ISSN: 78-605-82968-6-2

Sempozyum Onursal Bakan

Alanya Alaaddin Keykubat niversitesi Rektr
Prof. Dr. Ahmet Pnarba
Sempozyum Dzenleme Kurulu Bakan

Do. Dr. Mehmet Ak

Sergi
Sempozyum Dzenleme Kurulu
Kratrler

Prof. Dr. Hseyin Elmas

Do. Dr. zcan Bayrak Yrd. Do. Dr. Tahir elikba
Do. Dr. Serdar Yavuz
Sergi Jri Kurulu
Yrd. Do. Dr. Ercment Okutmu
Yrd. Do. Dr. Yavuz Uysal
Prof. Dr. Ariz Eziz
Yrd. Do. Dr. Nacide Uysal
Prof. Dr. Cemile Hesenzade
Yrd.Do.Dr.Duygu Koak
Do. Dr. Meliha Ylmaz
Ar. Gr. Ata Kahveci
Do. Dr. Cevat Atalay
Ar. Gr. Esra Bayrak
Assoc. Dr. Usame Abdulrahman
Ar. Gr. Hatice Handan ztemiz
Yrd. Do. Dr. Ali Dzgn
Okt. Serdar Bulut
Yrd. Do. Dr. Mehmet Sa
Uzm. Hakan Orhan
Yrd. Do. Dr. Gken ahmaran Can
Uzm. Muhammet z
Uzman Blent Polat

Bilim Kurulu

Prof. Dr. Abdulkadir Bahariek

Prof. Dr. Adnan elik
Prof. Dr. Ahmet Aksn
Prof. Dr. Ahmet Buran
Prof. Dr. Ahmet Yatkn
Prof. Dr. Aleksandra Vranes
Prof. Dr. Ali Ylmaz Gndz
Prof. Dr. Bahir Seluk
Prof. Dr. Bahri Ata
Prof. Dr. Belkacem Boumahdi
Prof. Dr. Candalene J. McCombs
Prof. Dr. Cemal Avc
Prof. Dr. Choi Han - Woo

2
 Prof. Dr. Cihan Ikhan
Prof. Dr. Daoud Djefafla
Prof. Dr. Elena Oganova
Prof. Dr. Elif Yksel Oktay
Prof. Dr. Enver akar
Prof. Dr. Enver Tre
Prof. Dr. Ercan Alkaya
Prof. Dr. Erol Asiltrk
Prof. Dr. Flera Sayfulina
Prof. Dr. Gyasettin Arslan
Prof. Dr. Gwendolyn Alexander
Prof. Dr. H. Birsen Hekimoglu-rs
Prof. Dr. Hacer Tor
Prof. Dr. Hasan Tahsin Fendolu
Prof. Dr. Hocine Boukara
Prof. Dr. I. Glsel Sev
Prof. Dr. brahim Kavaz
Prof. Dr. lhan Gen
Prof. Dr. smail Bakan
Prof. Dr. smail Beki
Prof.Dr. Lubov Kopanitsya Kiev
Prof. Dr. Joachim Klose
Prof. Dr. Kathleen Malu
Prof. Dr. Kazuyuki Nagai
Prof. Dr. Khalil Awda
Prof. Dr. Kim Hyo Joung
Prof. Dr. Liptai Kalman
Prof. Dr. Ljiljana Markovi
Prof. Dr. M. Ali Krman
Prof. Dr. Mehmet Arslan
Prof. Dr. Mehmet Dursun Erdem
Prof. Dr. Mehmet Nuri Gmleksiz
Prof. Dr. Mohammed Hardan Ali
Prof. Dr. Moheddin Bananeh
Prof. Dr. Mukadder Boydak Ozan
Prof. Dr. Mukadder Erkan
Prof. Dr. Mustafa Arslan
Prof. Dr. Mustafa Bulat
Prof. Dr. Mustafa evik
Prof. Dr. Mustafa Talyan
Prof. Dr. Nabeel Madallah Hamad Al-Obaidi

3
 Prof. Dr. Nadir lhan
Prof. Dr. Nassra Hedjerass
Prof. Dr. Nuri Gmleksiz
Prof. Dr. Orhan oban
Prof. Dr. mer Osman Umar
Prof.Dr.Olena Ivanovska
Prof. Dr. Recep Dikici
Prof. Dr. Roberto Veraldi
Prof. Dr. Sadettin Tombul
Prof. Dr. Sedat Cereci
Prof. Dr. Sevil Mehdiyeva
Prof. Dr. Tahir Balc
Prof. Dr. Tark zcan
Prof. Dr. Tetsuya Sato
Prof. Dr. Woo Chan Duck
Do. Dr. Ahmet Akkaya
Do. Dr. Ahmet Kara
Do. Dr. Altan Doan
Do. Dr. Besir Mustafayev
Do. Dr. Beyhan Kanter
Do. Dr. Gadir Bayraml
Do. Dr. Blent C. Tanrtanr
Do. Dr. Blent Krmz
Do. Dr. Burin Cevdet etinsz
Do. Dr. Cemal yem
Do. Dr. idem Kan
Do. Dr. Dndar Alikl
Do. Dr. Elmas Sahin
Do. Dr. Emin elebi
Do.Dr.Erdal Arl
Do.Dr.Elmira Memmedova Keke
Do. Dr. Fadime Suata Alpaslan
Do. Dr. Fatih Arslan
Do. Dr. Fatih Kanter
Do. Dr. Fatih Mehmet cal
Do. Dr. Fatih zek
Do. Dr. Ferit zci
Do. Dr. Funda Kzler Emer
Do. Dr. Gulnara Kanbarova
Do. Dr. Gldane Araz Ay
Do.Dr. Lbv impoe

4
 Do. Dr. Halil Tokcan
Do. Dr. Hasan Gner Berkant
Do. Dr. Hseyin Kksal
Do. Dr. brahim Itan
Do.Dr.rina Pokrovskaya
Do.Dr. hsan Erdem Sofrac
Do. Dr. Kemal Erol
Do. Dr. Krat elik
Do. Dr. Mary Beth Schaefer
Do. Dr. Muhammet Fatih Alkay
Do. Dr. Muhittin Kapanahin
Do. Dr. Mustafa Karabulut
Do. Dr. Mustafa enel
Do. Dr. Mutlu Deveci
Do. Dr. Nazile Abdullazade
Do. Dr. Nazmi zerol
Do. Dr. Nesrin Deliktal
Do. Dr. Nevin zdemir
Do. Dr. Nurullah Ulutas
Do. Dr. Onur Kksal
Do. Dr. zcan Bayrak
Do. Dr. zlem Demirel
Do. Dr. Sare engl
Do. Dr. Saffet Kartopu
Do. Dr. Sebahattin Deveciolu
Do. Dr. Seil Fettahlolu
Do. Dr. Seluk Bal
Do.Dr. Selahattin Kaymak
Do. Dr. Sibel Cengiz
Do. Dr. Sibel Kl
Do. Dr. afak Kaypak
Do. Dr. Kader Srmeli
Do. Dr. Tksel Ggebakan
Do. Dr. Turan Akkoyun
Do. Dr. Trkan Erdoan
Do.Dr. Tudora Arnaut
Do. Dr. mran Trkylmaz
Do. Dr. nal Takn
Do. Dr. Yegane alayan
Do. Dr. Ylmaz Karadeniz
Do. Dr. Yusuf ahin

5
 Do. Dr. Ycel ksz
Do. Dr. Zeki Cokuner
Yrd.Do.Dr.Adnan Altun
Yrd. Do. Dr. Ahmet Faruk Gler
Yrd. Do. Dr. Ahmet Turan Sinan
Yrd. Do. Dr. Bahar cal Apaydn
Yrd. Do. Dr. Bekir Kayaba
Yrd. Do. Dr. Beyzade Nadir etin
Yrd. Do. Dr. Ebru Onurluba
Yrd. Do. Dr. Duygu Koak
Yrd. Do. Dr. Fadime Tosik Din
Yrd. Do. Dr. Mehmet Grlek
Yrd. Do. Dr. Mehmet Yaln Ylmaz
Yrd. Do. Dr. Hakan Yalap
Yrd. Do. Dr. Hsamettin Karata
Yrd. Do. Dr. zzet Taar
Yrd. Do. Dr. Fahri Kl
Yrd. Do. Dr. Krat Yusuf Ayta
Yrd. Do. Dr. Mesut Gn
Ydr. Do. Dr. Mustafa Ura
Yrd. Do. Dr. mer Okan Fettahlolu
Yrd. Do. Dr. mer Turul Kara
Yrd. Do. Dr. Sezgin Demir
Yrd. Do. Dr. Sibel st Erdem
Yrd. Do. Dr. Suat apuk
Yrd. Do. Dr. Taner Naml
Yrd. Do. Dr. Tahir elikba
Yrd. Do. Dr. Tark Yazar
Yrd. Do. Dr. Trkan Askerova

6
 Aday retmenlerin Adaylk Srecindeki Mesleki Uygulamalara likin Grleri

Abdulkadir Salam - Ar. Gr. Numan Saylk - Ahmet Saylk

Eitim sistemi ierisinde en nemli ileve sahip unsur kukusuz retmendir. Eitim programlarn uygulayan,
retimsel sreci yneten, eitimsel amalara ulamada en kritik rol stlenen retmenler olmutur. Bu nedenle
retmen yetitirmenin etkililii eitimin niteliksel geliiminde belirleyici rol oynamaktadr. retmen yetitirmede
nem tayan bu aamalardan kritik bir dnem olarak ifade edilebilecek adaylk dnemi retmen adayn meslee
hazrlamada pratik deeri olan ve uygulama ile en youn ekilde bulutuu bir sreci kapsamaktadr. Trkiyede
aday retmenlerin yetitirilmesinde MEB Aday Memurlarn Yetitirilmesine likin Ynetmelie bal olarak bir
yetitirme program uygulanr. lkemizde 2015-2016 eitim retim yl ikinci dneminden itibaren yeni bir aday
retmenlik sreci balatlmtr. Bu aratrmann amac da, adaylk eitimi uygulanmasnda retmenlere
uygulanan programlardan; aday retmenlerin mesleklerini icralar srasnda verim salayacan dndkleri
programlar ile mesleklerini icralar konusunda herhangi bir verim salamayacan dndkleri programlar ortaya
koymaktr. Aratrmada nitel aratrma metodu kullanlmtr. 2016-2017 eitim retim ylnda Van ilinde greve
balayan 15i erkek, 23 kadn toplam 38 aday retmen alma grubumuzu oluturmaktadr. Aratrmaclar
tarafndan literatr taramas sonucu elde edilen bilgiler nda uzman gr alnarak bir grme formu
hazrlanmtr ve veriler bu grme formu kullanlarak elde edilmitir. Elde edilen veriler ierik analizi
yntemiyle analiz edilmitir. Aratrmadan elde edilen bulgulara gre; retmenler, adaylk srecinde mesleinde
deneyimli retmenlerin derslerini gzlemlemeleri, okul ii gzlemler ve kendilerine rehberlik etmek zere
danman retmen atamasnn yaplmas programlarnn mesleki hayatlarna olumlu ynde katk saladn
belirtmektedir. retmenlerin mesleki grevlerini icra ederken uygulamadan ziyade szel olarak anlatlan
seminerlerin, ok fazla evrak ve form doldurulmasnn ve deiik kurumlara yaplan ziyaretlerin kendilerine
herhangi bir katk salamadn belirtmektedirler. Ayrca youn ders yknn yannda hafta ii ve hafta sonu ders
d adaylk etkinliklerinin sklndan yakndklar ve rencilerine daha fazla zaman ayrmak istediklerini
vurgulamaktadrlar. Bu sonular nda; aday retmenlerin deneyimli retmenlerden daha fazla yararlanmasna
olanak salanmas, evrak-form ilerinin azaltlmas ve alannda daha yetkin kiilerin uygulamal seminerler vermesi
adaylk srecindeki retmenlere daha fazla katk salayaca sylenebilir.
Anahtar Kelimeler: Aday retmen, Adaylk Sreci

7
 Bir Kltrel Miras gesi Olarak Ayasofya'nn Cami Kimliiyle Sosyal Bilgiler Dersinde Kullanlmas

Abdulkerim Dikta

Sosyal Bilgiler dersi birden fazla amaca hizmet etmektedir (Deveci, 2009: 2). Kiiyi demokratik deerlerle
donatarak tarihine, kltrne, milletine ve devletine kar sorumluluklarn bilen ve bunlar hayatna tatbik eden
zgr bir birey olarak yetitirmeyi hedeflemektedir. Bununla birlikte Sosyal Bilgiler dersinin amalarndan biri
kltr aktarmn salamaktr (Akku, Kk ve rten, 2013: 76). Milli kltr gelerinin gelecek nesillere
kazandrlmas, toplumun devam ve sreklilii asndan hayati neme sahiptir. Bunu yaparken yerli ve milli
unsurlarn eitim - retim srecinde n plana karlmas gerekmektedir (onolu, 2014: 152). Anadolu
corafyasna ve Trk toplumuna ml olmu her trl grsel, iitsel, mimari, sosyal, felsefi, bilimsel, folklorik, tarih
ve dinsel ge, milli kltr unsuru olarak nitelendirilebilir (Kafesolu, 1998: 16). Camiler de mimari zellikleri ve
tadklar misyon mnasebetiyle milli kltrmzde nemli bir yer igal eder. Tarih, turistik ve manevi deerleri
bnyesinde barndran camilerin, zellikleriyle birlikte gelecek kuaklara tantlmas kltr aktarm olarak
deerlendirilmelidir. Anadolu corafyas, camiler konusunda sknt yaamayacak kadar zengin bir alt yapya
sahiptir ve bu konudaki en zengin ilimiz de hi phesiz ki stanbul'dur. zerinde ina edilmi onlarca tarihi deeri
barndran stanbul, camileriyle adeta tekvcut olmutur. yle ki ehrin sileti camilerin varl ile ekillenmitir. Bu
camilerin her biri ayr bir kymet tasa da, Ayasofya dierlerine gre ayrcalkl bir konumdadr. nk Ayasofya
byk fethin en byk sembol ve en deerli mirasdr. 532-537 (Erdoan, 2012: 3) yllar arasnda Bizans
mparatoru I. Jstinyen (Eyice, 1984: 6) tarafndan ina ettirilen Ayasofya ya da orijinal adyla Hagia Sophia,
stanbul'un 1453 Mays'ndaki fethinden nce 916 yl boyunca bir Ortodoks katedrali olarak hizmet vermekte iken,
fetihten sonra byk bir islam sembol olarak 477 yl cami niteliiyile varln srdrm ve ardndan da 1935
ylnda mzeye evrilerek ibadethane olma vasfn kaybetmitir. Hali hazrda 82 yldr mze olarak hizmete devam
eden Ayasofya, bnyesinde 1480 yllk bir tarihi barndrmaktadr. Bizans dnemi katedrali Ayasofya ile kltrel bir
bamz bulunmasa da, Osmanl dnemi camisi Ayasofya'nn milli ve manevi kltrmzde yeri byktr. Bu
sebeple gelecek nesillere O'nun tam olduu sembolik anlam, O'na sahip olmann avantajlarn ve
dezavantajlarn, mimari zelliklerini ve itimai hayattaki yerini doru bir ekilde retmek gerekmektedir. Formal
eitim - retim srecinde Ayasofya'nn derinlemesine yer almasnn bu husustaki ihtayac karlayaca
dnlmektedir. Bu almann temel amac da, Sosyal Bilgiler dersinde kltr aktarm salamak iin iyi bir done
olan Ayasofya'nn cami kimliinin nemini vurgulamaktr.
Anahtar Kelimeler: Sosyal Bilgiler, Kltrel Miras, Kltr Aktarm, Ayasofya

8
 Uakta Yaayan Roman rencilerin Eitim Srecinden Beklentileri

Abdulkerim Dikta - Yrd.Do.Dr. Ali alar Deniz - Merve Balcolu

Eitim, Roman ocuklarn ve ailelerinin sosyal katlmlar ve iyi olu dzeyleri zerinde merkezi bir role sahiptir.
nk Romanlar, uan bile dier etnik gruplara nazaran pazarlanabilir rekabet nitelikleri nispeten az insan
topluluklar olarak grlmektedir. Roman ocuklarn eitim retim srecinden beklentilerini tespit etmek amacyla
uygulamaya koyduumuz bu alma, meseleyi rencilerin penceresinden grebilme imkn salamtr. Roman
ocuklar arasnda yaygn olarak gzlemlenen eitim problemleri; okulu terk orannn yksek olmas, ok sk
devamszlk vakasnn yaanmas ve okuma-yazmay skmede zorluk ekmeleridir. Ayrca Roman topluluklarnn
eitime gereken deeri vermedikleri ve ocuun okullu olmasnn Roman toplumlarnda art bir deer ifade etmedii
de ne srlen iddialar olarak almalara yansmtr. Bunlarn dnda Romanlarn eitimden kopu sebeplerinin
banda maddi yetersizlik gelmektedir. Ailenin maddi yetersizlikleri sebebiyle Roman ocuklar erken yalarda
okuldan ayrlp almak zorunda kalmaktadrlar. Okul harl bulamamak, okul masraflarn karlayamamak, okul
kyafetlerinin getirdii maddi klfet ve krtasiye giderleri gibi balca eitim masraflar, Roman ocuklarn okuldan
ayrlmasnda etkilidir. Roman ocuklar eitim retim ortamlarndan uzaklatran bir dier sebep ise okulda
dlanmann yaanmasdr. Dier renciler tarafndan dlanmaya maruz kalan Roman ocuklar okuldan soumakta
ve eitim iin gnlsz duruma gelmektedirler. Btn bu problemlerin arasnda Uakl Roman ocuklarn eitim
srecinden beklentilerini ortaya koymak amacyla yrtlen bu alma, nitel bir zellik tamaktadr.
Anahtar Kelimeler: Romanlar, Eitim, Beklenti

9
 retmenlerin Okul Kltr Alglar le Motivasyonlar Arasndaki likinin ncelemesi

Abdullah evik - Yrd.Do.Dr. Akif Kse

almann amac retmenlerin okul kltr alglar ile motivasyon dzeyleri arasndaki ilikinin
incelenmesidir. Aratrma nicel ve ilikisel tarama modelinde bir almadr. Aratrmann rneklemi 2016-2017
yllar arasnda Kahramanmara merkezinde grev yapan 313 retmenden olumaktadr. Aratrmada ahin (2011)
tarafndan gelitirilen "Okul Kltr lei" kullanlmtr. lek 37 madde ve be boyuttan olumaktadr. lein
alt boyutlar okul liderlii, meslektalk-kiisel destek, retmen ibirlii, gelime kltr, retim kltrdr.
lek gelitirme almasnda lein gvenirlik dzeyi .95 bulunmu, bu almada da gvenirlik dzeyi .95
olarak bulunmutur. retmenlerin motivasyon dzeylerini belirlemek iin Gagne (2010) tarafndan gelitirilen
motivasyon lei kullanlmtr. lek 12 madde ve isel motivasyon, zdelemi dzenleme, ie yanstlm
dzenleme ve dsal dzenleme olmak zere 4 boyuttan olumaktadr. lek gelitirme almasnda lein
gvenirlik dzeyi .79 olarak bulmutur. Yaplan aratrmada ise motivasyon leinin gvenirlik dzeyi ".88"
olduu tespit edilmitir. Verilerin zmlenmesinde aritmetik ortalama, standart sapma, t testi, Anova, Pearson
korelasyon ve Linear regresyon analizleri kullanlmtr. Aratrma sonucunda okul kltr ile motivasyon
deikenleri arasnda pozitif ynde anlaml bir ilikinin olduu ortaya kmtr. Bunun yannda retmenlerin okul
kltrne ynelik alglarnn branlarna gre anlaml bir dzeyde farkllat ortaya kmtr. Okul ncesi eitimi
retmenleri bran retmenlerine gre okul kltrn daha olumlu alglamlardr. Bran deikeni dndaki
demografik deikenlere gre retmenlerin okul kltr alglar ve motivasyon dzeylerinin farkllamad
grlmtr. retmenlerin motivasyon dzeylerinin yaklak %26'snn okul kltr tarafndan yordand
grlmtr.
Anahtar Kelimeler: retmen, Motivasyon, Okul Kltr

10
 Ortaokul rencilerinin ngilizce Dersine Ynelik Alglarnn Resim izme Tekniiyle Aratrlmas

Yrd.Do.Dr. Abdullah Cokun - Ar.Gr. Hakan Tahiri Mutlu

Bu almann amac bir devlet ortaokulunun farkl snflarndaki 132 rencinin ngilizce dersine ynelik
alglarn aa karmaktr. Veri toplama arac olarak resim izme teknii kullanlmtr. rencilerden bo bir
kda ngilizce dersini yansttn dndkleri bir resim izmeleri ve izdikleri resimleri bir cmle ile kdn
arkasna yazmalar istenmitir. erik analizi yntemiyle analiz edilen verilere gre, renciler ounlukla ngilizce
dersini dil bilgisi ve kelime renilen bir ders olarak alglamlardr. Az sayda renci ise ngilizce dersinde farkl
kltrlerin ve bak alarnn renildiini resmetmilerdir. Sekizinci snf rencilerinin izimlerinde ise ngilizce
dersi ounlukla TEOG snavna hazrlk yaplan ve oktan semeli sorularn yapld bir ders olarak
dnlmektedir. Bu sonular dorultusunda ortaokul ngilizce dersi mfredatyla ilgili baz nerilerde
bulunulmutur.
Anahtar Kelimeler: Resim izme Teknii, ngilizce Dersi Algs

11
 Madde Arlklandrmasnn Testin Yap Geerliine Etkisi

Aratrmac Abdullah Faruk Kl - Nuri Doan

Bu almann amac madde arlklandrmasnn testin yap geerliine etkisinin incelenmesidir. Bu amala
2014 ylnda uygulanan Temel Eitimden Ortaretime Gei (TEOG) snav Trke testinin verileri kullanlmtr.
Veri seti (9773) ncelikle rassal olarak 250, 500, 1000, 2500 ve 5000 olacak ekilde blnmtr. Arlklandrma
srecinde, her bireyin cevap rnts iin eer bireyin ortalamas ile maddenin glk indeksi toplam 1 ve
zerindeyse bireyin cevabna madde gvenirlii eklenmitir. Aratrma sonucunda kullanlan arlklandrma
ynteminin farkl rneklem byklkleri iin 1-0 eklinde puanlanan testlerde ve 5li Likert tipindeki maddelerden
oluan leklerde yap geerliini artrc bir etki yapt gzlenmitir. Yrtlen simlasyon almas sonucunda 1-
0 eklinde puanlanan tek boyutlu bir testin yap geerliini artrc bir etki yapt da gzlenmitir. Aklanan
varyans oran en az %5,05 en fazla %6,1 orannda artmtr. 5li Likert tipi lekte ise aklanan varyans oran
%4,19, simlasyon almasnda %9,1 orannda art gstermitir. Elde edilen sonulara gre, yap geerliini
iyiletirmek (gelitirmek) amacyla madde arlklandrmada bu aratrmada kullanlan yntemin kullanlmas
nerilebilir.
Anahtar Kelimeler: Madde Arlklandrma, Yap Geerlii, Testin Geerlii

12
Trkiyede 4. Nesil Sava Konseptinin Terr Olaylar zerinden Yansmalarnn Medya Organlar zerinde
Deerlendirmesi

Dr. Abdullah engnl

Dnyada son yllarda grlen ve zellikle blgesel nitelikli atma ortamlar gn getike geni bir etki alan
yakalamaktadr. Bu balamda yaplan bilimsel deerlendirmelerin eliinde lkemizde yansmalarnn da olup-
olmad analiz edilmelidir. Bu alma ile birlikte 1989 ylnda William S. Lind tarafndan ilk kez ortaya atlan 4.
Nesil sava konsepti erevesinde Trkiyenin terr olaylar karsnda medya organlarnn durumunun topluma
haber sunu biimleri genel olarak deerlendirilecektir. almann yntemi ise en ok takip edilen yazl, grsel ve
internet medya organlarnn ilk 5 tanesinin olaylar sunu biimlerinin karlatrmas olarak belirlenmitir. Benzer
yntemin 2009 ylnda Cambridge niversitesi tarafndan kabul edilir lekte bulunmas da referans noktasdr.
almann sonucunda medya unsurlarnn bahsedilen konsepte haber sunumlar, toplumun terr olaylarn takip
ederken hangi iletiim teknikleri ile karlatn gstermeyi amalamaktadr.
Anahtar Kelimeler: 4. Nesil Sava, Terr, Medya

13
 Ali ir Nevaiyi Nasl retmeliyiz?

Do.Dr. Abdumurad Tilavov

Padiah ve air Hseyin Baykara Ali iir Nevaiyi tanmlarken yle demektedir: Mir Ali iir... Trk dilinin l
cesedine Mesih enfas (nefesi) ile ruh kiyrd (giydirdi).... nl Trk bilim adam Agah Srr Levent ise airin
kendine zg ynne dikkatmz ekmektedir: Nevai hayatn millete vakfeden, mrn hayr, hizmet, halka
faydal olmak iin geirmi, okumay, yazmay, frsat bulduka dostlar ve sevenleriyle sohbet etmeyi byk bir
zevk bilen; kamil insan olarak yaam bir zattr. nsanl ve insanlara kar sevgisi te onu ykselten en byk
vasflardan birisidir. Nevai marurdur, ancak gururnu tevaz ile birletirmitir Trk dilinin caribesini tm dnyaya
gsteren, kiilii, hayrseverliiyle rnek olan, bunun yansra iirleriyle bata Fuzuli, Muhi, Kemalpaazade, Ahmet
Paa, lvi olmak zere birok Osmanl airlerini etkileyen, Trke Tezkirelerde ad saygyla sk sk anlan bu zatn
mhteem manevi hazinesinden gen nesli daha ok yararlandrmak iin neler yaplmal? Orta okul, lise ve yksek
okul rencilerine Ali iir Nevai hayat ve icadn retirken nelere dikkat edilmeli, nasl bir eitim slb
gdlmelidir? Konumada bu konu imkan dahilinde, somut rneklerle aydnlatlacaktr, edebiyat retmenlerine
baz nerilerde bulunulacaktr. rnein, Ali iir Nevai gazelleri ve gazellerine yazlan tahmisler (muhammaslar)
savt diye adlandrlan kendine zg ahenkle (mzk aletleri katlmakszn) okunmaldr. Konuma sonunda
Nevainin melul radifli gazeline yazlan bir gzide muhammas savt uslyle okunacaktr.
Anahtar Kelimeler: Ali ir Nevai, Agah Srr Levent, Adap, neri, Trk Dili, Tasavvuf, Umut, Vatan

14
 Yabanc Dil Olarak Trke retiminde Akademik Dil retimi Sorunu zerine

Yrd.Do.Dr. Bekir Kayaba - Do.Dr. Ahmet Akkaya

Gerek Trkiyenin ekonomik performans gerekse blgedeki zc gelimeler sonucu aldmz snmaclarla
Trkiyedeki niversitelerde yabanc renci says yz bine dayand. Bu durum, lke ierisindeki Trke bilmeyen
nfusun artmasna neden oldu. Gmenlerin byk ounluunun okul andaki genlerden olumasndan dolay
ilkokuldan niversiteye geni yelpazede Trk eitim sistemi bir meydan okumayla kar karya kalmtr. Dersler
yabanc renciler daha iyi uyum salasn diye basite indirgenip temel dzey Trkeyle mi anlatlmal, yoksa
yabanc rencilerin Trk eitim sisteminin talep ettii akademik dil seviyesine erimesi iin bir yol haritas m
takip edilmelidir? Birka bin szc gemeyen Trke retim setlerinde baarl olmu bir yabanc renci on bin
szc aan akademik dille nasl ba edebilir? Bu almada Trkenin akademik dil potansiyeli ve Akademik
Trkenin yabanclara retilmesi sorunu zerine durulacaktr.
Anahtar Kelimeler: Akademik Trke, Yabanc Dil Olarak Trke retimi, niversite, Yabanc renci

15
 Trkiyede Hazrlanan Okuma Alkanl Konulu Lisansst Tezlerin Yntem ve Sonularnn
Deerlendrilmesi

Yrd.Do.Dr. Ahmet Balc - Ar. Gr. Dr Yusuf Uyar

Okuma becerisi basit anlamda kod zme srecinden ok anlama becerisinin gelitirilmesidir. Okuma becerisinin
en nemli davransal gstergelerinden biri ise okuma alkanldr. Bu aratrmann amac, Trkiyede okuma
alkanl konusunda 1981-2016 yllar arasnda hazrlanan lisansst tezlerin; tr, hedef kitle/rneklem, yapld
yl/dnem, yntem ve lme aralar ile sonular asndan snflandrarak deerlendirilmesidir. Aratrma
kapsamnda Yksek retim Kurulunun Ulusal Tez Merkezi kataloglar taranarak toplam 87 lisansst tez
almasna ulalmtr. Katalog taramasnda tez ad ve anahtar kelimeler incelenmi, okuma alkanl kavram
erevesinde tarama gerekletirilmitir. Aratrmada ierik analizi yntemi kullanlm, yaplan tarama sonucunda
belirlenen tezler aratrmaclar tarafndan kodlanarak deerlendirilmitir. Tespit edilen tezlerin % 90,81i yksek
lisans, % 9,19u doktora tezidir. Hazrlanan lisansst tezlerin bir blm dorudan okuma alkanln lmeyi
amalamtr. Tezlerin bir blm ise okuma alkanln deiken olarak kullanarak dier becerileri lmeyi
hedeflemektedir.
Anahtar Kelimeler: Trke Eitimi, Lisansst Tezler, Okuma Alkanl

16
 Trkiyenin Avrupa Birlii Yolunda Yabanc Dil Eitiminde Ki Konumu

Yrd.Do.Dr. Ahmet Kln

Trkiyenin Mustafa Kemal Atatrkn de direktifleriyle muasr medeniyet seviyesine ulalabilmesi iin
Avrupaya yneldiimizden beri, modern Trkiyede yabanc dil devaml nemini koruyarak ve hatta artrarak
yerini almtr. Zamana, ihtiyalara ve gereksinimlere gre bu yabanc dil eitimi bazen Franszca olmu ve dier
bat dilleri onu takip etmi, bazen de ngilizce olmu ve dier bat dilleri onu takip etmi. Gnmzde ise Trkiyede
ngilizce yabanc dil olarak birinci srada yer almakta Almanca ise onu izlemektedir. Avrupa Birlii artlar arasnda
bulunan ikinci yabanc dil eitimi konusunda Trkiyenin kat ettii yol acaba ne kadar ve bunun neresinde? Son 10-
15 ylda Trkiyede yabanc dil eitim yelpazesi de genileyerek artmtr, rnein Milli Eitim mfredatna Arapa,
Farsa, Rusa gibi dillerde yeteri rencinin bu dilleri semesi durumunda bu dillerinde eitimi verilebilmektedir.
Kreselleme anlamnda giderek klen dnyamzda farkl toplumlar arasnda iletiim ok nemli hale gelmitir.
Gnmzde, iletiim ok ynl ve farkl ekillerde gerekleebilmektedir. Yabanc dil bilmek baka uluslarla
iletiim kurmada kukusuz nemli bir yere sahiptir. lkelerin, uluslararas ilikilerini, sosyal, siyasal, ekonomik,
eitim ve kltr alanlarda daha ileri gtrmek iin yabanc dil bilen insanlara ihtiyac vardr. Dolaysyla, gnmz
dnyasnda ok dillilik zendirilmektedir. nk lkemizde yabanc dil retiminin amac zaten anadilleri ayn olan
Trklerin kendi aralarnda iletiim kurmalarn salamak deil, Trk vatandalarnn dier lke vatandalar ile
anlamalarn salamak iin ortak bir dili etkin ekilde kullanmalarna hizmet etmek ve bu sayede lkemizin politik,
bilimsel, askeri, ekonomik ve sosyal alanlarda hak ettii ileri dzeye kmasn kolaylatrmaktr. Bu balamda
lkemizin kalknm lkeler arasndaki yerini alabilmesi iin eitim sistemimizin gelimi lkelerin gerisinde
kalmamas gerekir. Bu sunumumda (makalemde) ok geni bir yelpaze olan yabanc dil eitiminin bir alt birimi olan
Trkiyede ikinci yabanc dil eitiminin konumunu, yani birinci yabanc dili baaryla retimini hallettikten sonra
ikinci yabanc dil eitiminin baar ve sonular nasl bir konumda, sorusuna yant vermeye alacam.
Anahtar Kelimeler: Yabanc Dil Eitimi, Avrupa Birlii

17
 Trke Derslerinde Deer Aktarmnda Deyimlerin Kullanm

Do.Dr. Ahmet Zeki Gven

Toplumda birlik, beraberlik ve huzurun oluturulmasnda nemli etkiye sahip olan deer kavram toplumsal
devamlln salanmasnda da byk bir neme sahiptir. Ailede balayan deer aktarm, sonraki srete okulda
daha nitelikli ve sistemli bir halde devam eder. Bu nedenle son yllarda eitim programlarnda deer ve deerlerin
aktarm konusuna yer verilmeye balanmtr. 18. Milli Eitim urasnda Eitimin 2023 Vizyonu kapsamnda da bu
konu ele alnm, okullarda deer aktarmyla ilgili etkinlik ve faaliyetler yaplmas karar alnmtr. Ayrca retim
programlarnda da deer aktarm konusuna deerler eitimi bal altnda yer verilmeye balanmtr. 2015 ylna
kadar yaynlanan Trke retim programlarnda deerler eitimi konusuna ayr bir balk altnda yer
verilmemiken, 2017 ylnda taslak olarak yaynlanan Trke Dersi retim Programnda deerler eitimi ayr bir
balk altnda deerlendirilmi, dostluk, arkadalk, aile birliine nem verme, adalet, vefa, eitlik, zgrlk
(bamszlk), sadakat, merhamet, gven, sayg, sevgi, hogr, sabr, paylama, dayanma, yardmlama, sznde
durma, alkanlk, drstlk, cmertlik, iyilikseverlik, alakgnlllk, misafirperverlik, vicdanl olma, tarihsel
mirasa duyarllk, cesaret, fedakrlk, vatanseverlik, sorumluluk, paylama, i birlii, temizlik, zgven gibi
deerlere yer verilmitir. Bu almann amac Trke derslerinde deer aktarmnda deyimlerin kullanm
durumudur. almada ncelikle Trke derslerinde aktarm nerilen deerler verilmi, ardndan Saraba (2010)
tarafndan iki cilt olarak hazrlanan, Yap Kredi yaynlarndan km rnekleriyle Byk Deyimler Szl
taranarak deerlerin aktarmnda kullanlmas nerilen deyimler belirlenmitir.
Anahtar Kelimeler: Trke Dersi, Deyimler, Deer Aktarm

18
 Trke retmeni Adaylarnn Empatik Eilimlerinin Farkl Deikenler Asndan ncelenmesi

Do.Dr. Ahmet Zeki Gven

Bireyin, kendisini bakasnn yerine koyarak onun hissettiklerini hissetmeye, dndklerini dnmeye
almas olarak adlandrlan empati kavram, etkili ve salkl bir iletiim iin olmazsa olmaz bir unsurdur.
zellikle eitim hayatnda gerek snf iinde gerekse snf dnda empati yardmyla pek ok sorun kolaylkla
zlr. Nitelikli ve salkl bir eitim iin de zellikle retmenlerin rencilerine kar empatik eilimleri byk
nem arz etmektedir. Bu nedenle bu almann amac ortaokul Trke retmen adaylarnn empatik eilimlerinin
belirlenmesidir. Aratrmann rneklemini Trke retmeni adaylar olutururken, rneklemini Akdeniz
niversitesi, Eitim Fakltesi, Sosyal Bilgiler ve Trke Eitimi Blm, Trke Eitimi Anabilim Dal rencileri
oluturmaktadr. almada Dkmen (1988) tarafndan oluturulan Empatik Eitim lei kullanlm, verilerin
analizi SPSS 21.0 programyla yaplmtr.
Anahtar Kelimeler: Empati, Empatik Eilim, Trke retmeni Adaylar

19
 Aday retmen Yetitirme Srecinde Alnan Eitimlerin retmenlik Uygulamalarna Katksna likin
Aday retmen Grlerinin ncelenmesi

Yrd.Do.Dr. Akif Kse

Aratrmann amac aday retmen yetitirme srecinde verilen 16 haftalk snf ii izleme faaliyetleri ve
retmenlik uygulamalar eitimi (staj uygulamas) ile 8 haftalk hizmetii eitimin retmenlikteki uygulamalara
katksna ilikin aday retmen grlerinin incelenmesidir. Bu ama dorultusunda 2016-2017 Eitim retim
ylnda Kahramanmara li merkezinde aday retmen olarak alan ve aday retmen yetitirme srecindeki
toplam 24 haftalk uyum eitimini tamamlam 10 retmen aratrmann alma gurubu olarak belirlenmitir.
Aday retmenlerle grme yaplabilmesi iin l Milli Eitim Mdrlnden gerekli izin alnmtr. Aratrma
verileri yar yaplandrlm grme formundaki sorular araclyla elde edilmitir. Sorular hazrlanrken alan
uzman iki akademisyenin grlerinden faydalanlmtr. Veriler betimsel analiz yntemi ile analiz edilmitir.
Aratrmada adaylk srecinde alnan uyum eitiminin retmenlik uygulamalarna katksnn olduu, zellikle staj
uygulamasnn aday retmenlere snf ynetimi, retim ilke ve yntemleri, lme ve deerlendirme, renci-
retmen ilikileri bata olmak zere retmenlik ile ilgili alanlarda tecrbe kazandrd ve aday retmenlerin
zgvenlerini salad ancak hizmetii eitim iin ayrlan 8 haftann uzun olduu ve bu srenin ksaltlmas
gerektii sonu ortaya kmtr.
Anahtar Kelimeler: Aday retmen, Rehber retmen, Uyum Eitimi, Yetitirme

20
 Mesleki Yksekretim Vastasyla Mahkmlarn yiletirilmesi

r.Gr. Mustafa Konuk - r.Gr. Ali Bilgi - Derya Konuk

Yksekretim Kanununda Meslek Yksekokullar; belirli mesleklere ynelik nitelikli insan gc yetitirmeyi
amalayan ve nlisans derecesi veren bir yksekretim kurumu olarak tanmlanmaktadr. Temel ilevi meslek
eleman yetitirmek olan bu kurumlarn genel kabul gren bu temel ilevinin dnda pek bilinmeyen sra d bir
ilevi daha bulunmaktadr. Bu sra d ilev toplumsal uyumu eksik olan bireylerin psiko-sosyo-ekonomik olarak
iyiletirilmesi anlamna gelen tretman ilevidir. Bu almada da mesleki eitimin bu sra d ilevinin,
mahkmlarn iyiletirilme srecinde nasl bir etkisinin olduu aklanmaya allmtr. Bu ama dorultusunda
eitli sulardan dolay cezaevinde yatmakta olan ve Karamanolu Mehmetbey niversitesi Teknik Bilimler Meslek
Yksekokulu Geleneksel El Sanatlar programnda eitim gren 13 renci-mahkm arasndan, almaya katlmay
kabul eden 6 renci-mahkm alma grubuna dhil edilmitir. alma grubuna dhil edilen 6 birey
yksekretime baladklar ilk gnlerden itibaren snf ortamnda gzlenmi ve daha sonrasnda bu renci-
mahkmlarla yar yaplandrlm grme formu yardm ile mlakatlar gerekletirilmi ve nitel veriler elde
edilmitir. Elde edilen nitel verilerin yorumlanmas sonucu renci-mahkmlarn; El Sanatlar blmn tercih
etmelerindeki faktrlerin neler olduu ve bu srete bireylere kimlerin nasl rehberlik ettii, yksekretim sreci
ile birlikte renci-mahkmlarn sosyal ilikilerinin ne ynde deitii, toplumsal statlerinde ne gibi farkllklarn
olduu, kiiler arasnda ki etki faktrleri ve bu ktlarn tretman srecine nasl etkilerinin olduuna dair bilgiler elde
edilmitir.
Anahtar Kelimeler: Mesleki Yksekretim, Su, Cezaevi, Tretman

21
 Pedagojik Formasyon rencilerinin Eitim Kavramlarna likin Alglar: Metafor almas

Yrd.Do.Dr. Ahmet ahin - Do.Dr. Ali Sabanc

Bu almann amac pedagojik formasyon rencilerinin eitim, okul ve snftan oluan temel eitim kavramlar
ile mdr, mdr yardmcs, retmen, renci ve mfettilerden oluan okulun i paydalar hakkndaki alglarnn
deerlendirilmesidir. Aratrma nitel aratrma yntemlerinden olgubilim almas olarak desenlenmitir. Veri
toplama yntemi olarak mecaz kullanmndan yararlanlmtr. Bu amala alma grubunun kavramlara ilikin
gelitirdikleri metaforlar belirlemek zere oluturulmu yazl bir soru formu kullanlmtr. Soru formunun birinci
blmnde katlmclarn demografik bilgileri sorulmutur. kinci blmde ise pedagojik formasyon kursiyerlerin
verilen kavramlar neye benzettikleri nedenleri ile birlikte istenmitir. Veriler, (metaforik) betimsel analize tabi
tutulmutur. alma grubu 2015-2016/2016-2017 gz ve bahar dnemlerinde Akdeniz niversitesi Eitim
Fakltesinde pedagojik formasyon programna katlan kursiyerlerin arasndan amal rnekleme yntemlerinden
kolay ulalabilir durum rneklemesi ile belirlenmitir. Bu erevede 523 pedagojik formasyon kursiyerinden gelen
soru formu deerlendirmeye alnmtr.
Anahtar Kelimeler: Eitim, Okul, Snf, Okul Yneticisi, retmen, renci, Mfetti

22
 Alanyal Mutasavvf air Kaygusuz Abdaln Trkenin Geliimine Katks

Prof.Dr. Ali Yakc

Dillerin var oluunda, kalclnda ve gelimesinde airlerin, yazarlarn ve dil limlerinin nemli bir yeri ve
katks vardr. Bu katk, Kutadgu Bilig, Divan Lgatit-Trk, Divan- Hikmet gibi eserlerin yazlmasnda grld
zere bir dilin gcnn ne olduunu belirginletirmekle birlikte dillerin, o dili szl ve yazl olarak kullanan insan
ve insan topluluklar tarafndan nemsenmesi, onlarda dil bilincinin oluturulmas, lke ve toplum kalknmasnda
dilin ne derce nemli olduunun vurgulanmas bakmndan dil alimlerince dil teorileri retmek biiminde de
gerekletirildii grlmektedir. Bu duruma Kaygusuz Abdal da ak bir biimde tank olunmaktadr. Kaygusuz
Abdal, Trk insannn anlamad ve kabullenmedii farkl bir dilin devlet tarafndan resmi dil olarak kabul
edilmesiyle Trkenin kaderine terkedildii bir dnemde insanlarda dil bilinci oluturmak amacyla dil teorileri
retilmesinde etkili olmutur. Kutsal dinlerin ortak bir yaklamla ilk insan olarak kabul ettii Hz. demin Trk
dilini bildii ve kullandna dair ileri srd gr bunun belirgin bir gstergesidir. Kaygusuz Abdal, ayrca
yazd iir ve eserlerde dnemin gzel ve anlalr Trkesini kullanarak dncesini destekleyen somut aktarmlar
da bulunmutur. Bylece dneminde hem dil bilincinin oluturulmasnda etkili olmu hem de Trkenin yeni
corafyalarda varln srdrmesine ve aydnlar tarafndan ortaya konan yeni yeni eserlerle gelimesine nemli
lde katk salamtr. Kaygusuz Abdaln bu yaklamn, o dnemde Trkenin eitim ve retimi bakmndan
da atlan nemli bir adm olarak kabul etmek mmkndr. Bu almada, Kaygusuz Abdaln gr, ortaya
koyduu eserlerden hareketle Trkenin var olu mcadelesi ve geliimine katks bakmndan tartlacaktr.
Anahtar Kelimeler: Kaygusuz Abdal, Alanya, Mutasavvf

23
 Kays retiminin Sosyal ve Ekonomik Faydasnn Yannda nsan Sal Asndan nemi

Prof.Dr. Ali Ylmaz Gndz

Trkiye deki kays retiminin % 85ini ve yine ihra edilen kuru kaysnn % 95ini Malatya karlamaktadr.
Ancak yaplan ihracatn hammadde dzeyinde olmas Trkiye ve Malatya ekonomisine arzu edilen geliri
salamamaktadr. Uzmanlara gre kays proteinler, vitaminler, ya ve su gibi zengin besin elerine sahiptir. Blge
ekonomisine dviz girdisi salayan bu rnn retim teknikleri gelitirilerek daha kaliteli rn elde edilmesi,
depolama ve ambalajlama ilerinin en uygun koullarda yaplarak rnlerin dnya pazarlarna kalc ve daha yksek
fiyattan satlmas halinde rnn getirisi katlanarak artacaktr. Kaysnn hem ekonomik getirisi yksek hem de
insan sal asndan yararlar ok fazladr. Bugn dnyada kaysya doymam bir talep vardr. Kaysnn tad ve
zellii asndan, Malatya toprann, suyunun ve havasnn etkisiyle dnyada eine rastlanmaz bir zellik
tamaktadr. 1980 sonrasnda, kays Malatya ekonomisinin en nemli gelir kaynaklarndan biri olmutur. Bunun
yannda insan sal asndan, meyvesinden i ekirdeine varncaya kadar saymakla bitmeyecek saysz faydas
vardr. Bu almada insan salna ok byk yararlarnn yannda ekonomik boyutu da dikkate alnarak kaysnn
nemi ve retiminden pazarlamasna varncaya kadar ok eitli sorunlar ele alnp incelenmeye allacaktr.
Anahtar Kelimeler: Kays retimi, hracat, Sorunlar ve nemi

24
 Kimsesiz ocuklarda Duygu Alglama ve fade Etmeye Ynelik Mdahale Programnn ncelenmesi: Olgu
Sunumu

Yrd.Do.Dr. Anl Grkem

Bu almann amac; yetitirme yurdunda byyen 15 yandaki ocuun sosyal becerilerini gelitirme ve
duygularn ifade etmeye ynelik mdahale programnn incelenmesidir. alma, tek denekli deneysel desen
modelinde yrtlmtr. ocua uygulanan psiko-sosyal ve eitsel mdahale program, yetitirme yurdunda ve
okulda paralel almalarla gereklemi olup, ocua Sosyal Beceri Envanteri uygulanm, aratrmac ve
retmen tarafndan gzlem formu doldurulmutur. Mdahale program uygulamadan, nce Okul Psikolojik
Danmanna ve yetitirme yurdundaki yetkiliye (abla) kullanabilecek yntem ve teknikler hakknda bilgi
verilmitr. Mdahale program 2014 ylndan itibaren balayp, bir yl, her aylk periyotlarla Okul Psikolojik
Danmana ve yetitirme yurdundaki yetkiliye gzlem formlar gnderilerek mdahale program zerinde allm
ve gerekli bilgilendirme toplantlar aratrmac tarafndan gereklemitir. Aratrmac, Okul Psikolojik Danman
ve yetitirme yurdundaki grevli ibirlii ierisinde alp mdahaleleri srdrlmtr. Bir yl sonra yaplan
deerlendirme srecinde bireyin sosyal becerilerinin artt, duygu ifadelerinde ise gelime gzlemlendii ortaya
kmtr.
Anahtar Kelimeler: Sosyal Beceri, Mdahale Program

25
 Reit Galipin Eitim Alanndaki Faaliyetleri

Ydr. Do Dr. Arzu Boy - Dr. Meral Metin Gksu

1892de Rodosta dnyaya gelen Reit Galip, ilk ve orta renimini Rodosta tamamladktan sonra liseyi
zmirde okudu. 1911de balad stanbul Tbbiyeyi 1917de bitirdi. Balkan Savalar ve I.Dnya Savana katlan
ardndan Aydn Milletvekillii yapan Reit Galipin asl hayat mcadelesi eitim zerinedir. Tbbiyede asistan
olarak almaya balayan Reit Galip, retim sisteminin yenilemesi iin Mekteb-i Tbbiye adyla bir bror
yaymlad. Ky halkn her ynden eitmek maksadyla Kycler derneinin kurulmasnda rol ald. 19 Eyll 1932-
13Austos 1933 tarihleri arasnda Mili Eitim Bakanl yapt. Bakanl srasnda nemli faaliyetlerde
bulunmutur. lkokullarda 2013e kadar okutulan Andmzn yazardr. zellikle ky ocuklarnn eitim seviyesini
ykseltmeye uramtr. Bu amala ky yatl pansiyon okullarnn almasna vesile olmutur. Bakanl
dneminde yaplan en nemli faaliyetlerden biri de Darlfnun kaldrlarak stanbul niversitesinin almasdr.
almada Reit Galipin eitim alanndaki faaliyetleri teferruatyla aktarlmtr. Aratrma esnasnda konuyla ilgili
btn kaynaklar taranmtr.
Anahtar Kelimeler: Reit Galip, Eitim, stanbul niversitesi, Ky, And

26
 Ebeveynlerin Okul ncesi ocuklarn Beden Eitimi ve Spor Etkinliklerine Katlmna likin Grleri

r.Gr. Nadire Ferah Yavuz - Do.Dr. Arzu zyrek

Bu almada, okul ncesi ocuklarn beden eitimi ve spor etkinliklerine katlmna ilikin ebeveyn grlerini
belirlemek amalanmtr. alma grubunu, ocuu okul ncesi eitim kurumuna devam eden 20 anne ve 20 baba
olmak zere 40 ebeveyn oluturmutur. Verilerin toplanmasnda yar yaplandrlm grme formu kullanlmtr.
Grmeler not tutularak kaydedilmi ve ierik analizi yaplarak analiz edilmitir. Elde edilen bilgiler, kodlanarak
gruplanm ve temalar halinde ele alnarak tartlmtr. Sonu olarak; ebeveynlerin genellikle ocuklarn okul
ncesi dnemden itibaren beden eitimi ve spor etkinlikleri yapmas gerektii grnde olduklar belirlenmitir.
Beden eitimi ve spor etkinliklerinin ocuklarn zellikle bedensel ve sosyal geliimlerine katk salad,
ocuklarn spora tevik edilmesinde ncelikle anne-babalarn model olmalar gerektii grnde olduklar
belirlenmitir.
Anahtar Kelimeler: Beden Eitimi ve Spor, Hareket Becerileri, Okul ncesi Dnem

27
 Okul ncesi ocua Sahip Anne-Babalarn ocuk Yetitirmeye likin Grleri ve Tutumlar Arasndaki
liki

Do.Dr. Arzu zyrek - Ar. Gr. Zuhal Begde - r.Gr. Nadire Ferah Yavuz - Prof.Dr. sa zkan

ocuk yetitirmeye ilikin tutumlar etkileyen eitli faktrler bulunmaktadr. Fakat anne-babalarn ocuk
yetitirme ilikin grleri ile gerek tutumlar arasnda farkllklar olabilir. Bu almada, okul ncesi ocua sahip
anne-babalarn ocuk yetitirmeye ilikin grleri ile tutumlar arasndaki ilikinin belirlenmesi amalanmtr.
alma grubunu, okul ncesi 3-6 ya grubu ocua sahip 215 anne ve 215 baba olmak zere 430 ebeveyn
oluturmutur. Verilerin toplanmasnda zyrek (2017) tarafndan gelitirilen Anne-Babalarn ocuk Yetitirmeye
likin Grleri lei (OYG) Okul ncesi Formu ve Anne-Baba Tutum lei (ABT) Okul ncesi Formu
kullanlmtr. Verilerin analizinde t-testi, ANOVA ve Pearson Korelasyon katsaysndan yararlanlmtr. Sonu
olarak; anne-babalarn ocuk yetitirmeye ilikin grleriyle anne-baba tutumlar arasnda tm alt boyutlarda
anlaml fark olduu belirlenmitir. Annelerin babalara gre anlaml dzeyde daha demokratik gr ve tutuma sahip
olduklar; babalarn ise daha baskc ve ar hogrl gre, ar hogrl tutuma sahip olduklar belirlenmitir.
Ayrca anne-babalarn ve babalar ocuk yetitirmeye ynelik gr ve tutumlarnn renim durumu ve meslekleri
deikenlerinden de etkilendii belirlenmitir.
Anahtar Kelimeler: Anne-Baba Tutumlar, ocuk Yetitirmeye likin Grler, Okul ncesi Dnem

28
 Yabanclara Trke retiminde Vurgu

Do. Dr. Nesrin Sis - Dr. Aye Ate

zet Trkede vurgu eitlere ayrlmtr. Bunlar alan yazn tarandnda genel olarak kelimede, cmlede,
duyuta, ahenkte vb. olmak zere sralanabilir. Vurgu, bazen bir hecenin bazen bir kelimenin zerinde olurken bazen
de bir kelime grubunun zerinde olabilir. Vurgu, yabanc dil olarak Trke renenlerin de karlatklar bir
olgudur. Bu aratrmada, yabanclara Trke retiminde vurgunun nemi zerinde durulmutur. Hlihazrdaki
ders kitaplarnda yabanc dil olarak Trke renenlere vurgu retilmekte midir? sorusundan hareketle vurgu
konusuna aklk getirmek istenmitir. Bu balamda yabanclara Trke retiminde vurgu retiminin olup
olmad aratrlmak istenmitir. Aratrmada nitel aratrma yntemlerinden tarama modeli kullanlmtr. Yunus
Emre Enstits Yedi klim Trke retim Seti, Yeni Hitit Yabanclar iin Trke retim Seti, Gazi TMER
Yabanclar iin Trke ders kitaplar tm seviyelerde ve Avrupa Dil Portfolyosunda yer alan z yeterlilik ifadeleri
taranmtr. Elde edilen veriler, dokman incelemesi yoluyla incelenmitir. Kitaplarda vurgu konusunun renciye
retilip retilmedii tespit edilmek istenmitir. Dokman incelemesi sonucunda ortaya kan bulgular
tartlmtr.
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: Yabanclara Trke retimi, Vurgu, Dokman ncelemesi

29
 Davranm Bozukluu Tans le zlenen ocua Mdahale Programnn ncelenmesi: Olgu Sunumu

Yrd.Do.Dr. Aye Bengisoy

Vak.a 7 yanda (erkek) olup ilkretime devam etmektedir. Anne babann tek ocuudur. Doum ncesi, sras
ve sonrasnda anne herhangi bir komplikasyon geirmemitir. Bebek dnyaya geldikten sonra tm geliim
zellikleri normal seyretmitir. Okul ncesi kuruma 3 yanda balam ve tam gnlk eitim almtr. Kree gittii
dnemlerde akranlar ile uyumsuzluk, oyun kurma ve srdrmede sknt, oyuncaklara zarar verme gibi ara ara
retmenden dnt alnm ancak herhangi bir mdahalede bulunulmamtr. Evde genel itibariyle sadece annenin
kurallarna uyan baba ve dierlerinin kurallarn hie sayan bir tutumu bulunmaktadr. 5 yanda akranlar ile okula
balam akademik ve geliimsel olarak bir problem yaanmamasna ramen davransal olarak sorunlar artmtr. 5
ya civarnda anne-baba boanma srecine girmi ve baba evden ayrlmtr. Okulda ettte ve evde art gsteren
sorunlar karsnda aile (anne) ocuk ve ergen psikyatrisine ynlendirimi ve yaplan tm tarama ve incelemeler
sonucunda davranm bozukluu tans ile farmakoloji destei salanmtr. Okulda ettte ve evde psiko-eitsel
mdahale program iin ocuun davran deerlendirme formu gnderilmi ve yaam alanlarnda nerelerde ne
sklkla problemlerin yaandii, bu problemler karsnda aile ve retmenlerin de nasl tepki verdii incelenmitir.
Gzlem sonularna bal olarak aileye, okul remenine ve ett retmenine davran mdahale program
hazrlanmtr. Mdahale program uygulamadan nce aileye, ve retmenlere davranm bozukluklar ve
kullanabilecek yntem teknikler hakknda bilgi verilmitr. Mdahale program 2014-2015 retim ylndan itibaren
her 6 aylk peryodlarla davran deerlendirme formlar gnderilerek mdahale program zerinde allm ve
gerekli bilgilendirme toplantlar ile srdrlmtr. Yaplan son deerlendirme srecinde davranm sorunlarnn
sklnn ok azald zellikle uyum, oyun oynama ve srdrme, paylama gibi sosyal becerilerindede art olduu
grlmektedir.
Anahtar Kelimeler: Davranm Bozukluu, Mdahale Program

30
 Ayasofyann Kubbesi'nde Tz-Form: "aristoteles'in Madde-Form Dalizmini Estetik Felsefesi Balamnda
Okuma

Yrd.Do.Dr. Aye Erolu

Bu alma Aristoteles metafiziinin temelini oluturan madde-form dalizmini estetik felsefesi balamnda
okuma denemesidir. Aristoteles metafiziini temel alarak Ayasofyann kubbesinde tz-form ilikisini sorgulamay
amalamaktadr. Bu almada bize Aristotelesin madde-form dalizmi k tutacaktr. Bir sanat eserinin ontolojik
olarak varl tz ve form erevesinde belirlenebilir. Bir eseri her ne ekilde deerlendirmeye alrsak alalm
tz ve form erevesinde yaplmayan deerlendirmeler hep yarm kalacaktr. Bu durumda Ayasofyann kubbesi de
oluturulurken madde formun dikkate alndn dnmek mmkndr.
Anahtar Kelimeler: Madde, Form, Tz, Kubbe, Sanat Eseri

31
 Prospective Mathematics Teachers Perceptions Regard To The Teaching Styles Of Their Mathematics
Lecturers

Do.Dr. mer Beyhan - Yrd.Do.Dr. Aye Yavuz - Yrd. Do. Dr. Selin (Ina) enberci

ABSTRACT

The purpose of this research is to assess the prospective mathematics teachers perceptions regard to the teaching
styles of their mathematics lecturers. This study examines perceptions of prospective mathematics teachers take
into account to the teaching styles of their mathematics lecturers in their department. In addition to this the research
investigates if this perception differs in terms of education section, level of their class and gender. Research data
were collected using Grasha's Teaching Styles Inventory which was adapted to Turkish by redi. The inventory
consisted of 40 items. The findings showed that mathematics prospective teachers perceived the teaching style of
their mathematics lecturers during their lecture as expert/authority/personal model and the level of their class
significantly changed the prospective teachers' perceptions on teaching styles of math lecturers only in delegator
teaching style.
Keywords: Mathematics Teacher, Teacher Education, Teaching Style, Perception

32
 Konik Kesitleri Konusu zerinde Matematik retmen Adaylarnn Cebirsel ve Geometrik Temsilleri ift
Ynl Kullanabilme Becerilerine likin Bir nceleme

Yrd.Do.Dr. Aye Yavuz - Yrd. Do. Dr. Selin (Ina) enberci - Do.Dr. mer Beyhan

Matematik kavramlar iin farkl temsil yollar mevcuttur. Bunlarn en bilinen biimleri kavramn geometrik ve
cebirsel temsilleridir. Bir kavramn oklu temsilleri arasndaki ilikiler ile birlikte retilmesi matematik retiminin
en nemli bileenlerinden biri olarak grlmektedir. Bu almada konik kesitlerinin geometrik temsili ile cebirsel
temsili kullanabilme becerisi arasndaki ilikinin ift ynl olarak incelemek amalanmtr. Aratrmann
rneklemini, Necmettin Erbakan niversitesi Ahmet Keleolu Eitim Fakltesi lkretim Blm lkretim
Matematik retmenlii Anabilim Dalnda renim grmekte olan 80 retmen aday oluturmaktadr. almada
nicel aratrma yntemleri kullanlmtr. Konik kesitleri konusu zerinde matematik retmen adaylarnn
geometrik temsil ile cebirsel temsil kullanabilme becerisi arasndaki ilikiyi ift ynl olarak incelemek amacyla
aratrmada ''Konik kesitlerinin cebirsel temsil ve geometrik temsili kullanabilme becerisi arasndaki ift ynl
geiin retmen adaylar tarafndan kullanlabilme baars nedir? alt problemine cevap aranmtr.
Anahtar Kelimeler: Geometrik Temsil, Cebirsel Temsil, Konik Kesitleri, Matematik retmen Adaylar

33
 Ortaokul rencilerinin Umut Dzeyini Yordamada Ebeveyn-Arkadaa Balanma ve Depresyonun Rol

Do.Dr. Zeynep Karata - Aye Zeybekolu

Bu alma ortaokul rencilerinin umut dzeylerinin anne-baba ve arkadaa balanma ile depresyon dzeyleri
asndan ne derece yordanp yordanmadn belirlemeye ynelik ilikisel modelde gerekletirilmitir. Ayrca
rencilerin umut puanlarnn cinsiyet asndan anlaml olarak farkllap farkllamadna da baklmtr.
Aratrmann alma grubunu Konya ili Karatay ilesinden be, alt, yedi ve sekizinci snflardan 81 kz 56 erkek
toplam 137 ortaokul rencisi oluturmutur. almada veri toplama arac olarak aratrmaclar tarafndan
hazrlanan bilgi formu, Aratrmaya veri toplamak amacyla aratrmaclar tarafndan hazrlanan bilgi formu, Snyder
ve arkadalar (1997) tarafndan gelitirilip Atik ve Kemer (2009) tarafndan Trkeye uyarlanan ocuklarda Umut
lei; Kovacs(1981) gelitirilip, y (1990)tarafndan Trkeye uyarlanan ocuklar in Depresyon Envanteri;
Raja, McGee ve Stanton (1992) tarafndan gelitirilip Gnaydn, Seluk, Smer(20015) (niversite); Bayraktar,
Sayl, Kumru(2009) (lise) tarafndan Trkeye uyarlanan Ebeveyn ve Akrana Balanma lei kullanlmtr. Veri
analizinde bamsz gruplar t testi ve basit dorusal regresyon analizi kullanlmtr. Veriler 17.0 SPSS paket
program ile analiz edilmi anlamllk dzeyinde .05 kullanlmtr. almada elde edilen bulgular incelendiinde
rencilerin umut dzeylerinin anne balanma, arkadaa balanma ve depresyon asndan anlaml olarak
yordand, umut puanlarnn cinsiyet asndan farkllamad grlmtr.
Anahtar Kelimeler: Umut, Balanma, Depresyon, Ortaokul rencisi

34
 Anne Babalarn Oyuncak Seimine Toplumsal Cinsiyet Rolleri Algsnn Etkisinin ncelenmesi

Do.Dr. Fatma Tezel ahin - Aratrmac Ayegl Aknc Cogun - Ar. Gr. Zeynep Nur Aydn Kl

Oyun ve oyuncaklar ocuun yaamnda nemli yer tutmaktadr. Oyun yoluyla edinilen tecrbeler birok bilgi ve
beceri kazanmnn yan sra ocuu yetikin dnyasna hazrlamaktadr. ocuun ii olarak kabul edilen oyunun
nemli zellikleri arasnda kltrel deerler, sosyal normlar, toplumsal beklentiler ile toplumsal rollerin renilmesi
yer almaktadr. ocuun geliiminde nemli olan oyun, kendiliinden ortaya kma, elence ve esneklik gibi
birtakm zelliklere sahiptir. Oyuna gnll olarak katlan ocuk isel motivasyonunu gelitirmekte, deneyimleri
araclyla dnyay tanmaktadr. Oyun oynamada ara olan oyuncaklarla kurulan -m gibi oyunlar, ocuun
dier ocuklarla sosyal etkileim kurmasn, toplumsal rollerin farkna varmasn, dierlerinden renmesini
salamakta; bilisel becerilerin geliimi zerinde etkili olmaktadr. Yurt ii ve yurt d almalar incelendiinde
oyuncaklarn cinsiyeti zellikleri ve cinsiyeti sylemleri zerine almalara rastlanmakla birlikte anne ve
babalarn bu konudaki grlerini karlatrmaya ynelik snrl sayda alma olduu grlmektedir. Kz ve erkek
ocuklarn genellikle farkl tr oyun ve oyuncaklarla oynamay tercih ettikleri, bunda da benimsenen cinsiyet rolleri
algsnn etkili olduu grlmektedir. ocuk dnyaya gelmezden nce pek ok ebeveynin geleneksel cinsiyet
stereotipine uygun renklerde kyafet, eya vb. aldklar; ilerleyen yllarda da cinsiyet stereotipine uygun oyuncaklar
almaya yneldikleri ve bu yolla ocua toplumsal cinsiyet kalplarn aktardklar grlmektedir. Bu noktadan
hareketle yaplan almada, ocuu okul ncesi eitim kurumuna devam eden anne ve babalarn benimsedikleri
toplumsal cinsiyet rolleri algsnn ocuklar iin setikleri oyuncaklar zerine etkisini incelemek ve anne babalarn
grlerini karlatrmak amalanmtr. Betimsel Tarama Modeli olan bu almada veri toplama arac olarak
aratrmaclar tarafndan gelitirilen Yar Yaplandrlm Grme Formu kullanlmtr. Aratrmann alma
grubunu, 2016-2017 eitim retim ylnda Aksaray linde ocuu okul ncesi eitim kurumuna devam eden 20
anne ve 20 baba olmak zere toplam 40 ebeveyn oluturmaktadr. Aratrma sreci devam etmekte olup, toplanan
veriler ierik analizi yntemi ile analiz edilecektir.
Anahtar Kelimeler: Okul ncesi Dnem, Toplumsal Cinsiyet Algs, Oyuncak Seimi

35
 Konik Kesitler le izim Yapalm, Denklemini Yazalm ve Model Oluturalm

Do.Dr. Ayta Kurtulu - Do.Dr. Tuba Ada

Konik kesitleri bir koni ile bir dzlemin arakesiti olan eriler olup bunlar ember, elips, hiperbol ve elips
erileridir. Gnlk hayatta bir ok yerde karlatmz bu erilerin en yaygn kullanm yerlerinden biride farkl
firmalarn amblemlerinin tasarmlardr. Ambleler bu erilerin en az birini ya da birkan ierir. Bu almada,
ortaokul matematik retmen adaylarna konik kesitlerin retiminde tasarm ile retimin uygulamas
kullanlmtr. Bu uygulamann amac bireylerin rendiklerini farkl durumlarda uygulayabilmesi, tasarm srecini
anlayarak yorumlamas, sreci ynetebilmesidir. retmen adaylarna konu anlatmnn sonunda konik kesitlerini
ieren bir amblem izmeleri, denklemlerini bulmalar ve model oluturmalar istenmitir. Bu srete aratrmaclar
rehber olarak grev almtr. Sre boyunca yaplan ara deerlendirmeler ve sonunda yaplan deerlendirme ile
rencilerin varolan eksiklikleri ve yanlglarnn tespit edilip bunlar giderilerek etkili renmeler gerekletirilmesi
salanmtr. Uygulama sresince rencilerin aktif ve derinlemesine katlm salad sorgulama, yaratclk,
problem zme gibi st dzey zihinsel becerileri kullandklar gzlemlenmitir.
Anahtar Kelimeler: Konik Kesitler, retmen Adaylar, Tasarm, Model

36
 Yabanc Dil reniminde Konuma Becerisinin Algsal Boyutlarnn ncelenmesi

Do.Dr. Bahar igzel

Yabanc dil retim alannda yaplan almalarda renim srecinde bilisel faktrlerin yan sra duyusal ve
algsal faktrlerinde nemli olduu vurgulanmaktadr. Beyin aratrmalar renme esnasnda zihindeki yeni bilgiler
ilenirken, duygularn etkin rol oynad ve duygularn renme srelerinin dnda tutulmasnn mmkn
olmadn ortaya koymutur. Yaplan aratrmalarda daha ok yabanc dil derslerinde konuma becerisinin geliim
seviyesinin dier becerilere gre daha geride kald ve ounlukla duyusal arlkl olarak renenlerin kayg,
stres, panik, hata yapma korkusu, konuma tutukluu, bilgi yetersizlii gibi olumsuz alg ve tutumlara sahip
olduklar grlmektedir. Yabanc dil derslerindeki snf ii etkileim balamnda zellikle konuma becerisi
uygulamalarnn soyut algsal etkilerini ve kavramsal boyutlarn aratrmak nemlidir. Bu almada niversite
hazrlk snf rencilerinin yabanc dilde konuma becerisine ilikin sahip olduklar alglarn belirlenmesi
amalanmtr. Aratrma 2016-2017 eitim-retim ylnda Nevehir Hac Bekta Veli niversitesi Yabanc Diller
Yksekokulunda yabanc dil hazrlk snfna devam eden 148 renci ile yrtlmtr. almada nitel aratrma
desenlerinden fenomenoloji kullanlmtr. Aratrma sonucunda elde edilen bulgulara gre yabanc dil hazrlk snf
rencileri yabanc dilde konuma becerisine ynelik 118 adet algsal retim yapmlardr. Bu algsal retimler
analiz edildiinde ortak zelliklere sahip 6 kavramsal boyutta topland belirlenmitir.
Anahtar Kelimeler: Konuma Becerisi, Yabanc Dil, Alg, Kavramsal Boyut, Fenomenoloji

37
 Ak Yaantsnn Yazma Becerisi retimine ve Baarsna Etkisi

Do.Dr. Bahar igzel

Bu alma yabanc dil renme srecinde ak (flow) yaantsnn yazma becerisi retimine ve baarsna etkisini
saptamay amalamtr. Aratrma 2016-2017 eitim- retim ylnda Nevehir Hac Bekta Veli niversitesi
Yabanc Diller Yksekokulunda yabanc dil hazrlk snfna kaytl 40 renci ile yazma becerisi snav esnasnda
yrtlmtr. Flow Yaants lei Ksa Formu ile elde edilmesi hedeflenen flow yaants verilerinin ESM
(Experience Sampling Method) yaant rnekleme yntemi ile toplanmtr. Yabanc dil renme srecinde yazma
retimi baarsnn flow yaantsyla ilikili olaca gr dorultusunda rencilerin, lekten aldklar puanlarla
yazma becerisi baar puanlar arasndaki ilikilere baklm ve yabanc dil renme baars ile yazma retimi
anndaki flow yaants dzeyi ile olumlu ynde ilikiler saptanmtr.
Anahtar Kelimeler: Ak Yaants, Flow, Yazma Becerisi, Yabanc Dil

38
 Anadoluda Bulunan Geleneksel ocuk Oyunlarnda Deer Aktarm

Uzman Banu Akba

Geleneksel ocuk oyunlar medeniyetin birer rn ve kltrn birer paras olarak karmza kmaktadr. Bu
oyunlar kltrn aktarmnn yan sra kltrn benimsedii deerlerin de kuaktan kuaa aktarm hususunda
nemli roller stlenmitir. Kuaklar aras aktarlan kltrel kodlar, gnmze kadar hayatiyetini korumu ve hala
toplumun en belirgin zellii olmay srdrmektedir. Bu almada gemiten bugne dek Anadoluda oynanan ve
kltrel miras bnyesinde barndrp deerlerin aktarmnda byk rol oynayan ocuk oyunlarnn, deer
aktarmndaki roln ortaya karmak zere yaplmtr. Bu balamda 20 adet oyun listelenmi ve verilere literatr
taramas yaplarak ve kaynak kiilere ulalp derlenerek, rapor edilmitir.
Anahtar Kelimeler: Deerler, Geleneksel Oyunlar, ocuk Oyunlar

39
Yabanc Dil Olarak Trke renen rencilerin Yazdklar ykleyici Metinlerdeki Yazm Sorunlar: Bir
Hata Analizi rnei

Yrd.Do.Dr. Baak Karako ztrk - Yrd.Do.Dr. B. Erdem Dastanlolu

Yazma becerisi hem ana dili hem de yabanc dil retimi srecinde kazandrlmas en zor beceri olarak kabul
edilmekte, bu durum gelitirilmesi iin ok fazla aba harcamay gerekli klmaktadr. Yazma becerisi renciler
tarafndan da zor bir beceri olarak alglanmakta, bu alg renci metinlerinin yeterince yetkin ve yeterli bir seviyeye
ulamasn gletirmektedir. Bu balamda yaplacak aratrmann amac yabanc dil olarak Trke renen
rencilerin yazdklar ykleyici metinlerdeki yazm sorunlarn belirlemek ve sz konusu sorunlar hata analizi
balamnda snflandrmaktr. Aratrmada nitel aratrma yntemlerinden dokman incelemesi kullanlm,
ukurova niversitesi Trke retimi Uygulama ve Aratrma Merkezi ile Adana Bilim ve Teknoloji niversitesi
Trke retimi Uygulama ve Aratrma Merkezinde renim grmekte olan B1 dzeyindeki 60 rencinin yazd
ykleyici metinler deerlendirilmitir. alma grubunun B1 dzeyinden seilmesinin nedeni, bu dzeydeki
rencilerin hedef dilde nitelikli bir yazl anlatm seviyesine ulam olduklarnn varsaylmasdr. Elde edilen
veriler ierik analizi yaplarak analiz edilecek, saptanan hatalar ortak kullanmlardan yola karak
snflandrlacaktr. Aratrma sonucunda Trkeyi yabanc dil olarak renen rencilerin benzer ekilde yaptklar
hatalarn saptanabilecei ve sebeplerinin tartlabilecei umulmaktadr. Bylece dil reticilerinin en ok yaplan
hatalar zerinde durabilecekleri ve yazma becerisinin gelitirilmesi srecinde daha etkili uygulamalar
yapabilecekleri dnlmektedir.
Anahtar Kelimeler: Yabanc Dil Olarak Trke retimi, Yazma Becerisi, Yazm Sorunlar, Hata Analizi

40
 Ilahiyat Fakltelerinde Grev Yapan Akademisyenlerin Uzaktan Eitim Uygulamalarna Bak zerine
Nitel Bir Aratrma

Yrd.Do.Dr. Bayramali Nazrolu

Uzaktan eitim, gnmzde yksek din eitiminde en ok tartlan uygulamalardan biridir. Yksek din eitimi
alannda zellikle son yllarda artan oranda hem n lisans hem de lisans tamamlama yoluyla uzaktan eitim
programlar almaktadr. Bu programlar, bir yandan eitim kalitesine dair kukular tamakta; bir yandan da
rencilerine yz yze eitim alanlar aleyhinde olacak ekilde baz avantajlar sunmaktadr. Bu aratrmann amac,
ilahiyat fakltelerinde grev yapan akademisyenlerin bu tartmalara bakn ele almaktr. Aratrmada nitel
aratrma yntemlerinden biri olan durum analizi deseni kullanlmtr. alma grubunun tespitinde amal
rnekleme yntemlerinden biri olan maksimum eitlilik rneklemesi tercih edilmitir. Veri toplama arac olarak
aratrmac tarafndan yar yaplandrlm bir grme formu gelitirilmitir. Elde edilen veriler, belli bir sistem
iinde yoruma tabi tutulmutur. Verilerin analizinde betimsel ve yorumlayc bir yaklam takip edilmi; bunun yan
sra tm veriler, tema sonlarnda deerlendirilmitir. Aratrmada katlmclarn neredeyse tamamna yaknnn bu
uygulamalar ksmen gerekli bulsa da geldikleri nokta itibariyle ciddi anlamda eletirdikleri grlmtr. Eletiriler,
zellikle LTAM zerinde younlamaktadr. Eletirilerin nedenleri arasnda diploma denklii, rgn eitime
tehdit, ilevsizlik, eitim kalitesi, parasal boyut gibi hususlar ne kmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Ilahiyat Fakltesi, litam, Uzaktan Eitim

41
Gagnenin Teknoloji Destekli retim Etkinlikleri Modelinin Fen Bilimleri Dersinde Baar Dzeyine Etkisi

Dr. Berna Karako - Meb Kevser Kara - Do.Dr. Erdal Bay

Bu almann amac, ortaokul 5. Snf Fen Bilimleri dersinde Gagne'nin Teknoloji Destekli retim Etkinlikleri
Modelinin kullanld Fen Bilimleri dersi ile kullanlmad Fen Bilimleri dersi arasnda renci baars ynnden
fark olup olmadn ortaya koymaktr. almaya, Gaziantepte bir ortaokulda 5.snfa giden toplam 62 renci
katlmtr. Aratrmann deney ve kontrol grubunu belirlerken birbirine e seviyede iki ube seilmitir. Her iki
gruba da uygulamadan nce n-test uygulanmtr. Daha sonra deney grubunda Gagne'nin Teknoloji Destekli
retim Etkinlikleri Modelinin kullanld retim sreci, kontrol grubunda ise Gagne'nin Teknoloji Destekli
retim Etkinlikleri Modelinin kullanlmad retim sreci uygulanmtr. Analiz sonularna gre, Gagne' nin
teknoloji destekli retim Etkinlikleri Modeli ile yaplan retim uygulamalarnn daha baarl olduu sonucuna
ulalmtr.
Anahtar Kelimeler: Gagnenin retim Etkinlikleri Modeli, Teknoloji, Fen Bilimleri Dersi

42
 Trke retmen Adaylarnn Eletirel Okuma z Yeterlik Alg Dzeylerinin ncelenmesi

Yrd.Do.Dr. Berna rn Karahan

Eletirel okuma; okunan metinde geen ifadelerin karm yapma amacyla anlamaya allmasdr. Burada asl
ama, yazarn anlattklarn derinlemesine, sorgulayarak ve bir ama dorultusunda deerlendirmektir. Bu balamda
literatrde eletirel okuma daha ziyade mantkl ve deerlendirerek sonuca ulama olarak adlandrlr. z yeterlik
alg ise davran zerinde etkisi olduu dnlen bir durumdur. Daha ziyade bireyin bir ii yapabilme
potansiyelidir. Zira bireyin yapaca ya da yapmak istedii ilerle ilgili bir n hazrl ve kendini tanmas sz
konusudur. z yeterlik alg da bireyin bu ilerle ilgili kendine olan inancdr. Bu almada ama Trke retmen
adaylarnn eletirel okuma z yeterlik alg dzeylerini tespit etmektir. Bu amala Kafkas niversitesi Eitim
Fakltesi Sosyal Bilimler ve Trke Eitimi Blm, Trke retmenlii Ana Bilim Dal rencileri ile
allmtr. Veriler Karabay (2013) tarafndan gelitirilen Eletirel Okuma z Yeterlik Alg lei ile
toplanmtr. almaya 110 renci katlmtr. Bunlardan 61i kz, 49u erkek rencidir. Elde edilen veriler
ilerleyen srete paylalacaktr.
Anahtar Kelimeler: Eletirel Okuma, z Yeterlik Alg, Trke retmeni

43
 Trke retmen Adaylarnn Medya Okuryazarl Dzeylerinin ncelenmesi

Yrd.Do.Dr. Berna rn Karahan

Hzla gelien teknoloji ve ona ayak uydurmak isteyen insan iin bilgi edinmenin ve hatta elenmenin yolu bu
teknolojinin rnleri olmutur. Bu rnler arasnda en kolay ulalabilir durumda olan medya ve internet
gelmektedir. Bu srete nemli olan bir dier husus ise bireylerin medyadan edindikleri bilgileri nasl algladklar,
doru ve yanl olan ayrt edebilmeleri ve anlatlanlar tarafsz idrak edebilmeleridir. Bu nedenle medya
okuryazarl ile ilgili almalar yaplmaldr. Bu almada ama Trke retmen adaylarnn medya
okuryazarl dzeylerini tespit etmektir. Bu amala Kafkas niversitesi Eitim Fakltesi Sosyal Bilimler ve Trke
Eitimi Blm, Trke retmenlii Ana Bilim Dal rencileri ile allmtr. Veriler Korkmaz ve Yeil (2011)
tarafndan gelitirilen Medya ve Televizyon Okuryazarlk Dzeyleri lei ile toplanmtr. almaya 115
renci katlmtr. Bunlardan 64 kz, 51i erkek rencidir. Elde edilen veriler ilerleyen srete paylalacaktr.
Anahtar Kelimeler: Medya Okur Yazarl, Trke remeni, Bilgi Edinimi

44
 6. Snf rencilerinin Harflerin Anlam le lgili Dtkleri Kavram Yanlglarnn Aritmetikten Cebire
Gei Sreci Balamnda ncelenmesi ve rencilerin Matematik Tutumlar ve z Yeterlikleri le
Karlatrlmas

Do.Dr. Sare engl - Berna Yldzhan

Matematiin nemli bir konu alan olan cebir, soyutlama yapabilme gc gerektirir. Bu nedenle cebir renme
alan ile ilk defa 6. snfta karlaan renciler iin aritmetikten cebire gei srecinin iyi yaplandrlmas nem
tamaktadr. Cebirin temelini ise harfli semboller oluturmas nedeniyle aratrmada harfli semboller gz nne
alnmtr. Bu almann amac, 6. snf rencilerinin harflerin anlam ile ilgili dtkleri kavram yanlglarn
aritmetikten cebire gei sreci balamnda incelemek ve bu kavram yanlglarn rencilerin matematik tutum ve
z yeterlikleri ile karlatrmaktr. Aratrma rneklemini; 2016-2017 retim ylnda stanbul ili Anadolu
yakasndaki bir devlet ortaokulunda renim gren 40 altnc snf rencisi oluturmaktadr. almada veriler
Harflerin Anlam Hakknda Kavram Yanlgs Testi, Tutum lei ve z Yeterlik leinden toplanmtr.
Aratrmada hem nitel hem nicel verilerin kullanld karma yntem kullanlmtr. alma bulgularna gre
rencilerin harfleri anlamlandrmada zorlandklar grlmtr. rencilerin harflerle ilgili yanlg dzeyleri ile
tutum ve z yeterlik arasndaki iliki deerlendirme srecindedir. Elde edilen bulgulara gre aratrmaclara eitli
nerilerde bulunulacaktr.
Anahtar Kelimeler: Aritmetikten Cebire Gei, Harfler, Kavram Yanlgs, Matematik Tutumu, Matematik z
Yeterlii

45
 Ortaokul rencilerinin Okuma ve Dinleme Kavramlarna likin Metaforlar

Yrd.Do.Dr. Betl Keray Dinel

Dncelerin derinine inmede bir yol olarak grlmesinin yannda mevcut dncelerin aklanmasna yn veren
metafor almalarna son yllarda nem verildii ve ayrca saylarnn da gittike artt grlmektedir. Ancak
Trke eitiminde snrl sayda almann olmas ve kefedilecek pek ok ynn bulunmas bu aratrmann
yaplmas gerektiini dndrmtr. Bu aratrmann amac ortaokul (5, 6, 7 ve 8. snf) rencilerinin okuma ve
dinleme kavramlarna ynelik belirttikleri metaforlar incelemektir. Aratrmaya 2016-2017 eitim-retim
dneminde Kayseri il merkezinde yer alan bir ortaokuldan rastgele seilen 240 renci katlmtr. Aratrmada
ortaokul kademesindeki btn snf dzeylerine (5, 6, 7 ve 8. snflar) yer verilmitir. Okuma
gibidir, nk , Dinleme .. gibidir, nk cmleleri ikier
kez verilerek rencilerden boluklar doldurmalar istenmitir. rencilere yirmi dakika sre tannmtr.
Aratrmada olgu bilim (fenemonoloji) deseni esas alnmtr. Elde edilen verilerin analizinde nitel aratrma
yntemlerinden ierik analizi kullanlmtr. renciler okuma kavramna ilikin 480, dinleme kavramna ilikin 480
metafor oluturmulardr. Veriler bilgisayara aktarldktan sonra rencilerin gelitirdikleri metaforlar
gruplandrlarak kategoriler altna yerletirilmitir. Ardndan bir alan uzman tarafndan yaplan incelemeler kontrol
edilerek analizlerin gvenirlii test edilmitir.
Anahtar Kelimeler: Metafor, Okuma, Dinleme

46
 Ortaokul rencilerinin ve Trke retmeni Adaylarnn Trke Dersi ve Trke retmeni
Kavramlarna likin Metaforlar

Yrd.Do.Dr. Betl Keray Dinel

Dncelerin derinine inmede bir yol olarak grlmesinin yannda mevcut dncelerin aklanmasna yn veren
metafor almalarna son yllarda nem verildii ve ayrca saylarnn da gittike artt grlmektedir. Ancak
Trke eitiminde snrl sayda almann olmas ve kefedilecek pek ok ynn bulunmas bu aratrmann
yaplmas gerektiini dndrmtr. Bu aratrmann amac ortaokul (5, 6, 7 ve 8. snf) rencilerinin ve Trke
retmeni adaylarnn Trke dersi ve Trke retmeni kavramlarna ynelik belirttikleri metaforlar
karlatrmal olarak incelemektir. Aratrmaya 2016-2017 eitim-retim dneminde Kayseri il merkezinde yer
alan bir ortaokuldaki renciler ve Aksaray niversitesinde Trke retmenlii blmnde okuyan retmen
adaylar katlmtr. Trke dersi gibidir, nk , Trke retmeni
.. gibidir, nk cmleleri ikier kez verilerek rencilerden boluklar
doldurmalar istenmitir. rencilere yirmi dakika sre tannmtr. Aratrmada olgu bilim (fenemonoloji) deseni
esas alnmtr. Elde edilen verilerin analizinde nitel aratrma yntemlerinden ierik analizi kullanlmtr. Ortaokul
rencileri ve Trke retmeni adaylar Trke dersi kavramna ilikin 480, Trke retmeni kavramna
ilikin 480 metafor oluturmulardr. Toplamda 1920 metafor incelenmitir. Veriler bilgisayara aktarldktan sonra
rencilerin gelitirdikleri metaforlar gruplandrlarak kategoriler altna yerletirilmitir. Ardndan bir alan uzman
tarafndan yaplan incelemeler kontrol edilerek analizlerin gvenirlii test edilmitir.
Anahtar Kelimeler: Metafor, Trke Dersi, Trke retmeni

47
 Meslek Yksekokullarnda Yabanc Dil retiminin talyada Kullanlan Drama Yolu le Yabanc Dil
Eitiminin Karlatrlmas

Uzman Burcu ren zer - Serap Dursun Gvenba - Uzman Serdar zer - r.Gr. zgr Kayapnar

Farkl toplumlar arasnda iletiim kreselleme anlamnda giderek klen dnyamzda nemli bir yer
tutmaktadr. Kresel iletiim aralar olarak gnmzde hem grsel ve yazl basn hem de bilgisayarlar aktif bir
ekilde kullanlmaktadr. Bu kresel iletiimin ortak dili ngilizcedir. letiim kanallarnn hzla artmas lkemizde
de iadamlar, parlamenterler, yneticiler gibi her kesimde alan kiilerin yabanc dil renmeyi zellikle ngilizce
renmeyi talep etmesine neden olmaktadr. Bu balamda, lkemizde mesleki ve teknik eitimi kazandrmaya
ynelik en nemli kurumlardan biri olan MYOlarda i dnyasnn beklentilerine cevap verebilecek, rencilerin ilgi
ve ihtiyalarn karlayacak bir eitimin verilmesi esastr. Bu eitimin en nemli alanlarndan biri de yabanc dil
eitimidir. Gelien ve deien i dnyasnda etkin bir ekilde kullanlan yabanc dil, mezun olan renciler iin bir
zorunluluk haline gelmitir. Bu almada, Trkiyede MYOlardaki dil retimi ile talya, Romada AB projesi
kapsamnda verilen Drama Yolu ile Dil Eitim program karlatrlacaktr. Yabanc dil eitiminin talya
rneinde kullanlan drama yolu ile retilmesi ve Trkiyede MYOlardaki mevcut yabanc dil retimi program
arasndaki farklar kavramsal adan incelenip, zellikle konuma derslerinde drama teknii kullanmnn neminin
ortaya konulmas amalanmtr
Anahtar Kelimeler: Yabanc Dil Eitimi, Drama Yntemi, talya rnei

48
 L. Tolstoyun Pedagojik almalar: Yasnaya Polyana Okulu, Yasnaya Polyana Dergisi ve Azbuka

Ar.Gr. alar Danac

Rusyada 18.yzyldan I.Petrodan itibaren Batllama amacyla kkl reformlar yaplr. Bu reformlardan
birisi de eitim sisteminin Alman ekolne gre dzenlenmesidir. Batl anlaya uygun olarak gelitirilen bu eitim
sisteminde ama, dnemin asker ve iktisadi alanlarnda gereken nitelikli insan gcn karlamaktr. Ancak, bu
sadece Rus soylu snfnn yararlanabildii bir sistem olmakla snrl kalr ve 19.yzylda mevcut eitim anlay,
Rusyann o dnem karlat en nemli toplumsal sorunlardan biri haline gelir. Eserlerinde toplumsal sorunlar
ska dile getiren nl yazar Lev Tolstoy un, J.J. Rousseaunun eitim alanndaki felsefi anlayndan etkilenir ve
dnemin Rusyasnda benzer almalar gerekletirir. alma, yazarn hayatnda nemli bir yer tutan pedagojik
almalarn kendi grlerinin yan sra Trk ve yabanc kaynaklarn aratrlp incelenmesi ve edinilen bilgilerin
irdelenmesi sonucu ortaya karmay hedefler. Ayrca, 19.yzyl Rusyasnda Lev Tolstoy tarafndan
gerekletirilen almalar, gnmzde nemi iyice artan pedagoji alan iin ilgi ekici bir konu olmasyla da nem
arz eder.
Anahtar Kelimeler: Tolstoy, Pedagoji, Yasnaya Polyana, Azbuka, Eitim

49
 Meslek Yksekokulu rencilerinin renmeye likin Tutumlar ve Algladklar retim Eleman
Davranlarnn ncelenmesi

r.Gr. Cem enol - Do.Dr. Ahmet Kara - Yrd.Do.Dr. Suat apuk

Gelimekte olan lkelerde olduu gibi gelimi lkelerde de ara-personel ya da teknik personelin ihtiyac srekli
artarak devam etmektedir. Teknik ileri baaryla yapabilen personel ihtiyac zellikle Meslek Yksek Okullar
tarafndan yetitirilmektedir. Meslek yksekokullarndan (MYO) mezun olan rencilerin i dnyasnda baarya
ulamalarndan renmeye ilikin tutumlar olduka nemlidir. Hzla deien dnyaya ayak uydurabilmek iin, i
yerinde, pozisyonu ve i tanm gereini yeni durumlara uyum salama ve bilgi, becerileri ve tutumlarn
deitirebilmek ve gelitirebilmek iin renmeye ak, renmeden beklenti besleyen birer eleman olmak gerekir.
rencilerin tutumlarnn ortaya kmasnda phesiz retim elemanlarnn da etkisi vardr. renciler dersini
aldklar retim elemannn davranlarndan da etkilenmektedirler. Bylece algladklar retim eleman
davranlarnn da rencilerin renmeye ilikin tutumlarn da etkilemesi beklenir. Bu aratrmada, meslek
yksekokulu rencilerinin renmeye ilikin tutumlarnn ve ders aldklar retim elemanlarnn davranlarn
nasl algladklar incelenmitir. Aratrmada MYO rencilerinin renmeye ilikin tutumlar ve algladklar
retim eleman davranlarnn cinsiyetlerine, renim grdkleri programa, snf dzeylerine, anne-baba eitim
durumlarna, ortaretimi tamamladklar yerleim birimine gre farkllama durumu incelenmitir. Aratrmada
betimsel ve ilikisel tarama modeli kullanlmtr. alma grubunu, Ergani Meslek Yksekokuluna devam eden
112si kadn, 89u erkek olmak zere toplam 201 renci oluturmaktadr. Veriler Kara (2010) tarafndan
gelitirilen renmeye likin Tutum lei ve Kara, zci, Kksalan ve Zelyurt (2015) tarafndan gelitirilen
Alglanan retim Eleman Davranlar lei kullanlmtr. Verilerin analizinde betimsel istatistikler, t-testi,
ANOVA ve Korelasyon Analizi testlerine bavurulmutur. Verilerin analizi sonucunda, rencilerin renmeye
ilikin tutumlarnda ve algladklar retim eleman davranlarnda ilgili bamsz deikenler asndan anlaml
farklar gzlenmitir.
Anahtar Kelimeler: Meslek Yksekokulu, renmeye likin Tutum, retim Eleman Davranlar

50
 Kayp Balk Dori ve Kaynatrma

r.Gr. Cemaliye Direktr - r.Gr. Cahit Nuri

Bu almada ocuk filmlerinin normal geliim gsteren ocuklarn zel gereksinimli akranlarna ynelik
dnceleri zerindeki etkisini incelemek amalanmtr. zel gereksinimli bireylerin becerilerini artrmaya ynelik
almalar son zamanlarda artmaktadr. Gemiten gnmze zel gereksinimli bireylerin geliimini dikkate alan
eitim programlar da gelimi ve ayr okul yerine kaynatrma eitiminin nemli olduu vurgulanmtr.
Kaynatrma eitimi normal geliim gsteren ocuk ile farkl gelien ocuun bir arada bulunduu bir sistemi
iermektedir. Normal geliim gsteren ocuklarn kendisi gibi davranmayan akranlarna ilikin tutumlar da farkl
gelien akranlar ile olan ilikisinin niteliini belirlemektedir. Anasnfna devam eden ocuklarlarn farkl gelien
arkadalarn anlamalarnda ve kabul etmelerinde retmenler etkin rol oynamaktadr. Srekli gelien teknolojinin
retmenlere yardmc olabilecek birok materyali ortaya koyduu dnlmektedir. izgi filmler de bu
matreryallerin banda gelmektedir. Aratrmann amac dorultusunda seilen Kayp Balk Dori filminin normal
gelien ocuklarn farkl geliimsel zelliklere ynelik grleri zerindeki etkisi gzlemlenecektir. Anasnfa
devam eden yalar 4 ile 5 arasnda deien 20 ocuk ile aratrmann yrtlmesi hedeflenmektedir. Aratrmaclar
tarafndan hazrlanan yar yaplandrlm grme formlar, film ncesi ve sonras uygulanacaktr. Buna gre filmin
ocuklar zerindeki etkisi incelenecektir.
Anahtar Kelimeler: Kaynatrma, Normal Gelien ocuklar, zel Gereksinim, Sinema

51
 Meslek Yksekokulu rencilerinin retim Elemanlarnn Demokratik Tutum ve Davranlarna likin
Alglar (Ordu, SBMYO rnei)

Yrd.Do.Dr. Cemile Bahtiyar Karadeniz - Yrd. Do. Dr. Saffet Sar - Yrd.Do.Dr. M. Ozan Cinel

Bu aratrmada meslek yksekokulu rencilerinin retim elemanlarnn demokratik tutum ve davranlarna

ynelik alglar cinsiyet, snf, renim grdkleri program ve retim tr deikenlerine gre karlatrlmtr.
retmen renci ilikisi akademik baar ve renci davranlar zerinde olumlu veya olumsuz etkide
bulunmaktadr. Demokratik bir snf ve okul ortamnda gerekletirilen retmen renci ilikileri renci
kiiliini ve renmeyi olumlu ynde etkilemektedir. Demokratik bir snf ortam renmeyi olumlu ynde
etkilerken, rencilerin demokratik tutum ve davranlar kazanmalarna yardmc olmaktadr. Davies (1999)
demokratik bir yaam anlaynn oluabilmesi, eitim sistemlerinin ve ortamlarnn demokratik oluuna
balamaktadr. Sunulan aratrmann amac Meslek Yksekokulu rencilerinin, retim elemanlarnn demokratik
tutum ve davranlarna ilikin grlerini belirlemektir. Aratrmada tarama modeli kullanlmtr. Aratrmann
rneklemini Ordu niversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yksekokulunda renim gren ve sekisiz (rasgele)
belirlenen 485 renci oluturmaktadr. Aratrmann verilerini elde etmek iin Duman, T. ve Ko, G. (2004)
tarafndan Likert tipinde gelitirilen lek kullanlmtr. Anketin birinci blmnde renciye ait demografik
zellikler, ikinci blmde retim elemanlarnn demokratik tutum ve davranlar ne dzeyde gsterdiklerine
ynelik ifadeler yer almaktadr. lme aracndan elde edilen verilerin istatistik analiz programnda veri girii
yaplarak deikenlerin zelliklerine gre analizler yaplmtr. Aratrmada yaplan analizlerin sonunda retim
elemanlarnn demokratik tutum ve davranlarnn rencilerin alglaryla orta ve alt dzeylerde olduu
grlmtr. Cinsiyet ve program deikenine gre anlaml bir farkllk tespit edilmitir.
Anahtar Kelimeler: Meslek Yksekokulu, Demokratik Eitim, Demokratik Tutum, renci Algs

52
 "Grlme" Romannda Psikolojik Detay

r.Gr. iek Hseynova

Aratrmada ada Azerbaycan yazar Memmed Orucun Grlme romanndak psikolojik detay konusu
zerinde durulacak. Azerbaycan Trklerinin ezeli topraklarndan etnik temizlie tabi tutulmas ada Azerbaycan
nesrinin en gncel konularndan biridir.19. yzyln balarnda Rusyann Kafkasyay igali sonucunda Ermeniler
aamal olarak getirilip Azerbaycan topraklarna yerletirilmitir. Ermenilerin bu topraklara yerletirilmesi ile
birlikte halkmza kar balatlan katliam, srgn ve soykrm siyaseti tarihimizin asla unutulmayan
konulardr.Ermenilerin hayata geirdiyi katliam, soykrm ve srgn politikas 1905-1907, 1918-1920,1948-1953 ve
1988 yllarnda tekrarlanmtr.1988 ylnda Ermenilerin Dalk Karabala ilgili iddialarndan kaynaklanan olaylar
gemi azya alm ok kt olaylar meydana gelmitir. Grlme romannn konusu 1948-1953 yllarnda
Azerbaycan Trklerinin kitlesel etnik temizliini ieriyor. Memmed Oruc bu romanda eitli detaylarla olaylar
tasvir ve oluan psikolojik atmosferi analiz etmidir.
Anahtar Kelimeler: Azerbaycan, psikolojik detay, Grlme roman, nesir,deportasyon

53
 Psychological Detail In The Novel Of Deportation

r.Gr. iek Hseynova

ABSTRACT
The problem of psychological detail in the roman of Deportation by modern Azerbaijani writer Mammad Oruj,
will be studied. The deportation of Azerbaijanis from their native lands is one of the important topics of Azerbaijani
fiction.In 1905 vandalism realized by Armenians was repeated in 1918-1920, 1948-1953 and 1988.The content of
the roman involves in mass deportation of the Azerbaijanis from western lands of Azerbaijan to the low-lying lands
and their deportation making them suffer from unbearable privations. M.Oruj demonstrated inner case and
psychological condition of the events by means of psychological details. It was considered to highlight partial policy
against the Azerbaijanis in the research.
Keywords: Azerbaijan, Psychological Detail, The Roman deportation, Fiction, Deportation

54
 Bilimsel Sre Becerilerine Dayal Laboratuvar Uygulamalarnn retmen Adaylarnn Kavramsal
Anlamalarna Etkisi: Kaldrma Kuvveti

Yrd.Do.Dr. idem ahin - Yrd.Do.Dr. Fethiye Karsl

Bu almann amac, fen bilgisi retmen adaylarnn kaldrma kuvveti konusundaki kavramsal anlamalarna
bilimsel sre becerilerine dayal laboratuvar uygulamalarnn etkisini incelemektir. Aratrma deneysel aratrma
yntemlerinden n test- son test tek deney gruplu basit deneysel desene gre yrtlmtr. Aratrmann
rneklemini Dou Karadeniz Blgesindeki bir niversitenin eitim fakltesinde fen bilgisi retmenlii 3. snfta
renim gren toplam 36 retmen aday (N kz =25, N erkek =11) oluturmaktadr. Aratrmada veri toplamak iin
kaldrma kuvveti ile ilgili kavram yanlglarna ynelik olarak aratrmaclar tarafndan hazrlanan kavram
karikatrleri ve retmen adaylarnn kaldrma kuvvetine ynelik izdikleri grafik materyaller kullanlmtr.
Bilimsel sre becerilerine dayal laboratuvar uygulamalarndan nce ve sonra olmak zere retmen adaylarna
kavram karikatrleri uygulanm ve retmen adaylarndan kaldrma kuvveti ile ilgili grafik materyaller (kavram
haritas, zihin haritas vb.) izmeleri istenmitir. Kavram karikatrlerinden elde edilen veriler betimsel olarak analiz
edilirken, grafik materyaller ieriksel olarak analiz edilmitir. Verilerin geerliini salamak iin aratrmaclar
verileri defalarca okuyup birlikte tartarak verileri kodlamlardr. Ayrca retmen adaylarnn ifadelerinden ve
izimlerinden alntlar sunulmutur.
Anahtar Kelimeler: Bilimsel Sre Becerileri Yaklam, Kaldrma Kuvveti, Kavramsal Anlama

55
 Fen, Teknoloji, Mhendislik ve Matematik (Stem) Eitimi Etkinlik rnei: Pht nleyici la

Yrd.Do.Dr. Fethiye Karsl - Ar.Gr. Yasemin Hacolu - Koray Kocaman

STEM eitiminin amac, kresel bir yarn iinde ayakta kalabilmek ve bu yar en n sralarda devam
ettirebilmek iin bilimsel adan okuryazar bireyler yetitirmektir. STEM eitim sreci sonrasnda, bireylerin fizik,
kimya, biyoloji ve matematik gibi temel bilimlerin ortaya koyduu teorik bilgileri kullanarak, teknoloji ve
mhendislik uygulamalar ile bu bilgilerin yourulmas sonucunda gndelik hayatmza deer katacak ve
problemleri zmemizi salayacak yenilikler yapmas beklenmektedir. Baz aratrmalarda STEM eitiminin
uygulanabilirlii konusunda endielerin olduu, bu endielerin sebepleri arasnda srecin nasl iletilecei
konusunda yeterli kaynaklara ulalamamas ve uygulamalarn yetersiz olduu gereke gsterilmektedir. Ayrca
yaplan almalarda STEM eitiminin sadece yap-boz, tak- kar, deneme- yanlma ya da materyal gelitirme
olmad, bu karmaann ortadan kaldrlmas iin somut, uygulamas yaplm etkinliklerin sunulmasna ihtiya
duyulduuna da vurgu yaplmaktadr. Bu nedenle STEM yaklamn yanstan rnek etkinliklerin literatre
kazandrlmas, STEM bilgi bankasna nemli bir katk salayabilir. Bu aratrmada, birinci snf fen bilgisi
retmen adaylaryla 'Genel Kimya Laboratuvar' dersinde uygulanan bir STEM etkinliinin ve bu etkinliin
gelitirilme aamalarnn detaylca sunulmas amalanmaktadr. Mhendislik tasarm sreci aamalarna uygun
gelitirilen STEM etkinliinin zellikleri ve srete uygulamann nasl yapld da tantlmtr.
Anahtar Kelimeler: Stem Eitimi, Fen Bilgisi retmen Adaylar, Etkinlik rnei

56
 Mula Stk Koman niversitesi Eitim Fakltesinde renim Gren Son Snf retmen Adaylarnn
Kamu Personeli Seme Snavna likin Grleri

Deniz Ayegl St - Mehmet Abir

Bu aratrma retmen adaylarnn Kamu Personeli Seme Snavna ilikin grlerini belirlemek iin
yaplmtr. Bu amala 2014-2015 akademik ylnda Mula Stk Koman niversitesi Eitim Fakltesi; 363 son
snf rencisinden olumaktadr. Aratrmada verileri nicel aratrma yntemlerinden lek kullanlarak yaplmtr.
Veri toplama arac olarak retmenlerle KPSS ilikin grlerini belirleme lei kullanlmtr. Elde edilen veriler
SPSS 16 paket program ile frekans(f), yzde(%), aritmetik ortalama(X), standart sapma(ss), ilikisiz rneklemler ve
ilikili rneklemler iin t testi, tek ynl varyans analizi ve iki ynl varyans analizi teknikleri kullanlarak analiz
edilmitir. Aratrma bulgularndan elde edilen sonulara gre; retmen adaylarnn KPSS'nin geleceklerini
etkilediini, kendilerinin bu srete yprandklarn, atanamama kaygs tadklar, sosyal yaamlarnn aksad ve
ekonomik olarak yprandklar saptanmtr.
Anahtar Kelimeler: Kamu Personeli Seme Snav, retmen Adaylar

57
 retmenlerin Etkili Kaynatrma Uygulamalar le lgili Gr ve nerileri

Deniz Ayegl St - Emel zdemir - Yrd. Do.Dr. Yahya kl

zel eitim gerektiren bireyler yaplan tanlama ve eitsel deerlendirme sreci sonunda uygun eitim
ortamlarna yerletirilmektedirler. 1997 ylnda yaynlanan 573 sayl kanun hkmnde kararname ve bu
dzenlemeye bal olarak karlan zel eitim hizmetleri ynetmeliine gre ise zel eitim gerektiren bireylerin
eitim ortamlarna yerletirilmelerinde en az snrlandrlm eitim ortamlarndan balanarak yerletirilmeleri
benimsenmitir. En az snrlandrlm eitim ortamlarnn banda ise kaynatrma eitimi gelmektedir. Kaynatrma
eitimi, zel eitim gerektiren bireylerin, yetersizlii olmayan akranlar ile birlikte eitim ve retimlerini resm ve
zel okul ncesi, ilkretim, orta retim ve yaygn eitim kurumlarnda srdrmeleri esasna dayanan destek
eitim hizmetlerinin saland zel eitim uygulamalarn ifade eder eklindedir. lkemizde kaynatrma eitimine
devam eden renci says nemli derecede art gstermitir. 2015-2016 retim yl Milli Eitim Bakanl rgn
eitim istatistiklerine gre 173.392 renci kaynatrma eitimine devam etmitir. Kaynatrma eitimi ile ilgili
yaplan birok aratrmada kaynatrma eitimi ile ilgili retmen tutumlar, bireyselletirilmi eitim
programlarnn hazrlanmas, retim sreleri konusunda problemler olduu belirlenmitir. Bu aratrmann amac
ise, kaynatrma eitimi yrten retmenlerin etkili kaynatrma uygulamalar ile ilgili gr ve nerilerini
belirlemektir. Aratrmada veriler yar yaplandrlm grme formu ile elde edilmitir. Elde edilen verilerin analizi
betimsel olarak analiz edilmitir.
Anahtar Kelimeler: Kaynatrma, Etkili Kaynatrma Uygulamalar, Gr ve neri, Snf retmeni, Bran
retmeni

58
 Metinler Araslk Balamnda hsan Oktay Anar'n Kitab-l Hiyelinde Din Muhteva

Duygu Kayalk ahin

Bir metin ile kendinden nce yazlm olan dier metinler arasnda ou zaman bir ba bulunmaktadr Metinler
arasndaki bu iliki, muhteva ve biim bakmndan birtakm benzerlik veya yaknlk bulunmasyla kurulmaktadr.
Birbirleriyle eitli ynlerden etkileim halinde olan metinlerin incelenip yorumlanmasyla metinleraraslk kavram
ortaya kmtr. Bu almada, ilk olarak metinleraraslk kavram tanmlanarak metinleraraslk metodunda
kullanlan yntemler zerinde durulmutur. Daha sonra, metinleraras ilikileri eserlerinde sklkla kullanan hsan
Oktay Anarn, Kitab-l Hiyel adl romannda metinlerarasl din unsurlar perspektifinde nasl kulland
incelenmitir. Sz konusu romanda tespit edilen unsurlarn snflandrlmas yaplm, ardndan din kitaplardan
seilen ahs kadrosuyla ve olay rgsyle romanda kurgulanan ahs kadrosu ve olay rgs karlatrlarak hsan
Oktay Anarn metinleraraslk balamnda oluturduu yap zmlenmeye allmtr.
Anahtar Kelimeler: Metinleraraslk, hsan Oktay Anar, Kitab-l Hiyel, Kutsal Kitaplar, Din

59
 niversite Yaamna Uyumun eitli Deikenlere Gre ncelenmesi

Yrd.Do.Dr. Duygu Koak

Birey deien yaam koullarnda evresindeki deiikliklere kar gelitirdii tepkilerle uyum salar. Yaam ve
evre koullarnn deimesiyle bireyin kendisinden ve evresinden beklentileri de farkllamaktadr. Benzer ekilde
niversite yaantsnn, zellikle niversiteye yeni balayan renciler iin, duygusal, sosyal ve akademik alanlarda
birok deiimi beraberinde getirdii bilinmektedir. Dolaysyla beklentileri de farkllamaktadr. Geliimsel adan
bu sre nemli bir gei dnemidir. nk farkllaan beklentiler bireylerin uyum salamada problemler
yaamalarna yol aabilmektedir. Bu nedenle uyum srecinde etkili olan durumlarn belirlenmesi bu srete sorun
yaanmasn nlemek adna byk nem tamaktadr. Yaplan almalar niversiteye uyumun akademik, sosyal,
kiisel, duygusal, kurumsal balanma gibi yaplardan olutuunu ve niversiteye yeni balayan rencilerin
niversite uyumlarnn onlarn sahip olduklar eitli psikolojik ve sosyal zelliklere bal olarak farkl dzeylerde
deiebildiini gstermektedir. Bu aratrmada, niversiteye yeni balayan rencilerin genel olarak niversite
yaamna uyum dzeylerinin ilikili olduu deikenlerin belirlenmesi amalanmtr. Aratrmann alma grubunu
Alanya Aladdin Keykubat niversitesi Eitim Fakltesinde renim gren 172 birinci snf rencisi
oluturmaktadr. alma gurubunda yer alan rencilerden niversite Yaam lei ve Kiisel Bilgi Formu
ile veriler elde edilmitir. niversite yaamna uyumun akademik baar, cinsiyet, renim grlen blm gibi
deikenlere gre farkllap farkllamad ortaya koyulmutur.
Anahtar Kelimeler: niversite Yaamna Uyum, Akademik Uyum, Sosyal Uyum

60
Hayat Bilgisi Dersi retim Programlarnn Karlatrlmas: 2015 Hayat Bilgisi Dersi retim Program ve
2017 Hayat Bilgisi Dersi Taslak retim Program

Ar.Gr. Aslhan Kl - Ebru Ocakc - Do.Dr. Osman Samanc

Eitimin amac, bireyin iinde yaad evre ile uyum kurmasn salamaktr. Hayat Bilgisi dersi bu uyum
srecinde bireyin evresini tanmasnda nemli bir yere sahiptir. Toplu retim anlaynn benimsenmesiyle 1926
lkokul Programnda yerini bulan Hayat Bilgisi Dersi retim Program, gnmze dek pek ok deiiklie
uramtr. Bu deiiklerin en kkls davran eitim felsefesinin terk edilerek retim etkinliklerinin merkezine
rencinin getirildii, yaparak yaayarak renmeyi savunan yaplandrmac eitim felsefesinin benimsenmesi ile
2005 Hayat Bilgisi Dersi retim programnda gerekletirilmitir. Hayat Bilgisi dersi retim program 2009 ve
2015 yllarnda yeniden dzenmi; programda yaplan en son deiiklik ise 2017-2018 retim ylndan itibaren
uygulanmas planlanan 2017 Hayat Bilgisi Dersi Taslak retim Programnda olmutur. Bu aratrma, nitel
aratrma yntemleri erevesinde dokman analizi teknii kullanlarak gerekletirilecektir. Aratrmada 2015
Hayat Bilgisi retim Program ile 2017 Hayat Bilgisi Dersi Taslak retim Program nite ve kazanmlar
bakmndan karlatrlarak benzerlik ve farkllklar ortaya konulmaya allacaktr.
Anahtar Kelimeler: Hayat Bilgisi Dersi, 2017 Taslak retim Program, Kazanmlar

61
 niversite rencilerinin Corafi aret Kavramn Tanmalar (Gaziosmanpaa niversitesi Ziraat
Fakltesi rnei)

Yrd.Do.Dr. Bilge Gzener - Yrd.Do.Dr Ebru Onurluba - Melek Yksel - Kbra akmak

Belirgin bir nitelii n veya dier zellikleri itibariyle, kkenin bulunduu bir yre, alan, blge veya lkeyle
zdelemi bir rn gsteren, ad veya iaretlere corafi iaret denir. Zengin bir corafi rn eitliliine ve
potansiyeline sahip olan Trkiye, her yrenin, il ve ilenin kendine has bir rnnn retiminde bulunulduu, bu
rnlerle de zdeletii nadir lkelerdendir. Bu nedenle de Trkiye de halihazrda 200 adet rn corafi iaret ile
koruma altna alnm, bunun yannda 299 adet rnde bavuru srecinde deerlendirilmektedir. Bu almada
niversite rencilerinin corafi iaret konusundaki bilgileri incelenmek istenmi ve aratrma poplasyonu olarak
Gaziosmanpaa niversitesi Ziraat Fakltesi rencileri oluturmaktadr. 220 renci ile yz yze yaplan anket
verileri aratrmann ana materyalini oluturmutur. zellikle niversiteye farkl illerden gelen rencilerin, kendi
yrelerine ait bir corafi rn olup olmad hakkndaki bilgilerinin renilmesi amalanmtr. rencilerin
tamamnn corafi iaret konusunda az ok bir bilgiye sahip olduu dnlerek balanlan bu almada,
rencilerin % 46,36 snn corafi iaretli rn hakknda hibir bilgiye sahibi olmadn, bilenlerin ise %
63,64nn kendi blgelerine ait corafi iaretli rnleri tanmadklar belirlenmitir. Ayrca elde edilen veriler
kullanlarak uygun analiz yntemi ile yaplan sonular yorumlanacaktr.
Anahtar Kelimeler: Corafi aret, Bilgi Dzeyi, renci, niversite

62
 Yabanc Dil retiminde letiimsel Ortam ve Aralarn Dil Edinimine Katks

Yrd.Do.Dr. Ebru Yener Gkenli

Yabanci dil retiminde en nemli unsurlardan biri rencilerle retmen arasnda kurulacak iletiimsel bir
eitim ortamnn olumasdr. Son yllarn youn ilgi gren yeni retim akmlarndan olan mobil aygtlarlarn
kullanm, eitimcileri bu iletiimsel hedefe daha da yaknlatrmaktadr. zellikle internet ortamnda bloglarn bir
snf aktivitesi olarak yer almas, rencinin renim srecinde aktif bir katlmcya dnmesini salar.
renilenler ise pekime ve gdlenme yoluyla kalc bir bilgiye dnr. Yabanc dil retirken arklarn
kullanm da Chomsky ve Krashen gibi alann nemli kuramclarnn savunduu dil edinim srecini balatan dier
bir faydal iletiimsel renim aracdr. Horacionun docere/delectare (retmek/keyif almak) szleriyle yzyllar
nce ifade ettii bu iki unsuru retmenler her zaman gz nnde bulundurmaldr. Bu unsurlar bir arada
bulunduunda yabanc dil renimin kalclk kazand gzlemlenir. almamzda sz edilen iletiimsel dil
retim aralar bilisel ve kuramsal ynleriyle irdelenmektedir. Ayrca yeni internet neslini gdleyen bu
aralardan nasl faydalanlabilecei de almann bir dier inceleme oda olacaktr.
Anahtar Kelimeler: Dil Edinimi, Yapc renme Kuram, Bloglar, arklar

63
 Lisansst rencilerin Nepotizm (Kayrmaclk) Algsnn Motivasyon zerine Etkileri

r.Gr. Anl Salam - Uzman Ece zdoan zbal

Nepotizm (Kayrmaclk), kamu hizmeti yrten kiilerin aile, akrabalk, dostluk balar gibi birtakm balarn
kullanarak kamu ilemlerinin yrtlmesi aamasnda ayrcalk tanmasdr. Baz kiilere tannan bu ayrcalk,
ayrcalk tannmayan kiilerin zerinde birok ynden olumsuz etkilere neden olmaktadr. Bu olumsuz etkiler
motivasyon, i stresi, i tatmini gibi birok durumu etkilemektedir. niversite gibi kamu kurumlarnda da bu durum
ile karlald grlmektedir. Toplum tarafndan rvet ve zimmete para geirme gibi yolsuzluk trlerine gre
daha az tepkiyle karlanan nepotizmin lisansst rencilerin alm ve renimleri srasnda da uyguland
grlmektedir. Bu algnn lisansst renim gren rencilerde olumas onlarn motivasyon srelerini
etkileyebilir. Bu aratrmann amac, eitim bilimleri alanlarnda lisansst renim gren rencilerinin nepotizm
algsnn motivasyon zerindeki etkisini saptamaktr. Bu genel ama dorultusunda, aratrma kapsamnda lisansst
rencilerinin nepotizm alglar, nepotizm alglarnn motivasyonlar zerinde etkisi olup olmad incelenecektir.
Aratrma kapsamnda aratrmaclar tarafndan hazrlanan grme formu ile 24 lisansst renci ile grmeler
gerekletirilecektir.
Anahtar Kelimeler: Kayrmaclk, Lisansst renciler, Motivasyon

64
lkokullarda Snf Ynetiminde Karlalan Zorluklarn retmenlerin Grlerine Gre Deerlendirilmesi

Yrd.Do.Dr. Ece Sargl

Etkili bir eitim-retim yaplabilmesi iin, snf ynetimi en nemli etkenlerden birisidir. Bu almann amac
Konya ilinde ilkokullarda derse giren snf ve bran retmenlerinin snf ynetimi ile ilgili grlerini, snf
ynetiminde karlatklar problemleri, problemlerin sebeplerini snf ynetiminde kullandklar yntemleri ve
problemlerin zm nerilerini incelemektir. almaya 5 bayan 5 erkek olmak zere toplam 10 retmen
katlmtr. almann verileri katlmclarn demografik bilgileri formu ve yar yaplandrlm grme formlardan
elde edilen bulgular ve ierik analizi yntemiyle toplanmtr. retmenlerle yaplan grmelerde retmenlerin en
ok snf ynetiminde motivasyon, fiziksel ortam, zaman ynetimi, rencilerle, velilerle, okul ynetimiyle olan
ilikilerin dzenlenmesi, program-planlama ve davranlarn dzenlenmesi ile ilgili problemler yaadklar ortaya
kmtr. Yaplan nitel analizler sonucunda, retmenlerin snf ynetimi yaklamlar ve problemleri zme
yntemleri 6 temaya bal olarak farkllk gstermektedir. retmenlerin bu sorunlarla baa kabilmek iin snfn
fiziksel ortamn dzenlemeye altklar, etkili ders planlar yaptklar, ilikilerin ve davranlarn ynetimi iin ise
grup almas, vg, efkat gsterme bireysel olarak ilgilenme ve rencilere eitli sorumluluklar verme gibi
yntemleri kullandklar gzlemlenmitir. Bu sunumda almann sonular paylalacaktr
Anahtar Kelimeler: Snf Ynetimi, retmen, renci, Eitim Ynetimi

65
Beyaz Zambaklar lkesindeki alkanlk ve Dayanma Deerlerinin Dkab retmen Adaylar Tarafndan
Deerlendirilmesi

Yrd.Do.Dr. Emine Zehra Turan

Grigory Petrovun Beyaz Zambaklar lkesinde kitab Finlandiyann esaret iinde bir bataklklar lkesi
olmaktan, zgr bir beyaz zambaklar lkesine nasl dntn anlatr. Eser, Din Kltr ve Ahlak Bilgisi
retmen adaylarnn deer retiminde nem verebilecekleri kaynaklar arasnda gsterilebilir. Deerler eitimi
konusunda nemli bir ilev gren din kltr ve ahlak bilgisi dersi oulcu bir anlayla programda yer
almaktadr. Programlar derslerde renciye kazandrlmas istenen deerleri ak bir ekilde vermekte ve bunlarn
kazandrlmas srecinde izlenecek yollarla ilgili yntemler nermektedir. lkretim programnda yer alan deerler
arasnda olan alkanlk ve dayanma deeri, DKAB ders kitaplarnda ok fazla ilenmektedir. Bu aratrmann
amac, DKAB retmen adaylarnn sorumlu tutulduu, Beyaz Zambaklar lkesinde kitabnda yer alan
alkanlk ve dayanma deerlerini ortaya karmak, onlarn penceresinden gr almak ve bunlar
deerlendirmektir. Beyaz Zambaklar lkesinde kitab ile DKAB retmenlerinin yeterliliklerinin gelitirilmesi ve
materyal gelitirme abalarnn artrlmasna da katk salanabilir. Aratrmada nitel aratrma yntemlerinden
durum almas deseni kullanlmtr. alma grubunu, amal rnekleme yntemleri arasndan yer alan lt
rnekleme yntemi kullanlarak DKAB blmnde, Beyaz Zambaklar lkesinde kitabn gnll olarak okuyan
DKAB retmen adaylar oluturmaktadr. alma grubunda toplamda 40 tane retmen aday bulunmaktadr.
Veriler ak ulu sorudan olumu yar yaplandrlm grme formu ile toplanmtr. Veriler gnll olan
retmen adaylarndan izinli bir ekilde ses kayt cihaz ile toplanmtr. Ayrca nemli grlen hususlar
gerektiinde not alnmtr. Grmeler tamamlandktan sonra elde edilen ses kaytlarnn bilgisayar dkm
yaplmtr. Tmevarm analizi iin aratrmac tarafndan veriler incelenerek anlaml blmlere ayrlm ve
kodlanmtr. Kodlanan veriler bir araya getirilerek kategorize edilmi, temalar saptanm ve temalar Grme
Kodlama Anahtarna dntrlmtr. Veriler kodlara ve temalara gre dzenlenmi, son olarak tanmlanan
bulgular yorumlanmtr. Bu alma sayesinde DKAB retmen adaylarnn deerler hakknda grleri tespit
edilebilir ve gerekli mercilere bilgi verilerek DKAB programlarna ders kitaplarnda yer alan deerler gzden
geirilebilir.
Anahtar Kelimeler: Beyaz Zambaklar lkesinde, Deerler Eitimi, alkanlk ve Dayanma

66
 ocuun Kendi Dili inden Resmini Deerlendirmek: Duygu ve Renk emberi le ocuk Resimlerinin
Deerlendirilmesi

Yrd.Do.Dr. Enil Afarolu-Eren

ocuklar anlamada szel olmayan iletiimin byk bir nemi vardr. Szel olmayan iletiim, szelden ok daha
fazla mesaj barndrabilir. ocuk ve ergenlerle psikoteraptik olarak alrken kullanlan projektif resim testleri
ocuun ve ergenin isel ileyiinin anlalmasnda olduka etkilidir. Bu sunumda ocuk resimlerinin
deerlendirilmesinde yol haritas olabilecek Duygu ve Renk emberi almasnn olgu rnekleriyle tantlmas
amalanmtr. Klinik gzlemler, literatr ve ailelerden alnan geri bildirimler dorultusunda olgunun Aile iz
Testleri ve serbest resimleri Duygu ve Renk emberi desteinde dinamik olarak yorumlanacaktr. Klinik
uygulamas pratik olan Duygu ve Renk emberi almasnn ocuk ve ailelerle alan klinisyenlere teraptik
almalarda ve deerlendirme srecinde nemli bulgular salayaca dnlmektedir.
Anahtar Kelimeler: Duygu ve Renk emberi almas, ocuk Resimleri, Renkler ve Semboller

67
 ocukluk Kaytlarndaki Duygusal iddet Olgusunun Yetikin Dneme Yansmalar

Yrd.Do.Dr. Enil Afarolu-Eren

ocuun en fazla travmatize olmasna ve yetikinlik dnemine uzanan kalc zararlar grmesine neden olan en
yaknlarndan ve en gvendiklerinden gelen iddet trleridir. Aile ilikileri, retmenler ve okul ocuu en fazla
etkileyebilecek ortam ve unsurlardr. Erken dnemdeki gvenli, destekleyici, ulalabilir balanma kiileri ile
kurulmu gl balar bireyin ok daha dayankl, gl olmasn ve hayata tutunmasn artrabilmektedir. ocuun
duygusal geliimine zarar vererek srekli uygunsuz davranlarda bulunulmas; deersiz, yetersiz, sevilmediini,
kendi ihtiyalarn karlarsa ancak deerli olabileceini hissettirmek, geliim dnemine uygunsuz beklentiler,
ocuun yaknlarna yaplan kt muameleyi izlettirme gibi davranlar duygusal istismar olarak tanmlanr. Bu
sunumda iki olguyla bireyin ocukluk hayatndaki duygusal ihmal veya rselenmiliin yetikin ilikilerinde ne
kadar belirleyici olduu nesne ilikileri ve Gestalt kuram erevesinde tartlacaktr. Yaamn ilk yllarndaki
balanma rntsnn ve duygusal rselenmiliin, yetikin dnemdeki zerk organismasnn tkanmlna neden
olabilecei irdelenecektir.
Anahtar Kelimeler: Duygusal iddet, Nesne likileri Kuram, Gestalt Yaklam

68
 6. ve 7. Snflarda Kaynatrlm Zihin Engelli rencilerin Sosyal Kabullerinin ncelenmesi

Uzman Erdin Arslan - Do. Dr. Zeynep Karata

Bu aratrmann amac, 6 ve 7. snflarda kaynatrlm zihin engelli rencilerin sosyal kabullerinin

incelenmesidir. Aratrmann alma gurubunu 20142015 retim ylnda Burdur l merkezinde kaynatrma
uygulamas yaplan 3 ortaokulun 6. ve 7. snflarnda eitim gren 153 renci oluturmaktadr. Aratrmada
kaynatrma uygulamas yaplan okullarda rencilerin sosyal kabullerini incelemek amacyla, Arslan (2010)
tarafndan gelitirilen Sosyal Kabul lei ve aratrmac tarafndan gelitirilmi yar yaplandrlm grme
formu kullanlmtr. Aratrma sonucunda sosyal kabul dzeylerinde cinsiyet ve baba eitim durumu deikenine
gre anlaml bir farkllk bulunmutur ancak anne eitim durumu, karde says ve aile gelir durumuna gre anlaml
farlln olmad saptanmtr. erik analizi sonularna gre ise katlmclarn byk blmnn engelli akrann
cinsiyetini nemsemedii grlmtr. Engelli akranlarnn sinirlenmesi, barmas, kfr etmesini rahtsz edici
davran olarak ifade ederken alkan olma, mutlu etme, iyi bir insan olmay kabul edici davran olarak ifade
etmilerdir.
Anahtar Kelimeler: Sosyal Kabul, Kaynatrma, Zihin Engelli

69
 Fantastik-Gerek-lm geninde rdek, lm ve Lale

Ar.Gr. Erhan Akda

Okul ncesi ve ilkretimde ocuklarn alglamaya ve anlamlandrmaya alacaklar nemli kavramlardan birini
de lm oluturur. lm olgusunun ocuk tarafndan anlamlandrlmas olduka zorlu ve skntl bir sreci de
beraberinde getirir. Soyut bir kavram olan lmn ocua tanmlanmasndaki zorluk, pedagojik kayg (ocukta yol
aabilecei olumsuz alg) ve uygun bir sylem gelitirememekle (ykc slup) birleince yetikin ve ebeveyni daha
da kmaza srklemektedir. zellikle ocuk kitaplarnda lm olgusuna yer verilip verilemeyecei, yer verilecekse
bu olgunun nasl ve ne ekilde dile getirilecei konusunda farkl grler bulunmaktadr. ocuklara lmn nasl ve
ne ekilde aklanmas gerektii sorusunun cevabn baarl bir ekilde veren yaynlardan biri de Wolf Erlbruchun
rdek, lm ve Lale adl ocuk kitabdr. Bu eserde, soyut olan lm olgusu ocuklara fantastik unsurlar
kullanlarak somutlatrlm, lm karakterize edilmitir. Bir rdek ve lm arasndaki arkadalk, sevgi ve
sayg gibi deerlerin pedagojik zenle ele alnd rdek, lm ve Lale, ocuk okurlarn zihnindeki lm
kavramn ekillendirme ve gelitirmede byk nem tamaktadr. Bu almada, Wolf Erlbruchun rdek, lm
ve Lale adl ocuk kitabnda lm kavramnn nasl ele alnd somutlatrma, ocuk psikolojisi ve pedagojiden
hareketle incelenmeye allacaktr.
Anahtar Kelimeler: lm, Fantastik ocuk Kitab, Eitim, Somutlatrma, rdek, lm ve Lale

70
 Sosyal Bilgiler retmen Adaylarnn Telif Hakk Kavram Hakkndaki Grleri

Yrd.Do.Dr. Erhan Grmez

Bu aratrmann amac, sosyal bilgiler retmenliinde renim gren grencilerin "telif hakk" kavram
hakkndaki dncelerini ortaya koymaktr. Bu aratrmada, nitel veri toplama aralarndan grme yntemi
kullanlmtr. Aratrma kapsamnda Sosyal Bilgiler retmenlii Blmnden 96 retmen aday ile aratrmac
tarafndan hazrlanan standartlatrlm ak ulu grme formu kullanlarak grmeler gerekletirilmitir.
Standartlatrlm ak ulu grme formunda kullanlan sorular Trke retmenlii ve Sosyal Bilgiler
retmenlii Blmlerinde derse giren uzman hocalarn grleri dikkate alnarak hazrlanmtr. Aratrmada,
rencilerle yaplan grmeler sonucu elde edilen veriler, ierik analizi yntemi kullanlarak zmlenmitir.
Aratrma sonular deerlendirildiinde: retmen adaylarnn ounluunun telif hakk kavramn eser sahibine
verilen yetki ve eseri koruma olarak tanmladklar; telif hakknn amacnn Maddi ve manevi haklar koruma ve
Korsan engelleme olduu, emee saygszlk ve kul hakk olduu dncesinden dolay telif hakk konusunda
hassas olduklar ve telif hakk konusundaki hassasiyetlerini orijinal rn alarak, eser sahibine destek olarak ve
korsana tepki gstererek ortaya koyduklar grlmektedir.
Anahtar Kelimeler: Sosyal Bilgiler, retmen Aday, Telif Hakk

71
 lkokul Sosyal Bilgiler Programnn Dijital Vatandalk ve Alt Boyutlar Asndan Yeterlilii

Yrd.Do.Dr. Erhan Grmez

Bu aratrmann amac 2004-2005 yllar arasnda yeniden yaplandrlan ilkokul sosyal bilgiler programnn
dijital vatandalk ve alt boyutlar andan yeterliliini ortaya koymaktr. Nitel aratrma yaklam benimsenerek
gerekletirilen aratrmann verileri dokman incelemesi yoluyla elde edilmitir. Aratrmadan elde edilen veriler
dokman incelemesi aamalarna gre analiz edilmitir. Aratrma sonucu genel olarak deerlendirildiinde ilkokul
sosyal bilgiler programnda yer alan "Birey ve Toplum, Kltr ve Miras; nsanlar, Yerler ve evreler;retim,
Datm ve Tketim;Bilim, Teknoloji ve Toplum;Gruplar, Kurumlar ve Sosyal rgtler;G, Ynetim ve Toplum;
Kresel Balantlar gibi renme alanlarnda ve ilikili nitelerde dijital vatandalk alt boyutlarna (dijital eriim,
dijital ticaret, dijital iletiim, dijital okuryazarlk, dijital adap, dijital kanun, dijital gvenlik, dijital salk, dijital hak
ve sorumluluk) hi deinilmedii ve bu konular asndan yetersiz olduu grlmektedir.
Anahtar Kelimeler: lkokul, Sosyal Bilgiler Program, Dijital Vatandalk, Alt Boyutlar

72
 Trke retmenlerinin rencilere Kitap nerirken zledikleri Yaklamlarn Farkl Deikenler
Asndan ncelenmesi

Ar.Gr. Erhan en

Birer model ve ynlendirici olarak rencilerin kitap seimlerinde retmenlerin izledikleri yaklamlarn
etkisinden sz edilebilir. retmenin kitaba ve edebiyata ilikin grleri, kitap okuma skl, yaznsal tercihleri ya
da yeni kan yaynlar takip etme alkanl gibi bireysel etkenlerle birlikte eitim sisteminin amac, rencilerin
sosyo-kltrel yaps, kitaba dnk ilgileri ve grev yaplan okul tr gibi birok dsal etken okutulmas planlanan
kitaplarn belirlenmesinde etkilidir. Farkl bir deyile eitim retim ortamlarndaki bu deikenlerin kanlmaz
varl retmenlerin kitap nermede izledii yaklamlara yn vermektedir. Bu almada da retmenlerin kitap
nerme konusunda izledikleri yaklamlar farkl deikenlerle olan ilikisi erevesinde incelenmitir. almann
problem tmcesi Trke retmenlerinin eitim retim ortamlarnda rencilere kitap nerirken izledikleri
yaklamlar etkileyen faktrler nelerdir? biiminde zetlenebilir. Temel problemle ilgili olarak aadaki alt
problemler ise yle yanstlabilir: Trke retmenlerinin kitap nerirken izledikleri yaklamlar; 1. retmenlerin
cinsiyetlerine gre anlaml bir fark gstermekte midir? 2. Lisans ya da lisansst dzeyde aldklar ocuk edebiyat
derslerinin niteliine gre anlaml bir fark gstermekte midir? 3. Grev srelerine gre anlaml bir fark gstermekte
midir? 4. Kitap okuma sklklarna gre anlaml bir fark gstermekte midir? 5. Kitap okuma tercihlerine (tr) gre
anlaml bir fark gstermekte midir? 6. Grev yaptklar okullarn sosyo-ekonomik dzeyine gre anlaml bir fark
gstermekte midir? Karma (mixed) yntem desenlerinden kefedici desenin kullanld bu almada ilk aamada
10 Trke retmeniyle grme yaplm ve onlarn rencilere kitap nerirken izledikleri yaklamlar
belirlenmitir. kinci aamada ise belirlenen bu yaklamlara ilikin hazrlanan anket farkl ortaokullarda grev
yapan 50 Trke retmenine uygulanmtr. Sonu olarak Trke retmenlerinin kitap nerme konusunda
izledikleri yaklamlar farkl deikenler (grev sresi, okulun sosyo-kltrel yaps, kitap okuma skl)
asndan deerlendirilmitir. Verilerin zmlenmesinde ise istatistik program SPSS20den yararlanlmtr.
Anahtar Kelimeler: Trke retmeni, Okuma Alkanl, Kitap nerisi, Karma Yntem

73
 Okuldaki Yazl Snavlarn Teog Snavyla Karlatrlmas

Yrd.Do.Dr. Erkan Atalm - Yrd.Do.Dr. Akif Kse - Orhan Yldrm

Eitim ve retimde lme ve deerlendirmenin yeri tartlmaz bir gerektir. Bu balamda, renciler gerek
okullarda retmenleri tarafndan yaplan yazl snavlarla, gerekse liseye ya da niversiteye yerleebilmek iin
merkezi snavlarla llr ve deerlendirilirler. Bu noktada eitimciler tarafndan tartlan konulardan bir tanesi
okulda yaplan snavlarn merkezi snavlara ne derece benzerlik/farkllk gsterdiidir. zellikle TEOG (Temel
Eitimden Orta retime) snav ortaretime geite ortak snav olarak dnldnde, okulda yaplan dier
snavlara ne derece benzerlik ve farkllk gsterdii aratrlmas gereken bir durumdur. Bu dorultuda mevcut
almada ncelikle rencilerin TEOG puanlar ile okuldaki yazl snavlardan aldklar puanlar arasnda fark olup
olmad test edilecek, ardndan TEOG ve okul snav puanlar arasnda ne derece iliki olduu aratrlacaktr.
almada veri olarak Kahramanmara il ve ilelerinden rastgele seilen 5 okul ve toplam 8.snf 833 rencinin
Matematik, Trke, Fen Bilimleri, Sosyal Bilgiler, Din Kltr ve ngilizce derslerindeki hem okul snav puanlar
hem de TEOG puanlar kullanlmtr. Veri analizinde puanlar arasndaki ilikiyi hesaplamak iin pearson
korelasyon analizi, puan fakllklarn karlatrmak iin ilikili rneklemler iin t-testi (paired t-test) kullanlmtr.
Pearson Korelasyon analizi sonucunda okulda yaplan sonavlarn TEOG snav ile gl bir ilikili olduu
grlmtr (r>0.70). rnein, din kltr ve ahlak bilgisi dersi iin korelasyon 0.72 iken Trke, Sosyal Bilgiler,
Matematik, ngilizice ve Fen Bilimleri iin srasyla 0.75, 0.77, 0.78, 0.70 ve 0.81dir. rencilerin TEOG ile okul
snavlarndaki baar karlatrlmasna bakldnda, her bir ders iin bu farkn istatistiksel olarak anlaml olduu
grlmektedir. Bu farklar 100 puan zerinden dnldnde Fen Bilimleri, Din Kltr ve Ahlak Bilgisi, Sosyal
Bilgiler, ngilizce, Trke ve Matematik dersleri iin srasyla 1, 6, 6, 10, 11 ve11 puandr. Sadece Din Kltr ve
Ahlak Bilgisi dersi hari renciler okul snavlarna gre TEOG snavnda daha baarz olduklar grlmektedir. Bu
durum genel olarak okul snavlarnn TEOG snavna gre daha kolay olduu grn desteklemektedir.
Anahtar Kelimeler: Teog, Yazl Snavlar, Korelasyon

74
 Lisans Eitim Srecinde Yaplan Ara Snav ve Final Snavlarnn Psikometrik zelliklerinin ncelenmesi

Yrd.Do.Dr. Erkan Atalm

Bu almann amac lisans eitimi srecinde yaplan ara snav ve final snavlarnn lme ve deerlendrime
asndan psikometrik zelliklerinin aratrlmasdr. Bu balamda Kahramanmara St mam niversitesi
retim elemanlarnn oktan semeli olarak hazrlad ara snav ve final snavlarnn renci ve soru tabanl
ktlar alndktan, sorularn madde psikometrik zellikleri (madde glk ve ayrt edicilik indekleri) ve testlerin
gvenirlikleri hesaplanmtr. Madde glk indeksi doru yaplma oran, madde ayrt edicilik indeksi madde-
toplam korelasyonu ve test gvenirlii ise Croacbach Alpha yntemi ile hesaplanmtr. Yaplan analizler sonucunda
retim yelerin hazrlam olduu ara snav ve final snavlarnn psikometrik zelliklerinin dk kalitede olduu
grlmtr. Elde edilen bulgular zellikle lisans eitimde gvenilir ve geerli soru hazrlama eitimine nem
verilmesi gerektiini n plana karmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Psikometrik zellikler, Geerlilik, Gvenirlik, Soru Hazrlama Teknikleri

75
 Trkiye'de Ortaretim Dzeyindeki Mesleki Eitim le lgili Sorun Alanlar ve skandinav lkelerindeki
Mesleki Eitimin Trkiye'de Uygulanabilirlii

Do.Dr. Ersin Kavi - Do.Dr. Orhan Koak

Bir lkenin ekonomik ve sosyal geliimi sahip olduu eitim sisteminden gemektedir. zellikle de mesleki
eitim rekabet gc asndan olduka byk neme sahiptir. Bunun iin de ocuk ve genlerin yetenekleri
dorultusunda mesleklere ynlendirilmesi gerekmektedir. lkemizde zellikle ortaretim dzeyinde mesleki
ynlendirme ve mesleki eitim konusunda olduka kkl deiimlere ihtiya duyulmaktadr. Bu dorultuda, ilgili
almada da hem lkemizdeki genel eitim sorunlar hem de ortaretim dzeyindeki mesleki eitim sorunlar ele
alnmaya allmtr. Ayrca, son 10 ylda eitim konusunda adndan sz ettiren Finlandiya ve dier skandinav
lkelerindeki eitim sistemleri genel hatlaryla ele alnmtr. Bununla birlikte, bu lkelerdeki uygulamalarn Trk
eitim sistemine uygulanabilirliinin nnde ne tr engeller olduu ve bu engellerin nasl alabilecei tartlmaya
allmtr.
Anahtar Kelimeler: Eitim, Mesleki Eitim, skandinav Eitim Sistemi

76
 2015 Pisa Yldz Singapurun Eitim Sisteminin ncelenmesi

Dr. Esen Turan-zpolat - Do.Dr. Erdal Bay

PSA (Uluslararas renci Deerlendirme Program) snav, ylda bir yaplan ve uluslararas boyutta 15
yandaki rencilerin matematik, fen ve okuma alanlarndaki baarsn snayan, bu bakmdan dnyada nemli
kabul edilen bir snavdr. Bu snava gre lkeler eitim sistemlerinin kresel boyutta yerini grp ders almaya ve
sistemlerini ekillendirmeye ynelebilmektedir. Singapur ise kazand yarm asrlk bamszl ile ksa srede,
tm dnyada, eitim gibi nemli bir alanda kendinden sz ettirmeye balamtr. Singapur eitim sistemini farkl
klan ve baarsnn arkasndaki temel unsur olarak ise, lkede ncelikle eitime ve zellikle de retmen eitimine
nem verilmesi belirtilmektedir. Bu almann amac son zamanlarda eitimde adeta bir yldz gibi parlayan ve
2015 yl PSA snav sonularnda zirveye ulaan Singapur'un eitim sistemini eitli ynleriyle incelemektir.
alma literatr taramas yntemi ile gereklemitir. Bu balamda Singapurun eitim sistemi, retim
programlar, retmen eitimi ele alnm, derlenerek sunulmu ve son olarak Trk eitim sisteminin mevcut
durumu ile karlatrlarak duruma ilikin eitli karmlarda bulunulmutur. Ayrca bu almann, lkemizde
Singapur Eitim sistemini konu edinen az sayda alma olmas ve bu konuda alana katk salayabilmesi sebebiyle
nemli olduu dnlmektedir.
Anahtar Kelimeler: Singapur Eitim Sistemi, Pisa, Literatr Taramas

77
 Tketim Toplumunda Gen Olmak ve Kimlik Aray

Yrd.Do.Dr. Esra Ik

Gnmz toplumlarn tanmlarken en sk bavurduumuz kavramlardan biri tketim kavramdr. Birey ne

lde tketirse toplumsal konumunu o derece salamlatrmaktadr. Kimliklerin ifadesi haline gelen tketim ayn
zamanda bireyi mevcut sistemin iinde tutmakta, ona zgrlk vaat etmekte ve toplumun bir paras klmaktadr.
Tketim endeksli hayatlar tketimin dnda kalan, tketemeyen kiileri de dlamakta, etiketlemekte ve toplumun
dna itmektedir. Yani ihtiya olgusunun ok daha tesine geen tketim artk toplumsal kategorilerin de bir lt
haline gelmitir. En ok genler arasnda grlen ve bir var olma, kendini ifade etme biimine dnen tketimin
snrlar da her geen zaman andrlmaktadr. Hep daha iyisine ve daha fazlasna sahip olma arzusu genleri
tketimin en popler hedefi haline dntrmektedir. Bu almada temel tartma tketim ve genlik arasndaki
baml ilikiyi ortaya koyabilmektir. Kimlik oluturma srecinin en riskli dnemi olan genlik dneminde
tketimin genlerin kendini ifade etme konusunda nasl bir etkisinin olduu yaplan grmelerle ortaya
koyulacaktr.
Anahtar Kelimeler: Tketim Toplumu, Kimlik, Genlik, Toplumsal Dlanma

78
 Meb 9. Snf Biyoloji Ders Kitabnda Yer Alan Bilim nsanlar

Do.Dr. Esra zay Kse - Yrd. Do. Dr. Sibel Sadi - Yrd.Do.Dr. eyda Gl

Ders kitaplar, hem rencilere hem de retmenlere byk yararlar salayan eitim- retim materyallerinin
banda gelmektedir. Biyoloji, gnmzde, hem en nemli bilim dallarndan biridir hem de tm dnyadaki okullarda
retilen ana derslerden biridir. Eitim-retim alannda birok ey deise de biyoloji bilimin renilmesinde ve
retilmesinde ders kitaplar nemini korumaktadr. Bilim; evremizde meydana gelen olaylarn deney ve gzleme
dayal yntemlerle sistematik bir ekilde incelenmesi ve sonu karlmas srecini kapsayan almalar btndr.
Bu sre ierisinde birok bilim insan var olmutur ve derslerde renciler asndan renilmesi nem arz
etmektedir. Bu almada; ortaretim 9. snflarda okutulmak zere Milli Eitim Bakanlnca hazrlanm 2015
basm biyoloji ders kitabnda biyoloji bilimine katk salayan bilim insanlarna ne kadar yer verildii incelenmitir.
Anahtar Kelimeler: Biyoloji, Ders Kitab, Bilim nsanlar

79
 Akademisyenlerde Psikolojik Sermaye le Tatmini Arasndaki likiler zerine Bire Aratrma

Esra Zeynel

Akademisyenlik meslei, profesyonel eitim srecini ieren, bilimsel anlamda katk yapma ve topluma k tutma
gibi misyonlar tayan nemli bir meslektir. Akademisyenlerin pozitif psikolojik sermaye dzeyleri ile i tatmini
dzeylerinin yksek olmas, onlarn ve bulunduklar niversitenin baarsn ve retkenliini ynde etkileyecektir.
Bu aratrmada, akademisyenlerin psikolojik sermaye dzeyleri ile i tatmini dzeyleri arasndaki ilikiler alt
boyutlar ile birlikte incelenmektedir. Aratrmada, anket metodu kullanlmtr. Bu amala, Luthans vd. (2007) nin
gelitirdii Psikolojik Sermaye leinin Trke formu (etin ve Basm 2012) kullanlmtr. lein bu
aratrmada gvenilirlik sonucu yksek kmtr ve lein boyutlarnn orijinal boyutlarna uygun olduu
grlmtr. tatmininin lm iin Minnesota Tatmini lei (Weiss vd.1967) kullanlmtr. Aratrmada,
deikenlerin iliki lm iin, korelasyon, basit dorusal ve oklu dorusal regresyon analizlerinden
yararlanlmtr. Aratrmann bulgular, Psikolojik sermaye dzeyinin i tatmini dzeyini pozitif ynde etkilediini
gstermektedir. Aratrmann alt boyutlar da kapsayan btn sonular bulgular blmnde ayrntl olarak
gsterilmekte ve yorumlanmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Pozitif rgtsel Davran, Pozitif Psikolojik Sermaye, Tatmini, oklu Dorusal Regresyon
Analizi

80
 Ortaokul rencilerinin Kitap ve Okumak Kavramlar zerine Metaforik Alglar

Eylem Ezgi zdemir - Serdar Akbulut - Hakan vn

Bu aratrma, ortaokul rencilerinin kitap ve okumak kavramlar zerine alglarn metaforlar yoluyla tespit
etmek ve ortaokul rencilerinin kitap ve okumak kavramlar zerine alglarnn okuduklar kitap says ve tr ile
renim grdkleri okullarn tr (zel-devlet) ve rencilerin cinsiyeti ile farkllk gsterip gstermediini
belirlemek amacyla yaplmtr. Aratrmann alma grubunu, 2016-2017 eitim-retim ylnn ikinci yarylnda
beinci ve sekizinci snfta okuyan renciler oluturmaktadr. Aratrmada ortaokul rencilerinin kitap ve
okumak kavramlarna ilikin dncelerini metaforlar araclyla ifade etmeleri istenmitir. Aratrmann verileri,
renciler iin hazrlanan ve birinci blmde okul, snf, cinsiyet, ylda okunan kitap says ve okunan kitaplarn tr
eklinde bilgilerini belirtecekleri ve ikinci blmde sunulan benim iin kitap...; nk... ve benim iin
okumak; nk eklinde verilen ifadeleri tamamlayacaklar formlar araclyla elde edilmitir. Elde edilen
veriler ierik analizi teknii ile incelenmitir. erik analizine tabi tutulan metaforlar adlandrlm ve zayf yapdaki
metaforlar ayklanmtr. Ayklama sonucu elde kalan salam yapdaki metaforlar derlenerek bir metafor listesi
oluturulmu ve yaplan aklamalar dikkate alnarak eitli kavramsal temalar aracl ile gruplandrlmtr.
alma analiz aamasnda olduu iin bulgular daha sonra yorumlanacaktr. Elde edilen sonularn, kitap ve
okumak gibi bireyin tm bilisel ve sosyal geliiminde etkili olan kavramlarn retimsel adan ortaokul
rencilerindeki alglarnn tespiti ve ortaokul rencilerine okuma alkanl kazandrmada yol gsterici olma
konusundaki katks bakmndan nemli olduu sylenebilir.
Anahtar Kelimeler: Ortaokul, renci, Kitap, Okumak, Metafor

81
 Using First Language n Training Non-Native Teachers Of English

Ar.Gr. Eylem Perihan Kibar

ABSTRACT

It is accepted that the success of language learners in the countries where English is not the native language
depends on their language teachers. In such contexts where English is taught as a foreign language, most teachers
are non-native English speakers, and they have the advantage of sharing the same culture and mother language with
the community. On the other hand, using first language (L1) during the time of studying foreign language, among
other factors, is a far-reaching effect on possible disadvantages to be encountered. This study, then, aimed to
scrutinize the perceptions of post-graduate students on using first language in the classes of language teacher
training schools. 30 post-graduate students of Hacettepe University answered the instrument developed by
Demirezen (2016). The results show that more than half of the participants thought that first language should not be
used in training non-native teachers of English (M=3,44).
Keywords: Language Teaching, Teacher Training, Accent, First Language, Foreign Language

82
 Osmanldan Gnmze Dini Grup ve Cemaatlerin Devletle Olan Simbiyotik likisi zerine Eletirel Bir
Okuma

Yrd.Do.Dr. Faruk Sancar

Tarihten gnmze devlet aygtn elinde bulunduran iktidarlar ile dini gruplar arasndaki ilikinin bir takm
maliyetleri olduu bilinmektedir. Siyasi, toplumsal ve dini alanda tezahr eden bu iliki biimi ksa vadede iktidarlar
asndan bir takm faydalar sunsa da orta ve uzun vadede dini gruplarn lehine iktidarn aleyhine ileyen asimetrik
bir sonu dourmutur. zellikle Osmanl tecrbesi gz nne alnarak yaplan deerlendirmelerde bu iliki biimin
dourduu kazanlar bilhassa menkbevi tarih anlatcl eliyle taltif edilirken bu mahzurlar ise gz ard
edilmektedir. lkemizin son birka yl iinde yaad FET krizi bu meselenin bir kez daha soukkanl bir biimde
ele alnmasn ve sz konusu dini grup ve cemaatlerle iktidarlar arasnda kurulmas gereken iliki biimin
sorgulanmasn elzem klmaktadr. almamz bu ynyle tarih sre ierindeki durumu ve cemaatlerin dini
dncelerini ina ederken dayandklar teolojik zemini ortaya koymay hedeflemektedir.
Anahtar Kelimeler: Tarikat, Cemaat, Karizmatik Otorite, ktidar, Masumiyet

83
 Ortaokul Matematik Dersi retim Program Taslann retmen Grlerine Gre ncelenmesi

Uzman Fatih elikel - Do.Dr. Il Tanrseven

Milli Eitim Bakanl, retim programlarnda gncelleme yapldn ve gncellenen retim programlarnn
taslak metinlerini bir aylk ask sresi boyunca kamuoyunun ve eitim paydalarnn gr ve nerilerine ak
olacak ekilde yaymladn, 2017 ylnn Ocak aynda duyurmutur. Bu aratrma, MEB tarafndan yaymlanan
ortaokul matematik dersi retim program taslana ilikin retmen grlerini belirlemeye ynelik nitel bir
almadr. Aratrmann alma grubu, 2016-2017 eitim retim ylnda, Mersin ili Silifke ilesindeki
ortaokullarda grev yapmakta olan sekiz matematik retmeninden olumaktadr. Aratrma verilerinin
toplanmasnda yar-yaplandrlm grme teknii kullanlmtr. Aratrmada veri toplama arac olarak
aratrmaclar tarafndan gelitirilen yar-yaplandrlm grme formu kullanlm ve toplanan veriler betimsel
analiz yntemiyle analiz edilmitir. Aratrma bulgular; retmenlerin MEB tarafndan yaymlanan matematik dersi
taslak retim programn genel olarak olumlu bulduklarn ortaya koymutur.
Anahtar Kelimeler: Ortaokul Matematik Dersi, retmen Grleri, Taslak retim Program

84
Ortaokul Matematik Uygulamalar Dersi retim Programnn Uygulanmasna likin retmen ve renci
Grleri

Uzman Fatih elikel - Prof.Dr. Tuba Yanpar Yelken

Matematik uygulamalar dersi, 2012-2013 eitim retim ylndan itibaren ortaokullarda kademeli olarak
uygulamaya konulan ve semeli bir ders olarak okutulan bir derstir. Bu aratrma, rencilerin sklkla tercih ettii
bir ders olan matematik uygulamalar dersinin retim programnn uygulanmasna ilikin retmen ve renci
grlerini belirlemek amacyla yaplm nitel bir almadr. Aratrmann alma grubunu 2016/2017 eitim
retim ylnda Mersin ili Silifke ilesindeki resmi ve zel ortaokullardaki 6 matematik retmeni ve 10 sekizinci
snf rencisinden olumaktadr. Aratrma verileri, retmenlerden yar-yaplandrlm grme teknii,
rencilerden ise odak grup grmesi teknii kullanlarak toplanm ve betimsel analiz yntemi ile analiz
edilmitir. Aratrma bulgular; matematik uygulamalar dersinin ounlukla matematik dersinin devam gibi
grld ve derslerde genellikle konu tekrar veya test zm yapldn ortaya koymutur.
Anahtar Kelimeler: Matematik Uygulamalar, retim Program, renci Grleri, retmen Grleri

85
 Trkeyi Yabanc Dil Olarak renen rencilerin Bilgisayar Destekli Dil renimine Kar Tutumlar

Do.Dr. Fatih Ylmaz - Glnur Birol

ZET Gnmzde hayatn her alannda hzla gelien teknoloji, dil eitiminde de bilgisayarlardan yararlanmay
gerekli klmaktadr. Bilgisayarlarn dil retimindeki rol, artk tm dnyada dil retmenlerinin karlat nemli
bir konudur. Bilgisayar destekli dil retimi alan; dil bilim, psikoloji, sosyoloji, eitim, bilgisayar bilimleri ve doal
dil ileme gibi birok disiplin zerine kurulmutur. Bilgisayar destekli dil retimi, dil renimi ve retiminde bilgi
ve iletiim teknolojilerinin roln aratran, yeni ve hzla gelien bir alandr. Bilgisayar destekli dil renimi,
renilen yabanc dili desteklemek iin bilgisayarn deiik yntemler ve becerilerde kullanlmas ve kullanlan
bilgisayarlara yklenmesi gereken birtakm zel dil yazlm programlarn kapsamaktadr. Bilgisayar destekli eitim
sunan ok eitli aralar vardr. Bu aralarn kullanlmas rencilere birok yarar salamaktadr fakat asl olan
rencilerin teknolojiye ynelik tutumlardr. Teknolojiye ynelik tutum, bu retim ynteminin hayata
geirilmesinde ok nemli bir rol oynamaktadr. Uygulama aamasnda duygusal deikenlerden biri olarak kabul
edilmektedir. Bu aratrmann amac; yabanc dil olarak Trke eitiminde bilgisayar destekli materyallerin
kullanmna kar Gaziosmanpaa niversitesi TMER rencilerinin tutumlarn belirlemektir. Aratrmada
rencilerin Trke renimine kar tutumlar, genel bilgisayar kullanmna kar tutumlar ve bilgisayarla dil
renimine kar tutumlarn belirlemek iin rencilere 3 farkl konuda tutum lei uygulanacaktr.
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: Bilgisayar Destekli Dil renimi, Eitim Teknolojisi, Trkenin Yabanc
Dil Olarak retimi

86
 Lise rencileri in Etkili Ders alma lei Gelitirme almas

Do.Dr. Aye Aypay - Uzman Fatma Altnsoy

Bu almann amac lise rencileri iin etkili ders alma leinin gelitirilmesidir. Amal rneklemenin
tipik rnekleme teknii ile iki Anadolu lisesinde renimini srdren; 182si kz, 186s erkek rencilerin
oluturduu toplam 368 renci zerinde gerekletirilmitir. rencilerin 89u dokuzuncu snf, 150si onuncu
snf, 129u da on birinci snf rencisidir. Literatr erevesinde ve rencilerden yazl olarak toplanan etkili ders
alma alkanlna dair bilgilerden hareketle 19 maddelik bir madde havuzu oluturulmutur. Yaplan amlayc
faktr analizinde EDye ait KMO deeri 0.90; Bartletts Testi sonucu ( =2447,471, p<.001), manidar
bulunmutur. Toplam varyansn %55ini aklayan faktrl bir yap elde edilmitir. lek faktrleri iin
hesaplanan Cronbach Alpha gvenirlik katsaylar 84-72 arasndadr. Dorulayc faktr analizinden elde edilen
modelin uyum indeksleri incelenmi Ki-Kare deeri [2=202.74, df=87, p<.01] olarak hesaplanmtr. Modelin dier
uyum iyilii indeksleri de [CFI=0.97, IFI=0.97, GFI=0.93, AGFI=0.91, NFI=0.95, NNFI=0.972, 2 /df=2.3,
RMSEA=0.06, SRMR=.05] modelin veriye iyi dzeyde uyum sergilediini gstermitir.
Anahtar Kelimeler: Ders alma, renme, renci

87
 Okula Aidiyetin Yordaycs Olarak fke Eilimi

Do.Dr. Ali Erylmaz - Uzman Fatma Altnsoy

Bu almann amac, okula aidiyet ile fke eilimi arasndaki ilikilerin incelenmesidir. almada 15-17 yalar
arasnda yer alan 134 kz ve 143 erkek, lise 10 ve 11inci snf rencisi yer almtr. almada Okula Aidiyet ve
fke Eilimi lei ile veriler toplanmtr. Verilerin analizinde basit regresyon analizi tekniinden yararlanlmtr.
Aratrma sonularna gre, lise rencilerinin okula aidiyetlerini fke eilimleri anlaml ve nemli bir ekilde
aklamaktadr (R=.39, R2=.15, F (1, 275 ) = 48.55, p<.01). Lise rencilerinin fke eilimleri arttka, onlarn
okula aidiyetleri azalmaktadr (=-.39; t =- 6.97; p<0.01).
Anahtar Kelimeler: Okula Aidiyet, fke, Lise rencisi, Ergen

88
 Dramann Yabanc Dil retimine Etkisi

Dr. Fatma Karaman

Son dnemlerde yabanc dil retiminde yeni ynelimler ve yntemler ortaya kmtr. Bunlardan biri de
Drama Yoluyla retim yntemidir. Bilindii zere renmede yaant esas kouldur. Dolaysyla renmenin
gereklemesi iin renciye deneyim ve yaant kazandrlmas ok nemlidir. Nitekim bu durum yani deneyim ve
yaant dramada n plandadr. Bu almada dramann hedef dildeki kazanmlarn edinimindeki etkisi aratrlmtr.
renciye hedef kltrdeki kltrel elerin kazandrlmaya allmas, kltr aktarmnda, dilbilgisi derslerinde,
kelime retiminde, okuma, konuma becerisinin gelitirilmesinde ve edebiyat derslerinde drama etkin bir ekilde
kullanlabilir. Oynanacak oyun retmen tarafndan verilen bir edebi metin, hikye, diyalog veya otantik bir metin
olabildii gibi birebir rencilerin kendilerinin kurgulayp yazd bir oyun da olabilir. Bu yntemle renci ders
srecini etkili kullanarak elenerek renir. rencinin empati yetenei, yaratcl, estetik ve sanatsal ynnn
gelimesine katk salar. Birlikte alma becerisi gelierek renciye sosyal duyarllk kazandrlr. Beden dilini
nasl kullanacan renir.
Anahtar Kelimeler: Yabanc Dil retimi, Drama, Yaparak Yaayarak renme

89
 retmen Adaylarnn Szl Mlakat Snavna likin Grlerinin ncelenmesi

Dr. Fatma Torun - Do.Dr. Yasin Doan

Bu aratrmann amac retmen adaylarnn ilk kez 2016 ylnda uygulamaya balanan szl mlakat snavna
ilikin grlerini belirlemektir. Aratrma nitel aratrma yntemlerinden durum almas ile yrtlmtr.
Aratrmann alma grubunu 27si erkek, 29u kadn olmak zere toplamda 56 retmen aday oluturmaktadr.
Katlmclar Sosyal Bilgiler retmenlii, Trke retmenlii, Arapa retmenlii, Matematik retmenlii,
Fen Bilimleri retmenlii, Okul ncesi retmenlii, Rehberlik ve Psikolojik Danmanlk retmenlii ve Snf
retmenlii programlarnn 4. snfna devam etmektedirler. almada veri toplama arac olarak yar
yaplandrlm grme formu kullanlmtr. Elde edilen veriler betimsel analiz ve ierik analizi yntemleri ile
analiz edilmitir. Verilerin analizi sonucunda; retmen adaylarnn szl mlakat snavna ilikin hem olumlu hem
de olumsuz tutum benimsedikleri, bu tutumda atama yaplacak bllmler asndan deiimin belirli olduu, snavn
retmen adaylarnn alma motivasyonlarn drd, tek snava gre alternatif ans yarattn ve snavn
eitim sistemine olumlu bir katk salamayacana ilikin eitli sonulara ulalmtr.
Anahtar Kelimeler: Szl Mlakat, retmen Aday, Yerletirme

90
 Okul ncesi retmen Adaylarnn Oyun Kavramna likin Metaforik Alglar

Do.Dr. Fatma nal

Bu aratrmann amac metaforlar aracyla okul ncesi retmen adaylarnn, kendileri ve ocuklar asndan
oyun kavramna ilikin alglarn belirlemektir. Nitel aratrma yaklamnn benimsendii bu almada, var olan
durumu ortaya koymak amalanmtr. Aratrma grubunu, Akdeniz niversitesi Eitim Fakltesi Okul ncesi
retmenlii Lisans Programna devam eden (143) renciler oluturmaktadr. Aratrma verilerinin toplanmasnda,
aratrma grubundaki retmen adaylarndan Benim iin oyun benzer/gibidir. nk ve ocuk iin oyun
benzer/gibidir. nk ifadelerini tamamlamalar istenmitir. Verilerin analizinde; retmen adaylarnn
kendileri ve ocuklar asndan oyun kavramna ilikin rettikleri metaforlar listelenmi, metaforlara ynelik
aklamalar dorultusunda oyun kavramna ilikin kategoriler oluturulmutur. retmen adaylarnn kendileri
asndan oyun kavramna ynelik alglar ile ocuklar asndan oyun kavramna ilikin alglarnn oyunun temel
ihtiya olmas rahatlatc ve elendirici ynasndan benzerlik gsterdii grlmtr.
Anahtar Kelimeler: Oyun, ocuk, Metafor

91
 Okul ncesi retmenlerinin ocuklarn Sanat almalarn Deerlendirmesi

Do.Dr. Fatma nal

Bu aratrmann amac, okul ncesi retmenlerinin ocuklarn yaptklar sanat almalarn nasl
deerlendirdiklerinin ortaya konulmasdr. Aratrma nitel bir almadr. Aratrmann alma grubunu Antalya il
merkezinde bulunan bir anaokulunda farkl ya gruplarnda (3-4-5 ya grubu) grev yapan retmen
oluturmaktadr. Aratrma verileri, aratrmaya katlan retmenlerle yz yze yaplan grlerde sorulan ak ulu
sorularla ve eitim ortamnn bir gn sresince video kayt yntemiyle kayt altna alnmasndan elde edilmitir.
Aratrmada veri toplamada kullanlan grme ve video kayt yntemleri kullanlarak elde edilen verilerin analizi
sonularna gre, retmenlerin ocuklarn yaptklar sanat almalarn deerlendirmeye ilikin verdikleri cevaplar
ile uygulamalarnn farllk gsterdii sylenebilir.
Anahtar Kelimeler: Okul ncesi Eitim, Sanat almalar, Deerlendirme, ocuk

92
 Learning English Vocabulary By Narrow Reading: Readlang

Do.Dr. Ferit Klkaya

ABSTRACT

Reading is one of the most important skills to be improved in any language since it is widely acknowledged that
the more learners read, the more they will face high frequency words as well as learn content knowledge in the text
they are reading. Thus, narrow reading in which learners read around the same topic for some time receives attention
as it allows both increasing the change of vocabulary on the same topic for several times and recycling the
previously learned lexical items. However, it may not be possible for each student to notice the important and
frequent words through repeated exposure. Strategies such as guessing from the context may not work, as some of
them may appear hard word for learners. Hyperglossing, textual and/or pictorial representations of lexical items, is
found to be aiding the development of decoding and is a useful strategy for L2 reading pedagogy. Although the
research on glossing provides mixed findings regarding the benefits, it is also acknowledged that glossing improves
especially incidental vocabulary acquisition. The current study aims to investigate the perceptions of beginner
students of English towards learning English vocabulary by narrow reading on Readlang, a Web 2.0 tool that allows
language learners to translate words and phrases into learners mother tongue. The participants included 55 Turkish
learners of English enrolled in the department of Public Administration at Mehmet Akif Ersoy University. The
participants were asked to choose five words and/or phrases from a different text on public administration each week
during the study, which lasted 12 weeks. The interviews held with the participants at the end of the study indicated
that the participants perceived that their reading comprehension improved dramatically since using Readlang. The
results also indicated that the spaced repetition through flashcards helped them recycle the previously learnt lexical
items.
Keywords : Hyperglossing, Narrow Reading, Vocabulary, English, Readlang

93
 Ailelerin Bak Asna Gre Erken ocuklukta stn Zekaya likin aretler

Ecenaz okun - Yrd.Do.Dr. Feyzullah ahin

stn zekal ocuklarn eitiminde erken ve doru tanlama ilk admdr. Sz konusu ocuklar erken yllardan
itibaren akranlarndan bir takm zellikleri ile farkllklar sergilemeye balarlar. Bebeklik dneminden itibaren
bilisel geliim dnda geliimin bir veya birden ok alannda yatlarndan ileri dzeyde olma, be duyuyla ilgili
tm uyaranlara kar ar duyarllk, ayn anda (ayn zaman dilimi ierisinde) birka uyaran veya uyarc durumu
(grme, iitme, dokunma, tatma ve koklama) alglama yetenei, yksek duyarllk ve/veya tepki verme (Dnmez,
2009), lego vb. ak ulu oyuncaklar daha ok tercih etme bunlardan sadece birkadr. Erken yllarda tanlama
almalarnda ebeveyn gzlem ve grmeleri en nemli tanlama aralarndan birisidir. Bu almann genel
amac, erken ocukluk dneminde (0-5 ya) ocuklarnn stn zeka iaretlerinin aile grlerine gre
incelenmesidir. alma iki aamada srdrlecektir. lk aamada, grup zeka testi olan Temel Kabiliyetler Testinin
ilk %75lik dilimi ierisinde yer alan 30 renciye bireysel zeka testi uygulanacaktr. Daha sonra, bu ocuklardan
stn zekal olduu tespit edilenlerin aileleri ile bireysel grmeler gerekletirilecektir. Bireysel zeka testi olarak
Wiscar Zeka Testi (WISC-IV) kullanlacaktr. Grme formu olarak uzman gr alnarak aratrmaclar
tarafndan hazrlanm olan yar yaplandrlm bir form kullanlacaktr. almada, veri toplama sreci devam
etmektedir. alma sonucunda elde edilen verilerin dkm yaplarak, betimsel analiz yaplacaktr. Ulalan
sonular, alan yazn bulgularna gre tartlarak, bir takm neriler getirilecektir.
Anahtar Kelimeler: stn Zeka, Erken ocukluk, Ebeveyn Grleri

94
 stn Zekal ocuklarn Geliimsel zellikleri

Mirza Tamtekin - Yrd.Do.Dr. Feyzullah ahin

stn zekal ocuklar akranlarndan bilisel, sosyal, duygusal, dil ve fiziksel gibi geliim alanlarnda farkllklar
sergilerler. Her bir alann geliimi karlkl etkileim ierisinde srmekle birlikte, her bir alan kendi doasna uygun
bir geliim seyri sergilerler. Bu geliimin bazen e zamanl olarak gereklemeyebilir. Bir dier ifade ile alanlar
arasnda geliimsel farkllklar ortaya kabilir. Bu durum zellikle zeka dzeyi ykseldike daha fazla belirginleir.
Bu almann genel amac, stn zekallarda e zamanl olmayan geliim olgusunun bilisel, sosyal ve duygusal
geliim balamnda incelenmesidir. almada, vaka analizi yntemi kullanlacaktr. Aratrma, 2017 yl kesitinde
iki stn zekal ocuk ile srdrlecektir. almada vaka analizi yntemi kullanlacaktr. almada veri toplama
arac olarak bireysel zeka testi olarak Wiscar (WISC-IV), Sosyal Becerileri Deerlendirme lei kullanlacaktr.
Ayrca, retmen, ebeveyn ve uzman grlerine de bavurulacaktr. alma, ikinci aratrmacnn danmanlnda
birinci aratrmac tarafndan srdrlen tezsiz yksek lisans almas kapsamnda bitirme projesi olarak
srdrlmektedir. almada, bireysel zeka testleri uygulanm stn zekal ocuklar saptanmtr. Dier lme
aralarnn uygulamas ve raporlamasna devam edilmektedir. alma kapsamnda elde edilen veriler alan yazn
bulgularna gre tartlacak ve bir takm neriler getirilecektir.
Anahtar Kelimeler: stn Zeka, Bilisel Geliim, Sosyal Geliim, Duygusal Geliim

95
 Mze Eitim likisi erevesinde Atatrk Dnemi Mze Faaliyetleri

Ar.Gr. Funda Arslan Bilgin

Tarih retiminde eski eserlerin kullanlmas eitim asndan olduka nemlidir. Tarih retimini
monotonluktan karp daha aklda kalc hale getirir. Atatrk dneminde tarih retiminde eski eser ve mzelerin
kullanlmas ile ilgili eitli almalar yaplmtr. Bu dnemde pek ok mze alm var olan mzeler de
zenginletirilmitir. 1925 ylnda tekke ve zaviyeler kapatlm 9362 eser mzelere devredilmitir. 1920 ylnda
kurulan Hars mdrl erevesinde devam eden mze faaliyetleri 1926 ylnda Hars Mdrlnn alt birimi
olarak alan Mze ubesi ile devam ettirilmitir. Atatrk dneminde Anadolunun farkl yerlerinde mzeler
almtr. Adana Mzesi, tfaiye Mzesi, zmir Arkeoloji Mzesi, Tire Mzesi, Sinop Mzesi bunlardan bir kadr.
Atatrk bu mzelerin ounu ziyaret etmitir. Ayrca Maarif Vekaleti tarafndan, mze kurulamayan yerlerde
okullarn bir kesini mze haline getirilmesi ile ilgili bildiri yine bu dnemde okullara gnderilmitir.
Anahtar Kelimeler: Atatrk Dnemi, Mze, Tarih retimi

96
 Trkiyede Kayt D stihdamn nlenmesinde Eitimin nemi

Do.Dr. Abdurrahman Benli - Yrd.Do.Dr Gke Cerev

Kayt d ekonominin, gelimi ve gelimekte olan birok lkede zellikle son otuz yl iinde nemli oranda art
gsterdii gzlenmektedir. Kayt d ekonominin etkiledii en nemli alanlarn banda ise kayt d istihdam
konusu gelmektedir. Kayt d ekonominin gnmzde alma hayatna bir yansmas olarak kabul edilen kayt d
istihdam toplumlarn gelierek ilerlemesi nnde byk bir engeldir. Trkiyede son yllarda kayt d istihdamn
azaltlmasna ynelik nemli uygulamalar yaplmaktadr. Bu uygulamalar sayesinde kayt d istihdam oranlarnda
azalmalar elde edilmitir. Kiinin eitimi de kayt d istihdamn nlenmesinde nemli bir unsurdur. Eitim ile
nitelikleri artan bireylerin alma hayatna yaklamlar farkllamaktadr. Bu farkllama ile kiiler kayt d
almaktan uzak durmaktadrlar. Toplumsal kalknma ve refahn salanabilmesi iin kayt d istihdamn
azaltlmasna ynelik mcadelenin sreklilii nemlidir. Bireylerin eitim dzeylerinin artrlmas kayt d
istihdamla mcadelede nemli bir aratr. Bu almada konu hakknda ilgili literatr taramas yaplm ve temel
olarak TK ile Sosyal Gvenlik Kurumu verileri kullanlmtr. Bu verilere bal olarak kayt d istihdamn
Trkiyedeki genel durumu incelenmi ve kayt d istihdamn nlenmesinde eitimin nemi ortaya konulmutur.
Kalknma ve refahn salanabilmesi iin kayt d istihdamn azaltlmasnn nemli olduu ve kiilerin eitim
dzeylerinin kayt d istihdamla mcadele de nemli bir ara olduu sonucuna varlmtr.
Anahtar Kelimeler: Kalknma, Refah, Kayt D stihdam, Eitim

97
 Meslek Yksekokulunda Okuyan Kz rencilerin Tketici Haklar Farkndalk Dzeyi

Dr. Glden Gk - Eyp Erdal Yrk

Gnmzde yaanan teknolojik gelimeler tketicilere baz ayrcalklar getirmi olsa da reticilerin haksz ticari
uygulamalar tketicilerin zarar grmesine, aypl ve sala zararl rnleri satn almalarna neden olmaktadr.
Tketicinin bu tip uygulamalara kar korunmas amacyla yrrle konulan yasalardan tketicilerin haberi
olmamakta ve bilin eksikliinden tr maduriyet yaamaktadr. Aratrmann alma evrenini Seluk
niversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yksekokuluunda okuyan 2818 kz renci oluturmaktadr. almann
rneklemini evreni temsil edebilecek gce sahip 300 kz rencidir. almada SPSS 17 paket program kullanlm
ve toplanan verileri deerlendirmek iin frekans dalm, kikare, t test, Anova, regresyon ve korelasyon analizi
yntemlerinden yararlanlmtr.
Anahtar Kelimeler: Tketici Haklar, Tketici Eitimi, Tketici Farkndal, Tketicinin Korunmas

98
 Pozitif Psikoloji Balamnda znel yi Olu ve Spor likisi: Ergenler zerine Bir Aratrma

r.Gr. Glden ztrk Serter - Okutman Emre Yamaner

Mutluluu ele almann tarihi ok eskiye dayanr. Aristodan gnmze kadar nsan nasl mutlu olur? sorusu
akllar kurcalamtr. Psikoloji asndan bakldnda ise mutluluu ele almann tarihi olduka yenidir. Seksenli
yllardan sonra pozitif psikolojinin geliimi ile birlikte mutluluk konusunda yaplan almalar giderek artmtr
(Myers & Deiner 1995). Dienere (1984) gre znel iyi olu, bireylerin yaam doyumlarna ve olumlu-olumsuz
duygulanmlarna ilikin genel bir deerlendirmedir (Akt. Dilma, Bozgeyikli, 2009) ve olumlu duygulanm (nee,
coku, mutluluk, efkat vb.), olumsuz duygulanm (znt, kayg, fke, sululuk vb.) ve yaam doyumu olmak zere
eye sahiptir (Akt. Tuzgl Dost, 2004). Her bireyin kendini mutlu hissettii olgular, algsal olarak
farkllaabilmektedir. Ancak genel anlamda mutlu kiilerin; "gen, salkl, iyi eitim grm, alak gnll,
ekonomik bakmdan iyi koullara sahip, iyi bir ie sahip, da dnk, iyimser, znts az, tasasz, kayg dzeyi
dk, lml" kiiler olduklarna dair genel bir kan vardr (Yetim, 2001). Sporun insan metabolizmas, sinir sistemi
ve psikolojik sal iin nemli oranda faydasnn olduu bilinmektedir (Yiitba, 2002). Son yllarda, eitli
dzeylerde ve younluklarda spor etkinliklerinin, zihin salk ve znel iyi olma zerindeki etkileri ele alnmaktadr.
Sporun duygu durumsal yararlarnn olduu, olumlu kendilik kavramn gelitirdii, zsayg ve zyeterlikte artlara
neden olduu, olumlu beden imgesini besledii, fizyolojik ve psikolojik stresi azaltt, holanma ve elenme
duygularn gelitirdii belirtilmektedir. Holanlan ve haz alnan etkinlik olarak spor, znel iyi olmay artrmakta
olduu bilinmektedir (Yetim, 2001). Ancak alan yaznda profesyonel spor ile uraan ergenlerin znel iyi
olularnn incelendii bir aratrmaya rastlanmamtr. Bu amala profesyonel spor yapan yz ergen ve profesyonel
ya da amatr olarak sporla ilgilenmeyen yz ergen almaya dahil edilmitir. Aratrmada Erylmaz (2009)
tarafndan gelitirilen Ergen znel yi Olu lei ve aratrmaclar tarafndan hazrlanan Sosyo Demografik Bilgi
Formu Kullanlacaktr. Aratrmada elde edilen veriler SPSS programnda analiz edilerek sonular paylalacaktr.
Anahtar Kelimeler: znel yi Olu, Spor

99
 KKTCde okul Sal Projesi Kapsamnda Genlerin Mevcut Durumu

Yrd.Do.Dr. Gley Abatay

KKTCde Okul Sal Projesi kapsamnda genlerin mevcut durumu *Dr. Gley B. Abatay Okul a, hzl
renme, byme ve gelimenin gerekletii, bilgi ve beceri kazanma dnemidir. Alkanlklar bu dnemde
olumaya balar. Byme ve gelime srecinin hzl olduu okul a dneminde koruyucu nlemler ileriki yalarda
genel salk durumu zerinde etkili olabilecek yararlar salayacaktr. Okul sal hizmetleri; renciler, aileler ve
okul personelinin salk durumlarnn deerlendirilmesi, gelitirilmesi, salkl okul yaamnn salanmas ve
srdrlmesine ynelik almalardr. Okul sal hizmetleri; Okul andaki tm ocuklarn olabilecek en iyi
bedensel, ruhsal ve toplumsal sala kavumalarn salamak ve srdrmek, Okul ocuklarnn salkl bir
evrede geliimini salamak, ocuklarn, ailelerin ve toplumun salk dzeyini ykseltmektir. Salk hizmetlerini
gelitirmi lkeler, 2010 ulusal salk hedeflerinde bireylerin iinde bulunduklar ya gruplarna gre salk
davran gelitirmenin nemi zerinde durmaya ynelmitir. DS, Avrupa Blge Brosu 1984 ylndan itibaren
salk eitimi ve salk dzeyini ykseltme programlarn gelitirmeye balamtr. DS, 1990l yllarda Sal
Gelitiren Okul almalarn balatmtr. Bu proje Dnya Salk rgt (WHO), Birlemi Milletler, Eitsel,
Bilimsel ve Kltrel Organizasyonu (UNESCO), Avrupa Topluluu Komisyonu (CEC), Avrupa Konseyi (CE) nin
katklaryla olumutur. Avrupa da ilk uygulamalar 1991 ylnda Polonya, Macaristan, ek Cumhuriyeti ve
Slovakyada balatlmtr. KKTCde ilk kez 2010 ylnda aratrmac tarafndan Okul Sal Projesi gelitirilmi
ve Salk Bakanl Temel Salk Hizmetleri Dairesi Mdrl ile 6000 ilkokul rencisi bu proje kapsamnda
taramaya alnmtr. Bu kapsamda, okul sal hizmetleri aamadan olumaktadr. 1. Salk taramalar, 2. Durum
analizi ve mdahale (salk eitimleri, vb. gibi), 3. Gerekli sevklerin yaplmas. Bu aratrma 2016-2017 retim
ylnda pilot bir ortaokul taramaya alnmtr. Aratrmaya ortaokulda okuyan 158 gencin tm alnmtr. Genler,
aratrmac tarafndan gelitirilen salk deerlendirme formu ile, bedensel salk gstergeleri, boyu, kilosu, dileri,
tansiyon, nabz, eker, genel grnm, bit, deri sorunlar, grme, kiisel hijyen alkanlklar, seconder seks
karakterlerinin deerlendirilmesi, beslenme alkanlklar, psikososyal durumu hakknda veriler alnmtr.
Aratrmada elde edilen veriler spss paket program ile deerlendirilmitir. Genlerin %50ye yaknnda grme
sorunu, %70e yaknnda di sorunu ve okulun %13nde kilo sorunu, %25inde trnak yeme sorunu saptanmtr.
*KKTC Salk Bakanl- Psikoterapist-Aile Terapisti
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler; Okul Sal, Salk Eitimi, Salk Tarama

100
 Milletinin Selameti mi Evladnn zgrl m?

Do.Dr. Glnisa Aynakulova

Kurbancan Datha byk cesareti, nderlii ve ince diplomatik kabiliyeti sayesinde Buhara Emiri ve Hokand Han
tarafndan Datha unvanyla ereflendirmi bir kadn generaldir. Aratrmaclara gre Datha unvan Hokant
idaresinde en yksek rtbelerden olup hiyeraride drdnc makam, Rus ordusunda ise general rtbesine denk
gelmektedir. 1876da ar II. Aleksanderin manifestosuyla Hokand Hanl ortadan kaldrldktan sonra Kurbancan
Datha oullar Abdldabek, Omorbek, Mamatbek, Asanbek ve Alay Dalk blgesinin Krgzlar ile, yetersiz askeri
gc ve silahlarna ramen Rusya devletinin smrgecilik siyasetine kar iddetli direni gstermiler, kahramanca
savamlardr. Ala Dalarnn kahraman halk mevcut imknlar dahilinde Rus silah ve Rus sava teknolojisine
kar daha fazla kar koyamayacaklarn, direniin artk fayda salamayacan anladktan sonra Rus hakimiyetine
boyun emilerdir. Gney Krgzistan topraklarnn Rusya mparatorluuna ilhak edilmesi ve btn Trkistann
Rusyann smrgesine dntrlmesinden sonra da Kurbancan Datha nemli bir siyasi lider olarak Trkistan
Genel Valiliinin st dzey askeri makamlaryla mnasebetlerine devam etmitir. Fakat Kurbancan Dathann
Krgzlar arasndaki byk itibar, halk zerindeki tesiri Rus idarecilerini hep kukulandrmtr. Bundan dolay Rus
idarecileri Kurbancan Datha ve oullarn cezalandrmak zere Dathann olu Kambeke iftira atarak idama
mahkm ettikleri gibi dier oullarn da krek cezasna arptrp Sibiryaya srgne gndermilerdir. Alay
Krgzlar, Kambek ve dier Beyleri bulunduklar zindandan Alay dalarna, oradan da Kagara kararak Ruslara
kar tekrar savamaya hazr olduklarn, Dathadan emir ve iaret beklediklerini belirtmilerdir. Fakat Kurbancan
byle zor, karmak durumda da hislerine yenik dmemi, devlet adam olmann getirdii byk sorumluluu
stlenerek z evladnn hayat sz konusu olmasna ramen, devleti ve milletinin yksek karlarn stte tutmay
bilmitir. Datha Krgz halk ve devletinin bekas, lkenin huzuru ve selameti iin z olunu feda ederek milletini
byk katliamdan kurtarmtr.
Anahtar Kelimeler: Kurbancan Datha, Krgz/trk Kadn Liderleri, Trkistann stilas, Hokant Hanl, Annenin
Fedakarl

101
 Seilmi Olan Salk Gstergeleri Asndan Orta Gelirli lkelerin Snflandrlmas

Ar.Gr. Glnur lgn - Ar.Gr. Glsm eyma Koca

lkelerin gelimilik seviyesini gsteren sosyo-demografik, ekonomik ok sayda gsterge bulunmaktadr. Bu

gstergeler arasnda alama oran, ortalama yaam sresi ve lm oranlar gibi gstergeler bir lkenin gelimilik
dzeyini gsteren salk gstergelerindendir. Salk gstergeleri lkelerin gelir dzeyi ile dorudan orantl
olduundan, ilgili gstergeler asndan lke karlatrlmas yaplrken seilmi olan lkelerin gelir dzeyleri de
muhakkak gz nnde bulundurulmaldr. Buradan hareketle bu almada, Dnya Bankas (World Bank, WB)
tarafndan yaplan gelir snflamasna gre orta gelir grubunda bulunan lkeleri seilmi olan salk gstergeleri
asndan gruplandrmak amalanmtr. Aratrma kapsamnda; doumdan beklenen yaam sresi, bebek lm
oran, kaba doum hz, kaba lm hz, yllk nfus art hz, salk tesislerine eriim yzdesi, kzamk alama
oran, difteri, bomaca ve tetanoz alama oran ile temiz suya eriim yzdesi olmak zere dokuz deiken
kullanlmtr. Yaplan hiyerarik kmeleme analizi sonucunda 95 lkeyi temsil eden iki kmenin olutuu
grlmtr. Analiz sonucunda orta gelirli lkeler ierisinde daha yksek gelir grubunda bulunan, Dou ve Bat
Asyada yer alan lkelerin %81inin birinci kmede, %19unun ise ikinci kmede kmede yer ald bulunmutur.
Aratrmada ayrca Trkiyenin birinci grupta olduu da saptanmtr. alma sonularnn salk gstergeleri
asndan heterojen bir zellik gsteren orta gelirli lkelerin karlatrlmas konusunda yararl bilgiler sunaca
dnlmektedir.
Anahtar Kelimeler: Salk Gstergeleri, Orta Gelirli lkeler, Kmeleme Analizi

102
 Okumaya Adanmlk Modeli le 8. Snf rencilerinin Okuduunu Anlama Dzeylerinin Gelitirilmesi

Glah Mete - Do. Dr. Nesrin Sis

Bu aratrmada 8. snf rencilerinin okuduunu anlama dzeylerinin Okumaya Adanmlk Modeli ile nasl
gelitirilebilecei ortaya konulmutur. Aratrma nitel aratrma yntemlerinden eylem aratrmas ile
desenlenmitir. alma grubunun oluturulmas iin amal rnekleme yntemlerinden lt rnekleme yntemi
kullanlmtr. alma, MEBe bal Malatya ili Battalgazi ilesi Tevfik Memnune Gltekin Ortaokulu 8/A
snfnda Trke dersinde yaplmtr. Bu snfta 35 renci vardr. Aratrmada Okumaya Adanmlk Modelinden
yararlanlmtr. Aratrma verileri okumaya adanmlk endeksi, okuduunu anlama baar testi, boluk doldurma
testi olmak zere farkl veri toplama aralaryla toplanmtr. Aratrma srecinde (balangcnda, ortasnda ve
sonunda olmak zere) toplam 3 test uygulanmtr. Her testte hem bilgilendirici hem de ykleyici metinler
uygulanm ve test sonular metin trlerine gre analiz edilmitir. Verilerin analizinde SPSS for Windows paket
programndan yararlanlmtr. Aratrma sonularna gre rencilere uygulanan Okumaya Adanmlk Modelinin
rencilerin okuduunu anlama dzeylerinin gelimesinde etkili olduu bulunmutur. Aratrmadan elde edilen
sonulara dayal olarak eitli nerilerde bulunulmutur.
Anahtar Kelimeler: Okumaya Adanmlk Modeli, Okuduunu Anlama Dzeyi

103
 Ortaokul Trke Dil Bilgisi retimine likin retmen Grleri

Glah Mete

Bu almann amac ortaokul Trke dil bilgisi retimini Trke retmenlerinin grlerinden yola karak
deerlendirmektir. Bu almada nitel aratrma teknii kullanlmtr. Aratrma 2016-2017 eitim retim yl
bahar dneminde Malatyann Battalgazi ilesinde bulunan farkl ortaokullarda alan 53 Trke retmeni
zerinde yaplmtr. Aratrmada grme teknii kullanlm ve katlmclara uzman gr alnarak nceden
hazrlanan sekiz ak ulu soru sorulmutur. Grme kaytlarnn analizinde ierik analizi trlerinden kategorisel
analiz yntemi kullanlmtr. Aratrmann n bulgularna gre Trke retmenlerinin ou, dil bilgisi
etkinliklerini genellikle ayr bir ders saatinde uygulamakta, ders kitaplarndaki dil bilgisi etkinliklerini dil bilgisi
kazanmlarn gerekletirmede yeterli bulmamakta, dil bilgisi kazanmlarnn snf dzeylerine gre doru bir
ekilde aamalandrlmadn belirtmektedir.
Anahtar Kelimeler: Dil Bilgisi retimi, retmen Grleri, Dil Bilgisi Kazanmlar

104
 nlisans rencilerinin Dorusal Denklem Sistemlerini Gnlk Hayat Problemleri le likilendirme
Dzeyleri le Eletirel Dnme Becerileri Arasndaki likinin ncelenmesi

r.Gr. Habip Mehmet Sevgi

Bu almann amac, nlisans rencilerinin dorusal denklem sistemleri ile ilgili gnlk hayat problemlerini
ilikilendirme dzeylerinin, eletirel dnme becerileri ile olan ilikisini aklamaktr. Bu ama ile Konya ilindeki
bir meslek yksekokulunda renim gren 300 birinci snf rencisine 2016-2017 retim yl bahar dneminde
matematik dersinin bir konusu olan Denklem Sistemleri rencilere gnlk hayat problemleri ile
ilikilendirilmeden rneklendirilmeden anlatlmtr. Yar deneysel desenin kullanld aratrmann nicel
blmnde, rencilere aratrmac tarafndan gelitirilen ounluu gnlk hayat problemlerinden oluan baar
testi uygulanmtr. Ayrca ayn rencilere Eletirel Dnme Eilim lei uygulanmtr. Aratrmann nitel
blmnde ise rencilerin dorusal denklem sistemleri ile gnlk hayat problemlerini ilikilendirme dzeylerini
derinlemesine incelemek amacyla 30 renci ile yar yaplandrlm grmeler gerekletirilmitir. Elde edilen
sonularn, rencilerin eletirel dnme eilimleri ve dorusal denklem sistemlerini gnlk hayat problemleri ile
ilikilendirme dzeyleri arasnda istatistiksel olarak anlaml fark olduunu gstermesini beklemekteyiz.
rencilerin, ders ii faaliyetleri ile gnlk hayat problemlerini ilikilendirmede ne kadar baarl olursa, rencide
eletirel dnme dzeyinin o kadar artacan dnmekteyiz. Bu sayede rencinin renme srecinin daha
bilinli duruma gelecei, rencilerin bilisel farkndalklarnn artaca ve renmenin daha kalc olaca
grlebilecektir.
Anahtar Kelimeler: Dorusal Denklemler, Gnlk Hayat Problemleri, Eletirel Dnme, renme

105
 Nakit Ak Tablolarnn erik Analizi Yntemi le Deerlendirilmesi

Ar.Gr. Hakan Cavlak - Ar.Gr. Yasin Cebeci - Necati Gne

Nakit ak tablosu, finansal durum tablosu ve kr veya zarar ve dier kapsaml gelir tablosu ile birlikte dikkate
alndnda irket ilgililerine; net aktiflerdeki deiimi, finansal yapy ve nakit aklarnn tutarn ve zamanlamasn
deerlendirebilmesi iin gerekli bilgiyi salar. Bu almada BST 30 irketlerinin nakit ak tablolar ierik analizi
yntemi ile deerlendirilmitir. Bu kapsamda ilgili irketlerin nakit ak tablolarnda yer alan nakit hareketleri;
iletme, yatrm ve finansman faaliyetleri temelinde oransal olarak tespit edilmitir. Ayrca her bir faaliyetin alt
kalemleri tespit edilmi ve bunlarn da yer ald faaliyet ierisindeki oranlar saptanmtr. Bununla beraber ortaya
kan bu oranlar ile sektr ortalamalar tespit edilmi ve sektrler aras karlatrma yaplmtr. Bu analiz ile hem
BST 30 irketlerinin nakit aklarnn durum tespitinin yaplmas hem de irket ilgililerinin nakit hareketlerinin
etkili olduu alanlarda doru karar almalarna yardmc olmas amalanmtr.
Anahtar Kelimeler: Nakit Ak Tablolar, Bist 30, erik Analizi

106
 Trke Ders Kitaplarndaki Metin Trleri Bir Betimleme

Yrd.Do.Dr Hakan Yalap - Yrd.Do.Dr. Sercan Demirgne

Metin kavram zerine pek ok tanmlama yaplmtr. Metin, dilin szl ya da yazl boyutunun tesinde,
yalnzca dile zg bir kavram deildir (Van Dijk,1979; Aksan 1991), dilsel olmayan metinler de vardr. Metin
tanmlamasndaki boyutsal farkllklar ona zg trlerin belirlenmesi ve betimlenmesinde de sorunlar beraberinde
getirmitir. ncelikle metin iin tip (type) tr (genre) tartmalar ve bu kavramlarn alt kurgulanlarndaki
tartmalar halen srmektedir (Gnay, 2016). Trke ders kitaplar ve ieriindeki metinler, eitim retim srecinin
en sk kullanlan ve vazgeilmez ders materyali olarak gncelliini korumaktadr. Ders kitaplarnn yan sra, Trke
dersi programnda metinler, dil, anlatm ve ierik asndan trn gzel rneklerinden seilmelidir.; Ayn
temada birden fazla metne yer verilecekse trleri farkl olmaldr. biiminde dile getirilmektedir. Bu balamda
Trke dersi iin metinlerin nemli bir rol oynad ortadadr. Bu almann amac 5, 6, 7 ve 8. Snf Trke ders
kitaplarndaki metinleri trlerine gre incelemek ve snf dzeylerine gre bir deiimin varln gzlemektir. Bu
ama dorultusunda ders kitaplarndaki metin trleri alanyazndaki tr tanmlamalar dorultusunda yeniden tr
ayrmnda gidilmi, belirlenen tr ayrm ile ders kitabnda belirlenen tr arasndaki benzerlikler / farkllklar
saptanmtr. Bunun yan sra, trlerin snf dzeylerine gre farkllklarnn retisel taksonomiye uygunluu
betimlenmitir.
Anahtar Kelimeler: Metin Tipi, Metin Tr, Trke retimi, Trke Ders Kitaplar

107
 Questioning Self-Control, Self-Perception, Motivation, Gender And Self-Efficacy n Relation To Academic
Achievement n Elt?

Do.Dr. Filiz Yaln Tlfarlolu - Aratrmac Nuran Lekealmaz - Aratrmac Halenur Ocaktan

ABSTRACT

Teaching English as a foreign language starts in early grades and also continues in higher education in Turkey.
Although compulsory English education lasts such a long time, most people complain about not reaching a
satisfactory level in English. The underlying reason of this reality might be the ignorance of the relationship between
student success and some psychological factors. This study aims to reveal the shortcomings of the discussions on
foreign language teaching and learning failures in Turkey. The aim of the study is to investigate whether there is a
relationship between psychological factors such as self-efficacy, self-perception, self-control, motivation, gender
and students academic achievements. Students from Gaziantep University Department of English Language
Teaching participated in this research. The participants were given Personal Language Competence questionnaire
consisting of 40 questions.
Keywords: Self-Efficacy, Self-Perception, Self-Control, Motivation, Gender, Academic Achievements

108
 Ortaokul rencilerinini Trk Tarihinde Yer Alan nemli Kadn ahsiyetler Hakkndaki Bilgi Dzeyleri

Do.Dr. Halil Tokcan - Emre Kolyiit

Bu almann temel amac ortaokul rencilerinin Trk tarihinde yer alan nemli kadn ahsiyetler hakkndaki
bilgi dzeylerini tespit etmektir. Aratrmada bu amala Trk tarihinde kahramanlklar ile n plana km ve
mesleklerde ilk olan kadnlara ait sorularn yer ald bir baar testi uygulanmtr. Aratrma Nide li merkezde
bulunan ortaokulda yer alan 199 ortaokul rencisi zerinde uygulanmtr. Verilerin analizinde SPSS
programndan yararlanlmtr. Aratrma sonularna gre Trk tarihinde yer alan nemli kadn ahsiyetler
hakkndaki bilgi dzeylerinin genel olarak dk seviyede olduu gzlenmitir. rencilerin en iyi bildii kadn
ahsiyet ilk kadn sava pilotumuz Sabiha Gken (%84,9) olurken, en az bilinen kadn ahsiyet ise ilk kadn
retmenimiz Refet Angn (%17.1) olmutur. Aratrmaya dayanarak rencilerin Trk tarihinde yer alan nemli
kadn ahsiyetler hakkndaki bilgi dzeylerinin arttrlmas iin u neriler yaplabilir. Sosyal bilgiler ders kitaplarna
bu kadn kahramanlar hakknda daha fazla bilgi yer almal, okul koridorlarna veya panolarna kadn ahsiyetlerin
poster, afi ve temel bilgileri olan almalar aslmal ve bunlarla ilgili retmenler daha fazla aratrma etkinlikleri
yaptrmaldr.
Anahtar Kelimeler: Kadn, Kadn Kahramanlar, nemli ahsiyetler, Trk Kadn, Trk Kadn Kahramanlar

109
 retmen Adaylarnn retmen Atama Srecine likin Grleri (abt, Mlakat, Szlemeli)

Yrd.Do.Dr. Remzi Kl - Do.Dr. Halil Tokcan - Ar.Gr. Yusuf Gener

retmen yetitirme programlar; yetitirilecek adaylarn seimi, belirli bir sre ve program dhilinde eitimleri
(hizmet ncesi eitim), grevlendirilecek olan retmen adaylarnn seimi (kamu personeli olarak atanma) ve grev
bandaki retmenlerin eitimleri (hizmet ii eitim) aamalarndan olumaktadr. Bu denli nemli ve kapsaml bir
konu olarak, retmen yetitirme programlar lkemiz gerekleri ve beklentileri asndan olduu kadar gelimi
lkelerin benzer programlaryla karlatrlarak da pek ok aratrmann konusu olmutur (Bakan, Aydn &
Madden, 2006; Demirel, 2000; Akt: Akdemir, 2013). retmen yetitirme programlarnn nemli bir basama da
kadrolu retmen olarak atama srecidir. Gnmz Trkiyesinde her geen yl farkl atama uygulamalar gndeme
gelmektedir.Gndeme gelen bu uygulamalar da farkl tartmalara yol amaktadr. Bu balamda atama srecinin
birebir muhatab olan retmen adaylarnn bu konu hakkndaki dnceleri, inanlar ve beklentileri nemlidir. Bu
aratrmann amac, retmen adaylarnn retmen atama sreci (ABT, Mlakat, Szlemeli)ne ilikin
grlerini ortaya koymaktr. Aratrmada bu amala, mer Halisdemir niversitesi Eitim Fakltesinde renim
gren retmen adaylarna (Snf eitimi, Sosyal bilgiler eitimi, Trke eitimi, Fen bilgisi eitimi, Resim-i
eitimi, Psikolojik danma ve rehberlik eitimi, Mzik eitimi) aratrmaclar tarafndan uzman gr alnarak
hazrlanm yar yaplandrlm grme formu uygulanacaktr. Grme formundan elde edilen bulgular nitel
aratrma yntemlerinden ierik analizi yoluyla analiz edilecektir. Analiz sonularna gre retmen adaylarnn
retmen atama srecine ilikin grleri ve beklentileri ortaya karlp bu bulgular dorultusunda neriler
getirilecektir.
Anahtar Kelimeler: retmen Atama Sreci, retmen Aday, abt, Szlemeli retmenlik, Mlakat, Kpss.

110
 Kamusal Hizmet Alanndan Sektrel Yatrm Alanna Evrilen Yetikin Eitimi ve Kurumlar

Aratrmac Handan eker - Do.Dr. H. Eylem Kaya

Piyasann iki halkasn temsil eden kreselleme ve yeni liberal politikalar en temelde; ekonomik, politik,
teknolojik vb. pek ok alan etkiledii gibi bilgiye ulamada ekonomik gce vurgu yaparak eitim alann da
etkilemitir. Bu etki, yetikin eitimine de yansm olup, balangta farkl nedenlerle eitim alanna dahil
olamayan bireylerin srece dahil olmasn amalayan yetikin eitimi zamanla ekonomik sermaye oluturma
amacna dnk dayatmalaryla piyasac bir dnme urayarak, kamusal hizmet alanndan syrlp sektrletirilmi
ve yaam boyu srmesi talep edilen bir yatrm alanna doru evrilmitir. gc piyasalar da, nitelikli igcnn
yetitirilmesine dnk sektrel hedefler belirleyerek yetikin eitiminin kurumlarn etkisi altnda almtr.
almada da, kreselleme ve yeni liberal politikalarn yetikin eitimi ve en yaygn hizmet kurumunu oluturan
Halk Eitimi Merkezleri zerindeki etkilerinin neler olduu sorunu, eletirel paradigma balamnda sosyolojik
adan sorgulanmaya allmtr.
Anahtar Kelimeler: Yetikin Eitimi, Kreselleme, Yeni Liberal Politikalar, Yaam Boyu renme, Halk Eitimi
Merkezleri

111
 retmenlerin Kaynatrmada Yeterliliinin eitli Deikenler Asndan ncelenmesi: Mersin li rnei

Harun Usanmaz - Hakan Ulum

zel eitim rencilerinin normal dzeydeki arkadalaryla aldklar kaynatrma eitimleri, bu rencilere
sunulan eitim olanaklar bakmndan ok nemli bir gelimedir. Fakat bu kaynatrma eitimlerinde baarl
olunabilmesi iin toplumun, retmenlere ve rencilere, kaynatrma programlarna ve zel eitim rencilerine
kar saygl ve olumlu bir dnceye sahip olmas gerekir. Engelli bireylerin topluma kazandrlmasnda en geerli
yaklam olan kaynatrma programn baars retmenle dorudan ilikilidir. Kaynatrma eitimini baarl
olmas iin zel eitimi verecek olan retmenlerin yeterliliklerini deiik adan incelemeye altk. alma
tarama tr bir aratrmadr. Aratrmann alma grubunu, Mersin li ve lelerinde bulunan ilkokul ve
ortaokullarda grev yapan 200 retmen oluturmaktadr. almada MERAL(2017) tarafndan gelitirilen
Kaynatrmada retmen Yeterlilii lei kullanlmtr. Bilgisayar ortamna aktarlan veriler, istatistiksel
metodu kullanlarak analiz edilip, yorumlanmtr. Aratrmadan elde edilen bulgulara gre; retmenlerin
Kaynatrmada retmen Yeterlii lei toplam puanlarnn dk olduu, kaynatrmada kendilerini yeterli
bulmadklar tespit edilmitir. Ayrca kaynatrmada retmen yeterlii puanlar retmenlerin cinsiyetine gre
anlaml bir farkllk gstermezken, ya kdem ve snf mevcuduna gre anlaml ekilde deimektedir. retmenler
genel olarak kaynatrma konusunda ilevsel bilgiye sahip deildir.
Anahtar Kelimeler: Kaynatrma, zel Eitim, Yeterlilik, retmen

112
 7.Snf Kuvvet ve Enerji nitesine Ynelik Geerlilii ve Gvenirlii Salanm Baar Testi Gelitirme
almas

Do.Dr. Abuzer Akgn - Hatice Glmez Gngrmez

2013-2014 eitim-retim ylnda 5. Snf Fen Bilimleri, 2014-2015 eitim-retim ylnda 6. Snf Fen Bilimleri
ve 2015-2016 ylnda 7. Snf Fen Bilimleri mfredatnda baz deiiklikler olmutur ve ders kitabnda baz niteler
deitirilmitir. ncelikle dersin ad Fen ve Teknoloji iken Fen Bilimleri olarak deitirilmitir. 2014-2015
eitim-retim ylnda Fen ve Teknoloji mfredatnda Kuvvet ve Hareket nitesi ve alt konular aada
sunulmutur. 1. Yaylar Tanyalm 2. ve Enerji 3. Basit Makineler 4. Enerji ve Srtnme Kuvveti Ders kitabndaki
Kuvvet ve Hareket nitesi 2015-2016 eitim-retim ylnda Kuvvet ve Enerji nitesi olarak deitirilmitir.
nitenin ieriinde de baz deiiklikler olmutur. 8. snf Fen ve Teknoloji mfredatnda yer alan Basn nitesi 7.
Snf Kuvvet ve Enerji nitesine, 7. Snf mfredatnda yer alan Basit makineler konusu 2016-2017 eitim-retim
yl 8. Snf mfredatna eklenmitir. Yaplan son deiikliklerle Ortaokul 7. Snf Fen Bilimleri dersi mfredatna
bakldnda Kuvvet ve Enerji nitesi drt alt blmden olumaktadr ve bu blmler aada sunulmaktadr; 1.
Ktle ve Arlk likisi 2. Kuvvet Kat Basnc likisi 3. Kuvvet, ve Enerji likisi 4. Enerji Dnmleri
Kuvvet ve Enerji nitesi ieinde, ktle, arlk, i, kuvvet, kat, sv ve gaz basnc, enerji dnmleri gibi
ortaokul rencilerinin alternatif kavramlara sahip olduklar konular yer almaktadr.(Pehlivan, 2004; Nordine, 2007;
Polat, 2007; Yldz, 2008). Bu niteyle ilgili olarak yaplan almalar genel olarak herhangi bir yntemin akademik
baarya veya kalca etkisi eklinde allmtr (Sarca ve etin, 2012; Ercan ve ahin, 2015; Aksoy ve Grbz,
2013). Fakat mfredatta yaplan deiikliklerle bilimsel aratrmalar iin uygun baar testi bulunmad iin bu
niteyle ilgili baar testinin gelitirilmesine karar verilmitir ve bu amala Crocker ve Algina (1986) nn test
gelitirme aamalar kullanlarak bir test gelitirilmeye allmtr.
Anahtar Kelimeler: Fen Eitimi, Kuvvet ve Enerji, Baar Testi

113
 Ortaokul rencileri in Bilimsel Muhakeme Becerileri Testinin Gelitirilmesi

Do.Dr. Abuzer Akgn - Hatice Glmez Gngrmez

Bilimsel muhakeme ilk almalarda formalreasoning biimsel dnme (Piaget, 1965) ya da criticalthinking
eletirel dnme (Hawkins, & PEA, 1987) olarak tanmlanmtr (Akt. Han, 2013). Bilimsel muhakeme sistematik
bir ekilde problemi kefetme, formle etme ve hipotezleri test etme, deikenleri deitirme ve kontrol etme,
deneysel ktlar deerlendirme yetenei olarak ifade edilir (Zimmerman, 2007; Bao vd., 2009). Bilimsel
Muhakeme Becerileri Testi nin gelitirilmesi amacyla ncelikle alan taramas yaplarak benzer ekildeki lme
aralarnn gelitirilmesinde kullanlan almalar incelenmi Gibson (2005) tarafndan gelitirilen aama modeli
kullanlmtr. Daha sonra ayrntl bir literatr taramas yaplmtr. Bu literatr taramasnda Lawson tarafndan
1987 ylnda yaplan Bilimsel Muhakemeleri Becerileri testi bulunmutur. Bu test 2000 ylnda Lawson tarafndan
revize edilmitir ve 2013 ylnda Jing Han tarafndan evrimii (online) ortama uyarlanarak yaplmtr. Lawson
gelitirmi olduu Bilimsel Muhakeme Becerileri testini Piaget in Zihinsel Gelim Kuram n merkeze alarak
gelitirmitir. Piaget e gre 11 ya ve sonrasndaki ocuklar Soyut lemler Dnemindedirler (formal Oparetional)
ve bir birey Soyut lemler Dnemi nde olursa 5 tane Dnme Yetenei ve Korunum yasasn kavramas beklenir.
Lawson un gelitirdii test 12 tane soru ve 12 tane nk ile balayan toplamda 24 sorudan oluan ki Aamal
bir testtir. Ve test 6 tane alt dnme yeteneinden olumaktadr. Bunlar ; 1) Korunum Yasalarn Kavrama 2)
Oranl Dnme 3) Deikenlerin Tehisi ve Kontrol 4) Olaslkl Dnme 5) Korelasyonel Dnme 6)
Kombinezonlu Dnme Jing Han (2003) ylndaki almasnda Bilimsel Muhakeme Becerileri nin boyutlarn
geniletmitir. Ve bu boyutlar aada sunulmutur. 1) Deikenlerin Kontrol 2) Orantsal Muhakeme 3) Olaslkl
Muhakeme 4) Korelasyonel Muhakeme 5) Tmdengelim Muhakeme 6) Tmevarm Muhakeme 7) Nedensel
Muhakeme 8) Hipotetik-Tmdengelim Muhakeme Lawson ve Jing Han n almalarnn muhakeme becerileri
boyutlar incelenerek btn muhakeme becerileri boyutlarn ieren bir test gelitirilmeye almtr.
Anahtar Kelimeler: Fen Eitimi, Bilimsel Muhakeme Becerileri, Dnme Trleri

114
 Okul ncesi Dnemdeki ocuklarn Problem Durumlarnda Kullandklar Baa kma Stratejilerinin
ncelenmesi

Yrd.Do.Dr Hatice Uysal - Yrd.Do.Dr. enay zen Altnkaynak - Yrd.Do.Dr. Devrim Erginsoy Osmanolu

Bireyler yaamlar boyunca korku, kayg ya da stres yaratacak pek ok problemle kar karya kalabilirler. Bu
durumlarnda bireylerin kullandklar baa kma stratejileri farkllk gsterir. Bazlar problemle dorudan
ilgilenerek zm yollar ararken, bazlar grmezden gelerek problem durumdan uzaklamay tercih ederler. Ancak
her durumda bireylerin kullandklar bu stratejiler, yetikinlikteki rollerini etkileyecek gce sahiptir. Bu balamda
erken yalarda ocuklarn problem durumlarnda kullandklar stratejilerin belirlenmesi nemlidir. Bu aratrmann
amac okul ncesi dnemdeki ocuklarn problem durumlarnda kullandklar ba etme stratejilerinin
belirlenmesidir. Tarama modelindeki bu aratrmann alma grubunu Kars il merkezindeki bir okul ncesi eitim
kurumuna devam eden 25 ocuk oluturmaktadr. Aratrmann verileri Ferit Avcnn Krmz Fili Grdnz m?
kitab kullanlarak elde edilmitir. ocuklardan bu kitabn sonunda yer alan problem duruma ilikin zm nerileri
retmeleri istenmitir. Bu problem karsnda ocuklarn kullandklar stratejiler, aktif-bilisel, aktif-davransal ve
kanmac baa kma stratejileri kategorilerine gre incelenmitir. Verilerin analizi devam etmektedir. Bulgular ve
yorum ksmna daha sonra yer verilecektir.
Anahtar Kelimeler: Baa kma Stratejileri, Okul ncesi

115
 Meslek Yksekokullarnda Mesleki Uygulamalarn Giyim retimi Teknolojisi Program rencilerine
Faydalar

r.Gr. Hayri en

Meslek Yksekokullarnda Mesleki Uygulamalarn Giyim retimi Teknolojisi Program rencilerine Faydalar
zet Meslek Yksekokullar ierinde yer alan renciler, mesleki uygulama eitimleri ile yeterlilik kazanmaktadr.
Meslek Yksekokullarnda eitim alan bu renciler niversite sanayi i birlii ile uygulama eitimlerini verimli bir
ekilde srdrebilmektedir. Bu renciler bilgi ve beceri dzeylerini teorik eitimlerinin yannda, uygulama
eitimleri ile sanayinin iinde en iyi ekilde gelitirebilmektedir. zellikle ara kademe alma gcnn
yetitirilmesinde n planda yer alan meslek yksekokullarnn mesleki eitimlerinde teorik eitimin yannda iddial
ve etkili mesleki uygulama eitimleri verilmesi salanmaktadr. Bu sayede; uluslararas rekabet edilebilirliine katk
salayabilecek nitelikli alma gcne sahip elemanlarn yetimesine ve desteklenmesine uygulama eitimleri
ortaya kmaktadr. Bu da; i gcnde aranan mesleki yeterliliklerin salanabilmesini rencilerin daha meslek
yksekokullarnda eitim retim hayatnda kazanmasna byk oranda katk salamaktadr. Meslek Yksekokulu
rencilerinin mesleki kabiliyetler ile donatlmasn salayabilmek onlara phesiz katk ve fayda salayacaktr. Bu
almada anlatlmak istenen konu rencilerin mesleki uygulama eitimlerinden salad faydalarn neler olduu
ve bu faydalarn arttrlmas zerine yaplabilecekler zerinde durulmas zerine ekillendirilmitir.
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: Mesleki Eitim, Planlama Teknikleri, Mesleki Uygulama, Giyim retimi
Teknolojisi

116
 Ortaokul Sosyal Bilgiler retim Programnn Disiplinler Aras Adan ncelenmesi

Hseyin Erol

Bu aratrmann amac ortaokul sosyal bilgiler ders programnda yer alan kazanmlarn hangi disiplinlerle ilikili
olduunu ortaya karmak ve elde edilen bulgulardan hareketle ortaokul sosyal bilgiler programnn disiplinleraras
olma zelliini yerine getirip getirmedii konusunda bir durum tespiti yapmaktr. Bu aratrmada nitel aratrma
yntemlerinden dokman analizi teknii kullanlmtr. Her snf dzeyinde yer alan kazanmlar ilikili olduklar
dnlen disiplinlerle birlikte tablolar halinde sunulmutur. Aratrma sonucunda 5.,6. ve 7. snf sosyal bilgiler
dersi kazanmlarnn programn ngrd disiplinleraras yaklam temel alnarak hazrland tespit edilmitir. 5.
snf sosyal bilgiler kazanmlarnn eski sosyal bilgiler programnda (1998 program) yer alan tarih, corafya ve
vatandalk ve insan haklar eitiminin younluundan kurtulduu yeni sosyal bilgiler anlayna paralel disiplinler
aras yaklamn benimsendii sonucuna ulalmtr. 6. snf sosyal bilgiler programnda yer alan kazanmlarn
dalm disiplinler asndan deerlendirildiinde en fazla tarih (%34,88) ile ilgili kazanmlarn yer ald daha
sonra corafyaya (%27,90) nc srada ise vatandalk ve insan haklar eitimi ile ilikili kazanmlarn (%20,93)
programda nemli bir yer kaplad tespit edilmitir. 7. snf sosyal bilgiler dersi kazanmlarnn da eski sosyal
bilgiler program anlaynda yer alan tarih, corafya ve vatandalk ve insan haklar eitimi disiplinlerinin
younluundan tam olarak kurtulamad ortaya kmtr. zellikle 6. ve 7.snf sosyal bilgiler kazanmlarnn
disiplinler asndan dengeli bir dalm gstermedii sonucuna ulalmtr.
Anahtar Kelimeler: Sosyal Bilgiler, Ortaokul, Kazanm

117
 Sanayi 4.0 ve Trkiyede Uygulanabilirlik Analizi

Yrd.Do.Dr. Canan Erkan

almada ncelikle Bilgi Teknolojileri ve Bilgi Toplumu balamnda yaanan son gelimeler zetlenmektedir.
Burada zellikle robotik, yapay zeka ve bilgi toplumunun a rgtlenme kalplar ve bilgi ann yeni gelime
aamasndaki ilevlerine vurgu yaplmaktadr. Bu balamda Sanayi 4.0 olarak kurgulanan yeni platform ve bunun
temel unsurlar tantlmaktadr. Ayrca gelimenin muhtemel ekonomik ve toplumsal etkileri gndeme
getirilmektedir.Daha sonra bu temel unsurlarn Trkiyede gelime durumu deerlendirme konusu olmaktadr.
Trkiyede temel unsurlarn yeterlilik dzeyleri konusunda yaplan genel deerlendirmeden sonra, Trkiyenin bu
gnk gelime dzeyinde yaad temel sorunlar ile Sanayi 4.0 n bu sorunlar zme ynndeki muhtemel
ekonomik ve toplumsal etkilerine deinilmektedir. Ayrca Trkiyenin Sanayi 4.0a uyum salayabilmesi ynnde,
izlemesi gerekli politika stratejilerinin neler olabilecei zerinde durulmaktadr. zlenecek temel stratejik ncelikler;
ulusal, blgesel, sektrel ve firma dzeylerinde ayr ayr irdelenmektedir. Ksacas Bilgi Toplumunun ikinci evresi
olan yeni gelime aamasnda Trkiyenin ve sanayimizin uyum yetenei deerlendirme konusu olmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Bilgi Toplumu, A Ekonomisi, Nesnelerin nterneti, Sanayi 4.0.

118
 Sosyal Bilgiler Ders Kitab le Eitim Biliim A (Eba) erik Karlatrmas: 7. Snf Zaman inde Bilim
nitesi rnei

Okan oban - Dr. brahim Akit

Biliim teknolojisinin tm alanlarda gelimesi ve ilerlemesiyle, biliim teknolojileri eitimretim sreci

ierisinde kullanlmaya balanmtr. Biliim teknolojilerinin, bir ara olarak okullara girmesi, yaygnlamas ve
eitim-retim srecinde etkili bir materyal olarak kullanlmas nemlidir. Son yllarda Milli Eitim Bakanl
eitimde teknoloji kullanmn gelitirmek iin yatrmlarn artrmtr. Frsatlar Arttrma ve Teknolojiyi yiletirme
Hareketi (FATH) Projesi ad altnda okullarn teknolojik altyapsn hazrlarken, dier yandan da Eitim Biliim
A (EBA) ile de e-ierik ihtiyacn karlamaya almaktadr. ou eitimcide olduu gibi sosyal bilgiler
retmenlerinin de ders srecinde bavurduklar en nemli yardmc kaynak ders kitaplardr. Bu aratrmaya; EBA
projesinin, sosyal bilgiler ders kitaplarnn yerini alp alamayaca sorusundan yola klarak balanmtr. Bu
aratrmann amac, rnek bir nite zerinden sosyal bilgiler ders kitaplar ile bakanln retmen ve rencilere
eitim srecinde kullanlmasn nerdii EBA projesinin sunduu ieriin; kazanm, kavram, deer ve beceri
ynnden karlatrlarak deerlendirilmesidir. Alanyaznda ders kitaplar ile EBA ieriin karlatrlmasn ele
alan herhangi bir aratrmaya rastlanmamtr. Bu aratrmada dokman incelemesi teknii kullanlmtr. Dokman
incelemesi aratrma amac dorultusunda aratrma konusu ile ilgili yazl materyallerin incelenmesi ve analiz
edilmesi sreci olarak tanmlanabilir. Aratrma kapsamnda 7. Snf sosyal bilgiler ders kitabnn Zaman inde
Bilim nitesi ile EBA projesinde yer alan ilgili nitenin ierii ele alnmtr. Aratrmada elde edilen veriler
betimsel analize tabii tutulmutur. Betimsel analizi ksaca aratrma kapsamnda ele alnan dokmanlarn
aratrmaclar tarafndan daha nce belirlenen temalara gre zetlenmesi ve yorumlanmas olarak ifade edebiliriz.
Aratrmada elde edilen bilgiler dorultusunda sonular ve nerilere yer verilecektir.
Anahtar Kelimeler: Sosyal Bilgiler, Ders Kitaplar, Eitim Biliim A (Eba), Teknoloji

119
 55-72 Aylk ocuklara D Alanda Uygulanan Sorgulama Tabanl Bilim Etkinliklerinin Bilimsel Sre
Becerilerine Etkisinin ncelenmesi

clal Makbule Toprakkaya (zdoan) - Yrd.Do.Dr. Erhan Alabay

Okul ncesi eitime devam eden 55-72 aylk ocuklara d alanda uygulanan sorgulama tabanl bilim
etkinliklerinin, ocuklarn bilimsel sre becerilerine etkisinin incelenmesidir. Aratrma, nicel aratrma
yntemlerinden ntest-sontest kontrol gruplu deneysel desenle gerekletirilmitir. Aratrma amac dorultusunda,
aratrmaclar tarafndan okul ncesi eitim programna uygun 24 d alan sorgulama tabanl bilim etkinlii
hazrlanm olup, 8 hafta boyunca ocuklara kurumlarnn bahesinde uygulanmtr. Aratrmada stanbul ili
Maltepe ilesinde bulunan zel bir anaokulu seilmi olup, 15 ocuk deney, 12 ocuk kontrol grubunda olmak zere
toplam 27 ocuk almaya dahil edilmitir. ocuklarn bilimsel sre becerilerinin tespitinde, Byktakapu (2013)
tarafndan gelitirilmi Okul ncesi Bilimsel Sre Becerileri lei kullanlmtr. Aratrma sonucunda, d alan
sorgulama tabanl bilim etkinliklerinin deney grubu ocuklarnn gzlem, snflama, tahmin etme, lme, verileri
kaydetme, sonu kartma ve toplam bilimsel sre becerileri sontest puanlarnn, ntest puanlarna gre anlaml
oranda arttrd sonucuna ulalmtr.
Anahtar Kelimeler: Okul ncesi, Bilim, Sorgulama Tabanl retim, D Alan Etkinlikleri

120
 Aile Tarihinin Aratrlmasnda Szl Tarihin Kullanm: lkokul rencilerinin Tecrbeleri

Ar.Gr. lker Dere - Nurgl Kzlay

Szl tarih, tarihin veri toplama yntemlerinden biridir. Bunun yannda bu yntem, uzun bir sredir btn okul
kademelerinde bir retim yntemi kullanlmaktadr. Bu almalarda, genellikle tecrbeli insanlarla yaplan
grmelerden elde edilen sonular, renciler tarafndan analiz edilmekte ve bu sonularn raporlar yazlmaktadr.
Bu alma kapsamnda, ilkokul rencilerine (4. snf) szl tarih yntemi retilmi ve kendi aile tarihlerini
aratrmalar istenmitir. renciler, kendi aile tarihlerini aratrm ve kendi soy aalarn karmlardr. Nitel
kefedici aratrma modeline gre yaplan almann amac, szl tarih yntemini kullanarak aile tarihlerini
renen ve ailesinin soy aacn karan rencilerin tecrbelerini ortaya koymaktr. Ayrca amal rnekleme
tekniine gre belirlenen alma grubu 30 renciden oluturulmutur. Veri toplama aralar olarak rencilerin
tuttuu notlar, soyaac izimleri ve renciler tarafndan doldurulan yaplandrmam anket kullanlmtr. Elde
edilen sonular, rencilerin yntemi kullanmaktan holandklarn ve aile tarihleri konusunda farkndalk
kazandklarn ancak soy aalarn hazrlarken zorlandklarn gstermektedir.
Anahtar Kelimeler: Szl Tarih Yntemi, lkokul 4. Snf, Aile Tarihi, renci Tecrbeleri, Not Alma, Soy Aac

121
 The Importance Of Lngustcs In The Processes Of Language Learnng And Teachng

Yrd.Do.Dr. rfan Tosuncuolu

ABSTRACT

The language teaching process is very important, and it is not a set of easy steps. Each language has its own
structure, pronunciation and spelling. Linguistics should play a very important role in the language teaching process
because linguistics informs the language teaching process. Linguistics illuminates and diagnoses difficulties in this
process and these problems can be dealt with phonetically, morphologically, syntactically and semantically. The
linguistic structures of first language (L1) affect the second language learning process. Thus, this study is about how
linguistics may reveal and remedy problems in teaching a second or other additional language.
Keywords : Linguistics, Phonetics, Morphology, Semantics

122
 6331 Sayl Sal ve Gvenlii Kanunun Gemilerdeki Uygulamalar ve lgili Denizcilik Kurallar le
Karlatrlmas

rfan Uygul - Yrd.Do.Dr. Mehmet Ayta nar

6331 sayl SG Kanununun yrrle girmesiyle birlikte tm sektrlerde olduu gibi denizcilik sektrnde de
kanunun uygulanmasna balanlmtr. Bu almada, ulusal ve uluslararas sefer yapan gemilerdeki gncel SG
uygulamalarnn incelenmesi ve tabi olduklar mevcut denizcilik kurallar ile SG Kanununun karlatrlmas
amalanmtr. Uluslararas sefer yapan Trk bayrakl gemiler, seferleri esnasnda tabi olduklar uluslararas
szlemelerin bulunmas sebebiyle kanun kapsam dnda tutulmu, ancak bu uygulama Anayasa Mahkemesi
tarafndan iptal edilmitir. Trkiye karasularnda sefer yapan gemilerde balk gemileri haricinde SGnin nasl
uygulanacana dair ayrca bir ynetmelik bulunmamakta ve SGB tarafndan planl bir SG denetimi
yaplmamaktadr. Trk bayrakl gemiler, Uluslararas Emniyet Ynetimi Kodunun Trk Bayrakl Gemilere
Uygulanmasna Dair Ynetmelik ve Uluslararas Emniyetli Ynetim isterlerinde SG Kanunu paralelinde
ykmllklere sahiptir. Bu ykmllklerin SG Kanunu kapsamnda karlacak ynetmeliklerle birletirilmesi ve
gemilerdeki SG uygulamalar kontrollerinin, denizcilik kurallar ile ilgili kontrolleri yapmakla ykml olan Liman
Bakanlklar ile Sahil Gvenlik Komutanlnca icra edilmesi, sertifikalandrlmas kanunun uygulamasnda
kolaylk salayacaktr.
Anahtar Kelimeler: 6331 Sayl sg Kanunu, Denizcilik Kurallar, Gemiler

123
Sosyal Bilgiler retmen Adaylarnn Sosyal Bilgiler Derslerinde Kazandrlmak stenen Dijital Vatandala
likin Tutumlar

r.Gr. skender Dademir - Yrd.Do.Dr. Nurhak Cem Dedebali

Sosyal bilgiler retiminde vatandalk konular ilenirken gnmz artlarnn gerektirdii etkinlikleri ve
konular ileyebilmek adna teknolojik gelimelerin vatandalk retimine yansmalar dikkati ekmektedir. Dijital
vatandalk kavram sosyal bilgiler eitiminde teknolojiyi kullanrken sorumluluunu bilen legal, gvenli bir ekilde
teknolojiyi etkin olarak kullanan bireyleri ifade etmektedir. Gnmzde deien ve gelien teknolojide kitle iletiim
aralar, dijital iletiim aralar ve internet yaygnlam ve bireyleri bu teknolojileri etkin kullanabilmek balamnda
dijital vatandala yneltmitir. Bireylere etkin bir dijital vatandal aktarabilmek adna sosyal bilgiler derslerinde
bu konulara deinilmelidir. retmen yetitirmede retmen adaylarnn dijital vatandala kar tutumlar
rencileri de etkilemektedir. Bu almann amac sosyal bilgiler retmen adaylarnn dijital vatandala ilikin
tutumlarnn belirlenmesidir. Bu almada betimsel tarama modellerinden kesitsel tarama tr kullanlmtr.
Betimsel aratrmalar, bir olay tmyle olduu gibi inceler ve hali hazrdaki varolan durumu belirlemeye alan
aratrmalardr. Bu tr almalarda ele alnan olaylar ve durumlar ayrntl bir ekilde ele alnr ve aratrlr, gemi
zamanlardaki durumlarla ve olaylarla ilikilendirilir aralarndaki ilikinin boyutuna ve ne olduuna baklarak
betimlenir. Tarama yntemi, betimsel aratrmalarda kullanlan yntemlerin banda gelir bu yzden betimsel
aratrmalar ounlukla tarama aratrmalar olarakta bilinir (Erku, 2005). Bu amala 2016-2017 eitim retim
dneminde ege niversitesi eitim fakltesi sosyal bilimler ve Trke eitimi blm, sosyal bilgiler retmenlii
ana bilim dalnda renim gren 4. snf sosyal bilgiler retmen adaylar ile Sinop niversitesi eitim fakltesi,
sosyal bilimler ve Trke eitimi blm, sosyal bilgiler retmenli ana bilim dalnda renim gren 4. snf sosyal
bilgiler retmen adaylarnn dijital vatandala kar tutumlarnn ortaya karlmas amacyla dijital vatandalk
tutum lei kullanlmtr. lme aracnn uygulanmasndan elde edilen veriler zerinde yzde, frekans, aritmetik
ortalama ve t testi analizleri yaplmtr. Aratrmadan elde edilen sonular lein alt boyutlar asndan
incelendiinde retmen adaylar genel olarak dijital vatandala kar legallik, sorumluluk, iletiim ve etkileim
gibi zelliklerine ilikin olumlu algya sahip olduklar ortaya kmtr.
Anahtar Kelimeler: Sosyal Bilgiler, Dijital Vatandalk, Teknoloji

124
 Elektrik Eitiminde Okul Sanayi birliinin nemi

Yrd.Do.Dr. smail Becenen

Gnmzde bilimsel ve teknolojik gelimeler dnyann her yerine yaylmakta ve global bilgi toplumunun
olumasyla rencilerin verimli bir ekilde eitimi byk nem tamaktadr. Teorik bilgilerden oluan tek ynl
elektrik eitimi, mesleki anlamda yeterlilik kazandramamaktadr. Mesleki eitimin amac, bir meslek iin gerekli
teorik bilginin yannda genleri eitime katarak mesleki beceri, tutum ve alkanlklar kazanmasn salamaktr.
lkemiz de, dinamik bir i piyasasnn gerektirdii bilgi ve beceriler ile uyuan, kaliteli eitim ve retimi
destekleyecek mesleki ve teknik eitimde bir reform abas iindedir. Bu anlamda genlerin dinamik ve deien i
piyasasnda istihdam edilebilmeleri iin nitelik kazanmaya ve bu niteliklerini srekli olarak gelitirmeye ve
yenilemeye ihtiyalar vardr. Elektrik teknikeri aday genlere mesleki ve teknik alanda teknoloji kltr vermek ve
endstriyel uygulamalara katlmalarn salamak eitimin ana hedefi olmaldr. Elektrik eitiminde gncel
uygulamalara arlk verilerek, gerek teknolojiler ile renciler kar karya getirilmelidir.
Anahtar Kelimeler: Elektrik Eitimi, Meslek Eitimi, Okul Sanayi birlii, Teknoloji

125
 Meslek Yksekokullarnda Uygulamal Eitimin nemi

Yrd.Do.Dr. smail Becenen

Meslek Yksekokullar lkelerin kalknmasnda etkili olan, retimde ihtiya duyula teknik insan gcn
karlayan nemli okullardr. Meslek Yksekokullar i dnyas iin, i dnyas da Meslek Yksekokullar iin
nemlidir. nk i dnyas Meslek Yksekokullar mezunlar istihdam olanaklar salarlar, Meslek Yksekokullar
da i dnyasnn ihtiyac olan meslek elemanlarn yetitirirler. Sanayi kurulularnn, iletmelerin nitelikli, mesleki
ynden iyi yetimi teknik eleman ihtiyacnn srekli artmas Meslek Yksekokullarnn nemini daha da
arttrmaktadr. Dolaysyla i dnyas ile Meslek Yksekokullar arasndaki ibirliinin ok sk olmas
gerekmektedir. Srekli olarak bu ibirliinin dile getirilmesine ramen maalesef istenilen dzeye ulalamamtr.
stenilen dzeye ulalabilmesi iin okullardaki derslerin uygulamalarnn muhakkak ilgili sanayi kurulularnda,
iletmelerde yaplmas gerekmektedir. Okul sanayi ibirliinin srdrlebilir, kalc olmas iin hem okulu hem de
ilgili iletmeyi kapsayacak ekilde yasal dzenlemeler yaplmal. Eitim ve retim programlar dzenlenirken
letmelerin, ilgili sanayi kurulularnn da grleri alnmal.
Anahtar Kelimeler: Meslek Yksekokulu, Sanayi, letme, Kalite, Meslek Eleman

126
 Osmanl Devletinin Ortadouda Bir Sulama Projesi: Kasmiye Nehri Projesi

Do.Dr. Krat elik

19 yzyl Osmanl Devletinin her alanda deiim ve dnm geirdii bir yzyl yl olmutur Bu yzylda
Osmanl Devletinde ilk olarak idari ve askeri yenilikler yaplm, bunlar merkez ve tara da yaplan yatrmlar
izlemitir Osmanl Devleti 19. yzyln ilk yarsnda sistem ve messeseleri yenilemekle geirmitir. 19. yzyln
ikinci yarsndan itibaren ise altyap yatrmlarna arlk vermitir. Bu yatrmlar sadece devletin merkezi ve
Anadolu ile snrl kalmam, Osmanl Devletinin hakim olduu tm snrlar ierisinde gerekletirilmitir. Osmanl
Devletinin 19. yzyln ikinci yarsnda ilk olarak ulam ve altyap yatrmlarna arlk vermitir. Ulam alannda
ise ilk olarak ehirler arasnda se yollar yaplmtr. Bu yollarn bazlarnda aralarla yk ve insan tamacl iin
araba irketleri de kurulmutur. Yollar, liman ve demiryolu yatrmlar izlemitir. Osmanl Devleti bu yatrmlar
tamamlayarak halkn mreffeh bir hayat srmesi iin sulama sistemlerinin yaplmasn da planlamtr. Bu almada
gnmzde Lbnan Cumhuriyeti snrlar ierisinde bulunan Sayda ve Sur ehirleri arasnda bulunan Litani veya
dier adyla Kasmiye nehrinden kanallarla su getirilmesi 1891de planlanmtr. Projede temel hedef yeni sulanacak
alanlarla halkn senede rn alabilmesi ve refah seviyesinin ykseltilmesiydi. Kasmiye nehrinden 25 kmlik
kanallarla getirilen su Saydann gneyindeki ve Surun kuzeyindeki arazilerde sulu tarm yaplmasn salayacakt.
almada Babakanlk Osmanl Arivinden temin edilen kaynaklara gre projenin ne ekilde oluturulduu, kimler
tarafndan yaplmak istendii ile proje mukavelesinin maddeleri ortaya karlacaktr. Bu almadaki temel ama
Osmanl Devletinin Ortadouya bak asnn anlalmasn salamaktr. Gnmzde ileri srlen Osmanlnn
Ortadouyu smrd algsnn yanlln ortaya karmaktr.
Anahtar Kelimeler: Osmanl, Ortadou, Kasmiye Nehri

127
 Grupla Psikolojik Danmada Diren: nleme ve Mdahale Yollar

Yrd.Do.Dr. Levent Yayc

Grupla psikolojik danma, yelerin grup yaants araclyla duygu, dnce ve davran tarzlarnda
deiiklikler yaratmak, problemleri ile baa kmada yardmc olabilecek daha etkili stratejileri renmek, gndelik
yaamn getirdii akut ve kronik stresrleri nleme ve ortadan kaldrmada etkili yaam becerileri kazanmak ve
nihayetinde yaamlarn daha iyi srdrmek ve znel iyi olu dzeylerini artrmak iin katldklar bir etkileim
srecidir. yelerin davransal amalarna ulaabilmelerini engelleyen grubun yapsndan, kurallarndan, yrtlen
kuramsal yaklamdan, liderin tarzndan kaynaklanan etkenler olduu gibi yelerin kendilerinden kaynaklanan
etkenler de bulunmaktadr. Bu etkenlerden belki de en nemlisi yelerin drst bir ekilde kendilerini
amamalardr. Diren kendini amay, davransal amalara ulamay ve gruba katk salamay engelleyen bir
faktrdr. Bu almada grupla psikolojik danmada diren kavram ve direncin nedenleri tartlm ve ilgili
literatr nda direnci nleme ve oluan dirence mdahale etme yollar zerinde durulmutur. alma
uygulayclar iin pratik neriler sunmas ve uygulama alanna katklar salamas asndan nemlidir
Anahtar Kelimeler: Grupla Psikolojik Danma, Diren, Kendini Ama

128
 Grupla Psikolojik Danmada atma: Nedenler ve Mdahale Yollar

Yrd.Do.Dr. Levent Yayc

Genellikle grupla psikolojik danmann gei aamasnda daha fazla grlmekle birlikte grup srecinin her
aamasnda grlebilen atmalar, iyi deerlendirilip uygun mdahale yntemleri gelitirilebilirse teraptik srece
katk salayan unsurlardr. atmalar grup ynetmede deneyimi az olan liderlerce teraptik sreci ve davransal
amalara ulamay engelleyen bir etmen olarak da deerlendirilebilmektedir. zellikle ok kltrl heterojen
gruplarda daha fazla rastlanabilen atmalarn gelimesine neden olan ye seiminden, grup kurallarndan,
bireylerin gemi yaantlarndan ve anlk etkileimlerinden kaynaklanan pek ok neden bulunmaktadr.
atmalarn fark edilmemesi, nedenlerinin yanl deerlendirilmesi ve uygun mdahalelerin yaplamamas yeni
atmalara neden olabilecei gibi teraptik koullarn olumamasna, odan dalmasna ve nihayetinde grubun
amacna ulamamasna neden olabilir. Bu almada grupla psikolojik danmada atma kavram ve atmann
nedenleri tartlm ve ilgili literatr nda atmaya mdahale etme yollar zerinde durulmutur.
Anahtar Kelimeler: Grupla Psikolojik Danma, atma, Teraptik Sre

129
 retmenlik Uygulamas Dersinin Uygulama retmenlerinin Grlerine Gre Deerlendirilmesi

Yrd.Do.Dr. Mecit Aslan - Prof.Dr. Mustafa Salam

retmen eitiminde nemli konulardan birisi teori ve uygulama arasndaki boluklarn doldurulmas ve gerekli
balantlarn kurulmasdr. Bu noktada nemli bir ilevi getiren retmenlik uygulamasna gerekli nemin verilmesi,
retim programnn deerlendirilmesi ve gelitirilmesi gerekmektedir. Bu balamda, bu almann amac eitim
fakltelerindeki retmenlik uygulamas dersinin uygulama retmenlerinin grlerine gre deerlendirilmesidir.
Bu genel ama dorultusunda retmenlerin retmenlik uygulamas dersinin balam, girdi, sre ve rn
boyutlarna ilikin grleri alnmtr. almada yntem olarak nicel ve nitel yntemlerin birlikte kullanld
karma aratrma yntemi, desen olarak ise nce nicel verilerin devamnda nitel verilerin topland aklayc karma
desen kullanlmtr. almann nicel verileri 4 farkl ildeki (zmir, Diyarbakr, Konya, Van) milli eitime bal
okullarda grev yapan 314 uygulama retmeninden, nitel verileri ise Van ilinde grev yapan 18 uygulama
retmeninden elde edilmitir. almada veri toplama arac olarak aratrmaclar tarafndan gelitirilen
retmenlik Uygulamas Dersi Deerlendirme Anketi ve Yar Yaplandrlm Grme Formu kullanlmtr.
Nicel verilerin analizinde betimsel istatistikler (aritmetik ortalama ve standart sapma), nitel verilerin analizinde
betimsel analiz kullanlmtr. alma sonucunda, balam, girdi ve sre boyutlarnda aksayan noktalar bulunmakla
birlikte retmenlik uygulamas dersinin genel olarak faydal bir ders olduu ortaya kmtr. almada ulalan
sonular neticesinde retmenlik uygulamasnda yaanan sorunlarn zlmesinin daha nitelikli bir uygulamaya
katkda bulunaca ifade edilebilir.
Anahtar Kelimeler: retmenlik Uygulamas, retmen Eitimi, Program Deerlendirme, Uygulama retmeni,
Cpp

130
 Okul ncesi Eitimde Dijital Teknolojinin Kullanmyla lgili Bilimsel almalarn Deerlendirilmesi

Prof.Dr. Adalet Kandr - Ar.Gr. Mehmet Akif nci

Bu aratrma, okul ncesi eitimde dijital teknolojinin kullanmyla ilgili bilimsel almalarn deerlendirilmesi
amacyla yaplmtr. Nitel aratrma yntemlerinden ierik analizinin kullanld aratrmada verilerin toplanmas
ve yorumlanmas iki aamada yaplmtr. Birinci aamada, Google Akademik ve Ulusal Tez Merkezi veri
tabanlarnda konu bal ve almann amacyla dorudan ilikisi dnlerek belirlenen ilgili anahtar kelimelerle
arama yaplarak okul ncesi eitimde dijital teknolojinin kullanmyla ilgili almalar tespit edilmitir. kinci
aamada ise, tespit edilen almalar bilimsellik ynnden ama, yntem, bulgular, yaynlanma yl ve konu edinilen
teknolojinin kullanm amac gibi kriterler seilerek ierik analizi yaplmtr. Aratrmaya snrllklar getirilmitir.
Aratrma kapsamna alnan almalar yurt iinde yaplan 2010 yl ve sonras almalar ile snrlandrlmtr.
Bilimsel almalar yksek lisans ve doktora tez almalar ile makalelerden olumaktadr. Bu dorultuda, 2010-
2016 yllar arasnda yurt iinde yaplm 52 bilimsel alma, aratrma kapsamna alnmtr. Aratrma sonular
retmen ve ocuklara ynelik almalar olarak iki balk altnda toplanarak tartlmtr.
Anahtar Kelimeler: Dijital Teknoloji ve Okul ncesi Eitim, Bilgisayar Destekli Eitim, Okul ncesi Eitim,
Dijital Teknoloji

131
 Yunus Emre Enstits Trke retim Seti A2 Seviye Yedi klim Trke Ders Kitabnda (2015) Okuma
Yntem ve Teknik ncelemesi

Prof.Dr Mehmet Dursun Erdem - Emre Altunta

Okuma becerisi drt temel dil becerisinden anlamaya dayal olan bir beceridir. Okuma almalar ile yazma,
dinleme, konuma becerilerinin ve dilbilgisi konularnn renci tarafndan ne kadar kazanld tespit edilebilir.
nemli yabanc dil retim materyallerinden olan ders kitaplar iyi hazrlanm okuma etkinliklerinden olumaldr.
Bu alma, nitel aratrma yntemlerinden dokman analizi metoduyla ortaya konulmutur ve Yedi klim
Yabanclar iin Trke Ders Kitab Seviye A2 materyaliyle snrlandrlmtr. almamzda yabanc dil olarak
okuma eitimi, okuma eitiminin aamalar verilmi ve almamzda u sorulara cevap aranmtr. Yedi klim
Yabanclar iin Trke Ders Kitab Seviye A2de yer alan okuma etkinliklerinde hangi okuma yntemleri
kullanlmaktadr? Yedi klim Yabanclar iin Trke Ders Kitab Seviye A2de yer alan okuma etkinliklerinde hangi
okuma etkinlikleri kullanlmaktadr? Bu sorularn altnda Yedi klim Yabanclar iin Trke Ders Kitab Seviye
A2 okuma etkinliklerinin, yabanc dil olarak Trke retiminde okuma becerisinin kazandrlmasndaki
yeterlilikleri ve eksiklikleri saptanmtr. Bu kitapta toplam 24 adet okuma etkinlii mevcuttur. Bu etkinliklerde
retici metinleri okuma, okuma tiyatrosu, tam okuma, zetleyerek okuma, iaretleyerek okuma, tahmin ederek
okuma gibi yntem ve teknikler yer almaktadr. Bunlardan en ok okuma tiyatrosu tercih edilmitir ancak tahmin
ederek okuma yntemine ok az yer verilmitir. Yedi klim Yabanclar iin Trke Ders Kitab Seviye A2de okuma
etkinlikleri rencilerin daha hevesli ve istekli katlmn salayacak ekilde eitli tekniklerle zenginletirilmeli,
srarla ayn yntemler kullanlmamaldr.
Anahtar Kelimeler: Okuma Eitimi, Okuma Yntem ve Teknikleri, Okuma Etkinlikleri

132
 renme Alanlarna zg Sosyomatematiksel Normlarn ncelenmesi: Saylar ve lemler

Mehmet Glburnu Prof. Dr. Ramazan Grbz

Bu almann amac ortaokul matematik dersinin renme alanlarna zg olan sosyomatematiksel normlarn
incelemektir. almada zellikle saylar ve ilemler renme alanna ait olduu dnlen sosyomatematiksel
normlarn varl ve sre iinde nasl farkllap n plana kt tartlmtr. Nitel aratrma desenlerinden zel
durum yaklamyla yrtlen almann rneklemini 24 (11-12 ya) ortaokul yedinci snf rencisi
oluturmaktadr. 7 hafta (14 saat) sren ders oturumlar senaryo tabanl retimle gerekletirilmitir. Veri toplama
arac olarak bireysel renci raporlar, alan notlar, ders oturumlarn kayt eden ses ve grnt kaytlar
kullanlmtr. almada elde edilen veriler birbirleriyle ayr ayr karlatrlarak literatrdeki metodolojik nerilere
gre analiz edilmi ve norm oluumunda rol oynayan etkileim kalplar ortaya karlmtr. Elde edilen bulgulara
gre renme alanlarna zg olan sosyomatematiksel normlarn varl ortaya karlm, saylar ve ilemler
renme alanna ait olduu dnlen sosyomatematiksel normlar belirlenmitir.
Anahtar Kelimeler: Ortaokul Matematik Dersi, renme Alanlar, Sosyomatematiksel Normlar

133
Ortaokul rencilerinin ngilizce reniminde Karlatklar Sorunlara likin Grleri: Nitel Bir alma

Prof.Dr Mehmet Nuri Gmleksiz - Sibel Aslan

Kreselleen dnyada en az bir yabanc dil renmek kanlmaz hale gelmitir. ngilizce giderek uluslararas bir
dil olmutur. lkemizde de ilkokuldan balamak zere niversite dzeyine kadar ngilizce renimine programlarda
yer verilmektedir. Ancak btn abalara ramen ngilizce reniminde arzu edilen dzeye ulalamad da bir
gerektir. Bu aratrmann amac ortaokul rencilerinin ngilizce reniminde karlatklar sorunlara ilikin
grlerini belirlemektir. Bu erevede, rencilerin ngilizce reniminde dinleme, konuma, yazma ve okuma
becerilerinde karlatklar sorunlarn neler olduuna, ngilizce retmenlerinin kulland yntem, teknik ile ara-
gerelerin yeterlilik ve etkililiine ve snflarn fiziksel imkn ve donanmlarna ilikin grleri belirlenmeye
allmtr. Ayrca rencilerin ngilizce dil reniminin gerekliliine ilikin grleri de saptanmaya allmtr.
almada nitel aratrma deseni kullanlmtr. Aratrmann alma grubunu 2016-2017 eitim-retim yl Bahar
yarylnda Elaz il merkezinde bir devlet okulunda renim gren renciler oluturmaktadr. almada
maksimum eitlilik rneklemesi kullanlmtr. Bu dorultuda almaya 5., 6., 7. ve 8. snf rencileri dahil
edilmitir. Her bir snf dzeyinden ngilizce dil bilgisi dzeyi asndan iki iyi, iki orta ve iki de zayf olmak zere
altar renci belirlenmitir. Aratrmada toplam 24 renci yer almtr. renci seiminde gnlllk esas
alnmtr. rencilere yar yaplandrlm be soru yneltilmi ve grmeler yz yze gerekletirilmitir.
alma ile rencilerin ngilizce reniminde; retmen, snf ortam, okulun fiziksel imknlar asndan eitli
sorunlar yaadklar belirlenmitir. Aratrma ile ulalan bulgular dorultusunda eitli nerilerde bulunulmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Ortaokul, ngilizce Dil renimi, Ortaokul rencisi

134
 Teog Snavnn Ortaokul rencilerinin ngilizce Dil renimine Etkisine likin renci Grleri: Nitel
Bir alma

Prof.Dr Mehmet Nuri Gmleksiz - Sibel Aslan

lkemizde rencilerin ortaokuldan liseye geilerinde lke genelinde Temel Eitimden Ortaretime Gei
(TEOG) adl bir snav uygulanmakta ve btn 8.snf rencileri bu snava girmek zorundadrlar. renciler bu
snavda aldklar puanlar dorultusunda yaptklar tercihlere gre ortaretim kurumlarna yerletirilmektedirler. Bu
snavda rencilere Matematik, Trke, Fen Bilgisi, Sosyal Bilgiler, Din Kltr ve Ahlak Bilgisi derslerinin yan
sra ngilizce dersine ilikin sorular da yneltilmektedir. Bu aratrmann amac TEOG snavnn ortaokul
rencilerinin ngilizce renimleri zerindeki etkisine ilikin grlerini ortaya koymaktr. Bu dorultuda TEOG
snavnn ngilizce bir metni okuma ve anlamalarna etkisine ilikin renci grleri belirlenmitir. Ayrca TEOG
snav kapsamnda yer alan kazanmlarn; rencilerin retmenleri ve arkadalaryla ngilizce konuma becerilerini
etkileme dzeyine, ngilizce bir ark, film, diyalog, drama gibi etkinlikleri dinleme ve anlamalarna etkisine,
rencilerin kendilerini ngilizcede yaz yazarak ifade etmelerindeki etkisine ve ngilizce kelime hazinelerine ne
derecede etki ettiine dair grleri saptanmtr. almada nitel aratrma deseni kullanlmtr. Aratrmann
alma grubunu 2016-2017 eitim-retim yl Bahar yarylnda Elaz il merkezinde bulunan devlet
ortaokulunda renim gren 8. snf rencileri oluturmaktadr. almada maksimum eitlilik rneklemesi
kullanlmtr. Okullarn belirlenmesinde soyo-ekonomik dzey dikkate alnm ve iyi, orta ve alt sosyo-ekonomik
dzey olmak zere okul belirlenmitir. Her bir okuldan altar renci olmak zere toplam 18 renci seilmitir.
Okullarn sosyo-ekonomik dzeylerinin belirlenirken okullarn yerleim yerleri, renci profili ile l Milli Eitim
Mdrl yetkililerinden alnan grler dikkate alnmtr. rencilerin seiminde gnlllk esas alnmtr.
alma ile TEOG snavnn ngilizce reniminde rencilerin daha ziyade okuma ve yazma becerilerini
gelitirmelerine olumlu katksnn olduu belirlenmitir. Aratrma bulgular dorultusunda eitli nerilerde
bulunulmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Teog, Sosyo-Ekonomik Dzey, Ortaokul, ngilizce Dil renimi, Ortaokul rencisi

135
 RETMEN GRLERNE GRE HZMET ETM ETKNLKLERNN LEVSELL

Do.Dr. Mehmet ahin

Hizmetii eitim belli bir grevde alan kiilerin ie balad gnden iten ayrld gne kadar ald eitimlerin
tmdr. Hizmetii eitim kavram farkl ekillerde tanmlanmakla birlikte genel olarak alanlarnn mesleki
niteliklerinin gelitirilmesidir. Bu anlamda hizmetii eitim tm meslek mensuplar iin geerlidir. Tm meslek
mensuplar mesleini gnn koullarna uygun olarak icra etmek ve etkin bir hizmet salamakla zorunludur.
Bilimsel ve teknolojik gelimeler bireysel ve toplumsal yaamda srekli deiiklik meydana getirmektedir. Bu
deiiklikler yap ve ilevini etkilemekte ve srekli olarak kendini yenileme ihtiyacn dourmaktadr. Bireyler,
kurumlar ve lkeler varlklarn srdrebilmek iin an gerektirdii deiime uyum salamak zorundadrlar.
Bireysel ve toplumsal ynden bu deiime uyum salamann en etkili yolu ise eitim olarak kabul edilmektedir.
Deiimin balatlmas ve srdrlmesinde en nemli deiken insan kaynaklardr. Bu nedenle personeli gnn
koullarna uygun olarak yetitirmenin en etkili yollarndan biri hizmetii eitimdir. nk gnmzde dnn
becerisi ile yarnn iini yapmak imknsz hale gelmitir. Baka bir ifadeyle alan kiinin meslein gereklerini
etkili bir ekilde yerine getirmesi iin hizmet ncesi eitimin yetersiz kald yadsnamaz bir gerektir.Tm
kurumlar amalarna ulamak iin insan kaynaklarn gelitirirken okulun bu gelimenin gerisinde kalmas
dnlemez. Bu nedenle okulun ve eitim sisteminin en nemli elerinden biri olan retmenlerin de gnn
koullarna uygun olarak yetitirilmesi kanlmaz bir gerektir. Nitekim srekli bir biimde renmeyen bir
retmenin etkili bir eitim yapmas beklenemez. Ayrca yaam boyu eitimin bir gerei olarak renen okul ve
renen retmen ilkesi ilevsel hale gelmitir. Bu nedenle retmenlere ynelik hizmetii eitim etkinliklerinin
gelitirilmesi iin retmen grlerinin nemli bir yer tutmaktadr. Bu aratrmann amac retmen grlerine
gre hizmetii eitimin ilevselliini belirlemektir. Aratrmada betimsel tarama yntemi kullanlmtr.
Aratrmann verileri anketle toplanmtr. Aratrmann verilerini toplama amacyla iki blmden oluan veri
toplama arac kullanlmtr. Birinci blmde retmenlerin cinsiyeti, grev yeri, hizmetii eitime katlma durumu
ve hizmet yl ile ilgili oktan semeli 4 soru yer almaktadr. kinci blmde ise retmenlerin hizmetii eitim
etkinlikleri ile ilgili 26 maddelik lek yer almaktadr. Aratrmann alma grubunu, Ankara ili Altnda
ilesindeki 6 ilkretim okulu (3 ilkokul, 3 ortaokul) ile 4 lise ve dengi okullarda grevli toplam 304 retmen
oluturmaktadr. Verilerin analizi ile ilgili almalar devam etmektedir.

Anahtar Kelimeler: : Hizmetncesi eitim, hizmetii eitim, insan kaynaklar

136
 retmen Adaylarnn evresel Tutumlarnn eitli Deikenlere Gre ncelenmesi

Ar.Gr. Mehmet Tamer Kaya - Dr. Yunus Emre Yksel - Tuba Kaya

zet Canl yaamnn ekillenmesi ve srmesi yaad evrenin artlarna bal olarak ekillenmekte ve etkisi
altnda deikenlik gstermektedir. evre sorunlarnn nlenmez bir ekilde artmas evresel sorunlarn
belirlenmesini, incelenmesini, bireylerde olumlu tutum gelitirmeye ynelik almalar yaplmasn
gerektirmektedir. Bu amala farkl eitim kademelerindeki rencilerin evreye ilikin tutumlarnn belirlenerek
gelitirilmesi iin eitli almalar yaplmtr. Bu almalarda bireylere evreye ynelik bilin ve olumlu tutum
kazandrlmasnda en nemli faktrn evre eitimi olduundan bahsedilmektedir. Bu aratrma retmen
adaylarnn evresel tutumlarn farkl deikenler asndan incelemek amacyla yaplmtr. Aratrmada nicel
aratrma yntemlerinden biri olan genel tarama modeli kullanlmtr. Aratrmann evrenini Afyon Kocatepe
niversitesi Eitim Fakltesi Fen Bilgisi Eitimi ve Sosyal Bilgiler Eitimi Anabilim Dalnda renim gren
retmen adaylar oluturmaktadr. Aratrmann rneklemini ise 4. snfta renim gren retmen adaylar
oluturmaktadr. Aratrmada veri toplama arac olarak ama (2003) tarafndan gelitirilen evre Sorunlarna
Ynelik Tutum lei kullanlmtr. lek 21 maddeden olumaktadr. lek 5'li likert tipinde hazrlanmtr.
lekte yer alan maddelerden 10'u olumsuz 11'i ise olumludur. Orijinal haline ilikin Cronbach Alpha gvenirlik
katsays deeri .77 olan lek tek boyuttan olumaktadr. Verilerin normal dalm sergileyip sergilemedii
Betimsel istatistikler (mod, medyan, aritmetik ortalama, basklk ve arpklk katsays) ve Q-Q grafii kullanlarak
incelenmitir. Verilerin analizinde t testi ve Kurskall Wallis testi kullanlmtr.
Anahtar Kelimeler: evresel Tutum, Fen Bilgisi, Sosyal Bilgiler

137
 Sosyal Bilgiler retmen Adaylarnn Corafya Derslerinde Kullandklar renme Stratejileri

Ar.Gr. Mehmet Tamer Kaya - Prof.Dr. Hakk Yazc - Ar.Gr. Evren Ekiz

zet Gnmzde bilgi ok hzl deien ve gelien bir olgu haline gelmitir. Bu nedenle renme kavramnn
geleneksel anlam yannda amzda yeni bir anlayla ele alnmas gerei ortaya kmtr. Tm bunlarn
sonucunda da renme stratejilerine yaam boyu gerek duyulmaya balanmtr (Ellez, 2004). Strateji genel olarak
bir eyi elde etmek iin izlenen yol ya da bir amaca ulamak iin gelitirilen bir plann uygulanmas olarak ele
alnmaktadr. Bir stratejinin amac rencinin duyusal durumunu etkilemek ve onun yeni bilgiyi semesini,
edinmesini, rgtlemesini ve btnletirmesini kolaylatrmaktr. renme stratejisi, bireyin renme srasnda ya
da bireysel hazrlklarnda kendisine sunulan bilgileri zihinsel srelerinden geirerek, ona anlam vermesi ve
kendine mal etmesi iin gerekli olan abalar ortaya koymasdr (Weinstein ve Mayer, 1986; Tay, 2004; Meydan,
2004; Aydn, 2011). Bu aratrma sosyal bilgiler retmen adaylarnn corafya derslerinde kullandklar renme
stratejilerini farkl deikenler asndan incelemek amacyla yaplmtr. Aratrmada nicel aratrma
yntemlerinden biri olan genel tarama modeli kullanlmtr. Aratrmann evrenini Afyon Kocatepe niversitesi
Eitim Fakltesi Sosyal Bilgiler retmenlii Ana Bilim Dalnda renim gren retmen adaylar
oluturmaktadr. Aratrmann rneklemini ise, her snf dzeyinden tesadf yntemle seilen 1, 2, 3 ve 4. snfta
renim gren retmen adaylar oluturmaktadr. Aratrmada veri toplama arac olarak Toy (2007) tarafndan
gelitirilen renme Stratejileri lei kullanlmtr. lek 40 maddeden olumakta olup Likert tipindedir.
lein Cronbach Alpha katsays 0,93 olarak bulunmutur. Verilerin analizinde aritmetik ortalama, t testi, tek
ynl varyans analizi (ANOVA) ve oklu karlatrma testi (LSD) kullanlmtr.
Anahtar Kelimeler: renme Stratejileri, Sosyal Bilgiler, Corafya

138
 Enstrmantal Mzii alma ve renme Stratejileri leinin Dorulayc Faktr Analizi

Do.Dr. Mehtap Aydner Uygun - Yrd.Do.Dr. zlem Klner

Enstrmantal mziin daha kolay, kalc bir ekilde renilmesinde ve renene bamsz renebilme nitelii
kazandrlabilmesinde eitli stratejilerin kullanlmas nem tamaktadr. Bu durum enstrmantal mziin
allmas ve renilmesinde kullanlan stratejilerin belirlenmesini gerektirmektedir. Enstrmantal mziin
allmas ve renilmesinde kullanlan stratejilerin belirlenmesi, geerli ve gvenilir bir lme aracyla
mmkndr. Bu almann amac, Enstrmantal Mzii alma ve renme Stratejileri leinin faktr yapsnn
dorulayc faktr analiziyle incelenmesidir. alma grubunu 2015-2016 eitim-retim ylnda Trkiyedeki 4
farkl niversitenin mzik retmenlii lisans programnda renim grmekte olan 273 renci oluturmutur.
rencilerin renim grdkleri niversiteler: Dokuz Eyll niversitesi (n=80, %29.3), Marmara niversitesi
(n=15, %5.5), mer Halisdemir niversitesi (n=95, %34.8) ve On Dokuz Mays niversitesidir (n=83, %30.4).
alma kapsamndaki lek dikkat stratejileri, yineleme stratejileri, anlamlandrma stratejileri, eklemleme-
rgtleme stratejileri ve anlamay izleme stratejileri olmak zere be boyutu iermektedir. lein tamam 39
maddedir. Dikkat stratejileri boyutunda 7 madde, yineleme stratejileri boyutunda 5 madde, anlamlandrma
stratejileri boyutunda 6 madde, eklemleme-rgtleme stratejileri boyutunda 7 madde ve anlamay izleme stratejileri
boyutunda da 14 madde bulunmaktadr. Analizler LISREL 8.5 programyla uygulanmtr. alma sonucunda
lein maddeleriyle gizil deikenler arasndaki standartlatrlm ykler 0.40 ve zerinde bulunmutur. Modelin
ki-kare deeri 1138.30, serbestlik derecesi de ss=655 olarak hesaplanmtr. Sonular lein iyi bir uyuma sahip
olduunu gstermektedir.
Anahtar Kelimeler: Enstrman, alma ve renme Stratejileri, lek, Dorulayc Faktr Analizi

139
 Mustafa Fevzi Bin Numan 'n Mi'rc-Namesinde Motifler

Melike Kapcolu

Osmanl mparatorluunun son dnemlerinde yaam olan Mustafa Fevzi Bin Numan, bir mutasavvftr. Bu
kimliinin yannda bir de yazarlk kimlii bulunmaktadr. Dnemin nemli dergilerinden biri olan Cerde-i
Sfiiyye'de kltrel ve siyasal meseleler hakknda yazlar mevcuttur. Bu almada, bugne kadar eserleri hakknda
edebi anlamda bir alma yaplmayan Mustafa Fevzi Bin Numan' anlatmaya allacak ve "Risle-i Mir''- hd
f vahdeti'l vcd " isimli eserinin Temsl-i Mi'rc Rhn Be-Mi'rc- Cismn-i Nebev Ve Tatbk-i Mi'rc Be-
Ebvb- lh Va Be-Esfr- Erba'aa" blmnde yer alan mirc-namedeki motifler incelenecektir.
Anahtar Kelimeler: Mi'rcname, Mutasavvf, Manzum, Motif

140
Grsel Sanatlar Eitimi rencilerinin Gazi niversitesini ve retmenlik Mesleini Tercih Etme Nedenleri

Do.Dr. Meltem Katranc

retmenlik meslei dier mesleklerden farkl olarak bir neslin niteliinin biimlenmesi ynnde bireylerle iliki
ve iletiim halinde gerekletirilmektedir. Bu aratrma, Gazi Eitim Fakltesine bal Resim- Eitimi Anabilim
Dalnda okumakta olan rencilerin, Grsel Sanat retmenlii mesleini ve Gazi niversitesini tercih etme
nedenlerini belirlemek amacyla gerekletirilmitir. Aratrma betimsel yntem ile yrtlmtr. alma grubu,
kolay ulalabilir durum rneklemesi yntemi ile belirlenmi olup Gazi Eitim Fakltesi Resim- Eitimi Anabilim
Dal rencilerinden 196 renci ile snrlandrlmtr. almann verileri, oktan semeli sorulardan, ak ulu
sorulardan ve l likert leinden elde edilerek ierik analizi ile yorumlanmtr. Aratrma sonular, hem
rencilerin meslek tercih sebeplerine dikkat ekmesi bakmndan hem de Grsel Sanatlar alannda Trkiyenin
retmen yetitiren en kkl kurumu olan Gazi niversitesinin tercih edilme nedenlerinin ortaya kmas
bakmndan nemlidir.
Anahtar Kelimeler: Grsel Sanatlar Eitimi, Grsel Sanatlar retmenlii, retmenlik Meslei, Gazi Eitim
Fakltesi

141
 Hoca shak Efendi ve Eseri Hakknda Bir Deerlendirme

Yrd.Do.Dr. Meri Aybar - Yrd.Do.Dr. brahim Caner Trk

Osmanl devleti eitim sistemi II. Mahmutun saltanat ile yeni bir dneme girmi ve kkl deiikliklere
gidilmitir. Medrese ile Sbyan mektebi arasndaki kopukluu giderebilmek iin iki eitim kurumunun arasna orta
dereceli bir eitim kurumunun yerletirilmesi amalanm ve bu dorultuda Sbyan- Sani olarak adlandrlan
Rtiyeler kurulmutur. lke genelinde Rtiye saysn hzl bir ekilde artrmak iin alma balatan devlet bu
amacna ksmen ulamtr. Yurt geneline gre Rtiye says doal olarak stanbulda fazla olmutur. Bu
Rtiyelerden birisi de Valide Sultan Aliye Hanmn yaptrd rtiyedir. Bu Rtiyenin hocalna ise shak
Efendi getirilmitir. shak Efendi sadece yapt hocalkla deil renci mlakatlar iin hazrlad eser ile de n
plana kmtr. Biz de bu almamzda hem Hoca shak Efendi hakknda hem de eseri hakknda bilgi vermeye
alacaz.
Anahtar Kelimeler: Hoca shak Efendi, Sualler ve Cevaplar, Rtiye, II. Mahmut, Bilim

142
 Yabanc Dil Olarak Trkenin retiminde Kullanlan stanbul Yabanclar in Trke Ders Kitab A1
Dzeyinin Diyalog Trleri Asndan Deerlendirilmesi

Do.Dr Mesut Gn - Buket Seda Pikin

Bu almada Yabanclara Trke retiminde kullanlan stanbul Yabanclar iin Trke A1 ders kitabnn
diyalog trlerinin seimi ve kullanm zerinde durulmutur. Aratrma stanbul Yabanclar iin Trke ders kitab
ile snrl tutularak diyalog trlerine dikkat ekmek amacyla hazrlanmtr. Yabanc dil retiminde retici ve
renicilerin en sk bavurduu kaynak, ders kitaplardr. Ders kitaplarnn sk kullanm ve ana kaynak olarak
kullanmnn yaygnl bulunduu iin ders kitaplarnn byk bir titizlikle hazrlanmas ve bu konu zerinde
derinlemesine aratrmalar yaplmas nem arz etmektedir. Yabanclara Trke retimi ders kitaplarnn temel
talarndan birinin diyalog olduu grlmektedir. Diyaloglar, dersteki etkileimi arttrdndan tr Yabanclara
Trke retimi asndan nemlidir. Bu hususta Julia M. Dobson Effective Techniques for English Conversation
Groups Newbury House Publishers, (1974)da bulunan diyalog trleri gz nnde bulundurulmutur. almada
stanbul Yabanclar iin Trke A1ders kitabnn nitelere gre diyalog trleri ve kullanm skl tablolar halinde
verilmitir. almada sz konusu kitaba ynelik eletiriler ve neriler bulunmaktadr. Bu eletiri ve nerilerden
hareketle ders kitabn diyalog trleri asndan inceleyerek bu alandaki dier ders kitaplarndaki diyaloglarnda bu
adan ele alnmasnn retim asndan nemli olduu dnlmektedir. Anlama, kavrama, yorumlama, sebep
sonu ilikisi kurma vb. yeterlilikleri salamada byk katk salayacak olan diyaloglarn, ders kitaplarndaki btn
nitelerde tm diyalog trlerinin etkin olarak kullanmn salayarak yeniden yaplandrlmas gerekliliine
inanlmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Yabanclara Trke retimi, Diyalog, Ders Kitab

143
 Ilkretim Trke retmenlerinin Erken Yata Yabanc Dil Eitiminin Anadil Eitimine Etkileri
Hakkndaki Grlerinin Deerlendirilmesi

Do.Dr Mesut Gn - lhami Kaya

Eitim sistemimizdeki nemli sorunlardan birisi de yabanc dil retimidir. lkemizde yabanc dil retiminin
yannda yabanc dille eitim gibi farkl yntemlerin de uyguland bilinmektedir. Uygulanan farkl yntemlere
ramen okullarmzdaki yabanc dil retiminin amacna ulamad, lke genelindeki ikinci dil bilme oranlarna
bakld zaman aka grlebilir. Eitim sistemimizde yaplan son deiiklik ile 2. Snftan itibaren yabanc dil
retimine balanmas kararlatrlm ve bu deiiklik uygulamaya konulmutur. Gnmzde anadil eitimi ile
birlikte erken yata yabanc dil retiminin beraberinde baz sorunlar douracana ynelik tartmalar da
yaanmaktadr. Aratrmada Trke dersi retmenlerinin 2.snftan itibaren yabanc dil retimine balanmasnn
anadil eitimine etkileri ile ilgili grleri deerlendirilmeye allmtr. Aratrmann amac Trke
retmenlerinin grlerinden hareketle erken yata yabanc dil retimin anadil eitimine olumlu ve olumsuz
katklarn saptayarak konuya ynelik karmlar yapmaktr. Bu almada grme metodu kullanlm, grme
esnasnda deneklere alt sorudan oluan yar yaplandrlm grme formu uygulanmtr. Aratrmann
rneklemini farkl illerde grev yapan14 retmen oluturmaktadr. Deneklerden elde edilen veriler ierik analizi
yntemiyle deerlendirilmitir. Aratrma sonunda Trke retmenlerinin dncelerinin daha ok erken yata
yabanc dil retiminin yanll ynnde olduu,erken yata yabanc dil retiminin anadil eitimini olumsuz
etkileyebilecei, lkemizde anadil eitimine yabanc dil retiminden daha ok nem verildii salam bir anadil
eitimi yaplmadan yabanc dil retiminin baarsz olabilecei eklinde olduu belirlenmitir. olumsuz duygular
gelitirdikleri ve uygulama da eitli zorluklar yaadklar belirlenmitir. Aratrma sonucunda yabanc dil eitimine
ynelik eitli nerilerde bulunulmutur.
Anahtar Kelimeler: Anadil Eitimi, Yabanc Dil retimi, retmen Grleri

144
 Okul ncesi Eitimi retmenlerinin alma Sresine ve alma Zamanna Ynelik Metaforik Alglar

Yrd.Do.Dr. brahim Yaar Kazu - Mesut Ylmaz

Bu alma, Trkiyedeki okul ncesi eitim sisteminde okul ncesi eitimi retmenlerinin alma sresine ve
alma zamanna ynelik alglarn renmeyi amalamaktadr ve bu alglarn deerlendirmesini iermektedir.
Aratrmann rneklemini 42 okul ncesi eitimi retmeni oluturmaktadr. Aratrma nitel yntemlerden olan
tarama modeliyle hazrlanmtr. Veri toplama arac olarak ksml bir form hazrlanmtr. Bu formun birinci
ksm retmenlerin kiisel bilgilerini, ikinci ksm retmenlerin okul ncesi eitim kurumundaki eitimin gnlk
sresine, haftalk sresine ve ara tatiline dair alglarn, nc ksm da ikinci ksma ynelik nerileri iermektedir.
retmenler tarafndan oluturulan metaforlar ikinci ksmda ierik analiz yntemiyle deerlendirilmitir.
almadan elde edilen veriler dorultusunda okul ncesi eitim kurumunda eitim sresinin ve alma zamannn
(ikili eitim) yeniden dzenlenmesi gerektii sonucuna varlmtr.
Anahtar Kelimeler: Okul ncesi Eitimi, Okul ncesi Eitimi retmenlii, Metafor, alma Sresi, alma
Zaman

145
 Okul ncesi Dnemindeki ocuklara Vatanseverlik Deerini Kazandrrken retmenlerin Kullandklar
Etkinliklerin Tespit Edilmesi

Yrd.Do.Dr. Mevlt Gndz - Yrd.Do.Dr. Vedat Aktepe - Ar.Gr. Mahmut Ta - Ar.Gr. Ayegl
Bykkarc - Ar.Gr. Dudu Duygu Gndz

Bu aratrmann temel amac, okulncesi dnemindeki ocuklara vatanseverlik deerini kazandrrken

retmenlerin kullandklar etkinlikleri tespit etmektir. Aratrma nitel boyutta olup var olan durumu ortaya
koymaya alan betimsel bir almadr. Aratrma Eskiehir ili, Tepeba ilesinde bulunan anaokullarnda grev
yapan toplam 10 okul ncesi retmeni ile yaplmtr. Aratrmada veriler yar yaplandrlm grme formu
yardmyla toplanmtr. Grme formunun gvenirlii ve geerlilii uzman grleri ile salanmtr. Elde edilen
veriler betimsel analiz teknii ile zmlenmitir. Aratrma sonularna gre, okul ncesi retmenlerinin
rencilerine vatanseverlik deerini kazandrrken kulland etkinlerin ortak zellii, bu deeri renciye
hissettirmeye alarak retmeleridir. Bu balamda ise retmenlerin en ok kullandklar etkinlik tr drama
olmutur. Drama etkinlii renciyi aktif klma ve deeri somutlatrp renciye daha iyi hissettirmede etkili bir
yntemdir.
Anahtar Kelimeler: Vatanseverlik, Deer, Deerler Eitimi

146
 Snf retmenlerinin Doa ve evreye Ykledii Deerlerin Tespit Edilmesi

Yrd.Do.Dr. Mevlt Gndz - Yrd.Do.Dr. Vedat Aktepe - Ar.Gr. Ayegl Bykkarc - Ar.Gr. Mahmut
Ta - retmen Burcu akr Elbir

Birey, ierisinde bulunduu doann ve evrenin bir parasdr. Doa gizemli yaps ile kendi kendini
yenileyebilme gcne sahiptir. Ancak insanlarn doaya olan bak ve tutumu gelecek nesiller asndan tehdit
oluturmaktadr. Bu bilincin olumas ve kazandrlmas daha kk yalardan itibaren balamaldr. Bu noktada
snf retmenleri nemli hale gelmektedir. Snf retmenlerinin doa ve evreye ynelik sahip olduu deer ve
tutumlar rencilerine bilin kazandrma asndan nemlidir. Bu nitel aratrmann amac da snf retmenlerinin
doa ve evreye ykledikleri deer alglarn ortaya koymaktr. Aratrmada, doa ve evreye ynelik alglar ortaya
koyabilmek iin nitel aratrma yntemlerinden fenomenolojik yntem tercih edilmitir. alma kapsamnda Isparta
il merkezinde grev yapmakta olan 20 snf retmeni ile yz yze grmeler gerekletirilmi ve toplanan verilere
ierik analizi yaplmtr. Aratrmann gvenirliini salamak amacyla 3 uzman grne bavurulmutur.
Gvenirlik, Miles ve Hubermann forml kullanlarak hesaplanm ve bu aratrma iin ise gvenirlik katsays
0,92 olarak hesaplanmtr. Elde edilen bulgular nda, snf retmenleri doay yaam alan ve huzur kayna
olarak grmekte, evreyi temiz tutarak ve bilinli davranarak hareket etmek gerektiine inanmakta, doa sevgisinin
daha ok igdsel olduunu dnmekte, davranlaryla rencilerine rnek olmak gerektiini benimsemekte ve
insana duyulan sayg gibi doaya da sayg duyulmas gerektiine inanmaktadrlar.
Anahtar Kelimeler: Doa ve evre Sevgisi, Deer Eitimi, Duyarllk, Snf retmeni

147
 Sosyal Bilgiler Eitiminde Stem Uygulamalar ve renciler zerindeki Etkileri

Mihra Kulu

GR: STEM; Science (Fen), Technology (Teknoloji), Engineering (Mhendislik) ve Mathematics (Matematik)
kelimelerinin ba harflerinin birleiminden oluan, rencinin fen ve matematik derslerinde rendiklerini gnlk
hayatta mhendislik ve teknoloji ile birletirerek kullanmasn amalayan bir eitim yaklamdr.(1) ABDde yazan
Fared Zakeria da STEM eitimiyle ilgili yapt tespitte sanat ve sosyal bilimlerin nemine vurgu yaparak, bu
kavramlar olmadan etkin STEM eitiminin verilemeyeceini belirtmitir.(2) AMA: almann amac STEM
eitiminin 21. yzyl becerileri dorultusunda, mfredat ve kazanmlar dikkate alnarak Sosyal Bilgiler eitiminde
de uygulanmasnn olumlu sonular oluturup oluturmayacann gsterilmesidir. YNTEM: Sosyal Bilgiler
eitiminde STEM uygulamalarna ynelik mfredat ve kazanmlar dikkate alnarak disiplinleraras bir ders plan
hazrlanm, plan dahilinde STEM uygulamalar yaplm (Robotik ve kodlama atlyeleri), rencilere tutum, akran
deerlendirme, z deerlendirme lekleri uygulanmtr. SONULAR: STEM uygulamasnn balamasyla,
uygulanan okulda ilk defa bilim alannda bir dl kazanlmtr (3.Trk Dnyas Bilim Olimpiyatlarnda Jri zel
dl). TUBTAKn Bu Benim Eserim yarmas dahil yarmaya Sosyal Bilgiler kazanmlarna uygun eserler
ile bavurulmutur. rencilere uygulanan leklerin sonucunda derse ilgi ve hazrlkta ortalama %45 (p<0.01),
snav baarsnda ortalama %37 (p<0.05), okula devamda ortalama %8 (p>0.1), dier derslerle entegre
dnebilmede ortalama %41(p<0.05), retken dnme ve teknoloji kullanmada ortalama %30 (p<0.05) art
izlenmitir. TARTIMA: alma STEM uygulamalarnn Sosyal Bilgiler eitiminde de uygulandnda baarl
sonular elde edilebileceini gstermitir. Sosyal Bilgiler dersi ve bu dersin kapsamnda yer alan sosyal bilimlerin
retiminde STEM uygulamalarnn yaplmas, bununla ilgili robotik kodlama gibi teknolojinin kullanlmas, an
gereklerine gre ders uygulamalarnn revize edilmesi, bu alanlara olan ilginin ileriki yllarda da canl tutulmasn
salamakla birlikte gelien ve deien ada Sosyal Bilgiler dersi ve Sosyal Bilimlerin kendine bir yer edinmesi
bakmndan olduka nemlidir. STEM uygulamasnn sonular hakknda daha ileri veriler iin benzer almalarn
daha geni kitlelere uygulanmas gerekmektedir 1. zdemir, S. STEM eitimi iin grler [Ankara, 2016] 2. MEB
STEM Egitimi Raporu, sayfa 15
Anahtar Kelimeler: Sosyal Bilgiler, Stem, Robotik, Kodlama

148
 Resmi Ortaokul Mdrlerinin rgtsel letiimin Bir Arac Olarak Okul Whatsapp Gruplarna Ynelik
Metaforik Alglar

Muhammed elik

Bu almann amac, resmi ortaokullardaki mdrlerin, metafor boyutunda okul whatsapp gruplarn nasl
algladklarn anlamak amacyla yaplmtr. alma 2016-2017 eitim-retim ylnda stanbul line bal sosyo-
ekonomik dzeyi dk ilelerinin birinde grev yapan 36 ortaokul mdrne uygulanmtr. Mdrlerden okul
whatsapp grubu kavramna ynelik birer metafor yazmalar talep edilmitir. Veriler nitel aratrma yntemlerinden
olgu bilim (fenomenoloji) deseni kullanlarak elde edilmi ve deerlendirilmitir. Aratrmann sonucunda
mdrlerin okul whatsapp gruplar kavram iin 36 farkl metafor rettikleri ve retilen metaforlar balamnda ise
bu gruplar olumsuz grenler olsa da genelde ilevsel algladklar belirlenmitir.
Anahtar Kelimeler: Okul Whatsapp Gruplar, Ortaokul Mdrleri, Metafor

149
 Cenani Dkmeci'nin iirlerinde Varolu

Uzman Muhammet zcan - Zafer atm

Dkmeci 1943te balayp, 1981de lmyle beraber son bulan iir hayatnda, 144 iir kaleme alm ve bu
iirlerde konu olarak geni bir yelpazede eser vermitir. iirinin ilk dnemlerinde, geleneksel iirden beslenerek,
zellikle Halk edebiyat izgisinde drtlklerle kurulan ll iirler yazan Dkmeci, bu izgide koma, semai,
destan ve mani trnde rn vermitir. Bu ilk dnemde yazlan iirler daha sade bir dille yazlm, kendine zg bir
imaj dnyas olmayan iirlerdir. Dkmecinin son dnem iirleri, yann ilerlemesi ve fikri anlamdaki olgunlama
neticesinde ortaya kan, ferdi konularn dnda, hayat anlamaya alan varolusal sorgulamalarn yapld
iirlerdir. Dkmeci bu dnemde yazd iirlerinde, dili kullanma biimi, zengin imaj dnyas ve allm
benzetmelerden uzak yapsyla bu iirlerin ustalk dnemine ait rnler olduunu aka ortaya koymaktadr.
Dkmecinin varolu temasn iledii iirleri, zellikle krk ya sonras yazd iirlere denk gelmektedir. Daha
bireysel ve gndelik kayglarla yazlan iirler yerini, airin yaad tekmlle beraber, lemin yaratlndaki
niinleri ortaya koyan Ikl Yol, Sema, Bir Lokma in, Dn, izgimiz, nsanolu, Deiim, Tapnak ve Kular
gibi iirlere brakmtr. Varolusal seimlerini kendi olu ve bireyleme zerine yaplandran insan yaamna,
kendilik bilinciyle yn verir. (Deveci, 2012: 160) Krk yan derin krlmalar yarattn, lm temal iirlerinde de
grdmz air, yine varoluu sorgulad ve anlamlandrmaya alt iirlerinde de ayn derin kayglarla
evrendeki oluumlara, deiimlere ve dnp duran bu evrendeki insanolunun varlna bir anlam vermeye
almaktadr.
Anahtar Kelimeler: Cenani Dkmeci, iir, Varolu

150
 Fen Bilgisi retmen Adaylarnn Genetii Deitirilmi Organizmalar (Gdo) le lgili Alglar zerine Bir
Aratrma

Yrd.Do.Dr. Mustafa Kolu - Do.Dr. zgl Kele

Bu aratrmann amac, fen bilgisi retmen adaylarnn Genetii Deitirilmi Organizmalar (GDO) ile ilgili
alglarnn metaforlar araclyla belirlenmesidir. Aratrmann alma grubunu Aksaray niversitesi Fen Bilgisi
Eitimi Anabilim Dalnn 1., 2., 3. ve 4. snfnda renim grmekte olan toplam 150 (111 kz, 39 erkek) retmen
aday oluturmaktadr. Aratrmada nitel aratrma yntemlerinden fenomonoloji deseni kullanlmtr. Aratrmaya
katlan retmen adaylarnn GDOya ilikin alglarn ortaya karmak iin her bir retmen adayna Genetii
deitirilmi organizmalar (GDO) .. gibidir, nk.. cmlesinin yazl olduu bir kat verilmi ve bu cmleyi
tamamlamalar istenmitir (Uzunkol, 2012; Grbzolu Yalmanc, 2016). Elde edilen verilerin analizinde NVIVO
11 programndan yararlanlmtr. Verilerin anlamlandrlmasnda ve aralarndaki ilikilerin ortaya karlmasnda
ierik analizi yntemi kullanlmtr. Aratrma sonunda retmen adaylarnn GDOya ilikin sekiz ayr kategoride
159 metafor rettikleri belirlenmitir. Katlmclarn rettikleri metaforlarn nedenlerinin drt kategoride topland
grlmtr. Bulgular snf dzeyi ykseldike GDOlu rn kullanmaya ynelik olumsuz grlerin azaldn
gstermitir. Ayrca aratrmaya katlan kz rencilerin erkek rencilere oranla GDOlu rnlere ynelik daha
olumsuz bir gre sahip olduklar tespit edilmitir. alma bulgular nda GDO konusunun retmen
adaylarna retimine ynelik nerilere de yer verilmitir. Kaynaka Grbzolu Yalmanc, S. (2016). Lise
rencilerinin genetii deitirilmi organizmalara ynelik alglarnn belirlenmesi. Mehmet Akif Ersoy niversitesi
Eitim Fakltesi Dergisi, 37,89-111. Uzunkol, E. (2012). Snf retmeni adaylarnn genetii deitirilmi
organizmalara (gdo) ilikin alglarnn metaforlar araclyla analizi. Eitim ve retim Aratrmalar Dergisi, 1(4),
94-101.
Anahtar Kelimeler: Genetii Deitirilmi Organizma (Gdo), Metafor, Alg, Fen Bilgisi retmen Aday

151
reterek renme Ynteminin Fen Bilgisi retmen Adaylarnn evresel Bilgi, evreye Ynelik Duyusal
Eilimler ve Sorumlu evresel Davranlarna Etkisi

Yrd.Do.Dr. Mustafa Kolu - Safiye Aslan

Yaplan bu almann amac reterek renme ynteminin fen bilgisi retmen adaylarnn evresel bilgilerine,
evreye ynelik duyusal eilimlerine ve sorumlu evresel davranlarna etkisinin aratrlmasdr. almann
rneklemini Trkiyenin Anadolu Blgesinde bulunan bir niversitenin Eitim Fakltesi Fen Bilgisi
retmenlii Anabilim Dalnn nc snfnda renim gren ve evre eitimiyle ilgili semeli dersi alan 16
retmen aday oluturmaktadr. almada deneysel aratrma modellerinden tek gruplu n test-son test modeli
kullanlmtr. almann verileri uygulama ncesinde ve sonrasnda adaylara uygulanan, Fettahlolu (2012)
tarafndan gelitirilen evre Bilimi Baar Testi, Yavetz v.d. (2009) tarafndan gelitirilen ve Fettahlolu (2012)
tarafndan Trkeye uyarlanan evreye Ynelik Duyusal Eilimler lei ile Yavetz v.d. (2009) tarafndan
gelitirilen ve Timur (2011) tarafndan Trkeye evrilen evre Davran lei kullanlarak toplanmtr.
almann sonunda reterek renme ynteminin retmen adaylarnn evresel bilgi dzeylerini istatistiksel
olarak anlaml bir ekilde artrd (p<0,05), evreye ynelik duyusal eilimler ile sorumlu evresel davranlarna
ise istatistiksel olarak anlaml bir etkisinin olmad (p>0,05) grlmtr. Fettahlolu, P. (2012). Fen bilgisi
retmeni adaylarnn evre okuryazarlnn gelitirilmesine ynelik olarak argmantasyon ile probleme dayal
renme yaklamnn kullanm. Yaymlanmam Doktora Tezi. Gazi niversitesi, Ankara. Timur, S. (2011). Fen
bilgisi retmen adaylarnn evre okuryazarlk dzeylerinin belirlenmesi. Yaymlanmam Doktora Tezi. Gazi
niversitesi, Ankara.
Anahtar Kelimeler: reterek renme Yntemi, evresel Bilgi, evreye Ynelik Duyusal Eilim, Sorumlu
evresel Davran, Fen Bilgisi retmen Aday

152
 Ortaokul rencilerinin Ses Olay eren zel simleri Telaffuz Becerileri zerine Bir Durum almas

Prof.Dr. Yusuf Tepeli - Mustafa Uysal

Trkede kk ya da gvde hlindeki kelimelere ekler getirilirken ses dmesi, ses tremesi ve ses deimesi gibi
birtakm ses olaylar gerekleir. Ses dmesi veya ses deimesi grlen zel isimler sz konusu olduunda bu
durum yazla yanstlmaz. Trke eitiminde ses dmesi veya ses deimesi olup yazla yanstlmayan
kelimelerin doru okunuunda sorunlar olup olmadnn aratrlmasna ihtiya bulunmaktadr. Ortaokul
rencilerinin bu trden ses olaylar ieren zel isimleri telaffuz etme becerilerinin ne durumda olduunu ortaya
koymay amalayan bu almada nitel aratrma yntemlerinden btncl tek durum deseni kullanlacaktr. Bu
aratrmann alma grubu Antalya'daki bir ortaokulda 2016-2017 bahar dneminde renim gren 50 rencidir.
Bu almann aratrma sorularna cevap bulabilmek iin katlmclara sesli okutulacak bir okuma parasyla elde
edilen veriler ses kayt cihazyla kayt altna alnacaktr. Bu kaydedilen veriler deifre edildikten sonra ierik analizi
yoluyla snf dzeyi, cinsiyet, sosyoekonomik vb. balamlarda incelenip betimsel olarak frekans ve yzdelik gibi
niceliksel zelliklerine gre de tablolatrlarak sunulacaktr.
Anahtar Kelimeler: Trkede Sesli Okuma, zel simlerin Telaffuzu, Trkede Telaffuz Eitimi

153
Madde-Alkol Bamllarnda ocukluk Dnemi Balanma Stilleri le Aleksitimi Dzeyleri Arasndaki liki:
Ankara Amatem rnei

Naime Din

MaddeAlkol bamll gnmzn en nemli toplumsal sorunlarndan biridir. Bu sorun ergenlik dneminden
yetikinlie birok problem durumla ba etmek iin kullanlmaktadr. Bu durumun en nemli belirleyicisi kiinin
ocukluk dnemi balanma stilleridir. Bebeklikten yetikinlie temelde ihtiyacmz gvenli bir se sahip olmaktr.
Doum annda sadece benin farknda olan insan, ilerleyen srelerde dnyay kefetmeye balamakta ve
nesnelerin farkna varmaktadr. Bebein duygular tanmlama, anlama, dzenleme ve aktarm gibi aleksitimik
gelerin salkl olmas iin bakm verenin sevgi ve gven ihtiyacn karlamas gerekmektedir. Aksi taktirde
doyum salamayan, kendini yeterince ifade edemeyen ocuk, yetikinlik dnemine geldiinde tamamlanmam
ihtiyalarn alkol, sigara ve uyuturucu gibi maddelerle salamaya alabilmektedir. Bu almada, Ankara ili
AMATEMde madde-alkol bamll tans ile tedavi gren bireylerin ocukluk dnemi balanma stilleri ile
aleksitimi dzeyleri arasndaki iliki incelencektir. likiyi saptayabilmek iin Yakn likilerde Yaantlar Envanteri
II balanma lei, Toronto Aleksitimi lei ve sosyo-demografik soru formu uygulanacaktr. Veriler
deerlendirilirken t testi, korelasyon ve regresyon analizi kullanlacaktr.
Anahtar Kelimeler: Madde-Alkol Bamll, Aleksitimi, Balanma

154
 Balam D Dil Kullanmnn Okuma ve Yazma Becerilerine Etkisi

Dr. Nazife Burcu Takl

Bu alma, Trkenin ana dili olarak eitiminde balam d dil kullanmnn okuma ve yazma becerilerine
etkisini ortaya koyma amacyla yaplmtr. almann yntemini nitel aratrma yntemlerinden dokman analizi
oluturmaktadr. almada, balam d dil kullanmnn kapsam ve zellikleri belirlenerek, okuma ve yazma
becerisi tanmlarndan hareketle balam d dilin bu becerileri ne ynde nasl etkiledii sorgulanmtr. Ana dili ve
zellikle yabanc dil retiminde dilin bir balam ierisinde retilmesi geerlik kazanmtr. Bu alma, balam
d dilin de dil retiminde ne gibi yararlar olabileceini vurgulamak asndan nem tamaktadr. Bu sebeple
almada balam d dil kullanmnn okul ncesi dnemden balanarak, Trkenin ana dili olarak eitiminde ne
gibi faydalar olabilecei ortaya konmu ve bu erevede hem ebeveynlerin hem de Trke retmenlerinin ne gibi
uygulamalar yapmas gerektii neriler kapsamnda ifade edilmitir.
Anahtar Kelimeler: Balam D Dil Kullanm, Trke Eitimi, Okuma Becerisi, Yazma Becerisi

155
Trkenin Yabanc Dil Olarak retiminde Okuma ve Yazma Becerisini Gelitirmeye Ynelik Bir Etkinlik:
Arkada Diktesi

Ar. Gr. Dr. Nazife Burcu Takl

Bu almada ele alnan arkada diktesi etkinlii, Trkenin yabanc dil olarak retiminde rencilerin okuma
ve yazma becerilerini gelitirmek amacyla ortaya konmu ve bu kapsamda etkinliin rencilerin okuma ve yazma
becerileri zerindeki etkisi belirlenmitir. almann hedef kitlesini Trkeyi yabanc dil olarak renen B1
seviyesindeki renciler oluturmaktadr. alma, arkada diktesi etkinliinin snf iinde bir ders saati boyunca
(45 dakika) uygulanma srecini kapsamaktadr. Nitel aratrma yntemi ile yrtlen alma, eylem aratrmasna
rnektir. Etkinliin rencilerin okuma ve yazma becerileri zerindeki etkisinin tespit edilmesi amacyla da gzlem
formu kullanlmtr. Aratrma kapsamnda gelitirilen etkinlik uygulanmadan nce, rencilere geleneksel
yntemlerle dikte ile yazma etkinlii yaptrlm; ancak rencilerin gdlenmelerinin dk olduu ve isteklerinin
yksek olmad tespit edilmitir. Bunun zerine arkada diktesi etkinlii uygulanmtr. almann sonucunda,
arkada diktesi etkinliinin rencilerin okuma ve yazma abalarnda art, grup bilincinde art, rencide
almaya isteklilik, rencide dikkat art, geri bildirimden memnuniyet gibi unsurlarda baarl olduklar tespit
edilmitir. Bu tespitlerden hareketle gerekli nerilerde bulunulmutur.
Anahtar Kelimeler: Dikte, arkada Diktesi, Okuma, Yazma, Trkenin Yabanc Dil Olarak retimi

156
 KKTC ve Trkiye Ders Kitaplarnda Ortak Tarih: Ortaretim Tarih Ders Kitaplarnn Karlatrmal
Olarak Deerlendirilmesi

Okt. Dr. Namk enen - Yrd.Do.Dr. Neval Aka Berk

Tarih eitimi araclyla rencilerin dolayl olarak kiisel ve ulusal bir kimlik kazanmalar beklenmektedir.
Ders kitaplarnn eitim-retim srecinde snf iinde sk kullanlan bir materyal olarak kullanld dikkate
alndnda, tarih ders kitaplarnn bilgi aktarmann yan sra bir toplumun siyasal ve toplumsal normlarn da
belleklere kazmaya yardmc olan nemli bir materyallerden biri olduu dnlebilir. Ortak tarih bilinci
oluturmada; ortak gemiin bireylerini ortak davranlar sergilemesine ve benzer deerleri kabul etmesine zemin
hazrlamada ders kitaplar nemli bir ara olabilirler. Bu aratrmann amac ortak gemie sahip KKTC ve
Trkiyede ortaretim tarih ders kitaplarnda yer alan konularn ortak tarih balamnda deerlendirmektir. Nitel
aratrma deseninde tasarlanan bu aratrmada veri toplama yntemi olarak dokman analizi kullanlmtr.
Dokman analizi, aratrlacak olan konu ile ilgili basl materyallerin incelenmesi gerektirir. Bu amala her iki
lkenin ortaretim tarih ders kitaplar incelenerek, ortak gemie ilikin hangi konularn nasl ele alnd, ne
oranda ele alnd ve konularn ileniinde kullanlan slup analiz edilmektedir. Sz konusu aratrmada veri
toplama ve analiz ilemi devam ettiinden aratrmann bulgular tam metinde paylalacaktr.
Anahtar Kelimeler: Ortaretim, Tarih Ders Kitaplar, Ortak Tarih ve Tarih Bilinci

157
 Psikolojik Salamlk ve yilik Hali

Do.Dr. Fidan Korkut Owen - Yrd.Do.Dr. Nur Demirba elik - Do.Dr. Trkan Doan

Psikolojik danmayla ilgili alanyaznda bireylerin olumlu zellikleri artrmaya ynelik almalar yapmaya
ynelik bir eilim grlmektedir. Amerikan Psikolojik Danma Derneinin psikolojik danma tanmnda artk
iyilik hali kavramna da yer verilmektedir (American Counseling Association, 2010). Buna paralel olarak bireylerin
iyilik hallerinin nelerden etkilendiini ortaya karmaya ynelik almalarda bir art gzlenmektedir. Her ya
dnemi gibi niversite eitimin alnd dnemin de kendine zg geliimsel zellikleri bulunmaktadr. niversite
rencileri akademik ve kiisel yaamlarnn getirdii talepleri gerekletirmeye alrken kendi iyilik hallerini
gzard edebilmektedirler. Bu durumda, iyilik halinin hangi deikenler tarafndan yordandnn belirlenmesi,
sonularna gre onlara ynelik baz etkinliklerin yaplmas ve gerekli nlemlerin alnmas asndan nemli
grnmektedir. Bireylerin olumlu zelliklerinden bir dieri olan psikolojik salamlk ile iyilik halini ilikisine
ynelik almalarn, ikisinin de birbirini yordaycs olup olmadna ynelik olduu grlmektedir. Bu aratrmada
psikolojik salamlk Cowenin (1994) nerdii gibi iyilik halinin nemli bir esi olarak ele alnmtr. Bu
almada niversite rencilerinin cinsiyetleri, yalar/snflar, znel olarak genel salklarn deerlendirmeleri ve
psikolojik salamlk dzeylerinin iyilik hallerini yordayp yordamad sorusuna yant aranmtr. Veriler, bir devlet
niversitesine devam eden toplam 244, 181 kadn ve 63 erkek renciden, yilik Hali Yldz lei (Korkut Owen,
Doan Demirba elik ve Owen, 2016), Ego-Salaml lei (Kararmak, 2007) ve Kiisel Bilgi Formu aracl
ile toplanmtr. Analizler iin oklu ve aamal regresyon analizi kullanlmtr. Aratrmann sonularna gre
psikolojik salamln iyilik halini byk oranda yordad, onu ya/snf (% 33) deikeninin izledii, dier
deikenlerin yordamaya katkda bulunmad bulunmutur. yilik halinin alt boyutlar asndan bakldnda
yaam anlamlandrma ve hedef odakl olma (% 27) ve bilisel boyutu (% 18) psikolojik salamlk ve snf; fiziksel
alt boyutu (% 6) psikolojik salamlk; duygusal alt boyutu (% 26) psikolojik salamlk ve genel salk
deerlendirmesi; sosyal alt boyutu ise (% 6) psikolojik salamlk ve cinsiyet deikenleri yordamaktadr. Bulgular
alanyazn nda tartlm ve niversitelerdeki psikolojik danma etkinlikleri iin baz nerilerde bulunulmutur.
American Counseling Association (2010). 20/20: Consensus definition of counseling,
http://www.counseling.org/knowledge-center/20-20-a-vision-for-the-future-ofcounseling/consensus-definition-of-
counseling. Cowen, E. L. (1994). The enhancement of psychological wellness: Challenges and opportunities.
American Journal of Community Psychology, 22, 149-179. Kararmak, . (2007). Investigation of personal qualities
contributing to psychological resilience among earthquake survivors: A model testing study. (Yaymlanmam
doktora tezi).Orta Dou Teknik niversitesi, Ankara. Korkut Owen, F., Doan, T., Demirba elik, N. ve Owen, D.
W. (2016). yilik Hali Yldz leinin gelitirilmesi. Journal of Human Sciences, 13(3), 5013-5031.
doi:10.14687/jhs.v13i3.4130
Anahtar Kelimeler: Iyilik Hali, yilik Hali Yldz, Psikolojik Salamlk, Sal Deerlendirme

158
 Beynimiz Bizi Kandryor mu?

Uzman Ouzhan Gzek

Hemen hemen herkes grsel alg ve gz kaslar ile ilgili problem yaamaktadr. Hi kimsenin mkemmel bir
grsel sistemi yoktur. Sa ve sol gzmz arasnda farkllklar vardr. Ayn ekilde almazlar. Bunun anlam,
beyin her iki gzden iki farkl resim alr ve bu iki resmi birletirerek grmede netlik salar. Beyin, birok resimle
karlatnda bunlar birletirmek iin ok aba sarf eder ve almas yavalar. Eer grd resimleri hzl
birletirip alglamak isterse, bu seferde gr alann daraltr ve detaylar kararak grmesi gerekenin ounu
gremez Beyin zerinde en fazla etkisi olan duyu organmz gzdr. Grme ile ilgili sinirler beyinde ok fazla yer
kaplyor. Sinir bilim aratrmalarna gre beynimizdeki verilerin %80 grsel yolla alnyor. Fotoraf ve video
eklendiinde %65 hatrlanyor. nsanlarn ismini unutsak da yzlerini hatrlamamzn nedeni yz hatlarnn gz
yoluyla beynimize kaydedilmesidir. Aratrmalar artarak gstermekte ki; beynimiz srekli grdn arptp
deitirmekte. Beynimiz hayal ederek cesurca kestirmeden gitmekte. Her seferinde elde ettiimiz grnty, yeni
batan deerlendirmeye alacamz yere dmzda neler olduunu, gemi deneyimlerimizden yola karak tahmin
ediyoruz. Gzlerimizi her atmz an, beynimiz ok youn oranda ek bilgiyle dolmakta. Beyin, darda ne
olduunu grmemize izin vermez, ounlukla uydurur durur. On yldan fazla zamandr nrobilimciler kendi zel
dnyamz nasl yarattmz yava yava anlamaya baladlar.
Anahtar Kelimeler: Eitim, Zeka, Beyin, Farkndalk, Grsel Sistem

159
 Erken Yataki ocuklarda Anadili Geliimine Ynelik Uygulama nerisi

Do.Dr. Orhan Hanbay

Bu almann amac, 0-3 yandaki ocuklarda birinci dil olarak Trkenin geliiminin desteklenmesi iin bir
uygulama nerisi sunmaktr. Son dnemdeki PISA sonular, lkemizdeki eitim sorunsalnn daha zenli bir
ekilde ele alnp zm yollarnn gelitirilmesini gerekli klmaktadr. Bu balamda, her yeni doan ocuun
srekli salk kontrollerinin yapld merkezlerde (salkla ilgili izlemelerin yannda) erken yata dil geliimi
uzmanlarn da istihdam edilerek ocuklarn dilsel-zihinsel geliimlerinin erken dnemde desteklenmesi bilimsel
veriler de gz nnde tutulduunda, olduka katk salayacak bir uygulama olarak grlmektedir. Annelerin
uzmanlarca ynlendirilmeleri ile ocuklarn gerek zihinsel-sosyal, gerekse dilsel geliimleri hzl ve etkili bir ekilde
ilerleyecektir. Bu durum, okul ana geldiklerinde sz konusu sorunlarn almasnda nemli katklar sunacaktr.
Anahtar Kelimeler: Dil Geliimi, Anne-ocuk letiimi, Eitim

160
 10. Snf Matematik Ders Kitabnn Balamsal Adan Deerlendirilmesi

Do.Dr. H. Bahadr Yank - Ar.Gr. Osman Badat

Balamlar, soyut matematiksel kavramlarn somutlatrlmasnda ve gnlk yaamla bu kavramlar arasnda iliki
kurulmasnda nemli bir yere sahiptir. Bu alma kapsamnda 10. snf matematik ders kitab balamsal adan
deerlendirilmitir. Veriler dokman incelemesi yoluyla toplanmtr. alma kapsamnda ierik analizi kullanlm
ve PISA (2009) deerlendirilmesinde kullanlan drt balama (bireysel, eitsel/mesleki, sosyal ve bilimsel) bahsi
geen ders kitabnda ne lde yer verildii incelenmitir. Bulgular ders kitabnda yer verilen sorularn sadece
%17sinin balam ierdiini ve bu sorularn %87sinde eitsel, %6snda sosyal, %4nde bireysel ve %3nde
bilimsel balamlarn kullanldn gstermitir. Bu sonular ders kitabnda arlkl olarak eitsel balamlara yer
verildiini gstermekte ve rencilerin matematii ok snrl dzeylerde dier balamlarla iliki kurma frsat
verdiini ortaya koymaktadr.
Anahtar Kelimeler: Balam, Matematik Ders Kitab, Psa

161
 Meslee Yeni Balayan ki Matematik retmeninin Sorgulama Becerilerinin Geliiminin ncelenmesi

Ar.Gr. Osman Badat - Do.Dr. H. Bahadr Yank

retmen sorgulamas rencilerin dncelerini aa karma, bilgilerini analiz etme ve snf ii tartmalarn
ynetmek iin nemli bir aratr. Bu almann amac, bir yl sren bir mesleki geliim programna katlan
mesleinin ilk yllarndaki iki matematik retmeninin sorgulama becerilerinin geliimini incelemektir. almada
veriler snf ii gzlem, grme ve rencilerin cevap ktlar araclyla toplanmtr. Verilerin analizinde nitel
analiz yntemleri kullanlmtr. alma sonucunda mesleki geliim programna katlan retmenlerin 1)
matematiksel anlamlar ve ilikileri kefetme, 2) rencilerin dncelerini aa karma ve 3) tartma balatma
gibi daha nce snflarnda gzlemlenmeyen birtakm sorgulama trlerini kullanmaya baladklar grlmtr.
Anahtar Kelimeler: Matematik retmenleri, Mesleki Geliim, Sorgulama

162
 Ortaretim rencilerinin Su Sorunu le lgili Alglarnn Senaryolar le Deerlendirilmesi

Do.Dr. Osman imen - Yrd.Do.Dr Mehmet Ylmaz - Gamze Karaku

Gnmzn en nemli sorunlarndan birisi evre sorunlardr. Hava kirlilii, kresel snma gibi birok evre
problemi tm canllarn yaamlarn etkilemektedir. Canllar yaamlarn srdrebilmek iin suya bamldrlar.
Gnmzde su; kirlenme yanl kullanma gibi birok olumsuz durumdan etkilenmektedir. Bu almada ortaretim
rencilerinin su sorunu ile ilgili sahip olduklar alglar senaryolar ile deerlendirilmitir. Aratrma Ankarada iki
ortaretim okulunda 150 renci ile gerekletirilmitir. Veri toplama aralar olarak aratrmaclar tarafndan
gelitirilen su sorunu ile ilgili evre senaryolar kullanlmtr. alma sonunda ulalan verilen ierik analizi ile
zmlenmitir. Aratrma sonunda ortaretim rencilerinin su sorunu ile ilgili ekosentrik algllarnn daha ok
olduu; su sorunlarnn zmnde evre merkezli yaklamlar benimsedikleri belirlenmitir.
Anahtar Kelimeler: Su Sorunu, Ortaretim rencileri, evresel Deerler

163
 Kzlcahamam Halknn Nesli Tkenmekte Olan Kara Akbaba (Aegypius Monachus) le lgili Farkndalk
Dzeyleri

Bahar ebnem Eldeniz - Yrd.Do.Dr Mehmet Ylmaz - Do.Dr. Osman imen

Bat Palearktik blgesinin ikinci byk poplasyonuna sahip olan Trkiyede Kara Akbaba Aegypius monachus
tr rahatsz edilme, yaam alan tahribat ve azalan besin kaynaklar nedeniyle soyu tehlike altnda olan ku
trlerinden biridir. Bu almada Kzlcahamam halknn nesli tehlike altnda olan Kara Akbaba ile ilgili farkndalk
dzeylerinin belirlenmesi amalanmtr. Aratrmann modeli durum almas olarak belirlenmitir. alma grubu
Anakara li Kzlcahamam lesinde yaayan 50 kiiden olumaktadr. almada veri toplama aralar olarak
aratrmaclar tarafndan gelitirilen Kara Akbaba Farkndalk lei Kullanlmtr. almada ulalan veriler
ierik analizi ile zmlenmi, frekans ve yzde olarak ifade edilmitir. Aratrmaya gre blgede Kara Akbaba
genel olarak tannmakta ve nesli tehlike altnda olduu bilinmektedir.
Anahtar Kelimeler: Kara Akbaba (Aegypius Monachus), evre Eitimi, Nesli Tkenmekte Olan Canllar

164
 Monoton Homojenlik Modeli le Madde Analizi

Nuri Doan - Dr. zge Bkmaz Bilgen

Eitim alannda bireyler hakknda bilgi toplamak iin baar, ilgi, tutum vb eitli psikolojik yaplarn llmesi
sz konusudur. Psikolojik yaplarn llmesinde Parametrik Olmayan Madde Tepki Kuram gnmzde,
aratrmalarda sklkla kullanlmaktadr Parametrik Olmayan Madde Tepki Kuram, tek boyutluluk, yerel
bamszlk, monotonluk gibi birtakm varsaymlara sahiptir. Parametrik Olmayan Madde Tepki Kuram
sonularnn nitelikli olmas ancak sk varsaymlarn karlanmasna baldr. Varsaymlarn incelendii ve
varsaymlar karlandnda sonularn karlatrld almalara ihtiya duyulmaktadr. Bu almada Parametrik
Olmayan Madde Tepki Kuram modellerinden monoton homojenlik modeli ile yaplan madde analizi sonular
incelenmesi amalanmaktadr. Bu ama dorultusunda Monte Carlo almasyla 100 tekrar ile simlasyonla
desenlenecek almada madde parametreleri ve parametre hatalar incelenecektir. Madde parametrelerinden H ve P
deerleri kestirilecektir. Deerlere ait standart hatalar hesaplanacaktr. Elde edilen maddelerin standart hatalarna
bulgulardan yola karak hangi koulda madde parametrelerinde deimezliin salanaca incelenecektir.
Bulgulardan yola karak monoton homojenlik modelinin hangi koulda hatas yksek kestirimler yapt, hangi
koullarda uygulayclar iin dk hatal hesaplama yapt tespit edilecektir. Buradan yola karak monoton
homojenlik modelinin hangi koullar iin kullanmnn yarar salayacana ilikin neride bulunulacaktr.
Anahtar Kelimeler: Mtk, Monoton Homojenlik Modeli

165
 ok Katmanl Okur Yazarlk leinin Madde Tepki Kuram le Analizi

Dr. zge Bkmaz Bilgen - Ar.Gr. Berker Bulut

ok Katmanl Okur Yazarlk leinin Madde Tepki Kuram ile Analizi Gnmzde okuryazarlk anlay
gelien teknolojiyle birlikte yeni anlamlar kazanmaktadr. Okuryazarlk anlaynda kelimelerin, szl iletiim
biimlerinin tek bana kullanlmasndan ya da yalnzca grsellerin n plana alnmasndan ziyade bu unsurun bir
arada kullanld ok katmanl metin yaplar karsnda bireylerin okuryazar olmas nem kazanmaktadr. ok
katmanl okuryazarlk okuma, izleme, anlama, tepki verme yoluyla retmeyi ve dijital metinlerle ve oklu ortamla
etkileim oluturmay ifade etmektedir. ok katmanl okuryazarlk metinleri anlamlandrma, rn oluturma
srelerine ve gerek gnlk hayatn eitli alanlarnda gerekse sosyal ada iletiim biimlerine yansmaktadr.
Giderek nem kazanan okuryazarlk kavramna ilikin almalarn yaplmasna ihtiya duyulmaktadr. Bu
almada eitim fakltesinde renim gren retmen adaylarna ynelik Bulut, Ulu ve Kan (2015) tarafndan
gelitirilen ok katmanl okuryazarlk leinden elde edilen veriler kullanlacaktr. Aratrmada uygun rnekleme
yntemi kullanlacaktr. Aratrmann alma grubunu Adnan Menderes niversitesi Eitim Fakltesinin farkl
blmlerinde renim gren 700 lisans rencisi oluturmaktadr. Aratrmada lein uygulanmasndan elde edilen
verilere Madde Tepki Kuramna dayal madde analizi uygulanacaktr. Madde Tepki Kuramna dayal yaplacak
analizlerde ncelikle varsaymlarn test edilmesi gerekletirilecektir. Varsaymlarn test edilmesinin ardndan model
veri uyumu salayan likert tipi leklere uygulanabilen Madde Tepki Kuram Modeliyle kestirim yaplacaktr. Bu
kestirim dahilinde madde parametreleri, madde yant erileri, madde bilgi fonksyionlar elde edilecektir. Bulgular
Madde Tepki Kuram kapsamnda tartlacaktr.
Anahtar Kelimeler: Okuryazarlk, Madde Tepki Kuram

166
 Meslek Liselerinde renci Devamszlk Nedenleri

Yrd.Do.Dr. zgr nen - Abdullah Kayaolu

zet Bu almann amac kamuoyunda 4+4+4 eklinde bilinen eitim reformu sonrasnda meslek lisesi olarak
tanmlanan ortaretim kurumlarndaki renci devamszlk nedenlerinin saptamaktr. Reform sonrasnda kesintisiz
ve zorunlu olan sekiz yllk temel eitim, ortaretim srecini de kapsayacak ekilde 12 yla karlm ve zorunlu
hale getirilmitir. Bu reform sonucunda, 2012-2013 eitim retim dneminden itibaren daha nce baarszlk ve
benzeri nedenlerle eitim sistemi dna kan renciler, eitim sisteminde zorunlu olarak kalmaya devam
etmilerdir. Sistem deiiklii renci saylarnda ciddi artlara sebep olmutur. Bu durumdan meslek liselerinin de
etkilenmesi beklendik bir sonu olarak ortaya kmaktadr. renci saylarnn artmas ve zorunlu eitim
kapsamnda olmad zaman sistemden kmay tercih edecek rencilerin eitim sistemi iinde kalmaya devam
etmelerinin, renci davranlarnda deiliklere sebep olabilecei dnlebilir. Bu noktada, zellikle meslek
liselerinde hali hazrda reform ncesinde yksek olan devamszlk dzeylerinin, reform sonrasnda artmas,
devamszlk nedenlerinin deimesi beklenebilir. Bu almada, Burdur il merkezinde yer alan meslek liselerindeki
rencilerin devamszlk nedenlerini saptamaya allmtr. Bu ama dorultusunda, aadaki alt problemlere
cevap aranmaya allmtr; 1. Okuldan kaynaklanan nedenler 2. Aileden kaynaklanan nedenler 3. retmen ve
derslerden kaynaklanan nedenler 4. Sosyal ve ekonomik nedenler 5. Fiziksel, fizyolojik ve psikolojik nedenler
Veriler anket teknii ile toplanm olup anket formu toplamda 20 sorudan olumaktadr. lk soru rencilerin ya,
cinsiyet ve bulunduklar eitim dzeyini belirlemeye ynelik demografik zelliklerini tespit etmeye ynelik iken,
dier 17 soru devamszlk nedenlerini belirlemeye yneliktir. Aratrmada kolay ulalabilir rnekleme yntemi
kullanlmtr. Toplamda 131 renci almaya katlmtr. renciler Tesisat Teknolojisi ve klimlendirme,
Motorlu Aralar Teknolojisi, Elektrik-Elektronik Teknolojisi, Biliim Teknolojileri ve tfaiyecilik-Yangn Gvenlii
Alanlarnda 9. 10. 11. ve 12. snflarda renim grmektedirler. Veriler tekrarlanma sklna gre frekans ve yzde
kullanlarak exel programna ilenmi, istenen grafik ve tablolar oluturulmutur. Frekans saylarna uygun olarak
devamszlk sebepleriyle ilgili her madde ayr ayr ve daha nceden gruplanm be alt problem temel alnarak
oluturulan grafikler nda yorumlanmtr.
Anahtar Kelimeler: Okul Devamszlk Nedenleri, Meslek Liseleri, Reform

