yt[{™

ytsu rð¿tt™ ¾qƒ s yt„¤ ðÄe „Þwk Au. {tuƒtR÷ y™u ztux-
ftu{™tu s{t™tu ytðe „Þtu Au. htus-ƒhtus™e Sð™ þi÷e{tk rð¿tt™™e þtuÄtu
ðÄw ™ u ðÄw Ëh¤‚t-Ë„ðz‚t yt…‚e ytðe Au . ™ðw k s™hu þ ™ ðÄw
ƒwÂØytkfðt¤w ƒ™‚w òÞ Au. yts™t ƒt¤ftu ‚u{™t {t-ƒt… fh‚tk ðÄw
„únýþÂõ‚ðt¤t y™u ƒwÂØþt¤e ntuÞ Au. rð¿tt™ ytx÷w yt„¤ ðÄ‚w
ntuðt A‚tk ‚u™e Ët{u fux÷tkf …zfthY… hnMÞtu Wfu÷ðt™t ƒtfe hÌtt Au.
ytðt fux÷tf …zfthtu ‚{u …ý ‚{the ytòwƒtsw òuR™u y™w¼ðe hÌtt Atu.
‚{u…ý fkRf þtÄðt «Þí™ fÞtuo Au …ý fkR Ë{s ™ …zðtÚte ðå[uÚte
…qýorðht{ {qfe ŒeÄw Au.ytðt fux÷tf Þût«§tu ËtðËt{LÞ ntuðt A‚tk
hnMÞ{Þ Au. su{ fu
 yuf s fwxwkƒ{tk WAhu÷t ƒt¤ftu{tk ftuR ƒwÂØþt¤e y™u ftuR zVtu¤ fu{
Au? yuf þtk‚ y™u ƒeòu ‚tuVt™e fu{ Au? yuf Ä{o{tk [t÷™th y™u
ƒeòu ™tÂM‚f fu{ Au?
 ½ýt ƒt¤ftu ™t™…ýÚte s r¢fux, r[ºtft{, frð‚t fu ftuBÃÞwxh™t
{tMxh fu{ Au?
 rnhÛÞf~Þ… suðt htûtË™u íÞtk Äúwð suðtu Œiðe yð‚th fuðe he‚u sL{e
þfu?
 {týË „heƒe{tk ftixwƒef yt™kŒ ¼tu„ð‚tu ntuÞ …{ Är™f ÚtÞt …Ae
þtkr‚ {u¤ððt Œtuzðw fu{ …zu Au?
 þtkr‚-rŒ½o Ëtkr‚™e Œtuz{tk ¾hu¾h {u¤ððt™w þw Au?
 …qò…tX, Ä{o ð„uhu™tu yt¾he nu‚w þw Au?
 ‚{the htshts™e ft{„ehe™tu ykr‚{ nu‚w þw Au?
 Mð¡ þw Au? Mð¡{tk ytð‚e ytf]r‚ytu y™u «Ëk„tu fuðe he‚u ytðu
Au?‚{u Äthu÷t Mð¡tu RåAt {wsƒ Ëeze Ã÷uÞh su{ òuR þftu Atu?
 ½ýeðth …tu‚t™e yk„‚ ÔÞÂõ‚ ¼÷u ƒeò „t{{tk hnu‚e ntuÞ …ý ‚u™u
ÞtŒ fhtu y™u ‚u™tu Vtu™ ytðu ‚uðw fu{ ƒ™u Au?
 fwkzr÷™e
 ½ýt {týËtu™e ntshe {tºtÚte ykŒh yt™kŒ fu{ ÚttÞ Au?
 ½ýt™e ntshe {tºt ‚{™u ƒu[u™ fu{ ƒ™tðu Au?
 ½ýe ÔÞÂõ‚ytu™t {tuZuÚte ƒtu÷u÷w Ët[w fu{ …zu Au?
 fkRf ysw„‚w Útðt™w ntuÞ ‚u™e r™þt™e yt…ý™u {™{tk yt„tu‚he fu{
{¤u Au?
 …qò…tX{tk ½ýeðth ô½ suðw fu{ ytðe òÞ Au?
 þ¢tŒÞ suðe M‚wr‚ fu yth‚e Ë{Þu þheh{tk ÍýÍýtxe fu{ ytðu Au?
½ýt ÷tuftu Äwýu Au fu{?
ytðt «§tu™e ÞtŒe ƒ™tðeþw ‚tu yt¾w …wM‚f ¼htR sþu …hk‚w
yuf ðM‚w yt…ý™u [tu¬Ë ÷t„u Au fu {t™ðe sL{u Au íÞthu ‚u™w {„s
¼÷u ™ðw sL{u÷w ntuÞ …ý ‚u{tk fkRf yuðw ‚íð Au su™t «{týu ‚u™tu rðftË
y÷„ y÷„ ¢{{tk ÚttÞ Au. ytðw ‚íð ði¿ttr™ftu yts ËwÄe þtuÄe þõÞt
™Úte. nt ze. yu™. yu. yux÷u fu hk„Ëwºttu™e þtuľtu¤ ÚtÞt fhu Au. ‚u™e
xuf™t÷tS™e þt¾tytu …ý ¾w÷e Au. …ý ‚u{tk ftuR VuhVth fu rðftË
fhðt™e {tMxh fe ‚u{™u yts ËwŒe {¤u÷ ™Úte.
yt ƒÄt «§tu™t W¥th yt…ýw ytæÞtÂí{f rð¿tt™ yt…e þfu Au.
‚u™w ÷tuSf …ý rð[th{tk {wfe Œu ‚uðw Au. ¼÷u yt…ýu ƒwÂØþt¤e ¼ýu÷t
„ýu÷t ntuRyu …ý ytæÞtÂí{f rðrÄ™u yuf rð¿tt™™e ár»xÙftuýÚte Ë{sðt
suðw Au.
‚{u nt÷™t ftuBÃÞwxh Þw„{tk Sð‚t ntu ‚tu {t™ðe™t {™™e yt
ƒÄe ðt‚tu™u ytæÞtÂí{f rð¿tt™™u ftuBÃÞwxh™e þçŒ ¼t»tt{tk Ë{sðt™e
ftuþe»t fheyu.
ftuBÃÞwxhÚte yt…ýu …rhr[‚ Aeyu. ‚u{tk ntzoðuh yux÷u fu ‚u™t
¼tir‚f W…ËtÄ™tu suðt fu {tur™xh, fe-ƒtuzo, Ëeze zÙtRð, ntzozeMf,
Ëe.…e.Þw., {tWË rð„uhu rð„uhu Au. ËtuVTxðuh yux÷u ftuBÃÞwxh{tk [÷tðe
þft‚tu «tu„út{ {t™ðe™w þheh Úttuzeðth {txu ftuBÃÞwxh „ýeyu ‚tu
ftuBÃÞwxh{tk su{ zuxtyuLxÙe {txu fe-ƒtuzo, ËezezÙtRð, V÷tu…e zÙtRð, {tWË
yt[{™
Au ‚u{ {t™ðe™e RLÿeÞtu ntÚt, …„, ytk¾, ft™, ™tf, íð[t, …tk[
f{uoLÿeÞtu zuxtyuLxÙe™w ft{ fhu Au.
{t™ðe™w {„s {tuxe ntzozeMf Au. su™tu {u{he …tðh yƒòu
„e„tƒtRxË Au. yt…ýe RLÿeÞtu [tuðeËuÞ f÷tf ftuR™u ftuR ËkðuŒ™t
y™w¼ð‚e ntuÞ Au. su ¿tt™‚k‚w {thV‚u {„s{tk òÞ Au. yt {trn‚e íÞtk
Mxtuh ÚttÞ Au.
nðu yt…ýt ½h™t ftuBÃÞwxh{tk ntzozeMf{tk ƒu-ºtý fu [th …txeoþ™
ntuÞ Au su™u zÙtRð fnu Au. ytðe s he‚u yt…ýt {„s{tk …ý ƒu s zÙtRð
Au. yuf …tuÍexeð y™u ƒeS ™„uxeð. …tuÍexeð zÙtRð{tk yt…ý™u y™wfw¤
ntuÞ ‚uðe {trn‚e huftuzo ÚttÞ Au. su{ fu ¼tð‚w, Vtð‚w, „{‚w ntuÞ y™u
yt™kŒ yt…‚w ntuÞ ‚u ˽¤t y™w¼ð yt{tk Mxtuh ÚttÞ Au. ßÞthu ™u„uxeð
zÙtRð{tk ™ „{‚w, ¼tð‚w fu Vtð‚w ytðw ‚{t{ Œw:¾ y™u …ezt yt…‚e
{trn‚e Mxtuh ÚttÞ Au. yt…ýt ntÚt-…„, ytk¾, ft™, ™tf y™u íð[t
suðe f{uoLÿeÞtu {thV‚u [tuðeËuÞ f÷tf þheh™u Út‚t y÷„ y÷„
y™w¼ðtu™u yt…ýw {™ rð&÷u»tý fhu Au fu yt y™w¼ð yt™kŒŒtÞf Au fu
…eztŒtÞf Au ‚u {wsƒ™t zÙtRð{tk yt y™w¼ð Mxtuh ÚttÞ Au.
nðu yt…ýt ytí{t™tu Mð¼tð yt™kŒ MðY… Au ‚u™u {tºt yt™kŒ
s „{u Au. ¼÷u ‚u ftuR…ý [es{tkÚte ntuÞ. yt…ýe …tuÍexeð zÙtRð{tk su
y™w¼ðtu Mxtuh ÚtÞt Au su yt™kŒ yt…™th Au ‚u y™w¼ð VheVheÚte
{u¤ððt fu {éÞtu ntuÞ ‚tu yu™u Ët[ððt ò¤ðe ht¾ðt yt…ýu Ë‚‚
«Þí™þe÷ hneyu Aeyu y™u ‚u s yt…ýw Sð™ Au, f{o Au.
su ½x™tytu Œw:¾ŒtÞf Au ‚uðt y™w¼ðtuÚte yt…ýu hûtý {u¤ððt
fu Œwh hnuðt «Þí™ fheyu Aeyu. yu …ý f{o™tu ¼t„ Au.
VheÚte yt…ýu ftuBÃÞwxh W…h ytðeyu. ftuBÃÞwxh{tk yuf ðtÞhË
™t{™w ‚íð Au su ftuBÃÞwxh™t «tu„út{™u ™wfþt™ fhu Au. ‚u™u Œqh fhðt
yuLxeðtRhË «tu„út{ ËtuVTxðuh yuLSr™Þhtu Ë‚‚ ƒ™tÔÞt fhu Au.
ytðe s he‚u {t™ðe™t {™{tk …ý ðtÞhË …uŒt Út‚t ntuÞ Au. yt
 fwkzr÷™e
 ½ýt {týËtu™e ntshe {tºtÚte ykŒh yt™kŒ fu{ ÚttÞ Au?
 ½ýt™e ntshe {tºt ‚{™u ƒu[u™ fu{ ƒ™tðu Au?
 ½ýe ÔÞÂõ‚ytu™t {tuZuÚte ƒtu÷u÷w Ët[w fu{ …zu Au?
 fkRf ysw„‚w Útðt™w ntuÞ ‚u™e r™þt™e yt…ý™u {™{tk yt„tu‚he fu{
{¤u Au?
 …qò…tX{tk ½ýeðth ô½ suðw fu{ ytðe òÞ Au?
 þ¢tŒÞ suðe M‚wr‚ fu yth‚e Ë{Þu þheh{tk ÍýÍýtxe fu{ ytðu Au?
½ýt ÷tuftu Äwýu Au fu{?
ytðt «§tu™e ÞtŒe ƒ™tðeþw ‚tu yt¾w …wM‚f ¼htR sþu …hk‚w
yuf ðM‚w yt…ý™u [tu¬Ë ÷t„u Au fu {t™ðe sL{u Au íÞthu ‚u™w {„s
¼÷u ™ðw sL{u÷w ntuÞ …ý ‚u{tk fkRf yuðw ‚íð Au su™t «{týu ‚u™tu rðftË
y÷„ y÷„ ¢{{tk ÚttÞ Au. ytðw ‚íð ði¿ttr™ftu yts ËwÄe þtuÄe þõÞt
™Úte. nt ze. yu™. yu. yux÷u fu hk„Ëwºttu™e þtuľtu¤ ÚtÞt fhu Au. ‚u™e
xuf™t÷tS™e þt¾tytu …ý ¾w÷e Au. …ý ‚u{tk ftuR VuhVth fu rðftË
fhðt™e {tMxh fe ‚u{™u yts ËwŒe {¤u÷ ™Úte.
yt ƒÄt «§tu™t W¥th yt…ýw ytæÞtÂí{f rð¿tt™ yt…e þfu Au.
‚u™w ÷tuSf …ý rð[th{tk {wfe Œu ‚uðw Au. ¼÷u yt…ýu ƒwÂØþt¤e ¼ýu÷t
„ýu÷t ntuRyu …ý ytæÞtÂí{f rðrÄ™u yuf rð¿tt™™e ár»xÙftuýÚte Ë{sðt
suðw Au.
‚{u nt÷™t ftuBÃÞwxh Þw„{tk Sð‚t ntu ‚tu {t™ðe™t {™™e yt
ƒÄe ðt‚tu™u ytæÞtÂí{f rð¿tt™™u ftuBÃÞwxh™e þçŒ ¼t»tt{tk Ë{sðt™e
ftuþe»t fheyu.
ftuBÃÞwxhÚte yt…ýu …rhr[‚ Aeyu. ‚u{tk ntzoðuh yux÷u fu ‚u™t
¼tir‚f W…ËtÄ™tu suðt fu {tur™xh, fe-ƒtuzo, Ëeze zÙtRð, ntzozeMf,
Ëe.…e.Þw., {tWË rð„uhu rð„uhu Au. ËtuVTxðuh yux÷u ftuBÃÞwxh{tk [÷tðe
þft‚tu «tu„út{ {t™ðe™w þheh Úttuzeðth {txu ftuBÃÞwxh „ýeyu ‚tu
ftuBÃÞwxh{tk su{ zuxtyuLxÙe {txu fe-ƒtuzo, ËezezÙtRð, V÷tu…e zÙtRð, {tWË
yt[{™
Au ‚u{ {t™ðe™e RLÿeÞtu ntÚt, …„, ytk¾, ft™, ™tf, íð[t, …tk[
f{uoLÿeÞtu zuxtyuLxÙe™w ft{ fhu Au.
{t™ðe™w {„s {tuxe ntzozeMf Au. su™tu {u{he …tðh yƒòu
„e„tƒtRxË Au. yt…ýe RLÿeÞtu [tuðeËuÞ f÷tf ftuR™u ftuR ËkðuŒ™t
y™w¼ð‚e ntuÞ Au. su ¿tt™‚k‚w {thV‚u {„s{tk òÞ Au. yt {trn‚e íÞtk
Mxtuh ÚttÞ Au.
nðu yt…ýt ½h™t ftuBÃÞwxh{tk ntzozeMf{tk ƒu-ºtý fu [th …txeoþ™
ntuÞ Au su™u zÙtRð fnu Au. ytðe s he‚u yt…ýt {„s{tk …ý ƒu s zÙtRð
Au. yuf …tuÍexeð y™u ƒeS ™„uxeð. …tuÍexeð zÙtRð{tk yt…ý™u y™wfw¤
ntuÞ ‚uðe {trn‚e huftuzo ÚttÞ Au. su{ fu ¼tð‚w, Vtð‚w, „{‚w ntuÞ y™u
yt™kŒ yt…‚w ntuÞ ‚u ˽¤t y™w¼ð yt{tk Mxtuh ÚttÞ Au. ßÞthu ™u„uxeð
zÙtRð{tk ™ „{‚w, ¼tð‚w fu Vtð‚w ytðw ‚{t{ Œw:¾ y™u …ezt yt…‚e
{trn‚e Mxtuh ÚttÞ Au. yt…ýt ntÚt-…„, ytk¾, ft™, ™tf y™u íð[t
suðe f{uoLÿeÞtu {thV‚u [tuðeËuÞ f÷tf þheh™u Út‚t y÷„ y÷„
y™w¼ðtu™u yt…ýw {™ rð&÷u»tý fhu Au fu yt y™w¼ð yt™kŒŒtÞf Au fu
…eztŒtÞf Au ‚u {wsƒ™t zÙtRð{tk yt y™w¼ð Mxtuh ÚttÞ Au.
nðu yt…ýt ytí{t™tu Mð¼tð yt™kŒ MðY… Au ‚u™u {tºt yt™kŒ
s „{u Au. ¼÷u ‚u ftuR…ý [es{tkÚte ntuÞ. yt…ýe …tuÍexeð zÙtRð{tk su
y™w¼ðtu Mxtuh ÚtÞt Au su yt™kŒ yt…™th Au ‚u y™w¼ð VheVheÚte
{u¤ððt fu {éÞtu ntuÞ ‚tu yu™u Ët[ððt ò¤ðe ht¾ðt yt…ýu Ë‚‚
«Þí™þe÷ hneyu Aeyu y™u ‚u s yt…ýw Sð™ Au, f{o Au.
su ½x™tytu Œw:¾ŒtÞf Au ‚uðt y™w¼ðtuÚte yt…ýu hûtý {u¤ððt
fu Œwh hnuðt «Þí™ fheyu Aeyu. yu …ý f{o™tu ¼t„ Au.
VheÚte yt…ýu ftuBÃÞwxh W…h ytðeyu. ftuBÃÞwxh{tk yuf ðtÞhË
™t{™w ‚íð Au su ftuBÃÞwxh™t «tu„út{™u ™wfþt™ fhu Au. ‚u™u Œqh fhðt
yuLxeðtRhË «tu„út{ ËtuVTxðuh yuLSr™Þhtu Ë‚‚ ƒ™tÔÞt fhu Au.
ytðe s he‚u {t™ðe™t {™{tk …ý ðtÞhË …uŒt Út‚t ntuÞ Au. yt
 fwkzr÷™e
ðtÞhË ykŒh …zu÷t y™w¼ðtu ¼÷u ‚u …tuÍexeð ntuÞ fu ™u„xeð ‚u{tkÚte s
ƒ™u Au. su{ fu yr¼{t™, R»tto, MðtÚto, ¼Þ, ®nËt, ft{, {tun, yt¤Ë
rð„uhu rð„uhu.
Rïhu {t™ðe™t sL{ ËtÚtu yuf {nt™ ¼ux yt…e Au su™u ¿tt™
fneyu. ¼÷u ‚u þYyt‚{tk yufxeð ™ ntuÞ su ftuBÃÞwxh{tk R. yuût. R.
VtR÷ ntuÞ Au ‚u{ ‚u™u ßÞthu [t÷w fhðt{tk ytðu íÞthu ftuR ËkíËk„Úte fu
½x™tÚte yt VtR÷ ¾w÷e òÞ suÚte ‚u™u ¿tt™™e W…÷çÄe {¤u Au. ð¤e
{t™ðe™e [u‚™t ‚u™t {™™t ˽¤t «tu„út{™u Ë‚‚ {ht{‚ fh‚e hnu
Au.su{ ftuBÃÞwxh{tk ÚttuztÚttuzt rŒðËu «tu„út{™w ËŠð˪„ fhðt Mfu™e„ y™u
ze£u„{uLx fhðw sYhe Au. Mfu™e„ yux÷u ftuBÃÞwxh™e ntzozeMf™t ðtÞhË™u
þtuÄe ‚u™u he…uh fhðt. ze£u„{uLx yux÷u ntzozeMf{tk VtR÷tu ytze-yð¤e
s‚e hne ntuÞ ‚tu ‚u™u Ëh¾e „tuXððe. Úttuzw y½Á ÷t„‚w ntuÞ ‚tu ƒesw
WŒtnhý ÷Ryu.
yuf {tuxe ÷tRƒúuhe ntuÞ, ‚u{tk y÷„ y÷„ rð»tÞtu™t ½tuzt{tk
Ëh¾t rð»tÞtu™t …wM‚ftu „tuXðu÷t ntuÞ Au. ðt[ftu ßÞthu …wM‚ftu ðtk[t™u
…h‚ yt…u Au íÞthu ÷tRƒúuheÞ™ ftWLxh ƒkÄ fhe y÷„ y÷„ rð»tÞtu™t
…wM‚ftu ‚u™t rð»tÞðt¤t ½tuzt{tk „tuXðu Au. òu ‚u{ ™ fhu ‚tu nòhtu
…wM‚ftu{tk ytðwk …wM‚f VheÚte þtuÄðw fux÷w y½Á …zu? ßÞthu …wM‚ftu
„tuXððt™e ft{„ehe [t÷u Au íÞthu Úttuzeðeh {txu …wM‚ftu ÷uðt™e ft{„ehe
ƒkÄ fhðe …zu Au. yux÷u ft{„ehe ð™-ðu ÚttÞ Au.
ftuBÃÞwxh{tk yts «r¢Þt™u ze£u„{uLx fnu Au. ftuBÃÞwxh ßÞthu
ze£u„{uLx fhðt {wfeyu íÞthu‚u™t W…h ƒeS ftuR ft{„ehe fhe þftÞ
™ne. yt ð™-ðu «r¢Þt Au.
{t™ðe™t {™{tk sL{tusL{™e {trn‚e Mxtuh ÚtÞu÷ Au su™u ËkMfth
fneyu Atyu. yt ËkMfthtu Œwr™Þt áÂüyu ƒu «fth™t ntuÞ, Ëtht y™u
¾htƒ.y„tW yt…ýu òuÞw fu RLÿeÞtu îtht su y™w¼ðtu{tk yt…ýu hË
÷Ryu ‚u™tu yr¼«tÞ yt…eyu yux÷u ‚h‚ s yt y™w¼ð yt…ýt {™{tk
4 5
yt[{™
huftuzo ÚtR òÞ Au. òu y™w¼ð yt™kŒŒtÞf ntuÞ ‚tu yt y™w¼ð ðthkðth
{u¤ððt™e RåAt rð[th MðY…u Ë‚‚ ytð‚e hnu. yt…ýu ‚u {txu f{o
fh‚t hneyu y™u SkŒ„e Sðeyu Aeyu ‚u{ fnuðtÞ.
yt…ýt {™™e ƒkÒtu zÙtRð{tk sux÷t y™w¼ðtu huftuzo ÚtÞu÷t Au ‚u
˽¤t yt…ý™u f{o fhtðu Au. ytæÞtí{rð¿tt™ ‚u™u f{o™wk ƒkÄ™ fnu Au. yt
rð[thÚte yt…ýu f{o fheyu …Ae …rhýt{™e htn òuRyu. òu ÄtÞto {wsƒ
…rhýt{ ytðu ‚tu yt™kŒ ytðu Au y™u ÄtÞwo …rhýt{ ™ ytðu ‚tu Œw:¾
ÚttÞ,r™htþt ytðu, …ze ¼tk„eyu, ze«uþ™ ytðu.sux÷e «ƒ¤ RåAt ‚ux÷e
‚u™e yËh.
‚{u yuðw RåA‚t ntu fu nwk ftuR…ý f{o fÁ y™u RÂåA‚ …rhýt{
¼÷u ™ ytðu, {tÁ ÄtÞwo ™ ÚttÞ ‚tu …ý nwk Ë{¼tð{tk ‚xMÚt hnwk, {™u
ftuR {t™rËf yËh ™ ÚttÞ. ytðe ÂMÚtr‚™u rMÚt‚«¿t yðMÚtt fnuðtÞ.
ÂMÚt‚«¿t yux÷u Ëw¾-Œw:¾, rðsÞ-…htsÞ, „h{e-Xkze, ÷t¼-„uh÷t¼ yt
ƒÄt{t {™™e ÂMÚtr‚ rMÚth hnu. ‚{™u ytðt ƒ™ðt™e RåAt ÚttÞ Au?
ytðtu Mð¼tð ÚtR òÞ ‚tu Œw:¾e ÚtðtÞ s ™ne. yt rMÚt‚«¿t ƒ™ðt {txu
ytæÞí{rð¿tt™u ¾qƒ¾qƒ „úkÚttu ytÃÞt Au. …ý yts™t fnuðt‚t ËwÄhu÷t,
¼ýu÷t („ýu÷t ™rn) ƒwÂØþt¤e ÷tuftu™u Ä{o ‚hV Ëw„ ntuÞ ‚u yt
{q¤rð¿tt™™u Ë{sðt™e ‚f „w{tðe Au. yt…ýu rð¿tt™ ‚hefu yt r¢Þt™u
òuRyu Aeyu. yt yðMÚtt «tó fhðt {txu ÔÞÂõ‚yu «Þí™ fhðtu …zu
Au.yt ðtRƒúuþ™ xuf™tu÷tS Au. ‚{the …tu‚t™e rðãw‚ût{‚t ðÄthðt™e
ðt‚ Au. ƒuxhe ™ƒ¤e nþu ‚tu ‚{tY ÷uÃxtu… ftuBÃÞwxh ƒhtƒh [t÷þu ™ne.
‚uðwk s yt…™e rðãw‚þÂõ‚, «týþÂõ‚ ™ƒ¤e nþu ‚tu {™ …ý ™ƒ¤w s
hnuþu.
yt…ýu òuÞw fu {t™ðe™t {™{tk sL{tusL{™e {trn‚e ËkMfth
MðY…u hnu÷e Au. yufyuf {trn‚e-ËkMfth yuf yuf f{o fhtðu Au. yt
ËkMfth‚{tÁ ÔÞÂõ‚íð-…Ëo™t÷exe ƒ™tðu Au. fth{ fu yt ËkMfth™t ytÄthu
‚{u Ë{ts{tk su he‚u ð‚o™ fhtu Atu, ‚u {wsƒ ftÞo fhtu Atu, ÔÞðnth ht¾tu
 fwkzr÷™e
ðtÞhË ykŒh …zu÷t y™w¼ðtu ¼÷u ‚u …tuÍexeð ntuÞ fu ™u„xeð ‚u{tkÚte s
ƒ™u Au. su{ fu yr¼{t™, R»tto, MðtÚto, ¼Þ, ®nËt, ft{, {tun, yt¤Ë
rð„uhu rð„uhu.
Rïhu {t™ðe™t sL{ ËtÚtu yuf {nt™ ¼ux yt…e Au su™u ¿tt™
fneyu. ¼÷u ‚u þYyt‚{tk yufxeð ™ ntuÞ su ftuBÃÞwxh{tk R. yuût. R.
VtR÷ ntuÞ Au ‚u{ ‚u™u ßÞthu [t÷w fhðt{tk ytðu íÞthu ftuR ËkíËk„Úte fu
½x™tÚte yt VtR÷ ¾w÷e òÞ suÚte ‚u™u ¿tt™™e W…÷çÄe {¤u Au. ð¤e
{t™ðe™e [u‚™t ‚u™t {™™t ˽¤t «tu„út{™u Ë‚‚ {ht{‚ fh‚e hnu
Au.su{ ftuBÃÞwxh{tk ÚttuztÚttuzt rŒðËu «tu„út{™w ËŠð˪„ fhðt Mfu™e„ y™u
ze£u„{uLx fhðw sYhe Au. Mfu™e„ yux÷u ftuBÃÞwxh™e ntzozeMf™t ðtÞhË™u
þtuÄe ‚u™u he…uh fhðt. ze£u„{uLx yux÷u ntzozeMf{tk VtR÷tu ytze-yð¤e
s‚e hne ntuÞ ‚tu ‚u™u Ëh¾e „tuXððe. Úttuzw y½Á ÷t„‚w ntuÞ ‚tu ƒesw
WŒtnhý ÷Ryu.
yuf {tuxe ÷tRƒúuhe ntuÞ, ‚u{tk y÷„ y÷„ rð»tÞtu™t ½tuzt{tk
Ëh¾t rð»tÞtu™t …wM‚ftu „tuXðu÷t ntuÞ Au. ðt[ftu ßÞthu …wM‚ftu ðtk[t™u
…h‚ yt…u Au íÞthu ÷tRƒúuheÞ™ ftWLxh ƒkÄ fhe y÷„ y÷„ rð»tÞtu™t
…wM‚ftu ‚u™t rð»tÞðt¤t ½tuzt{tk „tuXðu Au. òu ‚u{ ™ fhu ‚tu nòhtu
…wM‚ftu{tk ytðwk …wM‚f VheÚte þtuÄðw fux÷w y½Á …zu? ßÞthu …wM‚ftu
„tuXððt™e ft{„ehe [t÷u Au íÞthu Úttuzeðeh {txu …wM‚ftu ÷uðt™e ft{„ehe
ƒkÄ fhðe …zu Au. yux÷u ft{„ehe ð™-ðu ÚttÞ Au.
ftuBÃÞwxh{tk yts «r¢Þt™u ze£u„{uLx fnu Au. ftuBÃÞwxh ßÞthu
ze£u„{uLx fhðt {wfeyu íÞthu‚u™t W…h ƒeS ftuR ft{„ehe fhe þftÞ
™ne. yt ð™-ðu «r¢Þt Au.
{t™ðe™t {™{tk sL{tusL{™e {trn‚e Mxtuh ÚtÞu÷ Au su™u ËkMfth
fneyu Atyu. yt ËkMfthtu Œwr™Þt áÂüyu ƒu «fth™t ntuÞ, Ëtht y™u
¾htƒ.y„tW yt…ýu òuÞw fu RLÿeÞtu îtht su y™w¼ðtu{tk yt…ýu hË
÷Ryu ‚u™tu yr¼«tÞ yt…eyu yux÷u ‚h‚ s yt y™w¼ð yt…ýt {™{tk
4 5
yt[{™
huftuzo ÚtR òÞ Au. òu y™w¼ð yt™kŒŒtÞf ntuÞ ‚tu yt y™w¼ð ðthkðth
{u¤ððt™e RåAt rð[th MðY…u Ë‚‚ ytð‚e hnu. yt…ýu ‚u {txu f{o
fh‚t hneyu y™u SkŒ„e Sðeyu Aeyu ‚u{ fnuðtÞ.
yt…ýt {™™e ƒkÒtu zÙtRð{tk sux÷t y™w¼ðtu huftuzo ÚtÞu÷t Au ‚u
˽¤t yt…ý™u f{o fhtðu Au. ytæÞtí{rð¿tt™ ‚u™u f{o™wk ƒkÄ™ fnu Au. yt
rð[thÚte yt…ýu f{o fheyu …Ae …rhýt{™e htn òuRyu. òu ÄtÞto {wsƒ
…rhýt{ ytðu ‚tu yt™kŒ ytðu Au y™u ÄtÞwo …rhýt{ ™ ytðu ‚tu Œw:¾
ÚttÞ,r™htþt ytðu, …ze ¼tk„eyu, ze«uþ™ ytðu.sux÷e «ƒ¤ RåAt ‚ux÷e
‚u™e yËh.
‚{u yuðw RåA‚t ntu fu nwk ftuR…ý f{o fÁ y™u RÂåA‚ …rhýt{
¼÷u ™ ytðu, {tÁ ÄtÞwo ™ ÚttÞ ‚tu …ý nwk Ë{¼tð{tk ‚xMÚt hnwk, {™u
ftuR {t™rËf yËh ™ ÚttÞ. ytðe ÂMÚtr‚™u rMÚt‚«¿t yðMÚtt fnuðtÞ.
ÂMÚt‚«¿t yux÷u Ëw¾-Œw:¾, rðsÞ-…htsÞ, „h{e-Xkze, ÷t¼-„uh÷t¼ yt
ƒÄt{t {™™e ÂMÚtr‚ rMÚth hnu. ‚{™u ytðt ƒ™ðt™e RåAt ÚttÞ Au?
ytðtu Mð¼tð ÚtR òÞ ‚tu Œw:¾e ÚtðtÞ s ™ne. yt rMÚt‚«¿t ƒ™ðt {txu
ytæÞí{rð¿tt™u ¾qƒ¾qƒ „úkÚttu ytÃÞt Au. …ý yts™t fnuðt‚t ËwÄhu÷t,
¼ýu÷t („ýu÷t ™rn) ƒwÂØþt¤e ÷tuftu™u Ä{o ‚hV Ëw„ ntuÞ ‚u yt
{q¤rð¿tt™™u Ë{sðt™e ‚f „w{tðe Au. yt…ýu rð¿tt™ ‚hefu yt r¢Þt™u
òuRyu Aeyu. yt yðMÚtt «tó fhðt {txu ÔÞÂõ‚yu «Þí™ fhðtu …zu
Au.yt ðtRƒúuþ™ xuf™tu÷tS Au. ‚{the …tu‚t™e rðãw‚ût{‚t ðÄthðt™e
ðt‚ Au. ƒuxhe ™ƒ¤e nþu ‚tu ‚{tY ÷uÃxtu… ftuBÃÞwxh ƒhtƒh [t÷þu ™ne.
‚uðwk s yt…™e rðãw‚þÂõ‚, «týþÂõ‚ ™ƒ¤e nþu ‚tu {™ …ý ™ƒ¤w s
hnuþu.
yt…ýu òuÞw fu {t™ðe™t {™{tk sL{tusL{™e {trn‚e ËkMfth
MðY…u hnu÷e Au. yufyuf {trn‚e-ËkMfth yuf yuf f{o fhtðu Au. yt
ËkMfth‚{tÁ ÔÞÂõ‚íð-…Ëo™t÷exe ƒ™tðu Au. fth{ fu yt ËkMfth™t ytÄthu
‚{u Ë{ts{tk su he‚u ð‚o™ fhtu Atu, ‚u {wsƒ ftÞo fhtu Atu, ÔÞðnth ht¾tu
 fwkzr÷™e
Atu, ‚u {wsƒ ‚{the ytu¤¾tý-ÔÞÂõ‚í𠃙u Au.
Äthtu fu yt…ýu ƒnw „¼Y Mð¼tð™t, þkftþe÷, ytí{rðïtË™tu
y¼tððt¤t ntuRyu. yt…ýu {sƒq‚ ƒ™ðwk Au, …ý fuðe he‚u ‚u ¾ƒh
™Úte. yt™t {txu ‚{u ftuR {™tur[feíËf …tËu sþtu. su ðt‚ðt‚{tk ‚{tht
{™ ykŒh™e {trn‚e òýe ÷uþu y™u ytðt ™u„uxeð rð[th ™ ytðu ‚uðe
½u™™e „tu¤e yt…e Œuþu. …ý yt „tu¤e ‚tu ‚{tht {„s y™u RLÿeÞtu™u
™wfþt™ fhu Au, ‚u™e xuð …ze òÞ Au. …ý ftuR ytæÞtÂí{f rð¿tt™™t
òýfth …tËu sþtu ‚tu ‚{™u æÞt™, «týtÞt{, ð„uhu r¢Þt fhtðþu. ‚{™u
™ðtR ÷t„þu fu yt™tÚte {xe þfu Au. [t÷tu yt…ýu r¢Þtytu rðþu òuRyu.
yt…ýtu {q¤ «§ n‚tu fu {™™e yþtk‚, r™ƒo¤, ¼Þ¼e‚
yðM‚t{tkÚte ƒnth ytðe þtk‚e, ˃¤‚t, y¼Þ‚t fuðe he‚u {u¤ðe
þftÞ? yt {txu Vhe …tAw ftuBÃÞwxh™w WŒtnhý ÷Ryu. ftuBÃÞwxh™e
ntzozeMf f÷e™ fhðt fhðt {txu Mfu™ª„ y™u ze£u„{uLx™e «tuËuË Au. ‚uðe
he‚u {t™ðe™t {™ {txu ze£u„{uLx suðe s r¢Þt Au. su{tk R™…wx zeðtRË
suðt fu ntÚt-…„, ytk¾, ft™, ™tfÚte Út‚t RLÿeÞsLÞ y™w¼ðtu™u
{„s™e ntzozeMf ËwÄe ¼÷u òÞ …ý R™yufxeð hne yr¼«tÞ yt…ðt{tk
™ ytðu ‚tu ntzozeMf{tk yt y™w¼ðtu™e At… …z‚e ™Úte. yt «r¢Þt™u
R™yufxeð fhðt™e r¢Þt™u Ëtûte¼tð fu¤ððtu - ðex™uË ƒ™ðt™e r¢Þt
fne þftÞ.ntÚt-…„ n÷tðeyu ™ne, þheh ytht{Úte þtkr‚Úte ƒuËe þfu
‚u™e Â~Út‚e{tk „tuXðtyu, ytk¾ ƒkÄ fheyu, ft™ ƒkÄ ÚttÞ ‚tu Ëtk¼¤u÷t
þçŒtu{tk æÞt™ ™ ht¾eyu, ytðw þheh™w su …tuM[h ƒ™u Au ‚u æÞt™ yðMÚtt
fnuðtÞ.
ð¤e {q¤ rËæÄtk‚‚tu yu Au fu ‚{u ßÞthu ytðe he‚u þtkr‚Úte ƒuËtu
íÞthu ‚{the ykŒh™e su «týþÂõ‚ yt…{u¤u ‚{the {™™e ntzozeMf™e
ËVtR ft{„ehe þY fhu Au y™u su fkR M{]r‚ytu ‚u{tk ¼kzthtÞu÷e Au ‚u™e
xu… heðtRLz ‚R {t™Ë…x …h rð[th MðY…u ytð‚e òÞ Au. …ý
yt…ýe þh‚ yux÷e fu hË ÷eÄt rð™t òuÞt fhtu, yux÷u ‚u™e At…
yt[{™
yt…{u¤u ¼qËt‚e òÞ y™u yt M{]r‚ ðne òÞ Au. òu hË ÷uðtR òÞ
‚tu yt M{]r‚ „tZ ÚtR òÞ Au. {txu ¼q÷{tk …ý hË ÷uðtu ™ne. ‚{thu
{tºt ÞtŒ ht¾ðt™wk Au fu ‚{thu fkR s fhðt™w ™Úte. hË ÷uðt™tu ™Úte,
{tºt òuÞt fhðt™w Au.ƒË yt{ òuÞt s fhtu, òuÞt s fhtu. ‚{the
ntzozeMf{tk ƒÄw „tuXðtR sþu. ¾tuxe M{]r‚ytu™e At… ¼qËtR sþu. ‚{u
n¤ðtþ y™w¼ðþtu. þtkr‚ yt…{u¤u ytðe sþu.
ytx÷e y{Úte ™t™e r¢Þt ‚{tht {„s{tk ƒuËtzðt ytx÷wk ÷tkƒw
÷¾ðwk …zu Au fthý fu yt…ýe ykŒh™e þÂõ‚ yt…ý™u [k[¤ ht¾u Au.
ð‚o{t™{tk òuðt™w hnu‚w ™Úte ‚uÚte fkR ™ fhðt™w ËtiÚte y½Á ntuÞ ‚u{
÷t„u Au. …ý ykŒh™e þÂõ‚ òu ƒ¤ðt™ ntuÞ, Úttuztu {sƒq‚ ËkfÕ… fÞtuo
ntuÞ ‚tu fkR s y½Á ™Úte.
ð¤e yt «týþÂõ‚™u …ý ƒ¤ðt™ ƒ™tðe þftÞ Au. ‚u {txu
ytË™tu, «týÞt{, ð„uhu ½ýw ½ýw yt…ýt Þtu„þtMºtu ytÃÞw Au. ‚u™tu
…æŒr‚Ëh™tu W…Þtu„ òýfth „wYS …tËuÚte þe¾e ÷uðt™tu Au. …ý æÞt™
‚tu ‚{thu ò‚u fhðw …zu Au. ‚u™e ftuR huze{Rz xuƒ÷ux {¤‚e ™Úte. nt
yuf W…tÞ Au ‚{u rËæÄÞtu„e™t þhýu rþ»Þ¼tðu, ™{ú¼tðu, ynkþqLÞ¼tðu
òð ‚tu ‚u{™e «ƒ¤ «týþÂõ‚ «ËtŒ MðY…u ‚{the ykŒh ðnuðztðe þfu
Au. su …÷f{tºt{tk ‚{the {™tuŒþt™u …h{þtk‚ fhe þfu Au. yt
þÂõ‚…t‚™e r¢Þt yt …wMf™t yt„¤™t «fhý{tk rð„‚ðth Ë{òðe Au.
½ýeðth yt…ýe ykŒh™e «týþÂõ‚ yt…{u¤u yt…ýt ftƒq ƒnth
{™™e ËVtR [t÷w fhu Au íÞthu „w[ðtztu W¼tu ÚttÞ Au.þheh y™u {™
yt…ýt ftƒq ƒnth yuðe yuðe r¢Þt fhu Au fu yt…ýu „¼htR™u zptfxh,
¼qðt, {™tur[rfíËf, ßÞtur‚»te …tËu sRyu Aeyu. su {t™rËfhtu„,
ð¤„tz, r…‚]Œtu»t suðw fthý ƒ‚tðe ‚{™u Ÿzt ¾[o{tk W‚the Œu Au. ytðt
rðr[ºt ÷ûtý™e ÞtŒe yt …wM‚f{tk yt„¤™t «fhý{tk yt…e Au. su
þtkr‚Úte ðtk[e sþtu.‚{™u fu ‚{the ÔÞÂõ‚™u ytðw ftuR…ý ÷ûtý sýtÞ ‚tu
ztpfxh fu ¼qðt …tËu sðt™u ƒŒ÷u rËæÄÞtu„e …tËu ÷R sþtu. rËæÄÞtu„e
 fwkzr÷™e
Atu, ‚u {wsƒ ‚{the ytu¤¾tý-ÔÞÂõ‚í𠃙u Au.
Äthtu fu yt…ýu ƒnw „¼Y Mð¼tð™t, þkftþe÷, ytí{rðïtË™tu
y¼tððt¤t ntuRyu. yt…ýu {sƒq‚ ƒ™ðwk Au, …ý fuðe he‚u ‚u ¾ƒh
™Úte. yt™t {txu ‚{u ftuR {™tur[feíËf …tËu sþtu. su ðt‚ðt‚{tk ‚{tht
{™ ykŒh™e {trn‚e òýe ÷uþu y™u ytðt ™u„uxeð rð[th ™ ytðu ‚uðe
½u™™e „tu¤e yt…e Œuþu. …ý yt „tu¤e ‚tu ‚{tht {„s y™u RLÿeÞtu™u
™wfþt™ fhu Au, ‚u™e xuð …ze òÞ Au. …ý ftuR ytæÞtÂí{f rð¿tt™™t
òýfth …tËu sþtu ‚tu ‚{™u æÞt™, «týtÞt{, ð„uhu r¢Þt fhtðþu. ‚{™u
™ðtR ÷t„þu fu yt™tÚte {xe þfu Au. [t÷tu yt…ýu r¢Þtytu rðþu òuRyu.
yt…ýtu {q¤ «§ n‚tu fu {™™e yþtk‚, r™ƒo¤, ¼Þ¼e‚
yðM‚t{tkÚte ƒnth ytðe þtk‚e, ˃¤‚t, y¼Þ‚t fuðe he‚u {u¤ðe
þftÞ? yt {txu Vhe …tAw ftuBÃÞwxh™w WŒtnhý ÷Ryu. ftuBÃÞwxh™e
ntzozeMf f÷e™ fhðt fhðt {txu Mfu™ª„ y™u ze£u„{uLx™e «tuËuË Au. ‚uðe
he‚u {t™ðe™t {™ {txu ze£u„{uLx suðe s r¢Þt Au. su{tk R™…wx zeðtRË
suðt fu ntÚt-…„, ytk¾, ft™, ™tfÚte Út‚t RLÿeÞsLÞ y™w¼ðtu™u
{„s™e ntzozeMf ËwÄe ¼÷u òÞ …ý R™yufxeð hne yr¼«tÞ yt…ðt{tk
™ ytðu ‚tu ntzozeMf{tk yt y™w¼ðtu™e At… …z‚e ™Úte. yt «r¢Þt™u
R™yufxeð fhðt™e r¢Þt™u Ëtûte¼tð fu¤ððtu - ðex™uË ƒ™ðt™e r¢Þt
fne þftÞ.ntÚt-…„ n÷tðeyu ™ne, þheh ytht{Úte þtkr‚Úte ƒuËe þfu
‚u™e Â~Út‚e{tk „tuXðtyu, ytk¾ ƒkÄ fheyu, ft™ ƒkÄ ÚttÞ ‚tu Ëtk¼¤u÷t
þçŒtu{tk æÞt™ ™ ht¾eyu, ytðw þheh™w su …tuM[h ƒ™u Au ‚u æÞt™ yðMÚtt
fnuðtÞ.
ð¤e {q¤ rËæÄtk‚‚tu yu Au fu ‚{u ßÞthu ytðe he‚u þtkr‚Úte ƒuËtu
íÞthu ‚{the ykŒh™e su «týþÂõ‚ yt…{u¤u ‚{the {™™e ntzozeMf™e
ËVtR ft{„ehe þY fhu Au y™u su fkR M{]r‚ytu ‚u{tk ¼kzthtÞu÷e Au ‚u™e
xu… heðtRLz ‚R {t™Ë…x …h rð[th MðY…u ytð‚e òÞ Au. …ý
yt…ýe þh‚ yux÷e fu hË ÷eÄt rð™t òuÞt fhtu, yux÷u ‚u™e At…
yt[{™
yt…{u¤u ¼qËt‚e òÞ y™u yt M{]r‚ ðne òÞ Au. òu hË ÷uðtR òÞ
‚tu yt M{]r‚ „tZ ÚtR òÞ Au. {txu ¼q÷{tk …ý hË ÷uðtu ™ne. ‚{thu
{tºt ÞtŒ ht¾ðt™wk Au fu ‚{thu fkR s fhðt™w ™Úte. hË ÷uðt™tu ™Úte,
{tºt òuÞt fhðt™w Au.ƒË yt{ òuÞt s fhtu, òuÞt s fhtu. ‚{the
ntzozeMf{tk ƒÄw „tuXðtR sþu. ¾tuxe M{]r‚ytu™e At… ¼qËtR sþu. ‚{u
n¤ðtþ y™w¼ðþtu. þtkr‚ yt…{u¤u ytðe sþu.
ytx÷e y{Úte ™t™e r¢Þt ‚{tht {„s{tk ƒuËtzðt ytx÷wk ÷tkƒw
÷¾ðwk …zu Au fthý fu yt…ýe ykŒh™e þÂõ‚ yt…ý™u [k[¤ ht¾u Au.
ð‚o{t™{tk òuðt™w hnu‚w ™Úte ‚uÚte fkR ™ fhðt™w ËtiÚte y½Á ntuÞ ‚u{
÷t„u Au. …ý ykŒh™e þÂõ‚ òu ƒ¤ðt™ ntuÞ, Úttuztu {sƒq‚ ËkfÕ… fÞtuo
ntuÞ ‚tu fkR s y½Á ™Úte.
ð¤e yt «týþÂõ‚™u …ý ƒ¤ðt™ ƒ™tðe þftÞ Au. ‚u {txu
ytË™tu, «týÞt{, ð„uhu ½ýw ½ýw yt…ýt Þtu„þtMºtu ytÃÞw Au. ‚u™tu
…æŒr‚Ëh™tu W…Þtu„ òýfth „wYS …tËuÚte þe¾e ÷uðt™tu Au. …ý æÞt™
‚tu ‚{thu ò‚u fhðw …zu Au. ‚u™e ftuR huze{Rz xuƒ÷ux {¤‚e ™Úte. nt
yuf W…tÞ Au ‚{u rËæÄÞtu„e™t þhýu rþ»Þ¼tðu, ™{ú¼tðu, ynkþqLÞ¼tðu
òð ‚tu ‚u{™e «ƒ¤ «týþÂõ‚ «ËtŒ MðY…u ‚{the ykŒh ðnuðztðe þfu
Au. su …÷f{tºt{tk ‚{the {™tuŒþt™u …h{þtk‚ fhe þfu Au. yt
þÂõ‚…t‚™e r¢Þt yt …wMf™t yt„¤™t «fhý{tk rð„‚ðth Ë{òðe Au.
½ýeðth yt…ýe ykŒh™e «týþÂõ‚ yt…{u¤u yt…ýt ftƒq ƒnth
{™™e ËVtR [t÷w fhu Au íÞthu „w[ðtztu W¼tu ÚttÞ Au.þheh y™u {™
yt…ýt ftƒq ƒnth yuðe yuðe r¢Þt fhu Au fu yt…ýu „¼htR™u zptfxh,
¼qðt, {™tur[rfíËf, ßÞtur‚»te …tËu sRyu Aeyu. su {t™rËfhtu„,
ð¤„tz, r…‚]Œtu»t suðw fthý ƒ‚tðe ‚{™u Ÿzt ¾[o{tk W‚the Œu Au. ytðt
rðr[ºt ÷ûtý™e ÞtŒe yt …wM‚f{tk yt„¤™t «fhý{tk yt…e Au. su
þtkr‚Úte ðtk[e sþtu.‚{™u fu ‚{the ÔÞÂõ‚™u ytðw ftuR…ý ÷ûtý sýtÞ ‚tu
ztpfxh fu ¼qðt …tËu sðt™u ƒŒ÷u rËæÄÞtu„e …tËu ÷R sþtu. rËæÄÞtu„e
 fwkzr÷™e yt[{™
…t‚t™e «týþÂõ‚ ðzu ŒhŒe™t «tý™e „r‚™w r™Þ{™ fhþu. huøÞw÷uxh
{wfe Œuþu y™u þtkr‚…qðof Þt «týþÂõ‚ ŒhŒe™u þtk‚-yt™kŒ™e yðMÚtt{tk
ht¾þu. ƒtfe ‚tu «týþÂõ‚™t ftƒqƒnth™e «r¢Þt™u fthýu „wk[ðtzt¼Þto
«Ëk„tu …ife fux÷tkf yt …wM‚f™t yt„¤™t «fhý{tk {wõÞt Au su ðtk[e
sþtu.
«týþÂõ‚™wk Ë{]Ø y™u rðþt¤ rð¿tt™ Au. su Ëk…qýo þhehrð¿tt™,
{™turð¿tt™ y™u «týrð¿tt™ Au. su™u ftuR Ä{o fu Ëk«ŒtÞ™w ƒkÄ™ ™Úte.
Ë™t‚™ ËíÞ Au.ytðt y„tÄ Ë{wÿY… rð¿tt™™w yuf yuf rð»tÞ™w y÷„
y÷„ …wM‚f …ý ™t™wk …zu ‚ux÷wk rð¿tt™ Au. …hk‚w ‚u™t yfoY… yt[{™
yt ™t™fze …wM‚eft {thV‚u yt…ýu {u¤ðeyu.

