Documente Academic
Documente Profesional
Documente Cultură
-
By: Maqsood Hasni
Presented by
H. E. Prof. Sufi Niamat Ali Murtazaee
Free Abuzar Barqi Kutabkhana
July 2017
1
01- Preface
02- No language remains in one state
03- The common compound sounds of language
04- The identical sounds used in Urdu
05- Some compound sounds in Urdu
06- Compound sounds in Urdu (2)
07- The Idiomatic association of Urdu
and English
08- The exchange of sounds in
some vernacular languages
09- The effects of Persian on Modern Sindhi
10- The similar rules of making plurals
in indigenous and foreign languages
11- The common compounds of indigenous
and foreign languages
2
12- The trend of dropping or adding sounds
13- The languages are in fact the result
of sounds
14- Urdu and Japanese sounds similarities
15- Other languages have a natural link with
Japaneses sounds
3
Preface
Maqsood Hasni
7
NO LANGUAGE REMAIN IN ONE STATE
A
1- In rage the sound become heavy
2- In grief the sound becomes feeble and weak
3- In anxiety the sound becomes deranged and
unbalanced
4- In illness the sound breaks
5- When there is some matter with the mind, tone
and pronunciation are changed because some passion
is related with each matter
10
B
1- Usual and good mood, the sound remains balanced
2- While lying in usual and good mood, the sound
expends. While taking a turn, the sound shrinks.
Such changes can be guessed with an extreme
consideration.
3- Some people are habitual of speaking while sleeping.
Their talks are usually not understood. Its reason
is that the position of instruments of speaking is
changed. Secondly, in the absence of conscious effort,
arrangement of words, the stressing and non-stressing
of syllabi dont remain under the accepted system of
grammar.
C
1- While walking, sound makes a circle and the addition of
11
N
is made to the words/sounds
2- While running the sound disperses
3- In running, leaping with rage the sound not only
depresses
but also divided into odorless pieces
4- In running and leaping with joy, the function of nostrils
increases
D
1- Distance and opposite direction make the sound
unclear
2- The change of direction disturbs the balance of the
sound and many forms of dispersion are created
4- In anger or in joy the tone and pronunciation are
changed
12
5- Tone and pronunciation are also changed by speaking
briskly
E
1- The system of sounds is affected because of some
disability in the organs and helping organs of sound
2- The diseases of organs of sound or their helpers
(Asthma, Bronchitis, the berating problem, Tuberculosis,
Phenomena, goiter, nose bones abnormal etc) effect the
system
of sounds. In other words, new letters are created
3- The absence of all or at least the front 2 teeth
changes the sounds
F
The organs of speech or their helpers develop and adjust
themselves according to the physical condition or a
region, its climate, etc. In this way, languages are
deprived of many sounds of foreign languages.
13
Therefore, while speaking foreign languages, their
original tone and pronunciation are not maintained.
Generally the difference of gender is also not sustained.
In short, there are a lot of things and matters that dont
let a system remain in its formal or general or learnt
discipline. There is a distance of heaven and earth
between theory and practical.
In any big culture, thousands of mini-cultures are
thriving in their circles with full independence. The
difference exists in the temperament and needs of
nations. This difference casts its effects on the original
or real things. It is in no way useful to achieve results by
ignoring the differences.
14
Comments
15
THE COMMOM COMPOUND SOUNDS OF LANGUAGES
28
Jin/ Gan:
Urdu: Darjin, Mazajin, Sajan
English: Hydrojen, Nitrogen
Punjabi: Sajjan
Germani: Frangen (to ask), Frangan (To start)
Hindi: Bhogan
Persian: Dargen
Japani: Kun Jun (soldier)
Urdu: Sahagan
English: begun, slogan
Punjabi: Jogan
Saraiki: Ogan, Jagan, Hagan
Ji
Urdu: Samaji, haji, paji
English: Strategy, Biology, idealogy
29
Saraiki: Bhaji
Punjabi: Khoji, Poonji
Japani: Gi bi ki (dictionary)
Ri/Ry:
Urdu: Hamari, Tumhari, Pyari
English: Battery, history
Punjabi: Bhoori, Khari, Lari (bride), Mari,
Saraiki: Kawari Bhari, Choorri (cured hair)
French: Libre (free), crine
Ra:
Urdu: Pakora, Kulhara, tokra
English: Electra, spectra
Punjabi: Sara (burnt), Shora, Wehra
Saraiki: Bhara, (Toure), Phara (wooden palnk)
30
Ri:
Urdu: Sari, Gari, Phalwari
English: Necessary, Compulsory
Punjabi: Mari, Tagri (strong)
Saraiki: Mari (palace), Kori (lier)
Wa
Urdu Hunawa, Wala, howa, kehwa
English Wall, warm, war
Pushto Wachooh
Punjabi Wari, warya
Saraeki Waat
Arabic Rawak
Persian Nawa
Za:
Urdu: Maza, Mirza, Riza
31
Pothuhari: Pizar (Shoe)
Saraiki: Zahir (evident)
Japani: Sorey dazshi (Is that a periodicle)
English: Bonanza, Stanza
Persian: Azar, Khazan
Arabic: Zaz yakh
Pushto: Saza (punishment), Darza
Zi:
Urdu : Pozi, Ferozi
English: Nazi, fantasy
Brahvi: Gazi
Turkey: Sizi as kadazimlataiz tivaiym.
