Sunteți pe pagina 1din 32

MORFOLOGIE

Prile de vorbire (partes orationis) ale limbii latine sunt:


Flexibile Neflexibile
Nomen substantivum Adverbium
Nomen adiectivum Praepositio
Nomen numerale Coniunctio
Praenomen Interiectio
Verbum
Morfemele (prile distincte ale unui cuvnt flexibil) sunt: rdcina, tema,
desinena. O explicaie aparte necesit termenul de terminaie.
Rdcina sau radicalul este elementul comun al unor pri de vorbire diferite, dar
care alctuiesc o familie de cuvinte.
Tema este partea stabil care se gsete n toate formele declinrii sau conjugrii
unui cuvnt flexibil.
Desinena este indicele morfologic constituit dintr-unul sau mai multe sunete care,
situat dup tem, exprim n cazul flexiunii nominale, cazul, numrul i uneori genul, iar
n cazul flexiunii verbale persoana, numrul i diateza.
Terminaia este constituit din toate elementele fonetice de la sfritul unui cuvnt
flexibil. n privina numelor, terminaiile cazuale sunt rezultatul modificrilor fonetice
provenind din juxtapunerea desinenelor la teme.

DECLINAREA SUBSTANTIVULUI

n latin substantivul (nomen substantivum) are trei genuri (masculin, feminin i


neutru), dou genuri (singular i plural) i ase cazuri (nominativ, genitiv, dativ, acuzativ,
ablativ i vocativ).
Gramaticii latini au deosebit cinci declinri (dup formele de nominativ i de
genitiv ale substantivelor), dar de fapt, aa cum a artat lingvistica, terminaia temelor
constituie criteriul tiinific de clasificare a substantivelor. Practic, tema unui substantiv se
recunoate prin nlturarea desinenei de la genitiv plural. Iat un tablou sinoptic (dup M.
Prlog, 1996) care combin cele dou criterii de clasificare:

DECLINAREA I DECLINAREA a II-A


CAZ
Teme n -a- Teme n -o-/-e-
N. sg. aqua cervus magister scutum
G. sg. aquae cervi magistri scuti
G. pl. aqua-rum cervo-rum magistro- scuto-rum
rum
Declinarea a III-a Declinarea a IV-a Declinarea a V-a
CAZ Teme
Teme n -i- Teme n -u- Teme n -e-
consonantice
N. sg. homo mare fructus cornu dies
G. sg. hominis maris fructus cornus diei
G. pl. homin-um mari-um frucru-um cornu- die-rum
um

TABLOU COMPARATIV AL INDICATORILOR CAZUALI

DECL
I II III IV V
.
Teme
teme n -i-
M. consonantice
GEN F. M.i F. M. N. F.
N. M. i F.
N.
N.
SINGULAR
Nom. -a -us _________ ________ -us -s
Gen. -ae -um -is -is - -, -e
Dat. -ae - - - -s -, -e
Ac. -am - -em (-im) -em -u -em
Abl. - -um (nom.) (nom.) - -
- -e -e, - -um
Nom. - -
Gen. -
Dat. PLURAL
Ac. -ae - -s -s -s -s
Abl. - -a -a -ia -ua -rum
rum -rum -um -ium -uum -bus
-s -s -ibus -ibus -ibus -s
-s -s -s -s, -s -s -bus
-s -a -a -ia -ua
-s -ibus -ibus -ibus
DECLINAREA SUBSTANTIVELOR
DECLINRILE I I II
Teme n -a- Teme n -o-
SINGULAR SINGULAR
Nom rosa amcus puer ager vir templum
. rosae amc puer agr vir templ
Gen. rosae amc puer agr vir templ
Dat. rosam amcum puerum agrum virum templum
Acc. ros amc puer agr vir templ
Abl. rosa amice puer ager vir templum
V.
PLURAL PLURAL
Nom rosae amc puer agr vir templa
. rosrum amcru puerru agrrum virrum templru
Gen. ross m m agrs virs m
Dat. ross amcs puers agrs virs templs
Acc. ross amcs puers agrs virs templa
Abl. rosae amcs puers agri viri templs
V. amici pueri templa

REINEI:

DECLINAREA I

Substantivele de declinarea I sunt n general de genul feminin. Sunt de genul masculin:


- numele de ocupaii considerate de ctre romani exclusive brbteti:
agricola ,-ae (agricultor), nauta, -ae (marinar, navigator), poeta, -ae (poet), transfuga, -ae
(dezertor).
- numele de popoare: Persa, Scytha, Geta.
- numele de persoane: Agrippa, Catilina, Sylla.
- unele nume de fluvii: Aluta, Garumna, Sequana.
- numele Mrii Adriatice: Hadria.
Obs. Substantivele collega, -ae (coleg), conviva, -ae (comesean), incola, -ae (locuitor),
verna,-ae (sclav) sunt dup genul natural fie masculine, fie feminine.
n sintagma pater familias subsatntivul familia prezint o veche form de genitiv n as.
Cazul ablativ difer de cazul nominativ prin cantitatea vocalei: la nominativ a scurt la
ablativ a lung.
Se termin n um n loc de orum la genitiv plural substantivele de origine greac:
drachma (G. pl. drachmum), amphora (G. pl amphorum), etnonime i patronime greceti:
Dardaniae (G. pl. Dardanidum), Aeneades (G. pl. Aeneadum).
Se termin n abus n loc de is la dativ i ablativ plural substantivele de gen feminin
dea, -ae (zei), filia, -ae (fiic), liberta, -ae (libert) spre a se evita confuzia cu
substantivele de gen masculin deus, -i (zeu), filius, -i (fiu), libertus, -i (libert).
Numele de orae i de insule mici prezint forme ale vechiului caz locativ n ae:
Romae = la Roma.
Substantivele tenebrae (ntuneric), divitiae (bogie), insidiae (curs), nuptia (cstorie)
sunt defective de singular.

DECLINAREA A II-A

Cele mai numeroase substantive de declinarea a II-a sunt de genul masculin.


