.
Kushtetuta ka prcaktuar kompetencn kushtetuese t KA-s, duke e konceptuar at
si organ gjyqsor pr ankimimin e vendimit t KPK-s dhe q vepron sipas
rregullave q zbatohen edhe nga Gjykata Administrative e Apelit. KA-ja nuk ka dhe
nuk mund t ket juridiksion pr shtjet q prfshihen n nenin 131 t Kushtetuts,
pr shkak se ato jan kompetenc kushtetuese e Gjykats Kushtetuese.
4.13. Ligji cenon parimin e siguris juridike, sepse teksti i normave t tij sht i paqart,
konfuz dhe n raste t caktuara edhe kontradiktor. Ai krijon mundsi q n praktik
t ket ngr institucional, zvarritje t procesit, konflikte kompetencash, ndjekje t
praktikave jouniforme dhe pengesa t tjera, q do t minojn thelbin e procesit t
rivlersimit. Neni 42 i ligjit bn diferencim n lidhje me vlersimin e Prokurorit t
6

Prgjithshm, si edhe ka paqartsi n lidhje me bazn e vlersimit t gjyqtarve e

prokurorve. Nenet 4/2, 59/2 dhe 61/5 t ligjit e kan zgjeruar rastin e shkarkimit
nga detyra edhe me vlersimin trsor t procedurave apo cenimin e besimit t
publikut te sistemi i drejtsis, t cilat jan nocione t paprkufizuara. Po ashtu,
ligji prdor standarde t tilla t paqarta si nivel t besueshm, nivel minimal,
probleme serioze, deklarime t pamjaftueshme, vlersim trsor, t cilat jan
gjithashtu t paprkufizuara dhe t panjohura pr legjislacionin shqiptar. N kt
mnyr vendimmarrja do t bazohet n standarde q do t prcaktohen rast pas rasti,
t panjohura nga subjektet e rivlersimit dhe q mund t sjellin trajtime t
pabarabarta. Nj tjetr paqartsi e krijuar nga ligji ka t bj me konceptin e t
ardhurave t ligjshme. Ligji krijon paqartsi edhe mbi rolin dhe kompetencat e
ONM-s. Tejkalimi i Kushtetuts dhe paqartsia vijojn edhe n nenet 58 dhe 59 t
ligjit, duke i njohur t drejtn KPK-s q t vendos edhe pr konfirmimin n detyr
t subjektit, ka bie ndesh me nenin 179/b t Kushtetuts dhe krijon paqartsi pr
gjyqtart dhe prokurort n lidhje me statusin q ata do t gzojn gjat periudhs q
do t realizohet ky proces.
4.14. sht e paqart se cili sht institucioni q bn vlersimin profesional sipas ligjit
pr antart e Gjykats Kushtetuese, t Gjykats s Lart, kshilltart, ndihmsit
ligjor, si edhe Prokurorin e Prgjithshm, ka bn t pamundur q kto subjekte t
dorzojn formularin e vetvlersimit profesional brenda afatit ligjor. Nj situat e
till rrezikon shkarkimin e tyre nga detyra ende pa u ngritur organet e rivlersimit.
4.15. Neni A i Aneksit t Kushtetuts parashikon edhe kufizimin e jets private t
subjekteve t rivlersimit, t sanksionuar n nenet 36 dhe 37 t Kushtetuts. Edhe n
kt rast ligji nuk ka parashikuar asnj rrethan apo kriter pr kufizimin e t drejtave,
me qllim q ai t jet i pjesshm dhe n proporcion me nevojn e realizimit t
procesit. Po ashtu, afati 3-mujor pr t`u dorhequr, parashikuar n nenin 56 t ligjit,
bie ndesh me nenin G t Aneksit t Kushtetuts. Akti i dorheqjes sht nj akt
vullnetar dhe nuk mund t kufizohet n koh, pasi do t cenonte t drejtn e subjektit
pr t zgjedhur punn e tij sipas nenit 49 t Kushtetuts.
4.16. Procesi parlamentar i ndjekur pr miratimin e ktij ligji bie ndesh me nenin 4 t
Kushtetuts, cenon t drejtn e do deputeti pr t`u njohur paraprakisht me do
projektligj, si edhe nuk sht n prputhje me Rregulloren e Kuvendit. Deputett e
opozits nuk kan pasur mundsi pr t`u njohur paraprakisht me versionin e
7

projektligjit q do t`i nnshtrohej votimit n seanc, i cili prmbante ndryshime q

nuk jan shqyrtuar nga Komisioni i Posam dhe nuk kan qen t njohura pr
deputett.
5. Subjekti i interesuar, Kuvendi, ka prapsuar para Gjykats sa vijon:
i.

Pr vendimin e pezullimit t zbatimit t ligjit nr.84/2016

5.1. Sipas nenit 45/2 t ligjit organik t Gjykats, ajo n do faz t shqyrtimit t shtjes,
me vendim t seancs plenare, mund t heq masn e pezullimit, dispozit q lejon
kundrshtimin e saj. Nisur nga interesat shum t rndsishm shtetror, shoqror
dhe t individve, shqyrtimi i krkess pr vendosjen e mass s pezullimit duhej t
bhej n respektim t s drejts s palve pr t`u dgjuar dhe parimit t
kontradiktoritetit.
5.2. Vendimi i Mbledhjes s Gjyqtarve nuk sht i arsyetuar, gj q bie n kundrshtim
me parashikimin kushtetues t nenit 42 t Kushtetuts. Gjykata nuk ka marr
parasysh interesin publik pr ngritjen dhe funksionimin e institucioneve t
rivlersimit, gj q sht rregulluar nga vet Kushtetuta. Gjykata duhej t kishte br
nj vlersim paraprak t rrezikut q mund t vinte nga pasojat q mund t sillnin
dispozitat q mund t ishin jokushtetuese. Po ashtu, sht e vshtir t parashikohet
ekzistenca e ndonj urgjence q sjell pasoja t menjhershme negative. Nuk rezulton
q zbatimi i drejtprdrejt i ligjit t sjell automatikisht shkarkimin e nj subjekti
rivlersimi ose t ket pasoja t drejtprdrejta pr statusin e tij. Afati 30-ditor pr
dorzimin e deklaratave nuk nnkupton se organet q i marrin n dorzim ato
vendosin pr shkarkimin e subjektit, sepse kjo kryhet vetm nprmjet nj vendimi
t marr rast pas rasti nga organet e rivlersimit dhe pas konstituimit t tyre, ka nuk
sht realizuar ende.
ii.

Pr themelin e krkess

5.3. Pretendimi se ligji cenon parimin e ndarjes s pushteteve sht i pabazuar. Ligji i
kundrshtuar, n baz t Aneksit t Kushtetuts, ka parashikuar mbshtetjen q kan
organet e rivlersimit nga organe t specializuara, t cilat bashkveprojn me
organet e rivlersimit. Sipas nenit , pika 3, t Aneksit t Kushtetuts rezulton se
institucionet e administrats shtetrore prvese bashkpunojn kan edhe nj t
drejt tjetr, at t propozimeve konkrete. Kt parashikim kushtetues ligji e ka
prkthyer n nj sr kompetencash pr t dhn mendimet dhe propozimet e tyre
8

konkrete. Pra, Aneksi i Kushtetuts sht korniza baz mbi t ciln ligji detajon
procesin e rivlersimit t gjyqtarve dhe prokurorve. Prmbajtja e nenit 4/2 t ligjit
dshmon se ligji nuk e zhvendos aspak kompetencn nga organet kushtetuese tek
ato t parashikuara nga ligji.
5.4. N citim t pikave 3 dhe 4 t nenit t Aneksit t Kushtetuts sht e qart se
procesi kryhet nga KPK-ja dhe KA-ja, por institucionet shtetrore bashkpunojn
n kto elemente: vn n dispozicion informacionin e krkuar; sigurojn akses n
bazn e t dhnave; japin mendime ose bjn propozime konkrete. Krkuesi, duke
prmendur organet q sipas tij ndrhyjn n veprimtarin e organeve t rivlersimit
duke rrezikuar pr politizim dhe shkelje t pavarsis s pushtetit gjyqsor, sjell dhe
trajton n t njjtin plan edhe ndrhyrjen e organeve t tilla si KLD-ja, ILDKPKI-ja
apo Shkolla e Magjistraturs, t cilat nuk prfaqsojn organe t pushtetit ekzekutiv
ose organe n varsi t tij, por jan organe t pavarura ose t vet pushtetit gjyqsor.
5.5. N lidhje me procesin e kontrollit t pasuris, parashikimi n nenin 33/1 t ligjit
sht n prputhje me parashikimin e piks 2 t nenit D t Aneksit t Kushtetuts.
Pretendimi se termi kontroll q prdor Kushtetuta sht pr kontroll siprfaqsor
prima facie, sht interpretim abuziv i norms kushtetuese. Nse kushtetutbrsi
do t kishte dashur ta kufizonte kontrollin vetm n mnyr siprfaqsore, do ta
kishte br at shprehimisht. Ligji n asnj rast nuk mohon t drejtn dhe
kompetencn e organeve t rivlersimit pr t kryer vet verifikime, ka mund ta
bjn kryesisht ose nse krijojn bindjen se hetimi i ILDKPKI-s nuk ka qen i
plot dhe i sakt. Kushtetuta e ka br t qart se marrdhnia mes ILDKPKI-s dhe
KPK-s sht nj marrdhnie bashkpunimi, pr shkak se ILDKPKI-ja sht nj
organ i specializuar dhe puna e saj e finalizuar me nj raport ndihmon punn e
organeve t rivlersimit. Procedura e parashikuar nga Kushtetuta dhe nga ligji jo
vetm nuk cenon t drejtn pr nj proces t rregullt, por krijon mundsi pr nj
proces t rregullt dhe efektiv, ku organi i specializuar i monitorimit ose i kontrollit
jep nj raport q vlersohet n mnyr t ndar nga nj organ administrativogjyqsor, sikurse KPK-ja dhe nj organ gjyqsor, sikurse KA-ja. Po ashtu,
ILDKPKI-ja sht nj institucion i pavarur dhe kjo garantohet nga dispozitat e ligjit
t posam, mnyra e zgjedhjes s titullarit dhe parimi i llogaridhnies prpara
Kuvendit. Pr sa i takon pretendimit lidhur me barrn e provs, ky parim nuk sht
absolut, megjithat barra e provs kalon tek individi vetm n kushtet e piks 5 t
9

nenit D t Aneksit t Kushtetuts dhe jo apriori, por rast pas rasti. Kalimi i barrs s
provs sht prcaktuar si nj standard kushtetues edhe n prputhje me pikn 121
t opinionit t ndrmjetm t Komisionit t Venecias.
5.6. N lidhje me procesin e kontrollit t figurs, DSIK-ja ka mundsi praktike pr t
br verifikime t thella edhe jasht vendit, pr shkak t bashkpunimit me organe
t tjera homologe, ka lejon q t bhet nj hetim i plot dhe i gjithanshm.
Megjithat, grupi i puns nuk mund t fabrikoj prova, por duhet q do
konstatim apo gjetje ta bazoj n materiale shkresore dhe prova, dhe organet e
rivlersimit nuk jan t detyruara t marrin n konsiderat apriori ato gjetje, por
kan t drejt t shqyrtojn deklaratn e subjektit t rivlersimit, t intervistojn
personat e prmendur n deklarat ose persona t tjer, si dhe t bashkpunojn me
institucione t tjera pr t konfirmuar vrtetsin dhe saktsin e deklarimeve etj.
Edhe n kt rast barra e provs nuk kalon apriori, pasi pikat 3 dhe 4 t nenit DH t
Aneksit t Kushtetuts prcaktojn saktsisht kto raste. I pabazuar sht edhe
pretendimi se autoriteti prgjegjs pr kontrollin e figurs sht nj zyrtar nn
varsin e Kryeministrit. DSIK-ja nuk sht autoriteti prgjegjs pr kontrollin e
figurs, por jan institucionet e rivlersimit q veprojn n bashkpunim me t. Me
qllim kryerjen e verifikimit, ligji n nenin 36 ka parashikuar modalitetet e
bashkpunimit nprmjet ngritjes s nj grupi pune, ku njri prej antarve caktohet
nga DSIK-ja. Po ashtu, ligji pr statusin e npunsit civil e prfshin kt struktur
brenda shrbimit civil, pr rrjedhoj drejtuesi dhe npunsit e ktij institucioni
gzojn t gjitha t drejtat dhe garancit pr npunsit civil.
5.7. N lidhje me procesin e kontrollit t aftsive profesionale, vlersimi q do organ i
bn subjektit t rivlersimit bazohet n t dhnat e deklaruara nga vet subjekti. Ky
vlersim do t jet n ndihm t organeve t rivlersimit, por jo detyrues pr ta, pasi
KPK-ja dhe KA-ja kan mjetet e provs n dispozicion pr kryerjen e hetimit
administrativ. Diferencimi pr Prokurorin e Prgjithshm sht br me qllim
kryerjen e rivlersimit pr t n prputhje me kompetencat q prcakton kuadri
ligjor gjat t cilit ka ushtruar detyrn dhe me nenin E/2 t Aneksit t Kushtetuts.
Kurse roli i Shkolls s Magjistraturs sht parashikuar qart n nenin /2 t
Aneksit t Kushtetuts. N t gjitha rastet vendimi pr shkarkimin e subjektit t
rivlersimit merret nga KPK-ja bazuar n rezultatet e testimit dhe aktet e
administruara n dosje.
10

5.8. Pretendimet n lidhje me nenin 28 t ligjit jan t pabazuara, pasi mnyra e

monitorimit t antarve t institucioneve t rivlersimit do t kryhet n prputhje
me parashikimet ligjore n fuqi. Ky lloj monitorimi me efekt parandalues mund t
kryhet vetm nga ky autoritet, pasi vetm ai disponon mjetet ligjore dhe
infrastrukturn pr t marr kt lloj informacioni. Veprimtaria e monitorimit t
transaksioneve financiare nuk mund t kryhet nga Byroja Kombtare e Hetimit, pasi
nuk sht pjes e kompetencave t saj t parashikuara nga neni 148/4 i Kushtetuts
dhe ligji nr.95/2016.
5.9. Referenca q bn ligji objekt gjykimi te Kodi i Procedurave Administrative dhe
Kodi i Procedurs Civile e bn procesin n prputhje me t drejtn pr nj proces t
rregullt. N lidhje me pretendimin pr cenimin e s drejts pr shqyrtimin e shtjes
brenda afateve t arsyeshme, ligji ka afate t prcaktuara qart n funksion t
qllimit q i ka vn vetes. N procesin e rivlersimit nuk mund t ekzistoj nj afat
kohor ose kalendar pr secilin rast individual. do rast do t vendoset sa m shpejt
t jet e mundur, por procesi i rregullt krkon koh pr hetime dhe mbledhjen e
provave. I pabazuar sht edhe pretendimi pr cenimin e parimit t barazis, pasi t
gjitha subjektet do t`i nnshtrohen rivlersimit pavarsisht radhs q jep Kushtetuta
dhe duke u trajtuar n mnyr t barabart.
5.10. N lidhje me pretendimin pr mnyrn e marrjes s provave, ligji bazohet n
parimet e sanksionuara n Kodin e Procedurave Administrative, ligjin pr gjykimin
e mosmarrveshjeve administrative dhe Kodin e Procedurs Civile.
5.11. N lidhje me kufizimin e t drejtave, neni A i Aneksit t Kushtetuts parashikon
kufizimin e pjesshm t disa t drejtave t subjektit t rivlersimit q mundson
kryerjen e procesit t rivlersimit, kufizim q ka karakter t posam dhe t
prkohshm. Pr sa i takon rolit t ONM-s n kt proces, ajo sht nj instrument
i rndsishm pr t garantuar objektivitetin dhe paanshmrin e institucioneve t
rivlersimit. Gjat procedurs s przgjedhjes s antarve t institucioneve t
rivlersimit sht i qart roli i organeve t prfshira n kt proces.
5.12. I pabazuar sht edhe pretendimi pr cenimin e s drejts s ankimit. Ligji edhe n
zbatim t Aneksit t Kushtetuts ka rregulluar rivlersimin n dy shkall gjykimi, t
cilat garantojn krkesn pr t`u gjykuar nga nj gjykat e pavarur dhe e paanshme,
si dhe t drejtn e ankimit n nj shkall m t lart gjyqsore, q prfaqsohet nga
KA-ja, q n mnyrn sesi sht ndrtuar (prbrja dhe funksionimi), prmbush t
11