Germani: die breise (separation)
Sa:
Urdu: Sahin, Sadgi, Samaan, Samde
32
English: Saw, Sance
Brahvi: Kadar Kumak, Nusha hna
(may nature protect you)
Punjabi: Sang (disguise), Sancha
Rajustani: Saga, sarey, sagey
Saraiki: Saen
Arabic: Hasa (Enening)
Persian: Sariq
French: le Samedi (week)
Maivati: Sanjh, Saro, Sath
Pushto: Aisa pasha (wait)
Chup o sa (be silent)
Gojri: Saran (all, whole)
Si: (Two sounds zay and see)
Urdu: Sunyasi, Piyasi, odasi, pardaysi
33
English: Agency, policy, democracy
Brahvi: Si (thirty)
Rajastani: Many to esi hyasi
French: Une accent (tone)
Germani: de franjose (French)
Maivati: sisi (bottle)
Shun:
Urdu: Roshan
Hindi Darshan
Persian: Gulshan
English: Action, nation, promotion
Japani: Shan Dashta (Earthquake came)
Germani: die koongugation
die komission (committee)
French: Une of fection (love)
34
Gay:
Urdu: Dhargay, Bhagay
English: Game, gay
Punjabi: Bugay, Thagay
Rajastani: Sagay, Lagay
Ja
Urdu Baja
English Jaw
Punjabi Jai, waja, Manja
Pothohari: Jawanh
Saraeki Waja
Gojri Sujha
Arabic Fanja
Persian Jaam
Jo
35
Urdu Jolani, Jowani, jogno
English Joke
Pushto Najorah
Punjabi Joga (Same in Saraeki and Gojri)
Pothohari Jor
Arbic Jowaf
Persian Jo
Joo, Ju
Urdu Jutha, Jangjoo
English Jupiter
Pushto Rowajuna
Punjabi Juthay
Pothohar Joora
Saraeki Hunju
Gojri Jooh
36
Arbic Joraab
Persian Joo
Gi:
Urdu: Saadgi, pakizgi, tazgi
English: Geaser, give
Punjabi: Changi, Sargi, Waji, Lagi
Rajastani: Mun ki lagi Bhujaey
Maivati: Jindgi (life)
Saraiki: Jogi, Rangi (coloured)
Ki:
Urdu: Barki, Silki, Harki
Punjabi Tharki
English: Stochiometry
Turki: Kiani (Keyme) (of some body)
Japani: Ogeen ki day, Datashi waga kawa eeki mas
37
(We go to school)
Brahvi: Shareeki-e-mal un bemali
Sa shray. (The combine a property
is very bad).
Germani: des Best oke (Knife, spoon)
Saraiki: Bharki (flame), Makki, sakki
Rajastani: Lay balam ki baat suni
Pothohari Miki
La:
Urdu: Laobali, Lajawaab, Lazwal, shola
Brahvi: Lari (Motor, bus)
Punjabi: Baila, thaila, maila
Saraiki: Otala (confusion), Agla, Pehla
Arabic: Laraiba, Laalaha
French: Iola
38
Persian Lala
Li:
Urdu: Pamali, Rakhwali, Sali
English: Friendly, lovely, excitedly
Punjabi: Sawali, Boli, Jhali, olli
Brahvi: Loli (lor)
Saraiki: Otali (hurry) khali, choli
Rajastani: Sooraj ke chupian pali
French: homme poli (a kind mand)
Je ne parte pas (I dont speak)
Turki: Tebrikler (Tabrecklehr)
Lo/Loo
Urdu Kuch tu bolo, Pura tolo,Tarkhalogy
Aaloo, kachaloo, bhaloo
English Biology, pithalogy
39
Punjabi Lolo, Loon Tamaloo, pataloo
Ng:
Urdu: Tang, Jang, Tarang, palang
English: Bouling, Thinking, Boating
Brahvi: Fiker utay sabak kining
Dagmatey jaderifinka
(Grief and worries destroy life)
Punjabi: Bang, Mung, tang, khang
Rajastani: Plang pe sutti jaey
Saraiki: Patang (Muth), Jaang (arm) Jang (thigh)
Persian: Gung (bumb) sang (stone)
Hindi Sangni (sathi,bivi, mahboba)
Na:
Urdu: Rona, sona, khana, nabhana, namaz
English: Banana
40
Punjabi: Namana, wanjana, lana, sarana
Saraiki: Lagana
Japani: Sayo nara (adieu)
Persian: Natawani, Nasaaz, naz
Arabic: Nar (Fire), Rabbana (Ay meray Rab)
Rajustani: Na Dhulat roey
Maivati: Mojoodnaha
Ni:
Urdu: Purani, Suhani, Mashar-dani
English: Necessary
Japani: Koni din waga a aremas
Punjabi: Madhani, Jaithani, Rani
Persian: Garani, Seeni (tray)
Saraiki: Pani (charity)
41
Ai, ay:
Urdu: Salai, Kurhai, Patai, larae
English: Apply, try, dry
Brahvi: Kupa, Jatai, Nadey
Punjabi: Laibhujai, Kamai, Piswai
Rajastani: Dooji Terya biah la ey