167
 Yakna Tarihi retimi zerine Ksa Bir Deerlendirme

Do.Dr. zgr Yldz

Yakn a Tarihi genelde, Yakn a kavramn ve ark Meselesinin retimiyle balar. Tabi ki Yakn a
Tarihi retimi hususunda burada tm konulara deinmek mmkn olmayacaktr. Sadece belli bal konular
hakknda ksa grler vermek yerinde olacaktr. 1830-ve 1848 ihtilallerinin seyri ve Avrupada yeni rejim
araylarnn retilmesi ve bu araylarn Osmanl Devletine etkileri deinebileceimiz dier bir husustur. Bunlarn
yannda Avrupada Yeni Bamsz lkeler, talya ve Almanyann Milli Birlik Mcadeleleri, Tanzimat Ferman,
Krm Harbi ve Islahat Ferman, Ermeni Meselesi, Dnyadaki Bloklamalar, Trablusgarp Sava, Balkan Savalar,
Birinci Dnya Sava gibi Yakn a konularnn retilmesi ve buradaki tarihi gereklerin farknda olunmas
gereklilii zerinde durulmaldr. Ksaca bu bildiride Yakn a tarihi konularnn retimi ile ilgili ipular
verilmeye allacaktr.
Anahtar Kelimeler: Tarih Eitimi, Yakn a, retim, Tarih

168
 Ortaokul rencilerinin Sosyal Duyarllklar

Do.Dr. zlem Bekta ztakn - Engin Zabun

Bu aratrmada ortaokul rencilerinin sosyal duyarllk dzeylerinin incelenmesi amalanmtr. Aratrmann

alma grubunu, 2015-2016 eitim retim ylnda Erzincan il merkez ortaokullarnda 6. 7. ve 8. snfta renim
gren 144 kz (%50.9) ve 139 Erkek (%49.1) olmak zere toplam 283 renci yer almtr. almada betimsel
model kullanlmtr. Veri toplama arac olarak cal, Demirkaya ve Altnok (2013) tarafndan gelitirilen Sosyal
Duyarllk lei kullanlmtr. Veriler SPSS 19.0 istatistik programnda, Mann-Whitney U testi ve Kruskall-
Wallis H testleri ile analiz edilmitir. Analiz sonularna gre rencilerin maddelere verdikleri yantlara ve alt
boyutlara ait ortanca deerlerinin maksimum deerlerle ayn ya da olduka yakn olduu grlmtr. rencilerin
cinsiyetlerine gre sosyal duyarllklar karlatrldnda, ne Bireysel Sorunlara likin Duyarllklar (BSD) ne de
Toplumsal Sorunlara likin Duyarllklar (TSD) faktrnde gruplar arasnda anlaml bir fark grlmemitir. Benzer
bir durum snf, ailelerin gelir dzeyleri, anne ve baba eitim dzeyleri ve karde saylar deikenlerinde de
gzlenmitir. Aratrmaya katlan tm rencilerin annelerinin meslekleri ev hanm olarak belirtilmi olmas
nedeniyle bu durumun etkisi zerine bir bulgu ortaya karlamamtr. Baba mesleklerine gre ise, Bireysel
Sorunlara likin Duyarllklar (BSD) faktrnde gruplar arasnda anlaml bir fark grlmezken Toplumsal
Sorunlara likin Duyarllklar (TSD) faktrnde baba meslei ii olanlarn memur ve emekli olanlara gre anlaml
derecede yksek bulunmutur.
Anahtar Kelimeler: Sosyal Duyarllk, Sosyal Problem, Duyarllk Dzeyleri, Deer

169
 Kaynatrma Snflarnda Bulunan 5 Ya ocuklarnn zel Gereksinimi Olan ocuklara likin
Grlerinin ncelenmesi

Yrd.Do.Dr. zlem Ersoy - Yrd.Do.Dr. Zeynep Kurtulmu - H. Kbra zkan - Ar.Gr. K. Bra Kaynak
Ekici

Eitimde frsat eitlii ilkesi ve bireylerin kendileri iin en az kstlayc evrede eitilmesi gerektii grnden
hareketle kaynatrma eitimi, zel gereksinimi olan bireylerin, gereksiniminin tipine, derecesine ve kullanlacak
kaynaklarn tand olanaklara bal olarak, mmkn olduunca normal okul programlarna yerletirilmeleri ve
yatlaryla eit eitim koullarnda birlikte eitilmeleri sreci olarak tanmlanmaktadr. Kaynatrma eitimi verilen
grupta bulunan her bir bireyin bu sreten olumlu kazanmlar elde etmeleri beklenmektedir. Dolaysyla katlmda
yer alan ocuklarn tamamnn bu srece hazrlanmas, kaynatrma eitiminin baars asndan nem
kazanmaktadr. Bu alma, be ya ocuklarnn kaynatrmada yer alan zel gereksinimi olan ocuklara ilikin
grlerini incelemek amac ile planlanmtr. Nitel aratrma yntemi ile gerekletirilen aratrmann alma
grubunu, Ankara'da bulunan Milli Eitim Bakanl'na bal bir bamsz anaokuluna devam eden 40 be ya ocuu
oluturmaktadr. Aratrmann verileri aratrmaclar tarafndan hazrlanan yar yaplandrlm grme formu
kullanlarak toplanmtr. Belirlenen okulda her be ya snfnda tan alm olan (down sendromulu iki ocuk, otizm
spektrum bozlukluu olan bir ocuk ve hafif derecede zihinsel engelli bir ocuk) birer ocuk bulunmaktadr. Her
snftan tesadfi rnekleme yntemi ile seilen onar ocuk ile snftan ayr bir ortamda her biri yaklak on beer
dakika sren grmeler yaplmtr. Elde edilen veriler betimsel analiz yntemi kullanlarak analiz edilmitir.
Aratrmann sonucunda, ocuklarn zel gereksinimi olan ocuklar snf ortamnda kendilerinden farkl ve yaa
daha kk grdkleri; onlar genellikle yapamadklar beceriler ile tanmladklar belirlenmitir. Ayrca bu
ocuklar oyun arkada olarak grmedikleri ve daha ok yardm amac ile iletiim kurduklar saptanmtr. Bu
iletiim biimlerinde retmenlerinin zel gereksinimi olan ocua kar tutumlarnn etkili olduu grlmtr.
Anahtar Kelimeler: Kaynatrma Eitimi, zel Gereksinimi Olan ocuk, Be Ya ocuu

170
 Okul ncesi retmenlerinin zel Gereksinimi Olan ocukla alma Konusundaki Grleri

Yrd.Do.Dr. Zeynep Kurtulmu - Yrd.Do.Dr. zlem Ersoy - Ar.Gr. K. Bra Kaynak Ekici - H. Kbra
zkan

zel gereksinimi olan bireyler, eitimlerinin hangi basamanda olurlarsa olsunlar kendilerini en az kstlayan bir
evrede eitim alma temel hakkna sahiptirler. Bireyin ailesi ve akranlaryla en fazla birlikte olabilecei ve ayn
zamanda eitim gereksinimlerinin en iyi ekilde karlanabilecei ortam, o birey iin en az kstlayc evreyi ifade
etmektedir. En az kstlayc evre ise anlamn en iyi ekilde koullar iyi dzenlenmi kaynatrma ortamnda
bulmaktadr. Bu ortamn nemli bir paras olan okul ncesi retmenleri ise kaynatrmada olumlu snf atmosferi
oluturma asndan snfa dahil edilen ocuklar ile dier ocuklar arasnda arabulucu rol stlenmektedir. Dolays
ile baarl bir kaynatrma eitimi iin okul ncesi retmeninin, zel gereksinimi olan ocuklar ve kaynatrmaya
ilikin olumlu tutum, bilgi, beceriye sahip olmas ve bu konuda istek duymas nemlidir. Nitel aratrma yntemi
kullanlarak gerekletirilen bu almada okul ncesi eitim alannda alan retmenlerin zel gereksinimi olan
ocuk ile alma konusundaki grlerinin incelenmesi amalanmaktadr. Bu amala aratrmann alma grubuna
Ankara'daki okul ncesi eitim kurumlarnda almakta olan 20 okul ncesi retmeni dahil edilmitir. alma
grubunun belirlenmesinde amal rnekleme yntemlerinden biri olan uygun rnekleme yntemi kullanlm ve
alma sresi ierisinde en az bir kere zel gereksinimi olan ocuk ile alm olma durumu temel kriter olarak
belirlenmitir. Ayrca aratrmaya dahil edilme srecinde gnlllk esas alnmtr. Aratrmann verileri
aratrmaclar tarafndan hazrlanan yar yaplandrlm grme formu kullanlarak toplanmtr. Elde edilen veriler
betimsel analiz yntemi kullanlarak analiz edilmitir. Aratrmann sonucunda okul ncesi retmenlerinin zel
gereksinimi olan ocuklar ile almaya olumlu baktklar, ancak snf ierisinde zaman zaman aresizlik yaadklar
belirlenmitir. Bu aresizliin zellikle ailelerin ve ocuklarn kaynatrma srecine hazrlanmas noktasnda ortaya
kt grlmtr. Eitim programlarnn hazrlanmasnda ise okul ncesi retmenlerinin uyarlama konusunda
kendilerini yeterli grmedikleri saptanmtr.
Anahtar Kelimeler: Okul ncesi retmenlerinin Grleri, Kaynatrma Eitimi

171
 Arkeoloji Kazntlarda Karapapak Trklerinin Saz, klk Gelenei Tarihi

Prof.Dr. Rafig mrani

Trkiye ok milletli halklarn toplum ekilde yaad nfusa sahip olduu iinonun cok eitli kltr, zengin
medeniyeti vardr. Farkl blgelerin musiki kltrnngelimesinde Kuzey ve Orta Anadolu blgelerinden g
ederek oraya yerleenKarapapak ve Terekeme soyuna mensup Trklerin de mevcut kltrn gelimesindehususi
rol olmutur. Zengin Saz sanat, klk gelenei, Kafkas ve mahalli danstrleri olan Karapapak Trkleri tarih
boyu yaratm olduklar benzeri olmayangeleneksel kltr rneklerine sahip olmakla Trk kltrnn tarihinin
Smerlere veondan da eski dnemlere dayandn salam olmutur. Artk byk tarihi zamanierisinde bunlar
Trk milli kltrnn temelini koymu oldu. Son 200 ylda dnyaarkeologlarnn Trkiyede, Irakta, Suriyede
randa yaayan Trklerin ve TrkCumhuriyetleri blgelerinde yapm olduklar arkeoloji kazntlar sonucunda
eldeetmi olduklar kil tabletler, vazolar zerindeki ekillerde Trk mzik aletleri, danstrlerinin resimleri denenmi
ve aratrlmtr. Bu aratrmalar ilk olaraketnomzikopsikoloji ilmi alanda, farkl yntemlerden: tarihi, psikoloji,
mzikoloji,etnografi bakmdan denenmitir. Tarihi Smer dnemine dayanan Saz sanat, klkgelenei, ayn
zamanda Kafkas ve Anadolu blgesine ait danslar ada dnemde tmKafkasyada, randa, Dastanda halk
kltrnde geni yer tutmutur. Bu sanattrlerinin Karapapak kltrne bal olmas aratrmalar sonucunda elde
ettiimizSmer kil tabletler ve eski Smer vazolar zerindeki ekillerde kendi tastikinibulmutur. Sunulacak
bildiride Smer kil tabletler zerindeki ekiller gsterilecek veadlarn saydmz sanat trlerinin Karapapak
Trklerine ait olmas kaynaklargsterilecektir.
Anahtar Kelimeler: Karapapak, Saz, Kafkas Dans, k

172
 Trke retmeni Adaylarnn Felsefe Kavramna likin Metaforik Alglar

Do.Dr. Sadk Erol Er - Yrd.Do.Dr. mer Turul Kara - Yrd.Do.Dr. B. Erdem Dastanlolu

Felsefe, insann bilinlenmesinde, evreni, dnyay ve kendisini anlama ve anlamlandrmasnda nemli bir ileve
sahiptir. retmenlik mesleinin felsefeyle ilikili olmas, Trke retmenlerinin de dil kullanm ilkelerini reten
ve bu vesileyle dnmeye sevk eden bir alanda olmalaryla felsefe kavramsal olarak daha da nem kazanmtr.
Trke retmenleri dil mantn ve sistematiini veren, dilin snrlar dorultusunda dnceyi ekillendirebilen,
dil ile retilen trleri, bilhassa edebiyat rnlerini renciye tantan kiilerdir. Bu almann temel amac Trke
eitimi ana bilim dal rencilerinin felsefe kavramna ilikin alglarn metaforlar araclyla tespit etmektir.
alma gurubunu ukurova niversitesi Trke Eitimi Ana Bilim Dalnda 2, 3 ve 4. snflarda eitim gren
rencileri oluturmaktadr. Veri toplama arac olarak her renciye Felsefe ... gibidir. nk ... ifadesinin yazl
olduu pusulalar verilmi ve boluklarn doldurulmas istenmitir. Aratrmada elde edilen metaforlar farkl
kategorilerde toplanmtr. Aratrmada felsefenin Trke eitiminde okuyan renciler gznde nerede olduu ve
eitimde ne ekilde kullanlaca hususunda ipular elde edilmeye allmtr.
Anahtar Kelimeler: Trke Eitimi, Felsefe, Metafor, retmen Eitimi

173
 Sosyal Bilgiler retmen Adaylarnn Okul Deneyimi Dersine Ynelik Grleri (Akdeniz niversitesi
rnei)

Seda Alpaslan - Do.Dr. Yksel Katan

ZET Bu almann amac, Sosyal Bilgiler Eitimi blmnde renim gren retmen adaylarnn Okul
Deneyimi dersine ynelik grlerini tespit etmektir. Aratrma 2016-2017 eitim retim yl gz dneminde
Akdeniz niversitesi, Sosyal Bilgiler Eitimi blmnde 4. snfta okuyan 56 retmen aday zerinden yaplmtr.
Aratrmada nicel aratrma modeli benimsenerek, veri toplama arac olarak aratrmac tarafndan gelitirilen kiisel
bilgiler ve ifadelerin yer ald anket kullanlmtr. Aratrma verileri IBM SPSS 20.0 program ile analiz edilerek,
aritmetik ortalama ( X ); frekans (f) ve yzde (%) alnmtr. Sonu olarak Sosyal Bilgiler Eitimi programnda
renim gren retmen adaylarnn dersin uygulanmasnn gerekli ve nemli olduu, ancak uygulama retmeni ve
uygulama retim elemannn dersin uygulanmasnda isteksiz olduklar sonucuna ulalmtr.
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: Sosyal Bilgiler, retmen Adaylar, Okul Deneyimi

174
 Okul ncesi retmenlerinin dl ve Cezaya likin Grleri le dl ve Cezaya Yer Verme Durumlar

r.Gr. Muhsin Yrk - Do.Dr. Fatma Tezel ahin - r.Gr. Seda Eskidemir Meral

Bu almada okul ncesi retmenlerinin dl ve cezaya ilikin grleri ile dl ve cezaya yer verme
durumlarn belirlemek amalanmtr. Aratrma nitel aratrma desenlerinden durum almas deseninde
gerekletirilmitir. Aratrmada durum almas desenlerinden btncl oklu durum deseni kullanlmtr.
Aratrmann alma grubunu Antalya ili Kepez, Muratpaa ve Konyaalt ilelerinde okul ncesi eitim kurumunda
grev yapan 12 okul ncesi retmeni oluturmaktadr. Aratrmann verileri aratrmaclar tarafndan hazrlanan
yar yaplandrlm Grme Formu ve Vignette Teknii (ksa hikayeler) ile hazrlanan form araclyla
toplanmtr. Grme formu iki blmden olumaktadr. Birinci blmde retmenlerin kiisel bilgilerini
belirlemeye ynelik sorular ikinci blmde ise retmenlerin dl ve cezaya ilikin grlerini ve eitim
ortamlarnda dl ve cezaya yer verme durumlarn belirlemeye ynelik sorular yer almaktadr. Vignette Teknii
(ksa hikayeler) ile oluturulmu formda ise, dl ve cezann kullanld ksa hikayeler yer almaktadr. Bu
hikayelerin retmenlere okunmasnn ardndan alma grubundaki retmenlere hikayedeki retmenin yapt
davranla ilgili ne dndkleri ve hikayedeki retmenin yerinde olsalar ne yapacaklarna ilikin sorular yer
almaktadr. retmenlerle bireysel grmeler yaplarak grme formlar uygulanmtr. Birinci aamada
retmenlere retmen Grme Formu, ikinci aamada ise, Vignette teknii kullanlarak hazrlanm Form
uygulanmtr. Aratrmann verileri betimsel analiz ve ierik analizi teknikleri kullanlarak analiz edilmitir.
Aratrma bulgularna ve elde edilen verilere ynelik neriler kongrede tartlacaktr.
Anahtar Kelimeler: Okul ncesi retmeni, dl, Ceza, Vignette Teknii

175
Okul ncesi retmenlerinin retme ve renme Anlaylarnn eitli Deikenler Asndan ncelenmesi

r.Gr. Seda Eskidemir Meral - Do.Dr. Fatma Tezel ahin - r.Gr. Muhsin Yrk

Bu almada okul ncesi retmenlerinin retme ve renme anlaylarnn eitli deikenlere (ya, mesleki
kdem, alt gruptaki ocuk says vb.) gre incelenmesi amalanmtr. Betimsel bir nitelie sahip olan bu
almada tarama modeli kullanlmtr. Antalya ili Kepez, Muratpaa ve Konyaaalt ilelerinde okul ncesi eitim
kurumunda grev yapan 150 okul ncesi retmeni aratrmann rneklemini oluturmaktadr. Aratrmann verileri,
retmenleri kiisel bilgilerini belirlemek amacyla hazrlanan Genel Bilgi Formu ve retmenlerin retme-
renme anlaylarn lmek amacyla Trkeye uyarlamas ve geerlik, gvenirlik almas Aypay (2011)
tarafndan yaplan retme ve renme Anlaylar lei ile toplanmtr. lek retmenlerin retme ve
renme anlaylarn yaplandrmac ve geleneksel anlay olmak zere iki boyutta lmektedir. Elde edilen veriler
uygun istatistiksel teknikler kullanlarak analiz edilmitir. Aratrma bulgularna ve elde edilen verilere ynelik
neriler kongrede tartlacaktr.
Anahtar Kelimeler: Okul ncesi retmeni, retme-renme Yaklam, Geleneksel, Yaplandrmac

176
 rgtsel eviklik Kavram Balamnda "evik Okullar"

Prof.Dr. Mukadder Boydak zan - Seda Gndzalp

Ynetimsel anlamda yirminci yzyln sonlarnda ortaya kan rgtsel eviklik kavram ile evik rgtler;
evredeki deiime bal olarak uyumlu, esnek ve hzl davranan, yani deiimi hzl ve kolay bir biimde
ynetebilen, frsatlar saptamada, ele geirmede ve stratejik karar alabilmede bir adm nde rgtlerdir. Bu
almada henz eitim kurumlarnda yeterli gndem oluturmayan rgtsel eviklik kavramnn, eitim
kurumlarna yansmasnn nasl olaca dncesiyle yola koyulmutur. rgtsel eviklik ile ilgili yaplan tanmlara
baklarak hz, esneklik, frsatlara ve tehditlere verilen cevap, deiime uyum salama kelimelerinin n plana kt
grlmekle beraber bu kavramn eitim kurumlarnda nasl alglandn ve evik okullarn zelliklerini ynetici ve
retmen grlerine gre ortaya koymak bu almada amalanmtr. Bu dorultuda aratrmann alma grubunu
2015-2016 eitim-retim ylnda Frat niversitesi Tezsiz Yksek Lisans programnda kaytl retmen ve
yneticilerden oluan 30 kii oluturmaktadr. Katlmclarda elde edilen verilerin analizinde ierik analizi yntemi
kullanlmtr. Aratrma sonucunda istatistiksel ilemlerin ardndan ortaya kacak sonulara gre aratrmaclar
tarafndan bulgulara ve yoruma yer verilecektir.
Anahtar Kelimeler: rgtsel eviklik, Eitim Kurumlar, evik Okul

177
 Eitim Kurumlarnda Sosyal Kaytarma

Prof.Dr. Mukadder Boydak zan - Seda Gndzalp - Zbeyde Yara - Okutman Hakan Polat

Bireysel olarak sergilenen performans rgt ierisinde deerlendirildiinde rgt iin nemli bir noktadadr. Bu
duruma karn, rgt iinde alan bireylerin grup iinde stlendikleri sorumluluklarn daha alt dzeyde yerine
getirmeleri durumunda rgt bu durumdan olumsuz etkilenecektir. Sosyal kaytarma davran da bu balamda ele
alndnda rgtler iin olumsuz bir davran tr olacaktr. Eitim kurumlarnda sosyal kaytarmann hangi
durumlarda ortaya kt ve alanlarn performansn ne ynde etkilediinin belirlenmesi nem arz etmektedir.
Bunun yan sra okul yneticilerinin hangi durumlarda sosyal kaytarmaya bavurduu ve nlenmesi iin neler
yapabileceine ilikin nerilerin belirlenmesi de nemli bir konu haline gelmitir. Eitim kurumlarnda gerekleen
sosyal kaytarmaya ilikin retmen grlerinin belirlenmesinin amaland bu almada nitel aratrma
yntemlerinden olgu bilim deseni kullanlm, verilerin analizinde ierik analiz yntemi kullanlmtr. Aratrmann
alma grubunu, Frat niversitesi Eitim Bilimleri Enstits Eitim Ynetimi Teftii Planlamas ve Ekonomisi
Anabilim Dalnda tezsiz yksek lisans renimine devam eden 65 retmen oluturmaktadr. retmenlerin
grleri alnmak zere iki ak ulu sorudan oluan grme formu hazrlanmtr. Verilerin analizi devam
etmektedir. Elde edilen veriler dorultusunda sonu, tartma ve nerilere yer verilecektir.
Anahtar Kelimeler: Sosyal Kaytarma, Eitim Kurumlar

178
 Matematiksel Modelleme Problemi Mi, Deil mi?

Ar.Gr. Seda ahin - Prof.Dr. Ramazan Grbz - Zeynep avu Erdem - Ar.Gr. Muhammed Fatih
Doan

Bu almann amac ilkretim matematik retmeni adaylarnn matematiksel modelleme problemini nasl
tanmladklarn ve problemleri deerlendirme kriterlerini incelemektir. 2016-2017 gz dneminde 27 retmen
adayn katlmyla gerekletirilen almann verileri yazl olarak toplanmtr. ncelikle katlmclardan
matematiksel modellemeyi tanmlamalar ve ikisi matematiksel modelleme problemi olan drt problem verilerek bu
problemleri deerlendirmeleri istenmitir. Verilerin n analizleri retmen adaylarnn matematiksel modellemeyi
formal tanma uygun ekilde tanmladklarn gstermektedir. Matematiksel modellemenin en nemli zellikleri
katlmclar tarafndan gerek yaamla ilikili, dndrc, zor ve karmak olmas eklinde sralanmtr. Verilen
problemleri deerlendirirken bu zellikleri birer kriter olarak kullandklar tespit edilmitir. Baz katlmclar tek bir
sonucu olmayan bir matematiksel modelleme probleminin eksik olduunu, cevabn kiiye gre deiebileceini
gereke gstererek bunun bir modelleme problemi olmadn belirtmilerdir. Aratrmadan elde edilen bulgular
retmen adaylarnn ounun basit bir algoritmayla zlebilmesine ramen gerek yaamla ilikili olduunu
dndkleri her problemin bir matematiksel modelleme problemi olabilecei kansnda olduklarn gstermektedir.
Anahtar Kelimeler: Modelleme, Matematiksel Modelleme, retmen Adaylar

179
 Yksekretimde Kalite Uygulamalarnn Tatmini zerine Etkileri

Sedat avl - Yrd.Do.Dr. Murat Ko

Bu aratrma, Mersin ve Sakarya niversitesindeki kalite uygulamalarnn pratik sonular ile i tatmini
arasndaki iliki dzeyini ortaya karmay hedeflemitir. Bu dorultuda analiz birimine, iki ayr niversitede grev
yapan akademik ve idari personelin tutumlar konu edinilmitir. Likert tipindeki, 20 soruluk minnesota i tatmin
lei ve 32 soruluk toplam kalite ynetimi lei kullanlarak personel tutumlar hakknda saysal deerler elde
edilmitir. Toplanan veriler SPSS20 istatistik programna ilenerek analiz edilmitir. Verilerin normal dalmdan
farkllat grld iin analizlerde parametrik olmayan testler kullanlm olup ayrca niversite, cinsiyet, unvan,
alma sresi ve aylk gelir gibi deikenlerin standart sapmalar ve aritmetik ortalamalar bulunmutur. Spearman's
Rho Korelasyon analizi sonucunda da kalite uygulamalar deikenleri ile i tatmini arasnda dorusal ve pozitif
ynde iliki olduu grlmtr. Bu bildiri, Yksekretimde Kalite Uygulamalarnn Tatminine Etkisinin
Karlatrmal Bir Analizi: Mersin-Sakarya niversitesi Uygulamalar isimli yksek lisans tezinden hazrlanmtr.
Anahtar Kelimeler: Yksekretim, Toplam Kalite Ynetimi, Tatmini

180
 Ortaokul Trke Ders Kitaplarndaki yklerde Yer Alan Karakter Gelitirme Yollarnn ncelenmesi

Ar.Gr. Sedat Karagl

Trke ders kitaplarndaki yklerde yer alan karakterler, eitim srecinde rencinin yaznsal kltrle iletiim
kurmasna olanak tanyan ve renciyi metnin anlam evrenine eken nemli deikenlerden biridir. Bu nedenle
karakterler, Trke derslerinde renciye sunulan yklerin niteliini belirleyen nemli bir i yap zellii olarak
karmza kmaktadr. Bu balamda yazarlarn yklerde yer alan karakterleri gelitirirken ok dikkatli olmas ve
farkl yollara bavurmas nemlidir. Lukens (1999), karakter gelitirme yollarn davranlaryla ve eylemleriyle,
konumalaryla, fiziksel zellikleriyle, dier karakterlerin yorumuyla ve yazarn yorumuyla olmak zere 5 ana
balk altnda snflandrmtr. Buna gre, bu almada Milli Eitim Bakanl Yaynlar tarafndan yaymlanm
olan 5., 6., 7. ve 8. snf Trke ders kitaplarndaki yklerde yer alan karakter gelitirme yollar, Lukens (1999)
tarafndan yaplan snflama dorultusunda incelenecektir. nceleme sonucunda Trke ders kitaplarnda yer alan
yklerdeki karakter gelitirme yollar belirlenecek ve karakter gelitirme yollarnn frekans ve yzde deerleri
hesaplanp tablolatrlacaktr. almann bulgular, elde edilen veriler dorultusunda tartlacak ve bulgulara
uygun neriler getirilecektir.
Anahtar Kelimeler: Trke Ders Kitaplar, yk Metinleri, Karakter Gelitirme Yollar

181
 Abidelerimizde Kadn

Prof.Dr. ehraban Allahverdiyeva

Kadn anadr, nenedir, bacdr, kardetir, evlattr, hayat yoldadr, yardr, aktr, hayattr. Susuz deirmen
dnmedii gibi ev de kadnsz dnmez. Aileni ayakta tutan, aile eden kadn eli, kadn nefesidir. Bir ocuk babasz
yetim kalmaz, anasz yetim olur. Tabiata Gne, hava, su can verdii gibi, insana da ana st, ana sevgisi hayat
verir. Kadnlara tarihin tm zamanlarnda hak ettii deer verilmitir. Trk dnyasnn en kadim eseri olan Kitabi
Dede Korkut destanlarnda kadnlar erkeklerle beraber savaa gider, greir, evlenecei insan kendisi belirler.
Kadnn izzeti, namusu yce tutulur. Kitabi Dede Korkut destanlarnda kadna verilen deeri yle sralayabiliriz:
Dirse Han ogl Bua Han boyn beyan eder, hanm hey destannda yaral oul alayan anneye yle syler: Ber
gelgil, a sdin emdiim , kadunum ana! A birekl, izzetl, canm ana! Olan yine aydr: Ana, alamal, mana
bu yaradan lm yogdr, gorhmagl! Boz atlu Hzr mana geldi, kere yaram sad . Bu yarandan sana lm
yogdr .Ta iei , anan sti sana melhemdir . dedi. Burada biz Ana stne ihtiram ve saygn gryoruz.
Salur Gazann Evi Yamaland Boyu Beyan Eder destannda Kazan Hann hanm Burla hatun yalar tarafndan
esir tutulurken onu tanmak iin olu Uruzun etini kebap edip kadnlara yedireceklerini bildiriler. Bunu Burla hatun
oluna syler: Uruz aydr: Sagn gadn ana! Menim in alamyasan! Goy meni cengele ursunlar,gara gaurma
etsnler. Grg bek gznn nne iletsnler. Anlar bir yediginde sen iki yegil! Seni kaferler bilmesnler,
tuymasunlar Olu byle digec bldr bldr gzinin ya revan old. Uruz aydr: Gadn ana! Garum alub ne
bgrersen? Ne bozlarsan, ne alarsan? Barmla, yreim ne talaesan? Kemi menim gnimi ne andrarsan? Sen
sa ol, gadn ana! Babam sa olsun! Tarih boyunca Trk erkei anasnn, bacsnn, hanmnn namusunu korumak
iin lm tercih etmi, onlar hakaretten korumu, ya lm, ya ldrmtr. Destann dier yerinde yalar Gazan
hann avda olduunu frsat bulup her eyini talan eder, ailesini asr tutarlar. Gazan han kafirin kapsna gelip byle
syler: Mare kl Melik! Dn ykli altun ban evlerimi gtrb durursan, sana klge olsun! Grg ince bell gzla
Burlahatun gtrb durursan, sana yesir olsun! Grg yiitlen olum Uruzu gtrb durursan, gulun olsun! Garck
anam gtrb durursan, mere kafer, anam vergil mana Savamadn, urumadn gayudaym ger dneyim, gedeyim,
bell bilgil,-der. Burada da biz anaya ouldan da, hanmdan da, mal-mlkten de yksek deer verildiini gryoruz.
Grnd gibi burada anaya daha yksek deer verilmitir. Destann bir yerinde Ana hakk, Tanr hakkdr
denilir. Gam brenin ol Bams Beyrek boyn beyan eder hanm, hey destannda Bams Beyrek Banu iei
grmeye gelir. Bunu bilen Banuiek onu tanmayan Beyreye syler : Ol yle adam deildir kim, sana grne!
Emma ben Banu iein dadsyam . Gel indi seninle ava galm. Eger senin atun menim atum geerse, onun atun
dehi geersen. Hem sennle ok atalm. Meni geersen an dehi geersen ve hem seninle greelim. Meni basarsan
an dehi basrsan . dedi. kisi atlandlar, Beyrek at kzn atn geti . Ok attlar Beyrek kzn ogn yard. Gre
tuttular Beyrek kz arkas zerine yere urd .gz aydr : Yiit, Baybicann gz Banu iek menem . dedi
Beyrek barmandan altun yzigi kard gzn barmana geurdi. Destandan anlald gibi Banuiek kimseye
yenilmemi. Beyree yenildii iin onun yzn kabul etmitir. Yani Trk adet rfnde kzlar rastgele
evlendirme deti olmamtr. Gazan bek ogl Uruz bekin tutsak olduu boyu beyan eder hanm, hey! destannda
Gazan Han kfire yenilir. Kanlar iinde kalan Gazan Han eve dnemiyor. Burla Hatun olancnn gelmediini
grnce krg ince bell gz olan ile Gara aygrn tarttrd, Gara glncn guand Bam tacm Gazan gelmed
dey izin izinledi, gitti. Gel gel, Gazana yan geldi. Gazan helaln tanyamad. Gazan aydr: Gara aygrn
cilovasn mana tartl, yiit! Tekiye tutup yzme bakl, yiit! Yannda gk poladn mana vergil, yiit!
Bugnmde umut olgl mana! Gala , lke vereyim sana! dedi Hatun aydr: Galgubanu yerinden Turan Gazan!
Gara gz atn beline yatan Gazan! Yyuban gara tam yan Gazan! Klgesince gaba aacm kesen Gazan! Han
gz helaln tanmyan gzn olmu! Bunalmsen, sana nolmu? al glncn, yettim, Gazan! dedi uradan
grnd gibi Trk kadn gerektiinde kl kuanp ya zerine gider. Beyine destek olur. Onu savatan karr.
Trk kadn her zaman zaman evinin hatunu, ln aas, savan eri olmutu. Duha goca ol Deli Domrul boyn
beyan eder hanm, hey! Destannda Azrail Deli Dumrulun cann almak ister. Deli Dumrul Tanrya yalvarr ki
Menim canm alr olsan sen all ! Allah Tealaya Deli Dumrulun sz ho geldi . Azraile : Deli Dumrul can
yerine can bulsun dedi. Deli Dumrul can iin babasna gitmi. Babas aydr: Altun, gm pul gerekse ana harlk
olsun! Dnya irin , can eziz , canm gya bilmem belli bilgl ! dedi Deli Dumrul can iin anasna gider. Anas
aydr: Oul, oul, oul ay oul! Tolma beiklerde beledgim ogl ! Dnya irin, can eziz, canm gya bilmem belli
bilgl ! dedi. Deli Dumrul Azraile : Yd gz helalm var, andan sonra menim canm alarsan dedi. Deli
Dumrul can iin hanmna gider.Hanm aydr: Gz ap grdgim! Gnl verip sdgm ! Ko yiidim, ah

182
yiidim! Gadir tenri tang olsun, menim canm senin canna gurban olsun dedi. Bu destanda ana, baba evlad iin
kendi canndan gemedii halde, seven bir kadnn yri iin kendi cann vermeye raz olduunu gryoruz. Burada
bir kadnn sevgisi, ak, sadakati ,ycelii kendini ispat ediliyor. XII. yy. Azerbaycan airi Nizami Gencevi
skendername eserinde skender lkeleri fethederek eski Azerbaycan hanl olan Berdeye kadar gelir. Bu lkeni
kadnlar idare eder, her kes beraber yaar. Byk skender Nabenin sarayna eli gibi gelir. All bir ah olan
Nabe skenderi tanr, ama o srarla eli olduunu syler. Nabe skenderin resmini getirtir ve yle syler: Bu
resmi onuncun gsterdim ki, sen Benim de resmimi aydn gresin. Erkek tinetliyim, olsam da kadn, Her ii bellidir
bana dnyann. Ben de bir aslanm, dnsen biraz, Aslann erkei, diisi olmaz. skender Nabenin cok akll bir
ah olduunu grr ve Berdeye zor kullanmayacana, her zaman onu destekleyeceine sz vererek lkesine dner.
XVI. yy. Azerbaycan airi Muhammet Fuzuli nin Leyli ve Mecnun eserinin kk Arap dnyasnda yaygn olsa
da tm Mslman aleminyle ve Trk Dnyasyla da zlemitir. Leyli ve Mecnun halk rn ne kadar ak
hikyesi olsa da Mslmanlarn adet ve rfleri eserde ok bariz ekilde kaleme alnmtr. Eserin Bu bnyadi
binayi beladr ve mgeddimeyi elemi iptiladr. blmnde yle yazlr: Megtepte onunla oldu hemdem , Bir
nece melek misal kz hem. Bir saf gz oturdu, bir saf olan Cem oldu behite hr glman. Payemin bu hissesinde
erkekler ve kzlarn ayn snfta saf saf oturduklarn gryoruz. Yani XVI. yy da erkek kadn ayrm olmamtr.
Ak olmu, temiz ruh olmu, ulvilik olmu. Bu Leyliye anas hitap ettiidir ve behari vesline hezan ettiidir
nasihatinde Anas Leyliye yle syler: Key uh nedir bu gftkuler? Glmak sene tene eybculer? Ne n zne
ziyan edisen? Yah adn yaman edirsen ? Nen sene tene ede bedgu? Namusuna layk i midir bu? Kzsan ucuz
olma gedrini bil! Her surete eks gibi bakma! Her grdne su gibi akma! Gzg gibi kat yzl olma! Negiz gibi
hiyre gzl olma! Burada bir anann kzna kendisine deer vermesi ynnde verdii nasihati gryoruz. Bu bn-i
Selamn Leyli vesline ragib olduudur ve bu devade sphi midi kazib olduudur blmnde bn-i Selam Leyli
ile evlenir. El uzatp Leyliin yznden nigab amak ister. Leyli der : Gr canu tenimde istirabm, Sor hali dilim,
eit cevabm! Men mektebe gittiim zamanlar, Bir ahs mene grnd, nagah. Oldum peri, olduumdan nagah.
Cinliler iinden ol perizat, lfet meni bile gldbn yad. bni-i Selam Leylinin derdini anlar, gnlnde bakas
olduu halde onun yzn amak istedii iin kendinde noksan grr ve onu seveceini bekler. Meyletmedi mutlak
o nigare, Hergiz glmad ona nezare. Tedbiri elace durdu gayim, Derdine deva sorard daim. iirden grnd
gibi bn-i Selam Leylinin derdine are bulmaa alr. 19.yzylda derlenip toplanmaya balam Korolu
destanlarnda kadnlarn z iradesiyle evlendiklerini gryoruz. Krolunun stanbul seferi destannda Hotkar
kz Nigar Krolunun kahramanln ekitip ona k olur ve byle bir name yazar: Bana dndm ay ko
Korolu, Eer yiitsinse gel apar beni! Hasretinden yoktu sabur kararm, ncidir seraser ahu- zar beni. Men hotkar
kzym, Nigardr adm, ahlara, hanlara mehel koymadm, Bir sensin dnyada menim muradm, sterim zne yar
eyle meni Nameni alan Korolu Nigarn temiz akn cevapsz koymuyor ve onu alp enlibele gtrr. Burada biz
Nigarn cesaretini ve Krolunun bir kzn ulvi hislerine kar saygyla yanatn gryoruz. Krolunun
Erzurum Seferi destannda Cafer paa Ak Cununun Krolunu vdn grp onu astrmak iin zindana
attrr. Cafer paann bacs Telli hanm Ak Cununu hapishaneden karr ve Ak Cununa: Krolu ya syle
bir znden syleyende, bir de bizden sylesin deerek onu enlibele gnderir. k Cunundan Telli hanmn
kahramanln ve abisi Cafer paann onu cezalandracan duyan Korolu Demirciolunu Telli hanmn ardnca
gnderir. Demirciolu savaarak Telli hanm enlibele gtrr. Telli hanm Demirciolunun kuvvetli ve mert
olduunu grp ona k olur. Burada bir kadnn mertliini, gerektiinde erkek gibi hakk savunduunu, ona sahip
kana sevgi gsterdiini gryoruz. rneklerden grnd gibi szl ve yazl abidelerimizde, eserlerimizde,
folklorumuzda kadn yce tutulmu, hi zaman arka planda kalmam, erkeklerle beraber sz sahibi olmular.
Peygamberimiz (s.a.v) kadn iin, ana iin Cennet analarn aya altndadr demitir. Sonu olarak eserlerden
grnd gibi Trk kadn tarihte namusunu, ismetini korumay becermi ve Trk erkei anasnn, bacsnn,
hanmnn, dara den her hangi bir kadnn namusunu korumak iin gerektiinde lm gze alm, onlar hakaret
edilmekten korumutur.
Anahtar Kelimeler:Trk Edebiyat, Kadn, Krolu, Dede Korkut

183
 Azerbaycan Trkesinin Tarihi ve Dil zellikleri

Prof.Dr. ehraban Allahverdiyeva

Azerbaycan asrlarn snavndan geerek gnmze kadar gelen bir devlettir. Yaranndan bereketli topraklar,
yer alt ve yerst zengin servetleri ok devletleri zerine ekmi, topraklar yad elli dmanlarla savaa savaa
paralanm, klm, ama hibir zaman dilini, kltrn, adet rfn elden vermemitir. Bildiimiz gibi dil
itimai hadisedir ve her dil zamanla oluuyor. Dil derin ve gizli srlara maliktir. Dil insann fikrini ifade edebilmesi
iin en kuvvetli vastadr. Cemiyette dilin roln V.. Lenin yle ifade etmitir: Dil insanlar arasnda mhim
nsiyet vastasdr.(Lenin, 1951:408) Dil fikrin ifade aleti gibi tezahr ettiine gre beynin faaliyeti olan tefekkrle
sk alakadardr. Dil tefekkrn ifadesi hadisesidir. Dil birka yln, yahut muayyen bir devrin mahsul olmayp,
birok asrlar boyu oluur ve inkiaf prosesi geirerek ekillenir, zenginleir. Beeriyetin ilk devirlerinden birlikler
halinde yaayan insanlar birden bire halk haline gelmedii gibi, vahit umumi halk dili de birden bire ortaya
kmamtr. Adetan kabilelerden tayfalar, tayfalardan halklar, halklardan milletler yarand gibi, kabile dillerinden
tayfa dilleri, tayfa dillerinden halk dilleri, halk dillerinden de milli diller oluur. Kabile ve tayfa dillerinin bazen
ancak birinin dili esas olur, bazen de kabile ve tayfa dillerinden birkann dili ortakl esas konuma dili olur. Bir
ksmnn dili ise bu srete itirak etmez ya aradan kar lr, ya da ok mahdut dairede kullanlan bir dil gibi kalr
yayor. Azerbaycan Trkesinin- vahit umumi halk dili seviyesine ne zaman, hangi kabile, tayfa dili esasnda
olutuuna nazar salalm. M. Azerbaycan arazisinde Midya kabileleri: Bus Paratak Struhat, Arizant, Budi, Mah
, Alban Avan gibi 26 muhtelif dilli kabilelerle birlikte Gas, Gassit , Hazar , Sak , Hun , Suvar , Ouz , Kpak
adl kabileler yaamlar ki, bunlarn hepsi Trk Dilli kabileler olmular. Belli ki, Azerbaycan halk bu etnik terkip
esasnda olumutur ve bu merhale ile baldr: 1 1- Kk Midya esasnda Atropaten Azerbaycan Devleti
olumu ve mstakil Alban Devletinin yaranmas ve muhtelif dilli tayfalar merhalesi. 2- Atropaten ve Alban
arazisinin, yani Azerbaycann Kuzey ve Gney hissesinin bir devlet dahilinde olmas, buradaki tayfalar arasnda
alakalarn artmas ve yakn akraba dillilik merhalesi. 3- Yabanclara kar mcadelede mttefikliin glenmesi,
Trk Dilli kabile ve tayfalarn stnlemesi ve vahit umumi halk dilinin olumas merhalesi. Kaydetmek lazmdr ki,
nc merhalede Kafkasa ve rana Ouz, Kpak tayfalarnn akn halinde gelmeleri ve bu arazide yaayan Trk
Dilli tayfalarla kaynayp karmalar Trk Dillerine mensup vahit umumi halk dili haline gelmitir. Bu da
Azerbaycan Dilinin hale V-VI asrlardan olumas prosesini hzlandrm ve tamamlam olmutu. (Demirizade,
1979:49) Bildiimiz gibi meneine gre dnyadaki diller Hint -Avrupa, in -Tibet, Ural -Altay, Sami -Hami, Bantu,
Kafkas, Amerikan dil aileleri olarak gruplara blnmektedir. Bizim esas konumuz Ural-Altay dil ailesinin Altay
koluna mensup olan Trk dilidir. Trk dilinde konuan halklar dnyann deiik corafyasna yaylmalarndandr ki,
birok lkelerin bilim insanlar Trk dili ile ilgilenmeye balamlardr. Deiik lkelerin niversitelerinde Trkoloji
blmleri almtr ki, orada Trk dili, tarihi ve leheleri ile ilgili bilgiler retilir ve incelenilir. Dnya halklar ve
Trkologlar Trk dili ve zellikleri hakknda ilk bilgiyi Latin ve Bizans membalarndan almlardr. Merellinis,
Sidanus, Jordanes, Mahmut Kagarl, Aliir Nevai, Bergamal Kadri gibi bilim insanlarnn Trk dilinin
gelimesinde byk rol olmutur. Mahmut Kagarl Divani Lgati Trk eserinde Trk dili ve lehelerinden
bahsetmitir. Trk dilinden oluan lehelerse dil zelliklerine gre de gruplamaktadr: Bat Trkesi- Ouz Dil
Grubu Kuzey-Dou Trkesi: (Bu Trke kendi ierisinde drt gruba blnr) Kpak Dil Grubu, Bulgar Dil Grubu,
Karluk-Uygur Dil Grubu, Uygur-Ouz Dil Grubu. 2 Bu lehelerden Ouz dil Grubu zerinde duracaz. Afat
Gurbanov fikrini byle ifade ediyor: Azerbaycan Dili Trk Dilleri ailesinde Ouz Dilleri Grubunun Ouz-Seluk
yarm grubuna dhildir. Azerbaycan Dili ada dillerden daha ok Trk (Osmanl) , Trkmen ve Gagavuz dillerine
yakndr Her bir dilin ilmi ve pratik ynden renilmesinin byk ehemmiyeti vardr. Dil halkn tarihi ile alakadar
olur. Dili oluturan halktr. Buna gre de dilin talihi onu oluturan halkn talihi ile bal olur. Her bir halk kendi
dilini oluturduktan sonra onu tarih boyu korur ve inkiaf ettirir Azerbaycan halk da uzak gemite kendi ana dilini
oluturmutur. Halkn oluturduu hemen dile Azerbaycan Dili denir.(Gurbanov, 1967:9-10) Azerbaycan edebi
dilinin vahit umumi halk dili esasnda olumas M.S. VII asrndan X asra kadarki devrin itimai ve medeni eraiti ili
baldr. Takriben M.S. III asrdan IV asrn sonlarna kadar Azerbaycan, Ermenistan ve Grcistan Bizans ve
Sasaniler mparatorluu esaretinde olmular. IV asrn sonlarnda Azerbaycanllar ve Ermeniler birleerek Sasanileri
arazilerinden kovarlar. VII asrn balarnda Araplar Azerbaycan igal ederler. VII asrn sonlarndan IX asrn
evvellerine kadar yabanclarla mcadele eden Azerbaycanllar daha da sklar ve vahit halk gibi kaynayp karrlar.
Bu devirde Bak petrol de ticaret objesi olmutur. (Demirizade, 1979,68-70) Araplar Azerbaycan istila ederken
kadim medeniyet izlerini, eski yazlarn mahvetmilerdir. Lakin Azerbaycan medeniyetinin izleri ifahi halk

184
edebiyatnn muhtelif numunelerinde kalmtr. Azerbaycan medeniyetinin en eski numunelerinden saylan Avesta
eski devirdeki ifahi edebiyatn esas motifleri zerinde kurulduu gibi, burada Azerbaycanllarn atee tapmalarnn
birok izleri de bulunmaktadr. Lakin ifahi edebiyat numunelerinden bir ksm X-XI asrlardan balayarak yazya
geirilmitir ki, bunlardan Dede Korkut Destanlar zengin bir dil ve edebiyat abidesidir. (Demirizade, 1979:70-
71) Onu da kaydedelim ki Azerbaycan Trk Dilli halklardan biridir ve bu dil olumadan nce Trk Dilli tayfalar
Runi ve Sodi yazlar kullanlmtr ki, bu 3 yazlar esasnda Orhun-Yenisey ve Uygur adlar ile tannan bir ok
abideler yazlmtr.(Demirizade, 1979:77) Arap istilasndan nce Azerbaycanda Trk dilli halklar deiik
alfabeler kullanmlar. Arap istilasndan sonra ise Arap alfabesi esasl yazdan istifade etmeye balamlar. Burada
Arap alfabesi ile yazlm Trk Dilli ilk abide 1069 ylnda Yusuf Has Hacibin yazm olduu Kutadgu Bilig ve
Mahmut Kagarlnn Divani Lgatti- Trk eserini kaydedebiliriz. Mahmut Kagarl eserinde Trk dillerinden
bahsederken numuneler, hususi szler ve ifadelerle beraber folklordan da rnekler vermitir: Gk bulutland, gn
tutundi. Tag tagga govumas , Kii kiiye govuur. Sapanda sndr bolsa, rtgnde irti bolmas. (art tarlada
kessen, harmanda yabalama olmaz.) (Demirizade, 1979,81-82) XII asrda Azerbaycanda konuulan dile Trk Dili
denilmi ve Arapa stn dil saylmtr. irvanah Axista saraylardan uzak duran Azerbaycan airi Nizami
Genceviye Leyla ve Mecnun eserini yazmas hakknda ona yle bir mektup yazar: Trke ifade tarz bana sadk
deil, Trklere mahsus sfat bana layk deil, Asilzadelerle kim ki neslen uzlar, Onlara li slup li dil yarar.
N.Gencevi ahn bu msralarna kar Leyla ve Mecnun eserini byle balam: Gulluk halkasna dt kulam,
Kan vurdu beynime esti dudam. Bu mektup onu gsteriyor ki, o zaman Azerbaycan yazl edebi dili olumutur ki,
Nizamiye yazlan mektupta eserin Fars dilinde yazlmas vurgulanarak sylenilmitir. (Demirizade, 1979,86)
Deiik devirlerde Trk dilli halklardan baka dier millerler de Azerbaycan Dilinde iirler yazmaya balamtr.
rnein; XIII asrda Ermeni airi Hovanes Yerzinkatsi Trke iirler yazmtr: Sensin ari gz Mariam , Yazklarime
derman, Tangridir senden doan , Tangrim anas Mariam, Evel atadan oldi , Oul dnyaya geldi, Egistos
Mariamdan dodi, Tangrim anas Mariam .(Demirizade, 1979,90-91) Baz membalardan malum oluyor ki,
Azerbaycan Dili XVIII-XIX Asrlarda geni yaylm Kafkasta ve Orta Asyada muhtelif dilli halklarn kulland
uluslararas bir dil olmutur. Lermantov , Abonyan , Lazarev gibi medeniyet hadimleri eserlerinde Azerbaycan
Dilini XIX asrda Avrupada insanlarn kulland Franszcayla mukayese ederek Asyann her tarafnda kullanlan
bir dil gibi deerlendirmiler. Hatta XIX. Asrda Dastan halklarnn Rusyaya gnderdikleri mektuplar Azerbaycan
Dilinde olmutur. XV-XVI asrlarda Safaviler devrinde de Azerbaycan Dilinin devlet dili gibi kullanldn ve tm
Avrupa lkeleri tarafndan tannmaya baladn kaydedebiliriz.(Demirizade, 1979:18-19) Azerbaycan Trkesi
olutuu gnden tarihin deiik zamanlarnda da, Sovyetler devrinde de Azerbaycan Trkesi devlet dili olmu,
talim, tahsil, devlet sanatlar Azerbaycan Trkesinde yazlm ve u anda da devam etmek tedir. Not: Rus diline
gelince Baknn merkezinde yaayan okumu ve elit dnda kenar mahalle ve ehir, kasaba ve kylerde Rus
dilinde hibir zaman konuulmamtr ve yzde seksen insan var ki, Rus dilinde bir kelime bile bilmiyor. Okullarda
Rus ve Azerbaycan blmleri vard ve var ki, Azerbaycan blmlerinde haftada bir ve ya iki saat Rus dili, Rus
blmlerinde de Azerbaycan dili dersleri veriliyor. Unutmayalm ki, her dil bir insan demektir. Dillerin olumas,
gelimesi ok eskiye dayanr. Tarihte kendine has yer tutmu bir dil kolaylkla bozulmaz, unutulmaz. Azerbaycan
edebi dilinin de ok derin kkleri var. Tabii olarak edebi dilimiz ilk devirlerde ok da zengin olmamtr. Edebi
dilimiz tarih boyu zorlu inkiaf prosesi geirmitir. Ayr ayr asrlarda yaam air ve yazarlar dilimizin
gelimesinde byk rol oynamlar. XIII. Asrda Hasanolu, XIV asrda mamettin Nesimi, XV asrda ah smail
Hatai, XVI asrda Muhammed Fuzuli, XVIII Asrda Molla Penah Vagif, Molla Veli Vidadi Azerbaycan edebi
dilinin inkiafnda nemli rol oynamlar. XIX asr Azerbaycan edebi dilinin sabitlemesi devridir. Azerbaycan
Trkesi gelierek milli edebi dile evrilmitir. Azerbaycan dilinin gelimesinde M.F.Ahundovun , H.B.Zerdabinin
, N.B.Vezirovun rol byk olmutur. XX asrda Azerbaycan Dilini birok kara kuvvetler pislemeye ve sradan
karmaya almtr. Devrin nc yazarlar o kuvvetlere kar mcadele ederler. Bunlara byk ahsiyetlerden
C.Memmedguluzade, M.E.Sabir ve E.Hakverdiyevi gsterebiliriz. Azerbaycan Dili vahit halk dili haline
geldiinden itibaren hem ifahi, hem de yazl edebi dil kollar gelimi, Kafkasta, Orta Asyada, randa, Irakta,
Kuzey Azerbaycanda kullanlmtr. Dil kendi kendine olumamtr. Dilin objesi sestir. Tabiatta bir ok sesler var;
gk grlts, su rlts, rzgar vnlts, hayvan sesleri, eyalarn srtnmesi ve insan sesleri... nsann yaratt
konuma sesleri dier seslerden farkl olarak itimai mahiyet tayor. Buna gre de insan fikrini ifade etmek iin
muhtelif sesleri telaffuz etmeli oluyor. Dildeki seslerin yaranmas, inkiaf ve dier hususiyetlerini inceleyen ilme
fonetik denir. Bu o demek oluyor ki, fonetik umumiyetle sesten deil, ancak konuma seslerden bahsediyor.
(Gurbanov, 1967,34-35) Seslerin yazl ekline harf-alfabe denir. Yaz grme vastas ile derk edilip, fikrin
ifadesinde esas nsiyet vastasna yardmc olan iaretler sistemidir. Yaz insan cemiyetinin inkiafnda hususi rol
oynamtr. Asrlar boyu insanlarn elde ettii medeni miraslarn tarih sayfasnda korunup saklanmasnda yaz
balca rol oynamtr. Yaznn olumas ok eskiye dayanr. Kadim devirlerde insanlar gruplar eklinde yaamlar.
Bu gruplar arasnda alakalar zayf olmutur. Buna gre de byle bir fikre esaslanmak oluyor ki, yaz mekanla

185
alakadar olarak insanlarn sesli nsiyet salamalar mmkn olmad zaman ok tedrici ekilde zaruri talep
esasnda olumutur. Dilin olumas gibi yaz da ayr ayr insanlar tarafndan deil, btn kolektifin mahsul olarak
meydana kmtr. (Gurbanov, 1967,89-90). nsanlar muasr yaz sistemini ekillendirene kadar drt esas yaz tipi
olmutur: ekli(piktografik, fikri(ideografik) ,hece(sillografik) ,ses(fonografik) Fonografik yaznn iki eidi vardr:
Fonetik ve fonematik Fonematik yazda dilde olan btn sesler ifade olunmuyor. Fonetik yazda ise dilde olan btn
sesler ifade oluyor. Buna gre de dnyadaki birok halklar fonetik yazy esas gtryor. Azerbaycan yazs da
fonetik yaz zerine kurulmutur. (Gurbanov, 1967,95). Trk dilli halklar tarihleri boyunca bir sra alfabe
kullanmlar ki, en uzun sre devam edeni Arap alfabesi olmutur. Arap alfabesi Sami dillilerin fonetiine esasen
olutuu iin Trk dillerine uygun olmadndan dolay bu alfabe talim tahsil sistemini arlatr, eitim orann
drrd. nl seslerin azl kelimelerin muhtelif ekilde okunmasna sebep olurdu. XVI yzylda M. Fuzuli Arap
alfabesinin bu yn hakknda yle demitir: Gh bir harf sgutye (dmesiyle) klr nadiri nar Gh bir nokta
kusuru ile gz kr eyler (Fuzuli,1958,46) Arap alfabesinde szlerin yazl ve okunuundan dolays bu dilin
renilmesi iin etinlik meydana getirdiini Engels Marksa yazd mektupta yle aklyor: Eer her alt harfi
birbirinin aynsn oluturan ve nl seslerden mahrum olan bu Arap alfabesi olmasayd ben Fars dilinin gramerini
48 saatin iinde renirdim.(Gurbanov,1967:101 ) lk defa olarak Azerbaycan yazsn kolaylatrmak iin alfabede
deiiklik etmek fikri XIX asrda Azerbaycann byk mtefekkiri M.F.Ahundov tarafndan ileri srm ve byle
demitir: Araplar bizim bin yllk saltanatmz, an hretimizi veba verdi. Btn bunlara ilave olarak bizim
boynumuza yle bir alfabe de baladlar ki, onun sayesinde basit bilgi sahibi olmak bile bizim iin en etin ilerden
olmutur. Bize yle bir alfabe lazmdr ki, kolay okumak, kolay yazmak, kolay ap etmek mmkn olsun. Bunun
iin Arap alfabesini deitirmek, ona nl harfler ilave etmek, noktalar atmak yolu ile yeni bir alfabe tertip etmek
gerekiyor. Ahundov Avrupa halklar alfabesinden Latin harflerinin kabul edilmesini lazm bilmi ve buna esasen
alfabe hazrlamtr. Onun alfabesinde 32 nsz 10 nl ses vard. Ahundovun bu abalarna ramen Arap alfabesi
hkm srmtr. Sovyet hkimiyetinin ilk yllarnda -1922 de Azerbaycan ziyallar yeniden alfabe meselesine
dnmler. Latin alfabesine esasen Azerbaycan alfabesi oluturulmu ve yeni alfabe ile gazetelerde kk apta
makaleler neredilmitir. Latin alfabesi esasnda hazrlanm Azerbaycan alfabesinden 1922 ylndan 1940 ylna
kadar istifade olunmutur. Dnyada birok alfabeler vardr. Alfabeler zahiri grnne gre birbirine benzeyen,
biri dierine gre yaratlan muhtelif harflerdir, ama bilmek lazmdr ki, bir dilde olan alfabe ayn ile bakasna tatbik
edilmiyor. nk her bir dilin tabii olarak ses sisteminde kendine has farkl hususiyetleri vardr. Buna gre bir dilin
mevcut alfabesinden istifade edilirken bu ve baka dilin tabii hususiyetleri nazara alnr ve buna esasen memba gibi
istifade edilen alfabenin uygun gelmeyen bir sra harfleri atlr, ayn zamanda dildeki sesleri bildirmek iin lazm
kadar yeni iaret-harf ilave olunur. rnein: Yunan alfabesi esasnda Kiril, Kiril alfabesi zerine Rus, Rus Alfabesi
zerine Azerbaycan alfabesi olumutur. (Gurbanov, 1967,98) 1939 ylnda Azerbaycanda Rus grafii esasnda
yeni alfabe oluturulmas meselesi kaldrlmtr ve bir yl -1940 ylna gibi bu alfabe zerinde allmtr. Rus
Alfabesindeki birka iaret istifade edilmemi, dilimizin sesleri iin Rus Alfabesinden ve baka alfabelerden harfler
gtrlmtr. Rus alfabesinde olmayan h ,e, , g harfleri Latin alfabesinden gtrlm, Latin alfabesindeki e
harfi ba zerine koymakla , o sesinin ortasndan izgi ekerek - , k sesine izgi koyularak sesi olumutur.
Dilde olan sesleri ifade etmek iin Azerbaycan Trkesinin alfabesi 32 harf olarak kabul edilmitir: a,?, ?, ?,
, ?,e , ?, ?, ?, , j, k, , ?, ?, ? ,o, , ?, , , , , , , , h, , , . Sovyetler Birlii daldktan
sonra - 1992 ylnda Azerbaycan Trkiyede kullanlan Latin alfabesinin zerine 3 harf ilave ederek 32 harften
oluan alfabe kabul etti: a, , o, u, , ,, e, i, k, p, s, t, f, x, h, , , b, v, g, , d, j, z, y, q, l, m, n, r, c. Dnyada birka
alfabe var ve her bir millet kendi dilinde olan sesleri alfabe olarak baz iaretleri yaz diline tatbik ediyor. Ayrca
olarak kaydedelim ki, dilde olan seslerin her birinin iaretinin olmas yaznn dzgn okunmasna, abuk
renilmesine yardmc oluyor. Sonu olarak onu kaydedebiliriz ki, Trk dilinin sadelii, nl uyumu, dile
yatmll, musikili seslenii birok halklarn merak noktas olmutur. Buna rnek olarak bir sra ahsiyetler Trk
dilinin lehelerinden biri olan Azerbaycan Trkesi hakknda fikirler sylemitir. Rus yazar M.Y.Lermantov
demitir: Ben bir ok dalar atm ua, Guba ve amah ehirlerinde oldum Azerbaycanca renmeye
baladm; hemen dil burada ve umumiyetle Asyada, Fransz dilinin Avrupada olduu kadar zaruri bir dildir.
Tannm ahsiyetlerden Bestujev-Marliniski, L.Budagov, Sultan Mecid Ganizade Azerbaycan Trkesinin
neminden bahsetmiler. (Gurbanov, 1967,10) Azerbaycan Dili kadim devirlerden balayarak bir sra dillerle
karlkl alakada olmu baka dillerden sz alm ve baz dillere sz vermitir. Bunun da neticesinde hem kendi
zenginlemi hem de baka dillerin zenginlemesinde rol oynamtr. Ayr ayr devirlere Azerbaycan Dilinden Fars,
Lezgi, Agul, Tabasarin, Rus, Grc, Ermeni ve baka dillere birok kelime ve kelime trleri gemitir. 1.Fars diline
geen szler ; alov, araba, bezek, baha, govurma, gundak, gu, deyenek , dek , otak, ordu , ocak, sancag, tene,
mum, akmak, ekme, olak, ubuk, eli, yaylag, i vb. Fars Diline geen Azerbaycan szlerinin tarihi ok eskiye
dayanr. Safeviler devrindeyse, yani XV asrn sonundan XVIII Asrn ortalarna kadar (1499-1736) Azerbaycanllarn
hkimiyette olduklar zamandan Azerbaycan dilinden Fars diline geen szlerin says daha fazladr. 2.Agul Diline

186
geen szler; l, gum, dustag, balg, bulag, yaylag, ya, khne, boran, derin, yorgan, bokab, biini, garga, dul,
galn, doru vb. 3.Lezgi Diline geen szler; ad, baha, gzel, gzg, derin, dmen, khne, garpz, gzl, gu, serin,
eltik, irin, turp, paltar, saag vb. 4.Rus Diline geen szler; arbuz(garpz), ambar, balg, sarafan, kalpag, saray,
tyug(t), kazak, sazan, almaz, kam(gemi), garaul(garavul), barsuk(porsuk), tuman, karanda, auk(ak),
erdak, sunduk(sandk),izyum(zm) vb. 5.Grc Diline geen szler ; gonag, goag, tutsag, krpe, keel(kel),
ocag, ota, pul, manat, papak(apka), polat, toha, ekme, omag, olag, cier, eki, e, yarag(silah), dolma,
rtma vb.(Gurbanov, 1967:11-12) Fikrimi Gney Azerbaycan airi H.ehriyarn gnlmde yer tutan u
msralaryla bitirmek isterim: Trkn dili gibi sevgili bir dil ola bilmez, zge dile katsan, bu asil dil, asil ola bilmez.
Anahtar Kelimeler: Trk Dili, Azerbaycan Trkesi, Nizami

187
 Sosyal Bilgiler retmenlerinin Derslerinde Tanlayc Dallanm Aa Teknii Kullanma Durumunun
ncelenmesi

Do.Dr. Selahattin Kaymakc - Yrd.Do.Dr. Mehmet Akpnar - Yrd.Do.Dr. Kerem olak

retim programnn nemli bir boyutunu lme ve deerlendirme oluturmaktadr. Bu balamda 2005 sosyal
bilgiler retim program da lme ve deerlendirmeye nem vermitir. Programda geleneksel ve sonu odakl
lme-deerlendirme tekniklerinin yansra tamamlayc ve sre odakl lme-deerlendirme tekniklerinin
kullanlmas nerilmitir. Bu tekniklerden bir tanesi de tanlayc dallanm aa tekniidir. En genel anlamyla
tanlayc dallanm aa; rencilerin herhangi bir konuyla ilgili bilgilerinin doruluunu ve kavram yanlglarn
bir aa diyagram zerine yerletirilen nermelere verdikleri doru ve yanl cevaplarla akladklar bir tekniktir.
lgili literatr tarandnda sosyal bilgiler retim programnda lme-deerlendirmeye ilikin birtakm
aratrmalarn yapld ancak tanlayc dallanm aa tekniini dorudan ele alan bir aratrmayla
karlalamamtr. Bu aratrmann amac sosyal bilgiler retmenlerinin derslerinde tanlayc dallanm aa
tekniini kullanm durumlarn ortaya koymaktr. nitel yaklamn esas alnd aratrmada fenomenolojik yntem
kullanlmtr. Aratrmaya 2015-2016 eitim-retim yl bahar yarylnda Trabzon il merkezindeki resmi
kurumlarda grev yapan toplam 30 sosyal bilgiler retmeni katlmtr. Aratrma verilerinin toplanmasnda yar-
yaplandrlm mlakat kullanlm, toplanan veriler ierik analizi yardmyla zmlenmitir. Aratrma sonucunda
sosyal bilgiler retmenlerinin ounluunun derslerinde bilgi sahibi olmama, faydal olduuna inanmama ve ans
faktr gibi gerekelerle tanlayc dallanm aa tekniini kullanmadklar ortaya kmtr.
Anahtar Kelimeler: Sosyal Bilgiler, retmen, lme ve Deerlendirme, Tanlayc Dallanm Aa

188
 Temel Eitimde Sosyal Bilgiler Dersinin Gereklilii zerine Bir Aratrma

Do.Dr. Selahattin Kaymakc - Do.Dr. Hakan Akda

En genel anlamyla sosyal bilgiler; ilk ve ortaokullarda rencilere temel vatandalk becerilerinin kazandrld
bir derstir. 2005 sosyal bilgiler retim programnn vizyonu 21.yzyln ada, Atatrk ilkeleri ve inklplarn
benimsemi, Trk tarihini ve kltrn kavram, temel demokratik deerlerle donanm ve insan haklarna saygl,
yaad evreye duyarl, bilgiyi deneyimlerine gre yorumlayp sosyal ve kltrel balam iinde oluturan,kullanan
ve dzenleyen (eletirel dnen, yaratc, doru karar veren), sosyal katlm becerileri gelimi, sosyal bilimcilerin
bilimsel bilgiyi retirken kullandklar yntemleri kazanm, sosyal yaamda etkin, retken, haklarn ve
sorumluluklarn bilen, Trkiye Cumhuriyeti vatandalarn yetitirmek olarak belirlenmitir. Bu ideal temel eitimi
bitiren bir bireyde hangi zelliklerin bulunmas gerektii ve sosyal bilgiler dersinin retilme gerekelerinin neler
olduu hakknda birtakm ipular vermektedir. lgili literatr tarandnda sosyal bilgiler dersinin gerekliliine
ilikin alanda yaplan alma saysndaki snrllk gze arpmaktadr. Bu aratrmann amac ilkokul 4, ortaokul 5,
6 ve 7. snf rencilerinin sosyal bilgiler dersinin gerekliliine ilikin grlerini karlatrmal olarak ortaya
koymaktr. Nicel yaklamn esas alnd aratrmada tarama yntemi kullanlmtr. Bu kapsamda 2016-2017
eitim-retim ylnda Gaziantep ve Mersin il merkezlerinde farkl sosyo-ekonomik dzeye mensup okullarn
ilkokul 4, ortaokul 5, 6 ve 7. snflarnda renim gren rencilerin grlerine bavurulmutur. Aratrmada veri
toplama arac olarak ak ulu sorulardan oluan anket kullanlmtr. Aratrma kapsamnda toplanan veriler ierik
analizi araclyla zmlenecektir.
Anahtar Kelimeler: Temel Eitim, Sosyal Bilgiler, Gereklilik, renci

189
 Prospective Mathematics Teachers Preferences For Teachng Styles

Yrd. Do. Dr. Selin (Ina) enberci - Do.Dr. mer Beyhan - Yrd.Do.Dr. Aye Yavuz

ABSTRACT

The purpose of this research is to examine the prospective mathematics teachers preferences on teaching their
own ideal styles when they are a teacher in the future. This study reveals preferences of prospective mathematics
teachers on their own ideal teaching styles in their mathematics practices. The research further investigates this
preferences for teaching styles differs in terms of education section, level of their class and gender. Research data
were collected using Grasha's Teaching Styles Inventory which was adapted to Turkish by redi. The inventory
consisted of 40 items. There were five sub dimensions. They are expert, authority, personal model, facilitator and
delegator teacher stiles. The findings showed that mathematics prospective teachers preferred their own ideal
teaching styles in their mathematics practices as expert/personal model and the level of their class significantly
changed the prospective teachers' preferences on teaching styles of math lecturers only in delegator teaching style.
Keywords: Mathematics Teacher, Teacher Education, Teaching Style, Preference

190
 Koro Eitiminde Takm almasna Dayal renmenin nemi

Do.Dr. Sema Sevin - Yrd.Do.Dr. Vahide Bahar Yiit

Bu aratrmann amac, Necmettin Erbakan niversitesi Ahmet Keleolu Eitim Fakltesi Gzel sanatlar Eitimi
Blm Mzik Eitimi Ana Bilim Dal 3.snf Koro dersinde takm almasna dayal renmenin uyguland
deney grubu ile geleneksel retim yntemlerinin kullanld kontrol grubu arasndaki akademik baarnn anlaml
olup olmadn belirlemektir. Aratrmada, Koro eitiminde takm almasna dayal renmenin nemini
inceleyen n test - son test kontrol gruplu model kullanlmtr. Deneme modelleri neden-sonu ilikilerini
belirlemeye almak amac ile dorudan aratrmacnn kontrol altnda, gzlenmek istenen verilerin retildii
aratrma modelleridir.(Karasar,1994,87)Bu aratrmada, yansz atama ile iki grup oluturulmutur. Bunlardan biri
deney, teki kontrol grubudur. Her iki grupta da deney ncesi ve sonras lmler yaplmtr. Deneyde yaplan
uygulamalar sonrasnda deney ve kontrol grubu canl olarak izlenerek deerlendirme yaplmtr. Bu
deerlendirmeler alan uzman tarafndan daha nceden hazrlanm beli likert lei kullanlarak oluturulan
gzlem formu ile yaplmtr. Deerlendirmeler sonucunda deney grubu rencilerin kk gruplar hlinde alarak
ve birbirinin renmesine yardm ederek renmeyi gerekletirdikleri, yz yze etkileim saladklar, grup
yelerinin birbirlerinin renme sorumluluunu tadklar, grubun her yesinin en iyi derecede renebilmesi iin
yeler arasnda iyi alma ilikisinin olduu gzlemlenmitir. Aratrmann sonucunda takm almasna dayal
renmenin rencilerinin akademik baarlarna olumlu ynde etkisi olduu tespit edilmitir.
Anahtar Kelimeler: Mzik, Koro Eitimi, Takm almas

191
 Okul ncesi Eitimde Etwinning Fen Eitimi Projesi Small Scientists Discovering The Sky"

erife Serap Mutluay - MEB brahim Onur Gkdoan

lkemizin gelecei ocuklarmzn okul ncesi eitim kurumlarnda fen eitimi ile erken yata tanmas byk
nem tamaktadr. Okul ncesi eitimin amalarndan biri de ocuklara fen etkinlikleri ile bilimsel almalar
temele alarak, hayal glerini gelitirmektir. Deneysel almalar,yaparak yaayarak renmeyi mmkn klar. En
iyi renme ekli olan bu yntemle ocuklarn erken yata bilimsel almalara katlmas amalanmtr. Merak ve
aratrma dneminde olan okul ncesi eitim ana gelmi ocuklarn deney ve gzlemlerle bulumas
gerekmektedir. retmenin rehber konumunda ocuun ise aratrmac olduu bilimsel almalar neden sonu
ilikilerini kurma,analitik dnme,hipotezler de bulunma,tahminlerde bulunma ,analiz,sentez ve deerlendirme gib i
st dzey becerilerinin gelimesini salamaktadr. Bu amalara ulamak iin eitimsel almalar ieren projeler
yapmak esastr. Small Scientists "Discovering the sky"adl eTwinning projesi 9 farkl lkeden 11 okul 287 okul
ncesine devam eden ocuklarla yaplm uluslararas bir fen eitimi projedir. Alt ay sren projede okul ncesi
eitimde fen deneyleri retmen ve rencilerle her ay yaplm ve proje sonucunda e-kitapta deneyler toplanmtr.
Eba portalda e-kitap paylalarak yaygnlatrlmas ve tantm yaplmtr. Proje 11 lkede Avrupa Kalite etiketi ve
Ulusal Kalite Etiketi dl almtr. Ayrca proje Portekiz, Hrvatistan,Romanya ve Polonya'da okul ncesi eitim
alannda en iyi proje olarak seilmi ve dllendirilmitir.
Anahtar Kelimeler: Eitim, Okul ncesi Eitim, Fen Eitimi

192
 Biyoloji retmenlerinin Biyoloji le lgili Sosyal Konulara Ynelik Grleri

Do.Dr. Esra zay Kse - Yrd.Do.Dr. eyda Gl

Biyoloji dier fen bilimleri dersleriyle kyaslandnda hem bilimsel hem de sosyal yan olan bir bilim alandr.
Bu yzden sadece bilim adamlar ve meslek edinmek isteyenlerin ilgilendii bir bilim olmaktan kp toplumun her
kesimine gerekli olan bir takm bilgileri ve kltr verebilecek yapya sahip olmas gerekmektedir. Biyoloji alannda
elde edilen bilgiler insan yaamn dorudan etkilediinden, toplumda bu konulara ynelik eitim ihtiyac artmakta
ve bu yzden biyoloji eitiminin gn getike sosyal bir yap almas nem arz etmektedir. Bu almann amac
biyoloji retmenlerinin biyoloji ile ilgili olan gnlk sosyal olaylar hakknda grlerinin alnmasdr. Bu amala
Erzurum il merkezindeki lise okullarnda grev yapan toplam 32 biyoloji retmenine biyoloji bilimi ile ilgili 32
adet sosyal olay/olgular hakknda bilgiye sahip olup olmadklar ve biyoloji derslerinde bu konulara ne derece yer
verilmesi gerektii hakknda grleri alnm olup elde edilen veriler yzde ve frekans olarak tablolar halinde
sunulmutur.
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: Biyoloji, Sosyal Olaylar, retmenler

193
 Lise rencilerinde Gelecek Beklentisi ve zgven Algs

Do.Dr. Hseyin imek - Ar.Gr. eyma Erbay

Bu aratrma, lise rencilerin gelecek beklentileriyle zgvenleri arasndaki ilikiyi belirlemek amacyla
yaplmtr. Betimsel ve ilikisel tarama modelinde gerekletirilen aratrmada farkl liselerde renim gren
rencilerin cinsiyet, akademik baar, okul ve retmen memnuniyeti, ailenin sosyo-ekonomik dzeyi ve eitim
durumu, okulu brakma eilimleri deikenlerine gre zgven ve gelecek beklentileri arasnda anlaml bir fark olup
olmad incelenmitir. Aratrmann rneklemi 2016-2017 eitim-retim ylnda Krehir merkez ilede en yaygn
lise trlerinin 11. snflarnda renim gren 303 renciden olumaktadr. Aratrmann verileri Gelecek
Beklentisi lei ve zgven lei ile toplanmtr. Verilerin analizinde SPSS 21.0 analiz program
kullanlm; t testi, Anova analizleri yaplarak, bamsz deikenlerin gelecek beklentisi ve zgven zerindeki
etkileri incelenmitir. Ayrca regresyon analizleri ile gelecek beklentisi ve zgven arasnda bir iliki olup olmad
analiz edilmitir. Aratrma sonularna gre erkek rencilerin gelecek beklentisi dzeyi kz rencilere kyasla
anlaml biimde yksek kmtr (x =3.69, p=.02). Ancak zgven lei sonularnda cinsiyete gre bir
farkllama grlmemitir (p=.839). Gelecek beklentisi leinin verileriyle varyans analizleri yaplm; anne eitim
dzeyi, not ortalamas ve lise tr deikenlerine gre farkn anlaml olduu bulunmutur (p<.05). rencilerin
barnma yerleri, okul memnuniyetleri, okulu brakma eilimleri aylk gelirleri gibi deikenlerin gelecek beklentileri
zerinde anlaml bir deiiklie yol amad saptanmtr. Bu kapsamda zgven lei analiz edilmi okul
memnuniyeti, okul brakma eilimi, aylk gelir ve lise tr deikenlerine gre anlaml bir farkllama olduu
grlmtr (p.05). zgven asndan bakldnda lise tr, okul memnuniyeti, okulu brakma eilimi ve aylk
gelir dzeyinin anlaml bir farkllk oluturmad gzlenmitir. Aratrmada zgven ve gelecek beklentisi arasnda
iliki olup olmadna bakldnda .032 ile pozitif ynde zayf ve anlaml olmayan bir iliki bulunmutur (p=.574).
Gelecek beklentisi ve zgven dzeyi arasndaki pozitif ynl fakat dk dzeyli ilikiyi etkileyen etmenlerin lise
tr, okul memnuniyeti ve aylk gelir olduu bulgularna ulalmtr.
Anahtar Kelimeler: zgven, Gelecek Beklentisi, Lise rencileri

194
 Ana Dili Eitiminde Dil Bilgisi retiminin Yeri

Yrd.Do.Dr Sezgin Demir - Aye Erdoan

Dil bilgisi; dilin doal yapsndan kaynaklanrken ayn zamanda bireylerin bata iletiim olmak zere farkl dilsel
ilevlerini ortak kurallar btnnde bulumasn olanakl klan sistemdir. Kullanlan dile hkim olmak, onu doru
konumak ve yazmak ayn zamanda salam bir dil bilgisini gerekli klmaktadr. Ancak sadece kurallarn bilmek bir
dili doru ve etkili kullandmzn gstergesi olamaz. Dile ait kurallar renen, onu gnlk yaama aktaramayan
birey iin dil bilgisi retimi zor ve skc olabilmektedir. Dil bilgisi retimini Trkeden bamsz, soyut bir ders
olarak grmek yerine onu dier renme alanlaryla birletirerek gerekletirmek ise dil retiminin etki ve baar
dzeyini artrabilmektedir. Bu aratrmann amac ise Trke retmenlerinin dil bilgisi retimine ilikin
grlerinin belirlenmesidir. Aratrmann alma grubunu 10 Trke retmeni oluturmaktadr. Nitel desende
yrtlen bu aratrmada 10 sorudan oluan yar yaplandrlm grme formu veri toplama arac olarak
kullanlmtr. Aratrma kapsamnda NVivo 8 program kullanlmtr ve Trke retmenlerinin grlerinin
deerlendirilmesinde ierik analizi gerekletirilmitir. Bulgulara ynelik olarak frekans ve yzde dalmlar
belirlenmitir. alma sonucunda dil bilgisi retiminin eitli deikenler asndan farkllat, ayrca baz
hususlarda beklenenin altnda etkili olduu grlmtr.
Anahtar Kelimeler: Trke, Ana Dili Eitimi, Dil Bilgisi retimi, Ortaokul

195
 Ana Dili Eitiminde ocuk Edebiyatnn Yerine likin retmen Grleri

Yrd.Do.Dr Ahmet Turan Sinan - Yrd.Do.Dr Sezgin Demir - Fatma Dner Doan

ocuk ve edebiyat deikenlerinin bir araya gelmesiyle iki kavramdan farkl bir btnlk oluturan ocuk
edebiyat; 2-15 ya aralndaki bireylerin geliim zelliklerine, ilgilerine, ihtiyalarna, zevklerine, duygu ve
dncelerine hitap eden, estetik bir kaygyla oluturulmu szl ve yazl rnlerin tamamna verilen addr.
ocuksu bir duyarllkla oluturulan bu rnler kapsamnda masallar, ykler, fabllar, ninniler, bilmeceler,
sylenceler, iirler, izgi romanlar, gezi gzlem yazlar vs. gsterilebilir. Bahsi geen ocuk edebiyat rnleri
ocuun dil ve kiilik geliimlerine, anlama ve anlatma becerilerine, kavrama ve yorumlama yeteneklerine, bilisel-
duyusal-devinisel geliim alanlarna, okuma alkanl ve estetik bak as kazanma yeterliliklerine dorudan
katks olan, hem elendiren hem de bilgilendiren bir yapya sahiptir. Bu rnlerde grlebilecek aksaklklar veya
yetersizlikler yukarda saylan niteliklerin kazandrlmasnda sorunlarn ortaya kmasna neden olmaktadr. Bu
aratrmayla ocuk edebiyat rnlerinin bu nitelikleri kazandrma gcne ilikin Trke retmenlerinin
grlerinin tespit edilmesi amalanmtr. Aratrma Elaz ilinde grev yapmakta olan 14 Trke retmeni
zerinden nitel desende gerekletirilmi, yar yaplandrlm 10 soruluk bir grme formu veri toplama arac
olarak kullanlmtr. Aratrmada NVivo 8 programndan yararlanlm ve katlmc grlerinin
deerlendirilmesinde ierik analizi gerekletirilmi, frekans ve yzde dalmlar yaplmtr. alma sonucunda
Trke retmenlerinin ocuk edebiyat rnlerinin etliliine dair grlerinin eitli deikenler asndan
benzetii, buna karlk ana dili eitimi asndan ciddi aksaklklarn olduu tespit edilmitir.
Anahtar Kelimeler: ocuk Edebiyat, ocuk, Yazn retimi, Ana Dili Eitimi

196
 Snf retmenlerinin Snf retmenlii Blm Program Hakkndaki Gr ve nerileri

Yrd.Do.Dr. Sibel Sadi Ylmaz

zet: Eitim fakltelerinin ana amac; okul ncesi, ilk, orta ve liselerde retmenlik yapacak bireylerin
pedagojik, meslek alan bilgisi, genel yetenek ve genel kltr asndan donanml retmen adaylarnn yetimesine
katk salamaktr. almann amac, retmenlerin renimlerini tamamladklar yksekretim program ve bu
programn meslek yaantlarna etkisi, mevcut halde (lkemiz genelinde) snf retmenlii programnn ierii
hakkndaki gr ve nerilerini incelemektedir. Snf retmenlerinin, meslek yaantlarndaki deneyimleri
dorultusunda snf retmenlii programnn ierii hakkndaki gr ve nerileri, programn ilerleyen dnemlerde
gelitirilmesine, gncellenmesine katk salamas asndan nem tamaktadr. almada verilerin toplanmasnda
yar yaplandrlm gr formu kullanlacaktr. Yar yaplandrlm gr formu; aratrmacnn drt snf
retmeni aday ve iki snf retmeni ile yapt grmeler erevesinde oluturulmutur.
Anahtar Kelimeler: Snf retmenlii Program, Snf retmeni

197
 Ky Okullarnda Grev Yapan Snf retmenlerinin Mesleki Geliimlerini Etkileyen Faktrler

Yrd.Do.Dr. Suat apuk - Mahir nsal

Toplumlarn gelimesinde, eitim ve retim faaliyetlerini yrten retmenler nemli rol oynar. zellikle snf
retmenleri, rencilerin temel bilgi, beceri ve tutumlar kazanmalarnda hayat boyu etkileri srecek bir neme
sahiptirler. Bunun yannda, krsal blgelerde grev yapan retmenler toplumsal deiim ve dnm srecine
nemli katk sunarlar. Ancak snf retmenlerinin uzun sre ky okullarnda grev yapmak zorunda kalmalar
mesleki geliimlerine olumsuz etki yapt dnlmektedir. Bu almann amac ky okullarnda grev yapan snf
retmenlerinin mesleki geliimlerini etkileyen faktrleri belirlemektir. Bu aratrmann evrenini Adyaman ili
Khta ve Samsat ilelerinin krsal kesiminde alan snf retmenleri oluturmaktadr. Aratrma verileri ky
okullarnda grev yapmakta olan 20 snf retmeni ile grme yaplarak elde edilmitir. Grme iin nceden
hazrlanm olan yar yaplandrlm sorular kullanlmtr. Grme sonular betimsel analiz yaplarak tablolar
halinde sunulmu, frekans ve yzde deerlerine gre yorumlanmtr. Aratrma sonularna gre, retmenlerin
mesleki geliime nemli lde ihtiya duyduklar grlmtr. Uzun sre ky okullarnda grev yapmann snf
retmenlerinin mesleki geliimlerine olumsuz etki yapt belirlenmitir.
Anahtar Kelimeler: Snf retmeni, Ky Okullar, Mesleki Geliim

198
 Trkeyi Yabanc Dil Olarak renen rencilerin Konuma Etkililiklerinin llmesi

Ar.Gr. Talha Gktentrk - Ar. Gr. Nil Ucuzsatar - Emre Yazc

Dil, bir toplumun kltrnn en nemli unsurudur. Bir lkenin kltrn renmenin en temel yolu dilini
bilmektir. Dil yazl ve szl anlatmdan olumaktadr. Yazl ve szl anlatm birbirinden ayr olsa da balar gl
olarak birbirini etkilemektedir. Bireyin dili etkili kullanabilmesi de yazl ve szl kltr etkili kullanabilmesiyle
doru orantldr. Bireylerin dili renirken en ok maruz kald beceri de konuma becerisidir. Konuma becerisini
bireyin iyi kullanmas dorudan bireye dili etkili kullanabilme becerisini kazandrmakta dolayl olarak da dier dil
becerilerini etkili kullanabilme becerisine katk salamaktadr. Bu aratrmann amac Trkeyi yabanc dil olarak
renen rencilerin etkili konuma becerisinin llmesidir. Aratrmann alma grubunu 2016-2017 eitim-
retim ylnda Yldz Teknik niversitesi TMERde eitim gren B1 seviyesi rencileri oluturmaktadr.
alma grubundaki renciler farkl milletlerden, farkl cinsiyetlerden ve farkl yalardan olmak zere homojenik
bir yap oluturmaktadr. Aratrmada Derya NTA YILDIZ ve Mustafa YAVUZ tarafndan gelitirilen Etkili
Konuma lei kullanlmaktadr. lek Sunum, Ses, slup ve fade, Konumaya Odaklanma, Dinleyicileri
Dikkate Alma olmak zere be alt balktan olumaktadr. Bu be alt balkta da srasyla 7, 4, 5, 4 ve 4 soru olmak
zere toplam 24 soru bulunmakta bu sorular ise tamamen katlyorum, katlyorum, orta derecede katlyorum,
katlmyorum ve kesinlikle katlmyorum olmak zere be snflandrmada llmektedir.
Anahtar Kelimeler: Konuma, Etkili Konuma, Etkili Konuma lei

199
 Trkiye de 15 Temmuz Darbe Giriiminin Yazl Basnda Temsili (Hrriyet, Milliyet ve Cumhuriyet
Gazeteleri rnei)

Yrd.Do.Dr Tamer Kavuran - Merve Barut

Kitle iletiim aralar yaam srdmz modern ada ilettikleri mesajlarla toplum zerinde nemli etkilere
sahiptir. Yaanan teknolojik gelimeler sonucu kitle iletiim aralarnn her trl gruba ulamas ve nemli bir
toplumsallama arac olarak gcn korumas, bahsi geen aralar hayatmzn nemli bir paras haline
getirmektedir. Bunlarn ierisinde gemiten gnmze sregelen yazl basnn en nemli arac olan gazetelerin
nemi yadsnamaz bir gerektir. Gazeteler kulland dil ve haber kalplar araclyla kamuoyunun zihnindeki
konularn nemlilik alglamas zerinde belirleyici bir faktr olmaktadr. Bu balamda almada kresel apta
yank uyandran ve Trkiye Cumhuriyeti Devletinin kaderini byk oranda belirleyen 15 Temmuz Darbe
giriiminin yazl basnda temsiline odaklanmaktadr. almann amac 15 Temmuz Darbe giriiminin yazl basn
ierisinde yer alan farkl yayn politikas ve ideolojik yapya sahip Hrriyet, Milliyet, Cumhuriyet gazetelerinin
birinci sayfa haberlerinde, 16- 22 Temmuz 2016 tarihleri arasnda nasl temsil edildii belirlenmeye allmtr.
alma kapsamnda ele alnan gazetelerde, konuyla ilgili yaymlanan haberler ierik analizi yntemiyle
incelenmitir. Aratrmada rneklem gazetelerin 15 Temmuz Darbe giriimi olayna ne kadar ne verdii, birinci
sayfada ne kadar yer ayrd, konuyu nasl ele ald gibi sorulara yantlar aranmtr.
Anahtar Kelimeler: 15 Temmuz Darbe Giriimi, Yazl Basn, Haber

200
 Sosyo-Ekonomik Dzeyin ocuklarn Problem zme Becerileri zerindeki Etkisi

Uzman Tansen Taygur Altnta - Do.Dr. Mdriye Yldz Bak

Bu aratrmada, alt ve st sosyo-ekonomik dzeye sahip ocuklarn problem zme becerilerinin incelenmesi
amalanmtr. Aratrmann alma grubunu, Milli Eitim Bakanlna bal Ankara ili ankaya ve Mamak
ilelerinde bulunan, beinci snfa devam eden ve almaya gnll olarak katlmay kabul eden 285 ocuk
oluturmutur. Bu aratrmann amacna uygun veriler elde edilebilmesi iin nicel aratrma yntemlerinden genel
tarama modeli kullanlmtr. Veri toplama arac olarak, aratrmac tarafndan gelitirilen Genel Bilgi Formu,
ocuklarn problem zme becerilerini lmek iin Heppner ve Peterson (1982) tarafndan gelitirilen ve Karda,
Anagn ve Yalnolu (2014) tarafndan geerlilik ve gvenirlik almas yaplan Problem zme Envanteri
kullanlmtr. Verilerin istatistiksel deerlendirmesinde, alt ve st sosyoekonomik dzeydeki ocuklarn problem
zme becerileri baz deikenlerin etkisini belirlemek iin ift Ynl Varyans Analizi kullanlmtr. Aratrma
sonucunda, sosyoekonomik dzeyin, problem zme becerilerinde etkili olduu belirlenmitir.
Anahtar Kelimeler: Problem zme, Bilisel Beceriler

201
 Erken ocukluk Dnemindeki ocuklarn Oyunlarnda Babann Rol

Prof.Dr. Aysel Kksal Akyol - r.Gr. Takn Tatepe - Uzman Sebahat Aydos - Emrullah Can Yavuz

ocuk iin vazgeilmez bir yaama biimi olan oyun, ocuun duygu, dnce ve deneyimlerini ifade etmesine
frsat sunan en doal aratr. ocuklar yaadklar dnyann gerekliini oyun yoluyla kefeder. Oyuna ortam
hazrlanmayan ve oyunu desteklemeyen evrelerde, ocuklarn renmesi kstldr. Bu balamda, erken ocukluk
dneminde ocua sunulacak oyun deneyimleri, frsatlar ve oyun alanlar ayr bir nem kazanr. ocuun oyun
oynamas iin zengin uyarc bir evre salayarak renme deneyimleri desteklenmelidir. ocuklarn kendi
akranlaryla oyun oynadklar kadar yetikinlerle de oyun oynamas nemlidir. Yetikinlerin oyun hakkndaki
alglar, inanlar ve tutumlar ocuun oyunlarn etkiler. renmeye temel salayan anlaml oyunlarn
gelimesinde, ocuklarn ilk eitimcileri olan aileleri anahtar rollere sahiptir. Ailelerin yaptklar ve oyuna kar olan
tutumlar, ocuklarnn geliiminin ve eitiminin kalitesi konusunda belirleyicidir. ocuklarn geliimsel
ihtiyalarnn karlanmasnda, ailelerin oyunlara katlmnn nemi byktr. ocuun geliiminin desteklenmesi
noktasnda, ocuun temel bakmndan birincil sorumlu olan anne kadar baba da ocuk geliiminde benzersiz bir rol
oynar. Babalarn gnmzde ocuklaryla youn ve yakn bir iliki kurarak ocuklarnn yaamna etkin bir ekilde
katlmas, onlarn ihtiyalarnn belirlenmesini ve karlanmasn salar. Bu bilgiler dorultusunda yaplan bu
aratrmada, erken ocukluk dnemindeki ocuklarn oynadklar oyunlarda babann rolne ilikin babalarn
grlerinin incelenmesi amalanmtr. anlurfa ilinde yaayan ve aratrmaya gnll katlan yedi-dokuz ya aras
ocua sahip on baba alma grubunu oluturmutur. Aratrmada, nitel aratrma yntemlerinden grme teknii
kullanlm ve veriler aratrmaclar tarafndan gelitirilen yar yaplandrlm grme formu araclyla
toplanmtr. Grme formunda; katlmclara ilikin tanmlayc sorular ve oyun oynama durumu, oyun oynama
sreci ile oyuncak-oyun materyali kullanm balklar altnda babalarn ocuklarnn oyunlarndaki roln
belirlemeye ynelik sorular yer almaktadr. Aratrma verilerinin deerlendirme aamas devam etmekte olup elde
edilen sonular sunum srasnda tartlacaktr.
Anahtar Kelimeler: Oyun, Babalk Rol, Erken ocukluk Dnemi

202
 Sanat Eitiminin Birey ve Toplum zerindeki Olumlu Yansmalar

r.Gr. Tekin Bayrak - r.Gr. Mustafa Konuk - Yrd.Do.Dr. Ouzhan Aytar

Bu almann amac bireyin alm olduu sanat eitiminin bireyin sosyal yaantsndaki olumlu yansmalarn
vurgulamaktr. Sanat eitiminin birey asndan salad faydalarn genel olarak toplum hayatna pozitif ynde
alm salad grlmektedir. Sanat eitiminin birey ve toplum asndan nemi toplumsal geliim iin olduka
ilevseldir. Dolays ile sanat eitimi vazgeilemez ve ikame edilemez bir neme sahiptir. almada okul ncesi
eitiminden balayan ve lisans eitimine kadar geen eitim srecinde sanat eitimi alm bireyin spesifik zellikleri
deerlendirilecektir. zellikle eitim dnemlerini yeterince deerlendirmi olan bireyin toplumdaki yeri, stats ve
rol gibi konumu sembolik detaylar iermektedir. Sonu olarak sanat eitimi srecinin birey ve toplum zerinde
sorgulayc, gelitirici ve estetik bir takm fonksiyonlar bulunmaktadr. Bu fonksiyonlarn ilevleri tm sosyal ve
ekonomik alanlara fayda salamaktadr.
Anahtar Kelimeler: Sanat, Sanat Eitimi, Sanat Eitiminin Faydalar

203
 Ilkokul retmenlerinin Bak Asndan deal Bir Okul

Yrd.Do.Dr. Temel Topal - Olgunay Yac

Okullar, yetitirilecek insan tipinin ana belirleyici olan retim programlarnn profesyonel ekilde uyguland
ve rencilere istenilen niteliklerin kazandrlmasnn amaland ortamlardr. retim ve yaam alan olan
okullarn stlendii sorumluluklar yerine getirebilmesi byk lde retimsel amalar gerekletirebilecek
nitelikte organize edilmelerine baldr. Eitim-retim ortamlarnn dzenlenmesi, fiziki alan ile renci, retmen,
veli ve dier ilgililer olmak zere tm paydalar kapsayan bir organizasyonu iermektedir. Bu organizasyonun
gerekleme alan olan okullarn hem toplumun kltrn koruma ve yaatma hem de iinde bulunduu toplumu
deitirme ve gelitirme grevi bulunmaktadr. Bu aratrma, ilkokul retmenlerinin bak asndan ideal bir
okulun nasl olmas gerektii sorusuna cevap bulmak amacyla Rize il merkezinde grev yapan ilkokul
retmenlerinin grleri dorultusunda gerekletirilmitir. Aratrma, 2016-2017 eitim-retim ylnda Rize il
merkezinde farkl sosyo-ekonomik ve kltrel evrelerde grev yapan 25 snf retmeninden grme yoluyla elde
edilen verilerin ierik analizi yoluyla zmlenmesiyle ekillenmitir. Aratrma sonucunda retmenler, snflarn
kalabalk olmas, yeterince temizlenmemesi ve rencilerin bireysel dolaplarnn olmamasn retimsel adan
sorun olarak deerlendirmilerdir. Ulalan sonulara dayal olarak ideal bir okulun zellikleri ve renci baarsn
artrmaya dnk neriler gelitirilmitir.
Anahtar Kelimeler: Ideal Okul, Okul Ortam, retmen Grleri, renci Baars

204
 Geometride Soyut Kavramlarn retiminde Maniplatiflerin Kullanlmas: Homoteti ve nversiyon

Do.Dr. Tuba Ada - Do.Dr. Ayta Kurtulu

Matematikte baz konular renciler tarafndan anlalmas olduka zor olduu iin zihinlerinde soyut bir kavram
olarak kalmaktadr. rencinin bu zor kavramlar soyut olmaktan kararak somutlatrmas renme srecinde
byk bir neme sahiptir. rencinin bu kavramlar somutlatrmas iin kendisi deneyerek somut materyalleri
kullanmas renmeyi kolaylatrr. Bu sebepten bu almada matematik retmen adaylarnn baz matematiksel
kavramlarn retiminde somut materyaller kullanarak bu kavramlar renmeleri amalanmtr. Bu amala
homoteti ve inversiyon kavramlarnn retiminde maniplatifler kullanlarak bu kavramlar somutlatrlp, anlalr
ve kullanlr hale getirilmitir. alma bir devlet niversitesinde ilkretim matematik retmenlii programnda
renim gren 30 retmen adaynn alm olduklar bir semeli derste gereklemitir. lk olarak retmen
adaylarndan Homoteti ve inversiyon kavramlarnn gnlk hayatta yeri ve nemini aratrmalar istenmitir.
Yaptklar aratrmalar sonucunda homoteti kavram ile bir geometrik eklin daha byn ya da daha kn
izme, inversiyon kavram ile de dairesel bir hareketin dorusal bir harekete dntn kefettiler. Bu kavramlar
matematik dersinde daha anlalr hale getirebilmek iin ise retmen adaylar pantograf ve peaucellier
maniplatiflerini gelitirerek bu soyut kavramlarn somutlatrlmas salanmtr.
Anahtar Kelimeler: Geometri, Homoteti, nversiyon, Maniplatif

205
 Demokrasinin Serveni nitesinde Sosyal Katlm Becerisinin Yeri

Yrd.Do.Dr. Tuba Smen - Meral Metin Gksu - Zeynep Tayrek

Aratrmann amac, 6. Snf Sosyal Bilgiler ders, renci ve retmen klavuz kitaplarnda Sosyal Bilgiler
dersine ait 5 temel beceriden biri olan Sosyal katlm becerisine yer verilme durumunu tespit etmektir. Bu ama
dorultusunda sosyal katlm becerisinin kazandrlmas hedeflenen nite olan Demokrasinin Serveni nitesi
incelenmitir. Aratrma nitel bir almadr. Dokman analizi teknii ile veriler toplanmaya allmtr. Betimsel
analiz ile de veriler analiz edilmitir. alma sonucunda sosyal katlm becerisine ait becerilerin (etkinliklere
katlma, yaplan etkinliklerde tek bana alma, bir grupla ibirlii iinde alma, toplumsal konularda sorumluluk
alma, sivil toplum kurulularna yardmc olma, toplumsal sorunlarla ilgilenme, toplumu ilgilendiren konularda bir
grup oluturma ve insan haklar ve demokrasi ilkelerine sayg duyma) byk bir ksmna, incelenen ders, alma ve
retmen klavuz kitaplarnda yer verilmedii tespit edilmitir.
Anahtar Kelimeler: Sosyal Katlm Becerisi, Ders Kitab

206
 Mzik retmen Adaylarnn Okul Kavramyla lgili Bilisel Yaplarnn Belirlenmesi

Yrd.Do.Dr. Vahide Bahar Yiit - Yrd.Do.Dr Nurtu Bareri Ahmethan

Okullar retme ve renmeye adanm hizmet rgtleri olup insanlar sosyal hayattaki eitli rollere hazrlar.
Bu almann amac mzik retmen adaylarnn okul kavramyla ilgili bilisel yaplarn ortaya koymaktr. Bu
amala almann rneklem grubu mzik eitimi ana bilim dalnda renim gren drdnc snf lisans ve
formasyon rencilerinden oluturulmutur. almaya katlan rencilerin 27 si formasyon 41 de lisans 4. snf
rencisi olup toplam 68 kiidir. Bu almada, alternatif lme- deerlendirme aralarndan biri olan bamsz
kelime ilikilendirme testiyle veriler toplanmtr. likili kavramlar tek tek kodlanm, kodlar uygun ve anlaml
kategoriler bal altnda verilmitir. retmen adaylarnn okul kavramyla ilgili zihinsel modellerinin okulun
sistem geleri ve sosyal katksna ynelik boyutlarda younlat belirlenmitir. retmen adaylarnn youn olarak
okul kavramn eitim, retmen kavramyla ilikilendirdiklerini grlmtr. Ayrca renci, ders, snav, arkada,
kitap, kantin kelimelerinin de sk olarak kullanld belirlenmitir. retmen adaylarnn okul kavramyla en az
iliki kurduklar kavramlarn ise, dzen, sistem, baar, sre, not, gibi kelimeler olduu tespit edilmitir.
Anahtar Kelimeler: Okul, Mzik retmen Adaylar, Bamsz Kelime liiklendirme

207
 Edebi ve Basn rnekleriyle 17-19.Yzylda Gerekleen Macar Bamszlk Mcadeleleri

Yrd.Do.Dr. Yasemin Altayl

Osmanl mparatorluunun Macaristandaki hkimiyetinin sona ermesinin ardndan Macar topraklarnda

Habsburg basks etkisini giderek arttrmaya balamtr. Bu etki karsnda Macarlar ilk olarak Imre Thkly
liderliinde bir hareket balatrlar. Kendisine Orta Macar Kral" unvan da verilen Thklynin bu mcadelesinin
baarszlkla sonulanmas zerine Thkly ve beraberindekiler Osmanl Devletinden himaye grerek zmite
yerleirler. 17. Yzylda gerekleen bu ilk hareketin lideri Thkly, ei Ilona Zrnyi ile beraber burada hayata
gzlerini yumar. 1703-1711 yllar arasndaki zgrlk mcadelesini II.Ferencz Rkczi balatr. Ancak Macarlar,
Habsburglara kar Rkczi liderliinde balattklar ve uzun sre devam ettirdikleri bu mcadeleyi de kaybederler.
II.Rkczi ve maiyetindekiler Tekirdaa yerletirilir ve Macar edebiyatnn bu dneme ait bir rn olan
Trkorszgi Levelek, Kelemen Mikes tarafndan burada kaleme alnr. II.Ferencz Rkczi de annesi Ilona Zrnyi ve
vey babas Imre Thkly gibi hayata gzlerini topraklarmzda yumar. 1848-1849 tarihleri ise Macar hafzasnda
unutulmaz bir yere sahiptir. Lajos Kossuth liderliinde Viyana politikalarna kar birleen Macarlar byk bir
bamszlk mcadelesi verirler. nceleri Macarlarn taleplerini kabul eder grnen Viyanann son olarak
Ruslardan destek almasyla Macarlar zgrlk savalarn kaybederler. Kossuth ve maiyeti Osmanl topraklarna
gelerek Ktahyaya yerleir. Bir mddet sonra Kossuth, bamszlk savan devam ettirmek ve siyasi destek
aramak zere dnyann eitli ehirlerine gider, ancak bir sonu alamaz. Szn ettiimiz tm bu tarihi sre
almamzn bir blmn oluturmakla birlikte, konuya katk salamas asndan bildirimizde bu dnemde
gerekleen hadiselerin, edebi rnlere ve Macar basnndaki yansmalarna da yer verilecektir
Anahtar Kelimeler: Macar, Osmanl, Kossuth, Thkly, I.Rkczi.

208
 retmen Adaylarnn Empatik Eilimlerinin Gelitirilmesi: Suriyeli Snmac ocuklar rnei

Do.Dr. Yasin Doan - Dr. Fatma Torun

Trkiye, son yllarda sava nedeniyle zellikle Suriyeden kaan mltecilerin snd bir lke haline gelmitir.
Bu zorunlu g dolaysyla Trkiyeye yerleen Suriyeli ailelerin nemli bir ksm kamplarda hayatlarn
srdrrken bir ksm da ehirlerde hayatlarn srdrmektedir. Bu ailelerin ocuklar Trk vatandalarnn gittii
okullarda eitimlerini devam ettirmektedirler. Hemen hemen her snfta ve okulda renim gren Suriyeli
rencilere rastlamak mmkndr. Toplum hayatna katlan snmaclarn mlteci olma durumlar hem olumlu hem
de olumsuz alg yaratabilmektedir. Bu almann amac, retmen adaylarnn snflarda mlteci ocuklarn
karlaabilecekleri olumsuz durumlar fark etmeleri onlarn yaadklar olumsuzluklar anlamalarn salamaktr. Bu
amala snf retmeni ve sosyal bilgiler retmen adaylarna okullarda rencileri gzlemleyerek mlteci ocuk
empatisi yaptrlmtr. retmen adaylar empati yaptklar sreleri empati raporlarna yazarak yanstmaya
almlardr. Bu almada nitel aratrma yntemlerinden dokman incelemesi kullanlmtr. Aratrmaya katlan
retmen adaylarnn empati raporlar betimsel analiz yoluyla incelenmitir. retmen adaylarnn role girme,
grubun sorunlarndan bahsetme gibi konularda empati raporlarnn daha nitelikli olduu empatiye davet etme gibi
konularda yeterdiz olduu grlmtr.
Anahtar Kelimeler: Sosyal Bilgiler, retmen Aday, Empati Becerisi, Mlteci ocuk

209
 Kur'n ve Snnet Asndan Msik

Yrd.Do.Dr. Yavuz Demirta

slmda Msiknin Hkm" konusu, dn olduu gibi bugn de en nemli tartma konular arasnda yer
almaktadr. Hads kaynaklarnda, msiknin lehinde olduu gibi aleyhinde de hadslerin yer almasndan kaynaklanan
bu tartmann, toplumumuzun hemen her kesiminde srekli olarak meydana geldii bilinmektedir. Ancak bunun,
geleceimizi ekillendirecek olan niversite genleri, zellikle de derslerine girdiimiz ve meslekleri gerei tam da
bu tartmann merkezinde bulunan lahiyat Fakltesi ile Devlet Konservatuvar rencileri arasnda cereyan ettiine
bizzat ahit oluumuz, konuyla ilgili ayrntl bir alma yaplmasnn gerekli olduu kanaatini bizde uyandrarak
harekete geirmi ve neticede bu almann ortaya kmasn salamtr. Msiknin helall-haramln konu
edinen almamz, msikyle ilgili yet ve hadslerin hemen tamamn iine almas; anlalr ve akc bir slba
sahip olmas; zellikle de msiknin hkm konusundaki kararszl giderecek kesin ve net ifadeler iermesi
bakmndan, konuyla ilgili daha nce yaplm almalardan farkllk arz etmektedir.
Anahtar Kelimeler: Msik, Kur'n, Snnet, Helal, Haram

210
 zel Yetenekli rencilerin Sosyal Bilgiler Dersi, Sosyal Bilgiler retmeni ve Bilsem Kavramlarna likin
Metaforik Alglarnn ncelenmesi

Dr. Yeliz Bolat

Bu aratrmann amac BLSEMe (Bilim ve Sanat Merkezine) devam eden zel yetenekli rencilerin sosyal
bilgiler dersi, sosyal bilgiler retmeni ve BLSEMe ynelik metaforik alglarn belirlemektir. Bu ama
dorultusunda zel yetenekli rencilerden sosyal bilgiler dersi, sosyal bilgiler retmeni ve BLSEM kavramlarna
ynelik metaforlar retmeleri istenmitir. Bu balamda aratrma nitel aratrma yntemlerinden tarama modelinde
tasarlanmtr. alma 2016-2017 eitim-retim ylnda Adana BLSEMe devam eden 29 kz, 20 erkek toplam 49
renci ile yrtlmtr. Aratrma kapsamnda rencilere Sosyal bilgiler dersi .gibidir. nk.....,
Sosyal bilgiler retmeni .gibidir. nk..... ve BLSEM.gibidir. nk..... biiminde eksik
braklm cmlelerin yer ald, aratrmac tarafndan hazrlanan formlar datlmtr. Bu formda ayrca
rencilerle ilgili kiisel bilgilere de yer verilmitir. Toplanan veriler ierik analizi yntemi ile analiz edilerek
raporlatrlacaktr.
Anahtar Kelimeler: Bilsem (Bilim ve Sanat Merkezi), Sosyal Bilgiler, Metafor

211
 Ilkokul 3. ve 4. Snf rencileri in Matematik Kayg leinin Gelitirilmesi, Geerlik ve Gvenirlik
almas

Yrd.Do.Dr. Ylmaz Mutlu - r.Gr. hsan Sylemez

Bu almann amac ilkokul 3 ve 4. Snf rencileri iin Matematik Kayg lei gelitirmektir. almann
katlmclar Mu il merkezinde bulunan farkl iki okula kaytl 256s ilkokul 3. snfta ve 275i ilkokul 4. snfta
renim gren toplam 531 renciden olumaktadr. almaya katlan rencilerin 262 tanesi erkek, 269u kzdr.
Aratrmada lein kapsam ve grn geerlii iin uzman grne bavurulmu alnan dntler dorultusundan
gerekli dzenlemeler yaplmtr. Katlmclardan elde edilen veri seti zerinden lein yap geerlii iin
Amlayc Faktr Analizi (AFA) ve Dorulayc Faktr Analizi (DFA) yaplmtr. Elde edilen bulgular gelitirilen
19 maddelik lein ilkokul 3 ve 4. Snf rencilerinin matematik kaygsn deerlendirmek zere geerli ve
gvenilir olduunu gstermektedir.
Anahtar Kelimeler: Matematik Kaygs, Matematik Eitimi, Matematik Baars

212
 Geogebra Matematik Yazlm le Dnm Geometrisi Konusunun retiminin Ortaokul 8. Snf
rencilerinin Matematik Baarsna Etkisi

Yrd.Do.Dr. Ylmaz Mutlu - r.Gr. hsan Sylemez

Bu alma ortaokul 8. snf matematik retim programnda geometri ve lme renme alannn alt renme
bal altnda yer alan dnm geometrisi konusunda GeoGebra matematik yazlmyla yaplan retimin
rencilerin matematiksel baarlarna etkisini tespit etmeyi amalamaktadr. alma n test-son test kontrol gruplu
deneysel yntemle yrtlmtr. almada yer alan katlmclar 2016-2017 eitim retim ylnda Mu ili
merkezinde bir ortaokula devam eden deney grubunda 20 ve kontrol grubunda 22 olmak zere toplam 42 renciden
olumaktadr. GeoGebrann etkisini gzlemlemek amac ile kontrol grubunda yaplandrmac renme yaklamna
uygun retim verilirken, deney grubunda ise snf ortamnda etkileimli tahtada aratrmaclar tarafndan GeoGebra
yazlmyla tasarlanan materyallerle retim gerekletirilmitir. almada veri topla arac olarak 9 soruluk bir
baar testi gemi yllarda km TEOG snav sorular dikkate alnarak aratrmaclar tarafndan hazrlanmtr.
Yaplan gvenirlik testi sonucunda Cronbach alpha gvenirlik katsays 0,74 olarak elde edilmitir. 7 saat sresince
gerekletirilen retimin ncesi ve sonrasnda dnm geometrisi baar testi ile veriler toplanmtr. Elde edilen
verilerin incelendiinde deney ve kontrol gruplarnn baarlar arasnda deney grubu lehine anlaml bir fark ortaya
kt tespit edilmitir.
Anahtar Kelimeler: Geogebra, Dnm Geometrisi, Bilgisayar Destekli retim

213
 Osmanl Devleti ve Trkiye Cumhuriyetinde lkretimin Tarihi Geliimi

Do.Dr. Yksel Katan - Yrd.Do.Dr Neslihan Demirel

19. yzylda Avrupada eitim kurumlarnn nemi giderek artmaya balamtr. Sanayi Devrimi sonrasnda
krsal alandan kent merkezlerine nemli bir g yaanmtr. Kent merkezlerinde oluan nfusun melek edinmesinde
eitim kurumlar nemli bir ilev kazanmtr. Doal olarak bu srete ilkretim kurumlar nemini artrarak aileler
ve devletler rencilerin mutlaka bu renimi yapmasn talep etmilerdir. te bu balamda Osmanl Devleti de
modern anlamda eitim kurumlarn yeniden yaplandrma srecine girmi ve zorunlu eitimin ilk uygulamalar II.
Mahmut dneminde balam, cumhuriyet dneminde de devam etmitir. amzda gelien bilimin ve teknolojinin
nda eitimin insanlk iin nemi daha da iyi anlalmaktadr. nk devletlerin ve eitli topluluklarn
medeniyet seviyesi, kalitesi, baars, gelimilik dzeyi, reticilii gibi nemli meselelerin odak noktasndan eitim
gemektedir. Eitim artk sadece st dzeydeki seilmi insanlara salanan bir imkn olmaktan km, toplumda
yaayan her bireyin hakk olarak grlerek, devletler tarafndan zorunlu klnmtr. Bu almada Osmanl
Devletinin son dnemi ile Trkiye Cumhuriyetinde ilkretim alannda yaplan almalar ve gelimeler
incelenmitir.
Anahtar Kelimeler: Eitim, retim, Tarih, Osmanl Devleti, Trkiye

214
 Gndomu Yatl lkretim Blge Okulundaki Yneticilerin Yaadklar Problemler: Bir Durum
almas

Do.Dr. Yksel Katan - Yrd.Do.Dr Neslihan Demirel

Trkiyede YBOlar 1961 ylnda 222 sayl lkretim ve Temel Eitim Kanununa gre hazrlanan Blge
Okullar Ynetmeliinin 1. maddesindeki eitli sebeplerle henz bir ilkokul almam olup, birbirlerine yakn
birka kyn bulunduu yerlerde veya evleri ve ev gruplar dank olan kylerde, Yatl lkretim Blge Okullar
alr hkm gereince planlanarak almaya balanmtr. YBOlarn kuruluunda nfusu dank olan yerleri
okula ve retmene kavuturmak, belli kylerde Trk dilini ve kltrn yaymak faaliyetlerine yardmc olmak,
kylerde zel eitime ve korunmaya muhta ocuklarla okulncesi eitimi iin snflar almasn salamak,
evrenin salk, tarm, halk eitimi ve her trl kalknma faaliyetlerine bir merkez vazifesi grmek amalar yer
almaktadr. Bu almada Gndomu Yatl lkretim Blge Okulundaki yneticilerin yaadklar kiisel sorunlar,
okullar ile ilgili yaadklar eitsel sorunlar, okulda bulunma (alma-okuma-ocuunun velisi olma) sebepleri,
okulda almaktan memnun olup olmad ve okulda deitirilmesi gereken durumlar ile ilgili grleri alnarak
okul ile ilgili yaanan sorunlara ilikin zm nerileri aratrlmtr.
Anahtar Kelimeler: Yibo, Gndomu, Problem, dareci

215
 Yabanc Dil renen ocuklarn Anne-Baba zerindeki Dilsel Etkileri

Do.Dr. Yusuf ahin

Bu aratrmada, 6-9 ya aralndaki ocuklarn yabanc dil renme motivasyonlar, rendiklerini uygulama
biimleri, aile ii iletiime yansmas ve ailelerin ocuklarnn dil renimine davransal katklarnn ocuun dil
renme srecine etkileri aratrlmtr. Aratrma, Giresun niversitesi Yabanc Diller Yksekokulu tarafndan
dzenlenen ocuklar iin Yabanc Dil kursuna katlan renciler ve velileri zerinde yaplmtr. Aratrmaya
katlan renciler iki gruba ayrlm; birinci grupta henz ilkretime balamam renciler, ikinci grupta ise
ilkokul 2-3. Snf rencileri yer almtr. Aratrmann verileri, velilere ynelik hazrlanan anket yardmyla elde
edilmitir. Veriler aratrmac tarafndan analiz edilmi ve deerlendirilmitir. Verilerin deerlendirilmesinde,
oluturulan dil renme ortamna ve uygulanan ynteme bal olarak, ocuklarn dil renme isteklerinin olduka
yksek olduu, rendiklerini uygulamada eitli renme stratejileri gelitirdikleri, aile ii iletiimde rendiklerini
gstermenin yannda, aile bireylerine de retme ve onlar renmeye tevik etme davranlar gsterdikleri
saptanmtr. Anne-babalar da, ocuklarna yabanc dil renmelerinde destek olmak iin, dil renme istei
ierisinde olduklarn ifade etmilerdir.
Anahtar Kelimeler: ocuklara Yabanc Dil retimi, Yabanc Dil renme Stratejileri, Motivasyon, renme ve
retim, Dilsel Etkileim

216
 Trk Dili ve Edebiyat retmenlerinin Ders Kitaplarnda Kullanlan Metinlerin Nitelikleri le lgili
Grleri

Yrd.Do.Dr. Yusuf Sylemez - Pnar Sylemez

Tarih boyunca edebiyat, iinde olutuu toplumun duygu, dnce, inan ve kltrel deerlerinin aynas ve
taycs olmutur. Bu niteliiyle edebiyat, toplumdaki bireylerin ortak hafzasn oluturan nemli bir eitim alan
ve eitim sistemlerinin vazgeilmez bir paras olarak kabul edilmitir. Dil ve edebiyat eitimi, ait olduu medeniyet
ve kltr deerlerinin edeb eserler vastasyla yeni nesillere aktarlmasn salar. Bundan dolay her toplum, dil ve
edebiyat eitimini kendi kltrel temellerini, deiim ve geliimini dikkate alan zgn bir bak asyla
yaplandrmaldr. Metinlerin bu derece nemli grld Trk Dili ve Edebiyat retim Programnda (2015) ders
kitaplarnda yer alacak metinlerde bulunmas gereken zellikler 16 balk halinde yaymlanmtr. te bu aratrma
Trk Dili ve Edebiyat retmenlerinin mevcut ders kitaplarndaki metinlerin bahsi geen zelliklere uygunluuyla
ilgili grlerini almak amacyla gerekletirilmitir. Erzurum ilinde grev yapan Trk dili ve edebiyat
retmenlerinin evrenini oluturduu aratrmann rneklemini ayn il merkez ilelerinde grev yapan ve amal
rneklem yoluyla seilmi 30 Trk dili ve edebiyat retmeni oluturmaktadr. Aratrmann verileri aratrmac
tarafndan gelitirilen yaplandrlm grme formu ile toplanmtr. Elde edilen veriler tematik olarak tasnif
edilerek ierik analizi yolu ile analiz edilmitir. Aratrmann sonucunda, ders retmenlerinin grlerine gre ders
kitaplarnn beklenen nitelikleri hangi alardan karlad ve hangi alardan skntl olduu ortaya konulmaya
allmtr. Aratrmann yeni programa gre hazrlanan/ hazrlanacak olan ders kitaplarna katk salayaca
dnlmektedir.
Anahtar Kelimeler: Trk Dili ve Edebiyat retim Program, Trk Dili ve Edebiyat Ders Kitaplar, Ders
Kitabndaki Metinlerin zellikleri, retmen Grleri

217
 retmen Adaylarnn Konuacaklar Konuyla lgili Akademik Bilgi Dzeyi le Konuma Kaygs
Arasndaki likinin ncelenmesi

Yrd.Do.Dr. Yusuf Sylemez - Do.Dr. Ouzhan Sevim - Yrd.Do.Dr. Bnyamin Sarikaya

nsan sosyal bir varlk olarak evresiyle srekli iletiim iindedir. Bir birey, gnn % 50 ile % 80lik zaman
diliminde iletiim hlindedir ve bu zamann % 45ini dinleyerek, % 30unu konuarak, % 16sn okuyarak, % 9unu
ise yazarak geirmektedir. Sosyal hayatta olduu gibi eitim ve okul hayatnda belli bir baary elde etmek kendini
doru ve etkili ifade etmeye dolaysyla doru ve etkili konumaya baldr. Etkili iletiimi olumsuz etkileyen
etmenlerin banda kiilerin konumaya dnk kayglarnn olduu grlmektedir. Bu aratrma, ok farkl
deikenlerin etkiledii bu kaygnn konuulan konuya hkim olma durumuyla nasl ve ne derece ilikili olduunu
tespit etmek amacyla yaplmtr. Aratrma, iki veya daha ok saydaki deiken arasnda birlikte deiim varln
ve/veya derecesini belirlemeyi amalayan ilikisel aratrma modeline gre planlanmtr. Aratrmann evrenini
Trke ve Trk dili ve edebiyat retmen adaylar olutururken rneklemi, Ar brahim een niversitesi ve
Atatrk niversitesinde eitim gren Trke ve Trk Dili ve Edebiyat retmenlii son snf rencileri ile
pedagojik formasyon eitimi alan rencilerden sistematik rneklem yoluyla seilmi 150 retmen aday
oluturmaktadr. Aratrmann verilerini toplamak iin Sevimin (2012) gelitirdii retmen Adaylarna Ynelik
Konuma Kaygs lei ve SYM tarafndan yaplan snavlarda kullanlan sorulardan oluan 25 soruluk
akademik baar testi kullanlmtr. Aratrmann sonucunda retmen adaylarnn konuacaklar konuyla ilgili
akademik bilgi dzeyi ile konuma kaygs arasnda negatif bir korelasyon olduu grlmtr.
Anahtar Kelimeler: Konuma, Konuma Kaygs, Hazrlkl Konuma, Konuma Becerisi

218
 Okul ncesi retmen Adaylarnn Mentr retmen Alglarnn ncelenmesi

Do.Dr. Zeliha Yazc - Dr. Hacer Tekerci

Nitelikli retmen yetitirirken okul uygulama almalarnn yaplmas aday retmenlerin profesyonel geliimi
asndan son derece nemlidir. retmen adaylar meslee hazrlanrken retmenlik becerilerinin gelitirilmesi
konusunda kendilerine rehberlik yapabilecek nitelikte mentr retmenlere gereksinim duymaktadrlar. Mentr
retmen, meslekte deneyimsiz olan bireyleri gelitirmek iin retmenlik, danmanlk ve ynlendirme yapan
kiidir. Mentr retmen, danmalk rol stlendii iin meslee yeni balayacak olan retmen adaylarna ya da
retmenlere, kendini tanmasna kendisinde gelitirebilecei alanlarla ilgili hedef belirlemesine rehberlik eder.
Ayrca, mentrler deneyimsiz retmenlerin mesleki deneyim kazanmasna ve beraberinde mesleki sorumluluk
duygusu gelitirmesine yardmc olur. Bu almann amac, uygulama retmenlerinin mentrlk becerilerinin okul
ncesi retmen adaylarnn bak asyla deerlendirilmesidir. Aratrmann rneklemini, Akdeniz niversitesi
Eitim Fakltesi Okul ncesi Eitimi Anabilim Dal retmenlik Uygulamas derslerini tamamlayan 200 retmen
aday oluturmaktadr. Aratrmada veri toplama arac olarak Kiraz (2003) tarafndan gelitirilen Uygulama
retmeni Yeterlilik lei kullanlmtr. retmenin mentorlk becerileri, retimin planlanmas, mesleki
rehberlik ve uygulamaya hazrlk olarak alt boyutta deerlendirilmitir. Aratrmann analizleri devam etmekte
olup bulgular sunum srasnda tartlacaktr.
Anahtar Kelimeler: Mentrlk, Uygulama retmenleri, retmen Eitimi

219
 Vaizlerin Doyum Dzeyleri (Akdeniz Blgesi rnei)

Aratrmac Zeynep Yksel

Eitim hayat boyu devam eden bir sretir. Bireyin ald rgn eitimle birlikte okul dnda ald eitim de
bireyler asndan nemli bir yere sahiptir. Yaygn eitimin etkin olduu alanlardan biri yaygn din eitimidir.
Yaygn din eitimi lkemizde resmi olarak Diyanet leri Bakanl tarafndan yrtlmektedir. Diyanet leri
Bakanl yaygn din eitimi faaliyetlerini camilerde vaaz ve hutbelerle, cami dnda da konferans ve panellerle
basl ve grsel yaynlarla ve kurslarla yrtmektedir. Bu eitim faaliyetlerinden vaazlar yaygn din eitiminde
nemli bir yere sahiptir. Vaazlar, Diyanet leri Bakanl tarafndan grevlendirilen vaizler tarafndan
verilmektedir. Vaiz, camilerde veya gerektiinde ceza evleri, ocuk slahevleri, gszler yurdu, renci yurdu,
hastane, fabrika vb. yerlerde vaaz eden, Bakanln hizmet alanlarnda irat, rehberlik, inceleme ve aratrma yapan
grevlidir. Vaizlerin grev alannn eitlilii vaazlar vastasyla ulalan insan saysnn da fazla olmasn sonucunu
ortaya karmaktadr. Alanla ilgili eitimin etkili bir ekilde yrtlmesinde ise vaizler nemli bir yere sahiptirler.
Vaizlerin bilgi becerilerinin yannda i yaamlarndan beklentileri ve alma ortamlarnda yaadklar onlarn
motivasyonunu olumlu ya da olumsuz olarak etkilemektedir. yaamnda karlalan durumlar olumsuz olduunda
veya i yaamndan beklentiler karlanmadnda etkili bir retim yaplamayacaktr. Dolaysyla vaizlerin i
doyumu etkili bir yaygn din eitiminin verimlilii asndan nemlidir. Aratrma 2016 ylnda Akdeniz Blgesinde
Diyanet leri Bakanlnda grevli vaizlerden tesadfi rnekleme yntemiyle seilmi vaizlerle yaplmtr. Bu
amala aratrmada ilikisel tarama modeli kullanlmtr. Vaizlerin i doyumlarn lmek amacyla Vazilerin
Doyum Anketi kullanlmtr. Anketlerden elde edilen sonular SPSS 15 kullanlarak analiz yaplacaktr. Aratrma
sonucunda vaizlerin i doyumuna birok faktr etki ettii gzlemlenmekle birlikte i yaamnda hissedilen bedensel
ve ruhsal gerilim i doyumuna en ok etki eden faktr olduu gzlemlenmitir.
Anahtar Kelimeler: I Doyumu, Yaygn Din Eitimi, Vaiz

220
 Gazetelerdeki Tecavz Haberlerinin Eletirel Sylem zmlemesi Modeliyle ncelenmesi

Do.Dr. Zihniye Okray

Tecavz mitleri birer sosyal normdur. Bu sosyal normlar, iinde yaanlan sosyal evrenin de etkisi ile
toplumsallama srecinde renilirler. Sosyal ya da toplumsal normlar yapp ettiklerimizi yneten nirengi noktalar
ya da kurallar olarak tanmlanabilirler. Bireyler bu normlara gre davranr veya tavr alrlar bunun sonucunda da
yaadklar toplumun ierisinde merulam olurlar. Toplum ierisinde nelerin normal, nelerin ise sapkn olarak
deerlendirecei nceden bu normlar aracl ile bilirlenirler (Bozkurt, 2011). Medya srekli olarak tecavz
haberleri sunmaktadr. Bu haberlerde tecavz, tecavzcnn sapknl olarak nitelendirilmelerine ramen aslnda
iktidar eitsizliklerinin ve erkek stnl ideolojilerinin yani mevcut dzenin uygulamalardr (Eren, 2015). Bu
noktada haberlerin toplumsal gereklii ina ettiinden bahsedebiliriz. Medyada yaymlanan haberlerin metinleri,
toplumsal ve kltrel yap ierisinde ina edilir, yeniden retilir ve bu yeniden retime bal olarak da dnebilir
(Durur, 2011). Bu aratrmann amac, 2016 ylnda yazl basnda kan ve gazetelerin evrimii arivlerinde
yaymlanan tecavz haberlerinde; tecavz kurbann ve tecavz failini hangi sylem ierisinde kurguladklar ile
ilgili bir veri oluturmak ve bunlarn toplumda var olan tecavz mitleri ile nasl merulatrldklarn ortaya
koymaktr. Aratrmada tecavz mitleri ile merulatrld dnlen tecavz haberleri eletirel sylem
zmlemesi ile, metin iindeki egemen sylemlerin nasl kurguland Teun A. Van Dijkin eletirel sylem
zmlemesi modeli ile gsterilmeye allacaktr.
Anahtar Kelimeler: Tecavz Mitleri, Tecavz, Sylem, Eletirel Sylem, Haber

221
 Trke`den zbeke`ye eviri Meseleleri: R.N.Gntekinin dudaktan Kalbe Roman zbeke
Tercmesinde evirmen Maharati

Prof.Dr. Zilola Khudaybergenova

zbekistan bamsla kavutuundan sonra dnyann ileri gelen devletlerinden ilk olarak Trkiye
Cmhuriyetiyle siyasi-ictimai, iktisadi ve kltrel ilikileri kurdu. Bu dostluk ilikilerin daha glendirmenin
yollarndan biri olarak zbekeden Trkeye, Trkeden zbekeye eviri ilerinin kuvvetlendirme ileri
meydana kt. Nitekim edebi eser insan kalbi zerinde gl etki yapmak, gerek gzellii hissetmee retmekle
birlikte, okuyucuda ktle kar nefret, iyilie kar sevgi duygularn alar. Bununla birlikte edebi eserlerin
yabanc dillere tercme edilmesi sonucunda birer ulusun milli karakteri, kltr, gelenek ve grenekleri, genel
olarak zg zellikleri dunyann dier uluslarna takdim edilir. Tarihten ve fenin bugnki gelimesinden dolay belli
olmaktadr: ilerlemekta olan her cemiyet evirme ileri iin elverili koullar yaratmak, bu alann genilenmesi iin
gereken ortam oluturmak zorundadr. Zira fen, teknik ve kltrn zenginlemesi ve ykselmesi tercme ilerinin
geliimiyle yakndan ilikilidir. Dnyann eitli dillerleride yazlm olan edebi eserler tercme edilirken evirilerin
milliy edebiyatlarn zenginlemesi iin yol aacana hi bir kuku yok. Yansra bu yntemdeki ileri
deerlendirmek, tercman maharetini takdir etmek, eviri srecinde kullanlan usulleri belirtmek, evirmen kendi
dikkatinden karan kimi kusurlar tayin etmek, tercme sorunlarn halletmek boyunca tavsiyelerde bulunmak nem
tamaktadr. zbekistan bamszla kavutuundan sonrak zamanlarda zbek evirmenleri tarafndan Trk
edebiyatinin en gzel rneklerini zbekeye evirmesi ynnde birok iler uygulanmitir. zellikle nl trk
yazar, zbek okuyucular tarafndan alkuu roman vesilesiyle ok sevilen R.N.Gntekinin Dudaktan Kalbe
roman zbek yazar Miraziz Azzam tarafndan evilerek Muhabbat Simfoniyas adyle yaynlanmtr. bu
bildiride Dudaktan Kalbe romannn Trk ve zbek Dillerindeki nshalar kiyaslanarak incelenelir. Bildiride
R.N.Gntekinin eserinin estetik gzelliini salayan yazarn kendine zg slubunun eviride verilmesi meseleleri
ve yollar aratrlr, edeeri olmayan kelimelerin tercmede denkliini bulma ve kullanmasndaki tercman
maharetininden bahsedilir. Bununla birlikle Dudaktan Kalbe romanndaki kelimelerin gerek anlam, yan anlam,
mecaz anlamnn romann zbeke nshasnda nasl bir ekilde, hangi yollarla gerekletirildii ortaya karlr.
Miraziz Azzam R.N.Gntekinin roman zbeke tercmesinde ulat baarlar tesbit edilir ve yapt hatalar
tahlili neticesinde karlan hlasalar sunulur.
Anahtar Kelimeler: Trke, zbeke, eviri, R.N.Gntekin, dudaktan Kalbe Roman, Miraziz Azzam, Edeeri
Olmayan Kelimeler, Tercman, Tercman Mahareti, Gerek Anlam, Yan Anlam, Mecaz Anlam

222
 Iitim Engeli Olan ocuklarn Okul Eitimine Hazrlamann Elverili Pedagojik Yntemleri

Do.Dr. Zulfiya Mamarajabova

Nitekim, dil ve nutuk insan manevi erginliinin nemli faktrlerinden saylr. Dolaysyla daha okul dnemine
kadar olan eitim yandan iitim engelli olan ocuklar nutkunu doru biimlemek yaam talebidir. zbekistann
nl Takent Devlet Pedagoj niversitesinin Defektoloji fakltesi 30 senedan ar mddete uygulad bilimsel
aratrmalar neticesinde bu yntemde birok sonular ellemitir. Bildiride byle tecrbelerin neticeleri tesbit
edilecektir. itim engelli olan ocuklar evresindekilerle serbeste ilikiye giremezler. yle bir koul yaratmak
lazm ki, okul yana ermeyen iitim engelli olan ocuklar kendi iinde bir ilikiye ihtiya duymal. Nutuk
geliimindeki eksiklik iitim engelli olan ocuklarn evredekilerle ilikisini snrlamaktadr. Bu durum da bilimin
szle uyumlu olan bilgi alma faaliyetini belirli bir anlamda kstlar. itim engelli olan ocuklarda hem akli, hem
ahs geliiminin yetersizlikleri ile ok yakndan bal olan nutkun zgn bozulular ekseriyet hallerde daha fazla
gzlenir. Bu nedenle iitim engelli olan ocuklar ile yaplan renim ve eitim i sisteminde nutuk geliimindeki
eksiklikleri dzeltmeye nemli yer verilmektedir. itim engelli olan ocuklarn btn gruplar iin konuma
etkinliinin bozulmas genel zellik saylmaktadr. itim engelli olan ocuun nutku zmleme zellikleri, akli
engelli olan ocuklarn konuma geliimini renme, bu ocuklar ile okul dnemine kadar olan yani nutkun en tez
geliimi dneminnde alma ierii ve metotlarn, yntemlerini tespit etmek byk nem ve gncellik
tamaktadr. itim engelli olan ocuklar nutkunu gelitirme zor olmasna ramen eitim ve renim srecinde
nutuk her zaman dikkat merkezinde olmaldr. Bu engelle iiten rencillerde nutuk materyaln kabullenme
yatknln gelitirmenin elverili yntemlerini renme meselesinin gncelliini salamaktadr. bu bildiride
szkonusu meseleler tartlr, konu ille ilgili tecrbe-deneyim yntemleri ve onlarn sonular belirtilir. itim engeli
olan ocuklarn konuma idrakini gelitirme metotlar getirilir.
Anahtar Kelimeler: Iitim Engeli Olan ocuklar, Okul Eitimi, Pedogojik Yntem, Nutuk Materyal, Nutkun
zgn Bozulular, Nutuk Geliimindeki Eksiklikler, Konuma Geliimi

223
 Finansal Ekonomi Krizleri: 1929 Byk Buhran-2008 Mortgage Krizi Karlatrmas

Do.Dr Fatih Mehmet cal

ABDnin bat kylarnda n deme sistemine gre yaplan yazlk evlerin, frtna nedeniyle yklmasnn finans
sektrnde meydana getirdii panik sonucu reel ekonomiyi felce uratmasyla ortaya kan ve Klasik iktisadi
sistemin her derde ila olarak ne srd piyasa sisteminin iflas ettiinin ilk iareti olan 1929 ylndaki Byk
Buhran olarak adlandrlan ekonomik kriz, ncelikle ABD ekonomisinde birka yl iinde Gayri Safi Milli
Haslann hzla dmesi, isizliin %25lere ykselmesi gibi yapsal sorunlara yol at. Yine ABDde 2007 ylnda
konut orijinli piyasada oluan balonun patlamas ve bankaclk sektrnde likidite sorununun ba gstermesiyle
ortaya kan, Mortgage Krizi krizi eklinde de ksaca ifade edilen kriz de, ok ksa sre iinde hzla yaylp
finansal ve reel sektr etkileyerek, kresel bir nitelie dnt. ki krizinde meydana gelme nedenleri bakmndan
benzer yanlar olmakla birlikte, krizden kurtulmak adna ne srlen zm nerileri ve ortaya kt dnemler gz
nne alndnda ise, ciddi boyutta farklar olduu grlmektedir. Bu almada, 1929 ylnda grlen Byk
Buhran ile, 2008 ylndan itibaren tm ekonomileri ciddi derecede etkilemeye balayan kresel mortgage krizi,
oluum, geliim ve etkileri bakmndan karlatrlarak, farklklar ve benzerlikler ortaya konulmaya allmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Ekonomik Kriz, Byk Buhran, Kresel Kriz, sizlik

224
 Musa Hornasi (Musa Horan)nin Tarih-I Ermenistan Adl Eseri

Do. Dr. Ali Cin

Ermeni tarihi zerine bilinen en eski eser Musa Hornasi'nin Tarih-i Ermenistan adl eseridir. Eserin yazar olan
Musa Hornasi hakknda yazl kaynaklarda herhangi bir bilgi bulunmamaktadr. Ancak bilim adamlar onun
yazdklarna dayanarak Yunan, Sryani ve Pehlevi dillerini iyi bildiini ve Msr, am ve ran gibi geni bir
corafyada 5. yzylda yaadn sylemektedirler. Eserin nemli hususiyetlerinden biri Ermeni tarihini milattan
nceki dnemlerden efsanelerle balatmas ve eserin eski Ermeni diliyle yani Grabarca ile yazlm olmasdr. Eser
Ermeni tarihi ile ilgili bilgi bilgilerin yan sra tarih boyunca Ermenilerin ve Ermenilerle ilikide olan milletlerin
tarihi hakknda da bilgiler vermitir. Hornasi'nin eseri ana blmden olumaktadr. Birinci blmde
Ermenistan'n tarihi byk ahsiyetlerinin eceresi, Ermenilerin byk dedesi I. Haik'ten Makedonyal skender'e
kadar geen olaylar anlatlr. kinci blmde Ermenistan'n tarihi ahsiyetleri, Ermenistanda Arakoni Hkmetinin
kurulmasn ve nc Tirdad (M.S. 318) hkmdarna kadarki dnem anlatr. nc ve son blmde ise
Ermenistann Tarih byk ahsiyetlerinin sonu, III. Tirdad dneminden Arakoni hkmdarl (M.S. 428) ve
Gerigorun soyunun ve saltanatnn sona ermesine kadar olan dnem detayl bir biimde anlatlr.
Anahtar Kelimeler: Ermenistan Tarihi, Musa Horani, Musa Hornasi, Ermeni, Tarih

225
 Anadoluda XVI. Asra Kadar Trke ve Trk maj

Yrd.Do.Dr. Adnan Oktay

Trke yazmann serveni ok eski dnemlere kadar gitmektedir. Gktrk alfabesi, Trk diline son derece uygun
olup kemle ermi bir alfabedir. Bu durum bu servenin daha da eski olduuna iaret etmektedir. Fakat zellikle
Trklerin Anadoluya gelmesinden sonra edeb fetret denebilecek bir dnem yaanmtr. Bu dnemde Anadoluda
eser veren, Trke metin reten baz air ve yazarlar, Trke yazarken zrlerini, mahcubiyetlerini dile getirmitir.
Bu kiilerin Trkeden uzak durmas ya da Trkeye mesafeli durmas, Trkeyi avamn dili olarak grmesi,
Trkeyle ilgili dnemsel baz negatif yaklamlara iaret etmektedir. mrnn uzun bir ksmn 13. yzylda
yaam olan Ak Paa, Garibnamesinde Trk diline kimsenin bakmadndan yaknmtr. Yunus Emre ise
iirlerinde Trke yazarken baz sebepleri dile getirmek zorunda kalmtr. Sadece bu rnekler bile Anadoluda
Trkenin yazda ne kadar az bir seviyede kullanldna iaret etmektedir. Ali ir Nevai, Trke yazma gayretini
mrnn sonuna kadar bilinli ve uurlu bir dava adam olarak srdrmtr. Muhkemetl-lugateyn gibi byk bir
eseri yazmas, onun Trke iin rpnlarn gstermektedir. Bu bilinte olan bir aydna bile Hseyin Baykara ya
da Molla Abdurrahman Cami gibi byk airlerin Farsa yazmas hususunda srarc olmas ya da telkinde
bulunmas, aydn zerinde evre ya da entelektel faktrnn ne denli baskn olduunu gstermektedir. Bu
dnemde Hindistandan Msra; Orta Asyadan Anadolunun batsna ve hatta Balkanlara kadar geni bir
corafyaya dalp kk ya da byk gruplar halinde yaamlarn srdren Trklerin dilinin bu ekilde, tabir
yerindeyse tekiletirilmesinin, yeteri kadar rabet grmemesinin temelinde acaba hangi sebepler yatmaktadr? air
ve yazarlar neden byle bir algya sahiptir? Byle bir dn aslnda neye iaret etmektedir? Bu almada
bahsedilen bu sorulara cevaplar aranacaktr. alma hazrlanrken metinleraras okuma yaplm, balangtan 15.
Yzyln sonuna kadar olan dnemde yazlm klasik eserler ve yazma metinler incelenmitir. Tespit edilen ilgili
rneklerden hareketle sonuca varlmtr. Neticede grlmtr ki, dnemsel siyas ve politik olaylar, Arapa ve
Farsann edebiyat ve bilim mahfillerindeki aktel gc, Trklerin yaam ekilleri gibi sebepler, bahsedilen fikr
yaklamlarn olumasnda etkili olmu, hevesli de olsalar air ve yazarlarn Trke eser yazmasn bastrmtr.
Anahtar Kelimeler: Kurulu Dnemi, Trke Eserler, Ali ir Nevai, Hseyin Baykara, Molla Abdurrahman Cami,
Ak Paa, Yunus Emre

226
 Hseyin Nihal Atszn Trk lks Adl Eserinde Sz Varl -Derlem Temelli Bir Uygulama-

Do. Dr. Nesrin Sis - Ar.Gr. Ahmet Cihan Bulundu

Hseyin Nihal Atsz, bir dneme damga vuran, eserleri ve fikirleri hl geerliliini koruyan, dil, tarih ve
edebiyat alannda gnmze k tutan yaklamlarn sahibi gl bir fikir adamdr. Geni kitleleri etkileyen
Atszn yaam felsefesinin k noktasn ve alma alann ise Trke ait olan her ey oluturmutur. Bu
almada, Atszn 1 Ocak 1966 ylnda ikinci basks yaplan Trk lks adl eseri temel alnmtr. Eserin
muhtevasn, farkl dergilerde ve tarihlerde yaymlanm 21 farkl konu balndan oluan fikir yazlar
oluturmaktadr. Tarihe ve onun kalem mcadelesine ait olan bu eser yazarn kendi ifadesiyle: lknn trl
konularn ilgilendiren fikir yazlarn ierir. Trk dili, Trk Edebiyat ve Trk kltr asndan zellikli bir nemi
olan bu eser, sz varl asndan derlem dilbilim (corpus) temelli yntemlerle incelenmitir. ncelemede, Word
Smith Tools version 7 kullanlmtr. Elde edilen bulgular sonucunda, Atszn sz varlnn daha ok hangi anlam
evreninde younlat ve eitlendii zerinde durulmutur. Son olarak bu bulgular, sylem analizleri
dorultusunda deerlendirilmitir.
Anahtar Kelimeler: Hseyin Nihal Atsz, Trk lks, Sz Varl, Derlem Dilbilim

227
 Postmodern Dil Felsefesinin Edebiyat Kuramndaki Yansmalar, ok Dillilik ve Kltrllk: Fndk Sekiz
rnei

Dr. Ahmet Evis - Okutman Mustafa Karadeniz

Postmodernizm felsefe ve edebiyat alannda boy gsterdii ilk andan gnmze dek etkilerini gittike arttrarak
devam ettirmektedir. Postmodernistler, zellikle modernist eletiri merkezinde rasyonel gereklii, tekelci kltr ve
dil anlayn hibir ekilde kabul etmeyen radikal sylemlerde bulunurlar. Bu dorultuda, kuramsal ynden dilin
odaa alnd ve almlama estetiine dayanan yeni fakat orijinallikten uzak ok katmanl bir dil anlay gelitirirler.
Zira sosyal medya, televizyon, internet gibi kitle iletiim aralaryla evrenselleen, kltrel ynden snrlarn kalkt
gnmz dnyasnda postmodernist dncenin savunduu oulcu anlaya paralel biimde dil ve kltrlerde bir
melezleme, zenginleme grlr. Bu durum doal olarak ksa sre ierisinde postmodern edeb eserlere de
yansyarak ok dilli ve kltrlerin i ie girdii bir yap ortaya karr. Yaplan bu almayla postmodern felsefe ile
belirginleen ok kltrl ve ok dilli anlayn kltrel, sosyal ve edeb yn Fndk Sekiz eseri zerinden
aklanmaya ve rneklenmeye allmtr. Kreselleen dnyann ortak deer ve dil anlay karsnda
postmodernistlerin ortaya attklar oulcu dnce biimi, pratik ve teoride tartlmtr. Postmodern edebiyat
kuramnn her trden snrlandrmay ve tasnifi reddeden tavr nedeniyle inceleme esnasnda bazen yazar bazen okur
bazen de metin odakl analizlere bavurulmutur. ncelemeye esas olan Fndk Sekiz romanna yaplan
gndermelerle, dil-kltr anlaynda postmodernist tavrn belirgin ynleri vurgulanm ve elde edilen bulgular
nda ok kltrlln ve oul dilsel kullanmn postmodernist dnceye byk oranda uygun olarak eserde
tatbik edildii sonucuna ulalmtr. Bylece postmodernizmin Trk toplumu ve edebiyatnda dil-kltr ilikisi
bakmndan ne ekilde ve derecede yer ettii sz konusu eser etrafnda aklanmtr
Anahtar Kelimeler: Edebiyat, Postmodernizm, ok Dillilik, ok Kltrllk, Fndk Sekiz

228
 Son Dnem Trk ykclnde Mekn Algs

Dr. Ahmet Uslu

Deiik almlara, yorumlara imkn tanyan mekn, insanla arasnda kurulan ba ile zellikle zerinde
durulmas gereken bir yapdr. Toplumsal olaylara, insan hallerine sahne olmas, onlar barndrmas, bu olaylara yn
ve ekil vermesi bakmndan sosyolojik bir gereklie de sahiptir. Son dnem Trk ykclnde mekn bu
nemini devam ettirir. zellikle 1980 sonras lkede yaanan gerek siyas gerekse toplumsal olaylar nedeniyle Trk
ykclnde mekn ayr bir neme sahiptir. Bunalan, sklan, yalnz kalan, tutunamayan birey, meknla
btnleir, kendisini meknla birlikte ifade eder. ocukluunun getii meknlar, birey iin iinde bulunduu
psikolojik durumdan bir k noktasdr. Bazen bir nefes alma, bazen yzleme bazen de deiimin en ak ekilde
grld mekn, son dnem Trk yksnde canl bir ilevsellikle yer alr. Baz yklerde sentezi hzlandran bir
katalizr olarak da kullanlan mekn, yk kiilerinin hayat sorgulad, anlay farkllklarn ortaya koyduu bir
ara olarak kullanlr. Kapal meknlarn sklkla tercih edildii son dnem Trk yksnde, yklerin yazld
dnemin insan yapsn grmek mmkndr. Bu almada 1980 sonras Trk yksnde meknn ilevsel
zellikleri, mekn insan, mekn toplum, mekn hayat gibi alardan ele alnarak Trk ykclnn mekn
algs ortaya konmaya allacaktr. almada bu dnemde kitap olarak yaymlanan yk kitaplarndan zellikle
ne kan ykclerden yola klarak, meknn kurguya olan etkisi zerinde durulacaktr. alma sonucunda
Trkiyenin siyas ve toplumsal yaantsnda meknn etkisi, ykler zerinden aklanmaya allacaktr.
Anahtar Kelimeler: Mekn, yk, Kurgu, Son Dnem Trk ykcl, ykde Mekn Algs

229
 Demokrasi Deeri Balamnda Aytl Akaln Sper Gazeteciler Romanlarnn zmlenmesi

Ahmet Ylmaz

Kiilerin iyi ve kt davranlar arasnda ayrm yapmasna olanak salayan kabuller ve inanlar olarak
tanmlanan deerler, yirmi birinci yzylda nemli konulardan bir haline gelmitir. zellikle demokratik deerler;
istenen, arzu edilen ve kazandrlmak istenen davranlar olarak grlmtr. Yaklak iki bin be yz yl nce Antik
Yunanda ortaya kan demokrasi kavram, halkn ynetimi anlamna gelmektedir. Bugn ise demokrasi sadece
ynetim biimi anlamnda deil, bir yaam felsefesi anlamnda da kullanlmaktadr. Demokrasi deeri, ancak eitim
ile kazanlabilir. Okullar bu eitimi gerekletirirken edebi eserlerden de yararlanr. Bu aratrmann amac, Aytl
Akaln Sper Gazeteciler, Sper Gazeteciler 2 Parktaki Esrar, Sper Gazeteciler 3 Likrl ikolata, Sper
Gazeteciler 4 Belal Davetiye romanlarndaki demokrasi deerlerini tespit etmek ve demokrasi deerinin nasl
ilendiini ortaya koymaktr. Nitel aratrma yaklam esas alnarak yaplan bu almada tarama modeli
kullanlmtr. Veriler dokman incelemesi yntemiyle toplanm ve tespit edilen deerler yorumlanmtr.
Aratrmann sonunda farkl yllarda yaymlanan Sper Gazeteciler romanlarndaki demokrasi deerleri tespit
edilmitir. En ok demokrasi deerine serinin ikinci cildi olan Sper Gazeteciler 2 Parktaki Esrar romannda
rastlanlmtr. Bu romandaki demokrasi deeri; oulculuu, ok seslilii, kiilerin haklarna ve yaamlarna
saygy, kii hrriyetini n plana karmay, ynetim biimi olarak demokrasiyi tanmay ve demokrasi eitimini
konu edinmitir.
Anahtar Kelimeler: Deer, Demokrasi, Aytl Akal, Sper Gazeteciler

230
 Yolsuzluk ve Hukuksuzluk Algs Oluturulmasna Ynelik Bir Sylem zmlemesi

Do.Dr. Akif Arslan

Resmi bir makam ve/veya grevi ktye kullanma gibi anlamlar ihtiva eden yolsuzluk ve hukuksuzluk
dnyann btn lkelerinde toplumlarn en hassas olduu konulardan biri olarak kabul edilmektedir. Yolsuzluk ve
hukuksuzluk kavram erevesinde zaman zaman birok lkede hkmetlere veya hkmet yetkililerine kar ciddi
gven bunalmlar yaanabilmekte hatta gven duygusunda oluan sarsnt sonucunda devletlerden bile nefret
edilebilmektedir. Toplumlardaki yolsuzluk ve hukuksuzluk hassasiyetinden dolay drdnc kuvvet olarak kabul
edilen basn, baz sanal yolsuzluklar ve hukuksuzluklar bile kendi amalar/ideolojileri dorultusunda kullanp post
modern darbeler yapabilmektedir. Bu dorultuda bu almann temel amac hkmet/devlet kart ve/veya terr
yanls birtakm haber sitelerindeki (aktifhaber, zaman gazetesi) yolsuzluk/hukuksuzluk konulu haber balklarn
analiz etmektir. Bu balamda bu aratrmada ncelikle ilgili haber sitelerinin yolsuzlukla/hukuksuzlukla ilgili 2014-
2016 yllarndaki haber balklar incelenmi ve incelenen bu balklarn bir ksm random yntemiyle seilmi ve
rneklem olarak kabul edilmitir. almann sonunda aratrma kapsamndaki haber sitelerinin (Bakan Onayyla
Verilen Taltiflere Alg Operasyonu, Saray Hala Kaak, Saray TV Kuruluyor, Erdoan Eletirince Fahri Hemerilik
Gitti, MHP Afileri Toplatlyor gibi haber balklarn kullanarak) adlandrma-tanmlama, dlama, farkllklar
reddetme, kontrol, basklama ve cezalandrma stratejileri ile toplumda yolsuzluk/hukuksuzluk algs oluturma,
hkmet ve devlet yetkililerini cezalandrma ve yok etme gibi amalarla dili kulland sonucuna ulalmtr.
Aratrmada incelenen haber sitelerinin btncl olarak incelenmesinden elde edilen bir dier sonu ise yllarca
kendini devlet yanls ve/veya terr kart gsteren baz haber sitelerinin 17/25 Aralk 2013 ncesi ve sonrasndaki
haber balklarnda objektif olmayan ciddi ideolojik sylem farkllklar olduudur. Dier bir ifadeyle ilgili haber
sitelerinin 17/25 Aralk 2013 sonrasndaki haberlerinde ima gibi gramatik dil unsurlarn kullanarak ok nemli
gelimeleri bile ideolojik amalarla servis ettii ve gelinen nokta itibariyle darbeye zemin hazrlayacak kaos
ortamnn olumasna katk salad sonucuna ulalmtr.
Anahtar Kelimeler: Sylem Analizi, Basn

231
 Gstergeleraras eviri rnei Olarak "Yaban" Romannn Filme Uyarlanmas

Prof.Dr. Arsun Uras Ylmaz - Aratrmac Didem Pamuk

Bu almann amac, Rus dilbilimci Roman Jakobsonun Gstergeleraras eviri yaklam erevesinde Yakup
Kadri Karaosmanolunun Yaban (1932) adl romannn 1996da TRT kanalnda ayn adla filme uyarlanmasnn
incelenmesidir. Bu amala, Trk kylsyle Trk aydn arasndaki dnce uurumunu ele alan romann filme
uyarlanmasnda romandaki kahramanlarn ve meknn ayn nitelii tayp tamad, romanla filmin ayn mesaj
verip vermedii aratrlacaktr. Ayrca romandaki dilsel gstergeler, filmde dil ve dild gstergeler boyutunda
daha geni bir yelpazede incelenecektir. Btncemizi (corpus) oluturan, Kurtulu Savanda laik ve antilaik
atmay anlatan bu romannn filme uyarlanmasnn 96 ylnda eriatlarla laiklerin att bir dneme denk
gelmesinden dolay bir mesaj vererek yaanlanlara bir gndermede bulunduunu sylemek mmkndr. Bu film,
TRT asndan sosyal bir uyar niteliinde kullanlm olabilir nk grsel medyann ulaaca kitle bir romann
ulaaca kitleden ok daha fazladr. Byle bir uyarlama almas, eviribilim alannda Gstergeleraras
(intersemiotics) eviri kapsamna girmektedir. Bu eviri tr Jakobson tarafndan szel bir iletiyi farkl bir gsterge
sistemi araclyla yeniden ifade etmek olarak tanmland iin bu alma da ayn kapsamda ele alnacaktr.
Btncemize konu olan roman ve romann filmi, tematik adan Umutsuzluk-aresizlik, Teslimiyet ve Kabullenme,
Eitimsizlik, Heyecan-Hzn, hanet, Aldatma, Kimlik Bilinsizlii, Hayal Krkl-Umudun Yitirilmesi ve Aydn
Kesime Eletiri kategorileri altnda incelenecektir. Roman ve film karlatrmasn yaparken romandaki dilsel
gstergeler, filmde ise dil ve dild gstergeler (ses, kostm, arka plan, beden dili) daha geni bir yelpazede
incelenecektir. Romandan filme uyarlama almas, bir eit eviri etkinlii olarak nitelendirilirse, izleyici kitlesine
vermi olduu mesajn da eviri sosyoloji kapsamnda deerlendirmek mmkndr. Aydn kesimi eletirmenin yan
sra eriatn getirebilecei olumsuz sonular dorultusunda bir uyar mesaj ilettiinden, toplumsal bir ynlendirme
olarak kabul edilebilir. Bu nedenle yeni gelimekte olan Gstergeleraras eviri almalar, dier tm eviri
etkinliklerinde olduu gibi sosyoloji ile disiplinleraras bir etkileim ierisinde, toplumsal yansmalar sayesinde bu
alandaki almalara yeni bir yn vermektedir.
Anahtar Kelimeler: Gstergeleraras eviri, eviri Sosyolojisi, Dilsel ve Dild Gstergeler, Uyarlama, Yaban
Roman

232
Albert Camusnun Yabanc ve Zlf Livanelinin Kardeimin Hikayesi Adl Romanlarnda Yabanclamann
Farkl Boyutlar

Okutman Arzu zyn

Bu almada Albert Camusnun Yabanc ve Zlf Livanelinin Kardeimin Hikayesi adl romanlarndaki
Meursault ve Mehmet (Ahmet) adl karakterler yabanclamann farkl boyutlar balamnda karlatrlacaktr. Her
iki eserde de yabanclama kavram kiinin kendine yabanclamas ve kiinin evresine ya da topluma
yabanclamas eklinde iki farkl dzeyde grlmektedir. Yabanclama kiinin kendisini herhangi bir yere ait
hissetmemesi, bir anlamda aidiyetsizlik duygusudur. Kiinin kendine yabanclamas kendini tanyamamas, kendini
farkl bir bedene brnm olarak grmesi eklinde gerekleirken, evresine veya topluma yabanclamas
kendisini toplumdan soyutlayarak evresine duyarszlamas, kendisini iinde yaad topluma ait hissetmemesi
eklinde grlebilir. Bu balamda bu almada yabanclamann bu iki dzeyi Camusnun Yabanc ve Livanelinin
Kardeimin Hikayesi adl romanlarndan rneklenerek analiz edilecektir. Bu alma karlatrmal bir analiz
olduundan, iki karakter, dolaysyla iki roman arasndaki yabanclama kavram balamndaki benzerlik ve farklar
da tartlacaktr.
Anahtar Kelimeler: Albert Camus, Yabanc, Zlf Livaneli, Kardeimin Hikayesi, Yabanclama

233
 Lorcann Yerma Adl Oyununda Yaratc/Ykc Bir G Olarak Kadn

Okutman Arzu zyn

Camille Paglia Cinsel Kimlikler adl kitabnda doay ve doa ile zdeletirdii kadn hem yaratc ayn
zamanda da ykc bir g olarak tanmlar. Pagliann bu fikrinin temelinde Apollon/Dionysos dikotomisi yatar. Bu
dikotomide Apollon mantn ve kltrn simgesi iken Dionysos duygunun ve doann temsilcisidir. Aslnda
Apollon/Dionysos, kltr/doa, erkek/kadn ve mantk/duygu gibi ikilikler evrende uyumlu bir ekilde birbirini
tamamlamaldr. Ancak, Bat dnyasnda bu uyum ve denge bir trl yakalanamamtr, aksine bunlarn srekli bir
mcadele iinde olduklar grlmtr. Dolaysyla metne dayal bir yntemin benimsendii bu almada
Pagliann bu fikrinden yola karak Federico Garcia Lorcann Yerma adl oyunundaki kadn/erkek mcadelesi
zerinde durulacak, oyun ile ayn ad tayan kadn karakter hem yaratc hem de ykc bir g olarak analiz
edilecektir. Yerma, ocuk zlemi dinmeyince tpk bir kasrga gibi ykc bir gce dnerek evine felaket
getirecektir. Bylece Pagliann kadn ve erkek arasndaki uyum yokolduunda, kadnn deierek ykc bir gce
dnebilecei yolundaki gr de bu oyundan rneklerle ortaya konmu olacaktr.
Anahtar Kelimeler: Camille Paglia, Cinsel Kimlikler, Yerma, Kadn, Ykc G

234
 Tragedya Inda Modern Trajedinin Tahlil Unsurlar: Mezopotamya lemesinde Trajik geler

Asiye r Yldrm

M.. 6. yzyln sonuna doru doan ve en parlak dnemini M.. 5. yzylda yaayan tragedyaya ait bilgileri,
byk lde, yine ayn dneme ait metinlerden renmek mmkndr. Aristotelesin Poetikada iir tr olarak ele
ald ve trn rneklerinden hareketle tanmlad tragedya, Dionysos trenlerinde sylenen Dithriambostan ortaya
km, zamanla, Dithriambostan doan tragedya, Dithriambosu kendi bnyesinde koro tarafndan sylenen bir
ilahiye dntrmtr. Byk Dionysos trenlerinde kurbanlar kesilir ve etlerden yoksullarn da faydalanmas
salanr; ardndan Yarmak zere seilen tragedya airi, festivale tragedya ve bir satir oyundan oluan bir
drtleme ile katlmaktadr. Nietche nin Tragedyann Douu adl eserinde, ortaya knn -zellikle bir
toplumun psikolojisine dayandrlarak- akland tragedya, tarihi sreteki deiime paralellik gstererek
evrilecektir. En parlak dnemini M.. 5. yzylda yaayan ve daha sonraki srete, zellikle Ortaa Avrupasnda,
her trl zgrln Tanrya ve dolaysyla kiliseye teslim etmi insanlarn dnyasnda seme zgrln
yitirmi toplumun tragedyas ve trajik kahramanlar -aslnda dier birok sanat dalnn urad akbete urayarak-
sessizleir. Ortaa Avrupasnda Hristiyanln br dnyann kaplarn amasyla birlikte trajik insan da
silinir. br dnyaya ynelik kurtulu vaatleri, bu dnyada herhangi bir kszln doumuna olanak tanmaz.
Din karsnda ve dinin buyruklar iinde yer alan kader karsnda, insanolunun seiminin de bir nemi
kalmamtr artk. Trajik insan ancak Ortaan Rnesansla birlikte sona ermesinin ardndan kilisenin gcn
yitirmesi ile yeniden dirilecektir. Bu diriliin kayna, Rnesans insannn aklcldr. Yeni dnem insan somut
tanrlaryla ayn dnyada ba baa yaam Antik a Yunan dnyasnn insannn aksine, varl benimsenen tek ve
soyut Tanrnn elini eteini ektii bir dnyada, artk kendisiyle ba baa yaadnn bilincindedir. Bu durum her
ne kadar trajik grngsn deiimine yol amsa da trajiin z varln srdrecektir. Sanatn kendisi kadar
uzun bir gemie sahip olan tragedya trn tanmlama abalar, benimsenen kuramn penceresinden grnenin ne
olduuna bal olarak, farkl nitelikleri n plana karr ve bu maddelerin altn izer: zellikle seyirciye olan
etkisi, acma, korku, katharsis ve sonrasnda duyulan haz vs. balamnda tragedyay aklama eilimleri; trajik
kahraman merkeze alan romantik kuramn tercih ettii yaklamlar; biimsel kuramn esas ereve kabul ettii olay
rgs iinde yer alan tannma, baht dn, kahramann zaaf gibi unsurlarn varl zerinden yaplan tanmlama
eilimleri ve bunlara ilaveten daha ok felsefe sahasnda yaplan almalarla ortaya konan deerler ve etik
zerinden deerlerin atmas olarak grme eilimleri bunlar arasnda saylabilir. Aristotelesten bu yana tragedya
ve trajik olarak nitelediimiz ey, bize insan anlatmaktadr: nsann sahip olduu gleri, zgrln, ayn
zamanda onun cizliini ve kendi elinde olmayan, mdahale edemedii kaderini. Her zaman seimleri ile yoluna
devam etmek durumunda olan insan, dnyann ve insan olmann znn farkna varmas ile tragedyalarda var olan
trajikin, grnmn deitirmi olsa da, trajik olann, dnyann ve insann znde her daim mevcut olduunun
farkna varacaktr. Tragedya ou zaman Antik Yunana hapsedilmi bir tr olarak ifade edilirken, her metin
trnn zaman iinde evrimlemesi gerei gz nne alndnda -biimsel deiikliklere ramen- tragedyay
yaratan trajik olgular, ait olduu zamann koullaryla yeniden var olur. nk tragedya znde, insan olmann
zorunlu bir sonucu olarak zamandan bamsz bir gerei anlatr. nsana ve dnyaya ait bir z: elikiyi ve
atmay. nsann trajedisi, varln, grnmn deitirmi olsa da, devam ettirecektir ve bu defa onu trajik
duruma srkleyecek olan, bnyesinde tad nitelikleri ve zgr seimleri olacaktr. Aristotelesten bu yana
tragedya ve trajik olarak nitelediimiz ey, bize insan anlatmaktadr: nsann sahip olduu gleri, zgrln,
ayn zamanda onun cizliini ve kendi elinde olmayan, mdahale edemedii kaderini. Her zaman seimleri ile
yoluna devam etmek durumunda olan insan, dnyann ve insan olmann znn farkna varmas ile tragedyalarda
var olan trajikin grnmn deitirmi olsa da, trajik olann, dnyann ve insann znde her daim mevcut
olduunun farkna varacaktr. Modern Dnemdeki tragedyada sz konusu olan, bu dnemin bilinciyle ok yakn
ilikili olan insan hayat kavram ve anlaydr. Hegel, Kierkegaard ve Nietzsche Rnesanstaki didaktik olma
dncesinin tesine giderek, hayatn trajik durumundan bahsederler. Modern trajediler, baka bir deyile modern
dneme ait tragedyalar, biime hapsedilmeden ierie zg zellikleri ile deerlendirildiinde, bu trn bugne ait
gl rnekleri daha grnr hale gelecektir. Son dnem Trk edebiyatnda farkl trlerde vermi olduu eserleri ile
bu alanda gl bir yer edinen Mungann tiyatro ile olan ilikisi ve tiyatro metinleri bal bana bir inceleme alan
olmutur. Mungann, oyun yazarln, biimle deil ierikle alakaldr ve Shakespearele deil, antik Yunan oyun
yazarlaryla birlikte, yani trajik olan kavram bakmndan okumak gerekir. Bu sebeple almada, Murathan
Mungann Mezapotamya lemesinde yer alan Mahmud ile Yezida, Taziye, Geyikler Lanetler trajik olgular

235
asndan deerlendirilmi ve bu deerlendirme, trajedi trnn deerlerle ilikisi gz nne alnarak deer
atmalar, trajedinin kendine zg karakter zellikleri, masum olan su ve sulusu, kendine zg hazz ve estetik
bir deer olarak yce kavram erevesinde yaplmtr. Deerlendirme sonucunda sz konusu metinlerin Trk
edebiyatnda modern trajedi trnn gl rnekleri olduu kanaatine ulalmtr.
Anahtar Kelimeler: Tragedya, Modern Trajedi, Murathan Mungan, Mezopotamya lemesi

236
 Ilka Kltrlerinde Sudan kan Kurtarc Motifi (Musa Mitleri)

Yrd.Do.Dr. Asl Kahraman inar

lka toplumlarnn baz mitolojik geleri, ilahi dinlerdeki baz mitolojik geler ile benzerlik gstermektedir. Bu
gelerden bir tanesi hz. Musa ile zdelemi olan kk bir bebein dman saldrsndan korunmas iin sandk
veya bir sal ierinde nehre braklmas motifidir. Nehirde srklenen bebek birileri tarafndan bulunur ve ileride
toplumun kurtarcs olur. Her ne kadar hz. Musa ile zdelemi olsa da bu motif ve benzer anlatlar Hititlerde,
Akadlarda, Roma da ve uzak dou mitolojilerinde karmza kmaktadr. Zaman, mekan, toplum yaps ve inanlar
deise de suya braklan ocuk ve sudan kan kurtarc motifi deimemi toplumlarn kltrel geleri iinde
yaamaya devam etmitir. Bu bildiride Musa mitlerini bir dier ifade ekliyle sudan kan kurtarc motifini ilka
toplumlarnda getii ekliyle mitolojik anlatlar ele alnarak karlatrmal olarak incelenecektir.
Anahtar Kelimeler: Mitoloji, Sudan kan Kurtarc, Hz. Musa

237
 Sohrab Sepehr ve iirlerinden Semeler

Yrd.Do.Dr Asuman Gkhan

Dier dnya edebiyatlar gibi Fars edebiyat da, gerekte kltrel gelimeler, dnce ve bilgi aktarm gibi
etkenlerin yan sra eitli alanlarda deiik dnemlerde yaanan karlkl etkileimlerin ortaya kard insanln
ortak kltr mirasnn paralarndan biridir. Bu bildiride ranl modern air kimliinin yan sra ressam olan Sohrab
Sepehrinin hayat ve edeb kiilii hakknda bilgi verildikten sonra sanatnn muhteemliiyle kaleme ald
iirlerinden rnekler verilecektir. Sohrbn iirlerini anlamak iin onun sklkla kulland yeni ifadelerin, yeni
hayal resimlerinin altyapsn oluturan k, karanlk, alacakaranlk, yokluk, varlk, renk, renksizlik, suskunluk,
hareketsizlik, kprt, hlvet, yalnzlk, dler lemi, gam, hzn, lm, zaman, zamanszlk, an, nak, doku gibi
unsurlar hakknda genel bir bilgi sunulacaktr. Modern ran iirinin dnya dillerine en ok aktarlm airlerinden
olan iire ve resme ilgisi erken yalardan itibaren gelien Sepehr, ran iirinde l ya da ritme bal olmayan
"Yeni iir" akmnn be nl airinden biridir. Dierleri Nima Youshij, Ahmad Shamlou, Mehdi Akhavan-Sales ve
Fru Ferruhzad'dr. Vezin ve kafiyeyi reddeden ran Yeni iirinin nde gelen isimlerinden olan Sohrbn
ressaml da iirinde yeni bak alar kazanmasna yol amtr. Baz iirlerinde soyut kavramlardan ska
yararlanarak tablolar izer. Resim ile iir Sohrbda i iedir. Gndz yaptm resimleri / Gece geldi svad
dumanla gibi dizelerinde bunu aklkla grrz. iirinde insancllk hkimdir. Doay sever ve iirlerinde ska yer
verir. iirleri Franszca, ngilizce, spanyolca, talyanca, svee, Rusa ve Trke gibi birok dile evrildi.
Anahtar Kelimeler: Sohrab Sepehr, Modern ran Edebiyat, iir, Resim, Yeni iir

238
 Stanislaw Ignacy Witkiewicz'in "Doyumsuzluk" Adl Roman zerine: Bozguna Uratlan Kltr

Ar.Gr. Aybike Klk

20. yzyl Polonya Edebiyatnn en nemli kiilerinden Stanisaw Ignacy Witkiewicz (1885-1939) sanatla i ie
yaayan bir ailede bym, kendisi de -ressam, kuramc ve roman yazar olmak zere- ok ynl bir sanat olarak
tannmtr. Yazarn 1930 ylnda yaymlanan Doyumsuzluk (Nienasycenie) adl roman fantastik bir distopyadr.
Olay rgs gelecekte, 1990l yllarda gerekleir. Polonya hari tm Avrupa komnizmle ynetilmektedir. Bu
durumun nedeni de Polonyada yaanan kltrel yozlamadr. Toplum, geleneklerinden uzaklam, ahlaki bir k
yaamaktadr. Dnyadaki nfusu olduka artm olan inliler ise Avrupay ele geirip buradaki insanlar
kleletirerek ynetmeyi hedeflemilerdir. Murti-Bing narkotik haplaryla da kolayca bu emellerine ulamaktadrlar.
Bu haplar ien insanlar kaytsz artsz yeni inanlar, yeni ideolojileri kabul eder hale gelmektedir. Witkiewicz
yazarlk yapt dnemlerde adalarnca anlalamayan adam olarak grldyse de sanatnn almalar aslnda
evrensel sorunlara deinmekteydi. Bu almada da Doyumsuzluk adl roman zerinden yazarn dnya ve sanat
grnn gnmz dnyasyla ne derece rtt tartlacaktr.
Anahtar Kelimeler: Witkiewicz, Polonya, Edebiyat, 20.Yy., Distopya, Roman

239
 Yesevi'nin Fakr-Nmesindeki Deyim-Fiiller zerine

Ar.Gr. Aybke Betl Doan

Bu aratrmada, ilk olarak ilgili inceleme metni olan Fakr-nme dolaysyla "fakr" kelimesinin szlksel anlam
ve tasavvuftaki karl verilmitir. Daha sonra bu eser zerinde kimlerin alm olduuna deinilerek eserin
muhteviyat hakknda bilgi verilmitir. Her ne kadar eser, Ahmet Yeseviye atfedilse de aslnda eserin daha sonradan
Ahmed Yesevinin mritleri tarafndan yazlm olduu gerei kaynaklarda belirtilmitir. Bu nedenle, Yesevinin
ad belirtilmesine ramen, eserin dilinin 16. yzyl olmasna armamak gerekmektedir. Eserle ilgili gerekli
aklamalar yapldktan sonra deyim ve deyim-fiilin ne demek olduu zerinde durulmutur. Farkl aratrmaclarn
deyim-fiil iin nasl aklamalar getirdii dile getirilmi ve devamnda Fakr-nmede geen deyim-fiiller tespit
edilmitir. Fakr-nmede hangi fiillerle deyim-fiillerin kurulduu alt balklar altnda snflandrlmtr. ok zengin
bir hacme sahip olmamakla beraber, Fakr-nme ile 16. yzyl Orta Trkesinin bir kolu olan aatay Trkesi
metinlerinde isim+yardmc fiil kuruluunda hangi deyim-fiillerin var olduu ortaya konmaya allmtr. Bu
amala Orta Trkede yer alan deyim-fiillerle ilgili sz varl incelemesine bir katk salanmas hedeflenmitir.
Deyim-fiil kuruluunda hangi fiillerden sklkla veya daha az yararlanlmtr? Deyim-fiil ierisinde bir defa getii
gzlemlenen fiiller hangileridir? Sz dizimsel adan bakldnda fiil yannda tek mi ya da daha fazla unsurlu
kurulular m bulunmaktadr? Bu gibi sorulara yant verilmeye allmaktadr. Deyim-fiiller transkripsiyonlu metin
incelenerek filenmi; kullanlan fiillerin alt balnda ilgili deyim-fiiller rneklendirilmitir. Neticede, Trk dilinin
zengin ifade gcn yanstan deyim-fiillerin Orta Trke dnem metinlerinden Fakr-nmedeki karlklar ve
bunlarn ka unsurdan olutuklar gsterilerek sz varl ve sz dizim almalarna kk de olsa katk
salanmtr.
Anahtar Kelimeler: Ahmet Yesevi, Fakr-Nme, Deyim-Fiiller, Sz Dizimsel nceleme

240
 Anthony Burgess'in Otomatik Portakal'nda iddet ve Sosyal renme

Yrd.Do.Dr Ayla Ouz

iddet, ortaya k ekliyle insanlarn yaamlarn glgeler ve evrelerindeki etkinliklerini snrlar. Jean Marie
Domenache gre iddet bir eit lmcl g patlamasdr. Bu anlamda Vittorio Di Martino iddeti psikolojik ve
fiziksel olarak iki biimde snflandrr. Ayrca iddetin zihinsel, cinsel, ekonomik, yargsal iddet biimleri de vardr
ve btn bunlar sosyal yaamn dzenini holanlmayacak lde olumsuz etkiler. Anthony Burgessin A
Clockwork Orange (1962) (Otomatik Portakal) adl roman kendilerini tecavz, ikence, hrszlk ve cinayete adayan
ve bundan zevk alan bir grup genliin ve ngilteredeki genlik kltrnn panoramasn verir. Burgess iddeti
bakarakter Alexin sokaktan hapishaneye kadar uzanan sre ierisindeki ykc davranlar yoluyla ele alr ve
eitim psikolojisinde teorik adan kkrtc ve tepkiselolarak olarak tanmlanan iddet ve saldr biimlerine
gndermede bulunur. almada iddet ve iddetle ilgili kavramlar Albert Bandurasn sosyal renme teorisi
nda incelenerek Burgessin anlat evreni belirginletirilmitir.
Anahtar Kelimeler: iddet, Sosyal renme, Genlik Kltr, Tecavz, G, Saldrganlk, Aalama, Kkrtc,
Tepkisel, Anthony Burgess

241
 Anonymus ve Simon Kzainin Kronik almalarnda Hun-Macar Akrabal

Ar.Gr. Aye z

Erken dnem Batl kaynaklarda ekseriyetle Trk adyla ya da baka Trk kavimlerinin adlaryla nitelenen
Macarlar, Orta ada Hunlarla zdeletirilmi ve bu dnemden itibaren Hun-Macar akrabal ve Hun-Macar
ilikileri tasvir edilmeye balanmtr. Hun-Macar akrabal ile ilgili dncelerin yanstld en nemli Macar
kaynaklarn kronikler oluturmaktadr. XI. veya XII. yzylda yazlan ve Hun ve Macar kavminin ayn olduuna
iaret eden ilk Macar kronii Gesta Ungarorumdur. Daha sonra Anonymus ve Simon Kzai de kronik almalarn
bu en eski Macar kroniini temel alarak oluturmu ve bu almalarda da Hunlarn ve Macarlarn ortak atadan
geldikleri gr ilenmitir. Daha sonraki kroniklerde de bu gelenein gelitirilerek srdrld grlmektedir.
Bu bildiride sz edilen bu kronikler hakknda bilgi verilecek ve kroniklerde ilenen Hun-Macar akrabalna dair
grler yanstlacaktr. Ayrca Macar ortak bilincinde yaayan Hun-Macar efsaneleri de sz edilen bu kronikler
dorultusunda aktarlacaktr.
Anahtar Kelimeler: Orta a, Hun-Macar akrabal, Macar kronikler, Hun-Macar efsaneleri

242
 Szl Kltrn Yazl Kltre Etkisi: Toprak Ekmek

Yrd.Do.Dr. Aysun Dursun

Tarihsel, toplumsal gelime sreci iinde yaratlan maddi ve manevi deerler ile bunlar yaratmada, sonraki
nesillere iletmede kullanlan, insann doal ve toplumsal evresine egemenliinin lsn gsteren aralarn
btn, hars, ekin, genel bir ifadeyle insanlarn doada braktklar iz olarak deerlendirilebilecek kltr, gemiten
gelen deneyim ve birikimlerin gelecek kuaklara aktarlmasnda etkin bir rol oynar. Walter J. Onga gre szl
kltr, birincil szl kltr ve ikincil szl kltr olmak zere ikiye ayrlr. Birincil szl kltr dnemi insanlarnn
yaz gibi bir teknolojiye sahip olmamalar bilgi ve deneyimlerini bir sonraki kuaa szl kltr rnleri yoluyla
aktarmalarn gerektirmitir. Bu srete toplum, kolektif bilince hitap eden rnleri aklda tutma ve aktarma yolunu
tercih etmitir. Yazl kltre geildiinde toplumlarn bak as ayn kalarak metinlerde toplumlar bir arada tutan
kltrel kodlarn yer almas sz konusu metinlerin benimseniini ve kabulleniliini kolaylatrmtr. Gnmz Trk
romanclnn nemli temsilcilerinden biri olan Buket Uzuner, Uyumsuz Defne Kamann Maceralar- Su ve
Toprak olarak yaymlad, Hava ve Ate adlaryla bir drtleme olarak kaleme almay planlad romanlarnda
kadim kamanlk gelenei bata olmak zere Trk kltrne ait pek ok unsura yer vermitir. Bu almada szl
kltrn yazl kltre etkisi balamnda sz konusu roman dizisinin ikincisi olan Toprak adl eserin gelenekten
beslenen ve gelecee tanmasna zemin hazrlayan szl kltr unsurlar ve bu unsurlarn romandaki ilevleri tespit
edilecektir.
Anahtar Kelimeler: Buket Uzuner, Toprak, Szl Kltr, Yazl Kltr, Roman

243
Hz. Mevlanann Mesnevi Adl Eserinden Yararlanlarak Oluturulmu ocuk Hikye Kitaplarnn D ve
Yapsal Olarak ncelenmesi

r.Gr.Dr. Glay Temiz - Uzman Banu Akba

Gnden gne insanlarn daha da fazla ilgi gsterdikleri Hz. Mevlana, insanlara doru yolu gstermeyi amalayan
eserleri ve fikirleriyle canlln korumaktadr. yle ki UNESCO 2007 ylnn ye lkelerde Uluslar aras Mevlana
Yl olarak ilan etmitir. Hz. Mevlanann eserleri ve bu eserlerinde iledii konular gemi dnemlerde olduu gibi
gnmz insanlar iin de nemli mesajlar ve nasihatler iermektedir. 800 yla yakn bir sreci iine alan bu fikirler
Hz. Mevlanann sadece kendi dnemine skp kalan bir mutasavvf deil, asrlar boyu muhatap bulabilen bir mana
eri, mutasavvf, fikir ve bilim adam olduunu gstermektedir. Hz. Mevlana Mesnevi eserinde yer verdii
hikyelerle kk byk ayrm yapmadan her yatan insan kucaklamtr. Bu almann amac, Hz. Mevlanann
Mesnevi adl eserindeki baz hikyelerinden yararlanlarak oluturulmu ocuk hikye kitaplarn yaynlayan
kurulularn kitaplarnn, bir ocuk kitabnn tamas gereken d yap ve iyap ltlerini ne lde tadn
ortaya koymaktr. Bu amala 7 yaynevinden elde edilen 19 ocuk kitab, Demircan (2006) tarafndan hazrlanan ve
ocuk kitaplarnn iyap ve d yap ltlerini saptamaya yarayan 5 farkl arala incelenmitir. nceleme
sonucunda, tasarm ve dzenleme bal altnda 15 yapt, yazar ve kitap bilgileri bal altnda 14 yapt, dil ve
anlatm bal altnda 16 yapt, konu-plan bal altnda 19 yapt, resimlendirme bal altnda ise 18 yaptn
yeterli ltleri tad bulunmutur. Bu sonulara dayanarak Hz. Mevlanann Mesnevi eserinden yararlanlarak
oluturulan ocuk hikye kitaplarnn, i ve d yap zellikleri asndan ocuklarn geliim seviyelerine uygun
basld saptanmtr.
Anahtar Kelimeler: Mesnevi, ocuk Kitaplar, Mevlana

244
 Italo Calvino'nun Edebiyatta Hafiflik Kuramnn Emlak Vurgunu Hikayesi zerinden ncelemesi

Ar.Gr. Bar Ycesan

Italo Calvino talyan edebiyatnn XX. yzylda yetitirdii en nemli yazarlardan biridir. Trkeye de pek ok
yapt evrilen yazar, edebiyat dnyasna Neorealizmden Postmodernizme farkl kuramlar ieren yaptlar kazandrr.
Bir K Gecesi Eer Bir Yolcu, Grnmez Kentler, Marcovaldo ya da Kentte Mevsimler en ok tannan
yaptlarndandr. lmnden sonra 1988 ylnda ilk basm yaplan Amerika Dersleri adl denemesinde talyan
yazar, sanayi sonras teknolojik ada edebiyatn ve kitabn yazgsyla ilgili sorgulamalarn sklk kazanmas zerine
edebiyatn geleceine olan gvenini alt balk altnda aklamaktadr. Gelecek bin yl iin edebiyatn geliimi
asndan alt nerisini sunduu Amerika Dersleri adl denemesinde, ilk balk olan hafiflik konusu, Calvinonun
1963 ylnda yaynlanan Emlak Vurgunu adl yks zerinden bu bildiride aklanmaya allacaktr.
Anahtar Kelimeler: Italo Calvino, Emlak Vurgunu, Hafiflik Kuram, talyan Edebiyat

245
 Kutadgu Biligde Kavramsal Deyim Aktarmalar

Yrd.Do.Dr. Bayram etinkaya

11. yzylda Yusuf Has Hacib tarafndan kaleme alnan Kutadgu Bilig, Trkenin Karahanl dnemine k
tutmas asndan nemli bir yere sahiptir. Sahip olduu sz varl ile zengin bir eser olan Kutadgu Bilig, dilin
kullanmna ynelik somut rnekler vermesi yannda dnemin kavram dnyas ile ilgili bilgileri de barndrmaktadr.
Varlk, durum veya hareketler ile ilgili edinilen tecrbeler, toplumun farkl alanlardaki kavramlarla iliki kurmasn
salayabilmektedir. Kavramlar aras benzetmeye dayal olarak kurulan bu ilikiler, toplum zihninde kavramsal
deyim aktarmalarn oluturmaktadr. Bu kavramsal deyim aktarmalar sayesinde toplum karmak yapya sahip,
soyutluk arz eden kavramlar dilde kolayca anlalabilecek ekilde karlayabilmektedir. Dilde szcklerin
edizimsel yaplar ierisinde, deyimlerde grebildiimiz deyim aktarmalar toplumun kavramlara olan yaklamn
da ortaya koymas asndan da neme sahiptir. Bu almada Kutadgu Biligdeki deyimler esas alnarak kavramsal
deyim aktarmalar tespit edilecek ve toplumun kavramlara olan yaklam ortaya konulmaya allacaktr.
Anahtar Kelimeler: Kavramsal Deyim Aktarmas, Deyim, Kutadgu Bilig

246
 Erec ve Dede Korkut Kitabnda Erdem ve Kazanmlar

Ar.Gr. Betl Yalnkaya Akit

Klasik Orta Yksek Almanca dnemi yazarlarndan Hartmann von Auenin Erec adl eseri Almanca dilinde
yazlm ilk artus roman olarak kabul grmektedir. 12. yzylda kaleme alnan Erecteki valye tipi, karlat
zorluklar neticesinde erdemler kazanarak saygnln kantlam ve unvannn devamlln salamtr. On iki
hikyeden oluan Dede Korkut Kitab ise Ouzlarn yaam biimlerinden inanlarna kadar eitli konularda bilgi
salayan bir szl gelenek rndr ve 15. yzyln ikinci yarsnda yazya geirildii tahmin edilmektedir. Eserdeki
alp tipi trl snanmalardan geerek kazand erdemler sayesinde toplumda saygn bir yer edinmitir. Bu almada,
bahsi geen eserlerdeki valye tipi ile alp tipi karlatrlacak ve kazandklar ortak erdemlerle elde ettikleri farkl
kazanmlar, genelde insani deerler asndan, zelde ise Alman ve Trk toplumunun deer yarglar ve kltr
asndan incelenecektir.
Anahtar Kelimeler: Erec, Dede Korkut Kitab, valye, Alp, Erdem

247
 Bir Devrin Panoramas ve Cemal Amca iiri

Yrd.Do.Dr Birol pek

Cemal Amca, Ltf ehsuvarolunun bir iiridir. Bu iir, L Havle-Ltf Divn- isimli iir kitabnda yer
almaktadr. iir, on blmden oluan uzun bir manzumedir. Toplam 193 ktadan oluan iirin her bir ktas be
msradan olumaktadr. iir, 11 hece vezniyle yazlmtr. lk msra kendi, son iki msra kendi iinde
kafiyelenmitir. air, iir iinde 145 dipnot vererek eitli aklamalarda bulunmutur. iire adn veren Cemal
Amca yaam bir ahsiyet ve bir dnemin simge ismi, 1980 ncesi idealist gen kuan amcas ve yol arkadadr.
1980 ihtilali srasnda hayattan ayrlmtr. ehsuvarolu, Cemal Amcaya hitapla aslnda bir dnemin panoramasn
anlatmaya almtr. iirde, Cemal Amca ile beraber kimi deerlerin, ilikilerin, karakterlerin yok olup gitmesi
anlatlmaktadr. Bu manzumede ehsuvarolu, kendi meramn iir format iinde didaktik bir ekilde anlatmaya
almtr.
Anahtar Kelimeler: iir, Cemal Amca, htilal, Eyll

248
 iirimizde Ko(Y) Morfeminin zin Vermek, Serbest Brakmak, Ellememek Anlamnda Kullanlmas

Yrd.Do.Dr Birol pek

Ko(y) Eski Trkeden beri kullanlan geili bir fiildir. Eski Trke brak anlamnda kullanlmtr. Bugn
Trkiye Trkesinde bir ekimli fiil olarak yaklak 14 grevde kullanlmaktadr. Biz bu almamzda ko(y)
morfeminin daha ok izin vermek, serbest brakmak ve ellememek grevinde kullanm zerinde durduk. Bu
kullanmda ko(y) morfemi daha ok bata kullanlmaktadr. zellikle gitsin fiilinden nce kullanlarak yeni bir
kalp ifade gibi bir btnlk oluturmaktadr. Metin olarak gnmz Trk iirinden rnekler setik. iir, gzel
sanatlarn bir dal olmas sebebiyle ko(y) zamanla msra balarnda kullanlarak anlam kuvvetlendirme ilevinde
kullanlmtr. Bu kullanmda ko(y) morfemi yarg bildiren ekimli bir fiil deil daha ok, asl bir fiilden nce
gelerek anlam kuvvetlendirme greviyle kullanlmaktadr. ko gitsin gln, szn yele ver!, Ko, gitsin bre
gnl ko gitsin rneklerindeki kullanmlar buna rnektir.
Anahtar Kelimeler: Gramer, Ko(Y), Morfem, iir, zin Vermek

249
Barbara Kngsolvern Hayvan Dleri ve Uu Davran Adl Romanlarnda evre Eletirel Yaklamlar ve
Endieler

Do.Dr Blent Cercis Tanrtanr

Kingsolvern romanlar akademik anlamda ok popler olmu ve byk baar kazanmtr. Bunun en byk
nedeni kukusuz ki onun elenceli, olay rgs arlkl sembollerle dolu ykler yazmas kadar, edebi anlamda
yeniliki ve toplumsal konulara ince ve anlaml dokunulardr. Hayvan Dleri ve Uu Davran adl romalarnda
ekoloji ve irketlerin atklaryla zehirledii ve kirlettii sularn daha asitli hale gelmesiyle bata aalar olmak zere
btn doaya ne denli byk ve lsz zarar verdiini dile getirme abandadr. zellikle Uu Davrannda bir
kelebek grubunun ekosistemdeki yerlerinin ve rollerinin deimesinden kaynakl saldrlarnn nedeninin de ayn
ekosistemin bozulmasndan kaynakl davran bozulmasna balar. Bu almada Barabara Kingsolvern Hayvan
Dleri ve Uu Davran adl romanlarnda bir postmodern evre eletirisi balamnda okuyucularnda evre
farkndal uyandrma abasn ele almaktr
Anahtar Kelimeler: evre, Postmodernizm, Kelebek, nsan, Hayvan

250
 The Portrat Of A Lady And The Wngs Of Dove: Les And Decets

Do.Dr Blent Cercis Tanrtanr

ABSTRACT

Henry James is an international novelist. He portrays the stories of American young girls in Europe being an
internationally acclaimed and experienced novelist in two countries. His novels are considered an influential reason
for moving and making American people approach to Europe. In both The Portrait of A Lady and The Wings Of
Dove, James shows the world is shared between honest and deceiving people. The two protagonists are deceived by
Europe people. In The Portrait of A Lady, Isabel is deceived by her husband because her marriage is a kind of
arranged marriage based on material power. In The Wings of Dove, Milly lies and deceives her lover because
Merton pretends to love her by heart but he attempts to get her money. So the actual story is in fact not about love
stories but about the illegitimate ways of gaining material power. This paper seeks to stake out lies and deceit to gain
a social status and power in society in both novels
Keywords: America, Europe, Money, Lie, Deceit, Honesty

251
 I 215 Ylnda Roma'da Seimler ve Rahipler

Yrd.Do.Dr. aatay Akit

217 ylndaki Trasimenus savanda Hannibal karsnda alnan yenilgi sonras Romada yaanan kargaa ve
umutsuzluk ortamnda Quintus Fabius Maximus dictator seilmi ve kendisine Romay koruma grevi verilmitir.
Hannibal karsnda hem askeri hem de psikolojik bakmdan yenilgiye uram olan kent halkn toparlamak ve
iinde bulunduklar ylgnlktan kurtarmak zorundadr. Baarnn zeka ve erdem sayesinde elde edileceini bilen
Fabius meydan savandan kanarak, oyalama ve vur-ka taktikleriyle Hannibali durdurmaya almtr. Fabius,
uygulad bu taktik nedeniyle gelen Cunctator lakabn alan Fabius alt ay dictator olarak grev yaptktan sonra
muhtemelen Kasm aynda grevinden ayrlmtr. 216 ylnda, savata len Aemilius Paullusun yerine pontifex,
215 ve 214 yllarnda da arka arkaya iki kez consul seilmitir. Bu seimlerde Fabiusun rahiplik yetkilerini
siyasi kar amal kullanp kullanmad modern kaynaklar tarafndan da tartlmtr. Bu almada Fabius'un
seimlere etkisi hakkndaki antik ve modern kaynaklar incelenmektedir. v
Anahtar Kelimeler: Fabius Maximus, Augur, Augur'lar Kurulu, Hannibal, Roma Seimler

252
 Amin Maaloufun Trkeye Yaplan evirilerinin ouldizge Kuram erevesinde ncelenmesi

Dr. Ceylan Yldrm

Lbnan asll, halen Fransada yaayan Amin Maalouf, Franszca kaleme ald yaptlar araclyla Dou-Bat
arasnda kpr kurmakla birlikte, Osmanldan gnmze, Trk Kltrne dein unsurlar ileyerek kltrel ve
tarihsel dzlemde toplumumuza ayna tutmaktadr. Yabanc dilde kaleme alnan bir yaptn eviri araclyla dier
dillere evrilerek kltrel etkileime katk salad gz nnde bulundurulduunda, temelde eviri-edebiyat-
kltr dizgeleri arasndaki ilikiyi irdeleyen ouldizge kuramnn nemi aa kar. eviriler araclyla farkl
uluslarn edebiyatlar etkileime girer ve bu etkileim kltre yansyarak kltrleraras etkileime katk salar. Even-
Zohar, gelitirdii oul-dizge kuramyla toplumsal deiim ve dnmlerde edebiyatn roln vurgular zira eviri
yazn araclyla edebiyatta yaanan deiim ve dnmler ulusal kltrlerin ekillenmesinde byk bir rol oynar.
Bu almann amac, Maaloufun yaptlarnn Trke evirilerini ouldizge kuram erevesinde inceleyerek
genelde eviri yaznn bir ulusun edebiyatndaki etkisini, daha zelde eviri yaznn Trk edebiyatnda postmodern
tarihsel roman trnn geliimine etkisini aa karmaktr. Maalouf, edebiyatmzda postmodern tarihsel roman
trnn geliimine nasl katk salamtr? Yazarn, edebiyatmzda yksek tirajlar elde ederek postmodern tarihsel
roman trnde yerli yaptlarla ayn kategoride yer almasnn ardnda yatan sebepler nelerdir? almamzda, yazarn
Trke evirilerinde benimsenen eviri yntem ve stratejilerinin aa karlmas iin Newmarkn kltrel
unsurlarn evirisinde nerdii belli bal eviri yntemleri temel alnm ve Venutinin Yerliletirme-
Yabanclatrma yaklamlar erevesinde Franszca-Trke eviri rnekleri incelenmitir. Maaloufun
yaptlarnda youn olarak iledii doulu kltrel elerin Trk-Osmanl kltr ve tarihiyle ksmen rtmesi ve
romanlarnn Trke evirilerinde genel olarak erek dil ve kltr normlarn n planda tutan yerliletirme
yaklamnn benimsenmesi, yazarn edebiyatmzdaki almlann etkilemitir. Maaloufun, evirileriyle Trk
Edebiyatnda postmodern tarihsel roman rneklerini destekleyip trn geliimine katk salayarak Trk yazn
ouldizgesinin ekillenmesine katk salad sylenebilir.
Anahtar Kelimeler: Maalouf, eviri Yazn, ouldizge Kuram, Trk Edebiyat, Postmodern Tarihsel Roman

253
 Herta Mllerin yrekteki Hayvan Romannda Diktatrlk

Aratrmac Davut Daabakan

Diktatrlk, tarihin her annda yer bulmutur. Diktatrlkle ynetilen lkelerde oluan tahribatlar toplumun
birok alanna etki etmektedir. almamzda Alman asll Romanya yazarlarndan Herta Mllerin Yrekteki
Hayvan romannda diktatrln Romanyada insanlar zerinde brakt olumsuz yansmalar incelenmektedir.
2009 ylnda Nobel Edebiyat dl alan Herta Mller romanlarnda otobiyografik kesitlere de yer vermektedir.
avuesku dneminde Romanyada yaam olan Herta Mller yaad glkleri romanlarna yanstmaktadr.
avuesku rejiminde izlenen yanl politikalarn sosyal hayatta oluturduu izler genel olarak eserlerinde ele
alnmaktadr. Genel olarak metin odakl yntemle srdrlecek almada, diktatrlkten kaynaklanan izlerin
bireylerin hayatlarnn tm evrelerinde insan psikolojisine verdii kalc hasarlarn gzden geirilmesi
dnlmektedir. Gizli polis servislerinin diktatrle katks ve toplumda meydana gelen travmalar rnekler
verilerek almada irdelenecektir. Elde edilen bulgular sosyal anomi balamnda deerlendirilecektir.
Anahtar Kelimeler: Herta Mller, Diktatrlk, avuesku, Yrekteki Hayvan, Sosyal Anomi

254
 Doa, Eyazarlk ve Meta-iir: Tintern Abbeyi Bildungsgedicht (Geliim iiri) Olarak Okumak

Ar.Gr. Derya Benli - Petru Golban

Bildungsromann geliim tarihinde Goethe Bildung terimini ilk ortaya atan kii olarak kabul edilir ve Wilhelm
Meisterin raklk Yllar adl eserinde geliim veya olgunlama olgusunu bir kurgusal gereklik yoluyla yanstr;
yine de Romantik akmn varl ve nemi inkr edilemez. Romantiklerin bireyin kiisel geliimine olan edebi
yaklamlar zaten nceden beri olgunlama temeli zerine kuruluydu ve bu temay Bildungsroman geleneine
ok benzer bir ekilde kullandlar. William Wordsworth Tintern Abbey adl iirinde kiinin ilk genlik yllarn bir
Bildungsroman karakterinin olgunlua gei sreciyle edeer bir biimde anlatr. Buradaki olgunlama temas doa
ve krsal yaamla i iedir ve zellikle doa bu olgunlamann ve airliin kayna olarak yanstlr. airin
genlikten olgunlua gei ve edebi yapt oluturma srecinde doa nemli bir destekidir. Neticede, bir eit ortak
alma ierisinde doa iirin ortaya k srecinde airin yardmcs rolndedir. Bu da airin geliimini
tamamlad anlamna gelir. almamzn amac, bu iirin kendi oluum ve yazm aamasn nasl tersyz ettiini ve
doa temasnn airin geliim srecindeki nemli roln ortaya koymaktr.
Anahtar Kelimeler: Romantizm, Doa, Yapskm, Olgunlama, Bildungsroman, Bildungsgedicht

255
 18. Yzyldaki nfantisid Olgusunun Alman Edebiyatna Yansmalar

Ar.Gr. Derya Perk

Literatrde ocuklarn ebeveynleri tarafndan ya gzetmeksizin ldrlmesi anlamna gelen infantisid farkl
ekillerde karmza kmaktadr. Kukusuz bu kavram toplumsal bir etki yarattndan edebiyatta ok sayda eserde
motif olarak ilenmitir. Alman Edebiyatnda da bu vakann ilendii rneklere rastlanmaktadr. Bunlarn arasnda,
evlilik d bir ilikiden doan ocuklarn anneleri tarafndan namuslarn temizlemek iin ldrlmesini konu alan
Heinrich Leopold Wagner'in "Kindermrderin" (ocuk Katili), Karl Friedrich Studlinin "Seltha, die
Kindermrderin" (ocuk Katili Seltha), Johann Wolfgang von Goethenin Vor Gericht (Mahkemede) ve Patrick
Sskindin Das Parfum (Koku) adl eserleri yer almaktadr. 18. yzylda gerekleen ya da o dnemi anlatan bu
eserler, bu almann rneklerini tekil edecektir. Ksaca Almanyada bu olayn toplumda ve hukuk sisteminde nasl
karlandna deinilerek edebiyatta nasl ilendii zerinde durulacaktr.
Anahtar Kelimeler: Alman Edebiyat, 18.Yzyl, nfantisid, Evlat Cinayeti

256
 Kurgulanm Hayatn Kurmacalar: stkurmacann Snanda Trk Romannda Mehmed Siyahkalem

Yrd.Do.Dr Dilek etinda

Bilinmeyenden doan tedirginlik hline iaret eden tekinsizlik, psikanalitik edebiyat kuram ile fantastik
edebiyatn yollarn kesitiren bir kavram olarak dikkati eker. izmi olduu kaotik minyatrler ve demon figrleri
ile Mehmet Siyahkalem, hem tekinsiz hem de fantastik trn ierisinde yer alrken, tm dnyada geni bir ilgi
uyandrm; gerek izimleri ve gerekse hayat noktasnda yaanan bilinmezlik ise ona dair merak artrmtr.
Yurtdnda Siyahkalem hakknda yaplan almalarn ve ustann sergilerine gsterilen ilginin younluu, onun
hayat ve izimleri hakknda eitli edeb eserlerin de domasn salar. Roman trnde kaleme alnan ve
stkurmacaya yaslanan bu eserler, Mehmet Siyahkalem'in izimleri zerinden onun hayatn ayrntlandrmak
yannda, dikkat ekici figrleriyle ilgili sylenceler oluturmak gayesini de gder grnmektedir. Bu bildiride,
hayat hakkndaki bilgilerin azl nedeniyle, gerek hayat ancak tahminlerden, dolaysyla kurgudan oluan olan
Mehmet Siyahkalem'in, stkurmaca ekseninde ve fantastik edebiyat ile yan yana oluturulan iki romanda nasl
kurmacaya dntrld ve resim okumann bu kurmacalardaki yeri tartlacaktr.
Anahtar Kelimeler: stkurmaca, Mehmet Siyahkalem, Fantastik Edebiyat

257
 Popler Polisiye Roman Gelenei erisinde Bir Soylu Ekya rnei: Fakabasmaz Zihni ve Maceralar

Yrd.Do.Dr Dilek etinda

Osmanl dnemi ierisinde polisiye romanlar, Tanzimat devrinden itibaren artan bir nemle kaleme alnrlar.
Polisiye romanlar, eitli kuramsal ereveler ekseninde deerlendirildiinde bu dnem polisiyelerinin popler
edebiyatn zellikleri tadklar grlr. Polisiye roman bal ierisinde yer edebilecek su romanlar ise tr
ierisinde nemli bir konumdadr. Dnemde, Hobsbawm tarafndan ortaya atlan soylu ekya kalbn
iletebileceimiz bir polisiye su roman olarak Fakabasmaz Zihninin maceralarn grrz. Hseyin Nadirin
rettii Fakabasmaz Zihni dizisinde bir ete vardr ve onlar, haksz kazanla zengin olanlar, mill manev deerler
bakmndan zayf kalanlar hedef seerek onlara zarar verirler. Polis memurlarn seven Zihni, asla onlarla atmaya
girmez ve polislerin menfaatlerine alr. Bildiride Fakabasmaz Zihninin henz Osmanl Trkesinde bulunan
maceralar hakknda ilk inceleme yaplacak; kahraman, soylu ekya kalb ierisinde deerlendirilecektir. Popler
polisiye roman kavram ve Osmanl polisiye romanlarnn genel erevesi ierisinde Fakabasmazn yeri tartlacak
ve dnya edebiyatndaki rnekleri ile mukayesesi yaplacaktr.
Anahtar Kelimeler: Popler Edebiyat, Polisiye Roman, Fakabasmaz Zihni, Soylu Ekya Kalb

258
 Popler Bir mge Olarak Mevlana

Uzman Dilad Name Akba

Popler kltre dair iki ayr gr bulunmaktadr. Birincisi, popler kltr kitle kltryle ele alr ve yksek
kltr ile kitle kltr ikilemi ierisinde inceler. Marx, Gramsci, Althusser ve Frankfurt Okulu temsilcileri bu gr
asndan kitleleri yanl bilinlendirdii ve ynettii iin popler kltre olumsuz yaklamaktadr. kinci gr ise,
popler kltr kitle kltrnden ayr tutar ve halkn tketim esnasnda bilinli tercihine vurgu yapar. Bu gre
mensup ngiliz Kltrel almalar Okulu temsilcilerini takip eden John Fiske, popler kltre olumlu bir yaklam
sergilemektedir (Ark, 2004: 328-329). Bu balamda Fiske (1992: 40), popler kltr, sanat nesneleri ve
imgelerinin bir kltr olmaktan ok, sanatn gndelik iler ve yaam koullar iine yerletii bir kltrel pratikler
dizisi olarak tanmlamaktadr. Popler kltr almalaryla ne kan Fiske, sz konusu endstriyel sistemin
yalnzca mal retimi ve metalarn yeniden retimini salamakla kalmadn, ayn zamanda ideolojik bir yeniden
retimin de sz konusu olduunu ilave eder. Ona gre, kanlmaz olarak yeniden retilen ey bizzat kapitalizmin
kendisidir (Fiske, 1992: 30). Dini hayatn popler kltrdeki yansmasna baktmzda ise, dikkati ilk eken isim
Mevlana Celaleddin-i Rumi'dir. Mevlana Celaleddin-i Rumi, yzyllar ncesinden gnmze dek tm dnyaca
kabul ve ilgi grmtr. Mevlana'nn eserlerinin gnmze dek farkl dillere birok eviri ve erhi yaplmtr.
Mevlana'nn retileriyle kurulan Mevlevilik, zellikle son yllarda tarikat olmann dnda da anlamlar kazanarak
toplumun birok kesimini etkisi altna almtr. 2007 ylnn UNESCO tarafndan Mevlana Yl ilan edilmesiyle
birlikte, Mevlana'ya ilgi daha da younlam ve ona ait eserler yeniden orijinal ve sadeletirilmi metinler olarak
baslm, popler kltr alanda yank uyandran romanlar ile kurgusal-kurgusal olmayan deneme, hikaye, kiisel
geliim, psikoloji, gezi trlerinde kitaplar raflar doldurmutur. Kitaplarn yan sra, belgeseller, sema mukabeleleri,
mzik ya da iir albmleri artm; semazen, Mevlana ve Mevlevi sikkesi imgeleri her yerde retilir ve tketilir bir
hal almtr. Tm bu balamlar erevesinde ekillenen bu aratrma, Mevlana ve Mevlevilik kltrn, popler
kltr balamnda irdelemeyi amalamaktadr.
Anahtar Kelimeler: Popler Kltr, Popler-Kltrel mgeler, Mevlana Celaleddin-I Rumi, Mevlevi Kltr

259
 Ara Gler'in ykcl: "Babil'den Sonra Yaayacaz"

Dr. Doanay Erylmaz

Bu almann amac, fotoraf sanatnn nemli isimlerinden olan Ara Glerin ykcln deerlendirmektir.
Bu balamda ncelikle, almamzda yararlanacamz kuram olan psikanalitik edebiyat kuram hakknda ksa bir
bilgi verilecek ve daha sonra Ara Glerin kaleme ald Babilden Sonra Yaayacaz adl yk incelenecektir.
Sz konusu ykdeki tekrarlar, yazarnn fotoraf sanatndaki ustalndan getirdii zellikler, zaman ve mekanda
belirsizlik, metinleraraslk, okuyucunun metne sklkla dhil edilmesi gibi nitelikler irdelenerek psikanalitik
edebiyat kuramna gre yaratc kii zellikleri tad tespit edilen Ara Glerin ykcl mercek altna
alnacaktr.
Anahtar Kelimeler: Ara Gler, Psikanalitik Edebiyat Kuram, Edebiyatta Fotografik Teknikler, Metinleraraslk,
Yaratc Kii

260
 Tarihi Roman ve Karakterletirme zerine: Hilal Grnnceden Gzya emesine Bir nceleme

Ar.Gr. Duygu Oyluba

Tarihi roman kurgulanrken daha nceden kurgulanm bir tarihe ihtiya vardr. Bu tarih gereklikle, brakt
boluklarla yazar ve okuyucu arasnda oluacak meselesini zm olmaldr. Tarihi tarihi roman yazarndan daha
byk bir sorumlulua sahiptir. Ayn olay pek ok tarihi anlatr; ancak hibir tarihi ayn olay tam olarak
anlatamaz. Bu durum da metin karsndaki okuyucuyu baz anlatlar konusunda pheye drr. Tarihi roman
yazar ite bu ksmdan hareket ederek kendi tezi dorultusunda kurguya katlr. Tarihinin brakt boluklar
zneldir. Yani btn mesele anlat haline gelen ve gelmeyen ksmlar ile olaylarn olu hali arasndaki n yarglardr.
Lukacs bunu olgular tapnc kavramyla karlar. Tarihi roman bu olgular tapncndan hareketle yeniden
kurulur. Sevin okumun Hilal Grnnce ve bu eserden otuz iki yl sonra yaymlanan Gzya emesi roman
Krm Trklerini anlatmaktadr. alma tarihi roman ve karakterletirme bakmndan deerlendirilecek, iki roman
arasndaki motif ve kahramanlarn sunumu arasndaki benzerlikler ve farkllklar tespit edilecektir. Bylece tarihin
kurguda yazara sunduu olanaklar, yazarn da roman kahramanlarna ve okuyucuya yaklam deerlendirilmi
olacak ve tarihi romann kanon karsndaki durumu sorgulanm olacaktr.
Anahtar Kelimeler: Karakterletirme, Tarihi Roman, Kanon

261
 Polisiye Romanda Modern Birey: Dedektif Remzi nal

Ar.Gr. Ebru Ak Turuter

Edebiyatn elenceli bir tr olarak grlen polisiye XIX. Yzyl modernlemesinin insanla bir armaandr.
Gelenein sultasnda kurtulma ve rasyonelleme, demokratikleme ve insan haklarna sayg, giriimciliin gc ve
deien yaam standartlar gibi faktrlerin toplam olarak grlen modernleme normal/dzen sahibi toplumlarn
hedeflendii projelerin retilmesine de sebep olmutur. Byle projeleri hayata geirmeye alan toplumlarda
dzenin salanmas, su ve sululukla mcadele nemlidir. Bu durum edebiyata ve zelinde polisiyeye de sirayet
etmitir. Modernleme hedefinde olan toplumlarda polisiye sadece vakit geirmek iin deil ayn zamanda bozulan
dzenin tekrar salanp okuyucuya gven telkin edilen roman trleridir. Genel olarak bu trde; zeki, ayrntc,
pozitif bilimlerin ynteminden yaralanan ve macerann sonunda suluyu adalete teslim eden dedektif rnekleri
gzlenmektedir. Okuyucusuna rahatlatc ve gven verici modernite mitlerini salayan bu trde dedektif, macerann
sonunda suluyu kim olursa olsun yakalar; bylece sulu hak ettii cezay alm ve gerek yaamda olmas
gerekenler gereklemi ve bozulan dzen yeniden tesis edilmi olur. Edebiyatmzda Trkiyede bir
kurumsallamas olmayan dedektifliin profesyonel ve amatr pek ok rneine rastlanmaktadr. Bunlardan biri
olan Celil Okerin kahraman Remzi nal eski bir pilot ve nevhuzur zel detektiftir. Bu almada Remzi naln
maceralar, bata tre olan katklar dikkate alnarak Trkiye modernlemesi ve zelinde hedeflenen modern birey
balamnda eletirel bir ekilde ele alnacaktr.
Anahtar Kelimeler: Trkiye Modernlemesi, Modernleme, Modern Birey, Polisiye Roman

262
 Italyan Gereki Yazar Giovanni Verga'nn Malavoglia'lar Adl Romannda Nesil Farklar ve Aile
Kavramnn nemi

Yrd.Do.Dr. Ebru Balamir

19. yzyln ikinci yars ve 20. yzyln ilk yllarnda talyan Edebiyatnda Gerekilik akm olarak ortaya kan
Verizm akmnn en nemli temsilcilerinden biri olan Giovanni Vergann grlerini en iyi yanstt roman
Malavoglialardr. Roman yoksul balk bir ailenin yaam mcadelesi zerine kuruludur. Aile dededen toruna
birka neslin bir arada yaad kalabalk bir ailedir. Bu nedenledir ki, nesiller aras farklar olduka oktur. Dedenin
ailenin bir arada tutulmas konusuna verdii nem, torunun ise zgrlne ve zengin olmaya olan dknl,
ailenin dier fertlerinin dedenin sznden kmak istemeyii, dier yandan gen neslin modern yaama olan merak,
geleneklerden uzaklama arzular, aile ierisinde bir sr atmann kmasna neden olur. Kendi yollarna gitmekte
srar eden genlerin aileyi soktuklar g durumlar, toplumun onlar zerlerindeki basks, yaamda kalabilmek iin
birlikte verdikleri mcadele ve balarna gelenlerden tr yazglarna duyduklar fke ama ayn zamanda yazgya
boyun eme romann konular arasnda yer alr. Bu almada Giovanni Vergann temsilcisi olduu Verizm
akmnn romandaki yansmalar ve bunun yan sra eserde n plana kan aile kavram, ailenin nemi, aile ierisinde
nesiller, nesillerle birlikte deien zamann neden olduu farkllklar ve atmalar incelenecektir.
Anahtar Kelimeler: Gerekilik, Verizm, Roman, Aile, Nesil, Verga

263
 Hseyin Rahmi Grpnarn Kaleminde Ahlak Kavram

Okutman Ece Serrican Kabalc

Halk iin sanat anlayna bal kalan Hseyin Rahmi Grpnar, doal ve gereki slubuyla Trk romannn
nde gelen isimlerinden biri olarak kabul edilir. Ahmet Mithat Efendinin kard Tercman- Hakikat gazetesinde
1887de tefrika edilen ilk romanndan, hayata gzlerini yumduu 1944 ylna dek roman arlkta olmak zere farkl
trlerde eserler verir. Romanlarnda Batllama, kadn-erkek ilikileri, evlilik, aldatma, batl inanlar, hayat
mcadelesi, toplumsal dzen, ahlaki deerler ve bu deerlerin yozlamas gibi konular n planda yer alr. Bu
konular ierisinde yer alan ahlak kavram ve onun etrafnda ekillenen deerler; Hseyin Rahmi Grpnarn
zellikle zerinde durduu, romanlarnda farkl olaylar zerinden iledii unsurlardandr. Eserlerde ift ynl olarak
ele alnan ahlak kavramnn roman ierisindeki tezahrleri de farkllk gsterir. lki sadakatsizliin neden olduu
ahlak bozukluu, ikincisi alk ve yoksulluk sonucu srklenilen ahlak deiimi eklindedir. Tm romanlarnda
takip edilebilen bu izlekleri en iyi yanstan eserleri: Kokotlar Mektebi (1929), Gnl Bir Yeldeirmenidir, Sevda
tr (1943), Dnyann Mihveri Kadn m, Para m? (1948), Kaderin Cilvesi (1964), Can Pazar (1968) ve
Namuslu Kokotlar (1973)dr. Kaderin Cilvesi ve Can Pazar adl romanlar geim skntsnn srkledii ahlak
bozukluunu; Kokotlar Mektebi, Gnl Bir Yeldeirmenidir, Sevda tr ve Namuslu Kokotlar adl romanlar
kadn-erkek ilikilerinin ahlaka yansmalarn; Dnyann Mihveri Kadn m Para m? adl roman ise her iki durumu
karlatrmal olarak ele alr. almamzda Hseyin Rahmi Grpnarn, bu romanlarda ahlak kavramn nasl ele
ald ve ahlakn bozulmasna yol aan etmenleri nasl snflandrd incelenecektir.
Anahtar Kelimeler: Hseyin Rahmi Grpnar, Roman, Ahlak

264
 Toplumcu Gereki Yazar Kemal Bilbaarn Cemo Adl Eserinden Yansyan Anadolu

Yrd.Do.Dr. Elif Kaya

Toplumcu gerekilik, Marksist ideolojinin sanatya ve onun oluturduu esere yansmasdr. 20. Yzylda ilk
rneklerini grdmz bu kuram sanat toplum iin olmas gerektiine inanr. Temeline insan koymas, Marksizm
olan ilikisi bu kuramn siyasal/ideolojik ynnn n plana karr. 1930 yllarda Sovyet Rusyada etkin olan akm
hemen ayn yllarda Trk edebiyatna da yeni soluk getirmitir. 1930 yllarndan sonra bu akm yaama felsefesini
haline getirip eser veren bir yazar da kemal Bilbaardr. Bu almamzn ilk ksmnda toplumcu gerekilik
genel zellikleri itibariyle ele alnm, ikinci ksmda ise Kemal Bilbaarn Cemo roman toplumcu gerekilik
bakmndan deerlendirilmi ve yazarn toplumcu gereki eilimlerinin romanna nasl yansd zerinde
durulmutur.
Anahtar Kelimeler: Toplumcu Gerekilik, Marksizm, Kemal Bilbaar, Anadolu

265
Samuel Beckett'n Godot'yu Beklerken ve Leyl Erbil'in Clinton Godson Adl Eserinde Hayatn Anlamszl

Do.Dr Elmas ahin

ngiliz Edebiyatnn tannm ismi Samuel Beckett'in Waiting for Godot (Godot'yu Beklerken 1948) adl eseri
absrt (sama) bir oyunken; Trk edebiyatnn nde gelen kadn yazarlarndan Leyla Erbil'in Clinton Godson
(1970)'u ise ksa absrt bir ykdr. Modern olmalarndan ziyade postmodern eserler olarak kabul edebileceimiz
bu iki eser de mizahi, ykc, izofrenik, ironik, psikolojik, varolusal, nihilist ve absrt yaklamlar gibi birok
postmodern zellie sahiptirler. Godot'yu Beklerken, hilik ve absrdizmin kylarnda, tenha bir yolda, bir aacn
yannda, asla gelmeyecek olan Godot'yu bekleyen Vladimir ve Estragon isimli iki ana karakterin, hibir zme
ulamayacak olan anlamsz bekleyileri, varolusal ve kimliksel kmazlar zerine odaklanrken; Clinton Godson
ise, bir akl hastanesinin bahesinde ya da avlusunda bir srann zerinde durup bekleyen mizahi ve ironik sohbetlere
dalan, isimlerini bilmediimiz iki plak akl hastasnn; Clinton Godson adndaki bir adamn yaam ve lmn
ironi ve mizah ykl bir dille sorgulaylarn anlatr. Bu almada, hiliin kysnda varolu sancs eken
bireylere, karakterlerin felsefi derinlikler ieren "sama ve anlamsz" konumalarna, beyhude bekleyi ve
sorgulaylarna ve ironi ykl sylemlerine dikkatleri eken Beckett ve Erbil'in eserleri; postmodern ynleri dikkate
alnarak karlatrmal edebiyat nda tartlp deerlendirilecektir.
Anahtar Kelimeler: Anlamszlk, Absrt, roni, Mizah, Varoluuluk, Nihilizm

266
 nternet Haberciliinde Dil Sorunu: Argo Kullanm zerine Bir erik Analizi

Ar.Gr. Emine Ardu Kara - Ar.Gr. Hayrullah Yank

Haberde yaln/anlalr bir dil kullanlmas gerektii olgusundan yola klarak belirlenen aratrma konusu,
haberciliin yeni versiyonu haline dnen internet habercilii ve bu habercilik alannda kullanlan argo kelimelerin
habercilik dili zerinden incelenmesini iermektedir. Hza dayal yeni habercilik anlay olan internet haberciliinde
bu durumu incelemek almann amacn oluturmaktadr. Ayrca habercilikte dilin doru kullanm ou eserde
vurgulanmasna ramen haberde (zellikle de internet haberciliinde) bir dil sorunu olarak deerlendirilen argo
kullanmna ilikin almalarn yeterli olmamas bu konu zerine eilmemizi gerekli klmtr. Konu dahilinde 1
aylk bir dnemde incelenecek olan www.ensonhaber.com haber sitesi, manet haberler zerinden deerlendirilmeye
alnacak ve bulgular ierik ve sylem analizi yntemleri kullanlarak ortaya koyulacaktr.
Anahtar Kelimeler: Haber, Haber Dili, nternet Habercilii, Argo Kullanm

267
 Ege'de Milliyetilik, Homojenlik ve G

Yrd.Do.Dr. Emine Yeim Bedlek

24 Temmuz 1923te imzalanan Lozan Antlamasyla birlikte, Osmanl mparatorluunun vatandalar artk bir
imparatorluun vatanda olmaktan kp Trkiye Cumhuriyetinin vatanda olmulardr. Trkiyenin gayrimslim
aznl ise Trkiye Cumhuriyetinin uygulad tek tipleme politikasnn etkisi altnda kalmlardr. 1923teki
zorunlu g milyonlarca Mslmann ve gayrimslimin hayatn olduka deitirmitir. Milliyetiliin ykselie
geii ile Yunanistann ve Trkiyenin nfusu byk lde deiiklie uramtr. Trk yazar ve politikac Ylmaz
Karakoyunlunun tarihi romanlarndan biri olan Mor Kaftanl Selanik: Bir Mbadele Roman Trk-Yunan Nfus
Mbadelesini konu almaktadr. Karakoyunlu Trkiyenin siyasi tarihini ele alan romanlar ile nldr. Mor Kaftanl
Selanik adl romanda yazar okuyucunun dikkatini mbadeleye ekerken bilinli veya bilinsiz bir ekilde milliyeti
bir sylem oluturmutur. Rumlar olumsuz resmedilirken, Trkler ahlaki deerleri yksek ve olumlu kiiler olarak
resmedilmektedirler. Bu bildiri Karakoyunlunun milliyeti slubu ile Yunanistann ve Trkiyenin sosyal, tarihi ve
politik olaylarn incelemektedir.
Anahtar Kelimeler: Mor Kaftanl Selanik, Ylmaz Karakoyunlu, Lozan Anlamas, Mbadele, Ege

268
 eviride lme ve Deerlendirme

Yrd.Do.Dr. Emra Durukan

eviriyi aratrma alannda eviri eitimine ilikin de baz almalar mevcut olsa da, eviride lme ve
deerlendirme konusuna ilikin aratrmalar yok denecek kadar azdr. Ancak eviride lme ve deerlendirme,
eviri eitimi niteliini dorudan etkileyen bir unsurdur. Salkl lme ve deerlendirme, llecek bilgi ve
becerilerin somut bir ekilde tanmlanmasn gerektirdii iin, dersin niteliini ve effafln artrmaktadr.
eviribilim verileriyle eitim bilimleri verilerini birletirmeyi hedefleyen bu almann amac, yazl ve szl eviri
eitiminde lme ve deerlendirmenin anlam ve nemini ortaya koymann yan sra, uygulamaya dnk yazl ve
szl eviri derslerinde llecek olan eviri becerileri iin olas lme ve deerlendirme ltlerini irdelemektir.
Bu balamda ncelikle, eviri derslerinde rencilere kazandrlmaya allan yazl ve szl eviri becerileri,
eviribilimsel yaklamlar da kullanlarak tanmlanacaktr. Bu becerilerin nasl llebilecei sorunsalnn
zmlenmesinde, eitim bilimlerinin lme ve deerlendirme yaklamlarndan yararlanlacaktr.
Anahtar Kelimeler: eviri, lme, Deerlendirme, eviri Becerisi

269
 Juliusz Sowacki ve Kordian

Ar.Gr. Emrah Gaznevi

Juliusz Sowacki (1809-1849), byk Polonyal romantik airden biridir, ayrca Polonya dramasnn babas
olarak da grlr. 1833 ylnda Cenevrede Polonya edebiyatnn bayaptlarnda biri saylan Kordian adl
perdeden oluan iirsel dramasn kaleme almtr. 1834de Pariste baslan bu yaptn Sowacki tarafndan bata
leme olarak tasarland bilinmektedir, ancak ilk blmden sonra devam gelmemitir. Sylentilere gre dier
ksmlar air tarafndan yok edilmitir. Kordian, Polonya tarihinin ok nemli ayaklanmalarndan biri olan,
Polonyallarn esaretten kurtulmalar iin balattklar, ancak halkn tam olarak katlmndan yoksun kald iin
baarsz olan 1830 Kasm ayaklanmasnn balamas, geliim sreci ve yenilgiyle sonulanmasnn eletirel bir
yanks olarak deerlendirilebilecei iin ayrca bir neme sahiptir. Yaptn bakahraman, ayn zamanda yapta
adn veren Kordiandr. Kordiann yaad karlksz ak, srdrd melankolik yaam sonucu intihar giriimi,
dnyay tanmak iin Avrupaya seyahate kmas, sonrasnda Polonya topraklarna geri dnerek ak kimliini
brakp sava kimlie brnmesi yaptn konusunu oluturmaktadr. Bu almada perdeden oluan yapttaki
bakahraman Kordiann yaamnn temel evresi incelenecektir. Yapt romantik drama klan motiflerin yannda,
bu tip dramalarn Polonya edebiyat iin karakteristik olan zellikleri de rneklerle ele alnacaktr. Bu rneklerin
daha nce Trkeye evrilememi olmasnn almay zgn klan bir zellik olmas beklenmektedir.
Anahtar Kelimeler: Polonya, Edebiyat, Romantizm, Polonya'nn Bamszl, Kordian

270
 airin Amaz

Aratrmac Emre Vural

Klasik Trk edebiyatnn ierisinde, iirlerde kullanlan redifler nemli bir yer tutar. airler kullanm olduklar
rediflerle hem iirdeki ahengi salamakta hem de iirin anlam btnln oluturmaktadr. Para-btn ilikisinde
olduka nemli bir yer sahip olan redif, airin iirine hem anlam bakmndan zenginlik katmakta hem de airin
eitli sanatlar kullanarak yeteneini gsterme imkan salamaktadr. airler, birok zaman bir baka airin
kulland redifi, bir bakma nazire yaparak kendi iirinde de kullanm ve bylece hem redifi ald airi takdir
etmi, hem de iir sanatndaki hnerini gstererek dier airleri gemeye almtr. almamzda, Klasik Trk
edebiyat ieresinde gerek beyit gerekse iir format iersinde birok farkl anlamda kullanlm olan amazdan
redifli beyitler ele alnacak, amaz kelimesinin iirde oluturduu mana zenginlikleri zerinde durulacak ve airlerin
amaz kelimesi ile oluturduklar eitli sanat uygulamalar gsterilmeye allacaktr.
Anahtar Kelimeler: Klasik Trk Edebiyat, Amaz Redifi, Nazire

271
 Glistan Balamnda Klasik Edebiyatta ocuun Eitilebilirlii

Yrd.Do.Dr. Emrullah Yakut

almamzda kendisi de ayn zamanda bir eitimci olan Sd-yi rznin Glistan adl eserindeki bir hikyede
ortaya konulan eitime dair iki farkl anlaytan yola klarak klasik Trk ve Fars edebiyatnda bu meselenin
tezahrleri ele alnacaktr. Bildirinin amac eitimle ilgili her hangi bir yaklamn doruluunu veya yanlln
savunmak veya ispatlamak deil, konunun klasik edebiyattaki baz yansmalarn tespitinden ibarettir. Bu erevede
Klasik Fars ve Trk edebiyatlarnda Mevln, Sib-i Tebrz, Nb gibi airlerin eserlerinden rneklere yer
verilecektir.
Anahtar Kelimeler: Glistan, Sd-I rz, Mevln, Nb, Eitim

272
Trkiye'deki Aydn Snfn Sosyal ve Politik Yaps zerine Prof. Dr. Necmettin Haceminolu'nun Grleri

Yrd.Do.Dr. Ensar Ylmaz

Aydn tabakann sosyal, kltrel adan nemi ve siyasal adan etkinlii gz nne alndnda toplumlar
asndan byk bir yere sahip olduu aktr. Tanzimat'tan gnmze Trkiye'deki aydn snf ile toplum/halk/ahali
arasnda sadece bir mesafe yoktur ayn zamanda bir atma da sz konusudur. Gnmzde zaman zaman
grnrl devam eden bu atmay Haceminolu birok yazsnda bir toplumsal sorun olarak ele alr.
Haceminolu bu almalarnda Trkiye'deki aydnlarn genel nitelikleri iin u tespitleri yapmaktadr: Trk
Milletinin geri kalmasndan birinci derecede sorumlu ve sulu olanlar, onu idare etmek mevkiinde bulunan
aydnlardr. yle ise, her eyden nce kendilerine aydn denen bu idareci, siyaseti ve brokrat zmresinin
mahiyetini bilmek gerekir. Osmanl devletinin son asrlardaki idarecileri byk ounlukla, devirme ve
dnmelerdir. Bu sebeple de onlar hi bir zaman Trk Devletinin bekasn dnmemi, Trk Milletinden yana
kmamlardr. Osmanl devletinin kaderine hkim olan bir ksm idareciler ise, kendileri Trk olmakla beraber,
halktan tamamiyle koptuklar ve Avrupay yanl tandklar iin, lkeyi kurtarmak niyetiyle hep hatal hareket
etmilerdir. Her iki zmre, Cumhuriyet devrinde de bertaraf edilememitir. Hatta, bunlarn bir ksm, her trl mill
deer ve kltrden mahrum kald iin gittike millete tamamiyle yabanclamtr. Dier bir ksm da Trkiye
zerinde kt emeller besleyen yabanc glerin emrine girmitir. te aa yukar iki asrdan beri, ayn toplumsal
kategorinin farkl iki versiyonu toplumun ve devletimizin kaderinde bazen dorudan doruya, bazen de dolayl
yollardan sz sahibi olduklar iin lkemiz her geen gn, biraz daha gerilemi, zayflam ve klmtr.
Haceminolu bu aydnlarn nitelikleriyle ilgili u deerlendirmeleri de yapmaktadr: Bu aydn ve idarecilerin bir
ksmnn ilk vasflar Kendini Trk saymamak, Trk'ten yana kmamak. Dnme ve devirme olmak. kinci vasflar
Trk olsalar bile, her trl mill deer ve kltrden mahrum kalp millete yabanclam olmak.
Anahtar Kelimeler: Aydn, Milliyetilik, Necmettin Haceminolu

273
 Yusuf Atlgann Aylak Adam Adl Roman le Albert Camusun Yabanc Adl Romann Yabanclama
Balamnda Karlatrlmas

Okutman Enser Ylmaz

Z
Karlatrmal Edebiyat en az iki yaptn eitli ynleriyle birbiriyle mukayese edilmesi olarak tanmlanabilir. Yeni
bir alan olan Karlatrmal Edebiyat farkl uluslarn edebiyat noktasnda hangi aamada olduklar merakndan
domutur. lk nce eviri eserlerle balayan bu durum zamanla ayn ulusa ya da farkl uluslara ait eserlerin
incelenmesi ekline dnmtr. Bu almamzda yabanclama kavramnn iki farkl ulusa ait yazarlarda nasl ele
alndn incelemeye altk. Bireyin toplumsal deerlerden, normlardan ve kendi beninden uzaklamas olarak
tanmlanabilir. Yabanclamaya neden olan faktrler deikenlik arz edebilir. Monoton hayat, deerlerden kopu,
ftrattan uzaklama, modern hayatn gtrdkleri, tketim toplumu ve benlik yitimi bunlardan bazlardr. Ele
aldmz iki romanda da ortak konu yabanclamadr. Hem Yusuf Atlgann C.si hem de Albert Camusun
Meursaultu yabanclaan karakterlerdir. Her ne kadar farkl uluslara, kltrlere ait olsalar da yaadklar strap
ayndr: Anlalmamak. Hem C. hem de Meursault toplumun dna itilmi ya da bilinli bir ekilde bunu tercih
etmi, toplum ile aralarna kaln duvarlar ekmi bunun yannda toplumsal normlara, deerlere ve en temel ilkelere
bakaldran kiilerdir. Fakat her ne kadar her iki romanda da yabanclama ilenmise bile zelde yabanclama
farkl boyut ve bak alaryla eserlere yansmtr. nk bir eseri yazarndan bamsz dnmek imknszdr. Bu
adan yabanclama esere yazarlarn hayat grleri dorultusunda yansmtr. Yani her iki yazar da bakt
pencereden grd yabanclamay anlatmtr.
Anahtar Kelimeler: Karlatrmal Edebiyat, Yabanclama, Aylak Adam, Yabanc

274
 Almanyada Yaayan Trk Kkenli Ynetmenlerin Filmlerindeki Mekn Kadn likisi

Yrd.Do.Dr. Erkan Zengin

Toplumsal cinsiyet kavram, bireysellik ve bireyin iinde bulunduu toplumsal balamdaki bireysel kimlik ve
kltr kavram asndan ele alnp, somut analiz dzeyinde Almanyada yaayan Trk kadnlarn sinemaya
yansmas irdelenecektir. Trk-Alman sinemasndaki kadn izleinin imdiye kadar incelenmemi olmas bu konuyu
sememin en byk etkenidir. Zira Almanyaya g denilince akla ilk gelen ey, daha ok kol gcne sahip
erkeklerin, yani erkek ii kesimlerinin yaantsdr. Ayn ekilde Almanyadaki yaamn edebi eserlere yansmas
denildiinde de daha ok erkek yazarlarn bulunmasndan tr kadnlar hep arka planda kalan sessiz taraf olmutur.
Emine Sevgi zdamar gibi sayl yazarlarn eserlerinde Almanyada yaayan Trk kadnlarnn hayatlar biraz olsun
yanstlsa da gerek edebi eserlerde gerekse bilimsel almalarda hep Trk erkeklerinin n planda olduu
grlmektedir. Bu almada sinemada yanstlan Trk kadnn belirginletirmeye almamzn nedeni, sinemann
en yaygn ve en nemli iletiim aralarndan biri olarak ok etkili olmasdr. Sinema z gerei birebir yanstmak
yerine roman gibi kendi bak asn yaratmaktadr. Farkl perspektifler yanstan ve buna bal olarak farkl
alardan ele alnabilen sinema/film gnmz dnyasnda yaanan birok gelime hakknda da ipucu vermektedir.
almada seilen filmler ktklar dneme damgasn vuran yaptlar arasndan seilmitir. Tevfik Baerin 1986
ylnda ekilen 40m2 Almanya, Fatih Aknn 2004 ylnda ekilen Duvara Kar ve Yasemin amderelinin 2011
ylnda ekilen Almanya Almanyaya Hogeldiniz filmleri hem dnemlerini hem dnemin kadnlarn yanstmalar
asndan nemli filmlerdir. Farkl zaman dilimlerinde ekilen bu filmler kronolojik olarak incelenecek ve kadnlarn
hayatlarnda zamanla mekn arasndaki ba zerinde durulacaktr.
Anahtar Kelimeler: Kadn, Almanya, G, mge

275
 Ak Kul Ahmet'in iirlerinde Trk Halk Kltr Unsurlar

Yrd.Do.Dr. Erol Erolu - Yrd.Do.Dr. Yavuz Kktan

Bu alma; Hayrettin VGN tarafndan Bir ah Olsam Hkmeylesem Cihana, k Kul Ahmet Hayat ve
iirleri adyla 1997 ylnda yaymlanan eserle snrldr. Bu eser; tamamen Kul Ahmetin iirlerinden oluan ve
kapsaml bir alma olduu iin seilmitir. Ozann eserlerinde yer alan deyimler, ataszleri, yerel ifadeler, eya
adlar, bitki ve hayvan isimleri, hastalk ve ilalar, din eler, masal-hikye motifleri, mzik aletleri, etnik
kimlikler, giysiler, argo kullanmlar, airler ve ozanlar tablolar halinde gsterilmitir. k Kul Ahmet 1932 ylnda
Maran Pazarck ilesine bal Bozlar Kynde domutur. Ad Ahmet, soyad Kartalkanattr. Kul Ahmet
mahlasdr. Kul Ahmet ile ah Zeynep, Zalimin Zulmne Ha Dayan, Gelin Dostlar Bir Olalm, Gzel
Anadolum, Gelin Dostlar Baralm, Dnyann Sesi, Atatrk'n zindeyiz, Gelin Atatrkn Yoluna
Dostlar, Bir ah Olsam Hkmeylesem Cihana, Benim Kbem nsandr k Kul Ahmetin kitaplarndan
bazlardr. Kul Ahmetin yetitirdii klar arasnda; k Kul Mehmet, k Kul Kenan, k Cokun Gnll,
k Sleyman Demir, k Garip Bekta, k Biar gibi isimler yer almaktadr. retken bir k olan Kul Ahmet,
eserlerinde Anadolu insannn gnlk konuma dilini kullanarak eserler verir. Yeterli derecede eitim almam
olmasna karn, dile hkimiyeti dikkat ekicidir. Eserlerinde hece lsn kullanan Kul Ahmetin, sekiz ve onbir
heceli iirleri ounluktadr. Halk iirinin ok yaygn kullanlan onbirli hece lsn olduka akc bir tarzda
kullanmtr. evreye duyarl her air gibi, toplum iinde var olan btn problemleri ele alm, vatan ve millet
sevgisi, bar, kardelik konularnda ustaca eserler vermitir. Kul Ahmet iirlerinde Karacaolan'n, k Kerem'in,
Pir Sultan Abdal'n, ah Hatayi'nin, Fuzuli'nin ve k Veysel'in etkileri grlr.
Anahtar Kelimeler: Ak, Kul Ahmet, Halk Kltr

276
 Hint Ate Tanrs Agninin Yakarlma Biimleri

Ar.Gr. Esra Bykbaheci

Ate eski alardan beri bilinen ve kullanlan bir cisimdir. Bu alarda insanln en eski tanrlatrlm
biimidir. Bylece Hindu inannda da en eski ve en kutsal unsurlardan biri olmutur. Kurban ateinin antroformik
halidir. Hindularn kutsal kitaplar olan Rgvedada adna sunulmu yaklak olarak iki yz ilahi vardr. Bu ilahilerde
atein deiik formlar ve dnya zerinde grn biimleri anlatlmaktadr. Cennette gne olarak, havada parlaklk
ve yerde ate olarak biimde bulunur. Bu biim ve ekillerdeki form farkl isimlerle anlmtr. rnein, ate
yandnda krmz dumanlar ge ykselttii iin ona dhumaketu (bayra duman olan) ya da kurban trenlerini
belli bir dzende yrtlmesini salad iin adhvaryu (tren yneten din adam) olarak seslenilmitir. Biz bu
almamzda bu adlarn anlamna ve neden byle adlandrmaya ihtiya duyduklarn incelemeye alacaz.
Anahtar Kelimeler: Agni, Ate Tanrs, Agninin simleri, Vedik Tanrs Agni

277
 Panatantrada Yer Alan Balkl ve Yenge Masalnn Tahlili

Ar.Gr. Esra Bykbaheci

Hint masal edebiyatnn dnya zerindeki masal birikimlerine salad katk herkes tarafndan bilinmektedir.
Be kitap anlamna gelen Panatantra bu masal birikiminin en nemlileri arasnda yer alr. Hindistanda olduu
kadar dnyada da tannan bu eserin Sanskrit aslnn kaybolmasna ramen Pehlevi dilinden yaplan evirisi
araclyla gnmze kadar ulamtr. Bu masallar fabl trnn de ilk rnekleri arasnda gsterilir. Ancak
masallarn ocuklar iin deil, bykler iin anlatld ve onlarn yaamlarna yn verecek masallar olduu birok
kez kantlanmtr. t vermek amal halka bilgiler veren bu masallarn sonunda da masaln ana fikri yer
almaktadr. Bizim inceleyeceimiz Balkl ve Yenge masalnda ise hayvanlara atfedilmi bir takm zellikler
ilenerek anlatlm bir masaldr. rnein yenge akgzll ile tuza fark edip hemen nlem almtr. Biz bu
almada ilgili masaln tahlilini yaparak toplumsal gerekleri erdemlilik erevesinde irdeleyerek rneklendirmeye
alacaz. La Fontaine masallarnda da ayn balkla yer alan bu masaln, kltrler aras etkileimdeki yerinin bir
ispat olarak aklanmaya allacaktr.
Anahtar Kelimeler: Hint Masallar, La Fontaine, Panatantra, Balkl, Yenge

278
 Maksim Gorkinin Ayaktakm Arasnda simli Oyununda Hmanizm

Ar.Gr. Esra Elmacolu

Maksim Gorki, 1902 ylnda kaleme ald Ayaktakm Arasnda isimli oyunuyla edebiyat dnyasnda n
kazanr. Yazar, sanat hayatna toplumun en alt tabakasndaki insanlar betimleyerek girer. Gorkiden daha nce
Dostoyevski ve Gogoln de ele ald bu insanlar, yazarn kendine zg kaleminde hayat bulur. Yazar, herhangi bir
kahramanna hakkndaki kiisel fikrini ortaya koymadan, onlarn yaamn iki farkl yaklamla ortaya koyar. nsann
kaderini belirleyen iki gerei, eserdeki Satin ve Yal Luka karakterleri zerinden aktarr. Devlet dzeninin ke
getii 1900l yllarn banda, toplumun en dibindeki, umudunu kaybetmi bu insanlarn hayatlarna kar farkl
bir bak as ortaya koyulur. almamzda, Maksim Gorkinin ilk eserlerinden biri olan Ayaktakm Arasnda
oyunu insani deerler asndan incelenecektir.
Anahtar Kelimeler: Anahtar Szckler: Ayaktakm, Maksim Gorki, Piyes, Hmanizm

279
 Trke ve Almanca Sosyal Medyada Genlik Dili

Do.Dr. Fatma ztrk Daabakan

Her toplumda toplumun bireyleri tarafndan oluturulmu eitli gruplar bulunmaktadr. Bu gruplarn oluum
sreleri ya, cinsiyet, i, evre, sosyal- kiisel ilikiler vb. gibi birok farkl dzlemde gerekleebilir. Bu gruplarn
her birinin kendi zellikleri balamnda kendilerine ait bir iletiim yolu bulunmaktadr. Bu oluum srelerinden
birisi olan ya, toplumda temel dil grubu meydana getirmektedir. Bunlar erken ya seviyesindeki genlik dili, orta
ya seviyesindeki yetikin dili ve ileri ya seviyesindekilerin dili olan yal dilidir. Bu almada, Trk ve Alman
sosyal medyalarndaki genlik dilinin ele alnmas amalanmaktadr. Gnmzde internet toplumun her kesimindeki
bireylerin vazgeilmez bir alkanl haline gelmitir. Toplum bireyleri iletiimlerini byk oranda internet aracl
ile gerekletirmekte, sosyal medya takibi ile merak ettikleri konular akla kavuturmaktadr. Toplumda zellikle
gen kesim gnn her annda sosyal medya zerinden iletiim kurmaktadr. Bu alma, genlerin dilsel
davranlarn iermektedir. Genlerin fiziksel ve sosyal geliimleri davranlarn ve dil kullanmlarn da
etkilemektedir. Genlerin dili sosyal medyadaki kullanmlarna da yansmaktadr. Bunun sonucunda da sosyal
medyada farkl bir dil ortaya kmaktadr. almann ilk blmn oluturan kuramsal ksmda, genlik dilinin
tanmndan yola klarak konunun detaylar ortaya konacaktr. almann uygulama blmnde, Trke ve
Almancadaki sosyal medya sylemleri her iki dil asndan karlatrlarak incelenecektir. Elde edilen bulgular
genlik dilinin iki dildeki kullanm balamnda deerlendirilecektir. Bu deerlendirme sonucunda Trke ve
Almanca genlik dilinin ne tr bir kullanm alannn olduu grlecek, Trkiye ve Almanyadaki genlik dilinin
sosyal medya asndan ne tr benzerlik ve farkllklar gsterdii sonucuna ulalacaktr. almada Trke ve
Almanca metinlerin karlatrlmas sz konusu olduundan, inceleme genel olarak kontrastif sylem analizi
yntemi ile yrtlecektir.
Anahtar Kelimeler: Genlik Dili, Toplumdilbilim, Sosyal Medya, Trke, Almanca

280
 Ermeni Harfli Kpak Trkesinde Birleik Kelimeler

Ar.Gr. Fatma enyz

Trkede kelime yapma yollarndan biri de birletirmedir ve kelimelerin birtakm kalplara girmesiyle birleik
kelimeler olumutur. Birden ok kelimenin kendi anlamlarn koruyarak ya da deitirerek yeni bir anlam
oluturacak ekilde bir araya gelmesiyle birleik isimler, birleik sfatlar ve birleik zarflar kurulmutur. Tarih
Kpak Trkesinin nemli bir kolu olan Ermeni Kpakas XIII. yzyldan XV. yzyln sonlarna kadar konuma
dili ve din dili olarak varln srdrm, XVI.-XVII. yzyllar arasnda bat Ukraynada nemli yazl belgeler
brakacak dzeye ulamtr. Kpak Trklerinin konuma dili Ermeni harfli Kpaka metinlerde yaz dili olarak
kullanldndan nem arz etmektedir. almada Aleksandr Garkavetsin Ermeni Harfli Kpak Trkesi
metinlerinin tamamn esas alarak hazrlad Kpakskoye Pismennoye Naslediye III, Kpakskiy Slovar adl
Kpaka szl taranm ve Ermeni harfli Kpakada tanklanan anlamca kaynam birleik kelimeler
deerlendirilmitir.
Anahtar Kelimeler: Ermeni Harfli Kpaka, Morfoloji, Birleik Kelime

281
 Ermeni Harfli Kpak Trkesinde kilemeler

Ar.Gr. Fatma enyz

Tarih Kpak Trkesinin nemli bir kolu olan Ermeni Kpakas XIII. yzyldan XV. yzyln sonlarna kadar
konuma dili ve din dili olarak varln srdrm, XVI.-XVII. yzyllar arasnda bat Ukraynada nemli yazl
belgeler brakacak dzeye ulamtr. Kpak Trklerinin konuma dili Ermeni harfli Kpaka metinlerde yaz dili
olarak kullanldndan nem arz etmektedir. Bir ifadeyi daha gl klmak, kavram zenginletirmek amacyla
ikilemeye ihtiya duyulur. kileme ayn szcn tekrar edilmesiyle oluabildii gibi yakn veya zt anlaml
kelimelerin yahut ses benzerlii olan iki szcn yan yana getirilmesiyle de oluur. Trkenin tarih seyri iinde
kileme konusu ayrntl bir ekilde incelenmitir; fakat almaya kaynak tekil eden Ermeni harfli Kpakada
ikilemeler detayl bir incelemeye tabi tutulmamtr. almada Aleksandr Garkavetsin Ermeni Harfli Kpak
Trkesi metinlerinin tamamn esas alarak hazrlad Kpakskoye Pismennoye Naslediye III, Kpakskiy Slovar
adl Kpaka szl taranm ve Ermeni harfli Kpakada tanklanan ikilemeler oluumlar ve anlamlar
asndan deerlendirilmitir.
Anahtar Kelimeler: Ermeni Harfli Kpaka, Morfoloji, kileme

282
 Sokaktaki Adam Romannda Aydn Sorunsalnn Bakii Merkezli Psikolojik Yansmalar

Ar.Gr. Ferhat etinkaya

Bat karsnda yaanan sorunlar, yozlamalar ve ikirciklik romanmzn ana temalarndan biri haline gelmitir.
Bu sorun sadece Tanzimat dnemi romanlarnda deil, Cumhuriyet dnemi ve Modernizm etkisinde gelien Trk
roman ile Postmodernizm etkisinde gelien Trk romannda da ilenmi, irdelenmi, zm aranmtr. Ne var ki,
zm bekleyen bu ciddi mesele Modernizm dneminde iin iinden klmaz hale gelinmi, yozlaan toplumla
beraber "uyarc" ve "ynlendirici" grevini stlenen aydn tipi de "karamsar"la brnmtr. almamza
aldmz Attila lhann Sokaktaki Adam adl eserinde de aydn tipini temsil eden bakii Hasann karamsar bir ruh
haline brndn ve halkn kltr dairesinden ayrlan aydnn nasl yabanclaarak yok olduunu grmekteyiz.
Modernizm etkisinde gelien Trk romannn ilk rneklerinden olan Sokaktaki Adam, bu ynyle almamzn ana
konusu olarak belirlenmitir.
Anahtar Kelimeler: Sokaktaki Adam, Attila lhan, Roman, Modernizm

283
 Edeb Roman: alkuu ve Popler Roman: Pirayenin Sosyal Psikolojik Adan Karlatrlmas

Aratrmac Feritah Funda Ar

Trk edebiyatnn roman tryle karlamas Tanzimatla birlikte olmutur. Yazlmas ve okunmas belli bir
sre ve kltr birikimi gerektiren edeb romana karlk; her kesimden insanlara hitap eden, okunmas fazla
zaman almayan, hatta ou zaman da hzl tketilen popler romann da edebiyatmzda yadsnamayacak bir yere
sahip olduu kabul edilen bir gerektir. Edeb romanlarda estetik kayg ve sanat endiesi sz konusuyken, popler
romanda ounlukla ticar kayg n plandadr, bununla beraber estetik ve sanat endiesi ok fazla yoktur, hatta
okurun fikrinden ok duygu ve heyecann harekete geirmeyi hedefler. Anlatcnn ve hitap ettii kesimin toplumun
bir paras olmas nedeniyle, roman toplumdan ayr dnmek imknsz gibidir. Dolaysyla toplumun deerlerinin,
sorunlarnn ve hayallerinin romana yansmamas dnlemez. ster edeb ister popler olsun durum farkllk arz
etmez. Farkllk konuyu ileyi ve sunu itibariyledir. Bu cihetle romanlarn sosyal psikolojik adan incelenmesi,
byk nem arz etmektedir. Cumhuriyet dneminin nemli anlatclarndan biri olan Reat Nuri Gntekin, alkuu
adl romannda kendi dneminin eitimle ilgili problemlerini edeb bir roman hviyetine brndrerek iler.
Anlatc, Cumhuriyetin yeni kurulduu yllarda eitimli ve modern bir kadna toplumun bak gibi toplumsal bir
durumu eserinde ilemitir. Canan Tann Pirayesinde ise yine ana kahraman eitimli bir kadndr. Farkl kltrden
olan einin sosyal evresiyle ilgili yaad psikolojik durum okuyucuya sunulur. Her iki romanda olmas gerekenle
olann atmas yaanr. Olmas gereken romanlarn kahramanyla somutlaan, dolaysyla anlatcnn iletmek
istedii mesajdr. Bunun karsnda, toplumsal sorun bulunur. Her iki roman da bu ikisi arasndaki gerilimden doar.
Bunun yannda her iki romanda konuyu ele al biimleri, ifade edi tarzlar gibi edeb romanla popler roman
birbirinden ayran unsurlar yer alr. Bu makalede, ad geen eserlerin konusu olan sosyal tipler, gruplarn
davranlar, ana karakterlerin rol incelenmi ve popler roman - estetik roman asndan sosyal psikoloji ynne
bir aklama getirilmitir.
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: Sosyal Psikoloji, Popler Roman, Estetik Roman

284
 mer Seyfettinin Mensur iirleri zerine

Dr. Fikri Aydemir

Mensur iirin 19. yzyl ortalarnda Fransada ortaya kt ve Baudelairein eserleriyle bir tr haline geldii
kabul edilmektedir. Trn edebiyatmza gelii ise Tanzimat dnemi ile olmutur. Kaplan ve Tanselin grleri
dorultusunda, Sinan Paann Tazarrunamesi bizdeki ilk mensur iir rnei olarak kabul edilmektedir. Ardndan
Ekrem ve Hamidle birlikte hem teoride hem de pratikte rnekleri verilmeye balanr. Servet-i Fnun dnemiyle
birlikte ise Halid Ziyann Mensur iirleri trn geliimine nemli katk vermitir. mer Seyfettin, edebiyatmzda
Yeni Lisan makalesi ve hikyeleri ile tannm bir ahsiyettir. Hikyelerinin dnda iir, mensur iir, fkra ve hatra
trlerinde de eserler kaleme almtr. Edebiyata meylettii yllarda Namk Kemalin iirlerini ezberlediini syleyen
Seyfettinin iirlerinde Servet-i Fnun ve Fikretin etkisi vardr. iirleri dnda yine bu etkiyle Mensur iir rnekleri
vermitir. mer Seyfettin, ilki 1902 yl, sonuncusu da 1919 ylnda olmak zere yirmi be mensur iir yazmtr. Bu
almada mer Seyfettinin mensur iirleri zerine bir deerlendirme yapmak amalanmtr.
Anahtar Kelimeler: mer Seyfettin, iir, Mensur iir

285
 Nazm Hikmet ve Mayakovskinin iirlerinde Makineleme

Ar.Gr. Funda Temur

XX. yzyln banda Avrupada etkin olan gelecekilik akm (ftrizm) dnce ve sanat alannda tm gemi
retileri reddeden, yeniliki ve zgrlk bir anlay savunmaktadr. Benzer ekilde modern dnemin rn olan
konstrktivizm de ekonomik kalknma iin sanayilemenin gerekliliini ve nemini vurgulamaktadr. Bu almada,
sz konusu iki akmdan etkilenen ve kendi lkelerinde bu akmlarn nde gelen temsilcileri olarak kabul edilen
Vladimir Mayakovski ile Nazm Hikmetin sanat anlaylarndaki makineleme olgusu incelenecektir. Bu suretle
hem ftrizm ve konstrktivizm akmlarnn iki air zerindeki etkisi, hem de Nazm Hikmetin ele alacamz
iirlerinde dnsel ve sanatsal anlamda zellikle Rus ada ve meslekta olan Mayakovskiden esinlenii ortaya
konulacaktr.
Anahtar Kelimeler: Ftrizm, Konstrktivizm, Nazm Hikmet, Mayakovski, Makineleme

286
 Mealeden Varlk Dergisine Uzanan Serven: Yedi Meale Topluluu

Yrd.Do.Dr. Hatem Trk - Gamze Bulut

ada Trk edebiyatnda sreli yaynlarn nemli bir yeri vardr. zellikle mecmualar, edebiyat tarihi asndan
nemli veriler sunar. Bunlara en nemli rneklerden biri Servet-i Fnn dergisidir. Servet-i Fnn ve Fecr-i ti gibi
edebi topluluklar iinden karan dergi, Yedi Meale grubunun da k noktasdr. 1928de edebiyatn kmazda
olduunu dnen yedi azimli gen, nce duygularn Servet-i Fnnda ifade edip sonra da Meale adl ortak
kitab yaynlarlar. Yedi Mealeciler, daha sonra 1 Temmuz 1928 - 15 Terin-i Evvel 1928e dek sren sekiz saylk
Meale adl dergiyle edeb faaliyetlerini srdrrler. Alfabe deiiklii nedeniyle yayn sona eren dergiden sonra
topluluun kapand genel kabul grse de topluluk yelerinden Yaar Nabinin kurduu Varlk dergisinde yazmaya
devam ederler. 15 Temmuz 1933te ilk says kan dergide Yedi Meale grubunun pek ok yaz ve iiri
yaynlanmtr. Bu almada Yedi Meale grubu yelerinin Varlktaki faaliyetleri zerinde durulacak, yaz ve
iirleri hakknda bilgi verilecektir.
Anahtar Kelimeler: Yedi Meale, Meale, Varlk, Edebiyat

287
 in Kaynaklarna Gre Trk Devlet daresinde Kullanlan Unvanlar

Ar.Gr. Gken Kapusuzolu

Trk tarihinin erken dnemlerine ait bilgi edinmek iin kullanlan ince kaynaklardan Trklerin; gelenekleri,
ceza uygulamalar, asker sistemleri ve sosyal hayatlarna dair pek ok bilgi elde edilmektedir. Resm ince
kaynaklarn tamamnda Trklere ait unvanlarn yirmi sekiz kademe olduu bilgisi kaydedilmitir. Fakat harici
kaynaklardan Cefu Yuangui, Taiping Guang Ji, Tong Dian ve Tong Zhiya gre, kaanln kurulduu ilk yllarda
Trklerin kulland unvanlar on kademe olarak belirlenmi, daha sonra yirmi sekiz kademeye ykseltilmitir.
Trklerin bu unvanlar adlandrrken nelere dikkat ettikleri, hangi durumlar gz nne alarak unvan verdikleri
kaynaklarda belirtilmitir. Kaynaklarda grld kadaryla, metinlerde geen unvanlarn ou eski Trkeden
inceye ses evrimidir. Eldeki veriler sayesinde bazlar Trke aklanabilen szcklerin, bazlar iin ileri dzey
eski Trke bilgisi gerekmektedir. Bu almada alann ilgili veri tabanlar kullanlarak, hali hazrda bilinen Erkin,
lteber, ad gibi unvanlarn dnda kalan dier unvanlarn Trke karlklar aranarak, sesletim nerileri
getirilmeye allmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Trk Unvanlar, Trk Kaanl, in Kaynaklar

288
 Orhan Pamukun Krmz Sal Kadn Adl Romannn Sosyo-Psikolojik Adan ncelenmesi

Okutman Gken Yldrm

nsan, sosyal bir varlktr ve ontolojik geliimini bir toplum ierisinde srdrmektedir. Bu adan insan ile toplum
arasnda dinamik bir iliki bulunmaktadr. Nasl ki toplumsal bir davrann oluumu insandan bamsz deilse ayn
ekilde insan davran da toplumsal olgu, olay ve ortamdan bamsz deildir. Yani, psikolojik bir varlk olarak
insan (birey psikolojisi), toplumdan daha dou bir ifade ile toplum psikolojisinden ayr dnlemez. Orhan
Pamukun son roman Krmz Sal Kadn da bu adan birey psikolojisi ile toplum psikolojisinin etkileimini
ilgin bir ekilde gzler nne sermektedir. Romanda sevgi, ak ve en nemlisi baba-oul ilikisi sosyo-psikolojik
bir odaklanma ile ilenmektedir. Romanda bireyin toplumla ilikisine deinilmekle birlikte esas olarak bir
davrann oluumundaki sosyo-psikolojik etkiler/itkiler n plandadr. Bireysel korkularn sosyal kla brnerek
aa kt romanda toplumsal koullarn ve toplumlarn psikolojik yaplanmalarnn bireysel korkularn
oluumundaki etkisi youn olarak ilenir; Kral Oidipus ile Rstem ve Shrab anlatlar zerinden Bat ve Dou
medeniyetlerinin kendine zg sosyo-psikolojik yaplanmalar sorgulanr; tarihsel bir varlk olarak insann
medeniyet ile ilikisi bir yineleyi olarak deerlendirilir ve sosyo-psikolojik veraset, igdleri harekete
geirmede etkili olarak kullanlr. Yine romanda bakarakter Cemin ve olu Enverin neredeyse btn davranlar
toplumsal olay ve olgulara bal olarak ekillendirilir ve bu ilikinin salam temellere oturtulmas uruna yer yer
baz kurgusal kusurlar ba gsterir.
Anahtar Kelimeler: Sosyal Psikoloji, Birey Psikolojisi, Baba-Oul likisi, nsan, Toplum

289
 Felsefe-Edebiyat likisi Balamnda Albert Camus

Yrd.Do.Dr. Gl Eren

Hangi dilde olursa olsun, sanat biiminin grnmlerinden biri olan edebiyat ile karmak imgelerle dncenin
kavramlarn aydnlatmaya alan felsefe arasnda srekli bir etkileim sz konusu olmutur. Bu etkileim
edebiyattaki felsefenin ve felsefedeki edebiyatn anlamn kavrayabilmek iin hakikate varma arzusu iinde
isellemi olan kurgusalla dayal yaratc dil kullanmlarn aa karr. Dili kullanarak dnyay
biimlendirmeye alan insan, edebiyatla, kelimelere hkim bir alanda, kurgusalln vermi olduu estetik bir
zevkle kiisel sesin dnmn salar. Bu metnin asl amac da kendilerine anlatm biimi olarak edebiyat semi
filozoflardan olan Albert Camusnn eserleri zerinden varlk kavramna odaklanm felsefe edebiyat ilikisini
aklamaktr.
Anahtar Kelimeler: Felsefe, Edebiyat, Varolu, zne, Sama, Estetik, Yabanclama, Duygu ve Kavram

290
 Albrecht Altdorferin Die Alexanderschlacht simli Eserinde Dou Bat mgesi

Uzman Glru Bayraktar

Bu alma Albrecht Altdorferin Die Alexanderschlacht isimli eserinde 16. yzyln Avrupasnda Islama-
Osmanlya kar hkim olan nyargl imgelerin tespit edilmesini amalamaktadr. Almanyann Baverya eyaletinde
prens olan IV. Wilhelmin emriyle Die Alexanderschlacht (Iskenderin muharebesi) isimli eseri oluturan
Altdorfer, Byk skenderin Pers mparatoru Dariusa kar gerekletirdii meydan muharebesini resmetmitir.
Anadolunun Tarsus blgesinde gerekleen bu meydan muharebesinin tarihi 333 yldr. Muharebe Perslerle
Yunanllar arasnda yaanmtr. Buna ramen Altdorfer Persleri birer Osmanl askeri, Iskenderin ordusunu da
Baveryann renkleri olan mavi beyaz kyafetli askerler olarak gstermitir. Eserde gemite gereklemi olan dou
ile bat arasndaki atma gncel olaylara uyarlanm ve IV. Wilhelmin Osmanlya galip geleceinin propagandas
yaplmtr. Gnmz dnyasnda hala varln srdren slamofobik sylemin 16. yzyldaki ilk rnei olarak
grebileceimiz bu eser, pek ok dou-bat imgesini iermektedir. Bu imgeler batnn ezelden beri sahip olduu
dou korkusuna rnek tekil edebilir.
Anahtar Kelimeler: mge, Stereotipi, slamofobi

291
 Msr'da ykclk

Ar.Gr. Glyaar Demirci

MISIRDA YKCLK Ksa hikyeler, gerek ya da kurgulanm olaylar anlatan, genelde iki ya da kii
arasnda geen, tek blm halinde olan ve ahlak dersi veren bir anlat trdr. Araplar ilk hikyelerde rf, adet,
gelenek, grenek, kahramanlk, sava ve ak maceras gibi konulara arlk verirken, slamn douuyla Kurn
kssalar, hadis-i erifler ve seyahatnamelere arlk vermilerdir. Msrda Nahda dnemi Rnesans'n ilk temellerini
1826 ylnda Fransaya gnderilen Msr kltr heyetleri atmtr. Avrupadan dnen bu eitimli kesim, okullarda
eviri ve eitim faaliyetleriyle uramlardr. Msrda modern anlamda hikyecilik 1917-1944 yllar; 1945-1967
yllar ve 1967den gnmze olmak zere aamada gereklemitir. kinci Dnya Sava yllarnda meydana
gelen siyasi, dini ve ekonomik sorunlar yazarlar tm edebi trlerde olduu gibi ksa hikyede de gerekilie
yneltmitir. II. Dnya Savandan sonra, Arap leminde matbaann canlanmasyla edebi eserlerde bir art
grlmtr. 1950lerden sonra yeni edebi akmlar sayesinde klasik trdeki eserlerin yan sra, modern Arap
hikyecilii ve romancl da gelime gstermitir. Ancak 1960'l yllarda tiyatroya ilginin artmasyla ksa hikye
trnde bir gerileme grlmeye balanmtr.
Anahtar Kelimeler: Ksa Hikye, Arap Hikyesi, Msr, Modern Msr ykcl

292
 Arapadan Trkeye Yaplan iir evirilerinde Ara Dil Kullanm Problemi

Dr. Grkan Daba

Araplar ve Trkler arasndaki ilikiler derin ve uzun bir gemie sahiptir. ki millet arasndaki kltrel ban
olumasndaki en nemli faktrlerden biri de eviridir. Arapadan Trkeye yaplan eviriler dini metinler
ekseninde balasa da gnmzde edebiyat evirileri nemli bir yer tekil etmektedir. iir, yaplan eviriler arasnda
ne kan trlerden biridir. zellikle son krk ylda Arapadan Trkeye evrilen iir says gnden gne
artmaktadr. Arapadan Trkeye yaplan iir evirilerinin ounluu kaynak dil Arapadan yaplmakla birlikte
azmsanmayacak sayda iir de Franszca ve ngilizce ara dilleri vastasyla Trkeye evrilmitir. Yalnz bu
evirilerde gerek biimsel, gerekse biemsel ve anlamsal alardan bir takm problemler bulunmaktadr. Bu
almada, Arapadan Trkeye ara dil vastasyla yaplan eviriler kaynak metinle edeerlik, kabul edilebilirlik ve
yeterlilik balamnda karlatrmal olarak incelenecektir.
Anahtar Kelimeler: Arapa, iir evirisi, Ara Dil, Edeerlik

293
 Kuranda Lisan Kavram ve Lisann Kkeni

Yrd.Do.Dr Hac nen

Lisan kavram, Kuranda kullanlan nemli kavramlardan biridir. Lisan veya dilin kkeni meselesi ise Kuranda
Hz. Ademe isimlerin retilmesi erevesinde ele alnmtr. Bu tebliimizde Kuran perspektifinde lisan
kavramnn semantic tahlili ve dilin kkeni meselesi ele alnacaktr. Lisan kavram ve lisann kkeni ile ilgili bilgi ve
grler zet niteliinde ele alnmtr.
Anahtar Kelimeler: Kuran, Lisan Kavram, Lisann Kkeni

294
 Suriyeli Snmaclara Salanan Yazl ve Szl eviri Hizmetleri: Trkiye rneklemi ve Kresel Bak

Dr. Halil brahim Balkul

Suriyedeki i savan ardndan milyonlarca insan vatanndan ayrlm ve baka lkelerde yaamak zorunda
kalmtr. Bu insanlar misafir edildikleri lkelerde ya snma talebinde bulunmakta ya da gven ierisinde evlerine
dnmeyi hayal etmektedirler. phesiz, dnyadaki Suriyeli snmaclar misafir eden lkelerin banda Trkiye
gelmektedir. Avrupa lkelerinin Suriyeli snmac krizini daha yaklak bir buuk yldr tartmaya balamasna
karn, Trkiye Suriyedeki i savan olumsuz etkileri ile 2011 ylndan bu yana yzlemektedir. Birok adan
blgesel benzerlik olmasna ramen, Suriyeli snmaclarn byk bir blm Trkiyedeki ilk gnlerinde birka
kelimenin tesinde Trke konuamyorlard. Dil engeli, gnlk iletiim asndan zlmesi gereken nemli bir
problem konumundayd. Suriye i savann yedinci ylna girdiimiz gnlerde bu alma; Trkiye Cumhuriyeti
devletinin, Trk gnll kurulularnn ve Trk halknn Suriyeli snmaclara ynelik faaliyetlerini eviribilim
perspektifinden incelemektedir. Ayrca almann ilerleyen blmnde, dier lkelerde Suriyeli snmaclara
ynelik sunulan yazl ve szl eviri hizmetleri, Trkiye rneklemiyle reel veriler baz alnarak karlatrlmaktadr.
Betimleyici bir aratrma modelinin temel alnd bu almann son blmnde ise, snmaclara ynelik sunulan
eviri hizmetlerinin gelitirilmesi adna tavsiyeler sunulmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Snmac Krizi, Toplum evirmenlii, Suriye Sava, eviri Politikalar

295
 Intihal, Tevart, Nazire, Tazmin, Metinleraraslk Kavramlar Arasndan Klsik Trk iirinde Ortak
Malzemenin Kullanmna Bir rnek

Yrd.Do.Dr. Haluk Aydn

ntihal, tevart ve son zamanlarda metinleraraslk kavramlar, edeb evrelerce oka tartma konusu edilmi
kavramlardr. Bu kavramlarn anlam snrlar ana izgileriyle belirlenmi olmasna ramen, edeb eser zerinde bu
anlamda bir deerlendirme sz konusu olduunda, kesin bir yargya varmaktan kanld grlmektedir. Bu
ekincede pek de haksz olunmad, sz konusu hususlarda varlmak istenen yargya etki eden deikenlerin
fazlalndan anlalabilir. Bu almada, deiik yzyllarda yaam klsik Trk airlerinin eserleri ierisinde tespit
edilen benzer bir syleyiin, bu anlamda bir deerlendirmesi yaplm ve klsik Trk iir gelenei ierisindeki yeri
zerine tespitlerde bulunulmaya allmtr. Sz konusu benzer ifadenin, klsik Trk edebiyatnn zirve ahsiyetleri
kabul edilen isimler tarafndan da dile getirilmi olmas sebebiyle, duruma ayr bir boyut getirdii sylenebilir.
Anahtar Kelimeler: Intihal, Metinleraraslk, Tazmin, Klasik Trk Edebiyat

296
 Remzi'nin Kerbel Mersiyesi

Yrd.Do.Dr. Haluk Aydn

Kerbel hadisesi, slm tarihinin hafzalarda yer etmi en nemli olaylarndan biridir. Peygamber soyundan gelen
ve slmn ilk drt halifesinden biri olan Hz. Alinin olu Hz. Hseyinin ehit edildii bu olay, inananlarn
gnllerinde derin izler brakmtr. Zamanla edebiyatmzda Maktel veya Maktel-i Hseyin olarak bilinen bir
trn de konusunu oluturan bu olay zerine oka eser yazlmtr. Bunlardan biri de 19. yzyln ilk yarsnda,
bugnk Makedonya snrlar ierisinde yaad tahmin edilen Remzdir. Kaynaklarda hakknda henz bir bilgiye
rastlayamadmz airin, elde bulunan ve bilinen tek eseri olan Divanndaki manzumelerden baz bilgilere
ulaabiliyoruz. Bekta tarikatna mensup olan airin Divannda yer alan Kerbel mersiyesi, kaside nazm eklinde
yazlm ve 41 beyittir. Daha nce bu anlamda yaplm almalarda yer almayan ve Balkan corafyasnda, Kerbel
hadisesine dair airinin grlerini dile getiren bu manzume incelenmi ve dier Kerbel mersiyeleriyle ekil,
muhteva ve slup zellikleriyle benzerlikleri ve farkllklar ortaya konulmaya allmtr.
Anahtar Kelimeler: Mersiye, Kaside, Kerbel, Hz. Hseyin, Remz

297
 Kuran Tercmelerindeki Din Terim evirilerinin Bulunduklar Dnemin Sz Varlna Yansmalar

Ar.Gr. Hanife Gezer - Murat mdat

Karahanllar zamannda slmiyetin kabulyle yaanan gei dnemi, Trk kltrnn yannda Trk dili
asndan da bir dnm noktas olmutur. Trkler, slamiyete byk nem vermi ve sayg gstermitir. Bu nedenle
slamiyetin yaylmasnda nemli rol oynamlardr. slamiyetin daha iyi anlalmas, uygulanmas ve yaylmas
konusunda yaplan almalardan biri de Trkenin tarih dnem eserleri arasnda yer alan Kuran tercmeleridir.
Birebir olarak kelimelerin Trkeye aktarlmasyla yaplan bu eviriler, Trk dilinin tarih dnemlerinin sz
varln ve kelimelerin anlam zenginliini takip etmemiz asndan nemli kaynaklardr. Bu tercmelerde Kurann
daha iyi anlalmas iin din terimlerin mmkn olduunca Trke kelimelerle evrilmeye zen gsterilmesi dikkat
ekicidir. Din terimlerin Trke kelimelerle eviri abas, eserlerin bulunduklar dnemin sz varl ierisindeki
kelimelerin anlam zenginliini bize gstermektedir. Bu almada Karahanl, Harezm ve Eski Ouz Trkesi
dnemlerini temsil eden Kuran Tercmeleri taranacak ve sahip olduklar din terimler karlatrlacaktr. alma
iin Karahanl Trkesi dnemini temsilen Trk slam Eserleri Mzesi nshas ve John Rylands Kitaplnda
bulunan Rylands nshas, Harezm Trkesi dnemini temsilen Sleymaniye Ktphanesi Hekimolu Ali Paa
nshas ve Eski Ouz Trkesini temsilen M. 1401 tarihli Satraras Kuran Tercmesi nshas seilmitir.
almada yntem olarak yazl eser taramas ve tespit edilen malzemelerin karlatrlmas yntemleri
kullanlacaktr. Bylece farkl dnemde de Kuranda sabit olan kelimeleri evirmek iin hangi dnemde hangi
kelimelerin kullanld karlatrmal olarak ortaya koyulacaktr. Bu almayla Trk dilinin bu tarih
dneminde ayn amaca ynelik olarak yaplan Kuran Tercmelerinde, din kelimelerin evrilme tekniindeki
benzerlik ve farkllklarn tespit edilmesi amalanmtr. Bununla birlikte, bu dnem geileri srasnda Trke
kelimelerin anlam zenginliinin nasl deitii de tespit edilmi olacaktr.
Anahtar Kelimeler: Kuran Tercmesi, Karahanl Trkesi, Harezm Trkesi, Eski Ouz Trkesi, Din Terimler

298
 Behet Necatigil le Asfalt Ovalarda Abdal Musa Derghna Doru ki Bana Yrmek

Yrd.Do.Dr. Hasan Aktas

Behet Necatigil eski ile yeni, dou ile bat arasnda bir mhredir. Necatigil, asfalt ovalarda glgesiyle birlikte iki
bana yryen bir airdir. Necatigil, bedeninin glgesiyle oald, glgesinin bedeniyle birlendii vahdet-kesret
ikileminde Abdal Musa derghna doru yryen modern bir abdaldr. Abdal Musa iirinde geen piston kelimesi
aa kar direniin bir semboldr. Kendisi bir ynyle yaad modern aa direnen eski bir insandr. Bu, onun
iinde yaad adan kat anlamna gelmez. Bilakis geleneksellik ile modernliin ortasnda ann tan bir
airdir. Bu yzden asfalt ovalardan eskiye doru, eskiden de yeniye doru yrmtr. Bu, yaanlan ia annda
gemii tadmlamaktr. Necatigilin, zerinde hi durulmayan Abdal Musa iiri, gemiten kopmadan gelecee
balanan bir manifestodur. Abdal, dnya ilerini bedel deyerek am bilge bir kiidir. Kapitalizmim ina ettii
asfalt ovalarda abdal gibi yrmek nasl bir eydir? Gemie ve gelecee ramen var olmaktr. Necatigil de asfalt
ovalarda yryen ann Abdal Musasdr. Bu bildiride, bu balamda Necatigilin Abdal Musa iiri zerinde
durulacaktr.
Anahtar Kelimeler: Abdal Musa, Piston, a, Behet Necatigil, Manifesto, Modern

299
 Bursal Lami elebinin Mnet'ndaki Arapa Szler ve iirler

Prof.Dr. Hasan Ali Esir

Bursal Lami elebi (l. 1532) XVI. yzylda yaam bir air ve yazardr. Manzum ve mensur 40 civarnda
eseri bulunmaktadr. Terceme-i Nefahatl-ns, evhidn Nbuvve Tercmesi, Ferhd ile rn ve Mnet onun
en nemli eserleri arasndadr. XV. yzyldan itibaren balayan mnet yazma gelenei, srekli bir aama
kaydetmi ve bu aamasn sonraki yzyllara da tamtr. Bursal Lami elebi Mnetnda dneminin eitli
olaylarn anlatrken deyimler, ataszleri, hikmetli szler ve Farsa iirlerin yannda ok sayda Arapa sz ve iire
de yer vermitir. Bu almada temel ama, Mnettaki sz konusu Arapa sz ve iirleri deerlendirmektir. Bu
deerlendirmeler yaplrken bu sz ve iirlerin tercmelerine de yer verilecektir.
Anahtar Kelimeler: Bursal Lami elebi, Klasik Trk Edebiyat, Mnet, Arapa Szler, Arapa iirler.

