Documente Academic
Documente Profesional
Documente Cultură
Xi(t)
A Xo(t)
X o (t ) = AX i (t ) Po > Pi
2.1.1. Parametri
iO
vI Ai =
Zi = iI
iI
vO
Az =
vO iI
Zo =
iO
i
AY = O
vI
v
Av = O
vI PO
Ap =
PI
2.1.2. Amplificatoare ideale
Amplificatorul de tensiune
vi avvi RL vO = av v I i I = 0; Pi = 0
vo
Ri ; Ro = 0
ii Amplificatorul trans-impedanta
az ii RL vo vO = a z i I v I = 0; Pi = 0
Ri = 0; Ro = 0
ii io
Amplificatorul de curent
iO = ai i I v I = 0; Pi = 0
a i ii RL
Ri = 0; Ro
io Amplificatorul trans-admitanta
iO = a y v I i I = 0; Pi = 0
vi ayvi RL
Ri ; Ro
2.1.3. Cuplarea amplificatoarelor
V4
AV = = AV 1 AV 2 AV 3
V1
AV (dB ) = AV 1 (dB ) + AV 2 (dB ) + AV 3 (dB )
2.2. Aplicatii ale amplificatoarelor operationale
2.2. Aplicatii ale amplificatoarelor operationale
-
a vo
vi
+
a
vi 0
AO ideal
impedanta de intrare infinita
impedanta de iesire nula
amplificare in tensiune infinita
banda de frecventa infinita (raspuns instantaneu)
tensiune de iesire nula pentru tensiune de intrare nula
diferenta de potential nula intre cele doua intrari
curenti nuli de intrare
AO real:
impedanta de intrare foarte mare
impedanta de iesire mica
amplificare in tensiune foarte mare
2.2. Aplicatii ale amplificatoarelor operationale
2.2.1. Amplificatorul inversor
i2 R2
R1 i 1
-
vo
vs +
i1 = i 2
vs v
= o
R1 R2
v R
A= o = 2
vs R1
SIMULARI pentru amplificatorul inversor
SIMULARI pentru amplificatorul inversor
R2
R1
- a v s = vo
vo R1 + R2
+
R1
vs
v R2
A = o = 1+
vs R1
-
+
vo vO = v s
vs
2.2.4. Circuitul de derivare
i1 R
C
i1 vo
-
vs +
dv s
i1 = C
dt
dv s
v o = Ri1 = RC
dt
2.2.4. Circuitul de derivare
2.2.4. Circuitul de derivare
Introducerea R pentru cresterea stabilitatii
C
R
-
vo
vs +
/A/ (dB)
R R jR' C 20dB/decada
A( j ) = =
1 R' 1 + jR' C
R' +
j C
2.2.5. Circuitul de integrare
i1 C
R i1
-
vo
vs +
v s (t )
i1 =
R
1
v o = i1 ( t )dt + v o (0 )
C
1
vo = v s ( t )dt + v o (0 )
RC
2.2.5. Circuitul de integrare
2.2.5. Circuitul de integrare
Introducerea R pentru evitarea saturarii in curent continuu a AO
Amplificarea in curent continuu finita, Acc = - R/R
i1 C
R
-
vo
vs +
/A/ (dB)
1
R' // -20dB/decada
A( j ) = jC = R'
R R(1 + jR' C )
2.2.6. Circuit cu amplificare marita
i2 R1 i2 R2 R3 i3
R4
vs -
+
vo
v v i3 i2
A= o = o
v s i3 i2 vs
R 2 R 3 + R 2 R4 + R 3 R4
A=
R1 R4
SIMULARI pentru circuitul cu amplificare marita
SIMULARI pentru circuitul cu amplificare marita
- vo n v si
vsn Rn in v o = Ri = R
i = 1 Ri
+