French: a peine
Ya:
Urdu: Borya, Soya, boya, mitaya
English: Yam, yaueght
Punjabi: Suhaya, Paraya
Saraiki: Angya
Rajastani: Dooji Terya biah la ey
Persian: Badban, Goyya
Arabic: Ya Nabi Allah, ya Allah (In Arabic Ya is used For calling)
42
THE IDENTICAL SOUNDS USED IN URDU
49
SOME COMPOUND SOUNDS IN URDU
51
Ee Eeman, eema
Ann Goreaan, kalian
Vain Aavain, javain
Aain has the same sounds
Ba Baja, baji, bahar
Bay Harbay, baynamaaz, baychai,
dhabay
Bi Gulabi, sharabi, faraybi
Bo Bolo, bonn, bojh
Boo Kushboo, baadboo
Boon Sharaboon, hajaboon
Bar Brabr, sabar, barbad
Ber Berya, berha
Pa Paband, pakhand, pamaal
Par Part, parbat, param aatma
52
Pay Darpay, mapay, seyapay
Pi Koppi, Lippi, seppi
Po poda, pon,
Poo Pooja, poonji, poora
Ta Juta, bota, khota, mota
Tar Akhtar, Fatar
Tay Jatay, aatay, khatay, sotay
Ti Jati, aati, piti, karti
Tuo Toujah, tuorano
Toon Batoon, ghatoon, ptoon
Sa Sani, saliss, saqeb
Si Warsi
Sir Sirka, kosir
Ta Sannat, gota, ghota, khota
Tay Ghatay, kharatay, sanatay
53
Tar Tamatar
Ti Ghati, roti, chati, baanti
To Tota
Toon Jatoon, ghatoon
Toein has the same sounds
Ja Jala, jaga, jadoo, Khawajah
Jar Gajar
Jo Jowaz, joya, jolaan
Joon Joota, Justajoo, joon ka toon
Ji Samaji, Baji, haji
Jay Maharajay, Bjay, khawajay
Cha Kharcha, chacha, baghicha,
nicha, oncha
Cho Chola, choola
Choo Chooha, choohan drechoon
54
Chi Bawarchi, Sandooqci, chahi
Chay Charchay, kharchay
Char Charcha, charkha, charba,
Charwaha
Ha Haji, Hakam, hajat, hajab, halat
Haan Khahaan
Har Harkat, harart
Hoo Hoor
Kha Khami, khatar
Khi Charkhi
Khay Patakhay
Kho Kushboo, Khoon
Khoo Khoob, khoogar
Khoon Shakoon
Khar Kharaab, Khach
55
Da Daad, Dada, Khoda soda
Day Eraday, Poday
Di Dadi, Barbadi, Shadi
Do Door, dugna
Doon Shahidoon, ommedoon
Dar Darbaar, darhaqeqat, darasal,
Darmeyan
Da Daci, dar, dakoo
Day Budday
Di Dadi, Chadi, buddi
Doo Dool
Doon Doong
Dar Darba, gidar
Ra Pora, hamara, tumhara
Ray Bicharay, saray, piyaray
56
Ri Sari, hamari, khari, niyari
Ro Rona, roka, rowaj, rovaeya
Roo Roop, robaroo
Roon Pokaroon, sonyaroon
Raan Doraan, bashiraan, shabiraan,
Za Taza, maza, piyaza
Zay Tazay, kharboozay, chooazy
Zi Tazi, piyazi naazi, razi
Zoo Tarazoo, bazoo
Os Ostara, ostaad
Zawaad and zoein have the same sounds
Es Essam
Sa Piyasa, saas
Say Piyasay, dalasay, khisay
Si Siyasi, piyasi, shanasi
57
So Soach, soog
Soo Sooja, soojana, sooraj
Soon Barsoon, parsoon
Saan Insaan, aasaan
Sur Soraab
Sha Tamasha, Shabash, shaker, sharm
Shay Tamashay, bitashay
Shi Khushi
Sho Shokat, shosha
Shoo Shoom
Shoon Pishoon
Shaan Parrayshaan
Shar Sharbat
Shan Roshan
Sawaad has the same sounds
58
Fa Fatar, faqa, falaj
Fay Taefay
Fi Kafi
Fo Foqeat, fooq, foaj, fowara
Foon Waqfoon
Far Kafar, lofar, farmaesh
Qa Burqa
Qay Warqay, sadkay
Qi Harki, barqi
Qar Qarza
Qur Qurq
Qoo Qoowat
Qoon Ahmaqoon
Ka Larka, karka, dhamaka
Kay Larkay
59
Ki Larki
Ko Koela
Koo Koonj
Koon Sarkoon
Kaan Khoon chakaan
Kar Karara, karaya
Ga Gajar, gana, aagha
Gay Aagay
Gi Lagi, sargi
Go Gowah, guftagu
Goo Goonja
Gaan Miygaan, charagaan
Gar Gardan, Gardaab
Gir Girya, girja
La Lala, Pala, layaeni
60
Lay Piyalay, salay
Li Piyali, Wali, sahali
Lo Lok, aalocha
Loo Loomar, looch
Loon Baloon, khiyaloon
Lar Jhalar, kalar
Ma Majad, Mali, malik
May Surmay, soormay
Mi Mami, mummi
Mo Mota
Moo Moong, moo, moonas, moonga
Moon Mamoon
Mar Maraba, markaz
Na Marna, Jina, soona, khana, pina
Nay Sarhanay, poranay, othanay
61
Ni Purani, Pani, saani
No Nokar, nobahaar
Noon Kirnoon, dewanoon, parwanoon