9
 «fhý - 1
“y™w¼ðu™ rËæÄÞL‚e”
ËtÄftu™t yŒT¼q‚ y™w¼ðtu
rËÂæÄ ™ {tk„e Œtuz‚e ytðu
÷¾‚h{tk {tht yuf ËtÄf ƒnu™ ðËwƒnu™ ßÞthu æÞt™{tk ƒuËu íÞthu
Ëqû{þhehu Ér»tfuþ, ƒŒrh™tÚt rn{t÷Þ™e Þtºtt fhe™u ytðu y™u …Ae
ðýo™ fhu ‚u Ëtk¼¤e™u yt…ý™u yu{ ÷t„u fu ‚u ËŒuunu òýe™u ðt‚ fhu Au.
„heƒ fwxwkƒ{tkÚte ytð‚t ntuE ðÄw{tk ðÄw ËwhuLÿ™„hÚte yt„¤ „Þu÷ ™Úte,
…ý Ëqû{þhehÚte ËkfÕ… fhe™u ƒuËu ‚tu õÞtkÞ™t õÞtkÞ Vhe ytðu Au. ½ýt
ËtÄw-{wr™ytu ytðe rËÂØ {u¤ððt ½ýeÞu ‚…ùÞto fhu Au. y™uf «fth™e
ËtÄ™t fhu Au. …ý …rhýt{u ftkE {¤‚wk ™Úte. yt ƒÄw …qðosL{™t ƒu÷uLË
W…h ytÄth ht¾u Au. su{ EåAt ntuÞ ‚u yu{ ƒ‚tðu Au fu ‚{u feŠ‚, {t™,
«r‚ct ðÄthðt ‚u{ s Ët{trsf, ytŠÚtf ÷t¼ {u¤ððt RåAtu Atu. yt
MðtÚto™e „kÄ fwŒh‚™u ‚h‚ s ytðe òÞ Au y™u ‚u{™u yt rËÂØ ™ {¤u
‚u™wk ¾tË æÞt™ ht¾u Au. fw…tºt …tËu rËÂØ ytðu ‚tu ¼M{tËwh suðwk ÚttÞ
Au y™u ¼M{tËwh™tu ™tþ fhðt {txu ¼„ðt™™u {turn™e Y… ÷uðw …zâw.
…Ae {turn™e ËtÚtu ™]íÞ fh‚t ¼M{tËwh ™]íÞ™e yuf {wÿt{tk …tu‚t™t {tÚtu
¼q÷Úte ntÚt {qfu Au ™u ¼M{e¼q‚ ÚttÞ Au.‚uðe s he‚u ËtÄftu, Þtu„eytu,
‚…Mðeytu ¼tir‚f RåAtÚte rËÂØytu «Þí™ fhu Au. ‚u™u rËÂØ {¤‚e ™Úte
fthý rËÂØ …ý ™tþðk‚ Au. ËtÄf™t {]íÞw …Ae rËÂØ òÞ Au.
yn{TþqLÞ yðMÚtt y™u rËÂØ
ßÞthu ËtÄf™e fûtt yuðe ƒ™u fu ‚u™u ftuE RåAt, y…uûtt, ynk…Œ,
Þþ, feŠ‚, {t™, «r‚ct, Ä™ ði¼ð™e RåAt ™Úte hnu‚e íÞthu rËÂØ ‚u™t
[hý [q{ðt ytðu Au. íÞthu ËtÄf™u yt rËÂØ™wk {n¥ð ntu‚wk ™Úte. yux÷u
fu su™u òuEyu Aeyu ‚u™u {¤‚wk ™Úte. y™u {¤u Au ‚uu òuE‚w ™Úte. ‘™
{tøÞwk Œtuz‚wk ytðu” ytðwk frð™e frð‚t{tk ytðu Au ‚u 100 xft Ët[w Au.
 fwkzr÷™e
Ëtð y¼ý-„{th „t{rzÞt …tËu yŒT¼q‚ þÂõ‚ …ze ntuÞ Au. ‚u™tu
yuf Œt¾÷tu Au. yuf „t{rzÞt ¼tR™u ftuE fu n™w{t™ [t÷eËt fhðt fÌtwk.
„tÞtu [htðe™u yt¾tu rŒðË n™w{t™ [t÷eËt fhu. …rhýt{u 50 ð»to™e
ËtÄ™t fÞto …Ae ‚u™e fwkzr÷™e ËnMºtth{tk …ntU[e.…hk‚w „wÁ™wk {t„oŒþo™
™nª yux÷u {M‚f{tk ntR…tuÚtu÷u{Ë{tk søÞt ƒ™ðe òuEyu ‚u søÞt ƒhtƒh
™ ÚttÞ y™u þÂõ‚ søÞt ƒ™tððt «Þí™ fhu. yt ƒu ò‚™t ¾U[‚týÚte
„t{rzÞt™u {tÚtt™tu Œw:¾tðtu ÚttÞ. yt ¼tE 70 ð»to™t ÚtÞt. ƒu-ºtý Œefht
y{urhft yux÷u ztìõxhtuyu ƒÄt s xuMx fhe™u fÌtwk fu ŒtŒtS™u ftuE ò‚™wk
ŒŒo ™Úte. y{urhft{tk …ý ztìõxhtuyu rð¿tt™™e AuÕ÷e xufT™tu÷tuS ðt…he
÷eÄe íÞthƒtŒ ònuh fÞwO fu ŒtŒtS™u ftkE ™Úte, {tºt {t™rËf Au.
‘yt¾hu ŒtŒt fkxt¤e™u ¼th‚ …tAt ytÔÞt. ftuEyu {thtu …rh[Þ
ytÃÞtu. ‚u{ýu {thtu Ëk…fo ËtæÞtu. {the …tËu ytðe™u ŒtŒtyu …tu‚t™e
…t½ze W‚the {™u «ýt{ fÞto. ‚u s …t½ze s{ýt „tuXý™e ™e[u Œƒtðe™u
…tÚtÞto ð„h s{e™ …h ƒuXt.
{U ‚u{™e Ët{u òuÞwk. ‚uytu rËØ …wÁ»t n‚t. ËkfÕ… rËØ n‚t ‚uÚte
ynkfth þqLÞ ÚtÞtu n‚tu. …tu‚t™e {nt™‚t ¼q÷e™u …ÚÚth™u …ý «ýt{
fh‚t n‚t.ŒtŒtSyu …tu‚t™tu Rr‚ntË fÌttu y™u {tÚtt™t Œw:¾tðt{tk htn‚
ÚttÞ ‚uðwk ftkE fhe yt…ðt ðt‚ fhe. Ëqû{ áÂüÚte òu‚tk ÏÞt÷ ytÔÞtu fu
yt søÞtyu ƒu-ºtý ËnMºtt™e …tk¾ze ƒhtƒh „tuXðtÞ ‚tu Œw:¾tðtu þtk‚
ÚtE òÞ. {U ‚u{™u ytk¾ ƒkÄ fhe ƒuËðt™e Ë÷tn yt…e y™u ‚u Œhr{Þt™
ËnMºtt™e yt {w~fu÷e Œqh fhe, ŒtŒtS™tu Œw:¾tðtu „tÞƒ ÚtE „Þtu, su™u
Œqh „fhðt {txu 75 nòh ¾åÞto A‚tk ™ {xâtu. ‚u …÷ðth{tk „tÞƒ ÚtE
„Þtu. yux÷u fu su {tk„u ‚u™u {¤‚wk ™Úte. ™ {tk„u Œtuz‚wk ytðu.
rËÂØ™u {t„uo sðwk ntuÞ ‚tu «Út{ «[kz …wÁ»ttÚto™e ‚iÞthe ht¾ðe.
ƒeS ðt‚-suýu yt rËÂØ {u¤ðe ntuÞ ‚u™tk þhý{tk ynk þqLÞ ÚtE™u ƒuËðwk
…zu. xqf{tk …nu÷t ‚{the yŒBÞ RåAt, ƒeò ËŒT„wÁ {¤ðt yt ƒu þh‚tu
…qýo ÚttÞ ‚tu s rËÂØ {¤u. ºteS ðt‚ „wÁ [hýu ƒuXt …Ae „wÁ ƒ‚tðu
2 3
“y™w¼ðu™ rËæÄÞL‚e”
‚u …Ør‚ Ëtð {t{q÷e ÷t„u …ý fÞto s fhðt™e, yt{ fÞto fhtu ‚tu ðeË
ð»to™e ËtÄ™t …Ae «¼wf]…t ntuÞ ‚tu rËÂØ™t nfŒth ƒ™tu. òu «¼wf]…t ™
ntuÞ ‚tu ƒÄe {nu™‚ ƒufth òÞ Au.yt…ýe {wÏÞ yu ðt‚ n‚e fu ½ýe
Þtu„erËÂØ ‚{tht …qðosL{™t ƒu÷uLË™ yt sL{™e ‚…ùÞto …h ytÄth
ht¾u Au.
{nuþ Þtu„e™t Ëtht ËtÄf su ‚u{™e ËtÚtu 15 ð»toÚte ËtÚtu n‚t.
yu™. xe. yu{. (xÙtLËzuLx÷ {zexuþ™)™t ½ýt ð„tuo …hŒuþ{tk [÷tð‚t
n‚t. yuf rŒðË æÞt™{tk ƒuXt ™u Œuzft™e su{ fwŒðt ÷tøÞt. ¾u[he™e
r¢Þt ËtÚtu ½ýe r¢Þtytu ÚtE. nðu Ëns he‚u ºtý fu [th f÷tf ËwÄe
¾u[he™e r¢Þt fhe þfu Au. ºtý-[th ð»to …nu÷t {nuþ Þtu„eÚte swŒt ÚtÞt
Au y™u …tu‚t™e ËtÄ™t fhu Au. ‚u {™u {éÞt, ðt‚ fhe fu su ¾u[he rËÂØ
fhu ‚u ytftþ{tk Wze þfu. …ý nsw ËwÄe {™u yt rËÂØ {¤e ™Úte ‚tu ‚u™wk
fthý þwk ?
{U …ý ‚u{™u yu{ sýtÔÞwk fu ßÞthu nwk Þtu„ þe¾‚tu õÞthu yu{
{t™‚tu n‚tu fu ytftþ{tk Wze þftÞ. y{urhft sðwk ntuÞ ‚tu ðeÍt ÷uðtu
…zþu ™nª. ËeÄt ytftþ{t„uo sE þfeþ. …ý AuÕ÷t 36 ð»to™t y™w¼ð
…Ae ÏÞt÷ ytÔÞtu fu ytftþu Wzðt™tu ÏÞt÷ ¾tuxtu Au. fŒt[ Ëqû{þhehu
sE þft‚wk nþu. ytðt y™w¼ðtu y{tht ËtÄf-{kz¤{tk ½ýt™u ÚtÞt Au,
…ý ËŒunu þõÞ ™Úte. ¼q‚ft¤{tk ¼th‚™t Þtu„eytu ËŒunu sE þf‚t n‚t,
…ý yíÞthu Wzðt™e xufr™f ftuE™e …tËu ™Úte. yt rðãt ™tþ …t{e Au.
nðu ‚tu nt÷™t ƒwÂØþt¤e {týËtu, ËkþtuÄftu, rð¿ttr™ftu ËkþtuÄ™ fhe þtuÄe
ftZu ‚tu s þõÞ ƒ™u.
yt‡ÞtÂí{f ËtÄ™t y™u „wY
swŒt swŒt Þtu„ËtÄ™t™t {kz¤tu [t÷u Au. ‚u Ëthe ðt‚ Au. yuf
ƒeò™t y™w¼ðtu fk…uh ÚtR þfu Au. ¼q÷[wf ËwÄthu Au ‚tu ƒeS ƒtsw
{kz¤™t ËtÄftu™u „wÁ¼Âõ‚™tu yux÷tu ƒÄtu yr‚huf fhðt{tk ytðu Au fu
ƒeò ËtÄf {kz¤™e ™ðe ðt‚,™ðwk ¿tt™ ntuÞ ‚tu ‚u ÷uðt™e {™tE fhðt{tk
 fwkzr÷™e
Ëtð y¼ý-„{th „t{rzÞt …tËu yŒT¼q‚ þÂõ‚ …ze ntuÞ Au. ‚u™tu
yuf Œt¾÷tu Au. yuf „t{rzÞt ¼tR™u ftuE fu n™w{t™ [t÷eËt fhðt fÌtwk.
„tÞtu [htðe™u yt¾tu rŒðË n™w{t™ [t÷eËt fhu. …rhýt{u 50 ð»to™e
ËtÄ™t fÞto …Ae ‚u™e fwkzr÷™e ËnMºtth{tk …ntU[e.…hk‚w „wÁ™wk {t„oŒþo™
™nª yux÷u {M‚f{tk ntR…tuÚtu÷u{Ë{tk søÞt ƒ™ðe òuEyu ‚u søÞt ƒhtƒh
™ ÚttÞ y™u þÂõ‚ søÞt ƒ™tððt «Þí™ fhu. yt ƒu ò‚™t ¾U[‚týÚte
„t{rzÞt™u {tÚtt™tu Œw:¾tðtu ÚttÞ. yt ¼tE 70 ð»to™t ÚtÞt. ƒu-ºtý Œefht
y{urhft yux÷u ztìõxhtuyu ƒÄt s xuMx fhe™u fÌtwk fu ŒtŒtS™u ftuE ò‚™wk
ŒŒo ™Úte. y{urhft{tk …ý ztìõxhtuyu rð¿tt™™e AuÕ÷e xufT™tu÷tuS ðt…he
÷eÄe íÞthƒtŒ ònuh fÞwO fu ŒtŒtS™u ftkE ™Úte, {tºt {t™rËf Au.
‘yt¾hu ŒtŒt fkxt¤e™u ¼th‚ …tAt ytÔÞt. ftuEyu {thtu …rh[Þ
ytÃÞtu. ‚u{ýu {thtu Ëk…fo ËtæÞtu. {the …tËu ytðe™u ŒtŒtyu …tu‚t™e
…t½ze W‚the {™u «ýt{ fÞto. ‚u s …t½ze s{ýt „tuXý™e ™e[u Œƒtðe™u
…tÚtÞto ð„h s{e™ …h ƒuXt.
{U ‚u{™e Ët{u òuÞwk. ‚uytu rËØ …wÁ»t n‚t. ËkfÕ… rËØ n‚t ‚uÚte
ynkfth þqLÞ ÚtÞtu n‚tu. …tu‚t™e {nt™‚t ¼q÷e™u …ÚÚth™u …ý «ýt{
fh‚t n‚t.ŒtŒtSyu …tu‚t™tu Rr‚ntË fÌttu y™u {tÚtt™t Œw:¾tðt{tk htn‚
ÚttÞ ‚uðwk ftkE fhe yt…ðt ðt‚ fhe. Ëqû{ áÂüÚte òu‚tk ÏÞt÷ ytÔÞtu fu
yt søÞtyu ƒu-ºtý ËnMºtt™e …tk¾ze ƒhtƒh „tuXðtÞ ‚tu Œw:¾tðtu þtk‚
ÚtE òÞ. {U ‚u{™u ytk¾ ƒkÄ fhe ƒuËðt™e Ë÷tn yt…e y™u ‚u Œhr{Þt™
ËnMºtt™e yt {w~fu÷e Œqh fhe, ŒtŒtS™tu Œw:¾tðtu „tÞƒ ÚtE „Þtu, su™u
Œqh „fhðt {txu 75 nòh ¾åÞto A‚tk ™ {xâtu. ‚u …÷ðth{tk „tÞƒ ÚtE
„Þtu. yux÷u fu su {tk„u ‚u™u {¤‚wk ™Úte. ™ {tk„u Œtuz‚wk ytðu.
rËÂØ™u {t„uo sðwk ntuÞ ‚tu «Út{ «[kz …wÁ»ttÚto™e ‚iÞthe ht¾ðe.
ƒeS ðt‚-suýu yt rËÂØ {u¤ðe ntuÞ ‚u™tk þhý{tk ynk þqLÞ ÚtE™u ƒuËðwk
…zu. xqf{tk …nu÷t ‚{the yŒBÞ RåAt, ƒeò ËŒT„wÁ {¤ðt yt ƒu þh‚tu
…qýo ÚttÞ ‚tu s rËÂØ {¤u. ºteS ðt‚ „wÁ [hýu ƒuXt …Ae „wÁ ƒ‚tðu
2 3
“y™w¼ðu™ rËæÄÞL‚e”
‚u …Ør‚ Ëtð {t{q÷e ÷t„u …ý fÞto s fhðt™e, yt{ fÞto fhtu ‚tu ðeË
ð»to™e ËtÄ™t …Ae «¼wf]…t ntuÞ ‚tu rËÂØ™t nfŒth ƒ™tu. òu «¼wf]…t ™
ntuÞ ‚tu ƒÄe {nu™‚ ƒufth òÞ Au.yt…ýe {wÏÞ yu ðt‚ n‚e fu ½ýe
Þtu„erËÂØ ‚{tht …qðosL{™t ƒu÷uLË™ yt sL{™e ‚…ùÞto …h ytÄth
ht¾u Au.
{nuþ Þtu„e™t Ëtht ËtÄf su ‚u{™e ËtÚtu 15 ð»toÚte ËtÚtu n‚t.
yu™. xe. yu{. (xÙtLËzuLx÷ {zexuþ™)™t ½ýt ð„tuo …hŒuþ{tk [÷tð‚t
n‚t. yuf rŒðË æÞt™{tk ƒuXt ™u Œuzft™e su{ fwŒðt ÷tøÞt. ¾u[he™e
r¢Þt ËtÚtu ½ýe r¢Þtytu ÚtE. nðu Ëns he‚u ºtý fu [th f÷tf ËwÄe
¾u[he™e r¢Þt fhe þfu Au. ºtý-[th ð»to …nu÷t {nuþ Þtu„eÚte swŒt ÚtÞt
Au y™u …tu‚t™e ËtÄ™t fhu Au. ‚u {™u {éÞt, ðt‚ fhe fu su ¾u[he rËÂØ
fhu ‚u ytftþ{tk Wze þfu. …ý nsw ËwÄe {™u yt rËÂØ {¤e ™Úte ‚tu ‚u™wk
fthý þwk ?
{U …ý ‚u{™u yu{ sýtÔÞwk fu ßÞthu nwk Þtu„ þe¾‚tu õÞthu yu{
{t™‚tu n‚tu fu ytftþ{tk Wze þftÞ. y{urhft sðwk ntuÞ ‚tu ðeÍt ÷uðtu
…zþu ™nª. ËeÄt ytftþ{t„uo sE þfeþ. …ý AuÕ÷t 36 ð»to™t y™w¼ð
…Ae ÏÞt÷ ytÔÞtu fu ytftþu Wzðt™tu ÏÞt÷ ¾tuxtu Au. fŒt[ Ëqû{þhehu
sE þft‚wk nþu. ytðt y™w¼ðtu y{tht ËtÄf-{kz¤{tk ½ýt™u ÚtÞt Au,
…ý ËŒunu þõÞ ™Úte. ¼q‚ft¤{tk ¼th‚™t Þtu„eytu ËŒunu sE þf‚t n‚t,
…ý yíÞthu Wzðt™e xufr™f ftuE™e …tËu ™Úte. yt rðãt ™tþ …t{e Au.
nðu ‚tu nt÷™t ƒwÂØþt¤e {týËtu, ËkþtuÄftu, rð¿ttr™ftu ËkþtuÄ™ fhe þtuÄe
ftZu ‚tu s þõÞ ƒ™u.
yt‡ÞtÂí{f ËtÄ™t y™u „wY
swŒt swŒt Þtu„ËtÄ™t™t {kz¤tu [t÷u Au. ‚u Ëthe ðt‚ Au. yuf
ƒeò™t y™w¼ðtu fk…uh ÚtR þfu Au. ¼q÷[wf ËwÄthu Au ‚tu ƒeS ƒtsw
{kz¤™t ËtÄftu™u „wÁ¼Âõ‚™tu yux÷tu ƒÄtu yr‚huf fhðt{tk ytðu Au fu
ƒeò ËtÄf {kz¤™e ™ðe ðt‚,™ðwk ¿tt™ ntuÞ ‚tu ‚u ÷uðt™e {™tE fhðt{tk
 fwkzr÷™e
ytðu Au. yuf „wÁ …tËuÚte ƒeò „wÁ …tËu sðtÞ ™nª. ƒeò „wÁ fhðt
™nª, yux÷u fu ËtÄfu Ër‚ Mºte™e su{ yuf „wÁ ËtÚtu ð¤„e hnuðwk. Þtu„{tk
ftk E Ëk þ tu Ä ™ ÚttÞ ‚u { tk ytk ¾ {ª[t{ýt fhðtk . ytk ¾ -ft™ ƒk Ä
ht¾ðt.fŒt[ „wÁ yu{ {t™‚t ntuÞ fu yuf ½uxw Axfe sþu ™u {thtu ðtztu
Atuze™u ƒeò™t ðtzt{tk sþu y™u yt{ ƒÄtk ½uxtk ™tËe sþu ‚tu {tÁk þwk
Útþu?
½ýt ËtÄftu {™u yt s «§tu fhu Au fu {U yufðth „wÁ fÞto Au ‚tu
{thu ƒeò fhtÞ ? nwk ‚{™u yu{ sðtƒ yt…wwk Awk fu, ‘‘yt «§ ‚{thtu Au
‚{the ò‚™u yu{ …qAðt™wk fu ‚{u fhu÷t „wÁÚte ‚{™u Ëk‚tu»t Au? yk‚h{tk
ƒeswk òýðt™e RåAt {he „E Au. yk‚h yt fqƒ÷ fhu Au fu yt {¤u÷
¿tt™ Auðx™wk Au ? ‚u y™w¼ðtÞ Au ? nðu yt™tÚte ¿tt™ y™u y™w¼ð ™
ntuE þfu ?’’ òu ‚{the yt {tLÞ‚t ntuÞ ‚tu ƒeò „wÁ fhðt™e sYh
™Úte. …ý òu yk‚h{tk zturfÞwk fh‚tk yu{ ÷t„u fu ykŒh nsw yuf ‚z…™
ƒuXe Au. nS ðÄw òýðwk Au. ðÄw y™w¼ð {u¤ððt™e RåAt ƒtfe Au ‚u
Ëtrƒ‚ ÚttÞ Au fu nS ‚{u …qýo ™Úte. òu …qýo‚tÚte Œqh ntuÞ ‚tu ¿tt™™e
r……tËt [t÷w s Au. ‚u{tk yuf ™nª nòh „wÁ fhe þftÞ Au.
„wÁ™e ÔÞtÏÞt, ‘‘¿tt™ yt…u ‚u „wÁ’’ ™u ¿tt™™e ftuE Ëe{t ™Úte.
ftuE yuf …tËu ƒÄw s ¿tt™ ™ {¤u {txu s ƒeò „wÁytu™e sYh Au. ™{ú
¼tðu Œhuf „wÁ …tËu sðwk. ‚u™e …tËuÚte {¤u ‚ux÷wk ¿tt™ {u¤ððwk ‚u
rs¿ttËw™e Vhs Au. ¼„ðt™ Œ¥ttºtuÞu …tu‚t™t Sð™ Œhr{Þt™ 24 „wÁ
fÞto n‚t. yt…ýu ƒu-[th, Œþ-ƒth „wÁ fheyu ‚u{tk ™ðtE …t{ðwk òuEyu
™nª.
nfef‚{tk ƒt÷{krŒhÚte þY fhe™u ftu÷us ËwÄe{tk 10 „wÁ™t
…rh[Þ{tk ‚{u ytðe „Þt Atu. ‚u{s ‚{u ytæÞtÂí{f ËtÞLË{tk …ý y™u
„wÁ …tËuÚte ¿tt™ {u¤ðe þftu Atu. ftuE „wÁ …tËu …qýo ËtÄ™t …Ør‚ ™Úte.
…tu‚t™t „wÁ …hk…ht Au. ‚u …hk…ht «{týu ¿tt™ yt…u Au.nfef‚u yt ƒÄe
s …Ør‚ytu™tu Ë{LðÞ fhe þftÞ ‚u{ Au. {tht y™w¼ð™t ytÄthu su
4 5
“y™w¼ðu™ rËæÄÞL‚e”
„wÁytu™t …rh[Þ{tk ytÔÞtu. ‚u{™e …tËuÚte su …Ør‚ n‚e ‚u òýe™u ‚u
ytÄthu ƒÄe s …Ør‚™tu Ë{LðÞ fhðt™tu «Þí™ fÞtuo Au.
su{tk nwk y™uf „wÁytu™tu …rh[Þ{tk ytÔÞtu ‚u{tk Ët[t fu Þtu„tÇÞtËe
„wÁ ºtý fu [th {¤u÷ Au. su™e …tËu ƒuËe™u Þtu„tÇÞtË fÞto y™u ði¿ttr™f
he‚u rÚtÞhe™u «uÂõxf÷ ‚iÞth fÞto ‚u™t W…h ƒu …wM‚ftu ÷¾u÷ Au. 1.
«tý‚¥ðÞtu„t™w¼qr‚ 2. yt¿tt[¢.
‚u s «{týu {the …tËu y™uf „wÁytu™t ËtÄf ytÔÞt ‚u{™u ‚…tË‚t
½ýt ËtÄftu Úttuze ËtÄ™t …Ae Þtu„rËÂØ {u¤ðu ‚u{ n‚t. ‚u{™u yt rËÂØ
{¤u ‚tu ‚u™e ËtÄ™t yxfe sðt™e þõÞ‚t n‚e. …‚™ Útðt™e Ëk¼tð™t
n‚e.yt ËtÄftu {U ‚u{™t „wÁ …tËu {tufÕÞt ™u ‚u{™u fÌtwk fu, ‘‘ ‚{u
‚{tht „wÁ™u …qAtu fu {the ËtÄ™t õÞtk ËwÄe …ntU[e Au ‚u òýe™u Ë÷tn
yt…u.’’
yt ËtÄftu „wÁ …tËu „Þt íÞthu „wÁyu ‚u{™u fÌtwk fu, ‘‚{the ËtÄ™t
ƒhtƒh [t÷u Au. ‚u s «{týu [t÷w ht¾tu. …tAt ‚uytu {the …tËu ytÔÞt.
{U ‚u{™e ðt‚ Ëtk¼¤e™u {thu þwk fhðwk ‚u ™¬e fhðwk ¼thu …zâwk. {™u yu{
n‚wk fu „wÁ Ëwû{áÂü Ähtð‚t ntuÞ ‚uÚte ‚uytu rþ»Þ™e ÂMÚtr‚ ™¬e fhe
þfu’, …hk‚w ‚uðwk ftkE ƒLÞwk ™nª.
{tht rŒ÷{tk ‚tu ð»ttuo™t hͤ…tx …Ae yuf yuðe yt„ s÷u Au fu
{™{tk ÚtÞt s fhu Au fu Þtu„ ËtÄ™t Ët[e he‚u Ë{s‚t AºteË ð»to …Ëth
fÞtO.‚u nfef‚{tk ‚tu yt 5-6 ð»toÚte ðÄw 𾂠™ ÷t„u, …tk[-A …Ør‚™u
ÞtuøÞ he‚u ¢{ðth Ë{LðÞ fhðt{tk ytðu ‚tu [tu¬Ë …rhýt{ ytðu. ‚uÚte
ytðt ËtÄftu Ët[e he‚u ËtÄ™t fhe þfu. ‚u{™e rËÂØ™u þtk‚ fhe™u
Þtu„tÇÞtË Ëthe he‚u fhe þfu ‚u «{týu [u‚™t „tuXððe.
{q¤ ðt‚ ‚tu yu Au fu …qðosL{™t Þtu„eytu yt sL{u ¾qƒ Ët{tLÞ
ÔÞÂõ‚íð Ähtð‚t ntuÞ Au, y™u Œhuf{tk {wÏÞ ðM‚w yu Au fu Œhuf{tk ynk
¾qƒ ytuAtu ntuÞ Au. su Sð™ Sððt …qh‚tu s ynk ntuÞ Au.
 fwkzr÷™e
ytðu Au. yuf „wÁ …tËuÚte ƒeò „wÁ …tËu sðtÞ ™nª. ƒeò „wÁ fhðt
™nª, yux÷u fu ËtÄfu Ër‚ Mºte™e su{ yuf „wÁ ËtÚtu ð¤„e hnuðwk. Þtu„{tk
ftk E Ëk þ tu Ä ™ ÚttÞ ‚u { tk ytk ¾ {ª[t{ýt fhðtk . ytk ¾ -ft™ ƒk Ä
ht¾ðt.fŒt[ „wÁ yu{ {t™‚t ntuÞ fu yuf ½uxw Axfe sþu ™u {thtu ðtztu
Atuze™u ƒeò™t ðtzt{tk sþu y™u yt{ ƒÄtk ½uxtk ™tËe sþu ‚tu {tÁk þwk
Útþu?
½ýt ËtÄftu {™u yt s «§tu fhu Au fu {U yufðth „wÁ fÞto Au ‚tu
{thu ƒeò fhtÞ ? nwk ‚{™u yu{ sðtƒ yt…wwk Awk fu, ‘‘yt «§ ‚{thtu Au
‚{the ò‚™u yu{ …qAðt™wk fu ‚{u fhu÷t „wÁÚte ‚{™u Ëk‚tu»t Au? yk‚h{tk
ƒeswk òýðt™e RåAt {he „E Au. yk‚h yt fqƒ÷ fhu Au fu yt {¤u÷
¿tt™ Auðx™wk Au ? ‚u y™w¼ðtÞ Au ? nðu yt™tÚte ¿tt™ y™u y™w¼ð ™
ntuE þfu ?’’ òu ‚{the yt {tLÞ‚t ntuÞ ‚tu ƒeò „wÁ fhðt™e sYh
™Úte. …ý òu yk‚h{tk zturfÞwk fh‚tk yu{ ÷t„u fu ykŒh nsw yuf ‚z…™
ƒuXe Au. nS ðÄw òýðwk Au. ðÄw y™w¼ð {u¤ððt™e RåAt ƒtfe Au ‚u
Ëtrƒ‚ ÚttÞ Au fu nS ‚{u …qýo ™Úte. òu …qýo‚tÚte Œqh ntuÞ ‚tu ¿tt™™e
r……tËt [t÷w s Au. ‚u{tk yuf ™nª nòh „wÁ fhe þftÞ Au.
„wÁ™e ÔÞtÏÞt, ‘‘¿tt™ yt…u ‚u „wÁ’’ ™u ¿tt™™e ftuE Ëe{t ™Úte.
ftuE yuf …tËu ƒÄw s ¿tt™ ™ {¤u {txu s ƒeò „wÁytu™e sYh Au. ™{ú
¼tðu Œhuf „wÁ …tËu sðwk. ‚u™e …tËuÚte {¤u ‚ux÷wk ¿tt™ {u¤ððwk ‚u
rs¿ttËw™e Vhs Au. ¼„ðt™ Œ¥ttºtuÞu …tu‚t™t Sð™ Œhr{Þt™ 24 „wÁ
fÞto n‚t. yt…ýu ƒu-[th, Œþ-ƒth „wÁ fheyu ‚u{tk ™ðtE …t{ðwk òuEyu
™nª.
nfef‚{tk ƒt÷{krŒhÚte þY fhe™u ftu÷us ËwÄe{tk 10 „wÁ™t
…rh[Þ{tk ‚{u ytðe „Þt Atu. ‚u{s ‚{u ytæÞtÂí{f ËtÞLË{tk …ý y™u
„wÁ …tËuÚte ¿tt™ {u¤ðe þftu Atu. ftuE „wÁ …tËu …qýo ËtÄ™t …Ør‚ ™Úte.
…tu‚t™t „wÁ …hk…ht Au. ‚u …hk…ht «{týu ¿tt™ yt…u Au.nfef‚u yt ƒÄe
s …Ør‚ytu™tu Ë{LðÞ fhe þftÞ ‚u{ Au. {tht y™w¼ð™t ytÄthu su
4 5
“y™w¼ðu™ rËæÄÞL‚e”
„wÁytu™t …rh[Þ{tk ytÔÞtu. ‚u{™e …tËuÚte su …Ør‚ n‚e ‚u òýe™u ‚u
ytÄthu ƒÄe s …Ør‚™tu Ë{LðÞ fhðt™tu «Þí™ fÞtuo Au.
su{tk nwk y™uf „wÁytu™tu …rh[Þ{tk ytÔÞtu ‚u{tk Ët[t fu Þtu„tÇÞtËe
„wÁ ºtý fu [th {¤u÷ Au. su™e …tËu ƒuËe™u Þtu„tÇÞtË fÞto y™u ði¿ttr™f
he‚u rÚtÞhe™u «uÂõxf÷ ‚iÞth fÞto ‚u™t W…h ƒu …wM‚ftu ÷¾u÷ Au. 1.
«tý‚¥ðÞtu„t™w¼qr‚ 2. yt¿tt[¢.
‚u s «{týu {the …tËu y™uf „wÁytu™t ËtÄf ytÔÞt ‚u{™u ‚…tË‚t
½ýt ËtÄftu Úttuze ËtÄ™t …Ae Þtu„rËÂØ {u¤ðu ‚u{ n‚t. ‚u{™u yt rËÂØ
{¤u ‚tu ‚u™e ËtÄ™t yxfe sðt™e þõÞ‚t n‚e. …‚™ Útðt™e Ëk¼tð™t
n‚e.yt ËtÄftu {U ‚u{™t „wÁ …tËu {tufÕÞt ™u ‚u{™u fÌtwk fu, ‘‘ ‚{u
‚{tht „wÁ™u …qAtu fu {the ËtÄ™t õÞtk ËwÄe …ntU[e Au ‚u òýe™u Ë÷tn
yt…u.’’
yt ËtÄftu „wÁ …tËu „Þt íÞthu „wÁyu ‚u{™u fÌtwk fu, ‘‚{the ËtÄ™t
ƒhtƒh [t÷u Au. ‚u s «{týu [t÷w ht¾tu. …tAt ‚uytu {the …tËu ytÔÞt.
{U ‚u{™e ðt‚ Ëtk¼¤e™u {thu þwk fhðwk ‚u ™¬e fhðwk ¼thu …zâwk. {™u yu{
n‚wk fu „wÁ Ëwû{áÂü Ähtð‚t ntuÞ ‚uÚte ‚uytu rþ»Þ™e ÂMÚtr‚ ™¬e fhe
þfu’, …hk‚w ‚uðwk ftkE ƒLÞwk ™nª.
{tht rŒ÷{tk ‚tu ð»ttuo™t hͤ…tx …Ae yuf yuðe yt„ s÷u Au fu
{™{tk ÚtÞt s fhu Au fu Þtu„ ËtÄ™t Ët[e he‚u Ë{s‚t AºteË ð»to …Ëth
fÞtO.‚u nfef‚{tk ‚tu yt 5-6 ð»toÚte ðÄw 𾂠™ ÷t„u, …tk[-A …Ør‚™u
ÞtuøÞ he‚u ¢{ðth Ë{LðÞ fhðt{tk ytðu ‚tu [tu¬Ë …rhýt{ ytðu. ‚uÚte
ytðt ËtÄftu Ët[e he‚u ËtÄ™t fhe þfu. ‚u{™e rËÂØ™u þtk‚ fhe™u
Þtu„tÇÞtË Ëthe he‚u fhe þfu ‚u «{týu [u‚™t „tuXððe.
{q¤ ðt‚ ‚tu yu Au fu …qðosL{™t Þtu„eytu yt sL{u ¾qƒ Ët{tLÞ
ÔÞÂõ‚íð Ähtð‚t ntuÞ Au, y™u Œhuf{tk {wÏÞ ðM‚w yu Au fu Œhuf{tk ynk
¾qƒ ytuAtu ntuÞ Au. su Sð™ Sððt …qh‚tu s ynk ntuÞ Au.
 fwkzr÷™e
÷û{ý¼tR™tu fuð¤-fwk¼f™tu y™w¼ð
„tkÄe„út{™t rËø™÷{u™™u rËø™÷ …tz‚e ð¾‚u fk…™-ztu÷™ r¢Þtytu
þY ÚtE. rËø™÷ …tz‚e ð¾‚u ‚tft‚ ðt…hðe …z‚e ntuÞ, ‚u ‚tft‚™u
…qðosL{™tu Þtu„e, ƒL™u ƒtƒ‚tu™wk f™uõþ™ ÷t„e „Þwk, y™u fwkzr÷™e ò„]‚
ÚtE „E. su …rhÂMÚtr‚ Wí…L™ ÚtE ‚u{tk ztìõxh, nfe{, ðiã ftkE fhe þfu
™nª, Œðtytu yt…u y™u ‚u Œðtytu Þtur„f «r¢Þt {txu Íuh Au. su þheh{tk
„Þt …Ae ™wfËt™ fhu Au. …ý ‚u Ë{sý Ë{ts{tk ™Úte. yt …ý yuf
rð¿tt™ Au, ‚u™u su he‚u {q÷ððwk òuEyu ‚u™u ƒŒ÷u ðnu{ ‚hefu {q¤{tk
W‚hu÷ Au ‚uÚte s yt ÷ûtý Œðtytu fh‚tk ykŒh fkE Vuh ™ …zu. ‚u{ s
Œðt™e „h{eÚte yt «rfÞt ðÄe ‚u{ s þheh{tk „h{e ðÄu Au. ‚u{tk ½e-
ŒqÄ ¾tË yt…ðt òuEyu suÚte „h{e þtk‚ ƒ™u, ftuE rðf]‚ «r¢Þt ™ ƒ™u.
…u÷t ¼tE™u «rfÞt ðÄðt ÷t„e. ¼qðt …tËu „Þt, ¼qðtyu …tu‚t™e
rðãt™u ytÄthu ðt‚ fhe fu ¾qƒ s {tuxwk ¼q‚ þheh{tk ½qËe „Þwk Au, fthýfu
÷û{¼tE™u [th-…tk[ þÂõ‚þt¤e {týËtu …fze ht¾u Au A‚tk Aqxe òÞ Au.
[th-…tk[ ¼qðtytuyu fLËÕxª„ fhe™u fÌtwk fu ¼q‚ ¾qƒ {tuxwk ntuðtÚte ÷t÷
{h[t™e Äq{tze Œuðe.
‚u {wsƒ yuf Y{{tk …tk[ ¼qðtytu ƒuXt. Äqr…Þt{tk yÂø™ ƒhtƒh
[u‚tÔÞtu ÷t÷ {h[tk {k„tððt{tk ytÔÞtk. yuf òzwk „tuŒzwk {k„tÔÞwk.
÷û{ý¼tyt™u ytuZtzâwk. {tuZt …tËu Äqr…Þwk {qfe ‚u{tk ÷t÷ {h[tk ™tk¾ðt{tk
ytÔÞt „tuŒzt™u [thu ƒtswÚte Ztkfe ŒeÄwk.nfef‚{tk yt «r¢Þt ¼q‚™e n‚e
s ™nª. ™rn‚h ¼q‚ ¼t„e òÞ. yt ‚tu ©e ¼„ð‚e þÂõ‚™e ò„]r‚™e
r™þt™eytu n‚e. …ý ftuE Ë{S þõÞwk ™nª. ©e þÂõ‚yu ft{ fÞwO. ‚u{ýu
÷û{ý¼tE™tu ïtË ƒkÄ fhe ™tkÏÞtu, …tk[ r{r™x ÚtE ÷û{ý¼tEyu
yŒBÞ fthýËh „tuŒzwk Œqh fhe ™tkÏÞwk. …tk[ ¼qðtyu „tuŒzwk …fzâwk n‚wk A‚tk
Aqxe „Þwk. nðu ÷t÷ {h[tk™tu Äq{tztu yt¾t Y{{tk «Ëhe „Þtu. yt ËtÚtu
…tk[uÞ ¼qðt™u yt Äq{tzt™tu ÷t¼ {éÞtu. AªftAªf þY ÚtE „E. ‚u{™t
VuVËt{tk yÂø™ ÷t„e. Sð ™ef¤e sþu fu þwk ‚uðe nt÷‚ ÚtE. ytk¾
6 7
“y™w¼ðu™ rËæÄÞL‚e”
˾‚ ƒ¤ðt ÷t„e, yt¾hu …tk[u ¼qðt Y{ ¾tu÷e™u ƒnth ™ef¤e „Þt.yt
ð¾‚u ÷û{ý¼tE ƒuXtk ƒuXtk þtkr‚Úte yt h{‚ òuE hÌtt n‚t. fthý fu
AuÕ÷t Œþ r{r™xÚte ‚u{™tu ïtË ƒkÄ n‚tu. ‚uytu ykŒh ¼hu÷ ïtË ƒnth
ftZðt «Þí™ fhu, …ý ™ef¤u s ™nª. yt{ ™u yt{ ŒË r{r™x …Ëth
ÚtE „E.nfef‚{tk ‚u{ýu ò‚u ïtË htuõÞtu ™ n‚tu fu fwk¼f …ý fhu÷ ™
n‚tu. ‚tu ‚u{™e RåAtÚte ïtË fu{ Aqxu ! Þtu„™e ¼t»tt{tk ‚u™u fuð¤ fwk¼f
fnu Au. su™tu fh™th ftuE ntuE þfu s ™rn. fwkzr÷™e þÂõ‚™e RåAtÚte yt
fwk¼f ÚttÞ Au, y™u ‚u™e RåAt …qhe ÚtE òÞ íÞthu yt…{u¤u ¾w÷u Au.
ËtÄ™t™e [h{Ëe{tyu yt «r¢Þt fwŒh‚e he‚u ƒ™u Au. ßÞthu ytðwk
ƒ™u íÞthu ÔÞÂõ‚ rËØfûttyu …ntU[e òÞ Au yÚtðt ‚u™e ¾qƒ s ™Sf
ntuÞ Au. ytðw ŒË-…kŒh fhtuz ÔÞÂõ‚yu yuftŒ™u ÚttÞ Au. ‚u™t y™w¼ð
Ët{tLÞ {týË Ë{su ™nª, ‚u™u ‚tu yt {tuxwk „Ã…tMxf ÷t„u. ¼qðt ƒÄt
ƒnth ™ef¤e „Þt …Ae ÷û{ý¼tE þtkr‚Úte ƒuXt n‚t. Äq{tztu ytuAtu Út‚tu
„Þtu. Y{ [tuϾtu ÚtÞtu íÞt…u yt…tuyt… ‚u™e {u¤u ÷û{ý¼tE™tu ïtË [t÷w
ÚtÞtu.÷û{ý¼tE ðýo™ fh‚t sýtðu Au, yt Ë{Þ Œhr{Þt™ {™u ¾qƒ s
yt™kŒ Út‚tu n‚tu. fŒt[ Mð„o{tk …ý ytðtu yt™kŒ ™nª {¤‚tu ntuÞ,
shtÞ ƒef ÷t„‚e ™ n‚e.íÞthƒtŒ ÷û{ý¼tEyu {thwk …wM‚f ‘‘«tý‚íð
Þtu„t™w¼qr‚’’ ðtkåÞwk ™u {the …tËu Œtuze ytÔÞt. W…htuõ‚ y™w¼ð Ëtk¼¤e™u
¾wþ ÚtÞt. ŒqÄ-½e …eðt™e ‚u{s ƒeS ÞtuøÞ Ë÷tn yt…e. ytsu þtk‚
æÞt™ ÷t„u Au.
{wË÷{t™ Œefhe y™u fwkzr÷™e™e r¢Þtytu
ytðe su he‚u ËwhuLÿ™„h rsÕ÷t™t ÷¾‚h ‚t÷wft™t yuf „t{™t
{wË÷{t™ yt„uðt™™e Œefhe ËtËhuÚte r…Þh Ëwðtðz fhðt ytðe. ‚u™u
…qðosL{™tu Þtu„e Sð n‚tu. fwkzr÷™e þÂõ‚ [t÷w fhðt {txu ‚u™u ‚tft‚™e
(Ĭt™e) sYh n‚e. ‚u Ĭtu ƒt¤f™t «Ëð ð¾‚u ÷uƒh …uR™ ð¾‚u
{¤e „Þtu. ‚u™e fwkzr÷™e þÂõ‚ [t÷w ÚtE „E. fk…™ ztu÷™ {wÿtytu þY
ÚtE „E.
 fwkzr÷™e
÷û{ý¼tR™tu fuð¤-fwk¼f™tu y™w¼ð
„tkÄe„út{™t rËø™÷{u™™u rËø™÷ …tz‚e ð¾‚u fk…™-ztu÷™ r¢Þtytu
þY ÚtE. rËø™÷ …tz‚e ð¾‚u ‚tft‚ ðt…hðe …z‚e ntuÞ, ‚u ‚tft‚™u
…qðosL{™tu Þtu„e, ƒL™u ƒtƒ‚tu™wk f™uõþ™ ÷t„e „Þwk, y™u fwkzr÷™e ò„]‚
ÚtE „E. su …rhÂMÚtr‚ Wí…L™ ÚtE ‚u{tk ztìõxh, nfe{, ðiã ftkE fhe þfu
™nª, Œðtytu yt…u y™u ‚u Œðtytu Þtur„f «r¢Þt {txu Íuh Au. su þheh{tk
„Þt …Ae ™wfËt™ fhu Au. …ý ‚u Ë{sý Ë{ts{tk ™Úte. yt …ý yuf
rð¿tt™ Au, ‚u™u su he‚u {q÷ððwk òuEyu ‚u™u ƒŒ÷u ðnu{ ‚hefu {q¤{tk
W‚hu÷ Au ‚uÚte s yt ÷ûtý Œðtytu fh‚tk ykŒh fkE Vuh ™ …zu. ‚u{ s
Œðt™e „h{eÚte yt «rfÞt ðÄe ‚u{ s þheh{tk „h{e ðÄu Au. ‚u{tk ½e-
ŒqÄ ¾tË yt…ðt òuEyu suÚte „h{e þtk‚ ƒ™u, ftuE rðf]‚ «r¢Þt ™ ƒ™u.
…u÷t ¼tE™u «rfÞt ðÄðt ÷t„e. ¼qðt …tËu „Þt, ¼qðtyu …tu‚t™e
rðãt™u ytÄthu ðt‚ fhe fu ¾qƒ s {tuxwk ¼q‚ þheh{tk ½qËe „Þwk Au, fthýfu
÷û{¼tE™u [th-…tk[ þÂõ‚þt¤e {týËtu …fze ht¾u Au A‚tk Aqxe òÞ Au.
[th-…tk[ ¼qðtytuyu fLËÕxª„ fhe™u fÌtwk fu ¼q‚ ¾qƒ {tuxwk ntuðtÚte ÷t÷
{h[t™e Äq{tze Œuðe.
‚u {wsƒ yuf Y{{tk …tk[ ¼qðtytu ƒuXt. Äqr…Þt{tk yÂø™ ƒhtƒh
[u‚tÔÞtu ÷t÷ {h[tk {k„tððt{tk ytÔÞtk. yuf òzwk „tuŒzwk {k„tÔÞwk.
÷û{ý¼tyt™u ytuZtzâwk. {tuZt …tËu Äqr…Þwk {qfe ‚u{tk ÷t÷ {h[tk ™tk¾ðt{tk
ytÔÞt „tuŒzt™u [thu ƒtswÚte Ztkfe ŒeÄwk.nfef‚{tk yt «r¢Þt ¼q‚™e n‚e
s ™nª. ™rn‚h ¼q‚ ¼t„e òÞ. yt ‚tu ©e ¼„ð‚e þÂõ‚™e ò„]r‚™e
r™þt™eytu n‚e. …ý ftuE Ë{S þõÞwk ™nª. ©e þÂõ‚yu ft{ fÞwO. ‚u{ýu
÷û{ý¼tE™tu ïtË ƒkÄ fhe ™tkÏÞtu, …tk[ r{r™x ÚtE ÷û{ý¼tEyu
yŒBÞ fthýËh „tuŒzwk Œqh fhe ™tkÏÞwk. …tk[ ¼qðtyu „tuŒzwk …fzâwk n‚wk A‚tk
Aqxe „Þwk. nðu ÷t÷ {h[tk™tu Äq{tztu yt¾t Y{{tk «Ëhe „Þtu. yt ËtÚtu
…tk[uÞ ¼qðt™u yt Äq{tzt™tu ÷t¼ {éÞtu. AªftAªf þY ÚtE „E. ‚u{™t
VuVËt{tk yÂø™ ÷t„e. Sð ™ef¤e sþu fu þwk ‚uðe nt÷‚ ÚtE. ytk¾
6 7
“y™w¼ðu™ rËæÄÞL‚e”
˾‚ ƒ¤ðt ÷t„e, yt¾hu …tk[u ¼qðt Y{ ¾tu÷e™u ƒnth ™ef¤e „Þt.yt
ð¾‚u ÷û{ý¼tE ƒuXtk ƒuXtk þtkr‚Úte yt h{‚ òuE hÌtt n‚t. fthý fu
AuÕ÷t Œþ r{r™xÚte ‚u{™tu ïtË ƒkÄ n‚tu. ‚uytu ykŒh ¼hu÷ ïtË ƒnth
ftZðt «Þí™ fhu, …ý ™ef¤u s ™nª. yt{ ™u yt{ ŒË r{r™x …Ëth
ÚtE „E.nfef‚{tk ‚u{ýu ò‚u ïtË htuõÞtu ™ n‚tu fu fwk¼f …ý fhu÷ ™
n‚tu. ‚tu ‚u{™e RåAtÚte ïtË fu{ Aqxu ! Þtu„™e ¼t»tt{tk ‚u™u fuð¤ fwk¼f
fnu Au. su™tu fh™th ftuE ntuE þfu s ™rn. fwkzr÷™e þÂõ‚™e RåAtÚte yt
fwk¼f ÚttÞ Au, y™u ‚u™e RåAt …qhe ÚtE òÞ íÞthu yt…{u¤u ¾w÷u Au.
ËtÄ™t™e [h{Ëe{tyu yt «r¢Þt fwŒh‚e he‚u ƒ™u Au. ßÞthu ytðwk
ƒ™u íÞthu ÔÞÂõ‚ rËØfûttyu …ntU[e òÞ Au yÚtðt ‚u™e ¾qƒ s ™Sf
ntuÞ Au. ytðw ŒË-…kŒh fhtuz ÔÞÂõ‚yu yuftŒ™u ÚttÞ Au. ‚u™t y™w¼ð
Ët{tLÞ {týË Ë{su ™nª, ‚u™u ‚tu yt {tuxwk „Ã…tMxf ÷t„u. ¼qðt ƒÄt
ƒnth ™ef¤e „Þt …Ae ÷û{ý¼tE þtkr‚Úte ƒuXt n‚t. Äq{tztu ytuAtu Út‚tu
„Þtu. Y{ [tuϾtu ÚtÞtu íÞt…u yt…tuyt… ‚u™e {u¤u ÷û{ý¼tE™tu ïtË [t÷w
ÚtÞtu.÷û{ý¼tE ðýo™ fh‚t sýtðu Au, yt Ë{Þ Œhr{Þt™ {™u ¾qƒ s
yt™kŒ Út‚tu n‚tu. fŒt[ Mð„o{tk …ý ytðtu yt™kŒ ™nª {¤‚tu ntuÞ,
shtÞ ƒef ÷t„‚e ™ n‚e.íÞthƒtŒ ÷û{ý¼tEyu {thwk …wM‚f ‘‘«tý‚íð
Þtu„t™w¼qr‚’’ ðtkåÞwk ™u {the …tËu Œtuze ytÔÞt. W…htuõ‚ y™w¼ð Ëtk¼¤e™u
¾wþ ÚtÞt. ŒqÄ-½e …eðt™e ‚u{s ƒeS ÞtuøÞ Ë÷tn yt…e. ytsu þtk‚
æÞt™ ÷t„u Au.
{wË÷{t™ Œefhe y™u fwkzr÷™e™e r¢Þtytu
ytðe su he‚u ËwhuLÿ™„h rsÕ÷t™t ÷¾‚h ‚t÷wft™t yuf „t{™t
{wË÷{t™ yt„uðt™™e Œefhe ËtËhuÚte r…Þh Ëwðtðz fhðt ytðe. ‚u™u
…qðosL{™tu Þtu„e Sð n‚tu. fwkzr÷™e þÂõ‚ [t÷w fhðt {txu ‚u™u ‚tft‚™e
(Ĭt™e) sYh n‚e. ‚u Ĭtu ƒt¤f™t «Ëð ð¾‚u ÷uƒh …uR™ ð¾‚u
{¤e „Þtu. ‚u™e fwkzr÷™e þÂõ‚ [t÷w ÚtE „E. fk…™ ztu÷™ {wÿtytu þY
ÚtE „E.
 fwkzr÷™e
…rhýt{u {ti÷ðe …tËu „Þt.{ti÷ðe …tu‚t™e rðãt «{týu òuE™u fÌtwk
fu yt Atufhe™u ƒnw {tuxwk S™t‚ ð¤øÞwk Au. ŒtuZ {rn™t …Ae ÷tðòu. suÚte
Ëw‚f™t Ë{Þ …Ëth ÚtÞt …Ae ftZeþ.¼q‚™u y™u S™t‚™u ¾ƒh …zu Au
fu ®nŒw ftuý Au ™u {wË÷{t™ ftuý Au. ytÚte ¼q‚ rnLŒw™u ð¤„u y™u S™t‚
{wË÷{t™™u ð¤„u Au.Ët[e ðt‚ ‚tu yu Au fu rnLŒw-{wË÷{t™ òr‚ytu
{t™ðò‚u …tze Au. ¼q‚ fu S™t‚u ™nª. ‚u™u ‚tu yuðe ¾ƒh ntu‚e ™Úte.
Ëti …tu‚…tu‚t™e rÚtÞhe «{týu ðt‚ fhu Au. …ý {™w»Þ{tk ƒ™‚e «r¢Þt
ƒÄt {txu Ëh¾e s Au.
…u÷t ƒnu™™e fwkzr÷™e ò„]r‚™e r¢Þtyu Ë‚‚ ðÄ‚e s hne. ‚u{™tk
{t-ƒt…™e ®[‚t™tu …th ™ hÌttu. ‚u{ýu rð[tÞwO fu òu yt «r¢Þt [t÷w s
hnuþu ‚tu Œefht™u ËtËhu {tuf÷e þftþu ™nª. fthý ËtËrhÞt …Ae {tuf÷e
Œuþu™u Ë{ts{tk {tÁk ™tf f…tÞ ‚u™tk fh‚tk ‚tu ‚u Œefhe™u {the™u fxft fhe
s{e™{tk Œtxe Œuðe ‚u s ÞtuøÞ Au. ‚u Œhr{Þt™{tk ftuEyu {the ðt‚
fhe.su™t W…h ytðe ðe‚‚e ntuÞ ‚u òýu. ƒeò™u þwk ¾ƒh …zu ?
„hsðt™™u y¬÷ ntu‚e ™Úte.ßÞtkÚte þtkr‚ {¤u fu {w~fu÷e{tk htn‚ {¤u ‚u
s swyu. íÞthu ‚u {ti÷ðe fu ¼qðt™tu rð[th fh‚t ™Úte.
yt ¼tE {the …tËu ytÔÞt ™u ðt‚ fhe. {U ‚u{™u fÌtwk fu ft÷u Ëðthu
‚{thu {hu ½uh ytðwk Awk ™u òuR™u ðt‚ fheþ. yíÞthu «ußÞwztRÍ {tRLzÚte
ytððwk ƒhtƒh ™Úte. su nþu ‚u òuE™u ¾ƒh …zþu.
nwk ßÞthu ‚u{™u ½hu „Þtu. íÞthu ‚u Atufhe …tkŒzt™e su{ ÚthÚth Äúqs‚e
n‚e. ‚u™t {™{tk yu{ fu ytð™th ftuE ¼qðt nþu. {™u ÷t÷ {h[t™tk
Äq{tze Œuþu fu Ëtkf¤u ƒtkÄþu.ytðe ƒtƒ‚tu{tk yuðwk ƒ™u Au. ‚uÚte ‚u™tu ¼Þ
Ë{S þftÞ ‚uðtu Au. nwk ‚u™u {éÞtu. …nu÷t ‚tu ‚u™u þtkr‚Úte Ë{òðe™u fÌtwk
fu nwk ftuE ÄkÄtŒthe ¼qðtu ™Úte, yuf ði¿ttr™f he‚u yÇÞtË fh™th Þtu„™tu
yÇÞtËe Awk. …rhýt{u ‚u™tu zh ytuAtu ÚtÞtu.
{U ‚u{™u …nu÷t «§ fÞtuo fu, ‘‘MðÙtu ytðu Au ?’’ MðÙ{tk ™t„™t
Œþo™ ÚttÞ Au ?’’ ‚uýeyu sðtƒ ytÃÞtu, ‘‘nt’’ {™u ™t„™tk Œþo™ ÚttÞ
8 9
“y™w¼ðu™ rËæÄÞL‚e”
Au.’’ƒeòu «§ yu fÞtuo fu, ‘‘…týe, ®÷„, „ýuþ ¼„ðt™ fu ftuE MðÙ{tk
¼„ðt™™t Œþo™ ÚttÞAu ?’’ ‚uýeyu sðtƒ ytÃÞtu fu, ‘‘ytðwk ƒÄwk {™ ÚttÞ
Au.’’{™u ‚h‚ s ÏÞt÷ ytðe „Þtu fu yt …qðosL{™tu Þtu„¼ü ytí{t Au.
‚u™t r…‚tS™u …qATÞwk fu, ‘‘‚{thu þwk fhðwk Au ?’’ ‚u{ýu fÌtwk fu ‘‘ytðwk ƒÄwk
ƒÄ ÚtE òÞ ‚u fhtu.’’ yt Atufhe™u „w÷tƒ™wk Vq÷ ËkfÕ… fhe™u ytÃÞwk.
fwkzr÷™e „tkX …tAe ð¤e „E.
„w÷tƒ™t Vq÷{tk «týþÂõ‚™tu Ëk„ún
„w÷tƒ™tk Vq÷{tk «týþÂõ‚ ðÄw{tk ðÄw Ëk„ún fhðt™e þÂõ‚ Au, ‚u
ð¾‚u r™Šð[th yðMÚtt{tk ytðe™u su ò‚™u ËkfÕ… {qfeyu ‚tu ‚u V¤u Au.
‚u «{týu ËkfÕ… fhe „w÷tƒ™wk Vq÷ ytÃÞwk, suÚte yt ƒÄe fwkzr÷™e ò„]r‚™e
r¢Þtytu ƒkÄ ÚtE „E. (ðÄw òýðt {txu “«týr[rfíËt” ‚Útt “ytuht”)
ytÄ:„wY ¼„ðt™ ©ef]»ýu „e‚t{tk yuðwk ð[™ yt…u÷ Au fu
Þtu„tÇÞtË fh‚tk Sð Aqxe òÞ, yÄqhe ËtÄ™t hnu ‚tu ƒeò sL{u yuðt
fwxwkƒ{tk sL{ yt…w Awk fu yÄqhe ËtÄ™t yt„¤ [t÷u.
ËŒT„wY {¤ðt {w~fu÷ Au
…ý {éÞt …Ae ËtÄ™t ¾qƒ Íz…Úte yt„¤ ðÄu Au.
ytðt ‚tu nòhtu …qðosL{™t ËtÄftu yt Ë{ts{tk …eztÞ Au. ‚u™u
Ët[tu hM‚tu ƒ‚tð™th ftuE ™Úte. ¼qðt-¼htze {txu ytðe ÔÞÂõ‚ytu
f{tðt™wk ËtÄ™ ƒ™u Au. nòhtu ¾[oðt A‚tk ftkE Vuh …z‚tu ™Úte. òu
fwkzr÷™e ò„]‚ ÚtR ntuÞ ‚tu ‚tu™e Vhe „tkX ðt¤‚tk ‚u ƒkÄ …zu Au …ý
ytðe þÂõ‚ fux÷t{tk? ytsu Ët[t „wÁytu™e {tuxt{tk {tuxe MfuhhËexe
(Œw»ft¤) Au. yuf Ët[e ÔÞÂõ‚™u ytÄthu 99 ¾tuxe ÔÞÂõ‚ [t÷u Au, ™u
nòhtu …qðosL{™t Þtu„eytu ytŠÚtf, þtherhf™u {t™rËf he‚u ƒunt÷ Út‚t
òÞ Au.
ytðt fuËtu {uLx÷ ztìõxhtu …tËu òÞ ‚tu, ‚u …ý òýu Au fu yt™e
zt„¤e [Ëfe „E Au. ‚u ÔÞÂõ‚™u ™t„, ®÷„, „ýuþ, ¼„ðt™ ‚u{
 fwkzr÷™e
…rhýt{u {ti÷ðe …tËu „Þt.{ti÷ðe …tu‚t™e rðãt «{týu òuE™u fÌtwk
fu yt Atufhe™u ƒnw {tuxwk S™t‚ ð¤øÞwk Au. ŒtuZ {rn™t …Ae ÷tðòu. suÚte
Ëw‚f™t Ë{Þ …Ëth ÚtÞt …Ae ftZeþ.¼q‚™u y™u S™t‚™u ¾ƒh …zu Au
fu ®nŒw ftuý Au ™u {wË÷{t™ ftuý Au. ytÚte ¼q‚ rnLŒw™u ð¤„u y™u S™t‚
{wË÷{t™™u ð¤„u Au.Ët[e ðt‚ ‚tu yu Au fu rnLŒw-{wË÷{t™ òr‚ytu
{t™ðò‚u …tze Au. ¼q‚ fu S™t‚u ™nª. ‚u™u ‚tu yuðe ¾ƒh ntu‚e ™Úte.
Ëti …tu‚…tu‚t™e rÚtÞhe «{týu ðt‚ fhu Au. …ý {™w»Þ{tk ƒ™‚e «r¢Þt
ƒÄt {txu Ëh¾e s Au.
…u÷t ƒnu™™e fwkzr÷™e ò„]r‚™e r¢Þtyu Ë‚‚ ðÄ‚e s hne. ‚u{™tk
{t-ƒt…™e ®[‚t™tu …th ™ hÌttu. ‚u{ýu rð[tÞwO fu òu yt «r¢Þt [t÷w s
hnuþu ‚tu Œefht™u ËtËhu {tuf÷e þftþu ™nª. fthý ËtËrhÞt …Ae {tuf÷e
Œuþu™u Ë{ts{tk {tÁk ™tf f…tÞ ‚u™tk fh‚tk ‚tu ‚u Œefhe™u {the™u fxft fhe
s{e™{tk Œtxe Œuðe ‚u s ÞtuøÞ Au. ‚u Œhr{Þt™{tk ftuEyu {the ðt‚
fhe.su™t W…h ytðe ðe‚‚e ntuÞ ‚u òýu. ƒeò™u þwk ¾ƒh …zu ?
„hsðt™™u y¬÷ ntu‚e ™Úte.ßÞtkÚte þtkr‚ {¤u fu {w~fu÷e{tk htn‚ {¤u ‚u
s swyu. íÞthu ‚u {ti÷ðe fu ¼qðt™tu rð[th fh‚t ™Úte.
yt ¼tE {the …tËu ytÔÞt ™u ðt‚ fhe. {U ‚u{™u fÌtwk fu ft÷u Ëðthu
‚{thu {hu ½uh ytðwk Awk ™u òuR™u ðt‚ fheþ. yíÞthu «ußÞwztRÍ {tRLzÚte
ytððwk ƒhtƒh ™Úte. su nþu ‚u òuE™u ¾ƒh …zþu.
nwk ßÞthu ‚u{™u ½hu „Þtu. íÞthu ‚u Atufhe …tkŒzt™e su{ ÚthÚth Äúqs‚e
n‚e. ‚u™t {™{tk yu{ fu ytð™th ftuE ¼qðt nþu. {™u ÷t÷ {h[t™tk
Äq{tze Œuþu fu Ëtkf¤u ƒtkÄþu.ytðe ƒtƒ‚tu{tk yuðwk ƒ™u Au. ‚uÚte ‚u™tu ¼Þ
Ë{S þftÞ ‚uðtu Au. nwk ‚u™u {éÞtu. …nu÷t ‚tu ‚u™u þtkr‚Úte Ë{òðe™u fÌtwk
fu nwk ftuE ÄkÄtŒthe ¼qðtu ™Úte, yuf ði¿ttr™f he‚u yÇÞtË fh™th Þtu„™tu
yÇÞtËe Awk. …rhýt{u ‚u™tu zh ytuAtu ÚtÞtu.
{U ‚u{™u …nu÷t «§ fÞtuo fu, ‘‘MðÙtu ytðu Au ?’’ MðÙ{tk ™t„™t
Œþo™ ÚttÞ Au ?’’ ‚uýeyu sðtƒ ytÃÞtu, ‘‘nt’’ {™u ™t„™tk Œþo™ ÚttÞ
8 9
“y™w¼ðu™ rËæÄÞL‚e”
Au.’’ƒeòu «§ yu fÞtuo fu, ‘‘…týe, ®÷„, „ýuþ ¼„ðt™ fu ftuE MðÙ{tk
¼„ðt™™t Œþo™ ÚttÞAu ?’’ ‚uýeyu sðtƒ ytÃÞtu fu, ‘‘ytðwk ƒÄwk {™ ÚttÞ
Au.’’{™u ‚h‚ s ÏÞt÷ ytðe „Þtu fu yt …qðosL{™tu Þtu„¼ü ytí{t Au.
‚u™t r…‚tS™u …qATÞwk fu, ‘‘‚{thu þwk fhðwk Au ?’’ ‚u{ýu fÌtwk fu ‘‘ytðwk ƒÄwk
ƒÄ ÚtE òÞ ‚u fhtu.’’ yt Atufhe™u „w÷tƒ™wk Vq÷ ËkfÕ… fhe™u ytÃÞwk.
fwkzr÷™e „tkX …tAe ð¤e „E.
„w÷tƒ™t Vq÷{tk «týþÂõ‚™tu Ëk„ún
„w÷tƒ™tk Vq÷{tk «týþÂõ‚ ðÄw{tk ðÄw Ëk„ún fhðt™e þÂõ‚ Au, ‚u
ð¾‚u r™Šð[th yðMÚtt{tk ytðe™u su ò‚™u ËkfÕ… {qfeyu ‚tu ‚u V¤u Au.
‚u «{týu ËkfÕ… fhe „w÷tƒ™wk Vq÷ ytÃÞwk, suÚte yt ƒÄe fwkzr÷™e ò„]r‚™e
r¢Þtytu ƒkÄ ÚtE „E. (ðÄw òýðt {txu “«týr[rfíËt” ‚Útt “ytuht”)
ytÄ:„wY ¼„ðt™ ©ef]»ýu „e‚t{tk yuðwk ð[™ yt…u÷ Au fu
Þtu„tÇÞtË fh‚tk Sð Aqxe òÞ, yÄqhe ËtÄ™t hnu ‚tu ƒeò sL{u yuðt
fwxwkƒ{tk sL{ yt…w Awk fu yÄqhe ËtÄ™t yt„¤ [t÷u.
ËŒT„wY {¤ðt {w~fu÷ Au
…ý {éÞt …Ae ËtÄ™t ¾qƒ Íz…Úte yt„¤ ðÄu Au.
ytðt ‚tu nòhtu …qðosL{™t ËtÄftu yt Ë{ts{tk …eztÞ Au. ‚u™u
Ët[tu hM‚tu ƒ‚tð™th ftuE ™Úte. ¼qðt-¼htze {txu ytðe ÔÞÂõ‚ytu
f{tðt™wk ËtÄ™ ƒ™u Au. nòhtu ¾[oðt A‚tk ftkE Vuh …z‚tu ™Úte. òu
fwkzr÷™e ò„]‚ ÚtR ntuÞ ‚tu ‚tu™e Vhe „tkX ðt¤‚tk ‚u ƒkÄ …zu Au …ý
ytðe þÂõ‚ fux÷t{tk? ytsu Ët[t „wÁytu™e {tuxt{tk {tuxe MfuhhËexe
(Œw»ft¤) Au. yuf Ët[e ÔÞÂõ‚™u ytÄthu 99 ¾tuxe ÔÞÂõ‚ [t÷u Au, ™u
nòhtu …qðosL{™t Þtu„eytu ytŠÚtf, þtherhf™u {t™rËf he‚u ƒunt÷ Út‚t
òÞ Au.
ytðt fuËtu {uLx÷ ztìõxhtu …tËu òÞ ‚tu, ‚u …ý òýu Au fu yt™e
zt„¤e [Ëfe „E Au. ‚u ÔÞÂõ‚™u ™t„, ®÷„, „ýuþ, ¼„ðt™ ‚u{
 fwkzr÷™e
yðts Ëk¼¤tÞ Au. ‚u™u Þtu„™e ¼t»tt{tk ‘y™tn‚™tŒ’ fnu÷ Au. ztìõxhtu
ytðt r[Lntu òuE™u ðes¤e™t þtux yt…ðt™wk þY fhe Œu Au. nfef‚{tk
Ëtò {týËtu W… þtux yt…u ‚tu ‚u™t {„s{tk Äh‚efk… ÚttÞ Au. …rhýt{u
„tkztu ƒ™u Au. ‚tu …Ae „tkzt {týË™wk þwk Út‚wk nþu? yufðth þtux yt…ðtÚte
Ëw»{ýt ™tze ƒ¤e òÞ Au, …Ae ‚u™tu ftuE W…tÞ hnu‚tu ™Úte.
yufðth þtux ytÃÞt …Ae rŒðËu ™u rŒðËu …rhÂMÚtr‚ „k¼eh Út‚e
òÞ Au. þtux …Ae Úttuzt Ë{Þ ytht{ ÷t„u, …hk‚w …tAwk n‚wk ‚uðwk ‚u ÚtE
òÞ Au. ‚uðe ÔÞrf‚™wk Sð™ ƒhƒtŒ ÚtE òÞ Au. ytðwk ™ ƒ™u ‚u {txu
yt …wÂM‚ft ÷¾ðt™tu rð[th ytðu÷ Au. su™u ÞtuøÞ Ë{Þu ÞtuøÞ ÔÞÂõ‚
{¤u ‚tu yuf ÔÞÂõ‚™tu ò™ ƒ[e òÞ Au. yux÷tu ytí{Ëk‚tu»t {¤u Au fu
…qðo™t Þtu„e Sð™e Ëuðt fhe. ‚u {txu s ƒeò, [tuÚtt þr™-hrðyu fwkzr÷™e
þÂõ‚…t‚ æÞt™Þtu„ rþrƒh Þtuswk Awk fu ytðe Sðtu™e þtuÄ ÚttÞ. yíÞth
ËwÄe {™u 70 ÔÞÂõ‚ {¤u÷ Au.
„tÞºte{kºtÚte fwkzr÷™e™e ò„]r‚
Ätu¤ft™tu rfMËtu ÞtŒ ytðu Au.yuË.yuË.Ëe. ¼ý‚t Þwðt™™u ftuEfu
„tÞºte {kºt fhðt™e Ë÷tn yt…e. Ë÷tn yt…™th™u ¾ƒh ™Úte fu ‚u™u
þwk Ë÷tn yt…u Au ? „tÞºte{kºt yÂø™‚¥ð™tu ƒ™u÷ Au ‚u fhðtÚte þheh{tk
yÂø™ «„xu Au, íÞthƒtŒ fwkzr÷™e ò„]‚ ÚttÞ Au. yuË.yuË.Ëe. ¼ýu÷t
¼tE™u ƒeò y™wct™{tk fwkzr÷™e ò„]‚ ÚtE™u fhtuzhßsw{tkÚte ÄzÄz fh‚e
ËnMºtth{tk „E. þheh{tk „h{e ðÄ‚e „E. ðiã, ¼qðt, nfe{ ftuE
Ë{ßÞwk ™nª. Ë÷tn yt…™th Aqxe …zât. „tÞºte òý™th ¾uh¾tk …ý
Ë{S ™ þõÞt. ftuEyu ŒqÄ-½e Ëuðt™e Ë÷tn ™ yt…e. „h{e rŒðËu
rŒðËu ðÄ‚e „E. …rhýt{u {uLx÷ fkrzþ™ ðÄ‚e „E. ztìõxhu þtux ytÃÞtu.
ytsu ‚u þtux™e 32 ËkÏÞt …h …ntU[e „Þt Au. yt{ yuf ytþtM…Œ
Þwðt™™wk Sð™ htu¤tE „Þwk. {the …tËu ßÞthu yt fuË ytÔÞtu íÞthu ½ýwk
{tuzwk ÚtR „Þwk n‚wk. A‚tk ËkfÕ… fhe™u „w÷tƒ™wk Vq÷ ytÃÞwk suÚte Úttuze htn‚
hnu.
10
“y™w¼ðu™ rËæÄÞL‚e”
Ëk…fo-Ëexek„Úte «týþÂõ‚™tu y™w¼ð
ƒeò-yuf rfMËt{tk ¼tE …tu‚u Þtu„ËtÄ™t{tk hË Ähtðu. æÞt™-
Þtu„™tu «tu„út{ n‚tu íÞthu {the ËtÚtu ‚u{™tu …rh[Þ ÚtÞtu. ‚u{™tu hË
òuE™u ‚u{™u ºtý fwkzr÷™e þÂõ‚…t‚-æÞt™Þtu„™e Ëexª„ yt…e. ‚u™t
fthýu þheh™u „r‚ yt…e. ‚uÚte ‚u™t ‚hk„tu (ðtRƒúuþ™) su ykŒh ƒtsw
ð¤‚t n‚t ‚u ËeÄt ÚtÞt, ‚u™t ytÄthu Ëqû{ þheh™tk ðtEƒúuþ™ ËeÄt
ÚtÞtk. yt yk„u ðÄw òýfthe {txu ‘‘«tý‚¥ð Þtu„t™w¼qr‚” ‚Útt “ytuht
…wM‚f’’ ðtk[tu.
nðu yt ËeÄt ðtRƒúuþ™Úte ËeÄe yþh ‚u{™tk ©e{‚e …h ÚtE. ‚u
Útðt™wk fthý fu …qðo™t Þtu„e Sð n‚t. ‚u™t [thuÞ þheh ‚iÞth n‚tk. ‚u™t
yýwyu yýw ftuE Ëk‚™e þtuÄ{tk n‚t. fwŒh‚e he‚u ‚u™t …r‚™tk [thuÞ
þheh™t ðtRƒúuþ™ ËeÄt Út‚tk ntuðtÚte ‚u™e yËh ‚u™tk ©e{‚e W…h ÚtE
y™u þheh{tk fk…™ ztu÷™ ™u swŒe swŒe r¢Þtytu þY ÚtE.yt ËtÄf
…hŒuþ{tk ™tufhe fhu. ßÞthu Œuþ{tk ytðu íÞthu ©e{‚e™u ytðe r¢Þtytu ðÄe
òÞ. ßÞthu ‚u …hŒuþ òÞ, íÞthu yt r¢Þtytu ƒkÄ ÚttÞ. yux÷u ‚u™tk
ËnðtË™e yËhÚte ðtRƒúuþ™ Útðt {kzu ™u ‚u ‚u™wk ft{ fhu.
‚u{™t Ë„tk-ËkƒkÄe yu{ {t™u fu ƒnu™™u ¼q‚ ð¤„u÷ Au. ¼qðt-
¼htze™u ƒtu÷tðu. ytðt ƒeò W…tÞ fhu. ßÞtur‚»t™u {¤u ‚tu ‚u fnu fu r…‚]
™zu Au. yt ËtÄf¼tE {the …tËu ytÔÞt. ‚u{™e ðt‚ òýe, ‚u{™t ½hu
„Þtu. ‚u{™t ©e{r‚™u {éÞtu. ‚u{™t þheh{tkÚte {ò™tk ðtRƒúuþ™ ™ef¤‚tk
n‚tk.òu ‚{tuyu ytã s„‚„wY þkfht[tÞo™e yt™kŒ ÷nuhe™u ËtIŒÞo ÷nhe
ðtk[e ntuÞ ‚tu ‚u{tk yt rzðtE™ ðtRƒúuþ™ «týþÂõ‚™t ‚hk„tu „w™ „w™
fh‚tk ËhËhtxe fh‚tk fuðt ™ef¤u Au ‚u™wk ðýo™ ËwkŒh fhu÷ Au.
yt ðtEƒúuþ™ ™ef¤ðt™e þYyt‚ ÚttÞ ‚u …nu÷t „h{e Wí…L™
ÚttÞ Au. fthý yt ðtEƒúuþ™ …ª„÷ ™tze{tk ÚtE {M‚f{tk òÞ Au. „h{e
ËnMºtth{tkÚte yðftþ{tk [t÷e òÞ Au. íÞthu yt rŒÔÞ ‚hk„tu (rzðtE™
ðtRƒúuþ™) Xkzt …zu Au. Rzt ™tze {thV‚u ™e[u W‚he ntÚt…„{tk …Ëth
11
 fwkzr÷™e
yðts Ëk¼¤tÞ Au. ‚u™u Þtu„™e ¼t»tt{tk ‘y™tn‚™tŒ’ fnu÷ Au. ztìõxhtu
ytðt r[Lntu òuE™u ðes¤e™t þtux yt…ðt™wk þY fhe Œu Au. nfef‚{tk
Ëtò {týËtu W… þtux yt…u ‚tu ‚u™t {„s{tk Äh‚efk… ÚttÞ Au. …rhýt{u
„tkztu ƒ™u Au. ‚tu …Ae „tkzt {týË™wk þwk Út‚wk nþu? yufðth þtux yt…ðtÚte
Ëw»{ýt ™tze ƒ¤e òÞ Au, …Ae ‚u™tu ftuE W…tÞ hnu‚tu ™Úte.
yufðth þtux ytÃÞt …Ae rŒðËu ™u rŒðËu …rhÂMÚtr‚ „k¼eh Út‚e
òÞ Au. þtux …Ae Úttuzt Ë{Þ ytht{ ÷t„u, …hk‚w …tAwk n‚wk ‚uðwk ‚u ÚtE
òÞ Au. ‚uðe ÔÞrf‚™wk Sð™ ƒhƒtŒ ÚtE òÞ Au. ytðwk ™ ƒ™u ‚u {txu
yt …wÂM‚ft ÷¾ðt™tu rð[th ytðu÷ Au. su™u ÞtuøÞ Ë{Þu ÞtuøÞ ÔÞÂõ‚
{¤u ‚tu yuf ÔÞÂõ‚™tu ò™ ƒ[e òÞ Au. yux÷tu ytí{Ëk‚tu»t {¤u Au fu
…qðo™t Þtu„e Sð™e Ëuðt fhe. ‚u {txu s ƒeò, [tuÚtt þr™-hrðyu fwkzr÷™e
þÂõ‚…t‚ æÞt™Þtu„ rþrƒh Þtuswk Awk fu ytðe Sðtu™e þtuÄ ÚttÞ. yíÞth
ËwÄe {™u 70 ÔÞÂõ‚ {¤u÷ Au.
„tÞºte{kºtÚte fwkzr÷™e™e ò„]r‚
Ätu¤ft™tu rfMËtu ÞtŒ ytðu Au.yuË.yuË.Ëe. ¼ý‚t Þwðt™™u ftuEfu
„tÞºte {kºt fhðt™e Ë÷tn yt…e. Ë÷tn yt…™th™u ¾ƒh ™Úte fu ‚u™u
þwk Ë÷tn yt…u Au ? „tÞºte{kºt yÂø™‚¥ð™tu ƒ™u÷ Au ‚u fhðtÚte þheh{tk
yÂø™ «„xu Au, íÞthƒtŒ fwkzr÷™e ò„]‚ ÚttÞ Au. yuË.yuË.Ëe. ¼ýu÷t
¼tE™u ƒeò y™wct™{tk fwkzr÷™e ò„]‚ ÚtE™u fhtuzhßsw{tkÚte ÄzÄz fh‚e
ËnMºtth{tk „E. þheh{tk „h{e ðÄ‚e „E. ðiã, ¼qðt, nfe{ ftuE
Ë{ßÞwk ™nª. Ë÷tn yt…™th Aqxe …zât. „tÞºte òý™th ¾uh¾tk …ý
Ë{S ™ þõÞt. ftuEyu ŒqÄ-½e Ëuðt™e Ë÷tn ™ yt…e. „h{e rŒðËu
rŒðËu ðÄ‚e „E. …rhýt{u {uLx÷ fkrzþ™ ðÄ‚e „E. ztìõxhu þtux ytÃÞtu.
ytsu ‚u þtux™e 32 ËkÏÞt …h …ntU[e „Þt Au. yt{ yuf ytþtM…Œ
Þwðt™™wk Sð™ htu¤tE „Þwk. {the …tËu ßÞthu yt fuË ytÔÞtu íÞthu ½ýwk
{tuzwk ÚtR „Þwk n‚wk. A‚tk ËkfÕ… fhe™u „w÷tƒ™wk Vq÷ ytÃÞwk suÚte Úttuze htn‚
hnu.
10
“y™w¼ðu™ rËæÄÞL‚e”
Ëk…fo-Ëexek„Úte «týþÂõ‚™tu y™w¼ð
ƒeò-yuf rfMËt{tk ¼tE …tu‚u Þtu„ËtÄ™t{tk hË Ähtðu. æÞt™-
Þtu„™tu «tu„út{ n‚tu íÞthu {the ËtÚtu ‚u{™tu …rh[Þ ÚtÞtu. ‚u{™tu hË
òuE™u ‚u{™u ºtý fwkzr÷™e þÂõ‚…t‚-æÞt™Þtu„™e Ëexª„ yt…e. ‚u™t
fthýu þheh™u „r‚ yt…e. ‚uÚte ‚u™t ‚hk„tu (ðtRƒúuþ™) su ykŒh ƒtsw
ð¤‚t n‚t ‚u ËeÄt ÚtÞt, ‚u™t ytÄthu Ëqû{ þheh™tk ðtEƒúuþ™ ËeÄt
ÚtÞtk. yt yk„u ðÄw òýfthe {txu ‘‘«tý‚¥ð Þtu„t™w¼qr‚” ‚Útt “ytuht
…wM‚f’’ ðtk[tu.
nðu yt ËeÄt ðtRƒúuþ™Úte ËeÄe yþh ‚u{™tk ©e{‚e …h ÚtE. ‚u
Útðt™wk fthý fu …qðo™t Þtu„e Sð n‚t. ‚u™t [thuÞ þheh ‚iÞth n‚tk. ‚u™t
yýwyu yýw ftuE Ëk‚™e þtuÄ{tk n‚t. fwŒh‚e he‚u ‚u™t …r‚™tk [thuÞ
þheh™t ðtRƒúuþ™ ËeÄt Út‚tk ntuðtÚte ‚u™e yËh ‚u™tk ©e{‚e W…h ÚtE
y™u þheh{tk fk…™ ztu÷™ ™u swŒe swŒe r¢Þtytu þY ÚtE.yt ËtÄf
…hŒuþ{tk ™tufhe fhu. ßÞthu Œuþ{tk ytðu íÞthu ©e{‚e™u ytðe r¢Þtytu ðÄe
òÞ. ßÞthu ‚u …hŒuþ òÞ, íÞthu yt r¢Þtytu ƒkÄ ÚttÞ. yux÷u ‚u™tk
ËnðtË™e yËhÚte ðtRƒúuþ™ Útðt {kzu ™u ‚u ‚u™wk ft{ fhu.
‚u{™t Ë„tk-ËkƒkÄe yu{ {t™u fu ƒnu™™u ¼q‚ ð¤„u÷ Au. ¼qðt-
¼htze™u ƒtu÷tðu. ytðt ƒeò W…tÞ fhu. ßÞtur‚»t™u {¤u ‚tu ‚u fnu fu r…‚]
™zu Au. yt ËtÄf¼tE {the …tËu ytÔÞt. ‚u{™e ðt‚ òýe, ‚u{™t ½hu
„Þtu. ‚u{™t ©e{r‚™u {éÞtu. ‚u{™t þheh{tkÚte {ò™tk ðtRƒúuþ™ ™ef¤‚tk
n‚tk.òu ‚{tuyu ytã s„‚„wY þkfht[tÞo™e yt™kŒ ÷nuhe™u ËtIŒÞo ÷nhe
ðtk[e ntuÞ ‚tu ‚u{tk yt rzðtE™ ðtRƒúuþ™ «týþÂõ‚™t ‚hk„tu „w™ „w™
fh‚tk ËhËhtxe fh‚tk fuðt ™ef¤u Au ‚u™wk ðýo™ ËwkŒh fhu÷ Au.
yt ðtEƒúuþ™ ™ef¤ðt™e þYyt‚ ÚttÞ ‚u …nu÷t „h{e Wí…L™
ÚttÞ Au. fthý yt ðtEƒúuþ™ …ª„÷ ™tze{tk ÚtE {M‚f{tk òÞ Au. „h{e
ËnMºtth{tkÚte yðftþ{tk [t÷e òÞ Au. íÞthu yt rŒÔÞ ‚hk„tu (rzðtE™
ðtRƒúuþ™) Xkzt …zu Au. Rzt ™tze {thV‚u ™e[u W‚he ntÚt…„{tk …Ëth
11
 fwkzr÷™e
ÚttÞ Au, íÞthu ntÚt…„ Xkzt …zu Au. ËtÄf™u ntÚt…„{tkÚte fkE sE hÌtwk Au
‚uðtu y™w¼ð ÚttÞ Au.
yt ËtÄf™t ©e{‚e™t þheh{tkÚte ˙˙ «ðtn ðnu‚tu òuE™u nwk ‚tu
¾wþ ÚtE „Þtu, ‚u{™t ©e{‚e™u ƒÄe ðt‚ fhe™u æÞt™ fu{ fhðwk ‚u
Ë{òÔÞwk, suÚte ‚u{™t [thuÞ þheh™e yþwÂØ Œqh ÚttÞ r¢Þt þtk‚ …zu y™u
æÞt™ ËhË ÷t„u.
rðŒw»teƒnu™™tu y™w¼ð-ËqÞo …qòÚte ò„hý
yuf rðŒq»teƒnu™ ËíËk„ „tuXðu íÞthu nòhtu™e ËkÏÞt{tk ËíËk„eytu
ytðu, ‚u{™u Ëtk¼¤u ‚u{™e ðtýe™e yËh ™e[u ¼tðrð¼tuh ƒ™u. yt
ƒnu™u {the ƒL™u ƒwf ‘‘«tý‚¥ð Þtu„t™w¼qr‚’’, ‘‘yt¿tt[¢’’ ðtk[e. {™u
{¤ðt ytÔÞtk. ‚u{ýu ‚u{™e ðt‚ fhe.
‚uytu ßÞthu 20 ð»to™e ô{h™t n‚tk íÞthu yÕntƒtŒ (ƒ™thË-
ftþe) „Þt. {rýfŠýft ½txu M™t™ fhðt „Þtk. M™t™ fhe™u ƒnth
ËqÞo™thtÞý™e …qò fh‚tk n‚tk. íÞtk Ët{u M{þt™{tk rŒÔÞ …wÁ»t™tu rðþt¤
Œun Œu¾tÞtu. ‚uýu ntÚt Ÿ[tu fhe ytþeðtoŒ ytÃÞt. íÞthu yt ƒnu™™tk
þheh{tk yuf «fth™e ÍýÍýtxe, fk…™e ™u htu{tk[f y™w¼ð ÚtÞtu.
ƒË ! ‚u s rŒðËÚte ‚u{™e fwkzr÷™e þÂõ‚ ò„]‚ ÚtE „E ™u rŒÔÞ
y™w¼ð þY ÚtÞtu, íÞthƒtŒ ‚uytu {wõ‚t™kŒ ({wkƒE{tk Úttýt …tËu) ©e
rËØÞtu„ {kz¤™u {éÞtk. ðztuŒht …tËu ftÞtðhtuý ©e f]…t÷t™kŒ™u {éÞt.
‚u{™u „wÁAºt «t ÚtÞwk. …hk‚w r¢Þtytu™wk òuþ ¾qƒ ðÄe „Þwk. ‚u{™u {thtk
ƒL™u …wM‚ftu ðtkåÞtk ™u {¤ðt ytÔÞtk. ‚u{ýu ƒu rËØÞtu„e™e Ëexª„ «tÂ
ÚtE n‚e A‚tk ‚u{™t yt„únÚte ºtý Ëexª„ yt…e y™u y{wf r¢Þtytu
þe¾ðe suÚte [thuÞ þheh{tk yþwÂØ s÷Œe Œqh ÚttÞ y™u þtkr‚Úte æÞt™
÷t„u.
‚u rËðtÞ fŒt[ ònuh MÚt¤u æÞt™{tk ƒuËðt™tu «Ëk„ ytðu ‚tu ËkfÕ…
{qfe™u æÞt™{tk fu{ ƒuËðwk ‚u Ë{òðu÷. ‚u{ æÞt™{tk ƒuËðt™tu «tu„út{ fÞtuo
™u þtk‚ æÞt™ ÷tøÞwk.
12
“y™w¼ðu™ rËæÄÞL‚e”
ËkfÕ…™e rðrÄ
‘‘nu ! „ýuþ ¼„ðt™, nu ! {t ¼„ðr‚ fwkzr÷™e þÂõ‚, nwk (™t{)
yíÞthu ònuh MÚt¤u æÞt™Úte ƒuËwk Awk. suÚte ftuE …ý ò‚™e r¢Þtytu ™ ÚttÞ
y™u þtk‚ æÞt™ ÷t„u.’’
yt «{týu ºtý 𾂠ËkfÕ… fhe™u ƒuËðwk. suÚte ftuE …ý ò‚™e
r¢Þtytu ™ ÚttÞ y™u þtk‚ æÞt™ ÷t„u.
…qðo™t Þtu„e-£U[ ÔÞÂõ‚™wk rŒÔÞ Mð¡
ƒeò yuf rfMËt{tk yuf £tkË™tu hnuðtËe £uL[ su™e {t‚]¼t»tt n‚e.
¼tkøÞw-‚wxâwk yk„úuS ytðzu. {tht yuf ËtÄf™t …rh[Þ{tk yu £uL[ ytðu÷.
‚u{™e ðt‚[e‚{tk {tht ™t{™tu WÕ÷u¾ ÚtÞtu. {™u {¤ðt™e RåAt ÚtE. {™u
{éÞt ¾ht. ‚u{™e ™u {the ðå[u su ðt‚[e‚ ÚtE ‚u hsq fÁk Awk.
Ëðt÷ : ‚{u ¼th‚ þt {txu ytÔÞt ?
sðtƒ : Þtu„ËtÄ™t þe¾ðu ‚uðt „wÁ™e þtuÄ{tk.
Ëðt÷ : Þtu„ËtÄ™t{tk hË fuðe he‚u ÚtÞtu ?
sðtƒ : yuf 𾂠ytht{-¾whþe{tk þtk‚r[¥tu Ëw‚tu n‚tu, íÞthu
¾wÕ÷e ytk¾u rŒÔÞ MðÙwk ytÔÞwk. su{tk rðãt™e Œuðe ËhMð‚e Œuðe
ðeýtÄtrhýe Œu¾tÞtk. ‚u{ýu {™u ¼th‚ ytððt y™u á~Þ{tk ƒ‚tðu÷ ‚u
søÞtyu ytððt sýtðu÷. íÞthƒtŒ £tkË{tk hnu‚t ®nŒw Vur{÷e™u íÞtk „Þtu.
íÞtk {U ËhMð‚eŒuðe™tu Vtuxtu òuÞtu. yt Vtuxtu òuE™u nwk ¾wþ ÚtE „Þtu. ‚u{™u
{U yt yk„u ðt‚ fhe. ®nŒw¼tEyu {™u „wsht‚e{tk „e‚ þe¾ÔÞwk.
‘‘…u÷t {tuh÷t™e …tËu ƒuXt þthŒt òu ™u !’’
{the …tËu ‚u{ýu yt¾wk „e‚ „tE ƒ‚tÔÞwk. yuf £uL[{u™™t {w¾uÚte
„wsht‚e „e‚ ËhË ht„Úte „t‚t òuE {™u ¾qƒ ¾wþe ÚtE. £tkËÚte ¼th‚
ytÔÞt ™u Ér»tfuþ{tk ËhMð‚eŒuðe™wk {krŒh Au. ‚u òuE™u ¾qƒ ÚtE „Þtu.
íÞtk ¾qƒ s ¼tðÚte yt „e‚ „tÞwk. ‚u Ëtk¼¤e™u ytswƒtsw™tk ÷tuftu ¼u„t
ÚtE „Þt. ‚u{tk™t yuf ƒu „wsht‚e ‚uytu „wsht‚e{tk …qAðt ÷tøÞt. yt
£uL[¼tE {wkÍtE „Þt. yt „wsht‚e „e‚ rËðtÞ ‚u™u „wsht‚e ¼t»tt™wk
13
 fwkzr÷™e
ÚttÞ Au, íÞthu ntÚt…„ Xkzt …zu Au. ËtÄf™u ntÚt…„{tkÚte fkE sE hÌtwk Au
‚uðtu y™w¼ð ÚttÞ Au.
yt ËtÄf™t ©e{‚e™t þheh{tkÚte ˙˙ «ðtn ðnu‚tu òuE™u nwk ‚tu
¾wþ ÚtE „Þtu, ‚u{™t ©e{‚e™u ƒÄe ðt‚ fhe™u æÞt™ fu{ fhðwk ‚u
Ë{òÔÞwk, suÚte ‚u{™t [thuÞ þheh™e yþwÂØ Œqh ÚttÞ r¢Þt þtk‚ …zu y™u
æÞt™ ËhË ÷t„u.
rðŒw»teƒnu™™tu y™w¼ð-ËqÞo …qòÚte ò„hý
yuf rðŒq»teƒnu™ ËíËk„ „tuXðu íÞthu nòhtu™e ËkÏÞt{tk ËíËk„eytu
ytðu, ‚u{™u Ëtk¼¤u ‚u{™e ðtýe™e yËh ™e[u ¼tðrð¼tuh ƒ™u. yt
ƒnu™u {the ƒL™u ƒwf ‘‘«tý‚¥ð Þtu„t™w¼qr‚’’, ‘‘yt¿tt[¢’’ ðtk[e. {™u
{¤ðt ytÔÞtk. ‚u{ýu ‚u{™e ðt‚ fhe.
‚uytu ßÞthu 20 ð»to™e ô{h™t n‚tk íÞthu yÕntƒtŒ (ƒ™thË-
ftþe) „Þt. {rýfŠýft ½txu M™t™ fhðt „Þtk. M™t™ fhe™u ƒnth
ËqÞo™thtÞý™e …qò fh‚tk n‚tk. íÞtk Ët{u M{þt™{tk rŒÔÞ …wÁ»t™tu rðþt¤
Œun Œu¾tÞtu. ‚uýu ntÚt Ÿ[tu fhe ytþeðtoŒ ytÃÞt. íÞthu yt ƒnu™™tk
þheh{tk yuf «fth™e ÍýÍýtxe, fk…™e ™u htu{tk[f y™w¼ð ÚtÞtu.
ƒË ! ‚u s rŒðËÚte ‚u{™e fwkzr÷™e þÂõ‚ ò„]‚ ÚtE „E ™u rŒÔÞ
y™w¼ð þY ÚtÞtu, íÞthƒtŒ ‚uytu {wõ‚t™kŒ ({wkƒE{tk Úttýt …tËu) ©e
rËØÞtu„ {kz¤™u {éÞtk. ðztuŒht …tËu ftÞtðhtuý ©e f]…t÷t™kŒ™u {éÞt.
‚u{™u „wÁAºt «t ÚtÞwk. …hk‚w r¢Þtytu™wk òuþ ¾qƒ ðÄe „Þwk. ‚u{™u {thtk
ƒL™u …wM‚ftu ðtkåÞtk ™u {¤ðt ytÔÞtk. ‚u{ýu ƒu rËØÞtu„e™e Ëexª„ «tÂ
ÚtE n‚e A‚tk ‚u{™t yt„únÚte ºtý Ëexª„ yt…e y™u y{wf r¢Þtytu
þe¾ðe suÚte [thuÞ þheh{tk yþwÂØ s÷Œe Œqh ÚttÞ y™u þtkr‚Úte æÞt™
÷t„u.
‚u rËðtÞ fŒt[ ònuh MÚt¤u æÞt™{tk ƒuËðt™tu «Ëk„ ytðu ‚tu ËkfÕ…
{qfe™u æÞt™{tk fu{ ƒuËðwk ‚u Ë{òðu÷. ‚u{ æÞt™{tk ƒuËðt™tu «tu„út{ fÞtuo
™u þtk‚ æÞt™ ÷tøÞwk.
12
“y™w¼ðu™ rËæÄÞL‚e”
ËkfÕ…™e rðrÄ
‘‘nu ! „ýuþ ¼„ðt™, nu ! {t ¼„ðr‚ fwkzr÷™e þÂõ‚, nwk (™t{)
yíÞthu ònuh MÚt¤u æÞt™Úte ƒuËwk Awk. suÚte ftuE …ý ò‚™e r¢Þtytu ™ ÚttÞ
y™u þtk‚ æÞt™ ÷t„u.’’
yt «{týu ºtý 𾂠ËkfÕ… fhe™u ƒuËðwk. suÚte ftuE …ý ò‚™e
r¢Þtytu ™ ÚttÞ y™u þtk‚ æÞt™ ÷t„u.
…qðo™t Þtu„e-£U[ ÔÞÂõ‚™wk rŒÔÞ Mð¡
ƒeò yuf rfMËt{tk yuf £tkË™tu hnuðtËe £uL[ su™e {t‚]¼t»tt n‚e.
¼tkøÞw-‚wxâwk yk„úuS ytðzu. {tht yuf ËtÄf™t …rh[Þ{tk yu £uL[ ytðu÷.
‚u{™e ðt‚[e‚{tk {tht ™t{™tu WÕ÷u¾ ÚtÞtu. {™u {¤ðt™e RåAt ÚtE. {™u
{éÞt ¾ht. ‚u{™e ™u {the ðå[u su ðt‚[e‚ ÚtE ‚u hsq fÁk Awk.
Ëðt÷ : ‚{u ¼th‚ þt {txu ytÔÞt ?
sðtƒ : Þtu„ËtÄ™t þe¾ðu ‚uðt „wÁ™e þtuÄ{tk.
Ëðt÷ : Þtu„ËtÄ™t{tk hË fuðe he‚u ÚtÞtu ?
sðtƒ : yuf 𾂠ytht{-¾whþe{tk þtk‚r[¥tu Ëw‚tu n‚tu, íÞthu
¾wÕ÷e ytk¾u rŒÔÞ MðÙwk ytÔÞwk. su{tk rðãt™e Œuðe ËhMð‚e Œuðe
ðeýtÄtrhýe Œu¾tÞtk. ‚u{ýu {™u ¼th‚ ytððt y™u á~Þ{tk ƒ‚tðu÷ ‚u
søÞtyu ytððt sýtðu÷. íÞthƒtŒ £tkË{tk hnu‚t ®nŒw Vur{÷e™u íÞtk „Þtu.
íÞtk {U ËhMð‚eŒuðe™tu Vtuxtu òuÞtu. yt Vtuxtu òuE™u nwk ¾wþ ÚtE „Þtu. ‚u{™u
{U yt yk„u ðt‚ fhe. ®nŒw¼tEyu {™u „wsht‚e{tk „e‚ þe¾ÔÞwk.
‘‘…u÷t {tuh÷t™e …tËu ƒuXt þthŒt òu ™u !’’
{the …tËu ‚u{ýu yt¾wk „e‚ „tE ƒ‚tÔÞwk. yuf £uL[{u™™t {w¾uÚte
„wsht‚e „e‚ ËhË ht„Úte „t‚t òuE {™u ¾qƒ ¾wþe ÚtE. £tkËÚte ¼th‚
ytÔÞt ™u Ér»tfuþ{tk ËhMð‚eŒuðe™wk {krŒh Au. ‚u òuE™u ¾qƒ ÚtE „Þtu.
íÞtk ¾qƒ s ¼tðÚte yt „e‚ „tÞwk. ‚u Ëtk¼¤e™u ytswƒtsw™tk ÷tuftu ¼u„t
ÚtE „Þt. ‚u{tk™t yuf ƒu „wsht‚e ‚uytu „wsht‚e{tk …qAðt ÷tøÞt. yt
£uL[¼tE {wkÍtE „Þt. yt „wsht‚e „e‚ rËðtÞ ‚u™u „wsht‚e ¼t»tt™wk
13
 fwkzr÷™e
¿tt™ ™ n‚wk.
yt £U[ ÔÞÂõ‚ ‚u …qðosL{™tu Þtu„e Sð ntuðtu òuEyu. ‚u {t
ËhMð‚e™tu …h{¼õ‚ ntuðtu òuEyu. ®sŒ„e{tk fŒe ËhMð‚e™tu Vtuxtu
òuÞu÷tu ™nª, ‚u™u Ëqû{{tk Œþo™ ÚtÞtk ™u íÞthƒtŒ Vtuxtu òuÞtu. ßÞthu {U ‚u™u
ºtý Ëexª„ yt…e íÞthu VheÚte ËhMð‚eŒuðe™t Œþo™ ÚtÞtk.
s…Þtu„ - „tÞºte ËtÄ™tÚte fwkzr÷™e ò„]r‚
yuf ËtÄf¼tE™tu rfMËtu swŒt s «fth™tu Au. ‚uytu Ätk„úÄt ™Sf
ƒtð¤t „t{™t Œhƒth Au. ð»ttuoÚte „tÞºte {kºt™tu s… fh‚t n‚t. Œh ð»to
™ðhtrºt Œhr{Þt™ ¾u‚h{tk s ËtÄ™t™e [th fwrxh ƒ™tðu÷ Au. ‚u{tk ftuE
yuf {™…ËkŒ ËtÄ™t fwrxh{tk ƒuËe òÞ. yt{ ‚u{ýu ƒth ð»to y™wct™
fÞwO. ‚uh{t ð»tuo ‚u{™tk þheh{tk fk…™ ztu÷™ þY ÚtÞwk. …kŒh r{r™x …Ae
„r‚ ðÄe „E, ºteË r{r™x …Ae W¼t ÚtE™u …Aztðt ÷tøÞt. (÷tŒe{tk)
yt{ yt r¢Þt ºtý f÷tf [t÷e. …Ae r¢Þt þtk‚ …ze „E.™ðtE™e ðt‚
yu n‚e fu ÷tŒe{tk ºtý f÷tf …Aztðt™u ÷eÄu þheh{tk Œw:¾tðtu ÚttÞ ‚u™u
ƒŒ÷u ‚u™t þheh{tk MVqŠ‚ ÷t„u y™u ftuE ò‚™tu Œw:¾tðtu ÚtÞtu ™nª.yt
«r¢Þt ™ðu ™ðhtºt [t÷w hne y™u AuÕ÷t [th ð»toÚte [t÷w Au. ‚u Œhr{Þt™
{thtu ‚u{™u ¼uxtu ÚtÞtu. {U ‚u{™ Ë{òÔÞwk fu yt fwkzr÷™e ò„]r‚ r¢Þt Au.
{U …qATÞwk, ‚{™u ƒef ÷t„e ? yÚtðt yuðtu «§ ™ WXâtu fu {™u ¼q‚
‚tu ™Úte ð¤øÞwk ™u ?
Œhƒthu sðtƒ ytÃÞtu, þYyt‚{tk ƒef ÷t„u ‚u{ s ¼q‚™tu ðnu{
…ý ÚtÞu÷tu, …hk‚w „tÞºte {kºt fh‚tk yt þY ÚtÞwk, ‚uÚte ¼q‚ suðe {u÷e
ðM‚w ™ s ytðe þfu yuðtu …qýo rðïtË ËtÚtu yÇÞtË [t÷w htÏÞtu.
y{the ðt‚ [t÷‚e n‚e íÞtk ‚u{™tu {tuxtu ƒtƒtu ytÔÞtu. su
yr„Þth{tk Ätuhý{tk ¼ý‚tu n‚tu. {U ‚u{™u fÌtwk fu, ‚{u ƒth ð»to ËtÄ™t
fhe ‚u™u …rhýt{u fk…™-ztu÷™ r¢Þtytu þY ÚtE. ‚{thtu yt ƒtƒtu òu {the
…tËu 30 r{r™x ƒuËu ‚tu ‚u™u …ý ‚{the su{ s …qðosL{™tu Þtu„e Au y™u
…qðosL{{tk …ý ‚uýu {tht Sð™™u y™wY… s Sð™ SÔÞwk Au. ‚{tht y™u
14
“y™w¼ðu™ rËæÄÞL‚e”
‚u™t ËkMfth yuf s Au.
…qðo-sL{™t Þtu„ ‚Útt þÂõ‚…t‚™tu y™w¼ð
Œhƒthu …tu‚t™t Atufht™u ƒtu÷tÔÞtu. æÞt™{tk ƒuËðt {txu ðt‚ fhe.
Atufhtu ‚tu ƒt…t™e ðt‚{tk rðïtË ht¾e™u ƒuËe „Þtu. ‚u™u æÞt™ fu fwkzr÷™e
þÂõ‚ rð»tu ftkE ¾ƒh ™ n‚e. Ëtð R™tuËLx (r™Œtuo»t) n‚tu.
{the …tËu ƒuXt …kŒh r{r™x …Ae yt…tuyt… þheh fk…ðt, ztu÷ðt
÷tøÞwk ™u …nu÷ðt™™e su{ sk… {the™u fqŒðt ÷tøÞwk.yt Atufhtu ¼tUÞ W…h
(÷tŒe …h) …z‚tu n‚tu. ‚u òuE™u ‚u™e {t rð{tËý{tk …ze „E, ™u
hzðt™e ‚iÞthe ËwÄe „E. ‚u™t {™{tk yu{ Út‚wk n‚wk fu yt™u fux÷wk ðt„‚wk
nþu ?ßÞthu Atufht™u ƒu f÷tf …Ae r¢Þtytu ƒkÄ ÚtE íÞthu ‚u™e {tyu
…qATÞwk fu, ‘‘¼tE ‚™u õÞtkÞ ÷tøÞwk ‚tu ™Úte ™u ?’’
Œhƒth ‚tu ¾wþ ÚtE „Þt. …tu‚t™t ytðt y™w¼ð {txu ƒth ð»to
„Þtk. ßÞthu ‚u™t Atufht™u …kŒh r{r™x{tk þY ÚtÞwk. ‚uýu {™u fÌtwk ‘‘{tht
…í™e (Xfht™e)™u ƒuËtzþtu ?’’ {U ‚u™u fÌtwk fu, ‘‘{™u ftuE ðtkÄtu ™Úte, ƒÕfu
yt™kŒ Útþu fu yuf fwxwkƒ{tk ƒÄt s ËÇÞt æÞt™Þtu„™tu yÇÞtË fhu Au.
™nª ‚tu …r‚-…í™e ðå[u …ý yt fkftË™wk fthý ƒ™u.
zptfxh ËtÄf™w Ëwû{Œþo™
htsftux{tk yuf ƒnu™ fu suytu zƒ÷ yu{.yu. n‚tk. ‚u{™u æÞt™{tk
ƒuËðwk n‚wk. {U ‚u{™t …r‚ ËtÚtu ytððt™wk fÌtwk. {U ‚u{™t …r‚™u Ë{òÔÞwk
fu ƒnu™ …qðoSð™™tk Þtu„e Sð Au. òu ËtÄ™t™u {t„uo sþu ‚tu ‚{thu ‚u™u
½hft{{tk {ŒŒ fhðe …zþu. fthý òu ‚uytu æÞt™{tk ƒuËu ‚tu …Ae …tk[-
A f÷tf æÞt™{tk s hnuþu. ‚uytu fƒq÷ ÚtÞt. ytsu ‚uytu Ëthe he‚u æÞt™
fhu Au fu ½h™t ƒÄt s ËÇÞtu æÞt™ {t„uo yt„¤ ðÄu Au. ytðwk ™ ƒ™u
‚tu fkftË™wk fthý ƒ™u Au.Œhƒth™e RåAt {wsƒ ‚u™tk Xfhtýe™u æÞt™
fhtðu÷ su{tk ‚u{™u …ý ƒnw {ò ytðe.
yuf ztìõxh n‚tk. …hk‚w ‚uytu Ëhfthe ËŠðË{tk ™ n‚tk. ½h
Ëk¼t¤‚t n‚t. ‚u{ýu {thwk …wM‚f ‘‘«tý‚¥ð Þtu„t™w¼qr‚’’ htºtu …wÁ fÞwO.
15
 fwkzr÷™e
¿tt™ ™ n‚wk.
yt £U[ ÔÞÂõ‚ ‚u …qðosL{™tu Þtu„e Sð ntuðtu òuEyu. ‚u {t
ËhMð‚e™tu …h{¼õ‚ ntuðtu òuEyu. ®sŒ„e{tk fŒe ËhMð‚e™tu Vtuxtu
òuÞu÷tu ™nª, ‚u™u Ëqû{{tk Œþo™ ÚtÞtk ™u íÞthƒtŒ Vtuxtu òuÞtu. ßÞthu {U ‚u™u
ºtý Ëexª„ yt…e íÞthu VheÚte ËhMð‚eŒuðe™t Œþo™ ÚtÞtk.
s…Þtu„ - „tÞºte ËtÄ™tÚte fwkzr÷™e ò„]r‚
yuf ËtÄf¼tE™tu rfMËtu swŒt s «fth™tu Au. ‚uytu Ätk„úÄt ™Sf
ƒtð¤t „t{™t Œhƒth Au. ð»ttuoÚte „tÞºte {kºt™tu s… fh‚t n‚t. Œh ð»to
™ðhtrºt Œhr{Þt™ ¾u‚h{tk s ËtÄ™t™e [th fwrxh ƒ™tðu÷ Au. ‚u{tk ftuE
yuf {™…ËkŒ ËtÄ™t fwrxh{tk ƒuËe òÞ. yt{ ‚u{ýu ƒth ð»to y™wct™
fÞwO. ‚uh{t ð»tuo ‚u{™tk þheh{tk fk…™ ztu÷™ þY ÚtÞwk. …kŒh r{r™x …Ae
„r‚ ðÄe „E, ºteË r{r™x …Ae W¼t ÚtE™u …Aztðt ÷tøÞt. (÷tŒe{tk)
yt{ yt r¢Þt ºtý f÷tf [t÷e. …Ae r¢Þt þtk‚ …ze „E.™ðtE™e ðt‚
yu n‚e fu ÷tŒe{tk ºtý f÷tf …Aztðt™u ÷eÄu þheh{tk Œw:¾tðtu ÚttÞ ‚u™u
ƒŒ÷u ‚u™t þheh{tk MVqŠ‚ ÷t„u y™u ftuE ò‚™tu Œw:¾tðtu ÚtÞtu ™nª.yt
«r¢Þt ™ðu ™ðhtºt [t÷w hne y™u AuÕ÷t [th ð»toÚte [t÷w Au. ‚u Œhr{Þt™
{thtu ‚u{™u ¼uxtu ÚtÞtu. {U ‚u{™ Ë{òÔÞwk fu yt fwkzr÷™e ò„]r‚ r¢Þt Au.
{U …qATÞwk, ‚{™u ƒef ÷t„e ? yÚtðt yuðtu «§ ™ WXâtu fu {™u ¼q‚
‚tu ™Úte ð¤øÞwk ™u ?
Œhƒthu sðtƒ ytÃÞtu, þYyt‚{tk ƒef ÷t„u ‚u{ s ¼q‚™tu ðnu{
…ý ÚtÞu÷tu, …hk‚w „tÞºte {kºt fh‚tk yt þY ÚtÞwk, ‚uÚte ¼q‚ suðe {u÷e
ðM‚w ™ s ytðe þfu yuðtu …qýo rðïtË ËtÚtu yÇÞtË [t÷w htÏÞtu.
y{the ðt‚ [t÷‚e n‚e íÞtk ‚u{™tu {tuxtu ƒtƒtu ytÔÞtu. su
yr„Þth{tk Ätuhý{tk ¼ý‚tu n‚tu. {U ‚u{™u fÌtwk fu, ‚{u ƒth ð»to ËtÄ™t
fhe ‚u™u …rhýt{u fk…™-ztu÷™ r¢Þtytu þY ÚtE. ‚{thtu yt ƒtƒtu òu {the
…tËu 30 r{r™x ƒuËu ‚tu ‚u™u …ý ‚{the su{ s …qðosL{™tu Þtu„e Au y™u
…qðosL{{tk …ý ‚uýu {tht Sð™™u y™wY… s Sð™ SÔÞwk Au. ‚{tht y™u
14
“y™w¼ðu™ rËæÄÞL‚e”
‚u™t ËkMfth yuf s Au.
…qðo-sL{™t Þtu„ ‚Útt þÂõ‚…t‚™tu y™w¼ð
Œhƒthu …tu‚t™t Atufht™u ƒtu÷tÔÞtu. æÞt™{tk ƒuËðt {txu ðt‚ fhe.
Atufhtu ‚tu ƒt…t™e ðt‚{tk rðïtË ht¾e™u ƒuËe „Þtu. ‚u™u æÞt™ fu fwkzr÷™e
þÂõ‚ rð»tu ftkE ¾ƒh ™ n‚e. Ëtð R™tuËLx (r™Œtuo»t) n‚tu.
{the …tËu ƒuXt …kŒh r{r™x …Ae yt…tuyt… þheh fk…ðt, ztu÷ðt
÷tøÞwk ™u …nu÷ðt™™e su{ sk… {the™u fqŒðt ÷tøÞwk.yt Atufhtu ¼tUÞ W…h
(÷tŒe …h) …z‚tu n‚tu. ‚u òuE™u ‚u™e {t rð{tËý{tk …ze „E, ™u
hzðt™e ‚iÞthe ËwÄe „E. ‚u™t {™{tk yu{ Út‚wk n‚wk fu yt™u fux÷wk ðt„‚wk
nþu ?ßÞthu Atufht™u ƒu f÷tf …Ae r¢Þtytu ƒkÄ ÚtE íÞthu ‚u™e {tyu
…qATÞwk fu, ‘‘¼tE ‚™u õÞtkÞ ÷tøÞwk ‚tu ™Úte ™u ?’’