gjitha kriteret e nj gjykate q shqyrton ankimet dhe ushtron juridiksion t lart

gjyqsor dhe kur sht rasti juridiksion kushtetues.
5.13. I pabazuar sht edhe pretendimi se procesi parlamentar i ndjekur bie ndesh me
parimet e shtetit t s drejts. Procesi i reforms n drejtsi dhe n mnyr t
veant procesi i hartimit t Aneksit t Kushtetuts dhe ligjit objekt shqyrtimi kan
krijuar t gjitha mundsit e prfshirjes dhe t konsultimit t hapur publik, t
konsultimit me profesionist dhe me grupe t interesit, si dhe sht monitoruar
drejtprdrejt dhe konsultuar nga Komisioni Europian.
6. Subjekti i interesuar, Unioni i Gjyqtarve t Shqipris, i sht drejtuar Gjykats me
krkesn e dats 24.10.2016 pr t marr pjes n gjykim, me pretendimin se ky ligj prek n
mnyr t drejtprdrejt interesat e gjyqtarve antar t tij. Me vendimin e dats 25.10.2016,
Mbledhja e Gjyqtarve vendosi pranimin e krkess, duke e legjitimuar kt subjekt pr t marr
pjes n gjykim si subjekt i interesuar. N parashtrimet e tij drejtuar Gjykats ky subjekt ka
pretenduar sa vijon:
6.1. Unioni i Gjyqtarve t Shqipris prfshihet n rrethin e subjekteve t parashikuara
n nenin 134/1/h t Kushtetuts, pasi sht krijuar si shoqat dhe gzon personalitet
juridik. Objekti dhe fokusi i shoqats sht mbrojtja e interesave profesional,
shoqror, intelektual dhe material t gjyqtarve.
6.2. Kushtetuta, n prputhje me parimin e ndarjes dhe t balancimit midis pushteteve,
sanksionoi prkohsisht nj form t re llogaridhnie pr shkak t gjendjes s
vlersuar si t jashtzakonshme n t ciln gjendet sot gjyqsori n Shqipri. Ky
sht kufizimi i vetm proporcional q Kushtetuta n nenin A t Aneksit t saj i ka
br parimit t pavarsis s pushtetit gjyqsor, sanksionuar n nenin 145 t
Kushtetuts. do zgjerim i ktij kufizimi nprmjet prfshirjes n procesin e
rivlersimit t organeve nn varsin e pushteteve t tjera tejkalon parimin e
proporcionalitetit t sanksionuar n nenin 17 t Kushtetuts, duke shkuar prtej
qllimeve t kryerjes s procesit t rivlersimit.
6.3. Referuar procesit t kontrollit t pasuris, sipas nenit 33/1 t ligjit, rivlersimin nuk e
kryen KPK-ja, por ILDKPKI-ja. Me ligjin nr.84/2016 kompetencat e organeve
kushtetuese zhvendosen tek ILDKPKI-ja, e cila merr rol vendimtar, duke krkuar
informacione, dokumente apo prova prej organeve t tjera. Drejtimi dhe marrja nn
kontroll e procesit t rivlersimit t pasuris nga ILDKPKI-ja, ilustrohet m s miri
me nxjerrjen prej saj t udhzimit nr.4095, dat 10.10.2016. Po ashtu, afati 30-ditor i
12

prcaktuar pr dorzimin e deklarats s pasuris, zgjerimi i subjekteve t lidhura

dhe shtimi i dokumentacionit t krkuar del tej prmbajtjes dhe qllimit t
dispozitave kushtetuese. Pr shkak t kompleksitetit t dokumentacionit t krkuar,
parashikimet e ligjit e bjn potencialisht t pamundur pr subjektet q t mund t
plotsojn si duhet deklaratn dhe ta shoqrojn at me kto dokumente. Ligji
krkon burimin e krijimit t pasuris prpara fillimit t detyrs jo vetm pr
subjektet, por edhe pr personat e prfshir n trungun familjar, ka sht nj
krkes q synon t`i penalizoj ata pr pamundsin pr t gjetur dokumente.
6.4. N lidhje me procesin e kontrollit t figurs, dispozitat e kreut V t ligjit nr.84/2016
s bashku me KPK-n dhe KA-n parashikojn edhe DSIK-n si autoritet prgjegjs,
duke e shndrruar de jure dhe de facto n organin q kryen kontrollin e figurs dhe
shqyrton deklaratn pr t shkuarn e subjektit t rivlersimit. Informacionet, aktet
apo provat e siguruara nga organet n varsi t pushtetit ekzekutiv q marrin pjes n
kt proces kan impakt t drejtprdrejt n rezultatin dhe vendimmarrjen e
organeve t rivlersimit. Neni 38 i ligjit e ka deformuar trsisht qllimin e ktij
kontrolli, si dhe bazueshmrin e tij, pasi ka prcaktuar standarde q konsiderojn
kontakt t paprshtatshm edhe ato q nuk kan asnj ndikim tek ushtrimi i rregullt i
detyrs dhe q nuk mund t vlersohen si cenim i etiks nga nj gjyqtar apo
prokuror. N lidhje me provat dhe burimet e tyre ky kontroll zhvillohet bazuar n
informacione konfidenciale apo informacione t tjera t disponueshme, koncepte
q jan shmangie nga koncepti i provave q prmend pika 1 e nenit DH t Aneksit
t Kushtetuts dhe q bien ndesh edhe me garancit q vendos pika 2 e nenit t
Aneksit t Kushtetuts pr procesin e rregullt ligjor. Pr sa i prket antarsis s
dyshuar t personit n krimin e organizuar, ligji e l t paqart faktin nse duhet t
jet i njohur dhe i publikuar pr subjektin, apo mjafton q rasti t njihet nga publiku
ose t jet publikuar n media, dhe prezumohet q subjekti ka marr dijeni.
6.5. N lidhje me vlersimin e aftsive profesionale, n nenin 41 t ligjit parashikohet se
periudha e vlersimit do t jet 3 vjett e fundit t ushtrimit t detyrs, kurse m tej
se vlersimi i aftsive profesionale mund t shtrihet nga 1 janari 2006 e n vazhdim,
parashikim q bie ndesh me parimin e siguris juridike dhe at t parashkrimit t
shkeljes disiplinore.
6.6. Ligji nr.84/2016 nuk ka detajuar asnj rregull procedural pr t garantuar elementet
baz t procesit t rregullt apo garancit e nevojshme pr respektimin e t drejtave
13

themelore t subjektit t rivlersimit. Ligji nuk parashikon asnj afat brenda t cilit
duhet t prfundoj procesi i rivlersimit, nga momenti i fillimit t procesit deri n
marrjen e vendimit nga KPK-ja. Mosprcaktimi i sakt dhe i hollsishm jo vetm i
afateve, por edhe i veprimeve dhe kritereve t rivlersimit, e bjn at t paplot, t
paqart, duke krijuar probleme me zbatimin n praktik t tij dhe n mnyr t
veant me efektivitetin e veprimtaris s organeve.
6.7. Ligji nr.84/2016 nuk respekton parimet kushtetuese pr marrjen, administrimin dhe
muarjen e provave, duke cenuar drejtprdrejt t drejtn e mbrojtjes. Nenet 53 dhe
54 t ligjit lejojn marrjen e informacioneve nga publiku, por nuk prmbushin
standardin e parashikuar n pikn 2 t nenit t Aneksit t Kushtetuts. Nga ana
tjetr ligji thekson se faktet e njohura nga KPK-ja nuk kan nevoj pr prova t
mtejshme, por pa prcaktuar se si njihet komisioni me kto fakte apo se cili do t
konsiderohet nga ai fakt i njohur. Pr m tepr, ligji parashikon se nj dshmi e
dhn me shkrim prpara nj prokurori, n kuadr t nj marrveshjeje
bashkpunimi, prbn nj prov thelbsore pr procesin e rivlersimit. T gjitha kto
e shndrrojn procesin e rivlersimit nga nj proces objektiv dhe t bazuar n prova,
n nj proces subjektiv q bazohet edhe tek t dhna t mbledhura n mnyr t
paligjshme, ka cenon edhe parimin e sanksionuar n nenin 32/2 t Kushtetuts.
6.8. Teksti i dispozitave t ligjit sht i paqart, konfuz dhe n raste t caktuara edhe
kontradiktor. Parashikimi prgjithsues i br n nenin 59 pr nivelin e besueshm
apo nivelin minimal, pa prcaktuar se kush konsiderohet i till, cenon standardet e
parimit t ligjshmris dhe siguris juridike. Nenet 4/2, 59/2 dhe 61/5 t ligjit e kan
zgjeruar rastin e shkarkimit nga detyra edhe me vlersimin trsor t procedurave
apo cenimin e besimit t publikut te sistemi i drejtsis, nocione t paprkufizuara,
por q jan edhe kritere subjektive.
6.9. Neni A i Aneksit t Kushtetuts parashikon edhe kufizimin e jets private t
subjekteve t rivlersimit, por ligji nuk ka parashikuar asnj rrethan apo kriter pr
kufizimin e ktyre t drejtave. Neni 49/1/ i ligjit parashikon se organet e
rivlersimit kan t drejt t kqyrin dhe t kontrollojn sendet e luajtshme ose t
paluajtshme bazuar n vendimin e gjykats kompetente. N kt dispozit nuk
parashikohet asnj rregull pr kqyrjen apo kontrollin, rastet kur ajo lejohet apo
sht e nevojshme, si dhe gjykata kompetente pr dhnien e ktij autorizimi. N
legjislacionin n fuqi nuk i jepet kompetenc ndonj gjykate t juridiksionit t
14

zakonshm apo t posam pr t dhn kt autorizim, duke qen se nuk jemi n

nj proces konkret penal, civil apo administrativ.
6.10. Kufizimi i s drejts s ankimit n Gjykatn Kushtetuese pr shkeljen e s drejts
pr nj proces t rregullt ligjor sht nj kufizim joproporcional dhe cenon n thelb
t drejtn e ankimit dhe rekomandimet e Komisionit t Venecias.
III
Vlersimi i Gjykats Kushtetuese
A. Pr juridiksionin e Gjykats Kushtetuese
7. Sipas nenit 131/a t Kushtetuts, Gjykata vendos pr pajtueshmrin e ligjit me
Kushtetutn ose me marrveshjet ndrkombtare. Pr rrjedhoj, shtja n shqyrtim pr sa koh
q ka pr objekt t saj kontrollin e pajtueshmris s ligjit nr.84/2016 me Kushtetutn dhe
KEDNJ-n, hyn n juridiksionin kushtetues.
8. Gjykata vren, gjithashtu, se sipas nenit 179/b, pika 3, t Kushtetuts t gjith
gjyqtart, duke prfshir edhe gjyqtart e Gjykats Kushtetuese, i nnshtrohen rivlersimit ex
officio. N kushtet kur dispozitat e ligjit nr.84/2016 t kundrshtuar, i cili ka pr qllim
prcaktimin e rregullave t posame pr rivlersimin kalimtar, zbatohen edhe ndaj antarve t
ksaj Gjykate, ajo, kryesisht, do t ndalet n vlersimin nse pjesmarrja e tyre n shqyrtimin e
ksaj shtjeje konsiderohet si nj rast i konfliktit t interesave.
9. N shtjen pr vlersimin e pajtueshmris me Kushtetutn t ligjit nr.10034, dat
22.12.2008 Pr pastrtin e figurs s funksionarve t lart t administrats publike dhe t t
zgjedhurve, Gjykata sht shprehur se sipas nenit 133/2 t Kushtetuts ajo vendos me shumicn
e t gjith antarve t saj, ndrsa sipas nenit 32/1 t ligjit organik n seanc plenare duhet t
jen t pranishm jo m pak dy t tretat e antarve (6 antar). Pr rrjedhoj, prjashtimi i
gjyqtarve do t onte n mosarritjen e numrit t nevojshm pr shqyrtimin e shtjes n seanc
plenare (kuorumit) nga Gjykata dhe ajo do t bllokohej pr t vazhduar shqyrtimin e
kushtetutshmris s ligjit t kundrshtuar (shih vendimin nr.9, dat 23.03.2010 t Gjykats
Kushtetuese).
10. Gjykata vlerson se n raste t tilla duhet t sigurohet q ajo t vazhdoj t
funksionoj si nj institucion demokratik dhe se mundsia e mosmarrjes pjes n gjykim e
gjyqtarve nuk duhet t rezultoj n pamundsin e Gjykats pr t marr nj vendim. Pr sa
koh q ligjvnsi nuk parashikoi nj zgjidhje pr t tejkaluar nj bllokim t till t mundshm, i
15

cili mund t sillte si pasoj q ligji i kundrshtuar t mos i nnshtrohej kontrollit t

kushtetutshmris s tij, si edhe n kushtet kur ekziston prezumimi se gjyqtart e Gjykats
veprojn n mirbesim, Gjykata vlerson se ajo nuk ka asnj penges ligjore pr marrjen n
shqyrtim t pretendimeve t paraqitura para saj.
B. Pr legjitimimin e krkuesit
11. N lidhje me legjitimimin (locus standi) e subjektit kushtetues jo m pak se nj e
pesta e deputetve, Gjykata n mnyr t vazhdueshme ka vlersuar se ky subjekt, i parashikuar
n nenin 134/1/c t Kushtetuts, bn pjes n subjektet q kan t drejt t vn n lvizje
juridiksionin kushtetues pr arsye t nj interesi publik, pa u kushtzuar me nj interes subjektiv
konkret. Interesi i ktyre funksionarve publik pr t mbrojtur sistemin normativ dhe parimet
shtetformuese, si konstitucionalizmi, shteti i s drejts, demokracia, dinjiteti njerzor, barazia
sociale etj., t shpalosura n Kushtetut, nuk sht i kushtzuar (shih vendimin nr.55, dat
27.07.2015 t Gjykats Kushtetuese).
12. Krkuesi, nj grup prej 31 deputetsh t Kuvendit, prfaqson nj subjekt t
pakushtzuar dhe, si i till, legjitimohet t vr n lvizje kt gjykim kushtetues pr kontrollin
abstrakt t kushtetutshmris s ligjit nr.84/2016, dat 30.08.2016 Pr rivlersimin kalimtar t
gjyqtarve dhe prokurorve n Republikn e Shqipris.
C. Pr krkesn pr pezullimin e zbatimit t ligjit
13. Krkuesi ka krkuar edhe pezullimin e zbatimit t ligjit objekt gjykimi, deri n
dhnien e nj vendimi prfundimtar nga Gjykata, me argumentin se zbatimi i ktij ligji mund t
sjell bllokimin e institucioneve kushtetuese nprmjet prfundimit t mandateve kushtetuese
apo largimeve t padrejta nga detyra t funksionarve t sistemit t drejtsis, duke cenuar
pavarsin e pushtetit gjyqsor dhe duke mos br t mundur marrjen e drejtsis nga qytetart
pr nj koh t gjat.
14. Mbledhja e Gjyqtarve t Gjykats Kushtetuese, n kuptim t nenit 45 t ligjit
nr.8577, dat 10.02.2000 Pr organizimin dhe funksionimin e Gjykats Kushtetuese t
Republiks s Shqipris, pasi mori n shqyrtim shkaqet e parashtruara nga krkuesi, vlersoi
se ato jan t prligjura dhe se zbatimi i ktij ligji, mund t sjell pasoja t rnda dhe t
pariparueshme pr t drejtat dhe lirit themelore t subjekteve ndaj t cilave ai zbatohet dhe
respektimin e parimeve t shtetit t s drejts. Pr rrjedhoj, me vendimin e dats 25.10.2016 1,
1

Votuan kundr marrjes s mass s pezullimit gjyqtart A. Xhoxhaj dhe F. Hoxha.

16

Mbledhja e Gjyqtarve vendosi pezullimin e zbatimit t ligjit nr.84/2016, dat 30.08.2016 Pr

rivlersimin kalimtar t gjyqtarve dhe prokurorve n Republikn e Shqipris, si edhe
krkimin e amicus curia nga Komisioni i Venecias n lidhje me pajtueshmrin e ktij ligji me
Konventn Europiane pr t Drejtat e Njeriut.
15. N seancn gjyqsore t dats 22.11.2016, prfaqsuesit e subjektit t interesuar,
Kuvendit, krkuan nga Gjykata heqjen e mass s pezullimit. N lidhje me kt krkes Gjykata
vendosi rrzimin e saj, pr arsye se nuk ka ndryshuar asnj nga kushtet dhe rrethanat pr t cilat
sht vendosur pezullimi i zbatimit t ligjit nr.84/2016.
D. Pr themelin e pretendimeve
D.1. Pr pretendimin e cenimit t parimit t ndarjes dhe balancimit ndrmjet pushteteve
16. Sipas krkuesit dhe subjektit t interesuar, Unioni i Gjyqtarve t Shqipris, sht
cenuar parimi i ndarjes dhe balancimit ndrmjet pushteteve, pr arsye se nenet 4, 30-44, 60 dhe
69 t ligjit nr.84/2016 kan asgjsuar thelbin dhe frymn e dispozitave kushtetuese, duke e
zhvendosur kontrollin dhe hetimin nga organet e krijuara rishtas dhe t konceptuara si organe t
pavarura (Komisionert Publik, KPK-ja dhe KA-ja), tek organet ekzistuese, jokushtetuese dhe
t kontrolluara nga Qeveria. Ligji nr.84/2016 jo vetm u njeh ktyre t fundit rol aktiv n
procesin e rivlersimit, por i parashikon si organe ku mbshtetet e gjith veprimtaria e organeve
t reja kushtetuese. sht e vrtet se neni 3/4 i ligjit specifikon se cilat jan institucionet e
rivlersimit, mirpo neni 4/2 parashikon se kto organe vendosin pr vlersimin prfundimtar,
ka do t thot se ligji e ka shndrruar kompetencn e tyre kushtetuese pr kryerjen e
rivlersimit. Kushtetuta e ka konceptuar rivlersimin si kompetenc ekskluzive t KPK-s dhe
KA-s, e cila ushtrohet kryesisht dhe drejtprdrejt prej tyre dhe sipas rastit edhe me ndihmn apo
bashkpunimin e organeve t tjera, t cilat jan t detyruara t bashkveprojn dhe t`i
prmbushin detyrat vetm nn mbikqyrjen, drejtimin dhe kontrollin e drejtprdrejt t organeve
kushtetuese. N kushtet kur sipas ligjit kompetencat e organeve t treta, p.sh. DSIK-ja, shtrihen
deri n konstatime n lidhje me prshtatshmrin e gjyqtarit/prokurorit pr vazhdimin ose jo t
detyrs (neni 39/2), krijohen premisa t qarta t influencs s ktij organi, duke cenuar edhe
pavarsin e pushtetit gjyqsor. Ligji ka br edhe zhvendosjen e kompetencs s kontrollit t
aftsive profesionale nga organet e rivlersimit tek organet ekzistuese. Pr m tepr, n rastin e
gjyqtarve dhe t prokurorve t pezulluar nga detyra vazhdimsia e tyre n detyr prcaktohet
nprmjet ndrhyrjes aktive t Shkolls s Magjistraturs, e cila jo vetm prcakton vet
17