Nar Narm
Wa Hawa, howa, hawas
Way Jaway, khaway laway
Wi Girwi, taqwi
Won Ghahakoon
Ha Hakam, hoha, haan
Hay Kahay, gahay
Hi Rahi, sahi, tabahi
Huw Huwa, hawas
Hoo Bahoo
Hoon Bahoon
Har Bahar
62
Ya Samaya, othaya, gaya
Yo Piyo, aayo, khayo
Yoo Yoohanna, yoon
Yair Dair sawair
Yia Bhayia
Yee Bhayee
Yay layay
Yio Sanayio
Bha Bhabi
Bhi Abhi, gobhi
Bhoo Bhookay
Bhoon Bhoon
Pha Phaopha
Phi Phoophi
Phoo Phoolo
63
Tha Thali
Thay Mathay, hathay
Thi Hathi
Thoo Bathoo
Thoon Hathoon
Tha Thakar
Thay Parathay
Thi Kathi
Thar Tharak
Jha Jhalar, Jharoo
Jhay Sanjhay
Jhoo Jhoomar, jhoola
Cha Chach
Chay Achay
Choo Chookri
64
Dha Radha, Aadha,sadha
Dhay Aadhay, Kandhay
Dhi Aadhi
Dho Dhoka
Dhar Edhar, Odhar, kidhar
Dha Dhal, dhak
Dhay Budhay
Dhi Budhi
Dho Dhool
65
COMPOUND SOUND OF URDU (2)
70
THE IDIOMATIC ASSOCIATION OF URDU AND ENGLISH
75
THE EFFECTS OF PERSIAN ON MODERN SINDHI
78
Mazharay sidq-o-safa tajdar hal aae tovi
(Mohammad Iqbal Jaskani)
Varaq-e-Lala-o-gul Haraf-e-gham-e-ensan shud
(Dr. Aslam Ansari)
Qarar-o-khaab zay Hafiz Tama madar ay dost
(Hafiz Shirazi)
Ommeed-o-yas-o-hasrat je sahari tu jae
(Shakar)
Jetru-o-khosh raho, raho, yaro
(Riaz Ali Mohsan)
Masal-e-mah-e-neo kardi shakaet
(Saman Aziz)
Raqs-e-bimil hama ja dar nazram jalvagar asst
(Syed Javaad Mosvi)
Aazizam dedar-e-tu darad jan balab aamda
79
(Hafiz)
Ay dil-e-zar ko ba ko khoof na aahi
(Mohammad Amin Faheem)
Jaleel aahan sada marad-e-Khoda zinda
(Jaleel Sarvari)
Chu shab-e-tab-e- jalva parvana-e-dil
(Saman Aziz)
Her taraf aavaza-e-deen-e-mobeen
(Syed Nafees Khoarzmi)
Khanda-e-jam-e-meh-o-mah-e-neo shadeedem
(Hafiz)
Shonedam nala-e-jan sooz nay ra
(Hafiz)
Reshta-e-ulfat magar mazboot, mostahkam teeo
(Noor Jahan Shaheen)
80
Kitabyaat
81
THE EXCHANGE OF SOUNDS IN SOME VERACULAR
LANGUAGES
88
THE SIMILAR RULES OF MAKING PLURALS IN INDIGIOUS
AND FOREIGN LANGUAGES
Aan:
Urdu
Galiaan kha kay baymaza na howa (Gali+aan) Ghalib
Pushto
Sata tarburan de (Tarbor+aan)
Punjabi
Jit tan lagi, so ee tan janay hoor gallaan karan sokhaliaan
(Gal+aan) Shah Hussain
Pothohari
Putraan naal mavaan na maan (Putar+aan) Shorash
Malik
89
Ragistani
Kaay koonjaan doo marwaay (Koonj+aan) Taj Qaemkhani
Saraeki
Darsen bin akhaan tarass reaan (Akh+aan, Re+aan)
Khaja Ghulam Fareed
Gojri
Ghamaan dardaan ko kahatay yae meray kool
(Gham+aan)
Sabar Aafaqi
Mivati
Mehkmaan main aap nay Ghana den nookari kari nakari
Punjabi Arabi
Mazloom+aan, zalam+aan
Farsi
Farzand+an, Charagh+aan
90
Punjabi Angrayzi
Tension+aan, advisaan, votraan, sportraan
Woon/oon
Urdu
Is balandi kay nisiboon main hai pasti eak den
(Neseeb+oon) Ghalib
Punjabi
Jay tok ranjha darass dekhaway, taan heer azaboon
chotay (Azaab+oon)
Shah Hssain
Woon Say kay maenoon main bhi aur shedat kay
maenoon main bhi
Pothohari
Ratein tareaan ni chaanwaan wich sonda lag kay dherti
91
naal (Chaan+waan)
Ragistani
Kah raatoon kalat (Raat+oon)
Saraeki
Rawaan kool mulh paanday paanday umraan laneaan
(Rah+oon)
SaleemAhsan
Mevati
Dil kay gonahoon say bachati noaj (Gonah+oon)
Urduaee Angrayzi Advise+oon, Tension+oon
Urduae Arabi
Kafar+oon, Zalem+oon
Ain, ein
Urdu
Qudrat-e-Haq say yahhi hoorain agar waam ho gaein
92
(Hoor+ain) Ghalib
Urduaee Angrayzi
Tensin+ain, hoorain, advasain
Saraeki
Akhain wich aaoon (Mahavra) Akh+ain
Pothohari
Mehraj bago bagein aaya (Bag+ein)
Arabic
Sabayq+ein, Shat+ein, Zalim+ein
Mevati
Jamatain
Yay
Urdu
Banain gay aur sitaray ab aasmaan kay liay (Sitrah+yay)
Ghalib
93
Punjabi