Substantivele terminate n us, -er, -ir sunt de genul masculine, iar cele terminate n um
de genul neutru. Sunt de genul feminin:
- numele de arbori: malus (mr), pirus (pr), prunus (prun), populus (plop),
fagus (fag).
- numele unor ri sau inuturi: Aegyptus, Epirus, Peloponesus.
- numele unor orae: Corinthus.
- numele unor insule: Cyprus, Rhodos.
- unele substantive comune precum: humus (pmnt), alvus (pntece).
Sunt de genul neutru i sunt defective de plural substantivele virus (venin), pelagus
(mare), vulgus (mulime, popor).
Numele proprii terminate n ius, -aius, -eius, au forma de vocativ n i. De exemplu,
Lucilius, Caius, Pompeius au vocativul Lucili, Cai, Pompei.
Acelai fenomen este atestat i n cazul substantivelor filius i genius (V sg. fili, respectiv
geni).
Prezint la G. pl. Terminaia um n loc de orum :
- substantivele care denumesc unele nume de monede sau msuri, precum i
numeralele distributive ( N. sg. denarius G. pl. denarium, N. sg. sestertius
G. pl. sestertium, N. sg. modius G. pl. modium, N. sg. deni G. pl. denum,
N. sg. talentum G. pl. talentum).
- unele etnonime precum Grai (G. pl. Graium), Pelasgi (Pelasgum).
- substantivele din componena unor sintagme: praefectus fabrum, duumvirum,
triumvirum, servirum.
Substantivele liberi (copii) i deus (zeu) prezint forme concurente la G. pl., respectiv
liberorum / liberum i deorum / deum.
Substantivele arma,-orum (arme) i liberi, -orum au forme numai de plural.
La singular castrum, -i nseamn aezare militar ntrit iar la plural castra,
-orum tabr militar.
DECLINAREA A III-A
TEME CONSONANTICE MASCULINE I FEMININE
CAZ SINGULAR
Nom. lx mles frter hom
Gen. lgis mlitis frtris hominis
Dat. lg mlit frtr homin
Ac. lgem mllitem frtrem hominem
Abl. lge mlite frtre homine
V. lex miles frater homo
PLURAL
Nom. lgs mllits frtrs homins
Gen. lgum mllitum frtrum hominum
Dat. lgibus mllitibus frtribus hominibus
Ac. lgs mlts frtrs homins
Abl. lgibus mllitibus frtribus hominibus
V. leges milites frtres homines
TEME CONSONANTICE NEUTRE

CAZ SINGULAR
Nom. flmen caput corpus iter
Gen. flminis capitis corporis itineris
Dat. flmin capit corpor itiner
Ac. flmen caput corpus iter
Abl. flmine capite corpore itinere
V. flmen caput corpus iter
PLURAL
Nom. flmina capita corpora itinera
Gen. flminum capitum corporum itinerum
Dat. flminibus capitibus corporibus itineribus
Ac. flmina capita corpora itinera
Abl. flminibus capitibus corporibus itineribus
V. flmina capita corpora itinera

TEME N i I MIXTE

SINGULAR
Nom. collis nbs nox nsigne animal exemplar
Gen. collis nbis noctis nsignis animlis exemplris
Dat. coll nb noct nsign animl exemplr
Ac. collem nbem noctem nsigne animal exemplar
Abl. colle nbe nocte nsign animl exemplr
V. collis nubes nox insigne animal Exemplar
PLURAL
Nom. colls nbs nocts nsignia animlia exemplria
Gen. collium nbium noctium nsignium animlium exemplrium
Dat. collibus nbibus noctibus nsignibus animlibus exemplribus
Ac. colls, -s nbs, -s nocts, -s nsignia animlia exemplria
Abl. collibus nbibus noctibus nsignibus animlibus exemplribus
V. colles nbes noctes nsignia animlia Exemplria

Not: Substantivele de declinarea a III-a se pot grupa n imparisilabice (care au la


G. sg. o silab n plus fa de N) i parisilabice (care au acelai numr de silabe la toate
cazurile). Substantivele imparisilabice prezint n majoritate teme consonantice, iar cele
parisilabice corespund temelor vocalice.

DE REINUT:
Substantivele de declinarea a III-a sunt:
- de genul masculin (cele care se termin n o, -or, -os, -er i imparisilabice n
es).
- de genul feminin (cele care se termin n as, -is, -aus, -x, -us, n s precedat de
consoan i parisilabicele n s).
- de genul neutru ( cele terminate n a, -e, -c, -l, -men, -t, -ar, -ur, -us).
Genitivul plural al unor substantive imparisilabice (e.g. fons izvor, nox noapte, urbs
cetate, pars parte, Quiris cetean roman, Optimates cei mai de seam, Penates zeii
casei se termin n ium.
Genitivul plural al substantivului civitas prezint forme paralele terminate fie n um, fie
n ium.
Substantivele caro, carnis; iecur, iecinoris; iter, itineris; nix, nivis; sanguis, sanguinis;
senx, senis prezint deosebiri semnificative ntre forma de nominativ i de genitiv singular.
Declinarea substantivului Iuppiter, Iovis
N=V Iuppiter
G Iovis
D Iovi
Ac. Iovem
Abl. Iove
Declinarea substantivului vis, -is
N vis N=Ac=V vires
G vis G virium
Ac. vim D=Abl. viribus
Abl. vi
Substantivele de genul neutru fasceea ce este permis de legea divin i nefas ceea ce
nu este permis de legea divin prezint forme numai la nominativ i acuzativ singular.
Substantivul rus, ruris cmp prezint forme de locativ ruri la ar.

DECLINAREA A IV-A, teme n -u

MASC. I FEM. NEUTRU


CAZ
SINGULAR PLURAL SINGULAR PLURAL
Nom. exercitus exercits corn Cornua
Gen. exercits exercituum corns cornuum
Dat. exercitu, - exercitibus corn cornibus
Ac. exercitum exercits corn cornua
Abl. exercit exercitibus corn cornibus
V. exercitus exercits Corn Cornua

DE REINUT:

Substantivele de declinarea a IV-a terminate la N sg. n us sunt, n general, de


genul masculin. Excepie fac unele substantive precum acus ac, anus btrn,
domus cas, manus mn, porticus portic, tribus trib, nurus nor, socrus
soacr, ficus smochin, pinus pin, quercus stejar care sunt de genul feminin.
Substantivele terminate la N. sg. n u sunt de genul neutru, respectiv cornu
corn , genu genunchi, gelu ger, veru frigare.
Unele substantive (e. g. arcus arc, lacus lac, quercus stejar, pecus turm,
tribus trib etc.) se termin la D i Abl. plural n ubus.
Substantivul domus cas prezint forme de locativ domiacas.
Substantivele iussus ordin, inussus ,fr ordin, ductus, rogatus prezint forme
numai la Abl. singular ca n sintagmele urmtoare: iussu consulis din ordimul
consulului, iniussu imperatoris fr ordinul comandantului, ductu ailicuius sub
conducerea cuiva rogatu filii dup rugmintea fiului.
DECLINAREA A V-A, teme n

MASC. I FEM. NEUTRU


CAZ
SINGULAR PLURAL SINGULAR PLURAL
Nom. dis dis rs rs
Gen. di dirum re rrum
Dat. di dibus re rbus
Ac. diem dis rem rs
Abl. di dibus r rbus
V. dies dies res res

DE REINUT:

