Sunteți pe pagina 1din 15

Para FMAT

Unas poquitas integrales que encontre por ahi

por Picosenotheta . .bueno y que esperan , a bajar y trabajar y suerte en los controles

801 EJERCICIOS
RESUELTOS
DE

INTEGRAL
INDEFINIDA
INDICE
INTRODUCCION ............................................................................................................................................. 5
INSTRUCCIONES............................................................................................................................................ 6
ABREVIATURAS DE USO FRECUENTE................................................................................................... 7
IDENTIFICACIONES USUALES ................................................................................................................. 7
IDENTIDADES ALGEBRAICAS .................................................................................................................. 7
IDENTIDADES TRIGONOMETRICAS....................................................................................................... 8
FORMULAS FUNDAMENTALES.................................................................................................................10
CAPITULO 1...................................................................................................................................................12
INTEGRALES ELEMENTALES ................................................................................................................12
EJERCICIOS DESARROLLADOS .............................................................................................................12
EJERCICIOS PROPUESTOS ......................................................................................................................20
RESPUESTAS..............................................................................................................................................21
CAPITULO 2...................................................................................................................................................29
INTEGRACION POR SUSTITUCION........................................................................................................29
EJERCICIOS DESARROLLADOS .............................................................................................................29
EJERCICIOS PROPUESTOS ......................................................................................................................39
RESPUESTAS..............................................................................................................................................41
CAPITULO 3...................................................................................................................................................59
INTEGRACION DE FUNCIONES TRIGONOMETRICAS .......................................................................59
EJERCICIOS DESARROLLADOS .............................................................................................................59
EJERCICIOS PROPUESTOS ......................................................................................................................66
RESPUESTAS..............................................................................................................................................67
CAPITULO 4...................................................................................................................................................77
INTEGRACION POR PARTES...................................................................................................................77
EJERCICIOS DESARROLLADOS .............................................................................................................77
EJERCICIOS PROPUESTOS ......................................................................................................................88
RESPUESTAS..............................................................................................................................................89
CAPITULO 5.................................................................................................................................................111
INTEGRACION DE FUNCIONES CUADRATICAS...............................................................................111
EJERCICIOS DESARROLLADOS ...........................................................................................................111
EJERCICIOS PROPUESTOS ....................................................................................................................116
RESPUESTAS............................................................................................................................................117
CAPITULO 6.................................................................................................................................................126
INTEGRACION POR SUSTITUCION TRIGONOMETRICA .................................................................126
EJERCICIOS DESARROLLADOS ...........................................................................................................126
EJERCICIOS PROPUESTOS: ...................................................................................................................135
RESPUESTAS............................................................................................................................................137
CAPITULO 7.................................................................................................................................................154
INTEGRACIÓN DE FUNCIONES RACIONALES..................................................................................154
EJERCICIOS DESARROLLADOS ...........................................................................................................154
EJERCICICOS PROPUESTOS..................................................................................................................162
RESPUESTAS............................................................................................................................................163
CAPITULO 8.................................................................................................................................................188

2
INTEGRACION DE FUNCIONES RACIONALES D SENO Y COSENO...............................................188
EJERCICIOS DESARROLLADOS ...........................................................................................................188
EJERCICIOS PROPUESTOS ....................................................................................................................195
RESPUESTAS............................................................................................................................................195
CAPITULO 9.................................................................................................................................................199
INTEGRACION DE FUNCONES IRRACIONALES ...............................................................................199
EJERCICIOS DESARROLLADOS ...........................................................................................................199
EJERCICIOS PROPUESTOS ....................................................................................................................203
RESPUESTAS............................................................................................................................................203
EJERCICIOS COMPLEMENTARIOS ........................................................................................................208
RESPUESTAS............................................................................................................................................210
BIBLIOGRAFIA ............................................................................................................................................242

3
A Patricia. / A Ana Zoraida.

A los que van quedando en el camino,

Compañeros de ayer,

De hoy y de siempre.

4
INTRODUCCION

El libro que os ofrecemos, no es un libro auto contenido, sino un instrumento


de complementación, para la práctica indispensable en el tópico relativo a las
integrales indefinidas. En este contexto, el buen uso que se haga del mismo
llevará a hacer una realidad, el sabio principio que unifica la teoría con la práctica.

