Sunteți pe pagina 1din 33

Veterinarian Docs

www.veterinariandocs.com.br

Clnica Veterinria de Pequenos Animais

Enfermidades do Sistema Respiratrio


Principais Sinais Clnicos

-Secreo nasal: 3 tipos

-Serosa: pode ser normal ou causada por infeces virais;

-Mucopurulenta: pode ser causada por infeces virais (Herpesvirus


felino, Calicivirus felino e vrus da influenza canina), infeces bacterianas (geralmente
secundrias), infeces fngicas (Aspergillus), parasitas nasais, corpos estranhos,
neoplasias, extenso de doena oral (deformidades de palato, fstula oronasal e abscesso
de raiz dentria) e rinites;

-Hemorrgica (epistaxe): pode ser causada por trauma, corpo estranho,


neoplasia (TVT nasal), infeces fngicas, distrbios de coagulao, vasculites,
coagulopatias (erliquiose e leishmaniose), policitemia e hipertenso sistmica;

-Espirro: libertao explosiva de ar vindo dos pulmes atravs da cavidade nasal


e oral. As principais causas so presena de corpos estranhos e infeces do trato
respiratrio superior.

-Espirro Reverso: o paroxismo de uma inspirao ruidosa e forada, iniciada


por uma irritao na nasofaringe e fechamento transitrio da nasofaringe. Geralmente
cessa em 30 a 60 segundos. As principais causas so presena de corpos estranhos,
problemas de palato mole e inflamao da nasofaringe. Geralmente so idiopticas e
ces de raas pequenas o espirro reverso est associado a excitao ou a ingesto de
lquidos.

-Halitose;

-Dor no focinho;

-Descolorao das narinas: geralmente causada por rinites fngicas;

1
www.veterinariandocs.com.br
-Deformidade facial: geralmente causada por abscessos de raiz do dente
carniceiro, resultando em inchao, pode-se ter neoplasias e em gatos a criptococose;

-Estridor: semelhante a um assobio (ar turbulento);

-Estertor: refere-se ao ronco spero associado respirao e pode indicar


obstruo das vias areas superiores. Geralmente causado por doenas de faringe,
laringe e traquia.

-Sinais Sistmicos: tem-se pouco sinais sistmicos associados a enfermidades


respiratrias;

-Sinais Neurolgicos; so raros e acontecem quando se tem o estendimento alm


da placa cribiforme;

Exame Fsico

-Deve-se avaliar simetria facial, dentes, gengivas, palato mole, linfonodos


regionais e olhos (exoftalmia por invaso retrobulbar);

Exames Complementares

-Radiografia: projees LL (verifica nasofaringe), VD, DV com boca aberta e


tangencial (para verificar seios paranasais).

Exemplos: rinite no destrutiva com acmulo de lquido causando um


obscurecimento do padro trabecular das coanas, sugestivo de rinite bacteriana. Rinite
destrutiva, com destruio dos turbinados como na aspergilose por exemplo.
Neoplasias, verifica-se presena de massas, destruio dos turbinados e leso expansiva
no carcinoma de clulas escamosas.

-Rinoscopia: utilizado para verificar presena de corpos estranhos, morfologia


de mucosa, eroso de turbinados, leses expansivas, placas fngicas (colorao branca),
parasitas e colheita de amostras (biopsia);

-Rinoscpio rgido: para visualizao da poro rostral;

-Rinoscpio flexvel: para visualizao da poro caudal;

Enfermidades

2
www.veterinariandocs.com.br
01-Polipos Nasofarngeos (Rinopatia Inflamatria)
-Definio: so formaes benignas que ocorrem mais frequentemente em
filhotes e gatos jovens. Possui origem desconhecida e podem se estender at canal
externo do ouvido, ouvido mdio, faringe e cavidade nasal.

-Sinais Clnicos:

-Dispnia;

-Estertor;

-Secreo nasal mucopurulenta;

-Sinais clnicos de otite mdia e interna: cabea inclinada, nistagmo ou


sndrome de Horner (prolapso da membrana nictante, ptose palpebral e miose uni ou
bilateral);

-Diagnstico:

-Anamnese e Histria Clnica;

-Exame Fsico;

-Exames Complementares:

-Radiografia: verifica-se massa na regio da nasofaringe;

-Otoscopia;

-Tratamento:

-Cirrgico: pela cavidade oral (por trao) ou pode-se fazer a osteotomia


da bula timpnica.

-Grande chance de recidivas aps a exciso do plipo;

-Anderson e cols. (2000) relatou sucesso no tratamento apenas com


trao, particularmente quando seguido por um curso de prednisolona em alguns gatos.
A prednisolona foi administrada na dose de 1 a 2mg/kg SID por duas semanas, depois
metade da dose original por uma semana e depois a cada dois dias por 7 a 10 dias
adicionais.

02-Rinite Linfoctica Plasmoctica (Rinite Inflamatria)


-Definio: enfermidade caracterizada por infiltrados inflamatrios na mucosa
nasal, pode-se ter infiltrados de linfcitos, plasmcitos e neutrfilos.

-Etiologia: alrgica, geralmente responsiva ao uso de glicocorticides.