Toate substantivele aprinnd acestei declinri sunt de genul feminin cu dou excepii,
respectiv dies (care la singular poate fi de genul masculin, dar i feminin atunci cnd
indic un termen, o zi anume sau durata, iar la plural numai de genul masculin) i
meridies (care este de genul masculin).
Dintre substantivele de declinarea a V-a numai dies (zi) i res lucru prezint toate
cazurile la singular i plural.
La substantivele compuse din dou elemente nomunale, ambele n cazul nominativ,
fiecare element se declin ca i cum ar fi separat.
N=V. respublica
G reipublicae
D reipublicae
Ac. rempublicam
Abl. republica
n cazul substantivelor compuse din dou elemente doar unul dintre acestea este
declinat:
N=V. paterfamilias
G. patrisfamilias
D. patrifamilias
Ac. patremfamilias
Abl. patrefamilias

SUBSTANTIVE NEREGULATE
SINGULAR
Nom. Vs nm deus bs Juppiter
Gen. (nllus) de bovis Jovis
Dat. nmin de bov Jov
Ac. vim nminem deum bovem Jovem
Abl. V (nll) de bove Jove
PLURAL
Nom. vrs de, di, di bovs
Gen. vrium derum, deum bovum,bo
Dat. vribus des, dis, ds um
Ac. vrs (-s) des bbus,
Abl. vribus des, dis, ds bbus
bovs
bbus,
bbus
SINGULAR
Nom. senex car os
Gen. senis cornis ossis
Dat. sen carn oss
Ac. senem carnem os
Abl. sene carne osse
PLURAL
Nom. sens carns ossa
Gen. senum ossium
Dat. senibus carnibus ossibus
Ac. sens carns ossa
Abl. senibus carnibus ossibus

NTREBRI I EXERCIII RECAPITULATIVE

1. Care sunt criteriile de clasificare a substantivelor din latin n cele cinci


declinri?
2. Analizai morfologic (declinare, gen, numr, caz) substantivele: rei, numero,
divitiis, domi, diebus, magistratuum, castra, regi, rerum, consilia.
3. Precizai genul substantivelor: incola, -ae, iudicium, -ii, arma, -orum, fossa,
-ae, arcus, -us, populus, -i.
4. Declinai la singular i plural substantivele: magistratus, -us, urbs, -is, bellum,
-i, vir, viri, tabula, -ae.
5. Trecei la plural urmtoarele substantive: dies, argentum, filiae, mundo,
speciei, laborem.
6. Indicai crei declinare, gen, numr i caz aparine terminaia um.

DECLINAREA ADJECTIVULUI

Adjectivul (nomen adiectivum) mprumut formele de declinare de la substantive


i se acord n gen, numr i caz cu substantivul determinat.
n latin adjectivele sunt, la gradul pozitiv, de trei clase:
1. adjective cu trei terminaii (pentru masculin, feminin i neutru);
2. adjective cu dou terminaii (una pentru masculin i feminin i cealalt pentru
neutru)
3. adjective cu o singur terminaie pentru cele trei genuri.
Dup declinare, deosebim adjective de declinarea I i a II-a i adjective de
declinarea a III-a.

ADJECTIVE DE DECLINAREA I I a II-a CU TREI TERMINAII

CA SINGULAR PLURAL
Z MASC. FEM. NEUT. MASC. FEM. NEUT.
No bonus bona bonum bon bonae bona
m. bon bonae bon bonrum bonrum bonrum
Gen bon bonae bon bons bons bons
. bonum bonam bonum bons bons bona
Dat. bon bon bon bons bons bons
Ac. bone bona bonum boni bonae bona
Abl.
V.
No miser misera miserum miser miserae misera
m. miser miserae miser miserrum miserrum miserrum
Gen miser miserae miser misers misers misers
. miserum miseram miserum misers misers misera
Dat. miser miser miser misers misers misers
Ac. miser misera miserum miseri miserae misera
Abl.
V.
No pulcher pulchra pulchrum pulchr pulchrae pulchra
m. pulchr pulchrae pulchr pulchrrum pulchrrum pulchrrum
Gen pulchr pulchrae pulchr pulchrs pulchrs pulchrs
. pulchrum pulchram pulchrum pulchrs pulchrs pulchra
Dat. pulchr pulchr pulchr pulchrs pulchrs pulchrs
Ac. pulcher pulchra pulchrum pulchri pulchrae pulchra
Abl.
V.
ADJECTIVE DE DECLINAREA a III-a CU TREI TERMINAII, TEME N
i

SINGULAR PLURAL
MASC. FEM. NEUT. MASC. FEM. NEUT.
No cer cris cre crs crs cria
m. cris cris cris crium crium crium
Gen cr cr cr cribus cribus cribus
. crem crem cre crs, -s crs, -is cria
Dat. cr cr cr cribus cribus cribus
Ac. acer acris acre acres acres acra
Abl.
V.

ADJECTIVE DE DECLINAREA a III-a CU DOU TERMINAII, TEME N i

SINGULAR PLURAL
CAZ
MASC. I FEM. NEUT. MASC. I FEM. NEUT.
Nom. omnis omne omns omnia
Gen. omnis omnis omnium omnium
Dat. omn omn omnibus omnibus
Ac. omnem omne omns, -s omnia
Abl. omn omn omnibus omnibus

ADJECTIVE DE DECLINAREA a III-a CU O TERMINAIE, TEME N i

SINGULAR PLURAL
CAZ
MASC. I FEM. NEUT. MASC. I FEM. NEUT.
Nom. flix flix flcs flcia
Gen. flcis flcis flicium flcium
Dat. flc flc flcibus flcibus
Ac. flcem flix flcs, -s flcia
Abl. flc flc flcibus flcibus
Nom. potns potns potents potentia
Gen. potentis potentis potentium potentium
Dat. potent potent potentibus potentibus
Ac. potentem potns potents, -is potentia
Abl. potenti, -e potenti, -e potentibus potentibus
ADJECTIVE DE DECLINAREA a III-a CU O TERMINAIE, TEME
CONSONANTICE

SINGULAR PLURAL
MASC. I FEM. NEUT. MASC. I FEM. NEUT.
Nom. vetus vetus veters vetera
Gen. veteris veteris veterum veterum
Dat. veter veter veteribus veteribus
Ac. veterem vetus veters vetera
Abl. vetere Vetere veteribus veteribus

ADJECTIVE NEREGULATE
alius, -a, -ud nus, -a, -um alter, -era, -erum
slus, -a, -um ttus, -a, -um neuter, -tra,
llus, -a, -um nllus, -a, -um -trum
uter, -tra, -trum

SINGULAR
MASC. FEM. NEUT. MASC. FEM. NEUT.
No slus sla slum uter utra utrum
m. slus slus slus utrus utrus utrus
Gen sl sl sl utr utr utr
. slum slam slum utrum utram utrum
Dat. sl sl sl utr utr utr
Ac.
Abl.
Formele de plural ca la bonus i pulcher.