El trabajo compartido de los autores de “801 ejercicios resueltos” es una


experiencia que esperamos sea positiva, en el espíritu universitario de la
activación de las contrapartes, en todo caso será el usuario quien de su veredicto
al respecto, ya sea por medio del consejo oportuno, la crítica constructiva o la
observación fraterna, por lo cual desde ya agradecemos todo comentario al
respecto.

Nos es grato hacer un reconocimiento a la cooperación prestada por los


estudiantes de UNET: Jhonny Bonilla y Omar Umaña.

5
INSTRUCCIONES

Para un adecuado uso de este problemario, nos permitimos recomendar lo


siguiente:
a) Estudie la teoría pertinente en forma previa.
b) Ejercite la técnica de aprehender con los casos resueltos.
c) Trate de resolver sin ayuda, los ejercicios propuestos.
d) En caso de discrepancia consulte la solución respectiva.
e) En caso de mantener la discrepancia, recurre a la consulta de algún
profesor.
f) Al final, hay una cantidad grande de ejercicios sin especificar técnica
alguna. Proceda en forma en forma análoga.
g) El no poder hacer un ejercicio, no es razón para frustrarse. Adelante
y éxito.

6
ABREVIATURAS DE USO FRECUENTE

e: Base de logaritmos neperianos.


η: Logaritmo natural o neperiano.
og : Logaritmo vulgar o de briggs.
sen : Seno.
arcs e n : Arco seno.
cos : Coseno.
arc cos : Arco coseno.
arc co s : Arco coseno.
τg : Tangente.
arc tg : Arco tangente.
co τ g Cotangente.
arc co tg Arco cotangente.
sec : Secante.
arc sec : Arco secante.
cos ec : Cosecante.
arc sec : Arco cosecante.
exp : Exponencial.
dx : Diferencial de x.
x: Valor absoluto de x.
m.c.m: Mínimo común múltiplo.

IDENTIFICACIONES USUALES

s e n n x = (s e n x) n s e n −1 x = arcs e n x
η n x = ( η x) n og n x = ( ogx) n
ogx = og x

IDENTIDADES ALGEBRAICAS

1. Sean a, b: bases; m, n números naturales.


a m a n = a m+ n (a m ) n = a mn
am m−n (ab) n = a nb n
= a , a ≠ 0
an
( a)
n m m
⎛a⎞ an a n = n am = n
⎜ ⎟ = , b ≠ 0
⎝b⎠ bn

a−n =
1 a 0 = 1, a ≠ 0
an

7
2. Sean a, b ,c: bases; m, n números naturales
( a ± b ) = a 2 + 2ab + b2 ( a ± b ) = a3 ± 3a 2b + 3ab2 + b3
2 3

(a ± b) = a 4 ± 4a 3b + 6a 2b 2 ± 4ab3 + b 4 a 2 − b 2 = (a + b)(a − b)
4

a 2 n − b 2 n = (a n + b n )(a n − b n ) a 3 ± b3 = (a ± b)(a 2 ∓ ab ± b 2 )
(a + b + c) 2 = a 2 + b 2 + c 2 + 2(ab + ac + bc)

3. Sean b, n, x, y, z: números naturales


⎛x⎞
og ( xyz ) = ogb x + ogb y + ogb z ogb ⎜ ⎟ = ogb x − ogb y
⎝ y⎠
ogb x = n ogb x
n
1
ogb n x = ogb x
n
ogb 1 = 0 og bb = 1

ηe = 1 η exp x = x = x
ηex = x e ηx = x
exp( η x) = x

IDENTIDADES TRIGONOMETRICAS
1.
1 1
sen = cos θ =
cos ecθ s ecθ

s e nθ 1
τ gθ = τ gθ =
cos θ co τ gθ
s e n θ + cos 2 θ = 1
2
1 + τ g θ = sec 2 θ
2