rregullat dhe procedurat e testimit (neni 69/2), por n prfundim t programit t trajnimit bn pa
asnj mbikqyrje testimin dhe paraqet rezultatet e tij, duke u shprehur nse mangsit jan
mnjanuar ose jo (neni 60/2).
17. Sipas subjektit t interesuar, Kuvendit, prmbajtja e nenit 4/2 nuk e zhvendos
kompetencn kushtetuese t rivlersimit nga organet kushtetuese tek ato t parashikuara n ligj.
Pr sa i takon kontrollit t pasuris, megjithse ILDKPKI-ja kontrollon pasurin dhe
dokumentacionin justifikues, kjo nuk do t thot se organet e rivlersimit nuk kan t drejt t
bjn riverifikim sipas norms kushtetuese. N lidhje me kontrollin e figurs, DSIK-ja sht
organi q ka mundsin praktike pr t br verifikime t thella edhe jasht vendit, n baz t
bashkpunimit me organe t tjera homologe, ka krijon mundsin q t bhet nj hetim i plot
dhe i gjithanshm n lidhje me t dhnat q deklarohen nga subjektet. Grupi i puns, n prbrje
t t cilit ka edhe prfaqsues nga DSIK-ja, ka t drejt t bj krkime dhe propozime meqense
prfaqson

institucione t specializuara. Nga ana tjetr, organet e rivlersimit nuk jan t

detyruara t`i marrin apriori n konsiderat gjetjet e grupit t puns, si dhe kan akses t
drejtprdrejt n t gjitha bazat e t dhnave qeveritare. Edhe n lidhje me vlersimin e aftsive
profesionale, roli ndihms q Kushtetuta u ka njohur npunsve ekzistues nuk mund t jet n
kundrshtim me tagrat q ata kan n veprimtarin e prditshme. Kurse roli i Shkolls s
Magjistraturs sht parashikuar qart n nenin /2 t Aneksit t Kushtetuts dhe ky institucion
do t kryej trajnimin e subjekteve pas marrjes s vendimit t pezullimit nga KPK-ja.
18. Gjykata ka theksuar se parimi i shtetit t s drejts, i sanksionuar n nenin 4 t
Kushtetuts, nnkupton veprimin e t gjitha institucioneve shtetrore sipas t drejts n fuqi, si
dhe supremacin e Kushtetuts ndaj akteve t tjera normative. do organ n nj shtet t s drejts
duhet t veproj pr aq sa i lejon Kushtetuta dhe ligji, duke mos i tejkaluar kufijt e prcaktuar
prej tyre. N kt kuptim, do institucion shtetror duhet t ket t prcaktuar qart fushn e
kompetencave t veta, brenda t cilave sht i autorizuar t veproj n prputhje me krkesat
kushtetuese dhe ligjore (shih vendimin nr.22, dat 24.04.2015 t Gjykats Kushtetuese).
19. Si nj nga elementet e shtetit t s drejts, parimi i ndarjes dhe balancimit ndrmjet
pushteteve synon, kryesisht, t mnjanoj rrezikun e prqendrimit t pushtetit n duart e nj
organi apo t personave t caktuar, gj q praktikisht mbart me vete rrezikun e shprdorimit t tij.
Nprmjet ktij parimi kushtetutbrsi ka prcaktuar pr secilin nga organet q prfaqsojn
kto pushtete kompetencat q i prgjigjen qllimit t tij. Pr sa koh kto kompetenca jan t
prcaktuara nga normat kushtetuese, sht e palejueshme q nj organ tjetr ti marr ose ti
anashkaloj ato me vullnetin e tij. Gjithsesi, ky parim nuk duhet kuptuar q do pushtet sht i
18

mbyllur dhe i pakontrolluar nga askush. Ndarja e pushteteve midis tri degve t qeverisjes
garantohet vetm nprmjet sistemit t kontrolleve dhe ekuilibrave. N kt mnyr, sipas
Kushtetuts, aq sa flitet pr ndarje, aq bhet fjal edhe pr ekuilibr t pushteteve. Qllimi i nj
koncepti t till kushtetues siguron q t parandaloj do deg t qeverisjes pr t ushtruar nj
pushtet t pakufizuar. Kontrollet dhe ekuilibrat q njeh Kushtetuta i japin secils deg pushtete
q kompensojn apo zbusin ato t degve t tjera. Ndonse renditen njri pas tjetrit, tri pushtetet
e prmendura nuk qndrojn n varsi hierarkike t njri-tjetrit dhe nuk dominojn apo u
nnshtrohen ndikimeve reciproke extra ligjore (shih vendimin nr.43, dat 26.06.2015 t Gjykats
Kushtetuese).
20. Gjykata ka theksuar se parimi i sanksionuar n nenin 7 t Kushtetuts shtrihet jo
vetm ndaj tri degve t pushtetit, ekzekutiv, legjislativ dhe gjyqsor, por edhe ndaj organeve t
tjera kushtetuese t pavarura, kompetencat e t cilave jan t parashikuara nga dispozitat e
Kushtetuts. Sipas ktij parimi, asnj organ, n prbrje ose jo t nj prej tri pushteteve, nuk
mund t ndrhyj n trajtimin dhe zgjidhjen e shtjeve q, sipas rastit, do t prbnin objektin
qendror t veprimtaris s organeve apo institucioneve t tjera kushtetuese (shih vendimin nr.43,
dat 26.06.2015 t Gjykats Kushtetuese).
21. Sipas nenit 179/b t Kushtetuts sistemi i rivlersimit ngrihet me qllim q t
garantohet funksionimi i shtetit t s drejts, pavarsia e sistemit t drejtsis, si dhe t rikthehet
besimi i publikut tek institucionet e ktij sistemi. Rivlersimi do t kryhet mbi bazn e parimeve
t procesit t rregullt, si dhe duke respektuar t drejtat themelore t subjektit t vlersimit.
Rivlersimi kryhet nga KPK-ja, ndrsa ankimet e subjekteve t rivlersimit ose t Komisionerit
Publik shqyrtohen nga KA-ja pran Gjykats Kushtetuese.
22. I gjith procesi i rivlersimit t gjyqtarve dhe prokurorve, si pjes e pakets s
reforms n drejtsi, edhe pse sht nj mas e jashtzakonshme dhe me karakter t prkohshm,
sht ngritur nga kushtetutbrsi n rang kushtetues, duke parashikuar institucionet q do t
kryejn kt proces, kompetencat e tyre, si edhe mnyrn e zgjedhjes s antarve dhe garancit
q ata gzojn. Qllimi i prcaktimit t kompetencave t ktyre organeve n mnyr t
drejtprdrejt n Kushtetut do t thot se asnj institucion nuk mund t marr kto kompetenca
apo t`i anashkaloj ato.
23. Gjykata ka theksuar se rregullimet q bn Kushtetuta nuk mund t jen gjithmon t
detajuara ose shteruese. Megjithse disa shtje lidhur me rendin shtetror mund t parashikohen
n mnyr t hollsishme prej saj, gjithsesi mbeten mjaft aspekte t organizimit t jets
institucionale pr tu parashikuar nga ligje ose akte t tjera normative, sipas rastit. Pra,
19

Kushtetuta nuk ka pr qllim t rregulloj hollsisht do shtje t organizimit t jets shoqrore

e politike t nj vendi, por vetm parimet dhe kriteret baz mbi t cilat duhet t mbshtetet ajo.
Shpesh, Kushtetuta qllimisht l hapsira rregullimi nga ligjvnsi i zakonshm, n mnyr q t
mos pengoj marrjen e nismave politike, ekonomike, sociale e kulturore. Por, Kushtetuta, prve
ksaj, mund t parashikoj hollsisht dhe shprehimisht rastet pr t cilat nuk mund ti ler
hapsira rregullimi ligjvnsit t zakonshm (shih vendimin nr.3, dat 20.02.2006 t Gjykats
Kushtetuese).
24. N kt kontekst, Gjykata, n respekt t parimit t ndarjes s pushteteve, ka theksuar
se nuk mund t kontrolloj ose t orientoj paraprakisht vullnetin e ligjvnsit q t veproj ose
jo n nj koh t caktuar dhe, duke vijuar kt linj arsyetimi, nuk mund t prbj shtje t
juridiksionit kushtetues vlersimi i arsyeve q mund t ken ndikuar te ligjvnsi pr trajtim t
posam t nj shtjeje t caktuar, pasi kjo sht brenda hapsirs vlersuese t ligjvnsit,
ndrsa detyr e Gjykats sht t kontrolloj nse rregullimi me ligj i ksaj shtjeje sht br
n prputhje me Kushtetutn dhe parimet themelore t saj (shih vendimin nr.43, dat 26.06.2015
t Gjykats Kushtetuese).
25. Gjykata vlerson se, n rastin n shqyrtim, duke i analizuar dispozitat e ligjit objekt
shqyrtimi n frymn e parimit t ndarjes dhe balancimit ndrmjet pushteteve, i sanksionuar n
nenin 7 t Kushtetuts, duhet t zbatohet standardi i interpretimit pajtues me Kushtetutn, n
mnyr t veant me nenin 179/b dhe Aneksin e saj. Gjykata, n vlersimin e ligjit t
zbatueshm sipas rastit, n shtje konkrete, nse sht e mundur q nj ligj apo norm ligjore
mund t interpretohet n m shum se nj mnyr dhe vetm njra prej ktyre interpretimeve
sht n pajtim me Kushtetutn, zgjedh kt t fundit. Kjo metod krkon efektet kushtetuese t
rezultateve t ndryshme dhe przgjedh rezultatin q sht n pajtim me vlerat kushtetuese, duke
marr parasysh ktu t drejtat themelore t individve. Bazuar n kt metod interpretimi,
Gjykata ka arritur n prfundimin se nj ligj i kundrshtuar sht kushtetues, me kusht q normat
e tij t interpretohen n at mnyr si ka br Gjykata n vendimin e saj (shih vendimet nr.29,
dat 31.05.2010; nr.33, dat 24.06.2010 t Gjykats Kushtetuese).
26. Gjykata vren se sipas nenit , pika 1, t Aneksit t Kushtetuts rivlersimi prfshin
kontrollin e pasuris, t figurs dhe t aftsive profesionale sipas neneve D, DH dhe E t ktij
Aneksi dhe ligjit. Pr sa i takon procesit t vlersimit t pasuris, sipas nenit D t Aneksit t
Kushtetuts, subjekti i rivlersimit dorzon nj deklarat t re dhe t detajuar t pasuris n
prputhje me ligjin. ILDKPKI-ja kontrollon deklaratn e pasuris dhe i dorzon KPK-s nj
raport pr ligjshmrin e pasurive, si dhe pr saktsin dhe plotsin e deklarimit. Sipas ligjit
20

nr.84/2016 subjekti i rivlersimit plotson deklaratn e pasuris dhe e drgon pran ILDKPKI-s
(neni 31), e cila zhvillon nj procedur t plot kontrolli n prputhje me legjislacionin n fuqi
(neni 33). Po sipas ksaj dispozite, n prfundim t kontrollit Inspektori i Prgjithshm i
ILDKPKI-s prgatit nj raport t hollsishm dhe t arsyetuar dhe, sipas rastit, konstaton se: a)
deklarimi sht i sakt n prputhje me ligjin, me burimet e ligjshme financiare dhe q nuk
gjendet n situat konflikti interesi; b) ka munges t burimeve financiare t ligjshme pr t
justifikuar pasurit; c) sht kryer fshehje e pasuris; ) sht kryer deklarim i rrem; d) subjekti
gjendet n situatn e konfliktit t interesit. Neni 33 i ligjit, mes t tjerash, parashikon se
Inspektori i Prgjithshm i ILDKPKI-s, pr qllimet e rivlersimit, mund t krkoj nprmjet
DPPPP-s ose Ministris s Drejtsis dokumentet pr pasurit n pronsi t subjekteve t
rivlersimit dhe personave t lidhur me ta, dokumentet q prdoren jasht shtetit nga subjektet e
rivlersimit dhe personat e lidhur me ta ose t dhnat financiare mbi do transaksion financiar
brenda ose jasht vendit, n prputhje me ligjin Pr parandalimin e pastrimit t parave dhe
financimit t terrorizmit, t subjekteve t rivlersimit dhe personave t lidhur me ta. Kto
dokumente ose informacione mund t prdoren n cilsin e provave prpara KPK-s ose KA-s.
ILDKPKI-ja mundson akses t plot pr vzhguesit ndrkombtar q t krkojn
informacione, t konsultojn, t kopjojn dhe t hetojn deklarimet e pasurive t paraqitura nga
subjekti i rivlersimit ose personat e lidhur me t, si dhe dokumentet shoqruese.
27. Gjykata vren se sht vet Kushtetuta q i ka njohur ILDKPKI-s kompetencn pr
realizimin e procedurs s kontrollit t deklarats dhe prgatitjen e raportit t hollsishm n
lidhje me ligjshmrin e pasurive, saktsin dhe plotsin e deklarimit. N lidhje me vlersimin e
pasuris kushtetutbrsi ka prcaktuar qartsisht organin q do t kryej procedurn e kontrollit
t deklarats dhe kompetencat e ktij organi, t cilat jan detajuar m tej n ligjin nr.84/2016.
Edhe pse ligji ka parashikuar n mnyr m t detajuar kompetencat e ILDKPKI-s dhe rolin e
saj konkret n kt proces, nuk rezulton q ato t bien ndesh me kompetencn kushtetuese t
organeve t rivlersimit dhe as e cenojn n thelb at.
28. Kompetencat q i jan njohur ILDKPKI-s n procesin e rivlersimit jan n
prputhje edhe me kompetencat dhe misionin q ai kryen n prputhje me ligjin nr.9367, dat
07.04.2005 Pr parandalimin e konfliktit t interesave n ushtrimin e funksioneve publike, i
konceptuar si organ qendror dhe i specializuar kontrolli n rregullimin institucional q i sht
br sistemit t mbledhjes dhe prpunimit t deklaratave t zyrtarve publik, zbatimi i t cilit
konsiderohet si nj element i rndsishm n luftn antikorrupsion. Nisur nga misioni i tij,
detyrat funksionale, si edhe eksperienca dhe infrastruktura ekzistuese e ngritur n kt drejtim, jo
21

pa qllim kushtetutbrsi e ka prcaktuar at si organin q do t kryej vlersimin paraprak t

deklarats, por jo vetm n drejtim t aspektit formal, por edhe atij substancial, pra edhe t
ligjshmris s pasurive t deklaruara.
29. Gjykata ka vlersuar se pavarsia ligjore e institucioneve q mbikqyrin procesin e
mbledhjes dhe t prpunimit t t dhnave n kuadr t sistemit t deklarimit t pasurive, mund
t garantohet me an t mjeteve t ndryshme ligjore dhe se przgjedhja e kreut t ILDKPKI-s
nprmjet nj procesi t hapur publik dhe transparent, prbn nj mjet ligjor q garanton
pavarsin e ktij institucioni (shih vendimin nr.22, dat 24.04.2015 t Gjykats Kushtetuese).
30. N lidhje me vlersimin e aftsive profesionale, sipas nenit E t Aneksit t
Kushtetuts qllimi i ktij rivlersimi sht identifikimi i personave q nuk jan t kualifikuar
pr t kryer funksionin dhe t atyre t cilt kan mangsi profesionale q mund t korrigjohen
prmes edukimit (pika 1). Vlersimi i aftsis zhvillohet me ndihmn e npunsve q ushtrojn
detyrn e vlersimit etik dhe profesional t gjyqtarve ose prokurorve n kohn kur kryhet
rivlersimi, kurse vlersimi i aftsis pr kshilltart ose ndihmsit ligjor prfshin testimin
pran Shkolls s Magjistraturs (pika 2). Sipas nenit 41 t ligjit nr.84/2016, subjekti i
rivlersimit plotson formularin e vetvlersimit profesional brenda 30 ditve nga data e hyrjes
s tij n fuqi dhe e drgon at pran organit t vlersimit t aftsive profesionale. Sipas nenit 42
t ligjit antart e Gjykats Kushtetuese, t Gjykats s Lart, si dhe t gjith gjyqtart dhe
prokurort vlersohen bazuar n burimet e parashikuara n legjislacionin q rregullon statusin e
gjyqtarve ose t prokurorve. Prokurori i Prgjithshm vlersohet nse ka prmbushur detyrat e
parashikuara n nenin 8 t ligjit nr.8737, dat 12.02.2001 Pr organizimin dhe funksionimin e
Prokuroris n Republikn e Shqipris, pr nj periudh 3-vjeare nga fillimi i mandatit. Kurse
neni 43 i ligjit parashikon se procedura e vlersimit kryhet n prputhje me legjislacionin q
rregullon statusin e gjyqtarve ose prokurorve, pr aq sa sht i zbatueshm. Organi prkats i
vlersimit t aftsive profesionale rishikon dokumentet ligjore t prpiluara nga subjekti i
rivlersimit gjat periudhs objekt rivlersimi dhe n prfundim t shqyrtimit t dokumenteve
ligjore t przgjedhura nga vet subjekti i rivlersimit prgatit nj raport t hollsishm dhe t
arsyetuar, i cili i paraqitet KPK-s. N prfundim, sipas nenit 44, relatori prgatit relacionin pr
vlersimin e aftsive profesionale mbshtetur n raportin e inspektorve, informacionin e marr
etj. dhe propozon pr subjektin e rivlersimit nse sht i aft, me mangsi ose i
paprshtatshm.
31. Edhe pse n kt rast Kushtetuta nuk ka parashikuar specifikisht organin q do t
kryej kontrollin paraprak t deklarats s dorzuar nga gjyqtart dhe prokurort, me prjashtim
22