COMPARAIA ADJECTIVELOR

COMPARAIA REGULAT A ADJECTIVELOR

COMPARATIV SUPERLATIV
POZITIV
M, F N M F N
ltus ltior ltius ltissimus -a -um
fortis fortior fortius fortissimus -a -um
flix flcior flcius flcissimus -a -um
miser miserior miserius miserrimus -a -um
Facilis facilior facilius facillimus -a -um
COMPARAIA NEREGULAT A ADJECTIVELOR

COMPARATIV SUPERLATIV
POZITIV
M, F N M F N
bonus melior melius optimus -a -um
malus peior peius pessimus -a -um
magnus maior maius maximus -a -um
parvus minor minus minimus -a -um
Multus ------- Pls plrimus -a -um

DE REINUT:
Comparativul se formeaz prin adugarea sufixului ior pentru masculin i feminin i
ius pentru neutru la tema consonantic a adjectivului. n caz c adjectivele prezint tem
vocalic, vocala final a temei se suprim, dup care se adaug sufixul.
Superlativul se formeaz prin nlocuirea desinenei genitivului singular cu sufixul
-issimus (M.), -issima (F.), -issimum (N.). Adjectivele cu pozitivul n -er fac superlativul
prin adugarea la N. sg. masculin a sufixului -rimus, -rima, -rimum. Adjectivele facilis, -e,
difficilis, -e, similis, -e, dissimilis, -e,gracilis, -e, humilis, -e formeaz superlativul cu
sufixul limus, lima, limum pus n locul desinenei genitivului singular (e. g. facillimus,
-a, -um).
Adjectivele cu terminaia ius la N. sg. masculin prezint la G. sg. i neutru terminaia
ii , iar la V terminaia ie (N pius, G pii V pie).
Exist un numr de 13 adjective de clasa a II a care prezint trei forme la nominativ;
forma de masculin se termin n er, cea de feminin n ris i cea de neutru n re:
- acer, acris, acre ager
- alacer, alacris, alacre sprinten
- campester, campestris, campestre cmpenesc
- celeber, celebris, celebre renumit
- celer, celeris, celere iute
- equester, equestris, equestre clre
- paluster, palustris, palustre bltos
- pedester, pedestris, pedestre pedestru
- puter, putris, putre putred
- saluber, salubris, salubre sntos
- silvester, silvestris, silvestre din pdure
- terrester, terrestris, terrestre pmntesc
- volucer, volucris, volucre zburtor
Adjectivele terminate n us, -rs, -ix, -ax, -ox, -plex precum i adjectivele locuples,- etis
(bogat) i par,-ris (egal) au genitivul plural n ium; celelalte adjective la gradul pozitiv i
la gradul comparativ au G. pl. terminat n um.
Adjectivele care au terminaiile eus, -ius, -uus formeaz gardele de comparaie prin
perifraz (sau analitic) primind naintea pzitivului la comparativ adverbul magis iar la
superlativ adverbul maxime.
Unele adjective formeaz superlativul prin antepunerea la pozitiv prepoziiile per sau
prae (permagnus, perdoctus, praeclarus).

NTREBRI I EXERCIII RECAPITULATIVE

1. Cum se formeaz n latin gradele de comparaie ale adjectivelor?


2. Adjectivele aeger, -ra, -rum, felix, -icis, gracilis, -e, ingeniosus, -a, -um crei
clas aparin?
3. Recunoatei urmtoarele forme adjectivale: fecundo, variis, privati,
vicinorum, antiquum.
4. Precizai gradul de comparaie, genul, numrul i cazul adjectivelor: fortiorem,
sapientissimis, rectissimae, miserrimam, difficillimi.
5. Declinai la singular i plural la gradul pozitiv urmtoarele sintagme: ultima
ratio, audax miles, rectum iudicium.
6. Formai comparativul i superlativul de la urmtoarele adjective: verus, -a,
-um, vetus, -eris, similis, -e.

DECLINAREA PRONOMINAL

PRONUMELE PERSONAL

CA PERSOANA I PERSOANA a II-a


Z SINGULAR PLURAL SINGULAR PLURAL
N. ego ns t vs
G. me nostrum, nostr tu vestrum, vestr
D. mihi nbis tibi vbis
A. m ns t vs
Abl m nbs t vbs
. tu! vs!
V.

PRONUMELE REFLEXIV

CA PERSOANA I PERSOANA a II-a PERSOANA a III-a


Z SING. PL. SING. PL. SING. PL.
G. me nostr tu vestr su su
D. mihi nbs tibi vbs sibi sibi
A. m ns t vs s, ss s, ss
Abl m nbs t vbs s, ss s, ss
.
PRONUMELE POSESIV

CU ANTECEDENT LA SINGULAR CU ANTECEDENT LA PLURAL


meus, -a, -um noster, -tra, -trum
tuus, -a, -um vester, -tra, trum
suus, -a, -um (reflexiv) suus, -a, -um (reflexiv)
eius (gen. sing. de la is) (nereflexiv) erum, erum, erum (gen. pl. de la is)
(nereflexiv)

PRONUMELE DEMONSTRATIVE
(a) hic
CA SINGULAR PLURAL
Z MASC. FEM. NEUT. MASC. FEM. NEUT.
N. hic haec hoc h hae haec
G. huius huius huius hrum hrum hrum
D. huic huic huic hs hs hs
A. hunc hanc hoc hs hs haec
Abl hc Hc hc hs hs hs
.

(b) iste
CA SINGULAR PLURAL
Z MASC. FEM. NEUT. MASC. FEM. NEUT.
N. iste ista istud isti istae ista
G. istius istius istius istorum istarum istorum
D. isti isti isti istis istis istis
A. istum istam istud istos istas ista
Abl isto ista isto istis istis istis
.
(c) ille
CA SINGULAR PLURAL
Z MASC. FEM. NEUT. MASC. FEM. NEUT.
N. ille illa illud ill illae illa
G. illus illus illus illrum illrum illorum
D. ill ill ill ills ills ills
A. illum illam illud ills ills illa
Abl ill ill ill ills ills ills
.

(d) is
CA SINGULAR PLURAL
Z MASC. FEM. NEUT. MASC. FEM. NEUT.
N. is ea id e, i eae ea
G. eius eius eius erum erum erum
D. e e e es, is es, is es, is
A. eum eam id es es ea
Abl e e e es, is es, is es, is
.