1+ co τ g 2θ = cos ec 2θ cos θ cos ecθ = coτ gθ

cos θτ gθ = s e n θ

2.
(a)
s e n(α + β ) = s e n α cos β + cos α s e n β s e n 2α = 2s e n α cos α
α 1 − cos α 1 − cos 2α
sen =± s e n2 α =
2 2 2

s e n(α − β ) = s e n α cos β − cos α s e n β

8
(b)
α 1 + cos α
cos(α + β ) = cos α cos β − s e n α s e n β cos =±
2 2
1 + cos 2α cos(α − β ) = cos α cos β + s e n α s e n β
cos 2 α =
2
cos 2α = cos α − s e n 2 α = 1 − 2s e n 2 α = 2 cos 2 α − 1
2

(c)
τ gα + τ g β 2τ gα
τ g (α + β ) = τ g 2α =
1 − τ gατ g β 1 − τ g 2α
1 − cos 2α τ gα − τ g β
τ g 2α = τ g (α − β ) =
1 + cos 2α 1 + τ gατ g β

α 1 − cos α s e nα 1 − cos α
τg =± = =
2 1 + cos α 1 + cos α s e nα

(d)
1 1
s e n α cos β = [s e n(α + β ) + s e n(α − β )] cos α s e n β = [s e n(α + β ) − s e n(α − β )]
2 2
1 1
cos α cos β = [ cos(α + β ) + cos(α − β ) ] s e n α s e n β = − [ cos(α + β ) − cos(α − β ) ]
2 2
α +β α −β α +β α −β
s e n α + s e n β = 2s e n cos s e n α − s e n β = 2 cos sen
2 2 2 2
α +β α −β α +β α −β
cos α + cos β = 2 cos cos cos α − cos β = −2s e n sen
2 2 2 2

(e)
arcs e n(s e n x) = x arc cos(cos x) = x
arcτ g (τ gx) = x arc co τ g (co τ gx) = x
arc sec(sec x) = x arc co sec(co sec x) = x

9
FORMULAS FUNDAMENTALES

Diferenciales Integrales
1.- du =
du
dx 1.- ∫ du = u + c
u
2.- d (au ) = adu 2.- ∫ adu = a ∫ du
3.- d (u + v) = du + dv 3.- ∫ (du + dv) = ∫ du + ∫ dv
4.- d (u n ) = nu n −1du u n +1
4.- ∫ u n du = + c (n ≠ −1)
n +1
du du
5.- d ( η u ) = 5.- ∫ = η u +c
u u
6.- d (e ) = e du 6.- ∫ eu du = eu + c
u u

7.- d (a u ) = a u η adu au
7.- ∫ a u du = +c
ηa
8.- d (s e n u ) = cos udu 8.- ∫ cos udu = s e n u + c
9.- d (cos u ) = − s e n udu 9.- ∫ s e n udu = − cos u + c
10.- d (τ gu ) = sec 2 udu 10.- ∫ sec 2 udu = τ gu + c
11.- d (coτ gu ) = − cosec2 udu 11.- ∫ cosec 2 udu = − co τ gu + c
12.- d (sec u ) = sec uτ gudu 12.- ∫ sec uτ gudu = sec u + c
13.- d (co sec u ) = − co sec u coτ gudu 13.- ∫ co sec u co τ gudu = − co sec u + c
du du
14.- d (arcs e n u ) = 14.- ∫ = arcs e n u + c
1− u 2
1− u2
−du du
15.- d (arc cos u ) = 15.- ∫ = − arc cos u + c
1− u2 1− u2
du du
16.- d (arcτ gu ) = 16.- ∫ = arcτ gu + c
1+ u2 1+ u2
− du du
17.- d (arc co τ gu ) = 17.- ∫ = − arc coτ gu + c
1+ u2 1+ u2
18.- d (arc sec u ) =
du du ⎧ arc sec u + c; u > 0
18.- ∫ =⎨
u u2 −1 u u 2 − 1 ⎩ − arc sec u + c; u < 0
−du − du ⎧ − arc co sec u + c; u > 0
19.- d (arc co sec u ) = 19.- ∫ =⎨
u u2 −1 u u 2 − 1 ⎩ arc co sec u + c; u < 0