t Shkolls s Magjistraturs, e cila sht ngarkuar me kryerjen e testimit pr kshilltart dhe

ndihmsit ligjor, sipas nenit 10/3 t ligjit organet e vlersimit t aftsive profesionale jan
Inspektorati i Kshillit t Lart t Drejtsis, q funksionon sipas ligjit nr.8811, dat 17.05.2001
Pr organizimin dhe funksionimin e Kshillit t Lart t Drejtsis, struktura prkatse e
Prokuroris s Prgjithshme ose institucionet q bjn vlersimin profesional sipas ligjit.
32. Gjykata vlerson se kto organe nuk e ushtrojn veprimtarin e tyre ligjore n mnyr
t shkputur nga veprimtaria e organeve t rivlersimit, KPK-ja dhe KA-ja, por nn mbikqyrjen
dhe kontrollin e ktyre t fundit. Pr shkak t misionit q ato kan dhe funksionit q kryejn,
qllimi i prfshirjes s tyre n kt proces sht q t ndihmojn organet kushtetuese n
ushtrimin e kompetencave kushtetuese. Duke br nj interpretim t till t ktyre dispozitave
ligjore konkludohet se edhe n kt rast ligji nuk e ka zhvendosur kontrollin dhe hetimin tek
organet ekzistuese dhe ato nuk kan marr dhe as nuk ushtrojn kompetencat q u njihen
organeve t reja kushtetuese.
33. Edhe n lidhje me pretendimet pr prfshirjen n proces t Shkolls s Magjistraturs,
sipas ligjit nr.8136, dat 31.07.1996 Pr Shkolln e Magjistraturs s Republiks s
Shqipris, ajo siguron formimin profesional t magjistratve (gjyqtar dhe prokuror), i cili
prfshin programin e formimit fillestar t kandidatve pr magjistrat dhe t formimit vazhdues
t gjyqtarve e prokurorve n detyr. Pr pasoj, t gjitha kompetencat q i ka njohur ligji ktij
organi jan n prputhje me parashikimet e neneve E dhe t Kushtetuts dhe nuk prekin apo
bien ndesh me kompetencat e organeve t rivlersimit n kt proces.
34. Pr sa i takon procesit t kontrollit t figurs, rezulton se sipas nenit Dh t Aneksit t
Kushtetuts objekti i ktij kontrolli sht identifikimi i atyre subjekteve q kan kontakte t
paprshtatshme me persona t prfshir n krimin e organizuar. Ai bazohet n deklaratn dhe
prova t tjera, prfshir vendimet gjyqsore shqiptare ose t huaja (pika 1). Sipas piks 2 t ktij
neni subjektet e rivlersimit plotsojn dhe i dorzojn KPK-s nj deklarat t detajuar pr
figurn e tyre q mbulon periudhn nga 1 janari 2012 deri n ditn e deklarimit.
35. Sipas nenit 35 t ligjit nr.84/2016, subjekti i rivlersimit plotson deklaratn pr
kontrollin e figurs, brenda 30 ditve nga dita e hyrjes n fuqi t tij, dhe e drgon at pran
DSIK-s, e cila fillon menjher procedurn e kontrollit t figurs, n prputhje me parashikimet
e nenit 4/4, si dhe t neneve 37 dhe 38 t ktij ligji. Sipas piks 1 t nenit 36 t ligjit institucionet
e rivlersimit n bashkpunim me DSIK-n jan autoriteti prgjegjs pr kontrollin e figurs,
kurse sipas piks 2 t ktij neni DSIK-ja, Shrbimi Informativ Shtetror (SHISH) dhe Shrbimi i
Kontrollit t shtjeve t Brendshme dhe Ankesave (SHKBA) pran Ministris s Punve t
23

Brendshme krijojn nj grup pune pr zbatimin e ktij ligji dhe kto struktura mund t caktojn
personel pr t mbshtetur grupin e puns pr nj periudh kohe jo m pak se 1 vit. Neni 37 i
ligjit ka parashikuar se cilat jan detyrat e grupit t puns, kurse neni 38 ka prcaktuar standardet
mbi t cilat do t zhvillohet ky proces. Sipas nenit 39 t ligjit, DSIK-ja n bashkpunim me
grupin e puns verifikon nse informacioni sht i sakt dhe nse subjekti i rivlersimit ka
kontakte t paprshtatshme me persona t prfshir n krimin e organizuar ose me persona t
dyshuar t krimit t organizuar dhe brenda 10 ditve nga prfundimi i kontrollit, pas prgatitjes
nga grupi i puns t dokumentit/raportit, ia paraqet at KPK-s. Ky dokument/raport prcakton
nse subjekti i rivlersimit ka plotsuar formularin e deklarimit pr kontrollin e figurs n
mnyr t sakt dhe me vrtetsi; nse ka informacion n deklarimin e tij ose gjetk q tregon se
subjekti i rivlersimit ka kontakte t paprshtatshme me persona t prfshir n krimin e
organizuar, si dhe konstatimin n lidhje me prshtatshmrin e tij pr vazhdimin ose jo t
detyrs.
36. Edhe n lidhje me procesin e kontrollit t figurs n vlersimin e Gjykats ajo far
ka rndsi n kt gjykim sht thelbi i kompetencave q ligji u ka njohur organeve t tjera t
prfshira n proces, pra ato q lidhen me realizimin e procesit t mbledhjes s t dhnave dhe t
vlersimit t figurs s subjektit t rivlersimit. Gjykata vren se nenet 37 dhe 38 t ligjit duket
se i japin grupit t puns rolin kryesor n kryerjen e kontrollit t figurs. Edhe n vlersimin e
Komisionit t Venecias pranohet se kto grupe luajn nj rol aktiv n procesin e rivlersimit.
Sipas tij, nse ky proces kryhet apo kontrollohet nga pushteti ekzekutiv, i gjith procesi i
rivlersimit kalimtar mund t kompromentohet. Pr kt arsye sht e rndsishme q t
garantohet se prfshirja e ekzekutivit n ligj dhe n praktik duhet t kufizohet deri n shkalln
q sht ngushtsisht e domosdoshme pr funksionimin efektiv t organeve t rivlersimit (shih
edhe opinionin CDL-AD (2016)036 t Komisionit t Venecias).
37. Sipas piks 4 t nenit t Aneksit t Kushtetuts, organet e rivlersimit prmes
personelit t tyre, Komisionerit Publik ose vzhguesit ndrkombtar, shqyrtojn deklaratat e
subjektit t rivlersimit pr t shkuarn e tij, intervistojn personat e prmendur n deklarat ose
persona t tjer, si dhe bashkpunojn me institucione t tjera shtetrore ose t huaja pr t
konfirmuar vrtetsin dhe saktsin e deklarimeve. Pra, kjo dispozit kushtetuese u jep
organeve t rivlersimit kompetenca t gjera pr t shqyrtuar dhe hetuar vet shtjet. Sipas piks
3 t ktij neni institucionet shtetrore bashkpunojn me KPK-n dhe KA-n duke vn n
dispozicion t tyre informacionin e krkuar, do dokument t dobishm si dhe duke siguruar
akses t drejtprdrejt n t gjitha bazat e t dhnave qeveritare. Dispozitat kushtetuese
24

zbrthehen n mnyr t qart edhe n kreun VII t ligjit nr.84/2016, i cili parashikon rregullat
dhe mnyrn se si realizohet procedura e rivlersimit.
38. Sipas nenit 45 t ligjit antart e KPK-s, gjyqtart e KA-s dhe vzhguesit
ndrkombtar hetojn dhe vlersojn t gjitha faktet dhe rrethanat e nevojshme pr procedurn
e rivlersimit dhe gjat hetimit administrativ mund t krkojn informacion nga do subjekt i s
drejts publike. Ata administrojn dokumentet q vrtetojn veprime, fakte, cilsi ose nj situat
subjektive t nevojshme pr realizimin e hetimit. Kjo dispozit lejon q kto institucione t
hetojn n mnyr t pavarur pr t gjitha rrethanat e shtjes. Sipas nenit 50 institucionet e
rivlersimit bashkpunojn me organet shtetrore, personat fizik dhe juridik, vendas ose t
huaj, pr t verifikuar vrtetsin dhe saktsin e deklarimeve t bra nga subjektet e
rivlersimit, kurse sipas nenit 51 n rast se subjekti i rivlersimit nuk paraqet provat, si dhe kur
provat q disponojn jan t paplota, organet e rivlersimit mund t vendosin bazuar n provat q
disponojn, n vlersimin e shtjes n trsi, si dhe n bindjen e tyre t brendshme. Neni 57 i
ligjit parashikon se vendimi i KPK-s duhet t jet i arsyetuar dhe parashtron parimin se n
procesin vendimmarrs prfundimet nxirren nga trupi gjykues.
39. Gjykata vlerson se institucionet kushtetuese t rivlersimit kan autoritetin pr t
ruajtur nj kontroll t plot mbi procesin e verifikimit t figurs, si dhe pr t pasur akses tek t
gjitha materialet prkatse. N vlersimin e saj prdorimi i nj grupi t till pune sipas nenit 36 t
ligjit nuk shfaq probleme kushtetutshmrie nse ai nuk prbhet vetm nga personeli i organeve
t siguris por prfshin edhe prfaqsues t KPK-s. Sipas nenit 14 t ligjit relatori n do rast
duhet t ndrmarr t gjitha procedurat pr t siguruar provat e nevojshme pr procesin e
vendimmarrjes s trups gjykuese. Po ashtu, sipas nenit 23 t ligjit kshilltart ligjor kryejn
edhe detyra t tjera t caktuara nga relatori i shtjes, pr rrjedhoj atyre mund t`u caktohet nj
rol aktiv n veprimtarin e grupeve t puns, nprmjet delegimit. Gjykata, gjithashtu, rithekson
se prdorimi i kontrolleve pr qllime t procesit t rivlersimit, sipas dispozitave t kreut V t
ligjit, duhet t jet nn mbikqyrjen dhe kontrollin e KPK-s dhe duhet ti nnshtrohet kontrollit
t KA-s.
40. N prfundim, Gjykata vlerson se dispozitat e ligjit garantojn aksesin n t gjith
informacionin dhe dokumentet e disponuara nga grupi i puns, dhe garantojn kontrollin efektiv
mbi veprimtarin e grupeve t puns nga KPK-ja. Organet e tjera, t cilat jan t prfshira n
procesin e rivlersimit, kan funksione ndihmse dhe instrumentale q kan pr qllim t
ndihmojn institucionet kushtetuese n prmbushjen e mandatit t tyre. N t gjitha rastet,
autoriteti vendimmarrs mbetet tek organet e rivlersimit (KPK-ja dhe KA-ja) t krijuara pr kt
25

qllim n prputhje me dispozitat e Kushtetuts, si organe gjyqsore t pavarura dhe t

paanshme.
41. Pr rrjedhoj, Gjykata vlerson se pretendimi se organet ekzistuese zvendsojn
organet e reja t rivlersimit, sht i pabazuar. Sipas nenit 179/b, pika 5, t Kushtetuts
rivlersimi kryhet nga KPK-ja, kurse sipas nenit 4/2 t ligjit: Komisioni dhe Kolegji i Apelimit
jan institucionet q vendosin pr vlersimin prfundimtar t subjekteve t rivlersimit.
Pavarsisht formulimit t ksaj dispozite ajo nuk mund t lexohet n mnyr t shkputur, por n
harmoni me dispozitat e tjera ligjore q prcaktojn n mnyr t detajuar kompetencat e
organeve t prfshira n proces, si dhe kompetencat q kryhen vet KPK-ja gjat ktij procesi.
N nenin 5/1 t ligjit parashikohet se procesi i rivlersimit t subjekteve t rivlersimit kryhet
nga Komisioni, Kolegji i Apelimit, Komisionert Publik, n bashkpunim me vzhguesit
ndrkombtar. Po ashtu, si u prmend edhe m sipr, bazuar n dispozitat e kreut VII t ligjit
nr.84/2016, rezulton se n kryerjen e funksionit t tyre kushtetues organet e rivlersimit kryejn
nj proces t mirfillt kontrolli dhe vlersimi dhe nuk bazohen dhe as jan t detyruara nga
prfundimet e paraqitura atyre nga organet e tjera ndihmse.
42. Edhe pse kushtetutbrsi, ka konceptuar dhe ka ndrtuar nj sistem t ri rivlersimi,
duke prcaktuar qart kompetencat dhe hapsirn e vlersimit t organeve t reja kushtetuese,
kjo nuk mund t nnkuptoj se ai ka pasur pr qllim t zhbj t gjith sistemin ekzistues t
kontrollit dhe vlersimit t funksionarve publik dhe kompetencat e institucioneve t ngritura
pr kt qllim. Prkundrazi, qllimi ka qen q procesi i rivlersimit t kryhet nga organet e reja
kushtetuese, por n bashkpunim dhe me ndihmn e organeve ekzistuese, duke u parashikuar
qartsisht roli i secilit organ t prfshir n proces dhe marrdhniet e tyre n kuadr t realizimit
t ktij procesi.
43. Gjykata vren se sipas nenit 4/3 t ligjit procesi i rivlersimit fillon menjher, me
hyrjen n fuqi t ktij ligji, dhe kur shtja sht gati pr tu shqyrtuar, institucionet e rivlersimit
vendosin brenda nj afati sa m t shpejt t mundshm. Po ashtu, sipas neneve 31/2 dhe 35/2 t
ligjit ILDKPKI-ja dhe DSIK-ja fillojn menjher procedurn e kontrollit t pasuris dhe at t
figurs. Sipas Gjykats prdorimi nga ligjvnsi i fjals menjher nuk do t thot se kto
organe mund ta ushtrojn veprimtarin e tyre jasht mbikqyrjes e m pas kontrollit t KPK-s
dhe KA-s, konstituimi i t cilave merr rndsi parsore.
44. Gjykata, duke br nj interpretim sistematik t dispozitave t ligjit t kundrshtuar,
nga konteksti i tyre, si dhe nisur nga kuptimi i prgjithshm i ktij ligji, vlerson se qllimi i tyre
sht prcaktimi i rregullave q do t ndiqen gjat procesit t rivlersimit nga organet
26

kushtetuese t pavarura, t cilat jan t vetmet organe q kan kompetencn pr t realizuar

kontrollin e pasuris, t figurs dhe t aftsive profesionale t subjekteve t rivlersimit, si dhe
kriteret dhe mnyra e realizimit t ktij procesi. N kt kuptim, e gjith fryma q prshkon
dispozitat kushtetuese dhe q reflektohet edhe n dispozitat konkrete t ligjit t kundrshtuar
sht se procesi i rivlersimit kalimtar t gjyqtarve dhe t prokurorve kryhet nga organet e
rivlersimit me ndihmn e organeve t tjera shtetrore ekzistuese, t cilat pr shkak t qllimit
pr t cilin jan krijuar, mnyrs s organizimit dhe funksionimit, si dhe kompetencave q
ushtrojn do t ndihmojn organet e rivlersimit n ushtrimin e funksioneve t tyre kushtetuese
dhe prmbushjen e misionit t tyre. Kompetencat e organeve ekzistuese, si jan ILDKPKI-ja,
DSIK-ja apo organet e vlersimit t gjyqtarve dhe prokurorve nuk mund t shihen t
shkputura nga kompetencat e organeve t rivlersimit, pasi procesi i rivlersimit sht nj
proces kompleks, i cili n baz t tij ka parimin e bashkpunimit, t ndrveprimit dhe t
kontrollit mes t gjitha organeve t prfshira n t. Pr m tepr, kjo sht e rndsishme pr t
evituar do ndrhyrje t mundshme nga organet n varsi t pushtetit ekzekutiv, veanrisht n
rastin e kontrollit t figurs, shqetsim ky i ngritur edhe n opinionin e Komisionit t Venecias.
Vetm duke garantuar q organet e rivlersimit do t ken kontrollin e plot t ktij procesi dhe,
nse sht e nevojshme, mundsin t prcaktojn edhe modalitete t tjera t bashkpunimit me
organet ekzistuese, rast pas rasti, Gjykata vlerson se do t garantohet respektimi i parimit t
ndarjes dhe balancimit ndrmjet pushteteve dhe do t parandalohet ushtrimi i kompetencave
ligjore n mnyr t pakontrolluar nga ana e organeve ekzistuese.
45. Nisur nga sa m sipr, Gjykata vlerson se pr sa koh q organet ekzistuese
ligjzbatuese kan vetm rol ndihms n procesin e rivlersimit, prderisa veprimtaria e tyre
ushtrohet nn mbikqyrjen dhe kontrollin e organeve kushtetuese t rivlersimit (KPK-ja dhe
KA-ja), ato nuk mund t ushtrojn funksionet e tyre pa u konstituar dhe pa filluar funksionimin
kto t fundit. Ngritja dhe konstituimi i KPK-s dhe KA-s para fillimit t veprimtaris
kontrolluese nga organet e prcaktuara me ligj, garanton q n nisje nj proces t pavarur dhe
transparent t t gjith procesit t rivlersimit n prputhje me qllimin e tij t prcaktuar n
nenin 179/b, pika 1, t Kushtetuts q sht: Garantimi i funksionimit t shtetit t s drejts,
pavarsis s sistemit t drejtsis, si dhe rikthimi i besimit t publikut tek institucionet e ktij
sistemi. Pr rrjedhoj, Gjykata arrin n prfundimin se kjo sht e vetmja mnyr e interpretimit
t ligjit objekt kontrolli, n mnyr q ai t mos bjer ndesh me parimin e ndarjes dhe balancimit
ndrmjet pushteteve.
27