PRONUMELE DE IDENTITATE

CA SINGULAR
Z MASC. FEM. NEUT.
N. dem eadem idem
G. eiusdem eiusdem eiusdem
D. edem edem edem
A. eundem eandem idem
Abl. edem edem edem
PLURAL
MASC. FEM. NEUT.
N. edem, dem eaedem eadem
G. erundem erundem erundem
D. esdem, sdem esdem, sdem esdem, sdem
A. esdem esdem eadem
Abl. esdem, sdem esdem, sdem esdem, sdem

PRONUMELE DE NTRIRE

CA SINGULAR PLURAL
Z MASC. FEM. NEUT. MASC. FEM. NEUT.
N. ipse ipsa ipsum ips ipsae ipsa
G. ipsus ipsus ipsus ipsrum ipsrum ipsrum
D. ips ips ips ipss ipss ipss
A. ipsum ipsam ipsum ipss ipss ipsa
Abl ips ips ips ipss ipss ipss
.

PRONUMELE RELATIV
CA SINGULAR PLURAL
Z MASC. FEM. NEUT. MASC. FEM. NEUT.
N. qu Quae quod qu quae quae
G. cuius cuius cuius qurum qurum qurum
D. cui cui cui quibus quibus quibus
A. quem quam quod qus qus quae
Abl qu qu qu quibus quibus quibus
.

PRONUMELE INTEROGATIV
CA SINGULAR PLURAL
Z MASC. I FEM. NEUT. MASC. FEM. NEUT.
N. quis quid qu quae quae
G. cuius cuius qurum qurum qurum
D. cui cui quibus quibus quibus
A. quem quid qus qus quae
Abl qu qu quibus quibus quibus
.

PRONUMELE NEHOTRT
PRONUME ADJECTIVE
CA (1)
Z SINGULAR
MASC. I FEM. NEUT. MASC. FEM. NEUT.
N. quisque quidque quisque quaeque quodque
G. cuiusque cuiusque cuiusque cuiusque cuiusque
D. cuique cuique cuique cuique cuique
A. quemque quidque quemque quamque quodque
Abl quque quque quque quque quque
.
(2)
SINGULAR
MASC. I FEM. NEUT. MASC. FEM. NEUT.
N. aliquis aliquid aliqu aliqua aliquod
G. alicuius alicuius alicuius alicuius alicuius
D. alicui alicui alicui alicui alicui
A. aliquem aliquid aliquem aliquam aliquod
Abl aliqu aliqu aliqu aliqu aliqu
.
PLURAL
MASC. I FEM. NEUT. MASC. FEM. NEUT.
N. aliqu aliqua aliqu aliquae aliqua
G. aliqurum aliqurum aliqurum aliqurum aliqurum
D. aliquibus aliquibus aliquibus aliquibus aliquibus
A. aliqus aliqua aliqus aliqus aliqua
Abl aliquibus aliquibus aliquibus aliquibus aliquibus
.
(3)
SINGULAR
MASC. FEM. NEUT.
N. qudam quaedam quiddam (quoddam)
G. cuiusdam cuiusdam cuiusdam
D. cuidam cuidam cuidam
A. quendam quandam quiddam (quoddam)
Abl qudam qudam qudam
.
PLURAL
MASC. FEM. NEUT.
N. qudam quaedam quaedam
G. qurundam qurundam qurundam
D. quibusdam quibusdam quibusdam
A. qusdam qusdam quaedam
Abl quibusdam quibusdam quibusdam
.
Formele din paranteze sunt folosite ca adjective.
(4)
SINGULAR
MASC. I FEM. NEUT.
N. quisquam quicquam, quidquam
G. cuiusquam cuiusquam
D. cuiquam cuiquam
A. quemquam quicquam, quidquam
Abl ququam ququam
.
Pluralul nu este atestat.

DE REINUT:

Genitivul plural al pronumelor personale de persoana I i a II a prezint dou forme, cu


diferene semantice ntre ele: astfel nostri i vestri au sens de genitiv obiectiv (se traduce
prin de noi, de voi; memor nostri cel care-i aduce aminte de noi) n timp ce nostrum i
vestrum au sens partitiv: multi nostrum (muli dintre noi).
Dativul singular al pronumelui personal de persoana I are o form contras, mi.
n cazurile n care formele de ablativ singular i plural la toate persoanele sunt nsoite
de prepoziia cum aceasta este postpus i face corp comun cu respectiva form
pronominal (nobiscum, vobiscum).

NTREBRI I EXERCIII RECAPITULATIVE

1. Cte categorii de pronume exist n latin?


2. Care sunt asemnrile n declinarea diferitelor categorii de pronume?
3. n cte subclase se mparte pronumele demonstrativ?
4. La care caz, numr i tip de pronume se ntlnesc terminaiile ius i respectiv
i ?
5. Declinai la masculin, singular pronumele posesiv.
6. Prin ce se difereniaz pronumele relativ de cel interogativ?
7. Declinai urmtoarele sintagme la plural: hic amicus, illum officium, eadem
filia.
NUMERALUL

NUMERALE
CARDINALE ORDINALE DISTRIBUTIVE
ROMANE
I unus, -a, -um prmus, -a, -um singul, -ae, -a
II duo, duae, duo secundus, alter bn
III trs, tria tertius tern, trn
IV quattuor qurtus quatern
V quinque quntus qun
VI sex sextus sn
VII septembrie septimus septn
VIII oct octvus octn
IX novem nnus novn
X decem decimus dn
XI ndecim ndecimus ndn
XII duodecim duodecimus duodn
XIII tredecim tertius decimus tern dn
XIV quattuordecim qurtus decimus quatern dn
XV qundecim quntus decimus qun dn
XVI sdecim sextus decimus sn dn
XVII septendecim septimus decimus septn dn
XVIII duodvgint duodvcsimus duodvcn
XIX ndvgint ndvcsimus ndvcn
XX vgint vcsimus vcn
XXI nus et vgint, vgint vcsimus prmus vcn singuli
XXVIII nus duodtrcsimus duodtrcn
XXIX duodtrgint ndtrcsimus ndtrcn
XXX ndtrgint trcsimus trcn
XL trgint quadrgsimus quadrcn
L quadrgint qunqugsimus qunqugn
LX qunqugint sexgsimus sexgn
LXX sexgint septugsimus septugn
LXXX septugint octgsimus octgn
XC octgint nngsimus nngn
C nngint centsimus centn
CI centum centsimus (et) centn singuli
CC centum (et) nus prmus ducn
CCC ducent, -ae, -a ducentsimus trecn
CCCC trecent, -ae, -a trecentsimus quadringn
D quadringent quadringentsimus qungn
DC qungenti qungentsimus sescn
DCC sescent sescentsimus septingn
DCCC septingent septingentsimus octingn
DCCCC octingent octingentsimus nngn
M nngent nngentsimus singula mlia
MM mlle mllsimus bna mlia
duo mlia bis mllsimus
DECLINAREA NUMERALELOR DUO, TRS I MLIA

CAZ MASC. FEM. NEUT. MASC. I FEM. NEUT. NEUT.


N. duo duae duo trs tria mlia
G. durum durum durum trium trium mlium
D. dubus dubus duobus tribus tribus mlibus
A. dus, duo dus duo trs, trs tria mlia
Ab dubus dubus dubus tribus tribus mlibus
l.