Teorema superpozitiei
V1
V2
Vo
Circuit liniar
Vn
Vo = Vo V1 0 + Vo V2 0 + ... + Vo Vn 0
V2 =V3 = ...Vn = 0 V1 =V3 = ...Vn = 0 V1 =V2 = ...Vn 1 = 0
SIMULARI pentru sumatorul inversor
SIMULARI pentru sumatorul inversor
R
is
-
+
vo vO = Ri s
- RL iO
vs + iO iO = v s / R
R
2.2.10. Circuitul de diferenta (1)
R R4 R2
v o = v s 1 2 + v s 2 1 +
R1 R3 + R4 R1
Pentru obtinerea:
R2 v o = A(v s 2 v s 1 )
este necesara conditia:
R1
vs1 R2 R4 R2
- vo = 1 +
vs2 + R1 R3 + R4 R1
R3
R4 echivalenta cu:
R1 R4 = R2 R3
rezultand:
R
vo = 2 (v s 2 v s 1 )
R1
2.2.11. Circuitul de diferenta (2)
vs1 AO
+
-
1
R1 R3 R4
vo1
R2 AO
R1 vo2 R3 -
3 vo
+
R4
AO
-
2
vs2 +
R1 R1
vo1 = v s 1 1 + v s 2
R2 R2
R1 R1 vo R R
vo 2 = v s 2 1 + v s 1 A= = 1 + 2 1 4
R2 R2 v s 2 v s 1 R2 R3
R
vo = 4 (vo 2 vo1 )
R3
SIMULARI pentru circuitul de diferenta (2)
SIMULARI pentru circuitul de diferenta (2)
R3
R4 AO2 -
R6
R2 v s 2 R4 + vo R3 R2 R R2
v A = v s 1 + 1 +
1 + 2 1+
R1 R3 + R4 R1 R5 R1 R1 R
vo 1 + = v s 2 v s1 2
R6 R4 R3 R1
R6 1+ 1+
vo = v A R3 R4
R5 + R6
vo = A(v s 2 v s 1 )
vo R R
R1 R4 = R2 R3 A = = 6 2
v s 2 v s 1 R5 R1
2.2.13. Convertoarele logaritmic si anti-logaritmic
i Q i R
R i Q i
-
vo -
vo
vs + vs +
vI ln vI n ln vI vIn
Circuit Circuit anti-
Amplificator
logaritmic logaritmic
2.2.15. Circuit de multiplicare
vs1 R
-
R R
+ vo1
R
-
- vo
+ v03 +
vs2 R R
-
+ vo2
v v
vo1 = Vth ln s 1 vo 2 = Vth ln s 2
RI S RI S
R R v v
vo 3 = vo1 + vo 2 = (vo1 + vo 2 ) = Vth ln s 12 s22
R R R IS
vo 3
Vth v s 1v s 2
vo = RI S e =
RI S
2.2.16. Circuit de impartire
vs1 R
-
+ vo1 R
R
R
-
+
- vo
v03 +
R
R R
vs2
-
+ vo2
v v
vo1 = Vth ln s 1 vo 2 = Vth ln s 2
RI S RI S
v
vo 3 = vo 2 vo1 = Vth ln s 1
vs2
vo 3
Vth v s1
vo = RI S e = RI S
vs2
2.2.17. Circuit de exponentiere (1)
Q1
R3
IO
-
Q2
- vO
vI +
R1 +
R2
R2 I C 1 I O R3
vI = v BE 1 v BE 2 = Vth ln = Vth ln
R1 + R2 I C 2 vO
v I R2
Vth R1 + R2
vO = I O R3 e
2.2.18. Circuit de exponentiere (2)
Q1 Q2 R4
IO
VCC R3
-
+ - vO
+
R1
vI
R2
R2 I C 1 I O R4
vI = v BE 1 v BE 2 = Vth ln = Vth ln
R1 + R2 I C 2 vO
v I R2
Vth R1 + R2
vO = I O R4 e
2.2.19. Simulator de impedanta
R3
R1 R1
Z = 1/jC
R2
iI -
vI +
-
(vO1) +
Zech (vO2)
Z Z
vO 2 = v I 1 + + vO 1
R2 R2 vO 2 = v I 1 Z
R2
Z
vO 1 = 2 v I iI = vI
v vO 2 R2 R3
iI = I
R3
v R R
Z ech = I = 2 3 = j (R2 R3C ) = jLech Lech = R2 R3 C
iI Z
2.2.20. Senzori de temperatura (1)
VCC
Q1(A) Q2(A)
I(T)
Q3(nA) Q4(A)
VCC
Q1 Q2 R2
R3 -
+ vO1 R1
- vO
vO2 +
+ R1
Q5 Q3 -
Q4 R2