300
 Cannibales Romannda Kaak Gmenler ve Sessizlik Sorunu

Ar.Gr. Hasan Atmaca - Okutman Fahriye akr

1959 ylnda Fasn Marake ehrinde doan Mahi Binebine dnyaca tannm bir ressam ve yazardr. 1999
ylnda yaymlanan Cannibales, yazarn en ok bilinen romanlarndan bir tanesidir. Bu roman tematik adan iki
boyutlu bir romandr. Birinci boyut, Akdenizde giderek byk bir probleme dnm Afrikadan Avrupa
lkelerine kaak g konusundan bahsetmesidir. kinci boyut ise, bir gece Tanca ehri yaknlarnda bir grup tuhaf,
kaak gmenin Cebelitark boaznda yaadklar trajedinin arpc bir ekilde anlatlmasdr. Her yl binlerce
insann yeni bir hayat umuduyla lm gze alarak yola kmas, kaak gmen gerekliini gzler nne
sermektedir. Dolaysyla yazar bu romann kurgusunda gerek hayattan esinlenmitir. Gnmzde, Akdenize kys
olan tm Afrika lkeleri artk bir fenomene dnm kaak g ile kar karyadr. ok gncel olan bu konu,
bugnn byk adaletsizliklerinden biri haline dnm; basn ve medya aralar sayesinde belki her gn ya da her
hafta yeni bir kaak gmen trajedisi haberi kulaklarmzda yanklanr olmutur. Bu almada, Binebinenin roman
iki adan ele alnmtr. lk olarak, Afrikann eitli lkelerinden Fasa gelerek, oradan da Avrupann farkl
lkelerine, yeni bir balang umuduyla, g eden kaak gmenlerin hikyesi romandan hareketle sorgulanmtr.
Romanda nem arz eden ikinci konu ise sessizliktir. Bu balamda romandaki olaylardan hareketle sessizlik konusu
ve sessizlik trleri irdelenmeye allmtr.
Anahtar Kelimeler: Cannibales, Kaak Gmen, Sessizlik

301
 Balam Anlamlar Bakmndan Hamdullah Hamd Divanndaki Deyimler

Do.Dr. Hasan ener

Klasik Trk edebiyat, Arap ve Fars edebiyatlarndan etkilenerek olumu bir edeb gelenektir. Etkileimin
doas gerei bu edeb gelenek zerinde Arap ve Fars dillerinin youn etkisi grlmtr. Bu etkide Osmanl
devletinin din, tarih, corafi, siyasi ve kltrel ilikilerinin de katks byktr. Klasik edebiyatmzda Arapa ve
Farsa kelimelerin ska kullanlmasna karn baz airlerimiz, iirlerinde Trke kelimelere, zellikle de halk
syleyilerine, deyim ve ataszlerine yer vererek adeta bu duruma tepkilerini gstermilerdir. Edebiyat
aratrmaclarnca mahallileme hareketi olarak adlandrlan bu durum 15. yzyldan itibaren edebiyatmzda daha
belirgin bir ekilde grlmeye balamtr. Kaynaklarn bize bildirdii kadaryla ilk rneklerini Sf mahlasl Cezer
Kasm Paada grdmz ataszleri ve deyimleri iirlerinde kullanma eilimi, bata Necti olmak zere birok
divan airinde iyiden iyiye kendini gstermi ve zamanla bir tarz olmutur. slubunun bir paras olarak iirlerinde
atasz ve deyimleri kullanarak, dilin en nemli unsurlar olan ve halkn dil zevkini, hayat felsefesini, yaam tarzn
yanstan kalplam ifadeler olan bu atasz ve deyimlerin gnmze aktarlmasn salayan airlerimizden biri de
Hamdullah Hamddir. Bu bildiride Hamdullah Hamdnin divanndan derlenen deyimler, balam anlamlar
bakmndan incelenecektir.
Anahtar Kelimeler: Divan iiri, Hamdullah Hamd, Deyim, Balam Anlam

302
 Bir Vicdan Roman: Kusma Kulb

Do.Dr. Hasan Yrek

Mehmet Erolu, 1970'lerde roman yazmaya balam ve gnmz itibaryla roman yazmaya devam eden
yazarlarmzdandr. lk romann Isszln Ortasnda'y 1984'te yaymlayan yazar 2017 itibaryla toplamda 14
romana ulamtr. Bu romanlardan biri de 2004 ylnda yaymlanan Kusma Kulb'dir. Kusma Kulub yazarn
sekizinci romandr. Bakii olan Umut'un yaadklar neticesinde aama aama vicdannn hayatn merkezine koyan
bir insana nasl dnt anlatlmaktadr. Bir baka ifadeyle bu roman, insann en nemli deerinin vicdan olduu
zerinde duran ve insann vicdanl olmas gerektiini vurgulayan bir eserdir. Buradan hareketle bu almada roman
ierik zellikleri ncelenerek ele alnacak ve deerlendirilecektir. Romann temas, temann nasl aktarld
verilmek istenen mesajlar kapsaml olarak deerlendirilecektir. Bylece romann yazl amac ortaya konacaktr.
Anahtar Kelimeler: Roman, Mehmet Erolu, Kusma Kulb, Vicdan

303
 ankr Yran Kltrne Geleneksel Trk Tiyatrosunun Yansmalar

Hatice Sargn

lkemizin farkl yerlerinde farkl etkinlikler iinde biraz da modernlemi ekli ile geleneksel Trk tiyatrolarn
grmekteyiz. Bu oyunlar, gnmze gelene kadar doal olarak deiimler geirmi olup gnmze uyarlanarak
bugn hl gncelliini korumaya devam etmektedir. Bu gelenei yaatan kltrel etkinliklerin banda ankr
yran gelmektedir. Kkl bir gemie sahip olan ankr yran gelenei, bireylere gzel ahlk kazandrmann
yannda halk edebiyat iinde grm olduumuz szl verimleri (tekerleme, mani, bilmece vb.) bnyesinde
tamaktadr. Yran geleneinde grdmz bu verimler, yranda oynanan geleneksel Trk tiyatrosundan ky
seyirlik oyunlar ve ortaoyunlar iinde yer almakta ve bireyi eitme amal olarak farkl ekillerde oynanmaktadr.
ankr yran gelenei iindeki ortaoyunu ve ky seyirlik oyunlarnn her birinin bireyi eitme ynnde farkl
amalar bulunmaktadr. Ayrca bu oyunlar, gnmze geleneksel tiyatrolarn nasl yansdn gstermektedir. Her
bir oyun farkl balklar altnda oynan ekliyle incelenmitir. Yran geleneinin bireyi eitme amac dnda
toplum iinde var olan problemleri zme gibi toplumsal hizmet sunma grevleri de bulunmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: Ortaoyunu, Ky Seyirlik Oyunu, Ocak, Yran

304
 Gsterge Bilim Unsuru Olarak Mhr Yzk Talar

Ar.Gr. Hilmi Gney - Do.Dr Sibel Kl

Hemen hemen tm sanatsal olgular iin geerli olduu zere, mcevher sanatnn kayna da din ve byye
dayanr. Nitekim ilkel dnemlerde, henz evrimini tamamlamam ve bilgi balamnda donanmsz olan insanolu,
gizemini koruyan imek, yamur, deprem vb. gibi tabiat olaylarn anlamak ve tabiatn rktc gc ile ba
edebilmek iin, bysel pratiklere bavurmulardr. Talar, bysel pratikler iin n nemli ve etkin aralardan
birisidir. Talara bysel ve tlsml anlamlar yklenerek metafiziksel g atfedilmi ve dolaysyla alternatif birer
pasif sava arac olarak kullanlmlardr. Daha ziyade savunma arac ve korunma kalkan fonksiyonuna sahip olan
talar, genel olarak dnemin estetik anlayna gre tasarlanarak tak formatnda beden zerinde tanmtr. Bunun
dnda, bulunulan mekanda ilenmemi olarak tutulmak suretiyle gkten ve yeraltndan gelen kt glerin
yaklamas ve zarar vermesinin nne geildiine inanlmtr. nsanolunun, zaman ierisinde evrimlemesine ve
sosyallemesine paralel olarak, mcevher talar da farkl anlamlara ve fonksiyonlara sahip olmutur. Bunlardan
bazlar ve en nemlileri, stat gstergesi, kabilesel imleme zellii, szsz iletiim arac, sosyo-kltrel okuma
arac, iktisadi meta arac ve elbette ki sslenmedir. Dini, sosyo-kltrel, iktisadi adan son derece nemli birer
maddi kltr unsuru olan talarn, antik dnemlerde, dnemin bilgi dzeyini ve teknolojik koullarn hayli aan
yksek tasarm zelliklerinin mhr yzkler nezdinde analizi, bu almann nemli bir tematiidir. Zira bu mevzu,
insann asgari imkanlar ile azami dzeyde yksek yaratc potansiyelini ve teknik dehasn, entelektel zekasn
ortaya karabilme imkanna dikkat ekmesi bakmndan nem arz etmektedir. Bahsi geen ilkel yntemlerin,
alma prensipleri gnmzde dahi halen geerliliini korumakta olup mevcut tm teknikler, bahsi geen ilkel ve
geleneksel yntemlerin zerine oturmaya devam etmektedir. almann ana temalarndan biri ise; sz konusu
mhr yzklerin, teknik ve kurgusal zelliklerinin yan sra antik adan gnmze dein estetik, ssleme ve
sosyo-kltrel balamda analiz ve yorumlamalardr. Sz konusu yzklerin, olduka kk yzey alma sahasna
ramen, geleneksel yntemler ile gnmzde dahi henz tam olarak srr anlalamayan mikro zmleme
yntemlerine dikkat ekilmitir. plak gzn imkanlar ile retilen el iilikli ince detayl yzey sslemeleri,
yksek ve alak kabartmal mhr yzkler olduka yksek maliyetli olmas nedeni ile dneminin varlkl ve
aristokrat insanlarn imtiyaz unsurlarndan birisi olmutur. Sonu olarak; mhr yzkler bu almada bir yandan
teknik ve kompozisyon zelliklerinin irdelenmesinin yan sra, dneminin iktisadi, dini, sosyo-kltrel yaamna k
tutan ikonografik birer gsterge bilim unsuru olarak ele alnm, gemiten gelecee uzanan nemli bir kltr miras
olduuna nemle vurgu yaplmtr.
Anahtar Kelimeler: Mhr Yzk, Ssta, Ssta leme Yntemleri, Gsterge Bilimi

305
 Abdlhak Hmid Tarhann Makber Adl Eserinde Ei Fatma Hanm

Prof.Dr. hsan Safi

Abdlhak Hmid Tarhana Makberi ilham eden Fatma Hanm, onun ilk eidir. Hmid, Fatma Hanmla 1872
ylnda evlenmitir. Evlendiklerinde Hmid 20, Fatma Hanm ise 13 yandadr. Fatma Hanm 24 yanda iken yani
Hmidle 11 senelik evli iken verem hastalna yakalanr. Hmid tedavi iin her yolu dener fakat eini kurtaramaz.
Fatma Hanm iki yl sonra 1885 ylnda vefat eder. Mezar Beyruttadr. Hmid, Fatma Hanmn lmnden ok
etkilenir. Makber adl eserini onun lm iin yazar. Ayn ekilde Hacle ve l adl eserlerini de yazar. Fatma
Hanmn lm, Hmidin sanatn nemli bir ekilde etkilemitir, gelitirmitir, deitirmitir. Makber,
edebiyatmzda byk ses getirir. Hmid, bu eserle edebiyat evrelerinde kendini kabul ettirmitir. Abdlhak Hmid,
eserin Mukaddimesinde Makberi ei Fatma Hanm iin yazdn kendisi de aka sylemektedir: Makber onun
hali, onun resmi, onun hayali, onun heykeli, onun mezardr; onun hibir beenilecek yeri kalmayan hayatdr. Yine
tekrar edeyim: Makber Odur. Bunun iin severim. Bu ifadelerden de anlalaca zere Trk edebiyatnda nemli
bir yere sahip olan Makberin byk bir blmn Fatma Hanm oluturmaktadr. Bu bildirimizde imdiye kadar
allmam olan Makberde Fatma Hanm konusunu btn ynleriyle inceledik. Eserde Hmid, Fatma Hanma
nasl yer vermi, onu nasl anlatm ortaya koymaya altk. Hmidin hayatnda nemli bir yeri olan, onun sanatn
nemli bir ekilde etkilemi, Makber gibi hem Trk edebiyatnn hem de Hmidin nemli bir eserinin yazlmasna
sebep olan Fatma Hanm eserde yer ald ekliyle yani Hmidin anlatmyla ortaya koymaya altk. Gerekten
Fatma Hanm, kendisine Makber gibi bir eser yazlacak kadar zellikleri olan bir kadndr. Hmidin hayatn ve
sanatn byk bir ekilde etkilemitir, Hmid onu gerekten ok sevmitir.
Anahtar Kelimeler: Makber, Yeni Trk Edebiyat, Abdlhak Hamid Tarhan, Trk Edebiyatnda lm

306
 Elsa Morante ve nsan

Yrd.Do.Dr. lhan Karasuba

talyan Gerekilik akmnn nde gelen yazarlarndan Elsa Morante, talyan toplumunun II. Dnya Sava
sonrasnda yaad sorunlar yksel ve gereki bir dil ve slupla okuyucuya aktarmaktadr. nsana vurgusu
nemli yer tutmaktadr. Elsa Morante iin insan olmak bir ayrcalk olup rk din ayrmna asla gitmez. Kendi
dncesine gre insan tesadfen zenci, beyaz ya da farkl bir renkte, Hristiyan, Mslman ya da Yahudi olarak
doar, ancak her eyden nce insandr. Yaptlarnda yer alan kiiler yazar tarafndan ayrntl biimde tasvir
edilirken yaadklar ortamn tasviri de yaplmaktadr. Roma kentinin allagelmi pitoresk tasviri yaad dnemin
arl ve topluma hkm sren buhran karanlk ve koyu renklerin kullanmyla aktarlrken umudun yerini
umutsuzlua brakt vurgulanmaktadr. Tm yaptlarnda kadnn varl, yaad dnemdeki sorunlar ve
toplumun basks ayrntl biimde dile getirilirken aslnda yazar insana vurgu yapmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Elsa Morante, talyan Gerekilik Akm, I. Dnya Sava, talyan Edebiyat

307
 Halm Berekt ve Eserlerinde ne kan Sosyal mgeler

Yrd.Do.Dr lknur Emekli

Suriye asll olan ve hayatnn byk bir ksmn bata Amerika olmak zere dier birok yabanc lkede geiren
Halm Berekt, yirminci yzyln nemli ada Arap yazarlarndan biridir. Toplumcu gereki bir anlayla kaleme
ald romanlarnda bata kimlik aray, srgn, vatan zlemi ve vatan temas gibi sosyal meseleleri en ince
ayrntsna kadar ustalkla ele almtr. Yazarla yaplan syleilerde dile getirdii u cmleler yazarn nasl bir ruh
hali ierisinde bulunduunun ak bir gstergesidir: St aacn seviyorum, nk o, hem kendisine hem de
kklerine ayn anda yetebiliyor. Ayn ekilde ben de yalandka, dallarmn kklerime doru giderek daha da
yaklatn hissediyorum. Vatanmdan ayrldm zaman, ben henz sekiz yanda kk bir ocuktum.
Kitaplarmn birounda kendi tecrbelerimden faydalandm. yle ki, her yaz lkeme geri dnmeyi biraz daha ok
arzular oldum. Bu almamzda yazarn hayat ve edeb kiilii hakknda genel bir bilgi verildikten sonra, yazarn
btn bu sosyal meselelere kar olan tutumunu, izlenimlerini ve bu konu hakkndaki dncelerini metne dayal
inceleme yntemi nda ele almay hedefliyoruz.
Anahtar Kelimeler: Halim Berekat, Suriye, Roman, Vatan, Srgn, Vatan zlemi

308
 Hatibolu Muhammedin Bahrl-Hakik Eseri ve Anlambilim Asndan Deeri zerine

Dr. smail Ta

Bahrl-hakik, Hac Bekt- Velye ait olan Maklt- erban adl eserin Hatibolu Muhammed tarafndan
yaplan manzum tercmesidir. Mefln/mefln/faln (bahr-i hezec-i mseddes) vezniyle, mesnev tarznda
yazlm olup 1400e yakn beyti ihtiva etmektedir. Mellif eserini henz otuz be yalarnda iken 812 (1409) yl
Muharreminin sonlarnda tamamlamtr. Eski Anadolu Trkesinin en eski mahsullerinden olan Bahrl-hakikn
dili sade ve akcdr. Kelime kadrosu ve gramer yaps bakmndan birok arkaik unsur ihtiva etmektedir.
ncelemesini yaptmz Bahrl-hakik eseri, devrin dil yapsn, kelime hazinesini, anlam dnyasn ve dnce
yapsn en gzel ekilde bizlere sunmaktadr. Bu bakmdan, szckleri anlam ynnden karlatrmal olarak ve bu
anlamlarn zaman iindeki deiim ve geliimlerini gz nnde tutarak inceleyen bilim dal olan anlambilim
asndan da incelenmesi Trk dilinin tarihi seyrini ve zenginliini grmek asndan son derece faydal olacaktr.
almamzda, Bahrl-hakik eserinin genel deerlendirmesi, zerinde yaplan almalar ve sz varl zerine
tespitlere deinilecek ve anlambilim asndan deerlendirilmesi yaplacaktr.
Anahtar Kelimeler: Hatibolu Muhammed, Bahrl-Hakik, Anlambilim, Sz Varl, Trk Dili

309
 Umberto Econun Yorum ve Ar Yorum Anlayna Gre Baz Klsik iir erhlerinin Deerlendirilmesi

Do.Dr. srafil Babacan

amzn nemli dil ve metin bilimcilerinden Umberto Eco, metinlerin anlamlandrlmasnda ve

yorumlanmasnda gstergebilimle birlikte felsefik, psikolojik ve sosyolojik etkenleri de dikkate alan bir
aratrmacdr. Onun Yorum ve Ar Yorum anlay gnmzde, zellikle klsik metinlerin yorumlarnn
deerlendirilmesinde nemli bir anlay olarak dikkat ekmektedir. Econun, Klsik tartma, bir metinde ya o
metnin yazarnn sylemek istedii eyi ya da metnin yazarnn niyetlerinden bamsz olarak metnin ne sylediini
bulmay amalyordu. Ancak ikilemin ikinci ksmn kabul ettikten sonra, kii unu sorabilir: Bulunan ey, metnin
metinsel tutarllna ve bunun ardndaki zgn bir anlam sistemine bal olarak syledii ey midir, yoksa alclarn
kendi beklenti sistemlerine bal olarak bulduklar ey midir? sorgulamasyla kurgulad ar yorumlama, bizim
klsik iir erhlerimiz iin de sz konusu edilebilir. nk bilindii gibi klsik iir erhlerimizde, birok terim,
kavram, mazmun ve imge, baz geleneksel n kabullerle ve rihin deer sistemi erevesinde ele alnarak metnin
balamndan uzaklatrlmaktadr. Biz bu incelememizde, sz konusu balam uzaklatrlmasnn nasl ve hangi
sebeplerle/amalarla gerekletirildiini ortaya koymaya alacaz.
Anahtar Kelimeler: Umberto Eco, Ar Yorum, erh, Klasik iir

310
 V. M. ukinin Kzl Kartopu Adl Eserinde Sovyet Rejiminin zleri

Ar.Gr. Jale Kartal

Sovyet yazar, sinema ynetmeni ve oyuncusu olan V. M. ukin, 25 Haziran 1929 tarihinde kyl bir ailenin
ocuu olarak dnyaya gelir. ocukluk yllarnda, Sovyet rejiminin bir projesi olan, ar alma artlarn dayatan
ve kolektif tarm olarak nitelendirilen Kolhoz sisteminde alr. ocukluundan itibaren gzlemledii bu ky
yaam ve rejimin insanlar zerinde, zellikle de kyller zerindeki basks, yazarn eserlerinin ana temasn
oluturur. Bu almada, Sovyet edebiyatnda ky nesrinin nclerinden olan ukinin Kzl Kartopu adl eseri,
dnemin koullar dorultusunda sosyolojik inceleme yntemi erevesinde ele alnacaktr. Edebi eseri toplumsal
olaylarn bir tezahr olarak gren bu yntem nda, dnemin koullarnn birey ve yaam zerindeki etkisi
ortaya karlacaktr.
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: ukin, Sovyet, Rejim, Ky

311
 Zileli Ceyhunnin Bilinmeyen Dvn

Yrd.Do.Dr. Kadir Gler

Trk halk iiri gelenei, Trkistandan Anadoluya getirdiimiz en nemli kltr kodlarmzdan biridir.
slamiyetten nce Trkistan corafyasnda aman ve kam tarafndan kopuz eliinde okunan kouk dediimiz Trk
kgleri Anadoluya tanm ve Anadoluda ozanlar tarafndan sylenilmeye devam edilmitir. Corafyamzda
geleneksel tasavvuf inancnn etkisiyle k adn alan Trkmen ozanlar, geleneklerini gelitirerek farkl trler
oluturdular. Bu klarn bir blm yenieri ocaklarnda yetiti. nemli bir ksm ky ve oymaklarda ortaya kt.
Atalk ve dedelik geleneini devam ettiren bir blm de tasavvuf inanla birlikte tekke evrelerinde yer ald. Bu
aklar on yedinci asrdan sonra da ehirlerde var oldu. Anadoluda kopuz eliinde halk ve tasavvuf iir geleneine
ait komalar ve nefesler okuyan bu irlerin Douda Kars ve Erzurum, Orta Anadoluda Sivas ve Tokat evresinde
younlat grlmektedir. On yedinci asrdan itibaren ehirleen halk iirine aruzla iir yazma gelenei eklendi.
On sekizinci asrdan sonra ou halk airi hecenin yannda aruzu da kullanmaya balad. Bu gelenein usta
airlerinden biri de Zileli Ceyhun Babadr. Bu bildiride on dokuzuncu asrda yaayan halk iirimizin usta
airlerinden Ceyhunnin k Ceyhun Baba Sakin-i Zile adl yazma Divn tantlacak; koma, destan,
kalendr/kalender dvn, mseddes sem, kalendr ve satran trndeki iirlerinden rneklere yer verilecektir. On
dokuzuncu asrda hem hece hem de aruzla iir yazan usta airlerimizden biri olan, hayat ve iirleriyle ilgili eitli
yaynlar yaplan Ceyhunnin elimizde bulunan bu divannda kendi iirlerinin yannda Meftn, Mirat, Perver,
Tahir Baba, Tlib Babann destanlar da yer almaktadr. lk defa ilim lemine tantlacak bu iirlerin, Zileli
Ceyhunnin yaad asra ve halk iirine yeni bak alar getirecei dncesindeyiz.
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: 19.Asr, k, Dvn, Zile, Ceyhun Baba

312
 Ykm: Euripidesin Medeas ve Ayckbournun Anne Figr

Yrd.Do.Dr. Kaan Kaya

Yunan mitolojisinde Medea, Colchis Kral Aetesin kz, Circenin yeeni ve gne tanrs Heliosun torunu ve
en nemlisi kahraman Jasonun eidir. Eurupidesin Medea isimli oyununda Medea, Corinth Kral Creonunun kz
Glauce ona nerdiinde Jason tarafndan terk edilir. Bu mite bal olan oyun Medeann ocuklarn katletmesini
ve kocasndan almasn anlatr. Dier taraftan, ngiliz oyun yazar Sr Alan Ayckbournun Karmaklklar isimli
oyunun bir halkas olan Anne Figr ise modern bir kadn olan Lucynin travmatik evliliini yanstr. Oyun yazar,
modern ancak sradan ngiliz kadnnn evlilik ve aile sorunlarn yanstmada en nemli ngiliz oyun yazarlarndan
biri olarak grlr. Bu alma, bakahramanlar asndan Euripidesin Medeas ile Ayckbournun Anne Figr
arasnda yakn bir ba olduunu ne srer. Terk edilme karsnda iki annenin eylemlerini analiz etmeyi amalar.
alma ayn zamanda eleri tarafndan terk edildikten sonra Medea ve Lucynin baz mental ve duygusal
farkllklarnn olduuna da iaret eder. Neticede bu alma her ne kadar farkl kltrlerin ve dnemlerin rnleri de
olsalar Medea ve Anne Figrnn arasnda ayrt edici baz zelliklerin olmasna karn, baz derin dnsel
balarn olduunu ileri srmektedir.
Anahtar Kelimeler: Anne ve Kadn, Anne Figr, Ayckbourn, Euripides, Medea

313
 Yabanc Dilde Okumada Eletirel Dncenin nemi

Prof.Dr. Leyla Harputlu - Chimedkhalam Erbatur

Gnmzde ou niversitelerin amalarndan biri rencilerinin kendi alanlarnda eletirel dnme

becerilerinin gelitirmelerini salamaktr. Eletirel dnme gnmz eitim programlarnn bir hedefidir. Ancak
eletirel dnmeyi yaamlarnda etkili biimde kullanabilen bireyler eletirel dnme becerilerine ve eletirel
dnme eilimlerine sahip bireylerdir. renme srecinin nemli bir paras olan eletirel dnme zellikle
okuma yaparken rencilerin kavramlar analiz etmelerini, deerlendirmelerini ve aklamalarn salamaktadr
Dier bir deyile, metni anlamak ve karmak etkileimi kolaylatrmak iin rencilerin eletirel dnebilmesi
gerekir. Bu almann amac, eletirel dnme, okuduunu anlama, eletirel okuma ve eletirel dnme
becerilerini literatr incelemesine dayanarak analiz edip eletirel dnme becerilerini belirlemek ve okuduunu
anlama ile okuma stratejilerinin ilikilerini belirlemektir. Bu aratrma koralasyonel aratrma yntem ve teknikleri
kullanlarak yaplandrlmtr. Aratrmann grubu, 2015-2016 retim ylnda Dokuz Eyll niversitesinin
ngilizce retmenlii blmnde renim gren nc ve drdnc snf rencilerinden almada yer almak
isteyen gnll renciler arasndan sekisiz olarak oluturmutur. Bu almada drt temel veri toplama arac
kullanlmtr. Bunlar okuma anlama testi, st bilisel okuma stratejileri lei, Cornell Eletirel Dnme Testi ve
Oxford'un dil renenler iin kiisel bilgi formlarndan olumaktadr. Aratrma sonucunda elde edilen veriler SPSS
(2015) paket program kullanlarak analiz edilmitir. Verilerin analizinde betimsel istatistiklerin yannda bamsz t-
testi ve korelasyon teknikleri kullanlmtr. Sonular rencilerin akademik materyalleri okurken birok Problem
zme Stratejisi ve Destek Stratejileri kullandklarn ortaya karmstr. alma sonularna gre rencilerin
okuma stratejilerinin farkndal yksek ve orta dzeyde gereklemitir. kincisi, st Bilisel Okuma Stratejilerini
kullanma alglar ile okuma anlama testi arasnda istatistiksel adan anlaml bir iliki bulunmamtr. nc
olarak, ngilizce retmenlii adaylarnn eletirel dnme becerileri ile okuma strateji kullanm arasnda anlaml
bir iliki olmad ortaya konulmutur
Anahtar Kelimeler: Eletirel Dnme, Okuma Anlama, Okuma Stratejileri, Kresel Okuma Stratejisi, Problem
zme Stratejisi, Destek Stratejisi, Yaratc Dnme, Eletirel Okuma

314
 Balangtan 1917 Ylna Kadar Rusyada Slavca Dilbilim Tarihine Genel Bir Bak

Yrd.Do.Dr. Leyla ener

Rusyada Slavca Dilbilim tarihini belli bal birka dnem altnda inceleyebiliriz. Sz konusu bu dnemler
aratrma konusu ve kapsam asndan olduu kadar kullanlan yntemler asndan da farkllk gstermektedir.
Erken olarak nitelendirebileceimiz XVI-XVII Yzyllar arasn kapsayan dnemin ana aratrma konusu Eski
Slavcadr. XVIII. Yzylda edebi Rusa aratrmalarna arlk verilmitir. Rusyada Slavistik almalar ierisinde
ayr bir aratrma alan olarak Slavca Dilbilimi XIX. Yzyln balarnda ortaya kmtr. XIX. Yzyln Altml-
Yetmili Yllarna kadar sren ilk dnemde Slavca Dilbilimi alannda nemli almalar ortaya konulmu,
kyaslamal Slavca dilbiliminin temelleri atlmtr. Bu zamandan 1917 Ekim Devrimine kadar sren Slavca Dilbilim
tarihinin ikinci dnemine Moskova, Kazan ve Harkov niversitelerinde yrtlen almalar damgasn vurmutur.
Rusyada ilk Slavca dilbilimi almalarnn yapld XVI. Yzyldan itibaren 1917 Ekim devrimine kadar sz
konusu alanda yaanlan gelimeleri ana hatlaryla ortaya koymay amalayan almamzda Rusyada Slavca
Dilbilim tarihinin belli bal dnemleri ve bu dnemlerde ne kan nemli dilbilimciler zerinde durulmutur.
Anahtar Kelimeler: Rusya, Slavistik, Dilbilim, Slavca Dilbilim

315
 Eski Trk Edebiyatnda airlerin Trk Dili Zevki

Yrd.Do.Dr. Lokman Takesenliolu

Tanzimat dneminden gnmze Trk dili zerine pek ok alma gerekletirilmi, hatta 20. yzyln bandan
itibaren milliyetilik akmnn temeline milli dil uuru yerletirilerek devlet politikas haline getirilmitir. Fakat bu
uur Tanzimat ile balamam, kadim edebiyatmzda da bu konuda fikir beyan eden pek ok nemli isim olmutur.
Eski edebiyatmzda Kagarl Mahmut, Ali ir Nevai gibi baz rnekler hari mevcudiyeti ok bilinmeyen Trke
hassasiyeti nadir rastlanan bir durum da deildir. Pek ok air gururla Trke iir sylediklerini ifade etmiler;
Trke iir yazmann zahmetli olsa da sonucun esiz olduunu, sade Trke ile de stn iir yazlabileceini
sylemi ve gstermilerdir. Hatta Trkeyi hor gren ve yetersiz bulan airleri eletirmi ve Trkenin Trkler
arasnda dahi deerinin yeterince bilinmediinden ikayet etmilerdir. Bu almada slami Devir edebiyatmzn ilk
rnlerinden divan iirinin en aaal dnemlerine kadar pek ok sz stadnn Trk dili ile ilgili grleri, dil
konusundaki hassasiyetleri ve Trk dilinin edebiyat dili oluundaki hizmetleri rneklerle ifade edilmeye
allacaktr.
Anahtar Kelimeler: Eski Trk Edebiyat, Divan iiri, Trk Dili

316
 Halveti eyhlerden Drt Kuak Uaki air

Yrd.Do.Dr. Lokman Takesenliolu

Halvetilik, Trk-slam dnyasnn en yaygn tarikatlarndan biridir. 14.yyda Azerbaycandan yaylmaya

balayarak Osmanl corafyasna ulaan tarikatn zaman iinde pek ok farkl kolu olumu, bu nedenle tarikatlarn
anas olarak nitelendirilmitir. Tarihsel sre ierisinde Anadolu'daki yzlerce Halveti tekkesinin mevcudiyeti, bu
tekkelerde yetien pek ok mutasavvfn dncelerini iirle ifade etmesi ve Trkiye'nin hemen her yerindeki
ktphanelerde Halvetilie mensup airlerin yazmalarnn olmas gz nnde bulundurulduunda tarikatn edebiyat
iin, edebiyatn da tarikat iin deeri anlalm olur. Bu almada Halvetiliin en nemli kollarndan olan Uakilik
silsilesi iinde mevcut drt kuak eyhin; Hasan Hsameddin Uaki, Memi Can Saruhani, mer Karibi ve Cahidi
Ahmed Efendinin hayatlar, dnya grleri ve eserleri hakknda bilgi verilecek, iirlerinden gzide rnekler
sunularak edebi deerleri ortaya konulmaya allacaktr.
Anahtar Kelimeler: Halvetilik, Uakilik, Divan iiri, Tasavvuf

317
 Murathan Mungann Dokuz Anahtarl Krk Oda Eserinde Masal zlekleri

Yrd.Do.Dr. M. Abdulbasit Sezer - Ar.Gr. Frat Ta

zet ada Trk edebiyatnn retken, zgn ve renkli simalarndan Murathan Mungann yazarlk hayat
boyunca tamamlamaya alt krk oda serisinin drdnc kitab Dokuz Anahtarl Krk Oda ubat 2017de
okurlaryla buluur. Krk oda dizisini, kendisinin binbir gece masallar olarak deerlendiren yazar, daha nce
yaynlanan Krk Oda, Aynal Krk Oda, Yedi Kapl Krk Oda eserlerinde halk biliminin nemli konusu olan
masallar hakknda nemli tespitlerde bulunur. Kurmaca masal kavramnn edebiyatmzdaki en etkili ve zgn
rneklerini sunan Lal Masallarn yazar; Yedi Ccesi Olmayan Pamuk Prenses, Zamanmzn Bir Klkedisi gibi
yklerde, okuyucunun hayal dnyasnda arketipe dnen nemli masal kahramanlarn yepyeni kimlik ve deer
yarglaryla kurmaca evreninde tekrar tasarlar. Dokuz Anahtarl Krk Odada, nemli masallar, masal
kahramanlarn ve masal motiflerini yeni bak asyla amza tayan Mungan, edebiyatta neden byle bir yol
izlediini u ekilde aklar: Yalnzca tipolojik anlamda bir arketipten sz etmekle yetinmeyiz; iliki biimlerinin,
deer dizgelerinin, yanlglarn da bir arketipi var. Ve bunlar ok byk lde ideolojik belirlemeler ve
belirlenmelerle adan aa toplumdan topluma klk deitirerek sryorlar (Mungan, 1996: 114) Bu almada
Murathan Mungann Dokuz Anahtarl Krk Oda eserinde kurgulad yklerdeki masal izlekleri ve motifleri
deerlendirilecektir.
Anahtar Kelimeler: Murathan Mungan, Rapunzel, Motif, Masal, Masal Mekanlar, zlek

318
 Kltrel Devam Veya Gelenein ntikalinde ki Yol: Anlat ve Anma

Dr. M. Emir lhan

Bu teblide intikal ettirilen bir birikim olarak gelenein, iki yolla kuaklar aras bir kprnn kurulmasn
salad ileri srlecektir. Bu yollardan biri anlatdr. Anlat, antikite denilebilecek dnemlerde, balangc
itibariyle szel olmakla birlikte, daha ok modern dediimiz zamanlarda; gnmz veya yakn dnemlerde
yazn olarak gelenein aktarlmasnn ana yolu olarak grlr. Bununla beraber, bu ana yolu kesen veya bu ana
yolla birleen bir baka yol ise anma nosyonudur. Anlat, nasl antik-modern ayrmnda szl-yazn olarak
farkllamsa, anma da bu farkllamaya dayanarak eitlenmitir. Buradan hareketle bu bildirinin ana sav, anlat
odakl szl-yazn farkllama, anma odakl gelenein aktarlma biimini de szel-yaznsal olarak deiime
uratmtr. Dier bir deyile, gelenein aktarlma yolu olarak, antik dnemlerdeki sz odakl anlat ve anma,
modern dnemlerdeki yaz odakl bir dnm yaamtr. Bu dnm, bir yenilik olarak gelenein
gemiten ayrld snrlarda ieklenen ama sreklilik nosyonunu da dlamayan bir kltrel devam olgusudur.
zetle, kltrel olarak devam olgusu, gelenein intikalinde kullanlan yollardaki izlerden karlabilir.
Anahtar Kelimeler: Gelenek, Anlat, Anma, Sreklilik ve Kltrel Devam

319
 Adana-Yumurtalk Sugz Kynde Gnler Etrafnda Oluan Halk nanlar

Dr. Mehmet Alptekin - Tuba Koyuncu

Gnler, insan hayatnn vazgeilmez paralardr. yle ki gnler etrafnda snrsz inanlar ortaya kmtr. Bu
inanlarn kayna Trk kltrnde amanizme kadar inmektedir. Gnler etrafnda Trklerin kabul ettikleri dinler
ve komu olduklar milletlerin kltrleriyle etkileimleri sonucunda ok farkl inanlar bir araya gelmitir. Gnler,
tarihin ilk dnemlerinden beri insanlarn zaman kendilerine gre ekillendirip adlandrmas sonucunda ortaya
kmtr. nsanlarn uzun tecrbeleri sonucunda gnler etrafnda deiik inanlar ortaya kmtr. zellikle
toplumlarn kabul ettikleri dinler, komu olduklar milletlerin kltr bunda etkili olmutur. almamzda Adana
Yumurtalka bal Trkmen Yrklerinin yaad Sugz kynde gnler etrafnda oluan halk inanlar zerinde
duracaz. Bylece bugn hl szl gelenekte gnler etrafndaki inanlar ortaya karm olacaz.
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: Adana, Sugz Ky, Gnler, nan

320
 Glten Dayolunun Fadi Romannda Anne-ocuk likisi

Yrd.Do.Dr. Mehmet Bakr engl

ocuk edebiyat, ocuklar iin yazlm eserlere karlk olarak kullanlr. Bu tanmlama beraberinde yeni
tanmlamalara ihtiya duysa da genel olarak 2-14 ya aralndaki ocuklarn anlam dnyasna hitap eden eserler
ocuk edebiyat kapsamnda deerlendirilir. Glten Dayolu, Trk edebiyatnda ocuk edebiyatnn yetkin
isimlerinden biri olarak kabul edilir. 1971 ylnda yaymlanan ilk roman Fadi, onun en baarl ocuk
romanlarndan birisidir. Romanda hikyesi anlatlan kk kz Fadi, daha ok annesiyle gelitirdii iliki biimine
gre varl anlam kazanan bir ocuktur. Annesiyle gelitirdii olumlu iletiim, onun birey olarak evresine daha
salkl bir ekilde almasna kaynaklk eder. deolojik bir nermenin sz konusu olmad romanda, anne-kz
ocuu ilikisinin ocuk dnyasndaki izdmleri yaln bir biimde yanstlmtr.
Anahtar Kelimeler: Glten Dayolu, ocuk Edebiyat, Fadi, Anne, Baba, Toplum

321
 Luis Garca Montero iirinin mgeler Dnyas

Yrd.Do.Dr. Mehmet lgrel

ada spanyol edebiyatnn en nemli airlerinden, edebiyat eletirmeni ve akademisyen Luis Garca Montero,
ayrt edici zellii kiisel benliin toplu deneyim iinde zl olan Deneyim iiri akmnn balca
temsilcilerindendir. Kurmaca dzeyde sklkla otobiyografik ve mahrem bir aktarm biiminin belirleyici olduu bu
edebi akm, yaamn kendisi ile ilgili elere ve olaan olana odaklanmasnn yan sra temelde ahlaki bir aray
yanstmaktadr. Bu alma Montero'nun iirlerinin, ou ehir olgusu ile ilgili olan imgeleri temel alnarak sembolik
imgelem bak asndan zmlenmesini amalamaktadr. Bu dorultuda, sz konusu yaptlara btnsel bir
yaklam salayabilmek iin arlkl olarak Gilbert Durand ve Gaston Bachelard gibi yazarlarn imgelem ile ilgili
kuram ve yaklamlar benimsenmektedir.
Anahtar Kelimeler: Luis Garca Montero, Deneyim iiri, iir, mgelem, Gilbert Durand

322
 Yazar ve Okur likisi Balamnda: Bir Teredddn Roman

Ar.Gr. Mehmet Ragp Ete

Bir Teredddn Romannda Peyami Safa, yazd romanlarn okuyucular konumunda olan iki kadn karakter
Mualla ve Vildan ile yazarlk serveni hakknda konumalar yapmaktadr. Romanc, kadn okuyucularna; romann
yaratm sreci, eserini olutururken gz nnde bulundurduu kstaslar, romanlarndaki olmazsa olmazlar,
hedeflediklerine ulamadaki baars veya baarszlklar gibi konularda sanatn tanmlayacak nitelikte ipular
vermektedir. Bu samimi paylamlar, ayn zamanda yazarn kendi romancln kritie tabi tutmas olarak da
deerlendirmek mmkndr. Romanc ve okurlar arasnda cereyan eden bu konumalar; Edebiyat bilimi ve roman
sanat adna olduka nemlidir. Bunlardan hareketle; Peyami Safann roman tr ile ilgili dnceleri ve kendi
romanclnn karakteristii hakknda karmlarda bulunmak hedeflenmektedir.
Anahtar Kelimeler: Roman Sanat, Yazar, Okur, Yaratm Sreci

323
 Felh'nin stinsah Ettii ki Eser ve Bu Yazmalarda Bulunan iirleri

Do.Dr. Mehmet Sar

XV. Yzyl ahlk ve tasavvuf iri Abdurrahm Karahisar, Ftih'i ve stanbul'un Fethini grm, Akemsettin'in
mridi ve halifesi olmu, "Vahdetnme"yi yazm bir ahsiyettir. Afyonkarahisar'n tarihi, edebiyat, folkloru
zerine aratrmalar yapan Edip li Bak, Abdurrahim Karahisari'yi anlatan almasn "Byk Ozan Abdurrahim"
bal ile "Tapnar Dergisi"nin 29 (19 Mart 1935) ile 65 (Mart 1938) saylar arasnda Latin harfleri ile tefrika
eder. Afyonkarahisarda Felh Hoca diye tannan hattat ve ir Felh, nce "Vahdetnme"yi sonra Abdurrahim
Karahisar'nin anlatld Edip li Bak'nn almasn -yer yer mdahalelerde bulunarak-Latin harflerinden Arap
harflerine aktarp ktphanesine kazandrr. Arap harfli iki yazmada da Felh'nin imdiye kadar bilinmeyen baz
iirleri bulunmaktadr. Bildiride Abdurrahm Karahisar, Edip li Bak ve hattat ir Felh-Halil Genel ksaca
tantlarak, sz konusu yazma defterler ve Felhnin yazmalarda bulunan bilinmeyen iirleri zerinde durulacaktr.
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: Abdurrahm, Edip li Bak, Felh ve iirleri

324
 Divan iirinde Vatan Hasreti zerine

Yrd.Do.Dr. Mehmet nal - Yrd.Do.Dr. Nurettin alkan

Klsik Trk edebiyat, dnyann en zengin ve renkli kltr kaynaklarndan beslenen bir edebiyattr. Bu
edebiyatn bir paras olan Divan iirini gerek manada anlayabilmek iin mazmun, motif ve benzetme unsurlarn
iyi bilmek gerekir. Birok divan airinin iirlerinde rastlayabileceimiz baz mazmun ve motiflerin divan airlerinin
iirlerinden, rnek metinlerden yola klarak tespit edilmesi, divan iirinin kendine zg benzetme dnyasnn
ortaya kmas asndan son derece nemlidir. Ayrca, bu tr belirli benzetme elerinin tespitine dayal almalar
divan airlerinin ortak iir malzemesini nasl kullandklarn ve airler arasndaki slp benzerliklerini ya da
farkllklarn gsterecektir. Farkllklarn tespiti airlerin divan iiri geleneini ne kadar yanstp yanstmadklar
konusunda fikir verici olacaktr. Osmanl klsik iirini meydana getiren irlerin en gze arpan zellii, evresinde
grd ve kulland her unsuru iirine yanstmasdr. Aklmza gelebilecek her unsuru zelliklerine gre deiik
bir haylin iinde grmeniz mmkndr. Bunun yannda Mslman Trk toplumunun en kati vazgeilmez temelini
oluturan vatan, bayrak ve namus gibi kavramlar birok defa airler tarafndan enine boyuna ilenmitir. Osmanl
corafyasnda yaayanlar vatan kavramna, aidiyet unsuru olarak vazgeilmez bir deer atfetmilerdir. Vatan hasreti
halk edebiyatnda olduu gibi, Divan iirinde de airlerin feverann yanstan simgelerden biri olmutur. Bu
almada seilmi divan airlerin iirinde, vatan sevgisinin ve hasretinin hangi mazmunlara karlk olarak
kullanld ve dnemin edebiyatnda nasl yanstld ele alnacaktr.
Anahtar Kelimeler: Vatan Sevgisi, Osmanl Edebiyat, Hasret, Das-Sla

325
 Yahya Kemalin iirlerinin Deerler Eitimi Asndan ncelenmesi

Yrd.Do.Dr Mehmet Ylmaz - Remziye lgeen

Deer, bir milletin kltrel hayat iinde sosyal ilikilere bal olarak gelitirdii davran modelleridir. Sosyal
ilikilere bal olarak olutuu iin deer, ayn zamanda toplumun kimlii olarak da grlebilir. Sosyal hayat iinde
deerler, bireyin gemiiyle bugn arasnda bir kprdr. Deerler, bireylerin toplumsal yaamda zlerine
yabanclamalarna engel olan bireye milli bir kimlik kazandran unsurlardr. Sahip olunan deerler, bireyin
gelecekte kiiliini, bak asn, davranlarn, hatta hayatn belirleyecek etkenler olduu iin, bireyin belli bal
deerlerin farkna varmas, gerekli deerleri kazanmas, yeni deerleri benimsemesi; btn deerleri kiiliinin
temel ta haline getirerek davrana dntrmesi gerekir. nsan, doup byd toplumun deerlerini eitim
yoluyla alr. Deerler eitimi bireylere eitimin her kademesine yaylarak verilir. Buradaki ama ocuklarn zne
yabanclamalarna engel olmaktr. zne yabanclamayan bireyler toplumsal yaam iindeki zorluklar daha kola y
atlatr. Yahya Kemalin iirlerine bakldnda zellikle milli duygular kazandrma ve canl tutma asndan gen
nesillere kazandrlacak birok deeri iinde barndrd grlecektir. Bu sebeple, almada Yahya Kemalin
iirleri deerler eitimi asndan ele alnmtr.
Anahtar Kelimeler: Deerler Eitimi, Milli Edebiyat, Ahlak, Yahya Kemal, iir

326
 Behetl-Hadykta da Eki ve Kullanm

Ar.Gr. Melike Uar

Behcet'l-hadyk fi mev'izeti'l-halyk 669/1270-658/1286 tarihleri arasnda Fahrddn bin Mahmd ibnil-

Hseyn ibni Mahmd et-Tebriz tarafndan Kayseriye bal Karahisar Develi ilesinde kaleme alnmtr. Eserin
bilinen 5 nshas bulunmaktadr: Bursada 1 adet (Bursa Blge Yazmalar Ktphanesi, Kurunluolu blmnde,
no. 99), stanbulda 2 adet (Sleymaniye Ktphanesi, brahim Efendi blmnde, no. 354; Yazma Balar
blmnde no. 4040), Ankarada 1 adet (Ankara niversitesi lahiyat Fakltesi, no. 35879), Almanyada 1 adet
(Berlin, Staatsbibliothek ktphanesi no. 1076). ncelemede esas alnan nsha brahim Efendi nshas olup metinde
Eski Trkenin kalnts olan -DA ekinin kullanm alan gzler nne serilecektir. Bilindii gibi -DaI gelecek
zaman eki sadece Eski Trke dneminde kullanlmtr. Bu ek daha sonraki dnemlerde kullanlmayp Behetl-
Hadykta kullanlyor olmas dikkat ekici bir hususiyettir. Ek metinde sadece gel- fiili ile kullanlmtr. Bu ek
kalplam bir ifadenin iinde gelecek zaman sfat-fiil eki grevinde kullanlmtr. Metinden baz rnekler
unlardr: Bu yldan geldec yla dek gkden yre nice yamur yaas durur. (49a / 5). Cebril eline vrr marlar
bu yldan geldec yla degin nie kimseler at lasdur. (49a / 15). Arkaik bir durum arz eden bu ekin metinde
getii btn cmleler verilecek ve bu ekin getii cmlelerdeki kullanm alan hakknda bilgi sunulacaktr. Sonu
olarak Behcetl Hadaykn 1476 senesinde istinsah edilmi Ouzcalam nshas Trkoloji camiasna imla ve ses
zellikleri ile tantlacak ve bu camiadaki arkaizm ile ilgili almalara kk bir katk salanm olacaktr.
Anahtar Kelimeler: Behcetl Hadyk, -Da Eki, Arkaik

327
 Klasik Trk iirinde Yecc ve Mecc

Ar.Gr. Merve Mentee

Klasik Trk iiri din, tasavvuf, tarih, mitoloji, gelenek, efsaneler vb. bir ok kaynaktan beslenmektedir. Bu
kaynaklarn yan sra insan, insan topluluklar, kavimler ve halklar da Klasik Trk iirine katk salayan
unsurlardandr. Klasik Trk iirinde gerek yaamda var olan insann idealletirilmi kopyas olarak karmza kan
insan unsuru, tipler ve kiilikler olarak ikiye ayrlmaktadr. Tip, gerek yaamda var olmam, eserde toplumun
temel deerlerini temsil eden insan grntsdr. Kiilik ise gerekte belli bir corafyada yaam insanlar temsil
etmektedir. Yecc ve Mecc de kiilikler kategorisinde yer alan grup isimlerindendir. Yecc ve Mecc, Nuh
peygamberin olu olan Yfesin soyundan olan iki kabilenin addr. Bu kabileler dnyada fesat karma, kyamete
yakn bir zamanda ortaya kma vb. zellikleri ile bilinmektedirler. Bu almada Klasik Trk iirinde kiiliklerin
yerine deindikten sonra, grup isimlerinden olan Yecc ve Mecc hakknda bilgi verilip, Klasik Trk iirinde
baka hangi kiiliklerle ilikilendirildii, hangi zellikleriyle ele alnd ve hangi olaylar ile anldklar ortaya
konulmaya allacaktr.
Anahtar Kelimeler: Klasik Trk iiri, Yecc, Mecc

328
 Osip vanovi Senkovskinin Dergicilik Faaliyetleri

Ar.Gr. Mesude Arkm

Polonya asll bir yazar ve doubilimci olan Osip vanovi Senkovski, Rus edebiyatnda ikinci derecede bir yazar
olarak yer edinmitir. Akademik ve edebi almalarnn yan sra dergicilik faaliyetlerinde de bulunan Senkovski,
editrln yapt Biblioteka Dlya teniya adl dergi ile byk ses getirmitir ve bu dergi, dneminin yksek
tirajl dergileri arasnda yerini almtr. Dergide, A. S. Pukin, V. F. Odoyevski, M. Yu. Lermontov, A. A. Bestujev-
Marlinski gibi dnemin nl yazarlar da eserlerini yaymlamlardr. Sadece belirli bir kesime deil, toplumun her
kesimine hitap etmeyi amalayan bu dergi, program ve ieriiyle dikkat ekmi, dnemin nl yazarlarnn ve
eletirmenlerinin olumlu ya da olumsuz deerlendirmelerini almtr. adalar tarafndan ald eletiriler nda,
Senkovskinin ve Biblioteka Dlya teniya'nn Rus dergiciliindeki yeri bu almada incelenecektir.
Anahtar Kelimeler: Senkovski, Gazetecilik, Biblioteka Dlya teniya

329
 Kelile ve Dimne de Kullanlan Arkaik Kelimeler ve Baz ift Dilli Kullanmlar

Ar.Gr. Metin lhan

Hindistanl yazar Beydaba tarafndan kaleme alnm, orijinal ad Pana-Tantra olan ilk olarak Sanskrite
yazlm, fabl tarz hikyeler barndran bir t ve ahlk kitabdr .Asl metin (ng. hypertexte), be blmden
olumakla birlikte daha sonra yeni blmler (ng. hypotexte) eklenerek zaman ierisinde Kelile ve Dimneye
dnmtr Ketebe kaytlarndan edindiimiz bilgilere gre eserin Sultan Beyazid Hannn trbedarnn olu
Sleyman Efendiye ait olan bir tercme olduu anlalmaktadr. Eserde Arapa, Farsa kkenli kelimelerle beraber
Eski Trke Dnemine (arkaik) ait szcklere rastlanlmaktadr. Ayrca eserin ift dilli (olga-bolga) olma zelliine
sahip olduu da grlmektedir. Yukarda zikredilen durumlardan hareketle almamzda eserde bulunan Eski
Trke kelimelerin (arkaik) kullanld beyitler tespit edilip, szlk anlamlaryla verilmeye allmtr ve ift dilli
(Ouzca) olma zellii de dikkatlere sunulmutur.
Anahtar Kelimeler: Arkaik, Kelile ve Dimne, Ouzca

330
 Aleksandr Soljenitsnn Matriyonann Evi Adl Eserinde Rusa Tamamlanm- Tamamlanmam
Eylemlerin ncelenmesi

Ar.Gr. Miray Trker

Aleksandr sayevi Soljenitsin (1918- 2008) Rus yazar. 20. yy Rus edebiyat yazarlarndan A. Soljenitsn 1970
ylnda Nobel Edebiyat dl'ne layk grlmtr. 1945 ylnda tutuklanan yazar daha sonra srgne
gnderilmitir. Yazar hapishane ve hastane imgelerini eserlerinde ska kullanr. 1959da yazd Matriyonann
Evi adl yks 1963 ylnda yaymlanr. Matriyonann Evi yazarn evresinde tand insanlarn yaamlarna
dayanan otobiyografik bir ykdr. Kentin kouturmasndan uzak insanlarn kaderlerini ve yaamlarnn acmasz
yanlarn ortaya koyan bir ykdr. Yazar, ana kahraman Matriyonann karakteri ve yaamn yknn merkezine
yerletirmitir. Matriyonann kaderi aslnda Rus kyl kadnnn konsantre trajedisidir. almada eserin Rusas
zerinde allmtr. Eserde metne bal inceleme yntemi kullanlarak eylemler incelenmitir. Rusada eylemler,
hareketin sonulandn bildiren sonu odakl tamamlanm eylemler ve sre odakl tekrarlanan hareketleri
belirten tamamlanmam eylemler olmak zere iki farkl tre ayrlr. almadaki amacmz yazarn eserde
kulland eylemleri Rusa tamamlanm- tamamlanmam tr bakmndan incelemek ve anlambilim asndan
deerlendirmektir.
Anahtar Kelimeler: Aleksandr Soljenitsn, Eylem, Matriyonann Evi, Rusa, Tamamlanm- Tamamlanmam Tr

331
 Doris Lessingin On Dokuz Numaral Odas: Aydnlanma Dncesine likin Bir Eletiri Denemesi

Prof.Dr. Mukadder Erkan

Arka plannda Aristotelesin Evrendeki hibir ey amasz deildir fikrinin bulunduu, Cehaletin insann
btn sefaletinin ana kayna olduu ve cehaletin ortadan kaldrlp yerine bilimsel bilginin ikame edilmesi
dncesiyle hareket eden Aydnlanma, on sekizinci yzylda ortaya km ve modernitenin felsefi temelini
oluturmutur. Kantn Sapere Aude! (Aklnla dnmeye cesaret et ya da bilmeye cesaret et) sz
Aydnlanmann parolas olmutur. Aydnlanma akl yoluyla insan ilerlemesine inanr ve bu yzden iyimserdir.
Nihayetinde bilim, saduyu ve akl sayesinde zmlenemeyecek sorun yoktur. Aydnlanma dncesinin znde
u ilkeler vardr: Hakikate ancak akl ve mantkl dnce ile ulalabilir. Doal olan her ey iyi ve mantkldr.
Mutluluk br dnyada deil, bu dnyada aranmaldr. Toplum ve insanlk ilerleyebilir. nsan zgrletirilmelidir.
Yaam, zgrlk ve mlk sahibi olma haklar insann doal haklardr. Ancak akln ve bilimselliin bylesine n
planda tutulmas, Aydnlanmann destekilerinin yannda kartlarnn da ortaya kmasna yol am ve zellikle
Romantiklerden gnmze bu dnce sorgulanmtr. Esasen bu sorgulama Aydnlanma dncesi iinde bir krize
iaret etmektedir ve bu kriz Aydnlanmann tek ynllnden (akl) kaynaklanmaktadr. Aydnlanma dncesi
hayal gcne, bireysellie, duyguya, yaratcla ket vurmu ve insan ruhsuz bir robota, dnen bir makineye
indirgemitir. Yirminci yzyln nemli Britanyal romanclarndan olan ve 2007de Nobel Edebiyat dln
kazanan Doris Lessingin On Dokuz Numaral Oda adl yks bireyi sadece dnen bir makineye indirgeyen
Aydnlanma dncesinin kn, kiisel mutluluu, zgrl ve ilerlemesini sadece akla balayan insann
ykln sergileyen nemli bir kurgudur. Nitekim yknn giri cmlesi de bu tespiti ispatlar niteliktedir: Bu,
sanrm, akln [intelligence] boa kmasna ilikin bir hikye: Rawlingslerin evlilii akl zerine kuruluydu.
almada Aydnlanma ilkelerinin insan sanld gibi zgrlk ve mutlulua deil, aksine bireysellik kavramnn
kapsad unsurlarn kne sevk edii, zellikle M. Foucaultdan hareketle incelenmeye allacaktr.
Anahtar Kelimeler: Doris Lessing, On Dokuz Numaral Oda, Aydnlanma, Akl, Foucault

332
Ingilizceyi zel Ama Olarak renen Trk renciler Tarafndan Kullanlan Okuma Stratejilerine likin
Bir Aratrma

Do.Dr. Murat Himanolu - Rait olak

Bu almann amac, ngilizceyi zel Ama olarak renen Trk rencilerin akademik metinleri ngilizce
okuduklarndaki okuma stratejilerini aratrmaktr. Bu amaca ulamak iin, Trkiye'nin batsndaki bir devlet
niversitesinin ktisadi ve dari Bilimler Fakltesinde Ekonomi, letme, Kamu Ynetimi, Maliye, Ekonometri
okuyan 286 niversite rencisi aratrmaya katld. Bu almada Okuma Stratejileri Anketi (SORS) (Mokhtari &
Sheorey, 2002) kullanlmtr. Bulgular, katlmclarn yksek dzeyde okuma stratejileri kullanclar olduklarn
ortaya koydu. Elde edilen bulgular ayrca ya, cinsiyet, akademik alan, baar gibi bireysel deikenler ve
rencilerin okuma stratejilerini kullanmas arasnda istatistiksel olarak anlaml bir iliki ortaya koymutur. Son
olarak, A retme / renme alannda A rencileri, retmenler ve materyal gelitiriciler iin baz pedagojik
sonular sunulmutur.
Anahtar Kelimeler: Okuma Stratejisi, Global Okuma Stratejileri, Destekleyici Okuma Stratejileri, Problem zme
Stratejileri, ai rencileri

333
 Bir Gerek ki Hayal: Yaar Kemal le Kemal Tahirin Romanlarna Yansyan Dou nsan

Yrd.Do.Dr Mustafa Aydemir - Nusret Ylmaz

Benzer sosyal temalar ilemelerine ramen farkl bak alarna sahip iki yazarmzdan Yaar Kemal ile Kemal
Tahirin Dou insanna yaklam da ayn deildir kukusuz. Dou insanyla karlamas Trk kylsyle
tanmasndan sonraki srece rastlayan Kemal Tahirin eserlerinde Dou insan olumsuz bir imaja sahiptir. Kemal
Tahirin natralist tutumuna karn Yaar Kemalin romantik gerekilii, yazarlarn eserlerindeki temel kurgunun
yan sra yazarlarn slubunu da belirlemitir. Kemal Tahirin bak asn ekillendiren devleti bak, Yaar
Kemalde daha sivil, daha aykr bir renge brnr. Kemal Tahirin eserlerine yansyan apulcu, cahil, menfaat
dkn, derbeder Dou insan, Yaar Kemalde beylerin zulmne kar kan, kendi kltrel kklerine bal, cesur
kimselere dnr. Bu almada, iki farkl bak asnn romanlardaki yansmalar, belli balklar altnda
incelenecektir.
Anahtar Kelimeler: Yaar Kemal, Kemal Tahir, Dou nsan, Roman

334
 Varoluuluk Balamnda Savan Edebiyata Yansmas: zgrlk Yollar

Yrd.Do.Dr Mustafa Aydemir

Kendine ve topluma yabanclam, mutsuz ve huzursuz insan dile getiren varoluuluk, bireyin tehdit altnda
olduunu ve anlamsz bir varlk hline geldiini ortaya koymaya alr. I. ve II. Dnya Savan geiren
Avrupann yaad katliamlar ve ikenceler sonucunda kaybettii manev deerlerin alt st olmasyla ortaya kan
felsef bir araytr varoluuluk. Bunun yan sra tekdze hayatn nesnesi olan bireyi, yeniden ina etme abasdr.
Byk savalarn egemen olduu XX. yzyln ykntlar arasndan ykselen varoluuluk, gerek anlamda insana
zg her tr deer ve yargnn ykld bir dnemde ortaya kan bir felsefedir. Bu nedenle, varoluundan bu yana
insana bir yarar dokunmayan, onu ktlklerden koruyamayan ve bask altnda kalmasn salayan bir takm inan
ve nyarglarn inkr ortaya kar. nsann kendi zn oluturmasn, seimlerini tam bir zgrlk iinde
yapmasn salayan bu dnce dizgesi, varln kaybetmi insann yalnzlna, tek bana braklmlna ve
karamsarlna zm bulmaktan ok, sorunlar karsnda insann ylgnln, pes etmiliini ve intihar n plna
karr. Yani insanlara umut alamak yerine, onlar umutsuzlua dren bir felsefe olur. Bu almann giri
ksmnda, varoluuluun genel erevesi izildikten sonra, Sartren sava ve varoluuluk felsefesinin ana
ilkelerini ortaya koyduu Akl a, Yaanmayan Zaman ve Ykl romanlarndan oluan zgrlk Yollar
lemesi zerinde durulmutur. Bu romanlardaki varolusal zellikler; kiiler ve temalar baznda olmak zere iki
ana balk eklinde irdelenmeye allmtr. Sonu blmnde ise almann genel bir deerlendirilmesi
yaplmtr.
Anahtar Kelimeler: Varoluuluk, Sartre, Yabanclama, Bireysellik, zgrlk Yollar

335
 mer Polatn Romanlarnda Kadnn Konumu

Dr. Mustafa Yiitolu

Ky ya da kasaba yaam, 1950li yllardan sonra Trk romannda muhteva olarak daha ok yer edinmeye balar.
mer Polat da 1970li yllardan sonra yaymlad romanlarnda taray, ky, kasabay ele alr. Yazar, kendine
zg kurallarn hkm srd tara dzeninde kadnlarn konumunu anlatmay ihmal etmez. Bir "kii"den ziyade
bir "dii" olarak alglanan kadn, Polatn ilk romanlarndan itibaren ilenegelir. Romanc, kendi yaam serveninden
de istifade ederek taradaki kadn anlatr. Bu adan kurgusal dnya ile gerek dnya arasnda bir paralellik sz
konusudur. Yani romandaki kadnlar, ilgili dnemlerde gzlemlenebilen kadnlardr. Bu durumun bugn bile, snrl
da olsa, geerli olduu sylenebilir. Bu almada mer Polatn yaymlanan be roman incelenmi ve kadnn
konumuyla ilikilendirilebilecek hususlar tespit edilmitir. Bir taraftan kadnn toplumsal stats deerlendirilmi
dier taraftan birey olarak kadn anlatlmaya allmtr. Yazarn, zellikle ilk roman, kadna dair zengin
izlekler tar.
Anahtar Kelimeler: mer Polat, Kadn, Roman, ok Elilik, Tara

336
 Trk Dili ve Edebiyat rencilerinin iir Kavramna Ynelik Metaforik Alglar

Yrd.Do.Dr. Nagehan Uan Eke

Eski Yunancadaki mta (zerine) ve phrein (tamak, aktarmak, nakletmek) kelimelerinin bir araya gelmesinden
oluan metafor (mtaphore), bir eyin birtakm ynlerinin baka bir eye aktarld zihinsel/dilbilimsel sreleri
ifade eder. Metafor, bireyin etkili ve hzl bir biimde bir kavram, baka bir kavramla aklamasndan daha mhim
ve gl bir zihinsel retimdir. Nitekim ilgili kavrama ynelik bireyin sahip olduu derinlii ve deneyimleri de
iinde barndrr. Bu aratrmann temel amac, Trk Dili ve Edebiyat rencilerinin iir kavramna ilikin sahip
olduklar alglar, rettikleri metaforlar araclyla tespit etmektir. Aratrmann alma grubunu 2016-2017
retim ylnda Mula Stk Koman niversitesi Edebiyat Fakltesi Trk Dili ve Edebiyat blmnde lisans
renimi gren 165 renci oluturmutur. Aratrmann verileri, nitel aratrma yntemi ile elde edilmi ve elde
edilen veriler ierik analizine tabi tutulmutur. Veri toplama aamasnda rencilerin iir kavramna ilikin sahip
olduklar metaforlar belirlemek zere katlmclara iir -dr/-dir; nk cmlesi iletilmi ve
boluklarn doldurulmas istenmitir. Bu almada aratrmann bulgularna gre, Trk Dili ve Edebiyat
rencilerinin iir kavramna ilikin olarak rettikleri metaforlar, gerekeleri incelenerek ortak hususiyetleri
dorultusunda eitli kategoriler altnda toplanarak deerlendirilecektir.
Anahtar Kelimeler: Trk Dili ve Edebiyat, iir, Metafor

337
 Sait Faik Abasyankn Medar Maiet Motoru Romannda topya

Do.Dr Nazmi zerol - Ar.Gr. Necla Da

Bu almada Sait Faikin Medar Maiet Motoru adl romanndan hareketle topya konusu zerinde durulacaktr.
Medar Maiet Motorunda yazar, zellikle yoksul insanlarn yaadklar karsnda ylmayp umuda sarlmalarn,
emeklerini, yeni bir dnya iin yeniden abalamalarn iler. Toplumsal snflarn birey hayatnda yol at
problemleri, yoksul insanlarn hayatlarndan rneklerle irdeleyen yazar, kahramanlar araclyla insanlarn yaama
tutunma abalarn, hayallerini ve umutlarn dile getirir. Hakszlk ve dolandrclktan, isizlik ile dilencilikten
arnm bir dnya isteyen Sait Faikin zlem duyduu dnya; eit, adil, zgr bir dnyadr. Sait Faik, Medar Maiet
Motorunda Hikmet, Fahrettin Asm ve Fahri isimli kahramann ideal bir dnyaya dair topik zlemlerine yer
verir. Bu kahramanlarn insanlardan kama istei arttka ideal bir toplum kurmak iin abaladklar grlr. Fahri,
mtevaz bir iftlik hayat kurarak ortak yaam alan yaratmaya alrken Fahrettin Asm, herkesin eit kazanca
sahip olduu adaletli bir dnya kurmak ister. Sait Faikin alternatif bir dnya olarak sunduu bu toplum tasarlar,
ideal toplum dne dair ayrntlar ierir.
Anahtar Kelimeler: Sait Faik, Medar Maiet Motoru, topya, deal Toplum

338
 Saray airi Mesture Maherefer Hanm (1804-1847)

Yrd.Do.Dr. Nesim Snmez

Mesture Maherefer Hanm, Senence (Sine) ehri ve civarnda uzun saylabilecek bir srede hkm sren
Erdelan Hanedanlnn beylerinden olan Hsrev Hann hanmdr. Kendisinin iinde doup byd aile sz
konusu Erdelan Hanedanlnn hazine nazrln yapm olan bir ailedir. Dolaysyla Mesture Maherefer Hanm,
Erdelan Hanl iinde doup bym bir kadn saray airidir. Ortadou ve Anadolu corafyasnda bu dnemlerde
kadn air ve edebiyatlarn saysnn azl gz nnde bulundurulduunda Mesture Maherefer Hanmn nemi
bir kat daha artmaktadr. Kendisi, sadece airlii ile deil ay zamanda tarihilii ile de birok aratrmacnn
dikkatini ekmitir. Mesture Maherefer Hanm, 43 yllk ksa denilebilecek mrnde kendisinden sz ettirmeyi
baarm ender kadn edip, air ve tarihilerdendir. Bu tebliimizde Mesture Maherefer Hanmn edebi kiilii
zerinde durup Farsa olarak yazd divann tantmn yapacaz.
Anahtar Kelimeler: Mesture Maherefer Hanm, Divan, Kadn airler, Erdelan, Mecmaul-Udeba

339
 Yemin Metinlerinin Dilsel zellikleri

Do.Dr Nesrin Deliktal

Bu almada lkemizde farkl meslek gruplarnn greve balamadan nce yaptklar yemin metinlerinin dilsel
zellikleri gsterilmeye allacaktr. Yemin etme ya da ant ime bir greve balamak iin n art olarak kabul
edilmektedir. Trkiyede birok meslek grubu greve balamadan nce yemin etmektedir. Bu yemin metinleri
szdizimsel ve anlamsal balamda nasl dzenlenmitir? Bu metinlerin dilsel zellikleri nelerdir? Neden yemin
edilir ve bu metinlerin hukuki balaycl var mdr? Yapsal ve anlamsal olarak ne tr benzerlik ve farkllklar
gzlemlenmektedir? Metni ifade eden kii ve alc kitle arasndaki iliki nedir? Aratrmann amac yemin eden
kiinin (yemin ederim, andierim) alcya yaklam ve alc zerinde etki yaratmak iin nasl bir dil kullanmna
bavurduunu zmlemeye almaktr. Ayrca konumacnn kulland dilin hitap ettii kitle ile kurulan
iletiimde etki yaratma amac tayp tamad aratrmann konularndan birini oluturmaktadr. Aratrmada
sylem zmlemesi yntemi kullanlacaktr. Szcelem kuram erevesinde yemin ederim, andierim diye
konumasn tamamlayan konuucunun konumas karsndaki tutumu ele alnacaktr. Konuma hangi ortamda ve
ne zaman gereklemektedir, konumac ve alc arasnda nasl bir iliki bulunmaktadr? gibi konular incelenecektir.
Benvenistein deyimiyle szcelem balamnda konuucu-dil-balam arasndaki karlkl iliki nasl
gereklemektedir? gibi sorulara yant bulunmaya allacaktr. Yemin metinlerinin incelenmesi sonucunda bu
metinlerin kendine zg bir dzenleni eklinin olduu, yemin eden kiinin konumuna (Cumhurbakan,
milletvekilleri vb.) ve amacna gre szck seiminde titizlikle davranld gzlemlenmitir. Her bir yemin metni
belirli bir kesim tarafndan dile getirilmekte ve bu metinlerin amac da konumacnn sylediklerinin inandrc
olmas ve alcda nemli bir etki yaratmasdr. Bu nedenle toplumda nemsenen szckleri kullanarak (namusum ve
erefim zerine, kutsal saydm btn inan ve deerlerim zerine, vb.) konumac grevine balarken ald
sorumluluu yerine getireceine topluluk karsnda sz vermektedir.
Anahtar Kelimeler: Yemin Metinleri, Szcelem Kuram, Sylem zmlemesi

340
 Maria Kuncewiczowa'nn Cudzoziemka (Yabanc Kadn) Balkl Romannda Yabanclama Motifi

Ar.Gr. Nevra Vardal Atak

ki dnya sava arasndaki yirmi yl, Polonya edebiyat tarihinin en nemli dnemlerinden birini oluturur. Ksa
bir dnem olmasna karn, birbirinden farkl birok stili, tr, sanatsal ve felsefi eilimi iinde barndrr. Bu
dnemde ortaya kan gereki anlatlarda, karakterin i ekimelerine ve ruhsal durumuna daha geni yer veren
psikolojik roman tr nem kazanr. Dnemin nemli kadn yazarlarndan Maria Kuncewiczowa, bu arpc konuyu
kendisine byk n kazandran Cudzoziemka (Yabanc Kadn) balkl romannda ele almtr. Polonya edebiyatnn
psikolojik romanlar ierisinde nemli rol oynayan Cudzoziemka (Yabanc Kadn) topluma yabanclam ve
kendini yalnzlatrm bir odak figrn yksn anlatr. Odak figr, Ra abczyska iindeki ruhsal atmalarn
arasnda yaayan, kendiyle ve dnyayla uzlaamayan mutsuz bir kadndr. Bu almada yabanclama sorunsal
ekseninde Cudzoziemka (Yabanc Kadn) balkl roman incelenecektir.
Anahtar Kelimeler: Polonya, Maria Kuncewiczowa, Psikolojik Roman, Yabanclama, Yalnzlama

341
 Lminin Vmk U Azrsnda Mahallletirme Yntemleri

Yrd.Do.Dr. Nilfer Tan - Sleyman Yiit

Osmanl mparatorluunda kendileri de sanatn eitli alanlarnda eserler veren padiahlar ve devlet adamlar
devrin sanatlarn tevik etmi ve korumulardr. Bu destek, Klsik Trk edebiyatnda birok nemli airin
yetimesine ve yeni eserlerin kaleme alnmasna zemin hazrlamtr. Yaplan aratrmalarda manzum ve mensur
olmak zere toplam 46 eseri ve iki hamse oluturacak kadar mesnevsi tespit edilen Bursal Lmi elebi (1472-
1533) de bu isimlerin arasndadr. zellikle Cmden yapt tercmelerden dolay Cm-i Rm lakabyla anlan
Lminin eserlerinden bir ksmn devlet adamlarnn da tevikiyle Arap ve Fars edebiyatlarndan yaplan eviriler
oluturmaktadr. Yunan asll bir hikyeden Sehl b. Harun Destemeysn (. 830) tarafndan Arapaya; Unsr (.
1040) tarafndan Farsaya evrildii dnlen Vmk u Azr bunlardan biridir. Klsik Trk edebiyatnn iki temel
kaynandan ilki, Arap ve Fars edebiyatlarna kadar uzanan bir iir gelenei; dieri de edebiyatn iinde doup
gelitii kltrel ve madd ortamdr. Eserini Kanuni Sultan Sleymann arzusu ve Kazasker Kadir elebinin
teviki ile yazan Lmi, eserini olutururken Unsurnin Farsa Vmk u Azrsn dorudan doruya tercme
etmemi, iinde bulunduu madd ve kltrel ortamdan da faydalanarak telif bir eser ortaya koyarak kkleri Yunan
edebiyatna kadar uzanan bir hikyeyi yerliletirmitir. Bu almada, Lminin Vmk u Azr mesnevsinde
hikyeye katt yerli unsurlar ile eseri mahallletirirken kulland dnlen deitirme, soyutlama,
mecazlatrma, rnek gsterme gibi yntemler tespit edilmi ve eserden seilen rneklerle incelenmitir.
Anahtar Kelimeler: Mesnev, Lmi, Vmk u Azr, Mahallletirme (Yerliletirme)

342
 Nect Beyin Gazellerinde Hsn-I Tall Sanatnn levi

Yrd.Do.Dr. Nilfer Tan - Jlide Erken

Klsik Trk iirinin statlar arasnda yer alan Nect Bey, kafiye ve rediflerinde Trke kelimeleri tercih etmesi,
deyim, atasz ve yerli unsurlar ska kullanmas ile tezkirecilerin dikkatini ekmi ve dneminde melik-uar
olarak kabul edilmitir. Nectnin gazelleri belgat unsurlar asndan ele alndnda airin edeb sanatlar ve
zellikle hsn-i talli baaryla kulland grlmektedir. Bu sanatn esasn, bir olayn gerek sebebini inkr ederek,
bu gerek sebep yerine hayal ve airane bir sebep yaratmak tekil etmektedir. Hsn-i tall, airin hayal gcn ve
iir kabiliyetini ortaya koyarken ayn zamanda sanatnn ina ettii iirin dnya hayatndan kopuk olmadn da
gzler nne sermekte; almlaycy etkileyerek estetik bir haz uyandrmaktadr. Estetik haz, hsn-i tall sanatyla
ortaya konulan ibd ve icz ile meydana gelmektedir. Nect, bu sanat kurarken mecazlatrma, soyutlama ya da
somutlama gibi tekniklerle memdhu ycelterek, anlam yerliletirerek, almlaycy artarak veya gldrerek
orijinal syleyiler ve ince hayaller yaratmtr. Bu almada, Nectnin gazellerinde hsn-i tallin kullanld
beyitler tespit edilecek, airin bu sanat ileyi ekli, bu sanatn ilevi; okuyucuyu nasl etkiledii ve iire
kazandrd anlam boyutu deerlendirilecektir.
Anahtar Kelimeler: Nect Bey Dvn, Hsn-I Tall, Gazel

343
 Elif afak'n Ak Romannda Taassup-Tasavvuf atmas

Nurullah Esendemir

Toplum hlinde yaayan insanlar, bu birlikte yaama ve birlikte varlklarn srdrme srelerini, toplumun dier
fertlerine saygya gstermek suretiyle mmkn klarlar. Sayg, insani ilikilerin temelini oluturup daha gelimi
mnasebetlere kap aralar. Saygdan yoksun toplumlarda geliim, baar ve huzur aramak mmkn deildir. Bu
yzden toplumun her katmanndaki hayat kalitesi, farkllklara sayg, fikirlere sayg, deiime sayg gibi saygnn
eitli boyutlarnn varlna baldr. Son dnem Trk edebiyatnn en ok okunan yazarlarndan Elif afakn 2009
ylnda yaymlanan Ak adl roman, byk ses getirerek ciddi bir sat baars getirmi, yln en ok satan kitab
unvann kazanmtr. Yazar, bu eserini, postmodern edebiyatn anlatm imknlarndan biri olan i ve d roman
eklinde kurgulamtr. romanda olaylar, 13. Yzylda Konya ehrinde geer, ems ile Mevlanann arasndaki
olaylar anlatlr. Bu almada Ak romannda yer alan taassup olgusu incelenmi, taassup ve tasavvuf atmas
irdelenmitir. Eserin incelenmesi sonucunda tasavvufi elerden ska yararlanld, hogr ve banazlk
kavramlarnn sk sk kar karya getirildii, kiiler ve olaylar araclyla bu atma kurguland tespit edilmitir.
Romanda banazlk eletirilirken farkllklara sayg, dier dnce ve inanlara hayat hakk tanma, insanlara
nyargl yaklamama, gibi alt boyutlara sahip olan hogr kavram zm olarak sunulur.
Anahtar Kelimeler: Elif afak, Ak, Hogr, Banazlk, Roman, Eletiri

344
 Paul Austern Yalnzln Kefi Adl ve Dier Otobiyografik Kurgu Eserlerinde Travma Etkisi

Ar.Gr. mer Ayta Ayka - Yrd.Do.Dr. Aydn Grmez

Eserlerinde st kurmacay kullanma konusunda ok zel bir yetenei olan Amerikal yazar Paul Auster ans,
tesadf, travma ve kimlik aray gibi nemli temalar kullanmas ile de bilinir. Yahudi asll bir ailenin mensubu
olarak New Jerseyde doan Auster, gmen ailelerin byk kentlerdeki yaamlar hakknda da nemli anlar
tayan eserler vermitir. Gmenlerin ve kendisinin de oka yaad ac, yoksunluk, lm gibi ac tecrbeler
eserlerinde de yer bulmutur. Onun karakterleri de ailesel problemler yaam, ekonomik skntlardan gemi ve
hayata tutunma noktasnda ciddi problemler yaamtr. Kendi adn sadece kitaplarnn kapanda tutmakla snrl
kalmayan Auster, otobiyografik eserlerinde yaad travma ve sorunlar kimi zaman kendi adyla kimi zaman kurgu
karakterleri ile gerek ve kurgu arasna baar ile yanstmtr. Bu almada da Austern gerek ve kurgusu
arasndaki yaanmlklar ve hayat hikayesi gz nnde bulundurularak gerek hayatta yaanlan olumsuzluklarn
nasl bir travma etkisi yaratt Yalnzln Kefi adl kitap bata olmak zere dier otobiyografik kurgu eserleri
erevesinde incelenecektir.
Anahtar Kelimeler: Travma, Paul Auster, Aile, Kimlik, Yaanmlklar

345
 The Irony Of Socal Realsm: Sots-Art As An Early Stage Of Russan Postmodernsm

Ar.Gr. Orun Alpay

ABSTRACT

Socialist Art, which is shortly known as Sots-art is an art movement derived from the reality of Social realism by
the late 1950's. The term was first used in 1972 by the artists Vitaly Komar and Alexandr Melamid to define the
brand-new Russian pop-art as an alternative to American pop art. Sots-art is an ironic expression of oppresive social
realism, therefore, allegorically approaches to Soviet totalitarism using typical Soviet discourses. In this respect it is
regarded as an essential component of Russian conceptualism and postmodernism Moreover, the reflections of Sots-
art can be seen both in art and literature; especially in the works of Ilya Kabakov, Erik Bulatov, Dmitrri Prigov, Lev
Rubinstein and Vladimir Sorokin. The history of Sots-art movement, its features and correlation with Russian
postmodernism are examined and discussed in this paper.
Keywords: Sots-Art, Social Realism, Soviet Art, Russian Literature, Postmodernism

346
 Milli Edebiyat Dnemi Romanlarnda Anadoluya Bak ve Anadolunun Bak

Do.Dr zcan Bayrak

Deiim dncede balar. Dncenin eyleme dntrlmesiyle deiim ekillenir. Osmanl mparatorluu
gelien Bat karsnda geri kaldn fark edince deiim srecini balatr. Birok alanda Bat rnek alnarak
deiim ekillendirilmeye allr. Batllama sreci olarak adlandrdmz bu dnem temelleri dzgn
ekillendirilmediinden birok sorunu da beraberinde getirir. Yapay biz zeminde srdrlen bu deiim toplumda ve
bireyde farkl bak alarnn ekillenmesine yol aar. Bu bak alarndan biri de Anadoluyla alakaldr. Dnemin
romanlarnda ele alnan baz konular Anadoluyla ilikilendirilerek verilir. Anadolu insann ve bak asn vermesi
bakmndan bu hususlar olduka nemlidir. Romanlarda ne kan Anadolu-stanbul-Bat lemesi olduka dikkat
ekicidir. Bu lemeden hareketle giyim, komuluk, deerlere sayg, Anadolunun yaad sknt, Anadoluya
bak gibi balklar belirginleir. Olaylarn deerlendirilmesinde stanbul odak noktas olarak alnmtr. nk
stanbul, Bat medeniyeti iin dou; Anadolu insan iin batnn ta kendisidir. Anadoludan uzak bir stanbul, batnn
temsilcisi olarak Anadolu insann zihninde ve dnemin romanlarnda olduka belirgindir.
Anahtar Kelimeler: Milli Edebiyat, Bat Medeiyeti, Anadoluya Bak

347
 Tevfik Fikretin iirlerinde Bellek Meknlar

Do.Dr zcan Bayrak - retim Grevlisi Tahsin Yaprak

Bireylerin varolu sreleri, toplumlarn ekillenmesinde ve toplumsal varoluun belirginlemesindeki en nemli

etkendir. Bireysel sre ekillenirken bu hususun gelecek kuaklara aktarm ise bellek ile mmkndr. Bireysel
ve toplumsal yaamda btnlk oluturmak iin, bireylerin ve toplumlarn belleklerini canl tutmas gerekir. Bellek
ne kadar canl tutulursa toplumun ilerleyii ve nesillerin zamandaki yolculuu o kadar salkl ilerler. Birey nasl ki
gemiten ald birikimle gelecee doru yneliyorsa; toplum da kklerini dayad gemie bal olarak ilerler.
Bu nedenle birey gnlk yaamn devam ettirirken, srekli gemie ynelimler yaparak belleini tazeler.
Zaman/mekn ve bellek birlikteliine baktmzda, ayn dzlemde devam eden zaman ve mekn btnl
dikkat ekecektir. Bu birliktelik srekli gemie ynelik gndermeler yapmaktadr. Gnderimler, bazen bireysel
bazen de toplumsal dzeyde gerekleir. Geriye dn, her trl yaanmlklar kapsad gibi, bu yaanmlklara
zemin olan meknlar da kapsar. Bu meknlarn toplumsal adan nemi, bellek meknlar ekillendirmesidir. Bu
meknlar, gerek fert gerekse toplumsal dzeyde olsun, gemie ve ayn zamanda ie dntr. Dnn oluturduu
btnlk sreci, birey ve toplum asndan kendini tamamlamann ilk aamasn oluturur. Bunun iin bireyin i
dnyasna ynelip bellekle yaamay renmesi, toplumsal bellein canl tutulmasna ve korunmasna imkn
vermesi asndan olduka nemlidir.
Anahtar Kelimeler: Tevfik Fikret, iir, Mekn, Bellek-Mekn likisi

348
 Bir Ruhta ki Kadn: Sylva Plath ve Nilgn Marmara

zge Karip

Bu alma deiik zamanlarda deiik lkelerde yaam iki farkl kadnn, Sylvia Plath ve Nilgn Marmarann
yaamlarndaki ve sanatlarndaki paralellii incelemektedir. Farkl kltrlere sahip bu iki kadnn yaam ykleri
hakknda ksa bilgi verilmi, iirlerinden rnekler verilerek kullandklar ortak temalar incelenmitir. Kadn olmann
iyi bir e ve anne olmakla e tutulduu ataerkil toplumlarda, farkl ve yaratc bir kadn olmann yaratt sorunlar
her iki airi de derin bir yabanclamaya ve yalnzla itmitir. Marmara ve Plath erkek egemen toplum tarafndan
kendilerine dayatlan kimlikleri ve rolleri reddetmiler, toplumsal beklentiler, cinsel eitsizlik ve kendi arzular
arasnda skmlardr. almada her iki airin de lme kar duyduklar obsesyonu ve i atmalarn nasl sanata
dntrdklerine deinilmitir. Hayatlar boyunca yaadklar teki hissinden kurtulamayan Plath ve Marmara
iinde bulunduklar umutsuz durumdan kurtulmak iin intihar semilerdir. Her iki airin de iirlerinde kullandklar
youn imgeler ve diil dil adalar tarafndan anlalamamalarna neden olmutur. Bu almada lm ve intihar
olgusunu yaamlarnn merkezine yerletiren Plath ve Marmarann yaamlarna son vererek, varlklarn anlaml
klma abalar ve bunun sanatlarndaki yansmalar incelenmitir.
Anahtar Kelimeler: Nilgn Marmara, lm, ntihar, Ataerkil Toplum, Yaratc Kadn

349
 Yakup Kadri Karaosmanolu'nun Hikyelerinde Karakterler

Yrd.Do.Dr. zlem Kayaba

Yakup Kadri Karaomanolu, siyas ve sosyal pek ok deiimin yaand bir dnemde yetimi ve bu dnemin
iinde hem yazar hem siyaseti olarak yer almtr. Yaad farkl corafyalar da yazarn meslek hayatndaki
birikimin ve eitliliin sebebi olarak gsterilebilir. Dolaysyla Yakup Kadri zengin bir gzlem ansna sahip olmu
ve bu gzlemlerini romanlarnda, hikyelerinde ve anlarnda anlatma ans bulmutur. Bu bildiride Yakup Kadri
Karaosmanolu'nun Bir Serencam, Hikyeler ve Mill Sava Hikyeleri balklar altnda kitaplam olan hikyeleri
incelenecektir. Genlik yllarnda yazd hikyeleri Bir Serencam, Kurtulu Sava yllar hikyeleri Mill Sava
Hikyeleri, dierlerini Hikyeler adlaryla yaymlanmtr. Yazldklar dneme k tutan bu hikyelerde, zellikle
karakterler zerine younlalacaktr. Bylece yazarn romanlarnda ele ald konularn nasl bir geliim ve deiim
srecinden getii de aklanmaya allacaktr.
Anahtar Kelimeler: Yakup Kadri Karaosmaolu, Hikye, Karakter Tahlili

350
 Ali'den Muazzam Bir Mansrnme rnei: Manzme-yi Hikye-yi Mansr

Dr. zlem ahin

Hallc- Mansr Enel-Hak szn syledii gerekesiyle ldrlm tasavvuf dnyasnn en tannan ve en etkin
yzlerinden biri olarak karmza kmaktadr. Dneminin mutasavvflan zerinde etkisi olmakla birlikte; onun asl
tesiri, halen ok deiik corafyalarda yaayan insanlar zerinde devam etmektedir. Gerek halk, gerekse divan
airlerimizin birou Hallc- Mansrun fikirlerini savunmu ve iirlerinde onunla ilgili kavramlara yer vermitir.
Hatta baz airlerimiz onun hayatn ve fikirlerini ileyen manzumeler nazmetmiler ve bylece edebiyatmzda
"Mansr-name" ad verilen bir tr domutur. Bildirimizde bu tre ait bir alma olan Manzme-yi Hikye-yi
Mansr adl eser, bilim dnyasnn istifadesine sunulacaktr. Milli Ktphanede Yazmalar Koleksiyonunda yer
alan ve Ali tarafndan yazlm olan bu yazma eser yaklak 30 varaklk bir manzumedir. Eser, Hallc- Mansrun
hayatn ve kerametlerini ileyen bir eserdir. Hallc- Mansr hakknda henz gn na kmam bir el yazmas
olan bu manzumenin yaynlanmasnn Hallc- Mansr ile ilgili yaplan almalara ciddi katklar salayaca
kanaatindeyiz.
Anahtar Kelimeler: Hallac- Mansur, Ali, Hikye-yi Mansr, Tasavvuf

351
 Kadn Halk airlerinin iirlerindeki Mizahi Unsurlar

Aratrmac zlem nalan

Mizah; olaylar ve durumlarn gln ynlerini alglayabilme becerisi, komik eylerin ortaya konulma biimidir.
Ait olduu toplumun dnyay ve evreni alglay biimini, dnce sistemini, varlklara ykledii anlamlar yanstr.
Hayata dair her trl husus mizahn konusu olabilir. Bu sebepten mizahn ierii ve anlatlma alan olduka genitir.
Mizah yalnzca glmece amac ile snrlamak yanl olur nk bir yerginin bir fkenin iinde de mizah bulunabilir.
Mizahi iirler k tarz iir geleneinde nemli bir yere sahiptir. k edebiyatndaki her iirde mizahi eler
kullanlabilir. klar grdkleri toplumsal aksaklklar, rahatszlk duyduklar durumlar mizahi iirleri ile ortaya
koyar; insana, topluma, bulunduklar devre ve ynetime mizah penceresinden bakarlar. Bu balamda klar, mizah
iirleri ile bir taraftan glmsetirken dier taraftan inceden inceye eletiride bulunurlar. klk geleneinin
devamnda nemli bir grev stlenen kadn halk airlerinin birok konuda olduu gibi mizah ieren iirleri de vardr.
Bu almada kadn halk airlerinin mizahi destanlar incelenecek ve iirlerindeki mizahi unsurlar ele alnacaktr.
Anahtar Kelimeler: klk Gelenei, Mizah, Kadn Halk airleri

352
 Italyancada Trkenin Seyri

Yrd.Do.Dr Perihan lker - Do.Dr. Gkhan lker

Trke, tarihi boyunca ayn dil ailesinden olsun ya da olmasn gerek szck gerekse ekil asndan pek ok dille
alverite bulunmutur. Corafi, din, siyasi, ticari etmenlerin szck alveriinde etkili olduu genel kabul
grmtr. imdiye kadar hem Bat kkenli dillerden hem de Dou kkenli dillerden Trkeye yerleen szck ve
ekiller hususunda pek ok alma yaplmtr. Ayn ekilde Trkeden bu dillere de szck ve ekillerin yerletii
ve bunlar zerinde de eitli almalarn yapld bilinmektedir. talyanlar stanbula hem ticaret hem de
misyonerlik faaliyetleri iin X. yzylda gelmitir. talyanca en azndan XVIII. yzyla kadar Osmanlda taltif
edilmi ve renilmi ve Trkiye Trkesinin tarih geliim srecinde yer almtr. talyanlarn Osmanl snrlarnda
talyancay retmek iin Dil Olanlar Okulu sistemini oluturduu bilinmektedir. Bu almada, Trke Verintiler
Szlnden hareketle, Trkeden talyancaya gemi kelimelerin, Trke zerinden, hangi dnemde gemi
olabileceine ve seyrine k tutulmaya allacaktr.
Anahtar Kelimeler: Italyanca, Trke, Eski Anadolu Trkesi, Anadolu Azlar

353
 Kt Sonla Neticelenen Tahkiyev Metinlerde Kelebek Etkisi -Yaprak Dkm rnei-

Ar.Gr. Ramazan Ar

Kelebek etkisi, ilk bakta birbiriyle balantl grnmeyen kk olaylarn zincirleme bir etkiyle byyp
ngrlemeyen, kaotik sonular dourmasdr. Benzer bir durumu, olay rgsne dayanan edebi metinlerde grmek
mmkndr. Sanat kaygs sanaty, edebi gerilim oluturma noktasnda olumsuza, yani kaoslar retmeye iter.
Kurmaca metinlerde bu, olay rgs zerinden gerekletirilir. Ana karakterin yaad kmazlar, bu kurgunun bir
gereidir. Olay ak esnasnda, birbirine balanan olay rgleri, kk olaylarn da eklemlenmesiyle, kartopu misali
byyerek bir etkisi kaos ortam- yaratrlar. Kelebein kanat rpmas gibi kk bir olayla balayp daha sonra
zincirleme bir etkiyle byyerek kaosla neticelenen edebi metinlerdeki bu etkiye kelebek etkisi denilebilir. Reat
Nuri Gntekinin Yaprak Dkm roman iin kelebek etkisini balatan olay, Ali Rza Beyin Lemann annesiyle
konumasdr. Bununla balayan olaylar, birbirini tetiklemek suretiyle Ali Rza Beyin iinden olmas, ardndan
evlatlarn yaprak dkm misali tek tek kaybetmesiyle, tm ailenin dalmasna kadar gider. almada, romandaki
olaylar, yukardaki bak asyla mercek altna alnacak, bahsedilen etki izaha allacaktr.
Anahtar Kelimeler: Kaos, Kelebek Etkisi, Yaprak Dkm, Roman

354
 Gmen air Raisa Bloh ve iirlerinde Peterburg mgesi

Do.Dr. Reyhan elik

Rus Gmen edebiyat, yirminci yzyl Rus edebi srecinin bir kolu olarak tanmlanabilir. Tarihi ve toplumsal
olaylarla paralel olarak gelien dnemden oluur. Her dnemde birok yazar ve air yer alr. Bunlar arasnda
N.Teffi, .Bunin, A.Ahmatova, M.Tsvetayeva, A.Soljenitsn vb. birou yer alr. Yahudi bir aileden gelen Raisa
Noevna Bloh da birinci dalga Rus gmen airleri arasndadr. 1921 ylnda Rusyadan ayrlmak zorunda kalan air,
nce Berlinde ardndan da Parisde yaar. zellikle ortaa tarihi ve eviri zerine eitim ald iin bu alanlardaki
almalar olduka beenilir. Kaleme ald iirlerinde ise vatan dncesi, zellikle de doduu ehir olan
Peterburga olan zlemi dikkat eker. Bu almada, airin zorlu yaam ve bununla birlikte iirlerinde Peterburg
imgesinin nasl yanstldn ortaya karmak amalanmaktadr. almada oulcu yntem kullanlacaktr.
Anahtar Kelimeler: Raisa Bloh, Gmen Edebiyat, Peterburg

355
 L.Ulitskayann Medeya ve ocuklar Romannda Kadn Karakter: Medeya

Do.Dr. Reyhan elik

Lyudmila Ulitskaya Rus kadn edebiyatnn en nemli temsilcilerinden biridir. Ulitskayann yirminci yzyln
ikinci dnemine denk gelen yazarlk yaamnda kendi lkesinden nce Bat lkelerinde okuyucunun hayranln
kazand ve bununla birlikte birok yabanc kurulu tarafndan dllendirildii grlr. Franszlarn Medici dl,
talyanlarn Penne ve Guisippe Acerbi dlleri bunlardan bazlardr. Yahudi asll bir yazar olan Ulitskaya, edebi
sanatn sessiz edebiyat olarak tanmlar. Bunun nedeni, gnlk yaamda sradan olan ve gemiten gnmze
insanlk tarihinde yaanm ve hala yaanan belli bal temalara ve konulara deinmesidir. Sz konusu temalar
arlkl olarak farkl etnik gruplara mensup kadn figrler zerinden ele alnr. Ulitskayann edebi sanatndaki bir
dier nemli zellik de eserlerinde mitolojik unsurlarn yer almasdr. Yirminci yzyl kadn edebiyatnda dikkat
eken bu zellik mitolojik figrlerin ve olaylarn yeniden yorumlanmas olarak tanmlanabilir. Yazarn Medeya ve
ocuklar (Medeya i yiyo deti) olarak Trkeye evrilen romannda da sz konusu zelliin varl ve romana
adn veren ba figr Medeyann, Yunan mitolojisindeki Medeya figrnn farkl bir yorumu olduu
dnlmektedir. Bu almada, yazarn Medeya figr zerinden, gnmzde hangi etnik gruba mensup olursa
olsun, kadn dnyasna bak ortaya karlmaya allacak ve oulcu yntem izlenecektir.
Anahtar Kelimeler: Mitoloji, L.Ulitskaya, Kadn Edebiyat

356
 Roma Yaznnda Ak Elegeias Ozanlar ve Birbirleriyle Karlatrlmas

r.Gr. Rukiye Ark

Yunanca yas tutmak at etmek anlamlarna gelen elegeiv fiilinden treyen Elegeia balangta z anlamna
uygun ekilde at vezniyken Roma yaznnda sadece ak iirleri ve epigramlar iin kullanlan bir vezin haline
gelmitir. Elegeia bir dizesi hegzametron (6l ayak) bir dizesi pentametrondan (5li ayak) oluan ldr.
Dolaysyla elegeia denildii zaman hem l hem de bu lyle yazlm iirler, Roma yazn iin de zellikle ak
iirleri akla gelmektedir. Roma yaznnda ak elegeialar yazan drt tane erkek ozan bulunaktadr: Gallus, Tibullus,
Propertius ve Ovidius. Bu drt ozann birbirleriyle pek ok ortak noktas olduu gibi pek ok farkl yn de vardr.
Sz gelimi Tibullus ile Propertius iirlerinde sevgiliye boyun emeye, kle olmaya raz romantik ak roln
stlenirken, Ovidius akn ne olduunu tmyle bilen, duruma gre her kla girebilen kentli bir ak cambaz
(casanova) tipini canlandrmaktadr. Tibullus, ideal dzeyde ky yaamna ve kr ortamnda yaanacak aka arlk
vermektedir. Bylece ak iirleri bukolik zellik gstermektedir. Propertius ile Ovidiusun iirlerinde ise ak kent
erevesindedir. Propertius ve Ovidius bir durumu rnekleme yoluyla aklamak, renklendirmek ya da bir dnceyi
desteklemek amacyla mythoslardan yararlanrken, Tibullusun iirlerinde bunlar yok denecek denli azdr. Dil ve
biem bakmndan Ovidius, Tibullusa yakndr. Bunun nedeni ayn yaznsal evreden olmalardr. kisi de konuma
diline yakn olmakla birlikte, zenle kurulmu tmceler kullanmtr. Propertius ise yesi olduu Maecenas
evresinin dil ve biemini sergilemekte, eski szckleri ve uzun tmceleri yelemektedir.
Anahtar Kelimeler: Roma iiri, Elegeia, Tibullus, Ovidius, Propertius

357
 Apolloncu ve Dionysosu Sanat Yaklamnda Herbertin Apollon ve Marsyas iiri

Ar.Gr. Saadet Byk Gler

Polonya edebiyatnn nemli airlerinden olan Zbigniew Herbert, 1961 ylnda Studium Przedmiotu adl iir
kitabn yazmtr. Bu kitapta bulunan Apollon ve Marsyas adl iirde mitolojik bir efsane konu edinilir. Apollon ve
Marsyas efsanesi olarak bilinen bu efsanede kaval ustas tanr Apollon ve satir Marsyasn kaval alma konusundaki
dellolar vardr. kisinin de kaval alma ustalklar birbirinden farkldr. Ancak yaplan delloda Marsyas kaybeder.
Aslnda Antik aa ait eler ve hikyeler bu iirde sadece bir aratr. air, iirini daha iyi ifade edebilmek ve
dnemin koullar altnda yaynlayabilmek iin efsaneyi bir ara olarak kullanmtr. Apollon ve Marsyas efsanesi
airin sanata olan yaklamn gsteren bir aratr. Kaval alma, sanatn gstergesi olarak dnldnde iirde
birbirine zt iki sanat anlay gze arpar. iirdeki bu iki karakter ztlklar prensibi zerine yaratlmtr. iirde bu
adan Apolloncu ve Dionysosu sanat anlayn bulmak mmkndr. Ztlklar prensibine (zt karakterler) dayanan
bu iirde yine birbirine zt iki sanat algsnn ortaya konulduu dnlrse, iir Friedrich Nietzchenin Apolloncu
ve Dionysosu sanat elerine gre nasl deerlendirilebilir? Bu almada Nietzchenin Tradegyann Douu kitab
temelinde Herbertin ad geen iirinde yer alan sanata bak as deerlendirilecektir. Apolloncu sanat algsn
iirdeki tanr Apollonun sanatnda, Dionysosu sanat algsn ise satir Marsyasn sanatnda grmek mmkn
olacaktr.
Anahtar Kelimeler: Polonya Edebiyat, Zbigniew Herbert, Apollon ve Marsyas iiri, Friedrich Nietzsche,
Apolloncu ve Dionysosu Sanat

358
 Slanting Haberde Ynlendirme

Yrd.Do.Dr. Safiye Gen

Metin tr olarak haberlerin sahip olmas gereken zellikler ve nitelikler gazetecilikte belirlenmitir. Bu
zellikler haberin nesnel olmasn salamay amalamaktadr. Slanting, haberde olmas gereken zelliklere uyulduu
halde nesnellikten uzaklama eilimidir. Bu alma, bir spor haberi metnini bu ynde incelemektedir. Haberde
ynlendirme zellikleri, 12 Ekim 1998 ylnda yaymlanan Alman Sddeutsche Zeitung gazetesinin spor sayfasnda
bulunan bir haber zerinden gsterilecektir. Sz konusu haber bir Trkiye Almanya milli ma ardndan
yazlmtr. Metnin ierik ve yap zelliklerinden yola klarak ynlendirici unsurlarn tespiti gereklemitir.
Anahtar Kelimeler: Slanting, Haber, Metin Tr, Metin Analizi

359
 Virginia Woolfun Av Partisi ve Lappin ve Lapinova Adl yklerinde Ataerkil Toplumda Kadn mgesi

Yrd.Do.Dr. ahin Kzlta

nsanln zellikle I. Dnya Sava sonrasnda ykma urayp bireyin neredeyse dnyadakiyerini kaybettii
Modernist ada, kadnlarn dnyadaki yerini sorgulayan yazarlardan biri Virginia Woolftur. Gerek toplumda
gzlemledii erkek egemen kltrn kadn zerindeki basks gerekse kendi aile ilikilerinde yaad deneyim,
yazarn kadn ve kadnn toplumsal konumu gibi konular yaptlarnda irdelemesine yol aar. Bu almada yazarn
Av Partisi ve Lappin ve Lapinova adl yklerinde kadnn yaamn her alannda toplumsal hiyerari bakmndan
ikincil konuma itilmesini ne ekilde sorunsallatrd tartlacaktr. Ayrca, yazarn feminist bir reaksiyonla ele
ald bu yklerinde, toplumsal cinsiyetin kadna bitii rol(ler)e nasl tepki verdii ele alnacaktr. te yandan
toplumda ikincil konumunda braklm olmann kadnn i dnyasnda nasl karlk bulduu zerinde de
durulacaktr.
Anahtar Kelimeler: Virginia Woolf, Feminizm, Toplumsal Cinsiyet, Ataerkillik

360
 Amin Maaloufun Doudan Uzakta Romannda Srgndeki Bireyin Dou Bat Paradoksu

Yrd.Do.Dr. ahin Kzlta

Dnya yazn tarihine bakldnda srgn ve g temasnn ilk rmeklerinin kutsal kitaplarda ortaya kt
grlr. Srgn ve g, kutsal kaynaklarda ilk insan olarak kabul edilen Hz. Ademin, iledii bir gnahtan tr
cennetten kovulmasyla yazna dahil olur. Dolaysyla bu iki olgu, insanlk tarihinin balad zamandan beri
yazarlarn vazgeemedii ana temalardandr. Bu adan bakldnda zellikle roman trnn ilk rneklerinin
yolculuk' metaforu ekseninde ekillenmesini, yazarlarn bu zorunlu yolculua bilinli ya da bilinsiz yapt bir
gnderme olarak okumak mmkndr. Bu almada, Amin Maaloufun Doudan Uzakta adl romannda,
anavatanndan g etmek zorunda kalan ve bir bakma srgnde saylan karakterlerin i dnyalarnda yaad
anavatan ve yeni vatan ikilemi zerinde durulacaktr. Ayrca anavatan Dou, yeni vatan Bat olan karakterlerin
anavatan algsnn romana nasl yansd ve bu algnn ne lde oryantalist ne lde oksidentalist eilimler
ierdii tartlacaktr.
Anahtar Kelimeler: Doudan Uzakta, Oryantalizm, Oksidentalizm, Srgn ve G

361
 Nadine Gordimern The Conservationist Adl Romannda Toprak Etii

Yrd.Do.Dr Seda Arkan

ABSTRACT

Nadine Gordimer, the Nobel-prize winner South African writer, examines the life of a rich white businessman
living in South Africa in her novel The Conservationist (1974). The protagonist of the novel, Mehring, who wants to
make a change in his life, buys a farm as a consequence of his search for a meaning in life. Though he knows
nothing about to run a farm, he tries to make a connection with his land in which the corpse of a black man is found.
The burial and reappearance of the body represent the buried problematics in Mehrings mind in particular and
South African colonized society in general. To dig the source of those problems, Gordimer depicts the relation
between the colonizer man and the physical landscape using the relationship between Mehring and his land. In this
respect, this study aims to analyze The Conservationist in terms of land ethic that is first named by Aldo Leopold.
As a part of environmental movement, land ethic aims to talk about an ethical view to humans relation to land
including its animals and plants as its habitat. This ecologic-based ethical approach is related to the criticism of
colonization in Gordimers novel in many ways. As a criticism of consumption of South Africa, Gordimer gives her
ideas on how human being should treat the land besides the people living on it. Problematizing the issues such as
liberalism, utilitarianism, and ecology, The Conservationist, includes the idea of land ethic, which can be accepted
as a global solution to the problems of colonization of social, cultural, economic, and environmental structures.
Keywords : Ecology, Land Ethic, Nadine Gordimer, The Conservationist

362
 Howard Brentons Thirteenth Night: A Contemporary Path To Tyranny

Yrd.Do.Dr. Sedat Bay

ABSTRACT

Howard Brenton's dream play, Thirteenth Night, is the relocation of Shakespeares Macbeth in a near-future left-
wing totalitarian Britain for a Labour government. It is generally regarded to be a criticism of tiptoeing tyranny and
attenuation of socialism. In the opening part, Jack Beaty, the socialist idealist, is hit over the head and dreams of a
new world in which he himself is able to direct people to revolt against corrupt forms of government and American
dominance through his socialist discourses. Nonetheless, the dreams of a genuine socialist turn into nightmare for
the society in the course of time. Driven by the taut, clawing invective of Jenny Gaze, cabinet minister Jack Beaty
murders his PM with a fire-axe in a hotel and takes the control of the country and just like the way that three women
in an underground car park demand and thus the journey on a contemporary path to tyranny begins.
Keywords : Thirteenth Night, Tranny, Dream Play, Macbeth

363
 Bir Fransz Yazn evirisinde Dil ve Sylem zmlemesi (Emile Zolay Trkeye evirmek)

Prof.Dr. Selim Ylmaz - Sultan Arzu Ay

Edebiyat, dil ve eviri yzyllar boyunca etkileimde bulunmu, topluma yn veren nemli sosyal alanlardr. Bu
disiplinler, gemiten gnmze kadar bata eitim ve aratrmann yarar olmak zere, insan ve topluma daima
hizmet etmitir. Bu balamda, edebi bir metnin evirisi, yazarn yazm slubu, iletisi ve metinsel unsurlar farkl bir
dile aktarmay kapsadndan olduka zengin bir aratrma sahasdr. Bir dier nemli unsur ise, kltrleraras
iletiim balamnda, evirinin bir kltr aktarm olarak nasl bir ilev stlendiini irdelemektir. eviri srecince,
evirmen yapsal olarak birbirinden farkl iki dil, dolaysyla iki ktr ile kar karya olduundan, bir takm eviri
sorunlar ve zorluklar ortaya kmaktadr. Bir eviri eletirisi balamnda ele alacamz bu almada, evirmenin
hedef dil ve kltre uygun bir aktarmda bulunup bulunmadn sorgulayacaz. evirmen kararlar erevesinde
yaplan bir takm kelime seimi ve cmle yaps oluturma gibi dilsel hususlarn yan sra, kltrel ve pragmatik
hususlara da temas edeceiz. Amacmz, yazarn edeb syleminin dier dile aktarlmas srecinde eviride
karlalan sorunlara k tutarak yazn evirisi alanna mtevazi bir katkda bulunmaktr. Aratrmann veri taban,
Emile Zolanin La Confession de Claude balkl roman ve Claudeun itiraflar bal altnda yaplan
Trke evirisidir. almann kuramsal erevesine gelince, temel olarak Fransz eviribilimci Ledererin (1994),
eviri amal yorum veya yorumlayc eviri ad verilen ve eviride dilbilimsel yaklam odaklayan kuramdan
yararlanacaz.
Anahtar Kelimeler: eviri Sorunlar, Dilbilim, Roman, Sylem zmlemesi, Yazn evirisi

364
 Rusadaki ncil Kaynakl Deyimlerin Oluumlar zerine Bir Deerlendirme

Ar.Gr. Selin Tekeli

Bir dilin sz varl iinde nemli bir yere sahip olan deyimler milli bir zgnle sahiptir. Szcklerden farkl
olarak yaplarnda bir milletin kendi tarihine, kltrne, sosyal yaantsna, mitolojisine, dinine, dnya grne ait
zellikler bulundururlar. Deyimler, bir toplumun oluumunda en nemli kltr gelerinden olan dinle ilgili
szcklerin ortaya karlmasnda en nemli kaynaklar arasnda yer alr. Rusada din ve kltr alanna ait manevi
deerler denildiinde ilk olarak ncille olan ilikileri akla gelir. ncilde deyimler geni ekilde yer almaktadr.
Rusada ncille ilgili deyimler toplumun byk bir ounluunun Hristiyanl kabul etmesiyle ortaya kmtr.
ncil kaynakl deyimler Rus kltrnn tandr, bunlar ya ncilde yazlan alntlardan ya da ncildeki konularn
temelinde ortaya kan ifadelerdir. ncildeki konularn anlalmas ve aktarlmas Rusadaki deyimlerin de
aklanmasn gerekli klmtr. Bu balamda almamzn konusu ncilde geen deyimlerin aratrlmasdr. Din ve
kltr alanna ait olan manevi deerleri deyimler araclyla ortaya karmann ve ncil kaynakl deyimlerin
anlamsal olarak analizinin amaland almamzda deyimleri hikayeleriyle birlikte vererek ne anlama geldikleri
ve neden bu ekilde ifade edildikleri aklanmtr. almamzda ncil kaynakl deyimler K.N. Dubrovinann
Entsiklopedieskiy Slovar Bibleyskih Frazeologizmov szlnden taranarak tespit edilmitir. Tespit edilen
deyimler oluum srelerine gre snflandrlarak Rusadaki yerleri asndan deerlendirilmi, ortaya kmasnn
kaynaklar aratrlm ve Rusa deyimlerde din anlaylarnn etkisi ortaya koyulmutur.
Anahtar Kelimeler: Rusa, Deyim, Din, ncil, Sz Varl

365
 Nezihe Meriin Yandrma Adl Romanndaki Deyimlerin Kavram zellikleri

Yrd.Do.Dr Ahmet Turan Sinan - Semra Cintosun

Trk Edebiyatnn nemli kadn yazarlarndan olan Nezihe Meri Yandrma adl roman ile 1998 Sedat Simavi
edebiyat dl almtr. Bildirinin konusu Trkeyi iyi kullanan kadn yazarlarmzdan olan Meriin Yandrma adl
romanndaki deyimleri saptayp yap ve kavram alanlarna gre snflandrmaktr. Deyimler bir dilin sz varl
iinde ataszleri, ikilemeler, iliki szleri gibi kalp ifadelerdir. Deyimlerin oluumunda en az iki kelime aranr.
Deyimi meydana getiren kelimelerden en az biri zamanla asl anlamnn dna taarak yan anlam kazanp kalplar.
Deyimler bir ulusun yazl tarihinden nce farkl toplum katmanlar tarafndan kullanla kullanla estetik bir hal
almlardr. Birok kltr inanc, gelenei deyimlerde bulmak mmkndr. Birok aratrmac tarafndan bir dilin
ileri geleri olarak kabul edilen deyimler sanatl anlatmlardr. Onlarda hem Trk halk iirinin duraklarn, hem de
estetik ritmini ses tekrarlarnda bulmak mmkndr. Deyimler konuma esnasnda da yazda da vazgeilmez dil
unsurlardr. Birok kelimenin bir araya gelerek oluturduu yeni bir anlamdr. Bir kavram alandr. Dncenin
olumas ve iletilip aktarlmasnda ilevsel bir yn bulunur. Bu balamda ad geen metin taranarak deyimler
saptanm yap ve kavram alan bakmndan incelenmitir.
Anahtar Kelimeler: Nezihe Meri, Yandrma, Sz Varl, Deyimler, Kalp fadeler

366
 Ha Kitb-I anyi-I afiyye

Yrd.Do.Dr Serdal Kara

alma konumuzu deerli maden ve talarn yapmn konu alan Ha Kitb- anyi-i afiyye adl eser
oluturmaktadr. Tek nshasn tespit ettiimiz eserin yazar ve yazl tarihi belli deildir. Toplam on sekiz fasldan
oluan eser konusu itibariyle dikkat ekicidir. Altn, gm ve deerli talarn taklidinin yaplmaya alld ancak
bunlarn gerek olduunun iddia edildii eserde, tabiatta bulunan maddelerin birbirine kartrlarak yeni maddeler
elde edilmeye allmas ynyle bilim tarihi iin nemli veriler sunmaktadr. Ayrca ierdii terim ve kavramlar
ynyle de yaplacak bir maden szl iin de nemli veriler tamaktadr. Bilindii zere bir dilin tarihi
geliiminin ortaya konulabilmesi, farkl alanlarda farkl dnemlere ait eserlerin incelenmesi ile mmkn
olabilmektedir. ncelemeye esas aldmz metin de Trkenin bu alandaki durumunu gstermesi bakmndan ayr
bir deere sahiptir. Metinle ilgili yaplacak almada ilk olarak metnin dil zelliklerinin de yer ald eserle ilgili
genel bilgilere yer verilecek daha sonra metnin eviri yazya aktarlmas ve gramatikal dizinin oluturulmas
srasnda izlenen yntemler zerinde durulacaktr. Bu blm sonras eviri yaznn yapld metin blm ile
gramatikal dizine yer verilecektir.
Anahtar Kelimeler: Ha Kitb-I anyi-I afiyye, Dil zellikleri, Deerli Talar

367
 Serik ve Alanya leleri Azlarndan Derleme Szlne Katklar

Okutman Dr. Serdar Bulut

Trkiye Trkesi azlarnn dil zellikleri, derleme almalar sayesinde yok olmaktan kurtulmaktadr. 1932
ylnda kurulan Trk Dili Tetkik Cemiyetinin nderliinde Trkiyede Halk Azndan Sz Derleme Dergisi
ortaya karlmtr. Kurum almalarna devam etmi ve eski ile yeni malzemeleri birletirerek 1963-1979 yllar
arasnda Derleme Szln meydana getirmitir. Bu szlk gnmzde Trkiye Trkesi azlar sz varln
ortaya koyan en temel eser hviyetindedir. zellikle azlarn zamana ve mekna kar dirensiz olduunu
varsayarsak, azlarla ilgili almalarn artarak devam etmesi neticesinde Derleme Szl de zenginleecektir.
almamzda Antalyann Serik ve Alanya ileleri azlarnda yer alan fakat Derleme Szlne
kazandrlmayan yresel dil malzemeleri kendi iinde snflandrlarak verilecektir. Bu az malzemelerinden
Derleme Szlnde yer alp eer Serik ve Alanya azlarndaki anlamlar verilmeyenler veya Derleme
Szlnde yer almasna ramen Antalya azna ait olduklar gsterilmeyenler var ise bunlar da ilgili balk altnda
verilecektir.
Anahtar Kelimeler: Antalya, Serik Az, Alanya Az, Derleme Szl, Trkiye Trkesi Azlar

368
 Alanya Aznda Ataszleri ve Deyimler

Okutman Dr. Serdar Bulut

Alanya, Antalyann gzide ilelerinden biri olarak kendine has dokusu, tarihi, doas ve kltryle bnyesinde
nemli zenginlikler barndrmaktadr. Alanya aznda ak ve rtl anlamlar tayan birok atasz, deyim, yresel
kelime, dua, beddua ve kalp sz yer almaktadr. Bu kullanmlar hem yrenin kltrn yeni kuaklara tamakta
hem de sohbetleri hem kolaylatrmakta hem de zevkli hle getirmektedir. Trkiye Trkesi standart dilinde herkes
tarafndan bilinen ataszleri ve deyimler dnda sadece yresel boyutta bilinen ataszleri ve deyimler de mevcuttur.
Bu yresel ataszleri, yresel kelimeleri bnyesinde tayabilecei gibi bazen de mecazl ve kfrl kullanmlarla da
karmza kabilmektedir. Alanya az, Antalya az iinde yer alsa da kendine has zellikler tayan nemli dil
merkezlerinden biridir. almamzda Trkiye Trkesi iin nemli bir yere sahip olan ataszleri ve deyimlere
yresel dzeyde katklar salanmaya allacaktr. Alanya aznda yer alan fakat Trkiye Trkesinde bilinmeyen
veya farkl kullanmlara sahip olan ataszleri ve deyimler anlamlaryla beraber verilmeye allacaktr.
Anahtar Kelimeler: Antalya, Alanya Az, Ataszleri, Deyimler, Trkiye Trkesi

369
 Trkiye rneinde Toponimi Kavramna Genel Bir Bak

Do.Dr. Serdar Yavuz - Kemal enel

Tarih sreci ierisinde meydana gelen olaylar hibir ekilde tesadf olarak vuku bulmamtr. Ortaya kan her
vakann mutlak surette bir tarihsel zemini, zaman, geliim sreci ve alt yaps mevcuttur. Adlandrma; canl ve
cansz olan varlklar anlatmaya, ifade etmeye, onu dierinden ayrmaya yarayan bir eylemdir. nsanolu
yaratldndan beri daha dorusu insan, yeryzyle tantndan beri hep bir adlandrma eylemi ierisinde
olmutur. Geri ilahi kaynaklara gre ilk insana btn eyann ismi retilmiti (Bakara Sresi ); ama sonu
itibariyle duraan olmayan yaamla birlikte hep yeni yeni adlandrma ihtiyac ortaya kmtr. Toplumlarn maddi
ve manevi servetleri vardr. Bu maddi ve manevi servetler o topluluu ayakta tutan, toplumun gelecee gvenle
bakmasn salayan, gemi ve gelecek arasnda kpr vazifesi gren unsurlardr. te toponim, halklarn manevi
servet ynn oluturur. Bu almada toponimi kavramna Trkiye leinde bakmaya alacaz.
Anahtar Kelimeler: Trkiye, Toponimi, Yer Adlar

370
 ah-Nme Yazma Gelenei, eluklu-Osmanl Sahasna Ait ah- Nmeler ve 18. Yzylda stinsah Edilen
Dervi Mustafa ah- Nme evirisi

Do.Dr. Serdar Yavuz - Dr. Serdar Bulut

Hkmdarlarn vasflarn, an ve zaferlerini kayt ve tasvir eden eserlere ah-nme, bunu yazana da ah-nmeci
veya ah-nme-nvis isimleri verilmektedir. Trk Edebiyatnda Arapa ve Farsa tercmelere dayal hikyeler
anlatan meddah tipindeki hikyecilere Firdevsnin ah-nmesinden hareketle ah-nmehn / ehnme anlatcs
denildii de grlmektedir. ah-nmenin Firdevs tarafndan X. Yzyln sonunda kaleme alnmasndan sonra,
Dou Edebiyatlarnda ah-nme yazma gelenei balamtr. Pek ok air, ah-nme kahramanlar etrafnda
oluturduklar mstakil eserlerle bu gelenein yerlemesini ve devamn salamtr. Seluklu ve Osmanl sahasna
bakld zaman birok airin de bu ah-nme geleneinden fazlasyla etkilendii grlr. zellikle Divan
Edebiyatnn kurulu ve gelime yllarndan bu etkinin daha fazla olduunu sylemek hi de yanl bir yorum
olmaz. Baz airler ah-nmeyi manzum ve mensur olarak Trkeye tercme etmeye almlardr. ah- nmenin
Trkeye yaplan ilk evirisini Tatar Ali Efendi, Kansu Gavri adna 1510 ylnda yapmtr. Daha sonraki
dnemlerde tercmeler devam etmitir. Bu tercmeler ierisinde zellikle 18. yzylda Dervi Mustafa tarafndan 3
cilt olarak istinsah edilen 1778 varaklk Mstensih Dervi Mustafa ah-nmesi mstensihin kendine has yapt
eklemelerle n plana kan bir eserdir. almamzda Seluklu-Osmanl sahasnda yaplan ah-nme tercmeleri,
ah-nme yazma gelenei, Seluklu-Osmanl sahasna ait ah-nme yazarlar ve 18. yzylda istinsah edilen
Mstensih Dervi Mustafa ah-nmesi hakknda bilgiler verilecektir.
Anahtar Kelimeler: ah-Name, Firdevsi, Mstensih, Dervi Mustafa

371
 Olga Berggoltsun iirlerinde Leningrad Kuatmas

Ar.Gr. Sevgi Ilca

Sovyet air Olga Fedorovna Berggolts zellikle II. Dnya Savanda Leningrad Kuatmas sresince ehir
radyosundaki almalaryla tannmtr. ehirden tahliye edilmeyi kararl bir ekilde reddeden Berggolts
kuatmann 872 gnnn tamamn Leningradta geirir. Radyo programnda mikrofonundan iirlerini okur,
ehirdeki bombardman hakknda haberler verir ve a ve zgn Leningradllara konumalar ve iirleriyle cesaret
verir. Berggoltsun milli birlii savunan iirleri Leningradllarn umut ve inancn canl tutmay hedefler. iirleri
kuatmann tm ac gereklerine ayna tutar. Bunun yan sra, Berggoltsun iirlerinde Sovyet kadnnn sava
dneminde gsterdii olaanst sabr, diren ve kararllk tasvir edilir. Bu almann amac Olga Berggoltsun
Leningrad Kuatmas dneminde 1941-1944 yllar arasnda kaleme alnan iirlerinin zelliklerini aklamaya
almaktr.
Anahtar Kelimeler: Leningrad Kuatmas, Olga Berggolts, Sovyet iiri

372
 18. ve 19. yy Rusyasnda Sosyalleme Mekn Olarak Kadn Edebiyat Salonlar

Prof.Dr. Sevin gl

mparatorielerin ynettii 18. yzyl Rusyasnda sosyo-kltrel yaamda kadnlar asndan bir hareketlenme
izlenmektedir. Kadnn imparatorie konumuna gelmesi toplumun genelinde kadnlara cesaret verir. Ev ortamnda
yksek dzeyde eitim alm, yabanc dillere hkim, Avrupal yazarlar orijinalden okuyarak onlarn dnceleriyle
tanm Rus soylu kadnlar edebiyat ve sanat dnyasna katlarak Rusyann kltr bakentleri Moskova ve
Peterburgda edebiyat gecelerinde fikirlerini aktarma, kendilerini tantma frsatlar bulurlar. Bu edebiyat salonlarnn
kltrel ilikileri gelitirmekte ve toplumda sosyal ilikileri artrmakta rol byktr. 18. yy balarnda ilk olarak I
Petronun kz kardei Natalya Alekseyevnann isteiyle alan kadn edebiyat salonu byk rabet grr ve ksa
srede bu trden salonlar yaygnlar. Ev sahipliini kadnlarn yapt, dnemin edebiyat ve sanat dnyasndan
tannm kiilerinin katldklar bu edebiyat gecelerini entelektel diyaloglarn yuvas niteliindeki kltrel paylam
meknlar olarak tanmlanabilir. Bildirimde Rusyada kadn edebiyat salonlarnn oluum ve geliim sreci
kronolojik olarak takip edilerek bu salonlarn toplumun sosyo-kltrel geliiminde rol zerinde durulacaktr.
Anahtar Kelimeler: Rus Edebiyat, Kadn ve Sosyalleime Mekanlar, Moskova Kadn Edebiyat Salonlar,
Peterburg Kadn Edebiyat Salonlar

373
 Rus Edebiyatnda Modernizm Hareketleri

Ar.Gr. Seyhan Uar

Modernite, geleneksel olan reddetme ynnde bir eilimdir. Modern olan kendi iinde deiim, yenilik,
yenilenme ve aa ayak uydurma gibi anlamlar tar. Sanat irrasyonel bir karaktere brndren modernistler, tm
eski fikir ve normlarn zerinde yeni biemler gelitirirler. Rus edebiyatnda 19. yzyl sonu realizme kar
toplumsal ve kltrel yaamda en etkin akm modernizmdir. Bireyselciliin savunucusu modernistler gelenelsel
kltre ait deerlerin karsnda durarak farkl sanatsal idealleri yanstmlardr. Bu almada Rus edebiyatnda 19.
ve 20. yzyllarn kesiiminde ortaya kan ve geleneksel olandan kopuu ifade eden modernizm kavramn,
dnemin edebi akmlarn ve bu unsurlarn 100. yln yaadmz 1917 Devrimine etkisini ve devrimden sonraki
durumlarn ele alacaz.
Anahtar Kelimeler: Rus Edebiyat, Modernizm, Realizm, Devrim

374
Mtercim-Tercmanlk Blmlerinde Tp evirisi Eitiminin Deerlendirilmesi: Hacettepe niversitesinde
Okutulan Tp evirisi Dersleri rneklemi

Yrd.Do.Dr. Sezai Arusolu***

niversitelerimizin Mtercim-Tercmanlk ya da eviribilim Blmlerinde okutulan eitli alan derslerinin yan

sra evirmenler in Tp, Tbbi eviri ve Tp Terminolojisi derslerinde, daha ilgili ve yetkin evirmen adaylar
yetitirerek eitimin kalitesini artrmak iin aada belirtilen belli bal hususlar tp evirisi eitimine entegre
etmek kanlmaz olarak gereklidir: Franszca temelinde, adli tp gibi, tp alannn dorudan ya da dolayl ilikide
olduu dier alanlar tantmak, tp dilinin zelliklerinden hareketle, rencilere tp alannda metin trlerinin
eitliliini anlatmak, dil kullanm asndan eitli metin trlerinin eitli eviri yntemleri ile ele alnabileceini
retmek ve mutlak surette alanda szck retmede kullanlan, ou Latince ve Yunancadan gelen nek ve
sonekleri vermekten gemek almamzn amac, gittike klen dnyamzda, farkl dilleri konuan toplumlar
arasnda zellikle tp zel uzmanlk alannda iletiimi salamak iin tp evirisi eitiminde temel koullar
eitimbilimsel erevede deerlendirmek ve aa karmaktr. Kukusuz eviri eitimi alan rencilere eitli
alanlarn tantlmas byk bir zorunluluktur. Tp alannda eviri ihtiyacnn karlanmas iin tp evirisi
eitimindeki temel koullar nelerdir? Tp alannda eviri yapacak rencilere verilecek tbbi bilginin snrlar nasl
izilebilir? Hacettepe niversitesi Franszca Mtercim-Tercmanlk Anabilim Dalnda, Anabilim Dalnn kurulu
yl olan 1993 ylndan bu yana; bu almann aratrmacs tarafndan srdrlmekte olan Tp Alannda eviri, Tp
Terminolojisi ve evirmenler in Tp derslerinden doan deneyimlere ve gzlemlere dayanan bu deerlendirme,
saylan blmlerin rencilerinin baarlarn artrmak iin eitli neriler sunmaktadr. Eitimbilimsel yntemlere
ve Franszca Trke eviri rneklerine dayanan bu alma, eviri asndan, birbirinin dilini bilmeyen uzmanlar
arasnda etkili iletiimi ve bilgi alveriini salamaya olanak tanmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Tp Dili, Franszca-Trke Tp evirisi, Tbbi Terminoloji, eviri Eitimi Asndan Tp

375
 Ludwg Wttgensten: Tractatusun Dil Dnya Balants zerine Bir nceleme

Ar.Gr. Sibel Gke

Ludwig Wittgenstein erken dnemini temsil eden Tractatus Logico-Philosophicus ile felsefe sorunlarn ele
alarak, bu sorunlarn soru olarak ortaya kmalarna neden olan eyi, dilin mantnn yanl anlalmas zerinden
okuyordu. Dilin mantndan hareketle temellendirdii bu sorunsallatrma nihai olarak bir ideal dil tasavvuruna
dnyordu. Bu aray, zerine konuulamayan ey konusunda susmay tleyerek dilin ve dolaysyla da
dncenin snrlarn imlerken, dnyann ne olduuna dair sylemleri belirleyen resim teorisine de kaynaklk
ediyordu. Wittgestein bu yntem ile erken dneminde felsefenin tm sorunlarn zdne inanyordu. Elinizdeki
alma, Wittgensteinn erken dneminde dilin -yapsal ve mantksal zmlemeleriyle- dnya ve dnce ile nasl
bir balant kurduunun tespitine yneliktir.
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: Tractatus, Dil-Dnya, Resim Teorisi, deal Dil.

376
 Osman Cemal Kaygl'nn ingeneler Romannda ingenelerin Art Zamanl Olarak Toplum Dilbilimsel
Durumlar

Talat afak

Romanlar yazldklar dnemin sosyal, kltrel, dilsel zelliklerini tayan nemli edebi eserlerdir. Yazar
anlatt olay erevesinde, yaad dnemin bir ferdi olarak bize sadece dnemin kltrnden, toplumsal
yapsndan krntlar sunmakla kalmaz, kullanlan dil ile ilgili ipular da vermektedir. almamzda Osman Cemal
Kayglnn yazm olduu ve 1938 ylnda baslan ingeneler adl Roman esas alnarak o dnemdeki
ingenelerin toplum dilbilimsel durumlar hakknda karmlar sunulmaktadr. Bu alma art zamanl (dichronique)
bir dil bilimi almasdr. Kayglnn yazd romana gre aadaki sorunsallara cevap aranmaktadr; Romann
yazld dnemde romann kahramanlar olan ingenelerin konumalarnda dizge deiimini (alternance codique)
ieren konumalar var m? ingenelerin kulland ve ingene argosu ile ilgili romandaki dizgeler nelerdir?
Kayglnn yaptnda Romanes dilinin (ingenelerin konutuu Sanskrite temelli diller) kullanm alan nerede ve
nasldr? Romanda ingene kahramanlarn konumalarnda kullandklar Trkenin kullanm alan nerede ve
nasldr? Ayrca yukardaki sorunsallarn zm esas alnarak Osman Cemal Kayglnn Roman yazarken
ingenelerle ok yakn temasta bulunduu, onlar arasnda katlmc gzlemci olduu tespit edilmitir.
Anahtar Kelimeler: ingeneler, Dil Durumu, Osman Cemal Kaygl, Dizge Deiimi,

377
 Krzysztof Kieslowski "Dekalog" : Gstergebilimsel Adan ncelenmesi

Tuba Kula

Gemiten gnmze sinemann asli grevi dnyay,yaam ve insan yeni bir adan grme, idrak etme,
yorumlama ve deerlendirme biimi sunmasdr.Kuzey Avrupa'nn en gl sinemalarndan olan Polonya sinemas
da iinde bulunduu 1980 dnemine ve toplumun gelgitlerine k tutmutur.Polonyal ynetmen Krzysztof
Kieslowski Dekalog serisinde ise,siyasal bir sylem yerine Tevrat'ta geen 10 emirden esinlenip her blmde insana
ve deerlerine dair isel sorular yneltmitir. Buradan hareketle almann amacn Dekalog tv filmi blmlerinin
gstergebilimsel analizi oluturmaktadr.Kieslowski, Dekalog serisinde insanlarn hayatlarn mercek altna alarak
bu asli grevi yerine getirmektedir."On Emir"in gndelik yaammzda tayabilecei anlamlar zerine aykr bir
eitleme niteliindeki bu filmler,kamerann ardnda bir dnr bulunduunu kantlar. Kendi iinde btnlk
tayan,bamsz "Dekalog" filmlerinin ortak zellii Varova 'da gemeleri ve gizemli bir karakterin her birinde
ortaya kmasdr.Bu veriler kapsamnda almada nitel aratrma yaklam tercih edilecektir.Elde edilen veriler
gstergebilimsel analize tabii tutulacaktr. Anahtar Kelimeler : Polonya Sinemas, Krzysztof Kieslowski, Dekalog
Anahtar Kelimeler: Polonya Sinemas, Krzysztof Kieslowski, Dekalog

378
 Sanal Dilin Evrilmesi

Yrd.Do.Dr. Gksel Gker - Tlay Cengiz - Tuba Adgzel

ZET nsanlarn bilgi paylamak ve kendilerini ifade etmek iin kardklar sesler ve bu seslere elik eden
beden hareketleri iletiimin temelini oluturmaktadr. Gelien teknoloji ile birlikte medya iletiim srecinde nemli
bir yer edinmitir. letiim alannda, tek tarafl iletiimi mmkn klan geleneksel medya ile birlikte teknolojinin ve
internetin gelimesiyle etkileimli iletiime imkan veren yeni medya kavram da literatrde yerini almtr. Her eyin
hzla tketildii tketim toplumlarnda, yeni medya ile birlikte hayatmza giren ve yazl iletiimi mmkn klan
uygulamalarda da hz nemli bir etkendir. Bu nedenle yazl iletiimde duygular kelimelerle uzun uzun anlatmak
yerine semboller kullanlmaya balanmtr. Pericein sembol olarak tanmlad, temsil nitelii yorumlayanna bal
olan gstergeler her geen gn gelierek yeni medya platformlarnda kendilerine nemli bir yer edinmilerdir. Her
eyin tketim boyutunda anlam kazand tketim toplumunda, duygular ve manevi deerler de metalatrlarak
tketime sunulmaktadr. Marcuse gre, bireyleri farkllatracan vaat eden kltr endstrisinin rnleri bireyleri
aksine tek tipletirmektedir. Yeni medya platformlarndaki etkileimli ve yazl iletiimde kullanlan snrsz saydaki
bu semboller yazl iletiimde jest ve mimiklerimizin yani duygularmzn yerini ald. Duygularmz retilen snrsz
sembollerin snrl anlamlar kadar olmaya balad. Bu almada etkileimli iletiimde balangtan bu gne kadar
kullanlan duygu sembolleri incelenerek bireylerin duygularnn da tek tipletirildii ortaya konulmak istenmitir.
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: Yeni Medya, letiim, Emoji

379
 Trabzon Yresi Geleneksel ocuk Oyunlarnn Halk Bilimsel zmlemesi

Yrd.Do.Dr. Turgay Kabak - Dr. Mustafa Aa

Trabzon ili, genelde lkemizin zelde de Dou Karadeniz blgesinin tarihsel ve kltrel sreleri asndan
nemli illerinden birisidir. Dou Karadeniz blgesi szl kltrnn ve etnografyasnn temsili noktasnda
Trabzonun nemli bir yeri vardr. Bu konumu elde etmesindeki en nemli sebeplerden birisi, yzyllardr blgenin
kltr merkezi olmasndan kaynaklanmaktadr. l, hem kkl gemii hem ilek bir liman kenti olmas hem de
blgenin ekonomik olarak en gelimi ili olmas sebebiyle daima bir kltr merkezi olmay baarmtr. Trk
halkbilimi aratrmalarnn kapsamna giren konulardan biri olarak 1990larn balarndan itibaren daha ok ilgi
gsterilmeye balanan ocuk folklorunun kapsam ve bu kapsama dhil trlerin inceleme biim ve tekniklerine
dnk ortak ve btncl bir yaklam henz ortaya konulabilmi deildir. Yaplan nc almalarda da, inceleme
yntem ve teknikleri asndan benzer karakterli mteakip almalarda da ocuk oyunlarnn, ounlukla
karakteristik zellikler ve materyaller balamnda incelendii grlmektedir. almada, geleneksel ocuk oyunlar
daha nce btncl biimde allmayan Trabzon yresi rneklem sahas olarak belirlenmitir. Yrede alan
aratrmalar ile tespit edilen ocuk oyunlar tarihsel ve kltrel sreleri, karakteristik zellikleri, ilevleri ve
popler kltr karsndaki sreklilik potansiyelleri gibi alardan ok ynl olarak deerlendirilecektir. ocuk
folklorunun nemli temsil alanlarndan biri olan ocuk oyunlarnn modern halk bilimi yaklamlar erevesinde
incelenmesine dnk teklif ve neriler ortaya konulacaktr.
Anahtar Kelimeler: Trabzon, ocuk Folkloru, Halk Bilimi, ocuk Oyunlar.

380
 Vedat zdemirolunun Eserlerinde Otoritenin G Kaynaklar

Do.Dr. Uur Keskin

Bu almada, Vedat zdemirolu tarafndan kaleme alnan eserler, ynetim bilimleri bak asyla
incelenmitir. zdemirolu, mizah yazar olmasna karn, eserlerinde ynetim bilimlerinin eitli alanlarna konu
olabilecek anlatmlar yapmtr. Bu almada; yazarn zellikle otorite, otoritenin kullanm ve otoriteyi tesis etmek
zere bavurulan g kaynaklarn ne ekilde ele ald zerinde younlalmtr. Mizah yazarlar sahip olmu
bulunduklar farkl bak alar sayesinde, olay ve durumlara ilikin arpc baz saptamalarda bulunabilmektedirler.
Bu tarz bak as, arpc tespitler ve znelci yorumlar, zdemirolunun eserlerinde belirgin bir ekilde n plana
kmakta olduu iin yazara ait eserler incelemeye deer bulunmutur. Bu almada, zdemirolunun otorite
konusu zelinde yapm olduu kiisel yorum ve deerlendirmeler aktarlarak sz konusu anlatmlara ereve tekil
eden kavramsal ve kuramsal arka plan aklanmtr.
Anahtar Kelimeler: Vedat zdemirolu, Otorite, Mizah, Ynetim.

381
 Bir Deneme Yazar Olan Suut Kemal Yetkinin air Kiilii

mit Akn

ZET Suut Kemal Yetkin, Trk edebiyatnda isim yapm nemli eletiri ve deneme yazarlarndan birisidir. O,
edebiyat, estetik, sanat felsefesi ve sanat tarihi konularnda eserler vermitir. airsel zellii ok n plana kmasa
da iir denemelerinde bulunmu ve iirle ilgili birok deneme kaleme almtr. Onun sanata olan sevgisi henz
ocukluk yllarnda iirle balamtr. Edebiyata 1921de Suut Saffet adyla yaymlad iirle girdi. lk iiri 1922de
Yarn dergisinde kt. 1923te on iirinin yaymland ir- Leyl adl kitab kard. iirlerinde Servet-i Fnun
ve Fecr- ti dneminin zellikleri grlr. Biz, Yetkinin, biraz arka planda olarak grnen airsi zelliini dikkate
alarak yapacamz almamzda, onun iir dnyasn ve iir hakkndaki dncelerini ele alacaz.
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: Suut Kemal Yetkin, iir, air

382
 l Szc zerine Etimolojik Bir nceleme

Okutman nal Yldrm

Yunanca szn gerek ierii anlamna gelen etymon ile yine Yunanca doktrin, alma alan anlamna
gelen logia kelimelerinin birleimiyle oluan etymologia szc dilimize kken bilim olarak gemitir.
Etimoloji, szcklerinin kkenini, szck aileleriyle nek ve sonek gibi yapm elerinin tarihini, bunlarn neticesi
olarak da o dilin dier dillerle ve o dili konuan topluluklarn gemiten bugne dier topluluklarla olan kltrel
balarn aratran bilim daldr. Trk Dil Kurumunun szlnde; nem, Milli Eitim Bakanlnn hazrlam
olduu szlkte; topran nemi, yalk, nem olarak aklanan l szc, baz Trk ivelerinde (zbek, Uygur)
ve Anadolu azlarnda hl ekliyle de kullanlmaktadr. l szcne ilk olarak, Uygurlar dnemi yazl
kaynaklarnda rastlanmaktadr. Ancak karlatrmal dil alannda nemli bir yere sahip olan ve Smerlerle Trkler
arasnda dil bakmndan tarihi bir ilgi bulunduunu 168 kelimeyle ortaya koymaya alan, Trk dilini gnmzden
en az 5500 yl ncesine gtren Osman Nedim Tunann denklik kanunuyla ortaya koyduu bu kelimeler arasnda
l szc de yer almaktadr. Muharrem Ergin de Orhun Abideleri almasnda kitabelerde geen d
szcn zaman ve vakit olarak anlamlandrm ancak szlk ksmnda szc vakit ve zaman anlamlarnn
yannda slak, ya, nemli, rutubetli eklinde aklamtr. Biz de bu almamzda l szcn etimolojik adan
incelemeye alacaz.
Anahtar Kelimeler: Trke, Etimoloji, Dil, l.

383
 Arapa Trke Karlkl evirilerde Edizim Yaplarnn nemi

Yrd.Do.Dr. Yaar Dakran

manevi varlklarnn ayrlmaz bir parasdr. Dile zenginlik katan szck, tabir, deyim atasz gibi unsurlar
gemiten miras kalan zenginliklerdir. Dilin evi olan szckler ne kadar yerinde kullanlrsa evin dizayn o kadar
baarl olur. Szcklerin anlamlarn kullanldklar kelime birliktelikleri, balam ve gramatik yaplarn belirledii
gerei dilbilimin ulat ilkeler arasndadr. Birka hususla zetlenen bu temel ilkeler son dnem dil
almalarnda oka zerinde durulan noktalardr. Szcklerin birlikteliklerinden doan edizim konusu anadil
kullanclar dahil yabanclar iinde nem arz eden bir durumdur. Arap dili almalarnn tarihine bakldnda dilin
doru kullanmna dikkat ekmek, bu konuda bir anlamda klavuz olabilecek szlk rnekleri vardr. Gnmz
nemli Arap dilcilerinden, dnya dilleri arasnda yaygn kullanlmasnn bir sonucu olarak yabanclar iin bu tr
szlklerin hazrlanmas gerekliliine iaret eder. Mstakil Mtercim Tercme blmlerinin kurulduu gnmzde,
eviri alanna ilgi gn getike artmaktadr. Hedef dil ve eviri dil arasnda baarl eviri yaplabilmesinin
artlarndan biri de edizim yaplarnn iyi bilinmesi ve doru kullanlmasdr.
Anahtar Kelimeler: Arapa, Trke, Edizim, eviri, Hedef Dil.

384
 1492'den Bugne Ladino Dilinin Serveni ve Yazl Edebiyat

Okutman Yasemin Tademir

Bu almada, Trkiyede yaayan Sefarad Yahudilerinin 1492 ylndan bugne dein olan srete yaam
olduu toplumsal deiimlerle ilintili olarak Ladino (Djudeo-Espanyol / Yahudi spanyolcas) dilinin ve bu dildeki
yazl edebiyatn geirmi olduu servenin anlatlmas amalanmaktadr. Aratrmalar nda, spanya ile balar
kopan Sefarad Yahudilerinin, Osmanl mparatorluunun ok kltrl ve ok dilli yapsn benimsedikleri ve
dillerine Trke, Yunanca, talyanca, branice kelimeler ekleyerek spanyadan geldikleri yllarda konutuklar
diyalektten olduka uzaklatklar grlmektedir. Matbaay ilk kullananlar arasnda olan Sefarad Yahudilerine ait en
nl eser olan ve Tevrat yorumlar ile midra rneklerinden oluan Meam Loez, 1728 ylnda, Yaakov Kuli
tarafndan stanbulda yazlmtr. XIX. yzylda popler olan Batllama ile Yahudi Aydnlanmas olarak bilinen
bir toplumsal hareket olan Haskalann etkisiyle Sefarad toplumunda snflar aras byk farklar oluurken, Batl
okullarda okuyan genler kendi aralarnda Franszca konumaya ve sadece Ladino dilini bilenleri ise alt snf olarak
grmeye balamlardr. XX. yzyla gelindinde I. Dnya Sava ve mparatorluun kt gidiat, ticaret ve
endstri ile uraan burjuva snfnn ilerini bytmek ve ocuklarn Batl niversitelerde okutmak istemesi
Sefarad Yahudilerini Bat Avrupaya ve Amerikaya ge zorlamtr. 1948 ylnda srailin kurulmasyla Sefarad
Yahudilerinin saysnda byk bir azalma olurken, Cumhuriyetin ardndan Trke konuma zorunluluunun
getirilmesiyle isimlerini Trkeletirmeye balayan Trkiye Sefaradlar dillerini de byk lde unutmaya
balamlardr. Bugn sadece 65 ya st kiilerin bildii Ladino dilini yaatmak adna Klara Parehya tarafndan
Ladino-Trke szln, bu dili konuan son jenerasyon olan deerli isimlerin kaleme ald edebi eserlerin ve
Sefarad Yahudilerinin yayna hazrlad sreli yaynlarn incelendii bu almann sonunda, son derece kymetli
bir kltrel miras olan Ladino dilinin yaatlmasnn nemi vurgulanmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Sefarad Yahudileri, Ladino, Djudeo-Espanyol

385
 Adyaman Halk Kltrnde Evlilik ve Evlenme Trenleri

Yrd.Do.Dr. Yavuz Uysal

Toplumun en kk birimi olan aile, iki insann birliktelii ile oluan ve toplumun ekirdei konumundaki en
kk sosyal yapdr. Bir milletin geleceini tayin eden bu sosyal yap, kltrel boyutta incelendiinde Trkler
arasnda kutsallk derecesinde nemli grlen ve din inanlarla da tamamlanarak nemi arttrlan bir yapya
dnmtr. Aile kavramnn olumasnn ilk basaman oluturan evlilik, dnyann btn milletlerinde grlen
bir uygulama ekli gibi grlse de bu trenin oluumu, ncesi ve sonrasnda yaplan trenler, hemen hemen btn
milletlerde hatta bir milletin kendi ierisinde bile farkllk gstermektedir. E seimi, e says, kz isteme, kna
gecesi vb. uygulamalar, her kltrde kurallar ve snrlar belirlenerek insanlarn kltr mirasna ilenmitir. Evlilik,
insanlarn bireysellikten kurtularak yeni bir sosyal stat kazandklar hem toplumsal hem de bireysel
sorumluluklaryla yaam ekillerini deitirdikleri, nemli dnm noktalarndan birisidir.Geleneksel yap ierisinde
uygulanmakta olan evlilik adna dzenlenen trenler, gn getike yok olmakta ve insanlar geleneksel uygulamalar,
toplumsal ykmllk statsnden karmaktadrlar. Bu almada, Adyaman ili ve evresinde unutulmaya yz
tutmu evlenme gelenekleri, evlilik a gelmi iki insann, tanmalarndan, dn sonras el pme ziyaretine kadar
geirdikleri evreler, detayl bir ekilde ele alnmtr.
Anahtar Kelimeler: Adyaman, Dn Gelenei, Evlenme, Kz steme, Kna Gecesi

386
 (U)mutsuz Bir Kadn Olarak Edith Hope

Yrd.Do.Dr. Yldrm zsevge

Anita Brookner,1984 ylnda yaynlad ve Booker dln kazand bayapt Hotel du Lac'da orta yal,
yalnz, zeki, bazen sorgulayan, zarif fakat ilgiye muhta kadnlar kahraman olarak seer. Ataerkil toplum
tarafndan ok ta ho karlanmayan bu kadnlar genellikle mutluluu ve sevgiyi arayan tiplerdir. Hotel du Lacn
ana kahraman olan Edith Hope, Brooknern geleneksel kadn karakterine uyum gsterir. Edith, dier btn
karakterler gibi tek banadr. Brooknern bu romandaki anlatcs Edith 39 yandadr ve Hotel du Laca son
romann bitirmek ve ayn zamanda duygusal sorunlarn amak iin gelmitir. Olduka ilgin bir karaktere sahip
olduu izlenimi veren Edith, evli bir adama k olmasyla tamamen (u)mutsuz bir kadna dnr. Bu sebepten
dolay da kendisini mantk evlilii yapmaya zorlar. nk kendisinden beklenen Hotel du Laca giderek
sorunlarndan kurtulmasdr. Bu almada kadnn toplumdaki yeri tartlacak ve erkek egemen toplumu ters dze
etmeye alan Edithin zaman ierisinde geirdii dnm ele alnacaktr. Ayrca, Hotel du Lacn Edithin
hayatndaki nemine deinilecektir.
Anahtar Kelimeler: Anita Brookner, Ataerkil, Mutsuzluk, Cinsiyet, Edebiyat

387
 Arap Dili retiminde; Riyad slam niversitesi Yabanclara Arap Dili retim Enstits Modeli

Yrd.Do.Dr. Yksel elik

Bu almada, nce Riyad slam niversitesi Yabanclara Arap dili retim Enstitsnn sresi, okutulan
dersler, mfredata ait kitaplar, bu kitaplarn ierii, Arapa retim yntem ve teknikleri, retimde kullanlan
aralar zerinde durulacak. Sonra, Enstitnn retim yntemleri ile lkemizdeki Arapa retim yntemleri
arasnda mukayese yaplacak. lkemizde Arapa retiminde yaplan yanllar dile getirilecek. Son olarak, kaliteli
bir Arapa retimi iin nerilerde bulunulacak.
Anahtar Kelimeler: Arapa, retim, Metod, Enstit, Riyad

388
 Edebi Eserlere Yansmas Eliinde Yeni Dnya Amerika Algs: "franz Kafka-Amerika, Demir zl-
Amerika 1954"

Yrd.Do.Dr. Yksel Ersan

Bu almada Alman Edebiyatndan Franz Kafkann Amerikas ve Trk Edebiyatndan Demir zl nn

Amerika 1954 adl eserleri karlatrlacaktr. almada konu, kahramanlar, yazarlarn Amerikaya kar bak
alar, eserlerdeki Amerika algs, kahramanlarn yenidnya da karlatklar sorunlar, bunalmlar, kltr
farkllklar, eserlerdeki otobiyografik unsurlar ele alnacaktr. Sonu blmnde eserlerdeki durum tespiti
yapldktan sonra yeni bir lke, yeni bir dnya, orada yaanan farkl tarihsel olaylar ve anlatcnn izdii
atmosferden geni bir deerlendirmeye gidilecektir.
Anahtar Kelimeler: Alman Edebiyat, Karlatrmal Edebiyat, Amerika Algs, Franz Kafka, Demir zl,

389
 Tanzimatta ocuk Ktphanesi Oluumu Ekseninde Ahmet Mithat Efendinin Bilinmeyen Bir Antolojisi:
iekler

Ar.Gr. Yunus Alc

Tanzimat dneminde yaz makinesi olarak anlan Ahmet Mithat Efendinin gnmze dek neredeyse btn
eserleri baslm, edebiyat tarihinde yerini almtr. Ancak yazarn iekler isimli antolojisi imdiye kadar
dikkatlerden kam ve belki de dorudan edebiyat tarihi ierisinde deerlendirilemeyecei iin dikkate
alnmamtr. Eser, Mithat Efendinin iek sevgisi ve bir hce-i evvel olarak toplumuna duyduu sevgiyle
birletiinde Tanzimat devri ierisinde bir ocuk ktphanesi oluturma gayretlerinin de nemli rneklerinden birini
tekil eder. Bu bildiride Ahmet Mithat Efendinin anlan eseri latinize edilerek kltr tarihimiz ierisindeki nemli
yerine kavuacak ve Tanzimat devrinde ocuk edebiyat ierisinde bu eserin nemi tartlacaktr.
Anahtar Kelimeler: Ahmet Mithat Efendi, ocuk Edebiyat, Antoloji, Trk iek Kltr.

390
 Mai ve Siyahta Melankolik Erkeklik: Duyumsanmaktan Vazgeilmeyen Kayp

Yrd.Do.Dr. Ferda Zambak

Halid Ziya Uaklgilin Mai ve Siyah adl romannda, hem anlatc hem de ana karakter konumundaki Ahmet
Cemil, imdiye kadar okuru pek de alkn olmad bir erkeklik inas ile kar karya brakr. Romantik ve
sessizlii ile dikkat eken ana karakter Ahmet Cemilin yksek ideallerin peinde olan zengin d dnyas ile
hayatn kat gerekleri ile yzlemek zorunda kalan ie dnk mizac, gerek kurgusal gerek toplumsal cinsiyet
rolleri balamnda yeni bir erkeklik deneyimini ortaya karr. Ahmet Cemilin bireyleme serveninde iir ve ak
sz konusu olduunda romantik ve idealist olan erkeklik deneyimi, yaanan hakikatlerin trajedisi ile yerini srekli
yoksunluk eken ve mcadele etmek iin kendisine bir neden bulamayan melankolik erkeklik bilincine brakacaktr.
almada, toplumsal cinsiyet almalar etrafnda ok karlalmayan melankolik erkekliin nedenleri, byle bir
erkeklik bilincinin yaam pratiklerine getirdii zellikler, sanatla ve ona dair yaratclkla olan ilikisi, Mai ve Siyah
roman etrafnda zmlenmeye allacaktr.
Anahtar Kelimeler: Halid Ziya Uaklgil, Mi ve Siyah, Melankolik Erkeklik, Hayal ve Hakikat, Sanat.

391
 Ilk Edebi Roman Intibahtaki Ebedi atma: Kadn Psikolojisi, Anneden Kopma ve Oulun Bireyleme
Mcadelesi

Ar.Gr. Zehra Kaplan

Namk Kemal'in ntibah adl roman Trk edebiyatnda ilk edebi roman olma sfatn tar. Bu hakl nyle
birlikte roman, pek ok adan incelemeye msait bir panorama sunar. Dnemin sosyo-kltrel durumu, insan
ilikileri, toplumun yaam pratikleri ve alkanlklar, aile yaants hakknda karlabilecek pek ok bilginin
yannda, bu almada odak noktas olarak seildii zere anne-oul ilikisi balamnda nemli vurgular ieren bir
yapya sahiptir. Namk Kemal, romann ana karakterleri olarak anne Fatma Hanm, olu Ali Bey, hizmeti kz
Dilaup, zeks ve gzelliiyle erkekleri etkisiz klmay baaran Meypeykeri karmza karr. Erken dnem
romanlarnn cariye/kleler, kt/mehum kadnlardan sonra en ok kullanlan kadn figr, anneliktir. Genel anne
figrn fedakr, ocuklarna ar bir hassasiyetle dkn, gl bir durua sahip olmasa da annelik hisleri youn
kadnlar oluturur. Sz konusu romanlardan biri olan ntibahta Fatma Hanm, oluna dknl ama ayn oranda
mesafeli duruuyla gerekten dikkat ekicidir. Annenin oluna ar dknl adeta tutku boyutundadr, nk
eini kaybettikten sonra eine dair hislerini, arzularn ve gelecek planlarn olu zerinden yaatr. Olu, onun iin
temel arzu nesnesi olmakla birlikte, arzularnn gereklemesi iin de gereklidir. Romann olay rgsnn
ekillenmesinde Mehpeyker, Dilaup gibi karakterlerin rollerine karn, romann asl kurgusunu anne-oul atmas,
genel anlamda da Osmanlnn medeniyet atmas zerinden okumak mmkndr. Dikkatimizi bu ynde
toplamamz glendiren bir husus, romanda bu derece hayati bir role sahip olmasna karn, anne Fatma Hanmn
adnn ilk kez 17. blmde kullanlmasdr. Bu gerek, almamzn da zerinde younlaaca zere dnemin
ikincil kadn algsna, gsz ve iradesiz anne modeline, baba otoritesi ortadan kalktktan sonra bir trl
kurulamayan anne-oul ilikisine ve annenin bireysel olarak var olamayna ynelik ipularn ierir. Erken dnem
roman yazarlar, yarattklar annelerin bireysel bir duru sergilemesine ok da msaade etmemitir. Dolaysyla
modernlemenin getirdii bireyleme giriiminde dnemin annesi snfta kalm grnr. Fatma Hanmn da kendisi
gl bireysel bir duru gsteremezken, olunun birey olma yolundaki admlarna bilerek ya da bilmeyerek engel
olmas, dikkat eken noktalardan biridir.
Anahtar Kelimeler: Intibah, 19. Yzyl Trk Roman, Anne-Oul atmas, Modernleme, Bireyselleme

392
 Edebiyat ve Felsefe likisi Snblzade Vehbinin iirlerinde Felsef Unsurlar

Yrd.Do.Dr. Zehra ztrk

air ve yazarlarn zaman iinde felsefi akmlarn etkisinde kaldklar ve eserlerinde beendikleri dnrlerin
izlerini yansttklar bir gerektir. Klasik Trk edebiyat dediimiz divan edebiyat airleri de eserlerinde felsefeye ve
filozoflara yer vermilerdir. Bu konuya bir rnek olarak18. yzyl divan edebiyat airlerinden Snblzade Vehbiyi
ve onun baz msralarn ele almak istedik. yi tahsil grm, ilm yn kuvvetli bir air olan Snblzade Vehbinin
iirlerinde teknik bakmdan salamlk ve ekil mkemmeliyeti grlr. Vehbi iirlerinde Aristo, Efltun gibi eski
Yunan filozoflarnn yannda bni Sina ve Raziye hayli yer vermi, ayrca baz msralarnda Muhiddin-i Arab ve
Gazaliden de sz etmitir. air genelde felsefe ve hikmet kelimelerini birbirinin mteradifi olarak kullanm, ara
sra da irfan kelimesini de bu anlamda kullanmtr. Felsef bir kavram olarak heyul, rk, rakiyyn, feylesof,
akl, zek gibi kelimelere de iirlerinde yer vermitir. Felsef dnce ve kavramlarn edebiyata yansmasna
Snblzade Vehbinin beyit ve msralar birer rnek tekil eder.
Anahtar Kelimeler: Edebiyat, Felsefe, iir, Snblzade Vehbi

393
 Ilyada Destan'nda da Da (Kaz Dalar)

Dr. Zeliha Kapukaya

Destanlar; savalarn, kahramanlklarn, yiitliklerin anlatld, insan hafzasnn en eski rnleridir. Bat
Edebiyatnn ilk edeb metinleri bilindii gibi Homerosun lyada ve Odyssey destanlardr. lyada Destannda,
Balkesir- anakkale snrlar arasnda yer alan, antik dnemdeki adyla da, bugn Kaz Dalar olarak bilinen blge
nemli bir mitolojik mekn olarak karmza kar. lyada Destan, olay rgs, zaman, ahs kadrosu ile birlikte
Yunan mitolojisinin ehir ve meknlarn anlatmas asndan dikkate deer bir edebi metindir. Destan metninin en
belirgin meknlar; Truva ehri, kentin yakn evresi ve zellikle da Dadr. Dan ycelii, tanrsall, bitki
rts, su kaynaklar, insanlar ve dier canllar iin yaam kayna olma vasf destann eitli ksmlarnda
bahsedilir. da Da, Truva Savann ncesinden balayarak savan sonuna kadar geen btn olaylara ahitlik
eder. Antik dnemden gnmze kadar pek ok mitolojik ve folklorik hikyeye kaynaklk etmesi da Dann
dnya kltr envanterinde zel bir yer edinmesini salar. Bilhassa lyada Destannda; Zeus, Hera, Aphrodite gibi
tanr ve tanralarn birbirleriyle mcadelelerinin, insan hayatna ve olaylarn seyrine olan mdahalelerinin ve Truva
Savandaki olaylarn azmsanmayacak sayda da Da ile ilgili olmas dan mitolojideki nemini gsterir. Kaz
Dalarnn, lyada Destan bata olmak zere antik dnemden bu yana mitolojik, tarihi ve kltrel deeri bir
sreklilik iinde var olmaya devam etmektedir. Bugnn Kaz Dalar sakinleri; folkloruyla, yaantsyla, dilden dile
dolaan sylenceleri ile bu devamlln rneklerini sergilemektedir. Halen blgede anlatlan Sarkz ve Afrodit
Sylenceleri bu rneklerden sadece ikisidir. Gnmzde de Trk Edebiyatnn sekin ozanlarnn eserlerine konu
ettikleri da, insanlk hafzasnn deerli bir zetidir. Bu bildiride lyada Destannda da Dann nasl ilendii
anlatlacak, dann tarihi, kltrel ve corafi zenginlii sreklilik arz eden ynleri ele alnacaktr.
Anahtar Kelimeler: Ida Da, lyada, Truva, Kaz Dalar, anakkale-Balkesir

394
 Illstrasyondan lhamla iir Yazmak

Yrd.Do.Dr. Aelya Betl Gnll

Resim, TDK szlne gre varlklarn, doadaki grnlerinin kalem, fra gibi aralarla kt, bez vb.
zerinde yaplan biimleri eklinde tanmlanr. llstrasyon szcnn TDK szlndeki tanm ise resimleme
olarak yer almaktadr. Ayn szck kkn paylamalar bu iki karde sanatn birbirine kartrlmasna ve
birbirlerinin yerine kullanlmasna neden olur. Bu iki sanat birbirinden ayran zellik; illstrasyonun yazl bir
metine bal kalarak resimleniyor olmasdr. Bu nitelik, ncelikle bir metnin var olmasn gerektirir. Bunun tam tersi
olarak; nce var olan bir illstrasyon zerine, yani illstrasyonun verdii ilhamla metin yazld da grlmtr.
Bunun en iyi rneini ise 19. yzyln sonlarnda, gazete ve dergilerde yaynlanm olan klasik Trk iirlerinde
gzlemlemek mmkndr.
Anahtar Kelimeler: Resim, Resimleme, llstrasyon, iir, Ekphrastik iir

395
 1960'lar Trk Sinemas'nn Ulusallama abalar

Yrd.Do.Dr. Afif Ataman

Trkiye'de 1960 anayasasndan sonra grece gzel sanatlar alannda byk bir zgrlk ortam olumasna
ramen Trk Sinemas bu geni haklardan faydalanamam ve devletin kontroln hep zerinde hissetmitir. Ama
bir yandan Trk Sinemasnn en yetkin rnekleri de bu dnemde yaplm ve Trk Sinemasnn bir sanat dal olarak
uluslararas platformda kabul de ayn yllarda salanmtr. te 1960'larn bu hararetli dneminde Ulusal Sinema
ve Sinematek kavgalar zerinden sinemann yeni bir dil oluturma abalar bu almada ele alnacaktr.
Anahtar Kelimeler: Sinema, Trk Sinemas, Ulusal Sinema, Sinematek, Sami ekerolu, Metin Erksan, Halit
Refi,

396
 Almanya'da Yaayan Trk Ynetmenlerin Filmlerinde Gmen Olgusu

Ar.Gr. Akil Fikret Tosun

nsanlk tarihiyle paralellik tayan g hareketlerinin znesi olan gmen, 1950li yllardan itibaren sava
sonras Avrupann kapitalist ekonomilerinin igc talebini karlayan ekonomik nesne olarak grlmtr.
Trkiyeden Almanyaya ii gde ayn genel mantk erevesinde deerlendirilmitir. Kendilerini, ky ve kasaba
kkenli, feodal-geleneksel deerlerle ykl bir yaamdan modern Alman kentlerinde farkl bir deerler sisteminde
bulan ve birinci kuak olarak adlandrlan Trk gmen iiler, izleri gnmze kadar gelen bir kltrel ok
yaamlardr. Alman toplumu ile iletiim kurabilecekleri en nemli ara olan dil sorununu zemeyen birinci kuak
Trk gmenler, Trkiye eksenli geleneksel kimlik ve kltr yaplarn korumak amacyla genelde gettolarda
konumlanmlardr. Bu ie kapanma onlar Alman toplumundan ve hkim kltrden soyutlamtr. Alman toplumu
tarafndan uyumsuz yabanclar olarak grlmeye balayan Trk gmenler iki Almanyann birlemesi ve yaanan
ekonomik sorunlardan dolay artan rklk hareketleri ve yabanc dmanl ile karlamlardr. Birinci kuan
aksine Alman okullarnda eitimlerine devam edebilen ikinci kuak Trk gmen ocuklar Almancay renmeleri
ile birlikte Alman toplumu ile iletiim kurabilmilerdir. Evde Trkiyeyi okulda Almanyay yaayan ve kayp kuak
olarak ta adlandrlan bu kuak kimlik ve kltr alglamalarn Trkiyenin yan sra Almanya zerinden de
kurgulamaya balamtr. Fakat asl dnm nc kuakla birlikte yaanmtr. Almanyann kltrel deerler
sisteminin etkisi ile byyen bu kuak ifte kimlik ve ifte bilin ile Trklk-Almanlk ikilemini kendileri iin bir
avantaja dntrmtr. Alman Trk olarak ta tanmlanan bu kuak kltrel retim aralarn zelliklede
sinemay kendilerini ifade edebilmek amacyla kullanmtr. nc kuak ynetmenlerince ekilen filmler byk
ilgi grp katldklar festivallerde nemli baarlar kazanmlardr. Bu filmler nc kuan gmenlik
deneyimlerini, gndelik hayatlarn, geleneksel Trk gmen ailesi ierisindeki kltr ve kimlik atmalarn,
kuaklar arasnda yaanan zihinsel kopuu anlatmtr. Bu almada nc kuak ynetmenlerden Fatih Aknn
ksa ve acsz filmi incelenmitir.
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: Sinema, G, ok Kltrllk, Kimlik

397
 Magnum Fotoraf Ajans ve Basn Fotorafl Tarihindeki nemi

Ar.Gr. Asl Erciye Tosun

MAGNUM FOTORAF AJANSI VE BASIN FOTORAFILII TARHNDEK NEM Ar.Gr.Dr. Asl

Erciye Tosun Yznc Yl niversitesi Gzel Sanatlar Fakltesi Fotoraf Blm Gerek fotorafn gerekse basn
fotoraflnn tarihine baktmzda karlatmz gerek, insanln gnmze dek yaad deneyim, bilgi ve
dncelerini bakalar ve evren ile paylamak iin grntlerden faydalanddr. Gz ard edilemeyecek olan bir
dier gerek ise fotorafn basnda ve fotoraf ajanslarnda yer almasnn teknik gelimeler ve ilerlemeler
dorultusunda paralellik gstermesidir. Fotoraf basm teknikleri ve iletiim alannda yaanan ilerleme ve gelimeler
sayesinde birok ynden etkilenmi stdyolarda ve karanlk odalarda yaanan bu teknik ilerlemeler sayesinde
yaamn iine tanmtr. Balangta insanlarn kendi grntlerine sahip olma tutkusu yznden portre alannda
kendsine yer edinen fotografi daha sonra basnnda vazgeilmez bir paras haline gelmitir. Basnda grsel
malzemeyi 18. yy. basnnda da grmek mmkndr. O dnem itibar ile pek ok nemli olay, ressamlar tarafndan
tasvir edilmitir. Fotorafn yaygnlamasndan nce insanlar gidemedikleri yerleri, gremedikleri olaylar
renmek ve anlamak iin resimlerden faydalanmlardr. Dnemin gazetelerinde ise daha nce olmu bir olay
anlatan tasvirlere yer verilmitir. Herhangi bir olay olduu zaman ise ressamlar olay yerine gidip olay ile ilgili taslak
hazrlamlardr. zellikle iki byk dnya sava ve bir ok i savan yaand milyonlarca insann ld ve
yaraland yaad topraklardan ayrlmak zorunda kald ve televizyonun henz insan yaantsna girmedii
yzyln ilk yarsnda fotoraf farkl bir misyon stlenmi ve fotoraflar yaamn en byk felaketlerinden olan
sava ve sava grntlerini kareleri ile tm dnya ya tamlardr. Belge ve kayt olarak fotorafn dnyay
anlama ve aktarma yolunda bir ara haline geldii, basnda kullanlmaya balanmas ile de bu ilevin basn
fotorafl yani fotojurnalizm olarak adlandrld grlmektedir. 20 yy. n ilk yarsnn dnyann farkl
toplumsal ivmelerinin yaand bu srecin ardndan 1947 ylnda sava sonras bir araya gelen drt fotoraf H.
Cartier Bresson, Robert Capa, David Seymour ve George Rodger n yzyla damgasn vuran Magnum Fotoraf
Ajansn kurmasyla uluslararas bir fotoraf birliinin ilk adm atlmtr. Bu almada basn fotorafl tarihi
ve estetik yaplanmas ierisinde nemli bir yere sahip olan Magnum fotoraf Ajans ve fotoraflarnn dnemin
kltrel ve ideolojik panoramasn fotoraflar aracl ile nasl ina ettii incelenmitir.
Anahtar Kelimeler: Fotoraf, Fotojurnalizm, Magnum Ajans

398
 Joseph Haydn No. V Do Majr Viyolonsel Konertosu allmas in neriler

Do.Dr. Asu Perihan Karadut

JOSEPH HAYDN NO. V DO MAJR VYOLONSEL KONERTOSU ALIILMASI N NERLER

Joseph Haydn No. 5 Do Majr Viyolonsel Konertosu David Popper tarafndan, eserin taslaklar zerinde allarak
yeniden dzenlenmitir. Konerto, legato ve staccato yaplardaki viyolonsel tuesinin uzak blgeleri aras pozisyon
geileri; sekizlik, leme, on altlk, otuz ikilik dizilerin icras iin gerekli sol el hzl al becerilerinin kazanlmas
gerekliliini ieren teknik ve mzikal zellikleri ile bu enstrman eitimi repertuarnn kullanlagelmi eserlerinden
olmutur. Bu almada, Joseph Haydn No. 5 Do Majr Viyolonsel Konertosu, eserin retilmesi srasnda
karlalm sorunlar kapsamnda ele alnmtr. Konertoda sergilenmi tematik malzemeler esas alnarak
viyolonsel al egzersizleri hazrlanm ve kayt edilmitir. Sz geen viyolonsel al egzersizlerinde, melodik
yaplardaki lirik ve teknik ksmlar farkl ele alnmtr: Lirik yaplar are egzersizleri, teknik yeterlilik gerektiren
pasajlar sol el egzersizleri ile allmtr. Eserin renilmesi sresince, konertodaki temalar esas alnarak
hazrlanm viyolonsel al egzersizlerinin, eserin icras iin gerekli enstrman al becerilerinin kazanlmasnda
yararl olduklar anlalmtr. Bu alma, sz geen egzersizlerin, Konerto No. 5 Do Majrde sergilenmi
tematik malzemelerin icras iin gerekli enstrman al becerilerinin kazanlmasna olan katklarn tartmtr.
Anahtar Kelimeler: Viyolonsel retme Metotlar, Viyolonsel al Egzersizleri, Joseph Haydn Viyolonsel
Konertosu No. 5

399
 Resim Sanat ve Gelenek

Do.Dr. Gltekin Akengin - Dr. Asuman Aypek Arslan

Geleneksel kltr, tm dnya sanatlarnda olduu gibi Trk resim sanatnda da her dnemde etkili rol
oynamaktadr. lkemizde zellikle taklide dayal bat resmi karsnda ulusal bir sanat yaratma abas ile yer
almtr. Trkiyede 1923 ylndan itibaren bir yandan evrensellii yakalamaya alma dier yandan da ulusal sanat
oluturma abalar grlmektedir. Trk sanatnda adalama srecinin balangcndan itibaren gelenekten ve
kltrel dokudan yaralanma sanatlarn resimlerinde imgelenmitir. Resim sanatnda geleneksel etkilerin gncel
sanatla olan balar 1950 sonrasnda bir deiim yaamtr. Bu deiim; dnya sanatnda sreler ve resim
eitiminin evrensel boyutlara tanmas, sanatmzdaki zenginlik ve zgnlklerin deer grmesi geleneksel olann
sanatmza yansmasnn sonucunda gereklemitir. Dnya, kltrel olarak kresel birliktelik ve ahenk iindedir.
Gelimi medeniyetlerin kltrleri dier kltrleri etkileyebilir. Gelenein zmsenmesi gemite ortaya konan
eserlerin etkilerinin gelecee tanmasnda nemlidir. Sanat ve eletirmenlerin tespitlerinde de yer ald zere,
binlerce yldr devam eden ve birok farkl gemi medeniyetin izlerinin harmanland gelenein sanatlar
etkilemesi olaandr. Aratrmada; geleneksel kltr temalarnn resimlenmesi, dnemler ve sanatlar asndan ele
alnm ve nemi zerinde durulmutur.
Anahtar Kelimeler: Resim Sanat, Geleneksel Kltr, Gelenek.

400
 "16. Yy. Osmanl Turalarnn Tezhip Ynnden ncelenmesi"

Ar.Gr. Atilla Yusuf Turgut

16. yy. Osmanl Turalarnn Tezhip Ynnden ncelenmesi* Trke de kelime olarak padiahn ismini
simgeleyen zel bir iaret ve imzas anlamna gelen turalar; ferman, berat, vakfiye gibi belgelerin yan sra
mhrlerde, paralar da, pullarda ve kitabelerde de kullanlmtr. Fermanlarn tural ksmlar hkmdarl ve
saltanat temsil ettii iin; altn, renk ve motiflerle itinayla sslenmilerdir. Turalar; ilk balarda sade iken zamanla
daha ihtiaml bir grnm kazanmlardr. Balangta dnemin ar bal zevkini yanstan sadelikteki turalar
siyah mrekkep ile ekilirdi.En ok bilinen Kanuni Sultan Sleyman Turalarnn sslemelerindeki iek
motiflerinden oluan kompozisyonlar dnemin nl mzehhibi Saray Banakka Karameminin devreye girmi
olmasndan sonra byk deiikliklerin olduunu iaret eder. 16. yy. ortalarndaki tura sslemesindeki iekler,
laleler, smbller, karanfiller, gller ve bahar dallar byk ihtimalle Karamemi nin elinden kt tahmin edilir.Bu
yzyln sonlarna kadar, zellikle Kanuni dneminde Hali i denen tarzdaki sslemelerin ounlukla
uyguland grlr. Kendine zg yaprak ve iek desenlerinden oluan Hali inin krmz ve lacivert renklerde
yapld grlmtr.Bu grkemli ve zarif bezemelerin hibirisinin birbirine benzememesi dikkat ekicidir.Ayrca
rumi, hatai, intemani, bulutlu desenler, lale, gl, karanfil, smbl,bahar dallar ve sazyolu gibi iek motifleri de
bolca kullanlmtr. Uyumlu izgileri ve esiz zerafetiyle klasik dnemin btn ihtiamn grmek mmkndr.
Kanuni, II. Selim ve III.Murat turalarnda 16.yy.n tm sanatlara yansyan muhteemlii gze arpar.iek am
bahar dallar, naturalist tarzdaki karanfil ve smbller, bulutlar, Rumiler, akayk ve hatailer, kvrml dallar ssleme
unsurlar olarak turalarda yerini almlardr. Dnemin en belirgin ssleme tarz Hali i dir. 16. yy. Osmanl
sanatnn her dalnda olduu gibi, Tura sslemelerinde de en olgun dnemidir. Anahtar Kelime: Tura, Tezhip,
Ferman, motif, iek *Atilla Yusuf Turgut Mimar Sinan Gzel Sanatlar niversitesi Aratrma Grevlisi
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelime: Tura, Tezhip, Ferman, Motif, iek

401
 Melezlik, oulluk, Bireysellik: 12 Eyll Darbesi Sonras Sanatn Siyaseti

Yrd.Do.Dr. Aye Nahide Ylmaz

ann ruhunu tayan her sanat yaptna, toplumlarn zgrlemesini ve demokratiklemesini salama
potansiyeline sahip bir hesaplama olarak baklabilir. Gerek mevcut siyasal dzenle, gerek mevcut sanatsal sistemle,
yerleik sanat yapma pratikleriyle hesaplaan, bunlarn dna kmaya zen gsteren, ezber bozucu her sanat ve
sanat, z itibariyle siyasaldr. ounluun kurallarna gsterilen diren toplumu zgrletirir ki, nc sanatlar
bunu yaptklarn iddia ederler. Meydan okuyucu sanat, demokratik ve zgr bir toplumun yaratlmas ve
gelitirilmesinde yaamsal nemdeyken; karlk olarak, sanatn srekli canl kalmas iin de gelien bir
demokrasiye ihtiya vardr. Tarihindeki darbelerle ar aksak ilerleyen TrkiyeCumhuriyeti rejimi, devlet ve ordu
tarafndan tasarlanan toplumsal sistemi dayatan bir nitelik gstermektedir. zellikle 12 Eyll darbesinin
ncekilerden farkl olduu grlmektedir. Her ne kadar bu darbeyi ordu yapm grnse de, uluslararas apta
uygulamaya konan yeni liberal siyasetin nndeki ulus-devlet geleneiyle balantl engellerin ortadan kaldrlmas
da bu srele mmkn olmutur. Dier darbelerde hedeflerin toplumsallamas salanamam ama zalimlikleriyle
toplumu muhatap alan 12 Eyll hukuku, okulu, camiyi, soka ve pazar ayn anda dzenlemitir. Yakn gemiin
ac olaylarnn srekli anmsatlmas suretiyle, toplum siyasetten soutulmu; tabii bu arada yeni liberal siyaset tm
alanlara rnga edilmitir. Kltr alannda, bir yandan Atatrklk ad altnda Trk slam sentezi uygulanrken, bir
yandan da medya araclyla ABD kaynakl bir kltr pompalanmaya balanmtr. Bu da plastik sanatlardan
sinema, mzik ve edebiyat alanlarna dek, kltrel algda bir dnme yol amtr. Bu bildiride, 12 Eyll
siyasetinin zellikle plastik sanatlar alannda yaratt bu dnm rnekler araclyla aklanmaya allacaktr.
Anahtar Kelimeler: Sanat ve Siyaset, 12 Eyll, Yeni Dnya Dzeni, Bellek. Belirsizlik

402
 Yrk Glerinde Deve

Yrd.Do.Dr. Ayegl Koyuncu Okca - Yrd.Do.Dr. Mustafa Gen

Anadoludaki g ve iskn tarihi incelendiinde Trk kltrnn olumasnda ok nemli grevleri yerine
getiren Yrklerin yaamn etkileyen en nemli unsurlar arasnda corafi artlar, yzey koullar ve hayvan
yetitiricilii olduu fark edilmektedir. Kkba hayvan yetitiricilii ile geimlerini salayan Yrkler
hayvanlarna daha verimli otlaklar bulmak amac ile yaylak ve klak arasnda bir yaam srerler. Bu yzden
Yrklerin asl retim yerleri olan yaylalara g etmek ve g esnasnda yaananlar Yrkler iin zeldir. Yrk
glerinin vazgeilmezi olan develer aslnda Yrk kimlii asndan byk nem tamaktadr. Yrk yaamnda
tamaclk, beslenme gibi etkinliklerin temel arac olarak kabul gren deve ve buna bal gelien devecilik kltr
gnmzde eitli sebeplerden dolay farkllamtr. Yrklerin yerleik yaama, iskna zorlanmalar ve motorlu
tatlarn tamaclkta yaygnlk kazanmas ile birlikte deve yetitiricilii de gemitir. Srdrdkleri yaam
ierisinde gl ve dayankl olmak zorunda olan Yrkler ile gl ve dayankl bir hayvan olan deve arasnda
birebir bir zdeleme bulunmaktadr. Bu zdeleme zaman iinde develerin zel olarak yetitirilmesi, deveye dair
szl gelenek rnlerinin olumas, yaygnlamas ve deve sahibi olmann bir prestij haline gelmesi gibi sonular
ortaya karmtr. Bu almann amac gn getike saylar azalan Yrklerin yaantsnda ve g olaynn
merkezinde bulunan deve zerinde durularak geleneksel Yrk kltr kapsamndaki yeri ve nemine dikkat
ekmektir. Yrk yaamnn gelecek kuaklara aktarlabilmesi iin Yrk glerindeki deve ve zelliklerinin
belgelenmesi amalanmtr. Ayrca g srasndaki uygulamalarn deiimi ve bu deiimlerin nedenleri zerinde
de durulmutur. almann gereklemesi iin gerekli bilgi ve bulgulara ulamak iin gnmzde Yrklerin en
fazla bulunduu Mersin, Karaman, Konya, Mula, Aydn, Antalya, Bursa, Denizli ve zmir yrelerinde yaayan
Yrkler ile eitli tarihlerde grmeler yaplmtr. Yntem anlaymz nda gerekli aralar olan gzlem,
sylei ve yerinde inceleme tekniklerinden faydalanlmtr. Belgeleme ileminin gereklemesi iin ekilen
fotoraflar metin ksmn destekleyecek ekilde yerletirilmitir.
Anahtar Kelimeler: Kltr, Yrk, Yayla, G, Deve.

403
 Trk izgi Filmlerinde Nasreddin Hoca mgesi: Evvel Zaman inde (1951), Nasreddin Hoca (1990)

Ar.Gr. Bahadr Uan

izgi filmler grsel belleimizde yer edinen kuvvetli sanat ve tasarm unsurlarndandr. Bu balamda hem grsel
hem iitsel anlatmlarn tm, izgi filmlerde uygulanmaktadr. izgi filmler metin, resim, sinema, mzik gibi oklu
disiplinlerin bilekesi olarak izleyiciye sunulmaktadr. Dnya izgi filmlerinin yararland temel kaynaklar ise
toplumlarn kltrel hazineleri olmaktadr. Gnmzde ilgi ile izlenen yapmlarn byk ounluu masallar, szl
gelenek, destan ve efsaneler gibi toplumlarn kltrel miraslarn k noktas kabul eder. Nasreddin Hoca ise, Trk
mizahnn ve somut olamayan kltrnn phesiz en byk miraslarndandr. Bu almada, iki rnek zerinden
Nasreddin Hoca imgesinin izgi filmlerimizde nasl karlk bulduu incelenmeye allmtr.
Anahtar Kelimeler: izgi Film, Nasreddin Hoca, Sanat, Kltr

404
 2010-2017 Yllar Arasnda Trkiyede Mzik Alannda Yaplan almalar (Bir Bibliyografya Denemesi)

Yrd.Do.Dr. Banu Gebololu

Bu aratrma; 2010 - 2017 yllar arasnda Trkiyede mzik alannda bilimsel yayn yapan sreli yaynlardan 36
niversite dergisi ve bu dergilerde yaymlanm makalelerin taranmas sonucu elde edilen verilerin oluturduu bir
bibliyografya almasdr. aratrmann amac, 2010-2017 yllar arasnda mzik alannda yaplan yaynlar bir
araya getirmek ve bu alanda alacak olan aratrmaclara yardmc olmaktr. Betimsel aratrma yntemlerinden
tarama modelinin kullanld aratrmada elde edilen veriler dorultusunda toplam 276 mzik makalesi, aratrma
konular, dergi adlar, aratrmac, yaymland derginin says ve yaymlanma ylna gre deerlendirilmitir.
Dolaysyla bu aratrma, Trkiyede mzik alannda yaplan almalara bir btn olarak baklmas, bu
aratrmalarn eilimlerinin grlmesi ve yeni aratrmalar iin veri oluturmas asndan nemlidir. Bu balamda,
hazrlanan bibliyografyann, mzik alannda alacak olan ilgili aratrmaclar iin temel bir bavuru kayna
olaca ve aratrmaclarn daha bilinli almalar yapmalar hususunda yardmc olaca dnlmektedir.
Anahtar Kelimeler: Mzik, Bibliyografya, Mzik Bibliyografyas

405
 Mzik Terapide Kltrel almalarn Analitik Yntemlerle Aklanmas

Yrd.Do.Dr. Kutup Ata Tuncer

nsan mzii nasl duyar, nasl alglar? Anne karnndan itibaren ve dnyaya geldikten sonra fizyolojik ve bilisel
geliimini srdren insanolu, ses frekanslarn duyumsar, alglar ve geliimini olgunlatrma aamasnda duygularla
onlar anlamlandrmaya balar. Yaplan mzik terapi aratrmalar ile ortaya kan sonular, genel olarak duyuun
analitikten kltrel bir duruma dnt zerinedir. Bu nedenle beyin ile mzik arasndaki ilevsel ban
bulunduuna ynelik yaplan almalar, ayn zamanda mziin dil ve zek geliimini olumlu ynde etkilediine
dair balar bulunduuna iaret etmektedir. Mzik terapi almalarnn ve uygulamalarnn varlna ilikin arka
plan, bu srecin antik alara kadar uzandn gstermektedir; ancak bu almalarn bilimsel aralarla
llebilirliinin ilk admlar 20. yzyln ikinci yarsna tekabl etmektedir. Bu almada zellikle mziin zihinsel
gelimeyi etkilemesi ve bir takm psikolojik bozukluklarn tedavi edilmesine ynelik almalar, batda yaplan
almalarn yntemini de deitirmektedir. rnein terapi gurubuna ne tr bir mziin dinletilecei ya da nasl bir
mzik esinin kullanlmas gerektii tecrbeler arttka ekillenmeye balamtr. Bu sebeple Trkiyede de gitgide
tercih edilmeye balanan mzik terapi yntemleri, Osmanlya, Seluklulara, Orta Asyaya ve kltr odakl
almalara dayanmaktadr. Buradaki temel sorgu, deien yaay biimleri ve tercihler ile tedavi yntemlerinin
alternatiflerinin kefi, Trkiyede yaplan mzik terapi yntemleri zerinde de bir dzenleme gereksinimi
oluturabilir mi? Bizim mzik kltrmzn llebilirlii ve bir takm teknik aralarla snflandrlmas ile daha
sonu alnabilir ve fonksiyonel mzik terapi almalar hayata geirilebilir mi? Bu almann amac ite bu analitik
aratrmalara destek verecek atlmlar ortaya koyup tartmaya amak.
Anahtar Kelimeler: Mzik Terapi, Duyu, Alg

406
 Ekol Kadn Tiyatro Yaplanmalar

Bengi Heval z

Bir tiyatro ayn zamanda ticari bir mecradr. Bu, tiyatroda alanlarn maalarndan, tiyatronun mekanna,
denen vergilerden satlan biletlere kadar ok geni bir alan kapsar. Tiyatrolar alar boyu kimi zaman denekli
kimi zaman da deneksiz olarak kurumsal yaplarn srdrmlerdir. lkemizde de eitli kamu ve zel
kurululardan destek alan denekli ok sayda tiyatro vardr. Bunlara ek olarak denek almadan kendi gie
gelirleriyle kendi btesini oluturan tiyatrolar da bulunmaktadr. Tiyatrolarn denek almalar kadar sanat
ynetimleri ve genel olarak ynetimleri ayr ve karmak bir konudur. 2000 sonras Trk Tiyatrosuna bakldnda
zel tiyatro topluluklarnn say ve etkinlik olarak artt grlmektedir. Bu topluluklarda dikkati eken bir konu,
topluluklardaki kadn liderliidir. Yeim zsoy, ahika Tekand, Nesrin Kazankaya, Zeynep Kaar, Jale Karabekir
gibi isimlerin kendi tiyatro topluluklarn kurduklar, ynettikleri, oyun sahneledikleri, oyunculuk yaptklar, zaman
zaman da sahnelenmek zere oyun yazdklar grlmektedir. Bu isimlerin tiyatro anlaylar etrafnda ekillenen
topluluklar dikkat ekici birer rnek oluturmaktadr. Bu almada ismi saylan sanatlarn tiyatro topluluklar ele
alnacak ve bylesi bir tek kiilik tiyatro topluluu rnek plarak sunulacaktr. almada grme, oyun metinlerinin
ve ilgili tiyatro haberlerinin taranp derlenmesi gibi nitel aratrma yntemine ilikin veri toplama aralar
kullanlacaktr. Aratrmann sonucunda bir yandan estetik dier yandan ticari sorunlarla baa kan kadn tiyatro
yneticilerinin, ortak zellikler tayp tamadklar, hangi ortak sorunlarla karlatklar ve zmlerinde
ortaklklar olup olmad aratrlacaktr. Sanatn gittike zelletii gnmzde tek bir sanat ile anlan kk
lekli tiyatrolar oalacak mdr.. Geirdiimiz on ylda olduu gibi nmzdeki on yl iin de byle bir tahayyl
ortaya konulabilir mi?
Anahtar Kelimeler: Yeim zsoy, Zeynep Kaar, ahika Tekand, Jale Karabekir, Nesrin Kazankaya

407
 Rubensin kral Leucippusun Kzlarna Tecavz simli Eserinin Biim-Ierik Olarak ncelenmesi

Dr. Betl Serbest Ylmaz

RUBENSN KRAL LEUCPPUSUN KIZLARINA TECAVZ SML ESERNN BM-ERK

OLARAK NCELENMES Betl Serbest Ylmaz 17. yzyl Barok sanatn nemli temsilcisi Flaman ressam
Rubensin Kral Leucippusun Kzlarna Tecavz adl yapt dnemin Hollandasnn spanyollara kar verdii
siyasi mcadele ve bakaldr ile yakndan ilikilidir. Flaman sanatnn geliimi ve ilerledii yol, bu lkenin scak
siyasi gndemi ile nemli bir dialektik iinde olmu, bu gelimelerin resim sanatna yansmas ise kadn bedeni
zerinden kendini gstermitir. Bu balamda Hollanda resim tarihindeki sz konusu tecavz sahnesi, eril politik bir
sylemin cinsiyetler zerindeki ayrmc bakn ortaya koyacak nemli bir penceredir. Erkek karsnda pasif,
gsz, eksik grlen kadnn sanat platformunda urad bu saldr mizojiniyi ortaya koyabilecek gl
argmanlar barndrmaktadr. 1568-1648 tarihleri arasn kapsayan ve Hollandann inan ve siyasal adan spanyol
mparatorluuna kar verdii zgrlk mcadelesinin sembolik bir anlatm olarak dnlen bu sahne Yunan
mitolojisinden alnm bir yky iermektedir. ki zorba erkek karde olan Castor ve Polydeuces, onay ve rzas
olmad grlen kz kardeleri karmaya almaktadrlar. aresizce direnen kadnlar sava meydannda ldrlen
dmanlar gibi ac eker bir halde kvrlm vcutlar ile yenilgiyi simgelemektedirler. Bununla birlikte iki kz
kardein hakkndan geliniyor olmas, teki olarak konumlandrlan ve kadndan stn olarak grlen erkek kimliini
iaret eder nitelik tamaktadr (Leppert, 2009). Hollandann zgrlk mcadelesinin baarl sonucunun cinsiyetler
zerinden yanstld bu resimde erkek figrler, devrimin kazanan patriarkal gcn temsil ederken tecavze
urayan kadnlar ise spanyol mparatorluunun malubiyetini izleyiciye iletmektedir. Hollandann zgr ve gl
bu yeni konumunu, ne karmay salayacak grsel bir kant olarak nitelendirilebilecek eser, erotik gstergeler
sunmasna ramen dnemin kat ahlaki retileri erevesinde kabul grm ve yceltilmitir (Wise, 2011).
Rubensin Kral Leucippusun Kzlarna Tecavz adl resmi dnemin patriarkal bakn tarihsel bir belge
niteliinde bugne aktarrken plak betimlenmi kadn bedenleri siyasi armlar akla getirecek bir ara
konumunda olmutur. Eril-diil, avc-av, sahip-kle gibi kartlklarn vurguland sahnede zafer ve bar alegorik
bir dil aracl ile anlatlm, isyan sonras elde edilen politik g ve galibiyet, erkein kadna cinsel olarak boyun
edirmesi biiminde yorumlanmtr. Bu tarihsel olaylar ile beslenmi Rubensin Kral Leucippusun Kzlarna
Tecavz adl eseri, grnenin altnda yatan alegorik anlamn ortaya kartlmas iin bu anlam besleyen plastik
deerlerin zmlenmesini, resmin biim ve ierik asndan analiz edilmesini gerektirmektedir. Grnenin altnda
yatan bu alegorik anlam, resmin elemanlar ve imgeler yolu ile izleyiciye siyasi, ideolojik ve mizojini barndran
mesajlar iletmektedir. Kadnlarn kontrol edilmesi gereken varlklar olmasnn yannda doutan gelen eksiklikleri
ile erkekle eit olamayaca ve ona itaat etmesi gerektii gibi patriarkal fikirler, kadna iddetin yceltilerek
olaanlatrlmasn ve dolaysyla cinsiyet ayrmcln beslemektedir. Bu balamda resimde gncelliini
koruyarak bugne kadar aktarm salanm kadn dmanl, biim-ierik zmlemesi ile grnr hale getirilerek
irdelenecektir. Anahtar kelimeler: 17. Yzyl, Rubens, Patriarkal, Barok, Resim, Kadn. Kaynaka: Leppert, R.
(2009). Sanatta Anlamn Grnts. (2. Bask). (ev. . Trkmen). stanbul: Ayrnt Yaynlar. Wise R. E. (2011).
Rubenss Rape of the Daughters of King Leucippus: Reassessing the Political and Moral Thought of the Early Dutch
Republic as Depicted in the Female Nude, NEH Summer Seminar for School Teachers, The Dutch Republic and
Britain, 1-13.
Anahtar Kelimeler: 17. Yzyl, Rubens, Patriarkal, Barok, Resim, Kadn.

408
 Hun Sanatna Ait Buluntularn Gnmz Trk Plastik Sanatlarnda Sembol Olarak Kullanm

Dr. Ahmet Hakan Ylmaz

HUN SANATINA AT BULUNTULARIN GNMZ TRK PLASTK SANATLARINDA SEMBOL

OLARAK KULLANIMI Ahmet Hakan Ylmaz ZET Trk sanatsnn dnya sanatnda iz brakt eserlerin
temelinde iinde bulunduu toplumun sahip olduu inan sistemi ile gemiten gnmze sregelen grsel
aktarmlarn ve bal olduu inan sistemlerinin yansmalar grlmektedir. Gnmz plastik sanatlarnda zellikle
de Trk Resmine ait imge ve sembollerin, gerek biim olarak, gerek plastik bir ifade unsuru olarak yer almas
gemi sanatlarmz ile olan gl balarn bir gstergesi saylmaktadr. Gnmz Sanatlarnn gemi kavram ve
kltrlerden ne denli beslendii eski inanmalar ile buna bal bulgu ve buluntularn sanat eserlerine yansyan
rnekleri incelenerek, ortaya konabilir. Trk Kltr ve medeniyetini ekillendiren belli inan sistemleri ve buna
bal gelien imgelerin yansmas olan sanat eserlerine ait bulgular, gnmzde de grsel imgeye dnerek yeni bir
sembol anlatmyla karmza kmaktadr. Kadim sembol ifadeleri ile yaygn olarak yeniden yorumlanan motif,
sembol ve imge kullanm Trk Sanat ierisinde nemli rnekler vermitir. almann temelini oluturan Hun
Sanatna ait bulgu ve buluntularn sembol olarak kullanmnda sanatlara etkisini belirlemek nem arz etmektedir.
Bu bakmdan gnmz plastik sanatlarnda ve Trk resminde eski inanmalara bal gelien sembol ya da imgelerin
gstergebilimsel adan incelenmesi gerekmektedir. Bu gstergelerin incelenmesinde sz edilen Hun Sanatna ait
buluntularn ada Trk sanatna yansmalarnn aratrlmas hedeflenmitir. Bu balamda birok Trk
sanatsnn resimleri incelenmi, literatr taramas, eser analizi yntemiyle sonuca varlmtr. Buna gre; kimi
sanatlar ele aldklar sembol ya da imgeleri bir bilin ierisinde, kim sanatlar ise plastik adan biim ve form
kaygs ile ele alrken, kadim anlam ve ifadelerine yeni yorum ve yaklam getirmilerdir. Yeni malzeme ve gelien
teknik imknlarn katks ile farkl ifade alanlar da gelitiren gnmz sanat bu sembolik anlatmlar yeniden gz
nne sermitir. Gnmz Trk Sanatna ait eserlerde kullanlan birok sembol, motif ya da imgelerin kaynann
tespiti, Trk kltrnn tannmas, anlam ve neminin gelecek kuaklar tarafndan bilinmesi ve benimsenmesinin
Trk sanatsnn dnya sanatndaki yerini koruyabilmesi adna nem arz ettii bilinmektedir. Konunun Trk
sanatnda ele aln ve yansmas bulgu ve buluntular dahilin de incelenmi, sanatlarn eserlerindeki imge ve
sembollerin gstergebilim asndan zmlemeleri yaplmtr. Anahtar Kelimeler: Hun Sanat, kurgan bulgular,
Plastik sanatlar,Trk resmi, sembol, gstergebilim.
Anahtar Kelimeler: Hun Sanat, Kurgan Bulgular, Plastik Sanatlar,trk Resmi, Sembol, Gstergebilim.

409
 Johann Sebastian Bach: Solo Flt in La Minr Partitann (Bwv 1013) Flt Eitim Repertuvarndaki
nemi

Yrd.Do.Dr. Burin Barut Dikicigiller

Bu almada barok dnem mziinin nemli bestecilerinden olan Johann Sebastian Bachn flt iin yazd La
minr solo Partitann eitim repertuvarndaki nemi zerinde durulmu, eser teknik ve mzikal ynden incelenerek
elde edilen bilgilerin lisans seviyesi renciler ve profesyonel icraclar iin bir kaynak oluturmas amalanmtr.
Bachn 18. yzylda besteledii La minr Partita Barok dnem eliksiz flt eserleri arasnda dnemin mzikal
zelliklerini aktarmas bakmndan olduka nemli bir yere sahiptir. Eser drt blmden oluur. Birinci Blm
Allemande, kinci Blm Courante, nc blm Sarabande, drdnc blm ise Bourre anglaisedir. Solo Partita
orijinalinde barok flt iin yazlsa da gnmzde hem barok flt hem de modern fltle sklkla seslendirilir. Parmak
teknii, ton hkimiyeti ve nefes kontrol asndan olduka zorlayc olan bu eser profesyonel bir icraclk seviyesi
gerektirir. Bu Aratrma, Johann Sebastian Bachn besteci kimlii, flt repertuvarna katklar, Barok dnem
mziinin stil zellikleri ve performans pratii iin gerekli olan teknik bilgileri iermektedir. Elde edilen bu
bilgilerin gnmz lisans seviyesi flt rencilerine ve profesyonel flt icraclarna eserin yorumlanmasnda yeni bir
bak as getirebilecei dnlmektedir.
Anahtar Kelimeler: J.S. Bach, Barok Dnem, Flt, Partita, Solo Eser

410
 oklu Disiplinli Sanatn Kayna Olarak Postmodern Gr

Uzman Canan Gneri

Bu almann amac: Gnmzde gerek felsefi ve gerekse sanat alannda tartma konusu olan ve disiplinler
aras olarak da vazedilen oklu disiplinli sanat anlaynn postmodern kaynaklarnn olup/olmayaca
erevesinde bir tartma balatmaktr. oklu disiplin ve disiplinler aras kavramlar genellikle birbirine
kartrlmaktadr. Bizim savmza gre; disiplinler aras kavram zellikle sosyal bilimler ve doa bilimleri
arasndaki atmay ortadan kaldrmak ve bu iki alan arasndaki uurumu kapatmak, bu iki alann uygulayclar
arasnda bir ibirlii salamak amacyla retilmi bir kavramdr. Ancak oklu disiplinli sanat kavram, 19.yzylda
sanatlar arasnda btnl ve kaynamay hedefleyen, Richard Wagner tarafndan ortaya konulan
gesamtkuntwerk (total art; btncl sanat) kavram erevesinde sorgulanmaya balamtr. Bu sorgulamann
etkileri 20. yzylda ortaya kmaya balam, Ftrizm, Dadaizm, Srrealizm gibi avangart sanat akmlarnn
bunlara ksmen Kbizm ve Alman Ekspresyonizmi eklenmelidir - ve Marcel Duchamp ve John Cage gibi
sanatlarn ilerinde, farkl retim biimlerinin bir araya getirilip, kullanmnda grlmtr. te yandan, disiplinler
aras kavramnn ortaya k 20. yzyln ikinci yarsnda zellikle 1960larn Fluxus, Oluumlar (Happenings) ve
Performans Sanat gibi sanat akmlar ve sanat retim yntemleri arasndaki boluu kapatmak amacyla disiplinler
aras kavram altnda (interdisciplinary) bir retim biimini benimseyerek olumutur. Burada ama; sanat ile
hayatn dier olgular arasndaki snrlar sorgulayarak, bu snrlar sanki yokmu gibi gstermeye allmasdr.
Anahtar Kelimeler: Sanat, oklu Disiplin, Postmodernizm

411
 Anadolu Seluklularnn Uluslararas Ticarete Ynelik Politikalar ve Alanya Tersanesi

Prof.Dr. Canan Parla

13. yzyln banda Kpak ve Krma ynelen Mool aknlarnn, uluslararas ticaret yollarnn gvenliini
sarsmas bu blgelerden Anadoluya gelen tacirleri ve ticareti zora sokmas zerine, Anadolu Seluklu Sultan I.
Alaeddin Keykubad, Sinop Tersanesinde yaplan gemilerden oluan Seluklu donanmasn Karadeniz, Krm
seferine gndererek 1224 ylnda Sudak almtr. Bu sefer sonucunda, deniz yoluyla Krmdan Sinopa gelen
ticari mallarn kuzey-gney kara yolu zerinden Akdeniz limanlarna ulatrlmas Anadolu Seluklularnn
denetimine gemitir. Sultan I. Alaeddin Keykubad, Karadeniz ve Akdenizde sz sahibi olabilmek ve uluslaras
ticaretten daha fazla yararlanabilmek iin Sudakn alnmasnn hemen ardndan liman kenti Alanyada bir tersane
ina ettirmi ve yapnn kitabesinde, iki denizin sultan unvann kullanmtr. Bu almada, denize doru alalan
eimli bir arazi zerinden sivri kemerlerle Akdenize alan tonoz rtl be birimden oluan Alanya Tersanesi ve
kuzey-gney kara yolu zerine ina edilen han yaplarnn mimari zelliklerine odaklanlmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Anadolu Seluklular, Sultan I. Alaeddin Keykubad, Alanya Surlar, Alanya Tersanesi, Kzl
Kule.

412
 Rengin Arkeolojisi Krmznn Simge Tarihi

r.Gr. Ceren Yldrm

Demir (hematit) cevherli topraklardan elde edilen a boyas krmzs, renkler arasnda insanlk tarihi kadar eski
ilk simgedir. Paleolitik Dnem avc gerlerde, Neolitik Dnem tarmclarnda ve Mezolitik Dnemde by
ritlerinin en nemli parasdr. Din mitolojilerinde en baat ge olan yeniden-doum arketipi ile ilikilidir.
Krmznn k ile moral bants 19. yzylda Romantik Simgecilikte yer alr. Kkleri Ortaaa ve Paganizm,
Msr, in ve Hint mithoslarna geri gider. (Portal, 1845) Gnmz sanatnn doaya, bedene, topraa duyarl
performans ve arazi sanatlar kan ve topra yeniden youn duyarllk malzemesi yapmaktadrlar. Sanatn
yaamsal bandan kopmuluu insanl yeniden dnya, toprak ve bedenle ilgili anlam ban oluturmaya
yneltmitir. Sanayi sonras kapitalist dzen ierisinde onun eletirisi olarak ortaya kan yeni sanatn primitif ile
yaknlamas, Jung (1875-1961)un ortak-bilind teoremindeki mitsel olann evrensellii fikrini dorular
grnmektedir.
Anahtar Kelimeler: : Krmz, Antropoloji, Arketip, Toprak Sanat, Beden Sanat

413
 Sleymaniye Ktphanesi Fatih Kitapl,nr.3874 de Bulunan Murd Dvnnn Tezhip Asndan
ncelenmesi.

r.Gr. Ceyda Glsever

Trk ssleme sanatlarnn byk bir blmnn en zengin rneklerini, kitap sanatlarnda grmekteyiz. Kitap
sanatlarmz, gemiten bugne, bugnden yarnlara, yzyllar boyunca her trl bilgiyi, her dalda bilimi, edebiyat
ve yazya dnm sanat eserlerini tesbit edip koruyan kitaba, zellikle el yazmas kitaba verilen deerin, duyulan
sayg ve ilginin ifadesi olarak gelimi, birer ata yadigr olarak gnmze ulamtr. Sultan II.Selim ve zellikle
Sultan III. Murd devrinde kitap sanatlarndaki zgnlk dorua kmtr. phesiz bu durumu hazrlayan
etkenlerin banda Kanunnin uzun sren istikrarl ve disiplinli sreci ile Sultan III.Murdn ok kltrl ve
entelektel yaps gelmektedir. Dier Osmanl Sultanlar gibi derin bir kltre sahip olan Sultan III. Murdn kitap
merak, Osmanl sanatnn kitap alannda zirveye tanmasna vesile olmutur. Devrinde hazrlanp usta hattatlar
tarafndan istinsah edilen ve son derece zengin ekilde tezhiplenen Mushaflarn dnda hususi olarak yazlp tezyin
edilen kitaplarn says hayli fazladr. XVI.yzyln ilk yarsnda Osmanl Sultanlar arasnda minyatrl ve tezhipli
ilk dvn Sultan I.Selime aittir.(1512-1520), daha sonra Kann Sultan Sleyman (1520-1566)n, Sultan
III.Murdn(1574-1595), Sultan II.Osmann(1618-1622) dvn nshalarnn mahir mzehhipler tarafndan
hazrlanm nshalar gnmze gelmitir. Sultan III. Murd Dvnnn alts stanbulda, ikisi de Pariste olmak
zere sekiz yazma nshas vardr. Murd Dvnlarndaki Bezeme zelliklerinin aratrld bu almada,
Sultan III. Murdn SK.Fatih Kitapl, Nr.3874 de bulunan divan tezhip asndan incelenmitir.
Anahtar Kelimeler: I.Murd,dvn,tezhip

414
 Piyano Eitimi Alannda Yaplan Lisansst Aratrmalar

Do.Dr. Damla Bulut - Uzman Yasemin Glsoy

Aratrmann amac, Piyano Eitimi alannda yaplm olan lisansst aratrmalar incelemektir. Aratrmann
rneklemini Trkiyede yaplm olan tm Piyano Eitimi alanndaki lisansst tezler (yksek lisans, doktora ve
sanatta yeterlik tezleri) oluturmaktadr. Aratrma durum tespitine yneliktir ve betimsel niteliktedir. lgili veriler
2017 ylnda Yksekretim Kurulunun web sayfasnda yer alan tez arivi linkinden yararlanlarak toplanmtr.
Aratrma bulgular dorultusunda Piyano Eitimi alanndaki lisansst aratrmalarn; Yapl tarihi olarak 1987-
2016 yllar arasnda dalm gsterdii; Yksek lisans tezlerinde 1997-2002-2004, doktora tezlerinde 2009, sanatta
yeterlik tezlerinde ise daha ok 2002 yllarnda younlat; ounlukla Gazi niversitesinde yapld; Tamamnn
piyano eitimi ana konu alannda yrtld; Yksek lisans tezlerinde ounlukla betimsel, doktora tezlerinde ise
ounlukla deneysel yntemi benimsedii sonularna ulalmtr.
Anahtar Kelimeler: Piyano, Piyano Eitimi, Lisansst Tez, Aratrma.

415
 Trbe-Mescid likisi inde Akebe Sultan Mescidi

Ar.Gr. Demet Turgut

Farkl ilevli yaplar bir arada yapma gelenei Trk slam mimarisinde erken dnemlerden itibaren
grlmektedir. Trbe ile mescidin ilikilendirilerek yaplmas 623 tarihli Mescid-i Nebevi ile bu yap grubunun
slam mimarisindeki en erken rneini oluturmakta, daha sonraki dnemlerde de trbelerin hem mescitlerle hem de
farkl ilevli yaplarla ilikilendirilmesi yaygnlaarak devam etmektedir. Anadolu Seluklu Dneminde de trbe -
mescit ilikili yaplarn zellikle 13. yzyln ikinci yarsnda yapld bilinmektedir. I. Aleddin Keykubadn
saltanat gnlerinde, Alanyada Akebe tarafndan yaplan Akebe Sultan Mescidi, 1230-31 tarihi ile trbe-mescit
ilikisinin grld Anadoluda yaplm, erken rneklerden biri olarak dikkat ekmektedir. Alanya Kalesi iinde
Bedestenin batsnda yer alan yap, kare bir alana oturan tek birimli kubbe rtl mescidinin dousuna kuzey-gney
dorultusunda dikdrtgen bir alana oturan iki blml trbenin eklenmesiyle oluturulmutur.
Anahtar Kelimeler: Mescid, Trbe, Akebe Sultan Mescidi.

416
 Slayt Tasarmlarnda Tipografik yiletirmeler

Ar.Gr. Deniz Krad

Eitim ve profesyonel i yaamnda sunumlar nemli bir yere sahiptir. Bu sunumlar anlatlanlarn can alc
yerlerinin aklda kalmasn salamak ve izleyicileri konuya dahil edebilmek adna slaytlarla desteklenmektedir. Slayt
gsterilerinde tipografi ve tasarm konusunda daha duyarl olunmas gerekirken, sunumlar iin slayt hazrlayan
kiiler tarafndan bu tr kurallarn gz ard edildii grlmektedir. Gnmzde bilgiyi paylamak adna bir kii,
eitimci ya da tasarmc olsun - olmasn bilgisayar haricinde artk, tablet bilgisayar ve hatta akll telefonlar zerinde
sunum hazrlayabilmelerine imkan tanyan uygulama ve yazlmlar bulunmaktadr. Bylece, slayt paylama
sitelerinde ve hatta sosyal medyada bu slaytlar paylalabilmektedir. Bu da slaytlarn artk kapal mekanlardan
karak, yzbinlerce kiiye ulamas demektir. Bu dorultuda, sunumlarn nemli bir paras olan slaytlar
hazrlarken tipografi erevesinde uyulmas gereken kurallar dahilinde, profesyonel, anlalr ve aklda kalc etkiye
sahip olmalarn salamada daha bilgili ve estetik anlamda hassas olmay gerektirmektedir.
Anahtar Kelimeler: Etkili Sunum, Slayt Tasarm, Sunum Yazlmlar, Eitimde Teknoloji

417
 Ahmed Adnan Saygunun Krolu Operasnda Niyazi Tazadenin Yeri

Dr. Derya Aca

Krolu Destannn Trk Dnyasnda byk nemi vardr. Krolu, ezilenleri koruyan byk bir halk
kahramandr. Bu kahraman yalnzca destan ve hikayelere deil, Ahmed Adnan Saygun un ayn ad tayan
operasna da konu olmutur. lk kez I. Uluslararas stanbul Festivalinde 23 Haziran 1973 tarihinde sahnelenen eseri
SSCBden Trkiyeye gelen Azeri besteci ve orkestra efi Niyazi Tazade ynetmitir. nl ef, Krolu
operasn yalnzca ynetmekle kalmam, eser henz sahneletirme aamasnda katkda bulunmutur. Bu pek
dillendirilmeyen bir husustur. A. Adnan Saygun eserine olan bu yardma Tazadeye yazd bir mektupta minnetle
deinmitir. Ayn opera Niyazi ynetiminde 1977 ylnda stanbulda yeniden sahnelenmek istenmise de son anda
gereklememitir. Bu durum, A. Adnan Saygun ve Niyazi ile ilgili eitli hatralarda znt ile dile getirilmitir.
Krolu operas Azerbaycan ve Trkiye arasndaki ilk kltrel dayanmann kayda deer rneklerinden birini
oluturmasna ve mzik tarihimizdeki nemine ramen rafa kaldrlm grnmektedir.
Anahtar Kelimeler: "krolu Operas, Ahmed Adnan Saygun, Niyazi Tazade

418
 Grsel letiim ve Etkileim Bakmndan Kitap ve E-Kitap Tasarmnn ncelenmesi

Uzman Dilek Erdogan Aydn - Melike Taolu

Bu bildiride kitap ve e-kitap, grsel iletiim ve etkileim bakmndan incelenmektedir. Kitap, yzyllardr
sregelen mr boyunca srekli deiime uram bir nesnedir. Bu deiimin kitab tad son biim, e-kitap
biimidir. Formu ya da tr nasl olursa olsun, kitap bir tasarm rndr ve retim amac, kullanc ya da
okuyucusuyla iletiim kurarak iindeki bilgiyi, fikri ya da duyguyu paylaabilmesidir. Kitap ve e-kitap, kullancs
veya okuyucusu zerinde istenilen etkiyi braktnda salkl bir iletiim kurabildii sylenebilmektedir. Bu
almann ana konusu kitabn ve e-kitabn iletiim ve grsel iletiim olanaklar ve hareket, zaman, ses, his ve
nc boyutun kitap ve e-kitap tasarm zerindeki varl ve iletiimlerine olan katklarnn incelenmesidir.
Anahtar Kelimeler: Kitap Tasarm, E-Kitap Tasarm, Grafik Tasarm, Grsel letiim, Etkileim.

419
 Antropolojinin Gzel Sanatlara Etkisi zerine

Do.Dr. Ebru Elpe

Antropoloji, ksaca insan bilimi olarak tanmlanr. nsanlar ve toplumlar biyolojik , fiziksel , kltrel olarak
inceler, benzerlik ve farkllklarn ortaya koyar. nsan topluluklar biyolojik , fiziksel ve kltrel olarak inceler.
Antropolojik aratrmalar, bize dnya zerinde farkl farkl insan topluluklar olduunu gstermektedir. Aydnlanma
a ile birlikte antropoloji nem kazanm, 20 yzylda ise etnorafya almalar ile birlikte iyice gelimitir alt
dallar olumaya balamtr. Gzel sanatlar ilgilendiren ksm ise kltrel antropoloji daldr. Antropolojinin bir alt
dal olan kltrel antropolojiye isim veren kltr kavram, insann, doa dnda oluturduu ve ona ekledii maddi
ve manevi her ey olarak tanmlanr . Kltr kapsayc , evrensel olmas, nesilden nesile aktarlmas , srekli
olmas, renilebilmesi gibi zelliklerinden dolay insan yaamna , estetik anlayna ve sanatna erki etmektedir.
Antropoloji, bir ok bilim ve sanat daln, sunduu farkllklaryla, etkilemitir. Gzel sanatlar zerine etkisi ,de bu
sanat dallarna ilham kayna olmasyla kendini gstermektedir. Mzik alanna bakldnda farkl ses yaplar,
mzik trleri, kltrlerin getirdii mzikal eitlemeler dikkati eker. Heykel ve resim sanatlarna bakldnda ise
farkl anatomik yaplar insanlar, bu iki sanat dalna esin kayna olur. Heykelde fiziki zellikler daha n planda iken
resimde ise hem fiziki hem de kltrel antropolojinin alma konular , tema olarak ilenir. Bu bildiride,
antropolojinin ve antropolojik aratrmalarn , gzel sanatlar etkileyip etkilemedii , eer etkilemi ise hangi ynde
etkilediini hususu deerlendirilmeye allmtr.
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler : Antropoloji, Gzel , Sanatlar , Tema , Etki

420
 Grsel eviri Yoluyla Uyarlama: Ahmet Zeki Kocameminin N almalar

Ar.Gr. Ebubekir Sddk Ata

Cumhuriyet dneminin nemli sanatlarndan biri olan Ahmet Zeki Kocamemi, Avrupaya gidip dnemin usta
sanats Hans Hofmanndan eitim almtr. lkeye dndkten sonra da Mstakil Ressamlar ve Heykeltralar
Birliine dahil olup, batnn ada ve modern sanat temelinde ulusal modern bir sanat dili oluturmak iin aba
gstermitir. Bu makalede; sanatnn o dnemde retmi olduu n almalar ele alnm, bu almalarn ustas
Hofmannn slubunu ve n konulu almalarn ne lde yanstt irdelenmitir. Bunun yannda, sanatnn o
dnem Trkiyesinde geleneksel ve dini anlaya zt olan bu temay neden bu kadar ok ele ald ve bu temay
slup ve konu asndan nasl iledii sanatnn n konulu baz almalar zerinden analiz edilmitir. Bu sayede,
Kocameminin dnemin adalama ideali dorultusunda oluturulmak istenen ulusal modern sanat asndan ne
derece neme sahip olduu anlalmtr. Ayrca, sanatnn bu denli tepki alan bir temay kendi sanatna hangi
yntemle ve nasl kazandrd sorgulanm ve sanatnn bu balamdaki almalarnn konu ve biim dili asndan
ne derece zgn olduu analiz edilmitir. Sonu olarak, sanatnn bu almalarnn aslnda ustas Hofmannn bu
konudaki almalarnn grsel resim dilinden eviri yaplarak uyarlanm olduklar yaplan grsel analizler
sonucunda desteklenmitir.
Anahtar Kelimeler: Grsel eviri, Uyarlama, Resim, Trk Resmi, N, Zeki Kocamemi, Hofmann

421
 Yakup Kadri Karaosmanolunun Ankara Romannn zinde: Erken Dnem Trk Resmine Dair Eletirel
Bir Okuma nerisi

r.Gr. Elif Dastarl Dellalolu

Avrupada modern dnyay douran dnsel, toplumsal ve politik deiimleri aklayan moderniteyi esas
almak, nce Osmanl ardndan Cumhuriyet dnemi Trkiyesinde zamanla biimsel bir benzeme, gibi olma
olarak alglanm, nce Batllama sonra modernleme eklinde formle edilmitir. 19. yzylda geliip 20.
yzylda kurumsallaan Batl anlaytaki sanatta, zellikle de resim sanatnda ise toplumsal dnmn karakteri
rahatlkla izlenebilmektedir. te yandan Tanzimat sonras Trk edebiyatnn yine Batl bir formu olarak roman tr
de dnemin anlaynn izlenebildii bir alandr. rnein Kemalist Cumhuriyetin ideologlarndan Yakup Kadri
Karaosmanolunun Ankara roman, erken Cumhuriyet yllar bakentinin yaam tarzn hikye etmesiyle nemlidir.
Bu almada, yazl ve grsel imge retmenin iki nemli alan resim ile edebiyat ilikisinden faydalanarak, Ankara
roman rnei ile dnemin ressamlarnn eserleri aratrlacak, deer yarglaryla ykl medenileme kavram,
nerilen imge zmlemesi yntemi ile tartlacaktr.
Anahtar Kelimeler: Batllama/modernleme, Edebiyat, Resim, Yakup Kadri Karaosmanolu, Ankara Roman

422
 Antalya Mzesi Etnografya Blmnde Sergilenen Ahap Kaklar ve Ssleme zellikleri

r.Gr. Elif Tba Akay - Prof. Dr Sema Etikan

Tarih boyunca el sanat retiminde ahap, hem fonksiyonel hem de dekoratif amal birok rnn ana
hammaddesi olmutur. Ahap iilii ile retilen mihrap, kap, dolap kapaklar, pencere kiri, stun bal, tavan
gibi mimari elemanlar, sehpa, konsol, yaz takm, ekmece, sandk, kak, taht, rahle gibi kullanm eyalar youn
emek ve ustalk barndrmaktadr. Gnmzde de Anadolunun baz yrelerinde ahap el sanatlar srdrlmekte ve
bu el sanatlar ile uraanlara gelir getirmeye devam etmektedir. Bu ahap el sanatlarndan biri de kaklktr.
Gemite zellikle Seluklular dneminde Konyada yaygn olarak srdrlen ahap kak yapm bugn birok
ilimizde devam etmekte mutfak eyas, sslemede dekoratif obje olarak ya da halk oyunlarnda kullanmak amacyla
retilmektedir. Dekoratif amal retilenler boyanarak ve zerine eitli sslemeler yaplarak sata sunulmaktadr.
Trk mutfak kltrnde nemli bir yeri olan, Seluklular ve Osmanllar Dneminde en gzel rnekleri retilen
kaklarn bu dnemlere ait en eski rnekleri gnmzde mzelerde sergilenmektedir. Bu almada da Antalya
Mzesi Etnografya Blmnde tehirde bulunan sslemeli 10 adet ahap kak incelenmi ve eserler ait olduklar
dnem ve ssleme zelliklerine gre aklanmtr. Eserlerin Osmanl dneminden kald ve sslemelerinde
arlkl olarak bitkisel motifler ve geometrik ekillerin kullanld, bununla beraber yaz ve Mevlana Trbesi, ay,
minareler ve bayrak gibi sembolik motiflerin de yer ald tespit edilmitir.
Anahtar Kelimeler: Antalya Mzesi, , Ahap El Sanatlar, Ahap Kak, Ssleme

423
 Toplum Mzik Yaamn Etkilemede Kitle Medyas Kltrnn Ykselii

Yrd.Do.Dr. Esin de Thorpe Mllard

Mzik tarihileri bir lkede kuram ve kurallar zenginlemi kltr ana yurdu indir derler. inden balayan
Hindistan, Msr, Yunan ve Hrstiyanln ilk alarndaki kilise mziine varan bir etkileimden bahsedilebilir.
Btn bu alar boyunca mziin toplumu etkileyiinde ana unsurun din kurumlar olduu grlmektedir. Tr ve
dn ne olursa olsun btn dinlerde tapnaklar, ibadet yerleri birer iletiim kayna saylmtr. Bildiride,
kitlelerin mzikle etkileme dncesinin Ortaa sonlarnda glenmesi sonucu Eski Yunan harfli nota
neumalarn gelitirilmesi ile yazl iletiime de geilmesinden balanacaktr. Buradan kreselleme srecinde
iletiim alar ve a toplumunun ykselii ile toplumun mzik yaamndaki etkilerinin ortaya konulmas
amalanmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Kitle Kltr, Kitle Medyas, Kreselleme, Mzik Yaam

424
 21. Yzyl Mimari Pratii Ierisinde Seramik Ekztrzyon Yntemi Ile Oluturulmu Yzey Uygulamalar

Prof.Dr. Emel lenay - Ar.Gr. Ferda Tazeolu

21. yzyl mimari pratii ierisinde seramik, ekillendirme kolayl, kimyasal ve fiziksel dayanm,
renklendirmedeki snrsz alternatifleriyle, yeniliki tasarm zmleri salama noktasnda olduka zengin bir
kaynaktr. Seramik retiminde en nemli basamaklardan biri hi phesiz ekillendirmedir. ekillendirme sadece
rnn son geometrisinin ve fonksiyonunun belirlenmesi iin deil ayn zamanda retim srecinin sonraki
basamaklarnn da doru bir biimde srdrlmesi iin nemlidir. Seramik retiminde birok farkl yntem
kullanlmakta olup bu yntemler zaman ierisinde malzeme endstrilerinde ki teknolojik gelimeler ve srekli
deien tketici beklentileri dorultusunda evrilmitir. Bu geliimi tetikleyen dier bir unsur ise 21. yzylda ivme
kazanan kiiye zel tasarm anlaydr. Mimar ve tasarmclarn yeniliki tasarm araylar seramik retim
yntemlerinin gelitirilmesini zorunlu hale getirmitir. Seramik retiminde pres, dkm ve ekstrzyon yntemleri
karo ve tula retiminde kullanlan yntemlerden olup son yllarda mimari yzey uygulamalarnda ekstrzyon
yntemi sklkla kullanlmaktadr. Bu yntem istenilen uzunlukta ve kompleks geometriye sahip seramik birimlerin
retimi iin olduka elverilidir. Aratrmada seramik ekstrzyon yntemiyle oluturulmu d cephe kaplama
uygulamalar incelenerek, bu yntemle retilmi seramiklerin yzeye katt biimsel ve teknik olanaklar
deerlendirilecektir.
Anahtar Kelimeler: Ektrzyon, Seramik, Mimari

425
 Xv. Yzyl Mzik Nazariyatlarndan Abdlaziz B. Abdlkadir Mergnin Nekavetl-Edvrnda
Enstrumanlar

Do.Dr. Ferdi Ko

Trk mzii XV. Yzylda nazariyat asndan oluum srecini tamamlam, icr alannda gelimeye balamtr.
IX. Yzyldan itibaren El-Kindnin yazd mzik nazariyat eserleri ile balayan bu sre, X. Yzylda Frb, XI.
Yzylda bn Sn ve XIII. Yzylda Safiyddn Urmevnin yazd ile mzik nazariyat sistemiyle sistemci bir
okula dnmtr. XV. Yzylda Abdlkadir Merg ve Abdlaziz b. Abdlkadir Mergnin yazd nazariyat
eserleriyle mzik nazariyat btn unsurlaryla sanatn yannda bir bilime dnmtr. Trk mziinde icr
geleneinin en bataki ilk dnem temsilcisi Abdlkadir Merag ve talebeleridir. Mergnin olu Abdlaziz de
mzik tarihimizde Abdlkadir Mergnin tannmasnda mzisyen olarak nemli bir rol oynamtr. Abdlaziz babas
Merg den rendikleri Nekvetl-Edvr isimli edvarnda toplamtr. Bu eserde mzik nazariyatna dair btn
unsurlara yer verilmi, ayrca Abdlazizin mzie yapt katklar anlatlmtr. Abdlaziz bu eserinde icd ettii
yeni makam, usl, enstrumanlar da anlatmtr. Aratrmamzn konusu Abdlazizin Farsa yazd Nekvetl-
Edvr isimli eserindeki enstrumanlar ve kendi icad Tervh isimli enstruman hakknda bilgileri ortaya karmaktr.
Bu enstrumanlar telli, flemeli ve vurmal olarak balk altnda incelenecektir. Enstrumanlarn fiziksel zellikleri,
geldii corafya, akord, organolojisi ve icras hakkndaki yeni bilgilere ulalacaktr.
Anahtar Kelimeler: Mzik, Trk Mzii, Enstruman, alg, Edvar

426
 Xv. Yzyl Mzik Nazariyatlarndan Abdlaziz B. Abdlkadir Mergnin Nekvetl-Edvrnda k
Devirleri

Do.Dr. Ferdi Ko

Eski mzik limlerinden bn Sn ilimleri drde ayrmaktadr. Bu ilimlerin birincisi riyz ilimler yani
matematiksel olup, bunlarn iinde mzik drdnc srada zikredilmektedir. Kendi ierisinde bir matematie sahip
mzik, name ve ritim zerine kurulmu bilim ve sanattr. IX. yzylda El-Kind tarafndan yazlm rislelerden, X.
Yzylda Frbi, XI. Yzylda bn Sn, XIII. Yzylda Safiyddin Urmevi ve XV. yzylda Abdlkadir Merg ve
Abdlaziz b. Abdlkadir Mergnin yazd mzikle ilgili risale ve edvarlara kadar da mzikteki ritim, usl ve
zamanlar konusu ik kavram ile ifade edilmitir. Eski edvr kitaplarnda ik, mziin zaman ve vuru unsurlarn
ieren bir husus olarak dile getirilmitir. knn eserin gftesinin vezniyle de muhakkak bir mnasebeti vardr. XV.
Yzyl mzik lim ve sanatkrlarndan Abdlkadir Merg ve olu Abdlaziz edvarlarnda ky, aralarnda belir
ve snrl zamanlar olan vurular topluluu olarak tanmlamaktadr. Esasen ik belirli ritim kalplarn bir araya
gelerek oluturduu ller grubudur. Bu gruba da devir ismi verilmektedir. XV. yzyl yazma eserlerinde zellikle
Abdlkadir Mergnin eserleri ve olu Abdlazizin Nekvetl-Edvrnda bundan dolay bu konu k devirleri
olarak ele alnmtr. Devir denmesinin sebebi bir eserin icra edilirken bir ik devrinin devaml tekrar yani belirli
zaman topluluunun tekrar tekrar alnmasdr. XV. yzyl ve eski dnem ik devirlerini detayl bir ekilde
incelemesinden dolay almamz, Abdlaziz b. Abdlkadir Mergnin Farsa yazd Nekvetl-Edvr isimli
nazariyat eserindeki ik devirleri konusuna odaklanacaktr. Bununla birlikte almamzda k y oluturan
unsurlar, temel ik devirleri, XV. yzyldaki ik devirleri, Abdlkadir Merg ve Abdlaziz b. Abdlkadir
Mergnin tertip ettii ik devirleri incelenecektir. Anahtar Kelimeler: Mzik, Trk Mzii, ka, Ritm, Edvar
Anahtar Kelimeler: Mzik, Trk Mzii, ka, Ritm, Edvar

427
 Interdisiplinerlik ve Tasarm

Ar.Gr. Gaye Poan

Bilim ve teknolojinin de etkisiyle hzla gelien dnyada edinilen bilgi birikimi pek ok farkl yaklam ve
uzmanlk alan dourmaktadr. Ayr birer disiplin olarak adlandrdmz tm bu alanlarn snrlar bulanktr ve
bunlar birbirleriyle sk bir iliki ierisindedir. Dolaysyla gnmzde tek bir alanda dnme ve deerlendirme
yeterli olmamakta; uzmanlalan alanda edinilen derinlemesine bilginin tesinde, btncl bir yaklam ve birlikte
alma becerisi gerekmektedir. Bu almada pek ok disiplinle etkileim halinde olan tasarm ve tasarmc
disiplinleraraslk asndan ele alnm, bu balamda tasarmcnn hem birey hem ekip olarak durmas gereken
konum aratrlmtr. Farkl beceri ve bak alarnn bir araya getirilmesiyle kiisel becerilerin tesine
geilebilecei grnn giderek yaygnlat grlmektedir. Bu yaklamla almalarn gerekletiren tasarm
ekiplerinden ve programlarn bu dorultuda dzenleyen eitim kurumlarndan rnekler incelenmitir.
Anahtar Kelimeler: Intersisiplinerlik, Tasarm

428
 Modern Dnemde Yaratma Sorunsal ve Sanat

Yrd.Do.Dr Gken ahmaran Can - Yrd.Do.Dr. Tahir elikba

Ekonomik, toplumsal, siyasal hayatn modernlemesiyle, sanatn da paralel dzlemde modernletii

grlmektedir. Geleneksel olan sanatn veya ideolojinin, modernitenin getirdii yeni kalplarla geleneksellikten
kp bireyin tek ve zgr olduu daha farkl bir alana konumland gzlemlenmektedir. Yaratmak artk bireyin -
znenin- iradesindedir. Dolaysyla sanat, zgr bireyin imgeleminin, mizacnn, duygularnn temsili olmaldr.
"Eski" silinmeli, "yeni" hkmetmelidir. Kilisenin, sarayn himayesindeki klasik estetik ve bu estetii dayatan
akademinin otoritesi son bulmal, miras braktklar kanon ve normlar yklmaldr. Bu balamda, Modernlik, dinin,
felsefenin, ahlakn, hukukun, tarihin, ekonominin ve politikann bir eletirisi biiminde balar. u halde eletiri onun
ayrc zellii, doum belirtisidir. Modern a tanmlayan her ey bir aratrma, yaratma ve eylem yntemi
anlamnda eletirinin eseridir. Dolaysyla, Modernizm sanatta devrimler adr. Ancak modernizm olarak
adlandrlan dnemde - Modernizm olarak adlandrlan bu dnemi Romantizm'den balatp ikinci dnya sava
sonrasna 1960'lara kadar alabiliriz - durum her zamankinden farkl olmutur. Kkten bir deiimden, yok et ve
yarat arasndaki gl badan sz edilmektedir. Sanatn hayat pratiinden, toplumdan, siyasetten vb. ar yaltlmas
sonucunda estetize olmas, sanatn zerklemesi; avangardn ortaya kmasnda nemli rol stlenir. Bu erevede,
sanatn zerklemesi, sanatn ieriinin formunu belirlemesi ve bylece kendi iine kapanmasna karlk, sanatla
hayatn bulumas, yaknlamas zorunluluunu gndeme getirmitir. Anahtar Kelimeler: Sanat, Yaratmak, Eletiri,
Avangard, Modernizm
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: Sanat, Yaratmak, Eletiri, Avangard, Modernizm

429
Trk Halk Mzii Fonetik Notasyon Sistemi/thmfnsnin Eitsel/retisel Uygulamalara Aktarm/adaptasyon
Srelerinde Kullanlmas ngrlen Modeller: Kaypentax: Gerek Zamanl Spektogram Model 5129

Dr. Gonca Demir

Trk Halk Mzii Fonetik Notasyon Sistemi/THMFNS ulusal/uluslararas platformlardaki

dilbilimsel/mzikbilimsel uygulamalara paralel bir uygulama balatabilmek amacyla T SBE Trk Mzii
Program yksek lisans tezi kapsamnda ilk temelleri atlan, T SBE Mzikoloji ve Mzik Teorisi Program
doktora tezi kapsamnda gelitirilecek olan, ses bilgisi/ekil bilgisi/sz varl ltleri ekseninde yerel/evrensel
ilintilerle birlikte Standart Trkiye Trkesi/STT (bir toplulukta blgeler st anlama arac olarak tannp
benimsenen, konuulan leheler/azlar ierisinde yaygnlaarak hkim duruma geen, dil trleri/kullanld saha
ierisinde en geni ileve sahip olan yerel/sosyal tabakalara has izler tamayan, azlar st/norm
oluturucu/varyasyon azaltc standart/prestij varyant/standart dil), Trk Dil Kurumu eviriyaz aretleri/TDKY
(Anadolu diyalektolojisi zerine yaplan kapsaml derleme almalar araclyla derlenen yresel az metinlerinin
kuramsal/icrasal altyapsnda ses bilgisi/ekil bilgisi/sz varl ltleri ekseninde varln srdren yresel az
zelliklerini transkript edebilmek amacyla kullanlan transkripsiyon iaretleri)-Uluslararas Fonetik Alfabe/IPA (ses
deerlerini uluslararas standartta yazya dkebilme, tm dillerdeki konuma seslerini rnek bir biimde
kodlayabilme, dillerin doru telaffuz edilmesini salayarak ok sayda transkripsiyon sisteminin dourduu
karklklar nleyebilme, her bir ses iin ayr bir sembol gelitirebilme amac ile iaret ve simgelerden
oluturulmu standart alfabe tr) sesleri zerinde yaplanan notasyon sistemi rneidir. KayPENTAX (Konuma,
Ses ve Yutkunma Cihazlarnda Dnya Liderleri: Kay Elektrik irketi & PENTAX Medikal irketi) Gerek Zamanl
Spektogram Model 5129; akustik fonetik ve ses bozukluklar semptomlarna zg
klinik/akustik/kinematik/aerodinamik zellikleri animasyon ve seslerle interaktif bir formatta sunan,
fonetik/konuma bilimi alan bireysel/toplumsal/snfsal eitsel/retisel uygulamalar iin pedagojik bir ara olarak
tasarlanan model rneklemidir. Eitsel/retisel uygulamalarda kullanl bir referans olarak hizmet veren program
deneysel fonetik ve konuma bilimi kurslarnda eitim/retim gren rencilere temel fonetik/konuma bilimi ilke
ve esaslarn retmek iin tamamlayc kurs materyali olarak tasarlanm olan alternatif programdr. Konuma
biliminin kuramsal/icrasal altyapsnda varln srdren prensiplerin benimsenebilmesi iin gl ve kullanm
kolay interaktif bir kaynak/veritaban/model sunmaktadr. Bu interaktif modeller aracl ile fonetik bilimi karmak
ilke ve esaslar daha somutlatrlm bir biimde analiz edilebilmektedir. II. Uluslararas Sosyal Bilimler
Sempozyumu/USBS 17 kapsamnda sunulacak olan bildiri araclyla; sesbilimsel/mzikbilimsel yasalar ekseninde
yaplanan konuma/ses analiz zelliklerinin Trk Halk Mzii Fonetik Notasyon Sistemi Veritaban/THMFNS
Vnna aktarm/adaptasyon sreleri KayPENTAX (Kay Elektrik irketi & PENTAX Medikal irketi) Gerek
Zamanl Spektogram Model 5129 model rneklemi zerinden gerekletirilecektir.
Anahtar Kelimeler: Kaypentax (Kay Elektrik irketi & Pentax Medikal irketi) Gerek Zamanl Spektogram
Model 5129, Trk Halk Mzii Fonetik Notasyon Sistemi Veritaban/thmfns V

430
 Resimde Doal Iktan Resmin Ina Doru ada Sanat

Prof.Dr. Gldane Araz Ay

Doal kullanarak geleneksel anlaytaki gereki resim yapma gelenei, post-empresyonist resim
anlaynda balayan deiim sreciyle resmin kavramna ve davurumcu resme doru evrilmitir. zellikle
Paul Gauguinin eserlerinde belirginleen ayrm, Lautrecin eserlerinde leke ve k anlaynda biimleme tavr
olarak grmekteyiz.Bu sre sanata anlam-konu ve gereklik kavramnn deiim sreci ile paralellik
gstermektedir. Monetin Krda Piknik tablosu ile sanatnn konu seimi ve ele alnda balayan zgn tavr,
artk resmin biimlenmesinde nemli olan ve beklenen grnr gerekliin de deimesine giden yolu amtr.
Grnr gereklik kavram yerini iselliin dlatrlmas ile biim bozmaya doru giden ifadeci/ davurumcu
gereklik kavramna brakmtr.Bu tavr deiimi ve resmin kavramnn gndeme gelmesi ise sanatn zgn
biimlenmesinde nemli bir aama kaydetmesini salamtr. Alman davurumcu sanatlardan Kirchner ve
Matissee giden yolu aan bu sre, resmin biim ierik - anlam ilikisini, ada resimde bedenin temsil
sorunuyla birlikte gndeme tamtr.Resimde beden - ifade ve biimleme anlayndaki deiim sreci, resmin
anlamn da etkilemektedir. Bu balamda ele alnan yaz, doal k olarak kullanldnda resimde iki boyutlu
yzeyde boyutlu yanlsama yaratan n, gelien ve deien sanat anlaylar ile resmin na doru geirdii
srece (sanatlarn eserlerini ve tavrlar zerinden) odaklanmaktadr.
Anahtar Kelimeler:

431
 Gncel Sanatta Sunum - Anlam likileri

Prof.Dr. Guldane Araz Ay

zellikle 1950 sonras gncel sanat, sanatta felsefi sorgulamalarn eser - sunum - anlam balamnda
ilikilendirmesini ve bu ilikilerin ise geleneksel sanat dilinden kopuunu ifade etmektedir. Sanat - i(art work) -
malzeme - sunum - mekan balamnda yeniden ele alnan eser artk biricik deildir. Bu balamda gncel sanat
eserlerinde, sanatlarn oklu anlatm ve tekrar rnlere ynelmesi ile de mekan ve sunum ilikisi tamamen
deimitir. 1900lerin banda Dada ve Srrealist sanat tavrlar ile balayan nihilist yaklamlarm da bir sonuu
olarak balayan bu anlatm dili multiply kavramn sanatta karmza karmtr. okla anlatm, tekrarlar olarak
dilimizde yer bulan bu kavram sanatn geleneksel olandan tamamen kopuunun da ifadesi gibidir. 1950'lerde
contempeorary art ile tanmlanan sanat, zgn retim ve anlatm arac olarak dadac, srrealist yaklamn gncel
miras olarak grlmektedir. Bir baka adan ise 1950 sonras sanatta sunum ve kendini ifade etme srecinde
malzeme belirleyici olmutur. yle ki baz eserler mhendislik ilerine yaklamtr. Denebilirki 1950 sonras
malzeme kullanm, sunum ve kendini ifade etme srecinde yaam ve sanat etkileimini nemseyen sanat,
disiplinleraras sanat rneklerini gncel sanat rnekleri olarak izleyen ile buluturmutur. Bu eserlerin ortak yn ise
izleyeni pasif olmaktan karp aktif hale geirmektir. Sanat - i - malzeme - sunum - mekan balamnda
tasarlanan gncel sanat rnleri, izleyen bulutuunda anlam ve ilev kazanmaktadr. Bu makalede gncel sanatta
sunum- anlam ve okla anlatmn, anlama etkileri incelenirken, bu etkilenmenin dadac ve srrealist yaklam ile
ilikisi, sanatn avangard tavr sorunsal zerinden irdelenecektir.
Anahtar Kelimeler: Gncel Sanat, Multiply, Srrealizm, Dada, Kavramsal Sanat

432
 Rock Mzik deolojisinin Kapitalizmle Yumuatlmas: Rockn Coke Festivali rnei

Gncel Grsel Artktay

Giri ve Ama: almada, temelinde zgrletirici ve devrimci bir ideoloji barndran Rock mziin, 1960'l
yllardan itibaren kapitalist ekonomi sisteminin genlik kltrn sistematik olarak duyarszlatrma giriimleri
sonucu sosyal ieriinin zayflatlmas anlatlmtr ve bu duyarszlatrma giriimleri, Trkiye zelinde Rock'n
Coke festivali ile rneklendirilmitir. Rockn Coke isminde Rock kelimesini bulundurmasyla ve kendini bir Rock
festivali organizasyonu diye tanmlamasyla, anlatlmak istenen gdmleme balamnda aratrma alan olarak
alegorik bir nem tamaktadr. Yntem: Aratrmada ncelikle Rock mziin politik olarak ele alnd kitaplar
incelenerek, dnya zerindeki ideolojik nemi vurgulanmtr. Daha sonra deien ekonomi dzenleriyle beraber
dnen genlik kltrnn ne gibi gdmlemelere maruz kaldndan bahsedilmitir. Bu deiim ve dnmn
Trkiye zelinde ksa bir tarihinden sonra Rockn Coke festivalinde kullanlan DJ sahnesi ile almann temel
gr rneklendirilmitir. Sonu: almada kapitalist ekonomi yapsnn son 50 ylda Rock mzik ideolojisi
zerindeki etkilerinin belirgin saptamas yaplmtr.
Anahtar Kelimeler: Rock Mzik, Rock'n Coke, Kapitalizm, Festival

433
 Sosyal Medya ve Marka letiimi: Banka irketlerinin Twitter Kullanmna Ynelik Bir Aratrma

Do.Dr. Gven Arkl

Sosyal medya, markalarn hedef kitleleri ile iletiim kurduklar yeni ve aktif bir mecradr. Sosyal medya alar
araclyla, markalar istedikleri yer ve zamanda hedef kitlelerine seslenmekte ve onlarla daha samimi ilikiler
kurmaktadr. Bu almann amac, popler bir sosyal medya mecras olan Twitter zerinden, markalarn sosyal
medyay nasl kullandklarna ilikin bir deerlendirme sunmaktr. almann kuramsal blmnde, ilk olarak,
sosyal medya kavram, zellikleri ve ortamlarna deinilmitir. Ardndan, marka iletiimi kavram, nemi ve sosyal
medyann marka iletiimi zerindeki ilevleri ele alnmtr. almada, KKTCde aktif olan ve Twitter zerinden
kullanclar tarafndan en ok takip edilen banka irketleri olan, Kbrs Vakflar Bankas, Kbrs ktisat Bankas
ve Kbrs Trk Kooperatif Merkez Bankas rnek markalar olarak belirlenmitir. Belirlenen markalarn 1 ubat
2017 ile 31 Nisan 2017 tarihleri arasn kapsayan aylk bahar dneminde yaynladklar tweetler, ierik analizi
yntemi ile incelenmitir. Aratrma sonular, Twitterda en fazla takip edilen markann Kbrs Vakflar Bankas
olduunu, her banka irketinin de daha ok kredi ve hesap ilev yaplarn tevik etmek amac ile iletiler
paylatklarn, Kbrs Vakflar Bankasnn paylat iletilerin daha ok dorudan tweet gnderimi biiminde
olduunu, Kbrs ktisat Bankas ve Kbrs Trk Kooperatif Merkez Bankas paylatklar iletilerin daha ok
URL ierdiini ve markann da arlkl olarak tek ynl iletiim biimini benimsediklerini gstermektedir.
Bulgular genel olarak deerlendirildiinde, sosyal medyann marka iletiimi asndan nemli bir rol stlendii
sylenebilir.
Anahtar Kelimeler: Sosyal Medya, Banka, Marka letiimi.

434
 Grafik Tasarmda Tipografinin Deneysel Tavr

r.Gr. Harun Trkmenolu - Yrd.Do.Dr. Dilek ulha

En bilindik anlamda tipografi, anlaml btn okunur klan, kelimeleri ve sesi temsil eden, grsel bir dil olarak
tanmlanmaktadr. Denebilir ki; tipografi, szel metinleri anlaml yapya dnteren temel yap tadr. Geleneksel
tasarm yapsndan gnmze dein, tipografinin teorik yaplanmasn etkileyen dnsel dnemler gelimi ve
tipografiye yklenen anlamlandrma modelleri deiime uramtr. Geleneksel tipografinin yazya ykledii
okunma misyonu, Mallarmenin sembolist iirlerinde gerekleen dizge ve hareket balangcyla yklmaya
baland kabul edilebilir. Bylece tipografi ses-duygu-kavram yaplaryla ezamanl tek yzeyde tasarlanarak
okunaklln dnda da hissedilebilirlik, okunabilirlik dncesiyle varlk gsterebilmitir. Bu yaznn amac;
tipografinin duygusunu resmetmeye dntren deneysel tipografinin tarih ierisindeki retorik roln ele alan
rnekler ile deneysellik tanmlarnn ilikisini aklayabilmektir.
Anahtar Kelimeler: Grafik Tasarm, Tipografi, Deneysellik, Okunabilirlik

435
 Vakflar Genel Mdrl Kltr Tescil Daire Bakanl Arivinde Bulunan 092 Envanter Numaral
Beyhan Sultan Vakfiyesi ve Tezyinat

Yrd.Do.Dr. Hseyin Elitok

Vakflar tarihi kkleri slam hukukuna dayanan yardm ve hayr messeseleridir. Mslman milletlerin sahip
olduu tarihi ve kltrel mirasn en nemli kaynaklarndan olan vakflar her ynyle tantp belgeleyen ve ona
resmiyet kazandran vesikalar olmalar asndan vakfiyeler de nem arz etmektedir. Vakf kurumuna duyulan sayg
ve sadakatin bir gstergesi olarak vakfiyeler ok byk zen gsterilerek dzenlenmi ve korunarak gnmze
kadar gelebilmilerdir. Bu belgeler slam hukuku, tarih ve sanat tarihinin alanna girdii gibi sanatsal adan
incelenmeye deer ok sayda yazma eser Trk kitap sanatlarnn da ilgi oda olmutur. lkemizdeki
ktphanelerde, mzelerde ve arivlerde, sanat deeri bakmndan olduka nemli fakat incelenmemi, bilim ve
sanat dnyasna kazandrlmam binlerce yazma eser bulunmaktadr. Bunlar arasnda Vakflar Genel Mdrl
Kltr Tescil Daire Bakanl arivi ok nemli bir yere sahiptir. Yzlerce yazma eserin bulunduu arivde hanm
sultanlar ve padiahlara ait ok sayda vakfiye mevcuttur. Yaptmz almada Vakflar Genel Mdrl
Arivinde bulunan ve bugne kadar ele alnmam incelenmeye deer grlen Beyhan Sultana ait 92 envanter
numaral vakfiye tantlarak kitap sanatlar bakmndan incelenmitir. Ayrca motif, desen ve slup zellikleri
bakmndan da ele alnmtr.
Anahtar Kelimeler: Vakf, Vakfiye, Beyhan Sultan, Hat, Tezhip, Cilt

436
 Glgame Destan'nn Tiyatro Oyunu Olarak Yazlmas

Ar.Gr. Hseyin en

Glgame; bilindii zere, lmszl arayan insann yksdr. lm her insann kar karya olduu bir
olgudur ve bu da Glgame destann evrensel yapar. Bu almada, Glgame Destannn tiyatroda sahnelenmek
zere bir sahne metnine dntrlme sreci paylalacaktr. Oyunun metnini olutururken Enkidunun lmne
kadar olan ksmlar atlarak, Enkidunun lm deinde bulunduu andan baland. Bylece anlatnn eksenine
lm yerletirildi. Dostu Enkidunun lm ile yklan Glgame, bylelikle korkuyu tadar. Dostunun lm iin
alarken aslnda yaklamakta olan kendi lm iin alamaktadr. lmn demir gibi sert ve buz gibi souk varl,
Glgame'in kendini sorgulamasna neden olur. Bu sorgulama sonucunda, elindeki hibir eyin anlam olmad
sonucuna varr. Bir gn lecektir ve bu, yapt, yapaca, sahip olduu, olaca her eyi anlamsz klmaktadr.
Glgame, bunun zerine radikal bir karar verir ve tac taht terk ederek yola revan olur. lm gelip de kendisini
yere sermeden, o lmszl bulacaktr. Bunun iin de nce, giysilerini deitirir. lk adm, tac taht (yani
dnyalklar, makam mevkiyi) terk etmek ise, ikinci adm ise kyafetleri deitirmektir. Glgame aslan postu
kuanr, bir daha sakallarn kesmeme karar alr. Tanrlara sunular sunup, yola revan olur. Bu yolculukta trl
zorluklarla karlaacak ve her zorlukla birlikte kendini biraz daha tanmaya, bilmeye balayacaktr. Oyun metni,
YKY den Orhan Suda evirisiyle baslan Glgame Destan (Yazan: Jean Bottero) , Muazzez lmiye n
Gilgame ve Danny P. Jacksonun Glgam Destan eserlerinden derlenerek oluturuldu. Kaynaka: Glgam
Destan, Jean Bottro, ev:Orhan Suda, YKY, 2008, stanbul Glgam Destan, Danny P. Jackson, ev: Ahmet
Antmen, Arkada, 2013, Ankara Gilgame, Muazzez lmiye , Kaynak, 2006, stanbul Glgam Destan, Bilgin
Adal, YKY, 2008, stanbul Uruk Aslan Glgame, Harald Braem, Yurt, 2011, stanbul Tanrlar ve nsanlar, Orhan
Asena, M.E.V , 1959, Ankara Glgame, Nevit Kodall, D.T , 1965, Ankara
Anahtar Kelimeler: Glgame, lmszlk, Tiyatro, Oyun Yazma

437
 Saraydaki Otello: Siyahi Haremaas Smbl'n Trajedisi / Bir Kahvehane Operas

Aratrmac brahim evket Gle

Besteci Mehmet Ali Sanlkolun W.Shakespearein Otellosunu 17.yzyl Osmanl mparatorluuna tad
Othello in The Seraglio: The Tragedy of Smbl The Black Eunuch adl operas dnya prmiyerini 8 Nisan
2016\National Sawdust\New Yorkda yapmtr. Operada 17. yzyl stanbulunun kahvehanesinde bir meddah; ak
ve kskanln, zgrlerin ve klelerin, beyaz ve siyahn, Mslman ve gayrimslimlerin yer ald bir efsaneyi
anlatr. Bu, Osmanl saraynda g ve servet kazanan siyahi bir esirin tutkulu ak ve kskanlk hikyesidir. Eser, bir
epilog, 5 sahne ve 1 prologdan olumaktadr. 12 kii ile icra edilip, Trk mzii enstrmanlar ve sesleriyle, erken
dnem Bat mzii enstrmanlar ve seslerini bir araya getirmektedir. Librettoya The Tragedy of Othello, the Moor
of Venice (William Shakespeare (1603), Un Capitano Moro (Giovanbattista Giraldi (Cinzio) (1565),
Kzlaraasnn Pii (Read Ekrem Kou (1933)) kaynaklk etmitir. almada; eserin knye bilgilerinin (yazl
tarihi, librettistin zgemii, rol dalm, enstrmantasyon, sre ve konu) yan sra mzik ve tarihi arka plan
hakknda bilgi verilecektir.
Anahtar Kelimeler: Mehmet Ali Sanlkol, Othello n The Seraglio, Trk\barok Mzik

438
 Mzik retmeni Adaylarnn Kamu Personeli Seme Snavna likin Zihinsel mgeleri

Do.Dr. Ilgm Kl - r.Gr. efika zgi Topalak

Bu almann amac, mzik retmeni adaylarnn Kamu Personeli Seme Snav (KPSS) ile ilgili alglarnn
zihinsel imgeler (metaforlar) yoluyla belirlenmesidir. Aratrmada alma grubunu nn niversitesi ve Karadeniz
Teknik niversitesi (KAT) Eitim Fakltesi Gzel Sanatlar Eitimi Blm Mzik Eitimi Anabilim Dalnda
2014-2015 eitim-retim ylnda renim grmekte olan 173 renci oluturmaktadr. Aratrmada nitel aratrma
desenlerinden durum almas kullanlmtr. Aratrmann verileri boluk doldurmay gerektiren ve tek sorudan
ibaret olan bir formla toplanmtr. Her rencinin, KPSS . gibidir, nk . cmlesini tamamlamasyla veriler
elde edilmitir. Verilerin analizinde ve yorumlanmasnda ierik analizi teknii kullanlmtr. Aratrma bulgular
retmen adaylarnn 55inin olumlu, 106snn olumsuz grte olduunu gstermi ve genel olarak KPSS
hakknda olumsuz tutuma sahip olduklarn ortaya kmtr. Bu kapsamda, retmen adaylarnn ifadeleri
incelendiinde 114 geerli metofor rettikleri grlmtr. Metafor saysna gre srasyla ruhsal gerginlik, snavn
ilevi, snav kaygs, fiziksel gerginlik, gelecek kaygs, anlamszlk, zgrlk, yaamn tad, sknt sonras
rahatlama, zorunluluk ve belirsizlik kavramsal kategorileri olmak zere toplam 11 kategori altnda toplanabildii
grlmtr. Elde edilen bulgular nda bu konuda farkl illerde renim grmekte olan rencilerle de
aratrmalar yaplmas nerilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Mzik retmeni Yerletirme, retmen Seimi, Kpss

439
 Mzelerde Aydnlatma Kriterlerinin Sergideki Malzemelerin Korunmasna Etkisi: engel Han Rahmi Ko
Mzesi

lkyaz Ariz Yndem - Yrd.Do.Dr. Ali Akn Akyol

zet Tarihi ve kltrel birikimin kavranmas ve yanstlmas bakmndan gemile bugn arasnda salam bir
bellek oluturma mekan olarak insana, doaya, canl ve cansz nesnelere ait bilim, sanat ve zanaat yoluyla ortaya
konmu eserlerin korunduu ve sergilendii, kuaklar ve kltrler aras etkileimin srekliliini salayan mzelerin
baarl ve amacna ynelik doru hizmet eden bir yap olarak deerlendirilmesinde aydnlatmann vazgeilmez bir
unsur olduu kabul edilir. Dnyada birok gelimi lkenin mze ve galerilerinde eserlerin sergilenmesinde eserin
malzeme trne ynelik standartlar gelitirilmitir. lkemizde mze aydnlatmasna ynelik almalar bulunmasna
ramen uygulamada sorunlar grlmektedir. Bu bildiride mzelerde tehir edilen eserlerin aydnlatlmas asndan
dikkat edilmesi gereken temel unsurlar zerinde durulmaktadr. Bu konu ile ilgili olarak Ankara'da sanayi mzesi
olarak hizmet veren engel Han Rahmi M. Ko Mzesi uygulama alan olarak seilmitir. Sergilenen eserlerin a
duyarllklarna bal olarak ayrlan/benzeen malzeme nitelikleri iin uygun grlen aydnlk dzeyleri, mzelerde
aydnlatmann koruma balamnda kullanlan aydnlatma eitleri ve bunlarn uygulama kriterleri incelenmitir.
Anahtar Kelimeler: engel Han Rahmi Ko Mzesi, Mzelerde Aydnlatma, Aydnlatma Kriterleri, Eser Koruma
ve Aydnlatma.

440
 Lisansst renim Gren Bireylere Ynelik Estetik ve Ki Beeni Balamnda Bir Aratrma

Ar.Gr. Kerim Lainbay - Prof.Dr. Meliha Ylmaz

Beeni, herhangi bir konuda gzeli irkinden ayrma yetisi; estetik ise, sanatsal yaratnn sanatta ve hayatta
gzelliin kuramsal bilimi olarak tanmlanmaktadr (TDK). Kitsch ise, tketim kltrnn seri olarak rettii,
estetikten yoksun biimlerin endstri sayesinde oaltlmasdr. 21. yzylda, sanatn birok disiplinini de kapsayan
estetik deerlerden yoksun ve endstrilemenin getirdii tek dze birok szde sanat nesnesi (kitsch), bireylerin
sosyal yaantlarnn birer vazgeilmezi haline gelmitir. Estetik beeniden yoksun bu kitsch rnler; mimari, resim,
heykel vb. disiplinlerde grsel kimliiyle bireylerin karsna srekli olarak kmakta ve beeni dzeylerini rtk
(gizil) bir renmeyle etkilemektedir. Bununla birlikte, bireylerin eitim dzeyleri ve yaadklar sosyal evre de
beeni dzeylerini ekillendirmektedir. alma nicel verilere dayal olup, aratrmaclar tarafndan gelitirilen anket
formuyla veriler toplanacaktr. Bu aratrma, herhangi bir sanat disiplininde lisans eitimi almam, eitli lisansst
programlarda renim grmekte olan bireylerin beeni dzeylerini belirlemeyi amalamaktadr. Bu ama
dorultusunda, dnya sanat tarihine ml olmu sanat eserlerini ve kitsch rnleri kapsayan bir anket formu
gelitirilmitir. Bu form, 2016 2017 eitim retim ylnda Gazi niversitesinin eitli programlarda renim
gren lisansst rencisine uygulanacak, elde edilen bulgular karlatrmal ekilde deerlendirilecek ve bu
balamda sonuca gidilmeye allacaktr.
Anahtar Kelimeler: Kisch, Estetik, Grsel Sanatlar

441
 Bilgisayar Oyunlarnn nternet zerindeki Canl Yayn Kanallarnda Marka ve Kurumsal Kimlik Algs:
Twitch rnei

Do.Dr. Birsen eken - Ar.Gr. Kbra iekli

Bilgisayar ve internet teknolojilerinin gelimesiyle ortaya kan bilgisayar oyunlarnn gnmzde byk bir
pazar payna sahip olduu bilinmektedir. Sadece gelitiricilere deil, ayn zamanda kullanclara para kazandran bu
oyunlar, canl yayn (livestream) yapan internet sitelerinde kendini gstermeye balamtr. Kullanclarn ve oyun
gelitiricilerinin kanal sahibi olduu ve evrim ii oyun oynayarak veya tantarak yayn yapt, bu alanlarda bir
marka gibi yer edinmeye balanm, kazan saland gzlemlenmitir. Kanal sahiplerinin logo, banner, emojiler
veya kendi yzlerini kulland eitli unsurlar yaygnlamaya balam ve kullanclarn bal bana bir kurumsal
kanal oluturduu grlmtr. Bu almada twitch.tv adresli canl yayn kanallar bulunan internet sitesindeki
kiisel ve oyun kanallar marka, kurumsal kimlik, reklam ve grsel tasarm geleri erevesinde incelenecektir.
Anahtar Kelimeler: Livestream, Oyun, Marka, evrim i

442
 Iitme Engellilerde Piyano/Klavye retimi

Do.Dr. Mehmet Ali zdemir

lkemizde alg alarak veya ark syleyerek mzik yaamna katlanlarn says da gn getike artmakta ve
nicelik olarak ortaya kan bu art, gelecek srete nitelii daha nemli hale getirecektir. ster alg alsn, ister
ark sylesin, mzii icra edenlerin yaptklar edimlerinde iitme dzeyi belli bir seviyede olmaktadr. Mzikle
ilgili alanlara yetenek ile seim yaparken de adaylardan aranan en nemi zelliklerin banda yine iitme dzeyleri
gelmektedir ve sz konusu dzeyler belirleyici olmaktadr. Gerek tek tek seslerin iitilebilmesi, gerek ok seslerin
(akor) iitilebilmesi veya ritimlerin iitilebilmesi temel leklerdir. Dnya Salk rgt (WHO) Mart 2015
raporuna gre dnya nfusunun %5i iitme engellidir ve yaklak 360 milyon kiidir. lkemizde de bu rakam 3
milyon kiiyi amaktadr. 90l yllarn ortalarndan tarafmca gelitirilen Renkler ve ekillerle alg retimi
Metodu ile 2004 ylnda itme Engellilere alg aldrla bilinmitir. Sz konusu metot piyano/klavye retim
srecine aktarlarak iitme engelli bireyler zerinde yaplan almalar bu bildiride sunulacaktr.
Anahtar Kelimeler: Anahtar Szckler; itme Engelliler, alg retimi, Mzik Eitimi, Piyano retimi, itme
Engelliler Orkestras

443
 Tarihsel Sre erisinde Plastik Sanatlarda Mimesis

Prof.Dr. Meliha Ylmaz - Ar.Gr. Kerim Lainbay

Mimesis, doa ve insan davrannn sanatta ve edebiyatta taklide dayanan temsilidir. Aratrmada, plastik
sanatlarda mimesis, yani taklit ve kopya konusu zerinde durulacak, sanatta deien anlaylarla birlikte mimesis
konusuna bakn da nasl deitii irdelenmeye allacaktr. Aratrmada ama, tarihsel sre ierisinde plastik
sanatlarn Mimesis konusuna bak asndaki geliim ve deiimi, bu anlaytaki dialektik yaplanmay ortaya
koymay amalamaktadr. Mimesis balamnda zellikle gnmz sanat ile sanat eitimi anlay arasnda yaanan
elikilerin tartlmas da amalar arasnda yer almaktadr. almada nitel aratrma yntemi, veri toplamada
literatr tarama ve dokmantasyon teknii kullanlacak, elde edilen veriler nda sonular ortaya konmaya
allacaktr. Antik adan itibaren genellikle gereklii yanstma ya da taklit dendiinde belli bal grle
karlalr. Bunlardan ilki, grneni olduu gibi yanstma (yzey gereklii), ikincisi z ya da geneli (tmeli)
yanstma, ncs ise ideal olan, olmas gerekeni yanstmadr. Bu balamda Platon ve Aristonun taklit
kuramlarndan balayarak, sanat adaylarna verilen eitim yaklamn da kapsayacak ekilde Modernizme kadar
olan sreteki taklit ve kopya anlay, Modernizmin taklit ve kopya konusuna kar aalayc tutumu ve ardndan
gelen postmodern srete sanatta taklit ve kopya konusuna yaklamn da tersi istikamette nasl evrildii rnekler
eliinde aklanmaya allacaktr. Son olarak, gnmz sanat anlaynn mimesis konusuna bak asyla,
eitimin ilkeleri balamnda bir deerlendirme yaplmaya allacaktr.
Anahtar Kelimeler: Mimesis, Taklit, Kopya

444
 Adnan Saygunun Halk Mzii almalar ve Halk Mziine Katklar

Mert Kopuz

ADNAN SAYGUNUN HALK MZ ALIMALARI VE HALK MZNE KATKILARI Cumhuriyetin

kurulmasnn ardndan gerekletirilen yenilikler kukusuz mzik alanna da yansm ve bu alanda da yeni bak
alar gelitirilmitir. Bu almalar dorultusunda oluturulmak istenen Ulusal Mziin halk mziinden
yararlanarak yaratlan yeni eserlere temel alnd gzlenmitir. Ayrca halkn kltr seviyesini arttrmak amacyla
kurulan kurumlarn (zellikle halk evleri) mzik ubelerinde halk mziine byk nem verilmi, eitli derleme
almalar, icra almalar da bu kurumlarda yaplmtr. Yapm olduumuz aratrmada Cumhuriyetin mzik
yaplanmas srecinde yaplan halk mzii almalarna, besteci kimlii ile n plana km olan Ahmet Adnan
Saygunun katklar incelenmitir. Yazm olduu makalelerde halk mziinin derlenmesinde dikkat edilmesi
gereken hususlar, halk ezgilerinin notaya alnmas, halk mziinin eitim mziinde nasl kullanlmas gerektii gibi
durumlar ile ulusal mzii yaratma srecinde halk mziinin etkisi gibi birok nemli konu ilemitir. Bildirimizde,
yapm olduumuz aratrmann sonular tartma ortamna getirilecektir. Uluda niversitesi, Eitim Bilimleri
Enstits, Mzik Eitimi, Yksek Lisans rencisi
Anahtar Kelimeler: Ahmet Adnan Saygun, Halk Mzii, Halk Mzii Derlemeler

445
 Logo Tasarmnda Kaligrafik Yaklamlar

Do.Dr. Birsen eken - Ar.Gr. Merve Ersan

Her markann zgn bir kimlie ve bu kimlii grsel adan en iyi ekilde yanstabilecek bir logoya ihtiyac
vardr. Yaz temelli logolarda hazr fontlar kullanlabilecei gibi, harfler sfrdan tasarlanabilir ya da el yazs ve
kaligrafi kullanlabilir. Kaligrafi sanat dallarna yansd kadar bir grsel iletiim unsuru olarak da eitli grafik
tasarm rnlerinde karmza kmaktadr. Grafik tasarmda kaligrafik formlar logo, ambalaj tasarm, afi gibi
grafik tasarm rnlerinde sklkla kullanlmaktadr. Kaligrafi logoda marka imajnn grsel adan etkili bir biimde
ifade edilebilecei bir aratr. Bugn saysal ortamda kullandmz yaz karakterlerinin birou gemite kaligrafi
ile oluturulmutur. Logo tasarmnda kaligrafi, geleneksel yntemle oluturulup bilgisayar ortamna aktarlm,
dorudan bilgisayarda oluturulmu ya da el yazs (script) fontlar temel alnarak tasarlanm olabilir. Bu
aratrmada kaligrafik formlarn logolarda kullanm grsel iletiim asndan incelenmi ve kaligrafik yaklamla
oluturulmu logolarn marka algsna etkisi aratrlmtr.
Anahtar Kelimeler: Logo, Kaligrafi, Script Fontlar, Marka Algs

446
 Kltrel Mirasn Korunmasnda Mzelerin nemi

Do.Dr. Muna Silav

Mzeler, gemiten gnmze aktarlan, kltrel miras olarak kabul edilen eserlerin sergilendii, sakland ve
toplumlarn gelenek-greneklerinin devamlln salayan kurumlar olmasnn yan sra; toplumun bilimsel ve
kltrel zelliklerini yanstan, aratran, koruyan, belgeleyen, yaatan eitim kurumlardr. Gemi ve gelecek
kuaklar arasnda balant kurarak, toplumlarn ortak kltrel mirasn yanstan, kltrel kimlii koruyan mzeler,
yaayan mekanlardr. Bu mekanlarda yer alan eserlerin, uygun sergi ve depo ortamnda korunarak, gelecek nesillere
aktarlmas ilevi ile koruma bilincinin oluturulmas nemlidir. Ancak; mzelerde yer alan eserlerin bozulmasna
neden olan olumsuz evresel faktrler belirlenerek, kontrol altna alnmas ve eserlerin korunmas salanmaldr. Bu
almann amac, kltrel mirasn korunma srecinde etkin rol oynayan mzelerin, gnmzdeki nemi belirtilerek,
kltrel srdrlebilirlii salamak iin eserlerin sergi ve depo alanlarnn korunmasna ynelik uygulanan
yntemler aklanarak, gelecee ynelik mze tasarmnda kltrel mirasn korunmasna ilikin hedeflerin
belirlenmesidir.
Anahtar Kelimeler: Kltrel Miras, Mze, Koruma

447
 Yrklerin Geim Kayna ve Dokumalarnda: Kei

Yrd.Do.Dr. Mustafa Gen - Yrd.Do.Dr. Ayegl Koyuncu Okca

Kkba hayvan yetitiriciliine bal olarak ekillenen bir yaama sahip olan Yrkler hayvanlarna verimli
otlaklar bulmak amac ile yaylak ile klak arasnda srekli yer deitirmilerdir. Yrklerin asl retim yerleri olan
yaylalarn srdrlen yaam ierisinde yeri ve nemi byktr. Ekonomisi ve geim kayna kei ile zdelemi
olan bu yaamda gerek beslenme alkanlklar gerekse sanatsal retimler kei rnleri ile gereklemitir. Beslenme
alkanlklar arasnda az, st, yourt, kelek, peynir, kurutulmu kei eti ve tereyann nemli bir yeri vardr.
Yaylak ve klak arasnda sren yaam ierisindeki retimlerin birou da kei klna dayanmaktadr. Yrk
dokumalarnda zellikle su heybesi, tohum heybesi, harar, yem uval, kara ul vb. dokumalarda zg ve atk iplii
olarak ounlukla kei kl kullanlr. Bu yaama ait olan birok ritel de kei zerine kurgulanmtr. rnein st
vuruturma, devik, yolbaclk, yanak, kesik, eltik, katm, yavrulama, krkm, damgalama, tuzlama, sama,
bacak tutma, yat, r, emime, ask, yantma gibi uygulamalar. Yrk yaam ierisinde keinin bu kadar yaam
iinde yer almas ve nemini korumas nedeni ile kei zel bir hayvan olarak atfedilir. Bu yzden keilere
zelliklerine gre isim verilir. Yanal, akkei, halep, kpeli, karadou, akkz, srmeli, yaprak kulak, yazman boynuz,
ger, kr yanal bunlardan bazlardr. Kadnlarn gnlerinin tamam keiler ile birlikte geer. Bu yzden Yrkler kei
gdemeyecek duruma dtklerinde ok zlrler. Yaylak ve klaklarn azalmas ile yok olmak zere olan Yrk
yaam ve bu yaama bal olarak srdrlen retimlerin genel bir deerlendirilmesinin yaplaca bu alma
Silifke, Mut, Glnar, Karaman, Akseki ve Anamur Yrkleri ile yaplan alan aratrmas etrafnda
temellendirilmitir. Yz yze grme teknii uygulanm ve isimlerin dorulanmas iin en az 60 ya zeri 3 kii
ile grlmtr. Ayrca literatr taramas yaplarak almann bilimsel bir tabana oturtulmas salanm ve Yrk
yaamna ait kei etrafnda ekillenen retimler fotoraflanarak belgelenmitir.
Anahtar Kelimeler: Kltr, Yrk, Yayla, Kei, Hal-Kilim.

448
 Insan Yetitirmede Trk slam Sanatlarnn Rol

Do.Dr. Mutluhan Ta - Ali Kemal Kakan

nsanlar sadece gndelik hayatlarndaki sradan tutumlarn ve davranlarn deil, daha zsel daha deruni
kavraylarn ve alglarn da tasavvufa brakmaya hazr hale gelmilerdir. Elbette bu hususta yaklak yirmi yldr
yabanc melliflerin ve yorumlayclarn kaleminden km eserlerin tercme edilmesiyle gndeme tanan zsel
alg ve kavraylarn; yerli, konusunda uzman kiilerce gzden geirilmesi, bu topraklarn gerek insanlar ve
aydnlarnca yeniden ve doru bir biimde okunmas gerekir. Tam bu noktada geleneksel ve modern sanatlarn
retildii, icra edildii faklte, yksekokul, enstit, lise v.b retim kurumlar, yerel ynetimlerin meslek
edindirmek gayesiyle hizmete soktuu eitli Ancak lkemizde, sanatn ne olduu, ne olmas gerektii, aralar,
gerekeleri, amalar, kavramlar ve ahlak, yerli ve milli kaynaklar ve gelenek asndan yeterince aratrlmamtr.
Bu konuda Trkede kaynak yok denecek kadar azdr. Son on yl iinde alana dair yrtlen sempozyum, kongre,
konferans, bienal gibi katlml almalarn yan sra telif ve tercme eserlerde de tekrara dld
gzlemlenmektedir. Ayrca konuyla ilgili merkezler, lobiler; bir oryantalist ve yabanc antropolog tutumunu terk
ederek konuyu yerli ve milli gemi asndan bugne tayacak argmanlar seslendirmek, sanat ve estetie dair
Trke bir literatr kazandrmak hususunda olduka yetersiz kalmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Trk-Islam Sanatlar

449
 ada Seramik Sanatnda Kavramsal Srete Minimalistik Unsurlar ve Bireysel Uygulamalar

r.Gr. Naile evik

Sanat ve sanat yaptnn i ve d dinamikleri dnld zaman onun iinde doduu/gelitii koullardan
bamsz olarak deerlendirilmesi mmkn deildir. Ancak seramik retiminde bu deerlendirme sistemi ok
katmanl bir dinamii iinde barndrr. Bu anlamda gnmzdeki ada ve disiplinleraras tanmlarnn bile ok
tesinde ilk seramiklerin en temel tekniklerle yaplmas kltrleri tanmlamada arkeolojik buluntularn
deerlendirilmesi bu dinamik yapnn somut ve zaman tanmayan bir gstergesi olarak deerlendirilebilinir. Bu
anlamda sosyal ve kltrel alardan da deerlendirilecek olursa seramik retimleri ve insanln yerleik dzene
gemesi arasnda binyllara yaylan bir sentezin oluturduu olduka gl balar bulunmaktadr. Bu alma
kapsamnda tarihsel sre ierisinde Seramik Sanatnn geliiminin yan sra kavramsal srete Modern Sanat
Akmlar ele alnarak ada Seramik Sanat ierisinde deerlendirilebilecek olan sanatlarn Minimal seramik
retimleri rneklendirilecektir. Ayrca bireysel olarak uyguladm ve Minimalist unsurlar ieren seramik
almalarmdan rnekler ve bu rneklerin okumalar yaplacaktr.
Anahtar Kelimeler: ada Seramik, Minimalizm, Sanat

450
 Gemiten Gnmze pek zerine Blgesel Renklendirme ve eitleri

Do.Dr. Naile Rengin Oyman

Giyim maddeleri arasnda yer alan pek, yzyllardr nemi ve gzelliini korumaktadr. pek tarihte ilk nce
Uzak douda bulunmutur. Zaman kesin olarak bilinmemekle birlikte, Hotan adndaki Trk kenti, ilk ipekli
kumalarn yapld yer olarak kabul edilmektedir. ok eski in yazl kaynaklar, ipein ve ipekli kumalarn
inde teden beri bilindiini gstermektedir. pek boyama da ilk olarak, 2. Yzylda, mumlu boyama teknii
kullanlarak Hindistanda grlmtr. Hindistandaki ipek boyama 17.-19. Yzyllarda Mool ynetimi srasnda
doruk noktasna ulamtr. Trkiyede yaplan gzlemler sonucunda Dou Anadolu ve Orta Anadoluda ok basit
ve ilkel batik paralarna rastlanmtr. Bu yrelerdeki insanlar, sprge ve kiraz dallarnn balmumuna batrarak
kendi dokumu olduklar ipekli ve pamuklu kumalar zerine bezemeler yapmlardr. Kullandklar boyalar ise
doadan elde edilmi, bugn bile deeri ok yksek bitki boyalardr. Kumalarn kraliesi olarak isimlendirilen
ipee ham renginin dndaki renk ve renkler olgusu ile gerek grsel adan, gerek ticari srm asndan eitli
efektler salanr. Bu efektler yersel renklendirme teknikleri ile oluur. Tarihsel geliimi ierisinde incelendiinde,
Rezerve Boyama (Batik, Plangi, kat), tarihsel sreci yeni saylan Gta (Gutta) teknii (Kontur, Sulu boya, Tuz
teknikleri), Bask (El, Makine basks) teknikleri olarak eitlendirilebilir. pek boyama, ok sayda ipek rnleri ve
kumalara ok uygulanabilir. Gnmzde, hem saf, hem sentetik ipekte kullanlabilen, renkleri birbiriyle
karabilen, su esasl boyalar ipek boyamada kullanlmaktadr. Bugn sentetik boyalarn eitli zararlar n plana
ktka, insanlarda boyama konusunda da eskiyi arama eilimi artmaya balamtr. Uzunca bir sredir lkemizde
ve Avrupa da birok iletme bitkilerle boyama tekniklerini tekrar gndeme almlardr. Bildiride, tarihsel srete,
ipek zerine zellikle elle yaplan yersel renklendirme eitleri, rneklerle teknik ve sanatsal zellikleriyle
aklanacaktr.
Anahtar Kelimeler: Ipek, Blgesel Renklendirme, pek Boyama.

451
 Amasya II. Bayezid lhalk Ktphanesinde Bulunan 5 Adet Elyazmas

r.Gr. Nee Akurt

Yazma eserler, bilimsel bilginin yan sra bilginin etkili bir biimde sunulmasna dair estetik dzenlemeler ile de
el yazmas eserleri sanat deeri asndan nemli klmaktadr. Her trl bilgiyi ierisinde barndan el yazmalar,
insanolunun bilgiye olan ihtiyacn karlamas bakmndan gemiten gnmze deerini korumutur. Bu
bakmdan ktphaneler bilginin sakland, yaygnlatrld ve srekliliinin saland yerler olarak nem
kazanmtr. Bugn gerek yurt iinde gerekse yurt dndaki ktphanelerde bulunan el yazmas eserler dneminin
sanatsal zevklerini, edebiyat anlayn ve bilimsel almalarn gsteren birer belge olma zelliine sahiptir.
Amasya Bayezid l Halk Ktphanesi barndrd esiz el yazmas eserlerle nemli bir yere sahip olan
ktphanelerden biridir. Ktphanede Osmanlca, Farsa ve Arapa el yazmas eserleri bir arada grmek
mmkndr. Yaklak olarak 2340 adet el yazmas bulunan ktphanede bata Kuran Kermler olmak zere
astronomi, tp, edebiyat, felsefe, tarih, psikoloji, divan ve dini konularda el yazmas mevcuttur. Her biri gerek cilt,
hat gerekse; tezhip, minyatr ve ebru sanatlar bakmndan nem tamaktadr. Bu makalede, Amasya Bayezid l
Halk Ktphanesi bnyesinde yer alan be adet el yazmas eserin hat, cilt ve mzehhep sayfalar kompozisyon,
desen, motif, renk, slp ve kullanlan teknikler bakmndan tek tek incelenerek ortaya konmaktadr.
Anahtar Kelimeler: El Yazmas, Ktphane, Estetik

452
 17. Yzyl Topkap Saray ini Panolarnda Yer Alan iek Motifleri

r.Gr. Nee Arda Onar

17. yzyl Topkap Saray ini panolar dnemin tasarmn yanstmas asndan ok nemlidir. ini panolarda
kullanlan renkler bir nceki yzyla gre farkllk gsterirken, motif ve kompozisyonlarda benzerlik sz konusudur.
Harem dairesindeki ini panolar, 1665 ylnda sarayda kan yangn sonucunda byk hasar grmtr. Restore
edilen ini panolar, teknik, renk ve kompozisyon olarak 17. yzyl Ktahya ve znik inilerinin karakteristik ve
bazen de sra d rneklerini yanstmaktadr. Budnemde znik ve Ktahya nemli ini merkezleridir. Bu
atlyelerde dnemin yaplar iin tasarlanan motifler retilmitir. Sadece znik ve Ktahya deil ayn zamanda
Topkap Sarayndaki Ehl-i ref rgt de tasarmn gelimesi asndan ok nemlidir. alma kapsamnda
Topkap Saray 17. yzyla ait ini panolardaki motifler 16. yzyl rnekleriyle karlatrmal olarak ele alnmtr.
Anahtar Kelimeler: ini Pano, Motif, znik ve Ktahya, Topkap Saray.

453
 Jean Baptiste Vanmourun Resimlerinde Trk Kahvesi

r.Gr. Nee Arda Onar

Trk Kahvesi, 18. ve 19. yzyllarda Batl ressamlar tarafndan, Trklerin gnlk yaamlarnda nemli bir yer
tutan iecek olarak ve sosyolojik bir simge olarak resmedilmitir. Jean Baptiste Vanmour, Jean Leon Gerome, Carle
Van Loo, Pierre Desire Guillemet gibi sanatlarn resimlerinde Trk Kahvesi temalar grlmektedir. Vanmour da
Fransz Elisi Marquis de Ferriol maiyetinde 1699da stanbula gelmi ve 38 yl stanbulda yaamtr. Sanatnn,
Recueil de cent estampes representant differentes nations du Levant 1714, (Levantn eitli Milletlerini Tantan
Yz Gravrlk Derleme), adl eserinde Osmanl, Yunanistan, Eflak ve Macaristandaki farkl dinleri, yaayanlar
resmettii gravr dizisi bulunmaktadr. Vanmourun resimleri 18. Yzyl Osmanl yaantsnn fragmanlar olarak
yorumlanmaktadr. Sanat, stanbulda yaad sre iinde Trk kltrn yakndan incelemi ve hayranlk
duymutur. Trk Kahvesinin Trklerin gnlk yaamnda bir iecek olmaktan ziyade sosyolojik simgesinin
sorgulanmas asndan Vanmourun resimleri nemlidir. Trk Kahvesi, ikram olarak sofralara girmesinin yan sra
Trklerin gelenek ve greneklerinde nemli yer tutan misafirperverlik kavramnn da nemli bir simgesi haline
gelmitir.
Anahtar Kelimeler: Trk Kahvesi, Trkler, Gnlk Yaam.

454
 Alternatif Bir Uzam Olarak Duvar

Do.Dr. Neslihan Kyar

Duvar zerine bir eyler izme bilinmeyen tarihin gizemli eylemlerinden biri olmu, gnmze kadar
sregelmitir. Biz buna ister by/din etkisi, ister sanat, ister mesaj kaygs diyelim, ngrmz illa ki bir ama
uruna yaplm olduklardr. Tanabilir yzeyler dnda (kil tabletler, el yapm katlar, kyafetler vs.) farkl
corafyalardaki tanamaz maara yzeyleri ve kayalara kaznan damgalar/petroglifler bize herhangi bir mesaj
iletmenin ilk rneklerinin varln kantlar niteliktedir. Aratrmada duvarlara yazlan bu yaz ve izimlerin kayt ya
da mesaj kaygs ile gnmze kadar ulamas dnda, sanatsal ve politik iletilere nasl dnp devamlln
srdrm olduu aydnlatlmaya allacaktr. Bu erevede, sosyal yaam iinde, cadde/sokaklardaki duvarlarda,
kpr ayaklarnda, tren istasyonlarnda vb. yzeylerde sklkla karlatmz grafiti ve dier rneklerin nasl bir
anlaty temsil ettii ana problem durumunu ifade etmektedir. Sz konusu bulgulara dayanarak alternatif, evrensel ve
popler bir davurum dili haline gelen grafitinin semiyotik balamna dair sonular sunulacaktr.
Anahtar Kelimeler: Damga, Petroglif, Grafiti, Semiyotik

455
 Kltrn Endstriletirilmesi Balamnda Sanatn retimi ve Tketimi

Do.Dr. Neslihan zgen

Kltr, insanln maddi ve manevi deerler erevesinde var olabilme abasyla balamtr. ok geni anlamda
kullanlan kltr; toplumsal kimlik oluturabilmek gerei ile deer ve inanlar tanmlamak adna, yaam
biimlerini ekillendiren tarihsel bir sretir. nsan gcne dayanan bu tarihsel sre, Sanayi Devrimiyle birlikte
yaam biimlerini ve toplumun kltrel yapsn temelinden deitirmitir. Endstrileme sonucu her eyin
tketilebilir olduu algs yaratlrken kltr de bu balamda retilip tketilebilen bir metaya dnmtr. Kltrel
retim gnmzde kapitalist yapnn endstriletirilmi vazgeilmez bir parasdr. Sanat alan da endstrileen
kltr ile pazara kan tketim retiminin etkisinden kurtulamamtr. Kreselleme ile birlikte sanat politikalar
piyasa ynetimi ile iliki iindedir. Mze, fuar, bienal, festival, mzayede, galericilik gibi girift kltr ve sanat
ynetim alar sanat sosyal sermaye olarak kullanmaktadrlar. Bu almada amalanan; sanat retimi ve
tketiminde tespitlerde bulunmak ve endstrileen kltr kapsamnda sanata yaplan politik ve ekonomik
mdahaleleri analiz etmektir.
Anahtar Kelimeler: Kltr, retim, Tketim, Sanat

456
 Geleneksel Mardin Taklar ve Alternatif Malzemelerle ada Tak rnekler

Prof. Dr. S. Sibel Sevim - Ar.Gr. Nesrin Yeilmen

Mezapotamya ovas binlerce yldr birok medeniyete ev sahiplii yapan, ierisinde barndrd zengin kltr
ile nemli yerleim blgelerinden biridir. Her bir medeniyetin bu topraklara brakt miras ile oluan zenginlik,
Mezopotamya Ovasn deerli klan en byk unsurdur. Mardin ise bu blgenin en nemli kentlerinden biridir ve
tak alannda telkari teknii ile adn dnyaya duyurmutur. Telkarinin M.. 3000 ylndan itibaren
Mezopotamyada M.. 2500den bu yana da Anadoluda kullanld bilinmektedir. Taklar alar boyunca g
gstergesi, zenginlik, dini inan, stat, ritual ve sslenmek amacyla kullanlmtr. Bu balamda bakldnda
taklarn gemi kltr ve uygarlklardan gnmze belgesel nitelii tayan bir tr bilgi aktarm arac olduu
dnlebilir. Geleneksel taklaradan esinlenerek farkl malzeme, ada yaklam ve yorumlarla yeni taklar
oluturulmas, geleneimizi yaatma, gelecek kuaklara miras brakma anlamna gelmektedir. Bu makalede ise
Geleneksel Mardin taklar incelenmi olup, gelenekselin ada yorumlamalar ile ilgili neriler sunulmutur.
Anahtar Kelimeler: Mardin, Geleneksel, Tak, ada, Sanat

457
 Mavi Dnya: Yves Kleinn Resim ve Heykelleri

Do.Dr. Nurbiye Uz - Yrd.Do.Dr. Ayfer Uz

Fransann Nice ehrinde dnyaya gelen Yves Kleinn sanat bir anne babann ocuu olmas sanatla erken
yalarda tanmasna vesile olmutur (1928-1962). Bir yolculuu srasnda kefettii gkyznn mavisi, mavi
dneminin balangcdr ve patentini ald International Klein Blue onun adeta niformas gibidir. Tek renk
kullanarak yapt resimleri, balarda sanat evrelerinden onay alamasa da yaam felsefesini anlatt
almalarndandr. Kiisel aratrmalarn devam ettirirken yeni gerekilik akmna katlan sanat, gzelliin zaten
havada, suda ya da insan bedeninde var olduunu, sanatnn ilevinin de bunlar dier insanlara gstermek
olduunu dnr. Maneviyat ve doann glerini birletirdii almalar kendinden sonra gelen gen sanatlara
ilham vermi ve daha ok resimleriyle tannmtr. Bu aratrmann ncelikli amac, Yves Klein zellikle
heykellerinde kulland malzeme, teknik, biim, anlatm ekli vb. alardan incelemek olmu, konuyla ilgili kitap,
makale, biyografi, eletiri yazlar ve internetten elde edilen veriler kullanlmtr. Yntem olarak yaam, sanat
anlay ksaca anlatldktan sonra almalar zerinde durularak sanatnn tantlmas hedeflenmektedir.
Anahtar Kelimeler: Heykel, Resim, Sanat, Yves Klein

458
 Bo-Couture: Giyilebilir Gelecek
r.Gr.Nurcan KUTLU YAPICI

Z
Giysi tasarmnda ama kuma ve bedeni saran boyutlu nesne olan giysiyi; estetik grnm, mhendislik bilgisi
ve tasarm problemlerinin zmyle gerekli baarya ulatrmaktr. Deneysel bir dzlemde gelien giysi-giyinme ve
moda olgusu, yeniada deien dnemin ruhunu yorumlarken, yeni materyal ve tekniklerde bu srete hzl
deiimine tanklk etmektedir. Yeni teknolojiler yaratcl kullanrken ncelikle tasarmclara yeniliki, kalc
imknlar ve hayal edilemeyen yollar sunmaktadr. Gelecein giysilerinde yeni teknolojilerin ve materyallerin etkili
olaca bu dnemde giysilerde kullanlan materyalleri; tasarmclar, kimyagerler, mhendisler gibi farkl disiplinden
gelen kiilerin ekillendirecei ortak almalarn belirleyecei ngrlmektedir. Gnmzde giysi tasarm ve
retiminde konvansiyonel teknikler, yerini hayal gcn zorlayan yeniliki materyal ve tekniklere brakmaya
baladndan, tasarmcnn daha az sanat daha fazla teknolog olma yolunda ilerledii grlmektedir. Teknolojik
almalar, laboratuvar aratrmaclarnca yrtlmekte ve moda dnyasna eskiye gre yeniden umut vermekte,
nc olmaktadr. Bio Couture tanmlamas; bir kyafeti yapmak iin gereken kuma, bitkiler veya petrokimyasal
hammaddeler yerine mikroplar, yosunlar veya laboratuvar ortamnda oaltlan dokular vb. materyallerden elde
edilmi yzeyler kullanlarak tasarland bir kavram iermektedir. Bu materyaller ve yeni teknikler olduka zor ve
caydrc grnse de zellikle evre dostu ve srdrlebilir olmas bakmndan dikkate deer almalar
oluturmaktadr. Bu alma; gelecein modasn hayal gcnn snrlarn zorlayc materyaller ile laboratuvar
aratrmaclar, akademisyenler ve moda dnyasnca ekillendirilecei grlmektedir. Gelecein modas kavram,
yarnn giysi dolaplarnda yerini alacak ilham verici giysilere rehber olmay amalamaktadr.

Anahtar Kelimeler: Yeni Materyal Araylar, Materyal-Form likisi, Disiplinler aras Etkileim.

459
 Trk ini Sanatnda Kullanlan Motifler ve Anlamlar zerine Bir Derleme

Yrd.Do.Dr. Nursel Karaca

Kklerini Uygur, Karahan, Gazneli, Fatmi ve zellikle ran Byk Seluklu sanatndan alan Trk ini sanat,
farkl kltr evrelerinden ald etkileri sentezleyerek yzyllar boyu esiz rnekler ortaya koymutur. Trk ini
sanat, Trk ssleme sanatlarnn en gzel rneklerini oluturan alanlardan biridir. Trk ssleme sanatlarnn zn
motif oluturur. Motif desenlerin en kk birimi olup, bir anlamda yaptadr. Trk ssleme sanatlarnda genelde
ortak bir motif repertuvar kullanlr. ini sanatnda kullanlan motifler de dier ssleme sanatlarnda kullanlan
motiflere paralellik arzeder. Soyut biimlerdeki motiflerin dndakiler kaynan doadan alrlar. Geleneksel
sanatlarmzda sanatlar doay birebir taklid etmekten saknm, o nedenle de ou motifler usluplatrlarak
uygulanmlardr. Bu almada, Trk ini sanatndaki desenlerde en ok kullanlan motiflerden bir derleme
sunulacaktr.
Anahtar Kelimeler: ini Sanat, Bitkisel Motifler, Figrl Motifler, Geometrik Motifler, Desen, Kompozisyon.

460
 Dramatik Yazarlk Eitiminde Yeni Eilimler

Do.Dr. zlem Belks

Yaratc yazarlk ya da oyun yazarln retilebilirlii ve eitim programlarnn ierii daima tartma konusu
olmutur. Yazarlkta yetenein nemi olduu kadar teknik bilginin, sahne donanmlarna ilikin teknik hkimiyetin
de nemi vardr. Bugn metin retmek iin eitli teknikler nerilmekte, ok eitli metin yazma stratejileri ortaya
konmaktadr. Online eitim paketleri, iyi bir senaryo iin gerekli pf noktalar gibi popler yaklamlardan,
dramatik sonras yknn zamandizinini kran yaklamlara kadar ok eitli yazma ynelii nerilmekte,
uygulanmaktadr. Bunlardan birisi de etnodrama veya etnotiyatro adyla literatrde yerini alan nitel aratrma
metoduna dayanan bir yntemdir. Son yirmi otuz yl iinde yaygnlk gsteren Nitel Aratrma Yntemine dayanan
etnodrama, oyun yazmak iin kullanlacak malzemeyi nitel aratrmann bir verisi olarak grmeye, bu balamda
oyun metnini dzenlemeye dayanmaktadr. Bu almada farkl yazarlk eitimleri ve ablonlar, online eitim
programlar incelenecek, yeni yntemler ve yazarlk eitiminin muhtemel gelecei aratrlacaktr. Bunlara bir rnek
olarak etnodrama zerine bilgi verilerek rnek sunulacak, oyun yazarl balamnda tartmalar aktarlacaktr.
Aratrmann sonucunda, oyun yazarl eitiminde hangi eilim ve yntemlerin arlkl olarak kullanld ortaya
konmaya allacaktr. Bu aratrma nitel bir aratrma anlayyla ekillendiinden net ve kesin sonulara ulamak
yerine bir ereve izmeyi, tek bir odak yerine pek ok farkl yaklamn bir arada varoluunu sergilemeyi
amalamaktadr.
Anahtar Kelimeler: Yazarlk, Dramatik Yazarlk, Etnodrama, Nitel Aratrma Yntemi

461
 Tiyatro Sanatnda Oyun Metninin Yeri

Do.Dr. zlem Belks - Ar.Gr. Hatice amaz

Bu almann amac, sahne sanatlar eitimi alan rencilerin tiyatro sanat ve uygulama alan iinde oyun
metninin yeri hakkndaki gr ve dncelerini renmek ve irdelemektir. Bu alma nitel veri aratrma yntemi
ile gerekletirilecektir. Pek ok tanm ve deerlendirmeye sahip olan Nitel aratrma yntemi, pek ok baka alt
yntemi barndran bir emsiye kavramdr. Olgular ve durumlar, ele alnan konuyu anlamaya, deneyimleri
kavramaya ve tanklk etmeye dayanan nitel aratrma yntemlerinin gzlem, yar yaplandrlm veya
yaplandrlmam grme, odak grup grmesi gibi veri toplama yntemleri vardr. Bu almada odak grup
grmesi kullanlacaktr. Dramatik Yazarlk ve Dramaturgi Ana Sanat Dal, Sahne Tasarm Ana Sanat Dal ve
Oyunculuk Ana Sanat Dalnda eitim alan drder renci ile toplam 12 rencinin katlaca iki ayr oturumda
gerekleecek odak grup grmeleri planlanmtr. Bu grmelere ilikin katlmclarda gnlllk esas temel
alnacaktr. Odak grup grmesi kaydedilerek deifre edilecek, her iki aratrmac da toplanan veriler zerinde ayr
ayr ierik analizi yapacaklar, bylece aratrmann gvenilirlik ve geerlik erevesi de kontrol edilecektir.
alma, NVivo Nitel Veri Analiz Program ile analiz edilerek sonular tartmaya sunulacaktr.
Anahtar Kelimeler: Metin, Odak Grup, Tiyatro Eitimi, Sahne Metni, Oyun Yazarl Eitimi

462
 Antonio Vivaldi: Op. 10 Flt Konertolarnn Flt Repertuvarndaki nemi zerine Bir nceleme

Yrd.Do.Dr. zlem Koyiit

Barok dnem mziinin en nemli bestecileri arasnda yer alan Antonio Vivaldi, 400 den fazla solo enstrman
iin yazm olduu konertolarla alg mziinin etkin ve verimli bir simgesidir. 1700l yllarda ortaya kan
konerto biiminin en iyi rneklerini veren Vivaldi bu formun geliimine de byk katk salamtr. zellikle
duyarl ve geni soluklu ezgilerin yer ald opera aryalarn artran ar blmler, orkestra ve solo enstrman
arasndaki diyaloglar, parlak ve virtzite gerektiren pasajlar, bestecinin konerto formunda gsterdii gelimeler
arasndadr. Ayrca Vivaldi, doa betimlemeleriyle ilk empresyonist besteci olarak da anlr. Vivaldinin Op. 10
numara iinde yer alan 6 flt konertosu 1728-1729 yllar arasnda yaymlanmtr. Bu konertolardan zellikle ilk
Fa Majr La tempesta di mare Deniz frtnas, Sol Minr La Notte Gece ve Re Majr Il Gardellino Saka
Kuu flt repertuvarnda en ok yorumlanan eserler arasndadr. Dier 3 konerto ise Sol Majr, Fa Majr ve Sol
Majr tonalitelerinde yazlmtr. almada bu konertolarn flt eitimindeki nemi incelenmi, icraclarn
performans uygulamasnda karlaabilecei sorunlara zm nerileri getirilmitir. Aratrmann bu yn ile
gnmz flt icraclarna yararl bir kaynak oluturaca dnlmtr.
Anahtar Kelimeler: Vivaldi, Flt, Konerto

463
 Ilevsel ve levi Dlanan zgn Sofra Seramikleri zerine Deerlendirmeler

Prof. Dr. S. Sibel Sevim - Ar.Gr. znur Yldrm

Tarihsel srete seramik insanolunun ihtiyalarna gre ekillendirilmitir. Bu ihtiyalardan en nemlisi

beslenme ihtiyac olmutur. Beslenme ihtiyac beraberinde yiyeceklerini saklama, piirme, servis gibi gereksinimleri
de beraberinde getirmitir. Bu balamda sofra seramikleri tarih ncesi alardan beri kullanlm ve insanolunun
hayatnda her daim gelierek var olmutur. zel retim mant ise 19. yy. sonlarnda endstrilemeye kar tepki
olarak doan Art and Craft hareketi ile ortaya atlmtr. Kullanlabilir-fonksiyonel ancak seri retime girmeyen
rnler zel retim olarak adlandrlmaktadr. ster artistik olsun ister ilevsel sofra seramikleri 21. yy.da deien
dnyann sanata bak as iinde tutunmaya almaktadr. Aratrma kapsamnda endstri rn bir nesne olarak
karmza kan sofra seramikleri hangi ekillerle sanat eserine dnebilir tartlrken rneklerle desteklenecektir.
Anahtar Kelimeler: Seramik, Tasarm, lev, zel retim, Sofra Seramikleri

464
 Resim Sanatnda Figrn Kullanm ve Figratif Resimleriyle Lucan Freud

Do.Dr. Pelin Avar Karaba - Merve zkan

Gemiten gnmze kadar sanatta kompozisyonun temel elerinden birisi olan figr; toplumlarn iinde
bulunduu sosyo-ekonomik durumlar, teknolojik gelimeler, hzl kentleme ve kltrel yapdaki deiimler gibi
birok etkene dayal olarak eitli biim ve yorum farkllklarla sanatlarn eserlerinde yer bulmutur. zellikle
1940l yllar sonrasnda yaanan gelimelerle birlikte sanatlar; figr gnlk rutin ilere ynelik konular
ierisinde sunmular ve zaman zaman ise dramatik etkiler yakalayabilmek iin anlatm yalnln tercih etmilerdir.
1960 Yllar sonrasnda resimlerinde ilgin bir yol izleyen Lucian Freud; gerek fra vurular, gerek nleri, gerekse
ele ald kompozisyonlardaki sanatsal tavr ve zgn slubu ile 20. yzylda olduka dikkat eken sanatlarndan
birisi olarak tannmtr. Bu aratrma; figratif resmi ve nl ressam Lucian Freudun figrl eserlerini ele alan
tarama modelinde bir almadr. Figrn bedeninin her trl ayrntsn esiz bir bak as ile gzlemleyen sanat,
resimledii canl modellerini ierisinde bulunduklar ruh halleriyle izleyiciye aktarmaya zen gstermi ve eserlerini
benzersiz yorumu ile renklendirmitir.
Anahtar Kelimeler: Figr, Figratif Resim, Resim Sanat, Lucian Freud.

465
 Kavramsal Sanat Sreci erisinde nc Sanatlar ve Eserleriyle Yoksul Sanat

Do.Dr. Pelin Avar Karaba - Rabia Sena Tu

Balangc yaklak olarak 1960l yllara dayanan ve znde, sanatlarn fikirlerini ok eitli malzemelerle
yanstmalarn hedefleyen geleneksel olmayan anlatm biimleriyle ortaya koyulan kavramsal sanat sreci; ucuz,
atk, doal, gelip geici malzemelerin kullanlmasn temel prensip edinen ve bal bana avangard bir anlatm
biimi olarak kabul edilen Yoksul Sanatn da balang noktasdr. 1967 Ylndan itibaren talya'da geliim
gsteren, Arte Povera ya da Fakir Sanat olarak da bilinen yoksul sanat; anti-elitist anlay benimsemekte ve
balca Mario Merz, Jannis Kounellis, Pino Pascali, Alighiero Boetti, Michelangelo Pistoletto, Giovanni Anselmo ve
Gilberto Zorio gibi sanatlar tarafndan temsil edilmektedir. Tarama modelinde yaplan bu aratrmada yoksul
sanat; sanatn tarihsel sreci ierisinde r aan temsil biimleriyle, bu felsefeye uygun olarak alan sanatlarn
anlaylar bakmndan irdelenmi ve ne kan eserlerden rnekler sunularak yorumlanmtr.
Anahtar Kelimeler: Kavramsal Sanat, Yoksul Sanat, Arte Povera, Fakir Sanat.

466
 Sanat ve Akademisyen Balamnda Trkiyedeki Kadn Kanun craclar

Do.Dr. Pnar Somakc

Kanun, Trk Mziinin nemli ve temel alglarndan biridir. lkemizde tarihi adan uzun bir gemii olan
kanun algs, hem erkek hem de kadnlar tarafndan icra edilmitir. Bu almann amac, Trkiyede yetimi kadn
kanuniler aratrlarak bunlardan sanat ve retim elemanlarnn yaamlar, lkemizde illere gre dalm ve icra
tarzlar hakknda bilgiler vermektir. Bu alanda yaplan ilk alma olmas asndan nem tamaktadr. Bu
almada kadn kanunilerin, lkemizdeki tarihesinden ksaca bahsedilerek, ulalabildii kadaryla sanat,
akademisyen, retmen, renci, serbest meslekte olan kanunilerin isim listesi verilmitir. Bunlardan zellikle resmi
kurumlarda (trt radyo-tv-kltr bakanl vb) kanun sanats ve niversitelerde akademisyen olarak alanlarnn,
ksa zgemileri, sanat kiilikleri ve al stilleri hakknda ksaca bahsedilerek, resimli ve icra dinletileriyle
rneklendirilecektir.
Anahtar Kelimeler: Kanun, Kadn Kanuniler, Kanun Eitimi

467
 Osmanl Dneminde Mzik Eitimi ve Kurumlar

Do.Dr. Pnar Somakc

Tarihimize bakldnda yaklak 600 yl akn bir sreyi kapsayan Osmanl dneminin uzun sre tarih
sahnesinde kalmasnn en nemli nedenlerinden biri, kurmu olduu kendine zg eitim sistemidir. Hayat boyu
eitim prensibine dayanan bu sistemin yine nemli unsurlarndan biri de mzik eitimidir. Kltr ve eitim
alanlarndan biri olan mzik, Trkler iin ok eski yllardan beri nemli olmu, dini ayin, sava, bar, cenaze,
dn gibi eitli etkinlik ve kutlamalarda mzik her zaman kullanlmtr. Tarih boyunca baa geen hkmdarlar
tarafndan, sanat ve mzisyenler, tevik ve himaye edilerek desteklemitir. Osmanl Dneminde mzik eitimi
mek usul denilen usta-rak ilikisiyle yrtlmekteydi. Yani mek usul, mziimizi oluturan makamlar,
usulleri, repertuvar vb. bilgileri ve inceliklerini statdan dinleyerek renme, tekrarlama, ezberleme esasna
dayanan, bylelikle sz ve saz eserlerinin yzyllar boyu nesilden nesile intikalini salayan bir yntem olarak, 19.
yzyln ilk eyreine kadar srdrlmtr. Daha sonra Bat etkisiyle kurulan konservatuvarlarda da ksmen de olsa
bu yntem uygulanmtr. Osmanl devletinde mzik eitimi lke apna yaylm eitli kurumlar tarafndan
verilmitir. Bunlar iinde Enderun-i Hmayun, Mehterhane-i Hmayun, ve Musika-i Hmayun, saray iinde
olan balca mzik eitim kurumlardr. Bunlarn dnda Mevlevihaneler, zel mekhaneler, sivil yaplanmalar
(esnaf loncalar, cemiyet ve dernekler), Tanzimat sonras alan mzik okullar ise, saray dnda yrtlen balca
mzik eitim kurumlar arasndadr. Bu almada tarihimizde uzun bir sre hkm srm olan Osmanl
Dnemindeki mzik eitimi ve kurumlar incelenerek zellikle ders ileyi, ierik gibi genel yaplarnn mzik
eitimindeki yeri ve nemi ortaya konulmaya allmtr. Aratrmada, kaynak tarama yntemi kullanlarak
zellikle orijinal Osmanl ariv belge ve kaytlarna ulalmaya allmtr. Sonu olarak Osmanldaki mzik
eitim kurumlarnn yapsal zellikleri ve nemi hakknda bilgiler verilerek, kurumlarn ileyi ve dzeni asndan
genel deerlendirmeler yaplmtr.
Anahtar Kelimeler: Osmanl, Mzik Eitimi, Mzik Eitim Kurumlar, Mek

468
 Arkeolojide Trk Halay Danslarnn Tarihi ve zellikleri

Ayten Ceferova

Trk medeniyeti eitli, kendine zg bir ses veya ark syleme, halay danslar zelliklerinin zenginlii ile
farkllk arzeder. Bu danslar tarihde gebe airetlerden, eitli kltrlerden yararlanarak ortaya km ve zamanla
gelierek bugnk eklini almtr. Bu dans trlerinde slamdan nceki Trk kltrnn kalntlarn da grebiliriz.
Trk folklr rnekleri okuma, dans etme asndan bu zenginlii korur. Trkiye medeniyetinden, dans geleneinden
bahsederken halaylara deinmeden geemeyiz. Trkiyede yaayan halklarn geleneksel olarak yaatm olduklar
dans trleri T.C. halk yaratcl hazinesidir. Trkiye de mevcut halaylarn ok farkl trleri vardr. Bu dans trleri
zengin Trk milli manevi kltrn kendinde korumaktadr. Papuri, Tersbar, ayak, Zeybek,
Temraa, Deliloy, Lanbar gibi halaylarn bazlar tek oyunlar, bazlar ise bar oyunlar grubuna aittir.
Hafif hareketlerle yaplan danslarda yer alan halaylarn icras zaman baz oyun eleri artar, basit dans hareketleri
zaman ise belirsiz bir sayda azalma grlr. Genellikle baz halay danslar zaman ark da sylenilir. Halay
yaparken, dans edenlerin ortada ve sonda bulunanlar sessizce dans ederler. Bu arklar, genellikle halaybalar
okurlar. Halaybalar yorulduu zaman yerine bakalar geer. Fakat, baz halay rnekleri de vardr ki, onlarda hzl
hareketlilik gereklidir. Halaylar ieriinde ayak hareketli bir dans trdr. Toplum ekilde danseden kiiler ayn
zamanda ayaklarn defa yere vurur ve defa yerinde saymaya balar. Dansn ismi de bu lkden alnmtr.
Genellikle, halaylar Trk dnyasnda ok geni bir corafyay kapsamakla beraber, Trk'n yaam tarznn
aynasdr. Ritel kkene bal olan bu danslarda enlik, bolluk ve bereket motifleri de kar karyadr. Trkiyede
mevcut danslarn, hususile de halaylarn ayn hareketlerini arkeoloji kazntlardan bulunan Smer kil tabletler
zerinde de grebiliriz. Bildiride bu danslarn bazlar hakknda aratrma yaparak onlarn tarihi ve zelliklerini
gstermeye altk.
Anahtar Kelimeler: Halay, Mzik, Dans, e, Hareket

469
 Halkla likilerde Grsel rnler ve Sokaklarn Dili

Yrd.Do.Dr. Gonca Yayan - Rveyda Gmsoy

Halkla ilikiler, kamuoyunu etkileme ve ondan etkilenme srecidir. Dier bir deile; rgtlerin, toplum ve hedef
kitleleriyle btnleme abalar olarak bilinen halkla ilikiler evreyi tanma ve bir rgtn kendini evreye
tantmas, imajnn glenmesi amacyla, iletiim tekniklerinin planl ve programl olarak kullanlmas sonucunda
ortaya kan ift ynl bir etkileimdir. nsanlarla etkileimde ncelikle grsel rnler ve imgeler yardmc
olmaktadr. Nitekim insanlarn byk bir ksm okuduklar kitaplar zerinde konumaktansa; gazetede grdkleri
fotoraflar, sokaklarda ki afiler veya televizyonda izledikleri videolar hakknda konumay tercih etmektedirler.
nsan zihni bu grsel rnlerle daima bir iletiim kurmaktadr. nsan beyninin iyapsnda oluan bilisel srete
alglama devam etmekte ve insan beyni bunu zmleyerek anlamlandrmaktadr. Bu grsel rnlerle insanlar
grmek istediklerini grrken imgelerle de grmek istemedikleri de bilinaltna ilenmektedir. Dolaysyla bu grsel
rnler adeta bir silah kadar etkileyici olmaktadrlar. Bu almamzda konumuz itibariyle sokaklarda grdmz
bu grsel rnlerin insanlar zerinde ki etkileimini incelemeye alacaz.
Anahtar Kelimeler: Halkla likiler, Grsel rnler, Etkileim

470
 Carl Maria Friedrich Ernest Von Weber: Andante Rondo Hungarian Opus.35, zerine Mzikal nceleme

Do.Dr. Sabriye zkan

Genellikle gelimekte olan orta snf kitleye hitap eden Carl Maria von Weber besteci, ef ve piyanist olarak
Romantik dnem mzik geleneinde nemli bir yer almtr. Weber fagot iin iki nemli eser yazmtr; bunlar Fa
Majr fagot konertosu Opus.75 ve Andante Rondo Hungarian Opus.35dir. Bu almada, Weberin fagot ve
orkestra iin besteledii Andante Rondo Hungarian Opus.35 adl eseri mzikal olarak incelenmitir. Andante Rondo
Weber in kardei Fridolin iin 1809 ylnda yazd bir viyola solosudur ve 1813 ylnda fagot iin tekrar
dzenlemitir. Weberin dneminin nemli yeniliklerini ustaca kulland bu eserin fagot icraclar iin nemi
tartlmazdr. Andante Rondo Hungarian Opus 35te, erken romantik dnemin mzikal elerinin geleneksel
armonik yap ile kullanld gzlemlenmitir. Parmak teknii, ton hkimiyeti ve nefes kontrol asndan olduka
zorlayc olan Andante Rondo Hungarian Op. 35te, icrac zengin melodik yapda yazlm hzl teknik pasajlarla
olduka sk karlar, bu nedenle icracnn teknik olarak kusursuz olmas nemlidir. Ayn zamanda enstrmann st
oktavlarnda yazlan pasajlardaki ton hkimiyeti de icrac asndan nemle dikkat edilmesi gereken unsurlardandr.
Tm bu dikkat gerektiren unsurlarn yan sra gnmz icraclar iin belki de en belirgin zorluk, bestecinin eserinde
vermek istedii her eyi yanstma ve performans uygulamasnda hem dnemsel sitili hem de bestecinin ayrt edici
ynn esere aktarma abasdr denilebilir. Bu alma, Carl Maria Friedrich Ernest von Weberin besteci kimlii,
fagot repertuvarna katklar, Romantik dnem mziinin stil zellikleri ve bu eserin performans pratii iin gerekli
olan teknik bilgileri iermektedir. almann gnmz fagot icraclarna bu eseri yorumlama adna yeni bir
yaklam getirecei dnlmtr.
Anahtar Kelimeler: Carl Maria Von Weber, Fagot, Andante Rondo Op. 35

471
 Doanehir (Polat) Mzik Kltr

Okutman akir Orun Akgn - Yrd.Do.Dr Derya Karaburun Doan

Doanehir (Polat) Mzik Kltr Malatyann Doanehir ilesine bal olan Polat mahallesinde icra edilen
trkler kendisine has az ve uslubu ile az sayda da olsa Trk Halk Mzii ierisinde nemli bir yere sahiptir.
Polat, Arguvan ve Akada ren gibi Alevi-Bektai kltrn yaayan kylerle olan etkileimi nedeni ile dinsel ve
dnyasal trkleri mzik kltrnde bulundurmaktadr. Bugne kadar bu blgeyle ilgi ok fazla aratrmaya da
rastlanmamtr. Ancak 13 ubat 2010 tarihinde Ankara'da, Doanehir Kltrn Yaatma Dernei tarafndan
yaplan Polat Trkleri Paneli'nde yre trkleri tm zellikleriyle tartmaya almtr. Aratrmada Nitel
Aratrma yntemi kullanlmtr. alma ayrca kltr analizi almasdr. Kltr analizine ynelik almalarda
ama belirli bir grubun kltrn tanmlama ve yorumlamadr. alma Polat Mzik Kltrn ok ynl olarak
aratrmay amalamaktadr. almann 1. blmnde yrenin corafi yaps, kltr, geim kaynaklar, kltr
etkileimi iinde olduu dier yreler ve yre ile ilgili yaplan nceki almalarla ilgili olarak kuramsal bilgiler
anlatlmaya allacaktr. 2. blmde ise Polat trklerinin melodik yaps(seyir motif uslup, ritim) ile szlerinin
hikayeleri ve konular ayrntl olarak analiz edilecektir.
Anahtar Kelimeler: Malatya, Polat, Mzik, Trk.

472
 Gzel Sanatlar Lisesi Mzik Blm rencilerinin 'Trk Halk Mzii' Kavramna likin Alglar

Sami Emrah Gerekten - Do.Dr. Nurtu Bareri Ahmethan

Bu aratrmann temel amac, Gzel Sanatlar Lisesi Mzik blm rencilerinin Trk Halk Mzii kavramna
ilikin alglarnn metaforlar aracl ile ortaya karmaktr. Aratrma verileri, 2016-2017 gz dneminde Antalya
Gzel Sanatlar Lisesi Mzik blmnde renim gren 108 renciden toplanmtr. rencilerin 'Trk Halk
Mzii' kavramna ilikin sahip olduklar zihinsel imgeleri ortaya karmak amacyla Trk Halk Mzii
gibidir; nk. ifadesindeki boluklarn doldurulmas istenmitir. Verilerin analizinde nitel aratrma
yntemlerinden ierik analizi teknii kullanlmtr. almann bulgularna gre, GSL Mzik blm rencileri 77
adet geerli ve farkl metafor retmitir. Bu metaforlar sekiz farkl kavramsal kategori altnda toplanmtr. Bu
kategoriler oktan aza doru yledir; 1) duygular zerindeki etkisi, 2) beenilere hitap etmesi, 3) birletirici-
btnletirici rol, 4) eitici rol, 5) olgular temsil etme rol, 6) anlalmaz, karmak ve zor olma durumu, 7)
korunmas gereklilii, 8) gemile ba kurma rol.
Anahtar Kelimeler: Metafor, Halk Mzii, Anadolu Gzel Sanatlar Lisesi.

473
 Aksaray-Glaa lesinde Sele Sepet rmeciliin Gnmzdeki Durumu

r.Gr. Semra Kl Karatay - Do.Dr. N. Rengin Oyman

ZET Yzyllardr Aksaray ilinin Glaa lesinde "hasr otu" olarak adlandrlan, sazlklarda yetien yumuak
otun yapraklaryla sele sepet rme sanat devam etmektedir. Yreye has rg teknii ve eitli motiflerle de
sslenebilen sepetler olduka uzun mrl olup, yz yl akn sepetlerin hala salam olarak gnmzde
bulunmaktadr. Bu rg teknii ok zor ve zahmetli olup kk bir kalemlik bile yaklak yarm gnde
tamamlanabilmektedir. Hasr otundan sepet rme ii, dier pek ok el rn gibi modern an gerelerine yenilse
de sepetilik blgede artan turizm faaliyetleriyle de canl tutulmas salanmaktadr. Bu selelerin en byk zellii,
kamlarn yreye has balama teknii ile rlmesidir. Dnyada sadece Glaa'ta rlen seleler, gnmzde
unutulmaya yz tutmu eserler arasnda yer almaktadr. Yzlerce yllk bir gelenein rn olan seleler,
Glaa'taki gl kysnda bulunan ve yreye zg olan Hasot ad verilen bir kam trnden yaplmaktadr. Bu ya
kam paralar, kurutulup yeniden slatlarak, sonrasnda da elde rlerek sele haline getirilmektedir. Genellikle
yre halk tarafndan bakliyat saklama amacyla kullanlan hasr sepetlerin son yllarda plastik kullanmnn
artmasyla unutulma tehlikesi ile yz yze gelmektedir. Glaa hasr sepetleri, zellikle doal yaps ve rg
teknii nedeniyle iine konulan bakliyat uzun sre bozulmadan saklayabilmesi, tad kltrel deer nedeniyle
tercih edilmektedir. Bir el sanat olan hasr sepetleri, ebeveynlerin ocuklarna retmeleri ile gnmze kadar gelen
Aksaray yresel el sanatlarmzdan biri olup daha ok kadnlara zg bir sanat daldr. Genellikle mutfak, kiler ve
samanlklarda zahire ve rnlerin depolanmasnda kullanlmaktadr. Silindir biimli bu seleler yaln, ya da zerine
renkli kumalarla ilenen geometrik desenlerle bezenmektedir. Her motifin kendine zg bir ad bulunmaktadr. Bu
almada; Alan aratrmas yntemi ile, Aksaray-Glaa ilesinde Sele Sepet rme sanatnn ilem basamaklar,
kullanlan malzemeler, kompozisyonlar, motifler ve bu el sanatnn gnmzdeki durumu hakknda bilgi
toplanlmas ve toplanan bilginin paylam ama edinilmitir.
Anahtar Kelimeler: El Sanat, Sepet rmecilii, Aksaray-Glaa lesi, Sele-Sepet

474
 Kltrleraras letiim Eitiminde rencilerin Kltrleraras Duyarllk Geliiminin Deerlendirilmesi

Dr. Serdal Ikta

Kltrleraras iletiim eitimi insanlar farkl kltrlerden bireylerle etkileim kurarken daha etkin kiileraras
ilikilere hazrlayan formal abalar olarak ifade edilmektedir. Genel ereve olarak kltrleraras eitimin bir
paras olarak planlanan kltrleraras iletiim eitiminin amac bireylerin kltrel farkllklara ilikin temel
kuramsal ve pratik bilgiye sahip olmalar, kltrleraras duyarllk kazanmalar ve iletiim becerileri
gelitirmeleridir. Kreselleme ile birlikte, yaama ve alma ortamlarnn okkltrl unsurlar tar hale gelmesi;
bireyler, gruplar, toplumlar arasnda ekonomik, politik ve sosyal ilikilerin artmas kltrleraras eitimi gerekli hale
getirmektedir. niversite rencilerinin kltrleraras iletiim dersleri almalar bu gerekliliin bir paras olarak
grlmektedir. Bu nedenle son yllarda gerek yurtdnda gerekse lkemizde pek ok niversitede kltrleraras
eitime yer verilmeye balanmtr. Bu almann amac, kltrleraras iletiim dersi alan rencilerin
Kltrleraras Duyarllk Geliim Modeli zerindeki z alglarn kefetmek ve kltrleraras iletiim eitiminin
duyarllk geliimine katk salayabilecek biimde gelitirilmesi iin neriler ortaya koymaktr. Kltrleraras
iletiimin nemi, uluslararas ve ulus tesi ilikilerin younlamas ile birlikte her geen gn artmaktadr.
Dolaysyla insanlarn farkl kltrlerden gelen bireylerle etkileime ak ve hazr olmas bir gereklilik haline
gelmektedir. Bu dorultuda niversite rencilerinin, gnlk ve mesleki yaamlarnda gerekecek kltrleraras
iletiim becerileri ile donatlmas amacyla kltrleraras iletiim eitimi ders programlarna dhil edilmeye
balanmtr. Bu almada Girne Amerikan niversitesi letiim Fakltesinde, kltrleraras iletiim dersi
kapsamnda gerekletirilen kltrleraras duyarllk altrmas zerine bir deerlendirme yaplmaktadr. Milton J.
Bennettin Kltrleraras Duyarllk Geliim Modeli zerinde gerekletirilen snf ii etkinlikte rencilerin yazd
z deerlendirme metinlerinin tematik analizi gerekletirilmitir. Katlmclarn ou kendisini kltrleraras
duyarlln kabul etme basamanda algladn belirtmekte ve uyum salama basamana geme konusunda
ekimser kalmaktadr. Bu bulgular nda kltrleraras iletiim eitiminin farkl tekniklerle gelitirilmesi zerine
neriler sunulmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Iletiim, Kltrleraras letiim Eitimi, Kltrleraras Duyarllk

475
 Halkla likiler Arac Olarak Sosyal Medya: KKTC Turkcell ve Telsim Markalarnn Kurumsal Hesaplar
zerine Bir nceleme

Melahat Arkl - Dr. Serdal Ikta

Gemiten gnmze doru gelindiinde iletiim teknolojilerinde srekli bir geliimin olduu grlmektedir. Bu
geliimin kresellemenin de etkisiyle farkl alanlarda hzl deiimler yaanmasna neden olduu grlmektedir. Bu
alanlardan birisi de halkla ilikilerdir. 21. yzyl, kurulularn ksa srede daha fazla kiiye mesajn ulatrma, ift
ynl bir iletiime olanak sunma, dier kitle iletiim aralarna gre hzl ve dk maliyet salayabilme zelliiyle
halkla ilikiler uygulamalarnda yeni bir mecra ortaya karmaktadr. Sosyal medyada aynen gerek hayatta olduu
gibi konumalar, ilikiler, karlkl bilgi al verileri, paylalm dnceler ve genel ilgi eken eylerde yerleip
kklemektedir. Gnmzde sosyal medya, yneticilerden danmanlara, internet liderlerinden reklamclara, blog
yazarlarndan gazetecilere kadar geni bir kitlenin, fikir alveri yapt bir ortam kapsamaktadr. Ayn zamanda,
hedef kitlenin olaya dahil edilerek onlarn dnceleri hakknda bilgi edinme olanan sunmas, kurulular farkl
sosyal medya aralarn hakla ilikiler arac olarak kullanmaya mecbur klmaktadr. Bir kurum ya da kuruluun belli
bir sosyal medya ynetim stratejisi olmakszn yalnzca kurumsal Twitter hesab amas farkndal salama ve
sosyal medyann avantajlarnn elde edilmesi konusunda yeterli olmamaktadr. Burada deinilmesi gereken nemli
bir noktada kurumsal Twitter hesap ynetimi konusunda yukarda belirtilen hususlarn gereinin yerine getirilmesi
kuruma olumlu geri dnler salayabilirken aksi durumda byk sorunlara da neden olabileceidir. Bu almada,
KKTC markalarnda yer alan Turkcell ve Telsim markalarnn kurumsal Twitter ve Facebook sosyal a hesaplarn
ne amala ne kadar younlukta kullandndan yola karak halkla ilikiler asndan hedef kitlesiyle olan
iletiiminde dinamiklii salayp salayamadklar konusu zerine bir analiz ilenmektedir. Aratrma verileri, 1
Ocak- 30 Mart 2017 tarihleri arasnda ierik analizi uygulanarak elde edilen aylk bir zaman dilimini
kapsamaktadr.
Anahtar Kelimeler: Halkla likiler, Sosyal Medya, Facebook, Twitter.

476
 Halk Aklarnn Dilinden Kadn Olgusu: Yoksul Dervi rnei

Yrd.Do.Dr. Serenat stanbullu

Yoksul Dervi, 4000e yakn beyitinin olduu bilinen irticali kuvvetli, balama alan bir halk adr. Deyiler,
destanlar, atlar, gzellemeler yannda ak ve sevda iirleri, bilim, eitim, milli ve kltrel bayramlar, kadn,
toplum, insan haklar vb. birok konuda iirleri vardr. Panel, sempozyum ve konferanslarda yer almtr. Onlarca
iiri antoloji, ansiklopedi, dergi, gazete ve kitaplarda yaynlanmtr. 150den fazla iiri Franszca ya evrilmi;
klar bayram, airler etkinlii ve lenlerinde dller almtr. ok kltrl bir topluluun iinde, kadndan ilham
alarak felsefesini oluturduu sevgi, hogr ve barl duygularla yetien Yoksul Derviin kadn ve kadn haklar
zerine iirleri ve grleri bu aratrmann konusunu oluturmaktadr. Aratrmada Yoksul Derviin kadn
hakkndaki iirleri incelenmi ve konu ile ilgili grleri yar yaplandrlm grme yntemiyle alnarak
deerlendirilmitir.
Anahtar Kelimeler: Kadn, Halk A, Yoksul Dervi, Halk Kltr

477
 Sosyal Medyann Grafik Tasarm Srecine Yaratc Katks

r.Gr. Serkan Vural

Her canlnn varoluundan itibaren birlikte yaama ihtiyacnda olmas sosyal gdnn bir arada bulunma abasn
ortaya karmaktadr. Sosyalleme ve paylamda olma durumundaki insanln, dier toplumlar ile iletiime
gemesi bilgi toplumu olgusunun alt yapsn oluturmaya balamaktadr. Geen zamanla gelien teknolojik
faaliyetlerin grsel ve iitsel iletiim biiminde de yaplanmas ile sosyal paylam ortamnda deiimler
grlmtr. Gnmzde sosyo-kltrel iletiim, teknolojik yapda dinamik bir ortama dnmtr. Srekli
geliim gsteren iletiim teknolojileri insanln yer ve zaman fark etmeksizin istenilen ekilde sosyalleebilmesini
salamaktadr. Sosyallemenin ve bilgi paylamnn sonsuz dngsnde ilgili ortamlarn kullanclarn kendilerini
gelitirmeye ynelik ihtiyalar giderebilmektedir. Fotoraf ve video paylamlarnn yan sra gerek zamanl
iletiim kurulabiliyor olmas, bilginin hzla yaylmas ve yararlanlmas noktasnda nemli bir imkn sunmaktadr.
Grafik tasarm srecinin oluunda ve geliiminde ihtiya duyulan kaynaklarn evrensel sosyal ierik ortam olan
internette yer almas yeni nesi tasarmlarda yaratcl etkilemektedir. nternet ortamnda grsel ierik paylamlar
ile yeni tasarmlarn ortaya kma srecinde sanatsal adan etkileim sz konusu olabilmektedir. Tasarmlarn
grsel geliimini de destekleyen internet st sosyal paylam sitelerinin ayn zamanda tasarmclarn almalar
zerinde tartmalar ve fikir alverileri yaptklar ortamlar olmaktadr. letiim anda bilgiye eriimin ve grsel
uygulamalara dnk faaliyetlerin sosyal medyann snrsz dnyasnda yer almas, tasarm srecinde yaratcla
katk salama ve vizyon geliimi noktasnda kaynak tekil edebilmektedir. Bu almada, sosyal medyann grafik
tasarm srecinde yer almaya balad konumu deerlendirilmitir. eitli konularda oluturulmu sosyal alar
kapsamnda paylam ve tartma ortam bulan tasarmclarn vizyon geliimlerini arttrabilecekleri internet ierikleri
incelenmitir. Yenilikleri takip edebilmeleri yaratm canl tutmaya ynelik sosyal medya algs irdelenmitir.
Anahtar Kelimeler: Sosyal Medya, Grafik Tasarm, Yaratclk, nternet, letiim

478
 Ak ve Ayrlk zerine: Kent arklarnn "Tatl Kanaryas" Roza Ekenazi

Do.Dr. Sibel Paaolu

Bu bildiride, ak ve ayrlk arklarnn tatl kanaryas olarak adlandrlabilecek, bir baka deyile 19.yy sonu
20.yy. ba kent elence mzii hayatnda nemli yer tutan kadn arkclardan birinin, Roza Eskenazinin arpc
yaam yks ve arkc kimlii zerinde durulmaktadr. Osmanl st kimliini benimsemi, Osmanl vatanda
etnik aznlklardan birine mensup bir ailede dnyaya gzlerini aan, asl ad ile Sara Skinazi (sonradan Roza
Eskenazi) bata Trke, sonra Rumca, Ladino gibi farkl dillerde, ustaca yorumlad ve ilgi ekici dans eliinde
poplerletirdii arklarla, Osmanl kent elence repertuvarna nemli katklarda bulunmutur. Sanat yaamn,
sosyo-politik gelimelerin etkisi ile farkl corafyalarda srdren, elik grubu ile Amerikada nemli plak kaytlar
gerekletiren Eskenazinin zmir tarz (Smyrnaki) rebetikolarn usta yorumcular arasnda kabul edildii
bilinmektedir. Bu almada, her yn ile sradanlktan uzak, olaan d, kadn-arkc-dans portresine
olabildiine farkl alardan bakabilmek ve alma sresince ulalabilen az sayda da olsa belli kayt ve bilgilerin
ilgililerle paylalmas amalanmtr.
Anahtar Kelimeler: Mzikal-Kltrel Kimlik, Etnik Aidiyet, Roza Eskenazi, Smyrnaki, Rebetiko

479
 Kaybolmaya Yz Tutmu Bir Gelenein zinde: Teke Yz

Aratrmac Aydan Erdoan - Do.Dr. Sibel Paaolu

Bu bildiride, Ankara ili ubuk ilesi Yukaremirler Ky geleneklerinden olan ve zamanla kaybolan Tekeyz
adl pratik ve farkl kltrlerdeki uzantlar zerinde ksaca durulmak istenmitir. Bu balamda, sz konusu pratiin
eskiden uyguland bilinen Yukaremirler kynden kaynak kiilerle eitli tarihlerde yaplanm ve yaplanmam
grme metodlar uygulanarak rportajlar gerekletirilmi ve bunlar grsel-iitsel kayt altna alnmtr.
almada elde edilen bulgular nda sz konusu pratiin detaylar ortaya karlmak istenmi, bu dorultuda saha
aratrmas ve betimleme yntemlerinden yararlanlmtr. Gerekletirilen bu aratrmada kaybolmaya yz tutmu
folklorik-kltrel deerlerimizden biri olan Teke Yz geleneinin tantlmas amalanmtr. Ayrca (varsa)
farkl etnik grup, kltr ve corafyalarda balantl bulunduu benzer pratiklerin olas ortak/farkl etno-mzikal ve
kltrel kodlar zerinde durulmak istenmitir.
Anahtar Kelimeler: Teke Yz, Gelenek, Etno-Mzikal-Kltrel Kod, Yukaremirler Ky

480
 Mzik retmeni Yetitiren Kurumlarda Toplu Olarak Verilen Balama Dersinin Verimliliinin
ncelenmesi

Yrd.Do.Dr. Soner Alg

Bilindii zere geleneksel alglarn eitimi ve retiminde mek (usta-rak) yntemi, baka bir tabirle
gstererek yaptrma yntemi n plandadr. Balama eitimi retiminde eseri notasndan deifre ettikten sonra
gerek balamadaki dzeni, gerek eserin yorumlanmas, gerekse yrenin zelliklerine gre alnmas tamamen mek
yntemi ile salanr. Ayrca bir ok halk ezgilerinin gnmze kadar ulamas mek yntemi ile olduu
bilinmektedir. Bu yntemle yaplan geleneksel alglarn eitiminin verimlilii ispatlanm durumdadr. Dolaysyla
balama eitimi ve retiminin bireysel olarak verilmesi gerektii ortaya kmaktadr. lkemizde mzik retmeni
yetitiren kurumlarda balama eitimi ve retimi Bireysel alg, Okul alglar veya Semeli alg vb. isimlerle
verilmektedir. Bu derslerden Bireysel alg dndaki balama ile ilgili tm derslerin ounlukla toplu olarak
verildii bilinmektedir. Yukarda bahsi geen sebeplerle mzik retmeni yetitiren kurumlarda toplu olarak verilen
balama eitimi ve retiminin incelenmesi gereklilii nem arz etmektedir. Bu alma mzik retmeni yetitiren
kurumlarda toplu olarak verilen balama dersinin rencilerin balama almay renebilme ve alm
performanslarnn geliimi konusunda yeterlilik ve verimlilik bakmndan incelenmesini amalamaktadr.
almayla ilgili lkemizde mzik retmeni yetitiren kurumlarda toplu olarak verilen balama derslerini
yrtmekte olan ve ulalabilen retim elemanlarna ak ulu sorulardan oluan anket uygulanmtr. Elde edilen
bulgular nda sonu ve neriler oluturulmutur.
Anahtar Kelimeler: Trk Halk Mzii, alg Eitimi, Balama, Balama Eitimi ve retimi

481
 Dans ve Kostm Tasarm

Pnar Olga - Yrd.Do.Dr. Songl Kuru

Szden ve yazdan ce var olan dansn kkeni tarih ncesine dayanr. Dans, vcut eliinde vcut hareketleriyle
duygular, verilmek istenen mesaj veya bir temay ifade etmeye olanak salayan sanat dallarndan biridir. Kendisini
ifade etmeden yaamn srdremeyen insanolu iin en eski ve ilkel anlatm biimi olan dans, insann
toplumsallamasyla deierek varln bu gne kadar devam ettirmitir. Dans kostm dansn ok nemli bir
esidir. Dans kostmnn, dansla verilmek istenen mesajla uyum iinde olmas gerekir. Dans kostm dansnn
rol gerei kulland giysiler olup, dansn ierii ve seyirciye vermek istedii mesajla bir btnlk oluturmaldr.
Dans kostm, dans sahneleyen danslarn, danslarnn zelliine uygun kulland giysilerdir. Betimsel yntemin
kullanld almada dansn tarihesi ve dans kostmleri hakknda bilgi verilerek farkl temalara uygun dans
kostm tasarmlar yaplm ve her bir kstm irdelenerek yorumlanmtr.
Anahtar Kelimeler: Dans, Kostm, Dans Kostm, Kostm Tasarm

482
 21. Yzylda Sanat ve Sanat Eitimi Ynsemeleri

Yrd.Do.Dr. Sleyman rgin

21. Yzyla doru gelindiinde sanatta elle tutulamayacak deiimler ve gelimeler ortaya km ve kmaktadr.
Gnmzde sanat denilen kavramn etrafnda sonu gelmez anlaylar ve paranoyak tartmalar devam etmektedir.
Kimi sanatn gerekliliinden vgyle bahsederken kimi de sanatn gereksizliinden bahsedebilmektedir. Modern,
modernizm, modernist, postmodern, postmodernizm, postmodernist, ada, gncel gibi kavramlar kargaas
gnmz sanatn anlalmaz klmann yannda sanaty eitli uuk fikirleri ve rnleri sergilemeye srklemitir.
Kltrel dnmler ve dinamiklerin mevcudiyeti kadar hayatiyetinin de byk oranda grselletirildii bir
postmodern ada yaamaktayz. Kltr kendi ideolojisi ve tasavvurlarn merulatrma alan olarak gren bir
postmodern dnya ayn zamanda, merulatrmann da motivasyonlarn nemseyen tacir kimlii ile sanat taeron
klma gayretinde olduunu grmekteyiz. Kltrel ekonomiler kendi yaratt kltrel yeni potansiyellerden
beslenmekte, kltrel metinleri ya da sanat eserlerini deeri ile ederi arasnda sktrmakta ve yeni stil
yaratmlarn kutsamaktadr. Dier bir deyile kltr, sanat ve sanat eitimi fetih ile igal arasndaki ayrmn
kresel anlam kargaasn insaniletirmek iin yeni bir sosyoloji alan yaratmaktadr diyebiliriz.
Anahtar Kelimeler: 21. Yzyl, Sanat, Postmodernizm, Kltr

483
 Sanatn Resmini Yapabilir Misin Abidin ? Soyutlama Sanatnda Abidin Dino

r.Gr. Sleyman zderin

Trk resim sanatnn zgn yeteneklerinden biri olan Abidin Dino ok ynl kiiliiyle sadece resim sanatyla
uramam, dergi ynetmenlii, oyun yazarl, edebiyat, heykel ve sinema ile de ok yakndan ilgilenmitir.
Abidin Dinonun sanat kiiliindeki yaratc ilgilerin yansma biimleri, onun eserlerini sanatn nelii konusunda
adalarndan ok daha farkl noktalara tar. Bu makalede, yaam yks ierisinde Dinonun sanata kar
gstermi olduu yaratc ilgilerin hangi noktalarda fark yaratt, tm uralarndaki asl abann sanatn zn
sanat yapan deerleri nasl meydana getirdii zerinde durularak, ayrca gnmz sanat yazarlar arasnda ismi
pek de anlmasa da, Abidin Dinonun sanat kiiliine dikkat ekilmeye allmtr.
Anahtar Kelimeler: Abidin Dino, D Grubu, Sanat, Desen, Resim, Yaratclk, Soyutlama

484
 Kitlelerin Kltr Endstrisine Uyumunu Kolaylatrmada Grafik Tasarmn Rol

Mithat Ylmaz - Ar.Gr. Smeyye zbek

Kltrn kendisinin bir endstri ve kltrn yaratt, ortaya kard rnlerin de alnp satlabilen metalar
olduu iddias kltr endstrisi kavramnn ortaya kna kaynaklk eder. Kavram ilk olarak 1947 ylnda
kullanlm ve o gnden beri kapitalizmin ar artlar altnda altrd insanlar denetim altnda tutup tepki
gsterme ve bakaldrma ihtimaline kar bilgiyi ve neredeyse btn hayatmz denetleyen popler kltr elerini
maniple etmek suretiyle varln devam ettirmitir. Kltr endstrisinin hayatta kalmasn salayan birok faktr
vardr ve bunlar arasnda en nemlilerinden biri grafik tasarmdr. Grafik tasarmn bu anlamda en nemli rol,
irketlerin kurumsallamasyla birlikte logo, kurumsal renk, slogan gibi kimlik gstergelerinin tketicide
ynlendirilmi bir alg olumasnda belirleyici rol oynamasdr. Bu makalede kltr endstrisine uyum ve kitlelere
kltr satn aldrmada grafik tasarmn rol ele alnacaktr. Ynlendirme ve etki altna alma gibi daha ok zihinsel
faaliyetleri aklamada kullanlan maniplasyon kavramnn grafik tasarmda kullanlarak tketici zerindeki etkisi
tartlacaktr.
Anahtar Kelimeler: Kltr Endstrisi, Grafik Tasarm, Tketim Toplumu

485
 16. Yzyl Osmanl Minyatr Sanatnda konografik zmlemeler

Yrd.Do.Dr. Tahir elikba

Osmanl mparatorluunda resim sanatnn balamas Fatih Sultan Mehmetin stanbulun fethi sonrasdr. Fatih
Sultan Mehmetin sanata byk nem vermi olmasndan dolay, imparatorluun tm blgelerinden ve yurt dndan
sanatkrlar stanbula davet etmitir. Yine bu dnemde talyan ressamlarndan Venedikli Costanzo da Ferrara 1477-
1478 yllar arasnda stanbul'a gelmi ve Fatihin bst yapmtr.1479 ylnda Gentile Bellini stanbul'a gelip 1480
yl son eyreine kadar Osmanl saraynda ikamet etmi ve bu dnemde Fatih Sultan Mehmet'in portresini
yapmtr. Bu gelime Osmanl Minyatr ustalarnn portreye olan ilgisini artrmtr. Nakka Sinan Bey ve rencisi
Ahmet iblizade minyatr portreciliinde gelime gstermilerdir.Yavuz Sultan Selim, Osmanl mparatorluk
Nakka hanesinde byk deiiklere yol aacak, 1514 ylnda aldran savandan sonra Safev devletini yenilgiye
uratm ve Safavi bakenti Tebriz'i ele geirmitir. Yavuz Sultan Selim Tebriz'den nemli sayda sanat ve
elyazmalar stanbul Topkap sarayna getirtmitir. Kanuni Sultan Sleyman Dneminde Osmanl minyatr nihayet
kiiliini bulmu ve en verimli dnem olmutur. Bu dnemde fethedilen lkelerin sanatlar Osmanl Topkap
sarayna geiyor ve Osmanl nakkalar zerinde etkili olduu rettikleri minyatrlerde grlmektedir. Osmanl
resim sanat denince ounlukla elyazmalar iinde yer alan minyatrler akla gelir. Bu minyatrleri dier resim
trlerinden ayran en nemli zelliklerinden biri metne bal kalarak tasvir edilmi olmasdr. Elyazmalarn iinde
yer alan tasvirlerin grnty evreleyen ikonografik zelliklerini zmlemek iin belirli bir metin olsa da
nakkalar bazen metnin dna karak minyatrlere farkl bir yorum katt sklkla karlatmz bir durum
olmutur.
Anahtar Kelimeler: Minyatr, Nakka, Osmanl

486
 Ahmet Haimin O Belde iirinin Ontolojik Tahlil Yntemiyle ncelenmesi

retim Grevlisi Tahsin Yaprak

Temel esaslarn Roman Ingarden ve Nicolai Hartmann oluturduu, edebiyatmzda ise smail Tunalnn
Sanat Ontolojisi isimli eseriyle dikkati eken ontolojik tahlil ynteminde eserler n yap ve arka yap olmak
zere iki ana tabakaya ayrlr. n yap eserin grnen yzyken, arka yap eserin grnmeyen ancak aratrlarak
fark edilebilen ksmdr. Bu arka yap da kendi iinde alt katmanlara ayrlr: Anlamsal tabaka, nesne tabakas,
karakter tabakas, alnyazs tabakas. almada, ontolojik tahlil yntemiyle incelenecek olan O Belde iirinin
ncelikle ses ahengini salayan n yap zellikleri tespit edilecek; daha sonra metnin arka yap zellikleri ele
alnacaktr.
Anahtar Kelimeler: Ontolojik Tahlil Yntemi, O Belde

487
 Trk Dz Dokumalarnda Kullanlan Hayat Aac Motifleri

r. Gr. Tevhide Aydn

Trk Dz Dokumalarnda Kullanlan Hayat Aac Motifleri Tevhide Aydn taydin@kmu.edu.tr 1Karamanolu
Mehmetbey niversitesi, Teknik Bilimler Meslek Yksek Okulu, El Sanatlar Blm, KARAMAN ZET Hayat
Aac, insanlk tarihinin eitli dnemlerinde en fazla kullanlan simgesel temadr. eitli toplumlarn
mitolojilerinde sz geen aa, kimi zaman yaam, kimi zaman da evreni betimlemek iin kullanlr. Evrenin
elementi; topran derinliine inen kkleriyle yeraltn, alt dallar ve gvdesiyle gkyzn, a ykselen st
dallaryla cenneti birletirir. Yeryz ve cennet arasndaki iletiimi salar. Hayat Aac yzyllar boyu Trk
kltrnde yer almtr. nsanlar lmszlk isteklerini farkl simgelerle ifade etmeye almlar, inilerde,
dokumalarda, duvar resimlerinde, mezar talar emelerde ve daha birok yerde oka kullanmlardr. Hayat
aacyla birlikte grlen su kab, vazo veya kupa temizlii simgeler. Baz kullanmlarda Hayat Aac'nn dallarna
konmu kular betimlenir. Servi aacnn minarelerle olan benzerlii de, bu aacn Trk- slam kltrndeki yerini
salamlatran etkenlerden biridir. Kilim, Trk insannn semboller dnyasn, gelenek, grenek, inan ve estetik
ynn, kltrn yanstm, Orta Asyadan Anadoluya deerli kltr mesajlar tamtr. Bu almada; Trk dz
dokumalarnda kullanlan hayat aac motifleri, sembolik anlamlar, motifin kullanld yreler, motiflerin form
asndan incelemesi yaplmtr.
Anahtar Kelimeler: Dz Dokuma, Motif, Hayat Aac, Sembol, Kltr.

488
 "Istanbul Eyp Sultan Trbesinden 16. Yya Ait Bir ini Panonun Restorasyonu"

r.Gr. Timur Bilir

stanbul Eyp Sultan Trbesinden 16. yya Ait Bir ini Panonun Restorasyonu* Eyp Sultan Trbesi,
stanbulda kendi adn tayan semtte bulunmaktadr. stanbulun ve slam dnyasnn en nemli ziyaret
mekanlarndan biri olan trbe, Osmanl sultanlarnn kl kuanma trenlerinin yapld yer olarak da ayr bir
neme sahiptir. Fetihten sonra ilk ina edilen yaplardan biri olan trbe,sekizgen planldr (1458). lk yapld
dnemde ini sslemeye sahip olmayan yapdaki iniler, saray deposundan ve zamanla tahrip olmu mekanlardan
getirilerek buraya monte edilmitir. Trbe, Osmanl dneminde srasyla I. Ahmet, III. Selim ve II. Mahmut
dnemlerinde restorasyon grmtr. Cumhuriyet dneminde 1956-57 yllarnda tekrar restore edilen mekann son
ve geni kapsaml restorasyonu 2011 ylnn ocak aynda balam ve 2015 ylnda tamamlanmtr. Bu alma
kapsamnda trbede bulunan 7678 para ini sklerek konservasyon ve restorasyonlar yaplmtr. Bildirimize
konu olan pano, znik inilerinin en parlak dnemi olan 16. yyn ikinci yarsna aittir. Mihrapl denilen tarzdaki
panonun ortasnda vazodan kan emse formunun ii hatayi slubu ve natralist tarzdaki iek motifleriyle
bezenmitir. Vazonun iinde rumi, kebentlerde stilize bulut motifleri yer almaktadr. Bunlardan kalan ksm ise
yine hatayi slubunda stilize ieklerle dolgulanmtr. Daha nce trbenin k hol olarak kullanlan alanda
pencere altnda yatay konumda bulunurken, restorasyon srecinde buradan sklerek mekann ziyaret ksm
cephesine dikey olarak yerletirilmi ve eksik ksmlar, eldeki belgeler ile alnan rlve izimlerine gre
tamamlanarak grsel btnl salanmtr. Panonun restorasyon aamalar, restorasyon ve restitsyon izimleri,
lleri ile bildiride sunulacaktr. Anahtar Kelimeler: znik, ini,Restorasyon, Eyp Sultan Trbesi *Timur Bilir,
retim Grevlisi, Mimar Sinan Gzel Sanatlar niversitesi
Anahtar Kelimeler: Iznik, ini,restorasyon, Eyp Sultan Trbesi

489
 James Bond Filmlerinde Erkeklik Temsili: Sean Connery rnei

Ar.Gr. hsan Koluak - Aratrmac Tolga Grocak

Ataerkil toplumsallk balamnda erkeklik, kltr temelli, g, rasyonellik gibi olumlu kavramlar zerinden
tanmlanrken, kadnlk ise doaya indirgenip, fiziksel ve duygusal bir zayflk, irrasyonellik gibi olumsuz kavramlar
zerinden tanmlanmaktadr. kitle iletiim aralar da toplumsal cinsiyet eitsizliini krkleyen, ataerkillii ve
egemen heteroseksellii n plana karan yaynlar yapmaktadr. Bylelikle kitle iletiim aralar araclyla
sunulan temsiller izleyiciler tarafndan dorudan kabul grmekte ve egemen sylemin yeniden retimine katkda
bulunmaktadr. zellikle Konvansiyonel sinema ataerkil toplumun erkeklik imajn nemli bir biimde
yanstmaktadr. Sinema erkek iktidarnn etkin bir biimde grld uygulama alanlarnn banda gelmektedir.
Filmler erkek karakter zerinden zdelemeyi, byk, gl, hakim olma duygularn ne kararak salamakta ve
ideolojik bir tavr sergilemektedir. Filmlerdeki ideolojik ilevinin gereklemesi erkek kahramanlarn kiiliinde
yatmaktadr. Bu kahraman ideal birey olarak, kendine yeten, zgveni salam bir beyaz erkektir. Western, ganster
veya polisiye filmlerde ideal kahraman grmek mmkndr. Genellikle James Bond filmleri ataerkili erkeklik
tipolojisini yanstmaktadr. Bununla birlikte ilk James Bond filmlerinde Sean Connery bir ikon haline gelmi ve
erkeklik temsilinde bir krlmaya yol amtr. Bu almann amac Sean Connerynin canlandrd James Bond ile
2000 sonras ekilen James Bond filmlerindeki erkeklik temsilleri arasndaki deiimi gstermektir. almada
karlkl ierik analizi yntemi uygulanacaktr.
Anahtar Kelimeler: Erkeklik, Kadnlk, Sinema, Hollywood, deoloji

490
 Rembrandt In sellii ve Yaratm Olgusu

Yrd.Do.Dr. mran zbalc Aria

Byk bir sanatnn eserinin karsna getiimizde, biimlerin mkemmelliine hayranlkla bakmakla ya da tek
tek her imgenin anlamn soruturmakla yetinmeyiz; insan etkinliklerinin en byleyici srlarndan biri hakknda
biraz aydnlanmay da umarz: Yaratm sreci srad bir sanatda nasl iler? Genel takdir kazanacak bir eserin
ortaya kmasn hangi koullar mmkn klmtr? Yaamak ile yaratmak arasndaki en elverili iliki nedir?
mgeler ve yaratclar arasndaki ilikiyi gzlemlemek bizi baka ynlerede gtrr. Rembrandtn uygulad
evrensel zdeletirmenin bir bedeli var gibi gzkyor: Bireyler trsel bilginin sunanda kurban edilir.
Rembrandtn sanatnn en deerli yan iinde tad gerek inantr.Rembrandt iin insanolunun temel zellii
fani oluudur,nsanolu zamana ve mekana bamldr ,bunlardan kendisine dein imgeler yaratr ve yine zamana ve
mekana dner. Gndelik hayat canlandrnda Rembrandt evresindeki dnyay gzlemleyip onu grlebilir
formlara tercme etmekle yetinmez; insan hayatna dair kavrayn paylamamz salar. Rembrandtn bir
tablosuna zelliklede son dnem tablolarndan birine baktmzda grdmz ey ,bir resimden daha fazlasdr, bir
hayat bir insanlk dersidir. Rembrandtn izgilerinin her yerde mevcut olmas ressamn kendi benine saplanm
olmasndan ok, bu benin tmel insanlk iinde znm olduu anlamna gelir: O herkes olmutur,dolaysyla
artk kimse deildir.
Anahtar Kelimeler: Rembrandt,sanat,resim.Ressam,sanatc,yaratm Sreci,

491
 Mzik retmen Adaylarnn Balama Kavramyla lgili Bilisel Yaplarnn Belirlenmesi

Yrd.Do.Dr. Vahide Bahar Yiit - Do.Dr. Sema Sevin

Bu almann amac mzik retmen adaylarnn balama kavramyla ilgili bilisel yaplarn ortaya koymak ve
alternatif kavramlarn belirlemektir. Bu amala, veriler almann rneklem grubunu oluturan mzik blmne
kayt yaptran 1, 2, 3, ve 4.snf retmen adaylarndan toplanmtr. Kayt yaptran rencilerden bir ksm
almaya katlmamtr. almaya katlan rencilerin toplam says 105, katlanlarn ya aral ise 18-22 arasnda
deitii belirlenmitir. Bu almada, alternatif lme- deerlendirme aralarndan biri olan kelime ilikilendirme
testiyle veriler toplanmtr. Bunun iin A4 kdna balama kavram 5 kez alt alta yazlarak retmen adaylarndan
bamsz bir kavram zerinden ilikili kelimeler yazmalar istenmitir. laveten katlmclardan balama kavramyla
ilgili bir cmle yazmalar da istenmitir. Toplanan veriler ncelikli olarak, 1den 105e kadar numaralandrlmtr.
likili kavramlar tek tek kodlanm, kodlar uygun ve anlaml kategoriler bal altnda toplamtr. retmen
adaylarnn cevap kelimelerinden Trk Halk mzii ifadeleri, Mzikal kimlik ifadeleri, Corafi ifadeler,
Sezgisel ifadeler ve Kltrel ifadeler kategorilerine ulalmtr. Baskn kategori olarak Trk Halk mzii
ifadeleri ortaya kmtr. retmen adaylarnn youn olarak balama kavramn trk kavramyla
ilikilendirdikleri grlmtr. Ayrca Anadolu, Neet Erta, tel ve yre kelimelerinin de sk olarak kullanld
belirlenmitir. retmen adaylarnn balama kavramyla en az iliki kurduklar kavramlarn ise huzur, hzn gibi
kelimeler olduu tespit edilmitir. retmen adaylarnn balama kavramyla ilgili yazm olduklar cmleler analiz
edildiinde, retmen adaylarnn farkl alternatif kavramlara sahip olmadklar grlmtr. Elde edilen
sonulardan retmen adaylarnn balama kavramyla ilikili kelimeler yazmada zorluk ekmedikleri fakat balama
kavramn mzikle yeterli dzeyde ilikilendiremedikleri belirlenmitir. Bu sonulardan yola klarak, mzik
retmen adaylarnn mzikle ilgili kavramlar doru ekilde yaplandrmalar ve anlamlandrmalar iin mzik
eitimi alannda nemli kavramlarn kapsaml bir ekilde ele alnmas nerilmektedir. Anahtar Kelimeler: Balama,
mzik eitimi, mzik retmen adaylar
Anahtar Kelimeler: Balama, Mzik Eitimi, Mzik retmen Adaylar

492
 Konservatuarda Kanun Egitiminde oklu grenme Ortamlarnn Kullanmnn Kanun crasina Etkileri

Yrd.Do.Dr. Volkan Gidi

Bu almada kanun egitiminde video, ses kayd gibi teknolojik gelimelerden yararlanarak konservatuar
rencilerinin farkl icralar takip etmelerini salamak ve yeniliki icralarn renciler zerindeki etkilerini
gzlemlemek amalanmtr. Gnmzde her alanda teknolojinin gelimesiyle birlikte video ve ses kaytlarndan
yararlanarak oklu renme ortamlarndan yararlanlabilmektedir. Gelien teknoloji rnlerinden eitim
ortamlarnda yararlanmak eitim ve retimin kalitesini arttrarak rencilere katk salayabilir.oklu renme
ortamlarnn kullanlmas kanun icrasinda rencilere farkl bak as kazandrabilir; rencilerin yeniliki icray
grmesini ve uygulamasn ders srecine etkin katlmasn ve renme srecindeki istekliliginin artmasn
salayabilir. Bu aratrmada tek gruplu n test son test deneysel yntemin kullanlmasna karar verilmitir. Veri
toplama arac olarak aratrmac tarafndan gelitirilen kanun icrasn lme gzlem formu kullanlmtr. Deneysel
sre devam etmektedir. Aratrma sonularnn kanun icrasna katklar salayaca dnlmektedir.
Anahtar Kelimeler: Kanun cras, Kanun Eitimi, oklu renme Ortamlar

493
 lmn Fotoraf Yoluyla Estetize Edilmesi

r. Gr. Dr. Yeliz Tuna

Yaam ve lm kavramlar tarih boyunca zerinde en ok dnlen, yazlan, eserler ortaya konulan, zellikle de
bu balamda, pek ok kez sanata konu olan kavramlardan olmulardr. zellikle lm kavram yzyllardr yeni
yaratmlar konusunda insanolunu harekete geiren heyecanlandran unsurlarn banda yer almtr. Bu balamda
lm ve yaratma arasndaki iliki fotoraf ile dorudan ilikilendirilebilecek trdendir. Yaamn ierisinden alnm
bir an ve hayatn bir parasn lmszletirmekle e tutulan fotoraf doal olarak hayatn son bulmas olarak
grlen lm kavram ile tezatlk gstermektedir. lm gibi souk ve kabullenilemeyen bir son bulu kavramnn
fotorafn doas ile yaad bu kartlk, fotoraf ve lm arasndaki bu youn iliki, pek ok sanaty ve fotoraf
zerine alan birok eletirel kuramcy bu noktada almalar yapmaya sevketmitir. lm kavramnn
orjinalliinin kefedilmesi ile almalarn bu noktaya eviren pek ok fotoraf sanats lm her ynyle tepkisel
bir sunumla ele almlardr. Bu almada Paul Frecker London, Walter Schels ve Beate Lakotta, Elizabeth Heyert,
Daniela Edburg gibi sanatlarn fotoraflar zerinden modern ve postmodern dnemde lm kavramnn nasl
farkl bir ekilde estetize edildii aratrlmtr. Bu inceleme yaplrken postmodern olann, modern olana
bavurmas ve sanatlarn kendi hayat hikayelerinin bu fotoraflara nasl yansd gibi konular zerinde
durulmutur.
Anahtar Kelimeler: Fotoraf, lm, Post-Mortem Fotoraflk

494
 Tasarm Blmlerinde Estetik Dersinin nemi ve rencilere Katks

Yldrm Onur Erdiren

Estetik, sanat ve gzellikle ilgilenen bir felsefe daldr. Estetik dersi tasarm blmlerinde dier derslerden farkl
nitelikler tar. zellikle niversitelerin sanat eitimi ierisinde estetik dersinin rencilere olan katks bakmndan
son derece nemlidir. smail Tunalnn estetik kitabnda da belirttii gibi estetik sje, estetik obje, estetik deer ve
estetik yarg gibi kavramlar alglamalarnda ve bu kavramlar tasarmlarnda nasl yorumlayacaklar konusunda
yardmc unsurlar olmaktadr. Bir dier nemli nokta ise, bir sergiye katldklarnda inceledikleri eserleri
yorumlarken, estetik kavramlar kullanarak doru bir ekilde yorumlayabilmeleri son derece nemli olup, renciye
ayrc bir nitelik kazandrmaktadr. Bu almada, niversitelerde estetik dersinin nemi, rencilere nasl bir katk
salad mlakat teknii kullanlarak irdelenecektir.
Anahtar Kelimeler: Tasarm, Estetik, Estetik Unsurlar

495
 Yaayan Bir El Sanat, Zonguldak lemeleri ve Dndrdkleri

Do.Dr. Yksel ahin

Bu bildiride Zonguldak kent merkezinde yaayan bir el sanat olarak tespit edilen ilemecilik ele alnacaktr.
Bildiri kapsamnda Zonguldak ve evresinde yaygn grlen ilemecilik geleneine tarihsel srete ksaca
deinilerek, gnmzde yaayan biimi ele alnacaktr. almann verileri; Zonguldak ve evresinde tekstil el
sanatlar, giyim kuam ve ilemecilik zerine yaplan alan aratrmalar ve 22 yldr almalarn yrten ileme
atlyesi kurs retmeni ve atlye kursiyerleriyle yaplan szl ve anket almalarndan olumaktadr. almann
sonucunda verilerden elde edilen bulgular nda gelenein ve geleneksel becerinin devam ettirilmesinin
sonularna deinilerek gnmz yaam biimlerinde ilemecilik rneinde el sanatlarnn terapi olarak yeri iaret
edilecektir. Ayrca, zengin bir tekstil tarihi ve geleneine sahip Blgede bir Enstit kurulmas nerisi sebep, sonu
ve kapsam ile yer alacaktr.
Anahtar Kelimeler: Zonguldak lemeleri, Replikalar, Hesap i, Tel Krma.