10
OTRAS INTEGRALES INMEDIATAS

⎧⎪ η sec u + c
1.- ∫ τ gudu = ⎨ 2.- ∫ co τ gudu = η s e n u + c
⎪⎩− η cos u + c
⎧ η sec u + τ gu + c
⎪ 4.- ∫ co sec udu = η co sec u − coτ gu + c
3.- ∫ sec udu = ⎨ ⎛u π ⎞
⎪ η τ gu ⎜ 2 + 4 ⎟ + c
⎩ ⎝ ⎠
5.- ∫ s e n hudu = cos u + c 6.- ∫ cos udu = s e n hu + c
7.- ∫ τ ghudu = η cos u + c 8.- ∫ co τ ghudu = η s e n u + c
9.- ∫ sec hudu = arcτ gh(s e n hu ) + c 10.- ∫ co sec hudu = − arc co τ gh(cos hu ) + c
⎧ u
⎪ arcs e n + c
du ⎪ a 12.- ∫
du
= η u + u2 ± a2 + c
11.- ∫ =⎨
a −u
2 2
⎪ − arcs e n u + c u ±a2 2

⎪⎩ a
⎧ 1 u
⎪ arcτ g + c u−a
du ⎪ a a 14.- ∫
du
=
1
η +c
13.- ∫ 2 =⎨
u +a 2 u −a
2 2
2a u+a
⎪ 1 arc coτ g u + c
⎪⎩ a a
⎧1 u
⎪ arc cos + c
du 1 u du ⎪a a
15.- ∫ = η +c 16.- ∫ =⎨
u a ±u2 2 a a + a2 ± u2 u u −a
2 2
⎪ 1 arc sec u + c
⎪⎩ a a
u 2 a2
17.- u 2 ± a 2 du = u ± a2 ± η u + u2 ± a2 + c
2 2

u 2 a2 u
18.- ∫ a − u du =
2 2
a − u + arcs e n + c
2

2 2 a
e (a s e n bu − b cos bu )
au
19.- ∫ e au s e n budu = +c
a 2 + b2
e au (a cos bu + b s e n bu )
20.- ∫ e cos budu =
au
+c
a 2 + b2

Realmente, algunas de estas integrales no son estrictamente inmediatas; tal como


se verá mas adelante y donde se desarrollan varias de ellas.

11
CAPITULO 1

INTEGRALES ELEMENTALES

El Propósito de este capitulo, antes de conocer y practicar las técnicas


propiamente tales; es familiarizarse con aquellas integrales para las cuales basta
una transformación algebraica elemental.

EJERCICIOS DESARROLLADOS

1.1 .- Encontrar: ∫ e η x xdx


2

Solución.- Se sabe que: e η x = x 2


2

x4
Por lo tanto: ∫ e xdx = ∫ x xdx = ∫ x dx = + c
η x2 2 3

4
x 4
x n +1
Respuesta: ∫ e η x xdx = + c , ∫ x dx = n + 1 , n ≠ −1
2
n
Fórmula utilizada:
4
1.2 .- Encontrar: ∫ 3a 7 x 6 dx
Solución.-
x7
∫ 3a x dx = 3a ∫ x dx = 3a +c
7 6 7 6 7

7
x7
Respuesta: ∫ 3a 7 x 6 dx = 3a 7 +c, Fórmula utilizada: del ejercicio anterior.
7
1.3.- Encontrar: ∫ (3 x 2 + 2 x + 1)dx
Solución.-
∫ (3x + 2 x + 1)dx = ∫ (3x + 2 x + 1)dx = ∫ 3x dx + ∫ 2 xdx + ∫ dx
2 2 2

x3 x2
= 3∫ x 2 dx + 2∫ xdx + ∫ dx = 3 +2 + x + c = x3 + x 2 + x + c
3 2
Respuesta: ∫ (3 x 2 + 2 x + 1)dx = x3 + x 2 + x + c
1.4.- Encontrar: ∫ x(x + a )( x + b)dx
Solución.-
∫ x(x + a)( x + b)dx = ∫ x ⎡⎣ x + (a + b) x + ab ⎤⎦dx = ∫ ⎡⎣ x + ( a + b ) x + abx ⎤⎦dx
2 3 2