46. Sipas nenit 179/b, pika 7, t Kushtetuts moskalimi me sukses i procesit t

rivlersimit prbn shkak pr mbarimin e menjhershm t ushtrimit t detyrs, krahas shkaqeve
t parashikuara n Kushtetut. Prve ktyre rasteve, Kushtetuta parashikon shkarkimin nga
detyra edhe pr shkak t mosdorzimit n koh t deklarats t pasuris (neni D, pika 5) dhe t
deklarats s figurs (neni DH, pika 4), ndrsa n rastin e kontrollit t aftsive profesionale,
kushtetutbrsi nuk e ka parashikuar nj gj t till. Ky afat sipas ligjit nr.84/2016 sht n do
rast 30 dit (nenet 31/1, 35/1 dhe 41/1 t ligjit nr.84/2016).
47. N kuadr t procesit t rivlersimit konstatohet se shkarkimi i gjyqtarit, ashtu si n
rastet e tjera t parashikuara nga Kushtetuta, kryhet pas nj procesi t vlersimit t shkaqeve dhe
provave t administruara nga organet disiplinore apo ato t rivlersimit sipas rastit dhe pas nj
procesi t bazuar n prova dhe duke respektuar parimet e procesit t rregullt ligjor. N prfundim
t ktij lloj gjykimi organi prkats q vendos shkarkimin jep nj vendim t arsyetuar pr shkaqet
q kan uar n kt vendimmarrje. N dallim nga kto raste, shkarkimi i subjektit t rivlersimit
pr mosdorzimin e deklarats pran organit prkats sht pasoj e nj situate faktike, e cila nuk
krkon nj proces vlersimi dhe vendimmarrjeje. Megjithat, Gjykata n vijim t arsyetimit t saj
vlerson se organet q do t vendosin prfundimisht, edhe pr kt shkak, jan organet e reja
kushtetuese t rivlersimit.
48. Gjykata rithekson se duke qen organi i vetm i cili ka autoritetin t vlersoj
pajtueshmrin e normave ligjore me ato kushtetuese, ajo nuk mund t anashkaloj frymn dhe
qllimin e kushtetutbrsit n lidhje me kto rregullime. Ndikimi i padiskutueshm i vendimeve
t saj sht i till q u imponon t gjitha organeve shtetrore fuqin detyruese t arsyetimit t
tyre. Arsyetimi q prdor Gjykata Kushtetuese n vendimet e saj ka forcn e ligjit, ka buron nga
autoriteti i ktij organi pr t thn fjaln e fundit n shtjet pr t cilat t tjert tashm jan
shprehur. do qndrim i kundrt krijon nj precedent t rrezikshm n marrdhniet
institucionale (shih vendimin nr.20, dat 01.06.2011 t Gjykats Kushtetuese). Sipas nenit 131/2
t Kushtetuts Gjykata Kushtetuese nuk mund t kontrolloj pajtueshmrin e ligjit pr
rishikimin e Kushtetuts n lidhje me pajtueshmrin e tij me parimet themelore t Kushtetuts,
q qndrojn n themel t shtetit t s drejts. Megjithat, n baz t nenit 124 t Kushtetuts
funksioni kryesor i Gjykats Kushtetuese sht zgjidhja e mosmarrveshjeve kushtetuese dhe
brja e interpretimit prfundimtar t saj. Nisur nga fuqia detyruese e vendimeve t ksaj Gjykate,
si dhe nga rndsia e veant q ka kjo shtje, organet zbatuese duhet t marrin t gjitha masat
pr ushtrimin e kompetencave t tyre n prputhje me normat kushtetuese dhe vendimin e ksaj
Gjykate.
28

D.2. Pr pretendimin e cenimit t parimit t siguris juridike

49. Krkuesi pretendon se ligji cenon parimin e siguris juridike, sepse teksti i normave
t tij sht i paqart, konfuz dhe n raste t caktuara edhe kontradiktor. Ligji krijon nj situat
paqartsie, e cila mund t pasjell shkarkimin nga detyra t antarve t Gjykats Kushtetuese, t
Gjykats s Lart, kshilltarve, ndihmsve ligjor, si edhe Prokurorit t Prgjithshm, pasi nuk
ka prcaktuar se cili sht institucioni q bn vlersimin profesional t tyre. Neni 42 i ligjit bn
diferencim n lidhje me vlersimin e Prokurorit t Prgjithshm, si edhe ka paqartsi n lidhje
me bazn e vlersimit t gjyqtarve e prokurorve. Nenet 4/2, 59/2 dhe 61/5 t ligjit e kan
zgjeruar rastin e shkarkimit nga detyra edhe me vlersimin trsor t procedurave apo
cenimin e besimit t publikut te sistemi i drejtsis, t cilat jan nocione t paprkufizuara. Po
ashtu, ligji prdor standarde t paprkufizuara dhe t panjohura pr legjislacionin shqiptar, pr
rrjedhoj vendimmarrja do t bazohet n standarde q do t prcaktohen rast pas rasti dhe q
mund t sjellin trajtime t pabarabarta. Ligji krijon paqartsi edhe mbi rolin dhe kompetencat e
ONM-s, pasi pika 4 e nenit 8 t ligjit i jep rekomandimit t tij natyr detyruese pr sa koh q
prek listn e Presidentit, ka nuk sht n prputhje me pikat 1 dhe 3/a t nenit B dhe pikat 6, 7
dhe 8 t nenit C t Aneksit t Kushtetuts. Tejkalimi i Kushtetuts dhe paqartsia vijojn edhe n
nenet 58 dhe 59 t ligjit, duke i njohur t drejtn KPK-s q t vendos edhe pr konfirmimin n
detyr t subjektit, ka bie ndesh me nenin 179/b t Kushtetuts. Ky term krijon paqartsi pr
gjyqtart dhe prokurort pr statusin q ata gzojn gjat periudhs q realizohet ky proces.
50. Subjekti i interesuar, Kuvendi, ka prapsuar se pretendimet pr cenimin e parimit t
siguris juridike jan t pabazuara. Sipas nenit 179/b, pika 10, t Kushtetuts sht ligjvnsi q
rregullon me ligj procedurat dhe kriteret e kontrollit bazuar n kornizn kushtetuese. N lidhje
me pretendimin se nuk sht e qart mnyra se si do t vlersohen antart e Gjykats
Kushtetuese, t Gjykats s Lart dhe gjyqtart e prokurort, kriteret e vlersimit jan detajuar n
ligjin q rregullon statusin e gjyqtarit dhe t prokurorit t do niveli. Diferencimi n lidhje me
Prokurorin e Prgjithshm sht br me qllim kryerjen e rivlersimit pr kt komponent n
prputhje me kompetencat q prcakton kuadri ligjor gjat t cilit ka ushtruar detyrn, ka sht
n prputhje edhe me nenin E/2 t Aneksit t Kushtetuts. Lidhur me terminologjin e prdorur
n ligjin objekt gjykimi, ajo i referohet asaj t prdorur n ligjin q rregullon kriteret e vlersimit
t gjyqtarve dhe t prokurorve. Lidhur me rolin e ONM-s n kt proces ai nuk mund t
reduktohet dhe sht nj instrument i rndsishm pr t garantuar objektivitetin dhe
paanshmrin e institucioneve t rivlersimit. Gjat procedurs s przgjedhjes s antarve t
29

organeve t rivlersimit sht i qart roli i organeve t prfshira n kt proces, konkretisht i

Presidentit t Republiks dhe Avokatit t Popullit. N kushtet kur n baz t nenit C t Aneksit
ONM-ja paraqet n mnyr t veant listn e tij dhe Presidenti listn e tij dhe meqense pika 8 e
nenit C parashikon nj kuorum t ndryshm pr kandidatt q u prkasin listave t ndryshme,
neni 8/4 i ligjit sht n prputhje me dispozitat kushtetuese dhe rolin q ato i njohin ONM-s.
51. Gjykata n jurisprudencn e saj ka theksuar se parimi i siguris juridike prfshin
besimin te sistemi juridik, pa marr prsipr garantimin e do pritshmrie pr mosndryshim t
nj situate t favorshme ligjore. Besueshmria ka t bj me bindjen e individit se nuk duhet t
shqetsohet vazhdimisht ose t jetoj me frik pr ndryshueshmrin dhe pasojat negative t
akteve juridike, t cilat mund t cenojn jetn e tij private ose profesionale dhe t prkeqsojn
nj gjendje t vendosur me akte t mparshme. Rregullimet ligjore q kan t bjn me t drejtat
e shtetasve duhet t ken qndrueshmri t mjaftueshme q siguron vijimsin e tyre. Si rregull,
nuk mund t mohohen interesa dhe pritshmri t ligjshme t qytetarve nga ndryshimet n
legjislacion. Shteti duhet t synoj t ndryshoj nj situat t rregulluar m par vetm nse
ndryshimi sjell pasoja pozitive (shih vendimin nr.43, dat 26.06.2015 t Gjykats Kushtetuese).
Gjithashtu, Gjykata sht shprehur se pr t kuptuar dhe zbatuar drejt parimin e siguris juridike,
krkohet, nga njra an, q ligji n nj shoqri t ofroj siguri, qartsi dhe vazhdimsi, n mnyr
q individt ti drejtojn veprimet e tyre n mnyr korrekte e n prputhje me t dhe, nga ana
tjetr, vet ligji t mos qndroj statik nse duhet ti jap form nj koncepti. Nj rregullim i
pasakt i norms ligjore, q i l shteg zbatuesit ti jap asaj kuptime t ndryshme dhe q sjell
pasoja, nuk shkon n prputhje me qllimin, stabilitetin, besueshmrin dhe efektivitetin q
synon vet norma (shih vendimin nr.43, dat 26.06.2015 t Gjykats Kushtetuese).
52. Parimi i siguris juridike krkon domosdoshmrisht nj formulim t qart t normave
ligjore, pasi nj rregullim i pasakt i norms ligjore, q i l shteg zbatuesit pr ti dhn asaj
kuptime t ndryshme dhe me pasoja, nuk shkon n prputhje me qllimin, stabilitetin,
besueshmrin dhe efektivitetin q synon vet norma juridike. sht krkes e parimit t siguris
juridike fakti se nj ligj n trsi, pjes apo dispozita t veanta t tij, n prmbajtjen e tyre duhet
t jen t qarta, t prcaktuara dhe t kuptueshme. Prandaj sht detyr e gjykatave ose organeve
t tjera shtetrore e shoqrore, t ngarkuara me ligj, q mangsi t caktuara t nj ligji ti
plotsojn natyrshm prmes interpretimit dhe zbatimit t tij n praktik. Por q t realizohet nj
gj e till, para s gjithash ligji duhet kuptuar sakt dhe drejt dhe pr kt duhet t dal qart
qllimi i hartimit t tij. Ai duhet t prcaktoj mjetet e ndrhyrjes, subjektet t cilave u drejtohet,
raportet e caktuara t sjelljes dhe mnyrn e zbatimit t tij. Rezultati q synohet duhet t jet i
30

pritshm dhe pasojat t parashikueshme pr subjektet t cilave u drejtohet ligji n trsi ose
dispozita t veanta t tij. Pr t zbatuar drejt kt parim krkohet, nga njra an, q ligji n nj
shoqri t ofroj siguri, qartsi dhe vazhdimsi, n mnyr q individt ti drejtojn veprimet e
tyre n mnyr korrekte e n prputhje me t, dhe, nga ana tjetr, t mos qndroj statik nse
duhet ti jap form nj koncepti, si sht ai i drejtsis n nj shoqri q ndryshon me shpejtsi
(shih vendimin nr.5, dat 05.02.2015 t Gjykats Kushtetuese). Parimi kushtetues i shtetit t s
drejts do t konsiderohet i dhunuar nse mohohen ose shkelen siguria juridike, stabiliteti ligjor
dhe mbrojtja e pritshmrive t ligjshme (shih vendimin nr. 36, dat 15.10.2007 t Gjykats
Kushtetuese).
53. N kuptim t sa m sipr, Gjykata vlerson se pretendimi se n lidhje me antart e
Gjykats Kushtetuese, t Gjykats s Lart, kshilltart, ndihmsit ligjor, si dhe Prokurorin e
Prgjithshm, nuk sht parashikuar qartsisht se cili sht organi q bn vlersimin e aftsis s
tyre profesionale, sht i pabazuar, pasi norma kushtetuese dhe n zbrthim t saj normat e ligjit
nr.84/2016 kan parashikuar rregullat dhe modalitetit e kryerjes s vlersimit. Nga dispozitat
ligjore t kundrshtuara rezulton se vlersimi profesional edhe pr gjyqtart e Gjykats
Kushtetuese, t Gjykats s Lart dhe Prokurorin e Prgjithshm do t bhet nga i njjti
institucion dhe n mnyr t njjt me gjyqtart dhe prokurort e zakonshm (neni 42 i ligjit). Po
ashtu, kjo dispozit ka prcaktuar edhe hapsirn e vlersimit pr Prokurorin e Prgjithshm dhe
bazn ligjore pr vlersimin e subjekteve t tjera, q do t jet legjislacioni q rregullon statusin
e gjyqtarve dhe prokurorve, pr aq sa sht i zbatueshm. Pavarsisht se Gjykata Kushtetuese,
sipas sistemit t prhershm dhe t zakonshm t llogaridhnies, duke qen nj organ i pavarur
q nuk bn pjes n sistemin gjyqsor, nuk i nnshtrohet t njjtit sistem vlersimi si gjyqtart e
zakonshm, norma kushtetuese i ka parashikuar edhe gjyqtart e ksaj Gjykate si subjekte t
rivlersimit, duke parashikuar gjithashtu se ndaj tyre do t zbatohen t njjtat rregulla t
zbatueshme pr subjektet e tjera. Po ashtu, Kushtetuta ka parashikuar edhe organin q do t
realizoj kontrollin e aftsis profesionale t kshilltarve dhe ndihmsve ligjor.
54. N lidhje me kriteret dhe standardet pr kryerjen e kontrollit t aftsive profesionale,
Gjykata vlerson t theksoj edhe rndsin e garantimit se opinionet ligjore t shprehura nga
gjyqtart dhe/ose prokurort, t cilat mund t konsiderohen si thjesht t pasakta nga
kontrolluesit, t mos bhen shkak pr rezultat negativ. sht shum e rndsishme q vlersimi
negativ t bhet vetm n rastet e gabimeve thelbsore dhe serioze dhe/ose kur ekziston nj seri e
qart dhe e vazhdueshme e gjykimeve t gabuara, q tregojn munges t aftsive profesionale
(shih edhe opinionin CDL-AD (2016)036 t Komisionit t Venecias).
31

55. Pr sa i takon pretendimit pr paqartsin e terminologjis s prdorur nga ligji,

bazuar edhe n dispozitat q prcaktojn kompetencat e organeve t tjera t prfshira n proces,
ILDKPKI-ja, DSIK-ja dhe grupi i puns apo organet e vlersimit profesional, t prmendura
edhe m lart n kt vendim, Gjykata vlerson se ato nuk kan paqartsi, q mund t ojn n
keqinterpretimin apo keqzbatimin e tyre. Pr m tepr, Gjykata vren se n prfundim t procesit
t rivlersimit KPK-ja jep nj vendim t arsyetuar n lidhje me provat dhe arsyet ku sht
mbshtetur dhe prfundimet e nxjerra prej tij.
56. Po ashtu, sipas subjektit t interesuar, Unionit t Gjyqtarve t Shqipris, n pikn 3
t nenit 41 t ligjit parashikohet se periudha e vlersimit do t jet 3 vjett e fundit t ushtrimit t
detyrs, kurse m tej, n pikn 4 t tij, se vlersimi i aftsive profesionale mund t shtrihet nga 1
janari 2006 e n vazhdim, parashikim q bie ndesh me parimin e siguris juridike dhe at t
parashkrimit t shkeljes disiplinore. Sipas subjektit t interesuar, Kuvendit, ky parashikim sht
br pr arsye se ka nj numr t madh gjyqtarsh t cilt nuk i jan nnshtruar vlersimit
profesional pr 3 vjett e fundit t ushtrimit t detyrs, kurse nga ana e subjektit t interesuar,
Unionit t Gjyqtarve t Shqipris, n seanc plenare u prapsua se pothuajse t gjith gjyqtart
i jan nnshtruar vlersimit nga ana e KLD-s.
57. Gjykata vren se, sipas nenit 41/4 t ligjit: Vlersimi i aftsive profesionale mund t
shtrihet nga 1 janari 2006 e n vazhdim, sipas informacionit q disponohet pr etikn dhe
aftsit profesionale. Komisioni ose Kolegji i Apelimeve merr parasysh kto informacione nse
relatori i shtjes ose vzhguesi ndrkombtar i mon si t domosdoshme pr procesin e
rivlersimit.. Gjykata vlerson se, si rregull, bazuar n pikn 3 t nenit 41 t ligjit, periudha e
vlersimit pr aftsit profesionale do t jet 3 vjett e fundit t ushtrimit t detyrs. Megjithat,
edhe pse ky nen, n pikn 4, ka parashikuar shtrirjen e ktij vlersimi pr nj periudh m t
gjat kohore, e cila potencialisht mund t jet edhe mbi 10 vjet, kjo dispozit duhet t zbatohet
vetm n raste prjashtimore dhe n baz t nj vendimi t marr gjithashtu nga organet e reja
kushtetuese t rivlersimit. Po ashtu, sipas ksaj dispozite, edhe n raste t tilla informacionet
merren parasysh nse relatori i shtjes ose vzhguesi ndrkombtar i mon si t domosdoshme
pr procesin e rivlersimit. Duke zbatuar edhe n kt rast interpretimin pajtues t norms,
Gjykata vlerson se kjo sht mnyra se si duhet t interpretohet pika 4 e nenit 41 t ligjit
nr.84/2016 nn dritn e standardeve kushtetuese dhe se nj interpretim i ndryshm i saj mund t
bhet shkak edhe pr trajtimin e pabarabart t subjekteve t rivlersimit.
58. Pr sa i takon pretendimit n lidhje me tejkalimin e parashikimit t nenit 179/b t
Kushtetuts, pr arsye se parashikimi i s drejts s KPK-s pr t vendosur konfirmimin n
32