Meer, malik, padshah, shahzaday, jhalday nayzay wajday
wajay
(Shahzadah+yay) Shah Hussain
Pothohari
Sada dukh son kay chanaan roonday pathar paharaan
nay
Saraeki
Chitay kapray dekh malahoon kadaein nay kita paar
Gojri
Minna sat kay nikal jaay kO painday
Sabar Aafaqi
94
THE COMMON COMPOUNDS OF THE INDIGIOUS AND
FOREIGN LANGUAGES
Marakbaat-e-Tosefe
Urdu
Roseya: Meh say gharaz-e-nashaat hai kis roseya ko
Ghalib
Thanda Makan: Aaway na kayoon pasand kah thanda
makan hai Ghalib
English
Sweat world, Kind deeds, kind heart, Good look and
Dream girl
Pushto
Bai'karvala
95
Punjabi
Sohni surat: Sohni surat dilbar wali, rae akhaan wich gal
Shah Hussain
Pothohari
Raat cheta: Raat cheta reshmi dopatta pae tanne Baqi
Sadiqi
Suchay moti, Jhutha maal
Suchay moti kisay na puchay vikya Jhutha maal Baqi
Sadqi
Japani
Naankae (Which destination),
Karay da hon tuni e tu das (Really he is a good man)
Rajistani
Barango taal, Moto sar
96
Saraeki
Kali raat: Tayday kajray de kali raat bhaway Sleem Ahsan
Mevati
Acho musalman, Bharo bhai, Ghana khayti bari
Marakbaat-e-Atfi
Urdu
Aur Who Faraaq aur woh vesaal kahaan Ghalib
Mein ghareeb aur tu ghareeb nawaz Ghalib
English
And Cow and goat, Vales and hills
Pushto
Oo Angrayzae oo hesaab
Daray lafafa oo saloor u sakatona
Punjabi
Tay Mein tay mera mahi, Ghora tay bakri, Kala tay cheta
97
Gojri
Tay Yah hi haqeqat sab toon bad kay dharti tay Ashman
maan hai
Sabar Aafaqi
Japani
Tu Datashi tu anta, Hon tu rash bun
Urdu
Kay Nashay Kay parday main hai
mahv-e-Tamasha-e-damagh Ghalib
Qaes tasveer kay parday main bhi uryaan nikla Ghalib
Punjabi
Day Babal day ghar daaj vehoni darbar poni kat
Shah Hussain
Pothohari
Day Par akhaan day nairay vass mahya Sadiq Naseem
98
Sindhi
Jo Omedon khaak, dil nalaan e dil jo gulestan weran,
Shakar Sumroo
Hie munjhi azam-e-ulfat jo assar aahi wagarna dost,
Shakar Sumroo
Saraeki
Day Ghar day deway vesam gay saray Haider Gardaizi
Akh day manzar mok vehnday hun Mumtaz Haider
Gojri
Kay Aggo pecho vekh kay chal Sabar Aafaqi
Tera tihan kay bagher, tera khial kay bagher
Sabar Aafaqi
Mevati
Ko (Ka) Chamray ko bazaar, Dasvein ko emtihan
99
Urdu
Ki Darad ki dawa pae darad-e-baydawa paya Ghalib
Baghal main gher ki aaj aap soay hain kahain warna
Ghalib
Punjabi
De Kar sahib de bandgi, reh jagrat raeay Shah Hussain
Saanwal de main baandi barde, saanwal mehnda saein
Shah Hussain
Pothohari
Ne Dil ne ag wich main pae balaan Anwar Ferooz
Challaan pae mar ne jowani ne tarang ne Karam Haideri
Japani
Nikoya (Meat Shop), komayya (Rice shop)
Seentakoya (Washing shop)
100
Gojri
Ki Os ki dil kay andar dil ko kam ay lamma rehno Sabar
Aafaqi
Meri akh ki doolan oproon duhlan aalo Tepu Sabar Aafaqi
Mevati
Aur Aasman aur jamein, Ghaltein aur kamein,
Bhi aur resta daran
Urdu
Pher Pehlay Josaf pher maekal, Pehlay daam pher kaam
Karta hoon jama pher jigar-e-lakht lakhi ko
Arsa howa hai dawat-e-mejgaan kiay howay Ghalib
English
Then First you then Petar, First meal then work
Urdu
Wao Ashq-o-Mazdoori-e-ishrat gaha-e-Kusro kiya khoob
101
Ghalib
Yah hum jo hijr main dar-o-dewar ko dekhtay hain Ghalib
Sindhi
Wao Moti-o-gulab nisrio, afsoss ho na aayo Ghulam Ali
Sooz
Urdu
Ka Ashq say tabiat nay zeast ka maza paya Ghalib
Chaman ka jalwa baes hai meri rangeen nawae ka Ghalib
Punjabi
Da Sabh vaysay shesay da mandar, wich Shah Hussain
namana
Kachrak balain mein aqal da dewa, birhoon andheri
wagde
Shah Hussain
102
Japani
Ne Gheo ne KO, (Shop of meat), Bo ta ne ko (Meat of
bear),
Tori ne KO (Meat of hen)