NTREBRI RECAPITULATIVE

1. Care sunt numeralele romane cardinale, ordinale i distributive de la unu la


zece?
2. Care sunt numeralele romane cardinale, ordinale i distributive din zece n zece
i din sut n sut pn la o mie?
3.

VERBUL
n latin verbul prezint dou diateze (activ i pasiv), trei moduri personale (indicativul, conjunctivul i
imperativul), cinci moduri nepersonale (infinitivul, gerunziul, supinul care sunt substantive verbale;
gerundivul i participiile care sunt adjective verbale), ase timpuri (prezent, imperfect, viitor, perfect,
mai mult ca perfect, viitor anterior). Indicativul are toate aceste ase timpuri, conjunctivul patru
(prezent, imperfect, perfect, mai mult ca perfect), imperativul dou (prezent, viitor), infinitivul i
participiul trei (prezent, perfect, viitor). Verbul prezint, de asemenea, trei persoane i dou numere
(singular i plural).
Formele fundamentale ale verbului sunt date n dicionare astfel:
laudo, -are, -avi, -atum.
Prima form reprezint indicativul prezent, pers. I sg., a doua infinitivul prezent, a treia indicativul
perfect pers. I sg., a patra supinul. Pentru a afla cele trei teme din care deriv toate timpurile i modurile,
procedm astfel:
Tema prezentului se afl prin nlturarea sufixului re de la infinitivul prezent.
lauda re
La verbele de conjungarea a III-a, tema se afl prin nlturarea desinenei o de la pers. I ind. prez.
duc o, faci o.
Tema perfectului se afl prin nlturarea desinenei i de la perfectul indicativ.
laudav i
Tema supinului se afl prin nlturarea desinenei m de la supin.
laudatu m
Verbul latin prezint patru conjugri:
conjugarea I: laudre
conjugarea a II-a: habre
conjugarea a III-a: legre
conjugarea a IV-a: audre
Desinenele la indicativ i conjunctiv, diateza activ, sunt aceleai la toate timpurile, cu excepia
perfectului indicativ, respectiv

pers. sg. pl.


I , -m mus
II s tis
III t nt.

Desinenele de la perfect indicativ diateza activ sunt:

pers. sg. pl.


I i imus
II isti istis
III it erunt

Desinenele pasive de la timpurile de la tema prezentului sunt:

pers. sg. pl.


I r -mur
II ris/-re -mini
III tur -ntur
CONJUGAREA I, DIATEZA ACTIV
laud, laudre, laudv, laudtum = a luda

Indicativ Conjunctiv Imperativ Infinitiv Participiu Gerunziu


I. De la tema prezentului lauda- laud laudem Singular Plural laudand (g)
lauds lauds laudr laudns laudants, laudand (d.)
Prezent laudat laudt laud (c laud, a luda) laudantis -ntia laudandum (a.)
laudmus laudmus laudant laudantium laudand (abl.)
laudtis laudtis laudte laudantem, laudantibus (are numai
laudant laudent (laud) -ns singular)
(laud) (s laud, a luda) laudante
(care laud)
Imperfect

laudbam laudrem
laudbs laudrs laudt (s
laudbat laudret lauzi..) III. De la tema supinului: laudt
laudbmus laudrmus laudt Supinul acuzativ: laudtm
laudbtis laudrtis (pentru a luda)
laudbant laudrent laudtte Supinul ablativ: laudt
(ludam) (a luda, s fi ludat) laudant (de ludat)
Viitor

laudb (voi laudtrum laudtrus


luda) laudtram e laudtra
laudbis laudtrum + s laudtrum
laudbit laudtrs s laudtri
laudbmus laudtrs e laudtrae
laudbtis laudtra laudtra
laudbunt (c va luda) (care va
luda)
II. De la tema perfectului laudav-
Perfect

laudv (am laudvrim laudvisse


ludat) laudveris (c a ludat, a fi
laudvist laudverit ludat)
laudvit laudvermus
laudvmus laudvertis
laudvstis laudvernt (a putea luda, s fi
laudvrunt (-re) ludat)
Mai mult ca

laudvram (ludasem) laudvissem


laudvers laudvisss
laudvert laudvisset
laudvermus laudvissmus
laudvertis laudvisstis
laudavrant laudvissent (a fi ludat)
Viitor anterior

laudvr (voi fi
ludat)
laudveris
laudverit
laudvermus
laudvertis
laudverint

CONJUGAREA A II-A, DIATEZA ACTIV hbe, -re, -i, -tum = a avea


Indicativ Conjunctiv Imperativ Infinitiv Participiu Gerunziu
habe habam (s am, a habr habns (avnd, care habend
(am) avea) hab (s (c are, a avea) habentis are) habend
habs habes ai) habent etc.

Prezent
habet habeat etc. (de a avea)
habemus habemus
habtis habetis habte
I. De la tema prezentului habe-

habent habeant
habbam habrem
(aveam) habrs
Imperfect

habbs habret III. De la tema supinului: habit


habbat habrmus Supinul acuzativ: habitum
habbmus habrtis (pentru a avea)
habbtis habrent Supinul ablativ: habt
habbant (a avea, s fi avut) (de avut)
habb (voi habitrum habitrus
avea) habt (s habitram habitra
habbis ai) habitrum + esse habitrum etc.
Viitor

habbit habt habitrs (care va avea)


habbmus habitrs
habbtis habtte habitra
habbunt habnt (c va avea)
habu (am haburim (a putea habuisse
avut) avea) (c a avut, a fi avut)
habuist habueris
Perfect

habuit habuerit
habumus habuermus
II. De la tema perfectului habu-

habuistis habuertis
haburunt (-re) haburint
Mai mult ca

haburam habuissem (a fi
(avusesem) avut)
habuers habuisss
habuerat habuisset
habuermus habuissmus
habuertis habuisstis
haburant habuissent
habur (voi fi
Viitor anterior

avut)
habueris
habuerit
habuermus
habuertis
haburint
CONJUGAREA A III-A, DIATEZA ACTIV scrb, scribre, scrps, scriptum = a scrie
Indicativ Conjunctiv Imperativ Infinitiv Participiu Gerunziu
scrb scrbam (a scrie, s scrbr scrbns (scriind, care scrbend
(scriu) scriu) scrbe (a scrie, c scrie) scrbentis scrie) scrbend
scrbis scrbs (scrie) scrbent etc.