Œhƒth ‚tu ¾wþ ÚtE „Þt. …tu‚t™t ytðt y™w¼ð {txu ƒth ð»to
„Þtk. ßÞthu ‚u™t Atufht™u …kŒh r{r™x{tk þY ÚtÞwk. ‚uýu {™u fÌtwk ‘‘{tht
…í™e (Xfht™e)™u ƒuËtzþtu ?’’ {U ‚u™u fÌtwk fu, ‘‘{™u ftuE ðtkÄtu ™Úte, ƒÕfu
yt™kŒ Útþu fu yuf fwxwkƒ{tk ƒÄt s ËÇÞt æÞt™Þtu„™tu yÇÞtË fhu Au.
™nª ‚tu …r‚-…í™e ðå[u …ý yt fkftË™wk fthý ƒ™u.
zptfxh ËtÄf™w Ëwû{Œþo™
htsftux{tk yuf ƒnu™ fu suytu zƒ÷ yu{.yu. n‚tk. ‚u{™u æÞt™{tk
ƒuËðwk n‚wk. {U ‚u{™t …r‚ ËtÚtu ytððt™wk fÌtwk. {U ‚u{™t …r‚™u Ë{òÔÞwk
fu ƒnu™ …qðoSð™™tk Þtu„e Sð Au. òu ËtÄ™t™u {t„uo sþu ‚tu ‚{thu ‚u™u
½hft{{tk {ŒŒ fhðe …zþu. fthý òu ‚uytu æÞt™{tk ƒuËu ‚tu …Ae …tk[-
A f÷tf æÞt™{tk s hnuþu. ‚uytu fƒq÷ ÚtÞt. ytsu ‚uytu Ëthe he‚u æÞt™
fhu Au fu ½h™t ƒÄt s ËÇÞtu æÞt™ {t„uo yt„¤ ðÄu Au. ytðwk ™ ƒ™u
‚tu fkftË™wk fthý ƒ™u Au.Œhƒth™e RåAt {wsƒ ‚u™tk Xfhtýe™u æÞt™
fhtðu÷ su{tk ‚u{™u …ý ƒnw {ò ytðe.
yuf ztìõxh n‚tk. …hk‚w ‚uytu Ëhfthe ËŠðË{tk ™ n‚tk. ½h
Ëk¼t¤‚t n‚t. ‚u{ýu {thwk …wM‚f ‘‘«tý‚¥ð Þtu„t™w¼qr‚’’ htºtu …wÁ fÞwO.
15
 fwkzr÷™e
Ëðth{tk ‚uytu {the …tËu ytÔÞtk. {™u hz‚tk hz‚tk ‚u™t Sð™{tk ƒ™u÷
ƒÄe s r¢Þtytu™wk ðýo™ fÞwO. yt ƒÄe s r¢Þtytu fwkzr÷™e ò„]r‚™e Au.
ƒt¤…ý{tk yr„Þth ð»to™e ðÞu ‚u{™u yuf ËtÄw {¤e „Þt. ‚u{ýu
‚u ƒnu™™u yuðe Ë÷tn yt…u fu Ëðthu …trýÞthu Œeðtu fhðtu y™u «¼w™u
«tÚto™t fhðe ‚tu yt r¢Þtytu ™nª ÚttÞ. òu fu yt ‚tu ËkfÕ…™e ðt‚ Au.
òu yt…ýu ËkfÕ… fheyu ‚tu yt r¢Þt îtht su yþwÂØ Œqh Útðe òuEyu ‚u
Œqh Út‚e ™Úte. fthý fu r¢Þtytu s ™ ÚttÞ ‚tu yþwÂØytu Œqh fhuðe he‚u
ÚttÞ?{ntí{t™t {™{tk yuðwk nþu fu …trýÞthu Œeðtu fhðtÚte yÂø™Œuð™e
Ëtûte hnu Au suÚte r¢Þtytu ytuAe ÚttÞ ‚uðtu Ëk¼ð hnu Au.
‚u{™t fnuðt {wsƒ ½h™t {týËtu ‚u{™u „tkze s „ý‚t n‚t. ‚u™u
Ëqû{™wk Œþo™ Út‚wk ‚u ftuE™u fne þf‚t ™nª, ‚u™tk {™{tk yuf ƒef n‚e
òu nwk ÷tuftu™u fneþ ‚tu ƒÄt {™u „tkze s „ýþu. …rhýt{u ‚u{™wk Sð™
yuf÷ðtÞwk ƒLÞwk. ¼„tð™ Œw:¾ yt…u Au ‚u ËtÚtu s yt…u Au. ™t™e ô{hu
‚u™t {t-ƒt…™tu Mð„oðtË ÚtÞtu. ‚uÚte Sð™ Ëtð yuf÷ðtÞwk ÚtE „Þwk. ftuE
ƒu™…ýe ™ hne ™t™…ýÚte s ¼ýðt{tk ntUrþÞth n‚tk. ‚u™e ƒu™…ýeytu
‚u™t fh‚tk s÷Œe Ëux ÚtE „E.
‚uytu {™{tk þheh{tk Út‚e «r¢Þt ftuE™u ƒ‚tðe þf‚tk ™ n‚tk.
‚uytu™t …r‚ ztìõxh n‚t. ‚uytu™t ½hu nwk ½ýeðth s‚tu. òu ztìõxh ½hu ™
ntuÞ ‚tu ztìõxh ™Úte ‚u{ fneu ŸƒhuÚte ð¤tðe Œu‚tk. ð¤e, {thtu Mð¼tð
…ý ðt‚turzÞtu ™Úte. ft{Úte ft{ ht¾wk Awk. yt{ ºtý ð»toÚte ‚u{™t ½hu
yðth ™ðth s‚tu n‚tu. …ý yt ƒtƒ‚{tk ðt‚[e‚ fkE ™ n‚e. yt¾hu
‚uytu {thwk …wM‚f ðtk[e™u {the …tËu ytÔÞtk. ™u yVËtuË fhðt ÷tøÞtk fu,
‘‘‚{u ºtý ð»toÚte {thu ½hu ytðtu Atu A‚tk nwk ‚{™u ytu¤¾e þfe ™nª ?’’
{U ‚u{™u fÌtwk fu, ‘‘Þtu„eyu ƒtuzo {tÚtu {the™u Vhðwk fu nwk {tuxtu Þtu„e
Awk ? su™t Þtu„ ntuÞ ‚u™tu yt…tuyt… …rh[Þ ÚttÞ, ™nª ‚tu Þtu„ ð„h
Þtu„ ™Úte.’’ íÞthƒtŒ ‚u{™u r¢Þtytu ƒkÄ ™ ÚttÞ ‚uðtu ËkfÕ… ™ fhðt ‚u{
s þheh™e yþwÂØ Œqh ÚttÞ {txu su r¢Þtytu ÚttÞ ‚u ¾wÕ÷t rŒ÷Úte ÚttÞ
16
“y™w¼ðu™ rËæÄÞL‚e”
‚u{ fhðt Ë÷tn yt…e. yXðtrzÞt{tk ‚tu ‚uytu fÚtf÷e ™]íÞ yt…tuyt…
fh‚tk ÚtÞtk. nfef‚{tk ‚uytu fÚtf÷e ™]íÞ™tu f¬tu òý‚tk ™ n‚tk. nt÷{tk
‚uytu™u ËwkŒh æÞt™ ÷t„u Au.
65 ð»to™t ŒtŒe{t™u …qò-…tX îtht fwkzr÷™e ò„]r‚
yufðth nwk yuf 65 ð»to™tk ztuþe{t™u {¤ðt „Þtu. òu fu „Þtu n‚tu
ËkËthe ft{ yk„u, …hk‚w íÞtk ƒÄt ®[‚t‚wh n‚tk, …qò™t Y{{tk Mxw÷ {qfe™u
ƒthe{tkÚte zturfÞwk fh‚tk n‚tk. ‚u rŒðËu ztuþe{tk …qò™tu Y{ ƒkÄ fhe™u …qò
…tX{tk ƒuXtk n‚tk. „tÞºte {kºt fh‚tk n‚tk. íÞtk s ytu®[‚t Œuzft™e su{
þhehÚte fqŒðt ÷tøÞt. yt r¢Þt AuÕ÷t [th f÷tfÚte [t÷w n‚e. ƒnth™tk
÷tuftu …ý yt ™ðtE¼he r¢Þtytu òu‚t n‚t. Y{ ykŒhÚte ƒkÄ n‚tu. ‚u™u
ftuE ¾tu÷e þfu ‚u{ ™ n‚tu. ƒÄt™u {™{tk ƒef ÷t„e fu ™f¬e ztuþe{tk™t
þheh{tk ftuE ¼thu ¼q‚ ytÔÞwk Au.
{U òuÞwk fu {tS™u ™t™…ýÚte Ëuðt …qò fhðt™e xuð Au su™wk V¤ 65
ð»tuo fwkzr÷™e ò„hý™t Y…u {éÞwk, …ý ‚u rð»tu y¿tt™ ntuðt™u fthýu Ë{S
™ þõÞt y™u …qhu…qhtu ÷t¼ ™ ÷R þõÞt.
yt ztuþe{tk™tu Rr‚ntË òýðt suðtu Au. Ët‚-ytX ð»to™e ô{hu
rðÄðt ÚtÞtk n‚tk. ‚u s{t™t{tk ƒt¤-÷ø™tu ™ Út‚tk. ð¤e ‚uytu ƒútñý™t
Wå[ fwxwkƒ{tk sL{u÷tk n‚tk. ‚uÚte {t-ƒt… Ë„t-ðnt÷tkyu ™t™…ýÚte s
…qò-…tX{tk ÷„tze ŒeÄtk. …rhýt{u 65 ð»to™e ô{hu ‚u™e ËtÄ™t …tfe.
fwkzr÷™e ò„]‚ ÚtE. ™Ëeƒ yuðt fu nwk …ý ‚u s ð¾‚u …ntU[e „Þtu.
ßÞthu ‚uytu ƒnth ytÔÞtk yux÷u {U ‚u{™u Þtu„™e rÚtÞhe Ë{òðe™u
r™Þ{r{‚ æÞt™{tk fu{ ƒuËðwk ‚u Ë{òÔÞwk. æÞt™ Aqxât …Ae ŒqÄ …eðt™e
Ë÷tn yt…e.
«tuVuËh™u rËØÞtu„ þÂõ‚…t‚™tu y™w¼ð - {tºt òýfthe
sYhe ™Úte, y™w¼ð sYhe
yuf swŒt s «fth™tu rfMËtu {™u ÞtŒ ytðu Au. ƒ™thË yux÷u fu
ftþe{tk ®nŒw Þwr™ðŠËxe{tk ‚uytu rV÷tìËtuVe rð¼t„™t ðzt n‚t. ‚u{™u 16
17
 fwkzr÷™e
Ëðth{tk ‚uytu {the …tËu ytÔÞtk. {™u hz‚tk hz‚tk ‚u™t Sð™{tk ƒ™u÷
ƒÄe s r¢Þtytu™wk ðýo™ fÞwO. yt ƒÄe s r¢Þtytu fwkzr÷™e ò„]r‚™e Au.
ƒt¤…ý{tk yr„Þth ð»to™e ðÞu ‚u{™u yuf ËtÄw {¤e „Þt. ‚u{ýu
‚u ƒnu™™u yuðe Ë÷tn yt…u fu Ëðthu …trýÞthu Œeðtu fhðtu y™u «¼w™u
«tÚto™t fhðe ‚tu yt r¢Þtytu ™nª ÚttÞ. òu fu yt ‚tu ËkfÕ…™e ðt‚ Au.
òu yt…ýu ËkfÕ… fheyu ‚tu yt r¢Þt îtht su yþwÂØ Œqh Útðe òuEyu ‚u
Œqh Út‚e ™Úte. fthý fu r¢Þtytu s ™ ÚttÞ ‚tu yþwÂØytu Œqh fhuðe he‚u
ÚttÞ?{ntí{t™t {™{tk yuðwk nþu fu …trýÞthu Œeðtu fhðtÚte yÂø™Œuð™e
Ëtûte hnu Au suÚte r¢Þtytu ytuAe ÚttÞ ‚uðtu Ëk¼ð hnu Au.
‚u{™t fnuðt {wsƒ ½h™t {týËtu ‚u{™u „tkze s „ý‚t n‚t. ‚u™u
Ëqû{™wk Œþo™ Út‚wk ‚u ftuE™u fne þf‚t ™nª, ‚u™tk {™{tk yuf ƒef n‚e
òu nwk ÷tuftu™u fneþ ‚tu ƒÄt {™u „tkze s „ýþu. …rhýt{u ‚u{™wk Sð™
yuf÷ðtÞwk ƒLÞwk. ¼„tð™ Œw:¾ yt…u Au ‚u ËtÚtu s yt…u Au. ™t™e ô{hu
‚u™t {t-ƒt…™tu Mð„oðtË ÚtÞtu. ‚uÚte Sð™ Ëtð yuf÷ðtÞwk ÚtE „Þwk. ftuE
ƒu™…ýe ™ hne ™t™…ýÚte s ¼ýðt{tk ntUrþÞth n‚tk. ‚u™e ƒu™…ýeytu
‚u™t fh‚tk s÷Œe Ëux ÚtE „E.
‚uytu {™{tk þheh{tk Út‚e «r¢Þt ftuE™u ƒ‚tðe þf‚tk ™ n‚tk.
‚uytu™t …r‚ ztìõxh n‚t. ‚uytu™t ½hu nwk ½ýeðth s‚tu. òu ztìõxh ½hu ™
ntuÞ ‚tu ztìõxh ™Úte ‚u{ fneu ŸƒhuÚte ð¤tðe Œu‚tk. ð¤e, {thtu Mð¼tð
…ý ðt‚turzÞtu ™Úte. ft{Úte ft{ ht¾wk Awk. yt{ ºtý ð»toÚte ‚u{™t ½hu
yðth ™ðth s‚tu n‚tu. …ý yt ƒtƒ‚{tk ðt‚[e‚ fkE ™ n‚e. yt¾hu
‚uytu {thwk …wM‚f ðtk[e™u {the …tËu ytÔÞtk. ™u yVËtuË fhðt ÷tøÞtk fu,
‘‘‚{u ºtý ð»toÚte {thu ½hu ytðtu Atu A‚tk nwk ‚{™u ytu¤¾e þfe ™nª ?’’
{U ‚u{™u fÌtwk fu, ‘‘Þtu„eyu ƒtuzo {tÚtu {the™u Vhðwk fu nwk {tuxtu Þtu„e
Awk ? su™t Þtu„ ntuÞ ‚u™tu yt…tuyt… …rh[Þ ÚttÞ, ™nª ‚tu Þtu„ ð„h
Þtu„ ™Úte.’’ íÞthƒtŒ ‚u{™u r¢Þtytu ƒkÄ ™ ÚttÞ ‚uðtu ËkfÕ… ™ fhðt ‚u{
s þheh™e yþwÂØ Œqh ÚttÞ {txu su r¢Þtytu ÚttÞ ‚u ¾wÕ÷t rŒ÷Úte ÚttÞ
16
“y™w¼ðu™ rËæÄÞL‚e”
‚u{ fhðt Ë÷tn yt…e. yXðtrzÞt{tk ‚tu ‚uytu fÚtf÷e ™]íÞ yt…tuyt…
fh‚tk ÚtÞtk. nfef‚{tk ‚uytu fÚtf÷e ™]íÞ™tu f¬tu òý‚tk ™ n‚tk. nt÷{tk
‚uytu™u ËwkŒh æÞt™ ÷t„u Au.
65 ð»to™t ŒtŒe{t™u …qò-…tX îtht fwkzr÷™e ò„]r‚
yufðth nwk yuf 65 ð»to™tk ztuþe{t™u {¤ðt „Þtu. òu fu „Þtu n‚tu
ËkËthe ft{ yk„u, …hk‚w íÞtk ƒÄt ®[‚t‚wh n‚tk, …qò™t Y{{tk Mxw÷ {qfe™u
ƒthe{tkÚte zturfÞwk fh‚tk n‚tk. ‚u rŒðËu ztuþe{tk …qò™tu Y{ ƒkÄ fhe™u …qò
…tX{tk ƒuXtk n‚tk. „tÞºte {kºt fh‚tk n‚tk. íÞtk s ytu®[‚t Œuzft™e su{
þhehÚte fqŒðt ÷tøÞt. yt r¢Þt AuÕ÷t [th f÷tfÚte [t÷w n‚e. ƒnth™tk
÷tuftu …ý yt ™ðtE¼he r¢Þtytu òu‚t n‚t. Y{ ykŒhÚte ƒkÄ n‚tu. ‚u™u
ftuE ¾tu÷e þfu ‚u{ ™ n‚tu. ƒÄt™u {™{tk ƒef ÷t„e fu ™f¬e ztuþe{tk™t
þheh{tk ftuE ¼thu ¼q‚ ytÔÞwk Au.
{U òuÞwk fu {tS™u ™t™…ýÚte Ëuðt …qò fhðt™e xuð Au su™wk V¤ 65
ð»tuo fwkzr÷™e ò„hý™t Y…u {éÞwk, …ý ‚u rð»tu y¿tt™ ntuðt™u fthýu Ë{S
™ þõÞt y™u …qhu…qhtu ÷t¼ ™ ÷R þõÞt.
yt ztuþe{tk™tu Rr‚ntË òýðt suðtu Au. Ët‚-ytX ð»to™e ô{hu
rðÄðt ÚtÞtk n‚tk. ‚u s{t™t{tk ƒt¤-÷ø™tu ™ Út‚tk. ð¤e ‚uytu ƒútñý™t
Wå[ fwxwkƒ{tk sL{u÷tk n‚tk. ‚uÚte {t-ƒt… Ë„t-ðnt÷tkyu ™t™…ýÚte s
…qò-…tX{tk ÷„tze ŒeÄtk. …rhýt{u 65 ð»to™e ô{hu ‚u™e ËtÄ™t …tfe.
fwkzr÷™e ò„]‚ ÚtE. ™Ëeƒ yuðt fu nwk …ý ‚u s ð¾‚u …ntU[e „Þtu.
ßÞthu ‚uytu ƒnth ytÔÞtk yux÷u {U ‚u{™u Þtu„™e rÚtÞhe Ë{òðe™u
r™Þ{r{‚ æÞt™{tk fu{ ƒuËðwk ‚u Ë{òÔÞwk. æÞt™ Aqxât …Ae ŒqÄ …eðt™e
Ë÷tn yt…e.
«tuVuËh™u rËØÞtu„ þÂõ‚…t‚™tu y™w¼ð - {tºt òýfthe
sYhe ™Úte, y™w¼ð sYhe
yuf swŒt s «fth™tu rfMËtu {™u ÞtŒ ytðu Au. ƒ™thË yux÷u fu
ftþe{tk ®nŒw Þwr™ðŠËxe{tk ‚uytu rV÷tìËtuVe rð¼t„™t ðzt n‚t. ‚u{™u 16
17
 fwkzr÷™e
ð»to™e ô{hÚte Þtu„ ËtÄ™t{tk hË n‚tu. yt {txu yufðth rn{t÷Þ Þtºtt
fhu÷, …hk‚w 80 ð»to™e ®sŒ„e{tk ftuE rËØÞtu„e ™ {éÞt.
{™u {¤ðt {txu ËkŒuþtu {tufÕÞtu. ƒ…tuhu ÷„¼„ ƒu ðtøÞu {¤ðt
„Þtu. ‚uytu {éÞt. ‚u{ýu {™u fwkzr÷™e Þtu„ rð»tu ÷uf[h yt…ðt™wk þY fÞwO.
‚u Ëtksu 7-30 …t„u …qÁk fÞwO. {™u «ð[™ Ëtk¼¤e™u ¾qƒ s {ò ytðe.
{U ‚u{™u …qATÞwk fu, ‚{u ÷uõ[h ytÃÞwk ‚u{tk ‚{thtu y™w¼ð fux÷tu?
«tuVuËhu sðtƒ ytÃÞtu fu, ‘‘su ƒÄwk ðtk[u÷ Au ‚u™u {U ÔÞðÂMÚt‚ he‚u
hsq fhu÷ Au, …hk‚w ‚u{tk {thtu y™w¼ð fkE …ý ™Úte.’’
{U ‚u{™u …qATÞwk fu, ‘‘ytðtu y™w¼ð fhðtu Au ?’’ ‚u{ýu sðtƒ
ytÃÞtu fu, ‘‘ytðt {ntí{t õÞtk {¤u ?’’ {U ‚u{™u fÌtwk ‘‘yt ‚{the Ët{u
ƒuXt Au.’’‚uytu™e fÕ…™t ƒnth™e ðM‚w n‚e fu yt{t Ëns{tk {ntí{t™tu
½hu ƒuXt ¼uxtu ÚttÞ. ½zef ‚tu ‚u {t™ðt ‚iÞth ÚtÞt ™nª.
‚uytu ƒuËðt ‚iÞth ÚtÞt íÞthu yzÄe f÷tf™e Ëexª„ …Ae …ý yZe
f÷tf ƒuXt. yŒT¼q‚ y™w¼ðtu{tkÚte …Ëth ÚtÞt. ‚u{™t yt™kŒ™tu …th ™
n‚tu. ‚u{ýu {™u fÌtwk fu fÕ…™tr‚‚ y™w¼ð ÚtÞtu.‚uytu ¾wƒ ¾wþ ÚtÞt ™u
…qATÞwk. “‚{tht „wÁ ftuý?”
{U fÌtw,“{ÄqËqŒ™ {nthts.” su{™e …tËuÚte fwkzr÷™e þÂõ‚…t‚
æÞt™Þtu„™e rŒþt {¤e. …Ae ‚tu ƒeò y™uf „wÁytu™t …rh[Þ{tk ytÔÞtu.
Œhuf …tËuÚte swŒe swŒe rðãt {¤e. íÞthƒtŒ {tÁk ËkþtuÄ™™u ÷ût «tÂ
fhðt {txu Þtu„™t ƒÄt s rð¼t„tu™tu Ë{LðÞ sYhe Au. ‚u ðt‚ {™{tk
áZ ÚtE. ‚u «{týu «Þí™ fÞto. íÞth y™uf „wÁytu™t …rh[Þ{tk ytÔÞtu.
su{tkÚte Ët[t yÇÞtËe™u, rðãt™t ytí{Ët‚T fh™th {tºt ºtý s {ntí{t
{éÞt. ‚u{tkÚte ƒeò Þtu„rðãt™tk yk„tu™tu yÇÞtË fÞtuo ™u Þtu„™t ƒÄt
yk„tu™tu Ë{LðÞ fÞtuo. yuðtu hts{t„o ‚iÞth fÞtuo fu …tk[-Að»to{tk [u‚™t™tu
rðftË ÚttÞ.
…qðo™t Þtu„eSð y™u fwkzr÷™e ò„]r‚
yt{ yt «Ëk„tuÚte Vr÷‚ ÚttÞ Au fu …qðo™tu Þtu„e Sð Au ‚u™u y™wfq¤
18
“y™w¼ðu™ rËæÄÞL‚e”
ðt‚tðhý {¤u ‚tu ‚h‚ s …qðo™t ËkMfth ò„]‚ ÚttÞ Au. Œt.‚. {krŒh™t
ðt‚tðhý {¤u ‚tu ‚h‚ s …qðo™t ËkMfth ò„]‚ ÚttÞ Au. Œt.‚. {krŒh™t
ðt‚tðhÚte fk…™, ztu÷™, Äúwòhe þY ÚttÞ Au. ¼s™ ¼tððtne he‚u „ðt‚tk
ntuÞ ‚tu …ý fk…™, ztu÷™ fu Äúwòhe þY ÚttÞ Au. ¼qðt ztf÷ ð„tzu íÞthu
yuf ðt‚tðhý ‚iÞth ÚttÞ Au. ‚u{tk …ý r¢Þtytu þY ÚttÞ Au. ¼qðtu ‚u™u
…fze ÷u Au ™u ƒtu÷‚tu ™ ntuÞ A‚tk …htýu ƒtu÷tðu Au. yt ƒtu÷ ¾tuxt …zu
Au A‚tk ftuE ÔÞÂõ‚™wk «týþheh, Ëwû{þheh, fthýþheh þwØ ntuÞ ‚tu
ƒtu÷u÷e yt„tne Ët[e …zu Au. su™wk «týþheh þwØ ntuÞ ‚u™e 50 xft
yt„tne Ët[e …zu Au. su™wk «týþheh Ëwû{þheh þwØ ntuÞ ‚u™e 75 xft
yt„tne Ët[e …zu Au.su™wk «týþheh, Ëqû{þheh™u fthýþheh ºtýu þwØ
ntuÞ ‚u™e 100 xft yt„tne Ët[e …zu Au.
ytðwk ‚tu ¼tøÞu s ƒ™u Au, ƒtfe ztf÷t, …z½t yuðt ƒtu÷‚t ntuÞ
fu su fŒe ™ Äúqs‚tu ntuÞ ‚u …ý Äúwsðt ÷t„u Au. ÷„¼„ 80 xft ÷tuftu
ztf÷t™e h{Íx{tk fk…™™tu y™w¼ð fhu Au. ¼÷u ƒnthÚte ™ ƒ‚tðu, ™u
ZtU„ [t÷w ht¾u fu {™u ftkE Út‚wk ™Úte, …hk‚w ‚u …tu‚t™t ËkfÕ… ƒ¤Úte Œƒtðu
ht¾u Au. suÚte fk…™, ztu÷™ ÚttÞ ™nª, …hk‚w ykŒh™e [u‚™t{tk n÷™[÷™
þY ÚttÞ Au ‚u ÷„¼„ Œhuf ÔÞÂõ‚™u y™w¼ðu Au. òu ËkfÕ… Ze÷tu …zu ™u
ÔÞÂõ‚™e yuft„ú‚t ‚qxe ‚tu ƒnthÚte fk…™ [t÷w ÚttÞ Au ™u ¼qðtu ÔÞÂõ‚
…tËu òuhòuhÚte ztf÷t ð„tze™u fk…™ ðÄth Au.
©e Âîsu™¼tE ŒuËtE™tu fk…™-ztu÷™™tu y™w¼ð
{tht yuf ftU„úuËe r{ºt su ytswƒtsw™t 25 „t{tu{tk ËwÄthtðtŒe
‚hefu «ÏÞt‚ n‚t. ¼qðt{tk {t™‚t ™nª ™u ‚u{™e ntkËe Wztz‚t, ‚u yuf
𾂠ytðt ztf÷t ðt„‚t n‚t íÞtk y[t™f sE [Zât. ‚u™t þheh{tk
…ý fk…™ ztu÷™ [t÷w ÚtÞwk. ‚uýu þheh Ze÷wk {qõÞwk. …rhýt{u ‚u ™t[ðt
fwŒðt ÷tøÞt. „t{™t ÷tuftu …h yt™e yËh þwk Útþu ‚u™tu ÏÞt÷ ™ hÌttu.
‚u™u {ò ytðe „E. ¼wðtytu …ý òuh{tk ytðe „Þt.
íÞthƒtŒ ‚uytuyu r™¾t÷Ë‚tÚte fƒq÷ fÞwO fu su ftkE ÚtÞwk ‚u {the
19
 fwkzr÷™e
ð»to™e ô{hÚte Þtu„ ËtÄ™t{tk hË n‚tu. yt {txu yufðth rn{t÷Þ Þtºtt
fhu÷, …hk‚w 80 ð»to™e ®sŒ„e{tk ftuE rËØÞtu„e ™ {éÞt.
{™u {¤ðt {txu ËkŒuþtu {tufÕÞtu. ƒ…tuhu ÷„¼„ ƒu ðtøÞu {¤ðt
„Þtu. ‚uytu {éÞt. ‚u{ýu {™u fwkzr÷™e Þtu„ rð»tu ÷uf[h yt…ðt™wk þY fÞwO.
‚u Ëtksu 7-30 …t„u …qÁk fÞwO. {™u «ð[™ Ëtk¼¤e™u ¾qƒ s {ò ytðe.
{U ‚u{™u …qATÞwk fu, ‚{u ÷uõ[h ytÃÞwk ‚u{tk ‚{thtu y™w¼ð fux÷tu?
«tuVuËhu sðtƒ ytÃÞtu fu, ‘‘su ƒÄwk ðtk[u÷ Au ‚u™u {U ÔÞðÂMÚt‚ he‚u
hsq fhu÷ Au, …hk‚w ‚u{tk {thtu y™w¼ð fkE …ý ™Úte.’’
{U ‚u{™u …qATÞwk fu, ‘‘ytðtu y™w¼ð fhðtu Au ?’’ ‚u{ýu sðtƒ
ytÃÞtu fu, ‘‘ytðt {ntí{t õÞtk {¤u ?’’ {U ‚u{™u fÌtwk ‘‘yt ‚{the Ët{u
ƒuXt Au.’’‚uytu™e fÕ…™t ƒnth™e ðM‚w n‚e fu yt{t Ëns{tk {ntí{t™tu
½hu ƒuXt ¼uxtu ÚttÞ. ½zef ‚tu ‚u {t™ðt ‚iÞth ÚtÞt ™nª.
‚uytu ƒuËðt ‚iÞth ÚtÞt íÞthu yzÄe f÷tf™e Ëexª„ …Ae …ý yZe
f÷tf ƒuXt. yŒT¼q‚ y™w¼ðtu{tkÚte …Ëth ÚtÞt. ‚u{™t yt™kŒ™tu …th ™
n‚tu. ‚u{ýu {™u fÌtwk fu fÕ…™tr‚‚ y™w¼ð ÚtÞtu.‚uytu ¾wƒ ¾wþ ÚtÞt ™u
…qATÞwk. “‚{tht „wÁ ftuý?”
{U fÌtw,“{ÄqËqŒ™ {nthts.” su{™e …tËuÚte fwkzr÷™e þÂõ‚…t‚
æÞt™Þtu„™e rŒþt {¤e. …Ae ‚tu ƒeò y™uf „wÁytu™t …rh[Þ{tk ytÔÞtu.
Œhuf …tËuÚte swŒe swŒe rðãt {¤e. íÞthƒtŒ {tÁk ËkþtuÄ™™u ÷ût «tÂ
fhðt {txu Þtu„™t ƒÄt s rð¼t„tu™tu Ë{LðÞ sYhe Au. ‚u ðt‚ {™{tk
áZ ÚtE. ‚u «{týu «Þí™ fÞto. íÞth y™uf „wÁytu™t …rh[Þ{tk ytÔÞtu.
su{tkÚte Ët[t yÇÞtËe™u, rðãt™t ytí{Ët‚T fh™th {tºt ºtý s {ntí{t
{éÞt. ‚u{tkÚte ƒeò Þtu„rðãt™tk yk„tu™tu yÇÞtË fÞtuo ™u Þtu„™t ƒÄt
yk„tu™tu Ë{LðÞ fÞtuo. yuðtu hts{t„o ‚iÞth fÞtuo fu …tk[-Að»to{tk [u‚™t™tu
rðftË ÚttÞ.
…qðo™t Þtu„eSð y™u fwkzr÷™e ò„]r‚
yt{ yt «Ëk„tuÚte Vr÷‚ ÚttÞ Au fu …qðo™tu Þtu„e Sð Au ‚u™u y™wfq¤
18
“y™w¼ðu™ rËæÄÞL‚e”
ðt‚tðhý {¤u ‚tu ‚h‚ s …qðo™t ËkMfth ò„]‚ ÚttÞ Au. Œt.‚. {krŒh™t
ðt‚tðhý {¤u ‚tu ‚h‚ s …qðo™t ËkMfth ò„]‚ ÚttÞ Au. Œt.‚. {krŒh™t
ðt‚tðhÚte fk…™, ztu÷™, Äúwòhe þY ÚttÞ Au. ¼s™ ¼tððtne he‚u „ðt‚tk
ntuÞ ‚tu …ý fk…™, ztu÷™ fu Äúwòhe þY ÚttÞ Au. ¼qðt ztf÷ ð„tzu íÞthu
yuf ðt‚tðhý ‚iÞth ÚttÞ Au. ‚u{tk …ý r¢Þtytu þY ÚttÞ Au. ¼qðtu ‚u™u
…fze ÷u Au ™u ƒtu÷‚tu ™ ntuÞ A‚tk …htýu ƒtu÷tðu Au. yt ƒtu÷ ¾tuxt …zu
Au A‚tk ftuE ÔÞÂõ‚™wk «týþheh, Ëwû{þheh, fthýþheh þwØ ntuÞ ‚tu
ƒtu÷u÷e yt„tne Ët[e …zu Au. su™wk «týþheh þwØ ntuÞ ‚u™e 50 xft
yt„tne Ët[e …zu Au. su™wk «týþheh Ëwû{þheh þwØ ntuÞ ‚u™e 75 xft
yt„tne Ët[e …zu Au.su™wk «týþheh, Ëqû{þheh™u fthýþheh ºtýu þwØ
ntuÞ ‚u™e 100 xft yt„tne Ët[e …zu Au.
ytðwk ‚tu ¼tøÞu s ƒ™u Au, ƒtfe ztf÷t, …z½t yuðt ƒtu÷‚t ntuÞ
fu su fŒe ™ Äúqs‚tu ntuÞ ‚u …ý Äúwsðt ÷t„u Au. ÷„¼„ 80 xft ÷tuftu
ztf÷t™e h{Íx{tk fk…™™tu y™w¼ð fhu Au. ¼÷u ƒnthÚte ™ ƒ‚tðu, ™u
ZtU„ [t÷w ht¾u fu {™u ftkE Út‚wk ™Úte, …hk‚w ‚u …tu‚t™t ËkfÕ… ƒ¤Úte Œƒtðu
ht¾u Au. suÚte fk…™, ztu÷™ ÚttÞ ™nª, …hk‚w ykŒh™e [u‚™t{tk n÷™[÷™
þY ÚttÞ Au ‚u ÷„¼„ Œhuf ÔÞÂõ‚™u y™w¼ðu Au. òu ËkfÕ… Ze÷tu …zu ™u
ÔÞÂõ‚™e yuft„ú‚t ‚qxe ‚tu ƒnthÚte fk…™ [t÷w ÚttÞ Au ™u ¼qðtu ÔÞÂõ‚
…tËu òuhòuhÚte ztf÷t ð„tze™u fk…™ ðÄth Au.
©e Âîsu™¼tE ŒuËtE™tu fk…™-ztu÷™™tu y™w¼ð
{tht yuf ftU„úuËe r{ºt su ytswƒtsw™t 25 „t{tu{tk ËwÄthtðtŒe
‚hefu «ÏÞt‚ n‚t. ¼qðt{tk {t™‚t ™nª ™u ‚u{™e ntkËe Wztz‚t, ‚u yuf
𾂠ytðt ztf÷t ðt„‚t n‚t íÞtk y[t™f sE [Zât. ‚u™t þheh{tk
…ý fk…™ ztu÷™ [t÷w ÚtÞwk. ‚uýu þheh Ze÷wk {qõÞwk. …rhýt{u ‚u ™t[ðt
fwŒðt ÷tøÞt. „t{™t ÷tuftu …h yt™e yËh þwk Útþu ‚u™tu ÏÞt÷ ™ hÌttu.
‚u™u {ò ytðe „E. ¼wðtytu …ý òuh{tk ytðe „Þt.
íÞthƒtŒ ‚uytuyu r™¾t÷Ë‚tÚte fƒq÷ fÞwO fu su ftkE ÚtÞwk ‚u {the
19
 fwkzr÷™e
{hS rðÁØ ÚtÞwk. nwk ‚u™u htufe þf‚tu ™ n‚tu. yux÷wk s ™nª ¼„ðt™™wk
{krŒh …qò…tX [kze…tÚt Út‚t ntuÞ y™u íÞthu nwk íÞtk òô Awk, íÞthu …ý
fk…™, ztu÷™-™t[ðwk, fwŒðwk þY ÚttÞ Au.
©e Âîsu™¼tE ŒuËtE „wsht‚ rðÄt™Ë¼t™t yæÞût n‚t ‚u æÞt™
yk„u™t ‚u{™t y™w¼ð™e [[to fh‚t fÌtwk fu, ‘‘yufðth Ëtu{™tÚt
{ntŒuð™t {krŒhu Œþo™ fhðt „Þtu n‚tu ™u {krŒh{™tk Œt¾÷ Út‚tk s fk…™
[t÷w ÚtÞwk. {ntŒuð™t ®÷„{tkÚte ‚usMðe „tu¤tu ™eféÞtu ™u {tht{tk Ë{tE
„Þtu. íÞthÚte æÞt™Þtu„, Þtu„tÇÞtË{tk {™u hË …zðt ÷tøÞtu y™u
íÞthƒtŒ y™uf Þtu„eytu™t …rh[Þ{tk ytÔÞtu.
‚uðe s he‚u þ¢tŒÞ ƒtu÷‚e ð¾‚u su ðtRƒúuþ™Úte ðt‚tðhý ‚iÞth
ÚttÞ Au, [u‚™t{tk ‚u{tkÚte su M…kŒ™ W¼wk Útt Au, ‚uÚte ËtÄf fk…™ ztu÷™ ™u
ÍýÍýtxe y™w¼ð fhu Au.
yt y™w¼ð yux÷u [i‚LÞþÂõ‚™tu rðftË su{tk yt …nu÷wk …„rÚtÞwk
ƒ™u Au, yt ð¾‚u ÞtuøÞ „wÁ™t {t„oŒþo™™e sYh Au. yt {t„oŒþo™ ™
{¤u ‚tu þheh{tk „h{e ðÄe òÞ Au. ‚tu ™wfËt™ fhu Au. ‚u {txu ¾tË ½e-
ŒqÄ …eðwk sYhe Au. yt ðt‚ ¼wðtð„o ¾tË òýu Au, ‚uÚte ytðe ÔÞÂõ‚™wk
Äwýðt™wk …wÁ ÚttÞ yux÷u ŒqÄ ¾tË yt…u Au.
…hk‚w yt ‚tu ‘‘{t ¼„ðr‚ fwkzr÷™eþÂõ‚’’™e r¢Þtytu Au. su
y¿tt™, y¼ý ÷tuftu Ë{s‚t ™Úte. ¼qðt-¼htze …tËu òÞ Au y™u …iËu
xfu ¾wðth ÚttÞ Au.ßÞtur‚»te …tËu òÞ ‚tu ßÞtur‚»te yt ƒÄwk Ëtk¼¤e™u fnu
Au, ‘‘‚{™u r…‚] ™zu Au.’’ yhu ! ¼÷t {týË, {t-ƒt… nk{uþt Ëk‚t™™wk
¼÷wk RåAu, ‚u fŒe ƒwÁk fhu ¾ht ? …ý A‚tk ½ýt ËtÄftu™t ½hu sEyu
íÞthu ‚u{™t „tu¾÷t{tk ™tr¤Þuh {wfu÷ ntuÞ y™u ntuÞ Au fu y{u y{thtk
{t-ƒt… fu ftft-ftfe™u ƒuËtzu÷ Au.
yt ykÄ©Øt Œwh fhðt {txu Ët[t ¿tt™ ™u Ë{sý™e sYh Au. ‚u
{txu Þtu„™e rÚtÞhe yt„¤ {wsƒ Ë{òðu÷ Au. ‚u{s fwkzr÷™e ò„]‚ ÚttÞ
íÞthu fuðe r™þt™e ÚttÞ ‚u …ý ƒ‚tðu÷ Au.
20
“y™w¼ðu™ rËæÄÞL‚e”
«fhý1
Ëth
 feŠ‚ {t™ - «r‚ct ðÄthðt™e RåAt ƒ¤ðt™ ntuÞ ‚tu rËæÄe ‚{thtÚte Œqh
¼t„u su ËtÄftu ¼tir‚f RåAtÚte rËæÄe™tu «Þí™ fhu ‚u™u rËæÄe {¤‚e ™Úte.
 ßÞthu RåAt y…uûtt ynk-Þþ-feŠ‚-{t™ «r‚ct y™u Ä™ ði¼ð™e RåAt
þqLÞ ÚttÞ íÞthu rËæÄe ËtÄf™t [hý [q{u Au. y™u ËtÄf™u rËÂæÄ™wk {níð
hnu‚wk ™Úte.
 rËræÄ {txu yŒBÞ RåAt - ËŒT„wY - …tËu yunk þqLÞ ¼tðu þhýt„r‚ „wY™tk
{t„oŒþo™ {wsƒ …wYËtÚto y™u «ƒwf]…t sYhe.
 ‚{u fhu÷t „wÁÚte Ëk‚tu»t ntuÞ ƒeS ò¤ðt™e RåAt {he „R ntuÞ ftuR
ƒtƒ‚{tk þkft Ë{tÄt™ W…ÂMÚt‚ Út‚wk ™ ntuÞ ‚tu ƒeS „wY fhðt™e sYh ™Úte
…hk‚w …qýo‚t™tu y™w¼ð ™ Út‚tu ntuÞ ‚tu y™uf „wY fhe þftÞ.
 …qðosL{™t Þtu„eytu yt sL{ ¾qƒ Ët{tLÞ ÔÞÂõ‚íð Ähtð‚t ntuÞ …ý
‚u{™tu ynk ¾qƒ ytuAtu ntuÞ {tºt Sð™ Sððt …qh‚tu s ynk ntuÞ Au.
 {nu™‚ {sqhe fh‚t fwk¼f Út‚tu ntuÞ ‚uðt …qðosL{™t Þtu„e Sð™e fwkz÷e™e
ò„hý yòýe ÚtR þfu Au.
 …qðosL{™t Þtu„e Sð™u Ëwðtðz™t ÷uƒh …uRLx ŒhBÞt™ …ý fwkz÷e™e ò„]‚
ÚtR þfu Au.
 „wýðt¥tt ðÄw{tk ðÄw «týþÂõ‚ Ëk„ún ÚtR þfu Au. r™Šð[th yðMÚtt{tk ËkfÕ…
ËtÚtu™tu su «týe Vw÷{tk {qfeyu ‚u V¤u Au.
 fwkz÷e™e þÂõ‚…t‚ - Ëexª„Úte «tó þheh™t ðtRƒúuþ™ s ykŒhƒtS ð¤‚t
ntuÞ Au. ‚u ËeÄt ÚtR ƒnth™e ƒtsw ðt‚tðhý Vu÷tÞ Au.
 æÞt™-…qò-y™wct™ ð¾‚u Út‚e þtherhf fk…™-ztu÷™™e r¢Þtytu yþwÂØ
Œqh fhðt {txu Au. ‚u™u htufðe ™rn.
 su™wk «týþheh Ëwû{þheh y™u fthýþheh þwæÄ ntuÞ ‚u™e ƒtu÷u÷e yt„tne
Ët[e …zu Au.
 þ¢tŒÞ M‚wr‚ ‚Útt {t‚tS™e yth‚e ƒtu÷‚e ð¾‚u ƒ™‚t ðtRƒúuþ™Úte
‚iÞth Út‚t ðt‚tðhý{t [u‚™t{tk W¼t Út‚t M…kŒ™Úte fk…™ - ztu÷™ Íeý
Íeýtx™tu y™w¼ð ÚttÞ Au.
21
 fwkzr÷™e
{hS rðÁØ ÚtÞwk. nwk ‚u™u htufe þf‚tu ™ n‚tu. yux÷wk s ™nª ¼„ðt™™wk
{krŒh …qò…tX [kze…tÚt Út‚t ntuÞ y™u íÞthu nwk íÞtk òô Awk, íÞthu …ý
fk…™, ztu÷™-™t[ðwk, fwŒðwk þY ÚttÞ Au.
©e Âîsu™¼tE ŒuËtE „wsht‚ rðÄt™Ë¼t™t yæÞût n‚t ‚u æÞt™
yk„u™t ‚u{™t y™w¼ð™e [[to fh‚t fÌtwk fu, ‘‘yufðth Ëtu{™tÚt
{ntŒuð™t {krŒhu Œþo™ fhðt „Þtu n‚tu ™u {krŒh{™tk Œt¾÷ Út‚tk s fk…™
[t÷w ÚtÞwk. {ntŒuð™t ®÷„{tkÚte ‚usMðe „tu¤tu ™eféÞtu ™u {tht{tk Ë{tE
„Þtu. íÞthÚte æÞt™Þtu„, Þtu„tÇÞtË{tk {™u hË …zðt ÷tøÞtu y™u
íÞthƒtŒ y™uf Þtu„eytu™t …rh[Þ{tk ytÔÞtu.
‚uðe s he‚u þ¢tŒÞ ƒtu÷‚e ð¾‚u su ðtRƒúuþ™Úte ðt‚tðhý ‚iÞth
ÚttÞ Au, [u‚™t{tk ‚u{tkÚte su M…kŒ™ W¼wk Útt Au, ‚uÚte ËtÄf fk…™ ztu÷™ ™u
ÍýÍýtxe y™w¼ð fhu Au.
yt y™w¼ð yux÷u [i‚LÞþÂõ‚™tu rðftË su{tk yt …nu÷wk …„rÚtÞwk
ƒ™u Au, yt ð¾‚u ÞtuøÞ „wÁ™t {t„oŒþo™™e sYh Au. yt {t„oŒþo™ ™
{¤u ‚tu þheh{tk „h{e ðÄe òÞ Au. ‚tu ™wfËt™ fhu Au. ‚u {txu ¾tË ½e-
ŒqÄ …eðwk sYhe Au. yt ðt‚ ¼wðtð„o ¾tË òýu Au, ‚uÚte ytðe ÔÞÂõ‚™wk
Äwýðt™wk …wÁ ÚttÞ yux÷u ŒqÄ ¾tË yt…u Au.
…hk‚w yt ‚tu ‘‘{t ¼„ðr‚ fwkzr÷™eþÂõ‚’’™e r¢Þtytu Au. su
y¿tt™, y¼ý ÷tuftu Ë{s‚t ™Úte. ¼qðt-¼htze …tËu òÞ Au y™u …iËu
xfu ¾wðth ÚttÞ Au.ßÞtur‚»te …tËu òÞ ‚tu ßÞtur‚»te yt ƒÄwk Ëtk¼¤e™u fnu
Au, ‘‘‚{™u r…‚] ™zu Au.’’ yhu ! ¼÷t {týË, {t-ƒt… nk{uþt Ëk‚t™™wk
¼÷wk RåAu, ‚u fŒe ƒwÁk fhu ¾ht ? …ý A‚tk ½ýt ËtÄftu™t ½hu sEyu
íÞthu ‚u{™t „tu¾÷t{tk ™tr¤Þuh {wfu÷ ntuÞ y™u ntuÞ Au fu y{u y{thtk
{t-ƒt… fu ftft-ftfe™u ƒuËtzu÷ Au.
yt ykÄ©Øt Œwh fhðt {txu Ët[t ¿tt™ ™u Ë{sý™e sYh Au. ‚u
{txu Þtu„™e rÚtÞhe yt„¤ {wsƒ Ë{òðu÷ Au. ‚u{s fwkzr÷™e ò„]‚ ÚttÞ
íÞthu fuðe r™þt™e ÚttÞ ‚u …ý ƒ‚tðu÷ Au.
20
“y™w¼ðu™ rËæÄÞL‚e”
«fhý1
Ëth
 feŠ‚ {t™ - «r‚ct ðÄthðt™e RåAt ƒ¤ðt™ ntuÞ ‚tu rËæÄe ‚{thtÚte Œqh
¼t„u su ËtÄftu ¼tir‚f RåAtÚte rËæÄe™tu «Þí™ fhu ‚u™u rËæÄe {¤‚e ™Úte.
 ßÞthu RåAt y…uûtt ynk-Þþ-feŠ‚-{t™ «r‚ct y™u Ä™ ði¼ð™e RåAt
þqLÞ ÚttÞ íÞthu rËæÄe ËtÄf™t [hý [q{u Au. y™u ËtÄf™u rËÂæÄ™wk {níð
hnu‚wk ™Úte.
 rËræÄ {txu yŒBÞ RåAt - ËŒT„wY - …tËu yunk þqLÞ ¼tðu þhýt„r‚ „wY™tk
{t„oŒþo™ {wsƒ …wYËtÚto y™u «ƒwf]…t sYhe.
 ‚{u fhu÷t „wÁÚte Ëk‚tu»t ntuÞ ƒeS ò¤ðt™e RåAt {he „R ntuÞ ftuR
ƒtƒ‚{tk þkft Ë{tÄt™ W…ÂMÚt‚ Út‚wk ™ ntuÞ ‚tu ƒeS „wY fhðt™e sYh ™Úte
…hk‚w …qýo‚t™tu y™w¼ð ™ Út‚tu ntuÞ ‚tu y™uf „wY fhe þftÞ.
 …qðosL{™t Þtu„eytu yt sL{ ¾qƒ Ët{tLÞ ÔÞÂõ‚íð Ähtð‚t ntuÞ …ý
‚u{™tu ynk ¾qƒ ytuAtu ntuÞ {tºt Sð™ Sððt …qh‚tu s ynk ntuÞ Au.
 {nu™‚ {sqhe fh‚t fwk¼f Út‚tu ntuÞ ‚uðt …qðosL{™t Þtu„e Sð™e fwkz÷e™e
ò„hý yòýe ÚtR þfu Au.
 …qðosL{™t Þtu„e Sð™u Ëwðtðz™t ÷uƒh …uRLx ŒhBÞt™ …ý fwkz÷e™e ò„]‚
ÚtR þfu Au.
 „wýðt¥tt ðÄw{tk ðÄw «týþÂõ‚ Ëk„ún ÚtR þfu Au. r™Šð[th yðMÚtt{tk ËkfÕ…
ËtÚtu™tu su «týe Vw÷{tk {qfeyu ‚u V¤u Au.
 fwkz÷e™e þÂõ‚…t‚ - Ëexª„Úte «tó þheh™t ðtRƒúuþ™ s ykŒhƒtS ð¤‚t
ntuÞ Au. ‚u ËeÄt ÚtR ƒnth™e ƒtsw ðt‚tðhý Vu÷tÞ Au.
 æÞt™-…qò-y™wct™ ð¾‚u Út‚e þtherhf fk…™-ztu÷™™e r¢Þtytu yþwÂØ
Œqh fhðt {txu Au. ‚u™u htufðe ™rn.
 su™wk «týþheh Ëwû{þheh y™u fthýþheh þwæÄ ntuÞ ‚u™e ƒtu÷u÷e yt„tne
Ët[e …zu Au.
 þ¢tŒÞ M‚wr‚ ‚Útt {t‚tS™e yth‚e ƒtu÷‚e ð¾‚u ƒ™‚t ðtRƒúuþ™Úte
‚iÞth Út‚t ðt‚tðhý{t [u‚™t{tk W¼t Út‚t M…kŒ™Úte fk…™ - ztu÷™ Íeý
Íeýtx™tu y™w¼ð ÚttÞ Au.
21
 fwkzr÷™e
«fhý-2
fwkzr÷™e þÂõ‚ ò„]‚ ÚtÞt™e r™þt™eytu
yt„¤™t «fhý{tk yt…ýu y÷„ y÷„ «Ëk„tu{tk fwkz÷e™e
ò„hý r¢Þtytu Út‚e òuR ytx÷t ð»ttuo™t yÇÞtË …Ae òu «Ëk„tu™e s
[[to fheþwk ‚tu ‚u™t ËkÏÞtƒkÄ …wM‚ftu ƒ™eþu. ‚u™t ƒŒ÷u fwkz÷e™e
ò„hý™t ÷ûtýtu™e ÞtŒe s yt…ðe ÞtuøÞ sýtR Au. ynª su ÞtŒe yt…e
Au ‚u …qðosL{™t Þtu„e Sð™u Ët{tLÞ he‚u ftuR…ý ÄtŠ{f ðt‚tðhý{tk
…qò …tX Ë{Þu, þtkrhhef fËh‚, Úttuzef r¢Þtytu ŒhBÞt™ {kºt ò… Ë{Þu
fu fþwk s fÞto rð™t …ý Út‚wk òuðt {¤u Au. yt ÞtŒe{tkÚte ftuR…ý r™þt™
yt…™u ÷t„w …z‚e ntuÞ ‚tu ‚u™u {t™Ëef htu„, ð¤„tz, „]nŒþt,
{u÷erðãt, suðe ðnu{{tk …zât ð„h rËæÄÞtu„e …tËu sR rðrÄËh
þÂõ‚…t‚ «týr[rfíËt ÷uþtu ‚tu yt ‚f÷eVtu ƒkÄ Útþu, ®[‚t Œqh Útþu
½h™t ËÇÞtu™wk xuLþ™ Œqh Útþu. ÔÞÂõ‚ …tu‚u ËŒt {M‚e{tk hne, Þtu„™t -
ytí{Òt WÒt‚e™t yÇÞtË{tk r™ðeoŒ™u yt„¤ ðÄu Au. yt…™t ytu¤¾‚t
…ý ƒeò ftuR…ý ËkƒkÄe™u yt r™þt™e
1. ntÚt …„{tk ¾t÷e [Ze òÞ.
2. þheh „h{ ÚtE òÞ.
3. æÞt™ Œhr{Þt™ {tU{t …týe ¾qƒ ytðu.
4. …tu‚u ™t™tu y™u ™t™tu Út‚tu ÷t„u y™u {tuxtu y™u {tuxtu Út‚tu ÷t„u.
5. Ëqû{þheh ƒnth ™ef¤e™u Ëqû{ s„‚{tk Vhðt sðt™tu y™w¼ð ÚttÞ.
6. ytk¾tu W…h ðs™ ÷t„u.
7. {tÚtw ¼thu ÚtR òÞ.
8. æÞt™ Œhr{Þt™ ¢tuÄ ¾qƒ [Zu. yt ð¾‚u Ëtûte¼tð ht¾ðtu, ¢tuÄ™t
ËkMfth ¼qËtR òÞ Au.
9. ftuE „tðt ÷t„u, ™t[ðt ÷t„u, ftuE [eËtu …tzu.
10. ½ýt ËtÄftu™u yt…tuyt… ytË™, «týtÞt{, ¼r†ft Útðt™wk ÷t„u.yt
22
fwkzr÷™e þÂõ‚ ò„]‚ ÚtÞt™e r™þt™eytu
he‚u «týtÞt{ y™u ytË™tu™e þtuÄ ÚtR Au.
12. ½ýt ËtÄftu™u þheh{tk ðes¤e™t Ítxft ÷t„‚t ntuÞ ‚uðwk ÚttÞ.
13. ½ýt ËtÄftu™u …tu‚t™wk þheh Vh‚wk ntuÞ ‚uðw ÷t„u ‚tu ½ýt™u …]Úðe
Vh‚e ntuÞ ‚uðw ÷t„u Au.
14. æÞt™ Œhr{Þt™ ½ýt nËu Au. ½ýt hzu Au.
15. æÞt™ Œhr{Þt™ ½ýt™u yðts Ëk¼¤tÞ Au.
16. æÞt™ Œhr{Þt™ Œuzft™e su{ fqŒu Au.
17. æÞt™ Œhr{Þt™ „tu¤ „tu¤ ½w{u Au, s{e™ …h yt¤tuxu Au.
18. ®Ën™e su{ „so™t fhu Au fu ftuE ƒeò …þw™t suðt yðtòu fhu Au.
19. ztuf „tu¤ „tu¤ Vuhðu Au.
20. ytk¾™e fefe yt…tuyt… yt¿tt[¢ ‚hV Vuhðu Au y™u yt…ýu òu‚tk
ËVuŒ ¼t„ ytk¾tu{tk {tuxt Œu¾tÞ Au.
21. ½ýt ËtÄftu yt…tuyt… {kºttuå[th fhu Au. sq™t ËkMfth ƒnth ytðu Au.
22. ftuE™u yt¾t þheh{tk yuf «fth™wk ½u™ hnu Au y™u {M‚e ò{u Au.
23. ftuE™u ð¤e ðtË™t, Ík¾™t fu RåAt «{týu swŒt swŒt á~Þtu Œu¾tÞ
Au.
24. ftuE™u ÷t÷, …e¤t, ™e÷t, ËVuŒ ðtŒ¤tu™t „tuxu„tuxt Œu¾tÞ Au. yt
hk„tu swŒt swŒt [¢tu™t hk„tu ytk¾u yt¿tt[¢ …h Œu¾tÞ Au.
25. ftuE™u {tºt þktr‚ r™hð þtkr‚™tu y™w¼ð ÚttÞ Au.
26. fux÷tf ËtÄftu™u æÞt™ Œhr{Þt™ «§tu Q¼t ÚttÞ Au. æÞt™{tk s
sðtƒ {¤e òÞ Au.
27. ftuE™u æÞt™ Œhr{Þt™ ‚eÚtoÞtºtt fhðt™wk {™ ÚttÞ Au y™u æÞt™
Œhr{Þt™ s ‚eÚtoÞtºtt fhu Au.
28. ftuE™u ¾wÕ÷e ytk¾u æÞt™ [t÷w ÚtE òÞ Au y™u …kŒh ðeË r{r™x
ËwÄe ytk¾ yu{™u yu{ ¾wÕ÷e hnu Au.
29. ftuE ËtÄf™u ytftþ{tk fu ƒúñtkz{tk Vhðt™tu y™w¼ð ÚttÞ Au.
30. ftuE ËtÄf™u [¬h ytðu Au. hM‚t …h …ze sðt™tu y™w¼ð ÚttÞ Au.
23
 fwkzr÷™e
«fhý-2
fwkzr÷™e þÂõ‚ ò„]‚ ÚtÞt™e r™þt™eytu
yt„¤™t «fhý{tk yt…ýu y÷„ y÷„ «Ëk„tu{tk fwkz÷e™e
ò„hý r¢Þtytu Út‚e òuR ytx÷t ð»ttuo™t yÇÞtË …Ae òu «Ëk„tu™e s
[[to fheþwk ‚tu ‚u™t ËkÏÞtƒkÄ …wM‚ftu ƒ™eþu. ‚u™t ƒŒ÷u fwkz÷e™e
ò„hý™t ÷ûtýtu™e ÞtŒe s yt…ðe ÞtuøÞ sýtR Au. ynª su ÞtŒe yt…e
Au ‚u …qðosL{™t Þtu„e Sð™u Ët{tLÞ he‚u ftuR…ý ÄtŠ{f ðt‚tðhý{tk
…qò …tX Ë{Þu, þtkrhhef fËh‚, Úttuzef r¢Þtytu ŒhBÞt™ {kºt ò… Ë{Þu
fu fþwk s fÞto rð™t …ý Út‚wk òuðt {¤u Au. yt ÞtŒe{tkÚte ftuR…ý r™þt™
yt…™u ÷t„w …z‚e ntuÞ ‚tu ‚u™u {t™Ëef htu„, ð¤„tz, „]nŒþt,
{u÷erðãt, suðe ðnu{{tk …zât ð„h rËæÄÞtu„e …tËu sR rðrÄËh
þÂõ‚…t‚ «týr[rfíËt ÷uþtu ‚tu yt ‚f÷eVtu ƒkÄ Útþu, ®[‚t Œqh Útþu
½h™t ËÇÞtu™wk xuLþ™ Œqh Útþu. ÔÞÂõ‚ …tu‚u ËŒt {M‚e{tk hne, Þtu„™t -
ytí{Òt WÒt‚e™t yÇÞtË{tk r™ðeoŒ™u yt„¤ ðÄu Au. yt…™t ytu¤¾‚t
…ý ƒeò ftuR…ý ËkƒkÄe™u yt r™þt™e
1. ntÚt …„{tk ¾t÷e [Ze òÞ.
2. þheh „h{ ÚtE òÞ.
3. æÞt™ Œhr{Þt™ {tU{t …týe ¾qƒ ytðu.
4. …tu‚u ™t™tu y™u ™t™tu Út‚tu ÷t„u y™u {tuxtu y™u {tuxtu Út‚tu ÷t„u.
5. Ëqû{þheh ƒnth ™ef¤e™u Ëqû{ s„‚{tk Vhðt sðt™tu y™w¼ð ÚttÞ.
6. ytk¾tu W…h ðs™ ÷t„u.
7. {tÚtw ¼thu ÚtR òÞ.
8. æÞt™ Œhr{Þt™ ¢tuÄ ¾qƒ [Zu. yt ð¾‚u Ëtûte¼tð ht¾ðtu, ¢tuÄ™t
ËkMfth ¼qËtR òÞ Au.
9. ftuE „tðt ÷t„u, ™t[ðt ÷t„u, ftuE [eËtu …tzu.
10. ½ýt ËtÄftu™u yt…tuyt… ytË™, «týtÞt{, ¼r†ft Útðt™wk ÷t„u.yt
22
fwkzr÷™e þÂõ‚ ò„]‚ ÚtÞt™e r™þt™eytu
he‚u «týtÞt{ y™u ytË™tu™e þtuÄ ÚtR Au.
12. ½ýt ËtÄftu™u þheh{tk ðes¤e™t Ítxft ÷t„‚t ntuÞ ‚uðwk ÚttÞ.
13. ½ýt ËtÄftu™u …tu‚t™wk þheh Vh‚wk ntuÞ ‚uðw ÷t„u ‚tu ½ýt™u …]Úðe
Vh‚e ntuÞ ‚uðw ÷t„u Au.
14. æÞt™ Œhr{Þt™ ½ýt nËu Au. ½ýt hzu Au.
15. æÞt™ Œhr{Þt™ ½ýt™u yðts Ëk¼¤tÞ Au.
16. æÞt™ Œhr{Þt™ Œuzft™e su{ fqŒu Au.
17. æÞt™ Œhr{Þt™ „tu¤ „tu¤ ½w{u Au, s{e™ …h yt¤tuxu Au.
18. ®Ën™e su{ „so™t fhu Au fu ftuE ƒeò …þw™t suðt yðtòu fhu Au.
19. ztuf „tu¤ „tu¤ Vuhðu Au.
20. ytk¾™e fefe yt…tuyt… yt¿tt[¢ ‚hV Vuhðu Au y™u yt…ýu òu‚tk
ËVuŒ ¼t„ ytk¾tu{tk {tuxt Œu¾tÞ Au.
21. ½ýt ËtÄftu yt…tuyt… {kºttuå[th fhu Au. sq™t ËkMfth ƒnth ytðu Au.
22. ftuE™u yt¾t þheh{tk yuf «fth™wk ½u™ hnu Au y™u {M‚e ò{u Au.
23. ftuE™u ð¤e ðtË™t, Ík¾™t fu RåAt «{týu swŒt swŒt á~Þtu Œu¾tÞ
Au.
24. ftuE™u ÷t÷, …e¤t, ™e÷t, ËVuŒ ðtŒ¤tu™t „tuxu„tuxt Œu¾tÞ Au. yt
hk„tu swŒt swŒt [¢tu™t hk„tu ytk¾u yt¿tt[¢ …h Œu¾tÞ Au.
25. ftuE™u {tºt þktr‚ r™hð þtkr‚™tu y™w¼ð ÚttÞ Au.
26. fux÷tf ËtÄftu™u æÞt™ Œhr{Þt™ «§tu Q¼t ÚttÞ Au. æÞt™{tk s
sðtƒ {¤e òÞ Au.
27. ftuE™u æÞt™ Œhr{Þt™ ‚eÚtoÞtºtt fhðt™wk {™ ÚttÞ Au y™u æÞt™
Œhr{Þt™ s ‚eÚtoÞtºtt fhu Au.
28. ftuE™u ¾wÕ÷e ytk¾u æÞt™ [t÷w ÚtE òÞ Au y™u …kŒh ðeË r{r™x
ËwÄe ytk¾ yu{™u yu{ ¾wÕ÷e hnu Au.
29. ftuE ËtÄf™u ytftþ{tk fu ƒúñtkz{tk Vhðt™tu y™w¼ð ÚttÞ Au.
30. ftuE ËtÄf™u [¬h ytðu Au. hM‚t …h …ze sðt™tu y™w¼ð ÚttÞ Au.
23
 fwkzr÷™e
31. ftuE ËtÄf™u s{e™Úte yØh ÚtE òÞ Au y™u yt ÂMÚtr‚{tk Úttuztu
Ë{Þ hnu Au.
32. ½ýt™u {tÚtt{tk Œw:¾‚wk ntuÞ ‚uðwk ÷t„u Au. ‚u{tk Œðt ™ fhðe.
33. fux÷tf™u ¼Þkfh zht{ýtk á~Þtu Œu¾tÞ Au. ‚tu ƒeðwk ™nª.
34. fux÷tf™wk …tu‚t™wk MðY… Œu¾tÞ Au. su™u þt†{tk «r‚fŒþo™ fnuðtÞ
Au.
35. ftuE™u xft {wkztðt¤t þkfh ¼„ðt™, {ntft¤e …tðo‚e™t Œþo™ ÚttÞ
Au.
36. fux÷tf ËtÄftu™u ntz®…sh Œu¾tÞ Au.
37. fux÷tf™u …tu‚t™t Mðs™™wk {]íÞw …ý Œu¾tÞ Au.
38. ‚tu fux÷tf™u M{þt™{tk {zŒtk ƒ¤‚tk Œu¾tÞ Au. òu ytðwk Œu¾tÞ ‚tu
‚u Sðtu™e ‚{the ËtÚtu Ëthe „r‚ ÚttÞ y™u ‚{u ‚u™t {wÂõ‚™t fthý
Ītu Atu.
39. ftuE þu»tþiÞt …h …tuZu÷t rð»ýw, ht{, þkfh, …tðo‚e, f]»ý™e
htË÷e÷t, ‚tu ftuE™u ¼„ðt™ þkfh™wk y½tuh rƒnt{ýwk Y… Œu¾tÞ Au.
ytðwk ƒ™u ‚tu ƒeðwk ™rn. ‚uÚte ytí{ƒ¤ {sƒq‚ ÚttÞ Au.
40. ftuE ËtÄf™u …ux{tk ðtÞw „z„ztx fhu Au y™u ‚u™tu yðts Ëk¼¤tÞ
Au. ytðwk ƒ™u ‚tu [¥tt Ëqðwk-yux÷u ƒkÄ ÚtE sþu.
41. yt¿tt[¢{tk ˤð¤tx y™u ðtÞw Œtuz‚tu ÷t„u Au. ‚tu {tÚtu ½e ½Ëðwk
y™u f…t¤u [kŒ™ ÷„tððwk.
42. ytk¾, ft™, ™tf, „t÷ Vhfu Au. ‘nk’ y™u ‘Úte’ yt¿tt[¢™e …tk¾ze
Au. su Vhu íÞthu ytðwk ÚttÞ Au.
43. ¼q‚ft¤{tk òuÞu÷tk á~Þtu Œu¾tÞ Au. ¼rð»Þ{tk ƒ™™th á~Þtu Œu¾tÞ
Au.
44. æÞt™ Œhr{Þt™ „wÁ {t„oŒþo™ yt…ðt{tk ytðu Au. y™uf þkft™wk
Ë{tÄt™ ÚttÞ Au.
45. ftuEðth „uƒe ðtýe Ëk¼¤tÞ Au.
24
fwkzr÷™e þÂõ‚ ò„]‚ ÚtÞt™e r™þt™eytu
46. ftuEðth …qýo þtkr‚™tu y™w¼ð ÚttÞ Au. Auðxu {týË þtkr‚ {txu s
Œtuzu Au ™u ? {™ ¾qƒ s [k[¤ ÚttÞ Au y™u ðtË™t ¼zfu ƒ¤u Au.
Ëw»tw ðtË™t y™uf sL{tu{tkÚte {rý…wh [¢{tk ƒ¤‚e ntuÞ íÞthu
ytðwk ƒ™u Au. íÞthu yuðt rŒðËtu Œhr{Þt™, n™w{t™ [t÷eËt, Œuðe
W…tË™t fu M‚ð™tu fhðtk y™u ½e ‚Útt ŒqÄ™w æÞt™ …Ae ‚h‚ s
Ëuð™ fhðwk. Ëqû{Y…u „wÁ ytðe™u ËtÄf™e òý ƒnth …ý fhu Au.
47. Rïh ‚hVÚte {kºttu™e «tÂÂ ÚttÞ Au.
48. ½ýt™u ®ffýe, z{Á, ðtkˤe, þk¾, ™„thtk, {u½ „so™t, ½kx™tŒ
ð„uhu Ëk¼¤tÞ Au.
49. fwkzr÷™e ò„]r‚ ÚttÞ íÞthu swŒtk swŒtk …w»…tu™e Ëw„kÄ ytðu Au.
50. ftuE ËtÄf™u Xkzt …ð™™tu y™w¼ð ÚttÞ Au y™u f{h fu f{hÚte
™e[u™t rð¼t„™t ËtkÄt ‚qx‚t ntuÞ ‚uðtu y™w¼ð ÚttÞ Au.
51. ftuE™u {w~fuxtx ƒtkÄe ŒeÄt ntuÞ ‚uðtu y™w¼ð ÚttÞ Au.
52. ftuE ËtÄf™u fwkzr÷™e {rý…wh[¢ …h ytðu Au íÞthu …ux{tk „h{e™tu,
ƒ¤‚ht™tu y™w¼ð ÚttÞ Au.
53. þÂõ‚…t‚Úte þheh{tk™tu ƒÄtu s htu„ [tÕÞtu òÞ Au. þheh n÷fwk Vq÷
suðwk ÚtE òÞ Au. yt™kŒ™tu y™w¼ð ÚttÞ Au. suðtu yt™kŒ Sð™¼h
{tÛÞtu ™Úte. ytðtu yt™kŒ ntuÞ ‚u™e fÕ…™t …ý fhe ™Úte.
54. þheh r¢»{¼tð, …rðºt¼tðÚte ¼htE òÞ Au.
55. ËtÄf™u …tu‚t™t …qðosL{™wk …qhu…wY ¿tt™ ÚtE òÞ Au. …tu‚t™tu …qðo
sL{ õÞtk ÚtÞtu n‚tu ? yt¾wk Sð™ fuðe he‚u …Ëth ÚtÞw n‚wk?
ËtÚttuËtÚt yu …ý ¾ƒh …ze òÞ Au fu yíÞth™e {w~fu÷e Œw:¾ yu …qðo
Sð™™t f{tuo™wk V¤ Au.
56. þÂõ‚…t‚ …Ae ËtÄf™tu rðftË Íz…e ÚttÞ Au y™u Sð™ xuLþ™ y™u
‚ýtð ð„h, …tu‚t™t {q¤ Mð¼tð yt™kŒ MðY… Au. ‚u yt™kŒ{tk
÷e™ ÚtE™u Sð™ rð‚tðu Au.
57. ‚u ßÞthu ftuE…ý {týË™u swðu Au íÞthu ‚u™t {„s{tk ÏÞt÷ ytðu Au
25
 fwkzr÷™e
31. ftuE ËtÄf™u s{e™Úte yØh ÚtE òÞ Au y™u yt ÂMÚtr‚{tk Úttuztu
Ë{Þ hnu Au.
32. ½ýt™u {tÚtt{tk Œw:¾‚wk ntuÞ ‚uðwk ÷t„u Au. ‚u{tk Œðt ™ fhðe.
33. fux÷tf™u ¼Þkfh zht{ýtk á~Þtu Œu¾tÞ Au. ‚tu ƒeðwk ™nª.
34. fux÷tf™wk …tu‚t™wk MðY… Œu¾tÞ Au. su™u þt†{tk «r‚fŒþo™ fnuðtÞ
Au.
35. ftuE™u xft {wkztðt¤t þkfh ¼„ðt™, {ntft¤e …tðo‚e™t Œþo™ ÚttÞ
Au.
36. fux÷tf ËtÄftu™u ntz®…sh Œu¾tÞ Au.
37. fux÷tf™u …tu‚t™t Mðs™™wk {]íÞw …ý Œu¾tÞ Au.
38. ‚tu fux÷tf™u M{þt™{tk {zŒtk ƒ¤‚tk Œu¾tÞ Au. òu ytðwk Œu¾tÞ ‚tu
‚u Sðtu™e ‚{the ËtÚtu Ëthe „r‚ ÚttÞ y™u ‚{u ‚u™t {wÂõ‚™t fthý
Ītu Atu.
39. ftuE þu»tþiÞt …h …tuZu÷t rð»ýw, ht{, þkfh, …tðo‚e, f]»ý™e
htË÷e÷t, ‚tu ftuE™u ¼„ðt™ þkfh™wk y½tuh rƒnt{ýwk Y… Œu¾tÞ Au.
ytðwk ƒ™u ‚tu ƒeðwk ™rn. ‚uÚte ytí{ƒ¤ {sƒq‚ ÚttÞ Au.
40. ftuE ËtÄf™u …ux{tk ðtÞw „z„ztx fhu Au y™u ‚u™tu yðts Ëk¼¤tÞ
Au. ytðwk ƒ™u ‚tu [¥tt Ëqðwk-yux÷u ƒkÄ ÚtE sþu.
41. yt¿tt[¢{tk ˤð¤tx y™u ðtÞw Œtuz‚tu ÷t„u Au. ‚tu {tÚtu ½e ½Ëðwk
y™u f…t¤u [kŒ™ ÷„tððwk.
42. ytk¾, ft™, ™tf, „t÷ Vhfu Au. ‘nk’ y™u ‘Úte’ yt¿tt[¢™e …tk¾ze
Au. su Vhu íÞthu ytðwk ÚttÞ Au.
43. ¼q‚ft¤{tk òuÞu÷tk á~Þtu Œu¾tÞ Au. ¼rð»Þ{tk ƒ™™th á~Þtu Œu¾tÞ
Au.
44. æÞt™ Œhr{Þt™ „wÁ {t„oŒþo™ yt…ðt{tk ytðu Au. y™uf þkft™wk
Ë{tÄt™ ÚttÞ Au.
45. ftuEðth „uƒe ðtýe Ëk¼¤tÞ Au.
24
fwkzr÷™e þÂõ‚ ò„]‚ ÚtÞt™e r™þt™eytu
46. ftuEðth …qýo þtkr‚™tu y™w¼ð ÚttÞ Au. Auðxu {týË þtkr‚ {txu s
Œtuzu Au ™u ? {™ ¾qƒ s [k[¤ ÚttÞ Au y™u ðtË™t ¼zfu ƒ¤u Au.
Ëw»tw ðtË™t y™uf sL{tu{tkÚte {rý…wh [¢{tk ƒ¤‚e ntuÞ íÞthu
ytðwk ƒ™u Au. íÞthu yuðt rŒðËtu Œhr{Þt™, n™w{t™ [t÷eËt, Œuðe
W…tË™t fu M‚ð™tu fhðtk y™u ½e ‚Útt ŒqÄ™w æÞt™ …Ae ‚h‚ s
Ëuð™ fhðwk. Ëqû{Y…u „wÁ ytðe™u ËtÄf™e òý ƒnth …ý fhu Au.
47. Rïh ‚hVÚte {kºttu™e «tÂÂ ÚttÞ Au.
48. ½ýt™u ®ffýe, z{Á, ðtkˤe, þk¾, ™„thtk, {u½ „so™t, ½kx™tŒ
ð„uhu Ëk¼¤tÞ Au.
49. fwkzr÷™e ò„]r‚ ÚttÞ íÞthu swŒtk swŒtk …w»…tu™e Ëw„kÄ ytðu Au.
50. ftuE ËtÄf™u Xkzt …ð™™tu y™w¼ð ÚttÞ Au y™u f{h fu f{hÚte
™e[u™t rð¼t„™t ËtkÄt ‚qx‚t ntuÞ ‚uðtu y™w¼ð ÚttÞ Au.
51. ftuE™u {w~fuxtx ƒtkÄe ŒeÄt ntuÞ ‚uðtu y™w¼ð ÚttÞ Au.
52. ftuE ËtÄf™u fwkzr÷™e {rý…wh[¢ …h ytðu Au íÞthu …ux{tk „h{e™tu,
ƒ¤‚ht™tu y™w¼ð ÚttÞ Au.
53. þÂõ‚…t‚Úte þheh{tk™tu ƒÄtu s htu„ [tÕÞtu òÞ Au. þheh n÷fwk Vq÷
suðwk ÚtE òÞ Au. yt™kŒ™tu y™w¼ð ÚttÞ Au. suðtu yt™kŒ Sð™¼h
{tÛÞtu ™Úte. ytðtu yt™kŒ ntuÞ ‚u™e fÕ…™t …ý fhe ™Úte.
54. þheh r¢»{¼tð, …rðºt¼tðÚte ¼htE òÞ Au.
55. ËtÄf™u …tu‚t™t …qðosL{™wk …qhu…wY ¿tt™ ÚtE òÞ Au. …tu‚t™tu …qðo
sL{ õÞtk ÚtÞtu n‚tu ? yt¾wk Sð™ fuðe he‚u …Ëth ÚtÞw n‚wk?
ËtÚttuËtÚt yu …ý ¾ƒh …ze òÞ Au fu yíÞth™e {w~fu÷e Œw:¾ yu …qðo
Sð™™t f{tuo™wk V¤ Au.
56. þÂõ‚…t‚ …Ae ËtÄf™tu rðftË Íz…e ÚttÞ Au y™u Sð™ xuLþ™ y™u
‚ýtð ð„h, …tu‚t™t {q¤ Mð¼tð yt™kŒ MðY… Au. ‚u yt™kŒ{tk
÷e™ ÚtE™u Sð™ rð‚tðu Au.
57. ‚u ßÞthu ftuE…ý {týË™u swðu Au íÞthu ‚u™t {„s{tk ÏÞt÷ ytðu Au
25
 fwkzr÷™e
fu yt {týË …qðosL{{tk õÞtk n‚tu ? þwk n‚tu ? ‚uýu …tu‚t™wk Sð™
fuðe he‚u …wY fÞwO ?‚u™e ËtÚtu™tu …tu‚t™tu Éýt™wk ƒkÄ þwk Au?
58. su ËkfÕ… fhu Au ‚u rËØ ÚttÞ Au. ‚u s ƒtu÷u Au, ‚u™e ÷tuftu «Ëkþt
fhu Au. ‚u™e ðtýe™tu ÷tuftu …h «¼tð …zu Au.
59. ftuE…ý Mºte fu …wY»t Ët{u ytðu Au, íÞthu ‚u™t ¼q‚ft¤, ð‚o{t™ft¤
y™u ¼rð»Þft¤ Ët{u ytðu Au.nðu ‚u™t Sð™{tk fuðt fuðt Ëtht fu
¾htƒ «Ëk„tu ƒ™ðt™t Au?
60. ‚u™t þheh{tk Ëk{tun™ þÂõ‚ ytðu Au. ÷tuftu ‚u™t ÔÞÂõ‚íð™u òuÞt s
fhu Au.
61. Sð™™t Œhuf ûtuºt{tk þÂõ‚…t‚ …Ae ËV¤‚t {éÞt s fhu Au. þÂõ‚
Œhuf ƒtƒ‚{tk hûtý fhu Au. nðu ‚u Ët{tLÞ ÔÞÂõ‚ {xe™u rðþu»t
ÔÞÂõ‚ fwŒh‚ {txu ƒ™u Au.
62. ftuE …ý fthý ð„h y[t™f æÞt™ ÷t„u Au y™u …rh…qýo yt™kŒ™tu
y™w¼ð ÚttÞ Au. ËkfÕ… fhe™u æÞt™™u htufðwk …zu Au.
63. ytk¾ ƒkÄ fh‚tk, ytk¾™e Ët{u «ftþ™wk ð‚wo¤ Œu¾tÞ Au.
64. ytk¾ Ët{u ðtŒ¤™t „tuxu„tuxt s‚t ytð‚t Œu¾tÞ Au.
65. þheh™tu ftuE ¼t„ fzf ÚttÞ Au.
66. þheh{tk su htu„ Au íÞtk Œw:¾tðtu ÚttÞ Au.
67. þheh™t su ¼t„{kt htu„ Au ‚u ¼t„ „h{ Útðt {tkzu Au.
68. þheh™t su ¼t„{tk htu„ Au ‚u ¼t„ ¼thu ÚttÞ Au.
69. þheh{tk su ¼t„tk htu„ Au ‚u ¼t„{tk fkEf Vhf‚w ntuÞ ‚uðkw ÷t„u Au.
70. ytk¾™u ͤn¤tðe™u yuf nòh ËqÞo WøÞtu ntuÞ ‚uðtu «ftþ Œu¾tÞ Au.
71. ftuEðth ËVuŒ «ftþ Œu¾tÞ …Ae yufŒ{ ft¤tu ykÄfth Œu¾tÞ Au.
72. Ët{e ÔÞÂõ‚™u …ý ÏÞt÷ ytðe òÞ ‚uðe he‚u ytk¾ …x…x ÚtÞt fhu
Au. …ý ytk¾™wk …x…x Útðw htufe þft‚wwk ™Úte.
73. ftuEðth fwŒh‚e he‚u ytk¾ ykŒh ¾U[tðt {tkzu Au. Ëns he‚u
þtk¼ðe{wÿt yÚtðt ‚tu ¾u[he{wÿt ÚtE òÞ Au.
26
fwkzr÷™e þÂõ‚ ò„]‚ ÚtÞt™e r™þt™eytu
74. ¼UË suðe he‚u …tu‚t™t yt¾t þheh™e [t{ze VVztðu Au, Vhftðu Au
‚u{ „t÷™e [t{ze Vhfu Au. …eX, At‚e, …ux, ËtÚt¤ ™u …ªze™e
[t{ze Vhfu Au.
75. æÞt™ ð¾‚u {tÚtt …h xtu…e …nuhe ntuÞ ‚uðwk ÷t„u Au.
76. þheh{tk yt„¤-…tA¤, ztƒe ƒtswyu ™u s{ýe ƒtswyu fkE W…h ™e[u
[z‚wk W‚h‚wk ntuÞ ‚uðwk ÷tøÞt fhu Au. þÂõ‚ su{ W…h [Zu Au ‚u{
þheh™tu ¼t„ Xkztu …z‚tu òÞ Au. yÚtðt „h{ Út‚tu òÞ Au.
77. yt¿tt[¢™e W…h ˾‚ ¾U[tý ÚttÞ Au y™u þheh™e ™Ëtu ‚qxe s‚e
ntuÞ ‚uðwk ÷t„u Au.
78. ƒkÄ ytk¾u …ý ytk¾™t ztu¤t [f¤ðf¤ VÞto fhu Au.
79. ƒL™u ytk¾™e ðå[u „h{e™tu y™w¼ð ÚttÞ Au y™u ftuEðth ‚tu ‚u
¼t„ su™u [tkŒ÷t™e søÞt fnuðtÞ íÞtk ft¤tu [tkŒ÷tu fÞtuo ntuÞ ‚uðwk
®ƒŒw ƒ™u Au y™u ‚ux÷t ¼t„{tkÚte [t{ze ƒ¤e™u W¾ze òÞ Au.
80. yt¿tt[¢ …tËu ftuE ft…‚wk ntuÞ, ¾tuŒ‚wk ntuÞ ‚uðtu y™w¼ð ÚttÞ Au.
81. yt¿tt[¢ …h yÚtðt {tÚtt{tk ftuE Sðzwk …uËe „Þwk ntuÞ y™u yt¾t
{tÚtt{tk Vh‚wk ntuÞ ‚u{ ÷t„u Au.½ýeðth yt¿tt[¢ …h …ý Sðzwk …uËe
„Þwk ntuÞ y™u yt¾t {tÚtt{tk Vh‚wk ntuÞ ‚u{ ÷t„u Au.
82. õÞthuf ztƒe fu s{ýe ƒtswyu «ftþ™wk ð‚wo¤ yt yt¿tt[¢Úte yt„¤
s‚wk ™Úte.
83. {tÚtwk Ëns he‚u W…h-™e[u, ztƒe-s{ýe, s{ýe-ztƒe ƒtswyu VÞto
fhu Au.
84. ¼q{æÞ{tk (ƒnu™tu ßÞtk [tkŒ÷tu fhu Au ‚u søÞt) y[t™f ˾‚
„h{e™tu y™w¼ð ÚttÞ Au. òu „h{e ˾‚ ÷tøÞt fhu ‚tu ŒqÄ{tk ½e
™kt¾e™u …eðwk, yt¿tt[¢ …h [kŒ™™wk r‚÷f fhðwk. ‚u{ A‚tk „h{e
ytuAe ™ ÚttÞ ‚tu Úttuzt Ë{Þ {txu s…, æÞt™, …qzt …tX Atuze Œuðt,
Œuð {krŒh{tk ¼s™ rf‚o™ fu fÚtt ðt‚to Ëtk¼¤ðt ™ sðwk. ¼q÷Úte …ý
¼„ðt™™wk ™t{ ™ ÷uðwk ™rn ‚tu ykŒh™tu yÂø™ ¾tu…he{tk ftýwk …tzþu.
27
 fwkzr÷™e
fu yt {týË …qðosL{{tk õÞtk n‚tu ? þwk n‚tu ? ‚uýu …tu‚t™wk Sð™
fuðe he‚u …wY fÞwO ?‚u™e ËtÚtu™tu …tu‚t™tu Éýt™wk ƒkÄ þwk Au?
58. su ËkfÕ… fhu Au ‚u rËØ ÚttÞ Au. ‚u s ƒtu÷u Au, ‚u™e ÷tuftu «Ëkþt
fhu Au. ‚u™e ðtýe™tu ÷tuftu …h «¼tð …zu Au.
59. ftuE…ý Mºte fu …wY»t Ët{u ytðu Au, íÞthu ‚u™t ¼q‚ft¤, ð‚o{t™ft¤
y™u ¼rð»Þft¤ Ët{u ytðu Au.nðu ‚u™t Sð™{tk fuðt fuðt Ëtht fu
¾htƒ «Ëk„tu ƒ™ðt™t Au?
60. ‚u™t þheh{tk Ëk{tun™ þÂõ‚ ytðu Au. ÷tuftu ‚u™t ÔÞÂõ‚íð™u òuÞt s
fhu Au.
61. Sð™™t Œhuf ûtuºt{tk þÂõ‚…t‚ …Ae ËV¤‚t {éÞt s fhu Au. þÂõ‚
Œhuf ƒtƒ‚{tk hûtý fhu Au. nðu ‚u Ët{tLÞ ÔÞÂõ‚ {xe™u rðþu»t
ÔÞÂõ‚ fwŒh‚ {txu ƒ™u Au.
62. ftuE …ý fthý ð„h y[t™f æÞt™ ÷t„u Au y™u …rh…qýo yt™kŒ™tu
y™w¼ð ÚttÞ Au. ËkfÕ… fhe™u æÞt™™u htufðwk …zu Au.
63. ytk¾ ƒkÄ fh‚tk, ytk¾™e Ët{u «ftþ™wk ð‚wo¤ Œu¾tÞ Au.
64. ytk¾ Ët{u ðtŒ¤™t „tuxu„tuxt s‚t ytð‚t Œu¾tÞ Au.
65. þheh™tu ftuE ¼t„ fzf ÚttÞ Au.
66. þheh{tk su htu„ Au íÞtk Œw:¾tðtu ÚttÞ Au.
67. þheh™t su ¼t„{kt htu„ Au ‚u ¼t„ „h{ Útðt {tkzu Au.
68. þheh™t su ¼t„{tk htu„ Au ‚u ¼t„ ¼thu ÚttÞ Au.
69. þheh{tk su ¼t„tk htu„ Au ‚u ¼t„{tk fkEf Vhf‚w ntuÞ ‚uðkw ÷t„u Au.
70. ytk¾™u ͤn¤tðe™u yuf nòh ËqÞo WøÞtu ntuÞ ‚uðtu «ftþ Œu¾tÞ Au.
71. ftuEðth ËVuŒ «ftþ Œu¾tÞ …Ae yufŒ{ ft¤tu ykÄfth Œu¾tÞ Au.
72. Ët{e ÔÞÂõ‚™u …ý ÏÞt÷ ytðe òÞ ‚uðe he‚u ytk¾ …x…x ÚtÞt fhu
Au. …ý ytk¾™wk …x…x Útðw htufe þft‚wwk ™Úte.
73. ftuEðth fwŒh‚e he‚u ytk¾ ykŒh ¾U[tðt {tkzu Au. Ëns he‚u
þtk¼ðe{wÿt yÚtðt ‚tu ¾u[he{wÿt ÚtE òÞ Au.
26
fwkzr÷™e þÂõ‚ ò„]‚ ÚtÞt™e r™þt™eytu
74. ¼UË suðe he‚u …tu‚t™t yt¾t þheh™e [t{ze VVztðu Au, Vhftðu Au
‚u{ „t÷™e [t{ze Vhfu Au. …eX, At‚e, …ux, ËtÚt¤ ™u …ªze™e
[t{ze Vhfu Au.
75. æÞt™ ð¾‚u {tÚtt …h xtu…e …nuhe ntuÞ ‚uðwk ÷t„u Au.
76. þheh{tk yt„¤-…tA¤, ztƒe ƒtswyu ™u s{ýe ƒtswyu fkE W…h ™e[u
[z‚wk W‚h‚wk ntuÞ ‚uðwk ÷tøÞt fhu Au. þÂõ‚ su{ W…h [Zu Au ‚u{
þheh™tu ¼t„ Xkztu …z‚tu òÞ Au. yÚtðt „h{ Út‚tu òÞ Au.
77. yt¿tt[¢™e W…h ˾‚ ¾U[tý ÚttÞ Au y™u þheh™e ™Ëtu ‚qxe s‚e
ntuÞ ‚uðwk ÷t„u Au.
78. ƒkÄ ytk¾u …ý ytk¾™t ztu¤t [f¤ðf¤ VÞto fhu Au.
79. ƒL™u ytk¾™e ðå[u „h{e™tu y™w¼ð ÚttÞ Au y™u ftuEðth ‚tu ‚u
¼t„ su™u [tkŒ÷t™e søÞt fnuðtÞ íÞtk ft¤tu [tkŒ÷tu fÞtuo ntuÞ ‚uðwk
®ƒŒw ƒ™u Au y™u ‚ux÷t ¼t„{tkÚte [t{ze ƒ¤e™u W¾ze òÞ Au.
80. yt¿tt[¢ …tËu ftuE ft…‚wk ntuÞ, ¾tuŒ‚wk ntuÞ ‚uðtu y™w¼ð ÚttÞ Au.
81. yt¿tt[¢ …h yÚtðt {tÚtt{tk ftuE Sðzwk …uËe „Þwk ntuÞ y™u yt¾t
{tÚtt{tk Vh‚wk ntuÞ ‚u{ ÷t„u Au.½ýeðth yt¿tt[¢ …h …ý Sðzwk …uËe
„Þwk ntuÞ y™u yt¾t {tÚtt{tk Vh‚wk ntuÞ ‚u{ ÷t„u Au.
82. õÞthuf ztƒe fu s{ýe ƒtswyu «ftþ™wk ð‚wo¤ yt yt¿tt[¢Úte yt„¤
s‚wk ™Úte.
83. {tÚtwk Ëns he‚u W…h-™e[u, ztƒe-s{ýe, s{ýe-ztƒe ƒtswyu VÞto
fhu Au.
84. ¼q{æÞ{tk (ƒnu™tu ßÞtk [tkŒ÷tu fhu Au ‚u søÞt) y[t™f ˾‚
„h{e™tu y™w¼ð ÚttÞ Au. òu „h{e ˾‚ ÷tøÞt fhu ‚tu ŒqÄ{tk ½e
™kt¾e™u …eðwk, yt¿tt[¢ …h [kŒ™™wk r‚÷f fhðwk. ‚u{ A‚tk „h{e
ytuAe ™ ÚttÞ ‚tu Úttuzt Ë{Þ {txu s…, æÞt™, …qzt …tX Atuze Œuðt,
Œuð {krŒh{tk ¼s™ rf‚o™ fu fÚtt ðt‚to Ëtk¼¤ðt ™ sðwk. ¼q÷Úte …ý
¼„ðt™™wk ™t{ ™ ÷uðwk ™rn ‚tu ykŒh™tu yÂø™ ¾tu…he{tk ftýwk …tzþu.
27
 fwkzr÷™e
ytðwk ÚttÞ ‚tu ÞtuøÞ òýfth™tu Ëk…fo fhðtu sYhe Au.
85. yt¾wk {tÚtw ˪½ht{tk …fztE „Þwk ntuÞ ‚uðwk ÷t„u.
86. æÞt™ ð¾‚u ytk¾{tk …týe ytÔÞt fhu.
87. æÞt™ ð¾‚u ƒ„tËtk ytÔÞt fhu.
88. yt¿tt[¢ …h æÞt™ yt…e™u ËqðtÚte MðÙt ytðu. MðÙ{tk …ý nwk
MðÙ òuð Awk ‚uðtu ¼tð hnu, ‚uðwk ¿tt™ hnu. MðÙt ð¾‚u …ý ‚{u
Ëò„ hntu. WXât …Ae MðÙt ÞtŒ hnu. õÞthuf ‚tu MðÙt hk„e™
ytðu y™u ¼rð»Þ{tk ƒ™™th «Ëk„tu …ý MðÙ{tk Œu¾tÞ.
89 ftuR {wkÍð‚tu «§ ntuÞ, {w~fu÷e ntuÞ ‚tu Mð¡ Œhr{Þt™ ‚u™tu Wfu÷
…ý {¤u.
90. frð‚t fu ™ð÷fÚtt ÷¾ðt™e «uhýt ÚttÞ.
91. ¼tð™t ƒ™tðtu yt¿tt[¢ …h Œu¾tÞ.
92. yÂï™e {wÿt : ,ËkztË s‚e ð¾‚u yt…tuyt… ÚttÞ Au. {¤tþÞ ¼htR
òÞ …Ae ËkztË™e nts‚ ÷t„u Au. …Ae yt…ýu ftuR ft{{tk ntuRyu
‚tu yt nts‚ yt…ýu yzÄe-…tuýe f÷tf ËwÄe Œƒtðe ht¾e þfeyu
Aeyu. y™u ‚uÚte s fƒrsÞt‚™e VrhÞtŒ þY ÚtÞt Au. ßÞthu fwkzr÷™e
ò„]r‚{tk yt r¢Þt Ëns he‚u ÚttÞ Au y™u yu ð¾‚u òu {¤tþÞ{tk
{¤ ¼hu÷tu ntuÞ ‚tu yt…ýu „{u ‚ux÷tu «Þí™ fheyu ‚tu …ý M…ekxh
(„wŒtØth) …h ftƒw ™Úte hnu‚tu y™u yt yÂï™e {wÿt™e r¢Þt
ËtÄf™e RåAt rðÁØ ÚtR™u {¤ ƒnth ™ef¤e òÞ Au. ðÄw{tk ðÄw
fwŒh‚ yt…ý™u yuf r{r™x fu ºteË Ëufkz™tu Ë{Þ yt…u Au. yt
Œhr{Þt™ ‚{thu ËkztË ËwÄe …ntuk[e sðwk òuRyu.
93. nM‚{iÚtw™ ({tMxeƒuþ™) r¢Þt : yt r¢Þt fw Œ h‚e Þw ð tð„o r ™
òr‚Þð]Â¥t™tu ytðu„ ytðu Au. íÞthu ‚u Þwðt™u …tu‚u yt y÷turff
xuLþ™, ‚ýtð{tkÚte Awxðt …tu‚u s yt r¢Þt fhu Au. yt ËtÁ fu
¾htƒ yu yk„u rðØt™tu{tk ðtŒ-rððtŒ [t÷uu Au. yt r¢ÞtÚte sux÷wk
™wõþt™ ÚttÞ ‚u™t fh‚t yt ¾htƒ Au. yuðt {t™rËf ð÷ýÚte ðÄw
28
fwkzr÷™e þÂõ‚ ò„]‚ ÚtÞt™e r™þt™eytu
™wõþt™ ÚttÞ Au.
nðu fwkzr÷™e ò„]r‚ 𾂠ËtÄf™e RåAt rðÁØ þheh …tu‚t™e
he‚u yt r¢Þt fhu Au. y™u yt ð¾‚u M¾÷™ …ý ÚttÞ Au. y™u
ËtÄf …tu‚t™u {tuxwk ™wõþt™ ÚtR hÌtwk Au ‚uðwk {t™rËf ð÷ý ht¾u Au
y™u Œw:¾e ÚttÞ Au. su{ ½ýt ËtÄftu™u s{e™u …Ae Ëns he‚u æÞt™
ÚttÞ Au. nrff‚{tk ¼wÏÞ …uxu æÞt™ fhðt™wk Au. …ý y{wf ËtÄf s{e
÷eÄt …Ae s …tu‚t™e RåAt rðÁØ æÞt™{tk òÞ Au. ‚tu yt ð¾‚u
þheh{tk ftuR rðf]r‚ Út‚e ™Úte. ‚u{ yt nM‚{iÚtw™ r¢Þt æÞt™
Œhr{Þt™ ÚttÞ Au y™u ‚u 𾂙t M¾÷™Úte ftuR…ý ò‚™wk ™wõþt™
Út‚w ™Úte, …hk‚w Qæðo„{™ ÚttÞ Au. ‚tu ytðtu …ý Œt¾÷tu Au fu þheh
¼÷u nM‚{iÚtw™ fhu Au …ý M¾÷™ Út‚wk ™Úte y™u «týþÂõ‚
Qæðo„{™ fhu Au y™u ËtÄf Qæðorh‚t ƒ™u Au.
94. ½ýt ËtÄf yk„wXtÚte f…t¤ ½Ëu Au fu ºtý ytk„¤eÚte f…t¤ ¾Ëu Au.
y™u ‚u ½»toý™e M…ü ºtý hu¾t ÚtR òÞ Au. yt r¢Þt æÞt™
Œhr{Þt™ ÚttÞ Au. ËtÄfu fhðe …z‚e ™Úte.
95. ½ýt ËtÄftu™u yt¾t þheh{tk „h{e™tu y™w¼ð ÚttÞ Au. ‚tu ½ýt™u
ËtÚt¤™e ™e[u™t ¼t„{tk yt „h{e™tu y™w¼ð ÚttÞ Au. ‚tu ½ýt™u
…„Úte Äz™u {tÚtt ËwÄe ÚttÞ Au. ‚tu ½ýt™u {tºt ztƒt yk„ ƒtsw s
y™w¼ð ÚttÞ Au. ‚tu ½ýt™u s{ýt yk„ ƒtsw s y™w¼ð ÚttÞ Au.
96. ½ýt ËtÄftu™u yuðwk ÷t„u Au fu þheh{tk ntzftk y™u {tkË ™Úte. …ý
{tºt …týe™wk „tŒ÷wk s ntuÞ yuðwk ÷t„u Au. þheh™tu ftuR…ý ¼t„{tk
Œƒtððt{tk ytðu ‚tu ‚u™e rðÁØ rŒþt{tk …týe™tu «ðtn þY ÚttÞ Au.
‚uðwk þheh{tk y™w¼ðtÞ Au. yux÷u fu {tºt þheh{tk …týe s ¼hu÷wk Au
‚uðwk ÷t„u Au. suðe he‚u ŒrhÞt{tk su÷erVþ ™t{™e {tA÷e ÚttÞ Au.
‚u™t þheh{tk {tºt …týe s Au. ‚u …thŒþof Au. yu {tA÷e™t
þheh{tkÚte yth…th òuR þftÞ Au. ‚u{ yt ËtÄf™u þheh {tºt
…týe™wk „tŒ÷wk ntuÞ ‚uðwk ÷t„u Au.
29
 fwkzr÷™e
ytðwk ÚttÞ ‚tu ÞtuøÞ òýfth™tu Ëk…fo fhðtu sYhe Au.
85. yt¾wk {tÚtw ˪½ht{tk …fztE „Þwk ntuÞ ‚uðwk ÷t„u.
86. æÞt™ ð¾‚u ytk¾{tk …týe ytÔÞt fhu.
87. æÞt™ ð¾‚u ƒ„tËtk ytÔÞt fhu.
88. yt¿tt[¢ …h æÞt™ yt…e™u ËqðtÚte MðÙt ytðu. MðÙ{tk …ý nwk
MðÙ òuð Awk ‚uðtu ¼tð hnu, ‚uðwk ¿tt™ hnu. MðÙt ð¾‚u …ý ‚{u
Ëò„ hntu. WXât …Ae MðÙt ÞtŒ hnu. õÞthuf ‚tu MðÙt hk„e™
ytðu y™u ¼rð»Þ{tk ƒ™™th «Ëk„tu …ý MðÙ{tk Œu¾tÞ.
89 ftuR {wkÍð‚tu «§ ntuÞ, {w~fu÷e ntuÞ ‚tu Mð¡ Œhr{Þt™ ‚u™tu Wfu÷
…ý {¤u.
90. frð‚t fu ™ð÷fÚtt ÷¾ðt™e «uhýt ÚttÞ.
91. ¼tð™t ƒ™tðtu yt¿tt[¢ …h Œu¾tÞ.
92. yÂï™e {wÿt : ,ËkztË s‚e ð¾‚u yt…tuyt… ÚttÞ Au. {¤tþÞ ¼htR
òÞ …Ae ËkztË™e nts‚ ÷t„u Au. …Ae yt…ýu ftuR ft{{tk ntuRyu
‚tu yt nts‚ yt…ýu yzÄe-…tuýe f÷tf ËwÄe Œƒtðe ht¾e þfeyu
Aeyu. y™u ‚uÚte s fƒrsÞt‚™e VrhÞtŒ þY ÚtÞt Au. ßÞthu fwkzr÷™e
ò„]r‚{tk yt r¢Þt Ëns he‚u ÚttÞ Au y™u yu ð¾‚u òu {¤tþÞ{tk
{¤ ¼hu÷tu ntuÞ ‚tu yt…ýu „{u ‚ux÷tu «Þí™ fheyu ‚tu …ý M…ekxh
(„wŒtØth) …h ftƒw ™Úte hnu‚tu y™u yt yÂï™e {wÿt™e r¢Þt
ËtÄf™e RåAt rðÁØ ÚtR™u {¤ ƒnth ™ef¤e òÞ Au. ðÄw{tk ðÄw
fwŒh‚ yt…ý™u yuf r{r™x fu ºteË Ëufkz™tu Ë{Þ yt…u Au. yt
Œhr{Þt™ ‚{thu ËkztË ËwÄe …ntuk[e sðwk òuRyu.
93. nM‚{iÚtw™ ({tMxeƒuþ™) r¢Þt : yt r¢Þt fw Œ h‚e Þw ð tð„o r ™
òr‚Þð]Â¥t™tu ytðu„ ytðu Au. íÞthu ‚u Þwðt™u …tu‚u yt y÷turff
xuLþ™, ‚ýtð{tkÚte Awxðt …tu‚u s yt r¢Þt fhu Au. yt ËtÁ fu
¾htƒ yu yk„u rðØt™tu{tk ðtŒ-rððtŒ [t÷uu Au. yt r¢ÞtÚte sux÷wk
™wõþt™ ÚttÞ ‚u™t fh‚t yt ¾htƒ Au. yuðt {t™rËf ð÷ýÚte ðÄw
28
fwkzr÷™e þÂõ‚ ò„]‚ ÚtÞt™e r™þt™eytu
™wõþt™ ÚttÞ Au.
nðu fwkzr÷™e ò„]r‚ 𾂠ËtÄf™e RåAt rðÁØ þheh …tu‚t™e
he‚u yt r¢Þt fhu Au. y™u yt ð¾‚u M¾÷™ …ý ÚttÞ Au. y™u
ËtÄf …tu‚t™u {tuxwk ™wõþt™ ÚtR hÌtwk Au ‚uðwk {t™rËf ð÷ý ht¾u Au
y™u Œw:¾e ÚttÞ Au. su{ ½ýt ËtÄftu™u s{e™u …Ae Ëns he‚u æÞt™
ÚttÞ Au. nrff‚{tk ¼wÏÞ …uxu æÞt™ fhðt™wk Au. …ý y{wf ËtÄf s{e
÷eÄt …Ae s …tu‚t™e RåAt rðÁØ æÞt™{tk òÞ Au. ‚tu yt ð¾‚u
þheh{tk ftuR rðf]r‚ Út‚e ™Úte. ‚u{ yt nM‚{iÚtw™ r¢Þt æÞt™
Œhr{Þt™ ÚttÞ Au y™u ‚u 𾂙t M¾÷™Úte ftuR…ý ò‚™wk ™wõþt™
Út‚w ™Úte, …hk‚w Qæðo„{™ ÚttÞ Au. ‚tu ytðtu …ý Œt¾÷tu Au fu þheh
¼÷u nM‚{iÚtw™ fhu Au …ý M¾÷™ Út‚wk ™Úte y™u «týþÂõ‚
Qæðo„{™ fhu Au y™u ËtÄf Qæðorh‚t ƒ™u Au.
94. ½ýt ËtÄf yk„wXtÚte f…t¤ ½Ëu Au fu ºtý ytk„¤eÚte f…t¤ ¾Ëu Au.
y™u ‚u ½»toý™e M…ü ºtý hu¾t ÚtR òÞ Au. yt r¢Þt æÞt™
Œhr{Þt™ ÚttÞ Au. ËtÄfu fhðe …z‚e ™Úte.
95. ½ýt ËtÄftu™u yt¾t þheh{tk „h{e™tu y™w¼ð ÚttÞ Au. ‚tu ½ýt™u
ËtÚt¤™e ™e[u™t ¼t„{tk yt „h{e™tu y™w¼ð ÚttÞ Au. ‚tu ½ýt™u
…„Úte Äz™u {tÚtt ËwÄe ÚttÞ Au. ‚tu ½ýt™u {tºt ztƒt yk„ ƒtsw s
y™w¼ð ÚttÞ Au. ‚tu ½ýt™u s{ýt yk„ ƒtsw s y™w¼ð ÚttÞ Au.
96. ½ýt ËtÄftu™u yuðwk ÷t„u Au fu þheh{tk ntzftk y™u {tkË ™Úte. …ý
{tºt …týe™wk „tŒ÷wk s ntuÞ yuðwk ÷t„u Au. þheh™tu ftuR…ý ¼t„{tk
Œƒtððt{tk ytðu ‚tu ‚u™e rðÁØ rŒþt{tk …týe™tu «ðtn þY ÚttÞ Au.
‚uðwk þheh{tk y™w¼ðtÞ Au. yux÷u fu {tºt þheh{tk …týe s ¼hu÷wk Au
‚uðwk ÷t„u Au. suðe he‚u ŒrhÞt{tk su÷erVþ ™t{™e {tA÷e ÚttÞ Au.
‚u™t þheh{tk {tºt …týe s Au. ‚u …thŒþof Au. yu {tA÷e™t
þheh{tkÚte yth…th òuR þftÞ Au. ‚u{ yt ËtÄf™u þheh {tºt
…týe™wk „tŒ÷wk ntuÞ ‚uðwk ÷t„u Au.
29
 fwkzr÷™e fwkzr÷™e þÂõ‚ ò„]‚ ÚtÞt™e r™þt™eytu
97. ½ýt ËtÄf™t þheh{tk yÂø™ Wí…Òt ÚttÞ Au y™u …Ae þheh{tk W…htu õ ‚ ‚{t{ ÷ûtýtu { tk ËtÄf™t y¿tt‚{™{tk ¼htÞu ÷ t
yÂø™{tk fkRf yuðe «r¢Þt ÚttÞ Au fu rðãw‚þÂõ‚ Wí…Òt ÚttÞ Au. sL{tusL{™t ËkMfthtu s ƒnth ytðu Au. ½ýe 𾂠ŒƒtÞu÷e ÷„ýeytu
ftuR ÷tu¾kz™ª ðM‚w™u yzu ‚tu ‚u™u þtux ÷t„u Au. ½ýt …tu‚t™e {tuxh™wk ƒnth ™ef¤u Au. yt ƒÄe r¢Þtytu Ëthe Au, fu ¾htƒ ‚uðt «§tu{tk …zât
ƒthýw ¾tu÷ðt «Þí™ fhu ‚tu …ý þtux ÷t„u Au. yux÷u fu rðãw‚™t rð™t ‚u™wk ftuR …ý {wÕÞtkf™ fÞto rð™t rËæÄÞtu„e …tËu …ntuì[e sþtu. yt
þtux™tu y™w¼ð ÚttÞ Au. {™u …ý yufðth y™w¼ð ÚtÞtu n‚tu fu yuf ‚{t{ y¿tt‚{™™e s yþwÂæÄ Au ‚u «týþÂõ‚™t Œƒtý™u ÷eÄu ƒnth
{tuxt Ëtnuƒ™u {¤ðt „Þtu íÞthu ‚u™e ËtÚtu nM‚Ä™w™ fh‚tu ‚u™u ™ef¤‚t «Þí™ fhu Au. ‚u™u htufþtu ‚tu Vezƒuf ÚtR ðÄwk þÂõ‚þt¤e ƒ™þu
ðes¤e™tu ytk[ftu ÷tøÞtu ™u ‚u ¼e‚ ËtÚtu ¼xftÞtuo. íÞthÚte {u y™u ËtÄf™e ‚f÷eV ðÄþu. ‚u™u ƒŒ÷u rËæÄÞtu„e™t {t„oŒþo™ {wsƒ
(þufnuLz) nM‚Äq™™ ƒkÄ fhe ŒeÄwk Au. ™rn ‚tu …nu÷t nwk ½ýt™u ytË™ «týtÞt{-æÞt™™e rðrÄ þe¾e ÷R þÂõ‚…t‚ ÷R VrhÞtŒ Œqh
nM‚Äw™™ fh‚tu n‚tu. nðu ½ýe ƒnu™tu …ý yuzðtLË ÚtR „R Au. fhðt{tk s Ëth Au.
y™u {¤‚e ð¾‚u …tu‚t™tu ntÚt ÷kƒtðu Au. …ý ‚u™e ËtÚtu …ý ntÚt yt ‚f÷eVtu {txu ftuR…ý r[rfíËt …æÄr‚{tk Œðt þtuÄtR
™ {u¤ð‚t ™{M‚u fÁ Awk. ƒnwk ‚tu ‚u yt…ý™u YrZðtŒe Ë{su. ™Úte. ‚u™t ftuR {kºt ‚kºt™tk W…tÞtuÚte ¾tuxt {t„ou sR ‚™-{™-Ä™Úte Œw:¾e
98. Äýt™e ¢tuÄÚte fwkzr÷™e ò„]‚ ÚtR òÞ Au. þtufÚte y¿tt‚-{™ ft{ ÚtÞt ð„h Ët[tu {t„o yt…™tðþtu y™u ytí{t™e WÒtr‚ ËtÄþtu ‚tu s
fh‚w ÚttÞ Au.‚u™e ËtÚtu ftuR Sð™™tu Ët[tu y™w¼ð òuRLx ÚtR òÞ {tht y™w¼ðtu™tu r™[tuz y™u ð»ttuo™tu yÇÞtË ÞÚttÚto hnuþu ‚uðe ytþt
‚tu yt Sð™{tk …ý ¾qƒ {ŒŒ fhu Au. ¼tir‚f, Ët{trsf, ht¾wk Awk. yM‚wk.
ytæÞtÂí{f «„r‚{tk ¾qƒ {ŒŒ fhu Au.ÔÞÂõ‚ Sð™{tk ¾qƒ «„r‚
fhu Au. ‚tu ½ýeðth y¿tt‚{™™tu ¾htƒ y™w¼ð fu …qðosL{™tu ¾htƒ
y™w¼ð òu ÚtR òÞ ‚tu ‚u™u yuðw ÷t„u Au fu ftuR yuðe Ë÷tn yt…u
Au fu ‚w {he òÞ ‚tu nwk ‚thtÚte Awxwk y™u ƒeò …tËu sR þfw. ßÞt
ËwÄe ‚w Sðu Au íÞtk ËwÄe {thtu Awxfthtu ™ne ÚttÞ. ËtÄf ytí{½t‚
fhðt ‚iÞth ÚttÞ yux÷u ‚u™e ËtÚtu ¾htƒ ð‚o™ fhu Au yuðe ¼ú{ýt
ÚttÞ Au. su™u ¼ú{ýt ÚttÞ Au ‚u™u 100% Ët[e ÷t„u Au. …ý ƒeò
ytðe ÔÞÂõ‚™u „tkze „ýu Au. ytðe ÔÞÂõ‚™u rðïtË yt…e™u
¼ú{ýt{tkÚte ƒnth ftZðe òuRyu.
ßÞthu ‚{u ‚u™u ¼ú{ýt{tkÚte ƒnth ftZðt «Þí™ fhtu Atu
íÞthu ‚u ‚{the ðt‚ {t™u Au. ‚tu ðÄw ¼úr{‚ ÔÞÂõ‚ {t™‚e ™Úte. ‚tu ð¤e
‚t™tÚte {sƒq‚ ¼ú{ýtðt¤e ÔÞÂõ‚ ‚{tu™u s ¼úr{‚ fhe ™t¾u Au. ‚u™e
{tLÞ‚t «{týu ‚{u …ý {t™‚t ÚtR òð Atu.