-Sinais Clnicos:

3
www.veterinariandocs.com.br
-Secreo nasal mucide crnica ou mucopurulenta (bilateral);

-Epistaxe;

-Eroso dos turbinados;

-Inflamao das mucosas;

-Diagnstico:

-Anamnese e Histria Clnica;

-Exame Fsico;

-Exames Complementares:

-Biopsia;

-Tratamento:

-Glicocorticides:
Prednisona: 1 a 2mg/kg BID : por 14 dias

*Regresso progressiva at menor dose


eficaz;

03Infeco do Trato Respiratrio Superior dos Felinos


(Rinite Infecciosa)
-Etiologia:

-Herpesvrus felino (rinotraquete);


90%
-Calicivrus felino;

-Bordetella bronchiseptica;

-Chlamydophila felis;

-Transmisso: aerossis e contato direto com infectados (doentes ou portadores);

-Apresentao Clnica:

-Aguda (mais comum);

-Crnica intermitente;

-Crnica persistente;

-Sinais Clnicos:

-Febre;

4
www.veterinariandocs.com.br
-Espirros;

-Secreo Nasal;

-Conjuntivite;

-Anorexia;

-Desidratao;

-Hipersalivao;

*Herpesvrus Felino: animais apresentam lcera de crnea, aborto e morte neonatal;

**Calicivrus Felino: animais apresentam lcera oral, pneumonia branda e poliartrite


(jovens);

-Diagnstico:

-Anamnese e Histria Clnica;

-Exame Fsico;

-Exames Complementares:

-Sorologia (Chlamydophila felis);

-Tratamento:

-Forma Aguda:

-Tratamento de suporte (hidricoeletroltico e nutricional);

-Limpeza das narinas;

-Vaporizao;

-Descongestionantes nasais:

-Fenilefrina 0,25% ou Oximetazolina 0,025% - uma gota


SID por 3 dias;

-Antibiticos (para infeces secundrias):

-Amoxicilina: 22mg/kg BID/TID

-Para Bordetella, Chlamydophila e Mycoplasma:

-Doxiciclina: 10mg/kg SID;

-Cloranfenicol: 10 a 15mg/kg BID

-Azitromicina: 5 a 10mg/kg SID por 3 dias e depois a cada


72 horas
5
www.veterinariandocs.com.br
-Para Chlamydophila:

-3 semanas de antibiticos e associar pomada oftlmica de


cloranfenicol ou tetraciclina TID a manter at 14 dias aps a
resoluo clnica;

-Tratamento da lcera de crnea (causada pelo Herpesvirus


felino) com antivirais tpicos:

-Trifluridina;

-Idoxuridina;

-Adenina
anabinofideo;

-Forma Crnica:

-Facilitar drenagem das secrees com uso de vaporizao,


descongestionantes, salina tpica e lavagem da cavidade nasal;

-Controlar infeces secundrias com uso prolongado de


antibiticos (4 a 6 semanas);

-Tratar possvel Herpesvirus felino:

-Lisina: 250mg/gato BID por 4


semanas

-Glicocorticides

-Prednisolona: 0,5mg/kg BID e reduzir a dose em 7 dias em


0,25mg/kg a cada 2/3 dias (pode ser suficiente);

-Interveno cirrgica: turbinectomia e ablao do seio frontal.

-Preveno:

-Vacinao;

-Cuidado de manejo (gatis e abrigos)

-Separao de indivduos;

-Quarentena;

6
www.veterinariandocs.com.br
-Limpeza e desinfeco;

-Ambiente ventilado;

-Imunizao geral e especfica;

04-Rinite Bacteriana em Felinos (Rinite Infecciosa)


-Etiologia: rinite bacteriana primria incomum, geralmente ocorre rinite
bacteriana secundria a corpos estranhos, viroses ou neoplasias;

-Agente: Chlamydophila felis

*Cronicidade da enfermidade: deve-se considerar FIV e FeLV;

-Transmisso: contato direto com objetos ou animais infectados;

-Sinais Clnicos:

-Anorexia;

-Tosse;

-Dispnia;

-Lacrimejamento (devido a conjuntivite);

-Secreo nasal;

-Espirros;

-Diagnstico:

-Anamnese e Histria Clnica;

-Exame Fsico;

-Exames Complementares:

-Cultura e antibiograma (swab nasal);

-Tratamento:

-Antibitico de amplo espectro:

Amoxicilina: 22mg/kg BID


ou TID;

-Descongestionantes Nasais:

-Fenilefrina 0,25% ou Oximetazolina 0,025% - uma gota


SID por 3 dias;

7
www.veterinariandocs.com.br
-Suporte nutricional e hidroeletroltico;

-Limpeza das narinas;

-Vaporizaes;

05-Aspergilose (Rinite Mictica)


-Etiologia:

-Aspergillus fumigatus (raramente Penicillium);

-Raro em gatos;

-Patogenia:

-So fungos produtores de hemolisinas, proteases e micotoxinas. A


capacidade de invaso do agente est ligada virulncia da espcie e dose infectante
(quantidade de condios que foi inalada). A principal porta de entrada tanto na
aspergilose nasal, quanto na disseminada a via respiratria. Na forma no invasiva da
aspergilose nasal, ocorre a formao de um aspergiloma (bola fngica) que se organiza
na cavidade nasal, mas no invade a mucosa, sendo esta forma considerada rara em
ces, mas freqente em humanos. A forma invasiva a mais comum em ces e, embora,
as leses sejam limitadas cavidade e aos seios paranasais, causam marcada destruio
da mucosa e atingem os tecidos moles periorbitais e osso.