Rajistani
Ka Sakhyan ka bhartar
Saraeki
Seroon pand hijar da talay Khaja Ghulam Fareed
Ah dawae bimari da toor aae (Jumla)
Gojri
Ka Khuda ka aashqaan ki zindgi naan Sabar Afaqi
French
In Ahamed in evl, (House of Ahmed)
Kumas in rengi (color of cloth)
103
Mevati
Ka Dunyaan ka malik, kitaban ka tarjama, deen ka almaein
English
Of Words of love, drop of water, grains of san
Mevati
Ki Noh ki dohae, karorun ki tadaat
Rajistani
Ki Birha ki chalri, mun ki lagi Taj Qaemkhani
Urdu
Ko Hum KO setam aziz, setamgar KO hum aziz Ghalib
Punjabi
Noon Mein pachi noon maraam lat ne Shah Hussain
Pothohari
Koon Paray koon taropa kar giday Fada-e-Athar
Gojri
104
Ko Os ki yaad kay andar dil ko kam ay kamtaan rehno
Sabar Aafaqi
Rajistani
Ko Raja KO bhag, dhool KO kaal, dayas ko bass
Urdu
Main Paishay main aeab nahain rakheay na Farhaad ko
naam
Ghalib
Punjabi
Wich Galaan wich pherain latkainde, ah gal nae bhali
Shah Hussain
English
In(to) Put it into the jar
Gojri
Maan Jayro dil maan barchi mar gio Sabar Aafaqi
105
Pothohari
Vich bagaan nay vich pakhroon bolay Sadiq Naswwm
Saraeki
Wich Aapay sabh de Surat wich toon mikoon ajgoess
Mumtaz Dar
Rajistani
Main Sagar main jal
Takrar-e-Lafzi
Urdu
Aamad aamad, aatay aatay, jatay jatay
Punjabi
Jiyoon jiyoon, tiyoon tiyoon
Pushto
Zar zar, chirta chirta
Gojri
106
Parbat parbat nagri nagri
(Not a new thing in Urdu)
Pothohari
Ochay ochay, bit, Nimi nimi (Chaanne)
(It is also used in Pujabi)
English again (and) again
Hummartaba Alfaz
Urdu
Edhar other, gidhar kidhar, aagay pechy,
Oopar nichay
Punjabi
Seda padra, ulta seda
Rajistani
Dukh sok
107
Marakab Azafi
Urdu
Makta-e-gham, kakal-e-sarkash
Barahvi
Dagh-e-jodae, gham-e-furqat
Humza say bannay walay marakbaat
Urdu
Kanaay majnoon, mojaay raftar, oqdaay mushqal
Sindhi
Qatraay shabnum
108
Comments
110
THE TREND OF DROPPING OR ADDING SOUNDS
124
LANGUAGES ARE IN FACT THE RESULT OF SOUNDS
127
Gojri, Punjabi, Pothohari, Sasaiki, Urdu, Arabic, Persian,
Bravi, Pashto, Bangali, Sindhi etc, have many common
words. Along with English, other western languages have
the association of sounds. Rather a large number of their
words are the same and some time their use is also at
some places parallel. Hence to say that languages die, is
absolutely wrong and baseless. At a time, they are
related with:
Man and his families
Different groups
Needs and material necessities
Universe
Everything of the universe
Other languages
While single, groups, combinations and compound sounds
is the source of link among them. Every sound has its
own mood, behavior, trend and culture. It adopts the
128
form of word accordingly. While with the individual
identity, social culture also involves. And it also keeps
the nature of sounds with them. When a word enters a
society, it also brings with it its culture and these words
unconsciously and sometimes consciously plays its role.
This adjustment is nature of sounds. If these universal
nature links dont exit, the mater of adjustment cannot
be solved. This link of sounds indicates the link of man
with man and with the universe. I have described the link
of sounds in writing. I present some examples from
Japanese sends (Hira Gana)to show
With respect to the association of other language, if this
piece of work is appreciated, I shall show the link of the
remaining sounds of Hira Gana as well as three sounds
of Kana Kata. With reference to these sounds, the search
of the link between man and universal will become easy.