detyr krijon paqartsi, Gjykata vlerson se sht i pabazuar, pasi qllimi i sistemit t rivlersimit
sht pikrisht prcaktimi i gjyqtarve dhe prokurorve t cilt mund t vazhdojn t ushtrojn
detyrn dhe atyre q nuk plotsojn krkesat pr t qen pjes ktij sistemi.
D.3. Pr pretendimin pr kufizimin e t drejtave themelore t individit
59. Krkuesi pretendon se organet e reja t rivlersimit vendosen nn mbikqyrjen dhe
kontrollin e pushtetit ekzekutiv, sepse telekomunikimet dhe t ardhurat financiare t antarve t
tyre kontrollohen n mnyr periodike nga agjenci n varsi t qeveris, si sht DPPPP-ja.
Parashikimi i br nga neni 28 i ligjit nuk prmbush standardet kushtetuese t kufizimit t t
drejtave dhe lirive themelore, sepse ai nuk parashikon asnj rregull pr mnyrn se si realizohet
kjo veprimtari dhe monitorimi i t dhnave nuk shoqrohet me asnj kriter q garanton
proporcionalitetin dhe nevojn e ndrhyrjes. Sipas tij, neni A i Aneksit t Kushtetuts parashikon
edhe kufizimin e jets private t subjekteve t rivlersimit, t parashikuar n nenet 36 dhe 37 t
Kushtetuts. Po ashtu, afati 3-mujor pr t`u dorhequr, i parashikuar n nenin 56 t ligjit, bie
ndesh me nenin G t Aneksit t Kushtetuts, pasi akti i dorheqjes sht nj akt vullnetar dhe nuk
mund t kufizohet n koh, pasi do t cenonte t drejtn e subjektit pr t zgjedhur punn e tij
sipas nenit 49 t Kushtetuts. Krkuesi pretendon gjithashtu se ligji cenon t drejtn e ankimit t
subjekteve t rivlersimit, ka prbn nj kufizim joproporcional t t drejtave kushtetuese dhe
bie ndesh me nenin 17 t Kushtetuts. Kushtetuta ia ka prcaktuar kompetencn kushtetuese KAs, duke e konceptuar at si organ gjyqsor pr ankimimin e vendimit t KPK-s, dhe q vepron
sipas rregullave q zbatohen edhe nga Gjykata Administrative e Apelit. Ky organ (KA-ja) nuk ka
dhe nuk mund t ket juridiksion pr shtjet q prfshihen n nenin 131 t Kushtetuts, pr
shkak se ato jan kompetenc kushtetuese e Gjykats Kushtetuese.
60. Subjekti i interesuar, Kuvendi, n lidhje me nenin 28 t ligjit, ka prapsuar se
Kushtetuta kt lloj monitorimi e ka parashikuar edhe pr gjyqtart, edhe prokurort e gjykatave
dhe t prokuroris s posame sipas nenit 135/4 dhe 148/dh/5 t saj. Sipas ligjit nr.9917/2008,
DPPPP-ja ushtron funksionet e autoritetit prgjegjs dhe shrben si njsi e specializuar financiare
pr parandalimin dhe luftn kundr pastrimit t parave dhe financimit t terrorizmit. Veprimtaria
e monitorimit t transaksioneve financiare nuk mund t kryhet nga Byroja Kombtare e Hetimit,
pasi nuk sht pjes e kompetencave t saj t parashikuara nga neni 148/4 i Kushtetuts. Po
ashtu, sipas ktij subjekti, neni A i Aneksit t Kushtetuts parashikon kufizimin e pjesshm t
disa t drejtave t subjektit t rivlersimit, q mundsojn kryerjen e procesit t rivlersimit. Ky
kufizim ka karakter t posam dhe t prkohshm. Kufizimi n kt rast sht mbshtetur n
33

parashikime kushtetuese t tilla si nenet 147/1, 149/1/b etj. Sipas Kuvendit, ligji ka garantuar t
gjitha standardet e vendosura nga GJEDNJ-ja. Ai, n baz dhe n zbatim t Aneksit t
Kushtetuts, ka rregulluar rivlersimin n dy shkall gjykimi, t cilat garantojn krkesn pr tu
gjykuar nga nj gjykat e pavarur dhe e paanshme dhe t drejtn n nj shkall m t lart
gjyqsore. N lidhje me ankimin kushtetues, fakti q Kushtetuta e cilson Kolegjin si dhom t
Gjykats Kushtetuese pr nj periudh 9-vjeare, t on n prfundimin se ky organ i plotson
elementt pr t garantuar procesin e rregullt ligjor.
61. Gjykata vren se, sipas nenit A t Aneksit t Kushtetuts, me qllim kryerjen e
procesit t rivlersimit, zbatimi i disa neneve t ksaj Kushtetute, veanrisht i neneve q lidhen
m t drejtn pr respektimin e jets private, si dhe nenet 36 dhe 37, dispozitat q lidhen me
barrn e provs, nenet 128, 131/f, 135, 138, 140, 145, paragrafi 1, 147/a, paragrafi 1/b, 149/a,
paragrafi 1/b, kufizohen pjesrisht, sipas nenit 17 t Kushtetuts. Sipas nenit C, pika 4, t Aneksit
t Kushtetuts, antart dhe punonjsit e institucioneve t rivlersimit nnshkruajn deklarat me
shkrim, sipas ligjit, pr t autorizuar kryerjen e kontrollit vjetor t pasuris s tyre, monitorimin
sistematik t llogarive dhe transaksioneve financiare, si dhe kufizimet e posame t s drejts s
fshehtsis s komunikimeve gjat kohzgjatjes s detyrs. Pr pasoj, kufizimet e t drejtave t
antarve t institucioneve t rivlersimit i ka vendosur Kushtetuta dhe jo ligji, ndaj ato nuk
mund t jen objekt i kontrollit kushtetues.
62. Sipas krkuesit, ligji nuk ka parashikuar asnj rrethan apo kriter pr kufizimin
neneve 36 dhe 37 t Kushtetuts, q garantojn lirin e korrespondencs dhe paprekshmrin e
baness, me qllim q ai t jet i pjesshm dhe n proporcion me nevojn e realizimit t procesit.
Gjykata vlerson se ky pretendim duhet t trajtohet n kndvshtrim t detyrimit pr t
respektuar jetn private t individit. Gjykata, n jurisprudencn e saj, n nj analiz t nenit 8 t
KEDNJ-s, q lidhet me respektimin e jets private, sht shprehur se formulimi i nenit 8
evidenton jo vetm detyrimin negativ t autoriteteve publike pr t mos ndrhyr n jetn private
dhe familjare, por edhe detyrimin pozitiv shtetror pr t'i mbrojtur kto t drejta sa m realisht,
prmes organeve t t tre pushteteve: ligjvns, ekzekutiv dhe gjyqsor. Respektimi i jets
private krkon, n parim, mosndrhyrjen n vendimet q merr vet individi rreth mnyrs s
brjes s jets s tij. Pa dyshim q, edhe n kt rast, n parim, qllimi i hartuesve t Kushtetuts
ka qen pikrisht garantimi i asaj hapsire t nevojshme brenda s cils, individi, do t mund t
zhvillonte n mnyr t pavarur personalitetin e tij. N do rast konkret, legjitimimi ose jo i
ndrhyrjes do t varej kryesisht nga intensiteti i saj, shkalla e cenimit t jets private,
domosdoshmria e ksaj ndrhyrjeje n shoqrin demokratike dhe n realitetin konkret q e ka
34

diktuar at, efektiviteti dhe proporcionaliteti n raportin e qllimit, q sht synuar t arrihet dhe
mjeteve t prdorura pr arritjen e tij. Mbi t gjitha, duhet pasur parasysh se sa m shum t
deprtohet n sfern e jets intime apo sensitive, aq m shum rritet edhe detyrimi i pushtetit
publik pr mbrojtjen e jets private (shih vendimin nr.52, dat 01.12.2011 t Gjykats
Kushtetuese).
63. Sipas nenit 17 t Kushtetuts, kufizime t t drejtave dhe lirive kushtetuese mund t
vendosen nse prmbushen disa kushte: t vendosen me ligj, pr nj interes publik ose pr
mbrojtjen e t drejtave t t tjerve; duhet t jen n prpjestim me gjendjen q i ka diktuar ato
(parimi i proporcionalitetit/prpjestueshmris); t mos cenojn thelbin e lirive dhe t drejtave;
dhe n asnj rast t mos tejkalojn kufizimet e parashikuara nga KEDNJ-ja. Pra, kjo dispozit
kushtetuese krkon vlersimin e domosdoshmris s ndrhyrjes ligjore t shtetit, n varsi t
natyrs s t drejts, t karakterit t interesit publik q duhet t mbrohet, t rrethanave konkrete
q e diktojn nj ndrhyrje n minimum dhe sa m pak t dmshme nga pikpamja e t drejtave
t njeriut. GJEDNJ-ja sht shprehur: Sa her q nj shtet mundohet t mbshtetet n parimin e
demokracis s aft t mbroj vetveten n mnyr q t justifikoj ndrhyrjen n t drejtat e
njeriut, ai duhet t vlersoj me shum kujdes qllimin dhe pasojat e masave q ndrmerr, pr t
siguruar arritjen e balancs s lartprmendur (shih vendimin nr.9, dat 23.03.2010 t Gjykats
Kushtetuese).
64. Gjykata vren se ndrhyrja n kt rast justifikohet me interesin publik, q sht ulja
e nivelit t korrupsionit dhe rikthimi i besimit t publikut n sistemin e drejtsis, pra lidhet me
interesa t siguris kombtare, siguris publike dhe mbrojtjes s t drejtave dhe lirive t t
tjerve. Pr rrjedhoj, n rastin konkret ndrhyrja sht br pr nj qllim t ligjshm, n
kndvshtrim t paragrafit t dyt t nenit 8 t KEDNJ-s, si dhe n respektim t nenit A t
Aneksit t Kushtetuts q kufizon kt t drejt. Gjykata rithekson se sht detyr e organeve t
reja kushtetuese t rivlersimit q gjat mbikqyrjes dhe kontrollit t veprimtaris s organeve
ligjzbatuese t krkojn respektimin e standardeve europiane dhe jurisprudencn e ksaj Gjykate
si m lart.
65. N lidhje me pretendimin pr cenimin e s drejts s ankimit, n vlersim t
dispozitave kushtetuese rezulton se ato kan prcaktuar kompetencn kushtetuese t Kolegjit t
Apelimit, duke e konceptuar at si organ gjyqsor pr ankimimin e vendimit t KPK-s. N
nenin 43 t Kushtetuts parashikohet se kushdo ka t drejt t ankohet kundr nj vendimi
gjyqsor n nj gjykat m t lart, prve rasteve kur parashikohet ndryshe n ligj pr
kundrvajtje t lehta penale, pr shtje civile ose administrative me rndsi ose vler t vogl,
35

n prputhje me kushtet e parashikuara n nenin 17 t Kushtetuts.. Gjykata ka theksuar se e

drejta themelore e ankimit, e sanksionuar n nenin 43 t Kushtetuts sht nj e drejt
procedurale, q shrben pr t mbrojtur nj t drejt substanciale. Kjo e drejt bazohet n
parimin se ...nuk mund t ekzistoj nj e drejt pa t drejtn e ankimit ose ...nuk ka t drejt
ankimi pa pasur nj t drejt . Ajo duhet kuptuar si mundsi e do individi pr t pasur mjete t
caktuara procedurale pr t kundrshtuar vendimin e dhn nga nj gjykat m e ult n nj
gjykat m t lart, duke i garantuar individit t drejtn pr tu prballur me drejtsin n t
gjitha nivelet e saj. Kushtetuta i garanton individit t drejtn pr tu ankuar t paktn nj her
ndaj nj vendimi gjyqsor t dhn ndaj tij.
66. Gjykata vlerson se nga mnyra e cilsimit t Kolegjit t Apelimit n Kushtetut dhe
n ligjin pr rivlersimin kalimtar t gjyqtarve dhe prokurorve, kto tekste ligjore parashikojn
elemente t mjaftueshme pr t arritur n prfundimin se ai mund t konsiderohet si nj
juridiksion i posam, i cili u jep garanci gjyqsore personave t prekur nga procedura e
rivlersimit dhe se t drejtat dhe garancit e prfshira n skemn legjislative dhe kushtetuese
duket se jan mjaft t gjera (shih edhe opinionin CDL-AD (2016)036 t Komisionit t Venecias).
67. Pr nga mnyra se si sht konceptuar i gjith sistemi i rivlersimit n Kushtetut, pra
organet q e kryejn at, mnyra e zgjedhjes s antarve t tyre dhe garancit q ata gzojn,
kompetencat q kto organe do t ushtrojn dhe baza ligjore ku mbshtetet kjo veprimtari,
vlersohet se kto organe ofrojn t gjitha garancit q krkon e drejta pr nj proces t rregullt
gjyqsor n kuptim t nenit 42 t Kushtetuts dhe nenit 6 t KEDNJ-s. Gjykata ka theksuar se
me qllim q t prcaktohet nse nj organ sht i pavarur ndr t tjera, duhet konsideruar
mnyra e emrimit t antarve t tij, si dhe kohzgjatja e funksionit t tyre. Garancia e
kohzgjatjes dhe paprekshmris s mandatit e mbron gjyqtarin nga ndikimet e forcave politike
q mund t vijn n pushtet. Vetm nj gjykat e pavarur, t cils i garantohet paprekshmria e
mandatit t antarve t saj, mund t konsiderohet si nj gjykat q administron drejtsin
kushtetuese, n prputhje me parimet kushtetuese (shih vendimin nr.24, dat 09.06.2011 t
Gjykats Kushtetuese). Sipas nenit F, pika 3, t Aneksit t Kushtetuts, Kolegji vendos
prfundimisht n lidhje me shtjen dhe nuk mund ta kthej at n Komision pr rishqyrtim. Ai
mund t krkoj mbledhjen e fakteve ose t provave dhe t korrigjoj do gabim procedural t
kryer nga komisioni. Sipas nenit 66 t ligjit nr.84/2016, KA-ja, pas shqyrtimit t shtjes,
vendos: a) lnien n fuqi t vendimit t Komisionit; b) ndryshimin e vendimit t Komisionit; c)
prishjen e vendimit t Komisionit. Pr rrjedhoj, pr shkak t garancive q ofrojn kto organe
vlersohet se subjekteve t rivlersimit u garantohet e drejta e ankimit n nj shkall m t lart
36

gjykimi, sipas nenit 43 t Kushtetuts, e cila ka t drejt t gjykoj n themel shtjen dhe t
vendos prfundimisht n lidhje me t.
68. N lidhje me t drejtn pr ankim kushtetues individual, n vlersimin e Komisionit
t Venecias Kushtetuta ka heshtur n lidhje me faktin nse nj subjekt mund t paraqes nj
ankim individual para Gjykats Kushtetuese dhe se n munges t nj ndalimi nuk ka arsye pr
t prjashtuar nj mundsi t till (paragrafi 44 i opinionit CDL-AD (2016)036). N vlersimin e
Gjykats, Kushtetuta nuk ka heshtur n lidhje me kt drejt, ashtu si edhe pr disa t drejta t
tjera kushtetuese. Gjykata vren se, sipas nenit A t Aneksit t Kushtetuts me qllim kryerjen e
ktij procesi kufizohet edhe nnparagrafi f i nenit 131 t Kushtetuts, ka nnkupton se ky
kufizim lidhet specifikisht me t drejtn e subjekteve q i nnshtrohen ktij procesi pr t`iu
drejtuar Gjykats Kushtetuese, kurse sipas nenit F, pika 8, po t Aneksit, subjektet q
rivlersohen mund t ushtrojn ankim n GJEDNJ. Vlersimi nse ky kufizim sht proporcional
apo jo nuk mund t jet objekt i ktij gjykimi pr sa koh q ai jo vetm sht vendosur n rang
kushtetues, por edhe sepse Gjykata nuk ka juridiksion pr vlersimin n themel t ktyre
dispozitave, t cilat jan inkorporuar n Kushtetut me an t nj ligji rishikues. Megjithat, duke
pasur parasysh kompetencat e KA-s si organi q kontrollon vendimmarrjen e KPK-s,
vlersohet se ky proces kontrollohet edhe nga pikpamja e pajtueshmris s tij me Kushtetutn.
69. Pr i sa takon pretendimit se afati 3-mujor pr t`u dorhequr, sipas nenit 56 t ligjit,
bie ndesh me nenin G t Aneksit dhe nenin 49 t Kushtetuts, pasi akti i dorheqjes sht nj akt
vullnetar dhe nuk mund t kufizohet n koh, Gjykata vlerson se krkuesi nuk ka paraqitur
argumente t mjaftueshme pr ta konsideruar at n nivel kushtetues.
70. Pr sa m sipr, kto pretendime jan t pabazuara dhe pr kt arsye duhet t
rrzohen.
D.4. Pr pretendimin pr cenimin e s drejts pr nj proces t rregullt ligjor
71. Sipas krkuesit ligji nr.84/2016 nuk ka detajuar asnj rregull procedural pr t
garantuar elementet baz t procesit t rregullt dhe respektimin e t drejtave themelore t
subjektit t rivlersimit. Ligji cenon parimin e barazis prpara ligjit, standardet e procesit t
rregullt ligjor, si dhe parimin e llogaridhnies s organeve kushtetuese, si elemente thelbsore t
shtetit t s drejts. Parashikimi i br n nenin 4/3 t ligjit bie ndesh me t drejtn e subjektit t
rivlersimit pr shqyrtimin e shtjes brenda afateve t arsyeshme. Duke mos parashikuar asnj
rregull mbi mnyrn e shqyrtimit t shtjes nga KPK-ja, ligji mundson q pr gjyqtar t s
njjts gjykat procesi t prfundoj n koh t ndryshme. Krkuesi pretendon edhe se ligji
37