*Mecanismos de Defesa: limpeza mucociliar das vias respiratrias superiores, protenas


de defesa antifngicas produzidas pelo epitlio respiratrio, glicoprotenas que impedem
a ligao do fungo ao epitlio, secreo de IgA, e fagocitose pelos polimorfonucleares e
macrfago.

-Sinais Clnicos:

-Secreo nasal mucide, mucopurulenta ou hemorrgica;

-Espirros;

-Sensibilidade a palpao da face (caracterstico);

-Ulcerao da parte externa das narinas;

-Diagnstico:

-Anamnese e Histria Clnica;

-Exame Fsico;

-Exames Complementares:

-Rinoscopia (pode-se usar otoscpio): verifica-se a presena de


colnias (brancas, amarelas ou verde-claras) e tambm a destruio tecidual local.

8
www.veterinariandocs.com.br
-Exame histopatolgico: pela bipsia de tecido;

-Cultivo e Identificao: fragmentos de tecidos podem ser


cultivados em gar Sabouraud dextrose acrescido de cloranfenicol;

-Radiografia: aumento da radiotransparncia (destruio ssea);

-Tratamento:

-Antifngicos:

-Cetoconazol (47% de eficcia) - VO;

-Fluconazol (60% de eficcia) VO;

-Itraconazol: 5mg/kg BID 60 a 90 dias de tratamento (60 a 70% de


eficcia) VO;

*Pode-se fazer infuso de Clotrimazol na cavidade nasal (paciente


sedado) 90% de eficcia;

06-Criptococose (Rinite Mictica)


-Etiologia: Criptococcus neoformans

-Geralmente em gatos e raro em ces;

-Transmisso: inalao (leveduras presente em fezes de pssaros);

*O microorganismos no transmitido entre animais ou pessoas, diferentemente de


outras micoses.

-Patogenia:

Depois da entrada do agente no trato respiratrio este pode colonizar


somente o local ou disseminar-se via hematgena ou linftica. O estabelecimento e a
propagao da infeco dependente da imunidade do hospedeiro. Em gatos a infeco
por FeLV ou FIV pode ser um fator predisponente para a criptococose. Com a
disseminao, o fungo pode se dirigir a locais como: o sistema nervoso central, olhos e
pele. Os achados oftalmopticos dizem respeito a coriorretinites granulomatosas,
hemorragias retineanas, edema papilar e neurite ptica, midrase e cegueira. Por vezes,
h uvete anterior. Com o envolvimento tegumentar h leses cutneas elementares
evidenciadas em 20% dos casos, geralmente na regio da cabea, so eroses e lceras
(nasais, linguais, palatinas, gengivais, labiais, podais e no leito ungueal). Por vezes, h
formaes tegumentares abscedantes com mltiplos trajetos fistulosos.

-Sinais Clnicos:

-Ulcerao do plano nasal;

-Linfadenopatia;

9
www.veterinariandocs.com.br
-Febre;

-Sinais neurolgicos, oftlmicos e respiratrios;

-Ndulos subcutneos;

-Diagnstico:

-Anamnese e Histria Clnica;

-Exames Fsicos;

-Exames Complementares:

-Citologia: swab da regio com leso cutnea, aspirao do


lquido cefalorraquidiano e de linfonodos;

-Histopatologia e cultura;

-Tratamento:

-Antifngicos:
-Cetoconazol (34% de eficcia) - VO;

-Fluconazol (96% de eficcia): 50mg/gato SID/BID - VO

-Itraconazol: (57% de eficcia) VO;

07-Neoplasias de Cavidade Nasal

-Principais Neoplasias:
-Ces: mais comum so as neoplasias intranasais (Ex.: carcinoma
indiferenciado, adenocarcinoma e carcinoma de clulas escamosas);

-Gatos: mais comum so neoplasias de plano nasal e vestbulo (Ex.:


carcinoma de clulas escamosas e linfoma);

-Outros: sarcomas e tumores benignos (Ex.: adenomas, fibromas e TVT);

-Diagnstico:

-Anamnese e Histria Clnica;

-Exame Fsico;

-Exames Complementares:

-Radiografia: verifica-se padro destrutivo;

10
www.veterinariandocs.com.br
-Rinoscopia;

-Citologia e histopatologia: diagnstico definitivo;

-Tratamento:

-Cirrgico: eleio para neoplasias benignas;

-Radioterapia: eleio para maioria das neoplasias;

-Quimioterapia: eleio para linfoma e TVT

*Pode-se fazer a aplicao local de Carboplatina em carcinoma de clulas escamosas;

08-Paralisia de Laringe
-Definio: obstruo dinmica do fluxo areo pela falha da abduo das
cartilagens aritenides (bilateral) e geralmente so idiopticas (polineuropatias).

*Tpico de ces idosos de grande porte (Ex.: Labrador);

-Causas:

-Idioptica;

-Leso cervical ventral: trauma nervos (trauma direto, inflamao ou


fibrose)e neoplasias.

-Leso torcica anterior: neoplasias e traumas (ps-operatrio);

-Polineuropatia e Polimiopatia: idioptica, imunomediada,


endocrinopatia (hipotireoidismo), entre outras;

-Miastenia grave;

-Sinais Clnicos:

-Estridor (crnico e tende a piorar);

-Mudana na voz (latido diferente tpico de doenas de laringe);

-Dispnia inspiratria e piora com exerccios;

-Diagnstico:

-Anamnese e Histria Clnica;

-Exame Fsico;

-Exames Complementares:

11
www.veterinariandocs.com.br
-Laringoscopia: primeiramente deve-se anestesiar
superficialmente o animal ou anestesia mais profunda com associao de Doxapram e
ento verificar os movimentos das cartilagens.