496
 Trk Kltrndeki adr Geleneinin Osmanl Minyatr Sanatna Yansmalar

Kamile Akn - Do.Dr. Yusuf Ke

Trk gebe yaam tarzn mekna yanstan adr ve ota kltr, Osmanl dneminde deerinden hibir ey
kaybetmeden hatta daha grkemli bir ekilde srdrlmtr. Eski Trklerden balayarak bugn hala Orta Asyann
ve Anadolunun birok yerinde bir yaam tarz olan konar-gerliin, adr geleneini balatt sylenebilir.
Trkler, konargerliin belli bal gereklilikleri ve sabit bir meknlarnn bulunmamas nedeniyle kolay nakledilen,
abuk kurulabilen barnaklara ihtiya duymular ve artlara en uygun adr kullanmlardr. Yaam koullar, iklim
artlar ve eitli ihtiyalar ise farkl tiplerde ve boylarda adrlarn ortaya kmasna neden olmutur. Yaplan
aratrmalarda Osmanl dneminde adrn ok ynl ve ok amal olarak kullanld grlmektedir. Dnemi
belgeleyen minyatrlerde, nakkalar genellikle gnlk olaylar resmederek adra ska yer vermilerdir. adr
gelenei en mkemmel hlini Osmanl Devleti'nde padiaha mahsus kurulan ota- hmayun ile almtr. Osmanlda
srdrlen bu gelenein en iyi kant gnmze ulam minyatrlerdir. Bu aratrmada Dneme ait minyatrler
incelenerek adrlarn hangi amalarla ve estetik kayglarla retildii incelenip Osmanl kltrnden yansmalar
tespit edilmeye allacaktr.
Anahtar Kelimeler: Trk Kltrnde adr, Osmanlda adr, adr Minyatrleri.

497
 Gncel Konularn Reklam Kampanyalarna Yansmalr

Sla Aydoan - Do.Dr. Yusuf Ke

amzda reklam sektrnde oluan rekabet, firmalara hizmet veren reklam ajanslarn hedef kitleye uygun
reklam oluturma telana sokmutur. Bu sebeple birok farkl mecra ve yeni yntemler kullanlarak reklamlar
hazrlanmaktadr. Marka hedeflerinin yerine getirilmesi iin tm ayrntlar planlanp, bir dizi tantm etkinlii bir
araya getirilerek reklam kampanyas oluturulmaktadr. Reklam kampanyas oluturma, firma ya da kurulularn
tantm hizmetleri iin bir karar verme ve problem zme srecidir. Reklam yaammzda byk bir yer almaktadr.
Reklamda sonucun etkili olmas iin, kampanya mesajlarnn doru seilmesi olduka nemlidir. Kampanya
oluturulurken, gncelliin ve zamann dinamiinin yakalanmas reklam zerinde etkiye sahiptir. Gnmz Reklam
dnyas kltrel ve sanatsal adan postmodern bir a yaamaktadr. Bu balamda reklam kampanyalar ve grsel
anlatm dilleri aa uygun zellikleri gstermektedir. Reklam kampanyas tasarm sreci belli unsurlara bal kalsa
da kendi ierisindeki farkl dinamiklerden yarararlanarak gncel dnme ve tasarlama yapsn ierisinde
barndrmaktadr. Bu aratrmada; reklam, reklam kampanyalar ve hedef kitleye ularken iinde bulunduu
zamann dinamiini yakalayacak gncellik etkisi reklam ve tasarm ynden incelenecektir.
Anahtar Kelimeler: Reklam Kampanyas, Mesaj, Hedef Kitle, Gncellik, Postmodernizm

498
 Trkiye ukorava Romanlarnda Sosyo Kltrel Yap ve Mzik Uygulamalar

Zafer Klner - Yrd.Do.Dr Derya Karaburun Doan

Bu almada, Trkiyede yaayan ukurova Romanlar olarak adlandrlan etnisitenin, sosyo-kltrel yap
ierisinde mzik uygulamalarnn nasl ekillendiinin yantlar aranmaya allmtr. almann ilk safhasnda
Roman halklarnn kkeni, genel zellikleri ve Trkiyedeki durumlar zerinde durulduktan sonra, ikinci safhasnda
ukurovada yaayan Romanlara geilmitir. almada ukurova blgesi ile snrl kalnmasnn nedeni, blge
baznda daha detayl olarak veri toplanmasnn salanmasdr. ukurovada yaayan Romanlar ele almadan nce
almada Trkiyede yaayan Romanlarn tarihleri ve demografik dalmlar ile ilgili n bilgi verilecektir.
Bylelikle, ukurova Romanlarnn Trkiyedeki konumu, daha net olarak grlebilecei ve mziksel
uygulamalarnn daha rahat anlalabilecei dnlmtr. almada ukurova blgesinde yaayan Roman
mzisyenlerin, yaadklar ehirlerin elence mziklerini icra ettikleri, bunun yannda Trk mzik kltrne de
olumlu katklarda bulunduklar tespit edilmitir. ukurova Romanlarnn yaadklar blgelerin mzik kltr
ierisinde, zellikle musiki cemiyeti ve okul korolarnda gerek algc olarak gerekse korist ve solist olarak yer
aldklar gzlemlenmitir. ukurovada yaayan romanlarn Trkiyenin farkl blgelerinde yaayan dier
romanlarla balarnn bulunduu sylenebilir. Bu durumun da mzik kltrne, alma mekn durumlarna ve alg
trlerine yansd grlmektedir.
Anahtar Kelimeler: Sosyo-Kltrel Yap, Roman, ukurova, Mzik.

499
 6750 Sayl Ticari lemlerde Tanr Rehni Kanunundaki Tanr Varlk Kavramna likin Sorunlar

Yrd.Do.Dr. Bahar cal Apaydn - Yrd.Do.Dr. dil Tuncer Kazanc

6750 sayl Ticari lemlerde Tanr Rehni Kanunu (TTRK) 20 Ekim 2016 tarihinde Trkiye Byk Millet
Meclisinde kabul edilmi ve 1 Ocak 2017 tarihinde yrrle girmitir. Bu kanun ile 1447 sayl Ticari letme
Rehni Kanunu (TRK) yrrlkten kaldrlmtr. Kanun ile ticari ilemlerde tanr rehni, teslimsiz tanr rehni
zellii gsteren bir rehin tr olarak dzenlenmitir. Kanunun amac ncelikle tanr rehni hakknn gvence
olarak kullanmnn yaygnlatrlmas ve bu surette teslimsiz rehne konu tanrlarn kapsamnn geniletilmesi ve
aleniyetin salanmas ve rehnin paraya evrilmesinde alternatif yollarn sunulmas suretiyle finansman eriiminin
kolaylatrlmas eklinde ifade edilmitir. Rehnin kapsamn geniletmek amacyla, TTRK m. 5de tanr
varlklardan ne anlalmas gerektii anlan varlklarn tahdidi olarak saylmak suretiyle ifade edilmitir. Rehin
hakknn, saylan varlklardan biri ya da birden fazlas zerinde kurulabilecei ngrlmtr.Trk Medeni Kanunu
(TMK) sistematiinde ise tanr rehni, rehinli tanrn cra flas Kanunu (K) uyarnca cebri icra yoluyla paraya
evirtilmesi suretiyle deerlendirilmesini salayan bir snrl ayni hak olarak dzenlenmitir. Nitekim 6750 sayl
kanun uyarnca da ticari ilerde tanr rehninin paraya evrilmesinde, hkm bulunmayan hallerde K
hkmlerinin uygulama alan bulaca hkme balanmtr. Takip hukukuna hakim olan paraya evirme ilkesi ve
buna bal olarak lex commisoria bakmndan ayrk bir dzenleme getiren 6750 sayl Kanun, rehinli alacaklnn
tatmin edilmesi yntemi olarak rehinli maln mlkiyetinin alacaklya devrini; buna aykr hareketlerin adli para
cezas ile cezalandrlmasn ngrmtr. Rehne konu edilebilecek varlklarn eitlilii de, bunlarn paraya
evrilmesi aamasnda hangi hkmlerden faydalanlmas gerektii sorununu beraberinde getirmektedir. Tebliin
amac, TMK ve K erevesinde sz konusu varlklar zerindeki rehin hakkn ve rehnin paraya evrilmesi
yntemini incelemektir.
Anahtar Kelimeler: Tanr, tanr rehni, ticari i, paraya evirme, lex commisoria

500
 Hkmszlk Yaptrmlar: Medeni Hukuk Karlklar Bakmndan Bir Deerlendirme

Yrd.Do.Dr. Bahar cal Apaydn - Ar.Gr. Emine Asl Kkaydn

Hkmszlk kurumu, sadece medeni hukuk bakmndan deil; neredeyse zel hukukun tamam bakmndan
byk bir nem arz etmektedir. Hkmszlk yaptrmlar, bir hukuki ilemin tabiri caizse kaderini belirlemektedir.
Hkmszlk yaptrmlar, klasik anlamda yokluk, mutlak butlan ve nispi butlan eklinde karmza kmakta ve
aile hukukunda tam da bu kavramlarla ele alnmaktadr. Oysa Borlar Hukukunda hkmszlk yaptrmlar klasik
anlamda, kesin hkmszlk ve iptal edilebilirlik eklinde karmza kmaktadr. Miras hukuku kapsamnda
ise, kanun genel hkmszlk yaptrm olarak iptal edilebilirlik yaptrmn benimsemitir. Bunun yan sra hukuk
dzenimizde hkmszlk yaptrmlar bakmndan, yeni birtakm yaklamlarn olduu da yadsnamaz. rnein,
Trk Borlar Kanununda genel ilem koullarna ilikin yazlmam saylma olarak ifade edilen bir dzenleme
bulunmaktadr. Bundan baka, zellikle tketici szlemeleri alannda esnek hkmszlk nitelendirmeleri
yaplmaktadr. Tebliin amac, aile hukuku, borlar hukuku ve miras hukuku bakmndan sz konusuyaptrmlar
arpc rneklerle snrl olarak ele almak ve sz konusu hukuk alanlarna hkim olan temel prensiplerin ve dier
hukuk dallaryla ilikilerinin hkmszlk yaptrmlar zerindeki etkisini incelemektir.
Anahtar Kelimeler: Butlan, Mutlak Butlan, Nisbi Butlan, Kesin Hkmszlk, ptal Edilebilirlik

501
 Yksekretim rencilerinin Vergi Farkndal ve Vergiye Gnll Uyuma Ynelik Yaklamlarnn
Deerlendirilmesi

Do.Dr. Emine Koban - Jale Bulu

YKSEKRETM RENCLERNN VERG FARKINDALII VE VERGYE GNLL UYUMA

YNELK YAKLAIMLARININ DEERLENDRLMES Vergiye kar gsterilen davran ve eylem biiminde,
bireylerin dedikleri vergilerin farknda olup olmadklar ve verginin mali, iktisadi ve sosyal amalar ile temel
zelliklerine ilikin sahip olduklar bilgilerin yeterlilii nemli grlmektedir. Vergiye gnll uyum, kamu
hizmetlerinden yararlanan toplum bireylerinin kamu hizmetlerinin finansmannn nemli bir ksmnn vergiler ile
karland gereini bilerek ve durumu iselletirerek, vergilemeye ilikin devlerini ve ykmllklerini
zamannda ve eksiksiz yerine getirmesi ile gereklemektedir. Yaplan almada vergiye gnll uyumda etkisi
olduuna ilikin n fikre sahip olunan vergi farkndalnn dzeyi, yksekretim rencilerinin demografik ve
sosyo-ekonomik zellikleri alt almnda olmak zere ortaya karlarak vergiye gnll uyumu etkileyen faktrler
ve etkisine ilikin bulgulara ulamak amalanmaktadr. Literatrde daha nce yaplm yurt ii ve yurt d
almalardan faydalanlarak, Trkiyenin nemli ehirlerinden biri olan Gaziantep ilinde bulunan Yksekretim
rencileri zerinde ampirik aratrma yaplacak ve bulgular SPSS ortamnda veri girii ile uygun testler
kullanlarak analiz edilecektir.
Anahtar Kelimeler: Vergi, Vergiye Gnll Uyum, Vergi Farkndal

502
 Trk Ailesi ve Kadnn Hukuki Durumunun Deiim Sreci

Aratrmac Ee alar

zet lkel toplumlardan gelimi toplumlara kadar farkl isimlerle telaffuz edilen aile kurumu, tarihi sreten
geerek kkl bir deiiklie maruz kalm ve deien sosyal yap ierisinde kendini yenilemitir. Trklerde aile
ilk sosyal birlik olarak, itimai bnyenin ekirdei kabul edilip, kan akrabal esasna dayandrlmtr. Trk
toplumu, sre ierisinde meydana gelen deiim ve geliimlerden etkilenerek aile yapsn ekillendirmitir. Eski
Trklerde aile sosyal yapnn ve ayn zamanda devletin temel yap ta olarak grlm, treye gre dzenlenerek,
devletin lokomotifi olmutur. Trklerin slamiyeti kabul ile Trk toplum yapsnda deiimler meydana gelmitir.
Osmanl ailesi de Trk kltr ve slam hukuku bnyesinde ekillenmitir. Osmanl modernlemesi ve slahat
hareketlerine paralel olarak meydana gelen sosyo-kltrel deiimler aileye de yansmtr. Yenileme hareketleri ile
birlikte eski Trk aile yaps, byk ehirler kadar krsal alanlarda da yava yava deiim geirmeye zorlanmtr.
Trk ailesi Tanzimat, Merutiyetler dnemi ve Cumhuriyet ile birlikte yeniden ekillenmi, hukuki dzenlemeler
yaplmtr. Trk kadnn aile iinde her zaman ok nemli bir yeri olmutur. Tarihi srete meydana gelen
deiimler, kadnn sosyal hayattaki etkisini arttrmtr. Buna dayal olarak, zellikle Merutiyetlerle birlikte
kadnlarn hukuki haklar ykseli gstermitir. Tebliimizin amac, Trk ailesini bir btn olarak, tarihi bak
asyla deerlendirip deiim ve geliimlerini ele alarak Trk kadnnn hukuki haklarnn deiim srecini ortaya
koymaktr.
Anahtar Kelimeler: Trkler, Aile, Kadn, Hukuk, slamiyet

503
 evre Kirlenmesi ve Denizlerin Hukuk Yoluyla Korunmas

Yrd.Do.Dr. Esmeray Alacadal

Yzylmzn son eyreinde tm toplumlarn gndemindeki en nemli konulardan biri evre sorunlardr. Ozon
tabakasnn delinmesinden kurakla, dnyann giderek snmasndan hava kirlenmesine, deniz kirlenmesinden
ormanlarn yok olmasna kadar uzanan pek ok sorun insann evresiyle olan ilikisinin doal bir sonucu olup, bu
iliki dnyann ekolojik dengesini de bozmutur. evre sorunlarnn bu denli olumsuz bir noktaya gelmesinin
nedeni, bu konulara 1970li yllara kadar gereken nemin verilmemesidir. 1972 ylnda 113 devletin katlmyla
Stockholmde toplanan nsan evresi Konusunda Birlemi Milletler Konferansnda evre sorunlar ilk defa
evrensel boyutta ele alnm ve bu Konferans bundan sonraki gelimeler iin lokomotif grevi grmtr. Ancak
evre sorunlarn zme balayacak nlemleri almaya ve uygulamaya, ekonomik nedenlerle gelimi ve gelimekte
olan lkelerin pek yanamamas bu konuda baary engellemitir. Dier evre kaynaklar gibi denizler de
kirlenmeye devam etmitir. nsanolunca plk olarak grlp pek ok atk ve artn boaltld ve yine
insanlarn sonu gelmeyen gereksinimlerini karlamak zere hoyrata kullanld denizlerde, birok deniz canls
ortadan yok olmu, denizler de byk lde zmleyebilme kapasitesini yitirmitir. Denizler, nemli bir ekonomik
gelir kayna, temel yaam destek sistemidir. Dnya yzeyinin yaklak %70ini oluturan ve 130 kadar lkenin
kysnn bulunduu denizler, dnya ortak mirasnn da bir parasdrlar. Bu nedenle denizlerin kirlenmesi ve
korunmas ulusal dzlemde dzenleme konusu olduu kadar uluslararas dzlemde de birok konferansn gndem
maddesidir. Bunun yannda denizler pek ok bilim dalnn alma alann oluturmakta ulusal-uluslararas hukukun
ilgi alanna girmektedir. Bu almann amac; evreyle ilgili ulusal ve uluslararas dzenlemelerin denizlerin
korunmasndaki etkisini ortaya koymaktr. Bu kapsamda; denizlerin kirlenmesine yol aan kirleticilerle, ulusal ve
uluslararas mevzuata dayal kirlenmenin nlenmesi ve hukuki korumann salanmasna ynelik veriler literatr,
mevzuat, rnek olay taramas yoluyla salanmtr. Hukuksal dzenlemelerin denizleri korumada ne kadar etkin
olduu, i deniz Marmara ve kyda olduumuz Karadeniz rneklerinde ayrntl olarak deerlendirilerek sonu ve
neriler oluturulmutur.
Anahtar Kelimeler: Denizler, Kirlilik, Hukuk, Koruma

504
 Vergi Algs ve Bilinci zerine Bir Aratrma: Sosyal Bilimler Meslek Yksek Okulu rencilerinde Vergi
Bilinci

r.Gr. Esra Gr - Prof.Dr. lkay Yldz

Vergi devletin egemenlik gcne dayanarak kamu hizmetlerini yerine getirmek amacyla mkelleflerden ald
zorunlu ve karlksz kamu geliridir. Vergi gelirleri toplam kamu harcamalarnn giderilmesinde nemli bir paya
sahiptir. Dolaysyla devletler vergi gelirlerini artrc ve vergi kaybn engelleyecek saysz tedbirler almak
durumundadr. Vergilerin, anlamazlk hususu olmasnn nemli sebeplerinden birisi de mkelleflerin vergi
karsndaki negatif yaklam ve davranlardr. Bu gibi anlamazlk durumlarnn ortadan kaldrlmasna ynelik
uygulanabilecek metotlarn banda vergiye uyum ve vergi bilinci gelmektedir. Gnmzde zellikle vergi
gelirlerinin azalmasna sebebiyet veren vergi kaakl, vergiden kanma ve kayt d ekonomi gibi durumlarn
engellenebilmesi iin mkelleflerde vergi uyum ve bilincinin gelitirilmesi ehemmiyet arz etmektedir. Bu
almann amac, 2016-2017 eitim retim ylnda, Bingl niversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yksekokulu'nda
okuyan rencilerin vergi ve vergi bilinci hakknda ne dndklerini ortaya koymaktr. Bu amala rencilerin,
verginin ne olduu, neden vergi alnd ve vergilerin kullanld alanlarla ilgili cevaplar kapsamnda vergi bilinci
durumlar belirlenmeye allmtr. almaya toplam 520 renci katlmtr. Veriler hazrlanan anket formu
tarafndan elde edilmitir.
Anahtar Kelimeler: Vergi, Vergi Bilinci, Vergi Uyumu, Mkellef Davranlar, Bingl niversitesi

505
 Seklerizm, Post-Seklerizm ve Avrupa nsan Haklar Mahkemesi

Yrd.Do.Dr. Gl Ceylan Tok

Sosyoloji disiplinden seklerizasyon tezine gelen youn eletirilerle birlikte din meselesinin uluslararas
politikada ne kadar gz ard edildii ortaya kmtr. Hurd (2012) bu nedenle son yllarda uluslararas ilikiler
disiplininde de dine ynelik ` onarc bir dn` yaandna dikkat eker. Din hem yasal olarak hem de idari olarak
ulusal ve ulus tesi seviyede `sekler gcn kurumlar` tarafndan regle edilmektedir. Bu almada Avrupa nsan
Haklar Mahkemesi`nin Avrupa`da dini zgrlkler meselesine yaklam tartlacaktr. Mahkeme dnce, vicdan
ve din zgrlkleriyle ilgili gelen bavurularn birounu lkelerin takdir hakkna brakp reddetmektedir Bu
bildiride mahkemenin ulus tesi bir yarg kurumu olarak ina etmeye alt tarafsz pozisyonu sorunsallatralacak
ve Avrupa da artan Islamfobiyle mcadele etmede oynayabilecei rol tartlacaktr.
Anahtar Kelimeler: Seklerizm, Avrupa`da Islam

506
 Vergi Kayp ve Kaaklarnn nlenmesinde Muhasebe Meslek Mensuplarnn Rol: Nide li rnei

Yrd.Do.Dr. ncilay Erduru

Vergi gelirleri, tm Dnyada olduu gibi lkemizde de kamu hizmetlerinin yerine getirilmesinde kullanlan
nemli bir finansman kaynadr. Bu nedenle devletin sosyal, eitim, askeri, yatrm ve dier hizmetlerini yerine
getirebilmesi iin vergi gelirini mkelleflerden zamannda ve eksiksiz tahsil etmeleri gerekmektedir. Vergi
gelirlerinin zamannda ve eksiksiz ekilde salanmas bir baka ifadeyle vergi kayp/kaaklarnn nlenmesi
konusunda muhasebe meslek mensuplar, vergi idareleri ile mkellefler arasnda kpr grevi grmektedir.
Dolaysyla muhasebe meslek mensuplarnn vergi kayp ve kaaklarnn nedenleri ve nlenmesi konusundaki
grleri son derece nem arz etmektedir. Bu kapsamda almada, Nide ilinde faaliyet gsteren muhasebe meslek
mensuplarnn vergi kayp ve kaaklarnn nedenleri, nlenmesi ve bu konuda kendilerine verilmesini istedikleri
yetki ve sorumluluklara ilikin grleri ile bu grlerin muhasebe meslek mensuplarnn demografik durumlarna
gre farkllk gsterip gstermediinin tespit edilmesi amalanmtr. almada anket yntemi kullanlm olup elde
edilen 76 ankete ilikin veriler, SPSS 18 paket programnda Kolmogorov Smirnov, Levene, Kruskal Wallis ve Mann
Whitney U testleri kullanlarak analiz edilmitir. Analiz sonularna almann uygulama blmnde geni bir
ekilde yer verilmitir.
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: Vergi Geliri, Vergi Kayp/kaa, Muhasebe Meslek Mensubu Nide

507
 Vergi Hukukunda Yorum ve Kyas Yasa

r.Gr. Mutlu Yoruldu

Vergi; yetkili klnan kamu kurumlar tarafndan, devletin mali, ekonomik ve sosyal amalarnn
gerekletirilmesi iin gerek ve tzel kiilerden karlksz olarak ve cebren alnan parasal deerlerdir. Gerek ve
tzel kiilerin vergi mkellefiyetleri anayasal dzenleme ile getirilmi olup anayasa hkm uyarnca vergisel
ykmllkler ancak kanunla dzenlenebilecektir. Vergi hukuku temelde vergi alacakls (devlet) ile vergi borlusu
(kiiler) arasndaki vergiye ilikin ilemleri dzenler. Verginin konusu, mkellefiyet, verginin tarh, tahakkuk ve
denmesi, uygulanacak cezalar, mkelleflerin ve vergi idaresinin yetki ve sorumluluklarnn snr ve bunlarla ilgili
olaylar vergi hukukunun konusuna girmektedir. Vergileme srecinde devletle vergi borlusu arasnda devletin
stnl bulunmaktadr. Vergileme srecinde devletin ilemleri hukuki snrlar erevesinde gerekletirilir.
Anayasann 73. maddesinde dzenlenen verginin kanunilii ilkesi, devlete kar kiilere hukuki gvence
salamaktadr. Anayasann 73. maddesiyle dzenlenmi kanunilik ilkesi, hukuk devleti kavramyla balantldr.
Vergi, iktidarlarn elinde, ekonomiye ve bu yolla bireylerin temel hak ve zgrlklerine mdahale arac
olabilmektedir. Ekonomik ve sosyal hayat dzenleyen kanunlarla, kiilerin temel hak ve zgrlkleri alannda yer
alan vergiyi douran olaylar nlenebilir veya caydrlabilir. Bu nedenle vergilerin kanunilii ilkesi, kiilerin alma
ve szleme hrriyetleri ile mlkiyet ve miras haklarnn zedelenmemesi iin hukuk devletinin belirleyici
unsurlarndandr. Aklanan nedenlerle vergi hukuku dier hukuk dallarndan farkllk gstermekte, bunun
sonucunda vergi hukukunun kendine zg kavram ve mekanizmalar olumaktadr. Vergi hukuku tartlr ve
yorumlanrken bu zellii gzden karlmamal, sadece kendi iinde deerlendirilmelidir. te bu nedenlerden
dolay vergi hukukunun yorumlanmas ve vergi hukukunda kyas yaplmamas nem arz eder. Bu almann amac,
vergi hukukunda yer alan yorum ve kyas yasa kavramlarnn deerlendirilmesidir.
Anahtar Kelimeler: Vergi Hukuku, Yorum, Kyas Yasa

508
 Mcbir Sebep Halleri ve Sonularnn Deerlendirilmesi

r.Gr. Mutlu Yoruldu - Ar. Gr. Nilfer Zeybek Yoruldu

Vergi mkellefleri ve sorumlular, vergilendirmeye ilikin dev ve sorumluluklarn, vergi kanunlarnda hkme
balanan veya vergi idaresince tayin edilen sreler ierisinde yerine getirmek zorundadrlar. Aksi takdirde usule
uygun hareket etmemelerinden dolay cezai meyyide ile kar karya kalrlar. Fakat vergi mkellefi ve sorumlular,
iradeleri dnda meydana gelen ve nceden bilemeyecekleri ve nne geemeyecekleri baz olaylar nedeniyle, dev
ve sorumluluklarn zamannda yerine getiremezler ve bu yzden sorumlu tutulamazlar. Sz konusu bu haller,
mcbir sebepler olarak tanmlanmaktadr. Vergi Usul Kanununun 13. maddesinde, mcbir sebep hallerinin neler
olduu ( Vergi devlerinin herhangi birinin yerine getirilmesine engel olacak derecede ar kaza, ar hastalk,
tutukluluk, vergi devlerinin yerine getirilmesine engel olacak yangn, yer sarsnts ve su basmas gibi afetler vb.)
ve mcbir sebebi tanmlayan unsurlar belirtilmitir. Mcbir sebepler, vergi hukukunda srelerin uzamasna sebep
olan en nemli hallerdir. Mcbir sebep, vergileme ile ilgili olarak kanunen veya idarece tayin edilmi olan sreleri
durdurur. Duran sre, mcbir sebep saylan durumun ortadan kalkmasndan sonra yeniden ilemeye balar. Bu
almann amac, Vergi Usul Kanununda yer alan mcbir sebep hallerinin ve hukuki adan ortaya kan
sonularnn deerlendirilmesidir.
Anahtar Kelimeler: Mcbir Sebep Halleri, Vergi Hukuku

509
 Kaldor Tipi Vergileme:teorik Bir Yaklam

Yrd.Do.Dr. Pelin Mastar zcan - Do.Dr. Gl Kayaldere

Vergiler, kamusal hizmetleri finanse etmek iin kullanlan en nemli kamu geliridir. Vergi politikalar
uygulanrken iki temel ama dikkate alnmaktadr. Bu amalardan ilki, vergi kayp ve kaaklarnn en aza indirilerek
vergi tahsilatnn arttrlmas dier ama ise vergi yknn mkellefler arasnda adil dalmnn
gerekletirilmesidir. Literatrde, elde edilen vergi gelirleri ierisinde dolaysz vergilerin paynn dolayl vergilere
oranla youn olmas vergi adaleti asndan nerilmektedir. Ancak, zellikle gelimekte olan lkelerde vergi
tabannn ve vergi bilincinin yetersizliinden tr dolayl vergilere daha fazla arlk verilmektedir. 1955 ylnda
Nicholas Kaldor "An Expenditure Tax" isimli almasnda tketimin gelirden daha uygun bir vergi matrah
olduunu savunmutur. Kaldor'a gre tketim deme gcn daha iyi temsil etmektedir. Ayrca gelir vergisinin
zellikle yksek gelir dilimlerinde etkin olmayan bir artan oranlla sahip olduunu belirtmitir. Dolaysyla vergi
adaletinin gerek anlamda salanabilmesi iin gelir vergisine ilave olarak kiisel bir harcama vergisi nermitir. Bu
sayede bir taraftan tasarruf eden kiiler zerinde vergi yk hafiflerken tketimi tercih eden st gelir grubundaki
mkelleflerin vergi yk de artacaktr. almada, Kaldor Tipi harcama vergisi teorik olarak ele alnarak verginin,
ileyii ve uygulama yntemleri deerlendirilecektir.
Anahtar Kelimeler: Harcama Vergisi, Vergi Politikas.

510
 Vergi Politikalar ve Dorudan Yabanc Sermaye Yatrmlar likisi

r.Gr. Serkan Ercokun

Teknolojik gelimelere bal olarak haberleme, ulam ve iletiim maliyetlerindeki dler ve serbest piyasa
ekonomisi sisteminin kresel lekte uygulama alannn genilemesi sonucu hz kazanan ekonomik kreselleme
srecinin ortaya kard en nemli unsurlardan birisi lkeleraras sermaye hareketlerinin snr tesi akkanlk
kazanmas ve hacimce bymesi olmutur. eitli sektrlere ynelik olarak yaplan dorudan yabanc sermaye
yatrmlar gelimekte olan lkeler asndan incelendiinde, szkonusu lkelerde lke ii tasarruf ana ve
yetersiz sermaye birikimine bal olarak ekonomik etkinliin arttrlmasnda yabanc sermaye ihtiyacnn ortaya
kt grlmektedir. Bu nedenden dolay dorudan yabanc sermaye yatrmlarn lke iine ekmek iin
dzenlemeler yaplmas ve politikalar uygulanmas gelimekte olan lkelerde yatrm ikliminin gelitirilmesi
asndan nemli konular haline gelmitir. Bu ama dorultusunda vergi politikalar dorudan yabanc sermaye
yatrmlarn etkilemeye ynelik uygulanan nemli bir politika arac olarak grlmektedir. Bu almann amac
literatr taramas yolu ile vergi politikas ile dorudan yabanc sermaye yatrmlar arasndaki iliki ile ilgili tespit ve
deerlendirmelerde bulunmaktr.
Anahtar Kelimeler: retimin Kresellemesi, Dorudan Yabanc Sermaye Yatrmlar, Vergi Politikas

511
 Vergi Gvenlik nlemleri Asndan Emlak Vergisinin Deerlendirilmesi

Yrd.Do.Dr. Taha Emre ifti - Yrd.Do.Dr. Doan Bakrta

Vergiler, toplumsal ihtiyalarn giderilmesinde devletler asndan en nemli kaynaklardan biridir. Bu nedenle
vergileme srecinin net bir ekilde ortaya konulmas ve uygulanmas nem arz etmektedir. Sz konusu srecin temel
hedefi ise vergi haslatnda optimal dzeye ulamaktr. Optimal vergi haslatna ulaabilmek, vergi mkelleflerinin
vergilerini tam olarak demeleri ile mmkn olmaktadr. Mkellef davranlar gz nne alndnda vergi
kanunlarnda belirtilen grev ve sorumluluklarn yerine getirilmesi ve vergi kayplarnn ortadan kaldrlmasnda
vergi gvenlik nlemleri n plana kmaktadr. Vergi denetiminin yannda vergi sistemi iinde oluturulacak vergi
gvenlik nlemleri, istenmeyen mkellef davranlarn engelledii gibi toplam vergi haslatnn da artmasna olanak
salayacak niteliktedir. Bu kapsamda almada, Trkiyede servet zerinden alnan vergilerinden biri olan emlak
vergisinin gvenlik nlemlerine ynelik yasal hkmleri incelenmitir.
Anahtar Kelimeler: Vergi Gvenlik nlemleri, Emlak Vergisi

512
 Tutum, Hukuksal Yap ve Etnik Deikenlerin Gelir zerindeki Etkisi

Yrd.Do.Dr. Taner Gney

Bu almann amac lkelerin hukuk sistemi, tutum ve etnik gstergelerinin kii bana den milli gelir
zerindeki etkisini analiz etmektir. 1990-2012 yllarn kapsayan dnemde 146 gelimi ve gelimekte olan lke
verisiyle elde edilen tahmin sonularna gre hukuk sistemi ve tutum kii bana den gelir zerinde pozitif ynl
ve istatistiksel olarak olduka anlaml bir etkiye sahiptir. Etnik deikenler kii bana den milli gelir zerinde
negatif ynl ve istatistiksel olarak olduka anlaml bir etkiye sahiptir. Ancak etnik deikenlerin gelimi lkelerde
gelir dzeyi zerindeki etkisi pozitif yne dnmektedir ve bu etki istatistiksel olarak anlamldr. Dier
deikenlerden tutum gelir zerinde negatif ynl, hukuksal yap pozitif ynl etkiye sahiptir. Gelimekte olan
lkelerde de hukuk sistemi ve tutum kii bana den gelir zerinde pozitif ynl etnik deikenler negatif ynl bir
etkiye sahiptir.
Anahtar Kelimeler: Tutum, Hukuksal Yap, Etnik Farkllk, Gelir

513
 I Hukuku Mevzuatnda Yaplan Dzenlemelerin Kadnlar ve Engelliler Asndan Deerlendirilmesi

Ar.Gr. Uur Doru - Prof.Dr. Ayen Ylmaz

Anayasa md. 10a gre herkes kanun nnde eittir. Bu hkme 07.05.2004 tarihinde eklenen fkra ile kadnlar
ve erkeklerin eit haklara sahip olduu belirtilmi, devlete bu eitliin yaama gemesini salamakla ilgili olarak
ykmllk verilmitir. Bununla birlikte, 2010 ylnda yaplan deiiklikle kadnlar ve erkekler arasndaki bu
eitliin salanmas amacyla yaplacak dzenlemeler ve ocuklar, yallar, zrller iin alnacak tedbirlerin eitlik
ilkesine aykr saylamayaca belirtilmitir. Kadnlar, ocuklar, zrller ve yallar bakmndan onlarn lehine
kanunlarda yaplacak dzenlemeler, anayasal gvence altna alnm ve buna ilikin olarak anayasann eitlik
ilkesine aykrlk itirazlarnn n kapatlmtr. almann amac; 2004 yl sonras Mevzuatnda dezavantajl
gruplar (kadnlar, ocuklar-genler, yallar, zrller, eski hkmller, gmenler) lehine yaplan deiiklikler
saptanarak, zellikle kadnlarn ve engellilerin igcne katlm oranlarndaki olumlu yansmalar belirlemektir. Bu
balamda, 1475 ve 4857 sayl Kanunu temel alnarak, mevzuattaki dier dzenlemeler ile ilgili makroekonomik
deikenlere baklarak lehine etkileri belirlenmeye allmtr. zellikle 4857 sayl Kanunu sonras kadnlarn
ve engellilerin igcne katlm orannda nemli bir art olduu grlmtr.
Anahtar Kelimeler: I Hukuku Mevzuat, Kadn, Engelliler

514
 Ktphanelerde Kullanlan Dewey Onlu Snflandrma Sisteminin slami limler Tasnifi Asndan
Deerlendirilmesi - sam Ktphanesi-Ne lahiyat Fakltesi Ktphanesi rnei

Ar.Gr. Abdullah Muaz Gven - Necati ahin

Dewey onlu snflandrma sistemi, Melvil Dewey isimli bir rencinin okul ktphanesini dzenlemek amacyla
oluturduu ve sonraki zamanlarda tm dnya ktphanelerinde kitap tasnifi konusunda kullanlmaya balanan bir
sistemdir. Bu tasnif sisteminde slam dini literatr, 10 farkl temel disiplin balyla 297 says ierisinde yer
bulur. Bu almada, lkemizde slami limler sahasnda youn ekilde tercih edilen iki farkl ktphanenin
snflandrma sistemi rneinden hareketle bu sistemin slami ilimlere ynelik literatr asndan kullanmndaki
olumlu ve olumsuz ynler ifade edilecek, karlalan problemler ve bu problemlere ynelik zm nerileri
tartlacaktr. Ktphanelerde kitap tasnifi, hem ktphane personeli asndan hem de okuyucu asndan sorun
tekil eden bir meseledir. Dewey sistemi, tm alanlarda olduu gibi slami ilimler asndan da gelien artlara gre
farkl ve srekli gncellenen srmlerle cevap vermeye almaktadr. Tebliimizde konu eksenli bir tasnife
dayanan bu sistemin, birbiriyle balantl ve yakn ierikli pek ok ilim dalna sahip olan slami ilimler sahasnda
uygulan zerinde deerlendirmeler yaplacaktr.
Anahtar Kelimeler: Ktphane, Tasnif, slami limler

515
 Ergenlik/Genlik Dnemi Din Eitimi: Sorunlar ve zm nerileri

Yrd.Do.Dr. Ahmet Ali anakc

Gnmzde eitim, kabul gren en yaygn tanmyla bireylerin duygularnda, dncelerinde, tutumlarnda,
davranlarnda istendik deiiklikler meydana getirme srecidir. Din de insanlarn davranlarnn olumlu ynde
deiimini ve toplumun bu ynde ekillenmesini amalamaktadr. Buradan, ortak paydada birleen bu kavramlarn
bilimsel/teknolojik gelimelerin yaand gzmzde, hzl geliim ve dnmlerin beraberinde getirdii
bireysel/toplumsal problemlerle birlikte ok daha fazla nem ve ncelik kazand anlalmaktadr. Bu srete
bireylerin ihtiyalar/durumlar onlara verilecek eitimi belirlemektedir. Dolaysyla bireylere verilecek din
eitiminin de nitelii, onlarn geliim dnemlerinin ok iyi bilinmesiyle doru orantldr. Bilhassa din eitiminde
kritik/hassas dnem diyebileceimiz ergenlik/genlik dnemi ve bu dnemdeki bireylerin geliim zellikleri
(fiziksel/bilisel/duygusal/dini/ahlaki vb.), zerinde durulmas gereken en nemli hususlardan biridir. Buradan
hareketle almada, ergenlik/genlik dneminin zellikleri (fiziksel/zihinsel/duygusal/sosyal/dini/ahlaki) zerinde
durularak bireylere verilecek din eitiminde etkili olan aile, okul, sosyal evre, kitle iletiim aralar gibi faktrlerin
etkileri ele alnacak ve bu srete karlalan sorunlar tespit edilecektir. Ayrca bunlarn zmnde etkili
olabilecek (ebeveyn/retmenler iin) yntemler ortaya konularak milli/manevi deerlerine bal, ahsiyetli, yksek
karakterli, kiisel geliimi glendirilmi bireylerin yetitirilmesi ynnde zm nerileri getirilecektir.
Anahtar Kelimeler: Ergenlik/genlik, Ergenlik/genlik Dnemi, Eitim, Din Eitimi

516
 Kadnlarn Siyasete Etkisi Balamnda Hayzran rnei

Do.Dr. Ahmet Gzel

zet Tarihin hemen her devrinde kadnlarn siyasette etkin rol oynadklarna dair rivayetlerle karlamamz
mmkndr. Bu balamda slm siyaset geleneinde en ok dikkatimizi eken simalardan birisinin, Abbaslerin
nc halifesi Muhammed el-Mehdnin ei, Hd ve Hrnrredin annesi Hayzran olduu sylenebilir. Esas
isminin Hezern olduu, daha ok Hayzran olarak anld, aslen Hazarl olduu, gzellii, kltr ve edeb
yetenekleriyle Halife Mehdnin gzdesi hline geldii rivayet edilir. O, edbe ve ire bir kadn olarak dikkati
ekmektedir. Nfuz sahibi, sz geen ve Mehd zerinde byk tesiri olan Hayzran, devlet ileriyle ilgili emir ve
yasaklarda bulunurdu. Halk, ihtiyalarn gidermesi iin gruplar hlinde onun kapsna gelir, ondan yardm isterdi.
Onun kabul salonlar devlet ileri gelenleriyle, makam mevki umanlarla dolup taard. Senelik 260.000 dinar harcama
yapt, vefat ettii zaman 160.000.000 dirhemden daha ok mala sahip olduu nakledilir. Hayzran, oullar Hd
ve Hrnun veliaht tayin edilmesini salamtr. Abbas devletinde Hayzrann dnda iki olu da halifelik yapan
baka halife annesi yoktur. Onun ei Halife Mehdnin lmnde dolayl yoldan, olu Hdnin lmnde dorudan
tesiri olduuna dair muhtelif rivayet ve grler vardr. Bu almada kadnlarn siyasete tesiri balamnda Hayzran
rnei, temel kaynaklarn referanslar ve ada aratrmaclarn tahlil ve yorumlar nda ortaya konulmaya
allacaktr.
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: Abbasler, Mehd, Hayzran, Hd, Hrnrred

517
 Osmanlda Alanyal Fkih ve Devlet Adam: Minkrzde Yahy Efendi(1609-1678)

Yrd.Do.Dr. Ali Aslan Topuolu

Osmanlda Alanyal Fkih ve Devlet Adam: Minkrzde Yahy Efendi(1609-1678) Bu almada Osmanl
dneminde Minkrzde ailesinin tannm ilk yesi ve Mekke kads iken vefat eden Alanyal mer Efendinin olu
olan Yahya Efendinin hayat ve eserleri ele alnacaktr. Yahya Efendi, kklkten itibaren o dnem eitim sistemi
iinde farkl limlerden ders alm, bunun akabinde meslek hayata balamtr. Bu erevede Osmanl eitim
kurumlar olan Yavuz Sultan Selim ve Sleymaniye medreselerinde mderrislik grevi ifa etmi ve bunun akabinde
kadla atanmtr. 1649dan itibaren greve balamak zere Mekke kadlna tayin edilmi, bu grevi iki yl
srdrdkten sonra 1652de Kahire kadlna getirilmi, ancak 1653 ylnda bu grevinden azledilmitir. Bu
azledilme sreci bitiminde yeniden Kahire kadlna atanm ve bu grev esnasnda kendisine Edirne pyesi
verilmitir. 1662 ylnda ise IV. Mehmed tarafndan eyhlislamla tayin edilmitir. Osmanl dneminde din
konularda en yksek yetkiye sahip olmay ifade eden bu makamda bulunan kii, gerektiinde din sorunlarla ilgili
grlerini fetva yaynlayarak aklamtr. Bylece halkn din hukuk sorunlarna bu makam sayesinde zm
getirilmitir. te Yahya Efendi de bylesine nemli grevleri deruhte eden bir makama getirilmitir. Bununla 1424
ylnda Mola Fenar ile balayan eyhlislamlk makamna 17. Yzylda getirilenlerden biri de Yahya Efendi
olmutur. Yahya Efendi, hem fakih hem de devlet adam olarak deiik vazifelerde bulunduu srada halkn din-
hukuk sorunlarnn zmnde fetvalar vermi ve bu alanda Fetvy- Minkrzade diye mehur eseri olumutur.
Bunun yannda yetitirmi olduu renciler vastasyla nceki dnemlerden alm olduu din- hukuk birikimi
sonraki nesillere aktarm; devletine, milletine ve slma yapt hizmetler, sonraki dnemler iin ilham kayna
olmu Osmanl dneminin nemli simalarndan biridir. Bu kiinin biyografisi yannda eserlerine de ayrca yer
verilerek ksaca deerlendirmeler yaplacak olmas da ele alacamz konu asndan nem arz etmektedir.
Anahtar Kelimeler: Osmanl, slm Hukuku, Fkih, Fetv

518
Hayat Anlamlandrma Srecinde, Boanmann Ortaokul ocuklar zerindeki Psiko-Sosyal Etkileri - Fevzi
akmak Ortaokulu rnei

Dr. Ali Baz Bilici

ocuklarn anne babalarnn boanma durumundan ne lde etkilendiklerini anlama asndan l Milli Eitim
Mdrlnden izin alnarak, zmir- Karabalar ilesinin akademik baars en iyi ortaokullarndan biri olan Fevzi
akmak Ortaokulunda bir Eitim-retim yl boyunca 28 snf rehber retmeni, 1 okul rehber retmeni, 1 mdr
yardmcs ve yine ayn okulun Din Kltr ve Ahlak Bilgisi retmeni olan aratrmac tarafndan 28 snfta toplam
1008 renci arasndan, anne babas ayrlm 76 renci okul bahesinde, snfta gzlemlenmi ve takip edilmi, yer
yer bu rencilere problemleri konusunda yardmc olmaya allarak, bu almalar raporlanm ve grafiklere
yanstlmtr. Bununla birlikte ocuklarn hayata bir anlam ykleme ve dengeleme dnemlerinde, anne babann
boanma srecinin ocuklarn okul kurallarna uyumu ile genel uyumunu, arkadalk ilikilerini, baar durumlarn,
psikolojik etkilenmeleri ve hayata anlam ykleme gibi hususlarda ne lde etkilendikleri hususu gzlemlenmi,
ocuklara yardmc olmaya allm ve aratrmamza konu edinilmitir.
Anahtar Kelimeler: ocuk, Boanma, Uyum, Psikoloji, liki, Baar, Anlam

519
 Ibnul-Mukaffa ve slami limlerin Oluumundaki Rol

Do.Dr. Ali Kuzudili

Hicri ikinci yzyln banda (yaklak 102/724) ylnda dnyaya gelmi olan Ebu Muhammed Abdullah b. el-
Mukaffa ed-Dadeveyh ran asll mtercim, edebiyat ve ktip biri olarak tannmaktadr. Bedevi kabilelerden fasih
Arapa renmi olan bnul-Mukaffa, dneminin Arap, Fars, Hint, Yunan kltrleri hakknda derin malumat
sahibidir. bnul-Mukaffa bata Basra olmak zere eitli merkezlerde ktiplik yapm 142/759 tarihinde
ldrlmesine yakn yllarda Mslman olmutur. bnul-Mukaffa Abbasilerin ilk dnemlerinde yazd telif ve
tercme eserlerinde Arap, Fars, Yunan ve Hint kltrlerini bir araya getirmi, dneminin siyasi ve kltrel
kazanmlarn Abbasilerin hizmetine sunmutur. Kelile ve Dimne, Siyerul-mluk, Kitabul-yin gibi slam
edebiyatn etkileyen evirilerinin yan sra el-Edebl-kebir, el-Edebs-sair, el-Edebl-veciz, Risalets-siyase
gibi telif eserleri bulunmaktadr. bnu-l-Mukaffann eserleri, slami ilimlerin oluum aamasnda yazlm
olmasndan dolay, ilgili dnemi aydnlatmak asndan byk nem tamaktadr. Kelle ve Dimnenin evirisi,
birok mellif tarafndan taklit edilmi, hvan- Safa rislelerinde ondan alntlar yapmtr. Birok mellif onun
nesir slbundan etkilenmitir.
Anahtar Kelimeler: Ibn Mukaffa, Erken Dnem slami limler, Erken Dnem slam Edebiyat

520
 Mantk Tarihi Asndan Platonu Konumlandrmak: Aristotelesten nce Mantk Bilimiyle likili Sorular
Soruldu Mu?

Yrd.Do.Dr. Ali Tekin

Mantk Bilimini tarihte ilk defa Aristoteles (. m.. 322) kurmutur. Belirli varlk alanlarna ynelik dnce
retme yannda bizzat dncenin kendisini konu edinen ve dncenin tmel yasalarn ortaya koyan filozof
Aristotelestir. Ancak daha nceki srete, mantk biliminin alt dallaryla ilikili bir takm temel sorularn sorulup
sorulmad akla kavuturulmas gerekli bir problemdir. Frb (. 950) Platon Felsefesi adl almasnda
Platonun (. m.. 348) baz eserlerini mantk biliminin baz alt dallar ile ilikilendirir tarzda yorumlamtr.
Frbye gre Theaitetosta, kinci Analitiklerde konu edilecek olan bilgi; Parmenideste, Topikada ele alnacak
olan diyalektik aratrma; Sofistte, Sofistik rtmeler zerinede ayrntl bir ekilde incelenecek olan sofistik
sanat; Gorgiasta, Retorikte tmel yasalar ina edilecek retorik ikna sanat; son olarak Ionda, Poetikada felsef
incelemeye tbi tutulacak szl taklit sanatna ynelik bir takm n aratrmalar ve sorularla karlalmaktadr. Bu
almada Aristotelesin Organonunun be kitabnda kmil bir ekilde ortaya koyduu tmel teorilerin baz
ksmlar ile ilgili olarak Platonun bir takm n aratrmalar yapm olup olmad meselesi aa kavuturulmaya
allacak ve Platonun abalar klasik mantk tarihi asndan deerlendirilecektir.
Anahtar Kelimeler: Aristoteles, Platon, Organon, Dnce, Mantk Tarihi

521
 Semavi Dinlerin Oluturduu Kltrlerde Kuds ve Kutsallk Kavram

Ar.Gr. Arzu Cebe

Kuds, neredeyse be bin yllk tarihi ile dnyann en eski kentlerinden biri olarak bilinmektedir. Kuds, farkl
din, medeniyet ve kltre ait mirasa ve deerlere sahip topluluklarn bir arada bulunduu nemli ehirlerden biridir.
Kaynaklarda Yerualayim, Jerusalem, Uruelim, Yerusalim, Makdis, Beyt-l-Mukaddes, Beytl-Makdis, isimleriyle
anlan bu ehir tarih boyunca semavi dinler asndan kutsal mekn olarak nemini korumay baarmtr.
Kudsn Yahudilik iin nemi, Hz. Sleymann babas Hz. Davutun srail Krallnn bakenti olarak belirledii
Kudste Beyt HaMikta (Beytl Maktis) tapnan yaptrm olmas ve tapnan kalan son paras ve Yahudilerce
Alama Duvar olarak adlanan Bat Duvarnn burada bulunmasndan kaynaklanmaktadr. Mslmanlar iin Kuds,
Mekke ve Medineden sonra kutsal kabul edilen nc ehirdir.. Bunun sebebi, Mslmanlarn ilk kble olarak
inandklar Mescid-i Aksann ve Hz. Muhammedin Miraa ykseldii Kubbet-s-Sahrann burada bunmasdr.
Hristiyanlar iin Kudsn kutsall, ncile gre sann armha ekildii ve gerek mezarnn bulunulduuna
inanlan Kutsal Kabir Kilisesinin burada bulunmasndan ileri gelmektedir. almamzda Kudsn gemiten
bugnmze kadar olan tarihi nda, Yahudilik, Hristiyanlk ve Mslmanlk iin Kudste bulunan kutsal
meknlarn dini, sosyal ve kltrel adan deerlendirilmesi amalanmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Kuds, Kent, Kltr, Kutsallk

522
 Mehmet Feyz Efendi'de (. 1989) Trk-Islm Sentezi Dncesi

Do.Dr. Bekir Tatl

Son dnem slm limlerinden ve Trk vatan ve milletinin yank bir sevdals olan merhum Mehmet Feyzi
Efendinin, zellikle mill konulara olan ilgisi, onu dier slm ulemsndan ayran nemli bir noktadr. O slm
ahlk ve faziletinin nadide bir rnei olmasnn yan sra, ayn zamanda hayat boyunca Trklk gurur ve uuruna da
daima vurgu yapan ve bu ynn dile getirmekten asla geri durmayan byk bir dnrdr. Ne var ki, ilim
dnyasnda Mehmet Feyzi Efendinin yeterince incelendii ve grlerinin gerei gibi tartld henz sylenemez.
Tabiri cizse onun topluma ml olan fikirlerinin, bilinmeyen ynlerine gre byk bir buz dann grnen ksm
kadar olduunu dnyoruz. Gerekli ilm platformlarda ve niversitelerde onun ilm ahsiyetinin ve fikirlerinin
tartlmas, bu konularda tezler, makaleler ve kitaplar hazrlanmas, bylece onun dncelerinin btn Trk
milletine ml edilmesini zaruri gryoruz. te bu almamzda Mehmet Feyzi Efendinin Trk-slm sentezi
konusundaki fikirleri zerinde durulmutur.
Anahtar Kelimeler: Mehmet Feyz Efendi, Din, Vatan Sevgisi, Mill uur

523
 Kuranda Marf ve hsn Temelli Aile Anlaynn Deeri zerine

Yrd.Do.Dr. Duran Ali Yldrm - Yrd.Do.Dr. Ali Bayer

Kurana gre insan, dier varlklar gibi eler halinde yaratlmtr. Eler arasnda, sevgi, dostluk ve merhamet
Allahn bir ayetidir. Evliliin bir amac bireyin aile ortamndaki mutluluu ve bu mutluluun kalc ve srekli
olmasdr. Dolaysyla evliliin temelini oluturan sevgi ve merhamet ilh bir nimet olarak elerin gnlne Allahn
koyduu manevi bir ba ve ballk vesilesidir. Hakikatte birbirini tanmayan iki insan evlilik yoluyla birbirlerine
sevdiren ve merhamet ettiren duygu manev bir duygudur ve ilh kaynakldr. lh bir kudretin kalplere koyduu
sevgi ve merhamet desteiyle kurulan ve yrtlen aile bu duygularn kaybolmasyla byk bir yara almakta ve
ypranmaktadr. Ailenin ve evliliin temellerinin sarslmas sadece bir kurumu deil iki insann duygu dnyasn,
hayallerini, beklentilerini sarsan bir manev ykm da beraberinde getirmektedir. Aile madd bir takm artlar
erevesinde kurulan bir beraberlik olsa da manev sebep ve desteklerle yryen bir yaam birlikteliidir. Madd
hibir sebep olmadan da aileler dalabilmekte, evlilikler sarsnt yaayabilmektedir. nsan ruh ve bedenden oluan
sosyal bir varlktr. Beden ihtiyalarnn karlanmasndan haz ve mutluluk duyduu gibi, manev gereksinimlerinin
karlanmasna da ihtiya duymaktadr. Sosyal evrenin hem pozitif hem de negatif anlamda aile ve evlilikler
zerinde ok byk etkisi vardr. Modern sylemiyle mahalle basks olarak ifade edilen evresel ve toplumsal etki,
aile ve evlilikleri derinden etkileyen bir manev gce sahiptir. Bu etkiye kar aile ve evlilikleri korumann yolu
manev kaynaklardan g ve destek almaktr. Bu kaynaklarn da en banda Kuran- Kerim gelmektedir. Aile
hukuk bir messeden te ahlki esaslara dayal yryen bir sosyal yapdr. nsanlarn vicdanlarna ve ahlk
anlaylarna braklan aile messesesinin manev dinamiklerle beslenmesi ve desteklenmesi nemlidir. Aile
ilikilerinin salkl yryebilmesi aile bireylerinin adletle davranmalarna baldr. Bu sebeple aile ve evliliin
salkl srdrlebilmesi adlet zemininde deerlendirebileceimiz marf ve ihsn temelli davranlarla
mmkndr. Kurann ngrd aile, marf ve ihsn temelli ahlk anlayna dayal bir sosyal yapdr. Biz bu
tebliimizde Kurann sunduu bu iki temel deer zerinde ina edilecek bir aile anlaynn en etkili manev terapi
olduunu ortaya koymaya alacaz.
Anahtar Kelimeler: Aile, Maruf, hsan, Toplumsal Dayanma, Ahlak, Adalet

524
 Hayvanlarla lgili Metaforlar zelinde Hz. Peygamberin slubunda Somutlatrma

Dr. Duran Ekizer

Somutlatrma zellikle tebih, istiare ve mecaz- mrsel gibi anlatm teknikleri kullanlarak ortaya konan nemli
bir slup zelliidir. Bu zellii sebebiyle Hz. Peygamber mesajn daha etkili ve arpc bir ekilde muhataplarna
aktarmak amac ile zaman zaman tebih ve mecaz gibi ifade sluplar ile soyut alanlar ile somut canl ve nesneler
arasnda anlam balantlar kurarak somutlatrma tekniini kullanmtr. Bu metaforlarn en nemlilerinden birisi de
o dnemde yaayan Araplarn en ok har neir olduklar hayvanlar kullanlarak ortaya konan metaforik
anlatmlardr. Bu bildiride ilgili konuda rnek olarak verilebilecek baz hadisler zerinde yaplan edeb tahlil ve
deerlendirmeler yaplmtr. Bu analiz ve deerlendirmeler sonucunda Hz. Peygamberi'in slubunun en nemli sac
ayaklarndan birisini oluturan metaforik ifade slubunda zellikle hayvanlar kullanlarak yaplan somutlatrmann
Hz. Peygamber'e zg ifade teknikleri ierisinde nemli bir yere sahip olduu tespit edilmitir.
Anahtar Kelimeler: Hadis, Metafor, Tebih, Mecaz, Somutlatrma, slup

525
 Ilahiyat Fakltesi rencilerinin 15 Temmuz Darbe Giriimine likin Alglar

Yrd.Do.Dr. Emine Zehra Turan

15 Temmuz 2016 Darbe Giriimi her ynyle Trkiye Cumhuriyeti tarihinin nemli dnm noktalarndan
birisidir. 15 Temmuz darbe giriimi toplumun her kesimini farkl etkilemitir. Toplumun geleceini ekillendirecek
olan niversite rencilerinin darbe giriimine bak alar nem arz etmektedir. Gelecekte nemli ve hassas
konumlar nedeniyle lahiyat Fakltesi rencilerinin darbeye bak alar, toplumu derinden etki edebilecek
potansiyele sahiptir. lahiyat Fakltesi rencileri zerinde darbenin brakt etkiler arasnda en dikkat ekici olan,
tahmin edildii zere dini boyutudur. Bu aratrmann amac, ilahiyat fakltesi rencilerinin 15 temmuz darbe
giriimine ilikin alglarn belirlemektir. Bu erevede zellikle u sorulara cevap aranacaktr: 1. lahiyat fakltesi
rencilerine darbe ne ifade ediyor? 2. 15 Temmuz darbesinin dini boyutlarnn olup olmad? 3. 15 Temmuz
darbesi dine zarar verip vermedii? Verdiyse ne gibi zararlar verdii. 4. lahiyat fakltesi rencilerinin 15 Temmuz
darbe giriiminden etkilenip etkilenmedikleri? 5. Bu tarz olaylarn yaanmamas iin din eitiminde dikkat edilmesi
gereken noktalar. ele alnacak hususlar nelerdir? Aratrmada nitel aratrma yntemlerinden durum alma deseni
kullanlmtr. Aratrmann grubunu 2016-2017 retim ylnda Nevehir Hac Bekta Veli niversitesi lahiyat
Fakltesi, lahiyat blmnden gnll olan 27 renci oluturmaktadr. Veri toplama arac olarak 5 ak ulu
sorudan olumu bir grme formu kullanlm ve elde edilen veriler ierik analizi ile zmlenmitir. renciler
her soruya birden fazla cevap verdikleri iin, frekans hesaplarnda renci says deil de, verilen cevap says
dikkate alnarak yzdeler kartlmtr. Sonular darbe giriiminden rencilerin etkilendiklerini, darbenin dine ve
din anlayna zarar verdiini, slam dininin doru alglanmasnn nemini gstermitir. Yine din eitiminde dikkat
edilecek hususlar ortaya konulmutur. Anahtar Kelimeler: darbe, lahiyat, renci, alg
Anahtar Kelimeler: 15 Temmuz, Darbe, lahiyat, Alg

526
 Genlik ve zgrlk likisinde Gncel Dini Sorunlar ve zm nerileri

Yrd.Do.Dr. Ersan zten

Genlik ve zgrlk likisinde Gncel Dini Sorunlar ve zm nerileri nsann yaratlndan itibaren fiziksel
geliimiyle beraber birok konuda olduu gibi dini konularda da eitli istek ve ihtiyalar olduu grlmektedir.
Bireyin dini ihtiyalarnn salkl ve doru bir ekilde karlanmamas durumunda, hem birey hem de toplum iin
eitli problemler ortaya kmaktadr. Dini deerlerden uzak tek tarafl yetitirilen bir bireyin/gencin eilimlerinin
de o yne doru arlk kazanmas doaldr. Bu nedenle bu almamzda sadece maddi dnyay ela alp onun iin
alan, ancak manevi ihtiyalar yok sayan dncelere kar din ve ahlak eitiminin bir gence; dolaysyla topluma
olan katksn, bu konuya eitimciler ve ilgililer tarafndan zel bir hassasiyet gsterilmesi gerektiini izaha altk.
Hayata atlan genlerimiz, psiko-sosyal ve kltrel adan maalesef yetersiz olarak atlyorlar. Yani yirmili
yalardaki birok gencimizde hl kendisini nereye ait hissedeceine, kltrel olarak hangi kltrn temsilcisi
olduuna karar verememe elikisi yaadn gryoruz. Kimlik problemi: Bu siyasal kimlik deil, dini ve kltrel
kimlik. 15-25 ya aras genlerimize biraz daha yakndan baktmzda, onlarn dnyasna biraz daha yakndan
girdiimiz zaman karmza henz dini ve kltrel kimlii oturmam, kendi ierisinde derin elikiler ve atlaklar
yaayan bir profil kyor. Mslmanl bir st kimlik olarak kabul etmi olsa bile yeterli derecede slam ve din
hakknda bilgi sahibi olmad iin pratikteki mezhebi ve fikri uygulamalar noktasnda sokakta beraber zaman
paylat dier kltrlerin temsilcisi olan arkadalarnn etkisi ile med-cezirler yaamaktadr. Bunun yan sra, dier
bir ksmnda da Mslman st kimlii ierisinde bir yabanc/bir gayr-i mslim gibi helal-haramlardan bamsz
yaayabilme araylar ierisinde olduunu gzlemlemekteyiz. Nikhsz beraber yaama, iki kullanm vb. hususlar
byk eliki oluturmaktadr. Bu eliki bazen ana haramlar bile inkr noktasna varabilmektedir. Ebeveynlik,
sadece olunan bir ey deil, yaplmas gereken bir grevdir. Anne-baba olmak, eylemi gerektirir. Ebeveynlik; slam,
yaam, ilikiler, drstlk ve sayg gibi konularda ocuunuzun neleri bilmesi gerektiine karar vermenizi de ierir.
Kendi kiisel karakterlerini olutururken ocuklarmza belli konularda yardm etmeyi kapsar. Anne baba olmak,
ocuumuza nasl bamsz ve sorumluluk sahibi iyi bireyler olaca hususunda rnek olmay gerektirir. slama ve
insanla hizmet eden, huzurlu bir dnya ve aile iin salkl nesillere ihtiya vardr, bunun iin de kadnlarmza ok
byk grevler dmektedir. Kadnlarmz, ocuklarnn elbiselerinin temizliine gsterdikleri zenden daha ok
kalplerinin temizliine, ocuklarnn midelerini doyurmaya gsterdikleri zenden daha fazlasn kafalarn
doyurmaya zen gstermek zorundadr, aksi halde ocuklarmz bir canavar olarak yetiecektir. nsann yaratlnda
kendi dahli olmamakla beraber, bydke kabiliyetlerinin gelitirilmesi ve kullanlmas ynnde serbestlii vardr.
Dolaysyla davranlarnn huy haline gelmesi, adeta meleke kazanmas, aile ve evresinin onu ynlendirmesiyle
olutuu bir gerektir. nsann kiilii, ailesinin, yaad toplumun, mensup olduu dinin katklaryla olumlu veya
olumsuz ynde gelimektedir. Din, ahlak ve hukuk kurallar, bu noktada olumlu geliim iin devreye girmektedir.
Btn ilahi dinlerin ana esaslarndan biri nesli muhafazadr. Bunun gereklemesi de sadece eitim ve retimle
salanabilir. Eitim ve retim denince ilk akla gelen doal olarak insandr. Bu ortam ierisinde unutulmamaldr ki
ocuklarmzn ve bizlerin cennete girmesi, ocuklarmzn iyi bir lise ya da niversiteye giriinden daha nemlidir.
Elbette ocuklarmz okuyacak, ilim tahsili yapacaktr, ama her eyden nce imanl ve kmil bir Mslman olmalar
gerekir. Bunun iin de kafalarnn ve gnllerinin, nce ebeveynleri sonra da eitimciler tarafndan doyurulmu
olmas gerekir. Biz bu almamzda Yurtd Cami merkezli olarak yaptmz rnek almann sonularn
deerlendirip, Din Grevlilerinin aileler ve genler zerindeki olumlu etkileri ortaya koymaya alacaz.
Anahtar Kelimeler: Genlik, zgrlk, Aile, Sorun, zmler

527
 Emir ve Nehiy Balamnda Sahabenin Kurn Bilinci

Yrd.Do.Dr. Eyp Yaka

Vahyin iniine ahit olan sahabe, Kurnn geliiyle mmilikten kurtulup her anlamda bir aydnlanmaya doru
hzla yol almtr. Vahyin deitirip dntrd bir toplum olan sahabe, adeta tm irade ve ynelimleri ilahi irade
dorultusunda gelimi ve istikamet bulmu bir nesildir. te bu dnm, deiim ve geliim; inanlarnn kayna
olan Kurna dair alglar ile ondaki ilahi emir ve nehiy anlaylarndan kaynaklanmaktadr. Tebli konusu;
sahabenin Kurndaki ilahi emirlerle nehiyler karsnda takndklar tavrlarn, onlardaki Kurn algsnn
boyutlarna ve derinliklerine bakmay zorunlu klmaktadr. lahi buyruklar karsnda hibir beklenti ve endie
tamakszn tam bir teslimiyetle onlar yerine getirmeleri ve tm benliklerini ilahi iradeye brakmalar, Kurnn
sahabedeki yerini, deerini ve onlardaki ilahi kelam algsn da gzler nne sermektedir. Bu tebli konumuzu daha
ok rneklerden hareketle oluturmaya ve incelemeye alacaz. Sahabedeki Kurn bilincine baktmz zaman
onlarn Kurn daha ok pratie aktarma ve uygulamaya odaklandklar grlmektedir. Yani kuru bir renme
deil, ilahi emir ve nehiyleri yaparak renme merkezli bir Kurn bilincine sahip idiler. Hz. Osman, bn Mes'ud
ve Ubey b. Kab'dan u rivayet edilmitir: Raslullah (s.a) onlara Kur'n'dan on yeti retirdi. Onlar ise bu
yetlerdeki amel ile ilgili hususlar renmedike bir baka on yete gemezlerdi. Bylelikle Hz. Peygamber, bizlere
hem Kur'n ve hem de onunla amel etmeyi birlikte retirdi. Bu rivayetler, Kurnn yaklak 23 yl sren tedrc
eitim metodunun sahabede pratie dkldn gstermektedir. Kurnn inii esnasnda yaanm birok olayda
sahabenin ilahi emir-nehiy telakkisini grmek mmkndr: Mesela Ey iman edenler! Seslerinizi Peygamberin
sesinden fazla ykseltmeyin... (Hucurt, 49/2) ayetinden sonra, ftraten yksek sesli olan Sabit b. Kays: Allah
Rasl (s.a.)nn huzurunda sesini ykselten benim, benim amelim boa gitmi ve ben cehennemliklerden
olmuumdur, deyip kendisini eve hapsetmesi; M'min kadnlara da syle:. Bartlerini yakalarnn stne
salsnlar.(Nur, 24/31) ayeti inince Ensar kadnlarnn nakl elbiselerini yrtp balarn rtmeleri; kiyi yasana
dair zellikle son ayet inince sahabenin gsterdii tavr; Daha birok rnek, Sahabenin emir ve nehiy hassasiyetleri;
slam toplumunun ilk kurucu nesli olarak onlardaki Kurn algs, bilinci ve deerinin boyutlar yannda sonraki
slam nesilleri iin de ok byk bir dindarlk rneidir. Bu hassasiyetlerin duygu ve karakter eitimine aktarlmas
byk nem arzetmektedir. Bu teblide Kurnda bahsi geen dier din saliklerinin ilahi emir ve nehiyler
karsnda sergiledikleri tavrlara da sahabenin tutumuyla mukayese balamnda deinilecektir. Bu teblide dini
duyarllklarn tuttum ve davran hale gelmesine yardmc olmak, ok geni yelpazede ortaya kan eitli Kurn
Tefsir/yorum ve yaklamlarnn bulunduu amzda doru, saf ve orijinal Kurn algs ve bilincini bir miktar
gnmze tamak ve en azndan bir yaam metodu sunmaya yardmc olmak gibi noktalar amalanmaktadr.
Sahabedeki bu Kurn algs ve bilicinin kaynaklarna, Kurandaki man-Amel ikilisinin onlardaki pratik
yansmalarna, ayrca Kim bildiiyle amel ederse, Allah ona bilmediini de retir hadisi erevesinde ortaya
kan sahabedeki Fkhi Dirayetin kaynana deinilecektir
Anahtar Kelimeler: Tefsir, Emir-Nehiy, Kurn Bilinci, Sahabe

528
 Al r Nevnin Meclisn Nefyis Adl Tezkiresinde airlerin Din Duygusu ve nanlar

Ar.Gr. Faruk Snmez

Trk edebiyatnda airler hakknda bilgi veren en nemli kaynaklarn banda tezkireler gelir. Tezkire yazarlar,
airlerin hayatlar, eserleri ve sanat anlaylar hakknda nemli bilgiler verirler. Bununla beraber tezkirelerde
dnemin sosyal, siyasal, ekonomik ve kltrel yaps hakknda da bilgiler aktarlr. Tezkireci, airin hayat ve edebi
kiilii hakkndaki bilgileri n planda tutar. Baz tezkire yazarlar, bu bilgiler dnda airler ile ilgili eitli
deerlendirmelerde de bulunurlar. Trk edebiyatnn ilk tezkire yazar Al r Nev de Meclisn Nefyis adl
eserinde airler ile ilgili nemli deerlendirmelerde bulunur. Bu bakmdan Nev airlerin pek ok vasfna iaret
eder. Al r Nev, Meclisn Nefyiste baz airlerin dinleri, mezhepleri ve tasavvufi anlamda ulatklar
mertebeler hakknda eitli bilgiler aktarmtr. Bu bilgiler nda Meclisn Nefyiste airlerin dini kimlikleri ve
inan dnyalar ortaya konulacaktr.
Anahtar Kelimeler: Al r Nev, Meclisn Nefyis, air, nan

529
 Hz. Peygamber ve Tarm

Yrd.Do.Dr. Fatih Ouzay

Tebli grevini en iyi ekilde yerine getirebilmek amacyla hayat boyunca mcadele eden Hz. Peygamber, bir
taraftan da slam toplumunun idari, sosyal ve iktisdi ynlerden gl bir yaplanmayla kuvvetlendirilmesini
amalamaktayd. Bu nedenle Hz. Peygamberin, Cahiliye kabilelerinden, ok gl ve yeni bir toplum ina
etmesindeki baarsn farkl alardan ele almak gerekir. Mekke Dneminde byk basklara maruz kalan
Mslmanlar, hicretten sonra yurt edindikleri Medinede gl ve sistematik bir toplum ina etme frsat buldular.
Hz. Peygamberin nderliinde slam toplumu ina edilirken Mslmanlarn iktisad kalknmalar da hedeflenmiti.
Zira Medinede toplanmaya balayan Mslmanlarn ilk problemlerinden biri geim teminiydi. Medine ise
kuruluundan itibaren bir tarm kentiydi. Bu nedenle Hz. Peygamber, eitli dzenlemeler yaparak Mslmanlar
tarma ynlendirmi, ihtiyalarn giderilmesi ve kalknmada tarmsal retimi bir zm olarak grmt. Bu
almann amac bir tarm kenti olan Medinede Hz. Peygamberin bu sahadaki uygulamalarn tespit etmektir.
Anahtar Kelimeler: Hz. Peygamber Dnemi, Tarm, ktisat

530
 Kurtbi ve Taberye Gre Kurann stinsahnn Kraatla likisi

Yrd.Do.Dr. Hac nen

Taber ve Kurtb, tefsirlerinde Kurann istinsah meselesini kraatlar ile ilikili olarak ele alp
deerlendirmitir. Taber ve Kurtb, tefsirlerinin mukaddimlerinde bahsi geen konuyu genie ele almtr. Biz de
tebliimizde bu iki mfessirin Kurann istinsahnn kraatlarla iliki hakkndaki grlerini mukayeseli bir ekilde
ele almaya alacaz. Taber ve Kurtbin konuyla ilgili grleri zet niteliinde aada aktarlmtr.
Anahtar Kelimeler: Kurtbi ve Taberye, Kurann stinsah, Kraat

531
 ocuklara Kuran yada ocuk Kuran zerine almalar

Yrd.Do.Dr Halise Kader Zengin

slam eitim tarihi incelendiinde Kuran- Kerimin renilmesi ve retilmesine hem yetikinlerde hem de
ocuklarda byk nem verilmitir. Kaynaklar incelenip geriye doru gidildiinde Hicri 3. asrda bn. Sahnunun
rivayetleri arasnda ocuklara verilen eitimin muhtevasnn, arlkl olarak Kuran Kerim olduunu
renmekteyiz. Bu sebeple ocuklara verilecek mkfat ve cezann ekli, ders materyali, retmenin creti vb.
konular da kutsal kitabn ehemmiyetine gre belirlenmektedir. Eitim tarihimizde yer alan ocuklar iin Kttablarn
da yine okuma yazma reten ve dini ilimler reten kttablar eklinde tasnif edildiini kaynaklar bildirmektedir.
Cumhuriyetin kuruluu ile birlikte Kuran Kerimin retilmesine ynelik eitim faaliyetleri Diyanet leri
Bakanlna devredilmi, rgn eitim kurumlarndan alnmtr. Gnmze gelindiinde ocuklara Kurann
sevdirilmesi ve onlar Kuran Kerime yaklatrmak zere eitli eserler ortaya konulmutur. zellikle Avrupa ve
Amerikada farkl din mensuplarnn ocuk ncili ve ocuk Tevrat almalar Mslmanlar da harekete
geirdii kanaatindeyiz. Zira alar boyu ocuklar Kuran Arapasndan okumay renip ve onu ezberlemekle
megulken Kurann muhtevasnn retilmesine ynelik hedeflerin olmad grlmektedir. Modern pedagojinin
verileri, eitli eitim yaklamlar ve teknolojik gelimelerle birlikte Mslman ocuklara Kurann ieriini
reten eserler ortaya konulmutur. Bu almada, ocuklara Kuran/ocuk Kuran almalar din eitimi bak
asyla incelenerek bu tr almalardaki yntem ,ierik, zorluklar, olumlu ve olumsuz ynler deerlendirilmeye
allacaktr. Bu balamda; Lamya Kaddor, Rabeya Mllerin hazrlad Der Koran, fr Kinder und Erwachsene,
C.H.Beck, Mnchen 2008; Sheyl Sekinolunun hazrlad Sevgili Kitabm, Tima yay., stanbul 2010 ve Seyyid
Kutub, Abdlhamid Cude es-Sahharn hazrlad, Kuran Kerimden ocuklar in Resimli Dini
Hikayeler/Peygamberlerin Hayat, ev: Ebubekir Sddk, 2001 incelenecektir. Aratrma nitel desenli bir yapda
gerekletirilecektir. Elde edilen veriler ierik ya da sylem analizi yoluyla deerlendirilip yorumlanacaktr.
Anahtar Kelimeler: ocuk Kuran, ocuklara Kuran, Din Eitimi, ocuk

532
 Mormonlar le Mslmanlar Arasnda Karlkl Hogrye Dayanan likilerin Nedenleri

Ar.Gr. Harun elik - Yrd.Do.Dr Mustafa Ulu

Mormonluk ve slam dnyada en hzl byyen dinlerdendir. Mormonluk, mntesip says nispeten az olduu
iin yllk olarak yeni katlanlarn oranna gre en hzl byyen dinlerdendir. slam ise hem toplam mntesip
artnn oran hem de mhtedi saysnn yllk art gz nne alndnda en hzl byyen dinlerdendir. Bylece
her ne kadar bu iki dinin mntesipleri arasnda bir rekabetin varl ilk olarak akla gelse de, aksine, iki taraf
arasndaki ilikiler ou zaman karlkl anlay ve hogr erevesinde gelimitir. phesiz bu hogr
nedenlerinin banda Mormonlarn slam Peygamberini de bir peygamber olarak kabul etmekte bir mahzur
grmemeleri gibi dini itikat esaslar gelir. Karlkl hogrnn bir dier nedeni olarak iki dinin pratikleri arasnda
benzer kurallarn olmas saylabilir. rnein bat dnyasnn en fazla eletirdii ok elilie Mormonlar ve
Mslmanlar benzer ekilde yaklamaktadrlar. Yine Mormonlarn, tketilmesinden veya kullanlmasndan uzak
durduklar birok ey Mslmanlara gre de haramdr. Bir dier hogr vesilesi olarak da iki dinin mntesipleri
arasnda n yargl veya olumsuz dncelere sebebiyet verecek tarihsel ciddi bir olayn meydana gelmemi olmas
eklenebilir. Sonu olarak zetle bu almada, Mormonlar hakknda genel bilgilere yer verilecek, Mormonlar ile
Mslmanlar arasndaki ilikilere deinilecek, iki dinin mntesipleri arasndaki ilikilerin karlkl hogr ve
anlay erevesinde yrtlmesine temel oluturabilecek nedenler irdelenecektir.
Anahtar Kelimeler: Mormonluk, Karlkl Hogr, kili likiler

533
 Budizmde Ahlak Anlay

Yrd.Do.Dr. Hsamettin Karata

Sakyamuni Budda (M.. 560-480) tarafndan kurulan Budizm, uzun tarihsel sre ierisinde dnyann ok farkl
blgelerine yaylm ve varln gnmze kadar srdrmtr. Budizm gnmzn en ok taraftara sahip
dinlerden biridir. Bu din, ortaya kt dnemin hakim unsuru olan Hinduizm(Brahmanizm)deki baz konularn
yan sra zellikle ar ileci veya hazc ahlak ilkelerine tepki gstermitir. Bu meyanda ahlaka dair meseleler veya
ahlaki anlaylar, Buddann ina ettii dini ve felsefi retilerin en temel konular arasndaki yerini almtr.
Nitekim Sakyamuni Budda, hayatn her alann kapsayan, ahlak temelli doru yollar takip edilmesi gerektiini
savunmu, bu erevede sadece kendisini dnmeyen, ahlk dzeyi gelimi fertlerden oluan bir toplum
oluturmann nemini vurgulamtr.Budizmdeki ahlak anlayn incelerken, temel meselemiz, bize kadar ulaan
ahlaki normlar tespit ederken, toplumlara zg geleneksel inan ve uygulamalar zelinde ortaya kanlardan daha
ziyade genel manada evrensel deerler retip retmediini izah etmeye almak olacaktr.
Anahtar Kelimeler: Budizm, Sakyamuni Budda, Ahlak, Budizmde Ahlak, Etik, Deer, Sila, Samandhi, Panna

534
 Hint ve Dou Kkenli Dinlerde, Dini Bir Sembol: Mandalalar

Yrd.Do.Dr. Hsamettin Karata

Mandalalar, Hint ve Uzak Dou kkenli dinlerde, zellikle gizemli inanlar n plana karan ve daha ok tantrik
ve esoterik anlaylar savunan gruplar tarafndan kullanlan dua veya tapnm arklardr. Mandaralar, bu din ve dini
gruplarda tapnmak yahut yce varlklardan baz taleplerde bulunmak maksadyla kullanldndan, inancn ve
ibadetin en kutsal deerlerinin temsili saylmaktadr.Mandalalar genellikle daire ya da keli bir dzlem zerine,
harf, ekil, resim veya baz zel iaretlemelerle oluturulmu tablolardr. ounlukla daire, kare veya dikey
dikdrtgen ekillerin tercih edildii bu tablolar, kutsal sembolize eden figrleri ierdiinden dolay tapnlacak
objeler olarak grlmektedir.
Anahtar Kelimeler: Dini Sembol, Kutsal, Ritel, Mandala, Dua ark, Tantrik, Esoterik

535
 teki nan Sistemlerinden Ayrdedici zellikleriyle slm nan Esaslar

Yrd.Do.Dr. brahim Kaplan

Din, ksaca yaratanla yaratlan arasndaki ilikileri dzenleyen kanunlar btn eklinde tanmlamak
mmkndr. Bu anlamda din, Hlk ve mbud olan Allaha nispetle hkim olma, itaat altna alma, hesaba ekme,
ceza-mkfat verme; mahlk ve bid olan kula nispetle boyun eme, aczini anlama, teslim olma, ibadet etme.
anlamlarna gelmektedir. Fakat bu, dinin sadece yaratanla yaratlanlar arasndaki ilikiyle snrl kald anlamna
gelmez. Zira ceza ve mkfattan bahsedilen yerde insann dier varlklarla ilikileri de ayrca nem kazanmaktadr.
Bu anlamda din, insann dier varlklarla ilikilerini de dzenleyen kurallar belirlemitir. Buna ilave olarak,
Kuranda din kavramnn; hak din, ftrat ve hanif dini, dosdoru din, halis din ve dinde samimi olma ya da dini
Allaha has klma eklindeki vurgularyla birlikte kullanld grlmektedir. Bu vurgular dinin zellikle zihn ve ie
ait olan ynleri ile ilgili olan esas ve asllar olarak, vahye dayanan btn dinlerin deimezlerini ifade eden
kavramlar olarak deerlendirilmektedir. Kelimenin Kurandaki tanmlayc veya ierik belirleyici bu vurgular
aslnda teki dinler de gz nnde bulundurularak, zellikle yaplm vurgular gibi grnmektedir. Nitekim Kuran,
doru ve yanl btn inanlar ve Ehl-i Kitabn dinlerini ifade etmek iin de din kelimesini kullanr. Hak din ya da
dosdoru din zorunlu olarak batl olanlar, halis din kavram da zorunlu olarak bozulmu, tahrif olmu ya da insan
eli demi din anlamlarn artrmaktadr. Bu almada, Kurann sunduu inan esaslarnn daha nceki inan
sistemlerinden farkn ortaya koymaya alacaz. almamz, sadece slm inan esaslarnn, dier inan
sistemlerinden ayrdedici zelliklerini tespitle snrldr. slmn ibadet ve ahlak esaslarnn zelliklerine konumuzu
ilgilendirdii lde deineceiz. zellikle, insanla hem dnya hem de ahiret saadeti iddiasyla ortaya kan
slmn inan esaslarnn insann karakterini nasl deitirdii, davranlarna nasl yn vermek istedii bu
farkllklarda kendini gsterecektir. nk inan, toplumu iyi ya da kt ynde ekillendirme potansiyeline sahiptir.
Bu g, insanlarn her trl davranlarna ekil vermektedir. Bu balamda almann temel problematii, slm
inan esaslarnda daha nce benimsenen inan esaslarnda olmayan, onu dierlerinden ayran zelliklerin neler
olduudur. Baka bir ifadeyle, slm inan esaslarnn nasl temellendirildii almamz asndan temel tartma
konusudur. Anlalan o ki, slm inan sistemi, mesajnn evrensel ve tm insanl mutlulua ulatracak nitelikte
olduu iddiasn, insann ftratna ve akl- selme uygunluu ile ispatlamaya almaktadr.
Anahtar Kelimeler: Islam nan Esaslar, Tevhid, Ftrat, Akl-I Selim, Ftrat ve Akl Dini

536
 Facebook Ravilerinde Hadis Problemlerine Dair Baz Tespitler ve zm nerileri

Yrd.Do.Dr. brahim Tozlu

Din bir kabul meselesidir. Bu kabullenme nas adyla bilinen dini metinleri esas alr. slam dininin en nemli
nass Kurandr. Kuran aklad iin slam Peygamberi Hz. Muhammedin hadis ad verilen szleri en nemli
ikinci kaynaktr. Hadislerin snnet haline gelebilmesi metodoloji gerektirir. Bunun iin yorum, fikir ve dnce alt
yaps ile toplum arasnda bir ba kurulur. Hadisler, Hz Peygamberin vefatyla ve mezheplerin teekklnde tecrbe
edildii gibi sz konusu alt yapy en gl ekilde salamtr. Bilinli slam aydn ve halk, her dnemde Hz.
Peygambere ballklar sayesinde hadislerle gncel problemlere aray gayretinde baarl olmutur. Gnmzde bir
Mslmann sosyal medya araclyla peygamberine balln ifade etmesi elbette en doal hakkdr. Ancak
burada bir tespitte bulunmamz gerekir. Toplumun inasyla balayan srete olduu gibi gnmzde de hadislerin -
ama bu kez sosyal medya zerinden- bir aray rn olarak paylald grlmektedir. Bu durum birok din ve
fikr alt yapda toplumsal probleme sebep olabilmektedir. Bunun sonucu Hadisler dolaysyla slam
Peygamberinin szleri gerei gibi anlalamamakta ve farkl sonular dourmaktadr. Dahas, toplumun dnsel
yapsna sistematik bir katma deer salayamad iddiasyla reddedilmektedir. Zira din, mntesipleri tarafndan
akl, fikri ve ilm bir kabul gerektirir. Sosyal medyada daha yaygn kullanm sebebiyle Facebook Rvleri
eklinde adlandrabileceimiz kimi hadis paylamclar, aslnda toplumun din ve fikr yapsn ilmek ilmek rmekle
sosyal hayatn en gncel rneklerinden birini tekil eder. Peki, bu durum ne denli salkldr? Bir problem veya
zm odakl mdr? Bu paylamlar birok Mslmann zihinsel arka plannda nasl bir din olgusu meydana
getirmektedir? Birok kurum ve kuruluun hatta insanmzn lkemizde zm bulabilmek iin Diyanet leri
Bakanlndan fetva sormak suretiyle bir aray iine girdii grlmektedir. Din zerinden yrtlecek veya
kurgulanacak olas problemlerin nne geebilmek, Hadise Sistematik Yaklam bilincini fertlere kazandrmakla
mmkn grlebilir. Zira hadisleri kendi artlar iinde ve kltrel deerleri balamnda deerlendirmeye tabi
tutmadan olduu gibi almak ve topluma mal etmek, slam toplumunun bu gn en nemli sorunlarndan biridir.
Anahtar Kelimeler: Facebook, Hadis, Ravi, Sistematik Yaklam, zm, Medya.

537
 Iari Tefsirlerde Dou ve Bat Akl Karlatrmalar/Ideal Akl Araylar

Yrd.Do.Dr smail Bayer

Kurann tasavvuf, felsefe ve zel anlamyla hikmet ekseninde yorumland ir, remz, tasavvuf tefsirlerde,
dikkat eken konulardan biri, dou ve bat akl karlatrmalardr. Dou ve bat dnyasnda grlen dnce ve
eylem alanlarndaki farklardan hareketle ideal akl betimlemeleri, zellikle ir tefsirlerde sembollerden yola
karak ilenmitir. Bu iki dnyann alglannda zaman, mekn, tabi olunan inan ekol ve etnik kken gibi
deikenlerin rolleri, zerinde durulmas gereken dier bir husustur. Bylece objektifliin izi srlerek, toplumsal
ve bireysel gelimeye engel olan sorunlarn zmne nasl katk salanaca bu almann ulamak istedii asl
hedeftir. Anahtar Kelimeler: r Tefsir, Sembol, Akl, Dou, Bat.
Anahtar Kelimeler: Ir Tefsir, Sembol, Akl, Dou, Bat.

538
 Islam Dncesinde Vahiy ve lham Kavramlarnn likisi

Do.Dr. smail k

Vahiy, slm dncesinde Allahn lemle kurduu ilikiyi anlamamz iin nemli bir kavramdr. Allah-lem
ilikisi dikkate alndnda Onun kullaryla konumas, Kurann verdii bilgiye gre ancak vahyetmek, perde
arkasndan veya eli gndermek yoluyla gerekleir. Bilindii zere vahyetmek eitli ekillerde gerekleir.
Kuranda bununla ilgili bilgiler mevcuttur. Ancak unutulmamaldr ki Kuranda geen her vahiy ifadesi, Allah ile
peygamber arasnda kurulan risalet ilikisini, peygamberlik vazifesi gerei Allahn elisine bildirdii ilah kelm
ifade etmek iin kullanlmamtr. eytanlarn birbirine vahyetmesi, insan ve cinlerden eytanlarn ssl laflar
fsldamalar ve Zekeriya peygamberin mmetine vahyetmesinden bahseden ifadeleri bu balamda deerlendirmekte
fayda vardr. lham, vahiy balamnda ou zaman alan karmaas ierisinde deerlendirilmi bir kavramdr.
lhamn nelii, vahiyle olan ilikisi bu tebliin temel problemi olacaktr.
Anahtar Kelimeler: Ilam, Vahiy, Kitap, Melek

539
 Peygamberlerlik Anlay Asndan Ull-Azm Kavram

Do.Dr. smail k

Kuranda baz peygamberler hakknda ul'l-azm/ terkibi kullanlmtr. Bu terkipteki a-z-m/

kavram, ayetlerde ii ciddiye almak, zoru baarma hususunda kararl olmak gibi anlamlara gelir. Ayrca kavram,
sabr, gayret, takdir edilen i gibi anlamlar da barndrmaktadr. Ull-Azm ifadesi hadislerde de hemen hemen ayn
anlamlarda gemektedir. Istlah olarak ul'l-azm kelimesi, meakketlere dayanan, skntlara sabreden, kararllk
gsteren, zoru baarmak iin mcadele eden anlamlarna gelir. Nitekim Sleyman ve Davud gibi mlk ve saltanat
sahibi peygamberler, risaletleri srecinde ounlukla bu tr sknt ve zorluklara gs germe durumuyla
karlamadklar iin onlar hakknda bu ifade kullanlmaz. Kavramsal dzlemde ul'l-azmi deerlendirdikten
sonra peygamberler tarihi asndan kelimenin kullanmn ele alp baz deerlendirmeler yapmakta, insanlk
tarihinde yer alan olay ve olgular zerinde baz nemli krlmalarn da bu vasf tayan ahslarca yapld
vurgusunda bulunmakta da fayda buluyoruz.
Anahtar Kelimeler: Peygamber, Hz. brahim, Tarih

540
 Henri de Lubacn Sosyal Kilise Anlay

Yrd.Do.Dr. smet Emeli

Henri de Lubac, 20. yzylda Katolik ilahiyatna birok adan katk salamtr. zellikle o, kilisenin mahiyeti,
misyonu ve kurtulu konularnda II. Vatikan Konsili srecinde, ncesinde ve sonrasnda Katolik lahiyatna yeni
yaklamlar getirmitir. O, Kilise Babalarnn yazlarna dayal olarak yeniden tanmlayarak kilisenin, inananlarn
gndelik hayatnda daha etkin olmas; modern dnemlerde sosyal ortamda karlatklar problemlerle ba
edebilmeleri asndan gnlk hayatn ierisinde inananlar iin ok daha pratik zmler sunmas gerektiine vurgu
yapmtr. Henri de Lubac, hibir zaman kilisenin zaman d, inananlarn kendi dnemlerinden uzak, onlarn
hayatlaryla hibir ilgisi olmayan, modern zamanlarda inananlarn hayatlarna yn vermede aciz kalan uzaklarda
duran bir kilise anlayn benimsememitir. Aksine o, kilisenin tam da toplumun iinde, inananlarn arasnda,
gnlk ve modern zamanlarda etkili olmas gerektiini savunmu ve kilise teolojisini bu erevede oluturmutur.
Henri de Lubacn kilise anlay II. Vatikan Konsilindeki kararlarda; kilisenin tabiatnn ve modern dnemdeki
misyonunun belirlenmesinde etkili olmutur.
Anahtar Kelimeler: Henri de Lubac, Kilise, Hristiyanlk, Katolik, I. Vatikan Konsili

541
 slamn Irklk Karsndaki Tutumu ve Kardelik Eitimi

Yrd.Do.Dr. Mahmut Dndar

Kavminin zulmne yardm edip Yce Allahn uygun grmedii zelliklerle kavmiyle vnmeyi rklk olarak
gren Yce dinimiz slam, rkl iddetle reddetmitir. Nitekim Yce Allah(c.c.),rka deil inanca vurgu yaparak
mminlerin karde olduklarn belirtirken, fakl millet ve kavimlikte olmann tanp kaynama ve mmet olma arac
olarak belirtmitir. Peygamberimiz Hz. Muhammed(s.a.v.) de rkl savunann ve rklk iin savap lenin
Mslmanlardan saylmadn belirtirken her frsatta, Kendi nefsi iin istediini mmin kardei iin istemeyen
mmin olamaz hadisi erifinde ifade ettii gibi, kardelii tesis etmeyi tevik etmitir. Muhacirler ile ensr arasnda
cereyan eden rnek uygulamalarla Mslmanlar eiterek slami kardeliin temel yapsn oluturmutur. slama
gre Mslmanlar arasnda kardelik tesis edilirken, can, mal ve rz lar gvencede tutularak gayri Mslim
toplumlarn insani ilikilerinin gereklerini de teminat altna alnmtr. Ancak gnmz modern dnyada Avrupa
lkeleri, kullandklar eitlik, zgrlk, bamszlk ve adalet kavramlarnn ierikleriyle tamamen zt bir
uygulama ierisinde olduklar halde, bu uygulamalarnn faturasn da Mslmanlara kesmektedirler. Tebliimizde
slama gre rkln anlam ve zararlar ile yasakll zerinde dururken, slamn kardelik uygulamalaryla
oluturduu bireysel ve toplumsal bilinlendirme ile olumlu sonular zerinde duracaz.
Anahtar Kelimeler: Islamda Irklk, Kardelik, Kardelik Eitimi, slam, mmet

542
 Kuranda Bireysel ve Toplumsal Adan yiliin nemi

Dr. Mehmet Akn

nsan ontolojik olarak sosyal bir varlktr. Yaratl itibariyle insana verilmi olan bakalaryla iletiim halinde
kalma istei davranlar ynlendiren nemli etkenlerdendir. Bu ynlendirmeyle birlikte zaman zaman insanda
ortaya kan tutum ve davranlarn bencil yaklamlar sebebiyle olumsuz etkilendii grlmektedir. nsan merkeze
alan hayatn tm alanlarnda insanlara yol gsteren Kuran Kerimde insanlar aras ilikilerin dzenine dair birok
ayet zikredilmektedir. Farkl surelerde geen bu ayetlerde hep iyilik telkin edilmekte, ktlkten kanlmas
emredilmektedir. Kuran Kerimin tek muhatab olan insan onun uyarlarn dikkate alarak hareket ettiinde
karlkl gven, bar ve huzur ortamna kavuulmu olacaktr. Bireysel bir ekilde balayan bu aba, toplumlarn da
dolayl olarak slahna katk sunmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Kuran, Bireysel, Toplumsal, yilik

543
 Tasavvufta Kanaat Anlay

Yrd.Do.Dr. M. Mansur Gkcan

Kanaat, verilene raz olmak ve elde olanla yetinmek demektir. Kanaat sahibi, almayan ve tembellik gsteren
bir kimse olarak da alglanmamaldr. O, alan, gayret eden, fakat neticede eline geen rzka raz olan, oa sevinip
aza zlmeyen, her iki durumda da mutlu olan kimsedir. Kanat, nefsin kalbe girmesine engel olan nemli bir
faktrdr. Hucvirnin ifade ettii gibi Nefsin isteklerinin snr yoktur, hedefleri de belli deildir. Nefs,
doyumsuzdur. Bir istei yerine getirildiinde hemen dier isteini kalbe dayatr. Kueyr, kalbi nefsin elinden
kurtarmann aresinin kanaat olduunu ifade etmitir. Eer kalp, ksmete raz olarak aza kanaat ederse, nefsin kalp
zerinde fonksiyonu kalmayacaktr. Nefsin argmanlarndan olan hrs ve tamah, kanaatin zdddr. Hrs ve tamah,
doyumsuzlua gtrr. Hrsl ve tamahkr kimse, neticede ne kadar zengin olursa olsun, hangi makama ularsa
ulasn tatmin olmaz ve daha fazlasn ister. Hz. Peygamberin dedii gibi, nsanoluna iki vadi dolusu mal verilse,
ncsn ister. Nefsin, gerekleen her istein sonunda tatminsizlik yaanaca iin, hrs ve tamah, sahibini
daima mutsuzlua sevk eder. Hz. Peygamberin ifade ettii gibi, Kanaatkr olmak, nimetin kymetini en ok bilen
kimse olmak demektir. Kanaatkr kii, nimetin nasl kazanldn bilen, israftan kanan ve tutumlu olan kimsedir.
Gelirine gre harcama yapmayan, lks ve israf ierisinde olan nice kimselerin varlklarn kaybedip bakalarna
muhta hale geldikleri malumdur. Hz. Peygamberin ifade ettii gibi, Kanaat, bitmez tkenmez bir hazinedir.
Byle bir hazineye sahip olan kii, bakalarna muhta olmadan, onurlu ve huzurlu bir ekilde hayatna devam eder.
Kueyr, Senin olacak eye sevinme, senin olmayan eye de zlme. diyerek kanaat ve rza ile donatlm
mkemmel bir strateji izmitir. Eer bu stratejiye gre hareket edilirse, gnmzn hastal olan stresten
kurtularak mutlu bir hayat yaamak mmkn olur. Unutulmamaldr ki, gemie zlmek ve gelecein kaygsn
ekmek, bu gn kaybetmek demektir.
Anahtar Kelimeler: Tasavvuf, Kanaat, Nefs, Sufi

544
 Tamamen Dnyaya Balanmamak-Dnya ve Ahiret Dengesini Gzetmek

Yrd.Do.Dr. M. Mansur Gkcan

Dnya sevgisinin ar basmas, insan dnyaya balayarak Hak ve hakikatten uzaklatrr; dnya metann ve
zevklerinin temel hedef haline gelmesini salar. Byle kimseler madd hazlar peinde koarken manev hazlardan da
tamamen uzaklarlar. Dnya meta, fizyolojik ihtiyalar gidermek iin elbette gereklidir, fakat insann yaradl
gayesi sadece bu deildir. Eer byle olsayd, insann hayvandan fark olmazd. Fizyolojik ihtiyalarn giderilmesi
nemli olduu gibi kalbin ihtiyalarnn giderilmesi de nemlidir. Tasavvufta zhd, dnya malna nem vermemek
olarak tanmlanr. Baz sfiler, zhd, dnya malna sahip olmamak ekliyle alglarken byk bir ksm ise, dnya
malna sahip olduu halde ona kalpte yer vermemek olarak alglamlardr. Abdlkadir Geyln: Dnyay
kalbinden kar, ister onu elinde tut, ister cebine koy sana zarar vermez. diyerek, dnya malnn deil, sevgisinin
kalpten kartlmasnn nemine vurgu yapmtr. Dnya sevgisinin kalbi kaplamas ve kalpte ahirete yer
brakmamas tehlikelidir. Mslman, dnyadan el etek ekerek bakasna muhta olan ve miskin bir hayat yaayan
kii deildir. Dnya malna sahip olmak, g ve hrriyet ile de ilgilidir. Maddi gc olmayan kimseler bakalarna
muhta olduu gibi, maddi gc zayf milletler de baka milletlere muhta ve mahkm olurlar. slmn byle bir
neticeyi douracak anlay ngrd dnlemez. Mevln, dnyaya balanmann ne demek olduunu u
szlerle aklamtr: Suyun geminin iinde olmas geminin helakidir. Gemi altndaki su ise, gemiye, geminin
yrmesine yardmcdr. Dnya maln elinde bulundurmak deil, dnya mal elindeyken Allahtan gafil olmak ve
Onu unutmak dini anlaya uygun deildir. Geminin yzebilmesi iin altnda su bulunmasna ihtiya olduu gibi,
kiilerin ve milletlerin de varlklarn srdrebilmeleri iin mala ve gce ihtiyalar vardr. Kuranda, tamamen
dnyaya balanmayarak dnya ve ahiret dengesini gzetmek tavsiye edilmitir. Dnya nimetleri yasaklanmam,
fakat israf yasaklanmtr. Miskin miskin oturup geimini bakalarnn zerinden temin etmek deil, almak ve
elinin emeini yemek tavsiye edilmitir. Unutulmamaldr ki, ahiret, dnyadaki alma ve gayretler neticesinde
kazanlacaktr.
Anahtar Kelimeler: Dnya Ahiret, Tasavvuf, Zhd

545
 Akifzdenin Mhimmtus-Sfiyye Adl Eserinde Tasavvuf Grleri

Yrd.Do.Dr. Mehmet Saki akr

Amasyada mftlk de yapm olan Abdrrahim b. smail b. Mustafa Akif el-Amas(Akifzade), Mhimmatus-
sufiyye adl eserinde sflerin nemsedii konular ele almtr.Tartma konusu olmu bu meselelerde genelde ilk
nce tasavvuf klasiklerine mracaat etmi ve nakiller yapmtr. Farkl grlere yer verdikten sonra kendi gr ve
yorumlarn belirtmitir. Dolaysyla Akifzadenin bu eseri, onun tasavvuf grlerini yanstmak bakmndan nem
arz etmektedir. Bu almada mezkr eser erevesinde Akifzadenin belli bal tasavvufi meselelere bak as ele
alnmtr. Bu konular arasnda vahdet-i vcud, velyet ve athiyye yer almaktadr.
Anahtar Kelimeler:

546
 "Snrsz taat" Probleminin Kurn Asndan Deerlendirilmesi

Yrd.Do.Dr. Mehmet Salmazzem

Tarih boyunca formel yaplar farkl olmakla birlikte neredeyse btn kltrlerde itaat eden ve edilenler hep var
olmutur. Ontolojik olarak itaat olgusun; dzeni ina etmek, ilerin idamesini salamak ve hesap vermeyi iler
klmak iin makul dzeyde olmas gereklidir. Fakat itaatin kaytsz, artsz ve snrsz dzeyde olmas birok
probleme kaynaklk edecei inkar edilemez. Birey ya da toplumlarn beklentileri, alg dnyalar ve yetime
tarzlarna gre itaat edilen unsurlar muhtelif olabilmektedir. Atalarn yanl yapabileceklerini sorgulamadan
kendilerinden miras kalan her eye sk skya bal kalmak ya da benimsedii ideolojinin yanl ynlerini hesaba
katmayarak fanatik dzeyde sz konusu ideolojinin savunucusu olmak, snrsz itaatin eitlerindendir. Zihin
dnyalar esir alnan ve dnceleri kalplatrlan insanlarn, dini ya da dnyev meseleleri salkl ekilde
sorgulamas, akl szgecinden geirmesi mmkn deildir. te taraftan bylesi insanlarn her trl menfi eylem iin
ynlendirme potansiyelini haiz olduu yadsnamaz. Akln, iradenin ve benlik algsnn ilevsizletirilmesinin dier
ad olan snrsz itaat trn Kurn, iddetle reddetmektedir. Onlarca yette akla ve aklla yaplan tercihe vurgu
yapan Kurn, ancak Allah ve onun elisine tam itaati savunmaktadr. Hemen belirtelim ki bu itaat trnde akl ve
irade devre d deildir, zoraki bir itaat sz konusu deildir. Aksine sorumluluk bilinci iinde ve ferasete dayanarak
edilen itaat makbul grlmtr. Gnmz slam dnyasnda yaanan nemli sorunlarn arka plannda yatan
snrsz itaat problemini Kurn adan kritize etmeyi hedefleyen bu almamzda nitel aratrma ynteminin
aralarndan dokman analizi metoduna bavurulacaktr.
Anahtar Kelimeler: Kurn, taat, Birey, Din

547
 Tarihi Olarak krullah Amasyav ve Behcett Tevrh Adl Eserinde Dier Dinlere Dair Vedii
Malumatn Bir Eletirisi

Yrd.Do. Dr. Mesut Can - Ar.Gr. Talha Fortac

krullah Amasyav (. 1488), Osmanl Devletinin XV. Yzylda yaam olan nemli devlet adamlarndandr.
Hayatyla ilgili ok fazla bilgiye sahip olamasak da bugne gelen baz eserleriyle kendisinin ilmi ynn de tanma
frsat bulmaktayz. krullah Amasyavnin en nemli eseri, Sadrazam Mahmud Paaya ithfen yazd Behcett-
Tevrh adl eseridir. Eser, Farsa olarak kaleme alnm genel bir slam Tarihi zellii gstermektedir. Dier
taraftan dinlerlerle ilgili birtakm nemli bilgiler de iermektedir. Eser ayn zamanda corafya, ansr- erbea ve
melekt lemi gibi eitli konular da ihtiva etmektedir. Bu tebliimizde nce mellifin hayat ve eserleri hakknda
ksaca bilgi verecek, daha sonra krullah Efendininin tarihilik yn ile Behcett Tevrh adl eserinde slam
dndaki dinlerle ilgili verdii baz bilgileri tarih ve dinler tarihi asndan inceleyeceiz. zellikle kitabn ilk
blmde, Zerdtilik, Musevilik ve Hristiyanlk ile ilgili verilen bilgilerin bir kritiini yapacaz. Sonu olarak,
mellif ve eseri balamnda XV. asr Osmanl ilmiyesinde slam d dinlerle alakal sunulan malumatn, bugnk
verilerle ne denli benzerlik arz edip etmedii ve sebepleri husunda bir kanaate ulamaya alacaz.
Anahtar Kelimeler: krullah Amasyav, Behcett-Tevrh, Dinler

548
 Hadis Usl Kavramlarndan Mnker Hadisin Tarihi Srete Kazand Anlamlarn Deerlendirilmesi

Ar.Gr. Muhammed Aslan

Hicri birinci asrdan beri fiilen uygulanan ve ikinci asrn sonlarna doru kayt altna alnan hadis usl,
hadislerde kullanlan sened ve metin ile ilgili kural ve yntemleri, rvilerin vasflarn ve hadis kavramlarn
deerlendirmektedir. Hadis uslnde deerlendirilen nemli kavramlardan birisi de mnker hadis kavramdr.
Szlkte irkin, kt, yadrganan, inkr edilen ya da sahih akln irkin grd her fiil gibi anlamlara gelen
mnker hadis kavram, hadis usl asndan pek ok ekilde tanmlanmtr. Yine slamn temel kaynaklarnda dini
bir anlam kazanarak pek ok kez kullanlmtr. Hadis eitlerinden mahfz hadis, z hadis, muallel hadis, garip
hadis gibi pek ok hadis eidi ile dorudan ya da dolayl olarak balants olan mnker hadis, hicri ikinci asrn
sonlarnda kullanlmaya balanmtr. Terim anlamnda zamanla bazen anlam genilemesi bazen de anlam daralmas
yaayan mnker hadis kavram, en ok tanmlanan hadis eitlerindendir. Kaynaklarda ulaabildiimiz kadaryla
Yahy b. Sad el-Kettn (. 198/813) ile balayan mnker hadis tanm, bn Hacerin (. 852/1449) mnker hadis:
zayf rvinin ska rvilere muhalif olarak rivyet ettii hadistir. eklinde yapt tanmyla son eklini almtr.
Anahtar Kelimeler: Hadis, Mnker Hadis, Rvi, Rivyet, Mahfz Hadis.

549
 Sava Kurallarn Konu Alan Ayetler Balamnda Kuranda Tabiatn Korunmas

Yrd.Do.Dr. Muhammed Ersz

Kuran tabiatn korunmas olduka nem vermektedir. Ona zarar vermeyi asla onaylamamaktadr. nsanlarn
sorumsuz davranlar nedeniyle tabiatta ortaya kan birtakm olumsuzlar fesat olarak nitelemektedir. Tabiatn
korunmas ile ilgili ilkeleri sava ortamnda bile gzetmektedir. Nitekim savala ilgili ayetlerin tefsirlerine
bakldnda bunun hassas bir biimde gzetildii grlr. Biz de almamzda bu kapsama giren ayetlerin
tefsirlerini bu adan ele almaya alacaz. Bu sayede Kurann tabiata verdii deeri anlamann yan sra bir de
insan arlk ve insan tabiatna da yakmayacak davranlara kar nasl bir tavr taknlaca ynndeki
prensiplerini de tespit etmeye alacaz. almamzda gerek klasik tefsirlerden gerekse de yakn tarihte yazlm
tefsirlerden faydalanacaz.
Anahtar Kelimeler: Kuran, Tefsir, Sava, Tabiat, lke

550
 Badatl Rhnin Divannda Peygamberler

Ar.Gr. Muhammed Felat Aktan

Din ve tasavvufun, divan edebiyatnn oluumunda ve biimlenmesinde nemi yadsnamaz bir gerektir. Yaratc
tarafndan konulmu evrensel kanunlar ieren din, peygamberler araclyla insanlara tebli edilmitir. Bu husustan
hareketle peygamberlerin eitli vasflar, mucizeleri, telmihler ve tebihler yoluyla bir ok divan airine muhteva
bakmndan ilham kayna olmutur. Bu almamzda klasik iirimizin nemli ahsiyetlerinden olan ve 16. yzylda
yaayan Badatl Rhnin, gazellerinde geen peygamberleri inceledik. airin divanndaki 1115 gazel batan sona
tetkik edildi ve bu gazellerden yola klarak Rhnin iirlerinde nebilerin nasl ele alnd, divanda ka defa
zikredildikleri, peygamberlerin hangi zellik ve mucizeleriyle beyitlerde getii tespit edildi ve deerlendirilmeye
alld. Gazellerde dem, Nuh, Yakub, Yusuf, Sleyman, Eyyb, brahim, Musa, uayb, sa, ve son peygamber
Hz. Muhammed zerinde durulmutur.
Anahtar Kelimeler: Gazel, Din, Nebi, Divan, Klasik Edebiyat

551
 Tasavvufun slam Sanatlarnn Geliimindeki Nazar Etkisi: Trk Tasavvuf Msiksi rnei

Yrd.Do.Dr Muhammet Fatih Kl

slam medeniyetlerinde, zellikle de Osmanllarda, msik, ebr, hsn- hatt gibi birtakm sanatlara, nefsin
terbiyesi ve hakikati btncl olarak kavrama devlerini kendisine meslek edinen tasavvuf erbabnn; yani sfler ile
irfan ehlinin zel bir ilgisi olmutur. Dahas, bu sanatlar arasnda tasavvuf msiksi rneinde olduu gibi,
tasavvufun adn nakettii ve gelitirdii sanat dallar ortaya kmtr. Bu teblide, slam nazar gelenekleri iinde
sanatla bu denli i ie olmas bakmndan esiz bir konuma sahip olan tasavvufun sahip olduu nazar ilkelerin sanat
inta eden boyutlar tartmaya alacaktr. Bunlarn banda, varln Hakktan nzuln ifade eden btn
gzelliklerin kayna ilh sfatlarn tecellisi dncesi ile mevcudatn, gzellemek ve yetkinlemek yani ihsan
boyutuna ykselmek iin yeniden Ona ynelmesini ifade eden urc dncesi gelir. Tasavvuf msiksinin
dayand ve Safiyyddin el-Urmev (. 1294) ile takipisi Abdlkdir el-Mernin (. 1435) byk lde ina
ettii sistemci gelenekte tiz ve pes sesler, ses lokasyonlar, ses aralklar, aralklar arasndaki nispetler, uyumlu ve
uyumsuz aralklar gibi makamlarn dayand matematik-fizik zeminin kefi nzul sreciyle ilikili olarak
okunabilir. te yandan bu zemin zerinde ykselen makamlarn terkibi ve bu makamlarda eserlerin bestelenmesi ise
varl gzel klma ve yetkinleme abas olarak urc sreciyle ilikilendirilebilir. Bu teblide byle bir
okuma/yorumun imkn, msik nazariyatlarnn yan sra felsef-irfn gelenek iinde yer alan ve msikyle ilgili
felsef aklamalarda bulunan Celleddin er-Rm (. 1273) ve bnl-Arab (. 1240) gibi isimlerin dnceleri
eliinde tartmaya alacaktr.
Anahtar Kelimeler: Mzik Felsefesi, Tasavvuf, Msik Nazariyat, Sanat-Metafizik likisi

552
 Tketim Toplumunda Genliin Var Olma Biimi Olarak Sanallama ve Bir Ahlk Deersizleme Biimi
Olarak Sanal (Imajinal) Deerlenme

Yrd.Do.Dr. Muhammet rat

Yaamn kendisi, var olma ve dik durma mcadelesidir. Bu mcadele, hem bedenen (varlksal) hem de ruhen
(varolusal) yaplr. Bedenen ayakta kalabilmek iin beyin, kalp ve ele; ruhen ayakta kalabilmek iinse bu organlarn
fonksiyonu olan akl (dnce retme), vicdan (ahlk deer retme) ve sanat (zanaat, teknik retme) gcne ihtiya
vardr. Beyin, aklla; kalp, vicdanla; el, sanatla desteklendii takdirde bu mcadele kazanlabilir. Aksi takdirde
dnce retmeyen bir beyin, vicdan gelitirmeyen bir kalp ve sanat (zanaat, teknik) icra edemeyen bir el, insan
ancak bedenen ve niceliksel olarak var klabilir. Byle bir yaam ise ancak sanal (imajinal) olarak mmkndr.
Kreselleme olgusu, insann, bu varolusal niteliine yabanclamasna sebep olmu ve insan, yzyllardan beri
sahip olduu geleneksel deerlerden uzaklaarak tketim ahlknn deerler dnyasnda var olma mcadelesine
girimitir. Nitekim bireysel varoluunu tamamlayamayan genlerin ounlukta olduu tketim toplumunda iletiim
ann fenomeni olan internet ve onun sunduu sosyal medya alan, genlerin, sanal (imajinal) var olma
mcadelesine sahne olmaktadr. Sanal var olma, marka ve imaj esasna dayal, tketme idealine sahip, mahremiyet
dncesinin olmad, deerlerden bamsz bir var olma biimidir. Bu tarz bir var olma biiminin en belirgin
aktrleri ise tketim toplumu genliidir. Bu bildirinin amac, tketim toplumunda genliin var olma biimi olarak
sanallamay ve sanallama ile birlikte ortaya kan ahlk bir deersizleme biimi olarak sanal (imajinal)
deerlenme kavramn eletirel olarak ele almaktr.
Anahtar Kelimeler: Tketim Toplumu, Genlik, Deersizleme, Sanallama, Sanal Deerlenme

553
 Deer Krizi: Bir Deer Varl Olarak nsann Doal ve Yapay Deerlerinin atmas

Yrd.Do.Dr. Muhammet rat

Kozmik varoluta insan ruh-beden-akl boyutlaryla ele alp dndmzde onu tanmlarken bu ok
ynllne vurgu yapmalyz. nsan iin homo sapiens (bilen insan), homo faber (alet yapan insan), homo
economicus (ekonomik dnen insan) ve homo socius (sosyal varlk) snflamasn anmsarsak insan, bu zellikleri
sayesinde doal varlk olmaktan kp bilen, eyleyen, fail varlk konumuna ykselmitir. Dnce tarihi asndan
insan ve eylemleri zerine dnme, Sokrates (. M.. 399)la balamtr. O, sofistlerin doxa (san) temeline dayal
rlativizm anlayna kar episteme (salam, objektif bilgi)yi koyarak diyalog yntemiyle insanlara nce kendini
bil demitir. Doru yaam hangisidir? problemi zerinden ahlk ne karan filozof dnce tarihinde bir
problemin sistematik olarak ele alnmasna nclk etmitir. Antik Grek felsefesinde insan akl teorik ve pratik
olmak zere ikiye ayrlarak deerlendirilmitir. an filozoflar teorik aklla insann olgular anladn ve onlarla
ilgili kesin bilgiler edindiini; pratik aklla da bilinene uygun olarak iradesini kullanp eylemde bulunduunu ileri
srmlerdir. nsan tarih srecinde doa, toplum ve kendisiyle olan ilikilerinde, yaama biim vererek kltr ve
uygarlk retir. Ayn zamanda yaama anlam verir. te bu anlam verme ii ile deerler retilir. Bu nedenle, uruna
yaamaya deer inan, fikir, eylem ve idealler deerleri olutururlar. Deerler, retildikleri kltr ve uygarlklara
damgasn vururlar. nsann dnsel, psiik, toplumsal ve tinsel (manev) yaam; seip, retip ve baland
deerler evresinde oluur. Benimsenen deerler tre ve eitim yoluyla gelecek nesillere aktarlr ve toplumlar bu
deerler yoluyla yorularak toplumsal ve bireysel tini olutururlar. Bu bildirinin amac insana zg doal deerler
ile onun tarihsel sre ierisinde yaad zaman dilimi ve toplum zellikleri balamnda oluturduu yapay deerler
arasndaki atmann felsefi analizini yapmaktr.
Anahtar Kelimeler: Deer, Deersizleme, Geleneksel Toplum, Modern Toplum, Deer Krizi

554
 Halvet Postnin irlerin Divnlar Inda Bir etin Yol 'Seyr U Slk'

Uzman Murat Ayar

Kurnda hedeflenen sistemin tam merkezinde insan vardr. nsann ftratna uygun ahlak bir yapya kavumas
Kurndaki temel gayedir. nsann kendini kefetmesi ve kendinin farknda olmas, ftrata uygun ahlk yapya
kavumas demektir. nsandaki bu dnm abasnn modellendii yaplardan biri de kurumsallam slm mistik
tecrbe de denilen tarkatlardr. Tarikat denilen bu irfan merkezlerinin yolbalar (post-nin), zamann kiiler iin
getirdii ihtiyalar erevesinde deiik metodolojiler dener. Bu metedoloji, literatre seyr u slk adyla girmitir.
Corafyamzdaki en nemli tasavvuf okullarndan biri olan Halvetiyyedeki slk, nefsn yol adyla isimlendirilir.
Bu yolun zellii, kiinin; amel, zikir, halvet, riyzet ve mchede artnn zorunluluu iinde olmasdr.
almamzda Halvetiyyenin drt kolunun deiik ubelerinden toplam dokuz post-nin(eyh) irin divnlarndan
hareket edilecek. Slikin seyri srasnda uymas ve kanmas gereken ahlak tutumlar, yaad hller, manev
makmlar ve mertebeler terminoloji esasl incelemeye tbi tutulup, genelde mutasavvflarn; zelde Halvetiyye yolu
erlerinin bu sreci ve srece dair terminolojiyi nasl kullandklar, kendi divnlarndan hareketle aratrmaclarn
dikkatine sunulacaktr.
Anahtar Kelimeler: Halvetiyye, Seyr U Slk, Tasavvuf, eyh, Dervi

555
 Salih Akdemir ve Son ar Kur'ann Mukaddimesi

Yrd.Do.Dr. Mrsel Ethem

Ankara niversitesi lahiyat Fakltesi tefsir anabilim dalnda yaklak otuz be sene grevini hakkyla ifa etmi
olan merhum Salih Akdemir eitim-retim hayat boyunca tefsir alanna kymetli katklar sunmutur. En deerli
almalarndan birisi hi phesiz ki Son ar Kuran isimli Trke Kuran evirisidir. Akdemir bu mealini
1999 ylnda yazmaya balam ve drt yl akn bir sre ierisinde tamamlamtr. Sz konusu mealine balamadan
nce geni bir Giri blm yer almaktadr. Bu blmde hem tefsir ilmi iin hem de Kurann farkl dilleri
tercme edecek meal yazarlar iin kymetli bilgiler yer almaktadr. Sz konusu mukaddimede arlkl olarak
eviribilim, Kurann kendine mahsus baz dil zellikleri, Hz. Mu-hammedin dnemindeki Arapaya vakf
olabilme sorunu ve zmleri, Kurann anlalma-snda nceki vahiylerin konumu ve deeri, Sami Dil Ailesi gibi
konular zerinde durulmutur. Belki de baz sebeplerden dolay mezkr meal Trkiyede yeterince tannmamaktadr.
Bu almamzda merhum Salih Akdemirin kaleme ald Kuran evirisinin mukaddimesini inceleyeceiz.
Mukaddimesinde sunduu grler zerinde incelemelerde bulunup baz mlahazalarmz beyan edeceiz.
Anahtar Kelimeler: Kuran, Tefsir, Meal, Salih Akdemir, eviribilim, Sami Diller

556
 Selukludan Cumhuriyete Medreseler (Krlma Noktas Osmanl Modern Dneminde Medreseler)

Yrd.Do.Dr. Mustafa oban

SELUKLUDAN CUMHURYETE MEDRESELER (Krlma Noktas Osmanl Modern Dneminde

Medreseler) Mustafa OBAN Kahramanmara St mam niversitesi Yrd.Do.Dr./mcoban6@hotmail.com zet
Seluklu ve Osmanl eitim tarihi ierisinde adndan ska sz edilen, bugn bile zaman zaman tartmalarn
odanda yer alan, eitim tarihimiz ierisinde bazen baarlar bazen da baarszlklarda atflar yaplan medreseler,
ilk olarak 1040 ylnda Niaburda Turul Bey zamannda kurulmu olsa da, medrese tarihi kurumsal bir yap olarak
genellikle 1060 ylnda Sultan Alpaslan tarafndan Badatta kurulan Nizamiye medreseleri ile balatlr. Medreseler
sadece eitim amacyla kurulmu messeselerdir. Medreselerin neden kurulduu ya da neden medresenin bilgisine
ihtiya duyulduu konular zerinde tartmalar olsa da iilik ve Batnlie kar Sunn inanlar savunmak, o gne
kadar eitim mekn olarak kullanlan camilerin ders iin gelenlerin kalabalk olmas sebebiyle yetersizlii ve ibadet
edenlerin hissettikleri rahatszlk, devletin bymesi, devlet adam ve memuru ihtiyacnn karlanmasndaki
zorluklar medreselerin al sebepleri arasnda saylmaktadr. Mslman hayatn merkezinde yer alan ve slam
medeniyetinin nemli gelerinden olan camilerin etrafnda ina edilen medreseler, hem Seluklu hem de Osmanl
dnemi iin eitim hayatna nemli katklar salam, ihtiya duyulan kalifiye eleman yetitirilmesinde hep nde
olmulardr. Zamann deiikliklerinden ve kargaasndan ya da idarecilerin eitim anlaylarndan dorudan
etkilenen medreseler bazen gzde olmular, bazen gzden dmler, bazen de gzden karlarak inhitatna gz
yumulmutur. Medreselerdeki eitimle ilgili bir ok konuda almalar yaplm olup genellikle zamann
ihtiyalarna cevap veren bir eitim kurumu olduu vurgulanm olsa da zellikle Bat aydnlanmasndan sonra
artlara uygun olarak kendisini yenileyememesi, retim eleman konusunda istismara varan uygulamalara meydan
verilmesi ve son tahlilde Tanzimatla balayan Osmanl modern dneminde alan yeni okullarn ncelenerek
medreselerin gzden karlmas bu eitim kurumlarn tarihin sayfalarnda yer almak zere kapatlma srecine
tamtr. Balndan da anlalaca gibi bu alma ile medreselere tarihi bir perspektiften baklacak anakronik
anlaytan uzak durularak, ilgili literatr taramas sonucunda objektif bir bak asyla bu kurumun tarihi srete,
zellikle de Osmanl modernlemesi ile urad kesintiler ve geriye dme zerinde durulacaktr. Medreseler
Osmanl modernlemesinden ilk nce ve en ok etkilenen eitim kurumudur. Her ne kadar Tanzimat fermannda
eitimle ilgili tek bir madde yoksa da medreseler ilerleyen zamanda modernleme yanllar tarafnda tekiletirilen
ve gz ard edilen bir eitim kurumu olmutur. Medreselerin tekiletirme sreci baz uygulamalarda olduu gibi
birden olmam, ulemann basks ve toplumdaki yeri de gz nne alnarak medreselerle ilgili uygulamalar uzun
zamana yaylmtr. Medreseler yakn tarihimizde de zaman zaman kastl abalarla deersizletirilmi, bilim
tarihimize katks gz ard edilerek, Cumhuriyetle balayan bir sosyal, siyasal, din ve ilim hayat nesillerimize
aktarlarak gerein zeri rtlmeye allmtr.
Anahtar Kelimeler: Seluklu, Osmanl, Cumhuriyet, Modernleme, Medreseler

557
 Seyyid Ahmet Arvasinin hmal Edilmi Bir Eseri: Ilm-I Hal ve Dndrdkleri

Yrd.Do.Dr. Nail Karagz

Seyyid Ahmet Arvasi 1932-1988 yllar arasnda yaam, ok ynl bir ilim adamdr. O, dinin psikolojik ve
sosyal ynne deinen nitelikli eserler kaleme almtr. zellikle lm-i Hal adn verdii eseri, bir insann
doumundan lmne kadarki hallerine dinden retilmi zm nerileri getirmesi bakmndan ilmihal
geleneimize yenilikler getirmitir. Zira o, klasik ilmihallerimiz gibi konu merkezli bir tertip oluturmam, eserini
insann doumundan lmne her halini dikkate alarak dzenlemitir. Bu manada lm-i Halini 3 ana blmden
oluturmutur. Allah ve lemlar adndaki birinci blmde Allahtan, mahlukattan ve insann yaratlmasndan sz
eder. kinci ve asl blmn ana bal slam ve Doumundan lmne Kadar nsandr. Bu blm eserin
orijinalliini ortaya koymas bakmndan nemlidir. Arvasi bu blmde insann doum ncesinden kabir hayatna
kadar geirdii evrelerde kendisine gerekli olan dini bilgileri sistematik bir biimde verir. 3. Ana blm ise
Kyamet ve Yeniden Dirili baln tamaktadr. Bildirimizde Arvasinin lm-i Hali deerlendirilecek ve yeni
bir ilmihal anlayna zemin oluturup oluturamayaca tartlacaktr.
Anahtar Kelimeler: Seyyid Ahmet Arvasi, lmihal, Din

558
 Dkab retmen Adaylarnn Topluma Hizmet Uygulamalar Dersine Ynelik Alglar le Mental yi Olu
Durumlar Arasndaki liki zerine Bir Aratrma

Yrd.Do.Dr. Nurten Kmter

DKAB RETMEN ADAYLARININ TOPLUMA HZMET UYGULAMALARI DERSNE YNELK

ALGILARI LE MENTAL Y OLU DURUMLARI ARASINDAK LK ZERNE BR ARATIRMA
Nurten KIMTER* Topluma hizmet kavramndan ilk kez 1960l yllarda ABDde sz edilmeye balanmtr.
Tecrbeye dayal renmenin olumlu geri dntlerinden hareketle zaman ierisinde ABDde niversite mezunu
olabilmek iin Topluma Hizmet Uygulamas zorunlu hale getirilmitir. Daha sonra Topluma Hizmet dier
lkelerde de uygulanmaya balanmtr. Genlerin niversite renimleri esnasnda deiik ekillerde topluma
hizmet etmeleri, toplumla kucaklaabilmeleri niversitelerin toplumla balarn kurmada nemli bir ilev grd
gibi rencilerin topluma hizmetleri esnasnda pratik hayatla ilgili pek ok tecrbe ve renmeleri kazanmalarna ve
bunlar ilerideki kariyer yaamlarna tamalarnda da son derece etkili bir faktrdr. Bilindii zere ruh salnn
en nemli kriterlerinden birisi kiinin asl icra ettii iin veya uran dnda spor, sanat, toplumsal yardmlama vb.
gibi kendisini kiisel anlamda gelitiren ve sosyal ilikilerini glendiren, zgven duygusunu besleyen, onu retken
ve giriken hale getiren bir takm aktiviteleri icra ediyor olmasdr. Ayrca gerek iyi olu ya da mutluluk
bakalarnn iyi olu veya mutluluuna katkda bulunabilmekle elde edilmektedir. Dolaysyla bu almada, DKAB
retmen adaylarnn Topluma Hizmet Uygulamalar Dersine ynelik alglar ile Mental yi Olu durumlar
arasnda bir ilikinin olup olmad incelenmeye allmtr. Aratrmann evrenini 2015-2016 retim ylnda
OM ilahiyat fakltesi DKAB Blmnde renim gren 3. snf rencileri oluturmaktadr. Aratrmada veri
toplama arac olarak retmen Adaylarnn Topluma Hizmet Uygulamalar Dersine likin Alglar lei ve
Warwick-Edinburgh Mental yi Olu lei kullanlmtr. Aratrma verilerinin bilgisayar ortamna girilmesinde
ve analiz ilemlerinde SPSS 18 paket program kullanlmtr. Tarama (survey) yntemi ve anket etknii ile
gerekletirilen ilikisel (korelasyonel) nitelikteki bu aratrmann sonucunda retmen adaylarnn Topluma Hizmet
Uygulamalar Dersine likin alg dzeyleri ile Mental yi Olu dzeyleri arasnda pozitif ynde ve istatiksel olarak
anlamllk dzeyinde bir iliki olduu tespit edilmitir.
Anahtar Kelimeler: Dkab retmen Adaylar, Topluma Hizmet Uygulamalar, Mental yi Olu

559
 Islam Hukukunda dn Rehni

Yrd.Do.Dr Recep zdemir

slm hukukunda klasik fkh kitaplarnda zikredilen rehin eitlerinden biri, bir maln rehin verilmek zere
dn alnmas eklinde teekkl eden mstear (dn) rehindir. Mstear rehin diye isimlendirilen bu rehin
eidinin farkl hkmlere tbi ve sadece slm hukukuna ait olduu grlmektedir. slm hukukuna gre rehnedilen
maln rhinin mal olmas art olmad iin bakasna ait bir maln rehin verilmek zere dn alnmas cizdir.
nk slm hukukunda bakasna ait bir maln bir alacaa karlk temnt gsterilmesinin nnde herhangi bir
engel bulunmamaktadr. dn rehni, mutlak ve mukayyet olmak zere iki ekilde teekkl eder. Kural olarak ariyet
verildii esnada dn veren (mur) tarafndan dncn karlnda rehin verilecek borcun miktar, cinsi, vadesi ve
sfatlar; rehin verilen kiinin belli bir kii olmas; rehin verilen yerin belli bir yer olmasn art koabilir. dn
rehninin hangi durumlarda ciz olaca, mtehitler arasnda tartma konusudur.
Anahtar Kelimeler: Rehin, slam Hukuku, Bor, Akit, Teminat

560
 Aile ve Dini Rehberlik Brolar Ekseninde Aile i iddet ve Boanma

Yrd.Do.Dr. Salih Aybey

Modernleme srecinde yaanan deiim ve dnmler aile yap ve fonksiyonlar zerinde nemli deiiklikler
yapmtr. Ne var ki, bu deiimlerin byk ounluu aile yapmzn btnl aleyhine olmutur. Tm dnyada
olduu gibi lkemizde de aileyi kuatan, sebep ve sonular asndan ilk sralarda yer almaya balayan nemli sorun
alanlarndan biri kukusuz boanma olgusudur. Boanma nedenleri arasnda da en nemli yer tutan konulardan biri
aile ii iddettir. iddet, farkl bilimsel disiplinlerin ilgi alanlarnda yer alan ve bu zelliiyle farkl anlamsal
erevelere sahip olan bir kavramdr. nsan yaamnn her alannda grlebilen ve dnyada giderek artan nemli bir
toplum sal sorunu olan iddetin, en yaygn grlen biimi erkein kadna ve ocua kar uygulad aile ii
iddettir. lkemizde zellikle kadna ynelik iddete kar pek ok kurum ve kurulu ciddi almalar yapmaktadr.
Diyanet leri Bakanl da 2006/17 sayl Babakanlk genelgesiyle ocua ve kadna ynelik iddetin nlenmesi
konusunda toplumu bilinlendirmek ve eitli etkinlikler dzenlemek konusunda sorumlu kurulu olarak
gsterilmitir. Bakanlk, zerine yklenen bu sorumluluu yerine getirebilmek, aile yapmz glendirmek ve
problem yaayan ailelere dini danmanlk yapmak iin 2011 ylna kadar 81 il mftl bnyesinde Aile ve Dini
Rehberlik Brolarn kurmutur. Bu aratrmada Ege Blgesinde yer alan Aile ve Dini Rehberlik Brolarna 2007-
2014 yllar arasnda gelen 2256 soru analiz edilmitir. Bu sorulardan 146s boanma nedenleri ile ilgilidir.
Boanma nedenleriyle ilgili sorular analiz edilerek hem gnmz boanmalarnda mahkeme kaytlarnda yaklak
%95i iddetli geimsizlik olarak belirtilen boanmalarn arka plannda yatan nedenleri aa karmay hem de
aile ii iddetin boanmalara etkisi belirlenmeye allacaktr. Brolara gelen sorulardan hareketle alannda yaplan
ilk almalardan biri olan bu aratrmada, boanma nedenleri arasnda ilk srada %24.66 ile erkein olumsuz
karakteri (iki, kumari ilgisizlik vs.) nin yer ald grlmektedir. Bunu %21.92le Aldatma, %12.33le aile ii
iddet takip etmektedir. Bu almada nce iddet ve aile ii iddetin ne olduu zerinde durularak, aile ii iddetin
boanmalara etkisi rneklerle aklanacaktr.
Anahtar Kelimeler: Aile, Aile i iddet, Boanma, Aile ve Dini Rehberlik Brosu, Ege Blgesi, iddetli
Geimsizlik

561
 Engellilik Teolojisi'nin Engellilik Konusunda Hristiyan Dncesinde Meydana Getirdii Deiim

Yrd.Do.Dr. Sleyman Turan

Hristiyanlk tarihi incelendiinde engellilerin ya ilahi olarak kutsandklar ya da lanetlendikleri eklinde bir
anlay yaygn olarak karmza kmaktadr. Bununla birlikte 1960lardan itibaren bu anlaya meydan okuyan
Engellilik Teolojisi ad verilen yeni bir akm ortaya kmtr. Engelli insanlarn tarihsel ve ada tecrbelerinin
arka planndan hareketle, ilerinde engellilerin de bulunduu bir grup Hristiyan aratrmac ve teolog tarafndan
ortaya konulan bir teebbs olarak Engellilik Teolojisi, geni kapsaml ve disiplinleraras bir bak asn
yanstmaktadr. Engellilik Teolojisinin douu ve geliimine rehberlik eden Hristiyan teolog ve aratrmaclarn
yaklam ve bak alar incelendiinde genellikle temel vurgunun, tarihsel srete engellilerin yanl algland,
yorumland, kt muamele grd ve ihmal edildii gibi negatif hususlar zerinde younlat grlmektedir.
Bu bildiride, Engellilik Teolojisinin ve bu teoloji nda ada Hristiyan dncesindeki yaklamlarn
anlalmasna katk salayacak aadaki sorulara yant aranmaya allacaktr: Engellilik Teolojisinin zeminini
hazrlayan sre nasl ilerlemitir? Byle bir teolojiye niin ihtiya duyulmutur? Engellilik Teolojisinin temel
vurgusu nedir? Bu teolojinin istek ve beklentileri karsnda kiliseler tarafndan ne tr yaklamlar benimsenmi ve
hangi admlar atlmtr? Modern dnemde engellilii anlamlandrmaya dnk retilen temel model ve yaklamlar
hangileridir? leri srlen teolojiler aslnda gelenei tekrar m etmektedir yoksa yeni ve farkl anlaylar m
sunmaktadr?
Anahtar Kelimeler: Hristiyanlk, Engellilik, Engellilik Teolojisi

562
 Islam Fetihleri Dneminde Orta Asyada Nasturiler

Yrd.Do. Dr. Mesut Can - Ar.Gr. Talha Fortac

slamn VII. asrda Orta Asyaya girmeye balamas, blgede siyasi, askeri, ekonomik, sosyokltrel, etnik ve
dini ok ynl deiimlerin yaanmasna sebep olmutur. zellikle dier din mensuplarnn fetihler karsndaki
tavrlar, tercih ettikleri yeni sosyal dzen ierisindeki konumlar, ayn zamanda blgede hakimiyeti ele alan yeni
sistemin siyasi ve askeri politikalar yannda dini yaklamlar szkonusu farkl inan gruplarnn blgedeki kaderine
tesir eden etmenler olarak karmza kmaktadr. Bu balamda, alma kapsamnda yukarda bahsettiimiz etkileri
de grmemize yardm edeceini dndmz, Nasturilikin slamn blgeye girdii yzyllardaki durumu,
fetihler karsndaki konumu, yeni dzen ierisindeki yeri ve tarihi geliimi hakknda birtakm tespitlere yer
verilecektir.
Anahtar Kelimeler: Islam Fetihleri, Orta Asya, Nasturilik

563
 Reenkarnasyon nanc

Aratrmac Tuba Tademir

Bu almada, ok eski zamanlardan beri farkl corafyalarda varln srdren Reenkarnasyon inanc eitli
alardan ele alnmaktadr. Bu erevede zellikle Reenkarnasyona benzeyen tenash inanc da deerlendirilmekte
ve her iki inan arasndaki iliki sadece kavramsal tanmlama ya da fenomenolojik adan deil ayn zamanda da
mukayeseye tabii tutulmak suretiyle aktarlmaktadr. Bunun yan sra reenkarnasyon konusunda yaplan almalar
ile yaand iddia edilen olaylar zelinde; inanca dair psiik meseleler, zellikle de hipnoz ve ryalar ele alnarak
analiz edilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Reenkarnasyon, Tenash, Hipnoz, Ryalar

564
 Osmanl Resm Din Dncesinin Alev(Kzlba) Zmreler zerindeki Etkisi

Yrd.Do.Dr. mit Erkan

Maklat ve Frak gelenei kendine zg metodu ve yaklam tarz ile slam dnce sisteminde belirleyici bir
konumdayken zamanla deeri grmezden gelinmektedir. Bu minvalde, erken dnemden balamak zere gnmze
kadar yaplan almalara baktmzda zellikle Osmanl dneminde ortaya kan siyas ve itikad gayelerle vcud
bulmu dnce yaplarnn ve bunlar harekete geiren saiklerin tam anlamyla ortaya konulmad grlmektedir.
Biz de tebliimizde slam dnce sisteminde,mezheplerin ortaya kmasyla devam eden farkllamann Osmanl
din dnce geleneindeki etkisine, Osmanl siyasal iktidarlarnn Kzlba gruplara ynelik politik reflekslerine ve
o dnemde vcut bulmu mezheb sylemlerin arka planndaki ideolojiye deinilecektir. Dneme ait eserler ve
fetvalarla pekitirilen bu anlayn arkasnda, Maturid maklt ve frak geleneinin olduu ortaya konulacaktr. Bu
gelenekten gelen Nureddin Hamza Saru Grezin, Kemalpaazdenin ve Ebus- Suudun fetva ve risalelerinde
Kzlba zmrelere ynelik ifadelerinin zerinde durularak, bu sylemlerin Osmanl-Kzlba ilikilerini ne aamaya
getirdii dneme ait tarih kaynaklar, arivler ve yazma eserler nda deerlendirilecektir. Bu bak tarznn ayn
zamanda Osmanl Devletinin i eilimlere ynelik sert politikasnn bir aya olduu da grlm olacaktr.
Nitekim Ebus-Suud Efendi kzlbalarla sava yapmay en byk gaza olarak grerek onlar 73 frka iinde Ehl-i
Snnet inanc dnda olan dier frkalar arasna sokmu onlarn cehennemlik olduklarn ifade etmitir. Bu durum
kzlbalar ktleme adna her trl ithamlara maruz kalmalarna neden olmutur. ah smail ve kzlba taraftarlar
slam ve Ehl-i Snnet kart sylem ve fiilleriyle her trl cezay hak eder konuma gelmitir. Artk Osmanl
merkezi ynetimi bu yntemle yalnz Anadoluda yaayan halka deil ayn zamanda Mslman dnyaya da Rfz
ve Snn eklinde bakarak d siyasetini belirlemi,bylece Safev destekli her trl faaliyet takip edilerek,
sorumlular eitli ekillerde ithamlara ve cezalara maruz kalmtr.
Anahtar Kelimeler:

565
 Allahn Mslmanlara rade Mutluluk ve Asalet Emri

Do.Dr. Yaln Kaya

Allah insanlara Kurandaki ayetlerle ve hadislerle birok emir ve yasak bildirmektedir. Fakat zet olarak bildirilen
emir ve yasaklarla insanlara kendinden baka her eye kar iradeli olmay, ancak Allaha kar mutlak bir acziyet
ierisinde olmay emretmektedir. Btn sureler namaz klarken deiebilirken, Elham suresi deimemekte ve her
rekkatte okunmaktadr. Elham suresinde ise, Allaha sz veriyoruz. Ancak sana kulluk eder, her eyi ancak senden
isterim diye. Bu szn arkasndaki gerek, Allahtan baka hibir g karsnda aciz, aresiz ve silik duruma dme
hakkmzn olmamasdr. Allah insanlardan mutlu ve huzurlu yaamalarn istiyor. Hatta emrediyor ve diyor ki
Allah dostlar iin ne bir hzn ne bir korku vardr. (Yunus Suresi, 62-63) diyor. Elbette bu dnyada hzn ve
korku olmadan yaamak gerek mutluluun ve huzurlu bir hayatn ta kendisidir. Asrmzda insanlarn en byk
bann belas strestir. Fakat insanlar strese sokan dolaysyla kanser, lser, inme, kalp krizi gibi btn hastalklarn
kayna da sadece Allahn takdir ve tasarrufuna adeta kafa tutmaktr. Onu sorgulamaktr, iine karmaktr, onun
takdir ve tasarrufundan memnun olmamaktr. Allah insanlara asil bir hayat yaamalarn istiyor. Asil bir hayat,
yaam kalitesidir. Yaam kalitesi de maddi imknlarn st dzey olmalar deil, karlkl sevgi ve saygya dayal bir
hayattr. Sevgi ve saygya dayal bir hayatn yaanabilmesi iin de elere Allah memnun etmek iin birbirlerini
memnun etmek iin memnun etmeleri gerektiini, anne ve babalara evlatlarna Allah memnun etmek iin efkat
gstermelerini, ocuklara ise anne-babalarn Allah honut edebilmek iin hrmet gstermeleri gerektiini
emrediyor. Mmin kardeleri de kendi nefsinden daha stn tutmalar ve bir ey yerken veya paylarken mmin
kardeine daha iyisini vermeleri isteniyor. Karlkl olarak bu sevgi ortamndan daha asil bir hayat ortam da
olmayacaktr elbette.
Anahtar Kelimeler: Islam, Asalet, Mutluluk, Huzur, rade

566
 Msrda lk Dnem Trk dari Uygulamalar, Ahmed B. Tln rnei

Yrd.Do.Dr. Yunus Akyrek

Kuzey Afrikann Asya ile birletii stratejik bir noktada yer alan Msr topraklar tarihte nemli hadiselere sahne
olmutur. Hz. Peygamber, slm ncesinde Araplarn ticari faaliyetler erevesinde tandklar bu kadim medeniyete
ilgisiz kalmam, bir eli gndererek dnemin Msr hkmdarn slama davet etmitir. Fethi Hz. mer dneminde
gerekleen Msr, sonraki dnemde Kuzey Afrika fetihleri iin nemli bir s olmutur. Abbasler dneminde idar,
siyas, asker alanlarda etkinlikleri artan Trkler bir tarihten sonra Msrda eklen Halifeye bal fakat bamsz ve
yar bamsz siyas teekkller oluturmulardr. Bunlar arasnda ilk olma zellii tayan Tlnoullarnn
kurucusu Ahmed b. Tln, aslnda Msra atanan yedinci Trk valisidir. Ahmed konumunu glendirdikten sonra
baz imtiyazlar elde etmek iin Halife ile mcadeleye girmi ve baarl olmutur. Dneminde muazzam rakamlara
ulaan lke gelirleri eitim, salk, tarm, bayndrlk ve imar faaliyetlerinde kullanlm, halkn refah seviyesi
artmtr. Adna para bastrmas, hutbede adnn gemesi bamszlk yolunda att nemli admlardandr. Yekur
da eteklerine Kati semtini ina ettirerek merkezi buraya tamtr. Yine Katide yaptrd cami, bugn Msrda
asln koruyan en eski cami olarak bilinir. Cami bnyesinde bir eczane am ve buraya bir doktor vazifelendirmitir.
Halkn cretsiz tedavisi iin de ayrca bir bmristan ina ettirmitir. ok sayda su kanal atrarak ekilebilir
arazileri arttrm, yeni kprler yaptrm, Nil zerindeki mikyaslar modernize ettirmi ve Drut-Trz isimli bir
dokuma evi kurdurmutur. dar yapda hnedan mensuplarn, nemli grevlerde ise Trk kkenlileri tercih edildii
grlr. Donanmaya nem veren Ahmed, Akk Kalesi ve Limann ina ettirmi, lkenin farkl tersanelerinde
yaplan binlerce sava ve ticaret gemisi suya indirilmitir. Ahmedin, Trk idari geleneiyle rten uygulamalar
olduu bilinse de Badatta doduu, Samerrda eitim grd, Abbasi ordusunda ve brokrasisinde tecrbe
kazand unutulmamaldr. lim ve edipleri koruduu, kltrel faaliyetleri tevik ettii bilinen Ahmed
hastalandnda her dinden ve milletten insan onun iin dua etmitir. Onun Msrda brakt izler ileride burada
kurulacak olan hidler, Memlkller ve Osmanllar gibi Trk devletlerine de referans olmutur.
Anahtar Kelimeler: Msr, Ahmed B. Tln, Nil Nehri, bn Tln Camii, Trk dari Yaps, Vergi, Ziraat

567
 Din Eitiminde Sosyal Bilimler Felsefesinin levsellii

Yrd.Do.Dr. Yusuf Ceylan

Din eitimi ile sosyal bilimler felsefesi arasnda iki ynl etkileim sz konusudur. Birincisi, daha ok teorik
karakterde olup, din eitimi biliminin temel alaca bilimsel paradigma (pozitivist, znelci) ve bu paradigmann
temel kabulleri ve kavramlar ile alakaldr. Burada, din eitimi bilimin metodolojik olarak dayand insan ve bilgi
anlay ile bunlar esas alarak kullanaca aratrma yntemi ne kan konular arasndadr. kincisi ise, sosyal
bilimlerin bak asyla okullarda dinin nasl retim konusu yaplacana dair, uygulama boyutuyla kurulan ilikiyi
kapsar. Bu perspektifte, din eitiminde hedeflerin ve mfredatn teolojiden ok sosyal bilimlerin etkisiyle
ekillendirilmesi, bireysel bir din anlay gelitirme amacyla uyumlu renen merkezli bir eitim anlay tartlan
temel meseleler olarak karmza kmaktadr. Bu bildiride, din eitimiyle sosyal bilimler arasnda yukarda iki
boyutuyla sz edilen etkileimin etkili ve verimli bir ekilde nasl gerekletirilecei tartlacaktr. Ayn zamanda
bu etkileimin verimli bir ekilde gereklemesini engelleyen faktrlere deinilecektir. Bu balamda sosyal
bilimlerdeki paradigmatik farkllklarn din eitimi bilimine yanstlma ekilleri, bilgi ve insan anlay asndan
uzanmlar analiz edilecektir. Ayrca din eitiminin kabulleri arasnda yer alp eitim ve din anlayn ekillendiren
kaltm-evre, sosyalleme vb. kavramlarn sosyal bilimler erevesinde yeniden gncellenmesi nerilecektir.
Anahtar Kelimeler: Din Eitimi, Sosyal Bilimler Felsefesi, Paradigma

568
 Islam ktisadnn Adil Gelir Dalm lkesi ve Bunun Sosyal Refaha Katks

Yrd.Do.Dr. Zeki Yaka

htiyal bir varlk olarak yaratlan insan, mrnn sonuna kadar ihtiyalarnn temini iin almak zorundadr.
Ancak insan tek bana tm ihtiyalarn karlayamaz. Bunun iin evresindeki pek ok eya ve insanla iletiim ve
etkileim halinde olmak durumundadr. Toplum hayatnn dzeni, fertlerin huzur ve mutluluu iin bir takm hukuki,
ahlaki ve iktisadi kurallara uyulmas da bir zorunluluktur. Bu kurallar fertleri ve toplumu birbirine balayan en
nemli unsurlardr. Fertlerin baars ve toplumlarn gl olmas, herkes iin vazgeilmez olan bu ilkelerle kurulan
ban kuvvetine baldr. Huzurlu bir toplum hayat iin, hukuki, ahlaki ve iktisadi ilkeleri birbirinde kesin izgilerle
ayrmak mmkn deildir. Ancak ticari hayatn ok hzl, karmak ve youn yaand gnmzde, kapitalizmin de
etkisiyle, iktisadi ilkeler n plana kmaktadr. Dnya zerinde mevcut ve yaygn olan kapitalizm, liberalizm ve
komnizm gibi iktisadi sistemler toplumsal huzur, gven ve mutluluu salamakta yetersiz kalmaktadr. Bir takm
polisiye tedbirler de toplumda gven, bar ve istikrar salayamamaktadr. nsanln yeni araylara girdii bu
ortamda, tarihte Asr- Saadet dnemini yaatan, sonraki dnemlerde de insanla huzur kayna olan slamn,
iktisadi esaslarnn bilinmesine ve uygulanmasna ihtiya vardr. Biz de bu almamzda hayat gerek anlamda
huzura kavuturan ilkeler zerinde duracaz. ncelikle vahiy kaynakl bir sistem olan slam iktisad, insan
ftratna en uygun ilkelerden olumaktadr. Gnmzde birok toplumda var olan hukuki, ahlaki ve iktisadi
problemler gelir dalmndaki eitsizliklerden kaynaklanmaktadr. Biz de slamn her trl eitsizlii giderdii, fert
ve toplumda iktisat kaynakl problemleri zmledii, kalc olarak huzur ve bar tesis ettii iktisadi ilkeleri biraz
daha yakndan inceleyeceiz. Servetin belirli ellerde toplanmasyla oluan gelir adaletsizliini gidermek iin slam,
geliri tabana yayc zekt, sadaka, ftra, vakflar, miras paylam esaslar, irketleme, retim ve tketim ilkeleriyle
kalc zmler sunmutur. Toplumda kurulan istikrar korumak iin de faiz karaborsaclk, haksz rekabet ve kazan
yollarn yasaklayc tedbirler almtr. Sz konusu ilkelerin gelir dalmna etkisi ve bunlarn toplumsal refaha
katksn bu almamzda ortaya koymaya alacaz.
Anahtar Kelimeler: Islam ktisad, Gelir Dalm, Sosyal Refah

569
 Hizmet letmelerinde novasyon: Salk Kurumlar alanlarnn novasyon Algs

Yrd.Do.Dr. Nahit Ylmaz - Do.Dr. Vural alyan

novasyon, arlkla retim iletmeleri ve teknoloji odakl iletmelerde gndeme gelen bir kavram olmasna
ramen, hizmet sektrnn ekonomilerde ykselen payndan dolay farkl ikollarndaki iletme ve kurumlarn da
konusu olmaktadr. Rekabeti ortamda hizmet iletmeleri de inovatif ynleriyle avantaj kazanmak arzusundadrlar.
Bu adan, inovasyon geni bir bak asyla ele alndnda kar amac gden ya da gtmeyen tm
organizasyonlarn konusudur. Ayrca pazarlama literatrnde mal baskn mantktan hizmet baskn manta olan
evrilme inovasyon gibi kavramlarn hizmetler balamnda da ele alnmas gerektii grn desteklemektedir.
Hizmet sektrnde rekabet avantaj salayc faktrlerin genellikle kolay llebilir olmamas inovasyon algsnn
llmesini de zorlatrmaktadr. Biz bu almada Hogan vd. nin (2008) ortaya koymu olduu Professional
Service Firm Innovation (PSFI) leini ,Trkiye balamnda salk kurumlarnda uygulayacaz. Bu andan
hizmet iletmelerinde inovasyon alt boyutlaryla ele alnacak ve her bir alt boyut allan kurum ve alanlarn
zelliklerine gre snflandrlarak deerlendirilecektir. Bylelikle sz konusu lein farkl bir lkede ve salk
kurumlar zelinde uygulanmas gerekletirilecektir. Bu durum lein geerlik ve gvenilirliinin snanmas adna
nemlidir. almamzn orijinal katks, daha nce literatrde farkl hizmet iletmelerinde uygulanan lein, dier
hizmet iletmelerine gre kompleks bir yap arz eden salk kurumlarnda uygulanmas ve analiz edilmesi olacaktr.
Anahtar Kelimeler: Hizmet letmeleri, Salk Kurumlar, novasyon Algs, Trkiye

570
Banka Mobilyalarnn Tarihi Geliimi ve Banka Mobilyalarnn Tasarmn Etkileyen Ergonomi Faktrnn
ncelenmesi

Ansu Yetiz zden

Gnmz bilgi ve iletiim anda, bankalar gerek zel gerekse kamu kurulularnda ilerin yrtlmesinde
nemli bir yere sahiptir. Bilgilerin toplanmas, deerlendirilmesi, saklanmas, ilerin akc bir ekilde yrtlmesi
iin bankalarn alanlarn fiziksel ve psikolojik ihtiyalarn en verimli ekilde karlamas gerekmektedir. Hzla
deien teknoloji, i dnyas, i organizasyonlar, ynetim biimleri dorultusunda bankalarn da ilevleri
deimitir. Toplum yaantsnda hizmet sektrnn nemi vurgulanm ve gemiten gnmze kadar banka
alma ortamlar srekli gelitirilerek bu gnn ofis anlayna ulalmtr. Bu almada, bankalarn tanm,
tarihsel geliimi, banka mobilyalarnn tanm, tarihsel geliimi ile ergonominin tanm, tarihi, insan-ara ve insan-
mobilya sistemi ierisindeki ergonomi faktr ele alnmtr. Bankalarda alanlarn verimliliini etkileyen
mobilyalarn ve aralarn ergonomik olarak nasl olmas gerektii zerinde durulmutur. almann sonucunda,
banka mobilyalarnn tasarmn etkileyen ergonomi faktr kriterleri dorultusunda ergonomik mobilya tasarmna
veri olacak neriler sunulmutur.
Anahtar Kelimeler: Banka Binalar, Banka Mobilyalar, Ergonomik Mobilyalar

571
 Tp Fakltes Hastanelernn Borlanma Sebeplernn Hastane Blg Sstemler Ile lksnn ncelenmes

Ar.Gr. Bra Kutlu - r.Gr. Mehmet Can Hanayl - Yrd.Do.Dr. zel Sebetci - Dr. Gizem Grel Dnk

Gnmzde tm hastanelerin salk hizmetlerinin kalitesini iyiletirmek ve maliyetleri drmek iin bilgi
teknolojilerine yatrm yapmalar kanlmazdr. Hastane bilgi sistemleri (HBS); bilgi alveriinin elektronik
ortamda yaplmas ve bilgilerin bir enformasyon sistemi ile kayt altna alnmas olarak tanmlanmaktadr. HBSlerin
ana ilevi; ait olduu kuruluun bilgi taleplerini doru, zamannda ve eksiksiz bir biimde karlamaktr. Bu
kapsamda, bir hastanenin gnlk rutin ilemleri, hastalara konulan tan ve tedaviye ilikin uygulamalar, mali
ilemler ve genel ynetim ilemlerinin gerekletirilmesinde youn olarak kullanlmaktadr. HBSlerin salk
kurulularnda kullanlmalaryla birlikte bilgiye eriim ve karar verme hz, hastanelerin gvenilirlii, alanlarn
verimlilii ve hasta memnuniyeti artmaktadr. Tp Fakltesi Hastaneleri (TFHler) zel sektr ve dier tm salk
kurumlarndan mevzuat ve uygulama anlamnda farkllk gstermektedir. Tp Fakltesi Hastanelerinin balca ana
gider unsurlar; anabilim/bilim dallarn kapsayan esas retim gider yerleri, hastanenin hizmet retiminde nemli rol
oynayan yardmc retim gider yerleri, hizmet retimine destek veren yardmc hizmet gider yerleri ve ynetimsel
giderleri ieren genel ynetim gider yerleridir. lkemizdeki dier salk kurulularna gre Tp Fakltesi
Hastanelerinin gider kanallarnn daha fazla olduu grlmektedir. Bu kanallarn verimli ynetilmesi iin hastane
bilgi sistemlerinin yapsal uygunluu nemli bir rol oynamakta ve borlanmalar azaltaca ngrlmektedir.
Trkiyede TC Salk Bakanlndan alnan verilere gre Tp Fakltesi Hastanelerinde d borlanma son
zamanlarda hzla artmaktadr. Gnmzde TFHlerde byk oranlarda gerekleen mali kayplarn sebebi Kurumsal
Kaynak Planlamasnn doru veya tam yaplmamasna ve Malzeme Kaynak Ynetiminin eksik yaplmasna baldr.
Tp Fakltelerindeki borlanmalarn Hastane Bilgi Sistemleri ile ilikisinin incelenerek, tespit edilen bulgular
nda Kurumsal Kaynak Planlamas (KKP) ile badatrlmas ve borlanmay minimum dzeye indirecek zm
nerilerinin sunulmas bu almann temel aratrma konusudur. Bu almada ncelikle hastanelerde sklkla
kullanlan hastane bilgi sistemleri hakknda kapsaml bir literatr aratrmas yaplarak hastane bilgi sistemlerinin
birbirlerine kar stnlkleri ve zayflklarn belirtilecek ve hastane bilgi sistemlerinin Trkiyedeki Tp Faklteleri
Hastanelerinin borlanmalar zerindeki etkileri aratrlacaktr. TFHlerin borlanmalarn daha aza indirebilmeleri
iin kullandklar HBSlerin yapsal eksikliklerinin ortadan kaldrlmas adna bir takm zm nerileri
sunulacaktr.
Anahtar Kelimeler: Tp Fakltesi Hastaneleri, Hastane Bilgi Sistemleri, Hastane Borlanmalar

572
 Denizlide Konut Alanlarnda Yaanan Sosyal ve Mekansal Deiim

Ar.Gr. Dilek Avsan - Prof.Dr. Glin Pulat Gkmen

Denizli kentinde zaman iinde yaanan ekonomik, mekansal, sosyal ve kltrel deiim kentte ve konut
alanlarndaki gndelik yaam etkilemitir. Bu bildiride Denizlideki deiim ve geliim kentte retilen konut
tipolojisi ve kullanc profili zerinden okunmaya allacaktr. Denizlide kent dokusu ve konut kltr geliimi,
tarihsel srete, temel olarak dnemde gruplanmaktadr; i) yap ustalar tarafndan ina edilen Geleneksel Denizli
Evlerinin bulunduu geleneksel dnem, ii) endstrilemenin etkisiyle retim ve ticaretin gelitii, nfusun
artmasyla kentleme hznn artt ve 1960l yllarda mimar tarafndan tasarlanan ilk az katl apartman
rneklerinin grld modernleme dnemi ve iii) modernleme dnemi sonrasnda yeni yerleim alanlarnn
oluturulduu, yksek apartman bloklar ve kapal sitelerin ina edildii 1980lerden gnmze kadar uzanan
dnem. alma T Fen Bilimleri Enstitsnde yaplan bir tez almasna dayanmaktadr. Yntem olarak karma
literatr aratrmas, belediyede ariv taramas, alanda gzlemler-tespitler ve seilen yaplarn mimarlar ile
grmeler yaplmtr. Bildiride farkl dnemde retilen konutlarn zellikleri plan emalar ve cepheler zerinde
deerlendirilmekte ve karlatrlarak tartlmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Konut, Denizli, Deiim

573
 Hastane Tasarmnda Malzeme Kriterleri: Helsingor Psychiatric Hospital

Ar.Gr. Elif zgen

nsanlk tarih boyunca varlklarn, ihtiyalarna ve isteklerine cevap verecek mekanlar kurgulayarak
tanmlamaya ihtiyacyla varolmutur. Bu mekan yaratma abas insanlar iin, malzemeyi ekillendirerek fiziksel
karln bulmaktadr. Malzeme ise, mimari ifadenin vazgeilmez bir parasdr. Tarihsel srete malzemenin
kullanm gelimi ve eitlenmitir. Gelime ve eitlenmenin balca nedeni; srekli "yeni" olann aray olarak
grlebilir. levsel gereklilikler, teknolojik gelimeler, teknik zorunluluklar gibi ihtiyalar mimari yapnn
biimleniinde bir takm zorunlu uygulamalar dourmaktadr. Salk yaplar zellikle de hastaneler olduka
karmak yap trleridir. Bu nedenle planlama aamasnda fonksiyonellik, dzen, hijyen ve estetik gibi unsurlar
nem tamaktadr (Uzunay, 2011). , Hastanelerin, dier bina tiplerinden farkl olarak, salk, gvenlik, psikolojik
ve duygusal durum gibi baz ok temel insan gereksinimlerine duyarl olmas ve cevap vermesinin yan sra, rnein
cerrahi birimler gibi, yksek derecede zellemi tbbi ortamlarn bulunduu yerlerde optimum teknik doruluk ve
verimi salamak zorunda olmalardr (Ergenolu, 2006, s. 7). Ksacas mekansal ve fiziki yeterliliklerin salanmas
zorunluluk olarak grlebilir. alma salk yaplarnda malzeme kullanmna ilikin yzey kaplama elemanlarna
ilikin bilgi erevesinde ekillenmektedir. Malzemelerin salk yaplar iin tercih edilme durumlar, tercih edilme
sebepleri, uygulamalarna dair duvar, tavan, deme ve zemin kaplamalar olarak ele alnmaktadr. Sonu olarak
yaplan aratrma dorultusunda , Helsingor Psychiatric Hospital yapsna ait malzeme analizi gerekletirilmitir.
Anahtar Kelimeler: Salk Yaplar, Hastane Tasarm, Hastane ve Malzeme, Mekan Tasarm

574
 Tbf Uluslararas U16 Yldz Erkekler Turnuvas in Konyaya Gelen Takm Kafilelerinin Kltrel Mirasa
Temasnn Deerlendirilmesi

Do.Dr. Hicran Hanm Hala - Fikret Bademci - r.Gr. Mehmet Ali eliksoy

almann amac; Spor organizasyonlarnn bir amac da ehirdeki kltrel miraslarn tantlmasdr. Bu
balamda TBF Uluslararas U16 Yldz Erkekler Turnuvas iin Konyaya gelen takm kafilelerinin Trkiyedeki ve
Konyadaki kltrel mirasa ne kadar temas ettiklerini aratrmak, turnuvalar kapsamnda sporcularn dinlenme
gnlerinde kltrel mirasa daha fazla temas edebilmeleri iin neriler sunmaktr. Ama dorultusunda literatr
aratrmas yaplmtr. Trkiye Basketbol Federasyonu ve takmlarla irtibata geilerek kafilelerin nereleri gezdikleri
bilgisine ulalmtr. Kafilelerdeki kiilere anket yaplmtr. almada nce ehirlerin uluslararas
organizasyonlara ev sahiplii yapmak istemelerinin nedenleri anlatlacak, ardndan Konya hakknda genel bir
bilgilendirme yaplarak Konyann bu tr organizasyonlardaki yeri hakknda bilgi verilecek ve son olarak da 2017
ylnda dzenlenen TBF Uluslararas U16 Yldz Erkekler Turnuvas iin Konyaya gelen kafilelerin blgedeki
hareketlilikleri zerine deerlendirme yaplarak kltrel mirasa daha fazla etki edebilmeleri iin neriler
sunulacaktr.
Anahtar Kelimeler: Kltrel Miras, Uluslararas Spor Organizasyonlar, Tbf Uluslararas U16 Yldz Erkekler

575
 Kltr Endstrileri/yaratc Endstriler atsnda Kentsel Yeniden Canlanma ve Kltr Eksenli Kentsel
Stratejiler

Uzman Glinay Badoan

ZET Yirminci yzylda kresellemenin ve sanayisizlemenin etkisiyle retime dayal ekonomiden bilgiye
dayal ekonomiye gei yapan kentler; ortaya kan sosyo-ekonomik problemleri, Kentsel Yeniden Canlandrma
(Urban Regeneration) uygulamalaryla amaya almakta ve bu sorunlar amakta bilgi-kltr-yaratclk
kavramlarn birbirine entegre eden kltr endstrilerini kullanmaktadr. Bilgi-kltr-yaratclk atsnda sektrel
yaplanma olarak tanmlanan kltr endstrileri/yaratc endstriler, ekonomiyi ve mekn yeniden yaplandrmakla
beraber; sermayeyi, yatrm ve nitelikli igcn ekebilmek iin ara olarak kullanlmaktadr. Bunun sonucunda,
kentler iinde bulunduklar ekonomik krizden bu ekilde kmaya almaktadr. Bu balamda kltr endstrileri,
kentsel meknn yeniden organizasyonunda kltr politikalar aracyla uygulanmaktadr. retimden bilgi
ekonomisine geite ve bu srete yaanan ekonomik krizi amada kltr eksenli kentsel politikalar, kltrel
dzenlemeler ve bu yapy oluturan kltr endstrilerinin etkili bir zm salayacana inanlmaktadr. Ancak bu
politikalarn kentlerde etkili zm oluturma ve ekonomik krizi amadan ok, giderek artan sosyal-meknsal-
kltrel eitsizlii arttrd dnlmektedir. Bu aratrmann amac kentsel meknn yaplandrlmas srecinde,
kltr eksenli politikalarn roln ve mekndaki sosyo-ekonomik yapy nasl etkilediini ortaya koymakt
Anahtar Kelimeler: Kentsel Mekann Yeniden Organizasyonu, Kentsel Yeniden Canlandrma, , Kltr Eksenli
Kentsel Stratejiler, Kltr Endstrileri/yaratc Endstriler

576
 evre Bilincinin Gelitirilmesinde evre Eitiminin nemi

Do. Dr. Glad Uslu enel - Nilfer Nacar Koer

evre sorunlarnn kresel gndemde daha ok yer almasyla, bu sorunlarn ortaya knda temel etken olan
insann evresine kar tutumu ve farkndal daha fazla sorgulanr hale gelmitir. evre duyarll ve bilincinin
gelitirilmesinin evresel sorunlarn zm ve azaltlmasndaki neminin anlalmasyla beraber, evre eitiminin
srdrlebilirlik kapsamndaki rol de arlk kazanmtr. lkemizde yksekretime ilikin, ulusal olarak
benimsenmi ya da uygulanan belirli bir evre eitimi politikas bulunmamaktadr. niversiteler, ders programlarn
ve ieriklerini kendi kurumsal yaplar erevesinde zmlemektedirler. Bu nedenle yksekretimde, evre ile
ilgili konularda, ulusal lekte standart bir eitim altyapsndan ya da uygulamasndan bahsetmek mmkn deildir.
Oysaki yksekretim kurumlar, kresel toplumun yaam kalitesinin iyiletirilmesine katkda bulunacak, gerekli
bilgiye, yetenee ve deerlere sahip bireylerin yetitirilmesinden sorumludurlar. evre eitiminde hedef kitle tm
insanlar olup temelinde doay ve doal kaynaklar koruma yatmaktadr. nsanlara evre sorunlarnn arkasnda
yatan gerek nedenlerin ne olduunu gsterebilecek ve onlara evre sorunlarnn zmnde aktif rol almalarn
salayabilecek bir bilin ve sorumluluun verilmesi gerekmektedir. Bu bilin ve sorumluluun kk yalardan
itibaren kazandrlmas ise byk nem tamaktadr. nk bugnn kkleri kk yalarda edinmi olduklar
evre bilinleriyle yarnlarn bykleri olarak evre sorunlarna k tutabileceklerdir. Bu almada rencilerinin
evre bilinci konusundaki tutumlar ve duyarllklar ile bunlara etki eden faktrleri tespit etmeye ynelik yaplan
anket almasnda; faklte ayrm yaplmakszn Frat niversitesi rencileri seilmitir. Aratrmaya katlan 120
rencinin ya ortalamas 24dr. Bu rencilerin % 65i bayan, % 35i ise erkektir. rencilerin % 65i kent
merkezlerindeki hava kirliliinin kaynaklarn ve doada paralanmas en uzun sren maddeleri, % 60i ise su
kirliliine sebep olan faktrleri doru cevaplandrmtr. rencilerin yaklak %10u da fosfatlarn su ekosistemine
verdii zararlar ve ar metallerin kritik seviyelerde bulunduu gda maddelerini bilemeyerek yanl cevap
vermilerdir.Yaplan almann sonularna gre; evre bilincinin evre kirlilii ve evre sorunlarnn nlenmesi
konusunda etkili olduu ortaya kmtr. evre bilincinin niversite rencileri arasnda fazla nemsenmedii
sonucuna varlmtr. evre eitiminin evre bilinci konusundaki etkinliinin fazla olduu dncesiyle bu konudaki
etkinliklerin artrlarak hem rgn retim kurumlarnda hem de yksekretim kurumlarnda ulusal strateji ve
politikalarn uygulamas gereklilii konusu ortaya kmtr.
Anahtar Kelimeler: evre Bilinci, evre Duyarll, evre Eitimi, evre Sorunlar

577
 Eitim Yaplarnda elik ve Betonarme Strktr Karlatrlmas

Halenur Kutsal - r.Gr. Asena Soyluk

almann amac, eitim yaplarnda tayc sistem olarak elik kullanmnn, eitim yaplarndaki mimari
avantaj ve dezavantajlarnn incelenerek yeni yaplacak okul binalar iin referans olmaktr. Ayrca, Trkiye
genelinde uzun sredir uygulanan betonarme sistemli eitim binalarnn yeniden sorgulanmasnda ve eitim yaplar
iin strktr sistemi seimi konusunda yeni bir ufuk oluturmaktr. alma kapsamnda, Trkiyedeki zorunlu
eitimin ortaretim seviyesi olarak bilinen ve Anadolu Lisesi, Meslek Lisesi ve mam-Hatip Lisesi gibi eitleri
bulunan lise okul yaplar ele alnacak olup, herhangi bir lise trnn zeline deinmeden liselerden genel olarak
bahsedilecektir. Lise yaplarnda strktr malzemesi olarak elik kullanmnn avantajlar bal altnda; tasarm
esneklii, hzl ina sreci, deprem dayanm ve hafiflik, srdrlebilirlik, bakm-onarm ve uzun vadede maliyet
konular ele alnacak olup lise yaplarnda strktr malzemesi olarak elik kullanmnn dezavantajlar bal altnda
ise; yangn ve korozyon konularna deinilecektir.
Anahtar Kelimeler: Eitim Yaplar, elik

578
 Endstrileme Srecinde Kadnn Rol

Ar.Gr. Hatice Kbra Arkan

Kadnn alma hayatnda varl ve etkisi zerine yaplan sosyolojik tartmalar hayatn her dneminde
gncelliini koruyan bir konudur. Kadn varl sosyolojik olarak bir ok adan incelenmi fakat endstrileme
dnemindeki varlndan ve bu dneme etkisinden bahsedilmemitir. Sosyal hayatta alma alan ev olarak
alglanan kadnlar, teknolojinin geliim srecine katksndan soyutlanm ve ikinci planda braklmtr. Endstri
devrimi ile ortaya kan byk teknolojik gelimelere ait kadn almalarna dair sz konusu olmamtr. Bu
balamda endstrileme srecindeki toplumsal yaplarda meydan gelen deiikliklerde dorudan veya dolayl bir
ekilde kadnn reten deil tketen bir varlk olarak grlmesine neden olmutur. Oysa bu nemli ve byk
devrimlerin esin kayna olan kadnlarn kendilerini ifade etme, oyalanma ya da ev ekonomisine katkda bulunma
amacyla gerekletirdikleri aktiviteler daha sonralar endstride sektr haline gelip byk istihdam salayan
iletmeler haline gelmilerdir. Kadnn yaamdaki varl, retim sektrlerinin rn yelpazesinin genilemesine ve
farkl rn ve retim tekniklerinin gelimesine katk salamtr. Ayrca gnmz artlar ile yeniden
deerlendirildiklerinde kadnlarn yaptklar bireysel almalar, 'Kendin yap' (DIY) akmnn ncs olduklar ifade
edilmektedir. Aslnda batda ortaya kan deiim ve dnm sreci kadnn toplum ierisindeki rolnn ve
algsnn deimesinde nemli bir dnemi yanstmaktadr. Tasarmsal ve endstriyel almalarn olumasnda
nemli bir etken oluturan ve endstri devriminin gizli kahramanlar olan kadn almalar gz ard edilmitir. Bu
sebeple endstri rnleri tasarm blmnn olumasnda nemli bir etken oluturan endstri devriminin ilham
kayna olan kadn almalarnn endstriye dntrlmesi zerine bir inceleme yaplmtr. Bu almann amac,
endstrileme sreciyle birlikte ncelikle batda gerekleen teknolojik gelimelerin ve dnmlerin kadn
zerinden tarihsel srecini ve stlenilmi almann doas gzden geirilerek, endstrileme srecindeki kadnn
rol, bu srece nasl yanstldklar ve yaptklar almalarnn gnmzdeki yansmalarnn rnekler ile
aratrlmasdr.
Anahtar Kelimeler: Kadn, Endstri, Endstri Devrimi, Kendin Yap (Dy), Tasarm, Endstri rnleri Tasarm

579
 Esenman Mimarlnn Deleuzen Kvrm Kuram zerinden ncelenmesi

Aratrmac Il Baaran - Do.Dr. Yasemen Say zer

Mimari tasarmda karlalan erisel formlar ve geometrilere duyulan ilgi, yaplan almann temelini
oluturmutur. Fakat bu ilgi, matematiksel analizlerinden ziyade, sebep olduu duygulanm ve alglanmlar ynyle
merak uyandrmtr. Bu bak asyla, kvrm kuram ile karlalm, mimari tasarm srecine ve form oluumuna
nasl bir etki yaratt konusu incelenmitir. alma, bu balamda mimarlk ve felsefe disiplinlerinin arakesitinde
kendine zemin bulmu, Deleuze ve Eisenman zerine yaplan apraz okumalar sayesinde kuramn mimari ile
ilikilenen nanslar ortaya karlmtr. Mimarlk disiplini, yaratc srecin deneyimlendii birok disiplinden
etkilendii gibi felsefeden de ilham alabilmektedir. Disiplinler aras etkileimin aratrld bu alma ile
grlmtr ki; kvrm kuramn gelitiren Deleuze'e ait eserlerin okunmas ve yorumlanmas, yaratc srete birok
tasarmcya esin kayna olmutur. Mimarlk alannda bu etkilenimin en ak ekilde gzlendii eserler, Amerikal
mimar Peter Eisenman'n tasarmlardr. alma kapsamnda Eisenman'n tasarm yaklamndaki Deleuze
yansmalar ortaya konmak istenmitir. Bu ilikiselliin aa karlmasnda Eisenman'n yazl metinleri yaplan
almaya k tutmutur.
Anahtar Kelimeler: Deleuze, Eisenman, Kvrm

580
 Doaya Sayg Doa(N)n Hakk

Yrd.Do.Dr. Nurhan Kocan

nsanlarn doa ile ilikisi, ondan yararlanma abalar ile balam, daha sonra bilimin ve teknolojinin
gelimesine paralel olarak insanlar doada stnlk kurma ve doay sorumsuzca kullanma yar iine girmilerdir.
Ancak doann sahip olduu alan ve kaynaklar snrl olup doann insanlarn snrsz taleplerine cevap vermesi
mmkn deildir. Btn canl ve cansz evreyi yaratp ekillendiren ve evrenin nasl kullanlp korunabileceine
dair ahlaki ve hukuki prensipler ortaya koyan yaratcnn uyarlarn dikkate almayan insanolunun evresel sorunlar
tarafndan tehdit edilmesi kanlmazdr. Bu nedenle doann dengesini bozacak yaklamlardan kanmak, doal
alan ve kaynaklar dengeli kullanmak gerekmektedir. zellikle ounluunu Mslmanlarn oluturduu lkemizde
veya lkelerde, evre eitimi ile insanlar bilinlendirmek, evre zerinde tm canllarn ve hatta gelecek nesil ve
canl topluluklarnn haklarn gzetmek gerekmektedir. Bu insani bir istek ve haktr. Bu almada ilgili literatr ve
Kuranda geen ayet ve hadislerle doann korunmasnn ahlaki yn evresel ahlak balamnda deerlendirilmitir.
almada peyzaj mimarl, mimarlk ve ehir blge planlama gibi meslek disiplinlerinin temel plan kararlar ve
tasarm ilkeleri olarak ele ald konularn evre ahlak ile uyutuu grlmtr. Bu konularn temelinin doa
koruma, srdrlebilir kullanm ve evre sorunlarn nleyici tedbirler ile evresel hak ve hukuklardan olutuu
ortaya karlmtr.
Anahtar Kelimeler: Ahlak, evre Ahlak, Doa Koruma, Srdrlebilir Kullanm

581
 Mimarlkta -D likisinde Geirgen Bir Arayz Olarak Iklk (Skylght)

Ar. Gr. Semiha smailolu - Yrd.Do.Dr Serap Durmu

Mimarlkta gn kullanm, binalarn zellikle tepe noktalarndaki aklklar ve yzeylerindeki boluklar

yoluyla tarihsel srete farkl yap tipolojileri ile birlikte karmza kmaktadr. Bir mimari ge olarak klk
(skylight), bu kullanm trleri iinde tasarmn paras olarak ele alnabilme potansiyeline sahip bir elemandr. Tepe
penceresi, aydnlk ve gk anlamlarna gelebilen klk (skylight), Antik Romada Panteon ile balayan ve
20. yzyln ikinci yarsna kadar sklkla kullanlan bir pencere dzeni/boluk aray olarak tanmlanabilir. Tarihsel
sreteki kullanmnn yannda klk, nemli bir tasarm gesi olarak son yllarda yeniden gndeme gelmitir.
Mimarlkta i mekan ve d mekan arasndaki ayrm, kat duvarlardan ziyade geirgen ve effaf gelerle salanma
eilimindedir. Hem ilevsel hem de estetik bir geirgen arayz olarak klk ise, i mekan ve d mekan arasnda
snrlayc bir grev stlenerek i-d arasndaki ilikinin eriyerek kaygan hale gelmesinde nemli bir ara haline
gelmitir. Tam da bu nedenle bu almann amac, gn kullanm ve i-d ilikisini Ferran Vizoso
mimarlnn farkl yap tipolojileri zerinden deerlendirmektir. Bu dorultuda mimarn, spanyada yer alan 4
Porches and 4 Skylights House (2010) adl konut projesi ve restorasyonu yaplan Sant Pere (2011) adl kilise
projesi incelenmitir. Mimarlkta i-d ilikisinin klk (skylight) gesi zerinden yorumlanaca alma, bir
mimarn anatomisini iki farkl yap tipolojisi ile ortaya koymay hedeflemektedir.
Anahtar Kelimeler: Mimarlk, Mekan, Ferran Vizoso, -D likisi, Iklk

582
 Kentsel Mekan Tasarm Sistemindeki Dnm Gereklilii ve Srdrlebilir Bir Model nerisi

Ar.Gr. Taki Can Metin - Do. Dr. Sayen Nihan abuk - Yrd.Do.Dr. Halil Cem Sayn - Aye Can Akit -
Prof.Dr. Alper abuk

Suriyeli mlteciler iin (benzer ekilde toplumla btnleemeyen ve dezavantajl olanlar dahil) kalknma,
blgesel kalknma, krsal kalknma ve srdrlebilirlik konularnn kesiim noktasnda yer ald btnsel bir
modelin ortaya konulmas bir zorunluluktur. Bu almada; srdrlebilir kalknmann insan ve evre ile dorudan
ilikili olduu bir dnm ve kalknma hareketi olarak, fiziksel elerin yan sra sosyal, ekonomik ve ekolojik
eleri de barndran ve mlteciler bata olmak zere toplumda farkl dezavantajl gruplarn da toplumsal ve
ekonomik hayata katlmlarn salayacak bir model nerisi ortaya konulmaya allacaktr. Bu balamda bu
almada; Uygulama rneklerinin gl ve zayf ynleri ortaya konulacaktr. Temel ihtiyalar, sosyal ihtiyalar
ve ekonomik gelime programlarnda yaplmas gereken dzenlemelerle ilgili temel kriterler ortaya konulacaktr.
Bu dzenlemeleri ieren farkl blge veya gruplara uygulanabilecek model tasarmlar net olarak ortaya
konulacaktr. Farkl politika hedefleri iin farkl modellerin gelitirilmesine allacaktr (ticari model, kooperatif
modeli vb.; hangi blgesel zelliklere gre hangi modeller uygun olduu; bina yaps, bykl, enerji
gereksinimi).
Anahtar Kelimeler: Ky-Kent Modeli, Krsal Kalknma, Eko-Mimari, Sosyal Politika

583
 Yere Dair - Yeri Tanml Olmayan Ekolojik Yaam Birimleri Tasarlamak

Yrd.Do.Dr. Halil Cem Sayn - Aye Can Akit - Ar.Gr. Taki Can Metin - Do.Dr. Saye Nihan abuk -
Prof.Dr. Alper abuk

Gelien teknolojiyle dijitalleen ve kreselleen Dnyada snrlar kalkmakta ve ihtiyalar deimektedir.

Deien bu ihtiyalar, yaanan evre sorunlar, politik problemler, g ve mltecilik sorunlar, temel ihtiyalardan
olan barnma ihtiyacnn karlanabilmesi iin acil ve pratik zmler arayna sebep olmutur. Bu zm
araynda gelitirilecek herhangibir modelin nfusun ani azalmasna ve artna zm olarak eklemlenebilir ve
sklebilir yani esnek olmas gerekmektedir. Esnek olan bu zmn ayn zamanda tanabilir olmas
gerekmektedir. Tanabilen, esnek yaam niteleri zm, iklimsel koullara ve yere ait parametrelere adapte
edilebilerek yere ait olmayan yaam birimleri, acil barnma ihtiyacna bir zm nerisidir. Deien kresel
dinamikler sonucu geleneksel barnma zmleri yetersiz kalmaktadr. Bu modeli gerekli klan unsur; pek ok
insann, evresel ve politik sorunlarla temel ihtiyalardan olan barnma hakkna sahip olamamasdr. Barnma
ihtiyacn karlayamayan bu nfusa ynelik acil bir yaam birimleri retilmesi gerekmektedir. Bu alma acil olan
barnma ihtiyacna bir zm olarak kendi kendine yetebilen yaam birimlerinden oluan tanabilir esnek bir model
nerisi gelitirmeyi amalamaktadr. Yere ait olmayan bu model zm, tanabilir, esnek, ekolojik, srdrlebilir
enerji besin gibi kendi ihtiyalarn kendi bnyesinde retip, bertaraf edebilen ksaca kendi kendine yetebilen
birimlerinden oluan yaam modllerini iermektedir. Kendi kendine yetebilen bu yaam birimleri nfus
hareketlerine byyp klerek adapte olabilmektedir. Haraket edebilen bu yaam modlleri, yaplabilen
deiikliklerle farkl iklim koullarna adapte olabilmektedir. Kullanc yaam birimini yaamak istedii yere
tayabilmektedir. Bylece ihtiya kadar retim yaplarak, konut ihtiyatan fazla konut retimi sorununun da nne
geilmi olunur. Yere ait olmayan, tanabilen bu yaam birimlerinden oluan model, gncel sorunlara zm
araynda yeni bir kentsel modelin temelleri oluturmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Esneklik, Srdrlebilir, Ekolojik Kent Modeli, Acil Barnma htiyac, Kendi Kendine
Yetebilen Konut

584
 Kreselleen Dnyada ncelikli Olarak Barnma htiyacn Karlayamayan Gmenler in Barnma,
stihdam ve Mekansal zmleri Kapsayan Yeni Yerleim Modeli

Prof.Dr. Verda Canbey zgler - Aratrmac Ayecan Akit - Yrd.Do.Dr. Halil Cem Sayn - Do.Dr. Saye
Nihan abuk - Prof.Dr. Alper abuk

Gelien teknolojiyle kreselleen ve dijitalleen Dnyada dinamikler deimekte ve problemler artmaktadr. Bu

problemlerden birisi yaamn devam ettirme kaygsyla g ederek temel ihtiyalardan olan barnma ihtiyacnn
karlayamaz hale gelen kesimdir. Kreselleen ve dijitalleen Dnyada hem g sorununa bir zm aray hem
de yerlemelerin daha srdrlebilir olmas iin yeni bir yerleim modeline ihtiya duyulmaktadr. Bu alma;
sregelen srete ortaya kan problemlere bir zm araynda deien dinamikleri gzeterek, srdrlebilir
kalknmann insan ve evre ile dorudan ilikili olduu bir kalknma hareketi olarak, mekansal zmlerin yan sra
altyap, enerji, istihdam alanlar, sosyal kltrel yaam ynlendirici eleri ieren esnek bir yerleim modeli
nerisini iermektedir. Bu alma kapsamnda g problemi ele alnmtr. Bu model ne srlrken hem Dnyada
yerleim alanlarna ynelik politikalardan hem de Trkiyede 2015-2018 Bilgi Toplumu Stratejisi Eylem Planndaki
Akll Kentlere ynelik ieriinden destek alnmtr. Kent kr kavramlarnn i ie getii ve buna gebelik
kavramnnda eklenmesiyle barnma ihtiyacn karyan ayr formu zdeletirmek almann hedefleri
arasndadr. Yaanabilir yerlemelerin elde edilebilmesi iin mevcut sorunun anlalmas ve yeni bir tanmlamayla
zm nerisinin ortaya konmas gerekmektedir. alma kapsamnda ncelikli olarak barnma, korunma, beslenme,
geim salama gibi temel ihtiyalar sonrasn da sosyal ihtiyalar ile ilgili yaplmas gerekenler ortaya konulacak,
konulan bu gereklilikler erevesinde ortaya kan modelin ardndan ekolojik yaplarn tasarm ve retim olanaklar
ile bu yaplarda kullanlabilecek hzl ekilde retilebilen, konforlu, ekonomik ve ekolojik yap tasarmlar nerileri
gelitirilecektir.
Anahtar Kelimeler: Modler Kent, Eko-Mimari, Akll Kent, G, Dayankl/esnek Kent

585
 Velazquez'in Nedimeler Tablosuna Postmodern Estetik ve Yeni Medya Asndan Yeni Bir Yaklam

Aratrmac Ezgi Tokdil

Bu aratrmada, deien toplumsal sistem ve teknolojik gelimeler etkisinde sanat eserlerinin alar boyunca
geirdii felsefi sylem dili (biimsel dil ve estetik sylem) analiz edilmektedir. Velazquez'in Nedimeler tablosunun
bu birbirine paralel dnemler ve toplumsal sistemler dahilinde geirdii bakalam, temelde dnemin sanat
anlayn ortaya koymasnn yannda sosyolojik adan incelendiinde 20. yzyl ve sonrasnda toplumsal beeni ve
estetik yarglarn deiimini de ortaya karmaktadr. Sanatta postmodern dnemde ortaya konulan Nedimeler
tablolar, Velazquez'in tablosunu postmodern yntemlerle yeniden yorumlamtr. 1990 sonras yeni bir vizyona
sahip olan fotoraf postmodernizmin montaj teknii ile gemiin grntsel zelliklerini tek bir ereveye
yerletirmitir. Bunun yannda kurgu ve yerletirmeler yaplm, popler kltr kapsamnda ortaya kan yeni estetik
reklam alannda da yeni bir deiimi beraberinde getirmitir. Alveri reklam afilerinden coca cola reklamlarna
kadar Velazquez'in Nedimeler tablosunun farkl grntsel gstergeleri popler kltr ve postmodern estetik
kapsamnda yeniden yorumlanmtr. Sinema alannda da tablonun grntsel zelliklerinin yeniden ele alnd
grlmektedir. Bu deiim Velazquez'in tablosunun popler kltr alanna tanmas, deien dnyann deien
diline yeniden uydurulmasdr. alar ve deien toplumsal sistemler boyunca her dnem sanat alannda kendi
talebini dile getirmi, ortaya konulan sanat eserleri bu deiimin gstergeleri ve estetik yansmalar olmutur. Her
yeni paradigma yeni bir deiimin gstergesidir, bu dnm toplumun psikolojik ve sosyolojik yaps
dorultusunda gelimitir. Tm bu incelemeler sonucunda rnekleme alnan tek bir resim zerinden farkl toplum ve
kltrlerin hem estetik beeni yarglar, hem de temsil ettikleri gereklik hakknda genel bir deerlendirme
yaplmaktadr. Bu dorultuda aratrmann amal rneklemini Velazquez'in Nedimeler tablosu ve sre ierisinde
retilen farkl grntsel versiyonlar olutururken, aratrmann yntemi betimsel biim ve ierik analizi yoluyla
ortaya konulan ilikisel tarama modelidir.
Anahtar Kelimeler: Velazquez, Nedimeler, Sosyolojik Yaklam, Popler Kltr, Estetik Beeni, Postmodernist
Yaklam, Yeni Medya, Paradigma Deiimleri

586
 niversite rencilerinin Facebook Kullanma Alkanlklar le Mutluluk Dzeyi ve Sosyal Destek Alglar
Arasndaki likinin ncelenmesi

Hatice Takran

Aratrmann genel amacn, niversite rencilerinin facebook kullanma alkanlklar ile mutluluk dzeyi ve
sosyal destek alglar arasnda ilikinin olup olmadn ortaya koymaktr. Bu amac gerekletirmek iin
aratrmann temel problem cmlesi;niversite rencilerinin facebook kullanma alkanlklar ile mutluluk dzeyi
ve sosyal destek alglar arasnda anlaml bir iliki var mdr? eklinde belirlenmitir.Aratrmann
nemi:Dnyadaki tm lkelerde olduu gibi Trkiyede de sosyal paylam sitelerinin kullanm son dnemlerde
giderek hz kazanmtr.Sosyal paylam sitelerinden facebookta hemen hemen her ya grubundan insan etkisi altna
almtr. Bylesine etkilere sahip olan facebook kullanmnn, bir nesli yetitirecek olan retmen adaylar zerinde
nasl bir etkiye sahip olduunu bilmek, ileride yetitirecekleri renciler asndan olduka nemlidir. Aratrma
Modeli: Bu aratrma Konya Necmettin Erbakan niversitesi Ahmet Keleolu Eitim Fakltesi 2016-2017 Eitim-
retim ylnda okuyan rencilerin facebook kullanma alkanlklar ile mutluluk dzeyi ve sosyal destek alglar
arasndaki ilikiyi incelemek amacyla gerekletirilen bir aratrmadr.Verilerin Toplanmas:Aratrma verileri
rencilerin sosyo-demografik zelliklerini belirlemek amacyla aratrmac ve danman tarafndan oluturulan
Kiisel Bilgi Formu ile aratrmann amacna ynelik olan toplam lekten elde edilmitir. Aratrma iin
kullanlan leklerden biri mutluluu lmek amacyla Hills ve Argyle tarafndan gelitirilen Oxford Mutluluk
lei (OM) dir. Ayrca aratrmada alglanan sosyal destei lmek amacyla Zimmet ve arkadalar tarafndan
1988 ylnda gelitirilmi, Eker ve Arkar tarafndan da Trkiyede geerlilik ve gvenilirlik almas yaplm olan
ok Boyutlu Alglanan Sosyal Destek lei (MSPSS) ile Dr. Kimberly Young tarafndan 1998 ylnda gelitirilen
Facebook Bamllk lei kullanlmtr.Verilerin Analizi:Verilerin analizinde betimsel istatistik
kullanlmtr.Sonu:almada facebook kullanmnn niversite rencilerinin mutluluk dzeylerini byk lde
etkilemesi dnlmektedir.alma devam etmektedir.Uygulama sonucunda bulgular bu etkiyi daha net
gsterecektir.
Anahtar Kelimeler: Sosyal Paylam Sitesi, Facebook, Mutluluk, Sosyal Destek Algs

587
 Seramik Atlyesinde Sal ve Gvenliinin Salanmasnda nleyici Uygulamalarn nemi

r.Gr. Ali Bilgi - r.Gr. Tekin Bayrak - Yrd.Do.Dr. Aysel imen

Salkl ve gvenli i ortam yaratmak ve srdrlebilir klmak iin iletmelerde, nleyici i sal ve gvenlii
uygulamalarnn hayata geirilmesi gerekir. sal ve gvenlii uygulamalarnn yeteri kadar uyguland
toplumlarda i kazalar ve meslek hastalklar azalacak ve toplumun refah seviyesinin ykselmesine katk
salanacaktr. Gnmzde i sal ve gvenlii istenen konuma gelmemi olsa da, 6331 Sayl Sal ve
Gvenlii Kanununun ve i sal ve gvenliine ilikin Ynetmeliklerin ksaca ilgili mevzuatlarn yrrle
girmesiyle birlikte belli bir dzene kavumutur. Bu almada seramik atlyesinde alan kesimin karlat en
nemli sorunlardan biri olan i sal ve gvenlii hakknda bilgiler verilecektir. alanlarn ve seramik atlye
ortamndan ve evresinden kaynaklanabilecek tehlike ve risklerden korunabilmeleri iin gerekli olan, nleyici i
sal ve gvenlii uygulamalarnn etkileri incelendi.
Anahtar Kelimeler: I Sal ve Gvenlii, Seramik Atlye, alan, Sanat

588
 Genel Salk Sigortas ve niversite rencilerinin Salk Hizmetlerinden Yararlanm zerine Bir
Aratrma

Yrd.Do.Dr. Ali nal

Trkiyede Salkta Dnm Program ile birlikte salk hizmetlerinde ve sosyal gvenlik sisteminde ok
kapsaml bir deiim yaanmtr. Salk Bakanlnn yapsnda, hizmet sunum eklinde, salk kurumlarnn
organizasyonunda, bak asnda yeni uygulamalar hayata geirilmitir. Bu yeni uygulamalar ierisinde sosyal
gvenlik sistemi de yer alm, lkenin tamamn kapsayan bir sosyal gvenlik sistemi hedeflenmi ve sistemde,
mevzuatta ve kurumsal yaplanmada deiiklikler yaplmtr. Salkta Dnm Programnda Salk Bakanlnn
rol, sosyal gvenlik sistemi, salk hizmetlerinin ulalabilirlii, temel salk hizmetlerinin gelitirilmesi, sevk
zinciri, salk kurumlarnn zerklemesi, kurumsallama, salk insan gc, kalite ve akreditasyon, ila ve malzeme
kullanm ve salk bilgi sistemleri konularna odaklanlm ve hedefler programn bileenleri eklinde ifade
edilmitir. Bu hedefler dorultusunda yeni kurumlar kurulmu, mevcut kurumlarn yaps ve tekilatlar
deitirilmi, sistem deiiklikleri yaplm ve salk sisteminin geneline ynelik bir anlay farkll yaratlmaya
allmtr. Sosyal gvenlik sistemine ynelik uygulamalarda mevcut olan sosyal gvenlik kurulular birletirilmi
ve Genel Salk Sigortas hayata geirilmitir. Sosyal Sigortalar ve Genel Salk Sigortas Kanununa gre
sigortalnn kendisinin yan sra anne babas ve ei ile ocuklarn ieren ailesi de mevzuatn gerektirdii artlar
tamak kaydyla sigortal zerinden sosyal gvenlik hizmetlerinden yararlanabilmektedir. Baml nfus olarak
adlandrlan bu kiilere sunulan hizmet sosyal devlet anlaynn bir getirisidir. Sosyal devlet anlay dorultusunda
kendisi herhangi bir sosyal gvenlik programna dahil olmayan gen nfusun da sosyal gvence altna alnmas iin
uygulamalar gelitirilmitir. Bu kapsamda 18 yan doldurmam ocuklar ile lise ve dengi renim grmesi halinde
20 yan, yksek renim grmesi halinde 25 yan doldurmam gen nfus sosyal gvenlik sisteminden ve bu
sistem dahilinde salk hizmetlerinden yararlanabilmektedir. Aratrmann amac, ilgili mevzuat dorultusunda
sosyal gvenlik sisteminden ve salk hizmetlerinden yararlanan niversite rencilerinin sisteme dair grlerinin,
alglarnn ve deerlendirmelerinin tespit edilmesidir. Aratrma kapsamnda rencilerin sistemden yararlanrken
karlatklar sorunlar, sistemden elde ettikleri kazanmlar ve olumlu veya olumsuz ynlerine dair
deerlendirmelerine yer verilmitir. Sonu olarak sistemin ileyii, yaanan aksaklklar ve yararlananlarn
memnuniyetine dair deerlendirmeler yaplmtr.
Anahtar Kelimeler: Salk Hizmeti, Sosyal Gvenlik, renci, Baml Nfus

589
 Trkiyede Aile Hekimine Bavuranlarn Salk Okuryazarl Konusundaki Yaklamlar

r.Gr. Asiye Ura Dikmen - Dr.Aratrmac Asl Klnkaya - Prof. Dr Seil zkan - Eda dn -
Ar.Gr. Hakan Tzn

Salk okuryazarl DSye gre, bireylerin saln korumak ve gelitirmek iin bilgiye ulama, anlama, bu
bilgiyi kullanma konusunda bilisel-sosyal becerileri ve motivasyon dzeyleridir. Bu aratrmada aile hekimine
bavuranlarda salk okuryazarl ile ilgili davranlarn deerlendirilmesi amalanmtr. GERE VE YNTEM
Bu aratrma Trkiyenin bakentinde yaplmtr. Aile hekimine bavuran 600 kii olaslksz rnekleme ile
seilmi, yz yze grme yntemi ile hekimler tarafndan anket uygulanmtr. Tanmlayc tipte bir aratrmadr.
Yaklam skorlar 20 nermenin her birine 4 puan verilerek hesaplanmtr. BULGULAR Katlmclarn %68,5i
kadn, % 27,2i 29ya ve altnda, %82,0 evli, %96,0nn genel salk sigortas vardr. Aratrmaya katlan
bireylerin %44,6 dier kiilerle karlatrdklarnda genel olarak salklarnn iyi olduunu belirtmitir.
Katlmclarn %95,7i aile hekimlerinin sylediklerini dikkatle dinlediklerini dnme durumuna ou zaman ve
daima cevabn vermitir. Katlmclarn %9,3 aile hekimlerinin anlamadklar tbbi terimler kullanma durumuna
ou zaman ve daima cevabn vermitir. Katlmclarn salk okuryazarl ile ilgili yaklam skorunun ortalamas
59,99, ortancas 62,00(0;80) olarak hesaplanmtr. SONU Trkiyede sorunlu bir alan olarak kabul edilen salk
okuryazarl; bireylerin kendi sal zerindeki sorumluluunu artrmak iin mdahale edilmesi gereken en nemli
konulardan biridir.
Anahtar Kelimeler: Birinci Basamak, Salk Okuryazarl, Salk Eitimi

590
 Prematre Bebee Sahip Annelerin Doum Sonras Sreteki Duygularnn ncelenmesi

Ar.Gr. Aybke Yurteri Tiryaki - Badagl Sarta - Prof.Dr. Glen Baran

Gebelik dnemi iin olduka fazla deiimin yaand, zorlu bir sretir. Bu dnemde zellikle anne aday
belirgin dzeyde fiziksel, hormonal, nrokimyasal deiiklikler yaar; ancak zellikle riskli gebeliklerde ve erken
dnemde gerekleen doumlar sonucunda annelerin bebek ile ilgili znt, kayg ve korkular artabilmektedir.
Beklenmeyen bir erken doum ve prematre bebee sahip olma, annenin saln ve duygusal yaamn
etkileyebilmektedir. Prematre doum ve dk doum arl, hayatta kalanlar iin riskli geliimsel sonular
dourabilmekte, bebek ile ilgili yaanan sre annenin duygusal durumunu, bu durumun ise bebein geliim srecini
dorudan etkileyebilecei dnlmektedir. Hem bebek, hem de anne asndan ok nemli olan bu srete annenin
yaad duygularn anlalmas, annenin duygusal yaamn iyiletirmek, dolaysyla annenin bebein geliimine
salayaca destei artrmak asndan nemli grlmektedir. lkemizde prematre bebeklerin salklar ve
geliimleri ile ilgili pek ok aratrma yaplmtr. Ancak prematre bebeklerin annelerinin duygu sreleri ile ilgili
nitel desende almalar yaplmad dikkat ekmektedir. Bu nedenle bu almada, prematre bebee sahip
annelerin doum sonras sreteki duygularnn incelenmesi amalanmtr. Bu ama kapsamnda; annelerin gebelii
ilk rendii sreteki duygular, bebein erken doum nedeni hakkndaki dnceleri, erken doum
gerekletiinde hissettikleri duygular, bebein youn bakmda yat srecinde yaadklar sorunlar, bebek taburcu
olduktan sonra evdeki ilk on gnlk srede hissettikleri duygular ve son olarak u anki duygular sorulmutur.
almada nitel aratrma yntemi ve nitel aratrma desenlerinden olgu bilim (fenomenoloji) deseni kullanlmtr.
alma grubunu; Ankara ilinde bulunan hastanelerin, geliimsel pediatri nitesine bavuran, dzeltilmi yalar 6-7
ay arasndaki 20 prematre bebein annesi oluturmaktadr. Aratrmada prematre bebek ve annesi hakkndaki baz
genel bilgileri elde etmek amacyla, aratrmaclar tarafndan hazrlanan bilgi formu ile annelerin prematre doum
sonrasndaki duygularn deerlendirmek amacyla ak ulu sorulardan oluan yar yaplandrlm bir grme
formu kullanlmtr. Her bir anne ile bireysel olarak gerekletirilen grmeler kayt altna alnmtr. Elde edilen
bilgilerle aratrmann amalar dorultusunda temalar ve alt temalar oluturulmutur. Alt temalar grme
kaytlarndan alntlar yapmak sureti ile bulgular blmnde aklanmtr. Elde edilen sonular literatr eliinde
tartlarak sonu ve neriler sunulmutur.
Anahtar Kelimeler: Prematre Doum, Dk Doum Arl, Doum Sonu Dnem

591
ocuk Psikiyatrisi Hastalarnn Davran daresi Problemleri, Di Fralama ve Kt Az Alkanlklarnn
Deerlendirilmesi

Ar.Gr. Ceylan al Yeti - Prof.Dr. Zuhal Krzolu

Son yllarda, ocuk psikiyatrisi polikliniklerine ruhsal yardm amal bavuru saysnn ve ila kullanmnn art
gsterdii bildirilmektedir. Bu almada, ocuk psikiyatrisinde tedavi gren hastalarn di tedavilerinde davran
idaresi problemleri grlme sklnn, di fralama ve kt az alkanlklarnn deerlendirilmesi amalanmtr.
YNTEM: almada, 7-12 ya aralnda, psikiyatrik ila kullanmaya yeni balayacak olan (1.grup), uzun sredir
ila kullanmakta olan (2.grup) ve salkl ocuklar (3.grup) olmak zere toplam 241 hasta deerlendirilmitir.
Hastalarn anamnez bulgular, Frankl Davran Skalas skorlar, di fralama alkanlklar ve kt az
alkanlklar kaydedilmi ve az-di muayeneleri yaplmtr. Elde edilen verilerin istatistiksel analizinde, Kruskal-
Wallis testi ve Man-Whitney U testi kullanlmtr. BULGULAR: Gruplar arasnda, ebeveyn eitim seviyeleri ve
ocuklarn di fralama sklklar asndan istatistiksel anlaml farkllk bulunmamtr (p>0,05). 1. ve 2. grupta hi
di fralamayan ocuklarn saysnn daha fazla olduu grlmtr. Davran idaresi problemleri 2. gruptaki
ocuklarda istatistiksel anlaml olarak daha fazladr (p<0,05). Bebeklikte uzam biberon kullanmnn ve trnak
yeme, kalem srma gibi kt az alkanlklarnn 1. ve 2. gruptaki ocuklarda istatistiksel anlaml olarak daha
fazla olduu grlmtr (p<0,05). SONU: ocuk psikiyatrisi hastalar di hekimliinde zel ilgi gereksinimi olan
hastalar arasnda deerlendirilmelidir. Aratrmada tespit edilen problemlerin nlenmesinde; ocuk psikiyatristleri,
ocuk di hekimleri ve eitimcilerin birbirleriyle iletiim halinde almasnn etkili olaca dnlmektedir.
Anahtar Kelimeler: ocuk Psikiyatrisi, Az-Di Sal, Di Fralama

592
 Genetik Geili Bir Disel Bozukluun ocuk-Gen Erikin ve Ebeveyn Yaam Kalitesi zerine Etkileri

Yrd.Do.Dr. Derya Ceyhan - Prof.Dr. Zuhal Krzolu - Tolga Emek

Ama: Amelogenezis mperfekta; genetik gei gsteren, st ve daimi dilerin yapsn, miktarn ve bileimini
etkileyen, nadir grlen bir durumdur. Estetik grnm, fonksiyon, okluzyon, fonasyon ve dieti sal zerindeki
olumsuz etkileri, hastalarn yaam kalitesini ve sosyal yeteneklerinin geliimini etkilemektedir. Hastann ve
ebeveynin bu durum ile ilgili skntlarnn ve psikolojik adan etkilenme derecelerinin bilinmesi ve tedaviden
beklentilerinin nceden renilmesi nemlidir. Bu almada, Amelogenezis mperfekta durumunun hastalarn ve
ebeveynlerinin yaamndaki etkilerini farkl alardan deerlendirerek uygun tedavi yaklamlarn belirlemek ve
psikolojik, sosyal ynden salkl geliime katk salamak amaland. Materyal ve Metot: Amelogenezis
mperfektal 15 erkek ve 9 kz toplam 24 ocuk ve gen erikin hastada, Modifiye ocuk Az ve Di Sal Etki
Profili anketi uygulanarak sonular yorumland. Bu hastalardan tedavisi yaplm olanlarda, tedavilerin etkileri de
deerlendirildi. Bulgular: Hastalarn; %71inin dilerinin grnmlerinden memnun olmad, %75inin dilerinin
renginin beyazlatlmasn ve daha rahat glebilmeyi istedii, %42sinin sosyal ilikilerde zgven sorunu yaad,
%29unda parmak emme, trnak yeme, di skma gibi alkanlklarn olduu belirlendi. Ebeveynlerin %58inin
ocuklarnn disel grnmleri ve arkadalk ilikileri iin endielendii ve %75inin ocuklarnn tedavi
gerekliliini ifade ettii grld. Tedavisi yaplan ve takip edilen hastalarn dilerinin grnmlerinden memnuniyet
dereceleri, zgvenleri ve tedaviye devam etme motivasyonlarnn yksek olduu saptand. Gen hastalarda estetik
beklentilerin n plana kt, dolaysyla, hassasiyet ve arnn azaltlmas, konumann dzeltilmesi, daha rahat
yemek yiyebilme gibi beklentilerin giderilmesinden ziyade estetik beklentileri n plana alan tedavilerin yaplmas
gerektii anlald. Sonu: Amelogenezis mperfektal ocuk hastalarda estetik yaklamlar ieren tedavilerin
balang tedavileri olmas, bu hastalarn protetik uygulamalar yaplabilecek yaa zgvenli, mutlu ve salkl
ulamalarnda nemli rol oynamaktadr.
Anahtar Kelimeler: Amelogenesis mperfekta, Estetik, Sosyal Yetenek, Yaam Kalitesi

593
 Nitel Aratrmalarn Eczaclk Alanndaki Yeri

Ar.Gr. Elif Uluta Deniz - Yrd.Do.Dr. Bilge Szen ahne - Prof. Dr Selen Yeenolu

Eczaclk letmecilii Anabilim Dal, salk bilimlerinde yer alan eczaclk alannn sosyal ynyle
ilgilenmektedir. Trkiyede; Hacettepe, Ankara, stanbul, Ege, Marmara, Anadolu, Kemerburgaz, Yeditepe, Atatrk,
Ar brahim een ve Erzincan niversitesi Eczaclk Fakltelerinde Eczaclk iletmecilii Anabilim Dal
bulunmaktadr. Fakat, sz konusu anabilim dal, Hacettepe, Ankara, stanbul, Ege, Marmara ve Erciyes
niversitelerinde aktif olarak faaliyet gstermektedir. 1993 ylnda kurulan Hacettepe niversitesi Eczaclk
Fakltesi Eczaclk letmecilii Anabilim Dal bnyesinde yrtlen almalarda, nicel analizlerin yan sra nitel
analizler de yer almaktadr. Anabilim Dal bnyesinde yrtlm olan almalar taranm ve incelenmitir.
Yaplan almalara; yallarn ila kullanmna ilikin odak grup grmesinin yapld alma, deiik gruplarn
madde kullanmna ilikin yaklamlarn inceleyen alma rnek gsterilebilir. Bunun yan sra yurt d
ortaklklaryla yaplan ve derinlemesine grmelerin kullanld, reetesiz ila kullanm hakknda eczaclarn
grlerine ynelik almalar da bulunmaktadr. Ayrca, lkemizde gittike nem kazanan konuma zmlemesi
ynteminin kullanld ve eczac-hasta etkileimini inceleyen almalar da mevcuttur. Bu alma kapsamnda,
nitel almalardan rnekler sunulacaktr.
Anahtar Kelimeler: Nitel Analiz, Eczaclk, Eczaclk letmecilii

594
 Hastane Tekrar Yatlarnn Toplum ve Salk Sistemi Asndan nemi

r.Gr. Emine etin - Prof. Dr. smail Arba

Hastane tekrar yatlar; hastann ilk hastane yatndan belirli bir sre sonra tekrar hastaneye yatmas olarak
tanmlanmaktadr. Son dnem salk politikalarnn nemli aralarndan kabul edilen tekrar yatlar, salk hizmet
kalitesi gstergesi ve geri deme kurumlarnn deme dzenleme aralarndan birisi olarak kullanlmaktadr. Her ne
kadar tekrar yat oranlarnn sfr olmas gerekli ve mantkl olmasa da yksek oranlar, hastann yeterli kalitede
bakm almad, dolaysyla salk sisteminin ana amac olan toplumun salk stats ve yaam kalitesini gelitirme
hedefinde baarszlk olarak deerlendirilmektedir. Hasta asndan, hastalnn tedavi edilememi olmas ve
yeniden hastane bakm srecinde yaayaca skntlara ve tedavi risklerine katlanmasn gerekmesi nedeni ile insani
bir sorundur. Dier taraftan salk kaynaklarnn gereksiz kullanm, igc kayplar ve geri deme kurumlarna
getirdii yk nedeni ile nemli bir finansal sorundur. Bu nedenler ile izlenme ve deerlendirilme mekanizmalar
gelitirilmelidir.
Anahtar Kelimeler: Hastane Tekrar Yatlar, Hastane Tekrar Yatlarnn Toplumsal nemi, Salk Hizmet
Kalitesi

595
 Salk Eitimi Alan rencilerinin Sosyal Kayglarnn iddet Eilimleri zerine Etkisi

r.Gr. Fatma Hastaolu - r.Gr. Rahime Bakgil - Yrd.Do.Dr. Sevda Hastaolu rgen -
Yrd.Do.Dr. Glen Boztepe Gl

Salkta iddetin nemli bir gndem olduu gnmzde Cumhuriyet niversitesi Salk Hizmetleri Meslek
Yksekokulu rencilerinin sosyal fobilerinin iddet eilimleri zerine etkisi aratrlmtr. Salkta iddet; tm
salk alanlarnn ortak sorunu olarak her gn ska karmza kmaya devam etmektedir. Yaadmz toplumda
iddet ieren olaylar giderek yaygnlamakta, salk alannda da tm alanlarn ortak problemi olarak nem arz
etmektedir. Toplumda yaygnlama eilimi gsteren iddet eylemleri alanlarn tkenmiliine ve verimsizliine
neden olmaktadr. Salk alannda, 24 saat kesintisiz hizmet verilmesi, stresli aile yelerinin varl, hastalarn uzun
sre beklemesi ve bakm hizmetlerinden yeterince yararlanamamas gibi durumlar alanlara iddete sebep olsa da,
bu durumu engelleyebilecek olan alanlarn iddet eilimlerinin de belirlenmesi gerekmektedir. Henz alma
hayatna balamadan, rencilerin iddete kar tutumlarnn belirlenmesi, hasta ve yaknlarna kar tutumlarn da
etkileyecek ve fke kontrol kazanmalarn salayacaktr. Buna gre, okulumuz rencilerinden hastalara kesintisiz
bakm verilen, kronik hastalklar bulunan ve ani salk deiimlerine mdahale gerektiren blmlerinden ocuk
geliimi, Diyaliz, Yal Bakm, lk / acil yardm ve Tbbi Dkmantasyon blmlerinde okuyan renciler
aratrmann evrenini oluturmutur. Veriler, literatr dorultusunda hazrlanan ve 10 sorudan oluan kiisel bilgi
formu, geerlilik ve gvenilirlii yaplm olan Sosyal Kayg lei ve iddet Eilim lei kullanlarak
toplanmtr. almamza 200 renci katlmtr. Sonu olarak, salkta iddetin nlenebilmesi iin salk eitimi
alan rencilerin iddet eilimlerinin belirlenmesi, sosyal fobilerinin iddet eilimini tetikledii rencilerin sosyal
olanaklarnn artrlarak aktifletirilmesi, salkta iddetin nlenmesine ynelik seminerlerin dzenlenmesi ve ders
mfredatlarnda konuyla ilgili eitimlerin verilmesi uygun olacaktr.
Anahtar Kelimeler: Salk, renci, iddet, Sosyal Fobi

596
 Frat niversitesi Salk Bilimleri Fakltesi rencilerinin Genetik Hastalklar Hakkndaki Bilgilerin
Deerlendirilmesi

Dr. Krat Kargn - Yrd.Do.Dr. Zafer Cambay

Bu aratrma, Frat niversitesinde renim gren salk alannda yetien rencilerin salk alann bir paras
olan genetik ve genetik hastalklar hakkndaki bilgi ve fikirlerini belirleme amacn tamaktadr. Salk bilimleri
Fakltesi farkl blmde 2016-2017 Eitim retim ylnda renim gren son snf rencilerinden 200 kz 62
erkek renci ve salk alan dnda farkl blmlerde renim gren 250 renci gnll olarak katlmtr.
almann verileri, rencilerin sosyo-demografik bilgileriyle beraber genetik ve genetik hastalklar ile ilgili
sorular da ieren anket formu ile toplanmtr. Verilerin analizinde; tanmlayc istatistikler ve ikili karlatrmalar
yaplmtr. Bu alma da Aratrma kapsamnda rneklemi oluturan renciler; salk ile ilgili blmde okuyan
ile salkla ilikili blmde okumayanlar olarak iki farkl gruba ayrlmtr. Buna gre dzenli spor yapma ve
sigara kullanma deikenleri asndan her iki blmde renim gren rencilerle (Salkla ilgili Blmler) dier
blmlerde renim gren renciler arasnda istatistiksel olarak anlaml fark bulunmutur (p<0,05). renciler bir
btn olarak deerlendirildiinde byk ounluunun genetik ve genetik hastalklar hakknda bilgi birikiminin
olmad (%66,4), fakat salk bilimleri rencilerinin bilgi dzeylerinin yeterli olduu (%59) belirlenmitir. Bu
nedenle niversitelerde salkl ve dzenli beslenme yannda sportif aktiviteye katlma konularnda ska eitici
konferans ve bilimsel etkinlikler yaplmal, ayn zamanda salk bilimlerinde okuyan rencilere genetik ve genetik
hastalklar hakknda daha detayl bilinlendirilmelidir.
Anahtar Kelimeler: Salk Bilimleri, Genetik, Genetik Hastalklar

597
 Frat niversitesi rencilerinin Madde Bamll Konusunda Bilgi, Tutum ve Davran Dzeylerinin
Belirlenmesi

Dr. Krat Kargn - Yrd.Do.Dr. Zafer Cambay

Aratrmann amac, Frat niversitesi rencilerinin madde bamll konusundaki bilgi, tutum ve
davranlarn belirlemektir. Aratrmann evrenini, Elaz Frat niversitesinde okuyan 876 renci
oluturmaktadr. Aratrmann rneklemini ise almaya gnll katlan Elaz merkezli okumayan 93 renci
oluturmaktadr. Aratrmann bulgular ilgili literatr incelemesi ve bu literatre dayal olarak madde bamll
sorunu ve zm nerilerine ilikin katlmclara uygulanan anketten elde edilen veriler araclyla toplanmtr. Bu
rencilerin %43.10s kz, %56.89 erkektir. %41nn 19-24 yalarnda, %59sinin ise 23-29 yalarnda olduu
belirlenmitir. Aratrma sonucunda katlmc rencilerin %50.80inin sigara, %12.90 alkol, %6.45inin
uyuturucu kulland ve %29.85in madde kullanamad belirlenmitir. Aile sosyal destek puanlar dk olan
rencilerin sigara ve uyuturucu madde kullanma sklnn yksek olduu saptand. Belirli bir ksmn
rencilerinin sigara, alkol ve uyuturucu madde kullanm durumlarnn dk olduu, aileden aldklar sosyal
destein iyi dzeyde olduu bulunmutur. Bu sonular dorultusunda; Genlerin sigaraya kar korunmas ve
bamlln gelimesini engellemek iin grsel (film, afis vs.), eitsel nlemlerin alnmas ve eitim programlarn
uygulanmas gerekmektedir. niversite mfredat programlarnda ttn (sigara), alkol ve madde kullanmn nleme
ile ilgili balklar bulunmaldr. Ayrca madde bamll konusunda yalnzca gen deil, gencin yaantsnda
nemli bir rol model olan ailenin de bilinlendirilmesi ve bu konuda her iki grupta da farkndalk yaratlmas
nemlidir.
Anahtar Kelimeler: Sigara, Alkol, renci, Bamllk

598
 Glgam'tan Crspr'a: lmszlk Araynda Tbbi Uygulamalara Eletirel Bir Bak

Prof.Dr. M. Murat Civaner - Filiz Bulut

Canlln sonlu olmas, insan tarih boyunca bir yandan temel ontolojik problemlerine yant bulmaya, dier
yandan kendisini evreleyen doay anlamak ve deitirmek iin aba gstermeye itmitir. Glgam'tan Lokman
Hekim'e pekok mitolojik yk lmllk karsnda insann varolusal korkusunu ve bu durumu deitirmeye
ynelik arayn sembolize eder. Bu epik ura iinde tbbi aratrmalar ve uygulamalarn zel bir yeri bulunur.
zellikle 20. yzylda organ nakli, hibernasyon ve beden yetilerinin kimyasal, genetik ve elektronik mdahalelerle
gelitirilmesi gibi uygulamalar yaam uzatma ve lmszlk araynda anlaml gelimeler vaat etmektedir.
Bununla birlikte, bu yntemlerin ve benzerlerinin bedene mdahaleleri etik asndan sorunlu alanlar yaratmaktadr.
Yntemlerin baarsz olmas ile oluacak zararlar bir yana, baarl olmalar durumunda eitsizliklerin artmas,
metalama, bilgi mlkiyetinin monopollemesi, kontrolsz genetik modifikasyonun olumsuz sonulara yol amas
gibi baz nemli riskler de sz konusudur. Bu bildiride sz konusu yntemler ksaca tantlmakta, etik sorunlarndan
sz edilerek tbbi aratrmalar ve uygulamalarda gzetilmesi gereken deerlere ilikin bir ereve izilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Tp Etii, Tp Tarihi, Tbbi Gelimeler, lmszlk Aray, Bedenin Gelitirilmesi

599
 Tbbi Gelimelerle Kadnn Bedeni zerindeki Kontrolnn Etkileimi

Filiz Bulut - Prof.Dr. M. Murat Civaner

Kadna olan bak ve algnn tarih boyunca yaanan toplumsal gelimelere bal olduu gzlemlenmektedir.
Avc-toplayc toplumlardan Antik dneme, oradan gnmze, kadnn toplumsal konumu temel olarak biyolojik
zellikleriyle belirlenmi, kadn ikincil bir varlk olarak alglanmtr. Bu temele dayanan bir nitelemenin kadnn
yalnzca reme, cinsel iliki ve ocuk yetitirme nesnesi olarak grlmesine ve bedeni zerindeki kontroln
kazanamamasna neden olduu sylenebilir. Bu srete toplumsal bir kurum olarak tbbn, genel olarak, statkonun
ve iktidar ilikilerinin korunmas ve devamna hizmet ettii grlmektedir. zellikle yirminci yzylda, her ne kadar
doum kontrol yntemlerinin gelitirilmesi gibi yeniliklerle kadnn bedeni zerindeki denetimi artmsa da, modern
tp hastalk tanmlamalar, yaratlmasna katkda bulunduu estetik alglar ve genel olarak kadna yaklamyla
kadnn bedeni zerindeki hegemonyay salamlatrmtr. Bu bildiride, modern tpta yaanan gelimeler ile kadnn
kendi bedeni zerindeki kontrol arasnda nasl bir etkileim olduu incelenmektedir.
Anahtar Kelimeler: Kadn, Beden, ktidar, Tbbi Gelimeler

600
 Salk Alannda renim Gren n Lisans rencilerinin Yal Ayrmclna likin Tutumlar

Dr. Merve Kolcu - r.Gr. Mmine Kalndemirta Kk

Tm dnyada doum oranlarnn azalmas ile salk ve teknoloji alanndaki gelimeler beklenen yaam sresinin
uzamasna ve yal nfusun artmasna neden olmutur. Artan yal nfus ile birlikte salk, ekonomik, toplumsal ve
sosyal alanlarda da baz sorunlar ortaya kmtr. Yal bireylerin toplum ierisinde yaad sorunlar yal
ayrmcl kavramn ortaya karmaktadr. Yal ayrmcl; yal bireylere kar, olumsuz ve n yargl tutum
veya davrana doru giden bir durum olarak tanmlanmaktadr. Yaplan almalarda yal ayrmclnn en ok
yapld yerlerden birinin salk hizmetleri olduu ve ounlukla genler tarafndan yapld belirtilmektedir. Bu
nedenle genlerin yal kiilere ynelik olumlu tutum ve doru bilgiye sahip olmas, yallara ynelik tutumlarnn
ve dncelerinin belirlenmesi nemlidir. Bu alma salk alannda farkl blmlerde renim gren n lisans
rencilerinin yal ayrmclna ilikin tutumlarn belirlemek amacyla yaplmtr. Tanmlayc tipteki bu alma,
2015-2016 Eitim-retim ylnda aratrmaya katlmay kabul eden, iki farkl niversitede yallkla ilgili eitim
alan (61 renci) ve almayan (86 renci) 147 renci ile yaplmtr. Verilerin toplanmasnda tanmlayc soru
formu ve Yal Ayrmcl Tutum lei kullanlmtr. Deerlendirmede Mann-Whitney U Testi, Kruskal Wallis
Testi ve Spermans rho istatistiksel analiz yntemleri kullanlmtr. Yallkla ilgili herhangi bir eitim almayan
rencilerin %51.2sinin 65 ya ve zeri yal bireylerle ayn evde yaad, %88.4nn ailesi veya yaknlarnda
yal birey olduu, %60.5inin aile byklerinden baka bir yalya bakm ihtiyalarn karlamada destek olduklar
belirlenmitir. rencilerin lek toplam puan ortalamas 70.347.35 olarak saptanmtr. Yallkla ilgili eitim
alan rencilerin huzurevi ziyareti gerekletirme oranlar yallkla ilgili eitim alamayan rencilere gre
istatistiksel olarak yksek bulunmutur. Ayrca yal bireylere hizmet sunma durumu baz ifadelerle incelenmi olup,
yallkla ilgili eitim alan rencilerin yal hastalarn tercihlerine ve kararlarna sayg gsterme ve yal hastalar
bilgilendirme puanlarnn dier gruptan istatistiksel olarak anlaml yksek olduu saptanmtr. Elde edilen sonular,
yallkla ilgili eitim alan n lisans rencilerinin yal ayrmclna ilikin olumlu tutum sergilediini
gstermektedir. Tm rencilerde yallk ile ilgili farkndalk oluturulmas, yal nfusun giderek artt
toplumumuzda yal ayrmcln nlemede yararl olacan dndrmektedir.
Anahtar Kelimeler: Yal, Yal Ayrmcl, Tutum, renci

601
 Geliimsel Mine Defekti Grlen ocuk ve Gen Erikin Bireylerde Estetik Kaygnn Deerlendirilmesi

Ar.Gr. Mihriban Dudu Gizem Ozbay - Prof.Dr. Zuhal Krzolu

Ama: Gnmzde estetik grnmn iyiletirilmesi tm bireyler tarafndan arzu edilmektedir. Diler,
glmsemenin temel unsurudur ve bireyler iin di estetiinin salanmas nem kazanmaktadr. almamzda,
ocuk ve gen erikinlerde estetik kaybna yol aan farkl dzeylerde florozis ve hipomineralizasyon grlen opak
lezyonlar ve farkl renklenmelerin, estetik kaygya etkisi aratrlmtr. Gere ve Yntem: almaya; 8-17 ya
aras, benzer zelliklere sahip n dilerinde geliimsel mine defekti bulunan hastalar dahil edilmitir ve alma 2
grupta yrtlmtr. 1. grup florun fazla almna bal dilerde grlen opak-sar renklenme (florozis) grubu olup
Florozis Di Yzey ndeksi (TSIF) 1-4 skor aralndaki ve 2. grup dilerin geliim dneminde mineral ieriinin
azalmas ile grlen opak/sar renklenme (hipomineralizasyon) grubu olup Modifiye Geliimsel Mine Defekti
ndeksi (MGMD) 1-5 skor aralndaki 100 hasta(128 florozis ve 161 hipomineralizasyon grlen di) belirlenen
kriterlere uygun bulunmutur. almaya dahil edilen hastalarn estetik kayglarn belirlemek iin Modifiye ocuk
Az ve Di Sal Etki Profili anketi uygulanarak anket sorularnn ortalamas alnm, TSIF ve MGMD
faktrnn seviyeleri dikkate alnarak tek ynl varyans analizi ile karlatrlmtr. Bulgular: Estetik kayg
deerlendirildiinde florozis grubunda TSIF gruplarnn ortalamalar arasndaki fark nemli bulunmamtr
(p0,05). Hipomineralizasyon grubunda ise, MGMD gruplarnn ortalamalar arasndaki fark nemli bulunmutur
(p<0,05). Sonu: Estetik kaygnn daha az etkiledii florozis grubu hastalarn florozisin endemik olarak grld
yerleim yerinden seilmesi, benzer sosyodemografik yap ve di defektlerinin benzer olmas nedeniyle
hipomineralizasyon grubundan farkl sonu elde edilmitir. evrenin gen bireyler zerinde estetik adan etkili
olduu grlmtr.
Anahtar Kelimeler: Estetik Kayg, Geliimsel Mine Defektleri, Florozis, Hipomineralizasyon

602
 Acil Salk Hizmetlerinde Geriatrik Aciller

r.Gr. Mmine Kalndemirta Kk - Dr. Merve Kolcu

Dnya Salk rgtne gre, 65 ya ve zeri bireyler yal olarak kabul edilmektedir. Dnyada (2015) 65 ya ve
st bireyler toplam nfusun % 8.5ini, lkemizde ise (2015) 65 ya ve st bireyler toplam nfusun % 8,2ini
oluturmaktadr. Yal nfusun artmas, yallarn sorunlarn daha iyi alglamay gerektirmektedir. Geriatrik acil
bavurular arasnda gelimi lkelerde ilk srada serebrovaskler, kanser ve kardiyak hastalklar yer alrken,
lkemizde metabolik, kardiyovaskler ve serebrovaskler hastalklar yer almaktadr. Yallarn ounda belirtilen
hastalklarn yan sra birden fazla salk sorununa da sklkla rastlanmakta ve tm salk kurumlarnn kullanm
gibi acil servislerin kullanm da olduka fazladr. Acil servis bavurularnn srekli olarak artt lkemizde yaplan
almalarda, acil servis bavurularnn % 9 ile % 50sini geriatrik hastalar oluturmakta, 112 acil yardm sistemine
yaplan acil arlarn geriatrik hastalar iin olmaktadr. Acil servis hizmetlerinin kullanmna ynelik yaplan
almalarda zellikle yal bireylerin acil servisleri gereksiz kullanmnn daha yaygn olduu, yal hastalarn % 71
ile % 93 arasnda deien oranlarda acil serviste ayakta tedavi edilerek taburcu edildikleri belirtilmitir. Geriatrik
acil orannn yksek olmas, kronik hastalklarn varl ayrca yalanmayla birlikte geliebilen genel durum
bozukluu, mevcut hastalk tablolarna bal dmeler, bakm eksiklii, hastaya refakat eden kiilerinde yal
olmas, iletiim gl gibi acil salk hizmetlerinde farkl sorunlar da beraberinde getirmektedir. Yine yallkla
birlikte polifarmasi ve ila yan etkileri sk grlmekte olup, travma olgularnda morbidite ve mortalite, genlere gre
daha yksektir. Bu nedenlerle geriatrik acil olgularda, acil salk hizmetlerinin gereine uygun olarak kullanlmas,
zellikle birinci basamak salk hizmetleri asndan nem tamaktadr. Birinci basamak salk hizmetleri
kapsamnda yaplacak; kronik hastalklar olan yal hastalarn izlemi, koruyucu nlemlerin alnmas ve salk
kontrolleri ile acil servislere sk bavurularn nne geilmesi, gereksiz salk harcamalarnn nlenmesi ve
dolaysyla aciliyeti olan geriatrik acillere ncelik verilmesi salanacaktr. Bu almada, acil salk hizmetlerinde
geriatrik acillerin incelenmesi amalanmtr.
Anahtar Kelimeler: Geriatrik Acil, Acil Servis, Yal Sal

603
 Balk Ya Tketimi ve Salk zerine Etkisi

Prof.Dr. Suzan Yaln - Mustafa Akturfan

Salkl, din ve hareketli bir yaam, ancak yeterli ve dengeli beslenme ile mmkn olabilmektedir. Yaplan
aratrmalar insanlarn beslenme alkanlklar, tketmi olduklar besin maddelerinin kaliteleri ile hastalklar
arasnda bir ba olduunu gstermektedir. Balk, balk ya ve dier su rnleri oklu doymam ya asitleri
ynnden zengindir. Omega-3 ya asitleri gnlk hayatn salkl srdrlebilmesi ve vcut foksiyonlar iin nem
tamaktadr. Vcudumuzda omega-3 sentez edilemediinden esansiyel ya asitleri olarak kabul edilmektedir.
Omega-3 ya asitlerinin insan beslenmedeki nemi, gnlk tavsiye edilen miktarlar, saln srdrlmesi, kalp
damar hastalklarnn nlenmesi, romatoid artrit, alzheimer gibi hastalklara kar korunmada, hamilelik ve bebeklik
dneminde beyin ve gz geliiminin desteklenmesinde katk salad yaplan almalarda belirtilmektedir. Kronik
hastalklarda deniz rnlerindeki omega-3 ya asitleri alndnda gerek bedensel, gerek ruhsal ynden de iyileme
grld bildirilmektedir. Bu tr hastalklarn oluum riskini azaltmada ve saln korunmasnda omega-3 ya
asitlerinin olumlu ynde etkilerinin olduu eitli aratrmalarla belirtilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Balk Ya, Omega 3 Ya Asitleri, Salk

604
 Salk alanlarnn Problem zme Becerilerinin Kanta Dayal Tutum Algs zerindeki Etkisi

r.Gr. Mustafa Durmu - r.Gr. Abdullah Gerek

Kanta dayal hemirelik (KDH), kaynaklarn elde edilebildii bakm ortamlarnda, hemirelerin klinik
uzmanlklarn, hasta tercihlerini ve eldeki en iyi kantlar kullanarak karar almalar srecidir. Kanta dayal
uygulama konusunda yaplan almalar, en iyi uygulama kantnn retilmi olmasnn tek bana uygulamalarn
deitirilmesi iin yeterli olmadn gstermektedir. Problem zme, bireyin ama, ihtiya, deer, inan, beceri,
alkanlk ve tutumlar ile ilgilidir. Problem zme, bir amaca erimekte karlalan glkleri yenme srecidir, bu
da bilgiyi kullanarak ve buna orijinallik, yaratclk ya da hayal gcn ekleyerek zme ulama sreci olarak
aklanabilir. Bireyin problem zmeye ynelmesi, cesareti, istei ve kendine gven duygusu problem zmede
etkilidir. Bu alma hemirelerin problem zme becerileri ile kanta ynelik tutum alglar arasndaki ilikinin
incelenmesi amacyla yaplmtr. Aratrmann rneklemini Mu ilinde alan 150 hemire alan oluturmutur.
Aratrma, Trkiyenin Dou Anadolu blgesi, Mu ilinde bulunan Mu Devlet Hastanesinde Ekim 2016-Aralk
2016 tarihleri arasnda yrtlmtr. Veri toplamada Hemirelerin sosyo- demografik zelliklerine ait sorular ,
Problem zme Envanteri ile Kanta Dayal Hemirelie Ynelik Tutum lei kullanlmtr. Aratrma iin
etik kurul onay ve kurum izni alndktan sonra hemirelere aklamalar yaplarak gnlllk esasna gre veriler
toplanmtr. Verilerin deerlendirmesinde frekans ve yzdelik hesaplama, verilerin dalm, bamsz gruplarda t
testi, spearman koreleasyon analizi, oklu regresyon analizi ve tek ynl varyans analizi testi kullanlmtr. Problem
zme becerileri ile kanta dayal tutum alglar arasnda anlaml bir iliki saptanmtr (p<0.05). Bu almada, baz
deikenlerin problem zme becerileri ile kanta dayal tutum alglarn olumlu etkiledii belirlenmitir.
Anahtar Kelimeler: Hemirelik, Kanta Dayal Uygulama Problem zme Becerisi

605
 niversite rencilerinin Alglanan Stres Durumlar, Biyo-Psiko Sosyal Durumlar ve Stresle Ba Etme
Davranlarn Etkileyen Faktrlerin Deerlendirilmesine Ynelik Bir Aratrma

r.Gr. Mustafa Durmu - r.Gr. Abdullah Gerek

Hemirelik eitimi, bireylerin bilgi, tutum ve becerilerini kullanarak rencilere hemirelik mesleini
kazandrmay amalayan teorik ve klinik alt yaps olan planl bir eitim programdr. Hemirelik rencileri bu
eitim yaantlarnn ilk anlarndan itibaren akademik performans ve yaam kalitesini etkileyen stres faktrleri ile
kar karya kalmaktadr. Klinik alana ait ortak stres kaynaklarnn; eitim yaantlarnn ilk anlarndan itibaren
olum ve lmek zere olan hasta ile karlama gibi travmatik deneyimleri, eitimlerinin erken dnemlerinden
itibaren hasta bir insann bakm sorumluluunu almalar, klinik aktivitelerinde retmen tarafndan yeterince
desteklenmemeleri, pratik uygulamalar srasnda kendilerine gvenlerinin az olmas, yanl yapma korkusu, tbbi
aletleri kullanma sorunlar, lme yakn veya ac eken hastadan negatif cevap alma korkusu ve kurumdaki dier
kiilerle ilikiler (doktor, hemire vb) olduu ortaya kmtr. Bu alma hemirelik blmnde eitim gren
rencilerin alglanan stres dzeyleri, biyo-psiko sosyal durumlarn ile stresle ba etme davranlarnn arasndaki
ilikinin incelenmesi amacyla yaplmtr. Aratrmann rneklemini 200 renci oluturmutur. Aratrma,
Trkiyenin Dou Anadolu blgesi, Mu ilinde bulunan Mu Alparslan niversitesinde Eyll 2016-Kasm 2016
tarihleri arasnda yrtlmtr. Veri toplamada rencilerin sosyo- demografik zelliklerine ait sorular ,
Hemirelik rencileri iin Alglanan Stres, Biyo-Psiko-Sosyal Cevap ve Stresle Ba Etme Davranlar lekleri
kullanlmtr. Aratrma iin etik kurul onay ve kurum izni alndktan sonra snf ortamnda rencilere aklamalar
yaplarak gnlllk esasna gre veriler toplanmtr. Verilerin deerlendirmesinde frekans ve yzdelik hesaplama,
verilerin dalm, bamsz gruplarda t testi, spearman koreleasyon analizi, oklu regresyon analizi ve tek ynl
varyans analizi testi kullanlmtr. Hemirelik rencileri iin alglanan stres dzeyleri ve biyo-psiko sosyal
cevaplar arasnda anlaml bir iliki saptanmtr (p<0.05). Bu almada, baz deikenlerin alglanan stres, biyo-
psiko-sosyal cevap ve stresle ba etme davranlar olumlu etkiledii belirlenmitir.
Anahtar Kelimeler: Alglanan Stres, Biyo-Psiko-Sosyal, Hemirelik, Stresle Ba Etme

606
 Hemirelik rencilerinin Kanser Hastalarna Ynelik Problem zme Eitimi Sonras Yaptklar
Psikososyal Mdahalelerinin ncelenmesi

Yrd.Do.Dr. Birgl zkan - Ar.Gr. Reyhan Eskiyurt

Hemireler, hemen hemen hergn hasta bireylerin problemleri ve psikososyal alana ilikin krizler ile kar
karya kalabilmektedirler. Hemireler genellikle hasta bireylere; hastala youn duygusal tepkiler, bakm
zorlatran kiilik zellikleri, psikiyatrik hastalklar ve hasta bireyin hastalk veya tedavi srecine ynelik tepkilerini
etkileyen stresleri ve aile problemleri alannda bakm verebilmektedirler. Psikososyal problemleri ortaya karan
davranlar tanma becerisi ve onlar etkili bir ekilde ynetme becerisi gelitirmek hem hastalarn tedavi srecini
olumlu etkilemekte hem de hemirelerin i alannda daha fazla doyum almalarn salayabilmektedir. Bu alma
2016-2017 eitim retim gz dneminde, Ankara Yldrm Beyazt niversitesi Salk Bilimleri Fakltesi
Hemirelik Blm drdnc snf rencilerinden Ruh Sal ve Hastallar Hemirelii dersi kapsamnda
onkoloji kliniinde klinik uygulamaya kan rencilerle (n=36) yrtlmtr. Klinik uygulamann ilk gn
rencilere problem zme becerisi eitimi verilmitir. Verilerin deerlendirilmesinde renci bakm planlar
raporlar ve hasta eitim grme raporlar incelenmitir. rencilerin hasta bakm srecinde Bireysel ba etmede
yetersizlik hemirelik tansn alp hemirelik mdahalesinde problem zme becerileri aamalarn kullanarak
hemirelik giriimleri planlayabildikleri grlmtr. Klinik uygulamann sonunda rencilerin hasta bireye uygun
bilgi verme, dinleme, empati becerilerini kullanabilme ve hasta bireyin psikolojik gereksinimleri tanmlayabilme
becerilerinin hasta bakm srecinde olumlu etkisinin olduuna ilikin farkndalklarnn gelitii sonucuna
ulalmtr.
Anahtar Kelimeler: Psikososyal Beceriler, Hemirelik rencileri, Kanser Hastalar, Problem zme Eitimi

607
 Otistik ocuklarda Az Sal le likili Yaam Kalitesinin Deerlendirilmesi

Dr. Seda nol - Prof.Dr. Zuhal Krzolu

Az sal ile ilikili yaam kalitesi, oral hastalklarn fonksiyonel ve psikososyal etkilerini deerlendiren bir
lttr. almamzda, otistik ve salkl ocuklarn, az ve di sal ile ilgili yaadklar problemlerin sklnn,
dzenlenen az sal ile ilikili yaam kalitesi sorular aracl ile, ebeveynlerin bak asndan deerlendirilmesi
amalanmtr. Oluturulan anket formlar, Bat Akdeniz Blgesinde bulunan, 7 zel Eitim ve Rehabilitasyon
Merkezine ve ayn blgede bulunan bir lkretim Okuluna gnderilmi ve ebeveynler tarafndan eksiksiz olarak
doldurulan toplam 237 adet form, almaya dahil edilmitir. Otistik ve salkl ocuklarn, ebeveynlerinin bak
asndan, az sal ile ilikili yaam kalitelerini deerlendirmek amacyla sorulan, tm sorulara verilen
cevaplarn ortalama deerleri hesaplanmtr. Otistik ocuklar iin 1,071,17, salkl ocuklar iin ise 0,571,01
olarak bulunan bu deerler arasndaki farkllk, istatistiksel olarak anlaml bulunmutur (p=0,000). Bu durum, otistik
ocuklarn az sal ile ilgili daha ok sknt yaadna ve yaadklar sorunlarn yaam kalitelerini ok daha
fazla etkilediine dikkat ekmektedir.
Anahtar Kelimeler: Otizm, Az Sal, Yaam Kalitesi

608
 Yalsna Bakan Bireylerin Bakm Verme Ykn Etkileyen Faktrlerin ncelenmesi

Do.Dr. Seher Ersoy Quadir - r.Gr.Dr. Glay Temiz

Bu aratrma, yal akrabasna bakm veren bireylerin bakm yklerine eitli faktrlerin (bireyin demografik
zelliklerinin, iletiim becerilerinin ve yalsnn zbakm becerisinin) etki dzeyini incelemek amacyla
yrtlmtr. almann rneklem grubunu Konya ilinin merkez ilesinden (Meram, Seluklu, Karatay)
tesadfi rneklem yntemi ile seilen 115 bakm verici yal birey oluturmutur. Elde edilen bulgularda rneklem
grubunun yalsna bakm vermekten dolay hissettii bakm yk ortalama 37.0 bulunmu olup; lek puannn
dk olmas (en az 0, en fazla 88 olmas beklenir), yaanlan skntnn dk olduunu gstermitir. Bununla
birlikte yal bakm yknn baz faktrlere bal olarak artabildii tespit edilmitir: rnein, rneklem grubunun
yal bakm yklerinin, bakmn stlendikleri yal bireyin baz zbakm yetenekleriyle ilikili olduu belirlenmitir.
zellikle yeme/ime (p<0.0001), giyinme/eki dzen (p<0.01), tuvalete girme (p<0.01) ve yrme-gezinme
(p<0.0001) becerilerindeki yetersizlik dzeyi arttka, bakm verme yknn daha ok hissedildii bulunmutur.
Yalsna bakm verenin demografik zelliklerinin hissedilen bakm verme yknn dzeyiyle ilikisi
incelendiinde; rneklem grubundaki bireyler arasnda yaa kk olanlarn, yaa byk olanlara gre bakm
verme ykn daha ok hissettikleri tespit edilmitir (p<0.05). Ayrca bakm yk ile iletiim becerisinin negatif
ilikili olduu; iletiim becerisi arttka, hissedilen bakm yknn azald ortaya kmtr (p<0.05).
Anahtar Kelimeler: Yalya Bakm Verme Yk, Bakm Verenin letiim Becerisi, Yalnn zbakm Becerisi

609
 niversite rencilerinin Uyku Alkanlklar ve Etkileyen Etmenlerin ncelenmesi

Prof.Dr. Yasemin Aydoan - Do.Dr. Glmser Gltekin Akduman - Gzde Balaban

Uyku; d uyaranlara kar bilincin tamamen ya da ksmen kaybedilerek, tepki gcnn zayflad ve her trl
etkinliin byk lde azald doal dinlenme durumu olarak tanmlanabilir. Uykuyla ilgili tm mekanizmalar
henz tam olarak kefedilmemitir. Bu nedenle dnyada pek ok lkede uyku konusunda pek ok aratrma
yaplmaktadr. Uyku salk ve yaammzn iyi bir ekilde devam iin nemli bir role sahiptir. Kaliteli uyku zihinsel
salmz, fiziksel salmz, hayat kalitemizi korumamza yardm eder ve gvenliimiz iin gereklidir. Yaam
kalitesi ve salk ile dorudan ilikili olan uyku, bireyin en temel gereksinimlerinden biridir. Bireyin uykudan sonra
kendini zinde ve formda hissetmesi, uyku kalitesi olarak tanmlanr. Yaplan almalara gre bireylerin uyku
kaliteleri, ya, cinsiyet, i, sosyo-kltrel durum, stres ve evresel faktrlerden nemli lde etkilenmektedir.
Ancak bu faktrler belirli yalarda daha nemli hale gelmekte ve bireyin kendisini olduu kadar evresini de
olumsuz ekilde etkilemektedir. Uyku bozukluklar konusundaki almalar son yllarda giderek artmaktadr. eitli
lkelerde yaplan almalar her 100 kiiden 70 inin uyku bozukluu yaadn gstermektedir. Aratrmalara gre
zellikle niversite rencilerinin uyku kalitelerinin kt olduu, youn uyku problemleri yaadklar ve evresel
faktrlerden farkl dzeylerde etkilendikleri vurgulanmaktadr. Mevcut bulgular renim grlen blmn
zelliklerinin de rencilerin uyku kalitesi ve alkanlklar zerinde farkl etkileri olduuna iaret etmektedir. Bu
dorultuda retmenlik program rencilerinin zellikle de okul ncesi retmen adaylarnn gelecekteki mesleki
yeterlilikleri ve rol model olma dzeyleri dikkate alndnda uyku alkanlklarnn, problemlerinin ve etkilerinin
incelenmesi nemli hale gelmektedir. Ama: alma Abant zzet Baysal niversitesi rencilerinin uyku
alkanlklarn ve etkileyen faktrleri deerlendirmek amacyla tanmlayc olarak yaplmtr. Elde edilen bulgular
dorultusunda okul ncesi retmen adaylarna kaliteli uyku ve uyku problemlerinin zm konusunda eitim
semineri dzenlenmesi hedeflenmitir. Yntem: alma grubuna, 2016-2017 retim ylnda Abant zzet Baysal
niversitesi Okul ncesi Eitimi Anabilim Dalnda renim gren tm renciler (N: 212) dahil edilmitir.
Verilerin toplanmasnda aratrmaclar tarafndan gelitirilen Uyku Alkanl ve Kalitesi anket formu
kullanlmtr. Elde edilen verilerin analizinde say, yzde, ilikisiz rneklemler iin t testi ve tek ynl varyans
analizi ve pearson korelasyon testi kullanlmtr. Bulgular: Aratrmada, ya ortalamas 20 ve ounluu kz olan
rencilerin, % 48inin gnde 6-7 saat, %25inin 8-9 saat uyuduu, rencilerin snf dzeyi arttka yatma
srelerinin geciktii buna bal olarak da uyku srelerinin azald, zellikle drdnc snf rencilerin ge
yatmalarnda uygulamal dersler iin hazrlklarnn nemli bir faktr olduu, kz ve erkek rencilerin uykuya
hazrlk srecinde farkl tercihler iinde olduklar, uyku ncesinde beslenme ve teknolojik ara gere kullanm olan
rencilerde uyku sorunlarnn daha youn ekilde grld, arkada gruplarnda uyku dzeni konusunda benzer
etkileimlerin yaand, rencilerin uyku kalitesi ve sreleri ile akademik baarlar arasnda pozitif bir iliki
olduu belirlenmitir. Sonu: Aratrma sonucunda rencilerin byk blmnn kk yalardan gelen kaliteli bir
uyku alkanlklarnn olmad, uykuya hazrlk ve uyku sonrasnda yanl tercihler iinde olduklar ve salksz
uyku sreleri konusunda arkadalarn etkiledikleri, tm bunlara bal olarak uyum sorunlar yaadklar ve uyku
problemlerinin derse devamlarn ve akademik baarlarn olumsuz olarak etkiledii saptanmtr. Elde edilen
sonular nda, rencilerin yaam kalitelerini etkileyen uyku konusundaki bilgi, beceri ve alkanlk dzeylerinin
desteklenmesinin zorunlu olduu ortaya km ve rencilerin uyku kalitelerinin artrlmas konusunda giriimlerde
bulunulmas nerilmitir.
Anahtar Kelimeler: Uyku, niversite rencileri, Uyku Kalitesi, Uyku Sorunlar

610
 3-36 Aylk Okul ncesi Dnem ocuklarn Uyku Alkanlklarnn ncelenmesi

Do.Dr. Glmser Gltekin Akduman - Prof.Dr. Yasemin Aydoan - Gzde Balaban

Uyku; d uyaranlara kar bilincin tamamen ya da ksmen kaybedilerek, tepki gcnn zayflad ve her trl
etkinliin byk lde azald doal dinlenme durumu olarak tanmlanabilir. Uykuyla ilgili tm mekanizmalar
henz tam olarak kefedilmemitir. Bu nedenle dnyada pek ok lkede uyku konusunda pek ok aratrma
yaplmaktadr. Uyku salk ve yaammzn iyi bir ekilde devam iin nemli bir role sahiptir. Kaliteli uyku zihinsel
salmz, fiziksel salmz, hayat kalitemizi korumamza yardm eder ve gvenliimiz iin gereklidir.
ocuklarn geliimsel fonksiyonlarn baarabilmeleri iin yeterli dzeyde uyumalar ve dinlenmeleri gerekmektedir.
Uyku ocuun fiziksel geliimi ve grevlerini en iyi ekilde gerekletirmesinde nemlidir. Uyku yoksunluunun,
ocuk ve ergenlerin dikkatsiz davranlarn arttrd ve davran problemlerini etkiledii belirtilmektedir. Bu
nedenle okul ncesi dnem ocuklarda uyku kalitesi salkl byme ve gelime ile fizyolojik ve psikolojik saln
korunmas, verimliliin artmas asndan nemlidir. Uyku bozukluklar konusundaki almalar son yllarda giderek
artmaktadr. eitli lkelerde yaplan almalar her 100 kiiden 70inin uyku bozukluu yaadn gstermektedir.
Uyku ile ilgili erken yaam deneyimleri, uyku bozukluklar konusunda olduka nemli grlmektedir. Bu nedenle
aratrmann okul ncesi dnem ocuklar ile yrtlmesi literatre olduka nemli veri salayaca ve bu konuda
tartma olana sunaca iin olduka nemlidir. Ayrca ebeveynlerin ocuklarna uyku alkanl kazandrrken
yaptklar uygulamalar, bilgi ve beceri dzeylerini ortaya koymas asndan da aratrma olduka nemlidir. Ama:
alma, okul ncesi eitim kurumuna devam eden 3-36 aylk ocuklarn uyku alkanlklarn etkileyen faktrleri
belirlemek amacyla gerekletirilmitir. Bu genel ama dorultusunda ocuklarn uyku kalitesindeki farkllklar, ev
ve okul ortamnda ocuklarn uyku sreci konusundaki tercihleri, yetikinlerin (ebeveynler-retmenler) bu
tercihlere ve uyku problemlerine yaklamlar belirlenmeye allmtr. Yntem: Bu almada, nitel aratrma
yntemlerinden Odak (Focus) grup grmesi teknii kullanlmtr. alma grubuna, Abant zzet Baysal
niversitesi Okul ncesi Eitimi Uygulama ve Aratrma Merkezi kreinde grev yapan retmenler ve krete 3-12
ay, 13-24 ay ve 25-36 ay grubunda ocuklar olan 9 anne dahil edilmitir. Grmeler, moderatr bakanlnda ve
iki gzlemci eliinde anneler ve okul ncesi retmenleri ile 60ar dakikalk iki ayr oturumda gerekletirilmitir.
Katlmclara grmenin amac aklandktan sonra daha nceden hazrlanan ak ulu sorular yneltilmi ve aktif
katlma zen gsterilmitir. Grmeler katlmclarn izni ile kameraya kaydedilmitir. Verilerin analizinde ierik
analizi kullanlmtr. Bulgular: Odak grup toplants grmeleri sonucunda ocuklarn uyku konusunda ev ve okul
ortamnda farkl bireysel tercihleri ve problemleri olduu, ayn ekilde anneler ve retmenlerin konuya ilikin farkl
tutumlar sergiledikleri, ocuklarn ev ortamnda zellikle gece uykularnda daha youn problemler yaadklar,
retmen ve ailenin eitim, zellikle de beslenme konusunda sergiledikleri ibirliini uyku konusunda
gerekletiremedikleri, retmenlerin uyku konusunda daha tutarl davranlar sergiledikleri ve ocuklarn uyku
srecinde snf kurallarna uymada daha baarl olduklar belirlenmitir. Ayrca ocuklarn uyku kalitelerinin,
gnlk aktiviteleri ve katlm dzeyleri zerinde nemli bir faktr olduu belirlenmitir. Sonu: Aratrmadan elde
edilen bulgular sonucunda, 3-36 aylk ocuklarn ev ve okul ortamnda uyku srecine ilikin farkl tutum ve
davranlar sergiledikleri ve bu konuda yetikinlerin bilgi ve deneyimlerinin etkili olduu grlmtr. Erken
dnemde kazanlan alkanlklarn bireyin gelecekteki yaam kalitesi zerindeki etkileri dikkate alndnda, anne-
baba ve retmenlerin uykuya hazrlk aamasndan balayarak tm sre konusunda bilgilendirilmesi, ev ve kurum
arasnda benzer uygulamalarn tevik edilmesi gerekmektedir.
Anahtar Kelimeler: Uyku, Uyku Kalitesi, Uyku Sorunlar, Okul ncesi

611
 Salk Hizmetleri Meslek Yksekokulu rencilerinin Kan Ba le lgili Bilgi Dzeyleri

Yrd.Do.Dr. Zafer ambay - Dr. Krat Kargn

lkemizde halkmzn byk bir ksmnn kan banda bulunmad kan ba konusunda bilinlendirilmesi
gereklilii salk asndan nemli bir sorun olarak karmza kmaktadr. Bu almann amac salk
hizmetlerinde alacak ve ilerde salk personeli olarak grev yapacak olan rencilerin kan ba konusunda
bilinlendirmek ve deerlendirmek iin yaplmtr. almaya 2015-2016 ylnda 198 kz 126 erkek toplamda 324
rencimiz katlmtr. Ya ortalamalar 21 3.6 olup katlan rencilerin %38.2 daha nce kan banda
bulunmutur. %18.4 kan grubunu dahi bilmemektedir. zellikle rencilerin yalarnn gen olmas hangi ya
aralnda kan ba yapldnn bilinmedii %19.6 zellikle kz rencilerin anemi gibi rahatszlklarnn %10.8
olduu ve ila kullanan renciler %5.4 daha nce kan ihtiyac ile karlamadklar %6.8 gibi konularda kan ba
konusunda yeterince bilgi sahibi olmadklar %32.6 ve nemsemedikleri saptanmtr. Kan banda bulunanlarn
vatandalk grevi olmas %43.2 yaknlarnn bu konuda sknt ekmesinden dolay dikkat ettii %26.4 dier
rencilerinde rutin olarak kan ihtiyacn duyduu anda kendileri de ayn durumla karlamak istemedii iin
%29.4 bata bulunduklar ortaya kmtr. Sonu olarak kan ba konusunda toplumuzun yeterince
bilinlendirilmedii bu konuda ilk olarak salk personeli olacak rencilerimizden gen yata bilinlendirme ve
bilgilendirme yaplmas gerektii ortaya kmtr.
Anahtar Kelimeler: Kan Ba, Salk Hizmetleri, Bilgi Dzeyleri

612
 Salk Hizmetleri Meslek Yksekokulu rencilerinin Uygulama Derslerinde Hastane Enfeksiyonlar
Konusunda Bilinlendirilmesi ve Anket almas

Yrd.Do.Dr. Zafer ambay - Dr. Krat Kargn

almada Frat niversitesi Hastanesinde uygulama yapan rencilerin hastane enfeksiyonlarnn kendilerine
bulamasn nleme ve bilgi dzeylerinin saptanmas amacyla yaplmtr. Anket almas 20 sorudan olumutur.
almaya 2015-2016 ylnda Nisan aynda 198 kz 126 erkek toplamda 324 rencimiz katlmtr. Ya ortalamalar
21 3.6dir. rencilerimizin %88,2 si hasta olan kiilere fazla yakn olmad ve nlem almaya altklarn
belirtmilerdir. % 65,8 i el hijyenine nem verdii ve eldiven, nlk ve maske kullanarak tedbir aldn
vurgulamtr. % 49.2 sinin hastanedeki tbbi atklar konusunda bilgi eksiklii olduu saptanmtr. Hastane
enfeksiyonlar ve enfeksiyonlardan kurtulma yollarndan aklc ila kullanm konusunda bilgi dzeylerinin yksek
olduu fakat nlem alma noktasnda eksiklik olduu gzlenmitir. rencilere bu konularda gerekli eitimin
verilmesi ve hastane uygulamalarnda kontrollerin yaplmas ve dikkat edilmesi gerektii tespit edilmitir.
Anahtar Kelimeler: Hastane Enfeksiyonlar, Anket, Bilinlendirme

613
 l Enerji Amaz (Paradoksal Enerji lemesi) ve Sosyal Yansmalar

Prof.Dr. A. Beril Turul

lke kalknmas iin yadsnamaz nemi bulunan enerji, lkeleri her bakmdan etkileyen nemli bir argman
durumundadr. Nitekim lkelerin enerji tketimi ve kii ba enerji tketimi, lkelerin deerlendirilmesinde
indikatr olarak kullanlan parametre durumundadr. Oysa lkeler iin bylesi neme sahip enerji iin paradoksal
leme (trilemma) veya daha yaln nitelemeyle l Enerji Amaz sz konusudur. Bu ifade ile srdrlebilirlik,
gvenlik ve enerjiye eriim arasndaki balantnn paradoksal elikili durum oluturmas kast edilmektedir. Bu
almada, ncelikle l enerji kmaz (paradoksal enerji lemesi veya enerji trilemmas) detaylar ile ele alnarak
incelenmekte ve dnya lkeleri iin zmlemeleri yaplmaktadr. Dnya deerlendirmesi erevesinde farkl
lkeler ve Trkiye incelenmektedir. Bu balamda, lkelerin durumlar ve birbirine gre durumlar irdelenmektedir.
Buradan hareketle lkelerin memnuniyet-mutluluk gstergeleri ile birlikte durum incelemesi yaplmakta ve l
enerji amaznn toplumsal ve sosyal yansmalar deerlendirilmektedir.
Anahtar Kelimeler: l Enerji Amaz, Mutluluk Gstergesi, Trilemma

614
 Trkiye'de En Byk 1000 Sanayi Firmasnda Toplam Katma Deer inde Emek ve Sermaye Gelirlerinin
Politik ktisat Balamnda Analizi (1982-2015)

Yrd.Do.Dr. Abdilcelil Ko

Bu almann amac, emek ve sermayenin birliktelii sonucunda oluturulan katma deerden igcnn payna
den, cret ve maa gibi emek gelirleriyle, kr-faiz ve kira gibi sermaye gelirlerinin Neo-liberal dnemi oluturan
1982-2015 yllar arasndaki geliimini analiz etmektir. almada oluturulan veri seti stanbul Sanayi Odasnn
Birinci ve kinci 500 Byk Sanayi Kuruluu aratrmalarnn verilerine dayanmaktadr. alma blmden
olumaktadr. lk blmde alan bana den reel emek gelirleriyle, alan bana den reel katma deer
arasndaki iliki ele alnmaktadr. kinci blmde, reel katma deer iinde igcnn pay ile sermaye gelirlerinin
pay incelenmektedir. nc blmde ise, sermaye gelirleri, esas faaliyetlerden elde edilen kr, faaliyet d kr ve
faiz-kira gelirleri olarak ayrtrlarak analiz edilmektedir. almada endeksleme metodu ve dier temel istatistiksel
yntemler kullanlmaktadr. almada elde edilen bulgulara gre; dnem ba ile dnem sonu arasnda alan
bana reel ortalama igc verimlilii 3,99 kat artarken, reel cret ise ancak 0,87 kat artmtr. Dolaysyla bu
dnem iinde cret artlar igc verimliliinin ok altnda kald saptanmtr. Ayrca toplam katma deer iinde
dnem banda %40,2 olan igcnn pay dnem sonunda %8,8e gerilerken, sermayenin pay ise, %59,7den
%91,1e ykselmitir. Sermaye gelirlerinin ayrtrlmas sonucunda elde edilen bulgular ise yle zetlenebilir:
Dnem bandan dnem sonuna kadar esas faaliyet kr 3,93 kat artarken, faaliyet d kr(speklatif kazanlar) 22
kat artmtr. Bu dnemde reel katma deer ise 6,7 kat artmtr. zellikle 1980lerden 2001 krizine kadar sanayi
firmalarnn esas faaliyetler dnda faaliyet d krlarnn olaanst artm olmas, Trkiye Ekonomisinde yaanan
finansallamann sanayi firmalarna olumsuz etkisini gstermektedir.
Anahtar Kelimeler: Politik ktisat, Emek ve Sermaye Gelirleri, Ortalama gc Verimlilii, Sanayi letmelerinde
Finansallama

615
 Trkiyede Neo-Liberal Dnemde Sendika yelii le cretler Arasndaki likinin Analizi (1982-2015)

Yrd.Do.Dr. Abdilcelil Ko

Politik iktisat yaznnda; ii sendikalarnn ye saysnn artmasyla toplu szlemelerde iilerin pazarlk
gcnn artaca, dolaysyla reel cret dzeylerinin ykselecei, tersine pazarlk gcnn azalmas sonucunda ise
reel cretlerin deceine ilikin varsaymlar yaplmaktadr. Bir baka varsaym ise Neo-liberal dnemde sendikal
iilerin toplam iiler iindeki paynn giderek azalmakta olduudur. Dolaysyla bu almadaki ama, bu
varsaymlarn Trkiyede test edilmesidir. almada baml deiken olarak yer alan cret serisi, stanbul Sanayi
Odasnn Trkiyenin en byk 500 Sanayi Firmas ve kinci 500 Byk sanayi Firmas aratrmasndaki verilerden
retilmitir. Ayrca yllk asgari cret serisi de alternatif olarak almada kullanlmtr. Modelde bamsz deiken
olarak yer alan sendika yeliine ilikin veri seti, OECD ve alma Bakanlndan elde edilmitir. almada
yntem olarak ekonometrik zaman serisi analizi yaplmaktadr. alma drt blmden olumaktadr. Girii takip
eden birinci blmde, cret serilerinin zaman iindeki geliimi deerlendirilmektedir. kinci blmde, sendika
yeliinin toplam iiler iindeki paynn tarihsel olarak geliimi, nemli ekonomik ve politik gelimeler balamnda
irdelenmektedir. nc blmde ise ekonometrik zaman serisi model tahmini yaplmaktadr. Sonu blmnde ise
elde edilen bulgular deerlendirilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Neo-Liberal Dnem, Sendika yelerinin Toplam iler indeki Pay, Reel cretler, Zaman
Serisi Analizi, E-Btnleme Analizi

616
 Xx. Yzyln Banda Bitliste Bir Airet Reisi: Hac Musa Bey

Yrd.Do.Dr. Abdulaziz Karda

Osmanl Devleti, XIX. yzyln sonu ile XX. yzyln balarnda byk olaylara ahit olmutu. Bu dnemde
lkede yaanan siyas ve sosyal gelimeler arasnda Sultan II. Abdlhamitin daha nceki dnemlerde etkisi iyice
azalm olan airetlerin Hamidiye Svari Alaylar ile yeniden canlandrmas nemli bir yer tutmutu. zellikle Dou
Anadoluda byk devletlerin kkrtmalaryla kan Ermeni isyanlarnn bastrlmasnda ve Birinci Dnya Sava
srasnda Ermeni-Rus birliklerine kar airetler nemli grevler ifa etmilerdi. Bu airetler arasnda Hac Musa
Beyin Huytu Aireti nemli yer tutmutu. Airet, Bitlisin savunulmas ve Mustafa Kemal Paann komutasnda
dman igalinden kurtarlmasnda da nemli bir yer almt. Milli Mcadele dneminin banda Mustafa Kemal
Paann isteiyle Erzurumda toplanan kongreye arlan Hac Musa Bey, kendisine dman olan airetlerin fenalk
yapmalarndan ekindii iin katlmamt. Kongreye katlmad halde Heyet-i Temsiliye yeliine seilmiti.
Cumhuriyetin ilk yllarnda douda patlak veren eyh Said syannn hazrlanmasnda etkisi olduu ileri srlm
ve hkmetin gvenlik tedbirleri dolaysyla Bat Anadoluya yerletirdii blgenin ileri gelenleri arasnda Hac
Musa Bey de bulunuyordu.
Anahtar Kelimeler: Bitlis, Airet, Hac Musa Bey, Mustafa Kemal Paa.

617
 Gnmz Siyasetinde C. Schmittin Siyasal Kavram ve Alternatif zm Araylar

Ar.Gr. Abdulbaki Knsn

zet lgin bir yaam servenin rn olan Siyasal Kavram Alman dnr ve hukuku Carl Schmitt
tarafndan ortaya atlmtr. Hukuk ve siyaset alannda ciddi yanklar uyandran Schmittin bu kavram hakknda
Jnger: Siz zel bir sava teknii icat ettiniz. Sessizce patlayan bir mayn. Enkazn gzlerimizin nnde sihirli bir
biimde yerle bir olduunu gryoruz; henz kokusu burnumuza gelmeden ykm vuku bulmu oluyor. eklinde
ifadelerde bulunmutu. Siyasaln analizi olan bu kavram dost-dman ayrm temelli kurgulanmt. Yazlarnn
omurgasn oluturan Siyasal Kavram dnemin ynetim krizini amaya ynelik bir zm taslayd. Bir taraftan
siyasetle siyasaln ilikisini belirlerken dier yandan siyasetin temelinde dost-dman ayrmnn bulunduunu ifade
etmektedir. Schmittin bu kavram siyaset bilimcileri olduka etkilemi ve birok siyasal analizciye ynetim krizini
ama konusunda veri oluturmutur. Siyaset bilimcilerinden birisi olan Mouffe; ynetim krizini ama hususunda
dost-dman ayrm yerine Hasm kavramn gelitirir ve zm nerisi olarak da Paradoksal Demokrasiyi
nerir. Bir baka isim olan Habermas ise Tartmc Politikay ne srer. Gnmzn siyaset anlay rakip ve dost-
dman anlay zerinde ekillendii iin Siyasal Kavram gnmzn siyaset sorunlarna ve ynetim sorunlarna
k tutacak dzeyde olduundan bu almann temelinde bu sorunsal irdelemek yatmaktadr
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: Siyasal Kavram, Dost-Dman, Mutabakat, Hasm, Tartmc Politika,

618
 Finansal Firma Performanslarnn Farkl Arlkl Topsis Yntemiyle Karlatrlmas: Demir elik
Sektrnde Bir Uygulama

Yrd.Do.Dr. Abdulhamit E - Ar.Gr.Dr Cihan obanolu - Ar.Gr. Hakan Tahiri Mutlu - r.Gr.
Blent Ordu

Bu almann amac TOPSIS yntemiyle Borsa stanbulda ilem gren demir elik sektrndeki irketlerin
2013 2015 dnemleri Finansal performanslarn deerlendirmektir. Bu deerlendirme eit arlklar, Entropi
arlklar ve dorusal olmayan programlama arlklar olmak zere farkl arlk ile yaplm ve irketlerin
performans deerleri sralanmtr. 16 finansal orann kullanlarak elde edilen sralama, piyasa deerindeki reel
deiim sralamas ile karlatrldnda Entropi arlklarnn, eit arlklar kullanmaktan daha iyi sralama
vermediini gstermitir. Ayrca kriterlerin fayda maliyet nitelii btn yllar iin sabit tutulmayp 2015 ylnda
sektrn yaad olumsuz durum dikkate alnarak baz kriterlerin nitelii deitirilmitir. Performans deerlerine
gre irketler farkl yllarda farkl sralamalar elde etmitir. Piyasa deerindeki deiime en yakn sonularn yaplan
korelasyon analizi sonucunda dorusal olmayan programlama arlklaryla elde ettii grlmtr. Bu alma
imdiye kadar sabit kabul edilen fayda maliyet niteliklerinin de znel bir veri olabileceini gstermitir.
Anahtar Kelimeler: ok Kriterli Karar Verme, Oran Analizi, Topss, Entropi, Demir elik Sektr

619
 Metal retim Sektrnde Tedariki Seimi in ok Kriterli Karar Verme Yntemlerinin Karlatrlmas
ve Bir Uygulama

Yrd.Do.Dr. Abdulhamit E - r.Gr. Glriz Hande Ylmaz

Gnmz kresel pazarnda her geen gn rekabetin younluu artmaktadr. Bu yzden pazardaki firmalar
yaamlarn devam ettirmek ve rnleriyle rekabet edebilme yeteneklerini srdrmek iin retim ve rn
maliyetlerini azaltma yollar aramaktadrlar. Bu alma 31.12.2016 tarihi itibariyle Bolu Ticaret ve Sanayi Odas
verilerine dayanlarak 231 adet sanayiciden sadece 14.komite (sac-metal retim) snfnda il merkezi baznda metal
sac retimi yapan 8 firmadan; yirmi yl akn sredir sektrde var olan, youn retim yapan ve tedariki says fazla
bulunan bir firma seilerek; 3 tane st dzey satn alma yneticisine anket yntemi uygulanarak yaplmtr. Ama,
metal retim sektrnde faaliyet gsteren bir firmann tedariki seim sorununun ok kriterli bir yaklam ile
deerlendirilmesi ve tedariki seim kriterlerinden hangilerinin sektrde ayrt edici olduunu gstermektir. Mevcut
deerlendirme ltleri, literatr aratrmas ve satn alma yneticileri ile oluturulan alma grubu faaliyetleri
kapsamnda oluturulmutur. lt deerlendirilmesi aamasnda ise, TOPSIS, VKOR, MAUT, COMPROMSE
ve COPELAND yntemleri uygulanm ve elde edilen sonular karlatrlmtr. Son aamada ise, iletmenin
benzer rnler tedarik ettii, alt farkl tedariki firma analiz edilerek performans sralamas ortaya konulmutur. Bu
tedarik firmalarndan 1.Tedarik firmas en ideal derecede bulunmutur.
Anahtar Kelimeler: ok Kriterli Karar Verme Teknikleri (kkv) , Topss , Vikor, Maut, Compromise, Copeland,
Tedariki Seimi, Hafif Metal Sac retimi ,tedarik Zinciri Ynetimi

620
Proje Tabanl Yerel Kalknma almalarnda Proje Alannda nceleme, lme ve Deerlendirme Teknikleri

r.Gr. Abdulkadir Dal - Do.Dr. Birol Akgl

Gnmzde Trkiye genelinde gerekletirilen proje uygulamalarnn byk bir ksmnn baarsz olmasnn
nedeni; projelerin alan inceleme, lm ve deerlendirme almalarnn etkin ekilde yaplamamasndan
kaynaklanmaktadr. Bu nedenle; Proje tabanl yerel kalknma almalarnn baarl olabilmesi iin proje alannda
gerekletirilecek inceleme, lm ve deerlendirme yntemlerinin uygulanmas gerekmektedir. Proje
uygulamalarnn baarl olabilmesi iin izlenecek en etkin yntemlerden birisi de belli bir modele dayal inceleme,
lm ve deerlendirme tekniklerinin uygulanmasdr. Bu almada Odakl Yerel Kalknma (OYKA) Modelinden
faydalanlmtr. OYKA Modeline gre; belirlenen yrenin sahip olduu kaynak, imkan ve eserlere gre nicel
eitlilik ve farkllk gsterebilmektedir. rnein ak alan (arazi), maaralar, sanayi tesisleri, tarmsal iletmeler,
tehlikeli kimyasal tesisler ve tarihi meknlar gibi farkl alan inceleme, lm ve deerlendirme almalar
olabilmektedir. Proje alannda gerekletirilen inceleme ve lm almalar kapsamnda; proje ekibinin kyafet
seiminden ilk yardm uygulamalarna, l aletleri kullanlmasndan numunelerin fiziksel, kimyasal ve biyolojik
zelliklerini belirleyebilmek iin laboratuvar analizlerin yaplmasna kadar tm almalar bu almann konusunu
oluturmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Proje Alannda nceleme, Alan lm Teknikleri, Proje Alan, Teknik Proje, lme ve
Deerlendirme

621
 Aile letmelerinde Ynetim Sorunlar: Van linde Bir Aratrma

Yrd.Do.Dr. Abdullah Orak - Okan Karaka

Aile irketleri, dnya ekonomisinin kalknmasnda bel kemii grevi grmektedir. Aile irketlerinin nemi,
lkenin geliimine ve ekonominin kalknmasna katks her geen gn artmaktadr. Ayn zamanda aile irketleri
lkemizde de lke ekonomisinde nemli paya sahiptirler. dnyasnda rekabet koullar, alma koullar ve
ekonomik artlar srekli deimektedir. Deien, alanlar arasnda uyum salayan,aile yeleriyle alanlar
arasnda adaletli bir iliki kuran, evre koullarna uyum salayan profesyonel yneticilerle alan, teknolojiye ayak
uyduran ve kendini yenileyen aile irketleri ayakta kalmay baarabilmektedir. Bunu gerekletirmeyen aile
irketleri ciddi ynetim sorunlaryla kar karya kalmakta ve irketin devamll skntya girmektedir. Bu artlar
altnda, aile irketlerinin geliip bymesi ve varln salkl bir biimde devam ettirebilmesi iin gnmz
artlarna ayak uydurmas gerekmektedir. Yaplan almann ilk blmnde aile irketlerin tanm, geliimi
avantajlar dezavantajlar kavramsal olarak aklanm, ikinci blmde ynetim, aile irketleri ynetimi ve
ynetimdeki sorunlar hakknda bilgiler verilmitir.Son blmde ise, Van linde aile irketlerinde ynetim sorunlarn
neler olduu anket teknii ile yaplan uygulamaya yer verilmitir.
Anahtar Kelimeler: Aile irketleri, Ynetim, Ynetim Sorunlar

622
karmsal statistiki Yntemlerle niversite rencilerinin alma Hayat Beklentilerinin Karlatrlmas

Do.Dr. rfan Erturul - Ar.Gr. Abdullah zil - Ar.Gr. Tayfun zta - Ar.Gr. Gzde Sar

nsanlarn bireysel ekonomik amalar yerine ortak ekonomik amalara ynelmeleri ancak rgtl bir igc
yardmyla gerekletirilebilir. Normal artlar altnda bir lkedeki igcnn tamamnn istihdam edilmesi
beklenirken; eitli nedenler bu beklentinin gereklemesine engel olur. Bu nedenle isizlik oran gibi gstergeler
tam istihdam hedefinin ne dzeyde gerekletiini belirlemek iin kullanlrlar. Gelitirilen ekonomik politikalar
dorultusunda Sanayi - niversite ibirlii ile igc arz ve talebinin karlatrlarak isizlik orannn drlmesi
hedeflenmektedir. Sanayi-niversite ibirlii asndan niversite reniminin temel amalarndan biri, nitelikli
igc iin rencilerin alma hayatna hazr ve donanml olmalarnn salanmasdr. Bu nedenle niversitelere i
gc temininde nemli bir grev dmektedir. Bu almann amac ise niversite rencilerinin alma hayat
beklentileri ile ilgili farkndalklarnn arttrlmasna ve i seim srecine hazrlkl ve donanml olmalarnn
salanmasna dikkat ekmektir. almann verileri Pamukkale niversitesi-ktisadi ve dari Bilimler Fakltesi'nde
farkl blm ve ya gruplarna ait rencilerden anket yntemiyle elde edilmitir. rencilerin mezuniyet sonras
katlabilecekleri kariyer alanlar ile ilgili bilgi ve beklentileri, ANOVA ve Post-Hoc (oklu Karlatrma) testleri ile
karlatrlmtr. Aratrma sonucunda renci gruplar arasndaki temel farkllklar ve mevcut durumun
iyiletirilebilmesi iin neriler sunulmutur.
Anahtar Kelimeler: karmsal statistik, oklu Karlatrma Testleri, niversite Eitimi, Kariyer Beklentisi

623
 Sosyal Devlet ve Sosyal Gvenlik Anlaynda Meydana Gelen Deiiklikler Balamnda ABD ve
Trkiyedeki Salk Reformlarnn Karlatrlmas (2005-2015)

Yrd.Do.Dr. Abdunnur Yldz

Bireylerin ve toplumun salk hakk, zellikle sanayileme sonras, 1929 Ekonomik Buhran ve kinci Dnya
Sava sonras en temel insani hak olarak kabul grmeye balamtr. kinci Dnya Sava sonras sosyal devlet
anlaynn yaygnlamasyla birlikte saln korunmas, salk sorunlarnn ortadan kaldrlmas, salkl yaam
koullarn oluturulmas ve srdrlmesi, kamusal bir hizmet nitelii kazanarak devlet tarafndan stlenilmitir. Bu
kapsamda devletler bireylerin ve toplumun salk sorunlarna kar gvence altna alnmas iin, sosyal gvenlik
sistemleri ierisinde salk sistemlerini oluturmutur. Sosyal devlet anlay, 1970li yllarda meydana gelen petrol
krizleri sonras kreselleme hareketleri ve uygulanan neo-liberal politikalar sonucu kamusal hizmetler yeniden
yaplandrlmtr. Sosyal ve ekonomik gelimeler beraberinde salk harcamalarn artmasna yol at iin
devletler, sz konusu harcamalarn maliyetleri ve finansman noktasnda yeni dzenlemelere gitmitir. Bu almada
2008 kresel ekonomik krizi sonras ABD ve Trkiyedeki sosyal gvenlik anlayndaki deiiklikler ile
uyguladklar salk reformlar incelenmitir. Bu balamda her iki lkenin salk hizmetlerinin kalitesi ve salk
harcamalar gstergeleri dikkate alnarak, lkelerin btelerinde meydana getirdii mali etkilerin benzerlikleri ya da
farkllklarnn, karlatrlarak ortaya konulmas amalanmtr.
Anahtar Kelimeler: Sosyal Refah Devleti, Sosyal Gvenlik, Salk Harcamalar

624
 zgrlk yada Bask: Nijerya Sinemasnda Kadnn Yeniden Sunumu

Abubakar Muhammad Yahaya

Afrika sinemas Afrikann bamszlk dnemi ncesinden gnmze kadar blgede yer alan yabanc sinemann
etkisiyle karakterize olmu ve ekillenmitir. Bir Afrika lkesi olarak Nijerya da bu smrgeci etkiye maruz
kalmtr. Dier taraftan, bugnn sinemas insanlarn farkl kesimlerden insanlarn temsiline dair kalplarla doludur.
Feminist eletirmenler her dzeyde sinemadaki kadn kalbn knyor ve byle bir ataerkil kavramn dzeltilmesini
hedefliyorlar . Bu aratrma almas Nijerya sinemasn ve onun izleyiciye kadn nasl sunduunu inceler. Nijerya
film endstrileri iki filmi; Nollywood ve Kanywooddan seilmi gstergebilim yaklam kullanlarak analiz
edilmitir. Bu iki filmin analiz sonularna gre , Nijerya sinemasnda kadn; eytans, materyalist, cinsel nesne,
yuva ykc ve Nijerya toplumlarnn kltrel ataerkilliinin kurbanlar olarak tantlmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Nijerya Sinemas, Kanywood, Nollywood, Postkolonyalizm, Feminizm

625
 Bir Korku Kltr Sosyolojisi Denemesi: Korkular, Riskler ve Yabanclar

Do.Dr Adem Sar - Zeynep Akta

Kresellemeyle birlikte risk toplumu, korku kltr, gven olgusu gibi kavramlar sosyoloji literatrnde sklkla
karlalan ve zerinde tartlan toplumsal durumlar olarak karmza kmaktadr. Bahsi geen kavramlarn de
modern an getirdii deiimlerle birlikte geleneksel algda meydana gelen deiimleri ve bu deiimlerden sonra
insanln geldii sreci ifade etmek iin kullanlmaktadr. Teknolojik gelimeler ve kreselleme, beraberinde
getirdii deerlerle hem insan hem de toplumlar dntrm ve onlar risklerle ya da korkularla kar karya
getirmitir. Bu balamda devletlerin ve g merkezlerinin de zaman zaman korkular zerine insan ve kimlikleri
yeniden ina ettikleri ve zellikle kresel korkular zerinden anlamlar rettikleri grlmektedir. Bu korkular
salkla, ekonomiyle, kltrle ilikilendirerek sralamak mmkndr. Salkla ilikili olarak kresel grip vakalarn,
ekonomiyle ilikili olarak kresel yoksulluk vakalarn, kltrle alakal olarak da 11 Eyll 2001 terr olaylarndan
sonra dnyay biz-teki eklinde haritalayan kresel kimlik alglama biimlerini rneklendirmek mmkndr.
Bunlardan daha makro dzeyde toplumlarn zerinde bir bask arac gibi duran kresel snma gibi ekolojik korkular
ise bal bana bir durumdur. Btn bu olaylarn salt ilikili olduklar alanlar dnda sosyolojik balamda analiz
edilmesi gereken noktalar bulunmaktadr. Burada kukusuz kitle iletiim aralarnn da kullanl biimleri olduka
nemlidir ve dikkate alnmas gereken bir noktadr. Hazrlanacak olan bu alma temelde kresellemenin getirdii
risk ve korku kltrnden hareketle iki aamal tasarlanacaktr. almann ilk ksmnda risk ve korkular, bunlarn
toplumsal yansmalar ve kresel apta korkular ve risk kaynaklar sosyolojik adan deerlendirilecektir. Bu
balamda salkla ilikili korkular, ekonomik korkular ve kltrel korkular ele alnacaktr. Salkla ilikili korkular
ierisinde kresel hastalk vakalar ve bunlarn yaratt toplumsal tutumlar ve yansmalar; ekonomik korkular
ierisinde kresel yoksulluk vakalar ve bu tartmalarn yaratt etkiler; kltrel korkularn merkezine yerletirilen
temel balam ise Suriyeli mlteciler ve onlar etrafnda yaanan tartmalar olmutur. almann nihai hedefi,
kresel bir risk dnyasnda korkularn yaratt toplumsal etkileri yorgun toplumlar imgesiyle ilikilendirerek
ortaya koymaktr.
Anahtar Kelimeler: Kreselleme, Korku Kltr, Risk Toplumu, Yorgun Toplum, Kayg.