30 31
 fwkzr÷™e fwkzr÷™e þÂõ‚ ò„]‚ ÚtÞt™e r™þt™eytu
97. ½ýt ËtÄf™t þheh{tk yÂø™ Wí…Òt ÚttÞ Au y™u …Ae þheh{tk W…htu õ ‚ ‚{t{ ÷ûtýtu { tk ËtÄf™t y¿tt‚{™{tk ¼htÞu ÷ t
yÂø™{tk fkRf yuðe «r¢Þt ÚttÞ Au fu rðãw‚þÂõ‚ Wí…Òt ÚttÞ Au. sL{tusL{™t ËkMfthtu s ƒnth ytðu Au. ½ýe 𾂠ŒƒtÞu÷e ÷„ýeytu
ftuR ÷tu¾kz™ª ðM‚w™u yzu ‚tu ‚u™u þtux ÷t„u Au. ½ýt …tu‚t™e {tuxh™wk ƒnth ™ef¤u Au. yt ƒÄe r¢Þtytu Ëthe Au, fu ¾htƒ ‚uðt «§tu{tk …zât
ƒthýw ¾tu÷ðt «Þí™ fhu ‚tu …ý þtux ÷t„u Au. yux÷u fu rðãw‚™t rð™t ‚u™wk ftuR …ý {wÕÞtkf™ fÞto rð™t rËæÄÞtu„e …tËu …ntuì[e sþtu. yt
þtux™tu y™w¼ð ÚttÞ Au. {™u …ý yufðth y™w¼ð ÚtÞtu n‚tu fu yuf ‚{t{ y¿tt‚{™™e s yþwÂæÄ Au ‚u «týþÂõ‚™t Œƒtý™u ÷eÄu ƒnth
{tuxt Ëtnuƒ™u {¤ðt „Þtu íÞthu ‚u™e ËtÚtu nM‚Ä™w™ fh‚tu ‚u™u ™ef¤‚t «Þí™ fhu Au. ‚u™u htufþtu ‚tu Vezƒuf ÚtR ðÄwk þÂõ‚þt¤e ƒ™þu
ðes¤e™tu ytk[ftu ÷tøÞtu ™u ‚u ¼e‚ ËtÚtu ¼xftÞtuo. íÞthÚte {u y™u ËtÄf™e ‚f÷eV ðÄþu. ‚u™u ƒŒ÷u rËæÄÞtu„e™t {t„oŒþo™ {wsƒ
(þufnuLz) nM‚Äq™™ ƒkÄ fhe ŒeÄwk Au. ™rn ‚tu …nu÷t nwk ½ýt™u ytË™ «týtÞt{-æÞt™™e rðrÄ þe¾e ÷R þÂõ‚…t‚ ÷R VrhÞtŒ Œqh
nM‚Äw™™ fh‚tu n‚tu. nðu ½ýe ƒnu™tu …ý yuzðtLË ÚtR „R Au. fhðt{tk s Ëth Au.
y™u {¤‚e ð¾‚u …tu‚t™tu ntÚt ÷kƒtðu Au. …ý ‚u™e ËtÚtu …ý ntÚt yt ‚f÷eVtu {txu ftuR…ý r[rfíËt …æÄr‚{tk Œðt þtuÄtR
™ {u¤ð‚t ™{M‚u fÁ Awk. ƒnwk ‚tu ‚u yt…ý™u YrZðtŒe Ë{su. ™Úte. ‚u™t ftuR {kºt ‚kºt™tk W…tÞtuÚte ¾tuxt {t„ou sR ‚™-{™-Ä™Úte Œw:¾e
98. Äýt™e ¢tuÄÚte fwkzr÷™e ò„]‚ ÚtR òÞ Au. þtufÚte y¿tt‚-{™ ft{ ÚtÞt ð„h Ët[tu {t„o yt…™tðþtu y™u ytí{t™e WÒtr‚ ËtÄþtu ‚tu s
fh‚w ÚttÞ Au.‚u™e ËtÚtu ftuR Sð™™tu Ët[tu y™w¼ð òuRLx ÚtR òÞ {tht y™w¼ðtu™tu r™[tuz y™u ð»ttuo™tu yÇÞtË ÞÚttÚto hnuþu ‚uðe ytþt
‚tu yt Sð™{tk …ý ¾qƒ {ŒŒ fhu Au. ¼tir‚f, Ët{trsf, ht¾wk Awk. yM‚wk.
ytæÞtÂí{f «„r‚{tk ¾qƒ {ŒŒ fhu Au.ÔÞÂõ‚ Sð™{tk ¾qƒ «„r‚
fhu Au. ‚tu ½ýeðth y¿tt‚{™™tu ¾htƒ y™w¼ð fu …qðosL{™tu ¾htƒ
y™w¼ð òu ÚtR òÞ ‚tu ‚u™u yuðw ÷t„u Au fu ftuR yuðe Ë÷tn yt…u
Au fu ‚w {he òÞ ‚tu nwk ‚thtÚte Awxwk y™u ƒeò …tËu sR þfw. ßÞt
ËwÄe ‚w Sðu Au íÞtk ËwÄe {thtu Awxfthtu ™ne ÚttÞ. ËtÄf ytí{½t‚
fhðt ‚iÞth ÚttÞ yux÷u ‚u™e ËtÚtu ¾htƒ ð‚o™ fhu Au yuðe ¼ú{ýt
ÚttÞ Au. su™u ¼ú{ýt ÚttÞ Au ‚u™u 100% Ët[e ÷t„u Au. …ý ƒeò
ytðe ÔÞÂõ‚™u „tkze „ýu Au. ytðe ÔÞÂõ‚™u rðïtË yt…e™u
¼ú{ýt{tkÚte ƒnth ftZðe òuRyu.
ßÞthu ‚{u ‚u™u ¼ú{ýt{tkÚte ƒnth ftZðt «Þí™ fhtu Atu
íÞthu ‚u ‚{the ðt‚ {t™u Au. ‚tu ðÄw ¼úr{‚ ÔÞÂõ‚ {t™‚e ™Úte. ‚tu ð¤e
‚t™tÚte {sƒq‚ ¼ú{ýtðt¤e ÔÞÂõ‚ ‚{tu™u s ¼úr{‚ fhe ™t¾u Au. ‚u™e
{tLÞ‚t «{týu ‚{u …ý {t™‚t ÚtR òð Atu.