Not only this, it will also help us understand the link of
man and universe.
129
O
English Orange
Urdu Okat
Pashto Obaie
Punjabi Ohlay
Pothohari Oha
Saraki Othain
Gojri Ozar
Arabic Olad
Persian Aab-o-dana
A
English Apple
Urdu Arada
Pashto Aalan
130
Punjabi Haey
Pothohari Aeha
Gojri Koey
Arabic Jo-e-kazib
Persian Zerb-e-Shadeed
Oo(ou)
English Column
Urdu Oncha
Pashto Ohkh
Punjabi Ochcha
Pothohari Ochcha
Saraki Okhoon
Gojri Outhain
Persian Ouja
131
E
English Elephant
Urdu Eman
Pashto Eman
Punjabi Soee
Pothahari Deekhe
Saraki Ethain
Gojri Eman
Arabic Eman
Persian Eman
Aa
English Author
Urdu Aana
Pashto Aaloo
Punjabi Aaeo
132
Puthohari Aas
Saraki Aapey
Gojri Aalo
Arabic Aaein
Persian Aab
Ko
English Cooperation
Urdu Kohat
Pashto Kotek
Punjabi Kookain
Pothohari Korey
Saraeki Koon
Gojri Sakoo
Arabic Kofeh
Persian Kochek
133
Kay
English Keynes
Urdu Dhamakey
Pashto Saskay
Punjabi Ginkay
Pothohari Tukkey
Saraki Phekay
Gojri Nekay
Ku (koo)
English Cocker
Urdu Kucha
Pashto Kuchay
Punjabi Kora
Pothohari Kook
Saraki Mekoon
134
Gojri Koay
Arabic Hatubkaud
Persian Chakoo
Key (kee)
English Key
Urdu Tarakey, harki
Pushto Mirchaki
Punjabi Keey
Pothohari Tukkey
Saraki Salamaleki
Gojri Keey
Arabic Makene
Persian Chalaki
Ka
135
English College
Urdu Kamran
Pashto Zamka
Punjabi Kaee
Pothohari Ochuckka
Saraki Lokain
Gojri Thaka
Persian Rakab
Arabic Mutkabalas
So
English So, sow
Urdu Socha
Pashto So
Punjabi Soee
Pothohari Sonda
136
Saraki Soka
Gojri Sohno
Arabi Soaad
Persian Sood
Say (SA)
English Sample
Urdu Piyasay
Pashto Namesay
Punjabi Hasay
Pothohari Vassay
Saraki Pasay
Gojri Dessay
Soo (su)
English Sue
Urdu Suna
137
Pashto Tosu
Punabi Sunjan
Pothohari Sota
Saraki Sool
Persian Chaharsoo
Shee/shi
English She
Urdu Khushi
Pashto Munshee
Punjabi Shereni
Saraki Khushee
138
URDU AND JAPNESE SOUNDs SIMILIRITIES'
140
How sounds associated and various compounds are
appearing in speaking or writings? It is not a matter of
writing but it is related to speaking i.e. in writing Ka/Ki
but in speaking Kha/ Khe. Like this, in Urdu, in writing
Khavish but in speaking khaash. Substitution of sounds is
not a strange thing in the Japanese language. This thing
is also common in the other languages.
The change of sounds or use of substitute sounds is not
a serious matter. However, this matter is related to the
way of talking or style of talking in a language. For
example:
Zindgi is spoken Gingi in Mivati and Ragistani.
Hazoor is converted into Hagoor in Punjabi, Saraiki and
Huryani.
Maza is spoken Mazo in Mivati and Gojri.
For Za-e Persian compound sound ion is used in English.
For Py, in Arabic, By is used (i.e. Pakistan is spoken there
141
Bakistsan.)
Japanese speak Tabako but it is in Urdu Tumbako, in
Punjabi Tamako.
In Urdu it is Daan but in English Pan (i.e. Urdu Pandaan,
English Fry-pan). P is a substitute sound for D but there
is no difference in the meanings.
These are same words with the change of sounds. I think,
for the best understanding, we should have to do a lot of
work to know the sounds and their public uses. It is also
a matter of the day to discover the usually used
substitutes and similarities in sounds.
I have tried to find out the similarities of sounds in Urdu
and Japanese languages with the possible examples. In
this way, Urdu speaker can understand the Japanese
language. It is true that it demands deep interest and
hard work.