R2 R2 R2 I C 2 I S 1
vO = (vO 2 vO 1 ) = (v BE 2 v BE 1 ) = Vth ln
R1 R1 R1 I C 1 I S 2
R2 I I R I I R A A
vO = Vth ln C 4 S 1 = 2 Vth ln S 4 S 1 = 2 Vth ln 4 1 = MT
R1 I C 3 I S 2 R1 I S 3 I S 2 R1 A3 A2
R k A A
M = 2 ln 4 1
R1 q A3 A2
2.2.22. Redresor mono-alternanta
D1
R D2
vI -
vO
+ vO1
vI > 0 vI < 0
R
R
D1
R
vI - R D2
vO vI -
+ vO1 vO
+ vO1
R
vO = 0 vO = v I = v I
R
2.2.22. Redresor mono-alternanta
vI
VI
-VI
vo
VI
t
vo1
VI
VD
t
-VD
2.2.22. Redresor mono-alternanta
vI
Exemplu
Fara D1
f=10kHz
VI
T=1/f=100 s
t T/2=50 s
-VI
SR= 1V/s
vo vo1=(VCC + VD)=15+0,6=15,6V
VI t = vo1/SR=15,6 s
t
15,6s
Real
vo1 vD
VI +VD
VD
Ideal
t (SR=infinit) 25s
panta SR
-VCC
2.2.23. Redresor bi-alternanta (1)
R1 = R A R4 = R/2 R5 = R
D1
B
R2 = R AO1 D2
- R3 = R AO2
-
+ Vo
vI vO1 +
R1 = R R4 = R/2 R5 = R
B
R2 = R AO1
- R3 = R AO2
-
+
+
Vo
vI
R
vI > 0 VB = 0 vO = 5 v I = v I
R3
2.2.23. Redresor bi-alternanta (1)
R1 = R A R4 = R/2 R5 = R
R2 = R AO1
- R3 = R AO2
-
+ Vo
vI vO1 +
R1 R R
vI < 0 VA = vI vO = 5 V A 5 v I = v I
R2 R4 R3
Concluzie: vO = v I
2.2.24. Redresor bi-alternanta (2)
R2 = R B R1 = R A R3 = R R4 = 2R
D2 D1
- AO AO2
-
+ 1 vO1 Vo
+
vI
v I > 0 vO 1 > 0 D2 deschisa , D1 blocata
R2 = R B R1 = R A R3 = R R4 = 2R
- AO1 AO2
-
+
+
Vo
vI
R4 R4
vI > 0 VB = v I vO = 1 + v I VB = v I
R1 + R3 R1 + R3
2.2.24. Redresor bi-alternanta (2)
R2 = R B R1 = R A R3 = R R4 = 2R
- AO1 AO2
-
+
vO1 +
Vo
vI
R1 R4 R
vI < 0 V A = 1 + v I = 2v I vO = 1 + v I 4 V A = v I
R2 R3 R3
Concluzie: vO = v I
SIMULARI pentru redresorul bialternanta (2)
SIMULARI pentru redresorul bialternanta (2)
Q1 Q4
i1
-
+
-
+
i3
Q2 Q3
i2
-
+
i i i i
Vth ln 1 + Vth ln 2 = Vth ln 3 + Vth ln 4 i1i2 = i 3 i4
IS IS IS IS
2.2.25. Circuit multifunctional RC 4200 - aplicatie
i1i 2 R2 VR V X VR VY VR V X VY R2V X VY
i3 = = + + = + + +
i4 VR R2 R1 R2 R1 R2 R1 R1 VR R12
VR V X VY VR V X VY R2V X VY
= R2V X VY
iO = + + + + +
R2 R1 R1 R2 R1 R1 VR R12
VR R12
R R
vO = iO RO = 2 O2 V X VY
VR R1
2.2.26. Stabilizator de tensiune (1)
VCC
VCC
IO
VZ
VO
VO = VZ
2.2.27. Stabilizator de tensiune (2)
VCC
T1
Referin de
tensiune Amplificator T2
IO
VREF de eroare Tranzistoare
serie
R1
VO
R2
R2 R1
VO = VREF VO = VREF 1 +
R1 + R2 R2
2.2.28. Stabilizator de tensiune (3)
VCC
Tranzistoare
serie
Referinta de
Amplificator
tensiune
de eroare A2
R1
Amplificator
de eroare A1 VO
VREF
R2
R2 R1
VO = VREF VO = VREF 1 +
R1 + R2 R2
2.2.29. Circuit de protectie la supracurent
VCC
Iampl.