*O animal quando entubado, o estresse respiratrio caracterstico desaparece;

-Tratamento:

-Emergencial (em casos de angstia respiratria grave): aliviando a


obstruo das vias areas.

-Tratamento da causa base (Ex.: hipotireiodismo);

-Cirrgico: existem vrias tcnicas descritas como a lateralizao da


aritenoide (retroligadura), laringectomia parcial, laringoplastia encastelada e amputao
cartilagem cuneiforme (Furneaux, 2010);

*Complicaes ps-cirrgicas: broncopneumonia aspirativa

09-Sndrome das Vias Areas dos Braquioceflicos


-Definio: conjunto de anormalidades anatmicas causando restrio na entrada
do ar e perda da capacidade de termorregulao.

-Anormalidades Anatmicas: estenose de narinas e vestbulo nasal, corneto


hiperplsico e displsico, corneto aberrante rostral e caudal, hipoplasia traqueal,
broncomalcia, palato mole prolongado e espesso, colapso nasofarngeo e
laringomalcia.

-Sinais Clnicos:

-Rudos respiratrios altos;

-Estertor;

-Aumento do esforo inspiratrio;

-Cianose;

-Sncope;

-Sinais gastrointestinais: ptialismo, regurgitao e vmito;

*Os sinais clnicos ficam exacerbados em condies de exerccios fsicos e altas


temperaturas ambientais.

-Diagnstico:

12
www.veterinariandocs.com.br
-Anamnese e Histria Clnica;

-Exame Fsico;

-Exames Complementares:

-Laringoscopia;

-Radiografia (avaliao traqueal);

-Tratamento:

-Cirrgico: reduo do volume do palato mole hipertrfico, alargamento


das narinas estenticas e vestibuloplastia para correo do vestbulo nasal estentico;

-Perda de peso;

-Manter boca aberta;

10-Condromalcia Traqueal (Colapso de Traquia)


-Definio: doena da cartilagem do anel traqueal, levando a diminuio do
lmen durante o ciclo respiratrio.

-Etiologia: desconhecida e provavelmente de origem hereditria.

-Epidemiologia: atinge geralmente raas de pequeno porte (Ex.: malts,


yorkshire, poodle) e geralmente os animais adultos so acometidos.

-Fisiopatologia:

Ocorre uma degenerao da cartilagem hialina (colgeno tipo II) da


traquia e dos proteoglicanos (sulfato de queratano de condroitina), esta degenerao
pode estar fortemente ligada as alteraes de presses nas vias areas e tosse que
contribuem para o estreitamento da traquia, e a presena crnica de mediadores
inflamatrios (colagenases e proteases) enfraquecem a estrutura traqueal. Os
proteoglicanos somem e h substituio do tecido normal por tecido fibroso e tambm
ocorre perda de gua. Membrana traqueal dorsal se estica e o anel deformado perde a
rigidez.

Na inspirao tem-se colapso da membrana dorsal da traquia cervical


enquanto na expirao tem-se colapso da traquia torcica. Pode-se ter somente um
destes eventos, geralmente ocorre o colapso da traquia cervical.

-Sinais Clnicos:

-Tosse crnica (pode ser aguda tambm), que piora em exerccio ou


quando a regio do pescoo comprimida.

-Dispnia (geralmente inspiratria);

13
www.veterinariandocs.com.br
-Estertor respiratrio;

-Diagnstico:

-Anamnese e Histria Clnica;

-Exame Fsico;

-Exames Complementares:

-Radiografia (projeo LL): verifica-se tamanho do lmen


traqueal.

*Exame negativo no descarta enfermidade;

-Traqueoscopia;

-Tratamento:

-Glicocorticides (para animais que apresentam tosse);


Prednisona: 1mg/kg SID/BID :
por 7 dias

-Broncodilatadores
Aminofilina: 6 a 10mg/kg
BID/TID
-Antitussgeno
Codena: 0,5
2mg/kg TID
-Perda de peso (diminui a dificuldade respiratria);

-Cirrgico: colocao de prteses endo e extra-luminais.

*Tem-se muitas complicaes, como a paralisia de laringe por dano nervoso.

-Co-morbidades:

-Hiperadrenocorticismo: pela alta concentrao srica de cortisol no


tem-se inflamao;

-Cardiopatias;

*Bronquite crnica, colapso de traquia e degenerao de vlvula mitral: so os maiores


causadores de tosse em ces;

11-Traqueobronquite Infecciosa (Tosse dos canis)


-Definio: enfermidade aguda altamente contagiosa localizada nas vias areas.

14
www.veterinariandocs.com.br
-Etiologia: causada por um ou mais agentes infecciosos.