626
 Din ve Gelenek Balamnda Kadn ve Kadnlk Tartmalar : Diyanet Hutbeleri rnei (2006-2016)

Do.Dr Adem Sar - Hlya Demira

Kadnn ve kadnln tarihine bakldnda grlr ki kadn, gelenek, ritel ve kltrel pratiklerin baskn bir
ekilde etkiledii olgusal gereklie sahiptir. Sosyal bilimler literatrnde kadn ve kadnlk tartmalar, sklkla
ataerkillik tartmalar ierisinde yer alr ve feminist damardan beslenen argmanlarla analiz edilir. Ataerkilliin din
ve gelenekten tredii gibi bir varsaym, kadnn toplumsal konum ve statsn deerlendirirken olduka
belirleyicidir. Ancak bu kabul, ou zaman yaplan almalarn sonularn tartmal hale getirmektedir. rnein
bu sonulardan birisi Dou toplumlarnda kadnn ikincil plana atlmasnn temel kaynann slam dininin kadna
bitii ikincil role balanmasdr. Hazrlanm olan bu alma, bu varsayma kart bir parantez ama abasn
yanstmaktadr. abay besleyen damar, Diyanet leri Bakanlnn yaygn din eitimi kapsamnda kulland
hutbelerde yer alan kadn ve kadnlk olgusu olmutur. Aratrmada, 2006-2016 yllar arasnda Diyanet leri
Bakanl tarafndan camilerde okutulmas iin hazrlanan ve yaynlanan hutbelerde kadn olgusunun hangi
sylemlerle ifade edildiini saptamak amalanmtr. Aratrma iin 2006-2016 yllar arasnda Trkiye genelinde
yaynlanm olan 42 hutbe deerlendirmeye alnmtr. almada ierik ve sylem analizi teknikleri kullanlmtr.
Hutbeler, kadn ve kadnlk tartmalarnn sklkla ilikilendirildii mahremiyet ve iffet, aile rolleri ve iddet
balklarnda deerlendirilmitir. Sosyal ve dini bilgilerin yer verildii hutbeler, toplumun her kesiminden insan bir
arada toplayan camilerde kitlesel bir sosyalletirme biimi olduundan aratrma iin nemli bir konumdadr. Bu
yzden hutbelerde kadn sylemlerinin nasl olduu, dinin kadna vermi olduu nemi camiye gelen cemaate nasl
aktardn belirlemek ve belirtmek amalanmtr. Diyanetin yaynlam olduu hutbelerde zaman zaman kadn
konusuna yer verildii, kadnlara ynelik olarak yaplan hakszlklarn nne geilmeye alld grlmektedir.
Hutbelerde kadna deer verilmesinin slam dini asndan zorunlu olduundan bahsedilerek topluma, kadnn
nemli olduunu ve hak ettii deeri grmesi gerektii mesaj verilmeye allmaktadr. alma tamamlandnda
slam dininin kadna vermi olduu deer ve atfetmi olduu gereklikler analiz edilmi olacak, bylece bu konuda
toplumun nasl bir deiim ve geliim yaad/yaamakta olduu tespit edilecektir.
Anahtar Kelimeler: Din, Gelenek, Kadn, Diyanet leri Bakanl, Yaygn Din Eitimi, Hutbe

627
 XII. Yzyl Sonlarnda Eyyubler-Muvahhidler Devleti likileri

Do.Dr. Adnan Adgzel

Selahaddin Eyyub, 1187de Httn Savanda elde ettii zaferle Kuds Kralln ortadan kaldrarak yaklak bir
asr boyunca Hristiyanlarn elinde bulunan Kuds geri almtr. Bu durum slam dnyas tarafndan byk bir
sevinle karlanrken, Papann ban ektii Hristiyan dnyas ise, Kudsn Mslmanlardan tekrar alnmas
iin btn gcn kullanarak yeni Hal Seferleri balatmtr. Selahaddin Eyyub, yeni Hal Seferleriyle
sktrld bir dnemde, Hallarla ba edebilmek iin areler aramtr. Bu anlamda bata Abbas hilafet merkezi
Badat olmak zere evredeki Mslman hkmdarlara mektuplar gndererek yardm talebinde bulunmutur. Bu
erevede Muvahhidlere (1121-1269) de iki defa Eyyubi heyeti gnderilmitir. Muvahhidler halifesi Yakup Mansur
bu heyetleri ok iyi karlam olmakla birlikte Selahaddin Eyyubi tarafndan istenilen destek verilmemitir. Bu
teblide onun Muvahhidlerden yardm talep eden mektubuyla, bu yardmn verilemeyi sebepleri zerinde
durulacaktr.
Anahtar Kelimeler: Selahaddin Eyyubi, Httn Sava, Muvahhidler Devleti, Yakup Mansur, Hal Seferleri

628
 Trkiye Byk Millet Meclisinde Kadnlarn Temsiliyet Oran ve Siyasi Partilerdeki Yeri

Ahmet Ali Ugan

Trkiyede nfusun yarsn oluturan kadnlarn TBMMde benzer oranda olmad bilinen bir gerektir.
Kadnlar birok alanda olduu gibi siyasette de geri planda kalmaktadr. Bu almann amac, Trkiyede kadnlarn
TBMMdeki ve siyasal partilerdeki yerini deerlendirmek ve bunu zellikle 7 Haziran ve 1 Kasm 2015 genel
seimleri zerinden incelemektir. Bu ama dorultusunda, Trk kadnnn siyasetteki durumunun ksa tarihsel sreci
ile cumhuriyetin ilk yllarndan gnmze kadar parlamento ve siyasi partilerdeki temsil durumlar incelenecek,
kadnlarn siyasete aktif olarak katlmlarn engelleyen faktrler, siyasete katlmlarn arttrc uygulamalar ile
neriler zerinde durulacaktr. Kadnlar iin pozitif ayrmclk olarak ifade edilen cinsiyet kotasnn Trkiyedeki
ve dier lkelerdeki uygulamalarn, Trkiyedeki siyasi partiler ile siyasilerin cinsiyet kotasna bakn, onu
destekleme ve ona kar kma nedenlerini inceleyeceiz. lk kez 7 Haziran 2015 genel seimlerinde TBMMde
kadn temsil oran % 18e ulamtr ancak yeterli deildir. Sonu olarak, kadnlarn daha aktif bir ekilde siyasette
yer almas iin eitli yollar denense de henz istenilen orana ulalamamtr.
Anahtar Kelimeler: Kadn, Tbmm, Siyasi Partiler, Genel Seimler, Cinsiyet Kotas

629
 Selfie (zekim) Olgusunun Narsisizm zerinden Mcluhan ve Meyrowitze Dayal ncelemesi

Aratrmac Ahmet Ender Uysal

Selfie (zekim), dier insanlarla internet ortamnda paylamak iin ounlukla bir dijital kamera veya bir
telefon kameras tarafndan ekilen, kiinin kendi fotoraf anlamna gelmektedir. Kameral telefonlarn kresel
olarak yaylmas, n taraftan eken telefon kameralarnn ve evrimii fotoraf paylam sitelerinin gelitirilmesi
kavramn poplerlik kazanmasn salamtr. zekim, internetteki sosyal paylam alar zerinden paylalmas
gerektiinden hem teknolojik hem de bireyden kltre doru yaylan bir duygu ve davran biimi olarak
dnlebilir. Bu yzden narsisizm kavramyla btnletirmeye altracam olgu, almalarnda zellikle
televizyon medyasnn insanlar zerindeki etkisine odaklanan Meyrowitz ve McLuhan zerinden ele alnacaktr.
Bylece kamusal alanda, genelde kltrel arlklarla birlikte tartlan zekimin sadece belirli sosyal beklentilere
sahip kuaklara has bir olgu olmad, farkl bireysel yaamlarn oklu dnyasna alan bir kap olduu varsaym
gereklik ve kimlik algmza etkileri balamnda tartlacaktr.
Anahtar Kelimeler: zekim, Meyrowitz, Mcluhan

630
 Antik Anadolu Kafataslarnda ekil Varyasyonlar: Geometrik Morfometrik nceleme

Dr. Ahmet hsan Aytek - Prof.Dr. Ayla Sevim Erol

Giri: Anadolu, coraf konumu itibariyle, byk ktann gei noktasnda yer almaktadr ve bu yzden bir ok
antik medeniyete ev sahiplii yapmtr. Bu topluluklar Anadolunun farkl corafyalarna, farkl zaman dilimlerinde
yerleerek bu evrelere uyum salamlardr. Ama: Bu almada Kalkolitik-Tun Geii, Helenistik, Roma ve
Bizans dnemine ait farkl corafyalarda bulunan kafataslar incelenerek ekil farkllklarna baklacaktr. Materyal
ve Yntem: Sekiz farkl arkeolojik alanda bulunan toplam 120 kafatasnn 2 boyutlu fotoraflar zerinde geometrik
morfometri yntemi ile sekiz seri analiz gerekletirilmitir. Belirlenen anatomik noktalar Procrustes
Superimpozisyon yntemi ile istatistiksel analizlere hazr hale gelecek ekilde hazrlanm ve temel bileenler
analizi, tek ynl ANOVA ve MANOVA ile istatistiksel olarak incelenmitir. Sonu: Aratrmann sonular farkl
zaman dilimine ait kafataslar arasnda belirgin ekil farkllklar olmadn ortaya koymaktadr. Bununla beraber,
rneklemde bulunan ve farkl zaman dilimine ait kafataslarnn ounun ayn blgelerden gelmi olmas sonucun
geerlilii nnde bir engeldir. Bu sebeple coraf olarak uzak blgelerden gelen rnekler zerinden yeniden test
edilmesi hedeflenmektedir.
Anahtar Kelimeler: Geometrik Morfometri, Kafatas ekli, Antik Anadolu Toplumlar

631
 Atatrk lkeleri ve nklap Tarihi Dersinin Tarihsel Serveni

Yrd.Do.Dr. Ahmet lyas - Ebru Gl oban

Bu almann amac yksekretim kurumlarnn btn faklte ve yksekokullarnda okutulan zorunlu

derslerden birisi olan Atatrk lkeleri ve nklap Tarihi dersinin okutulmas srasnda yaanlan sknt ve skntlarn
zmne ynelik deerlendirmeler bulunmaktadr. Zira 6 Kasm 1981 tarih ve 2547 sayl Yksekretim
Kanununun 4. ve 5. maddeleri gereince, yksekretim kurumlarnda, eitim ve retim sresince, Atatrk
lkeleri ve nklap Tarihi ad altnda okutulmas zorunlu bir ders olarak kabul edildikten sonra dersin ieriine
ynelik bir deiiklik yaplmasna ramen renciler arasnda halen rabet grmemesi Atatrk lkeleri ve nklap
Tarihi dersinin nasl okutulmas sorusunu gndeme getirmitir. Bu almann ana omurgalarndan biri de lk olarak
1925 ylnda Ankara Adliye Hukuk Okulunda Mahmut Esat(Bozkurt) Bey tarafndan, htilaller Tarihi adyla verilen
dersin gemi gnmze geirmi olduu dnm de iermektedir. Trk nklp Tarihi dersinin sorumluluu 15
Nisan 1942de kabul edilen 4204 Sayl Kanunla Ankara niversitesi Dil ve Tarih Corafya Fakltesine bal
olarak kurulan Trk nklp Tarihi Enstitsne verilmitir. Dersin ad da nklp Tarihi ve Trkiye Cumhuriyeti
Rejimi olarak deitirilerek faklte ve yksekokullarda zorunlu ders haline getirilmitir. 27 Mays 1960 ihtilalinden
sonra dersin ieriinde bir takm deiiklikler yaplm, Fakltelerde iki smestri, Yksekokullarda bir yl olarak
okutulmas kararlatrlmtr. 20 Mart 1968de toplanan Trk nklp Tarihi Enstits danma kurulu kararyla
dersin ad bu kez Trk Devrim Tarihi olarak deitirilmitir. Trk nklp Tarihi Enstits,1 ubat 1971de, Devrim
Tarihi dersinin amacn, niteliini, zelliini yeniden dzenleyerek bu dersi halka benimsetmek ve daha verimli hale
getirmek iin yeni bir kanun tasars hazrlamtr. 12 Eyll 1980 Askeri Darbesi sonrasnda dersin ad tekrardan
deitirilmitir. Ardndan 6 Kasm 1981 tarih ve 2547 sayl Yksek retim Kurumu Kanununun 4. ve 5.
maddeleri uyarnca, btn Yksek retim Kurumlarnda, tm eitim ve retim sresince okutulmas zorunlu bir
ders olmas kabul edilmitir. Yine Yksek retim Kurumu tarafndan da bir ders kitab hazrlanmtr.
Anahtar Kelimeler: Atatrk, Tarih Dersi, renciler, Yk, Darbe

632
 Bankaclk Blm rencilerinin Aldklar Bankaclk Eitimine Ynelik Beceri Geliim Algs

r.Gr. Ahmet ahin - r.Gr. Aydn zdemir - r.Gr. Mert zgner

Bankaclk sektr; 2016 ylnda; 2.730.942 milyon TL aktif toplam, 11.747 adet ubesi ve 210.910 adet
personel says ile Trkiye ekonomisi ierisindeki en nemli sektrlerden birisidir. Trk Bankaclk Sektrnn aktif
byklnn GSYH'ye oran 2015 ylsonu itibariyle 1,01 olarak gereklemi ve bir nceki yla gre 0,03 birimlik
bir art gstermitir. Ayrca sektr 2016 yl Aralk dneminde hem toplanan mevduat tutar (1.454 milyon TL) hem
de kullandrlan kredi tutar (1.734 milyon TL) ile bir nceki yla gre %17lik bir artla lke ekonomisine yn
veren bir sektr olma zelliini srdrmtr. Tm bu gelimelere ramen sektrde ube ve personel saylarnda
azal yaanmtr. 2015 ylna gre 2016 ylnda sektrdeki ube says 522 adet, personel says ise 6.594 adet
azalmtr. Bu durumu bankalar iin ne kadar az maliyet o kadar ok kardr ve eitim de bir maliyet unsurudur
varsaymyla birlikte dndmzde; sektrde i bulabilmek iin bankaclk alannda eitim almann byk bir
avantaj salad sonucuna ulamak mmkndr. Bankaclk sektrne kalifiye personel yetitirmek amacyla
lkemizde lisans ve n lisans dzeyinde eitim veren blmler yksekretim kurumlar bnyesinde yer almaktadr.
Sz konusu blmlerde rencilere karlaacaklar zorluklar zebilme imkan salayan ve meslek iin gerekli
olan temel becerileri kazanacaklar dersler verilmektedir. Bu almann amac; niversite rencilerine verilen
semeli ve zorunlu bankaclk derslerinin bankaclk meslei iin gerekli temel becerileri kazandrmaktaki katksn
tespit etmektir. Bu katky lebilmek iin; Erdoan ve Uak (2005) tarafndan gelitirilen Beceri Geliimi lei
kullanlmtr almann evrenini; Adyaman niversitesi Besni Meslek Yksekokulunda Finans, Bankaclk ve
Sigortaclk Blmnde eitim grmekte olan renciler oluturmakta iken rneklemini ise ankete gnll olarak
katlm salayan 260 renci oluturmaktadr. rencilerin demografik zellikleri ile bankaclk eitimi beceri
geliim algs arasndaki farkllklar tespit etmek amacyla farkllk testlerinden (Independent T-Tests, One-Way
Anova Test) yararlanlmtr. Elde edilen bulgular rencilerin demografik zellikleriyle bankaclk eitimi beceri
geliim algs arasnda eitli farkllklarn olduunu ortaya koymaktadr.
Anahtar Kelimeler: Bankaclk, Finans, Beceri Geliim Algs, niversite rencileri

633
 Avrupa Birlii Politikalar Balamnda Bykehir Belediyelerinin Stratejik Planlarnda Yer Alan
Srdrlebilir Kent nceliklerinin Deerlendirilmesi

Yrd.Do.Dr. Shal emsit - Do.Dr. Ahmet Uar - Yrd.Do.Dr. smail Baaran

Gnmzde kentlerin geliimi konusunda dnya leinde byk bir deiim olduu grlmektedir. Bu
deiimin balca etkenleri arasnda kresel rekabet ve srdrlebilir gelime gelmektedir. Genelde kreselleme
dnyada eitli konularda etkili olurken, zelde ise bilhassa kentlerin srdrlebilir gelime ve rekabet edebilirlikleri
zerinde etkili olduu sylenebilir. Kentlerin kendilerine has eitli srdrlebilir kentsel gelime politikalarn
retebilmesi yaanabilir kentler olmalarna ve gelimelerine yardmc olabilir. 2000li yllardan sonra Avrupa
Birliine uyum srecinin hzlanmasyla birlikte yerel ynetimlere ynelik bir takm gelimelerin olduu ve buna
bal olarak Avrupa ve dnyadaki yerel ynetimlerin sahip olduu kriterlere uyum salayacak reformlarn yapld
bilinmektedir. Bu erevede, Trk yerel ynetim yasalarnn ou yenilenmi ve yasalarda stratejik ynetim konusu
da dzenlenmitir. Bu anlamda almada, 1970den sonra nem kazanan srdrlebilir gelime ile srdrlebilir
kent kavramlar ve bu alandaki AB politikalar incelenecek, ardndan stratejik ynetim ve planlamadan
bahsedilecek, son olarak seilmi baz bykehirlerin stratejik planlar incelenerek srdrlebilir kentlerin
oluturulmasna ilikin ncelikleri belirlenecek ve deerlendirilmesi yaplacaktr.
Anahtar Kelimeler: Srdrlebilirlik, Srdrlebilir Kentler, Bykehir Belediyesi, Stratejik Planlama

634
 Anamur lesinin Krsal Turizm Potansiyelinin Krsal Kalknma Asndan Deerlendirilmesi

Yrd.Do.Dr. Akif Altnbak

Gnmzn yerel kalknma anlay, her blgenin kendi ekonomik, sosyo-kltrel ve fiziksel evre ile ilgili
bileenlerini gz nne alarak, bu kaynaklar en etkin ekilde kullanp ekonomik deer oluturmay hedefler. Her
lkenin kendine zg gerekleri olduu gibi, her blgenin de kendine zel deerleri vardr. Blgelerin ekonomik
dzeyleri, kltrel ve tarihi birikimleri, corafik konumlar her blgeyi birbirinden ayran temel zellikleri oluturur.
Bu farkllklarn kalknma adna kullanma girmesi iin farkl sektrlerden ve bu sektrlerin alt sektrlerinden
yararlanmak mmkndr. te bu noktada krsal kalknma iin en gzel seenek krsal turizm olabilir. Son yllarda,
tm dnyada olduu gibi Trkiyede de srekli gndemde olan krsal turizm, dnyada turistik arz kaynaklarnn
krsal turizme doru ynelim gstermesiyle, bu konuya olan ilgiyi de arttrmtr. Anamur ilesi tarmsal retim
asndan olduka nemli bir ile grnmnde olmas yannda sahip olduu krsal turizm kaynaklar ile de turizm
asndan da nemli bir ile durumundadr. Turizm ve zellikle krsal turizm, ilede sahip olduu potansiyele
ramen ekonomik, sosyal ve kltrel alanlarda katk salayan bir sektr olmaktan uzak grnmektedir. Son yllarda
Anamurda ky turizminde gzle grlebilir dzeyde olumlu gelimelerin grlmesi, buna paralel olarak krsal
turizmin gelitirilmesi konusunu da gndeme getirmektedir. Anamurda krsal turizmin gelimesi, turizm hareketinin
desteklenmesi yannda, krsal kalknmaya yapaca katklar asndan da olduka nemli grlmektedir. Anamur,
krsal turizm iin gereken pek ok girdiyi, farkl yrelerinde, farkl bileenleri ile youn bir ekilde barndran bir
ile grnmndedir. Krsal turizmin alternatif turizm ierisinde yer alan pek ok turizm trnn yan sra, klasik
turizm trlerini de iine alan zel ve ok ynl bir yaps bulunmaktadr. Bu balamda da Anamur'un mevcut
kltrel, corafik, tarihi, sosyal ve beeri pek ok deeri; bu turizm dal iin ekonomik katma deer yaratabilecek
zellikler gsterir. Anamur'un sahil ve koylarnn yan sra, doa, kltr ve tarih turizmine yatknl, yaylalarn
ormanlaryla beraber mthi uyumu, retim eitlilii, doal yaam, Anamur'un krsal turizmdeki zenginlikleri
olup, bu turizm trnn gl ynleri olarak ifade edilebilir. Anamur'un krsal turizmdeki zayf ynleri ise, zellikle
krsal alanlardaki eitim dzeyi, ekonomik olanakszlklar, giriim isteksizlii, merkezi ve yerel ynetimlerin zayf
etkinlii olarak ifade edilebilir. Krsal turizmden istenilen olumlu sonular almak iin bilinlenmenin arttrlmas,
merkezi ynetimin gc ile yerel ynetimin olanaklarnn birletirilmesi, krsal turizm projelerine ynelik i ve d
finansal desteklerin ileye ynlendirilmesi gerekmektedir. Bu erevede, Anamurun krsal kalknma abalarnda
krsal turizm potansiyelinin ve katk olanaklarnn yreye, blgeye ve lkeye yapaca katklar asndan
deerlendirilmesi almann temel amacn oluturmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Krsal Kalknma, Krsal Turizm, Anamur

635
 Finans Alannda Yapay Sinir Alarnn Kullanm ve Finansal Analizlerde Salad Avantajlar

Yrd.Do.Dr. Alev Dilek Aydn

Birok alanda yapay sinir alarnn kullanmndaki inanlmaz arta paralel olarak, finans alannda da yapay zeka
teknolojisinin kullanm yaygnlamaktadr. zellikle bilgisayar teknolojisi ve veri toplama kapasitesindeki artla
birlikte bu verilerin ilenerek enformasyon haline dntrlmesi giderek nem kazanmaktadr. Enformasyonun
bilgiye ve karara dntrlmesinde yapay zeka teknolojisi son yllarda giderek n plana kmaktadr. Bunun en
nemli nedeni ise geleneksel yntemler olarak nitelendirilebilecek olan matematiksel ve istatistiksel yntemlerin,
aratrmaclara birtakm nemli sorunlar yaatmasndan kaynaklanmaktadr. Matematiksel ve istatistiksel yntemler
ounlukla dorusal nitelikteki ilikileri modelleyebilmektedir. Modellenecek ilikinin dorusal olmad
durumlarda ise bu yntemlerden istenilen verim alnamamakta ve bu yntemler tahminlerde baarsz olmaktadr.
Bu yntemlerin baarsz olmasnn bir dier nedeniyse, bu tekniklerin hata ve eksiklere kar olduka duyarl
olmasdr. Yapay sinir alar ise enformasyon bombardman altndaki kullanclara ve iletmelere bilgi kirliliinden
kurtulma imkan ve enformasyonu bilgiye dntrmek iin en iyi aralar sunmaktadrlar. Finans alannda yapay
zeka kullanmnn artmasyla birlikte iletmelerde maliyetlerde nemli lde dler yaanmtr. Ayrca hizmet
kalitesinde grlen iyilemeyle birlikte yapay zeka kullanan finans firmalar nemli lde rekabet avantaj
salamlardr. Yapay zeka teknolojisi finans alannda daha ok, eitli finansal analiz uygulamalarnda
kullanlmaktadr. Bu uygulamalar u ana balklar altnda kategorize edilebilir : (1) Hisse senedi seimi, (2) Finansal
planlama ve performans dzeyi lm, (3) Endeks tahmini, (4) flas tahmini, (5) Kredi ve tahvil deerlemesi, (6)
Kar tahmini, (7) Devralmalar ve birlemeler ve (8) Halka arz. Yapay sinir alarnn finansal alanda kullanmyla
birlikte finansal analizler yksek dorulukta, etkili ve gvenilir bir ekilde yaplabilmektedir. Son olarak belirtmek
gerekirse, analizi yaplacak finansal uygulama alannda ilikiler dorusal olmasa ve matematiksel olarak
aklanamayacak kadar karmak zellikler gsterse bile, yapay sinir alar yeniden renme zelliiyle bu
problemleri etkin ve en doru ekilde zebilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Yapay Sinir Alar, Finans, Enformasyon, Yapay Zeka Teknolojisi, Finansal Analiz

636
 Macar Trkolog rmin Vmbry ve Trkoloji

Alev Duran

19. ve 20. Yzylda Macar biliminin ve dou ilimlerinin aratrmacs, dnyann en nl Trkologlarndan olan
rmin Vmbry,Dounun gizemine ve dillerine olan ilgisi kk yalardan itibaren kendini gstermi olan
Vmbry, Trkolojinin ncs olaca yola ncelikle stanbulda 5 yl 1857-1862 yllar arasnda verimli bir zaman
geirdikten sonra, Orta Asyaya uzanan yola 1862de balayp 1864te geri dndnde Orta Asya raporunu nce
Londrada sonra Budapetede yaynlamtr. Vmbry 1862 Temmuz ve 1864 Nisan aylar arasnda iki defa
yaklak on aylna rana gitmitir. Orada edindii tecrbeleri hakknda iki yl sonra, Macar anlamas ylnda
1867de Budapetede, Macar kltr tarihinin nl ismi, Gusztav Heckenastn yerinde Macarca olarak ve sonra
Leipzigde Almanca olarak ran seyahatnamesinde yaymlanmtr. Trk tarihini, kltrn ve edebiyatn, zellikle
de Trk dilini inceleyen bilim dal olan Trkolojiye bylesi katklar olan ve dou aratrmalarnn yegne temsilcisi
saylan Vmbryyi aratran snrl sayda kaynak bulunmaktadr. Elbette yetersiz olan bu pencereye Macar
kaynaklarnn da katks ile karlatrmal bir bak as gelitirilecektir.
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimesi: Macar, Trkolog, Trkoloji, Dou

637
 Beyaz Yakallarn ledii Sularn Muhasebe Perspektifi Asndan Tespiti: Adli Muhasebe

Yrd.Do.Dr. Ali Altnbay - Eyyp Gv

Srekli olarak deien ve dnen kresel bir ortamda teknoloji, bilim, ekonomik evre ve bilgi teknolojilerinin
de birbiriyle etkileim halinde olup hzl bir geliim gsterdii gzlenmektedir. Kresellemeyle birlikte iletmeler
arasndaki rekabet fevkalade artm ve artan bu rekabet koullarnda karn maksimize etmek isteyen baz iletmeler
ise hile, yolsuzluk ve kara para aklama gibi yollara bavurmaya balamtr. Bu balamda Beyaz yakallarn iledii
sular nedeniyle ortaya kan finansal skandallar ve mali niteliklerdeki byk hatalarn kontrol ve denetim altna
alnmas bir zaruret haline gelmitir. Bu almann amac, Trkiye de yeni fakat Amerika Birleik Devletleri ve
Avrupa da uzun zamandan beri var olan Adli Muhasebe kavramnn irdelenmesi ve Adli Muhasebenin dier
bilim dallar ile ilikisinin ele alnmas ayn zamanda da Adli Muhasebe bilim dalnn hukuk ve muhasebe
zerindeki etkisinin incelenmesidir.
Anahtar Kelimeler: Adli Muhasebe, Beyaz Yakallarn Sular, Muhasebede Hata ve Hileler

638
 Srdrlebilir Kalknma Odakl evre Muhasebesi

Yrd.Do.Dr. Ali Altnbay

nsanln yaam standardn ykseltmek ve ekonomik refah arttrmak iin gnmzn Dnyasnda devasa
yatrmlar yaplmaktadr. Ancak snr tanmaz ekonomik byme ve gelimenin artk uzun dnemde srdrlemez
olduu ortaya kmtr. Kresel snma bata olmak zere yaanan evresel felaketler bunun kantdr. Gelecek
nesillere yaanabilir bir Dnya brakma aray Srdrlebilir Kalknma Kavramn ortaya karmtr. Srdrlebilir
Kalknma Kavram da evre Muhasebesinin dou srecini tetiklemitir. evre Muhasebesi muhasebe biliminin alt
dal olup Srdrlebilir Kalknmay lme abalarnn bir sonucudur. evre Muhasebesi hem kurumsal dzeyde
hem de lke dzeyinde gerekletirilebilir. Bu almann amac ietmelerin iyi bir ekonomik performans
gsterirken ayn zamanda iyi de bir evresel performans gsterip gstermediini ortaya koymak ayet iletmeler iyi
bir evresel performans gsteremiyorsa bunun parasal maliyetini saptama yollarn irdelemektir.
Anahtar Kelimeler: evre Muhasebesi, Yeil Muhasebe, Srdrlebilir Kalknma

639
 Ikna Teorileri erevesinde Yap Reklamlarna Ynelik Sylem Analizi

r.Gr. Ali Arc - Yrd.Do.Dr. brahim Alkara - r.Gr. Tufan Yayla

Bilgi vermek, dikkat ekmek, etkilemek, tantmak, hatrlatmak, pazarlama iletiimi abalarn desteklemek, rn
veya markaya deer eklemek gibi standart ilevleri olan reklam, imaj tesis ederek rnlerin/markalarn alg
ynetimine katkda bulunmaktadr. Sylem olarak irrasyonel ekicilik eleri ieren -zellikle yksek ilginlik
isteyen rnlerin yer ald- reklamlarda yaam tarzna ynelik transformasyonel dilin kullanld grlmektedir.
Snflandrma balamnda rn ve hizmet reklamlarndan olan yap reklamlar Puto ve Wellsin ifade ettii
kullanc imaj ve marka imaj gibi transformasyonel mesaj stratejisine uygun iletiim unsurlar tamaktadr.
Sz konusu reklamlarda duygusal sat vaadi (ESP) diline uygun olarak ina edilen sylem, ikna teorileri temelinde
aratrlmaya deer grnmektedir. Yaratc stratejisi bakmndan dile getirdii savlar ve imaj sylemiyle dikkat
eken yap reklamlar Ethos-Pathos-Logos (Aristo), htiyalar Hiyerarisi (Maslow), Gizil htiyalar
(Packard), Azlk Prensibi (Cialdini) gibi ikna literatrnde yer tutan teoriler/kavramlar erevesinde okunabilir
grnmektedir. Dilin kullanm birimlerine ilikin tanmlamalarn; diyalojileri analiz etmeyi amalayan sylem
analizi (Van Dijk), gsterenler (signifiers), gnderge sistemleri ve analiz balklarnda (yap) reklamlar(n)
anlamlandrmada yardmc olabilmektedir (ener & Dal, 2006: 3-7). Bu dorultuda aratrmada -kitle iletiim
aralarndan biri olan- ulusal televizyon kanallar ve kanallarn prime time kua temel alnmaktadr. En ok
izlenen be kanaln prime time aralnda ilk kuakta gsterilen yap reklamlar aratrmann rneklemini
oluturmaktadr. Sistematik rneklemle sz konusu zaman diliminde gsterilen ilk sradaki yap reklamlar gsteren,
gsterge ve gsterilen denklemi balamnda sahip olduu sylem beraberinde analiz edilerek deerlendirilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Ikna, Yap Reklamlar ve Sylem Analizi

640
 Hzn Toplumsal Rol zerine Bir Tartma: Hz Toplumu Modern Toplum Yaratr M?

r.Gr. Ali Arc - r.Gr. Tufan Yayla - Yrd.Do.Dr. brahim Alkara

Modern kavramnn (nce) felsefe, (sonra) sosyoloji, ekonomi ve iletiim asndan tad anlam, 18. yzyl ve
sonrasndaki sosyal, ekonomik ve kltrel yaay biimindeki gelimelerle birlikte deimitir. Bu deiim
modernitenin srekli gelimekte olan; kendiyle iddialaan doasn desteklemektedir. Modernizmin geleneksel
olmayan eklindeki szlk anlam, geleneksel kavramnn karln sorgulatarak modern, modernite,
modernizasyon ve postmodern gibi modern trevindeki szckleri hatrlatmaktadr. Modernitenin rgtlenme;
modernizmin kltr; modernlemenin gelime; postmodern kavramnn ise ktmser modernizm anlam, hz
kavramn da iine alr ekilde gncellenmektedir. Temiz Sayfa Miti eklinde kabul gren modernite, yannda
getirdii hz kavramyla Weberin ifade ettii dini kkenini (Kalvinizmin Kapitalizme dnt sav) ve Marxn
tespit ettii ihtiya yaratan sistem iddiasn koyulmaktadr. Ortodoks modernite grnn yalnzca kesinlik
aray ve rasyonalitenin formel manta saygyla eitlenmesine dayanmad, ayn zamanda rasyonalistlerin
problemlerle modern ve rasyonel tarzda meguliyetin gelenekten miras kalan karmaay temizleyerek sayfay
temizlemek ve tekrar batan balamak olduu inancnda devrald ifade edilmektedir. Fransann entelektel,
ngilterenin daha pragmatik olmas ve ABD ile Rusyann rekabete dayal hzsal modernizasyonlar, tarihi her daim
sfrlamaktadr (Toulmin, 2002: 241-250). te yandan moderniteyi insann kendine yabanclama sreci olarak da
nitelendiren Marx, snf sisteminin (klasse) modernite ile birlikte gelitiini, retim ilikilerinin tketim alarna
dntn dillendirmektedir (Giddens, 2009: 295-297). Modernitenin getirdii hzlanma gereklilii, modern
etkiketini hz kavram ile edeer konumlamaktadr. Modern nitelemesine layk grlen toplumlarn hz yarna
girdii ve bu yarn teknolojiye indirgendii gnmz sosyalitesi, bireyin -hatta toplumun- kendini gerekletirme
tutkusuna hizmet ederek, modernizasyonun yarl anlamn yceltmektedir. Modernitenin geldii son noktada hz
ile elde edilen avantajlar, birey ile bireyin ait olduu topluluk/toplum arasndaki ba etkilemektedir. alma bu
etkinin hangi boyutta olduunu sorgulamakta ve hzn yaratt efektin hzl toplumsallamay getirip getirmediini
ya kuaklar, tketim kltr ve kitle iletiim kuramlar temelinde tartmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Modernite, Hz Toplumu, Tketim Kltr ve Kitle letiim Kuramlar

641
 Yksekretim Ynetiiminde renci Konseylerinin Rol

r.Gr. Ali Balkan

Kamu ynetiminde byk bir deiim ve dnmn yaand son yllarda Trk kamu ynetiminin de bu
deiim ve dnmden etkilendii grlmektedir. Yeni Kamu Ynetimi (YKY) olarak adlandrlan bu sre ve bu
sre iinde nemli bir yeri olan ynetiim yaklam kamu ynetimi anlayn derinden etkilemektedir. Trk kamu
ynetiminde son yllarda yaplan birok hukuki dzenlemede ynetiim yaklamnn etkileri aka grlmektedir.
Ynetiim yaklam genel olarak devletin sivil toplum ve zel sektr ile beraber ynetilmesini ifade etmektedir.
Ynetiim yaklamn etkiledii alanlardan bir de yksekretim alandr. Yksekretimin en nemli payda olan
rencilerin ynetime katlabilmesi demokratik bir niversite anlaynn yerlemesinde byk bir neme sahiptir.
Ynetiim yaklam rencilerin de niversite ynetimine katlmasn gerektirir. Bu anlayla yksekretim
alannda hukuki dzenlemeler yapld grlmektedir. 2005 ylnda 2547 sayl yksekretim yasasna dayanlarak
karlan Yksekretim kurumlar renci konseyleri ve yksekretim kurumlar ulusal renci konseyi
ynetmelii ile rencilerin kendi aralarnda kurduklar renci konseyleri hukuki bir zemine kavumutur. Bu
almada ncelikli olarak renci konseylerinin hukuksal yaplar incelenmi ve renci konseylerinin pratikteki
rolleri eitli niversiteler rneinde incelenmitir. Sonu olarak renci konseylerini hukuksal temel ile
kurulduklar ve yksekretim ynetiiminin gereklemesinde kilit bir neme sahip olduklar grlmtr.
rencilerin meru temsilcileri aracl ile niversite ynetimlerinde sz sahibi olmalar demokratik niversite
anlaynn gelimesinde nemli bir faktrdr. renci konseylerinin olumlu rolne karlk pratikte pek etkili
olmadklar, rencilerin ynetime katlmada isteksiz olduklar, renci konseyi seimlerine ilginin zayf kald
grlmtr. Pratikteki bu durum renci konseylerinin ksa bir gemie sahip olmas, rencilerin konu hakknda
yeterli bilgilerinin olmamasna balanabilir. renci konseylerinin gerekli etkinlik seviyesi ulamas iin
rencilerin bilinlenmesi, niversite ynetimlerinin ynetime katlmay zendirmesi ve hukuksal altyapnn
glendirilerek renci konseylerinin haklarn glendirmesi gerekmektedir.
Anahtar Kelimeler: Ynetiim, renci Konseyleri

642
 Eleraras iddet ve Din: iddetin nlenmesinde Erkein Rol

Yrd.Do.Dr. Ali Bayer - Yrd.Do.Dr. Duran Ali Yldrm

iddet sosyal bilimcilerin birka yldr ilgilendii temel konulardan biridir; ancak, iddet hakknda birok ey
yazlmasna ramen iddetin tanm, boyutlar, din ve gelenekle ilikisi gibi birok konu hakknda zlmemi
sorunlar bulunmaktadr. Dier yandan iddet, evde, okulda, sokakta, sinemada, radyo-tv. haberlerinde hatta
reklamlarda ska gzlenen bir davran biimi haline gelmitir. Bu durum zellikle genleri ve ocuklar olumsuz
etkileyebilmektedir. Sz konusu etki, zihinsel, duygusal ve sosyal alanlarda nemli sonular dourabilecek
boyuttadr. Bu nedenle, bu aratrma iddet kavramnn tanmlanmasn, iddet ile ilgili kuramlarn ele alnmasn,
birey ve toplum tarafndan alglann ve konuyla ilgili farkllklar inceleyecektir. Bu aratrmada eler aras iddet,
fiziksel, ekonomik, cinsel, psikolojik ve szel ynleriyle ele alnm olup, aratrmann temel konusu ve amac, dinin
eler aras iddet zerindeki etkilerinin incelenmesidir. Ataerkil toplum yaps ierisinde erkee yklenen
sorumluluklar aile ierisinde kimi zaman gerginlik ve atmalarn yaanmasna neden olmaktadr. Sosyal renme
teorisi balamnda baba modeli olan kiinin modellemesiyle sonraki kuaa aktarlan problem zme yntemi
sonraki kuak ierisinde de tekrar iddet ortamnn kmasna yol amaktadr. Durumun deimesi bakmndan
erkein eitilmesi ve farkndalk kazandrlmas hayli nemlidir. Aile ii iddet ok karmak bir sorundur. Aile ii
iddet farkl sosyo-ekonomik, dini, kltr ve toplumlarda grlmekte olup, aile yelerini ve dier gruplar
etkilemektedir. Aile ii iddet sadece kadnlar etkilememekte, ayn ekilde erkei de etkilemektedir. Eler aras
iddetle ilgili birok yanl kanaat ve inan bulunmaktadr. Esasnda din, hem eler arasnda hem de dier insanlar
arasnda iddete izin vermez. iddet, eler aras ilikilerde kadn ve erkek taraflarca ortaya konabilen karlkl bir
davran biimidir. Dolaysyla eler aras iddet ift ynl ve karlkldr. Din, iddetin ortaya kmasn
engellemede etkili olduu gibi, iddetin neticesi olarak ortaya kabilecek evliliin ve ailenin paralanmas gibi
olumsuz durumlarn engellenmesinde de etkili olmaktadr.
Anahtar Kelimeler: iddet, iddet Trleri, Din, Aile, Ataerkil Teori, Feminist Teori, Medya

643
 Haber Sylemi: Salk Sektrne Ynelik Haberlerin Sunumu "karaman'daki 'kzn ld!' Haber rnei"

Do.Dr. Ali Bykaslan - Ar.Gr. Ahmet Serkan Okay

Salk sektr, sadece sektrdeki gelimelerle kendisinden bahsedilen bir sektr olmann tesinde, doktor-hasta,
hasta-doktor ilikilerine, kurumsal iletiimden, paydalarla ilikilere kadar birok alanda da kendisinden sz
ettirmektedir. Son yllarda lkemizde ska tekrarlanan salkta iddet olaylar, toplumsal ya da bireysel birer olay
olarak anlmann tesinde, iletiim eksiklii olarak da adlandrabileceimiz sonularn olumasna sebep olmaktadr.
Yaklak bir yl nce Karaman'da meydana gelen, tarla sularken, tarla sahibinin 12 yandaki kznn boaznn,
sulama hortumuyla kesilmesi sonucu Karaman Devlet Hastanesi'nin cil servisine getirilmesinin yazl ve grsel
medyaya yansmas bildirimizin konusunu oluturacaktr. Sz konusu olay medyann ele al biimi ve olayda yer
alan aktrlerin olaya baklar ve yaklamlar bildirimizde ele alnacaktr. Bildirimiz, salk sektrnde ska
meydana gelen ve birou gerek kurumsal gerekse kiileraras iletiim eksikliinden kaynaklandn
dndmz ve medyada "Kzn ld!" bal ile kamuoyuna yanstlan haberin sunumunu, Van Dijk'in "Haber
Sylem Analizi" balamnda ele alp deerlendirecektir. Bilindii zere sylem analizi, "sylemin incelenmesiyle
sosyal dnyann anlalabilecei" ve "olgularn, kavramlarn, sosyal gerekliin ve sosyal dnyann" iinde yaayan
insanlar iin ne anlama geldiini aratrmaktadr. Bildirimizde Karaman'da bir hastanenin cil servisinde meydana
gelen olayn medyaya yansmas, medyann haberi veri biimi ve doktorun olaya bak, Van Dijk'in makro ve
mikro yap olarak ikiye ayrd sylem zmlemesi yntemiyle incelenecektir. Van Dijk'in haber metinlerinde
retoriin zmlenmesi hususunda aada belirttiimiz vurgular, bildirimizde haber metnini incelerken zerinde
duracamz balklar oluturacaktr. 1) Olayn aka ifade edilmesi 2) Metin ierisindeki olaylar arasnda gl bir
biimde sebep sonu ilikilerinin kullanlmas 3) Metnin duygusal bir biimde ifade edilmesi Van Dijkin haber
sylem analizine gre ele alp incelenecek Karaman Devlet Hastanesindeki olayn sadece medyaya yansma biimi
deil ayn zamanda kurumsal iletiim ve kiileraras iletiim asndan da incelenmesi gereken bir olay olduu,
ancak bunun bir baka almann konusu olduu da aikrdr.
Anahtar Kelimeler: Van Dijk, Haber Sylem Analizi, Karaman Devlet Hastanesi, Medyada Salk Haberi, Salkta
Kurumsal letiim

644
 Marka letiimi Asndan Etkin Bir Kanal Olarak Sosyal Medya: Vodafone Freezone rnei

Dr. Ali Fikret Aydn

Markalar asndan sadece rn ve hizmetlere ilikin zelliklerin mterilere anlatlmas tek bana yeterli
deildir. Hedef kitle ile samimi ilikilerin salanmas ve onlarla duygusal bir ban oluturulmas daha nemlidir.
Bylece mterilerin markaya ynelik olumlu tutum gelitirmesi ve bunun da satn alma kararnda etkili olmas sz
konusu olacaktr. Bu noktada marka iletiimi faaliyetleri kilit rol oynamaktadr. Bu faaliyetler kapsamnda,
geleneksel kitle iletiim aralarnn yan sra sosyal medya da markalar tarafndan youn ekilde kullanlmaktadr.
Doru bir sosyal medya stratejisi izleyerek mterileri ile etkin bir iletiim salayan markalar, bylelikle kendilerini
rakiplerinden farkllatrabilecektir. alma kapsamnda, Trkiyede faaliyet gsteren mobil iletiim irketi
Vodafonea ait genlik markas Vodafone FreeZoneun sosyal medyay kullanarak hedef kitlesi ile nasl iletiim
kurduunu betimlemek amacyla btncl tek durum deseni kullanlmtr.
Anahtar Kelimeler: Marka, Marka letiimi, Sosyal Medya, Vodafone Freezone

645
 Iktisat Eitiminin Kiisel kar -Toplumsal Fayda likisi zerine Etkisi

Do.Dr. Ali en

Kresel krizle birlikte ok sayda banka/irket iflas ve skandallarnn ortaya kmas, kiisel kar odakl iktisat
eitimi ile ilgili eletirilerin artmasna neden oldu. Kiisel karlarn ekonomiye ivme kazandran bir motivasyona m
yoksa negatif dsalla neden olan agzl arlklara m yol at daha ok tartlr hale geldi. Literatrde iktisat
eitimi alanlarn kiisel kar alglarnn dier disiplinlere nazaran farkllatna iaret eden almalar yer
almaktadr. Bu alma, rencilerin aldklar eitimin kiisel kar alglar zerine etkisini inceleyerek yerli
literatre katk sunmay amalamaktadr. Bu amala, bir anket almas tasarlanm; anket Dumlupnar
niversitesinde renim gren be farkl disiplinden 435 renciye uygulanmtr. Bu disiplinler, iktisat, iletme,
uygulamal bilimler, sosyoloji ve ilahiyattr. Anket verileri, yapsal eitlik modellemesi ile analiz edilmi; disiplinler
arasnda baz anlaml farkllklarn olduu sonucuna ulalmtr.
Anahtar Kelimeler: Kresel Kriz, ktisat Eitimi, Kiisel kar, Anket almas

646
 Kent Meknnda Sosyal Dlanma ve Gvencesizletirme

Ar.Gr. Aliye Bilge Certel - Ar.Gr. Aye Kalav

Kapitalizmle birlikte tarmsal yapnn paralanmas, krsal alanda i olanaklarndan yoksun kalanlarn kentlere
g etmesi, kentlerde istihdam sorunu yaratan younlama, gvencesiz ilere ynelme, kentlerde zamanla enformel
sektrn bymesi, kentlerdeki meknsal ve toplumsal farkllama gibi gelimeler kentsel yoksulluu tanmlamada
nemli faktrlerdir. zellikle 1980li yllardan itibaren, post-fordist retim tarznn getirdii esnek alma koullar,
kent meknlarnn kresel sermayenin kontrol altna girmesi ve devletin meknsal gelimelere mdahale
olanaklarnn sermaye lehine trpanlanmas, kentlerde toplumsal ve meknsal paralanmay derinletirmektedir.
Gnmzde kent yoksulluu; gvencesizletirme ve dolaysyla sosyal dlanmay nlenemez bir boyuta
tamaktadr. Bu erevede aratrmann amac, sreklilik kazanan sosyal dlanma ve gvencesizletirmenin kent
mekn balamnda tartlmas, bu iki kavramn yoksulluk sorunsal zerinden aklanmasdr. almann temel
problemi, sosyal dlanma ve gvencesizletirmenin, kent yoksulluunun bir sonucu olarak ortaya kmas ve
gvencesizlik ile sosyal dlanmann da yoksullukla birlikte birbirlerini yeniden retmeleridir.
Anahtar Kelimeler: Kentsel Yoksulluk, Sosyal Dlanma, Gvencesizletirme

647
 niversite rencilerinin Vergi Karma Konusundaki Alglar: Giresun niversitesi ibfde Bir nceleme

Yrd.Do.Dr Alper Karavardar

Vergi deme isteklilii ve vergi karma konular incelendiinde ahlaki ve toplumsal dinamiklerin bu kavramlar
zerinde byk etkileri olduu grlmektedir. Vergi mkelleflerinin vergileme konusundaki davranlar, hem
mkelleflerin psikolojilerini etkileyen dhili etmenlerden hem de ulusal vergileme rejimleri gibi harici etmenlerden
etkilenmektedir. Vergi ahlak, mkelleflerin vergiyi nasl tanmladklarna bal olarak ekillenen bir tanmdr. Bir
dier deyile vergi ahlak ekonomik, demografik, sosyo-kltrel faktrlerin bir fonksiyonudur. Vergi
mkelleflerinin vergi etii konusundaki alglar vergi uyumunu etkilemekte olup vergi kltr ile ilintilidir. Etik
perspektif, vergileme sreci iinde yer alan en nemli sorunlarndan biri olup vergi idaresi bakmndan toplumda
vergi ahlaknn oluturulmas ve glendirilmesi asndan nemli bir konu baldr. Bu almann amac
niversite rencilerinin vergi karma konusundaki tutum ve davranlarnn incelenmesidir.
Anahtar Kelimeler: Vergi Karma, Etik, Vergi Ahlak

648
 Muhasebe Eitiminin Sorunlar ve zm Yollar: Tra-2 Blgesi Meslek Yksekokullarnda Bir Uygulama

Yrd.Do.Dr. Alper Tazegl - Yrd.Do.Dr. Sava Durmu

Mesleki eitim, bireyin belirli bir meslek alannda o meslein gerektirdii bilgi, yetenek, mesleki formasyon ve
genel anlamda sz konusu meslein kltrne sahip olmay salayan bir eitim srecidir. Bireyin bu sreci,
meslein gerektirdii donanma sahip olarak tamamlamas amalanr. Muhasebe eitimi de meslei eitimin bir
paras olup hzl kresellemenin doal sonucu olarak nemi her geen gn artmaktadr. Bu kapsamda bu alma
ile mesleki eitiminin dnyadaki geliimi ve bunun Trkiyeye yansmalar muhasebe eitimi zelinde
deerlendirilmitir. alma TRA-2 blgesinde yer alan niversitelerde muhasebe eitimi veren retim
elemanlarndan standartlandrlm ak ulu grme formunu doldurmalar istenmitir. Elde edilen veriler ierik
analizi yntemiyle analiz edilmitir. Aratrma sonucuna gre zellikle muhasebe eitiminde staj uygulamalarnn
olduka yetersiz olduu grlmtr. Ayrca muhasebe eitiminde programlarn i hayatnn beklentilerini
karlamaktan uzak olduu ortaya kmtr.
Anahtar Kelimeler: Mesleki Eitim, Muhasebe Eitimi, Muhasebe Eitiminin Sorunlar

649
 Lisans Dzeyinde Muhasebe Dersi Alan rencilerin Ders alma Yaklamlarnn Farkl Deikenler
Asndan ncelenmesi: Tra2 Blgesi niversitelerinde Bir Uygulama

Yrd.Do.Dr. Alper Tazegl - Ar.Gr. Bekir Gerekan

Bilginin ve buna bal olarak da renmenin snrlarnn kalkt gnmzde, bilim her geen gn hzl bir
ekilde gelimektedir. Bilgiye ulamn gemi zamanlara nazaran ok daha kolay olduu bu dnemlerde,
renenlerin ihtiya duyduklar bilgiyi; ne zaman, nasl ve ne ekilde elde edecekleri hususunda eitilmeleri
gerekmektedir. Bu sebeple renenlerin, sahip olduklar ders alma yaklamlarnn belirlenmesi ve renme
konusunda yeterince bilgi sahibi olmalar kalc bilginin elde edilebilmesinde nemli hale gelmektedir. zellikle
mesleki bir eitim olan muhasebe eitiminde bu durum daha da nemlidir. nk mesleki eitimin temel
zelliklerinden birisi kalc renmenin gerekletirilerek sz konusu meslein gerektirdii donanma sahip bireyler
yetitirmektir. Bu kapsamda bu alma ile lisans dzeyinde muhasebe dersi alan rencilerin ders alma
yaklamlar, farkl deikenler asndan Kars, Ardahan, Ar ve Idr illeri niversitelerinde uygulanan bir anket
ile tespit edilerek deerlendirilmitir.
Anahtar Kelimeler: Ders alma Yaklamlar, Muhasebe Eitimi, Derin Yaklam, Yzeysel Yaklam

650
 Kresel Bakla Rusya Federasyonunun Enerji Politikas ve Rus Arktika Blgesi

r.Gr. Anl alar Erkan

Kreselleme olgusu, uluslararas ilikileri ekillendirmekte ve devletlerin d politikalar da bu dorultuda

dnme deiime- uramaktadr. Uluslararas ilikilerin ileyiini etkileyen sz konusu dnmler deiimler-
, d politika aktrleri bakmndan gze arpmaktadr. Devletlerin dnda uluslararas ilikileri etkileyen unsurlarn
varl da bu noktada ortaya kmaktadr. eitli alanlarda (enerji gibi) faaliyet gsteren bu unsurlar, devletlerin d
politikalarna nemli lde etkilemekte ve devletlerce d politika arac olarak kullanlabilmektedirler. Birok
rnekte olduu gibi Rus d politikasnda da kresellemenin etkileri gzlemlenmektedir. Enerji odakl bir d
politika anlaynn benimsenmesi, bu balamda Rus d politikasnda gzlemlenen deiimin ilk sinyallerindendir.
Rusya Federasyonu, d politikada sz konusu anlayla farkl bir aamaya ulam ve kresellemenin neden olduu
dnmle nemli deiimleri gerekletirmitir. Sahip olduu nitelikler dolaysyla byk neme sahip olan
Arktika Blgesi, dnm geiren Rus d politikasnn nemli uygulama alanlarndandr. Rus enerji irketleri d
politikada ara olarak n plana kmakta ve blge ilikilerinde etkili rol oynamaktadr.
Anahtar Kelimeler: Rusya Federasyonu, Arktika Blgesi, Transnasyonalizm, Enerji, Kreselleme

651
 ocuk Sahibi Olma Motivasyonlar lei Trkeye Uyarlama, Geerlik ve Gvenirlik almas

r.Gr. Anjelika Hseyinzade imek

Bu almann amac, Guedes, Pereira, Pires, Carvalho ve Canavarro (2013) tarafndan gelitirilen ocuk Sahibi
Olma Motivasyonlar leini (Childbearing Scale), Trkeye uyarlamaktr. lek Olumlu ocuk Sahibi Olma
Motivasyonlar ve Olumsuz ocuk Sahibi Olma Motivasyonlar alt leklerden olumaktadr. lek Lefke Avrupa
niversitesi Psikoloji blmnde renim grmekte olan 107 (56 kadn ve 51 erkek) niversite rencisine
uygulanmtr. lein yap geerlilii iin amlayc faktr analizi yaplmtr. Amlayc faktr analizi
sonularna gre, lekte bulunan 35 maddenin tamamnn 3 faktrde topland ve bu 3 faktrn toplam varyansn
%72,8 karlad saptanmtr. lekteki maddelerin faktr yklerinin 0,56 ile 0,85 arasnda deitii grlm,
lein tamam iin Cronbach Alpha gvenirlik katsays 0,92 olarak bulunmutur. Benzer lek geerlii iin
Duyan ve Gelbal (2008) tarafndan Trkeye uyarlanan Barnett ocuk Sevme lei kullanlmtr. ocuk Sahibi
Olma Motivasyonlar lei ve Barnett ocuk Sevme lei arasnda Pearson Momentler arpm Korelasyonu .73
(p<.01) olarak bulunmutur. alma sonucunda Guedes, Pereira, Pires, Carvalho ve Canavarronun (2013) ocuk
Sahibi Olma Motivasyonlar leinin Trk toplumundaki gen bireyleri iin geerli ve gvenilir bir lme arac
olduu belirlenmitir.
Anahtar Kelimeler: ocuk Sahibi Olma Motivasyonlar lei, Geerlik, Gvenirlik

652
 Akademik ve dari Personelin Gznden Yneticiler(I): Ankara niversitesi Tmer rnei

Yrd.Do.Dr. Arcan Tuzcu - Prof.Dr. Dilber Ula - Esra Satc

Ynetici kime denir? Bu basit gibi grnen sorunun cevabn vermek iin ok sayda tanm yaplabilir. Bunlardan
biri Ynetici; kar ve riski bakalarna ait olmak zere, mal ve hizmet retmek iin retim elemanlarn bir araya
getiren ve iletmeyi altrma sorumluluu olan kiidir. Baka bir tanma gre ynetici bakalar vastasyla
igren kiidir. Son olarak ynetici ii yapan deil yaptran kiidir. Bu tanmlar artrmak mmkndr. Bu
tanmlarn yaplma amac; yneticilere ynelik aklamalarn Ynetici kimdir? sorusunu cevaplamak iin yeterli
olmadna iaret etmek iindir. Bugn toplumsal, kltrel, politik, ekonomik ve teknolojik gelimelerle evrilen i
yaam yle bir noktaya gelmitir ki, ynetici ve yneticilik anlay rgtlerde alanlar tarafndan sorgulanabilir
bir hal almtr. Gnmzde emir veren ynetici anlay ve emirin demiri kestii bir bak as belki de askeri
rgtlenmelerde veya rgt mekanik bir ekilde ynetmeye alan yneticilerin dnyasnda geerlidir. Modern
dnyada alanlarn yneticilerinin; adalet gzeten, iletiime ak olan, astlarna gven veren, alanlarnn
dnceleri dikkate alan, onlar bilgilendiren, alanlarnn i doyumuna nem veren, onlarn sorunlar dikkate alan,
alanlarn sorunlarnn zm konusunda onlara yardmc olan, alanlara geri bildirim salayan, alanlaryla
belli sklkta bir araya gelen, alanlarna deer veren, yeniliki, alanlarn takdir eden, alnan ve alnacak
kararlar konusunda alanlarna ynetimle tartma frsat veren veya alanlarn karar srecine dahil eden vb.
zelliklere sahip olmalarn beklemeleri bir lks deildir. Bu almada Ankara niversitesi Trke ve Yabanc
Diller Aratrma ve Uygulama Merkezinde (TMER) akademik ve idari personelin st, orta ve alt kademelerdeki
yneticilerine ynelik bak as ve farkl kademelerde grev yapan bu yneticilerin ynetim tarzlar arasndaki
benzerlik ve farkllklar belirlenmeye allacaktr. TMERde Alanya, Ankara, Antalya, Bursa, Samsun, stanbul
ve zmir ubelerinde toplam 435 kii almaktadr. Aratrmada nitel ve nicel yntemler birlikte kullanlmtr. lk
aamada, tm ubelerde odak grup almas yrtlmtr. Bu yolla 150ye yakn kii ile yz yze grlmtr.
kinci aamada yaplan ankete 241 kii katlmtr. alanlarn yneticilerine ynelik grleri; yukarda belirtilen
15 faktr kullanlarak llmtr.
Anahtar Kelimeler: alanlarn Gzyle Yneticiler, Yneticilerin Ynetim ekli, Ynetsel Kademeler, Tmer

653
 Giriimci, Gaeteci ve Eitimci Tarihi Bir ahsiyet: Afyonkarahisarl Hac Ali Bey

Arife Cibil Yldrm

Biyografi aratrmalarnn tarih bilimi asndan nemi olduka byktr. Genelden zele baktmzda durumu
anlamak ve aklamak daha kolay bir hale gelir. II. Abdlhamit ten balayarak 27 Mays htilaline kadar ki srede
yaam olan Afyonkarahisar l Hac Ali Emre nin hayat; sosyal, ekonomik, kltrel, siyasi adan daha geni
aratrmalara katk yapacak niteliktedir. II. Merutiyet dnemindeki yeniliki giriimleri, Milli Mcadele
dnemindeki kahramanca yapt gazetecilii, Cumhuriyet dnemindeki eitimci kimlii tarih biliminde
aratrlmaya deer konular ierisinde yer almaktadr. Karahisar- Sahip Liva matbaasn iletmesi, Tarm alannda
bier deri getirmesi, mtareke ve Milli Mcadele dnemlerinde ehirde karm olduu Szbirlii Gazetesi gz
nnde bulundurulduunda, o gnn zor artlarnda yirmi ay kadar yaynlad gazete, ehirdeki etkisini sonraki
dnemde de srdrmtr. Giriimci, eitimci ve gazeteci ahsiyetini tarih biliminin usullerine gre aklayacamz
Hac Ali Bey dnemin sorunlarna kaytsz kalmayan, hassasiyet sahibi aydn bir kiilie sahiptir. Tebliimiz
lkesine farkl alanlarda katk salamay amalayan bir Trkn ahsnda tm topluma ynelik muhtemel
almalara da kaynaklk edecek bilgileri ortaya koymaya alrken konunun zelliinden dolay sreli yaynlardan
daha fazla yararlanacak hatra ve aratrmalara da yer verecek ekilde hazrlanacaktr.
Anahtar Kelimeler: Milli Mcadele, Basn, Afyonkarahisar, Hac Ali Bey, Szbirlii

654
 Belgeler ve Tanklar Inda anakkale Savalarn Zafere Dntren Etkenler

Yrd.Doc.Dr. Arzu Boy

1914te balayan I. Dnya Sava, ok gemeden byk bir corafyaya yayld. Osmanl Devleti, Almanya ile
birlikte savaa girdi. 30 Ekim 1918 Mondros Mtarekesi ile savatan ayrlan Osmanl Devleti iin anakkale
Savalar ayr bir yere sahiptir. anakkale Savalar, devlet ve millet adna zafer klarnn yand ve gelecee dair
umutlarn yeerdii bir mcadeledir. anakkale mcadelesini birka yl nceki Balkan Savalarndan ve I. Dnya
Savanda meydana gelen dier mcadelelerden farkl klan birok etken vardr. Bu etkenlerin bir araya gelmesiyle
mcadele zafere dnmtr. anakkalede iyi bir liderin bulunmas, askerin vatan millet sevgisinin mcadeleye
yansmas, srekli konuulan manevi g, ve anakkale Savalarnn vatann varl iin son ans olarak grlmesi
gibi etkenlerin bir araya gelmesi beraberinde zaferi getirmitir. almada zaferde rol olan etkenler sralanarak bu
etkenlerin baarya katks anlatlmtr. Aratrma yaplrken yazl kaynaklardan ve ariv belgelerinden
yararlanlmtr.
Anahtar Kelimeler: Mustafa Kemal, Lider, anakkale, Zafer, Sava

655
 Insanolunun Hi Eskimeyen Medyas: Dedikoduyu Anlamak

Arzu Bozda Tulum - Yrd.Do.Dr. Yelda Sevim

almann temel amac; toplumsal hayatta, sonular itibaryla nemli etkileri olan dedikodunun ne olduu ve
bireylerin demografik zellikleri ile bireylerin dedikodu yapmalar arasndaki ilikinin tespit edilmesi amalanmtr.
Dedikodunun medya boyutunun tespiti ise aratrmann bir dier amacn oluturmaktadr. Dedikodu, hayatmza
son derece nemli etkileri olan ve insanolunun tarih sahnesinde yer ald gnden beri kullanlan bir iletiim
aracdr. Toplumlarn, lkelerin, bireylerin hayatnda kurulan sosyal ilikileri balatan veya bitiren nemli bir
etkendir. Dedikodu toplumsal yn olmakla birlikte psikolojik yn de olan bir olgudur. Bu dorultuda
deerlendirildiinde dedikodu iki veya daha fazla insan arasnda sosyallemeyi salayan, iletiime dayanan bir olgu
olarak karmza kt gibi, hedef kitleyle iletiim kurmay salayarak bir tr rehabilitasyon imkan da
salamaktadr. nsanlar dedikodu vastasyla dertlerini kar tarafa aktararak bu dertlerin verdii arlktan bir nebze
de olsa kurtulmu ve bylece rahatlam olmaktadr. Ancak bu bak as dedikodunun kk bir olumlu yann
grmekten ibarettir. Dedikodunun olumsuz yan deerlendirildiinde isyanlar ve savalar balatc bir etki dahi
yapabildiini grmekteyiz. Ayrca insanlar aras ilikilere zarar veren ve iletiimi bozabilen bir etken olabilmektedir.
Olumsuz sonulara yol aabilen dedikodu kimi zaman psikolojik bunalm ve depresyonlara ve hatta lmlere
(intihar, cinayet vb.gibi) sebep olabilmektedir. Bylesine nemli bir konu olan dedikodunu ne olduu, dedikoduya
etki eden kiilerin demografik zellikleri ve medyann dedikoduya etkisinin aratrlmas olarak tespit ettiimiz
amalarmz dorultusunda toplam 300 kiiye anket uygulanarak ve yine 30 kii ile yz yze grmeler yaplarak
konuya aklk getirilmeye allmtr. Yaplan aratrma sonucunda, aratrmann ama blmnde belirtilen
sorulara cevap bulunmutur.
Anahtar Kelimeler: Dedikodu, Medya, letiim

656
 Macbeth Yntemine Dayal Aras Yntemi le Tedariki Seimi

Do.Dr. Arzu Organ - Bar Can Turfanda

Tekstil iletmelerinde, retilen modellerin aksesuarlarnn tedarik sreci olduka nemlidir. zellikle modele
gre aksesuar eidi, tipi olduka fazla olabilmekte ve bu durum srecin takibini zorlatrmaktadr. Konfeksiyon
retiminin balayabilmesi iin aksesuarlarn tedariinin zamannda, doru miktar ve istenen kalitede olmas
istenmektedir. Tm bunlar salarken iletmelerin asl amac olan karllk iin maliyetler minimum seviyede
gereklemelidir. Tm bu kriterleri karlayan doru tedarikiyi semek satnalma personeli iin olduka kritik bir
grevdir. Bu almada, ok kriterli karar verme (KKV) yntemlerinden ARAS (Additive Ratio Assesment) ile bir
tekstil iletmesinde retilen sipariin aksesuar materyallerinin tedarii iin tedariki seimi yaplmtr.
almada,tedariki seiminde kriterler olarak; kalite, teslim tarihine uyum, termin (zellik) uyumu, sipari
miktarna uyum ve tedarikinin nerdii fiyat olmak zere 5 kriter ele alnmtr. Alternatifler olarak 4 tedariki
seilmitir. Tedariki seiminde dikkate alnan kriterlerin arlklarnn belirlenmesinde MACBETH (Measuring
Attractiveness by a Categorical Based Evaluation TecHnique) ynteminden yararlanlrken, tedariki
alternatiflerinin deerlendirilmesinde, ARAS yntemi kullanlarak alternatif tedarikiler sralanmtr. almann
sonucunda en uygun tedariki seimi yaplmtr
Anahtar Kelimeler: ok Kriterli Karar Verme, Macbeth, Aras Yntemi, Tedariki Seimi

657
 Bulank Electre ve Bulank Topsis Yntemlerinin, Tekstil Sektrnde Makine Seim Problemine
Uygulanmas

Do.Dr. Arzu Organ - Erhan Kalayc

Hzl ve deien rekabet ortamnda letmeler iin, kaliteli rn retebilmek, evik ve zamannda retim
yapabilmek gibi bir ok nedenden dolay makine seimi ok nemlidir. iletmeler iin byk bir yatrm karar
olmasndan dolay yanl bir makine alm karar, hem maliyet hem zaman kayb olacaktr. Bu almann amac,
Kritik bir sre olan makine seimi konusunda geleneksel yaklamlarn dnda, nitelikten kp daha bir nicel
olarak karar vermek ve bu nicelii de olutururken de nitel ifadelerden yararlanmaktr. Bylelikle belirlenen
kriterlerin karar verme esnasnda sonuca olan etkilerini arttrmaktr. Tekstil sektrnde tekstil makineleri seim
srecinde oluan karar verme durumuna bulank yaklam getirerek seimin saysal verilere dayandrlp seim
ileminin daha salkl olmas amalanmtr. almamzda bulank saylar kullanlarak, seim srecinde karar
vericilerin kiisel grlerinin seim sonuca etkileri arttrlmtr. Seim ilemi yaplrken bulank ELECTRE ile
bulank TOPSS kullanlmtr ve bu iki karar verme yntemlerinin sonular karlatrlmtr Uygulamada tekstil
fabrikalar iin alnacak dokuma tezghlarnn seimi esnasnda ncelikli olarak dikkat edilecek kriterler neler,
nemli olan kriterler belirlenmitir. Bylece makinelerin seiminde maliyet, retim hz, yedek para ve servis
hizmetleri, dokuma kalitesi ve makinenin kullanm mr kriterleri ele alnmtr. Alternatif olarak 4 farkl makine
belirlenmitir, belirlenen bu kriterler sonucunda ve bulank mantk erevesinde seim ilemi incelenmitir. Seim
ilemi yaplrken bulank ELECTRE ile bulank TOPSS kullanlmtr. Sonuta kullanlan yntemlerin
karlatrlmas yaplm ve en uygun makine belirlenmitir.
Anahtar Kelimeler: Bulank Electre, Topsis, Ahp , Makine Seimi

658
Marka ve Ambalajn Tketici Satn Alma Tutumlar zerine Etkisi: Avm Mterileri zerinde Bir alma

Arzu Uysal - Yrd.Do.Dr. Zhrem Ergn

ZET Markalar rnleri birbirinden ayrabilme grevini stlenmilerdir. Tketici asndan kaliteli markalar
avantaj olutururken firma asndan iyi marka algs oluturabilmek kolay bir i deildir. Bu algy
uyandrabilmek iin zenle tasarlanm markaya ihtiya vardr. Marka tasarmnda en nemli unsurlardan biri de
ambalajdr. Baarl bir ambalajlama; mteri balln artrarak reklam ve promosyonlar kadar etkili bir pazarlama
arac olmutur. Bu almada gnmzde olduka nemli hale gelen marka, ambalaj ve tketici satn alma tutumlar
ele alnmtr. Tketicinin fikirlerini ortaya koymaya ynelik uygulama almas yaplmtr. Anket metodu
kullanlarak, Konya ilindeki, Kule Site AVM tketicileri zerinde yaplan alma SPSS programnda analiz edilerek
nemli tespitler yaplmtr. Demografik zelliklerin de konu zerindeki etkisi incelenmitir. Bu almayla
ambalajn, rnn markalama zerindeki etkisi bir kez daha ortaya konmutur.
Anahtar Kelimeler: Marka, Ambalaj, Tketici Satn Alma Tutumlar

659
Ky Ard Orta Karadeniz Blmnn klim zellikleri ve Yllara Gre Scaklk le Ya Dalnn Analizi

Do.Dr. Asm oban

zet nsanolunun dnya serveninin balangcndan beri oluturduu devaml yerlemelerin arazi seiminde
birincil ekicilik oluturan iklim faktr, deien iklim koullarna sebebiyle de toplumlar daha uygun corafi
sahalara ynelten itici faktrlerin banda yer almtr. inde yaadmz evrenin doal boyutu zerinde iklimlerin
dorudan veya dolayl belirleyici olmasnn yannda, evrenin beeri elemanlarnn oluturulmasnda da en bata
gelen etken tereddtsz iklimdir. Sadece insan yaamnn tm safhalar deil, dier canllarn yaamlarnn da her
safhasnda en nemli etken olan iklimler, kanlmaz olan insan-evre etkileimi sresinde zamanla insana zarar
verecek sonular beraberinde getirir ve doal afet olarak nitelendirilir. Zorunlu etkileim srecinde bazen de insan
faaliyetleri iklim koullarn olumsuz etkileyerek gnmzde evre sorunlar olarak bilinen sonulara yol
aabilmektedir. Dnya nfusunun giderek artmas, fosil enerji kaynaklarnn tketiminin art, ekonomik retim
sistemlerinde grlen deiime bal olarak yeni sorunlarn ortaya kmas, orman tahribinin giderek younlamas,
yanl iskan politikalar ve arazi kullanmndan doan olumsuzluklara bal olarak atmosferdeki emisyon art
iklimlerde deiiklie yol amaktadr. Sera gazlarnn salnmn kontrol altna almak iin tm dnyada olduu gibi
lkemizde de eitli nlemler alnmakta, muhtemel iklim deiiklikleri ve olas sonular ile ilgili de iklim
senaryolar oluturulmaktadr. 2011 ylnda Meteoroloji Genel Mdrl, dnyadaki gelimelere paralel olarak
lkemizin iklim deiikliinin olas olumsuz etkilerine kar daha donanml ve hazrlkl olmas gayesiyle
Hkmetleraras klim Deiiklii Panelinin (IPCC)deerlendirme raporu kapsamnda gelitirilen yeni nesil
konsantrasyon senaryolarndan yararlanlarak lkemiz ve evresi iin 20 km znrlkl blgesel iklim
projeksiyonlar retme almalar balatmtr. Bu almada Merzifon, Amasya ve orum Meteoroloji
stasyonunun yllar boyunca yapt zellikle scaklk ve ya verileri incelenerek, aratrma sahasnda zaman
iinde scaklk ve ya deerlerinde ortaya kan farkllklar ve nedenleri ortaya konulacaktr. Muhtemel farkllklar
ile kresel snma olasl arasnda bir ilikinin olup-olmad ortaya konulacaktr.
Anahtar Kelimeler: Merzifon, Amasya, orum, klim, Scaklk ve Ya Dal, Kresel Isnma

660
 Yem Sanayisinde Faaliyet Gsteren letmelerde Sal Gvenlii Kriterlerinin Arlklandrlmas

Emel Erol - Yrd.Do.Dr. Ar zbek

Gnmzde i kazalarnn ve meslek hastalklarnn artmas dolaysyla i sal ve gvenliine verilen nem
artmtr. Ancak nceden ok zerinde yeterince durulmayan bu konunun son yllarda nem kazanmas hem ivereni
hem de alanlar uyum salama konusunda zorlamtr. Ayrca i gvenlii hakknda yeterli bilgi ve bilince sahip
olmamak bu konudaki geliimi yavalatmtr. letmelerde bu kltrn salanmas alanlar iin bir gereklilik
haline gelmitir. sal ve gvenlii kltrnn olumas hem alan hem de iveren iin avantajlar salayacak,
iletmedeki i kazas ve meslek hastal oranlarn drecektir. Bu almada yem sektr ele alnm ve bu
sektrde i sal gvenlii konusunda dikkat edilmesi gereken 11 adet kriter, uzmanlar tarafndan belirlenmitir.
Kriterlerin arlklar ok Kriterli Karar Verme Yntemleri ile deerlendirilerek sralama yaplmtr. Bylece ilgili
sektrde i sal gvenlii konusunda bata iveren olmak zere bu konunun paras olan bireylerin ncelikli
olarak hangi kriterlere daha ok nem vermeleri gerektii ortaya konmutur.
Anahtar Kelimeler: ok ltl Karar Verme, Analitik Hiyerari Sreci, Sal Gvenlii

661
 renci Otomasyon Seiminde Kriterlerin nem Katsaylarnn Belirlenmesi

Merve Engr - Yrd.Do.Dr. Ar zbek

Devlet ve Vakf niversitelerinde renci, akademisyen ve idari personel lsnn koordinasyonunu salama
grevini stlenen otomasyon sistemleri her geen gn daha da nem kazanmaktadr. Deien mevzuat, ynetmelik
ve kanunlar erevesinde otomasyon yazlmlarnn gncel olmas gerekmektedir. Her niversitenin kendi
ihtiyalarna gre sistemi kendileri retebildikleri gibi farkl firmalardan da temin edebilmektedirler. niversitelerde
renci ileri zaman alc, i ykn ve brokrasiyi artrc faaliyetlerdir. renci otomasyon sistemi; tamamen web
tabanl olarak gelitirilen n lisans, lisans, yksek lisans, doktora, hazrlk, formasyon gibi farkl bir ok yapdaki
rencilerin, niversite hayat boyunca ilk kayt zamanndan mezun oluncaya ve mezuniyetinden sonraki srete
belge ilemleri, ders kayt, ders seimi, transkript gibi tm akademik srelerini yrtlmesini salamaktadr. Bu
almann amac renci otomasyon sistemi seiminde gerekli olan kriterleri belirlemek ve bu kriterleri nem
katsaylarn belirlemektir. Bu amala literatr taramas ve uzman gr dorultusunda belirlenen yetmi bir kriter
otuz dokuz kiiden oluan uzman ekip tarafndan DELPH yntemi ile deerlendirilerek on be kritere
drlmtr. Kriterlerin nem katsaylarnn belirlenmesi ise Analitik Hiyerari Sreci yntemi ile
gerekletirilmitir. Bylece renci otomasyonunda ncelikli olarak hangi kriterlere daha ok nem verilmesi
gerektii ortaya konulmutur.
Anahtar Kelimeler: Delphi Yntemi, Analitik Hiyerari Sreci, renci Otomasyonu

662
 Dou ve Bat Toplumlarnda eviri almalarna Bir Bak

Yrd.Do.Dr. Akn okvn

Dou ve Bat Toplumlarnda eviri almalarna Bir Bak eviri etkinliini tarihsel ve kuramsal adan ele
alarak kuramlarn ve kavramlarn eviri almalarnda ele al biimleri ve uygulamalarn inceleyerek, dou-bat
odakl eviri aratrmalarna bir bak ortaya konmutur. Bu bak asn olutururken de evirmenin, ierisinde
bulunduu kltrel ve toplumsal yapnn bir yansmas olduu gerei de gz ard edilmemitir. Bu almada, eviri
tarihi ve ada kuramlarn geliiminde dou-bat arasndaki balar ve eviri tarihinde aratrma yntemleri ele
alnmtr. Kuram-Tarih ilikisine deinen sylemler erevesinde Andr Lefvere ve Jos Lambatn yntemsel
yaklamlar ele alnmtr. evirinin kltr boyutunu dou-bat toplumlaryla karlatrarak kltrel farkllklar ve
deiimlerin evirinin kuramsal ve tarihsel ynleriyle badatrarak analiz yoluna gidilmesi hedeflenmitir.
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: eviri Tarihi, Kuram Tarih likisi, Douda ve Batda eviri, evirmenin
Toplumsal Rol

663
 Bat Siyasal Dncesinde Erdemlilikten Erdemsizlie

Yrd.Do.Dr. Asl Arslan

Genel anlamda ahlakn vd iyi olma, alak gnlllk, yiitlik, doruluk vb. niteliklerin genel ad ya da
fazilet dediimiz kavramla aklayabileceimiz, insana ait ruhsal olgunluu ifade eden erdem kavram, birok
kavramla ilikilendirilerek gnmze kadar eitli evrelerden geerek gelmitir. Antikadan itibaren dnrlerin
erdeme verdii anlamlar tm zamanlar ve meknlar ierisinde, ahlak retileriyle birbirinden farkl zamanlarda
farkl anlamlar tayabilmitir. Felsefe tarihinin bakesine oturan insann ve yaamn anlam nedir sorusuna
dnrlerin verdii cevapta mutlu olmak, mutlulua ulaabilmek iin ise erdemli olmak ifadesi, zelde insann
kendisine indirgenen, genelde ise toplum ve devlete, yneten ve ynetilen ilikisinde ele alnabilecek bir kavramdr.
Mutlulua eriebilmenin tek yolunun erdemli olmak olduunu ifade eden Antika dnrleri zamanla yerini
erdemsizlii ven bir modern dnceye brakmtr. Bu dnce zellikle siyasette kendine yer edinmitir.
almamzda insandan topluma, kent-devletten, ulus-devlete, erdemin salt dinde veya insanla m snrl kald,
siyaset iinde yerinin olup olmad, siyasetin kirlilii ve karmakl imajn veren dncelerin hangi
kaynaklardan kt, tarih szgecinden geirilerek verilecektir
Anahtar Kelimeler: Erdemlilik, Erdemsizlik, Bat, Siyasal Dnce, Siyaset

664
 Oynak Ekonomik Koullar Altnda Para Politikas Faiz Oran ve Dviz Kuru Oynakl Arasndaki
Etkileim: Trkiye in Dinamik Zaman Serisi Analizi

Yrd.Do.Dr. Asl Gler

Mal ve sermaye hareketlerini global apta zgrletiren kreselleme ve piyasa liberalizasyonu, faiz oranlar ve
dviz kurunu birbirine baml iki kavram haline getirmitir. Faiz oran ve dviz kurunda meydana gelen deiimler
hem yurtii hem de yurt d yatrm ve tketim kararlarn etkileyerek hem reel hem de finansal sektr zerinden
ekonomiyi bir btn olarak etkilemektedir. Bu nedenle, dviz kurunda meydana gelen dalgalanmalarn kontrol
altnda tutulmaya allmas parasal otoritenin sorumluluk alanna girmektedir. Bununla ilintili olarak, para
politikas yapclar para politikasn olutururken politika admlarnn dviz kuru zerinde meydana getirebilecei
olas etkileri hesaba katmak zorundadr. zellikle parasal otoritenin dviz kuru zerindeki kontrol yeteneinin
iyiden iyiye zayflad global ve yurt ii volatilitenin yksek olduu konjonktr ortamnda parasal otoritenin bu
konuda daha dikkatli davranmas gerekmektedir. Bu balamda gerek i gerekse d kaynakl istikrarszlklar youn
olarak yaand Trkiyede para politikasnn normalleme sreci ierisinde atlan sadeleme admlarnn zellikle
de faiz koridorunun st snrnn aaya ekilmesi uygulamasnn dviz kurunu daha oynak hale getirecei ynnde
bir takm eletiriler sz konusudur. Bu almada para politikas faiz oran ile dviz kuru oynakl ve seviyesi
arasndaki ilikiler ampirik olarak test edilecek ve elde edilen bulgular para politikasnn ekonomiye yansmalar
asndan deerlendirmeye tabi tutulacaktr.
Anahtar Kelimeler: Para Politikas Faiz Oran, Dviz Kuru, Para Politikas, Merkez Bankas

665
 Yetkinlik Yeterlilik Paradoksunda Salk Yneticilii Eitimi

r.Gr. Asl Kse nal

Yaadmz yzylda deiim etkisi kukusuz her alanda farkl yeniliklerle etkisini gstermektedir. Salk
sektr de deiimin yaand sektrlerden biridir. Salk alannda hasta alg dzeyindeki deiiklikler, hastalarn
memnuniyet dzeyleri ve kaliteli hizmet beklentileri politika yapclar yeni araylara ynlendirmitir. Salk
hizmetlerinin sunumu asndan nemli bir paya sahip olan kamu hastanelerinin son dnemde yaanan bu
gelimelerle kamu hastane birliklerine dnmeleri ve salkta dnm projesi uygulamalarndan biri olarak
gelecekte zerk birer iletme haline dnecekleri dnldnde ynetimin etkinlii n plana kmaktadr. Salk
yneticilerinin yetkinliklerinin lme uygulamalar salk ynetimi eitimi tasarm iin nemlidir. Salk alannda
temel yetkinliklerin belirlenmesi dier alanlara gre daha fazla gereklidir. Dier sektrlerde olduu gibi salk
sektrnde de ynetim kalitesi byk farkllk oluturmaktadr. Bu farkllklar salk boyutu nedeniyle daha da
nemli hale gelmektedir. Trkiyede son yllarda salk ynetimi alannda eitim veren niversite saysnn art
salk ynetimi eitiminin yetkinliini tartlr duruma getirmitir. Bologna sreci kapsamnda eitim
programlarnn yeterlilikleri deerlendirilse de eitim ktlar asndan sonular deerlendirmek zordur. Bu
almann amac lkemizde mevcut durumda salk ynetimi eitimi lisans programlar yeterliliini ve salk
yneticilii yetkinlik alanlarn deerlendirmektir.
Anahtar Kelimeler: Yetkinlik, Salk Yneticilii, Salk Yneticilii Eitimi

666
 Iletiim Teknolojilerinin Gelimesiyle Deien Yaamnda Kullanlan Mobil Uygulama rnekleri

r.Gr. Asl ztrk - r.Gr. Yakup ztrk

Teknoloji alannda yaanan hzl deiimler sonucunda, i yaamnda kullanlan ara gereler ve alma
yntemleri de deimektedir. Iletiim teknolojilerinin yaygn olarak kullanlmasyla birlikte, akll telefon, tablet ve
bilgisayarlarda kullanlan baz uygulamalar sayesinde alanlar zaman ve mekandan bamsz olarak i
yapabilmektedir. Gelien teknoloji ile geleneksel telefonlar yerini akll telefonlara brakmtr. zellikle bilgiye
erimek iin, akll telefonlarn kullanm ok yaygnlamtr. Bu aratrmann amac, i yaamnda alanlarn ve
yneticilerin gnlk faaliyetlerini daha planl ve programl bir ekilde gerekletirebilmeleri iin tasarlanm mobil
uygulamalar ve zelliklerini ortaya kartmaktr. Bu aratrmada kuramsal aratrma yntemi kullanlmtr. Mevcut
aratrmalar ve almalar gzden geirilerek, i yaamnda en sk kullanlan mobil uygulamalar ele alnmtr.
Zaman ynetimi, proje ynetimi, grev ve kontrol listesi, not defteri, kart vizit okuma, ifre saklama, dosya
yneticisi uygulamalar ve profesyoneller iin gelitirilmi sosyal alar ile ilgili bilgiler ortaya konulmutur.
almann en nemli snrll teorik boyutta ele alnm olmasdr. Bu snrlla ramen almann, gelecekte
yaplacak olan almalarn kavramsal yapsnn oluturulmasnda nemli katklar salayaca dnlmektedir.
Anahtar Kelimeler: Bilgi Toplumu, Mobil Uygulamalar

667
 Sekreterlik Meslei majnn, Bro Ynetimi ve Ynetici Asistanl Program rencileri Tarafndan
Deerlendirilmesi

r.Gr. Asl ztrk - r.Gr. Yakup ztrk

Gelien teknoloji ve alma koullarnn deimesiyle birlikte, bilgiye ulaan, bilgiyi tasnif eden, gerekli
zamanda yneticisine ve alma arkadalarna ileten sekreter ve ynetici sekreterlerin nemi artmtr. Sekreterler,
bro hizmetlerini organize eden, yneticilerin almalarnn destekleyen, rgt ierisinde yazmalar salayan,
randevular organize eden, rgtsel ve ynetsel grevlerini yerine getirirken yneticisine destek olan, ynetici
yardmclardr. maj ise, kiilerin ya da kurumlarn, bakalarnn zihninde braktklar dncelerdir. Bu almann
amac, bro ynetimi ve ynetici asistanl program rencilerinin, sekreterlik meslei imaj ile ilgili alglarn
ortaya koymaktr. Aratrmann rneklem grubunu, 2016-2017 retim ylnda ankr Karatekin niversitesi
Meslek Yksekokulu Bro Ynetimi ve Ynetici Asistanl Programna kaytl 175 renci ierisinden rastgele
seilmi 150 renci oluturmaktadr. rencilere uygulanan anket sonularna gre katlmclar, sekreterlerin
grevleri gerei srekli bakml olmalar ve gzel giyinmeleri gerektiini dnmektedirler.
Anahtar Kelimeler: Sekreter, Sekreter maj

668
 Trkiyede klim Deiikliiyle Mcadelede Barajlarn ve Hidroelektrik Santrallerin Yeri

Yrd.Do.Dr. Asl Ynten Balaban

Toplumun farkndalnn zellikle son yllarda artt iklim deiiklii konusu, evresel etkilerin yan sra
bunlara zincirleme olarak yaanacak sosyo-ekonomik etkilerle birlikte srdrlebilir kalknmann salanmasnda
nemli engellerden biridir. klim deiikliinden en ok etkilenecek risk grubu lkelerden birisi de Trkiyedir. Su
ve enerji srdrlebilir kalknmann salanmasndan iki nemli alandr. Trkiyede sanayileme ve hzl nfus
artna bal olarak suya ve enerjiye olan ihtiyacn giderek artmas, iklim deiikliine bal olarak azalan su
kaynaklarnn stratejik nemini artrarak, su kaynaklarnn gelitirilmesi projelerinden baraj ve hidroelektrik
santralleri (HES) iklim deiikliiyle mcadelede stratejik bir duruma getirmektedir. Trkiyede baraj yapm,
Cumhuriyetin ilanyla beraber devlet politikas olarak benimsenmi ve hkmetlerce desteklenmi, ekonomik ve
toplumsal kalknmann temel aralarndan biri olarak, tarmsal sulama, ime- kullanma suyu ve hidroelektrik
santraller ile enerji retimi asndan nemli depolama tesisleri ve altyap yatrm aralarndan biri olmutur.
Gnmzde de Trkiyede, ekonomik ve toplumsal kalknmann simgesi olarak grlmeye devam eden baraj
yatrmlarnn, zellikle insan evresine negatif etkilerinin deerlendirilmesi ve hesaplanmas zor olmaktadr.
Barajlarn meknsal etkileri, eletirileri beraberinde getirmektedir. almada, yerli ve yabanc literatr taramas
yaplarak iklim deiikliinden etkilenen risk grubu lkeler arasnda yer alan Trkiyenin iklim deiikliinin
etkilerinin azaltlmasna ynelik politikalarn gelitirilmesinde baraj ve HESlerin yeri tartlacaktr.
Anahtar Kelimeler: Iklim Deiiklii, Srdrlebilir Kalknma, Su Kaynaklar, Baraj, Hidroelektrik Santraller

669
 Eitim le Eitimin Net ktlar Arasndaki likinin l Baznda ncelenmesi

Yrd.Do.Dr. Atalay alar - Yrd.Do.Dr. Ferda Esin Glel

Birlemi Milletler Kalknma Program 2015 yl nsani Gelime Endeksi Raporuna gre Trkiyenin 2014
nsani Gelime Endeksi (GE) deeri 0.761tir. Bu sonula Trkiye, dk (45 lke), orta (38 lke), yksek (56
lke) ve ok yksek (49 lke) insani gelime gruplar iinde 188 lke arasnda 72. olarak yksek insani gelime
kategorisinde yer almtr. Ayrca, Trkiye Dnya ortalamasnn (0.711) zerinde iken, Avrupa Birlii ortalamasnn
(0.867) ve OECD lkeleri ortalamasnn (0.882) altndadr. lkelerin kalknmlk dzeyleri, milli gelir miktar
yannda; eitim, sosyal, kltrel ve politik durumlar ile de llmektedir. Btn bunlar kalknmann merkezine
insan yerletirmektedir. nsann dncesi, yetenekleri, eitim dzeyi ile oluan ekonomik ve kltrel ortam yenilik
ve yaratcl gerekletirerek retim srecinin girdisi olarak ekonomiye katk salamaktadr. Eitim ile ekonomik
byme arasndaki ilikilerin incelendii pek ok almann yannda eitimin sosyal faydalar ile ilgili de ok
sayda alma yaplmtr. Bunlardan bir tanesi olan ve olduka kapsaml yrtlen 2000 ylndaki OECD-Avrupa
Yatrm Bankas almasnda 22 OECD lkesi ve 56 Asya, Afrika ve Latin Amerika lkesi olmak zere toplam 78
lkede eitimin neden olduu eitli faydalar incelenmitir. Bu almada eitimin dokuz net ktsndan
bahsedilmektedir: gelirlerdeki art, daha iyi birey ve halk sal, dk dourganlk oran, demokratikleme, siyasi
istikrar, yoksulluun ve eitsizliin azaltlmas, artan evre bilinci, su oranndaki dme, toplumsal sularda ve
mlkiyet sularnda dme. Bu almada eitimin yukarda verilen net ktlara etkisi Trkiyedeki iller zerinden
incelenecektir. Eitim girdisi olarak 1996 yl renci Seme Snav sonularndan il baznda elde edilen snav ham
puan ortalamalar kullanlacaktr. Eitimin sonularnn alnmas zaman alan bir sre olduu dnlrse, dokuz
net ktya ilikin bulunabilen en son yllara ilikin veriler ele alnacaktr. Burada eitimin dokuz net ktsn temsil
ettii dnlen deikenler belirlenerek, girdi deikenleri olan ham puanlarla aralarndaki ilikiyi grmek zere
Kanonik Korelasyon Analizi uygulanacaktr. Veriler, Kanonik Korelasyon Analizi varsaymlarn salamaz ise
Dorusal Olmayan Kanonik Korelasyon Analizi ile inceleme yaplacaktr.
Anahtar Kelimeler: Eitim, Eitimin ktlar, Kanonik Korelasyon Analizi

670
 Iran'da Rehberlik Kurumunun Dinsel Nitelii ve D Politikaya Etkisi

Yrd.Do.Dr. Atay Akdeveliolu

randaki siyasal sistem, Rehberlik (Velayet-i Fakih) kurumu zerine ina edilmitir. Bu kurum, otoriter devlet
bakanln ifade etmektedir. Rehber siyaseten 12. mam Mehdinin iktidarnn bekiliini stlendiinden; anayasal
olan bu kurumun meruiyetinde ilahi bir nitelik de bulunmaktadr. Bu nedenle, mamn iktidarnn bekiliini
rehber mi, yoksa, ulemann tepesinde yer alan merci-i taklit mi yapmaktadr? sorusunun cevab net deildir.
Humeyni bu soruya ok pratik bir cevap bulmutur: Rehber olacak kii, merci-i taklit olmaldr. Kendisi de her iki
makama sahip olarak bu durumun uygulamasn gstermitir. Oysa, Hamaney sadece bir ayetullahtr. Dolaysyla,
ulema ile devlet arasndaki paralellik zedelenmitir. Szkonusu soruya verilecek cevap, ran d politikasn da
etkilemektedir. Dnyadaki ii toplumlar, rann en nemli d politika aralarndandr. Rehberlik ile merci-i
taklitlik arasndaki rekabete iann bak, blgeye gre deimektedir. Bu deiiklik, ran d politikasna da
yansmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Iran, Rehber, Merci-I Taklit, Humeyni, Hamaney

671
 Formel lemsel Evredeki Adlesanlarn Demografik zelliklerine Gre Akll aretlere Tepkileri: Ankara
rnekleminde Amprik Aratrma

r.Gr.Dr ala Pnar Bozoklu - r.Gr.Dr. Aybige Demirci enkal

Formel ilemsel dnem, soyut dncenin, stbiliin ve problem zme yeteneklerinin gelitii dnem olarak
bilinmektedir. zleyenleri, TV programlarnn ierii ve olas olumsuz sonular hakknda uyaran akll iaretler
Trkiyede 2006 ylnda uygulanmaya balamtr. Bu aratrmann amac, Ankarada yaayan formel ilemsel
dnemdeki adlesanlarn demografik zelliklerine dayal olarak akll iaretlerin iletiim etkinliini
deerlendirmektir. Aratrmaclar tarafndan gelitirilen anket, tabakal rnekleme yntemi baz alnarak,
Ankaradaki devlet okullarnda okuyan 384 renciye uygulanmtr. Sonulara gre, erkek adlesanlar, kadn
adlesanlara kyasla akll iaretleri, program ierii ile daha uyumlu ve etkili bulmaktadr. Keiren ve Etimesgut
ilelerindeki okullarda okuyan adlesanlar iaretleri daha net anlalr, dikkat ekici, etkili, kullanl ve nemli
alglarken; Sincan ilesindeki adlesanlar ounlukla gereksiz bir uygulama olarak grmektedir. Ayrca, lojmanda
ikamet eden adlesanlar, kendi evinde oturanlara kyasla akll iaretleri daha net anlalr, dikkat ekici, ilgi ekici
ve yararl olarak grmektedir. Son olarak, sekizinci snftaki adlesanlar +13 iaretini, altnc snftaki adlesanlar
ise cinsellik ierir iaretini az anlalr bulmutur.
Anahtar Kelimeler: Formel lemsel Evre, Akll aretler, Tabakal rnekleme, letiim Etkinlii

672
 Feministlerin Bycle Bak

Yrd.Do.Dr. Aydn Grmez - Ar.Gr. Nevzat Aakaya

ok karmak bir tarihe sahip olan "cad" kavramnn tanm zordur. Ancak genel anlamda doast glere
sahip olan ve bu gcn ounlukla insanlara zarar vermek iin kullanan, ounluunu kadnlarn oluturduu,
insanlara verilen isimdir. Ortaada tbbn aciz kald, doktorlarn are bulamadklar ani ortaya kan btn
hastalklarn byden kaynakland kabul edilmekteydi. Ayn ekilde hayvanlarn hastalanp telef olmalar, kt
hava koullar ve benzeri felaketlerden cadlar sorumlu tutulurdu. zetle aklanmas dier trl olanaksz ne varsa
cadlara balanrd. Sadece Avrupada 13. ve 19. yzyllar arasnda yz binlerce insan cadlk sulamas sonucu
yaklr. Bu sulamalar ve infazlar Avrupa snrlarn da aarak Amerikaya da yansr. 1692 ile 1693 yllar arasnda
Salem Cad Mahkemeleri ile Amerika, tarihindeki en acmasz cad avna tank olur. Birok kentte onlarca insan
idam edilir veya hapse atlr. Tarih boyunca erkeklerin kadnlara hakszlk yaptklarn ileri sren feministler erkek
egemen gler tarafndan yazlm tarihe tepki gstererek Ortaada kadnlarn yaptklar eyin, ounlukla erkek
hekimlerin tedavilerini kabul etmeyerek ve kendi bilgilerini kullanarak hemcinslerinin tedavi etmek olduunu iddia
ederler. Bu bildirinin amac feministlerin; erkek egemen toplumun ileri srd cadlk kavramna yaklamlarn
incelemektir.
Anahtar Kelimeler: Feminist, Ataerkil, By, Cad, Kadnlar

673
 niversite rencilerinin Kendi Kendine Liderlik Eilimlerinin Belirlenmesi

r.Gr. Aydn zdemir - r.Gr. Ahmet ahin - r.Gr. Mert zgner

Kendi kendine liderlik; bireyin en iyi sonuca ulaabilmek iin ihtiya duyduu motivasyonun birey tarafndan
kendi kendine salanmas srecidir. Bir baka ifade ile kendi kendine liderlik; insanlarn kendilerini ynlendirmek
ve gerekli olan motivasyonu salamak iin yaptklar her eydir. Kendi kendine liderlik yaklam temel stratejiyi
iermektedir. Bunlar; davran odakl stratejiler, doal dl stratejileri ve yapc dnce modeli stratejileridir. Bu
stratejilerin bireylerin performanslar zerinde olumlu etkileri olduu dnlmektedir. Bu almann amac ahin
(2015)den alnan Kendi Kendine Liderlik lei Ksa Formu kullanlarak niversite rencilerinin kendi kendine
liderlik eilimlerini belirlemektir. Kendi Kendine Liderlik lei Ksa Formu; davransal farkndalk ve irade,
grev motivasyonu ve yapc dnce olmak zere boyuttan olumaktadr. Aratrmann evrenini Adyaman
niversitesi Besni Meslek Yksekokulunda 2. snfta renim grmekte olan renciler oluturmakta iken,
rneklemini ise; ankete gnll olarak katlm gsteren ve anket formunu tamamyla dolduran 221 renci
oluturmaktadr. rencilerin demografik zellikleri ile kendi kendine liderlik eilimleri arasndaki farkllklar
tespit etmek amacyla farkllk testlerinden (Independent T-Test, One-Way Anova Test) ve ilikileri tespit etmek iin
korelasyon analizinden yararlanlmtr. Ayrca demografik deikenlerin kendi kendine liderlik eilimi zerine
etkisini ortaya karmak iin regresyon analizi uygulanmtr. Elde edilen bulgular, rencilerin demografik
zellikleri ile kendi kendine liderlik eilimleri arasnda eitli farkllklarn/ilikilerin/etkilerin olduu sonucunu
ortaya karmtr.
Anahtar Kelimeler: Liderlik, Kendi Kendine Liderlik, niversite rencileri, Analiz

674
 Isel Motivasyonun Salk alanlarnn Etiksel fa Dzeylerine Etkisinin ncelenmesi

Yrd.Do.Dr. Ayhan Bayram - r.Gr. Yusuf Yldrm - Dr. Senem Ergan

sel motivasyon, alanlarn yapt ite motive olduu, kiinin davranlarn dzenleyen dsal bir kontroln
olmad gddr. Etiksel ifa, bir kuruma mensup eski ya da hala grev yapmakta olan alann, iverenin kontrol
altnda yasad, ahlaksz, kanun d; bireylere ya da kurumlara etkisi olabilecek uygulamalar aa karmasdr.
Bu almada salk alanlarnda isel motivasyonun etiksel ifaya etkisinin belirlenmesi amalanmtr. sel
motivasyonu lmek amacyla Mottazn (1985) tarafndan gelitirilen ve Dndar (2007) tarafndan Trkeye
uyarlanarak, geerlilik ve gvenilirlik almalar yaplan isel motivasyon lei kullanlmtr. lek tek alt
boyuttan olumaktadr. lekte toplam 9 madde bulunmaktadr. Etiksel ifay lmek amacyla Heungsik Pak ve
ark. (2005) tarafndan gelitirilen ifa lei kullanlmtr. lek alt boyuttan olumaktadr. lekte toplam 9
madde bulunmaktadr. Aratrmada yz yze anket ve kolayda rnekleme metodu kullanlarak 123 salk alan ile
grlmtr. Anketler incelendikten sonra hatal olanlar elenmi ve toplam 121 anket analize tabii tutulmutur.
Salk alanlarna isel motivasyon ve etiksel ifa lekleri uygulanarak, elde edilen veriler nda sonular
deerlendirilmi, isel motivasyon ve etiksel ifann demografik deikenlere gre farkllk gsterdii ve alt
boyutlar arasnda anlaml bir etkinin olduu grlmtr.
Anahtar Kelimeler: Dsal, Gd, Kaytszlk

675
 Ortaokul rencilerinin Gndelik Zaman Pratikleri ve Sosyal Sermaye Dzeyleri

Ayhan Direk - Abdurrahman Akgz - Bar mr

Bu alma, ortaokul rencilerinin serbest zaman etkinlikleri balamnda cep telefonu ile bilgisayar banda
zaman geirme, internet kullanm, kitap okuma alkanlklar, sosyal medya kullanmlar, televizyon alkanlklar,
sigara ve alkol kullanmlar ile sosyal sermaye dzeylerini ortaya karmaktr. Sosyal medya kullanm zerine
aratrmaclar tarafndan ok sayda alma yaplmaktadr. Ancak bu almalarn daha ok gzlemlenebilir
davranlar zerine odakland grlmektedir. Ortaokul rencileri arasnda da Facebook ve nstagram sosyal
alarnn kullanm olduka yaygndr. Bu yaygn kullanm rencilere ynelik eitli tehditleri yaratt gibi eitsel
amalarla kullanm assndan da frsatlar sunmaktadr. Aratrmada, yz yze anket yntemi kullanlmtr. Anket,
internet, internet bamll, televizyon ve sosyal medya alkanlklarnn incelenmesi ve bu konularla ilgili mevcut
literatrn taranmas sonrasnda hazrlanm ve uygulanmtr. 2016 ylnda Akakoca ilesine bal iki ortaokulda
renim gren 396 ortaokul renciye uygulanan anket almasndan elde edilen veriler, SPSS 21.0 adl program
araclyla analiz edilmitir. Ardahan ve Ezici tarafndan Huangtan uyarlanan Sosyal Sermaye leinin
Cronbach Alpha gvenirlik katsays bu almada .88 bulunmutur. Anket analizinden elde edilen sonularna gre,
katlmclarn bilgisayar banda ve cep telefonu ile ve internette ounlukla 1-2 saat arasnda zaman geirmekte,
byk bir ounlukla internet kafeye gitmemekte, % 69,2si Facebooka, % 10,1i Twittera, % 45,5i nstagram ve
dier alar paylamakta , % 52si dzenli kitap okumakta,% 64,6s dzenli spor yaptn, % 8,1i sigara
kullandn, % 5,1i alkol kullandn ifade etmektedirler. rencilerin sosyal sermaye dzeyi x= 3,51 olarak
saptanm ve Yksek deer aralnda deerlendirilmitir. Alt boyutlar acndan ise en fazla ortalamaya yi
Ebeveyn likileri alt boyutuyla (x=3,84), en dk ortalamaya ise Sosyal Duyarllk alt boyutuyla (x=3,10)
ulalmtr. Analizde ayrca katlmclarn cinsiyetleri, snflar, anne-baba eitim dzeyleri ile farkl deikenler
karlatrlm ve anlaml sonulara ulalmtr.
Anahtar Kelimeler: Gndelik Hayat, Bo Zaman Pratikleri, nternet, Medya, Sosyal Alar

676
 Oryantalist Bir Strateji Olarak Sinemada Beyazlatrma (Whtewashng) Olgusu

Prof. Dr. Gliz Ulu - Ar.Gr. Ayhan Knger - Ar.Gr. Arzu Yavuz

Dounun bilinmeyenini ortaya karmak amacyla kefe kan Bat, kendi ekonomik ve siyasi karlarna gre
kendi dnda kalan blgeleri tekiletirmitir. Bat, kendinden olmayan halklar tanmlama ve onlar snflandrarak
belli bir kategoriye yerletirme abas ierisine girmitir. Batnn belirli corafi snrlar ierisinde yaratt teki,
gemiten gnmze zihinlerde var olagelmi, Oryantalizm kavramn kmasna ve zamanla bu kavramn
kurumsallamasna sebep olmutur. Douyu kefe kan seyyahlar, Doudaki deneyimlerini kaleme alm ve
rettikleri Oryantalist metinlerle, Bat gzyle Dounun retilmesine katk salamlardr. Batnn oluturduu
imgesel corafya snrlar iinde tanmlanan Dou, smrgeletirme sreciyle de yeniden ekillendirilmitir.
Oryantalistler eliyle ekillendirilen Dou, smrgecilik sonrasnda ise Hollywood sinemasnda tekinin temsili ile
kendisine bir yer bulmutur. Hollywood sinemasnda tekinin temsilinde Beyazlatrma (Whitewashing) stratejisi
ile beyaz olmayan karakterler, Batl bireyler tarafndan canlandrlarak Batnn, Dou zerindeki tahakkmnn
glendirilmesi ve geni kitlelere benimsetilmesi amalanmaktadr. Sinemann toplumsal gereklii belirleyen bir
kltrel oluum olmas sebebiyle sinemada Dounun Batl bireyler zerinden temsil edilmesi, Bat eliyle
ekillendirilen Dounun zihinlerdeki kalcln pekitirmektedir. Beyazlatrma stratejisi ile birlikte Oryantalist
temsillerin youn olarak sunulduu Hollywood sinemas, bylelikle beyaz znenin stnln ideolojik bir
biimde olutururken, izleyicinin Batl karakterlerle kendini zdeletirmesi ile de, izleyici zihninde gl bir Batl
birey algs yaratmaktadr. Bu almada sinemada kullanlan beyazlatrma stratejisi ve beyazlatrlmaya
uratlan filmler incelenmektedir. Bu balamda tarihsel srete filmlerde sz konusu stratejinin kullanm skl ve
aksi uygulamalarn seyreklii irdelenmektedir.
Anahtar Kelimeler: Oryantalizm, Bat, Dou, Sinema, Beyazlatrma

677
 Kurtar Bizi Beyaz Adam !: Hollywood Sinemasnda Beyaz Kurtarc (Whte Savor) Figr

Prof.Dr. Gliz Ulu - Ar.Gr. Ayhan Knger - Ar.Gr. Arzu Yavuz

18 ve 19. yzylda Avrupann kendi dndaki toplumlara kltrel deerlerini, toplumsal ve siyasal dzenini bu
toplumlar modernletirme ve uygarlatrma misyonunun bir gerei olarak sunmas, beyaz adamn smrgeletirme
eilimine bir klf hazrlam, bu eilimi merulatrmtr. Bu misyon, ayn zamanda, beyaz adamn tarihe kar olan
sorumluluu eklinde tanmlanrken beyaz adamn yk olarak ifade edilmitir. Bu balamda beyaz adam kendi
stnln ilan ederken, beyaz olmayanlar da kendi dnyasna dahil ederek kurtarma ihtiyac iindedir.
Smrgecilik sonras gnmz dnyasnda ise bu bak as Hollywood sinemasnda beyaz kurtarc figr olarak
yansmasn bulmaktadr. Filmlerde beyaz kurtarclar beyaz olmayanlar kurtaran, dzle kartan, sorunlarndan
arndrp topluma kazandran ana kahramanlardr. Bu alma, Hollywood Sinemasndaki beyaz kurtarc
figrlerinin yer ald filmleri incelemekte, bu filmlerde beyaz adamn, beyaz olmayanlar kurtararak tarihsel
misyonunu (!) nasl yerine getirdiini analiz etmeyi amalamaktadr.
Anahtar Kelimeler: Modernizm, Beyaz Kurtarc, Hollywood Sinemas, Beyaz Adamn Yk

678
 Batl Kaynaklar Inda Amerikan-Japon likileri (1853-1858)

Dr. Ayhan Kuculuo

Tokugawa ogunluu, Japon limanlarn yaklak 230 sene boyunca yabanc lkelere kapatarak sadece in ve
Hollanda ile snrl ticari ilikiler srdrd. 19. yzyln ilk yarsndan itibaren ngiltere, Rusya ve Amerika gibi
lkeler bu ticarete dahil olmak amacyla baz giriimlerde bulundular. 1853de Amerika Bakan Millard Fillmore
drt sava gemisi eliinde Mattew C. Perry adndaki elisini Japonyaya gnderdi. Perry, bu sefer srasnda bakan
tarafndan yazlm olan mektubu Tokugawa ynetimine teslim ederek, bir sene sonra tekrar gelmek zere
Japonyadan ayrld. Amerikan bakan, gndermi olduu mektupta Japon limanlarnn ticaret, ikmal ve zorunlu
haller iin kendilerine almasn talep ediyordu. Bu mektuba verilecek cevap konusunda Japonya ierisinde farkl
grler ortaya kt. Ancak ogun Amerikallara askeri olarak kar koymann mmkn olmadn dnd iin
bu mektuba olumlu cevap vermek zorunda kald. Bu cevap Kanagawa anlamas ile resmi hale sokuldu. Fakat bu
anlama ile yetinmeyen Amerikan Hkmeti, bakonsolos olarak grevlendirdii Towsend Harrisin gayretleriyle,
1858 ylnda Tokugawa ogunluu ile yeni bir anlama yapt. Bu anlamayla Amerikallar tek tarafl geni
imtiyazlar kazandlar. Tokugawa ogunluu, ksa bir sre sonra, Amerikann tesiriyle pek ok batl lkeye de ayn
imtiyazlar tanmak zorunda kald.
Anahtar Kelimeler: Japonya, Amerika, ogun, Perry, Harris

679
 Yaam Doyumu, Kayg ve Motivasyon likisi le lgili niversite Genliine Ynelik Bir Aratrma: Dicle
niversitesi rnei

Ayhan Yalnsoy

Gelien teknoloji, toplum bireylerinin srekli deien ve giderek farkllaan ihtiyalar, yaam doyumu ile ilgili
beklentilerini de o lde etkilemektedir. Bireylerin gerek i yaamlarn gerekse aile yaamlarn olumlu ve
olumsuz ynde etkileyen yaam doyumu son dnemlerde aratrmaclarn ilgi oda olmutur. Dnyada yaanan
sosyo-politik deiime bal olarak ortaya kan kaotik atmosfer tm dnya ile birlikte lkemiz bireylerini de
etkilemektedir. Bu erevede, zellikle genlerin gelecekle ilgili kayg yaamalar muhtemeldir. Bu durumun,
genlerin motivasyonlarn da olumsuz ekilde etkileyebilme potansiyeline sahip olduu da sylenebilir. Srekli
kayg (trait anxiety) gelecee ynelik hissedilen ve bireyin kayg yaantsna olan yatknldr. Bu kayg tr
bireyin o iinde bulunduu durumdan bamsz olarak varln srdrr ve bireylerin baz davran ve
yaantlarnda arln daha ok hissettirerek yaamn tmne yaylr. Bu aratrmann amac niversite genliinin
yaam doyumu, kayg ve motivasyon dzeylerinin yansra bu kavramlarn birbirleriyle olan etkileim dzeylerini
incelemektir. Aratrma evrenini niversite genlii olutururken, rneklem olarak Dicle niversitesi rencileri
seilmitir. Aratrmann verileri rencilere yaplan anket yardmyla elde edilmitir. Aratrmada analiz yntemi
olarak ANOVA, T-testi, korelasyon, regresyon kullanlmtr. Aratrma sonucunda, yaam doyumu, kayg ve
motivasyonla ilgili anlaml sonulara ulalmtr.
Anahtar Kelimeler: Yaam Doyumu, Kayg, Motivasyon, niversite Genlii

680
 "homo Faber"in Dnyasndan Totalitarizme: Hannah Arendt'in Siyaset Teorisinde Totaliter Tahakkmn
Vcut Bulduu nsanlk Koullar zerine Bir nceleme

Dr. Aylin Kl

20. yzyla insanlk tarihi iinde en dehet verici yzyl demek herhalde yanl olmayacaktr. Ne var ki bu yzyl
dehet verici klan, yalnzca ykm aralarnn, onlar imal edenlerin tahayylnn de tesine geebilecek bir gce
ulam olmas deil, insanln yzyllar boyunca evrilerek ekillendirdii ve ekillendii tm kurumlar ve yaplar
yok edici bir radikallie sahip olan totalitarizm deneyimidir. Hannah Arendtin Totalitarizmin Kaynaklar isimli
eseri, Nazi totalitarizmini yeni ve emsalsiz klan nitelii oluturan unsurlarn kkenlerinin aslnda srada dnyada
imdi olup biten eyler olduunu arpc bir biimde ortaya koyar. Arendtin deyimiyle dip aknts eklinde
devam eden bu yaplar, ilikiler ve durumlar Nazizmin yenilgisiyle de ortadan kalkm deildir. Bu balamda,
gelenein iflas ettii bir anda, kkenlere dnp bakmak neredeyse kanlmazdr. te Arendtin kkenlere ynelik
incelemelerinin ikinci blmn oluturan yetkin eseri nsanlk Durumu, insanlk durumunun temelini oluturan
etkinlik biiminin fenomenolojik zmlemesini yapar. Eserinde en nemli iddialardan biri, bu etkinlikler
ierisinde homo faberin etkinlii olan yapmann, onun tm i ve imalatnn gdleyici ilkesi olan
faydaclnn ve arasallk ltnn tm beeri ilikileri sarp sarmalamas sreci ile totaliter ynetim
biimlerinin ekillenebilecei toplumsal iklim arasnda nemli bir iliki bulunmaktadr. Baka bir ifadeyle bir
yandan beeri her tr iliki ve eylemi gdleyen faydac anlaya adayal tketim toplumu ve onun kendi imalat
olan dnyadan ve giderek yeryznden yabanclam bireyi, bir yandan kat ettii muazzam yol sayesinde tahayyl
edilenin ok tesinde bir g elde eden modern bilimin, kamusal tartmalarn uzanda yeryzne yabanc
ileyii Arendt btn bu sreleri modern dnyada imdi, u anda dip aknts eklinde var olmaya devam
eden totaliter nitelikler olarak deerlendirir. te bu almada Arendtin politika teorisinde totaliter tahakkmn
vcut bulabildii insanlk durumu, homo faber ve onun egemenliindeki faydac ilkenin nasl sonunda
kendisini de iine alarak btn dnyann ve yeryznn arasallatrlmas ve giderek deersizletirilmesiyle
sonuland, bunun ise totaliter tahakkmn arad insanlk koulu olduu aklanmaya allacaktr.
Anahtar Kelimeler: Totalitarizm, Homo Faber, Faydaclk, Arasallk, Animal Laborans

681
 D Ticaretin Liberasyonu ve Uluslararas Rekabet Gc: Trkiye rnei

Yrd.Do.Dr. Aye Ergin

Kreselleen dnya ekonomisinde her bir lkenin i dinamiklerini gz nnde bulundurarak uygulad farkl
ticaret stratejilerinin olduu grlmektedir. D ticaretin serbestlemesi uygulanan ticaret politikalarnn doru
seilmesini daha ak bir ifade ile seilecek doru sektrn teviki ile uluslararas piyasalarda rekabet gcn
kazanmay gerektirmektedir. Yenidnya dzeni olarak adlandrlan dneme girilmesiyle, yeni ticaret politikalar
ortaya km olup, sz konusu gelime ile piyasa ekonomisinin gereklerini iyi bilmek ve liberal ekonomiye uyum
salamak kanlmaz hale gelmitir. Rekabet insanolunun var oluundan bu yana insan ilikilerinde hep kendini
hissettirmi hatta ok byk savalarn olmasna bile sebebiyet vermitir. Ekonomik anlamda ise rekabet, Adam
Smith in aklamalaryla liberalizm oyununda yerini alm, piyasa ekonomisinin vazgeilmez unsuru olmutur. Bu
oyunun dier aktr ise piyasa ekonomisinin en nemli uygulama alan olan d ticarettir. te yaplan bu almann
amac liberalizm oyununda yer alan bu iki nemli aktrn nasl entegre olduunu aklamak ve bunu Trkiye rnei
ile desteklemektir.
Anahtar Kelimeler: Rekabet Gc, D Ticaret Politikas, Liberalizm

682
 Trkiyede Yapay Sinir Alar le lgili Yaplan Lisansst Tez almalar zerine Bir Aratrma (1994-
2016)

Prof.Dr. Melek Akgn - r.Gr. Aye Soy Temr

Bu aratrmann amac, Trkiyedeki niversitelerde yapay sinir alar ile ilgili yaplm kaytl ve ulalma
olana bulunan yksek lisans ve doktora tezlerinin; profilini, alana katklarn, ierik ve konu asndan zaman
iindeki ynelimini belirlemektir. alma 1994-2016 yllar arasnda yapay sinir alar bal altnda yazlan ve
eriime ak 595 lisansst tezi kapsamaktadr. Tezler ierik analizi yntemi kullanlarak konularna, kullanlan
ynteme, gelitirilen neri ve alana katk gibi belirli kriterlere gre incelenerek snflandrlmtr. Bu alma, yapay
sinir alar alannda yaymlanan lisansst tezlerin tek bir kaynakta toplanarak bir ierik analizi rnei olmas, daha
nce bu alana ynelik ierik analizi almasnn bulunmamas ve almadan elde edilen bulgularn bu alandaki
tezlerin nitelii konusunda aratrmaclara bilgi sunmas alarndan nemlidir. Veri toplama arac olarak
Yksekretim Kurulu Ulusal Tez Merkezinden yararlanlm ve elde edilen veriler Excel programnda
deerlendirilmitir. Yaplan almalar incelendiinde yapay sinir alarnn finans, mhendislik, salk, jeoloji,
pazarlama, muhasebe gibi birok alanda kullanld grlmektedir. Yaplan almalarn uygulama ksmlarnda
genellikle veriler iki farkl yntem kullanlarak deerlendirilmi ve yapay sinir alar yntemindeki sonularn
geree daha yakn ve hata oranlarnn daha dk olduu grlmtr. Bu yntemin, gn getike kullanm alan
ve orannn artaca beklenmektedir.
Anahtar Kelimeler: Yapay Sinir Alar, Lisansst Tezler

683
 Cumhuriyet Dnemi Darlfnun Tartmalar ve 1933 Darlfnun Reformu

Yrd.Do.Dr. Aye Yanarda

Osmanl Devleti'nden Trkiye Cumhuriyeti'ne devreden eitim kurumlarndan birisi olan Darlfnun yksek
retim / niversite dzeyindedir. Birtakm zorluklarla alan bu kurumun kurumsallamas ve gelimi lkelerdeki
benzerleriyle yarabilecek dzeye gelmesi iin Osmanl Devleti dneminden beri bir takm slahatlar/dzenlemeler
yaplmtr. Milli Mcadele yllarnda stanbul igal altnda kaldndan Darlfnun ile ilgili dzenleme yaplmas
mmkn olmamtr. ncelikli mesele lkenin igalden kurtarlmas olduu iin eitim ile ilgili meseleler daha
ziyade mevcut kurumlarn iyi ynetilmesi ve gelecee dair ilkesel kararlar eklinde ele alnmtr. Milli Mcadele
baaryla sonulandktan sonra milli devlet anlayna geilirken nemli inklaplar yaplmtr. Saltanatn
kaldrlmas, Cumhuriyetin ilan gibi inklaplarn benimsenmesi ve yeni milli Trk Devletinin gelimesi iin genel
olarak eitim meseleleri youn bir ekilde ele alnrken zel olarak Darlfnun ile ilgili baz kararlar da alnmtr.
Bunlardan ilki Darlfnun zerklii ile olup bu ynde dzenlemeler yapan TBMM'nin Darlfnun'dan beklentisi
yksektir. Ancak Darlfnun sz konusu beklentileri karlayamad gerekesiyle ksa zaman iinde eletirilerin
oda haline gelmitir. Bu beklentiler ve eletiriler mevcut siyasal durum ve Darlfnun'un tarihi, bilimsel birikimi
birlikte ele alndnda basnda, basnda mecliste dikkat ekici tartmalar yapld grlmtr. Bu almada
Darlfnun hakkndaki grlerin olabildii kadar tmne ulalmaya allarak btncl bir bak gelitirilmek
istenmektedir. Ancak bu btn iinde farkllklar aklanmaya ve tasnif edilmeye allacaktr. Bu almann dier
almalardan fark Darlfnun olaylar ve eletirilerinin spesifik, kyaslamal ve btn olarak ele alnmasdr. Bu
nedenle mevcut literatr tarand gibi taramaya ve gncellenmeye devam edilecektir. Ayrca Darlfnun ile ilgili
tartmalarn odakland noktalar ve 1933 Darlfnun reformuna giden sre sebep-sonu ilikisi iinde
aklanmaya allacaktr. Darlfnun slahna ihtiya hissettiren teorik ve pratik uygulamalar aklanrken
karanlkta kalan ksmlarn aydnlatlmas ve gnmze k tutmas amalanmtr. Dnemin siyaseti ve
eitimcilerinin grleri ariv belgeleri, gazeteleri, hatralar incelenerek karlatrlarak aklanmaya ve
yorumlanmaya allacaktr.
Anahtar Kelimeler: Trk Eitim Tarihi, Darlfnun, Darlfnun zerklii, Milli Kltr ve Darlfnun

684
 Okul ncesi Dnem ocuklarnda Alt ve st Ekstremite Uzunluklarnn Deerlendirilmesi

Ar.Gr. Ayegl zdemir - Prof.Dr. Baak Koca zer

Byme ve gelime genetik ve evresel koullara bal olarak ekillenirken, d etmenlere daha ak olan okul
ncesi dnemle beraber ocuklar, evresel koullara daha duyarl hale gelirler. Bebeklikten, erikinlie kadar devam
eden byme srecinde ocuun vcut oranlarndaki byme hz dnemsel farkllklar gstermekte, allometrik
byme gereklemektedir. Alt ve st ekstremite uzunluklar halk sal asndan bireyin byme srecinin
nemli bir gstergesi olarak kabul edilmekte ve zellikle bacak uzunluunun yaamn erken dnemlerinde maruz
kalnan evresel faktrlerle ilikili olduu bilinmektedir. almamzn amacn, okul ncesi dnem ocuklardaki
boy uzunluu, stkol, nkol, st bacak, alt bacak uzunluu deerleri ve oranlarnn belirlenmesi oluturmaktadr.
alma rneklemini Ankara ilinde yaayan 3-5 ya aras 815 (402 erkek, 413 kz) ocuk oluturmaktadr. Etik
izinler ve aile onamlar alnan ocuklar zerinden standart protokollere uygun olarak boy uzunluu ile stkol, nkol,
st bacak ve alt bacak uzunluklar alnmtr. Alnan lmlerin istatistiki analizleri SPSS 20.0 program yardm ile
yaplm deikenlere ait 3., 5., 25., 50., 75., 95. ve 97. persentil deerleri LMS metoduyla oluturulmutur. alma
sonularna gre erkek ocuklarn, kz ocuklarndan her ya grubunda daha yksek deerler gsterdii tespit
edilmitir. 3-5 ya aras ocuklarda her iki cinsiyette nkol/stkol oran 0.8, altbacak/stbacak oran da 0.7 olarak
bulunmutur. lmler arasndaki ilikinin belirlenmesi amacyla yaplan korelasyon analizinde ise tm deikenler
arasnda pozitif ynde iliki saptanmtr (p<0.001). alma sonularnn dier lke deerleriyle karlatrlmas
sonucu stkol uzunluunun Amerikal yatlarndan (Hastalk Kontrol ve Koruma Merkezi (CDC)) daha dk
olduu grlmtr. lkemize zg referans deerlerinin oluturulmas ocuklarn geliimlerinin takibi, gelecek
kuaklarn deerlendirilmesi ve sekler deiimin belirlenebilmesi asndan byk nem tamaktadr.
Anahtar Kelimeler: Ekstremite Uzunluklar, Okul ncesi Dnem, Byme ve Gelime, Antropometri, Ankara,
Trkiye

685
 Trkiye'de ki Yunanllarn Snr D Edilmeleri ve 1964 Kararnamesi

Yrd.Do.Dr. Ayegl entrk

1964 ylnda Kbrs'ta Trklere kar saldrlarn artmas zerine Trk-Yunan ilikileri iyice gerilmi, Trkiye
tepki olarak nce 1930 tarihli Trk-Yunan Ticaret ve Seyri Sefanin Anlamas'n bizzat smet nn'nn verdii
nerge ile feshetmitir. Bu fesihle birlikte Trkiye'de Yunanistan vatanda olanlar snr d edilirken, snr d
edilenlerin mallar zerindeki tasarruf haklarn donduran 1964 Kararnamesi yrrle girmitir. Bu kararla binlerce
Rum g etmek zorunda kalmtr
Anahtar Kelimeler: G, Yunanistan, Trkiye

686
 Yerelleme ve Kamu Hizmetleri

Yrd.Do.Dr. Aytu Altn

Kamu hizmeti anlaynda eitli dinamiklerin etkisiyle bir deiim sreci yaanmaktadr. Yaanan bu deiim
srecinde rol alan nemli dinamiklerden birisi de yerelleme olgusudur. Kamu hizmetlerinin halka en yakn birimler
tarafndan halka en yakn yerde, en uygun yntemlerle sunulmas konusu yerelleme olgusunun nemli bir boyutunu
oluturur. Bu aamada yerelleme ile dorudan balantl olan subsidiarite ilkesi n plana kmaktadr. Yerel
ynetimler, kamu hizmetlerinin sunumunda ve ynetim mekanizmalarna katlmda halka en yakn birimlerdir. Bu
ynyle yerel ynetimler tarafndan sunulan kamu hizmetlerine halkn katlm da salanabilmektedir. Kamu
hizmetlerinin halkn isteklerine ve ihtiyalarna en uygun ekilde, etkin, verimli, ekonomik ve kaliteli olarak
sunumunda yerelleme olgusunun nemli bir etkisi vardr. Bu almada yerelleme olgunun kamu hizmeti
anlayndaki deiim zerindeki etkileri, subsidiarite ilkesi ve yerel ynetim birimlerinin kamu hizmeti sunum
yntemleri zerinde durulacaktr.
Anahtar Kelimeler: Yerelleme, Kamu Hizmeti, Subsidiarite lkesi, Yerel Ynetimler, Yerel Hizmet

687
 Siyasal Liderlerin Retorik Stratejileri Kullanm: Sleyman Demirel rnei

Aziz Uak

Retorik, szlk anlam sz syleme sanat, hitabet sanat olarak aklanabilen; ilk sistematik rneklerini
Antik Yunanistan ve Antik Roma dnemlerinde veren bir disiplindir. Retorik, siyasal iletiimde nemli bir yer
tutmaktadr. Siyasal liderler, gerek bir meseleyi tartmak, gerek rakiplerini eletirmek, gerekse seim dnemlerinde
semenleri etkilemek iin farkl retorik stratejilere bavururlar. Fikirlerini savunmak iin bazen rakamlara,
istatistiklere, somut gereklere; bazen sulamalara ve duygusal mesajlara bavururlar. Tarihi veya gncel bir konu
hakknda deerlendirmelerde bulunurken; seim vaatlerini anlatrken, retorii kullanrlar. Bu almada, siyasal
liderlerin hangi dilsel retorik stratejileri kullandklar, 1991 Genel Seimlerine son 1 ay kala olan dnemde
Sleyman Demirelin ulusal gazetelerde yaymlanan siyasal afileri ele alnarak incelenecektir.
Anahtar Kelimeler: Retorik, Siyasal letiim, Siyasal Liderlik, Sleyman Demirel

688
 Osmanl Reform anda Allmadk Bir Muhalefet: Prens Sabahaddin

Okutman Bahar Gidersoy

Osmanl Reform anda Allmadk bir Muhalefet: Prens Sabahaddin. Osmanl mparatorluunda 19. yy dan
itibaren siyasi tartmalarn merkezini Osmanl nasl kurtarlabilir?sorusu oluturmutur. Zaman gemi ancak bu
soru hi deimemitir. Devletin bekas sorunu yaklak iki asrdr sorulmaya devam etmitir. Bu soruya birok
Osmanl aydn cevaplar aramtr. Pozitivist izgi devleti kurtarmak fikrini Merutiyeti getirmek ile aklarken
Prens Sabahaddin devleti kurtarmak fikrini farkl yorumlamtr. Onda sorun bir ynetim sorunu deil, sosyal yap
sorunudur.Dolaysyla yalnzca merutiyet rejimini getirmekle sorun zlemeyecektir. nk kaosu her durumda
reten bir sosyal yap vardr. Bu almamzda ncelikle allmadk bir muhalefet rnei gsteren Prens
Sabahaddinin sorunu nasl bir sosyal yap sorunu olarak ortaya koyduunu bal olduu ekol zerine literatr
taramas yaparak, dnrn kendi eserlerine dayanarak aklamaya alacaz. kinci olarak onun zm nerileri
olarak ortaya koyduu Teebbs-i ahsi ve Adem-i Merkeziyet kavramlarn inceleyeceiz. Son olarak Prens
Sabahaddinin fikir yapsn oluturan unsurlarn bugn geerliliini yitirmi nermeler olup olmadn tartmaya
alacaz.
Anahtar Kelimeler: Merutiyet, Teebbs-I ahsi,Adem-i Merkeziyet

689
 Yapsal-Ilevselcilikte ada Eilimler

Ar.Gr. Bahattin Cizreli - Ar.Gr. Alkan stn

Sosyoloji disiplinin kurucusu olan Emile Durkheim her ne kadar yapsal-ilevselci felsefi gre sahip olsa da
bata atmac, yorumsamac, mikro-sosyoloji ve post-modernizm olmak zere eitli ekoller farkl sosyoloji
yapma biimlerini ortaya koymutur. Trkiye akademisi sosyoloji disiplini ve ortaya kan dnce akmlar
hususunda her dnem olduka ilgili olmutur. Her ne kadar eviri hz yava olsa da zellikle yurt dna okumaya
giden sosyologlar vastasyla etkiler ok hzl lkemize tanmtr. lkemiz akademisindeki farkl eilimler
atmac ve yorumsamac kuramn farkl alandaki temsilcilerini gndemimize sokmakta baarl olurken yapsal-
ilevselci ekole olan ilginin kyasla daha az olduu gzlemlenmektedir. Bu aratrmann amac ada yapsal-
ilevselci sosyologlarn almalar ve dncelerini derleyerek tantc bir makale hazrlamaktr. Aratrmann
birinci blmnde yapsal ilevselciliin temel zellikleri ve kurucu isimleri anlatlrken ikinci blmde ada
teorisyenler, aratrma merkezleri ve aratrmalar tantlacaktr. Robert Bellahnn din almalar, Gabriel
Almondun sivil toplum ve kltr tartmalar, Bingham Powelln demokratik toplum deerlendirmeleri,
Durkheimian Studies dergisinin saylar ve bu eksende yaplm dier almalar ele alnacaktr. Sonu blmnde
ise yapsal ilevselciliin gnmz sosyolojisindeki imknlar deerlendirilecektir. Din aratrmalar bata olmak
zere, ada kentli gruplarn incelenmesinde yapsal-ilevselci bak tartlacaktr.
Anahtar Kelimeler: Yapsal-Ilevselcilik, Durkheim, Bellah, Almond, Powell

690
 Kadna iddetin Trk Tv Dizi ve Reklamlarnda Merulatrlmas

r.Gr. Ebru Haner - r.Gr. Barbaros Andi

Bilgiyi depolayan ve aktaran ara olarak tanmlanan medya, alg ynetimi erevesinde ele alndnda bilginin
retildii, abartld ve arptld bir ara olarak da tanmlanmaktadr. Bu zelliini egonun, grubun ve sistemlerin
merulatrlmas ynnde de kullanmakta; ara olarak ise televizyon dizilerini ve reklamlarn youn olarak
kullanmaktadr. almada John Jost ve Mahzarin Banaji tarafndan ortaya atlm olan Sistemi Merulatrma
Kuram erevesi iinde, Trk ulusal kanallarndaki televizyon dizilerinde ve reklamlarnda dramatik ve sinemasal
dil kullanm araclyla, kadna ynelik iddetin ve toplumda kadnn ataerkil perspektiften konumlandrlnn
uygulamalar incelenecektir.
Anahtar Kelimeler: Alg Ynetimi, Medya, Merulatrma, Kadna iddet

691
 Japonyann Kapitalist Dnm ve Yakalama Sreci (1860-1970): Devletin Rol

Dr. Bar Alpaslan

Japonyann Kapitalist Dnm ve Yakalama Sreci (1860-1970): Devletin Rol* r. Gr. Dr. Bar Alpaslan,
Ege niversitesi ktisadi ve dari Bilimler Fakltesi ktisat Blm, barisa97@gmail.com ZET Bu almann
amac, Japonyada yaanan kapitalist dnm ve yakalama srecini, devletin rol asndan incelemektir.
almann kapsam ve balam gerei, oulcu bir metodolojik perspektif tercih edilmi ve kavramsal, istatiksel,
karlatrmal ve tarihsel yntemlerden, alma boyunca, yeri ve balamna gre yararlanlmtr. Japon
corafyasnda devletin oynad rol, kresel iktisadi dzenlemelerle etkileimin izdii bir genel balam iinde,
farkl alt dnemlerde deimeler gsteren fiili iktisadi politikalarn (liberal ve mdahaleci ynelimler btn,
sanayileme, d ticaret ve yenilik politikalar, korumalar, tarifeler, beeri sermaye gibi) en genel izgileri ve iktisadi
dnce iklimine referansla incelenmeye allmtr. Ayrca, Japon rnei asndan nemli olmu grnen ve
belirleyiciliini koruyan, askeri yaylma gibi sre ve boyutlar da incelemeye dhil edilmitir. almann spesifik
olarak ne kard temel soru, Japon corafyasnda gerekleen kapitalist tipte zenginlik ve g birikimi
asndan nasl bir iktisadi politika ve ynelimler btn belirleyici olmutur? biimindedir. nceleme neticesinde,
sz konusu soru, Japon kapitalist dnm ve yakalama sreci asndan, kresel kapitalist piyasa alarna, her
geen zaman iin, marjda daha yksek getirili iktisadi faaliyetlerin retimi ekseninde eklemlenmeyi zendiren
liberal ve mdahaleci iktisadi uygulamalarn pragmatist bir birliktelii belirleyici olmutur biiminde
cevaplanmtr. *Bu alma, Bar Alpaslan tarafndan 2016 ylnda yazlan Kapitalist Sistemde Liberal Ve
Mdahaleci Dnemler: 1980 Sonras Dnemde Devletin Yeni Mdahale Biimleri adl doktora tezinden
tretilmitir
Anahtar Kelimeler: Ekonomi Politikalar, Liberal Politikalar, Mdahalecilik, Tarifeler, Yenilik, Sanayileme,
Beeri Sermaye, Yakalama

692
 Meslek Yksek Okulunda letme Ynetimi Eitimi Alan rencilerin letme Ynetimi Eitimine Ynelik
Beklenti ve Motivasyonlarnn Belirlenmesine Ynelik Aratrma: Kocaeli niversitesi Hereke mer smet
Uzunyol Meslek Yksek Okulu rnei

r.Gr. Zafer Cesur - r.Gr. Bar Demir - Dr. mer Gngr - r.Gr. Ekrem Pehlivan

niversite eitimi bireylerin mesleki sosyal ve ekonomik beklentilerini karlayarak bireyi gelitiren bir unsur
olarak karmza kmaktadr. lkemizde niversite eitimi n lisans, lisans ve lisansst eitim olarak
verilmektedir. nlisans eitimi; 2 yllk meslek yksek okullarnda arlkl olarak mesleki deneyim ve tecrbe
kazandrmaya dayal olarak lke ekonomisi asndan ara i gcn karlamaya ynelik olarak verilmektedir.
Meslek yksek okullarnda sosyal ve teknik blmler ana balklarnda birok programda farkl i kollarna ynelik
olarak verilen mesleki eitimlerle renciler i hayatna hazrlanmaktadr. letme ynetimi program ile rencilere
iletme alannda akademik ve i hayatna ynelik teorik ve uygulamal bilgiler sunulmaktadr. niversite eitimi
almadan nce ve eitim srasnda bireyler, alacaklar eitimle ilgili farkl motivasyonlarla hareket etmektedirler.
niversitelerin; rencilerinin mesleki eitimden beklenti ve motivasyonlarnn farknda olmas verilecek mesleki
eitim verimlilii ve eitim planlamas asndan nem tamaktadr. Aratrmann amac; iletme ynetimi eitimi
alan rencilerin beklenti, motivasyonlarnn ve letme Ynetimi eitimine bak alarnn belirlenmesidir.
Aratrmada kolayda rneklem yoluna bavurulmu, Kocaeli niversitesi Hereke mer smet Uzunyol Meslek
Yksek Okulu letme Ynetimi programnda okuyan 235 renciye anket yntemi uygulanmtr. Demografik
faktrler ile aratrma sonucunda belirlenen letme Ynetimi Blmn Tercih Etme Nedenleri Faktr,letme
Ynetimi Eitiminden Beklentiler Faktr, letme Ynetimi Eitimine Bak As Faktr ve letme
Ynetimi Eitimini Benimsemede Motivasyon Aralar Faktr arasnda pozitif ynl ilikiler bulunmutur
Anahtar Kelimeler: Iletme Ynetimi, letme Ynetimi Eitimi, Eitim Motivasyon Aralar, letme Ynetimi
Eitimi Beklentileri

693
 niversite rencilerinin nstagramda Gsterilen Reklamlara Ynelik Tutumlarnn Belirlenmesine
Ynelik Bir Aratrma

r.Gr. Bar Demir - r.Gr. Asiye Yksel - Dr. mer Gngr r.Gr. Zafer Cesur

Son yllarda sanal alarn sunduu iletiim imknlar dorultusunda zaman, imkn ve mekn kstlarnn ortadan
kalkmas, mesafelerin insanlar iin bir sorun oluturmamas ve etkileim ortamnn yaratlmasyla herkesin istedii
bilgiye kolayca eriebilmesi mmkn olmu bu da sosyal, ekonomik, politik vb. alanda birok davran deiikliini
beraberinde getirmitir. zellikle genler arasnda kullanm deeri bakmndan hzl bir ykseli gsteren sosyal
medya yaamn bir paras haline gelmitir. Reklamlar; mevcut ve potansiyel mterilerin almlarn iletme, marka
ve rnleri lehine olumlu tutum ve davranta bulunmas amac ile yaplmaktadr. Reklam planlamas yaplrken
reklamn hedef kitlesi ve reklam mecras seimi nem tamaktadr. Sosyal medyay youn kullanan niversite
rencilerinin sosyal medya sitelerinde gsterilen reklamlara kar tutumlarnn llmesi iletmelere reklam
mesajn ve grselleri gibi birok konuda bilgi salamas kanlmazdr. Bu almada; niversitelerde renim
gren rencilerin dijital pazarlama iletiimi uygulamalarn belirlemeye ynelik bir aratrma yaplarak, dijital
pazarlamada etkin rol oynayan nstagramda gsterilen reklamlara ynelik tutumlarnn belirlenmesi
amalanmaktadr. niversite rencilerin nstagramda gsterilen reklamlara ynelik tutumlarn belirleyebilmek
amac ile bir anket uygulanmtr. Anket; Kazanolu, stndal ve Baybars (2011)n almasndan
uyarlanlmtr. Anket 400 niversite rencisine uygulanmtr. Aratrma sonularna gre Instagram da
gsterilen reklamlarn ierik ve grsellerine ynelik tutumlarnn, satn alma davranlar ile ilikili olduu
grlmtr.
Anahtar Kelimeler: Instagram, Reklam, Tutum, niversite rencileri

694
 Deniz (Petrol) Kirliliine Kar Acil Mdahale Merkezi Yer Seiminde izge Teorisi Yaklam: zmir
Krfezi Uygulamas

Yrd.Do.Dr. Hande Tunel Glpek - Yrd.Do.Dr. Bar Kuleyin

Deniz emniyetinin salanmas ve deniz kirliliinin nlenmesi iin zamannda mdahale nem tamaktadr. Bu
almada, acil durumda gemilerdeki ve ky tesislerindeki faaliyetlerden kaynaklanan kirlenme tehlikesini ortadan
kaldrmak, kirlenmeyi azaltmak, snrlandrmak ve gidermek zere kurulmas planlanan acil mdahale merkezinin
optimum yere konumlandrlmas amalanmaktadr. Bunu gerekletirmek iin izge teorisi teknikleri kullanlmtr.
Ky tesisleri ve limanlarn bulunduu blgeler baz alnarak dokuz tepe noktas belirlenmitir. zmir Krfezinin ele
alnan ksm balamnda, tepe noktalar arasndaki mesafe deniz mili olarak emniyetli seyir rotalar zerinden
hesaplanmtr. Elde edilen verilere Floyd-Warshall en ksa yol algoritmas uygulanarak, oluturulan izgenin
merkez tepesi bulunmutur. Bulunan merkez tepe acil mdahale merkezi iin en uygun yerin belirlenmesi
konusunda referans oluturmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Deniz Emniyeti, Deniz (Petrol) Kirlilii, izge Teorisi

695
 Liberal Refah Devlet Modeli Balamnda Abdde Sosyal Gvenlik ve Obamacarein Politikaya Etkisi

Prof. Dr. Mustafa Ayka - Ar.Gr. Bayram Balc - Ar.Gr. Umut Yertm

Modern anlamda Refah Devleti snflandrmas ilk olarak Esping Anderssen tarafndan yaplmtr. Anderssen
yapm olduu l snflandrmada ABDyi liberal olarak nitelendirmi ve devletin sosyal alana mdahalesinin
snrl olduunu belirtmitir. Bunun bir sonucu olarak da model kimi zaman residual(kalnt) refah modeli olarak da
tanmlanmtr. Kalnt modelin en nemli zelliini ise; devletin sosyal sorunlarn zmnde bavurulmas
gereken en son kurum olarak grlmesi oluturmaktadr. 2010 ylnda dnemin ABD Bakan Barack Hseyin
Obama primli sosyal gvenlik sisteminin lkede sosyal bar tehdit ettiini ifade ederek, Obamacare da olarak
bilinen, dk gelirli yoksullar da kapsayacak ekilde sosyal gvenliin kapsamnn genileten Affordable Care
Acti uygulamaya sokmutur. Bu yasa ile ABD tarihinde ilk defa prim demeyen dk gelirli ve yoksullar sosyal
gvenlik kapsamna alnmtr. Bu yasa ile sosyal gvenlik kapsam dnda bulunan yaklak 50 milyon insann
kapsama alnmas hedeflenmitir. Kapsama alnacak bu insanlarn finansman ise %90n merkezi hkmet %10 ise
Eyalet hkmetlerince karlanmas kararlatrlmtr. Ancak birok eyalet bu yasay kabul etmeyerek Anayasa
mahkemesine yasann iptali iin bavurmutur. Anayasa mahkemesi karar ise bunun bir yasa olarak kalaca ancak
uygulayp uygulanmayaca eyalet hkmetlerin onayna braklmtr. 18 eyalet yasay uygulam, 7 eyalet gei
yapmay planlarken, 25 eyalet bu yasay uygulamama karar almtr. Tm tartmalarn nedeni ise ciddi bir finans
kaynann bu reforma aktarlacak olmasdr. 2016 Bakanlk seiminde, nemli gndem maddelerinden olan
ObamaCarein iptal edilmesi Cumhuriyeti aday tarafndan seim vaadi olarak kullanlmtr. Seim sresince
cumhuriyeti aday bu yasadan en fazla faydalanan yoksul mltecileri hedef almtr. Liberal ideolojiye uymad
iddia edilen bu yasa Demokrat partinin seimi kaybetmesinde nemli bir argman olarak kabul edilmitir.
Cumhuriyeti partinin kendi adayn belirleme srecinde seim propagandasnn en nemli maddesi gmenler ve
Obamacare olan medya patronu Donald Trump ilk nce parti adayln daha sonra ise lkede genel seimleri
kazanarak ABD 45. Bakan olmutur.
Anahtar Kelimeler: Sosyal Gvenlik, Gmenler, Liberal Refah Modeli, Obamacare

696
 Iyerinde Psikolojik iddetin Aleksitimi le likisini Belirlemeye Ynelik KKTCde zel ve Devlet
alanlar zerinde Bir Aratrma

r.Gr. Beliz Krolu

alma hayat, bireyin zamannn nemli bir ksmn kapsadndan, alanlarn hem i iinde hem de i dnda
hayatlarnn nemli derecede etkilenmesine neden olabilmektedir. yerinde psikolojik iddetin varl alan
bireyler stnde tkenmilik, stres (Dikmeta vd., 2011) i doyumunun azalmas, yaratcln, verimliliin azalmas
gibi olumsuz sonularna neden olabilmektedir (Doan, 2009). yerinde psikolojik iddeti arttran temel etkenler
arasnda: kiilik, kltr, rgtsel yap, yaplan grev, eitim, cinsiyet ve sosyo-ekonomik durum gibi faktrler
saylabilir (Avc, Kaya, 2010; Karacaolu, Reyhanolu, 2006; Tutar, 2004; Acar, Dndar, 2008). Bu almann
amac KKTCde zel sektr ve devlet memurlarnn i yerinde psikolojik iddete maruz kalma skl ve buna bal
olarak alanlarn aleksitimi dzeylerinin arasndaki ilikiyi tespit etmek ve farkl sosyo demografik deikenlere
gre karlatrmaktr. Veriler Taylor, Ryan ve Bagby (1985) tarafndan bireylerdeki aleksitimi zelliklerini lmek
amacyla gelitirilmi, Gle ve arkadalar (2009) tarafndan Trke gvenirlik ve geerlik almas yaplm 20
maddelik Toronto Aleksitimi lei ve Einarsen ve Raknes (1997) tarafndan hazrlanm olan, Aydn ve celin
(2009) Trkeye uyarlam olduu 22 maddeden oluan yeri Zorbal lei ile elde edilecektir.
Anahtar Kelimeler: Aleksitimi, yeri Zorbal, KKTC

697
 Alglanan rgtsel Destek ve rgtsel renmenin Giriimcilik Dzeyi zerine Etkisi: Krkkale
Belediyesinde Bir Aratrma

Yrd.Do.Dr. Gamze Ebru ifti - Yrd.Do.Dr. Beng Hrlak - Ltfi Doan

Bu aratrmada, alanlarn rgtsel destek alglarnn ve rgtsel renme dzeylerinin i giriimcilik

davranlar zerindeki etkisinin belirlenmesi amalanmtr. Bu amala, Krkkale Belediyesinde alan toplam 100
alan zerinde bir aratrma yaplmtr. Aratrmada veri toplama yntemi olarak anket kullanlmtr. Anket
sorular hazrlanrken, literatrde kullanlan gvenilirlii kantlanm leklerden yararlanlmtr. rgtsel destei
lmek iin, Eisenberger ve dierleri (1986) tarafndan gelitirilen toplam 36 ifadeden oluan lein Eisenberger,
Cummings, Armeli ve Lynch (1997) tarafndan seilerek oluturulan ksa formu olan 8 ifadeden tek boyuttan oluan
lek; rgtsel renmeyi lmek iin, Sinkula, Baker ve Noordewier (1997) tarafndan gelitirilen lein yine
Baker ve Sinkula (1999) tarafndan uyarlanan hali olan 18 ifadeden 3 boyuttan oluan lek; i giriimcilik dzeyini
lmek iin ise, een (2010) tarafndan gelitirilen 22 ifadeden 5 boyuttan oluan lek kullanlmtr. Anket
sonucu elde edilen veriler SPSS program kullanlarak analiz edilecektir.
Anahtar Kelimeler: rgtsel Destek Algs, rgtsel renme, Giriimcilik

698
 Duygusal Zeknn Performans ve Baz Demografik zellikler le likisi: Kahramanmarata retim
Sektrnde Bir Uygulama

Prof.Dr. Mustafa Talyan - Yrd.Do.Dr. Beng Hrlak - Enise Fidan - Hatice Gl

Bu aratrmada, duygusal zeknn i performans ve baz demografik zellikler ile olan muhtemel ilikisinin
belirlenmesi amalanmtr. Bu amala, Kahramanmara ilinde retim sektrlerinde faaliyet gsteren eitli
iletmelerde alan igrenler zerinde bir aratrma yaplmtr. Aratrmada veri toplama yntemi olarak anket
kullanlmtr. Anket sorular hazrlanrken, literatrde kullanlan gvenilirlii kantlanm leklerden
yararlanlmtr. Duygusal zeky lmek iin Wong ve Law (2002) tarafndan gelitirilen (WLEIS-Wong and Law
Emotinal Intelligence Scale) 16 ifadeden ve 4 boyuttan oluan lek; i performansn lmek iin ise katlmclarn
kendilerinin performanslarn deerlendirmesine dayanan Choo (1986) tarafndan gelitirilen 12 ifadeden oluan
lek kullanlmtr. Anket sonucu elde edilen veriler SPSS program kullanlarak analiz edilecektir.
Anahtar Kelimeler: Duygusal Zek, Performans, letmeler

699
 Iletme Kulukalar Dneminde novasyon Hedefi ve Performans likisi: gem rnei

Yrd.Do.Dr. Berat iek - Y. Emre Karaka

Devletler zaman zaman ekonomiye ivme kazandrmak amacyla almalar yapp, iletmeleri desteklemeyi uygun
grmlerdir. Bylelikle bazen dorudan yardm, bazen de tevik politikalaryla ekonominin itici gc olan
iletmelerin glenmesi hedeflenmitir. Bu balamda lkemizde de zellikle KOSGEB ve benzeri dier kurumlar
araclyla birok maddi ve manevi destek programlar hayata geirilmitir. Bu programlardan bir tanesi de
Gelitirme Merkezleri (GEM) kurmak suretiyle; iletmelere iyeri mekn, ortak kullanm donanm, danmanlk
ve benzeri hizmetleri sunmay ve iletmelerin baarsn artrmay amalamtr. lkemizdeki uygulamasyla
GEMLER; kuluka dnemi diye adlandrlan, iletmelerin ilk kurulu yllarndaki karlatklar byk zorluklarn
stesinden gelebilmelerini kolaylatrmay hedeflemitir. Kuluka dnemindeki iletmelerin baarl bir ekilde
yollarna devam edebilmesindeki nemli unsurlardan bir tanesi de yeniliki bir kltr yapsna sahip olmaktr.
zellikle, gnmz rekabet koullarnda bilgi, teknoloji, pazarlama ve ynetimsel adan inovasyonu uygulayan
iletmelerin hem rakiplerine kar avantaj salamas hem de bulunduu evreye uyum salamas kolaylaacaktr. Bu
almaya ilham veren durum da tam olarak budur. Aratrmada, GEMlerde faaliyette bulunan iletmelerin nasl
bir inovasyon hedefi koyduklar ve nasl bir inovasyon performans sergiledikleri ortaya konulmaya allmtr. Bu
balamda aratrmaya veri toplamak amacyla eitli GEMlerden seilen yneticiler ile mlakatlar yaplmtr.
Aratrmayla elde edilen verilerin konunun aydnlatlmasna olanak salamas beklenmektedir.
Anahtar Kelimeler: Iletme Kulukas, novasyon, gem

700
 Lizbon Stratejisinden Avrupa 2020 Stratejisine Avrupa Birliinin Toplumsal Cinsiyet Eitlii Politikalar
Nerede Duruyor?

Yrd.Do.Dr. Berrin Oktay Ylmaz

Avrupa Birliinin 2000 yl Lizbon Stratejisi hedefleri arasnda Avrupay dnyann en rekabeti, dinamik, bilgi
temelli ekonomisi yapmak vardr. Daha iyi istihdam politikalarn ve sosyal uyumu ieren Lizbon Stratejisi ile 2010
ylna kadar Birlik asndan srdrlebilir bymenin gereklemesi hedeflenmitir. Lizbon Stratejisinin yerini
alan Avrupa 2020 Stratejisi ise, Birliin akll, srdrlebilir ve kapsayc byme nceliklerini ierecek ekilde
istihdam da dahil olmak zere eitim, AR-Ge, sosyal ierme, enerji ve iklim konularn ieren ve birbirini
destekleyen hedeflere dayanmaktadr. Ekonomik ve sosyal uyumu gerekletirerek, yksek istihdam ve verimlilik
salamak temel amalar arasndadr. Avrupa Birliinin zellikle ekonomik ve sosyal anlamda onar yllk
politikalarn belirleyen Lizbon ve Avrupa 2020 Stratejileri, Birliin toplumsal cinsiyet eitlii politikalar alannda
nasl bir yaklam benimsediini ortaya koymas asndan da nemlidir. nk toplumsal cinsiyet eitlii Birlik
asndan srdrlebilir byme, rekabet edilebilirlik, istihdam ve sosyal dlanmayla mcadelede belirledii
hedeflere ulamak iin gerekli bir nkouldur. 2020 ylnda Avrupada kadn istihdamn %75lere ulatrma hedefi
sosyal ierme politikalaryla desteklenerek, ye lkelerden bu hedefe uygun programlar gelitirmeleri
beklenmektedir. Bu almann amac hem Lizbon Stratejisi hem de Avrupa 2020 Stratejisinin hedefleri arasnda
yer alan kadn istihdamn artrmaya ynelik hedeflerin, toplumsal cinsiyet eitliinin salanmasnda hangi ama,
yntem ve politikalar kapsadn tartmak ve Avrupa Birliinin bu konuda yaklamn gncel uygulamalarla
birlikte deerlendirmektir. Birlie ye lkelerden seilen rnekler ve aday lke Trkiyenin toplumsal cinsiyet
eitlii politikalarna ynelik dzenlemeleri bu kapsamda incelenecektir.
Anahtar Kelimeler: Avrupa Birlii, Toplumsal Cinsiyet, Eitlik Politikalar, Lizbon Stratejisi, Avrupa 2020
Stratejisi

701
 Trk-Islam ve Bat Medeniyeti atmas zerine Akademik Grler

Do.Dr Beir Mustafayev

zet: Son dnemlerde en ok tartlan konu dnyada yaanan bir takm savalarn ve sorunlarn medeniyetlerin
atmasndan kaynakland ynndedir. Medeniyetler atmas ifadesinin insanlar rktt yadsnamaz bir
gerektir. Bugn kresel siyasette medeniyetleraras ilikilerin nemli yeri vardr. Dier medeniyetleri bir tarafa
brakyorum, ama Bat Medeniyetinin slam ve Trk Medeniyetleri ile atma ierisinde olduu bir gerektir. Fakat
baz Batl, Rus, ranl bilim adamlar medeniyetleri snflandrrken hibir ekilde Trk Medeniyetine ayr bir
medeniyet olarak bakmamlar. Ne Samuel P. Huntingtonun, ne Arnold Toynbynin, ne Francis Fukuyamann, ne
Harald Mllerin, ne Boris Kuzkn ve Yuriy Yakovetsin, ne de dierlerinin eserlerinde Trk Medeniyeti kavram
bamsz bir dal olarak gemez. Trk Medeniyeti slam Medeniyetinin bir paras olarak sunulmaktadr. Tabii ki,
slam Medeniyeti Trk Medeniyeti iin temel zelliklerden biridir. Fakat slami deerleri kendinde yaatmasna
ramen Trk Medeniyetini Arap Medeniyeti, Fars Medeniyeti gibi bamsz bir medeniyet olarak kabul etmek
zorunludur. te yandan Trk Medeniyetinin tamamen slam medeniyeti erevesinde deerlendirilmesi yanltr.
nk meseleye bu adan yaklaacak olursak eer, Trklerin slamiyeti kabul ettikleri dneme kadar, bilinen en az
1000 yllk tarihini gzden karm oluruz. Bat Medeniyeti ile Trk Medeniyeti arasnda derin bir atmann
yzyllar boyu yaand ve devam ettii bir gerektir. Gemite olduu gibi, gnmzde de Trk Medeniyetine
alan sava, farkl isimler altnda srdrlmektedir. Trklerin slamiyeti kabul ettikten sonra Bat-Trk
Medeniyetleri arasndaki ilikiler Hristiyan-slam balamnda gelimitir. Gnmzde Bat Medeniyeti denildii
zaman Hristiyan dnyas anlalmaktadr. Yine Trkler slamiyeti kabulden sonra slamn asl hamisine evrilmi
ve bu dinin yaylmasnda byk rol oynamtr. Bat-Trk Medeniyetleri arasndaki ilikiler tarih boyu hep atmal
olmu ve gnmze kadar sregelmitir. Batda Trk kart bir dncenin yaygn olduu bir gerektir ve bu
dnce tarihsel bir gelenek gibidir. Trklerin Batyla olan ilikileri 1600 yllk atmalarla dolu bir gemie
sahiptir. Trkler Batya kar Bat Roma mparatorluunun knden 1699 Karlofa anlamasna dek tam 1300
yl kesin bir stnlk salad. Avrupallarn Hristiyanl kullanarak dzenledii tam 8 Hal Seferini Trkler
gsledi ve onlar yenilgiye uratt. Genel olarak gsterilen bu ifadeler yalnz ahslarn deil, devletlerin resmi
grlerini yanstmaktadr. XI. yzyldan beri Avrupallarn gndeminde olan ve XVIII. yzyln ikinci yarsna
kadar Trklerin bymeleri srekli Avrupallarn aleyhinde olmutur.
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: Trk Medeniyeti, slam Medeniyeti, Bat Medeniyeti, atma

702
 Yerel Medyada Mlkiyet likileri: Haber Medya Grubu rnei

Yrd.Do.Dr. Beste Nigar Erdem

1980ler basnn medyaya dnt ve yatay/dikey/apraz tekellemelerle mlkiyet yaplarnn deitii yllar
temsil etmektedir. Kresel lekte gzlemlenen bu dnm, neoliberal ekonomi politikalarn hayata geirildii
Trkiyede de yansma bulmutur. Bylece meslei gazetecilik olan patronaj tarafndan kontrol edilen basn sektr,
meslei gazetecilik olmayan medya dndaki sermaye gruplarnn egemen olduu yeni bir sahiplik yapsna doru
bir dnm srecine girmitir. Gazete sahiplerinin hem radyo/televizyon/internet gibi mecralara ve retim/datma
ynelmeleri, hem de medya dndaki sermaye gruplarnn bu alana girmeleriyle birlikte, sektrdeki tekelleme
eilimleri ivme kazanmtr. Bu gelimeler, basnn ekonomik/politik dzlemle btnleerek geleneksel ilevlerini
yitirmesini de gndeme getirmitir. Medyadaki bu yapsal dnm, yaygn medya kurulularnda olduu kadar,
yerel medya kurulularnda da karmza kmaktadr. te yandan genellikle yerel demokrasi srecinin geliimine
yapt katk zerinden ele alnan yerel medya, mlkiyet ilikilerinden bamsz deerlendirilmektedir. Samsundaki
Haber Medya Grubu, yerel medyadaki mlkiyet ilikilerinin dnmn temsil eden nemli bir rnek
niteliindedir. Bu almada, Haber Medya Grubu ekonomi politik yaklam asndan incelenecektir.
Anahtar Kelimeler: Ekonomi Politik, Yerel Medya, Medyann Mlkiyet Yaps, Medya Sahiplii

703
 Internet Gazetecilii ve Haber Sylemi: Reina Saldrs Haberlerinin zmlemesi

Yrd.Do.Dr. Murad Karaduman - Ar.Gr. Betl Akbulutgiller

Sylem, mantksal tutarlla dayanan bir dnme biiminin yazl ya da szl olarak dile getiriliidir. Haber
balklarnda ve metinlerinde yer alan sylemler, ok farkl syleme biimlerinden yararlanlarak, ok baka
anlamlara gelecek ekilde kullanlabilmektedir. zellikle, teknolojinin gelimesiyle birlikte internet haberciliinin
gelimesi ve bu habercilik trnn kolay ve hzl bir ekilde ulalabilir olmas, son dakika haberleriyle
gncellenebilir olmas ve ok fazla alternatif iermesi gibi birok nedenden dolay, hzla basl gazeteciliin yerini
almaktadr. Bu nedenle; internet haberlerinin okurlar etkileme gc gn getike artmaktadr. Bu almann amac,
2017 ylnn ilk saatlerinde stanbul Ortaky'deki gece kulb Reinaya dzenlenen ve 39 kiinin hayatn kaybettii
saldr zelinde, internet haberlerinde yer alan haber metinlerinin sylem incelemesini yapmaktr. almann uygun
bir ekilde yrtlebilmesi iin konuyla ilgili haberler, Teun Van Dijkn eletirel sylem analizi modeli kullanlarak
zmlenmitir. Aratrma kapsamnda; saldrnn yapld gn olan 1 Ocak 2017 tarihinden, saldrgann
yakalanmasndan sonraki gnleri de kapsamas iin 20 Ocak 2017 tarihine kadar olan, seilecek internet
gazetelerindeki konuya ilikin haberler, sylem analizine tabi tutulacak ve terr olaylarnn internet medyasndaki
ele aln biimi ortaya konulacaktr.
Anahtar Kelimeler: Medya, nternet Haberleri, Sylem

704
 Trkiye ve Oecd lkelerinin Temel Makro Ekonomik Gstergeler Asndan ok Kriterli Karar Verme
Yntemleri le Karlatrlmas

Yrd.Do.Dr. Betl Altay Topcu - Yrd.Do.Dr. Burcu Oralhan

ok Kriterli Karar Verme Yntemleri, belirli kriterlerin ikili karlatrmalarnn esas alnd ve en doru kararn
verilmesine saysal verilerle yardmc olan yntemlerdir. Bu yntemler, teorik geliimi ile birlikte pratik
uygulamalar asndan da karar analizi alannda hzl bir gelime gstermektedir ve geni bir uygulama alanna
sahiptir. Bu almada, Trkiyenin OECD lkeleri arasnda ekonomik performansnn, ok Kriterli Karar Verme
Yntemlerinden olan ELECTRE ve TOPSIS Yntemi ile 2010-2015 dnemi iin yllar itibariyle tespit edilmesi
amalanmtr. Bu amala temel makro ekonomik gstergeler olan KBGSYH, byme hz, enflasyon oran,
ihracat, ithalat ve istihdam oran gibi kriterler dikkate alnarak lkeler karlatrlmtr. alma, ok Kriterli Karar
Verme yntemlerinin ekonomik veriler ile uygulanabilirliinin ortaya konulmas asndan nem arz etmektedir. Bu
alma ayrca, bu gstergeler asndan Trkiyenin OECD lkeleri arasnda yllar itibariyle sralamadaki yerinin
belirlenmesi ve deiim trendinin analiz edilmesi ile ekonomik performans asndan stnlkleri ve
yetersizliklerinin ortaya konulmas ve buna ynelik uygun ekonomi politikalarnn uygulanmas asndan nem arz
etmektedir.
Anahtar Kelimeler: ok Kriterli Karar Verme Yntemleri, Electre Yntemi, Topss Yntemi, Ekonomik
Performans, Trkiye-Oecd

705
 Akademik Arge Destekleri Bte Tahsisinin nceliklendirilmesi in Bir Model nerisi

Betl Cansu zakmak - Selim Cokun - Dr. Fatma Merve Ouz - Merve Baaran

10.12.2003 tarih ve 5018 Sayl Kamu Mal Ynetimi ve Kontrol Kanununun 9. Maddesi gerei kamu
idarelerinin stratejik plan hazrlamalar zorunlu hale gelmi; stratejik plan ile performans esasl bteleme
ilikilendirilmitir. Buradaki ama kamu kaynaklarnn etkin, verimli ve tutumlu olarak kullanlmas ve effafln,
hesap verilebilirliin salanmasdr. Gnmzde srdrlebilir byme iin Ar-Ge yapmak bir zorunluluk haline
gelmitir. Bu kapsamda, kamu Ar-Ge destekleri byk nem arz etmektedir. Trkiyede akademiye her yl ortalama
590 Milyon TL hibe eklinde Ar-Ge destei verilmektedir. Ancak, bu desteklerin istenilen etkiyi yaratmad dile
getirilmektedir. Bu durumun en nemli nedenleri arasnda; Ar-Ge desteklerinin etkilerinin hibe veren kurumlar
tarafndan raporlanmamas, destek programlar aras bte dalm yaplrken bilimsel yntemler kullanlmamas ve
destekler verilirken yarattklar etkilerin gzard edilmesi gelmektedir. stenilen faydann elde edilebilmesi iin
destek programlarnn etkinlikleri analiz edilerek bte dalmlarnn bu analizlere gre yaplmas gerekmektedir.
Verilen Ar-Ge desteklerinin datmnn iyi planlanarak daha ok katma deer yaratmas salanmaldr. Bu
almada akademiye verilen Ar-Ge desteklerinin saladklar faydalar orannda nceliklendirilerek verilmesi
amalanmtr. almada ilk olarak, ok ltl karar verme tekniklerinden biri olan Analitik Hiyerari Prosesi
(AHP) yntemiyle be Akademik Ar-Ge Destek Programnn etki analizi gerekletirilmitir. Akademik Ar-Ge
desteklerinin etkileri analiz edilirken; yaygn etki, zgn deer, yntem, proje ynetimi-ekip-aratrma olanaklar,
ar ama ve hedeflerine uygunluk ltleri dikkate alnmaldr. Bu nedenle; bu bir, ok ltl karar verme
problemidir. Daha sonra; etki analizi sonularn temel alarak, en yksek toplam etkiyi salayacak ekilde
programlar aras optimal bte dalmn gerekletiren dorusal programlama modeli gelitirilmitir. Model 3
farkl politika ile altrlm, elde edilen sonular 2015 yl gerekleme rakamlaryla karlatrlmtr. nerilen
yntem ile alternatif politikalar analitik yntemlerle deerlendirilmi, desteklerin salam olduu faydalar
maksimize edilerek programlar aras bte dalm gerekletirilmitir. almada sunulan modelin kamu
kurumlarnn btelerinin ve stratejik planlarnda yer alacak olan hedeflerinin nceliklendirilmesinde kullanlmas
nerilmektedir. almann; kamu kt kaynaklar daha rasyonel ve efektif bir ekilde kullanlabilmesi, effaflk ve
hesap verilebilirliinin salanabilmesi asndan nemli katklarnn olaca dnlmektedir.
Anahtar Kelimeler: Stratejik Plan, Performans Esasli Bteleme, Ahp, Etki Analizi, Ar-Ge Destekleri, Bte
Datm Modeli, Dorusal Programlama

706
 Bir Fonlayc Kurumda Ahp Entegre Performans Deerlendirme ve Gelitirme Sistemi

Selim Cokun - Betl Cansu zakmak - zlem zkaya - Merve Baaran - Dr. Fatma Merve Ouz

Gnmzde Kurumlar iin en nemli kaynan insan kayna olduu aktr. Kurumlar insan kaynaklarn en
verimli ekilde srelerine dahil etmek isterler. Bu nedenle alanlarn sergiledikleri performanslarn
deerlendirilmesi byk nem arz etmektedir. Performans deerlendirme, ortak bir almaya, bilgi alveriine,
gerek hatalar gerekse baarlar asndan sorumluluun paylalmasna ve gelimeye olanak salayan dinamik bir
sistemdir. alanda yksek moral ve organizasyona gven duygusu oluturma asndan performans deerlendirme
sistemi objektif ltlere gre yaplandrlmaldr. Bu almada; objektif, effaf bir performans deerlendirme ve
gelitirme sistemi oluturulmas amalanmtr. Yetkinlik deerlendirme ve ama-hedeflere ynelik deerlendirme
olmak zere iki aamadan oluan bir sistem nerilmektedir. Ama, hedeflere ynelik deerlendirmede; n
deerlendirme sresi, memnuniyet oran, deerlendirmeyi zamannda bitirme gibi nicel performans kriterleri tespit
edilmitir. Kriterlerin arlklandrlmasnda ok ltl karar verme tekniklerinden biri olan Analitik Hiyerari
Prosesi (AHP) ynteminden yararlanlmtr. kinci aama olan yetkinlik deerlendirmede; ynetici grubu, uzman/
aratrmac, idari ve teknik personel/yardmc hizmet personeli iin ayr ayr belirlenmi olan yetkinlikler
kullanlmaktadr. Deerlendirme sonularna gre alan performansnn srekli gelimesini salamak zere kiinin
gelitirmesi gereken ynleri belirlenir ve bu bilgiler ile kiinin geliim plan oluturulur. Bylelikle nicel ve nitel
unsurlarn ayn anda deerlendirilebildii; alan geliimlerini srekli klan bir performans deerlendirme ve
gelitirme sistemi nerilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Ahp, Performans Deerlendirme, nsan Kaynaklar

707
 1990 Sonras Kocaelide, Mekan Balamnda Deien Seyir Deneyimi

Betl Say

1990 Sonras Kocaelide, Mekan Balamnda Deien Seyir Deneyimi Gnmzde AVMlerdeki elence
alanlarnn ounluunu sinemalar oluturmakta ve sinema salonlarndaki bu meknsal deiiminin doal sonucu
olarak seyir deneyimlerinde deiim yaanmaktadr. Trkiyenin Sanayi Blgesi olan Kocaelide 1990 yllar ncesi
yaygn olarak kullanlan yazlk sinema salonlar ve kapal sinema salonlar artk yerlerini AVM sinemalarna
brakmtr. Yazlk sinema salonlaryla kapal sinema salonlarna giden izleyici kitlesinin AVM sinemalarna olan
eilimleri-nedenleri ve seyir pratikleri Szl Tarih yntemi kullanlarak aratrlmakta ve izleyicilerin deneyimleri
meknsal deiim balamnda incelenmektedir. Mekan deiiminin seyir deneyimlerini ne ynde etkilediine dair
veriler elde edilmeye allmaktadr. Tezin birincil kaynan Kocaeli de 1990 yl sonras AVMlere gei srecini
deneyimlemi 25-80 ya aras kadn ve erkekler , almann kuramsal erevesini ise Henri Lefebvrenin mekan
kuram oluturmaktadr. Bu alma kapsamnda, Kocaelide 1990 sonras Alveri Merkezlerine(AVM) tanan
sinema salonlarnn, ounluunu ii snfnn oluturduu halkn seyir deneyimleri ve pratiklerini ne ynde
etkiledii konusu Szl Tarih yntemi kullanlarak ele alnmaktadr. Anahtar Kelimeler: Szl Tarih, Henri
Lefebvre , Mekan retimi, Kocaeli, AVM
Anahtar Kelimeler: Szl Tarih, Henri Lefebvre , Mekan retimi, Kocaeli, Avm

708
 Tketimin Popler Jeopolitii

Yrd.Do.Dr. Beyzade Nadir etin

Tketim toplumu ve tketim kltr biiminde adlandrlan gnmz dnyas, tketimi retime bir alternatif ve
kapitalist sistemin kusursuz, engelsiz ve snrsz devamn salamaya ynelik bir giriim dzeni olarak analiz
edilmektedir. Bu analiz erevesinde tketim olgusuna yaklam, farkl biim ve ekillerde yaplabilmektedir. Bu
bakmdan tketim olgusuna ilikin yeni bak ve yaklamlarn gelitirilmesi ve sadece sosyolojik, antropolojik,
felsefi ve ekonomik olmaktan te dier sosyal bilim alanlar ile de geniletilmesi nem kazanmtr. zellikle
bilimsel alanda daha ok inter-disipliner almalarn dikkat ekmeye balad gnmzde; tketim olgusu da
disiplinler aras bir bak ile incelenebilir ve analiz edilebilir. Bu kapsamda tketim olgusu ile uluslararas ilikiler
disiplini arasnda bir ilikinin var olup olmad ve varsa bu ilikinin boyutlarnn neler olduu merak ve sorusundan
hareketle; bu almada tketim olgusu uluslararas ilikiler literatrnde, daha ok siyasi balamda lkeler aras
mnasebetleri ele alan ve inceleyen jeopolitik ile tketim arasndaki ilikinin belirlenmesi ve boyutlarnn neler
olduunun ortaya konmasn amalamaktadr. Bu balamda almada, jeopolitik yaklamn bir alt disiplini olarak
popler jeopolitik yaklamn tketimi nasl aklayabilecei ve analiz edebilecei gzler nne serilmeye
allacaktr. Popler jeopolitik yaklam, sylemler ve sylemlerin yayld aralar zerinden insanlarn zihnine
nasl ulaldn ve dnce ve inanlarnn nasl dntrldn ortaya koymaya almaktadr. Tketim olgusu
gnmz dnyasnda bir maniplasyon ve propagandann zihinlerde yaratt tahribat ve yeniden dzenleme ile
aklanmaya allmaktadr. Buna gre, jeopolitiin popler yaklam ile tketim olgusu; bata Amerikanlama
teorileri, homojenleme, medya emperyalizmi gibi analizler balamnda ilikilendirilmeye allacaktr. disiplinler
aras bir bak ile sosyoloji literatr ile uluslararas ilikiler literatrne ait kavramlar bir arada kullanlarak tketim
olgusuna ilikin farkl bir bak as ve analiz erevesi ortaya konmaya allacaktr.
Anahtar Kelimeler: Popler Jeopolitik, Tketim Kltr, Tketim Toplumu, Amerikanlama, Medya
Emperyalizmi

709
 Propaganda Arac Olarak Sinema: Devrimden Sonra Filminin Gstergebilimsel Analizi

Ar.Gr. Birgl Alc - Dr. Gnl Cengiz

zet Son yllarda uluslararas propaganda, iletiim teknolojisindeki gelimeler ile doru orantl olarak artmtr.
letiimin nemli paras olan sinema da gemiten gnmze ou kez farkl dnceleri yaymak iin retilen
filmlerin propagandasn yapma amal kullanlmaktadr. zellikle gelimi lkeler, insanlarn enformasyonel ve
kltrel ideolojileri lehine sinemay bir propaganda arac yapmlardr. Bir Trk yapm olan Devrimden Sonra
filmine bu perspektiften baktmzda sosyalist ideolojinin propagandasna ynelik unsurlarn kullanld
grlmektedir. Marksist bir yaklamla ele alnan film, izleyicilere diyalektik materyalizm ile kreselleme ve
liberalleme kart bir dnya grn sunmaktadr. Fakat her ne kadar materyalist dnceler sanayi devriminin
bir sonucu olarak grlse de, aslnda materyalist felsefe sadece kapitalizm ve sermaye deil, nceki dnem skolastik
dnce ve teist smrler kart bir duruun da simgesidir. Nitekim filmde de bu dnce vurgulanm, toplumdaki
roller, sermaye sahibinin rol, ii snfnn rol ve niversitelilerin rolleri olduu gibi deil, olmas gerektii gibi
betimlenmitir. Film grsel gstergebilimsel analiz yntemi ile incelenmitir. Fotorafik ve ikonik gstergelere
dayal bir analiz tr olan bu yntemle, filmdeki sosyalist ideoloji Marksizme ait gstergeler deerlendirilmitir.
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: Sinema, Propaganda, Marksizm

710
 Trkiyede 1991-2016 Yllar Arasnda Kurum Ev daresi Alannda Yaplan almalara Ynelik Literatr
ncelemesi

Ar.Gr. Birgl iek - Leyla Ateolu - Prof.Dr. Sibel Erkal

Bu almann amac, Trkiyede sadece kurum ev idaresi personelini (housekeeping personnel) ele alan 1991-
2016 yllar ierisinde yaplm almalar incelemek ve bu alanda alma yapmak isteyen aratrmaclara yol
gstermektir. Konu ile ilgili son 26 ylda Yksek retim Kurulu (YK) ulusal tez veri tabannda yer alan kurum
ev idaresi alannda yaplm izinli doktora ve yksek lisans tezleri, TUBTAK Ulusal Akademik A ve Bilgi
Merkezi (ULAKBM) ulusal veri tabannda yer alan dergiler, Google Akademik arama motoru, ulusal ve
uluslararas olarak dzenlenmi kongre, konferans, sempozyum gibi bilimsel toplantlarn bildiri kitaplar taranarak
konuyla ilgili yaplm aratrmalar ve derleme eklinde makaleler alma kapsamna alnmtr. Bu kapsamda; 2si
doktora, 17si yksek lisans tezi olmak zere 87 bilimsel alma incelenmitir. Yaplan incelemeler sonucunda;
almalarn % 16,1inin 1998 ylnda yapld, % 19,5 ile hem i sal ve gvenlii konusunda hem de personelin
yapt ile ilgili bilgi tutum ve davranlarnn incelendii almalarn nde geldii, % 16,1in de ise kurum ev
idaresi alannn nemini vurgulayan almalara yer verildii belirlenmitir. Yaplan almalar incelendiinde; %
59,8inin hastane ortamn ve hastanede alan kurum ev idaresi personelini ele alan almalar olduu
grlmektedir.
Anahtar Kelimeler: Kurum Ev daresi, Temizlik Personeli, Kat Hizmetleri Personeli

711
 Hastanelerde alan Kurum Ev daresi Personelinin rgtsel Sessizlii: Adana rnei

Ar.Gr. Birgl iek - Fahri zsungur - Prof.Dr. Sibel Erkal

Bu alma hastanelerde alan kurum ev idaresi personelinin rgtsel sessizlik durumunu belirlemek amacyla
planlanm ve yrtlmtr. almaya, Adana il merkezinde bulunan 10 zel hastanede alan 165 kurum ev
idaresi personeli katlmtr. Veri toplama yntemi olarak anket teknii kullanlmtr. Hazrlanan anket formunda
personelin bireysel bilgilerini belirlemeyi amalayan sorularn yan sra akc (2008) tarafndan gelitirilen lekler
kullanlmtr. alanlarn hangi konularda sessiz kaldklarn belirlemeye alan lek; 24 madde ve 5 alt
boyuttan, neden sessiz kalndna ilikin lek ise 30 madde ve 5 boyuttan olumaktadr. Aratrmaya katlan
kurum ev idaresi personeli arasnda, kadnlar (% 53,3), 25-30 ya grubunda olanlar (% 32,7), evliler (% 65,5), lise
ve zeri renim durumuna sahip olanlar (% 45,5) ve hizmet ii eitim aldn belirtenler (% 87,3) nde
gelmektedir. Personelin toplam hizmet yl (% 53,3) ve bulunduu hastanedeki hizmet yl (% 47,9) 1-5 yl arasnda
olanlar ise ilk srada yer almaktadr. Genel olarak i veya iyeriyle ilgili konu, sorun ve endieleri hakknda
yneticileriyle genellikle rahatlkla konuabileceini (% 64,8) ve ayn zamanda aka konuup sessiz kalmadn
belirtenler (% 57,0) yardan fazla iken, yneticileriyle endieli olduu bir konu veya sorunu aka konuamayp
her zaman sessiz kaldn belirtenler personelin % 4,8ini oluturmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Kurum Ev daresi Personeli, Temizlik Personeli, rgtsel Sessizlik

712
 Muhasebe Meslek Etii Dzenlemeleri erevesinde hbarclk Kavramnn Tartlmas

Do.Dr. Birgl iftci - Do.Dr. Yavuz iftci

Son yllarda youn biimde tartlan kavramlardan biri olan ihbarclk* (whistleblowing); etie uygun olmayan
veya yasa d faaliyetlerin, rgt ii ve dndaki mercilere bildirilmesi olarak ifade edilebilir. Olduka geni
kapsaml olan bu tr faaliyetler, hem rgtte hem de toplumda nemli kayplar yaratmakta olup, gizli bir ekilde
yrtldklerinden dolay da tespit edilmeleri olduka gtr. Etik d veya yasa d durumlarn, ounlukla rgt
iinden yaplan bildirimler yoluyla ortaya kt grlmektedir. Dsal ve isel ihbarclk mekanizmalar
araclyla, bunlar daha kolay duyurulabilmekte ve engellenebilmektedir. Suistimal nceleme Uzmanlar Dernei
ACFE (Association of Certified Fraud Examiners) tarafndan hazrlanan Suistimali ve stismar zerine Uluslara
Raporlar dnyadaki suistimal olaylarnn gerekleme biimleri, tespit yntemleri ve bu riskin nasl azaltlabilecei
konusunda nemli veriler sunmaktadr. 2016 yl raporunda (http://www.acfe.com/rttn2016.aspx); suistimallerin
ortaya karlmasnda en yaygn yntemin ihbarlar (%39,1) olduu ve finansal tablo suistimallerinin yaratt mali
kayplar asndan ilk srada yer ald grlmektedir. Muhasebeciler, sorumluluunu stlendii iletmelerin mali
durumunu ve faaliyet sonularn, ilgili taraflara hazrladklar finansal tablolarla sunma grevini yerine getirirler.
Gnmzde olduka geni ve etkili bir evre haline gelmi olan iletmeyle ilgili kar gruplar, alacaklar kararlarn
isabetli olmas iin, doru ve gvenilir muhasebe bilgilerine ihtiya duymaktadrlar. Bilgi kullanclarna tarafsz,
doru ve drst mali bilgileri sunma ykmll sebebiyle muhasebe meslei, kamu yarar ve sosyal sorumluluk
yn ar basan mesleklerin banda gelmektedir. Baml veya serbest alan muhasebeciler, yrttkleri mesleki
faaliyet gerei, bazen iletmelerin vergi karma, yolsuzluk, rvet vb. kamu yararna aykr faaliyetleri ve etik d
ilemleri hakknda bilgi sahibi olmaktadr. Byle durumlarda muhasebeciler, karlat olayn ilgili mercilere ihbar
edilmesinin gerekip gerekmedii konusunda kararszlk yaayabilmektedir. Bu kararszln yaanmasnda yasal ve
meslek etiine ynelik dzenlemelerdeki mulaklklarn etkili olduu sylenebilir. Muhasebe mesleini dzenleyen
3568 Sayl Kanunun meslek srlar balkl 43. maddesinde, meslek mensuplarna gizlilik kurallarna uyma ile
birlikte su tekil eden konularda yetkili mercilere bildirimde bulunma ykmll getirilmekte ve muhasebecinin,
ihbar nedeniyle eitli kanunlarla muhbirlere tannan hak ve menfaatlerden yararlanamayaca belirtilmektedir. te
yandan ulusal/uluslararas dzenleyici kurumlar tarafndan muhasebe meslei iin; drstlk, tarafszlk, mesleki
yeterlilik ve gerekli zen, gizlilik, mesleki davran temel etik ilkeler olarak belirlenmitir. Muhasebeciler, mesleki
faaliyetlerinde bu etik ilkelere uyumlu davran sergilemekle ykmldrler. Su oluturan bir durum sz konusu
olduunda ihbar zorunluluu getirilmesi, sr saklama ilkesinin yaygn ve nemli bir istisnas olarak kabul
grmektedir. Ancak son yllarda, uluslararas dzenlemelerde ve akademik almalarda, muhasebeciler iin ihbar
sorumluluu dourabilecek etik ikilemlerin youn biimde tartlmaya baland gzlenmektedir. Bu almada
ihbarclk kavram, muhasebe meslek etii dzenlemeleri erevesinde incelenmekte ve bu kavramn muhasebe
meslei ile ilikisi tartlmaktadr. Literatrde ihbarcl kiisel, rgtsel ve kltrel adan ele alan akademik
almalar mevcuttur. Ancak ihbarclk kavramn farkl meslek dallar ile zellikle muhasebe ve denetimle
ilikilendiren almalarn yetersiz olduu gzlenmektedir. Bu alma ile, ihbarclk konusunda muhasebe meslek
etiine ynelik dzenlemelerde karlalan ikilemlerin ortaya konulmas ve bunlarn giderilmesine ynelik neriler
gelitirilmesi amalanmaktadr. Konunun bu ynyle muhasebe meslek etii asndan tartma ortamna katk
salamas beklenmektedir. * ngilizcedeki whistleblowing kavramnn Trke karl olarak bilgi uurma, bilgi
ifas, etik olmayan davran bildirimi, izharclk, sorun bildirme vb. kavramlarn kullanld grlmektedir. Bu
almada ihbarclk kavram tercih edilmitir.
Anahtar Kelimeler: Muhasebe Meslek Etii, hbarclk, Kamu Yarar, Gizlilik.

713
 Odakl Yerel Kalknma almalarnda Yerel Aktrlerin Fonksiyonel Etkisinin Analizi

Do.Dr. Birol Akgl

Gnmzde kalknmasn salayamam toplumlar asndan kalknma almalar halen nemli bir aratrma ve
tartma konusu olmaya devam etmektedir. nk kalknamam her bir lkelerin en nemli amac; halknn refah
seviyesini arttrmak iin kalknma almalarnda baarl olmak ve kalknmay salamaktr. Hatta gelimi lkeler
ile gelimemi lkeler arasndaki farkn gittike daha fazla alyor olmas konunun nemini ve ciddiyetini daha da
artrmaktadr. lkelerin kalknma almalarnda planl m yoksa plansz kalknma almalarnn m daha etkin
olduu konusu ekonomistler, aratrmaclar ve siyasetiler tarafndan uzun yllar tartlmtr. Bu tartmalar
azalarak da olsa halen devam etmektedir. Ancak lkelerin kalknmaya ynelik uygulamalar incelendiinde; baz
lkelerin plansz, baz lkelerin de planl kalknma almalar yapm olduklar grlmekle birlikte, odakl planl
kalknma almalar yapan lkelerin daha ksa srede ve daha yksek oranda kalkndklar saptanmtr.
Gnmzde bir lkenin milli kalknmasn salayabilmesi iin ncelikle yerel kalknma almalarna arlk
vermesi ve bu almalarnda odakl, planl, proje tabanl, srdrlebilir nitelikli ve dorudan doruya uygulamaya
ynelik olmas gerektii hususunda ilgili tm otoriteler arasnda byk oranda gr birlii bulunmaktadr. Bir
odakl yerel kalknma planlamasnn etkin ve baarl olabilmesi iin yerel aktrlerin planlama almalarna katlm
da nem tamaktadr.Bu almada hangi yerel aktrlerin odakl yerel kalknma planlama almalarna katlmas
gerektii tespit edilmekte ve bu yerel aktrlerin katklarnn neler olmas gerektii tartlmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Odakl Yerel Kalknma, Yerel Aktrler, Proje Tabanl Yerel Kalknma, Srdrlebilir
Kalknma, Yerel Aktrlerin Fonksiyonu

714
 Kalknma Ajanslarnda Mali Destek Programlarnn zleme ve Deerlendirme Srelerinin Etkinlii

Do.Dr. Birol Akgl - Mustafa Eren

Kalknma Ajanslar ile ilgili yasal dzenleme 2006 ylnda yaynlanan 5449 sayl kanun ile yaplmtr. 2010
ylndan itibaren 26 adet Dzey 2 blgesinde faaliyet gsteren kalknma ajanslar, 2008-2015 yllar arasnda 14.356
projeye destek vermilerdir. Bu sre ierisinde toplamda 2,7 milyar TLlik hibe destei datarak toplamda 4,7
milyar TLlik yatrmn hayata gemesi salanmtr. Kalknma ajanslar ile birlikte lkemizdeki kurum ve
kurulularn proje kltr gelitirilirken buna bal olarak gemi devlet desteklerinden daha farkl bir izleme ve
deerlendirme sreci de oluturulmaya balamtr. Daha ncesinde basit bavuru sreleri ile dorudan datlan
kaynaklarn yerini proje temelli bavurular ve kabul edilen projeyi esas alan, performans gstergeleri ile
desteklenen, destek demelerinin gerekletirmeye dayal olduu bir izleme ve deerlendirme yaps oluturulmaya
allmtr. Balangta DPT tarafndan hazrlan DYK (Destek Ynetim Klavuzu) ile erevesi izilen bu sre,
ajanslarda oluturulan zleme ve deerlendirme birimi uzmanlarnn yrttkleri proje tecrbeleri ile ekillenmi,
ajanslar arasnda farkl uygulamalarn da olutuu bir geliim sreci geirmitir. Gelinen noktada her proje ile
edinilen yeni tecrbeler sayesinde kendini gelitiren bu yap proje esasl tm desteklerin izleme ve deerlendirme
srecine rnek tekil etmektedir. Bu almada kalknma ajanslar tarafnda mali destek programlar kapsamnda
verilen hibe ve kredilerin izlenilmesi, deerlendirme srelerinin ileyii ve etkinlii analiz edilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Mali Destek Programlar, Kalknma Ajanslar, Proje zleme ve Deerlendirme, Hibe

715
 Yoksulluk ve Gelecek Kuaklar Ekseninde evresel Adalet ve Etik

Kvlcm Akkoyunlu Ertan - Do.Dr. Birol Ertan

Kresel yoksulluk ve adaletsizlik sorunu ulusal snrlar aarak tm dnya lkelerine yaylmakla kalmyor, btn
dnyann yaanabilirlik snrlarn zorluyor. nsanolu bir yandan gezegenimizin yaam kalitesini ykseltmeyi
amalar gzkrken, dier yandan da dnyann gelecekteki misafirleri iin yaanabilirliini salayacak nlemleri
almakta isteksiz davranyor. Bugnk kuaklar, trler, canl ve cansz varlklar, bugn ve gelecek arasnda ve her bir
topluluun kendi arasnda adaletin salanmas, dnya yaamnn etik bir anlayla rgtlenmesini zorunlu
klmaktadr. Dnyadaki lkelerin pek ounu esir alan, yeryznn deerlerini snrszca smren ekonomik dzen,
evre kalitesi, adalet ve etik adan sorgulanmadka, insanlar ve trler arasndaki ayrmclk, dnya yaamm
tehlikeye atmaya devam edecektir. Mevcut ekonomik, siyasal, toplumsal yap ile etik deerlerimizi btnyle
deitirmeden gelecekte insanlar ve dier canllar iin yaam olanaklarn srdrlebilir klmak pek mmkn
grnmyor. Bu nedenle, gstermelik nlemler yerine yaam biimlerimizi, tketim alkanlklarmz, etik
deerlerimizi, uluslararas ilikileri, bireyler aras ilikileri kkten deitirmek yaanabilir bir dnya ve evre iin
tek seenek olarak nmzde duruyor.
Anahtar Kelimeler: evresel Kriz, evre Etii, Yoksulluk, Gelecek Kuaklar, evresel Adalet

716
 I Doyumu ve -Aile atmas Arasndaki liki: Turizm Sektrnde Nicel Bir Aratrma

Tuncay Ylmaz - Yrd.Do.Dr Bora Yenihan

En ksa tanmyla alanlarn yapmakta olduklar ilerine kar gelitirdikleri olumlu duygu ve dnceler olarak
ifade edilen i doyumu farkl deikenlerden etkilenmektedir. ve aile alanlarndan kaynaklanan rol taleplerinin
baz ynleriyle birbirleriyle uyumsuz olmas biiminde tanmlanan i-aile atmasyla i doyumu arasndaki iliki
son yllarda zerinde ska durulan bir konu olmutur. Bu almada da i doyumu ile yaanan i-aile atmas
arasndaki iliki nicel aratrma yntemlerinden anket teknii kullanlarak incelenmeye allmtr. Verilerin
analizi sonucunda i doyumu ile i-aile atmas dzeyleri arasnda negatif ynl zayf bir iliki tespit edilmitir. -
aile atmas dzeylerindeki artn zayf derecede de olsa i doyumu seviyesini azaltt belirlenmitir.
Anahtar Kelimeler: I Doyumu, -Aile atmas, Turizm Sektr

717
 Igc Piyasas Verileri ve G Arasndaki liki: Krklareli li zerine Bir nceleme

Tuncay Ylmaz - Yrd.Do.Dr Bora Yenihan - Ar.Gr. Bayram Balc

nsanlk tarihi kadar eski bir olgu olan ve en ksa ekilde yer deitirme olarak tanmlanan g birbirinden farkl
birok sebebe dayal olarak yaanmakta ve ekonomik, sosyal ve kltrel sonulara yol amaktadr. Ekonomik,
sosyal ve siyasi olgularn ge sebep olmas kadar doal afetler ve eitim ihtiyalar da gn nedenleri olarak
belirginlemektedir. zellikle sanayi devriminden gnmze kadar geen srete ekonomik sebepli glerin sklkla
yaand grlmektedir. Ekonomik nedenlere dayanan glerin sonular hem hareket edilen blgeyi hem de hedef
blgeyi eitli biimlerde etkilemekte; yaanan deiim sosyal, kltrel ve ekonomik sonular da beraberinde
getirmektedir. Bu almada Krklareli ilinin 2008-2013 yllar arasnda ald ve verdii g miktarlar ile igc
piyasas verileri, bata TK (Trkiye statistik Kurumu) verileri olmak zere, dier eitli kurumlarn istatistiksel
verileri ile karlatrlmtr. 2008-2013 yllarnn seilmesinin nedeni hem g rakamlar hem de igc verileri
asndan karlatrmal olarak ulalabilen resmi rakamlarn bu yllar kapsamasdr. Yaplan incelemeler
sonucunda 2008-2013 yllarn kapsayan dnemde Krklarelinin nfusu artarken ald g miktar verdii g
miktarn gemeye balamtr. Ayn dnemde isizliin dt, igcne katlm orannn ve istihdam orannn
artt grlmtr. Veriler nda net g hz ile igc piyasas verileri arasnda pozitif ynl bir iliki olduunu
sylemek mmkndr.
Anahtar Kelimeler: Igc Piyasas, gc Verileri, G

718
 Romanlarn Mesleki Olarak Damgalanmas: Mersin rnei

Ar.Gr. Burak ahin - Do.Dr. Neriman Akaln

Mersinde Romanlar eskicilik, hurdaclk, p toplaycl, mzisyenlik, sepetilik, iekilik, gndelikilik gibi
ilerde almaktadr. Romanlarn mesleklerine ynelik olarak gelitirilmi hkmleri drt balk altnda
deerlendirmek mmkndr: 1) ehvet dknlkleri dolaysyla konsomatrislik gibi ilerde almaktadrlar. 2)
Elence, zevk dknlkleri ve ahlaki zayflklar dolaysyla algclk yapmaktadrlar. 3) Zek zayflklar
istikrarl, kariyerli ve saygn ileri yapmalarna engeldir. Bu sebeple, diploma gerektirmeyen ve zekya
ihtiya duymayan el ilerinde almaktadrlar. 4) zden kirli olduklar iin lamclk ve kanalizasyon ilerinde
almalar, gndelikilik yapmalar manidardr. Aratrma Mersinde yaayan Romanlarn uradklar ayrmclklar
meslekleri erevesinde merkeze almaktadr. Aratrmann amac, bu ayrmclklarn hangi n yarglar etrafnda ina
olduunu zmleyebilmektir. Bu hedef dorultusunda, Mersinde 530 aileye kiisel bilgileri ieren yaplandrlm
anket formu uygulanmtr. Bu niceliksel veri toplama tekniine ek olarak, alma ve yaam koullarn, uradklar
ayrmclklar, hayallerini, beklentilerini, aile ii ilikilerini de kapsayan mlakatlar yaplm, odak grup teknii
uygulanmtr.
Anahtar Kelimeler: Romanlar, Mersin, Meslek, Damgalama, Ayrmclk

719
 Trkiye Trkesi Azlarnda Pazarlama le lgili Deyimler

r.Gr. Arif Yldz - Okutman Burak Telli

Deyimler, hem konuma ve hem de yaz dilinde sze ahenk katan, szn anlamn glendiren nemli kelime
gruplardr. Genellikle mecaz anlam tayan deyimler kalplam yapya sahiptir. Bu sebeple deyimin ierisindeki
bir kelimeyi deitirmek gtr. Dilimizde her alanda sylenmi deyimler bulunmaktadr. zellikle Anadolu
azlar deyimler bakmndan olduka zengin olup Anadolu insannn kvrak zekas ile tretilmi, azlarda
kullanlagelen pek ok deyim yer almaktadr. Ticari anlamda ok eski bir gemie sahip olan Anadolu corafyas ve
insannn ticari faaliyetlerine ait trl sylemleri azlarna da yansmtr. Gnmzde hzl bir deiim ve geliimin
gzlendii alanlardan biri pazarlamadr. letmeler iin nemli bir unsur olan bu alan, sz konusu iletmelerin
kurulu amalar gerekletirme noktasnda nemli bir etkendir. Nitekim pazarlamann farkl ynlerini ortaya
karan farkl tanmlarn olduunu sylemek mmkndr. Pazarlamann tarihsel sreci incelendiinde hem
mterilerin hem de iletmelerin pazarlamaya bak alarnda nemli deiiklikler olduu grlmtr. Bu
almada Anadolu azlarnda kullanlan pazarlama ile ilgili deyimler tespit edilmi ve bu deyimlerin pazarlama
alanndaki karlklar verilmek suretiyle disiplinleraras iliki analizi yaplmtr. Bu vesile ile hem pazarlama
alanndaki kltrel birikimin Anadolu azlarndaki deyimlere ne ekilde yansd incelenmi, hem de bilinli veya
bilinsiz bir ekilde halkn pazarlama ile ilgili kulland deyimler aklanmtr. Bu dorultuda kullanlan baz
ifadelerin, pazarlamann retim anlay dnemindeki anlamyla bazlarnn sat anlay, bazlarnn ise modern
pazarlama anlay ile rtt sylenebilir.
Anahtar Kelimeler: Deyimler, Pazarlama, Anadolu Azlar, Deyim Pazarlama likisi

720
 Karanlk (Dark) Alanlar Ziyaret Eden Yerli Turistleri Motive Eden Etmenler: Ankara Ulucanlar Cezaevi
Mzesine Ynelik Bir erik Analizi

Do.Dr Burin Cevdet etinsz

Aratrmann amac karanlk turizm olgusunu daha iyi anlayabilmek iin, Ulucanlar Cezaevi Mzesini ziyaret
eden yerli turistleri motive eden etmenler ve olumlu ve olumsuz hislerini belirlemektir. Aratrmada ziyaretileri
motive eden etmenleri ve olumlu ve olumsuz hislerinin belirlenmesi iin nitel aratrma yntemlerinden ierik
analizi tercih edilmitir. Yerli turistlerin yorumlar balamnda belirlenen toplam 127 yorum ierik analizine tabi
tutulmutur. Bu balamda aratrmann ideal evrenini Ulucanlar Cezaevi mzesini ziyaret eden tm yerli turistler
olutururken, gereki evrenini www.tripadvisor.com internet sayfasnda Ulucanlar Cezaevi mzesi hakknda yorum
brakan yerli turistler oluturmaktadr. Aratrma bulgularnda ziyareti yorumlar snflandrlarak 6 boyut
(ziyaretilerin motivasyonlar, ziyaretilerin olumlu ve olumsuz hisleri, cezaevi mzesi faaliyetleri, deneyimler,
dier ziyaretilere neriler ve temenniler) belirlenmitir.
Anahtar Kelimeler: Karanlk Turizm, Hapishane Turizmi, Yerli Turist, Ulucanlar Cezaevi Mzesi, Ankara

721
 Yava ehirlerde Turizm Potansiyeli: Srdrlebilirlik ve Turizm zerine Bir Deerlendirme

Yrd.Do.Dr. Burcu Altparmak

Yava ehirler, srdrlebilirlik felsefesi temelinde, eitli kriterlerin yerine getirilmesiyle alnan bir unvan
olarak ele alnmaktadr. Turizm balamnda ele alndnda yava ehirler alternatif turizm olarak adlandrlan
sektre hizmet etmektedir. zellikle son yllarda turizm, 3s olarak ifade edilen deniz-see, gne-sun ve kum-sand
dnda farkl hedef gruplara farkl hizmetler sunan alanlara kaymaktadr. Bu alanlar turizm mterilerinin ve hedef
gruplarn ilgisi sayesinde gelimekte ve alternatif turizm destinasyonlar olumaktadr. Yeni eilimler dorultusunda
turizm asndan nemli merkezler haline gelen yava ehirlerdeki kltrel ve evresel konulardaki almalarn
turizm asndan deerlendirmesi bu almann amacn oluturmaktadr. almada, Trkiyenin ilk yava ehri
olan Seferihisardaki turizm potansiyeli, srdrlebilirlik felsefesi ile ilikili olarak deerlendirilmeye
allmaktadr. Bu amala aratrmada nitel aratrma yntemi tercih edilmi ve derinlemesine grme teknii
kullanlmtr. Seferihisar belediye bakanyla yaplan derinlemesine yz yze grme sonucunda Seferihisarda
yava ehir olarak belediye tarafndan gerekletirilen almalar turizm asndan nemi bakmndan ele alnmtr.
Anahtar Kelimeler: Yava ehir, Srdrlebilirlik, Turizm

722
 Demokrat Parti Dneminde Devlet-Din-Tarikat

Uzman Burcu alkuu Aykanat

Demokrat Partinin 1946 ylnda kurulmas ile birlikte iktidarda olan Cumhuriyet Halk Partisi de izledii
politikalarda deiiklie gitmitir. Devrimleri gerekletirmi olan Cumhuriyet Halk Partisinin, zellikle ok partili
hayata geilmesi ile birlikte, din alannda izledii politikalarda yumuama grlmtr. Demokrat Parti 1950
seimlerinde yaymlad seim bildirisinde devrimleri cumhuriyete mal olanlar ve olmayanlar olarak ikiye
ayrmtr. ktidara geldiklerinde hazrlanan hkmet programnda da seim bildirisine atfla ulusa mal olmu
devrimlerin korunaca ifade edilmitir. Demokrat Parti dneminde yaplan uygulamalar ile din alannda olduka
byk bir deiim ve dnm yaanmtr. Ezan yeniden Arapa okunmaya balanm ve Yksek slam Enstitleri
almtr. Bu almada Demokrat Parti dnemindeki devlet, din ve tarikat ilikileri zerine inceleme yaplacaktr.
Anahtar Kelimeler: Cumhuriyet Halk Partisi, Demokrat Parti, Tarikat

723
 Yerel Halk Gzyle Turistik Talebin Kltrel Mirasa Etkisi: Kapadokya rnei

Yrd.Do.Dr. Burcu Glsevil Belber - r.Gr. Glhan Szbilen

UNESCO Dnya Miras Listesinde yer alan Greme Milli Park ve Kapadokya Kayalk Alanlarnn youn
ziyareti eken bir turistik blge olmas, turizmden kaynaklanan basknn artmasna ve kltrel miras unsurlarnn
etkilenmesine neden olmaktadr. Yerel halk, bu etkinin olumlu taraflarnn, olumsuz taraflarna kyasla fazla
olduunu dnyorsa, turizme katk salama ihtimali ykselecektir. Dolaysyla almada, Kapadokyadaki
turistik talebin, kltrel miras unsurlarna etkisiyle ilgili yerel halkn bak as aratrlmtr. Veriler, anket
tekniiyle toplanmtr. Yerel halkn, turizm talebinin kltrel miras unsurlarna etkisine ynelik bak asnn
tespiti iin 18 ifadenin ortalamalar alnmtr. ANOVA analiziyle; yerel halkn bak asnn, demografik faktrlere
gre farkllk gsterdii tespit edilmitir. Ayrca frekans deerleriyle; yerel halkn, Nevehir'e zg olarak
deerlendirdii zelliklerin, peribacas-doal manzara, balon turu, anak-mlek atlyelerinin aktiviteleri ve vadi
yry olduu; blgenin, ziyareti kapasitesini karlama dzeyine ynelik yerel halk algsnn, yeteri kadar
eklinde olduu; blgede retilen turistik rn miktarnn, turistik talebi karlama seviyesine ynelik yerel halk
algsnn, talep miktar kadar eklinde olduu grlmtr.
Anahtar Kelimeler: Turistik Talep, Kltrel Miras, Yerel Halk, Kapadokya

724
 16. ve 17. Yzylda Yabanc Seyyahlarn Osmanl zerine Gzlemleri Balamnda Antropolojik Bir
Deerlendirme

Do.Dr. ada Demren

Seyahatnameler uzun yol emeidir. Aylara ve yllara yaylan bir srete, kiinin daha nce bilmedii ya da
duyduu ama grmedii yerleri kefetmesidir. Bu kefetme sreci, kiinin kendini de bir anlamda yeniden
kefetmesiyle kout ilerler. Bu kefedi "teki"nin, kendi olmayann aynasnda oluur. Dieriyle oluan bu temas ve
etkileim olumlu da olabilir, olumsuz da. Bu temaslar sonucu ortaya kan seyahatnamelerin nemi, bu eserlerin
edebi vasflaryla deerlendirilebilecek kurmaca metinler olmalar tesinde, o dnemi gzlemleyip, notlar alm
kiilerin bize ilk etnografik unsurlar tayan metinleri sunmalarndan da kaynaklanr. Bu etnografik unsurlar o
dnemin sradan insanlarn gndelik yaamndan, ynetim kademesindeki kiilere kadar toplumun farkl
katmanlarndan insanlarn hayatna dair renkli manzaralar sunar. Bu bildiride, 16. ve 17. yzylda stanbul ve
evresindeki eitli ehirleri gezip gzlemlemi olan seyyahlarn seyahatnamelerinde aktardklar balamnda,
seyyahlar ve gzlemledikleri arasndaki iliki ve etkileimler antropolojik bir perspektifle ele alnacaktr.
Anahtar Kelimeler: Seyahatname, Etnografi, Gndelik Yaam, Antropoloji

725
 rencilerin rgtsel Vatandalk Davranlar le Akademik Baarlar Arasndaki likinin ncelenmesi

Cansu Solmaz - r.Gr. ala st Can

rgtsel vatandalk, bireyin kendisi iin belirlenen standartlarn tesinde gnll olarak aba harcamas olarak
tanmlanmaktadr. Akademik baar ise rencinin akademik yaamda amalanan davranlara ulama dzeyi
eklinde tanmlanmaktadr. Bu iki kavramn birbirini etkileyebilecei dncesinden hareketle; bu almann amac,
rgtsel vatandalk, akademik baar ve rencilerin demografik zellikleri arasndaki ilikiyi incelemektir.
Aratrma evrenini Kafkas niversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yksekokulu, Aksaray niversitesi ereflikohisar
Berat Cmertolu Meslek Yksekokulu ve Alanya Alaaddin Keykubat niversitesi Ticaret ve Sanayi Odas Meslek
Yksekokulu rencileri oluturmaktadr. Aratrmada nicel aratrma yntemlerinden anket teknii kullanlmtr.
Kullanlan lek Organn 5 rgtsel vatandalk davran boyutunu temel alarak, 2003 ylnda zdeveciolunun
gelitirdii 15 soru ve 5 boyuttan oluan lektir. Ayrca aratrmada rencilerin demografik zelliklerini
belirlemeyi amalayan 7 soru sorulmutur. Aratrma sonular eitli istatistiki testler ile deerlendirilecek olup,
elde edilen sonular farkl corafi blgelerden seilmi 3 niversite dzeyinde incelenecektir.
Anahtar Kelimeler: rgtsel Vatandalk, Akademik Baar

726
 Toplam Kalite Ynetiminin retim letmelerine Etkisi Bir Alan almas

r.Gr. Cahit ztrk - Do.Dr. Canan Gamze Bal - r.Gr. Erkan Sarsc

Gnmzde kaliteli rn retmek artk iletmelerin varlklarn srdrebilmeleri, rekabet edebilmeleri ve

byyp gelimelerinde temel faktr olarak grlmektedir. letmeler, Toplam Kalite Ynetimi anlaynn temel
aralarda yaplan her iin srekli iyiletirilmesi, mteri tatmini ve tm modern teknikleri kullanarak gelimeye son
derece ak olan bir anlay olduunun farkndadrlar. letmeler artan i ve d rekabet ortamnda mcadele
edebilmek iin daha iyiyi, daha gzeli ok daha dk maliyet ile retmek zorundadrlar. Bu nedenle iletmeler,
Toplam Kalite Ynetimine ve Toplam Kalite Ynetiminin temel amalarndan biri olan retim srecini gelitirme ve
iyiletirme konusuna arlk vermek durumundadrlar. Bu almada Toplam Kalite Ynetiminin retim
iletmelerine ve retim srelerine etkileri asndan Adyaman ilinde bir alan aratrmas yaplmtr. almadaki
ana ama; retim iletmelerinin ynetim, alanlar, mteriler, Pazar, imalat, motivasyon ve maliyet boyutlarnda
Toplam Kalite Ynetimi uygulamalar ile olan ilikilerinin incelenmesidir.
Anahtar Kelimeler: Toplam Kalite Ynetimi, Kalite, retim, retim Sreleri, Toplam Kalite Felsefesi

727
 Aydnlanma Felsefesi, Modern Devlet ve Trkiye

Yrd.Do.Dr. Can Kakm

Aydnlanma felsefesinin iki temel ilkesi, birbirleriyle de yakn ilikili olan rasyonalizm ve modernizm
akmlardr. Rasyonalizm akl yasasnn egemenlii ve bu balamda siyasi, ekonomik, kltrel her olgunun mantk
erevesinde ele alnmas anlamna gelirken, modernizm ise sz konusu aklc yaklam dhilinde toplumsal
ilerlemenin salanmas temeline dayanmaktadr. Buna gre, modernizm dncesi erevesinde, Orta ada
hkimiyet sren ve Aydnlanma anda dahi Avrupann belli paralarnda halen daha varln srdren eski
imparatorluk yaplar deien koullara uygun deildir, gericidir ve dntrlmeleri gereklidir. Bu yaplar
addr; zira 1) merkezi deil adem-i merkezi kurumlardr, 2) halk egemenliine deil dinsel meruiyet
unsurlarna dayanmaktadrlar ve 3) yurttalarna ortak bir kimlik vermekten uzaktrlar. Modernizm dncesine gre
ise bylesi bir sistem toplumlar ilerlemekten alkoymakta, onlarn gerilik sarmaln krmalarna engel olmaktadr.
Eski imparatorluklarn adem-i merkezi yaplarn eletirdiklerine gre, modernistler ncelikle devletin merkezi bir
yapda olmasn ngrmektedirler. Bu, devletin tm topraklar zerinde dorudan etki sahibi olmas, lke
ierisindeki tm brokratik yaplanmann buna gre dzenlenmesi demektir. kinci olarak, modern devlette
idareciler ynetme meruiyetlerini Tanrdan deil bizzat halktan ve yasalardan almaldr. Dolaysyla modernizme
gre ideal bir devlet dinler st bir karakter tamaldr. nc olarak ise modernizm, yurttalarn kaynatrma gibi
bir dnsel temele dayanmayan eski imparatorluklarn aksine, yeni devletlerin, uyruklarn bir araya getirecek
birletirici bir st kimlii oluturmalar gerektiini savunmutur. Modernizmin ngrd bu devlet modeli 1648de
imzalanan Westphalia Barna tm aklyla yansm ve Fransz Devrimiyle daha da ivme kazanarak tm
dnyaya kademeli biimde yaylmtr. Bu deiim srecinin sonunda, merkezi, dinler st ve yurttalarna ortak
kimlik sunan ulus-devlet yaplar dnyann her yerinde en bilindik devlet formu haline gelecektir. Trkiyede de
1839 Tanzimat Fermanndan balayarak Cumhuriyetin ilanna kadarki tm modernleme abalarnn, modernizm
dncesinin ve onun devlet kavramsallatrmasnn dorudan bir sonucu olduunu syleyebilmek mmkndr.
almada bu teorik temeller erevesinde Batllama ve modernleme kavramlar arasndaki ilikiye vurgu
yaplacak ve Trkiyenin bu kavramlar bazndaki gelime dzeyi eletirel bir bak asyla ortaya koyulmaya
allacaktr.
Anahtar Kelimeler: Modernleme, Aydnlanma, Trkiye, Batllama, Fransz Devrimi

728
 Hollywoodda Kadnn Ykselii ve D: Bilimkurgu Sinemasnda Hllary Clnton Tasvirleri

Canan Burcu Durmu

Son dnemde Hollywooddaki bilimkurgu filmlerinde kadn karakterlerin hi olmad kadar ne ktn
gryoruz. yle ki baz filmlerde artk barollerde de bu kadn karakterler yer almaktadr. ncesinde ok sk
rastlanmayan bu deiimin nedenini 2016 ABD Bakanlk seimleri zerinden dnmek mmkn gzkmektedir.
Bu balamda alma kapsamnda gncel politik ve toplumsal srelerle ilikilendirilerek Hillary Clinton benzeri
kadn lider karakterlerinin yer ald bilimkurgu filmleri ele alnmtr. Dougles Kellner, Hollywoodun 2008 ABD
Bakanlk seimleri ncesinde siyahi bir bakan ngrsnde bulunduunu dile getirmiti. Kellnerin Obama
Tahayyl dikkate alnarak yaplan bu almada Uyumsuz, Alk Oyunlar ve Elysium filmlerinde Hillary
Clintona benzerlii ile dikkat eken karakterlerin nasl tasvir edildii incelenmi ve Hollywood bilimkurgu
sinemasnda kadn bir bakan aday olarak Clintonun nasl grld/sunulduu anlalmaya allmtr.
Anahtar Kelimeler: Bilimkurgu, Hollywood, Politik Sinema, Hillary Clinton, Kadn

729
 Avrupa'daki Sosyalist Partilerin Siyasal letiim Amal Sosyal Medya Kullanmlar

Ar. Gr. Caner ak - Yrd. Do. Dr. Yaar Zorlu - Yrd. Do. Dr. Mustafa Karaca - Do. Dr. Glbu Ebru
Erol - lker spir

Son yllarda semenlerin bilgi odakl artan talepleri televizyon, radyo ve gazete gibi geleneksel medya aralaryla
karlanamayacak boyuta gelmitir. zellikle ift ynl iletiimde sosyal medyann sunduu olanaklar, geleneksel
medya aralarnn geri planda kalmasna yol amtr. Bu ortamda siyasi partiler, semenleriyle daha yakndan
iletiim kurmak ve onlardan geri bildirim (feedback) alabilmek amacyla sosyal medyay kullanma ihtiyac duymaya
balamtr. Sosyal medya ucuz maliyeti, hzl eriim olana ve geni kitlelere hitap etmesi gibi dier nedenlerin de
etkisiyle son yllarda youn olarak siyasi partiler tarafndan tercih edilen bir iletiim ortam olmaktadr. Bu ortamda
siyasi partilerin siyasal iletiim srecinde sosyal medyay ne ynde kullandklar sorusu da beraberinde gelmektedir.
zellikle son yllarda bata Fransa'da Parti Socialiste (PS) olmak zere Avrupa'nn nde gelen lkelerinde ykselie
geen sosyalist partilerin baarlarnda, sosyal medyann ne ynde etkili olduu sorusu da merak konusu olmaktadr.
Bu amala dnyada en ok kullancya sahip sosyal medya platformu Facebook zerinden incelemede
bulunulmutur. almada Avrupa Sosyalistler Partisi'ne ye, srasyla nfus bakmndan en kalabalk Avrupa
Birlii yesi lke Almanya, Fransa ve ngiltere'den seilen birer sosyalist parti (Sozialdemokratische Partei
Deutschlands, Parti Socialiste, Labour Party) ve Avrupa Birlii'ne aday lkeler iinde nfus bakmndan en
kalabalk lke olan Trkiye'den seilen bir sosyalist partinin ( Cumhuriyet Halk Partisi) resmi Facebook hesaplar
Ocak, ubat ve Mart 2017 tarihlerindeki paylamlar zerinden ierik analizi yntemiyle incelenmitir. Elde edilen
veriler dorultunda sosyalist partilerin siyasal iletiim amal sosyal medyay ne ynde kulland tespit edilmeye
allmtr.
Anahtar Kelimeler: Siyasal letiim, Sosyal Medya, Sosyalist Partiler

730
 Adolf Hitler'in Reklamlarda Kullanm: Mercedes ve Bomen Reklamlarnn Karlatrmal ncelemesi

Ar. Gr. Caner ak - Do. Dr. Glbu Ebru Erol - Yrd. Do. Dr. Mustafa Karaca - lker spir

Dnya genelinde Alman Devlet Bakan Adolf Hitler'in ismi kt bir hretle anlmaktadr. Hitler, milyonlarn
gznde, 2. Dnya Sava'n balatan bir numaral sava sulusu olarak kabul edilmektedir. Bu yzden, ktln,
vahetin, basknn ve zulmn n plana karlmak istendii zamanlarda "Hitler" ad hemen n plana kmaktadr.
Milyonlarn gznde halkna ve dnyaya zulmeden bir diktatr olarak grlen Hitler, zaman iinde saysz filme,
kitaba ve tiyatro eserine de konu olmutur. zellikle son yllarda Hitler reklam filmlerinde de kullanlmaya
balanmtr. Bu reklam filmlerinde, farkl lkelerde farkl ekilde sunulan Hitler, kimi zaman olumsuz imajndan
syrlarak, olumlu alglanabilecek ekilde reklam filmlerine konu olabilmektedir. Bu almada, Hitler'in farkl
lkelerde ve farkl kltrlerde reklam filmlerinde nasl yer bulduu ve kitlelere nasl sunulduu incelenmeye
allmtr. Bu adan, 2012 ylnda Trkiye'de yaynlanan Biomen ampuan markasnn Hitler temal reklam
filmiyle, hemen ertesi yl 2013 ylnda Almanya'da yaynlanan Mercedes araba markasnn Hitler temal reklam
filmi karlatrmal olarak gstergebilimsel analiz yntemiyle ele alnmtr. alma, gstergebilimin nemli
temsilcilerinden Roland Barthes'in ortaya koyduu dz anlam ve yan anlam temelleri erevesinde incelenmitir.
Bylece her iki reklam filminin kitlelere vermek istedii ak ve gizli mesajlar ortaya konulmaya allmtr.
Anahtar Kelimeler: Adolf Hitler, Gstergebilim, Reklam Filmi

731
 Platona Bir Bak: Tek ve Btn Bir Ruh Mu, Ayr Ruh Mu?

Yrd.Do.Dr. Caner iekda

Platonun ruh anlay felsefe tarihinde olduka etkili olmu, birok teolojik temellendirme ve aklama da bu
dorultuda gerekletirilmitir. Genel kabul Platonun paral ama tek bir ruhu kabul ettii ynndedir. dealar
kuramyla da uyum iinde gelitirdii ruhun lmezlii dncesi acaba paral ama iki paras lml olan bir
ruh anlayyla bir eliki oluturmakta deil midir? Yine teklik ve btnlk iinde bir ruh mu, yoksa paral ve
okluk iinde ayr ruh mu kmaktadr? Ayrca ruh ile beden ilikisinde ruhun baz paralar bedenin de
paralar mdr, yoksa sadece bedenin mi paralardr? Bu alma bu sorulara yant denemesi getirmeyi amalayarak
gnmzden Antik dneme doru bir yorum yapacaktr.
Anahtar Kelimeler: Arzu, Heyecan, Platon, Psukhe, Ruh

732
 Cam Tavan Sendromunu Aan Kadn Yneticiler: Kariyer ykleri ncelemesi

Ar.Gr.Dr. Yasemin zdemir - Cansu Alas - Yrd.Do.Dr. Zeynep Szcan

Sanayi Devrimi ile kadnlarn igc piyasasna katlm balam ve zaman iinde artm ve eitlenmitir.
Trkiye statistik Kurumu tarafndan yaynlanan Hanehalk gc Anket sonularna gre 2004 ylnda kadn
istihdam oran yzde 20.8 iken 2013 ylnda yzde 27.1e ykselmitir. Bu alt puanlk art, kadn istihdamnn
toplam istihdam iindeki payna bakldnda 4 puanlk bir arta denk dmektedir. Trkiye genelinde toplam
istihdam iinde kadnn pay 2004 ylnda yzde 25,7 dzeyindedir, 2013te ise bu orann yzde 29.9a ykseldii
grlmektedir. 2016 Mart dneminde ise bu oran %31,6 olarak gereklemitir. Ancak alan kadn saysnn bu
denli artmasna karn, st dzey ynetici ve liderler arasnda kadnlarn says halen istenilen dzeyde
gzkmemektedir. Bunun nedeni ise alma hayatnda kadn alana karlan gizli engelleri ifade eden cam
tavandr (Karaku, 2014). Bu alma ile cam tavan aan kadn yneticilerin kariyer ykleri incelenerek
karlatklar kralie ar sendromu, sper kadn sendromu ve i-yaam dengesi gibi cinsiyete dayal kariyer engelleri
ve bu engelleri nasl atklar ortaya konmaya allacaktr. Cam tavan aan kadnlarn kariyer yklerine ilikin
ikincil veri kaynaklar ierik analizine tabi tutulacaktr.
Anahtar Kelimeler: Cam Tavan Sendromu, Kadn Ynetici, Kariyer Engelleri

733
 Uluslararas Kredi Derecelendirme Kurulular: Etkinlik ve nemine Eletirel Bir Bak

Yrd.Do.Dr. Celal Kzldere

ZET: Bu almann amac, Uluslararas Kredi Derecelendirme Kurulularnn etkinliini ve nemini teorik
olarak deerlendirmektir. Bu balamda nce bu kurulular hakknda teorik bilgi verilecek daha sonra ise genelde
lke ekonomileri zelde ise Trkiye Ekonomisi zerindeki etkileri incelenecektir. Ayrca eletirel bir bakla
gvenirlikleri sorgulanmaya allacaktr. Uluslararas kredi derecelendirme kurulular verdii notlarla
yatrmclarn, yatrmlarnn ne derece gvenilir olup- olmadn ler. Dolaysyla insanlar da kredi
derecelendirme kurulularnn vermi olduu bu notlara gre yatrmlarna yn verirler. Sonuta da notu yksek olan
lkelere yatrm yaparlar. Ancak 2007 balarnda ortaya kan ve 2008de ivme kazanan kresel kriz kredi notu
yksek olan lkelerin gvenilirliklerini sorgular hale getirmitir. nk sz konusu lkelerdeki nemli kurulular ya
iflas etmitir ya da iflasn eiine gelmitir.
Anahtar Kelimeler: Kredi Derecelendirme, Ekonomik Etkinlik, Kurulu

734
 Dnya Ekonomik Forumu Toplantlar: Eletirel Bir Bak ve 2017 Davos Zirvesi Deerlendirmesi

Yrd.Do.Dr. Celal Kzldere

zet: Dnyada ekonomik faaliyetlerin ynn belirleyen, kresel boyutta ekonomik sorunlara zm arayan
eitli kurum, kurulu, dernek ve forumlar vardr. rnein Dnya Bankas, Uluslararas Para Fonu, Dnya Ticaret
rgt, G-20 vb. Dnya Ekonomik Forumu da bunlardan biridir. Uluslararas bir vakf olan ve dnyadaki nemli i
adamlar ile siyasetilerini buluturan Dnya Ekonomik Forumu, kresel sorunlarn tartld yer olarak bilinir. Bu
almada nce Dnya Ekonomik Forumu tantlacak, daha sonra ise yaplm olan zirvelere deinilecek, zellikle
2017 Davos Zirvesine ayr bir nem verilecektir. nk bu zirve Sorumlu ve Yant Veren Liderlik ana temas ile
gnmzde yaanan ve genellikle ekonomik kaynakl olan kresel boyuttaki sorunlara, sorumlu Devlet Liderlii
anlay ile adil ve srdrlebilir zmler retmek ve bunlar uygulamak amacyla hareket edecekleri mit
edilmektedir. Ancak byle davranrlarsa kalc ve srdrlebilir zmler ortaya kabilir. Acaba olacak m?...
Anahtar Kelimeler: Dnya Ekonomik Forumu, Davos Zirvesi, Ekonomik Sorun

735
 Kayseri-Iskenderun Liman Yol Gzergh

Do.Dr. Celil Arslan

Tarih boyunca ticaret yollar ve ticaret lkelerin refah iin nemli rol oynamtr. Yollar bir lkenin can damar
gibidir. Kayseri Kzlrmak Havzas ile Tuzgl arasnda kalan Kapadokyann, nemli bir yerleim yeri olma
zelliini korumutur. Hititlerden Osmanllara kadar bu blgede yerleen btn kavimler, ksa bir zaman ierisinde
mutlaka bir siysi birlik kurmu ve bir g olarak, tarih sahnesine km. Anadoludaki ehirler eer kara ve deniz
yoluyla darya balant salayamaz ve ithalat ve ihracat vastasyla mal takas yapamazsa, Anadoluda yaayan
topluluklarn/devletlerin refahlarn artrma imkan mmkn olmayacakt. Eski devirlere doru gittike, M..II.
Binyln balarndan itibaren Orta Anadoluda ticaret kolonileri kurmu olan Eski Asurlu tccarlar belli yol
gzergahlar izlemiler ve Kayseri yaknlarndaki Kltepe- Kanesi (Karum) ticaret merkezi olarak semilerdir.
ok sayda kaya antnn gsterdii gibi, Hititler zamannda nem kazanan ve Glek Boazn saf d brakarak
Kayseri/Kane- Develi/Fraktin/mamkulu/Ta-Hanyeri/Gebzeli Geidi zerinden Tufanbeyliye gelen ve burada
muhtemelen ikiye ayrlan; Biri Gksun Kahramanmara ynne giderken, dieri gneye saparak Tufanbeyli-
Saimbeyli-Feke Hemite-Toprakkale ve Bahe zerinden Kuzey Suriyeye ulaan yol gzergah bulunmaktayd. Bu
almada (Pnarba ilesi), Kahramanmara(Gksun ve Andrn ileleri), Osmaniye(Kadirli lesi) ve
Hatay(skenderun lesi) tarihi yol gzergah zerinde durulacaktr.
Anahtar Kelimeler: Yol-Kayseri-Andrn-Kadirli-Iskenderun

736
 Kula'da Karamanlca (Grek Harfli Trke) Kitabeli Mezar Talar

r.Gr. Cemal Ekin

KULA'DA KARAMANLICA KTABEL MEZAR TALARI Cemal EKN zet Ortodoks Hristiyanlarn
Trkeden baka dil bilmeyenlerine Osmanl Dneminde Karamanl, bu halkn konutuu dile de Karamanlca
denirdi. Karamanllar, Lozan Mbadelesi kapsamnda yaadklar blgelerden Yunanistana gnderildiler.
Karamanllardan bize yadigar kalan tanmaz kltr varlklarndan ata mezarlar ise bir ka aratrma dnda
allmamtr. Bata stanbul, Kayseri, Nide, Nevehir, Isparta, Alanya ve Kulada bulunan mezar talarndan bu
almamzda Kula Belediyesinin Yediemin ak alannda tespit ettiimiz korunaksz halde 9 mezar ta
incelenmitir. Sanat ve Kltr Tarihilii asndan olduka nemli olan Karamanlca kitabeli bu mezar talarnn
form, malzeme ve ssleme zellikleriyle tantlmas, dnemi ierisindeki yerlerinin vurgulanmas amalanmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Kula, Karamanlca, Karamanllar, kitabe, mezar ta, ----------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
r.Gr. Hitit niversitesi skilip MYO Mimari Restorasyon Program / Instructor Hitit University skilip
Vocational High School Architectural Restoration Programme
Anahtar Kelimeler: Kula, Karamanlca, Karamanllar, Kitabe, Mezar Ta,

737
 Sakarya niversitesi n Lisans ve Lisans rencilerinin lk Yardm Okuryazarl Dzeylerinin
Belirlenmesine Ynelik Bir Aratrma

Do.Dr. Cemil rgev

ZET Dnyada ve lkemizde kazalara ve doal afetlere bal lmler ve yaralanmalar nemli bir yer
tutmaktadr. DSnn 21. Yzylda Herkes in Salk politikas hedefleri arasnda Kazalara Bal
Yaralanmalarn Azaltlmas yer almaktadr. Gelimi lkelerde olduu gibi yurdumuzda da son yllarda trafik
kazalarna bal yaralanma says, yal nfus ve yalla bal kronik hastalklar artmaktadr. Bu nedenle tm
toplumun ilk yardm konusunda bilgilendirilmesi ve eitilmesi daha ok nem kazanmaktadr. Bu alma, Sakarya
niversitesi letme Fakltesi ve Sakarya Meslek Yksekokulunda eitim gren 484 n lisan ve lisans rencisinin
ilk yardm ile ilgili bilgi dzeylerinin deerlendirilmesi amac ile anket uygulanarak gerekletirilmi, tanmlayc
nitelikte bir aratrmadr. almada, anne ve babalarn eitim seviyesi, rencilerin n lisans ve lisans rencisi
olmas, ilk yardm konusunda daha nce ders, kurs veya sertifika programna katlm durumlar dikkate alnarak
analizler gerekletirilecektir. Elde edilen veriler SPSS (22,0 srm) istatistik program ile Tek Ynl ANOVA
Testi Ki Kare, Regresyon ve Korelasyon testleri kullanlarak analiz edilecektir.
Anahtar Kelimeler: Ilk Yardm, n Lisans ve Lisans rencileri,ilk Yardm Eitimi

738
 retim Elaman ve rencinin renci Odakl retim Eleman Algs Konulu Bir Aratrma

Do.Dr. Cemil rgev - Dilek akmak

ZET retim elemannn eitimin derslerle snrl olmadn, ncelikle rencilerin de bir birey olduklarn
kabul etmesi durumunda kendisini birey olarak hisseden, aktif dinleyen ve sorgulayan kiilie sahip bir renci,
fikirlerini dinleyen, kontroll cevaplar veren istikrarl bir retim eleman karsnda baarl, sosyal ve hayata doru
hazrlanm olacaktr. Bir iletiim meslei olan retmenlikte, retim elemannn iyi bir iletiim becerisine sahip
olmas, rencinin deerleriyle ve gelecek planlaryla ilgili konularda veya karlatklar problemlerde onlara
yardmc olmas, renenlerden kaynaklanan bireysel farkllklar dikkate almas byk nem tamaktadr. Bu
alma, Sakarya niversitesi letme Fakltesi ve Teknoloji Fakltesinde 148 lisan rencisinin ve 127 retim
elemannn renci Odakl Eitim konusundaki alglarnn deerlendirilmesi amac ile anket uygulanarak
gerekletirilmi, tanmlayc nitelikte bir aratrmadr. almada, rencilerin faklteleri ile retim elemanlarnn
faklte ve mesleki tecrbeleri, retim elemanlarnn cinsiyeti dikkate alnarak analizler gerekletirilecektir. Elde
edilen veriler SPSS (22,0 srm) istatistik program ile Ki Kare, Regresyon ve Korelasyon testleri kullanlarak
analiz edilecektir.
Anahtar Kelimeler: retim Eleman, renci Odakl Eitim, letiim

739
 Kent Hakk erevesinde Alternatif Bir retim: Geri Dnm ileri

Ceylan Erzincan - Glah Tr

lk kez Henri Lefebre tarafndan 1968 ylndaki yaynlad Le Droit A la Ville isimli almasnda kullanlan
kent hakk kavram, kentsel meknda var olan ilikileri yeniden yaplandrarak, kontrol sermaye ve devletten alp
kentlilere devretmeyi ngrmektedir. Neo-liberal ekonomi politikalarnn kentlerde yol at elien, ayrmc ve
dlamac uygulamalar kent hakknn kullanm asndan geri dnm iilerine zellikle odaklanmay
gerektirmektedir. Geri dnm iileri kapitalist ekonomik sre ierisinde sistem d bir retim tarz ve alma
sistemi gelitirmilerdir. Bu anlamda sistemin dnda olmalarndan dolay kent hakk erevesinde salk, eitim,
barnma, ulam gibi en temel insan haklarn kullanamamaktadrlar. stihdam olanaklar yaratp kent-ii ekonomiye
katlm gsteren iilerin, kentle btnleme olanaklarndan faydalanma noktasnda tam bir katlm
salayamadklarn sylemek mmkndr. Bu balamda kenti kullanma hakk erevesi ile geri dnm iilerinin
kent ierisindeki durumlar Antalya kent merkezinde alan geri dnm iileri ile derinlemesine grme
yntemi yoluyla incelenecektir.
Anahtar Kelimeler: Geri Dnm ileri, Kayt D retim, Kent Hakk

740
 Trkiyede Enerji Tketimi, Co2 Emisyonu ve Ekonomik Byme Arasndaki liki: 1960-2013 Dnemi

Yrd.Do.Dr. idem Kar

Bu almada, 1960-2013 dnemi Trkiye ekonomisi iin enerji tketimi, CO2 (karbondioksit) emisyonu, ve
ekonomik byme arasndaki iliki, Toda-Yamamoto nedensellik yntemiyle aratrlmtr. Yaplan analizler
sonucunda, 1960-2013 dneminde Trkiyede enerji tketimi ile CO2 emisyonu arasnda ift ynl ve pozitif bir
nedensellik ilikisinin olduu tespit edilmitir. Ayrca ekonomik bymeden CO2 emisyonuna ve ekonomik
bymeden enerji tketimine doru tek ynl pozitif bir iliki bulunmutur. Ekonomik bymeden enerji
tketimene doru pozitif ynl bir nedensellik ilikisinin bulunmas; Trkiyede Koruyucu hipotezin geerli
olduunu gstermektedir. Bu balamda, enerji koruyucu politikalarn bymeyi olumsuz etkilemedii ve enerji
ekonomik byme asndan bir uyarc olmadndan enerji tasarrufuna ynelik politikalarn uygulanmasnn
ekonomik bymeyi olumsuz ynde etkilemeyecei sylenebilir.
Anahtar Kelimeler: Enerji Tketimi, Co2 Emisyonu, Ekonomik Byme, Toda-Yamamoto Nedensellik

741
 Trkiyede Brokrasinin Gcnn Krlma Noktalarndan Biri: Bakan Yardmcl

Ar.Gr. idem Pank

Bakan yardmcl, bakana bal olarak faaliyet yrten, bakanla mstear arasnda bir konumda yer alan
brokratik bir makamdr. Bakan yardmcl Almanya, Finlandiya, ABD, ngiltere, Fransa gibi dnyann birok
lkesinde uygulanmaktadr. Trkiyede bakan yardmcl uygulamasna, 2011 ylnda 643 sayl Kanun Hkmnde
Kararname ile birlikte geilmitir. Trkiye daha ok Almanya ve Finlandiya modeline benzeyen bakan
yardmcln benimsemitir. Trkiyede bakan yardmcl, brokrasinin gcnn krlma noktalarndan biri
olarak kabul edilmektedir. Bu almada ncelikli olarak, bakan yardmclnn farkl lkelerdeki uygulamalar
ksaca deerlendirme konusu yaplacaktr. Ardndan, Trkiyede bakan yardmcl uygulamasnn ortaya kard
durumlar ele alnacaktr. almann son ksmnda ise, bakan yardmclnn mstearn konumunu nasl etkiledii
ve bunun sonularnn sisteme nasl yansd tartma konusu yaplacaktr. Bu balamda, bakan yardmclnn
Trkiyede brokrasinin gcnn krlma noktalarndan birini oluturmasnn nedenleri aklanacaktr. Bu alma,
bakan yardmclnn sisteme etkisini ele alarak ulat sonularla Trk brokrasisi literatrne katk yapmay
amalamaktadr.
Anahtar Kelimeler: Bakan Yardmcs, Trk Brokrasisi, Mstear

742
 Yaam Endeksine Gre Trkiyenin Blgesel Farkllklar

Prof.Dr. idem nal

Yaam endeksi ekonomik boyutun yannda yaamla ilgili toplumsal ilerlemenin llerini ortaya koymaktadr.
OECD (Organisation for Economic Co-operation and Development, Ekonomik Kalknma ve birlii rgt)
tarafndan 2011 ylnda uygulamaya konulan bu endeks Daha yi Yaam Endeksi, Better Life Index olarak
adlandrlmaktadr. Yaam endeksi; konut, alma hayat, gelir ve servet, salk, eitim, evre, gvenlik, sivil
katlm, altyap hizmetlerine eriim, sosyal yaam ve yaam memnuniyeti olmak zere yaamn 11 boyutunu
kapsamakta ve 41 gsterge ile temsil edilen bu boyutlar tek bir bileik endeks yaps iinde sunmaktadr. Endeks 0
ile 1 arasnda deer almakta ve 1e yaklatka daha iyi bir yaam dzeyini ifade etmektedir. Bu aratrma,
Trkiyede ilk defa TK tarafndan 2016 ylnda yaynlanan llerde Yaam Endeksi verileri kullanlarak
hazrlanmtr. Yaam endeksi verilerine gre Trkiyede blgeler arasnda nemli farkllklar vardr. En yksek
yaam endeksi deerlerinde BBS-I blgelerine gre ilk srada stanbul Blgesi gelmekte, Dou Marmara ve Bat
Anadolu Blgeleri onu takip etmektedir. Son srada ise Gneydou ve Ortadou Anadolu Blgeleri yer almaktadr.
Anahtar Kelimeler: Trkiye, Yaam Endeksi, Blgesel Farkllklar

743
 Trkiyede Sanayi Sektrndeki Deiimler zerine Bir Analiz

Prof.Dr. idem nal

Toplumsal, ekonomik, siyasal ve kltrel bir sre olan sanayileme, lkelerin ekonomik gce ulamalarn
salayan en nemli faaliyetlerdir. Trkiyede sanayileme sreci, kresel ekonomik krizlerin ve blgesel sorunlarn
etkisinde devam etmektedir. Sanayi sektr son yllarda hzl bir ilerleme kaydetmekle birlikte ortaya kan
deiimler olduka ilgi ekicidir. Aratrmada, son 10 ylda sanayi sektrnde grlen bu deiimlerin boyutlar
corafi bir bak asyla ele alnmtr. alan nfus ierisinde sanayide alanlarn oran 2006 ylnda %26,8 iken
2015 ylnda 27,2ye ykselmitir. Gayri Safi Yurtii Hsla iinde sanayi sektrnn pay azalarak %24,8den,
23,4e gerilemitir. malat sanayinin ihracattaki pay (1000 ABD Dolar) % 83, 2 orannda artarken elektrik gaz ve
su sektrndeki ihracatn pay ise %-28,1 orannda azalmtr. Dnya ekonomisinde yaanan deiimler
Trkiyedeki sanayi politikalarnn amacn ve etki alan da deitirmektedir. nceki yllarda sanayileme temel
amaken, artk gnmzde rekabet gcn artrmak uygulanan politikalarn temel amac haline gelmitir.
Anahtar Kelimeler: Sanayi Sektr, Deiimler, Ekonomik Gstergeler, Sanayileme

744
 rencilerin Halkla likiler Eitimine Ynelik Tutumlarna ve Meslek majn Oluturan Faktrlerin
Belirlenmesine likin Bir Deerlendirme: Halkla likiler Blm rencilerine Ynelik Bir Saha almas

Yrd.Do.Dr. Gonca Yldrm - Yrd.Do.Dr. Cihan Becan

Halkla ilikilere hem zel hem kamu sektrnde ihtiya duyulmasyla halkla ilikiler eitimi de nemli bir rol
oynamaya balamtr. Halkla ilikiler endstrisinin Trkiyede son 20 25 ylda yaygnlk kazanmas, temel eitim
program ve ieriinin de ele alnmasn zorunlu klmaktadr. Devlet ve vakf niversitelerinde eitimi devam eden
48 halkla ilikiler blm vardr. Bunlarn 20si stanbuldaki eitli niversite kurumlarndadr. Halkla ilikiler
blm saysnn gemi yllara gre hem stanbul hem de lke apnda giderek artmas halkla ilikilerde sektr
asndan insan kaynana her yl daha fazla ihtiya duyulduunu iaret etmektedir. Halkla ilikiler alanndaki insan
kaynana duyulan talebin art halkla ilikiler eitiminin de dorudan zerinde durulmas gerektiini
gstermektedir. Bu almayla n lisans ve lisans dzeyinde halkla ilikiler eitimi alan rencilerin kendi niversite
kurumlarndaki halkla ilikiler eitimine ynelik alglarn tespit etmek amalanmtr. Mesleki eitimin
oluturulmas ve glendirilmesinde, halkla ilikiler alanndaki uygulamalar ynetebilme becerisinin
gelitirilmesinde, sektrde kullanlan terimlerin kavramlarn en iyi ekilde renilebilmesinde kritik bir rol
oynamas asndan n lisans ve lisans eitimi alma odan oluturmaktadr. alma, halkla ilikiler eitimine
ilikin toplu bir veri salamas bakmndan nemlidir. Aratrma kapsamnda stanbul ili rneinde, basit tesadfi
rneklem yntemiyle, halkla ilikiler blm olan drt vakf niversitesinde renim gren 400 renci zerinde,
yz yze anket teknii uygulanacaktr. Bu aratrma 06.02.2017 06.03.2017 tarih aral ile snrldr. almann
yz yze anket zerinden yaplmas, bundan dolay kstl bir zaman ve maliyet gerektiinden stanbuldaki tm
niversitelere ulalamamas almann snrlldr. Bu ankette sorular rencilerin eitim aldklar niversite
kurumlar bnyesindeki halkla ilikiler eitimine ynelik tutumlar belirten ifadeler, halkla ilikiler mesleine ilikin
imaj faktrleri, derslerde kullanlan iletiim aralar ile derslerde yararlanlan anlatm teknikleri ve demografik
faktrler gibi sklk belirten sorular olmak zere drt blmde toplanarak bu sorular zerinden analiz edilecektir.
Aratrma sonunda; rencilerin kendi niversite kurumlar bnyesinde aldklar halkla ilikiler eitimine ynelik
nasl bir tutuma sahip olduu ve n lisans ile lisans dzeyinde eitim gren renciler arasnda halkla ilikiler
eitimine ynelik alg farkllklar tespit edilecektir. Ayrca halkla ilikiler mesleine ilikin hangi imaj faktrlerinin
n plana kt, ders srecinde ounlukla hangi iletiim aralarndan ve anlatm tekniklerinden yararlanld,
rencilerin halkla ilikiler blmn hangi sebeplerden dolay setii ortaya kacaktr. Elde edilen veriler
dorultusunda halkla ilikiler alannda verilen eitime ilikin renci tutumlarnn daha olumlu seviyeye karlmas
ve bu dorultuda halkla ilikiler eitimindeki kalite dzeyinin artrlmas noktasnda niversitelere ve ilgili
akademisyenlere neriler getirilecektir.
Anahtar Kelimeler: Halkla likiler, Eitim, Tutum, Meslek maj

745
 Trkiye Varlk Fonunun slam lkeleri le Kyaslamas: Fondan Beklentiler ve Muhtemel Sonular

Cihan Ylmaz - Ar. Gr. Onur Demirci

Ulusal Varlk Fonu (UVF), lkelerin hidrokarbon gelirlerine, ticaret fazlalarna ve emtia d gelirlerine
dayanlarak oluturulan; byme oranlarna katk salamak, sermaye piyasalarnn derinliini arttrmak ve gelir
fazlasn etkin bir biimde ynetmek amacyla kurulan bir fondur. Trkiye beklenen bu faydalar salamak amacyla
Trkiye Varlk Fonunun kurulmasn 26 Austos 2016 tarihli 29813 sayl resmi gazetede yaynlayarak
yasalatrmtr. Buna ek olarak; ayn kanun ile zel hukuka tabi ve profesyonel yneticiler ile idare edilecek olan
Trkiye Varlk Fonu Ynetimi Anonim irketi kurulmutur. almann amac; Trkiyede kurulan bu yeni fonun
ve irketin hukuki temellerinin, fonlarn ieriinin ve iletilmesinin slam lkelerindeki benzer fonlarla
karlatrlmasdr. Ayrca Trkiyenin UVFden beklentilerinin muhtemel sonular da belirlenmeye allmtr.
Doal kaynak gelirlerinden, ihracat fazlasndan ve bte fazlasndan elde edilen gelirlerin varlk fonunun kaynan
oluturduu genel uygulamann aksine; Trkiyedeki varlk fonunun kaynann eitli kamu sermayeli irketlerin
hisselerinin bir ksmnn devri eklindeki gelirden olutuu grlmektedir.
Anahtar Kelimeler: Varlk Fonu, Ulusal Varlk Fonu (Uvf), Trkiye, slam lkeleri

746
 Teknolojinin Tarihsel rgtl Yaps Balamnda Yeni Medya zerine Bir nceleme

Deniz Akn

Yeni medya, yeni iletiim teknolojileri ve onlarla nicel olarak eitlenen yeni uygulama alanlar iin kullanlan
kavramlardan biridir. Yeni medya bilginin retimi, datm ve kontrolnde endstriyel kapitalist rgtl yapy
anlatmaktadr. Yeni medyann ifade ettii teknoloji egemen snfn kontrolnde ve bu kontrolden geerek toplumsal
deimeye araclk etmektedir. alma yeni medyann araclk ettii g ve kontrol ilikilerini analiz etmek
amacyla tasarlanmtr. Niteliksel yntemle yaplan analizde mlkiyet ilikisi, ieriin retimi ve datm temel
gstergeler olarak belirlenmitir. almada yeni medyann teknolojide niteliksel bir deiiklik olarak yenilii ifade
etmedii tespit edilmitir.
Anahtar Kelimeler: Teknoloji, Tarihsel rgtl Yap, Yeni Medya

747
 Osmanl Eitim Sisteminde Krlma Dnemi: Medrese Eitiminde Sadakat, Nepotizm ve Gerileme likisi

Ar.Gr. Deniz Akn

Bu alma, Osmanl gerileme dnemindeki eitim sistemini sosyolojik bir zeminde tartmay amalamaktadr.
Bu amala, medrese eitim sistemi zerine genel bir deerlendirme ile beraber bu kurumun sz konusu dnemde
iine girmi olduu nepotizm, sadakat ve gerileme ilikisine odaklanlacaktr. Eitim sisteminin ama ve mfredat
dnldnde onun dneme ve aa gre yenilenmesi ve an ihtiyalarna cevap vermesi beklenir. Fakat
Osmanl gerilme dneminde yaanan siyasi ve ekonomik skntlarn da etkisi ile medreselerin olduka nemli bir
ekilde kendi iine kapandn ve daha nceki ileyiine uygun olmayan baz uygulamalarn kabul edildiini
grmek mmkndr. Tamda bu minvalde, Osmanl mparatorluunda uzun sre toplumun st dzey
brokratlarnn eitildii medrese eitim kurumu, toplumsal alanda meydana getirdii etki-tepki ve neden-sonu
ilikisi balamnda analiz edilecektir.
Anahtar Kelimeler: Osmanl Medrese Sistemi, Gerilme ve Eitim, Nepotizm

748
 Tekstil Sektrnde Vardiyal alan Kadn ilerin -Yaam Dengesine likin Alglarnn Belirlenmesine
Ynelik Aratrma

Deniz Atalay - Do.Dr. Yasemin zdemir

zet Toplumda yaanan olaylar toplumun dinamizmini etkisi altna almaktadr. Yaanan toplumsal olaylar
sonucunda kadnlar, alma hayatnda farkl ekillerde istihdam edilmeye balanmtr. Gnmzde kk ve orta
lekli iletmelerde yaygn olarak yaplandrlan vardiya usul alma eklinde aktif olarak yer alan kadnlarn i
yaam ve zel yaam ile ilgili sorumluluklarnn artmas ile i-yaam dengesinde birok sorun yaamasna neden
olmaktadr. Yaanan zorluklar ve ar i koullar alma yaamn daha da zorlatrmaya balamtr. Vardiya
sistemine ait zor alma koullarn etkisiyle i ve zel yaamn dengeleyememesi sonucunda ortaya kan atma
kadnlarn stres ve tkenmilik gibi farkl sorunlar da yaamasna neden olmaktadr. Bu nedenle kadn istihdamnn
artrlmas ve iyiletirilmesi amacyla makro anlamda zm salayacak politikalarn gelitirilmesi olduka gerekli
bir hal almaktadr. almann amac, vardiya sisteminde alan kadn iilerin iinde yer aldklar alma
koullarn ve bu koullarn i-yaam dengelerini nasl etkilediine ilikin alglarn ortaya koymak
amalanmaktadr. Bu dorultuda nitel bir aratrma kapsamnda Sakaryada bulunan tekstil firmalarnda alan
kadn iilerle yar biimsel mlakat yntemi ile elde edilen veriler ierik analizine tabi tutulacaktr. Kaynaka
ATIM, RAMAZAN, 2013 ,Kreselleen alma Hayatnda Trkiyede Kadn stihdamn Artrmaya Ynelik
Politikalar Cumhuriyet niversitesi Sosyal Bilimler Enstits, Yksek Lisans Tezi, Sivas. YUVALI, ERTURUL,
2013 4857 Sayl Kanununun Ve lgili Mevzuatn Kadn iler le lgili Hkmlerine Genel Bir Bak TBB
Dergisi, s.106,s.s.94-114. KARABIYIK, LYAS 2012,Trkiyede alma Hayatnda Kadn stihdam , Marmara
niversitesi ..B.F. Dergisi, c. XXXII, s. I, s.s. 231-260. AKIR, AELYA, 2011, Trkiyede Esnek alma Ve
Kadn gc zerindeki Etkileri Marmara niversitesi Sosyal Bilimler Enstits, Yksek Lisans Tezi, stanbul.
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: Kadn stihdam, Vardiya Sistemi, -Yaam Dengesi

749
 Suriyeli Gmenlerin Ulusarlama Sreci; Antakya rnei

r.Gr. Deniz Cengiz - Aye alayan

Trkiye, gnmzde farkl dinamiklerle bir gmen lkesi kimlii tayan ve 2011 ylndan gnmze kadar
devam eden Suriye'deki sava ortam nedeniyle ok sayda bir Suriyeli gmene ev sahiplii yapan bir lke
konumundadr. ileri Bakanl G daresi Bakanl ubat 2017 verilerine gre Trkiye'de Geici Koruma
kapsamndaki Suriyelilerin says 2.910.281'dur. Bu balamda Trkiye, daha nceleri hi deneyimlemedii
benzersiz ve ne kadar srecei belli olmayan bir gmen sorunuyla kar karya kalmtr, bunun yan sra zellikle
Suriye snrndaki illerde mlteci kmelenmesi gittike deiik oluumlara yol amaya balamtr. Bu alma,
Trkiye ile Suriye arasndaki corafi ve kltrel yaknlk nedeniyle Trkiye'nin geici koruma kapsamnda
Suriyeliyi en fazla barndran 3. byk kenti olan Antakya'daki Suriyelilerin Trkiyeye zorunlu g sreci ve yaam
pratiklerini incelemeyi amalamaktadr. Yaplan aratrmann verileri, Antakya'da yaayan geici koruma
kapsamndaki 30 Suriyeli katlmcyla yaplan grmelerle oluturulmutur. Bu alma nitel bir aratrma olarak
tasarlanm olup, katlmclarn grmelerde yar yaplandrlm sorulara verdikleri cevaplardan elde edilen veriler,
betimsel ve ierik olarak analiz edilmitir. almann bulgular nceki ulus ar balantlarn ve alarn
snmaclarn g ve yerleme yeri seim srecinde etkili olduuna iaret etmektedir. Bunun yan sra Suriyeli
gmenler hedef lkede mekansal toplanma ve topluluk oluturma eilimi gsterirken; ayn zamanda da kken
toplumla ba ve balantlarn srdrmektedir. Yz yze grme yaplan Suriyelilerin bir blm kken lkeye
artlarn dzelmesi halinde geri dneceini belirtse de onlar iin gelecek belirsizlii hala geerliliini korumakta ve
zaman getike kendi lkelerine dn iin olumsuz ynde ilemektedir. Yaplan grme ve gzlemler sonucunda
burada yaayan Suriyelilerin Antakyada bir ulus ar toplumsal alan meydana gelebileceine ynelik izlere
rastlanmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Ulusarlama, Geici Koruma, Antakya, Zorunlu G, Suriye

750
Bireysel Sorumluluk ve Sosyal Sorumluluk: rencilerin Bireysel Sorumluluk Alglarnn Sosyal Sorumluluk
Kampanyalarna Ynelik Tutumlarna Etkisi

r.Gr. Deniz nal Adgzel - r.Gr. Emel Sarta - Prof.Dr. Sleyman Barutu

ZET Bireyin kendi hayatnn ykmllklerini yerine getirme olarak tanmlanan bireysel sorumluluk, yaplmas
ve yaplmamas gereken davranlara karar vermede nemli bir faktr olarak deerlendirilirken, hayatmz boyunca
aslnda ilgisi olmad dnlen, ancak zerinde derin dnldnde balant kurulan birok davranmzn da
temelini oluturabilmektedir. rn ve hizmetleri satn alma karar verme davran da bunlardan biri olarak
gsterilebilir. Gnmzde, hem toplumlarn refah seviyelerini arttrmak hem de firmalara fayda salamak amac ile
yaplan sosyal sorumluluk kampanyalar tketici satn alma kararna etki etmektedir. renciler ile yaplmas
planlanan bu alma ile(1) rencilerin bireysel sorumluluk alglar ile iletmelerin gerekletirdikleri sosyal
sorumluluk kampanyalarna ynelik tutumlar arasnda iliki olup olmadnn aratrlmas, (2) rencilerin bireysel
sorumluluk alglar ile iletmelerin gerekletirdikleri sosyal sorumluluk kampanyalarnn satn almada etkili olup
olmadnn analizi, (3)rencilerin bireysel sorumluluk alglar ile iletmelerin toplumsal konularda
gerekletirdikleri sosyal sorumluluk kampanyalarna ynelik tutumlar arasnda iliki olup olmadnn analizi, ve
(4) rencilerin bireysel sorumluluk alglar ile iletmelerin evresel konularda gerekletirdikleri sosyal sorumluluk
kampanyalarna ynelik tutumlar arasnda iliki olup olmadnn aratrlmas amalanmaktadr. Aratrmann veri
toplama aamasnda anket yntemi kullanlacak olup, elde edilen sonular erevesinde iletmelere ve pazarlama
yneticilerine nerilerde bulunulacaktr.
Anahtar Kelimeler: Sosyal Sorumluluk, rencilerin Bireysel Sorumluluu

751
 Toptanc Motivasyonunun Belirleyicileri : Gda Toptanclar zerinde Bir Uygulama

r.Gr. Derya Altnta

Deien evre koullar altnda reticinin mallarn hedeflenen tketiciye ulatrmasnda bamsz ve aracsz
olarak hareket etmesi, baka bir ifadeyle bu mallarn kendiliinden reticilerden tketicilere ulamas ok zordur.
retici ile tketici arasna giren kii ya da rgtler eitli faaliyetlerle maln hareketini salarlar. Bylece mallar
pazarlara daha kolay ulatrlr. Mallarn hareketini salamak iin kurulan bir sistem olan datm kanal eitli
araclar ve bunlar arasndaki ilikilerden olumaktadr. Kanallarda birbirinden farkl grevleri stlenmi olan
iletmelerin fiziki datm, koordinasyon, denetim gibi faaliyetlerinin yannda rnlerin pazarlanmasnda istenen
baarya ulalabilmesi birbirlerini motive edici uygulamalar kullanlmalar da gerekmektedir. Bu almada datm
kanal yelerinden biri olan toptanclarn motivasyon belirleyicilerini tespit edebilmek iin veriler gda
toptanclaryla yaplan yz yze anketler aracyla elde edilmitir. Analizler sonucunda toptanclarn motivasyon
belirleyicilerinin drt faktr altnda topland belirlenmitir. Bu faktrler iletiim ve tantm abalar, somut
gstergeler ve iletmeye uyum, eleman yeterlilii ve nitelii ile yeni rnler hakknda bilgilendirme ve ekstra deme
destei adlar altnda toplanmtr.
Anahtar Kelimeler: Datm Kanal, Toptanc, Motivasyon Belirleyicileri

752
 Yerel Ynetimler nlisans Programlar Ders eriklerinin Afet Ynetimi Asndan Deerlendirilmesi

Yrd.Do.Dr. Derya Demirdizen evik - Yrd. Do. Dr. Serpil Gerdan

Dnyada, afetlerden etkilenen insan says, hzl ve denetimsiz kentlemenin etkisiyle art gstermitir.
Trkiyede oal afetler sonras denen bedeller de olduka ar olmutur. lkemizin sahip olduu afet riskinin
ykseklii dikkate alndnda, afet bilincinin bireysel ve ynetsel olarak canl tutulmas son derece nemlidir. Bu
konuda gerek merkezi gerekse yerel ynetimlerin nemli derecede sorumluklar bulunmaktadr. Bu aratrma,
toplum ve bireyin gelecee ait gereksinimlerini yorumlayabilen ara elemanlar yetitiren Yerel Ynetimler
Programlarnda afetler konusunda yeterli dzeyde eitim verilip verilmediini belirlemek amacyla yaplmtr.
Aratrma, afetlerle ilgili farkndalk ve bilgi dzeyinin ykseltilmesini hedefleyen bir projenin n almas
niteliinde olup buradan elde edilecek veriler projenin gerekelendirilmesinde nemli rol oynayacaktr. Bu
kapsamda, ders planlarnda yer alan afet ve kriz ynetimine ilikin derslere ait ders ierikleri, renme ktlar ve
kazanmlar da deerlendirilmitir: 2016-2017 Yksekrenim renci Seme ve Yerletirme Klavuzuna gre 42
niversite, 46 Meslek Yksekokulu olmak zere ylda yaklak 4500 renci yerel ynetimler programna (1 ve 2.
retim) kayt yaptrmaktadr. Ancak bunlarn yalnzca yedisinde afet ve kriz ynetimine ilikin dersler semeli ders
kapsamnda yer almaktadr. Bu derslere ait planlarda, afet trleri ile afet ve kriz ynetiminin evrelerine ait bilgilerin
yer ald ancak kurumlar aras ibirlii, planlama ve tatbikatlara ynelik bilgilerin eksik olduu grlmektedir.
Oysa bunlar afet ve kriz ynetiminin en vazgeilmez unsurlarndandr. Bu n aratrma sonular, afet ve kriz
ynetimi konusunda yerel ynetimler programlarnn yeterince bilgili ara eleman yetitiremediini gstermektedir.
lkemizin doal kaynakl afetlere maruz lkeler arasnda n sralarda yer ald dikkate alnrsa, yerel ynetim
birimlerinde ara elemanlarna bu konuda bilgi ve farkndalk dzeylerinin yksek olmas beklenmektedir. Bu
almann devamnda planlanan proje kapsamnda afet farkndal yksek yerel ynetimlerde alacak ara
elemanlarn yetitirilmesine katk salanmas hedeflenmitir.
Anahtar Kelimeler: Yerel Ynetimler, Afet, Kriz Ynetimi, Afet Farkndal

753
 Kapadokya Blgesi Zelve Vadisinde Bulunan 6 Nolu Kilise

Ar.Gr. Derya Gneri

Zelve Vadisi, Greme-Avanos karayoluna 2 km mesafededir. Blge, Kapadokyada Hristiyanlarn nemli

yerleim ve dini merkezlerinden birisi olmutur. 6 Nolu Kilise Zelve Akhava Mzesi snrlar ierisinde olup, 1
Nolu Kilisenin karsnda, manastr alannn dnda bulunmaktadr. u anda dardan alglanabilir durumda
olmasna karn, vadinin dou yamacnda, ulamn olduka zor olduu yksek bir mesafede yer almaktadr. Kilise
bir kayann ierisine oyularak yaplmtr. Dou-bat dorultusunda dikdrtgen planl olan kilisenin tavannda byk
bir ha vardr. Kilise; tek nefli ve tek apsislidir. Arkosoliumdaki mezarlarn sayca fazla olmasndan dolay, bir
mezar apeli olarak da yaplm olabilecei dnlmektedir. Bu almann amac; daha nce allmam olan 6
Nolu kiliseyi bir btn olarak alp belgelemek, benzer kiliselerle karlatrma yaparak tarihlendirip, Bizans sanat
ierisindeki yerini ve nemini belirlemeye almaktr.
Anahtar Kelimeler: Bizans, Kapadokya, Zelve, Kilise, konaklasmus Dnemi

754
 Kobilerin Tam Zamannda retim Sisteminde Tedariki likilerinin Belirlenmesi

Yrd.Do.Dr. Derya ztrk

Gnmzde birok retici iletme kresel pazarlarda rekabet edebilmek iin mamul retim srecinde tam
zamannda retim sistemini uygulamaktadr. Bu sistemin tercih edilmesinin nedeni, israfa duyarl olmas ve
maliyetleri azaltma abas ierisinde olmasdr. Tam Zamannda retim Sisteminin retim alanndaki baars
iletmeleri bu felsefeyi tm tedarik zinciri boyunca uygulamaya sevk etmektedir. Son yllarda bir ok iletme,
malzeme ve hizmet salama noktasnda rekabet stnl elde etmede tedariki ilikilerinin nemini anlamaya
balamtr. Bu balamda almann amac retim sektrnde faaliyet gsteren KOBlerin tam zamannda retim
sisteminde tedariki ilikilerinin belirlenmesidir. Aratrmada kullanlan veriler, Ordu ili Organize Sanayi
Blgesinde faaliyet gsteren 54 adet kk ve orta lekli iletmelerden yz-yze anket yntemi kullanlarak elde
edilmitir. Tedariki ilikileri lei veri setinin faktr analizi iin uygun olup olmad KMO ve Barletts testi ile
snanmtr. Uygulanan faktr analizi sonucunda Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) deeri 0,671 olarak bulunmu ve
almann faktr analizi iin uygun olduuna karar verilmitir. Sonu olarak KOBlerin tam zamannda retim
sisteminde tedariki ilikilerinin belirlenmesinde etkili olan faktrler drt balk altna toplanmtr. Bunlar ibirlii,
karlkl gven, iletiim ve esnekliktir.
Anahtar Kelimeler: Tedarik Zinciri Ynetimi, Tam Zamannda retim, Tedariki likileri, Kobi

755
 Fndk leme Tesislerinde Kalite ve Gda Gvenlii Ynetim Sistemlerinin ncelenmesi: Ordu li rnei

Yrd.Do.Dr. Derya ztrk - Ferit Arc

Son yllarda, gdann gvenli ve kaliteli retimi byk nem kazanmtr. Buna en byk etken, artan tketici
bilinci ve beraberinde getirdii gvenilir ve kaliteli rn talebidir. Bu durum, gda iletmelerinin kendilerine uygun
olan kalite ve gda gvenlii ynetim sistemlerini kurma ve srdrme gerekliliini dourmutur. nk bu ynetim
sistemleri uyulmas gereken kurallar ieren Gda Kodekslerine ilave olarak ynetimsel yaklamlar da iermektedir.
lkemiz dnyada Ordu ili ise lkemizde fndn retimi, ilenmesi ve ihracatnda ok byk bir paya sahiptir. Bu
almann amac; Ordu ilindeki fndk ileme tesislerinin sahip olduklar kalite ve gda gvenlii ynetim
sistemlerinin incelenmesi ve bu sistemlerin iletmelerde meydana getirdii etkilerinin belirlenmesidir. almada,
firmalarla yaplan grmeler sonucunda elde edilen veriler niteliksel aratrma yntemlerinden ierik analizi
kullanlarak incelenmitir. Sonu olarak, fndk ileme tesislerinde kalite ve gda gvenlii ynetim sistemlerinin
yeri ve nemi ortaya konulmaya allmtr.
Anahtar Kelimeler: Kalite Ynetim Sistemi, Gda leme, Gda Gvenlii, Fndk

756
 Kresel Ynetiim erevesinde Kriz Anlarnda Birlemi Devletler-Devlet Egemenlii Sorunsal

Derya zveri Bezdekovsky

Ynetiimi bir sre olarak konumlandrdmzda, bu sreci dnemsel olarak gzden geirmek, yeni oluan
politik ktlara gre ynetiimi deien zaman ve olgulara uygulamak gereklilii domaktadr. Kresel ynetiimin
ba aktr olarak adlandrlan Birlemi Milletler (BM) de yaad deiimlerden ynetiimini dntrmek
zaruretiyle kar karya kalmaktadr. Souk Sava, 11 Eyll, blgesel atmalar, soykrma varan toplu katliamlar
dahilinde byk oklarla sarslan BM sistemi ynetimsel olarak bu deiimlere olduka statkocu bir yaklamla bir
baka deyile; kuruluundaki yap ve siyaset retimi aralar ile deiime inatla kar koyarak devam etmeye alsa
da; uluslararas ilikiler de meydana gelen bu kriz anlarnda kresel ynetiim gerektirdii bir ba aktr olarak gerek
ynetsel gerekse sistemsel bir cevap vermekten aciz grnmektedir. Bu alma, BM ierisinde yukarda ki
deinilen krlganlklara neden olan kendi yapsal ve ynetsel sorunlar ortaya koymay amalarken, BMnin en
nemli kurulu amalarndan biri olan uluslararas bar ve gvenlii tesis etme konusunun, blgesel atmalar
sorunsalna odaklanarak; BMnin, ye devletlerinin egemenlik temelli kresel merkezli bir ana ynetime olumsuz
bakma eiklerini aacak sreleri gelitirerek, BMnin kresel baat aktr olarak konumlanabilmesi iin ksmi
zmler zerinden, kresel ynetiim sayesinde bu tr atmalarn zmlenmesinin daha etkin bir yol olduu
gsterilmeye allacaktr.
Anahtar Kelimeler: Skresel Ynetiim, Birlemi Milletler, Blgesel atmalar, Egemenlik

757
 Postmodern Tketim Kltr mgelerinin Yeni Medyadaki Grnm: Instagram Evreni rnei

Dilara Doan

Bu alma, postmodern dnemde tketim kltr ve yeni medya ilikisini irdelemektedir. Bireyin var olduu
andan itibaren tketim pratikleri iinde yer almas ve tketim olgusunun tarihsel sreci incelenerek, postmodern
tketicinin sosyal onay alma arzusu ile ihtiyatan ziyade gsterge ve imajlar tketme eiliminde olduu
tartlmtr. alma rneklemi olarak bir sosyal paylam platformu olan mobil uygulama Instagram zerinden
kazan salayan butikler ve bloggerlar ele alnmtr. Bu butik ve bloggerlarn postmodern reklam ve halkla ilikiler
stratejilerinin tketim kltrne izdm aklanm, enformasyon a olarak adlandrlan bugn yeni medya
aygtlarnn tketim arac olarak deerlendirmesi yaplmtr. Sosyal paylam platformlarnn, bireylerin
sosyalleme ve sosyal grnrlk kazanma arzusunun bir sonucu olarak gndelik yaam pratiklerinde yer edindii
ve kiilerin tketim eilimlerine etki ettii sonucuna ulalmtr.
Anahtar Kelimeler: Tketim Kltr, Postmodernizm, Yeni Medya, Tketici Davran, Instagram Butikleri,
Bloggerlar

758
 Evlilik Programlarnda Toplumsal Cinsiyet Kavramnn ncelenmesi

r.Gr. Dilay Gven - Yrd.Do.Dr. Benan Ycebalkan - r.Gr. Bar Aksu

Toplumsal cinsiyet, biyolojik cinsiyetten farkl olarak, kadnla erkein sosyal ve kltrel adan tanmlanmasn,
toplumlarn bu iki cinsi birbirinden ayrt etme biimini, onlara verdii toplumsal rolleri anlatmak iin kullanlan bir
kavramdr. Sistem-toplum tarafndan belirlenen/retilen/dayatlan roller kadn ve erkeklerin yaamlarn
ekillendiren ana eler haline gelmekte kadnlk-erkeklik kurallar dayatlmaktadr. Dayatmalarn dnda
dnmek ve hareket etmek genellikle birtakm yaptrmlarla karlk grmektedir. Hukuksal anlamda eit olan
kadn ve erkee bu yaptrmlar toplum tarafndan uygulanmaktadr. Bu yaptrmlar sklkla ayplanma, knanma
yoluyla retilirken bazen de alaylar, kmsenmeler ve dlanmalar halini almakta ve hatta iddete maruz kalmalar
haline dnebilmektedir. Televizyon kanallarnda gndz kuanda yer alan evlilik programlar da kadnlk-
erkeklik ve evlilik kavramlar zerine kurgulanmakta ve kadnn olmas gereken makbul gelin aday format kurgu
zerinden ilenmekte ve retilmektedir. Bu alma son dnemlerde Diyanet leri Bakanl, Aile ve Sosyal
Politikalar Bakanl gibi kurumlarn tepkisini eken ve hatta Mecliste hakknda aratrma komisyonu oluturulan
bu programlardan birini rnek alarak retilen kadnlk-gelinlik kurgusunu incelemeyi amalamaktadr
Anahtar Kelimeler: Toplumsal Cinsiyet, Evlilik Programlar, Kadnlk, Mahremiyet

759
 Meslek Yksek Okulu rencilerinin Finansal Okuryazarlk Dzeylerinin Deerlendirilmesine Ynelik Bir
Uygulama

r.Gr. Dilay Gven - Murat zgr Gven

Trkiye Cumhuriyet Merkez Bankas finansal okuryazarl, Bir bireyin kiisel btesini ynetme srecinde
etkin ve bilinli kararlar alabilmesini salayan finansal bilgiye sahip olmas ve bu kararlar uygulayarak bireysel ve
toplumsal finansal refah artrma yetisidir. biiminde tanmlanmaktadr. Finansal okuryazarlk bireylerin finansal
konularda bilgi sahibi olmalarn, doru karar ve davranlar sergilemelerini amalamaktadr. Gnmz kresel
ekonomik ortamnda krizlerin etki alan genilemekte, rekabet ve risk sadece iletmeler iin deil bireyler iin de
hzla artmaktadr. Teknolojik dnm ve geliimin beraberinde getirdii rn farkllamas finansal sistem, rn ve
hizmetlere ynelik bilgi ve beceri dzeyinin yksekliini gerekli klmakta ve konuya ilikin farkndaln nemini
arttrmaktadr. Toplumsal kalknma asndan elbette her yatan bireyin finansal eitimi nemli olmakla birlikte
gelecein tketicileri ve bte yneticileri olarak genlerin finansal okuryazarlnn nemi dikkati ekmektedir. Bu
kapsamda, almann temel amac niversite rencilerinin finansal okuryazarlk dzeylerinin GEREk ve KURT
tarafndan gelitirilen (2001) Finansal Okuryazarlk lei ile deerlendirilmesi ve finansal alan dersleri gren
Bankaclk ve Sigortaclk Blm rencilerinin finansal bilgi, tutum ve davranlarn dier blmlerin rencileri
ile karlatrarak finansal okuryazarla eitim srecinin katksnn deerlendirilmesidir. Uygulama Kocaeli
niversitesi Kandra Meslek Yksekokulu'nda gerekletirilecektir.
Anahtar Kelimeler: Finansal Okuryazarlk, Finansal Bilgi, Finansal Davran, Finansal Tutum

760
 Ite Var Olamama (Presenteeism) ve Sal Gelitirme Programlarna likin Bir Alanyazn ncelemesi

Dr. Dilek ahin

te var olamama (presenteeism) hastalk, yaralanma, anksiyete vb. durumlara sahip olunmasna ramen almak
iin ie gelinmesi olarak tanmlanmaktadr. Sal gelitirme program ise bir iyerinin sunduu salk, gvenlik ve
salkl yaam etkinliklerinin tamamdr. Bu aratrmann amac, salk nedenlerine bal ite var olamamay
(presenteeism) ve bu durumun nlenmesinde etkili olan sal gelitirme programlarnn etkililiinin
incelenmesidir. Bu alma alanyazn taramasna dayal olarak hazrlanmtr. Elektronik veri tabanlarnda 1990-
2017 yllar arasnda yaplan tarama sonucunda, aratrmann ama ve kriterlerine uygun 20 aratrmaya ulalmtr.
Elde edilen bulgularda ite var olamama durumuna bal verimsizliin sal gelitirme programlar ile
azaltlabileceine ve bu programlara yaplan yatrmlarn getiri saladna dair bulgular elde edilmitir. Bu
aratrma ile ite var olamama ve buna ynelik sal gelitirme programlarna dair genel bir bak as sunulacak
ve konuya ilikin neriler getirilecektir.
Anahtar Kelimeler: Ite Var Olamama (Presenteeism), Sal Gelitirme Programlar, Verimlilik, Performans

761
 zel Hastane alanlarnn Yabanclama ve ten Ayrlma Niyeti Arasndaki likiye Ynelik Bir
Aratrma

Dr. Dilek ahin

almann Amac: Bu almann genel amac, zel hastane alanlarnn yabanclama ve iten ayrlma
niyetleri arasndaki ilikinin incelenmesidir. Ayrca, zel hastane alanlarnn sosyo-demografik zellikleri ile
yabanclama arasndaki ilikinin de deerlendirilmesi amalanmaktadr. Evren ve rneklem: Aratrma, Trakya
Blgesinde -Tekirda, Edirne ve Krklarelinde- hizmet veren zel hastanelerde yrtlmtr. Bu kapsamda,
aratrma izni alnan 9 hastanede grev yapan toplamda 296 alandan dnen veriler almaya dahil edilmitir.
almaya dahil edilen katlmclarn mesleki dalmlar u ekildedir; 113 yardmc salk alan, 16s doktor
ve 148i idari personeldir. Drt alan ise grevini belirtmemitir. Yntem: Veriler anket araclyla toplanmtr.
Anketteki sorularn 14 alanlarn sosyo demografik ve eitim durumunu, 21i yabanclama durumunu ve 3
iten ayrlma eilimini belirlemeye yneliktir. rgtsel yabanclamay lme amacyla Mottaz (1981) tarafndan
gelitirilmi olan ve Trkeye uyarlamas Uysaler (2010) tarafndan yaplan 3 boyutlu Yabanclama lei
kullanlmtr. ten ayrlma niyeti ise Mobley ve dierleri (1978) tarafndan gelitirilmi olan ve Trkeye Tznn
(2013) uyarlam olduu almadan faydalanlmtr. Sonular: Elde edilen verilerin deerlendirilmesinde
tanmlayc istatistik teknikleri, normal dalm zellii tayan veri setlerinde t-testi ve Tek Ynl Anova testi
kullanlmtr. Normal dalm zellii tamayan veri setlerinde ise ve Mann-Whitney U testi kullanlmtr.
Yabanclama ve iten ayrlma eilimi arasndaki iliki ise Pearson Korelasyan analizi ile yaplmtr. Sonularn
raporlanmasna devam edilmektedir. alma sonucu, rgtsel yabanclama ve ile iten ayrlma niyeti arasndaki
ilikiye ynelik bir takm neriler getirilecektir.
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: Yabanclama, ten Ayrlma Niyeti, zel Hastane

762
 Modern Dnyann Bunalm Karsnda Radikal Bir Eletiri ve Alternatif zmler: Ivan Illch

Dn Sarta

Bu almada Avusturyal filozof ve unutulmu bir toplum eletirmeni olan Ivan Illichin ada bat kltr,
kurumlar, modern dnyann iinde bulunduu buhran, kreselleme, kapitalizm, snf farkllklar, endstri
toplumunun yaratt problemler ve bunlara ynelik olarak savunduu zmlere yer verilecektir. Ivan Illich, ada
batnn ve modernizmin deerlerin kurumsallamasna, aralarn amalara dnmesine sebebiyet verdii ve
modernizmin gerektirdii srekli yeniliin gelenee ve ekolojiye zarar verdii gerekesiyle eletirir. Srekli
yenilikten kastettii endstriyel ve teknolojik ilerlemelerdir. Illich kurumlarn tekellemesinin ve endstri toplumuna
hizmet etmesinin karsndadr. O, daha ok vernakler dedii geleneksel deerlerin yaatlmasndan yanadr.
Batnn n plana att aralara ynelik maddi yaam tarz bireylerin pasif, tek tip, homojen bir tketim toplumu
olmasnn nn aar. Kendi geleneksel deerleri ve yaratcl olmayan toplumlar unutulmaya ve unutturulmaya,
yozlamaya mahkumdur. Endstri toplumu snrsz ihtiyalar yaratr ve insan doaya hkmetmeye balaynca
mekanik bir evren oluur. Ar nfuslama ve yanl teknoloji evrenin yozlamasna sebep olur. Buna nlem olarak
Ivan Illich nfus denetimi, dengeli tketim ve doum kontroln nerir. nsanlarn hazr olan kullanmas radikal
tekele yol aar. Bu da deerlerin kurumlamasna sebeptir. Oysa insan hazr gdalar yerine kendi geleneksel ev
yemeklerini yapsa, kendi kyafetlerini dikse, daha ok aa dikse dnya daha yaanabilir hale gelir ve aktif bir
toplum oluur.
Anahtar Kelimeler: Modernizm, Endstri, Deer, Medeniyet, Ara, Kreselleme, Teknoloji

763
 Samiha Ayverdi: Medeniyet Problemi

Dn Sarta

Bu almada Samiha Ayverdinin medeniyet problemine deinilecektir. Samiha Ayverdi unutulan deerlerimizin
yaatlmas gerekliliini her eserinde dile getirir. Baty durmadan taklit etmek yerine kendi maddi ve manevi
ilimlerimizi hatrlamamz ve hatrlatmamz gerekmektedir. Bu bakmdan Osmanl Medeniyetini teklif eder. Osmanl
kendi iindeki kavimlere hogr ile yaklam, herhangi bir dayatma ya da smr yapmam, dil, din, rk ayrm
yapmamtr. Ayrca da hem maddi anlamda refaha ulam, hem de manevi anlamda ilerleme kaydetmitir. Bat ise
hiliini smrs ile kapatmay tercih etmitir. Osmanl artk geri gelmeyecek fakat artk Trk-Mslman bir slam
birliinin kurulmas arttr Ayverdiye gre. Bunun yan sra ilimde de yalnzca maddi deil, manevi ilimlere de yer
vermek gerekliliini her eserinde dile getirir. Bat kltr genleri bir bunalma srklemekte, oysa slamn sahip
olduu maneviyata tevik edilseler bu sorunlarn hibiri kalmayacaktr
Anahtar Kelimeler: Madde, Maneviyat, Dou, Bat, Medeniyet

764
Entelektel Sermaye leinin Geerlik ve Gvenirliinin Testi: Trkiyenin lk 1000 Sanayi Kuruluunda
Ampirik Bir Aratrma

Prof.Dr. Deniz Tac - Dr. Burak zdemir

Bu almann amacn Entelektel Sermaye leinin geerlik ve gvenirliini stanbul Sanayi Odas
tarafndan aklanan gncel ilk 1000 Byk Sanayi Kuruluu zerinde belirlemek oluturmaktadr. alma SO ilk
1000 Sanayi Kuruluu listelerinden tam saym yntemiyle ulalan 213 irket ile yrtlmtr. Entelektel
Sermaye lei 14 ifade ve insan sermayesi, sosyal sermaye ve yapsal sermaye alt boyutlarndan olumaktadr.
almada Entelektel Sermaye leinin, gvenirlik analizi, aklayc faktr analizi, dorulayc faktr analizi,
AVE (aklanan ortalama varyans) ve CR (i tutartlk gvenirlik) deerlerinin tespiti gerekletirilmitir. Aklayc
faktr analizi sonucunda Entelektel Sermaye leinin alt boyuta ayrld grlmektedir. Dorulayc faktr
analizinde ise revize edilmi model iyi uyum iyilii deerlerine sahiptir (X2/df= 2,37; RMSEA= ,08, GFI= ,9 ve
CFI= ,91). Cronbachs Alpha gvenirlik deeri ,86; CR deerleri ,7nin zerinde ve AVE deerleri kabul edilebilir
dzeydedir. Bu ynleriyle Entelektel Sermaye lei Trkiyede uygulandnda lein ilk hali ile birebir
benzerlik gstermitir. lek geerli ve gvenilir bir lm arac olarak yerel literatre ve daha sonraki almalara
katk salayc niteliktedir.
Anahtar Kelimeler: Entelektel Sermaye lei, Gvenirlik Analizi, Aklayc Faktr Analizi, Dorulayc Faktr
Analizi

765
 rgtsel Yap lei: Geerlik ve Gvenirlik almas

Dr. Burak zdemir - Prof.Dr. Deniz Tac

Bu almann amacn stanbul Sanayi Odas (SO) tarafndan gncel olarak aklanan Trkiyenin I. 500 ve II.
500 Sanayi irketi zerinde rgtsel Yap leinin geerlik ve gvenirliinin belirlenmesi oluturmaktadr. SO I.
500 ve II. 500 irket listelerinden tam saym yntemiyle ulalan 213 firmayla kesitsel bir aratrma
gerekletirilmitir. rgtsel Yap lei 12 ifade erevesinde merkezileme, biimselleme ve uzmanlama
rgtsel yap unsurlarn iermektedir. lein geerlik ve gvenirliinin lmnde gvenirlik analizi, aklayc
faktr analizi ve dorulayc faktr analizi uygulanmtr. almada CR (i tutarlk gvenirlik) deerinin yan sra
AVE (aklanan ortalama varyans) deeri yaknsak ve raksak geerlilik iin hesaplanmtr. Aklayc faktr
analizi sonular lein boyutlu yapsn desteklemektedir. Dorulayc faktr analizi sonucu revize edilmi
modelin uyum indeksi deerleri (X2/df= 1,45; RMSEA= ,046; GFI= ,95 ve CFI= ,97) iyi uyum iyiliini ortaya
koymaktadr. lein Cronbachs Alpha deeri ,76; faktr CR deerleri ,6dan byk ve AVE deerleri kabul
edilebilir dzeydedir. Dolaysyla 12 ifadeden oluan boyutlu rgtsel Yap leinin, rgtsel yapya ilikin
unsurlarn belirlenmesinde geerlii ve gvenilirlii kantlanm bir lm arac olarak yerel literatre ve daha
sonraki aratrmalara katk salamas beklenmektedir.
Anahtar Kelimeler: rgtsel Yap lei, Gvenirlik Analizi, Aklayc Faktr Analizi, Dorulayc Faktr
Analizi

766
 Sultan I. Abdlhamid Hann Trk Ktphaneciliine Katklar

Do.Dr Dndar Alikl

34. Osmanl padiah olan II. Abdlhamid Han devlet idareciliinin yannda, ilmi gelimelere merak olan bir
sultand. Sultann en nemli vasflarndan biri, bibliyofili (kitapseverlik) ve bibliyomani (kitap delilii) arasndaki
ince izgide yryen bir kitapsever olmasyd. Bu durum onu dneminin en zengin ktphanelerinden birini Yldz
Saraynda kurmasyla pekimitir. Muhteem bir ktphane oluturduu gibi hkmdarl srasnda kitap yaynn
ve yabanc eserlerin tercme edilmesine tevik etmitir. Bat standardnda ve halka ak ilk ktphane olan Bayezid
Devlet Ktphanesi onun dneminde almtr. lk toplu katalog, neriyatna tevik, matbaa amann ve kitap
telifinin devlete desteklenmesi yine onun zamannda gerekletirilmitir. Bu almada Abdlhamidin Trk
Ktphaneciliine olan katks ve ktphanecilik ile ilgili faaliyetleri ele alnacaktr.
Anahtar Kelimeler: Sultan I. Abdlhamid, Osmanl, Ktphane, Yldz Saray Ktphanesi, Bayezid Devlet
Ktphanesi.

767
 Koruyucu Aile Bireylerinin Tantc zellikleri le Empatik Becerileri Arasndaki likinin ncelenmesi

r.Gr. Duygu Blkba

GR Bu aratrmada, ocuun salkl byme, geliim ve kiilik oluumunun salanabilmesinde ebeveynlerin

empatik becerilerine duyulan ihtiyacn nemimi gsteren almalardan (ada ve Seer, 2011; ada, 2012;
Fesbach, 1990; nder ve Glay, 2007; Lauth ve Heuback, 2010) yola klarak; salkl koruyucu aile-ocuk
ilikisinin oluabilmesinde, zellikle koruyucu aile yanna yerletirilen ocuklarn travmatik gemileri gz nnde
bulundurulduunda, empatik becerilere daha da ok ihtiya duyulduu ngrlmtr. AMA Bu aratrmann
temel amac, koruyucu aile bireylerinin tantc zellikleri (sosyo-demografik durum, sosyo-ekonomik durum,
koruyucu aile olma srecine ilikin zellikler, koruyucu ailesi olduklar ocuun tantc zellikleri) ile empatik
becerileri arasndaki ilikinin belirlenmesidir. YNTEM Bu aratrma, baml ve bamsz deikenler arasndaki
ilikiyi betimlemek zere ilikisel tarama modeli kullanlmtr. Bu kapsamda koruyucu aile bireylerinin tantc
zellikleri ile zgecilik durumlar arasndaki iliki incelenmitir. almada, neden-sonu ilikisindeki sonu
anlamna gelen empatik beceri baml deikendir. Baml deiken zerindeki etkisi incelenen tantc
zellikler ise bamsz deikendir. Aratrmada, nicel aratrma deseni kullanlmtr. almann konusu
belirlendikten sonra, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlndan (ASPB) gerekli izinler alnmtr. Daha sonra
ASPBnin resmi web adresinde yer alan iller bazndaki koruyucu aile saylarna ulalmtr. Bu rakamlar
dorultusunda, Trkiye genelinde en fazla koruyucu aile saysna sahip olan iller belirlenmitir. Aratrmac,
belirledii illerde bulunan ASPB l Mdrlkleri ile telefon grmeleri yaparak, uzmanlarn gnlllk esasna
dayal olarak belirledii, 101 gnll koruyucu aile bireyine ulamtr. Ulalan 101 koruyucu aile bireyinin, evreni
oluturan Trkiye genelindeki 3630 koruyucu aileyi temsil ettii varsaylmaktadr. Veri toplamak amacyla
aratrmac tarafndan hazrlanm olan kiisel bilgi formu ve Empatik Beceri lei-B Formu (Dkmen, 1988)
kullanmtr. almada tm deikenlere ilikin tanmlayc istatistikler verilmitir. Analiz srecinde empatik
becerinin farkl deikenlerde nasl deiimler gsterdiini test edebilmek amacyla bamsz t-testi ve tek ynl
Varsans Analizi kullanlmtr. almada analiz iin deeri 0.05 olarak belirlenmitir ve istatistiksel analizler
SPSS 15.0 versiyonunda yaplmtr. BULGULAR VE TARTIMA Aratrmadan elde edilen bulgulara gre,
koruyucu aile bireylerinin byk ounluunun (%82.18) kadn, tamamna yaknn (%87,13) evli, ya ortalamasnn
47,03 ve eitim seviyelerinin ilkokul olduu (39.60) belirtilebilir. Bunun yannda ounluunun (%64.36) biyolojik
ocuk sahibi olduu ve biyolojik ocuk sahibi olanlarn da ounluunun (%37,6) 2 ocuk sahibi olduu
belirlenmitir. Koruyucu aile olan bireylerin bakm altna almay tercih ettikleri ocuklarn byk ounluunun
(%67,3) kz olduu, yarsnn (%50,5) 0-3 ya grubundaki ocuklar bakm altna almay tercih ettikleri ve bakm
altna alnan ocuklarn yarsna yaknn aratrma yapld zamanki yann (%42,6) 9-15 ya aralnda olduu
belirlenmitir. Koruyucu aile bireylerinin ounluu, koruyucu ailelik ile ilgili rehberlie ihtiya duyduunu
belirtmesine ramen, koruyucu aile olmadan nce koruyucu ailelik ile ilgili kurum tarafndan herhangi bir rehberlik
hizmeti almamtr. Bir baka deyile, koruyucu aile bireylerinin ounluu, koruyucu aile olduktan sonra ne gibi
glklerle karlaaca konusunda herhangi bir bilgiye sahip deildir. Koruyucu aile bireylerinin byk
ounluunun, koruyucu ailesi olduklar ocuk ile ilgili herhangi bir problem yaadklarnda bu problemi kurumdan
destek alarak zmek yerine, ocuk ile konuarak zmeyi tercih ettikleri saptanmtr. Koruyucu ailesi olunan
ocuk ile ilgili herhangi bir problem yaandnda dardan profesyonel destek alma durumu ile empatik beceri
dzeyi arasnda, dardan profesyonel destek alan koruyucu aile bireyleri lehine istatistiksel adan anlaml bir
farkllk vardr.
Anahtar Kelimeler: Koruyucu Aile, Empatik Beceri, Korunma htiyac Olan ocuk

768
 Sosyal Medyada na Edilen Yeni Irklk

Aratrmac Duygu Nil zer

Geleneksel medya srekli olarak egemen sylemin inasna katkda bulunurken, sosyal medya ya da yeni
medya diye adlandrdmz mecralar bize biraz da olsa nefes alma imkan sunuyor. Ancak son dnemde bunun
aksini dndrecek rk, ayrmc ve nefret ieren sylemlerin mecralar deise dahi halkn dilinden kolay kolay
yok edilemeyeceine iaret ediyor. Bu durum gnmz konjonktrnde kreselleme, g gibi sebeplerle bir araya
gelmek zorunda kalm toplumlarn biyolojik farkllklarna ynelen rklk yerine o toplumun kltrel ve sosyal
farkllklar zerinden bir dlama pratii oluturarak tekisini yaratmas ile ortaya kyor. Etienne Balibar'n
ortaya att bu kavram Trkiye'nin mlteci meselesi erevesinde tartlacaktr. Trkiye'de mlteci saysnn
fazlal gz nnde bulundurularak bu aratrma erevesinde Twitter'daki Suriyeli mltecileri kapsayan
hashtaglerdeki yeni rk ifadelerin varlna baklarak sosyal medyann bu rklk biimini yeniden reten bir
platform olup olmamas sorgulanacaktr.
Anahtar Kelimeler: Sosyal Medya, Irkl, Yeni Irklk, Balibar, Nefret Sylemi,mlteci, Suriye, Basn zgrl

769
 ay Tketim Tercihlerinin Belirlenmesi (Tokat li Merkez le rnei)

Yrd.Do.Dr Ebru Onurluba Yrd.Do.Dr. Bilge Gzener - Hamza Genolu - Yksek Lisans rencisi
Aslhan Aydemir

Camelia Sinensis adl bitkinin yapraklarndan elde ve siyah, yeil, beyaz ve oolong olmak zere drt kategoriye
ayrlan ay Trk kltrnde vazgeilmez ieceklerin banda gelmektedir. Trkiyede ay retimi 1888 ylnda
Bursada denenmi olup baarl olunamam ve 1924 ylnda bata Rize olmak zere, Dou Karadeniz illerinde
tekrar yetitirilmeye balanlmtr. Trkiye kuru ay retiminde dnyada in, Hindistan, Kenya, Sri Lanka,
Vietnamdan sonra 226,800 ton ile 6. srada; ay tarm alanlarnn genilii bakmndan 8inci, kuru ay tketimi
ynnden ise, 3. srada yer almaktadr. Bu almada; Tokat merkez ilede ikamet eden tketicilerin ay tketimine
ilikin verilere yer verilmitir. rnek hacminin belirlenmesinde oransal rnekleme yntemi kullanlmtr. 272
kiiyle yz yze grlerek elde edilen anket verileri almann ana materyalini oluturulmutur. Aratrmada;
tketicilerin %45,59unun aylk ortalama 0,5-1 kg arasnda ay tkettikleri, tamamna yaknn (%92,65) siyah ay
tkettii, %76,10u ay scak tkettirken, %59,19unun ay ekerli tketmeyi tercih ettii, %84,19unun en fazla
k mevsiminde ay itii belirlenmitir. aratrmaya ait ilgin sonu ise; tketicilerin eitim durumlar
incelendiinde lisans mezunu olanlarn dierlerine oranla daha fazla olmasna karn (%30,15), tketicilerin
%26,84nn ay satn alrken son kullanma tarihine bakmad ve %80,88inin Alo Gda Hatt numarasn
bilmedii tespit edilmitir. Ayrca elde edilen veriler uygun analiz yntemleri kullanlarak analiz edilerek
yorumlanacaktr.
Anahtar Kelimeler: ay, Tketim, Ki Kare, Tokat

770
 Tasvir Sanatnda Boa zerinde Akrobasi Sahneleri

Yrd.Do.Dr. Ebru Oral

Tarihin eitli dnemlerinden itibaren farkl kltrlerde ve farkl corafyalarda eitli tasvirli eserler zerinde
boa tasvirlerine rastlamak mmkndr. Mezopotamya ve Anadolu toplumlar tarafndan zellikle Frtna Tanrs ile
ilikilendirilen ve kutsal kabul edilen boa tasvirlerini tasvirli eserler zerinde grmek mmkndr. Tarihsel sre
ierisinde toplumlarn dinsel inanlar zerinde nemli bir yeri olduu dnlen boa tasvirlerinin birtakm tasvirli
eserler zerinde akrobasi sahnelerinde de betimlendii anlalmaktadr. Anadolu, Dou Akdeniz ve Ege gibi farkl
kltrlerde arkeolojik kazlar sonucunda ele geen tasvirli eserler zerinde, boa zerinde akrobasi sahnelerini
grmek mmkndr. Szkonusu yerleimlerde zellikle duvar resimleri ve kabartmal vazolar zerinde boa
zerinde akrobasi sahnelerinin betimlendii grlmektedir. Nitekim eitli yazl belgeler zerinde boa zerinde
akrobasi sahneleri ile ilgili ifadelere yer verilmektedir. Bununla birlikte farkl kltrlere mensup toplumlarn dinsel
anlaylarnn ekillenmesinde ve eitli dinsel etkinliklerinde nemli bir yeri olan boa tasvirlerinin, spor, mzik ve
dans aktiviteleri ierisinde de nemli bir rol olduu anlalmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Tasvirli Eser, Boa, Akrobasi, Duvar Resimleri, Kabartmal Vazo

771
 Orta Paleolitik-st Paleolitik Gei Dneminde Modern nsan Davranlarnn Geliimi

Ar.Gr. Ece Eren

Anatomik adan modern insanlarn Afrikadan Avrasyaya dalm ve modern insan davranlarnn gelimesi
Orta Paleolitikten st Paleolitike gei evresinin (50.000- 35.000 yl ncesi) en nemli zelliklerindendir.
zellikle anatomik adan modern insanlarn modern davranlar ne zaman ve nasl kazand ve bu davranlarn
yeryzne nasl yayld son yllarda aratrmaclarn zerinde tartt konularn banda gelmektedir.
Aratrmaclar tarafndan modern insan davranlarnn gelimesi ile ilgili iki gr ne srlmektedir. Geleneksel
gr modern davranlarn anatomik adan modern insanlarn Avrupaya g etmesiyle, yaklak 40,000 yl
ncesinde, ksa bir sre ierisinde gelitiini ileri srerken; dier gre gre ise bu davranlarn Afrikada zaman
ierisinde aama aama gelimitir. Bu gre gre insan davranlarndaki deiim 250,000 yl nce Afrikada
Alyen dnemin sonunda balam ve 40,000 yl ncesine tarihlendirilen Orta Paleolitikten st Paleolitik gei
dnemine kadar srm, 40,000 yl ncesinde de modern insan davranlar tm zellikleriyle tamamen gelimitir.
Aratrmaclar genellikle modern insan davranlarn sembolik davranlarn, soyut dncenin, gruplar aras sosyal
organizasyonlarn, teknolojik ve ekonomik yeniliklerin ortaya kyla ilikilendirmektir. Orta Paleolitikten st
Paleolitik gei dnemine tarihlendirilen deniz kabuklarndan yaplan sslenme eyalar, ta ve kemik alet
teknolojilerindeki deiimler, dekoratif nesneler, maara duvarlarna yaplm resimler ve benzeri kalntlar insan
davranlarndaki deiimleri gsteren en nemli buluntulardr. Aratrmaclar, bu tr modern davranlarn
gelimesini tetikleyen sebepler arasnda algsal deiiklikleri, kltrel yaplanmalardaki deiiklikleri, nfusta
yaanan artlar ve yaam biimlerindeki deiiklikleri ileri srmektedir. Orta-st Paleolitik gei dnemine
tarihlendirilen buluntular insan davranlarndaki deiiklikleri aydnlatmak amacyla nemli bilgiler salamaktadr.
Anahtar Kelimeler: Modern nsan Davranlar, Orta Paleolitik, st Paleolitik, Teknoloji, Sembolik Davranlar,
Sosyal Organizasyonlar.

772
 Kullanmlar ve Doyumlar Balamnda Sosyal Medya Kullanm

r.Gr. Eda Arsoy - Ar.Gr. Ikn zbulduk Kl

Globalleen Dnyada, geleneksel medyann dijital platforma tanmasnn, habere erime, iletiimde hzlanma
gibi kanlmaz sonular da olmutur. Toplum bireylerinin yeni medya aralarndan faydalanrken, kendilerince
farkl nedenlerle kimilerine daha ok ilgi gsterdikleri bir gerektir. Bu ilginin, her bir birey iin kiisel nedenleri
olabilecekken, iinde bulunulan durum, toplumsal ve kltrel balamlarnda nemli olduu bir gerektir. Son
yllarda, sosyal medyann youn kullanm, toplumsal bir takm kodlarda deiime neden olmutur. Nedenleri
arasnda ska gzlemlenen sosyal olma olgusu, bireyler aras iletiim kurma, gzetleme gibi balklar saylabilirken,
bu balklar, sosyal medyann dier disiplinlerle ilikisini de n plana karmaktadr. Salt kullanm pratiklerini
sralamak yeterli kalmayp, neden sonu ilikisine dayandrlmas gereken unsurlar ortaya kmaktadr. Temel
altyaps birbirlerine benzer sosyal medya uygulamalarnn insanlar arasnda hzla yaylmas, bireylerin psikolojik
anlamda tandk olmayana uzak durmalar anlamnda da aklanabilmektedir. Buradan hareketle tandk olann
fazlaca ve hzlca tketimi de srpriz olmayacaktr. Farkl ya gruplar baznda da incelendiinde kullanm pratikleri
benzer zellikler gstermektedir. ou bireyde rastlanmas muhtemel bir ok sosyolojik ve psikolojik tabanl
sorunun varl da belirlenen unsurlar arasnda yer almaktadr. Sosyal medyann bireyleri esir alrcasna kendine
balamasnn altnda yatan nedenler, salt kendi i pratikleri ile tanmlanamaz. Disiplinler aras bir etkileimin varl
muhakkaktr. Dier yandan, bireylerin tatmin alanlar da bu etkileimin nedenleri arasnda yer almaktadr. Sosyal
medyay kullanan ve bu nedenle bir ihtiyacn gideren bireylerin birou, kendi z deerlendirmelerini bile
yapamazken edindikleri doyumlarn ok eitli olduunu belirtmekte de yarar vardr. Bireylerin kullanrken ve
kullandktan sonra bir eit doyum yaamalar farkl nedenlerin de olumasna sebep olmutur. Tketimin
artmasnda da etkisi olduka fazla olan sosyal medya platformlarnn kiiler zerindeki olumlu ve olumsuz etkileri
olduka nemlidir. almann amac, sosyal medyann kullanmlatnn bireyler zerindeki etkisinin sosyolojik ve
psikolojik adan tanmlanmaya allmasdr. Aratrma, 25-45 ya aras kiilerin seilecei odak grup ile
derinlemesine mlakat yntemi ile ortaya konmaya allacaktr.
Anahtar Kelimeler: Sosyal Medya, Kullanm, Doyum, Tketim, Sosyoloji, Psikoloji

773
 Igc Sunumunu Etkileyen cret D Bir Unsur Olarak Dzensiz gc G ve Trkiye gc
Piyasasna Etkisi

Dr. Ekrem Ersin Cesur

Neoliberal kreselleme a, biliim teknolojileri ile ulamda yaanan hzl deiimler sonucunda ulusal
piyasalarn btnletii bir dnemi ifade eder. Bu btnleme srecinde ticari ve mali snrlar ortadan kalkarak
ticaret ve finans uluslararaslam, ayn zamanda retim ve dolaysyla istihdamn yaps da dnmtr. Yaanan
dnme ilikin gnmze kadar ortaya kan sonular, kresellemenin hem lkeler arasnda hem de lkelerin
kendi iinde ekonomik ve sosyal bakmdan byk eitsizliklere yol atn gsterir. Gelimi lkelerin sermaye
birikimlerini gvence altna alan bu yap, azgelimi lkelerde giderek daha fazla insann ekonomik ve sosyal
yaamdan dlanmasna neden olmaktadr. Bununla birlikte, gnmzde sz edilen dlanan kii gruplarnn belli
bir sre sonra marjinallemeleri ve artan atmalar ise, tm dnyay tehdit etmektedir. Bu almann amac, ulus
devletin geri ekildii ve piyasa mantnn egemen olduu bu yeni yapda, neoklasik igc sunumu kuramna gre
dzensiz igc g olgusunu nedenleri ve sonular ile incelemek ve zellikle Suriye i sava sonrasnda
Trkiye igc piyasasna etkilerini ortaya koymaktr.
Anahtar Kelimeler: Igc Sunumu, gc G, gc Piyasas, cret, Trkiye

774
 Adalet Bakanl nfaz ve Koruma Memurluu rencilii Hizmet ncesi Uygulamal ve Teorik Eitimi
Deerlendirme: Uyum Dzeyi zerine Bir alma

Dr. Elif Bengi nsal zberk - Hlya Gm - r.Gr. Meliha Aye ahin

Bu aratrmann amac; Adalet Bakanl Ceza nfaz Kurumlar ve Tututkevleri Personeli Eitim Merkezlerinde
nfaz ve Koruma Memurlarna ynelik verilen hizmet ncesi eitimin teorik ve uygulamal blmlerine ilikin
grlerinizi deerlendirmek ve aradaki uyum ve farkllklar ierik analizi yntemiyle ortaya karmaktr.
aratrmann alma grubunu Ceza nfaz Kurumlar ve Tututkevleri Personeli Ankara Eitim Merkezinde hizmet
ncesi eitim alan toplam 178 infaz ve koruma memuru rencisi oluturmaktadr. Bu almada aratrmaclar
tarafndan gelitirilen Hizmet ncesi Eitim nfaz ve Koruma Memurluu rencilii Uygulamal ve Teorik
Eitimi Deerlendirme Anketi ve verilerin analizinde ierik analizi kullanlmtr. Her bir cmle incelendikten sonra
frekans ve yzdeleri bulunmu ve ierdii mesajlar baznda tablolatrlmtr. Gvenirlii salamak zere yantlar
aratrmaclar tarafndan kodlanmtr. Daha sonra aratrmaclar arasnda apraz kontrol yaplmtr ve her birinden
elde edilen sonular arasndaki korelasyon katsays 0.73 olarak hesaplanmtr. Aratrmann sonucunda teorik
eitim ile uygulamal eitimin rtme dzeyi her bir ceza infaz kurumu asndan hesaplanmtr. Teorik eitimle
uygulamal eitim arasndaki farklln nedenlerine ilikin verdikleri cevaplarn yzdelik dalmlarna bakldnda
farklln en nemli nedeni olarak katlmclar %25.17 ile ceza infaz kurumu personelini grrken %1,32 ile eitim
merkezi eitimcileri farklla en az etki eden neden olarak grlmtr. Katlmclarn uygulamal ve teorik eitim
arasndaki farklarn ortadan kaldrlmas iin zm nerilerine ilikin verdikleri cevaplarn ierik analizi sonular
incelendiinde yantlar fiziki koullarn iyiletirilmesi, eitim faaliyetleri, uygulama ceza infaz kurumlarnn
oluturulmas, emeklilii gelmi personelin emekli edilmesi, personelin iletiim becerilerinin artrlmas,
yneticilerin personeli motive etmesi, cezaevlerinde disiplin ve denetim mekanizmasnn gereinden sk olmas,
mevzuat dzenlemeleri , eitim merkeziye ilgili neriler, uygulamada birlik salanmas olmak zere 10 kategoriye
ayrlmtr.
Anahtar Kelimeler: Hizmet ncesi Eitim, Uygulamal Eitim, Teorik Eitim, nfaz ve Koruma Memuru, Ceza
nfaz Kurumu, erik Analizi

775
 Kadnlarn Mekan Deneyimleri Balamnda Gecekondu ve Apartman: Ankara Akemsettin Mahallesi
rnei

Ar.Gr. Elif Ertem

Ankara, Ege Mahallesi snrnda bulunan Akemsettin Mahallesi, kentsel dnme uram, blgedeki
gecekondular, 'daha yaanabilir' ve grece 'lks' apartmanlara dnmtr, yeni kurulan AVMler ve alveri
merkezleri ile blge bugn Ankara'nn gzde alveri meknlarndan birini oluturmaktadr. Mahalle byk lde
kentsel dnmn tamamlasa da, snrl bir gecekondu blgesi apartmanlara komu ekilde varln
srdrmektedir, bu alma bu blgedeki gecekondularda yaayan kadnlar ve ncesinde gecekonduda yaarken
kentsel dnm ile apartmanlara geen farkl yalarda, almayan kadnlar ile yrtlmtr. lgili alma Mays-
Haziran 2016 tarihinde Ankara, Ege Mahallesi snrnda olan Akemsettin Mahallesi'nde yrtlm ve alma
kapsamnda 360 kadn ile anket almas ve snrl bir kadn grubuyla odak grup grmesi yaplmtr. Aratrma
gecekondu ve apartmanda yaama deneyimleri balamnda, bu gei kadnlk deneyimlerini ve pratiklerini nasl
etkilemitir? Sorusundan hareketle, kentsel dnm ve kadnlarn deneyimlerini incelemeyi ama edinmitir. u
bir gerek ki, gnmzde evde ki roller ve sorumluluklar paylaan erkek figr n plana km olsa da, ev ile
meknsal ve sosyal ba kuran kadn ve kadnlktr. Bylelikle meknsal dnm ve en genel anlamda kentsel
dnm, kadnlarn deneyimlerinde; onlarn arkadalk ve dayanma ilikilerinde, komuluk, akrabalk gibi
ilikilerde, aile ilikilerinde, ocuklar ve ocuklarn eitimleri gibi konular da iine alarak, evin meknsall
zerinde ne gibi farkllamalar ngrmektedir? G deneyimini geride brakm ve oktan ehirli olmu kadn iin
gecekondudan apartmana gei hala sancl bir sre midir? Gecekondu ve apartman sadece birbirinden farkl iki
fiziksel yerleim alan deildir, gecekondu ve apartman meknsallklar zerinden rettikleri farkl sosyal ilikilere
ve sosyal retim alanlarna referans vermektedir (Ayata,1989). alma bu noktadan hareketle gecekondu-
apartman karlatrmalar zerinden, anketlerin SPSS program kullanlarak analiz edilmesinden ve odak grup
almalarnn dkmnden yararlanarak, kadnlarn deneyimlerini ve blgede ki gecekondu ve apartman
komuluunu incelemekte ve oka allan bir alan olan kentsel dnme kadnlarn sylemlerinden katk
sunmaya almaltadr.
Anahtar Kelimeler: Gecekondu, Apartman, Kadn Deneyimleri, Kentsel Dnm

776
 Tutundurma Faaliyetlerinin Satn Alma Niyeti zerindeki Etkisi: Kahramanmarata Bir Saha almas

Dr. Elif Kara - Yrd.Do.Dr. T. kr Yaprakl

letme, tketicinin ihtiya ve isteklerine uygun mal, uygun bir fiyatla uygun datm olanaklar ile hazr hale
getirse dahi, hedef pazardaki tketicilere iletmeyi ve mallarn tantmyorsa, sunduu faydalardan haberdar
etmiyorsa, hedef kitlesini satn almaya ikna edemiyorsa pazarlama faaliyetlerinde baarya ulaamayacaktr. Bu
almann temel amac, tutundurma faaliyetlerinin satn alma niyeti zerindeki etkisini belirlemektir. Ayrca farkl
demografik zelliklere sahip kiilerin satn alma niyetlerinde farkllk olup olmadn tespit etmektir. Bu kapsamda
nerilen model Kahramanmara ilinde bulunan 18 ya zeri tketicilerde test edilmitir. Yaplan analizlere gre
tutundurma faaliyetlerine ynelik olumlu tutumlarn tketicilerin satn alma niyetlerine olumlu etki ettii tespit
edilmitir. Bununla birlikte, farkl eitim dzeylerine ve cinsiyetlere sahip olan kiilerin satn alma niyetlerinde
farkllk bulunmutur.
Anahtar Kelimeler: Tutundurma Yntemleri, Satn Alma Niyeti

777
 Dijital letiimde Kuaklar ve Kuaklarn Dijital letiim Unsurlarna Ynelik Tutumlar

r.Gr. Emel Sarta - Prof.Dr. Sleyman Barutu

Gnmz iletiim dnyasnn akl almaz ekilde evrim geirmesi ve iletiim alanndaki yeniliklerin pazarlama
faaliyetleri iinde kullanm imkan dnldnde gelien teknolojiyi yakndan takip etmek iletmeler iin gz ard
edilmemesi gereken nemli bir faaliyet alan olarak kabul edilebilir. Bununla birlikte iletmeler yenilikleri en uygun
ekilde pazarlama karmasna dahil ederken, bu iletiim unsurlar ile ulaabilecekleri kitlenin zelliklerini
belirlemekte dier nemli bir faaliyet alan olarak deerlendirilmelidir. Hedef kitleyi tanmlamada en temel kriter
olarak kabul edilen ya faktr, ayn kua yaayan bireyler olarak ele alndnda iletmelere daha net bilgiler
sunma imkan da vermektedir. Bu almada bireylerin iinde bulunduklar kuaklara gre dijital iletiim unsurlarn
kullanm durumlar ve kuaklarn bu dijital iletiim unsurlarna ynelik tutumlar analiz edilecek olup, elde edilen
bilgiler erevesinde iletmelere ve pazarlama yneticilerine nerilerde bulunulmutur.
Anahtar Kelimeler: Dijital letiim Unsurlar, nternet, Sosyal Medya, Mobil Telefonlar, Kuaklar

778
 Ynetici Asistannn Staj ve yeri Eitim Dnemlerinde Mesleki Yeterliliklerinin Aratrlmas

r.Gr. Emel Selimolu

Ynetici sekreterlerinin mesleki yeterlilik dzeyleri ynetici ve rgt performanslar asndan ok nemlidir. Bu
meslek iin yeterlilikleri belirleyip belirli standarda balanmasn salamak ok zordur. Ynetici asistanndan
sektre gre beklentilerde farkllklar olumakta bu durumda meslein yeterliliklerini farkllatrmaktadr. Bu
alma meslee balamadan nce uygulama eitimi alan rencilerimizin altklar iletmelerde mesleki
yeterliliklerinin aratrlmas hedeflenmitir. almann birinci blmnde ynetici asistanlnn mesleki
yeterliliklerinin neler olmas gerektii konusu zerinde durulmutur. kinci blmde ise iyeri eitimi ve staj
kapsamnda alan toplam 80 rencimizin yeterlilikleri belirlenmeye allmtr. Aratrmann evrenini Bursa ili
ve ilelerinde kamu ve zel sektrde faaliyet gsteren kurum ve kurulular oluturmaktadr. Ynetici
asistanlarmzdan sorumlu yneticilerin gr ve dncelerinden hareketle anket teknii ile toplanan veriler analiz
edilerek yeterlilikler tespit edilip eitim alt yapsnn ekillendirilmesi ve yetersiz grlen alanlarn farkl eitim
yntemleri uygulanarak yeterliliklerin arttrlmasna allacaktr.
Anahtar Kelimeler: Mesleki Yeterlilikler, Ynetici Asistanl, Ynetici

779
 Sosyal Sermayenin Ynetici Asistanl Meslei Asndan nemi

r.Gr. Emel Selimolu

letmede belirlenen ama ve hedefleri gerekletirmek iin ynetici tarafndan planlanm, koordine edilmi
kaynaklarn verimli ynetilmesinde yneticiye yardmc kii olan ynetici asistannn grevini en etkin ekilde
yerine getirebilmesi iin sosyal unsurlara ihtiyac vardr. Toplumlarn deiimi, rekabet ortamna dayanabilmenin ve
her geen gn geliimi salayabilmenin zorlamas beraberinde insan ilikilerinin nemini ortaya koymaktadr.
Mevcut kaynaklarnzn kullanmnda bnyenizde bulunan personelin politik, kltrel, beeri, entelektel, bilimsel,
teknolojik, evresel unsurlar deerlendirerek sosyal adan destek olmas kurumun bulunduu pozisyondan daha iyi
yerlere tanmasn salayacaktr. Bu alma bize sosyal sermayenin ynetici asistanl mesleindeki neminin ne
olduu, ynetici asistannn sorumluluklarnn neler olduu, belirlenen sorumluluklarn yerine getirilmesinde sosyal
sermayenin rolnn ne olaca, sosyal sermaye birikiminde ynetici asistannn izleyecei rol haritasnn nasl
olmas gerektii gibi sorularn cevaplarnn bulunmas ve bu tr kiisel zellikleri gl olan bireylerin kurum
alan olarak yer almasnda kurumun kazanmnn neler olabilecei hususunda deerlendirmeler yer alacaktr.
Bunun dnda kurumlar alanlarn bu alanda gelitirebilmeleri iin neler yapmalar gerektii irdelenecektir.
Anahtar Kelimeler: Sosyal Sermaye, Ynetici Asistanl, Networking

780
 Geleneksel Merzifon Evleri

Ar.Gr. Emel ener Boy

Merzifon, geleneksel Trk evleri bakmndan zengin olmasna ramen gnmze kadar evlerle ilgili detayl ve
bilimsel bir alma yaplmamtr. almann amac, gn getike eitli sebeplerle harap olan evleri katalog
halinde belgelemek ve Trk ev mimarisi ierisinde ki yerini belirlemektir. Bu alma da Merzifon'un deiik
mahallelerinde bulunan 18 ev incelenmitir. Gemite yaayan insanlarn gelenek greneklerini, rf ve adetlerini en
iyi ekilde yanstan bu evler 19.yzyl sonu ile 20.yzyl balarna tarihlendirilmektedir. Merzifon evleri genellikle
iki katldr. Evler ahap hm ve badadi teknii ile yaplmtr. Bodrum katlar ta olup, depolama ileri iin
kullanlmaktadr. Zemin katlar hizmet alanlar, st katlar asl yaam alan olup, farkl biimlerde kmalarla sokaa
almtr. Merzifon evlerinde drt adet d sofal, on drt adet i sofal plan tipi tespit edilmitir. mekanda
grlen ssleme ahap ve al ile yaln ekilde yaplmtr. almamzda gemiten gnmze kltrmzn bir
yansmas olan ve her geen gn saylar biraz daha azalan konut mimarimizin tantlarak bilim dnyasna
kazandrlmas amalanmtr.
Anahtar Kelimeler: Merzifon, Badadi, Geleneksel, Ssleme, Ev

781
 Nitel Manevi Deerlendirmede, Manevi Gemi Alnmas le Manevi evre Haritalarnn Karlatrlmas

Yrd.Do.Dr Emel Yeilkayal

Sosyal alma disiplini ve mesleinde, maneviyata duyarl mdahale yaklamlar, son otuz yldr artan ekilde
ilgi ekmektedir. Bu yaklamda, danann sosyal ilevselliinin salanmas amacna ynelik olarak, danann daha
nceki sorunlarn zmesinde yarar salayan her trl g ve kaynan, dananla birlikte kefedilmesi ve ie
koulmas gereklidir. Maneviyat, uygulama alannda dananla daha iyi bir iletiim kurabilme ve danann kendi
kapasitesinin farkna varabilmesi iin nemli bir ara ve gtr. Bu nedenle, manevi deerlendirme, hem danann
maneviyata ynelimini ve bu ynelimin kaynan ve derecesini belirleme; hem de sorun zmnde manevi
glerini ortaya karma ve kullanma iin gereklidir. lkemizde nitel manevi deerlendirme aralarnn tantld
tek bir almaya rastlanmtr. Ancak bu almada, manevi deerlendirme aralar arasnda herhangi bir
karlatrma yaplmamtr. Bu balamda, bu almann temel amac, nitel manevi deerlendirme aralarndan olan
manevi gemiler ile manevi evre haritalarnn karlatrlarak, aralarn kullanmnda dikkat edilecek noktalarn
akla kavuturulmasdr.
Anahtar Kelimeler: Maneviyat, Manevi Deerlendirme, Manevi Genogram, Manevi Ekogram

782
 Bir Ortaokul zelinde Okul Sosyal Hizmeti htiyacnn Belirlenmesi

Yrd.Do.Dr Emel Yeilkayal - Ar. Gr. Selda Meydan

rencinin okula katlm, devam ve akademik baars, rencinin bireysel zellikleri kadar aile, arkada, okul
ve mahalle evresi, eitim sistemi ve politikalarn da kapsayan pek ok sistemden ve bu sistemlerin birbirleriyle
etkileimlerinden etkilenmektedir. Ayrca rencilerin potansiyellerini etkileyen, zihinsel, duygusal, sosyal,
ekonomik pek ok ihtiya ve sorunlaryla, sadece snf retmeninin, rehber retmeninin ya da okul personelinin
ilgilenebilmesi mmkn deildir. rencilerin oklu ihtiya ve sorunlar, meslekler ve kurumlar aras ibirlii ve
koordinasyonu gerektirmektedir. Bu noktada, eitimsel dzenlemelerde rencilerin potansiyellerinin en st
seviyesine ulamalarn salamak iin, okul, aile ve topluluk yaamnda renciye destek salamay amalayan ve
ekip almasna vurgu yaplan okul sosyal hizmeti sisteminin lkemizde de uygulanmas bir gereklilik olarak
grlmektedir. Bu nedenle, bu almada bir okul zelinde okul sosyal hizmeti ihtiyacnn ortaya karlmas
amalanmtr. Bu amala, 2015-2016 eitim-retim dneminde stanbul ilinde bulunan bir ortaokulda
gerekletirilen pilot bir okul sosyal hizmeti projesinde, aile ziyaretleri srasnda uygulanan aile bilgi anketlerinin
sosyo-demografik bulgular yorumlantr. Okul sosyal hizmetinin hedeflerinden birisi de, tm rencilerin eit ve
kaliteli eitime eriiminin salanmas olduu iin, arlkl hedef kitlesini dezavantajl blgelerdeki renciler
oluturmaktadr. Bu hedefe uygun olarak, aratrmann yntemi, nicel aratrma yntemlerinden betimsel aratrma
olarak belirlenmi olup le Milli Eitim Mdrlnce dk sosyo-ekonomik dzeydeki renci poplasyonuna
sahip olduu iin nerilen bir ortaokul, pilot proje uygulamas iin seilmitir. renci ailelerinin sosyo-demografik
zellikleri, aratrmaclar tarafndan oluturulan bir anket formu ile belirlenmitir. almann evreni, 1500 mevcutlu
bir ortaokuldan olumaktadr. alma rneklemi, 359 7. snf rencisi ve ailelerinden olumaktadr. Aratrmann
arpc bulgular arasnda: stanbula gle gelen ailelerin orannn % 89; okulu yarda brakan kardee sahip
rencilerin orannn % 34,8; ilkokul mezunu olmayan annelerin orannn %53,2, babalarn orannn % 21; ocuk
evlilii yapan annelerin orannn % 41,6; ilk doumunu ocuk yata yapan annelerin orannn % 25,4; evde Trke
dnda baka bir dilin konuulma orannn % 81 olmas gibi sonular bulunmaktadr. Bu balamda, aratrma
sonularnn tek bir okul zelinde de olsa (ki bu okul dezavantajl rencileri iermektedir) okul sosyal hizmetine
duyulan ihtiyac ak bir biimde ortaya kard dnlmektedir.
Anahtar Kelimeler: Okul Sosyal Hizmeti, Dezavanatajl renciler, Okul Sosyal almacs

783
 Halk Dershane ve Konferanslar Talimatnamesi zerine Bir nceleme

Gnl Trkan Demir - Do.Dr. Emine Altunay am

Halk Dershane ve Konferanslar Talimatnamesi zerine Bir nceleme Cumhuriyetin ilk yllarnda
gerekletirilen inklaplar siyasi, sosyal, kltrel ve ekonomik olarak yeni kurulan Trk devletinin ada
medeniyetler seviyesine ulamasn gerekletirmek amacn tamaktadr. Bu inklap hareketlerinin geliim
aamalar incelendiinde gerekletirilen her devrimin bir n hazrlk safhas olduu eitli aratrmalarla ortaya
konulmutur. Eitim alannda gerekletirilen harf inklab ve 1928 sonrasnda alan millet mektepleriyle ilgili de
pek ok aratrma gerekletirilmitir. Bu aratrmalarn bazlarnda yer verilen halk dershaneleriyle ilgili ise bal
bana bir aratrmaya rastlanmamtr. Bu almada, 1927 ylnda Maarif Vekleti tarafndan hazrlanan ve Maarif
Vekleti Mecmuasnda yaynlanan, Maarif Eminlikleri mntkalarnda almasna karar verilen halk dershanelerinin,
kurulu amalar, tekilat yaplar, eitim sresi ve ders saatleri, halk dershane binalar, retim tarz ve dersler,
yaplacak olan snavlar, halk dershanelerinin gelir ve giderleri, halk konferanslar ve neriyatlaryla ilgili
talimatname incelenecektir. 1927-28 yllar arasnda 3.304 adet halk dershanesi ald ve bu dershanelerden 64.302
kiinin belge ald aratrmalarla belirlenmitir. Bu dnemde alan halk dershanelerinin 1928 ylndan sonra yeni
bir talimatnameyle millet mekteplerine dntrld anlalmaktadr. Bu balamda dnldnde halk
dershaneleri millet mekteplerinin ilk hali olup, oluturulma amac talimatnamede eitli sebeplerden istedii eitim
seviyesine ulaamam bireylerin, bir cumhuriyet vatandann sahip olmas gereken btn hayati ve medeni
bilgilerle donatlmas ve milli kltrn bylece takviye edilmesi eklinde ifade edilmitir. Ancak bu dershanelerde
eitimin Arap harfleriyle gerekletiriliyor olmas okuma yazma oranndaki dklk sebebiyle beklenen baarya
ulalmasn gletirmitir. Bu uygulamann neticeleri sonrasnda harf inklabnn gerekletirilmesinin ne denli
gerekli olduu anlalmtr. almada 1927 ylnda yaynlanan Halk Dershane ve Konferanslar Talimatnamesinin
transkripsiyonu yapldktan sonra ieriinin ortaya konulmas amalanmtr. Bylece yeni cumhuriyetin hedefi olan
ada vatanda yetitirme konusunda gerekletirilen almalarn somutlatrlmasna katk salanm olacaktr.
Ayrca harf inklabnn gerekelerinin anlalmas konusuna da yeni bir bak as getirilmesi umulmaktadr. Bu
talimatnamenin ieriinin ele alnmas alan aratrmalarnda ki bir boluun doldurulmasn da salayacaktr.
Anahtar Kelimeler: Halk Dershaneleri, Halk Konferanslar, Millet Mektepleri, Talimatname, Maarif Vekleti

784
 ereveleme Teorisinin Sosyal Medyaya Yansmas: Siyasilerin Hashtag Kullanm zerine Bir nceleme

r.Gr. Emine Ceng

Sosyal medya, izler kitlenin gr ve davranlarn ereveleme araclyla etkileyerek siyasilere geleneksel
medya karsnda frsat sunmaktadr. Hashtag kullanm ile parti/lider/ adaylar, belirli bir konuya dikkat ekmek iin
iletilerini ereveleyerek medya araclyla kamuoyuna sunmaktadrlar. Bu anlamda, hashtag uygulamalar,
bireylerin olaylar ve bilgileri istendik biimde alglamalarna olanak salayan aralar olarak gereklik algsn
ynetmektedir. Bu alma, ereveleme teorisini temel alarak, yapsal zellikleri ile hashtag kullanmnn siyasal
iletiim almalarnda siyasiler asndan nemli bir mesaj ilevi tadn ortaya koyma amac tamaktadr. Bu
amala, 7 Haziran 2015 Genel Seimlerine katlan drt partinin (AK Parti, CHP, HDP, MHP) genel bakanlar ve
MYK yesi siyasi kiilerinin 1 Mays - 10 Haziran tarihleri arasndaki hashtagleri nitel ve nicel ierik analizi
yntemi ile incelenmitir. alma, siyasilere yapacaklar siyasal iletiim almalarnda hashtagleri nasl etkin
kullanacaklar konusunda farkndalk oluturmakta ve neriler sunmaktadr.
Anahtar Kelimeler: ereveleme Yaklam, Sosyal Medya, Hashtag, Siyasal letiim

785
 Yaam Doyumu ve Performans likisi: Adyaman niversitesi Akademik Personeli Uygulamas

Okutman Emine Karakaplan zer - Okutman Edip Doan

rgtlerin varln devam ettirebilmesi, verimliliini ve etkinliini arttrabilmesi iin tm kaynaklarndan

maksimum dzeyde yararlanabilmesi gerekmektedir. Bu kaynaklar ierisinde nemli bir yeri olan insan kaynaklarn
rgt iindeki dier kaynaklardan ayran ok byk zellikleri vardr. rgtlerdeki baarnn ba faktrlerinden biri
olan insan kaynann, motivasyon dzeyinin belirlenmesi ve arttrlma abalar bu sebeple ok nemlidir. Bu
balamdan yola kan almamzn amac rgt alanlarnn yaam doyum dzeyleri ile performanslar ilikisini
incelemektir. almada ncelikle yaam doyumu ve performans kavramlar zerinde durularak, kuramsal bir
ereve oluturulmutur. Daha sonra her iki deikenin demografik bileenlerle ilikisi incelenmitir. Son olarak da
yaam doyumu ve performans ilikisi ele alnmtr. Aratrma Adyaman niversitesinde grev yapmakta olan 104
akademisyenin katlmyla gerekletirilmitir. Aratrma sonularna gre demografik deikenler ile yaam
doyumu arasnda herhangi bir istatistiksel ilikiye rastlanamamtr. Ancak yaam doyumu ve performans arasnda
anlaml pozitif bir iliki gzlenmitir.
Anahtar Kelimeler: Yaam Doyumu, Performans, rgt

786
 1946dan Gnmze Trkiyede Siyasal Parti Sistemi

Ar.Gr. Emre Savut

Siyasal partiler demokratik siyasetin vazgeilmez unsuru olarak kabul edilse de bir siyasal sistemde, bir veya
birden ok siyasal partinin varl o sistemin demokratik olduunu gstermez. Siyasal dzen iindeki partilerin
iktidar yarnda olup ol(a)mamalar, lkedeki seim sistemi, ideolojik yelpaze vs. o lkedeki dzenin ka partili bir
siyasal sistem olduunu ve demokratikleme dzeyini ortaya koymas asndan nemlidir. Bununla birlikte gerek
seim sistemi ve iktidar olma frsatlar asndan gerekse de ideolojik adan yaplm olsun parti sistemlerini ilikin
genel snflandrmay; bunlarn kendi ierisinde farkl trlerinin de olduunu gz ard etmeden tek parti, iki parti ve
ok parti sistemleri eklinde yapmak mmkndr. Bu almada Trkiyede 1923-1946 aras dnemin tek parti
dnemi olarak isimlendirilmesinin genel kabul grdnden hareketle 1946 sonras siyasal dzenin parti sistemi
analizinin yaplmas amalanmtr. Her ne kadar 1946 tarihi Trkiyede ok partili yaama gei olarak adlandrlsa
da gerek seim sistemi kaynakl gerekse de ideoloji kaynakl farkl parti sistemlerinin yaand grlmektedir. Bu
dorultuda alma, Trkiyenin parti sisteminde yaad dnm dnemsel ve nedensel olarak ortaya koymay
ve Trkiyede tek parti hkimiyetinin yaand dnemleri ideolojik zeminde aklamay ama edinmitir.
Anahtar Kelimeler: Siyasal Parti, Parti Sistemi, Tek Parti Sistemi, Trkiye

787
 Btnleik Swaratopss Yntemi le Makine Seimi: Bir retim letmesinde Uygulama

Yrd.Do.Dr. Engin akr - Yrd.Do.Dr. Glah Sezen Akar

Gnmz retim iletmelerinde verimli, hzl ve gvenilir retim iin CNC (Bilgisayarl Nmerik Kontrol -
Computer Numerical Control) makineleri en nemli tehizatlardan biri haline gelmitir. letmelerin CNC makinesi
satn almlarnda, iletme iin uygun olan birok alternatif bulunabilmektedir. Ancak, iletmelerin beklentilerini en
st seviyede karlayacak CNC makinesini seerken, sadece maliyete gre hareket etmeleri durumunda hatal
kararlar alabildii alanda yaplan almalar neticesinde tespit edilmitir. CNC makinesinin seimi, bir anlamda ok
kriterli karar verme ilemidir. Bu almada ama, bir retim iletmesi iin optimum fayday salayacak CNC
makinesinin btnleik SWARA TOPSIS yntemiyle seilmesidir. Uygulama almas, Aydnda faaliyet
gsteren bir retim iletmesinde yaplmtr. CNC makinesi satn almay planlayan bu iletmede, CNC iin greceli
seim kriterleri Esneklik, Gvenilirlik, Gvenlik, Kullanm Kolayl, Sat Sonras Servis ve
Verimlilik; greceli olmayan seim kriteri de Maliyet olarak belirlenmitir. Kriter arlklarn belirleyecek ve
CNC makinelerini greceli kriterlere gre deerlendirecek karar vericiden oluan bir grup oluturulmutur. Karar
vericiler tarafndan en nemlisi ilk srada olacak ekilde kriterleri sralayarak, kriterler aras nem dzeyleri
belirlenmitir. Elde edilen veriler yardmyla SWARA uygulama admlar kullanlarak kriter arlklar ortaya
konulmutur. Daha sonra, greceli kriterleri gz nnde bulunduran karar vericiler alternatif CNC makinelerinin
deerlendirme ilemini yapmtr. Greceli olmayan Maliyet kriteri iin her bir alternatif CNC makinesi iin fiyat
teklifi alnmtr. Elde edilen tm deerler TOPSIS yntemi ile deerlendirilerek, iletme iin optimum olan CNC
makinesi iletmeye nerilmitir.
Anahtar Kelimeler: Cnc Makinesi Seimi, Kriter Arlklandrma, Swara Yntemi, Topss Yntemi

788
 Alt Sigma Karakuak Eitimi Alacak Personelin Swara-Gri likisel Analiz Yntemi le Belirlenmesi: Bir
retim letmesinde Uygulama

Yrd.Do.Dr. Engin akr - r. Gr. mit Kacr

Alt Sigma, gnmz kalite ynetim standartlarnn stnde faaliyet gsterilmesine olanak salayan ve
iletmelere yksek seviyede katma deer yaratan bir rgt sistemidir. Bu sistemin iletmelerde iyi ileyebilmesi ve
ynetilebilmesi, her eyden nce st ynetimin tam destei ve personelin bu sisteme inanmas ile mmkn
olabilmektedir. Alt Sigmay benimsemi fakat baarsz olmu iletmelere bakldnda, birok rnein personel
desteinden bamsz sadece st ynetimin basks ile bu sisteme geildiini grebilmekteyiz. Bu sistem, iletmeye
kendini adam personel ile ok daha fazla ilerlik kazanacaktr. Sistemin yrtc ve ynlendirici pozisyonunda
faaliyet gsteren personele Karakuak ad verilmektedir. Personel iinden yetitirilmek zere seilecek
karakuaklarn belirli kriterleri salamas da gerekmektedir. Alt Sigma uygulayan iletmelere bakldnda, st
ynetimin karakuak eitimine gnderilecek personeli belirli kriterlere bakmadan setii ya da ok sayda personele
bu eitimi aldrarak zaman ve kaynak (igc vb.) israfna yol at tespit edilmitir. Bu almada ama, karakuak
eitimine gnderilecek personelin btnleik SWARA Gri likisel Analiz Yntemi ile belirlenmesi ve iletmenin
bu eitim iin katlanaca masraflarnn en aza indirgenmesidir. Uygulama almas ise, zmirde faaliyet gsteren
ve Alt Sigmay tm srelerinde uygulayan bir retim iletmesinde yaplmtr. ncelikle, iletme st ynetimi
tarafndan karakuak seim kriterleri belirlenmi ve bu kriterlere ait nem dzeyleri SWARA yntemi ile
hesaplanmtr. Son olarak, yeilkuak unvanna sahip personel iinden karakuak eitimine gnderilecek personelin
seimi ok kriterli karar verme yntemlerinden Gri likisel Analiz yntemi ile yaplmtr. Bu almada ama,
karakuak eitimine gnderilecek personelin btnleik SWARA Gri likisel Analiz Yntemi ile belirlenmesi ve
iletmenin bu eitim iin katlanaca masraflarnn en aza indirgenmesidir. Uygulama almas ise, zmirde
faaliyet gsteren ve Alt Sigmay tm srelerinde uygulayan bir retim iletmesinde yaplmtr. ncelikle, iletme
st ynetimi tarafndan karakuak seim kriterleri belirlenmi ve bu kriterlere ait nem dzeyleri SWARA yntemi
ile hesaplanmtr. Son olarak, yeilkuak unvanna sahip personel iinden karakuak eitimine gnderilecek
personelin seimi ok kriterli karar verme yntemlerinden Gri likisel Analiz yntemi ile yaplmtr.
Anahtar Kelimeler: Karakuak Seimi, Alt Sigma, Gri likisel Analiz, Swara Yntemi

789
 Normatif rgtsel Balln rgtsel Vatandalk Davran zerindeki Etkisi: Salk alanlar zerine
Bir Aratrma

Yrd.Do.Dr. Engin Kanbur - Dr. Kubilay zyer - Dr. Mslme Akyz

rgtlerin deien evre koullarna uyum salama ve srdrebilirlik yolunda attklar admlar, rgtlerin
alanlarnn zerlerine den grevlerden daha fazlasn yerine getirmelerini, geleneksel grev performanslarnn
tesinde rgte daha bal davranmalarn gerekli klmakta ve alanlarn gnll olarak sergiledikleri davranlar
nem kazanmaktadr. Bu almann amac, salk sektr alanlarnn normatif rgtsel ballklarnn rgtsel
vatandalk davran ve alt boyutlar zerindeki etkisini ortaya koymaktr. Aratrmann rneklemini, Malatya
ilinde, salk sektrnde bulunan bir kamu hastanesindeki 130 alan oluturmaktadr. Aratrmann verileri anket
teknii ile toplanmtr. Verilerin deerlendirilmesinde; gvenilirlik, frekans, korelasyon ve regresyon analizlerinden
yararlanlmtr. Elde edilen bulgulara gre, normatif rgtsel balln rgtsel vatandalk davran zerinde
pozitif ynl ve anlaml bir etkisinin olduu saptanmtr. Ayrca, normatif rgtsel balln rgtsel vatandalk
davran alt boyutlarndan; zgecilik, vicdanllk ve centilmenlik zerinde pozitif ynl ve anlaml bir etkisinin
olduu, nezaket ve sivil erdem zerinde herhangi bir etkisinin olmad tespit edilmitir.
Anahtar Kelimeler: rgtsel Ballk, Normatif rgtsel Ballk, rgtsel Vatandalk Davran.