30 31
 fwkzr÷™e fwkzr÷™e þÂõ‚ ò„]‚ ÚtÞt™e r™þt™eytu

«fhý-2™tu Ëth
♦ …qðoSð™t Þtu„™u ÄtŠ{f …qò…tX, {kºtò… fþw fÞto rð™t …ý …tu‚t™e
RåAt fu Mð¼tð rðYØ fux÷ef r¢Þtytu yt…{u¤u Útðt {tkzu Au ytðe
r¢Þtytu™e ÞtŒe yt «fhý{tk yt…e Au.
♦ yt ÷ûtýtu …ife Ëw¾™t fu yt™kŒ™t ÷ûtýtu …eztŒtÞf ™Úte. …hk‚w
Œw:¾tðt fu fk…™ztu÷™ fu yr™ÿt suðt ÷ûtýtu {wkÍðý W¼e fhtðu
Au.ztpfxhtu™e Œðt yËh fh‚e ™Úte. ¾qƒ s ½u™{tk hnu Au.…ý
VheÞtŒ™e r‚ðú‚t ƒuðztÞ Au.
♦ þtuf xÙex{uLx ÷uðtÚte «tý „w[ðtR sðtÚte yLÞ {t™Ëef ‚f÷eVtu ðÄe
sðtÚte Sð™ ½q¤Ätýe ÚtR sþu.
♦ Ët[t rËæÄÞtu„e «týr[rfíËtÚte yt ‚f÷eVtu Œqh fhe þfu «tý™e
„r‚™u ÞtuøÞ Œeþt yt…e yt VheÞtŒtu Œqh fhe þfu Au.
♦ Võ‚ …wM‚feÞt ¿tt™Úte VrhÞtŒ Œwh fhðt™u ƒŒ÷u «týr[rfíËt YƒY{tk
÷R ËŒt yt™kŒ{tk hne Þtu„Úte ytí{t™e WÒtr‚ ËtkÄe þftþu.