= ∫ x 3dx + ∫ (a + b) x 2 dx + ∫ abxdx = ∫ x dx + (a + b)∫ x dx + ab∫ xdx


3 2

x4 x3 x2
= + (a + b) + ab + c
4 3 2

12
x 4 (a + b) x3 abx 2
Respuesta: ∫ x(x + a)( x + b)dx = + + +c
4 3 2
1.5.- Encontrar: ∫ (a + bx 3 ) 2 dx
Solución.-
∫ (a + bx ) dx = ∫ (a + 2abx + b x )dx = ∫ a dx + ∫ 2abx dx + ∫ b x dx
3 2 2 3 2 6 2 3 2 6

x4 x7
= a 2 ∫ dx + 2ab ∫ x3dx + b 2 ∫ x 6 dx = a 2 x + 2ab
+ b2 + c
4 7
4 2 7
abx b x
Respuesta: ∫ (a + bx3 ) 2 dx = a 2 x + + +c
2 7
1.6.- Encontrar: ∫ 2 pxdx
Solución.-
1 1 2
x2 2 2 px 3
∫ = ∫ = ∫ = + = +c
1
2
2 pxdx 2 px dx 2 p x dx 2 p c 2

2 3
3
2 2 px x
Respuesta: ∫ 2 pxdx = +c
3
dx
1.7.-Encontrar: ∫ n
x
Solución.-
−1 −1+ n −1+ n
+1
−1 n n n
dx x x nx
∫ n
x ∫
= x n
dx =
−1
+c =
−1 + n
+c =
n − 1
+c
+1
n n
−1+ n
dx nx n
Respuesta: ∫ n = +c
x n −1
1− n
1.8.- Encontrar: ∫ (nx) n
dx
Solución.-
1− n 1− n 1− n 1− n 1− n 1− n 1
−1
∫ (nx) n
dx = ∫ n n
x n
dx = n n
∫x n
dx = n n
∫ x n dx
1 1
1− n −1+1 1− n 1− n 1 1− n 1 1− n + n 1
xn xn +1
= =n +c = n +c = n nx + c = n x +c = n xn + c = n nx n + c
n n 1 1
n n n n n
1 1
−1+1
n n

1− n
Respuesta: ∫ (nx) n
dx = n nx + c
1.9.- Encontrar: ∫ (a 3 − x 3 )3 dx
2 2

Solución.-
− x 3 )3 dx = ∫ ⎡ a ( ) ( ) ( x ) − ( x ) ⎤⎦⎥dx
3 2 2 3
∫ (a −3 a x 3 + 3a
2 2 2 2 2 2 2 2
3 3 2 3 3 3

⎣⎢

13
= ∫ (a 2 − 3a 3 x − x 2 )dx = ∫ a 2 dx − ∫ 3a 3 x 3 dx + ∫ 3a 3 x 3 dx − ∫ x 2 dx
4 2 2 4
+ 3a 3 x
4 2 2 4
3 3

5 7
x3 x 3 x3
= a ∫ dx − 3a ∫ x dx + 3a ∫ x dx − ∫ x dx = a x − 3a + 3a 3 − +c
2 4 2 2 2 4 2 2 4
3 3 3 3 3

5 7 3
3 3
4 5 2 7
9a 3 x 3 9a 3 x 3 x 3
= a2 x − + − +c
5 7 3
4 5 2 7
2 2 9 a 3 x 3 9a 3 x 3 x 3
Respuesta: ∫ (a − x ) dx = a x −
3 3 3 2
+ − +c
5 7 3
1.10.- Encontrar: ∫ ( x + 1)( x − x + 1)dx
Solución.-
∫( x + 1)( x − x + 1)dx = ( x x − ( x ) 2 + x + x− x + 1)dx
5 5
x2 2x 2
= ∫ ( x x + 1)dx = ∫ ( xx + 1)dx = ∫ ( x + 1)dx = ∫ x dx + ∫ dx = + x+c = + x+c
1 3 3
2 2 2

5 5
2
5
2x 2

Respuesta: ∫ ( x + 1)( x − x + 1)dx = + x+c


5
( x 2 + 1)( x 2 − 2)dx
1.11.- Encontrar: ∫
3 2
x
Solución.-
( x 2 + 1)( x 2 − 2)dx ( x 4 − x 2 − 2)dx x4 x2 2
∫ 3 2
x
= ∫ x3
2 = ∫ x3
2 dx − ∫ 2 dx − ∫
x3
2 dx
x3
10 4 −2
+1 +1 +1 13 7 1
x3 x3 x3 x 3
x 3
x 3