790
 alanlarn Sosyal Destek Dzeyleri le Algladklar Performanslar Arasndaki likinin ncelenmesi:
Tokat l Emniyet Mdrlnde Bir Aratrma

Mustafa Canbek - Yrd.Do.Dr. Engin Kanbur - Dr. Kubilay zyer

Bireyin i yaamnda oluabilecek olumsuz davranlarn ortadan kaldrmak, yeni davranlar kazanmasn
salamak ve ie ilikin performansn artrmak iin bireyin psikolojik olarak hazr olmas gerekmektedir. Bu
kapsamda sosyal destek bireyin psikolojik evresinde yer alr ve bireyin performans iin son derece nemlidir.
Sosyal destek, bireyin evresinden (aile, arkada, zel kii) elde ettii sosyal ve psikolojik destek olarak
tanmlanabilir. Bu almann amac, emniyet tekilatndaki alanlarn algladklar sosyal destek dzeyleri ile
algladklar performanslar arasndaki ilikinin incelenmesidir. Aratrmann rneklemi, Tokat l Emniyet
Mdrlnde grev yapan 369 alandan olumaktadr. Aratrmada, ok Boyutlu Alglanan Sosyal Destek
lei ve Alglanan Performans lei kullanlmtr. Verilerin deerlendirilmesinde; faktr, gvenilirlik,
korelasyon ve regresyon analizlerinden yararlanlmtr. Elde edilen bulgulara gre, alanlarn algladklar sosyal
destek dzeylerinin algladklar performanslar zerinde pozitif ynl ve anlaml bir etkisinin olduu saptanmtr.
Bu bulgulara bal olarak sosyal destein aile, arkada ve zel kii olarak belirlenen alt boyutlarnn alanlarn
algladklar performanslar zerindeki pozitif ynl ve anlaml etkisi tespit edilmitir.
Anahtar Kelimeler: Sosyal Destek, Aile, Arkada, zel Kii, Alglanan Performans

791
 Bekiraa Blnden Maltaya: Limni Srgnleri

Do.Dr. Ercan Haytolu

Osmanl Devleti 30 Ekim 1918de Mondros Mtarekesini imzalam ve tilaf Devletleri donanmalar 13 Kasm
1918de stanbula gelmilerdir. ngiliz Yksek Komiseri Amiral Calthorpeun ngiliz hkmetinden sulu
olduklarna inanlan kiilerin tutuklanarak tilaf Devletlerine teslimini istemesi ve bunun iin yetkilendirilmesiyle
tutuklamalar balamtr. Asker ve sivil birok kii, sava sulusu ve Ermeni tehciri sorumlusu olarak
tutuklanmlardr. Tutuklananlar Bekiraa Blne hapsedilmilerdir. stanbulda daha nce tutuklanm ve
sorgulamalar tamamlanm olan on iki kii Limni adasna srgn edilmitir. Limni srgn on iki kii, 28 Mays
1919da ngiliz gemisi Princes Ena ile Limni adasndan alnarak Malta adasna gtrlmlerdir. Prens Abbas Halim
Paa, Prens Sait Halim Paa, Ziya Gkalp, Halil Bey (Mentee), Ahmet Aaolu, Mithat kr (Bleda), Hac Adil
Bey, Mahmut Kamil Paa, Kemal Bey (Kara Kemal), Ali Mnif Bey, Hseyin Tosun Bey ve Ali kr Bey Limni
adasnda bir sre srgn hayat yaamlardr. Srgn on iki kiinin stanbuldan Limni adasna nasl gtrldkleri,
nerede barndklar, ne yiyip ne itikleri, neler dndkleri, gnlerini nasl geirdikleri ve kendilerine nasl
davranld nemlidir. Limnide srgn hayat yaayan Osmanl Devletinin siyaset, bilim, kltr ve askerlik
hayatnn nemli temsilcilerinin adadaki yaadklarnn ayrntlar ortaya konulmaldr.
Anahtar Kelimeler: Limni, Srgn, Osmanl Devleti, ngiltere, Mondros

792
 A B Kiilik Tiplerinin nternet Bankaclna Duyulan Gvene Etkisi

Yrd.Do.Dr. brahim Kaynar - Yrd.Do.Dr. Ercan zen - Dr. Hakan Boz - Leyla enyldz

Hizmet sektrnn son yllarda ekonomideki pay hzla artmaktadr. Finans sektr de hizmet sektr iinde yer
alan nemli bir sektrdr. Trkiyedeki bankaclk sektr tm finansal kesimin yaklak olarak te ikilik ksmn
oluturmaktadr. Byle bir neme sahip bankaclktaki finansal ilemlerin nemli bir ksm internet bankacl
araclyla gerekletirilmektedir. Finansal tketicilerin son yllarda internet bankacln tercih etmesinin en
nemli sebeplerinden birisinin zaman tasarrufu olduu sylenebilir. Bununla birlikte tketicilerin internet
bankacln kullanmalarnda nemli sebeplerinden bir dieri de kontrol duygusudur. Buna gre, tketiciler internet
bankacl araclyla hizmetini istedii yerde, istedii zaman alma veya almaktan vazgeme zgrlne sahip
olabilmektedir. Buna karn, baz kiiler internet bankaclnn sunduu hizmetlerden mmkn olduka
faydalanrken baz kiiler ise bu hizmeti tketmeye kar diren gsterebilmektedirler. nternet bankaclnn
kullanlmas hem tketiciler iin, hem de bu hizmeti veren finans kurulular iin hem zaman, hem de mali tasarruf
salamaktadr. Tketicilerin internet bankacln kullanmama nedenlerinden birisi ise gven duygusunun yeterince
olumamasdr. almann amac, kiilik tiplerinin internet bankaclna duyulan gvene etkisini incelemektir. Bu
nedenle Uak ilinde kolayda rnekleme yntemiyle 300 kiiye anket uygulanmtr. Aratrma sonularna gre A
tipi kiilie sahip olanlar B tipi kiilie sahip olanlara gre, internet bankaclna daha ok gven duymaktadr.
Buna paralel olarak; A tipi kiilie sahip olanlarn B tipi kiilie sahip olanlara gre internet bankacln daha sk
kullandklar grlmtr. alma sonularna gre bankalar B tipi kiilie sahip olan mevcut ve potansiyel
tketiciler iin tutum deitirici pazarlama iletiimi unsurlar kullanarak, bu kiilerin de bankaclk hizmetlerinden
daha ok faydalanmalarn salayacaktr. Bu da hem bu kiilerin hem de bankalarn zaman ve finansal adan daha
ok tasarruf salamalarn mmkn hale getirecektir.
Anahtar Kelimeler: Internet Bankacl, Hizmet Pazarlamas, Tketici Davran, A B Tipi Kiilik, Gven

793
 Yaznn cadndan Roma mparatorluuna Tarihilik Anlay

Yrd.Do.Dr. Ercment Yldrm

Yaznn icad ile balad kabul edilen tarihin, ilk yazl belgeleri olan Smer Kral Listeleri, Tufan olayn da
kapsayarak, kronolojik bir srayla, krallarn isimlerini ve hakimiyet srelerini belirterek insanln ilk tarihsel
metinleri olmutur. Kral Listelerinden sonra ivi yazsnn kullanmnn gelimesi ile mitolojik anlatmlar ve yllklar
Mezopotamyadaki devlet arivlerinin edebi adan gelimi en nemli tarihsel belgeleri haline gelmitir. Bu
dnemde ilahi kkene dayanan ve metafiziksel glere sahip Glgam gibi efsanevi kahramanlarn mitoslar ile
Naram-sin gibi kahramanlatrlan krallarn savalar ivi yazl belgelere kaydedilmitir. Asur ve Babil
Devletlerindeki krallar kendi dnemlerinde yapm olduklar tm icraatlar kayt altna aldrma geleneini
balatmtr. Bu kaytlar, tarihsel bir eser oluturma amacn tamamasna ramen binyllar sonra arkeolojik
kazlarda ortaya knca ait olduklar medeniyetin tarihinin yazlmasna imkan vermitir. Msrdan Anadoluya
kadar uzanan corafya zerinde bulunan ivi yazl ve hiyeroglif kaytlar incelendiinde bu dnemde henz bir tarih
algsnn olumadn fakat ynetici snfn baarlarn lmszletirmek iin kayt alma gereksinimi duyduunu
grmekteyiz. ivi yazsnn icadndan sonra tarihsel kayt tutmak yalnzca yneten snfn ve onlarn emrindeki
katiplerin tekelindeyken, Antik Yunan medeniyetinde toplumun st snfna mensup olan eitimli bireysel tarih
yazclar ortaya kmtr. Tarihi olarak isimlendirebileceimiz Herodotos, Thukydides ve Ksenofon, hikayeci ve
retici tarih yazclnn temellerini atm ve kendi tarih anlaylarn oluturmaya balamlardr. Bu dnemde
tarih yazm bir kraln otobiyografisinin yazlmasndan ziyade bir ulusun veya corafyann belirli dnem ierisinde
yaadklarn anlatmaya odaklanmaktadr. Buna ramen bu anlatm okuyan ve dinleyeni etkilemek iin gerekli
insanst eleri ierisinde barndrmaya devam etmitir. Antik Yunan dnyasnda temelleri atlan tarih anlay
Roma dneminde gelierek devam etmi ve Ammianus Marcellinus, Appinaos, Dio Cassius gibi tarihiler ortaya
kmtr. Bu alma; insanln kil tabletlerden balayp Antik Roma dnyasna uzanan tarih yazcln oluturan
temel etkenlerin olumasnn yan sra dnem insanlarnn sahip olduu tarih algsn belirleyerek, bu tarih algsnn
binyllar iinde nasl deiime uradn ortaya koymay amalamaktadr.
Anahtar Kelimeler: Tarihilik, Tarih Anlay, ivi Yazs, Herodot, Ammianus Marcellinus

794
 Normatif Ballk Anlaynn zel ve Ticari Teknede alan Yat Kaptanlar Asndan Deerlendirilmesi

Do.Dr. Erdal Arl

Normatif ballk, alanlarn kendilerini iletmelerine adamas ve kalmaya devam etmeliyim anlay iinde
bulunmalarn ifade eden rgtsel balln bir alt fonksiyonudur. Bu aratrmann amac deniz turizminin nemli
bir alt daln oluturan yat turizm iletmelerinin yneticisi pozisyonunda olan yat kaptanlarnn normatif ballk
anlaylarnn zel ve ticari tekneler bakmndan deerlendirilmesidir. Bu amac gerekletirmek zere Bodrum
Blgesinde faaliyet gstermekte olan 46 ticari yat kaptan ile 43 zel yat kaptanna anket uygulanmtr.
Aratrmada ticari ve zel tekne kaptanlarnn normatif balla olan yaklamlarnn istatistiksel adan farkllk
gsterip gstermedii llmtr. Aratrma sonularna gre, zel tekne kaptanlarnn normatif ballk
derecelerinin ticari tekne kaptanlarna kyasla daha yksek dzeyde olduu belirlenmitir.
Anahtar Kelimeler: Normatif Ballk, zel Tekne Kaptanlar, Ticari Tekne Kaptanlar

795
 Krsal Blgelerdeki Turizmin Geliimine Ynelik Tutumlar: Yerel Halk Asndan Deerlendirilmesi

r.Gr. Erdem Temelolu

Krsal turizm, sadece krsal alanda gerekleen deil, ayn zamanda lek, karakter ve fonksiyon olarak krsal
olan esiz unsurlar yanstan turizm hareketleri olarak deerlendirilir. Bu adan bakldnda, krsal alanlarda turizm
gelitirilmesi, o blgenin ekonomik, sosyo-kltrel ve evresel olarak deimesi anlamna gelmektedir. Turizm her
zaman olumlu etkileri olan bir sektr deildir. Ayn zamanda, olumsuz etkileri de iinde barndran bir sektrdr.
Tm bu olumlu ve olumsuz etkiler gz nnde bulundurularak turizm planlamas yaplmadr. Fakat, planlanan
turizmin baarya ulamasnda en temel faktr yerel halktr. Yerel halkn, planlanan turizme kar tutumlar baar
iin nemlidir. Bu noktadan hareketle, aratrmann amac, Behramkale (Asos) Kynde yaayan yerel halkn
turizme ynelik tutumlarn belirlemektir. Sz konusu bu tutumlar drt balk altnda incelenecektir. Bunlar:
turizmle etkileim, kamu hizmetleri ve evre, kltrel etkiler, ekonomik etkilerdir. Belirlenen ama erevesinde,
anket uygulamas yaplacaktr. Elde edilen veriler yine amaca uygun olarak analiz edilecektir.
Anahtar Kelimeler: Krsal Turizm, Yerel Halk, Behramkale

796
 Finansal Oranlarn Hisse Senedi Getirileri zerindeki Etkisi: Bst Snai Endeksinde Bir Uygulama

Do.Dr. Mehmet Cihangir - Yrd.Do.Dr. Nazan ak - Yrd.Do.Dr. Samet Evci - Ar.Gr. Erhan Ergin

Hisse senedi yatrmcs, yatrm yapaca hisse senetlerinin seimini temel ve teknik analize dayandrmaktadr.
Teknik analiz yatrmcya, firmann gemi dnem fiyat hareketlerine gre hangi hisse senedine yatrm yaplmas
gerektii hususunda yol gsterirken, temel analiz ise firmalarn gemi dnem mali tablolar ve bu tablolardan
hesaplanan finansal oranlardan hareketle yatrmcnn hisse senedi seimine yardmc olmaktadr. Yatrmcnn
tercihine gre kullanlan analiz yntemleri farkllk gstermektedir. Bu almann amac firmalarn finansal
oranlarnn hisse senedi getirileri zerindeki etkisini ortaya koymaktr. Bu kapsamda almada, Borsa stanbul
(BST) Snai Endeksinde ilem gren iletmelerin likidite, mali yap, karllk ve borsa performans oranlar
kullanlm ve bu oranlar ile hisse senedi getirileri arasndaki iliki lojistik regresyon yntemi ile analiz edilmitir.
Bu balamda almann zellikle hisse senedi yatrmlarnda temel analizi kullanan yatrmclarn, yksek getiri
salayacaklar hisse senetlerini belirlemelerinde hangi oranlara arlk vereceklerine ilikin yol gstermesi
beklenmektedir.
Anahtar Kelimeler: Hisse Senedi Getirileri, Finansal Oranlar, Lojistik Regresyon

797
 Servqual Hizmet Kalitesi Boyutlar ve Sadakat Arasndaki likinin Modellenmesi: Bankaclk Sektrnde
Bir Uygulama

Yrd.Do.Dr. Erkan Ar - Veysel Ylmaz - Yrd.Do.Dr. Hseyin Grbz

Bu almada, nce rencilerin ideal bankaclk hizmetlerine ilikin tutumlarndan yararlanarak bankacla
ilikin SERVQUAL hizmet boyutlarnn yaps birinci ve ikinci dzey dorulayc faktr analizi ile aratrlmtr.
Daha sonra, rencilerin mterisi olduklar bankalar tarafndan sunulan hizmetlerden alglar ile bankalara
duyduklar memnuniyetleri arasndaki ilikiyi betimlemek iin bir aratrma modeli nerilmitir. nsel olarak
almada sunulan SERVQUAL hizmet boyutlar yapsnn dorulanmas iin yaplan birinci ve ikinci dzey
dorulayc faktr modeli uyumlu bulunmutur. rencilerin mterisi olduklar bankalar tarafndan sunulan hizmet
alglarndan oluan SERVQUAL hizmet boyutlar ile bankalarndan duyduklar memnuniyetleri ve sadakatleri
arasndaki iliki YEM analiziyle aratrlmtr. alma sonucunda, bankann salad gvencenin, mterilerine
sunduklar hizmetteki gvenilirliin, bankann fiziki grnmn ve bankaya olan eriimin memnuniyeti arttrd
sonucuna varlmtr. Ayrca rencilerdeki mterisi olduklar bankadan memnuniyetlerindeki bir birimlik artn,
bankalarna olan sadakatlerini 0.87 birim arttrd tespit edilmitir.
Anahtar Kelimeler: Banka Sektr, Servis Kalitesi, Servqual, Sadakat, Yapsal Eitlik Modeli (Yem)

798
 Dumlupnar niversitesi rencilerinin ehir Yaam Memnuniyetleri

Yrd.Do.Dr. Erkan Ar - Veysel Ylmaz

Bu almann amac, Dumlupnar niversitesinde renim gren niversite rencilerinin ehir yaam
memnuniyetlerini etkileyen faktrleri nerilen bir modeli yardmyla betimlemektir. almada ehir yaam
memnuniyetini etkileyen faktrler belirlenirken, OECDnin lkeler iin hesaplad Better Life Index-BLI de
kullanlan faktrler dikkate alnmtr. Bu faktrler: gvenlik, barnma, i, eitim, demokrasi, kltr/sanat, ulam
aralar, yaya ulam, yerel ynetimler, sadakat, komuluk, evre olarak tanmlanmtr. almada yapsal eitlik
modellemesi (SEM) kullanlmtr. Verilerin LISREL 8.80 ile analizi sonucunda, almada dikkate alnan tm
faktrlerin ehir yaam memnuniyetini etkiledii tespit edilmitir. Ayrca, almada ehir yaam memnuniyet
indeksi (City life satisfaction index-CLSI) de hesaplanmtr. ehir yaam memnuniyeti endeksi (CLSI) Ktahya
iin ise %36 olarak hesaplanmtr.
Anahtar Kelimeler: Marka ehirler, ehir Yaam Memnuniyeti, niversite rencisi, ehir Yaam Memnuniyet
ndeksi

799
 Yeni Trk Ticaret Kanununda Muhasebe Denetimi Asndan Yaplan Dzenlemeler

Do.Dr. ar Krolu - Prof. Dr Yusuf Kaderli - r.Gr. Erkan Dende

Kreselleen dnyaya paralel olarak retim teknolojilerinde ve tketici tercihlerinde meydana gelen deiiklikler
iletmelerin retim yaplarn da deitirmitir. Bu deiimle birlikte iletmelerin artan rekabet karsnda ayakta
kalabilmeleri ve varlklarn srdrlebilmeleri ancak gl bir sermaye yaps ile mmkn olabilmektedir.
Muhasebe verilerinden elde edilen bilgiler, iletme yneticilerini, ortaklar, alanlar, kredi verenleri, devleti,
tedarikileri ve iletmeye yatrm yapmak isteyen her kesimi yakndan ilgilendirdiinden i ve d tm paydalar
iletme ile ilgili kararlarn bu bilgiler nda almaktadrlar. Ancak iletmeler artan sermaye ihtiyalarn
karlayabilmek adna iletmede yaratlan muhasebe verilerinde bir takm etik d davran yollarna da
bavurabilmektedirler. letmeler ile devlet ve nc ahslar arasnda kpr vazifesi gren muhasebe
faaliyetlerinde son yllarda yaanan skandallar nedeniyle irketlerin mali tablolarna olan gvensizlii arttrm ve
muhasebe denetimi ile ilgili dzenlemelerin yaplmas ihtiyacn ortaya karmtr. Bu kapsamda Yeni Trk Ticaret
Kanununda muhasebe denetimi ile ilgili bir takm dzenlemeler yaplmtr. Bu almada muhasebe denetimi ile
ilgili genel bilgiler verildikten sonra Yeni Trk Ticaret Kanunu (Yeni TTK) kapsamnda denetim dzenlemeleri
deerlendirilmitir.
Anahtar Kelimeler: Muhasebe, Denetim, Yeni Ttk, Mali Tablo

800
 retim letmelerinde leri Maliyet Muhasebesi le Geleneksel Maliyet Muhasebesinin Karlatrlmas:
Aydn li rnei

Do.Dr. ar Krolu - r.Gr. Asl Erincik Dende

Gnmzde retim ortamnda otomasyonun hakim olmas sonucunda, retim maliyeti ierisinde direkt iilik
giderlerinin pay azalm ve genel retim giderlerinin pay artmtr. Bu art, genel retim giderlerinin rn
maliyetlerine doru biimde yklenebilmesi iin uygun i ls seiminin yaplmasn gerekli klmtr. Ancak,
geleneksel maliyet muhasebesinde retim hacmine bal deiim gsteren i llerinin kullanlmas ve genel retim
giderlerinin byk bir ksmnn i lsne bal olarak deimemesi maliyetlerin yanl hesaplanmasna neden
olmaktadr. Ayrca, gerek piyasa gerekse de rakipler, rnlerin fiyatlarn belirlemede iletmelere esneklik
tanmamaktadr. Bundan dolay, iletmeler fiyatlar belirleyebilmede yetersiz kalmakta ve sadece maliyetleri kontrol
etme imkanna sahiptir. Bu bilgiler altnda geleneksel maliyet muhasebesi, iletmelerin maliyetleri doru
hesaplayabilmesinde yetersiz kalmakta ve bundan dolay iletmeler yeni yntem arayna girmektedirler. Bu
yntemlere, ileri maliyet muhasebesi yntemleri ad verilmektedir. almann amac, geleneksel maliyet
muhasebesi ile ileri maliyet muhasebesinin karlatrlarak Aydn linde faaliyet gsteren iletmelerin hangi
yntemleri niin kullandklarnn belirlenmesidir. Bu ama dorultusunda, retim sektrnde faaliyet gsteren
iletmelere anket almas uygulanm ve ortaya kan veriler SPSS ortamnda analiz edilmitir.
Anahtar Kelimeler: Maliyet, ls, leri Maliyet Muhasebesi, Geleneksel Maliyet Muhasebesi

801
 1867 Nizamnamesine Gre Kafkasya Gzerghnn ran Ticari Faaliyetlerine Etkisi zerine Bir
Deerlendirme

Aratrmac Erkan Ikta

Bu aratrmann amac, 1867 nizamnamesine gre Kafkasya gzerghnn (Tiflis, Bak, Batum ve Poti Hatt)
ran Devleti ile Avrupal devletlerarasndaki ithalat-ihracat faaliyetlerine etkisini ortaya koymaktr. Ayrca bu
gzergh zerinde yaplan sz konusu ticari faaliyetlerde Osmanl Devletinin stlenmi olduu rol akla
kavuturmak hedeflenmitir. Bu aratrmada, tarih bilimi aratrmalarnn doasna uygun olarak tarihi dokman
analizi yntemi kullanlmtr. Bu dorultuda, Babakanlk Osmanl Arivi Daire Bakanlnda yaplan aratrma
ve incelemeler sonucunda konu ile ilgili15 Kasm1867 tarihli bir nizamname ve baz dier belgeler tespit edilmitir.
Osmanlca yaz dilindeki bu belgelerin gnmz Trkesine transkripsiyonu yapldktan sonra ierik bilgisi analiz
edilmitir. erik analizi sonucunda konuyla ilgili eitli bulgulara ulalmtr. Bu erevede; hem ran ticari
rnlerinin Avrupaya pazarlanmasnda hem de Avrupa mallarnn ran pazarna aktarlmasnda, Kafkasya
gzerghnn fonksiyonel anlamda olduka nemli olduu anlalmtr. Bununla birlikte bu gzerghlar zerinde
bulunan Osmanl gmrk noktalarnda, ran ticaret mallarnn aktarlmas esnasnda uygulanan ilemler, alnan
gmrk vergisi ve mallarn nasl nakil edildiiyle ilgili ayrntl bilgilere ulalmtr. te yandan bu aratrmann,
hem Kafkasya hem de 19. Yzylda Osmanl-ran ilikileri zerine yaplacak olan tarih aratrmalarna katk
salayaca dnlmektedir.
Anahtar Kelimeler: Osmanl, ran, Ticaret, Kafkasya Gzergh

802
 Srdrlebilir Lojistik ve letme Uygulamalar

r.Gr. Erkan Turhan - r.Gr. Gksel Kartum

letmeler, gnmzde rekabet stnl salamak amacyla lojistik operasyonlarna artan derecede nem
vermektedir. Verdikleri bu nem sonucunda, maliyetleri hzla dmekte ve nemli rekabet avantaj yaratmaktadrlar.
Ancak 1997de imzalanan Kyoto Protokol ile iletmelerin lojistik faaliyetlerinde evreye verdikleri zararn
azaltlmas konusunda sosyal evrenin nemli aktrlerinden olan toplum ve devlet, daha duyarl olmaya balamtr.
Bu duyarllk sonucu iletmelerin, yrttkleri lojistik faaliyetlerin daha evreci ve srdrlebilir olmas konusunda
eitli uygulamalar yapmas gerekmektedir. Bu balamda srdrlebilir lojistik, iletmelerin lojistik faaliyetlerini
srdrrken lojistik faaliyetlerimde nasl daha evreci olabilirim sorusuna cevap aramaktr. Bu soruya cevap
aray, lojistik yneticileri iin nemli bir sorumluluk haline gelmitir. Bu almann amac, dnyada giderek artan
ilgiye sahip olan yeil lojistiin tanmn yapmak ve lojistik yneticilerine srdrebilir lojistik ile ilgili yaplan rnek
uygulamalar tantmaya almaktr. Nitel aratrma ynteminin uyguland aratrmada Google, IKEA, Arkas
Lojistik, Ekol Lojistik, Toyota gibi dnyann ve Trkiyeden nemli iletmelerin lojistik faaliyetlerini srdrrken
yaptklar evreci uygulamalar ele alnmtr. alma ile srdrlebilir lojistik konusunda lojistik yneticilerine yol
gsterilmesi ve ileride yaplacak olan almalara katk salanmas hedeflenmektedir.
Anahtar Kelimeler: Srdrlebilir Lojistik, Srdrlebilir Lojistik Uygulamalar, Srdrlebilirlik

803
 Trkiye'de Krsal Gn Sorun ve Frsat Yn

Yrd.Do.Dr Erturul Greci

Sanayileme sreci ile birlikte balad kabul edilen krsal g olgusu, zellikle gelimi lkelerde ekonomik ve
sosyal gelimenin beklenen ve istenen bir sonucu olarak deerlendirilmektedir. Oysa, sanayileme sreci ile beraber
ve ayn dorultuda gelime gsteremeyen krsal g olgusu gelimekte olan lkelerde ciddi sorunlara neden
olabilmektedir. Sz konusu sorunun Trkiye'de 1950'lerdeden sonra balayan krsal hareketi ile giderek ivme
kazand ve 1970'lerden sonra ise bu sorunun ciddiyetinin Trkiye iin ncelikli bir konu haline geldii
bilinmektedir. Bu sre ierisinde krsal gn, Trkiye iin sadece bir sorun alan oluturmad ayn zamanda
sanayileme, kentleme ve krsal alanda bata tarmsal olmak zere ekonomik ve sosyal politikalar iin olumlu
sonulara dnebilmesi iin bir frsat oluturduu sylenebilir. Bu almada, krsal gn dnyada ve Trkiye'de
nedenleri ve sonularnn ele alnmas ve Trkiye iin krsal g olgusunda yeni frsatlarn tanmlanabilmesin eitli
ynleri ile ele alnmas amalanmtr.
Anahtar Kelimeler: Krsal G, Kr, Kent, Tarm, Sanayi

804
 Trkiyede erezlik Ayiei D Ticareti: ivril rnei

Do.Dr. Aydn Sar - Yrd.Do.Dr. Ertrk Alptekin

erez yurtii ve yurtd piyasalarda hzl ykseli gsteren bir rndr. Birok rn fndk, ayiei, fstk vb.
rnleri iinde barndrmaktadr. lkemiz erezlik ayiei retiminde Dnyadaki retici lkeler ile
karlatrldnda nemli bir yere sahiptir. lkemizde son be yllk retim miktar ortalama 160 bin ton
civarndadr. Bu retimin byk ksm ise (baz yllarda %30 orannda) Denizli ili Baklan, al ve ivril ilelerinde
gerekletirilmektedir. retim blgelerinde bulunduumuz iin konumuzu erezlik ayiei olarak setik.
Trkiyenin d ticaret potansiyeli erezlik ayieinde ok yksek grnmektedir. retim miktarnn yaklak
1/4lk ksm ancak ihra edilebilmektedir. hra edilen ayiei ise ham olarak ihra edilmekte; potansiyel katma
deer lke dna gitmektedir. erezlik ayieinin d ticaret imknlarnn literatrde ok tartlmadn
grmekteyiz. almamza yn veren sebeplerden biri bu eksiklie dikkati ekmektir. almamzda blgedeki
erezlik ayiei alm merkezleri yneticileri ile yz yze grmeler yaplm, Trkiyenin erezlik ayiei
ihracatna ynelik pozitif ve negatif ynleri tespit edilip politikalar retilmitir. Elde edilen veriler nda ihracat
potansiyelinin artrlmasna ynelik yeni ihracat pazarlar ve yeni rnler gibi politika nerileri ortaya konulmaya
allmtr.
Anahtar Kelimeler: erez, Ayiei, ivril

805
 Afyonkarahisar ve Ktahya llerindeki Hisse Senedi Yatrmclarnn Profili ve Yatrm Kararlarn
Etkileyen Faktrlerin Analizi

Yrd.Do.Dr. Eser Yeilda - Yrd.Do.Dr. Mesut Atasever - Yrd.Do.Dr. Necla Kuduz - Ar.Gr. Ahmet
Cokun

Yatrmc profili ve bu yatrmclarn yatrm kararlarn etkileyen faktrlerin analizi hisse senedi piyasalarnda
meydana gelen fiyat hareketlerinin analizinde nemli bir yere sahiptir. Bu almann amac, Afyonkarahisar ve
Ktahya illerindeki borsa yatrmclarnn profilinin belirlenmesi, yatrmclarn kararlarn etkileyen demografik,
sosyal ve ekonomik faktrlerin ortaya konulmas ve yatrmclarn bilgi seviyelerinin tespit edilmesidir. Bu ama
dorultusunda borsa yatrmclar ile anket almas yaplmtr. Elde edilen veriler istatistik paket programlar
araclyla testlere tabi tutularak analiz edilmitir. Bu almadan elde edilen baz faktrlerin, Merkezi Kayt
Kuruluundan elde edilen ve Trkiyedeki genel yatrmc profiline ait baz istatistikler ile benzer olduu
grlmtr. almadan elde edilen sonulara gre ise, yatrmclar borsa yatrm konularnda fazla bilgiye sahip
deildir, bu nedenle rasyonel bir yatrmc gibi hareket edememektedir. Ayrca; ya, cinsiyet, meslek, eitim
durumu, aile nfusu ve gelir gibi demografik, sosyal ve ekonomik birok faktrn yatrmc kararlarn etkiledii
yaplan analizler sonucunda tespit edilmitir.
Anahtar Kelimeler: Yatrmc Profili, Hisse Senedi, Borsa Yatrmcs, Portfy Ynetimi

806
 Bilecik Halkevinin Tekilat Yaps ve ube Faaliyetleri

Esin Yzba - Prof.Dr. Bayram Aka

19 ubat 1932 ylnda kurulan Halkevleri ilk olarak 14 il merkezinde almtr. 1932-1951 yllar arasnda
faaliyet gsteren Halkevleri her zaman lkeye ve millete hizmet etmek dncesiyle hareket etmitir. Halkevleri
kurulduu evrenin tarihi ve halkn eitim ile de ilgilenmi, kyl ile ehirli kaynamasn salam ve sosyal
yardm duygusunu insanlara alamtr. 19 ubat 1932 alna yetiemeyen ve 24 Haziran 1932de alan 19
Halkevinden biri olan Bilecik Halkevi de bu amalar gtmtr. Bu almada, Bilecik Halkevi tekilat yaps ve
ube faaliyetleri ele alnacak ve daha sonra Bilecik Halkevinin kapatl hakknda bilgi verilecektir.
Anahtar Kelimeler: Halkevleri, Bilecik Halkevi, ube Faaliyetleri

807
 Cumhuriyet Dneminde (1923-1980) Ispartann Sosyal Yaps

Esin Yzba - Prof.Dr. Bayram Aka

Geleneklerine bal, sosyal yaps kuvvetli bir kent olan Ispartann sosyal yaamnda halclk, gl ve glya, el
sanatlar ve tarm faaliyetleri nemli bir yer tekil etmitir. Sosyal hizmetler elektrik, su hizmetleri, ulam, posta ve
kltr hizmetleri de Ispartann kalknma plan erevesinde gelimitir. Bu almada, Cumhuriyet dneminde
Ispartann 1923-1980 yllar arasnda toplum hayat, gelenek ve grenekleri, halk deyimleri, salk ve sosyal yardm
hizmetleri aktarlacaktr.
Anahtar Kelimeler: Isparta, Ispartann Sosyal Yaps, Ispartada Yaam

808
 Ohsas 18001 Ynetim Sistemi Srecinin Ahp le nceliklendirilmesi

Yrd.Do.Dr. Aye Ediz - Dr. Abdullah Yldzba - Aratrmac Esra Baytemur

Kurulular politika ve stratejisini destekleyecek, mterilerini ve dier paydalarn tam olarak tatmin edecek,
onlar iin katma deerin artmasn salayacak ekilde srelerini tasarlamakta ynetmekte ve iyiletirmektedir.
Faaliyetler ve ilgili kaynaklar sistematik bir sre yaklam ile ynetilirse sonulara daha kolay ulalabilir.OHSAS
18001 (Occupational Health and Safety Assesment Series) Ynetim Sistemi i sal ve gvenlii faaliyetlerinin
sistematik bir ekilde yrtlmesi iin kullanlan etkin bir aratr. Bu standardn sre performans hedefleri
dorultusunda gerekli iyiletirme ihtiyalarnn belirlenerek planlanmas iyiletirilmesi ve srekliliinin hayata
geirilmesi gerekmektedir. almada OHSAS 18001 ynetim sistemi srelerinin daha verimli ilemesi adna sre
nem derecelerini belirlemek iin; karar problemlerinde, problemin modellenmesi ve zm amacyla geleneksel
olarak kullanlan yaklamlardan olan Analitik Hiyerarik Proses (AHP) yaklam ele alnmtr. almada OHSAS
18001 ynetim sitemi sreci PUK evrimi, blmlere ayrlm her sre AHP yaklamyla nceliklendirilmitir.
Buna gre OHSAS 18001 ynetim sistemi iin planlama ve uygulama aamalar byk nem arz etmektedir.
Planlama srecinin en nemli aamas farkndalk aamasdr. st ynetim ve alanlara gerekli farkndalk
kazandrld takdirde planlama sreci byk lde baarya ulam saylacaktr. Uygulama srecinde yine byk
sorumluluk st ynetime dmektedir. Ynetim yasal mevzuata uyumu ve makina tehizat yeterliliini salamal
daha sonra dier ekiplerin uygulamas gereken risk deerlendirmesi, acil eylem plan, alan periyodik muayeneleri
gibi temel i gvenlii prensipleri srece dahil edilmelidir. Kontrol aamasnda lmler byk nem arz
etmektedir. Planlarn gerekleme dzeyinin ve uygulanan sistemin faydasnn llmesi, nlem alma aamasndaki
geri bildirim dzeyini de etkileyecektir. nlem alma aamasnda kuruluta yeterli bilincin olumu olmas
beklenmektedir. Srekli iyiletirme prensibi yerlemi, proaktif yaklam benimsenmi olmaldr. Bylece OHSAS
18001 sistemi verimli bir ekilde ileyecektir. Uygulamada dikkat edilmesi gereken en nemli faktrler; kriterler ve
nem katsaylarnn uzman kiiler tarafndan belirlenmesi, tutarl ikili karlatrma matrislerinin oluturulmasdr.
Bylelikle karar verici organizasyon iin en iyi karar verecektir.
Anahtar Kelimeler: Ahp, Ohsas 18001, Gvenlii, Sre yiletirilmesi

809
 Yeni Assur Dnemi Ordusunda Kuatma Mekanizmalar- Kobalar ve Kuleler

Yrd.Do.Dr Esra Kamaz Levent

Assurlularn kuatma sanatyla ilgili baz tasvirleri M 9. ve 7. yzyllardan gnmze ulamtr. Assur
kabartmalarnda kobalar, kale kuatmas srasnda gerek kale kapsnn krlmas ve gerekse de kale duvarlarnn
delinmesi ve ayn zamanda kale savunmasn yapan askerlere kar kullanlmak iin yaplmlard. Ahaptan
yaplm koba ats 4-6 m uzunluunda ve 5-6 m yksekliindedir. Kobann n ksmna ayrca 3 mlik bir
kule yerletirilmitir. Bilinen ilk kuatma kulesi, M 9. yzylda Yeni Assur mparatorluu dneminde karmza
kmaktadr. Kule, kk atl veya siperli olmakla birlikte okular iin mazgallar da bulundurulmutur. Koban
ateten korumak iin zerine slak hayvan derileri rtlmtr. Kobann sivri ular, ta levhalarn birletii
yerlere darbe yapmaya elveriliydi. Kule ise, kale koruyucularn duvarlardan uzaklatrma ve bylece onlarn
kobann hcumunu engellemesini nleme amacyla ateli siper oluturmak iin kullanlmtr. Kuatma
mekanizmalarndan olan kobalar en erken II. Assurnasirpal (M 883-859) dneminde grlm ancak
aralardaki gelimeler en st seviyesine III. Tiglat-Pileser (M 745-727) II. Sargon (M 721-705) ve Senharip (M
704-681) zamannda ulamtr. Belli bir arla sahip olan kobalar ve tekerlekli kuleler insan gc ile kale
duvarna doru itilip ykm gerekletirmekteydi. Kuatma kulelerini ve kobalarn daha etkin kullanabilmek iin
baz durumlarda rampalar ina edilebiliyordu. Bylelikle kuatma kuleleri, kale veya ehir surlaryla ayn ykseklie
geliyordu. Btn bu zamann ileri tekniklerine gre yaplm olan kuatma mekanizmalarnn gl ve etkili
sonularna ramen aslnda bu makineler hem kuatmaclara hem de dman tarafa olduka kayp verdirmitir.
Anahtar Kelimeler: Yeni Assur, Ordu, Kuatma Mekanizmas, Koba, Kule

810
 Muhasebenin Gelecei ve Alnan Muhasebe Eitimine Yansmalarna Ynelik Bir Aratrma: Mak rnei

Yrd.Do.Dr. Osman Akn - Do.Dr. Osman Krat Onat - Esra Sak

Bilimsel literatrn en temel zellii teori ve uygulamaya ynelik taraflarnn bulunmasdr. Teorik bilginin
gelimesini ve ekillenmesini salayan en nemli unsurlardan birisi de uygulamalar ve uygulamalardaki
gelimelerdir. Bu ynleriyle muhasebe biliminin ve muhasebe eitiminin dinamik bir yaps olduu kabul edilebilir.
Benzer nitelikleri deerlendirildiinde her bilim dalnn gelecekteki formasyonunun bugnden farkl olmas
beklenebilir. Bu almann amac muhasebe bilimi ve uygulamalarndaki deiimlerin muhasebe eitimine etkisini
aratrmaktr. Aratrma sonucunda, ekonomik gelimelerin muhasebeye etkisi ve muhasebe mesleindeki geliimde
gncel bilgileri takip etmenin nemli olduu sonucuna varlmtr. Ayn zamanda Akademik ve mesleki kariyer
planlayan katlmclar arasnda nemli farkllklar olduu tespit edilmitir.
Anahtar Kelimeler: Muhasebe, Gelecek, Mesleki Geliim, Muhasebe Eitimi

811
 Kadnn Ekonomideki Yeri ve nemi: Trkiyedeki Sosyoekonomik Deiimin Kadn stihdamna Etkileri

Emine Frat - r.Gr. Esra Soyu - Alper Bilgi

Tarih boyunca toplumlar byk deiimler yaamlardr. Bu deiimler toplumlarn ekonomik byme ve
kalknmasnda nemli rol oynamtr. Toplumlar bir btn olarak her trl bilgiyi kullanarak refah ve kalknmay
amalamtr. Ancak avc-toplayc toplumlardan itibaren kadn ekonomik ve sosyal hayatn hemen hemen tmnde
geri planda kalmtr. Bunun nedeni kadnn dourganlk zelliidir. Zamanla farkl dnemlerde fakl nedenler
eliinde bu durum hep byle devam etmitir. Sosyal hayat byk lde ekillendiren semavi dinler de kadnn bu
durumuna ilikin tartmalar sregelmitir. Rnesans ve reform hareketleriyle bat toplumlar az da olsa bu durumu
eitlemeye almlardr. Sanayileme ile birlikte kadnlarn ekonomik ve sosyal hayatta yer almasnn giderek
nem kazandn son yllarda ise yaanan sosyo-ekonomik deiimlerle beraber kadnn ekonomik hayattaki yerinin
byk bir oranla artt grlmektedir. Bu almada ncelikle sosyoloji ve ekonomi bilimleri arasndaki ilikiden
hareketle, Trkiyedeki kadnn ekonomideki ve istihdamdaki yerinin tarihsel sre ierisindeki deiimi,
sosyoekonomik veriler nda deerlendirilecektir.
Anahtar Kelimeler: Kadn stihdam, Trkiye Ekonomisi

812
 Okul Yneticilii Yolunda Kadn retmenlerin Karlatklar Kariyer Engelleri zerine Bir Uygulama

Esra Ta

Okul Yneticilii Yolunda Kadn retmenlerin Karlatklar Kariyer Engelleri zerine Bir Uygulama Esra
TA Z hayatnda kadnlarn ve erkeklerin daha iyi yapacaklar kabul edilen birtakm meslekler vardr.
Kadnlarn hemire, retmen gibi meslekler iin daha uygun olduklar dnlrken, yneticilii erkeklerin daha
iyi yapabilecekleri dnlmektedir. Kadnlar geleneksel ev ilerine yakn olan hizmet sektrlerinde daha youn
olarak almakta iken yneticilik, askerlik, mfettilik gibi ilerde daha ok erkekler almaktadr. Kadnn
toplumsal hayat ierisinde yz yze kald sorunlar btn dnyada farkl lekler gstermektedir. Gnmzde
gelimi olarak nitelendirilen lkelerde dahil kadnlar hem aile hem de i hayatnda pek ok sorun ile kar karya
gelmektedir. Buna ek olarak alma hayatnn dnda da kendilerine ar sorumluluklar yklenmektedir. Bu
sorumluluklar birtakm kariyer engellerini de beraberinde getirmektedir. Bu aratrmann amac kadn retmenlerin
okul yneticilii yolunda karlatklar kariyer engelleri ve bu yolda ilerleyen kadn retmenlere kar nyarglarn
neler olduudur. Ayn zamanda, bu alma ile eitim sektrnde kadn retmenlerin sayca youn olarak
almasna karn ynetsel dzeylerde yer alamamasnn nedenleri konusunda da bilgi sahibi olunacaktr. Kadn
yneticilerin eitim yneticilii kademelerinde az yer almalarnn sebeplerini ve karlatklar kariyer engellerini
belirleyerek bu bilimsel bilgi erevesinde alnacak nlemler ile adalamann gstergelerinden biri olan kadnn
toplumdaki yeri ve nemi konusundaki eksikliklerin giderilerek, gelimi lkeler dzeyine ulaabileceimiz
dnlebilir. Anahtar Kelimeler: Kadn, retmen, Kariyer engelleri.
Anahtar Kelimeler: Kadn, retmen, Kariyer Engelleri

813
 Siyasal Alanda Kadn Olmak: Siyasal Aktivizmin Grnmeyen znesi kadnlar

Ar.Gr. Even Altun Aslan - Tue Gr

Aktivizm genel anlamda sosyal, siyasal ve evresel deiiklikler meydana getirmeye ynelik yaplan eylemler
olarak tanmlanabilir. Aktivizm salt bir hareketin de tesinde ideolojiktir: Dnyay deitirmek iin eyleme
gemek aktivizmin ruhunu yanstr. Siyasal aktivizm ise zamana bal olarak rol alma, angajmann srdrlmesi ve
sonlandrlmas aamalarn iermektedir. Neden baz insanlar iinde yaadklar toplumun siyasal sistemine uyum
gsterirken; bazlar bu siyasal sistemi, dzeltmek ve deitirmek iin harekete geer? sorusu siyasal aktivizm
almalarnn sorunsallarndan biridir. Siyasal aktivizm bireyin kiisel tercihini gsteren bireysel eylemler
olabilecei gibi, iinde bulunduu siyasal, ekonomik ve kltrel koullarn etkisiyle gerekleen eylemler de
olabilir. Bireylerin kullandklar siyasal aktivizm aralarnn tercihini ya, meslek, gelir, cinsiyet, eitim ve yaanlan
dnem gibi birtakm sosyoekonomik ve demografik zellikler etkilemektedir. Bu faktrler arasnda yer alan cinsiyet
ve siyasal aktivizm arasndaki ilikiyi ele alan almalar, kadnlarn, erkeklerin ve son yllarda LGBT hareketlerinin
de etkisiyle homoseksel bireylerin siyasal alanla ilikilenme dinamiklerine odaklanmaktadr. Literatrde genel
olarak erkeklerin kadnlara gre siyasetle daha ok ilgilendii kabul edilmekte, siyasal alan erkek egemenliine
braklan, kadnlarn pasif olarak katld, oyuncu deil izleyici olarak darda brakld bir alan olarak kabul
edilmektedir. Oysa tarih boyunca toplumsal alanda kadn erkek eitsizliini ortadan kaldrmak iin verilen
mcadelenin aktrleri kadnlar olmutur. Genel olarak kadnn siyasal alanda konumlan ile toplumsal alandaki
konumlan arasnda organik bir ba kurulmakta ve kadnn siyasete katlm younluunun erkeklere gre daha az
olmas beklenmektedir. Kukusuz bu durum toplumsal cinsiyet eitsizlii ile ilgili olmakla birlikte kadn ve
erkeklerin toplumsallama sreleri ile de ilgilidir. Bu bilgiler nda, almamz Pierre Bourdieunn habitus ve
alan yaklamlarndan hareket ederek, kadnlarn siyasal alanla ilikisi, siyaseti nasl algladklar, bu alg etrafnda
ekillenen siyasal dnce ve eylem emalarnn siyasal aktivizmlerinde nasl bir rol olduunu gstermeyi
amalamaktadr. almann verileri mtevazi sayda siyasal alanla farkl ilikilenme biimlerine sahip kadnla
yaplm yar- yaplandrlm mlakatlara dayanmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Siyasal Aktivizm, Habitus, Toplumsal Cinsiyet

814
Zehirli Liderlik, rgtsel Zehirlenme ve Zehirlenmeyi Gidermede fa Olasl zerine Nitel Bir Aratrma

Dr. Eylem Bayrak

Kiisel karlaryla gdlenen ve baars uruna ykc, kaba, zorba ve hatta usulsz davranlarda bulunan
zehirli liderlerin sergiledii bu davranlar bata takipileri olmak zere rgt alanlar ve rgtn btn zerinde
olumsuz ve kalc etkilere neden olabilmektedir. Zehirli liderlerin yapt davranlar rgt yelerinin
motivasyonunu ve performansn olumsuz etkilerken rgtn verimliliini de azaltabilmektedir. Zehirli davranlarn
nlenebilmesi iin ifa rgt yesinin nndeki davran alternatiflerinden birisidir. Ancak, rgt yesinin ifaya
karar verebilmesi iin uygun rgtsel koullarn salanmas gerekir. Bu aratrmada salk alanlarnn liderlerin
(yneticilerin) zehirli davranlarn ve rgtsel zehirlenmeyi nlemek ve/veya gidermek iin ifay etkili bir
mekanizma olarak alglayp alglamadklar ve ifa olaslklar nitel grme yntemiyle aratrlmtr. almann
nitel yntemle yaplmas alanlarn rgtsel zehirlenmeyi nlemek/dzeltmek iin tercih edebilecei dier
davran olaslklarnn da belirlenmesini salamtr.
Anahtar Kelimeler: Zehirli Liderlik, rgtsel Zehirlenme, fa

815
Elektronik Alverite Tketicilerin Algladklar Web Sitesi Hizmet Kalitesi ve Bilisel elikileri Arasndaki
likide Kurumsal tibarn Rol

r.Gr. Ezgi zmen - r.Gr. Gken etin - Ar.Gr. Meltem Yavuz - Yrd.Do.Dr. Burcu zge zaslan
alkan

Teknolojinin hzl geliimi ve yaygnlaan internet kullanm gnmzde elektronik alveri kavramn
popler bir alveri metodu olarak karmza karmaktadr. Elektronik alveriin yaygnlamas, tketicinin satn
alma kararna varma srecine de farkl bir boyut kazandrmaktadr. rnein web sitesinin kurumsal itibar, kullanm
kolayl, gvenlik dzeyi, risk algs, grsel sunumlar gibi pek ok faktr tketicinin kararn etkilemektedir. E-
alveri yapan tketici, bu faktrler nedeniyle bilisel eliki yaayabilmektedir. Web sitesi kalitesinin kurumsal
itibar ile ilikilendirilmesinin, tketicinin bilisel eliki iine girmesini azaltabilecei ve gven seviyesini
ykselterek satn alma niyetini olumlu ynde destekleyecei dnlmektedir. Dolaysyla firmalarn ncelikli
amac web sitesi hizmet kalitesini tketiciler tarafndan tercih edilebilir klmaktr. Bu alma ile bilisel eliki
yaayan tketicinin satn alma ncesi ve sonras kararn nasl deitirdii, tereddt yaamasna sebep olan web
sitesi kalitesi ve kurumsal itibar algsnn ne olduu tespit edilmesi amalanmtr. Aratrma sonucunda elde edilen
bulgular nda tketicilerin algladklar web sitesi hizmet kalitesi ve bilisel eliki arasndaki negatif ynl iliki
ve kurumsal itibarn ne ekilde etki ettiinin belirlenmesi hedeflenmektedir.
Anahtar Kelimeler: Bilisel eliki, Elektronik Alveri, Kurumsal tibar, Web Sitesi Hizmet Kalitesi

816
 Bibi Ka Makbara - Mini Tac Mahal

Ar.Gr. Fadime zler

Aurangabad ehrinde bulunan trbe; Muhy-ud-din Muhammad Aurangzeb zamannda olu Muhammed Azam
ah tarafndan (1651-1661) annesi Dilras Banu Begm dier ad Rabia-ud-Daurani adna yaptrlmtr. Trbe;
hkmdar Aurangzeb'in validesi olan Mmtaz Mahal'in trbesi Tac Mahal ile benzerlik gstermektedir. Bu
benzerlikten dolay Dakkhani Taj (Deccan'n Tac) olarak bilinen yapya Mini Tac Mahal ad verilmitir. Her iki
mezar yaps da dnemin hkmdarlarnn gzde eleri iin yaptrlmtr. Yapnn ana giri kapsnda bulunan
kitabesinde; mimarnn Tac Mahalin mimarlarndan olan stad Ahmed Lahaurinin olu Ataullah olduu ve
dnemin mhendislerinden Hanspat Rai tarafndan tasarland belirtilmektedir. Beyaz mermer malzemeden
yaplm olan trbe, Babrl Mimarisinin karakteristik zellii olan arba dzeninde bahe tasarm ile de dikkat
ekmektedir. Yapnn mimarisinin yan sra ssleme program da olduka nemlidir. Beyaz mermer zerine yksek
kabartma ile yaplm olan bitkisel bezemeler ve natralist iekler youn olarak bulunmaktadr. Daha nce
lkemizde allmam olan bu eser, on yedinci yzyla tarihlenen Babrl Trbe Mimari rnekleri ierisinde
nemli bir yere sahiptir. Bu aratrmada mezar yapsnn hem mimari zellikleri hem de ssleme program detayl
bir ekilde verilmeye allacaktr. Ayn zamanda trbenin Tac Mahal ile benzer ve farkl ynlerine deinilecektir.
Anahtar Kelimeler: Hindistan, Babrl, Ssleme, Trbe, Aurangabad

817
 Milliyet Gazetesinin ahitlii ve Yorumuyla Serbest Cumhuriyet Frkas

Yrd.Do.Dr. Fadime Tosik Din - Yrd.Do.Dr. Mehmet Emin Din

Terakkiperver Cumhuriyet Frkasnn kapatlmasndan sonra Cumhuriyet Halk Frkasnn iktidarda olduu tek
parti dnemi yaanmtr. Bu dnemde hayat pahall, alm gcnn dkl ve retimin yetersiz olmas gibi
nedenlerden dolay halk, iktidar partisinden yer yer honutsuzluunu ifade eder duruma gelmiti. Bu ekonomik
tabloya bir de 1929 ylnda ABDde kan ekonomik kriz de eklenince Trk ekonomisi olumsuz ynde etkilenmi ve
halk da bunalmtr. Mustafa Kemal, lkenin iinde bulunduu ekonomik ve sosyal sorunlarn, hkmetin Mecliste
eletirisiz ve denetimsiz olmasndan kaynaklandn dnmekteydi. Dier yandan Avrupada tek parti
ynetimlerini demokrasinin ruhuna uygun bulmamaktayd. Btn bu sebeplerden dolay Mustafa Kemal, yeni frka
fikrini 1929 ylnda yakn alma arkadalarna am ve 1930 yl balarnda bu fikir olgunlatktan sonra frkann
liderinin kim olaca ile frkann ismi CHF iinde tartlmaya balanmtr. Fethi Okyarn ekonomik grleri hem
de Mustafa Kemal ile arkadalklarnn ok kkl bir gemie dayanmasndan dolay yeni frkann kurucusu olarak
ilk akla gelen isim de Fethi Bey olmutur. CHF, Serbest Cumhuriyet Frkas'nn kuruluu aamasnda herhangi bir
olumsuz tepkisi gstermemesine ramen Fethi Beyin ekonomik politikalara getirdii eletiriler ve Anadolunun
muhtelif yerlerinde CHFden istifa eden vatandalarn yeni kurulan siyas frkaya girmeye balamas zerine SCFye
ynelik eletirilerini ve basklarn artrmtr. ki frka arasndaki atmann iddetlenmesi zerine de frka, Genel
Bakan Fethi Okyar tarafndan 17 Kasm 1930da kapatlmtr. Bu bildirideki amacmz dnemin nemli bir
gazetesi hem de hkmet taraftar olan Milliyet Gazetesinin yeni kurulan SCFye bakn gn yzne karmaktr.
Bu sebeple gazetenin 23 Temmuz 1930-23 Aralk 1930 nshalar taranmtr. Bildiride Milliyet Gazetesinin ilgili
nshalar dnda Babakanlk Cumhuriyet Arivi belgeleri ve tetkik eserlerden de istifade edilecektir.
Anahtar Kelimeler: Cumhuriyet Halk Frkas, Serbest Cumhuriyet Frkas, Ali Fethi Okyar, Milliyet Gazetesi

818
 zel Gvenlik ve Koruma Eitimi Alan rencilerin zel Gvenlik Sektrne Bak Alar ve Alglar
zerine Bir Aratrma

r.Gr. Fahri Akba - Emre rn

Trkiyede zel Gvenlik hizmetlerinde kaliteyi artrmak ve yeni bir ivme kazandrmak amacyla niversite
bnyesindeki meslek yksekokullarnda kurulan zel gvenlik ve koruma programndaki rencilerin zel gvenlik
sektrne bak alar ve alglar deerlendirilmektedir. Gvenlik hizmetlerinin bir tr olarak zel gvenlik yeni
bir i frsat olarak grlmekte ve gelitirilmesi ngrlmektedir. Bu srete her dzeydeki kii veya kurumun zel
Gvenlie destek vermesi beklenmektedir. zel Gvenlik eitimi veren kurumlar, gvenliine salad kurumlara
ve sektre salad insan kayna ile Gvenlik sektrnn ekillenmesinde nemli bir rol stlenebilecek
kurululardr. Bu aratrmada anket teknii kullanlarak, zel gvenlik hizmetlerinin geliim srecine katk salamak
amacyla, n lisans dzeyinde zel gvenlik eitimi alan rencilerin, zel gvenlie ve zel gvenlik eitimine
bak alar ve alglar incelenmitir
Anahtar Kelimeler: zel Gvenlik Eitimi, Bak As, Alg.

819
 Trkiyedeki Terr Olaylarnn Turizm Sektr zerindeki Etkisi

r.Gr. Fahri Akba - r.Gr. Esra Soyu

Terr faaliyetleri ulusal ve uluslararas alanda siyasi, ekonomik ve toplumsal bir takm sorunlar da beraberinde
getirmektedir. Souk sava dneminin sona ermesi ile birlikte yenidnya dzeninde terr, devletlere kar kullanlan
nemli mekanizma haline gelmitir. Trkiye bu problemi uzun yllardr yaayan bir lke olarak, terr faaliyetlerinin
olumsuz etkiledii lkelerin banda gelmektedir. Blgemizde ve lkemizde yaanan terr olaylar btn sektrleri
etkilemektedir. Turizm sektr iin ayr bir parantez amak gerekmektedir. nk turizm sektr terr olaylarna en
hzl reaksiyon veren sektrlerin banda gelmektedir. Bu almada lkemizde2011-2016 yllar arasnda meydana
gelen terr saldrlarnn lke turizmine olumsuz etkileyip etkilemedii literatr taramas yaplarak, turist says,
turizm geliri ve lke ekonomisi iindeki pay incelenmitir.
Anahtar Kelimeler: Terr, Turizm

820
 Diplomaside eviri ve Kltr Birliktelii

Okutman Fahriye akr - Ar.Gr. Hasan Atmaca

zet Diplomasi, devletleraras iletiimin baat hedef olduu bir mzakere sanatdr. Ulusal karlarn, uluslararas
arenada savmadan, uzla yoluyla korunabilecei grn savunan diplomasi kuram 15. yy. itibariyle Avrupal
dnrler tarafndan gelitirilmeye balanmtr. 21. yyda kreselleme srecinin dourduu yeni ulusal ve
uluslararas gvenlik analy erevesinde dnme uramtr. Bu dnmle diplomasi kuramnda kltrel
paradigma krl yaanmtr. D politika ile mndemi bir yap sergileyen diplomasi, d politikann alt alan
deil; onu tamamlayc nitelikli bir aralar btndr. Diplomasiyi ve aralarn d politikadan bamsz bir ekilde
ele almak mmkn deildir. Bu almada diplomasi iin her daim nemli bir ara olan dil, son dnemlerde
yumuak g unsuru olarak ne kan kltr ve her ikisinin buluma noktas konumundaki eviri d politika
balamnda deerlendirilecektir.
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: D Politika, Diplomasi, Dil, Kltr, eviri

821
 KYK Yurtlarnda Sunulan Hizmetlerin Kalite Dzeylerine Ynelik Alg: Dzce Merkez rnei

Ahmet Karaarslan - Yrd.Do.Dr. Faruk Kerem entrk

Bu almada, an gerekleri gerei kendisini gelitirme ve yenileme abas ierisindeki Kredi ve Yurtlar
Kurumuna bal Dzcede bulunan yurtlarda barnan rencilerin hizmet alglarnn llmesi amalanmtr.
Evrenin tamamna ulalmasnn zor olmas nedeni ile rnekleme yoluna gidilmi ve veriler kolayda rneklem
yoluyla ulalan 317 renciden elde edilmitir. ncelikle aratrma kapsamnda kullanlan lein geerlilik ve
gvenilirlii ortaya konulmutur. Aratrma sonularna gre, hizmet kalitesi boyutlarna ynelik alg cinsiyet,
yerleim birimi ve yaanlan corafi blge gibi deikenlere gre farkllklar gstermektedir. Bununla birlikte
hizmet kalitesi boyutlar hem kendi arasnda hem de barnma sresi, aile gelir dzeyi ve aylk harcama miktar
deikenleri ile pozitif ynl ve anlaml korelasyonlara sahiptir.
Anahtar Kelimeler: Hizmet Kalitesi, KYK

822
 "Trkiyelilik" Kavram zerine Siyasal Bir nceleme

r.Gr. Faruk Yahi

Yirminci yzyln son eyreinden itibaren dnya; ekonomik, sosyal ve siyasal alanlar bata olmak zere byk
deiim ve dnmlere sahne olmaktadr. Kreselleme olarak ifade edilen bu deiim ve dnm sreci, siyasal
alandaki en byk etkisini ulus-devletler zerinde gstermektedir. Merkezi otoritelerin zayflad, ulusal snrlarn
anlamn yitirdii gibi iddialaryla kreselleme olgusu; ulus devlete yelik olarak kabul gren geleneksel
vatandalk anlayn ve ulusal kimlikleri de tartmaya amtr. Bu erevede yrtlen tartmalar ise
farkllklarn bir arada nasl yaayaca sorusu zerine ykselmektedir. Dnyadaki gelimelere paralel olarak,
Trkiyede de ulusal kimlik ve bu kimliin Anayasada nasl ifade edilecei zerine youn tartmalar
yaanmaktadr. Anayasada karln bulan Trk ulusal kimlii eletirilmekte ve alternatif neriler sunulmaktadr.
Bu nerilerden en dikkat ekici olan ise Trkiyelilik kavramdr. lkemizde ulusal kimlik ve vatandalk konular
farkl alardan birok kez sosyal bilimciler tarafndan incelenmitir. Ancak Anayasada yer alan ve ulusal kimlik
olarak belirlenen Trklk kavramnn olumsuz zelliklerine ska deinilmi olsa da, bu kavrama ikame olarak
sunulan Trkiyelilik kavram zerinde detayl bir inceleme yaplmam olmas bir eksiklik olarak gzlemlenmitir.
Buradan hareketle, bu almada; Trkiyelilik kavramnn kimlik tartmalarndaki yeri, tarihsel arka plan da gz
nnde bulundurularak incelenmi ve kavramn yarataca muhtemel faydalar ve sorunlar deerlendirilmitir.
Anahtar Kelimeler: Kreselleme, Ulusal Kimlik, Vatandalk, Trkiyelilik, Anayasa

823
 Snrdakiler ve Devlet: Ge Dnem Osmanldan Erken Cumhuriyet Dnemine Hemavend ve Halikanl
Airetleri

Ar.Gr. Fasih Din

16. yzylda Mslman corafyas, Snni slam'n temsilcisi Osmanl Devleti ile iiliin temsilcisi Safevi
Devleti arasnda iki kutba ayrlmtr. Her iki devletin meruiyetlerine kar birbirlerini ncelikli tehlike olarak
grmesi, iki g arasnda yzyllara yaylan bir hkimiyet mcadelesine neden olmutur. Bu mcadele, snr
blgesinde yaayan yerleik ve gebe airetleri nemli aktrlere dntrd. Bu nedenle hem ge dnem Osmanl
Devletinde hem de erken Cumhuriyet dneminde potansiyel dman ve mttefik olabilecek airetlere dnk
politikalar takip edilmitir. Bu teblide, Osmanl'dan Cumhuriyete ran snrnn karakteristik zelliklerini
anlamlandrmak iin siyasi bir arka plan verilecektir. Bununla birlikte ge dnem Osmanldan Cumhuriyetin ilk
yllarna kadar geen srede snrda nc bir kuvvet olarak tanmlanabilecek yerleik ve gebe airetlere dair
devletin yrtt politikalarn neler olduu Hemavend ve Halikanl airetleri zerinden ele alnacaktr. Airetlerin
gndelik hayatlarnda snrn nerede durduu, airetlerin devlet politikalarna nasl karlk verdii ve Osmanl'dan
Cumhuriyete bu balamda srekliliklerin yan sra kopularn neler olduuna odaklanlacaktr.
Anahtar Kelimeler: Devlet, Snr, Airet, Hemavend, Halikanl

824
 Alexs de Tocquevllede Yerel Ynetim/hkmet ve sivil Toplum Balamnda Demokrasi Analizi

Do.Dr. Fatih Duman - Ar.Gr. Damlanur Tat

Alexis de Tocqueville modern demokrasinin analizini henz oluum aamasndayken ok ynl ve karlatrmal
bir perspektifle sunmu ve bu itibarla kendisinden sonraki srete hem sol hem de sa dnce geleneinde etki
yaratm nemli bir dnrdr. Bu alma, Tocquevillein Amerikada ve Avrupann dier lkelerinde ortaya
kmaya balayan orta snfa dayal yeni toplumsal ve siyasal demokratik dzene dair mull analizlerini temel
alarak, zellikle yerel ynetim/hkmet ve sivil toplum balamndaki zmlemelerine odaklanacaktr. Bu
erevede Tocquevillein eski ktann gelecei olarak grd Amerika ve Avrupaya dair demokratik dzen
balamnda yapt karlatrmal analizleri ele alnacak; buradan hareketle demokratik dzenlerin ierdii
paradokslarn, Tocquevillein toplumsal ve siyasal dzeyleri kaynatran yntemiyle nasl ortaya konulduu
gsterilmeye allacaktr. Tocquevillein demokratik dzenlere dair analizlerinde sadece kurumsal ve hukuksal
olan deil ahlaki ve psikolojik olan da analizine dhil etmesi hasebiyle, gnmzde hl aktelliini koruyan bir
perspektif sunduunu syleyebiliriz. Bu itibarla almada gnmzde demokratik dzenlere dair cevap aranan baz
sorulara da Tocqueville zerinden cevap verilmeye allacaktr.
Anahtar Kelimeler: Alexis de Tocqueville, Yerel Ynetim/hkmet, Sivil Toplum, Demokrasi

825
 Kurgusal Yurttalktan Reel Yurttala: Yurttaln Geneolojisi

Do.Dr. Fatih Duman - Ar.Gr. Damlanur Tat

Yurttalk kategorisi siyasal dncenin ve pratiin birok vehesiyle ilikili olan, bir dier ifadeyle farkl
dzeylerin kesime noktasnda yer alan kritik bir kavramdr. Devlet ve toplum, yneten ve ynetilen, biz ve teki,
eitlik ve farkllk, evrensellik ve yerellik/zglk, zgrlk ve tbiyet vb. gibi ikilikler bir ynyle, dorudan ya da
dolayl olarak yurttalk kategorisi zerinden ya da onun araclyla anlamlandrlmaktadr. Bu itibarla her siyasal
dzen ve dikkate deer her bir siyasal dnr/filozof yurttal tanmlayan ve erevesini izen temel argmanlar
ileri srer. Buradan hareketle bu alma, modern kurgusal yurttalk anlaylaryla yurttaln reel
durumu/koullar arasndaki mesafeye ya da akla odaklanmaktadr. Modern dnemde yurttaln deien
doasn da dikkate alarak, gnmzde dile getirilen temel sorunsallar zerinden kurgusal ve reel yurttalk ilikisi
farkl alardan hareketle incelenecek ve modern yurttaln bir tr geneolojisi ortaya konulmaya allacaktr. Son
olarak ise farkl yurttalk teorilerinin bu balamdaki tespitleri ve nerileri deerlendirilerek zm yolu olabilecek
hususlar dikkate sunulacaktr.
Anahtar Kelimeler: Yurttalk, Kurgusal Yurttalk, Reel Yurttalk, Aktif-Pasif Yurttalk

826
 Ada lkelerinde Turizm Gelirlerinin lke Ekonomilerine Etkisi: Panel Veri Analizi

Yrd.Do.Dr. Fatih Kaplan - r.Gr. ule Gngr

Ada lkelerinde turizm gelirleri lke ekonomileri iin ok nemli bir yere sahiptir. Bu almann amac, turizm
gelirlerinin lke ekonomisine etkisini kk ada lkelerinde incelemektir. Literatrdeki almalardan farkl olarak
bu almada panel veri yntemleri ada lkeleri iin kullanlmtr. 9 ada lkesine (Bahamalar, Dominika, Jamaika,
Maldivler, Mauritius, Saint Kitts ve Nevis, Samoa, Vanuatu ve Yeil Burun Adalar) ait 2005-2015 dnemi yllk
panel veriler ile PMGE (Pooled Mean Group Estimation) ve MGE (Mean Group Estimation) yntemleri kullanlarak
tahminler yaplmtr. Yaplan ekonometrik analiz, lkelerin mevcut turizm gelirlerinde bir sreklilik olduunu,
ancak turizm sektrnn bir yl gibi ksa bir srede ortaya kabilecek olumsuzluklar bir sonraki yl ortadan
kaldrabilecek potansiyele sahip olmadn gstermektedir.
Anahtar Kelimeler: Turizm Gelirleri, Milli Gelir, Ada lkeleri, Panel Veri

827
 Amerikan Dolar Kur Endeksi le Imf Emtia Endeksleri Arasndaki liki: Oynaklk Yaylma Etkisi Analizi

Yrd.Do.Dr. Fatih Kaplan - Prof. Dr. Sevda Yaprakl

Bu almann amac Amerikan Dolar Kur Endeksi oynaklnn IMF tarafndan hesaplanan enerji d emtia
endekslerindeki oynakla yaylma etkisinin aratrlmasdr. Bu amala 1995:1-2016:12 dnemine ait aylk seriler
emtia endeksleri IMFnin uluslararas finansal istatistik veri tabanndan (IFS) alnrken, Amerikan Dolar Kur
Endeksine ait aylk seri Uluslararas demeler Bankas veri tabanndan (BIS) alnmtr. Serilerde birim kkn
varl yapsal krlmal birim kk testleri ile, koullu varyansn varl ise ARCH-LM testiyle aratrlmtr.
Amerikan Dolar Kur Endeksi oynaklnn emtia endekslerine yaylma etkisi Hafner ve Herwartz (2006) tarafndan
gelitirilen varyans nedensellik testi ile yaplmtr. Yaplan ekonometrik analiz sonucunda Amerikan Dolar Kur
Endeksinden tarm sektr emtia endekslerine doru oynaklk yaylmas yokken, maden sektr emtia endekslerine
doru oynaklk yaylmas mevcuttur.
Anahtar Kelimeler: Amerikan Dolar Kur Endeksi, Enerji D Emtia Endeksi, Oynaklk Yaylma Etkisi

828
 Hollywood Sinemasnda stanbul Temsilleri

Ar.Gr. Fatih ahinolu

Sinema gnmzde artk sadece bir sanat dal ya da bir elence arac olmakla kalmayp kitleleri ideolojik olarak
etkileyip ynlendirmek iin kullanlan bir mecra halini de almtr. nsan eliyle hazrlanm hibir grnt masum
deildir! dsturundan hareketle sinema filmlerindeki grntlerin belirli amalar dorultusunda ve belli
ideolojilerle oluturulmu olduunu sylenebilir. Bir filmde mekan olarak bir kentin kullanlmas, izleyicilerin
zihinlerine o kent, zerinde yaayan toplum ve dahil olduu lke ile ilgili baz fikirler yerletirebilecei gibi baz n
yarg ve n kabullere de sebep olabilir. Bu alma kapsamnda gerek corafi konumu ve doal gzellikleri, gerek
kltrel nitelikleri ve gerekse tarihi arka plan nedeniyle kendine has ok fazla zellii bnyesinde barndran
stanbulun, dnya sinemasna birok adan yn veren Hollywood'daki 2000 yl sonras yapmlarda sunumu ve
beyaz perdeye yansy ekli incelenecektir. Sinema sektrnn lokomotifi olan Hollywoodun, stanbul'u sinema-
mekan ilikisi balamnda nasl kulland ve hangi filmlerde ne ekilde sunduunu tespit etmek almann en temel
amacn oluturmaktadr. Literatr taramas esnasnda daha nce yaplm benzer herhangi bir almaya
rastlamam olmasnn, almay daha da nemli kld dnlmektedir.
Anahtar Kelimeler: Hollywood Sinemas, stanbul Temsilleri

829
 Salk alanlarnda Kiilik ve rgtsel Narsizim

Yrd.Do.Dr. Fatma nce

alanlarn kurumlarn esiz ve zel grrken abartya kaarak, rgt snrsz g sahibi olarak yorumlamalar
eklinde tanmlanan rgtsel narsizm algs, olumlu ekilde ynlendirilmedii srece verimlilik azaltc olarak
deerlendirilmektedir. alann kurumunu lider olarak grmesi, tantma arzusunda olmas, bbrlenmesi, hayranlk
duyulmasn istemesi ve tm bunlar sergilemesi eklinde grlen rgtsel narsizmin, kiisel zelliklerden
etkilenebilecei dnlmektedir. Bu nedenle aratrmann amac, salk alanlarnda rgtsel narsizm ve kiilik
ilikisini belirlemek olarak kurgulanmtr. rgtsel narsizim konusunda aratrma saysnn olduka kstl olmas,
aratrmaya nem kazandrmaktadr. 130 zel hastane alanyla gerekleen ankette, rgtsel narsizim algs iin
34 ifade (Hamedolu ve Potas, 2012), kiilik iin 10 ifade (Gosling vd., 2003) ve demografik faktrler iin 6 ifade
yer almaktadr. Korelasyon analizine gre, kiiliin alt boyutlarndan sorumluluk ile rgtsel narsizimin alt
boyutlarndan sergileme arasnda pozitif ynl ve anlaml bir iliki tespit edilmitir (r:0,245; p:0,001). Ayrca
rneklem kapsamnda kadnlarn (n: 66), erkeklere (n:64) gre daha fazla rgtsel narsizim algsna sahip olduklar
belirlenmitir (F: 4,372; p: 0,032).
Anahtar Kelimeler: Salk alanlar, Narsizm, rgtsel Narsizim, Kiilik

830
 Belediyelerde Corafi Bilgi Sistemi ve Kent Bilgi Sistemi Kullanm: Kayseri Bykehir Belediyesi rnei

retim Grevlisi Fatma Nalbant - Arslan Ulu

5216 sayl Bykehir Belediyesi Kanununun 7/h maddesi gereince Corafi Bilgi Sistemini kurma grevi
bykehir belediyelerine verilmitir. Belediyenin grev alanna giren her trl konuda birok imkan ve kolaylk
salayan Corafi Bilgi Sistemleri (CBS) teknolojilerinin gnmzde yerel ynetimler iin vazgeilmez bir ara
haline geldii grlmektedir. Ayrca CBS destekli bir sistem olarak karmza kan Kent Bilgi Sistemi (KBS) ile bir
kente ait grafik ve grafik olmayan veri temin edilmekte ve bylelikle KBS zerinden imar durumu hakknda bilgi
verilmesi, mlkiyet ve mlkiyet snrlarna ait bilgi, cadde-sokak adlar gibi bilgilere eriim, kentli hizmetlerinin
sunumunda kolaylk salamaktadr. Dolaysyla birok belediye, hizmetlerin sunumunda ilevlerini daha da
hzlandrmak iin KBS kurmaktadr. alma; CBSnin KBS ile belediyelerdeki uygulama deneyimini betimlemeyi
ve CBS/ KBS uygulamalarnn getirdii deiimi, 2010 ylnda CBS almalarna balayan ve devam eden Kayseri
Bykehir Belediyesi rneinde anlatmay hedeflemektedir. almada ilk olarak belediye, corafi bilgi sistemi ve
kent bilgi sistemi kavramlarnn tanmlamas yaplacaktr. Ardndan Trkiyede CBS/KBSnin kullanm anlatlmaya
allacaktr. Son olarak, Kayseri Bykehir Belediyesi CBS uygulamalarndan bahsedilecektir.
Anahtar Kelimeler: Belediye, Corafi Bilgi Sistemi, Kent Bilgi Sistemi

831
 Iibf letme Blm rencilerinin Finansal Analiz Dersine Ynelik Baar ve Tutumlar Arasndaki liki:
Ar brahim een niversitesinde Bir Uygulama

Yrd.Do.Dr. Fatma Temelli - Yrd.Do.Dr. mer nar

Bu almann amac, Ar brahim een niversitesi ktisadi ve dari Bilimler Fakltesi letme Blmnde
Finansal Analiz dersini alan rencilerin bu derse ynelik tutumlarn, bu derse ynelik baarlarn ve rencilerin
tutum puanlar ile baar puanlar arasndaki ilikiyi incelemektir. Bu amala aratrma, Ar brahim een
niversitesi BF letme Blmnde Finansal Analiz dersini alan letme Blm rgn retim ve kinci
retim drdnc snf rencilerine uygulanmtr. Verilerin istatistiksel analizinde SPSS 21.0 paket program
kullanlmtr.
Anahtar Kelimeler: Finansal Analiz Dersi, Baar Testi, Tutum lei, statistiksel Analiz

832
 Trkiyede ller Dzeyinde Telekomnikasyon Hizmetlerinin Yaygnlamas ve Vergi Gelirleri likisinin
Analizi

Yrd.Do.Dr. Fazl Yldz

Bu almada, 2010-2015 dnemine ilikin Trkiyede 81 il dzeyinde telekomnikasyon hizmetlerindeki

yaygnlama ile vergi gelirleri arasndaki iliki panel veri analizi ile incelenmitir. Aratrmann ampirik sonularna
gre; vergi gelirleri ile gayrsafi yurt ii hasla, telekomnikasyon ve internet abone saylar arasnda ift ynl ve
istatistiksel olarak anlaml nedensellik ilikisi olduu tesbit edilmitir. Panel FMOLS sonularna gre; Trkiyede
iller dzeyinde belirtilen dnemde telekomnikasyon yaygnlamasn gsteren sabit ve mobil telefon abone saylar
ile internet abone saysnn ve gayrsafi yurt ii haslann vergi gelirleri zerindeki etkisinin istatistiksel olarak
anlaml ve pozitif olduu sonucuna ulalmtr. Bu sonular Trkiyede belirtilen dnemde telekomnikasyon
hizmetlerindeki yaygnlamann devletin vergi geliri yaratma kapasitesi olumlu ynde etkiledii sonucunu ortaya
karmtr.
Anahtar Kelimeler: Telekomnikasyon Hizmetleri, Vergi Gelirleri, Nedensellik likisi

833
 Kamu Mali Ynetimi Perspektifinden Bte Uygulamalarnda Mali Saydamlk ve Mali Saydamln
llmesi

Yrd.Do.Dr. Fazl Yldz

Kamu kesimi faaliyetlerinin kamuoyuna doru ve ak olarak sunulmasna imkan salayan mali saydamlk,
hkmetlerin faaliyetlerinin gvenilir, kapsaml, anlalabilir ve uluslararas karlatrlabilir biimde eriimine
olanak verir. Kamusal faaliyetlere ilikin artan saydamlk dzeyi, asimetrik bilgiyi azaltarak hkmetlerin gerek
performanslarnn semenler tarafndan izlenmesine katk salar. almada, mali saydaml salamaya ynelik
uluslararas kurulular tarafndan yaplm dzenlemeler ve bu dzenlemeler ile uyumlu Trkiyede mali mevzuatta
yaplm yasal dzenlemeler incelenmitir. Ayrca, mali saydamln uluslararas dzeyde lmnn yapld Ak
Bte Endeksi ve Trkiyede mali saydamlk lmnn yapld Mali Saydamlk zleme Endeksi sonular
incelenmitir. Uluslararas Bte Ortakl Merkezi (IBP) tarafndan yaymlanan 2015Ak Bte Endeksi (OBI)
anket sonular; bte effafl ile lkelerin gelimilik seviyeleri arasnda dorusal bir ilikinin varln ortaya
koymaktadr. OBI 2015 sonularna gre bte ile ilgili bilgilerin paylalma derecesi asndan Trkiye, ortalama
dzeyde bte effaflna sahip bir lkedir. Trkiyede mali saydaml lmek iin kullanlan mali saydamlk
endeksi ile IBPnin ak bte endeksi sonular birbirine benzerlik gstermektedir.
Anahtar Kelimeler: Mali Saydamlk, Ak Bte Endeksi, Hesap Verebilirlik

834
 Hastalarn Salk Okuryazarl Dzeylerinin ncelenmesi zerine Bir alma

Prof.Dr. Abdullah Soysal - Ar.Gr. Fedayi Yaar - Ar. Gr. Pnar ke - zge Sedef zbek

Bu almann amac hastalarn salk okuryazarl dzeyini hem salk srelerine hem de bilgi ileme
srelerine gre incelemek ve salk okuryazarl dzeylerinin baz demografik zelliklere gre farkllk gsterip
gstermediini belirlemektir. Aratrmann evrenini Hatay ilinde faaliyet gsteren Hac erif Tosyal Salk
Ocana bavuran hastalar oluturmaktadr. Aratrma 09.01.2017-09.02.2017 tarihleri arasnda gerekletirilmitir.
Aratrmada rneklem seimi yoluna gidilmemi ve gelen hastalarn hepsine ulamak hedeflenmitir. Bu kapsamda
130 anket hastalar tarafndan eksiksiz olarak yantlanm ve 130 anket analize dahil edilmitir. Veri analizinde tek
ynl varyans analizi kullanlmtr. Aratrma sonucunda salk sreleri asndan hastalktan korunma
(3,190,64), salk hizmeti (3,140,60) ve saln iyiletirilmesi (3,100,65) sreleri arasnda ok byk
farkllklar olmad tespit edilmitir. Ayn ekilde bilgiyi ileme sreleri (bilgiye ulama, bilgiyi anlama, bilgiyi
deerlendirme ve bilgiyi uygulama) arasnda da ok farkllk olmad gzlemlenmitir. Sonu olarak katlmclarn
salk okuryazarl dzeylerinin iyi olduu ve demografik zelliklere gre farkllamad ortaya karlmtr.
Anahtar Kelimeler: Salk Sreleri, Bilgi leme Sreleri, Salk Okuryazarl

835
 Aile Hekimlii Uygulamasnn Deerlendirilmesi: Hastalar zerinde Bir alma

Prof.Dr. Abdullah Soysal - Ar.Gr. Fedayi Yaar - Ar. Gr. Pnar ke - Uzm.Dr. Necibe Yldz

Bu almann amac hastalarn aile hekimlii uygulamas ile ilgili dncelerini deerlendirmek ve memnuniyet
dzeylerinin baz demografik zelliklere gre farkllk gsterip gstermediini belirlemektir. Aratrmann evrenini
Kahramanmara ilinde faaliyet gsteren Kale Aile Sal Merkezine bavuran hastalar oluturmaktadr. Aratrma
01.11.2016-20.12.2016 tarihleri arasnda gerekletirilmitir. Aratrmada rneklem seimi yoluna gidilmemi ve
gelen hastalarn hepsine ulamak hedeflenmitir. Bu kapsamda 208 anket hastalar tarafndan eksiksiz olarak
yantlanm ve 208 anket analize dahil edilmitir. Veri analizinde tek ynl varyans analizi kullanlmtr. Aratrma
sonucunda hizmetten memnuniyet dzeyi 1,50; ilemlerden memnuniyet dzeyi 2,00; aile hekiminden memnuniyet
dzeyi 2,20 ve genel memnuniyet dzeyi 2,06 olarak bulunmutur. Hekim seme hakknda bilgi dzeyi ve bekleme
sresine ilikin deerlendirmeler ile baz demografik zellikler arasnda anlaml bir farkllk tespit edilmitir.
almada hekimlerin aile hekimlii konusundaki memnuniyet dzeylerinin iyi olduu tespit edilmitir.
Anahtar Kelimeler: Hastalar, Aile Hekimlii, Kahramanmara

836
 19. Yzylda Osmanl Toplumunda Irza Tecavz Vakalar ve Uygulanan Cezalar

Fehminaz abuk

Irza tecavz, kiinin ruhsal ve bedensel btnlne ve toplumun ahlak ve dzenine kar ilenmi bir su olduu
iin devlet, kanun ve nizam salamak adna sulular, dnemin hukukuna uygun olarak cezalandrmtr. Osmanl
toplum yapsn incelediimizde, bir ok toplumda olduu gibi ahlak ve aile kavramlarna byk bir ehemmiyet
verilmitir. Bu kavramlara kar ilenen herhangi bir su, kamu suu olarak kabul edilmitir. Tanzimattan nce zina
suu olarak adlandrlan rza tecavz vakalarnda slam hukukuna uygun olarak bu suu ileyenler cezalandrlmtr.
Tanzimattan sonra ise Ceza kanunnamesine uygun olarak kii mahkemeye karlm ve kanunun uygun grd
krek, pranga ve hapis cezalaryla sulu cezalandrlmtr. Tanzimat ncesinde ve sonrasnda rza tecavz
vakalarnda ncelikle olayn asl ve esas etraflca tahkik edildikten ve blgedeki ahalinin de ahadetine
bavurulduktan sonra hakknda sulamalar olan kii tedip edilmekteydi. Ancak bazen rza tecavz vakalarnda daha
esnek de davranld da grlmektedir. Tecavz vakalarnda araya birileri girip evlilik gerekletiinde sulu
hakkndaki ikayette ortadan kalkmaktayd. ncelediimiz vakalarda bu sua itirak edenler, blgede ekyalkla
geinen akiler, toplumun ileri gelenleri, devlet makamlarnda grevli idareci, memur ve asker idi. Merkezi
hkmet, bu hususta msamaha gstermemi, suu sabit grlen memur ve askeri derhal grevlerinden azletmitir.
Osmanl ariv vesikalarn incelediimizde, bu hususta merkezi hkmete en fazla intikal eden vakalar, Osmanl
tebaas olan Hristiyan ve Yahudi toplumlarla kyasladmzda Mslman toplumlarda meydana gelmitir. Bu
aratrmann amac, Osmanl toplumunda cinsel bir su olan rza tecavz vakalarn, Osmanl arivinde mevcut
olan vesikalarn nda inceleyerek Osmanl toplumunun ahlak yaps hakknda bir deerlendirme yapmaktr.
Anahtar Kelimeler: Irza Tecavz, Osmanl, Ceza, Su, Ahlak

837
 Trkiyede Artan Rzgr Enerji Kullanmnn Avrupa Birlii le Karlatrmal Bir ekilde
Deerlendirilmesi

Okutman Ferat Kaya - Serhat Kaya

Gnmzn vazgeilmez tketim aralarndan biri olan enerjinin temiz, ekonomik ve verimli kullanm, lkelerin
gelimilik dzeylerini belirten en nemli kstastr. Tkenen doal kaynaklar, kresel snma, iklim deiiklikleri ve
dnyada hzla artan enerji kullanm yenilenebilir enerji kaynaklarn nemli bir noktaya tamaktadr. Gelimekte
olan lkemizde sanayileme faaliyetleri, yeni teknolojilere ynelim, hayat standartlarnn artmas ve artan nfus
nedeniyle her yl daha fazla enerji tketmek durumunda kalmaktadr. Trkiyenin enerji kaynaklar ok eitli
olmasna ramen, mevcut birincil enerji kaynaklar talebi karlamakta yetersiz kalmaktadr. Enerji kaynaklar
arasnda yenilenebilir enerji paynn az olmas ve kararl admlarn atlmamas, kaynak eitliliinde yetersizlie yol
amakta ve enerjide da bamll devam ettirmektedir. Birok AB lkesi, yenilenebilir enerjinin retimini ve
kullanmn salamak ve yeni yatrmlar tevik etmek iin hkmet politikalar gelitirmitir. Bu almada
Trkiyenin artan rzgr enerji kullanmyla ABnin bu alanda yapm olduu almalar karlatrlarak,
Trkiyenin rzgr enerji politikasna ynelik genel bir deerlendirme yaplmtr.
Anahtar Kelimeler: Trkiye-Ab, Enerji, Rzgr Enerji

838
 Faiz Oynaklnn Ksa Vadeli Sermaye Akmlar zerine Etkisi: Ardl ve Nerlove Modelden Kantlar

Do.Dr. Ferhat Topba - Ar.Gr. H. Hseyin Yldrm

almann amac, Trkiyedeki reel faiz ve reel dviz kurunun, ksa vadeli sermaye akmlar zerindeki etkisini
belirlemektir. Bu ilikiyi ortaya koymak amacyla, 2003-2016 dnemine ait aylk veriler kullanlarak, faiz
deikenliinin ksa vadeli sermaye hareketleri zerindeki etkileri incelenecektir. Bunun iin ilk olarak deikenler
arasndaki uzun dnem e-btnleme ilikisinin varln saptanarak, deikenlerin duraanl aratrlacak ve elde
edilen sonulara gre ARDL ve Nerlove gecikmesi datlm modeller uygulanacaktr. almadaki temel ama,
faizdeki deikenliin ksa vadeli sermaye akmlar zerinde etkisi ve bu etkinin hangi zaman aralnda sermaye
hareketleri zerinde kendini gsterdiini tespit etmektir. Elde edilen bulgular, izlenen faiz politikasnn demeler
bilanosu zerindeki yansmalarn tespit etmek asndan nem arz edecektir.
Anahtar Kelimeler: Faiz Oynakl, Sermaye Akmlar, Ardl Modeli, Nerlove Modeli

839
 Petrol Fiyatlarnn Cari Ak ve Enflasyon zerindeki Etkisi: 2002-2016 Trkiye rnei

Do.Dr. Ferhat Topba - Ebru Unat

Son yirmi ylda kreselleme sreci boyunca, ykselen piyasa ekonomileri ierisinde Trkiye nde gelen
lkelerden biri olmutur. Petrol fiyatlarnn Trkiye ekonomisinin istikrar ve makroekonomik gstergeler
zerindeki etkisi yadsnamaz bir gerektir. Bu gstergelerden en nemlileri phesiz cari ilemler a ve
enflasyondur. Petrol fiyatlarnn cari ak ve enflasyon zerindeki etkileri, 2002-2016 dnemi aylk verileri
kullanlarak, Otoregresif Gecikmesi Datlm Model (ARDL) ve Nerlove Ksmi Ayarlama Modeli olmak zere iki
alternatif modelin kullanarak incelendi.
Anahtar Kelimeler: Petrol Fiyat, Cari Ak, Gecikmesi Datlm Modeller

840
 Trkiyede Bireysel Emeklilik le Finansal Gelime likisi

Do.Dr. Hseyin Ar - Ferid nder

Bir ekonominin finansal sisteminin gelimesine yardm eden dinamiklerden bir tanesi de, bireysel emeklilik
sistemi araclyla toplanan fonlarn artmasdr. Sistemde toplanan bu fonlar sermaye piyasalar araclyla finansal
enstrman eitliliini arttrarak, sermaye piyasalarnn derinlemesine de katkda bulunabilecektir. Bireysel
emeklilik ile finansal gelime ilikisi zerine Trkiye Ekonomisi rneinde daha nce bir ampirik almann
yaplmadndan hareket ederek bu alma 2005:1-2015:12 dneminde Trkiyede bireysel emeklilik katk
paylarnn yatrma ynlendirilen fonlar ile finansal gelimenin bir gstergesi olarak kullanlan borsa ilem hacmi
arasndaki ilikiyi Johansen Ebtnleme testleri ile tahmin etmektedir. almadan elde edilen bulgular Trkiyede
bireysel emekliliin finansal gelimeye pozitif ve istatistiksel olarak anlaml bir katk yaptn ortaya koymaktadr.
Anahtar Kelimeler: Bireysel Emeklilik, Finansal Gelime, Johansen Ebtnleme

841
 Bir Stalker Olarak Sradan nsann Magazinlemesi/magazincilemesi: Stalk-Paparazzi Etkileimi

Yrd.Do.Dr Feridun Nizam - Mberra Nesibe Bayram

Teknolojik yenilikler sunduu imkanlarn yan sra zel hayatn kolaylkla deifre olmas/edilmesi gibi olumsuz
etkileri de beraberinde getirmitir. Gzetim olgusu sosyal medya ile tr ve nitelik olarak geliimini srdrmektedir.
Deien iletiim pratikleri gzetimi merulatrmakta ve bireyleri durmakszn gzetlemeye itmektedir. Sosyal
medyada gzetlemeye imkan sunan olgulardan birisi de stalk kavramdr. Avclkta iz src anlamna gelen stalk,
sosyal alarda ise gizli takipi demektir. Bireylerin birbirlerini gizlice, haberleri olmadan takip etmesi, profillerinde
gezinmesi, birbirleri hakknda bilgiler toplamasdr. Stalk, sradan insanlar birer paparazziye dntrmtr. Her
sosyal medya kullancs magazinlemi/magazincilemitir. Geleneksel medyada paparazzi kavram da nl kiiler
iin benzer bir ilev grmekteydi. nlleri ya da kamuya mal olmu kiileri (celebrities) srekli takip ederek onlarn
zel hayatlar hakknda bilgi toplamas ve bunlar deifre etmesine dayanmaktayd. Stalk sayesinde bu olgu
gnmzde bir meslek olmaktan karak sradan insanlarn sradan insanlar magazin unsuru haline getirmelerine
olanak salamaktadr. Bireyler birbirlerini aratrarak, bilgi toplamakta ve bunlar gndelik hayatta sosyal arkada
ortamlarnda deifre etmektedir. Ancak stalk ile sradan insann kendisi de gzetlenebilmekte ve kendisi de
paparazzi mantndan ayr olarak nl-sradan kii ayrm olmakszn magazinlemektedir. Bu almada stalk
kavram zerinden sradan insanlarn da bireyleri (tandk/tanmadk herkesi) takibi ve deifre etmesi magazin ve
magazinleme balamnda ele alnmtr.
Anahtar Kelimeler: Stalk,stalker, Magazinleme, Gzetimin Magazinlemesi, Paparazzi-Stalk likisi

842
 2019 Yaklarken Blade Runner Kara Film-Bilimkurgu Kombinasyonu Olarak Yeniden zmlemek

Yrd.Do.Dr Feridun Nizam - Mehmet Ylmaz Atila

Bilimkurgu, dispotik ve kara film trlerinin bileimi olarak multi-genre rneklerinin banda gelen Blade
Runner filmi, bu almada kara film ve bilimkurgu kombinasyonu olarak yeniden ele alnmaktadr. Bilim kurgu
filmi, sklkla ftristik uzay mekikleri, robotlar veya dier teknolojiler eliinde; dnya d yaam formlar,
yabanc gezegenler ve zaman yolculuu gibi hayali fenomenlerin speklatif ve bilime dayal tasvirlerini kullanan
film trdr. Bilim kurgu filmi, gemiten gnmze siyasal ve toplumsal konularda toplumsal eletiri yapma ve
"bizi insan yapan eyin ne olduu" gibi felsefi konular aratrma amal olarak sklkla kullanlan bir film tr
olmutur. topyalarn her insann yaamak istedii yer anlaynn bir anti-tezi olarak distopyalar, hi kimsenin
yaamak istemedii yer olarak karmza kar. Blade Runner filmi de; ortaya koyduu tekinsiz dnya ve baskc
otoriter dzen ile bir distopya modeli oluturmaktadr. nsanlar baskc ynetim altnda, standartlatrlm bir hayat
srmektedir. Gelimi teknolojik imknlara ramen, dnya daha iyi bir yer haline gelmemi, aksine tm bu
gelimilik insanlarn huzurunu karan ve onlar mutsuz eden bir hal almtr Kara Film trndeki filmler tematik
karamsarlklarnn yannda grsel olarak da karanln ve siyahn hkim olduu filmlerdir. Kara filmler,
Amerikallarn hard-boiled olarak adlandrdklar, hoa vakit geirten, planl bir anlat yapsna sahip su ykleri,
iinde mkemmel bir cinayetin, delillerin iaret ettii ama genellikle masum olan bir sulunun, kurbann, muhbirin,
gammazn, esrarengiz durumlarn, tuzaa dmenin-drlmenin, ahmaka hatalarn, iddetin, seksin ve illa ki
cinayeti zmeye alan, iz src bir zel dedektifin var olduu kurgulard. Sinemada tr (genre) temelindeki
almaya ilham veren olgu ise Blade Runner filminin 1982 yapm olmasna ramen 2019 ylnn Los Angeles
ehrinde geiyor olmasdr. Ayrca bugne kadar bilimkurgu ve distopya ynleri n plana karlm olmasna karn
alma kara film- bilimkurgu kombinasyonu olarak ilerleyecektir.
Anahtar Kelimeler: Film Noir (Kara Film), Bilimkurgu, Distopya, Multi-Genre, Sinemada Trler

843
 Avrupa Birlii-Trkiye likilerinde Mlteci Meselesi ve Snrlar

Ar.Gr. Ferit Belder

AB- Trkiye ilikilerinin temel boyutlardan birini g ve mlteciler meselesi oluturmaktadr. Dou Akdeniz
rotasnn en nemli g yollarndan birini oluturmas bu meseleyi srekli gndemde tutmaktadr. zellikle
Ortadoudaki i sava ve artan gvensizlik sebebiyle iddetten kamak zorunda kalan milyonlarca sava maduru
bata blge lkeleri olmak zere AB lkeleri dahil gvenli lkelere kitlesel olarak g etmektedirler. Bu noktada
gn kontrol altna alnmas meselesi AB snr stratejilerinde merkezi nem arz etmekte ve her yl yaynlanan
ilerleme raporlarnda grld zere Trkiye ile olan ilikilerini ekillendirmektedir. Bu balamda, bu alma
temel olarak ABnin snr politikalarnda Trkiyenin rolne odaklanmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Ab, Trkiye, Snr, G, Kontrol

844
 Kamuda Ynetiminde yi Ynetiimin Etkili Bir Arac Olarak Hesap Verebilirlik

Do.Dr Ferit zci - Yrd.Do.Dr. Mehmet Sartrk

yi ynetiim, kurulu amac ayrm gzetilmeksizin, 2000 binli yllardan sonra tm kurum ve rgtlerin
gndeminde olan nemli kavramlardan bir tanesidir. Bu kavramn nemi, geleneksel kamu ynetimi anlaynn
gnmzde tamamen terk edilmi olmasndan kaynaklanyor. Vatandalarn bilin ve alg seviyesi ykselmi,
devletten olan beklentilerinin artmtr. Bu yzden, devletlerin de bu deiim ve beklentiler karsndaki rol ve
sorumluluklar baka bir ekil ve yapya brnmtr. Bunun sonucu olarak, Weberyen kamu ynetimi teorisi; kamu
iletmecilii anlayndan ynetiime ve son olarak da iyi ynetiim anlay ve uygulamalarna doru bir dnm
gstermektedir. yi ynetiim pek ok zellii bnyesinde barndrmakla birlikte, bu bileenlerin en etkilisi hesap
verebilirlik zelliidir. Hesap verebilirlik, kamu ynetimine kar duyulan gven krizinin almas ve kamu
ynetiminde drstln salanmasnn temel anahtardr. Ancak hesap verebilir bir ynetim anlayyla, devlet ve
vatanda arasndaki gven sorunu alabilir. Bu almann temel amac, iyi ynetiim kavramn temel zellikleriyle
itibari ile aklamak ve iyi ynetiimde hesap verebilir bir ynetim anlaynn stlendii rolleri ortaya koymaktr.
Anahtar Kelimeler: Iyi Ynetiim, Hesap Verebilirlik, Sorumluluk, Ynetiim

845
 Demokratik Kamu Ynetimi ve Kamu Ynetiminde Katlm Modelleri

Yrd.Do.Dr. Mehmet Sartrk - Do.Dr Ferit zci

Demokratik Kamu Ynetimi veya Kamu ynetiminde katlm, ok eski dnemlerden beri var olan ve farkl
kltrlerde deiik biimlerde ortaya km bir konudur. Vatandalarn, kamu politikalarnn gelitirilmesi ve
biimlendirilmesinden sorumlu olan kurumlarn danma, gndem oluturma, karar verme srelerine uygulamal
olarak genel bir dzeyde katlmasn ifade etmektedir. Tm vatandalarn, zellikle karar konusuyla ilgili olanlarn,
ama odakl olarak karar alma ve sorun zme srelerine katlmalarn ifade eder. Kamu ynetiminde katlm
anlay, en fazla kii tarafndan kabul edilebilir politikalara ulamak iin tasarlanm bir ibirlii ve problem zme
yntemi olarak amalarn ve deerlerin oulluunu kabul eden ynetiime dayal bir yaklamdr. Bu nedenle ilgili
vatandalarn, kar ve bask gruplarnn, sivil toplum rgtlerinin ve devletin birlikte karar almasn kolaylatran
demokratik meruiyet ve etkililii hedefleyen bir karar alma srecidir. Bu almada, demokratik ynetimin genel
esaslar ile kamu ynetiminde ynetime katlmann nemi, gereklilii vurgulanacak, kamu ynetimine katlm
modelleri ve sreleri incelenecektir.
Anahtar Kelimeler: Demokratik Ynetiim, Ynetime Katlma, Kamu Ynetiminde Katlm Modelleri

846
Ulusal Gazetelerin 1. Sayfa Haberlerinde Kullanlan Cumhurbakan Fotoraflarnn Estetik Adan Analizi

Do.Dr. Feyyaz Bodur

Basn fotoraflarnn deerlendirilmesinde lt gz nne alnr: Teknik, ierik ve estetik. Bu lt

sralamasnda Estetik nc srada olsa da, gazetelerin birinci sayfa haberleri ve fotoraflar tasarm ve grsel
geler asndan dikkat edilmesi gereken en nemli sayfadr. Vitrin olarak grlr, sayfa numaras gibi 1 numara
olmaldr.
Bu almada, gnlk ulusal gazetelerin 1. Sayfalarnda yaynlanan haberlerde yer alan Cumhurbakan
fotoraflarnn estetik ynden analizi yaplmtr. 25 gnlk gazetenin 1 haftalk yaynlarnn 1. sayfalar
incelenmitir.
Basn fotoraflarnda baz haberler iin fotorafn teklii deerli grlebilir ve bu zellik gz ard edilebilir.
Ancak duraan ve elde edilmesi kolay fotoraflarda bir sanat gibi davranlmas, zellikle de nemli kiiliklerin
fotoraflarnda bu ltlere daha fazla dikkat edilmesi gerekir. Kiiyi olumlu ya da olumsuz gstermek adna da
olsa, fotorafta teknik, ierik ve estetik deerler en yksek dzeyde olmaldr.
Anahtar Kelimeler: Basn fotoraf, Estetik, Cumhurbakan, Gazete

847
 Bir Fotorafn Haber Fotoraf Olabilme ltleri Ulusal Gazetelerde Kullanlan Haber Fotoraflarnn
Deerlendirilmesi

Do.Dr. Feyyaz Bodur

Gazeteler bir yayn politikas erevesinde yayn yaparlar. Yaynladklar haberler o gazetenin olaya baknn bir
gstergesidir.Gazetecilikte fotoraf kukusuz ok nemli bir gedir. Haberin gazetecilik tanmyla vurucu
olabilmesi iin, haberde ok iyi seilmi ve ok ince mesajlar veren fotoraflarn kullanlmas gerekir.Fotorafn
doru seilmesinde sayfa editr, fotoraf editr ve gazetenin yayn politikasnn nemli etkisi vardr.Ancak yayn
politikalar nasl olursa olsun fotoraflarn baz ltlere uymas gerekir ki fotoraflar okuyucu zerinde etkili
olabilsin.Bir haber fotorafnda, yaratclk, amaca uygunluk, anlam derinlii gibi ltler gz nnde tutulurken
ayn zamanda, fotorafn teknik kalitesi, ierii ve estetik ynleri de fotoraf deerli hale getirir.
Bu almada gnmz ulusal gazetelerinde bu ltlere ne kadar uyulduu, gazetelerin birinci sayfa fotoraflar
analiz edilerek deerlendirilmitir.

Anahtar Kelimeler: : Ulusal gazete, Haber fotoraf, Fotoraf editr, Yayn politikas, Estetik

848
 Avrupa Parlamentosunda ntergruplar: Trk kar Gruplarnn ntergruplar'la Etkileimi

Dr. Feza Solak Tuygun - Prof.Dr. Haluk Alkan

ntergruplar Avrupa Parlamentosunda ortak karlar etrafnda bir araya toplanm, kart parti ve kart ulusal
gruplardan Parlamenterlerin bir araya gelmesi ile olumu gruplardr. Avrupa Parlamentosunda resmi gce ve
statye sahip olmayan bu gruplar, Parlamentonun resmi organ da deillerdir. Ancak Parlamentonun kar gruplar
ile etkileiminde ve bunun sonucunda da belirli kar ve konularn Parlamento gndemine alnmasnda olduka
nemli rol stlenmektedirler. Her parlamento dneminde yeniden oluturulan intergruplar, amalar, faaliyet
alanlar, gayrresmi olarak Parlamento dnda gelitirdikleri ok ynl etkileimlerle Avrupa Parlamentosunun
karar alma srelerinde etkili olan aktrler olarak dikkat ekmektedir. Bu almada ncelikle ntergruplarn
oluumu, geirdikleri deiim, sahip olduklar avantaj ve dezavantajlar ile tabi olduklar kurallar incelenecektir.
Ardndan en son 2014 ylnda yaplan Avrupa Parlamentosu seimleri sonrasnda oluturulmas kararlatrlm
ntergruplarla Trkiyede faaliyet gsteren Trk kar gruplarnn dorudan ve dolayl etkileim sreleri ele
alnacaktr.
Anahtar Kelimeler: Intergruplar, Avrupa Parlamentosu, kar Gruplar, Etkileim

849
A Relationship Between On The Job Training Practices, Self-Efficacy, And nnovation: An Empirical Study
At A Public Organization n Turkey

Yrd.Do.Dr. Fikret Szbilir

ABSTRACT
This study aims to determine the direction of relationship between on-the-job training, self-efficacy, and employee
innovation behavior. In addition, it is aimed to provide recommendations based on results regarding effect of on-the-
job training and self-efficacy on the employee innovation behavior. In this study, the data was gathered by means of
a questionnaire from 938 participating trainees/apprentices who have on-the-job training in provinces in Turkey;
developed (Istanbul), developing (Kahramanmaras), and underdeveloped (Artvin) in terms of industrialization. Data
were subjected to analysis with SPSS 22.0 software and presented in tables. The findings showed that on-the-job
training dimensions; Vocational adequacy, career motivation, trainer organization and perception of training has
significant and positive impact on self-efficacy. Also, vocational adequacy, trainer organization and perception of
training has significant and positive impact on employee innovation behavior, on the other hand career motivation
has no significant impact on employee innovation behavior.

Keywords: On-the-job training, self-efficacy, employee innovation behavior

850
 John Locke'un Tolerans Anlayna Bir Eletir

Ar.Gr. Fikret Ylmaz

John Locke'un Tolerans Anlayna Bir Eletiri John Locke (1632- 1704), Liberalizmin babas ve ayn zamanda
siyasal dnce tarihinin en nemli ahsiyetlerinden biridir. Liberalizmin tarihi Lockedan ok ncesinde
dayanmasna karn Lockeu bu akmn en nemli ahsiyeti klan ey, onun dnce akmlarn tutarl bir biimde
ele almasdr. Locke, herkesin kendi inancn zgr bir biimde yaamas gerektiini dnr. O, herhangi bir dini
inanca sahip olan herkesin inancn hibir baskya maruz kalmadan yaayabilmesi gerektiine inanr. Yaad
dnemde, ngilterede, muhalif ya da aykr inanlara ynelik bask her ne kadar nceki dnemlere gre azalm olsa
da Locke, toleransa ilikin dnceleriyle hem kendi dneminde hem de sonraki dnemlerde byk bir etki
brakmtr. Lakin onun Katoliklere ve Ateistlere tolerans gsterilmemesi gerektiine ilikin dncesi, bir yandan
dini bir toleransn gsterilmesi gerektiini savunan ancak te taraftan toplum baz kesimlerine bu hakkn
verilmemesi gerektiini dnen bir dnr, kanaatimizce kendisiyle elimektedir. Bu sunum, Lockeun tolerans
anlayna bir eletiri nitelii tamaktadr. Lockeun toleransa ilikin dncelerinin kendi ierisinde tutarsz
olduunu dnmekteyiz. Amacmz, bir yandan onun tolerans anlayn sunmak te taraftan dncelerindeki
elikileri dile getirip sonunda zm sunmaya almaktr.
Anahtar Kelimeler: John Locke, Tolerans, Hogr, Tolerans zerine Bir Mektup,

851
 Tolerans Paradoksu

Ar.Gr. Fikret Ylmaz

nsanlarn farkllklarna ramen bir arada yaayabilmelerini salayan tolerans, kendi iinde paradokslar
barndrr. Tolerans kavram ncelikle benim gibi olmayana kar nasl davranmam gerektii konusunda bir
rehberdir. Grlmektedir ki tolerans,insanlarn farkl olduklarn; ben ve teki ayrmn bir n kabul olarak iinde
barndrr. Bunun yan sra tolerans kavram, toleransszla kart gelitirilmi bir tavrdr. Tolerans kavramnn
ortaya k olumsuzluun yani toleransszln etkilerinden kurtulmak iindir. Ancak fark edilmektedir ki sre
iinde tolerans, kart olduu toleransszlk nedeniyle, ortaya karmak istedii olumlu etkileritam olarak meydana
getirememektedir. Paradoksal yapnn etkilerini burada grmek mmkndr. Herhangi bir durum ya da konuyla
balantl olarak kii, kendi deerlerinden ya da kabullerinden farkl bir duruma tolerans gsterecektir. Bu durumda
kii kendi iin olan deersiz klabilecek ya da kendi kabul ettii yaam eklinden uzaklaabilecektir. Tolerans
gsterilen ey sonucunda tolere edilecek bir konu kalmayabilir. nk kendi olmaktan uzaklaan kii, grup, toplum
olutuu durumda, onlarn tolerans gsterdii eyi kendi dorular olarak kabul etme hali gerekleebilir. Bunun
yan sra, tolerans gstereceim eylerin bir snr var mdr? sorusu gndeme gelmektedir. Toleranszla tolerans
gsterilebilir mi? Bir millete, topluma, toplulua kar insanlk suu ileyen kiilere kar tolerans gstermeli
miyim? Toleranszla gsterilen tolerans, toleransn ortadan kalkmasna neden olacaktr. Bu durumda toleransz
olanla tolerans gsteren arasnda fark belirleyecek olan eyin ne olduu mulaklamaktadr. Toleransz olana ayn
ekilde toleransz davranacaksam beni ondan farkl klan ey ortadan kalkacaktr. Ayn ekilde toleransz o lana
tolerans gsterirsem benim zararma ve hatta toleransn aleyhine bir yap oluacaktr. Bu durumda benim tolere
edeceim ey hakknda bir snr getirmem gerekecektir. Tolerans kavramnn ierdii paradoksal yap yine
belirmektedir. Bu snr belirlemek mmkn mdr? Ya da snrn ierii nasl belirlenecektir? Snrn her zaman
ayn kalmas mmkn mdr? Anlalmaktadr ki bu snrn ne oluunu belirlemek olduka gtr. ncelikle kabul
edilen snr herkes iin geerli olmas durumu olduka g olabilecektir. nsanlarn ait olduklar kltr, inanlar,
felsefi grleri, iinde bulunduklar iktidar ilikileri snrn ne olmas gerektii konusunda belirleyici olacaktr.
Ayrca bir snr kabul edildiinde ve bu snr toplumsal deerlere zarar vermeyecek ekilde sk olmaynca toplumun
niteliklerini belirleyen zelliklerden uzaklalacak, toleransszlk gsterilecek bir husus kalmayacaktr. Tolerans
gsterilmesi gereken deerler baskn deerler haline gelecek, bir anlamda toleransszlk hkim olacaktr. Bu snr
olduka snrl ve sk olursa toleransl bir davranta bulunma imkn olduka azalacaktr. Bunun yan sra tolerans,
stn olma durumunun bir ifadesi midir? Tolerans gsterecek olan kii, tolerans gsterilene gre daha etkin bir gce
sahiptir. Tolerans bu anlamda hkimiyet/ iktidar ilikisini belirlemekte bir ilke olup olmad ortaya kmaktadr.
Hkimiyet/ iktidar ilikisine gre tolerans belirleniyorsa, toleransn snr gl olann karlaryla balantl olarak
belirlenebilir. Bu durumda tolerans bal altnda, toleransszln meydana gelmesi imkn doabilir. Tolerans
gsterilenin gsz grlmesi, onun eksik, kusurlu ya da hatal olduunu da gndeme getirebilir. O zaman tolerans,
toleransszln meydana gelmesine neden olabilir. Ernosto Laclau (1935-2014), toleransta karar-verilemezlik
olduunu ifade eder. Tolerans kavramn toleransszlkla balantl olarak deerlendiren Laclau, bu kavramn
paradoksal yapsna deinmektedir. Bu sunumda, toleransn ierdii paradoksal durumlar temelinde, Ernosto
Laclaunun, Habermasn grlerinden hareketle toleransn ne olduu ve olmad zerine bir sorgulama
gerekletirilecektir.
Anahtar Kelimeler: Tolerans, Hogr, Ernesto Laclau, Paradoks, Toleransszlk

852
 Mehmet Akif Ersoy niversitesinde Muhasebe ve Finansal Ynetim Okuyan rencilerin Kayg
Durumlarnn Aratrlmas

Do.Dr. Osman Krat Onat - Yrd.Do.Dr. Osman Akn - Fikriye Aydn

Bu almann amac, Mehmet Akif Ersoy niversitesi rencilerinin cinsiyet, ya, snf, baar durumu, karde
says, ailenin eitim durumu, ailenin yaps ve gelirinin sosyal, problem zme, baarszlk, gelecek kayglarn
nasl etkilediini incelemektedir. Aratrma Mehmet Akif Ersoy niversitesinde Muhasebe ve Finansal Ynetim
blmne devam etmekte olan rencileri kapsamaktadr. Bu aratrmann evrenini 400 renci oluturmaktadr.
Fakat uygulanan anketlerin 390 geerlidir.
Anahtar Kelimeler: Demografik zellikler, Muhasebeleme, Farkllama

853
 Banka Birlemeleri ve Devirlerinin Trk Bankaclk Sektrne Etkileri

Yrd.Do.Dr. Filiz Yetiz

Finansal kreselleme ve teknolojik gelimeler finans kesiminde arlkl olarak bankaclk sektrnde
yaanmaktadr. Banka birlemeleri, devralmalar Dnyada kreselleme ile birlikte 1980lerin banda hzlanm,
lkemizde de yaygnlamaya balamtr. Banka birlemelerinin temel amac, hisse sahiplerinin getirilerini
arttrmaktr. Bankaclk sektrnde sermaye yetersizlii ve likidite seviyesinde dklk, bankalar birlemeye
yneltmitir. Ancak, banka birlemeleri baka nedenler ile de meydana gelmektedir. Hzla deien ve yaygnlaan
kresellemenin etkileriyle finansal yeniliklerin devreye girmesi bankaclk sektrnde deiimlere neden olmutur.
Bankalarn byme istei, maliyetlerinin azaltlmas ve etkinliinin artrlmas gibi nedenler de bankalar birlemeye
ve baz bankalar devralma yoluna itmektedir. Bu balamda byk bankalar farkl corafi blgede faaliyet gsteren
kk bankalarla birleerek ube dalm alanlarn geniletip, mevduat art salamaktadrlar. Kk bankalar ise
yani karll dk olan veya sermaye yaratmakta zorlanan bankalar birbirleriyle birleerek, performanslarn
iyiletirmek istemektedirler. Bu almada banka birlemeleri ve devir ilemlerinin nedenleri, etkileri, sonular ve
Trk bankaclk sektrndeki durumu incelenmitir
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: Bankaclk Sektr, Birleme, Devralma.

854
 rgtsel Yabanclamann Tatmini le likisi: Salk Sektrnde Bir Uygulama

r.Gr. Fuat Korkmazer - r.Gr. Erhan Ekingen

Kreselleen dnyamzda ba dndrc bir hzla yenilikler meydana gelmekte ve yaamn devam ettirmek
isteyen iletmeler de bu yeniliklere uyum salamak zorunda kalmaktadr. letmelerin, yaamn devam ettirmek iin
mterilerine, talep edilen rn veya hizmetleri uygun zaman ve istenen kalitede tedarik etmeleri gerekmektedir.
alanlar, bu rn veya hizmeti uygun zaman ve istenen kalitede retilmesinde kilit rol oynamaktadr. alann
iinden tatmin olmas, yapt iin kalitesi, yapma sresi, verimlilii gibi birok nemli faktrle ilgilidir. Yneticiler,
alanlarn morallerini ve i performanslarn artrmak ve yabanclama dzeylerini drebilmek iin alanlar
birok ypratc unsurdan saknmak ve nleyici metotlar uygulamak zorundadrlar. Bu yzden rgtsel
yabanclama, iletmelerin akllca ynetmeleri ve kontrol altnda tutmalar gereken istenmeyen bir durum olarak
karmza kmaktadr. almann temel amac, yabanclamann alanlarn i tatminine olan etkisini ortaya
koymak ve yabanclama ile alanlarn i tatmini arasnda iliki olup olmadn test etmektir. Bu amala kamuya
bal bir hastanede alan salk personelinin grlerine bavurulmutur. Veri toplama arac olarak Mottazn
Yabanclama lei ve Minessota Tatmini lei kullanlmtr. Elde edilen bulgular sonucunda, yabanclama
ile alanlarn i tatmini arasnda negatif ynde anlaml bir iliki olduu tespit edilmitir.
Anahtar Kelimeler: rgtsel Yabanclama, Tatmini, Salk alanlar

855
 Afet ve Kalknma likisinde Kadn

Yrd.Do.Dr. Fsun elebi Boz - Hayriye engn

Bir lkenin geliimi, ekonomideki retim faktrlerinin ve kii bana den gelirin artmasna bal olarak
gereklemektedir. Ancak mevcut geliim doal afetler sonucunda aksayabilmekte ve ciddi ekonomik ve sosyal
kayplara neden olabilmektedir. Toplumun birlikte reterek oluturduu kaynaklarn bir anda yok olmas, can
kayplarnn yannda ekonomik ve sosyal krizlerin de tetikleyicisi olabilmektedir. Bu durum ise, kaynaklarn farkl
alanlarda kullanmyla retim hacminin dmesine ve ekonomik bymenin yavalamasna neden olabilmektedir.
Kadn bir lkenin ekonomisinin gelimesi asndan nemli aktrlerden birisidir. Kadn yetitirdii birey dnda,
kendisi de igcne katlm ve sosyal organizasyonlara dhil olmas sonucunda lke ekonomisinin geliimine
katkda bulunabilecei gibi, afetlere kar daha etkili bir ekilde, mcadele srecinde yer alabilecektir. Bu almada,
literatr tarama yntemi kullanlarak, srdrlebilir kalknma iin gerekli olan kaynaklarn gelecek nesillere
aktarlmas dorultusunda, doal afetlerle mcadele erevesinde kadnlarn roln ve nemini belirtmenin yan sra
doal afetlerle ilgili politikalar belirlenirken kadnlarn etkinliinin daha fazla artrlmasna ilikin neriler
gelitirmektir. Bu alma ile doal afet zararlarnn azaltmas hususunda kadnlarn aktif olarak yer almasnn
nemine dikkat ekmeyi ve neriler gelitirmeyi amalamaktadr.
Anahtar Kelimeler: Kadn, Kalknma, Doal Afetler, Afet Ynetimi

856
 Balantl Metin Olarak Film ve evirileri

Ar.Gr. Gamze Gler

zet Geleneksel olarak dncelerin, yaanmlklarn ve olaylarn yazl bir biimde ifade edilmesi olarak
tanmlanan metin kavramnn snrlarnn giderek geniledii grlmektedir. Teknolojinin gelimesi ve iletiim
olanaklarnn eitlenmesiyle birlikte sadece yazl belgeler deil, iletisi ve konusu olan bir fotoraf, bir grafik de
metin olabilmektedir. Bu grten hareketle birbirine zaman kodlaryla balanm hareketli resimlerin
grntlenmesiyle meydana gelen filmler de bir metindir. Filmler diyaloglarn yansra, grsel-iitsel ve imgesel
eleri iinde barndrmas, konusunu ve ieriini birden fazla kanalla aktarmas bakmndan balantl metin bal
altnda ele alnabilir. Balantl metinler, metnin yan sra ses, video, gibi eleri ieren, iletinin birden fazla kanalla
aktarld karmak sistemden oluan ortamlardr. Balantl metin olarak film metinlerinin almlanmasnda izleyici
farkl kanallardan gelen bilgileri almlayabilmek iin grsel okuma yapmak zorundadr. Bu almada film olgusu
balantl metin olarak ele alnm ve Willkommen in Deutschland filmi rneinde farkl kanallarla gnderilen
bilgilerin grsel okuma yntemiyle almlanmas ve evirileri zerinde durulmutur.
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: Balantl Metin, Film, Grsel Okuma, eviri.

857
 Tanzimat, Alglar ve Abdlhamide Yeniden Bakmak

Aratrmac Gazi Giray Gnaydn

Sultan II. Abdlhamid zerine bir tartmaya gireceksek Tanzimatla mnasebet kurmamz kanlmaz olacaktr.
Abdlhamid dnemine dair bir deerlendirmeye kalkmann Tanzimata dair birtakm verileri deerlendirmeyi
elzem klmas, yalnzca klasiklemi kabullerin ngrd Tanzimat kronolojisi ile paralellik arz etmesiyle snrl
tutulamaz. Bunun birka sebebi vardr: Birincisi, Sultan Abdlhamid dnemi Tanzimat deerleri ve politikalarnn
bir sonucudur. kincisi, gzden karmaya meyilli olsak da Abdlhamidin iktidar yllar Batcln ve Batl
deerlerin ilk kez kamusal dzlemde bir zne olduu bir dnemdir. Son olarak da modernliin toplumsal dzlemde
en mhim gstergelerinden biri olarak saylabilecek kamuoyu mefhumu ilk kez ve gerek anlamda yine bu
dnemde karmza kmtr. Bu tespitlerin mterek vard yer, Tanzimat anlamadan, Tanzimatn ne olduuna
dair en azndan belli bal birtakm fikirlere sahip olmakszn Sultan II. Abdlhamidi ve sonrasn anlamamzn
mmkn olmayacadr. Bu metnin balca motivasyonu Tanzimata dair farkl bir bakn mmkn olabileceine
dair zihinlerde soru iaretleri yaratmak ve bylesi bir imkn vesilesiyle Sultan II. Abdlhamid iktidarnn merkezi
bir hareket noktas olduu yakn dnem Trkiye siyasal tarihinin seyri zerine dnmeye sevk etmektir. Bu metnin
kapsam erevesinde bu istikamete dair II. Abdlhamid dnemine dair birtakm sorulara ve tespitlere de yer
vermektir.
Anahtar Kelimeler: Tanzimat, Trk Siyasal Tarihi, Abdlhamid

858
 Rekreasyon letmecilerinin Yetkinliklerinin ve Sektre Ynelik Dncelerinin Belirlenmesi zerine Nitel
Bir Aratrma

r.Gr. Gizem zgrel - Yrd. Do. Dr. Sibel S Erz - Prof.Dr. Ali Kemal Grbz

Turizm, elence ve spor sektr ile yakn ilikili bir alan olan rekreasyon; bu alanda alacak insan kaynann
zelliini de karmak hale getirmektedir. Bu durum, rekreasyon alannda alacak bir kiinin temel rekreasyon
aktrleri yannda hizmet verilen alann, tesisin ve gruplarn zelliklerine gre baz yetkinliklere sahip olmasn
gerekli hale getirmitir. Belki zaman ierisinde ortadan kalkacak olan bu insan kayna ile ilgili yapsal karmak
gereklik, bugnlerde zerinde allmas gereken bir bolua iaret etmektedir. Bu balamda almann amac,
rekreasyon aktivitelerinin bu denli younlat gnmzde, bu alanda faaliyet gsteren iletmecilerin yetkinliklerini
ortaya koymak olarak belirlenmitir. Nitel aratrma yntemi kullanlan aratrmada lke genelinde youn talep
gren yedi adet rekreasyon iletmecisi ile grlm ve grme sonucunda elde edilen veriler ile gerek bu alanda
alma yapacak aratrmaclara gerekse de sektre giri yapmak isteyenlere yol gsterici niteliinde katk
salanmaya allmtr.
Anahtar Kelimeler: Rekreasyon, Turizm letmecilii

859
 Kamu Ynetimi Alannda Teknolojinin Getirdii Yeni Sistemlerden Bir rnek: E-Konsolosluk

Yrd.Do.Dr. Abdulsemet Yaman - Gkbr nalp

Gnmzde, yurtdnda srekli yaayan, geimini d lkelerde salayan vatandalarmzn says 7 milyona
yaklamtr. Bu balamda, zellikle 1960l yllardan itibaren vatandalarmzn youn olarak yaamaya
baladklar lkelerde, sratli ve nitelikli bir rgtlenmeyle eitli hizmetler verilebilmesini teminen Trkiye
Cumhuriyeti tarafndan byk admlar atlmtr. Bu erevede, olanaklar iinde d temsilciliklerimizin says
artrlm, yeni binalar kiralanarak veya satn alnarak, nitelikli personel ile tehiz edilmitir. Trkiye Cumhuriyeti
tarafndan sunulan bu hizmetler asndan, yurtdnda yaayan vatandalarmzn en somut ekilde Konsolosluk
Hizmetlerinden yararlandn sylemek mmkndr. Bilgi toplumu olarak tanmladmz dnem btn etkileriyle
grnrlk kazanm bulunmaktadr. Bu deiim sonucunda, kanlmaz olarak devletler de yeniden ekillenmek
durumundadr. Kamu ynetiminde teknoloji uygulamalar son on ylda btn dnyada hz kazanm bulunmaktadr
ve bu konuda baz lkelerin olduka ileri admlar atm olduklar grlmektedir. Trkiye ise hem altyapsal hem de
uygulamalara dnk almalar youn bir ekilde devam etmektedir. Bu uygulamalara bir rnek olarak,
vatandalarmzn d dnya ile ilgili ilemlerini kapsayan e-konsolosluk hizmeti verilebilir. Bu almamzda,
konsolos ve konsolosluk hakknda literatr bilgisi verildikten sonra e-konsolosluk hizmeti tm ynleriyle incelenip,
getirdii yenilikler ve kolaylklar irdelenip yaplan almalar niteliksel olarak deerlendirilecektir. Ayrca konu ile
ilgili destekleme ve bilinlendirme projelerine de deinilecektir. almann nemi literatrde bu konuyla ilgili
herhangi bir aratrmann bulunmamasndan kaynaklanmaktadr.
Anahtar Kelimeler: E-Konsolosluk, Kamusal Teknoloji

860
 Kamu Ynetiminin Etkinletirilmesi Asndan Bilgi ve letiim Teknolojisinin nemi: Ardahan l Salk
Mdrl rnei

Prof.Dr. Abdulsemet Yaman - Prof.Dr. Gkbr nalp

Son yllarda gnlk yaantmzn hemen her boyutunda karmza kan youn bilgi teknolojisi kullanm sadece
bireyleri etkilemekle kalmayp, devleti de yapsal bir dnme zorlamaktadr. Bu dnm srecinde, allagelmi
hantal ve brokratik devlet yaps, yerini daha hzl, modern, effaf, katlmc ve mteri odakl, dk maliyetli
alan devlet modeline brakmaktadr. Kreselleme ile birlikte geleneksel kamu hizmeti sunum ekilleri deimi,
devletler kresel rekabette kendi pozisyonlarn glendirmek ve devam ettirmek iin hizmet sunumlarnn da artk
modernletirilmesi gerekliliinin farkna varmlardr. zellikle 1990larn sonundaki teknolojik devrim, internet
zerinden hizmet sunmann mmkn olmasyla devletin fonksiyonlarnda hzl ve byk bir dnme sebep
olmutur. Yeni kamu ynetimi anlay gerei devletler, bilgi ve iletiim teknolojilerini frsatlar dahilinde son derece
etkin kullanma abas iine girmitir. Yeni teknolojiler; corafi uzakln stesinden gelen, dnce eitliliini
artran, vatandalarn daha ak grl ve tartmaya cesaretli olmalarn salayan iletiimin deerini de
artrmtr. Hatta nternet ve dier bilgi teknolojilerinin brokratik yapy yeniden dzenleyebilecei tartlmaktadr.
Bu almamzda, kamu ynetiminde bilgi ve teknoloji kullanm alannda kavramsal ereve tarihsel ve betimsel
olarak verildikten sonra, saha aratrmas isteiyle Ardahan l Salk Mdrl alanlarna, bilgi ve iletiim
teknolojileri hakknda yararlanma dereceleri ve memnuniyetleri konusunda yaplacak anket bulgular
deerlendirilecektir.
Anahtar Kelimeler:

861
Turizm alanlarnn rgtsel Sessizlik ve Tkenmilik Dzeyleri Arasndaki likiye Ynelik Bir nceleme

Do.Dr. Abdurrahman Benli - Yrd.Do.Dr Gke Cerev

rgtsel sessizlik ve tkenmilik kavramlar son zamanlarda gnmz alma ilikilerinde ska dile getirilen ve
zerinde aratrma yaplan kavramlar olmutur. Tkenmilik ve rgtsel sessizlik birbirlerini etkileyen kavramlar
olduu gibi tek balarna rgtsel yap iindeki i tatmini, aidiyet, ballk gibi kavramlar da etkilemektedir.
rgtlerin salkl bir ekilde ilevselliini yerine getirerek kendilerini gelitirebilmeleri iin her iki kavramda gz
ard edilemez durumdadr. Bu almada turizm alanlarnn rgtsel sessizlik ve tkenmilik dzeyleri arasnda
ortaya kan iliki incelenerek, her iki kavram arasnda iliki olup olmad llmeye allmtr. Aratrmada
anket metodu kullanlarak 256 turizm alanna sessizlik ve tkenmilik model anketleri uygulanm, elde edilen
veriler SPSS program ile zmlenmitir. alma sonucunda rgtsel sessizlik ile tkenmilik arasndaki iliki,
tkenmiliin alt boyutu olan duygusal tkenmilikte tespit edilmi, rgtsel sessizliin yapsal nitelii asndan
ilikisel sonulara varlmtr.
Anahtar Kelimeler: rgt, Sessizlik, Tkenmilik

862
 Ardl eviride Aratrma Modelleri

Gke Deniz Gl - Yrd.Do.Dr. Akn okvn Turun

evirinin geliim srecine daha nceden adm atm bilim adamlar, evirinin bilisel ve zihinsel boyutlarnn
ilginliini kefederek kendi alma alanlarnda birok almalar yapmlardr ve bu almalar sonucunda yazl
ve szl evirmenlerin zihinsel srelerinin ileyiinde farkllk olduu saptanmtr. Bu farkllk, szl evirinin
bilisel bir etkinlik olduunu ve bellek srelerinden ayr dnlemeyeceini ortaya karmtr. Bu almada,
bilisel erevede gelien szl evirinin gnmz kuramlarndan olan Sre Modeli, aba Modeli ve Baar
Modelinden yola klarak ardl eviri ele alnacaktr. Seleskovitchin (1984) sre modeli ardl eviri srecini
betimlemeyi; Gilein (1985) aba modeli ardl eviri ileyiini belirlemeyi ve Andersonn (1984) baar modeli ise
bu etkileri ve dalm gstermeyi amalamaktadr. Bu alma, ardl eviriye farkl bir bak as getirerek,
evirmen adaylarnn yetitirilmesinde kullanlmak zere yeni bilgiler edinilmesine katk salamay amalamaktadr.
Anahtar Kelimeler: Szl eviri, Ardl eviri, Tercman, Sre Modeli, aba Modeli, Baar Modeli

863
 Ibn Haldnun Asabiyyet Kavram: Siyaset Teorisinde Yeni Bir Alm

Yrd.Do.Dr. Gkhan Ak

inden gemekte olduumuz kresel deiim ve dnmn dikte ettii hzl ve kapsaml yapsal sre; siyasi,
kltrel ve ekonomik unsurlarn yan sra, temel felsefi, zellikle epistemolojik alglamalara da nfuz etmekte ve bu
da, sz konusu srecin zmlenebilmesinde btncl ve disiplinleraras yaklamlar zorunlu klmaktadr. Bu
adan, toplumsal deiim/dnm asabiyyet kavramsal teorisiyle aklayarak, dnm olgusunu sistemdeki
dier tm faktrlerle irtibatl olan dhili bir deiken olarak ele alan 14. yzyl slam filozofu bn Haldnun siyaset
felsefesinin, ada siyaset felsefesinin gnmzde bu anlamdaki kmazna zmlemeler getirebilecei akla
gelmektedir. Bu almann ana amac, bn Haldnun Mukaddimesinde kabile, topluluk ve toplumlarn deiim ve
dnmlerini ortaya koymak iin teorize ettii Asabiyyet kavramn incelemek ve bunun, gnmz modern
toplumlarnn deiimlerini aklayabilecek yeni bir siyaset teorisi oluturup oluturamayacan analiz etmektir.
Anahtar Kelimeler: Ibn Haldn, Mukaddime, Asabiyyet, Siyaset Teorisi, Toplumsal Deiim.

864
 Gastroturizm Rotalarnn Belirlenmesinde Corafi Bilgi Sistemleri Destei

Ar.Gr. Gkhan Eren - Yrd.Do.Dr. Hilmi Rafet Ync - Ar.Gr. Taki Can Metin - Yrd.Do.Dr. Hakan
Uygugil - Prof.Dr. Alper abuk

Veri ileme, sorgulama, analiz, grntleme ve sunum yapabilme gibi fonksiyonlara sahip olan Corafi Bilgi
Sistemleri (CBS), mhendislik, tarm ve evre uygulamalarnda olduka yaygn olarak kullanlmaktadr. Mekna
dayal birok faaliyeti ele alan CBS mekn olgusunun nem arz ettii turizm endstrisi ierisinde artan bir ilgi
grmektedir. Son yllarda, zellikle planlayc ve karar vericiler iin neminin kavranmasyla CBS turizm
sektrnde de yaygn olarak kullanlmaya balamtr. Turistik varlklarn envanterlenmesi, turizm planlarnn
oluturulmas, turizm deerlerinin belirlenmesi ve srdrlebilirlii gibi konularda CBS den destek alnmaktadr.
Gelien teknolojiden bamsz kalamayan birok sektr gibi, emek youn bir zellik tayan turizm sektr de
gnmz teknoloji ve yeniliklerinden bamsz kalamamtr. CBS turizm endstrisi asndan turizm planlamasna
ve turizmin geliimine katk salayabilecek bilgi sistemi olmasnn yannda, bir karar verme destek sistemidir. Bir
karar verme destek sistemi olarak CBS; ulatrma, alveri, kargo, trafik hizmetlerinde kullanlmasnn yannda
turizm bilgi sistemleri, danma, yer bulma, tematik haritalarn retilmesi, turizm rotas ve tur gzerghlarnn
belirlenmesi gibi amalar iin de turizm endstrisinde kullanlmaktadr. Bu alma kavramsal bir nitelik tamakta
olup, almann amac gastroturizm rotalarnn CBS den faydalanarak nasl oluturulabilecei, CBSnin turizm
endstrisinde hangi amalarla kullanlabilecei, turizm ve CBS ilikisine dair literatr ortaya koymaktr. almayla
ilgili alan yazna ve uygulayclara katk salanaca dnlmektedir.
Anahtar Kelimeler: Corafi Bilgi Sistemleri, Turizm, Gastroturizm, Turizm Rotalar, Gastroturizm Rotalar

865
 2'inci Nesil Devlet (Devlet 2.0)

Dr. Goksu Urkan

Yaklak 4 asr nce Vestfalya Antlamalar ile modern devletin ve devletleraras dzenin tanmlanma ve
oluturulma srecinde ulalan lkesel (territorial) ve egemen (sovereign) devlet tanm, uluslararas ilikiler
disiplinin douundan gnmze kadar yaanan sre ierisinde de uluslararas sistemin asli aktr olarak kabul
edilen devletin tanmndaki temel normlar olarak kabul grmtr. Evrilme ve dnm sreci srekli bir ekilde
devam eden devlet ve uluslararas sistem yaps zellikle Souk Sava Sonras dnemde etkileri iyiden iyiye
hissedilen kreselleme ve post-pozitivist epistemolojik gelimelerin birer sonucu olarak bu tanmdan uzaklamaya
balamtr. En nihayetinde gnmzde ulat hali ile artk devlet kavramnn klasik tanmndaki fiziki ve sezgisel
snrlarn ve kurallarn etkinliinin ve netliinin sorgulanmaya baland bir eie ulamtr. evresel riskler,
teknolojik gelimelerin ngrlemez sonular, devlet-d aktrler ve bu gelimelere bal oluan dier siyasal,
sosyal ve ekonomik gelimeler ile kresel uluslararas sistem ayn zamanda varolusal bir paradoks ierisine
girmitir. nac Gr zellikle de Alexander Wendtin entelektel temellerini kurduu Konvansiyonel (Ilml)
nac Gr uluslararas ilikiler alannda ulus-devleti ve askeri gvenlik algsnn nemini ve gerekliini kabul
etmesi ve bu gereklii materyal faktrlerden ziyade ideal faktrler ile aklamas ile gvenlik almalar alannn
genileyen yaklamlar ierisinde en az radikal olandr. Souk Sava sonras yaanan dinamik, kaotik, ok
bileenli, ok katmanl ve bulank yapy aklamakta rasyonel teoriler teorik yetersizlikler yaamaktadrlar. Kltr,
norm, kimlik ve sylem gibi kavramlar ile sosyal bilimleri materyalist faktrleri reddetmeden idealist bak as ile
yorumlayan nac Gr bu zellii ile ierisinde yaadmz uluslararas sistemi hem anlk hem de gelecee
ynelik olarak teorik yetenei ve ngrs ile aklamaya almaktadr. Bu bilgiler nda bu alma ile insanlk
tarihinin Vestfalya srecinden gnmze kadar yaanan srete oluturduu devlet ve uluslararas sisteme ait
tanmnn gnmzde ulat yapy aklamakta ve tanmlamakta nac Gr ynteminin teorik aralarnn
kabiliyetlerinden faydalanlmtr.
Anahtar Kelimeler: Devlet, Uluslararas likiler, Egemenlik, nac Gr,devlet-D rgtler, Hibrit Sava,
Kltr, Norm, Kimlik, Sylem

866
 Kant Demokratik Bar Tezine nac Bak

Dr. Gksu Urkan

nac Gr bilim felsefesi olarak bilginin znelere pasif bir ekilde aktarlmad, bilisel yaplar (ideal
structures) araclyla yorumlanarak renildiini savunan Kant ekol benimsemektedir. Fukuyamann da nl
eseri Tarihin Sonu ve Son nsan da belirttii Souk Sava Sonras Dnem ile birlikte son tahlilde ulalan liberal-
aklc sistem sayesinde, savunduu liberal demokrasinin hkim olduu bir dnyada insanlarn ulat eit deerlikli
olarak kabul edilme ile eski dnemin uaklarnn kendilerinin efendisi olmas durumu sayesinde sava eiliminin
daha az olaca bir dnya dzeni ortaya kaca, dolaysyla demokratik devletlerdeki i politik yap ile ortaya
kan d politik ktlar arasndaki yksek korelasyon nedeniyle bir demokrasinin dier bir demokrasi ile hibir
zaman savamayaca ynelik Kant demokratik bar tezi Wendtin entelektel temellerini kurduu
Konvansiyonel (Ilml) nac Grn teorik aralar ile epistemolojik olarak aklanabilmektedir. Wendt,
uluslararas ilikiler konusunun yaklak bin yln kapsayan dnemi anlatt Social Theory of International
Politics adl kitabnda devletleraras kar odakl rekabet sistemini aamal olarak anlatmtr. lk dnem 17inci
yzyla kadar baskn olan devletlerin dier her bir devleti kendisine dman olarak grd Hobbesyan kltrdr,
kinci dnem 1648 ylnda imzalanan Wesfalya anlamasndan sonraki modern devlet sistemi dnemi olan Locke
kltrdr. Bu dnemde devletler birbirlerini rakip olarak grmekte ve karlar iin gerekirse iddet kullanmay
bir norm olarak kabul etmektedirler. Ancak iddet kullanm ikinci dnemde kolaylkla karar verilen bir politika
olmaktan kmtr. nc dnem demokratik devletler dnemini kapsayan Kant kltrdr. Bu dnemde devletler
birbirlerini dost olarak grmekte ve gvenliklerini tehdit eden unsurlara kar zm olarak g kullanmn deil
kolektif bir akm halinde beraber hareket etmeyi benimsemektedir. Wendtin nac Gr ile Kant kltrne ulama
eiliminde ulat kolektif gvenlik ve kimlik tanmlarna gre, devletler kendi gvenliklerinin tehdit altnda
olmadn iselletirdikleri ve benimsedikleri durumlarda doru olan yapma eilimi ile dier devletlere yardm
edici politikalarda bulunabilir.
Anahtar Kelimeler: Kant, Demokratik Bar, nac Gr, Liberalizm, Kolektif Gvenlik, Kolektif Kimlik, Norm,
Kltr, Sylem

867
 Trkiye malat Sanayinde Firma lei Deimeleri ve hracat Performans likisi

Yrd.Do.Dr. Gonca Akgn Gngr

hracat, uluslararas piyasalarda kk ve byk lekli firmalar arasnda yaanan youn bir rekabetin rndr.
Bu youn rekabet ortamnda, firmalar maliyet avantajlar ile varlklarn srdrebileceklerdir. Firma leklerinde
meydana gelen artn ortaya karaca isel ekonomiler; teknolojik gelime boyutuyla retim faktrlerinin daha
verimli kullanlmasn, isel organizasyon becerileri boyutuyla ynetim, lojistik ve pazarlama giderlerinin
drlmesini salamakta ve byyen firmalarn varln srdrmesini, pazar payn artrmasn salayabilmektedir.
Ancak, firmalarn ihracat pazarlarnda kk lekli olmalar tek bana bir dezavantaj olarak grlmemektedir.
Kk lekli iletmelerde zellikle rne ve pazara odaklanabilme, uzmanlama kabiliyetinin ykseklii, snrl
talep olan pazarlara girebilme esneklii, pazar koullar ve tketici tercihlerindeki deimelere hzl tepki verebilme
ve nitelikli teknolojiyi kullanabilme yetenei avantaj olabilmektedir. Trkiye imalat sanayinde toplam giriim
saysnn %99u kk ve orta lekli iletmelerden olumaktadr. Bu lek yapsnn ihracat performans zerindeki
etkisi almamzn konusunu oluturmaktadr. almamzda, Trkiye imalat sanayi alt sektrlerinde ortalama firma
leindeki deimelerin ihracat performans zerindeki etkisi Panel Veri Yntemi ile analiz edilecektir.
Anahtar Kelimeler: Firma lei, hracat Performans, Trkiye malat Sanayi Sektrleri

868
 Turizm Eitimi Alan rencilerin Gelecek Beklentileri zerine Bir Aratrma

Yrd.Do.Dr. Gonca Manap Davras - nder Gltepe - Murad Alili

Gnmzde deien ekonomik, sosyal ve kltrel artlar niversite rencilerinin gelecekle ilgili bak alarn
deitirebilmektedir. zellikle turizm sektrnn bu deiken unsurlarda etkilenmesi daha hzl ve derin olmaktadr.
Bu nedenle turizm sektr gibi esnek bir yapya sahip olan bir sektrde potansiyel igc olarak grlen
rencilerin dncesi nemlidir. almamzda turizm eitimi almakta olan kiilerin, gelecek beklentileri
deerlendirilmitir. Aratrmada niversitede okumakta olan turizm blm rencileri seilmitir ve bu amala
literatr taramasna gre gelecek beklentileri lei kullanlmtr. almada demografik zelliklerin kararlarna
etkisi llmtr.
Anahtar Kelimeler: Gelecek Beklentileri, Gelecek Beklentileri lei, Turizm Eitimi

869
 Dnyada ve Trkiyede Medikal Turizm Geliimi ve lkemizde Gelecee Ynelik Planlamalar

Yrd.Do.Dr. Gonca Manap Davras - Abdullah zkan

Alternatif turizm trlerinden biri olan salk turizmin son yllarda en hzl geliim gsteren eidi medikal
turizmdir. Medikal turizm insanlarn uzun mesafedeki lkelere, blgelere tbbi tedavi amacyla seyahat etmesidir.
nsanlar tarafndan farkl nedenlerle tercih edilen bu turizm eidi gn getike artmaktadr. Bu almamzda
amacmz tm Dnyada ve Trkiyede medikal turizmin geliimini ele almaktr. Devlet ve zel sektrn gelecee
dnk planlamalar da incelenmi ve deerlendirmeler yaplmtr.
Anahtar Kelimeler: Medikal Turizm, Turizm Planlamas, Salk Turizmi

870
 Trkiye'nin Enerji Politikalar

Okutman Gnl Turgut

Trkiyenin enerji talebi her geen gn bymektedir. te yandan iklim deiikliine kar sera etkisi yaratan
gazlarn azaltlmas kendini dayatmaktadr. Buna ramen petrol, kmr ve doalgaz, Trkiyenin toplam enerji
tketiminde en nemli paya sahiptir. Trkiye rzgr ve gne enerjisi gibi yenilenebilir enerji kaynaklarndan
yararlanmak asndan olduka avantajl bir konumdadr. Ancak enerji alannda da bamll azaltmak ynnden
de ok nemli olmasna ramen yenilenebilir enerji kaynaklarna yeterince yatrm yaplmamaktadr. Kmre
verilen tevik nedeniyle yenilenebilir enerji kaynaklarna yatrm yapmay zorlatrmaktadr. Gvenli olmad halde
ve nkleer atklar dnya genelinde sorun tekil ettii halde nkleer enerji santralleri hala gndemdedir. Yenilenebilir
enerji kayna olarak hidroelektrik santralleri ise ED raporlar dikkate alnmadan yaplmakta evre ykmna yol
amaktadr. Trkiyede enerjinin retim, datm ve iletiminin iyiletirilmesi yeni santraller yapmaktan ok daha
byk nem tamaktadr. Zira iletim ve datm srasnda enerjinin %15i kayba uramaktadr. Bunun yannda
enerjinin youn olarak kullanld sanayide ve binalarda %25-30 enerji tasarrufu salanabilecei grlmektedir.
Elektrik enerjisindeki kesinti ve kalite sorunu zlebilecekken ekonomiye retim kayplar olarak dorudan ve
dolayl kayplarn olumasna neden olmaktadr. Trkiyenin enerji politikalar, artan enerji ihtiyacna ve enerji
bamllna odaklanmtr. Bu sorunlar da nemli olmakla birlikte enerji kaynaklarnn dalmnn evresel ve
iklimsel etkileri gz nnde bulundurulmaldr.
Anahtar Kelimeler: Enerji, klim, evre

871
 Trkiyede ve Dnyada Turizm statistiklerinin Karlatrmal Durum Analizi

Do.Dr. rfan Erturul - Ar.Gr. Gzde Sar - Ar.Gr. Abdullah zil - Ar.Gr. Tayfun zta

Son zamanlarda turizm, dnya apnda hzl bir ekilde gelierek hizmet sektrleri ierisinde nemli bir konuma
gelmitir. Turizm sektr; ekonomik, kltrel ve sosyal alanlarda lkelerin refah dzeylerini arttrmaktadr. Bu
ynyle de turizm sektrnn, lke ekonomilerine katks yadsnamaz bir gerektir. Yatrm ve istihdam maliyeti
dk, getirisi yksek bir sektr olan turizm sektr, bugn birok lkenin dikkatini ekmeyi baarm ve lkeler
arasndaki sektrel rekabet daha st seviyelere tanmtr. Bu almada; Dnya Turizm rgt (UNWTO), Trkiye
statistik Kurumu (TK) ve Dnya Bankas Veri Tabanndaki verilerden faydalanlarak, 2007-2014 yllar
arasnda Trkiyenin ve dnyada turizmden en yksek gelir elde eden be lkenin turizm gelirleri ile turist
saylarnn karlatrmal durum analizi yaplarak turizm sektrnn geliimine ilikin eitli neriler sunulmutur.
Anahtar Kelimeler: Turizm Geliri, Turist Says, Dnya Turizm rgt, Trkiye statistik Kurumu

872
 Perception of University Students Regarding Violence against Women

Do.Dr. Gzde Yirmibeolu - r.Gr. Yasemin Bilili

ABSTRACT

Violence against women has been an issue of debate in the last decades in Turkey. In fact, it has been a topic to
be discussed in many aspects after the 1980s. There are many reasons why it initiated at that period since violence
against women started to become visible and the number of cases increased sharply. This paper discusses the variety
of reasons for the initiation of the distinguishability of violence against women since the 1980s in Turkey.
Moreover, the paper investigates the perception of university students about violence against women. Accordingly,
10 woman and 10 man university students are interviewed in order to explore their understanding of violence against
women and their awareness on such an important issue in terms of its social, economic and legal dimensions.
Keywords: Turkey, Violence, Women, Students, Perception

873
 Reflection Of St. Valentines Day On Turkish Newspapers

Do.Dr. Gzde Yirmibeolu - r.Gr. Yasemin Bilili

ABSTRACT
A change in the attitude of couples can be observed with the introduction of St. Valentines Day in Turkey.
Although it was an unknown subject for the Turkish society, it has become a popular Day in the last decades.
Turkish media has played a major role in its popularity within the country. With the initiation of neo-liberal policies,
the idea of such a day has been perceived affectionately in the country. This paper discusses the causes of its
approval by the wide range of Turkish society although it is not a cultural sign of the country by analyzing Turkish
newspapers on such a day, 14 February. The main focus of the paper is the investigation of the consumer culture and
popular culture by means of national newspapers regarding St. Valentines Day.
Keywords : Consumer Society, Turkey, Newspapers, St. Valentines Day

874
 Avrupadaki ve Trkiyedeki Dark Turizm Destinasyonlarnn Karlatrmas zerine Teorik Bir alma

Yrd.Do.Dr. Glay Bulgan - Murad Alili

Son yllarda turizm sektrnde meydana gelen deiimler alternatif turizm trlerine olan ynelimi arttrmaktadr.
Bu balamda hzn turizmi (dark turizm) gn getike poplaritesi artan yeni alternatif turizm trlerindendir.
Turizmin doas gerei dinlenmek, elenmek, hoa vakit geirmekten ok farkl bir ynelie sahip olan dark
turizm, iinde keder ve znty barndrmaktadr. Gemite yaanm olan sava, lm, kaza, deprem, vb. trajik
olaylar dark turizmine katlanlarda toplumsal bellein ileri nesillere aktarlmasnda son derece nemli bir etki
yaratmaktadr. Yaplan bu almann amac, Avrupadaki ve Trkiyedeki dark turizm destinasyonlarn tespit
ederek, Trkiyenin dnyada nemli bir dark turizm destinasyonu olabilmesi iin akademik anlamda bir farkndalk
yaratlmasnn salanmasdr. almada kapsaml bir ierik analizi yntemi uygulanarak, Avrupadaki ve
Trkiyedeki dark turizm destinayonlar tespit edilmitir. alma sonucunda elde edilen verilerden yola klarak,
Trkiyenin sahip olduu dark turizm destinasyonlarna gerekli olan yatrmlar yaplarak, lke ekonomisine bu
alanda daha fazla gelir salanmas noktasnda gelitirilen nerilerin paylalmas hedeflenmitir. Bu almadan elde
edilen verilerle; Trkiyedeki dark turizm destinasyonlarnn da Avrupadakiler gibi korunarak turistik destinasyonu
haline getirilmesiyle Trkiyeye gelen turist profilinin olumlu ynde deiecei, Trkiyenin tannrlnn ve turizm
gelirlerinin artaca sonularna ulalmtr.
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: Avrupa, Trkiye, Dark Turizm.

875
 Eko-Etiket Olarak Mavi Bayrak Uygulamasnn Turizm Sektr Asndan Yaratt Rekabet Gcnn
rdelenmesi

Yrd.Do.Dr. Glay Bulgan - nder Gltepe

Rekabet stnl salamak isteyen ky iletmeleri turistlerin artan evre duyarlln da gz nnde
bulundurarak, evresel sertifikalardan (eko-etiket) biri olan MAV BAYRAK eko-etiketini edinmeye
balamlardr. Mavi bayrak eko etiketi; plaj, marina ve botlarn kulland alanlardaki plaj ve marina suyunun temiz
olduunu, kullanlan evreye nem verildiini, evreyi korumaya ynelik etkinliklerin ska yapldn, plajlarn ve
marinalarn turistlerin ihtiyalarn karlayacak donanma sahip olduunu ve tm bunlarn yan sra turistlerin
gvenliinin iyi bir ekilde salandn gsteren nitelikte bir uygulamadr. Bu almada ky turizmini talep eden
turistlerin gidecei destinasyonlar seerken, Mavi Bayrak eko-etiketinin etkili olup olmad ve Mavi Bayrak eko-
etiket uygulamasnn lkelerin turizm sektrnde rekabet gcn arttrc bir etkiye sahip olup olmad uygulanan
ierik analizi teknii ile aratrlmtr. Yaplan ierik analizi sonularna gre, lkelerin sahip olduklar plajlarn
Mavi Bayrak eko-etiketine sahip olup olmamasnn ziyaretilerin destinasyon seimlerinde ok etkili olmad ve
lkelerin turizm sektrnde rekabet glerini arttrc bir etki yaratmad tespit edilmitir.
Anahtar Kelimeler: Mavi Bayrak, Eko Etiket, Turizm Sektr, Rekabet Gc.

876
 Kurumsal tibar Ynetimi Algsnn llmesine Ynelik Bir Aratrma: Antalya zel Envar Okullar
rnei

Yrd.Do.Dr. Osman Krat Acar - Glay Dlger

Kurumlarn en deerli varlklar itibarlardr. tibar bir kurumun i ve d paydalarnn kurum hakkndaki tutum
ve davranlarnn oluturduu alg btndr. tibar ynetilerek gelitirilebilen bir sre ve srecin sonunda elde
edilen bir sonutur. tibar, kurumlardan etkilenen ve kurumlar etkileyen payda ilikilerinde gsterdikleri tutarl
davranlarn sonucunda kazanlabilir. Son yllarda Trkiyede zel niversite ve zel okullarn dikkat ekici ekilde
artt sylenebilir. Bu arta paralel olarak yrtlen politikalar ve eitim kalitesini arttrmak adna sektrde youn
rekabet ortam gelimitir. Rekabet artn avantaja evirebilmek iin eitim kurumlarnda kurumsal itibarn
ynetilmesi daha ok nem kazanmtr. Tm rgtlerde paydalarn kurumsal itibar ynetimine ynelik algs
llebilir. Bu alglamalarda farkllklar olabilir. Dier kurumlarda olduu gibi eitim kurumlarnda ve okullarda da
kurumsal itibarn alan, renci ve veli tarafndan nasl alglandnn bilinmesi, kurumsal itibarn gelitirilmesi ve
ynetilmesi asndan nemlidir. Bu noktadan hareketle aratrmann amac, zel okullarda kurumsal itibarn alan,
renci ve veli tarafndan nasl alglandnn llerek deerlendirilmesidir. zel ENVAR okullarnn kurumsal
itibar dzeyinin belirlenmeye allaca bu aratrmada nicel aratrma yntemlerinden betimsel tarama modeli
kullanlacaktr. Aratrmann evrenini, 2016-2017 Eitim retim ylnda zel ENVAR okullarnda grev yapmakta
olan alanlar ile bu okullarn rencileri ve velileri oluturacaktr. Yaplacak alma ile zel eitim kurumlar
balamnda kurumsal itibar ynetimine kavramsal bir ereve izilmesi, kurumsal itibarn temel bileenlerinin
irdelenerek sre sistematiinde ele alnmas ve nihai olarak zel eitim kurumlarna ynelik kurumsal itibar
ynetimi modeli oluturulmas konusunda literatre katk salanmaya allacaktr.
Anahtar Kelimeler: Itibar, Kurumsal tibar, Kurumsal tibar Ynetimi, zel Okul

877
 Heterojen Akn Homojen Zaman zerindeki Zaferi: Bergson ve Novalis Felsefesinde Yaam

Yrd.Do.Dr. Glay zdemir Akgndz

ada felsefenin nemli temsilcilerinden Bergson zamana ilikin yorumuyla felsefenin bak asn degitirip,
derinletirdi. Bergsoncu zaman, llebilir zamann aksine, tketilemez olan yaamn kendisidir. Novalisin zaman
anlay Bergsoncu zaman dncesiyle rtr. Novalisde doann sreklilii, isel ak araclyla sezilen, ama
kavranamayan bir sreklilik olarak anlalr. Bu almada amacm Bergsoncu yaratc ak oluunu Novalsin
felsefi roman ve iirleri araclyla izleyerek, yaama dolaysyla olu srecine bir yaayan ya da oluan olarak
katlmak ve bu ksa deneyim araclyla varoluun gizeminin kapsn aralamaktr.
Anahtar Kelimeler: Sreklilik, Ak, Varolu, Zaman

878
 Trkiyede Risk Primi (Cds), Merkez Bankas Rezervleri, Faiz Oran ve Seim Dnemlerine likin
Ekonometrik Analiz

Ar.Gr. Glbahar Atasever

Bir kredi trevi olarak CDS (Kredi Temerrt Swap), kredinin geri denmeme riskinin bir bedel karlnda
belirli bir kuruma/irkete devredilmesi szlemesidir. CDS primi, lkelerin ekonomik ve politik risk dzeylerine
gre gnlk olarak belirlenmekte ve piyasa arz ve talep dinamiklerini iyi derecede yanstt iin kredi
derecelendirme kurulularna gre daha gvenilir kabul edilmektedir. CDS priminin artmas, finansal piyasadaki
aktrlerin risklerinin artmas anlamna gelmektedir. Bu nedenle, yatrmclar yatrm yapmadan nce ilgili lkenin
CDS primini takip etmektedir. Bu almada, 2010:6-2016:12 dnemine ilikin haftalk veriler kullanlarak
Trkiyenin risk primi, merkez bankas rezervleri, faiz oran ve seim dnemleri arasnda bir iliki olup olmad
aratrlmtr. Johansen ebtnleme testi sonularna gre, CDS primi, merkez bankas rezervleri ve mevduat faiz
oran arasnda uzun dnemde iliki mevcuttur. Ayrca seimler, CDS priminin %3,4n, merkez bankas rezervleri
%2,1ini, uzun dnemli mevduat faiz oran ise %2,2sini aklamaktadr.
Anahtar Kelimeler: Cds Primi, Seim Dnemleri, Johansen Ebtnleme Analizi

879
 Trkiyede Seimler, Hkmet Deiiklikleri ve Makroekonomik Gstergeler

Ar.Gr. Glbahar Atasever

Politik istikrarszlk kavram, legal zeminde seimler sonucu gerekleen tek parti hkmetinden koalisyona
gei, hkmet deiiklii ve anayasal deiiklikleri; illegal zeminde ise devrim, askeri darbe, ayaklanma ve suikast
gibi olgular ierir. Trkiye, ok partili hayata gemesinin ardndan gnmze kadar (1946-2016) gelen yetmi yllk
srete ellinci hkmet deiikliini gerekletirmitir. Bunun anlam, hkmetlerin 1,4 ylda bir deiime gittiidir.
Sz konusu srecin ekonomi zerinde etkilerinin olabileceinden hareketle, bu almada Trkiyedeki seimler ve
hkmet deiikliklerinin gerekletii dnemlerin d bor stoku/GSYH, cari ak/GSYH, bte a/GSYH
gstergeleri ile ilikisi VAR analizi ile test edilmitir. Elde edilen sonulara gre, d bor stoku/GSYH ve bte
a/GSYH deikenleri seimler ncesi, seim dnemleri ve seimler sonras ile hkmet deiiklikleri
dnemlerinde siyasiler tarafndan dikkate alnan en temel deikenler olarak karmza kmaktadr. Ayrca
gnmzde seim ncesi bte a/GSYHn yaklak %10u; seim sonras cari ak/GSYHn %7,3 ile d
bor stoku/GSYHn %8,4 seimler tarafndan aklanabilmektedir. Bte ann %6s ise hkmet
deiiklikleri tarafndan aklanmaktadr. Neticede, seimlerin makroekonomik denge zerinde belirli bir etkiye
sahip olduu grlmektedir.
Anahtar Kelimeler: Politik stikrarszlk, Makroekonomik Deikenler, Seim Dnemleri, Var Analizi

880
 Eitim- stihdam likisinde Yeni Dnem: Mesleki Yeterlilik Belgesi Uygulamas

Yrd.Do.Dr Glin Takran - Asst.Prof.Dr zlem Demir - Ar.Gr. Fatih Akpnar

Ulusal ve uluslararas meslek standartlarn temel alarak teknik ve meslek eitim standartlarnn ve yeterliliklerin
gelitirilmesi, uygulanmas ve bunlara ilikin akreditasyon, yetkilendirme, denetim, lme, deerlendirme ve
belgelendirmeye ilikin kural ve faaliyetler olarak nitelendirilen Mesleki Yeterlilik sistemi, temelde eitim ile
istihdam ilikisini glendirmek, renme ktlar iin ulusal ve uluslararas standartlar oluturmak, eitim ve
retimde kalite gvencesini temin etmek, ulusal ve uluslararas kyaslanabilirlik altyapsn oluturmak, renmeye
ulamay, renmede ilerlemeyi, renmenin tannmasn ve kyaslanabilirliini salamak ve hayat boyu renmeyi
desteklemek amacyla faaliyete geirilmi bir uygulamadr. Bu uygulama ile Trkiyede 25/05/2015 tarihinde Resm
Gazetede Bakanlka yaymlanan teblide, belirli meslek gruplarnda istihdam edilen iilerin mesleki eitim alma
zorunluluuna ilikin aamal olarak mesleki yeterlilik belgesi alma zorunluluu getirilmitir. Bu tarihten itibaren,
tehlikeli ve ok tehlikeli iler snfnda olup Bakanlka yaymlanacak teblilerde yer alan mesleklerde mesleki
yeterlilik belgesi zorunlu olmaktadr. Bu almada emek piyasasnda belirli meslek gruplarnda mesleki yeterlilik
belgesi zorunluluu uygulamasnn genel zellikleri incelenerek, eitim- istihdam ilikisine ve i gvenliinin
salanmasna olas etkilerinin ne olacann tartmaya almas amalanmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Mesleki Yeterlilik Belgesi, Eitim, stihdam

881
 Anadolu Oyuncak Kltr Kapsamnda Mardin Mzesi Oyuncaklarnn Deerlendirilmesi

r.Gr. Sibel Atl - Dr. Gler Ylmaz

Tarih ncesi alardan beri gnmze ulam olan buluntular arasnda; seramik atl arabalar, bebekler,
figrnler (at, kpek, horoz, koyun, tavuk), ddkler, bilyeler ve ngrak gibi oyuncaklarda yer almaktadr.
slamiyet ncesi dnemlerde adak eyas, dini ritellerde kullanlan litrjik obje veya biblo olarak kullanlan deiik
kil rnlerde eitli kazlarda ele geirilmitir. Bu kil eserler biimsel olarak oyuncaklar ile benzerlik gsterse de
ilevsel olarak oyuncaklardan farkl zelliklere sahiptir. Bu makalede ise, Mardin Mzesi'nde yer alan Ortaa slam
dnemine ait seramik oyuncaklarn deerlendirilip, farkl dnem ve kltrlerle karlatrlarak seramik sanat
asndan oyuncaklarn nemi deinilmeye allmtr. Arkeolojik kazlardan mzelere getirilmi eserler arasnda
olan oyuncaklar dier kap trleri kadar ansl olamamlardr. ounluu srsz olan bu eserlerin tanmlamas hep
eksik ve arka planda kalmtr. Halbuki, bu rnekler bir toplumun oyun kltr, yaratcl ve estetii hakknda ok
zengin bilgiler sunmaktadr. Gnmzdeki almalara baktmzda kaybolan oyunlarn, unutulup giden kltrn
izlerine dair verileri grmekteyiz. Yitip giden bu oyuncaklarn eitli aratrmalarla tekrardan gndeme getirtilerek,
nesilden nesile aktarlmas salanmaldr. Trkiye de eitli mzelerde sergilenmekte olan bu oyuncaklar gerek
seramik sanat asnda gerek sosyal ve kltrel adan nem tekil ettii gibi ocuk eitimi ve geliimi asndan da
nemli veriler sunmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Oyuncak, Araba, ocuk, Mze, Kltr, Mardin

882
 Trkiyede Salk Hizmeti Sunan Hastanelerin ller Dzeyinde Verimliliklerinin Deerlendirilmesi

Ar.Gr. Glnur lgn - Ali Gven

Son yllarda artan kalite beklentisi, yalanan nfus, hastalk yknde yaanan deiimler, hastalk yaplarnn
deimesi, yeni teknolojilerin gelimesi, hizmet sunumunda profesyonellemenin artmas gibi faktrler salk
hizmetlerinde maliyetlerin artmasna neden olmutur. Ayrca maliyetlerin artnda, toplumlarn eitim seviyelerinin
ykselmesiyle birlikte salk hizmetlerine olan talebin artmasnn da pay bulunmaktadr. Bu nedenle salk hizmeti
sunucular ve politika belirleyicileri hem bu artan talebi en iyi ekilde karlayabilmek hem de artan maliyetleri
kontrol altna alabilmek iin kaynaklarn verimli kullanm konusunda bilgi sahibi olmaldr. Burada hareketle bu
almann amac, Trkiyede Kamu Hastane Birlikleri Genel Sekreterliine bal hastanelerin verimliliklerinin
illere gre llerek verimli ve verimsiz illerin belirlenmesi ve verimsiz olan illerin verimli olabilmeleri iin hangi
kaynaklarda ne tr iyiletirmeler yapmalar gerektiinin ortaya konulmas amalanmtr. almann rneklemini
Trkiyede ki illerde hizmet sunan tm kamu hastaneleri oluturmaktadr. almada girdi deikeni olarak, uzman
hekim says, pratisyen hekim says, hemire ve ebe says, yatak says kullanlrken; kt deikeni olarak
poliklinik muayene says, acil muayene oran, yatan hasta oran, yatak doluluk oran, yatak devir hz, ortalama kal
gn says, kaba lm hz kullanlmtr. Bu almadan elde edilen sonularn salk hizmeti kaynaklarnn
tahsisinde karar vericilere ve salk hizmeti politikaclarna yol gsterecei dnlmektedir.
Anahtar Kelimeler: Salk Hizmetleri, Teknik Verimlilik, Sper Etkinlik, lek Etkinlii, Veri Zarflama Analizi.

883
 Kreselleen Trk Toplumunda Cinsiyet Sorunu

Yrd.Do.Dr. Glreyhan utanrkulu

Kreselleen Trk Toplumunda Cinsiyet Sorunu Kreselleme, iinde bulunduumuz dnyann yaamakta
olduu kanlmaz bir gerektir. nc binyllk olarak bilinen bu dnem insanla byk frsatlar sunmaktadr.
Bilgi ve teknoloji dnyasnn hzl bir ekilde gelimesi btn alanlardaki deiikliklere neden olmaktadr.
Kreselleme, son yirmi yl ierisinde, gerek uluslararas politika ve diplomasi alannda gerek bu alana ait akademik
almalarda en ok kullanlan terimlerin banda gelmektedir. Kreselleme ayn zamanda artan karmakl ve
mevcut toplumsal srelerde ani deiiklikler olasln da ifade etmektedir. Trkiyede kreselleme olgusu
1980lerden itibaren alnan ekonomik kararlar eliinde dnyadaki genel eilimden ok da farkl olmayan bir
ekilde tannmtr. Kresellemenin, sadece ekonomik bir sre olarak deerlendirilemeyecei, ayn zamanda
sosyal ve kltrel boyutlarnn da olduu kabul edilmektedir. Kresel ekonomik politikalarn da etkisiyle derinleen
ekonomik ve sosyal sorunlar cinsiyet zerinde de farkl etkiler yaratmaktadr. Bu almada erkekler ve kadnlar
arasndaki ilikilerin dinamikleri ve bununla ilgili sorunlar incelenmektedir.
Anahtar Kelimeler: Kreselleme,cinsiyet, Erkeklik,toplum.

884
Gemiten Gnmze Belediyelere likin Yaplan Reform almalarnn Yerel Aktrlerce Deerlendirmesi

Do.Dr. Glsm Grler Hazman

Belediyelerde sunulan hizmetlerin kalitesi ve etkinliinin salanmas, idari ve mali ynden yerel ynetimlerin
mevcut sorunlarnn zme kavuturulmas erevesinde, Cumhuriyetten gnmze reform niteliinde almalar
gerekletirilmitir. Yerel ynetimlere ynelik son giriim, 2012 tarih ve 6360 Sayl Kanun ile balatlm ve 2013
tarih ve 6447 sayl Kanun ile devam ettirilmitir. Yaplan dzenlemeler sonucunda otuz ilde il zel idareleri ve il
genel meclisleri, belde belediyeleri ve belediye meclisleri, ky tzel kiilikleri ve ky derneklerine son verilmi;
bykehir belediyelerinin snrlar il mlki snrlar haline getirilmitir. Bu kapsamda, 6360 sayl Yasa ile birlikte
Trkiyede bykehir belediye says 30a karlm ve bu alanlarda il zel idareleri kaldrlm, kyler ve beldeler
mahalleye dntrlmtr. Yaplan dzenlemeler ile Trkiyede yerel ynetim sistemi idari yaplanmada, mali
kaynaklarn datmnda, siyasal corafyada, yerel hizmetlerin sunumunda ve son olarak imar ve planlama dzeni
gibi alanlarda deiimlere sahne olmutur. Yaplmas tasarlanan almada sz konusu reform niteliindeki
dzenlemeler ele alnarak, gerekletirilen dzenlemelerin sonularnn belediye yneticilerince deerlendirilmesi
amalanmaktadr. Burada nemle belirtmek gerekir ki; almada gemiten gnmze yaplan dzenlemeler ele
alnacandan belediye yneticilerinin yanl olmalar da nlenmi olmaktadr. almada belediye yneticilerinin
deerlendirmeleri esas alnacandan, belediyelerde ynetici statsnde grev yapan kiiler ile anket formu
araclyla grme salanacaktr. Elde edilen bulgular SPSS program ile analiz edilecektir. l, ile, bykehir,
bykehire bal ile belediyelerinden anaktleyi temsil edebilecek sayda belediyede aratrma yaplacaktr.
Bununla birlikte 2016 Yerel Ynetimler Reform Paketinden beklenenler de ele alnacak bylece, yerel idarecilerin
paket hakkndaki beklentileri de ksmen belirlenebilecektir. Dolaysyla yaplacak olan almada, belirtilen amalar
dorultusunda nceden belirlenen deikenlerin yardmyla mevcut durum hakknda deerlendirme yapmak ve
eitli neriler gelitirmek hedeflenmektedir.
Anahtar Kelimeler: Belediyelerde Reform, Yerel Aktrler, Belediyelerde Yeniden Yaplandrma

885
 Hizmet Blgelerine Gre Trkiye'nin nsani Geliim Endeksinin Deerlendirilmesi

Ar.Gr. Glsm eyma Koca - Ar.Gr. Glnur lgn

nsani geliim, 20.yyn ikinci yarsndan sonra ekonomik byme ve kalknma konusundaki kresel tartmalar
ile ortaya kan bir kavramdr. Bu anlamda birok lkede ulusal ilerlemenin nc bir hedefi ve gstergesi olarak
kullanlmakta olan GSYH, tek bana insanlarn temel ihtiyalarn karlamada yeterli deildir. Dolays ile sadece
ekonomik zenginlik deil, insan hayatnn zenginlii konusu da nemli kavramlardan biridir. Bu almada, nsani
Geliim Endeksi (GE) Trkiyede hizmet gelimilik durumlarna gre deerlendirilmi, blgelere ve illere gre
karlatrmalar sunulmutur. alma sonucunda elde edilen bulgular, Trkiyede doumda yaam beklentisi,
okuryazarlk oran, okullama oran ve kii bana den milli gelir ile ilgili bilgiler sunmakta ve gelecek almalar
iin insani geliim endeksinin deerlendirilmesi asndan bir altyap oluturmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Insani Geliim Endeksi, Trkiye, Ekonomik Gelime, nsani Gelime

886
 alanlarn Mesleki Tkenmilik Dzeyleri le Psikolojik Dayankllk ve Atlganlk Arasndaki liki: Bir
Alan Aratrmas

Prof.Dr. smail Bakan - Do.Dr. Burcu Erahan - Do.Dr. Tuba Bykbee - Aratrmac Glsn Kalkan

alanlarn kendilerini rahata ifade edebilecekleri bir rgt kltrnde atlgan, psikolojik dayankll yksek
bireylerin daha verimli alabilecei, bunun aksine tkenmilik yaayan bireylerin ise dk performans
sergileyecei dnlmektedir. Psikolojik dayankllk, bireylerin yaam boyunca karlatklar eitli zorluklar
karsnda, kendilerini topar-layabilme veya bunlarn stesinden gelebilme yetenei olarak tanmlanmaktadr (etin
ve dierleri, 2015: 81). Atlganlk kiinin dnce, inan ve isteklerini karsndakilerin haklarn inemeden ifade
edebilmesidir. Atlgan olan birey, evresiyle daha etkili bir iletiim kurar, bu nedenle de evreyle uyum
ierisindedir. Kendinden dn vermedii gibi, bakalarnn hakkn da inemez (Whirter ve Acar, 2000).
Tkenmilik ise, bireylerin ileri gerei karlatklar insanlara kar duyarszlamalar, duygusal ynden kendilerini
tkenmi hissetmeleri, kiisel baarda azalma eklinde ortaya kan bir olgudur (Yldrm ve Erul, 2013: 89). Bu
almada alanlarn atlganlk-ekimserlik, psikolojik dayankllk ve tkenmilik dzeylerinin belirlenerek,
aralarndaki ilikilerin tespiti amalanmaktadr. Bu kapsamda Kahramanmarata zel sektr alanlarndan anketle
veriler toplanm ve SPSS programnda analiz edilmitir. Anahtar kelimeler: Psikolojik Dayankllk, Mesleki
Tkenmilik, Atlganlk Kaynaka: etin, F., Yelolu, H.O. ve Basm H.N. (2015). Psikolojik dayanklln
aklanmasnda be faktr kiilik zelliklerinin rol: bir kanonik iliki analizi. Trk Psikoloji Dergisi, 30/75, 81-92.
Yldrm, M.H. ve Erul, E.E. (2013). Duygusal emek davrannn igrelerin tkenmilik dzeylerine etkisi.
Organizasyon ve Ynetim Bilimleri Dergisi, 5/1,89-99. Whirter, J. ve Acar,N.V. (2000). Ergen ve ocukla letiim.
Ankara: US-A Yaynclk.
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: Psikolojik Dayankllk, Mesleki Tkenmilik, Atlganlk

887
 Halkla likiler Mesleine Ynelik evrimii lanlarnn Teori ve Pratik Arasndaki liki Bakmndan
erik Analizi Yntemiyle ncelenmesi

Ar.Gr. Glten Adal Aydn

Halkla ilikiler disiplini, geen yzyln balarndan bu yana gerek alandaki profesyoneller gerekse
akademisyenler tarafndan srekli olarak yeniden tanmlanmaya, adlandrlmaya ve konumlandrlmaya allmtr.
Kimlik bunalm ierisinde olduu dnlen halkla ilikiler mesleinde uygulayclarn sahip olmas gereken
zellikleri teori ve pratik adan incelemek bu almann temel motivasyonudur. Bu balamda, aratrmann amac,
halkla ilikiler alannda verilen i ilanlarnn tad zelliklerin incelenmesi ve halkla ilikiler mesleine aday
igrenlerde aranan niteliklerin saptanmasdr. almann verileri Trkiyenin nde gelen insan kaynaklar
sitelerinden olan yenibiris.com bnyesinde halkla ilikiler bal altnda yaynlanan i ilanlarndan yararlanlarak;
ierik analizi ile elde edilmitir. nceleme sonucunda oluturulan kategoriler pozisyon, sektr, deneyim, eitim,
ehir ve aranan nitelikler- almada tablolar halinde sunularak yorumlanmtr. alma sonucunda alana ynelik i
ilanlarnda adaylardan beklenen/aranan niteliklerin ortaya konulmasnn yan sra adlandrma ve tanmlama sorunlar
da tespit edilmitir.
Anahtar Kelimeler: Halkla likiler, lanlar, erik Analizi

888
 Sol Nerede? 2009 Yerel Seim Haberlerinde Solun Temsili

Yrd.Do.Dr. Glten Uan

Giri: Sol, ok merkezli, ok boyutlu ve dank yeni bir iktidar biimi yaratan kreselleme karsnda, rgtsz
kitlesel tepkiler halinde canlanmaya, kapsama alann ulus-devlet snrlarnn dna doru geniletmeye
almaktadr. Bu alma solun yok olmadn, kapitalizmin ald yeni biime uyumlu yeni bir muhalif dnce ve
hareket haline geldiini ancak Trkiye Solunun 2009 yl itibariyle bu srecin gerisinde kaldn ileri srmektedir.
Ama: Trkiye Solunun 2009 Yerel Seimlerinde televizyon haberlerinde dnce ve siyasal eylem biimi olarak
nasl temsil edildiini betimlemeyi amalamaktadr. Yntem: Bu niteliksel almada eletirel sylem analizi
yntemi kullanlmtr. Eletirel sylem analizinin amac toplumsal yapnn ve iktidar ilikilerinin metindeki
izdmn bulmaktr. rneklem, rating lmlerine gre en ok izlendii tespit edilen televizyon kanalnn
(Kanal D, Show TV ve Star TV) haber bltenleridir. Seim dneminde solun medyada daha fazla yer bulaca
dncesi ile 2009 Yerel Seimleri (01 Mart-05 Nisan 2009 tarihleri aras) sresince yaklak 35 saatlik ana haber
blteni incelenmitir. Analizin ilk aamasnda konu ve temalar tespit edilmi, ikinci aamada temalarn hangi
savlarla desteklendii ve kullanlan stratejiler betimlenmitir. Ayn temay besleyen yazl ve grsel materyal bir
araya getirilerek dzenlenmitir. Yaz/sz/mzik/ses veya ikonografik gstergeler (grnt, resim, kurgu,
animasyon vb.) de haber anlatsna katklar balamnda analize dahil edilmitir. Bulgular: Trkiye Solunun analize
temel oluturan temalar veriden yola kan tmevarmsal analiz yolu ile u ekilde tespit edilmitir: Modernleme,
din ve laiklik, Kemalizm ve kreselleme kart sol hareketler. almann temel bulgular u ekilde zetlenebilir:
Haberlerde sol sylemin tek temsilcisi sosyal demokrat partilerdir. Sol, demokrasi kavramn slami san izdii
snrlar ierisinde kullanmtr. Kemalizm sol sylemin kurucu unsurlarndan biridir. ktidar partisi genel bakan
ile solun aktrlerinin sylem alannda girdikleri mcadelelerin ounda anlam solun aleyhine kapanmtr. Trkiye
Solu haber bltenlerinde teorik derinlikten yoksun, gnlk siyasi kayglarn ve polemiklerin ynlendirdii
tartmalara saplanm bir vaziyette temsil edilmitir. Sonu: Sol eylem asndan incelenen dnem itibariyle
Dnyada Kreselleme Kart Sol Hareketler bal altnda toplanan muhalif gruplara benzeyen bir oluuma
rastlanmamtr. Trkiye Solu televizyon haberlerinde sadece CHPnin sosyal demokrasi ve resmi devlet ideolojisi
ile harmanlanm sylemi ile temsil edilmitir.
Anahtar Kelimeler: Sol, Sylem, Haber, Yerel Seim

889
 Trkiyede ocuk Gelin Probleminin Blgeler leinde (Dzey II) ncelenmesi

Grc Aygn - Do.Dr. Cengiz Akbulak

Birlemi Milletler (BM) ocuk Haklar Szlemesine gre her birey 18 yana kadar ocuk saylmaktadr. Bu
ya snrnn altndaki kadn evlilikleri ise ocuk gelin olarak nitelendirilmektedir. ocuk gelin problemi, eitim
dzeyinin dk ve yoksulluk orannn yksek olduu az gelimi lkelerde yaygn ekilde grlmektedir. Bu
lkelerde ayn zamanda kadnn korunmaya muhta olduu gr, kadnlar ikinci planda tutan kalplam ve
deitirilmesi neredeyse imknsz geleneklerin varl ve yasal mevzuattaki boluklar kz ocuklarnn erken yata
evlendirilmelerine zemin hazrlamaktadr. Trkiyede kz ocuklarnn erken yata evlendirilmesi gemiten beri
nemini koruyan sosyal problemlerden biridir. Bu almada Trkiyede BBS (NUTS) Dzey 2 blgelerinde ocuk
gelinlerin dal beeri ve ekonomik gstergeler dikkate alnarak deerlendirilmeye allmtr. Bu erevede
nfusun eitim durumu, net g miktar, cinsiyet oran, ortanca ya, hanehalk bykl, yoksulluk oran,
istihdamn sektrel dalm ve isizlik oran gibi etmenler gz nnde bulundurularak eitli deerlendirmeler
yaplmtr. Ayrca sz konusu etmenlere ait zellikler ArcGIS 10.3 programna aktarlarak blgelere ait haritalar
retilmitir. Elde edilen sonulara gre TRC1 (Gaziantep, Adyaman, Kilis), TRC2 (anlurfa, Diyarbakr), TRC3
(Mardin, Batman, rnak, Siirt) Blgelerinde ocuk gelin saysnn daha fazla olduu belirlenmitir. Sz konusu
blgeler kadnlarn birok sosyal haktan yoksun olduu, ekonomik bamszlnn zayf ve eitim durumunun da
nispeten daha dk olduu alanlar olarak ne kmtr. Dier taraftan, ilgili blgelerdeki ocuk gelin orannn
yksek deerler gstermesinde, 2011 ylnda balayan Suriyedeki i sava nedeniyle lkemize ynelen mlteci
hareketinin de etkili olduu dnlmektedir.
Anahtar Kelimeler: ocuk Gelinler, Eitim, Yoksulluk, Dzey 2 Blgeleri, Arcgs

890
 KKTC Yazl Basnnda Kbrs Mzakere Haberleri: 12 Ocak 2017 Cenevre Zirvesi

Do.Dr. Gven Arkl - Nazmi Pnar

Kbrsta Trk ve Rum kesim arasndaki soruna zm bulmak iin BM gzetiminde srdrlen mzakereler,
KKTC Cumhurbakan Aknc ve Rum lideri Nikos Anastasiadis'in katlmyla svire'deki BM Cenevre Ofisi'nde
12 Ocak 2017 gerekletirilmitir. Ekonomi, Avrupa Birlii (AB), Mlkiyet, Ynetim-G Paylam, Toprak ile
Gvenlik ve Garantiler olmak zere 6 temel balktan oluan Kbrs mzakerelerinin kritik grmeler ele
alnmtr. Mzakereler srecinde, "Mlkiyet", ardndan "Ynetim ve G Paylam" fikirleri grlmtr. Bu
sre ierisinde "Ynetim-G Paylam", "Avrupa Birlii (AB)" ve "Ekonomi" balklar ve taraflarn kendi
haritalarn sunarak mzakerelerde, toprak ana bal mzakere edilmi, ve Mlkiyet ve dier zmlenmemi
konular zerinde tartlmtr. 12 Ocak'ta, garantr lkeler Trkiye, Yunanistan ve ngilterenin de katld
uluslararas konferans dzenlenmitir. AB, konferansa "zel gzlemci" statsnde katlmtr. BM Genel Sekreteri
Antonio Guterres, konferansn aln yapm ve ilk oturumuna bakanlk etmitir. BM'nin eski Genel Sekreteri
Ban Ki-mun'un da katlmyla olumlu havada balayan Mont Pelerin'deki mzakerelerin ilk turunun sonunda Rum
lideri Anastasiadis, masada Trk tarafnn almlar karsnda zamana ihtiyac olduunu ifade etmi, Trk heyetinin
Anastasiadis'in bu talebini kabul etmesiyle taraflar 20 Kasm'da svire'de yeniden bir araya gelme karar alarak
mzakerelere bir hafta ara verilmitir. Mont Pelerin'deki mzakerelerin ikinci turunda da Rum tarafnn ar
taleplerde bulunmas ve uzlamaz tavrlarndan dolay sonu alnmamtr. Bu noktadan hareketle, Bar
birleim kavram nda Kbrs Trk ve Rumlar ilikilerini ele alan bu almada sz konusu ilikilerin yazl
basnda nasl sunulduuna dair bir deerlendirme yaplmtr. 12 Ocak 2017 Cenevre Kbrs Mzakere zirve
dneminde basna yansyan haberlerin incelendii bu metin kapsamnda, KKTC yazl basnnda nasl sunulduu
sorulmu ve bu soruyu yantlamak iin rneklem olarak seilen Kbrs, Kbrs Postas, Havadis, Star Kbrs ve
Hakikat gazetelerinin ikier haftalk yaynlar ierik analizi teknii kullanlarak incelenmitir. Bu inceleme
yaplrken haber says, hangi balklarn kullanld, haberlerde kullanlan aktrler/ haberlerde konuanlarn kimler
olduu ve son olarak hangi szcklerin en ok sayda kullanldna baklmtr.
Anahtar Kelimeler: Kbrs Mzakereleri, Yazl Basn, letiim

891
 I Sal ve Gvenlii Ynetim Sistemlerinde Gvenlik Kltrnn nemi

Gven Gm - Yrd.Do.Dr. M.Ayta nar

Gelien teknoloji ile beraber retim srelerinin karmaklamas, alma artlarnda meydana gelen
deiiklikler, firmalarn rekabet ortamnda kar ve verimlilik art iin terim temposunu artrmas gibi nedenler i
sal ve i gvenlii ile ilgili problemleri de beraberinde getirmektedir. letmeler bu problemlerin zmne
ynelik srekli bir aba ierisindedirler. Modern ynetim anlay sonrasnda ada ve gncel yaklamlar ile
beraber, ynetimde yeni kavramlar ve sistemler gelitirilmitir. Sal ve Gvenlii (SG) ynetim sistemleri de
bunlar arasnda yer almaktadr. SG ynetim organizasyonu; beeri ve mali kaynaklarn sistematik bir ekilde
harekete geirilmesi ve SG ile ilgili dzenlemelerin izlenmesi ve kontrol edilmesi iin gerekli mekanizmalarn
oluturulmasn ierir. SG ynetim sisteminin etkin iletilebilmesi, tm rgt yelerinin salk ve gvenlik
konusunda benzer inan, fikir ve alglar paylamalar ile mmkndr. Bu ise iyerlerinde gvenlik kltrnn
oluturulmas ile mmkndr. Gvenlik kltr ok boyutlu bir yap olup iletmelerin i gvenlii ilkelerini hayata
geirme ekli ve srecinde olduka nemli bir yere sahiptir. Bu almada, SG ynetim sistemleri ve bu sistemlerin
etkinliini artrmada gvenlik kltrnn rol incelenmitir.
Anahtar Kelimeler: I Sal ve Gvenlii, sg Ynetim Sistemleri, Gvenlik Kltr

892
 Otoriter ve Totaliter Rejimlerde iddetin eitli Yzleri

Prof.Dr H. Birsen Hekimolu-rs

Bir politika arac olarak iddet kullanm, otoriter ve totaliter rejimlerde giderek artmakta ve olaanlamakta, ayn
zamanda biim ve z itibariyle eitlenmekte ve eitlendii oranda da tanm ve tasnifi zorlamaktadr. iddet,
elbette sadece baskc rejim trlerine zg bir eylem ve tavr deildir, her tr toplumda ve toplumsal/politik iliki
biimlerinde fiziksel ve psikolojik iddete rastlamak mmkndr. Bu yazda daha ok gnmzde giderek
otoriterleen ve hatta totaliterleme eiliminde olan demokratik rejimlerde toplumu disipline ederek ynetmenin bir
arac olarak iddetin deiik trleri ve deien yzleri zerinde durulacak; gnlk dilden politik dile, davran
biimlerinden sanata ve medyaya kadar her alanda karlatmz iddet biimlerini nasl okuyabileceimiz
zerinde tartlacaktr.
Anahtar Kelimeler: iddet, Otoriter Rejimler, Totaliter Rejimler

893
 rgtsel letiim Asndan rgtsel Sosyalizasyon

Yrd.Do.Dr H. Buluthan etinta

Gnmz rgtleri iin en nemli unsurun insan sermayesi olduu kabul edilmektedir. rgtler ancak yetenekli
ve kalifiyeli alanlar ile baarya ulaabilmektedir. Dolaysyla rgtlerin rekabet gc elde edebilmesi ancak bu
tr alanlar rgte ekme, onlar rgtn bir paras haline getirerek verimli klma ve rgte balama ile
gerekleebilmektedir. stenen bu durumun olumas ise alann rgte uyumu ile salanabilmektedir. Uyum bir
baka ifadeyle sosyalleme, rgtte almaya yeni balayan kiinin rgtsel deerleri, kurallar ve davranlar
renme sreci olarak deerlendirilmektedir. rgtsel sosyallemenin temel amac, rgtsel deerleri alanda
oluturarak rgt-alan i birliini ve uyumunu kolaylatrmak, olabildiince gelitirmektir. rgt kltrn
oluturan tm unsurlarn alana aktarlmas olan rgtsel sosyalizasyon sreci ile alan, rgttn amacn ve
ileyiini renmekte, kendisinden beklenen davran kalplarn fark edebilmektedir. Bylece alan, rgtsel
kltr tanmakta, bu kltre katlmakta ve rgte uyum salayabilmektedir. rgtsel kltrn tm unsurlar
rgtsel iletiim ile aktarlmaktadr. Bu nedenle rgtsel iletiim, sosyalizasyon srecinde nem tamaktadr.
almada, rgtsel sosyalizasyon srecinde gerekleen iletiim olgusundan bahsedilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Uyum, letiim, rgtsel Sosyalizasyon, Sosyalizasyon Taktikleri

894
 Internet Konulu Aratrmalarn "trkiye'de nternet Konferanslar" erevesinde Deerlendirilmesi

Yrd.Do.Dr H. Buluthan etinta

Hayatmz kknden deitiren internet, kitlelere sesini duyurma olana, her konuda bilgi edinme ya da
paylama zellikleri ile kiiler arasnda etkileimi ve i birliini salayan bir mecra konumuna gelmitir. Bugne
kadar ki birok teknolojik gelimenin internet kullanm ile gerekletii bilinmektedir. te yandan internet, yeni
ekonominin, yeni sektrlerin ve yeni i imkanlarnn domasna sebep olmutur. Yine evrimii ortamda deiik
trde ierikler retilmekte ve sosyal alarda farkl topluluklar olumaktadr. Bugn geldiimiz noktada internet,
gnlk hayatn bir paras belki de vazgeilmez bir unsuru durumundadr. Zira gittike artan sayda insan, bilimsel
aratrmalardan ticari ilemlere kadar bireysel veya rgtsel amalarn gerekletirmek zere interneti
kullanmaktadr. alma, internetin etkilerini akademik balamda belirlemek amacyla yaplacaktr. Bu kapsamda
internet kavramn temel alan ve internetle ilikili konularda 1995 ylndan beri yaplmaya devam eden Trkiye'de
nternet Konferanslar deerlendirmeye alnacaktr. nternetin etkileri ve internet konusunda akademik anlamda
etkili olan eilimler, konferansn arlkl konular ve konferansta yer alan bildiriler boyutunda tespit edilmeye
allacaktr.
Anahtar Kelimeler: Internet, nternet Aratrmalar, nternetin Etkileri

895
 Dsal Motivasyonun ve Ar Yknn Kariyer apasna Etkisi

r.Gr.H.Tezcan Uysal - Yrd.Do.Dr.Sibel Aydemir

Bu almann amac; alanlarda gelien kariyer apas ile dsal motivasyon ve ar i yk algsnn ilikisini
snamak, istatistiki olarak anlaml bir iliki var ise dsal motivasyon ve ar i yk algsnn etki derecesini
saptamak, kariyer mesleklerinde alanlarn performanslarn arttrarak kariyer apalarn azaltacak neriler
sunmaktr. Bu amaca bal olarak X Yksekretim Kurumu bnyesindeki niversite hastanesinde alan 67
doktordan anket yntemiyle veri elde edilmitir. Bu veriler SPSS program ile deerlendirilmi, korelasyon analizi,
oklu regresyon analizi, Kruskal-Wallis H Testi ve Mann-Whitney U testi ile analiz edilmitir. Gerekletirilen
analizler sonucunda dsal motivasyon faktrleri ile kariyer apas arasnda anlaml bir iliki bulunmu, ar i yk
ile kariyer apas arasnda ise istatistiki olarak anlaml bir iliki saptanmamtr. Ancak btnleik etki
incelendiinde, ar i yknn dsal motivasyon faktrlerinin varlnda kariyer apasna etki ettii belirlenmitir.
Ar i yk algsndaki 1 birimlik artn kariyer apas geliiminde 0.398 birimlik bir arta neden olduu, dsal
motivasyon faktrlerindeki 1 birimlik artn ise kariyer apas geliiminde 0.566 birimlik bir azala neden olduu
saptanmtr.
Anahtar Kelimeler: Kariyer apas, Dsal Motivasyon, Ar Yk, Salk Sektr

896
 Temel Salk Gstergeleri Asndan Trkiye - Ab lkelerinin Karlatrlmas: Betimsel Bir Analiz

Do.Dr. Hseyin Ar - Hac Hayrettin Tra

Bir lkenin gelimilik dzeyini belirleyen gstergeler ierisinde salk sektryle ilgili veriler nemli bir yer
tutmaktadr. 1980li yllardan sonra lkelerin gelimilik farkllklar aklanrken kullanlan gstergeler ierisinde
beeri sermaye gstergelerinden birisi olarak belirtilen salkla ilgili gstergelerin bu farkllklarn kaynaklarndan
birisi olduu ortaya konulmaktadr. Gnmzde ise salk harcamalarnn ekonomik gelimiliin temel
belirleyicileri arasnda olduu kabul edilmektedir. Trkiye 1990l yllarda balatt salkta reform almalarna
2003 ylnda salkta dnm program ile hz kazandrmtr. Her alanda Avrupa Birliine (AB) yaknlamak
isteyen Trkiye 2005 ylnda AB ile yelik mzakerelerine balayarak ilikilerini bir aama daha ileriye tamtr.
Bu balamda Trkiye ve AB yesi lkelerin salk gstergeleri asndan karlatrlmas nem arz etmektedir. Bu
alma AB lkeleri ile Trkiye arasnda, salk harcama eitleri ile baz nemli salk dzeyi gstergelerini seilen
eitli yllar iin betimsel olarak karlatrmaktadr. 16 salk gstergesi kullanlarak yaplan karlatrma
sonucunda, Trkiyenin, toplam salk harcamalar ierisinde kamu salk harcamalarnn oran ve zel salk
harcamalarnn oran bakmndan AB ortalamas ile yakn deerler ald gzlenirken, dier gstergeler bakmndan
AB lkeleri ve ortalamalar ile ciddi farkllklarnn olduu grlmektedir.
Anahtar Kelimeler: Salk Harcama eitleri, Genel Salk Gstergeleri, Avrupa Birlii

897
 Blgesel Kalknmada Akll Uzmanlama Stratejisi

Hidayet nl - Ar.Gr. Hakan Bozda

ktisat yaznnda Adam Smithle balayan geleneksel iblm, uzmanlama ve ekonomik byme ilikisi,
gnmzde akll uzmanlama ile farkl ve yeni boyut kazanmaktadr. Son dnemlerde zellikle Avrupa Birlii
ekseninde gelien yeni bir politika alan olarak karmza akll uzmanlama stratejisi kmaktadr. Akll
uzmanlama stratejisi, ekonomik kalknmay, blgelerde belirli faaliyetlerde aratrma gelitirme ve yenilie dayal
bir uzmanlamayla salamay hedeflemektedir. Bu balamda blgenin kendi kaynaklarna dayal, blgeyi daha
rekabeti hale getiren ve uzun dnemli srdrlebilir bir ekonomik kalknma ngrerek, ekonomiyi dntrme
stratejisidir. Bu srete bilimsel ve kantitatif analizlerin kullanlmas tercih edilmektedir. rnein blgenin
patent/faydal model bavuru saylar, bu bavurularn sonulanma yzdesi, aratrmac says ve dalm,
teknolojinin ilgili olduu sektr ve bu firmalarn rekabetilii, teknolojinin ticariletirilme oran gibi analizler, odak
sektr/teknoloji alannn seilmesinde kullanlmaktadr. Akll uzmanlama stratejisinin aamalar ksaca unlardr:
a) Kendini kefetme sreci ya da giriim keif sreci, b) ncelikli faaliyetlerin belirlenmesi, c) Uzmanlalm
eitlilik, d) Deerlendirme ve izleme. Akll uzmanlamay destekleyen blgesel politika ise aralar u ekilde
zetlenebilir: Kmelenmeler, KOBler iin yenilik dostu i ortam, Kltrel ve Yaratc Endstriler, Aratrma
Altyaplar-Aratrma ve yenilikte yaam boyu renme.
Anahtar Kelimeler: Akll Uzmanlama, Blgesel Kalknma, novasyon, Kmelenme

898
 Trkiye in Ekonomik Byme le Enerji Tketimi, Finansal Gelime ve Uluslararas Ticaret Arasndaki
Dinamik likinin Belirlenmesi: ok Deikenli Model Yaklam

Ar.Gr. Hakan Bozda - Yrd.Do.Dr. Hidaye Tnl

Bu alma, 1974-2015 dneminde Trkiye iin finansal gelime, uluslararas ticaret ve sermayeyi ekonomik
faktrler olarak analize dahil ederek enerji kullanm ile ekonomik byme arasndaki ilikileri incelemektedir.
Ekonometrik yntem olarak VAR analizi ve uzun dnem iliki tespiti iin Johensen E btnleme testi yaklam
uygulanrken deikenlerin duraanlk zellikleri ADF testi ile belirlenmitir. Ampirik sonular deikenler
arasndaki uzun dnemli ilikiyi dorulamtr. Sonular, enerji kullanm, finansal gelime, sermaye ve uluslararas
ticaretin ekonomik bymeyi olumlu etkilediini gstermektedir. VECM Granger nedensellik analizi, ekonomik
bymeye ile enerji kullanm ve finansal gelime arasnda ift ynl nedensellik ilikisini ortaya koymutur. Ayrca
finansal gelime ve enerji kullanm arasnda da ift ynl nedensellik ilikisi belirlenmitir. Bu alma ile enerji
kullanmnn ekonomi de nemli bir rol ald gsterilmitir. Bu balamda politika yapclar asndan ekonomik
bymeyi desteklemek iin ykselen enerji talebini karlamada yardmc olacak yeni ve alternatif enerji
kaynaklarn kefetmek nem tamaktadr.
Anahtar Kelimeler: Ekonomik Byme, Enerji Tketimi, Finansal Gelime, Uluslararas Ticaret

899
 Neoliberalleme Srecinde Trkiyede Cari Ak Yoksulluk likisi

Ar.Gr. Hakan Kaya - Ar.Gr. Mehmet Sadk Aydn

Nispi yoksulluk, gelir-tketim ilikisi zerinden toplumun bir kesiminin dierlerine kyaslanmasyla ortaya kan
gelir dalmndaki farkll yanstmaktadr. Mutlak yoksulluk ise asgari yaam dzeyini srdrebilmek iin ihtiya
duyulan temel gereksinimleri karlayamama olgusudur. Bu noktada mutlak yoksulluun seviyesi temel
gereksinimleri karlayacak mal ve hizmetlerin fiyatyla ilintilidir yani mutlak gelir hipotezi erevesinde tketim
harcamalar bugnk gelir tarafndan belirlenmektedir. 1980li Yllardan itibaren uygulamaya konulan neoliberal
politikalar balamnda, minimalist devlet yapnn benimsenmesi, ihracata dayal byme modellerinin uygulamaya
konulmas ve beraberinde yabanc sermayeyi destekleyici ynde gerekletirilen finansallama sreci, gnmze
dein sre gelen sosyo-ekonomik sorunlarn temelini oluturmutur. Bu sosyo-ekonomik sorunlardan en arpc
olan ise neoliberal politikalarn gelir dalm zerindeki negatif etkisiyle birlikte nispi yoksulluun mutlak
yoksulluk haline dnmesi durumudur. almada, gerekleen hzl byme ile birlikte dengeli byme
patikasndan uzaklaarak yldan yla artan cari an, yoksulluu nispi halinden mutlak hale dntrp
dntrmedii ve bata para politikas olmak zere para-fiskal politikalarn bu srece etkileri uygulanan neoliberal
politikalar erevesinde tartlacaktr.
Anahtar Kelimeler: Cari Ak, Neoliberal Politikalar, Yoksulluk

900
Kanal stanbuldan Geecek Gemilere Rehberlik Edecek Sahil Gvenlik Ekibinin Toplamda Harcayacaklar
Srenin Hesaplanmasna Ynelik Bir Simlasyon almas

Ar.Gr. Hakan Tahiri Mutlu - r.Gr. Blent Ordu - Yrd.Do.Dr. Abdlhamit E

Resmi adyla Kanal stanbul olarak bilinen yapay kanal projesi, stanbul'un Avrupa yakasna yaplmas
dnlen bir suyolu projesidir. Mevcut koullar altnda Akdeniz ile Karadeniz arasnda mecburi gei gzergh
olan stanbul Boazndaki gemi trafik younluunu hafifletmek amacyla Marmara denizi ile Karadeniz arasnda
yaplmas planlanmaktadr. Kanal stanbul projesinin hi kukusuz lke ekonomisine de ciddi katklar salamas
beklenmektedir. Kanal stanbul; uzunluu 40-45 km; genilii yzeyde 145-150 m, tabanda ise yaklak 125 m;
suyun derinlii de 25 m olacak ekilde planlanmaktadr. Kanal stanbulun faaliyete gemesiyle birlikte stanbul
Boaz tanker trafiine tmyle kapanacak, Marmara-Karadeniz ynnde kanaldan gemek isteyen gemiler
Kkekmece glne geldikten sonra Karaburuna kadar sahil gvenlik botlar rehberliinde Karadenize ulap
yollarna devam edeceklerdir. Dnyada Kanal stanbul projesinin emsali olan Panama Kanal ile Svey Kanal
verileri dikkate alnarak ortalama hesaplar yaplmtr. Kanal stanbuldan gnlk ortalama 140 geminin gemesi
ngrlmektedir. Bu modeli kurmaktaki amacmz, rehber sahil gvenlik ekibinin toplamda harcadklar sreyi
hesaplamak; buna bal olarak da hazrda beklemesi gereken minimum rehber sahil gvenlik ekibi saysn
belirlemektir. MATLAB paket program yardmyla ortalama deerler girilmi ve bir rehber sahil gvenlik ekibinin
toplamda harcayaca sre simlasyon yardmyla elde edilmitir. Simlasyon almasndaki parametreler u
ekildedir: Gemilerin gndz gelme olaslklar 0.75 ve gei sreleri ortalama 4 saattir. Rehber sahil gvenlik
ekibinin gemiye ulamas sresi gndz 15 dk., gece 30 dk. ortalamal stel dalm gstermektedir. Sahil gvenlik
botunun geri dn sreleri 45 dk. ortalamal gama dalmna uymaktadr. Sahil gvenlik botunun arza yapma
olasl gidite 0.05, gelite 0.01; tamir sresi ortalama 50 dakikadr. Geminin gidite arza yapma olasl 0.05;
tamir sresi ortalama 100 dakikadr. Tm bu parametreler dikkate alnarak yaplan simlasyon almasnda Kanal
stanbuldan gemek isteyen bir gemiye rehberlik edecek sahil gvenlik ekibinin harcayaca ortalama sre 5 saat
olarak hesaplanm, bu sreye gre ortalama 140 gemi iin minimum 30 rehber sahil gvenlik botunun hazr
bulunmas gerektii ortaya konulmutur. Farkl parametreler kullanlarak, farkl ekipmanlar asndan da say ve
sre gibi hesaplamalar elde edilebilir.
Anahtar Kelimeler: Kanal stanbul, Rehber Sahil Gvenlik Botu

901
 rencilerin Kiilik zelliklerinin Giriimcilik Eilimine Etkisinin ncelenmesi: Bir rnek Olay almas

Ar.Gr. Hakan Tahiri Mutlu - Yrd.Do.Dr. Abdulhamit E - Ahmet Ta

Gnmzde etkilerini youn olarak yaadmz kresellemenin rekabeti glendirmesiyle, tm lkeler

asndan giriimcilik srekli nemi artan bir konudur. Giriimcilik sadece gelimi lkeler iin deil, gelimekte
olan lkelerin de en ok ihtiya duyduu etkendir. Giriimcilik gelir artnda, isizliin azalmasnda ve buna bal
olarak istihdamn artmasnda, para dolamnn hzlanmasnda, ekonomik refahn artmasnda nemli bir rol
oynamaktadr. Bu nedenle lkeler vatandalarn giriimcilie ynlendirmek adna yksek maliyetlere
katlanmaktadrlar. niversite eitiminin kiileri giriimcilie ynlendirecek ekilde verilmesi uzun vadede hem bu
maliyetleri azaltacak hem de bilinli ve gen bireylerin giriimci olmasna vesile olacaktr. Bu almada Abant
zzet Baysal niversitesi BF letme Blm rencilerinin kiilik zelliklerinin ve aldklar eitimin giriimcilik
eilimlerine olan etkisi llmtr. Yaplan faktr analizi ile kiilik zellikleri 5 faktrde ve giriimcilik eilimi 6
ana faktrde toplanmtr. elde edilen faktrlerle yaplan dorusal regresyonla eilimi etkileyen kiilik faktrleri
belirlenmitir. Belirlenen hipotezler belirtilen faktrler asndan birok hipotez dorulanm ve niversite eitimi
gren rencilerin giriimcilik eiliminin bulunduu ayn zamanda giriimciliin sadece kiilik temelli olmad
tespit edilmitir. almada ayrca kiilik zelliklerinin giriimcilik eilimi ile olan ilikisinin yaklak %18lik bir
etkiye sahip olduu grlmtr. Aratrmada cinsiyet deikenine gre inceleme yapldnda kadnlarla erkekler
arasnda farkllk bulunmayan faktrlere bakldnda; kadnlarn i kurma konusunda daha ok negatif dncelere
sahip olduu ancak erkeklerden daha fazla kararl ve azimli olduu sonucu grlmtr. Birinci ve drdnc snflar
arasnda yaplan incelemede ise katlmclarn niversitede aldklar eitimin kendi iini kurma konusuyla ilgili
faktrlerde farklla sebep olduu ve eitimleri sonucunda giriimcilie daha yatkn bireyler olma ihtimalinin
yksek seviyede olduu grlmtr. Ayrca ailede kendi iini kuran bireylerin giriimcilik eilimi bulunmayanlara
gre daha yksek bulunmu ve niversitede giriimcilik dersi alan rencilerin eilimi bu dersi almayan rencilere
gre daha yksek kmtr.
Anahtar Kelimeler: Giriimcilik Eilimi, niversitede Giriimcilik, Kiilik zellikleri

902
 Dini Tutumlarn alan Sesi zerindeki Etkisi

Hale Eda Akduru - Prof.Dr. Fatih Semerciz

Dnya zerinde topluluklar var olduka varln srdren ve eitli tartmalara sebebiyet veren inan kavram
kendisini bireylerin sosyal ortamlardaki tutum ve davranlarnda gstermektedir. zellikle alma hayatndaki
bireyler dini tutumlarn istihdam edildikleri iletmede etik deerler, ahlaki yaklamlar, alglama ve paylam
biimleri gibi yollarla ortaya koymaktadrlar. Her ne kadar Trk Kltrnde ayp, gnah gibi toplumsal dayatmalar
nedeniyle olumsuzluklara sabretme anlay yaygn olsa da, iletmede memnun olunmayan konularda proaktif
ekilde eletiride bulunma veya ie ilikin hususlarda katlmc olma gibi tepki verme davranlarn kapsayan
alan sesi (igren seslilii) alanlarn dini tutumlarndan etkilenmesi olas bir kavramdr. Bu balamda
almamz araclyla alanlarn dini tutumlarnn (alt boyutlar ile) alan sesi zerinde etkileri olup olmad
aratrlm ve analizlerden kan sonular bulgular ksmnda yorumlanmtr.
Anahtar Kelimeler: Dini Tutum, alan Sesi, slam

903
 Romantik likilerde eliik Cinsiyetilie Bak: Pamukkale niversitesi rnei

Mahmut Dal - Okutman Hale Yayla Ustac

1996 ylnda ilk defa Glick ve Fiske tarafndan ortaya atlan eliik duygulu cinsiyetilik teorisine gre herkes
tarafndan bilinen cinsiyetilik olan dmanca cinsiyetiliin yan sra korumac cinsiyetilik olarak tanmlanan ve
pozitif bir anlamda gibi grnen, kadnlarn ou tarafndan benimsenen ve onur verici olarak alglanan bir kavram
daha bulunmaktadr. Buna gre kadnlar erkee gre zayf ve erkee bamldr. Bu durumda iin aslnda geleneksel
nyargl ve erkek hakimiyetinin bulunduu ve bu hakimiyetin olduka zarar verici sonulara sebep olabilecei sz
konusudur. Toplumlardaki cinsel eitsizlik sosyal ortamlarda daha gl bir ekilde kendini gstermekte, romantik
ilikiler bu bak asna gre ekillenmektedir. Kar cinsiyetle romantik ilikinin hayatta mutluluun temel
sebeplerinden biri olduu bilinmektedir. Bu noktada ilikileri ve kariyerlerinin balangcnda olan niversite
rencilerinin dnceleri, belirleyici bir bak as oluturmaktadr. Genlerin 'dmanca cinsiyetilik', 'korumac
cinsiyetilik', 'koruyucu ataerkillik' ve 'cinsiyetler aras tamamlayc farkllatrma' konularyla ilgili fikirleri 'eliik
Cinsiyetilik' kavram kapsamnda nem arz etmektedir. Bu almada niversite rencilerinin eliik cinsiyetilik
hakkndaki bak alar 'eliik Duygulu Cinsiyetilik lei Anketi' uygulanarak belirlenecektir. Baz faklteler
ve Meslek Yksekokullarnda uygulanacak bu anket, 5'li likert lei ve SPSS 24.0 kullanlarak analiz edilecektir.
Anahtar Kelimeler: Cinsiyetilik, eliik Cinsiyetilik, Dmanca Cinsiyetilik, Korumac Cinsiyetilik

904
Snmac Sorununu Anlamaya Ynelik Sosyolojik Bir Kavram Olarak Yabanc: Eletirel Bir Deerlendirme

Ar.Gr. Halil akr

Klasik sosyolojinin temel kavramlarndan olan toplumsal btnleme olgusuna, gnmzde yeniden ihtiya
duyulmaktadr. Bu ihtiyacn temelinde, Ortadou lkelerinde yaanan ykmlarn, mltecilik olgusunun aktrlerini,
benzer kltrlere mensup milyonlarca insan olarak yeniden belirlemesi yatmaktadr. Bat lkelerinin kaplarn
kapatt ve bata Trkiye olmak zere blge lkelerinin kabul ettii snmac nfusun bu toplumlarla btnlemesi
sorunu karsnda sosyolojik almalar, farkl kavramsallatrmalar ie komaktadr. Bu dorultuda bavurulan
yaklamlardan biri, Alman sosyolog Georg Simmel tarafndan formle edilen yabancdr. Toplumsal bir gruba
sonradan dahil olan kimse olarak yabanc, Simmelin biimsel sosyolojisinde, kimlii grup tarafndan tayin edilen
bir toplumsal tiptir. Simmel tarafndan kk toplumsal gruplarda kavramsallatrlan yabanc, Simmeli takip eden
yazarlar tarafndan, dini ve etnik aznlklar gibi, iinde bulunduklar toplumda tarihsel bir arka plana sahip olan
byk toplumsal gruplara uyarlanmtr. Snmac nfus iin ise yabanc tipolojisinin henz olumakta olduu
dnlmektedir. Bu dorultuda bu almada, snmac sorununa ynelik teorik ve ampirik literatrde yabanc
kavramnn kullanmlarna deinilerek, kavramn snmac sorununa uygulanabilirlii tartmaya alacaktr.
Anahtar Kelimeler: Toplumsal Btnleme, Snmac Sorunu, Georg Simmel, Yabanc

905
 Bakale (Van) Havzasnda Bakale Fay Kuann Akarsu Sistemlerine Etkisi

Yrd.Do.Dr. Halil Zorer - Prof. Dr. Saadettin Tonbul

alma alann oluturan Bakale Havzas, Dou Toroslarn dou kesiminde yer almaktadr. Bakale Havzas
morfolojik bir havza zellii tamaktadr. Havza kuzey gney dorultusunda uzanr ve yksek da sralar ile
evrelenir. Batsnda Bakale Da (3668 m.) ve Mengene Dalar (3400 m.) ile Van Gl Kapal Havzasndan
ayrlr. Dousunda ise Doanl Dalar (2950 m.) ve Yiit Volkan Da (3468 m.) ile Trkiye ran devlet snrnn
belli bir blmn oluturur ve Urmiye Gl Kapal Havzasndan ayrlr. nceleme alannn morfolojik havza olma
zelliinden dolay sentripetal drenaj sistemi grlmektedir. Havzay evreleyen yksek dalardan akan yan kollar
(nsekant) havza tabannda ana akarsu (Konsekant) konumunda olan l Suyuna karmaktadr. Havza jeolojik
olarak Bakale Fay Kuann oluturduu bir ek-ayr (pull-apart) havzasdr (Koyiit 2005). Bakale Fay
Kuana bal oluan dorultu atml faylar havza eksenine ve l Suyuna (konsekant) paralel uzanrken yan kol
(nsekant) akarsular dik ve/veya dike yakn kesmektedir. Havzadaki insekant akarsu yataklarnda telenmeler bu
durumu kantlar niteliktedir. zellikle insekant akarsularn konsekant akarsuya katld alanlarda kancal drenaj
sistemi grlmektedir. Kuvaterner ncesi kapal bir havza olan inceleme alan kuvaternerde Zap Suyu tarafndan
kaplarak d drenaja almtr. Bu sre sonunda havza ierisinde gneye doru ak gsteren l Suyu, Zap
Suyunun en kuzey kolu haline gelmitir. Havzann d drenaja almas alandaki yerel taban seviyesini alaltm ve
genlemeye sebep olmutur. Genleme ile birlikte akarsular vadilerini andrarak derinletirmitir.
Anahtar Kelimeler: Bakale Havzas, l Suyu, Zap Suyu, Sentripetal Drenaj, Kancal Drenaj

906
 Medyada Aznlklarn Temsili ve Nefret Sylemi: Ermeni ve Yahudi rneinde

Halime Kk - Yrd.Do.Dr. Feridun Nizam

Kitle iletiim aralar eitli ilevleri ile hayatmzn vazgeilmez birer paras haline gelmitir. Kitle iletiim
aralar, insan ve toplum arasndaki en nemli iletiim an oluturmaktadr. letiim ve kitle iletiim aralar
gnlk yaantmzn bir paras olmakla beraber, dnyay ve iinde bulunduumuz toplumu alglamamzda, olay ve
durumlar ile ilgili yorum yapmamzda, bakalarn etkilememizde, baar ve baarszlklarmzda zetle tm
yaammzda nemli bir rol oynamaya balamtr. ok kltrllk demokratik yaamn vazgeilmez unsuru olarak
oulculuun temsili asndan olduka nemlidir. Etnik, dilsel, kltrel ayrmlarn olduu toplumlarda haber, bilgi
gibi ihtiyalara yant veren yaynlarn ieriklerinde farkl dncelere ve grlere yer verilmesi, yaynlarn kii ve
grup farkllklarn temsil etmede istikrar salanmas ve farkl gruplar kucaklayan oulcu ve birletirici yayn
politikalarnn yaratlmas nemlidir. Bu almada, etnik aznlklarn Trkiye basnnda ana akm ve alternatif
medyada nasl temsil edildii imcelenecektir. Etnik aznlklara rnek olarak Ermeni ve Yahudi aznlklar ele
alnacaktr. Medyann etnik aznlklarn ulusal basnda nasl temsil edildii ve bu aznlklara ynelik gerekletirilen
sylem kategorileri ve nefret sylemi rnekleri incelenecektir. Anahtar Kelimeler: Medya, Temsil, Nefret Sylemi,
Aznlklar
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: Medya, Temsil, Nefret Sylemi, Aznlklar

907
Siyasi ve Ekonomik Krizlerde Kresel Ynetimlerin Etkileri; Demokratikleen Dnyada Kresel Ynetimde
Reform Talepleri: Imf ve Birlemi Milletler

Do.Dr. Haluk Yergin

Birlemi Milletler; kinci Dnya Savann kazananlar ve kaybedenler dengesine gre, gelecek nesilleri savan
acsndan korumak maksadyla devletlerin kuvvetlerini birletirerek insanlar ve uluslararasnda eitlik kuralndan
taviz verilmeksizin bir dnya dzeni kurma iradesini beyan ettikleri bir yapdr. Oysa BM Gvenlik Konseyin
yaps bu gnk dnya gereklerine ve jeopolitik yapsna uymamaktadr. Birlemi Milletlerin kuruluundan
gnmze kadar dnya bar ve gvenliinin salanmas hedefini gerekletirmesi iin ye devletler tarafndan
yaplan katklar ve salam olduu baar/ baarszlklar hem saysal ve hem de niteliksel olarak tartlmaktadr.
zellikle Konsey 5 (be) daimi ye yaps ile 21.yzyln politik ve corafik gler dengesine denk dmemektedir.
IMF (Uluslararas Para Fonu), uluslararas para sisteminin dzenli bir ekilde ilemesini salamak amacyla 1944
ylnda faaliyete gemi bir yapdr. Bu erevede d deme aklar bulunan lkelere kredi desteinde bulunmakla
ykmldr. Son dnemlerde IMFye kendi iinden ve dardan eletiriler artmaktadr. Bu eletiriler, IMFnin karar
verme mekanizmasndan, ince ayrntlara kadar ulaabilen artllk ilkelerine ve uygulad yanl politika
seeneklerine kadar uzanmaktadr. Bu makalede, ki nemli kresel kurulu olan BM ve IMF eletirisel bir bakla
ele alnm ve her iki konudaki reform almalar incelenmitir.
Anahtar Kelimeler: Imf, Bm, Reform, Demokratikleme

908
 Isizlie Etki Eden Makro Ekonomik Deikenlerin ncelenmesi: Trkiye Uygulamas

r.Gr. Hamid Yeilyayla - Do.Dr. Hakan Demir

Makro ekonomiyi nemli lde etkileyen isizlik kavram, globalleen dnyada olduka hassas bir deiken
olarak karmza kmaktadr. sizlik oran kontrol edilmesi, dier makroekonomik deikenlerle olan ilikilerinin
anlalabilmesi olduka zor, bir ynyle de sosyal etkenleri ierisinde barndran bir kavramdr. Bu adan
bakldnda isizlii etkileyen temel makroekonomik faktrler olarak ithalat byme hz, ihracat byme hz,
dviz kuru deiim miktarlar, nfus art hz, reel GSYH byme hz ve kamu yatrmlar deikenleri karmza
kmaktadr. Bu almann amac isizlik orann etkileyen makroekonomik deikenlerin bamsz deiken
olduu isizlik orannn baml deiken olduu bir regresyon modeli kurularak istatistiksel karm ve ngrde
bulunmaktr. Bu balamda oluturulan veri setine Augmented Dickey Fuller (ADF) birim kk snamas yaplarak
deikenlerin duraanlklar incelenmi, duraan olmayan seriler iin gecikme deerleri alnarak
duraanlatrlmtr. Daha sonra deikenler arasnda nedensellik snamas yaplmak amacyla Granger Nedensellik
Testi uygulanmtr. Regresyon tahminlemesi iin gerekli olan duraan ve nedensellik testlerinden sonra ok
deikenli regresyon modeli kurulmutur. Kurulan model iki aamal EKK (En Kk Kareler) yntemi kullanlarak
zmlenmi ve gelecekteki isizlik oranlar tahmininde kullanlabilecek tahminciler elde edilmitir. Yaplan
tahminlerin baars ise geriye dnk testler araclyla snanmtr. Bu almann zgnl, isizlik olgusunu
etkileyen makroekonomik deikenlerle kurulmu bir regresyon modelinin iki aamal EKK ile tahmin edilmesidir.
Anahtar Kelimeler: Isizlik Oran, ki Aamal Ekk Yntemi, Makroekonomik Analiz, ngr

909
 Elma retimi Maliyet Analizi: Denizli ivril rnei

r.Gr. Nuri Avarlgil - Do.Dr. Hakan Demir - r.Gr. Hamid Yeilyayla

nsan yaamnda nemli gda maddelerinden olan meyve ve sebze retimi ve tketimi yurtiinde hzla artarken
yurtd pazarlarda nemini arttrmaktadr. Trkiyenin meyve retiminde zellikle elma, fndk ve ay rnlerinde
Avrupa ve dnya pazarlarnda liderler arasnda yer almas ve son 10 yldaki sahip olduu retim potansiyelinin
dolaysyla verimliliinin azaldnn grlmesi almann referans noktasn oluturmaktadr. almamzda
verimlilik ve maliyet analizleri asndan elmann seilmi olmasnn sebebi bulunduumuz konumun Trkiye elma
retiminde nemli bir yere sahip olmasdr. zelikle inin dnya elma retiminde elde ettii rekabet avantaj
Trkiye elma retiminin aksaklklarnn incelenmesini zorunlu klmtr. rnlerin ifti tarafndan retilmesinin
reticiye maliyetleri farkl kalemlerden olumaktadr. Bunlar; ekili dikili arazi bedelleri, elma fidan, organik ve
inorganik gbre, tarmsal ilalar, sulama maliyeti, arazi tesis bedelleri, yakt ve dier giderler olarak zetlenebilir.
Aratrmamza bu amala seilmi Denizli ivril blgesinde elma retimiyle uraan 46 adet reticiyle grlerek
2015 ve 2016 yllar iin elde edilen verilerle maliyet hesaplamas, karllk analizleri ve yatrmlarn geri dn
sreleriyle ilgili karsamalar yaplmtr. Bu amala birim baznda retim maliyeti hesaplanan elmann ortalama
olarak olmas gereken piyasa sat fiyat baaba noktas analizi ile belirlenmitir. Kabul edilebilir bir kar oran
olarak %20lik bir kar payna ulamak iin olmas gereken piyasa fiyatlaryla pazarda gerekleen sat fiyatlar
kyaslanmak suretiyle pazardaki fiyat sorunu ortaya koyulmutur. kan sonular ksaca zetlersek; reticilerin
bilinsizce kulland tarmsal ilalama bedellerinin ykseklii, standardizasyon kriterlerine uymayan retim
yaplmas ve mevsimsel dalgalanmalar sebebiyle elmann istenilen fiyattan piyasada talep grmedii belirlenmitir.
almann yorum ksmnda maliyetlerin drlmesi iin eitli nerilerde bulunulmutur.
Anahtar Kelimeler: Maliyet Analizi, Elma retimi, Baaba Noktas Analizi, Tarm Ekonomisi

910
 Osmanl'dan Cumhuriyet'e Trkiye'de Yerel Basnn Tarihsel Geliimine Bir Bak

Okutman Handan Haykr - Yrd.Do.Dr. Yavuz Haykr

Tanzimat dnemi, 18. yzyl sonlarnda balayan Osmanl yenileme ve modernleme abalarnn yeni bir hz ve
atlm kazand bir dnem olmutur. Bir yanda modernleme abalar dier yanda ise Osmanl eyaletlerinde yer yer
ortaya kan karklklar tara ynetiminin yeniden bir dzenlenmeye gidilmesini kanlmaz hale getirmitir. 7
Kasm 1964 tarihinde Vilayet Nizamnamesi hazrlanmtr. Bu nizamname ile eyaletler kaldrlm ve Fransz tara
tekilatna uygun olarak livalardan oluan vilayetler kurulmutur. Tara idarelerinde yaplan bu byk
deiikliklerde gze arpan en nemli kltrel gelimelerden biri de her vilayet merkezinde bir matbaann
almasdr. Sultan Abdlaziz 1863 ylnda Msr gezisi srasnda, Msr'n eitli blgelerinde gazeteler karldn
renmi ve Osmanl vilayetlerinde de "vilayet matbaalar" kurularak basn- yayn faaliyetlerinin yaplmasn
istemitir. Bylece vilayetlerde matbaalar almaya balanmtr. Valilik bnyesi iinde alan bu matbaalarda
ncelikle krtasiye ilerine arlk verilmi bunun yan sra salnameler, takvimler, edebi ve bilimsel eserler de
baslmtr. Yine bu matbaalar vastasyla birok vilayette "resmi vilayet gazetesi" de karlmtr. Bylece bu
vilayet matbaalar ve matbaalarda yaynlanan vilayet gazeteleri ile Trkiye'de tara basn daha sonraki dnemlerde
Anadolu basn tabirleriyle anlan yerel basnn ortaya kmasnda nemli bir rol oynamtr. Osmanl Devleti vilayet
gazeteleri ile merkezin grlerini halka duyurarak kamuoyu oluturmay da amalamtr. Vilayet Gazeteleri, Milli
Mcadele dneminde ise yaplan vatan savunmasnda etkin bir rol oynamlar. Vilayet gazeteleri yaynlama
gelenei Cumhuriyetin ilk yllarnda da srdrlm ve yeni rejimin halka benimsetilmesinde etkin bir grev
stlenmitir. Vilayet gazeteleri yerel basna nclk ve rehberlik etmilerdir. Vilayet gazeteleri yoluyla birok
yrede ilk kez sreli yayn karlmtr. Gazetelerin basldklar matbaalar, kamu ilerinin yan sra zel kesimin
ilerine de ak tutulmutur. Birok vilayette yaymlanan gazeteler, yrenin ilk sreli yayn olduu iin kitlenin
basn araclyla eitilmesinde nemli rol oynamtr. Yerel basnn kltr hayatnn gelimesine nemli katklar
olmu ve Anadolu'da birok yazar ve gazetecinin yetimesine imkn salamtr. Yine bu yayn almalar,
yaynlandklar blgenin kltrel geliiminde de bir lokomotif grevi stlenmilerdir. Bu almada, Trkiye'de
yerel basnn ortaya k, Osmanl, Milli Mcadele ve cumhuriyetin ilk yllarndaki durumu ve zellikleri hakknda
bilgiler verilerek bir deerlendirme yaplacaktr.
Anahtar Kelimeler: Yerel Basn, Vilayet Matbaalar, Vilayet Gazeteleri, Tara Basn, Osmanl, Trkiye
Cumhuriyeti

911
 Potla Geleneinden Tketim Kltrne: Arkaik Bir Trenin Postmodern zdmleri

Ar.Gr. Harun Geer - Do.Dr Saffet Kartopu

Gnmz insan post-modern dnemin akkanl iinde, kendine toplumsal bir stat elde etmek iin tketimi
hayatnn temel bir unsuru olarak konumlandrmaktadr. rrasyonel davran kalplaryla beslenen bu durum, iinde
yaadmz toplumda eitli ekillere brnerek varln srdrmektedir. Karlksz verme, toplumun devam iin
kendini feda etme, hediyeleme, belli merasimlerde davetlilere ikramda bulunma, dnlerde para sama gibi
benin bizde kaybolduu kltrel uygulamalarn izleri arkaik toplumlarda grebileceimiz potla geleneine
kadar geriye gtrlebilir. lk dnem sosyologlardan gnmze kadar, toplumsal olgular aklamada en nemli
kaynaklardan birisi de antropolojik veriler olmutur. Modern toplumu anlama ve aklama saikiyle hareket eden
sosyoloji, toplumsal yapnn ilksel oluumlarna kadar uzanarak bunu baarabileceini dnmtr. Belli bir
toplumun gelenek ve grenekleri iinde doan insan, Benini bu toplumun kalplaryla ina eder. Gnmz post-
modern dnemde tketim kltr, bu ina srecinde nemli bir unsur olarak karmza kmaktadr. Bu alma da
potla geleneinin izdmlerini post-modern dnemde tketim kltr zerinden okumay amalamaktadr.
Anahtar Kelimeler: Potla, Tketim Kltr, Post-Modern Dnem.

912
 Televizyon Haberciliinde Etiksel Bir Sorun: Magazinleme

r. Gr. Dr. Hasan ifti

Televizyon teknolojik geliimin insanlara sunduu en nemli aralardan birisidir. Son zamanlarda televizyon
kanallarnn ticari kayglar ve reyting hedefleri televizyon haberlerindeki magazinleme olgusunun hzla artmasna
sebep olmaktadr. Haber programlarnda magazin haberleri saysnn artmas, ulusal-uluslararas politika, ekonomi,
siyasi, salk, eitim, teknoloji gibi daha ciddi haber konularnn kiiselletirilerek, dramatize edilerek ya da
elenceli ynleri n plana karlarak magazinel elerin youn kullanlmasnn nedenlerinin ve sonularnn
insanlar zerindeki etkilerinin aratrlmasn gerekli klmaktadr. Haberlerin magazinletirilmesi bireylerin doru,
gvenilir ve tarafsz bilgi alma zgrlnn ihlal edilmesi anlamn tamaktadr. Bu almada temel olarak
televizyon, haber ve magazinleme, etik olgular zerinde durulmaktadr. Televizyon haberciliinde haberlerin
magazinleme olgusunun bir etik sorun olduu incelenmektedir. Televizyon haberciliinde magazinlemenin
beraberinde getirmi olduu sorunlar belirtilerek sorunlarn zmne ilikin neriler sunulmutur.
Anahtar Kelimeler: Haber, Televizyon, Magazinleme, Etik

913
 Eski Trk-Islam Devletleri'nde Yaknma (ikyet) Kurumlar

Yrd.Do.Dr. Hasan Mahmut Kalkm - Yrd.Do.Dr. Kadir Caner Doan

Eski Trk slam devletlerinde kamusal otoriteler karsnda halkn yaknd kurumlar olduu gibi, bu kurumlar
ayn zamanda devlet sisteminin ve kamu ynetimi tekilatnn ilemesinde de baat rol oynamlardr. slami ahlak
ve kltre bal olarak temelde adalet zerine tesis edilen devletler ve siyasal kurumlar etkin bir halkla ilikiler
vazifesi de grmlerdir. Bu devletlerde gnmzdeki ombudsman mekanizmasna benzer faaliyet yrten rnein,
Divan, Divan- Mezalim, Muhtesiblik, Kadal Kudat, Ahilik, eyhlislamlk ve Divan- Hmayun gibi kurumlar
bulunmaktayd. Bu kurumlar ncelikle devlet ierisinde siyasal sistemin etkin bir ekilde ilemesi ve daha
sonrasnda da toplumda karlkl hogr ve saygya dayal yneten-ynetilen arasnda meru bir iktidar bilinci
oluturulmasnda nemli etkilerde bulunmulardr. Bunlar ierisinden en nemlisi, bu kurumlarn toplumda adaletin
salanmas ve sosyal dayanmann kurulmasnda byk rolleri olmutur. Bu almada da eski Trk-slam
devletlerinin siyasal sisteminde ve toplumsal yaamnda etkili olan yaknma kurumlarnn hak arama kltr
zerinden bir analizinin yaplmas amalanmaktadr. Ayrca almada, bu kurumlarn sz konusu devletlerdeki
adalet ve yaknma zerine ne gibi sonular meydana getirdii zerinde de durulmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Eski Trk-Islam Devletleri, Yaknma, Adalet, Siyasal Kurumlar, Halkla likiler

914
 Kltrel Bariyerler Balamnda, Kadna Ynelik iddet Olgusu

Yrd.Do.Dr. Hasan Uzun

iddet her ne boyutta yaanyor ve sonular itibariyle de kimleri etkiliyor olursa olsun sosyal bir olgu olarak
karmza kmaktadr. iddet olgusuna maruz kalann da uygulayann da ayn kltrel havuzda ekilleniyor olmas
kltrel kodlarn irdelenmesini gerekli klmaktadr. zellikle kadna ynelik iddet olaynn lkemizde daha ok adli
bir vaka ve zel alan olarak alglanmas bu srecin doru okunmasnn nne gemektedir. Halbuki iddet
bireysel/kiisel bir olay deil toplumsal bir hafzann rndr/da vurumudur. Bu nedenle son zamanlarda yaplan
sosyal ve ekonomik dzenlemeler beklentinin altnda kalmtr. iddet olgusunun en nemli kts renilmi
aresizliktir. renilmi olmas bile enformel adan kltrel kodlara bir atftr. Biliyoruz ki iletiim, problem zme
becerileri (bireyin ba etme becerileri, yaam stresrleri ile baetme), benlik saygs, ebeveyn tutumlar vb. durumlar
kltrel yap ierisinde renilmekte ve ekillenmektedir. Bu nedenlerden dolay olayn ekonomik ve yasal
erevelerin dnda kltrel kodlar zerinden deerlendirilmesi ve irdelenmesi gerektii dnlmektedir. Bu
amala kadna ynelik iddetin kltrel yn incelenerek, kadnlarn yaadklar sosyo-ekonomik problemlerine
ynelik nerilerinin gelitirilmesi amalanmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Kltr, iddet, Kognitif Sre

915
 Kent Planlamasnda Paradigma Deiimine Bir rnek Olarak Taktik ehircilik (Tactical Urbanism) Akm

Ar.Gr. Hayal Yetkin ale

Kent planlamasnda, kentsel mekann dzenlenmesine dair mevcut sorunlarn zmne katk sunmada birtakm
yetersizliklerin ba gstermesi ile yeni planlama paradigmalar meknsal planlama ve kentsel tasarmn gndemine
girmitir. 1960larda kent bilimcilerin modern planlama paradigmalarn sorgulamaya balamalaryla birlikte
modernist kent yaklamnn alternatifleri aratrlmaya balanm; bylece planlama teorisi ve pratii asndan yeni
paradigmalar gndeme gelmitir (Silva, 2016: 1). almann konusunu oluturan Taktik ehircilik akm bu
tartmalarn odanda bir akm olarak ortaya kmtr. Taktik ehircilii destekleyen teoriler 1960l yllardaki sivil
haklar hareketlerinden sonra ortaya kmsa da bir akm ya da hareket olarak Taktik ehirciliin ortaya k
2010lar bulmutur. lk olarak Amerikan kentlerinde ortaya kan bu akm, daha sonra dnyadaki pek ok kente
yaylmtr. Taktik ehirciliin ortaya knn temelinde, kamu kurumlarnn vatandalarn istek ve beklentilerine
daha az duyarl olduu bir ortamda vatandalar asndan daha geni bir faaliyet alannn mmkn klnmas
yatmaktadr. Bu akm, kentteki yapl evrenin geici ve dk maliyetli deiimini ve kamusal alan kullanmnn
iyiletirilmesini amalayan bir hareket olarak ifade edilebilir. Bu balamda, almann yntemsel modeli ncelikle
bu akmn ortaya knn ardndaki teori ve pratikleri ortaya koyduktan sonra akmn ieriine deinmek olacaktr.
Ardndan Taktik ehircilik akmnn dnyadaki rneklerine yer verilerek, bu akmn Trkiye iin uygulanabilirlii
tartmas ile alma sonlandrlacaktr.
Anahtar Kelimeler: Taktik ehircilik, Kent Planlamas, Aadan Yukarya Planlama

916
 Trk Kamu Ynetiminde Yeni Bir Model: Tarm ve Krsal Kalknmay Destekleme Kurumu

Uzman Haydar Albayrak - S. Mustafa nen

Trk kamu ynetimine ynelik reform almalar uzun yllardr devam etmektedir. Kamu ynetiminde reform
yaplmak istenmesinin temel gerekesi, kamu ynetiminin hantall, kamu grevlilerinin tembellii ve kamu
kaynaklarnn verimli kullanlamad iddiasdr. Bu nedenle performans, esnek almay ve szlemeli istihdam
esas alan yeni modeller nerilmektedir. 2000li yllardan itibaren hz kazanan reform almalarnn byk bir
blm, neri dzeyinde kalm; sadece kk bir blm paralar halinde uygulanabilmitir. Ancak reform
nerilerinin tam olarak vcut bulduu bir kurumdan bahsedilebilir. 2007 ylnda AB krsal kalknma hibelerini
kullandrmak zere kurulan Tarm ve Krsal Kalknmay Destekleme Kurumu (TKDK), reformlarla oluturulmak
istenen kamu ynetimi modelinin bir prototipi niteliindedir. almada, Trkiyedeki kamu ynetimi reformu
almalarna ksaca deinilerek Trk kamu ynetimi iin yeni bir rnek olan TKDKnn kuruluu, ileyii, grevleri
ve personel politikas deerlendirilmektedir. TKDK gibi somut bir rnek zerinden yaplacak deerlendirmenin,
nerilen yeni kamu ynetimi modellerinin art ve eksi ynlerinin grlmesi asndan nemli olduu
dnlmektedir.
Anahtar Kelimeler: Kamu Ynetimi Reformu, Tarm ve Krsal Kalknmay Destekleme Kurumu (Tkdk),
Performans lm, Szlemeli stihdam, Avrupa Birlii

917
Iletmelerin Lojistik Faaliyetlerinde D Kaynak Kullanm: Trakya Blgesinde Faaliyet Gsteren letmeler
zerinde Bir nceleme

r.Gr. Hseyin akrlar - Yrd.Do.Dr. Nevin Altu - Do.Dr. Adil Ouzhan

20. yzyln ikinci yarsndan sonra, kresellemeye bal olarak dnya pazarlarnda yaanan gelimeler, hz,
esneklik ve maliyet kavramlarnn nemini bir kat daha arttrmtr. Bu balamda; zellikle iletmelerin temel
yetkinlik alanlar dndaki yatrmlardan kanarak, maliyetleri azaltma ve enerjilerini kendi uzmanlk alanlarna
yneltme istei d kaynak kullanmnn (outsourcing) domasnda ve gelimesinde nemli rol oynamtr. D
kaynak de bu gelimelerden etkilenmi ve sonucunda lojistik aktivitelerde d kaynak kullanm giderek
yaygnlamtr kullanm ilk zamanlarda sadece temizlik, yemek, ulam gibi iletmenin uzmanlk alan dndaki
faaliyetler iin kullanlmaktayd. Zaman iinde d kaynak kullanmnn kapsam giderek genilemi ve gnmzde
iletmelerdeki birok faaliyet d kaynaklardan salanr duruma gelmitir. Byk bir maliyet unsuru olan lojistik
faaliyetler. Bu almada Trakya blgesinde yer alan iletmeler arasndan kolayda rnekleme yntemiyle anket
almas yaplm ve iletmelerin lojistik d kaynak kullanmlar incelenmitir. Aratrmaya katlan iletmelerin %
74 lojistik faaliyetlerinde d kaynak kullanmna giderken, %26s ise lojistik faaliyetlerini kendi bnyelerinde
gerekletirmektedirler. letmeler % 92.9luk bir oranla, maliyetleri drmek iin lojistikte d kaynak
kullanmaktayz maddesine katldklarn belirtmilerdir. Lojistik hizmet salayc seiminde ise iletmelerin zellikle
gvenilirlik ve fiyat kriterlerine nem verdikleri grlmektedir.
Anahtar Kelimeler: Lojistik, D Kaynak Kullanm, 3 Pl

918
 Neo-Liberal ktisat Politikalarnn k ve Yeni ktisadi Dzen Araylar

Yrd.Do.Dr. Hseyin Tezer

Neo-liberal ktisat Politikalarnn k ve Yeni ktisadi Dzen Araylar; Dnya kapitalizmi, 1970li yllarda
girdii byk durgunluu amak iin ileri srd neo-liberal politik anlay yznden, asrlardr elinde tuttuu
kresel hakimiyetini kaybetmesine mi neden oluyor? Bu almada gelimi ekonomilerin, uzun yllardr ellerinde
tuttuu kresel ekonomik gcnn, 21. Asrdan itibaren, eskinin az gelimi veya gelimekte olan ekonomilerine
doru mu akmaktadr sorusuna yant aramaktadr. zellikle Washington uzlamalarndan sonra uygulanan liberal
ekonomik politikalarnn, tm dnyaya dayatlmasyla, ncelikle krizler yaratan ekonomik anlaylarn terbiye ettii
gelien piyasalar, kresel sermaye ve teknolojik akmlarnn da etkisiyle, dnyada kapitalist gelimi ekonomilerin
karsna yeni bir g merkezi veya merkezleri eklinde kmaya balad grlmektedir. 2000li yllardan itibaren
kapitalist gelimi ekonomilerin iinde olduu ve hala alamayan bunalm yllar, bu ekonomilerin dnya
ticaretinde rekabet stnln kaybetmeye baladnn bir gstergesi olmutur. Artk mutlak stnlkler,
karlatrmal stnlkler veya klasik iktisadn trettii yeni iktisadi akmlar dahi, gelimi ekonomileri, iinde
bulunduu bunalmdan kurtaramamaktadr. Dnya yeni iktisadi dzenini mi aramaktadr?

Anahtar Kelimeler: Makro Ekonomi, ktisadi Dnce Tarihi, Finansal ktisat, Uluslararas ktisat, ktisadi
Gelime ve Byme, ktisat Politikas

919
Srdrlebilir Kalknma Asndan Avrupa ve Orta Asya lkelerinin Karlatrmal Bir Analizi: Kmeleme
Analizi ve Topss Yntemi

Do.Dr. Tuba Yakc Ayan - Ar.Gr. Hseyin nal - Ar. Gr. Serkan Samut

Srdrlebilir kalknma, insan yaamnn gereksinimleri ve doal kaynaklarn devamll arasnda bir denge
oluturarak, gelecek nesillerin ihtiyalarn karlama kabiliyetinden dn vermeden, gnmzn ihtiyalarn
karlayan bir kalknma sreci olarak tanmlanmaktadr. Srdrlebilir kalknma genellikle ekonomik, evresel ve
sosyal olmak zere boyutta ele alnmaktadr. Bu almada srdrlebilir kalknma iin Birlemi Milletler
tarafndan belirlenmi olan ekonomik gstergeler dikkate alnmtr. Sz konusu gstergelere dayanlarak Trkiye
dahil Avrupa ve Orta Asya lkeleri greli olarak deerlendirilmeye ve konumlandrlmaya allmtr. almada
ncelikle kmeleme analizi ile lkeler kmelere ayrlm ve kmelerin birbirlerinden farkll istatistiksel olarak
test edilmitir. Kmeleme analizi birbirine benzer olan birimleri belli gruplar altnda toplamakta fakat kmeler aras
ya da kme ii greli stnlk deerlendirmeleri hakknda net bir bilgi vermemektedir. Kmeleme analizinin bu
eksikliklerini tamamlamak amac ile bu almada TOPSIS yntemi kullanlmtr. Uygulama sonucunda Kmeleme
ve TOPSIS bulgularnn birbirleri ile tamamen tutarl olduu grlm ve daha ayrntl ve yararl yorumlar yapma
frsat ortaya kmtr.
Anahtar Kelimeler: Srdrlebilir Kalknma, Ekonomik Gstergeler, Kmeleme Analizi, Topss Yntemi.

920
 Once More On Text Organization Models

Prof.Dr. Huseynaga Rzayev - Dr. Zana Yalnkaya

ABSTRACT

This study, concerned with the basics of information development, attempts to examine the applicability of the
new-before/without-given pattern as an additional resource to F. Daness given-before-new thematic
progression type in texts from different functional styles. Our controversy rests on the claim that given-before-
new information development model as a linear relation (between theme and rheme) is not a sufficient
condition for organization of texts in different functional styles of language-in-use. Moreover, information
packaging relies more on the purposive aspect of communication and thereby we will query the contention that for
a text to be appropriately goal-oriented, not all uses of given-before-new model produce effective texts, which, in
turn, serves as a basis for our next assumption: New-before/without-given model is an independent requirement,
not a by-product or an alternative of the given-before-new pattern of information development, since it better
reflects the relations between text parts in functional terms, and identifying the transition point of a relation,
designs a more relevant extent of the items related.
Keywords: Theme/rheme, given-Before-New Model, Old/new nformation, discourse Motivated nformation,
new-Before/without-Given Model

921
 Bilimde Paradigmal Kayma: Nedensellikten Etkileime

Prof.Dr. Hsn Erkan

Bilimsel gelimede ilk ana paradigma oluumu ve ilk bilimsel devrim Newton Mekanii ile gereklemitir. Bu
paradigmann temelinde doann mekanik ileyi modelinin neden-sonu mant iinde iledii algs yer alr. Bu
nedensellik, tek ynl olarak nedenden sonuca ynelik olarak iler. Ayrca, mekan boyutu iermeyen ve sadece
noktasal dzlemde boyutsuz olarak gerekleen bir olgudur. Buna karn bilimde ikinci byk devrim ve yeni bir
paradigma olarak gndeme gelen kuantum dncesi, doa ve evrenin, mikro kozmos olarak atom altnn ve makro
kozmos olarak evrenin ileyi sisteminin oklu ve dinamik etkileim mant iinde iledii algsna sahiptir.
Ayrca beyin aratrmalar da gstermitir ki, beynin gerek nron sinir sistemleri arasndaki, gerekse beynin
kompartmansal yaps arasndaki ileyi mekanizmas, nedensellik ilikisine deil etkileim ve konnektivist iliki
iinde ilediini gstermektedir.Daha derinlemesine bir analizde, nedensellik ilikileri, oklu ve dinamik etkileim
ilikilerinin zel bir durumu olarak gndeme geldii grlr. Hatta ara model olan tez anti tez ve sentez ilikisine
dayal diyalektik alg da bu iki yaklam arasnda ve etkileim sisteminin bir baka zel durumu olarak gndeme
gelir. Bu aklamalar nda, gnmz sosyal bilimlerin analiz ynteminin, mekaniin noktasal ve statik neden-
sonu algs yerine; ok ynl srelerin i ve d evresel unsurlar ile birlikte oklu etkileim ve a yaplan
iinde ele alnmas gerei kanlmaz olmaktadr. Baka bir deyimle, sosyal bilimlerin yeni analiz yntemi, beynin
ve evrenin ileyi sistemlerinde kendini yanstan, sresel ve yapsal alarn etkileim mant iinde analiz
edilmeleri kanlmaz bir zorunluluk olmaktadr. Nedensellik analizi, btncl olgunun sadece bir ynn, btnden
kopararak; stelik btn alad iddias ile genel yasa retmesi yerine sosyal bilim etkileim mant ile daha
deiik iliki ve ileyileri gndeme getirebilir. rnein etkileim alar olarak, btn oluturan, nedensellik d a
etkileimleri eklinde, kart etki, paralel etki, tamamlayc, konnektivist ve ketleyici etkiler ile uyar ve alg
tetiklemelerinin de dikkate alnmas, beynin ileyi sistem ve srelerinde olduu gibi, daha derinlemesine
aklamalar getirebilecektir. Bu nedenle Sosyal bilim analizleri, nedensellik analizi ile yetinmeyip yeni bir
paradigmal yaklam olarak, etkileim analizlerine ynelmek durumundadr.
Anahtar Kelimeler: Paradigmal Kayma, Nedensellik, nter-Aktif oklu Etkileim

922
 Lojistik Kylerin Amalar ve Trkiyedeki Durumu

r.Gr. brahim Ethem Dadeviren - r.Gr. akir Mirza

Sanayilemenin artmas ve teknolojik gelimeler neticesinde artan ticaret karsnda srekli gelime gsteren
lojistik sektr lkelerin gelimesi asndan byk nem tamaktadr. Firmalarn rekabet stnl elde
edebilmesi asndan lojistik faaliyetler, son yllarda zerinde durulmas gereken bir konu haline gelmitir. Lojistik
faaliyetlerin neminin artmas ile birlikte lojistik srelerinde de birtakm deiiklikler yaanmaktadr. Bunun
neticesinde entegre tamacl gerekletirmek, maliyetleri azaltmak, trafik skkln gidermek amacyla lojistik
kyler oluturulmaya balanmtr. En az 100 hektara sahip, genellikle yerleim yerleri dnda oluturulan, lojistikle
ilgili tm faaliyetlerin yerine getirildii zel merkezlere lojistik ky ad verilmektedir. lk olarak ABD de kullanlan
daha sonra trafik skkln gidermek amacyla Japonya da kullanlan lojistik kyler lkemizde 2005 ylndan
itibaren kullanlmaya balanm ve TCDD tarafndan 2006 ylnda oluturulmaya balanmtr. Logistical park,
transport center, integrated merchandise center gibi isimlerle de anlan lojistik kylerden lkemizde 7 tanesi
tamamlanm olup toplamda 20 adet olmas planlanmaktadr. almamzda da lkemizdeki bu lojistik kylerin
durumlar ve salad faydalar incelenecektir.
Anahtar Kelimeler: Lojistik, Lojistik Ky, Lojistik Merkez, Lojistik s

923
 Lojistikte Kirlilik nleme ve Srdrlebilirlik Yaklam Olarak Yeil Lojistik

r.Gr. akir Mirza - r.Gr. brahim Ethem Dadeviren

Hem retim, hem tketim, hem de hizmet aamasnda atklar ortaya kmakta ve dnyamz her geen gn biraz
daha kirlenmektedir. retim aamasnda ortaya kan kirlilii nlemek iin devletlerin dzenledii yasal mevzuat lar
mevcuttur. Son yllarda giderek artan tketim aamasndaki kirlenmeleri nlemek amacyla her atk p deildir
anlay ile geri dnm faaliyetleri ile kirlilik nlenmeye allmaktadr. Lojistik de hayatn her alannda var olan
bir sektrdr. lkeler gelimekte ve gelitike evre bilinci ortaya kmakta bunun sonucunda, yeil uygulamalar
nem kazanmaktadr. letmeler iin srdrlebilirlik devamllk unsuru olarak nem arz etmektedir. Hem
srdrlebilirlik asndan, hem de evre kirliliinin nlenmesi asndan her geen gn nemi artan yeil lojistik
kavram iletmeler tarafndan benimsenen bir uygulama olarak grlmektedir. Bu balamda, lojistik firmalarnn da
yeil uygulamalara olan eilim artmakta ve lojistik firmalarnda evre bilinci gelimektedir. Bu almada yeil
lojistik uygulamalarn benimseyen lojistik firmalar ve son yllarda yeil lojistik alannda yaplan akademik
almalar ve yeil lojistik uygulamalarnn yeterlilii irdelenmitir.
Anahtar Kelimeler: Yeil Lojistik, Srdrlebilirlik, Lojistik

924
 Balkesirde Salyangoz, Kurbaa ve Deniz Hyar letmecilii

Do.Dr. brahim Aydn

nsanolunun beslenme alkanln; damak zevki, gelenek, grenek, inan ve evresel faktrler gibi birok
faktr etkiler. Baz toplumlar iin vazgeilmez, temel ve leziz kabul edilen bir besin tr, baka toplumlar iin pis
hatta iren olabilmektedir. Bu noktada toplumda kabul grmeyen, tketilmeyin besinlerin retimi, pazarlanmas
doru kabul edilmez. Bunu yapanlara ise sempati ile baklmaz. Bazen ezber bozan uygulama ve gelimeler de
yaanmaktadr. Buna en gzel rnek de Balkesir Bandrmadaki salyangoz, kurbaa ve deniz hyar reten,
toplayan, ileyen ve ihra eden deniz rnleri iletmesidir. Kuruluu 1983 ylna dayanan Kocaman Balklk,
Mslman toplum tarafndan kabul gren deniz rnleri dnda, Mslmanlar tarafndan tketilmeyen salyangoz,
kurbaa ve deniz hray retmekte, toplamakta, ilemekte ve dnyann farkl lkelerine ihra etmektedir. Bylece
lkemizde talep olmad iin ticari deeri olmayan bu rnleri deerlendirmekte, dviz girdisi salamaktadr.
Ayrca sadece iletmede 250 civarnda ii altrarak istihdama da nemli oranda katk salamaktadr. Ayrca
sahadan tesise, tesisten pazar lkelerine ulamda alanlar, arac toplayclar gibi dier aamalarda alanlar da
dikkate alnrsa ekonomik anlamdaki katks daha da bymektedir. Bu almamzda Bandrmadaki salyangoz,
kurbaa ve deniz hyar ticareti ele alnmtr.
Anahtar Kelimeler: Deniz rnleri, Bandrma, Salyangoz, Kurbaa, Ticaret

925
 Trkiyede Zincir Otel Uygulamalar: Turizm ve Pazarlama Stratejileri zerine Bir Alan Aratrmas

Do.Dr. hsan apcolu - Aratrmac Ertan zoban

Kresel gelimelerden en fazla etkilenen sektrlerden biri olan konaklama sektr ve bu sektr iinde faaliyet
gsteren konaklama iletmelerinin, zellikle incoming turizmi iindeki nemi her geen gn artmaktadr. Turizmin
youn bir faaliyet alan ve endstri haline geldii dnya lkeleri ile Trkiyenin turizm durumu ve potansiyeli
dnldnde, Trkiyede konaklama sektrnde faaliyet gsteren yerli ve yabanc zincir otel uygulamalarnn
pazarlama stratejilerinin irdelenmesi ilevsel neme sahiptir. Bu balamda, konaklama sektrnn lke turizmi
asndan neminin ve uluslararas zincir iletmelerinin kresel turizm iindeki konumunun vurgulanmas gerekir.
Bu almada, Trk turizm sistemi ierisinde byk paya sahip konaklama sektrnde faaliyet gsteren zincir otel
uygulamasnn hizmet standartlarnn incelenmesi, pazarlama stratejilerinin saptanmas ve bu sistem ierisinde
gsterdii faaliyet ve edindii konum itibariyle tartlmas amalanmaktadr. almada, sz konusu amac
gerekletirmek iin, ncelikle literatr taranmas yoluyla elde edilen bilgi ve belgelere mracaat edilmitir. Bu
teorik erevenin pratik yansmalarn gzlemlemek iin nitel yaklama dayal olarak Ankara, stanbul, zmir,
Eskiehir ve Antalya illerinden seilen 15 yerli ve yabanc sermayeli zincir otelde grmeler yaplmtr. Sz
konusu grmeler, zincir otellerin reklm ve halkla ilikiler mdrleri, sat temsilcileri ve st dzey yneticileri ile
gerekletirilmitir. Elde edilen veriler, turizm ve pazarlama ilikisi balamnda eitli boyutlaryla
deerlendirilmitir.
Anahtar Kelimeler: Trkiye, Turizm, Pazarlama, Zincir Otel, Konaklama.

926
 Yerel Seimlerde Siyasal Bilin ve Aday Faktr

Yrd.Do.Dr. hsan Kurtba

Semen karar ve tercihlerine etki eden birok faktr olmakla birlikte; yerel seimlerde aday; genel seimlerde ise
parti faktrnn daha etkili olduuna dair genel bir kabul vardr. te yandan adayn hangi zelliinin, neye gre,
nerede, nasl ve ne kadar etkili olduu hususu ise, siyaset bilimi asndan nemini srdrmektedir. Zira bununla
ilgili birok alma yaplmasna ramen; bizce hala yetersizdir. Bu almann zgnl ve nemi siyasal bilincin
mevcudiyeti ile yerel seimlerde adaya oy verme davranna etki eden faktrler arasnda iliki aramasndan
kaynakldr. Bu balamda Ardahan ilinde 30 Mart 2014 Mahalli dareler Genel Seimlerinden nce 460 semen ile
yz yze anket yaplmtr. Elde edilen verilerin, yerel seimlerde aday faktr ile ilgili yaplan almalarn bilgi
havuzuna katk sunaca ngrlmektedir.
Anahtar Kelimeler: Aday, Yerel Seimler, Siyasal Bilin

927
 Giyilebilir Teknoloji rnlerini Benimsemede Farkllklar, Zaman inde Deiim; Sosyal ve Fen Bilimleri
rencileri zerine Bir Uygulama

Yrd.Do.Dr. kram Datan

Teknolojik deiim ve geliim bireylerin yaam alanlarnda da etkisini hz kesmeden artrmaya devam
etmektedir. Teknoloji yaylm hznn son dnemde ok hzl olmas yeni teknolojilerin kullanclar tarafndan hzla
benimsendiini gstermektedir. Yakn zamanda kullanclarn yaam alanlarnda yer edinmeye balayan giyilebilir
teknolojilerde bu alanlardan biridir. Teknolojik rnlere bak as, benimseme ve kullanm kiiden kiiye farkllk
gstermektedir. Bu aratrmada da sosyal bilimler alannda okuyan renciler ile fen bilimler alannda okuyan
renci gruplar arasnda giyilebilir teknolojik rnlere bak asnda farkllk olup olmad ve bu farklln
zaman ierisinde deiip deimedii tespit edilmeye allmtr. Toplam 800 renci zerinde 2 yllk bir srete
gerekletirilen aratrmada giyilebilir teknoloji kapsamnda sosyal,parasal, duygusal ve fonksiyonel deer
boyutlarnn bireylerin tutumlar ve satn alma niyetlerindeki etkileri ve sosyal / fen bilimleri rencileri arasndaki
farkllklar tespit edilmitir.
Anahtar Kelimeler: Giyilebilir Teknolojiler

928
 Xx. Yzylda Dou Karadeniz Yaylalarnda Deiim, Rekabet ve Tartmalar

Prof.Dr. lhan Ekinci

Nehir vadileriyle blnm Karadeniz corafyas, sahillerinden balayarak yaylalarna kadar uzanan bir mekanda
sosyal ve ekonomik bir btnlk arz eder. Konar-ger Trk yaam biiminin en nemli unsurlarndan olan
yaylalar, bu yaam biiminin yar zamanl mekanlar olarak grlm ve o oranda tarihin ilgi alanna girmitir. Bir
ka asr boyunca klasik Osmanl dzeninin bir paras olan yaylalar, XIX. Yzylda eitli deiim ve dnmler
geirmitir. Karadenizin uluslararas ticarete almas, sahillerde yaanan kentleme, i ve d gler, ayanlk gibi
Osmanl Devletinin yaad gelimeler bulank bir mlkiyet alan haline gelen yaylalar zerinde yaanan
tartmalar daha da alevlendirmitir. Bu bildiri, XIX. Yzylda yaanan gelimeler nda Dou Karadenizin baz
yaylalarnda yaanan rekabetleri ve tartmalar rnekler zerinden incelemeyi hedeflemektedir.
Anahtar Kelimeler: Karadeniz, Yayla, G, Kentleme

929
 Ilkokul rencilerine Ynelik Analog ve Saysal Ortamda Harita ve Harita Benzeri rnlerin Tasarm ve
Kullanma Sunulmas

Yrd.Do.Dr. lkay Budayc - Yrd.Do.Dr. Hseyin Zahit Selvi

Haritalarn temelde en nemli zellii bilgi iletiim arac olmasdr. Haritalar, belli matematiksel kurallara bal
kalarak, yeryznn tamam ya da belirli bir blgesi ile ilikili konulara ait mekansal objeleri, kartografik iaretlerle
eitli altlklar zerine aktararak bilgi iletimi salamaktadr. Bu nedenle ok farkl alanlarda kullanlmakta ve ihtiya
duyulmaktadr. Eitim srecinin balangcnda gerek televizyon programlarnda, gerek bilgisayar oyunlarnda
gerekse okul ncesine ynelik hazrlanm resimli elenceli haritalardan oluan atlaslar ve kitaplarla harita
kullanmnn erken yalarda balad grlmektedir. zellikle ocuk kullanclara ynelik nitelikli rnlerin eitim
sisteminde yer almas ve eitim alannda harita kullanmna zen gsterilmesi kk yataki kullanclarn ileriye
dnk bilinli harita kullancs olmalar ve mekansal dncelerinin gelitirilmesine katk salayacaktr. Eitimde
harita kullanm alannda kartograflarn da nemli grev ve sorumluluklar vardr. Haritalarn kartografik tasarm ne
kadar baarl ise haritalar o kadar etkin bir ekilde kullanlabilir. Farkl kullanclara ve farkl amalara gre
haritalara ihtiya duyulmas kartografik tasarmn da gelitirilmesini zorunlu klmaktadr. Bu kapsamda harita
zerinde kullanlan iaret, yaz, renk, grafik gsterimler, iaret tablosu (lejant) tasarmnn ocuk kullanclarn
yana bal alglama ve eitim seviyelerine uygun olarak tasarlanmas ve buna bal olarak alglama seviyesi
gelitike, kullanlan haritalarn, konularn ierii ve corafi bilgilerin tasarm asndan deimesi gerekmektedir.
Bu almada niversitemiz Bilimsel Aratrma Projeleri Koordinatrl desteiyle yrtlen "lkokul
rencilerine Ynelik Analog ve Saysal Ortamda Harita ve Harita Benzeri rnlerin Tasarm ve Kullanma
Sunulmas" isimli projenin tantm ve ilk 6 aylk dnemde yaplan almalar ele alnmaktadr. Proje kapsamnda
ilkokul rencileri iin ya gruplarna ve alglama seviyelerine uygun harita tasarmlarnn yaplmas ve bu
tasarmlarn bu ya grubundaki ocuklarn harita kullanma becerisine katksnn llmesi amalanmaktadr. yi
tasarlanm haritalarn eitim sisteminde yer almasyla grsel olarak anlatlan derslerin ocuklar zerindeki olumlu
etkisi dnldnde, corafya, sosyal bilgiler ve hayat bilgisi gibi haritann sklkla kullanlmas gereken derslerin
retilmesinde nemli kazanmlar salanaca aktr.
Anahtar Kelimeler: ocuk Haritalar, Kartografik Tasarm, Eitimde Harita Kullanm, Corafi Bilgi Sistemi

930
 Kentsel Planlamada topyalar: Gkkuann tesi

Yrd.Do.Dr. lke Bezen Tozkoparan

Italo Calvinoya gre kentler anlarn, arzularn, bir dilin iaretleri gibi birok eyin bir araya gelmesidir: Kentler
takas yerleridir, tpk btn ekonomi tarihi kitaplarnda anlatld gibi, ama bu dei-tokular yalnzca ticari
takaslar deil; kelime, arzu ve an dei-tokulardr. Kentler de dler gibi, bir arzuyu ya da arzunun tersi, bir
korkuyu gizleyen resimli birer bilmecedir ve sylediklerinin ana hatt gizli, kurallar sama, verdii umutlar
aldatc, her ey, baka bir eyi gizliyor olsa da kentleri de ryalar gibi arzularn veya korkularn kurduunu ifade
etmektedir. Arzular ve korkular antik alardan gnmze birok insana ilham kayna olarak ideal toplum iin
ideal yerleri ya da kentleri dnmeye, planlamaya ve yazmaya ynlendirmitir. te topyalar belki de arzularn ve
korkularn balad yerlerden ortaya kmaktadr. topya bilindii zere Yunanca kkenli bir terimdir, hem hibir
yer (outopia) hem de iyi bir yer (eutopia) olarak tanmlanmaktadr. Bu balamda topyalarn her zaman yer ile
balants olduu ifade edilmektedir. lk batan beri topyalarn belirgin olarak kentsel bir forma sahip olduu ve
balangta her kentin znde bir miktar topya olduu kabul edilmektedir. Bununla birlikte, kentin, antik alardan
balayarak ideal olarak ortaya konulan toplum tasarmlarnn mekan olduu da bilinmektedir. topyalarda kentin,
ideal yaam, ideal toplum, ideal ynetimin gerekletii mekan olmas asndan nemli olduu vurgulanmaktadr.
Planl ve dzenli tasarmlarn rn olmas gerektii dnlen kentlerin, mekansal rgtlenmeler ile toplumsal
dzen arasnda uyum ve denge salanabildii lde iyi yer niteliklerini endstri devrimine kadar koruyabildii
ifade edilmektedir. lk rnekleri Antik Yunanda ortaya konulan klasik topyalardan gnmze kadar uzanan baz
topya rneklerini kent topyalar olarak deerlendirmenin mmkn olduu da eklenmektedir. Kentler topyalarda
ya edebi eserlerde yazar tarafndan hayal edilen mutlu toplumun yaad yer olarak (bunun tersi de mmkn) ya da
kendisi bizzat bir topya olarak tasarlanm ve kurgulanm olarak ortaya kmaktadr. yi olan ve mutlu olunan
yerin karsnda dier ve kt olan yer de bulunmaldr. Toplumsal dzensizliin, ahlaki rmln ve
katksz ktln zemini olarak ta kent figr bulunduu bilinmektedir. Ksaca, Antik Yunandan 20. yzyla kadar
oluturulan topyalarda kentin olumlu ya da olumsuz yaam yeri olarak ele alnd, ancak 20. yzyldan sonra
endstri devrimi sonucu kentsel ve evresel yaam kalitesi olumsuz olarak etkilendiinden dolay kent topyalarnn
insann toplum ve doaya uyumunu aramaya yneldii ifade edilmektedir. Gkkuann ardnda hayatmz
yaayabileceimiz bir yer biliyorum diyen bir arkdan ve Grnmez Kentlerde Kubilay Hann bir kent daha
anlat bana ifadesinden esinlenilen bu almada kent, topya, kentsel planlama kavramlar ve bunlarn birbirleri ile
olan ilikileri ele alnmaya allacaktr. Antik alardan gnmze kronolojik bir sra ile -Devletten balayarak
topyaya sonra da 19. ve 20. Yzylda endstrilemi Bat dnyasndaki- topyalardaki kentler ele alnp; bununla
birlikte olumlu ve olumsuz topya rnekleri zerinden kent planlarnn nasl yapld incelenecektir.
Anahtar Kelimeler: Kent, topya, Kent topyalar, Kentsel Planlama

931
 Alman ve Amerikan Maliyet Sistemlerinin Maliyet Merkezi Asndan ncelenmesi

Ar.Gr. lker Kefe - rem Kefe - Prof.Dr. Veyis Naci Tan

Maliyet muhasebesi alannda gncel gelimelerle ortaya kan yeni yaklamlar sadece gelitirildii lkede deil,
ayn zamanda dier lkelerde de yaygn olarak kullanlmaktadr. Gelimelerin transfer yn ounlukla ngilizce
konuulan lkelerden dier lkelere eklinde olmasna ramen, son dnemde tersi durumlarla karlalmaktadr.
rnein; Japon ynetim muhasebesi ve Alman maliyet muhasebesi uygulamalar uluslararas literatrde yer alm ve
farkl lkelerde faaliyet gsteren birok iletme tarafndan kullanlmtr. Almanyada kullanlan en yaygn maliyet
muhasebesi yntemlerinden birisi olan Grenzplankostenrechnung (GPK) esnek standart maliyetleme olarak
tanmlanmaktadr. Alman maliyet sistemi; Almanya, Avusturya, svire gibi Almanca konuulan lkelerde ve
Danimarka, sve, Hollanda gibi Avrupa lkelerinde faaliyet gsteren retim iletmelerinde yaygn ekilde
kullanlmaktadr. Bununla birlikte Alman maliyet sistemi, son yllarda Amerikada kullanlan maliyet ve ynetim
muhasebesi uygulamalar zerinde etkili olmaktadr. Alman ve Amerikan maliyet sistemleri birok noktada
benzerlikler tamakla birlikte, maliyet merkezlerini farkl alardan ele almaktadrlar. Bu almada; maliyet
merkezinin her iki sistem tarafndan nasl tanmland, maliyet merkezinde yer alan maliyetlerin nasl
snflandrld, maliyet merkezi says ve byklnn her iki sistemde nasl farkllat aklanmaktadr.
almada ayrca yneticilerin karar alma aamasnda her iki sistemden elde ettikleri maliyet bilgilerini nasl
kullandklar ele alnmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Maliyet Merkezi, Alman Maliyet Muhasebesi, Grenzplankostenrechnung (Gpk), Maliyet
Sistemleri, Maliyet Ynetimi

932
 Yaln retim Sreci ve Endstri 4.0

Ar.Gr. lker Kefe - rem Kefe - Prof.Dr. Veyis Naci Tan

Teknolojinin hzla gsterdii geliim, retim sistemlerinin ve retim aralarnn deimesini salamaktadr.
Makineleme ve bilgisayar sistemlerinde yaanan devrimsel gelimeler ile iletmeler retim faaliyetlerinde youn
otomasyon kullanmaktadr. Endstri 4.0 bu deiime katk salayan ve son dnemde ortaya kan yeniliklerin
banda gelmektedir. Endstri 4.0 sayesinde gelimi retim sistemleri kullanlmakta, yksek teknolojiye sahip
makine ve retim bantlarnn olduu retim alanlarnda gerek zamanl retim yaplmaktadr. Endstri 4.0
iletmelerin zamannda, doru ve gvenilir bilgi akna sahip olmasna imkan tanrken; daha etkin ve esnek bir
retim sreci sunmaktadr. Birden fazla retim ve ynetim tekniini tek bir at altnda birletirerek istenen retim
sistemini tasarlamada iletmelere yol gsteren yaln retim mant, Endstri 4.0 bnyesinde yer alan benzer
zelliklere sahiptir. Yaln retimi hedefleyen iletmelerin temel hedefi, yksek kalitenin dk maliyetle elde
edilebilecei bir retim sistemine sahip olmaktr. Endstri 4.0 sistemlerini kullanan iletmeler; tama, bekleme,
hareket, stok, ar retim ve arzalar nedeniyle oluan atk maliyetlerini dren bir sistem hedeflemektedir. Bu
sayede iletmeler, rne katma deer salamayan maliyetleri minimize etmeyi dnmektedir. Bu almada
Endstri 4.0 yaklam, yaln retim ve yaln muhasebe erevesinde ele alnmaktadr. almada ayrca iletmelerin
yaln retim srecinde uyguladklar yntemler ve Endstri 4.0 sisteminin iletmelere sunduu yenilikler
karlatrlmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Endstri 4.0, Yaln Muhasebe, Yaln retim

933
 Amasya Merkezdeki Trk slam Dnemi Yaplarnda Devirme Malzeme Kullanm

r.Gr. lknur Gltekin zmen

Eski yaplara ait malzemelerin tekrar kullanm her dnemde karmza kan olduka yaygn bir uygulamadr.
Antik dnem yaplarndan derlenen malzemelerin yeni ina edilen yaplarda tekrar kullanm grld gibi, ayn
dneme ait kullanlamaz durumda olan yaplarn da malzemelerinin baka yaplarda tekrar kullanm sz konusudur.
Elde edilen malzemeler ilevine uygun olarak ya da yeni bir ilev kazandrlarak kullanlmaktadr. Amasya
merkezde bulunan baz yaplarda ok sayda devirme malzemenin kullanld grlmektedir. Blgedeki devirme
ta eserler ile ilgili daha nce bir alma yaplm, fakat ta eserler detayl ekilde tantlmamtr. Bu almada
blgedeki devirme malzemelerin kullanld yaplar ve devirme malzemeler detayl ekilde tantlacak, Amasya
evresindeki blgelerde bulunan dier ta eserlerle karlatrma yaplacaktr. Blgede retim yapan, malzeme
gnderen atlyelerin varl veya ta ocaklar ile ilgili bir sonuca varlmaya allacaktr.
Anahtar Kelimeler: Amasya, Devirme, Ta Eser

934
Kadn Hkmllerin Su, Kadn ve Corafya Kavramlarna likin Metaforik Alglar: Antalya ve Mardin
Ceza-Tevkifevleri rnei

Prof.Dr. Kadir Temurin - lknur Haydarolu

Su ve sululuk olgusu insanolunun douundan bugne merak ve ilgi konusu olmutur. Bu konu zerine
yaplan almalar; sulunun cinsiyet, ya, medeni hal, eitim durumu, sosyo-ekonomik ve corafi koularna
odaklanmtr. Cinsiyet-su ilikisi balamnda, istatistiklerle kabul edilen bir gerek olan sululuun erkeklerde
daha sk grlmesi kadn sululuunun gz ard edilebilir olmasna yol amtr. Fakat kadnn toplumsal hayatta
ald rollerin deimesi ve gelimesi ile birlikte kadnn iledii su trlerinde de deime grlmtr. Bir
toplumsal sorun hakknda bilgi eksikliinin o sorunla ilgili nlemlerin alnmasn ve politikalarn oluturulmasn
engelleyici bir etken olduu dnldnde; farkl bak alaryla kadn sululuu konusunda aratrma yapmann
gerei ortaya kmaktadr. Bu aratrmann amac, kadn hkmllerin su, kadn ve corafya kavramlarna ilikin
zihin alglarn fenomenografik analiz yntemi ile ortaya karmaktr. Aratrma grubunu Antalya ve Mardin Ceza
ve Tevkifevlerinde bulunan toplamda 105 kadn hkml oluturmaktadr. Aratrmada, veri toplama arac olarak,
kadn hkmllere metaforlar yoluyla karmak deikenlerin nemli zelliklerini basit bir formatta tanmlamalar
iin yar yaplandrlm bir anket formu datlarak, su, kadn ve corafya kavramlar konusunda, metaforlar
oluturmalarn salamak iin Bana gre su (kadn-corafya) gibidir, nk ifadesi yneltilmi ve verilen
ifadeleri tamamlamalar istenmitir. Aratrma neticesinde elde edilen veriler ierik analizi teknii ile incelenmitir.
Veriler analiz edilirken srasyla u aamalar takip edilmitir: Adlandrma aamas, tasnif aamas, kategori
gelitirme aamas, geerlik ve gvenirlii salama aamas. Elde edilen verilerin analizi sonucunda; kadn
hkmller, su kavramn dokuz farkl kategori ile betimlemilerdir. Bu kavram iin Antalya ve Mardin ili
rnekleminde de benzer olarak en sk tekrarlanan pimanlk metaforu (Antalya f12 - Mardin f8) olmutur. Kadn
kavramna dair metaforlar ise drt farkl kategori altnda toplanmtr. Kadn fedakr, anne, melek gibi olumlu
sfat veya durumlarla tanmlayan metaforlarn yan sra madur, ezilen, hor grlen, gibi olumsuz alglaya sahip
metaforlarda kullanlmtr. Corafya kavramnda ise farkl kategori oluturulmu olup kadn hkmllerin net
bir corafya tanm yapmadklar ve bu kavram daha ok meknn ifadesi veya hayal etikleri bir yeri tanmlama
olarak (zgrlk, susuz bir yer, cezaevi dndaki her yer) ifade etmilerdir.
Anahtar Kelimeler: Su Corafyas, Metafor, Kadn Hkmller, Cezaevi

935
 Sosyal Medyann Etkileim ve fade Belirtmeye Katks, Ulusal Gazetedeki Kullanc Yorumlar ve Ke
Yazarlarnn Kiisel Sosyal Medya Hesaplarndaki Yorumlar zerine Bir Aratrma.

lknur Nina Paslanmaz - yk Bykelikok - Dr. Tuba Mutluer

Bilginin ve iletiimin son derece deerli olduu gnmz toplumunda durdurulamaz teknolojik gelimeler
gnmzde pek ok yapnn da dnmesine neden olmutur. Bu dnm en fazla iletiim dnyasn etkilemitir.
nk, teknolojinin yaratt yeni toplum yaps yani biliim toplumu insanlarn iletiim sistemindeki roln
farkllatrmtr. Teknoloji temelli biliim toplumunun yaratt iletiim dnyasn geleneksel iletiim dnyasndan
ayran en nemli zellii etkileim kavramn ba aktr olarak benimsemesidir. Biliim toplumundaki yeni iletiim
ortamlarnda web1.0dan web 2.0a geile birlikte etkileim ortamlar artmtr, bylece izleyici ya da okuyucu
artk aktif bir rol stlenerek kullanc konumuna gemitir. Ancak; kullanc olarak var olabildiimiz bu etkileimli
ortam hayatmza geleneksel medya sayesinde deil, teknolojik gelimelerle birlikte hayatmzn bir paras haline
gelen sosyal medya sayesinde girmitir. Sosyal medya ile birlikte kullanclar kendi fikirlerini paylaabilir ve geri
besleme(feedback) alabilir hale gelmilerdir. Bununla birlikte kullanclar sosyal medyada grsel-iitsel verileri
retip paylaabilmekte ve baka insanlarla fikir alveriinde bulunabilmektedir. Yeni teknolojik bulularn
dorultusunda artk insanlar ok rahat bir ekilde iletiim kurmaya balam bu da insanlarn yalnz olmadn,
kendi dncelerinden olan kiileri farkna varmalarn salamtr. Bu sayede ok seslilik olmaya balam ve
demokrasi, insan haklar, zgrlk, adalet, eitlik gibi kavramlar daha fazla sylenmeye ve etkili olmaya balamtr.
Bu ok sesli ve zgr ortamn geleneksel medyada sosyal medyadaki kadar var olmad bir gerektir. Geleneksel
medyadaki suskunluk sarmal sosyal medya ile birlikte almtr. Etkileimli ortamla birlikte kullanc taleplerinin
deimesi zerine geleneksel medya da sosyal medya ierisinde kendine yer edinmek durumunda kalmtr. Bu
almada da; geleneksel medya ierisinde yer alan ulusal gazetelerdeki ke yazarlarnn kullanclarla etkileim
orann, gazetenin resmi internet sitesindeki yorumlar ve sosyal medya yorumlar asndan karlatrlmas ve
incelemesi yaplacak, ke yazarlarnn etkileim oranlar deerlendirilecektir.
Anahtar Kelimeler: Etkileim, Ke Yazarlar, Sosyal Medya, Geleneksel Medya, Gazete

936
 alanlarda fke fade Tarznn rgt i letiime Etkisi: Sungurlu Belediyesi rnei

Yrd.Do.Dr. Gamze Ebru ifti - r.Gr. lknur Tfeki

letiimin insan hayatndaki yeri tartmasz byk nem arz etmektedir. nsanlar yaamlarn srdrebilmek en
temel ihtiyalarn karlamak iin yaamlarnn byk bir sresini i hayatnda geirmektedir. Bu sre insan yaam
iinde i hayatnn nemli bir yere sahip olduunun gstergesidir. nsanlarn alt bu sre zarfnda ise gerek
amirleri ile gerekse mesai arkadalar ile kurduu iletiim olduka nemlidir. Ayn zamanda, rgtlerin btnl
ve sreklilii asndan da byk neme sahip olan rgt ii iletiim, alanlar arasnda koordinasyon salar (ler
ve Koer,2015: 342) . Bununla birlikte rgtte var olan nitelikli bir iletiim sistemi, rgt faaliyetlerinin koordineli
yaplmasna olanak salarken; rgt ii iletiim yetersizlii de rgtsel amalara ulamay olanaksz hale getirir,
bazen de emek ve zamann fazla harcanmasna (israfna) neden olur (Kuu,2014:3). Bu nedenle rgtte iletiimin
salkl olmas iin iletiime engel olan faktrlerin iyi tespit edilmesi gerekir. alanlarda grlen fke ifade
tarznn da iletiimi etkileyen nemli faktrler arasnda olduu dnlerek, bu alma alanlardaki fke ifade
tarznn rgt iindeki iletiimi etkiledii hipotezinden yola klarak tasarlanmtr. Bu amala orum ili Sungurlu
ilesi Belediyesi bnyesinde alan 243 kii evren olarak seilmi ve anket form hazrlanmtr. alma da evrenin
tamamna ulalmaya allacaktr. Anket formu blmden oluturulmutur, ilk blmde alanlara ilikin
demografik bilgi sorular, ikinci blmde ise zer (1994) tarafndan hazrlanan geerlilii ve gvenirlilii test
edilmi yazm alannda ska kullanlan fke fade Tarz lei kullanlmtr. Formun nc blmnde,
Postmes vd., (2001) tarafndan gelitirilen ve Melikolu (2009) tarafndan Trkeye uyarlanan rgt i letiim
lei kullanlmtr. alma anket formlarn doldurulmas ve elde verilerin SPSS 16.0 programnda frekans,
korelasyon ve regrasyon analizleri kullanlarak elde edilecek bulgularn deerlendirilmesiyle son bulacaktr.
Kaynaka Kuu Ali Fuat (2014), rgtsel letiimin rgt Kltr zerine Etkisinin ncelenmesi: Alveri
Merkezlerinde alan zel Gvenlik Grevlileri zerine Bir Aratrma, Yksek Lisans Tezi, Gaziantep, 2014.
zer, A. K. (1994). Srekli fke (Sl-fke) Ve fke fade Tarz (fke-Tarz) leklerinin n almas. Trk
Psikoloji Dergisi, 9(31), 26-35. Melikolu, M. (2009). The Distinctive Role Of Prestige, Communication And Trust:
Organizational Identification Versus Affective Commitment. stanbul: Marmara niversitesi, Yksek Lisans Tezi.
Anahtar Kelimeler: fke fade Tarz, rgt i letiim

937
 I-Aile atmas lei (Ia) Trke Formu: Geerlik ve Gvenirlik almas

Prof.Dr. Ahmet Akn - Merve Tunca - mran Bayrakdar

Bireylerin i-aile rolleri dengesinin salanabilmesi iin bu iki nemli alanda yaadklar atmalarn saptanmas
olduka nemlidir. Bu aratrmann amac, -Aile atmas leini (A; Haslam, Filus, Morawska, Sanders
& Fletcher, 2015) Trkeye uyarlamak ve lein geerlik ve gvenirliini incelemektir. Aratrma 203 alan
birey (115 kadn, 88 erkek,) zerinde yrtlmtr. Dorulayc faktr analizi sonucunda 10 maddeden oluan iki
boyutlu (aile-i atmas, i-aile atmas) modelin yeterli uyum verdii grlmtr (x= 86,78, sd= 30, RMSEA=
.097, CFI= .95, IFI= .95, GFI= .92). lein madde toplam korelasyon katsaylar .44 ile .68 arasnda
sralanmaktadr. lein Cronbach alfa i tutarlk gvenirlik katsaylar i-aile atmas alt boyutu iin .91, aile-i
atmas alt boyutu iin .87, lein btn iin .86 olarak bulunmutur. lein dzeltilmi madde toplam
korelasyon katsaylar .43 ile .71 arasnda sralanmaktadr. Bu sonular -Aile atmas leinin geerli ve
gvenilir bir lme arac olduunu gstermektedir.
Anahtar Kelimeler: I-Aile atmas, Geerlik, Gvenirlik

938
 emseddin Samiden Ahmet Nebile Yeni nsan Algsnn Douu

Do.Dr. nan Kalaycoullar

XIX. yzyla kadar insana dair genel kabul, insann Tanr tarafndan yaratlan canllar arasnda bamsz ve stn
bir tr olduu ve bu esizlie de dierlerinde olmayan akl ile sahip olduudur. Ancak bu alg, bata Lamarck ve
Darwin olmak zere bilim insanlarnn eserleriyle ve jeoloji, antropoloji, karlatrmal anatomi ve fizyoloji
almalarndan elde edilen yeni bilgilerle deiime ve dnme uramaya balamtr ve sonuta insann, dier
trlerden maddi ve manevi zellikler bakmndan pek bir farknn olmad ortaya konulduu gibi, trlerin
deiebildii ve birbirinden hasl olduklar da kabul edilmitir. te yandan, insana dair geleneksel alg,
Osmanllarda XIX. yzyln son eyreine kadar hkimiyetini srdrmtr, bu dnemden itibaren ise Batl
kaynaklardan yararlanarak hazrlanan antropoloji ve jeoloji ierikli eserlerle ada Osmanl dnrleri Batdakine
kout bir algnn yerlemesine zemin hazrlamlardr. Bu bildiride nce emseddin Samiden Ahmed Nebile
uzanan srete, antropoloji alannda Osmanllarda yaymlanan eserler ksaca tantlacak, ardndan Osmanllardaki
yeni insan algsnn oluma srecinin kavranabilmesi amacyla, bu eserlerde insana ve insann kkenine dair
dncelerin (nsann ne olduuna, insann hangi devirde ortaya ktna) hangi balamda ele alnd
tartlacaktr.
Anahtar Kelimeler: Osmanllarda Antropoloji, nsann Kkeni, emseddin Sami, Osman Bey, Mustafa Sat Bey,
Ahmed Nebil

939
 Etik Liderlik Psikolojik Szleme hlallerini Engelleyebilir mi?

Ar.Gr. nci Fatma Doan - Prof.Dr. smail Bakan - Y.Sonay Ylmaz

rgt ve alan arasndaki istihdam ilikisini belirleyen beklentiler, karlkl ykmllkler ve deerler
zerinde taraflarn isteklerini ifade etmek iin kullanlan psikolojik szlemelere ilikin taraflardan birinin verdii
szleri yerine getirmemesi neticesinde psikolojik szleme ihlalleri ortaya kmaktadr. Bu ihlaller neticesinde
alanlarn i tatmin ve motivasyon dzeyleri debilir, rgte olan ballklar zayflayabilir, tkenmilikleri ve
iten ayrlma istekleri artabilir. Peki bu olumsuzluklarn yaanmamas adna rgtsel amalara ularken yrrlkte
bulunan yasa ve ynetmeliklere, mesleki etik ilkelere uygun davran gsteren, adil, drst ve gven telkin eden
yneticilerin bir etkisi var mdr? Bu almann temel amac, yneticilerin etik liderlik davranlar ile psikolojik
szleme ihlalleri arasndaki ilikiyi ortaya koymaktr. Yneticilerin etik deerlere uygun davranlarnn psikolojik
szleme ihlallerine engel olup olamayaca irdelenecektir. Ayrca psikolojik szleme trlerine gre (ilemsel ve
ilikisel) etik liderlerin bu ihlaller zerindeki etki dzeyleri arasnda bir farkllk oluup olumad da
incelenecektir. Bu ama dorultusunda yrtlecek bir anket almas ile veriler toplanacak ve elde edilen verilerin
SPSS program araclyla analizi yaplacaktr.
Anahtar Kelimeler: Etik Liderlik, Psikolojik Szleme, Psikolojik Szleme hlali

940
 Bat Avrupa'daki Gmen Trklerin Trkiye-Ab likisine Etkisi

pek Gkbayrak

II. Dnya Sava sonras Bat Avrupa lkelerinin ekonomik kalknmaya paralel olarak i gc piyasasndaki
ihtiyac karlamak adna Trkiye ile karlkl anlamalar erevesinde gmen alm gerekletirmesiyle birlikte,
Avrupaya geici istihdam amal birok gmen gitmi ve kendilerine ait bir dzen kurmalarndan tr bu g,
kalcla dnmtr. Bylelikle gmenler siyasal, sosyal, ekonomik ve kltrel hayata katlmn salayan bir
sre balamtr. Fakat bu srete Trklerin bata yabanc dmanl olmak zere, isizlik, eitim, dil, din, kimlik,
slamofobi algs, frsat eitsizlii, aile, genlik problemleri, rgtlenme/dernekleme gibi konularda birtakm
sorunlarla kar karya kald grlm ve bu sorunlar erevesinde de Avrupallarn gznde zamanla deiim ve
geliim gsteren bir Trk imaj olumasna sebep olmutur. Bu balamda almamzn amac g ile birlikte giden
Trklerin, Avrupa'daki varl, entegrasyon srecindeki mevcut sorunlar ve bu sorunlar erevesinde oluan imajn
gnmz Trkiye-AB ilikilerine etkisi deerlendirilecektir.
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: Avrupadaki Trkler, G, Entegrasyon, maj, Trkiye-Ab likileri

941
 Trkiyede Toplu Szlemenin Kamu Personel Rejimine Etkisi

Do.Dr. pek zkal Sayan

1982 Anayasasna gre memurlarn zlk haklar kanunla dzenlenmekteydi. 2010 ylnda yaplan deiiklikle
mali ve sosyal haklar konusunda toplu szleme ile de dzenleme yaplmasna olanak tannd. Toplu szleme
srecinde, kamu grevlilerini temsil eden yetkili sendika ile hkmet temsilcileri tm kamu alanlarn ilgilendiren
birok konuda deiiklik yapmaktadrlar. 2012 ylndan itibaren 3 adet toplu szleme imzalanmtr. Bu almada
toplu szlemelerin ierii ve hukuki nitelii analiz edilerek yaplan dzenlemelerin kamu personel rejimine etkisi
tartmaya alacaktr.
Anahtar Kelimeler: Statter Yap, Esneklik, Toplu Szleme, Yeni Kamu Personel Rejimi, Trkiye

942
 Sinema ve Yapskm: Rya Filminin Yapskmc Okumas

Ar.Gr. Ikn zbulduk Kl

19. yzyln balarnda, 17. Ve 18. Yzylda hkm sren modernizm sarslmaya balamtr. Bu sarsntlar
postmodernizm tartmalarnn balamasna neden olmutur. 1930 ylnda ilk defa Onis tarafndan dile getirilen
postmodernizm yaklamnn kukusuz en belirgin ismi bu gre dayal bir okuma yntemi olan yap skmn de
getiren Derridadr. Derridac yap skm yaklam nce edebiyatta sonra ise 1960larn sonu itabriyle sinemaya
da sirayet etmitir. Dil ve anlam arasndaki sonsuz anlamlar dizgesine ulatran iliki sinemada da bir okuma
yntemi olarak kullanlmtr. Derridann okuyucuyu yazarn karsna aktif bir g olarak koyduu yaklam,
sinemada anlam aramak iin olduka verimli bir kulvar olmu anlamn bir kozalak gibi da doru yaylarak ald
bu yntem alma kapsamnda Rya (2016) filmde uygulanmaya allmtr. Bu okuma denemesi Derridac bir
yaklamla ikiliklerin, dezavantajl taraflarn aa karld sarsntl bir ekilde ilemeyi ummaktadr.
Anahtar Kelimeler: Jacques Derrida, Yapskm, Rya, Dervi Zaim

943
 ocuklar lkokula Devam Eden (7-10ya Grubu) Ebeveynlerin Ana-Baba Tutumlarnn Farkl Deikenler
Asndan ncelenmesi (umra lesi rnei)

Do.Dr. smail Sevin - Aye Albayrak

Bu aratrmada ocuklar ilkokul eitime devam eden (7-10 ya grubu) ebeveynlerin ana-baba tutumlarnn
ocuklarnn cinsiyetleri, sahip olduklar ocuk saylar,yalar, eitim dzeyleri ve meslekleri deikenlerinden
etkilenip etkilenmedii incelenmitir. Aratrma 7-10 ya grubu ocuu olan 69 anne ile 47 baba, toplam 116 anne
baba ile yrtlmtr.Veriler, grme formu kullanlarak toplanmtr. Aratrma bulgularna gre ocuklar
ilkokul eitime devam eden (7-10 ya grubu) annelerin sahip olduklar ocuun cinsiyetleri ve meslekleri
deikenlerine gre ocuklarna kar tutumlarnn farkllamad; ocuk saylar, yalar, eitim dzeyleri
deikenlerine gre ise ocuklarna kar tutumlarnn farkllat sonucuna ulalmtr. Babalarn ise; sahip
olduklar ocuklarn cinsiyetleri, sahip olduklar ocuk saylar ve yalar deikenlerine gre ocuklarna kar olan
tutumlarnn farkllamad; eitim dzeyleri ve meslek deikenlerine gre ocuklarna kar tutumlarnn
farkllat saptanmtr. Ayrca babalarn annelere gre daha ok demokratik tutum ve annelerin babalara gre daha
ok izin verici tutum sergiledikleri belirlenmitir.
Anahtar Kelimeler: Anne, Baba, ocuk, Ana Baba Tutumlar

944
 Diaspora Turizmi zerine Kavramsal Bir nceleme

Jamaladdin Shahbazov - Yrd.Do.Dr Gkhan Ayazlar

Diaspora, anavatanlarndan srgne maruz kalm veya ekonomik sebeplerden dolay farkl lkelerde yaayan
aznlk kitleleri tanmlamak iin kullanlmaktadr. Bu kitlelerin ana yurtlarna ynelik olarak yaptklar seyahatler
uluslararas turizm hareketlerinde ilgi ekici bir konu haline gelmitir. Diaspora Turizmi, aznlk halklarn kendi
lkelerine yapt arkada ve akraba ziyareti turizmi, kltrel miras turizmi, inan turizmi, dark turizm, gibi turizm
eitleri kategorisinde yapm olduklar turistik gezilerdir. Son dnemlerde yeni turizm trendleri arasnda yer alan
Diaspora Turizmi gnmzde 2,5 milyar dolar olarak tahmin edilen pazar payna sahiptir. Bu pazarda en byk pay
ise Dou Avrupa lkelerinin alaca tahmin edilmektedir. Bu almada diaspora turizmi ncelikle kavramsal
dzeyde ele alnmtr. Daha sonra ulusal ve uluslararas alan yazn dokman analizi yntemi ile incelenerek
diaspora turizmi zerine yaplan almalar incelenmitir. Aratrma sonularna gre diaspora turizminin hangi
blgelerde alld ve alma bulgular dizin halinde ele alnmtr.
Anahtar Kelimeler: Diaspora, Diaspora Turizmi, Turistik Davran

945
 Karahanl ve Gazneli Dneminde Horasann Siyasi ve Dini Yaps

Yrd.Do.Dr. Kader Altn - Op.Dr Nazan Aydodu

Eski Farsadaki hur (gne) ve aan (gelen-doan) kelimelerinin birlemesinden meydana gelen Horasan ad
gnein doduu yer, gne lkesi, dou lkesi anlamlarn tamaktadr. Tarihte rann kuzey dousunda yer
alan ok geni bir corafi blgenin ad olan Horasann topraklar gnmzde lkenin topraklar arasnda
bulunmaktadr. Bugn Horasann bir blm Trkmenistan (Merv-Serahs, Nesa), bir blm Afganistan (Belh-
Herat) ve en geni blm de ran snrlar iinde bulunmaktadr. En geni blmnn ran da yer almasndan dolay
Horasan denildiinde akla ran Horasan gelir. Horasan blgesi bu jeopolitik konumu ve tad byk nem
sebebiyle tarih boyunca pek ok devletin ilisini ekmitir. Etnik yap itibariyle byk ounluunu Farslarn
oluturduu Horasanllar kendilerine yllarca baml bir halde yaayan ve gerek sosyal yaant ve gerekse kltrel
birikim olarak kk grdkleri Araplarn ksa bir sre ierisinde kendi topraklarn ele geirmelerini ve idareci
snf oluturmalarn bir trl kabullenememilerdir. Bu kabullenmeyi bu dnemde sylenen ve gerek Mecusilii
gerekse Farslar ve Fars kltrn ven iirlerde ak bir ekilde grlmektedir. Karahanllar ve Gaznelilerden nce
Horasan blgesi Samanilerin hakimiyetinde idi. Bu devlet 389/999 ylnda li Han tarafndan ykldnda Samani
topraklar Karahanl ve Gazneliler arasnda paylald. ki devlet arasnda yaplan antlamaya gre snr Ceyhun
nehri olarak kabul edildi. Anak Gazneli Mahmudun Hindistan seferine urad bir dnemde li Hann Horasan
istila etmek iin ordu gnderdi. Bu durum iki devlet arasnda antlamann bozulmasna sebep oldu. Bu bildiri
kapsamnda Karahanl ve Gazneli ilikileri ercevesinde Horasann blgedeki stlenmi olduu tarihi misyon ve
dini yaps ercevesinde ekillenen etnik kimlii ortaya konmaya allaaktr.
Anahtar Kelimeler: Karahanllar-Gazneliler- Horasan

946
 Trk Hava Sahasnda Meydana Gelen lmcl Uak Kazalarna nsan Faktrleri Analiz ve Snflandrma
Sisteminin (Hfacs) Uygulanmas

Ar.Gr. Kadir Dnmez - Yrd.Do.Dr. Suat Uslu

Uak kazalarnn nlenmesi iin en nemli faktr daha nce meydana gelen kazalardan dersler karmaktr. Uak
kaza ve krmlarnn analiz edilmesi, kazaya neyin sebep olduunun bulunmas bir sonraki kazay nlemek iin
atlacak ilk admdr. Bir kazann analizinde eer sebep evre ya da teknik sebepler ise bu kazann nedenin
snflandrmak kolay olacaktr. rnein motor arzas, youn sis nedeniyle grn azalmas ya da trblans ok
kolay bir ekilde kategorize edilebilir. Ancak kaza insan kaynakl bir faktrden meydana geliyorsa bunu
snflandrmak nispeten zor olacaktr. Shappell ve Wiegmann insan faktrlerinden meydana gelen kazalarn
snflandrlmas iin ilk olarak Amerikan deniz kuvvetlerinde meydana gelen kazalar inceleyerek insan faktrleri
analiz ve snflandrma sistemini (HFACS) gelitirmilerdir. nsan faktrleri analiz ve snflandrma sisteminin
temeli Reasonun svire peynir modeline dayanmaktadr. Bu alma da bu modeller detayl anlatlacak ve daha
sonra Trk hava sahasnda meydana gelen en lmcl kazalara insan faktrleri analiz ve snflandrma sistemi
uygulanacaktr. Yaplan analizler sonucu elde edilen veriler yorumlanacak ve analizlere uygun olarak kazalarn
nlenebilmesi iin zm nerileri sunulacaktr.
Anahtar Kelimeler: Uak Kazalar, nsan Faktrleri, Trk Hava Sahas, Hfacs

947
 Kalknmann Temeli Olan Ticarette Rol Model Olarak Ahilik

Yrd.Do.Dr. Kadir Tu

Ahilik, Anadoluda 13-19uncu yz yllar arasnda meslek erbabnn sanat ve ahlak asndan yetimesini
salayan, alma hayatn ve insan kabiliyetlerini esas alarak dzenleyen bir rgtlenmedir. Ahilik bu balamda
ticari ahlakn, doruluun, yardmlamann ve btn gzel meziyetlerin birletii sosyo-ekonomik bir sistemdir. Bu
sistem sayesinde salam, dayankl ve standart mal retimi salamay amalamlardr. Bu yapmakla Anadoluda
Trklerden nce bulunan esnafla rekabet yapabilme kabiliyetine ulamladr.
Anahtar Kelimeler: Ahilik, Anadolu, Ticaret, Ticari Ahlak, Doruluk.

948
 Roma mparatorluunun Bithynia Eyaletinde Uygulad Askeri Politikalar

Yrd.Do.Dr Kamil Doanc

M.. 74 ylnda son Bithynia kral Nikomedes IV vasiyetle kralln Romaya braknca Bithynia eyaleti
kuruldu. Gnmzde kabaca Kuzeybat Anadoluda yer alan Bithynia eyaletinin batsnda Mysia, gneyinde
Phrygia ve Galatia yer alyordu. Eyaletin en nemli kentlerini; bakent Nikomedia bata olmak zere Nikaia, Prusa,
Chios, Khalkedon, Prusias, Claudiopolis vd. olarak sayabiliriz. Bithynia eyaleti i blgede yer ald ve sava
blgelerinden uzak olduu iin imparator Nero (MS 54-68) dnemine kadar sradan bir Senato eyaleti statsnde
kalmtr. Ancak bu dnemden itibaren Romann doudaki askeri faaliyetleri ve Parthlarla olan mcadeleler
neticesinde Bithynia askeri adan nem kazanmaya balamtr. Douya gnderilen lejyonlar Bithynia gzergahn
kullanm, bu durum eyaletin sosyo-ekonomik durumunu da etkilemitir. Askeri adan nem kazanmaya
balamasndan sonra eyalette imparatorun gnderdii procuratorlarn saysnda da art grlr. mparatorun
temsilcisi olan ve dorudan ona hesap veren procuratorlarn eyaletteki grevi ncelikli olarak askeri idi. Pliniusun
M.S. 111 ylnda eyalete legatus Augusti pro praetore olarak gnderilmesi imparator Traianusun (MS 98-117) Parth
seferiyle ilikili olmaldr. M.S. 165 ylnda Daciada sava hazrlklarna balayan imparator Marcus Aurelius (MS
161-180) Bithyniay kalc olarak imparator eyaleti yapt. Bunun nedeni Tuna nehri zerinde konulandrlan askeri
birliklere erzak salanmasnda Bithyniann lojistik bakmdan nemli bir mevkiide bulunmas idi. mparator
Caracalla dneminde de Bithynia topraklar douya sevkedilen askeri birliklerin gei noktas olmutur. Caracalla
k mevsimini Nikomediada geirdikten sonra M.S. 215 ylnda Parth seferine kmtr. Daha sonra ordusunun
gei gzergahnda bulunan Prusias (Konuralp= skb) kentinde konaklamtr. Sonu olarak imparator Claudius
(MS 41-54) dneminden itibaren askeri nemi n plana kmaya balayan Bithynia-Pontus eyaletinin bu zellii MS
3. yzyln sonuna kadar artarak devam etmitir. Eyalet topraklar douya yaplan askeri seferlerde ordunun ikmal
merkezi olarak kullanlmtr. Askeri hareketliliin bu derece youn olduu bir Senato eyaleti dnlemeyecei
iin zellikle sava zamanlarnda Bithynia imparator eyaleti yaplm, sava sonunda tekrar Senatoya iade
edilmitir.
Anahtar Kelimeler: Bithynia, Roma, Provincia, Lejyon

949
 Serbest Blgeler; Trkiye Ekonomisine Ynelik Beklentiler ve Sonular

r.Gr. Kartal Trk - r.Gr. Sleyman Bakkal - r.Gr. Dilek Trk

Serbest blgeler zellikle gelimekte olan lkelerin kalknma abalarn destekleyici role sahiptirler. Halen
ihracata ynelik kalknma stratejisi benimsemi bulunan baz gelimekte olan lkeler, serbest blge uygulamasndan
nemli ekonomik yararlar salamaktadr. Hi phesiz, ihracatn srdrlebilir bir yapya kavuturulmas ekonomik
kalknma srecinin hzlandrlmasna somut bir katkda bulunacaktr. hracatta devamlln salanmas, ekonomik
canlanmann gerekletirilebilmesi ve gnmzde yaanmakta olan kresel mali krizin etkilerinin younluunun
azaltlabilmesi iin nem tamaktadr. Serbest blgeler, ilk zamanlardan gnmze kadar amalar, ekil ve
zellikleri bakmndan ve kurulduklar lkelerin yaplarna gre eitli aamalardan gemitir. Serbest blgeler etkin
bir ekilde kullanldklar taktirde lkelerin ekonomilerine nemli katklar yapabilmektedir. Gnmzde serbest
blgeler, hem gelimekte olan lkelerde hem de gelimi lkelerde yaygn bir kullanm alan bulmutur. lkemizde
D ticaret hacmi son 10 ylda yzde 110 byrken, serbest blgelerin ticaret hacmi yzde 4lk de iaret
ediyor. Bu tablo, serbest blgelerin ticaret hacminin, Trkiye toplamna orannn, yzde 12.3ten yzde 5.6ya
gerilediini ortaya koyuyor. Bu almann amac, serbest blgelerin genel ama ve zellikleri belirterek, serbest
blgelerin lke ekonomilerindeki olumlu ve olumsuz etkilerinin aklanmasdr.
Anahtar Kelimeler: Serbest Blge, D Ticaret, Trkiye Ekonomisi

950
 Myo rencilerinin Kariyer Planlamas: Hilvan rnei

r.Gr. Kayhan Ahmetoullar - Ar.Gr. Melike Gne

ZET Yeni dzende meslek edinme ve mesleki planlama gen dimalar iin olduka ehemmiyetlidir. Bu
almann amac, MYO rencilerinin kariyer planlarnn ve beklentilerinin ne olduunu deerlendirmektir.
alma, Harran niversitesi Hilvan MYO rencilerinden olumaktadr. Evreni temsil etme yetisi olan 197
rnekleme %5 hata oranyla ulalmtr. Elde edilen veriler SPSS 18 paket programyla analiz edilmitir. Aklayc
Faktr Analizi ile kariyer planlamas sorular tek bileen altnda toplanmtr. Bamsz gruplar arasndaki farklln
testini ieren One-Way ANOVA ve Independent Samples T Testi uygulanmtr. Analiz sonularna gre,
rencilerin okuduklar programlar ile kariyer planlamalar arasnda anlaml bir fark bulunmamtr. Dahas,
programlarn kendi istekleri ile seip sememeleri ile kariyer planlamalar arasnda da anlaml bir fark
gzlenmemitir. Ancak cinsiyete gre rencilerin kariyer planlamalar arasnda anlaml bir farkllk gzlenmitir.
En nihayetinde, rencilerin snflarna gre de kariyer planlamalar arasnda anlaml bir farkllk teyit edilmitir.
Anahtar Kelimeler: Myolar, Kariyer ve Planlamas, Hilvan Myo

951
 Rekabet Younluu ve Teknoloji Yneliminin Muhasebe Bilgi Sistemi ve Firma Performans likisine
Etkileri

Do. Dr. Rahmi Ycel - r.Gr. Kayhan Ahmetoullar

zet Rekabet younluunun st dzeyde olduu gnmz koullarnda, firmalarn istenen performans ktlarn
elde etmesi performans nclerini daha iyi anlamasyla yakndan ilgilidir. Bu kapsamda almann amac, rekabet
younluu ile teknoloji yneliminin muhasebe bilgi sistemi araclyla firma performansna etkisini incelemektir.
alma, Bat Marmara blgesindeki 256 KOB yneticisinden elde edilen verileri kapsamaktadr. Elde edilen
veriler faktr ve regresyon analizleri yardmyla analiz edilmitir. alma sonucunda, rekabet younluundaki
artn iletmelerin teknoloji ynelimi zerinde anlaml ve pozitif etkisi gzlenmitir. Rekabet younluu ile
teknoloji yneliminin muhasebe bilgi sistemi kullanm dzeyini de anlaml ve pozitif ynde artrd elde edilen bir
dier sonutur. Bulgular ayrca muhasebe bilgi sistemi kullanm dzeyindeki artn firma performans zerinde
anlaml ve pozitif ynl etki dourduunu da gstermektedir.
Anahtar Kelimeler: Rekabet Younluu, Teknoloji Ynelimi, Muhasebe Bilgi Sistemi, Firma Performans

952
 19. Yzyl Ortalarnda stanbulda Bir Semt: Kuzguncuk

Kazm Kartal

19. YZYIL ORTALARINDA STANBULDA BR SEMT: KUZGUNCUK smini Fatih Sultan Mehmed
dneminde buraya yerlemi Kuzgun Baba adl bir veliden almtr. ounlukla Rum ve Yahudilerin yaad kye,
XVIII. yzyldan itibaren Ermeniler de yerlemilerdir. XIX. yzylda Uryanizadeler tarafndan burada ina edilen
cami sonrasnda Mslmanlarn da rabet ettii bir semt olmutur. Osmanl Devletinde Yahudiler, dini inanlarn,
gelenek ve greneklerini, korumay her zaman nem vermilerdir. Ticaret bata olmak zere birok meslei icra
ederek, toplumda aktif olarak var olabilmilerdir. Osmanl Devleti bnyesinde yaayan Yahudiler, ticaretin her
dalnda faaliyet gstermiler, zellikle simke, sarraflk, eczaclk, hekim, attar gibi mesleklerde etkin olmulardr.
1840/1841 tarihli NFS.d. Sra numaras: 00350 olan nfus defterine gre stanbulda bulunan Kuzguncuk
mahallesindeki Yahudi nfusunun demografik verileri ve meslek gruplar ile ilgili veriler ortaya konulup bu veriler
zerinde bir deerlendirme yaplacaktr. Anahtar Kelime: Nfus, Yahudi, Kuzguncuk, stanbul
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelime: Nfus, Yahudi, Kuzguncuk, stanbul

953
 ehir Pazarlamasnda Logolarn Katks Var M? Trkiyenin Sakin ehir Logolarnn erik Analizi

Yrd.Do.Dr. Kazm Mert

Pazarlama her alanda kendine yer bulan nemli bir disiplindir. ster tasarm sreci olsun ister retim sreci olsun
isterse sat sreci olsun pazarlamann etkisi ve katks vazgeilmez bir gerek olarak her zaman karmza
kmaktadr. Bu gerekten yola karak pazarlamann katk salad bir alan olan ehir pazarlamas bu almann
ana konusu oluturmaktadr. ehir pazarlamas kavram sadece ehir merkezlerini ilgilendiren bir konu deildir.
ehirlerin snrlar iinde sahip olduu doal, kltrel, yeralt ve ekonomik zenginliklere sahip btn deerleri
iermektedir. Sz konusu bu deerler sadece yerel ve ulusal snrlar iinde katk salamayp uluslararas alanda da
rekabet farkll gsterebilecek zellikler olarak karmza kmaktadr. Bu farkllklardan biri de 2017 yl
itibariyle 30 lkede 208e ulaan saysyla Sakin ehir dir. Sakin ehir, kavram ehir pazarlamasnda nemli bir
fark oluturan uluslararas bir giriimdir. lkemizde, Sakin ehir says 2016 yl itibariyle 11, 2017 yl itibariyle
yeni 3 Sakin ehir daha eklenmitir. Bu alma, ehir pazarlamas kavramn sakin ehirler zerinden irdeleyerek
sakin ehir belediye ve kaymakamlklarnn logolarnn ierik analizini iermektedir. Logolarn, pazarlamada ne
kadar nemli olduu bilinmektedir. ehir logolar, ehre ait olan ve ehir ile zdelemi baz sembolleri tamakta
bu deerlerin ehir ile zdeletirerek tantm bakmndan nem arz etmektedir. ehir pazarlamasnda logolarn
tantm ile birlikte farkndalk yaratma hem ulusal hem de uluslararas arenada grsel pazarlama haritasnda yer
edinme bakmndan avantaja dntrme bakmndan nemlidir. almada sz konusu logolarn ehir pazarlamas
asndan deerlendirildiinde avantajlar ve dezavantajlar ortaya karlarak fayda salayaca dnlen
tavsiyelere de yer verilmesi amalanmtr.
Anahtar Kelimeler: Sakin ehir, Logo, ehir Pazarlamas

954
 Partilerin Siyasal Halkla likiler Faaliyetleri Asndan Medya Sralamasnn nemi

Yrd.Do.Dr. Kemal Avc

Bu almann amac; siyasal faaliyetlerde kullanlan ara, teknik ve yntemlerin nem sralamasn ortaya
koymaktr. Siyasal ynetim biimi liberal demokratik ynetim geleneine dayanan toplumlarda siyasal partiler
sistemin en nemli ve birinci aktrleridir. Bu aktrler; semeni ikna ederek onlarn rzasn (oyunu) almak suretiyle
meru siyasal ynetimi ele geirmek iin bir dizi yasal faaliyetlerde bulunurlar. Bu faaliyetler zellikle seim
kampanyas dnemlerinde ok eitli ve youn olmaktadr. Siyasal partilerin bu faaliyetlerinin etkili ve verimli
olabilmesi iin bavurduklar en nemli kampanya yntemleri; siyasal propaganda, siyasal reklam ve siyasal halkla
ilikilerdir. Bu balamda 1950lerden beri siyasal iletiim aratrmalar ve tecrbeleri; hem siyasal faaliyetlerde
siyasal halkla ilikiler uygulamalarn n plana karm, hem de bu uygulamalarda mesajn etkili bir ekilde
semene ulatrlmas iin medyann nem srasn ortaya koymutur. Sz konusu nem sralamas zaman iinde
gelien teknolojik gelimelerle birlikte; televizyon, internet-sosyal medya, gazeteler, yz yze iletiim gibi
olumaktadr. Bu sralama televizyon faaliyetleri zelinde ise; ana haber bltenlerinde, televizyon tartma
programlarnda ve televizyondan yaynlanan siyasal reklamlarda yer almak olarak kendini gstermitir. almada
oluturulan ereve kapsamnda partilerin kampanyalar asndan; siyasal halkla ilikiler faaliyetlerinin ve bu
faaliyetlerde kullanlan kitle iletiim aralarnn etkililii ve etkinliindeki sralama ortaya konularak nemi zerinde
durulmutur.
Anahtar Kelimeler: Siyasal letiim, Siyasal Halkla likiler, letiim Aralarnn Etkisi

955
 Krsal Alanda Aktif Yurttalk: Sosyolojik Bir Alan Aratrmas

Yrd.Do.Dr. Kemal Dil - Prof.Dr. Sedat Yazc - Do.Dr. Ensar etin - Yrd.Do.Dr. Hakan Arslan

Yurtta/vatanda (citizen) szcnn ou bat dillerindeki karl etimolojik olarak city (ehir) szcnden
gelse de, gnmzdeki kullanm yerel, ulusal ve evrensel boyutlar kapsamaktadr. Kuram ve uygulama asndan
ele alndnda, bata liberal/bireyci, cumhuriyeti ve cemaati yaklamlar olmak zere farkl yurttalk anlaylar
mevcuttur. Ancak, siyasal yaps veya gelenei ne olursa olsun, gnmz demokratik toplumlar salkl ve ileyen
bir demokrasi iin yurttalk nitelik veya erdemlerinin nemini kavramlardr. Yurttalk hem etimolojik, hem de
kavramsal olarak mekana ve gruba gndermede bulunan bir szcktr. Gnmzde yurttaln mekansal boyutuyla
genilemesi ve katlmclk boyutuyla farkllamas yurttalk nitelikleri asndan beklentileri ykseltmitir. Bu
projede yurttalk konusu, demokratik ve katlmc yurttal da iine alan yurttaln bilgi, beceri, deer ve
katlmclk boyutlarn n plana karan aktif yurttalk asndan ele alnacaktr. Aktif yurtta, temel demokratik
deerlere inanr ve onlarla yaamaya alr; kendisinin, ailesinin ve toplumunun iyilii iin sorumluluk kabul eder;
iinde yaad yerel topluma, ulusa ve dnyaya ilikin olaylar ile temel belgeler, sivil kurumlar ve siyasi sreler
hakknda bilgi sahibidir; yerel, ulusal ve kresel dzeyde insanlara etkisi olan olay ve sorunlarn farkndadr;
kamusal ve zel yaamda etkili karar verme ve problem zme becerisi kullanr; bilgiye dayal dnceler ve
yaratc zmler gelitirmek iin farkl kaynaklardan ve gr alarndan bilgiler aratrr; anlaml sorular sorar,
bilgi ve fikirleri deerlendirebilir ve zmleyebilir; etkili ibirlii kurma becerisine sahiptir; sivil ve toplumsal
yaama etkili bir ekilde katlr. Bu projenin genel amac krsal Trkiye'de yaayan yetikinlerin aktif yurttalk
nitelik ve davranlarn aratrmaktr. Bu kapsamda, katlmclarn yurttalk ilgileri, yurttalk katlm dzeyleri,
yurttalkla ilgili hak ve sorumluluk farkndalklar, yurttalk z-yeterlilikleri ve engeller eitli deikenler
asndan aratrlmtr. Aratrma bulgularna gre, krsal alanda yurttalk katlm dzeyinin olduka dk olduu
bulgusuna rastlanmtr. Bu proje kapsamnda elde edilen bulgularn her dzeydeki ynetici ve karar vericilerin
yurtta niteliklerini tanmalarna, katlmcl artrmaya ynelik eitimsel etkinlikler ve uygulamalar
gelitirmelerine, krsal alana ynelik bilgilendirme ve bilinlendirme faaliyetlerinin etkin hale gelmesine, karar
verme ve problem zme srelerini anlamalarna, aktif yurttalln nndeki engelleri tanmalarna; yurttalarn
epistemik kaynaklarn, ilikilerini ve yaplarn anlamalarna katk salamas asndan yaygn etkisi sz konusudur.
Anahtar Kelimeler: Yurtta, Aktif Yurtta, Katlm, Krsal Alan

956
 Bilgi Ynetimi Alt Yaps ve Sre Yeteneklerini Etkileyen Faktrlerin Dematel Yntemi le
Deerlendirilmesi

Do.Dr. Kemal Vatansever - r. Gr. Dr Yakup Akgl

Kreselleme sreci ile birlikte, doru bilgiye rakiplerden ok daha nce eriip firma karlar dorultusunda
kullanmak, rgtlere rekabet avantaj kazandrmaktadr. Bu amala firmalar bilgi ynetim altyaps ve bilgi ynetimi
sre yeteneklerine odaklanmaktadrlar. Bilgi ynetim altyapsn teknolojik alt yap, rgtsel yap, rgt kltr,
dller ve insan kayna oluturmaktadr. Bilgi ynetimi sre yetenekleri ise bilginin salanmas, bilginin
dntrlmesi, bilginin uygulanmas ve bilginin kullanlmas gibi kriterlerden olumaktadr. Bu kriterlerin firmalar
iin nemi ilgili literatrde birok almada yer almtr. Bu dorultuda almamzn amac etkin ve verimli
kullanldnda rekabet avantaj salayacak olan bilgi ynetimi altyap ve sre yetenei kriterlerinin
deerlendirilmesidir. Kriterlerin ilgili olduklar ana faktr ve birbirleri zerindeki etkilerini nedensel bir bak
asyla deerlendiren DEMATEL yntemi kullanlmtr. alma sonucunda bilgi ynetimi alt yap
yeteneklerinden rgtsel yap ve rgt kltrnn; bilgi ynetimi sre yeteneklerinden de bilginin salanmasnn
dier faktrler zerinde etkili olduklar tespit edilmitir.
Anahtar Kelimeler: Bilgi Ynetimi Alt Yap Yetenekleri, Bilgi Ynetimi Sre Yetenekleri, Dematel Yntemi

957
 Snra Sosyolojik Bakmak: Trkiye-Grcistan Snr Blgesinde Yaayanlarn Snr Alglama Biimleri ve
Snr Deneyimleri

Yrd.Do.Dr. Kerem zbey

Modern ulus-devletler, egemenliklerini erevelemek ve topluluu bir arada tutabilmek amacyla snrlara
bavurmakta ve snrlar zerinden kendi meruiyetini oluturmaktadr. Hem modern devletin hem de ulusun evresel
organlarn sembolize eden snrlarn, gnmzde tad anlamlar ve ierdii ilevleri deimektedir. Sz konusu
deiimi, snr blgelerinde yaayanlarn snr alglama biimleri ve snr araclyla oluturduklar deneyimler
zerinden anlamak mmkndr. Bu almada, Grcistandan Hopaya alma amacyla g eden 14 gmen ii
ve Hopada yaayan 16 kii olmak zere, toplamda 30 kii ile derinlemesine mlakat tekniiyle grmeler
yaplmtr. Yaplan grmelerde, snr blgelerinde yaayanlarn snr alglama biimleri ile modern devletin snr
anlaynn rtt, gmen iilerin ve Hopada yaayanlarn farkl snr deneyimlerine sahip olduu ve snrn
ok ynl sosyolojik etkilerinin olduu sonucuna ulalmtr.
Anahtar Kelimeler: Snr, Snr Alglamak, Snr Blgeleri, Trkiye-Grcistan Snr

958
 Yeni Medya ve Feminist Hareketler: niversiteli Kadn Kolektifi ve uan Sprge rnekleri

Ar.Gr. Kevser Akyol Oktan - Yrd.Do.Dr. Ahmet Oktan

Ataerkil anlayn hkim olduu tm dnme biimleriyle mcadele ierisine giren feminist hareket, bu
dnme biimlerini dntrmek ya da egemen yap ierisindeki cinsiyet eitsizliinden kaynaklanan sorunlara
dikkat ekmek zere geleneksel iletiim yntemlerinin yannda yeni iletiim mecralarn da kullanmaktadr. Bu
amala feminist gruplar ve STKlar, sosyal medya ya da yeni medya eklinde adlandrlabilecek ve alternatif
medya olma konusunda grece zgrletirici zellii olan ve demokratik geliim, politik katlm asndan
nemli mecralar olduu kabul edilen facebook, twitter, instagram gibi uygulamalar da iletiim almalarna dhil
etmektedirler. Bu almann odan feminizm ve yeni medya ilikisine ynelik tartmalarn yan sra feminist
rgtlenmenin yeni medyay hangi amalarla kulland ve ne tr ierikler sunduu sorusu oluturmaktadr. Bu
balamda en ok takipi saysna sahip olan feminist rgtlenmelerden niversiteli Kadn Kolektifi ve Uan
Sprgenin bir aylk Twitter paylamlar ierik analizi yntemiyle incelenmitir. Aratrma kapsamnda tweetler
amalarna ve konularna gre kategorize edilmi ve mesajlar metinleraras balamlar erevesinde yorumlanmtr.
Anahtar Kelimeler: Yeni Medya, Feminizm, Sosyal Medya, Kadn

959
 Biliim Teknolojilerinin Haberleme Kltrne Etkisi

Kbra Nur Atasever

Son 50 yldaki teknolojik gelimeler insan hayatn, retimi, ynetimi deitirdii kadar kltrel hayat da
etkilemitir. Bu etkinin meydana gelmesinde kiisel bilgisayarn icadn ve yaygnlamasn milat kabul edecek
olursak toplumsal ve kltrel deiimin hz her geen gn geometrik olarak artmaktadr. Haberleme hem bireysel
hem de toplum hayatnda bir ihtiya olduu kadar ayn zamanda kltrel nemli bir bileendir. Bu almann amac
genelde iletiim teknolojilerinin, zelde de kiisel bilgisayarlarn toplumsal hayata girmesiyle toplumsal ve kltrel
deiimin zellikle de haberleme kltrnn hangi ynlere nasl yneldii konusunda hem kavramsal hem de
rneklerle bir sonuca varmaya almaktr. almann yntemi olarak veri toplama, gzlem ve nitel analiz
kullanlmtr. almayla geleneksel haberleme yntemleri ile kiisel bilgisayarlarn icadndan sonraki haberleme
yntemleri kltrel ynden kyaslanmtr. Bu alma bilgisayar mhendislii ve sosyoloji alanlarnda ortak
allan disiplinler aras bir alma olduundan ve bu alanda fazla allmam olduundan dolay zgndr. Bu
almann disiplinler aras alan bilim insanlarna katk salamas beklenmektedir.
Anahtar Kelimeler: Haberleme Kltr, Bilgi Teknolojileri, Deiim

960
 Osmanl Devletinden Gnmze Kamu Yneticilerinin Eitilmesinde Enderun Mektebinin nemi

r.Gr. Ali Yldrm - Ar.Gr. Krad Emrah Yldrm

Kamusal hizmetlerin retimi ve sunulmasnda ihtiya duyulan kaynaklarn banda insan kayna gelmektedir.
Kamusal hizmetlerin istenilen dzeyde yararlanclara sunulabilmesi iin, insan kaynann eitilerek belirli kamusal
amalar dorultusunda harekete geirilmesi gerekmektedir. Osmanl Devletinin devletleme sreci ile birlikte
hizmet sunacak insan kaynana ihtiyac nemli lde artmtr. Osmanl Devletinde bu ihtiyac gidermek iin
ynetici yetitiren, bir imparatorluun uzun yllar baarl hizmet sunmasna katk salayan ve dnyada en nemli
kamu ynetimi okullar arasnda saylan Enderun Mektebi kurulmutur. zellikle ynetici snfnda grev alacak
insan kaynan temin etmede nemli bir yere sahip olan Enderun Mektebi, aratrlmas gereken bir kurulu olarak
grlmektedir. Bu almada Enderun Mektebinin eitim sistemi ve zelliklerine deinilerek gnmzde kamu
yneticilerinin eitiminde Enderun Mektebinin tad neme vurgu yaplmtr.
Anahtar Kelimeler: Kamu Ynetimi, Kamu Yneticisi, Enderun Mektebi

961
 Kazak Toplumu Asndan Tolerans Esaslarnn nemi

Dr. Laziza Nurpes

20. yzyln sonu, 21. yzyln balarndaki srete, yani 16 Kasm 1995te tarihinde UNESCO tarafndan
gerekletirilen konferansta Tolerans prinsiplerinin deklarasyonunun kabul edilmitir. Bu deklerasyona gre, tm
dnyada gemiin ve gelecein her adan aratrmalar karar kmtr. Konferansta sunulan bildirinin prinsipleri
ve talepleri arasnda miliyonlarca masum insann yaama hakkn bitiren sorunlara kar bir protesto vardr. Bildiri
metninin amac gelecekte byle sorunlarn yaanmasn engellemektir. Tolerans, toleransl bilin, toleransl
medeniyet gibi kavramlar 21. yzyln medeniyetlerinin nemli paradigmalardr. Ele alnan almada toleransl
nesil yetitirmek, milletler ve uluslarn bar st dzeyde tutmak ve korumak gibi sorunlara cevaplar aranacaktr.
Bu balamda Kazakistandaki niversitelerde zorunlu ders olarak okutulan tolerans esaslar derslerinin Kazak
toplumunda nasl ve ne ekilde yer edindii ve gelecekte toplumu nasl ekillendirecei zerinde durulacaktr.
Anahtar Kelimeler: Kazakistan, Unesco, Assamblya, Nursultan Nazarbayev, Tolerans, Tolerans Esaslar

962
 Yaam Kalitesine Geronteknolojik Bak

Dr. Oya Hazer - Leyla Ateolu

Teknolojinin artan oranda kullanlmaya balanmas yallar iin salk hizmetlerine eriimi kolaylatrmakta ve
yaam kalitesini artrmaktadr. Yallarn snrlamalarnn bilinmesi ve gerekli geronteknolojik tasarmlarn
salanmas, bu bireylerin kendi evrelerinde bamsz yaamalarn salayarak, sosyal gvenlikle ilgili harcamalarn
minimuma indirilmesinde rol oynayacaktr. Bu almann amac; kardiyovaskler rahatszlklar olan ve
vcutlarnda LVAD ve Kalp Pili tayan katlmclarn geronteknolojiye olan bak alarnn belirlenmesi ve
geronteknolojinin bu bireylerin yaam kalitelerine olan etkisini belirlemektir. Bu ama dorultusunda 48 adet
katlmcya; tantc zelliklerini ieren bilgi formu ve Dnya Salk rgt Yaam Kalitesi lei Yal Modl
uygulanmtr. Bulgular nda; katlmclarn %91,7sinin geronteknoloji terimini daha nce hi duymadklar
ancak %79,2sinin vcutlarnda tadklar cihazn varlndan gven duyduklar saptanmtr. %97,9 orannda ila
saatlerini hatrlamak iin teknolojik rn kullanan katlmclar byk oranda teknolojinin gnlk yaamlarn
kolaylatrdn dnmektedir. Yardan fazla katlmc yaam kalitelerinin kullandklar cihazlardan sonra ksmen
olumlu ynde etkilendiini dnrken, yaamdan aldklar zevkin deitiini belirtmilerdir.
Anahtar Kelimeler: Geronteknoloji, Yaam Kalitesi, Yaam Kalitesine Geronteknoloji Etkisi

963
 The Relationship Between Technology Choise and Firm Size in Turkish Manufacturing
Industrie

Do.Dr M. Akif Arvas - Ar.Gr. Mustafa Torusda

In this study, the relationship between technology choice and firm size is examined using ordered propit model
for Turkish Manufacturing Industries. For this porpuse, the data set for the latest year 2013 has been gathered from
Turkish Statistical Institue. According to the results, as firm size increases, firms tend to choice different kind of
technologies in order to escalate their level of competitive fringe. These findings also support size-wage premium
hyptohesis in which it is asserted that there is a positive correlation between firm size and wages.
Anahtar Kelimeler: Firma Bykl, Teknoloji Seimi, Sral Probit Modeli

964
 Seklerleme Srecinde Din Gruplar

Prof.Dr. M. Ali Kirman

Modernleme sreciyle birlikte tm dnyada e zamanl bir gelime grafii izmi olan seklerlemenin kapsam
dini ve din oluumlar da iine alacak ekilde genileme eilimi gstermitir. Bu kapsaml srecin Trk toplumunda
da etkileri ve yansmalar olmutur. Bunun en bariz grld alanlardan biri de din grup ve cemaatlerdir. Dini
cemaatlerin seklerleme srecinde yaadklar savrulmalarn en tipik rnei nceden Fethullah Glen cemaati
olarak bilinen oluum olduu sylenebilir. Bu oluumun yeni ad FET terr rgt tabiri yaklak on-on be
yldan beri ifade edilmesine ramen 15 Temmuz 2016 tarihinden itibaren Trkiye ve hatta dnya gndeminde daha
sk duyulur olmutur. Bu rgt, uzun zamandan beri din sosyolojisi literatrnde yeni dini oluumlar olarak
adlandrlmaktadr. Bu tr oluumlar, yelerinin dini ve manevi ihtiyalarn karlamak iddiasyla ortaya kmakla
birlikte kendi iddialarnn aksine modernleme ve seklerleme srelerinden etkilenmek suretiyle ne kadar dini
olduklar ynnde tartmalarn yaplmasna yol aan bir faaliyet alan oluturmulardr. Bu teblide dini gruplarn
seklerleme srecinden ne denli etkilendikleri ve bu erevede dini, din sembolleri istismar amal kullanmalaryla
ilgili sosyolojik bir analiz yaplacaktr.
Anahtar Kelimeler: Seklerleme, Din Grup, Yeni Din Hareket, Partiklarizm, Din stismar

965
 Sinema Filmlerinde nsan Onurunun hlli

Ar.Gr. Mahmut Bingl

Doktrin nda kiilik hakk, kiisel varlklar zerinde, kiiye sk skya bal, devredilmez, vazgeilmez
mutlak bir hak olarak tanmlanabilir. Bu haklar mal varl deil, kiinin ahs varl zerindeki haklarn kapsad
iin genellikle manev deerler zerinde sz konusu olmaktadr. Bu manevi varlklardan bir tanesi de insan onuru
dier bir deyile eref ve haysiyettir. nsan onuru, kiiye insan olmas nedeniyle doutan verilen deerlerle
toplum tarafndan verilen manev deerlerin toplam olarak tanmlanabilir. Tanmdan da anlalaca zere, bu
deerlerin bir ksm kiiye doutan verilirken, bir ksm ise, kiinin sosyal evresi ierisindeki konumuna bal
olarak, toplumun kendisine atfettii niteliklerle sonradan kazanlr. nsan onuru, Anayasa ve yasalarda temel bir hak
olarak korunmasna ramen, hukuk ya da hukuk d yollarla eitli saldrlara mazur kalmaktadr. Bu saldrlar en
sk Anayasada yine temel bir hak olarak ngrlen ifade hrriyeti ile atmas durumunda yaanmaktadr. Sz
konusu ifade hrriyeti olduunda ise, akla ilk olarak akla kitle iletiim aralar gelmektedir. Dolaysyla, bir kitle
iletiim arac olarak sinema da ifade hrriyetinin kullanld mecralardan biridir. bu alma, bir kiisel varlk olan
ifade hrriyeti ile bir dier kiisel varlk olan insan onurunun sinema filmlerinde atmas durumunda, mevzuat
hkmleri balamnda, izlenecek yolu ele almaktadr. Dolaysyla, sinema filmlerinde ifade hrriyetinin snrn
saptamak ve bu saldrlara kar kii eref ve haysiyetinin hukuki olarak korunmasn ortaya koymak almann
amacn oluturmaktadr. Bu dorultuda, ilk olarak kiilik hakk ve kiisel varlklar kavramlar tanmlanacak,
ardndan manevi bir kiisel varlk olarak kabul edilen insan onuru kavram ve trleri aklanacaktr. Daha sonra,
sinema filmlerinde insan onurunun ihllini sonulayan faktrler ifade hrriyeti zemininde tesbit edilecek ve konu,
filmlerle rneklendirilecektir. Son olarak, sinema filmlerinde insan onurunun hukuksal korunmas ile alma
sonlandrlacaktr. Makaleyi nemli klan faktr ise, basn-yayn yoluyla genelde kiilik hakk ve zelde insan onuru
ihlllerini inceleyen ok fazla alma olmasna ramen, sinemada benzer alandaki almalarn yetersiz olmasdr.
Anahtar Kelimeler: Sinema, Film, eref ve Haysiyet, Sinemada nsan Onuru.