Su Charsu Shi Khushi
142
Sa Peyasa To Tosa
Tay Bhertay Chi Elachi Ta Marta No Nokar
Nian Surhanain Noo Noor Ni Porani Na Jhurna
Hoo Bahoo Hay kahay
Foo Shurfoo Hi Tabahi
Ha Karaha Mo Mohubbut
May Hungamay Mu Muncsh
Mi Aasami Ma Mahi
Ro Rokna Ra SitarThereuo
Yo Sanayo Ya Saya
Oo Ooncha Go Bagola
Gy Dhagy Gu Guftagu
Gi Sadgi Ga Dhaga
Zu Bazu Zay Tazay
Zu Zood Gi Hagi
143
Za Durwaza Do Dusra
Sy Sady Zu Zulfqar
Ge Gena Da Dildada
Bo Bona Bay Bykar
Bu Khusvbu Bi Gulabi
Ba Baqi Pu Punja
Pi Gopi Pu Pura
Pi Papi Pa Pass
Qu Qunkar Q Qauood
Ya Angya Sho Shosha
Shu Shukar Sha Shatar
Jo Jorab Ju Jungju
Ja Baja Cho Chola
Chu Chuha Cha Chakar
Huo Rahihuo Heu Heute
144
Hea Dehean Beu Unkbeut
Beo Beonut Biya Biyaban
Meo Meor Miu Miuwati
Mia Mian Neo Neota
Niu Reniu Nia Niaz
Reu Rewand, Raywar Ru Otaru
Reya Reyakar
145
OTHER LANGUAGES HAVE NATURAL LINK WITH JAPANESE
SOUNDS
148
E English Elephant
Urdu Eman
Pashto Eman
Punjabi Soee
Pothahari Deekhe
Saraki Ethain
Gojri Eman
Arabic Eman
Persian Eman
Aa (au)English Author
Urdu Aana
Pashto Aaloo
Punjabi Aaeo
Puthohari Aas
Saraki Aapey
149
Gojri Aalo
Arabic Aaein
Persian Aab
Ko English Cooperation
Urdu Kohat
Pashto Kotek
Punjabi Kookain
Pothohari Korey
Saraeki Koon
Gojri Sakoo
Arabic Kofeh
Persian Kochek
Kay English Keynes
Urdu Dhamakey
Pashto Saskay
150
Punjabi Ginkay
Pothohari Tukkey
Saraki Phekay
Gojri Nekay
Ku (koo) English Cocker
Urdu Kucha
Pashto Kuchay
Punjabi Kora
Pothohari Kook
Saraki Mekoon
Gojri Koay
Arabic Hatubkaud
Persian Chakoo
Key (kee) English Key
Urdu Tarakey
151
Pushto Mirchaki
Punjabi Keey
Pothohari Tukkey
Saraki Salamaleki
Gojri Keey
Arabic Makene
Persian Chalaki
Ka English College
Urdu Kamran
Pashto Zamka
Punjabi Kaee
Pothohari Ochuckka
Saraki Lokain
Gojri Thaka
Persian Rakab
152
Arabic Mutkabalas
So English So, sow
Urdu Socha
Pashto So
Punjabi Soee
Pothohari Sonda
Saraki Soka
Gojri Sohno
Arabi Soaad
Persian Sood
Say (sa)English Sample
Urdu Payasay
Pashto Namesay
Punjabi Hasay
Pothohari Vassay
153
Saraki Pasay
Gojri Dessay
Soo(su)English Sue
Urdu Suna
Pashto Tosu
Punabi Sunjan
Pothohari Sota
Saraki Sool
Persian Chaharsoo
Shee English She
Urdu Khushee
Pashto Munshee
Punjabi Shereni
Saraki Khushee
154
ENGLISH
Sa English Saw
To English Today
Ch I (chee) English Cheek
No English Knoty
Noo (nu) English Nook
Nee (ni) English Marconi
Na English Banana
Hoo (hu) English Who
Hay English Hay
Foo (fo) English Follower
He (hee) English He
Moo English Moment
Mee English Meeting, Army
155
Ma English Mother
Ro English Row
Ray English Race
Ru English Rue, Ruth
Re English Reaction
Ra English Raw
Yo English York
Yu (Yoo) English Universe
Ya English York
Noon English Carton
Go English Gown
Gu (goo) English Goose
Gee English Refugee
Ga English Game
156
Zoo English Zoo
Zay English Zebra
Do English Though, Do
Day English Today
Du(doo)English Dual
Da English Dadaism
Bo English Bow
Bay English Bay
Bu (boo) English Boor, Book
Bee English Begin
Ba English Balm
Po English Pope
Pu English Pupae, Pure
Pee English Pigeon
Pa English Paw
157
Qu English Queue
Qee English Queen
Sho English Show
Shoe English Shoe
Sha English Bradshaw
Jo English Joke
Ju (joo) English Jupiter
Ja English Jaw
Cho English Chose
Chu English Choose
Cha English Chat
Hu English Huge
Bayo English Abeyant
Beue (bew) English Beautiful
158
Baya English Mayo
Mew (meu) English Municipal
New (Neue) English News
Rayo (raue) English Review
Raya, in Urdu Punjabi, Pothohari, Arabic and Persian:
Raya Urdu Rayakar
Punjabi Bheraya
Pothohari Uperaya
Arabic Riaz
Persian Riya
Three very important sounds of Kata Kana:
Wa/va English Vagabond
Urdu Wala, Humnava
Paue Urdu Pevest
Punjabi Paue
Saraiki paue
Pew English Pew
159
THE LANGUAGE SCIENCE
-
By: Maqsood Hasni
Presented by
H. E. Prof. Sufi Niamat Ali Murtazaee
Free Abuzar Barqi Kutabkhana
July 2017
160