T1
T2
T3
RCL
IO
VO
Circuit limitare
curent
V 0 ,65V
I O = BE =
RCL RCL
2.3. Comparatoare
2.3.1. Comparator simplu
v2 v1 > v 2 vO = VOH
-
v1 + vO
v1 < v 2 vO = VOL
vO
VOH
vI = v2 v1
panta a
VOL
2.3.2. Comparator cu histerezis
VO
R1 R2
V3 VOH = VOM
V4
+ VO VPL VP VPH
V4 -
VOL = -VOM
V3 sursa de tensiune constanta
V4 sursa de tensiune variabila
R2 R1 R2 R1
V PL = V3 VOH V PH = V3 + VOH
R1 + R2 R1 + R2 R1 + R2 R1 + R2
R1 V PL + V PH R2
V P = V PH V PL = 2VOH VP = = V3
R1 + R2 2 R1 + R2
SIMULARI pentru comparatorul cu histerezis
SIMULARI pentru comparatorul cu histerezis
V3 = 2V
V4 - semnal dreptunghiular
VOM 8 ,5V
R1
VP = 2VOM 0
R1 + R2
SIMULARI pentru comparatorul cu histerezis
V3 = 2V
V4 - semnal dreptunghiular
VOM 8 ,5V
V3 = 2V
V4 - zgomot de amplitudine maxima
400mV, suprapus peste un
semnal dreptunghiular
VOM 8 ,5V
V3 = 2V
V4 - zgomot de amplitudine maxima
400mV, suprapus peste un
semnal dreptunghiular
VOM 8 ,5V
i2 R2
R1 i1
-
a vO
vO/a
v1 +
vO vO
v1 + v +
a + O a =0
R1 R2
vO R2 1 a R
Areal = = Aideal = 2
v1 R1 1 + 1 R1 + R2 R1
a R1
SIMULARI pentru evaluarea erorilor introduse de
valoarea redusa a amplificarii in bucla deschisa (a)
SIMULARI pentru evaluarea erorilor introduse de
valoarea redusa a amplificarii in bucla deschisa (a)
V AMPL = 0 ,1mV
v1 (t ) = VAMPL sin(2 f t ) f = 1kHz
a = 10 3
SIMULARI pentru evaluarea erorilor introduse de
valoarea redusa a amplificarii in bucla deschisa (a)
R2 1
Areal =
R1 1 R2
1 + 1 +
a R1
1
Areal = 10 3
1
1+
10 3
(1 + 10 3
)
10 3 Aideal
Areal = =
2 2
2.4. Deviatii de la idealitate si limitari ale AO real
2.4.1. Valoarea finita a amplificarii in bucla deschisa (a)
- a
vO
vO/a +
R1
v1
i1
vO v v vO
v1 O 1
a = a
R1 R2
vO R1 + R2 1 a R
A= = 1+ 2
v1 R1 1 + R1 + R2 R1
aR1
2.4. Deviatii de la idealitate si limitari ale AO real
2.4.2. Curentul de polarizare a intrarilor (IB)
I + I B2
I B = B1
2
Valori tipice:
R2
R1 IB1
-
+
VO
IB2
R3
R2
VO = I B 2 R3 1 + + I B 1 R2
R1
R1 R2
Daca: I B 1 = I B 2 si R3 = R1 // R2 =
R1 + R2
se obtine:
VO = 0
SIMULARI pentru evaluarea erorilor introduse de
valoarea nenula a curentului de polarizare a intrarilor (IB)
SIMULARI pentru evaluarea erorilor introduse de
valoarea nenula a curentului de polarizare a intrarilor (IB)
v 3 (t ) = V AMPL sin(2 f t )
V AMPL = 5 mV
f = 1kHz
I B = 80 nA
R2
VO = I B 2 R3 1 + + I B 1 R2
R1
R3 = 0 VO = I B 1 R2
VO = 80 nA 10 M
VO = 800 mV
SIMULARI pentru evaluarea erorilor introduse de
valoarea nenula a curentului de polarizare a intrarilor (IB)