= ∫ x dx − ∫ x dx − 2∫ x dx = −2
− −2 = − −2 +c
10 4
3 3 3
10 4 −2 13 7 1
+1 +1 +1 3
3 3 3 3 3

13 7 3 13 3 7
x 3 x3 x x x4 3 x x2 3 x
=3 −3 − 6x 3 + c = 3 −3 − 63 x + c = 3 −3 − 63 x + c
1

13 7 13 7 13 7
( x + 1)( x − 2)dx ⎛ 3 x 3 x
2 2 4 2

Respuesta: ∫ =⎜ − − 6⎟ 3 x + c
3 2
x ⎝ 13 7 ⎠
(x − x )
m n 2
1.12.- Encontrar: ∫ dx
x
Solución.-
( x m − x n )2 ( x2m − 2 xm xn + x2n ) ( x2m − 2 xm xn + x2n )
∫ x
dx = ∫
x
dx = ∫
x1/ 2
dx

x 2 m −1/ 2+1 2 x m+ n +1/ 2 x 2 n +1/ 2


= ∫ ( x 2 m −1/ 2 − 2 x m+ n −1/ 2 + x 2 n −1/ 2 )dx = − + +c
2m − 1/ 2 + 1 m + n + 1/ 2 2n + 1/ 2
4 m +1 2 m + 2 n +1 4 n +1 4 m +1 2 m + 2 n +1 4 n +1
x 2 2x 2 x 2 2x 2 4x 2 2x 2
= − + +c = − + +c
4m + 1 2m + 2n + 1 4n + 1 4m + 1 2m + 2n + 1 4 n + 1
2 2 2

14
2 x2m x 4 x m+n x 2 x2n x
= − + +c
4m + 1 2m + 2 n + 1 4n + 1

( x m − x n )2 ⎛ 2 x2m 4 x m+n 2 x2n ⎞


Respuesta: ∫ dx = x ⎜ − + ⎟+c
x ⎝ 4m + 1 2m + 2 n + 1 4n + 1 ⎠
( a − x )4
1.13.- Encontrar: ∫ dx
ax
Solución.-
( a − x )4 a 2 − 4a ax + 6 xa − 4 x ax + x 2
∫ ax
dx = ∫ ax
dx

a2 4a ax 6ax 4 x ax x2
=∫ 1 dx − ∫ ax dx + ∫ (ax) 12 ∫ ax
dx − dx + ∫ (ax) 12 dx
(ax) 2
= ∫ a 2 a − 2 x − 2 dx − ∫ 4adx + ∫ 6aa − 2 xx − 2 dx − ∫ 4 xdx + ∫ a − 2 x 2 x − 2 dx
1 1 1 1 1 1

∫ x 2 dx − 4a ∫ dx + 6a ∫ x dx − 4∫ xdx + a ∫x
− −
=a
3 1 1 2 1 3
2 2 2 2
dx
−1 +1 1 3 +1
x 2
x 2 +1
x1+1 − 12 x 2
=a − 4ax + 6a −4 +a +c
3 1
2 2
−1 1 1+1 3
+1 +1 +1
2 2 2

1 3 5
x 2
x 2
x2 − 12 x 2
=a − 4ax + 6a −4 +a +c
3 1
2 2
1 3 2 5
2 2 2

5
− 12 x 2
= 2a x − 4ax + 4a x − 2 x + 2a +c
3 1 1 3 2
2 2 2 2

5
( a − x )4 2 x3
Respuesta: ∫ dx = 2a x − 4ax + 4a x − 2 x + +c
3 1 1 3 2
2 2 2 2

ax 5 xa
dx
1.14.- Encontrar: ∫ 2
x − 10
Solución.-
dx dx 1 x−a
Sea: a = 10 , Luego: ∫ 2 =∫ 2 = η +c
x − 10 x −a 2
2a x+a
1 x − 10 10 x − 10
= η +c = η +c
2 10 x + 10 20 x + 10
dx 10 x − 10
Respuesta: ∫ = η +c
x − 10 20
2
x + 10
dx
1.15.- Encontrar: ∫
x +72

dx dx 1 x
Solución.- Sea: a= 7 , Luego: ∫ =∫ 2 = arcτ g + c
x +72
x +a 2
a a

15

S-ar putea să vă placă și