966
 Faiz Oranlar ve Dviz Kuru Dnemsel Analizi; Trkiye rnei

Yrd.Do.Dr. brahim Doan - Ar.Gr. Mahmut aban Afsal - Ar.Gr. Bayram Aydn

Dviz kuru ve faiz oranlarnn nominal ve reel kesimdeki gelimelerin ortaya kmasnda ve belirlenmesinde
nemli bir rol oynamas nedeniyle bu ikili arasndaki teorik ve ampirik iliki konusunda ekonomi literatrnde zel
bir ilgi alan ortaya kmtr. Ayrca, merkez bankalarnn parasal politikalarn uygulamalar reel kesimin zerinde
sonular bakmndan hayati bir rol oynamas yadsnamaz bir gerekliktir. Fakat bu konu zerindeki almalar ak
bir sonu salamamaktadr. Bu konuda yaplan zaman serisi analizlerinde genelde elikili ve nemsiz sonular
bulunmutur (Calvo, 2001; Calvo and Reinhart,2002, 2005; Eichanbaum and Evans, 1995; Eichengreen,
2006;Hnatkovska et al., 2012). almadaki ama faiz oranndaki isel bir deiimin dviz kurlar zerindeki
etkisinin zerine odaklanmak olacaktr. Bu amala daha ok finansal deikenlerde literatrn ok kulland
GARCH ekonometrik metodu istihdam edilecektir.
Anahtar Kelimeler: Dviz Kuru, Garch Yntemi.

967
 Makedonya Meselesi

Dr. Mehibe ahbaz

zerinde pek ok rkn yaad, eitli dillerin konuulduu ayr ayr medeniyetlerin ykseldii, farkl din ve
mezheplerin barnd bir yer olan Rumeli, Osmanl idaresine girdikten sonra devletin gsterdii hogryle bu
zelliini pek fazla deitirmeden zamanmza ulatrmt. XX. yzylda patlak veren Milliyetilik fikir ve
hareketleri doal olarak Balkanlar ilk fethettiimiz gnlerdeki haline dndrme arzusunu da beraberinde getirmiti.
Osmanl fethi ncesi birbirleriyle amansz mcadele iinde olan Balkan halklar zayflayan Trk idaresi ile
ekimelerine yzyllar ncesinde braktklar yerden tekrar balamlard. Rumeli Meselesi adn verdiimiz eski
adyla da Makedonya Meselesi bu kargaaya bir de emperyalist devletlerin menfaatleri dorultusunda Balkanlar da
imtiyaz sahalar bulabilmek iin etnik mcadeleyi kkrtmalar meseleye yeni boyutlar katmt.
Anahtar Kelimeler: Osmanl, Makedonya, Balkanlar, Irk, Medeniyet, Milliyetilik

968
Iklim Deiiklii Uyum ve Azaltm Politikalar in Kentsel Dnm Bir Yntem Olarak Kullanlabilir mi?
Srdrlebilir Performansl Kentsel Dnm (Sperkent) Projesi rnei

Dr. Mehmet Akaln

Gnmzde, kentsel dnm projeleri ounlukla; deprem riskine kar dayankl konutlar retmek, fiziksel
kn nne geebilmek, kentteki tarihi motiflerin srdrlebilirliini salamak, ekonomik yaam canlandrmak,
mimarlk ve kentsel yaam kalitesini arttrmak, kltre dayal dinamikleri harekete geirmek ve proje srecine ilgili
aktrlerin katlmn salamak gibi saiklerle yaplmaktadr. Dier taraftan, dnya apnda yaklak bir milyar kiinin
salksz ve iklim deiikliinin potansiyel etkilerine kar korunmasz yerleimlerde yaad tahmin edilmektedir.
Bu insanlar yetersiz barnma koular, kalitesiz yaplar ve altyap eksiklii nedeniyle toprak kaymas, sel, takn,
kuraklk ve ar scaklar gibi tehlikelere maruz kalmaktadr. Bu nedenle kentsel dnmn iklim deiikliinin
potansiyel etkilerini bertaraf edebilmek balamnda nemli roller stlenebilmektedir. Kentsel dnm politikalar
ile iklim deiiklii arasnda ift tarafl ilikiden sz edilebilir. Kentler, sera gaz emisyonlarn arttran eitli
faaliyetlerin merkezi konumundadr. Yine kentsel alanlardaki ormanszlama ve arazi kullanmnn deimesi
kresel snman ve iklim deiikliinin balca nedenleri arasnda gsterilmektedir . Dier taraftan kentler, dnya
nfusunun yarya yaknna ve ekonomik kaynaklarn ok byk bir blmne ev sahiplii yapmaktadr. Bu itibarla,
gerekli nlemler alnmad taktirde iklim deiikliinin potansiyel olumsuz etkilerinin kentlerde ekonomik ve
fiziksel olarak ykma sebep olmas kanlmazdr. Eskiehir Kocakr mevkiinde hayata geirilmeye allan
srdrlebilir kentsel dnm projesi (SPerKent) kresel snma ve iklim deiiklii uyum ve azaltm kapasitesini
arttrmak ve kaynaklar etkin olarak kullanmak amacyla oluturulmas ve Trkiyede bu konuda yaplan ilk toplu
konut uygulama rnei olmas bakmndan nemlidir. Amac; kentsel dnm kararlarnn evresel, sosyal ve
ekonomik srdrlebilirlik esaslar erevesinde ele alnmasn ve kentsel dnm uygulamalarnn karbon
salnmlarnn azaltlmasna hizmet etmesini tevik etmek olan bu projenin uygulanabilirliinin ve etkinliinin
sorgulanmas da bu bildirinin esasl konusunu oluturmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Kentsel Dnm, Kresel Isnma, klim Deiiklii, Uyum/azaltm Stratejileri,
Srdrlebilirlik

969
 Kmeleme Analizi: Bir hracat Sofistikasyonu Uygulamas

Prof.Dr. Murat Cantez - Ar.Gr. Fatih Cura - Ar.Gr. Mehmet Akif Gndz

Uluslararas ticarete dair istatistikler genellikle rnlere ve lkeler arasndaki ticaret miktarlarna gre
snflandrlmaktadr. hracat sofistikasyonu ise lkelerin ihracat byklklerinin ne kadar sermaye youn rn
bileimine sahip olduunu gsteren yeni bir lm yntemidir. hracat ekonomilerin gelir dzeylerine, aratrma-
gelitirme harcamalarna ve birim ihracat fiyatlarna dayal bir gelimilik endeksi olarak da ifade edilebilecek
ihracat sofistikasyonu sayesinde, lkeler ihracatlarnda sofistike olmalar bakmndan nitelendirilebilmektedir. Bu
almada lkelerin her GTP fasllar baznda toplam ihracatlarnn toplam ihracat birim miktarna blnmesiyle
birim ihracat fiyatlar elde edilmitir. Birim ihracat fiyatlarna gre oluturulan bir sofistikasyon endeksi ve kii ba
Ar-Ge harcamalar ile kmeleme analizi yaplmtr ve lkeler bu kriterlere gre snflandrlmtr. Kmeleme
yntemi sonucunda 5 farkl lke kmesi belirlenmitir.
Anahtar Kelimeler: Uluslararas Ticaret, hracat, hracat Sofistikasyonu

970
Kadn Dkn Roman zerinden Bir Dneme Bakmak: 1950'ler Trkiye'sinde Toplumsal Yapnn Analizi

r.Gr. Mehmet Akif Kara

Edebiyat ve dier disiplinler arasndaki iliki zellikle toplumsal gereki almalarla artm ve disiplinler aras,
btnlkl bir bak as akademik yazn ierisinde giderek artmaya balamtr. Trkiye toplumsal tarihi asndan
nemli bir dnem olarak karmza kan 1950liler, hem siyasi hem de ekonomik olarak nemli gelimelerin
yaand yllardr. Bu yllarda ok partili dneme geilmi ve ekonomi politikalarnda deiimler yaanmtr. Bu
almada da Kemal Safa Gntekin tarafndan kaleme alnan ve letiim Yaynlarnca baslan Kadn Dkn
roman zerinden bahsi geen dnem ele alnacaktr. Gntekin, bu eserinde dnemin insan profilini akc ve
etkileyici bir dille aktarrken toprak aas, devlet, tekiler arasndaki ilikiyi, snfsal bir bak as ile ele
almaktadr. Romandaki karakterlerin iinde bulunduklar snfsal konumu kadn imgesi zerinden aktaran yazar,
ayn zamanda dnemin Trkiyesine dair de ipular vermektedir. almada, edebiyat ve sosyal politika arasnda
bir ba kurulacak ve btnlkl bir bak as ile dnem ayrntl olarak deerlendirilecek ve kapitalizmin geliim
sreci, toplumsal yap zerindeki etkileri, kuramsal bir ereve dahilinde roman zerinden analiz edilecektir.
Anahtar Kelimeler: Kadn Dkn, Kemal Safa Gntekin, Toplumsal Yap, 1950li Yllar

971
Kltrel Miras Alanndaki Kltr Festivallerinin Turizme Etkisi: Gzelyurt Trk-Yunan Dostluk, Kltr ve
Turizm Festivali rnei

r.Gr. ala st Can - r.Gr. Mehmet Can

Kimliimizle, kltrmzle, tarihimizle ilgili somut ve somut olmayan deerlerin tm olarak tanmlanan
kltrel miras barndran kltrel miras alanlar, hem bulunduu blge iin hem de lkemiz iin turistik adan
byk nem arz etmektedir. Bir yrenin simgesi haline gelerek gelenekselleen, toplumun belleinde yer edinen ve
belirli bir srede ve isimde dzenlenen etkinlikler olan festivaller ise bir yrenin, bir kltrel miras alannn,
tantmn ve geliimini etkileyen nemli unsurlardandr. Bu aratrmann amac, Aksaray ili Gzelyurt ilesinde
getiimiz yl 6.s dzenlenen Trk-Yunan Dostluk, Kltr ve Turizm Festivalinin ilenin geliimi ve tantmna
etkileri ile ilgili yerel paydalarn grn almaktr. Nitel aratrma yntemlerinden grme tekniinin kullanld
aratrmann evrenini Gzelyurt ilesinde bulunan yerel paydalar oluturmaktadr. Yaplan grmeler sonras elde
edilen bilgiler betimsel analiz yntemi ile zmlenmitir.
Anahtar Kelimeler: Gzelyurt, Festival, Trk-Yunan

972
 Hititlerde lke Savunmas

Ar.Gr. Mehmet Cevher

Kzlrmak kavsi iinde bulunan Hatti lkesi etrafndaki paral siyasi yapdan faydalanarak ksa srede
genileme baarsn gstermitir. Anadoluda merkezi bir krallk kurmay baaran Hititler bir kara lkesi olup doal
savunma itibariyle ok az alana sahiptir. Hatti anayurdunu kuatan Kzlrmak nehri ise doal bir savunma hatt
yaratmaktan uzaktr. Bu fiziki artlar iinde yaylmac politikasndan vazgemeyen Hititler iin elde edilen yerlerin
merkez ynetime ballklarnn tesis edilmesi kadar ve bu yerlerin gvenliinin salanmas nemli bir sorun olarak
ortaya kmaktadr. Hatti lkesinin Kuzey ve Kuzeydousunda Kakalar, yine Kuzeydousunda Azzi-Hayaa
lkesi, Gneybatda Arzawa lkesi, gneydouda Hurriler yer alrken snrda yer alan bu topluluklarn tamam Hitit
snrlar iin tehdit iermektedir. Dman ile evrili olan kara paras iinde Hititler gvenliklerini salamak iin
eitli yntemler gelitirmilerdir. Dman lkeler ile antlamalar imzalamak, zayf dlen dnemlerde dmana
arazi balamak dman yerleimlerinin boaltp bu alanlar Hitit yerleimcileri ile doldurmaya almak iktidar
aras evlilikler yapmak ve snra yakn alanlarda tampon blgeler kurarak bu blgelere garnizon kentleri ve
gzetleme kuleleri ina etmek sureti ile lke savunmas gerekletirilmitir. Bu yntemler iinde Hitit tampon
blgeleri lke gvenlii kapsamnda savunmann balang noktasn oluturmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Tampon Blgeler, Hitit Savunmas, Aa lke, Yukar lke, Garnizon Kentleri

973
 Muhasebe Meslek Mensuplarnn Vergi Aflarnn Etkinliine Ynelik Grleri: Sivas linde Bir Aratrma

Do.Dr. Mehmet Demir - Aye Eker

Vergi aff; siyasi otoritelerin ekonomik, siyasi, psikolojik, sosyal vb. gerekelerle ska bavurduu yntemlerden
birisidir. Toplum tarafndan alglanma ekli ihtiyaca gre farkllk gstermekle birlikte vergi aflarnn, baz
kesimlerce devlet ve halkn uzlamas olarak algland; dier baz kesimler tarafndan ise kiileri vergi ile ilgili
sorumluluklarndan uzaklatran unsur olarak grld bilinmektedir. Vergi aflarnn olumlu ve olumsuz yanlaryla
ilgili literatrde de birok alma mevcuttur. Bu almann amac, muhasebe meslek elemanlarnn (SMMM) bak
alaryla vergi aflarnn etkinliini ve meslek mensuplarnn vergi aflarna ynelik grlerini belirlemektir. Bu
amac gerekletirmek iin Sivas SMMM Odasna kaytl ve mesleini fiilen icra eden 95 SMMM zerinde, Ocak-
ubat 2017 tarihleri arasnda, bir anket uygulanmtr. Ankette toplam 33 soru/ifade yer almaktadr. Bunlarn 4
demografik yapyla; 29u ise almann amacyla ilgilidir. 5li likert leine gre hazrlanm 29 ifadenin
Cronbachs Alfa Gvenilirlik Katsays, 0,807 olarak bulunmutur. Elde edilen veriler SPSS 23 paket programndan
yararlanlarak analiz edilip sonular yorumlanmtr. Verilerin analizinde; frekans, yzde, standart sapma, aritmetik
ortalama ve anlamllk analizi tekniklerinden yararlanlmtr.
Anahtar Kelimeler: Vergi, Vergi Aflar, Smmm, Muhasebe Meslek Elaman

974
 George Orwell's East

Yrd.Do.Dr. Mehmet Ertu Yavuz

ABSTRACT

George Orwells works bear a political tone. Burmese Days is not only a narrative of Burmas historical past, but
a sociological document in which the cultural and social specificities of the country feature prominently. His escape
into the jungle and his choice of this place as a setting for his play support his desire to reach sublimity. My
presentation will trace the markers of the sublime through his use of landscape and his criticism of imperialist
politics.
Keywords : Burmese Days, George Orwell, Politics, Sublimity

975
 Salk Hizmetlerinde Markalama ve Marka Sadakatini Etkileyen Faktrlerin Belirlenmesi

Yrd.Do.Dr. Mehmet Karahan - Mntaz Korkutan - zkan Yldrmakan

Marka sadakati amzda iletmeler asndan byk neme sahip olup, bu kavram zellikle hizmet pazarlamas
anlamnda son yllarda gitgide nem kazanmaya balamtr. Marka sadakati, gnmzde tekrar satn almadan te
bambaka bir anlama brnm, marka sadakatinin temeline duygusal ballk oluturma dncesi konumlanmtr.
Rekabet artlarnn olduka zorlat gnmz pazarlarnda. marka sadakati oluturma nemli bir rekabet arac
olarak kullanlmaktadr. Marka sadakati, kuruma sadk mteri profili oluturma anlamna gelmektedir. Bu
gelimeler dorultusunda gnmz rekabet koullarna uyum salamaya alan salk iletmelerinde de mteri
balln artrc stratejilerin uygulamalar yaygnlamaya balamtr. Salk hizmetlerinde marka sadakati
oluturmak iin birok etkenin varlndan bahsetmek mmkndr. Bunlar; sosyo-ekonomik etkenler, stat yaratma
hissi, kuruma kar hissedilen gven ve aidiyet duygusu, fiziksel kant olarak nitelendirilen bina, cihaz, ekipman gibi
etmenlere verilen nem, hizmeti sunan hemire/doktor ile hasta ilikileri, zincir hastanelere kar duyulan marka
algs gibi unsurlar marka sadakati yaratlmasna etki edebilmektedir. Salk kurulularnda marka sadakati
oluturma, zellemenin artmas ve tketici memnuniyeti odakl almalarn artmasndan sonra yaygnlamaya
balamtr. almann amac, salk iletmelerinde markalama ve marka sadakatini etkileyen faktrlerin
belirlenmesidir. Bu kapsamda, marka ve marka sadakati kavram detayl bir ekilde aklanmaya allmtr.
Aratrmaya bilgi salamak amacyla hazrlanan marka ve marka sadakatini lmeye ynelik bir anket ile
tketicilerin konuyla ilgili grleri alnmtr. Anket uygulamas sonunda, elde edilen veriler bilgisayar ortamna
aktarlm ve SPSS paket program ile istatistiksel deerlendirmeleri yaplmtr.
Anahtar Kelimeler: Marka Farkndal, Marka Sadakati, Salk Hizmetlerinde Markalama

976
 Iletme Yneticilerinin evre Bilinci ve Yeil rn Farkndalk Dzeylerinin ncelenmesi

Yrd.Do.Dr. Mehmet Karahan

evrenin korunmasnda toplumu oluturan tm bireylerin ve tm kurulularn ortak sorumluluklar

bulunmaktadr. Topluma yakn ve insanlarla srekli iliki iinde bulunan tm kurulular ve bunlarn yneticilerinin
evre konusunda bilinlenmesi ve bu bilinci faaliyetlerine yanstmalar evrenin korunmas asndan olduka
nemlidir. evresel olumsuzluklar en aza indirmek, bu gn toplumsal sorumluluklarn belki de en nemlilerinden
birisi olarak kabul edilmektedir. Bu yzden gnmz iletme yneticilerinden ncelikli olarak bu tr sorumluluklar
yerine getirmesi, aldklar kararlarda evre konularna daha duyarl bir yaklam gstermeleri ve insan yaam ile
evre konularn birlikte deerlendirmeleri beklenmektedir. letmelerin dnyamzdaki evre sorunlarnn
zmnde nemli sorumluluklar bulunduundan, evre sorunlarnn zmnn bir paras olmalar ve tm
faaliyetlerinde evre konularna odaklanmalar olduka nemlidir. evre konularnda sorumluluk hisseden
iletmelerin kirlilii nleme teknolojileri iin daha ok kaynak ayrmalar baar oranlar artrlabilecektir.
letmelerin evreye kar sorumluluklar kapsamnda retim ynetimindeki kararlarnda da evre konularna verilen
nem her geen gn hzla artmaktadr. Gnmzde iletmelerin, retim ynetimine ilikin kararlarnda evre
konularn da dikkate almalar gerekmektedir. letme yneticileri, rnn kullanm sonucunda, rnn
bileenlerinin geri dnm ve tekrar kullanm imkanlarn da aratrmaldrlar. Kullanlamaz duruma gelen
bileenlerin evreye etkisi en az olacak biimde bertaraf yntemleri de retim yneticileri tarafndan
deerlendirilmelidir. Yaplan bu almada, iletme yneticilerinin evre bilinci ve yeil rn farkndalk dzeyleri,
konuyla ilgili faaliyetlere katlmlar, evre konusunda karlatklar sorunlarn belirlenmesi hedeflenmitir. Yaplan
literatr aratrmas sonucunda hazrlanan anket formuyla gerekli veriler toplanmtr. Aratrmada, Elaz ilinde
faaliyette bulunan iletme yneticilerinin evre bilinci ve yeil rn farkndal konularna ilikin grlerini almak
amacyla yaklak 400 iletme yneticisine anket uygulanmtr. Anket almasndan elde edilen sonulara gre;
iletmeler evre konularn maliyet unsuru olarak grmekle birlikte bunun dikkate alnmas sonucunda nemli
kazanlar salanacan belirtmilerdir. Ayrca, ankete katlan iletme yneticilerinin byk bir ksm, evreye
ilikin faaliyetlerin sadece evre yasalarna ve dzenlemelerine uyum salanmas ile snrl kalmamas gerektiini
belirtmilerdir.
Anahtar Kelimeler: evre Bilinci, evre Farkndal, Yeil rn

977
 Atatrk nkilabnn Trk Kadnna Getirmi Olduu Yeniliklerin Uygulanma Sreci

Prof.Dr. Mehmet Ker - Ar.Gr. ule Egz

Tarih boyunca kadnlar farkl toplumlarda farkl sosyal statlere sahip olmulardr. Genel olarak modern
toplumlara kadar kadnlar ounlukla erkeklerin sahip olduu statnn gerisinde kalmlardr. Tarihi perspektiften
bakacak olursak kadnlar sanayileme, artan renim ve istihdam olanaklar ile birlikte toplumda zgrlkler
kazanma frsat elde etmilerdir. Bu sre Trk kadn asndan ele alnacak olursa Trk kadn slamiyet ncesinde
erkekten farkl olmakla birlikte eit bir birey olarak sayg grmekteydi. Kz ocuu sahibi olmak asla bir olumsuzluk
olarak alglanmam ve yine kz ocuklarnn ldrlmesi gibi durumlara rastlanmamtr. Ayrca mlkiyet hakk
bakmndan da kadn erkekle eit bir pozisyonda idi. Yine kadn savata, siyasi toplantlarda ve zellikle sosyal
ilikilerde her zaman kocasnn yan banda yer alrd. Trklerin slm dinini benimsemeleri sonrasnda da kadn
aktiftir. Gnlk hayatn ierisinde var olmu ve eve kapanmamtr. Osmanl toplumunda ise ilk dnemlerde kadn
sosyal hayatta ksmen olumlu bir pozisyona sahip olmusa da zamanla hareme kapatlmas ile artlar aleyhine
dnmtr. Tanzimatla balayan deiim hareketi kadnlara ynelik deiimin de balangc olmutur. Bunun en
nemli yansmas eitim alannda olmutur. Tanzimat ncesinde kz ocuklarnn gidebildikleri yegne okul Sbyan
Mektepleri iken Tanzimatla birlikte yeni eitim kurumlar almtr. Tanzimattan sonra da Trk kadnnn lehine
olan bu sre devam etmi Merutiyet dnemi ilerlemelerin st dzeye kt bir dnem olmutur. Cumhuriyet
Trkiye'sinde kadnlar Atatrk nklab ile yasalar nnde kadn-erkek eitliini elde etmitir. Eitim, seme-
seilme, boanma gibi bir ok alanda nemli atlmlar yaplmtr. Bu almada Atatrk'n gerekletirmi olduu
kadnlara ynelik nklabn Trk toplumu ve zellikle kadnlar tarafndan nasl algland ele alnmaya
allacaktr.
Anahtar Kelimeler: Kadnlar, slamiyet, Osmanl Devleti, Tanzimat, Trkiye Cumhuriyeti, Atatrk nklab

978
 21. Yzyl Ktphaneleri: Karma (Hyrid) Ktphaneler

Ar.Gr. Mehmet Krat Deer - Nazmiye Gizay ztrk

Gelien dnyada her alanda yaplan yenilikler ktphaneleri de yenilik dngsnn iine almtr. Geleneksel
ktphaneler, an gerektirdii kullanc hizmetlerini vermekte yetersiz kalm; koleksiyonundaki kaynaklarn
gncelliini koruyamamasna neden olmutur. Tm bu teknolojik gelimeler literatrde nce dijital ktphane
kavramn sonrasnda ise karma ktphane olarak adlandrlan geleneksel ve dijital ktphanelerin ortak olarak
yer ald ktphane kavram ortaya karmtr. Karma ktphaneler, amzn getirmi olduu teknolojik
gelimelere ayak uyduran, ayn zamanda geleneksel ktphanelerde allm olan kullanc hizmetleri ve somut
koleksiyonu birlikte barndran 21. Yzyln ktphaneleri olarak anlatlabilir. Bu bildiride, Antik alardan
gnmze uzanan ktphane kavram irdelenmi; deien alar ve gelien teknolojinin ktphanelere katt
deer/deiim anlatlmaya allmtr. Bilgi arama davranlarnn en youn olarak gzlemlendii yerler olan
ktphaneler iin gelien teknoloji bir tehdit midir, yoksa dijitallemenin ardndan da karma (hybrid) ad verilen
ktphaneler iin bir fayda yaratm mdr sorusu tartlacaktr.
Anahtar Kelimeler: Ktphaneler, Bilgi Teknolojileri, Karma (Hybrid) Ktphaneler, Kullanc Hizmetleri.

979
 Klasik Mortgage, Bai Bithamin Ajil (Bba) ve Musharakah Mutanaqisah (Mm) Szlemeleri le Konut
Finansman Yntemleri

Dr. Mehmet Levent Erda

Konut (barnma) insanln var olmasndan buyana giyinme, snma ve beslenme gibi temel ihtiyalardan biri
haline gelmitir. Ancak gnmzdeki en nemli sosyal problemlerden biri konut yetersizliidir. Konut
yetersizliindeki bu sorun sadece lkemizde deil tm dnyada endie verici boyutlara ulamtr. Ayrca orta ve
dk gelir seviyesine sahip bireylerin konut finansman sorunu yllarca yksek konut maliyetleri, enflasyon ve faiz
oranlar yznden yetersiz kalmaktadr ve birikimleri zaman ierisinde deer kaybetmektedir. Bu konut finansman
yetersizliinin stesinden gelebilmek ve orta ve dk gelir seviyesine sahip bireylerin konut edinmelerini salamak
iin birtakm giriimlerde bulunulmutur. Bu giriimlerden biri de klasik bankalar, faizsiz bankalar ve kredi
kurumlar tarafndan sunulan konut finansman sistemleridir. Bu amala bu bankalar ve kredi kurumlar tarafndan
yaygn bir ekilde kullanlan konut finansman yntemleri gelitirilmitir. Konut piyasasnda arlkl olarak klasik
konut finansman sistemi kullanlmaktadr. Ancak klasik konut finansman sistemi hem Kuran- Kerimde
Mslmanlara yasaklanan faiz kavramn iermesi hem de toplumdaki sosyal adaletsizlii arttrmas nedeniyle
klasik konut finansman sistemi dini hassasiyet gsteren kesimler tarafndan tercih edilmemektedir. Bu problemi
ortadan kaldrmak ve dini hassasiyet gsteren kesimlerinde bu finansman sisteminden mahrum kalmamas iin
faizsiz bankalar devreye girerek slami konut finansman yntemini gelitirmilerdir. slami konut finansman sistemi
belirsizlik ve faiz kavramlara ve slami ilkelerin snrlandrd dier unsurlara yer vermeksizin klasik konut
sistemine alternatif olarak km bir finansman tekniidir. Gnmzde bai bithamin ajil ve musharakah
mutanaqisah olmak zere iki temel konut finansman szlemesi vardr. Bai bithamin ajil yntemi murabaha
szlemesi zellii tar ve temelde ertelenmi deme satna dayanmaktadr. Musharakah mutanaqisah yntemi ise
musharakah szlemesi zellii tar ve paylam ile mlkiyet unsurlarndaki azalan ortakla dayanmaktadr. Bu
almann amac artlar ve eksileriyle slami konut finansman sisteminin zelliklerini incelemek ve rnek
uygulamalarla slami konut finansman sisteminin klasik konut finansman sistemine alternatif bir finansman arac
olduunu gstermektir. Bu alma faizsiz bir yntemle konut almak isteyen dini hassasiyet gsteren bireylere,
gayrimenkul ynetim uzmanlarna ve potansiyel yatrmclara yararl olaca sylenebilir.
Anahtar Kelimeler: Konut Problemi, Klasik Konut Finansman Sistemi, slami Konut Finansman Sistemi, Bai
Bithaman Ajil, Musharakah Mutanaqisah

980
 Portfy Optimizasyonunda lem Maliyetleri ve Kredili lemleri eren Bir Dorusal Programlama Model
nerisi: Borsa stanbulda lem Gren Sigorta ve Banka letmeleri zerine Bir Uygulama

Dr. Mehmet Levent Erda

Finansal literatrn en nemli konulardan biri yatrm analizi ve portfy ynetimidir. Portfy belirli bir kii veya
grubun sahip olduu yatrmcnn gelirine, btesine ve zaman dilimine bal olarak, arlkl olarak hisse senedi,
tahvil ve trevleri olmakla birlikte eitli menkul kymetlerden oluan finansal bir varlktr. Portfy ynetimi ise
portfy yneticilerinin danmanlnda belirli bir kii veya grubun elindeki fonlarn, menkul kymetler arasnda en
dk riskte en yksek karll salayacak ekilde datlmasdr. Portfy ynetimi yatrmn getirebilecei riskleri
en aza indirir ve mterinin kar elde etme ansn arttrr. Bu balamda portfy ynetiminde nemli olan risk ve
getiri unsurlar arasnda iliki kurabilmektir. Portfy oluturma sreci bu iki unsurun karlatrlmasn ve bu
unsurlar arasnda optimum bir bileimin belirlenmesini gerekli klmaktadr. Finans literatrde portfy optimizasyonu
alannda birok alma mevcut olmakla birlikte iki temel yaklam bulunmaktadr. Bu yaklamlardan ilki
geleneksel portfy ynetimidir. Bu yntemin bilimsel dayanaklarnn olmamas nedeniyle fazlaca eletirilmi ve
kullanm alan kalmamtr. kinci yaklam ise Markowitzin kuadratik programlama yntemidir. Bu model teorik
olarak popler olmasna ramen ilem zorluklar ve fazla zaman gerektirmesi gibi dezavantajlar nedeniyle
uygulamada snrl kalmtr. Markowitzin gelitirdii bu ynteminin olumsuzluklarn ortadan kaldrmak iin
alternatif birok portfy optimizasyonu modeli gelitirilmitir. Bu alternatif modellerden birisi de Konno ve
Yamazaki portfy seim modelidir. Konno ve Yamazaki modeli varyans yerine ortalama mutlak sapma risk
fonksiyonunu kullanarak hem portfyn risk ve getirisini kolay bir ekilde hesaplanabilmesine hem de optimal
portfy basit bir dorusal programlama modeline dntrerek probleminin zmlenmesine imkan tanmtr. Bu
amala almada Konno ve Yamazaki tarafndan portfy optimizasyonu iin ileri srd matematiksel dorusal
programlama modeli temel alnmtr. Konno ve Yamazaki modeline alm satm maliyetlerini ve kredili ilemleri
ieren kstlamalar ilave edilerek, yatrmclara belirli bir risk ve getiri dzeyinde bir portfy seim modeli
nerilmitir. Bu almann amac ilem maliyetleri altnda kredi kullanarak yatrm yapmay planlayan ve bir
portfy oluturmak isteyen yatrmclara en doru yatrm yapma konusunda yol gstermek ve bu dorultuda bir
portfy seim modeli gelitirmek ve uygulamalaryla birlikte sunmaktr.
Anahtar Kelimeler: Portfy Ynetimi, Portfy Optimizasyonu, Dorusal Programlama, lem Maliyetleri, Kredili
lemler

981
 Vasili Fiveyskinin Travmatik Yaam

Yrd.Do.Dr. Mehmet zberk

Rus edebiyatnda byk ses getiren eserlere imzasn atan Leonid Nikolayevi Andreyev adalar olan dier
byk sanatlarn glgesi altnda kalm yazarlardandr. Baladktan iki yl sonra noktay koyabildii Vasili
Fiveyskinin Yaam, 1903) adl uzun yks sanat camiasnda byk yank uyandrr. Bir kilise pederinin inili
kl yaamn anlatt bu eseri okuyucularla bulutuunda ise sat rekorlar krar. Sanat kariyerinin balang
yllarnda, Andreyevin en nemli eserim olarak nitelendirdii bu ykde her bir karakter ayr bir travma
yaamaktadr. ok katmanl insan ruhunun analizini yapan Andreyev bu eserinde zellikle travmalarn inan
sistemine etkisi zerinde durur. Bakahraman peder Vasili Fiveyski yk boyunca birok trajik durumla karlar ve
sonunda ldrarak can verir. Eserin dier kahramanlar olan pederin ei, kz ve oullar da iinden klmas g
ruhsal bunalmlar yaarlar. Bu almada, Leonid Andreyevin Vasili Fiveyskinin Yaam adl uzun yksndeki
travmatik geler incelenecektir.
Anahtar Kelimeler: Leonid Andreyev, XX. Yzyl Rus Edebiyat, nan, Travma, yk

982
Dnya Yksekretim Sralama Sistemleri ve Trk Yksekretim Kurumlarnn Bu Sistemler erisindeki
Yeri

Ar.Gr. Mehmet Sadk Aydn - Ar.Gr. Hakan Kaya

Kresellemenin ykselmesiyle birlikte, lkeler aras rekabet daha da nem kazanmaya balam, lkeler
rekabette avantajl konuma gelmek iin yeni zenginlik kaynaklar kefetmeye ynelmitirler. nceleri lkeler aras
rekabet, ticari adan stnlk, ekonomik stnlk, sanayi stnl gibi unsurlarla lmlenebilirken, gnmzde
rekabet asndan en nemlik zenginlik kayna olarak beeri sermaye kabul edilmektedir. Gney Kore'nin Yirminci
Yzyln ortalarndan gnmze gelen srete yaad tecrbe lkeler asndan buna rnek olarak
gsterilmektedir. Beeri sermayenin en nemli zellii bireylerin, eitim, salk gibi adan donanml halde
olmasdr. Eitimli bireyin en nemli koulu ise nitelikli bir yksekretim sisteminin olmasdr. Nitelikli bir
yksekretim sistemi sayesinde hem beeri sermaye g kazanacak hem de lkeler aras rekabette avantajl
konuma geleceklerdir. niversitelerin nitelii, dnya genelinde belirli kurulular tarafndan belli niteliklere gre
yaplan lmlerle belirlenmektedir. Dnya genelinde lm yapan kurulular; yayn says, atf says, renci
says, renci bana retim eleman says, fiziki yeterlilik gibi belli koullar gz nnde bulundurmaktadrlar.
Yksekretim sralama sistemleri farkl amalarla yaplabilmektedir,kimi zaman mevcut durumu analiz edip o
dorultuda alma yapmaya yardmc olmas salanrken, kimi zaman da yksekretim politikalarnda deiiklik
yapma amacyla sralama yaplabilmektedir. Bu almada, dnya genelinde niversite sralamas yapan kurulular
ve Trkiye'de sralama yapan belli kurulularn sralama sistemleri ve bu sistemlerim baz ald temel kriterler
anlatlarak Trkiye'de yksekretim kurulularnn bu sralama sistemi ierisindeki mevcut durumu ve bu durumun
daha iyi hale getirilebilmesi iin yaplmas gerekenlerin neler olduu anlatlmaya allacaktr. alma sonucunda,
Trk yksekretim sisteminini daha nitelikli bir duruma gelmesi ve uluslararas alanda rekabet edilebilir bir
duruma gelmesine yardmc olmas amalanmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Yksekretim, Performans, Kriter

983
 Osmanl-Rus Savalarnda Esir Den Muallim Abdurrahim Pertev ve Rus Esir Kampnda Aruz Vezniyle
Kaleme Ald esir ocuklara Ahlak As Adl Manzum Kitab

Yrd.Do.Dr. Mehmet Sait alka

1914-1917 Osmanl Rus Savalar kapsamnda vuku bulan Bitlis muharebeleri srasnda 1332/1914te Ruslara
yaral olarak esir denlerden birisi de Muallim Abdurrahim Pertevtir. Hazar Denizinde Ylanl Ada olarak da
bilinen Nargin Adasnda kurulan esir kampna gtrlen Muallim Abdurrahim Pertev, burada esirler arasnda
bulunan 120 kadar Mslman ocua eitim vermek iin kendini vakfetmitir. Bu bildiride, Muallim Abdurrahim
Pertevin Rus esir kampndaki Mslman ocuklar iin aruz vezniye kaleme ald ve Esir ocuklara Ahlak As
adn verdii iir kitabnda bulunan iirler zerinde durulacak, iirler deerlendirilecek ve sz konusu bu
manzumelerin metin neri yaplacaktr. Kaleme alnan bu manzumelerin bir ksmnda, esir ocuklarn duyguylarnn
da air tarafndan verilmesi, yaanan trajedinin ocuklar zerinde brakt derin travmay gstermesi asndan da
son derece dikkate deer olduu kanaatindeyiz.
Anahtar Kelimeler: Osmanl Rus Savalar, Muallim Abdurrahim Pertev, Esir Mslman ocuklar, Manzum
iirler ve Nasihatler.

984
 Karagl Televizyon Dizisinin Eski Halfeti Yerlemesindeki Turizm Faaliyetlerine Etkisi

Do.Dr. Mehmet Sait ahinalp - Do.Dr. Veysi Gnal - Bedir ifti

Dizi turizmi veya film turizmi kltr turizmi kapsamnda deerlendirilen bir turizm eididir. Sinema ve
televizyonlarda gsterime giren veya DVD, CD vb. ortamlarda gsterimi yaplan filmlerin, ekim setleri ve
oyuncularnn grlmesi, filmlerde gsterilen evler, oteller veya dier modern ve tarihi yaplar ile doal ve beeri
ortamn gezilmesi amacyla yaplan ziyaretler dizi veya film turizmi olarak tanmlanmaktadr. Aratrma konusunu
Eski Halfeti yerlemesi, bir baka ifade ile anlurfa ili Halfeti ilesinin eski merkezi oluturmaktadr. Birecik
Barajnn yaplmasndan sonra yerlemenin nemli bir ksm sular altnda kalm ve ile merkezi daha yukardaki
yeni yerine tanmtr. Bylece Eski Halfeti baraj glnn hemen yan banda yer alan bir yerleme haline gelmi,
geleneksel ev mimarisi ve su altnda kalan yaplarn da nemli etkisiyle bilinen turistik bir yerleme halini almtr.
Bunun sonucunda 2013 ylnda Trkiyenin dokuzuncu yava ehri (citta slow) ilan edilmitir. Sahip olduu bu
zellik nedeniyle Eski Halfetide Karagl adl bir televizyon dizisi ekilmitir. Bu aratrmada Karagl dizisinin
Eski Halfeti yerlemesinin tantm ve turizm faaliyetlerinin geliimine etkisi ortaya konulmutur. Konunun
aratrlmas amacyla Corafyann temel metodu olan gzlem metodu kullanlm, bu kapsamda yerinde gzlemler
yaplm, turistlere, yerel halka ve turizm iletmecilerine hazrlanan anket uygulanm ve elde edilen veriler analiz
edilerek sonulara ulalmtr. Elde edilen anket sonularna gre dizinin Eski Halfetinin tantmna ve turist
ekmesine nemli oranda bir katk salad ortaya kmtr. zellikle izlenen dizinin etkisiyle, dizi setinin
gezilmesi, oyuncularla tanma, dizide gsterilen geleneksel hayatn ve meknn yerinde grlmesi vb. nedenlerle
Eski Halfetiye gelenlerin turistler iinde nemli bir paya sahip olduklar ortaya kmtr. (*Bu bildiri, Turizm
Corafyas Asndan Dizi Turizmi: Karagl Dizisi rnei balkl Yksek Lisans Tezinden retilmitir)
Anahtar Kelimeler: Turizm Corafyas, anlurfa, Halfeti, Dizi, Film, Karagl.

985
 Diyarbakr ehrinde Yer Alan Alveri Merkezlerinin Yer Seimi zellikleri ve Mteri Analizi

Do.Dr. Mehmet Sait ahinalp - Do.Dr. Veysi Gnal - Prof.Dr. Erdal elik

Gnmzde alveri merkezlerinin yer seimi ve mteri profili nemli bir aratrma konusu oluturmaktadr.
Alveri merkezlerinin yer seimi tercihlerini belirleyen en nemli zellikler arasnda nemli ulam gzerghlarna
ve sosyo-ekonomik adan gelimi alanlara yaknlk gibi faktrler n plandan yer almaktadr. Bu almada
Diyarbakr ehrinde yer alan alveri merkezlerinin yer seimi zerinde rol oynayan faktrlerin neler olduu, her bir
alveri merkezinin lokasyonunun meknsal analizi yaplarak ortaya konulmutur. Alveri merkezlerine gelenlerin
geli amalar ve sosyo-ekonomik profilleri de aratrmann dier nemli bir konusunu oluturmaktadr. Yukarda
bahsedilen amalarn ortaya karlmas amacyla, alveri merkezlerinin lokasyonlar belirlenmi, CBS ortamnda
haritalara aktarlmtr. Yine alveri merkezlerinin yer aldklar alanlarn sosyo-ekonomik gelimilik dzeyleri de
haritalanmtr. Alveri merkezlerine gelen mterilere anket uygulanm, mterilerin geli yerleri, amalar,
sosyal ve ekonomik profilleri ortaya konulmutur. Elde edilen verilerin istatistiksel analizleri yaplm ve
corafyann dal, balant ve nedensellik ilkeleri nda deerlendirilmitir. Yaplan aratrmalar sonucunda,
Diyarbakrdaki alveri merkezlerinin yer seiminde nemli caddelere yaknlk, fazla nfuslu ve sosyo-ekonomik
adan gelimi mahallelerde yer alma veya yaknlk gibi faktrlerin belirleyici rol oynadklar tespit edilmitir. Yine
alveri merkezi mterilerinin genel olarak 15-44 ya aralnda yer ald, niversite rencisi veya mezunlarnn
nemli bir paya sahip olduu, eitim seviyesi ve sosyal amal geliler arasnda doru orant bulunduu ortaya
kmtr. (*Bu bildiri Diyarbakr ehrindeki Alveri Merkezlerinin Mekn ve Mteri Analizi balkl yksek
lisans tezinden retilmitir)
Anahtar Kelimeler: Ekonomik Corafya, Diyarbakr, Alveri Merkezleri, Yer Seimi, Meknsal Analiz

986
 Trk Devletleri`nin Salk Harcamalarnn Karlatrlarak Deerlendirilmesi

Ar.Gr. Mehmet ener - r.Gr. zgr Yeilyurt - r.Gr. Fuad Salamov

Gnmzde trk devletleri jeopolitik konumu ve sahip olduklar doal kaynaklar bakmndan dnyada nemli bir
yere sahiptir. Bu balamda ele alnan trk devletlerinin salk sistemlerinin karlatrlmas ve salk
harcamalarnn incelenmesi de nem tamaktadr. Salk hizmetleri finansman lkelerin gayri safi yurtii hasla
(GSYH) ierisinde nemli bir paya sahiptir. Salk hizmetlerine yaplacak olan harcamann ne kadar olmas
gerektii, dier harcamalarla nasl dengelenecei gnmzde tartlan bir konudur. lkelerin GSYHden salk
harcamalarna ayrlan pay lkenin ekonomisine, ynetim biimine ve nfusuna gre deimektedir. Ayrca lkedeki
hastanelerde kullanlan yatak says ve kalifiye salk personeli says ile salk harcamalar arasnda dorusal bir
iliki vardr. Trkiyede salk sigortacl konusu aratrmaya konu olan dier devletlere nispetten daha ileri
dzeydedir. Sovyetler Birlii dneminde salk harcamalar devlet tarafndan yapld iin Sovyetler Birlii
daldktan sonra bamszln elde etmi devletlerde (Azerbaycan, zbekistan, Trkmenistan, Kazakistan ve
Krgzistan) salk sigortas uygulamas bulunmamaktadr. Ekonomik durumdan dolay kalifiye salk alanlar
kamu hastanelerinde almak yerine zel sektr hastanelerinde almay tercih etmektedir. Kamu ve zel salk
sigortacl gelimedii iin bu lkelerde salk harcamalarnn byk blmn cepten harcamalar
oluturmaktadr. Bu almann amac; trk devletlerinin salk harcamalarnn karlatrmal olarak incelenmesidir.
Aratrmada 2010 yl fiyatlar ile 2013 ve 2014 yllarnda lkelerin genel makroekonomik gstergeler dikkate
alnarak yorumlamalar yaplmtr. alma sonucunda; nfus, GSYH, kii bana gayrisafi hasla, toplam salk
harcamalar ve kii bana toplam salk harcamalarnda en yksek rakamlara sahip olan lke Trkiye, toplam salk
harcamasnn GSYH ierisindeki payna gre ise Krgzistan olduu grlmtr. Bunlara ek olarak; nfus ve
toplam salk harcamalarnn GSYH ierisindeki payna gre ise en dk olan lke Trkmenistan, dier
makroekonomik gstergelerde en dk olan lke Krgzistan olmutur.
Anahtar Kelimeler: Trk Devletleri, Salk Sistemleri, Salk Harcamalar, Gsyh

987
 Gelir Dalm Ekonomik Byme likisi: Gei Ekonomileri

Yrd.Do.Dr. Mehmet engr - Prof.Dr. Sami Taban

retim sreleri sonucunda yaratlan deeri ifade eden gelir, lke ekonomilerinin geliimi ve bireyler arasndaki
dalm bakmndan nem tamaktadr. Gelir dalmn etkileyen say ve eit bakmndan olduka ok unsur
bulunmaktadr. Bu almada seilen on gei ekonomisi lkesi iin 1995-2011 yllarna ait ekonomik byme ve
gini deerleri statik panel veri analizi yntemleri ile incelenmitir. Analiz sonularna gre, gei ekonomilerinde
Kuznetsin ters-U hipotezine uygun olarak gelimenin ilk aamalarnda gelir eitsizliinin artt tespit edilmitir.
Gelimenin sonraki amalarnda ise ekonomik bymenin gelir eitsizliini azaltc bir etkiye sahip olduu tespit
edilmitir. Kontrol deikenlerinden sadece eitime katlm orannn istatiksel olarak anlaml olduu grlmtr.
Ayrca katsays istatiksel olarak anlaml olmasa da kamu harcamalarnn gelir eitsizlii zerinde azaltc bir
etkisinin olduu elde edilen dier bir bulgudur. Sonu olarak bu almann bulgular Kuznetsin ters-U hipotezini
desteklemektedir.
Anahtar Kelimeler: Ekonomik Byme, Gei Ekonomileri, Gelir Eitsizlii, Statik Panel

988
 Merkezi Ynetim Btesi le Kamu Yatrm Programnn Kodlama Sistemleri Baznda Karlatrlmas,
Tespitler, Sorunlar ve zm nerileri

Mehmet Yavuz

5018 sayl Kamu Mali Ynetimi ve Kontrol Kanunu ile 1050 sayl Muhasebe-i Umumiye Kanunu yrrlkten
kaldrlm ve kamuda yeni bir bteleme anlayna geilmitir. Yeni bteleme anlay ile birlikte bte kodlama
sisteminde de deiiklik yaplm ve Analitik Bte Snflandrmas (ABS) olarak adlandrlan kod sistemi, program
bte ismiyle bilinen kod sisteminin yerini almtr. 2004 ylndan itibaren uygulanan ABS, uluslararas alanda kabul
gren Goverment Finance Statistics (GFS) (Devlet Mali stitatsikleri) temel alnarak gelitirilmitir. Merkezi
ynetim btesinin tamamn iine alan bu sistem kapsamnda harcama, gelir ve ak ile fazlann (harcama ile gelir
arasndaki fark) finansman olmak zere ana balk altnda kodlama yaplmaktadr. Buna karlk, merkezi
ynetim btesinin yatrm harcamalar ABSnin yan sra Kalknma Bakanl tarafndan hazrlanan Kamu Yatrm
Program (KYP) kapsamnda da takip edilmektedir. KYP, ABSden olduka farkl bir kodlama sistematiine sahiptir
ve bu farkl kodlama sistemleri birbirini tanmamaktadr. almann amac da farkl kodlama sistemlerine sahip
ABS ile KYPnin karlatrlmas, kodlama sistemlerinin birbirlerini tanmamasnn yol at sorunlarn tespit
edilmesi ve bu sorunlarn giderilmesine ynelik zm nerileri sunulmasdr. Bu balamda, ncelikle her iki
kodlama sisteminin metodolojileri hakknda bilgi verilmesi ardndan farkllaan noktalarn yol at sorunlarn
tahlil edilmesi planlanmaktadr. Kaynak ve zaman israf ile yatrm projelerinin izleme ve deerlendirmesinin
yaplmas iin gerekli kaliteli veri retiminin yaplamamas, nemli sorun alanlar olarak dikkati ekmektedir. Bu
sorun alanlarna ynelik zm nerilerinin gelitirilmesi de almann kapsam ierisinde yer almaktadr.
Anahtar Kelimeler: Analitik Bte Snflandrmas, Kalknma Bakanl, Kamu Yatrm Program, Maliye
Bakanl, Merkezi Ynetim Btesi

989
Srdrlebilir Kalknmada D Ticaretin Yeri ve nemi: Trkiye ve Brc lkelerinin Karlatrmal Analizi

r.Gr. Melahat Yeilkaya

Gnmzde dnya gelimi ve az gelimi lkeler olmak zere iki kutba ayrlmaktadr. Trkiye gibi bu iki kutup
arasnda kalan gelimekte olan lkelerin temel amac ise, bir an nce kalknma hamlesini gerekletirerek gelimi
lkelerdeki refah seviyesine ulaabilmektir. Gelimekte olan lkeler iin, uluslararas ticaretin katklar olmadan
kalknabilmek mmkn deildir. D ticaret ile bata teknoloji ve sermaye temini ile birlikte, bilgi birikimi ve
uzmanlamaya dayal retimin salanabilmesi ve bunun sonucunda da retim leinde meydana gelen artlar;
ekonomik byme zerinden toplumun refahna katk salamaktadr. zellikle bir lke, yksek teknoloji ihra eden
lke konumundaysa, bilgiye ve dolaysyla uluslararas bir gce sahip lke olduu ortaya kmaktadr. Bu balamda
bu almann amac, ykselen piyasa ekonomileri ierisinde yer alan Trkiye ve BRIC (Brezilya, Rusya, Hindistan
ve in) lkelerinin kalknma servenini, makro ekonomik gstergeler erevesinde incelemek, lkelerin greceli
olarak stn olduklar taraflar ortaya koymak ve Trkiyenin daha hzl kalknabilmesi, 2023 ihracat hedeflerine
ulaabilmesi iin karmlarda bulunmaktr.
Anahtar Kelimeler: Srdrlebilir Kalknma, Uluslararas Ticaret, Trkiye, Brc lkeleri

990
 alma Hayatnda Kadn stihdam ve stihdam Etkileyen Faktrler

Tahire Hseyinli - Melahet Berikan

Kadnlarn toplum iinde konumunun glendii gnmz koullarnda kamu ve zel sektrde istihdam edilen
eitimli ve bilin dzeyi yksek kadn saysnn gnden gne arttn grmekteyiz. Ancak gelimi ve gelimekte
olan lkelerde kadn igc saysnn artmasna ramen, igc piyasasnda cinsiyete dayal ayrmcln azalmad
ifade edilmektedir. Bu almada kadnlarn alma hayatndaki rol ve kadn istihdamn etkileyen faktrler
incelenmitir. Daha sonra ise alma hayatnda kadn erkek eitsizliinin ortadan kaldrlmas ve daha ok kadn
istihdamnn salanmas iin devletin nleyici tedbirler ve dzenlemeler yapmas gereklilii vurgulanmtr.
Anahtar Kelimeler: Kadn i, stihdam, Kadn stihdam, cretsiz Aile ilii, Cinsiyet Eitsizlii

991
 Trkiye le Rusya Arasndaki Siyasi Sorunlarn Ekonomik likiler zerindeki Etkisi

Melahet Berikan - Tahire Hseyinli

Trkiye ile Rusya lkeleri arasnda ilikiler ok boyutlu olarak karlkl srdrlmektedir. Son dnemlerde iki
lke arasndaki siyasi sorunlar ciddi bir krize yol at. zellikle uak drlme olay sonras Rusya siyasilerinin
izledii politikalar, bu ilikileri durma noktasna getirdi. Ancak bunun akabinde yaanan gelimeler sonras stratejik
bir i birliine ynelik siyaset izlenmektedir. Bu almada Trkiye - Rusya arasnda politik gelimelerin ekonomik
ibirliini nasl etkiledii konusu zerinde durulacaktr. Ayrca iki lkenin ekonomik ilikilerinin son on yldaki
geliimi ve ilikilerin geldii nokta dikkate alnarak; siyasi sorunlarn iki lke arasndaki ekonomik ilikilerdeki
olas etkileri analiz edilmektedir. Nitekim lkeler arasndaki ilikilerde salam bir zeminin nasl salanabilecei ve
siyasi stratejilerin ekonomik i birliklerinin nasl bir doru zeminde srdrlecei sorularna almamzda
deinilmitir.
Anahtar Kelimeler: Trkiye ve Rusya likileri, Siyasi Kriz, Ekonomik birlii

992
 Siyasal letiimde Web Sayfalarnn Halkla likiler Amal Kullanm: Siyasal Partiler zerine Bir Analiz

Do.Dr. Ahmet Tarhan - Melis Karaku

Teknolojinin gelimesi her alanda deiiklie sebep olduu gibi iletiim alannda da kkl deiiklere sebep
olurken yeni olanaklar da ortaya karmtr. letiimde eskiden kullanlan geleneksel medya aralar yerini bugn
teknoloji sayesinde yeni iletiim aralarna brakmtr. Web teknolojisinin geliimi, gelinen noktada hem web sitesi
kullanclarna hem de kurum ve kurulular adna birok avantaj salamtr. Gnmzde ift ynl etkileim ve
Web 2.0n salad olanaklar, internet ortamndaki iletiimi evrimii yapya brndrm; zaman ve mekan gibi
kavramlar ikinci planda itmitir. Kurulular ve hedef kitleleri her trl ilemlerini, online olarak web sayfalar
zerinden yapabilmektedir. Siyasal partiler de etkin bir ara olarak kurumsal web sayfalarn gerekletirdikleri
halkla ilikiler faaliyetlerini duyurmada, hedef kitlelerini iletiim srelerine katmada ve onlardan gelen geri
dnlere gre politika retmede kullanmaktadrlar. Aratrmada mecliste grubu bulunan partiden AK Parti, CHP
ve MHPnin kurumsal web sayfalar ierik analiziyle deerlendirilecektir. Siyasal partilerin, web sayfalarnn
ierikleri, tanma ve tantma faaliyetleri, kullanm kolayl, web sayfasnn genel grnmleri, basnla ilikiler ve
iletiim kategorilerinin ele alnmas almann ana aratrma konularn oluturmaktadr.

Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: Halkla likiler, Yeni letiim Teknolojileri, Siyasal Partiler, erik Analizi

993
 Damgalanma Algs ve Sapma Davran likisinde Kiilik zelliklerinin Rol

Yrd.Do.Dr. Burcu zge zaslan alkan - Dr. Meltem Akca

Stigma kavram sosyolog Erving Goffman tarafndan 1963 ylnda toplum tarafndan itibarsz olarak grlen bir
olguyla ilintili bireyin bu olgudan tr dlanmas eklinde ifade edilmektedir. alma ortamnda stigma, bireyin
hakl ya da haksz olmasna baklmakszn alann itibarn zedeler. Stigma; Trk yaznnda yer alan aratrmalarda
yaygn ekilde damgalama olarak ele alnmaktadr. yerinde damgalanm kiiler kendilerini genellikle i
arkadalar ve yneticileri tarafndan dlanm, aalanm ve hafife alnm hissederler. Dil, din, rk, mezhep,
siyasi gr, cinsiyet, cinsel tercih, fiziksel ve salk konusundaki dier engeller nedeniyle kendilerinin
tekiletirilerek hakszla uradklarn dnrler. Damgalanma konusu olan durum; rgt kltrne uymayan,
kontrol edilebilecei dnlen ve ahlaki deer yarglarna aykr grlen bir zellik ise bu organizasyonlarda kiiye
yaplan damgalama sosyal olarak kabul grebilir. Bu ekilde ayrmcla maruz kalm alanlarn organizasyon
ierisinde sapma davran eilimi gstermesi ve verimlilik kart davranlarda bulunmas bireysel hedefler ile
rgtsel hedefler arasndaki uyumu bozacaktr. Sz konusu almada damgalanma algs ile bireyin sapma davran
arasndaki ilikide etkili olabilecei dnlen duygusal denge, da dnklk, aklk, uyumluluk ve sorumluluk
gibi kiilik zelliklerinin etkisi incelenecektir. Damgalanma algs yksek olan alanlarn iyerinde sapma
davran eilimini daha yksek dzeyde gsterecekleri ve bu srete kiilik zelliklerinin de nemli bir etkisinin
olabilecei dncesinden hareketle rgtlerde verimlilii arttrabilmek ve olumsuz davranlar en dk dzeye
indirebilmek amacyla organizasyonlara neriler gelitirilmesi hedeflenmektedir. Bu kapsamda alan aratrmas
beyaz yakal alanlar zerinde gerekletirilecektir. Aratrmada elde edilmesi planlanan veriler uygun istatistiksel
analiz metotlar kullanlarak deerlendirilecek ve yorumlanacaktr.
Anahtar Kelimeler: Sapma Davran, Stigma, Kiilik zellikleri, Damgalama

994
 Otel letmelerinde Muhasebe alanlarnn Tatmin Dzeylerinin Belirlenmesi: Drt ve Be Yldzl Otel
letmeleri zerine Bir Aratrma

Yrd.Do.Dr. Halil Akmee - Ar. Gr. Sercan Aras - Meltem Tuncel

tatmini, alanlarn ie olan ballklar ve iletmenin performansyla dorudan ilgilidir. alanlarn i

hayatlarndan kaynaklanan stres ve tkenmilik hem alanlarn sal asndan hem de iletme performans
asndan olumsuz etkilere neden olabilmektedir. Muhasebe meslek mensuplar tarafndan hazrlanp sunulan
bilgiler i ve d bilgi kullanclar iin olduka nemlidir. Bu bilgilerde yaplacak hata veya hileler bu kullanclarn
hak kaybna neden olabilmektedir. Bu nedenle dier alanlar gibi muhasebe meslek mensuplarnn da i tatmin
dzeylerinin belirlenmesi nemlidir. Buradan hareketle, almada Trkiyede faaliyet gsteren 4 ve 5 yldzl otel
iletmelerindeki muhasebe alanlarnn i tatmin dzeylerinin belirlenmesi amalanmtr. almada 5li likert tipi
Minnesota Tatmin leinin ksa formu kullanlarak anket teknii uygulanmtr. Anket yntemiyle toplanan
veriler istatistik paket program ile analiz edilip yorumlanmtr. almann sonucunda otelcilik sektrnde alan
muhasebe meslek mensuplarnn i tatmin dzeyleri belirlenmi ve buna ynelik neriler sunulmutur
Anahtar Kelimeler: I Tatmini, Muhasebe alanlar, Otel letmeleri

995
 Otel letmelerinde Engelli Olanaklarna likin Yneticilerin Grleri: Konya rnei

Dr. Ahmet Bykalvarc - Ar.Gr. Mustafa Cneyt apclar - Meltem Tuncel

Engelli turizmi, engelli bireylerin turizme engelsiz bir ekilde katlmlarn ifade etmektedir. Dnyada engelli
turizmi hzla gelimekte olan bir kavramken Trkiyede ise yeni ortaya kmaya balayan, yeni faaliyet alanlar
bulan bir kavramdr. Aratrmada Konya ili uygulama alan olarak seilmitir. Konya ilinde faaliyet gsteren drt ve
be yldzl otel iletmeleri aratrmann evrenini ve rneklemini oluturmaktadr. Otel iletmelerinin sahip olduklar
engelli olanaklar ve yneticilerin grleri anket yntemiyle elde edilmitir. Elde edilen bulgular sonucunda
Konyada faaliyet gsteren konaklama iletmelerinin engelli turizmine yeteri dzeyde nem vermedikleri oda, genel
kullanm alanlarndaki ve banyo gibi alanlarda daha titiz davrandklar ancak iitme engelliler iin grsel levhalarn,
grme engelliler iin ses sistemlerinin yeterli dzeyde olmad grlmtr. Otel iletmelerinin zorunluluk
gerektiren durumlara daha ok arlk verdikleri grlm ancak spesifik alanlara daha az eilim gsterdikleri tespit
edilmitir.
Anahtar Kelimeler: Engelli Turizmi, Drt ve Be Yldzl Oteller, Konya

996
 I Zanaatkrl Kavram: Birey ve rgt Asndan nemi

Ar.Gr. Meltem Yavuz - Prof.Dr. nci Erdem Artan

alanlarn ileriyle ilgili nasl deneyim elde ettikleri ve bu srete i dizayn uygulamasnn olduka etkili
olduu ise uzun yllardr aratrlan bir konudur. Geleneksel i dizayn teorisi, st dzey yneticiler tarafndan astn
iinin doasn belirlemeye almas zerine younlamaktadr. Fakat son yllarda gelien modern dnceye gre,
bir iin doas belirlenirken yalnzca yneticilerin deil, alanlarn da bu sre ierisinde proaktif olarak rol
aldklar ve ilerinin kendileri tarafndan ekillenmesinin daha anlaml bulunduu ifade edilmektedir. Tam bu
noktada i zanaatkrl (job crafting) kavram n plana kmaktadr. Kiinin iiyle ilgili grevsel ve ilikisel
snrlarna uygulamak zere yapm olduu fiziksel ve bilisel deiiklikleri ifade eden kavramn anlalmas,
bireysel ve rgtsel performans asndan nem arz etmektedir. lgili kavramla alakal itibarl uluslararas akademik
dergilerde son yllarda yaplan yayn saysndaki art yazarlarn dikkatini ekmitir. Uluslararas akademik arenada
bylesi popler olan bir kavramla ilgili Trke dilinde almaya rastlanmam olmas bu almann ulusal yazna
potansiyel katksna iaret etmektedir. Bu almada ncelikle i zanaatkrl kavramnn tarihsel geliim sreci ve
etimolojik kkeni zerinde durulmutur. Daha sonrasnda i zanaatkrlyla ilgili mevcut literatr incelendikten
sonra kavramla ilikilendirilen bireysel ve rgtsel ktlara deinilmitir. Son olarak, bu konuda alma yapmak
isteyen renci ve akademisyenlere dnk olarak test edilebilecek aratrma sorular gelitirilmitir.
Anahtar Kelimeler: alma Psikolojisi, Job Crafting, Zanaatkrl, rgtsel Davran

997
 Popler Salk Sylemi: Salk-Form Ekseninde Ticarileen ve Denetlenen Bedenler

Yrd.Do.Dr. Meral Timurturkan - Do.Dr. Gnl Demez

Bu alma popler kltr aralar tarafndan retilen, bireylerin yaamsal sreleri ve bedenleri zerinde nemli
bir etkiye sahip olan popler salk syleminden yola karak, tbbi bilginin ticari ve politik amalarn medya
zmlemesi zelinde tartmaya amay hedeflemektedir. Modern tbbn ilk ortaya kt ve yegne bilginin tbbi
profesyonellerin elinde olduu, bireylerin bu bilgiye baml yaad sreten farkl olarak, gnmz tketim
toplumunda, tbbn poplerleerek halka doru yaylm sz konusu olmaktadr. Popler kltr aralar yeni salk
sylemlerinin retimine katkda bulunarak, tbbn tketim kltr iinde hem politik hem ticari bir g kazanmasna
neden olmaktadr. Bir yandan tketim kltrnn aktrleri daha fazla tketim alanlar yaratarak bireylerin sal
zerinden tketim ve kr politikalar yrtmekte, te yandan bireylerin genel sal ve bedenin grnmne
ynelik birok alan harekete geirmektedir. Moda, spor, kozmetik, beslenme, bakm, salk merkezleri sadece bu
aktrlerin harekete geirdii alanlardan bazlardr. nk popler salk sylemi daha ok bedensel formlar
zerinde sylemini retmekte, sklkla estetik deerlere gndermede bulunmaktadr. zellikle zayf-gen-estetik
beden popler salk sylemin en ok zerinde durduu konulardr. Bylelikle bireyler, salk ve grnm temas
altnda pek ok bilgiye maruz kalmakta, farkl aralar tarafndan ynlendirilmektedir. zelikle popler sala
ilikin temel bilgi kaynaklarna baktmzda eczane vitrinleri, billboardlar, kozmetik dkknlar, brorler, radyo,
gazete, dergi, internet ve televizyon gibi ok yaygn olarak kullanlan aralarla karlarz. Tbbi bilginin kolayca
dolamn salayan ve tbbi dili uzmanlndan karp halka yaylmasn salayan, onun popler kltrn bir
paras haline gelmesini salayan ve bedenlerimizle ilgili yeni formlar ve sylemler oluturan aktrlerin banda
medya gelmektedir. Bu alma medyann popler salk sylemini yaymadaki rol gz nnde bulundurarak
gazetelerde yer alan salk haberlerinin tbbi profesyoneller tarafndan nasl poplerletirerek ticari ve politik
hedeflerin ncl haline getirdiini sylem analizi yntemiyle tartmay hedeflemektedir.
Anahtar Kelimeler: Popler Salk, Estetik, ktidar, Beden

998
 "toplumsal Deime, Cezalandrma Sistemlerindeki Dnmler ve Yeni Tartmalar"

Do.Dr. Gnl Demez - Yrd.Do.Dr. Meral Timurturkan

Bu alma, toplumsal btnleme balamnda, yeni ceza sistemleri ve toplumsal sapma, su ve yabanclama
kavramlarna odaklanacaktr. Bu erevede sosyalleme, yeniden sosyalleme ve yabanclama erevesinde su ve
cezaya ynelik yeni tartmalar irdelenecektir. Bireyin toplum iindeki konumuna ynelik almalar gstermitir ki;
gnmzde sulu bireyin bedensel ve iddet ieren cezalarla toplum dna itilmesi, soyutlanmas ya da darda
braklmas yerine toplumla balarn yeniden kurmasn salayarak, toplum iinde rehabilite etmeye dnen
cezalandrma anlay suu nlemede daha baarl sonular vermektedir. Bu anlayla sosyal sapma ve su bireyin
toplumsal szlemeye aykr davranmas durumu olarak deerlendirilip, bireyi yeniden toplum iinde kendisi ve
bakalarnn haklarn koruma ynndeki szlemeye uygun davranmas iin rehabilie etmeyi ieren cezalar
uygulanmaktadr. ABD ve baz Avrupa lkelerinde yaklak iki yz yldr uygulanan ve bireyi toplum dan
soyutlamadan cezalandran bir uygulama olan denetimli serbestlik uygulamas Trkiyede 2006 ylndan itibaren
uygulanmaktadr. Sz konusu almada yeni cezalandrma sistemlerinin sosyal ve felsefi temellerine ilikin
tartmalardan hareketle; Antalyada yaplan 2560 denetimli serbestlik altndaki bireyin katlmyla gerekletirilen
bir alan aratrmasnn; cezalandrmada deien anlaylar ve toplumsal yeniden btnlemeye ilikin verilerinin su,
ceza, yabanclama, dlanma, damgalanma ile ilikilendirilerek analiz edilen verileri tartlacaktr.
Anahtar Kelimeler: Su, Ceza, Sapma, Dlanma, Yabanclama, Yeni Cezalandrma Sistemleri

999
 Osmanl Devletinde Misyonerlik: Nebatat rnei

Yrd.Do.Dr. Meri Aybar - Yrd.Do.Dr. Yusuf Ziya Keskin

Osmanl asndan misyonerlik giriimlerinin en youn yaanmaya balad tarihler 18. Ve 19. Yzyllardr.
Devletin ierisinde bulunduu durum lke zerinde oynanan oyunlarn artmasna neden olmu ve bu oyunlar farkl
sahnelerde farkl ekillerde sahnelenmitir. Osmanlda Misyonerlik almalarnn artmasnda sadece devletin
iinde bulunduu durum etkili olmam ayn zamanda dier gler arasnda yaanan kar atmalar da bu durumu
etkilemitir. Misyonerler ou zaman farkl ekillerde devlete szmlardr. Bazen bir seyyah, bazen bir uzman,
bazen bir doktor ya da bazen de nebatat toplama bahanesi. Biz bu almamzda Osmanl iin misyonerlik
almalarn incelerken deiik tarihlerde lkemize gelen nebatatlar zerinden deerlendirme yapmaya
alacaz. Bu almamzda bilimsel kaynaklardan ve ariv kaynaklarndan faydalanacaz.
Anahtar Kelimeler: Osmanl, Misyonerlik, Nebatat, Rusya, ngiltere, Fransa

1000
 Medya Maniplasyonu Balamnda Yeni Bir Kavram: Medyatokrasi

Ar.Gr. Merve etin Dadelen

Medya aralarnn tm dnyada tartmasz etkiye sahip olduu kabul edilebilir. Zira bireylerin yaamlarnn her
aamasnda medya aralar onlara elik ettii grlmektedir. Bu erevede dnldnde yasama, yrtme,
yargdan sonra belirli bir yaptrma ikin olan medya aralarnn etkisinin kanlmazl daha anlalr olacaktr.
Medyann tarihsel sreci gz nnde bulundurulduunda birok grubun ve zellikle irketlerin ve devlet
yneticilerin medya aralarna sahip olma ve onlar kontrol edebilme arzusuna sahip olduklarn sylemek yanl
olmayacaktr. Zira dnya iin nemli olan birok baat meselede dahi medyann mutlaka varln gsterdii ya da
hissettirdii ortadadr. rnein, kinci Dnya Savann devam ettii yllarda radyo istasyonlarnn etkisinin birok
lke tarafndan bilindii ve kabul edildii sylenebilir. Bu tr etkilerin oluumunda medya maniplasyonunun
yaratlmas nem kazanmaktadr. Zira maniplasyon ile bireyler farknda olmakszn etkilenmeleri durumu sz
konusu olacaktr. alma maniplasyon kavramnn medyaya uyarlanmas ile ortaya kan medya maniplasyonunu
bir ynetim ekline benzetmekte ve bu durumu medyatokrasi kavram ile aklamay hedeflemektedir.almada,
Frankfurt Okulu Kltr Endstrisi teorisyenlerinin kuramlar zerinden medyatokrasi kavram sosyolojik olarak
irdelenmitir. ok yeni bir kavram olan medyatokrasi hakknda yaplan almalar olduka snrldr. yle ki,
medyakrasi kavramyla kartrld yaplan literatr taramasnda saptanmtr. Dolaysyla kavramn temel
anlam, kullanld alanlar ve gncel rnekler ile alma oluturulmutur. alma nitel aratrma yntemi
kullanlarak oluturulmutur. Literatre yeni girmi bir kavramn anlamn netletirmek ve bilimsel olarak
kullanmna katk salamak adna nemli bir aratrma olarak deerlendirilebilir.
Anahtar Kelimeler: Medyatokrasi, Kltr Endstrisi, Medya, Maniplasyon

1001
 Can Counter Movement Explain The Development Of Welfare State?

Ar.Gr. Merve Kayaduvar

ABSTRACT

In the era of post-Second World War, all over the world, a new economic order emerged. Protectionist,
interventionist policies became dominant and the free market was replaced by the regulated market, the laissez-faire
state by the interventionist state. The starting point of this paper is Polanyis thesis in The Livelihood of Man that
the counter-movement which accompanied self-regulating market system for the social self-protection would give
birth to the welfare state. Like Polanyi, Pat Devine claimed that the welfare state that was created after the Second
World War was the ultimate point of Polanyis counter-movement, in which society succeeded in effectively
protecting itself from the worst effects of the free market by re-embedding economy into the society. The objective
of this paper is, however, to argue that Polanyis concept of counter movement is not sufficient to explain the
development of welfare state after the Second World War. This will be discussed in three ways. Firstly, the counter
movement is not a class movement, it includes people from different social strata therefore this movement ignores
the significance of social classes. However the social classes played important role in the emergence of welfare
state. Secondly, the counter movement has emerged for the protection of society from the devastative effects of the
market system but the development of welfare state was not for the protection of society but for the sake of long-
term continuation of the capitalist system. Thirdly, while the counter movement has aimed at re-embeddedness of
the economy in order to protect society, welfare state after World War II did not provide re-embedding of the market
to the society. Because of these three reasons, explaining the emergence of the welfare state in terms of the ultimate
point of Polanyis countermovement is not sufficient.
Keywords : Counter-Movement, Welfare State, Self-Regulating Market, Double Movement

1002
 Bir Meslek ve Bilim Dal Olarak Sosyal Hizmetin Geleceinde Disiplinleraras Yaklamlar

Yrd.Do.Dr. Meryem Salman

Tarihsel sre gz nne alndnda gemiten gnmze Dnya zerindeki her toplumun varl sosyal,
ekonomik, kltrel ve siyasi alanlardaki birikimlerini korumas ve nesiller boyunca aktarmas ile mmkn olan bir
sistemi tanmlamaktadr. Genel yaklamla sosyal hizmetler bu sistemlerden birisidir. Bir meslek ve bilim dal olarak
anlamlandrlan bu sistem; toplumlar oluturan sosyo-ekonomik yapya, rf, adet ve geleneklere, toplum
ierisindeki sosyal ve kltrel alanlara bal olarak almaktadr. Bu anlamda sosyal hizmetlerin koordine edilmesi
ve toplumsal kollektif bilin/bilgilenme aracl ile bireye ve topluma sunulan hizmetlerin rtmesi ve kaynaklarn
etkili kullanm olduka byk nem tamaktadr. Sosyal hizmet mesleinin toplumsal srete geni bir aya sahip
olduu bu perspektifte sorunlarn ok ynl ve dinamik bir bak asyla ele alnabilmesi bu meslee farkl
disiplinlerle ibirliine yatkn bir nitelik kazandrmaktadr Gnmzdeki veya gelecekteki sosyal hizmet alannda bu
etkili kullanm sahalar meslekler ve alma alanlar hakknda disiplinleraras almalarn uygulanmasnn nemini
kanlmaz olarak ortaya karmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Sosyal Hizmet, Disiplinleraras almalar, Toplum, Kltr.

1003
 Kadn Tketicilerin online Alverite kozmetik rnlerini Satn Almadaki Tutumlar zerine Bir alma

Yrd.Do.Dr. Mesut Atasever - Merve Nur Oklu

Kozmetik sektr dnyada piyasas olan geni rn yelpazesine sahip bir sektrdr. zellikle kadn tketicilerin
kozmetik rnlerinin tketimi konusundaki hassasiyeti pazarlamaclarn farknda olduu bir pazarlama
frsatdr. Kozmetik rnlerine olan kadn ilgisi online alverite de bu rnlerin sat orann artrmaktadr. Bu
almann amac, kadn tketicilerin online alverite kozmetik rnleri satn alma eylemindeki tutumlarn
belirlemektir. Bu amac gerekletirmek zere online kozmetik rnler satn alan kadn tketicilerle yar
yaplandrlm grme teknii uygulanarak tutumlar belirlenmeye allarak kadn tketicilerin online alveri
vastasyla kozmetik ihtiyalarn giderirken tercihlerini belirleyen hususlar incelenmitir. Kapsam olarak sadece
internetten alveri yapan kadn tketiciler belirlenmitir. almada kozmetik rnlerini online satn alan 60 kadn
ile yz yze yar yaplandrlm grme yntemiyle sorular sorulup tercih sebepleri zerinde dntler alnmaya
allmtr. Kiilerin gerek duygularn ve tercih sebeplerini ortaya koymak istemeyebilecekleri snrllk olarak
karmza kmaktadr. Fakat verilen cevaplarn olduka tatmin edici olduu grlmektedir. Bu almann
gelecekte, iletme baars, pazarlama ve tketici tercihleri konusunda alacak kiilere faydal olaca
dnlebilir.
Anahtar Kelimeler: Online Alveri, Kozmetik rnleri, Kadn Tketiciler

1004
 Iletme Kltr ve Sosyal Medyada letme-Facebook rnei

Yrd.Do.Dr. Mesut Atasever

letmecilik kltr ve anlaynn her geen gn deitii bilinen bir durum olmakla birlikte son 20 yldr,
inanlmaz ve tahmin edilemez biimde hzl ve kkl deiikliklerin grlmesi, hem reticileri hem tketicileri, hem
iletme ynetim anlayn, kltrel olarak etkilemektedir. letmecilik kltrn en ok etkileyen unsurlarn banda
biliim teknolojileri, internet, zellikle de sosyal medya konusu gelmektedir. Gerek hayatta insanlarn fiziksel
olarak bir araya gelmeleriyle oluan etkileimin belki daha etkilisi sosyal medya ile meydana gelebilmektedir. Bu
almann amac, iletme kltrnn sosyal medya, zellikle de facebook tarafndan nasl etkilendii konusunun
deerlendirilmesidir. Bu amaca ynelik kaynak taramas, gzlem ve yorumlardan yararlanlmtr. Sosyal medyann
sadece sosyallemeyle ilgili bir alan olduu kanaati yaygn olmakla birlikte aslnda sosyal medya hem ticari hem
genel iletmecilik alann, hem de mteri eilimlerini oluturan etkileyen yeniden deerlendiren bir alan olduu
gzlemlenmektedir. Bu almann az allan bu alana katk salamas beklenmektedir.
Anahtar Kelimeler: Iletme Kltr, Sosyal Medya, Akll Reklamclk

1005
Probng The Factors Affectng Consumers Atttude Towards Gray Market Goods: A Qualtatve Approach

Dr. Mesut iek - Yrd.Do.Dr. kram Datan - Prof. Dr Selime Demet Sezgin

ABSTRACT

Globalization, technological developments and advancements in logistics make gray market activities, which
were popular in 1990s, popular again. Gray Marketing is defined as the importation and distribution of genuine
products without the permission of the authorized distributors and manufacturers. Since these activities affect the
strategies of the authorized distributor, more study is needed to be conducted in this field. One of the most important
fields to be investigated regarding to gray marketing is the factors affecting consumers attitude towards gray market
goods. Hitherto, there has been only a limited number of studies were conducted on the consumers attitude towards
gray market goods. Therefore a qualitative research was applied to probe more comprehensive information about the
perspectives of the consumers about the gray market goods. In this context, two focus groups were conducted. The
results were analyzed via Atlas.ti software and a thematic analysis approach was used to probe information gathered
via focus groups. The results indicated that Factors Affecting to Buy Gray Market Goods is the global theme. The
organizing themes have been grouped under the following headlines: The product related factors, price related
factors, personality factors, gray marketer related factors, authorized distributor factors and past purchase
experience. In addition, total 19 basic themes were revealed. The results of the analysis provide valuable insights for
the authorized distributors and manufacturers of the international brands who wish to create effective strategies to
reduce and prevent gray market activities, and for gray marketers who wish to increase their sales and market share.
Keywords: Gray Marketing, Attitude, Focus Group

1006
 atma Stillerinde Dil fadelerinin Sonularna likin Bir Deerlendirme

r.Gr. Mete Tan - Yrd.Do.Dr. Emel Gler Ylmaz

atmann kaynanda bireylerin deer, pozisyon ve karlar arasndaki farkllklar vardr. Bu farkllklar
taraflarn davranlarn belirlemekte ve atmalarn ynn tayin etmektedir. atma esnasndaki davransal
ynelimleri tanmlayan atma stilleri uyum, uzla ve ibirlii ikliminin olumasna katk salayabilmektedir.
Bununla birlikte ayrmcla, nefret sylemine, kendilik nefretine, fiziksel ve psikolojik iddete de sebep
olabilmektedir. Ortaya kan bu davransal sonularn ipular ise atma stillerinin dil ifadelerinde gizlidir.
atma odakl almalarn byk bir ounluu atmay ynetilmesi gereken bir sre olarak ele almaktadr.
Oysa ki atmayla birlikte ortaya kacak davransal ktlar nceden kestirebilmek mmkndr. Bu almada
atma stilleri ve bunlarn dil ifadeleri literatr taramasyla irdelenmi, davransal sonular da rneklem olarak
alnan bir film incelenerek ortaya konmutur. stenmeyen davransal sonular engelleyebilmek iin de neriler
gelitirilmitir.
Anahtar Kelimeler: atma, atma Stilleri, Dil fadeleri, atma erikli Konuma

1007
 Xx. Yzyl Ortalarnda Bodrum Kasabasnda Aile Adlar (1845 Tarihli Temettut Defterlerine Gre)

Ar.Gr. Metin Meneke

Dilbilim, halkbilim ve kltr tarihi almalar bakmndan nemli bir yere sahip olan aile adlar, bu almann
esasn tekil etmektedir. Bu aile adlarnn verili ekilleri ve sosyolojik anlamlar zerinde durulmutur. almann
ana kaynan, 1845 ylnda kayd tutulan 9 mahalleye ait Bodrum Kasabas Temettut Defterleri oluturmaktadr.
Bu kaytlar ierisinde, her biri bir haneye kaydedilmi olan aile adlar alma kapsamnda ele alnmtr. Temettut
defterlerinde yer alan aile adlar, meslekler ve lakaplar sosyo-kltrel alanda bizleri aydnlatmaktadr. Aratrma
konusu kapsamnda deerlendirildiinde hane reislerinin byk oranda aile ad ile kaydedildii grlmektedir. yle
ki aile adna sahip hanelerin toplam hane saysnn yaklak %70ine tekabl ettii kaytlardan tespit edilmitir. Aile
adlarnn olumasnda; sosyo-kltrel durum, meslek, belirgin fiziksel zellikler, tavr ve davranlar, geldii
memleket, etnik kken gibi zellikler rol oynamtr. Neticede bu alma ile kltrn devamll ve gelecek
kuaklara aktarmnda nemli bir ileve sahip olan aile adlarnn toplumsal zelliklerinin ve Trk kltrel
hayatndaki sembolik boyutunun deerlendirilmesi amalanmtr.
Anahtar Kelimeler: Osmanl Devleti, Bodrum, Temettut Defterleri, Aile Adlar, Onomastik (Ad Bilimi)

1008
 Kant'n Radikal Ktlk Tezi

Ar.Gr. Metin Topuz

Kant, btn felsefi hayat boyunca ktlk kavramna bazen rtk bazen ak bir biimde yer vermitir. Lizbon
Depremi zerine yazd makalelerde bunu rtk bir biimde grrz. Fakat rnein teodise zerine yazd
makalede, geleneksel ktlk kavrayna nasl kar olduunu, akln mahkemesi nnde ifade eder. Eletiri-sonras
dneminde daha ok kiileraras ilikilerde etik ilkeler bakmdan uygun bir eylemin olanaklarna odaklanr. Bu
balamda akln, kendisinin oluturduu ahlak yasas araclyla belirlenen isteme ile ilikisini ele alr. Bu noktada
ktlk, istemenin ahlak yasasna uymak yerine baka gdleyicilere uymas olarak dolayl biimde belirlenir.
lerleyen yllarda Kant, ktln kendi bana ne anlama geldiini sorgulamaya alr. Bu konudaki dncelerini
radikal ktlk teziyle temellendirmeyi tercih eder. Radikal ktlk tezi, yzeysel biimde sylenecek olursa,
varsayma dayanr. (1) nsan doal olarak doutan ktle yatkndr. (2) Ktle yatknlk evrenseldir. (3)
Ktln insan doasndaki kk kaznamaz. Bildirinin amac ilk amac Kantn radikal ktlk tezini bu kabul
balamnda incelemektir. kinci olarak bu tezi dile getirmeden nceki dnceleriyle tutarl olup olmadn
deerlendirmektir. nc olarak radikal ktlk tezi ile Arendtin ktln sradanl tezi arasndaki balantya
temas etmektir.
Anahtar Kelimeler: Iyilik, Ktlk, Radikal Ktlk, sten, Akl, Ktln Sradanl

1009
 Sululuk ve Topluma Geri Dn

Yrd.Do.Dr. Metin Trkmen

Bu almann balca amac su tekrarnn azaltlmas ve toplumun korunmas odakl sulularla ilgili yaplan
almalarn, sosyal devlet ve sivil toplum erevesinde incelemesini gerekletirerek, Avrupa ve Amerikadaki bu
yndeki faaliyetlerle Trkiye karlatrmasn yapmaktr. Bu amala Trkiyedeki ve yurtdndaki kurumsal yap
ve ilgili literatr karlatrmal bir anlayla deerlendirilecektir. Herhangi bir ekilde hukuk kurumunun karsna
sank olarak geen bir birey, sonrasnda tutuklu ya da hkml sfatn tamasa da toplum ve i gc piyasas
karsnda olumsuz bir deerlendirilmeye tabi tutulmaktadr. Sulularn bu anlamda hukuk tarafndan verilen cezay
ektikten sonra dar ktklarnda ikinci bir defa i gc piyasas tarafndan cezalandrldn ifade edebiliriz. Eski
sulular ceza evinden ktktan sonra damgalanmakta ve dolaysyla i gc piyasasna katlamamaktadrlar. gc
piyasasnda eski sulular tek bir snflamaya tabi tutulmaktadr. Onlarn durumu sadece su ilemi kiiler olarak
deerlendirilmektedir. Buna karlk yaplan almalarda yeniden su ilemenin nlenmesinde en etkili yollardan
birisinin bir meslek sahibi olmak olduunu gstermektedir.
Anahtar Kelimeler: Sulular, Su Tekrar, Gc Piyasas, stihdam.

1010
 Kuyumculuk Sektr ve Gaziantepdeki Durumu

Do.Dr. Ersin Kaya Sandal - Yrd.Do.Dr Nadire Karademir - Ramazan ifti - Muammer Tar

Kuyumculuk gemiten gnmze varln gelitirerek devam eden kltrel olduu kadar ekonomik bir faaliyet
alandr. Metal veya metal olmayan birok hammaddenin kullanld kuyumculukta altn en ok kullanlan metaldir.
Trkiyede binlerce yllk bir gemie sahip olan bu sektrn tarihsel sre ierisinde byk bir gelime gsterdii
grnmektedir. zelde Gaziantep ehri de kuyumculukta benzer ekilde bir gelime gstermektedir. Bu aratrmada
kuyumculuk sektrnn genelde Trkiyedeki ve zelde ise Gaziantepteki geliimi incelenmektedir. Sektrdeki
ihracat ve ithalat durumu da deerlendirilmektedir. Aratrmada sektrn Gaziantepteki durumunu ortaya koymak
iin sektrde alanlarla mlakatlar yaplmtr. Mlakat sonular deerlendirildikten sonra, sektrn Gaziantepte
geliimi ve sorunlarnn zm iin neler yaplmas gerektii ortaya konmutur. ArcGIS10.2 programnda
kuyumcularn Gaziantepte meknsal dallarn ve younlatklar yerleri gsteren haritalar retilmitir. Anahtar
Kelimeler: Kuyumculuk, Kuyumculuk Sektr, Altn, Gaziantep tasir46@hotmail.com

Anahtar Kelimeler: Kuyumculuk, Kuyumculuk Sektr, Altn, Gaziantep

1011
 Kahramanmara'ta Deprem Olgusu ve Risk Algs

Yrd.Do.Dr Nadire Karademir - Do.Dr. Ersin Kaya Sandal - Muammer Tar

alma alan olarak seilen Kahramanmara ehri tektonik adan Anadolu Levhas ile Arabistan Levhas'nn
arpma sahas zerinde yer alr. Bu saha ayn zamanda l Deniz-Dou Anadolu Fay hattna karlk gelir.
Gneyden gelip kuzeydouya doru uzanan ve aktif bir zellik gsteren bu fay hattndan ve krlgan tektonik
yapdan dolay ehir birinci derece deprem alan zerinde bulunmaktadr. ehrin depremselliinde etkili olan Dou
Anadolu Fay; Bingl Karlova'dan balayp Glba ve Pazarck zerinden geerek Aksu aynn batsna
ularken, l Deniz Fay ise Trkolu ve Narl yaknlarnda Dou Anadolu Fay ile birleir. Bu tektonik oluumlar
Kahramanmaran bulunduu alan iin deprem potansiyeli ve risk retirler. Birinci dereceden deprem blgesinde
yer alan Kahramanmaran uzun sredir ykc bir deprem yaamam olmas ve tad bu yksek deprem riskine
karn giderek artan nfus, sanayi ve yerleim faaliyetleri nedeniyle olas bir depremden olumsuz etkilenme olasl
yksektir. Bu aratrma birinci derece deprem blgesinde yer alan ve uzun bir dnemdir byk bir depremin
olmad Kahramanmarata yksek deprem riskine kar halkn depreme bak, onu nasl alglad ve deprem
konusunda yeterli bilin dzeyine sahip olup olmadn ortaya koymak amacyla yaplmtr. Bu ama erevesinde
yre halkna uygulanmak zere anket formu oluturulmu, anket uygulamas gerekletirilmi ve sonular uygun
istatistik metotlarla SPSS programnda deerlendirilmitir. Aratrma sonular ve buna dayal karmlar ortaya
konmutur. Anahtar kelimeler: Kahramanmara, Fay, Deprem, Alg
Anahtar Kelimeler: Kahramanmara, Fay, Deprem, Alg

1012
 6360 Sayl Kanun Kapsamnda Kurulan Veya Snrlar Genileyen Bykehir Belediyelerinin Mali
Sorunlar ve zm zerine Bir Deerlendirme: Ordu Bykehir Belediyesi rnei

Mcahit Bykolu

Bu almann amac: Yasama Organnca 12/11/2012 gn kabul edilen 6360 sayl Kanun kapsamnda 30 Mart
2014 tarihinde kurulan ondrt Bykehir Belediyesi ile snrlar il mlki idare snrlaryla eleen oniki Bykehir
Belediyesinin sz konusu kurulma/genileme srelerindeki genel mali durumlarnn; Ordu Bykehir Belediyesi
rnei zerinden deerlendirilmesi ve yeni kurulmas planlanan otuz yeni bykehir (btnehir) belediyesi iin
rehber olabilecek bir perspektif sunulmasdr. Sz konusu Kanunla; lke yzlmnn yaklak yzde 51i ile lke
nfusunun yzde 80ini Bykehir Belediyelerince ynetilir hale gelmitir. Bu dzenlemeyle; hizmetlerin tek elden
etkin, ekonomik ve verimli sunulmas hedeflenmitir. Yerel Ynetimlerde son yllarda yaanan reform almalar,
mahalli idareleri daha gl hale getirmitir. Ancak Bykehir Belediyelerinin mezkr hedefe ulalabilmesi,
yeterli mali imknlara sahip olmalar ile mmkndr. 2014den gnmze, konuyu tartmak iin yeterince veri
olumutur. Bu veriler, genileyen hizmet alanlaryla belediye mali kaynaklarnn birebir rtmediini ortaya
koymutur. Ayrca dnm srelerinde yaanan mali sorunlarn (devralnan bor yk, vergi paylarnn paylam,
z gelir imknlar vb. hususlar) zmne ilikin yeknesak uygulamalar yaplmad, ehirden ehire deien
dzenlemeler yapld, ikincil mevzuat dzenlemelerinin yetersiz kald tecrbe edilmitir.
Anahtar Kelimeler: Bykehir, Btnehir, Belediye, Mahalli dare, Mlki dare, Reform, Mali Yap, Yerel
Ynetim, Vergi, Bor, zgelir

1013
 Kars line Gelen ve Giden Glerin eitli Nfus zellikleri Bakmndan Analizi

Yrd.Do.Dr. Mucip Demir

Trkiye'nin Kuzeydousunda yer alan Kars li ortalama irtifas 2000 metre civarnda olan ve birok yeri volkanik
materyallerle rtl Kars Platosu zerinde bulunmaktadr. lde mevcut konum zelliklerinden kaynakl olarak sert
karasal iklim koullar hkim olup bu nedenle yaam nemli lde kstlanm olup beeri ve ekonomik faaliyetler
byk oranda hayvanclk ve kamu istihdamna bamllk gstermektedir. Mevcut yaam koullarnn elverisizlii
nedeniyle youn g veren ayn neden bal olarak g almayan Kars li bu nedenlere bal olarak Trkiye'nin en
ok g veren illeri arasnda ilk sralarda bulunmaktadr. 2015 yl ADNKS verilerine gre 292.000 nfusa sahip
olan ilde Kars doumlularn nfusu 257.000 il dndan gelenlerin nfusu 35.000 civarndadr. lden lke geneli ve
yurtdna g eden il doumlu nfus yaklak 667.000 civarnda olup ildeki nfusun iki katn oluturmaktadr.
lden g eden nfus iinde daha ok ocuk ve gen yataki eitim durumu dk ve alma hayatna atlmam
ekonomik olarak baml bireyler arlk gsterirken le gle gelen nfus iinde gen ve orta ya gurubunda yer
alan ve eitim durumu nispeten iyi olup kamu istihdamna bal alan bireyler arlk gstermektedir.
Anahtar Kelimeler: G, Nfus, Demografi, Kars

1014
 Nuri Bilge Ceylan Sinemasnda Postmodernizmin Yansmalar

Ar.Gr. Muhammed Said Tucu

Postmodernizm ada dnce ve kltre dair esasl kavram ve perspektiflerin sorunsallatrlmasyla ve hatta
bunlarn yadsnmasyla birlikte yrtlmektedir. Bu ikircikli durum, zamanla tm akademik, entelektel ve sanatsal
alana yansmtr. Postmodernizmin etkisini gsterdii en nemli alanlardan biri hi phesiz sinemadr. Sanat
bilimle buluturan dokusuyla sinema, bugn birok sosyal bilimcinin faydaland popler olduu kadar sekin bir
zemin haline gelmitir. Son dnem Trk Sinemasnda en fazla ne kan figrlerden olan Nuri Bilge Ceylan, gerek
ald saysz prestijli dlle ve gerekse filmlerindeki ufuk ac derinlikle akademisyenlere ve sanat eletirmenlerine
deerli ipular sunmaktadr. Bu bildiri, tam da bu sebeple, Nuri Bilge Ceylann tm filmlerini birer yanstc olarak
ele alarak, bir tr postmodernizm okumas ve eletirisi yapmann yollarn sorgulamaktadr.
Anahtar Kelimeler: Postmodernizm, Sinema, Film Eletirisi, Nuri Bilge Ceylan

1015
 'Buralarda Yabanc Yok': Ankarada Oflu Hemehri Derneklerinin Kentlileme zerine Etkisi

Ar.Gr. Muhammet ksz

Trkiye 1950lerden beri hzl bir kentlileme sreci yaamaktadr. 1950lerde krda yaayan nfus %75iken
bugn nfusun % 92si il ve ile merkezlerinde yaamaktadr. Bunun sonucunda kent merkezlerinde ar bir nfus
basks olumutur. Gle beraber kentlileme sorunlar ortaya km ve bu sorunlarn zm iin de bir tampon
mekanizmas grevi gren hemehri dernekleri kurulmutur. Hemehri derneklerinin gn ilk dnemlerinde
adaptasyonu kolaylatrd sonraki dnemlerde ise kentlileme srecini yavalattna dair grler vardr. Bu
alma Ankaraya Karadeniz Blgesinden g edenlerin kurduklar dernekler arasnda ilk sralarda yer alan
Trabzon dernekleri iindeki Of ilesi kkenlilerin kurduu hemehri dernekleri zerinedir. Bu derneklerin g
srecinde ve sonrasnda gmenlerin kentlileme srelerini nasl etkiledii konu edinilmektedir. Bu balamda,
gmenlerin kentsel aidiyetlerinin geliiminde, kken blgeyle iliki kurma biimlerinde, kken blgeye ait krsal
pratiklerin kent kltre aktarmda ve bu aktarmn niteliinin deiiminde derneklerin rolnn kuaklararas
farkllklar gzetilerek tartlmas amalanmaktadr. Bu amala Of ad altnda Ankarada kurulmu olan
derneklerin yelerinden 10 kiiyle derinlemesine yar yaplandrlm grme yaplmtr. Bunlar arasnda anahtar
grmeci olarak bir tane dernek yneticisi bulunmaktadr. Grmeler boyunca ses kayd yaplm, ses kaytlar
zmlenmi, ierik ve sylem analizi yaplmtr. Kentlileme sreci, pek ok farkl faktre bal olarak
gelimektedir ve bu faktrler arasnda yer alan kurumsal destek mekanizmalarnn yani derneklerin rol, bu
mekanizmalarn etkinlik alan geniledike artmaktadr. Bu alma, bir btn olarak kentlilemeyi, dernekler
zerinden okuma iddias tamamakla birlikte, derneklerin zellikle gn ilk dnemlerinde etkin bir ara mekanizma
olduunu kabul ederek, gmenin kentteki birincil pozisyonunu belirleyen bir ereve sunduunu iddia etmektedir.
Bununla birlikte kuaklararas farkllklarn geliimi yannda derneklerin Trkiyede yerel ynetimlerin
glendirilmesine ynelik politikalardan etkilenerek dntkleri sylenebilir. alma sonucunda, bu derneklerin
Ankaradaki Oflularn kentlileme srelerinde bir ara kurum olarak alt anlalmtr. zellikle ilk gmenlerin
belirli kentsel alanlarda ve i kollarnda kmelenmelerine neden olmu, sonraki kuaklarda kiilerin eitim dzeyi
arttka mesafe gelitirdikleri bir meknsal birime dnmtr.
Anahtar Kelimeler: G, Hemeri Dernekleri, Kentlileme, Kentsel Aidiyet

1016
 Velid B. Abdlmelikin D Politikas ve Endlsn Fethi

Do.Dr Muhittin Kapanahin

Emevi halifesi Abdlmelikin lm zerine 705 ylnda yerine olu Velid gemi ve 10 yl srecek devlet
bakanl srasnda slam corafyas en byk snrlarna ulaarak refah devleti olumutur. Bu ksa srede yaplan
fetihler, dnya tarihinin en parlak askeri zaferleri olarak kabul edilmitir. Velid b. Abdlmelikin dou, bat ve
kuzey ynnde yapt ve takip ettii fetihler, slam dnyasn en byk snrlarna ulatrmtr. Bu balamda
spanyann fethi zel bir nem tamaktadr. Bu fetih sadece Gotlarn tarih sahnesinden silinmesine sebep olmam,
ayn zamanda slamn Avrupaya hakimiyetinin balangcn oluturmutur. slamn 800 yllk Avrupadaki varl,
dnya tarihinin ekillenmesinde ve Avrupann siyasi, dini, sosyal ve iktisadi hayatnda derin etkiler oluturmutur.
Tark b. Ziyad ve Musa b. Nusayr bu fethin gereklemesinde en byk rol oynamtr. Fethi ve tarihi nemi
bakmndan Endlsn slam hakimiyetine girmesi, dnya tarihi bakmndan da byk nemi haizdir.
Anahtar Kelimeler: Velid B. Abdlmelik, Endls, Tark B. Ziyad, Fetih

1017
 Ktahyada Bed-I Besmele yada min Alay Gelenei

Dr. Mnire Baysan

Eitim hayatna atlan ilk ciddi adm olan ilkokula balama ocuklarn hayatndaki nemli dnm noktalarndan
birisidir. ocuun yeni bir hayata balamas ve bu hayatta istikrarl bir baar salamas iin okul ncesi yaplan baz
merasimler mevcuttur. Bu merasimlerden birisi de bed-i besmele ya da min alay geleneidir. Osmanl Devleti
zamannda drt ya, drt ay, drt gnlk iken yaplan merasim gnmzde resmi eitim yanda okullar balamadan
en ge bir hafta nce yaplmaktadr. Eski dnemde temiz ve ssl kyafetler giydirilip dualar iliinde faytonla
gezdirilen ocuklar, gnmzde okul kyafetleri giydirilerek gene dualar eliinde evinde kartlmakta, geni aile
evresinin oluturduu ara konvoylar ile ehirde meftun bulunan manevi bykler dualar ile ziyaret edilmektedir.
Bu uygulamadaki maksat okula balamay elenceli hale getirmek, ocuklarn bu dnm noktasna sevinle
balamalarn salamak, aile bylerini, akraba ve arkada evresini bu merasim ile bir araya getirmektir.
Anahtar Kelimeler: Ktahya, ocuk, Eitim

1018
 Ikinci Dnya Savann Balang ve Biti Evrelerinde Gazete Manetleri: Karlatrmal Bir Analiz

Dr. Murat Baarr - r.Gr. Mehtap Baarr

alma, II. Dnya Savann balang ve biti evrelerindeki manetler zerinden dnemin gazetelerine ynelik
karlatrmal bir analiz yapmay amalamaktadr. Bu ama dorultusunda, dnemin bask says yksek
gazetelerinden Akam, Cumhuriyet, Tan ve Ulus gazetelerinden 707 manet ierik analizine; analiz neticesinde elde
edilen veriler ise Ki-kare testine tabi tutulmutur. Yaplan analiz ve testler neticesinde elde edilen bulgular, dnemin
gelimelerinin kstllk gstermeksizin gazetelerde aktarldn, ancak gazetelere gre duyarllk gsterilen
konularn farkllatn gstermektedir. Bu balamda, Akam gazetesinin harpteki gelimelere, Cumhuriyet
gazetesinin diplomatik gelimelere, Tan gazetesinin problemli konulara, Ulus gazetesinin ise yurt ii gndeme ve
reisicumhura dier gazetelerden grece daha fazla duyarllk sergiledii gzlemlenmitir. alma, dnemin
gazetelerini, manetlerine odaklanarak mukayeseye etmesi bakmndan alan yazndaki benzerlerinden ayrlmaktadr.
Anahtar Kelimeler: I. Dnya Sava, Trk Basn, Manet, Milli ef Dnemi

1019
 Z Kuann Alternatif Aray: Trekking Turlar

Murat Demirci - Sezer Kalkci

Gnmzde kentlemenin geliim gstermesi ve kent yaamann iselletirilmesi neticesinde Modern Dnya
eklinde adlandrlan girift ve karmak yeni bir dnya algs ortaya kmtr. eitli i kollarnda alan bireyler
iin, mesai ve tatil kavramlar artk kanlmaz bir ihtiyatr. Kentleme ile beraber gelen toplumsal yaam
dinamiklerinin, devingen bir yapda olmasndan dolay kavramlara yklenen anlamlar ve beklentiler de kukusuz
deiim gstermektedir. Bu deiim srecinde kiiler kuak ad verilen snflar ierisinde konumlandrlmaktadr.
Gnmzde etkin bir ekilde kuan varlndan sz etmek mmkn grnmektedir. Bu kuaklar X, Y
(Milenyum) ve Z kuaklar olarak adlandrlmaktadr. Bu almada toplum ierisinde Z Kua olarak
adlandrlan kuan deikenlik gsteren anlaylar ve tatil kavram erevesinde deien turizm algs ile
turizm faaliyetlerinden beklentileri ortaya konulmaya allmtr. almada Frat niversitesinde okumakta olan
rencilere anket marifetiyle sorular yneltilmi ve elde edilen veriler SPSS yardmyla yorumlanmtr. alma
kapsamnda nem arz edecek verilere ulalmtr.
Anahtar Kelimeler: Toplum, Kuak, Turizm, Trekking, Alg, Farkllk

1020
 Az Gelimi Yerleim Yerlerine Farkl Yerlerden Gelmi Tketicilerin Beklentileri ve Karlatklar
Sorunlar zerine Bir Aratrma: Erzurum li Oltu lesi rnei

Yrd.Do.Dr. zgr Erakku - Yrd.Do.Dr. Murat Dilma - Yrd.Do.Dr. Muhammet Kutlu

Mal ve hizmet talebi alclarn says, ekonomik gc, rnn teknolojisi, tasarm, fiyat, tketicilerin beklentileri
vb. unsurlardan etkilenmektedir. Trkiyenin az gelimi blgelerinde tketicilerin beklentilerine uygun mal ve
hizmetlere greceli olarak ulamasnn daha g olduu dnlmektedir. Bu ehirlere farkl yerleim yerlerinden
eitim, i vb. amalarla gelen kiilerin yaam kalitesini drmekte ve o ehire aidiyet kazanmalarn
zorlatrmaktadr. Bu aratrmann amac az gelimi yerleim yerlerinde farkl yerlerden gelmi tketicilerin
beklentilerini, karlatklar sorunlarn ve iletmelerin bu sorunlarnn sebeplerine ilikin grlerini tespit etmektir.
Bu aratrma kapsamnda Erzurum ili Oltu ilesinde tketiciler ve iletmelerle mlakat yaplm ve elde edilen
bulgular betimsel analiz yntemiyle deerlendirilmitir. Aratrma kapsamnda katlmclara mal ve hizmet satn
alma tercihlerini etkileyen unsurlar ve beklentilerini mevcut durumun ne kadar karlad sorulmutur. Aratrma
sonucunda tketicilerin mallarn fiyat, eitlilik, kalite ve sat sonras hizmetlerde sorun yaad, hizmet
sektrnde ise hizmet sektrne ilikin seeneklerin genel olarak ok az olduu, zellikle kadnlarn yararlanaca
meknlarn yok denecek lde yetersiz olduu, ehirii ve ehird ulamda sistematik bir ileyiin olmad ne
kan bulgulardandr. Yerli halkn bu durumu kanksad, kamu grevlilerinin ise yeterli denetim yapmad
katlmclarca belirtilmitir
Anahtar Kelimeler: Tketici Beklentileri, Tketici Tatmini, Gelimilik, Tketici Davran

1021
 Efsaneye Gre Roma mparatorluu'nun Kuruluu

Ar.Gr. Murat Katar

Bir efsaneye gre Roma kenti M..753te Romus ve Romulus tarafndan kurulmutur . Gnmzde, gemiteki
olaylarn tarihlendirilmesinde Hz.sann doumu milad olarak kabul ediliyor ise Romallar Romann kuruluunu
tarihin balangc olarak kabul ederdi. Romann Fenikelilerin Afrikann kuzeyinde Kartacay kurmalarndan
yaklak 60 yl sonra kurulduu bilinmektedir. Kartaca sonradan Romann en byk rakiplerinden biri oldu . Roma
dininde mitler olduka fazladr. En mehur olan ve bilinen Romulus ve Romus adna olandr . Romann kuruluuna
ilikin ok farkl sylentiler bulunmaktadr. Resmi sylentilere gre Aeneas Troyadan kap kurtulduktan sonra,
Latiuma gelip yerleti. Ascaniusun soyu uzun yllar bu kentte yaadktan sonra Amulius, byk kardei Numitoru
tahttan indirdi ve kendini kral ilan etti. Kz kardeinin kz Rhea Silviay da Vesta Tapnana rahibe yapt. Rhea
Silviann Sava Tanrs Marstan Romulus ve Romus (Remus) adlarnda ikiz oullar olunca Amulius ikiz ocuklar
bir sepete koyarak Tiber Irmana brakt. Kyya srklenen sepetin iindeki ocuklar nce bir dii kurt emzirdi,
daha sonra da bir oban bytt. ki karde delikanl yana gelince Albalonga Kentine gelerek buradaki kral
ldrdler. Ardndan sepet iinde Tiber Irmana srklendikleri yerde yeni bir ehir kurmaya karar vediler. Ancak
daha kenti kurmaya karar verdikleri anda, kuracaklar kente kimin ad verilecei ve kimin kral olacana ilikin
aralarnda kavga kt ve sonunda Romulus, Romusu ldrd ve kenti tek bana Palatinus Tepesinin zerine
kurdu. Romulus bir inanca gre bir Vesta rahibesi Rhea Silva ile Marsn oludur. Erkek kardei olan Remus ile
beraber bir batnda dnyaya gelmitir. Romulus obanlar arasnda hayduta bir hayat yaarken 18 yana geldii
zaman 21 Nisanda, VI. olimpiyatlarn III. ylnda Troiann kmesinden sonra yaklak olarak 394.ylda Palatium (
Palatius) tepesinde kk bir kent kurmutur . Bu bilgiye dayanarak Romallar, M.. 21 Nisan 753 tarihini
Romann kurulu gn kabul ettiler .
Anahtar Kelimeler: Roma, Romus, Romulus, Mitoloji, Kurulu, Roma mparatorluu

1022
 5018 Sayl Kanun erevesinde Kamu Sektrnde Kontrol Faaliyetleri: Bir niversite rnei

Yrd.Do.Dr Servet nal - Ayhan Kk - Ar.Gr. Murat Mat

Uluslararas genel kabul grm denetim standartlarna uygun olarak lkemizde 2003 ylnda 5018 sayl Kamu
Mali Ynetimi ve Kontrol Kanunu karlmtr. Bu kanun ile beraber kamu mali ynetimlerinde i kontrol ve i
denetim birimlerinin kurulma almalar hz kazanmtr . Avrupa Birlii mzakereleri erevesinde lkemizin mali
yapsyla birlikte i denetim ve i kontrol olgular gelimi ve yeni uygulama alanlar ortaya kmtr. 5018 sayl
kanun hkmleri erevesinde kamu sektrnde i kontrol faaliyetlerinin durum deerlendirmesini amalayan bu
aratrmada bir kamu niversitesi olan Osmaniye Korkut Ata niversitesi'nde istihdam edilen akademik ve idari
personelin, i kontrol hakkndaki grlerini yanstan bir anket almasndan yararlanlarak, bu kurum ierisindeki
i kontrol faaliyetleri deerlerilmitir.
Anahtar Kelimeler: I Kontrol, Denetim, 5018 Sayl Kanun, Denetim Standartlar, Kamu niversitesi

1023
 Turizmde Yaanan Krizin Mteri Memnuniyetine Etkisi / Alanya rnei

Mustafa Yldrm - r.Gr. Murat Yetkin

Aratrma bir pilot alma niteliindedir. Aratrmann konusu Trkiye turizmi asndan olaan, dier bir
deyile herhangi bir krizin yaanmad 2015 ylyla, turizmin byk bir kriz yaad 2016 yln mteri yorumlar
zerinden karlatrmaktr. Aratrmada nicel aratrma yntemi kullanlmtr. Veriler, Tripadvisor internet
sitesinde Alanyada bulunan be yldzl oteller hakknda 2015 ve 2016 yllarnda yaplm yorumlardan elde
edilmitir. Tripadvisor sitesinde Alanya blgesinden 368 otel listelenmektedir. Bunlarn iinden be yldzllar
seildiinde otel says 53e dmektedir. Olas bir maniplasyonun aratrma sonularn saptrmamas amacyla
sadece hakknda 100 ve st yorum yazlm tesisler inceleme kapsamna alnmtr. Bu artlar karlayan otel
says 39dur. Bunlarn iinden rassal olarak 11 otel seilmitir. Bu oteller hakknda 2015 ylnda 993 ve 2016
ylnda 960 yorum yaplmtr. Tripadvisor sitesindeki mteri yorumlarnda otel deerlendirmeleri berbat-kt-
orta-ok iyi ve mkemmel olarak snflandrmaktadr. Bu snflama 5li Likert leine uyarlanm ve iki yla
ilikin deerlendimeler aras olas farkllamay tespit etmek iin independent sample t-test analizi
gerekletirilmitir. Sonu olarak, iki yl arasnda mteri memnuniyeti andan istatistiksel olarak anlaml bir
farkllk olduu ortaya konmutur.
Anahtar Kelimeler: Turizm, Mteri Memnuniyeti, Otel Yorum Siteleri, Kriz

1024
 Iktisat ve letme Blm rencilerine Verilen Eitimin Giriimcilik Eilimlerine Etkilerinin Analizi

Ar.Gr. Mrsel Gler - Ar.Gr. brahim Krmz - Do.Dr. mer Nasuhi ahin - Prof.Dr. Cengiz Duran

Giriimcilik lke zenginliini arttrmak iin ve yeni i imknlar reterek istihdama salad katklar,
giriimcilie olan ilginin de artmas sonucunu ortaya karmtr. Giriimcilik, lke ekonomisinin geliimine katk
salamann yannda, kresel rekabette avantaj salayan ve bu adan ekonomiklerin gelimesindeki stratejiler
kapsamnda zerinde durulmas gereken bir unsur olarak deerlendirilmektedir. Giriimcilik almalaryla salkl
bir ekonomi kurmak isteyen, modern iletmeler ile i imknlarn glendirmeyi amalayan, isizlii ve fakirlii
nlemek yolunda ilerleyen lkelerde giriimcilie ar nem verilmektedir. Bundan dolay giriimcilik kltrnn,
ekonomik gelime, yenilikilik, istihdam ve rekabet stnl konularnda lke ekonomilerine nemli katklar
saladn sylemek yanl olmayacaktr. Bu almada giriimcilik eilimleri boyutta incelenecektir. Bunlar,
yatrm boyutu, dnce boyutu ve proje boyutudur. Dnce Boyutu; giriimcinin yatrm yapma sebebinin ana
oluum tadr. Bireyi giriimcilik yapmaya iten gtr. Proje Boyutu; giriimcinin proje fikrinin uygulanabilir olup
olmadnn ortaya konmasdr. Yatrm Boyutu; giriimcinin proje fikrinin harekete gemesidir. Bu almann
amac Dumlupnar niversitesi, BF, letme ve iktisat rencilerinin aldklar eitimin giriimcilik eilimlerini
artrp artrmadn lmektir. Buna ek olarak iletme ve iktisat blm rencilerinin giriimcilik eilimleri
arasndaki fark olup olmad analiz edilecektir. Aratrmada t testi ve Anova yntemi kullanlacaktr. Ayrca
giriimcilik eilimleri cinsiyet ve kiilerin daha nce yaad yerle, anne baba meslei, ya ile ilikili olup olmad
aratrlacaktr. rencilerin giriimcilik eilimlerinin hangi boyutunun demografik zelliklerden etkilendii
aratrlacaktr.
Anahtar Kelimeler: Giriimcilik, Giriimcilik Eitimi

1025
 Kamu Kamu Ynetimi ve letme Blm rencilerine Verilen Eitimin Giriimcilik Hislerine Katksnn
llmesi

Ar.Gr. brahim Krmz - Ar.Gr. Mrsel Gler - Do.Dr. mer Nasuhi ahin - Prof.Dr. Cengiz Duran

Giriimcilik kavram sanayi toplumundan bilgi toplumuna geiin balamas ile daha da nem kazanmaya
balamtr. Bu kavram iktisat ve iletme literatrnde sklkla aratrlan bir konudur. Baz yazarlara gre
giriimcilik Amerikada iletme okullarnda en hzl byyen ders alan olarak belirtilmitir. 20.yyda ynetimin
profesyonellemesiyle beraber giriimciliin de profesyonellemesi beklenmektedir. Giriimcilik bir lke
ekonomisinin bymesi ve gelimesi, kalknmas iin vazgeilmez unsurlardandr. Giriimcilik; ekonomik,
psikolojik, sosyal alanlar ierecek biimde iletme ynetimi ierisinde ele alnmaktadr. Ekonomik sistemde
giriimciler, bulu yaparlar, yeni iler kurarlar ve ekonomik bymeye katk salarlar. En bilinen anlamda giriimci,
kendi iini kuran, riskle beraber eitli retim faktrlerini toplayarak ve retim surecinde bulunan ve bu sre
sonunda kar elde etmeyi amalayan kiidir. Bu almada giriimcilik yaklamlarnda nemli bir yeri olan bireysel
yaklamn odanda bulunan giriimcilik hislerine eitimin yapt katk teorik ve ampirik olarak ele alnacaktr.
Genelde eitim seviyesi artka kiilerin risk alma ve bamszlk duygusunun ykselmesinden dolay kendi ilerini
kurma isteinin artt bulgulanmtr. Bireylerin kendiilerini kurmalar da giriimcilik potansiyelini artrr. Bununla
birlikte giriimcilerin baarl olmalarnn altnda yatan en nemli nedenin isel kontrol oda belirtilebilir. Bu
almann amac Dumlupnar niversitesi, BF, letme ve kamu ynetimi rencilerinin aldklar eitimin
giriimcilik hislerini artrp artrmadn lmektir. Bununla birlikte iletme ve kamu ynetimi blm
rencilerinin giriimcilik hisleri arasndaki fark olup olmad analiz edilecektir. Aratrmada t testi ve Anova
yntemi kullanlacaktr. Ayrca giriimcilik hisleri cinsiyet ve kiilerin daha nce yaad yerle, anne baba meslei,
ya ile ilikili olup olmad incelenecektir. Giriimcilik eiliminin aldklar eitim itibariyle iletme ve kamu
rencilerinin farkllk gstermesi beklenmektedir. Daha ok zel sektre odakl eitim alan rencilerinin kendi
iine sahip olma eilimlerinin yksek olmas beklenmektedir.
Anahtar Kelimeler: Giriimcilik, Giriimcilik Hissi

1026
 Dou Karadeniz Hayvanclar ve obanlar Arasnda Halk Hukukunun Meslek Temsilleri

Dr. Mustafa Aa - Yrd.Do.Dr. Abonoz Kk

Yazl hukuk dzenlemelerinin henz gelimedii veya mevcut dzenlemelerin halk hayatnn eitli alanlarnda
ihtiyac karlayamad durumlarda, topluluk tarafndan szl ve geleneksel karakterde gelitirilen hukuk kurallar
ilerlik kazanmtr. Halk gruplarnn her biri bir lde bir eit halk hukukuna sahiptir. Doalar gerei ou
zaman deiime direnli olan geleneksel hukuk kurallar, balangta karmak koullar karlamak zere ortaya
karlar. Mevcut koullar devam ettii srece ilerliklerini koruyan kurallar, koullarn deimesi halinde deiime
urarlar. Geleneksel nitelikler tayan meslek organizasyonlarnda halk hukukunun temsilinde sosyal hukukun genel
ilkelerine, icra edilen meslein doasndan kaynaklanan zel hkmler de eklenmektedir. Bu balamda obanlk
gibi uygulama ve retime dayal dinamik mesleklerde, meslek srelerin eitlilikleri ile uyumlu olarak uygulanan
sreler iinde ortaya kan ve takip edilebilen zel kurallar da gelitirilebilmektedir. Katlmclar ayn amalar
etrafnda birletirmenin ve harekete geirmenin yannda retimin srekliliini salamay amalayan her bir
geleneksel kural, meslein zamanla btn bir kurallar sistemine sahip olmasn salamaktadr. Bu almada, Dou
Karadeniz blgesinde hayvancla dayal bir ekonomik modelle geimlik ihtiyalarn karlayan topluluklarn ve
bu topluluklar iinde oban vasfyla yer alan temsilcilerin meslek ekseninde gelitirdikleri veya uygulamaya devam
ettikleri enformel hukuk kurallar deerlendirilmeye allacaktr. Alan aratrmalar ile tespit edilen geleneksel
hkmlerin meslek uygulama alanlar ve ilevleri ok ynl olarak deerlendirilecektir.
Anahtar Kelimeler: Dou Karadeniz, Meslek Folkloru, Halk Hukuku, Meslek Grubu, oban.

1027
 Bitkisel Kaynakl Antimikrobiyel Maddeler

Prof.Dr. Grkan Uar - Ar.Gr. Ylmaz Seim - Mustafa Akturfan

Dnya Salk rgtnn aratrmalarna gre tedavi amal kullanlan tbbi bitkilerin says 20.000 civarnda
olup, ok eski zamanlardan beri gdalara tat, koku ve renk vermede kullanlmaktadrlar. Antimikrobiyal aktivite
gsteren bitkiler ila, gda, parfm ve kozmetik gibi birok sanayi dalnda hammadde olarak kullanlmaktadr.
Antioksidanlar bedende yldrc faaliyet gsteren serbest radikallerin etkilerini yok edici modellerdir. Gnmzde,
yapay antioksidanlarn gvenirlilikleri zerinde artan endielerden dolay eitli bitkisel malzemelerle doal
antioksidanlarn elde edilmesi zerinde gda endstrisinin youn bir ilgisi olumutur. Bu durum, doal antioksidan
kayna olarak byk bir potansiyele sahip olan tbbi ve aromatik bitkilerin, zellikle et, st ve frnclk rnleri
gibi yal gdalarda oksidasyonu nlemek amacyla kullanmnn giderek artmasna neden olmutur. nsanlar
bitkileri farkl ekillerde hazrlayarak, ak yaralara lapa haline getirip srerek uygulam, kaynatarak suyundan
faydalanm veya direk gda olarak tketmitir. Tm dnyada olduu gibi Trkiyede de eitli bitkiler yllardan beri
halk arasnda ay, baharat ve tedavi amal olarak kullanlmaktadr. Trkiyede 9000e yakn farkl doal bitki tr
bulunmaktadr ve bunlarn %30u snrl yayla sahiptir yani dar blgede bulunan endemik gruplardr. Buna
ramen bu bitki zenginliinden yeterince faydalanlamamaktadr. Bitkilerin mikroorganizmalar ldrc ve insan
sal iin nemli olan zellikleri laboratuvarlarda aratrlmaktadr. Bitki kaynakl ilalar mikroorganizma
kaynakl hastalklarn tedavisinde byk umut kayna olmutur. Aratrmaclar bitkilerin kimyasal bileimlerini
ortaya karp, antimikrobiyal mekanizmasn zmeye almaktadrlar.
Anahtar Kelimeler: Antimikrobiyel, Bitki, Tedavi, Aroma, Salk

1028
 Kresel Yerel Etkileiminde Bilim Gazetecilii Dilinin Kuruluu: "Popular Science" rnei

Ar.Gr.Dr ada Ceyhan - Dr. Mustafa Berkay Aydn

1872 ylnda yayn hayatna balayan bilim ve teknoloji konulu Popular Science dergisi 30un zerinde dile
evrilmekte ve 45 lkede yaynlanmaktadr. Dergi 2012 ylndan beri Trke basl olarak yaynlanmaktadr. ubat
2017 ylna kadar Trkede 58 says yaynlanmtr. Derginin Trke versiyonunda askeri, bilimsel, evre, elence,
elektronik, enerji, havaclk,uzay, doa kendin yap, salk, teknoloji gibi konu balklar etrafnda haberler ve
bilimsel yazlar yer almaktadr. Derginin Trke http://popsci.com.tr/ isimli bir web sitesi de bulunmaktadr. Dergi
Doan Burda Dergi Yaynclk ve Pazarlama ve A.. tarafndan baslmakta ve datlmaktadr. Bu dorultuda bilim
ve teknoloji haberciliinin kendi sylemini kresel ve yerel dzeylerde hangi kurulu aamalarnda geirdii bu
dzeyler arasnda geikenliklerin neler olduu, znel bir dilin mi kullanld yoksa nesnel bir dilin mi kullanld,
bilgi ve iktidar arasndaki ilikinin niteliinin nasl sorunsallatrld, ticari olanla bilimsel olann arasndaki
ayrmlarn ne derece belirgin olduu, bilim gazetecilii pratikleri ele alnarak deerlendirilmeye allacaktr. Bu
almada derginin Trke internet sitesi versiyonun kresel yerel etkileiminde bilim gazetecilii pratiklerini nasl
kurduu, konularn nasl eitlendirdii ve Trkiye zeline ilikin ne gibi ierik retimi yapt anlalmaya
allacaktr. Bu hususta derginin Trke web sitesi (http://popsci.com.tr/) ve ngilizce web sitesi
(http://www.popsci.com/) karlatrmal bir ekilde konu ve ierik bakmndan sylem analizine tabii tutulacaktr.
2017 ylnn ilk 4 aynda her iki sitede yer alan haberler ve bilimsel yazlar eletirel sylem zmlemesi
dorultusunda incelenecektir.
Anahtar Kelimeler: Bilim Gazetecilii, Bilim, Sylem Analizi, Kreselleme

1029
 Perakende Sektrnde Mteri Memnuniyetinin nemi: Bir Spermarket rnei

Do.Dr. Mustafa Boz - Dr. Murat akrkaya - Polat Ycekaya

Spermarket alverii genellikle self servis perakendecilik erevesinde snflandrlmaktadr. Iklandrma,

havalandrma, kaliteli ve taze rnler sunma, mteri hizmetleri gibi spermarket ortamnn temel unsurlarnn
mteride yol at memnuniyet seviyelerini izlemek, lmek mterileri ilikilerini gelitirmek isteyen
spermarket perakendecileri iin son derece nemlidir. Bu alma iki blmden olumaktadr. Birinci blmde,
literatr taramas yaplarak, gnnz rekabet ortamnda, mteri memnuniyetinin nemi zerinde durulmu, konu ile
ilgili benzer baz almalar incelenerek, elde edilen bulgular ortaya konulmaya allmtr. almann uygulama
blmnde, mteri memnuniyeti yaratan ana deikenleri belirleyebilmek amacyla, bir Trk spermarket
zincirinin bir ubesinin mterileri ile aratrma yaplmtr. Aratrmada yz yze anket yntemi kullanlmtr.
Spermarket mterilerinden, perakendeci tarafndan salanan, maaza ortam, kaliteli ve taze rnler sunma,
mteri hizmetleri gibi belirli elerin kendilerini tatmin dzeylerini deerlendirmeleri istenmitir. Elde edilen
veriler, istatistik analize tabi tutularak bulgular elde edilmitir. Sonu blmnde, bulgular deerlendirilerek neriler
gelitirilmeye allmtr.
Anahtar Kelimeler: Mteri Memnuniyeti, Perakende Sektr, Zincir Spermarketler

1030
 Populizm ve Liberal Demokrasi Rejimi Arasndaki eliki: Avrupallama Srecinde Bulgaristan rnei

Dr. Mustafa Cagatay Aslan

Mevcut siyasi dzenlerin halk deil az saydaki siyasi ve ekonomik elitlerin karlarn gvence altna almak iin
ina edildiini ve kendilerini ise halkn gerek temsilcileri olduklar iddias ile sunan poplist siyaset, oulculuk
ilkesinden ziyade ounluk ilkesi zerinde durarak, liberal demokrasi rejiminin aznlk gruplarnn haklarn teminat
altna alan oulculuk ilkesinin yerlemesine engel tekil edebilirler. Bu sebeple, eklektik olarak poplist ideolojiyi
benimseyen siyasi partiler demokratikleme srecini deneyimleyen lkelerde, sz konusu srecin yavalamasna ve
hatta gerilemesine yol aabilirler. zellikle son 10 yl ierisinde siyasi partiler zerine yaplan almalar Populizm
kavramn, eitli Avrupa lkelerinde semen destekleri artma eiliminde olan ve tek-kltrl toplum yapsn
savunan radikal sa partiler ile zdeletirmektedir. Radikal sa partilerin lke toplumundaki ounluun ya da z
grubun kltrne bina edilmi tek-kltrl bir toplumsal yapy savunmas, benimsedikleri poplist ideoloji ile
birlikte ele alnd zaman, bu lkede yaayan aznlk gruplarn ekonomik, siyasi ve sosyal haklarnda zayflamaya
sebep olmalar muhtemeldir. Dahas, radikal san artan semen desteini engellemek amac ile parti sistemi
ierisinde yer alan dier ana akm partiler, radikal saa oy veren semene hitap edebilmek amac ile, parti sistemini
tek-kltrl toplum yapsn savunan radikal sa politikalara doru kaydrarak bu politikalarn meru hale gelmesine
yol aabilirler. Bu alma, 2000li ylarn ilk 10 senesi ierisinde, Avrupa Birlii kural ve normlarna uyma sreci
olarak tanmlanan Avrupallama Srecini deneyimleyen Bulgaristan lkesinin siyasi parti sisteminde nemli
aktrler olarak ortaya kan radikal sa partilerin, poplist ideolojiyi benimseyerek, lkenin deneyimledii
demokratikleme srecine nasl etki ettiini tartmay amalamaktadr. lke siyasi partileri arasnda radikal sa
partiler kmesinin yeleri olarak tanmlanabilecek olan ATAKA ve Bulgaristan Kurtuluu iin Ulusal Cephe
partilerinin politikalar tartlacak ve bu partilerin lkedeki demokratik sistemin aznlk haklar bakmndan
ileyiine etkisinin nitelisi zerinde deerlendirme yaplacaktr.
Anahtar Kelimeler: Populizm, Liberal Demokrasi, Avrupalilasma, Radikal Sag, Ataka,

1031
 Organik rn Tketim Nedenleri zerine Bir Aratrma: anlurfa rneklemesi

Yrd.Do.Dr. Mustafa Hakk Aydogdu - Fikret Kaya - Okutman Mehmet Emre Eren - Hatice Parlak Doan

Gnmzde, artan nfusun gda ihtiyacnn karlanabilmesi iin konvansiyonel tarmdan, teknoloji youn retim
tekniklerine geilmi ve daha fazla kimyasallar kullanlmaya balanmtr. Ar ve kontrolsz olarak kullanlan
kimyasallar, tarmsal rnlerde kalntlarn olumasna, insan salna ve doal kaynaklara olumsuz ynde etki
etmektedir. Bu durum tketiciler asndan endie verici bir hal almaya balamtr. Bunun doal sonucu olarak da
tketiciler daha gvenli gda arayna ve tketimine ynelmeye balam olup, bu da organik gdalarn retimini ve
tketimini, hem nem ve hem de miktar olarak arttrmtr. Bu almada, organik rnlere kar tketici davranlar
ve nedenleri ile bunlar etkileyen faktrlerin belirlenmesi amalanmtr. Bu kapsamda anlurfa'da, %95 gven
snrnda, basit tesadfi rnekleme yntemiyle seilen organik rn tketicileriyle yz yze grmeler yoluyla
anketler yaplmtr. Bu almada Likert tutum lei, Ki-kare ve Kruskal-Wallis testleri kullanlmtr. Elde edilen
sonulara gre; tketim eidi ve miktarnda cinsiyet, ya, medeni hal, meslek, eitim ve gelir etkili faktrler olup,
tketicilerin eitim ve gelir seviyesi arttka organik rn tketicisi olma eilimi de artmaktadr. Kadnlar, erkeklere
gre daha duyarldrlar. Katlmclarn %59'u yldan fazla bir sredir tketici olup, organik rnleri aile
bireylerinin sal iin (%78), ihtiya olduunda (%35) ve dorudan reticiden (%31) satn almaktadrlar.
Katlmclar, %36 ile kamu kontrolnde ve denetiminde olan yerlerde satlmasn istemektedirler. Organik rnler
hakknda yeterli bilgiler verildiine inananlarn oran %5'dir. Katlmclar organik rnlerin pahal olduunu ve
ayrca temininde zorluklar yaadklarn belirtmilerdir. Organik rnler iin fiyat fark demek isteyenlerin oran
%24, rne gre olabilir diyenlerin oran ise %23'dr. En fazla fiyat fark denmek isteyen rn eidi bebek
mamas ve en az deme ise baharatlaradr.
Anahtar Kelimeler: Organik rn, Tketim Nedenleri, Tketici Davranlar ve Etkileyen Faktrler, anlurfa

1032
 Doal Hak Kavram Balamnda Hobbes ve Spinoza

Yrd.Do.Dr. Mustafa Kaya

nsanolunun insan olmak bakmndan doutan getirdii baz haklar olduu fikri, siyaset felsefesinin nemli
konularndan biridir. nsann baz haklara sahip olmas, siyasal iktidarn kararlarn ve uygulamalarn eletiriye ak
hale getirme zemini hazrladndan devletin kendi iine kapanmasn engellemekte ve bu sayede toplumun daha
ak ve zgrlk bir yapya kavumasn salayabilmektedir. Siyasi ve sosyal adan byk bir neme sahip olan
insan haklar dncesinin temeli, "doal hak" kavramna dayanmaktadr. Doal hak dncesi her ne kadar Antik
Yunan kkenli olsa da 17. ve 18. yzylda dnce tarihinde Hobbes, Locke ve Spinoza gibi dnrler insann baz
doal haklara sahip olduu dncesini youn bir ekilde ele alp incelemilerdir. Machiavelli'nin balatt modern
siyaset felsefesi gelenei ierisinde yer alan Hobbes ve Spinoza, Machiavelli'nin balatt seklerleme hareketini,
politik alanda akl, geleneksel dinden bamszlatrma iini devam ettirmilerdir. Baka bir deyile her iki filozof da
dinin siyaset alanyla ilikisi konusundaki hatal grlere kar kmlardr. Hobbes, bu seklerleme hareketini,
geleneksel felsefenin yapt gibi siyasal alan, hukuku, ahlak "yasa ve dev" kavramna deil, "hak" kavramna
dayandrarak yapar. Onun siyaset kuram, doal eilimler, tutkular ve doal yasalar arasnda araclk ilevi gren
"doal hak"tan, kendini koruma hakkndan balar. Bylece Hobbes siyaset kuramn, dinsel veya metafiziksel akn
bir ilke yerine, ikin olan, doal durumdaki bireylerin sahip olduklar haktan balatr. Hobbes ve Spinoza modern
insann politik problemlerine getirilecek salam ve etkili bir zm insana dair gereki bir kavray, bilimsel bir
insan doas telakkisine dayandrr. Hayatn anlam ve amacnn ancak insan tarafndan tesis edilen dzenin
kendisinden kt bir "doa durumu"na geri gitmek suretiyle anlalabileceini dnrler. Hobbes' "doa
durumu"nu her insann birbirinin kurduu olduu bir durum olarak grrken ve insann bu durumdan ancak en doal
hakk olan yaama hakk hari btn haklarn bir szlemeyle, egemene, Leviathan'a devrederek kurtulabileceini
dnrken; Spinoza, "doa durumu"nu insanlarn birbirinin kurdu olduu bir durum olarak grmekten ziyade
insann insana muhta olduu bir durum olarak grr. Ayrca insann yaama hakk yannda dnce zgrlnn
de egemene devredilmemesi gerektiini dnr. ounlukla benzer terminolojleri kullanmalar bakmndan
Spinoza'nn siyaset felsefesi Hobbes'un siyaset felsefesinin bir uzants, bir devam gibi okunmutur. Ancak iki
dnr arasnda benzer terminolojileri kullanmalarna ramen baz farkllklar mevcuttur. te bu farkllklar, iki
filozofun birini, Hobbes'u, en iyi ynetim biimi olarak mutlak monariye gtrrken, bir dierini, Spinoza'y
demokrasiye gtrr. Bu da onlarn "hak" kavramna ykledikleri farkl anlamlar dolaysyladr. te, bu almada
Hobbes ve Spinoza'nn doal hak kavramna dair gelitirdikleri dncelerin ortak ve farkl yanlarnn neler
olduklar gsterilmeye allacaktr.
Anahtar Kelimeler: Doal Hak, Doa Durumu, nsan Doas, Toplum Szlemesi, Egemenlik

1033
 Yaratc Ynetmen Sinemas ve Yeim Ustaolu

Ar.Gr. Mustafa Kemal Sancar

lk kez Cahiers du Cinma yazarlarnca 1950li yllarda dile getirilen ve tartlan auteur ynetmen kavram,
ektikleri filmlerin her aamasnda mutlak egemenlie sahip olan ve bu nedenle filmografileri birok ortak biim ve
ierik zelliklerini yanstan filmlere imza atm ynetmenleri tanmlamak iin ortaya atlmtr. Auteur tartmalar
daha sonra Amerikaya uzanm ve iki farkl ynde gnmze kadar srdrlmtr. Bu alma, auteur kuramn
temel niteliklerini ortaya koymu ve Yeim Ustaolunun Gnee Yolculuk (1998), Pandorann Kutusu (2008) ve
Tereddt (2016) filmleri erevesinde tartmtr. Bu tartmann temel varsaym Yeim Ustaolunun yaratc
(auteur) bir ynetmen olduudur. Ustaolunun yazp ynettii bu film, filmografisinin temel bileenlerini ortaya
koyan zellikler tamaktadr. Bu zellikler, almada temel balklar altnda ele alnm ve filmler vastas ile
rneklendirilmitir
Anahtar Kelimeler: Yeim Ustaolu, Auteur Kuram, Trk Sinemas

1034
 Otel letmelerinde Stratejik novasyon

Mustafa Tandoan

Kreselleme sreciyle birlikte yaanan gelimeler, iletmelerin deien dnya koullarna ayak uydurabilmek
iin birbirleriyle rekabet etmelerini zorunlu hale getirmitir. Bylelikle iletmeler varlklarn srdrebilmek ve
rakiplerinin gerisinde kalmamak iin rekabet stratejilerine bavurmaktadr. Son zamanlarda inovasyon rekabette
yeni bir yaklam haline gelmitir. Dolaysyla rekabet stnl salama adna yaplan almalarda inovasyon
faaliyetleri yer almaktadr. rn, hizmet, sre, pazarlama ve organizasyon gibi artmsal ve radikal inovasyon
faaliyetleri uygulanmaktadr. Bu inovasyon faaliyetleri rakip iletmelere veya faaliyet gsterilen blgeye gre
saldrgan, savunmac, takliti, baml, geleneksel ve frsatlar izleyen inovasyon stratejisi olarak rekabet stnl
salayabilmektedir. Bu balamda aratrmann ilk temel amac; Kocaelinde faaliyet gsteren , drt ve be yldzl
otel iletmelerinin inovasyon faaliyetlerini belirlemek ve bu dorultuda izledii inovasyon stratejisini tespit etmektir.
kinci amac ise; aratrmaya dahil edilen otel iletmelerinin rekabet stratejilerinin, uygulanacak olan inovasyon
stratejilerinde belirleyici bir nitelik tayp tamadn tespit etmektir.
Anahtar Kelimeler: Otel letmeleri, Stratejik novasyon, novasyon

1035
 Trkiyede Alternatif ve Nkleer Enerji Kaynaklar le Ekonomik Byme likisinin Nedensellik Analizi

Ar.Gr. Mustafa Torusda - Do.Dr M. Akif Arvas

Ekonomik kalknmann temel etkenlerinden biri olan enerji tketimi, hem retimde kullanlan nemli bir girdi
olmas ynyle hem de ekonomik byme iin gerekli bir girdi olmas asndan nemlidir. Enerji tketimi ve
ekonomik byme arasndaki nedensellik ilikisinin olmasnn yansra retimde de nemli bir girdi olmas ynyle,
enerji retimi olmayan lkelerin enerji ynnden da baml hale gelmelerine yol amakta ve bu durumda lkeler
alternatif enerji kaynaklarna ynelmektedir. Bu almada, Trkiyede alternatif ve nkleer enerji kaynaklar ile
ekonomik byme ilikisi, 1975-2015 dnemine ait yllk verileriler kullanlarak, dinamik panel veri analizi
yntemiyle incelenmektedir. Analiz sonucunda, ekonomik byme ile alternatif ve nkleer enerji tketimi
arasndaki ilikinin yn tespit edilmitir.
Anahtar Kelimeler: Ekonomik Byme, Alternatif Enerji, Nedensellik Analizi

1036
 Sosyal Medya Kullanm ve Aile i letiim likisi: niversite rencileri zerine Bir Aratrma

Mustafa Yaln - r.Gr. Melis Yaln

Sosyal medya kullanc saysnda ve sosyal medya kullanm younluklarnda srekli olarak art grlmektedir.
Sz konusu art, sosyal medyann toplumsal yaamn merkezine oturduunu ve toplumun vazgeilmez bir paras
haline geldiini gstermektedir. Bu srete toplumun en temel birimi olan aile, sosyal medya ortamlarndan
etkilenmektedir. Sosyal medyann youn bir ekilde kullanm, aile iinde bireylerin birbirlerine daha az zaman
ayrmalarna, dolaysyla ailede yz yze iletiimin azalmasna yol amaktadr. Bu almada, niversite
rencilerinin sosyal medya kullanm dzeylerine bal olarak aile iinde grlen iletiim farkllklarnn tespit
edilmesi amalanmaktadr. Aratrmada nicel aratrma yntemi kullanlmaktadr. Bu balamda niversite
rencilerine ynelik sosyal medya ve aile ii iletiim lei uygulanarak, elde edilen veriler SPSS istatistik
programnn 21.0 srm kullanlarak analiz edilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Sosyal Medya, letiim, Aile i letiim

1037
 Kent Markalamas Srecinde Kalknma Ajanslarnn Rol: zmir Kalknma Ajans rnei

Prof. Dr. Z. Beril Aknc Vural - Mustafa Yaln

Gnmzde kurumlar arasnda marka olma konusunda yaanan rekabet, artk kentler arasnda da youn bir
ekilde yaanmaktadr. Bu rekabet ortamnda yatrm ekmek, turist ekmek, ihracat artrmak, nitelikli i gcn
ekmek, yerli halk cezbetmenin en iyi yolu markalamaktan gemektedir. Markalama srecinde kentlerin, dier
kentlerden farkllamas ve tm hedef kitleleri kentte ekmesi iin dier kentlerin avantajlarn n plana kard bir
takm stratejiler gelitirmeleri ve uygulamalar gerekmektedir. Markalamann kentlere salad birok avantaj
saladn bilinmesinin yanndan srecin uzun soluklu ve birden fazla abay gerektirdii de kabul edilmektedir. Bu
sebeple markalama srecinde yerel ynetimlere, kamu kurumlarna, sivil toplum kurulularna, zel sektr
kurumlarna ve yerel medyaya ve kent sakinlerine sorumluluk dmektedir. Bu balamda kentlerin markalamasnda
Kalknma Ajanslar da dier kurum ve kurulular gibi nemli role sahiptir. Kalknma ajanslar kentlerin geliimi iin
proje faaliyetlerini destekleme, aratrma, planlama, koordinasyon ve tantm gibi almalar yrtmektedir. Bu
almada, zmir Kalknma Ajansnn, zmirin markalamasna ynelik yapt faaliyetler incelenmitir. Nitel
aratrma yntemlerinden yz yze grme ve dokman incelmesi yoluyla elde edilen veriler ierik analizine tabi
tutulmutur.
Anahtar Kelimeler: Marka, Kent Markalamas, Kalknma Ajans

1038
 Tketicilerin Alveri Motivasyonlar le Hizmet Deneyimleri Arasndaki likiler

Yrd.Do.Dr. Mutlu Uygun - Dr. Ebru Gner

Gnmzde pazarlamada, tketiciler iin olas tm temas noktalarnda anlmaya deer hizmet deneyimleri
yaratmaya ynelik nemli bir dnme ahitlik edilmekte, gnmz tketicisinin istendik davranlar
gelitirmesinde hizmet deneyimlerinin nemli bir belirleyici olduu alanyaznda ne karlmaktadr. Dolaysyla
tketicilerin hizmet deneyimlerinde belirleyici olan deikenlerin belirlenmesine ynelik almalar gncelliini ve
nemini korumaktadr. lgili alanyazn incelendiinde, harekete geiren ve tepkilere yn veren alveri
motivasyonlarnn da tketicilerin hizmet deneyimleri ve dolaysyla gelecekteki davran eilimleri zerinde nemli
bir etkiye sahip olabileceine ilikin tartmalara rastlanabilmektedir. Motivasyon, amac ynlendiren bir davrana
yol aan ve kiinin iindeki aktif ya da harekete geirici tahrik, tevik, ihtiya ya da arzuya iaret etmekte, baka bir
deyile uyarlm ihtiya olarak tanmlanmakta ve belirli bir tepkiye yn vermektedir. Uzun yllar rasyonel bilgi
ileme ynl (faydac) ele alnan alveri motivasyonlar zamanla duygusal ya da hedonik boyutu da kapsayacak
biimde geniletilmi ve her ikisinin de tketicilerin deneyimleri ve davranlar zerinde belli lde etkiler tad
tartlmaya balanmtr. Ancak alanyaznda (zellikle Trkiyede) dorudan bu konuyu merkeze alan, baka bir
deyile tketiciler asndan yaanan ya da arzulanan hizmet deneyimlerinin, bu deneyimlere yn veren alveri
motivasyonlar ile ilikisini ele alan yeterli sayda aratrma yrtlmemi olduu dikkat ekmektedir. Dolaysyla
tasarlanan bu aratrmann amac, tketicilerin alveri motivasyonlar ile pastane, kafe ve restoranlar balamnda
yaadklar hizmet deneyimleri arasndaki olas ilikileri, hizmet deneyimlerinde belirleyici olan ncelikli
motivasyonlar da dikkate alarak incelemektir. Bu amala, nicel yaklamdan hareketle, Aksaray ehrinde yaayan
tketicilerden basit tesadfi rnekleme yntemine gre amaca ynelik ilgili lekleri de ierecek biimde
oluturulmu bir anketle veri toplanmtr. Toplanan veriler, betimsel istatistikler, faktr analizi, korelasyon analizi,
regresyon analizi ve ok deikenli varyans analizi (MANOVA) ile test edilmitir. Sonular, bu meknlarda
tketicilerin eitli duygusal (sosyal, elence, ka, estetik, zgrlk deneyimi gibi) ve aklc deneyimler (hizmet
kalitesi, ekonomik deer deneyimi gibi) yaadklarn, bu deneyimlerin tketicilerin alveri motivasyonlar ile
anlaml bir iliki gsterdiine iaret etmektedir.
Anahtar Kelimeler: Alveri Motivasyonu, Tketici Hizmet Deneyimi, Alverii Trleri

1039
 niversite rencilerinin Eitim Hizmeti Deneyimlerinin Fotoraflara Dayal yklemelerle ncelenmesi

Yrd.Do.Dr. Mutlu Uygun - Dr. Ebru Gner

Pazarlama alanyaznnda tketici deneyimlerinin nemine giderek daha sk vurgu yaplrken, hizmet sektrnn
deneyim ekonomisinin ok nemli bir alann oluturmaya balad dikkat ekmektedir. Tketici beklentilerindeki
deiim ve dnmn bir sonucu olarak tketicilere anlmaya deer deneyimler yaatabilme, giderek hizmet
iletmeleri asndan daha da yaamsal bir nitelik kazanmakta ve mteri deneyim ynetimi nemli bir aratrma
alan olarak ne kmaktadr. Tketici deneyimi ya da hizmet deneyimi, bir tketicinin bir hizmet iletmesi ile olan
olas tm etkileimlerine ynelik znel tepkisi olarak kavramsallatrlmakta ve sunulan hizmetin ve hizmet
tasarmnn zn oluturmaktadr. Bu nemine karn, eitim hizmetleri de dahil olmak zere ok sayda
etkileimin sz konusu olduu hizmet sektrnde yrtlen aratrmalarda konunun mteri deneyim kalitesi yerine,
daha ok nicel ve alglanan hizmet kalitesi yaklam ile ele alnd, Parasuraman ve meslektalar tarafndan
gelitirilmi olan Hizmet Kalite leinden (SERVQUAL) ska yararlanld dikkat ekmektedir. Deneyim
olgusu, geleneksel faydac bak asndan duygusal boyutlar da iermesi ynyle farkllamakta, duygusal ve
bilisel unsurlarn btnnn nemli olduu znel bir nitelik tamaktadr. Dolaysyla daha ok tketicilerin
sunulan hizmetin ilevsel zelliklerine ynelik bilisel deerlendirmelerine odaklanan hizmet kalitesi yaklam ve
hizmet kalitesini ele alan aratrmaclarn ou tarafndan byk lde yararlanlan SERVQUAL modeli, mteri
hizmet deneyimlerinin btnn ve ayrntsn yanstma asndan sadece aklc bileenlerle snrl kalabilmekte ve
eletirilebilmektedir. Ayrca, hizmet deneyim tasarm asndan bu deneyimlerin btncl bir bak as ile
ayrntlarn ortaya koyan (zellikle Trkiyede) aratrmalara da pek rastlanamamaktadr. Dolaysyla bu
aratrmann problemi, niversite eitim hizmeti balamnda bir niversitenin rencilerinden oluan katlmclarn
o niversiteyle ilikili yaadklar deneyimleri (znel anlamlar) ve ayrntlarn belirlemektir. Aratrmada, nitel
aratrma yntemi esas alnarak amal rneklemeye gre seilen katlmclardan fotorafa-dayal-ykleme teknii
ile veri toplanm ve tmevarm yntemiyle analiz edilmitir. Sonular, bir niversite eitimi balamnda bu
hizmetin tketicisi olan rencilerin sosyal deneyimler bata olmak zere eitli sayda aklc ve duygusal
deneyimler yaadn ortaya koymutur. Sonularn gerek kavramsal alanyazna gerekse uygulamaya katk
salayc nitelikte olduu dnlmektedir.
Anahtar Kelimeler: Tketici Deneyimi, Hizmet Deneyimleri, Hizmet Deneyim Ynetimi, Fotorafa Dayal
ykleme

1040
 Ulusal Dzeyde Sanayi 4.0a Gre Yeniden Yaplanmann letme ve Sektrlere Ekonomik Etkileri

Naci Atalay Davutolu - Do.Dr. Birol Akgl - Okutman Eran Yldz

Gnmz dnyasnda uluslararas ekonomik alanda lkeler arasndaki ekonomik rekabetin gittike daha ok
artt gzlemlenmektedir. Rekabetin artmas ile birlikte teknolojik yenilik ve bulularnda artt
gzlemlenmektedir. Teknolojideki gelimelere dayal olarak sanayilerin yapsnda da byk deiimlerin olduu ve
bu deiime bal olarak lke sanayilerinin de dnmnn salanmas gerektii saptanmaktadr. Teknolojik
gelimeye bal yaanan bu deiim ve dnm sreci drdnc sanayi devrimi ya da sanayi 4.0 olarak
nitelendirilmektedir. Drdnc sanayi dnemi yaplanmasnn ya da Sanayi 4.0 yaplanmasnn Siber-Fiziksel
Sistem, Nesnelerin nterneti ve Hizmetlerin nterneti olmak zere kavramn bilekesinden olutuu sylenebilir.
Sanayi 4.0; rn gelitirimi, retim sreci, retim sonras hizmet srelerinin iyiletirilmesi ve birbirleriyle iletiimi,
makineler ile rnler arasnda bilgi alverii, otonom kontrol ve optimizasyon, modler yapl fabrikalardaki
fiziksel ilemleri kapsamaktadr. Sanayi 4.0sistematii ayn zamandanesnelerin birbirleriyle iletiimimin yan sra
insanlarla olan iletiimi de iermektedir.Bu almann amac; lkemizdeki iletmelerin ynetici ve alanlar,
niversitelerin akademik personel ve rencileri, tm kamu kurum-kurulu yneticileri ve alanlarnda farkndalk
yaratmaktr. Bu kapsamda Sanayi 4.0 kavramn tantarak, benimsenmesini salama, Sanayi 4.0 kavramn
benimsemi iletmeler aracl ile lkemizin kresel pazar paynn hzl ykseliini salama, bununyan
srailetmelerinbyk deiime zaman geirmeden uyumunu salamak amacyla bilgilendirmektir. Bu kapsamda
Sanayi 4.0 kavramnikincil veriler erevesindeanaliz yaparak Trkiyedeki iletmelerin yeni teknolojik geliim,
dnm ve yeniden yaplanma srecinde farkndalk yaratlmas ve frsatn karlmamas hedeflenmitir.Bu
nedenle bu almada Sanayi 4.0 ile ilikili temel kavramlar ele alnmakta, kapsam belirlenmeye allmakta ve
iletme ynetimlerinde olas deiik yeniden yaplanma kurgular analiz edilmektedir
Anahtar Kelimeler: Sanayi 4.0, Siber-Fiziksel Sistem, Nesnelerin nterneti, Hizmetlerin nterneti

1041
 Drdnc Sanayi Devrimi Unsurlarndan Bulut Biliim Sistemi ve Hizmetlerin nterneti Kapsamnda
letmelerde Sanal Organizasyonlar Oluturma

Naci Atalay Davutolu

Bilgi a olarak adlandrlan yzylmzda teknolojik geliim, bilgi iletiim yapsnn yan sra toplumlar aras
oluan kltrel etkileimin yapsn da deitirmitir. Gnmzde Drdnc Sanayi Devrimine hazrlk dolaysyla
iletmelerde bilgi teknolojisi ve buna bal olarak, iletiim ve retim teknolojilerindeki ilerlemeler srekli
farkllaarak boyut deitirmektedir. Dnyann neresinde olursa olsun belirli mallarn ve hizmetlerin, retim ve
datm iin biliim teknolojilerini kullanarak birbirlerine balanan ve personelin olmad ii bo Sanal
organizasyonlar ile iletmeler sanal bir yap ierisinde temel yetenekler, kaynaklar, mteri ve pazar frsatlarn bir
araya getirmektedir. Bu almada, Drdnc Sanayi Devriminin giderek nemli hale geldii dnyamzda
teknolojinin yaratt hzl geliim ve deiim ortam ierisinde ortaya kan sanal organizasyonlar ikincil veriler ile
teorik adan analiz edilmitir. Dolaysyla almada ncelikle sanal organizasyonlar Sanayi 4.0'n bileeni olan
Hizmetlerin nterneti kavram teknolojik faktrler ile analizi edilmi, Sanal organizasyonun oluum nedeni ve nemi
aklanm, Sanayi 4.0 erevesinde Sanal organizasyonlarn oluum sreci incelenmi, son olarak Sanayi 4.0
erevesinde Sanal organizasyonlarn rgtsel yaplanmas ve bu yaplanma iin etkin modeller ele alnmtr. Bu
almann temel amac Sanal organizasyon biimleri ve ynetimleri konusunda yneticiler ve giriimciler asndan
farkndalk yaratmaktr. nk gelecein iletme yapsnda, Sanal organizasyonlar byk neme sahip olacak ve
siber uzay ann vizyonu olarak ele alnacaktr.
Anahtar Kelimeler: Drdnc Sanayi Devrimi, Hizmetlerin nterneti, Bulut Biliim Sistemleri, Siber Uzay, Sanal
Organizasyon

1042
 Alanyada Kltr Turizmi Potansiyeli ve Turizm letmecilii Lisans rencilerinin Buna likin Alglar
zerine Bir Uygulama

Yrd.Do.Dr. Nacide Uysal - Merve Uzun

Kitle turizminin byk lde devam ettii lkemizde turizm sektrnn daha kalc hale gelmesi iin dier
mevcut alternatif turizm trlerine eilim olumu ve bu durum giderek artmaya balamtr. Ayrca turistlerin tatil
anlaylarnn deimesi de yeni turizm trlerinin gelimesinde etkili olmutur. lkemiz alternatif turizm trlerinden
biri olan kltr turizmi asndan olduka verimli bir alana sahip olup, bu kltrel varlklarn korunup amacna
uygun olarak deerlendirilmesi kltr turizmine byk oranda katk salayacak ve lkemizde turizmin daha kalc
hale gelmesinde byk rol oynayacaktr. Alanya "deniz-kum-gne" iin tercih edilen kitle turizmi asndan
olduka nemli bir blge konumundadr. Fakat bu blge ayn zamanda tarihsel anlamda ok nemli bir konuma
sahip olup bu nem kltrel varlklarla ehirde kendini gstermektedir. Kltrel varlklarn olduu bir corafya da
sadece kitle turizmi faaliyetlerinin youn olarak yaanmas hem yre hem de lkemiz asndan zc bir durumdur.
Bunun en byk nedenlerinden biri de blge tantmnn yeterli seviye de olmaydr. Bu nedenle almamzda
turizm denildiinde akla ilk gelen destinasyonlardan biri olan Alanya ilesinin kltr turizmi potansiyeli incelenmi
ve turizm iletmecilii lisans rencilerinin buna ilikin alglarnn llmesi amalanmtr. Aratrma verileri
Alanya Alaaddin Keykubat niversitesinde turizm iletmecilii blmnde okuyan 300 renciye yaplan anket
uygulamas ile elde edilmitir. Elde edilen veriler SPSS22.0 (Statistical PackageforSocialSciences) paket
programnda analiz edilmitir. Aratrma verilerinde gruplar arasndaki farkllklarn incelenmesi amacyla T-testi ve
tek ynl ANOVA testinden faydalanlmtr.
Anahtar Kelimeler: Turizm, Kltr, Kitle Turizmi, Kltr Turizmi, Alanya

1043
 Felsefe Doa likisinde Spinoza Felsefesi

Yrd.Do.Dr. Naciye At

17. yzyl rasyonalist felsefesi, felsefe doa ilikisini belirleyen nemli bir dnemdir. Bu dnemin nemi, felsefe
doa ilikisini akl temelinde kurma abasndadr. Descartes, 17. yzyl felsefesindeki bu abann nemli
temsilcilerinden birisidir. Descartes rasyonalizmi, felsefe yapan insan doann ierisine deil zerine yerletirir.
Descartes felsefesinin doa aklamas, insann doann efendisi olduu kabul ile sonulanr. 17. yzyl rasyonalist
felsefesinde Descartesn ardl olan Spinoza ise bu sonuca kar kar. Spinozaya gre insann felsefeyle doay
bilme amac, doann efendisi olmak deil, doayla uyum ve denge ierisinde yaamaktr. Spinoza, bu kar kn,
Tanr, doa ve insann bir ve ayn olduu kabulne dayandrr. Spinoza felsefesinde bu kabuln olana, ikin Tanr
anlaydr. Spinoza, bu anlayn sonucu olarak felsefe doa ilikisinin, akn deil ikin olduunu ifade eder.
Spinoza bu ifadesiyle, 17. yzyl rasyonalist felsefesiyle doann Descartesn bak asndan farkl bir ekilde
yorumlanabileceini gsterir. Spinoza felsefesi, felsefe doa ilikisinde, Descartes felsefesine kart olmak iin
yaplan bir felsefedir. Bu kartlk, Spinoza felsefesinin Descartes felsefesini eletirmekte kulland argmanlar
asndan nemlidir. Ancak bu nem, 17.yzyl felsefesi ile snrl deildir. Descartes ile balayan modern felsefeye
kadar uzanr. Bu alma, Spinoza felsefesinin, felsefe doa ilikisindeki nemini, Descartes eletirileri balamnda
gstermeyi amalamaktadr.
Anahtar Kelimeler: Rasyonalist Felsefe, Doa, Tanr, kin, Akn, Spinoza, Descartes

1044
 alma Yaamnda Emekliler

Yrd.Do.Dr. Nagihan Durusoy ztepe

Emeklilik, bireyin genellikle yallk nedeniyle alma gcn ksmen ya da tamamen kaybetmesi sonucu,
sosyal gvenlik mevzuatndan kaynaklanan haklar gereince alma yaamna son verdii ve kendisine hayatnn
geri kalan dnemi iin aylk baland durumu ifade etmektedir. zellikle primli sosyal gvenlik sistemlerine tabi
olarak alp, belirli bir yaa kadar prim deyen sigortallar, mrnn geri kalan dnemi iin emekli ayl almaya
hak kazanmakta ve alma yaamndan ayrlmaktadr. Ancak emekli olan bireylerin nemli bir ksm geleneksel
olmayan bir emeklilik sreci yaayarak alma yaamna tekrar dnmektedir. Bu durum, byk lde, balanan
emekli aylklarnn seviyesi ve yaanan gelir yetersizlii ile yakndan ilgilidir. Bununla birlikte, son yllarda ve
zellikle baz sektrlerde emekli istihdamna ilikin ciddi artlar yaanmaktadr. verenlerin, i szlemesinden
kaynaklanan eitli ykmllklerden kurtulma istei, emeklilerin kaytd istihdamnn yolunu amaktadr. Bu
alma, Trkiyede emeklilerin yaam koullarn, alma yaamna dnme nedenleri ile emekli istihdamnn yasal
srelerini ve emeklilerin ne tr ilerde istihdam edildikleri gibi konular analiz etmeyi amalamaktadr.
Anahtar Kelimeler: Emeklilik, Gelir ve Yaam Koullar, Emekli stihdam

1045
 Meslek Yksekokulu rencilerinin Profilini Belirlemeye alan Bir Aratrma: Seluk niversitesi
Karapnar Aydoanlar Meslek Yksekokulu rnei

r.Gr. Durmu Ali Ceylan - r.Gr. Naim alar Diri

Youn rekabet ortamnn yaand kresel i dnyasnda kurumlarn hayatta kalabilmeleri iin, alanlarn rol
son derece nemlidir. Bilgi ve teknik birikimi olan, etkin bir vizyona sahip, yenilik ve geliime ak, doru ve hzl
karar verebilen alanlar kurumlarn baarlarn srekli klacaktr. Bu noktada, gnmzde deiik misyonlar
yklenen meslek yksekokullarna da; sanayi, ticaret ve hizmet sektrnde ihtiya duyulan bilgi ve teknolojiye
hakim ara eleman yetitirme grevi dmektedir. Bu almada 2016-2017 eitim retim dneminde Seluk
niversitesi Karapnar Aydoanlar Meslek Yksekokulunda renim gren rencilerin baz sosyo-ekonomik ve
demografik deikenleri, sosyolojik yaps incelenmi, bu balamda rencilerin eitim srecinde karlam
olduklar sorunlar ile gelecee ynelik planlarna ulalmak amalanmtr. Bu amalara ulama adna 260 renciye
anket almas yaplmtr. Elde edilen veriler SPSS paket programnda frekanslar, ortalamalar ve korelasyon gibi
analizler kullanlarak deerlendirilmitir.
Anahtar Kelimeler: Meslek Yksekokul rencileri, Sosyo - Demografik zellikler.

1046
 Birey-rgt Uyumu ve ten Ayrlma Niyeti Arasndaki likide rgte Balln Araclk Rol

Ar.Gr. Namk ztrk - Abdlkadir zen - Erdal Yldrm - Yrd.Do.Dr. Burcu zge zaslan alkan

Z rgte ballk, kiinin kendisini almakta olan bir sistemin ilevlerinden biri olarak grmesiyle balar ve
olumlu birey-rgt uyumu ile geliir. Bu nedenle alann rgte olan ball, birey-rgt uyumu ve iten ayrlma
niyetine bal olabilmektedir. Bu aratrmann temel amac, i grenlerin alglam olduklar birey-rgt uyumu ve
iten ayrlma niyetleri arasndaki etkileimde rgte ballk seviyelerinin rolnn ne olabileceini ortaya
koyabilmektir. Aratrma iin hizmet sektrnde yaklak 120 beyaz yaka alan zerinde anket almas yaplmas
planlanmaktadr. Aratrmann modeline uygun olarak kantitatif yntemlerden yararlanlacak verilerin analizinde
SPSS IBM 21 program kullanlacaktr. Aratrma sonucunda, elde edilen bulgular nda birey-rgt uyumu ve
rgte balln, iten ayrlma niyeti arasndaki negatif ynl ilikiyi anlaml bir ekilde kuvvetlendirecei
ngrlmektedir.
Anahtar Kelimeler: Birey-rgt Uyumu, ten Ayrlma Niyeti, rgte Ballk

1047
Yeil Ynetim-Finansal Performans likisi: Bst 50 Endeksinde Yer Alan letmeler zerine Bir Uygulama

r.Gr. Nazlgl Glcan

letmelerin yaamlarn devam ettirebilmeleri, bilgi kullanclarnn taleplerini karlamalarna bal olduu
dncesiyle; evre dostu d bilgi kullanclar evrede yaanan olumsuzluklara kar iletmelerin de duyarl
davranlar sergilemesini beklemektedir. Bu amala yaplan evre sorumluluuna ilikin faaliyetler iin iletmelerin
faaliyet raporlarnda ek maliyetler stlenerek bu faaliyetleri gerekletirdikleri ortaya kmtr. Klasik amalarnn
kar olmas erevesinde; iletmelerin gerekletirdikleri bu evresel sosyal sorumluluk faaliyetlerinin finansal
performanslar zerinde etkisinin olup olmadnn aratrld bu almada; Borsa stanbul 50 Endeksinde yer
alan iletmelerin yeil ynetim erevesindeki faaliyetleri ile muhasebe ve piyasa temelli oranlar analiz edilmitir.
Regresyon analiz teknii kullanlan almada; iletmelerin evresel sosyal sorumluluk faaliyetlerinin finansal
performanslar zerinde herhangi bir etkisinin olmad sonucuna ulalmtr.
Anahtar Kelimeler: Sosyal Sorumluluk, Finansal Performans

1048
 Trkiyenin Lojistik Perfomansnn Analizi

r.Gr. Necati Akyz - Yrd.Do.Dr. Muhammed hsan ubukcu - Nejla Binici Demir

Lojistik; tketici ihtiyalarn karlamak zere mal ve/veya hizmetlerin ve ilgili bilgilerin retim noktasndan
tketim noktasna kadar ki srete etkili ve verimli biimde ulam akn, depolanmasn, tm sreci organize eden,
planlayan ve denetleyen proaktif yapdr. Dnya Bankas lojistik performans indeks verilerini, lojistik
faaliyetlere(gmrk, altyap, uluslararas sevkiyat, lojistiin yetkinlii, sevkiyatn takibi ve izlenmesi, zamana
riayet) gre sunmutur. almamzda bu veriler baz alnarak lkemizin yllar itibariyle lojistik faaliyetleri
kyaslamal olarak analiz edilmitir. lkemizin lojistik performansna baktmzda 2007 ylndan 2012 ylna kadar
ykselme eiliminde olduu gzlemlenirken 2012 ylndan 2016 ylna kadar dme eiliminde olduu gzlenmitir.
Lojistik performansmz artrmak iin lojistik faaliyetlerimizin analizi deerlendirilerek nerilerde bulunulmutur.
Anahtar Kelimeler: Lojistik, Lojistik Perfomans ndeksi, Trkiye.

1049
 Sat Gelitirme Tekniklerinin Hazc (Hedonik) Tketim Etkisi zerine Bir Aratrma

Yrd.Do.Dr. Necla Kuduz - Prof. Dr. Semra Aytu

Kreselleme, teknolojik gelimeler, hzl nfus art, kltrel ve sosyo-ekonomik yapda meydana gelen
deimeler vb eitli nedenlerle tketicilerin istek ve ihtiyalarnda, yaam tarzlarnda ve dolaysyla satn alma
davranlarnda deiiklikler meydana gelmitir. Gelinen noktada tketiciler artk sadece ihtiyalarn gidermek iin
alveri yapmamakta; bunun yannda alveriten haz almaya almaktadrlar. Tketicileri satn alma davranna
iten faktrler arasnda mal ya da hizmetlere ihtiya duymalarnn yannda bu mal ve hizmetlerin onlar iin ne anlam
ifade ettii gelmektedir. Bu da hedonik tketim kavramn ortaya karmtr. letmeler de hzla deien tketici
istek ve ihtiyalarna zamannda ve doru cevap verebilmek iin, eitli farkllama yollar arayarak farkl sat ve
pazarlama yntemleri gelitirmeye balamlardr.Pazarlama iletiimi karmas unsurlarndan olan sat gelitirme
bunlardan biridir. Bu almada; pazarlama iletiimi karmas unsurlarndan olan sat gelitirme tekniklerinin
hedonik tketim zerindeki etkisi incelenmeye allmtr.
Anahtar Kelimeler: Pazarlama letiimi, Sat Gelitirme, Hedonik Tketim.

1050
 Giyilebilir Teknolojilerle Mavi Okyanuslara Almak

Yrd.Do.Dr. Nermin Kii

Rekabetin youn olduu gnmz i dnyasnda iletmelerin srdrlebilir rekabet avantaj salamas stratejik
dnme ve yenilikilik yeteneklerine baldr. Srekli deiimin yaand dinamik evrede faaliyet gsteren
iletmelere mevcut pazarda rekabet etme yerine yeni bir pazar yaratarak rekabeti anlamsz hale getirmeyi neren
Mavi Okyanus Stratejisi, uygulanmas zor ancak katma deer yaratan gncel bir yaklam olarak grlmektedir. Bu
stratejinin temelinde pazar snrlarnn yeniden yaplandrlmas, byk resme odaklanlmas, mevcut talebin tesine
eriilebilmesi, doru stratejik dizilimin yaplmas, rgtsel engellerin stesinden gelinmesi ve stratejinin
yaplandrlmas vardr. Mavi okyanuslar almam pazar alan, talep yaratma ve yksek karl byme frsatlarn
ifade eder. Bu aratrmada teknolojinin kyafetlerle veya aksesuarlarla birletirilmesi olarak tanmlanan giyilebilir
teknolojiler, Mavi Okyanus Stratejisi kapsamnda deerlendirilecektir. Elde edilen sonularn stratejik ynetim,
yenilikilik ve pazarlama konusunda aratrma yapanlara k tutmas beklenmektedir.
Anahtar Kelimeler: Mavi Okyanus Stratejisi, Rekabet, Giyilebilir Teknolojiler

1051
 Inovatif irketlerin zellikleri zerine Bir Aratrma

Yrd.Do.Dr. Nermin Kii

Kresellemenin beraberinde getirdii hzl ve srekli deiim, irketleri rekabet ortamna srklemektedir.
irketlerin rekabette baarl olabilmelerinin yolu rn, hizmet veya srelerinde farkllk yaratarak katma deer
salayacak faaliyetler sunmaktan dier bir ifade ile inovasyon yapmalarndan gemektedir. Srdrlebilir
bymenin anahtar olan inovasyon gnmzde kk, orta veya byk lekli tm irketlerde temel rekabet arac
olarak grlmeye balamtr. Bu aratrmada eitli kriterler erevesinde Dnyadaki ve Trkiyedeki inovasyon
konusunda en baarl irketlerin analizi yaplacaktr. Buna gre aratrmada irketlerin konumu, sektr,
rn/hizmet konusu vb. temel zellikleri incelenecektir. Yllar itibariyle sektrler aras farkllklarn olup olmad
tespit edilecektir. Ayrca, aratrmann sonunda inovatif irketlerin sahip olduu ortak zelliklere de yer verilecektir.
Anahtar Kelimeler: Inovasyon, novatif Firmalar, Rekabet

1052
 Kadna Ynelik iddet ve Medya: Gazete Haberlerinde Kadna Ynelik iddetin Grnrl

Aratrmac Neslihan akrolu

Son gnlerde kadna ynelik iddet olaylarnn giderek artmas ve haberlere daha ok konu olmasyla birlikte
dikkatler medyann ynlendirici etkisinden hareketle iddet gibi hassas bir konuda medyann sahip olduu iddet
algsn ve sunumunu tartmalara amtr .Konunun tartmaya almasyla birok alma ortaya konulmu ve
genel olarak hepsinin ortak vurgulad ey medyann iddeti artrc bir etki yaratt konumu zerine olmutur.
Yaplan almalarn ortaya koyduu sonu dnldnde medyann bugn hala insan haklar ve halk sal
olarak grlen hassas bir konuda nasl bir sorumluluk anlayyla bunu topluma sunduu ok nemlidir. Buradan
hareketle bu almada medyann kadna ynelik iddet haberlerini topluma sunu eklinin iddeti dorudan olmasa
da dolayl bir ekilde artrd veya artrmasnda etkili olduu varsaymdan yola karak farkl yayn anlayna sahip
gazetelerdeki kadna ynelik iddet haberleri ierik yntemi ile incelenerek aratrma sorular dahilinde
sorgulanmtr. alma sonunda sz konusu haberlerde dilin iddet ierikli slupla, eril bir sylemin hakimiyeti ve
bak asyla ele alnp retildii ortaya konulmutur.
Anahtar Kelimeler: iddet, Kadna Ynelik iddet, Medya, Haber

1053
 Amasya Taova lesi zbarakl Ky Camileri

Yrd.Do.Dr. Neslihan Korkmaz

Amasyann Taova ilesine bal zbarakl Kynde Yukar Barakl Camii ve Aa Barakl Camii olmak
zere iki cami bulunmaktadr. Yukar Barakl Camiinin giri kaps zerinde yer alan kitabede H.1287/M.1870-
1871 tarihi okunmaktadr. 1985 ylnda yap douya doru geniletilmek suretiyle deiiklie uramtr. Yapnn
ahap kap kanatlar ve tek kat bindirmeli ortas kubbeli ahap tavan ve sslemeleri orijinaldir. Aa Barakl
Camiinde giri kaps zerinde yer alan mermer kitabede gnmz harfleri ve rakamlaryla 1302 yazmaktadr. Hicri
olan bu tarih Miladi olarak 1884-1885 tarihine denk gelmektedir ve yapl tarihi olarak belirtilmitir. Giri kaps
alnlnda ise usta ismi yazldr. Yapda harimin duvar yzeyleri ve ortas kubbeli dz ahap tavann kubbe yzeyi
zerindeki zengin kalem ileri dikkat ekicidir. Her iki yap da Karadeniz Blgesinde zellikle XIX. yzylda
youn olarak karlalan ahap tavanl camiler arasnda yer almaktadr. almamzda yaplar mimari ve ssleme
zellikleri ile detayl olarak tanmlanacak, benzer yaplarla karlatrmal bir analizi yaplacaktr. Anahtar
Kelimeler: zbarakl, cami, ahap, tavan
Anahtar Kelimeler: zbarakl, Cami, Ahap, Tavan

1054
 Pamukkale niversitesinde Okuyan rencilerin Baar Durumlarn Etkileyen Faktrlerin Lojistik
Regresyon Analizi le Belirlenmesi: Honaz Myo ve Mhendislik Fakltesi rnei

r.Gr. Nigar Karagl - r.Gr. Veli Rza Kalfa

Baar, ncelikle rencilerin kariyer hedeflerine ulamas adna rencinin z baarsn ifade eder. Fakat
renci baars sonu deil bir sretir ve sreteki tm faktrlerin ortak bileenidir. Bu sreci etkileyen
deikenlerin belirlenmesi ve bu deikenlerin baar zerindeki etkilerinin saptanmas retim elemanlarna
konuyla ilgili bir bak as salayacaktr. Bu almann amac Pamukkale niversitesi Honaz Meslek
Yksekokulu ve Mhendislik Fakltesinde okumakta olan rencilerin baarlarn etkileyen faktrleri belirlemek,
baarya etkisi olan faktrlerin, rencilerin yksekokul veya fakltede okuyup okumadklarna gre farkllklarn
tespit etmektir. almann sonularndan yola karak, yeni kayt yaptracak renciler iin baar durumlarn
tahmin ederek danmanlara ve rencilere ynelik tavsiyelerde bulunmaktr. almada, 01.01.2014-01.01.2017
tarihleri arasnda Pamukkale niversitesi Honaz Meslek Yksekokulu ve Mhendislik Fakltesinden mezun olan
rencilerin mezuniyet akademik ortalamalar baml deiken, blm/program, renim tr, cinsiyet, nfusa
bal olduu blge, yerleme tr, lise tr, ya, mezun olma sresi, SS/YS/LYS puan ve burs/kredi alma
durumlar vb. deikenler bamsz deiken olarak belirlenmitir.
Anahtar Kelimeler: Lojistik Regresyon, Akademik Baar Ortalamas, Baary Etkileyen Faktrler

1055
 I Sal ve Gvenlii Uygulamalarnn alanlarn Stres Dzeylerine Etkisi le Demografik zellikler -
Stres likisini Ortaya Koymaya Ynelik Alan Aratrmas

Dr. Nilay Karasakal - Yrd.Do.Dr. Benan Ycebalkan

Gnmz dnyasnda iletmelerin kar karya kald en nemli deiim nedenlerinin banda; kreselleme,
teknoloji, rekabet ve srekli deien mteri istekleri gelmektedir. zellikle teknolojik gelimeler ve rekabet
iletmeler zerinde bask oluturmaktadr. Yeni yntem ve teknikler, makineleme, verimlilik ve retkenlik
hedefleri, rekabette art deer yaratma ve srekli yeni rnlerle mterinin karsna kma ve elbette ki zamannda
ve eksiksiz olarak bu sreci tamamlama zellikle iletme alanlar zerinde olduka etkili bir bask
oluturmaktadr. Aslnda bu basknn ad i stresidir. Hemen hemen her alanda yaand gibi, alma hayatnda da
stres nemli bir psiko sosyal etmen olarak insanlarn karsna kmaktadr. zellikle iletme ynetiminin
benimsedii ynetim anlay, tutum ve davranlar, politikalar alanlarn stres dzeyini etkilemektedir. Bu
politikalar ierisinde, alanlarn stres dzeyi zerinde etkili olan nemli uygulamalarn banda i sal ve
gvenlii uygulamalar gelmektedir. Ynetim uygulamalarnn dnda alanlarn stres dzeyi demografik
zelliklere bal olarak da deikenlik gsterebilmektedir. Yaplan bu aratrma ile iletmelerde uygulanan i sal
ve gvenlii uygulamalarnn, alanlarn stres dzeyine etkisini ve demografik zellikler ile stres ilikisini ortaya
koymak amalanmtr.
Anahtar Kelimeler: Stres, Sal ve Gvenlii, Demografik zellikler

1056
 Trk Sinemas rneklemi Balamnda, Trkiyenin Bat le Kltrel Yaknlama Serveni

Dr. Nizamettin Doar

Bu almann amac Trk ve Bat toplumlar arasnda zellikle son 50 ylda meydana gelen kltrel
yaknlamay incelemektir. rgtsel ekoloji yaklamnn bir yansmas olarak toplumun da deitii ve deiim
ierisinde kltrn nemli bir yer tuttuu dncesinden yola kan almada, kltrler aras etkileim incelenmi,
her iki kltrn birbirine yaklap yaklamad ve yaknlamada ynn ne tarafa olduu sorgulanmtr. almada
kltrn bireysellik-toplumculuk boyutu zerine durulmutur. Genelde teknoloji, zelde de sinema ve TVnin
kltrel yaknlamada nemli etkisine vurgu yapan almada, kresellemenin bu nermedeki kayda deer ve baat
etkisine gnderme yaplmtr. Aratrmada gzlem ve literatr taramas metodu kullanlmtr. Bu kapsamda Trk
toplumunda bata kltrel olmak zere, hayatn tm alanlarnda deiimi ortaya koymada uygun bir gzlem arac
olduu dnlen Trk sinemasna ait son elli ylda ne kan filmler zerinden analizler yaplmtr. Elde edilen
sonular, Trkiye balamnda kltrel yaknlamann varln ancak tek tarafl olduunu gstermektedir ki bunu
genelde Trk kltrnn Batya yaklat, zelde ise toplumculuktan bireysellie doru evrilme eklinde ifade
etmek mmkndr.
Anahtar Kelimeler: Kltr, Kltrel Yaknlama, Trk Sinemas, Bireysellik-Toplumculuk, Kreselleme

1057
 Otel letmelerindeki Yneticilerin Muhasebe Eitiminden Beklentileri: Konyada Faaliyet Gsteren Otel
letmeleri zerine Bir Aratrma

Yrd.Do.Dr. Halil Akmee - Ar.Gr. Sercan Aras - Nuh Muhammet Ketenci

Muhasebe retim iletmelerinde olduu gibi hizmet iletmelerinde de olduka nemlidir. Otel iletmelerinde,
mali nitelikli ilemlerin hatasz yaplabilmesi iin nitelikli muhasebe elemanlarna ihtiya duyulmaktadr. Otel
iletmelerinde alan veya alacak olan muhasebe elemanlarnn muhasebe bilgisinin yannda sektrle ilgili de
bilgilere de hkim olmas gerekebilmektedir. almada, otel iletmelerindeki yneticilerin niversitelerin muhasebe
eitimlerinden beklentilerinin aratrlmas amalanmaktadr. Aratrmada veri toplamak amacyla anket teknii
kullanlmtr. Konya l Kltr ve Turizm Mdrl verilerine gre Konyada bulunan turizm belgeli toplam 37
otel aratrma kapsamna alnmtr. Elde edilen veriler istatistik paket program araclyla analiz edilmitir.
Yaplan analizler sonucunda otel iletmelerindeki yneticilerin muhasebe eitiminden beklentileri ortaya karlm
ve buna ynelik neriler sunulmutur.
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: Muhasebe Eitimi, Otel letmeleri, Konya

1058
Iran Geleneksel Kadn Giysi Gelenei ve Yaanan Toplumsal Hareketlerin Giyim Kltrne/aksesuarlarna
Etkisi

Do.Dr. Sibel Kl - r.Gr. Nuray z Ceviz

Tarihsel srete meydana gelen her trl toplumsal, siyasal, iktisadi, sosyo-kltrel kkl hareketler, tm
topluluklarda olduu gibi randa da bir takm deiim ve dnmlere sebep olmutur. Ayrca, eitli sebeplerle
gndeme gelen g hareketleri ve randa yaayan farkl etnik topluluklar, kltrel etkileim ve sentezleri de
beraberinde getirmitir. Sz konusu oluumlardan etkileim ve deiim balamnda nasibini alan konulardan birisi
de kadn giyim kuam kltr olmutur. Dolays ile bu almada, kk ya da byk lekli her trl toplumsal
hareketlerin ve randa yaayan mevcut etnik topluluklarn materyal kltr unsurlarndan birisi olan giyim, kuam ve
aksesuarlarna, taklarna yansmalar ele alnm, ran materyal kltr unsuru olarak giysilerin ran kltr ve
geleneindeki yeri ve nemi irdelenmitir.
Anahtar Kelimeler: Iran Giyimkuam, ran Toplumsal Deiimi, Giysi Gelenei, ran Kadn

1059
 Izleyici Kitlenin Demokratik Katlm Beklentisi: Bireysel Bir Yanlsama

Yrd.Do.Dr. Yaln Ylmaz - retim Grevlisi Nurgl Soyda

Yeni medyadaki deiimler, kitle iletiiminde bireyin daha aktif ve katlmc olmasna imkan sunmakta,
iletiimin gnderenin kontrolnden alcnn kontrolne gemesini kolaylatrmaktadr. Yeni iletiim teknolojileri ile
yer ve mekn yeniden ekillenmekte, birey neredeyse istedii her eyi yapabilme ve grebilme gcne sahip
olmaktadr. Kullanclarna daha ok kontrol, yorumlama ve etkileim hakk tanyan yeni medya teknolojisi,
geleneksel medya aralarnn ierik ve ileyiine de mdahale edebilme frsatlar sunmaktadr. Bir geleneksel medya
arac olan televizyon iin, yeni medya aralar araclyla etkileim halinde bulunmak, bireyin demokratik katlm
ve kendini ifade edebilme beklentisini de artrmaktadr. Yeni iletiim teknolojileri sayesinde pasif izleyicilikten aktif
- anlk etkileimli izleyici kitlesine geen birey, televizyon tartma programlarnda, ayn zamanda gerek bir
tartmaya tank olarak katlma yanlsamasn yaamaktadr. zleyici kitlenin, bireysel olarak mdahale etme
yeteneini ve etkinliini gerektiren demokratik katlm beklentisi, snrlar nceden izilmi, kurallar konulmu bir
simlasyondan ibaret televizyon yaynlarnda boa kmaktadr. Geleneksel medyada her ey nceden belirlenmi
gibidir, dzenleyici otorite ve ok sayda belirleyici unsur yer almaktadr. Televizyon haber-tartma programlar da,
bireysel katlma imkan sunmakla birlikte, elektronik-dijital medya araclyla ulaan iletiler ve izleyicinin
etkileimine dayal anlk tepkiler, geleneksel medya dzeninin szgecini aamadndan demokratik katlm snrl
olmaktadr. Bu almada, iletiimde iki aamal ak modeli ile kullanmlar ve bamllk yaklamlar erevesinde
Televizyon haber-tartma programlarndan rnek zmlemeler ele alnmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Yeni Medya, Kullanmlar ve Bamllk, Demokratik Katlm, Haber-Tartma Programlar

1060
 Portfy Ynetim irketlerinin Etkinlik lm:veri Zarflama Analizi Uygulamas

Do.Dr. Kemal Vatansever - r.Gr. Nuri Avarlgil

almamzda birden ok sayda girdi ve kt deikeninin yer almas durumunda karar birimlerinin
etkinliklerinin llmesinde kullanlan Veri Zarflama Analizinden faydalanmak suretiyle, Trkiye Sermaye
Piyasasna kaytl Portfy Ynetim irketlerinin etkinlikleri llmtr. Bu amala, 2014 ve 2015 yllarndaki
etkinlik dzeyleri karlatrlmtr. Trkiye Sermaye Piyasasna kaytl 51 adet portfy ynetim irketinden, hem
2014 hem de 2015 yllarnda faaliyet gsteren 34 adet portfy ynetim irketinin verileri kullanlarak veri seti
oluturulmu, veriler ise www.kap.gov.tr adresinde yer alan Kamuyu Aydnlatma Platformu ara yznden elde
edilmitir. almann sonucunda, 10 adet portfy ynetim irketinin her iki ylda da % 100 etkinlikle alt, 3
adet portfy ynetim irketinin 2014 ylnda etkinlii % 100 iken 2015te etkinliklerini kaybettikleri, 2 adet portfy
ynetim irketinin ise 2014 ylnda etkin almadklar halde 2015te % 100 etkinlie ulatklar sonucuna
ulalmtr.
Anahtar Kelimeler: Veri Zarflama Analizi, Portfy Ynetim irketi, Etkinlik lm

1061
 Blge Planlamada Corafi Haritalarn nemi ve Kullanm

Prof.Dr. Nuriye Garipaaolu

Planlama; bir btnn herhangi bir parasn, doal ortamn, imkanlarna en uygun ve toplum asndan en yararl
ekilde kullanlmasn salamak amacyla hazrlanan bir dzenleme ve gelime programdr. Dolaysyla bu btnn
paralarndan olan; bir ky, kasaba, ehir, yre, blge, lke, lkeler topluluu ya da bir havza nitesinden herhangi
biri, planlama blgesini oluturabilir. Blgenin imkanlar ise, ncelikle sahip olduu arazi potansiyeli ile ifade edilir.
Blgenin potansiyelinin tespiti, uygun planlama ve dzenleme iin ncelikle belirlenmesi gereken, ynlendirici bir
almadr. Planlama blgesinde, gerek veri toplama ve gerekse analiz ve sentez aamasnda, birok corafi
haritadan yararlanlmas veya birok yeni haritann oluturulmas bir zorunluluktur. Planlama blgeleri iin; jeoloji
haritas, tektonik haritas, toporafya haritas, jeomorfoloji haritas, hidrografya haritas, toprak haritas, iklim
haritas ( scaklk, ya, basn, rzgar, vs), bitki rts haritas, doal afetler haritas, arazi kullanl haritas (krsal
alanlarn arazi kullanl haritas, ehirsel alanlarn arazi kullanl haritas), nfus haritas (nfus dal haritas,
nfus younluk haritas, g haritas), tarihi corafya haritas, yerleme haritas, ekonomik haritalar (tarm, sanayi,
madencilik, enerji, ulam, turizm,vs), alt yap hizmetleri haritas, ticaret haritas, salk haritas, birinci derecede
nem tayan haritalardr. Planlama blgesi iin oluturulacak bu haritalar, gzlem ve aratrmalarn verdii
sonular en belirgin bir biimde ortaya koymas bakmndan hazrlk almalarnn z olduu gibi, daha sonraki
aamalarda haritalar zerinde planlama blgesinde incelenmi olan her olayn daln gstermeleri ve planlamada
alnacak kararlarn isabeti asndan gerek duyulan malzemelerdir. Corafi haritalarn esas alnd bu almada,
ilgili haritalar, kullanm amalarna gre kategorize edilerek incelenecektir. Bylece corafi haritalarn planlama
blgesinde yaplacak almalara katklar belirlenmi olacaktr.
Anahtar Kelimeler: Planlama, Blge Planlama, Corafi Harita

1062
 Osmanl ehirlerinin Oluumu aesi ve Finansman

Yrd.Do.Dr. Nurullah Karta

Osmanl ehirleri, fiziksel, kltrel, sosyal ve ekonomik zellii kendinden nceki slam devletlerinin kurmu
olduu ehir yapsnn bir devam niteliindedir. Byk bir iktisadi ve sosyal birliin merkezi konumunda olan
Osmanl ehirleri, ilk dneminden itibaren yeni mahallerin kurulmasna bal olarak gelimitir. Kylerden
gebelerden ve baka merkezlerden gelen gmenlerden oluan homojen gruplar, etnik kkenlerine veya ayn
toplumsal mesleki, dini gruplara gre az aileli topluluklar halinde yerleerek yeni mahalleleri meydana
getirmekteydi. Genelde evler bir dini kompleks evresinde ina ediliyordu. ehirler kadlar veya kad naipleri
tarafndan ynetilmekte idi. Osmanl ehirlerinde oturanlar birka zmreye ayrlmt. ehrin nfusunu oluturan
dier kesimde snai reticiler, esnaf ve sanatkrlar ftvvet ilkelerine gre teekkl etmilerdi. Ahi zmrelerin
ounu bunlar oluturmaktayd. Ahiler iktisadi olduu kadar siyasi bakmdan da etkilidirler. Kurulu dnemlerinden
itibaren Osmanl ehirlerinin sosyal ve ekonomik deiiminde etkili olduklar grlmektedir. Osmanl kentleri
barndrdklar deerlerin zenginliini kltrel ve sosyal yaamada toplumun sanatsal ve ekonomik birikimlerini
yanstmaktadr. Bu ynyle ehirler doal evresi ve gzellikleri ile ayrt edici bir kimlik yaps ortaya koymutur.
te yandan Osmanl ehirleri, insanlarn bir arada, benzer ortak beklentiler ve idealler etrafnda kmelenmi can ve
mal gvenliini esas alan ynetim anlayna gre yaplandrlmtr. ehirlerin iaesi bakmndan Osmanl Devleti
temel mallar arzn salayabilmek iin tm blgeleri kapsayan gelimi bir iae sistemine sahipti. Blgeler
arasndaki ekonomik btnlemenin ve iblmnn temelini maln retimi, tedariki, tanmas, depolanmas,
fiyatlandrlmas ve datm ile ilgili kurumlar hayata geirilmi, bylece halkn yaam gvence altna alnd gibi,
refah dzeyleri de gzetilmitir. Bu almada, Osmanl ehir yapsn oluturan kurumlar, bu kurumlarn ehrin
sosyal ve ekonomik gelimesine etkisi, ehirlerin iaesi ve finansman kaynaklar zerinde bir deerlendirme
yaplacaktr.
Anahtar Kelimeler: Osmanl ehirleri, ae, Kurum, Finansman.

1063
 Animasyon Filmlerin Kent Markalamasna Ynelik Kullanm: Ayas ve Kt Kedi erafettin rnei

Ar.Gr. mer Aydnlolu - Ar.Gr. Birgl Alc

retim ve tketim ilikilerinin her geen gn daha ileri boyutlara tand gnmzde, kentler bir rn olarak
deerlendirilip bata yerel ynetimler tarafndan markalama faaliyetlerine tabi tutulmaktadr. Bu srete yerel
ynetimlere kamu veya zel sektr kurulular, sivil toplum kurulular, kent sakinleri vb. pek ok aktr destek
verebilmektedir. Zaman ierisinde byyen, gelien ve kalabalklaan kentler, her ne kadar youn ilgi ve talepten
memnun grnse de bu ilgi ve talebin arttrlmas veya srdrlebilmesi etkili stratejiler altnda eitli faaliyetlerin
gerekletirilmesini gerektirmektedir. Nitekim bir kentin marka kent olmas, farkl aralar vastasyla
salanabilmektedir. Bu aralardan bir tanesi olan sinemann ve onun ayrlmaz bir paras olan animasyon filmlerin
bu balamda son yllardaki pay dikkatlerden kamamaktadr. Bu alma, son birka ylda zerinde nemle durulan
bir kavram olan kent markalamasna Trk animasyon filmleri perspektifinden bakmaktadr. Trk animasyon
filmlerinde geleneksel motiflerimiz yannda kentsel mekan olarak stanbula ayr bir nem atfedilmesinden yola
kan almada seilmi olan iki animasyon film, kent markalamasna katks balamnda ele alnacak ve analize
tabi tutulacaktr.
Anahtar Kelimeler: Kent, Kent Markalamas, Animasyon, Animasyon Film

1064
 Kadn Yoksulluuyla Mcadelede Mikrokredinin Rol: Erzurum li rnei

r.Gr. mer Faruk Aslan - Yrd.Do.Dr Emine Demet Ekinci Hamamc

Gnmzde yoksulluk dnya geleceini tehdit eden en nemli kresel sorunlardan biri olarak alglanmakta ve
sorunun zm lkelerin en nemli gndem maddesi olmaktadr. Bu noktada lkeler yoksulluu yok etmek ya da
en azndan minimum dzeye indirmek amacyla gerek uluslararas gerekse ulusal bazda mcadele etmekte ve
yoksullukla ilgili stratejiler gelitirmektedirler. Bu stratejilerden biri de son dnemin popler uygulamas
mikrokredidir. Mikrokredi, dk kredilerle ticari bankalarn uygulam olduklar normlara uygun olmayan dar
gelirli kadnlar kapsayan herhangi bir kefalet veya ipotek ilemi gerektirmeyen bir bor verme yntemidir. Bu
almada, Erzurum ilinde mikrokredi kullanan kaadnlarn mikrokredi ncesi ve sonras ekonomik koullarna
baklarak mikrokredinin baarsn tespit etmek amalanmtr. Erzurum ilinde 122 adet Trkiye Grameen
Mikrofinans Program (TGMP) yesine yaplan anketten elde edilen bulgulara gre, mikrokredi katlmclarn gelir
seviyesini artrmaktadr. Ayrca, mikrokredi, sermaye eksikliinden dolay alamayan kadnlarn ekonomik hayata
girmelerine yardmc olmaktadr. Son olarak, kadnlar para kazanmaya baladklar zaman kendilerine gvenmeye
balamlardr.
Anahtar Kelimeler: Kadn, yoksulluk, yoksullukla Mcadele, mikrokredi, grameen Bank

1065
 Bilim Felsefesinde lgi Kaymas: Popper-Kuhn

Ar.Gr. mer Fatih Tekin

Bilim felsefesi almalarnda kabaca iki anlay mevcuttur. Bunlardan biri, bilimi bir rn olarak gren ve
bilimsel aratrmalarn sonularn ele alp almalar yrten, bilimin birikimsel ilerlediini iddia eden neo-
pozitivist bilim anlaydr. Dieri ise, bilimi bir rn olarak grmekten ve bilimsel almalarn sonularna
bakmaktan ok, bilimi bir sre olarak ele alan, bilimsel almalarn tarihini inceleyen ve bilimin devrimsel bir
ekilde ilerlediini iddia eden post-pozitivist bilim anlaydr. 20. yzylda etkili olan neo-pozitivist bilim
anlayndan an gereksinimleri dorultusunda post-pozitivist bilim anlayna doru bir deiim gereklemitir.
Bu almada, ilgi kaymas eklinde cereyan etmi olan sz konusu deiim ortaya konulmaya allmtr. Bu
balamda, bilimi bir rn olarak gren yaklamdan bilimi bir sre olarak gren yaklama gei almamzn
zn oluturmaktadr. Bunun iin Poppern ve Kuhnun bilim grleri ve Popper ve Kuhn arasndaki karlkl
etkileim incelenmeye allmtr. Bu alma, bilim felsefesindeki iki farkl bilimsel alma tarz arasndaki geii
gstermeye almas bakmndan nem arz etmektedir. nk bilim felsefesinde meydana gelen bu ilgi kaymasyla
birlikte bilim felsefecilerinin bilime bak alar deimi, bak alar deitii iin sorular deimi ve doal
olarak yantlar da deimitir. Bu balamda bu alma, bilimi bir rn veya sonu olarak gren anlay ile
gnmz bilim felsefesinin anlay olan bilimi tarihsel bir sre olarak gren yaklamn zelliklerini belirlemeyi
hedeflemitir.
Anahtar Kelimeler: Neo-Pozitivizm, Post-Pozitivizm, Sonu, Sre, rn, Popper, Kuhn

1066
 I Gvenlii Kltrnn Oluturulmasnda Eitimin nemi

Dr. mer Gngr r.Gr. Zafer Cesur - r.Gr. Bar Demir - Yrd.Do.Dr. znur Gkkaya

sal ve gvenlii kavram, iinin sal, emniyetini ve i dolaysyla doan tehlikeler karsnda
korunmasn kapsamaktadr. Fakat bu kavram salk ve gvenlik olarak iki boyutta ele almak daha doru olacaktr.
Dnya salk rgt i sal kavramn sal, hangi ii yaparlarsa yapsnlar btn alanlarn fiziksel,
zihinsel ve sosyal refahlarnn mmkn olan en yksek dzeye karlmasn ve burada tutulmas olarak
tanmlamaktadr. Gvenlii kavram ise, Kiilerin bulunduklar ortamlardaki tehlikelerden ve bu tehlikelerin
dourduu risklerden korunmasn ifade etmektedir. Gvenlik kltr kiilerin risk ve gvenlik konusunda tutum ve
davranlarn ifade etmektedir. Gvenlik kltr konusunda birok aratrma yapm olan S. Cox ve T. Cox
gvenlik kltrn, Gvenlikle ilgili alanlar tarafndan paylalan, deerler, alglar, inanlar ve tutumlar
yanstmas olarak tanmlamlardr. Daha genel bir ifade ile kiilerin bulunduklar ortamdaki tehlike ve risklere kar
korunmak amacyla konulmu olan kurallara uyulmasn ifade etmektedir. Gvenlik kltrnn oluturulmasnda
ama: doru davran normlar oluturmak, kiilerin gvenlie bamlln artrmak, kaza ve yaralanmalar
azaltmaktr. Bu alma nitel ve nicel metotlar birlikte kullanlmtr. Bu kapsamda Kocaeli niversitesi Hereke
..U. MYO Marshall kampsnde seilmi olan denekler ile anket sorular eliinde yaplandrlm grmeler
yaplmtr. Daha sonra denek grubuna i gvenlii bilinci ve gvenlik kltr ile ilgili eitim verilmitir.
Eitimden bir ay sonra tekrar yz yze grme yaplarak eitim ncesi ve sonrasnda gvenlik kltr ile ilgili
davranlar ve fikirleri kyaslanmtr. almada, eitim almadan nce genel olarak kiilerin gvenlik kurallarna
diren gsterdikleri ve politik ve dinamik kltrel alkanlklar ile hareket ettikleri gzlenmitir. Eitim sonrasnda
ise gvenlik kurallarnn kendileri iin gerekli olduu ve bu kurallara uymann kendileri iin daha faydal olduklarn
dncesi hkim olmutur. Bu almada sonucunda eitimin gvenlik kltr oluturulmasnda nemli bir yeri
olduu grlmektedir.
Anahtar Kelimeler: I Gvenlii, Gvenlik Kltr, Eitim

1067
 rgtsel Kltrn Bilgi Ynetimi zerine Etkileri

Do.Dr mer Okan Fettahlolu - Zekiye Feyza Sayn

Bu almann amac bir organizasyonun iindeki kiilerin ve gruplarn davrann ynlendiren, normlar,
davranlar, inanlar ve alkanlklar sistemi olarak tanmlanan rgt kltr ile bilgi ynetimi arasnda iliki
olup olmayacan, varsa da ne ynl bir iliki olabileceini tespit etmektir. Bu balamda aratrmann temel
hipotezi rgtsel kltr etmenlerinin, bilgi ynetim almalar zerinde etkili olabilecei olgusu zerine
kurulmutur. Hipotezleri test etmek amac ile Kahramanmara ilinde bankaclk sektrnde faaliyet gsteren zel bir
firmada alan 238 personel zerinde anket uygulamas yaplm ve elde edilen veriler SPSS program ile analiz
edilmitir. Elde edilen bulgulara gre, rgtsel kltr ile bilgi ynetimi arasnda orta dzeyde, pozitif ynl anlaml
korelasyon olduu tespit edilmitir. Ayrca rgtsel kltrn bilgi ynetimi deikenine ait varyans %21,4 ile
%38,3 oran aralnda aklad sonucuna ulalmtr.
Anahtar Kelimeler: rgtsel Kltr, Bilgi Ynetimi, Bankaclk Sektr, letmeler.

1068
 Iletmelerde rgtsel Gven ve rgtsel Sapma likilerinin ncelenmesi

Do.Dr mer Okan Fettahlolu - Zekiye Feyza Sayn

rgt iinde tm rgt yelerinin katlm ile yaratlmas gerekli olan olumlu bir ortam sz konusu olmaldr.
rgtsel gven olarak ifade edilebilecek bu olumlu ortamn ortaya kmamas durumunda ise rgtsel sapma olarak
belirtilen davranlar ortaya kabilmektedir. Bu almann amac rgtsel gven ile rgtsel sapma arasnda iliki
olup olmayacan, varsa da ne ynl bir iliki olabileceini tespit etmeye yneliktir. Aratrmann temel hipotezi
rgtsel gven ortamnn, rgtsel sapma davranlar zerinde etkili olabilecei zerine oluturulmutur.
Hipotezleri test etmek amac ile Kahramanmara ilinde bankaclk sektrnde faaliyet gsteren zel bir firmada
alan 293 personel zerinde anket uygulamas yaplm ve elde edilen veriler SPSS program ile analiz edilmitir.
Elde edilen veriler hipotezlerimizi desteker niteliktedir.
Anahtar Kelimeler: rgtsel Sapma, rgtsel Gven, rgt, alanlar

1069
 1848 - 1871 Almanyann Ulus Devlet Olma Sreci ve Osmanl Devletine Etkisi

Dr. Onur Ylmaz - Sezen Ceren Ylmaz

1845-1846 yllarnda Avrupada bar zamannda var olan en byk alkla kar karya kalnmas, bunun yan
sra uzun alma saatleri, halkn giderek fakirlemesi, ehirlerdeki nfus younluu, salgn hastalk da dnemin
dier zellikleri arasnda yer almaktayd. Avrupa Sanayi devrimini yaarken Osmanl imparatorluunda tahtta
Sultan Abdlmecit bulunmaktayd. 1836 ylnda Tanzimat Ferman ilan edilmi ve bylece Tanzimat Devri
balamt. Bu fermanla birlikte Osmanl devletinde padiahn haklar ilk defa kstlanm, gayrimslimlere eitli
haklar tannmt. Bu Osmanl devleti iin yeni bir sreti. 1789 Hrriyet, Eitlik ve Kardelik prensiplerine dayanan
Fransz htilalinin ardndan 1848 ylnda Avrupann birok lkesinde ihtilaller ortaya kmtr. Fransz htilali ile
daha belirgin duruma gelen milli birlik ve milliyetilik fikirleri sonucunda 1848-1871 yllar arasnda Almanya ve
talyada millet kavram oluturulurken, Osmanl devleti zellikle 1848 devriminden birebir etkilenmemitir. Ancak
1848 ylnda Osmanl devletine kap yerleen zellikle Macar mlteciler sayesinde Avrupada hakim olan yeni
dncelerin Osmanl devletinde gelimesinde nemli bir paya sahip olduunu syleyebiliriz. Bu almada 1848
Almanyasnda ki anayasallama hareketleri ile balanacak ve 2.Reichn ilanna kadar (1871) ele alnacaktr. Yine
ayn dnemin Osmanl Devletine etkileri ve Osmanl devletinde var olan modernleme ve anayasaclk hareketleri
incelenecektir.
Anahtar Kelimeler: Ulus Devlet, Alman Devrimi, Osmanl Devleti

1070
Yabanc Uyruklu Mslman rencilerin Kastamonu linin Helal Turizm Potansiyeline Ynelik Dnceleri

Yrd.Do.Dr. Orhan Kandemir - Esra Gkbee

Kastamonu li, corafi konumu ve zellikleri nedeniyle, deniz turizmi, doa turizmi, inan turizmi, k turizmi
gibi turizm aktivitelerine uygun olup, drt mevsim turist ekebilme imknna sahiptir. Fakat l bu potansiyelini
yeterince kullanamam, sosyo-ekonomik gelime dzeyi bakmndan hak ettii yere gelememitir. Oysaki lin sahip
olduu bu potansiyelin deerlendirilebilmesi hem blgenin hem de dolayl olarak lkenin kalknmas asndan
nemlidir. zellikle son dnemlerde, Rusya ve Avrupa lkelerinden gelen turist saysnn azalmas Trkiyenin
slam lkelerinden gelen turistlere dolaysyla helal turizme daha fazla nem vermesini zorunlu klmaktadr.
Kastamonu li, sahip olduu doal gzellikleri yannda, Anadolu Trk-slam kltrn yanstan camileri,
klliyeleri, medreseleri, trbeleri, konaklar ve gelenek-greneklerine bal misafirperver halk ile helal turizm
potansiyeline sahip bir il olarak dnlmektedir. Bu balamda almann amac; Kastamonu linin helal turizm
asndan potansiyelini ortaya koymaktr. Bu amaca ulamak iin Kastamonu niversitesinde eitim gren ve
Mslman olan yabanc rencilerle odak grup grmesi yaplarak, onlarn gznden lin bu alandaki potansiyeli
objektif olarak deerlendirilmeye allacaktr. Bu alma sayesinde, eitim amacyla bile olsa, yabanc lkelerden
gelen Mslmanlarn bak as ile ilin helal turizm bakmndan olumlu ve olumsuz ynlerinin ortaya konulmas
imknna kavuulacaktr. Elde edilen bulgular erevesinde neriler getirilerek, lin bu potansiyelinin ortaya
karlmasna katkda bulunulacaktr.
Anahtar Kelimeler: Blgesel Kalknma, Helal Turizm, Kastamonu

1071
 Bir Osmanl Subay, Resneli ark Yzba Osman Efendi

Prof. Dr. Osman Blent Yorulmaz

Bildirim, Resneli Bahriye ark Yzba Osman Efendinin Makedonyadan stanbula gelii, eitim ve meslek
hayat ve ahsiyeti zerine olacaktr. Yzba Osman Efendinin stanbulda ald eitim, Yzbalk rtbesine
kadar ykselii, Torpido fabrikasnda grev al anlatldktan sonra, talyan ve Balkan Savalarna katlm olduu
stanbul, Beiktata bulunan Osmanl Deniz Kuvvetlerinden temin edilmi ariv belgeleriyle ortaya konulacak ve
daha sonra Birinci Dnya Sava srasnda Drdnc Orduda grevlendirilii ve oradan da Hicaza gidii, orada
Hicaz mdafii Fahrettin Paa emrinde grev yap anlatlacaktr. Daha sonraki hayat ise Ankarada bulunan Kamu
Emeklileri Ariv Mdrlnden temin edilmi belgelere gre deerlendirilecektir. ark Yzba Osman Behll
Efendi 1879 ylnda Makedonyann Resne ehrinde dnyaya gelmitir. Babas Behll Aa, tccardr ve ticaretle
megul olurken vefat etmitir. Osman Behll 1901 ynda stanbulda Haddehanede eitim alyor. Maalesef
buradan nceki eitimi hakknda bilgi yok. Ariv belgelerine dayanlarak ald eitimler, bulunduu grevler
incelenecektir. 27 Aralk 1923 ylnda Deniz Kuvvetlerinden emekli olmu ve 6 Eyll 1932 ylnda 53 yanda
stanbulda vefat etmitir. Ariv belgeleri incelenirken hem ele aldmz ark Yzba Osman Efendinin
ahsiyeti incelenecek hem de bu belgelerden Osmanl Dneminde ahsi siciller tutulurken ne kadar ayrntya dikkat
edildii gsterilecektir.
Anahtar Kelimeler: Resne, Osman Efendi, Hicaz, Fahrettin Paa, Bild-I Harre

1072
 Osmanl Dnemi Kuzey Kbrs Trk Cumhuriyetinde Bulunan Mezar Ta ve eme Kitabeleri

Prof. Dr. Osman Blent Yorulmaz

Kbrsta 300 yldan fazla devam eden Osmanl hkimiyetiyle kendilerine yeni hayat kuran Trkler, sadece
bireysel hayatlarnn deil ayn zamanda, toplum halinde yaamann getirdii sosyal ihtiyalarla, yzyllarca pek ok
eser meydana getirdiler: Camiler, hanlar, hamamlar, emeler, medreseler, mektepler, su kemerleri trbeler, kabirler
gibi gnmze kadar ulaan kalc eserlerdi bunlar. Geen zaman srecinde yaananlar, sosyal ihtiyalarn ve yaam
biimlerinin deiiklie uramas sonucunda bu meydana getirilen eserlerin byk bir ksm ne yazk ki -tabiatn da
acmasz artlar altnda- bir ksmn da maalesef kendi ellerimizle yok edilmitir. Bugne ulaan eserlerimizi,
Kbrsta kimliimizin bir paras olarak, bizim mhrmz olarak, Trklerin bu adada 1571den beri yaadnn,
varlnn ispat eserler olarak, muhafaza etmeye mecburuz. Bugn, sevindirici olan taraf ilgili bakanlklarn, Eski
Eserler ve Mzeler Dairesinin ve Trkiye Cumhuriyeti Bykeliliinin katklaryla yaplan restorasyon
almalaryla ve yeni mzecilik anlayyla bu eserlerin muhafaza edilmeye allmas. Bugne ulaan ve eski eser
olarak deerlendirilen bu eserler gerekten, dediimiz gibi ok az. Bu eserler arasnda yleleri var ki bunlar
ecdadmzn varlk belgeleri adeta. 1928 ylndan nce eski Osmanl Trkesiyle yazlm olan bu talar, adann
eitli yerlerinde bulunmakta. Gerek Trkiyeden gelen, gerek nc dnya lkeleri turistleri, bu eserlerle
karlatklarnda, zerlerinde ne yazdn, yaz dilinin bugn kullanlmamas nedeniyle anlamamaktadrlar. Bir
mezar ta yazs veya bir eme kitabesi diye bakp gemeyelim. Onlarda ok derin bir hayat gr, felsefesi,
yaanan straplar, ekilen aclar, yaplan iyi iler, grevler szn ksas en geni mnsyla insan hayatn bulmak
mmkndr. Bildirimizde ksaca Kbrs Adasnn tarihi gemiinden gnmze kadar sz edildikten sonra,btn
mezar talar ve eme kitbelerinden sz edilemeyecei iin, ok ilgin olan bir ka mezar ta ile bir ka eme
kitabesini inceleyeceiz. Kbrsta valilik yapm, Ali Ruhi Efendinin mezar ta hikayesi ile hem mft hem de air
olan ve Mft Raci Efendi olarak bilinen bir airin bir mezar ta zerinde bulunan iirinden sz edilecek, ve bir iki
eme kitabesinin -Girne, Hseyin Kavizade emesi, Lefkoa Byk Medrese eme kitbesinin ilgin
hikayelerinden sz edilecektir.
Anahtar Kelimeler: KKTC, Mezar Ta, eme Kitbesi, Ali Ruhi, Mft Raci

1073
 lmez Aacn lmsz Lezzetleri: Didimde Zeytin ve Zeytin Yandan Hazrlanan Yresel Yiyecekler

r.Gr. Aytekin Kalkan - Yrd.Do.Dr. Osman ulha

Rakip turizm kentleri ile kyaslandnda, Trkiyenin bir turizm kenti olan Didim, turizmde hak ettii ilgiyi
grememektedir. Didimde deniz, kum, gne ve tarihi ekicilie ek olarak, Akdeniz lsnden biri olarak kabul
edilen ve kltrel izleri tarihncesi alardan balayp gnmze kadar uzanan zeytin ve yandan hazrlanan
yresel yiyecekler n plana kartlarak, yresel yiyecein ekonomik, kltrel, sosyal ve evresel faydalarndan
yararlanlabilir. Bunun iin ncelikle zeytin ve zeytinyandan hazrlanan yresel yiyeceklerin belirlenmesi
gerekmektedir. Bu almann amac Didimde zeytin ve zeytinyandan hazrlanan yresel yiyecekleri
belirlemektir. Bu amac gerekletirmek iin Didime Balkanlardan gelerek yerleen yre sakinlerden veriler, nitel
veri toplama tekniklerinden yararlanarak toplanm ve betimsel analiz yntemiyle analiz edilmitir. almann
sonular, yre sakinlerinin mutfak kltrnn ana unsurunu zeytinya oluturduunu ve orbalar, salatalar, ot
kavurmalar, hamur ileri, ana yemekler, tatllar ve mezeler gibi giderek unutulmaya yz tutmu birok yemein
zeytinya ile hazrlandn ortaya koymutur. Elde edilen sonular, destinasyon imajn gelitirmek isteyen
yneticilere fayda salayacaktr.
*Alanya Alaaddin Keykubat niversitesi
Anahtar Kelimeler: Yresel Yiyecekler, Zeytin ve Zeytin Ya, Didim

1074
 Tms - 18 Haslat Standard ve Muhasebe Uygulamalar

Yrd.Do.Dr. Osman Nuri ahin

TMSK tarafndan karlan muhasebe standartlar muhasebe alanndaki uluslararas gelimelere paralel olarak
muhasebe sistemine birok yenilik getirmektedir. letmelerin faaliyetlerinden elde ettikleri kazanlarn
muhasebeletirilmesindeki farkllklar ve belirsizliklerin giderilmesi standartlarn esaslarndan geree uygun
raporlama asndan ok nemlidir. Bu amala 18 numaral muhasebe standard olan Haslat standard yaynlanm
ve iletmelerin her trl faaliyetlerinden elde ettikleri haslatlarn muhasebeletirilmesi iin esaslar belirtilmitir. Bu
almada sz konusu 18 numaral Haslat standardnn amac, kapsam ve ierii literatrle birlikte incelenmi ve
son ksmda standarda gre haslatn muhasebeletirilmesine ilikin rnekler verilmitir.
Anahtar Kelimeler: Tms, Haslat, Tms-18, Geree Ugun Deer

1075
 Yksekretimde Servqual lm Modeli le Hizmet Kalitesinin llmesi zerine Bir Uygulama: Seluk
niversitesi rnei

Osman Nurullah Berk - Ar.Gr. Emel Gelmez - Yrd.Do.Dr. Derya zilhan zbey

Gnmz kresel rekabet ortamnda artan tketici beklentileri, iletmeleri kaliteli rn ve hizmetler sunmaya
zorlamaktadr. Bu anlamda ortaya kan hizmet kalitesi kavram, iletmelerin zerinde nemle durmas gereken bir
konudur. Hizmet sektrleri iinde eitim sektr de byk bir neme sahiptir. Birer hizmet iletmesi olarak
Yksekretim kurumlar bireylere ynelik hizmetlerin kalitesini gelitirme sorumluluuna sahiptir. Hizmet
kalitesini tespit etmek amacyla eitli lm modeller kullanlmaktr. SERVQUAL lm modeli mteri
memnuniyetinin lmnde kullanlan genel kabul grm modellerden birisidir. Bu balamda, bu almada
SERVQUAL hizmet kalitesi lm modeli kullanlarak, Seluk niversitesi bnyesinde yer alan iki fakltenin
letme Blm rencilerinin memnuniyet algsndaki farkllklar tespit edilip, iki faklteye ilikin karlatrmalar
yaplarak kurulan hipotezlerin doruluu snanacaktr.
Anahtar Kelimeler: Hizmet Kalitesi, Servqual lm Modeli

1076
 Kapitalizmin Arasal Aklnn Getirisi Olarak Kltrel Dnm ve Adornonun Eletirisi

Ar.Gr. zgl Ekinci

Adorno, kapitalist toplum ile birlikte birok alanda rastlanlan yozlamann kltrel alanda da kendini
gsterdiini dnr. nsann doayla ilikisinde olduu gibi, kendi yarats olan dnyay ifade eden kltr
dnyasnda da arasal akln izlerine rastlamak mmkndr. Artk sanat ve deerler de kapitalist gcn insanlar
uyuturmak iin kulland aralar haline gelmitir. Kltr dnyasndaki biriciklik, zgrlk, kendine ikinlik gibi
bu dnyay doa dnyasndan ayran zellikler ortadan kalkmtr. Standartizyon ve seri retim bu alan da ele
geirmitir. Bu sebeple de Adorno szde sanat olarak deerlendirdii bu alana kltr endstrisi adn verir.
Reklamlarla cazip hale getirilen bu kltr endstrisi kendi iinde yer almayanlar dlayc bir zellik sergiler.
Tiyatro, mzik, resim ve daha bir ok sanatsal alan radyo, sinema, reklamlar araclyla kendilerinde olan
deerlerden kaynakl olmayan ekonomik gcn ynlendirmesine ve onun snflandrmasna dayal bir snflamayla
deer kazanmaktadr. Bu balamda, kapitalizmin arasal aklnn kltrel dnyamza mdahil olmasnn,
beraberinde kltr alannda olumsuz bir dnme neden olduu sylenebilir.
Anahtar Kelimeler: Arasal Akl, Kltr, Endstrileme, Kapitalizm

1077
 Iktisadi ve dari Bilimler Fakltesi Mezunlarna Ynelik lanlarnn Genel Deerlendirmesi

Ar.Gr. Abdullah Yiit Gngr - Ar.Gr. Muhammet Kutlu - Yrd.Do.Dr. zgr Erakku - Yrd.Do.Dr.
Murat Dilma

Yksekretim kurumlarndaki baz programlar dorudan bir meslee ynelik unvan verirken baz programlar
daha genel bir tanm olan unvanlar vermektedir. Bugn pek ok niversitede bir veya birden fazla ktisadi dari
Bilimler veya benzer ierie sahip farkl adl faklteler bulunmaktadr. Drt yllk eitim veren yksekokullarda da
bu programlar bulunmaktadr. Bu faklte mezunlarna ynelik pek ok sektrde eitli i trleri bulunmaktadr.
ilan siteleri incelendiinde bu faklte mezunlarna ynelik ok sayda ilan olduu grlmekle beraber hem mezun
says, mezunlarn o ilerle ilgili yeterlik durumlar, alma koullar vb. mezunlarn i arama srelerini
etkilemektedir. Bu alma ile ktisadi ve dari Bilimler ve benzer faklte mezunlarnn yapabilecei ilere ynelik
belli dnem de i ilan sitelerinde yaynlanan ilanlarn incelenmesi ve deerlendirilmesi hedeflenmitir. Bu kapsamda
i ilan sitelerindeki ilanlar ierik analizi yntemiyle deerlendirilmitir.
Anahtar Kelimeler: Yksekretim, ibf, Meslek Seimi, lan Siteleri

1078
 rencilerin Algladklar Hizmet Kalitesi le Memnuniyetleri Arasndaki likinin ncelenmesi

r.Gr. zgr Kayapnar - r.Gr. Pnar Yrk - Uzman Burcu ren zer - Uzman Serdar zer

Eitim sektrlerinde sunulan hizmetlerde kalite, okullarn sadece renme ortam olmasnn yan sra bir yaam
biimi haline gelmesi nedeniyle niversitelerde ve sektrde nemli bir konu haline gelmitir. Okullarn kendilerine
sunduklar hizmetlerden faydalanan rencilerin kalite beklentileri, yaanlan evresel deiimler nda her geen
gn nemli lde deimektedir. Bir hizmet sektr olarak grlebilen eitim iletmelerinin rencilerine
sunduklar her bir kalite dzeyi onlarn beklentilerini karlayabildii srece rencilerin ilgili eitim kurumuna dair
sadakatlerini oluturmaktadr. Meslek yksekokullar da yksekretim kurumlar ierisinde, endstrilerin nemli
bir ihtiyac olan ara elaman ihtiyalarn karladklarndan olduka nemli bir yerdedir. rencilerin, kalite
beklentilerinin karlanmas hem okullar tercih etmelerine hem de eitim dzeylerinde tatmine sebep olabilecektir.
almada, meslek yksekokulunda okuyan rencilerin algladklar eitim hizmetinin kalitesi ile memnuniyetleri
arasndaki ilikinin llmesi amalanmaktadr. Bu ama dorultusunda rencilerin demografik zellikleri
arasndaki iliki de incelenecektir. Literatr taramas sonucunda daha nceden geerlilik ve gvenilirlii tespit
edilmi ancak Trkiyede daha nce uygulanmam olan lekler kullanlmtr. Likert tipi anket formu ile meslek
yksekokulu rencilerden veriler toplanlacaktr. Elde edilecek olan verilerin geerlilik ve gvenilirliklerinin test
edilmesi iin SPSS 20.0 paket program kullanlacaktr. Alglanan hizmet kalitesi ile renci memnuniyeti
arasndaki iliki regresyon analizi kullanlarak incelenecek ve alglanan hizmet kalitesi boyutlarnn rencilerin
demografik zelliklerine gre fark gsterip gstermedikleri ANOVA ve t testi ile aklanacaktr.
Anahtar Kelimeler: Kalite, renci Memnuniyeti, Meslek Yksekokulu, Alglanan Hizmet Kalitesi

1079
 Kentsel Soylulatrmada Kltr Endstrisinin Rol: Santral stanbul rnei

Do.Dr zgr Sar

Kentsel dnm ve soylulatrma kent merkezlerinde knt alan olarak karmza kan ve snf d
insanlarn ve enformel sektrlerin kmelendii mekanlar dntrmektedir. Suun odakland ve sosyal
dlanmann younlat bu mekanlar yaanlr klp orta ve st snflarn kullanmna amaktadr. Kentsel mekan
zerinden cereyan eden bu dnm kentsel kapitalizmin mekan zerinden kendini yeniden rettii bir sretir.
Kresel bir ehir olan stanbul, kresel kapitalizmin kentsel mekanlar zerinden gerekletirdii dnmleri youn
bir ekilde hissetmektedir. Bu kapsamda stanbul'un elektrik ihtiyacn karlayan tarihi Santral'n zel bir niversite
eliyle kltr ve eitim merkezi haline getirilmesi ele alnmaktadr. Endstriyel bir alann eitim ve kltr
faaliyetlerinin merkezi haline getirilerek yeniden deer kazanmas kltr endstrisi, soylulatrma ve kresel
kapitalizm tartmalar nda ele alnmtr.
Anahtar Kelimeler: Kltr Endstrisi, Kentsel Soylulatrma, Mekann Politii, Kentsel Dnm, Kentsel
Kapitalizm

1080
 Fransz htilalinin Tarih Derslerinde retimi zerine Dnceler

Do.Dr. zgr Yldz

1789 ylnda Fransada ihtilale neden olaylar ve ihtilalin ortaya k; yakna kavramnn tarihlendirilmesinde
ve 1789 ncesi ve sonras olaylarn farkl bak alaryla incelenmesinde etkili olmutur. Yakna tarih algsnn
olumasnda ve Tarih retiminde rencilerin evrensel bak as yakalamasnda Fransz htilalinin renilmesi
ve retilmesi nemlidir. Bunun yannda olaylar incelendiinde, Fransada ok belirgin bir ekilde grlen snf
ayrlnn belirtilmesi ve gerek grsel olarak gerekse inceleme metodu ile net olarak snf ayrlnn gsterilmesi
elzemdir. Bu bildiride, Fransz htilalinin dier lkelere etkisi hususunun retilmesi, rencilerin yakn ve
uzaktaki devletlerin tarihi hakknda bilgi sahibi olmalar nasl olabilir? Sorusuna cevap aranacaktr. Sonu olarak bu
aratrmada; Fransz htilalinin tarihi seyrine gre Tarih derslerinde nasl anlatlmas gereklilii zerine bir
deerlendirme yaplmaya allacaktr. Tarih retimi yapanlara farkl bak as getirmek ana gaye olacaktr.
Anahtar Kelimeler: Tarih retimi, Eitim, Fransz htilli, Yakna

1081
 Ierden renenlerin Ticaretinin Bilgi erii: Trkiyeden Bulgular

Yrd.Do.Dr. zlem Akn - Ar.Gr. Gzde Sungu-Esen

We investigate the information content of insider trading activity in Turkey by analyzing insider transactions in
firms listed in Borsa Istanbul (BIST) during the period from January 2008 to December 2015. We first show that
aggregate insider trading significantly predicts future market returns. Secondly, we show that insiders can predict
cross-sectional variations in stock-returns.
Anahtar Kelimeler: Ierden renenlerin Ticareti, Gelimekte Olan lke Piyasas, Borsa Istanbul (Bst), Etkin
Piyasalar Hipotezi

1082
 Antalyada Organize Sanayi Blgesinde Faaliyet Gsteren Kobilerin Pazarlama Sorunlar zerine Bir
Aratrma

Do.Dr. zlem etinkaya Bozkurt - Yrd.Do.Dr. Nil Esra Dal

Gnmzde KOBlerin en nemli sorunlarndan birinin pazarlama olduu bilinen bir gerektir. Bu aratrmann
amac, KOBlerin, pazarlamann 4 Psi olan rn, fiyat, datm ve tutundurma kapsamnda yaadklar sorunlar
ortaya koymaktr. alma Antalya Organize Sanayi Blgesinde faaliyet gsteren KOBler zerinde
yrtlmtr. Aratrmaya ilikin verileri toplamak iin anket tekniinden yararlanlmtr. Soru seti oluturulurken
Akolan (2015) ile Keskin ve arkadalarnn (2009) almalarnda kullandklar leklerden faydalanlmtr. Basit
tesadf rneklem yoluyla ulalan KOBlere anketler yzyze uygulanmtr. 144 anketten elde edilen veriler,
bilgisayara girilmi ve amaca uygun olarak hazr bir istatistik program ile analizler yaplmtr. Aratrmada
gvenilirlik analizi, faktr analizi ve sorunlar belirlemek iin betimsel analizler kullanlmtr. Sonu olarak,
KOBlerin pazarlamaya ilikin en nemli sorunlar olarak seri retime gemede zorluk, ambalajlama sorunu, fiyat
belirleme sorunu, pazara olan uzaklk, tketicilerle iletiim kurmada yaanan zorluklar ve dviz kurlarndaki
dalgalanmalardan olumsuz ynde etkilendikleri tespit edilmitir.
Anahtar Kelimeler: Kobi, Pazarlama, Pazarlama Sorunlar

1083
 Sosyal Medya ve Tketici Davranlar likisi: Trkiyedeki Sosyal Medya Kullanclar zerine Bir
Aratrma

Glin Tue Syleyici - Yrd.Do.Dr. zlem etinkaya Bozkurt

Bu aratrmann amac, sosyal medyann tketicilerin satn alma ncesi ve sonrasndaki davranlar ile ilikisini
ortaya koymay amalamaktadr. alma Trkiye genelindeki sosyal medya kullanclar zerinde yrtlmtr.
Aratrmaya ilikin verileri toplamak iin anket tekniinden yararlanlmtr. Soru seti oluturulurken Aytan (2014)
ile lekin (2012) almalarnda kullandklar leklerden faydalanlmtr. Anket formu Google Documents Web
sitesi kullanlarak oluturulmu ve ankete 370 sosyal medya kullancs katlm gstermitir. 370 anketten elde edilen
veriler, bilgisayara girilmi ve amaca uygun olarak hazr bir istatistik program ile analizler yaplmtr. Aratrmada
gvenilirlik analizi, betimsel analizlerin yan sra baz demografik deikenlere gre (ya, cinsiyet, eitim vb.)
tketicilerin satn alma ncesi ve sonras davranlarnn farkllap farkllamadn tespit etmek amacyla bamsz
rneklem t-testi kullanlmtr. Ayrca, faktr analizi ve korelasyon analizleri yaplmtr. Sonu olarak ise sosyal
medya kullanm dzeyi ile sosyal medyada satn alma ncesi ve sonras tketici davran arasnda istatistiksel
bakmdan anlaml bir iliki olduu tespit edilmitir.
Anahtar Kelimeler: Sosyal Medya, Sosyal Medya Pazarlama, Tketici Davranlar

1084
 Iibf Son Snf rencilerinin Bulma mitlerini Etkileyen Faktrler zerine Nicel Bir Aratrma

Yrd.Do.Dr. zlem Demir - Yrd.Do.Dr Glin Takran

Son yllarda Trkiyede giderek nem kazanan ve yapsal bir sorun haline gelen nemli konulardan biri eitimli
gelerin isizliidir. TUK verilerine gre 2014 ylnda niversite mezunlarnn isizlik oran genel isizlik orann
zerinde %12,9 olarak gereklemitir. zellikle eitimli isizler iinde BF saylarnn artmas ile BF
mezunlarnn isizlii dikkat ekici boyutlara ulamtr. Bu alma ile bir kamu niversitesinin BF son snfta
eitim gren rencilerin (mezun adaylarn) i bulma mitlerinin, demografik deikenlere, akademik baar
dzeylerine, mezun olunan blmden memnuniyet durumuna, mezun olunan blm tercih etme nedenlerine gibi
birok deikene gre farkllk veya benzerlik gsterdiini belirlemek amalanmtr. alma kapsamnda toplam
41 soru ile bir anket oluturulmu ve 251 renciye uygulanmtr. almada veriler say ve yzde kullanlarak
sunulmaktadr. Nitel deikenler iin apraz tablolar oluturularak ilgili deikenler arasndaki ilikiler iin Ki-kare
testi kullanlm, p deerleri 0.05in altnda hesaplandnda istatistiksel olarak nemli kabul edilmitir.
Hesaplamalar hazr istatistik yazlm (IBM SPSS Statistics 19, SPSS inc., an IBM Co., Somers, NY) ile yaplm ve
rencilerin i bulma mitleri ile dier deikenler arasndaki istatistiksel olarak anlaml olan sorular tespit
edilerek deerlendirmeler yaplmtr.
Anahtar Kelimeler: Isizlik, Eitimli Gen sizlii, Bulma midi

1085
 Macaristanda Trk-Kuman obanlk Kltrnn zleri

Yrd.Do.Dr. zlem Demren

Macaristan, dier bir deyile byk Macar ovas, tarihi olarak Kumanlara da ev sahiplii yapm verimli, geni
dzlklerden oluur. Orta Asyadan Macaristana gen Kumanlarla birlikte byk Macar ovasnda var olan
hayvanclk ekonomisi glenmi ve yenilenmitir. Hayvanclk konusunda deneyimli olan Kumanlar geldikleri
yerin kltrn de nemli lde etkilemilerdir. Bu yzdendir ki, Macaristanda hayvanclk ve obanlk deyince
akla Kumanlar gelir; rnein hayvanclkla ilgili terimlerin ou Kuman diline aittir. Bu bildiride, Macaristanda
obanlk kltr zerine gerekletirilen alan aratrmas ve grmelere dayanlarak, obanlarn toplumdaki yerleri
ve statleri, oban mzeleri, Kumanlarn Macar obanlk kltrne kazandrdklar terimler, gibi konularda bilgiler
verilecektir. Yine obanlarn yaamna dair bilgiler edinmemizi saplayan baladlardan (arklar), anlatlardan
rneklerle gnmz Macaristannda obanlk kltr ve bu kltr zerinde Kumanlarn etkisi konusuna
deinilecektir.
Anahtar Kelimeler: Macaristan, obanlk, Kumanlar

1086
 Yabanc Uyruklu ve Trk rencilerinin letiim Becerilerinin Karlatrlmas: Uak niversitesi rnei

Yrd.Do.Dr. zlem Duan - Yrd.Do.Dr. Emre Vadi Balc - Yrd. Do. Dr. Salih Tiryaki

letiim her meslekte olduu kadar iletiim sektrnde alacak olan renciler iin de nemlidir. letiim
becerileri yksek olan kiilerin hayatta daha baarl olduu yaplan aratrmalarla ortaya konulmutur. alma,
Uak niversitesi letiim Fakltesi'nde okuyan yabanc uyruklu renciler ile Trk rencilerinin iletiim beceri
dzeylerinin karlatrlmas ve baz deikenler arasndaki ilikileri ortaya koymak amacyla yaplmtr. Aratrma
kapsamnda iletiim becerisini lmek iin Korkut (1996) tarafndan gelitirilen ve geerlik ve gvenirlii yaplm
letiim Becerileri Deerlendirme lei (BD) ile aratrmaclar tarafndan oluturulan anket sorular
kullanlmtr. Anket yntemi ile veriler toplanmtr. 100 yabanc uyruklu ve 100 Trk renciye sorular
yneltilmi ve elde edilen veriler SPSS 22 programnda ilenmitir. alma sonucunda yabanc uyruklu
rencilerin Trk rencilere oranla iletiim asndan belirli problemlerle karlatklar bulgulanmtr.
Anahtar Kelimeler: Kiileraras letiim, letiim Becerisi, Yabanc Uyruklu renciler

1087
 Korku Kavram ve Sinemaya Yansmas

zlem Uurolu

Sinema var olduu gnden beri insanlarn duygularn, yaanlan dnemin toplumsal, siyasal ve ekonomik
koullarn perdeye yanstmaktadr. Bu nedenle de insann doasnda her daim var olan korku kavram deikenlik
gstererek sinemada kendine yer bulmu ve tm dnya sinemalarnda ilgi grmtr. Korku trnn balangcnda
canavarlar gibi elerin kullanld Frankestein, Dracula gibi Gotik yazn sanatndan etkilenen filmler yaplm olsa
da, zamanla korkunun kaynann insann kendisi de olabilecei gerei, Teksas Katliam, Sapk, Testere gibi
filmlerin ortaya kmasn salamtr. Gerek doast gler gerekse insann kendisi korku imgesi olarak sunulmu
olsun, temelde yatan sebep insann lmden ve lm sonras bilinmezlikten korkmas, bu korkuyu yenebilmek iin
bilinmez alan tanmlaya almas korku sinemasnn k noktasdr. Korku filmleri, kostm ve makyajla, yaratlan
karakterlerle, mekann yaratm olduu korkuyla, sinemaya sesin eklenmesi ve teknolojinin gelimesiyle birlikte
yaratt efektlerle izleyicinin bilinaltndaki korkular ortaya karm ve onlara yenilerini de eklemitir. Korku
sinemas toplumlarn yerel inanlarna gre de ekillenmi, her lke kendi inancna gre filmler retmitir.
Japonyada geleneksel intikamc ruh inannn etkisi ile ekilen Ringu (Halka)serisi gibi filmler, Trkiyede ise
slam etkisi ile ekilen By, Dabbe serisi gibi filmler bu tanmlamaya rnek niteliktedir.

Anahtar Kelimeler: Korku Kavram, Korku Filmleri, Trk Korku Sinemas

1088
 Trkiye'de Mzik Sosyolojisi Balamnda Popler Kltr ve Popler Mzik Tartmalar: Arabesk rnei

Ar.Gr. znur Ylmaz

Trkiyede mzik sosyolojisinin serveni uzun ve meakkatli olmutur. Osmanlnn son dnemlerinden itibaren
mzik zerine dnlm ve gerek politik gerekse de sosyolojik almalar yaplmtr. Osmanl-Trk
modernlemesinin temel unsurlardan biri haline gelen mzik, sosyal bilim almalarnda da nemli bir karla
sahiptir. Popler kltr kavram, Bat toplumlarnda ortaya kmtr. Batl toplumsal ilikilerle anlam kazanan bu
kavrama yaklamlar da temel olarak toplumsal ilikileri yorumlama biimiyle ilikilidir. Batl kavramlar ile
Trkiyedeki olgular tartmann imkn bu almadaki temel sorudur. Trkiyenin zgl koullarnda ortaya kan
olgular Batl kavramlar ile aklama abas, Trkiyedeki mzik sosyolojisinin -belki de- en temel alma alan
olan popler mzik almalarnda nemli bir yarlma oluturmutur. Bu yarlmann belirleyici ksm popler kltre
yaklamlardr. Popler kltre olumlu ve olumsuz yaklamlarn yansmalar arabesk mzik zerine yaplan
tartmalarda ak bir ekilde izlenebilmektedir. Arabeskin ele alnmasnn nemli sebeplerinden biri, mzik
sosyolojisinin en youn tartmalarnn yaand olgu olmasdr. Arabesk zerine yaplan almalarn seiminde
sosyolojik bir kayg sz konusudur. Bu nedenle mzikolojik olarak arabesk tartmasna yer vermeyecek olan bu
alma, sosyal bilimciler tarafndan arabesk mziin ele alnna younlaacaktr. Teorik farkllamann arabesk
tartmalarna yansmas incelenecek temel konudur.
Anahtar Kelimeler: Popler Kltr, Popler Mzik, Mzik Sosyolojisi

1089
 Ismet nn Dneminde Ziraat Bankasnn Kylye Verdii Krediler

Ar.Gr. Pakize oban Karabulut

Ziraat Bankas, Cumhuriyet dneminde tarm sektrnn itici gcn oluturmutur. Bankaya tarmsal kredi
yannda her trl bankaclk faaliyetinde bulunabilme yetkisi tannm ve tek parti dneminde banka, tarmn
gelitirilmesine ynelik devletin destekleme politikalarnda nemli rol oynamtr. Sava yllarnda tarmda alan
gen nfusun askere alnmasyla retim dm, kyllerin bankadan aldklar krediler geri denememi ve sava
dneminde bankaya borcu olanlarn says ikiye katlanmtr. Ziraat Bankas, sava yllarnda kredi borcu olan
kyller iin deme kolayl salamak amacyla, borlar ertelenmi ve faizler drlmtr. smet nn
dneminde eitli bankalar faaliyet gstermesine ramen Ziraat Bankas, krsal kesim iin temel alma alannda
nemli rol oynamtr. Bu alanlar, iftiye salad tarmsal kredi ve destek, Ziraat Vekleti tarafndan alnan zirai
alet ve makinelerin datmnn yaplmas, mstahsil iin gerekli potas, kkrt ve gzta gibi gerekli maddelerin
ithal edilmesidir. Bu bildiride Ziraat Bankasnn krsal kesime salad tarmsal kredi ve destein, tarm sektr
iin ne kadar nemli olduuyla ilgili bilgilere yer verilmeye allacaktr.
Anahtar Kelimeler: Ismet nn, Ziraat Bankas, Krsal Kesim, Kredi.

1090
 niversite Genleri Kamu Spotlarn Nasl Okuyor: Madde Bamll zerine Bir Almlama almas

Yrd.Do.Dr. Pelin t Yldrm - Yrd.Do.Dr. Aslhan Ard obaner

Medyann madde bamllndan kurtulma ya da korunma konusunda pozitif mesajlar tevik etme,
karlalabilecek salk riskleri konusunda genlerin daha iyi kararlar vermelerine yardmc olma ve daha geni
izleyici kitlesine ulama asndan nemli frsatlar ierisinde barndrd sylenebilir (Klein vd, 1993). Madde
bamll ve zararl alkanlklarla mcadelede kitlesel medya kampanyalar dnyada 50 yldan fazla bir zamandr
uygulanmaktadr (Wartella vd, 1991). Ayn zamanda televizyon programlar ve filmler, iki/sigara/uyuturucu
madde kullanma ve kumar oynamann olumsuz etkilerini gsterebilir. Ancak genel olarak medyann okul, aile,
retmen, arkada, politika gibi sosyal evrenin bir paras olabilecei ve birlikte verilecek bir mcadeleyi
glendirebilecei unutulmamaldr. Bu noktada bamllk yapc maddelerle mcadelede medya aracl ile
gerekletirilen kampanyalar ayr bir nem kazanmaktadr. Medya kampanyalar, genlerde sigara, alkol ve
uyuturucu kullanmnn nlenmesi iin yaygn bir ekilde kullanlmaktadr. Ama kullanm azaltmak ve
farkndalk yaratmaktr. Kantlar, bu tr kampanyalarn titizlikle, iyi tasarlanarak ve hedef kitleye ynelik
deerlendirmeler balamnda yaplmas gerektiini gstermektedir (EMCDDA, 2013). Bu almada Trkiye ve
dnyada madde bamll ile mcadele amacyla retilen ve eitli televizyon kanallarnda gsterilen kamu spotlar
odak grup almas kullanlarak yaplacak olan almlama analizi ile analiz edilecektir. almada Mersin
niversitesinde Salk Yksek Okulu Salk Ynetimi ve Hemirelik blmleri ile letiim Fakltesi Radyo
Televizyon Sinema ve Gazetecilik blmlerinde eitim gren rencilerinden oluan, her biri 6-8 kiilik drt ayr
odak grup almas yaplacaktr. Odak gruplar 60-100 dakika sreyle gerekletirilecek; katlmclardan ncelikle
demografik bilgilerini ve almaya katlmak iin onamlarnn sorulduu formu doldurmalar istenecektir. Daha
sonra kamu spotlar izletilecek ve u sorular sorulacaktr: 1. Bu filmleri daha nce izlediniz mi? Nerede izlediniz? 2.
Filmlerde dikkatinizi eken unsurlar nelerdir? 3. Filmleri baarl buluyor musunuz? 4. Filmler sizi etkiledi mi? 5.
Sizce bu filmler madde bamllar zerinde etkili olur mu? almann Trkiye ve dnyada madde bamll ile
mcadele amacyla retilen kamu spot ieriklerini karlatrmal olarak ele almas ve ayn zamanda Salk Yksek
Okulu rencileri ile letiim Fakltesi rencilerinin bak as farkllklarn ortaya koymas asndan alana katk
sunabilecei dnlmektedir.
Anahtar Kelimeler: Madde Bamll, Kamu Spotu, Almlama Analizi, Odak Grup

1091
 Simlasyon Evreninde Hipergereklik Satmak: Trk Hava Yollar - Batman V Superman: Dawn Of
Justce rnei

Ar.Gr. Pelin gm

Tketim kltrnn taycs olan ve rn satmaktan ok imge satmak zerine kurgulanan reklam metinlerinde
kullanlan gstergelerle gereklik dntrlmekte ve yerini kurgulanm bir gereklie brakmaktadr.
Baudrillardn simlasyon kavramna paralel olarak karmza kan bu hipergereklik, gerekle kurgu
arasndaki izgiyi belirsizletirmektedir. Trk Hava Yollarnn 2016 ylnn en popler filmlerinden biri olan
Batman v Superman: Dawn of Justice iin Warner Bros. Pictures ile imzalad sponsorluk anlamasnn ardndan
uluslararas medyada yaynlanan ve filmin evreninde geen reklam filmleri de bu erevede rnek olarak karmza
kmaktadr. almann amac, bu rnekleri inceleyerek reklam metinlerinde hipergerekliin nasl yaratldn
ortaya koymaktr. Bu amala; kampanya kapsamnda yaynlanan iki reklam filmi, kampanyann dier etkinlikleri de
gz nnde bulundurularak, gstergebilimsel zmleme yntemiyle incelenmi ve filmin senaryosuyla paralel
olarak yaratlan kurgunun reklam metinlerinde gereklik olarak sunulduu grlmtr.
Anahtar Kelimeler: Reklam, Tketim, Simlasyon, Hipergereklik, Gstergebilim

1092
 Kavramsal Bir Deerlendirme: Kent Ynetimine Katlma Hakk ve Kent Hakk

retim Grevlisi Pnar Akaray

Literatrde kente ve kent ynetimine ilikin almalara bakldnda, kent ynetimine katlma hakk ile kent
hakk kavramlarnn kullanmnda bir tr benzerlik ya da aynlk yaklam olduu dikkati ekmektedir. Her ne kadar
bu iki kavram birbiri yerine kullanlabilecek kavramlarm gibi alglansalar da esasnda ciddi bir anlam fark
bulunmaktadr. Kent ynetimine katlma hakk, daha anayasal, yasal, yntem ve mekanizmalar iermekteyken, kent
hakk, kent zerinde kolektif olarak deiiklik yapabilme, kenti ekillendirebilme hakk anlamn iermektedir. Kent
hakkn talep etmek, kentleme sreleri zerinde, ehirlerin nasl ekillendirildii zerinde bir tr belirleyici g
talep etmeyi ve bunu kkten radikal bir biimde yapmay iermektedir. Dolaysyla kent ynetimine katlma hakk
ile kent hakk kavramlarnn analizi bu almann temel konusunu oluturmaktadr. Sz konusu kavramsal analiz ile
literatrdeki anlam karmaasna bir lde aklk getirilmek istenmitir. Bu dorultuda alma, her iki kavramn
teorik arka plan ve kavramsal tartmalarna yer vererek her iki kavramn anlam farkllklar, yntemleri ve
mekanizmalar zerinde duracaktr.
Anahtar Kelimeler: Kent Hakk, Siyasal Katlma, Yerel Siyaset

1093
 Isve ve Trkiyede devlet Baba

retim Grevlisi Pnar Akaray

Hem Trkiye hem de svete toplum devleti baba olarak nitelemektedir. Her ne kadar her iki lkede baba
sfat benzerlik gsterse de tad anlam btnyle farkldr. Trkiyede devletin baba olarak nitelenmesinin
temelinde, kltrn bir uzants olarak iktidar-halk ilikilerindeki yksek g mesafesi ve ynetici elitlerin yalnzca
hiyerarik stler deil, ayn zamanda varolusal bir stnle sahip olan insanlar olarak grlmelerine neden
olmaktadr. Bu anlay, otorite tarafndan ynlendirilmeyi veya denetlenmeyi bekleyen, otoriteye baml olan bireyi
yaratmaktadr. Trk toplumu gibi g mesafesinin yksek olduu toplumlarda, st otoritelerin yce-stn (baba)
insanlar olduklar, bireylerin eriim alanlarnn stnde olduklar varsaymna dayaldr. svete ise devletin baba
olarak nitelenmesinin temelinde, 1930lu yllardan itibaren sosyal demokratlar tarafndan daha etkili olarak
uygulanmaya balayan ve dier Avrupa lkelerine gre ok daha baarl hayata geirilen refah devleti politikalar
sonucu sunulan kamu hizmetleri ve salanan korporatist anlay vardr. Bu almann konusu Trkiye ve svete
devlete atfedilen baba sfatnn karlatrlmasdr. Bu dorultuda, her iki lkenin devlet-toplum ilikileri ele
alnacaktr. Burada ama, birbirlerinden ok byk lde farkl ynl birey-toplum-devlet anlayna dayanan iki
lkenin baba olarak niteledii devlete verdii anlam deerlendirmektedir. alma iki aamal olarak ele
alnacaktr. lk olarak her iki lkenin siyasal, tarihsel ve toplumsal gelimeleri, ikinci olarak bu gelimelerin devlet
baba nitelemesine etkileri.
Anahtar Kelimeler: Bireyselleme, Kolektivite, Otorite, Sosyal Devlet

1094
 Trkiyede Yoksunlukve Sosyal Dlanma: Karlatrmal Bir Analiz

r.Gr. Pnar omuk - Prof.Dr. Sibel Selim

Sosyal dlanma kavram Fransa'da 1970li yllarda ortaya km, hzl bir ekilde dier Avrupa lkelerinde de
kavram olarak kabul edilmi ve hzla yaylmtr. zelikle artan uluslararas gler, isizlik oranlarndaki art ve
refah devletinin gerilemesiyle sosyal dlanma kavramnn nemi giderek artmaya balamtr. Sosyal dlanma
kavram gelimi ve gelimekte olan tm lkelerde sorun olarak kabul edilmi ve lkeler sosyal politikalarnn
ierisine sosyal dlanmay da dahil etmeye balamtr.Bu balamda bu almann amac, 2006-2009 ve 2010-2013
dnemlerinde Trkiye statistik Kurumunun gerekletirmi olduu Gelir ve Yaam Koullar (Panel) aratrmas
verileri ile sosyal dlanmay ortaya karan nemli unsurlar dikkate alnarak bir yoksunluk indeksi oluturmak ve
eitim, barnma, salk imkanlarndan yoksun kalan bireylerin yaad sosyal dlanmaya neden olan etmenleri
Panel Regresyon Modeli ile karlatrmal olarak incelemektir. almadan elde edilen ilk bulgulara gre eitim,
barnma, salk imkanlarndan yoksun kalan bireyler yaamlarnn her dneminde sosyal dlanmayla kar karya
kalmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Gelir ve Yaam Koullar Anketi (Panel), Sosyal Dlanma, Yoksunluk ndeksi, Panel
Regresyon Modeli

1095
 rencilerin Sosyal Medyaya ve Sosyal Medya Reklamlarna Ynelik Alglarnn ncelenmesi

retim Grevlisi zlem Tan - r.Gr. Pnar Yrk - r.Gr. zgr Kayapnar

Gnmzde internet ve teknoloji kullanmnn artmas, srekli artan ve deien tketici tercileri yeni teknolojik
aralarnn ve uygulamalarnn gelimesine ortam hazrlam ve bu sreci hzlandrmtr. Bu nedenle tketicilerin
istek ve ihtiyalarn tatmin etmek isteyen iletmeler de farkl alternatifler aramakta, sunduklar rn ve hizmetlerin
reklamlarn ortaya kan yeni uygulamalarla yapmak istemektedirler. Ksa bir srede geni kitlelere ulamay
salayan, hem iletmeler hem de tketiciler tarafndan gnmzde en ok kullanlan iletiim arac sosyal medya
olmaktadr. letmelerin hedef pazar olarak belirledii tketicilere annda ulama, birbirleriyle annda iletiim
kurma, dncelerini paylama ve tketicilerin rn veya hizmete ynelik tepkilerini annda lebilmek sosyal
medya reklamlarn daha da nemli hale getirmektedir. alma ile, sosyal medyay daha fazla kullanan zellikle
genlerin sosyal medyaya ve sosyal medya reklamlarna ynelik alglarn lmek amalanmaktadr. Bu ama
dorultusunda, Namk Kemal niversitesi, Saray Meslek Yksekokulu rencileri zerinde yaplan almada,
rencilerin sosyal medya reklamlarna ynelik alglar incelenmekte, sosyal medyaya ynelik tutum ve davranlar
aratrlmakta, hangi sosyal medya aralarnn daha fazla tercih edildii, sosyal medyay ne kadar sklkta
kullandklar ve kullanma amalarnn neler olduu tespit edilmektedir. Saray Meslek Yksekokulu rencilerinden
toplanan veriler, SPSS 20.0 statistik Paket Program ile analize tabi tutulacaktr.
Anahtar Kelimeler: Sosyal Medya, Sosyal Medya Reklamlar, Saray Meslek Yksekokulu.

1096
 Sergey Dovlatovun Bavulundan kanlar

Ar.Gr. Rabiye zberk

XX. yzyl Rus edebiyatnn ev sivri dilli yazarlarndan biri olan Sergey Donatovi Dovlatov (1941-1990) krk
dokuz yl sren yaamna on iki kitap sdrr. Tallinn ve Leningrad gibi ehirlerde eitli gazete ve dergilerde
altktan sonra 1978 ylnda Amerikaya g etmek zorunda kalan Dovlatov kitaplarn ancak Rus gmenlerin
youn olarak yaad Bat Avrupada yaymlayabilir. almamzn kayna, sanatnn kendi hayatndan yola
karak 1986 ylnda kaleme ald ve sekiz hikyeden oluan Bavul adl romandr. Sanat iinde yaad
dnemde sansr nedeniyle bir trl ifade edemedii dncelerini kara mizahla harmanlayarak bu yklerde yer
verir. Bavulun iine koyduu orap, apka, kemer gibi her bir eyann kendine zg bir hikayesi vardr ve sembolik
olan bu eyalar bavuldan ktka yazarn kendi lkesiyle ilgili hatralar da yeniden canlanr. Baskc Sovyet
rejiminin bir yansmas olan ve okuyucuyu en hznl anlarda bile glmeye ynelten bu eser ironik bir dille kaleme
alnmtr. Bu almada, Sergey Dovlatovun yazn sanatnda nemli bir yere sahip olan Bavul romannda
otobiyografi, Sovyet rejimi ve kara mizah unsurlar incelenecektir.
Anahtar Kelimeler: Sergey Dovlatov, Xx. Yzyl Rus Edebiyat, Gmen, Kara Mizah, roni

1097
 Kemalist deolojide Kadn mgesi Kadnlara Seme ve Seilme Hakknn Verilmesi Bir Ltuf Mu Yoksa
Kazanlm Bir Hak M?

Yunus Demir - Rahime Fulya Yksel

Bu almada Trk tarihinde kadnlara seme ve seilme hakknn tannmasnn hangi gelimeler neticesinde
vuku bulduu incelenmitir. ncelikle Osmanl mparatorluunun son yllarndan hareketle Cumhuriyetin ilk on
ylna uzanan tarihsel sreci ele alnmtr. Bu kronolojik incelemede modernleme hareketlerinin yz olduu kadar
uluslamann aktarlmasnda ve modern neslin eiticiliini stlenecek annelik misyonunu da tayan Trk kadnnn
hak ettiini alma zerine giritii abalar gerek i siyasal yapda yaanan olaylar ve anayasal geliiminde kadn
zerine yaplan almalar, gerek medeni kanunun kabul ile gelen hem eitleyici hem snrlandrc maddeler ile
karlatrlarak anlatlmaya allmtr. D dnyada artan faist ve diktatr rejimlere modern tepkisi olarak
kanunlaan kadnlara seme ve seilme hakknn, toplumsal ve kltrel gelimenin dnda kalan kadn kesiminde bu
kazanmdan yeterince faydalanlamad zerine durulmu ve bu mcadelede partileemeyen Kadnlar Halk
Frkasnn tarihsel sreteki Trk Kadnlar Birlii dnm ele alnmtr. zetle, incelenen kaynaklar zerinden
bu haklarn kadnlara verilmesinin 1920li yllarn gazetelerinde eletirildii gibi yeterli kriterlere sahip olmayan
kadnlara ltfedildii mi yoksa sava esnasnda orduyla birlikte hareket edip, gerekli fedakarlklarda bulunan
kadnlarn aldklar m tartlmtr.
Anahtar Kelimeler: Kadnlara Seme ve Seilme Hakk, Trk Kadnlar Birlii, Siyasette Kadn mgesi, Trk
Modernlemesi ve Kadn

1098
 Kazaklarn Aile Deerlerinin ekillenmesinde Ulusal Mantalitesinin Rol

Okutman Rahiya Umirbekova

Gnmz kltr aratrmalarnda uluslarn kltrel deerlerine zel ilgi n planda tutulan ok sayda almalar
yaplmaktadr. Bu anlamda toplumun nemli kurumu olan ailenin Kazaklarda deerlerinin ekillenmesi, bu srece
etki eden ulusal mantalitenin etkisi bildirinin ana konusudur. Eski uluslardan biri olan Kazaklarn aile ii iliki ve
iletiiminde manevi deerler ok eskilerden ekillenmi ve gnmze dek korunup saklanarak kuaktan kuaa
aktarlmaktadr. Gebe yaam tarz, doa artlar ve bir geim kaygsndan ortaya kan bir durum olsa da tarih
boyunca yerlemi hayat biiminde o, kendisine ruhsal, kltrel, geleneksel ve belirli kural ve kaideler ierisindeki
yaanty bu ulusun hayatna biimlendirmitir. Bildiride gnmz dnyasnda ulusal ve etnik camialarn iliki ve
sorunlarnn nem arz ettii, farkllklarn bir yaam biimi eklindeki norma olarak alglanmas ynnde
aratrmalara katk salamak ve Kazak halknn ulusal deerleri ve aile ierisindeki ilikilerinden bahsedilecektir.
Anahtar Kelimeler: Mantalite, Aile Deerleri, Kltr ve Ulus, Ulusal Kimlik, Gelenek ve Grenekler, Juzi

1099
 Suriye Denkleminde Trkiyenin Frat Kalkan Harekt: ve D Etkiler

Do.Dr. Ramazan Erda

Trkiye 2000li yllarla birlikte d politikada yeni bir dneme girmitir. Aktif ve ok boyutlu d politika anlay
Trkiyenin yakn dnemde dnya siyasetinde yaanan birok gelime karsnda geleneksel tutumundan farkl bir
yaklam benimsemesiyle sonulanmtr. Bu yeni d politika anlaynn en temel gstergelerinden birisi Arap
Bahar sreci sonras Trkiyenin Suriye politikasdr. Trkiye Suriyede yaanan gelimeler neticesinde lml
muhalif gruplar destekleyerek Suriye rejiminin halkna kar uygulad baskc ve iddet yanls tutumu kabul
etmediini ortaya koymutur. Uygulad ak kap politikas ile nemli sayda snmacya ev sahiplii yapan
Trkiye, Suriyenin kuzeyindeki otorite boluu nedeniyle blgede etkin hale gelen terr gruplarna kar zgr
Suriye Ordusunu (SO) destekleyerek askeri bir operasyon balatmtr. Bu almann amac Trkiyenin Suriyede
yrtt Frat Kalkan Harektn i ve d etmenler ile birlikte analiz etmektir. almada harekt ncesi
Trkiyede i politikada yaanan gelimeler ile harektn uluslararas politikadaki yansmalar incelenecektir.
alma, Trkiyenin yaad baarsz bir darbe giriiminin hemen ardndan askeri ve diplomatik baarsna dikkat
ekmektedir.
Anahtar Kelimeler: Trkiye, D Politika, Suriye, Terr, Frat Kalkan Harekt

1100
 Trkiye'de Okul Sosyal Hizmetinin nemi ve Gereklilii: Konya rnei

Ar.Gr. Rasim Babahanolu - Ar.Gr. Doa Baer

ZET Ama: Bu alma, Trkiye genelinde olmak zere btn okullarda sosyal hizmet birimi oluturmann
nemini ve gerekliliini ortaya koymak amacyla gerekletirilmitir. Okul sosyal hizmetinin amac, ocuk ve
ailelere ynelik daha kapsaml hizmetlerin ortaya koyulmasn iermektedir. Yntem: Aratrma literatrden
yararlanlarak gelitirilen anket formu ile yaplandrlm olan bu form ile de yar grme/mlakat teknii ile
gerekletirilmitir. Aratrmann Evreni Seluklu lesinde yer alan devlet okullarnda alan retmenler,
rneklemi ise Bosna Hersek mahallesinde bulunan tane okulda alan retmenler olarak rastgele seilmitir.
Konya Seluklu ilesi Bosna Hersek mahallesinde bulunan Milli Eitim Bakanlna bal okulda alan (Aliya
zzet Begovi mam Hatip Ortaokulu, Necip Fazl Ksakrek Ortaokulu ve Bosna Hersek mam Hatip Lisesi) 139
retmene alma uygulanmtr. Sonu: Aratrma sonular konuyla ilgili literatr nda tartlm ve okul
sosyal hizmetinin uygulamasnda rolne ve nemine dikkat ekilmitir. Bu model uygulamann sosyal hizmet
uzmanlar tarafndan gerekletirmesi gerektii vurgulanm ve meslein grevleri tanmlanmtr. Sonuta sosyal
hizmet uygulamalarnn yetersiz olduu lkemizde okul sosyal hizmetinin okullar vastasyla sunulmasn ngren
bir okul sosyal hizmet uygulamas modeli gelitirilmesi iin btn katlmclardan destek ve istek gelmitir.
Anahtar Kelimeler: Trkiye, Okul Sosyal Hizmeti, Sosyal Hizmet, Aile

1101
 Osmanl Dnemi Antalyal limler

Prof.Dr Recep Dikici

Tarihteki en nemli ilim ve kltr merkezlerinden biri de, Antalya ilidir. Bu blgedeki mevcut medreseler ile
eitli bilim dallarnda yetien limler, bu gerei akca gstermektedir. Bu yzden Nadir Tabakt kitaplarndan ve
Trkiye htisas Ktphnelerinden tesbit edebildiimiz aralarnda Aksekili Ahmed Hamdi Efendi, Elmall
Muhammed Hamdi Yazr, Mehmet Hilmi Efendi, Abdurrahman Habib Efendi, Muhammed Sinan mmi, Aliyeli
Abdullah Hilmi Efendi, Muhammed b. Mustafa Aliyev, Elmal Muhammed Hakk Efendi, Aliyeli Minkrizde
mer Efendi ve brahim Himi Efendinin de bulunduu Osmanl dnemi Antalyal limlerin hayatlar ile fkh,
hadis, tefsir, kelam, kraet, slm tarihi, ahlk, tasavvuf, dinler Tarihi, lgat, felsefe ve mevizeye dir
ktphnelerde bulunan Arapa, Farsa ve Osmanlca elyazmas ve matb eserlerini topluca sunmak, bilim dnyas
iin son derece faydal olacaktr. Bylece Antalya kltr tarihi ile ilgili cidd bir boluk doldurulacak ve
aratrmaclara bu hususta yn verilecektir. Maalesef byle nemli bir konu, gnmze kadar hi ele alnmamtr.
Burada Byklerini tanmayan bir millet, asla ykselemez. vecizesi de, burada hatrlatlmaldr. Antalyann kltr
tarihini de gn yzne karmak, anl milletimizin bu azz deerlerine katkda bulunmaktr.
Anahtar Kelimeler: Osmanl, Antalya, limler

1102
 Otel letmelerinde Kapal Alan Hava Kalitesinin nemi

Yrd.Do.Dr. Reyhan Arslan Ayazlar

Temiz hava yaamn temel gereksinimlerinden biridir. Gnmzde bireylerin zamanlarnn byk bir ksm
kapal alanlarda gemektedir. Dolaysyla kapal alan hava kalitesi en az ak alanlardaki kadar neme sahiptir. Hava
kirlilii turistlerin destinasyon tercihlerinde de etkili olmaktadr. Bu kapsamda almada otellerdeki kapal alan
hava kalitesinin nemini ortaya konmak amalanmaktadr. Uluslararas literatrde konuyla ilgili snrl sayda
alma yer almaktadr. Ulusal literatrde otel iletmelerinde kapal alan hava kalitesine yer verilmemesi nedeniyle
bu alma ile literatrdeki bolua katkda bulunmak hedeflenmitir. almada otellerdeki kapal alan hava
kalitesinin nemine deinildikten sonra bu konudaki neriler ele alnmtr. Bu alma ile bata otel yneticileri
olmak zere, otel alanlar ve turistlere ynelik farkndalk oluturulmas beklenmektedir.
Anahtar Kelimeler: Otel letmeleri, Kapal Alan Hava Kalitesi

1103
 Trkiye'de Otomotiv Sanayi

Yrd.Do.Dr. Rdvan Erdoan

TRKYEDE OTOMOTV SANAY lkelerin kalknmalarnn temelinde sanayi faaliyetleri yer almaktadr.
Sanayi devrimi ile birlikte nemini kavrayan bir takm lkeler, yatrmlarn bu alana kaydrmlardr. Kalknm,
gelimi lkelerin gelimiliinin temelinde sanayi faaliyetleri yatmaktadr. Bir ok eidi olan sanayiinin baz
kollar dier sanayi faaliyetlerine de temel tekil etmektedir. Bunlardan biride otomotiv sanayidir. Dnyada 49
lkede otomotiv retimi yaplmaktadr. Bu lkeler arasnda Trkiye,2015 yl itibariyle 1 359 bin ara reterek
kresel otomotiv sanayiinde 13. srada yer almaktadr. Pazarda in, ABD, Japonya, Almanya ve Gney Kore ilk be
sray almaktadrlar. 91 milyonun zerinde ara retiminin gerekletii 2015 ylnda dnya retiminde Trkiyenin
pay % 1,49 dur. 1963 ylndan beri retim yaplan bu sanayi kolunda 7 eit rn retilmektedir. retilen ara
says yan sra yedek para retiminin de gerekletii bu sanayi kolunda 14 firma retim yapmaktadr. lkemizim
sanayi tesislerinin younluk kazand Marmara blgesi, otomotiv sanayinin de younlat blgedir. Blgede
Kocaeli, Sakarya ve Bursa illeri bu sanayi faaliyetlerinin younlat yerlerdir. Bunun yan sra stanbul ve
Tekirda illerinde de bu sanayi faaliyetleri mevcuttur. Marmara blgesinden baka Anadoluda (Ankara) ve
Akdeniz (Adana) blgelerinde de bu sanayi faaliyetine ynelik retim yaplmaktadr. Tm bu saylan alanlarda 2015
yl itibariyle 48 748 kii istihdam edilmektedir. Otomotiv sanayi kendisi imalat yapt gibi baka sanayi
kollarndan hammaddeye gereksinim duyarak farkl sanayi faaliyetlerininde canl olmasn salamaktadr. Bu adan
hem kresel pazarda yer etmek hem de lke kalknmasn hzlandrmak iin ok nemli sanayi kollarndan birini
hatta belki birincisini oluturmaktadr. Bu sanayi kolunda lkemizde hem yerli imalata ncelik verilmesi hem de
daha fazla firmalarn yatrm yapmalar tevik edilerek ekonomik kalknmln salanmas, gelecek nesillere olan
borcumuzun denmesini salayacaktr.
Anahtar Kelimeler: Sanayi, Otomotiv

1104
 Siyasi Ahlak kilemleri: Pamukkale niversitesi rnei

Yrd.Do.Dr. Ferihan Polat - Rdvan lbek

nsanlk tarihi kadar eski olan ahlak ve siyaset, bireylerin toplumla ilikisinde deer tutum ve davran kodlarn
belirleyen iki olgudur. Antik Yunandan Pozitivizmin douuna kadar siyasi olann ahlakilii zerine yaplan
tartmalar, felsefi boyutta yrtlrken; Siyaset Biliminin bir bilim dal olarak geliimi sonrasnda daha amprik
almalara ynelmitir. Bu alma Shelton S. Steinberg ve David T. Austernin kamu grevlilerinin karlatklar
ikileme dayanarak yaptklar aratrmay temel alm ve siyasal ahlak asndan Yoldan karc, Grevci ve Ahlak
davran tiplerini kullanmtr. Buna gre de Pamukkale niversitesinde, Siyaset Psikolojisi dersi alan ve kamu
grevliliine aday olan 154 renciye be rnek olay zerinden evet veya hayr olarak cevaplayaca ve bu
cevaplarn gerekelendirecei ikilemler sorulmutur. Alnan cevaplar neticesinde siyasal ahlak asndan hangi tipe
ne kadar rencinin girdii aklanmaya allmtr.
Anahtar Kelimeler: Siyasal Ahlak, Yoldan karc Davran, Grevci Davran, Ahlak Davran, Pamukkale
niversitesi

1105
 Siyasal Pazarlama Kapsamnda 30 Mart 2014 Yerel Seimlerine Katlan Muhtar Adaylarnn Pazarlama
Faaliyetlerine ve Tutundurma abalarna Ynelik Bir Aratrma: Nide li rnei

r.Gr. Ruhan ri - Yrd.Do.Dr. Murat Toksar

Bu alma, siyasal pazarlama kapsamndan hareketle 30 Mart 2014 Trkiye Yerel Seimlerinde Nide il
merkezindeki mahallelerde adaylklarn ilan eden muhtar adaylarnn yrttkleri seim kampanyalarnda
kullandklar tutundurma faaliyetlerine ynelik olarak hazrlanmtr. 01-30 Mart tarihleri arasnda Nide il
merkezindeki muhtar adaylaryla yaplan yz yze grmeler neticesinde elde edilen veriler ve bilgiler
dorultusunda kullanlan tutundurma faaliyetlerine ynelik olarak ierik zmlemesi yntemi yaplarak sonular
deerlendirilmitir. Ayn zamanda, muhtar adaylarnn yaynladklar kendilerini tantc brorlerdeki sloganlarnn
yan sra semenlerine ynelik uyguladklar tutundurma abalar arasnda yer alan reklam, halkla ilikiler, tantm
ve propaganda faaliyetlerine yer verilmitir. Gerekletirilen alma, tanmlayc bir aratrmadr. Aratrmann
evrenini Nide il merkezindeki mahalle muhtar adaylar oluturmaktadr. Aratrma mevcut durumu belirlemeye
ynelik tanmlayc durum tespiti yapmak amacndadr. Yine aratrma daha nce bu alanda alma yaplmamas ve
ileride daha sonra bu alanda yaplabilecek aratrmalara k tutmas asndan nemlidir. Aratrma sonucunda,
muhtar adaylarnn seim kampanyalarnda kendilerinin rettikleri pazarlama ve tutundurma faaliyetlerini
kullandklar, uzman bir pazarlama iletmesi veya ajansndan destek almadklar sonucunu ortaya karmtr. Yine
adaylar tarafndan pazarlama faaliyetlerinde ok fazla sosyal medya, internet, radyo, televizyon, yerel gazete ve
dergilerin bir tantm arac olarak tercih edilmedii gzlemlenmitir.
Anahtar Kelimeler: Muhtar, Nide, Siyasal Pazarlama, Reklam, Yerel Seim

1106
 Kilis'te Yaayan Suriyeli Snmaclar

Do.Dr. Sadettin Paksoy - Mine Karadeniz zgven

Kresellemenin etkisiyle meydana gelen deime ve gelimeler yeryzndeki btn lkeleri etkilemektedir. 21.
Yzylda gerekleen ekonomik, politik, teknolojik deime ve gelimeler btn lkelerin siyasal, ekonomik ve
sosyal yaplarn etkilemitir. Son zamanlarda Arap lkelerinde yaanan siyasal, ekonomik ve sosyal problemler
ynetimin deimesine, toplumsal bilincin glenerek halkn ortak hareket etmesine vesile olmutur. Arap
lkelerindeki bu radikal deiim Arap Bahar'n ortaya karmtr. 21. Yzyln en byk olay olarak nitelendirilen
Arap Bahar ilk olarak 17 Aralk 2010'da Tunus'ta balayp daha sonra Ortadou'daki birok lkeye yaylmtr.
Suriye, 15 Mart 2011'de Arap Bahar'na dahil olup bu bahar en ac ekilde yaayan lke olmutur. Suriye'deki Arap
Bahar zamanla i savaa dnm ve ok ar bilanolarla kar karya kalnmtr. Suriye'de hala devam etmekte
olan i sava neticesinde birok Suriyeli lkelerini terk etmek zorunda kalmtr. Bu g eitli lkelere yaplrken
en byk g dalgas Trkiye'ye olmutur. Dolaysyla Trkiye de Arap Bahar'ndan ciddi anlamda etkilenmitir.
Trkiye'ye snan Suriyelilerin bir ksm Kilis'te yaamaktadr. Kilis nfusundan daha fazla Suriyeli Kilis'te
yaamaktadr. Bu saha almas Arap Bahar'nn balangcndan gnmze kadar yaanan gelimeleri saptamak;
sava nedeniyle snmac pozisyonuna den insanlarn; zellikle komu lkelere yerlemeleri halinde; yerletikleri
yerler zerindeki etkisini lmeyi ve oluabilecek olumlu-olumsuz sonular saptamay hedeflemektedir. Bu amala
Kilis'teki yerli iletmecilere 24 sorudan oluan 100 adet anket uygulanm, Kilis'te bulunan Suriyeli snmaclarn il
ekonomisine etkisi ve Kilis halknn Suriyeli snmaclarla ilgili deerlendirmeleri tespit edilmeye allmtr.
Anahtar Kelimeler: Arap Bahar, Suriyeli Snmaclar, Ekonomi, Kilis

1107
 zel Hastane Tercihinde Kurumsal majn Rol

r.Gr. adiye Nur Gle

Gnmz rekabet koullarnda gittike byyen ve birbiriyle benzeen kurumlar iin nemli bir ayrdedicidir
kurum imaj. Sanayi devriminden bu yana rnlerin, hizmetlerin ve kurumlarn birbiriyle tpa tp benzer hale
geldii, artk somut anlamda bir farkllk elde edilemedii noktada kurum imaj imdada yetimi ve kurumlar iin
gzle grlemeyen, elle tutulamayan ancak nemli bir katma deer olarak varln kabul ettirmitir. Nitekim
imajn yneten kurumlar darya rakiplerinden daha olumlu bir intiba vererek hedef kitlelerinin tercihinde ilk
sralara yerlemeyi salayabildii gibi, girdii darboazlardan daha kolay kabilmeyi, ekonomik deerini
artrabilmeyi, nitelikli elemanlar bnyesine ekebilmeyi ya da hkmet organlaryla iyi ilikiler gelitirebilmeyi
kolaylkla baarabilmektedir. Hizmet sektrnde faaliyet gsteren kurumlar iin imajn ayr bir nemi olduu
sylenebilir. nk hizmetin tanamaz ve depolanamaz zelliklere sahip olmas yerinde ve annda tketilmesini
gerektirmekte ve bu da verilen her bir hizmetin birbiriyle ayn zene sahip olmasn gerektirmektedir. zellikle
salk hizmeti salaycs olarak zel Hastaneler, hizmet alannn insan sal olmas nedeniyle mterisi olan
hastalarna hem hizmet annda hem de sonrasnda ayr bir ihtimam ve hassasiyet gstermekle mkelleftirler. nk
zel hastanelerden alnan hizmetin hastanenin imajyla uyumlu olmas hastanenin olumlu imajn pekitirecek, tercih
edilirliini artracaktr. Yukardaki bilgiler nda zel hastane tercihinde kurumsal imajn roln inceleyen bu
alma 3 blmden olumaktadr. almann birinci blmnde, imaj kavram zerinde durularak, imajn tanm,
geleri, fonksiyonlar ve eitleri ele alnm, zellikle alma konusu olmas dolaysyla kurumsal imajn nasl
olutuu, tarihi geliimi ve kurum imajn oluturan gelere yer verilmitir. almann ikinci blmnde, salk
hizmeti ve hastane kavramlar zerinde durularak zel hastanenin alm yaplm ve zel hastane tercihinde etkili
olan faktrler sralanarak, zel hastanelerde kurumsal imaj oluturmaya ynelik almalar tek tek aklanmtr.
almann nc ve son blmnde ise veri toplama teknii olarak gerekletirilen anket uygulamas Samsun ili
baz alnarak 504 kiiye uygulanmtr. Elde edilen veriler SPSS program ile analiz edilerek, bulgular ve yorumlar
ayn blm ierisinde verilmitir.
Anahtar Kelimeler: Imaj, Kurum maj, Salk Sektr, zel Hastane, Halkla likiler

1108
 Trkiyede ller Aras G Hareketinde Cinsiyet Yapsnn Analizi (2014-2015)

Yrd.Do.Dr. Salih Birinci - Ar.Gr. alar Kvan Kaymaz - Prof.Dr. Mehmet Zaman

Nfusun deiimi zerinde nemli bir paya sahip olan glerin miktar, yn, g etme nedenlerinin yan sra
ge katlanlarn sosyoekonomik niteliklerinin belirlenmesine ynelik almalar g aratrmalarnda n plana
kmaktadr. Bunlar iinde ge katlanlarn cinsiyet yaps, kadn veya erkek nfusun g hareketine ne dzeyde
katld ve bu durumun g alan ve g veren alanlarda meydana getirebilecei sosyoekonomik deiikliklerin
tespiti asndan nem tamaktadr. Gler nfusun saysal deiimi yannda hem g alan hem de g veren
alanlarn nfusun sosyoekonomik niteliklerini nemli lde deitirme etkisine sahiptir. Bu almada 2014-2015
dneminde Trkiyede iller arasnda gerekleen g hareketi cinsiyet bakmndan incelenerek cinsiyet baznda
illerde oluan nfus deiimi ve g etkinlii ortaya konulmaya allmtr. Bunun iin TKin 2014-2015
dnemi ADNKS nfus saym sonular ve g istatistiklerinden yararlanlmtr. Bu dorultuda elde edilen veriler
Excel programna girilmi ve g devinimi ve g etkinlii yntemleri kullanlarak il dzeyinde kadn ve erkek
nfusta g etkinlii ve bu durumun cinsiyet baznda meydana getirdii nfus deiimi hesaplanmtr. l dzeyinde
tespit edilen bu oranlar ArcGIS 10.3 program ile dalm haritalar yaplarak 2014-2015 dneminde meydana gelen
glerin cinsiyet baznda gsterdii zellikler aklanmaya allmtr.
Anahtar Kelimeler: I G, G ve Cinsiyet, Nfus, Trkiye

1109
 Iletmelerin Sermaye Yaplarnn z Sermaye Karll zerine Etkisi: Bist Teknoloji Endeksi zerine Bir
Uygulama

Yrd.Do.Dr. Nazan ak - Yrd.Do.Dr. Mustafa Kll - Yrd.Do.Dr. Samet Evci

letmelerin, varlklarn finansmannda kulland yabanc kaynak ve z kaynak bileiminin belirlenmesine ilikin
uygulad sermaye yaps politikalar iletmelerin karlln etkilemektedir. Yabanc kaynak kullanm nedeniyle
katlanlan faiz giderlerinin vergi matrahndan indirilmesiyle salanan avantaj karll da olumlu yansyabilmektedir.
Ayn miktarda kaynak kullanlsa dahi iletmelerin sermaye yaps ierisindeki yabanc kaynak ve z kaynak bileimi
bu iletmelerin karlln farkllamasna neden olmaktadr. Bu balamda almann amac, finansal yap
oranlarndan (bor oranlar, kaldra oranlar) hareketle iletmelerin sermaye yaplarnn z sermaye karll
zerindeki etkisini ortaya koymaktr. Bu kapsamda almada, Borsa stanbul (BST) Teknoloji Endeksinde ilem
gren iletmelerin finansal yap oranlar ile z sermaye karllk oran kullanlm ve oranlar arasndaki iliki
regresyon yntemi ile analiz edilmitir. Bu ynyle almann, iletmelerin varlklarnn finansmannda kullanaca
yabanc kaynak z kaynak bileimini en uygun ekilde belirlemelerine katk salamas ve kaynak kullanmlarnn z
sermaye karllklarn nasl etkileyebileceini ortaya koymas beklenmektedir.
Anahtar Kelimeler: Finansal Yap Oranlar, z Sermaye Karll, Sermaye Yaps

1110
 Genel Sistemler Teorisi ve Uluslararas likiler

Ar.Gr. Samet Yilmaz

Sistem dncesi endstriyel retimden silah sanayisine, kitle iletiimden politikaya uzanan bir yelpazede bahsi
geen bir kavramdr. 1950li yllarda gelimeye balayan sistem dncesi klasik bilim anlaynn ortaya kard
eksiklikleri gidermeye ynelik bir giriimdir. Bilindii zere klasik bilim anlaynda olgular, paralar arasndaki
etkileime indirgenerek aklanmaya allmtr. Bunun yan sra modern bilimin artan oranda uzmanlamaya
ynelmesi eitli bilim dallar arasndaki ilikilerin kopmasna sebep olmutur. Bu erevede modern bilimin bu
eksikliini gidermeye ynelik olarak, farkl bilimsel alanlar arasnda izomorfik bir balant kurmak amacyla Genel
Sistemler Teorisi (GST) gelitirilmeye allmtr. GSTnin temel amac farkl bilim dallarna uygulanabilecek bir
sistem modeli ya da yaklam ortaya koymaktr. Bu giriim hem sosyal bilimlerde hem de doa bilimlerinde etkili
olmu ve btn aklamaya ynelik sistemik modeller gelitirilmeye allmtr. Belirtilen bu yaklam
erevesinde, uluslararas ilikileri disiplini ierisindeki sistem yaklamlar ve GSTnin bu yaklamlar zerindeki
etkisi ortaya konacaktr.
Anahtar Kelimeler: Sistem, Genel Sistemler Teorisi, Uluslararas likiler, Uluslararas Sistem

1111
 Siyasal Ynetim Sistemlerinden Parlamenter Sistem ve talya rnei

Dr. Sami Zari

Ulus devletler 20. yzylda modernleme sreciyle birlikte deien dnya koullar ve i siyasi yaplar gerei
deiik ynetim biimleri benimsemiler, farkl sistemleri uygulamaya geirmilerdir. Egemenliin biimsel ve/veya
biimsel ve gerek anlamda halk adna kullanld rejimler Meclis Hkmeti, Parlamenter, Yar bakanlk ve
Bakanlk Rejimleri seklinde snflama genel kabul grmektedir. Bu rejimler ada Siyasal Rejimler olarak da
adlandrlmaktadr. Parlamenter rejimler devlet bakannn seimle ibasna gelmedii meruti monarilerde
uygulanabildii gibi devlet bakannn dolayl bir ekilde veya dorudan halk tarafndan seildii cumhuriyetlerde
de uygulanmaktadr. Parlmenter hkmet sistemi, yasama ve yrtme kuvvetlerinin birbirinden yumuak ekilde
ayrld bir hkmet sistemidir. Bu sistemde, yasama ve yrtme yetkileri kural olarak iki ayr organa verilmise
de, bu organlar birbirinden tam olarak bamsz deildir. Anayasal hkmlere gre talyay bnyesinde siyasal
yerinden ynetim unsurlar bulunan niter bir devlet eklinde tanmlamak mmkndr. Hatta talyay
(blgesellemi bir devlet) olarak tanmlayanlar da bulunmaktadr. Parti ve seim sistemlerine bal olarak, tek
partinin ounlua sahip olmamas durumunda ortaya kan koalisyon hkmetleri yasama-egemen parlamenter
sistemlerin sorunlarndan birisi olarak gsterilmektedir. Tm bunlarn yan sra talyan siyasal sistemini
nitelendirmek iin partikrasi kavram da kullanlmaktadr. talyan siyasal sistemini ekillendiren Anayasa, yrrle
girdii 1948 ylnn atmosferini de yanstmaktadr. Henz geride kalm olan Faist Rejime tepki anlay ierisinde
hazrlanm bulunan Anayasa, iktidarn mmkn olan en fazla sayda merkez arasnda paylamn hedeflemitir.
zellikle ekonomik krizden etkilenen talya ve spanya gibi lkelerde ekonomik sorunlar beraberinde sistem
tartmalarn da getirebilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Parlamenter Sistem, Hkmet, Anayasa, talya, Kuvvetler Ayrl, Yasama

1112
 Kadn stihdam Sorunlarnn Almasnda Belediyelerin zerine Denler

Yrd.Do.Dr. Sanem Berkn - Yrd.Do.Dr. Banu zbucak Albar

Kadnlarn istihdam srecinde dezavantajl durumda olduu bilinmekte, bu durum gelimi ve gelimekte olan
lkelerde farkl dzeylerde gzlenmektedir. Kadn istihdam nndeki engellerin kaldrlmas uluslararas, ulusal ve
yerel dzlemde zm bekleyen nemli sosyal sorunlar arasndadr. Son yllarda halka en yakn ynetim birimi olan
yerel ynetimlerin yetki ve sorumluluk alannn gelitirilmesi ve alternatif yerel sosyal politikalarn retilmesine hz
verilmitir. Trkiye gelimekte olan ve dezavantajl sosyal gruplar asndan ek sosyal politikalara ihtiya duyan
lkelerden biridir. 2000li yllarla mevzuat ve uygulamalarda yerel ynetimlerin sorumluluklar nemli lde
artm ve Trkiyede yaanan deiimden etkilenmitir. Bu alma ile ncelikle Trkiyede kadn istihdam
nndeki engellere deinilecek ve kadn istihdamnn artrlmasnda belediyelerin zerine denler mevzuat ve
uygulamalar zerinden irdelenecektir.
Anahtar Kelimeler: Istihdam, Kadn, Belediye, Yerel Ynetim, Trkiye

1113
 Bir Yksekretim Kurumunda alan Akademisyenlerin Mesleki Profesyonellik Tutumlarnn
Belirlenmesi

Yrd.Do.Dr. Sat Dil - Yrd.Do.Dr. Kemal Dil - r.Gr. Gzin Yasemin Tunay

Herhangi bir insan topluluu gibi devlet de toplumun iinde domakla birlikte, kendisine zg bir yaps olan, bu
yapy koruyacak, denetleyecek, yeniden retecek ve kalkndrp gelitirecek kurumlamay ieren siyasal, hukuksal
ve toplumsal nitelikleri olan bir varlktr (Althusser, 2003, 62-79; Akal, 2005). Literatrde, siyaset, hukuk, ekonomi,
aile, din, eitim gibi kurumlar zerinde ekillenen bu kurumlamada zellikle devlet yapsnn retimi, yeniden
retimi, geliimi ve sosyo-ekonomik refah asndan eitim kurumunun baat rol oynad vurgulanmtr (Sen,
2004; Althusser, 2003, 62-79; Bourdieu, 2006, 121; Bourdieu, 2015, 239-261; Apple, 2006). Bununla birlikte, bir
devlette hem kendi iindeki yurttalarn hem de insanln refah ve mutluluu iin bireylerin yeteneklerinin kefine,
geliimine ve retkenliinin arttrlmasna; zgr, eit ve adaletli bir yaam alannn oluturulmasna ynelik
teorileri, modelleri, teknolojileri, fikirleri, uygulamalar vs. ortaya koymada yine eitim kurumunun hayati ileve
sahip olduu uluslararas farkl eitim kuramlarnca da desteklenmitir (Field, 2006, 64-71; Sen, 2004; Gutek, 2006;
Freire, 2003). Eitim kurumunun bu ilevleri ve ileyi sreci konusunda Trkiyeye ynelik literatr mevcuttur
(Akyz, 2007; Kaya, 1984; Okabol, 2005; Tekeli, 2011). Kukusuz eitim kurumu, sahip olduu bu ilevi, farkl
bileenler (ilk ve orta dereceli okullardan yksekretim kurumlarna, retmenden profesre, renciden, veliye,
kurum idarecilerinden politikaclara) zerinden yerine getirmektedir. Yksekretim kurumlar ve buralardaki
akademik personeller de bu bileenler arasnda yer almtr. Trkiyede kanunla tanmlanm ama ve ilkelere gre
kamu adna profesyonel dzeyde hizmet reten kurumlar yksekretim kurumlar; bu kurumlarda retim
elemanlar olarak tanmlanan alanlar ise, profesyonel dzeyde hizmet reten akademik personeli oluturmutur
(YK, 2015). Bilim adam, akademisyen, bilim insan, aydn, entelektel gibi nitelemelere muhatap olan akademik
personel, her trden teorik ve deneysel bilgi ile dn, teknoloji ve uygulama arasnda iliki kurmaktadr (Timur,
2000; Okabol, 2007; Ercan, 2011; YK, 2006; TSAD, 2008; Nalbantolu, 2011; etinsaya, 2014). Uzun eitim
sreci iinde elde ettikleri bilgi ve beceri ile uzmanlamalar, bu uzmanlklarn, belirlenmi standartlar ieren
belgelere (diploma vs) dayandrmalar, belli etik ve hukuki ilkeler erevesinde rgtl mesleki alan ierisinde
etkinlikte bulunmalar nedeniyle bu toplumsal kesim profesyonel niteliklere sahip olarak grlmektedir (Karasu,
2001). Trkedeki kullanmyla zel bilgi ve beceri ieren ileri artran profesyonellik kavram, insanlk
tarihinde bin seneyi aan varlyla pek ok deiiklik geirmitir (Karasu, 2001, 37; Mook vd., 2009). Bu kavram
ounlukla nemli olduuna inanlan bir tutum ve davran biimi olarak tanmlansa da, tek bir tanmla aklanmas
g bir kavramdr. Kiinin ald eitim ve tabi olduu deerlendirmeler sonucunda kazand yeterlilik durumu
olarak aklanm olan profesyonellik terimi bakalarnn iyilii iin (rnein refah devleti gibi) hizmet olarak
ortaya konulan, bilgi ve beceriyi ieren bir ura olarak tanmlanmaktadr. Bu balamda akademisyenlerin
profesyonel davranlara sahip olmas, yksekretimde kalitenin artmas asndan nemlidir. lkemizde son
yllarda farkl meslek yelerinin (hemirelik, retmenlik vd) profesyonellik alglarnn deerlendirilmesine ynelik
almalara ulalm, ancak akademik personellik zerinde yaplm bir almaya rastlanmamtr. Bu almada,
bir niversitedeki akademik personellerin meslekte profesyonellik tutumlarnn betimlenmesi amalanmtr. Bu
dorultuda almada, akademik personellerin profesyonellik tutumlar ile baz sosyo-demografik deikenler
arasndaki ilikiler deerlendirilmitir. Bununla birlikte, akademisyenlii tercih nedenleri ile mesleklerinin avantaj
ve dezavantajlarna ilikin grleri de belirlenmitir. Aratrma tanmlayc tipte olup, aratrmann evrenini bir
niversitede alan tm akademik personel oluturmutur. almada rneklem seimine gidilmeyip, veri toplama
srecinde raporlu, izinli ya da dier kurumlara grevlendirilen akademisyenler hari, 255 akademisyene ulalmtr.
alma, grmeyi ve anket formunu doldurmay kabul eden ve lme aralarn deerlendirmeye uygun ekilde
tamamlam olan 230 kii ile yrtlmtr. Veri Toplama Aralar olarak Akademisyen Tantm Formu ve
Meslekte Profesyonel Tutum Envanteri kullanlmtr. Veriler say, yzde, Mann-Whitney-U ve Kruskal-Wallis ve
regresyon analizi testleri kullanlarak deerlendirilmitir. almada akademisyenlerin MPTE puan ortalamasnn iyi
dzeyde (143.18+9.65) olduu saptanmtr. Regresyon analizi sonucunda akademisyenlii tercih nedeninin
profesyonellik tutumunu yordad saptanmtr.
Anahtar Kelimeler: Akademik Personel, Profesyonellik, Meslekte Profesyonel Tutum

1114
 Yabanc Turistlerin Belek Blgesini Bir Golf Destinasyonu Olarak Tercih Etmesinde Etkili Olan ekici
Faktrler

Melahat Avar - Yrd.Do.Dr. Sava Artuer

Bu almann amac; Trkiyeye gelen yabanc turistlerin Belek Blgesini bir golf destinasyonu olarak tercih
etmesinde etkili olan ekici faktrleri belirlemektir. Aratrmann evreni, Beleki 2016 yl Mart aynda ziyaret eden
yabanc golf turistlerden olumaktadr. Bu balamda toplam 440 yabanc turistten veri elde edilmitir. Elde edilen
verilerin analizinde aritmetik ortalama, standart sapma gibi betimsel analizlerden, faktr analizi, gvenirlik analizi,
t-testi ve varyans analizi gibi istatistiksel testlerden faydalanlmtr. Aratrma sonucunda, yabanc turistlerin Belek
Blgesini bir golf destinasyonu olarak tercih etmesini etkileyen en nemli faktr; golf tatil yeri/sahas olanaklar
ve hizmetleri olduu ortaya kmtr. Dier bir ifadeyle, Belekin kaliteli golf sahalarna sahip olmas, golf tatil
yeri zellikleri ve olanaklar ve golf oynayan kiilere sunmu olduu hizmetler yabanc turistlerin Beleki tercih
etmesinde etkili olmutur. Ayrca aratrma sonucunda; yabanc turistlerin Belek Blgesini bir golf destinasyonu
olarak tercih etmesinde etkili olan ekici faktrlerin, turistlerin cinsiyet, ya, eitim seviyeleri, ziyaret saylar ve
golf tatiline katlm ekillerine gre anlaml farkllklar gsterdii belirlenmitir.
Anahtar Kelimeler: Seyahat Motivasyonu, ekici Faktrler, Golf Turisti, Belek

1115
 Tarma Dayal Sanayi letmelerinde Finansal Performans Analizi (Amasya li Un Sanayi Sektrnden Bir
rnek)

Prof.Dr. Halil Kzlaslan - Sava Nalinci

Bu almada, tarma dayal sanayi iletmelerinde finansal performansn nasl llebilecei ve analiz
edilebilecei konusu irdelenmektedir. lk olarak, finansal performans lm ve analizinin neden nemli olduuna
deinilmekte, ardndan finansal performansn llebilmesi iin ihtiya duyulan verilerin ana unsurlar, referans
deerler ve krllk, likidite, bor deme gc ve verimliliin anahtar ltleri olarak rasyolar zerinde
durulmaktadr. Daha sonra rasyolarn hesaplanmas ve bir iletmenin finansal performansnn deerlendirilebilmesi
iin eldeki rasyo deerlerinin referans deerlerle karlatrlmas konusu tartlmakta ve salkl veri tabanna olan
ihtiyacn nemi vurgulanmaktadr. Son olarak da Amasyada un sanayi sektrnde faaliyetini srdren bir tarma
dayal sanayi iletmesinin rnek analizine yer verilmektedir. Aratrma sonucunda; rnek iletmenin 2014 ve 2015
yl verilerine gre z kaynak yaps gl tarma dayal bir sanayi iletmesi olduu belirlenmitir. letmenin orta
vadede rekabet ansn arttrabilmesi iin pazarlama stratejisini gelitirmesi, yeni pazarlara ve hatta uluslararas
pazarlara alabilmesi gerektii tespit edilmitir.
Anahtar Kelimeler: Tarma Dayal Sanayi letmeleri, Finansal Performans Analizi

1116
 Krsal Kalknmann Salanmasnda Agroturizm Olanaklarnn Deerlendirilmesi

Do.Dr. Saye Nihan abuk - Prof.Dr. Verda Canbey zgler - Ar.Gr. Taki Can Metin - Yrd.Do.Dr. Hilmi
Rafet Ync - Prof.Dr. Alper abuk

Birlemi Milletler tarafndan yeil ekonominin oluturulmasnda etkili on sektrden biri olarak tanmlanan
turizm, istihdam salayarak yoksulluun azaltlmas ve krsal kalknmann salanmasnda nemli bir yere sahiptir.
Turizme konu olan doal ve kltrel kaynaklarn srdrlebilir kullanm, hem ekonomik hem de sosyal bir
srdrlebilirlik iin arttr. Bu erevede srdrlebilir turizm trleri giderek nem kazanmaktadr. Yerel tarmsal
rnlerin, faaliyetlerin ve yaam biimlerinin yerinde deneyimlenmesi olarak tanmlanabilen agroturizm,
gnmzde krsal kalknmann desteklenmesini salayan turizm trlerinin banda gelmektedir. Krdan kente gn
artmas sonucu krsal yerleimlerin terk edildii, tarm arazilerinin, krsal kaynaklarn, deerlerin ve kltrn
giderek yitirildii lkemizde agroturizm, salad olanaklarla hem kalknmay hem de kltrel ve evresel
deerlerin korunmasn salayacak nemli frsatlar sunmaktadr. Bu erevede, Anadolu niversitesi bnyesinde
zmir-Karaburun rnekleminde agroturizm frsatlarnn deerlendirilmesini amalayan bilimsel aratrma projesi
yrtlmektedir. Bu bildiride agroturizmin krsal kalknmadaki rol ele alnarak bahsi geen proje de ksaca
tantlacaktr.
Anahtar Kelimeler: Krsal Kalknma, Agroturizm, Srdrlebilir Turizm

1117
 Havaliman Hizmet Kalitesinin Deerlendirilmesine Ynelik Bir Aratrma

Do.Dr. Nuriye Gre - Ar.Gr. Harun Ylmaz - Ar.Gr. Seda Arslan - Ar.Gr. Cemal Durmuelebi

Son yllarda, havayolu tamacl sektrnde rekabetin artmas ve hizmetlerin yolculara daha uygun fiyata
sunulmasyla, yolcu saysnda art ve sektrde hzl bir geliim yaanmaktadr. Yolculara ynelik havaclk
hizmetlerinin gerekletirilmesinde, havayolu iletmelerinin yan sra havalimanlarnn da kaliteli hizmet sunmas
son derece nemlidir. Bu nedenle bu almada, Trkiyedeki havalimanlarnn hizmet kalitesinin deerlendirilmesi
amacyla bir saha almas yaplmtr. Trkiyenin eitli havalimanlarnda yolculara, havalimanlarnn sunduu
hizmetlerle ilgili, 5li Likert leinde hazrlanan sorular ve demografik sorulardan oluan bir anket uygulanmtr.
370 yolcuya anket uygulanm ve 345 geerli anket elde edilmitir. Verilerin analizi amacyla; Faktr analizi, T-Test
ve ANOVA analizlerinden yararlanlmtr. Analiz sonularna gre; havalimanlarna ulam, havalimanlarndaki
gvenlik ve salk hizmetlerinin yetersiz olduu grlmtr. Son olarak, havalimanlarndaki hizmet kalitesinin
arttrlmasna ynelik havaliman yneticilerine baz nerilerde bulunulmutur.
Anahtar Kelimeler: Havaclk Endstrisi, Hizmet Kalitesi, Havaliman, Yolcu

1118
 Yal Dostu Kent Kavramnn Sosyal Politikalar Asndan nemi Antalya rnei

Yrd.Do.Dr. Seda Topgl - Ahmet Gven

Dnya nfusu hzla yalanmaktadr. 2050 yl iin yaplan projeksiyonlara gre, 60 ya st nfus dnya
nfusunun yzde 22sini oluturacaktr. Yallarn ihtiya ve isteklerinin gelien evreye cevap vermesi sosyal
politikalar ve kamu politikalar asndan sorun oluturmaktadr. Dnya Salk rgt 2006 ylnda kabul ettii bir
programla toplumdaki aktif ve salkl yalanmann amalanmas iin gsterilen bir aba olarak deerlendirdii yal
dostu kent kavramn ortaya koymutur. Bu program dorultusunda btn dnyada yal dostu kentleri
yaygnlatrabilmek iin Yal Dostu ehirler Kresel A oluturulmutur. Bu aa 24 lkeden 33 ehir katlm ve
yal dostu kentler iin temel kriterler belirlenmitir. Sekiz balk altnda toplanan kriterler; d meknlar ve binalar,
ulam, konut, sosyal katlm, toplumsal yaama dhil olma ve toplumun yalya saygs, vatandalk grevini yerine
getirme ve igcne katlmdr. Trkiye'de ise 2016 yl iin 65 ya st nfus toplam nfusun yzde 8.3'n
oluturmaktadr. Bu almada yallar iin ideal ehrin ne olduu ve yal dostu kent kapsamnda belirtilen kriterler
erevesinde Antalya ilinin deerlendirilmesi amalanmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Sosyal Politika, Yallk, Yalanma,yal Dostu Kent, Antalya

1119
 Bilgi Merkezlerinde Bulut Biliim: Mehmet Akif Ersoy niversitesi Merkez Ktphane rnei

Sefa Bayraktar - eyda Bayraktar

Bulut biliim, klasik bilgisayar ve internet hizmetlerinden farkl olarak kullanclarna zaman, mekn ve
platformdan bamsz hareket etme zgrl sunmaktadr. Birlikte alma imkn, depolama zmleri,
eriilebilirlik gibi nedenlerle kullanm alan genileyen bulut hizmetleri, ktphanecilik alannda da kendisine yer
bulmakta; geleneksel ktphanecilik anlayna web 2.0 yorumunu katmaktadr. Aratrma kapsamnda, bulut
biliimin genel yapsndan, avantaj ve dezavantajlarndan bahsedilmi; ktphanelerde genel kullanm ekilleri
irdelenmi; ktphane oryantasyon ve bilgi okuryazarl eitimi iin bulut tabanl hizmet veren Canvas Instructure
LMS yazlm ile bir eitim program hazrlanmtr. Hazrlanan bilgi okuryazarl eitimi ile ktphanecilik
alannda kullanlan bulut hizmetlerine yeni kavram kazandrlmas ve bilgi okuryazarl eitiminin web ortamnda
gerekletirilmesi hususlar irdelenmitir.
Anahtar Kelimeler: Bulut Biliim, Bilgi Okuryazarl, Ktphane Oryantasyon, Saas

1120
 Iletmelerin Sosyal Sorumluluk Balamnda evre Koruma Uygulamalarnn Deerlendirilmesi (Konya li
rnei)

Do.Dr. Seher Ersoy Quadir - Nuran Erdem

Bu aratrma, yurdumuzdaki iletmelerin evre Koruma Uygulamalarn ne oranda gerekletirdiklerini

belirlemek amacyla yrtlmtr. Aratrmann rneklemini 2013 ylnda Konya il merkezinde yer alan iletmeler
evreninden tesadfi rneklem yntemi ile seilen 54 iletme oluturmutur. almada letmelerde evre Koruma
Uygulamalar lei gelitirilmi; lein geerlik ve gvenirlik almas yaplmtr. Aratrmada, rnekleme
alnan iletmelerin evre Koruma Uygulamalar na ynelik ifadelere ounlukla ((% 75.9) katldklar
saptanmtr. Ancak sz konusu iletmelerin genel olarak evre politikalar incelendiinde; hammadde ve enerji
kaynaklarnn tketimlerinin takibi (% 81.5) ve fire vermemek iin gerekli nlemlerin alnmas (% 85.2) gibi
iletmeye kar salayan uygulamalara azami zen gsterirken; ek masraf gerektiren karbon emisyonlarn hesaplama
almasn ok az sayda gerekletirdikleri (% 13) saptanmtr. Bu dorultuda iletmelere srdrlebilir kalknma
iin ne gibi tedbirleri almalar gerektii ynnde geerli nerilerde bulunulmutur.
Anahtar Kelimeler: Iletmelerde evre Koruma Uygulamalar, letmelerde Sosyal Sorumluluk, Srdrlebilir
Kalknma

1121
 rgtsel Sessizlik Kltrel Bir Sonu mudur?