v 3 (t ) = V AMPL sin(2 f t )
V AMPL = 5 mV
f = 1kHz
I B = 80 nA
R2
VO = I B 2 R3 1 + + I B 1 R2
R1
R3 = R1 // R2
R3 = 1 M // 10 M
R3 910 k
VO = 0
2.4. Deviatii de la idealitate si limitari ale AO real
2.4.3. Curentul de offset (decalaj) de intrare (IIO)
VCC
R1 R2
IB1 IB2
Q1 Q2
IO
-VCC
v
v 3 (t ) = V AMPL sin(2 f t ) V AMPL = 1mV ; f = 100 Hz ; v IC = 0 A = o = 1100
v3
2.4. Deviatii de la idealitate si limitari ale AO real
2.4.4. Domeniul tensiunii de intrare de mod comun [vICmin vICmin]
SIMULARI pentru evaluarea limitarilor introduse de [vICmin vICmin]
SIM 2.19: vO (t) pentru vIC > vICmax
v
v 3 (t ) = V AMPL sin(2 f t ) V AMPL = 1mV ; f = 100 Hz ; v IC = 9V A = o = 1100
v3
2.4. Deviatii de la idealitate si limitari ale AO real
2.4.4. Domeniul tensiunii de intrare de mod comun [vICmin vICmin]
SIMULARI pentru evaluarea limitarilor introduse de [vICmin vICmin]
SIM 2.20: vO (t) pentru vIC < vICmin
vo
v 3 (t ) = V AMPL sin(2 f t ) V AMPL = 1mV ; f = 100 Hz ; v IC = 9V A = = 1100
v3
2.4. Deviatii de la idealitate si limitari ale AO real
2.4.5. Excursia maxima a tensiunii de iesire [vOmin, vOmax ]
v 3 (t ) = V AMPL sin(2 f t )
V AMPL = 200 mV
f = 1kHz
V1 = 9V ;V2 = 9V
R
vO (t ) = 2 v 3 (t ) = 100 v 3 (t )
R1
vO (t ) = 20 V sin(2 f t )
2.4. Deviatii de la idealitate si limitari ale AO real
2.4.6. Curentul maxim de iesire al AO ( IOmax )
v 3 (t ) = V AMPL sin(2 f t )
V AMPL = 100 mV
R
vO (t ) = 2 v 3 (t ) = 10 v 3 (t )
R1
vO (t ) = 1V sin(2 f t )
v (t )
iO (t ) = O
R3
iO (t ) = 100 mA sin(2 f t )
2.4. Deviatii de la idealitate si limitari ale AO real
2.4.7. Factorul de rejectie a tensiunii de mod comun (CMRR)
Caracterizeaza capacitatea amplificatorului operational de a amplifica semnalele
de mod diferential si de a rejecta semnalele de mod comun.
100 dB
-20 dB/dec
fU
f
10 Hz 1MHz
Semnal de
intrare
treapta t
Semnal de
iesire SR = dVO/dt
t
SIMULARI pentru evaluarea erorilor introduse de
valoarea finita a slew-rate-ului (SR) unui AO
SIMULARI pentru evaluarea erorilor introduse de
valoarea finita a slew-rate-ului (SR) unui AO
v 3 - semnal dreptunghiular
dV 10V
SR = O = = 0 ,5V / s
dt 20 s
SIMULARI pentru evaluarea erorilor introduse de
valoarea finita a slew-rate-ului (SR) unui AO
SIM 2.24: v3 (t), vO (t)
v3 (t ) = V AMPL sin(2 f t )
V AMPL = 1V
f = 100 kHz
R
vO = 2 V AMPL sin(2 f t )
R1
dvO (t ) R2
= 2 f V AMPL cos (2 f t )
dt R1
dvO (t ) R
= 2 f V AMPL 2
dt max R1
dvO (t )
= 6 ,28V / s > SR 0 ,5V / s
dt max