Prezent
scrbit scrbat etc. (de a scrie)
scrbmus scrbmus
I. De la tema prezentului scribe-

scrbtis scrbtis scrbte


scrbunt scrbant
scrbbam scrbrem
(scriam) scrbers
Imperfect

scrbbs scrberet III. De la tema supinului: scrpt-


scrbbat scrbermus Supinul acuzativ: scrptum
scrbbmus scrbertis (pentru a scrie)
scrbbtis scrberent Supinul ablativ: scrpt
scrbbant (a scrie, s fi scris) (de scris)
scrbam (voi scrptrum scrptrus
scrie) scrbt (s scrptram + esse scrptra
scrbs scrii) scrptrum scrptrum
Viitor

scrbet scrbt etc. (care va scrie)


scrbmus (c voi scrie)
scrbtis scrbitote
scrbent scrbunt
scrps (am scrpsrim scrpisse
scris) scrpseris (a fi scris, c a scris)
scrpsist scrpserit
Perfect

scrpsit scrpsermus
scrpsmus scrpsertis
scrpsistis scrpsrint
II. De la tema perfectului scrips-

scrpsrunt (-re) (a putea scrie, s fi


scris)
Mai mult ca

scrpsram scrpsissem (a fi
(scrisesem) scris)
scrpsers scrpsisss
scrpserat scrpsisset
scrpsermus scrpsissmus
scrpsertis scrpsisstis
scrpsrant scrpsissent
scrpsr (voi fi
Viitor anterior

scris)
scrpseris
scrpserit
scrpsermus
scrpsertis
scrpsrint
CONJUGAREA A III-A, DIATEZA ACTIV (amplificat cu i-) cpi, cpr, cpi, captm = a lua
Indicativ Conjunctiv Imperativ Infinitiv Participiu Gerunziu
capi capiam (s iau, a capr capins (lund, care capiend
(iau) lua) cape (a scrie, c scrie) capientis ia) capiend
capis capis (ia) capient etc.

Prezent
capit capiat etc. (de a lua)
capmus capimus
captis capitis capte
I. De la tema prezentului capi-

capiunt capiant
capibam caprem
(luam) caprs
Imperfect

capibs caperet III. De la tema supinului: capt-


capibat capermus Supinul acuzativ: captum
capimus capertis (pentru a lua)
capibtis caperent Supinul ablativ: capt
capibant (a lua, s fi luat) (de luat)
capiam (voi captrum captrus
lua) capt (s captram + esse captra
capis iei) captrum captrum
Viitor

capiet capt etc. (care va lua)


capimus (c va lua)
capitis capitte
capient capiunt
cp (am cprim cpisse
luat) cperis (a fi luat, c a luat)
cpist cperit
Perfect

cpit cpermus
cpmus cpertis
cpstis cprint
II. De la tema perfectului cep-

cperunt (-re) (a putea lua, s fi luat)


Mai mult ca

cpram cpissem (a fi
(luasem) luat)
cpers cpisss
cperat cpisset
cpermus cpissmus
cpertis cpisstis
cprant cpissent
cpr (voi fi
Viitor anterior

luat)
cperis
cperit
cpermus
cpertis
cprint
CONJUGAREA A IV-A, DIATEZA ACTIV audi, audre, audv, auditum = a auzi
Indicativ Conjunctiv Imperativ Infinitiv Participiu Gerunziu
audi audiam (s aud, a audr audins (auzind, audiend
(aud) auzi) aud (a scrie, c scrie) audientis care audiend
auds audis (ascult) audient etc.

Prezent
audt audiat etc. aude) (de a auzi)
audmus audimus
audtis auditis audte
I. De la tema prezentului audi-

audiunt audiant
audibam audrem
(auzem) audrs
Imperfect

audibas audret III. De la tema supinului: aud-


audibat audrmus Supinul acuzativ: audtum
audibamus audrtis (pentru a auzi)
audibatis audrent Supinul ablativ: audt
audibant (a auzi, s fi auzit) (de auzit)
audiam (voi audtrum audtrus
auzi) audt (s audtram + esse audtra
audis auzi) audtrum audtrum
Viitor

audiet audt etc. (care va auzi)


audimus (c va auzi)
auditis audtte
audient audunt
audiv (am audvrim audvisse
auzit) audveris (a fi auzit,, c a auzit)
audvist audverit
Perfect

audvit audvermus
audvimus audvertis
II. De la tema perfectului audv-

audvistis audvrint
audivrunt (-re) (a putea lua, s fi luat)
Mai mult ca

audvram audvissem (a fi
(auzisem) auzit)
audvers audvisss
audverat audvisset
audvermus audvissmus
audvertis audvisstis
audvrant audvissent
audvr (voi fi
Viitor anterior

auzit)
audveris
audverit
audvermus
audvertis
audvrint
CONJUGAREA I, DIATEZA PASIV laud-re, -vi, -atum = a luda

Indicativ Conjunctiv Imperativ Infinitiv Participiu Gerundiv


Prezent
laudr (sunt ludat) lauder laudr laudandus

I. De la tema prezentului (prin desinene pasive)


laudris laudris (-re) laudre (c este ludat, a fi ludat) laudanda
laudtur laudtur laudandum etc.
laudmur laudmur (care urmeaz s fie
laudmn laudmn laudmn ludat)
laudantur laudentur (fii ludat)
(s fiu ludat, a fi ludat)
Imperfect laudbar laudrer
laudbris (-re) laudrris, -re
laudbtur laudrtur
laudbmur laudrmur
laudbmn laudrmn
laudbantur laudrentur (s fi fost
(eram ludat) ludat, a fi ludat)
Viitor

laudbor (voi fi ludat) laudtor laudtum r


laudbris (-re) laudtor (c va fi ludat)
laudbtur laudntr
laudbmur (s fie ludat)
laudbimn
laudbuntur
Perfect

laudtus sum laudtus sim laudtum laudtus


II. Celelalte forme sunt compuse din participiu + sum

laudta es laudta sis laudtam laudta


laudtum est laudtum sit laudtum laudtum etc.
laudt + sumus laudt + smus laudtos + esse (care a fost ludat, ludat)
laudtae estis laudtae stis laudtas
laudta sunt laudta sint (s fi fost laudta
(am fost i sunt ludat) ludat, a putea fi ludat) (c am fost ludat)
Viitorl anterior perfectMai mult ca

laudtus eram laudtus essem


laudta eras laudta esses
laudtum erat laudtum esset
laudt + ermus laudt + essmus
laudtae ertis laudtae esstis
laudta erant laudta essent
(fusesem, eram ludat) (a fi fost ludat)

laudtus ero
laudta eris
laudtum erit
laudt + ermus
laudtae ertis
laudta erunt
(voi fi fost ludat)

CONJUGAREA A II-A, DIATEZA PASIV hb, -r, -, tum = a vea; la pasiv = a fi apreciat
Indicativ Conjunctiv Imperativ Infinitiv Participiu Gerundiv