-Adenovrus canino II;

-Vrus da parainfluenza;
Principais agentes
-Coronavrus respiratrio canino;

-Bordetella bronchiseptica;

-Transmisso: aerossis e contato direto;

-Sinais Clnicos:

-Enfermidade autolimitante;

-Tosse produtiva ou no produtiva;

-Corrimento nasal;

-Diagnstico:

-Anamnese e Histria Clnica (histrico de transporte recente,


hospitalizao ou contato com ces com o mesmo quadro clnico);

-Exame Fsico;

-Exames Complementares:

-Radiografia: pode verificar-se leve padro broncointersticial;

-Laboratorial: parmetros no alterados (normais);

-Lavado traqueal e anlise do fludo (cultura e antibiograma);

-Tratamento:

-Enfermidade autolimitante, geralmente induzida por vrus, ento


deve-se fazer o acompanhamento do paciente;

-Glicocorticides
Dexametazona: 0,1
0,2mg/kg IM
-Antibiticos (caso necessrio)
Amoxicilina + Clavulanato de Potssio: 25mg/kg BID :
EV, IM ou VO

Cefalexina: 30mg/kg BID : EV, IM ou VO


-Antitussgenos:
Butorfanol: 0,5mg/kg
BID/TID : VO

15
www.veterinariandocs.com.br
12-Massas Traqueais Obstrutivas
-Massas:

-Intraluminais: tumores, plipos, amiloidose, ndulos, granulomas e


corpos estranhos;

-Extraluminais: enfermidades de tireide e paratireide compressivas;

-Sinais Clnicos:

-Aumento da resistncia do fluxo;

-Hipoventilao (acidose respiratria);

-Dispnia;

-Tosse;

-Rudos;

-Diagnstico:

-Anamnese e Histria Clnica;

-Exame Fsico;

-Exames Complementares:

-Radiografia: verificar presena de massa causando protruso do


lmen.

13-Trauma Traqueal (ruptura traqueal)


-Etiologia: geralmente por mordedura;

-Sinais Clnicos:

-Dispnia;

-Taquipnia;

-Enfisema subcutneo;

-Diagnstico:

-Anamnese e Histria Clnica;

-Exame Fsico;

-Exames Complementares:

16
www.veterinariandocs.com.br
-Radiografia: perda de continuidade do revestimento da traquia e
pneumomediastino;

-Traqueoscopia;

-Tratamento:

-Bandagem e aspirao (enfisema subcutneo);

-Cirrgico;

14-Bronquite Crnica Canina


-Definio: uma sndrome definida como tosse que ocorre na maioria dos dias
durante 2 ou mais meses consecutivos. H uma inflamao crnica e incluem-se fibrose,
hiperplasia epitelial, hipertrofia glandular e infiltrados inflamatrio.

-Etiologia: obscura, mas presume-se que a bronquite crnica canina seja


conseqncia de um processo inflamatrio crnico iniciado por infeco, alergia,
irritantes ou toxinas inaladas.

-Epidemiologia:

-Enfermidade que atinge geralmente ces de meia idade idosos e de


raas pequenas.

-Raas comumente afetadas: Terriers, Poodles e Cocker Spaniels.

-Sinais Clnicos:

-Tosse crnica;

-Criptaes e sibilos;

-Insuficincia respiratria;

-Hipersecreo de muco;

-Intolerncia a exerccio;

*Caso tenha infeco bacteriana secundria: febre, hiperexia, exacerbao da tosse,


padro alveolar e leucocitose com desvio esquerda;

-Complicaes:

-Bronquiectasia (dilatao dos brnquios);

-Exacerbao bacteriana (infeco secundria);

17
www.veterinariandocs.com.br
-Hipertenso pulmonar (geralmente necessita interveno):
ecocardiografia mostra aumento da velocidade de refluxo entre o ventrculo e o trio na
sstole ventricular.

-Diagnstico:

-Anamnese e Histria Clnica;

-Exame Fsico;

-Exames Complementares:

-Radiografia (no muito sensvel): pode-ser verificar padro


bronquial (linhas ou crculos radiopacos);

-Broncoscopia;

-Tratamento:

-Semelhante ao tratamento do colapso de traquia;

-Deve-se ajustar a dose e freqncia das administraes conforme o


paciente;

-Glicocorticide aerossol;

-Broncodilatadores
Aminofilina: 6 a 10mg/kg BID/TID

*Por 15 dias e depois uma nova


avaliao;
-Antitussgenos
Codena: 0,5 a
2mg/kg TID
-Antibiticos (em casos de infeco bacteriana secundria)
Amoxicilina + Clavulanato de Potssio:
25mg/kg BID

Cefalexina: 30mg/kg BID

Meropenem: 8,5mg/kg BID : SC ou

-Outras medidas:

-Vaporizaes/Nebulizaes;

-Manuteno da sade oral (diminuio da carga bacteriana);

18
www.veterinariandocs.com.br
-Manejo ambiental (diminuio da exposio alrgenos);

-Vacinao;

-Diminuio do peso (obesidade atrapalha condio respiratria);

15-Broncomalcia
-Definio: enfermidade pouco entendida e caracterizada por flacidez
bronquial.

-Diagnstico:

-Anamnese e Histria Clnica;

-Exame Fsico;

-Exames Complementares:

-Broncoscopia;

-Tratamento (emprico)

-Glicocorticides:

Prednisona: 1mg/kg BID com manuteno com


pulsoterapia;

-Broncodilatadores:
Aminofilina: 10mg/kg
BID/TID
-Antitussgenos:

Codena: 0,5 a
2mg/kg TID

16-Pneumonia Bacteriana
-Etiologia: enfermidade desencadeada por uma ampla variedade de
microorganismos. Geralmente acomete ces e secundria a algum evento.