nr.84/2016 nuk respekton parimet kushtetuese pr marrjen, administrimin dhe muarjen e

provave, duke cenuar t drejtn pr nj proces t rregullt ligjor. Nenet 53 dhe 54 t ligjit lejojn
marrjen e informacioneve nga publiku, por nuk prmbushin standardin e parashikuar n pikn 2
t nenit t Aneksit t Kushtetuts. Parashikimet e ligjit e shndrrojn procesin e rivlersimit
nga nj proces objektiv dhe t bazuar n prova, n nj proces subjektiv q bazohet edhe tek t
dhna t mbledhura n mnyr t paligjshme dhe pa asnj kriter ligjor, ka cenon edhe parimin e
sanksionuar n nenin 32/2 t Kushtetuts.
72. Sipas subjektit t interesuar, Kuvendit, neni 4/5 i ligjit ka prcaktuar parimet e
procesit t rivlersimit, ndrsa n pikn 6 t tij bhet referenca te Kodi i Procedurave
Administrative dhe ai i Procedurs Civile, ka e bn procesin n prputhje t plot me procesin e
rregullt ligjor. N procesin e rivlersimit nuk mund t ekzistoj nj afat kohor ose kalendar pr
secilin rast individual, por do rast do t vendoset sa m shpejt t jet e mundur. Mungesa e afatit
n kt proces derivon nga natyra sui generis e procesit dhe nuk lidhet aspak me mungesn e
llogaridhnies.
73. N jurisprudencn e saj Gjykata ka theksuar se e drejta e individit pr nj proces t
rregullt ligjor, parashikuar n nenin 42 t Kushtetuts, nuk sht e kufizuar vetm n procesin
gjyqsor, por prfshin edhe at me karakter disiplinor administrativ. N kt kuptim, ajo ka
theksuar se do organ i pushtetit publik, gjat ushtrimit t funksionit t tij kushtetues e ligjor, sht i
detyruar t respektoj standardet demokratike, t cilat kan gjetur pasqyrimin e tyre n Kushtetut.
Njohja paraprake e personit, ndaj t cilit krkohet t merret masa e shkarkimit, me materialet q e
ngarkojn at me prgjegjsi, respektimi i s drejts pr tu dgjuar dhe mbrojtur, nprmjet dhnies
s sqarimeve paraprake ashtu dhe gjat shqyrtimit t shtjes, jan disa nga elementet baz q
garantojn t drejtn kushtetuese t cilitdo pr nj proces t rregullt si nj e drejt themelore. Kjo e
drejt realizohet nprmjet pjesmarrjes s vet individit n proces dhe parashtrimit t
argumenteve prej tij ose avokatit t zgjedhur. N nenin 44 t Kodit t Procedurave
Administrative parashikohet se dokush q ka interes t ligjshm, ka t drejt t marr pjes n
procedimin administrativ. Palt pjesmarrse n nj procedim administrativ jan autoriteti
kompetent, nga njra an, dhe pala e interesuar, nga ana tjetr. N kt gjykim secila nga palt ka
detyrimet e veta procedurale. Pala krkuese ka detyrimin t argumentoj karakterin
antikushtetues t vendimit, ndrsa pala e interesuar t prcaktoj veprimet ose mosveprimet q
prbjn shkelje t Kushtetuts dhe ligjeve (shih vendimin nr.67, dat 11.11.2016 t Gjykats
Kushtetuese).
38

74. Sipas nenit 4 t ligjit nr.84/2016, KPK-ja dhe KA-ja ushtrojn funksionet e tyre si
institucione t pavarura dhe t paanshme mbi bazn e parimeve t barazis prpara ligjit, t
kushtetutshmris e ligjshmris, t proporcionalitetit dhe t parimeve t tjera q garantojn t
drejtn e subjekteve t rivlersimit pr nj proces t rregullt ligjor (pika 5) dhe kur sht rasti,
mund t zbatojn edhe procedurat e parashikuara n Kodin e Procedurave Administrative ose n
ligjin Pr organizimin dhe funksionimin e gjykatave administrative dhe gjykimin e
mosmarrveshjeve administrative, nse kto procedura nuk jan parashikuar nga dispozitat e
Kushtetuts ose t ktij ligji (pika 6). Sipas nenit 47 t ligjit, t drejtat e subjektit t rivlersimit
gjat procesit t rivlersimit rregullohen sipas prcaktimeve t neneve 35 - 40 dhe neneve 45 - 47
t Kodit t Procedurave Administrative. Po ashtu, ligji ka parashikuar detyrimin pr njoftimin e
subjektit t rivlersimit (neni 46), t drejtn e subjektit pr t`u dgjuar n seance dgjimore (neni
55), detyrimin e institucionit t rivlersimit pr t arsyetuar vendimin (neni 57), t drejtn e
subjektit t rivlersimit pr t`u ankuar ndaj vendimit t KPK-s (neni 63), si edhe ka prcaktuar
rregullat e gjykimit n Kolegjin e Apelimit n prputhje me rregullat e gjykimit t
mosmarrveshjeve administrative (neni 65) etj.
75. Edhe pse ligji nuk ka parashikuar afate specifike pr shqyrtimin e shtjeve apo
vendimmarrjen e organeve t rivlersimit, kjo nuk nnkupton a priori se procesi do t shkaktoj
vonesa t paarsyeshme. Pr shkak t natyrs specifike t ktij procesi, kushtetutbrsi ka
vlersuar t mjaftueshme t parashikoj se n ushtrimin e kompetencave t tyre organet e
rivlersimit u nnshtrohen jo vetm rregullave t procesit t rregullt, nj element i s cilit sht
edhe shqyrtimi i shtjeve brenda afateve t arsyeshme, por bazohen edhe n dispozita t tjera
procedurale, pr aq sa jan t zbatueshme.
76. N lidhje me pretendimin pr cenimin e parimit t barazis para ligjit, Gjykata ka
theksuar se ky parim, i parashikuar n nenin 18 t Kushtetuts, krkon q t gjith qytetart t
jen t barabart prpara ligjit jo vetm n t drejtat themelore t parashikuara n Kushtetut, por
edhe n t drejtat e tjera ligjore. Ky parim krkon q t gjitha subjektet t trajtohen n mnyr t
njjt, por nuk formulon ndalime q t mund t bhen trajtime t diferencuara kur individt e
grupet nuk ndodhen n kushte t njjta apo kur ka justifikim t arsyeshm e objektiv, duke
vendosur nj raport t arsyeshm dhe prpjestimor midis mjeteve t prdorura dhe qllimit q
synohet t arrihet (shih vendimin nr.10, dat 29.02.2016 t Gjykats Kushtetuese). Gjykata
vlerson se rivlersimi sht nj mas e prgjithshme q zbatohet n t njjtn mnyr pr t
gjitha subjektet dhe, n kt kuptim, krkuesi nuk ka arritur t argumentoj n nivel kushtetues
39

nse dispozitat e ligjit t kundrshtuar kan shkaktuar, n munges t nj prligjjeje t arsyeshme

dhe objektive, nj pabarazi ligjore ndrmjet subjekteve q preken nga ky proces.
77. Sipas krkuesit, n lidhje me mnyrn e marrjes s provave, nenet 53 dhe 54 t ligjit
lejojn marrjen e informacioneve nga publiku, por nuk prmbushin standardin e parashikuar n
pikn 2 t nenit t Aneksit t Kushtetuts.
78. Gjykata vren se, sipas nenit , pika 2, t Aneksit t Kushtetuts, Komisioni dhe
Kolegji marrin n shqyrtim informacione nga publiku, duke respektuar parimin e
proporcionalitetit midis privatsis dhe nevojave t hetimit, si dhe duke garantuar t drejtn pr
nj proces t rregullt. Neni 53 i ligjit rregullon mnyrn e pjesmarrjes s publikut n
denoncimin e fakteve, kurse neni 54 at t bashkpuntorit t drejtsis. Megjithat, n
vlersimin e Gjykats, krkuesi nuk ka arritur t argumentoj s n `mnyr kto dispozita
cenojn parimet kushtetuese t pretenduara.
D.5. Pr pretendimin e mosrespektimit t procedurs parlamentare
79. Krkuesi pretendon se procesi parlamentar i ndjekur n miratimin e ktij ligji bie ndesh
me nenin 4 t Kushtetuts, cenon t drejtn e do deputeti pr t`u njohur paraprakisht me do
projektligj, si edhe nuk sht n prputhje me Rregulloren e Kuvendit. Deputett e opozits nuk
kan pasur mundsi pr t`u njohur paraprakisht me versionin e projektligjit q do t`i nnshtrohej
votimit n seanc, pasi versioni q i sht nnshtruar votimit prmbante ndryshime q nuk ishin
shqyrtuar nga Komisioni i Posam dhe nuk ishin t njohura pr deputett.
80. Sipas subjektit t interesuar, Kuvendit, procesi i reforms n drejtsi dhe n mnyr t
veant procesi i hartimit t Aneksit t Kushtetuts dhe ligjit objekt shqyrtimi, kan krijuar t
gjitha mundsit e prfshirjes dhe t konsultimit t hapur publik, me profesionist dhe me grupet
e interesit, dhe sht monitoruar drejtprdrejt dhe konsultuar nga Komisioni Europian.
81. Gjykata vren se neni 77/1 i Kushtetuts prcakton se Kuvendi zgjedh nga gjiri i tij
komisione t prhershme, si dhe mund t caktoj komisione t posame. Komisionet
parlamentare organizohen dhe funksionojn sipas Rregullores s Kuvendit. N baz t
Rregullores s Kuvendit, komisionet e prhershme shqyrtojn sipas prkatsis projektligjet,
projektvendimet dhe shtjet e tjera q paraqiten n Kuvend, kryejn studime pr efektivitetin e
ligjeve n fuqi, ndjekin zbatimin e ligjeve dhe kontrollojn veprimtarin e ministrive dhe t
organeve t tjera qendrore, duke i propozuar Kuvendit ose Kshillit t Ministrave marrjen e
masave prkatse, si dhe propozojn pr miratim n Kuvend projektligje, projektdeklarata ose
projektrezoluta (neni 18).
40

82. Me vendimin nr.96/2014, dat 27.11.2014 Pr krijimin e Komisionit t Posam

Parlamentar pr Reformn n Sistemin e Drejtsis, Kuvendi ka vendosur ngritjen e ktij
Komisioni t Posam Parlamentar, duke prcaktuar edhe objektin e veprimtaris s tij. Sipas
piks 3 t vendimit, komisioni prbhet nga 11 antar, nga t cilt 6 jan prfaqsues t
shumics parlamentare dhe 5 t pakics parlamentare. Sipas pikave 7 dhe 8 t vendimit, pran
Komisionit t Posam ngrihet dhe funksionin grupi i ekspertve vendas dhe ndrkombtar dhe
n mbshtetje t tyre sekretariati teknik. Pas nj periudhe t gjat pune dhe prfundimit t nj
procesi t konsultimit publik t pakets, n datn 22.07.2016, me konsensusin e palve politike,
sht miratuar ligji nr.76/2016 Pr disa shtesa dhe ndryshime n ligjin nr.8417, dat 21.10.1998,
Kushtetuta e Republiks s Shqipris. M tej, Komisioni i Posam ka vijuar punn pr
miratimin e ligjeve t tjera, pjes e pakets s reforms n drejtsi. Me krkes t disa
deputetve, n prputhje me nenin 74/3 t Kushtetuts dhe nenin 42/2 t Rregullores, sht
krkuar thirrja e Kuvendit n sesion t jashtzakonshm pr shqyrtimin e projektligjit pr
rivlersimin kalimtar t gjyqtarve dhe t prokurorve, krkes q sht pranuar dhe bazuar n
urdhrin nr.56, dat 26.08.2016 t Kryetarit t Kuvendit, sht urdhruar mbledhja e Kuvendit n
datn 30.08.2016.
83. Sipas krkuesit, deputett jan njohur me projektligjin e depozituar n muajin qershor,
q prmbante 66 dispozita dhe me raportin e komisionit, t cilat jan t vetmet dokumente
parlamentare q kan pasur n dispozicion gjat votimit n seanc. Po ashtu, sipas tij, n
mbledhjen e dats 23.08.2016, Komisioni ka miratuar nj draft t prbr nga 67 nene, ndrkoh
q versioni q i sht nnshtruar votimit prmbante 71 nene, ka tregon se atij i jan br
ndryshime m pas.
84. Bazuar n aktet e administruara, Gjykata vren se n mbledhjen e Komisionit t
Posam t dats 17.08.2016, sht vendosur q t`u jepet koha e duhur ekspertve pr t punuar
pr projektligjin. N seancn e dats 23.08.2016, deputett e opozits kan paraqitur disa
amendamente, t cilat rezulton t jen marr n shqyrtim nga Komisioni dhe t jen votuar nga
antart e tij. Komisioni ka votuar projektligjin nen pr nen dhe m pas ka kaluar n votimin e tij
n parim, ku opozita nuk ka marr pjes dhe nuk ka votuar. Ky projektligj i sht kaluar seancs
plenare, e cila sht zhvilluar n datn 30.08.2016, n prputhje me nenet 73-75 t Rregullores,
dhe n prfundim t saj Kuvendi ka miratuar ligjin nr.84/2016 objekt gjykimi.
85. Nga sa m sipr, Gjykata vlerson se n rastin konkret jan zbatuar dispozitat e
Rregullores s Kuvendit pr shqyrtimin dhe miratimin e projektligjeve. Pr m tepr, krkuesi
41

nuk ka arritur t argumentoj se si dhe deri n far mase sht prekur n t drejtat e tij
kushtetuese parlamentare. Pr rrjedhoj, edhe ky pretendim sht i pabazuar.
PR KTO ARSYE,
Gjykata Kushtetuese e Republiks s Shqipris, n mbshtetje t neneve 131/a dhe
134/1/c t Kushtetuts, si dhe t neneve 49, 51, 51/a, 72 e vijues t ligjit nr.8577, dat 10.02.2000
Pr organizimin dhe funksionimin e Gjykats Kushtetuese t Republiks s Shqipris, t
ndryshuar, me shumic votash,
V E N D O S I:
-

Rrzimin e krkess.

Ky vendim sht prfundimtar, i forms s prer dhe hyn n fuqi ditn e botimit n
Fletoren Zyrtare.

MENDIM PAKICE
1. Ndryshe nga shumica, ne gjyqtart n pakic vlersojm se krkesa e paraqitur n
Gjykatn Kushtetuese nga jo m pak se nj e pesta e deputetve, antar t Grupit Parlamentar t
Partis Demokratike, pr shfuqizimin si t papajtueshm me Kushtetutn t ligjit nr.84/2016,
dat 30.08.2016 Pr rivlersimin kalimtar t gjyqtarve dhe prokurorve n Republikn e
Shqipris, duhej t ishte pranuar pjesrisht, duke u shfuqizuar dispozitat e neneve 31/1, 35/1-2,
36, 37, 39, 41/1 dhe 41/4 t ligjit objekt shqyrtimi, pasi vijn ndesh me parimin e ndarjes dhe
balancimit ndrmjet pushteteve, sanksionuar n nenin 7 t Kushtetuts, si dhe me parimin e
siguris juridike, si element i parimit t shtetit t s drejts, sanksionuar n nenin 4 t
Kushtetuts. N vijim do t paraqesim edhe argumentet tona pr kt qndrim n pakic.
42

A. Pr cenimin e parimit t ndarjes dhe balancimit ndrmjet pushteteve

2. Si ka evidentuar edhe shumica n vendimin e saj, parimi i shtetit t s drejts, i
sanksionuar n nenin 4 t Kushtetuts, nnkupton veprimin e t gjitha institucioneve shtetrore
sipas s drejts n fuqi, si dhe supremacin e Kushtetuts ndaj akteve t tjera normative. do
organ n nj shtet t s drejts duhet t veproj pr aq sa i lejon Kushtetuta dhe ligji, duke mos i
tejkaluar kufijt e prcaktuara prej tyre. N kt kuptim, do institucion shtetror duhet t ket t
prcaktuar qart fushn e kompetencave t veta, brenda t cilave sht i autorizuar t veproj n
prputhje me krkesat kushtetuese dhe ligjore (shih vendimin nr.22, dat 24.04.2015 t Gjykats
Kushtetuese).
3. Si nj nga elementet e shtetit t s drejts, parimi i ndarjes dhe balancimit ndrmjet
pushteteve synon, kryesisht, t mnjanoj rrezikun e prqendrimit t pushtetit n duart e nj
organi apo t personave t caktuar, gj q praktikisht mbart me vete rrezikun e shprdorimit t tij.
Nprmjet ktij parimi kushtetutbrsi ka prcaktuar pr secilin nga organet q prfaqsojn
kto pushtete kompetencat q prputhen/i prgjigjen qllimit t tij. Pr sa koh q kto
kompetenca jan t prcaktuara nga normat kushtetuese, sht e palejueshme q nj organ tjetr
ti marr ose ti anashkaloj ato me vullnetin e tij. Gjithsesi, ky parim nuk duhet kuptuar q do
pushtet sht i mbyllur dhe i pakontrolluar nga askush. Ndarja e pushteteve midis tri degve t
qeverisjes garantohet vetm nprmjet sistemit t kontrolleve dhe ekuilibrave. N kt mnyr,
sipas Kushtetuts, aq sa flitet pr ndarje bhet fjal edhe pr ekuilibr t pushteteve. Qllimi i nj
koncepti t till kushtetues siguron q t parandaloj do deg t qeverisjes t ushtroj nj
pushtet t pakufizuar. Kontrollet dhe ekuilibrat q njeh Kushtetuta i japin secils deg pushtete
q kompensojn apo zbusin ato t degve t tjera. Ndonse renditen njri pas tjetrit, tri pushtetet
e prmendura nuk qndrojn n varsi hierarkike nga njri-tjetri dhe as nuk dominojn apo u
nnshtrohen ndikimeve reciproke extra ligjore (shih vendimin nr.43, dat 26.06.2015 t Gjykats
Kushtetuese).
4. Duke ju rikthyer shtjes n shqyrtim, rezulton se sipas nenit 179/b, pika 1 t
Kushtetuts sistemi i rivlersimit ngrihet me qllim q t garantohet funksionimi i shtetit t s
drejts, pavarsia e sistemit t drejtsis, si edhe t rikthehet besimi i publikut tek institucionet e
ktij sistemi. Sipas piks 2 t ktij neni rivlersimi do t kryhet mbi bazn e parimeve t procesit
t rregullt, si dhe duke respektuar t drejtat themelore t subjektit t vlersimit. Ai kryhet nga
Komisioni i Pavarur i Kualifikimit, ndrsa ankimet e subjekteve t rivlersimit ose t
Komisionerit Publik shqyrtohen nga Kolegji i Apelimit pran Gjykats Kushtetuese (pika 5).
43