32 11
 «fhý-3
fwkzr÷™e™w þtMºttu{tk ðýo™

²çÎ àæñH¨}æ¢ ÐæТ ç±S„è‡æü Ïæãé²æï…Ý}æì J

ç|æ{„ï Š²æݲæïxæÝ Ý拲æï |æïÎ: ÜUÎæ™Ý JJ
(æÞt™®ƒŒw W…r™»tŒT)
nhftuR™wk …t… ¼÷u …ntz suðzwk {tuxwk ntuÞ y™u ‚u …t…, ¼÷u ½ýt
Þtus™tu fu „tWytu ËwÄe Vu÷tÞw ntuÞ, ‚tuÞ ‚u …t…, æÞt™Þtu„ ðzu rAÒtr¼Òt
ÚtR ™tþ …t{u Au. yu{ ‚u ( æÞt™Þtu„ rËðtÞ) ƒeòu ftuR…ý …t…™tu ™tþ
fh™th W…tÞ ™Úte.
ÜUé‹ÇçHU‹²æ¢ ¨}æéhê„æ xææ²~æè Ðíæ‡æ{æçÚ‡æè J
Ðíæ‡æç±læ }æãæç±læ ²S„æ¢ ±ïçœæ ¨ ±ïÎ籄ì JJ
(Þtu„[wzt{rý W…r™»tŒT)
fwkzr÷™eþÂõ‚ s «týþÂõ‚{Þe „tÞºte™wk Wí…Â¥tMÚtt™ Au. yt
‘„tÞºte’ su Au ‚u «týrðãtY…t {ntrðãt Au. su ÔÞÂõ‚ yt rðãt™u òýu Au,
‚u s ðuŒrð‚T Au.
¨é#æ xæéÚÐí¨æÎïÝ ²Îæ …æxæ<„ ÜUé‡ÇçH J
„Îæ ¨±üç‡æ ÐkæçÝ ç|æl‹„ï xæ틃²æïÇçÐ ™ JJ
„S}ææ„ì ¨±üÐí²ÕïÝ ÐíÏææï{粄é}æèEÚè}æì J
ÏæíræÚ‹{í¶ï ¨é#æ¢ }æéÎíæ|²æ¨¢ ¨}ææ™Úï„ì JJ
(rþðËkrn‚t)
„whf]…tÚte ßÞthu r™ÿ‚t fkwzr÷™eþÂõ‚ ò„e òÞ Au íÞthu {q÷tÄth
ð„hu »txT[¢tu{tk ÂMÚt‚ …È ‚Útt „úÂLÚtÞtu™wk ¼uŒ™ ÚtR òÞ Au. ‚uÚte Ëðo
«fth «Þí™Úte ƒúñhkÄú™t {w¾{tk ÂMÚt‚ ‚u r™ÿ‚t …h{uïheþÂõ‚ fwkzr÷™e™u
«ƒkrÄ‚ fhðt {txu {wÿt, «týtÞt{ ð„uhu™t yÇÞtË fhðtu òuRyu.
 fwkzr÷™e
„S}ææ„ì ¨±üÐí²ÕïÝ xæéLÐæ΢ ¨}ææŸæ²ï„ì J
¥æ{æÚàæçQUçÝÎíæ²æ¢ ç±E¢ |æ±ç„ ôÝÎí²æ JJ J
(Þtu„rþ¾t-W…r™»tŒ)
Þtu„ËtÄ™t {txu ©e „wÁ™t [hý™tu yt©Þ fhðtu òuRyu, yux÷u
„wÁ Ëuðt îtht ‚u Þt„tuËtÄ™t þe¾ðe òuRyu, þheh{tk su ytÄth MÚtt™Y…e
su þÂõ‚ Au, ‚u{tk r™ÿtðMÚtt Út‚tk yt rðï r™kÿtÚte Þwõ‚ ÚttÞ Au.
ÜUé‡ÇË²ï± |æ±ïÓÀçyÜU S„æ¢ „é ¨¢™æH²ïÎÏæé{: J
S±SƒæÝæÎæ|æíé±æï}æüŠ²¢ àæçQU™æHÝ}æéÓ²„ï JJ
(Þtu„fwkzr÷™e W…r™»tŒT)
fwzr÷™e s þÂõ‚ Au ƒwÂØ{t™ ËtÄf ‚u™u ‚u™t MÚtt™ {w÷tÄth{tkÚte
¼úq{æÞ ËwÄe Ëk[tr÷‚ fhu. yt™u su ‘þÂõ‚[t÷™’ fnuðtÞ Au.
ÜU‹Îæü Üé‡ÇçHàæçQU: ¨é#æ }ææïÿææ² ²æïxæèÝæ}æì J
Ïæ‹{Ýæ² ™ }æêÉæÝæ¢ ²S„æ¢ ±ïçœæ ¨ ²æïxæ籄ì JJ
(nuXÞtu„«Œer…ft)
fkŒ™t W…h™t ¼t„{tk fwkzr÷™eþÂõ‚ þÞ™ fhe hne Au. su Þtu„e
‚u™u s„tzu Au ‚u {tuût «tó fhu Au. su {wZ ‚u™u ™Úte s„tz‚tu ‚u ËkËthƒkÄ™{tk
…zâtu hnu Au. su ‚u™u s„tzðt™e ÞwÂõ‚ òýuu Au ‚u s Þtu„™u ÞÚttÚto òýu Au.
¨é#æ ÝæxææïÐ}ææsï¯æ SÈUéÚç‹„ Ðí|æ²æ S±²æ J
G¥çã±„ì ¨ç‹{¨¢SƒæÝæ ±æxÎï±èÏæè…¨¢¿æÜUæ JJ
¿æï²æ àæçQUçÚ²¢ ç±c‡ææïôÝ|æü²æ S±‡æü|ææS±Úæ J
¨y±¢ Ú…S„}æpïç„ xæé‡æ~æ²Ðí¨êç„ÜUæ JJ
(nuXÞtu„«Œer…ft)
yt Œuðe Ëq‚u÷e ™t„ý suðe ÷t„u Au y™u …tu‚t™t s «ftþ ðzu
«ftrþ‚ Au. yt Ë…o{tVf ËkrÄMÚtt™{tk hnu Au ‚Útt ‘ðtøŒuðe™t ƒes’ ™t{u
«rËØ Au. yt™u ¼„ðt™u rð»ýw™e þÂõ‚ òýðe òuRyu. yt þÂõ‚ r™¼oÞ
y™u Mðýo suðe yt¼t («ftþ)ðt¤e ‚Útt Ëíð, hs y™u ‚{ yt ºtý
„wýtu™wk «Ëqr‚-MÚtt™ Au.
Ïæírææ¢Ý¢ÎÚ¨¢ Ðèy±æ ²ï „é¢ ©‹}愲æïçxæÝ:J
§‹ÎíæïÇçРڢܱhæç„ ÜUæ ÜUƒæ ÝëÐÜUèÅÜU: JJ
34
fwkzr÷™e™w þtMºttu{tk ðýo™
Þtu„ËtÄ™t ËV¤ Út‚tk ƒúñtk™kŒY…e hË™wk …t™ fhe su Þtu„e {M‚
ÚtR òÞ Au ‚u™t Ëh¾t{ýe{tk Œuðtu™tu htò RLÿ …ý r¼¾the suðtu ÷t„u
Au, ‚tu …Ae htòY…e feze {ftuzt™e ‚tu ðt‚ s þwk fhðe!
„S}ææÎì ²æïxæ¢ „}æï±æÎæñ ¨æ{ÜUæï çÝy²}æ|²¨ï„ì J
}æé}æéÿæéç}æ : ÐíæfG…²: ÜU„üòæï }ææïÿæãï JJ
(Þtu„rþ¾t-W…r™»tŒ)
nh ftuR ËtÄfu «Út{ Þtu„™tu s r™íÞ yÇÞtË fhðtu òuRyu, y™u
{w{wûtw ÷tuftuyu {tuût {u¤ððt {txu «Út{ «tý™tu sÞ fhðtu òuRyu (Þtu„™e
rËÂØ Út‚t ‚u îtht ytí{¿tt™ ÚtðtÚte {tuût «tÂó ÚttÞ Au.)
¿ææÝ¢ „é …‹}æÝñÜUïÝ ²æïxææÎï± Ðí…沄ï J
„S}ææÎì ²æïxææ„ì ÐÚ„Úæï ÝæçS„}ææxæüS„é }ææïÿæ΢ JJ
(Þtu„rþ¾t-W…r™»tŒ)
¿tt™ ‚tu Þtu„Úte s fuð¤ yuf s sL{ ðzu Wí…Òt fhe þftÞ Au, yu
fthýu Þtu„Úte ðÄw W¥t{ ƒeòu ftuR …ý {t„o {tuût yt…™th ™Úte.
“¥Cæ™RUæ ݱmæÚæ Îï±æÝæ ÐêÚ²ææ JJ”
yÚto : “yt ‘ytX [¢tu’ y™u ‘™ð Œhðtò’ ðt¤e Œuðtu™e ysuÞ…whe
{kŒ¼t„e ÷tuftu™u {txu ËðoÚtt y„BÞ (òýðe yËk¼ð) Au.”
“²„ì ÜUé}ææÚè }æ‹Îí²„ï ²læïç¯l„ì Ð焱í„æ J
¥çÚC¢ ²„ì ôÜU ™ çRU²„ï ¥çxÝS„ÎÝé±ï{ç„ JJ
yÚto : (fwkzr÷™eþÂõ‚™t MðY…™wk ðýo™ fh‚e yt ‘É[t’ fnu Au fu)
- ‘{q÷tÄth[¢’{tk yt ‘þÂõ‚’ ËwótðMÚttÚte ò„]‚ ÚttÞ Au, ‚tu ‚u ‚u™e
‘fti{thtðMÚtt’ {t™ðt{tk ytðu Au. ßÞthu ‚u ò„]‚ ÚttÞ Au íÞthu ‚u {kŒ Mðh
fhu Au. …ý su{ ‘ËŠ…ýe’ ò„e WX‚t s VwVk tztu {thu Au, …ý su{ ‘fwzk r÷™eþÂõ‚’
…ý VwkVtztu {th‚e ™tr¼ÂMÚt‚ ‘{rý…wh[¢’™wk ¼uŒ™ fh‚e ‘ËnMºtth’{tk
…nwk[e™u íÞtk™t ‘rþð°’ ËtÚtu Ët{hË (yiõÞ) Ëk…tŒ™ fhe …Ae VheÚte …tu‚t™t
MÚtt™ ‘{q÷tÄth[¢’™e{ …tAe ytðe™u fwkzt¤wðt¤e ƒuËu Au. …ý ò„‚e hnu Au.
‘ËtÄf’ ðtÞwk ðzu ‘yÂø™’™u «ßðr÷‚ fhe [kÿ{kz÷{tkÚte …z‚e ‘y{]‚Äth’™tu
ytMðtŒ fhe ‘…h{uïhe’™tu Ëtûttífth fhe™u ‘rËØ’ ƒ™e òÞ Au.
35
 fwkzr÷™e
„S}ææ„ì ¨±üÐí²ÕïÝ xæéLÐæ΢ ¨}ææŸæ²ï„ì J
¥æ{æÚàæçQUçÝÎíæ²æ¢ ç±E¢ |æ±ç„ ôÝÎí²æ JJ J
(Þtu„rþ¾t-W…r™»tŒ)
Þtu„ËtÄ™t {txu ©e „wÁ™t [hý™tu yt©Þ fhðtu òuRyu, yux÷u
„wÁ Ëuðt îtht ‚u Þt„tuËtÄ™t þe¾ðe òuRyu, þheh{tk su ytÄth MÚtt™Y…e
su þÂõ‚ Au, ‚u{tk r™ÿtðMÚtt Út‚tk yt rðï r™kÿtÚte Þwõ‚ ÚttÞ Au.
ÜUé‡ÇË²ï± |æ±ïÓÀçyÜU S„æ¢ „é ¨¢™æH²ïÎÏæé{: J
S±SƒæÝæÎæ|æíé±æï}æüŠ²¢ àæçQU™æHÝ}æéÓ²„ï JJ
(Þtu„fwkzr÷™e W…r™»tŒT)
fwzr÷™e s þÂõ‚ Au ƒwÂØ{t™ ËtÄf ‚u™u ‚u™t MÚtt™ {w÷tÄth{tkÚte
¼úq{æÞ ËwÄe Ëk[tr÷‚ fhu. yt™u su ‘þÂõ‚[t÷™’ fnuðtÞ Au.
ÜU‹Îæü Üé‡ÇçHàæçQU: ¨é#æ }ææïÿææ² ²æïxæèÝæ}æì J
Ïæ‹{Ýæ² ™ }æêÉæÝæ¢ ²S„æ¢ ±ïçœæ ¨ ²æïxæ籄ì JJ
(nuXÞtu„«Œer…ft)
fkŒ™t W…h™t ¼t„{tk fwkzr÷™eþÂõ‚ þÞ™ fhe hne Au. su Þtu„e
‚u™u s„tzu Au ‚u {tuût «tó fhu Au. su {wZ ‚u™u ™Úte s„tz‚tu ‚u ËkËthƒkÄ™{tk
…zâtu hnu Au. su ‚u™u s„tzðt™e ÞwÂõ‚ òýuu Au ‚u s Þtu„™u ÞÚttÚto òýu Au.
¨é#æ ÝæxææïÐ}ææsï¯æ SÈUéÚç‹„ Ðí|æ²æ S±²æ J
G¥çã±„ì ¨ç‹{¨¢SƒæÝæ ±æxÎï±èÏæè…¨¢¿æÜUæ JJ
¿æï²æ àæçQUçÚ²¢ ç±c‡ææïôÝ|æü²æ S±‡æü|ææS±Úæ J
¨y±¢ Ú…S„}æpïç„ xæé‡æ~æ²Ðí¨êç„ÜUæ JJ
(nuXÞtu„«Œer…ft)
yt Œuðe Ëq‚u÷e ™t„ý suðe ÷t„u Au y™u …tu‚t™t s «ftþ ðzu
«ftrþ‚ Au. yt Ë…o{tVf ËkrÄMÚtt™{tk hnu Au ‚Útt ‘ðtøŒuðe™t ƒes’ ™t{u
«rËØ Au. yt™u ¼„ðt™u rð»ýw™e þÂõ‚ òýðe òuRyu. yt þÂõ‚ r™¼oÞ
y™u Mðýo suðe yt¼t («ftþ)ðt¤e ‚Útt Ëíð, hs y™u ‚{ yt ºtý
„wýtu™wk «Ëqr‚-MÚtt™ Au.
Ïæírææ¢Ý¢ÎÚ¨¢ Ðèy±æ ²ï „é¢ ©‹}愲æïçxæÝ:J
§‹ÎíæïÇçРڢܱhæç„ ÜUæ ÜUƒæ ÝëÐÜUèÅÜU: JJ
34
fwkzr÷™e™w þtMºttu{tk ðýo™
Þtu„ËtÄ™t ËV¤ Út‚tk ƒúñtk™kŒY…e hË™wk …t™ fhe su Þtu„e {M‚
ÚtR òÞ Au ‚u™t Ëh¾t{ýe{tk Œuðtu™tu htò RLÿ …ý r¼¾the suðtu ÷t„u
Au, ‚tu …Ae htòY…e feze {ftuzt™e ‚tu ðt‚ s þwk fhðe!
„S}ææÎì ²æïxæ¢ „}æï±æÎæñ ¨æ{ÜUæï çÝy²}æ|²¨ï„ì J
}æé}æéÿæéç}æ : ÐíæfG…²: ÜU„üòæï }ææïÿæãï JJ
(Þtu„rþ¾t-W…r™»tŒ)
nh ftuR ËtÄfu «Út{ Þtu„™tu s r™íÞ yÇÞtË fhðtu òuRyu, y™u
{w{wûtw ÷tuftuyu {tuût {u¤ððt {txu «Út{ «tý™tu sÞ fhðtu òuRyu (Þtu„™e
rËÂØ Út‚t ‚u îtht ytí{¿tt™ ÚtðtÚte {tuût «tÂó ÚttÞ Au.)
¿ææÝ¢ „é …‹}æÝñÜUïÝ ²æïxææÎï± Ðí…沄ï J
„S}ææÎì ²æïxææ„ì ÐÚ„Úæï ÝæçS„}ææxæüS„é }ææïÿæ΢ JJ
(Þtu„rþ¾t-W…r™»tŒ)
¿tt™ ‚tu Þtu„Úte s fuð¤ yuf s sL{ ðzu Wí…Òt fhe þftÞ Au, yu
fthýu Þtu„Úte ðÄw W¥t{ ƒeòu ftuR …ý {t„o {tuût yt…™th ™Úte.
“¥Cæ™RUæ ݱmæÚæ Îï±æÝæ ÐêÚ²ææ JJ”
yÚto : “yt ‘ytX [¢tu’ y™u ‘™ð Œhðtò’ ðt¤e Œuðtu™e ysuÞ…whe
{kŒ¼t„e ÷tuftu™u {txu ËðoÚtt y„BÞ (òýðe yËk¼ð) Au.”
“²„ì ÜUé}ææÚè }æ‹Îí²„ï ²læïç¯l„ì Ð焱í„æ J
¥çÚC¢ ²„ì ôÜU ™ çRU²„ï ¥çxÝS„ÎÝé±ï{ç„ JJ
yÚto : (fwkzr÷™eþÂõ‚™t MðY…™wk ðýo™ fh‚e yt ‘É[t’ fnu Au fu)
- ‘{q÷tÄth[¢’{tk yt ‘þÂõ‚’ ËwótðMÚttÚte ò„]‚ ÚttÞ Au, ‚tu ‚u ‚u™e
‘fti{thtðMÚtt’ {t™ðt{tk ytðu Au. ßÞthu ‚u ò„]‚ ÚttÞ Au íÞthu ‚u {kŒ Mðh
fhu Au. …ý su{ ‘ËŠ…ýe’ ò„e WX‚t s VwVk tztu {thu Au, …ý su{ ‘fwzk r÷™eþÂõ‚’
…ý VwkVtztu {th‚e ™tr¼ÂMÚt‚ ‘{rý…wh[¢’™wk ¼uŒ™ fh‚e ‘ËnMºtth’{tk
…nwk[e™u íÞtk™t ‘rþð°’ ËtÚtu Ët{hË (yiõÞ) Ëk…tŒ™ fhe …Ae VheÚte …tu‚t™t
MÚtt™ ‘{q÷tÄth[¢’™e{ …tAe ytðe™u fwkzt¤wðt¤e ƒuËu Au. …ý ò„‚e hnu Au.
‘ËtÄf’ ðtÞwk ðzu ‘yÂø™’™u «ßðr÷‚ fhe [kÿ{kz÷{tkÚte …z‚e ‘y{]‚Äth’™tu
ytMðtŒ fhe ‘…h{uïhe’™tu Ëtûttífth fhe™u ‘rËØ’ ƒ™e òÞ Au.
35
 fwkzr÷™e
«fhý-4
fwkzr÷™e yux÷u þwk ?
{™w»Þ™e 90 xft þÂõ‚ ðýð…htÞu÷e hnu Au
{t™ðe sL{u Au, Sðu Au y™u {hu Au íÞtk ËwÄe{tk Rïhu yt…u÷
þÂõ‚™tu {t™ðe 1/10 ¼t„™tu …ý W…Þtu„ fh‚tu ™Úte. {t™e ÷tu fu
{t™ðe ¾qƒ ft{ fhu Au, 20 f÷tf Ë‚‚ «ð]r¥t fhu Au y™u {tºt [th
f÷tf s ô½u Au A‚tk Rïhu ƒûtu÷ þÂõ‚™tu 1/10 ¼t„ …ý ð…ht‚tu ™Úte.
yux÷u yt…ýt þheh{tk 9/10 þÂõ‚ ð…htÞt ð„h™e …ze hne Au. íÞtk
ËwÄe{tk {t™ðe ÷tfztk ¼u„tu ÚtE òÞ Au.òu W…h™e ðt‚ Ët[e ntuÞ ‚tu
þÂõ‚ õÞtk Au ? ‚u™tu W…Þtu„ fu{ fhtÞ ‚u òýðwk òuEyu.
{„s™t yÕ…rðfrË‚ fuLÿ™tu rðftË fhðtu
yts™wk {urzf÷ ËtÞLË …ý yt s ðt‚ fnu Au. {t™ðe™t {„s™tu
yt„¤™tu ¼t„ (Vtuxtu) y™u {„s …tA¤™t ¼t„™tu Ëuheƒúu÷™tu Úttuztu
rðftË ÚtÞu÷ Au, …hk‚w {„s ðå[u™tu ¼t„ su{tk …tuLË, Út÷u{Ë,
ntR…tuÚt÷u{Ë, r…r™Þ÷ ƒtìze, r…åÞwxhe ð„uhu ytðu Au ‚u™tu rðftË ÚtÞu÷
™Úte. ztìõxh™u r…åÞwxhe™t ftÞo™e Úttuze ¾ƒh Au. ‚u fnuþu fu ‚u™t ƒu ¼t„
Au. ‚u{tkÚte y{wf «fth™t hË (ntuh{tuLË) Íhu Au. su hË y{wf ™¤e îtht
÷tune{tk òÞ Au y™u y{wf ËeÄt ÷tune{tk ¼¤u Au. Œt.‚. ¢tuÄ ð¾‚u
ntuh{tuLË™wk yuf xe…wk ŒwðtoËt suðtu ¢tuÄ yt…u Au. ytðt ‚tu y™uf ftÞtuo Au,
…hk‚w r…r™Þ÷ ƒtuze þwk ft{ fhu Au ? ‚tu ztìõxh fnuþu fu ¾ƒh ™Úte.xqkf{tk,
yt 9/10 þÂõ‚ õÞtk Au ?
fwkzr÷™eþÂõ‚™wk yÂM‚íð
yt ðt‚ Þtu„þt† fhu Au. yt þÂõ‚ {q÷tÄthÚte Auf yt„¤ ™e[u
fhtuzhßsw™t [tuÚtt y™u …tk[{tk {ýft ðå[u ‘fkŒ’ ™t{™wk MÚtt™ ytðu÷wk Au.
su …rhðth r™Þtus™™t ŸÄt rºtftuý suðwk s Au. yt ‘fkŒ’ ™t{™t MÚtt™{tk
Ëtztºtý ytkxt ÷E™u ‘fwkzr÷™e’ ™t{™e þÂõ‚ …tu‚t™t {w¾Úte …tu‚t™e
36
fwkzr÷™e yux÷u þwk?
…qkAze …fze™u ƒuXe Au. yt ƒkÄ™ {tºt {™w»Þ{tk s ™nª …þw-…k¾e ð„uhu{tk
…ý ytðu÷ Au. …þw{tk ytðu÷ fkŒ™tu ytfth ‘[tuhË’ ntuÞ Au, ßÞthu
…k¾e{tk ytðu÷ fkŒ ™t{™t MÚtt™™u ytfth ‘„tu¤tfth’ ntuÞ Au. yt{,
Œhuf{tk yt þÂõ‚ hnu÷e ntuÞ Au. yt…ýe …]Úðe™u …ý …tu‚t™e ‘fwkzr÷™e’
Au, su™u W¥thÄúwð - ŒÂûtýÄúwð ‚hefu ytu¤¾eyu Aeyu. rðï y™u ƒúñtkz™u
…ý …tu‚t™e fwkzr÷™e Au. ‚uÚte ‘…ªzu Ëtu ƒúñtkzu’ yu r™Þ{t™wËth ‚{the
[u‚™t ò„]‚ ÚttÞ ‚tu ‚u rðï[u‚™t ËtÚtu yuffth ÚttÞ y™u ‚u™tkÚte fwŒh‚™tk
y™uf hnMÞtu A‚tk ÚttÞ.
WŒtnhý ‚hefu yuf Þtu„e, su™e fwkzr÷™e ò„]‚ ÚtR ntuÞ ‚tu ‚u
{q÷tÄthÚte þY fhe™u Ën†Äth ËwÄe …ntU[u Au. yt{, yt {t„o {tºt yZe
Vqx™tu ntuðt A‚tk Ëk‚ {ntí{tytu™u yt hM‚tu …th fh‚tk yt¾e ®sŒ„e …ý
™ef¤e òÞ Au. ‚u™tÚte Þtu„eytu yuf þheh{tk Ët‚ þheh òuE þfu Au.
…nu÷wk þheh ‚u yt…ýwk MÚtq¤þheh (VeÍef÷ ƒtuze), ƒeswk «týþheh
(RÚthef zƒ÷) su MÚtq¤þheh fh‚tk ƒu $[ {tuxwk Au, y™u ŒwrÄÞt hk„™wk Au.
yk„úuS{tk ‚u™u ‘ytuht’ fnuðt{tk ytðu Au. ‚u™e ËtÄ™t fhðtÚte 36 $[
sux÷wk {tuxwk fhe þftÞ Au.
ºteswk þheh Ëqû{þheh (yuMxÙ÷ ƒtìze) su MÚtq¤þheh fh‚tk Ëtzt ºtý
Vqx {tuxwk Au, …hk‚w ËtÄ™t îtht ‚u™tu …ý rðftË fhðt{tk ytðu ‚tu Ëtztºtý
{tR÷ sux÷tu ‚u™tu rðftË ÚtR þfu Au. yux÷u fu Ëtzt ºtý {tR÷™t
rðM‚th{tk ƒ™‚e ½x™t ‚{the «íÞût ƒ™‚e òuE þftu Atu.
[tuÚtwk þheh fthýþheh Au. su{tk fwkzr÷™e ytðu÷ Au su™u yk„úuS{tk
‘ftuÍ÷ƒtuze’ fnu Au.su{tk Ët‚ [¢tu y™u 72000 ™tzeytu ytðu÷e Au.
òu fwkzr÷™e MÚtq¤þheh{tk ntuÞ ‚tu yts™t ztpfxhu fwkzr÷™e rðþu ½ýe
ði¿ttr™f {trnr‚ {u¤ðe ntu‚.‚uýu fwkzr÷™e ò„]‚ fhðt™wk {þe™ ƒ™tðu÷
ntu‚, …hk‚wk fwzr÷™e MÚtq¤þheh{tk ™nª, …hk‚w [tuÚtt þheh{tk yux÷u fu
ftuÍ÷ƒtìze{tk Au.‚uÚte s ztìõxh™u MÚtq¤þheh™wk …tuMx{tuxo{ fhðt A‚tk
‘fwkzr÷™e’ rðþu fkE {trn‚e {¤‚e ™Úte.
37
 fwkzr÷™e
«fhý-4
fwkzr÷™e yux÷u þwk ?
{™w»Þ™e 90 xft þÂõ‚ ðýð…htÞu÷e hnu Au
{t™ðe sL{u Au, Sðu Au y™u {hu Au íÞtk ËwÄe{tk Rïhu yt…u÷
þÂõ‚™tu {t™ðe 1/10 ¼t„™tu …ý W…Þtu„ fh‚tu ™Úte. {t™e ÷tu fu
{t™ðe ¾qƒ ft{ fhu Au, 20 f÷tf Ë‚‚ «ð]r¥t fhu Au y™u {tºt [th
f÷tf s ô½u Au A‚tk Rïhu ƒûtu÷ þÂõ‚™tu 1/10 ¼t„ …ý ð…ht‚tu ™Úte.
yux÷u yt…ýt þheh{tk 9/10 þÂõ‚ ð…htÞt ð„h™e …ze hne Au. íÞtk
ËwÄe{tk {t™ðe ÷tfztk ¼u„tu ÚtE òÞ Au.òu W…h™e ðt‚ Ët[e ntuÞ ‚tu
þÂõ‚ õÞtk Au ? ‚u™tu W…Þtu„ fu{ fhtÞ ‚u òýðwk òuEyu.
{„s™t yÕ…rðfrË‚ fuLÿ™tu rðftË fhðtu
yts™wk {urzf÷ ËtÞLË …ý yt s ðt‚ fnu Au. {t™ðe™t {„s™tu
yt„¤™tu ¼t„ (Vtuxtu) y™u {„s …tA¤™t ¼t„™tu Ëuheƒúu÷™tu Úttuztu
rðftË ÚtÞu÷ Au, …hk‚w {„s ðå[u™tu ¼t„ su{tk …tuLË, Út÷u{Ë,
ntR…tuÚt÷u{Ë, r…r™Þ÷ ƒtìze, r…åÞwxhe ð„uhu ytðu Au ‚u™tu rðftË ÚtÞu÷
™Úte. ztìõxh™u r…åÞwxhe™t ftÞo™e Úttuze ¾ƒh Au. ‚u fnuþu fu ‚u™t ƒu ¼t„
Au. ‚u{tkÚte y{wf «fth™t hË (ntuh{tuLË) Íhu Au. su hË y{wf ™¤e îtht
÷tune{tk òÞ Au y™u y{wf ËeÄt ÷tune{tk ¼¤u Au. Œt.‚. ¢tuÄ ð¾‚u
ntuh{tuLË™wk yuf xe…wk ŒwðtoËt suðtu ¢tuÄ yt…u Au. ytðt ‚tu y™uf ftÞtuo Au,
…hk‚w r…r™Þ÷ ƒtuze þwk ft{ fhu Au ? ‚tu ztìõxh fnuþu fu ¾ƒh ™Úte.xqkf{tk,
yt 9/10 þÂõ‚ õÞtk Au ?
fwkzr÷™eþÂõ‚™wk yÂM‚íð
yt ðt‚ Þtu„þt† fhu Au. yt þÂõ‚ {q÷tÄthÚte Auf yt„¤ ™e[u
fhtuzhßsw™t [tuÚtt y™u …tk[{tk {ýft ðå[u ‘fkŒ’ ™t{™wk MÚtt™ ytðu÷wk Au.
su …rhðth r™Þtus™™t ŸÄt rºtftuý suðwk s Au. yt ‘fkŒ’ ™t{™t MÚtt™{tk
Ëtztºtý ytkxt ÷E™u ‘fwkzr÷™e’ ™t{™e þÂõ‚ …tu‚t™t {w¾Úte …tu‚t™e
36
fwkzr÷™e yux÷u þwk?
…qkAze …fze™u ƒuXe Au. yt ƒkÄ™ {tºt {™w»Þ{tk s ™nª …þw-…k¾e ð„uhu{tk
…ý ytðu÷ Au. …þw{tk ytðu÷ fkŒ™tu ytfth ‘[tuhË’ ntuÞ Au, ßÞthu
…k¾e{tk ytðu÷ fkŒ ™t{™t MÚtt™™u ytfth ‘„tu¤tfth’ ntuÞ Au. yt{,
Œhuf{tk yt þÂõ‚ hnu÷e ntuÞ Au. yt…ýe …]Úðe™u …ý …tu‚t™e ‘fwkzr÷™e’
Au, su™u W¥thÄúwð - ŒÂûtýÄúwð ‚hefu ytu¤¾eyu Aeyu. rðï y™u ƒúñtkz™u
…ý …tu‚t™e fwkzr÷™e Au. ‚uÚte ‘…ªzu Ëtu ƒúñtkzu’ yu r™Þ{t™wËth ‚{the
[u‚™t ò„]‚ ÚttÞ ‚tu ‚u rðï[u‚™t ËtÚtu yuffth ÚttÞ y™u ‚u™tkÚte fwŒh‚™tk
y™uf hnMÞtu A‚tk ÚttÞ.
WŒtnhý ‚hefu yuf Þtu„e, su™e fwkzr÷™e ò„]‚ ÚtR ntuÞ ‚tu ‚u
{q÷tÄthÚte þY fhe™u Ën†Äth ËwÄe …ntU[u Au. yt{, yt {t„o {tºt yZe
Vqx™tu ntuðt A‚tk Ëk‚ {ntí{tytu™u yt hM‚tu …th fh‚tk yt¾e ®sŒ„e …ý
™ef¤e òÞ Au. ‚u™tÚte Þtu„eytu yuf þheh{tk Ët‚ þheh òuE þfu Au.
…nu÷wk þheh ‚u yt…ýwk MÚtq¤þheh (VeÍef÷ ƒtuze), ƒeswk «týþheh
(RÚthef zƒ÷) su MÚtq¤þheh fh‚tk ƒu $[ {tuxwk Au, y™u ŒwrÄÞt hk„™wk Au.
yk„úuS{tk ‚u™u ‘ytuht’ fnuðt{tk ytðu Au. ‚u™e ËtÄ™t fhðtÚte 36 $[
sux÷wk {tuxwk fhe þftÞ Au.
ºteswk þheh Ëqû{þheh (yuMxÙ÷ ƒtìze) su MÚtq¤þheh fh‚tk Ëtzt ºtý
Vqx {tuxwk Au, …hk‚w ËtÄ™t îtht ‚u™tu …ý rðftË fhðt{tk ytðu ‚tu Ëtztºtý
{tR÷ sux÷tu ‚u™tu rðftË ÚtR þfu Au. yux÷u fu Ëtzt ºtý {tR÷™t
rðM‚th{tk ƒ™‚e ½x™t ‚{the «íÞût ƒ™‚e òuE þftu Atu.
[tuÚtwk þheh fthýþheh Au. su{tk fwkzr÷™e ytðu÷ Au su™u yk„úuS{tk
‘ftuÍ÷ƒtuze’ fnu Au.su{tk Ët‚ [¢tu y™u 72000 ™tzeytu ytðu÷e Au.
òu fwkzr÷™e MÚtq¤þheh{tk ntuÞ ‚tu yts™t ztpfxhu fwkzr÷™e rðþu ½ýe
ði¿ttr™f {trnr‚ {u¤ðe ntu‚.‚uýu fwkzr÷™e ò„]‚ fhðt™wk {þe™ ƒ™tðu÷
ntu‚, …hk‚wk fwzr÷™e MÚtq¤þheh{tk ™nª, …hk‚w [tuÚtt þheh{tk yux÷u fu
ftuÍ÷ƒtìze{tk Au.‚uÚte s ztìõxh™u MÚtq¤þheh™wk …tuMx{tuxo{ fhðt A‚tk
‘fwkzr÷™e’ rðþu fkE {trn‚e {¤‚e ™Úte.
37
 fwkzr÷™e fwkzr÷™e yux÷u þwk?
ßÞthu {t™ðe yk‚{wo¾ ÚtR æÞt™{tk Ÿztu Q‚hu Au íÞthu Ëqû{ yuðe [th sL{™t ËkMfth hnu÷t Au. yt{, ytæÞtÂí{f {t„o{tk „ýuþ™wk MÚtt™
fwkzr÷™e™tu ‚u™u y™w¼ð ÚttÞ Au. fthýþheh™t þÂõ‚…t‚ r™»ýtk‚™u …ý …nu÷wk ytðu Au, ‚uÚte ËtkËtrhf ftÞtuo{tk …ý ‚u{™wk «Út{ MÚtt™ yt…ðt{tk
yt [¢tu y™u fwkzr÷™e™tu y™w¼ð ÚttÞ Au.W…htk‚ nXÞtu„ fh™th™u …ý ytðu Au.
fwkzr÷™e™tu y™w¼ð ÚttÞ Au. yt yuf Ëqû{ y™w¼ð Au su {tºt æÞt™{tk Þtu„e™e fwkzr÷™e
s þõÞ Au, MÚtq¤þheh{tk ™nª.‚uÚte ztìõxhtu ‚u™tÚte yòý hnu Au.
fwkzr÷™e™t yÂM‚íð™e òý Út‚tk ‚u™u ò„]‚ fhðt™t «Þí™tu þY rþð
ÚtÞt y™u {kºt, ‚kºt, ‚u{s nXÞtu„, ¿tt™Þtu„, ¼Âõ‚Þtu„, {kºtÞtu„ 1. ËnMºttÄth PITUTARY
1000 …tk¾ze (ytAtu …e¤tu)
ð„uhu{tk ¾qƒ ËkþtuÄ™ fhðt{tk ytÔÞwk. nòhtu ð»ttuo™t ËkþtuÄ™ …Ae ¾ƒh
2. yt¿tt[¢ PINEAL BODY
…ze fu þheh{tk yuf ‘[u‚™t’ yÚtto‚T ‘ytí{t’ hnu÷tu Au su Œhuf sL{ y™u ƒu …tk¾ze (NASO-CILIARY)
{hý ðå[u rðftË …t{u Au. òu ftuE {t™ðe …qò …tX fu ŒuðŒþo™ fkE ™ (…e¤tu)
fhu ‚tu …ý Œþ ÷t¾ ð»to …Ae Rïh™u {¤u Au y™u ‚u™u {tuût «t ÚttÞ 3. rðþwØ[¢ CARVICAL
16 …tk¾ze PHARYNGEAL
Au.…hk‚w òu {t™ðe …qò …tX fu ŒuðŒþo™™tu Ënthtu ÷u ‚tu ºtý sL{{tk s
ytAtu ÷t÷tþ
‚u {tuût™u …t{u Au.…hk‚w yt{tk nsw þtuÄ™uu yðftþ Au; fthý fu yt…ýu ‚tu 4. y™tn‚[¢ CARDIAC
yuf sL{{tk s {tuût {¤u ‚uðwk fhðwk Au. òu fu „e‚t{tk ¼„ðt™ ©ef]»ýyu 12 …tk¾ze PLEXUS

] „u… ¼qhtu
fÌtwk Au fu su Þtu„™tu yÇÞtË fhu Au ‚u™u ƒeòu sL{ yuðt fwxwkƒ{tk yt…wk Ezt™tze (¼ðËt„h)
Ëw»twBýt ™tze
Awk fu ‚u™tu yÄqhtu yÇÞtË yt„¤ Ä…tðe þfu Au. 5.{ýe…wh[¢
…ª„÷t ™tze
…hk‚w yt„¤ sýtÔÞt {wsƒ {t™tu fu yuf Þtu„e™e fwkzr÷™e ò„]‚ 10 …tk¾ze
SOLAR PLEXUS
ÚtE™u {q¤tÄthÚte þY fhe™u Ën†Äth ËwÄe …ntU[u Au. yt Þtu„e™u Œhuf 6.MðrÄct™[¢ çÕÞw hk„
{™w»Þ, …þw-…k¾e, ð™M…r‚ - yu{ Œhuf MÚtq¤þheh, Ëqû{þheh, fthýþheh 6 …tk¾ze AORTIC PLEXUS
ð„uhu Œu¾tÞ Au. Úttuztf «Þí™Úte ‚u …tu‚t™e þÂõ‚ ðzu ƒeS ÔÞÂõ‚™e …e¤tu hk„
7.{q÷tÄth[¢ PELVIC PLEXUS
fwkzr÷™e …ý ò„]‚ fhe þfu Au. fwkzr÷™e ò„]‚ ÚtE™u fhtuzhßsw{tk W…h 4 …tk¾ze ÷t÷ hk„
[zu Au. æÞt™{tk þheh rþrÚt÷ fÞto …Ae ßÞthu þÂõ‚ W…h [zðt {tkzu Au
Sð
íÞthu fhtuzhßsw fu su …tu÷e Au y™u su{tk {ÂM‚»f s¤ (Ëe.yu[.yuV.) fwkzr÷™e þÂõ‚ 31/2
¼hu÷wk ntuÞ Au. ‚u{tk ytkŒtu÷™ þY ÚttÞ Au. yt þÂõ‚ ßÞthu W…h [zu Au ytkxt ÷E ƒuXe Au.
íÞthu yt™tu y™w¼ð …ý ÚttÞ Au. rþð
ƒu rºtftuý ¼u„t=ytí{Ëtûttífth
þheh{tk {wÏÞíðu Ët‚ [¢tu hnu÷t Au.…nu÷wk [¢ {w÷tÄth ytðu Au, Sð
su™t Œuð‚t „ýuþ Au, su rðΙn‚to Au. {w÷tÄth[¢™u [th …tk¾ze Au. su{tk ƒu rºtftuý ¼u„t=ytí{Ëtûttífth

38 39
 fwkzr÷™e fwkzr÷™e yux÷u þwk?
ßÞthu {t™ðe yk‚{wo¾ ÚtR æÞt™{tk Ÿztu Q‚hu Au íÞthu Ëqû{ yuðe [th sL{™t ËkMfth hnu÷t Au. yt{, ytæÞtÂí{f {t„o{tk „ýuþ™wk MÚtt™
fwkzr÷™e™tu ‚u™u y™w¼ð ÚttÞ Au. fthýþheh™t þÂõ‚…t‚ r™»ýtk‚™u …ý …nu÷wk ytðu Au, ‚uÚte ËtkËtrhf ftÞtuo{tk …ý ‚u{™wk «Út{ MÚtt™ yt…ðt{tk
yt [¢tu y™u fwkzr÷™e™tu y™w¼ð ÚttÞ Au.W…htk‚ nXÞtu„ fh™th™u …ý ytðu Au.
fwkzr÷™e™tu y™w¼ð ÚttÞ Au. yt yuf Ëqû{ y™w¼ð Au su {tºt æÞt™{tk Þtu„e™e fwkzr÷™e
s þõÞ Au, MÚtq¤þheh{tk ™nª.‚uÚte ztìõxhtu ‚u™tÚte yòý hnu Au.
fwkzr÷™e™t yÂM‚íð™e òý Út‚tk ‚u™u ò„]‚ fhðt™t «Þí™tu þY rþð
ÚtÞt y™u {kºt, ‚kºt, ‚u{s nXÞtu„, ¿tt™Þtu„, ¼Âõ‚Þtu„, {kºtÞtu„ 1. ËnMºttÄth PITUTARY
1000 …tk¾ze (ytAtu …e¤tu)
ð„uhu{tk ¾qƒ ËkþtuÄ™ fhðt{tk ytÔÞwk. nòhtu ð»ttuo™t ËkþtuÄ™ …Ae ¾ƒh
2. yt¿tt[¢ PINEAL BODY
…ze fu þheh{tk yuf ‘[u‚™t’ yÚtto‚T ‘ytí{t’ hnu÷tu Au su Œhuf sL{ y™u ƒu …tk¾ze (NASO-CILIARY)
{hý ðå[u rðftË …t{u Au. òu ftuE {t™ðe …qò …tX fu ŒuðŒþo™ fkE ™ (…e¤tu)
fhu ‚tu …ý Œþ ÷t¾ ð»to …Ae Rïh™u {¤u Au y™u ‚u™u {tuût «t ÚttÞ 3. rðþwØ[¢ CARVICAL
16 …tk¾ze PHARYNGEAL
Au.…hk‚w òu {t™ðe …qò …tX fu ŒuðŒþo™™tu Ënthtu ÷u ‚tu ºtý sL{{tk s
ytAtu ÷t÷tþ
‚u {tuût™u …t{u Au.…hk‚w yt{tk nsw þtuÄ™uu yðftþ Au; fthý fu yt…ýu ‚tu 4. y™tn‚[¢ CARDIAC
yuf sL{{tk s {tuût {¤u ‚uðwk fhðwk Au. òu fu „e‚t{tk ¼„ðt™ ©ef]»ýyu 12 …tk¾ze PLEXUS

] „u… ¼qhtu
fÌtwk Au fu su Þtu„™tu yÇÞtË fhu Au ‚u™u ƒeòu sL{ yuðt fwxwkƒ{tk yt…wk Ezt™tze (¼ðËt„h)
Ëw»twBýt ™tze
Awk fu ‚u™tu yÄqhtu yÇÞtË yt„¤ Ä…tðe þfu Au. 5.{ýe…wh[¢
…ª„÷t ™tze
…hk‚w yt„¤ sýtÔÞt {wsƒ {t™tu fu yuf Þtu„e™e fwkzr÷™e ò„]‚ 10 …tk¾ze
SOLAR PLEXUS
ÚtE™u {q¤tÄthÚte þY fhe™u Ën†Äth ËwÄe …ntU[u Au. yt Þtu„e™u Œhuf 6.MðrÄct™[¢ çÕÞw hk„
{™w»Þ, …þw-…k¾e, ð™M…r‚ - yu{ Œhuf MÚtq¤þheh, Ëqû{þheh, fthýþheh 6 …tk¾ze AORTIC PLEXUS
ð„uhu Œu¾tÞ Au. Úttuztf «Þí™Úte ‚u …tu‚t™e þÂõ‚ ðzu ƒeS ÔÞÂõ‚™e …e¤tu hk„
7.{q÷tÄth[¢ PELVIC PLEXUS
fwkzr÷™e …ý ò„]‚ fhe þfu Au. fwkzr÷™e ò„]‚ ÚtE™u fhtuzhßsw{tk W…h 4 …tk¾ze ÷t÷ hk„
[zu Au. æÞt™{tk þheh rþrÚt÷ fÞto …Ae ßÞthu þÂõ‚ W…h [zðt {tkzu Au
Sð
íÞthu fhtuzhßsw fu su …tu÷e Au y™u su{tk {ÂM‚»f s¤ (Ëe.yu[.yuV.) fwkzr÷™e þÂõ‚ 31/2
¼hu÷wk ntuÞ Au. ‚u{tk ytkŒtu÷™ þY ÚttÞ Au. yt þÂõ‚ ßÞthu W…h [zu Au ytkxt ÷E ƒuXe Au.
íÞthu yt™tu y™w¼ð …ý ÚttÞ Au. rþð
ƒu rºtftuý ¼u„t=ytí{Ëtûttífth
þheh{tk {wÏÞíðu Ët‚ [¢tu hnu÷t Au.…nu÷wk [¢ {w÷tÄth ytðu Au, Sð
su™t Œuð‚t „ýuþ Au, su rðΙn‚to Au. {w÷tÄth[¢™u [th …tk¾ze Au. su{tk ƒu rºtftuý ¼u„t=ytí{Ëtûttífth

38 39
 fwkzr÷™e
‚uÚte ½ýt ËtÄftu™u „ýuþ™t Œþo™ ÚttÞ Au, rþð™t Œþo™ ÚttÞ Au,
ð¤e fwkzr÷™e ™t„ýe™t MðY…™e ntuðtÚte ™t„ýe™t …ý Œþo™ ÚttÞ Au.
fhtuzhßsw{tk {ÂM‚»f s¤ ntuðtÚte, ‚u{tk ytkŒtu÷™ ÚtðtÚte …týe™tk Œþo™
…ý ÚttÞ Au. yt W…htk‚ ƒeò …ý Œuð-Œuðeytu™tk Œþo™ ÚttÞ Au.
{q÷tÄth[¢™wk ¼uŒ™ fhe™u MðtrÄct™[¢ W…h þÂõ‚ ft{ fhu Au.
MðtrÄct™™t Œuð‚t ƒúñt Au. ƒúñt™wk ft{ Ëso™ fhðt™wk Au. su yt [¢Úte
Ëso™™e «r¢Þt ÚttÞ Au. {q¤tÄth™u [th …tk¾ze Au ßÞthu MðtrÄct™™e A
…tk¾ze Au. íÞtkÚte þÂõ‚ yt„¤ [t÷u yux÷u {rý…wh[¢ ytðu Au.
{rý…wh[¢™u Œþ …tk¾ze ntuÞ Au. ‚u™t Œuð‚t rð»ýw Au. rð»ýw yu
…t÷™f‚to {™tÞ Au yu yt {rý…wh [¢™tu W…Þtu„ fhe™u ¾tuhtf™u
…[tððt™wk ft{ fhu Au. suÚte ‚u …t÷™f‚to Œuð Au. [tuÚtwk [¢ yu
y™tn‚[¢ Au su™u ƒth …tk¾ze ntuÞ Au y™u ‚u™t Œuð‚t rþð Au. su™wk
ft{ Ëknth fhðt™wk Au. su ntxo (ÓŒÞ) [t÷w fu ƒkÄ fhu Au. Ëknth™t Œuð‚t
ƒ™u Au. …tk[{wk rðþwØ[¢ Au, yt [¢™u Ëtu¤ …tk¾ze ntuÞ Au. ‚u …Ae™wk
Aêw [¢ yt¿tt[¢ Au. su™u ƒu …tk¾ze Au. yt Ët‚{wk [¢ ‚u ËnMºttÄth[¢
yux÷u fu {„s su™u nòh …tk¾ze Au. ßÞthu ÔÞÂõ‚ yt ƒÄt [¢tu{tk «ðuþ
fhu Au íÞthu ‚u [¢tu™e …tk¾zeytu ¾q÷u Au.
{q÷tÄth{tk [thÚte ytX sL{™t ËkMfth hnu÷t Au. su æÞt™
Œhr{Þt™ ƒnth ytðu Au. MðtrÄct™{tk A Úte Œþ sL{™t ËkMfth hnuðt
Au. fwkzr÷™e ò„]‚ ÚtÞt …Ae Ë{trÄ ÚttÞ ‚u yðMÚttyu …ntU[ðt{tk
ytuAt{tk ytuAt ºtý ð»to y™u ðÄw{tk ðÄw yZth ð»to ÷t„u Au. xqkf{tk
ytí{Ëtûttífth fhðt{tk, …h{™u «t fhðt{tk fu Sð™u rþð™wk r{÷™
fhtð‚tk ºtýÚte yZth ð»to ÷t„u Au, …hk‚w ‚u {txu rËØÞtu„e™e f]…t yu …ý
sYhe Au.su{tk þÂõ‚…t‚ y™u þÂõ‚…t‚ƒtŒ Ë‚‚ rËØÞtu„e™w fu „wYS™w
{t„oŒþo™ sYhe Au
þÂõ‚…t‚yu rËæÄÞtu„e™e f]…t Au.
Þtu„eyu fwŒh‚™t hnMÞtu Ë{S™u ‚u™tu {t™ð‚t fÕÞtý {txu fu{
40
fwkzr÷™e yux÷u þwk?
W…Þtu„ fhðtu ‚u þtuÄe ftZu÷ Au. yt¾wk rðï «týþÂõ‚Úte ˼h Au. s„‚
yt «týþÂõ‚™t ŒrhÞt Ë{t™ Au. ‚u ŒrhÞt{tk ßÞthu ƒu {™w»Þ yÚtðt
{™w»Þ y™u …þw, {™w»Þ y™u …ûte yÚtðt {™w»Þ y™u ð™M…r‚ Ëtztºtý
Vqx sux÷t ™Sf ytðu Au, íÞthu su™t{tk «týþÂõ‚ ðÄww ntuÞ yÚtto‚T su™tu
«tý ƒ¤ðt™ ntuÞ ‚u{tkÚte «tý ™ef¤e òÞ Au su™tu «tý ™ƒ¤tu Au ‚u{tk
fwŒh‚e he‚u òÞ Au. yt{tkÚte þÂõ‚…t‚™e «r¢Þt þtuÄtE Au.
yt{t ði¿ttr™f rð[thËhýe «{týu fwŒh‚e «r¢Þt™u Íz…e fhðtÚte
Œþ ÷t¾ ð»tuo Sð …qò…tX, {kºt‚kºt, ŒuðŒþo™ ð„h …h{ …Œ{tuût yÚtðt
ytí{Ëtûttífth™u …t{u Au. òu ‚u yt ƒÄwk fhu ‚tu ºtý sL{{tk {tuût™u …t{u
Au y™u rËØÞtu„e™e f]…t {¤‚tk ‚u ºtýÚte yZth ð»to™e ykŒh …h{ …Œ™u
…t{e þfu Au. yt™u Ëh¤ ƒ™tððt Ë{sðt yt…ýu yuf Œt¾÷tu ÷E þfeyu
Aeyu fu ÷¾‚hÚte [t÷e™u {wkƒE s‚tk ºtý {tË ÷t„u Au, ƒË{tk [tuðeË
f÷tf ÷t„u Au y™u rð{t™{tk Võ‚ yuf f÷tf ÷t„u Au.
¼„ðt™ ©ef]»ý™e þÂõ‚…t‚™e …hk…ht
¼„ðt™ ©ef]»ý Þtu„uïh fnuðtÞ Au. ‚uýu y™uf rð¼t„{tk ËkþtuÄ™
fhu÷ Au y™u þÂõ‚…t‚Úte yswo™™u rŒÔÞáÂü yt…e™u rðïŒþo™ fhtðu÷, ‚u
s rðãt…hk…ht„‚ he‚u s¤ðtE™u yíÞth ËwÄe [t÷e ytðe Au. yt…ýe
ËtÄ™t …æÄr‚{tk …ý ‚u s «{týu ËŒT„wY îtht þÂõ‚…t‚ …hk…ht™u
y™wËheÞu Aeyu.
„r‚ y™u Ë÷t{r‚
„r‚ y™u Ë÷t{r‚ ËtÄ™t{tk …ý sYhe Au. su{ yt…ýu ðtn™
[÷tð‚t ntuÞ ‚tu ‚u{tk „r‚ ðÄthðt {txu yuõËe÷uxh Au y™u ½xtzðt {txu
ƒúuf Au. ‚uÚte ðtn™ [÷tð‚e ð¾‚u yfM{t‚ ™ ÚtE òÞ. su{ „r‚ ðÄe
‚u{ Ë÷t{‚e ½xe. òu ƒu yuË.xe ƒË 70-80 rf÷tu{exh™e M…ezu ¼xftÞ
‚tu ƒL™u ƒË{tkÚte ƒu [th sýt ytuAtu ÚtE òÞ Au. …hk‚w ƒu „tzt Ët{
Ët{u ¼xftÞ ‚tu ƒnw{tk ƒnw yuftŒ ƒ¤Œ™wk þª„zwk ‚qxe òÞ fu ‚u{tk
ƒuXu÷t{tkÚte ftuE™u £uõ[h ÚtE òÞ Au. …ý ftuE {he ™
41
 fwkzr÷™e
‚uÚte ½ýt ËtÄftu™u „ýuþ™t Œþo™ ÚttÞ Au, rþð™t Œþo™ ÚttÞ Au,
ð¤e fwkzr÷™e ™t„ýe™t MðY…™e ntuðtÚte ™t„ýe™t …ý Œþo™ ÚttÞ Au.
fhtuzhßsw{tk {ÂM‚»f s¤ ntuðtÚte, ‚u{tk ytkŒtu÷™ ÚtðtÚte …týe™tk Œþo™
…ý ÚttÞ Au. yt W…htk‚ ƒeò …ý Œuð-Œuðeytu™tk Œþo™ ÚttÞ Au.
{q÷tÄth[¢™wk ¼uŒ™ fhe™u MðtrÄct™[¢ W…h þÂõ‚ ft{ fhu Au.
MðtrÄct™™t Œuð‚t ƒúñt Au. ƒúñt™wk ft{ Ëso™ fhðt™wk Au. su yt [¢Úte
Ëso™™e «r¢Þt ÚttÞ Au. {q¤tÄth™u [th …tk¾ze Au ßÞthu MðtrÄct™™e A
…tk¾ze Au. íÞtkÚte þÂõ‚ yt„¤ [t÷u yux÷u {rý…wh[¢ ytðu Au.
{rý…wh[¢™u Œþ …tk¾ze ntuÞ Au. ‚u™t Œuð‚t rð»ýw Au. rð»ýw yu
…t÷™f‚to {™tÞ Au yu yt {rý…wh [¢™tu W…Þtu„ fhe™u ¾tuhtf™u
…[tððt™wk ft{ fhu Au. suÚte ‚u …t÷™f‚to Œuð Au. [tuÚtwk [¢ yu
y™tn‚[¢ Au su™u ƒth …tk¾ze ntuÞ Au y™u ‚u™t Œuð‚t rþð Au. su™wk
ft{ Ëknth fhðt™wk Au. su ntxo (ÓŒÞ) [t÷w fu ƒkÄ fhu Au. Ëknth™t Œuð‚t
ƒ™u Au. …tk[{wk rðþwØ[¢ Au, yt [¢™u Ëtu¤ …tk¾ze ntuÞ Au. ‚u …Ae™wk
Aêw [¢ yt¿tt[¢ Au. su™u ƒu …tk¾ze Au. yt Ët‚{wk [¢ ‚u ËnMºttÄth[¢
yux÷u fu {„s su™u nòh …tk¾ze Au. ßÞthu ÔÞÂõ‚ yt ƒÄt [¢tu{tk «ðuþ
fhu Au íÞthu ‚u [¢tu™e …tk¾zeytu ¾q÷u Au.
{q÷tÄth{tk [thÚte ytX sL{™t ËkMfth hnu÷t Au. su æÞt™
Œhr{Þt™ ƒnth ytðu Au. MðtrÄct™{tk A Úte Œþ sL{™t ËkMfth hnuðt
Au. fwkzr÷™e ò„]‚ ÚtÞt …Ae Ë{trÄ ÚttÞ ‚u yðMÚttyu …ntU[ðt{tk
ytuAt{tk ytuAt ºtý ð»to y™u ðÄw{tk ðÄw yZth ð»to ÷t„u Au. xqkf{tk
ytí{Ëtûttífth fhðt{tk, …h{™u «t fhðt{tk fu Sð™u rþð™wk r{÷™
fhtð‚tk ºtýÚte yZth ð»to ÷t„u Au, …hk‚w ‚u {txu rËØÞtu„e™e f]…t yu …ý
sYhe Au.su{tk þÂõ‚…t‚ y™u þÂõ‚…t‚ƒtŒ Ë‚‚ rËØÞtu„e™w fu „wYS™w
{t„oŒþo™ sYhe Au
þÂõ‚…t‚yu rËæÄÞtu„e™e f]…t Au.
Þtu„eyu fwŒh‚™t hnMÞtu Ë{S™u ‚u™tu {t™ð‚t fÕÞtý {txu fu{
40
fwkzr÷™e yux÷u þwk?
W…Þtu„ fhðtu ‚u þtuÄe ftZu÷ Au. yt¾wk rðï «týþÂõ‚Úte ˼h Au. s„‚
yt «týþÂõ‚™t ŒrhÞt Ë{t™ Au. ‚u ŒrhÞt{tk ßÞthu ƒu {™w»Þ yÚtðt
{™w»Þ y™u …þw, {™w»Þ y™u …ûte yÚtðt {™w»Þ y™u ð™M…r‚ Ëtztºtý
Vqx sux÷t ™Sf ytðu Au, íÞthu su™t{tk «týþÂõ‚ ðÄww ntuÞ yÚtto‚T su™tu
«tý ƒ¤ðt™ ntuÞ ‚u{tkÚte «tý ™ef¤e òÞ Au su™tu «tý ™ƒ¤tu Au ‚u{tk
fwŒh‚e he‚u òÞ Au. yt{tkÚte þÂõ‚…t‚™e «r¢Þt þtuÄtE Au.
yt{t ði¿ttr™f rð[thËhýe «{týu fwŒh‚e «r¢Þt™u Íz…e fhðtÚte
Œþ ÷t¾ ð»tuo Sð …qò…tX, {kºt‚kºt, ŒuðŒþo™ ð„h …h{ …Œ{tuût yÚtðt
ytí{Ëtûttífth™u …t{u Au. òu ‚u yt ƒÄwk fhu ‚tu ºtý sL{{tk {tuût™u …t{u
Au y™u rËØÞtu„e™e f]…t {¤‚tk ‚u ºtýÚte yZth ð»to™e ykŒh …h{ …Œ™u
…t{e þfu Au. yt™u Ëh¤ ƒ™tððt Ë{sðt yt…ýu yuf Œt¾÷tu ÷E þfeyu
Aeyu fu ÷¾‚hÚte [t÷e™u {wkƒE s‚tk ºtý {tË ÷t„u Au, ƒË{tk [tuðeË
f÷tf ÷t„u Au y™u rð{t™{tk Võ‚ yuf f÷tf ÷t„u Au.
¼„ðt™ ©ef]»ý™e þÂõ‚…t‚™e …hk…ht
¼„ðt™ ©ef]»ý Þtu„uïh fnuðtÞ Au. ‚uýu y™uf rð¼t„{tk ËkþtuÄ™
fhu÷ Au y™u þÂõ‚…t‚Úte yswo™™u rŒÔÞáÂü yt…e™u rðïŒþo™ fhtðu÷, ‚u
s rðãt…hk…ht„‚ he‚u s¤ðtE™u yíÞth ËwÄe [t÷e ytðe Au. yt…ýe
ËtÄ™t …æÄr‚{tk …ý ‚u s «{týu ËŒT„wY îtht þÂõ‚…t‚ …hk…ht™u
y™wËheÞu Aeyu.
„r‚ y™u Ë÷t{r‚
„r‚ y™u Ë÷t{r‚ ËtÄ™t{tk …ý sYhe Au. su{ yt…ýu ðtn™
[÷tð‚t ntuÞ ‚tu ‚u{tk „r‚ ðÄthðt {txu yuõËe÷uxh Au y™u ½xtzðt {txu
ƒúuf Au. ‚uÚte ðtn™ [÷tð‚e ð¾‚u yfM{t‚ ™ ÚtE òÞ. su{ „r‚ ðÄe
‚u{ Ë÷t{‚e ½xe. òu ƒu yuË.xe ƒË 70-80 rf÷tu{exh™e M…ezu ¼xftÞ
‚tu ƒL™u ƒË{tkÚte ƒu [th sýt ytuAtu ÚtE òÞ Au. …hk‚w ƒu „tzt Ët{
Ët{u ¼xftÞ ‚tu ƒnw{tk ƒnw yuftŒ ƒ¤Œ™wk þª„zwk ‚qxe òÞ fu ‚u{tk
ƒuXu÷t{tkÚte ftuE™u £uõ[h ÚtE òÞ Au. …ý ftuE {he ™
41
 fwkzr÷™e fwkzr÷™e yux÷u þwk?
òÞ.

yk, ytk, R, R, ô H, Ék, Ék, ÷]k, ÷]k yuk,

‚t.f. ðýo{t÷t yûth 36, ‚u{tk rðît™tu y™uf he‚u „ý‚he fhu Au. …ý ût, ºt, ¿t, yu ËkÞwõ‚tûthtu Au. ‚u yûth ™Úte.

“y” Úte “n” ËwÄe yûthtu ËnMºtth{tk yufðeË ð¾‚ ÷¾tÞu÷ Au. su{ {kºt fh‚e ð¾‚u 108 {kºt™e yuf{t÷t „ýtÞ Au. …hk‚w
16™u ƒŒ÷u 15 Au. suÚte‚ 15 Mðh y™u 33 ÔÞks™™u „ý‚t 48 ÚttÞ Au. 48™u yufðeË (21) 𾂠„wý‚t 1008 ÚttÞ Au.

ytX™u yt…ýu „ý‚he{tk ÷u‚t ™Úte, ™u y„eÞth 𾂠108 „ýeyu. yux÷u y„eÞth{t¤t ÚtR ‚u{ „ýeÞu Aeyu. ‚u{ ËnMºtth{tk
{txu ‚u™u …z‚t {qfðt{tk ytðu÷ Au. yux÷u fw÷ yûth 36™u ƒŒ÷u 33 ÚttÞ Au. ßÞthu yk: rðË„o Au. su™u Atuze ŒeÄtu Au. suÚte Mðh
fk, ¾k, „k, ½k, zk, [k, Ak, sk, Ík, Åtk, Zk, Xk
…hk‚w yuË.xe.{tk ‚tu ƒu-[th sýt ytuAt ÚtE òÞ Au. ‚u{ ËtÄ™t{tk
yt…ýu ƒúuf y™u yuõËe÷uxh ht¾ðt …zu suÚte yt…ýe Ë÷t{‚e ½xu ™rn
y™u yt…ýe M…ez ðÄu. ðtn™{tk Ët{tLÞ he‚u 40-50 fe÷tu{exh™e M…ez
ytŒþo M…ez Au. ‚u{ ËtÄ™t{tk 24 f÷tf{tkÚte yhÄe f÷tf æÞt™ fhtu ‚u
zk Zk ýk ‚k Útk Œk Äk ™k …k Vk ytŒþo æÞt™ Au. …Ae ‚tu yuf f÷tf æÞt™ fhtu ‚tu ŒwÄ{tk ½e ƒu-ºtý [{[e

yik, ytik, yk, yk:

…tk¾ze™t yûth

ƒk ¼k {k …k hk ÷k

™t¾e™u …eðwk òuEyu. suÚte „r‚™u Ë÷t{‚e s¤ðtE hnu Au. Ët[e ðt‚‚tu
„wY™t {t„oŒËo™ nuX¤ ËtÄ™t Útðe òuEyu suÚte „r‚™u Ë÷t{‚e™t Vuõxh
ðkþk»tkËk

nk, ût
ƒhtƒh s¤ðtE hnu.
Þtu„er™ fwkzr÷™e

1000
…tk¾ze

12
10

16

fhtuzhßsw™t ºteò [tuÚtt {ýft ðå[u ¼„ð‚e þÂõ‚ fwkzr÷™e

4

2
6

ytðe Au, íÞtk ¼„ðt™ þkfh™wk ÷ª„ Au. ÷ª„ Vh‚t Ëtzt ºtý ytkxt ÷E™u
Ët‚ [¢™wk ftuüf

¾u[h, s¤[h™t ËkMfth

ƒuXe Au. „wYf]…tÚte ò„]‚ ÚttÞ yÚtðt Ëk„e‚, ËtÄ™t, Ëso™ fh‚t fu
ðtkŒht, hªA™t ËkMfth
[th sL{™t ËkMfth

Ônt÷e …í™e™t {hý, ËkƒkÄe™t {hý fu ÄkÄt{tk ¾tux sðtÚte, {t™rËf

A sL{™t ËkMfth

ftuR ËkMfth ™rn

ftuR ËkMfth ™rn

ftuR ËkMfth ™rn
MÚt¤[h ËkMfth
sL{™t ËkMfth

yt½t‚Úte ò„]‚ ÚttÞ y™u rŒÔÞ Œþo™ ©ðý ÚttÞ. …hk‚w „wYf]…t ð„h

1008 …tk¾ze Au, …ý yt…ýyu 1000 „ýeyu Aeyu.