-Causas Primrias:

-Aspirao (Ex.: animais que convulsionam);

-Broncopatias (Ex.: bronquite, broncomalacia);

-Infeces virais (Ex.: cinomose);

-Imunossupresso sistmica;

19
www.veterinariandocs.com.br
-Sinais Clnicos:

-Tosse;

-Secreo nasal;

-Intolerncia exerccios;

-Dispnia expiratria;

-Taquipnia;

-Sinais sistmicos: anorexia, letargia, febre e leucocitose com desvio a


esquerda por neutrofilia;

-Diagnstico:

-Anamnese e Histria Clnica;

-Exame Fsico;

-Exames Complementares:

-Radiografia: verifica-se padro alveolar crnio-ventral (manchas


radiopacas) e lobos consolidados;

-Hemograma: neutrofilia com desvio esquerda e presena de


neutrfilos txicos;

-Cultura e antibiograma com lavador broncopulmonar;

-Tratamento:

-Casos Brandos:

-Antibiticos:

Amoxicilina + Clavulanato de Potssio: 25mg/kg


BID/TID VO;

Cefalexina: 30mg/kg TID VO;

Sulfametoxazol + Trimetoprim: 20mg/kg BID - VO

-Casos Moderados Graves:

-Internao e terapia antibitica endovenosa:


Ceftriaxona: 25 a 50mg/kg SID/BID - EV

Meropenen: 8mg/kg TID - EV

Outros: cefalotina + enrofloxacino/gentamicina ou clindamicina +


enrofloxacino
20
www.veterinariandocs.com.br
-Durao do Tratamento Antimicrobiano:

-No complicadas: entre 3 a 4 semanas;

-Complicadas: no inferior a 1 ms (entre 6 e 8 semanas);

-Outros:

-Nebulizao com ou sem gentamicina;

-Reposio hidroeletroltica;

-Broncodilatadores:

Aminofilina: 10mg/kg
BID/TID

-Fisioterapia: tapotamento da caixa torcica;

-Terapia com oxignio: manter oximetria acima de 90%;

17-Asma Felina
-Definio: enfermidade caracterizada pela inflamao das vias areas
(brnquios) levando a contrao da musculatura lisa, edema da parede brnquica e
hipertrofia das glndulas mucosas causando obstruo do fluxo de ar (hiperinsuflao).

-Sinais Clnicos:

-Tosse (difcil);

-Angstia respiratria (dispnia);

-Sibilos;

-Cianose;

-Respirao com a boca aberta;

-Fase expiratria longa;

-Diagnstico:

-Anamnese e Histria Clnica;

-Exame Fsico;

-Exames Complementares:

-Radiografia: verifica-se hiperinsuflao (deslocando o diafragma


caudalmente e vasos pulmonares esto muito evidentes) e padro bronquial evidente;

21
www.veterinariandocs.com.br
-Tratamento:

-Terapia com oxignio;

-Broncodilatadores:

Terbutalina: 0,1mg/kg TID VO e manuteno


com teofilina;

-Glicocorticides:

-Emergncia:
Dexametasona: 2,2
4,4mg/kg EV
-Manuteno:

Prednisolona: 1mg/kg BID por 7 dias e


regredir dose;

Metilprednisolona: 10 a 20mg a cada 2

*Corticides aerossis so bem aceitados (bomba + mscara);

-Antibiticos (geralmente no necessrio):

Doxiciclina: 3 a 5mg/kg BID


VO ou EV

*Necessita de tratamento constante. E recomenda-se para que os proprietrios tenham


corticide injetvel em casa para possveis emergncias,

18-Neoplasias Pulmonares
-Tipos:

-Primrias: raras

-Metastticas: so freqentes.

Ex.: tumores mamrios, prstata e carcinoma de tireide;

-Sinais Clnicos:

-Sinais clnicos respiratrios causados por compresso e obstruo com


anormalidades de ventilao e perfuso.

-Sinais clnicos no respiratrios: anorexia e letargia;

-Diagnstico:

22
www.veterinariandocs.com.br
-Anamnese e Histria Clnica;

-Exame Fsico;

-Exames Complementares:

-Radiografia: verifica presena de massas (acima de 0,3cm);

*Sndrome Paraneoplsica (Osteopatia Hipertrfica): as principais sndrome


paraneoplsicas encontradas nos animais com cncer so: manifestaes
gastrointestinais (caquexia e ulceralo gastroduodenal), endocrinolgicas
(hipercalcemia e hipoglicemia), hematolgicas (hipergamaglobulinemia, anemia,
eritrocitose, leucocitose neutroflica e trombocitopenia), cutneas (alopecia, eritema e
dermatofibrose nodular), neurolgica (miastenia grave e neuropatia perifrica), renais
(glomerulonefropatias) e outras (osteopatia hipertrfica* caracterizada por uma
realao periosteal e febre)

-Tratamento:

-Cirrgico;

-Quimioterapia;

19-Doena Tromboemblica Pulmonar


-Definio: enfermidade caracterizada por obstruo de artrias e arterolas
pulmonares por mbolos (bacterianos, corpos estranhos, ar, gordura, parasitas e
trombos);

-Enfermidades Associadas:

-Ruptura Endotelial: sepse, dirofilariose, neoplasias, trauma, choque,


aterosclerose e arteriosclerose;

-Fluxo Sanguneo Anormal: obstruo vascular, cardiopatia, endocardite,


choque, ICC, decbito prolongado e outros;

-Maior Coagulabilidade: doena glomerular, hiperadrenocorticismo,


anemia hemoltica imunomediada, pancreatite, neoplasias, CID e cardiopatia.