Kurse sipas nenit , pika 1, t Aneksit t Kushtetuts rivlersimi prfshin kontrollin e pasuris, t
figurs dhe t aftsive profesionale, sipas neneve D, DH dhe E t ktij Aneksi dhe ligjit.
5. Ashtu si rezulton edhe nga vendimi i shumics, i gjith procesi i rivlersimit t
gjyqtarve dhe prokurorve, si pjes e pakets s reforms n drejtsi, edhe pse sht nj mas e
jashtzakonshme dhe me karakter t prkohshm, sht ngritur nga kushtetutbrsi n rang
kushtetues, duke parashikuar institucionet q do t kryejn kt proces, kompetencat e tyre, si
edhe mnyrn e zgjedhjes s antarve dhe garancit q ata gzojn. Qllimi i prcaktimit t
kompetencave t ktyre organeve n mnyr t drejtprdrejt n Kushtetut do t thot se asnj
institucion nuk mund ti marr kto kompetenca apo t`i anashkaloj ato.
6. Nisur nga sa m sipr, e vlersojm t drejt pretendimin e krkuesit se disa dispozita
t ligjit bien ndesh me parimin e ndarjes dhe balancimit ndrmjet pushteteve, sepse kto
dispozita, n nj far mnyre, kan asgjsuar thelbin dhe frymn e Kushtetuts, duke e
zhvendosur kontrollin dhe hetimin n procesin e rivlersimit nga organet e krijuara rishtas dhe t
konceptuara si organe t pavarura (Komisionert Publik, KPK-ja dhe KA-ja), tek organet
ekzistuese, jo kushtetuese, dhe t kontrolluara nga Qeveria.
7. Nga prmbajtja e dispozitave kushtetuese, veanrisht ato t parashikuara n Aneksin e
saj, rezulton qartsisht se qllimi i kushtetutbrsit lidhur me rivlersimin e subjekteve t ligjit
ka qen q nprmjet dy organizmave kryesor, q do t krijohen dhe funksionojn me afat t
caktuar pr kontrollin e pasuris, figurs dhe nivelit profesional t gjyqtarve, t prokurorve dhe
t subjekteve t tjera t prcaktuara n Kushtetut, t garantoj nj proces t rregullt, transparent
dhe n prputhje me Konventn Europiane pr t Drejtat e Njeriut. Ndrkoh q vullneti i
kushtetutbrsit del i qart, ligji n disa dispozita t tij e ka tej kaluar kt vullnet, duke
deformuar edhe Kushtetutn n drejtim t balancs s pushteteve.
8. Kshtu, edhe pse sipas nenit Dh, pika 2, t Aneksit t Kushtetuts subjektet e
rivlersimit plotsojn dhe i dorzojn Komisionit nj deklarat t detajuar t figurs s tyre q
mbulon periudhn nga 1 janar 2012..., me an t nenit 35, pika 1, t ligjit objekt shqyrtimi,
ligjvnsi, duke ju shmangur ktij detyrimi kushtetues, i ka detyruar subjektet e rivlersimit q
deklaratn e figurs ta dorzojn pran nj organi t emruar dhe n varsi t pushtetit ekzekutiv
si sht DSIK-ja.
9. Q dispozitat e ligjit vijn ndesh me Kushtetutn e tregon edhe fakti q edhe pse
organet e prcaktuara n Kushtetut pr kryerjen e procesit t rivlersimit kalimtar, pra
Komisioni i Pavarur i Kualifikimit dhe Kolegji i Apelimit nuk jan krijuar ende, me hyrjen n
fuqi t ligjit DSIK-ja fillon menjher verifikimin/kontrollin e figurs s subjekteve me an t
44

nj grupi pune q, si vlersohet edhe nga Komisioni i Venecias n opinionin e tij, duhet t
garantonte si minimum pjesmarrjen e nj antari t Komisionit t Pavarur t Kualifikimit si
garanci pr zhvillimin e nj procesi t rregullt. Pra, edhe pse nuk jan konstituar akoma organet
kushtetuese t rivlersimit, nga prmbajtja e piks 2 t nenit 35 t ligjit rezulton se sht
pikrisht ky organ (DSIK-ja) q verifikon dhe kontrollon subjektet e rivlersimit pr sa i prket
figurs s tyre.
10. N vlersimin ton si gjyqtar n pakic, e njjta frym antikushtetutshmrie dhe q,
pr pasoj, bie ndesh me parimin e ndarjes dhe balancimit ndrmjet pushteteve, gjendet edhe n
prmbajtjen e nenit 36 (q parashikon strukturn prgjegjse pr kontrollin e figurs) dhe nenit
39 (q parashikon procedurn pr kontrollin e figurs) t ligjit. Sipas nenit 36/1 t ligjit,
institucionet e rivlersimit n bashkpunim me DSIK-n jan autoritetet prgjegjse pr
kontrollin e figurs, ndrkoh q m tej kto dispozita parashikojn se organe t tilla si DSIK-ja,
SHKBA-ja dhe SHISH-i, si pjes e grupit t puns, kan kompetenca t qarta dhe jan organet
q de facto kryejn kontrollin e figurs s subjekteve t ligjit dhe i ushtrojn kto kompetenca pa
pasur asnj mbikqyrje apo kontroll, pr sa koh q nuk jan krijuar ende institucionet e reja
kushtetuese, t cilat sipas Kushtetuts jan organet q kryejn procesin e rivlersimit, duke u
mbshtetur dhe n bashkpunim me institucionet e tjera q parashikon ligji.
11. Nisur sa m sipr, n rastin e kontrollit t figurs, pr shkak t prcaktimit n ligj t
organeve t reja, t cilat jan trsisht nn kontrollin e pushtetit ekzekutiv, konsiderohet se ka nj
ndrhyrje t ktij pushteti n procesin e rivlersimit. N baz t Kushtetuts jan organet e
rivlersimit q do t prcaktojn mnyrn e mbledhjes s informacionit pr verifikimin e figurs,
si dhe do t prcaktojn n mnyr shteruese organet q do t bashkpunojn me to pr kt
qllim dhe do procedur q lidhet me procesin e rivlersimit t subjekteve t ligjit objekt
shqyrtimi. N prfundim, vlersojm se me kt ndrhyrje n ligj sht vn n dyshim
respektimi i nenit 7 t Kushtetuts.
B. Pr pretendimin e cenimit t parimit t siguris juridike
12. N lidhje me parimin e siguris juridike, n jurisprudencn kushtetuese sht theksuar
se ai prfshin besimin te sistemi juridik, pa marr prsipr garantimin e do pritshmrie pr
mosndryshim t nj situate t favorshme ligjore. Besueshmria ka t bj me bindjen e individit
se nuk duhet t shqetsohet vazhdimisht ose t jetoj me frik pr ndryshueshmrin dhe pasojat
negative t akteve juridike, t cilat mund t cenojn jetn e tij private ose profesionale dhe t
prkeqsojn nj gjendje t vendosur me akte t mparshme. Rregullimet ligjore q kan t bjn
45

me t drejtat e shtetasve duhet t ken qndrueshmri t mjaftueshme q siguron vijimsin e

tyre. Si rregull, nuk mund t mohohen interesa dhe pritshmri t ligjshme t qytetarve nga
ndryshimet n legjislacion. Shteti duhet t synoj t ndryshoj nj situat t rregulluar m par,
vetm nse ndryshimi sjell pasoja pozitive (shih vendimin nr.43, dat 26.06.2015 t Gjykats
Kushtetuese).
13. Gjykata sht shprehur se pr t kuptuar dhe zbatuar drejt parimin e siguris juridike,
krkohet, nga njra an, q ligji n nj shoqri t ofroj siguri, qartsi dhe vazhdimsi, n mnyr
q individt ti drejtojn veprimet e tyre n mnyr korrekte e n prputhje me t dhe, nga ana
tjetr, vet ligji t mos qndroj statik nse duhet ti jap form nj koncepti. Nj rregullim i
pasakt i norms ligjore, q i l shteg zbatuesit ti jap asaj kuptime t ndryshme dhe q sjell
pasoja, nuk shkon n prputhje me qllimin, stabilitetin, besueshmrin dhe efektivitetin q
synon vet norma (shih vendimin nr.43, dat 26.06.2015 t Gjykats Kushtetuese).
14. Parimi kushtetues i shtetit t s drejts do t konsiderohet i dhunuar nse mohohen
ose shkelen siguria juridike, stabiliteti ligjor dhe mbrojtja e pritshmrive t ligjshme. Pr t
kuptuar dhe zbatuar drejt kt parim krkohet q ligji n nj shoqri t ofroj siguri, qartsi dhe
vazhdimsi, n mnyr q individt ti drejtojn veprimet e tyre n mnyr korrekte e n
prputhje me t (shih vendimin nr. 36, dat 15.10.2007 t Gjykats Kushtetuese).
15. Duke vlersuar n rastin konkret respektimin e ktyre standardeve nga dispozitat
ligjore t kundrshtuara, vlersojm se ligji i kundrshtuar shfaq probleme kushtetutshmrie edhe
n kt drejtim. Sipas nenit 179/b, pika 7, t Kushtetuts moskalimi me sukses i procesit t
rivlersimit prbn shkak pr mbarimin e menjhershm t ushtrimit t detyrs, krahas shkaqeve
t parashikuara n Kushtetut. Prve ktyre rasteve, Kushtetuta parashikon shkarkimin nga
detyra edhe pr shkak t mosdorzimit n koh t deklarats t pasuris (neni D/5) dhe t
deklarats s figurs (neni DH/4), ndrsa n rastin e kontrollit t aftsive profesionale
kushtetutbrsi nuk e ka parashikuar nj gj t till. Ky afat sipas ligjit nr.84/2016 sht n do
rast 30 dit nga hyrja n fuqi (nenet 31/1, 35/1 dhe 41/1). Sipas krkuesit, afati 30-ditor i
parashikuar nga ligji pr dorzimin e deklaratave prkatse pr kontrollin, prbn nj zhvendosje
t kompetencs s KPK-s n vlersimin e dorzimit t deklaratave n koh ose jo nga subjekti i
rivlersimit. Edhe pse krkuesi e ka ngritur kt pretendim n kndvshtrim t respektimit t
parimit t ndarjes s pushteteve, ai do t vlersohet n kndvshtrim t respektimit t standardit
t siguris juridike.
16. N vendimin e saj shumica ka evidentuar se n rastin e procesit t rivlersimit
konstatohet se shkarkimi i gjyqtarit, ashtu si n rastet e tjera t parashikuara nga Kushtetuta,
46

kryhet pas nj procesi t vlersimit t shkaqeve dhe provave t administruara nga organet
disiplinore apo ato t rivlersimit sipas rastit, si dhe pas kryerjes s nj procesi t bazuar n prova
dhe duke respektuar parimet e procesit t rregullt ligjor. N prfundim t ktij lloj gjykimi organi
prkats q vendos shkarkimin jep nj vendim t arsyetuar pr shkaqet q kan uar n kt
vendimmarrje. N dallim nga kto raste, shkarkimi i subjektit t rivlersimit pr mosdorzimin e
deklarats pran organit prkats sht pasoj e nj situate faktike, e cila nuk krkon nj proces
vlersimi dhe vendimmarrjeje. Megjithat, n kushtet kur organet q kan kompetencn t
vendosin prfundimisht shkarkimin e gjyqtarit nuk jan krijuar ende, dhe ligji ka parashikuar jo
vetm organet ku dorzohet deklarata, por edhe afatin pr kt qllim, ai shfaq paqartsi n lidhje
me mnyrn se si do t zbatohen kto dispozita. Sipas ligjit, subjekti shkarkohet pas kalimit t
afatit 30-ditor t hyrjes s tij n fuqi, pr sa koh q nuk ka nj organ q t marr kt vendim,
nuk sht e qart se si do t zgjidhen pasojat n kt rast.
17. Sigurisht q Gjykata nuk mund t ndalej n vlersimin e prshtatshmris apo nevojs
s ktij rregullimi, pr sa koh q ai sht parashikuar n Kushtetut dhe n kushtet kur Gjykata
nuk ka kompetencn pr t vlersuar nga pikpamja e prmbajtjes s tyre dispozitat e ligjit pr
rishikimin e Kushtetuts, sipas nenit 131/2 t Kushtetuts. Megjithat, shumica duhej t
evidentonte se kto parashikime mund t sjellin probleme n zbatimin e tyre, pr shkak t
paqartsis q mbartin, sepse bien ndesh me parimin e siguris juridike. Sipas ligjit, afati ligjor
30-ditor fillon nga momenti i hyrjes n fuqi t ligjit, pra pa u konstituar organet e rivlersimit.
Pr sa koh q dispozitat ligjore q parashikojn afatet pr dorzimin e deklaratave/formularve
jan taksative, e vetmja zgjidhje pr t evituar q t n t ardhmen t krijohen situata q cenojn
t drejtat kushtetuese t subjekteve t rivlersimit, do t ishte shfuqizimi i tyre. Pr rrjedhoj,
vlersojm se shprehja ...brenda 30 ditve nga data e hyrjes n fuqi... n nenet 31/1, 35/1 dhe
41/1 t ligjit duhej t shfuqizohej.
18. E papajtueshme me parimin e siguris juridike sht edhe prmbajtja e piks 4 t
nenit 41 t ligjit, sipas s cils: Vlersimi i aftsive profesionale mund t shtrihet nga 1 janari
2006 e n vazhdim, sipas informacionit q disponohet pr etikn dhe aftsit profesionale.
Komisioni ose Kolegji i Apelimeve merr parasysh kto informacione nse relatori i shtjes ose
vzhguesi ndrkombtar i mon si t domosdoshme pr procesin e rivlersimit. Sipas piks 3 t
po ktij neni periudha e vlersimit pr aftsit profesionale do t jet 3 vjett e fundit t ushtrimit
t detyrs, ndrkoh q pika 4 bn t mundur shtrirjen e periudhs s rivlersimit pr nj afat q
n momentin e hyrjes n fuqi t fuqi t ktij ligji sht 10 vjet, ndrkoh q duke pasur parasysh
mandatin pr t cilin jan krijuar organet kushtetuese dhe rast pas rasti, n varsi se kur subjekti
47

do t`i nnshtrohet kontrollit, ky afat mund t jet akoma edhe m i gjat. Pr rrjedhoj, nga
mnyra se si sht konceptuar dhe shkruar kjo dispozit, n vlersimin ton krijon dyshime
serioze pr sa i prket respektimit t parimit t siguris juridike jo vetm pr shkak t afatit t
gjat n t cilin do t shtrihet rivlersimi i aftsive profesionale, por edhe pr faktin se ky lloj
vlersimi bhet subjektiv, duke krijuar dyshime q subjekte t veanta do t trajtohen n mnyr
jo t barabart. Si rezultat i ktij parashikimi n praktik mund t ndodh q disa prej subjekteve
ti nnshtrohen vlersimit profesional nisur nga tri vjett e fundit, ndrsa disa t tjera, n mnyr
selektive e subjektive, do t vlersohen pr nj afat mbi 10-vjear. Pr rrjedhoj, Gjykata duhej t
kishte shfuqizuar edhe pikn 4 t nenit 41 t ligjit nr.84/2016.
19. Pr t gjitha argumentet e parashtruara m sipr, vlersojm se krkesa e paraqitur
nga jo m pak se nj e pesta e deputetve t Kuvendit duhej t ishte pranuar pjesrisht dhe n
prfundim t gjykimit duhej t ishte vendosur:
- Shfuqizimi si e papajtueshme me Kushtetutn i shprehjes ...brenda 30 ditve nga data
e hyrjes n fuqi... n nenet 31/1, 35/1 dhe 41/1 t ligjit nr.84/2016.
- Shfuqizimi si t papajtueshme me Kushtetutn i neneve 36, 37, 39 dhe 41/4 t ligjit
nr.84/2016.
20. N lidhje me pretendimet e tjera t paraqitura nga krkuesi vlersojm se ato jan t
pabazuara dhe bashkohemi me arsyetimin e shumics pr rrzimin e tyre.
Antar: Besnik Imeraj, Gani Dizdari

48