ÚttÞ ‚tu fwkzr÷™e™u „wYhûtý {¤‚wk ™Úte. „wYhûtý rð™t fwkz÷e™e ò„]r‚
òu¾{e Au. fŒt[ …ª„÷t{tk òÞ ‚tu íÞtk ¼q‚ft¤™tk ½ýtk sL{tu™e M{]r‚
…þw™t ËkMfth,

Au, suÚte Ëqû{s„‚ ¾q÷‚t {t™rËf Ë{‚w÷t „w{tðe ÔÞÂõ‚ „tkzt{tk ¾…u.
Ëtrf™e

þkr¾™e
÷tfe™e

ntrf™e
htfe™e

ftfe™e
ztfe™e

{txu yt …wM‚f ‘fwkzr÷™e’ s™-Ë{ts™e Ët[e Ë{s {txu ‚iÞth fhu÷ Au.
Œuðe

¼ðËt„h„u…
…h{tí{t

ytí{Ëtûttífth ‚u Sð-rþð™wk {e÷™ ‚u {M‚f™tu ËeÄtu rºtftuý

ytí{t
(Sð)
„ýuþ
Œuð‚t

rð»ýw

{nuþ
ƒúñt

nkË

y™u {q÷tÄth™tu ôÄtu rºtftuý ¼u„t Útðwk. yt Œhuf Ä{uo …tu‚t™t y÷„
x{eo™tu÷tuS (Terminology) Au. {ýe…wh[¢ …h ƒ‚tðu÷ ‘„u…’ ‚u Þtu„™e
[¢™wk ™t{

MðtrÄct™

yt¿tt[¢
ËnMºtth
y™tn‚

¼t»tt{tk ‘¼ðËt„h’ fnuðtÞ Au. yk„úuS{tk ‘„u…’, nªŒe{tk ‘rð÷Bƒ’ fnu

{w÷tÄth

{rý…wh

rðþwØ

Au.
¢{
1
2
3

4
5

7
6

42 43
 fwkzr÷™e fwkzr÷™e yux÷u þwk?
òÞ.

yk, ytk, R, R, ô H, Ék, Ék, ÷]k, ÷]k yuk,

‚t.f. ðýo{t÷t yûth 36, ‚u{tk rðît™tu y™uf he‚u „ý‚he fhu Au. …ý ût, ºt, ¿t, yu ËkÞwõ‚tûthtu Au. ‚u yûth ™Úte.

“y” Úte “n” ËwÄe yûthtu ËnMºtth{tk yufðeË ð¾‚ ÷¾tÞu÷ Au. su{ {kºt fh‚e ð¾‚u 108 {kºt™e yuf{t÷t „ýtÞ Au. …hk‚w
16™u ƒŒ÷u 15 Au. suÚte‚ 15 Mðh y™u 33 ÔÞks™™u „ý‚t 48 ÚttÞ Au. 48™u yufðeË (21) 𾂠„wý‚t 1008 ÚttÞ Au.

ytX™u yt…ýu „ý‚he{tk ÷u‚t ™Úte, ™u y„eÞth 𾂠108 „ýeyu. yux÷u y„eÞth{t¤t ÚtR ‚u{ „ýeÞu Aeyu. ‚u{ ËnMºtth{tk
{txu ‚u™u …z‚t {qfðt{tk ytðu÷ Au. yux÷u fw÷ yûth 36™u ƒŒ÷u 33 ÚttÞ Au. ßÞthu yk: rðË„o Au. su™u Atuze ŒeÄtu Au. suÚte Mðh
fk, ¾k, „k, ½k, zk, [k, Ak, sk, Ík, Åtk, Zk, Xk
…hk‚w yuË.xe.{tk ‚tu ƒu-[th sýt ytuAt ÚtE òÞ Au. ‚u{ ËtÄ™t{tk
yt…ýu ƒúuf y™u yuõËe÷uxh ht¾ðt …zu suÚte yt…ýe Ë÷t{‚e ½xu ™rn
y™u yt…ýe M…ez ðÄu. ðtn™{tk Ët{tLÞ he‚u 40-50 fe÷tu{exh™e M…ez
ytŒþo M…ez Au. ‚u{ ËtÄ™t{tk 24 f÷tf{tkÚte yhÄe f÷tf æÞt™ fhtu ‚u
zk Zk ýk ‚k Útk Œk Äk ™k …k Vk ytŒþo æÞt™ Au. …Ae ‚tu yuf f÷tf æÞt™ fhtu ‚tu ŒwÄ{tk ½e ƒu-ºtý [{[e

yik, ytik, yk, yk:

…tk¾ze™t yûth

ƒk ¼k {k …k hk ÷k

™t¾e™u …eðwk òuEyu. suÚte „r‚™u Ë÷t{‚e s¤ðtE hnu Au. Ët[e ðt‚‚tu
„wY™t {t„oŒËo™ nuX¤ ËtÄ™t Útðe òuEyu suÚte „r‚™u Ë÷t{‚e™t Vuõxh
ðkþk»tkËk

nk, ût
ƒhtƒh s¤ðtE hnu.
Þtu„er™ fwkzr÷™e

1000
…tk¾ze

12
10

16

fhtuzhßsw™t ºteò [tuÚtt {ýft ðå[u ¼„ð‚e þÂõ‚ fwkzr÷™e

4

2
6

ytðe Au, íÞtk ¼„ðt™ þkfh™wk ÷ª„ Au. ÷ª„ Vh‚t Ëtzt ºtý ytkxt ÷E™u
Ët‚ [¢™wk ftuüf

¾u[h, s¤[h™t ËkMfth

ƒuXe Au. „wYf]…tÚte ò„]‚ ÚttÞ yÚtðt Ëk„e‚, ËtÄ™t, Ëso™ fh‚t fu
ðtkŒht, hªA™t ËkMfth
[th sL{™t ËkMfth

Ônt÷e …í™e™t {hý, ËkƒkÄe™t {hý fu ÄkÄt{tk ¾tux sðtÚte, {t™rËf

A sL{™t ËkMfth

ftuR ËkMfth ™rn

ftuR ËkMfth ™rn

ftuR ËkMfth ™rn
MÚt¤[h ËkMfth
sL{™t ËkMfth

yt½t‚Úte ò„]‚ ÚttÞ y™u rŒÔÞ Œþo™ ©ðý ÚttÞ. …hk‚w „wYf]…t ð„h

1008 …tk¾ze Au, …ý yt…ýyu 1000 „ýeyu Aeyu.

ÚttÞ ‚tu fwkzr÷™e™u „wYhûtý {¤‚wk ™Úte. „wYhûtý rð™t fwkz÷e™e ò„]r‚
òu¾{e Au. fŒt[ …ª„÷t{tk òÞ ‚tu íÞtk ¼q‚ft¤™tk ½ýtk sL{tu™e M{]r‚
…þw™t ËkMfth,

Au, suÚte Ëqû{s„‚ ¾q÷‚t {t™rËf Ë{‚w÷t „w{tðe ÔÞÂõ‚ „tkzt{tk ¾…u.
Ëtrf™e

þkr¾™e
÷tfe™e

ntrf™e
htfe™e

ftfe™e
ztfe™e

{txu yt …wM‚f ‘fwkzr÷™e’ s™-Ë{ts™e Ët[e Ë{s {txu ‚iÞth fhu÷ Au.
Œuðe

¼ðËt„h„u…
…h{tí{t

ytí{Ëtûttífth ‚u Sð-rþð™wk {e÷™ ‚u {M‚f™tu ËeÄtu rºtftuý

ytí{t
(Sð)
„ýuþ
Œuð‚t

rð»ýw

{nuþ
ƒúñt

nkË

y™u {q÷tÄth™tu ôÄtu rºtftuý ¼u„t Útðwk. yt Œhuf Ä{uo …tu‚t™t y÷„
x{eo™tu÷tuS (Terminology) Au. {ýe…wh[¢ …h ƒ‚tðu÷ ‘„u…’ ‚u Þtu„™e
[¢™wk ™t{

MðtrÄct™

yt¿tt[¢
ËnMºtth
y™tn‚

¼t»tt{tk ‘¼ðËt„h’ fnuðtÞ Au. yk„úuS{tk ‘„u…’, nªŒe{tk ‘rð÷Bƒ’ fnu

{w÷tÄth

{rý…wh

rðþwØ

Au.
¢{
1
2
3

4
5

7
6

42 43
 fwkzr÷™e
«¾h ƒt¤f {u¤ððt™tu «Þtu„
r[ºt™tu ‘„u…’ ƒt¤f™t sL{ …Ae ŒË r{r™x …nu÷t ™t¤
ft…ðt{tk ytðu ‚tu Ëqû{ þheh{tk „u… ƒ™u Au, ‚uÚte MÚtq÷, Ëqû{ s„‚ sqŒt
…zu Au. òu „u… ™ …tzðtu ntuÞ ‚tu ƒt¤f™t sL{ …Ae Œþ r{r™x …Ae
™t¤ ft…ðt{tk ytðu ‚tu MÚtq÷, Ëqû{ swŒt …zu ™nª, ‚u „u… ™ …zðtÚte
ƒt¤f™u ‚u™tu …qðosL{ 7 Úte 12 ð»to ËwÄe ÞtŒ hnu.…Ae ¼q÷tE òÞ Au.
ƒt¤f™t sL{ …Ae ™t¤{tk ăfth ƒkÄ ÚtÞt …Ae ™t¤ ft…ðe òuEyu ‚tu
MÚtq÷þheh, Ëqû{þheh{tk „u… ƒ™‚tu ™Úte. ‚u ƒt¤f ƒwÂØþt¤e, Ë{sðt¤w
ÚttÞ Au. ™t¤ ft…ðe ‚u {uzef÷ ¼t»tt{tk ™t™wk ytu…huþ™ Au, ‚uÚte þtuf
÷t„u Au. òu ăftht ƒkÄ ÚtÞt …Ae ft…ðt{tk ytðu ‚tu þtuf ÷t„‚tu ™Úte.
‚uÚte ƒt¤f™u ƒef ÷t„‚e ™Úte. ‚uÚte yt s„‚{tk ytððt™tu Œw:¾Œ
y™w¼ð ytuAtu ÚttÞ Au. yt ƒt¤ftu ytí{rðïtËÚte s„‚™e {wËeƒ‚tu
Ët{u x¬h ÷E r™¼oÞ ƒ™u Au.
fuLËh {xtððt {txu „u…™tu W…Þtu„
ßÞthu yt „u… ƒ™u Au íÞthu Rzt, …ª„÷t y™u Ëw»{ýt ™tze
Ë{‚w÷t ¾tuE ƒuËu Au. òu ftuE {t™rËf yt½t‚ fu ftuE fthýÚte „u… ßÞthu
ðÄe òÞ íÞthu yt ºtýu ™tze y™ƒu÷uLË ƒ™u Au. ‚uÚte fuLËh suðe
rƒ{the™tu W…ÿð ÚttÞ Au. òu „u… ÔÞðÂMÚt‚ fhe ™tk¾ðt{tk ytðu ‚tu fuLËh
{xe òÞ Au.yt… „u… ÷„¼„ ƒÄt {™w»Þ{tk òuðt {¤u Au. fŒt[ ytuAtu
ðÄ‚tu ntuE þfu Au.
…qðo-sL{™tÞtu„e ntuÞ ‚u fwŒh‚e he‚u ytæÞtÂí{f{t„uo ð¤u Au.
(1) òu {týË …qðo sL{{tk Þtu„e ntuÞ ‚tu ‚u™t, ð‚o{t™ sL{{tk ftuE
…ý ò‚™e ËtÄ™t ð„h fwkzr÷™e ò„]‚ ÚtE òÞ Au.‚u™wk þheh
yt… {u¤u, fþt s fthý fu ¼Þ ð„h fk…u Au, {krŒh fu ŒuðMÚtt™{tk
‚u ßÞthu Œþo™ fhðt òÞ íÞthu ‚u™wk yt¾wk þheh …tkŒzt™e su{ fk…u
Au.ƒtÌt he‚u òu™th™u ¼q‚ fu ð¤„tz suðwk÷t„u …ý ‚u Ët[wk ™Úte.
ntu‚wk.
44
fwkzr÷™e yux÷u þwk?
(2) fhtuzhßsw{tkÚte fkEf ÄztÄztx fh‚wk W…h [ze òÞ y™u {tÚtwk
¼thu¾{ ÚtE òÞ yÚtðt þheh …tu‚t™e {u¤u s, fþt «Þí™ ð„h
ztu÷ðt ÷t„u Au. Úttuze ƒu[u™e ÷t„u Au y™u ӌޙt ăfth ftuEðth
ðÄe òÞ Au.
(3) ytðe ÔÞÂõ‚™u MðÙ™e yk Œ h „ýu þ ¼„ðt™™t, …týe™t,
™t„ýe™tk fu rþ𠼄ðt™™tk ®÷„™tk Œþo™ …ý ÚttÞ Au y™u ßÞthu
MðÙ f÷hª„ ytðu íÞthu ‚u ÔÞÂõ‚™e fwkzr÷™e ºtýÚte A {tË
Œhr{Þt™ ò„]‚ Útðt™e þõÞ‚t Au. ‚uýu ‚h‚ s rËØÞtu„e™tu Ëk…fo
ËtÄðtu.òu W…h {wsƒ™t y™w¼ðtu su ÔÞÂõ‚™u ðthkðth Út‚t ntuÞ ‚u
ÔÞÂõ‚ …Ae ¼÷u ‚u Ä{o{tk r™ct Ähtð‚e ntuÞ fu ™rn, …ý
¼rð»Þ{tk ‚u sYh Þtu„tÇÞtË ‚hV ð¤u Au. Úttuzt Ë{Þ{tk fwŒh‚e
he‚u s ‚u™e fwkzr÷™e ò„]‚ Útðt™e fu «týtu¥tt™ Útðt™e þõÞ‚t Au.
ytðe ÔÞÂõ‚yu ‚tíftr÷f ftuE rËØÞtu„e™tu Ëk…fo ËtÄðtu òuEyu.
suÚte ‚u™e ò„]‚ Út‚e fwkzr÷™e þÂõ‚™u fkxÙtu÷ fhe ÔÞðÂMÚt‚ he‚u
Ëw»{ýt {t„uo ðt¤e þftÞ Au.
æÞt™ ‚Útt ËtÄ™t {txu ði¿ttr™f ytË™
«týþÂõ‚ y™u rðãw ‚ þÂõ‚™t „w ý Ä{tu o ÷„¼„ Ëh¾t Au .
rðãw‚þÂõ‚ s{e™{tk yÚteO„ ÚtE òÞ Au. ‚u{ «týþÂõ‚ …ý s{e™{tk
yÚteo„ ÚtE òÞ Au. {txu ËtÄfu yðtnf ytË™ …tÚthe™u ƒuËðwk sYhe Au.
suÚte «týþÂõ‚ s{e™{tk yÚteO„ ™ ÚtE òÞ.
…hk‚w ‚ux÷wk …qh‚wk ™Úte. «týþÂõ‚™t fhkx™t ƒu ¼t„ …zu Au. …tuÍexeð
fhkx y™u ™u„xu eð fhkx. suÚte ytË™ «týþÂõ‚™wk Ëk„tú nf ƒ™ðwk òuEyu.
yux÷u …nu÷kw ™e[u™kw …z yðtnf þý, Ã÷tMxef™wk ht¾ðw,k íÞthƒtŒ ™u„xu eð
rðãw‚ {txu ƒeswk …z W™™wk ht¾ðwk suÚte W™ ™u„xu eð fhkx „úný fhu Au. íÞthu
ƒtŒ W…h™wk ºteswk …z huþ{™wk ht¾ðwk suÚte huþ{ nk{þu t …tuÍexeð fhkx „úný
fhu Au.
yt{ ytðwk ði¿ttr™f ytË™ ‚iÞth fhðt{tk ytðu÷ Au. su™wk ðnU[tý
45
 fwkzr÷™e
«¾h ƒt¤f {u¤ððt™tu «Þtu„
r[ºt™tu ‘„u…’ ƒt¤f™t sL{ …Ae ŒË r{r™x …nu÷t ™t¤
ft…ðt{tk ytðu ‚tu Ëqû{ þheh{tk „u… ƒ™u Au, ‚uÚte MÚtq÷, Ëqû{ s„‚ sqŒt
…zu Au. òu „u… ™ …tzðtu ntuÞ ‚tu ƒt¤f™t sL{ …Ae Œþ r{r™x …Ae
™t¤ ft…ðt{tk ytðu ‚tu MÚtq÷, Ëqû{ swŒt …zu ™nª, ‚u „u… ™ …zðtÚte
ƒt¤f™u ‚u™tu …qðosL{ 7 Úte 12 ð»to ËwÄe ÞtŒ hnu.…Ae ¼q÷tE òÞ Au.
ƒt¤f™t sL{ …Ae ™t¤{tk ăfth ƒkÄ ÚtÞt …Ae ™t¤ ft…ðe òuEyu ‚tu
MÚtq÷þheh, Ëqû{þheh{tk „u… ƒ™‚tu ™Úte. ‚u ƒt¤f ƒwÂØþt¤e, Ë{sðt¤w
ÚttÞ Au. ™t¤ ft…ðe ‚u {uzef÷ ¼t»tt{tk ™t™wk ytu…huþ™ Au, ‚uÚte þtuf
÷t„u Au. òu ăftht ƒkÄ ÚtÞt …Ae ft…ðt{tk ytðu ‚tu þtuf ÷t„‚tu ™Úte.
‚uÚte ƒt¤f™u ƒef ÷t„‚e ™Úte. ‚uÚte yt s„‚{tk ytððt™tu Œw:¾Œ
y™w¼ð ytuAtu ÚttÞ Au. yt ƒt¤ftu ytí{rðïtËÚte s„‚™e {wËeƒ‚tu
Ët{u x¬h ÷E r™¼oÞ ƒ™u Au.
fuLËh {xtððt {txu „u…™tu W…Þtu„
ßÞthu yt „u… ƒ™u Au íÞthu Rzt, …ª„÷t y™u Ëw»{ýt ™tze
Ë{‚w÷t ¾tuE ƒuËu Au. òu ftuE {t™rËf yt½t‚ fu ftuE fthýÚte „u… ßÞthu
ðÄe òÞ íÞthu yt ºtýu ™tze y™ƒu÷uLË ƒ™u Au. ‚uÚte fuLËh suðe
rƒ{the™tu W…ÿð ÚttÞ Au. òu „u… ÔÞðÂMÚt‚ fhe ™tk¾ðt{tk ytðu ‚tu fuLËh
{xe òÞ Au.yt… „u… ÷„¼„ ƒÄt {™w»Þ{tk òuðt {¤u Au. fŒt[ ytuAtu
ðÄ‚tu ntuE þfu Au.
…qðo-sL{™tÞtu„e ntuÞ ‚u fwŒh‚e he‚u ytæÞtÂí{f{t„uo ð¤u Au.
(1) òu {týË …qðo sL{{tk Þtu„e ntuÞ ‚tu ‚u™t, ð‚o{t™ sL{{tk ftuE
…ý ò‚™e ËtÄ™t ð„h fwkzr÷™e ò„]‚ ÚtE òÞ Au.‚u™wk þheh
yt… {u¤u, fþt s fthý fu ¼Þ ð„h fk…u Au, {krŒh fu ŒuðMÚtt™{tk
‚u ßÞthu Œþo™ fhðt òÞ íÞthu ‚u™wk yt¾wk þheh …tkŒzt™e su{ fk…u
Au.ƒtÌt he‚u òu™th™u ¼q‚ fu ð¤„tz suðwk÷t„u …ý ‚u Ët[wk ™Úte.
ntu‚wk.
44
fwkzr÷™e yux÷u þwk?
(2) fhtuzhßsw{tkÚte fkEf ÄztÄztx fh‚wk W…h [ze òÞ y™u {tÚtwk
¼thu¾{ ÚtE òÞ yÚtðt þheh …tu‚t™e {u¤u s, fþt «Þí™ ð„h
ztu÷ðt ÷t„u Au. Úttuze ƒu[u™e ÷t„u Au y™u ӌޙt ăfth ftuEðth
ðÄe òÞ Au.
(3) ytðe ÔÞÂõ‚™u MðÙ™e yk Œ h „ýu þ ¼„ðt™™t, …týe™t,
™t„ýe™tk fu rþ𠼄ðt™™tk ®÷„™tk Œþo™ …ý ÚttÞ Au y™u ßÞthu
MðÙ f÷hª„ ytðu íÞthu ‚u ÔÞÂõ‚™e fwkzr÷™e ºtýÚte A {tË
Œhr{Þt™ ò„]‚ Útðt™e þõÞ‚t Au. ‚uýu ‚h‚ s rËØÞtu„e™tu Ëk…fo
ËtÄðtu.òu W…h {wsƒ™t y™w¼ðtu su ÔÞÂõ‚™u ðthkðth Út‚t ntuÞ ‚u
ÔÞÂõ‚ …Ae ¼÷u ‚u Ä{o{tk r™ct Ähtð‚e ntuÞ fu ™rn, …ý
¼rð»Þ{tk ‚u sYh Þtu„tÇÞtË ‚hV ð¤u Au. Úttuzt Ë{Þ{tk fwŒh‚e
he‚u s ‚u™e fwkzr÷™e ò„]‚ Útðt™e fu «týtu¥tt™ Útðt™e þõÞ‚t Au.
ytðe ÔÞÂõ‚yu ‚tíftr÷f ftuE rËØÞtu„e™tu Ëk…fo ËtÄðtu òuEyu.
suÚte ‚u™e ò„]‚ Út‚e fwkzr÷™e þÂõ‚™u fkxÙtu÷ fhe ÔÞðÂMÚt‚ he‚u
Ëw»{ýt {t„uo ðt¤e þftÞ Au.
æÞt™ ‚Útt ËtÄ™t {txu ði¿ttr™f ytË™
«týþÂõ‚ y™u rðãw ‚ þÂõ‚™t „w ý Ä{tu o ÷„¼„ Ëh¾t Au .
rðãw‚þÂõ‚ s{e™{tk yÚteO„ ÚtE òÞ Au. ‚u{ «týþÂõ‚ …ý s{e™{tk
yÚteo„ ÚtE òÞ Au. {txu ËtÄfu yðtnf ytË™ …tÚthe™u ƒuËðwk sYhe Au.
suÚte «týþÂõ‚ s{e™{tk yÚteO„ ™ ÚtE òÞ.
…hk‚w ‚ux÷wk …qh‚wk ™Úte. «týþÂõ‚™t fhkx™t ƒu ¼t„ …zu Au. …tuÍexeð
fhkx y™u ™u„xu eð fhkx. suÚte ytË™ «týþÂõ‚™wk Ëk„tú nf ƒ™ðwk òuEyu.
yux÷u …nu÷kw ™e[u™kw …z yðtnf þý, Ã÷tMxef™wk ht¾ðw,k íÞthƒtŒ ™u„xu eð
rðãw‚ {txu ƒeswk …z W™™wk ht¾ðwk suÚte W™ ™u„xu eð fhkx „úný fhu Au. íÞthu
ƒtŒ W…h™wk ºteswk …z huþ{™wk ht¾ðwk suÚte huþ{ nk{þu t …tuÍexeð fhkx „úný
fhu Au.
yt{ ytðwk ði¿ttr™f ytË™ ‚iÞth fhðt{tk ytðu÷ Au. su™wk ðnU[tý
45
 fwkzr÷™e
«thkr¼f rþrƒh fu yuzðtLË rþƒh ð¾‚u fhðt{tk ytðu÷ Au.
æÞt™ ŒhBÞt™ Þtu„þÂõ‚ îtht htu„ r™ðthý
yt…ýe {q¤ðt‚ n‚e fu «týþÂõ‚ y™u rðãw‚þÂõ‚™t „wýÄ{tuo
Ëh¾t Au. {tºt yuf „wýÄ{o{tk Vuh …zu Au. ‚u Au «týþÂõ‚ ƒwÂØþt¤e Au.
ßÞthu rðãw‚þÂõ‚ ™tu™ËuLË yux÷u fu ƒwÂØð„h™e Au.
{™u yuf «Ëk„ ÞtŒ ytðu Au fu yuf Œðt¾t™t{tk {thu fkEf ft{
yk„u „Þtu n‚tu. yuf ¼tE …tu‚t™t ŒtuZ ð»to™t ƒt¤f™u ‚uze™u ¼ª‚™u
yZu÷e™u Q¼t n‚t. ™t™t ƒt¤f™u þwk ËqßÞwk ? fu ‚uýu …tu‚t™e x[÷e
ytk„¤e ¼ª‚{tk ht¾u÷t ðes¤e™t Ëtufux{tk ™t¾e.ƒt¤f™u y™u ‚uz™th
¼tE™u ˾‚ ytk[ftu ÷tøÞtu. rðs¤e þÂõ‚™u ¾ƒh ™ …ze fu yt ŒtuZ
ð»to™wk ƒt¤f y¿tt™ Au, Ë{sý ™Úte. ¼q÷Úte Ëtufux{tk ytk„¤e ™t¾e Au.
™t™t ƒt¤f™u þtux ™ y…tÞ …ý ! rðãw‚þÂõ‚ ƒwÂØð„h™e Au. ‚uÚte
ƒt¤f™u E÷uõxÙef þtux ÷t„u Au.
…hk‚w «týþÂõ‚ ƒwÂØþt¤e Au. ‚u™u ƒÄe s ¾ƒh …zu Au. suýu ‚{tu™u
ƒwÂØ yt…e Au. ‚u ‚tu ‚{tht y™uf sL{Úte ËtÚtu y™u ËtÚtu s Au. ‚{tht
þheh{tk fÞt yk„{tk fux÷tu htu„ Au ‚u …ý òýu Au.
yux÷u ßÞthu ‚u ò„]‚ ÚtE™u Ëw»twBýt{tk «ðuþ fhu ‚u …nu÷t ‚u þheh{tk
hnu÷t Ëðuo htu„tu™u Œqh fhðt «Þí™ fhu Au.
nðu yt htu„tu Œqh fhðt «Þí™ fhu ‚tu ‚u yt…ý™u ¾ƒh fu …zu?
ßÞthu þheh™t htu„tu Œqh fhðt «Þí™ fhu íÞthu ™e[u «{týu «tÚtr{f
r™þt™eytu {¤u Au.
(1) su ¼t„{tk htu„ ntuÞ y™u ‚u Œqh fhðt «Þí™ fhu yux÷u ‚u ¼t„
„h{ ÚtE òÞ Au. ßÞthu þheh™t ƒtfe™t ¼t„tu Xkzt hnuþu.
(2) fŒt[ ‚{the «f]r‚ r¼L™‚t™u ÷eÄu yt htu„ðt¤t ¼t„ „h{ ™rn
ÚttÞ ‚tu ‚u ¼t„{tk ˾‚ Œw:¾tðtu Útþu …ý ! yt ð¾‚u n÷™[÷™
fÞto ð„h yt Œw:¾tðtu Ën™ fhtu suÚte htu„ sÕŒe {xe sþu.
(3) yÚtðt ‚{the «f]r‚ r¼L™‚t™u ÷eÄu þheh™t ftuE ¼t„{tk „h{e™tu
46
fwkzr÷™e yux÷u þwk?
y™w¼ð ™ ÚttÞ, fu Œw:¾tðtu ™ ÚttÞ ‚tu fŒt[ ‚u ¼t„ fzf ÚtE
sþu. þheh™tu ƒeòu ƒt„ rþrÚt÷ nþu. …ý htu„ðt¤tu ¼t„ fzf ÚtE
sþu.
(4) yÚtðt ‚{the «f]r‚ (r¼L™‚t™u ÷eÄu ‚{tu™u htu„ðt¤tu ¼t„ „h{ ™
ÚttÞ, Œw:¾tðtu ™ ÚttÞ fu fzf …ý ™ ƒ™u ‚tu ‚u ¼t„ ¼thu ÚtE sþu.
þheh™t ƒeò ¼t„tu fh‚tk ‚u ¼thu ÷t„þu.)
(5) yÚtðt ƒ™ðt òu„ Au fu ‚{the «f]r‚ r¼L™‚t™u ÷eÄu þheh™tu ¼t„
„h{ ™ ÚttÞ, Œw:¾tðtu ™ ÚttÞ, fzf ™ ÚttÞ, ¼thu …ý ™ ÚttÞ ‚tu
‚u ¼t„{tk fkEf Vhf‚wk ntuÞ ‚uðwk ÷t„þu yÚtðt ftuE Sðzwk Vh‚wk ntuÞ
‚uðwk, fu feze Vh‚e ntuÞ ‚uðtu y™w¼ð Útþu.
yÚtðt fwkz÷e™e ò„]‚ ÚttÞ ‚tu þwk ÚttÞ ? ‚u™t yt …wM‚f fwkzr÷™e
Þtu„{tk 98 ÷ûtýtu ƒ‚tðu÷ Au. ‚u{tk™wk yuf …ý ÷ûtý ‚{tu™u ÷t„w …zu ‚tu
{t™òu fu fwkzr÷™e þÂõ‚ ò„]‚ ÚtE „E Au.
yt yk„u ðÄw {trn‚e {u¤ððt {txu ËkMÚtt™t Ëh™t{u Ëk…fo ËtÄðtu.
yt{ fhðtÚte ½ýe {w~fu÷e™u Œqh fhe þftþu. {the òý{tk ytðt y™uf
rfMËt ytðu÷t Au. þtherhf, {t™rËf ‚u{s ytŠÚtf he‚u ƒunt÷ ÚttÞ ‚u
…nu÷tk ËkMÚtt™t Ëh™t{u Ëk…fo ËtÄðtu.
æÞt™{tk ƒuË‚e ð¾‚u …t¤ðt™t r™Þ{tu
1. þheh Ze÷wk {qfe™u ƒuËtu. yt …Ae òu þheh n÷fwk ÚttÞ, ytftþ{tk
Wz‚t ntuEyu ‚uðtu y™w¼ð ÚttÞ fu s{e™{tk Ÿzt W‚hðt™tu y™w¼ð
ÚttÞ ‚tu …ý r[¥t þtk‚ ht¾ðwk.
2. ntÚt…„{tk ¾t÷e [ze òÞ ‚tu ntÚt…„ Vuhððt ™rn; fthý fu «tý™e
„r‚ Wæðo ÚttÞ «týtuíÚtt™ þY ÚttÞ íÞthu ytðwk ƒ™u Au.
3. {tuZt{tk Útqkf™tk ½qkxzt ytððt {tkzu ‚tu æÞt™ Œhr{Þt™ QXðwk ™rn,
…hk‚w ‚u …e sðwk; fthý ‚u Þtu„þt†{tk y{‚]hË fnu Au. 10 Úte 12
ð»to™t yÇÞtË …Ae nXÞtu„e™u ‚u rËØ ÚttÞ Au.
4. æÞt™™e „h{eÚte þheh{tk yufŒ{ …hËuðtu Aqxu Au.
47
 fwkzr÷™e
«thkr¼f rþrƒh fu yuzðtLË rþƒh ð¾‚u fhðt{tk ytðu÷ Au.
æÞt™ ŒhBÞt™ Þtu„þÂõ‚ îtht htu„ r™ðthý
yt…ýe {q¤ðt‚ n‚e fu «týþÂõ‚ y™u rðãw‚þÂõ‚™t „wýÄ{tuo
Ëh¾t Au. {tºt yuf „wýÄ{o{tk Vuh …zu Au. ‚u Au «týþÂõ‚ ƒwÂØþt¤e Au.
ßÞthu rðãw‚þÂõ‚ ™tu™ËuLË yux÷u fu ƒwÂØð„h™e Au.
{™u yuf «Ëk„ ÞtŒ ytðu Au fu yuf Œðt¾t™t{tk {thu fkEf ft{
yk„u „Þtu n‚tu. yuf ¼tE …tu‚t™t ŒtuZ ð»to™t ƒt¤f™u ‚uze™u ¼ª‚™u
yZu÷e™u Q¼t n‚t. ™t™t ƒt¤f™u þwk ËqßÞwk ? fu ‚uýu …tu‚t™e x[÷e
ytk„¤e ¼ª‚{tk ht¾u÷t ðes¤e™t Ëtufux{tk ™t¾e.ƒt¤f™u y™u ‚uz™th
¼tE™u ˾‚ ytk[ftu ÷tøÞtu. rðs¤e þÂõ‚™u ¾ƒh ™ …ze fu yt ŒtuZ
ð»to™wk ƒt¤f y¿tt™ Au, Ë{sý ™Úte. ¼q÷Úte Ëtufux{tk ytk„¤e ™t¾e Au.
™t™t ƒt¤f™u þtux ™ y…tÞ …ý ! rðãw‚þÂõ‚ ƒwÂØð„h™e Au. ‚uÚte
ƒt¤f™u E÷uõxÙef þtux ÷t„u Au.
…hk‚w «týþÂõ‚ ƒwÂØþt¤e Au. ‚u™u ƒÄe s ¾ƒh …zu Au. suýu ‚{tu™u
ƒwÂØ yt…e Au. ‚u ‚tu ‚{tht y™uf sL{Úte ËtÚtu y™u ËtÚtu s Au. ‚{tht
þheh{tk fÞt yk„{tk fux÷tu htu„ Au ‚u …ý òýu Au.
yux÷u ßÞthu ‚u ò„]‚ ÚtE™u Ëw»twBýt{tk «ðuþ fhu ‚u …nu÷t ‚u þheh{tk
hnu÷t Ëðuo htu„tu™u Œqh fhðt «Þí™ fhu Au.
nðu yt htu„tu Œqh fhðt «Þí™ fhu ‚tu ‚u yt…ý™u ¾ƒh fu …zu?
ßÞthu þheh™t htu„tu Œqh fhðt «Þí™ fhu íÞthu ™e[u «{týu «tÚtr{f
r™þt™eytu {¤u Au.
(1) su ¼t„{tk htu„ ntuÞ y™u ‚u Œqh fhðt «Þí™ fhu yux÷u ‚u ¼t„
„h{ ÚtE òÞ Au. ßÞthu þheh™t ƒtfe™t ¼t„tu Xkzt hnuþu.
(2) fŒt[ ‚{the «f]r‚ r¼L™‚t™u ÷eÄu yt htu„ðt¤t ¼t„ „h{ ™rn
ÚttÞ ‚tu ‚u ¼t„{tk ˾‚ Œw:¾tðtu Útþu …ý ! yt ð¾‚u n÷™[÷™
fÞto ð„h yt Œw:¾tðtu Ën™ fhtu suÚte htu„ sÕŒe {xe sþu.
(3) yÚtðt ‚{the «f]r‚ r¼L™‚t™u ÷eÄu þheh™t ftuE ¼t„{tk „h{e™tu
46
fwkzr÷™e yux÷u þwk?
y™w¼ð ™ ÚttÞ, fu Œw:¾tðtu ™ ÚttÞ ‚tu fŒt[ ‚u ¼t„ fzf ÚtE
sþu. þheh™tu ƒeòu ƒt„ rþrÚt÷ nþu. …ý htu„ðt¤tu ¼t„ fzf ÚtE
sþu.
(4) yÚtðt ‚{the «f]r‚ (r¼L™‚t™u ÷eÄu ‚{tu™u htu„ðt¤tu ¼t„ „h{ ™
ÚttÞ, Œw:¾tðtu ™ ÚttÞ fu fzf …ý ™ ƒ™u ‚tu ‚u ¼t„ ¼thu ÚtE sþu.
þheh™t ƒeò ¼t„tu fh‚tk ‚u ¼thu ÷t„þu.)
(5) yÚtðt ƒ™ðt òu„ Au fu ‚{the «f]r‚ r¼L™‚t™u ÷eÄu þheh™tu ¼t„
„h{ ™ ÚttÞ, Œw:¾tðtu ™ ÚttÞ, fzf ™ ÚttÞ, ¼thu …ý ™ ÚttÞ ‚tu
‚u ¼t„{tk fkEf Vhf‚wk ntuÞ ‚uðwk ÷t„þu yÚtðt ftuE Sðzwk Vh‚wk ntuÞ
‚uðwk, fu feze Vh‚e ntuÞ ‚uðtu y™w¼ð Útþu.
yÚtðt fwkz÷e™e ò„]‚ ÚttÞ ‚tu þwk ÚttÞ ? ‚u™t yt …wM‚f fwkzr÷™e
Þtu„{tk 98 ÷ûtýtu ƒ‚tðu÷ Au. ‚u{tk™wk yuf …ý ÷ûtý ‚{tu™u ÷t„w …zu ‚tu
{t™òu fu fwkzr÷™e þÂõ‚ ò„]‚ ÚtE „E Au.
yt yk„u ðÄw {trn‚e {u¤ððt {txu ËkMÚtt™t Ëh™t{u Ëk…fo ËtÄðtu.
yt{ fhðtÚte ½ýe {w~fu÷e™u Œqh fhe þftþu. {the òý{tk ytðt y™uf
rfMËt ytðu÷t Au. þtherhf, {t™rËf ‚u{s ytŠÚtf he‚u ƒunt÷ ÚttÞ ‚u
…nu÷tk ËkMÚtt™t Ëh™t{u Ëk…fo ËtÄðtu.
æÞt™{tk ƒuË‚e ð¾‚u …t¤ðt™t r™Þ{tu
1. þheh Ze÷wk {qfe™u ƒuËtu. yt …Ae òu þheh n÷fwk ÚttÞ, ytftþ{tk
Wz‚t ntuEyu ‚uðtu y™w¼ð ÚttÞ fu s{e™{tk Ÿzt W‚hðt™tu y™w¼ð
ÚttÞ ‚tu …ý r[¥t þtk‚ ht¾ðwk.
2. ntÚt…„{tk ¾t÷e [ze òÞ ‚tu ntÚt…„ Vuhððt ™rn; fthý fu «tý™e
„r‚ Wæðo ÚttÞ «týtuíÚtt™ þY ÚttÞ íÞthu ytðwk ƒ™u Au.
3. {tuZt{tk Útqkf™tk ½qkxzt ytððt {tkzu ‚tu æÞt™ Œhr{Þt™ QXðwk ™rn,
…hk‚w ‚u …e sðwk; fthý ‚u Þtu„þt†{tk y{‚]hË fnu Au. 10 Úte 12
ð»to™t yÇÞtË …Ae nXÞtu„e™u ‚u rËØ ÚttÞ Au.
4. æÞt™™e „h{eÚte þheh{tk yufŒ{ …hËuðtu Aqxu Au.
47
 fwkzr÷™e
5. æÞt™{tk ƒuË‚e ð¾‚u yt¿tt[¢ W…h æÞt™ furLÿ‚ fhðt™tk «Þí™tu
fhtu. ¼úwfwrx{tk yux÷u fu ƒu ytk¾ ðå[u æÞt™ yt…tu. ßÞthu æÞt™
Œhr{Þt™ {™ ƒeò rð[thtu fhðt ÷t„u íÞthu VheÚte æÞt™ ¼úwfwrx
W…h furLÿ‚ fhtu. ytðe he‚u ytuAt{tk ytuAwk yÄtuo f÷tf ƒuËtu.
6. æÞt™ fh‚e ð¾‚u „ýuþ ¼„ðt™™u ÞtŒ fhtu, íÞthƒtŒ ‚{tht
RüŒuð fu RüŒuðe™u ÞtŒ fhe™u …Ae æÞt™{tk ƒuËtu.
æÞt™ …qÁk ÚttÞ …Ae™e Ëq[™tytu
1. æÞt™ Aqxât …Ae þheh{tk „h{e ™ ÚttÞ ‚u {txu ŒqÄ …eytu.
2. æÞt™ 24 f÷tf{tk „{u íÞthu ÚttÞ. sBÞt …Ae ºtý f÷tf sðt Œuðt
‚u{s ™tM‚t …Ae yÄtuo f÷tf sðt Œuðtu.
3. æÞt™ Ÿzwk ÷t„e „Þw ntuÞ ‚tu ‚u ÔÞÂõ‚™wk ™t{ ÷E™u {tÚtt …h xt…÷e
{the ƒtu÷tðtu ‚Útt ƒhzt …h ntÚt Vuhðtu æÞt™ ¾w÷e sþu.
æÞt™ fhðtÚte Út‚t ÷t¼
 æÞt™ ŒhBÞt™ fhðt{tk ytð‚e r¢ÞtÚte þheh™t htu„tu y™u {™™t
htu„tu Œqh ÚttÞ Au
 æÞt™ ŒhBÞt™ {™ fu¤ðtÞ Au. suÚte {t™rËf ÂMÚth‚t ytðu Au. su{
fu rz«uþ™, ‚ýtð Œqh ÚttÞ Au. y™u {t™rËf þtr‚ {¤u Au.
 ˂‚ æÞt™™t yÇÞtËÚte þheh y™u {™ ‚kŒwhM‚ ƒ™u Au.
 þheh{t™tk sq™t htu„tu Œqh ÚttÞ Au. y™u ™ðt htu„tu Út‚t ™Úte.
 þtherhf y™u {t™rËf ÂMÚth‚t™u fthýu Sð™ Ëns he‚u Ëw¾{Þ ƒ™u
Au.
 þÂõ‚…t‚ îtht ytk‚rhf þÂõ‚™u ò„]‚ fhe™u ytæÞtÂí{f rðftË
ÚtR™u {tuût™u «tó ÚttÞ Au.
 r™Þr{‚ æÞt™ fhðtÚte {™™t rð[thtu þtk‚ ÚttÞ Au. ‚Útt ¾tuxt
™u„urxð rð[thtu Œqh ÚtR …turÍrxð rð[thËhýe ƒ™u Au.
48
fwkzr÷™e yux÷u þwk?
«fhý-4™tu Ëth
♦ {t™ðe ‚u™t …qht Sð™{tk 1/10 þÂõ‚™tu W…Þtu„ fhu Au.
♦ ƒtfe™e 9/10 þÂõ‚™u s„tzðt, ftÞoþe÷ fhðt fwkzr÷™e ò„hý
ytð~Þf Au.
♦ {™w»Þ™e fwkzr÷™e fhtuz™t AtuÚtt-…t[™tk {ýft™e yu fkŒ ™t{™t
MÚtt™{tk Au.
♦ …þw-…k¾e y™u …]Úðe™u …ý fwkzr÷™e Au.
♦ ytÄÞtÂí{f rð¿tt™u Ët‚ þheh™e ðt‚ fhe Au.
♦ «Út{ ¼ir‚f-MÚtq¤þheh, ƒesw «týþheh (RÚthef-ytuht) su ƒu $[
{tuxwk y™u ŒwrÄÞt hk„™w Au. ËtÄ™tÚte 36 $[ ÚtR þfu Au.
♦ ºtesw þheh Ëwû{þheh (yuMxÙ÷ƒtuze) su MÚtq¤þheh fh‚t Ëtztºtý Vqx
{tuxwk y™u ËtÄ™tÚte Ëtztºtý {tR÷™wk ÚtR þfu Au.
♦ [tuÚtw þheh fthýþheh (ftuÍ÷ƒtuze) su{tk fwkzr÷™e ytðu÷e Au.
♦ æÞt™{tk yk‚{wo¾ ÚtðtÚte fwkzr÷™tu y™w¼ð ÚttÞ.
♦ þheh{tk ytí{t [i‚LÞY…u hnu÷tu Au. su Œhuf sL{ y™u {hý ðå[u
rðftË …t{u Au.
♦ ytí{t™tu …qýorðftË yux÷u {tuût.
♦ rðftË™e …tÞt™e sYheÞt‚ fwkzr÷™e ò„hý™e Au.
♦ {kºt, ‚kºt, nXÞtu„, ¿tt™Þtu„, ¼Âõ‚Þtu„ ð„uhu {t„uo fwkzr÷™e ò„hý
ÚtR þfu Au.
♦ fwkzr÷™e ò„hýÚte ÔÞÂõ‚ …tu‚t™w y™u ƒeò™w Ëwû{þheh òuR þfu Au.
♦ fwkzr÷™e ò„hý Ë{Þu fhtuzhßsw™t …t÷tý™t {ÂM‚f s¤{tk ytkŒtu÷™
MðY…u W…h [Zu Au.
♦ «Út{ {q¤tÄth [¢, Œuð‚t-„ýuþ, [th…tk¾ze, [th-sL{™t ËkMfth.
yt [¢{tk ËtÄf™u „ýuþ™t Œþo™ ÚtR þfu Au. yt W…htk‚ s¤, rþð,
™t„™t Œþo™ ÚttÞ.
49
 fwkzr÷™e
5. æÞt™{tk ƒuË‚e ð¾‚u yt¿tt[¢ W…h æÞt™ furLÿ‚ fhðt™tk «Þí™tu
fhtu. ¼úwfwrx{tk yux÷u fu ƒu ytk¾ ðå[u æÞt™ yt…tu. ßÞthu æÞt™
Œhr{Þt™ {™ ƒeò rð[thtu fhðt ÷t„u íÞthu VheÚte æÞt™ ¼úwfwrx
W…h furLÿ‚ fhtu. ytðe he‚u ytuAt{tk ytuAwk yÄtuo f÷tf ƒuËtu.
6. æÞt™ fh‚e ð¾‚u „ýuþ ¼„ðt™™u ÞtŒ fhtu, íÞthƒtŒ ‚{tht
RüŒuð fu RüŒuðe™u ÞtŒ fhe™u …Ae æÞt™{tk ƒuËtu.
æÞt™ …qÁk ÚttÞ …Ae™e Ëq[™tytu
1. æÞt™ Aqxât …Ae þheh{tk „h{e ™ ÚttÞ ‚u {txu ŒqÄ …eytu.
2. æÞt™ 24 f÷tf{tk „{u íÞthu ÚttÞ. sBÞt …Ae ºtý f÷tf sðt Œuðt
‚u{s ™tM‚t …Ae yÄtuo f÷tf sðt Œuðtu.
3. æÞt™ Ÿzwk ÷t„e „Þw ntuÞ ‚tu ‚u ÔÞÂõ‚™wk ™t{ ÷E™u {tÚtt …h xt…÷e
{the ƒtu÷tðtu ‚Útt ƒhzt …h ntÚt Vuhðtu æÞt™ ¾w÷e sþu.
æÞt™ fhðtÚte Út‚t ÷t¼
 æÞt™ ŒhBÞt™ fhðt{tk ytð‚e r¢ÞtÚte þheh™t htu„tu y™u {™™t
htu„tu Œqh ÚttÞ Au
 æÞt™ ŒhBÞt™ {™ fu¤ðtÞ Au. suÚte {t™rËf ÂMÚth‚t ytðu Au. su{
fu rz«uþ™, ‚ýtð Œqh ÚttÞ Au. y™u {t™rËf þtr‚ {¤u Au.
 ˂‚ æÞt™™t yÇÞtËÚte þheh y™u {™ ‚kŒwhM‚ ƒ™u Au.
 þheh{t™tk sq™t htu„tu Œqh ÚttÞ Au. y™u ™ðt htu„tu Út‚t ™Úte.
 þtherhf y™u {t™rËf ÂMÚth‚t™u fthýu Sð™ Ëns he‚u Ëw¾{Þ ƒ™u
Au.
 þÂõ‚…t‚ îtht ytk‚rhf þÂõ‚™u ò„]‚ fhe™u ytæÞtÂí{f rðftË
ÚtR™u {tuût™u «tó ÚttÞ Au.
 r™Þr{‚ æÞt™ fhðtÚte {™™t rð[thtu þtk‚ ÚttÞ Au. ‚Útt ¾tuxt
™u„urxð rð[thtu Œqh ÚtR …turÍrxð rð[thËhýe ƒ™u Au.
48
fwkzr÷™e yux÷u þwk?
«fhý-4™tu Ëth
♦ {t™ðe ‚u™t …qht Sð™{tk 1/10 þÂõ‚™tu W…Þtu„ fhu Au.
♦ ƒtfe™e 9/10 þÂõ‚™u s„tzðt, ftÞoþe÷ fhðt fwkzr÷™e ò„hý
ytð~Þf Au.
♦ {™w»Þ™e fwkzr÷™e fhtuz™t AtuÚtt-…t[™tk {ýft™e yu fkŒ ™t{™t
MÚtt™{tk Au.
♦ …þw-…k¾e y™u …]Úðe™u …ý fwkzr÷™e Au.
♦ ytÄÞtÂí{f rð¿tt™u Ët‚ þheh™e ðt‚ fhe Au.
♦ «Út{ ¼ir‚f-MÚtq¤þheh, ƒesw «týþheh (RÚthef-ytuht) su ƒu $[
{tuxwk y™u ŒwrÄÞt hk„™w Au. ËtÄ™tÚte 36 $[ ÚtR þfu Au.
♦ ºtesw þheh Ëwû{þheh (yuMxÙ÷ƒtuze) su MÚtq¤þheh fh‚t Ëtztºtý Vqx
{tuxwk y™u ËtÄ™tÚte Ëtztºtý {tR÷™wk ÚtR þfu Au.
♦ [tuÚtw þheh fthýþheh (ftuÍ÷ƒtuze) su{tk fwkzr÷™e ytðu÷e Au.
♦ æÞt™{tk yk‚{wo¾ ÚtðtÚte fwkzr÷™tu y™w¼ð ÚttÞ.
♦ þheh{tk ytí{t [i‚LÞY…u hnu÷tu Au. su Œhuf sL{ y™u {hý ðå[u
rðftË …t{u Au.
♦ ytí{t™tu …qýorðftË yux÷u {tuût.
♦ rðftË™e …tÞt™e sYheÞt‚ fwkzr÷™e ò„hý™e Au.
♦ {kºt, ‚kºt, nXÞtu„, ¿tt™Þtu„, ¼Âõ‚Þtu„ ð„uhu {t„uo fwkzr÷™e ò„hý
ÚtR þfu Au.
♦ fwkzr÷™e ò„hýÚte ÔÞÂõ‚ …tu‚t™w y™u ƒeò™w Ëwû{þheh òuR þfu Au.
♦ fwkzr÷™e ò„hý Ë{Þu fhtuzhßsw™t …t÷tý™t {ÂM‚f s¤{tk ytkŒtu÷™
MðY…u W…h [Zu Au.
♦ «Út{ {q¤tÄth [¢, Œuð‚t-„ýuþ, [th…tk¾ze, [th-sL{™t ËkMfth.
yt [¢{tk ËtÄf™u „ýuþ™t Œþo™ ÚtR þfu Au. yt W…htk‚ s¤, rþð,
™t„™t Œþo™ ÚttÞ.
49
 fwkzr÷™e fwkzr÷™e yux÷u þwk?
♦ ƒesw MðtrÄct™[¢, Œuð‚t ƒúñt, Ëso™™t Œuð‚t, A …tk¾ze.
♦ ºtesw [¢ {rý…wh, Œuð‚t rð»ýw, ŒË …tk¾ze.
♦ [tuÚtw y™tn‚[¢, ƒth …tk¾ze, Œuð‚t rþð.
♦ …tk[{w rðþwØ[¢, Ëtu¤ …tk¾ze, Sðtí{t™w MÚtt™.
♦ Aêw yt¿tt[¢, ƒu …tk¾ze, ytí{t Œuð‚t.
♦ Ët‚™w ËnMºttÄth[¢, nòh …tk¾ze, …h{tí{t Œuð‚t.
♦ ò„hý Ë{Þu þÂõ‚™t «ðuþÚte [¢™e …tk¾ze ¾w÷u Au.
♦ fwkzr÷™e ò„hý ÚtÞt …Ae Ë{trÄ yðMÚtt ºtý ð»to{tk ytðe þfu Au.
♦ ðÄw «týþÂõ‚™t M‚hÚte ytuAt ™ƒ¤t «týþÂõ‚™t M‚h ‚hV «tý
ðnu Au.su rËæÄtk‚™t ytÄthu «týr[rfíËt y™u þÂõ‚…t‚™e «r¢Þt
þtuÄtR Au.
♦ «týþÂõ‚™u rðãw‚þÂõ‚™t „wýÄ{o ÷t„w …zu Au suÚte yÚteO„ ™ ÚttÞ
‚u Ët[ððw.
♦ «týþÂõ‚ fwkzr÷™e ò„hý …nu÷t þheh™t ‚{t{ htu„ Œqh fhðt,
þheh™t r¢Þt fhu Au. su fk…™, ztu÷™, Xkze-„h{e ð„uhu yþwÂØ™t
«fth {wsƒ™e r¢Þt ÚttÞ Au.
♦ æÞt™, «týtÞt{ y™u rËæÄtuÞtu„e îtht þÂõ‚…t‚Úte yt r¢Þt ƒkÄ ÚtR
þtkr‚Úte «týtuíÚtt™ ÚtR þfu Au.
♦ æÞt™ …wÁ ÚtÞt ƒtŒ ŒwÄ VhSÞt‚ …eðw.