-Sinais Clnicos:

-Angstia respiratria (dispnia);

-Dor torcica;

-Tosse;

-Pulso jugular positivo;

23
www.veterinariandocs.com.br
-Diagnstico:

-Anamnese e Histria Clnica;

-Exame Fsico;

-Exames Complementares:

-Hemogasometria: verifica-se hipxia e hipercapnia;

-Angiografia contrastada: verificar interrupo de fluxo;

-Cintilografia de perfuso;

-Ecocardiografia: verificar hipertenso;

-Tratamento:

-Terapia com oxignio;

-Terapia anticoagulante: heparina e cido acetil-saliclico;


Pouca utilizao
-Terapia de dissoluo: estreptoquinase

20-Hipertenso Pulmonar:
-Definio: aumento da presso arterial pulmonar acima de 25mmHg;

-Tipos:

-Pr-Capilar: causada por doenas pulmonares;

-Ps-Capilar: causada por ICC esquerda;

-Diagnstico:

-Anamnese e Histria Clnica;

-Exame Fsico;

-Exames Complementares:

-Ecocardiografia: verifica-se dilatao atrial e ventricular direita,


hipertrofia ventricular direita, dilatao da artria pulmonar e hipertrofia do septo
interventricular, alm disso pode-se verificar dimenses do ventrculo esquerdo menores
e a frao de encurtamento diminuda

-Cateterizao cardaca;

-Tratamento:

-Eliminar causa primria;

24
www.veterinariandocs.com.br
-Inibidores da Fosfodiesterase:

Sildenafil: 1mg/kg -
VO

21-Hrnia Diafragmtica
-Tipos:

-Pleuroperitoneal: invaginao para dentro da cavidade torcica;

-Pleuropericrdica: invaginao para dentro do saco pericrdico;

-Sinais Clnicos:

-Agudo: sinais de choque (taquicardia, taquisfigmia, aumento do TPC e


mucosas plidas), fraturas, pneumopatia restritiva (dispnia);

-Crnico: sinais respiratrios e gastrointestinais (Ex.: vmito);

-Diagnstico:

-Anamnese e Histria Clnica (a hrnia no precisa ser formada


necessariamente logo a ps o trauma);

-Exame Fsico;

-Exames Complementares:

-Radiografia: verifica-se perda do contorno normal do diafragma,


presena de opacidades gasosas na caixa torcica (alas intestinais), obscurecimento da
silhueta cardaca e efuso pleural secundria (aumento da presso hidrosttica);

*Pode ser feita radiografia contrastada com sulfato de brio;

-Ultrassonografia: pode ser til para verificao de estruturas


abdominais no trax;

-Tratamento:

-Cirrgico;

22-Efuso Pleural:
-Causas:

-Aumento da permeabilidade vascular (vasculite);

-Comprometimento da drenagem linftica;

25
www.veterinariandocs.com.br
-Aumento da presso hidrosttica;

-Diminuio da presso onctica;

-Sinais Clnicos:

-Dispnia (pneumopatia restritiva);

-Taquipnia;

-Tosse;

-Anorexia;

-Febre;

-Apatia;

-Mucosas plidas;

-Desidratao;

-Diagnstico:

-Anamnese e Histria Clnica;

-Exame Fsico;

-Exames Complementares:

-Radiografia: verifica-se obscurecimento da silhueta cardaca,


opacidade homognea (semelhante a tecido mole), visualizao de fissuras interlobares,
deslocamento de traquia.

*Deve-se repetir a radiografia aps drenagem.

-Ultrassonografia: geralmente para guia para toracocentese;

-Toracocentese: anlise citolgica e bioqumica (verificar tipos de


exsudato) do lquido e cultura;

-Caractersticas dos Lquidos:

-Transudato Puro:

-Claro e transparente;

-Protena abaixo de 2,5g/dL

-Presena de clulas mesoteliais e macrfagos;

-CCNT abaixo de 1.500/ml (Contagem de Clulas Nucleadas Totais);

26
www.veterinariandocs.com.br
-Doenas associadas: hipoalbuminemia (insuficincia renal, parasitoses,
insuficincia heptica e doena intestinal inflamatria enteropatia com perda
protica);

-Transudato Modificado:

-Enevoado a turvo ou serosanguinolento;

-Protena entre 2,3 e 3,0g/dL;

-CCNT: entre 1.000 e 7.000/ml

-Presena de clulas mesoteliais, macrfagos, eosinfilos e linfcitos;

-Doenas associadas: aumento da presso hidrosttica (ICC direita,


pericardiopatias, neoplasias compresso da vasculatura e processo inflamatrio);

*ICC esquerda: causa edema pulmonar;

**Com inflamao as clulas epiteliais ficam reativas e so semelhantes clulas neoplsicas;

-Exsudato:

-Opaco;

-Protena acima de 3,0g/dL;

-CCNT: acima de 5.000/ml

-Pode ser sptico ou assptico;

-Doenas associadas: aumento da permeabilidade vascular (Ex. assptico: PIF,


neoplasias e toro de lobo pulmonar e spticos: ferida penetrante, extenso de
pneumonias e espontneo)

-Quilo:

-Opaco;

-Protena varivel;