Yrd.Do.Dr. Selcen Sar Aytekin - r.Gr. Elif Sis Atabay - Yrd.Do.Dr. Tarhan Okan

rgtsel sessizlik, rgtsel geliimin nnde bir engel oluturmakta ve toplumsal kltr normlarnn rgtsel
sessizlii besleyen bir deiken olduu dnlmektedir. Bu nedenle alma kapsamnda, ulusal kltrn salk
alanlarnn sergileyecekleri rgtsel sessizlik davran zerindeki etkisinin ortaya koyulmas amalanmaktadr.
almada ulusal kltr zellikleri Hofstede (1980) tarafndan ortaya konulan belirsizlikten kanma ve g
mesafesi boyutlarnda ele alnmtr. Kltr boyutlarnn llmesinde Dorman ve Howell (1988) tarafndan
gelitirilen lein, ilgili boyutlar temsil eden sorularndan yararlanlmtr. rgtsel sessizlik kavram ise Van
Dyne ve arkadalar (2003) tarafndan yaplan almada yer alan snflama erevesinde raz olma sessizlii,
savunmac sessizlik ve prososyal sessizlik olmak zere farkl boyutta ele alnm ve boyutlarn llmesinde
ad geen almada yer alan formun sadece sessizlik ile ilgili olan sorular kullanlmtr. Aratrmann verileri
Trabzon ilinde bulunan Karadeniz Teknik niversitesi Farabi Tp Fakltesinde aratrma grevlisi olarak grev
yapan hekimlerden toplanmaktadr. alma kapsamnda gelitirilen hipotezlerin testine ynelik yntem ve bulgular,
kongrenin ilgili oturumunda ayrntl olarak sunulacaktr.
Anahtar Kelimeler: rgtsel Sessizlik, gren, Kltr

1122
 Srdrlebilir Kentlemede Dezavantajl Kesimler: Politikalar, Uygulamalar

Ar. Gr. Selda Polat Erdoan - Elif engl

Kentler gnmzde dnya nfusunun byk bir ounluunun yaad meknlardr. Dnya nfusunun hzla
artmas kentsel meknlar paylaan insanlarn da artmasna neden olmutur. Kentlerin nfusu attka yeni kentsel
sorunlar ortaya kmtr. Gnmz kent yaamnn insanlar zerindeki olumsuzluklarnn artmas, daha iyi bir evre
ve sosyal yaam iin yeni kent alternatiflerinin gelitirilmesini salamtr. En fazla zerinde durulan alternatif ise
srdrlebilir kentlerdir. Srdrlebilir kentler kentte yaayan vatandalar iin yaanabilir bir evre ina etmeyi
amalar. Yani kentin btn kentli vatandalar iin yaanabilir meknlar olmas nemlidir. Bu kapsamda dezavantajl
kesim olarak ifade ettiimiz snfn kentsel imknlardan yararlanabilmesi ve kentleri onlar iin de yaanabilir klmak
iin gerekli nlemlerin alnmas gerekmektedir. almada gnmz srdrlebilir kentlerinde dezavantajl
kesimlerin kentsel hizmetlerden yararlanma imknlar zellikle kentges uygulamas balamnda incelenecektir.
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler;srdrlebilir Kentleme,dezavantajl Kesim,

1123
 Yeni Bir Meslek Alan Olarak Yaam Koluu ve Yaam Koluunun Topluma Sunumu

Ar.Gr. Selime nal

Toplumumuzda yeni bir meslek tr olarak yaam koluu giderek ne kmaktadr. Yaadmz an temel
zelliklerinden biri olan hzl yaam temposuna ayak uydurmaya alan bireyler i hayat, evlilik, ebeveynlik,
kariyer gibi birok alanda karlat sorunlarla baa kabilmek iin ya da mevcut durumundan daha iyi bir yaama
ulaabilmek iin yaam kolarna mracaat etmektedir. Ekonomik ve sosyal parametreler asndan ancak belli bir
kesimin faydalanabildii yaam koluu meslek olarak kendine bir alan oluturmay baarabilmi ve giderek
eitlenen alan yelpazsesiyle bir ok alanda danmanlk hizmeti vermeyi vaad etmektedir. Aratrmada son
zamanlarda sklkla duyduumuz yaam koluunun ne olduu, hangi alanlarda ne gibi ilevlerinin olduu, vaad
ettikleri, kimlerin ve hangi amala yaam kouna gitmeyi tercih ettikleri gibi sorular zerinden temelde yaam
koluuna olan toplumsal eilimin nedenlerinin sorgulanmas amalanmaktadr. Yeni bir danmanlk hizmetinin
gnmz alternetifler toplumunda kendine alan oluturabilmesinde ve giderek alann geniletebilmesinde kukusuz
bu alann kendini nasl ve hangi vaatlerle sunduunun nemli olduu dnlmektedir. Aratrmada nihai olarak arz
talep ilikisi zerinden okunabilecek sz konusu eilimin nedenleri balamnda gnmz toplumundaki ihtiyalarn
sosyolojik analizinin yaplmas hedeflenmektedir. Aratrmann amac kapsamnda yaam koluu mesleini
yapanlarn yaam koluunu topluma nasl sunduklar ve bu balam erevesinde 3 farkl alanda yaam koluu
yapan toplam 12 yaam kounun internet sayfalarndaki sunumlar nitel aratrma yntemlerinden ierik analizi
tekniiyle incelenecektir.
Anahtar Kelimeler: Koluk, Yaam Koluu, Danmanlk, Meslek Sunumu

1124
 Performans Deerlendirme Srecinde Geleneksel Yntem le Topsis Ynteminin Karlatrlmas

r.Gr. Bedrettin Trker Palamutuolu - Dr. Selin avuolu - Aynur Palamutuolu

Performans Deerlendirmesi; alanlarn belli bir zaman dilimi ierisinde ilerindeki baarlarn, i yerindeki
tutum ve davranlarn, kiisel niteliklerini belirlemeye ynelik, personelin iletmenin baarsna olan katklarn
len bir sretir. rgtle ilgili ynetsel kararlarn alnmasnda performans deerlendirme sonular nemli bir
kaynak oluturur. Bu balamda performans deerlendirme yntemlerinin, rgt yneticileri tarafndan bilinmesi ve
yneticilerin bu konuda gerekli bilgi ve beceriye sahip olmas, rgtlerin etkili olmas asndan ok nemlidir.
Performans deerlendirme, insan kaynaklar ynetiminin en nemli fonksiyonlarndan birisi olmasna ramen, halen
organizasyonlarda performans deerlendirme sisteminden beklenen faydann tam olarak elde edildii sylenemez.
Bu almada, geleneksel deerlendirme yntemi ile ok kriterli karar verme yntemlerinden TOPSIS in
(Technique for Order of Preference by Similarity to Ideal Solution) performans deerlendirme srecindeki
etkililiinin karlatrlmas amalanmtr. Bu kapsamda, otomotiv sektrnde faaliyet gsteren bir retim
iletmesinde 2016 yl ierisinde kalite kontrol blmnde alan 16 alann performans deerlendirme sonular
geleneksel deerlendirme yntemi ve TOPSS yntemine gre deerlendirilerek elde edilen sralama sonular
karlatrlmtr. Yneticilerin ortalama puanlarla yaptklar deerlendirmelerle TOPSS ynteminin ortaya
kard sralamada baz farkllklar grlmtr. Dorudan ortalama almak yerine TOPSS ile sralamay
belirlemenin daha doru olaca sonucuna ulalmtr.
Anahtar Kelimeler: Performans Deerlendirme, ok Kriterli Karar Verme, Topss

1125
 Kltrleraras Farklln Ynetilmesinde Kltrel Zeka'nn Rol

Yrd.Do.Dr. Ali Osman Kl - Do.Dr. Semih Soran

Gnmzde, kreselleen bir i ortamnda etkin bir sonu elde etmek iin, kltrel farkllklarn ynetilmesi ok
nemlidir. Bu kapsamdaki bir ihtiya kltrel zeka kavramnn domasna neden olmutur. Bu kavram farkl
kltrlerden insanlarla sosyallemek ve almak iin bir yetenektir. Bu nedenle ok kltrllk, farkl kltrel
gemie sahip insanlarn, bu farkl kltrel gemilerin sentezlenmesine ihtiya duyulan ortak bir atnn altna
girebilecei fikrini getirir. Bu almann amac kltrler arasndaki farkllklar ynetmek iin kullanlan
stratejilerden biri olan kltrel zeka olgusunu incelemektir.
Anahtar Kelimeler: Kltrel Zeka, Kltr

1126
 Dnya Sorunlarna zel Mlkiyet Balamnda Genel Bir Bak

r.Gr. Semir Temiz

Yaamn her alannda beliren ve dnyann her yerindeki insanlarn karlat gndelik problemler olarak dnya
sorunlar kresel bir hal alrken, bu sorunlar gemie kyasla gnmzde ok daha tehlikeli ve ykc sonular
dourmaya devam etmektedir. Pratik yaam alannda kendini gsteren dnya sorunlarna dnyann dnda kalan
aklsal tasarmn rn olan zm araylarnn yaplandrmac psikolojik ve teosantrik zm araylar da dahil-
yolu tkanmakla birlikte, pratik yaamda belli bir karlklarnn olmamas nedeniyle bu balamdaki zm nerileri,
insana almas g yeni problemler yklemitir. Gemi zamanda yaanm olan, imdi yaanmakta olan ve
gelecekte yaanmas olas olan kresel problemlerin eitlilii ve iddeti ayn deildir. Deien yaam biimine elik
eden bu problem eitliliini belli bir aa indirgemek ve bunun zerinden zm retmek bizleri kalc ve kesin bir
sonuca gtrmez. nk deimekte olan, sadece dnyann (doa) kendisi deil, yaamn her alannda doal
ileyie mdahale etmenin kendisine psikolojik ve entelektel haz yaatt insann yaamsal gayesidir. Bu
balamda dnya sorunlarna dair zm gelitirmenin koulu, yaama anlam ykleyen ve kendine ama koyan
varlk olarak insann kendini, trn ve bir btn olarak dnyay (doa) olumlayacak dolaysz yaamn
kefetmektir. Dolaysyla ncelikle insan ilikilerinde ortaya kan problem temelinde, zel mlkiyet olgusunun
implikasyonlar balamnda bu kavrama bakmak, bu olgu ve kavramn insanda ortaya kard sorunsallarla ilgiler
kurmak nceliklidir. nk oul olarak kavranan dnya sorunlar sarmalndan kabilmenin tek olanann bu
olduu kansndaym.
Anahtar Kelimeler: Doa, nsan, zel Mlkiyet

1127
 alan Kadnlarn alma Kararlarn Etkileyen Sosyo-Ekonomik Faktrler: Zonguldak li rnei

Yrd.Do.Dr. enay Sara - Servet Kapak

Hem dnyada hem de Trkiyede kadnlarn alma hayatna katlmn nemli dzeyde etkileyen birok sosyo-
ekonomik faktr bulunmaktadr. Bunlardan bazlar; eitim dzeyinin dk olmas, ya, medeni durum, ekonomik
kriz, ocuk saysnn fazla olmas, ocuk bakm tesislerin yeteri kadar olmamas, cretsiz aile iilii, piyasa yaps
ve nerilen cret dzeyi dkl vb. gibidir. Kadn istihdamn etkileyen faktrler zerine makro dzeyde birok
alma bulunmasna ramen mikro lekli almalarn says olduka azdr. Bu almann amac, Zonguldak
ilinde alan kadnlar etkileyen sosyo-ekonomik faktrlerin neler olduunu ve alma hayatlar zerinde ne derece
etkili olduklarn ortaya koymaktr. Bu almada veriler 750 kadn alana uygulanan yz yze anket metoduyla
elde edilmitir. Uygulanan anket, Zonguldak ilinde alan kadnlarn demografik zelliklerinin belirlenmesine
ynelik 13, i durumu ve alma koullarna ilikin 6, alma hayatlarna ilikin 21 olmak zere toplam 58 sorudan
olumaktadr. Elde edilen veriler SPSS programna aktarlarak ki-kare testi, t-testi, F testi vb. istatistiksel testler
yaplm ve analiz sonular yorumlanmtr.
Anahtar Kelimeler: Kadn stihdam, Spss, Zonguldak

1128
 Toksik letiimin Sosyal Dlanma zerine Etkisi

eniz Byk - Yrd.Do.Dr. Emel Gler Ylmaz

Kiileraras iletiimin karanlk yz olarak ifade edebileceimiz kiileraras toksik (zehirli) iletiim, olumsuz ve
ykc davranlar kapsayan, istenmeyen bir iletiim biimi olarak hayatn her alannda karmza kmaktadr.
yeri ortamnda informal iletiim alarnda ortaya kan ve salkl bir kurum atmosferinin nnde engel tekil eden
kiileraras toksik iletiim, yaps itibariyle hem bireysel hem de kurumsal olarak baz olumsuz sonular
dourmaktadr. Kii ya da gruplar nezdinde i yeri ortam ierisinde dlanma davranna maruz kalnmas bu
olumsuz sonulardan biridir. almada, kiileraras toksik iletiim ve sosyal dlanma kavramlaryla ilgili
yaplacak literatr taramasnn ardndan, alma yaamnda toksik iletiimin, kii veya gruplar zerinde sosyal
dlanma davranna olan etkisi bir vaka analizi ile ele alnacak ve salkl bir kurum atmosferinin oluturulup
korunmas iin neriler gelitirilecektir.
Anahtar Kelimeler: Toksik letiim, Sosyal Etki Kuram, Sosyal Dlanma

1129
 Trkiyede Kamu Politikas Yapm Srecine Katlm rnei Olarak Engelli ralar

Yrd.Do.Dr. erafettin Erten - Do.Dr. Mehmet Aktel

Kamu politikas, belirli toplumsal sorun alanlarna ilikin, devletin yapmay ya da yapmamay setii eyler
olarak ifade edilmektedir. Politika yapm eitli aamalardan oluan bir sretir. Bu srete resmi-gayri resmi
birok aktr yer almaktadr. Bu aktrler problemin tanmlanmas, gndemin belirlenmesi ve politikalarn formle
edilmesi aamalarnda olduka etkili olmaktadr. Bu almada, tm dnyada olduu gibi Trkiyede de nemli bir
toplumsal sorun alan olan engellilik ve engellilerin kamu politikas yapm srecine katlmlarnn bir rnei olarak
Engelli ralar ele alnmtr. 1999-2009 yllar arasnda gerekletirilen bu ralar, o dnem ortaya konan engelli
politikalarnn olumasnda belirleyici rol oynamtr. Engelli ralarnn sona ermesi engelliler ve engelli
politikalar asndan nemli bir kayp olmutur.
Anahtar Kelimeler: Engellilik, Engelli Politikalar, Kamu Politikas, Kamu Ynetimi, Trkiye

1130
 Trkiyede ller Baznda Yatrm Teviklerinin Etkinliinin Analizi ve stihdama Etkisi: malat Sektr
zerine Bir Uygulama

Do.Dr. Serap oban - Selen Ylmaz

Ekonomi politikas uygulamalarnda ska bavurulan aralardan biri teviklerdir. Tevikler, blgeler arasndaki
dengesizlii ortadan kaldrmak ve devletin dorudan yatrm yapamad alanlar desteklemek gibi nemli rolleri
stlenmektedir. Ayrca, ekonomik bymenin salanmasnda ve istihdamn arttrlmasnda ne kan politika
aralarndan biri olma zelliini de tamaktadr. Bu erevede, Trkiyede hem blge baznda hem de il baznda
yatrm tevikleri ile istihdam arasndaki ilikiyi ele alan almalar (Kaynar, 2001; Karaca, 2004; Gr 2004; Selim
vd., 2014) bulunmaktadr. Uygulanan tevik politikalarnn sz konusu ilevlerini yerine getirip getirmedii
sorunsal ayn zamanda politika yapclarnn hedeflerine ulap ulamadklarnn bir gstergesi olmas asndan
nem arz etmektedir. Bu almann temel amac ise, Trkiyede iller dzeyinde 2001-2016 dnemi iin imalat
sektrnde uygulanan yatrm teviklerinin etkinliini Veri Zarflama Analizi ile lmektir. almada girdi olarak
kullanlan deikenler; yatrm tevikleri belge says ve sabit yatrm tutardr. kt olarak kullanlan deiken ise,
yatrm tevikli istihdam saysdr. Buna ilave olarak, VZA skorlarna gre, teknik olarak etkin ve etkin olmayan iller
arasnda bir ayrm yaplarak, teviklere ilikin deikenlerin istihdam yaratmadaki etkisi dinamik panel veri
yntemiyle analiz edilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Yatrm Tevikleri, stihdam, Vza, Dinamik Panel Veri Analizi

1131
 Gezici Orman ilerinin alma ve Yaam Koullar zerine Bir Aratrma; negl rnei

Prof.Dr. Serap Palaz Yrd.Do.Dr. Kemal Yldz

Ormanlk alanlarda alan iiler ve aileleri eitim, barnma, gvenlik, ulam, salk, sosyal gvenlik, yetersiz
sosyal iliki ve dk kazan gibi konularda ciddi sorunlar yaamaktadrlar (Menemenciolu, 2006; Dademir ve
Kanburolu, 2009; Bulut ve Bal, 2015). lgili literatr incelendiinde tahtac olarak da bilenen mevsimlik alan
gezici orman ilerine ynelik almalarn olduka snrl olduu grlmtr. Bu aratrma ile snrl sayda allan
bu alanda ampirik bir alma ile literatre katk salamak amalanmaktadr. Gezici gruplar halinde alan orman
iilerinin yaam ve alma artlar, karlatklar sorunlar ve i kazalar hakknda grlerini tespit etmek zere bir
anket almas yaplmtr. Bu alma ile hem bu iilerin alma koullarnn ne olduunun daha iyi kavranmas
hem de yaadklar problemlerin boyutunun ortaya konulmas hedeflenmektedir. Ayrca Trkiyede ormanlk
alanlarda olduka zorlu artlarda ocuk, kadn ve erkek ailece geimlerini salamaya alan bu kesimi grnr
klmak ve onlarn alma artlar ve sorunlarnn iyiletirilmesi iin farkndalk yaratlmas iin nerilerde
bulunulacaktr.
Anahtar Kelimeler: Gezici Orman ileri, alma Koullar, alma Yaamnda Karlalan Sorunlar

1132
 Kamu Harcamalar ve Byme Arasndaki liki: Orta Asya lkeleri zerine Bir nceleme

Yrd.Do.Dr. Serap rt Kelleci

Kamu harcamalar ile ekonomik byme ilikisini aratran literatrde ok sayda teorik ve ampirik alma
bulunmaktadr. Sz konusu almalarn temel amac, kamu harcamalarnn ekonomik bymeyi etkisinin ortaya
konulmasdr. Bu konuda genel yaklam ya kamu harcamalar ile ekonomik byme arasnda pozitif bir iliki
olduu ya da kamu harcamalarnn ekonomik bymeyi olumsuz ynde etkiledii ynndedir. Bu almann amac,
kamu harcamalar ile ekonomik byme arasndaki iliki 1995-2014 dneminde Orta Asya ve Trkiye iin analiz
etmektir. Bu noktada almada ncelikle konu ile ilgili teorik bilgilere anlatlacaktr. Daha sonra konu ile ilgili
literatr incelenecektir. Son ksmda ise analiz sonular ve genel deerlendirme yer alacaktr.
Anahtar Kelimeler: Kamu Harcamalar, Ekonomik Byme, Orta Asya

1133
 I Anadolu, Akdeniz ve Karadeniz Blgeleri Yallarnn Obezite Referans Deerleri

Ar.Gr. Sercan Acar - Yrd.Do.Dr. Ziynet nar - Uzman Faruk Ay - Akgl Dalkran - Do.Dr. Glan
zgn Babyk

Yallk; yetikinliin devamnda ve yaam sresinin ileriki zamanlarnda fiziksel ve ruhsal deiimlerinin
grld bir evre olarak tanmlanmaktadr. Trkiyede 65 ya ve zeri 6 milyon 495 bin 239 kii bulunmaktadr.
Her yata olduu gibi yallk dneminde de yetersiz ve dengesiz beslenme sonucunda imanlk (obezite), kalp-
damar, fel, osteoporoz gibi hastalklar meydana gelmektedir. Bu hastalklarn izlenmesi amacyla eitli
antropometrik lmlerden yararlanlmaktadr. Ama: Bu aratrmada, 65 ya ve zeri kadn ve erkek bireylerden
baz antropometrik ller alnarak Karadeniz, Akdeniz ve Anadolu Blgesinde ki yal bireylerin obezite
durumlarnn saptanmas hedeflenmitir. Materyal ve Metot: Aratrmamz, Karadeniz, Akdeniz ve Anadolu
Blgesinde ki 65 ya ve zeri toplam 989 kadn (551) ve erkek (438) bireyler zerinde gerekletirilmitir.
Bireylerden standart antropometrik yntemler ile boy, arlk, kala evresi, st kol evresi ve bel evresi lmleri
alnarak, Beden Kitle ndeksi (BK) deerleri hesaplanmtr. Elde edilen veriler SPSS 22,0 paket programnda
deerlendirilmitir. Bulgular: Aratrma sonucunda, blgedeki bireylerin boylar karlatrldnda blgeler aras
farkllk nemsiz bulunurken; arlk, st kol evresi, bel evresi, kala evresi ve BKE deerleri karlatrldnda
blgeler aras farkllk nemli bulunmutur. Sonu: Aratrmamzdan elde edilen veriler ile Anadolu, Karadeniz
ve Akdeniz blgeleri arasndaki 65 ya ve zeri kadn ve erkek bireyler arasndaki obezite oranlar Karadeniz
blgesinde daha fazla iken; Anadolu ve Akdeniz blgesindeki obezite oran daha dktr.
Anahtar Kelimeler: Yallk, Antropometri, Beslenme, Obezite, Bki

1134
 Meslek Yksekokullarnn niversite Sanayi birlii Entegrasyonu

Uzman Serdar zer - Uzman Burcu ren zer - r.Gr. zgr Kayapnar - r.Gr. Pnar Yrk

Gelimi lkeler incelendiinde mesleki eitiminin baarsnn niversite sanayi ibirlikleri ile gerekletii ve
ilkokul dzeyinden balayarak kiilerin yaplarna uygun bir ynlendirme ile yaplmaktadr. Ayn ekilde teknolojik
gelimelere ayak uydurup refah seviyesinin ykseltilmesi iin eitim kurumlar ile sanayi firmalarnn ibirlii
kltr erevesinde birlemesi zorunlu hale gelmitir. Trkiyenin gen nfusunun etkin bir ekilde
deerlendirilmesi amacyla baz reformlar yaplmtr. Bu reformlarda uygulamal eitimlere yer verilerek niversite
sanayi entegrasyonu amalanmtr. Bu amala meslek yksekokulunda eitim gren rencilerin renim sreci
ierisinde kazandklar teorik bilgi ve deneyimi pekitirmek ve yeni teknolojileri tanmak amacyla staj programlar
uygulamaya konmutur. zellikle sanayinin ihtiya duyduu ara elemanlarn yetitirilmesinde meslek
yksekokullarnn sanayi ile ibirlii ile yapacaklar uygulamal almalar nem arz etmektedir. Temelde, niversite
sanayi ibirliklerinde esas olan iki ynl iletiimin salanmasdr. Sanayi, yapaca almalar ile ihtiyac olan
eleman, bilgi, proje gibi konularda niversiteleri ynlendirmeli ayn ekilde niversite de gelien bilimsel almalar
dorultusunda da sanayi kurumlarn ynlendirmelidir. Bu iki ynl iletiim mevcut durumda sorunlu bir ekilde
salanmaktadr. Bu sorunu zmek iin eitli projeler ve destekler hayata geirilse de yine de Avrupa Birlii lke
standartlarnda bir niversite sanayi ibirlii mevcut deildir. almada, niversite sanayi ibirlii ve Trkiyede
uygulanan almalar ve bu almalar zerinden niversite sanayi ibirliinin nndeki sorunlar incelenmektedir,
meslek yksekokullarnn niversite sanayi ibirliklerine entegrasyonu iin yaplabilecek almalar kavramsal
adan yorumlanmaktadr.
Anahtar Kelimeler: niversite Sanayi birlii, Meslek Yksekokulu, Mesleki Eitim

1135
 Anayasal ktisat Perspektifinden Anayasal Mali Snrlandrmalar: ABD Eyaletleri Analizi

Prof.Dr. Serpil Acakaya - r. Gr. Dr. kke Ycel

1980li yllarda anayasal iktisat ilk olarak ABDde gelimi, 1986 ylnda ABDli bilim insan James M.
Buchanan bu alanda Nobel ekonomi dln almtr. Temelleri ABDde atlan Anayasal iktisadn, ABD
Anayasasnda ilgili dnemde yaplan deiikliklere bakldnda konuyla ilgili herhangi bir dzenleme
bulunmamaktadr. Eyalet baznda incelendiinde ise 1970 ve 1980'li yllarda borlanma, kamu gelirleri ve
harcamalar zerine devrimsel nitelikli birok anayasal dzenleme yapld grlmektedir. almann konusu
anayasal iktisadn temellerini oluturan eyaletlerin, anayasal iktisat perspektifinde incelenmesidir.
Anahtar Kelimeler: Anayasal ktisat, California Analizi, Michigan Analizi, Colorado Analizi

1136
 Trkiyedeki Mlteci Kadnlarn Sorunlar

Yrd.Do.Dr. Serpil Bardak Tosun

TRKYEDEK MLTEC KADINLARIN SORUNLARI Yoksullama, isizlik, siyasal istikrarszlk,

ekonomik geri kalmlk, siyasi ve dini basklar ile i sava gibi nedenler; g hareketlerinin en nemli unsurlar
kabul edilmektedir. Her ne sebeple olursa olsun g edenler, gittikleri toplumda kabul edilme balamnda sorunlar
yaamaktadrlar. Bu sorunlardan en fazla etkilenen kesim ise phesiz ki ocuklar ve kadnlardr. zellikle kadnlar,
gvenlik konusunda ciddi skntlar yaamaktadrlar. Bu almada, 2011 ylnda Suriyede balayan i sava ve
siyasal nedenlerle lkelerini terk edip Trkiyeye gelen Suriyeli kadn snmaclarn; Trkiye genelinde yaadklar
sorunlar eitli balklar altnda konu edilmektedir. Aratrma, literatr ve medya taramas, ilgili kiilerle yar
yaplandrlm grme formu yoluyla elde edilmi verileri iermektedir. almada kadn snmaclarn bak
asyla; yerel halkla sosyal ve kltrel alandaki uyum ve atma noktalar, dlanma/ayrmclk alanlar, gvenlik
sorunu ve i bulma aamasnda karlalan sorunlar bakmndan grleri ele alnmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Kltr, Kadn Snmaclar, Ayrmclk, Bulmann Zorluu

1137
 M. 1800-1200 Yllar Arasnda Ugarit ehrinin Ekonomik nemi

Prof.Dr. Sleyman idem - Serpil Sevim Kartal

M. 1800- 1200 YILLARI ARASINDA UGART EHRNN EKONOMK NEM Dou Akdeniz tarih
boyunca her zaman ekonomik nemini koruyan bir yer olmutur. Dou Akdeniz ticareti iinde nemli bir yere sahip
olan Ugarit ehri, ekonomik anlamda blge ierisinde nemli bir merkez konumundadr. Ugaritin ekonomisi, geni
bir corafyaya yaylm olan bir ticaret ann merkez noktas olmas sebebiyle byk bir zenginlie ulamtr.
almamzda M.. 19. ve 13. yzyllar arasnda Suriye snrlar iinde bulunan ve gnmzde Ras amra olarak
anlan Ugarit ehrinin ekonomik nemi, ticaret yollar zerindeki konumu ve baz devletlerle olan siyasi ve
ekonomik ilikileri ele alnacaktr. Anahtar Kelimeler: Ugarit, Ticaret Yollar, Hitit, Ekonomik ilikiler
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: Ugarit, Ticaret Yollar, Hitit, Ekonomik likiler

1138
 Meslek Yksekokulu rencilerinin Demografik ve Sosyo-Ekonomik zelliklerinin Deerlendirilmesine
Ynelik Bir Alan almas: Seluk niversitesi umra Meslek Yksekokulu rnei

Serta Ar

Teknoloji an yaadmz 21. Yzylda bilginin retilip, ilenmesi ve sonunda deerlendirilmesi srelerini
baar ile yerine getirebilen iletmeler maddi imknlar dorultursunda bu a yaayabilmektedir. Saym
olduumuz srelerin tam anlamyla yerine getirilmesi ise eitimli i gcnn teknolojik gelimelere uyumu ile
mmkn olabilmektedir. Bir baka deyile yeterlilikleri tam olan bireylerin, kurumlarn rekabetlerinde etkin rol
oynayacaklar grlmektedir. Bu nokta da Meslek Yksekokullarnda okumakta olan rencilerin uygulamal
eitimlerle desteklenerek mezun edilmeleri hem ara eleman ihtiyacnn eitimli bir ekilde karlanmasn hem de
lkemizin rekabet gcnn artmasnda Meslek Yksekokullarnn ne derecede nemli olduunu gstermektedir. Bu
balamda, bu alma 2016-2017 eitim-retim dneminde Seluk niversitesi umra Meslek Yksekokulunda
okumakta olan rencilerin demografik ve sosyo-ekonomik zelliklerinin belirlenmesi ve sonucunda rencilerin
eitim srecince karlatklar sorunlarn genel anlamda analiz edilebilmesi iin 325 renciye anket almas
yaplarak uygulanmtr. Elde edilen anket sonular SPSS paket programnda frekanslar, ortalamalar ve korelasyon
gibi analizler kullanlarak deerlendirilmitir.
Anahtar Kelimeler: Meslek Yksekokulu, Ara Eleman, Demografik, Sosyo-Ekonomik

1139
 Otel letmelerinde alan grenlerin ntikam Davranlar

Dr. Serta Sert - Yrd.Do.Dr. Mustafa Yldrm

nsanlar yaamlarnn en az te birlik dilimini alma hayatnda, rgtlerde, iletmelerde vb. yerlerde
geirmektedir. Modern ynetim paradigmasnda birer organizma ve sistem olarak tasvir edilen rgtlerde igrenler,
yaadklar veya algladklar olumsuz durumlara ynelik ok eitli davranlar sergilemektedir. Sz konusu
davranlar iletmede yaanan sorunlar anlayabilmek ve aklayabilmek iin nemli bir geribildirim olmaktadr.
zellikle otel gibi emek youn hizmet iletmelerindeki igrenler mteri memnuniyeti ve hizmet kalitesinin
salanabilmesi iin anahtar rol ve grevler stlenmektedirler. Modern pazarlama yaklamnda i mteri olarak
deerlendirilen igrenlerin rgtsel problemleri alanyaznda hakl olarak olduka fazla ilgi gren bir konu olmaya
devam etmektedir. Bu aratrmada i hayatndaki olumsuz davranlardan biri olan intikamn, otel iletmelerinde
alan igrenler tarafndan nasl kavramsallatrld, neden ve nasl uyguland zerinde durulmutur.
Alanyaznda adalet ve eitlik kuramlarnn intikam davranlarn aklayabildiine ilikin almalar bulunmaktadr.
Ayrca medea sendromu (bireyin kendi zararna bile olsa madur olduu iin zarar vermekten kanmamas) olarak
bilinen durumun da intikam davrann aklayabilme kapasitesi olan bir model olarak deerlendirilebilecei
belirtilmektedir. Bu alma otel alanlarnn hangi davranlar intikam olarak nitelendirip, hangi neden ve
gerekelerle intikam davranlarna bavurduklar ortaya konarak, otel iletmelerinde bireysel ve rgtsel adan
yaanan olumsuz davran ve ktlarn zmne katk sunmay amalamaktadr. Aratrmann amacna
ulaabilmesi ve probleme ynelik olarak bulgular elde edilebilmesi iin nitel aratrma deseni tercih edilmi ve
fenomenolojik model kullanlmtr. Derinlemesine analiz ve gvenirlik ile geerliin artrlabilmesi iin birden
fazla kaynaktan veri toplanacaktr. Aratrma konusu gerei dokman incelemesine ve gzleme imkan vermemesi
nedeniyle sadece grme yntemiyle (yar yaplandrlm) veri toplanacaktr. Veriler kaynak kiilerin izni ile ses
kayd yaplacak ve betimsel olarak analiz edilecektir. Bulgular sonucunda uygulama ve aratrmaya ynelik olarak
deerlendirme ve neriler sunulacaktr.
Anahtar Kelimeler: Intikam, yerinde ntikam, Otel letmeleri

1140
 Trkiyede Dorudan Yabanc Yatrmlar, Turizm ve Da Aklk Arasndaki liki: 1974-2014 Dnemi.

Prof.Dr. Harun Terzi - Ar. Gr. Seval Akbulut Bekar

ZET Bu almada, 1974-2014 dnemi Trkiye ekonomisinde dorudan yabanc yatrmlar (FDI), da aklk
(DA) ve turist says (TS) deikenleri arasndaki iliki Dolado-Ltkepohl(DL) Granger Nedensellik ve ARDL
Dolado-Ltkepohl(DL) Granger Nedensellik yaklamlar kullanlarak aratrlmtr. DL Granger nedensellik testi
sonucunda; dorudan yabanc yatrmlar ile da aklk arasnda ift ynl pozitif bir nedensellik iliki var iken;
turist saysndan dorudan yabanc yatrmlar ve da aklktan turist saysna doru tek ynl pozitif bir nedensellik
ilikisinin var olduu sonucuna ulalmtr. ARDL analizi sonucunda dorudan yabanc yatrmlar zerinde turist
says ve da aklk deikenlerinin etki ettii tespit edilmitir.
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: Dorudan Yabanc Yatrmlar, Turizm, Dolado-Ltkepohl, Ardl

1141
 zel Yetenekli rencilerin Gmenlerin Oy Kullanmalarna Ynelik Dnceleri: Elaz rnei

Seval Topcu - Uzman. Halil Aslan - Mustafa Bura Gler

Suriyede yaanan sava, halkn zor durumda kalmasna ve bata Trkiye olmak zere birok lkeye g
etmelerine sebep olmutur. G alan lkelerden biri olan Trkiye tarihinin en byk g dalgasnn etkisi altna
girmitir. Trkiyenin, tarihsel balar ve sorumluluk anlayyla zor durumda bulunan bu snmaclara kucak
amas bu meseleye daha fazla nem verilmesini zorunlu klmaktadr. Aratrmann amac, Elaz Bilim ve Sanat
Merkezine devam eden stn yetenekli rencilerin gmenler ve gmenlerin oy kullanmalarna ynelik
grlerini ortaya koymaktr. Aratrma 2014-2015 eitim retim ylnda Elaz Bilim ve Sanat Merkezine devam
eden renciler zerinde gerekletirilmitir. Betimsel tarama trndeki bu aratrmada nicel aratrma yntemi
kullanlmtr. Aratrmann rneklemi kolayda rnekleme yntemiyle seilen 40 lise rencisinden olumaktadr.
Aratrmann verileri, rneklem grubuna uygulanan anket almasndan elde edilmitir. Verilerin analizi, SPSS 16
istatistik paket program araclyla frekans, apraz ve yzde dalmlar elde edilerek yaplmtr. alma
bulgular, amalar dorultusunda yorumlanm, veriler tablolar hlinde sunulmutur. Aratrma bulgularna gre
stn yetenekli renciler gmenlerin oy kullanmasn istemektedir fakat her gmenin oy kullanmasn kabul
etmemektedir. Oy kullanmada Demokrasi ve Trkiye Cumhuriyeti Anayasas na sadakati nceleyen stn
yetenekliler ayrca Trkiyeye yasalara uygun bir biimde girmi ve be yl akn sreyle yasalara saygl olmu
olmay gmenlerin oy kullanmalarn doru bulmaktadrlar. Ayrca stn yetenekli renciler, Trkiyedeki
gmenlerin oy kullanmalar konusunda yasal ve kltrel uyum kriterinin salanmas gerektiini belirtmilerdir.
Anahtar Kelimeler: G, Oy Kullanma, Suriyeli Snmaclar, stn Yetenekli renci

1142
 Gda Sanayiinde Yeil Ekonomi Uygulamalar: Tokat li rnei

Yavuz Selim Glmez - Do.Dr. Sevgi Tzn Rad

Gnmzde evre ile ilgili sorunlar, gda retimi ve ilenmesinde lke, kurum ve iletmeleri yeni araylara
yneltmektedir. Yeil ekonomi kavram ve uygulamalar da bu araylarn sonucudur.Yeil ekonomi uygulamalar
mevcut ekonomik dzende gerekleen iletme faaliyetlerinin yeile dntrlmesi ve evreye uygun hale
getirilmesidir.almada yeil ekonomi uygulamalarnn kapsam; atk ynetimi, yeil satn alma, yeil retim, yeil
depolama, yeil paketleme, yeil datm, yeil bina, yeil sevkiyat ve rota plan uygulamalar olarak
belirlenmitir.Tokat linde, en fazla iletme saysna sahip sektr gda sanayidir.Bu balamda almann amac;
Tokat li gda sanayinde faaliyet gsteren iletmelerin yeil ekonomi konusundaki mevcut durumunu saptamak ve
iletmeleri yeil ekonomi uygulamalarna iten ve engelleyen etmenleri belirlemektir. almada Tokat li gda
sanayindeki orta ve byk lekliiletmelerin yeilekonomi uygulamalarn nemli lde gerekletirdikleri
saptanmtr.letmeleri yeil ekonomiuygulamalarna iten en nemli nedenler; iletmeye itibar kazandrmas ve
uluslararasi birliklerive anlamalardr. letmelerin yeil ekonomi uygulamalarn engelleyen nedenler
ise;devletteviklerinin yetersiz olmasvemevcut iletmefaaliyetlerinin srdrlmesininkolayldr.
Anahtar Kelimeler: Yeil Ekonomi Uygulamalar, Gda Sanayii, Tokat, Trkiye

1143
 Kurumsal Markalarda Sosyal Medya Etkileim Faktrleri: Garanti Bankas rnei.

Prof. Dr. Z. Beril Aknc Vural - Aratrmac Sevilay Ula

Son yllarda zellikle bilgi iletiim teknolojilerinde yaanan gelimelere paralel internet ve internet tabanl
uygulamalarda da deiiklikler yaanmaktadr. Bilgi iletiim teknolojilerinin gndelik kullanm pratiklerinin yan
sra kurumsal markalar tarafndan da etkin bir ekilde kullanld grlmektedir. nternet tabanl ortamlarn
gelimesi ile yeni medya olarak da karmza kan sosyal medya ortamlar marka iletiimi asndan nem
kazanmaktadr. Dolaysyla markalar iletiim srelerinde geleneksel iletiim ortamlarnn yannda sosyal medya
ortamlarn da etkin olarak kullanmakta ve iletiim stratejilerinde bu ortamlara yer vermektedirler. Kurumsal marka
iletiim srecinde sosyal paydalar, marka takipileri ve potansiyel marka takipileri gibi iletiimde olunan her bir
payda iin ayr bir sosyal medya stratejisi retilmektedir. Kurumsal markalarda sosyal medya etkileim faktrlerini
ieren bu almada kurumsal markalarn sosyal medya ortamlarnda nasl yer aldklar ve nasl etkileimi
saladklar incelenecektir. Bu noktada sosyal medya ortamlarndan zellikle markalar iin etkin kullanm olanaklar
salayan ve tercih edilen sosyal a Facebook zerinden aratrma gerekletirilecektir. almann birinci
blmnde kurumsal marka kavram ve sreci, ikinci blmde sosyal medya kavram ve kurumsal markalarn sosyal
medya kullanm irdelenecektir. almann aratrma ksmnda ise, kurumsal marklarn sosyal medya ortamlarnda
yer almalar ve Facebook zerindeki almalarn daha derin ve detayl inceleyebilmek adna nitel bir yntem olan
ierik analizi uygulanacaktr. almada dijital varlklar en etkin kullanan markalar zerinde yaplan aratrma
sonularna gre alma alan belirlenmitir. Buna gre, Trkiyede ilk kez uygulanan Dijital Varlk Reytingine
gre, Capital500, ISO500 ve popler sosyal alarda ne kan markalarn arasndan web siteleri, mobil uygulamalar
ve sosyal medya hesaplar dikkate alnarak gerekletirilen Sosyal Marka100de ilk srada yer alan Garanti Bankas
aratrmann alma alann oluturmaktadr. Yaplan aratrma sonularna gre ilk srada yer alan Garanti
Bankasnn sosyal medya ortamlarndan en etkin olarak Facebook uygulamasn kullanmas sebebiyle aratrmada
Facebook zerinden ilerleyecektir.
Anahtar Kelimeler: Kurumsal Marka, Sosyal Medya, Sosyal Medya Etkileimi

1144
 Bir letiim Modeli Olarak Nefes Dilinin ncelenmesi

Uzman Sevin Korkmaz

Yzyllardr sregelen yazsz ve sonrasnda yazl, teknik iletiim modelleri varlna beden dilini de ekleyerek
devam ederken yeni bir model daha ortaya sunulmakta. Ad Nefes Dili. Aldmz ve verdiimiz her nefes
kiiliimizi, salmz, ilikilerimizi olumlu ya da olumsuz olarak etkilemektedir. Hzl nefes alp tam olarak
vermeden tekrar aldmz ksa nefesler stres dzeyimizi artrrken bu esnada kii, olay ve durumlar anlama,
kavrama, sorun zme ve baarma kabiliyetimizi byk oranda sekteye uratt gzlemlenmektedir. Alkanlk
haline getirdiimiz nefesler gnlk yaamdan, i hayatna, bireysel baardan, sosyal baarya her alanda istenmeyen
sonular yaratabilmektedir. Bu anlamda kiilerin nefeslerini gzlemleyerek iletiim boyutlar hakknda bilgi
edinebilmekteyiz. Bu almada nefes dilinin tanm, iletiimdeki yeri, bireysel ve sosyal etkileri ile nefesin gcnn
etkili kullanm yntemleri incelenecektir.
Anahtar Kelimeler: Nefes Dili, letiim Trleri, Baar, Salk, Eitim

1145
 Bilgi Merkezlerinde Kullanc Odakl Web Siteleri: Mak Merkez Ktphanesi Kullanclar zerine Bir
Aratrma

eyda Bayraktar - Sefa Bayraktar

Gelien teknoloji ile birlikte biliim sistemleri hayatn hemen her alannda grlmektedir. Doal olarak teknoloji
eitliliinin artmas bilgi merkezlerini de etkisi altna alarak gnmz ktphane hizmetlerinin gelimesine ve
deimesine olanak salamaktadr. Bu aratrmann temel amac, bilgi merkezi web sitelerinde kullanc odakll
inceleme, kullanclarn bilgi ve belgeye ulama srecinde web sitelerinden ne lde faydalanmakta olduunu
irdeleme ve merkez ktphane web sitesinin kullanlabilirliini aratrmaktr. Aratrmaya ilikin verileri toplamak
iin anket tekniinden yararlanlmtr. Anket formu oluturulurken Aknn (2015) almasnda kulland lekten
yararlanlmtr. Belirlenen ama dorultusunda Mehmet Akif Ersoy niversitesi Merkez Ktphanesi web sitesini
kullanan 141 kiiye anket almas uygulanmtr. Elde edilen veriler amaca uygun olarak hazr bir istatistik
program ile analiz edilmitir. Aratrma sonucunda MAK Merkez Ktphane Web Sitesinin basit arayz ve
siteye eriimin kolay olmas kullanclarn memnuniyet durumunu ortaya karmtr. Ancak, interaktif danma
hizmetinin olmamas ve site tasarmnn monoton bir yapda olmas kullanclarn ktphanede eksiklik grd bir
hizmet olarak belirlenmitir.
Anahtar Kelimeler: Web Sayfalar, Ktphane Web Siteleri, Kullanc Odakl Web Siteleri, Ktphane 2.0

1146
 Eko-Sistem Yaklam erevesinde ocuk Evinde Kalan ocuklarn Sosyalleme Srecindeki likilerinin
Deerlendirilmesi

Yrd.Do.Dr. eyda Yldrm

Sosyalleme insann yaad evresi ile olan etkileimi sonucu gerekleir. Birbirine karlkl baml insanlarn
etkiletii yapya sosyal sistem denir. Ekosistem yaklam yaayan varlklar arasndaki ilikiler ve varlklar ile
evrelerinin dier grnmleri arasndaki ilikilere odaklanmaktadr. Kiinin btn ekosistemleri onun iyilik halini
destekler. Ekosistem yaklamna gre mikro, mezzo, ekzo ve makro sistem olarak birbirine gemi olan drt sistem
bulunmaktadr. Mikro sistem gnlk yaam iinde etkileim kurulabilen ve bireyin ilikide olduu fiziksel ve sosyal
evre olarak tanmlanmtr. Bu erevede bu almann amac zmirde ocuk evlerinde kalan ocuklarn
sosyalleme srecindeki sistemlerin ve bu sistemlerin ailesi yannda yaayan ocuklarla farkllklarn
belirlenmesidir. ocuk evleri ocuklarn ev ortam ierisinde bakm ve korumasn salayan bir hizmettir. Bu evler,
0-18 ya aras ocuklarn mahalle iinde bir evde 6-8 ocuun kald ve ocuklarn sosyalleme srecinin
gerekletii ortamlardr. Nicel bir aratrma olarak tasarlanan bu almada zmirde ocuk evlerinde kalan 12-18
ya arasndaki 101 ocuk aratrmaya katlmtr. Kontrol grubu olarak ayn ya gruplarndan ailesiyle yaayan 101
ocuk aratrmaya dahil edilmitir. Aratrmann verileri ariv taramas ve ocuklarn doldurmas iin hazrlanm
olan soru katlar ile toplanm ve istatistik olarak frekans dalm ve ki kare analizi kullanlmtr. Bulgulara
bakldnda ocuk evinde kalan ocuklarn % 77,2sinin her iki ebeveyninin de hayatta olduu ve % 93nn
kardeinin bulunduu grlmtr. Buna ramen ocuklarn % 50ye yakn anne ve babalaryla ve % 47,5i
akrabalaryla grmemektedir. Anne-baba ve akrabann yerini evdeki bakm eleman stlenmekle birlikte bir evde
vardiyal alan bakm eleman bulunmakta ve bu bakm elemanlar da zaman zaman deiebilmektedir. Bu
sosyalleme srecinde olumsuz etki edecek bir durum olarak karmza kmaktadr. Ailesi yannda yaayan
ocuklarla ocuk evinde yaayan ocuklar arasnda dier farklar mahallede ve okulda arkada edinme, komuluk
ilikileri, sosyal etkinliklere katlma konularnda da ortaya kmaktadr. Sonu olarak bu farkllklarn ortadan
kaldrlmas iin ocuun ailesiyle olan ilikilerini glendirme ve sosyal evreye katlmasn salamak konusunda
mesleki almalarn arttrlmas gereklilii ortaya kmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Ekosistem Yaklam, ocuk Evi, Korunma Gereksinimi Olan ocuk, Sosyalleme, Sosyal
Hizmet

1147
 Sosyal Hizmet Eitimi Alan rencilerin letiim Becerileri Dzeyi ve Etki Eden Faktrlerin Belirlenmesi

Yrd.Do.Dr. eyda Yldrm - Yrd.Do.Dr. Glten Uan - Yrd.Do.Dr Hakan Baydur

Giri: Sosyal hizmet uzmanlar, mracaatlarn mdahale srecinde kurulan mesleki iliki iinde destekler ve
yardm ederler. Salkl ve gl bir mesleki iliki gelitirebilmek iin mracaatlarnn kendilerini rahat, gvende
ve deerli hissetmelerini salamaya alr. Bu sayede mracaatlar yetenek ve kapasitelerinin farkna vararak
yaadklar bireysel sorunlara zm retebilirler. Sosyal hizmet uzman aday renciler, mracaat ile gl ve
salkl bir mesleki iliki kurabilmek iin gerekli iletiim becerilerine sahip olmaldr. Ama: Sosyal hizmet eitimi
alan rencilerin iletiim becerileri dzeyini ve etki eden faktrleri tespit etmektir. Yntem: Aratrma kesitsel
olarak yrtlm niceliksel bir almadr. Aratrmann amaca uygun olarak seilen rneklemi, Manisa Celal
Bayar niversitesi Sosyal Hizmet Blmnn 1. ve 4. snfta eitim gren toplam 182 renciden olumaktadr;
ulama oran % 97,3tr. lm arac olarak Ersanl ve Balcnn geerlilik ve gvenirlik almasn yapt
letiim Becerileri Envanteri, sosyodemografik veri elde etmeyi amalayan sorular ile birlikte kullanlmtr.
Frekans dalm ve t testi, mann withney U, ANOVA ve Kruskal wallis testi uygulanmtr. Bulgular: Aratrmaya
katlan rencilerin (%51,1), % 62si kadn olup ortanca karde says 3tr. rencilerin %15,6s gelirlerinin
giderlerinden az olduunu, %5,6s sosyal gvencelerinin olmadn bildirmitir. Tm rencilerin %49,2sinin
annesi, %34,1inin babas ilkokul mezunudur. letiim becerileri leinin alt boyutlarnda rencilerin ald
ortalama puan zihinsel 54,75.4, duygusal 53,96.9, davransal 58,16.3 ve toplam 167.416.2 dzeyindedir.
lekten alnan toplam ve alt boyut puanlar ile eitim dzeyi arasnda anlaml bir iliki bulunamamtr(p>0.05).
Buna karn cinsiyet ile lein zihinsel, davransal alt boyutlar ve toplam puan arasnda iliki olduu
grlmektedir(p<0.01). Kitap okuma skl ile zihinsel, davransal alt boyutlar ve toplam puan arasnda pozitif
ynde korelasyon tespit edilmitir(p<0.01). letiim becerileri puanlarna bakldnda sosyal hizmet rencilerinin
lein ortalama puannn stnde puan aldklar grlm olup ve bu durum rencilerin mesleki becerilerinin
gelimesine katk salayaca dnlen bir faktr olarak deerlendirilmitir.
Anahtar Kelimeler: Iletiim, letiim Becerisi, Sosyal Hizmet, Eitim

1148
 niversite rencilerinde Vcut Algs ve Antropometrik Deikenlerin Analizi

Prof.Dr. Baak Koca zer - Prof.Dr. Mehmet Sar - Yrd. Do. Dr. Seil Sar - Ar.Gr. Sibel nal -
Ar.Gr. Ayegl zdemir - Ar.Gr. Sercan Acar - Ar.Gr. Duygu Hilal Aka - Cansev Mee

Vcut algs, bireyin kendi vcudu ile ilgili farkndalk ve zihinde canlandrma olarak tanmlanmaktadr.
Gelimi ve gelimekte olan lkelerde alarm veren seviyeye ulaan obezite Dnya Salk rgtnce Global
Epidemik olarak ilan edilmi ve prevelans lkemizde tm ya gruplarnda olduu gibi gen erikinlerde de hzl bir
art gstermektedir. Medya ve ila sanayisinde zayfln idealletirilmesi gibi faktrler, erkek ve kadnlarn vcut
algsn byk oranda etkilemektedir. Aratrmann temel amacn niversite rencilerinde vcut alg dzeylerinin
belirlenmesi ve boy, arlk ve Beden Kitle Endisi (BKE) arasndaki ilikinin deerlendirilmesi oluturmaktadr.
Aratrma Ankara, Sivas ve Krehir illerindeki 17-30 ya aras 881 (401 erkek ve 480 kadn) niversite rencisi
zerinde gerekletirilmitir. Boy ve arlk lmleri uluslararas antropometrik protokollere gre alnm, BKE
Dnya Salk rgtnn standartlarna gre, rencilerin vcut algs Hovardaolunun (1993) Vcut Algs
lei yardmyla deerlendirilmitir. Fiziki olarak llen boy ve arlktan hesaplanan BKE deerlerine gre
erkek rencilerin % 1.2si ve kadn rencilerin % 8.1i zayf, erkeklerin % 29.9u ve kadnlarn % 19.0u fazla
kilolu, erkeklerin % 9.7si ve kadnlarn % 5.4 obez olarak saptanmtr. Vcut alg dzeylerine gre erkek
bireylerin % 22.9u ve kadn bireylerin % 40.2si kendini kilolu, erkek bireylerin % 19.2si ve kadn bireylerin %
12.9u kendini zayf kabul etmektedir. Cinsiyetler aras Vcut Algs lei istatistiki adan farkllk gstermekte
(p<0.05), kadnlar kendilerini erkeklerden daha fazla beenmektedir. Sonular, bireyleri anlama ve fiziki
durumlarn deerlendirmede imgesel memnuniyetsizliin rol asndan da tartlmtr. lkemizdeki gen erikin
bireylerdeki vcut alg dzeyi ve fiziki durumlarnn tespiti psikolojik olarak toplumdaki yerlerinin olumasnda rol
oynarken, ayn zamanda beslenme profilleri asndan da nemli bir etken olduunu ortaya koymaktadr.
Anahtar Kelimeler: niversite rencileri, Antropometri, Vcut Algs, Beden Kitle Endisi

1149
 Kent Parklarnn Yararlar: Kentten Ka

Ar.Gr. Sibel nal

Kentlerin temel bileenlerinden birisi olan parklar, kent sakinleri ile doa arasnda bir kpr vazifesi
grmektedir. Kentlerin kalabalklamas ve evresel olarak kirlenmesinin bir sonucu olarak ortaya kan kent
parklarnn varl, sanayi devrimi sonrasnda olduu gibi gnmzde de nemini korumaktadr. Kent sakinleri hava
kirlilii, su kirlilii, trafik, stres ve kalabalk gibi pek ok olumsuz durumla yaamak zorunda kalmaktadr. Bu
adan kent parklar, stres ve zihinsel rahatszlklar azaltp fiziksel aktiviteyi artrarak halk salna katkda
bulunmaktadr. Yeil varl ile evresel ve ekolojik yararlar salamasnn yan sra kent sakinlerini bir araya
getirmesi ile sosyal balar da glendirmektedir. Kentlemenin hzland gnmzde ak-yeil alanlar olarak kent
parklarna ihtiya duyulduu aktr. Betonlamann her geen gn yeil alanlarn azalmasna neden olduu gz
nnde bulundurulduunda kent parklar salad yararlarla kentlerin vazgeilmez unsurlardr. Bu almada farkl
disiplinlerde yaplm olan almalar zerinden kent parklarnn salad yararlarn incelenmesi amalanmtr.
Anahtar Kelimeler: Kent, Ak-Yeil Alan, Kent Park, Salk

1150
 Kreselleme Ekseninde Devletin Deien Rol ve Yeni Gvenlik Algs

Ar.Gr. Sinem ahnagil

Gvenlik kavram, uluslararas sistemde varlk gsteren aktrler arasndaki ilikileri yneten en nemli
unsurlarn daima banda gelmitir. ncelikli ama olarak istikrarl bir gven ortam oluturmak isteyen uluslararas
sistem aktrleri ve zellikle devletler iin gvenlik kavram, hayati bir deer arz etmitir. Souk Sava sonras
dnemde kresellemenin ivme kazanmasyla birlikte tehdit alglamalar eitlenmi ve gvenlik kavramnn
derinleme sreci hzlanm, herkesin zerinde mutabk kalabildii bir gvenlik kavram snr ve erevesi izmek
zorlamtr. Kimin gvenlii sorusuna verilen cevap, deimez ekilde ulus devlet iken artk bata birey olmak
zere baka topluluklarn da olduu znelere doru evrilmitir. Tehditlerin trne ilikin sorular ise salt askeri
nitelikli cevaplar olmaktan kmtr. Ne tr tehditler sorusunun karl, yeni mcadele alannn hemen hemen
btn dnya olduu, kayna ve zaman nceden tahmin edilmesi g olan, kresel veya ulusal ekonomiye, refaha,
evreye kar saldrlar gibi ok boyutlu tehditler olmutur. almann amac, kresellemenin gvenlik algs
zerindeki dntrc etkisini ortaya koyarak bu kapsamda devletle balantl olarak gvenlik algsnn gemiten
gnmze geirdii deiimi aklamaya almaktr.
Anahtar Kelimeler: Kreselleme, Gvenlik, Souk Sava, Realizm

1151
 Giysilerde Yaayan Doa Temal Posta Pullar

Yrd.Do.Dr. Songl Kuru - Pnar Olga

Pullar dnyaya bak as olup bir toplumun tarihini, sanatn, kltrn, evre ve doa bilimini, antropolojiyi,
astronomiyi, tp ve her trl detayn yanstan kk boyutlu, kapsad insani deerler bakmndan ok nemli olan
tarihsel dokmanlardr. Pul nemli grsel mesaj tayarak lke snrlarn aan, bir ulusun kimlik kart niteliindedir.
Bir lkenin tm maddi ve manevi deerleri ile kltrn yanstarak, ayn zamanda adn tad lkenin sembol ve
yansmasdr. Kapsad yer bakmndan kk, fakat insani deerler bakmndan ok byk ifade ve deeri olan
pullar sanatsal almann rnleridir. Gnmzde nemli bir sanat dal olan pullar tasarm temalarnn esin kayna
olmutur. almada tanmlayc aratrma tasarm yntemi uygulanmtr. Aratrmann evrenini; T.C. PTT Pul
Mzesinde yer alan DOA temal pullar oluturmaktadr. Doa temal pullarn oluturduu evren ierisinden,
giysi tasarmnda obje olarak kullanm uygun olan bcek ve bayku pullar rneklem olarak seilmitir. Temaya
uygun izilen koleksiyondan seilen modeller hazrlanm ve her model irdelenerek yorumlanmtr.
Anahtar Kelimeler: Doa, Pul, Tasarm, Sanat, Giysi

1152
 Kuaklar Aras Hell Sertifikal rn Tercihleri ve lgilenim Dzeylerinin Demografik zelliklere Gre
Farkllklar

r.Gr. Suat Kartal - Yrd.Do.Dr. Tahir Benli - Yrd.Do.Dr. Kbra Karaosmanolu

Yaadmz yerkre gn getike her alanda deimekte ve gelimektedir. Dnyamzdaki nfus art, sosyo
kltrel deiimler, teknolojik gelimeler, kreselleme gibi deiim ve gelimeler beraberinde iletmeleri, rekabeti,
tketicileri ve ihtiyalar deitirmektedir. Nfus art ile birlikte kresellemenin de etkisi ile artan youn rekabet
basks nedeni ile iletmeler d pazarlara alma ihtiyac duymaktadrlar. Bu durum tketicilerin yaadklar yerde
dnyann drt bir yannda retilmi rn bulmalarn salamakla birlikte tercihlerini zorlatrmaktadr. Tketiciler
rn tercihlerinde eskiye gre daha ok bilgiye ve gvene ihtiya duymaktadr. Tketicilerin rn tercihinde kendi
kiisel zelliklerinin etkisi byktr ve rn tercihlerini etkileyen kiisel zelliklerinin nemli bir paras dini
inanlardr. Tketici tercihlerinde dini inanlar kresellesen dnyamzda nemli bir yer tutmaya balamtr. Dini
inanlarn etkisi ile tketici tercihleri dini denetim ve sertifikasyon sistemleri ihtiyac dourmu ve Yahudi inanc
benimseyen tketiciler iin Koer, slami inanc benimseyen tketiciler iin de Hell sertifikas gelitirilmitir.
Dnya nfusunun olduka byk bir ksmn Mslmanlardan olumaktadr ve bu iletmeler iin dikkate alnmas
gereken nemli bir pazar niteliindedir. letmelerin bu pazardaki paylarn artrabilmeleri iin tketicilerin
demografik zelliklerine gre hell sertifikali rn tercihlerini renmeleri nemlidir. almann amac,
kuaklararas hell sertifikal rn tercihleri ve ilgilenim dzeylerinin demografik zelliklerine gre farkllap
farkllamadn belirlemektir. almada veri toplama arac olarak anket formu kullanlmtr. Uygulanan anket
sonucu elde edilen verilerin analizinde SPSS programndan yararlanlmtr. Veriler, aratrmann amac
dorultusunda tanmlayc istatistikler, t-testi ve varyans analizi gibi istatistiksel testlerle deerlendirilmitir.
Anahtar Kelimeler: X Kua, Y Kua, Helal rn, Tketici Tercihi, Tketici lgilenim Dzeyi

1153
 Kamu Personel Rejiminde Performans Esasl stihdam Dnemi: Szlemeli retmenlik rnei

Yrd.Do.Dr. Sha Ouz Albayrak

1960l yllarda Fordist birikim rejimine uygun olarak statter bir anlayla dzenlenen kamu personel rejimi
gnmzde nemli lde nitelik deitirmeye balamtr. Geleneksel memurluk rejiminin en temel iki zellii
greve ilk defa atanmada merkeziyeti anlay (merkezi snava dayal merkezi yerletirme) ve greve son vermenin
(ok ar ileyen disiplin sreci) ok zor olmasdr. te yeni balanan szlemeli retmenlik uygulamasyla bu iki
zorluun almas, kamu personel rejiminde zel sektr istihdamna benzer bir pencere almas amalanmaktadr.
Bu almada, memuriyete geite bir ara kademe, bir deneme stats olarak uygulamaya konulan szlemeli
retmenlik uygulamas ayrntl olarak analiz edilecektir. Bu balamda, performansa dayal olarak kurgulanan
deerlendirme sistemi ile performans ve geicilik esasl yeni istihdam anlaynn kamu personel rejimine
getirecei farkl boyut btn ynleriyle birlikte deerlendirilmeye allacaktr.
Anahtar Kelimeler: Performans, Szlemeli retmen, Yeni Kamu Ynetimi, Esnek stihdam

1154
 Amerikan stisnacl Balamnda Hollywoodun Eve Dn(E)meyen Odysseuslar: The Deer Hunter,
Amercan Snper ve Good Kll Filmleri zerine Bir nceleme

Ar.Gr. kr Aydn

ster sava yanls, ister sava kart olsun Amerikan film endstrisi iinde askerleri ve savalar konu alan
filmler nemli bir yere sahiptir. Hollywood tarafndan savalarn dehetini ve bireyler zerindeki ykc etkilerini
anlatma iddiasyla pazarlanan filmler, Amerikan istisnacl yoluyla yaylmac ve mdahaleci politikalar
merulatrmaktadr. Savalarn yaand tarihler ve corafyalar deiiklik gsterse de Amerikan yaylmacl
konusunda Hollywoodun ideolojik ilevi deimeden kalmaktadr. Filmlerde bir taraftan savan dehetini tecrbe
eden gazilerin yaad travmalar resmedilirken, dier taraftan yaratlan canavar dman imgesi ile savalarn
gereklilii vurgulanmaktadr. Bu dorultuda almada, amaca ynelik rnekleme yntemiyle seilen, Vietnam
Savan konu alan The Deer Hunter (Avc, 1978) ve 11 Eyll saldrlarndan sonra gelien Terrle Sava (War on
Terror) dnemini konu alan American Sniper (Keskin Nianc, 2014) ve Good Kill (2014) filmleri metin analizine
tabi tutulmutur.
Anahtar Kelimeler: Amerikan stisnacl, Ak Kader, Sava Filmleri, Metin Analizi

1155
 Terr Eylemlerinin Ekonomik Maliyetleri

Yrd.Do.Dr. kr Ciciolu - Abdlkerim Kaplan

Terrizm, siyasi hedefler yannda, ekonomik aktrlerin davranlarn ve gelecee ilikin beklentilerini etkilemek
ve ekonominin temel dinamiklerinde nemli deiikliklere yol amak yoluyla, saldrlar dzenledii lkenin
ekonomik faaliyetlerini kesintiye uratp vergi tabann daraltarak vergi gelirlerini azaltmay amalamaktadr.
Bylece kamu harcamalarnn bileimini bozarak mali yapy ktletirmeyi ve etkin kamu hizmeti sunulmasn
engelleyerek devleti halkn gznde kt duruma drmeyi hedeflemektedir.Terr ile ekonomi arasnda sebep ve
sonu ilikisinin varl genel kabul gren bir yaklam olmakla beraber, terrn ekonomiye verdii zarar ok daha
ciddi boyutlardadr.Kresel bir ky haline gelen ve kk olaylarn bile makro planda etkileri olduu gnmz
dnyasnda, bir blgede meydana gelen terr olaylarnn etkilerinin sadece o blgeyle ve eylemin ieriiyle snrl
kalmas mmkn deildir. Bu almada Trkiye zelinde PKK terr rgtnn varl nedeniyle yaanan ekonomik
kayplar balklar altnda incelenecektir.
Anahtar Kelimeler: Ekonomik Maliyet, Terr Olaylar, Trkiyede Terr Maliyetleri

1156
 Alveri Merkezlerinde Esnek alma Deneyimlerine likin Eletirel Etnografik Bir Alan Aratrmas

Emine zdil - Yrd.Do.Dr. ule Aydn Turan

1970li yllardan itibaren uyguland bilinen esnek alma modelleri eitlilik arz etmektedir. Literatre gemi
belirli sreli i szlemeleri, evde alma, tele alma vb gibi ok sayda esnek alma modeli bulunmaktadr.
Btn esneklik modellerinin uygulanmasnn gerekesi olarak iletmeler asndan verimlilik argman alanlar
asndan da rekabet avantaj, i-ev yaam dengesi gibi argmanlar ne srlmektedir. Ama aratrmalar,
uygulama sonularnn zellikle alanlar asndan, iddia edilenin tam aksi sonular dourabildiini
gstermektedir. Bu konuyla ilgili yaplan aratrmalara bakldnda ikincil veri analizine dayanan almalar ile
daha ok niceliksel alan aratrmalarnn younlukta olduu grlmektedir. Alveri merkezleri (AVMler) pek ok
disiplin asndan ilgili ekici bir aratrma alan olmutur. Ama bu alanlarda yaanan alma deneyimlerine ilikin
yaplm almalar snrldr. AVMlerde taeron alan olma, ksmi-sreli alma gibi esnek alma modelleri
bir arada grlebildii iin bu konu ayrca ilgi ekicidir. Bu almann amac AVMlerde esnek alma
deneyimlerine ilikin kefedici bir aratrma yrtmektir. Yntem olarak, literatrde ok eksik braklm olan nitel
alma tasarm benimsenecektir. Aratrmann odanda AVM alanlarnn esnek alma deneyimleri
bulunmaktadr. Esnek alanlarn AVMler ierisinde paylatklar kltrel alan da nemsediimiz iin etnografik
alan aratrmas tasarm tercih edilmitir. Perspektif olarak ise, alanlar ile ilgili olumsuz etkilere duyarllk
temelinde, eletirel perspektif benimsenecektir. Aratrma 4 alveri merkezinde yrtlecek olup katlmsz gzlem
ve derinlemesine grme ile odak grup grmeleri ile veri edinilmesi planlanmaktadr. Veri analizinde MAXQDA
nitel veri analizi yazlmndan yararlanlacaktr.
Anahtar Kelimeler: Esnek alma, Avm alanlar, Etnografik Alan Aratrmas

1157
 Profesyonel Sosyal Medya Mecralarnn Kullanmnda Dnyas - Akademi Kyaslamas: linkedin ve
academia rnei

Cansu Krmzgl - Yrd.Do.Dr. ule Aydn Turan

Sosyal medya, sadece gnlk yaantmzda deil ayn zamanda i dnyasnda tercih edilen bir ara haline
gelmitir. Genel sosyal a mecralar alma yaamna ynelik olarak kullanlabildii gibi zellikle profesyonel
nitelikli (i yaamna ynelik) sosyal medya alar da (linkedIn, Xing ) bulunmaktadr. Akademik dnyada da i
dnyasnda olduu gibi profesyonel sosyal a mecralarnn yaygnlayor olmas (Academia.edu, Reserchgate,
Methodspace, Epernicus) bu almann k noktasn oluturmaktadr. Aratrmamzn odandaki soru i dnyas
ile akademik dnyada alan bireylerin sosyal a mecralarn kullanm mantnn benzeip benzemediidir.
Sosyal medya mecralarna odaklanan bir iletiim teorisi yaklam olan kullanmlar ve doyumlar yaklam kitle
iletiim aralarnn bireylere ne yapt deil aksine, bireylerin kitle iletiim aralaryla ne yapt sorusunu
sormaktadr.. Aratrmada bu yaklam nda, bireylerin bu kanallar kullanm deneyimlerini nasl
anlamlandrdklar irdelenecektir. Yeterliliklerini belirleme ve gelitirme, kariyer hedeflerini belirleme, gndemi
takip etme gibi alt balklar zerinden kyaslamal olarak deneyimin detaylarna baklacaktr. Bu balamda en fazla
kullanc says kriterine gre setiimiz iki a olan linkedin ile academia.edu aratrmaya konu edilecektir.
Aratrma nitel aratrma tasarmna uygun olarak yrtlecek olup veri edinme stratejisi olarak ikincil verilere ek
olarak ad geen sosyal medya aralarn youn ekilde kullanan akademisyen ve zel sektrden profesyoneller ile
derinlemesine grme ve odak grup grmesi gerekletirilecektir.
Anahtar Kelimeler: Linkedin, Academi.Edu, Kullanmlar ve Doyumlar Yaklam, Nitel Aratrma Tasarm

1158
Siyasi Partilerin deolojileri Dorultusunda Partilerin Seim Mzikleri ve Propaganda Afilerinin Kullanm:
1999 Genel ve Yerel Seimleri rnei

Yrd. Do. Dr. Derya Karaburun Doan - Ar. Gr. ule Sayan - Ar. Gr. Caner ak

1946 ylnda Trkiye'nin ok partili hayata gemesinden itibaren genel ve yerel seimler Trkiye'de ynetim
kademelerinin belirlenmesinde nc rol oynamaktadr. Bu adan Trkiye'de yaanan 18 Nisan 1999 seimleri hem
genel hem de yerel seimlerin ayn anda yaplmas bakmndan Trk siyasal yaamnda nemli bir yer tutmaktadr.
Semenler bu seimde ayn gn oy kullanarak hem genel seimlerde Trkiye Byk Millet Meclisi'nde (TBMM)
milletvekillerini, hem de yerel seimlerde yerel ynetimlerdeki temsilcilerini semilerdir. Siyasi partiler dier
seimlerde olduu gibi bu seimlerde de propaganda faaliyetleri yrterek genel ve yerel ynetimlerde sz sahibi
olma abas iine girmitir. 18 Nisan 1999 seimleri hem genel hem de yerel seimlerin bir arada yaplmas hem de
seim sonular itibariyle farkl ideolojilere sahip partilerin TBMM ye tamasndan dolay bu almann inceleme
konusunu oluturmutur. almada 18 Nisan 1999 ylnda yzde onluk seim barajn geerek, TBMM'de temsil
edilme hakk kazanan be siyasi parti incelenmitir: Demokratik Sol Parti (DSP), Milliyeti Hareket Partisi (MHP),
Fazilet Partisi (FP), Anavatan Partisi (ANAP) ve Doru Yol Partisi (DYP). Siyasi partilerin seim dneminde
kullandklar seim mzikleri ve propaganda afileri gstergebilimsel analiz yntemi kullanlarak karlatrmal
olarak incelenmitir. Elde edilen bulgular dorultusunda siyasi partilerin ideolojileri ve vaatleri kapsamnda seim
mziklerini ve propaganda afilerini ne ynde kulland tespit edilmeye allmtr.
Anahtar Kelimeler: Siyasal letiim, Propaganda Afileri, Seim Mzii

1159
 Gmrk Birlii Sonras Trk D Ticaretinin Grnm ve Yapsal Deiimi

r.Gr. Sleyman Bakkal - r.Gr. Kartal Trk - Dilek Trk

Trkiye ekonomisi her geen gn byyen hacminin yannda d ticarette de nemli aamalar kaydetmekte ve
yapsal bir dnm srecini devam ettirmektedir. zellikle Gmrk Birlii sonrasnda Trkiyenin d ticaretinde
nemli yapsal deiimler meydana gelmitir. Bu deiimlerin banda ticarete konu olan mallar gelmektedir. Bu
srete Trkiyenin d ticaret hacmi artarken buna paralel olarak d ticaret a verdii grlmektedir. Buna
karlk fasllar dzeyinde ve retim teknolojisi asndan emek youn retim alanlarndan sermaye ve teknoloji
youn alanlara ynelimin ayn sre iersinde gerekletiini sylemek mmkndr. alma, Trkiye
ekonomisinde meydana gelen bu nicelik ve nitelik deiimlerini Avrupa Birlii lkeleri ile ticari ilikilerin
younlat ve Trkiye Ekonomisinde bir dnmn balangc sayabileceimiz Gmrk Birlii sonras dnemler
itibariyle inceleme amacn tamaktadr.
Anahtar Kelimeler: D Ticaret, Fasl Deiimi, Yapsal Dnm

1160
 Bst Snai Endeksi le eitli Metaller Arasndaki liki: Toda-Yamamoto Nedensellik Testi

Yrd.Do.Dr. Smeyra Gazel

Metaller gemiten gnmze birok devlet, kurum ve kii asndan nem arz etmektedir. Sanayi kurulular
asndan ham ya da yardmc madde niteliinde olmas sebebi ile dikkat eken metaller son zamanlarda bir yatrm
arac olarak da portfylerde yer almaktadr. Bu almann amac Borsa stanbul Sanayi Endeksi ile sklkla
kullanlma kriterine gre seilen metaller (alminyum, nikel, bakr, kurun) arasndaki ilikinin 2004:08-2016:08
yllar arasndaki sre iin Toda-Yamamoto nedensellik testi ile incelenmesidir. Analiz sonularna gre
alminyum ve bakrdan BIST Snai endeksine doru bir nedensellik tespit edilirken dier metaller iin Snai
endeksine doru nedensellik saptanamamtr. Ayrca metallerin kendi aralarndaki nedensellik ilikisine bakldna
bakrdan incelenen dier metallerin tamamna doru bir nedenselliin olduu grlmektedir.
Anahtar Kelimeler: Bst, Snai Endeksi, Metaller, Toda-Yamamoto

1161
 Zorunlu Gn Zorlu Yollar: Kabil-Istanbul Mlteci Alar

Do.Dr. Yusuf Adgzel - Smeyye Akgz

Suriye i savana kadar dnyann en byk mlteci kaynak lkesi olan Afganistan, on yllardr sren sava, i
atmalar ve istikrarszlk nedeni ile halen her yl milyonlarca insann ayrlmak zorunda kald bir lkedir. Byk
ounluu komu lkeler Pakistan ve rana snmak zorunda kalan Afganistanllarn nemli bir ksm ise, daha
uzun ve tehlikeli bir yolculuu gze alarak Avrupa lkelerine veya Trkiyeye ulamaya almaktadr. Trkiye,
komu lke olmamasna ramen Afganistanllar iin nemli bir transit ve hedef lke durumundadr. G daresi
Genel Mdrl verilerine gre, Suriyelilerden (%40) sonra en fazla dzensiz gmenleri Afganistanllar (% 18)
oluturmaktadr. 2015 ylnda Trkiye zerinden Akdenizi geerek Avrupaya ulaanlarn 205 binini (% 24)
Afganistanldr. Mltecilik stats almak isteyen Afganistanllar Avrupaya gitmeyi hedeflerken, 1951 Cenevre
Szlemesine gre mltecilik stats alamayan Afganistanllar ise kayt d kaak- almay gze alarak
Trkiyede dk statl ilerde almaktadrlar. Dnyann onlarca lkesine dalm bulunan Afganistanllar
lkelerinden kp, hedefledikleri lkelere ulamak iin genellikle uluslararas gmen ve mlteci alarn
kullanmaktadrlar. Bu alar, eitli gmen dernekleri gibi formel alar olabilirken, ounlukla da insan kaakl
yapan uluslararas ebekeler olabilmektedir. Afganistanllar, genellikle insan kaaklarnn organize ettii alara
katlarak yasad yollardan ran zerinden Trkiyeye ulamaktadrlar. Bu bildiride, stanbulda mlteci alarn
kullanarak gelen 5 Afgan ile derinlemesine mlakatlar yaplarak, Trkiyeye ulamakta kullandklar mlteci alar,
bu alara nasl ulatklar, balarnn devam etmedii, geri dnmek iin tekrar bu alar kullanp kullanmayacaklar
gibi hususlar anlalmaya allacaktr.
Anahtar Kelimeler: Zorunlu G, ltica, Afganistanllar, Mlteci Alar, nsan Kaakl

1162
 Rekreasyon Aktivite Trleri ve Rekreasyon Aktivitelerinin Kategoriletirilmesine likin Bir Envanter
almas

Ar.Gr. Taki Can Metin - Prof.Dr. Alper abuk

Rekreasyon aktivitelerinin neler olduu ve nasl bir kategoriletirmeye tabi tutulmas gerektii ile ilgili pek ok
farkl kaynak bulunmaktadr. Leitner ve Leitnerin (2004) almas bu almalar iinde en kapsaml olandr. Buna
karn sz konusu almada dahi bilinen pek ok rekreasyon aktivitesinden bahsedilmemitir. Ayrca yine sz
konusu almada rekreasyon aktivitelerinin kategoriletirilmesi ile ilgili bir takm problemler bulunmaktadr.
Rekreasyon aktivitelerine ilikin envanter niteliinde kapsaml bir almann bulunmamasnn pek ok nedeni
bulunmaktadr. Rekreasyon aktivitelerinin ok fazla olmas, blgelere gre farkl aktivitelerin olmas, sz konusu
aktivitelerin duyulmamas ve aratrmaclarn konuyla ilgili yaptklar almalarda aktiviteleri kategoriletirme
ksmnda oluan tutarszlklar nedeniyle pek ok alma iin kaynak niteliinde olabilecek kapsaml bir rekreasyon
aktivite envanteri ortaya konulmamtr. Bu almada birincil olarak; rekreasyon aktivitelerine ilikin literatr
taramas yoluyla rekreasyon aktivitelerini ieren bir envanter listesi hazrlanmtr. kincil aamada rekreasyon
aktiviteleri ile ilgili genel bir kategoriletirme almas gerekletirilmitir. Sonu olarak almada, rekreasyon ile
ilgili almalara altlk tekil edecek bir envanter listesi ortaya konulmutur.
Anahtar Kelimeler: Rekreasyon Aktiviteleri, Rekreasyon Envanteri, Rekreasyon Aktivite Kategorileri, Rekreasyon
Tipleri

1163
 Medya Okuryazarlnn nemi ve Etkisi (Elaz li rnei)

Yrd.Do.Dr Tamer Kavuran - Recep Altay

Bu almann amac medya okuryazarl konusunda yeni ufuklar amak zere temel bilgileri aktarmay
salamaktr. Belirtilen ama dorultusunda medya okuryazarl tanmlanm, tarihe ve geliim incelenerek medya
okuryazarlnn nemi ve gereklilii tartlmtr. Elaz'daki medya okuryazarlnn boyutlar irdelenmi ve genel
eilimler yorumlanmtr. Anket ynteminin kullanld aratrmamzda Frat niversitesi rencileri ve
Elzdaki farkl demografik zelliklere sahip bireylerle yaplan grmelerden edinilen verilir SPSS program ile
analiz edilmitir. Medya okuryazarlnn genel olarak gnlk hayat ierisinde internet ortamndan elde edilen
bilgilere belirli bir szgeten geirdikten sonra kullanmamz gerektii konusunda nemli olduu, bu aratrmada ise
medya okuryazar olmann nemi, etkisi ve gereklilii konusunda vatandalarn hemfikir olduu sonucuna
ulalmtr.
Anahtar Kelimeler: Medya, Medya Okuryazarl, Frat niversitesi, Elaz

1164
 in Halk Cumhuriyeti ve Trkiyede Devlet Btesi Srelerinin Karlatrmal Analizi

Ar.Gr. Tark Iliman - Prof. Dr. Recep Tekeli

Tek parti rejimi ile ynetilen in Halk Cumhuriyeti son yirmi yl ierisinde kamu maliyesi alannda nemli
lde geliim gstererek baz reformlar hayata geirmitir. Bu reformlardan biri; btenin hazrlanmas,
onaylanmas, uygulanmas ve denetimini dier bir ifadeyle bteleme srecinin tamamn kapsamaktadr. Ancak in
kamu maliyesi ynetiminde ve bte alannda gerekletirilen reformlara ramen devlet btesi sisteminde hala
nemli derecede eksiklerin olduu ileri srlmektedir. Parlamenter cumhuriyet sistemi ile ynetilen Trkiyede
bteleme anlay son on yldr stratejik planlamaya dayal performans esasl bteleme esaslarna uygun olarak
yrtlmektedir. Bu almada birbirinden farkl sistemler ile ynetilen in Halk Cumhuriyeti ve Trkiyenin bte
sreleri karlatrmal olarak incelenmektedir. Ayca yeni anayasa teklifinin halk tarafndan onaylanmas ile
bteye getirilecek olan yenilikler de ortaya konmaktadr.
Anahtar Kelimeler: in Bte Reformu, in Devlet Btesi Sreci, Trkiyede Stratejik Planlamaya Dayal
Performans Esasl Bteleme, Trkiyede Devlet Btesi Sreci

1165
 Piyasa Ekonomisi Dzenleyicileri: Rekabet Kurumu le Amerikan Federal Ticaret Komisyonu
Karlatrmal Teorik Analizi

Ar.Gr. Tark Iliman - Prof. Dr. Recep Tekeli

Son dnemlerde piyasa ekonomisinin lke ekonomilerinde egemen olmas devletin ekonomi zerindeki etkisini
en aza indirmektedir. Piyasa sahip olduu aktrler ile kendi bana karar verebilmekte ve ekonomiyi
ekilllendirmektedir. Ancak, piyasa iinde gerekleen adil olmayan ve zellikle tketicileri zarara uratan
uygulamalar merkezi hkmetten bamsz olarak alan ve kendilerine ait tzel kiilii olan Dzenleyici ve
Denetleyici Kurumlar (DDK) tarafndan dzenlenmektedir. DDKlarn ilk rnekleri Amerika Birleik Devletlerinde
(ABD) ortaya km olup zamanla Avrupaya ve dier lkelere yaylmtr. ABDde rekabeti olumsuz ynde
etkileyen ve rekabeti bozucu her trl i ve eylemler Federal Ticaret Komisyonu (FTC) tarafndan incelenmektedir.
Trkiyede ise bu grevi Rekabet Kurumu (RK) stlenmektedir. Bu almada; FTC ve RK grevleri, yetkileri ve
ellerinde bulundurklar yetkilerin hukuksal zeminleri asndan teorik olarak karlatrlmakta olup FTCnin RKya
gre Anayasal bakmdan daha gl bir hukuki zemine ve etkiye sahip olduu ortaya karlmtr.
Anahtar Kelimeler: Federal Ticaret Komisyonu Grev ve Yetkileri, Rekabet Kurumu Grev ve Yetkileri, Anayasal
Hukuksal Zemin

1166
 The True Value Of The Islamic Sciences Today

Yrd.Do.Dr. Tark Masud Quadir

ABSTRACT

The true value of the Islamic sciences is not in their being simply reminders of a glorious past in the Islamic
civilization. Their true value lies in the principles that they upheld. These are the principles of Islam that modern
science ignores altogether. These are the principles which we all know are real when we read the Quran or the
Hadith. The talk will highlight an enchanted worldview that Islamic sciences upheld through examples from Islamic
math, medicine, astronomy, and alchemy. The talk will emphasize the urgent need to regain a similar vision of the
world around us and hence the imporatance of the Islamic sciences.
Keywords: Islamic Science, Islamic Principles, Enchanted Worldview

1167
 Istatistiksel Sre Kontrol Teknikleri Balamnda niversite rencilerinin Ders Baar Durumlarnn
Analizi

Do.Dr. rfan Erturul - Ar.Gr. Tayfun zta - Ar.Gr. Abdullah zil - Ar.Gr. Gzde Sar

niversiteler, rencilerin bilimsel bak asyla eitli alanlarda teorik ve pratik eitim aldklar eitim
kurumlardr. Bu kurumlarn temel iki amac, rencilerine bilgiye nasl ulalacan retmek ve rencilerini
ynelecekleri kariyer alanlarna donanml bir ekilde yetitirmektir. Bu balamda renciler baar koullarn
saladklarnda niversite eitimlerini tamamlayabilmektedirler. Bu almada, Pamukkale niversitesi ktisadi ve
dari Bilimler Fakltesi rencilerinin baar durumlarnn statistiksel Sre Kontrol teknikleri kullanlarak
incelenmesi amalanmaktadr. Bu noktadan hareketle, rencilere anket uygulanarak mevcut durumlar
belirlenmitir. Uygun teknikler kullanlarak da baarszlk nedenlerinin analizi yaplmtr.
Anahtar Kelimeler: Yksekrenim, Beyin Frtnas, Neden-Sonu Diyagram, statistiksel Sre Kontrol
Teknikleri

1168
 Planlanm Davran Teorisi erevesinde Firmalarn Fuarlara Katlm Kararlar:bir Alan Aratrmas

Prof.Dr. smail Bakan - Do.Dr. Burcu Erahan - Do.Dr. Tuba Bykbee - Timuin Saer

Planlanm Davran Teorisine gre, bir davrann ortaya kmasnda tutum, alglanan davransal kontrol, norm
ve ama etkili olmaktadr. Buna gre bireyler davranlarnn sonucu hakknda nceden durum deerlendirmesi
yapar ve kararlar alrlar. Davranlar belirli bir ama sonucunda oluur. Ancak amac da tutumlar etkilemektedir
(ahin ve dierleri, 2016: 451). Bu adan firmalarn fuarlara katlmaya ynelik tutumlar, kontrol algs, normlar ile
amalar katlm kararn etkileyebilmektedir. Firmalarn fuarlara katlp katlmama tercihlerinin altnda yatan
psikolojik ve sosyal sebepler hakknda daha fazla bilgi sahibi olmak, firmalarn bu konuda uyguladklar
stratejilerini daha etkin ve doru belirlemesine nemli katklar salayacaktr (Turan, 2011: 128). Bu almada,
planlanm davran teorisi erevesinde yer alan davrana ynelik tutum, kiisel normlar ve alglanan davran
kontrolnn firmalarn fuarlara katlm kararlar zerindeki etkisi aratrlmtr. Aratrmada nicel yntem tercih
edilmi olup anket aracylatoplanan veriler SPSS program kullanlarak betimsel istatistikler, gvenilirlik analizi,
korelasyon analizi ve regrasyon analizi yaplmtr.
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: Planlanm Davran Teorisi, Fuarlara Katlm

1169
 rgtsel Destein yeri Maneviyat zerindeki Etkisi: Bir Alan Aratrmas

Prof.Dr. smail Bakan - Do.Dr. Burcu Erahan - Do.Dr. Tuba Bykbee - Timuin Saer

ZET Kiinin hayatna dair temel amalarn bulma, i ilikisi olan kiilerle gl bir ba kurma ve kendi
inanlar ile iyeri deerleri arasnda uyum salama abalar olarak tanmlayabileceimiz iyeri maneviyat; kiilerin
alma hayatndaki kiilerle saygl, gvenilir ve samimi iliki kurabilmelerini salayacak bir i yeri iin ortak bir
vicdan oluturmay hedefler (Neal, 2000; Akt. rgev ve Gnalan, 2011: 55). Alglanan rgtsel destek ise,
alanlarn kendilerini gvende hissetmeleri ve arkalarnda rgtn var olduunu bilmeleri anlamna gelmekte olup
(zdeveciolu, 2003:113), rgt tarafndan desteklendiini alglayan alanlarn, minnettarlk hissederek, iyeri
maneviyat asndan karlk verme olaslklar bulunmaktadr (Kaplan ve t, 2012:389). Bu aratrmann amac;
rgtsel destein, alglanan rgtsel maneviyata etkisini aratrmaktr. Aratrmada Kahramanmara ilinde zel
sektrde faaliyet gsteren alanlarn rgtsel destek ve iyeri maneviyatna ilikin alglar anket araclyla
llmeye allmtr. Elde edilen verilerin analizinde gvenirlik testi, korelasyon ve regresyon analizleri
uygulanmtr. Sonu olarak rgtsel destein, iyeri maneviyat zerinde olumlu etkisi olduu tespit edilmitir.
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: yeri Maneviyat, Alglanan rgtsel Destek

1170
 Trkiyede Turizm Gelirlerinin Cari An Srdrlebilirliine Etkisi

Prof.Dr. Tuncay elik - Prof.Dr. Muhittin Kaplan - Doan Barak

Trkiyede, 24 Ocak 1980 Kararlar olarak bilinen ve ekonominin da ald dnemin balangc olarak
kabul edilen dnmn ardndan, d ticaret a lke ekonomimizin nemli sorunlarndan biri haline gelmitir.
Ekonominin retim ve tketim yapsna bal olarak ortaya kan gelimeler, 1980 sonras dnemde srekli olarak
ihracatn ithalatmzdan daha az olmasna, bu durumun da lke ekonomisinde srekli bir cari ak basks
yaratmasna neden olmutur. D ak kaynakl ekonomik belirsizliklerin ortadan kaldrlmas ve srdrlebilir bir
d ticaret ann salanabilmesi ekonomimiz iin kanlmaz hale gelmitir. lkemizde 1990l yllardan sonra
ciddi anlamda art gstermeye balayan turizm hareketlerine bal olarak ortaya kan turizm gelirleri, d ticaret
andan kaynakl cari ak basksnn azaltlmasnda son 20 ylda nemli bir etken olmaktadr. te bu
motivasyonla bu almada, TK aylk d ticaret ve turizm gelir-gideri er aylk zaman serileri kullanlarak
1992:1-2016:4 dneminde turizm gelirlerinin cari an srdrlebilirliine olan etkisi ARDL (autoregressive
distributed lag model) modeli kullanlarak test edilecektir.
Anahtar Kelimeler: Cari Ak, Turizm Gelirleri, Srdrlebilirlik, Trkiye Ekonomisi, Ardl Modeli

1171
 Orta Gelir Tuza, Nedenleri, k Yollar ve Trkiye

Doan Barak - Prof.Dr. Tuncay elik

Belli bir gelir seviyesine ulaan lkeler yksek ekonomik byme yllarndan sonra bir durgunlua dmektedir.
Bu lkeler yksek bir byme gsterdikten sonra yksek karlar dme eilimine girdiinden, teknolojik retim
gerekletiremediklerinden srekli byme gsterememektedirler. Dolaysyla bu lkeler orta gelir tuzana
dmektedirler. Trkiye uzun zamandr orta gelirli lkeler grubunda yer almaktadr. Trkiyenin 2023 hedefleri
dorultusunda istenilen gelir seviyesine ulamas iin yapsal reformlar gerekletirerek yksek gelirli lkeler
grubunda yer almas sz konusu olabilir almann amac Trkiyenin orta gelir tuzandan nasl kurtulacan
incelemektir. Bu dorultuda eitim ve beeri sermayenin glendirilmesi, Ar-Ge faaliyetlerinin arttrlmas, yurt ii
tasarruflarn arttrlmas ve hizmet sektrnde katma deer artnn salanmas politikalar uygulanarak Trkiyenin
orta gelir tuzandan nasl kurtulabilecei incelenmitir.
Anahtar Kelimeler: Orta Gelir Tuza, Ar-Ge Harcamalar, Yurt i Tasarruf

1172
 Tarih Bilimi Asndan Afyonkarahisar Kent Mzesi'nin Kurulu almalar

Do.Dr Turan Akkoyun

Kent mzeleri; iletiim, eitim misyonuna arlk veren, grsel malzemeleri sergileyen, bata biliim olmak zere
ileri teknolojiden yararlanan, sergilere, etkinliklere ncelik tanyan, yaygnlk kazanan kurumlardr. Hzl bir
kentlemenin yaanmas; tarihi birikimin rn kltrel varlklar, eserleri daha da kymetli hale getirir. Kent
mzeleri; hzla uzaklalan, yitirilen konulara arlk verir. ehrin sosyal ve kltrel sreklilii salar. Tesis
edilmekte olan Afyonkarahisar Kent Mzesi, insann her trl faaliyetini konu kabul eden tarih biliminin
deerlendirme alanna girmektedir. Kurumun hedefleri sralandnda ne kan hususlar unlardr: - Afyonkarahisar
kentinin hafzas, tm bellei oluturmak, ok ynl kltrel ve sosyal unsurlar ortaya koymak. - Kimlii, aidiyeti
benimsemek ve kuvvetlendirmek. - Kltrel geliimi desteklemek. - Kent modeli ortaya koymak. - Afyonkarahisar
sevgisini alamak. - Elenerek, zaman geirerek renmeyi gerekletirmek. Afyonkarahisar Kent Mzesi'nin
ulamaya alt kesimler unlardr: - Toplumun tm kesimleri; - ehirde yaayanlar; - Kente dardan gelenler
gmenler; - Kente yeni gelenler: Afyonkarahisar'a resmi geici greve gelenler, altay, sempozyum, kongre ve
konferansa gelmi olanlarn yannda gelecek kuaklar temsil eden renciler. - Yerli ve yabanc ziyaretiler -
Aratrmaclar Tebliimiz Afyonkarahisar Kent Mzesi'ni, tarih bata olmak zere btn sosyal bilimlere kaynak
olabilecek ve katk salayabilecek bir metotla, bilim dnyasna aktarmay amalamaktadr.
Anahtar Kelimeler: Afyonkarahisar, Tarih, Kent Mzesi, Kltr, Toplum

1173
 Karar Vermede Bulank Dilsel Niceleyicilerin zellikleri ve Uygulanmas

Do.Dr. Turgay Kalayc - Yrd.Do.Dr. Suat Karagz

Bu bildirinin amac, gnmzde ok nem arzeden karar verme eyleminin, belirsiz bilgilerin bulunduu bulank
bir ortamda nasl uygulanabileceine deinmektir. Bunun iin Ordered weighted Averaging (OWA) birletirme
operatrleri kullanlacaktr. Dilsel olarak ifade edilen birletirme talimatlarn modelleme kabiliyetlerinden dolay,
bu operatrler saysal zekada (computational intelligence) ska kullanlmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Bulank Dilsel Niceleyiciler, Owa, Birletirme, Karar Verme, Bulank ounluk

1174
 1933-1948 Yllar Arasnda Halkevleri Ktphanelerine Seilen Eserler zerine nceleme

Prof.Dr. Muammer Nurlu - Ar.Gr. Trkan Gler Ar

Cumhuriyet ilan edildikten sonra, Trk kltrn canlandrmak ve Trk milletinin bilinlenmesini salamak iin
yurdun drt bir yannda almalar balatlmtr. phesiz ki bu almalarn en nemlilerinden biri halkevlerinin
almasdr. Halkevlerinin bnyesinde barndrd btn blmler halkn eitiminde nemli rol oynamtr. Bu
blmlerin can damar ktphanelerdir. Bu nedenle ktphanelere seilen eserler, oluturulan komisyonlar
tarafndan titizlikle incelenmi ve uygun grlen eserler kabul edilmitir. Bu almann amac, 1933-1948 yllar
arasnda Halkevleri ktphanelerine seilen bu eserlerin seilme kriterlerini tespit etmektir. almann bu amacna
ynelik olarak Babakanlk Cumhuriyet Arivinde yer alan eserler incelenmitir. Bu almada nitel aratrma
yntemlerinden dokman incelemesi, veri teknii olarak ise belgesel tarama teknii kullanlmtr. Aratrmann
sonunda yurdu ilgilendiren ileri ve konular halka, bilhassa kylye okutmak, anlatmak ve yaptrtmak amac gden
halkevleri ktphanelerine seilen eserlerin ortak temalarnn mill folklor, mill spor, Trk ruhu, vatan, millet, ky
hayat, z Trke, Gazi Mustafa Kemal Atatrk, cumhuriyet ve salgn hastalklar olduu tespit edilmitir.
Anahtar Kelimeler: Halkevleri, Ktphane, Seilen Eserler

1175
 Mahmut Tibetin Kitaplarndaki rgt Kltr Unsurlar zerine Bir nceleme

Do.Dr. Uur Keskin

Bu almada, karikatr sanats Mahmut Tibetin yaynlanm kitaplarnda ilenen balca temalar, rgt
kltr balamnda incelemeye konu edilmitir. Mahmut Tibet, izimlerinde genellikle hiyerarik kademe says
fazla olan dikey (sivri) rgtlerde n plana kan davran biimlerini ele almtr. Mizah olmas sayesinde, gerek
bireyler ve gerekse zmreler zerinde yapm olduu arpc gzlemleri, izgi karelerine aktarabilmitir. Nitel bir
aratrma olarak yrtlen bu almada, izere ait kitaplardaki izimlerin, rgt kltr kuramlar bakmndan
arlkl olarak Charles Handy tarafndan rol kltr davran dorultusunda biimlendii ortaya konulmutur.
almada sadece Handy tarafndan belirlenen tipoloji ile yetinilmeyip, bata Geert Hofstede tarafndan gelitirilen
Bileke Boyutlar Teorisi olmak zere dier rgt kltr teorisyenleri tarafndan yrtlen almalar, kullanlan
kavramlar ve aklayc mekanizmalardan da faydalanlmtr.
Anahtar Kelimeler: Mahmut Tibet, rgt Kltr, Mizah, Ynetim

1176
 Bat Trakya Trklerinin Eitim Sorunu

Uur Sere

Bat Trakya Trk aznl gemiten bugne eitli insan haklar ihlalleri ile kar karya kalm, snrlar
ierisinde yaad Yunanistan tarafndan bask politikalarna maruz braklmtr. Trk aznlk, 1923 ylnda
imzalanan Lozan Antlamas ile dinsel, dilsel ve kltrel haklara sahip olmasna karn Yunan devleti tarafndan
daima bir tehlike unsuru olarak grlm ve bu haklarn hibir zaman tam anlamyla kullanamamtr. Eitim
meselesi de, hem bu alandaki sorunlarn eitlilii hem de bu sorunlardan etkilenenlerin says dikkate alndnda
Trk aznln en kritik sorunlarndan biridir. Yaplacak olan sunumda nce Trk aznln eitimine ilikin yasa ve
antlamalara deinilerek mevzuata dair genel bilgi verilecektir. Sonrasnda lkokullar ve Ortaretim genel
balklar altnda aznlk eitimin sorunlar ortaya konulacaktr. Bu yaplrken, uluslararas raporlar ve Trk aznl
temsil eden isimlerce kaleme alnm almalar ana kaynaklar olacaktr. Son olarak ise ortaya konulan sorunlarn
zm ynnde atlabilecek admlar deerlendirilecektir.
Anahtar Kelimeler: Bat Trakya Trkleri, Eitim Meselesi, Aznlk Eitimi

1177
 Tarihsel Olaylarn ve Uluslararas likilerin Analizinde yeni G Denkleminin Uygulanmas

Dr. Uur Tatlsumak

Analizci, mukayeseli tarih almalarnn ktl, gnmzde yaplan bilimsel almalarda gze arpmaktadr.
Buna karlk, malumat furuluk tarihiliinin gittike ne kt ve yaygnlat grlmektedir. Bu dar ereveden
kp, tarih anlaymz gelitirebilecek ve sosyal problemlerin zmn kolaylatracak yeni usul ve bak
alarna ihtiya duyulduu muhakkaktr. Bu amala, gelitirmeye altmz yeni g denkleminin tarih
almalarnda ve sosyal olaylarn zmnde uygulanabilirliini masaya yatrdk. Kukusuz g denklemini ilk
kez biz icat etmiyoruz. eitli formllerde ekillenmi g denklemini baka kaynaklarda da grmek mmkndr.
Ancak bizim ortaya koyduumuz epistemolojinin ve bilgi patronajnn bu g denklemlerinde gz ard edildiini
fark ettik. Halbuki, epistemoloji ve bilgi patronaj temelli bir g denklemi, asrlardr lkemizin ihtiya duyduu bir
kalknma forml ve stratejik akldr. Bu denklem, sadece tarihe yeni bir bak as gelitirmeyecektir, ayn
zamanda, gemite ve gnmzde hala slam toplumlarnn modernlemeyi ne kadar yanl anladn da ortaya
koyacaktr. u ana kadar uygulanan g denklemlerinde, epistemolojinin ve bilgi patronajnn gz ard edilmesi,
yanl kalknma metotlarnn uygulanmasna ve yanl stratejilerinin benimsenmesine sebep olmutur. Baka bir
adan, yanl g denklemleri, acaba smrgeci glerin, zihnimize asrlardr frd bir fikir ve bir alg ynetimi
midir? Tarihte gcn eklinin ve tanmnn deimesiyle, g denklemi unsurlar deimise de bilginin ve ona
deer veren milletlerin ykseli trendi hi deimemitir. Bu almayla amalanan, Osmanl modernlemesinin
baarszlklarna, bu denklemle k tutmak, bir nevi denkleme projektr grevi vermektir. Ayrca bu denklemin
yardmyla, Osmanl modernlemesinin, Japon ve Rus modernlemesi karsndaki eksiklikleri, baarszlklar bilgi
patronaj asndan da ksaca ortaya konulmaya allacaktr. unu belirtmekte fayda var ki, bu forml, tamamen bir
kalknma sorununu zme ve g sistemini mutlak anlama iddiasnda deildir. Tm eksikleriyle beraber,
gelitirilebilir bir formldr. G denklemi, tarihe ve olaylara sistematik ve analizci bir ekilde bakmamza olanak
salayacaktr.
Anahtar Kelimeler: G Denklemi, Kalknma, Epistemoloji, Bilgi Patronaj, Modernleme

1178
 alan Kadnlarn Eitim Dzeyleri ve llerin Yaam Endeksleri likisi

retim Grevlisi Uur Uur - Hakan Sara

Giderek arlaan yaam koullar ve sosyo-ekonomik faktrler kadnlarn i yaamnda daha fazla yer almasn
zorunlu hale getirmitir. Kadnlarn i yaamndaki yeri, bireysel ve toplumsal kalknma bakmndan hayati bir unsur
olarak karmza kmaktadr. Bu noktada alan kadnlarn toplam igc ierisindeki oran ve zellikle eitim
seviyeleri, verimlilii etkileyen en nemli unsurlardandr. llerde yaam endeksi; konut, alma hayat, gelir ve
servet, salk, eitim, evre, gvenlik, sivil katlm, altyap hizmetlerine eriim, sosyal yaam ve yaam
memnuniyeti olmak zere yaamn 11 boyutunu kapsamakta ve bireylerin ve hanehalklarnn yaamn objektif ve
subjektif gstergeler kullanarak yaam boyutlar ayrmnda il dzeyinde lmeye, karlatrmaya ve zaman iinde
izlemede kullanlmaktadr. Aratrmada, KUR ve TUK verilerinden yararlanlarak, Trkiyenin farkl
blgelerinden verilerine ulalabilen 7 ildeki (Bolu, Denizli, Nevehir, Dzce, Mersin, Siirt, Van) alan kadnlarn
eitim seviyeleri (ortaretim, nlisans, lisans) ile bu illerin yaam endeksleri arasndaki iliki incelenmitir. Sonu
olarak, alan kadnlarn eitim seviyeleri ile illerin yaam endeksleri arasnda nemli bir iliki olduu
belirlenmitir.
Anahtar Kelimeler: Kadn stihdam, Yaam Endeksi, stihdam Eitimi

1179
 Acente Personelinin Bak Alaryla Mterilerin Kasko Yaptrma Dncesini Etkileyen Faktrler: Sivas
linde Bir Aratrma

Do.Dr. Mehmet Demir - Dr. lk Mazman tik

Sigorta, kii ve kurumlarn yllarn birikimiyle kazandklar varlklarn, her an karlaabilecek risklere kar
koruma ve bu riske maruz kalndnda ise bu varlklarn gvence altna alma ihtiyacndan domutur. Belirli
rizikolar sonucu motorlu kara tat aralarnda meydana gelecek hasarlar gvence altna alan kasko sigortas da
gnden gne nem kazanmaktadr. Aratrmann birbiriyle ilikili iki amac vardr: Birinci ama; sigorta
acentelerinde alan personelinin bak asyla, mterilerin ara kaskosu yaptrma dncesini etkileyen faktrleri
belirlemektir. kinci ama ise elde edilen bulgulardan hareketle, sigorta pazarlamasnda baar salayabilecek
stratejileri ortaya koyabilmektir. Bu amalara ulaabilmek iin anket yntemi uygulanmtr. Anket formu, Sivas
ilindeki sigorta acentelerinde alan 65 personele 2016 ylnn Mays aynda doldurtulmutur. Katlmclardan,
anketteki 5li likert leine sahip 23 nermenin her birisine 1 Kesinlikle Doru dan 5 Kesinlikle Yanl
aralnda gr bildirmeleri istenmitir. Veriler, SPSS 22 istatistik programyla analiz edilmitir. Anketin
gvenilirlii iin Cronbach Alfa katsays hesaplanm ve oran %72,5 bulunmutur. leeait toplam skorlarn
demografik verilerdeki olas farklarnn incelenmesi iin t ve F testi uygulanmtr.
Anahtar Kelimeler: Risk, Sigorta, Arakasko Sigortas

1180
 Ksmi Sreli alma ve Yoksulluk likisi: Kuzey-Gney Avrupa rnei

Ar.Gr. Umut Yertm - Ar.Gr. Bayram Balc

Yoksulluk ve alma arasndaki ba gemiten gnmze deimekle birlikte devam etmektedir. 16. Yzyl
Avrupasnda yoksullar ile alanlar arasnda belirgin bir farkn olmad aksine; yoksul kavram ile alan kesimin
de vurguland grlmektedir. Bu durumun 19. Yzyla kadar devam ettiini sylemek mmkndr. Sanayi
devrimi ile birlikte bu durum deimi; alma kavramnn ve alanlarn yoksulluk ile birlikte anlmad hatta
almayanlarn yoksulluk ile ilikilendirildii gzlemlenmektedir. 20. yzyla gelindiinde ise sosyal politika
asndan esas olann bireylerin istihdamnn salanmas olduu fikri yaygnlk kazanmtr. Sosyal politikann altn
a olarak nitelendirilen 1945-1980 yllarnda lkeler toplumdaki gelir adaletsizliini gidermek ve yoksulluu
nleyebilmek iin istihdam politikalarna nem vermi ve bu yolla tam istihdam salamaya ynelmitir. Sosyal
politikann Altn a sonras yaygnlaan bireyleri yoksulluktan karmann en kolay yolu, onlar i piyasasna
sokmaktr ya da istihdam yoksulluu azaltmann en nemli aracdr fikri bu almann da ana konusunu
oluturmaktadr. Bu kapsamda kuzey ve gney Avrupa lkelerinin ksmi sreli istihdam oranlar ile yoksulluk ve
gini kat saylar karlatrlm ve sonu olarak; toplam istihdam ierisinde ksmi sreli istihdamn artmas ile
yoksulluk arasnda negatif bir iliki olduu grlmtr.
Anahtar Kelimeler: Yoksulluk, stihdam, Ksmi Sreli stihdam

1181
 rgtsel Ballk ve Yenilik Ynetimi likisi: Mutfak Personeli zerine Bir Aratrma

Yrd. Do. Dr. Sibel S Erz - nal Grsel

Gnmz ekonomisi, iletmeleri dierlerinden farkl olmaya zorlamaktadr. zellikle hizmet sektrnde
farklln yolu yenilik yapabilmekten gemektedir. Bunun yan sra sektrde rgt amalarna hizmet edecek en
nemli retim faktr insandr. letmeler bu retim faktrn etkin bir ekilde kullanarak i verimliliini ve
dolays ile karllklarnn artrlmasn amalamaktadrlar. letmeye olan balln iletmedeki yenilik ve yenilik ile
ilgili almalar artraca dnlmektedir. almann temel amac; yiyecek iecek sektrnde mutfak alannda
alan igrenlerin rgtsel ballklar ile yenilik ynetimi arasndaki ilikinin tespit edilmesidir Aratrmann
evrenini Tm Alar ve Pastaclar Konfederasyonu yeleri oluturmaktadr. 388 adet igrenine anket uygulamas
gerekletirilmi ve elde edilen veriler IBM SPSS Statistic 20.0 istatistik paket programndan yararlanlarak analiz
edilmitir. Yaplan analizler sonucunda rgtsel ballk ve yenilik ynetimi arasnda pozitif ynl orta dzeyde
(r=0,483; p=0,000<0,05) bir iliki olduu belirlenmitir.
Anahtar Kelimeler: rgtsel Ballk, Yenilik Ynetimi

1182
 Glbaba Trbesi le lgili Birka Kayt

Do.Dr nal Takn

Budinin Osmanl hkimiyeti altna alnmasndan sonra bina edilen Glbaba Tekkesi, XVI. Yzylda
Macaristanda gaza dervilerinin meknlarndan biriydi. En byk Mslman mezarln da ieren tekke ve
trbenin olduu yer, nemli urak yerlerinden biri idi. Macaristann Osmanl Devletinin elinden kmasndan
sonra, Mslman mezarl baa, tekke binalarnn bir ksm da manastra dntrlmtr. Glbaba Trbesi ise bu
zamanda Cizvit rahipleri tarafndan kilise olarak kullanlmtr. Osmanl Devleti, zellikle XIX. yzyldan itibaren
trbeye ayr bir ilgi gstermi, tamir ve tanzimi iin aba sarf etmitir. Ayrca bu yzyl itibariyle Anadoludan,
Hindistandan ve Hicazdan pek ok Mslman, trbeyi ziyaret etmek iin giriimde bulunmutur. 1910 ylnda
trbenin tanzim ve tezyini iin gerekli harcamalarn kefi yaplm, akabinde Almanyada bulunan Mimar
Kemaleddinin, yurda dnerken trbe ile ilgili keif yapmas uygun grlmtr. Macarlarn gsterdii ilgi ve Trk
brokratlarnn giriimleri neticesinde gnmze kadar ulaan trbe, bugn iki lke arasndaki manevi ve kltrel
balardan biri olarak itibar grmektedir.
Anahtar Kelimeler: Budin, Glbaba, Osmanl Devleti

1183
 Krsal Alanlarda Kurulan Meslek Yksekokullarnn Sorunlar ve zm nerileri

Yrd.Do.Dr. Utku Ongun - Prof.Dr. Bekir Gvdere - Yrd.Do.Dr. Uur iek

Meslek yksekokullar mal ve hizmet sektrnde ihtiya duyulan, alannda yeterli dzeyde bilgi ve beceriye
sahip ara elamanlarn yetitirilmesi amacyla kurulmu yksekretim kurumlardr. Genellikle krsal alanlarda
kurulan meslek yksekokullar kurulduklar yerleim yerlerine hem ekonomik hem de sosyal adan katk
salamaktadr. Trkiyede meslek yksekokullarnn yaygnlk kazanmasnn temel nedenlerinden birisi bu olmakla
beraber, bir dier neden de niversite eitimi almak isteyen ancak lisans blmlerini kazanamayan gen nfusa
alternatif bir seenek olmalardr. Bu okullardan mezun olan rencilerin isizlik sorunu ile kar karya kalmalar
aldklar eitimin kalitesini tartlr hale getirmektedir. Krsal alanlarda alan meslek yksekokullarnn ehir
merkezlerinde veya kamps ierisinde yerleik bulunan meslek yksekokullarna gre mevcut sorunlara ek olarak
birok ekstra problemleri bulunmaktadr. Bu alma Burdur ili Bucak ilesindeki Hikmet Tolunay Meslek
Yksekokulunda 2016-2017 eitim retim ylnda renim gren rencilerle kstldr. Nitel aratrma
tekniklerinden biri olan odak grup grmesiyle veriler elde edilmitir. Grmeler sonucunda elde edilen veriler
analiz edilmi ve ayrca, meslek yksekokullarnn mevcut yapsal durumu ve sahip olduu temel sorunlar, Burdur
ili Bucak ilesinde yer alan Bucak Hikmet Tolunay Meslek Yksekokulunda yaanan tecrbeler nda ele
alnmtr. Daha sonra bu kurumlarda verilen eitimin kalitesini etkileyen sorunlar tespit edilmi ve her bir sorun
iin zm nerileri sunulmutur.
Anahtar Kelimeler: Meslek Yksekokulu, Krsal Alan, Yksekokul Eitimi

1184
 Deien Turistik Eilimlere Bir Cevap: Krsal Turizm ve Trkiye Uygulamalar

Yrd.Do.Dr. Utku Ongun

zet Trkiyede genellikle krsal turizm denilince akla, krsal alanlardaki iftlik sahipleri tarafndan
gerekletirilen turizm faaliyetleri ile hafta sonlar gnbirlik yaplan piknik tr faaliyetler akla gelmektedir. Ancak
son yllardaki turist eilimindeki deiimle birlikte krsal turizm algsnda da farkllklar gze arpmaktadr.
Kentlerin youn temposundan kurtulmak isteyen kiiler ellerine geen ksa bir tatil frsatn bile krsal alanlarda
geirmek iin aba harcamaktadrlar. Kiilerin gerek doaya olan sayglarnn artmas gerekse ekolojik rnleri
tercih etme nedenleri krsal turizme olan ilgiyi bir kat daha arttrmtr. Trkiyenin corafi zellikleri gz nne
alndnda krsal turizm potansiyelinin yksek olduu grlmektedir. Bu almann amac, krsal turizm asndan
nemli bir potansiyele sahip olan Trkiyenin deiik corafi blgelerindeki krsal turizm faaliyetlerinden rnekler
vererek krsal turizmin yerel halka katkda bulunmasn salamaktr. Ayrca Trkiyenin krsal turizm
uygulamalarnda zaman iindeki geliim evreleri ve krsal turizm katlmc kitlesinin sosyo-kltrel zelliklerine
deinilmitir. Bu ama dorultusunda ncelikle ikincil verilerden faydalanlarak literatr taramas yaplm olup
alma blmden oluturulmutur. Birinci blmde krsal turizm kavram ve krsal turizmin katklarna
(evresel, ekonomik ve sosyo-kltrel) deinilmitir. kinci blmde ise, krsal turizmin zaman iindeki geliim
evreleri gz nne alnarak Trkiyedeki uygulamalarndan rnekler verilmitir. Son blmde ise krsal turizm
potansiyeline sahip olan Trkiyenin bu potansiyeli iyi deerlendirebilmesi iin neriler sunulmutur.
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: Krsal Turizm, Krsal Turizmin Katklar, Trkiyede Krsal Turizm

1185
 Fnancal Practce At Busness

zeyir Yldz

letmenin mali durumunun etkin , verimli ve vizyonuna cevap verebilmesi iin iletmenin faaliyet alann
belirleyen kurallarn etkili olabilmesi, faaliyet koullarnn ve etkinliinin ok iyi planlanmas ve uygulama sahas
iyi tespit edilmesi durumunda duru yeri olan ve kimliini tanmlayan misyonun u belirlemesi gereklidir. letmeler
misyonunu belirledikten sonra , ileriye dnk olarak, Ksa, Orta ve Uzun Vadeli Vizyonunu belirleyen Ar-ge
almalar yaparak Vizyonunu belirleyen planlamalar yapmal. Mali disipline bal kalacak ekilde uyumlu bu
planlara bal kalan ksa , orta ve uzun vadeli bteler oluturulmal , izleyen dnemlerde bu planlar uygulayarak
izlemeli oluabilecek olumsuz durumlara kar tedbir alp ekstra gelien ve iletmeye art katma deer salayan
frsatlar da deerlendirerek verileri ok iyi takip ederek iletmenin btesi hakknda tahminlere yer verilmelidir.
Anahtar Kelimeler: R & D- Financial Application - Mission - Vision

1186
 Akademisyenlerin retim Performansn Deerlendirme Anketleri le Ders Baars Arasndaki liki:
Karlatrmal Analiz

r.Gr. Veli Rza Kalfa - r.Gr. Nigar Karagl

Akademisyenlerin performansn belirlemede kullanlan birok yntem bulunmaktadr. Bu yntemlerden biri de

ders alan rencilere, akademisyenleri deerlendirmeleri amacyla anket yoluyla sorular sorulmasdr. retim
elemanlarnn ders ncesi hazrlk, ders anlatm srecinde rencilere gsterilen tavr ve ders anlatm sonrasnda
rencilerin bilgilerini deerlendirmeye ynelik sre, hazrlanan anketler elektronik ortamda rencilere
sunulmakta ve derslerine giren akademisyenlerin yukarda bahsi geen sreteki performanslarn
deerlendirmelerini istemektedir. rencilerin baar notlarn grebilmeleri iin cevaplamalar zorunlu olan bu
anketlerden elde edilen veriler, hem her bir boyut iin ayr ayr hem de genel olarak saysal deerlere
dntrlmekte ve tablo haline getirilerek akademisyenlerin bilgisine sunulmaktadr. Bu almann amac,
renciler tarafndan akademisyenlere verilen performans deerlendirme puan ile ders baar durumu arasndaki
ilikiyi eitli boyutlarda analiz etmektir. Bu almann amacn gerekletirebilmek iin Pamukkale niversitesi
ktisadi ve dari Bilimler Fakltesi, Mhendislik Fakltesi ve Honaz Meslek Yksekokulunda grev alan
akademisyenlere ait, Bilgi lem Daire Bakanlndan elde edilen performans deerlendirme puanlarnn
oluturduu verilere gerekli analizler uygulanarak sonular yorumlanacaktr.
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: Akademisyen Performans Deerlendirme Anketi, Performans
Deerlendirme Puan, Ders Baar Durumu

1187
 Il Nfuslarndaki Deiimi Etkileyen Yapay Faktr: Trkiyede dari Taksimat Alanndaki Dzenlemeler
(1927-2017)

Do.Dr. Veysi Gnal - Do.Dr. Mehmet Sait ahinalp - Fatma Altu

L NFUSLARINDAK DEM ETKLEYEN YAPAY FAKTR: TRKYEDE DAR TAKSMAT

ALANINDAK DZENLEMELER (1927-2017) Herhangi bir yerlemedeki nfusun miktar ve dier zelliklerinin
deiimine neden olan eitli faktrler bulunmaktadr. Bunlar doumlar, lmler, gler ve idari taksimattaki
deiimlerdir. Bunlardan doum ve lmler arasndaki fark doal arta neden olurken, gler ve idari dzenlemeler
ise yapay anlamda nfusun deiimini salamaktadr. Bu balamda alma Trkiyedeki idari taksimat ve nfusa
etkisini iermektedir. Trkiyede 1927-2017 yllar arasnda eitli ekillerde idari taksimatta dzenlemeler yapld
grlmektedir. llerdeki nfusun miktarn etkileyen bu deiimler de, ilelerin ile dntrlmesi, ilin iki farkl ile
blnmesi sonucunda yeni illerin ortaya kmas yan sra, illerin statsnn deitirilerek ileye dntrlmesi ve
ilelerin bal olduklar ilden baka ile aktarlmas eklinde grlmektedir. Bu anlamda Trkiyede ilk kapsaml
deiim 1930-1935 dneminde yaanmtr. Bu dnemde Mu ve Ar yeni oluturan iller olurken, Bitlis, Aksaray,
ebinkarahisar, Osmaniye, Hakkri, Doubayazt, Rize, Artvin ve Mersin ise il olma zelliini kaybetmilerdir.
Ayn zamanda sz konusu dnemde iller arasnda birok ile alverii de yaplmtr. 1935-1940 dneminde de
benzer durumlar yaanm ve Bingl, Bitlis, Rize, Tunceli, Hakkri ve Hatay il statsne kavumutur. 1950li
(1950-1955) yllarda da Adyaman, Nevehir, Adapazar ve Uak bal olduklar illerden ayrlp mstakil bir vilayet
merkezine dntrlmlerdir. Bu dnemde Krehir ili ise il olmaktan karlmtr. Bundan sonra uzun bir sre
idari taksimatta deiim olmam ve 1989 ylna kadar Trkiyedeki il says 67 olarak kalmtr. Ancak 1989dan
itibaren eitli gerekeler ile (gvenliin salanmas, deprem sonras yeniden yaplanma, vb) 14 il daha
oluturulmutur. Yeni illerin oluturulmas ile birlikte, yeni ilelerin kurulduu ve baz ilelerin de ballnn
deitii grlmektedir. dari taksimattaki bu deiimler illerin nfus miktar ve yllk art hzn da nemli oranda
etkiledii bir gerektir.
Anahtar Kelimeler: Nfus, Nfus Corafyas, Nfusun Deiimi, Trkiye, dari Taksimat

1188
 Tercih Balamnda Harran niversitesi Corafya Blmnn Etki Alanndaki Deiim (2005-2015)

Do. Dr. Veysi Gnal - Do.Dr. Mehmet Sait ahinalp

Bu almann amac, anlurfa ehrinde bulunan ve 2005-2006 eitim-retim ylndan itibaren renci almaya
balayan Harran niversitesi Corafya Blmne gelen rencilerin geldikleri illere ve blgelere dalmndaki
deiim ve nedenlerini ortaya koymaktr. Elde edilen verilere gre ilk dikkat eken husus tm yllar itibariyle
Gneydou Anadolu Blgesinden gelen rencilerin belirgin bir arlnn olduudur. Bununla birlikte blgenin
orann iki dneme ayrmak mmkndr. Birinci dnem %50lik pay civarnda bir orann grld 2005-2009
dnemidir. Bu dnemde blge kkenli rencilerin, toplamdaki pay %50 civarndadr. kinci dnemi ise 2010-2015
yllar arasndaki eitim-retim dnemlerini kapsamaktadr. Bu yllarda blge rencilerinin pay %50nin ok
stnde seyretmitir. yle ki, 2015 ylnda blm tercih eden Gneydou Anadolu Blgesi rencilerinin pay
%83 amtr. Bu aklamalardan Gneydou Anadolu Blgesi kkenli rencilerin saysnn dier alt blgeden
gelenlerin toplamndan genellikle daha fazla olduu anlalmaktadr. rencilerin geldii iller balamnda da benzer
durum grlmektedir. Nitekim 2015 ylnda blmn en fazla renci ald iller srasyla anlurfa (%43),
Diyarbakr (%16) ve Mardin (%10) oluturmaktadr. Oran deimekle birlikte sz konusu illerin arl 2005
ylnda da sz konusudur. Yukardaki aklamalara gre, 2005-2015 yllar arasnda blmn etki alannda nemli
deiiklikler grlmtr. Baka bir ifade ile, rencilerin geldikleri il balamnda deerlendirildiinde, Corafya
blmnn artk blgeye ve hatta ile ait bir blm olma zelliine sahip olduu ortaya kmaktadr. Sz konusu bu
deiimin temelinde, Trkiyenin eitli niversitelerindeki Corafya blmlerinin ve kontenjanlarnn artmas ile
blgedeki terr olaylardr. Gerekten de 2005 ylnda 25 olan blm says (Corafya blm ile Corafya
retmenlii blmlerinin rgn, ikili ve akretim programlarnn tm) 2015 ylnda 57ye ykselmitir. Bu
blmlerin renci kontenjanlar da srekli artarak 1.087den 4.569a ulamtr. Bu durum Harran niversitesi
Corafya Blmnn bulunduu blge dndaki dier illerden renci almn nemli lde snrlandrmtr. te
yandan blgede terr olaylarnn meydana geldii yllarda da blge dndan renci tercihinin nemli oranlarda
dt grlmektedir.
Anahtar Kelimeler: Corafya, Etki Alan, Harran niversitesi Corafya Blm, renci Tercihi

1189
 Antalya ehrindeki Genel Seimlerin (1980-2015) Corafi Analizi

Mehmet Ik - Do.Dr. Veysi Gnal - Do.Dr. Mehmet Sait ahinalp

Seim corafyas ile ilgili almalarn son dnemlerde hz kazand grlmektedir. Bu almada da Antalya
ehri, seim corafyas balamnda ele alnmaktadr. Buna gre, katlm oranlar, geerli oy says ve parti
balamndaki sonular itibariyle, 1980-2015 yllar arasndaki genel seimler corafi ilke ve prensiplere gre
incelenmektedir. Ayrca ehirdeki bu yapnn Trkiye ortalamas ile karlatrlmas da yaplmaktadr. te yandan
bu alma ile ehirde sz konusu dnem iinde meydana gelen siyasi deiimler ve nedenleri zerinde
durulmaktadr. Dolaysyla sz konusu almann temel verileri Yksek Seim Kurulu (YSK) ve Trkiye statistik
Kurumu (TK) ile eitli internet web sayfalarndan elde edilmitir. Elde edilen verilerden yola karak katlm
oranlarnn 1980 ylndan gnmze kadar srekli deitii dikkat ekmektedir. Darbe sonras gerekleen
1983'deki %91.2 ve 1987 ylndaki %91,4'lk katlm oran ile, tm lkede olduu gibi, %90 bandn gemi ve bu
oran ehirde bir daha yakalanamamtr. 2002 yl seimlerindeki katlm oranlar ise nemli oranda d
gstermitir. te yandan Antalya ehrinde katlm oranlar 1991, 1995, 2007 ve 2011 seimlerinde Trkiye
ortalamasn at grlmektedir. Oylama sonular gre ise, Trkiye'de olduu gibi, Antalya ehrinde de 1983,
1987, 1991 yl seimlerinde merkez san, buna karn 1995, 1999, 2002'de merkez solun ve 2007, 2011 ve 2015
seimlerinde tekrar merkez san baarl olduu grlmektedir. Bu durum bize Antalya'da dnem dnem seimlere
katlan semenlerin tercihlerinde oynamalar olduunu gstermektedir. Dier bir taraftan ise milliyeti ve
muhafazakr semenlerin Antalya ehrinde belli bir oy younluuna ulat seim sonularndan tespit
edilebilmektedir. 7 Haziran 2015 seimlerinde %29,41 oy oranlarna kan milliyeti partiler dikkat ekmektedir.
Anahtar Kelimeler: Seim, Seim Corafyas, Antalya ehri, Genel Seimler

1190
 niversite rencilerinin Yaam Doyumunun ncelenmesi: Honaz Myo rnei

r.Gr. Volkan Akit - Do.Dr. Esin Barutu

Bireylerin kendilerini hangi artlarda iyi hissettikleri, bu hislerin kaynann ne olduu, eitli almalarda
cevaplanmaya allmtr. Bu almalar sonucunda ortaya kan yaam doyumu kavram genel bir mutluluk hali,
iyi olu, kiinin yaad hayat ile beklentileri arasndaki uyum olarak tanmlanmtr. Gen neslin yaam
doyumunun yksek olmas lkenin gelecee emin admlarla yrmesine imkan vermektedir. Bu aratrma Honaz
Meslek Yksekokulunda renim gren rencilerin yaam doyumlarn incelemek amacyla yaplmtr. Honaz
Meslek Yksekokulunda renim gren rencilerin yaam doyumlar demografik faktrlere gre incelenmitir.
Aratrma bulgular deerlendirildiinde rencilerin yaam doyumlarnn ortalamann zerinde olduu, yaam
doyumu ile medeni durum, renim grlen blm, blmn beklentileri karlamas, gelir arasnda anlaml iliki
bulunmutur.
Anahtar Kelimeler: niversite, renci, Yaam Doyumu, Honaz Myo

1191
 Erzurum ve Kars llerinde Yeni Bir Tak Materyali: obsidyen

Yrd.Do.Dr. Volkan il - Yrd.Do.Dr. Yeim Mualla il

alma sahas Dou Anadolu Blgesinin Erzurum-Kars Blm snrlar iinde yer almaktadr. Ana hatlaryla
Erzurum-Kars Platosuna tekabl eden volkanik saha obsidyen yataklar bakmndan zengin bir potansiyele sahiptir.
Dou Anadolu Blgesinin arpma kkenli riyolitik volkanizmaya ev sahiplii yapan kesimlerinde yzeylenen
obsiyenler Miyosen ve Pliyosen yal riyolitik bileimdeki felsik lav akntlarnn kenar blmlerinde hzl souma
nedeniyle kristalleememi blmleri temsil etmektedir. Keskin kenarlar molekler incelie kadar ulaabilen bu
kayacn eski alarda olduu gibi gnmzde de bata tak gereci olmak zere geni bir kullanm alan
bulunmaktadr. Erzurum-Kars illerindeki obsidyen yataklarndan salanan rneklerin modern ileme teknikleriyle
tak materyali haline getirilmesi ve bylece ekonomiye kazandrlmas bakmndan dikkat ekmeyi amalayan bu
almada yakn zamanlara kadar siyah bir kaya olmaktan teye deeri olmayan obsidyenlerin baz fiziko-kimyasal
zellikleri, kaynak deer olarak nemi ve Atatrk niversitesi, Oltu Meslek Yksek Okulu Kuyumculuk ve Tak
Tasarm Program Gemoloji (ta ileme) atlyelerinde hammaddeden mamul madde haline gelinceye kadar
geirdii aamalar ele alnmtr.
Anahtar Kelimeler: Obsidyen Yataklar, Erzurum, Kars, Trkiye.

1192
 Rusya'nn Suriye Politikasnn Tarihi, Askeri ve Ekonomik Boyutlar

Vugar Savzaliyev

20. Yzyln ilk yarsnn sonlarna doru Suriye ile imzalad gizli bir anlama ile Ortadou'ya ayak basan,
Rusya, Suriye ile ideolojik eksende balatt mttefiklik ilikilerini zamanla, ekonomik, askeri ve siyasi boyutlara
tamtr. Souk Sava Dnemi'nde devam eden mttefiklik ilikileri, SSCB'nin dalmasndan sonra, Rusya'nn
kendi i sorunlarna dnmesi hasebiyle, bir mddet kesintiye uramtr. 2000'lerin banda Putin'in iktidara
gelmesiyle Rusya yeniden dikkatini Ortadou'ya yneltmi ve Rusya'nn Suriye politikas yeni bir ivme kazanmtr.
Sovyetler Birlii Dnemi'nde elde ettii sler ve Rusya'nn Akdeniz'deki kalcln salamas asndan nemi,
Suriye'yi Rusya'nn Ortadou politikasnn merkezi haline getirmitir. Bu sebeple Rusya Suriye'de tarihi mttefiki
olan Bear Esad ailesine ve Rejimine her trl destei salamtr. Bu almada, Rusya Suriye ilikilerinin tarihi ele
alnm, ekonomik ve askeri boyutlar incelenmitir. Analiz esnasnda, IMF verileri de dahil olmak zere, konu
zerine yazlm bilimsel makaleler, uzman grleri, gncel gelimeler, haberler ve Rusya ile Suriye devlet
bakanlarnn ve st dzey resmi yetkililerinin aklamalar dikkate alnmtr. Rusya'nn i ve d politikasndaki
baz olumsuz gelimeler, Suriye politikasn sert g unsurlarn kullanma zerine kurmasna ve ekonomik boyutu
gz ard etmesine neden olmutur. Bu balamda, almada, Rusya'nn yaad bu gelimeleri ve sonularn analiz
ederek, elde edilmi veriler sayesinde Rusya'nn Suriye politikasnn kapasitesi tartlmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Rusyann Suriye Politikas, Askeri Boyut, Ekonomik Boyut, sler, Suriye Operasyonlar

1193
Tarihsel Geliim Srecinde Modernlemenin Okzidantal ve Oryantal Aile Yapsna Etkisi: (Elaz ve stanbul
li Karlatrmas)

Yakup Baydar

amzda toplumsal deimeye paralel olarak hzl bir devinime ve deformasyona urayan kurumlardan biri de
kukusuz ailedir. Kutsiyet atfedilen bu kurumsal yapnn Nietzschenin tanmlamas ile kntye (decadenz)
uramas phesiz toplumsal yapnn da bozulmasna araclk etmektedir. Cumhuriyetin ilannn akabinde, zellikle
20. yzyln ikinci yarsndan itibaren sosyo-kltrel bu modernleme anlaynn tm toplumsal katmanlarda
kendisini baskn ekilde hissettirdiini sylemek mmkn grnmektedir. Tarihsel bir seyir izleyen modernite
anlaynn ayn zamanda kentlerin sosyal dokusunun yeniden yaplanmasna, ekillenmesine zemin hazrlad gibi
toplumsal kurumun temel ta olan aile yapsndaki olumsuz deiimlere de neden olduu sylenebilir. Bu aratrma
Bat (okzidantal) tarz bir yaam kltrn benimseyenler ile Dou orijinli (oryantal) geleneksel yaam kltrn
srdren bireylerin modernite algsna ve beklentilerine ynelik korelasyonu lmeye ve tespit etmeye yneliktir.
alma Trkiye evreninden hareketle Elaz ve stanbul illeri rneklemi zerinde survey yntemi ile yrtlmtr.
Basit-Rastgele rnekleme ve random yntemi ile belirlenen katlmclara uygulanan anket sonular SPSS 16.0
program yardmyla basit frekans dalm ve yzdelik dilimleri alnarak yorumlanmaya allmtr. Elde edilen
veriler sonucunda bu aratrma iin belirlenen hipotezleri destekler mahiyette nemli ve anlaml bulgulara
ulalmtr.
Anahtar Kelimeler: Modernite, Sosyal Yaam, Aile

1194
 Avrupa Birlii Yakn Gelecek Senaryosu ve Trkiye Prospektif Yaklam

r.Gr. Yakup Karaku - Ar.Gr. Ali Yasin Kalabak

Avrupa Birlii, kinci Dnya Sava ncesi Avrupa Birleik Devletler hayali ile balamtr. Schuman Plan,
AKT, Roma Antlamas ve 1993'te yrrle giren Maastricht Antlamas (Avrupa Birlii Antlamas) ise
ekonomik-siyasi birlemeler ve ulusal uzlamazlklarn zm olan Avrupa Birlii hayalini gerekletirmitir.
Gnmzde Avrupa Birlii bir ok genileme dalgalarnn yer ald stratejilerle birlikte, 28 lkenin var olduu
byk bir oluum sergilemektedir. Mart 2010 tarihinde Avrupa Birlii Komisyonu Bakan Jos Manuel Barrosa
Avrupa 2020 Strateji Belgesini aklam ve Avrupa'nn genel amalarna uygun temel ncelikten bahsetmitir.
Akll, srdrlebilir ve kapsayc byme, alt hedeflerle birlikte stratejinin esas niteliindedir. Avrupa Komisyonu
tarafndan Avrupa Parlamentosuna ve Konseye sunulan "Genileme Stratejisi ve Balca Zorluklar 2013-2014" adl
bildirim, Trkiye'ye ilikin ksmda "genileme lkelerinin tm ak bir Avrupa perspektifine sahiptir, yelik
yolundaki ilerleme, her aday lkenin kendi baarsna gre deerlendirilmesi ilkesine dayanarak, yerleik kriterleri
karlamak iin atacaklar admlara baldr" ifadesi gelecekte oluabilecek senaryolara zemin oluturmaktadr Bu
almada; literatr almas yannda Eurostat, World Bank , UNDP, Trkiye statistik Kurumu gibi resmi istatistiki
veriler esas alnarak GSMH, byme oranlar, nfus ve sosyal parametreler deerlendirilecektir.Senaryo analizi
yntemi ile sonu olarak; Avrupa Birlii'nin yakn gelecekte nasl bir profil sergileyecei ve Trkiye'nin bu
senaryoda nasl bir rol stlenecei, Trkiye'nin potansiyel varln ortaya koyacak nitelikte olan almann
sonucunda parametrelere bal Avrupa Birlii ve Trkiye prospektifi deerlendirilmeye allacaktr.
Anahtar Kelimeler: Ab , Trkiye Profili, Senaryo Analizi, Prospektif

1195
 Mlteci Sorunu Trkiye Yansmas: Analiz ve neriler

r.Gr. Yakup Karaku

Mlteci; vatanda olduu lke dnda olan ve rk, dini, tabiiyeti, belirli bir sosyal gruba mensubiyeti veya siyasi
dncesi nedeniyle zulme urayacandan korkan kiidir. Hakl sebeplerle korktuu iin vatanda olduu lkeye
dnemeyen veya dnmek istemeyen kiileri ifade etmektedir. Trkiye; yaklak olarak 3.500.000 mlteciye ev
sahiplii yapmaktadr. Bu rakamn yakn zamanda 4 Milyon olmas beklenmektedir. Trkiye mlteciler iin yaklak
olarak 25 Milyar Dolar harcama gerekletirmitir. Bu almada; Trkiye Mlteci genel profili ve zellikle Suriyeli
Mltecilerin Trkiyedeki Yaam Dngs Analizi ile birlikte neriler sunulacaktr. Mlteci sorununun Trkiye
tarafnda ne tr nlemler alnmas gerektii konusunda, bir deerlendirme ile yansmalar kritize edilecektir.
Anahtar Kelimeler: Mlteciler, Trkiye Profili, Yaam Dngs Analizi, Kritik, neriler

1196
 Yerel Ynetimlerin Kamu Politikalarnn Oluumunda Kent Konseyleri: zmir Kent Konseyi

Ar.Gr. Yakup zkaya

Habitat I'in devlet merkezli zm nerilerinin yetersizlii, sorumluluun sadece devlete deil, toplumdaki
kamusal ve zel tm aktrlere yklenmesini gerekli klmtr. Bu amala 1992 ylnda dzenlenen Rio Zirvesi'nin iki
nemli belgesinden biri olan Gndem 21; evre zerinde etkisi olan ve etkilenen tm kurumlar ve kiilere
sorumluluklar ykleyen kapsaml bir belge olarak ortaya kmtr. Toplum merkezli, ok aktrl ve katlmc
anlaya sahip bu belgenin temel nerisi ulusal eylem planlarnn hazrlanmasna destek salayacak yerel eylem
planlarnn hazrlanmas olmutur. 21.yzyla hazrlk anlamndaki almalarn belirleyici kavram Yerel Gndem
21 olarak ifade edilmitir. Trkiyede Yerel Gndem 21lerin uygulanmas ynndeki faaliyetler, 2005 ylndan
itibaren demokrasi kltrn gelitiren birer mzakere ortamlar olan kent konseylerine dnerek kent konseyleri
yaplanmasn ve ileyiini kolaylatrmtr. Kent yaamnda, kent vizyonunun ve hemehrilik bilincinin
gelitirilmesi, kentin hak ve hukukunun korunmas, srdrlebilir kalknma, evreye duyarllk, saydamlk, hesap
verebilirlik, sosyal yardmlama ve dayanma, katlm, ynetiim ve yerinden ynetim ilkelerini hayata geirmek
amacyla oluturulan Kent Konseyleri bu dinamiklerin tmnn, yerel karar alclar tarafndan kamu politikas
olarak hayata geirilmesinde esas tekil etmektedir. Bu anlamda kamu politikalarnn oluturulmas srecinde
zellikle bykehir ve dier belediyelerde yasal karar alc ve yrtc konumundaki kurum ve kurulu
temsilcilerinin Kent Konseyinde yer almalar kararlarn yerindeliinin ve politikalarn verimliliinin salanmas
asndan olduka nemlidir. Mevzuatta Kent Konseylerinin ileyi mekanizmalar aka belirtilmitir. Ancak,
Konsey yaplanmas ve ynetimi almalar pratiinde nemli sorunlar yaanmaktadr. Yerel ynetimlerin
mevzuatta yer ald gibi halka danma geleneinin olmay ve halkn katlmnn da brokratik toplumsal yap
ierisinde pek mmkn olmamas Kent Konseylerinin uygulamada mevzuatla ne kadar uyumlu alt noktasnda
tartma yaratmaktadr. Yerelde karar alclarn karar gndemine giren konularda Kent Konseyleri'nin ne derece
etkili olduu, eer etkili olduysa da bu etkinin konseyi oluturan aktrlerin znel karlar dorultusunda m yoksa
gerekten hemehrilerin karlar dorultusunda m gerekletii olduka nemlidir. Bununla birlikte bir konunun
karar alclarn gndemine girmesinin veya girmemesinin kamu politikas srecinde etkili olan mal kaynak, ideoloji,
sosyo-kltrel deerler, fayda-maliyet analizi, sreci etkileyen aktrler, problemin nem derecesi vb. gibi
deikenlerden hangisine ya da hangilerine bal olarak gerekletii de Kent Konseyleri'nin kent ynetimindeki
etkinlii ve karar alclarn Kent Konseyleri'ne ynelik yaklamlar asndan dikkat ekicidir. Kamu politikas
sreci ayn zamanda siyasal alan ile de dorudan iliki iersindedir. Bu anlamda, bir konunun karar alclarn
gndemine girmesini isteyen toplumsal kesimlerin toplumsal iktidar ilikileri ierisindeki yeri, bu kesimlerin karar
alclarn kltrel, ideolojik ve ekonomik tutumlaryla uyumu, alnacak kararn sonular gibi birok konu, politika
yaratma srecinde etkili olmaktadr. Dolaysyla da Kent Konseylerini oluturan aktrlerin temsil ettikleri toplumsal
kesimler ve bu kesimlerin etkinlik derecesi de nem arz etmektedir. Bu almada, kent konseylerinin kamu
politikas oluturma srecinde yerel karar alclar ne derecede etkilediinin zmir Kent Konseyi zelinde ortaya
konmas amalanmaktadr. Bu dorultuda almada ncelikle kamu politikas sreci hakknda kuramsal bilgi
verilecek ve Kent Konseyleri hakknda mevzuat bilgisi aktarlacaktr. te yandan Kent Konseyleri yerel gndem 21
felsefesini ne kadar tamaktadr, Kent Konseyleri farkl kar gruplarnn kendi isteklerinin gereklemesi iin
kullanlan bir ara mdr? yoksa yerel gndem 21 felsefesiyle hareket eden toplum merkezli, ok aktrl katlmc
bir anlaya m sahiptirler? sorularna yant verilmeye allmtr. Bu maksatla almada, zmir Kent Konseyi
alma gruplar, zmir Bykehir Belediyesi Kent Konseyi Sekretaryas ve Yerel Gndem 21 srecinde yer alan
Ulusal ve Yerel Stratejisyenler ile yaplacak yz yze derinlemesine grmeler araclyla almann ana hedefini
oluturan, Kent Konseylerinin uygulamada kurulu felsefesinin neresinde olduu hususu incelenmektedir.
Anahtar Kelimeler: Kamu Politikalarnda Etkinlik, Mzakareci Toplum, Katlmc Yerel Siyaset, zmir Bb, zmir
Kent Konseyi

1197
 nlisans rencilerinin Staja likin Beklenti ve Alglarnn Tespitine Ynelik Bir Aratrma

r.Gr. Yakup ztrk - r.Gr. Asl ztrk

Beceri eitimi (staj), rencilerin retim programlarnda elde ettikleri teorik bilgilerin ve uygulamalarn, i
yaamnda nasl kullanldn renmelerini salayan nemli bir sretir. Staj eitimi ile renciler, sahip olduklar
teorik bilgileri pratikte nasl kullanmalar gerektiini renir, meslekle ilgili pek ok uygulamay dorudan grme
imknna sahip olur. nlisans dzeyinde eitim-retim faaliyetlerini srdren meslek yksekokullarnda
rencilerin, bilgi ve becerilerini, endstri ve hizmet sektrlerinde uygulayabilmeleri iin staj byk nem
tamaktadr. Bu aratrmann amac, meslek yksekokulu rencilerinin staj yapmadan nce beklentilerini ve staj
sonrasnda oluan grlerinin ortaya karmaktr. Aratrmann evreni ankr Karatekin niversitesi Meslek
Yksekokulunda 2016-2017 akademik ylnda ders kayd yapm 2131 renciden olumaktadr. Evren ierisinden
kme rnekleme yntemiyle blmlere gre gruplar belirlenmi ve bu gruplarda yer alan rencilerden rastgele
rnekleme yoluyla seilen 300 renciye anket uygulanmtr. Aratrma sonularna gre, teknik ve sosyal
alanlardaki rencilerin staja ilikin grlerinde anlaml farkllk olduu ortaya kmtr.
Anahtar Kelimeler: Staj, nlisans rencileri

1198
 n Lisans rencilerinin letiimde ve renmede Akll Telefon ve Sosyal Alar Kullanmn Belirlemeye
Ynelik Bir Aratrma

r.Gr. Yakup ztrk - r.Gr. Asl ztrk

Akll telefonlar, amzn en nemli iletiim teknolojisi aralarndan birisidir. Akll telefonlarn ve mobil
internet kullanmnn yaygnlamasyla birlikte sosyal alarn kullanm da artmtr. Sosyal alar, kiilerin
yaamlarn, duygu ve dncelerini, yaz, fotoraf, video gibi aralarla paylama atklar ve dier kiileri takip
ettikleri alardr. Bu aratrmann amac, n lisans rencilerinin akll telefon ve sosyal alar iletiim ve renme
srelerinde nasl ve ne sklkla kullandklarn ortaya karmaktr. Aratrmann evrenini ankr Karatekin
niversitesi Meslek Yksekokulunda 2016-2017 akademik ylnda ders kayd yapm 2131 renci olutururken,
evren ierisinden kme rnekleme yntemiyle blmlere gre gruplar belirlenmi ve bu gruplarda yer alan
rencilerden rastgele rnekleme yoluyla seilen 300 renciye anket uygulanmtr. Aratrmann bulgularna gre,
rencilerin byk bir blmnn akll telefonlar iletiim ve renme srelerinde yaygn olarak kulland,
retim elemanlarnn bu durumu gz nne olarak renme srelerini ve eitim materyallerini gelitirmelerinin
rencilerin renme srelerine katk salayaca ortaya kmtr.
Anahtar Kelimeler: Akll Telefon, Sosyal A, Mobil nternet

1199
 Sosyal Alarda Kendini Temsilin Maddi ve Manevi Kazanmlar

Abdurrahman Akyldz - Yrd.Do.Dr. Yaln Ylmaz

Gnmz internet mecrasnda birok seenee sahip sosyal alar mevcut. Web 2.0'la birlikte ortaya kan
internette, ift ynl ve anlk iletiim olana insanlar nceden tketici olduklar bu ortamda artk birer re-
tketiciye dntrmektedir. Sanal ortamda gereklik algsna dayal soyut retim de, maddi ve manevi bir deer
olarak grlmektedir. nternet medyasnn ieriini oluturan sanal ortam, bu mecrada nlenen reticiye sosyal
alarn etkileimselliiyle fenomenlik ve hretlik ortam sunmaktadr. nsanlarn sosyal alar elenme temelli
kullanmas ve etkileimselliini, elence temeline dayandrmas sonucunda artk yeni nesil yaynclk, kullanc
trevli ierik retme esasna dnmektedir. Sunumun pratiklemesi, kiilerin kendi retimi zerinden kendisini
temsil etmesi temel nitelik olarak grlmektedir. Oyunlatrmayla gelen dllendirme kavram da, sosyal alarn
web 2.0 ile reten bir mecraya evrilmesini ve btnsel bir paylam ortamna dnmesini salamaktadr. Paylam
temelli ilerleyen bu bant sisteminde (timeline), insanlar retimlerinin meyvesi olarak dllendirilmeyi kendilerinde
bir hak olarak grmektedirler. retimin paralelinde gerek maddi, gerekse manevi olarak bir kazanm mevcut
olmakta ve sosyal alardaki bu fantastik etkileim bize temel nitelik olarak hret ve fenomen olmann kaplarn
amaktadr. zellikle gemiteki gibi zamana ve srece bal olan n kazanma, gnmz a yapsyla, insanlarn
annda ve hzl ekilde poplerlemesi yoluyla daha kolay gereklemektedir. Bu almada, iletiimdeki teknolojik
belirleyicilik ve bamllk kuramlar balamnda,paylam temelli sanal retimin popler kltr iinde sunduu
frsatlar rneklerle ele alnmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Internet Medyas, Sosyal A, hret, Fenomen, Bamllk Kuram

1200
 Bilgi Toplumu Mu Enformasyon Toplumu Mu: Trkiye Yolun Neresinde?

Ar.Gr. Yasal zdemir

Bu almada Batda 1960li yllardan itibaren akademik yazna giren, lkemizde ise 1990l yllardan itibaren
akademik alanda olduu kadar popler yaynlarda ve politik alanda da ska kullanlan bilgi toplumu sylemi
anlambilimsel adan incelenmitir. Popler bir sylem olmasna ramen tanm olarak zerinde tam bir uzlama
olmamas nedeniyle ou kez Internet, mobil telefon ve yksek teknoloji rnlerinin yaygn kullanmna
indirgendii, bu nedenle sosyal ve kltrel boyutunun ihmal edildii, bunun bilgi toplumunun yaygnlatrlmas ile
ilgili politik abalara da yansd savunulmutur. Ayrca iletiim ve medya boyutunun birey ve kltr zerindeki
etkisinin an gerektirdii bilisel beceri ve birikim olgusunun nne getii ortaya konmutur. Ardndan
Trkiyenin bilgi toplumu almalar zetlenerek genel bir deerlendirme yaplmtr.
Anahtar Kelimeler: Bilgi Toplumu, Enformasyon Toplumu, Bilgi, Enformasyon

1201
 Enformasyon Toplumu lmnde Kullanlan Modeller ve Kresel Deerlendirme

Ar.Gr. Yasal zdemir - r.Gr. Erkan Turhan

Enformasyon toplumu syleminin yaygnlamas ile birlikte 2000li yllarn bandan itibaren lkelerin
enformasyon toplumu olma konusunda bulunduklar noktann belirlenmesi iin modeller gelitirilmi ve gelitirilen
bu modellere dayal olarak lm ve deerlendirmeler yaplmtr. Bu modellerden en yaygn olanlar Uluslararas
Telekomnikasyon Birliinin hazrlad ICT Development Index (IDI) ve Dnya Ekonomik Forumunun
hazrlad Network Readiness Index (NRI) isimli modellerdir. Teknolojik unsurlar dnda olan sosyal
gelimilik, ynetim performans ve yarg sistemi gibi unsurlar da ieren NRI endeksi daha btnsel bir
deerlendirme olana sunmaktadr. Bu almada enformasyon toplumu lm iin kullanlan modeller incelenmi
ve bunlara dayanarak gelimi ve gelimekte olan lkelerin durumu tablo ve grafikler yolu ile ortaya konulmutur.
zel olarak teknoloji ve ekonomi dndaki boyutlarn enformasyon toplumu ltleri ile ilikisine dikkat ekilmesi
amalanmtr.
Anahtar Kelimeler: Id, Nr, Enformasyon Toplumu lm

1202
 Abdde Nanoteknoloji Alannda Aratrma kts ve Ekonomik Byme

Yrd.Do.Dr. Yaar Serhat Yagl - Burak Gri - Yrd.Do.Dr. Yavuz Turguter

Nanoteknoloji gibi grece yeni teknolojilerde bilimsel yayn retimi byk nem tamaktadr. Bu nedenle
bilimsel yayn retimi ile ekonomik byme arasndaki ilikinin incelenmesi bu almann temel sorunsal
olmutur. Buna gre 1973-2015 dnemi iin ABDde nanoteknoloji alanndaki bilimsel yayn says ile ekonomik
byme arasndaki iliki bootstrapped Granger nedensellik testi ile analiz edilmitir. Elde edilen bulgular nda,
Nanoteknoloji alannda yayn says 1984, 1985, 1986, 1987, 1988, 2000 ve 2009 yllarnda GDPnin nedeni olduu
sonucuna ulalmtr. Byle bir nedensellik ilikisinin belirlenmesi, ABDde bilim ve teknoloji iin ayrlan fonlarn
grece doru bir alana ynlendirildiini ortaya koymas asndan nemlidir.
Anahtar Kelimeler: Nanoteknoloji, Abd, Bootstapped Granger Nedensellik

1203
 Trk Ticaret Kanununda Finansal Raporlama

Ar.Gr. Yasin Cebeci - Ar.Gr. Hakan Cavlak

irketlerin hazrlayaca finansal tablolar ve bunlarn sunumlar ile ilgili dzenlemeler, 6102 sayl Trk Ticaret
Kanunu uyarnca Kamu Gzetimi, Muhasebe ve Denetim Standartlar Kurumu tarafndan yaplmaktadr. Kurum
finansal raporlamada kullanlmak zere Uluslararas Muhasebe ve Finansal Raporlama Standartlarnn birebir
evirisi olan Trkiye Muhasebe ve Finansal Raporlama Standartlarn yaynlamakta ve bu standartlar ile ilgili
gncellemeleri de kamuoyu ile paylamaktadr. Ayrca kurum, taslak olarak sunmu olduu Yerel Finansal
Raporlama erevesinin nihai halini de 2017 yl ierisinde yrrle koymay planlamaktadr. Bununla beraber
mevcut Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliinin belli durumlarda kullanlmasn da ngrmektedir. Sz
konusu dzenlemelerden hangisine uyulaca konusunda ise genel olarak bamsz denetime tabi irketler ve
bamsz denetime tabi olmayan irketler ayrmna gitmitir. Bu almada hangi irketlerin hangi dzenlemelere
tabi olacann ortaya konmas amalanmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Finansal Raporlama, Trkiye Muhasebe ve Finansal Raporlama Standartlar, Yerel Finansal
Raporlama erevesi

1204
Armaan Ekonomileri Balamnda ABD ve Trkiye Zaman Bankalar zerine Karlatrmal Bir nceleme

Do.Dr. Yavuz iftci - Ar.Gr. Frat Botan an

Antropologlar ilkel toplumlardaki ekonomik sistemi fonksiyonel paradigma asndan incelediklerinde,

dnlenin aksine bu toplumlarn olduka karmak sistemlere sahip olduklarn tespit etmilerdir. Karlkl
ihtiyalar temelinde ticareti yaplan metalarn retiminde toplum yelerinin grevleri, imtiyazlar ve karlkl
ykmllkleri nemli bir yer tutmaktadr. Bu toplumlardaki pozisyon ve unvanlar da derecelere, yaa ve kiisel
yeteneklere gre belirlenmektedir (Malinowski, 1926). Toplumsal yaam belirleyen bu ekonomik dzende,
gnmzdeki anlamda bir para birimi kullanlmam; hatta takas ekonomilerindeki gibi bir annda karlkllk ilkesi
de gdlmemi ve bu durum saf armaan olarak adlandrlmtr. lkel toplumlardaki Kula ve Potla trenleri bu tarz
ekonomik dei tokularn en nemli rneklerindedir. Harcama bir gsteri ve stat nesnesine dnmekte ve en ok
katk sunan, o topluluun lideri konumuna gelmektedir. Formel yasalara bal olmayan bu dei tokularda,
gnmz finansal sisteminin gelimi aralarndan biri olduu dnlen faiz kavramna da (alnan hediyeden belirli
bir sre sonra daha fazlasnn verilmesi formunda) rastlanmaktadr. Burada deiimin asli fonksiyonu olan gven
unsuru, hediyenin ruhu olarak adlandrlan Hau tarafndan salanmaktadr. Gnmzde armaan ekonomilerini
temsil etme iddiasnda olan eitli alternatif ekonomik sistemlere, dnyann eitli lkelerinde rastlanmaktadr.
Ulusal para birimlerinin yerine, yerel para birimleri veya zamann kullanlmas buna rnek olarak gsterilebilir.
Doadan ayr toplumsal bir gereklik olarak dil araclyla kurumsallaan para (Searle, 2005), tabiat itibariyle
sonsuz sayda oaltlabilmekte iken; zamann para birimi olarak kullanld bu sistemde bireyler, verdikleri hizmet
tutarnda (zaman/sre) sistemden hizmet alma hakkna sahip olmaktadrlar. Hizmetlerin karlkl olarak tespit
edildii platform (piyasa) ve harcanan veya elde edilen zaman tutarlarnn hesabnn tutulduu platformada zaman
bankas ismi verilmektedir. Zaman bankacl terimi ilk olarak A.B.D.de Edgar Cahn tarafndan ortaya konulmu
ve piyasa ekonomisinin deeri tespit etmekteki aksaklklar giderme, evreyi koruma, salkl ve eitimli yeni
nesiller yetitirme, yksek demokrasi ile sosyal adaleti destekleme amalaryla ilk zaman bankas kurulmutur
(Cahn, 1999). Daha nce an ve iftci (2017) tarafndan yaplan almada, Trkiye ve K.K.T.C.de yaklak
40.000 yesi bulunan ve 2009 ylndan beri faaliyet gsteren Zumbara, Bourdieunun ekonomik olmayan (sosyal,
kltrel ve sembolik) sermaye faktrleri balamnda ele alnm ve bu faktrlerin zaman bankasnn kuruluundan
beri gerekletirilen 8.000in zerindeki hizmet deiimini aklamaya katksnn olduu nitel ve nicel yntemlerle
(karma yntem) tespit edilmitir. Bu almada da bu sosyal kuramn uluslararas bir rnekle karlatrmas
yaplarak farkllklar ve benzerliklerin tespit edilmesi planlanmaktadr. Trkiyede faaliyet gsteren zaman
bankasnn bir zellii, lkeyi kapsayan bir st organ gibi faaliyet gstermesi ve armaan ekonomisinde
yerellemeyi salayamamasdr. Dnyann eitli lkelerinde faaliyet gsteren zaman bankacl rnekleri
incelendiinde A.B.D.deki zaman bankasnn bu duruma benzer zellikler gsterdii grlmektedir ve bunun
sonucu olarak karlatrma znesi olarak belirlenmitir. Aratrma, nitel aratrma yntemlerinden oklu durum
almasndan faydalanlarak gerekletirilecektir. oklu durum almasnda birden fazla kurum, birey veya
ortamn geirdii deiim ve dnm derinlemesine analiz edilmesiyle benzer durumlarn anlalmas zerine
kurulmaktadr (Yldrm ve imek, 2013). Veriler yaplandrlmam mlakat tekniinden faydalanlarak kurum
yneticileri ile yaplacak grme ile elde edilecektir. Elde edilen veriler betimsel analiz ile deerlendirilerek
almann sonulandrlmas planlanmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Zaman Bankas, Armaan Ekonomisi, Sosyal Sermaye

1205
 Elaz'n Sosyal ve Kltr Hayatnn Geliiminde Elaz Halkevi ve Faaliyetleri (1934 - 1951)

Yrd.Do.Dr. Yavuz Haykr - Okutman Handan Haykr

Milli Mcadeleyi gerekletirerek milletin istiklalini ve vatann bamszln salayan kadrolar Trkiye
Cumhuriyeti'ni kurarak, devletin salam ve gl bir temele oturtulmas, lkenin kalknm mamur bir yurt haline
getirilmesi ve bu lkede yaayan yurttalarn modern medeniyet seviyesinde bir hayat yaamalar idealini devlet
politikas haline getirmilerdir. Bu balamda siyasi, sosyal, ekonomik kltrel alanlarda kktenci bir dnm
srecini balatmlardr. Tepeden inmeci devrimlerle srdrlmee allan kktenci dnm srecini topluma
yayma politikas izlenmitir. Bu politikann yrtlmesinde Cumhuriyet Halk Frkas'na organik bir ekilde bal,
partinin kltr kolu olarak anlacak Halkevleri projesi gndeme alnmtr. Avrupa da bulunan rnekleri incelenerek
ve Trk Ocaklar deneyiminden de faydalanarak kurulan Halkevleri inklaplarn kkletirilmesi, halka
benimsetilmesi bata olmak zere, modern dnyaya ayak uyduran bir toplum modelini hedeflemitir. Halkevlerinde
milli kltrn gelitirilmesi, sosyal, siyasi, kltrel bir birlik oluturulmas, yetikinlerin eitilmesi, kentli ile
kylnn kaynatrlmas, halkn bilgi ve grgsnn artrlmas gibi birok amalar iin faaliyet alanlar
oluturulmutur. Kurulduu 19 ubat 1932 tarihinden kapatld 8 Austos 1951'e kadar hemen hemen Trkiye'nin
tm vilayetlerinde halkevleri kurulmutur. Halkevleri imkanlar dahilinde, dil ve edebiyat, gzel sanatlar, temsil,
spor, sosyal yardm, halk dershaneleri-kurslar, ktphane-yayn, kyclk, tarih ve mze ad altnda dokuz ube
halinde faaliyetlerini srdrmtr. Halkevlerinin kuruluunun ikinci yldnmnde 25 yerleim merkezinde alan
halkevlerinden biri olarak 23 ubat 1934 tarihinde alarak faaliyete geen Elaz Halkevi ciddi almalar yapm
ve ehrin kltrel ve sosyal hayatna bir dnem damgasn vurmutur. Dokuz ubesiyle faaliyete geen Elaz
Halkevi, gl bir kltrel gemie sahip olan Elaz vilayetinin cumhuriyet sonrasndaki sosyal ve kltrel
gelimelerin odak noktas olmu bir nevi lokomotif grevi stlenmitir. Kltrel, sosyal, sportif etkinliklerin yan
sra blgenin tarihi, corafyas, edebiyat, folkloru hakknda yaplan almalara da nclk etmitir. Bu
almamzda ariv belgeleri, resmi yaynlar, halkevlerinin yaynlar, dnemim gazete ve dergileri bata olmak zere
o dnem Elaz Halkevinde aktif bir ekilde grev yapm ahslarn hatratlar ve konu ile alakal tetkik eserlerden
istifade edilerek Elaz halkevinin faaliyetleri ve bu faaliyetlerin Elaz sosyal ve kltrel hayatna katklar
hakknda bilgiler ortaya karlacaktr. Yine bu almada szl tarih almasndan da faydalanlacaktr.
Anahtar Kelimeler: Atatrk, Cumhuriyet, Toplum, Elaz (Elaziz), Halkevleri, Elaz Halkevi, Altan Dergisi,
Kltr, Tarih, Folklor,

1206
 1980 Sonras Trkiye Sinemasnda Krt Kadn Temsiline Aykr Bir rnek: Hakkaride Bir Mevsim

Aratrmac Yektanurin Duyan

Bu almann amac Trkiye sinemasnda Krt kadnlarnn nasl temsil edildiini incelemektir. Filmleri
seyreden kadnlar iin, bu filmlerin varlnn bir anlam tad dnlmektedir. Filmler sadece onlar retenler
iin deil onlar izleyenler iin de anlaml ve etkilidir nk filmleri izleyen kadnlar, filmlerde ykleri kurulan
kadnlar araclyla birbirlerine seslenmekte ve onlarn diliyle birbirleriyle konumakta, bu yklerin kahramanlar
araclyla yaamlarndaki belirsizlikleri ifade etmeye alrlar. Bir bak, bir meydan okuyu, bir giysi, bir oturu
ile simgelenen bu ifadeler, filmler araclyla kadnlarn yaamnda nemli yer tutar (Kker, 1994:135). Bu
nedenlerden dolay Trkiye sinemasndaki filmlerde Krt kadnlarnn temsili nemlidir. almann sorusu 1980
sonras Trkiye sinemasnda Krt kadnlarn konu alan veya Krt kadnlarn yer ald filmlerde Krt kadn ile
ilgili egemen kabuln nasl yer alddr. Krt kadnlarn konumu ayn corafyada yaayan dier kadnlarla benzer
olduu halde egemen gr; bu kadnlarn ezilmi, tre kurban ve eitimsiz olduu ynndedir. Trkiye sinemasna
baktmzda genel olarak kadnlarla ilgili bir tek dzelik olsa da zaman zaman farkl siyasi tercihleri, meslek grubu
olan, gemiini yeniden kuran, geleceine ilikin tasarmlar bulunan kadnlarn (Kker, 1994:140) ykleriyle
ilgili farkl filmlerle karlalmaktadr. Trkiye sinemasnda Krt kadnna dair yklerin nasl kurulduuna
bakldnda bir-iki istisna dnda ounun birbirine benzedii grlr. Bu istisnalardan en nemlisi Erdem Kraln
1982 ylnda ynettii Hakkaride Bir Mevsim isimli filmdir. almada nce 1980 sonras Trkiye sinemasnda
Krtler, Krt kimlii, Krt kltrnn ele alnd filmler incelenecek daha sonra Hakkaride Bir Mevsimin nasl
bir istisna tekil ettii ortaya karlacaktr.
Anahtar Kelimeler: Trkiye Sinemas, Krt Kadn, Temsil, Hakkaride Bir Mevsim

1207
 Iyi Yneticinin Cinsiyeti Var M? erkeksi, kadns yada androjen

Yrd.Do.Dr. Yeliz Mohan Bursal - Yrd.Do.Dr. brahim Aksel - Prof. Dr. Sabahat Bayrak Kk

nsann kadn veya erkek olarak ifade edilmesinin, bireysel ve toplumsal hayatn temel niteliklerini ve
dayanaklarn oluturduu ifade edilebilir. Cinsiyet olarak ifade edilen bu kavram, bireye ynelik toplumsal rolleri,
anlaylar, deerleri biimlendiren; zellikleri ve beklentileri ieren nemli bir sosyal kategoridir. Zira toplumsal
cinsiyet kavram ierisinde kendisine yer bulan cinsiyete ilikin kalp yarglar kltrn cinsiyetlere ocukluk
andan itibaren uygun bulduu duygu, tutum, davran ve rollere iaret etmektedir. Tarihsel sre iinde cinsiyete
ilikin kalp yarglar, bireylerin standartlarn ve davrana ilikin deerlendirmelerini gl bir biimde etkilemitir.
zellikle kadn ve kadns zelliklerle kyaslandnda erkee ve erkeksi zelliklere daha fazla deer verildii
yaygn olarak grlmektedir. Yaplan eitli almalarda kadnlar ve erkekler asndan sosyal olarak arzu edilenin
erkeksi zelliklere sahip olmak olduu grlmektedir. Bu ynde kadnlar uzun bir sre toplumsal dzlemdeki
alma yaamndan uzak kalmlar, alma yaamnn st seviyelerinde ise ok az temsil edilmilerdir. Ancak
zaman ierisinde geleneksel cinsiyet rollerinin ve kalp yarglarn yava yava deimeye balad dncesi ve
daha ok kadnn ynetim kademelerinde kendine yer bulmas, iyi ynetici erkeksi zelliklere sahip olmaldr
ynndeki geleneksel dncenin hala geerli olup olmadn sorgulamaya yol amaktadr. Bu erevede alma,
yneticilik ve iyi ynetici sz konusu olduunda bireylerin yneticilik mi: erkeksilik biimindeki bak asnda
bir deiiklik olup olmadn eer deiiklik varsa bunun hangi ynde olduunu tespit etmeye yneliktir. Bu
kapsamda ileride herhangi rgtte yneticilik yapmas ya da bir yneticiye bal olarak almas muhtemel olan
niversitenin BF blm rencilerine ynelik bir aratrma yaplarak, bulgular tartlacaktr.
Anahtar Kelimeler: Ynetici, Kadns, Erkeksi

1208
 Iletme Sermayesi Ynetiminin Piyasa Deeri ve Aktif Karlla Etkisi: Turizm Sektrnde Panel Veri
Analizi

Yrd.Do.Dr. Yeim Helhel - Sezer Karasakal

letme sermayesi, iletmelerin gnlk faaliyetlerini yrtebilmeleri bakmndan gerekli olan nakit ve benzeri
varlklar ile bir yl iinde nakde dnebilecek varlklarn tmn ifade eden bir kavramdr. letmenin tam kapasite
ile alabilmesi, faaliyetine kesintisiz devam edebilmesi, gnlk ykmllklerini yerine getirebilmesi, karl ve
verimli bir ekilde alabilmesi ve mali ynden glenebilmesi asndan byk nem tamaktadr. Finans
ynetimi temel karara dayanmaktadr. Bunlar; sermaye yaps, sermaye btelemesi ve iletme sermayesi
ynetimi kararlardr. Bunlarn arasnda iletme sermayesi ynetimi, bir iletmenin karllk, likidite ve faaliyet
etkinlii dzeyini en ok etkileyen finansal ynetim unsuru olarak ne kmaktadr. Trkiye ekonomisinde nemli
bir yeri olan turizm sektrnn mihenk ta olarak kabul edilen konaklama iletmelerinde sezonluk faaliyet,
mevsimsel dalgalanma, belirsizlik ve risk koullarnn yksek olmas gibi nedenlerle etkin iletme sermayesi
ynetimi byk nem arz etmektedir. almamzda, Borsa stanbulda (BST) ilem grp konaklama sektrnde
faaliyet gsteren ve konsolide olmayan mali tablolara sahip 5 adet iletmenin 2005-2015 dnemine ait verilerinden
yararlanarak iletme sermayesi ynetiminin karllk performans zerindeki etkisi panel veri analizi yntemiyle
analiz edilmitir. letme sermayesi ynetiminin karlla olan etkisinin tespit edilebilmesi amac ile baml
deiken olarak aktif karllk ve piyasa deeri kullanlmtr. Bamsz deiken olarak iletmenin ilgili
faaliyetlerinin etkinliini gsteren ticari alacak devir hz, stok devir hz, aktif devir hz ve iletme
sermayesi devir hz, iletmenin finansman politikasn belirlemede kullanlan ksa vadeli bor/toplam aktif
(KVB/TA) ve toplam borlar/toplam aktif (kaldra) oranlar kullanlmtr. Analiz sonucunda; Karllk
performansn gsteren oranlardan aktif karllk, aktif ve alacak devir hzndan pozitif, toplam bor
oranndan(kaldra) negatif etkilenmektedir. Dier deiken piyasa deeri ise ksa vadeli bor/toplam aktif
(KVB/TA) ve kaldra oranndan negatif etkilenmektedir. almadan elde edilen bulgulara dayanarak bir
deerlendirme yapldnda; sz konusu iletmelerin fazla borlanarak yksek kaldratan yararlanmas onlarn
aleyhinedir. Baarl tahsilt ynetimiyle iletme sermayesi iin ek finansmana ihtiya duyulmamas, elindeki
aktiflerin etkin kullanlmas sonucu satlarn artrlmas konaklama iletmelerinin karllk performansn olumlu
etkilemektedir.
Anahtar Kelimeler: Aktif Karllk, letme Sermayesi Ynetimi, Konaklama Endstrisi, Panel Veri Analizi, Piyasa
Deeri

1209
 The Impact Of Open Markets Aspect Of Economc Freedom On Economc Growth: A Study Of Guam
Countres

Faruk Burak Seluk - Aytakin Mammadli - Yrd.Do.Dr. Yeim Helhel

ABSTRACT
The more globalization is spread over the world, the more the countries are associated with the liberalization of their
economies. As the years pass by, the rate of international trades and investments are increasing owing to the
excessive number of global companies with which also the governments have strong relationships. In 1997 four pro-
western post-Soviet states (Georgia, Ukraine, Azerbaijan and Moldova) formed The GUAM Organization for
Democracy and Economic Development in order to jointly work against the challenges that they face and cooperate
together for European integration. In this study, the main objective is to examine the effects of open market
parameters that based on economic freedom index on the economic growth of GUAM countries by multiple linear
regression analysis for the period 19972015. Open market category is divided into three parameters called as
investment, financial and trade freedom. Data for open market parameters are taken from The Heritage Foundation.
As a result of the analysis, open market parameters affect the economic growth of these countries. However, it
Differs from one to another.

Keywords: Economic Freedom Index, Economic Growth, Open Market Parameters, GUAM Countries, Multiple
Linear Regression

1210
 A Postcolonial Ecocritical Reading Of Indra Sinhas Animals People

Ar.Gr. Yeim peki

ABSTRACT

There has been an increasing interest in establishing an effective dialogue between postcolonial and ecological
studies, based on the convergences and divergences between the two fields. Notably, the mutual relationship
between nature and empire over centuries lays ground for mentioning a postcolonial ecology and emphasizing the
vitality of environmental autonomy of nations. The argument that historical exploitation of the colonized people is
parallel with the subjugation of colonized nature points out the human/non-human binary constructed by the
Western upon its will to power. Postcolonial ecological studies aim to reveal the conditions of human and nonhuman
beings living in the postcolonial environments (mainly the global south), as they are more vulnerable to the
destructive impacts of neo-colonial, late-capitalist, and transnational practices (taking the place of previous imperial
and colonial practices). In this respect, the British-Indian writer Indra Sinhas Animals People (2007), shortlisted
for the 2007 Man Booker Prize, fictionalizes an ecological disaster in Bhopal, India. Generally known as the Bhopal
disaster, this tragedy occurred on 2-3 of December, 1984 at the pesticide factory called Union Carbide India
Limited. Thousands of people, animals, and plants lost their lives and more than a half million of people were
exposed to methyl isocyanate gas as well as other dangerous chemicals. This gave rise to many disabled people and
a disabled environment still fighting against the consequences of the disaster. Examining the imperialist, humanist
and anthropocentric approach to human/non-human beings and underlining the idea that social history is intertwined
with nature, this study aims to analyse the novels postcolonial and ecological dimensions at the human (with special
focus on certain characters with various disabilities) and non-human (based on physical and social environment)
levels.
Keywords : Keywords: Indra Sinha, Animals People, Postcolonial Ecocriticism

1211
 alanlarn e Gmlmlklerinin ncl ve Sonularn Belirlemeye Ynelik Kuramsal Bir nceleme

Do.Dr. Ylmaz Akgndz - Sabahat Ceylin anl - Gaye Kzlcalolu

e gmlmlk alanlarn ite kalmak iin kararlarna etki eden genel faktrleri ifade etmektedir ve zellikle
alanlarn neden kaldklaryla ilgilidir. Eer bir igren iinden ayrldnda birok kiisel kayba uruyorsa,
igrenin ie gmlml yksek olmakta ve bu durum onun iine daha ok balanarak almasn salayp
iinden ayrlmasn gletirici bir etki yaratmaktadr. e gmlmlk kavramnn iliki, uyum ve fedakarlk olmak
zere nemli boyutu vardr. Bu boyutun her biri rgtsel ve toplumsal olmak zere iki ayr alt boyuta sahiptir.
rgtsel gmlmlk bireyin alt rgte nasl bal kald ile ilgiliyken; toplumsal gmlmlk bireyin
kendi topluluuna nasl bal kaldyla ilikilidir. Bu alt ayr faktrn etkileri insanlar, i veya koullar ya da
bireyin ya veya rgtn bykl gibi durumlarn arasnda deiebilir. e gmlml yksek olan
alanlarn rgtle ilikileri daha fazla, uyumlar daha iyi ve gnll iten ayrlmalar durumunda kaybedeceklerine
ilikin anlaylar tamdr. Trkiyede isizlik resmi olarak %12nin zerindedir. Bu nedenle alternatif i frsatlarnn
dk olduu sektrlerde alanlarn ie gmlml bir zorunluluk olarak ortaya kabilmektedir. zellikle
igren devir hznn yksek olduu sezonluk olarak faaliyet gsteren turizm iletmeleri daha fazla ortaya
kabilmektedir. Bu aratrmann amac, rgtsel davran alannda yeni bir deiken olarak kabul edilen ie
gmlmlk kavramn, ilikili olduu dier deikenlerle birlikte irdelemektedir. Bu kapsamda ulusal ve
uluslararas alanyazn ubat 2017 dneminde ie gmlmlk ve job embeddedness anahtar kelimeleri esas
alnarak taranmtr. Aratrmann ilk blmnde ie gmlmlk alt boyutlar itibariyle kuramsal olarak
aklanmtr. kinci blmnde ise ie gmlmlk deikeninin hangi deikenlerle ilikili olduu yaplan amprik
aratrmalara bal olarak zetlenmitir. Sonu blmnde ise gelecekte yaplacak almalarda ie gmlmln
ilikilendirilebilecei deikenler turizm alanyazn zelinde gerekeleri ile birlikte sunulmutur.
Anahtar Kelimeler: Ie Gmlmlk, rgtsel Davran, Kuram

1212
 Gastronomik Adan Trk Mutfann Tarihsel Geliimi ve Osmanl-Seluklu Mutfa

Ar.Gr. Ylmaz Seim - r.Gr. Ali en - Yusuf Yiit

nsanlk tarihinin ilk annda gnmze yemek ve beslenme byk geliim gstermi ok byk yol kat etmitir.
Trk tarihi asndan gastronominin geliimi hzl ve esnek bir yapda olmutur. Trkler feth ettikleri her toprakta
yeni gdalar ve yeni yemeklerle kendi yemeklerini birletirip adeta bir fzyon mutfak oluturmulardr. Trk mutfa
gnmzde dnyada en deerli mutfak ierisinde yer almaktadr. Trk Mutfann oluumunda Orta Asya
Trkleri, Seluklu ve Osmanl mparatorluu dneminin etkisi byktr. Ayrca gnmz Trk mutfann
ekillenmesinde ve zenginlemesinde, Anadolu da yaam olan uygarlklarn da etkisi byktr. Orta Asya Trk
mutfa, Seluklular ve Beylikler dneminde mutfak ve beslenme alkanlklarn srdrm, Osmanl
mparatorluu dneminde ekillenerek bym ve giderek nem kazanmtr. 19.yyda uygarlklarla etkileim
sonucunda, ngiliz ve Fransz mutfaklarnn etkisi altnda kalnmaya balad bilinmektedir. Orta Asya Trkleri
inin temel besin kayna olan ve yine inin etkisiyle pirinci yetitirmeyi renen Trkler eski zamanlardan beri
pirinci kullanmaktadr. Trk mutfanda zellikle gnmzde neredeyse her yemekte kullanlan domates ve patates
gibi gdalar ise Trk mutfana 19 yy. da girmitir. Tarihten gnmze gelien Trk mutfa her geen gn
gastronomik adan deerini artrmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Trk Mutfa, Gastronomi, Osmanl Mutfa

1213
 Turizm Pazarlamasnda Sosyal Medyann Etkisi

Prof.Dr. Grkan Uar - Ar.Gr. Ylmaz Seim - Mustafa Akturfan

Gnmzde turizm gelimesi beraberinde sosyal medyann nemini de artrmtr. Turizm tketicileri seyahat ve
tatil ihtiyalar iin byk oranda sosyal medyay kullanmaya balamtr. Bunun neticesinde sosyal medya
zerindeki turizm firmalarnn saysnda her geen gn art yaanmaktadr. Ayrca Turizm tketicileri yaadklar
seyahat deneyimlerini, seyahatleri srasnda ektikleri fotoraflar, videolar, seyahatleri hakknda yaptklar
yorumlar Facebook, Twitter, TripAdvisor vb. sosyal medya platformlarnda birbirleri ile paylamaktadrlar.
Paylalan deneyim ve bilgiler zellikle o yerlere gitmek isteyen kiileri tevik etmekte veya bu seyahat
dncelerinden vazgemelerine sebep olmaktadr. Son yllarda sosyal medyann yaygn olarak kullanlmas,
iletmelerin hedef mteri gruplaryla iletiim kurmak, marka bilinirliini arttrmak ve mteri balln salamak
gibi pazarlama amalarna ulamak iin Facebook, Twitter, LinkedIn, Bloglar ve YouTube gibi sosyal medya
aralarn kullanmalarn gerekli klmtr. Turizm tketicileri, bu sosyal paylam sitlerini youn bir ekilde takip
etmekte veya bu sitelerde gruplar oluturarak bilgi al veriinde bulunabilmektedirler. Bylece, sosyal medyada bir
rn/hizmetin ne kadar ve nasl konuulduu iletmeler iin nemli hale gelmektedir. Bu noktada sosyal medyann
tketici davranlarna etkisini incelemek nemli bir hal almaktadr.
Anahtar Kelimeler: Medya, Turizm, Pazarlama

1214
 Karizmatik Lider Olarak Recep Tayyip Erdoan

Yunus Vuran - Do.Dr. brahim Sani Mert

nsanolu topluluk halinde yaamaya balad andan itibaren bu toplulua yn verecek, ynlendirecek bir kiiye
dier bir ifadeyle bir lidere ihtiya duymutur. Yani liderlik aslnda insanlk tarihi kadar eskiye dayanmaktadr.
Gruplarn, topluluklarn olduu her dnemde liderler de bulunmaktadr. Liderler liderlik ettikleri tm grup, topluluk
ve toplumlar zerinde nemli etkilere sahip olan, onlarn bir anlamda kaderlerinde en nemli belirleyiciler arasnda
yer alan kiilerdir. Zaman ierisinde toplumsal yapda meydana gelen geliim/deiime bal olarak liderlerin
stlenmi olduklar rollerin de gelitii/deitii ak bir ekilde grlmektedir. Liderler sahip olduklar pek ok
zellik ile toplumdaki dier insanlardan ayrlan kiilerdir. Liderlerde, zellikle de siyasi liderlerde bulunmas
gereken en nemli zelliklerden birisi karizma olgusudur. Trk siyasi tarihinde parti liderlerinin byk blmnn
halk ve basn tarafndan baz ynlerinin, zellikle de karizmatik ynlerinin ne karld grlmekte olup bilhassa
ok partili yaama geile beraber liderler arasnda bir karizma yarnn olduu ak bir ekilde grlmektedir. Son
dnem halk tercihleri gz nnde bulundurulduunda Recep Tayyip Erdoann bu hususta dier liderlere gre ak
ara ne ktn sylemek yanl olmaz. Bu almada Recep Tayyip Erdoann sahip olduu liderlik
zelliklerinden karizma olgusu incelenmitir. alma kapsamnda Trk siyasi tarihindeki dier siyasi liderlerle
karlatrlmak suretiyle karizma asndan Recep Tayyip Erdoann liderlii irdelenecektir.
Anahtar Kelimeler: Karizma, Recep Tayyip Erdoan, Siyasi Lider

1215
 Twtter'daki Haberlerin Doruluk Algsn Tespit Etmeye Ynelik Bir Aratrma

Ar.Gr. Yusuf Bahadr Doru - Sema Doru

Yeni iletiim teknolojilerinin geliimi ile birlikte bireylerin bilgi edinme kanallar da artmtr. Bilgi edinme
kanallarnn artmas bireyleri farkl kanallara ynlendirip bilgi edinmelerini salamasnn yannda, baz
dezavantajlar da beraberinde getirmitir. Bu dezavantajlardan biri de Trk Dil Kurumuna gre bilgi arptrma
olarak ifade edilen dezenformasyon kavramdr. Bu kavram genel olarak, doruluu olmayan bilgilerin yaylmas
olarak bilinir. Yeni iletiim teknolojileri bu tarz bilgilerin kolayca yaylmasn salarken, bilgiyi edinen kiinin
dnya grne gre bu bilgiyi tekrar dolama sokup, yeni bir sre balatmasna da imkan salamaktadr.
Bireylerin yeni iletiim teknolojileri aracl ile edindikleri bilgileri, eletirel bir bak as ile sorgulayp
sorgulamadklar ve yeniden retim sreleri aratrmann konusunu oluturmaktadr. Aratrmann temel amac
bireylerin, yeni iletiim teknolojilerine ynelik bilgi ve beceri sahibi olma ve yeni medyann tehditlerine kar
farknda olma durumlarn ortaya karmay amalamaktadr. Aratrma kapsamnda, eriim kolayl gz nnde
bulundurularak rneklem olarak Kocaeli niversitesi rencileri tercih edilmitir. Kocaeli niversitesi letiim
Fakltesi Gazetecilik rgn ve ikinci retim rencileri aratrmaya dahil edilmitir. Gazetecilik blm
rencilerinin lisans ders ierikleri dorultusunda, farkndalklarnn yksek olduu varsaylarak aratrmaya dahil
edilmesi amal rneklem ynteminin kullanlmasn gerekli klmtr. Aratrmaya dahil edilen rencilerin Twitter
da karlatklar haberleri/ bilgileri dorulama ve paylama sokma gdleri anket teknii ile incelenecektir. Anket
teknii, aratrma kapsamnda %95 gven dzeyi ve %5 hata pay ile 267 kiiye uygulanacaktr.
Anahtar Kelimeler: Dezenformasyon, Twitter, Haber, Doru Bilgi, Farkndalk

1216
 Gsm Operatrlerinde Marka Alglama Haritalar: Dzce linde Bir Uygulama

Yrd.Do.Dr. Yusuf cel - Ar.Gr. Hakan Tahiri Mutlu -Prof.Dr. Kahraman at - Yrd.Do.Dr. Abdlhamit
E

Bu aratrmann temel amac GSM operatrlerinin marka alglama haritalarn incelemektir. Rekabetin artt
gnmz artlarnda markalarn nasl alglandklar iletmelerin rakiplerini analiz etmeleri asndan nem arz
etmektedir. Toplumun byk bir kesiminin GSM operatrlerini kulland dnldnde mteri alglarnn
aratrlmas iletmelerin kendilerini yenilemeleri asndan da nemlidir. Ayrca bu aratrma ile GSM operatr
kullanclarnn aslnda hangi operatr mteri grubu zellii tadn incelemekte bir dier amac oluturmaktadr.
Bu dorultuda GSM operatrlerinde marka alglama haritalarnn karlmas amacyla Dzce linde yaplan bu
aratrmada anket yntemi kullanlarak veriler toplanmtr. Geerlilik, gvenilirlik ve diskriminant analizi yaplan
bu aratrma sonularnda Turkcell, Vodafone ve Trk Telekom GSM operatrlerinin mteriler tarafndan nasl
alglandklar incelenmitir. Katlmclara kullanm olduklar GSM operatr ile ilgili ekim gc, fiyat,
markaya olan gven, promosyon ve reklam, indirim kampanyalar, marka maj, mteri hizmetleri,
fiyat kalite uygunluu sorular yneltilmitir. Yaplan aratrma sonularna gre GSM operatrleri mterilerinin
kullandklar operatr tercih etme nedenlerinin ortalama puanlar incelendiinde Turkcell ve Trk Telekom (Avea,
Bimcell) mterilerinin bu operatrleri semedeki en nemli nedenleri Marka maj faktr iken, Vodefone
mterilerinin bu operatr tercih etme nedeni Promosyon ve Reklam faktr olduu grlmtr. Bununla
birlikte yaplan diskiriminant (ayrma) analizi sonularna gre ekim Gc, Fiyat, Promosyon ve Reklam ve
ndirim Kampanyalar faktrlerinin mterilerin bu operatr arasnda tercih yapmalarna anlaml bir ekilde
etki eden faktrler olduu grlrken, Markaya Olan Gven, Marka maj, Mteri Hizmetleri ve Fiyat
Kalite Uygunluu faktrlerinin mterinin operatr semede tercihini anlaml olarak etkilemedii ortaya kmtr.
Son olarak GSM operatrlerinin mteri yaps incelendiinde aratrmaya katlan 133 Turkcell mterisinden 16
snn (%12) Vodafone, 24 nn (%18) ise Trk Telekom mterisi zellii tad, ayn ekilde aratrmaya katlan
131 Vodafone mterisinden 18 inin (%13,7) Turkcell, 44 nn (%33,6) Trk Telekom mterisi zellii tad
grlmtr. Aratrmaya katlan 135 Trk Telekom mterisi incelendiinde ise bunlardan 31 inin (%23) Turkcell,
39 unun (%28,9) ise Vodafone mterisi zellii tad grlmtr. Elde edilen sonular kapsamnda GSM
operatrlerinin alglama haritas karlp tercih yaplar incelenerek iletmelerin kendilerini hangi ynde stratejiler
gelitirmeleri gerektii grlmektedir. Ayrca GSM operatrleri mteri tercihlerini dikkate alarak uygulamalarnda
yeniliklere ve mterinin istekleri dorultusundaki uygulamalara yer verebilecei nerilebilir.
Anahtar Kelimeler: Gsm Operatrleri, Marka, Alglama Haritalar

1217
 Siyasal Ynetim ve Sreklilik Anlaynda Meslek Odalarnn Yeri

r.Gr. Yusuf Yldrm

Demokratik ynetim anlaynn benimsenmi olduu toplumlarda bireylerin siyasal ynetim ierisinde yer
almasn salayan en temel aralardan biri siyasi partilerdir. Partiler belirlemi olduklar parti programlar
erevesinde hareket ederek ngrdkleri amalarn lke menfaatleri dorultusunda uygulamaya alrlar.
Ynetimde yer alan bir siyasi partinin amalarn ksa vade ierisinde gerekletirebilmesi ve uygulamaya koymas
olduka zordur. Hedeflenen amalarn toplumun desteini alarak belirli bir sre ierisinde yaplmas gerekir. Mevcut
iktidar projelerinin, hayatn her alannda (kltrel, ekonomik, sosyal alanlar gibi) kendini gsterebilmesi iin
ynetimde srekliliin salanmas gerekir. Bu srekliliin salanmasnda baz zeliklere sahip olan araclara ihtiya
vardr. Peki, bu araclar kimlerdir ya da nelerdir ve hangi zelliklere sahip olmaldr gibisorular karmza
kmaktadr. almamz siyasal hayattaki bu srekliliin salanmasnda meslek odalarnn mevcut durumlarn
incelemeyi ve odalarn toplumsal hayattaki yerinin belirlenmesine ynelik bir deerlendirme yapmay
amalamaktadr. alma hazrlanrken siyasal ynetim anlay ve meslek odalar ile ilgili hazrlanan kitap, tez,
dergi ve makale gibi eserlerden faydalanlacaktr. Bu alma ile siyasal ynetimin; ekonomi, eitim, salk ve
gvenlik gibi gerek i gerekse d politikaya ilikin hedeflerini gerekletirme de belirli bir zamana ihtiyac olduu
ve bu zamann salanmasnda meslek odalarnn nemli bir arac kurulu olduklarna ilikin veriler muhtemel
bulgular olarak karmza kacaktr.
Anahtar Kelimeler: Siyasal Katlm, Siyasi Partiler, Ynetimde Sreklilik, Meslek Odalar

1218
 A Stylstc Analyss Of Hemngways Hlls Lke Whte Elephants

Yrd.Do.Dr. Yusuf Ziyaettin Turan

ABSTRACT

In this paper, Hills Like White Elephants which is a short story written by famous American short story writer
Ernest Hemingway in 1927 is presented through a stylistic analysis by providing a semantic, lexical and
grammatical investigation of the short story. This stylistic study provides a better and deeper linguistic
understanding of the short story and shows its literary value more clearly. Besides, it attempts to investigate the style
and the language of the short story by focusing on its overall structure and the grammatical structure of the
sentences. The stylistic analysis has four main sections which are lexical categories, grammatical categories,
foregrounded features and cohesion and context. Therefore, the stylistic analysis of this kind of text will provide to
better understanding and expose the hidden or beyond meanings under the trivial dialogues of the characters and
limited information of the setting, time and identity of characters in the story.
Keywords: Stylistic Analysis, Hills Like White Elephants, Ernest Hemingway, Short Story

1219
 Ingilizce retiminde Sylem Kullanmnn Etkisi zerine Bir Deerlendirme

Dr. Zana Yalnkaya

Yabanc dil retimindeki yaklam ve yntemlerle ilgili olan bu almada, dil retiminde, sylem tabanl
yaklamlar sylem ve balamsal adan incelenecektir. Dil retimine ynelik eitli yeni yaklamlar olmasna
ramen, bu yaklamlar dilin ilevsel ve iletiimsel amalarna ulamada yetersiz kalr. Bunun sebeplerinden biri de
sylemin, yetersiz ve yanl kullanmdr. Baka bir deyile, gnmzdeki dil retiminde arlkl olarak yapsal
gelerin mevcut olmas ve dil retiminin geleneksel tarzda yetimi kiilerce yaplmas, sylemin geri plana
atlmasna neden olur. Bu da retimde istenilen amalara ulamada engel tekil eder. almada, geleneksel cmle
temelli dil retiminin yani balamndan arndrlm olarak dilde ilerlemenin, gerek teorik gerekse de pratik
alardan dil retimi hedefinin gerekletirilmesi iin ne kadar tatmin edici bir yaklam olduu tartlmaktadr.
Ayrca dil reniminde sylem odakl nemli unsurlar olan metinler, balamla birlikte yorumlanacaktr.
Anahtar Kelimeler: Sylem, Dil retimi, Balam, Text

1220
 Aclaryla Elenenlerin Oyunu: Hdrellez

Prof.Dr. Zeki Tatan

Firuze Engin, son dnemin yazarlarndan biridir. zellikle tiyatro hususunda almalar olan yazar, Hdrellez ve
Cambazn Cenazesi oyunlaryla dikkatleri eker. Hdrellez, 2013-2015 yllar arasnda stanbul Bykehir
Belediyesi ehir Tiyatrolarnda sahnelendi. Cambazn Cenazesi adl oyun ise 2014-2016 yllar arasnda kinci Kat
Tiyatroda sahnelenir. Bu oyunla 2015 Afife Tiyatro dllerinde Cevat Fehmi Bakut zel dln kazanan
Engin, tiyatro yazarl dnda, ynetmenlik ve oyunculuk gibi grevler de stlenir. Hdrellezin konusu yazarn
doduu kent Edirnede geer. Meri Nehri kysnda yaayan ingenelerin hayatlarndan kesitler sunan oyun, bir
ak yks etrafnda cereyan eder. Kargakap Mahallesinde geen oyunda yaam, ingeneler iin yoksulluk ve
aresizliin etrafnda ekillenir. Bir gn mahalleye snma amal gelen Enderle Seyyal arasnda balayan
yaknlama iki farkl kltr arasndaki bir atmay da ortaya karr. Biz bu almada, yazarn Hdrellez oyununu
yapsal ve tematik adan incelemeye alacaz.
Anahtar Kelimeler: Hdrellez, Firuze Engin, Trk Tiyatrosu, Gelenek, ingeneler, Edirne.

1221
 Kastamonu-Takpr lesinde Osmanl Dnemi Kamu Yaplar

Ar.Gr. Zeynep Aytekin

Osmanl Dneminde 19. yzylda gerekletirilen idari, askeri ve eitim alanndaki reformlarn gerei olarak
mimaride de deiimler yaanmtr. Bu yeni srete, yzyllardr ayn ilevde kullanlan baz yap trleri yeni
koullara gre dzenlenirken, yeni yap tipleri de ortaya kmtr. Bakente paralel olarak tarada da bu ynde imar
faaliyetleri yrtlmtr. Bu almada; 19. yzylda Kastamonu Eyaletinin Kastamonu Livasna bal Takpr
Kazasnda 19. yzyl ve sonrasnda yrtlen imar faaliyetleri srasnda ina edilmi kamu yaplar incelenmitir.
Takpr ilesinde bu kamu yaplarndan gnmze hkmet kona, redif taburu binas, cephanelik binas ve okul
binasnn ulat tespit edilmitir. Kitabeler, Osmanl ariv belgeleri ve salnameleri ile dnemin mimari
zelliklerinden yola klarak yaplar tarihlendirilmi ve kendi iinde toplu bir deerlendirmeye tabi tutulmutur.
Anahtar Kelimeler: Takpr, Hkmet Kona, Redif Taburu Binas, Cephanelik, Okul

1222
 Kadnlarn Giriimcilik Srecinde Karlatklar Engellerin Analizi

Yrd.Do.Dr. Zeynep Oyuryz

Son yllarda Trkiyede giriimcilik kltrnn bireysel ve kurumsal lekte gelitii, yaygnlat ve tevik
edildii bilinmektedir. Gelimi ve gelimekte olan lkelerde giriimciliin zendirilmesine nem verildii iin
lkemizde de rekabet gcnn artrlmas ve giriimciliin zendirilmesine ynelik destekleme programlar ve
politikalar gelitirilmektedir. Teknolojik gelimeler, ekonomik beklentiler ve zendirme politikalar ile birlikte
giriimciliin kadnlar arasnda daha da yaygnlat grlmektedir. Bylece her geen gn serbest i hayatna
katlan kadn saysnda art olmaktadr. Ancak kadnlarn giriimcilik fikrini benimseme, iletmesini kurma ve
faaliyetlerini srdrme aamalarnda birok engelleyici unsur ile karlat da grlmektedir. Bu balamda sorun
niteliindeki unsurlarn tespit edilip, kadnlarn serbest i hayatnda kalc olmalarn salamak zere zm nerileri
retecek aratrmalar yapmak ekonomik srdrlebilirlik asndan nem arz etmektedir. Aratrma, Tekirdada
faaliyet gsteren Ticaret ve Sanayi Odalar ve Esnaf ve Sanatkrlar Odalarna bal 111 kadn giriimci iletmesinin
incelenmesinden olumaktadr. Bu balamda aratrmann amac; Tekirdada giriimcilik faaliyetlerinde bulunan
kadnlarn iletme faaliyetlerine bal; sermaye temini, kurulu yntemleri, pazar durumu, desteklerden yararlanma,
i kurma, i yrtme vb. sorunlarn deerlendirmek, kalknma politikalarna yn vermek amac ile kadn
giriimciliinin ekonomik kalknma ve gelimede bir frsat olabilirliini analiz etmektir.
Anahtar Kelimeler: Giriimcilik, Kadn Giriimci, Kadn letmeleri, Tekirda

1223
 Sosyal Gvenlik Reformu Balamnda Trk Sosyal Gvenlik Sistemi Finansmannn Deerlendirilmesi

Dr. Zeynep zmen

Salk hizmetlerinin finansman, dnya genelinde tm insanlar ve hkmetler iin nemi hzla artan bir konu
halini almtr. 1970lerden sonra meydana gelen makroekonomik krizlerin etkisiyle yeni liberal politikalarn artmas
sonucunda sosyal gvenlik sistemi hem gelimi lkelerde hem de gelimekte olan lkelerde ynetilebilir olmaktan
kmtr. Bu amala sosyal gvenlikte tek katmanl sistemlerden ok katmanl sistemlere geilmi ayn zamanda
ilinin ban ektii; sosyal gvenliin zelletirilmesine ynelik radikal uygulamalar faaliyete geirilmeye
allmtr. Trkiyede yaanan finansman sorunuyla da, sosyal gvenliin Devletin srtna yk tekil ettii
yargsyla yaklalp, IMF basksyla alelacele reform yaplmaya allmtr. Sistem, IMF zorlamalar ile ili
modeline doru gitmektedir. Ancak bu modelin temel amac sosyal gvenlik salamak deil, finans piyasalarna
kaynak salamaktr. Bu almada Trk Sosyal Gvenlik sistemindeki finansman sorununun dier lkelerden
farkna deinilerek, IMFin nerdii kar saikiyle hareket eden bireysel emeklilik sistemi yerine zme
ulatrlabilecek admlara deinilmitir.
Anahtar Kelimeler: Sosyal Gvenlik, Sosyal Gvenliin Finansman, Emeklilik Sistemleri, 5510 Sayl Sosyal
Gvenlik Kanunu

1224
 Avrupada Sosyal Gvenlik Sisteminin Finansman : Farkl Refah Devletleri zerine Bir nceleme

Dr. Zeynep zmen

Avrupada sosyal gvenlik sisteminin finansman lkeden lkeye farkllklar gstermekte ve bu farkllklar
lkelerin refah modelleri ile de balantlandrlmaktadr. almada, gelimi lkeler, sosyal refah hizmetleri
asndan, belirli nitelik ve kriterlere gre snflandrlm ve farkl refah devleti kategorilerine ayrlmtr. Bu
konuda literatrde yer alan nemli almalardan biri, Esping Andersenin refah modeli ayrmdr. Esping-Andersen,
refah modellerini; liberal refah modeli, muhafazakar refah modeli ve sosyal-demokrat refah modeli olarak
snflandrmtr. Leibried ise, refah kapitalizminin dnyas adn verdii ereveye, bir drdnc dnya olarak
Gney Avrupa Modelini eklemitir. almada; farkl refah devletlerinde uygulanan sosyal gvenlik sistemlerinin
finansmanna ilikin politikalara deinerek, Trkiyedeki sosyal gvenlik sisteminin geleceine k tutulmak
istenmektedir.
Anahtar Kelimeler: Sosyal Gvenlik, Refah Devleti, Sosyal Gvenliin Finansman

1225
 Yallk ve Siyasette Temsili

Yrd.Do.Dr Zuhal Gler - Yrd.Do.Dr. Doancan zsel

Dnya nfusunun 2015 ylnda %8,5ini yal nfus oluturmaktadr. Trkiyede yal nfusun toplam nfus
iindeki oran ise 2014 ylnda %8 iken 2015 ylnda %8,2ye ykselmitir. Yal nfusun %43,8ini erkek nfus,
%56,2sini kadn nfus oluturmaktadr. Yallk gnmzde artk kresel bir sorun olarak grlebilir. Konunun
siyasal, ekonomik ve toplumsal balamlar ile ele alnm incelenmesi gerekmektedir. almann konusu, Trkiyede
yallarn siyasal alanda nasl ve ne kadar temsil edildikleridir. almann amac ise bu konuda farkndalk
yaratlarak, Trkiyede hzla artan yal nfusun siyasal alanda temsillerinin ve varolularnn, sorunlarnn zm
asndan neminin ortaya konulmasdr. almada veri toplama teknii olarak ierik zmlemesi teknii
kullanlacaktr. Bu amala, Trkiye byk Millet Meclisinde grubu bulunan siyasi partilerin tzk ve programlar
incelenecektir.
Anahtar Kelimeler: Yallk, Yal, Siyasal Temsil

1226
 Vaka Analizi le Eitim ve Adli Muhasebe Alannda Bir Uygulama

Dr. Zleyha Ylmaz

Amerika Birleik Devletlerinde 2000li yllarn balarnda yaanan Enron, WorldCom ve Tyco gibi muhasebe
skandallar; muhasebede hile, etik, denetim, vb. gibi pek ok kavram gndeme getirmi, Sarbanes Oxley ve
Muhasebe Standartlar gibi pek ok yasa ve dzenlemeyi de beraberinde getirmitir. Bahsi geen skandallardan
sonra dnya genelinde etik ve adli muhasebe alanlarnda pek ok alma yaplmtr. Ayrca bu tr skandallar
sonucu etik, denetim ve hile olgularna muhasebe eitiminde daha ok yer verilmesi gerektii sonucuna varlm ve
bu alanlarda pek ok niversitenin ilgili blmlerinde mfredata yeni dersler eklenmitir. Bu almann amac,
lisans derslerinde genel muhasebe dersi alan rencilerin muhasebede etik ve hile denetimi konularnda
bilgilendirilmesi aamasnda vaka analizi zerinden ilenen dersler ile vaka analizi kullanlmadan ilenen dersler
arasnda konunun anlalmas bakmndan bir fark olup olmadnn incelenmesidir. Bu amala Ordu niversitesi
nye ktisadi ve dari Bilimler Fakltesinde bir uygulama yaplmtr. Uygulama sonras yaplan anketler SPSS
programnda analiz edilmi ve aratrmann sonu ksmnda bulgular deerlendirilmitir.
Anahtar Kelimeler: Adli Muhasebe, Muhasebe Eitimi, Vaka Analizi, Muhasebede Etik, Muhasebe Hileleri

1227
 Frat niversitesi rencileri rneinde Kltrleraras letiimde Empati Sorunu

Zulfiye Tutar - Yrd.Do.Dr. Feridun Nizam

Gnmzde teknoloji alannda hzl yaanan deimeler ve gelimeler, farkl kltrleri de yan yana
getirmektedir. Farkl lke, din ve dile sahip olanlar arasnda etkileim gereklemektedir. Bu ietkileimler bazen
baarl bazen de baarsz olmaktadr. Bylece kltrleraras iletiim kavram karmza kmaktadr. Kltrleraras
iletiim, gnlk yaamn ve toplumsal hayatn eitli alanlarnda farkl kltrlere mensup insanlar arasndaki
etkileimi konu alr. Dolaysyla kltrel olarak bir farktan sz edilebildii ve sz konusu farkllklar ya da farkl
olanlar arasnda etkileimin olduu her durum kltrleraras iletiim disiplininin inceleme alanna girebilir.
Kltrleraras iletiimdeki engeller toplumlarn birbirleri ile etkili bir iletiim gerekletirmelerinin nne set
koymaktadr. Empati de bu sorunlardan biri olup, insan ilikilerinde ilevsel bir yn bulunmaktadr. Empati
insanlar arasnda yakn ilikilerin gelitirilebilmesi iin anahtar bir role sahiptir. Empati insanlarn birbirlerine
yaklamalarn ve dostluk gelitirmelerini olanak salar. Bu aratrmann konusu; kltrleraras iletiimde yerel
kltrel eler zerinden yerel halk ve o lkeye yaamaya giden insanlar arasnda bir empati problemi olup
olmadn tespit etmektir. nemi ise Psikoloji bilimi ile srekli etkileim halinde olan iletiim bilimi arasnda
multidisipliner bir alma hazrlamaktr. Kltrleraras iletiim de empati bir sorun mudur sorusu aratrmann
problemini oluturmaktadr. En az bir yl sreyle bir yabanc lkede renci olarak bulunmu ve hayatnda hi
yurtdna gitmemi insanlar aratrmada snrllk olarak belirlenmitir. Frat niversitesinden renci deiim
programyla en az bir yl sreyle yut dnda bir niversiteye renim grmek amacyla giden renciler; Frat
niversitesinde en az bir yldr okuyan yabanc renciler, Frat niversitesine renci deiim programyla gelen
ve en az bir yl sreyle renim grm renciler, Frat niversitesinde okuyan ve hayatlar boyunca hi
yurtdna kmam renciler, aratrmann rneklemini oluturacaktr.
Anahtar Kelimeler: Kltr, Kltrleraras letiim, Empati, Kltrleraras Etkileim

1228
 Binlerce Kilometrelik Bakm Yolculuu: Trkiyedeki Filipinli Kadnlar

Ar.Gr. Ayla Deniz

Son yllarda geleneksel olarak kadnlarn sunmas talep edilen bakm hizmetleri ticarilemeye ve uluslararas
igc hareketlerinde grnr olmaya balad. Bugn, devletlerin politikalarnn, arac firmalarn ve internetin
kolaylatrc etkisiyle ok sayda kadn, baka lkelerde bakm hizmeti sunmak iin yola kyorlar. Uluslararas
bakm hizmeti salayclar arasnda Filipinli kadnlar, ngilizce bildikleri ve bakm konusunda eitim aldklar iin
en fazla talep gren gruptur. Gelimi Bat lkeleri kadar, tketici orta snfn gelitii Trkiyede de, bakm
hizmetlerinin Filipinli kadnlardan salanmas, hem ekonomik bir seim hem de bir prestij unsuru haline gelmitir.
Bu almada, grme, gzlem ve medya taramas gibi veri toplama kaynaklar yoluyla, Filipinlerden Trkiyeye
almak iin g eden kadnlarn g srecindeki deneyimlerinin kesiimsellik yaklamyla ve feminist bir bak
asyla ortaya konmas amalanmtr. Bu balamda alma 2 ksmdan olumaktadr. lk ksmda ge karar
verme ve hazrlk sreci, ikinci ksmda ise g etme ve sonras zerine bir tartma gelitirilecektir.
Anahtar Kelimeler: Uluslararas G, Trkiye, Filipinler, Bakm

1229
 Sosyoloji-Teoloji likisi erevesinde Teolojinin Toplumsal Balam

Do.Dr. hsan apcolu - Aratrmac Ertan zoban

Normatif bir bilim olan teolojinin amac, belli bir dinin incelenmesi, yorumu ve aklanmasdr. Sosyoloji ve
zelde din sosyolojisi ise deskriptiftir. Onun gayesi yalnzca dinin doasn anlamaktr. Teoloji ve sosyoloji
disiplinlerinin yaklam biimleri, yntemleri ve amalar arasnda bir nicelik ve nitelik fark bulunmaktadr; her
ikisinin de amac, bir dinin veya eitli dinler grubunun incelenmesidir; fakat metotlarna gelince biri normatif,
dieri deskriptiftir. Sosyoloun zerinde alt veriler, bir ya da birka din sistemden, kendi din sisteminden
veya tamamen baka din sistemlerden elde edilmi olabilir. rnein o, kk ve ok ksa sre varlk gstermi bir
mezhebin snrl analizi gibi olduka dar bir alanda alabilecei gibi, byk bir din ve toplum kuram gelitirmeye
alarak her eit ve tipteki dini fenomenden faydalanmay da tercih edebilir. Sosyoloun grevi, toplumun sahip
olduu din sistemin anlamn, o dinn ya da dini sistemin sosyal yapyla ve kltrn din olmayan ynleriyle
karlkl ilikilerini anlamaktr. Bu karsndakileri anlama abas, sosyoloun kendi kiisel din yneliminden
olumlu ya da olumsuz etkilenebilir. Ayn ekilde, onun sosyal hayatn herhangi bir yn zerinde yapt inceleme,
kiisel sempati ve ilgisinden iyi ya da kt ynde etkilenmi olabilir. Pein hkm ve deer yarglar problemi,
burada da dier sosyal inceleme alanlarnda olduu gibidir; fakat prensip olarak din sosyolou, kendi incelemesinin
amac uruna, kendisini inananlardan birisi olarak ilan etmeksizin, inanan kiinin davranlarn anlama konusunda
duyguda bir tavr iine girebilir. Bununla birlikte, bir sosyolog olarak inceledii grubun inananlarndan biri olmak,
btnyle objektif bir tutuma sahip olmay engelleyebilir. Bu almada, teologlarla sosyologlar arasndaki zihinsel
tutum ve ilgi alan fark eitli boyutlaryla incelenmektedir. Bu erevede, sosyoloji-teoloji ilikisi erevesinde
teolojinin toplumsal balam tartlmaktadr.
Anahtar Kelimeler: Sosyoloji, Din Sosyolojisi, Teoloji, Yntem.

1230
 Endstriyel Younlama ve Uzmanlamann Blgesel Ekonomik Byme zerine Etkisi: Trkiye malat
Sanayi zerine Bir nceleme

Ar.Gr. Mustafa Gmleksiz - Do.Dr. Birol Mercan

Gnmzde blgesel ekonomik byme balamnda baarl blge rnekleri incelendiinde, belirli sanayi
dallarnn bu blgelerde younlat ya da kmelendii grlmektedir. Bu dorultuda literatrde ortaya km ok
saydaki almada, ylma (agglomeration) ekonomilerinin blgesel ekonomik bymedeki rol sklkla ele
alnmtr. Bu almalarda, sanayileme sreleri ile birlikte anlan uzmanlamann da nemine deinilirken,
endstriyel younlamann uzmanlama ile birlikte blgesel bymeye yapt katklarn alt izilmektedir.Bu
almada, endstriyel ylmalar ve uzmanlamann blgesel ekonomik byme zerindeki etkilerinin imalat sanayi
zelinde incelenmesi amalanmaktadr. Bu amala, Glaeser vd. (1991, 1992) tarafndan ortaya konan yntem
dikkate alnarak, imalat sanayi younlama ve uzmanlama katsaylarnn 2006-2014 yllar aras dnemde 26
Dzey 2 blgedeki byme hzlar zerindeki etkileri ekonometrik olarak analiz edilecektir. almadan elde
edilecek bulgularn blgesel ekonomik politikalara katk salamas beklenmektedir.
Anahtar Kelimeler: Ylma Ekonomileri, Uzmanlama, Blgesel Ekonomik Byme

1231
 XIX. Yzyln lk Yarsnda Osmanl-Iran likileri zerine Bir Deerlendirme

Ar.Gr. N. Betl Gney

1746 ylndaki Kerden Antlamasndan XIX. yy balarna kadar Osmanl Devletinin ranla olan ilikileri snr
ihlallerinden kaynakl huzursuzluklara ramen genelde bara dayal olarak srmekte idi. Ancak XVIII. yzyl
sonunda randa meydana gelen hanedan deiiklii ile birlikte Osmanl-ran ilikilerinde de yeni bir srece
girilmitir. Yine bu dnemde Fransa ve ngilterenin politikalar, ortak dman olan Rusyann varl iki lke
ilikilerini etkilemitir. Bu almada XIX. yzyln ilk yarsnda Osmanl-ran siyasi ilikileri; Fransa, ngiltere ve
Rusyann politikalar da gz nne alnarak Babakanlk Osmanl Arivinde bulunan belgeler nda
incelenmitir.
Anahtar Kelimeler: Osmanl Devleti, ran, Airet, Haydaranl, Sebki, Erzurum

1232
 rgtsel effaflk ve alan Memnuniyeti Arasndaki liki: Bir Alan Aratrmas

Prof. Dr. smail Bakan - Do.Dr. Burcu Erahan - Do.Dr. Tuba Bykbee - Aratrmac Turan Kurt

Dnyadaki gncel gelimeler, alanlarn piyasa beklentileri hakknda bilgilendirilme gerekliliini vurgu yapm
ve tm rgtler iin effaflk kavramn gnmzde nemli bir konu haline getirmitir (TBB, 1999). Bilginin
ulalabilir olmasn salama amacna ynelik dzenlemeler konusunda yol gsterici bir zellie sahip olan effaflk
ilkesi, hem rgt iinde uyumlu bir atmosferin olumasnda hem de rgtn tm paydalaryla olumlu ilikiler
gelitirmesinde byk rol oynamaktadr (Akt. Din ve Abdiolu, 2009 :160). Bu zellii ile effaflk ilkesi,
alanlarn memnuniyet dzeylerinin artmasna katkda bulunmaktadr. alann iinden duyduu mutluluu ifade
eden alan memnuniyeti, son yllarda aratrmaclarn ilgi oda olmutur. Gnmzde birok rgt, alanlarnn
memnuniyetlerini artrmak adna kaynak ayrmaya gitmitir (Eskildsen ve Dahlgaard, 2000: 1081; Akt. Emhan ve
Gk, 2011: 161). Bu almann amac da rgtsel effaflk dzeyleri ile alanlarn memnuniyet alglar arasndaki
ilikiyi incelemektir. almada veri ve bilgiler anket yntemiyle elde edilmitir. Uygulamadan elde edilen verilerin
istatistiksel analizleri yaplarak alan memnuniyeti ile rgtsel effaflk deikenleri arasndaki ilikiler ortaya
konmutur. Anahtar Kelimeler: rgtsel effaflk, alan Memnuniyeti Kaynaka: -Din, E. ve Abdiolu, H.
(2009). letmelerde kurumsal ynetim anlay ve muhasebe bilgi sistemi ilikisi: imkb-100 irketleri zerine
ampirik bir aratrma. Balkesir niversitesi Sosyal Bilimler Enstits Dergisi, 12, 21. -Emhan, A. ve Gk, R.
(2011). Bankaclk sektrnde personel memnuniyeti ve rgtsel ballk arasndaki ilikilerin aratrlmas.
Muhasebe ve Finansman Dergisi, 157-174. Eskildsen, J. K. ve Dahlgaard, J. J. (2000). A casual model for employee
satisfaction. Total Quality Management, 11/8, 1081-1094. -Trkiye Bankalar Birlii-TBB (1999). effaflk ve
sorumluluk uluslar aras mali krizler mali sistemlerin glendirilmesi konularnda alma gruplar raporlar. Kasm,
11, www.tbb.org.tr/ turkce/arastirmalar/Transparency.doc adresinden eriildi (ET: 10.02.2017).
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: rgtsel effaflk, alan Memnuniyeti

1233
 Spor ve Oyun: Gmhane Ky Seyirlik Oyunlar

Yrd.Do.Dr. Ahmet Ylmaz Albayrak - Okutman Necati Ylmaz - Okutman Recep mamolu

Tarihsel adan birok medeniyete ev sahiplii yapm olan ve stratejik adan olduka nemli bir corafyada
bulunan Gmhane, ayn zamanda sahip olduu medeniyetlerin kltrel varlnn izlerini gnmzde dahi tm
scakl ile bnyesinde barndrmaktadr. Yzyllardan buyana Anadolunun btn blgelerinde olduu ekliyle
Gmhane kylerinde de oyun kartma, oyun yapma geleneinden yola karak yanslanan ky seyirlik oyunlar
dnyadaki benzerleri gibi ritel kkenli olup, zamanla grevsel zelliklerini kaybederek Anadolu insan tarafndan
gncellenmi ve elenme ilevi kazandrlmtr. Karakter gelitirme, kimlik, kltr, iletiim, ibirlii, sportmenlik,
elence vbg. amalara hizmet eden ky seyirlik oyunlar, iinde barndrd oyun ve sporun rgtsel yapsyla
Gmhane insannn toplumsallamasna ve sosyallemesine nemli bir kaynak olmutur.
Anahtar Kelimeler: Spor, Oyun, Gmhane Ky Seyirlik Oyunlar

1234
 Tenis Eitiminde Tek ve ift El Backhand Tekniklerinin Karlatrlmas

Yrd.Do.Dr. Blent Kilit

Bu almann amac, tenis eitiminde tek ve ift el backhand tekniklerinin karlatrlmasdr. almaya Hitit
niversitesi Beden Eitimi ve Spor Yksekokulunda renim gren 36 erkek renci katld. renciler tek ve ift
el backhand vurularn uygulamak zere rastgele iki ayr gruba ayrldktan sonra, Hitit niversitesi spor salonunda
12 hafta sresince haftada 2 gn (2gn x 90dk.) tenis eitimi verildi. alma sonras rencilerin tenis beceri
dzeyleri Revize Dyer Duvar testi (RDD) ile belirlendi. Elde edilen verilerin tanmlayc istatistik analizleri yaplp,
gruplar aras karlatrma iin t testi kullanld (p0.05). rencilere uygulanan RDD (sadece backhand vuru)
testinde, ift el backhand: 54.29.4; tek el backhand: 45.88.9 vurularnda anlaml fark tespit edilmi (p0.05), ift
el backhand vuruu yapan grup daha yksek test skoruna ulamtr. Gruplarn Forehand vurularnda (66.36.1 ve
65.95.9) fark tespit edilmemitir (p>0.05). Bu sonularla balang aamasndaki rencilerin ift el backhand
vurularnn, tek el backhand vurularna kyasla daha baarl olduu sylenebilir.
Anahtar Kelimeler: Tenis, Revize Dyer Duvar Testi, Forehand, Backhand

1235
retmen Adaylarnn Temel Biliim Becerileri Hakkndaki Grleri: E-posta ve YouTube Kullanm
Durumlar

Do.Dr. Ercan Top

Bilgi ve iletiim teknolojilerinin gelimesi ve yaygnlamas ile birlikte bu teknolojilerin eitli amalarla eitim
/ retim srecine dhil edilmesi birok kurum tarafndan desteklenmekte ve beklenmektedir. lkemizde bu amala
birok byk proje yrtlm ve yrtlmektedir (rnein FATH projesi). Fakat btn bu almalara ramen
yaplan birok ulusal ve uluslararas alma rencilerin ve eitimcilerin temel bilgisayar becerilerinin snrl
olduunu gstermektedir. Top (2015) almasnda rencilerin, retmenlerin ve eitim fakltesi
akademisyenlerinin temel biliim becerilerindeki performanslarnn snrl olduunu belirtmitir. Fraillon ve dierleri
(2014) Trkiyedeki 14-16 ya grubundaki rencilerin % 91inin en alt veya daha alt seviyede biliim okuryazar
olduklarn bildirmitir. Bu almada ise Beden Eitimi ve Spor Blmnden formasyon eitimi alan rencilerin
yaptklar e-posta (N=254) ve YouTube (N=255) devi ile ilgili grleri alnm ve ierik analiz yntemi
kullanlarak incelenmitir. rencilerin e-posta devini zorlanmadan yaptklarn (N=136), devin kendilerine bir
eyler rettiini (rnein link verme ve gizli gnderme) (N=80), devi beendiklerini ve devin zor olduunu
(N=19) bildirdikleri grlmtr. YouTube devi ile ilgili olarak da srasyla, en ok, devin kendilerini
gelitirdiini (N=136), dev sayesinde YouTube kanal sahibi olduklarn (N=112), devi beendiklerini (N=47),
devi zorlanmadan yaptklarn (N=47) ve devden nce YouTubeu sadece bir eyler izlemek iin kullandklarn
(N=32) vurguladklar grlmtr. niversite mezunu veya mezun aday rencilerin en ok kullanlan iletiim
arac olan ve tanma amac ile verilen e-posta devinden bir eyler rendiklerini bildirmeleri manidar
bulunmutur. Yine ayn ekilde, temel becerilerin istendii YouTube devinin de rencilerin yarsndan fazlas
tarafndan retici bulunmas manidar bulunmutur. rencilerin e-posta ve YouTube gibi temel biliim
teknolojilerini daha verimli ve etkin kullanmalarna yardmc olmak iin bu uygulamalar deneyimlemelerini
salayacak grevler tasarlayarak ve bu grevlerden elde edecekleri rnlere detayl dntler vererek bu becerileri
daha erken yalarda edinmeleri salanabilir.

Anahtar Kelimeler: Biliim Okuryazarl, E-posta kullanm, YouTube kullanm

1236
 Gen Futbolcularda Yo-Yo Aralkl Toparlanma Test (Seviye 1) ve Mekik Testi Performanslarnn Tekrarl
Sprint Yetenei le likisinin Deerlendirilmesi

Yrd.Do.Dr. Eran Arslan

Bu aratrmann amac; gen futbolcularda yo-yo aralkl toparlanma test seviye 1 (YYIRT) ve 20-m mekik testi
(MST) performanslarnn tekrarl sprint yetenei (RSA) ile ilikisinin deerlendirilmesidir. Aratrmaya 17 futbolcu
(ya = 15.8 0.7 yl; vcut arl = 60.1 6.4 kg; boy uzunluu = 165 5 cm) gnll olarak katlmtr.
Sporcularn dayankllk performanslarn belirlemek amacyla YYIRT ve MST uygulanrken, tekrarl sprint
performanslarn belirlemek iin 20 sn dinlenmeli 12x20m tekrarl sprint testi uygulanmtr. Test performanslar
arasndaki ilikiyi deerlendirmek iin Pearson korelasyon analizi kullanlmtr. alma sonucunda RSA
performansndan elde edilen en hzl sprint sresi ve yorgunluk indeksi ile YYIRT testinden hesaplanan maksimum
oksijen tketim deeri arasnda orta dzeyde negatif iliki bulunmutur (srasyla r = - 0.54, r= - 0.65; p < 0.05). Bu
sonu, YYIRT performans yksek olan futbolcularn RSA performanslarnda yksek olabileceini gstermektedir.
Anahtar Kelimeler: Futbol, Tekrarl Sprint, Aerobik Kapasite

1237
 niversite rencilerinin Sosyotropik Kiilik zelliklerinin ncelenmesi

Esra Bayrak Aya - Yrd. Doc. Dr. Atalay Gacar - Eyyup Nacar

Sosyotropi bireyin ihtiyalarn karlayarak dier bireyler tarafndan destek salamak iin dier bireylere ynelik
dncelerini, tutumlarn ve amalarn ieren karakteristik zelliktir. Sosyal aidiyet olarak da bilinen sosyotropi
bireyin dier insanlarla olumlu etkileim gsterebilme zellii olarak da tanmlanmaktadr. Sosyotropik zellii
yksek olan bireyler dier bireylerden youn ekilde ilgi ve onay beklerler, sevmeyi ve sevilmeyi isterler, fazla
inat olmayan ve bakalar tarafndan kullanlmaya yatkn, ortak faaliyetlere katlp bakalarna yardm et meyi
seven kiilerdir. Bu nedenden dolay almamzn amacn niversite rencilerinin sosyotropik kiilik
zelliklerinin incelenmesi oluturmaktadr. alma kapsamnda aratrmamzn evrenini Frat niversitesi
rencileri rneklemini ise beden eitimi retmenlik blm rencileri ile Trke retmenlii blm
rencileri oluturmaktadr. Aratrmaya toplam 384 renci katlmtr. Aratrmada veri toplama arac olarak
anket kullanlmtr anket iki blmden olumaktadr. Anketin birinci blmnde aratrmaya katlan rencilerin
kiisel bilgilerine ynelik 8 madde, ikinci lmde ise 1979 ylnda Beck, Rush, Shawve Emery, tarafndan
gelitirilmi, lkemizde ise 1997 ylnda Savar ve ahin, tarafndan geerlilik ve gvenilirlik almas yaplm
olan 60 soruluk likert tipi Sosyotropi Otonomi leinin, 30 soruluk sosyotropi alt lei kullanlmtr. Yaplan
analiz sonularnda rencilerin sosyotropi kiilik zelliklerinin yksek olduu sonucuna varlmtr. Ayrca
rencilerin blm, cinsiyet, aile yaplar, karde saylar ve ailelerinin gelir durumlar ile sosyotropi kiilik zellii
ile aralarnda anlaml farklla rastlanmtr. Sabuncunun, yapm olduu niversite rencilerinde empati ve
sosyotropik otonomik kiilik zellikleri isimli almada sosyotropi ile ya, cinsiyet, yaamnn en uzun sresini
geirdii yer ve aile yaps faktrnde anlaml farklla rastlam blm baznda ise anlaml farklla
rastlanmamtr. Akkaya da niversite rencilerinin otonomik-sosyotropik kiilik zellikleriyle renilmi glk
dzeyleri arasndaki iliki isimli almasnda rencilerin renim grdkleri fakltelere gre sosyotropi puanlar
arasnda anlaml bir farklla rastlamamtr. Otacolu, Mzik retmenlerinin sosyotropik ve otonomik kiilik
zellikleri ile depresyon dzeyleri zerine ilikisel bir aratrma isimli almasnda aratrmaya katlan
retmenlerin cinsiyetleri ile genel Sosyotropi - Otonomi lek deerleri arasnda istatistiksel olarak anlaml bir
farkllk saptamtr.
Anahtar Kelimeler: renci, Kiilik, Sosyotropi

1238
 Spor Bilimleri Fakltesi rencilerinin Otonomik Kiilik zelliklerinin ncelenmesi

Esra Bayrak Aya - Do.Dr. Eyyup Nacar - Yrd.Do.Dr. Atalay Gacar

nsanlarn sergilemi olduklar kiilik zelliklerinden biri de otonomik kiilik zelliidir. Otonomi, kiinin
haklarn koruyarak bu haklar artrabilmesi ve bireyin bamszl olarak tanmlanmaktadr. Otonomik kiilik
zellii sergileyen bireyler evresindeki dier insanlara kar daha az sevecen ve samimi tavrlar sergilemektedir.
evresinde oluabilecek olaylar karsnda atmalara daha fazla eimlidirler. Bu zellii olumas bireylerin
bireysel baarya, bireysel stnle ve evre zerindeki enginliine baldr. Spor ile ilgilenen bireylerin sosyal
evre ile daha samimi ve iten bir iliki kurduklar bilinmektedir. Bu nedenden dolay sporu aktif olarak yapan spor
bilimleri fakltesi rencilerinin otonomik kiilik zelliklerinin incelenmesi almamzn amacn oluturmaktadr.
Aratrmamzn evrenini Frat niversitesi rneklemini ise spor bilimleri fakltesi rencileri oluturmaktadr.
Aratrmaya toplamda 384 renci katlmtr. Aratrma sonularn elde etmek iin anket yntemi kullanlmtr.
Kullanlan anket iki blmden olumaktadr birinci blmnde rencilerin kiisel bilgilerine ynelik 5 soru, ikinci
blmde ise likert tipi lek olan Sosyotropi Otonomi leinin 30 maddelik otomoni lei kullanlmtr.
Verilerin istatistiksel analizinde spss program kullanlm ve 0,05 anlamllk dzeyi seilmitir. Yaplan analiz
sonucunda spor bilimleri fakltesi rencilerinin otonomik kiilik zelliklerinin yksek olduu sonucuna varlmtr.
Ayrca rencilerin blmleri, cinsiyetleri, snf dzeyleri ve karde saylar ile lek toplam puanlar arasnda
anlaml farklla rastlanmtr. Ancak rencilerin ailelerinin gelir durumlar ile lek arasnda anlaml bir farklla
rastlanmamtr.
Anahtar Kelimeler: Spor, Spor Bilimleri, renci, Kiilik, Otonomi

1239
 Uyuturucu Maddeden Dolay Denetimli Serbestlik Altna Alnm Ykmllerin Bo Zamanlarn
Yaplandrmasna Ynelik Uygulanan Halk Oyunlar almalarnn Sosyal Btnlemeye Etkilerinin
Deerlendirilmesi

Yrd.Do.Dr. Gzde Algn Dou - Yrd.Do.Dr. Gamze Erikolu rer

Denetimli Serbestlik, mahkemece belirtilen koullar ve sre iinde, denetim ve denetleme plan dorultusunda
pheli, sank veya hkmlnn toplumla btnlemesi asndan ihtiya duyduu her trl hizmet program ve
kaynaklarn saland toplum temelli bir uygulamay ifade etmektedir (18 Nisan 2007 tarihli ve 26497 sayl
Resmi Gazete ). Halk oyunlar hareket, bolluk, ktlkten arnma, g kazanma gibi hayatn zn taklit eden
ynyle toplum zerinde nemli bir etkiye sahiptir. Ayrca, birlikte hareket etme, dayanmadan g alma,
geleneklere uygun hareket etme ve uyumlu davran kazanma gibi pek ok adan da toplum zerinde gl etkileri
bulunmaktadr (Aydn C. Halk Oyunlarnda Toplumsal Yaplanma. zmir: Ege niversitesi Devlet Trk Musikisi
Konservatuar Yaynlar No:7; 1992). Bu noktadan hareketle, toplumsal yaamn her dneminde farkl bir biimde
insanlarn yaamnda yer alan halk oyunlar, sosyal btnlemeyi salamada nemli roller stlenmektedir (Artun E.
Trk Halkbilimi. 5. Bask. stanbul: Kitabevi Yaynlar; 2009). Bu alma, uyuturucu maddeden dolay denetimli
serbestlik altna alnm 151 ykmlye, ykmllerin bo zamanlarn yaplandrmasna ynelik uygulanan halk
oyunlar almalarnn sosyal btnlemeye etkilerinin deerlendirilmesi amacyla planlanmtr. Aratrmann
evrenini; Ankara ocuk ve Genlik Kapal Ceza nfaz Kurumu ve Ankara 1 Nolu Kapal Ceza nfaz Kurumlar
bulunan 14-29 arasndaki genler oluturmaktadr. Aratrmann rneklem grubunu ise; aratrma sresince yaplan
halk oyunlar almalarna katlan 151 ykml oluturmaktadr. almada veri toplama arac olarak, Ylmaz,
Karl ve Yetim (2006) tarafndan gelitirilen ve sporun sosyal btnlemeye etkisini deerlendiren 7 alt boyutlu
Sporda Sosyal Btnleme lei (SSB) model alnarak, Karacan (2011) tarafndan gelitirilmi lek
kullanlmtr (Karacan P. Halk Oyunlarnn Sosyal Btnlemeye Etkisi Ankara; 2011). almann gvenilirlik
katsays, Cronbach Alpha () i tutarllk yntemi ile hesaplanm ve gvenilirlik katsays () ,83 olarak tespit
edilmitir. Veri analizinde; frekans, aritmetik ortalama, yzde, standart sapma, t-testi ve ikiden fazla gruplarda tek
ynl varyans analizi (Anova), farkn hangi gruplarda olduunun belirlenmesinde ise Tukey istatistik teknikleri
kullanlmtr. Aratrmada p<0,05 anlamllk dzeyi esas alnmtr. Gelien ve deien yaam koullar sonucunda
nemi gnden gne artan ve modern toplum hayatnn vazgeilmez bir paras olan halk oyunlarnn sosyal
gelimeye ve btnlemeye nemli katk salad bilinmektedir (Karacan P. Halk Oyunlarnn Sosyal
Btnlemeye Etkisi Ankara; 2011). Ancak yaplan almada halk oyunlarnn sosyal btnlemeye etkisi eitli
deikenlere gre lek toplam puan ve lek alt boyutlar bakmndan deerlendirildiinde etki dzeyinin
deikenlere gre farkllk gstermedii grlmtr (p<0,05). Bu durumu; aratrma kapsamna alnan bireylerin
zel bir grup olmas ve yaplan almalara katlmn zorunluluk arz etmesinin etkiledii dnlmektedir.
Anahtar Kelimeler: Halk Oyunlar, Uyuturucu, Denetimli Serbestlik

1240
 Tenis Branyla Uraan Sporcularda Srekli Sportif Kendine Gvenin eitli Deikenler Asndan
ncelenmesi

r.Gr. Hande nan - Esra Bayrak Aya - Dr. Mehmet Kartal

Spor, bireyin fizyolojik, psikolojik ynden ve sosyal davranlarn dzenleyen, bir olgudur. Uzun yllardr
sporda, baar performansn belirleyen ve etkileyen kavramlarn incelenmesine nem verilmitir. Sporda
performans belirleyen ve etkileyen psikolojik faktrlerden biri, sporda kendine gven kavramdr. Sportif kendine
gvenin, spordaki performans etkileyen en nemli faktr olduu bilinmektedir. Sportif gven, sporcunun oyun
iindeki durumlara gre zihinsel ve bedensel olarak her daim hazr olmas ve bu hazr bulunuluun kendi benlik
algs tarafndan onaylanmas eklinde gereklemektedir. Bu durum sonucunda sporcuda baar inanc ve sporcunun
kendisiyle ilgili olumlu yarglar neticesinde iyi bir sportif performans sergileyebilir. Sportif gvenin, ok boyutlu bir
yap olduu; fiziksel becerileri renip uygulama, psikolojik becerileri kullanabilme, algsal becerileri kullanabilme
sz konusu olabilmektedir. Bu almada, srekli sportif kendine gven kavramnn eitli deikenlerle ilikilerinin
belirlenmesi amalanmtr. Bu amacn gerekletirilmesi iin, iki blmden oluan anket uygulamas yaplmtr.
Anket formunun ilk ksmnda katlmclarn demografik zelliklerini tespit edilmesine ynelik 5 soru hazrlanmtr.
Anket formunun ikinci ksmn ise Vealey (1986) tarafndan sportif gveni deerlendirmek iin gelitirilen lme
aracnn bir alt boyutu olan Srekli Sportif Kendine Gven lei (SSKG) kullanlmtr. Aratrma grubu,
Adyaman ilindeki Adyaman Belediye Sporda tenis branyla uraan 32 sporcudan oluturulmutur. Katlmclara,
Srekli Sportif Kendine Gven lei uygulanmtr. Verilerinin deerlendirilmesinde, bamsz gruplar iin t-testi,
analizi yntemi kullanlmtr. Aratrma bulgularna gre katlmclarn, anne eitim durumu, baba eitim durumu
ve lisansl sporculuk yl deikenleri asndan anlaml farkllklar tespit edilememitir. Ancak cinsiyet deikeni
asndan katlmclar deerlendirildiinde Srekli Sportif Kendine Gven faktrlerinde anlaml bir farklla
rastlanmtr. Aile bireylerinde lisansl sporculuk gemii deikeni asndan da anlaml farkllk tespit edilmitir.
Anahtar Kelimeler: Tenis, Sporcu, Kendine Gven

1241
 zel Gereksinimli ocuklarn Yaam Kalitelerine Fiziksel Aktivite ve Hareket Eitiminin Etkisi

Okutman Bra Sng - r.Gr. Sinan Tarkan Aslan - Yrd.Do.Dr. Hulusi Alp

Bu aratrma, zel eitim ve uygulama okullarnda eitim gren zel gereksinimli ocuklarn (Hafif Dzeyde
Zihinsel Engelli) yaam kalitelerine fiziksel aktivite ve hareket eitiminin etkisini belirlemek amacyla yaplmtr.
Aratrma da deneysel desenlerden n test ve son - test kontrol grup deseni kullanlmtr. Aratrmann evrenini;
Isparta ili Eirdir ile merkezinde zel eitim ve uygulama okullarnda eitim gren zel gereksinimli (Hafif
Dzeyde Zihinsel Engelli) ocuklar oluturmaktadr. Aratrmann rneklemi ise; evreni oluturan rencilerin
arasndan basit tesadfi rnekleme yntemi ile seilen 9-13 ya aralndaki on dokuz (19) renci oluturmaktadr.
Aratrmann deney grubu seilen on dokuz (19) rencinin arasndan basit tesadfi yntemle on (9) renci (6 kz
renci ile 3 erkek renci) ile kontrol grubu ise seilen on (10) renci (6 kz renci ile 4 erkek renci) ile
oluturulmutur. Deney grubunu oluturan rencilere on (10) hafta boyunca, haftada iki (2) gn, bir (1) saat
aratrmac tarafndan zel olarak hazrlanan fiziksel aktivite ve hareket eitimi (atma, tutma, koma vb.)
etkinliklerinden oluan bir program uygulanmtr. Kontrol grubunu oluturan rencilere ise herhangi bir fiziksel
aktivite ya da hareket eitiminden oluan zel bir program uygulanmamtr. Aratrma sonunda deerlendirme
yapabilmek iin deney grubunu ve kontrol grubunu oluturan rencilerin ailelerine Zihinsel Engelli Bireylerin
Yaam Kalitesi lm Arac aratrmann banda n-test, aratrmann sonunda son-test olarak uygulanmtr. Bu
testin sonular spss istatistik program ile yaplmtr. Gruplar aras sra ortalamas farklarnn karlatrmasna,
sral olmayan bamsz deikenlere Mann-Whitney U Nan-Par testle, Grup ii ortalama farklarnn
karlatrmasna ise Wilcoxon Nan Par testle baklmtr. Tip 1 hata iin = 0.05 ve 0.01 dzeyi alnmtr.
Aratrma sonucunda; fiziksel aktivite ve hareket eitimi etkinliklerinden oluan programn uyguland deney
grubundaki rencilerin yaam kalitelerinde bir deiimin olduu ve bu deiimin istatistiksel olarak anlaml olduu
grlmtr. Kontrol grubundaki rencilerin yaam kalitelerinde bir deiimin olmad grlmtr. Deney
grubunu oluturan rencilerin yaam kalitelerindeki deiime uygulanan programn etkisinin olduu sylenebilir.
statistik sonular (p< 0.05) ve (p< 0.01) nem dzeyinde anlaml bulunmutur.
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: zel Gereksinimli ocuk, Fiziksel Aktivite, Hareket Eitimi, Yaam
Kalitesi

1242
 Trk Sporunda Markalama Problemi

Do.Dr. Sebahattin Deveciolu

Son yllarda dnya genelinde grlen ada ve teknolojik ynelimler etkisini her alanda gstermektedir. Spor
alan da bu deiimlerden olumlu ve olumsuz etkilenmekle birlikte, toplumun spordan beklentileri her zaman olumlu
olmaktadr. Bu nedenle ada spor, kiilerin ve toplumun beklentilerini karlayabilecek frsatlar ve kolaylklar
sunmaldr. Kitleleri peinden srkleyen, insanlara ulamann en kolay yollarndan biri olan spor etkinlikleri, spor
imaj, kreselleen ve bilgi an yaayan dnyada irketlerin bir pazarlama arac olarak kullanabildii ve hedef
kitle ile iletiim kurabildii bir alan haline gelmitir.. ok farkl insan ve gruplarn bir araya getiren spor
kavramnn, daha uzun sre ve gittike artan bir hzla pazarlama stratejilerinde kullanlaca n grlmektedir. Trk
sporunun bir ok sembolik amblemlerinden yola karak markalama almalarna balamas ve onu gelitirmesi,
inkar edilmeyecek kadar nemli bir pazara sahip olan spor sektrnden hakkna den pay almas gerekmektedir.
Trk Sporunda yeniden yaplanma srecinde, kurumsallamann yan sra, spor rn ve hizmetlerini, yeni ekonomi
kurallar erevesinde markalatrarak, Dnya spor pazarna srlmesi nemli bir gelir kaynann oluturulmasnn
yan sra gl bir tantm ve ekonomik dinamikleri de yannda getirecektir.
Anahtar Kelimeler: Spor, Pazarlama, Marka, rn

1243
 Spor Sektrnde Hatrl Pazarlama Yntemi

Do.Dr. Sebahattin Deveciolu - r.Gr. smail Polatcan

Spor sektrnn rn ve hizmetlerin kitlelere ulatrlmasnda kullanlan yntem ve stratejiler, spor pazarlamas
asndan nem arz etmektedir. Dijital an tketicileri, bir rn ya da hizmeti satn almadan bir dizi sosyal medya
kanalndan dier kullanclarn deneyim ve dncelerine gz atmaktadr. Bu durum markalar, potansiyel
mterilerinin bulunduu bu kanallarda yer alarak sat kararlarn etkilemeye ynlendirmektedir. Dijital ortamlarda
hatrl diyebileceimiz birok takipisi olan kanaat nderleri topluluklar ynlendirebilmektedir. Markalarn bu
dorultuda kanaat nderleri ile ortak pazarlama almalar yapmasna Influencer Marketing (Hatrl
Pazarlama) denilmektedir. (enterasanizgi,2017). Hatrl Pazarlama, bir markann veya rnn, internet zerinden
azdan aza yaylarak bilinirliinin arttrld bir pazarlama stratejisidir. Dier bir deyile sosyal medyada
fenomen olmu kiilerin markalar tantmas faaliyeti olarak tanmlanmaktadr. Youtube, Facebook, Twitter,
Periscope, Instagram gibi sosyal medya kanallarnda yksek takipi saylarna sahip kiilerin ierik yoluyla bir rn
ya da marka hakknda deneyimlerini takipilerine aktarmaktadrlar (nal, 2016). Bu almada Spor sektrndeki
rn ve hizmetlerin tketiciye ulatrmada kullanlan Hatrl Pazarlama stratejilerinin grnm
deerlendirilecektir.
Anahtar Kelimeler: Spor, Pazarlama, Sektr, Kulp

1244
 Uluslararas Tesis ve Rekreasyon Alanlarnn Kullanm Devamllnn Salanabilmesi in Gerekli Yer
Seim Kriterleri

Yrd.Do.Dr. Veli Ozan akr - Yrd. Do. Dr. Sevda Korkmaz - Rza Tayfur zkan

Uluslararas organizasyonlarda, uluslararas kriterlerde spor ve rekreasyon tesisleri zorunluluu; milyonlar

harcanarak ksa sreli organizasyonlar hedefli yaplan ve ardndan verimli kullanlamayan beyaz fil denilen hantal
yaplar gndeme tamtr. almamzda stanbul rneinde(T1) oluturduumuz yerel kriterlerin; uluslararas
organizasyonlarn yaplabilecei spor tesisi ve rekreasyon alanlarnn yerinin seiminde ncelikli olmasnn,
tesislerin yerel kullanc taleplerinin devamlln salamak ve atl duruma dmesini nlemekte fayda
salayacan gstermeyi amalamaktadr. almann ncelik aamasnda (yerel kriterler); bireylere frsat eitlii
saysal hedefiyle; ilelerin metrekare bazl spor alanna den kii says stanbul ortalamasyla karlatrlarak,
ortalamadan kt ileler belirlendi(T2). Ardndan ilelerdeki spor tesislerindeki ve faal kulplerdeki branlar tespit
edilip ile sakinlerinin bran eilimiyle, mevcut tesislerdeki branlar karlatrlarak yetersiz ileler saptand(T3).
Yerel kriterlerle; uluslararas yaplacak tesis brannn ihtiya blgeleri tespit edildikten sonraki aamada
(uluslararas kriterler); tm ilelerdeki uluslararas tesislerin bran tablosuna baklarak, tesisi olmayan veya az ileler
saptand(T4-T5). Son olarak uluslararas spor organizasyonlar iin tesis kriterleri (ulam, konaklama, gvenlik vb)
incelenip proje tesis alanlar belirlenip stanbul iin nerilerde bulunuldu. Aratrmamzda literatr tarama, gzlem,
veri toplama ve analizi yntemleri kullanlarak stanbul erevesinde durum tespiti yaplmtr. Bylelikle
uluslararas spor tesisi yatrmlarnn ve politikalarnn salkl oluturulmasnda, kaynaklarn doru ve yerinde
kullanmnda bilimsel bir kaynak sunmak amalanmtr.
Anahtar Kelimeler: Uluslararas Spor Tesisi, Rekreasyon, Kullanm Devamll

1245
 Takm Sporu ve Bireysel Spor Yapan Beden Eitimi rencilerinin oklu Zek Alanlarnn ncelenmesi

Do.Dr. Yaln Kaya - Emin Altnok

zet Bu almada, Beden Eitimi ve Spor Yksekokulunda okuyan rencilerin eitli deikenlere gre oklu
zek alanlarnn belirlenmesi amalanmtr. rnekleme alnan rencilerin oklu zek lei puanlarnn cinsiyete,
renim grdkleri alana, gelir dzeylerine, yaad yere ve branlarna gre farkllk gsterip gstermediini
belirlemektir. Saban tarafndan, gelitirilen geerlik ve gvenirlik almas (=0,93) yaplm olan oklu zek alan
envanteri tesadf rneklem yoluyla aratrmaya katlan beden eitimi ve spor yksekokullarnda renim gren
rencilere uygulanmtr. Verilerin deerlendirilmesinde ve hesaplanm deerlerin bulunmasnda SPSS 10.0
istatistik paket program kullanlmtr. Normallik snamasna gre, normal dalm gsteren veriler iin parametrik
testlerden bamsz rneklerde t testi ve normal dalm gstermeyen veriler iin nonparametrik testlerden Mann-
Whitney U testi testleri kullanlmtr. Bu almada hata dzeyi 0.05 olarak alnmtr. Aratrmadaki deikenlerin
normallik snamasna gre, Bedensel-Kinestetik Zek, Sosyal Zek, sel Zek deerlerinde anlaml sonularn
alnd (p<0,01), Mziksel-Ritmik Zeknn bayanlarda erkeklerden daha yksek olduu tesbit edilmitir (p<0,001),
takm sporlaryla bireysel sporlar arasnda anlaml bir farkn olmad (p>0,05) belirlenmitir. Sonu olarak, beden
eitimi ve spor blmlerinde renim gren bireylerin cinsiyet, snf, spor tr, gelir durumu ve yaad yer
deikenlerine gre bir veya birden fazla zek alanna sahip olduu ve bireyler arasnda farkllk olduu
grlmtr. Bu zek alanlarnn sosyal, evresel, ekonomik vb durumlardan etkilendii dnlmektedir. Anahtar
kelimeler: oklu zek, beden eitimi, takm sporlar, bireysel sporlar.
Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: oklu Zek, Beden Eitimi, Takm Sporlar, Bireysel Sporlar

1246
 Bri Sporcularnn Profillerinin Zeka Alanlarna Gre ncelenmesi

Do.Dr. Fatma Pervin Bilir - Dr. Yeliz irin

Bu almann amac, bri sporcularnn profillerinin ortaya konulmas ve zek alanlarna gre incelenmesidir.
2016 ylnda ubat aynda Adana ilinde dzenlenen "ukurova Ak kili Bri ampiyonasna" katlan 200 bri
sporcusundan gnll olan 100 sporcu almann rneklemini oluturmutur. Veriler "Kiisel Bilgi Formu" ve
Glen (2015) tarafndan gelitirilen "oklu Zeka Alanlar Deerlendirme lei" ile toplanmtr. Verilerin
analizinde tanmlayc istatistiklerin yansra, ikili karlatrmalarda Mann Whitney U testi, oklu karlatrmalarda
Kruskal Wallis H testi kullanlmtr. almaya katlan sporcularn profillerine bakldnda; %30'unun kadn,
%70'inin erkek, en youn ya aralnn %25 ile 51-60 ya, %67'sinin evli, %71'inin niversite mezunu olduu,
%57'sinin kamu sektrnde, %33'nn zel sektrde alt belirlenmitir. Bri oynayan sporcularn ounluunun
retmen, mhendis, hekim olarak grev yaptklar ve %50'sinin bri sporunun yannda ounlukla yry, futbol
ve basketbol gibi fiziksel aktivite yaptklar belirlenmitir. Sporcularn isel zeka alannn dier zeka alanlarna gre
daha yksek, en dk zeka alannn ise mziksel/ritmik zeka olduu grlmtr. Sporcularn altklar sektrlere
gre; isel, mantksal/matematik, kiileraras, bedensel/kinestetik zeka alanlarnda ve fiziksel aktivite yapan
sporcular ile yapmayanlarn arasnda bedensel/kinestetik zeka alannda anlaml farkllk olduu saptanmtr.
Anahtar Kelimeler: Bri, oklu Zeka Alanlar, Fiziksel Aktivite, Bedensel/kinestetik Zeka

1247
 10 Haftalk Spnnng Egzersizlerinin Sedanter Kadnlarn Vcut Kompozisyonlar zerine Etkisi

Yrd.Do.Dr. Yetkin Utku Kamuk

Bu almann amac, 10 haftalk spinning egzersizlerinin salkl sedanter kadnlarn vcut

kompozisyonlarndaki etkilerini aratrmaktr. almaya yalar 26 ile 42 arasnda deien (33,74,76 yl) salkl
ve sedanter 31 kadn denek katlmtr. Denekler rassal yntemle iki gruba ayrlmtr. Denekler, son iki yldr hibir
planl herhangi bir dzenli fiziksel aktivite/egzersiz programna katlmadklarn beyan etmilerdir. Deney grubu
(N=16, ya 32,94,64 yl, BK=24,93,83 kg/m2) 10 haftalk egzersiz programna (60ar dk.lk 30 seans) dahil
olmu, dier denekler (N=15, ya 34,54,91 yl, BK=24,02,9 kg/m2) ise kontrol grubunu oluturmular ve
alma sresince hibir planl fiziksel aktiviteye dahil olmamlardr. Yklenme iddeti %50-70 arasnda olacak
ekilde, deney grubundaki her bir denein minimum ve maksimum hedef kalp atm saylar (220-ya) x iddet / 100
forml kullanlarak hesaplanmtr. almann balangcnda ve spinning egzersizlerinin tamamlanmasndan sonra
vcut kompozisyonu deerlendirmesi ile birlikte, gs, kala ve bel evresi lmlerinden oluan antropometrik
lmler de yaplmtr. Deneklerin gnlk yaam tarzlar ya da beslenme alkanlklar ile ilgili herhangi bir
kstlama yaplmam, mevcut alkanlklarnda majr deiiklikler yapmamalar istenmitir. Elde edilen veriler
ortalamaSD olarak verilmitir. Gruplar arasndaki farklar bamsz rneklem t-testi kullanlarak deerlendirilmitir.
Gs evresi dnda, llm olan tm deikenlerin olumlu olarak etkilendii bulunmutur. Sonu olarak, 10
haftalk spinning egzersizlerinin salkl sedanter kadnlarn vcut kompozisyonlar zerinde istatistiksel olarak
anlaml (p<.01) bir etkiye sahip olduu sylenebilir.
Anahtar Kelimeler: Vcut Ya Yzdesi, Bisiklet Ergometresi, Fiziksel Aktivite

1248
 Futbol Seyircisinin Sosyo-Ekonomik Yapsnn iddet Eilimindeki Rol (orum Belediyespor rnei)

Yrd.Do.Dr. Zafer Doru

Bu alma; orum Belediyespor seyircisini iddete ynelten sosyo-ekonomik faktrlerin incelenmesi amacyla
yaplmtr. Aratrmann alma grubunu; 3. Lig 3. Grup kategorisinde mcadele eden orum Belediyesporun
evinde oynad msabakalardaki taraftarlardan rastgele rneklem yolu ile seilmi olan 300 taraftar
oluturmaktadr. Aratrmada seyircilerin ya gruplar ile; tuttuklar takmn malubiyetinden sonra etkilenme
durumlar ve msabaka esnasnda ortaya kabilecek iddete ynelik davranlar (amigolarn davranlar,
malubiyetinden sonra hrslarn kimden kardklar, msabaka izlerken kt ve kfrl tezahratta bulunup
bulunmadklar) ile ilgili tutumlar aratrlmtr. Elde edilen verilere ilikin yzde ve frekans tablolar
oluturulmutur. Seyircilerin iddete ynelik eylemlerinde eitim durumlar ve aylk gelir dalmlar arasnda
istatistiksel olarak anlaml fark bulunmutur (p<0,05). Aratrma bulgular; seyircilerin eitim seviyelerin ve
ekonomik dzeylerinin ykseltilmesinin, iddette ynelik eylemlerinin nlenmesinde olumlu sonular
salayabilecei ynndedir.
Anahtar Kelimeler: Sporda iddet, Futbol Seyircisi, iddet, Sosyo-Ekonomik Durum

1249
 2016/17 Sezonu Tff 1.Lig lk Yar Deerlendirmesi

Do.Dr. Zeki Cokuner - Dr. Abdurahman Krtepe - Yrd.Do.Dr. Yunus Emre Karakaya - Yrd.Do.Dr.
Oguzhan Altungul

Gnmzn en popler ve sevilen takm oyunlarndan biri olan futbolun douu ok eski zamanlara
dayanmaktadr. Yaplan arkeolojik ve tarihsel aratrmalar, futbolun tarihinin Smerler'e kadar dayandn
gstermektedir. Belirli kurallar dahilinde oynanan futbol 11 kiilik iki takm ile birlikte oynanr. Modern futbolun
ngiltere'den karak yaylmas srasnda Osmanl mparatorluu'nun belli bal ticaret limanlarndaki kentlere
yerleen ngilizler futbolu lkemize sokan kiiler olmulardr. TFF 1. Lig, 1963 ylnda kurulan Trkiye'deki ikinci
seviye futbol ligidir. Bir sezonda toplam 18 takmn katlmyla oynanan 1. Ligde sezon sonunda 3 takm bir alt lige
derken, ilk iki sray alan takmlar dorudan Sper lige kar, ligi 3,4,5,6.srada tamamlayan takmlar elemeli
olarak yaplacak malar sonunda son takm olarak bir st lige kar. Dokmantasyon metodu kullanlarak yaplan bu
almada TFF 1.lig in ilk yar deerlendirmesinin takmlarn btelerine, hedeflerine gre deerlendirilmesi ayrca
i saha, d saha, skor zamanlamalar ile ilgili karlatrmal analizler yaplacaktr. Sonu olarak; TFF 1.ligde
mcadele eden takmlarn btelerine ve hedeflerine uygun olarak ilk sralarda yer ald srpriz bir ekilde, Evkur
Malatya spor ve mraniye Sporun st sralarda yer ald anlurfa spor ve Samsun spor gibi takmlarn ise
btelerine ters orantda beklentileri karlayamadklar grlmtr.
Anahtar Kelimeler: Futbol, Tff 1.Lig, Analiz

1250
 2016/2017 Sezonunda Tff 1.Ligde Oynayan Yabanc Futbolcularn Deerlendirilmesi

Do.Dr. Zeki Cokuner - Zarife Pancar - Yrd.Do.Dr. Talha Murathan - Dr. Abdurahman Krtepe

Futbolun gnmzde sadece futbol olmayp, takmlarn, illerin, lkelerin kendilerini ifade edebilme sektr
haline geldii, poplaritesi, ekonomisi ve izlenme oranlar ile spor sektrleri ierisindeki birinci bran olarak
varln devam ettirmektedir. Takmlar baarya ulamak iin oyuncular transfer etmekte genellikle btelerinin
byk ksmn yabanc statsndeki oyunculara ayrmaktadrlar. TFF 1.lig inde yabanc oyuncu oynatma says 3'ten
5'e kartlmtr. Trkiye Futbol Federasyonunun belirledii statye gre, ligde 25 kiilik A takm listesinde en az
15 yerli futbolcu bulundurma zorunluluu olan takmlar, en fazla 10 yabancyla szleme imzalama hakkna sahip.
Takmlar, bu futbolculardan sadece 5ini 18 kiilik msabaka listesine alabiliyor. Sper Lige kmak iin kyasya
mcadelenin srd ligde, takmlar hedefleri dorultusunda kadrolarn yabanc futbolcularla glendiriyor. Kulp
karar dorultusunda yabanc futbolcu oynatmayan Altnordu dnda ligde mcadele eden 17 takm, kadrolarnda 39
lkeden toplam 103 yabanc futbolcu bulunduruyor Dokmantasyon metodu uygulanarak yaplan bu almada TFF
1.ligde mcadele eden takmlarn yabanc futbolcularn ekonomik deerleri, takmlarnda oynama verileri zerinden
karlatrmal analizler yaplacaktr. Sonu olarak; TFF 1. Ligdeki takmlar arasnda Eskiehirspor ile
anlurfaspor, sekizer futbolcuyla en fazla yabancy kadrosunda bulunduran ekipler oldu. Bu ekipleri, yedier
futbolcuyla Gztepe, Elazspor, Samsunspor, Giresunspor, Boluspor ve Bykehir Gaziantepspor takip etti. Evkur
Yeni Malatyaspor, Manisaspor, Adana Demirspor ve Denizlispor altar, Balkesirspor ile Bandrmaspor beer,
Mersin dmanyurdu ve Sivasspor drder yabanc futbolcuyla dier takmlarn ardndan geldi. mraniyespor, 3
oyuncuyla, kadrosunda en az yabanc futbolcu bulunduran takm olarak n plana kt. Altnordu ise kulp karar
gerei kadrosuna yabanc futbolcu bulundurmuyor.
Anahtar Kelimeler: Futbol, Yabanc Futbolcu, Tff 1.Lig

1251
 Klasik Trk Edebiyatnda "Ttr"

Buse Atalay

Aslnda bir Mool ulusu olan Ttrlarn adna Orhon yaztlarnda rastlanmtr. inliler, Cengiz Handan nce
Moolca konuan topluluklar ayrmadan hepsine Ttr adn vermitir. Mool hkimiyetinden sonra Trke
konuan bir ksm topluluklara hatta bazen Orta Asyadaki Trke konuan btn kavimlere Ttr denmitir.
Bugn Ttr kelimesi bir Trk boyunun addr ve genellikle dil-Ural blgesindeki Kazanllar ve Krmllar iin
kullanlmtr. slam kaynaklarnda ise Ttr ifadesi daha ziyade Moollar iin kullanlr. Bilindii zere Moollar,
Trk tarihi asndan dnm noktas oluturmutur. Kseda Savann Moollara kar kaybedilmesiyle Anadolu,
Mool istilasna uram ve yamalanmtr. Ttr ile Moollarn zdeletirilmesi sonucunda Ttr ifadesi
akllara ilk olarak olumsuz zelliklerin gelmesine neden olmutur. Bundan dolay, Klasik Trk iirinde Ttra
kavram olarak: Yakp ykan, aknc, kavgac, yamalayan gibi sava vasflar yklenmi ve ok, emir, navek, tara
gibi sava aletleriyle bu vasflar glendirilmitir. Dier taraftan Ttr ifadesiyle Dou Trkistan kast edilmi:
Nafe- i Ttr, misk-i Ttr, Ttr- zlf, Ttr- benefe, gamze-i Ttr, ah-yu Ttr gibi olumlu rneklerinin de
kullanm divanlarda mevcuttur. Bu bildiride Trk edebiyatnda Ttr ifadesinin airler tarafndan kullanm sahas ve
amalar deerlendirilecek ve Ttr -Gmze ilikisi zerinde durulacaktr. Bildiri iin eitli divanlar taranm
Tatar ve kullanld kavramlar seilmi, bu kavramlarn beyitlerdeki ele alnna gre bir snflandrma yoluna
gidilmitir. Bu snflandrlmalarn sonucunda Ttr ile gamze ilikisi n planda tutularak bu iki kavram birlikte
ele alnm ve deerlendirilmitir.
Anahtar Kelimeler: Gamze, Nfe, Misk, Ahu, Ttr

1252
 Klasik Trk Edebiyatnda irlerimizin sk Kavramna Kazandrd Anlamlar

Buse Atalay

Sk, szlk anlam ile su datan veya sunan, su veren, bezm iretinde iilen arap vesaireyi kadehlere dkp
datan kimsedir. Divan iirinde bezm aleminin en nemli unsurlarndan biri olan sk meclise nee ve canllk verir.
Ortada dolaarak iki datmak onun grevidir. Edebiyatmzda gerek veya mecazl anlamyla iki ve iki aleminin
vlerek anlatld manzum eserlere de sk-nme denir. Sk-nmelerden, skliin ok eski bir meslek olduu,
bezm meclisinde iki sunma, meclis adabn dzenleme gibi grevleri ierdii, ayrca bu meslein giderek zarafet
kazand ve sklerin zel yetenekler yannda iir ve musiki bildii anlalmaktadr. airin gznde sevgili, bir sk
saylr ve gzelliiyle dikkat eker. Hatta k ikiden deil sknin gzelliinden sarho olmaldr. air ondan eitli
isteklerde bulunabilir. rnein vuslat veya dudann ikisini sunmasn isteyebilir. Bunlarn dnda sk, Hzra
benzer ve bereket datp herkesin gnln yapar, iki sunar, meclise nee ve parlaklk verir, arklar syler.
Tasavvufi boyutunda ise sk, ak arabn sunan pr-i mugan, meyhanenin mrid-i kamilidir. Meyhane
ihtiraslardan uzak ak ve evk dolu bir yerdir. Ski beyitlerinin getii beyitlerde ise mey, bde, meyhane, bezm,
cam gibi ifadeler grlr. Bu bildiride ise sk kelimesinin Klasik Trk Edebiyatnda kullanm ve airin bu
kavram ile beyitlere hangi anlamlar kazandrd ele alnacaktr. Bunun iin ncelikle divanlar taranm, sk
kelimesi ve kullanld kavramlar seilmitir. Sk kavram beyitlerde airler tarafndan ele alnna, kullanm
alanlarna ve airlerin kullanm amalarna gre snflandrlma yoluna gidilmitir. Bu snflandrma sonucunda
edebiyatmzda sk kavram ve bu kavrama airler tarafndan yklenen zellikler deerlendirilmitir.
Anahtar Kelimeler: Sk, Bezm, Cam, Bade, Mey

1253
 Gmrk Vergisi le Vuk Kapsamndaki Vergilerinin Usul Asndan Deerlendirilmesi

Ar.Gr. Abdullah Ceylan

Trk Vergi Mevzuatna gre vergiler idari yntem ve tahsil asndan iki gruba ayrlabilmektedir. Birinci grup,
VUK kapsamna giren ve Maliye Bakanl tarafndan ynetilip tahsil edilen vergiler iken, ikinci grup olarak da
VUK kapsam dnda kalan ve ilgili dier kamu kurulular tarafndan ynetilip tahsil edilen vergiler eklinde
saylabilir. Gmrk vergisi ikinci gruba dhil olup Gmrk ve Ticaret Bakanl tarafndan 4458 sayl Gmrk
Kanununa gre ynetilip tahsili gerekletirilir. VUK m.2de de belirtildii zere gmrk idareleri tarafndan alnan
vergi ve resimler Vergi Usul Kanununa tabi deildir. Gmrk Kanunu maddi ve usul hkmlerinin dzenlenmesi
nedeniyle esas itibariyle bir vergi kanununu olmas yannda Trk Gmrk Sistemini de kapsayan ereve kanundur.
Gmrk Kanununda gmrk vergisi ile ilgili olarak gmrk ykmll, gmrk rejimleri, cezalar gibi konular
dzenlenmi olup VUK hkmlerinden farkl durumlar mevcuttur. almamzda Gmrk Kanununu ile VUK
kapsamndaki vergilerin usul asndan karlatrmas yaplarak deerlendirme yaplacaktr.
Anahtar Kelimeler: Vuk, Gmrk Vergisi, Gmrk

1254
 Trafik Kazalarnda Src Yeterlilikleri Belgelenmesinde Prosedrel Bak

Yrd.Do.Dr. A. Erhan Bakrc

lkemizde her yl binlerce maddi hasarl ve yzlerce yaralamal-can kaypl trafik kazalarnn meydana geldii
bilinmektedir. Trafik kazalarnn yaratt sosyal travmalar ve ekonomik kayplar lkemizin insan sermayesi ve
fiziki sermayesinde mthi negatif bir etki yaratt grlmektedir. Trafik kazalarn meydana getiren etmenleri
ulatrma sistemini meydana getiren tm unsurlarn btnleik sistem yaklam ile zmlenmemi olmasnda
aramak gerekecei aktr. Farkl modlarda ulatrma sistemlerinin zayf entegrasyonu, alt ve st yap eksiklikleri,
ulatrma yaplar standartlarnn yksek maliyeti, insan sermayemizin eitimi ve ara parkmzn ya, kanun
koyucu ve piyasa yapclarn i birlii, kiilerin-kurumlarn farkndal gibi pek ok faktr trafik kazalarnn neden
ve niinlerinin aratrlmasnda rol oynamaktadr. Meydana gelen trafik kazalarnn byk ounluu maddi
kaytlara Src Hatas olarak belirtilmektedir. Src hatas kiilere zglenmi/ykmlendirilmi devlerin
yaplmamasndan doan hukuki sonu olarak karmza kmaktadr. Kiinin ykmll kazann meydana
gelmesinden sonra doal olarak sorgulanmaktadr. Ancak kiinin src yeterliliini nasl elde ettii, bunu alrken
hangi prosedrlerin ne kadar gereki bir ekilde uyguland konusunda bugn sadece lkemizde deil tm
dnyada ciddi almalarn yapld grlmektedir. Kiilerin src yeterliliklerini belgeleyen ehliyet almalarnda
gereki yaklamlar, net tanmlamalar ve prosedrler, trafik kazalarnn meydana gelme sklklarn azaltaca,
dolays ile maddi kayplar azaltaca ve en nemlisi sosyal travmalara yol aan can kayplar ve yaralamal
kazalarda ciddi azalmalar olaca ngrlmektedir. Bu almada lkemizdeki src ehliyeti alma prosedrleri,
srclerin ruh ve beden sal, ya gibi temel parametreler altnda yeterliliklerinin dier lkelerdeki ayn
prosedrel almalar ile karlatrlmas yaplm ve trafik kazalarnn nlenmesinde ne kadar nemli bir yer
tuttuu ortaya konulmutur.
Anahtar Kelimeler: Trafik Kazalar, Src Ehliyetleri, Src Kusuru

1255
 Ticari lemlerde Tanr Rehni Kanunu Hakknda Dnceler

Yrd.Do.Dr. Altan Fahri Glerci

Ticari ilerde i hacminin genilemesi krediye eriim imknlarnn kolayl ile doru orantldr. Finansman
kurulular bakmndan ise nemli olan verilen kredinin geri dnnn garanti altna alnmasdr. Bu noktada gven
olduka nemli bir yer igal etmektedir. Ticari szlemelerde gven tesisi ise genellikle kredi karlnda verilen
teminat ile kendini gsterir. Bu anlamda nakit ya da kymetli maden karl verilen krediler ile tanmaz rehni
karlnda verilen krediler, gven unsurunu yksek oranda bnyesinde tarlar. Tanr rehni karl verilen
krediler ise gven unsurunun zayf olduu grupta yer almaktadr. Ayrca tanr rehninde teslim artnn bulunmas
da nemli bir sorundur. te tm bu etkenler ticari ilerde kredi olanaklarnn zayflamasna sebebiyet vermekte ve
dolaysyla tacirin i hacminin genilemesini sekteye uramaktadr. Btn bu sorunlarn nne gemek adna
lkemizde ilk olarak 1971 ylnda Ticari letme Rehni Kanunu kabul edilmitir. Bu kanun ticari iletme bnyesinde
bulunan tanrlarn teslim olmadan rehni imknn tanmtr. Ayrca bu kanuna gre rehin szlemesinin noterde
yaplmas gerekmektedir. Keza rehinli alacakllar da snrl sayda saylmtr. Yine cezai meyyideler ile alacakllar
korunmaya allmtr. Bu nemli kanun 2016 ylnda 6750 sayl Ticari lemlerde Tanr Rehni kanunu ile
yrrlkten kalkmtr. Yeni kanun her eyden nce ismi ile ncekinden farkldr. Ancak maddi olarak pek ok
nemli farkllk ve yenilik de iermektedir. rnein, rehinli alacakl sfat genilemitir. Rehin hakknn
kurulmasnda ncekinden farkl bir yntem kabul edilmitir. Rehinli tanrlarn bir sicile kaydedilmesi esas kabul
edilmitir. Rehinli tanrlarda derece sistemi benimsenmitir. Yine zerinde rehin hakk kurulabilecek tanr
varlklarn kapsam geniletilmitir. Sonu olarak 6750 Sayl Kanunun pek ok noktada selefi Ticari letme Rehni
Kanunu ile ayrt grlmektedir. Tebliimizde yeni kanunun getirdikleri hakknda bilgiler verilecektir. Bu
yaplrken eski kanundan farkl olan hususlara karlatrmal olarak deinilecektir. Ayrca uygulamada ortaya
kabilecek sorunlar zerinde de deerlendirmelerde bulunulacaktr.
Anahtar Kelimeler: Ticari ler, Rehin, Ticari lerde Tanr Rehni

1256
 Hukuksal Yapsyla Vergi ncelemeleri ve Vergi Kayp ve Kaaklar zerindeki Etkisi

Do.Dr. Emine Koban - Yrd.Do.Dr. Tayfun Ercan

Hukuksal Yapsyla Vergi ncelemeleri ve Vergi Kayp Ve Kaaklar zerindeki Etkisi Devletin nemli bir gelir
kayna olan vergilerin tespitinin beyan esasna dayal olmas, mkellefler tarafndan beyan edilen vergilerin
doruluunun vergi idaresi tarafndan aratrlmas ve tespit edilmesi ihtiyacn ortaya karmtr. Mkelleflerin
genel eilimi vergi miktarlarn en dk seviyede tutmak iken, vergi idaresi ise vergi miktarn azami dzeyde alma
eilimindedir. Dolaysyla, vergi idaresi, mkelleflerin vergisel ilemlerinin geree uygun olmadn
denetlemektedir. Vergi denetimi denildiinde ise, ilk akla gelen denetim teknii vergi incelemeleridir. Trkiyede
vergi kayp ve kaaklarnn nlenmesinde nemli bir yer tutan vergi incelemeleri 213 Sayl Vergi Usul Kanununda
dzenlenmitir. Bu almann amac, Vergi Usul Kanunumuz ierisinde dzenlenen vergi incelemesinin hukuki
boyutuyla ele alnmas ve vergi incelemesinin Trkiyedeki vergi kayp ve kaaklarnn zerindeki etkisinin
deerlendirilip eitli nerilerde bulunulmasdr.
Anahtar Kelimeler: Vergi, Vergi ncelemeleri, Vergi Kayp ve Kaaklar

1257
 I Yarglamalarnda Bilirkiilik Kurumunun Gncel Gelimeler Inda Deerlendirilmesi

Ar.Gr. Fatih Akpnar

Trkiyede mahkemelerin dava yk dalmna bakldnda, i mahkemelerindeki dosya saysnn ilk sralarda
yer almas, bu alandaki yarglama srelerine ynelik bir takm tedbirler alnmasn gerektirmitir. Bu tedbirlerin
banda i mahkemelerinde sklkla bavurulan bilirkiilik kurumuna ynelik yaplan dzenlemeler gelmektedir.
yle ki, son yasal dzenlemeyle birlikte artk hukukular uzmanlklarn ayrca belgelemedikleri takdirde i
mahkemelerinde bilirkiilik yapamayacaklardr. Yine ii alacaklarna dair hesap raporunun alnabilecei
hesaplama sistemi, 30.01.2017 tarihinde (UYAP zerinden) hakimler ve katiplerin kullanmna sunulmutur.
Dier bir gelime de T.C. Yargtay Hukuk Genel Kurulunun E. 2015/22-1078, K. 2016/1010 numaral ve
02.11.2016 Tarihli kararyla itihat deiikliine giderek ii alacaklarna ilikin davalarn yalnzca belirli alacak
davas olarak alabileceine karar vermesidir. Bu almada tm bu gelimeler birlikte deerlendirilerek, ilgili
gncel dzenlemelerin i davalarnda bilirkiilik kurumunun geleceini nasl etkileyecei, bu dzenlemelerle i
davalarnda bilirkiilie olan ihtiyacn tamamen ortadan kaldrlmasnn amalanp amalanmad, bilirkiilik
kurumunun ne yne evrildii hususlar deerlendirilecektir.
Anahtar Kelimeler: Bilirkiilik, Mahkemesi, i Alacaklar, Davas

1258
 Parlamenter Hkmet Sistemlerinde ve Trkiyede Cumhurbakannn Parlamento Tarafndan Seiminde
Yaanan Sorunlar

Ar.Gr. smail Yazcolu

Parlamenter hkmet sistemlerinde, farkl uygulamalar olmakla birlikte, devlet bakannn sorumsuzluu ve
tarafszl, sembolik yetkilere sahip olmas ve parlamento tarafndan seilmesi esastr. Bu sistemi benimsemi
lkelerde, devlet bakannn parlamento tarafndan seiminde genellikle nitelikli ounluklar aranmaktadr. Yani
devlet bakannn seilebilmesi, parlamentonun nemli ounluunu oluturan yelerin desteiyle
gereklemektedir. Trkiyede gerek parlamenter hkmet sisteminin benimsenmedii fakat siyasal sistemin
parlamenter sistem gibi iledii 1924 Anayasas dneminde gerekse de parlamenter sistemin kabul edildii 1961 ve
1982 Anayasas dnemlerinde (2007 yl anayasa deiiklii ncesi dnem) cumhurbakan seimlerinde sorunlar
yaanmtr. Bu sorunlar, yalnzca parlamentoda paral bir yapnn bulunduu dnemlerde deil, tek partinin
parlamentoda ounluk oluturduu dnemlerde de sz konusu olmutur. Bu alma, Trkiye ve parlamenter
hkmet sistemini benimsemi lkelerin devlet bakannn parlamento tarafndan seiminde yaanan sorunlar ele
alm, bu sorunlarn zmnde nasl bir yol benimsendiini aklamtr.
Anahtar Kelimeler: Hkmet Sistemi, Parlamenter Sistem, Cumhurbakan, Devlet Bakannn Seimi

1259
Mlteci Krizinde Kurumsal Ykmllkler ve tesi: nsan Haklar Karnesinde ngiltere, Hollanda, Fransa,
Almanya ve Belikann Karlatrmal Analizi

Dr. Itr Alada Grenta

Tarih boyunca Avrupa byk glere sahne olmutur. II. Dnya Savann yaratt ykmn zerinden bir asr
bile gememiken Suriye Sava sonras, yal kta bir kez daha ancak bu sefer Avrupa dndan gelen insan
aknn ynetmek zorunluluu ile kar karya kalmtr. II. Dnya Sava dneminden farkl olarak, Avrupal
devletler gnmzde Avrupa Birlii ve Avrupa Konsey yeliklerinden kaynaklanan kurumsal ykmllkler
tamaktadr. Bahse konu rgtler, insan haklar ve hukukun stnln ncelemektedir. Hukuki sorumluluklarn
varlna ramen, 2016 siyasi karlarn souk yznn ve devletlerin insan haklar ile gvenlik gndemi arasndaki
derin uurumun ortaya kt bir yl oldu. Avrupal devletlerin pek ou, mlteci almna kotalar koyarak, aka ya
da dolayl olarak ayrmc politikalar destekleyerek ve uygulayarak, mltecilerin ve koruma ihtiyacnda olan dier
bireylere olan ykmllklerinin farknda deilmi gibi davrandlar. Bu almada zellikle ngiltere, Hollanda,
Fransa, Almanya ve Belika gibi Avrupada en ok g alan ve en ok gmene ev sahiplii yapan devletlerin 2015
ylnda Avrupaya gn patlama yapmasndan sonra konuya ilikin yaptklar siyasi ve hukuki dzenlemeler ele
alnacaktr. Bahse konu dzenlemelerin, Avrupa Birlii ve Avrupa Konseyi ile kurumsal balardan kaynaklanan
hukuki sorumluluklar ile olas elikileri almann odak noktasn oluturacaktr.
Anahtar Kelimeler: Insan Haklar, Mlteci Krizi, Avrupa Konseyi, Avrupa Birlii

1260
 Idari Yaptrm Olarak Mlkiyetin Kamuya Geirilmesi

Ar.Gr. Kader Sarusta

5326 Kanun numaral ve 30.3.2005 tarihli Kabahatler Kanunu dzenlemesiyle hukuk dzenimizde idari yaptrm
bal altnda kendine yer edinmi bulunan "mlkiyetin kamuya geirilmesi" idari tedbiri, idari para cezalarndan
sonra gnmzde en sk uygulanan yaptrm trleri arasndadr. Bu alma genelinde ncelike idari yaptrm
kavramnn yaptrm kavram erevesinde tanmna ve Kabahatler kanunu sistematii ierisinde dzenleme altna
alnm bulunan idari yaptrm trlerine temas edilmi ve bu idari yaptrm trleri arasnda mlkiyetin kamuya
geirilmesi tedbirinin 18.madde dzenlemesi ekseninde uyulama koullarna ilikin aklamalarda bulunulutur.
Mlkiyetin kamuya geirilmesi tedbirinin Ceza Kanunumuzda dzenleme altna alnm bulunan msadere gvenlik
tedbiri ile gstermi olduu benzerlik ve msaderenin ceza hukuku uygulamasndaki vazgeilmez yeri gz nnde
bulundurulduunda, sz konusu idari tedbirin idare ve ceza hukuku arasnda ortak bir alma alan yaratt
noktasnda bir ok mellif hemfikirdir.
Anahtar Kelimeler: Idari Yaptrm, dari Tedbirler, Mlkiyetin Kamuya Geirilmesi, Msadere

1261
 Osmanl Anayasal Belgelerinde ve Kanun-I Esaside Birlikte Yaamaya likin Hkmler

Yrd.Do.Dr. Mehmet Aykanat - Ar.Gr. Mustafa Gyetmez

Osmanl Devleti, ilk dnemlerinden itibaren batya doru genileme ynnde bir politika izlemitir. Bu
politikann sonucu olarak fethettii topraklarda yaayan insanlar, Osmanl vatanda olarak yaamaya devam
etmitir. Osmanl Devletinin uygulad iskan politikas sonucunda da pek ok ehirde, din, dil, kken olarak
farkllklara sahip insanlar birlikte yaamaya balamtr. Osmanl Devletinin snrlarn olduka genilettii
dnemlerde farkllklara sahip Osmanl vatandalarnn daha da artt sylenebilir. Osmanl Devleti, vatandalarnn
birlikte yaaylarn salayacak bir sistem oluturmutur. Millet sistemi olarak adlandrlan bu yapda, farkl
vatandalar bir arada tutacak bir hukuk sistemi de dnlmtr. Hukuki dzenlemeler, birlikte yaamaya ilikin
devletin zerine den grevlerden birini oluturmaktadr. Osmanl Devletinde, Tanzimat dnemi ile birlikte artan
kanunlatrma almalarnda da birlikte yaamaya ilikin hukuki dzenlemeler grmek mmkndr. Bu
dzenlemelerden bazlar var olan durumu kanun haline getirmi, bazlar ise yeni haklar salamtr. Dzenlemeler
iinde anayasal dzeyde olanlarn ayr bir nemi vardr. nk anayasal dzenlemeler uygulamadaki neminin
yannda sembolik deere de sahiptirler. Osmanl Devletinin anayasal dzenlemeleri Sened-i ttifak, Tanzimat
Ferman ve Islahat Ferman olarak kabul edilmektedir. zellikle Tanzimat Ferman ve Islahat Ferman
gayrimslimlere tannan haklar ile n plana km dzenlemelerdir. Osmanl Devletinin ilk anayasas kabul edilen
Kanun-i Esasi de birlikte yaamaya ilikin hkmlere sahiptir. Bu dzenlemeler iinde zellikle Islahat Ferman,
daha ayrntl hkmler getirmitir. Bu hkmler, Osmanl Devletinin birlikte yaamaya ilikin yeni bir sistem
oluturduu anlamna gelmemektedir. Daha ok mevcut haklar hukuki gvenceye kavuturulmutur.
Dzenlemelerde ne kan haklar temel haklar olarak nitelendirilen haklardr. Can, namus ve mal gvenlii zellikle
vurgulanmtr. nan ve ibadet hrriyetine ilikin ayrntlara yer verilmitir. Eitim hrriyeti, adil yarglanma hakk
ve eitlik ilkesine ilikin hkmler konulmutur. Yargya ilikin zgrlkler de dzenlemelerde yer bulmutur. Tm
Mslmanlar teorik olarak vatanda kabul eden Osmanl Devleti, gayrimslim vatandalarna verdii bu haklar
zellikle vurgulama gerei duymutur. Daha nceki haklar teyit ederek, yeni haklarla desteklemitir. Temel
haklarn salanmas, eitlik ve adalet ilkeleri devletin birlikte yaamaya ilikin en nemli destekleridir.
Anahtar Kelimeler: Birlikte Yaama, Osmanl Devleti Anayasalar, Temel Hak ve Hrriyetler

1262
 Arsa Pay Karl naat Szlemesindetaraflarn nc Kiilerle Yaptklar Hukuki lemlere Dayal
Sorunlar

Yrd.Do.Dr. Mustafa nltepe

Arsa pay karl inaat szlemesi, geici-srekli karma ve karma tipli bir szlemedir. Szlemenin
taraflar arsa sahibi ve yklenicidir. Szleme ile arsa sahibi, arsasnn belirli paylarnn mlkiyetini ykleniciye
devretmek borcu altna girer. Buna karlk, yklenici de arsa zerinde bamsz blmleri ina etmek ve arsa
sahibine ait olaca kararlatrlan bamsz blmleri ona teslim etmek borcu altna girer. nc kiiler, arsa pay
karl inaat szlemesinin taraflar (arsa sahibi ya da yklenici) ile bamsz blmlerin devrine ilikin olarak
szlemeler yapabilmektedirler. Bu kapsamda, sz konusu szlemelerin hukuki nitelii ve geerlilii, yklenicinin
inaat tamamlamamas ve arsa pay karl inaat szlemesinin sona ermesi gibi eitli hukuki sorunlar da ortaya
kmaktadr. Bu almann amac, sz konusu sorunlarn ve bu sorunlara ilikin zmlerin Yargtay kararlar ile
sunulmasdr.
Anahtar Kelimeler: Arsa Pay, Arsa Pay Karl naat Szlemesi, Alacan Devri, Tanmaz Sat Vaadi

1263
 Uluslararas Szlemelerde ve Trk Hukukunda Geici likisi ve zel stihdam Brolarna likin
Dzenlemeler

Yrd.Do.Dr. Namk Huseyinli - r.Gr. Hakk zba

Esnek alma politikalarnn bir rn olan geici i ilikisi, kresel rekabet ortamnda iletmelerin rekabete
ayak uydurabilmeleri asndan zm yollarndan biri olarak grlmektedir. Ancak geici i ilikisinin alma
ilikilerinde meydana getirecei tahribat gzard etmemek gerekir. Nitekim deiik kesimlerce zel istihdam
brolarna geici i ilikisi kurma yetkisi verilmesi kiralk ii olarak nitelendirilmektedir. Dzenlemenin amalanan
sorunlar ortadan kaldrmayaca, istihdama katk salamayaca ve aksine alma hayatndaki sorunlar daha da
derinletirecei gerekesiyle eletirilmektedir. Geici i ilikisi ilk olarak Uluslararas alma rgt tarafndan
dile getirilmi ve bu konuda eitli szlemeler yaplm ve tavsiye kararlar yaynlanmtr. AB Hukukunda geici
i ilikisine dair almalar 1980li yllarda balam olup, son olarak 2008 ylnda karlan ereve direktif olan
2008/104/EC ile nemli bir adm atlmtr. Geici i ilikisinin Trkiye mevzuatna girii ise 4857 sayl kanunu ile
balam ve 2016 ylnda yaplan deiikliklerle ise yeni bir boyut kazandrlmtr. almada Uluslararas alma
rgtnn yapt dzenlemeler ile Avrupa Birlii ve Trk Hukuk Sistemi ierisinde geici i ilikisi
dzenlemeleri incelenmi ve 4857 sayl Kanunu ile getirilen yeni deiiklikler ele alnmtr.
Anahtar Kelimeler: Geici likisi, zel stihdam Brolar, Kiralk i, Ilo ve Avrupa Birlii Szlemeleri, Trk
Hukukunda Geici i

1264
 Yllk Fazla Mesai Snr zerinde altrlmas Halinde inin Fesih Hakknn Deerlendirilmesi (Karar
ncelemesi)

Yrd.Do.Dr. Namk Huseyinli

Fazla alma 4857 sayl Kanuna gre, haftalk normal alma sresi olan krkbe saati aan almalara
verilen isimdir. verence yaptrlan her bir saat fazla alma iin verilecek cret normal alma cretinin %50
ykseltilmesiyle denmesi gerekir. Ancak fazla alma asndan nemli olan husus, fazla alma sresinin 11
saatten, toplamnn ise bir ylda 270 saatten fazla olamayaca hususudur. Bu sre iilerin ahslarna ilikin olup, o
iyerinde allan toplam alma sresi deil, her ii iin ayr ayr alm olduu toplam sre esas alnarak 270
saatin alp almad tespit edilecektir. nceleme konusu Yargtay karar asndan zerinde durulacak nokta, yllk
kanunla belirlenen alma snrnn alp alamayacadr. Karara konu olan olayda, iveren tarafndan iinin
onay alnmadan, yllk yasal snr olan 270 saatten fazla mesai yaptrld, snr aan alma sresinin iverence
dendii ancak buna ramen ii tarafndan alma artlarnn uygulanmamas nedeniyle szlemenin feshedildii
grlmektedir. Yargtay yllk snr aan almalarn varlnn tespiti halinde, davacnn fesih hakknn doduunu
kabul etmitir.
Anahtar Kelimeler: Fazla alma, Fazla alma Snrnn Almas, Azami alma Sresi, Yllk Fazla alma
Sresi

1265
 Kresel Isnmann Yol At Sorunlardan Biri: klim Mltecilerinin Hukuki Stats

Ar.Gr. zge Demirdelen - Prof.Dr. M. Tevfik Odman

nsanlk tarihine bakldnda birbiriyle etkileim iinde olma, toplum haline gelme, toprak sahibi olma, devlet
kurma, farkl gr ve dncelerin, inanlarn ve birok etkenin ortaya kmas ve varln srdrmesi ile birlikte
kutuplamalar, farkllamalar, atmalar sonucunda insan gvenliinin olumsuz ynde etkilenmesi olas olmutur.
nsan gvenlii, lke apnda i siyasal olaylar, tabiat olaylar veya sava, dier lkelerin i ilikilere karmas, d
tehdit unsurlar eklinde lke dndan gelen tehditlerle de etkilenebilir. Bunlarn sonucunda insanlar aidiyet ba ile
bal olduklar lkeyi veya herhangi bir lkeyle aidiyet ba bulunmayanlar asndan ikamet lkesini terk etmek
zorunda kalm ve hala terk etmek zorunda kalmaya da devam etmektedir. Terk ettikleri lkelerin corafi konumu,
hangi artlar altnda bulunduklar yerleri terk ettikleri, herhangi bir lkeye aidiyetlerinin bulunup bulunmamas gibi
hususlarn netletirilmesinin ardndan hukuki statleri ve sahip olduklar haklar ve dier hususlar belirlenmektedir.
Korku, bask, zulm, iddet gibi nedenlere dayal olarak bireysel veya kitlesel yer deitirme hareketlerinin
balamasyla beraber baka devletlerin koruma salamas ve devletin egemenlik alanyla ilgili bir konu haline
gelmesine bal olarak mlteci hukukunun temeli oluturulmutur. kinci Dnya Sava nda ve sonrasnda ok ar
insan haklar ihlalleri yaplmas sonucunda btn dnyada ok fazla yer deitirmelerin olmasyla birlikte Birlemi
Milletler, mlteci hukukunun en nemli konular arasna alm ve baz temel dzenlemeler getirmitir. nsan
haklarnn ihlal edilmesiyle birlikte yeni bir hukuk alann domasnn yan sra kresel snma gibi evresel
faktrlerin neticesinde insanlarn vatanda olduklar veya ikamet ettikleri lkeleri terk ederek baka lke
topraklarna yerletikleri gnmzde olan bir gerekliktir. Bunun sonucunda kiiler lkelerine dnememekte fakat
bulunduklar lkeler asndan da hukuki stat belirlemesine gidilememektedir. klim mltecileri kresel snmann
yol at sorunlar yznden lke topraklarn terk etmek zorunda kalan, yasal bir dayana henz oluturulamam
bir hukuki statye sahip kiilerdir. Bu almada, iklim mltecilerinin durumu irdelenerek bu sayede hukuki
statlerinin belirlenmesiyle birlikte uluslararas hukuk asndan koruma altna alnp alnamamasyla ilgili genel bir
bak sunulacaktr.
Anahtar Kelimeler: Iklim Mltecileri, Mlteci, Vatansz, Kresel Isnma, Hukuki Stat

1266
 Olaanst Hal Kanun Hkmnde Kararnamesi le hra Edilen Kamu Grevlisinin Yarg Karar le
Grevine Dnmesi Mmkn Mdr?

Yrd.Do.Dr. Sekin Yavuzdoan

1982 Anayasasna gre olaan dnem kanun hkmnde kararnamelerinin siyasi bakmdan denetimi TBMM
tarafndan, yargsal ynden denetimi de Anayasa Mahkemesi tarafndan yaplmaktadr. Anayasa, olaanst hal ve
skynetim kanun hkmnde kararnamelerini yarg denetimi dnda tutmutur. 148. maddenin 1. fkrasna gre
olaanst hallerde ve skynetim ve sava hallerinde karlan kanun hkmnde kararnamelerin ekil ve esas
bakmndan Anayasaya aykrl iddiasyla, Anayasa Mahkemesinde dava alamaz hkmn getirerek bu tip
kanun hkmnde kararnamelerin yargsal denetim yolunu kapamtr. Anayasann 148. maddesindeki bu dzenleme
esas ve ekil asndan iptal davas alamayaca ancak, defi yoluyla Anayasa Mahkemesinin nne gtrlmesi
olanann sakl tutulduu eklinde yorumlanmtr. Ancak Anayasa Mahkemesinin Kuruluu Hakknda Kanunla
anayasa koyucunun asl iradesi gznne alnarak, olaanst hal ve skynetim kanun hkmnde kararnamelerinin
defi yoluyla denetimi de kapatlmtr. 2949 sayl kanunun 19. maddesine gre, olaanst hallerde, skynetim
ve sava hallerinde Anayasamn 121. ve 122. maddeleri gereince karlan kanun hkmnde kararnamelere kar
ekil ve esas bakmndan iptal davas alamaz ve mahkemelerde Anayasaya aykrlk iddias ileri srlemez
hkmn getirmitir. Burada, 2949 sayl Anayasa Mahkemesinin Kuruluu ve Yarglama Usulleri Hakkmdaki
Kanunun bu hususu dzenleyen 19. maddesinin Anayasaya aykr olduu ve Anayasada dzenlenmeyen bir
denetim yasann kanunla konduu iin bu kanunun Anayasaya aykr olduu sylenebilirse de, bu gr geerlik
kazanamaz. nk, Anayasa koyucunun asl istei, olaanst hal ve skynetim kanun hkmnde
kararnamelerinin tamamen yarg denetimi dnda braklmasdr.
Anahtar Kelimeler: Idare Hukuku, Kanun Hkmnde Kararname, Kamu Grevlisi

1267
 Yabanc Unsurlu Elektronik Tketici Szlemelerinin Mhuk Kapsamnda ncelenmesi

Ar.Gr. Semiha nder Balaman

Teknolojinin her alanda gelimesi iletiim aralarnn gelimesine de olanak salamtr. Gelien iletiim
teknolojisi ile birlikte internetin hayatmzn bir paras haline gelmesi sonucu kiilerin birbirleri ile iletiime
gemesi olduka kolaylamtr. Farkl lke vatandalarnn elektronik tketici szlemelerini kolaylkla kurmas da
yabanclk unsurunu ortaya karmaktadr. Yabanc unsurlu elektronik tketici szlemelerle ilgili kabilecek
uyumazlklar 5718 sayl Milletleraras zel Hukuk ve Usul Hukuku Hakknda Kanun (MHUK) da genel
szlemeleri dzenleyen maddelerden ayr olarak zel bir hkmle dzenlenmitir. Milletleraras zel hukukta
taraflara tannan hukuk seimine ilikin zgrlk, tketici szlemelerinde snrlandrlmtr. nk tketicilerin,
szlemenin dier tarafna gre daha zayf konumda olmas, korunmalarn gerektirmitir. Bu sebeple MHUK,
hukuk seimini eitli artlara balamtr. Hukuk seiminin yaplmamas halinde uygulanacak hukuk iin MHUK
m.26 da tketici szlemeleri iin dzenleme yaplmtr. Bu dzenlemenin elektronik tketici szlemelerine
uygulanmasnda eitli zorluklar kabilir. Yabanc unsurlu elektronik tketici szlemelerinin sanal ortamda
kurulmas, ilgili kanun maddesinde istenen artlarn varlnda tereddtler oluturacaktr. Bu durum yetkili
mahkemenin tespitinde de ortaya kmaktadr. Tketici szlemelerinde yetkili mahkeme MHUK m.45 de
dzenlenmitir. Tketici szlemesinin sanal ortamda kurulmas eitli bilgi eksikliklerine sebebiyet verebilme
ihtimali, bu madde kapsamnda yetkili mahkemenin tespitini gletirecektir. Gnmzde yabanc unsurlu
elektronik tketici szlemelerinden doan uyumazlklarn karmza kma ihtimali olduka fazladr. Ancak net bir
sonuca varmann zorluu sebebiyle, bildiride, bu uyumazlklarn MHUK kapsamnda ele alnarak ihtimallere gre
tartlmas yaplacaktr.
Anahtar Kelimeler: Elektronik Szleme, Tketici Szlemesi, Kanunlar htilaf

1268
 Political Responsibility Of The Government Before The Parliament n Poland

Prof.Dr. Viktoriya Serzhanova

Political responsibility of the supreme state officials is an extremely essential mechanism of functioning of a
contemporary democratic state. This paper aims at presenting a concept and procedures, as well as legal means
allowing to apply and execute this kind of liability on the ground of the Polish Constitution. The subject of the paper
touches upon the explanation of the notion and determining the origin of parliamentary responsibility, pointing out
the essence of the countersignature institution, analyzing the forms and scope of the liability of the Government and
its members, as well as the content and extent of the legal provisions which regulate the parliamentary responsibility
on the basis of the Constitution of the Republic of Poland of 1997. The estimation of the effectiveness of these legal
instruments is also a very important element of the hereby paper.
Anahtar Kelimeler: Political/parliamentary Responsibility, The Countersignature nstitution, The Constitution Of
The Republic Of Poland Of 1997, The Government, The Members Of The Government, Legal nstruments

1269
 Devletlerin Kendi lkesine Yabanclarn Giriini Snrlandrmas

Yrd.Do.Dr. Sleyman Dost - Ar.Gr. Semiha nder Balaman

Her devletin kendi lkesi zerinde tam ve mnhasr egemenlik yetkisi vardr. Bu kapsamda devletler,
yabanclarn kendi lkesine giriini yasaklayabilir veya belirli baz artlarla snrlandrabilir. Bu durum egemenlik
hakknn doal bir sonucudur. Ancak bu hakkn mutlak bir ekilde uygulanmas hem gnmz hayat artlarna hem
de ulalm olan modern uluslararas insan haklar hukuku standartlarna pek de uygun dmemektedir. Temel hak
ve zgrlkleri gvence altna alan ikili veya ok tarafl baz uluslararas andlamalar ve bildirgeler devletlerin bu
hakkn snrlandrmaktadr. Mesela Birlemi Milletler nsan Haklar Evrensel Bildirgesinin 13/1. maddesi
Herkesin bir devletin topraklar zerinde serbeste dolama hakkna sahip olduunu belirtmektedir. Ancak ayn
Bildirgenin 29. ve 30. maddelerine gre, her insann sahip olduu bu hak snrsz deildir. Bu kapsamda devletler,
kamu dzeni, kamu sal, gvenlik gibi baz gerekelerle genellikle sreli olarak yabanclarn kendi lkelerine
giriine snrlama getirebilmektedir. Mesela ABD, Yabanc Terristlerin ABD'ye Giriinden lkeyi Korumak"
balkl kararname ile "terrle ilintili olduu dnlen" lkelerden gelenlerin 90 gn boyunca ABD'ye giriini
yasaklamtr. Bu bildiride devletlerin kendi lkesine yabanclarn giriini snrlandrmas, egemenlik hakk ve
kiilerin seyahat zgrl balamnda ele alnacaktr.
Anahtar Kelimeler: Egemenlik, Seyahat, Snrlama, Giri, nsan, Hak

1270
Suriyedeki Silahl atmalara Dier Devletlerin Destek ve Mdahaleleri le Uluslararas Hukuki Sonular

Yrd.Do.Dr. Sleyman Dost

Suriye, stratejik konumu ve sahip olduu doal zenginlikler sebebiyle, yzyllar boyunca silahl ve/veya siyasi
atmalarn merkezi olmu ve olmaya devam etmektedir. Bu atmalar siyasi, corafi, ekonomik, kltrel ve
hukuki sonular dourmaktadr. Bu sonularn bir ksm devletler asndan ulusal nitelikte olurken, bir ksm ise
uluslararas nitelikte gereklemektedir. Aslnda gnmzde herhangi bir gelime, sadece ulusal boyutta
kalmamakta, ulam ve iletiim aralar sayesinde uluslararas boyuta rahatlkla tanabilmektedir. Bu kapsamda
mesela bir lkede meydana gelen terr eyleminin sadece o devleti ve lkeyi ilgilendirdiini sylemek mmkn
deildir. Bu balamda Suriyede yaanan ulusal silahl atmalar karsnda ok sayda devlet farkl dncelerle
farkl tavrlar sergilemiler ve bu blgede yaanan atmalarn dorudan veya dolayl olarak taraf olmulardr. Bu
nedenle Suriyede yaanan ulusal silahl atmalar, uluslararas silahl atmalara dnmtr. Bu arada evrensel
nitelikteki uluslararas rgt olan Birlemi Milletler ve Gvenlik Konseyi bu blgede yaanan atmalarla ilgili
eitli kararlar almlardr. Ancak bu kararlarn hibirisi atmalar sona erdirmedii gibi, sorunlarn daha da
derinlemesine sebep olmu ve olmaktadr. Bu nedenle devletlerin Suriyede yaanan silahl atmalara olan
dorudan veya dolayl destek ve mdahaleleri ve hukuki sonularnn uluslararas hukuk asndan ele alnmas
gerekmektedir. Bu bildiride Suriyede yaanan silahl atmalara dier devletlerin yaptklar destek ve mdahaleleri
ile ortaya kan hukuki sonular uluslararas hukuk asndan ele alnacaktr. Bu balamda bu blgeden gelen terr
tehdit ve unsurlarna kar mdahale eden Trkiye asndan deerlendirme yaplacaktr.
Anahtar Kelimeler: Uluslararas, Suriye, Mdahale, Hukuki, Sonu

1271
 Tketici Kredisi Szlemelerinde Cayma Hakk

Ar.Gr. Sleyman Kalender

Tketicinin gerek yapt ilemin cazibesi gerekse satc veya salaycnn kulland etkileyici pazarlama
teknikleri nedeniyle ok fazla dnmeden hareket etmesi, tketicinin taraf olduu szlemelerin temel
sorunlarndan biri olarak karmza kmaktadr. Byle durumlarda tketici yapm olduu szlemenin hemen
ardndan pimanlk duymakta ve bu szlemeyle bal kalmak istememektedir. Tketicinin taraf olduu
szlemenin hkm ve sonularn daha salkl bir ekilde deerlendirebilmesi iin makul bir sreye ihtiya
duyabilecei ngrlerek, 6502 sayl Tketicinin Korunmas Hakknda Kanun da tketici lehine baz tketici
szlemelerinden cayma hakk getirilmitir. Bu szlemelerden biri de, tketici kredisi szlemelerinde tketiciye
tannan cayma hakkdr. Tketici, on drt gn iinde hibir gereke gstermeksizin ve cezai art demeksizin
tketici kredisi szlemelerinden cayma hakkna sahiptir. almamzda, genel olarak tketici kredisinin
szlemesinin kapsam ve snrlar aklandktan sonra bu szlemelerde tketiciye tannan cayma hakk; hukuki
nitelii ve kullanlmasnda geerli olan usul ve esaslar erevesinde kapsaml ekilde ele alnacaktr.
Anahtar Kelimeler: Tketici, Cayma Hakk, Tketici Kredisi

1272
 Yarg Kararlar erevesinde nternet Alverilerinde Tketici Haklar

r.Gr. lk Gktrk

Bu almada Trkiyedeki yasal dzenlemeler ve yarg kararlar erevesinde internet ortamnda yaplan
alverilerde genel olarak tketicilerin sahip olduklar haklar incelenmitir. Teknolojinin ve internet kullanmnn
vazgeilmezlii ile sanal ortamlarda yaplan alveriler hayatmzdaki yerini almtr. Yz yze yaplan alm satm
szlemelerinde alclar rnleri inceleyerek, deneyerek hatta rnden memnun kalmaz ise birden fazla kere
deitirerek satn almaktadrlar. nternet ortamndaki alverilerde ise tketici muhatabnn ne denli gvenli bir
firma olduunu bilmeden sanal bir ortamda alveriini gerekletirmekte, satn almaya niyetlendii rnleri eline
alp inceleyememekte, ald rnn ya da markann bire bir aynsnn gnderilip gnderilmeyecei noktasnda
tereddt yaamaktadr. stelik kart bilgilerini de her trl biliim sularnn ziyadesiyle yaand internet ortamnda
paylamaktadr. Bu ve benzeri nedenlerle, pek ok tketici sanal ortamlarda gerekletirilen alverilere kar
ekingen ve temkinli bir bak as sergilemektedirler. Bunun yan sra elektronik alveri, tketiciye daha fazla
rn eidine, daha az zaman ve maliyet ile ulaabilme imkann salamaktadr. Firmalara ise, hem tketicilerin
kiisel istek, ihtiya ve taleplerine uygun mal ve hizmetleri sunma, hem de daha az maliyetle ve ok daha ksa
srede teslim etme imkann vermektedir. Yasal dzenlemelerin ve e- ticaret irketlerinin ald tedbirlerle artk
tketiciler sanal ortamda eskiye oranla ok daha rahat ve gvenle alveri yapabilmekte iseler de sahip olduklar
haklardan ounlukla habersizdirler. nternet zerinden yaplan satn alma ilemleri, 4077 sayl Tketicinin
Korunmas Hakkndaki Kanun ile devlet tarafndan korunmakla birlikte ayrca Mesafeli Sat Szlemelerine Dair
Ynetmelik hkmlerine de tabidir. alma; internet alverilerinde maduriyet yaayan tketicilerin hukuki
haklarn Trkiye deki yerel mahkeme ve Yargtay kararlar nda ele almaktadr.
Anahtar Kelimeler: Tketici Haklar, E-Ticaret, nternet, Tketici Hukuku

1273
Yabanc Yatrmlarn Teviki: Turkuaz Kart Uygulamas ve stisnai Yolla Trk Vatandalnn Kazanlmas

Yrd.Do.Dr. Zeynep alkan

Trk g politikasnn temel unsurlarndan biri olan uluslararas igc politikasnn oluturulmas amacyla 6735
sayl Uluslararas gc Kanunu 13.08.2016 tarihinde resmi gazetede yaynlanarak yrrle girmitir. Bu kanun,
yabanclarn alma izinleri ve alma izni muafiyetlerine ilikin usul ve esaslar dzenlenmektedir. zellikle bu
kanun ile yabanc yatrmlarn tevikine ilikin Turkuaz kart sistemi ilk defa Trk hukukunda kabul edilmitir.
lkemiz ekonomisine ve istihdama olumlu katkda bulunacak nitelikli yabanclara Turkuaz Kart ad altnda yeni bir
alma izin sistemi getirilmitir. Bu almada ilk olarak, Turkuaz kart ve bu kartn nasl ve kimler tarafndan
alnabilecii incelenecektir. Turkuaz kart sahibi olan nitelikli yabanclara tannan haklardan belki de en nemlisi,
istisnai yolla Trk vatandalna alnmaktadr. Bu balamda, mukayeseli hukuktan rnekler verilerek, Turkuaz kart
uygulamas ile istisnai yolla Trk vatandalnn kazanlmas almamzda deerlendirilecektir.
Anahtar Kelimeler: Yabanc, alma zni, Turkuaz Kart, Uluslararas gc, stinai Yolla Vatandalk

1274
 Head Lice Among Displaced and Local School People in Kirkuk-Iraq Head lice

Dier Mohammed A. Kadir, Dier Ayoub M. Al-Windawi, Prof.Dr. Al-Sheikly

ABSTRACT

Introduction: In Iraq there are thousands of internally displaced persons, who are forced to free on leave
their home or place of habitual residence due to several wars which impact on their economic status and
public health.

Aim: The current study was carried on to compare the distribution of head lice among local and internal
displaced school girls in Kirkuk.

Materials and Methods: A study was conducted on 1360 primary school girls, 200 internal displaced
primary school students and 300 secondary school girls. The hair of girls was examined for head lice and
blood samples were withdrawn from each student for estimation of PCV, Hb and WBC values.
Information was obtained from each student including age, residency, family members and education of
mother.

Results: The rate of head lice infestation among primary school girls was 22.36%. The highest rate was
among 14-15 years old and among low standard living (16.77%). The infestation rate in rural area
(18.75%) was higher than urban (15.10%) ones and among rough curly hair (36.37%) higher than soft
straight hair (13.16%). Among displaced primary school girls the highest rate was among 12-13 years and
low standard living. Family members over 5 had higher rate of infestation than those below 5. Regarding
displaced secondary school girls, the rate of infestation was 34.7%. The highest rate was among 16-18
years age. The lice infestation did not lead to anemia in primary or secondary school girls among both
local and displaced girl students.

Keywords: Head lice, local and displaced primary and secondary students.

1275
 Ortaokul 6. Snf rencilerinin Tema Eilimlerinin ncelenmesi

Ar.Gr Sedat EROL- Do.Dr. lhan ERDEM-

Bu aratrmann amac, ortaokul 6. snf rencilerinin tema eilimlerini belirlemek ve betimlemektir.

Aratrmada nitel aratrma desenlerinden olgu bilim (fenomenoloji) deseni kullanlmtr. Aratrmann
alma grubunu Adyaman Cengiz Topel Ortaokulunda 6. snf dzeyinde renim gren 78 renci
oluturmaktadr. Aratrmada verileri elde etmek amacyla serbest yazma etkinlii dzenlenmitir. Elde
edilen verilerin analizinde ise ierik analizi kullanlmtr. Aratrma sonucunda, rencilerin deerler,
okuma kltr ve evre temalarna eilimlerinin yksek oranda olduu ve tema eilimlerinin 2015
Trke Dersi retim Programnda yer alan temalar kapsad belirlenmitir. Bununla birlikte
rencilerin sklkla deindii okuma kltr temasna 2015 Trke Dersi retim Programnda yer
verilmedii tespit edilmitir. Elde edilen sonulardan hareketle, 2017 Trke Dersi retim Programnda
okuma kltr temasna yer verilmesi ve rencilerin ilgi duyduu deerler temasna nem verilmesi
nerilmitir.

1276
 Men Kart Olmayan Restoranlar: Bir rnek Olay almas

Osman ALIKAN-Ouz NEBOLU -Mevlt UYAR

Aratrmann amac men kart olmayan restoran olgusunu bir rnek olay almas aracl ile incelemektir.
alma nitel aratrma yntemi ile Alanya snrlar ierisinde hizmet sunan, men kart olmayan bir restoran
iletmesinde gerekletirilmitir. Verilerin toplanmasnda yz yze grme ve gzlem tekniinden yararlanlmtr.
Veriler ierik analizine tabi tutulmutur. Aratrma bulgular men kart olmayan restorann genel zellikleri, retim,
insan kaynaklar, pazarlama, ekonomi-finans ve muhasebe olmak zere alt ana boyutta ele alnmtr. almada
ayrca men kart olmayan restoranlarn men kart kullanan restoranlardan farkl ynleri tartlm; restoran
ynetimi alannda alan akademisyenlere ve restoran iletmecilerine somut neriler sunulmutur.

Anahtar Kelimeler: Men Kart Olmayan Restoran, Restoran Ynetimi, Nitel Aratrma

1277
 NON-MENU RESTAURANTS: A CASE STUDY

Osman ALIKAN-Ouz NEBOLU -Mevlt UYAR

ABSTRACT

The aim of this research is to examine non-menu restaurant phenomenon by a case study. The study was realized
with qualitative approach in a non-menu restaurant operating in Alanya. Data were gathered by interview and
observation methods and content analyzed. Findings were categorized six main categories. General features of non-
menu restaurant, production, human resources, marketing, economy-finance and accounting. Additionally, different
dimensions of non-menu restaurants from other restaurants were discussed and concrete proposals were presented to
academicians studying in restaurant management and restaurant operators.

Keywords: Non-menu restaurants, restaurant management, qualitative research

1278
 Yapabilirlikten Yoksunluk Balamnda Yal Yoksulluu

Hicran AHIN GKE- Do.Dr.Filiz YILDIRIM

Yallarn genel nfus iindeki orannn artmas ile birlikte yoksulluk riski altndaki gruplardan biri olarak yallara
ynelik sosyal politika nlemlerinin nemi artmaktadr. Yoksulluk genellikle gelir, kaynaklar ve yapabilirlikler
olmak zere temel lte bal olarak tanmlanmaktadr. Yapabilirlikler bir bireyin ilevsellii ile yakndan
ilikilidir. nk her insann yaamn srdrebilmesi iin ekonomik kaynaklara sahip olmas ne kadar gerekli ise bu
kaynaklar zgr bir biimde kullanabilecei ilevleri de olduka nemlidir.
Ya alan bireyler iin gelir ve kaynak yoksunluunun (yallarn sadece kaynak ve hizmetlere eriememeleri) yan
sra sahip olduklar ilevleri gnlk yaamlarnda zgr bir biimde gerekletirememek de yoksulluk asndan
belirleyici olmaktadr. Yallarn zellikle duygu, dnce, bilgi, tecrbe gibi yapabilirlikleri desteklenmedii srece
sosyal ilevselliklerini artrabilmeleri ve dolaysyla kaynaklara, hizmetlere eriebilmeleri de mmkn
olamamaktadr. Bu almada yallk dneminde yoksulluk, Nussbaumun yapabilirlik yaklamndan hareketle
aklanmaktadr. lkemizde yoksulluk riski altndaki yallarnn yapabilirliklerini korumak ya da geniletmek zere
gerekletirilecek giriimlere katkda bulunmak asndan bu almann nemli olduu dnlmektedir.

Anahtar Kelimeler: Yal, yoksulluk, yapabilirlik

1279
lkretim Fen Bilgisi retmen Adaylarnn Azot ve Fosfor Dngs Hakkndaki Bilgilerinin Yaz ve izim
Metoduyla Karlatrlmas

Cansu FLK EN

Bu almann amac, fen bilgisi retmen adaylarnn azot ve fosfor dngs ile ilgili bilgi dzeylerini
ifade ve izim yntemiyle ortaya karmaktr. Canllarn yaam iin gerekli olan azot ve fosforun canl ve evresi
ile dngsel bir ilikisinin bilinmesi madde dnglerinin anlalmasnda nemli rol oynar. Bu almaya, Eskiehir
Osmangazi niversitesi, Eitim Fakltesi Fen Bilgisi retmenlii Blmnde 3.snfa devam eden 60 retmen
aday katlmtr. retmen adaylarndan doadaki azot ve fosfor dngsn hem yazl hem de izimle ifade
etmeleri istenmitir. retmen adaylarnn iki dng konusundaki yaz ve izimleri nitel olarak deerlendirilip
betimsel analizi yaplarak, izim ve ifadelere gre bilgi dzeyleri Bartoszeck ve di. (2008), Uzunkavak (2009a) ile
Uzunkavak (2009b) tarafndan kullanlan seviyeler temel alnarak gruplandrlmtr. Aratrmann sonunda, azot
dngs ile ilgili olarak retmen adaylarnn %63.3nn bilgi seviyeleri, %76.6 snn ise izimleri seviye 3
dzeyinde kmtr. Fosfor dngs incelendiinde ise retmen adaylarnn %43.3nn bilgi seviyeleri, %45 inin
ise izimleri seviye 3 dzeyinde kmtr.

Anahtar Kelimeler: izim, azot dngs, fosfor dngs, yazm

1280
 The Comparison of the Knowledge of Pre-Service Science Teacher on the Nitrogen Phosphorus Cycles
using the Writing and Drawing Method
Cansu FLK EN

ABSTRACT

The purpose of this study is to reveal the levels of knowledge held by pre-service science teacher
concerning the nitrogen phosphorus cycle, using the expression and drawing method. Awareness of a cyclical
relationship between nitrogen and phosphorus, which are a vital requirement for living creatures, and living beings
and their environment, plays an important role in the understanding of material cycles. 60 candidate teachers, whose
education in the 3rd year of the Program in Elementary Science Education, in the Faculty of Education, at the
Eskisehir Osmangazi University, is continuing, have participated in this study. It was requested that candidate
teachers express the nitrogen and phosphorus cycle in nature both in words and pictures. The writings and drawings
of candidate teachers on the two cycles have been have been analysed using the descriptive analysis method. The
drawings and written explanations have been grouped and interpreted in terms of levels. As a result of the study, the
level of knowledge held by candidate teachers in respect of the nitrogen cycle was determined as level 3 in terms of
the levels of knowledge of 63.3%, and in terms of the drawing levels of 76.6% of candidate teachers. When the
phosphorus cycle was examined, the levels of knowledge of 43.3%, and drawing levels of 45% of candidate teachers
were determined to be at level 3.
Keywords : drawing, nitrogen cycle, phosphorus cycle, writing

1281
 KORKU SNEMASININ MEKAN TERCHLERNE BR BAKI

Aratrmac ONUR KILI

Hollywood yapm korku sinema rnekleri ele alndnda zihinlerde kalc ekilde yer etmi olan baz unsurlar ne
kmaktadr. Bu unsurlar, filmlerin senaryolar ve kurgularnn benzerliini yansra i mekan zellikleri olarak da
snflandrmak mmkndr.
Senaryolar, bir yap veya mekan iesinde geecek ekilde kurgulanan korku filmi rneklerinin ok byk bir
ksmnda i mekann genel atmosferi ve kullanlan eler asndan benzerliklerin olmas dikkat ekmektedir. Yeteri
kadar aydnlatlm, i mekan tasarm asndan modern izgilere sahip, donat ve mobilyalarn dzenli ekilde
konumlandrld ve temiz grnml bir mekanda korku filmlerinin hi kurgulanmad grlmektedir. Bunun
aksine her zaman lo, az aydnlatlm mekanlar, duvar ve tavanlardaki eskimi boya, ypranm duvar katlar ve
olumu atlaklar, eskimi mobilyalar, gcrdayan zemin demesi ve merdiven basamaklar ilk akla gelebilecek
korku filmi klielerinden bazlardr. Bu almada, filmlerde korku atmosferinin yaratlabilmesi iin film senaristleri
tarafndan tercih edilen i mekan unsurlarnn kullanm biimleri incelenerek i mekan tasarm asndan
deerlendirilmitir. Bu inceleme ve deerlendirme korku sinemasnda ses getiren ve en fazla izleyici kitlesine ulaan
korku filmleri zerinden yaplmtr.

Anahtar kelimeler: Korku, sinema, i mekan

1282
 SRDRLEBLR MMARDE ATIK VE GER DNTRLEN MALZEMELERN ROLNN
RDELENMES

Aratrmac ONUR KILI

Mimaride, yap maliyetlerinin yarsndan ok daha fazlasn malzeme giderleri oluturmaktadr. Bu adan
bakldnda malzemenin yapdaki nemi ortaya kmaktadr. Gnmzde gittike yaygnlaan ve enerji ve kaynak
korunumunu nceleyen bir yaklam olan srdrlebilir mimari, yapy meydana getiren madde olan yap
malzemesini farkl bir boyutta ele almaktadr. Bu anlay erevesinde, yapnn srdrlebilirlii asndan yanlzca
malzemelerin istenilen nitelikleri karlamas deil, ayn zamanda bu malzemelerin evreye duyarl, ulalabilir
olmas asndan yerel ve tekrar kullanlabilir olmas bakmndan da geri dntrlebilir olmas beklenmektedir. Bu
temelde de tasarmclar atk veya geri dntrlm malzemeleri tasarmlarnda tercih edebilmekte, yap kabuu ve
i mekan bu yaklamdan etkilenmektedir. Bu yaklam, yapda kullanm iin veya baka bir amala retilen
malzemelerin kullanm mrlerini tamamladktan sonra yeniden retim srecine alnarak yap malzemesine
dntrlmesini ve kullanmn ifade etmektedir. Bu srecin etkin ekilde yrtlmesi, yaplardaki malzeme
maliyetini drebilmekte ve doal kaynaklarn tketimini de azaltarak srdrlebilirlie katk salamaktadr. Bu
almada, atk ve geri dntrlerek kullanlan yap malzemelerinin srdrlebilirlik asndan sunduu yeniliki
imkanlar seilen rnekler zerinden ortaya konulmutur.

Anahtar kelimeler: Srdrlebilirlik, yap malzemesi, atk malzeme, geri dnm

1283
 KLTR TURZMNN DALYAN BLGESNDEK ETKLERNN DEERLENDRLMES

Prof. Dr. Ozan BAHAR-Yrd. Do. Dr. Mehmet AVCI-Nur ELK-Onur YILDIZ

Bir blgenin tarihsel yn, sosyal dokusu, yerel halkn yaam tarz, yerel deerleri gibi unsurlar kltrel
zenginliklere iaret etmekte ve turizm potansiyeli tamaktadr. Gemiten gnmze aktarlan kltrel mirasa ve
gnmzde yaatlan kltrel varlklara artan ilgi, gncel turizm eilimleri arasndadr. Bu almada Dalyan
Blgesinin tercih sebebi olmasnda kltrel varlklarn rol ele alnacak ve kltr turizminin Dalyan Blgesindeki
etkileri deerlendirilecektir. almann amac, yabanc ziyaretilerin Dalyan Blgesinde bulunan kltrel ve tarihi
yerlere ynelik beklenti dzeyleri ile gereklik dzeyleri arasndaki ilikiyi lmektir. Bu balamda aratrma
verileri, 2016 yl yaz sezonunda Dalyan Blgesine gelen ziyaretilerden yaplandrlm veri toplama formuyla
toplanmtr. 502 geerli formdan elde edilen verilere uygulanan analiz sonularna gre blgeye gelen ziyaretilerin
% 76s blgedeki kltrel ekicilikten memnuniyet duyacaklar beklentisiyle gelmi ve gereklik dzeyi % 71,5
olarak gereklemitir. Bir dier faktr olan tarihi alanlarn ekicilii konusunda beklenti dzeyi % 75 olarak
gereklemi ve blgeyi ziyaret ettiklerinde ise gereklik dzeyi % 71.3e gerilemitir. Dalyan Blgesine gelen
ziyaretilerin kltrel ve tarihi yerlerin ekicilii konusundaki beklentileri yeterince karlanamamtr. Blgede
bulunan kltrel varlklar ve tarihi alanlarn, ziyaretiler tarafndan blgenin tercih sebebi olmasnda etkili olduu
bilinmektedir. Ayrca turistlerin blgeyi tekrar ziyaret etme ve evrelerine tavsiye etmelerinde sz konusu faktrler
belirleyici rol oynamaktadr. Bu balamda turistlerin beklentilerine cevap aranarak kltrel ve tarihi ekiciliklerden
etkin olarak yararlanlmas, turizmin 12 aya yaylmas asndan bir gereklilik olarak karmza kmaktadr.

Anahtar Kelimeler: Turizm, Kltr, Kltr Turizmi, Dalyan

1284