Prezent
habr (sunt habar habr habendus
apreciat) haberis (-re) habre (c este apreciat, a fi habenda
I. De la tema prezentului (prin desinene pasive) habris habetur (fii apreciat) apreciat) habendum etc.
habtur habemur (care urmeaz a fi
habmur habemn habmn apreciat)
habmn habeantur
habntur (s fiu, a fi apreciat)
Imperfect

habbar habrer
habbris (-re) habrris, -re
habbtur habrtur
habbmur habrmur
habbmn habrmn
habbantur habrentur (s fi fost
(eram apreciat) apreciat, a fi apreciat)
Viitor

habbor (voi fi habtor (s fii habtum r


apreciat) apreciat) (c va fi apreciat)
habbris (-re) habtor
habbtur
habbmur
habbimn
habbuntur habentr
Perfect

habtus Sum habtus sim habtum habtus


habta es habta sis habtam habta
habtum est habtum sit habtum habtum etc.
+ sumus habt + smus habts + esse (care a fost apreciat,
II. Celelalte forme sunt compuse din participiu + sum

habt estis habtae stis habts apreciat)


habtae sunt habta sint (a habta
habta apreciat) putea fi apreciat) (c am fost apreciat)
(am
fost
habtus eram habtus essem
Mai mult ca perfect

habta eras habta esses


habtum + erat habtum + esset
habt ermus habt essmus
habtae ertis habtae esstis
habta erant habta essent
apreciat) (a fi fost apreciat)
(fusesem
habtus ero
habta eris
Viitor anterior

habtum erit
+ ermus
habt ertis
habtae erunt
habta apreciat)
(voi fi
fost

CONJUGAREA A III-A, DIATEZA PASIV scrb, -r, -ps, -ptm = a scrie


Indicativ Conjunctiv Imperativ Infinitiv Participiu Gerundiv

Prezent
scrbor (sunt scrbar scrbre scrb scrbendus
scris) scrbris (-re) scrbimn (a fi scris, c este scris) scrbenda
I. De la tema prezentului (prin desinene pasive) scrbris scrbtur (fii scris) scrbendum etc.
scrbtur scrbmur (care urmeaz s fie scris)
scrbimur scrbmn
scrbimn scrbantur
scrbuntur (s fiu scris)
Imperfect

scrbbar scrbrer
scrbbris (-re) scrbrris, -re
scrbbtur scrbrtur
scrbbmur scrbrmur
scrbbmn scrbrmn
scrbbantur scrbrentur (s fi fost scris,
(eram scris) a fi scris)
Viitor

scrbar (voi fi scrbitor scrbtum r


scris) scrbitor (c va fi scris)
scrbris (-re) scrbuntr
scrbtur
scrbmur
scrbmn (s fii scris)
scrbntur
Perfect

scrbtus sum scrptus sim scrptum scrptus


scrpta es scrpta sis scrptam scrpta
II. Celelalte forme sunt compuse din participiu + sum

scrptum + est scrptum + sit scrptum scrptum etc.


scrpt sumus scrpt smus scrpts + esse (care a fost scris, scris)
scrptae estis scrptae stis scrpts
scrpta sunt scrpta sint scrpta
(am fost scris) (a putea fi scris) (c a fost scris)
perfectMai mult ca

scrptus eram scrptus essem


scrpta eras scrpta esses
scrptum + erat scrptum esset
scrpt ermus scrpt + essmus
scrptae ertis scrptae esstis
scrpta erant scrpta essent
(fusesem scris) (a fi fost scris)

scrptus ero
scrpta eris
Viitor anterior

scrptum + erit
scrpt ermus
scrptae ertis
scrpta erunt
(voi fi scris)
fost
CONJUGAREA A III-A, DIATEZA PASIV cap, -r,cpi, cptm = a lua

Indicativ Conjunctiv Imperativ Infinitiv Participiu Gerundiv

Prezent
capior (sunt capiar cap capiendus
luat) capiris (-re) capre (a fi luat, c este luat) capienda
capris capitur capiendum etc.
I. De la tema prezentului (prin desinene pasive)

captur capimur (care urmeaz s fie


capmur capimn capimn luat)
capmn capiantur (fii luat)
capiuntur (s fiu luat)
Imperfect

capibar caprer
capibris (-re) caperris, -re
capibtur capertur
capibmur capermur
capibmn capermn
capibantur caperentur
(eram luat) (a fi luat)
Viitor

capiar (voi fi captor (s fii captum r


luat) luat) (c va fi luat)
capiris (-re) captor
capitur
capimur
capimn
capintur capiuntr
Perfect

captus sum captus sim captum captus


capta es capta sis captam capta
captum est captum + sit captum captum etc.
+ sumus capt smus capts + esse (luat, care a fost luat)
II. Celelalte sunt forme compuse din participiu + sum

capt estis captae stis capts


captae sunt capta sint capta
capta luat) (a putea fi luat) (c a fost luat)
(am
fost
captus eram captus essem
Mai mult ca perfect

capta eras capta esses


captum + erat captum + esset
capt ermus capt essmus
captae ertis captae esstis
capta erant capta essent
luat) (a fi fost luat)
(fusesem
captus ero
capta eris
Viitor anterior

captum + erit
capt ermus
captae ertis
capta erunt
(voi fi fost
luat)
CONJUGAREA A IV-A, DIATEZA PASIV audi, -r, -v, -tum = a auzi

Indicativ Conjunctiv Imperativ Infinitiv Participiu Gerundiv

Prezent
audor (sunt audar audre audr audiendus
auzit) audris (-re) audmn (c este auzit) audienda
audris audtur (fii auzit) audiendum etc.
I. De la tema prezentului (prin desinene pasive)

audtur audmur (care urmeaz s fie


audmur audmn auzit)
audmn audantur
audiuntur (s fiu auzit)
Imperfect

audibar audrer
audibris (-re) audrris, -re
audibtur audrtur
audibmur audrmur
audibmn audrmn
audibantur audrentur
(eram auzit) (a fi auzit)
Viitor

audar (voi fi audtum r


auzit) audtor (s fii (c va fi auzit)
audiris (-re) auzit)
auditur audtor
audimur
audimn
audientur audiuntr
Perfect

audtus sum audtus sim audtum audtus


audta es audta sis audtam audta
audtum est audtum + sit audtum audtum
+ sumus audt smus audts + esse (auzit, care a fost auzit)
II. Celelalte forme sunt compuse din participiu + sum

audt estis audtae stis audts


audtae sunt audta sint audta
audta auzit) (a putea fi auzit) (c a fost auzit)
(am
fost
audtus eram audtus essem
Mai mult ca perfect

audta eras audta esses


audtum erat audtum + esset
+ ermus audt essmus
audt ertis audtae esstis
audtae erant audta essent
audta auzit) (a fi fost auzit)

(fusesem
audtus ero
audta eris
Viitor anterior

audtum + erit
audt ermus
audtae ertis
audta erunt
(voi fi auzit)
fost

S-ar putea să vă placă și