-CCNT: acima de 10.000/ml

-Triglicerdeos: acima da concentrao srica (caracterstico);

-Doenas associadas: traumas, neoplasias (leucemia felina), cardiomiopatias,


dirofilariose, ICC direita, hrnia diafragmtica e idioptica;

-Hemotrax:

-Causas: trauma, distrbios de coagulao, neoplasias, toro de lobo pulmonar


e intoxicao (Ex.: dicumarnicos);

27
www.veterinariandocs.com.br
*Diferenciar de hemorragia pulmonar: hemorragia pulmonar tem-se padro intersticial e
alveolar na radiografia e hemotrax tem-se lquido entre as pleuras;

-Tratamento:

-Toracocentese: drenar os 2 hemitrax;


Geral -Terapia com oxignio;

-Tratamento do fator causal

-Piotrax:

-Antibiticos:

Amoxicilina + Clavulanato de Potssio:


25mg/kg TID - EV

-Colocao de dreno torcico para aspirao e lavagem com


soluo de NaCl 0,9%;

-Tratamento de suporte: terapia com fludos e nutrio;


Especfico
-Quilotrax:

-Toracocentese intermitente (avaliar necessidade e freqncia);

-Dieta pobre em gordura;

-Vitamina:

Rutina (Vitamina P): 50 a


100mg/kg TID

-Cirrgico (ligadura de ducto);

23-Pneumotrax
-Causas: geralmente por trauma;

-Tipos:

-Aberto: comunicao com parede torcica;

-Fechado: ruptura do parnquima pulmonar;

-Sinais Clnicos:

-Dispnia aguda (padro respiratrio restritivo);

-Outras evidncias de traumatismo;

28
www.veterinariandocs.com.br
-Cianose;

-Diagnstico:

-Anamnese e Histria Clnica;

-Exame Fsico;

-Exames Complementares:

-Radiografia: verifica-se pulmes colapsados, elevao do


corao em relao ao esterno e borda pulmonares visveis;

-Tratamento:

-Toracocentese;

-Terapia com oxignio;

-Analgsicos:

Tramadol: 4 a 6mg/kg TID VO, IM ou


EV

Dipirona: 25mg/kg TID VO, IM ou EV

Metadona: 0,5mg/kg TID/QID VO, IM


-Antiinflamatrio:
Meloxican: 0,1mg/kg
VO, EV

-Interveno cirrgica;

24-Doenas do Mediastino:
-Sinais Clnicos:

-Disfagia;

-Regurgitao;

-Dispnia;

-Tosse;

-Sndrome de Horner;

-Sndrome da Veia Cava (compresso da veia cava cranial resultando em


edema de cabea);

-Diagnstico:

29
www.veterinariandocs.com.br
-Anamnese e Histria Clnica;

-Exame Fsico;

-Exames Complementares:

-Radiografia;

-Ultrassonografia;

24.1-Pneumomediastino:
-Definio: presena de ar no espao mediastnico;

-Causas: ruptura de traquia, brnquios e alvolos;

-Sinais Clnicos:

-Enfisema subcutneo;

-Tratamento:

-Tratamento da causa primria (ruptura);

24.2-Massas Mediastnicas:
-Neoplasias: linfoma mediastnico e timoma;

-No Neoplasias: abscessos, granulomas e hematomas;

-Sinais Clnicos:

-Distrio respiratria;

-Tosse;

-Regurgitao (por compresso esofgica);

-Edema de fase (sndrome da veia cava);

-Diagnstico:

-Anamnese e Histria Clnica;

-Exame Fsico;

-Exames Complementares:

-Radiografia: verifica-se deslocamento de estruturas,


efuso pleural e opacidade de tecidos moles;

-Ultrassonografia;

30
www.veterinariandocs.com.br
-PAAS: para citologia;

-Tratamento:

-Linfoma: quimioterapia;

-Timoma: cirrgico;

-Hematoma tmico: transfuso, cirurgia e vitamina K;

25-Edema Pulmonar:
-Causas:

-Hipoalbuminemia;

-Cardiognico (ICC esquerda);

-Hiperhidratao;

-Aumento da permeabilidade vascular;

-Neurognico;

-Sinais Clnicos:

-Taquipnia;

-Dispnia;

-Tosse;

-Crepitaes;

-Espuma sanguinolenta na boca;

-Diagnstico:

-Anamnese e Histria Clnica;

-Exame Fsico;

-Exames Complementares:

-Radiografia: verifica-se padro intersticial e alveolar;

-Tratamento:

-Terapia com oxignio;

-Sedao:

Morfina:
0,1mg/kg

31
www.veterinariandocs.com.br
-Diurtico:
Furosemida: 4 a
8mg/kg EV
-Broncodilatadores:

Aminofilina: 10mg/kg
TID

32
www.veterinariandocs.com.br
Referncias Bibliogrficas

NELSON R.W., COUTO C.G. Medicina Interna de Pequenos Animais. 4ed. So


Paulo: Elsevier, 2010.

BICHARD, S. J., SHERDING R.G. Clnica de Pequenos Animais. 1ed. So Paulo:


Roca, 1998.

ETTINGER S. J. Tratado de Medicina Interna Veterinria. 3 ed. So Paulo: Manole,


1992.

MARK P. G. Manual Saunders: Teraputico Veterinrio. 2. Ed. So Paulo: Editora


MedVet, 2009.

33
www.veterinariandocs.com.br

S-ar putea să vă placă și