50
 «fhý-5
fwkzr÷™e þÂõ‚…t‚
þÂõ‚…t‚ yux÷u þwk?
þÂõ‚…t‚ yux÷u þwk ? yu yt…ý™u ¾ƒh ™Úte þÂõ‚…t‚ rð»tu ½ýwk
Ëtk¼¤u÷wk Au …ý nfef‚{tk þÂõ‚…t‚ Au þwk ? ‚u ÂMÚtr‚™e yt…ýe …tËu
ftuE M…ü ™Úte y™u yt rð»tu ftuE ƒÄwk M…ü fh‚wk ™Úte.þÂõ‚…t‚ þt {txu
sYhe Au ? ‚u™tÚte þwk ÷t¼ ÚttÞ Au ? yt™t rð»tu ftuE {trn‚e {¤‚e
™Úte. …nu÷e ðt‚ yu Au fu ytðt ðt‚ Œt¾÷tu ÷E™u Ë{Sþwk. þuX, ™tufh
y™u ‚u™tu rŒfhtu. þuX Au ‚u …tu‚t™t rŒfht™u ºtý {rn™t{tk ðu…th™e
ytkxe½qkxe Ë{òðe Œu Au y™u ‚u™tu {tMxh ÚtE òÞ Au. ßÞthu ™tufh ft{
fhu Au ‚u ™tufh™u ytkxe½qkxe Ë{s‚t ºteË ð»to ÷t„u Au. ßÞthu ‚u™e SkŒ„e
…qhe Útðt ytðu Au íÞthu yt ytkxe½qkxe Ë{su Au. yu s he‚u „wÁ …tu‚u
…tu‚t™e ËtÄ™t sr™‚ þÂõ‚ rþ»Þ{tk yð‚hý fhu Au, ‚u™u þÂõ‚…t‚ fnu
Au.
yt…ýe ykŒh {q¤ Ët‚ þheh Au MÚtq¤þheh, «týþheh, Ëqû{þheh,
fthýþheh, {ntfthýþheh, [i‚LÞþheh y™u rðhtx þheh. MÚtq¤þheh,
«týþheh, Ëqû{þheh y™u fthýþheh yt [thu þheh „wÁyu ËtÄ™t fhe™u
fthý þheh ËwÄe …ntUåÞt ntuÞ ‚u „wYþÂõ‚…t‚ fhe þfu Au. ytsu ‚tu
«týþheh™e Úttuze …ý ytðz‚ ntuÞ fu Úttuzwk fkE þe¾e ÷eÄwk ntuÞ ‚u
þÂõ‚…t‚ fhðt™e xÙtÞ fhu Au …ý nfef‚{tk yt þÂõ‚…t‚ ™Úte …ý «tý
þheh™e «r¢Þt Au.yt «r¢ÞtÚte {tºt rn÷ª„ ÚttÞ Au. ‚u rn÷ª„ fhðt
{txu swŒt swŒt [¢ …h ntÚt {wfðtu …zu Au, fu {tÚtu ntÚt {wfðtu …zu Au. ntÚt
{wõÞt …Ae Ët{™tu htu„ ‚{™u {¤u Au3 y™u ‚{thtu ‚kŒwhM‚ «tý yu™u {¤u
Au. yt su ™u„uxeð «tý yÚtðt htur„c «tý ‚{™u {¤u Au, ‚u ‚{tht
þheh{tk htu„ Q¼tu fhu Au. y™u yu™u ftZðt™tu Þtu„ef W…tÞ Au, yt
Þtur„f W…tÞ ‚{u ™ òý‚t ntu‚tu, yt htu„ Ë{Þ s‚t ‚{tht þheh{tk
 fwkzr÷™e
ò{ Út‚tu òÞ Au. y™u ytðt fux÷tÞ ŒŒeo™u Ëexª„ ytÃÞt …Ae yuf
𾂠yuðtu ytðtu Au fu ‚u{™u su ŒŒo ÚttÞ Au ‚u ftZðt {txu yt ŒŒo™e Œðt
ftuE yt…e ™ þfu. ztìõxh, ðfe÷ fu ðiã …tËu yt Œðt ™Úte, yt htu„
{xðt™e ftuE þõÞ‚t ™Úte. …hk‚w Þtu„e yht ŒŒo™e Œðt òýu Au. yt htu„
fu{ ftZðtu. yu™e …tËu htu„ ftZðt™e xuf™ef Au yÚtðt su {ntí{t Au su™e
…tËu htu„ ftZðt™e xuf™ef Au yÚtðt su {ntí{t Au su™e …tËu htu„
ftZðt™e xuf™ef ™Úte. ‚u …tu‚u Ë{S òÞ Au fu ftuE ‚u™u [hý M…hþ
fhðt {txu ytðu Au, ‚tu {™u ‚u™tu htu„ ÷t„w …zu Au. ‚tu …tu‚u ËtÄfÚte Œqh
hnuðt «Þí™ fhu Au. ftuE …ý ÔÞÂõ‚™u ‚u™u [hý M…þo ™ fhu ‚uðe ‚uðe
ËÏ‚ {™tE fhu Au. ½ýt ‚tu Œqh hnuðt, {txu …„ …h yðtnf f…zwk Zkfe
Œu Au, suÚte ftuE™tu fhkx ‚u™u ÷t„u ™nª.
þÂõ‚…t‚ ð¾‚u „wY …tu‚t™e þÂõ‚ rþ»Þ{tk huzu Au. yu™t {txu …t‚
þçŒ ðt…hðt{tk ytÔÞtu Au. …t‚T yux÷u …zðwk. nfef‚{tk …t‚T yux÷u ‘‘„wY™wk
rþ»Þ{tk þÂõ‚™wk yð‚hý Útðwk’’ yu™u …t‚T fnuðt{tk ytðu Au.
yt þÂõ‚ ykŒh s‚t MÚtq¤þheh, «týþheh, Ëqû{þheh y™u
fthýþheh™e ykŒh yþwÂØytu Au ‚u yþwÂØytu Œqh Útðt {tkzu Au. yu
yþwÂØytu Œqh ÚttÞ Au, íÞthu ËtÄf™u swŒe swŒe r¢Þtytu ÚttÞ Au. ytË™
ÚttÞ Au, «týtÞt{ ÚttÞ Au, nËðt™wk ÚttÞ, ™t[ðt™wk ÚttÞ, {wÿt ÚttÞ Au,
{kºttuå[th ÚttÞ Au. yt{ …qðo™t ËkMfth «{týu swŒe swŒe r¢Þtytu ÚttÞ
Au. yÚtðt ‚{u ËtÄ™t fhe™u, ytË™-«týtÞt{ {kºt fhe™u, ºtýu þheh þwØ
fhe™u ytðtu ‚tu „wÁ su ‚{tht …h ntÚt {qfu ‚tu ‚{™u ËeÄe Ë{tÄe ÷t„u
Au. y™u ftk ‚{u ËeÄt òu „wÁ …tËu ytÔÞt ntu ‚tu „wY þÂõ‚…t‚ fhe™u
Äe{u Äe{u yþwÂØ Œqh ÚttÞ Au. þÂõ‚…t‚ fhe™u Äe{u Äe{u yþwÂØytu Œqh
ÚttÞ Au Äe{u Äe{u Ë{tÄe yÚtðt æÞt™ þY ÚttÞ Au. yt ðM‚wytu ƒnw
…whtýt s{t™t™e Au. yt ðM‚w „]nMÚteytu™u ytuAe {trn‚e Au, su …tu‚t™e
„wY Ë{su Au. ‚u™u …ý yt rð»tu …qhe Ë{s Ähtð‚t ™Úte. yux÷t {txu
fnuðtÞ Au fu ‘‘„wYf]…t rn fuð÷{T’’ „wY™e f]…t ÚttÞ ‚tu ‚{u ‚{thtu æÞtÞ
52
fwkzr÷™e þÂõ‚…t‚
…qhtu fhtu Atu. …k„w ÷k½hÞ‚u r„rh{, …tk„¤tu ntuÞ ‚u …ý …ðo‚ ytu¤k„e
òÞ Au. y™u ËtÄf …tu‚u ËtÄ™™t {t„uo yt„¤ ðÄu Au …tu‚t™wk æÞuÞ
ytí{Ëtûttífth fhðt™tu Au ‚u …qY ÚttÞ Au.
{t™ðSð™ yu‚tu fwŒh‚™e {nt{q÷e Rïh ‚hVÚte {¤u÷ yý{tu÷
¼ux Au. y™uf sL{™t …wÛÞ …Ae {t™ð Sð™ - {t™ð Œun {¤u Au y™u
yu {t™ðŒun™u ËtÚtof fhðt {txu þkfht[tÞuo rððuf [¢t{rý{tk ™e[u
«{týu™tu &÷tuf yt…u÷ Au.
…‹„éÝæ¢ ÝÚ …‹}æ ÎéHü|æ}æ„: ÐéS„±¢ „„æï ç±Ðí„æ J
„S}ææmñçÎÜU {}æü}ææxæü ÐÚ„æ çÏæhy±}æS}ææ„æÚ}æì JJ
¥æy}ææÝæy}æÜU ç±±ï™Ý¢ S±ùÝé|æ±æï Ïæíræ}ææHÝæ ¨¢çSƒç„ J
}æéçv„Ýæïüàæ„ …‹}æ ÜUæïçÅ ¨éÜëU„ï: Ð釲ñç±ÝæÝ yÜU|²„ï J
Ëqû{sk‚w™tu rðftË ÚtE yt¾hu {t™ð sL{ ËwÄe Sðu sðwk …zu Au,
‚u{tk …ý {™w»Þ sL{ ½ýt sL{tu™t …wÛÞ …Ae {¤u Au, ‚u{tk …ý ƒútñý
fw¤{tk sL{ yu …ý {tuxt …wÛÞ™e ðt‚ Au. ƒútñý fw¤{tk sL{ ÷eÄt …Ae,
ƒútñýíð™t „wý Ähtððt yu …ý ½ýe {tuxe ðt‚ Au. Ä{o {t„o …h sðt™e
RåAt Útðe, þtMºttu™e …qhtýtu™wk ðtk[™ fhðwk y™u yu Ë{sðwk, yu …ý
{tuxt™e …qÛÞ™e ðt‚ Au. yt he‚u su yt„¤ ðÄu Au ‚uýu {t™ð sL{
Sð™™u ËtÚtof fhu÷ Au. {t™ð sL{{tk {týË sL{ Äthý fhe™u …Ae ‚u,
Mºte ntuÞ fu …wÁ»t ntuÞ …ý ‚uýu ytí{t {wÂõ‚™tu yÇÞtË ™Úte fÞtuo, ‚u™u
ytí{½t‚e „ýe þftÞ yÚtðtytí{½t‚e ntuE þfu ‚u™u {txu &÷tuf Au.
ßÞtk ËwÄe {™w»Þ {t™ðSð™ Äthý fhe™u ytí{ Ët7tífth fu
ƒúñ™efu {tuût™e «tÂe fh‚tu ™Úte íÞtk ËwÄe ðthkðth sL{ ÷uðtu …zu Au y™u
htu„ þtuf Œw:¾ Ëk‚t… ¼tu„ððt …zu Au. yt™u {txu þkfht[tÞo yuf &÷tuf
yt…u Au.
§„: ÜUæï‹™çS„ }æêÉæy}ææ ²S„é S±æƒü Ðí}æælç„ J
ÎéHü|æ }ææÝ鯢 Îïã Ðí挲 „~ææçÐ ÐæñL¯}æì J
{t™ð ßÞthu ytí{Œþo™ fhðt™t «Þí™ fhu Au íÞthu ¼„ðt™u
53
 fwkzr÷™e
ò{ Út‚tu òÞ Au. y™u ytðt fux÷tÞ ŒŒeo™u Ëexª„ ytÃÞt …Ae yuf
𾂠yuðtu ytðtu Au fu ‚u{™u su ŒŒo ÚttÞ Au ‚u ftZðt {txu yt ŒŒo™e Œðt
ftuE yt…e ™ þfu. ztìõxh, ðfe÷ fu ðiã …tËu yt Œðt ™Úte, yt htu„
{xðt™e ftuE þõÞ‚t ™Úte. …hk‚w Þtu„e yht ŒŒo™e Œðt òýu Au. yt htu„
fu{ ftZðtu. yu™e …tËu htu„ ftZðt™e xuf™ef Au yÚtðt su {ntí{t Au su™e
…tËu htu„ ftZðt™e xuf™ef Au yÚtðt su {ntí{t Au su™e …tËu htu„
ftZðt™e xuf™ef ™Úte. ‚u …tu‚u Ë{S òÞ Au fu ftuE ‚u™u [hý M…hþ
fhðt {txu ytðu Au, ‚tu {™u ‚u™tu htu„ ÷t„w …zu Au. ‚tu …tu‚u ËtÄfÚte Œqh
hnuðt «Þí™ fhu Au. ftuE …ý ÔÞÂõ‚™u ‚u™u [hý M…þo ™ fhu ‚uðe ‚uðe
ËÏ‚ {™tE fhu Au. ½ýt ‚tu Œqh hnuðt, {txu …„ …h yðtnf f…zwk Zkfe
Œu Au, suÚte ftuE™tu fhkx ‚u™u ÷t„u ™nª.
þÂõ‚…t‚ ð¾‚u „wY …tu‚t™e þÂõ‚ rþ»Þ{tk huzu Au. yu™t {txu …t‚
þçŒ ðt…hðt{tk ytÔÞtu Au. …t‚T yux÷u …zðwk. nfef‚{tk …t‚T yux÷u ‘‘„wY™wk
rþ»Þ{tk þÂõ‚™wk yð‚hý Útðwk’’ yu™u …t‚T fnuðt{tk ytðu Au.
yt þÂõ‚ ykŒh s‚t MÚtq¤þheh, «týþheh, Ëqû{þheh y™u
fthýþheh™e ykŒh yþwÂØytu Au ‚u yþwÂØytu Œqh Útðt {tkzu Au. yu
yþwÂØytu Œqh ÚttÞ Au, íÞthu ËtÄf™u swŒe swŒe r¢Þtytu ÚttÞ Au. ytË™
ÚttÞ Au, «týtÞt{ ÚttÞ Au, nËðt™wk ÚttÞ, ™t[ðt™wk ÚttÞ, {wÿt ÚttÞ Au,
{kºttuå[th ÚttÞ Au. yt{ …qðo™t ËkMfth «{týu swŒe swŒe r¢Þtytu ÚttÞ
Au. yÚtðt ‚{u ËtÄ™t fhe™u, ytË™-«týtÞt{ {kºt fhe™u, ºtýu þheh þwØ
fhe™u ytðtu ‚tu „wÁ su ‚{tht …h ntÚt {qfu ‚tu ‚{™u ËeÄe Ë{tÄe ÷t„u
Au. y™u ftk ‚{u ËeÄt òu „wÁ …tËu ytÔÞt ntu ‚tu „wY þÂõ‚…t‚ fhe™u
Äe{u Äe{u yþwÂØ Œqh ÚttÞ Au. þÂõ‚…t‚ fhe™u Äe{u Äe{u yþwÂØytu Œqh
ÚttÞ Au Äe{u Äe{u Ë{tÄe yÚtðt æÞt™ þY ÚttÞ Au. yt ðM‚wytu ƒnw
…whtýt s{t™t™e Au. yt ðM‚w „]nMÚteytu™u ytuAe {trn‚e Au, su …tu‚t™e
„wY Ë{su Au. ‚u™u …ý yt rð»tu …qhe Ë{s Ähtð‚t ™Úte. yux÷t {txu
fnuðtÞ Au fu ‘‘„wYf]…t rn fuð÷{T’’ „wY™e f]…t ÚttÞ ‚tu ‚{u ‚{thtu æÞtÞ
52
fwkzr÷™e þÂõ‚…t‚
…qhtu fhtu Atu. …k„w ÷k½hÞ‚u r„rh{, …tk„¤tu ntuÞ ‚u …ý …ðo‚ ytu¤k„e
òÞ Au. y™u ËtÄf …tu‚u ËtÄ™™t {t„uo yt„¤ ðÄu Au …tu‚t™wk æÞuÞ
ytí{Ëtûttífth fhðt™tu Au ‚u …qY ÚttÞ Au.
{t™ðSð™ yu‚tu fwŒh‚™e {nt{q÷e Rïh ‚hVÚte {¤u÷ yý{tu÷
¼ux Au. y™uf sL{™t …wÛÞ …Ae {t™ð Sð™ - {t™ð Œun {¤u Au y™u
yu {t™ðŒun™u ËtÚtof fhðt {txu þkfht[tÞuo rððuf [¢t{rý{tk ™e[u
«{týu™tu &÷tuf yt…u÷ Au.
…‹„éÝæ¢ ÝÚ …‹}æ ÎéHü|æ}æ„: ÐéS„±¢ „„æï ç±Ðí„æ J
„S}ææmñçÎÜU {}æü}ææxæü ÐÚ„æ çÏæhy±}æS}ææ„æÚ}æì JJ
¥æy}ææÝæy}æÜU ç±±ï™Ý¢ S±ùÝé|æ±æï Ïæíræ}ææHÝæ ¨¢çSƒç„ J
}æéçv„Ýæïüàæ„ …‹}æ ÜUæïçÅ ¨éÜëU„ï: Ð釲ñç±ÝæÝ yÜU|²„ï J
Ëqû{sk‚w™tu rðftË ÚtE yt¾hu {t™ð sL{ ËwÄe Sðu sðwk …zu Au,
‚u{tk …ý {™w»Þ sL{ ½ýt sL{tu™t …wÛÞ …Ae {¤u Au, ‚u{tk …ý ƒútñý
fw¤{tk sL{ yu …ý {tuxt …wÛÞ™e ðt‚ Au. ƒútñý fw¤{tk sL{ ÷eÄt …Ae,
ƒútñýíð™t „wý Ähtððt yu …ý ½ýe {tuxe ðt‚ Au. Ä{o {t„o …h sðt™e
RåAt Útðe, þtMºttu™e …qhtýtu™wk ðtk[™ fhðwk y™u yu Ë{sðwk, yu …ý
{tuxt™e …qÛÞ™e ðt‚ Au. yt he‚u su yt„¤ ðÄu Au ‚uýu {t™ð sL{
Sð™™u ËtÚtof fhu÷ Au. {t™ð sL{{tk {týË sL{ Äthý fhe™u …Ae ‚u,
Mºte ntuÞ fu …wÁ»t ntuÞ …ý ‚uýu ytí{t {wÂõ‚™tu yÇÞtË ™Úte fÞtuo, ‚u™u
ytí{½t‚e „ýe þftÞ yÚtðtytí{½t‚e ntuE þfu ‚u™u {txu &÷tuf Au.
ßÞtk ËwÄe {™w»Þ {t™ðSð™ Äthý fhe™u ytí{ Ët7tífth fu
ƒúñ™efu {tuût™e «tÂe fh‚tu ™Úte íÞtk ËwÄe ðthkðth sL{ ÷uðtu …zu Au y™u
htu„ þtuf Œw:¾ Ëk‚t… ¼tu„ððt …zu Au. yt™u {txu þkfht[tÞo yuf &÷tuf
yt…u Au.
§„: ÜUæï‹™çS„ }æêÉæy}ææ ²S„é S±æƒü Ðí}æælç„ J
ÎéHü|æ }ææÝ鯢 Îïã Ðí挲 „~ææçÐ ÐæñL¯}æì J
{t™ð ßÞthu ytí{Œþo™ fhðt™t «Þí™ fhu Au íÞthu ¼„ðt™u
53
 fwkzr÷™e
yt…u÷ yu™wk þheh, {™ RrLÿÞtu™e ykŒh {¤ ¼hu÷ Au. ¼hu÷ {¤ ™u
ftZðt™t hM‚t Au. {¤ ftZðt™t hM‚t{tk …nu÷t ‚tu, yt {¤ su ft[tu ntuÞ
‚u …tfðtu òuEyu, yu {¤ …tfu …Ae ‚u™u ¾tu‚he™u ftZðtu òuEyu. ‚u™u
{txu™e [tu¬Ë xuf™ef Au. {q¤ …tÞt™e ðt‚ yu Au fu þheh {™™u
RrLÿÞ™e ykŒh hnu÷ yþwÂØytu Œqh Útðe òuEyu y™u yt yþwÂØytu Œwh
ÚtE òÞ, íÞthu ytí{ Ëtûttífth Útðt™e þwØ‚t™e þYyt‚ ÚttÞ Au. yux÷u
{™™e ykŒh, þheh™e ykŒh,RrLÿÞ™e ykŒh hnu÷e yþwÂØytu {¤™tu Œtu»t
Au ‚u {¤ …tfðtu òuEyu, {¤ …tfu Au …Úte ‚u™u Ënu÷tEÚte Œqh fhe þfeyu
Aeyu, ftuE …ý ðM‚w [tUxe „E ntuÞ Au ‚u™u Œqh fhðe ntuÞ ‚tu ‚u™u „h{
fhðe …zu Au „h{ fhðtÚte Ze÷e ÚttÞ Au …Ae ‚u™u ‚tƒuÚttÚte W¾uzðe …zu
Au, ‚u{ yt…ýt þheh{tk su {¤ Au, ò{ ÚtÞu÷ {¤ Au, ‚u ‚u™u ËtÄ™t
s™e‚ þÂõ‚Úte „h{ fhðt™tu Au y™u ‚…ùÞto™t ƒ¤Úte ßÞthu ‚u „h{
ÚttÞ Au …Ae Äe{u Äe{u „h{ ÚttÞ Au yu yt „h{ ÚtÞu÷ {¤ …tfu Au, …Ae
{¤™u Œqh fhðt™tu Au. ‚u™t {txu yt …ý r¢Þt ntuÞ Au. r¢Þt fhðtÚte {¤
Œqh ÚttÞ Au ‚uÚte RrLÿÞ þwØ ƒ™u Au, {™ þwØ ƒ™u Au, y™u þheh þwØ
ƒ™u Au. íÞthu yt…ýe ykŒh «ËtŒ™wk ƒ¤ ðÄu Au y™u íÞthu {™ þtk‚ ÚtE
òÞ Au {™ «ËL™ ƒ™u Au. {™ r™¼oÞ ƒ™u Au, ytí{ Œþo™ fhðt {txu™e
fze Au, ytí{Œþo™ fhðt™tu …tÞtu ƒkÄtÞ Au, yt …tÞt W…h s ËtÄ™t
[t÷u Au.
þÂõ‚…t‚™w {níð
yt…ýtu «§ Au fu þÂõ‚…t‚ yux÷u þwk ? y™u ‚u™e sYh þwk Au ?
ËtÄf ËtÄ™t fhu Au ‚uÚte ‚u™t þheh{tk rðãw‚ þÂõ‚ ¼u„e ÚttÞ Au. ztìõxh
fnuðt «{týu yt…ýt þheh{tk ŒtuZ ðtuÕx ƒuxhe fhkx Au. y™u ËtÄ™tu fhe™u
rËØÞtu„e yu fhkx™u ƒth ðtuÕx™e ƒuxhe sux÷tu fhkx ðÄthu Au, ßÞthu ƒth
ðtuÕx™e ƒux÷e sux÷tu fhkx ÚttÞ Au, íÞthu ËtÄf Ëns «{týu Ë{trÄ{tk
òÞ Au, yux÷u ËtÄ™t yux÷u, ƒeswk fE ™nª …ý Eïhu yt…u÷ ŒtuZ
ðtuÕx™e ƒuxhe™t fhkx™u ðÄthe™u su{ su{ ËtÄ™tÚte fhkx ðÄ‚tu òÞ ‚u{
54
fwkzr÷™e þÂõ‚…t‚
[¢tu ¾w÷‚t òÞ Au. y™u yþwÂØfhý Út‚w òÞ Au. …hk‚w ËtÄf™t þheh{tk
òuEyu ‚ux÷e þÂõ‚ «„x Út‚e ™Úte íÞtk „wÁ™wk ft{ ytðu Au. „wÁ …tu‚t™e
ËtÄ™t sL{ þÂõ‚ «ðuþ fhtðu Au y™u ßÞtk ËtÄf þÂõ‚ ‚qx …z‚e ntuÞ
íÞtk …tu‚t™e þÂõ‚ yt…u Au, …qhu Au y™u ËtÄ™t™e ¾qx‚e þÂõ‚ yt…u Au.
…rhýt{u ‚u sÕŒe ËV¤‚t {u¤ðu Au, yux÷u s „wYf]…t ®n fuð÷{T >
yts „wYþÂõ‚ yt…u Au ‚u™u ‘‘þÂõ‚…t‚’’ fnuðt{tk ytðu Au {nŠ»t
ðrþcu ¼„ðt™ ht{[kÿ™u fÌtwk fu „wYf]…trn fuð÷{T „wYf]…tÚte s Út‚t
þÂõ‚…t‚Úte s rþ»Þ™wk fÕÞtý ÚttÞ Au y™u rþ»Þ™e Wæðo„r‚ ÚttÞ Au y™u
ËtÄ™t ËV¤ ÚttÞ Au y™u ‚u þÂõ‚…t‚ îtht s þõÞ ƒ™u Au.
ÐçÚÐÜU±|æv„æ Îï „æÝéy¨ÎÝ ãï„ì àæçv„ Ðæ„ïÝ J
…æï …²„ï ÐÚ¢ „y±ï ¨ çÎœææ²æ²æ²ü }æê<„Sƒ JJ
àæçv„ Ðæ„ïÝ ¨¢²év„æ ç±læ±ïÉ梄 ™æv²…æ J
²Îæ ²S² „Îæ ²S² ç±}æéçv„ Ýæ~æ Úæàæ²: JJ
Éýt™wƒkÄ y™u „wYÉý
yt s„‚™t ÔÞðnth Éýt™wƒkÄ W…h [t÷u Au. rþ»Þ y™u „wÁ W…h
òu Éýt™wƒkÄ ™ ntuÞ ‚tu þÂõ‚ …tAe …zu Au. ft{ fh‚e ™Úte y™u yt
þÂõ‚ ft{ fh‚e ÚttÞ ‚u {txu „wÁ y™u rþ»Þ ðå[u Éýt™wƒkÄ W¼tu Útðtu
òuEyu s y™u yu Éýt™wƒkÄ Q¼tu Útðt {txu yuf «r¢Þt Au su{tk rþ»Þ
„wY™u fkEf yt…u Au. yu™wk {qÕÞ s ™ ntuE þfu, ‚u y{qÕÞ Au. …hk‚w
Éýt™wƒkÄ Q¼tu fhðt™e yt «r¢Þt Au. þõ‚ …tu‚u rþ»Þ{tk íÞthu s W‚hu
fu rþ»Þ™wk Éý „wY …h fkEf ntuÞ y™u rþ»Þ …ý …tu‚t™e þÂõ‚ «{týu
yt Éý yŒt fhðt™tu «Þí™ fhu Au. nfef‚{tk rþ»Þ ‚tu [t{ze™t òuzt
fhe™u „wY™u …nuhtðu ‚tu …ý ytuAwk Au. Érý yŒt fhðt™t «Þí™ fhu Au
ftuE rþ»Þ …tu‚t™tÚte ƒ™‚t «Þí™Úte Éý yŒt ™ ÚtE þfu ‚u ƒÄw …tu‚t™t
„wY {txu fhðt «Þí™ fhu Au. ftuE Ä™Úte «Þí™ fhu Au. „wÁ™e þe
sYrhÞt‚ Au ‚u òýu Au y™u ‚u òýe™u …tu‚t™t Ä™Úte yu sYrhÞt‚ …qhe
fhu Au. ftuE ‚™Úte Ëuðt fhu Au. yt{ rþ»Þ ‚™Úte {™Úte y™u Ä™Úte
55
 fwkzr÷™e
yt…u÷ yu™wk þheh, {™ RrLÿÞtu™e ykŒh {¤ ¼hu÷ Au. ¼hu÷ {¤ ™u
ftZðt™t hM‚t Au. {¤ ftZðt™t hM‚t{tk …nu÷t ‚tu, yt {¤ su ft[tu ntuÞ
‚u …tfðtu òuEyu, yu {¤ …tfu …Ae ‚u™u ¾tu‚he™u ftZðtu òuEyu. ‚u™u
{txu™e [tu¬Ë xuf™ef Au. {q¤ …tÞt™e ðt‚ yu Au fu þheh {™™u
RrLÿÞ™e ykŒh hnu÷ yþwÂØytu Œqh Útðe òuEyu y™u yt yþwÂØytu Œwh
ÚtE òÞ, íÞthu ytí{ Ëtûttífth Útðt™e þwØ‚t™e þYyt‚ ÚttÞ Au. yux÷u
{™™e ykŒh, þheh™e ykŒh,RrLÿÞ™e ykŒh hnu÷e yþwÂØytu {¤™tu Œtu»t
Au ‚u {¤ …tfðtu òuEyu, {¤ …tfu Au …Úte ‚u™u Ënu÷tEÚte Œqh fhe þfeyu
Aeyu, ftuE …ý ðM‚w [tUxe „E ntuÞ Au ‚u™u Œqh fhðe ntuÞ ‚tu ‚u™u „h{
fhðe …zu Au „h{ fhðtÚte Ze÷e ÚttÞ Au …Ae ‚u™u ‚tƒuÚttÚte W¾uzðe …zu
Au, ‚u{ yt…ýt þheh{tk su {¤ Au, ò{ ÚtÞu÷ {¤ Au, ‚u ‚u™u ËtÄ™t
s™e‚ þÂõ‚Úte „h{ fhðt™tu Au y™u ‚…ùÞto™t ƒ¤Úte ßÞthu ‚u „h{
ÚttÞ Au …Ae Äe{u Äe{u „h{ ÚttÞ Au yu yt „h{ ÚtÞu÷ {¤ …tfu Au, …Ae
{¤™u Œqh fhðt™tu Au. ‚u™t {txu yt …ý r¢Þt ntuÞ Au. r¢Þt fhðtÚte {¤
Œqh ÚttÞ Au ‚uÚte RrLÿÞ þwØ ƒ™u Au, {™ þwØ ƒ™u Au, y™u þheh þwØ
ƒ™u Au. íÞthu yt…ýe ykŒh «ËtŒ™wk ƒ¤ ðÄu Au y™u íÞthu {™ þtk‚ ÚtE
òÞ Au {™ «ËL™ ƒ™u Au. {™ r™¼oÞ ƒ™u Au, ytí{ Œþo™ fhðt {txu™e
fze Au, ytí{Œþo™ fhðt™tu …tÞtu ƒkÄtÞ Au, yt …tÞt W…h s ËtÄ™t
[t÷u Au.
þÂõ‚…t‚™w {níð
yt…ýtu «§ Au fu þÂõ‚…t‚ yux÷u þwk ? y™u ‚u™e sYh þwk Au ?
ËtÄf ËtÄ™t fhu Au ‚uÚte ‚u™t þheh{tk rðãw‚ þÂõ‚ ¼u„e ÚttÞ Au. ztìõxh
fnuðt «{týu yt…ýt þheh{tk ŒtuZ ðtuÕx ƒuxhe fhkx Au. y™u ËtÄ™tu fhe™u
rËØÞtu„e yu fhkx™u ƒth ðtuÕx™e ƒuxhe sux÷tu fhkx ðÄthu Au, ßÞthu ƒth
ðtuÕx™e ƒux÷e sux÷tu fhkx ÚttÞ Au, íÞthu ËtÄf Ëns «{týu Ë{trÄ{tk
òÞ Au, yux÷u ËtÄ™t yux÷u, ƒeswk fE ™nª …ý Eïhu yt…u÷ ŒtuZ
ðtuÕx™e ƒuxhe™t fhkx™u ðÄthe™u su{ su{ ËtÄ™tÚte fhkx ðÄ‚tu òÞ ‚u{
54
fwkzr÷™e þÂõ‚…t‚
[¢tu ¾w÷‚t òÞ Au. y™u yþwÂØfhý Út‚w òÞ Au. …hk‚w ËtÄf™t þheh{tk
òuEyu ‚ux÷e þÂõ‚ «„x Út‚e ™Úte íÞtk „wÁ™wk ft{ ytðu Au. „wÁ …tu‚t™e
ËtÄ™t sL{ þÂõ‚ «ðuþ fhtðu Au y™u ßÞtk ËtÄf þÂõ‚ ‚qx …z‚e ntuÞ
íÞtk …tu‚t™e þÂõ‚ yt…u Au, …qhu Au y™u ËtÄ™t™e ¾qx‚e þÂõ‚ yt…u Au.
…rhýt{u ‚u sÕŒe ËV¤‚t {u¤ðu Au, yux÷u s „wYf]…t ®n fuð÷{T >
yts „wYþÂõ‚ yt…u Au ‚u™u ‘‘þÂõ‚…t‚’’ fnuðt{tk ytðu Au {nŠ»t
ðrþcu ¼„ðt™ ht{[kÿ™u fÌtwk fu „wYf]…trn fuð÷{T „wYf]…tÚte s Út‚t
þÂõ‚…t‚Úte s rþ»Þ™wk fÕÞtý ÚttÞ Au y™u rþ»Þ™e Wæðo„r‚ ÚttÞ Au y™u
ËtÄ™t ËV¤ ÚttÞ Au y™u ‚u þÂõ‚…t‚ îtht s þõÞ ƒ™u Au.
ÐçÚÐÜU±|æv„æ Îï „æÝéy¨ÎÝ ãï„ì àæçv„ Ðæ„ïÝ J
…æï …²„ï ÐÚ¢ „y±ï ¨ çÎœææ²æ²æ²ü }æê<„Sƒ JJ
àæçv„ Ðæ„ïÝ ¨¢²év„æ ç±læ±ïÉ梄 ™æv²…æ J
²Îæ ²S² „Îæ ²S² ç±}æéçv„ Ýæ~æ Úæàæ²: JJ
Éýt™wƒkÄ y™u „wYÉý
yt s„‚™t ÔÞðnth Éýt™wƒkÄ W…h [t÷u Au. rþ»Þ y™u „wÁ W…h
òu Éýt™wƒkÄ ™ ntuÞ ‚tu þÂõ‚ …tAe …zu Au. ft{ fh‚e ™Úte y™u yt
þÂõ‚ ft{ fh‚e ÚttÞ ‚u {txu „wÁ y™u rþ»Þ ðå[u Éýt™wƒkÄ W¼tu Útðtu
òuEyu s y™u yu Éýt™wƒkÄ Q¼tu Útðt {txu yuf «r¢Þt Au su{tk rþ»Þ
„wY™u fkEf yt…u Au. yu™wk {qÕÞ s ™ ntuE þfu, ‚u y{qÕÞ Au. …hk‚w
Éýt™wƒkÄ Q¼tu fhðt™e yt «r¢Þt Au. þõ‚ …tu‚u rþ»Þ{tk íÞthu s W‚hu
fu rþ»Þ™wk Éý „wY …h fkEf ntuÞ y™u rþ»Þ …ý …tu‚t™e þÂõ‚ «{týu
yt Éý yŒt fhðt™tu «Þí™ fhu Au. nfef‚{tk rþ»Þ ‚tu [t{ze™t òuzt
fhe™u „wY™u …nuhtðu ‚tu …ý ytuAwk Au. Érý yŒt fhðt™t «Þí™ fhu Au
ftuE rþ»Þ …tu‚t™tÚte ƒ™‚t «Þí™Úte Éý yŒt ™ ÚtE þfu ‚u ƒÄw …tu‚t™t
„wY {txu fhðt «Þí™ fhu Au. ftuE Ä™Úte «Þí™ fhu Au. „wÁ™e þe
sYrhÞt‚ Au ‚u òýu Au y™u ‚u òýe™u …tu‚t™t Ä™Úte yu sYrhÞt‚ …qhe
fhu Au. ftuE ‚™Úte Ëuðt fhu Au. yt{ rþ»Þ ‚™Úte {™Úte y™u Ä™Úte
55
 fwkzr÷™e
Ëuðt fhu Au, íÞthu „wÁ «ËL™ ÚttÞ Au. ßÞthu „wÁ «ËL™ ÚttÞ Au íÞthu
„wÁ þÂõ‚…t‚ fhðt™tu rð[th fhu Au y™u yu «{týu ‚u™u ytŒuþ yt…u Au
fu ‘‘yt rŒðËu yt ðthu y™u yt Ë{Þu ‚wk ™tne ÄtuE™u ytðe s su ‚u™u
rŒûtt yt…ðt{tk ytðþu.’’
„wÁ™u ¾ƒh …ze òÞ Au fu rþ»Þ™t þheh{tk, RrLÿÞ{tk y™u {™{tk
hnu÷tu {¤ …tfe „Þtu Au. íÞtk „wÁ rþ»Þ™u þÂõ‚…t‚ fhðt™tu rð[th fhu
Au yt ðt‚™u ðrþc Ér»tyu &÷tuf{tk ƒ‚tðe Au.
yt{ „wY fYýtðþ rþ»Þ …h «ËL™ ÚtE™u rþ»Þ …h þÂõ‚…t‚ fhu
Au íÞthu ËtŒf Mð™u ytu¤¾ðt™e Þtºtt þY fhu Au y™u Ë{Þ s‚t yu
…tu‚t™e ò‚™u ytu¤¾u Au yux÷u fu ‚u™u ytí{ Ëtûttífth ÚttÞ Au yt™u
þk f ht[tÞu o Ë{&÷tu f e{tk hsq
fhu Au.
öC梄æ Ýñ± ÎíC |æê±Ý¢ ÛæÆÚï ¨ÎxæéÚæï¿ææÝ¢Îæ„é J
SÐàæüS±ñ„~æ ÜUHŒÐ: ¨Ý}æç„ ²Îãæï S±‡æü„æ}æïÓ² ¨æÚ}æ JJ
ÝSÐàæüyТ „ÎæçÐçŸæ„ ™Ú‡æ²éxæï ¨ÎxæéL: S±æÐçàæc²ï J
S±²¢ ¨æ}²¢ ç±l„ï |æ±æç„ çÝLÐ}æS„ïÝ ±æ HæñçÜUÜUæïçÐ JJ
…]Úðe÷tuf, Mð„o÷tuf, …t‚t¤÷tuf yt ºtýu{tk „wÁ™u W…{tk yt…ðt
{txu ftuE áütk‚ ™Úte.‚{u „wÁ™u …thË{ýe ËtÚtu Ëh¾tððt «Þí™ fhþtu
‚tu …thË{ýeyu ÷tu¾kz™u Ëtu™w ƒ™tðu Au, …ý „wÁ ‚tu yuðtu …thË{ýe Au
fu ‚u rþ»Þ™u yzf‚t M…þo fh‚t rþ»Þ™u …tu‚t™u …thË{ýe ƒ™tðe Œu Au, ‚u
Ëtu™w ™Úte ƒ™tð‚tu yux÷u „wÁ™e W…{t …thË{ýe ËtÚtu ™ fhe þfu ‚tu „wÁ
‚tu …thË{ýeÚte …ý yrÄf A, ‚u …tu‚t™e suðtu s …tu‚t™e Ë{t™ ƒ™tðu
Au yux÷u …]Úðe÷tuf, Mð„o÷tuf y™u …t‚t¤÷tuf{tk „wÁ™e ftuE W…{t yt…e
þft‚e ™Úte, „wÁ™wk ƒnw {tuxw {n¥ð ŒþtoÔÞwk Au. AuÕ÷u „wÁ™e W…{tk
yt…ðt™tu «Þí™ fhðt{tk ytÔÞtu íÞthu „wÁ™u …thË{ýe ËtÚtu Ëh¾tÔÞt.
…ý …thË{ýe ËtÚtu™e Ëh¾t{ýe yÄwhe Au. ƒhtƒh ™Úte, …thË{ýe ‚tu
÷tu¾kz™wk Ët™w fhu Au, …thË ™Úte ƒ™tð‚tu ßÞthu „wÁ ‚tu yuf yuðtu
56
fwkzr÷™e þÂõ‚…t‚
…thË{ýe Au, su rþ»Þ™u ÷tu¾kz™u M…þo fh‚t™e ËtÚtu s …tu‚t™e suðtu
ƒ™tðe Œu Au, …tu‚t™e Ë{t™ ƒ™tðu Au.
„wÁ þÂõ‚…t‚ ð¾‚u …tu‚t™e ËtÄ™ sL{ þÂõ‚™tu ŒrhÞtu rþ»Þ{tk
ðntðe Œu Au, hne su Au …tu‚t™e ƒÄe s rËÂØ ËtÚttu ËtÚt yt…u Au yux÷u
s „wÁ™u …thË{ýe™e W…{t ™ yt…e þftÞ fu{ fu „wÁ ‚tu …thË{ýeÚte
yrÄf Au fu{ fu ËtÄf™u ‚u rËÂØ™tu Mðt{e ƒ™tðe Œu Au.
„wY îtht ÞtuøÞ rþ»Þ™e …ËkŒ„e
su rË,TÞ™u …tu‚t™u ÞtuøÞ …tºt {t™u Au …Ae ‚u ¼÷u yÕÞ¿tt™e ntuÞ,
{q¾o ntuÞ, y¿tt™e ntuÞ, Ëtð r™ƒo¤ ntuÞ, yƒ¤t Mºte ntuÞ ‚u{ A‚tk ‚u
…t‚t™e þÂõ‚™tu Mðt{e ƒ™tðe Œu Au. ‚u™wk áütk‚ òuðwk ntuÞ ‚tu þkfht[tÞo™wk
Au.
þkfht[tÞo …tu‚u ƒuXt n‚t íÞthu Ët{u ‚u™t ºtý rþ»Þ ƒuXt n‚t íÞthu
[tuÚtt rþ»Þ ‚tuxft[txo ™Œeyu „wÁ™t f…zt Ätuðt „Þu÷ n‚tu ‚tu yu{tk™t
{wÏÞ rþ»Þ ðt‚ fhe fu ‚tuxft[tÞo ‚tu yt…ýtu Ë{Þ ƒ„tzu Au. yt…ýu
yÇÞtË fhðtu Au. …ý nsw ytÔÞtu ™Úte, yt…ýtu yÇÞtË ƒ„tzu Au,
yt…ýu fE yu™e ƒnw sYh ™Úte fu{ fu yu ‚tu {q¾o Au. yt…ýu yÇÞtË
þY fhþu; yu ‚tu ƒnw þe¾ðt™tu ™Úte. íÞthu þkfht[tÞuo ™t …tze fu, ™t
yt…ýu yu™e …tËu htn swytu, yu ytðþu íÞthu yÇÞtË þY fheþwk.
Úttuzeðth ƒÄt htn swyu Au. íÞth …Ae ßÞthu ºttuxft[tÞo ytðu Au, ytðu
Au. íÞthu „t‚tu „t‚tu ytðu Au. …tu‚u Mð‚kºt he‚u ºttuxf AkŒ h[u Au y™u
yu ºttuxf AkŒ{tk Œw„to Œuðe™wk M‚ð™ ƒtu÷u Au, yux÷w yŒT¼w‚ M‚ð™ Au fu
yu™e …tËu ƒuXu÷t ºtýu rþ»Þtu su …tu‚t™e ò‚™u {nt…krz‚ {t™‚t n‚t ‚u
ytùÞo[rf‚ ÚtE òÞ Au fu ºttuxft[tÞo yt MðÞk¼q M‚ð™ fE he‚u ƒtu÷e
þfu ? ‚tu yt Au „wYf]…t. þkfht[tÞuo ºttuxft[tÞo …h „]Y f]…t W‚the
ºttuxft[tÞo fŒt[ y¿tt™e nþu, yÕ…¿tt™e nþu, A‚tk …ý „wÁ™e f]…t
Út‚t™e ËtÚtu yt ºtý rþ»ÞÚte …ý yt„¤ ðÄe „Þtu ytsu yt ºtý
rþ»Þtu™t ™t{ …ý ™Úte òý‚t ßÞthu yt ºttuxf AkŒ …hÚte ºttuxf[tÞo
57
 fwkzr÷™e
Ëuðt fhu Au, íÞthu „wÁ «ËL™ ÚttÞ Au. ßÞthu „wÁ «ËL™ ÚttÞ Au íÞthu
„wÁ þÂõ‚…t‚ fhðt™tu rð[th fhu Au y™u yu «{týu ‚u™u ytŒuþ yt…u Au
fu ‘‘yt rŒðËu yt ðthu y™u yt Ë{Þu ‚wk ™tne ÄtuE™u ytðe s su ‚u™u
rŒûtt yt…ðt{tk ytðþu.’’
„wÁ™u ¾ƒh …ze òÞ Au fu rþ»Þ™t þheh{tk, RrLÿÞ{tk y™u {™{tk
hnu÷tu {¤ …tfe „Þtu Au. íÞtk „wÁ rþ»Þ™u þÂõ‚…t‚ fhðt™tu rð[th fhu
Au yt ðt‚™u ðrþc Ér»tyu &÷tuf{tk ƒ‚tðe Au.
yt{ „wY fYýtðþ rþ»Þ …h «ËL™ ÚtE™u rþ»Þ …h þÂõ‚…t‚ fhu
Au íÞthu ËtŒf Mð™u ytu¤¾ðt™e Þtºtt þY fhu Au y™u Ë{Þ s‚t yu
…tu‚t™e ò‚™u ytu¤¾u Au yux÷u fu ‚u™u ytí{ Ëtûttífth ÚttÞ Au yt™u
þk f ht[tÞu o Ë{&÷tu f e{tk hsq
fhu Au.
öC梄æ Ýñ± ÎíC |æê±Ý¢ ÛæÆÚï ¨ÎxæéÚæï¿ææÝ¢Îæ„é J
SÐàæüS±ñ„~æ ÜUHŒÐ: ¨Ý}æç„ ²Îãæï S±‡æü„æ}æïÓ² ¨æÚ}æ JJ
ÝSÐàæüyТ „ÎæçÐçŸæ„ ™Ú‡æ²éxæï ¨ÎxæéL: S±æÐçàæc²ï J
S±²¢ ¨æ}²¢ ç±l„ï |æ±æç„ çÝLÐ}æS„ïÝ ±æ HæñçÜUÜUæïçÐ JJ
…]Úðe÷tuf, Mð„o÷tuf, …t‚t¤÷tuf yt ºtýu{tk „wÁ™u W…{tk yt…ðt
{txu ftuE áütk‚ ™Úte.‚{u „wÁ™u …thË{ýe ËtÚtu Ëh¾tððt «Þí™ fhþtu
‚tu …thË{ýeyu ÷tu¾kz™u Ëtu™w ƒ™tðu Au, …ý „wÁ ‚tu yuðtu …thË{ýe Au
fu ‚u rþ»Þ™u yzf‚t M…þo fh‚t rþ»Þ™u …tu‚t™u …thË{ýe ƒ™tðe Œu Au, ‚u
Ëtu™w ™Úte ƒ™tð‚tu yux÷u „wÁ™e W…{t …thË{ýe ËtÚtu ™ fhe þfu ‚tu „wÁ
‚tu …thË{ýeÚte …ý yrÄf A, ‚u …tu‚t™e suðtu s …tu‚t™e Ë{t™ ƒ™tðu
Au yux÷u …]Úðe÷tuf, Mð„o÷tuf y™u …t‚t¤÷tuf{tk „wÁ™e ftuE W…{t yt…e
þft‚e ™Úte, „wÁ™wk ƒnw {tuxw {n¥ð ŒþtoÔÞwk Au. AuÕ÷u „wÁ™e W…{tk
yt…ðt™tu «Þí™ fhðt{tk ytÔÞtu íÞthu „wÁ™u …thË{ýe ËtÚtu Ëh¾tÔÞt.
…ý …thË{ýe ËtÚtu™e Ëh¾t{ýe yÄwhe Au. ƒhtƒh ™Úte, …thË{ýe ‚tu
÷tu¾kz™wk Ët™w fhu Au, …thË ™Úte ƒ™tð‚tu ßÞthu „wÁ ‚tu yuf yuðtu
56
fwkzr÷™e þÂõ‚…t‚
…thË{ýe Au, su rþ»Þ™u ÷tu¾kz™u M…þo fh‚t™e ËtÚtu s …tu‚t™e suðtu
ƒ™tðe Œu Au, …tu‚t™e Ë{t™ ƒ™tðu Au.
„wÁ þÂõ‚…t‚ ð¾‚u …tu‚t™e ËtÄ™ sL{ þÂõ‚™tu ŒrhÞtu rþ»Þ{tk
ðntðe Œu Au, hne su Au …tu‚t™e ƒÄe s rËÂØ ËtÚttu ËtÚt yt…u Au yux÷u
s „wÁ™u …thË{ýe™e W…{t ™ yt…e þftÞ fu{ fu „wÁ ‚tu …thË{ýeÚte
yrÄf Au fu{ fu ËtÄf™u ‚u rËÂØ™tu Mðt{e ƒ™tðe Œu Au.
„wY îtht ÞtuøÞ rþ»Þ™e …ËkŒ„e
su rË,TÞ™u …tu‚t™u ÞtuøÞ …tºt {t™u Au …Ae ‚u ¼÷u yÕÞ¿tt™e ntuÞ,
{q¾o ntuÞ, y¿tt™e ntuÞ, Ëtð r™ƒo¤ ntuÞ, yƒ¤t Mºte ntuÞ ‚u{ A‚tk ‚u
…t‚t™e þÂõ‚™tu Mðt{e ƒ™tðe Œu Au. ‚u™wk áütk‚ òuðwk ntuÞ ‚tu þkfht[tÞo™wk
Au.
þkfht[tÞo …tu‚u ƒuXt n‚t íÞthu Ët{u ‚u™t ºtý rþ»Þ ƒuXt n‚t íÞthu
[tuÚtt rþ»Þ ‚tuxft[txo ™Œeyu „wÁ™t f…zt Ätuðt „Þu÷ n‚tu ‚tu yu{tk™t
{wÏÞ rþ»Þ ðt‚ fhe fu ‚tuxft[tÞo ‚tu yt…ýtu Ë{Þ ƒ„tzu Au. yt…ýu
yÇÞtË fhðtu Au. …ý nsw ytÔÞtu ™Úte, yt…ýtu yÇÞtË ƒ„tzu Au,
yt…ýu fE yu™e ƒnw sYh ™Úte fu{ fu yu ‚tu {q¾o Au. yt…ýu yÇÞtË
þY fhþu; yu ‚tu ƒnw þe¾ðt™tu ™Úte. íÞthu þkfht[tÞuo ™t …tze fu, ™t
yt…ýu yu™e …tËu htn swytu, yu ytðþu íÞthu yÇÞtË þY fheþwk.
Úttuzeðth ƒÄt htn swyu Au. íÞth …Ae ßÞthu ºttuxft[tÞo ytðu Au, ytðu
Au. íÞthu „t‚tu „t‚tu ytðu Au. …tu‚u Mð‚kºt he‚u ºttuxf AkŒ h[u Au y™u
yu ºttuxf AkŒ{tk Œw„to Œuðe™wk M‚ð™ ƒtu÷u Au, yux÷w yŒT¼w‚ M‚ð™ Au fu
yu™e …tËu ƒuXu÷t ºtýu rþ»Þtu su …tu‚t™e ò‚™u {nt…krz‚ {t™‚t n‚t ‚u
ytùÞo[rf‚ ÚtE òÞ Au fu ºttuxft[tÞo yt MðÞk¼q M‚ð™ fE he‚u ƒtu÷e
þfu ? ‚tu yt Au „wYf]…t. þkfht[tÞuo ºttuxft[tÞo …h „]Y f]…t W‚the
ºttuxft[tÞo fŒt[ y¿tt™e nþu, yÕ…¿tt™e nþu, A‚tk …ý „wÁ™e f]…t
Út‚t™e ËtÚtu yt ºtý rþ»ÞÚte …ý yt„¤ ðÄe „Þtu ytsu yt ºtý
rþ»Þtu™t ™t{ …ý ™Úte òý‚t ßÞthu yt ºttuxf AkŒ …hÚte ºttuxf[tÞo
57
 fwkzr÷™e
s„{þnqh ÚtE „Þtu.
„wÁ …ËkŒ„e fh‚e ð¾‚u rþ»Þ™e ÞtuøÞt swyu Au. y™u rþ»Þ™e
ÞtuøÞ‚t yux÷u ? su ykŒh [u‚™t hnu÷e Au, ‚u™e þwk ÂMÚtr‚ Au ! ‚u ÂMÚtr‚
òuE ‚u™e …ËkŒ„e fhu A. …Ae rþ»Þ …wÁ»t Au fu Mºte ‚u {n¥ð™wk ™Úte.
…ý ‚u™e [u‚™t™e ô[tE ntuÞ ‚tu ‚u™e ô[tE òuE™u, „wÁ …ËkŒ fhu Au
y™u [u‚™t™e ô[tEðt¤e ÔÞÂõ‚ {¤u Au ‚tu „wÁ ‚u™t ‚hV Soft
Corner yux÷u fu ðÄw ÷t„ýe Œþtoðu Au yu™u yu{ Au fu ƒeò rþ»Þtu …h
ðÄw {nu™‚ fÁ su™e [u‚™t …ÚÚth suðe Au. ð»ttuo™t ð»ttuo™e {nu™‚ …Ae
rþ»Þ ‚iÞth ÚttÞ ßÞthu yt [u‚™t su™e ‚iÞth Au ‚u ËtÄf ‚hV ðÄthu
æÞt™ yt…ðt{tk ytðu ‚tu, yu Ëthe he‚u ‚iÞth ÚttÞ ‚u{ Au, ‚u{s ƒeò
rþ»Þ„ý ™u {ŒŒY… ÚttÞ ‚u{ Au ‚tu yu rþ»Þ™e …ËkŒ„e fhu Au y™u
…ËkŒ„e fÞto …Ae ‚u™u ‚iÞth fhu Au. ƒeS ðt‚ yu Au fu ytðtu rþ»Þ …ý
òu yu „wÁ™e …qhu …qhe Ëuðt fhu, …qhu …qhe þhýt„r‚ ntuÞ, „wÁ «íÞu
…qhu…qÁ, Ë{…oý ntuÞ, ‚tu …ý ytuxtu{uxefs „wÁ™u ‚u™t ‚hV ¼tð ÚttÞ Au.
fŒt[ ftuRf rþ»Þ [u‚™t™e áÂüyu yt„¤ ðÄe „Þu÷ ntuÞ …ý ‚u™e
þhýt„r‚ ™ ntuÞ, ‚u™tu ynk þqLÞ ™ ntuÞ íÞthu ‚u™t{tk „wÁ s™e‚ þÂõ‚
‚u™t{tk s÷Œe ytðe þf‚e ™Úte. „wÁ ßÞthu ÞtuøÞ …tºt þtuÄðt «Þí™ fhu
Au íÞthu …nu÷e ðt‚ yu Au fu …tºt yn{þqLÞ ntuðtu òuEyu. yn{þqLÞ
ntuðt W…htk‚, ‚u™e „wÁ¼Âõ‚ „tkze ntuðe òuEyu. ytðe „tkze „wÁ ¼Âõ‚
ntuÞ ‚tu „wÁ™wk ðtõÞ fuð÷{T „wÁðtõÞ ne fuð÷{T yux÷u „wÁyu su feÄwk,
yux÷u „wÁyu ‚u™e {~fhe fhðt fÌtwk ntuÞ ‚u™u {q¾o ƒ™tððt fÌtw ntuÞ ‚tu
…ý, ‚u™u ƒúñðtõÞ {t™u Au ‚u™u {~fhe ™Úte Ë{s‚tu, „wÁðtõÞ ƒúñ
ðtõÞ Au ‚u{ {t™e™u ‚u™tu y{÷ fhu Au õÞthuf „wÁyu {~fhe{tk fne ŒeÄw
ntuÞ fu ‘‘fwðt{tk …z’’ ! ‚tu rþ»Þ rð[th‚tu ™Úte fu „wÁ {the {~fhe fhu
Au …ý yu ‚tu fqðt{tk …z‚wk s {qfu Au yt ð¾‚u s „wÁ™e sðtƒŒthe Au
fwðt{tk …z‚t rþ»Þ™u ƒ[tðe ÷u Au yt {txu yt áütk‚ Au.
yu áütk‚ frƒh™wk. fƒeh …tËu yuf rþ»Þ ytÔÞtu frƒh n¤ðt {qz{tk
58
fwkzr÷™e þÂõ‚…t‚
n‚t y™u ËtÄf™u rfÄwk fu ‚wk rþ»Þ Útðt {tk„u Au ? íÞthu ËtÄfu fÌtwk fu nt,
nwk ‚{thtu rþ»Þ Útðt {tk„w Awk. íÞthu fƒehfnu Au fu {thu ‚the …heûtt ÷uðe
…zuþu, …Ae fƒeh fnu Au fu …u÷t fqðt{tk …z rþ»Þ Œtux {qfu Au y™u fqðt{tk
sk…÷tðu Au. frƒh ‚wh‚ s …tu‚t™e ËtÄ™t þÂõ‚Úte rþ»Þ™u ƒ[tðe ÷u Au
y™u ‚u™u …h{ rþ»Þ ‚hefu ht¾u Au. fnuðt™wk ‚tí…Þo yu Au fu „wÁ ðtõÞ
rn fuð÷{T „wÁ ðtõÞ rn ƒúñ ðtõÞ y™u ‚u™tu y{÷ fhu yuðt rþ»Þ {¤u
Au íÞthu ËtÄ™t rþ¾ððt™e Ënu÷e …zu Au fthý fu ËtÄ™t™e ykŒh ƒwÂØÚte
yt ËtÄ™t™e …kÂõ‚ytu Ë{ò‚e ™Úte y™u ™ Ë{ò‚e ntuÞ ‚tu …ý „wÁ
nwf{ fhu Au fu ‚™u Ë{òÞ fu ™ Ë{òÞ ‚tu …ý ‚thu ‚u™tu y{÷ fhðt™tu
Au yu rþ»Þ …ý òu „wÁ™e Ëuðt ‚™ {™ Ä™Úte fh‚tu ntuÞ Au íÞthu
Mðt¼trðf Au fu „wÁ™wk ÓŒÞ ‚u™t …h W{xu Au y™u ytuxtu{urxf „wÁ™u ‚u™t
‚hV «u{ ÚttÞ Au. y™u yts ð¾‚u „wÁþÂõ‚…t‚ fhu Au íÞthu ‚u™e
«týþÂõ‚ ‚tu W‚hu Au …hk‚w ËtÚttuËtÚt «u{™e þÂõ‚ …ý W‚hu Au yux÷u
„wÁ ßÞthu þÂõ‚…t‚ fhu íÞthu …qhu…qht «ËL™ ntuðt òuEyu „wÁ rþ»Þ ƒL™u
…qht…qht «ËÒt ntuðt òuEyu.
ËtÄf™tu þÂõ‚…t‚ ŒhBÞt™™tu yt™kŒ
ßÞthu „wÁ «ËL™ ÚtE™u rþ»Þ™t {tÚtt …h ntÚt {qfu Au. íÞthu
rþ»Þ™tu ËkÞ{ {™{tk s y™w¼ðu Au. yt™kŒ yux÷tu ƒÄtu ÚttÞ Au fu ‚u
ÔÞõ‚ fhe þf‚tu ™Úte. ‚u™u ÚttÞ fu nwk yt™kŒ fE he‚u ÔÞõ‚ fÁk ? nËe™u
ÔÞõ‚ fÁk …ý nËe™u yt™kŒ ÔÞõ‚ fhe þf‚tu ™Úte. ‚tu hze™u ÔÞõ‚ fÁk
? hze™u ÔÞõ‚ fhðt òÞ Au, ‚tu yt™kŒ ÔÞõ‚ ÚtE þf‚tu ™Úte, yu yÄwhtu
…zu Au, yu ÔÞÂõ‚ fhe þf‚tu ™Úte ËtÄf „w÷tkx {thðt {tkzu, fwŒft {thðt
{tkz, íÞthu …ý yt™kŒ ÔÞõ‚ ™Úte fhe þf‚tu, yux÷u ßÞthu ËtÄftu æÞt™{tk
ƒuXt ntuÞ Au, íÞthu yt™kŒ™e yufŒ{ yr¼ÔÞÂõ‚ ÚttÞ Au, íÞthu ¾wƒ nËe
…zu Au, yu™tÚte ßÞthu ðÄthu yt™kŒ ÔÞõ‚ fhu Au íÞthu hze …zu Au, hzðtÚte
…ý yt™kŒ ÔÞõ‚ ™Úte fhe þft‚tu, íÞthu „w÷tkx {thðt {tkzu Au. yt{
59
 fwkzr÷™e
s„{þnqh ÚtE „Þtu.
„wÁ …ËkŒ„e fh‚e ð¾‚u rþ»Þ™e ÞtuøÞt swyu Au. y™u rþ»Þ™e
ÞtuøÞ‚t yux÷u ? su ykŒh [u‚™t hnu÷e Au, ‚u™e þwk ÂMÚtr‚ Au ! ‚u ÂMÚtr‚
òuE ‚u™e …ËkŒ„e fhu A. …Ae rþ»Þ …wÁ»t Au fu Mºte ‚u {n¥ð™wk ™Úte.
…ý ‚u™e [u‚™t™e ô[tE ntuÞ ‚tu ‚u™e ô[tE òuE™u, „wÁ …ËkŒ fhu Au
y™u [u‚™t™e ô[tEðt¤e ÔÞÂõ‚ {¤u Au ‚tu „wÁ ‚u™t ‚hV Soft
Corner yux÷u fu ðÄw ÷t„ýe Œþtoðu Au yu™u yu{ Au fu ƒeò rþ»Þtu …h
ðÄw {nu™‚ fÁ su™e [u‚™t …ÚÚth suðe Au. ð»ttuo™t ð»ttuo™e {nu™‚ …Ae
rþ»Þ ‚iÞth ÚttÞ ßÞthu yt [u‚™t su™e ‚iÞth Au ‚u ËtÄf ‚hV ðÄthu
æÞt™ yt…ðt{tk ytðu ‚tu, yu Ëthe he‚u ‚iÞth ÚttÞ ‚u{ Au, ‚u{s ƒeò
rþ»Þ„ý ™u {ŒŒY… ÚttÞ ‚u{ Au ‚tu yu rþ»Þ™e …ËkŒ„e fhu Au y™u
…ËkŒ„e fÞto …Ae ‚u™u ‚iÞth fhu Au. ƒeS ðt‚ yu Au fu ytðtu rþ»Þ …ý
òu yu „wÁ™e …qhu …qhe Ëuðt fhu, …qhu …qhe þhýt„r‚ ntuÞ, „wÁ «íÞu
…qhu…qÁ, Ë{…oý ntuÞ, ‚tu …ý ytuxtu{uxefs „wÁ™u ‚u™t ‚hV ¼tð ÚttÞ Au.
fŒt[ ftuRf rþ»Þ [u‚™t™e áÂüyu yt„¤ ðÄe „Þu÷ ntuÞ …ý ‚u™e
þhýt„r‚ ™ ntuÞ, ‚u™tu ynk þqLÞ ™ ntuÞ íÞthu ‚u™t{tk „wÁ s™e‚ þÂõ‚
‚u™t{tk s÷Œe ytðe þf‚e ™Úte. „wÁ ßÞthu ÞtuøÞ …tºt þtuÄðt «Þí™ fhu
Au íÞthu …nu÷e ðt‚ yu Au fu …tºt yn{þqLÞ ntuðtu òuEyu. yn{þqLÞ
ntuðt W…htk‚, ‚u™e „wÁ¼Âõ‚ „tkze ntuðe òuEyu. ytðe „tkze „wÁ ¼Âõ‚
ntuÞ ‚tu „wÁ™wk ðtõÞ fuð÷{T „wÁðtõÞ ne fuð÷{T yux÷u „wÁyu su feÄwk,
yux÷u „wÁyu ‚u™e {~fhe fhðt fÌtwk ntuÞ ‚u™u {q¾o ƒ™tððt fÌtw ntuÞ ‚tu
…ý, ‚u™u ƒúñðtõÞ {t™u Au ‚u™u {~fhe ™Úte Ë{s‚tu, „wÁðtõÞ ƒúñ
ðtõÞ Au ‚u{ {t™e™u ‚u™tu y{÷ fhu Au õÞthuf „wÁyu {~fhe{tk fne ŒeÄw
ntuÞ fu ‘‘fwðt{tk …z’’ ! ‚tu rþ»Þ rð[th‚tu ™Úte fu „wÁ {the {~fhe fhu
Au …ý yu ‚tu fqðt{tk …z‚wk s {qfu Au yt ð¾‚u s „wÁ™e sðtƒŒthe Au
fwðt{tk …z‚t rþ»Þ™u ƒ[tðe ÷u Au yt {txu yt áütk‚ Au.
yu áütk‚ frƒh™wk. fƒeh …tËu yuf rþ»Þ ytÔÞtu frƒh n¤ðt {qz{tk
58
fwkzr÷™e þÂõ‚…t‚
n‚t y™u ËtÄf™u rfÄwk fu ‚wk rþ»Þ Útðt {tk„u Au ? íÞthu ËtÄfu fÌtwk fu nt,
nwk ‚{thtu rþ»Þ Útðt {tk„w Awk. íÞthu fƒehfnu Au fu {thu ‚the …heûtt ÷uðe
…zuþu, …Ae fƒeh fnu Au fu …u÷t fqðt{tk …z rþ»Þ Œtux {qfu Au y™u fqðt{tk
sk…÷tðu Au. frƒh ‚wh‚ s …tu‚t™e ËtÄ™t þÂõ‚Úte rþ»Þ™u ƒ[tðe ÷u Au
y™u ‚u™u …h{ rþ»Þ ‚hefu ht¾u Au. fnuðt™wk ‚tí…Þo yu Au fu „wÁ ðtõÞ
rn fuð÷{T „wÁ ðtõÞ rn ƒúñ ðtõÞ y™u ‚u™tu y{÷ fhu yuðt rþ»Þ {¤u
Au íÞthu ËtÄ™t rþ¾ððt™e Ënu÷e …zu Au fthý fu ËtÄ™t™e ykŒh ƒwÂØÚte
yt ËtÄ™t™e …kÂõ‚ytu Ë{ò‚e ™Úte y™u ™ Ë{ò‚e ntuÞ ‚tu …ý „wÁ
nwf{ fhu Au fu ‚™u Ë{òÞ fu ™ Ë{òÞ ‚tu …ý ‚thu ‚u™tu y{÷ fhðt™tu
Au yu rþ»Þ …ý òu „wÁ™e Ëuðt ‚™ {™ Ä™Úte fh‚tu ntuÞ Au íÞthu
Mðt¼trðf Au fu „wÁ™wk ÓŒÞ ‚u™t …h W{xu Au y™u ytuxtu{urxf „wÁ™u ‚u™t
‚hV «u{ ÚttÞ Au. y™u yts ð¾‚u „wÁþÂõ‚…t‚ fhu Au íÞthu ‚u™e
«týþÂõ‚ ‚tu W‚hu Au …hk‚w ËtÚttuËtÚt «u{™e þÂõ‚ …ý W‚hu Au yux÷u
„wÁ ßÞthu þÂõ‚…t‚ fhu íÞthu …qhu…qht «ËL™ ntuðt òuEyu „wÁ rþ»Þ ƒL™u
…qht…qht «ËÒt ntuðt òuEyu.
ËtÄf™tu þÂõ‚…t‚ ŒhBÞt™™tu yt™kŒ
ßÞthu „wÁ «ËL™ ÚtE™u rþ»Þ™t {tÚtt …h ntÚt {qfu Au. íÞthu
rþ»Þ™tu ËkÞ{ {™{tk s y™w¼ðu Au. yt™kŒ yux÷tu ƒÄtu ÚttÞ Au fu ‚u
ÔÞõ‚ fhe þf‚tu ™Úte. ‚u™u ÚttÞ fu nwk yt™kŒ fE he‚u ÔÞõ‚ fÁk ? nËe™u
ÔÞõ‚ fÁk …ý nËe™u yt™kŒ ÔÞõ‚ fhe þf‚tu ™Úte. ‚tu hze™u ÔÞõ‚ fÁk
? hze™u ÔÞõ‚ fhðt òÞ Au, ‚tu yt™kŒ ÔÞõ‚ ÚtE þf‚tu ™Úte, yu yÄwhtu
…zu Au, yu ÔÞÂõ‚ fhe þf‚tu ™Úte ËtÄf „w÷tkx {thðt {tkzu, fwŒft {thðt
{tkz, íÞthu …ý yt™kŒ ÔÞõ‚ ™Úte fhe þf‚tu, yux÷u ßÞthu ËtÄftu æÞt™{tk
ƒuXt ntuÞ Au, íÞthu yt™kŒ™e yufŒ{ yr¼ÔÞÂõ‚ ÚttÞ Au, íÞthu ¾wƒ nËe
…zu Au, yu™tÚte ßÞthu ðÄthu yt™kŒ ÔÞõ‚ fhu Au íÞthu hze …zu Au, hzðtÚte
…ý yt™kŒ ÔÞõ‚ ™Úte fhe þft‚tu, íÞthu „w÷tkx {thðt {tkzu Au. yt{
59
 fwkzr÷™e
rŒûtt ð¾‚u ËtÄf™e ytk¾{tkÚte Ë‚‚ …týe [t÷w ÚtE òÞ Au. fthý fu
‚u™u yux÷tu ƒÄtu yt™kŒ ÚttÞ Au íÞthu ‚u ÔÞõ‚ ™Úte fhe þf‚tu. þheh™wk
ÁðuÁðwk yt™kŒÚte …w÷fe‚ ÚtE òÞ Au. y™u þheh{tkÚte …w»f¤ …hËuðtu Aqxu
Au. nòhtu ËqÞo™tu «ftþ hheh{tk ¼htÞ Au. yt¾w þheh fhkxÚte ¼htE òÞ
Au, yt™kŒ y™w¼ð fE he‚u ÔÞõ‚ fhðtu ‚u ytðz‚wk ™Úte, ËkMf]‚{tk yuf
&÷tuf Au.
ÎïãÐæ„©yƒ„æ ÜU}Ð: ÐÚ}ææÝ‹Î ã<¯‡æï J
S±ïÎæï Úæï}æ梙 §y²ï„ ÓÀæçÜUœæ »…ಠHÿæ…æ}æì JJ
yux÷u fu þheh{tk htu{tk[ Útðtu, …hËuðtu Útðtu, yu ‚tu fwkzr÷™e
ò„]r‚™e r™þt™e Au. þÂõ‚…t‚ ð¾‚u yt «r¢Þt ð¾‚u fwŒh‚e Au. xwkf{tk
ËŒT„wÁ «ËL™ ÚtE òÞ ‚tu {tºt yuf ûtý{tk rþ»Þ ™u …tu‚t™e ƒÄe þÂõ‚
rþ»Þ™u yt…e Œu Au. yux÷u s Ëk‚ ‚wftht{u …tu‚t™t y¼k„{tk ÷ÏÞw Au fu
ËŒT„wÁ ð„h hM‚tu {¤‚tu ™Úte ËŒT„wÁ™t ƒL™u …„ …fze ÷Þtu ËkËth™t
yuf nòh …„ ntuÞ ‚u™u Atuze Œtu, …z‚t {qftu, ËŒ„wÁ ‚u™u ‚wh‚s …tu‚t™t
suðtu ƒ™tðe Œu Au. yux÷u ûtý™e …ý rð÷kƒ ÷„tz‚tu ™Úte yux÷u Sð™™u
‚{thu ËtÚtof fhðw ntuÞ ‚tu ËŒT„wÁ™t [hý{tk ƒuËe òð.
þÂõ‚…t‚ yux÷u htsÞtu„ „wY„BÞÞtu„
þÂõ‚…t‚ …Ae rþ»Þu ytË™ «týtÞt{ ƒkÄ-{wÿt-s…-‚…Þtºtt fhðt
…z‚t ™Úte Ëns ÚtE òÞ Au. ytË™ fhðt …z‚t ™Úte yt…tuyt…
«týtÞt{ ÚttÞ Au yt…tu yt… Þtºtt ÚttÞ Au. nðu ‚{thu y¿tt‚ {™{tk
Þtºtt fhðt™e RåAt …ze nþu, ‚tu ‚{u yt…tu yt… Ëqû{ þhehu Þtºtt fhe
ytðþtu. {™u ÞtŒ ytðu Au fu ÷¾‚h{tk y{thu ðËwƒu™ ™t{™t ËtÄf ƒu™
Au, ‚u æÞt™{tk ƒuËu íÞthu ‚u™t y¿tt‚{™{tk Þtºtt fhðt™wk ¼htE hÌtwk nþu.
‚tu Ëqû{ Œunu ƒÿe™tÚt™e Þtºtt fhe ytÔÞt y™u …Ae ƒÿe™tÚt™t {krŒh™wk
ðýo™ fÞwO. ‚tu yu ƒu™ ‚tu y¼ý Au. Ëne fh‚t …ý ™Úte ytðz‚w …hk‚w
yux÷wk ËwkŒh ðýo™ fÞwO fu yt ƒÄw æÞt™ ŒhBÞt™ ytuxtu{urxf yu™e yt EåAt
…qhe ÚttÞ Au …tu‚t™t æÞt™ ƒnth òý ƒnth þheh Þtºtt fhe ytðu Au
60
fwkzr÷™e þÂõ‚…t‚
yux÷u fu …tu‚t™e òý ƒnth þheh {kºt, Þtºtt, ytË™, «týtÞt{ fhu Au
òý ƒnth {™ …tu‚u …qðo™t ËkMfth ò„‚t {kºt, ò… fhu Au [th Ät{™e
Þtºtt …ý fhe ytðu Au, rþ»Þ™e «f]r‚ «{týu su sYhe Au ‚u fwkz÷e™e
þÂõ‚ ò„‚t yt…tuyt… ÚttÞ Au, fhðw …z‚w ™Úte.
ËtÄftu™u „wYS îtht fhu÷ þÂõ‚…t‚™tu yŒT¼q‚ y™w¼ð
yíÞth ËwÄe{tk nòhtu ËtÄftu …h þÂõ‚…t‚ fhu÷ Au, yt{t™t ½ýt™u
ƒkÄ {wÿt{tk s… ‚… fhu÷ ntu‚t ™Úte, òý‚t ™Úte, A‚t …ý yt…tuyt…
Útðt {tkzu Au. ¼q‚ft¤{tk ftuE ðth ytË™, «týtÞt{ fhu÷ ™ ntuÞ A‚tk,
yt…tuyt… ÚttÞ Au ŒqhÚte ƒeò™u ÷t„u fu yt fux÷tu heƒtÞ Au fux÷w fü ÚttÞ
Au. …hk‚w ËtÄf™u …qAðt{tk ytðu ‚tu ‚u™u ftuE ò‚™wk fü ÷t„‚w ™ntu‚wk
yk‚h{tk ‚u™u Võ‚ yt™kŒ yt™kŒ y™u yt™kŒ ÚttÞ Au.
ftuEðth yuðw …ý ƒ™u fu fuð¤ fwk¼f ÚtE òÞ. ËtÄf™u fuð¤fwk¼f
ÚtE òÞ íÞthu {wkòÞ. {™tu{™ {wkòÞ h‚u™e ykŒh yuf ËtÞftu÷tuS W¼e
ÚtE òÞ. fu nwk ïtË ™Úte ÷u‚tu ‚tu nwk fuðe he‚u Sðeþ. fuð¤ fwk¼f{tk
ïtË ykŒh …ý ™Úte s‚tu, ‚u{s ïtË ƒnth …ý ™Úte ytð‚tu ‚tu
òu™th™u …ý ÷t„u fu yt{™u yt{ ïtË ykŒh hne sþu ‚tu Œun ½qxe sþu
ði¿ttr™f™t fnuðt «{týu {„s™u ºtý r{r™x ËwÄe ÷tune ™ {¤u ‚tu {„s
{he òÞ Au ‚u™t ftu»ttu ¾÷tË ÚtE òÞ Au.
ßÞthu ËtÄf™u fwŒh‚e he‚u fuð¤ fwk¼f ÚttÞ Au íÞthu ŒËuf {e™ex
…ý ÚtE òÞ Au. …kŒh {e™ex ËwÄe fuð¤ fwk¼f{tk hnu Au, òu™th™u yu{
÷t„u Au, yt ºttËŒtÞf ÚtE …zu Au, {™{tk ÷t„u Au fu nðu þwk Útþu …ý
ËtŒf su ƒÄe r¢Þt fhu Au ‚u ƒÄe r¢Þt þe¾u÷ ™Úte …hk‚w fwkzr÷™e ò„]r‚
ÚtÞt …Ae ‚u yt…tuyt… ÚttÞ Au. þheh n÷fwk …ze „Þwk ntuÞ ‚uðwk ÷t„u Au.
y{Úttu y{Úttu yt™kŒ ÚttÞ Au fu yu{ ÚttÞ fu ƒË nMÞtk s fheyu,nsw ËwÄe
yt r¢Þtytu Út‚t yt…yt… Út‚t æÞt™ fh‚t {he „Þt™tu yuf …ý Œt¾÷tu
™Úte. …ý Ë{ts{tk yuf ƒef ½he „E Au fu, ËtÄ™t fhðtÚte ËtÄf™u
™wfþt™ ÚttÞ Au. ƒef Ähe „E Au, ‚u™wk yuf s fthý Au fu æÞt™ ŒhBÞt™
61
 fwkzr÷™e
rŒûtt ð¾‚u ËtÄf™e ytk¾{tkÚte Ë‚‚ …týe [t÷w ÚtE òÞ Au. fthý fu
‚u™u yux÷tu ƒÄtu yt™kŒ ÚttÞ Au íÞthu ‚u ÔÞõ‚ ™Úte fhe þf‚tu. þheh™wk
ÁðuÁðwk yt™kŒÚte …w÷fe‚ ÚtE òÞ Au. y™u þheh{tkÚte …w»f¤ …hËuðtu Aqxu
Au. nòhtu ËqÞo™tu «ftþ hheh{tk ¼htÞ Au. yt¾w þheh fhkxÚte ¼htE òÞ
Au, yt™kŒ y™w¼ð fE he‚u ÔÞõ‚ fhðtu ‚u ytðz‚wk ™Úte, ËkMf]‚{tk yuf
&÷tuf Au.
ÎïãÐæ„©yƒ„æ ÜU}Ð: ÐÚ}ææÝ‹Î ã<¯‡æï J
S±ïÎæï Úæï}æ梙 §y²ï„ ÓÀæçÜUœæ »…ಠHÿæ…æ}æì JJ
yux÷u fu þheh{tk htu{tk[ Útðtu, …hËuðtu Útðtu, yu ‚tu fwkzr÷™e
ò„]r‚™e r™þt™e Au. þÂõ‚…t‚ ð¾‚u yt «r¢Þt ð¾‚u fwŒh‚e Au. xwkf{tk
ËŒT„wÁ «ËL™ ÚtE òÞ ‚tu {tºt yuf ûtý{tk rþ»Þ ™u …tu‚t™e ƒÄe þÂõ‚
rþ»Þ™u yt…e Œu Au. yux÷u s Ëk‚ ‚wftht{u …tu‚t™t y¼k„{tk ÷ÏÞw Au fu
ËŒT„wÁ ð„h hM‚tu {¤‚tu ™Úte ËŒT„wÁ™t ƒL™u …„ …fze ÷Þtu ËkËth™t
yuf nòh …„ ntuÞ ‚u™u Atuze Œtu, …z‚t {qftu, ËŒ„wÁ ‚u™u ‚wh‚s …tu‚t™t
suðtu ƒ™tðe Œu Au. yux÷u ûtý™e …ý rð÷kƒ ÷„tz‚tu ™Úte yux÷u Sð™™u
‚{thu ËtÚtof fhðw ntuÞ ‚tu ËŒT„wÁ™t [hý{tk ƒuËe òð.
þÂõ‚…t‚ yux÷u htsÞtu„ „wY„BÞÞtu„
þÂõ‚…t‚ …Ae rþ»Þu ytË™ «týtÞt{ ƒkÄ-{wÿt-s…-‚…Þtºtt fhðt
…z‚t ™Úte Ëns ÚtE òÞ Au. ytË™ fhðt …z‚t ™Úte yt…tuyt…
«týtÞt{ ÚttÞ Au yt…tu yt… Þtºtt ÚttÞ Au. nðu ‚{thu y¿tt‚ {™{tk
Þtºtt fhðt™e RåAt …ze nþu, ‚tu ‚{u yt…tu yt… Ëqû{ þhehu Þtºtt fhe
ytðþtu. {™u ÞtŒ ytðu Au fu ÷¾‚h{tk y{thu ðËwƒu™ ™t{™t ËtÄf ƒu™
Au, ‚u æÞt™{tk ƒuËu íÞthu ‚u™t y¿tt‚{™{tk Þtºtt fhðt™wk ¼htE hÌtwk nþu.
‚tu Ëqû{ Œunu ƒÿe™tÚt™e Þtºtt fhe ytÔÞt y™u …Ae ƒÿe™tÚt™t {krŒh™wk
ðýo™ fÞwO. ‚tu yu ƒu™ ‚tu y¼ý Au. Ëne fh‚t …ý ™Úte ytðz‚w …hk‚w
yux÷wk ËwkŒh ðýo™ fÞwO fu yt ƒÄw æÞt™ ŒhBÞt™ ytuxtu{urxf yu™e yt EåAt
…qhe ÚttÞ Au …tu‚t™t æÞt™ ƒnth òý ƒnth þheh Þtºtt fhe ytðu Au
60
fwkzr÷™e þÂõ‚…t‚
yux÷u fu …tu‚t™e òý ƒnth þheh {kºt, Þtºtt, ytË™, «týtÞt{ fhu Au
òý ƒnth {™ …tu‚u …qðo™t ËkMfth ò„‚t {kºt, ò… fhu Au [th Ät{™e
Þtºtt …ý fhe ytðu Au, rþ»Þ™e «f]r‚ «{týu su sYhe Au ‚u fwkz÷e™e
þÂõ‚ ò„‚t yt…tuyt… ÚttÞ Au, fhðw …z‚w ™Úte.
ËtÄftu™u „wYS îtht fhu÷ þÂõ‚…t‚™tu yŒT¼q‚ y™w¼ð
yíÞth ËwÄe{tk nòhtu ËtÄftu …h þÂõ‚…t‚ fhu÷ Au, yt{t™t ½ýt™u
ƒkÄ {wÿt{tk s… ‚… fhu÷ ntu‚t ™Úte, òý‚t ™Úte, A‚t …ý yt…tuyt…
Útðt {tkzu Au. ¼q‚ft¤{tk ftuE ðth ytË™, «týtÞt{ fhu÷ ™ ntuÞ A‚tk,
yt…tuyt… ÚttÞ Au ŒqhÚte ƒeò™u ÷t„u fu yt fux÷tu heƒtÞ Au fux÷w fü ÚttÞ
Au. …hk‚w ËtÄf™u …qAðt{tk ytðu ‚tu ‚u™u ftuE ò‚™wk fü ÷t„‚w ™ntu‚wk
yk‚h{tk ‚u™u Võ‚ yt™kŒ yt™kŒ y™u yt™kŒ ÚttÞ Au.
ftuEðth yuðw …ý ƒ™u fu fuð¤ fwk¼f ÚtE òÞ. ËtÄf™u fuð¤fwk¼f
ÚtE òÞ íÞthu {wkòÞ. {™tu{™ {wkòÞ h‚u™e ykŒh yuf ËtÞftu÷tuS W¼e
ÚtE òÞ. fu nwk ïtË ™Úte ÷u‚tu ‚tu nwk fuðe he‚u Sðeþ. fuð¤ fwk¼f{tk
ïtË ykŒh …ý ™Úte s‚tu, ‚u{s ïtË ƒnth …ý ™Úte ytð‚tu ‚tu
òu™th™u …ý ÷t„u fu yt{™u yt{ ïtË ykŒh hne sþu ‚tu Œun ½qxe sþu
ði¿ttr™f™t fnuðt «{týu {„s™u ºtý r{r™x ËwÄe ÷tune ™ {¤u ‚tu {„s
{he òÞ Au ‚u™t ftu»ttu ¾÷tË ÚtE òÞ Au.
ßÞthu ËtÄf™u fwŒh‚e he‚u fuð¤ fwk¼f ÚttÞ Au íÞthu ŒËuf {e™ex
…ý ÚtE òÞ Au. …kŒh {e™ex ËwÄe fuð¤ fwk¼f{tk hnu Au, òu™th™u yu{
÷t„u Au, yt ºttËŒtÞf ÚtE …zu Au, {™{tk ÷t„u Au fu nðu þwk Útþu …ý
ËtŒf su ƒÄe r¢Þt fhu Au ‚u ƒÄe r¢Þt þe¾u÷ ™Úte …hk‚w fwkzr÷™e ò„]r‚
ÚtÞt …Ae ‚u yt…tuyt… ÚttÞ Au. þheh n÷fwk …ze „Þwk ntuÞ ‚uðwk ÷t„u Au.
y{Úttu y{Úttu yt™kŒ ÚttÞ Au fu yu{ ÚttÞ fu ƒË nMÞtk s fheyu,nsw ËwÄe
yt r¢Þtytu Út‚t yt…yt… Út‚t æÞt™ fh‚t {he „Þt™tu yuf …ý Œt¾÷tu
™Úte. …ý Ë{ts{tk yuf ƒef ½he „E Au fu, ËtÄ™t fhðtÚte ËtÄf™u
™wfþt™ ÚttÞ Au. ƒef Ähe „E Au, ‚u™wk yuf s fthý Au fu æÞt™ ŒhBÞt™
61
 fwkzr÷™e
„h{e Wí…L™ ÚttÞ Au. „h{e Wí…L™ ÚtÞt ŒhBÞt™ ½e y™u ŒwÄ ÷uðt
òuEyu. ŒwÄ y™u ½e ™ ÷Eyu ‚tu „h{e {„s{tk [ze òÞ y™u ™wfËt™
Ëk¼ð Au.
æÞt™ ŒhBÞt™ {™u yuf «Ëk„ ÞtŒ ytðu Au fu yuf ËtÄf æÞt™{tk
ƒuXtu n‚tu y™u ‚u™u n™w{t™ ¼tð Wí…L™ ÚtÞtu. yu™u ÚtÞwk fu nwk n™w{t™ Awk
‚uýu fwŒftu {tÞtuo™u ƒtsw{tk yuf Ítz n‚wk ‚u™t …h [ze „Þtu yÄeo f÷tf
ËwÄe W…h hÌttu {u ßÞthu ytu{™tu Wå[th fÞtuo, íÞthu æÞt™ …qÁ Út‚t ‚uýu
ytk¾ ¾tu÷e, íÞthu yu VVze „Þtu, þt {txu VVze „Þtu ! yu yu™e SkŒ„e{tk
ftuE rŒðË Ítz …h [zâtu ™ n‚tu y™u nðu Ítz …hÚte fE he‚u W‚hðw ‚u
™ ntu‚w ytðz‚wk yt¾hu ƒu ËtÄf™u Ítz …h [ztÔÞt y™u Äe{u Äe{u ‚u™u
™e[u W‚tÞtuo. yux÷u rŒûtt …Ae r¢Þtytu ÚttÞ Au, íÞthu yuðt yŒT¼w‚
y™w¼ðtu ÚttÞ Au fu ftuE™u fneyu ‚tu nËðw ytðuu n™w{t™ ¼tð™tu ßÞthu
…Ëk„ ƒLÞtu íÞthu ™e[u ƒuXu÷ ƒeò ËtÄftu ¾z¾ztx nË‚t n‚t. ytðtu s
hyuf ƒeòu «Ëk„ {™u ÞtŒ ðu Au fu yuf ¼tE Ë{qn æÞt™{tk ƒuXt n‚t
íÞthu ytu®[‚tu ‚u™t þhehu sk… {tÞtuo y™u „t{zt „t{ yu ¾ªxe ntuÞ Au
‚u …h ‚u{tk yuf …„u ôÄtu ÷xfe hÌttu yu ÂMÚtr‚{tk yu yÄtuo f÷tf hÌttu,
æÞt™ ßÞthu …wÁ ÚtÞwk íÞtk ËwÄe nwk ‚u™e …tËu s W¼tu hÌttu, fu{ fu yu …ze
™ òÞ. {U ‚u™u ‚uze ÷eÄtu y™u ™e[u W‚tÞtuo. ytðt yŒT¼w‚ y™w¼ð ntuÞ
Au, su fÕ…™t ƒnth™t ntuÞ Au.
{™u yuf ƒeòu y™w¼ð ÞtŒ ytðu Au. hrððth™tu rŒðË ntuðtÚte
ƒÄt ËtÄftuyu rð[tÞwO fu æÞt™{tk ƒuËðwk. ‚u{s ƒÄtyu s{ðt™wk …ý ËtÚtu
„tuXððwk. ‚u{tk Mºte ð„o{tk yuf ƒnu™ hËtuzt{tk n‚t …qhe ‚¤‚t n‚tk y™u
æÞt™ ÷t„e „Þwk. n{uþtk fwkzr÷™e þÂõ‚ ßÞthu æÞt™MÚt ÔÞÂõ‚ ƒ™u Au
íÞthu ‚u™wk hûtý fhu Au ftuE …ý …k[ ¼q‚ ‚™u fE fhe þf‚t ™Úte. yt
ƒnu™ ntÚtÚte Wf¤‚t ‚u÷{tkÚte …qhe ftÍ‚t n‚t. Œuðe …qhe ‚u÷{tk ™t¾u
…qhe Vq÷e™u Œztu Út‚e n‚e y™u ntÚtÚte …qhe ‚u÷{tkÚte ftZ‚t n‚t.
62
fwkzr÷™e þÂõ‚…t‚
nrff‚{tk Wf¤‚t ‚u÷{tk ntÚt ™tÏÞtu ntuÞ ‚tu ŒtS sðt™e …qhu…qhe þõÞ‚t
ntuÞ Au. …hk‚w ftkE s ÚtÞwk ™ne, {™u yuf ƒnu™u ytðe™u ðt‚ fhe, nwk
Œtuz‚tu Œtuz‚tu hËtuzt{tk „Þtu, ‚u™e …tËu W¼tu hÌttu. …qhe ftZe íÞthu {U ‚u™tu
ntÚt …fze ÷eÄtu, ‚u™u ƒtÍe …zâtu y™u W…tze™u æÞt™™t Y{{tk ÷E „Þtu
‚u™u {U fÌtwk fu ‚{tÁ ½h ¼÷u ntuÞ, ‚{thu fR ft{ fhðt™e sYh ™Úte,
‚{u æÞt™{tk ƒuËe „Þt.
Ë{trÄ õÞthu ÷t„u?
ftuE yuf ËtÄf™tu «§ n‚tu fu fwkzr÷™e yufðth ò„e „Þt …Ae
ËtÄf Ë{trÄMÚt õÞthu ÚttÞ ? yÚtðt yt sL{u ËtÄf Ë{trÄMÚt™ ÚttÞ ‚tu
fwkzr÷™e …tAe õÞthu ËqE òÞ ? ‚tu fwkzr÷™e þÂõ‚ òøÞt …Ae ftuE rŒðË
Ëq‚e ™Úte. yt sL{u ‚{tht æÞuÞ™u …qýo fhðt {txu …qhu…qht «Þí™ fhu Au òu
fŒt[ ŒuníÞt„ ÚtE „Þtu yÄqhe ËtÄ™t fhe hne „E Au ‚tu ‚u ytð‚t sL{u
þY ÚttÞ Au yt{ y™uf sL{ ËwÄe yt þÂõ‚ ‚{the …tA¤ s hnuþu y™u
‚u{™u …qýo …Œ™e «t fhtðþu. íÞtk ËwÄe yu ‚{™u Atuzþu ™ne. yufðth
fwkzr÷™e ò„e „E …Ae ‚u{™u Atuzþu ™nª, ‚u fŒe …tAe Ëq‚e ™Úte.
xqkf{tk ðt‚ fheyu ‚tu {t™ð Sð™{tk Ëw¾-þtkr‚-Ëk‚tu»t™e Œhuf EåAt
ntuÞ Au y™u {t™ð Sð™™wk yt æÞuÞ …qýo fhðt „whf]…t sYhe Au „wÁ
þÂõ‚…t‚ Y…e yuðwk yuf ËtÄ™ Au su îtht ‚{tu™u yt ¼ðtxðe{tkÚte {wõ‚
fhu Au y™u …qýo …Œ™u, {tuût™u, …h{ …Œ™u, ytí{Œþo™™u y…tðu Au yux÷ufu
[th …tk[ sL{™t …qÛÞ¼u„t ÚtÞt ntuÞ ‚tu s ytðt ËŒT„wÁ {¤u Au ytðt
ËŒT„wÁ {¤e òÞ ‚tu yt ‚tu ‚{tÁ {tuxw …wÛÞ Au. ƒË ytðt „wÁ™e
‚™{™ Ä™Úte Ëuðt fhe™u „wÁ™e f]…t «ËtŒe {u¤ðe ÷uðe. „]nMÚt Ä{o
…t÷™ fhe Sð™™e …rðºt‚t …qýo{tk {u¤ðe ÷uðe. „]nMÚt Ä{o …t÷™ fhe
Sð™™e …rðºt‚t …qýo{tk {u¤ðe ÷uðe. {t™ðsL{ Äthý fhe™u [th ðM‚w
{u¤ððt™e Au. Ä{o-yÚto ft{ {tuût „wÁ f]…t «ËtŒe {¤e „E ‚tu {tuût
™¬e s Au. yt {txu nk{uþt …wÁ»ttÚto fhtu, …wÁ»ttÚto {tuxtu Œuð Au.
„wÁ«ËtŒ rð»tu ËkMf]‚{tk yuf &÷tuf Au.
63
 fwkzr÷™e
„h{e Wí…L™ ÚttÞ Au. „h{e Wí…L™ ÚtÞt ŒhBÞt™ ½e y™u ŒwÄ ÷uðt
òuEyu. ŒwÄ y™u ½e ™ ÷Eyu ‚tu „h{e {„s{tk [ze òÞ y™u ™wfËt™
Ëk¼ð Au.
æÞt™ ŒhBÞt™ {™u yuf «Ëk„ ÞtŒ ytðu Au fu yuf ËtÄf æÞt™{tk
ƒuXtu n‚tu y™u ‚u™u n™w{t™ ¼tð Wí…L™ ÚtÞtu. yu™u ÚtÞwk fu nwk n™w{t™ Awk
‚uýu fwŒftu {tÞtuo™u ƒtsw{tk yuf Ítz n‚wk ‚u™t …h [ze „Þtu yÄeo f÷tf
ËwÄe W…h hÌttu {u ßÞthu ytu{™tu Wå[th fÞtuo, íÞthu æÞt™ …qÁ Út‚t ‚uýu
ytk¾ ¾tu÷e, íÞthu yu VVze „Þtu, þt {txu VVze „Þtu ! yu yu™e SkŒ„e{tk
ftuE rŒðË Ítz …h [zâtu ™ n‚tu y™u nðu Ítz …hÚte fE he‚u W‚hðw ‚u
™ ntu‚w ytðz‚wk yt¾hu ƒu ËtÄf™u Ítz …h [ztÔÞt y™u Äe{u Äe{u ‚u™u
™e[u W‚tÞtuo. yux÷u rŒûtt …Ae r¢Þtytu ÚttÞ Au, íÞthu yuðt yŒT¼w‚
y™w¼ðtu ÚttÞ Au fu ftuE™u fneyu ‚tu nËðw ytðuu n™w{t™ ¼tð™tu ßÞthu
…Ëk„ ƒLÞtu íÞthu ™e[u ƒuXu÷ ƒeò ËtÄftu ¾z¾ztx nË‚t n‚t. ytðtu s
hyuf ƒeòu «Ëk„ {™u ÞtŒ ðu Au fu yuf ¼tE Ë{qn æÞt™{tk ƒuXt n‚t
íÞthu ytu®[‚tu ‚u™t þhehu sk… {tÞtuo y™u „t{zt „t{ yu ¾ªxe ntuÞ Au
‚u …h ‚u{tk yuf …„u ôÄtu ÷xfe hÌttu yu ÂMÚtr‚{tk yu yÄtuo f÷tf hÌttu,
æÞt™ ßÞthu …wÁ ÚtÞwk íÞtk ËwÄe nwk ‚u™e …tËu s W¼tu hÌttu, fu{ fu yu …ze
™ òÞ. {U ‚u™u ‚uze ÷eÄtu y™u ™e[u W‚tÞtuo. ytðt yŒT¼w‚ y™w¼ð ntuÞ
Au, su fÕ…™t ƒnth™t ntuÞ Au.
{™u yuf ƒeòu y™w¼ð ÞtŒ ytðu Au. hrððth™tu rŒðË ntuðtÚte
ƒÄt ËtÄftuyu rð[tÞwO fu æÞt™{tk ƒuËðwk. ‚u{s ƒÄtyu s{ðt™wk …ý ËtÚtu
„tuXððwk. ‚u{tk Mºte ð„o{tk yuf ƒnu™ hËtuzt{tk n‚t …qhe ‚¤‚t n‚tk y™u
æÞt™ ÷t„e „Þwk. n{uþtk fwkzr÷™e þÂõ‚ ßÞthu æÞt™MÚt ÔÞÂõ‚ ƒ™u Au
íÞthu ‚u™wk hûtý fhu Au ftuE …ý …k[ ¼q‚ ‚™u fE fhe þf‚t ™Úte. yt
ƒnu™ ntÚtÚte Wf¤‚t ‚u÷{tkÚte …qhe ftÍ‚t n‚t. Œuðe …qhe ‚u÷{tk ™t¾u
…qhe Vq÷e™u Œztu Út‚e n‚e y™u ntÚtÚte …qhe ‚u÷{tkÚte ftZ‚t n‚t.
62
fwkzr÷™e þÂõ‚…t‚
nrff‚{tk Wf¤‚t ‚u÷{tk ntÚt ™tÏÞtu ntuÞ ‚tu ŒtS sðt™e …qhu…qhe þõÞ‚t
ntuÞ Au. …hk‚w ftkE s ÚtÞwk ™ne, {™u yuf ƒnu™u ytðe™u ðt‚ fhe, nwk
Œtuz‚tu Œtuz‚tu hËtuzt{tk „Þtu, ‚u™e …tËu W¼tu hÌttu. …qhe ftZe íÞthu {U ‚u™tu
ntÚt …fze ÷eÄtu, ‚u™u ƒtÍe …zâtu y™u W…tze™u æÞt™™t Y{{tk ÷E „Þtu
‚u™u {U fÌtwk fu ‚{tÁ ½h ¼÷u ntuÞ, ‚{thu fR ft{ fhðt™e sYh ™Úte,
‚{u æÞt™{tk ƒuËe „Þt.
Ë{trÄ õÞthu ÷t„u?
ftuE yuf ËtÄf™tu «§ n‚tu fu fwkzr÷™e yufðth ò„e „Þt …Ae
ËtÄf Ë{trÄMÚt õÞthu ÚttÞ ? yÚtðt yt sL{u ËtÄf Ë{trÄMÚt™ ÚttÞ ‚tu
fwkzr÷™e …tAe õÞthu ËqE òÞ ? ‚tu fwkzr÷™e þÂõ‚ òøÞt …Ae ftuE rŒðË
Ëq‚e ™Úte. yt sL{u ‚{tht æÞuÞ™u …qýo fhðt {txu …qhu…qht «Þí™ fhu Au òu
fŒt[ ŒuníÞt„ ÚtE „Þtu yÄqhe ËtÄ™t fhe hne „E Au ‚tu ‚u ytð‚t sL{u
þY ÚttÞ Au yt{ y™uf sL{ ËwÄe yt þÂõ‚ ‚{the …tA¤ s hnuþu y™u
‚u{™u …qýo …Œ™e «t fhtðþu. íÞtk ËwÄe yu ‚{™u Atuzþu ™ne. yufðth
fwkzr÷™e ò„e „E …Ae ‚u{™u Atuzþu ™nª, ‚u fŒe …tAe Ëq‚e ™Úte.
xqkf{tk ðt‚ fheyu ‚tu {t™ð Sð™{tk Ëw¾-þtkr‚-Ëk‚tu»t™e Œhuf EåAt
ntuÞ Au y™u {t™ð Sð™™wk yt æÞuÞ …qýo fhðt „whf]…t sYhe Au „wÁ
þÂõ‚…t‚ Y…e yuðwk yuf ËtÄ™ Au su îtht ‚{tu™u yt ¼ðtxðe{tkÚte {wõ‚
fhu Au y™u …qýo …Œ™u, {tuût™u, …h{ …Œ™u, ytí{Œþo™™u y…tðu Au yux÷ufu
[th …tk[ sL{™t …qÛÞ¼u„t ÚtÞt ntuÞ ‚tu s ytðt ËŒT„wÁ {¤u Au ytðt
ËŒT„wÁ {¤e òÞ ‚tu yt ‚tu ‚{tÁ {tuxw …wÛÞ Au. ƒË ytðt „wÁ™e
‚™{™ Ä™Úte Ëuðt fhe™u „wÁ™e f]…t «ËtŒe {u¤ðe ÷uðe. „]nMÚt Ä{o
…t÷™ fhe Sð™™e …rðºt‚t …qýo{tk {u¤ðe ÷uðe. „]nMÚt Ä{o …t÷™ fhe
Sð™™e …rðºt‚t …qýo{tk {u¤ðe ÷uðe. {t™ðsL{ Äthý fhe™u [th ðM‚w
{u¤ððt™e Au. Ä{o-yÚto ft{ {tuût „wÁ f]…t «ËtŒe {¤e „E ‚tu {tuût
™¬e s Au. yt {txu nk{uþt …wÁ»ttÚto fhtu, …wÁ»ttÚto {tuxtu Œuð Au.
„wÁ«ËtŒ rð»tu ËkMf]‚{tk yuf &÷tuf Au.
63
 fwkzr÷™e
Ðí¨æÎï ¨ç„Îï±ïàææï ÎéÿæïüçÐ ¨éÚ¯}ææ J
àæv²„ï }æÝé…ï mC¢ Ðíy²¢xææy}æ „ƒæ ¨Î: JJ
þÂõ‚…t‚ yu Sð™™tu {tuxt{tk {tuxwk ðhŒt™ Au. ftuE ¼tøÞþt¤e™u s
«t ÚttÞ Au. „wÁrþ»Þ™e Ëuðt. íÞt„ r™»f…x‚t Ëh¤‚t r™¾t÷Ë
Mð¼tð Wå[rð[th y™u Wå[ ¼tð™t òuE™u „wÁ ðrþ¼q‚ ÚtE™u …tu‚t™e
y{tu½ þÂõ‚ rþ»Þ …h þÂõ‚…t‚™t Y…{tk «Œt™ fhu Au, yt‚tu ‚{the
[th-…tk[ …qÛÞ™t sL{ …Ae s ƒ™™the ½x™t Au, su {tºt ™ËeƒŒth™t
™Ëeƒ{tk þõÞ Au.
þÂõ‚…t‚ …tu‚u s Ëk…qýo «r¢Þt Au, A‚tk „wÁ Q¼t ÚttÞ Au íÞthu
„ýuþ ¼„ðt™™u ÞtŒ fhu Au. «ýt{ fhu Au. þkfh ¼„ðt™u ytnðtn™ fhu
Au. þkfh ¼„ðt™u su he‚u „k„tð‚hý fÞwO n‚wk ‚uðe s he‚u „wÁ rþ»Þ
…h þÂõ‚ „k„tð‚hý fhu Au. suÚte yt þÂõ‚…t‚™e þÂõ‚ rþ»Þ …h ykŒh
«ðtrn‚ ÚttÞ ™u yu ðÄw ÚttÞ, fu ™ ytuAe ÚttÞ, rþ»Þ™e ÷tÞft‚ «{týu
{¤u Au rþ»Þ{tk yt þÂõ‚ A÷tuA÷ ¼htE òÞ, …Ae s „wÁ …tu‚t™tu ntÚt
nxtðu Au. nsw yu{ ÷t„u fu þÂõ‚ ytuAe …zu Au ‚tu ðÄthu Ë{Þ ntÚt
ht¾e™u …ý rþ»Þ™u …qhu…qhe þÂõ‚ yt…u Au ƒeS he‚u ðt‚ fheyu ‚tu „wÁ
VTÞwÍ™wk ft{ fhu Au, ƒeò ðÄw …z‚e þÂõ‚ yt…e ‚tu …ý rþ»Þ™u ™wfþt™
fhu Au. ytðw ™ ƒ™u yux÷t {txu „wÁ VTÞwÍ™wk ft{ fhu Au. ðÄw þÂõ‚
ytð‚t VTÞwÍ Wze òÞ. …ý ½h ™Úte ƒ¤e s‚wk. ßÞthu „wÁ þÂõ‚ yt…‚t
ntuÞ íÞthu W…h™e þÂõ‚™tu VtuËo ðÄe òÞ ‚tu „wÁ VTÞwÍ ƒ™e òÞ Au y™u
rþ»Þ™wk ™wfþt™ Út‚wk ™Úte. yt{ „wÁ VTÞwÍ™wk ft{ fhu Au yÚtðt ƒ™ðt
òu„ Au rþ»Þ{tk «nth Út‚e ntuÞ íÞthu ƒwMxh™wk ft{ fhu Au. …tu‚u ƒwMxh
ƒ™e òÞ Au y™u …tu‚t™e þÂõ‚ ðÄthe™u rþ»Þ™u yt…u Au. yt{ rþ»Þ ™u
‚u™e ÷tÞft‚ «{týu þÂõ‚ yt…u Au. ßÞthu þÂõ‚ yt…u Au íÞthu rþ»Þ™u
‚u™e ÷tÞft‚ «{týu þÂõ‚ yt…u Au. ßÞthu þõ‚u yt…u Au íÞthu rþ»Þ™u
„h{ «ðtn™tu fu Xkzt «ðtn™tu y™w¼ð ÚttÞ Au. ftk þheh{tk „h{e ÷t„u
Au, ftk þheh{tk „h{e ÷t„u Au, ftk þheh{tk Xkzf Wí…L™ Út‚e ÷t„u Au,
64
fwkzr÷™e þÂõ‚…t‚
htu{tk[ ÚttÞ Au yÚtðt yt…tuyt… ytk¾{tkÚte …týe þY ÚttÞ Au.
ËtÄ™t…Út{tk {t„oŒþof „wY™e nhnk{uþ sYh
þÂõ‚…t‚ …Ae fwkz÷e™e ò„]‚ ‚Þt …Ae yts …wM‚f{tk 95
r™þt™eytu ƒ‚tðe Au su ËtÄftuyu òuE sðe ËtÄftuyu ‚u™wk {™™ y™u
®[‚™ fhðwk suÚte ËtÄf {wkòE ™ òÞ. ‚u{ A‚tk yuðwk ÷t„u ‚tu ft„¤
÷¾ðtu fu Vtu™ fhðt™e Aqx Au.
{t-ƒt… ƒt¤f™u sL{ yt…u Au …hk‚w ËkMfth „wÁ ‚hVÚte {¤u Au.
ËtÄf™u ÞtuøÞ Ë{Þu „wÁ ™ {¤u ‚tu ËtÄf™e ¼xfe sðt™e Œnuþ‚ Au,
þõÞ‚t Au.
„wÁ™u ¾ƒh Au fu yt ËtÄf™t Sð™™tu WŒTuþ þtu Au ? ¼„ðt™u ‚u™u
yt Œr™Þt{tk þt {txu {tufÕÞtu Au ? fÞt ftÞo fhðt {txu {tufÕÞtu Au ? „wÁ
‚tu Sð™ æÞuÞ™k ¼t™ fhtðu Au, ‚u™t{tk hnu÷ rðrþü þÂõ‚ ƒnth
ftZðt™wk ft{ fhu Au. Œhuf ÔÞÂõ‚{tk fE™u fkEf rðrþü þÂõ‚ ntuÞ Au.
Œt.‚. rƒ÷¾tr˽™e ykŒh Œtuzðt™e þÂõ‚ n‚e. ÷‚t {k„u~fh{tk „e‚
„tðt™e þÂõ‚ n‚e. ftuE ƒt¤f{tk ËhË he‚u r[ºttu Œtuhe þfu, ftuE ƒt¤f
„e‚ „tE þfu, ftuE ƒt¤f frð‚t fhe þfu, ftuE ™ð÷fÚtt ÷¾e þfu, ‚tu
fwŒh‚u Œhuf{tk yŒT¼q‚ þÂõ‚ {qfu÷ Au. Œhuf …tu‚t™t{tk fE rðrþüþÂõ‚
Au, ‚u þtuÄðt™wk ft{ fhðwk òuEyu. fŒt[ þÂõ‚ ™ ytu¤¾e þfu ‚tu „wÁ
…tËu sðwk òuEyu, „wÁ{tk ‚tu ytk‚h ŒÂü Au, „wÁ …tËu ‚tu rŒÔÞ áÂü Au
yu îtht ‚tu ‚u ‚{™u Ët[tu hM‚tu ƒ‚tðu Au. ËkMf]‚{tk fnuð‚ Au.
‘‘„wÁ rð™t „r‚ ™tM‚e, „wÁ rð™t „r‚ ™tM‚e’’ ytæÞtÂí{f hM‚t{tk
rðftË{tk ‚{the ËtÄ™t Ët[t rŒ÷™e nþu. Ët[t rŒ÷Úte ËtÄ™t fhe hÌtt
nþtu, ‚tu „t{u„t{, sk„÷{tk, fu hM‚t{tk ¼xfðt™e sYh ™Úte. yt ‚tu
¼tøÞ™e ðt‚ Au, ßÞthu Sð™{tkÚte …t…™tu ûtÞ ÚttÞ Au. …qÛÞ™tu WŒÞ
ÚttÞ Au íÞthu yfM{t‚u yuðt Ëkòu„tu W¼t ÚttÞ Au „wÁ ‚{thu ½hu ytðu
Au, Œþo™ yt…u Au. ‚{u ‚tu yðt[f hne òð Atu fu yhu ! „wÁ {thu íÞt
ytÔÞt „wÁ™u ‚{thu þtuÄðt …z‚t ™Úte.
65
 fwkzr÷™e
Ðí¨æÎï ¨ç„Îï±ïàææï ÎéÿæïüçÐ ¨éÚ¯}ææ J
àæv²„ï }æÝé…ï mC¢ Ðíy²¢xææy}æ „ƒæ ¨Î: JJ
þÂõ‚…t‚ yu Sð™™tu {tuxt{tk {tuxwk ðhŒt™ Au. ftuE ¼tøÞþt¤e™u s
«t ÚttÞ Au. „wÁrþ»Þ™e Ëuðt. íÞt„ r™»f…x‚t Ëh¤‚t r™¾t÷Ë
Mð¼tð Wå[rð[th y™u Wå[ ¼tð™t òuE™u „wÁ ðrþ¼q‚ ÚtE™u …tu‚t™e
y{tu½ þÂõ‚ rþ»Þ …h þÂõ‚…t‚™t Y…{tk «Œt™ fhu Au, yt‚tu ‚{the
[th-…tk[ …qÛÞ™t sL{ …Ae s ƒ™™the ½x™t Au, su {tºt ™ËeƒŒth™t
™Ëeƒ{tk þõÞ Au.
þÂõ‚…t‚ …tu‚u s Ëk…qýo «r¢Þt Au, A‚tk „wÁ Q¼t ÚttÞ Au íÞthu
„ýuþ ¼„ðt™™u ÞtŒ fhu Au. «ýt{ fhu Au. þkfh ¼„ðt™u ytnðtn™ fhu
Au. þkfh ¼„ðt™u su he‚u „k„tð‚hý fÞwO n‚wk ‚uðe s he‚u „wÁ rþ»Þ
…h þÂõ‚ „k„tð‚hý fhu Au. suÚte yt þÂõ‚…t‚™e þÂõ‚ rþ»Þ …h ykŒh
«ðtrn‚ ÚttÞ ™u yu ðÄw ÚttÞ, fu ™ ytuAe ÚttÞ, rþ»Þ™e ÷tÞft‚ «{týu
{¤u Au rþ»Þ{tk yt þÂõ‚ A÷tuA÷ ¼htE òÞ, …Ae s „wÁ …tu‚t™tu ntÚt
nxtðu Au. nsw yu{ ÷t„u fu þÂõ‚ ytuAe …zu Au ‚tu ðÄthu Ë{Þ ntÚt
ht¾e™u …ý rþ»Þ™u …qhu…qhe þÂõ‚ yt…u Au ƒeS he‚u ðt‚ fheyu ‚tu „wÁ
VTÞwÍ™wk ft{ fhu Au, ƒeò ðÄw …z‚e þÂõ‚ yt…e ‚tu …ý rþ»Þ™u ™wfþt™
fhu Au. ytðw ™ ƒ™u yux÷t {txu „wÁ VTÞwÍ™wk ft{ fhu Au. ðÄw þÂõ‚
ytð‚t VTÞwÍ Wze òÞ. …ý ½h ™Úte ƒ¤e s‚wk. ßÞthu „wÁ þÂõ‚ yt…‚t
ntuÞ íÞthu W…h™e þÂõ‚™tu VtuËo ðÄe òÞ ‚tu „wÁ VTÞwÍ ƒ™e òÞ Au y™u
rþ»Þ™wk ™wfþt™ Út‚wk ™Úte. yt{ „wÁ VTÞwÍ™wk ft{ fhu Au yÚtðt ƒ™ðt
òu„ Au rþ»Þ{tk «nth Út‚e ntuÞ íÞthu ƒwMxh™wk ft{ fhu Au. …tu‚u ƒwMxh
ƒ™e òÞ Au y™u …tu‚t™e þÂõ‚ ðÄthe™u rþ»Þ™u yt…u Au. yt{ rþ»Þ ™u
‚u™e ÷tÞft‚ «{týu þÂõ‚ yt…u Au. ßÞthu þÂõ‚ yt…u Au íÞthu rþ»Þ™u
‚u™e ÷tÞft‚ «{týu þÂõ‚ yt…u Au. ßÞthu þõ‚u yt…u Au íÞthu rþ»Þ™u
„h{ «ðtn™tu fu Xkzt «ðtn™tu y™w¼ð ÚttÞ Au. ftk þheh{tk „h{e ÷t„u
Au, ftk þheh{tk „h{e ÷t„u Au, ftk þheh{tk Xkzf Wí…L™ Út‚e ÷t„u Au,
64
fwkzr÷™e þÂõ‚…t‚
htu{tk[ ÚttÞ Au yÚtðt yt…tuyt… ytk¾{tkÚte …týe þY ÚttÞ Au.
ËtÄ™t…Út{tk {t„oŒþof „wY™e nhnk{uþ sYh
þÂõ‚…t‚ …Ae fwkz÷e™e ò„]‚ ‚Þt …Ae yts …wM‚f{tk 95
r™þt™eytu ƒ‚tðe Au su ËtÄftuyu òuE sðe ËtÄftuyu ‚u™wk {™™ y™u
®[‚™ fhðwk suÚte ËtÄf {wkòE ™ òÞ. ‚u{ A‚tk yuðwk ÷t„u ‚tu ft„¤
÷¾ðtu fu Vtu™ fhðt™e Aqx Au.
{t-ƒt… ƒt¤f™u sL{ yt…u Au …hk‚w ËkMfth „wÁ ‚hVÚte {¤u Au.
ËtÄf™u ÞtuøÞ Ë{Þu „wÁ ™ {¤u ‚tu ËtÄf™e ¼xfe sðt™e Œnuþ‚ Au,
þõÞ‚t Au.
„wÁ™u ¾ƒh Au fu yt ËtÄf™t Sð™™tu WŒTuþ þtu Au ? ¼„ðt™u ‚u™u
yt Œr™Þt{tk þt {txu {tufÕÞtu Au ? fÞt ftÞo fhðt {txu {tufÕÞtu Au ? „wÁ
‚tu Sð™ æÞuÞ™k ¼t™ fhtðu Au, ‚u™t{tk hnu÷ rðrþü þÂõ‚ ƒnth
ftZðt™wk ft{ fhu Au. Œhuf ÔÞÂõ‚{tk fE™u fkEf rðrþü þÂõ‚ ntuÞ Au.
Œt.‚. rƒ÷¾tr˽™e ykŒh Œtuzðt™e þÂõ‚ n‚e. ÷‚t {k„u~fh{tk „e‚
„tðt™e þÂõ‚ n‚e. ftuE ƒt¤f{tk ËhË he‚u r[ºttu Œtuhe þfu, ftuE ƒt¤f
„e‚ „tE þfu, ftuE ƒt¤f frð‚t fhe þfu, ftuE ™ð÷fÚtt ÷¾e þfu, ‚tu
fwŒh‚u Œhuf{tk yŒT¼q‚ þÂõ‚ {qfu÷ Au. Œhuf …tu‚t™t{tk fE rðrþüþÂõ‚
Au, ‚u þtuÄðt™wk ft{ fhðwk òuEyu. fŒt[ þÂõ‚ ™ ytu¤¾e þfu ‚tu „wÁ
…tËu sðwk òuEyu, „wÁ{tk ‚tu ytk‚h ŒÂü Au, „wÁ …tËu ‚tu rŒÔÞ áÂü Au
yu îtht ‚tu ‚u ‚{™u Ët[tu hM‚tu ƒ‚tðu Au. ËkMf]‚{tk fnuð‚ Au.
‘‘„wÁ rð™t „r‚ ™tM‚e, „wÁ rð™t „r‚ ™tM‚e’’ ytæÞtÂí{f hM‚t{tk
rðftË{tk ‚{the ËtÄ™t Ët[t rŒ÷™e nþu. Ët[t rŒ÷Úte ËtÄ™t fhe hÌtt
nþtu, ‚tu „t{u„t{, sk„÷{tk, fu hM‚t{tk ¼xfðt™e sYh ™Úte. yt ‚tu
¼tøÞ™e ðt‚ Au, ßÞthu Sð™{tkÚte …t…™tu ûtÞ ÚttÞ Au. …qÛÞ™tu WŒÞ
ÚttÞ Au íÞthu yfM{t‚u yuðt Ëkòu„tu W¼t ÚttÞ Au „wÁ ‚{thu ½hu ytðu
Au, Œþo™ yt…u Au. ‚{u ‚tu yðt[f hne òð Atu fu yhu ! „wÁ {thu íÞt
ytÔÞt „wÁ™u ‚{thu þtuÄðt …z‚t ™Úte.
65
 fwkzr÷™e
‚{tht …wÛÞ™tu WŒÞ Út‚t ËtÚtu „wÁ ‚{tht „t{{t ytðe òÞ Au,
„wÁ™u {¤‚t …nu÷tk ‚{u ‚u™t …wM‚ftu ðtk[tu Atu, At…t{tk ònuht‚ ðtk[‚t s
„wÁ™u {¤ðt Œtuztu Atu, yt‚tu ‚{tht …wÛÞ™tu WŒtÞ ÚtÞtu ntuÞ Au. yu{ s
‚{thu {t™ðwkÞ òu …qðo™t …qÛÞ™tu WŒÞ ™ ÚtÞtu ntuÞ ‚tu þe …rhÂMÚt‚ ÚttÞ
Au, ‚u™tu nwk Œt¾÷tu yt…wk Awk. y{hu÷e{tk nwk ™tufhe fh‚tu n‚tu. y™u …tk[
A ð»to ËwÄe {tht Ëtnuƒ ËtÚtu ¼uu„t Út‚t n‚t [[to fh‚tk n‚tk. ‚u ŒhBÞt™
‚u™e ƒŒ÷e sw™t„Z ÚtE íÞtk {tht ËtÄfu {the ðt‚ fhe. {tht …wM‚ftu
ƒ‚tÔÞt. ‚u ‚tu yðtnf s hne „Þt: yu™u {™{tk ÚtE „Þwk fu su™e ËtÚtu
ðt‚ fhtu Atu ‚u™e ËtÚtu ‚tu …tk[ A ð»to rð‚tÔÞt Au. ‚uýu {™u ¾ƒh ™
yt…e fu nwk {tuxtu „wÁ Awk.‚u ‚tu {th‚e S…u {thu íÞtk ytÔÞt. y™u ht‚u ƒth
ðt„u {tÁk ƒthýwk ¾¾ztÔÞwk. {U òuÞwk ‚tu {tht Ëtnuƒ n‚t. ‚u™e ËtÚtu {thtu
ËtÄf n‚tu. Ëtnuƒ {™u ¾¾ztððt {tkzât, nwk ‚tu ‚u™e ™e[u ft{ fh‚tu
n‚tu. ‚u™t {txu nwk „wÁ ™ n‚tu. yux÷u …Ae {U Ëtnuƒ™u fÌtwk fu yt ‚tu
hË™tu rð»tÞ Au. ‚{™u yt rð»tÞ{tk hË ™ ntuÞ ‚tu nwk {tÚtt Vtuzw yu™tu
yÚto ™Úte. „e‚t{tk ðt‚ Au ¼UË yt„¤ ¼t„ð‚ ™ ntuÞ. òu ‚{u ¼UË
yt„¤ ¼t„ð‚ ftu ‚tu ‚u nt …tz …ý ™Úte Ë{S y™u ™t …tzu ‚tu …ý
™Úte Ë{s‚e. ‚ux÷u ƒÄt ËtÚtu [[to fhðt™e ™ ntuÞ, …ý {tht Ëtnuƒ ™u
Œw:¾ n‚wk fu {™ fu{ ™ fÌtwk ? {U fÌtw kfu [[to ÚtE ntu‚ ‚tu ðt‚ r™f¤e
ò‚ …ý ytx÷t Ë{Þ{tk [[to ÚtE ™Úte yux÷u nwk fkE ƒtuÕÞtu ™Úte nwk fkE
{tuxtu „wÁ Awk yuðwk ƒtuzo {the ŒW ? {tht f…t¤ …h ƒtuzo {the Œô fu nwk
{tuxtu „wÁ Awk ? ‚tu yt™t suðw {tht Sð™{tk yr¼{t™ ™Úte, ‚tu ËtÄ™t{tk
{tuxtu yn{T „ýtÞ. ËtÄ™t™tu …tÞtu ‚tu yn{T þqLÞ™tu Au. òu nwk ƒtuzo {tÁ
‚tu {th yn{T þqLÞ õÞtkÚte ÚttÞ ? „wÁ ‚tu yuðt ntuÞ Au fu yuðe he‚u
ytðu Au ? yuðe he‚u Vhu Au ? fu yuðe he‚u ƒtu÷u Au ? fu ‚{™u ¾ƒh …ý
™Úte …z‚e fu yt {tuxt „wÁ Au
„wY™u ytu¤¾ðt™e áÂü
yuf {tuxt htò™e ðt‚ Au. ‚u htßÞ˼t{tk ƒuXt n‚t íÞtk {tuxt
66
fwkzr÷™e þÂõ‚…t‚
…kze‚ ytÔÞt ‚u{ýu „wÁ fuðt ntuÞ ? „wÁ þe þÂõ‚ Au ? yu ð¾tý
Ëtk¼¤e™u htò „wÁ „tu‚ðt ™ef¤u Au „Z™e ƒnth Œhðtòu ¾tu÷e™u òÞ
Au, ‚tu yuf Ët{tLÞ {týË {¤u Au ‚™u …qAu Au ‚{u „wÁ™u ytu¤¾tu Atu ?
‚u Ët{tÞ {týËu fÌtwk fu ‚{thu „wÁ ytu¤¾ðt™t Au ? ‚{the …tËu „wÁ
ytu¤¾ðt™e áÂü Au. „wÁ yt„¤ ‚tu rŒÔÞ áÂü Au,íÞthu htò ‚tu fnu fu
yt™e ËtÚtu {tÚttfqx fhðe ™ft{e Au yux÷u yu yt„¤ „Þt ™u …tu‚t™t
htßÞ{tk ¾wƒ þtuÄ fhe. ‚u™u ðýo™ «{týu „wÁ {éÞt ™nª, …tAt …tu‚t™t
htßÞ{tk Œhðtò{tk ytðu Au íÞthu ‚u {týË ™u swyu Au ‚u™e áÂü …z‚t
s su þt†{tk ðýo™ fhu÷ Au. ‚uðt {M‚Vfeh, ytu÷eÞt Œhðtò{tk s ƒuXt
Au íÞthu ‚u {M‚ Vfeh Þtu„e™t …„ …fze ÷u Au yt¾e Œwr™Þt{tk ¼xfe
ytÔÞtu ™u {tht htßÞ{tk Au íÞthu {M‚Vfeh htò™u ¿tt™ yt…u Au fnuð‚
Au fu „t{™t òu„e òu„xtu y™u …h„t{™tu rËØ yt{ „wÁ™e þtuÄ{tk htò
yt¾t s„‚{tk VÞto y™u …tu‚t™t „t{{tk s {éÞtk. …ý htò™e þÂõ‚™tu
…qÛÞtu WŒÞ ÚtÞtu ™ ntu‚tu „wÁ þtuÄðt™e þÂõ‚ ytðe ™ntu‚e „wÁ {¤‚tk
s ‚u™u ¼uxe …zâtk. ™u ‚u™u …„ …zâtk. {™u ÞtŒ ytðu Au fu yuf ËtÄfu
þª„ ¾tðt ÷eÄe. [e™tEþª„ ¾t‚t ¾t‚t su …zefwk ƒtkÄðt{tk ytðu÷ ‚u
«tý‚¥ð Þtu„t™w¼qr‚™wk ft„¤ n‚wk ‚uýu æÞt™Úte ðtkåÞwk y™u Œtuz‚tu sE™u
þª„ðt¤t …tËuÚte ƒÄt …t™{t ÷E ytÔÞtu y™u ðtkåÞwk Œtuz‚tu Œtuz‚tu {thu
íÞtk ytÔÞtu fthý fu yt «Ëk„ ƒ™u÷ y{ŒtðtŒ{tk rðõxturhÞt „tzo™{tk
þª„ ¾t‚tu n‚tu y™u þª„ ¾tE™u ƒtfe™t …t™t {u¤ÔÞt ðtkåÞt y™u Œtuz‚tu
{thu ½hu ytÔÞtu ‚u™u {u æÞt™{tk ƒuËtzâtu, yu™wk ft{ ÚtE „Þwk. yu yu™t
…wÛÞ™tu WŒÞ n‚tu. yíÞthu ½ýw ËhË æÞt™ ÷t„u Au yu™t …qðosL{™tu WŒÞ
ÚtÞtu ntuÞ ‚tu s ytðw ƒ™u Au, ½x™t ½xu Au.
ËtÄf™u Mð¡Œþo™
yufðth nwk ƒnth„t{ sðt™tu n‚tu. yuf ËtÄf™u MðÙ ytÔÞwk fu,
MðÙ{t ‚u™u {tht Œþo™ ÚtÞt. y™u fnuðt{tk ytÔÞw fu yt ‚tht „wÁ Au ‚u
Ëðthu Ët‚ ðt„u ytðu Au y™u ‚w ƒË MxuLz …ntU[e ò. nfef‚{tk Ëtks
67
 fwkzr÷™e
‚{tht …wÛÞ™tu WŒÞ Út‚t ËtÚtu „wÁ ‚{tht „t{{t ytðe òÞ Au,
„wÁ™u {¤‚t …nu÷tk ‚{u ‚u™t …wM‚ftu ðtk[tu Atu, At…t{tk ònuht‚ ðtk[‚t s
„wÁ™u {¤ðt Œtuztu Atu, yt‚tu ‚{tht …wÛÞ™tu WŒtÞ ÚtÞtu ntuÞ Au. yu{ s
‚{thu {t™ðwkÞ òu …qðo™t …qÛÞ™tu WŒÞ ™ ÚtÞtu ntuÞ ‚tu þe …rhÂMÚt‚ ÚttÞ
Au, ‚u™tu nwk Œt¾÷tu yt…wk Awk. y{hu÷e{tk nwk ™tufhe fh‚tu n‚tu. y™u …tk[
A ð»to ËwÄe {tht Ëtnuƒ ËtÚtu ¼uu„t Út‚t n‚t [[to fh‚tk n‚tk. ‚u ŒhBÞt™
‚u™e ƒŒ÷e sw™t„Z ÚtE íÞtk {tht ËtÄfu {the ðt‚ fhe. {tht …wM‚ftu
ƒ‚tÔÞt. ‚u ‚tu yðtnf s hne „Þt: yu™u {™{tk ÚtE „Þwk fu su™e ËtÚtu
ðt‚ fhtu Atu ‚u™e ËtÚtu ‚tu …tk[ A ð»to rð‚tÔÞt Au. ‚uýu {™u ¾ƒh ™
yt…e fu nwk {tuxtu „wÁ Awk.‚u ‚tu {th‚e S…u {thu íÞtk ytÔÞt. y™u ht‚u ƒth
ðt„u {tÁk ƒthýwk ¾¾ztÔÞwk. {U òuÞwk ‚tu {tht Ëtnuƒ n‚t. ‚u™e ËtÚtu {thtu
ËtÄf n‚tu. Ëtnuƒ {™u ¾¾ztððt {tkzât, nwk ‚tu ‚u™e ™e[u ft{ fh‚tu
n‚tu. ‚u™t {txu nwk „wÁ ™ n‚tu. yux÷u …Ae {U Ëtnuƒ™u fÌtwk fu yt ‚tu
hË™tu rð»tÞ Au. ‚{™u yt rð»tÞ{tk hË ™ ntuÞ ‚tu nwk {tÚtt Vtuzw yu™tu
yÚto ™Úte. „e‚t{tk ðt‚ Au ¼UË yt„¤ ¼t„ð‚ ™ ntuÞ. òu ‚{u ¼UË
yt„¤ ¼t„ð‚ ftu ‚tu ‚u nt …tz …ý ™Úte Ë{S y™u ™t …tzu ‚tu …ý
™Úte Ë{s‚e. ‚ux÷u ƒÄt ËtÚtu [[to fhðt™e ™ ntuÞ, …ý {tht Ëtnuƒ ™u
Œw:¾ n‚wk fu {™ fu{ ™ fÌtwk ? {U fÌtw kfu [[to ÚtE ntu‚ ‚tu ðt‚ r™f¤e
ò‚ …ý ytx÷t Ë{Þ{tk [[to ÚtE ™Úte yux÷u nwk fkE ƒtuÕÞtu ™Úte nwk fkE
{tuxtu „wÁ Awk yuðwk ƒtuzo {the ŒW ? {tht f…t¤ …h ƒtuzo {the Œô fu nwk
{tuxtu „wÁ Awk ? ‚tu yt™t suðw {tht Sð™{tk yr¼{t™ ™Úte, ‚tu ËtÄ™t{tk
{tuxtu yn{T „ýtÞ. ËtÄ™t™tu …tÞtu ‚tu yn{T þqLÞ™tu Au. òu nwk ƒtuzo {tÁ
‚tu {th yn{T þqLÞ õÞtkÚte ÚttÞ ? „wÁ ‚tu yuðt ntuÞ Au fu yuðe he‚u
ytðu Au ? yuðe he‚u Vhu Au ? fu yuðe he‚u ƒtu÷u Au ? fu ‚{™u ¾ƒh …ý
™Úte …z‚e fu yt {tuxt „wÁ Au
„wY™u ytu¤¾ðt™e áÂü
yuf {tuxt htò™e ðt‚ Au. ‚u htßÞ˼t{tk ƒuXt n‚t íÞtk {tuxt
66
fwkzr÷™e þÂõ‚…t‚
…kze‚ ytÔÞt ‚u{ýu „wÁ fuðt ntuÞ ? „wÁ þe þÂõ‚ Au ? yu ð¾tý
Ëtk¼¤e™u htò „wÁ „tu‚ðt ™ef¤u Au „Z™e ƒnth Œhðtòu ¾tu÷e™u òÞ
Au, ‚tu yuf Ët{tLÞ {týË {¤u Au ‚™u …qAu Au ‚{u „wÁ™u ytu¤¾tu Atu ?
‚u Ët{tÞ {týËu fÌtwk fu ‚{thu „wÁ ytu¤¾ðt™t Au ? ‚{the …tËu „wÁ
ytu¤¾ðt™e áÂü Au. „wÁ yt„¤ ‚tu rŒÔÞ áÂü Au,íÞthu htò ‚tu fnu fu
yt™e ËtÚtu {tÚttfqx fhðe ™ft{e Au yux÷u yu yt„¤ „Þt ™u …tu‚t™t
htßÞ{tk ¾wƒ þtuÄ fhe. ‚u™u ðýo™ «{týu „wÁ {éÞt ™nª, …tAt …tu‚t™t
htßÞ{tk Œhðtò{tk ytðu Au íÞthu ‚u {týË ™u swyu Au ‚u™e áÂü …z‚t
s su þt†{tk ðýo™ fhu÷ Au. ‚uðt {M‚Vfeh, ytu÷eÞt Œhðtò{tk s ƒuXt
Au íÞthu ‚u {M‚ Vfeh Þtu„e™t …„ …fze ÷u Au yt¾e Œwr™Þt{tk ¼xfe
ytÔÞtu ™u {tht htßÞ{tk Au íÞthu {M‚Vfeh htò™u ¿tt™ yt…u Au fnuð‚
Au fu „t{™t òu„e òu„xtu y™u …h„t{™tu rËØ yt{ „wÁ™e þtuÄ{tk htò
yt¾t s„‚{tk VÞto y™u …tu‚t™t „t{{tk s {éÞtk. …ý htò™e þÂõ‚™tu
…qÛÞtu WŒÞ ÚtÞtu ™ ntu‚tu „wÁ þtuÄðt™e þÂõ‚ ytðe ™ntu‚e „wÁ {¤‚tk
s ‚u™u ¼uxe …zâtk. ™u ‚u™u …„ …zâtk. {™u ÞtŒ ytðu Au fu yuf ËtÄfu
þª„ ¾tðt ÷eÄe. [e™tEþª„ ¾t‚t ¾t‚t su …zefwk ƒtkÄðt{tk ytðu÷ ‚u
«tý‚¥ð Þtu„t™w¼qr‚™wk ft„¤ n‚wk ‚uýu æÞt™Úte ðtkåÞwk y™u Œtuz‚tu sE™u
þª„ðt¤t …tËuÚte ƒÄt …t™{t ÷E ytÔÞtu y™u ðtkåÞwk Œtuz‚tu Œtuz‚tu {thu
íÞtk ytÔÞtu fthý fu yt «Ëk„ ƒ™u÷ y{ŒtðtŒ{tk rðõxturhÞt „tzo™{tk
þª„ ¾t‚tu n‚tu y™u þª„ ¾tE™u ƒtfe™t …t™t {u¤ÔÞt ðtkåÞt y™u Œtuz‚tu
{thu ½hu ytÔÞtu ‚u™u {u æÞt™{tk ƒuËtzâtu, yu™wk ft{ ÚtE „Þwk. yu yu™t
…wÛÞ™tu WŒÞ n‚tu. yíÞthu ½ýw ËhË æÞt™ ÷t„u Au yu™t …qðosL{™tu WŒÞ
ÚtÞtu ntuÞ ‚tu s ytðw ƒ™u Au, ½x™t ½xu Au.
ËtÄf™u Mð¡Œþo™
yufðth nwk ƒnth„t{ sðt™tu n‚tu. yuf ËtÄf™u MðÙ ytÔÞwk fu,
MðÙ{t ‚u™u {tht Œþo™ ÚtÞt. y™u fnuðt{tk ytÔÞw fu yt ‚tht „wÁ Au ‚u
Ëðthu Ët‚ ðt„u ytðu Au y™u ‚w ƒË MxuLz …ntU[e ò. nfef‚{tk Ëtks
67
 fwkzr÷™e
ËwÄe nwk …ntUåÞtu ™nª. {thtu r™Þ{ Au fu nwk Ëðthu Ët‚ ðt„u …ntU[e sô
…ý yu rŒðËu …ntU[tÞw ™nª ‚u ½hu sE™u ƒuËe „Þtu ‚u™t ƒt…tyu fÌtwk fu
yt MðÙ™e ðt‚ Au. MðÙ ytÃÞwk ™ ntuÞ, „t{zt{tk ¾u‚eft{ ntuÞ. ‚w
Atuze Œu™u ¾u‚hu ò. [tu{tËt{tk ‚tu ¾u‚h{tk s ¾wƒ s ft{ ntuÞ ËtÄf™u
yuf Äq™ Ëðth ÚtE „E n‚e fu {tht „wÁ ytðu Au, {tht „wÁ ytðu Au.
Ëtksu Ët‚ ðt„u „t{{tk {™u òuÞtu y™u Œtuz‚tu ytðe™u …„u …zâtu fu ‚{u
{tht „wÁ Atu. {™u «ýt{ fÞto. {u ‚u™u fÌtwk fu nwk ‚tu ‚™u ytu¤¾‚tu ™Úte
y™u nwk ‚thtu „wÁ fuðe he‚u ? Sð™{tk {thtu …nu÷tu «Ëk„ Au fu ËtÄf ™u
{tht Œþo™ ÚtÞt. yíÞth ËwÄe {™u su rþ»Þtu {¤ðt™t ntuÞ ‚u™t Œþo™
y„tWÚte ÚtE òÞ Au. ½ýeðth ‚tu ¼„ðt™™u nwk fnwk Awk fu yhu ¼„ðt™
‚wk {™u rþ»Þtu™t Œþo™ fhtðu Au ‚u ƒhtƒh ‚wk {™u ‚u™w yuzÙuË yt…e Œu™u
? fu nwk ‚u™u ½hu ËeÄtu …ntU[e òô ? …ý ytðw ™Úte Út‚wk. ‚u™u ËeÄtu s
£uLf÷e fne ŒW fu nwk ‚thtu „wÁ Awk …ý ytðe ™Úte Út‚wk. {™u Œþo™ rþ»Þ™t
ÚttÞ Au, y™u …Ae Úttuzt ð¾‚{tk rþ»Þ {¤u Au.
{™u ÏÞt÷ ytðu Au fu {™u rþ»Þ {¤ðt™tu Au ‚u™e {™u ytf]r‚ Œu¾tÞ Au,
…ý ytðw ƒLÞw ™Úte. ºtý fu A {rn™t{tk Œþo™ ÚtÞt …Ae rþ»Þ {¤u Au
y™u yu™e ytæÞtÂí{f ƒtƒ‚{tk ËtÄ™t{tk {thu su «Þí™ fhðt™t ntuÞ ‚u
«Þí™ fÁk Awk.
68
fwkzr÷™e þÂõ‚…t‚
«fhý-5™tu Ëth
♦ „wY …tu‚t™e ËtÄ™t™e W…÷çÄ ÚtÞu÷e þÂõ‚™w rþ»Þ{tk yð‚hý fhu
Au. ‚u™u þÂõ‚…t‚ fnuðtÞ.
♦ ËtÄ™t™t {tæÞ{Úte su ÔÞÂõ‚ [tuÚtt fthýþheh ËwÄe …ntu[u Au ‚u s
þÂõ‚…t‚ fhe þfu Au.
♦ «týþhehÚte «tý yt… ÷u™e r¢Þt þÂõ‚…t‚ ™Úte. {tºt ne÷ª„
Au.ne÷ª„ yu ‚ŒwhM‚ «tý y™u rƒ{th «tý™e yt…-÷u Au. ‚u™tÚte
ytí{Œþo™ þõÞ ™Úte.
♦ rËæÄ„wY™t [hýM…þoÚte òýu yòýu rþ»Þ™t htu„ „wY{tk «ðuþe òÞ
Au.rþ»Þ Ëtòu ÚtR òÞ Au.
♦ þÂõ‚…t‚ ðzu „wY™e «ƒ¤ þÂõ‚ rþ»Þ™t MÚtw¤, «tý, Ëwû{,
fthýþhth™e yþwÂØ Œwh fhe ™tk¾u Au.
♦ «Út{Úte yt þheh þwØ ntuÞ ‚tu þÂõ‚…t‚Úte rþ»Þ ËeÄtu Ë{trÄ{tk
…ntu[u Au.
♦ ytË™, «týtÞt{ suðe Þtir„f r¢Þtytu fhðtÚte þheh™tu {¤ Œwh
ÚttÞ, RLÿeÞtu þwØ ÚttÞ ‚uÚte {™ þwØ ƒ™u, {™ þtk‚ y™u «ËÒt ƒ™u,
r™¼oÞ‚t ytðu y™u ytí{Œþo™™tu …tÞtu h[tÞ su ËtÄ™t™tu …rh…kÚt
Au.
♦ ytË™-«týtÞt{Úte {t™ðe™e sL{-ò‚ rðãw‚ «týþÂõ‚ ŒtuZ ðtuÕÞÚte
ðÄ‚e òÞ Au. su™tÚte Äe{u Äe{u Ët‚ [¢tu þwØ ÚttÞ ßÞtk yt þÂõ‚
ytuAe …zu ‚u s ‚ƒ¬u „wY™e þÂõ‚…t‚ ðzu {¤u÷e «ËtŒ «týþÂõ‚
ft{ fhu Au y™u ƒth ðtuÕx sux÷e {n¥t{ ût{‚t ËwÄe …ntu[tzu Au y™u
ËV¤‚t {u¤ðu Au ‚uÚte s “„wYf]…t rn fið÷{T”
♦ þÂõ‚…t‚Úte {¤u÷e „wY«ËtŒY… «týþÂõ‚ „{u ‚ux÷t ™týt ¾[oþtu
‚tu …ý ƒòh{tkÚte {¤þu ™ne. ‚u {txu {tºt „wYf]…t y™u ynk{ ™uðu
{wfe Ëk…qýo þhýt„r‚ s yuf{tºt ÷tÞft‚ Au.
69
 fwkzr÷™e
ËwÄe nwk …ntUåÞtu ™nª. {thtu r™Þ{ Au fu nwk Ëðthu Ët‚ ðt„u …ntU[e sô
…ý yu rŒðËu …ntU[tÞw ™nª ‚u ½hu sE™u ƒuËe „Þtu ‚u™t ƒt…tyu fÌtwk fu
yt MðÙ™e ðt‚ Au. MðÙ ytÃÞwk ™ ntuÞ, „t{zt{tk ¾u‚eft{ ntuÞ. ‚w
Atuze Œu™u ¾u‚hu ò. [tu{tËt{tk ‚tu ¾u‚h{tk s ¾wƒ s ft{ ntuÞ ËtÄf™u
yuf Äq™ Ëðth ÚtE „E n‚e fu {tht „wÁ ytðu Au, {tht „wÁ ytðu Au.
Ëtksu Ët‚ ðt„u „t{{tk {™u òuÞtu y™u Œtuz‚tu ytðe™u …„u …zâtu fu ‚{u
{tht „wÁ Atu. {™u «ýt{ fÞto. {u ‚u™u fÌtwk fu nwk ‚tu ‚™u ytu¤¾‚tu ™Úte
y™u nwk ‚thtu „wÁ fuðe he‚u ? Sð™{tk {thtu …nu÷tu «Ëk„ Au fu ËtÄf ™u
{tht Œþo™ ÚtÞt. yíÞth ËwÄe {™u su rþ»Þtu {¤ðt™t ntuÞ ‚u™t Œþo™
y„tWÚte ÚtE òÞ Au. ½ýeðth ‚tu ¼„ðt™™u nwk fnwk Awk fu yhu ¼„ðt™
‚wk {™u rþ»Þtu™t Œþo™ fhtðu Au ‚u ƒhtƒh ‚wk {™u ‚u™w yuzÙuË yt…e Œu™u
? fu nwk ‚u™u ½hu ËeÄtu …ntU[e òô ? …ý ytðw ™Úte Út‚wk. ‚u™u ËeÄtu s
£uLf÷e fne ŒW fu nwk ‚thtu „wÁ Awk …ý ytðe ™Úte Út‚wk. {™u Œþo™ rþ»Þ™t
ÚttÞ Au, y™u …Ae Úttuzt ð¾‚{tk rþ»Þ {¤u Au.
{™u ÏÞt÷ ytðu Au fu {™u rþ»Þ {¤ðt™tu Au ‚u™e {™u ytf]r‚ Œu¾tÞ Au,
…ý ytðw ƒLÞw ™Úte. ºtý fu A {rn™t{tk Œþo™ ÚtÞt …Ae rþ»Þ {¤u Au
y™u yu™e ytæÞtÂí{f ƒtƒ‚{tk ËtÄ™t{tk {thu su «Þí™ fhðt™t ntuÞ ‚u
«Þí™ fÁk Awk.
68
fwkzr÷™e þÂõ‚…t‚
«fhý-5™tu Ëth
♦ „wY …tu‚t™e ËtÄ™t™e W…÷çÄ ÚtÞu÷e þÂõ‚™w rþ»Þ{tk yð‚hý fhu
Au. ‚u™u þÂõ‚…t‚ fnuðtÞ.
♦ ËtÄ™t™t {tæÞ{Úte su ÔÞÂõ‚ [tuÚtt fthýþheh ËwÄe …ntu[u Au ‚u s
þÂõ‚…t‚ fhe þfu Au.
♦ «týþhehÚte «tý yt… ÷u™e r¢Þt þÂõ‚…t‚ ™Úte. {tºt ne÷ª„
Au.ne÷ª„ yu ‚ŒwhM‚ «tý y™u rƒ{th «tý™e yt…-÷u Au. ‚u™tÚte
ytí{Œþo™ þõÞ ™Úte.
♦ rËæÄ„wY™t [hýM…þoÚte òýu yòýu rþ»Þ™t htu„ „wY{tk «ðuþe òÞ
Au.rþ»Þ Ëtòu ÚtR òÞ Au.
♦ þÂõ‚…t‚ ðzu „wY™e «ƒ¤ þÂõ‚ rþ»Þ™t MÚtw¤, «tý, Ëwû{,
fthýþhth™e yþwÂØ Œwh fhe ™tk¾u Au.
♦ «Út{Úte yt þheh þwØ ntuÞ ‚tu þÂõ‚…t‚Úte rþ»Þ ËeÄtu Ë{trÄ{tk
…ntu[u Au.
♦ ytË™, «týtÞt{ suðe Þtir„f r¢Þtytu fhðtÚte þheh™tu {¤ Œwh
ÚttÞ, RLÿeÞtu þwØ ÚttÞ ‚uÚte {™ þwØ ƒ™u, {™ þtk‚ y™u «ËÒt ƒ™u,
r™¼oÞ‚t ytðu y™u ytí{Œþo™™tu …tÞtu h[tÞ su ËtÄ™t™tu …rh…kÚt
Au.
♦ ytË™-«týtÞt{Úte {t™ðe™e sL{-ò‚ rðãw‚ «týþÂõ‚ ŒtuZ ðtuÕÞÚte
ðÄ‚e òÞ Au. su™tÚte Äe{u Äe{u Ët‚ [¢tu þwØ ÚttÞ ßÞtk yt þÂõ‚
ytuAe …zu ‚u s ‚ƒ¬u „wY™e þÂõ‚…t‚ ðzu {¤u÷e «ËtŒ «týþÂõ‚
ft{ fhu Au y™u ƒth ðtuÕx sux÷e {n¥t{ ût{‚t ËwÄe …ntu[tzu Au y™u
ËV¤‚t {u¤ðu Au ‚uÚte s “„wYf]…t rn fið÷{T”
♦ þÂõ‚…t‚Úte {¤u÷e „wY«ËtŒY… «týþÂõ‚ „{u ‚ux÷t ™týt ¾[oþtu
‚tu …ý ƒòh{tkÚte {¤þu ™ne. ‚u {txu {tºt „wYf]…t y™u ynk{ ™uðu
{wfe Ëk…qýo þhýt„r‚ s yuf{tºt ÷tÞft‚ Au.
69
 fwkzr÷™e
«fhý -6
rŒÔÞ¼tð
fwkzr÷™e þÂõ‚…t‚ æÞt™Þtu„ «tu„út{ {txu ‚t. 25-1-90 Úte 27-
12-90 htsftux „Þtu, íÞthu ò„™tÚt Ã÷tux{tk ò„™tÚt {ntŒuð™t {krŒh
W…h ™ðtu ntu÷ ‚iÞth ÚtÞtu Au. su ËíËk„ ntu÷{tk fwkzr÷™e þÂõ‚…t‚
æÞt™Þtu„™tu «tu„út{ ht¾u÷, íÞthu íÞtk™t Œir™f At…t ‘‘Vw÷Atƒ’’,
‘‘sÞ®nŒ’’, ‘‘yrf÷t’’, ‘‘Ëtks Ë{t[th’’, ð„uhu{tk òý fhe íÞthu yuf
y™w¼ð ÚtÞtu fu, At…tðt¤t yt æÞt™Þtu„ ftÞo¢{™t Ë{t[th At…ðt
‚iÞth ™ n‚t. fthý fu Ëtiht»xÙ{tk ƒu ºtý «Ëk„ yuðt ƒ™e „Þu÷t fu suÚte
÷tuftu™e ©Øt z„e òÞ.
…nu÷tu «Ëk„ yuf 16-17 ð»to™e X¬h fwxwkƒ™e Atufhe™u 64
{t‚tS ytð‚tk n‚tk. y™u yk„u r[ºt÷u¾t{tk rðM‚thÚte ÷u¾ ytðe „Þu÷
Au.
ƒeò rfMËt{tk …qðosL{™wk Œþo™ ÚtÞwk íÞthƒtŒ [th-…tk[ fu A
ÔÞÂõ‚ytuyu rŒÔÞ¼tð{tk ytðe™u yt…½t‚ fhu÷ Au. …ºtfth™u Au‚htÞt™e
÷t„ýe ÚtÞu÷. suÚte {tht æÞt™Þtu„™t Ë{t[th At…ðt ‚iÞth ™ n‚t.
yu{™u {U yt æÞt™Þtu„™t «tu„út{ yk„u ði¿ttr™f Ë{s yt…e íÞthu
æÞt™Þtu„™t «tu„út{™e ònuht‚ ÷uðt ‚iÞth ÚtÞt.
‚tu ½ýt™u {]íÞw ð¾‚u yuðe ¼ú{ýt ÚttÞ Au fu su Œuð™u ¼s‚t ntuÞ
yux÷u …qs‚t ntuÞ ‚u Œuð ‚u{™u rð{t™ ÷E™u ÷uðt ytðu Au.
‚tu yt…ý™u «§ ÚttÞ fu yt{tk Ët[wk fux÷wk y™u ¾tuxwk fux÷wk? ‚u fu{
¾ƒh …zu ? su ÷tuftu™u …qðosL{™wk ¿tt™ ÚttÞ y™u rð¿tt™™e fËtuxe{tkÚte …ý
…th W‚hu. su {trn‚e yr‚„w ntuÞ ‚u {trn‚e 7 Úte 10 ð»to™wk ƒt¤f
yt…u ‚u{s …qðosL{™e Œhuf Ë„t yk„u {trn‚e yt…u y™u ðii¿ttr™f
[ftËýe{tk ¾he ™ef¤u. y{urhft™e ytðe yuf Þwr™ðŠËxe™t «tuVuËh
70
rŒÔÞ¼tð
1000 rfMËt ytðt s„‚¼h{tk ‚…tËe™u íÞthƒtŒ rð¿tt™™e Ëhtýu
[Ztðe™u ¾ht ÷t„u÷t ‚uðt rfMËt ÷„¼„ 400 ‘‘ðtìxeÍ Äe ƒeÞtuLz
÷tRV ?’’{tk yt…u÷ Au.nsw …ý ytðt rfMËtytu Ë{ts{tk ƒ™ðt™t Au,
fthý fu ƒu fu [th fhtuz ÔÞÂõ‚{tk yuf ÔÞÂõ‚ yuðe ™ef¤u Au fu sL{ ËtÚtu
…qðosL{™wk ¿tt™ ÷E™u ytðu yÚtðt ‚u™u Ëqû{s„‚ y™u MÚtq¤s„‚ yuf
ËtÚtu Œu¾tÞ. yÚtðt ‚u Ëqû{s„‚{tk yuf ËtÚtu Sðu Au. yux÷u fu
Ëqû{s„‚{tk ƒ™‚e ½x™t …ý ‚u MÚtq¤s„‚™e ƒ™‚e ½x™t™e su{
y™w¼ðu Au.½ýeðth ‚tu ò„]‚ yðMÚtt{tk …ý Ëqû{s„‚™e ½x™t™tu
y™w¼ð fhu Au. su™u yk„úuS{kt rŒðtMðÙ fnu Au.
Úttuzt 𾂠…nu÷tk yuf ztuËe{t™u ytðwk rŒðtMðÙ ytðu÷ y™u ‚uýu
‚the¾, ðth ™u Ë{Þ ËtÚtu Mð„oðtË™tu Ë{Þ yt…u÷ Au. ‚u™t ËkƒkÄeytuyu
At…tðt¤t™u y™u …tu÷eË™u …ý ntsh htÏÞt. ½ýt ¼õ‚tu ¼u„t ÚtÞt y™u
ht{Äq™ [t÷w ht¾e su Ë{Þ ytÃÞtu ‚u s‚tu hÌttu y™u rð{t™ ™ ytÔÞwk.
…tu÷eËu Sð‚t Ë{trÄ ÷uðt™e ‘‘™t’’ …tze. yt…½t‚™e …rhÂMÚtr‚ ð„h
{tºt ¼„ðt™ ™t{ ËtÚtu Sð òÞ ‚u ƒhtƒh …ý ‚u{ ™ ÚttÞ, y™u ƒÄt
¼u„t ÚtE™u fw¤™e ytƒÁ sþu. {txu ztuËe{t™u Sð‚t Sð‚ Œtxe Œuðtk ‚u
ƒhtƒh ™Úte.
nÕŒe½txe™t ÞwØ ð¾‚u …uïtu rŒÔÞ¼tð ytðu÷tu su s„«rËØ rfMËtu
Au y™u {tu{uz™ «ò …ý {t™‚e n‚e fu yt rŒÔÞ…wÁ»t Au. ÞwØ ð¾‚u
…uït™u rðïtË n‚tu fu yt rŒÔÞ¼tð™u ÷eÄu ‚u nÕŒe½tx™wk ÞwØ S‚e sþu.
Ëtûtt‚ ¼„ðt™ ytðe™u [{ífth fhþu ; y™u ‚u yt Þw Ø S‚e
sþu.rðïtË{kt™u rðïtË{tk ‚u þºtwËu™t{tk Ÿzu ËwÄe [t÷e „Þt. ‚u{™t þºtw
ƒÄt ‚wxe …zât y™u ‚uytu Mð„oðtËe MÚt¤ …h s ÚtÞt. yux÷wk s ™rn,
‚u™t yt ŒuðtkËe f…ztk™u þºtwytu Vtze™u …tu‚t™e ËtÚtu fxftu fxftu ÷E „Þt.
suÚte ‚u{™wk ½h …rðºt ƒ™u, Eïh fu yÕ÷tn™tu ytþeðtoŒ fu Œwðt W‚hu,
y™u ½ýt ‚tu ‚u{™t ™t™t xwfzt fhe™u …rðºt ÞtŒ„ehe Y…u Ët[ððt ÷E
„Þt.
71
 fwkzr÷™e
«fhý -6
rŒÔÞ¼tð
fwkzr÷™e þÂõ‚…t‚ æÞt™Þtu„ «tu„út{ {txu ‚t. 25-1-90 Úte 27-
12-90 htsftux „Þtu, íÞthu ò„™tÚt Ã÷tux{tk ò„™tÚt {ntŒuð™t {krŒh
W…h ™ðtu ntu÷ ‚iÞth ÚtÞtu Au. su ËíËk„ ntu÷{tk fwkzr÷™e þÂõ‚…t‚
æÞt™Þtu„™tu «tu„út{ ht¾u÷, íÞthu íÞtk™t Œir™f At…t ‘‘Vw÷Atƒ’’,
‘‘sÞ®nŒ’’, ‘‘yrf÷t’’, ‘‘Ëtks Ë{t[th’’, ð„uhu{tk òý fhe íÞthu yuf
y™w¼ð ÚtÞtu fu, At…tðt¤t yt æÞt™Þtu„ ftÞo¢{™t Ë{t[th At…ðt
‚iÞth ™ n‚t. fthý fu Ëtiht»xÙ{tk ƒu ºtý «Ëk„ yuðt ƒ™e „Þu÷t fu suÚte
÷tuftu™e ©Øt z„e òÞ.
…nu÷tu «Ëk„ yuf 16-17 ð»to™e X¬h fwxwkƒ™e Atufhe™u 64
{t‚tS ytð‚tk n‚tk. y™u yk„u r[ºt÷u¾t{tk rðM‚thÚte ÷u¾ ytðe „Þu÷
Au.
ƒeò rfMËt{tk …qðosL{™wk Œþo™ ÚtÞwk íÞthƒtŒ [th-…tk[ fu A
ÔÞÂõ‚ytuyu rŒÔÞ¼tð{tk ytðe™u yt…½t‚ fhu÷ Au. …ºtfth™u Au‚htÞt™e
÷t„ýe ÚtÞu÷. suÚte {tht æÞt™Þtu„™t Ë{t[th At…ðt ‚iÞth ™ n‚t.
yu{™u {U yt æÞt™Þtu„™t «tu„út{ yk„u ði¿ttr™f Ë{s yt…e íÞthu
æÞt™Þtu„™t «tu„út{™e ònuht‚ ÷uðt ‚iÞth ÚtÞt.
‚tu ½ýt™u {]íÞw ð¾‚u yuðe ¼ú{ýt ÚttÞ Au fu su Œuð™u ¼s‚t ntuÞ
yux÷u …qs‚t ntuÞ ‚u Œuð ‚u{™u rð{t™ ÷E™u ÷uðt ytðu Au.
‚tu yt…ý™u «§ ÚttÞ fu yt{tk Ët[wk fux÷wk y™u ¾tuxwk fux÷wk? ‚u fu{
¾ƒh …zu ? su ÷tuftu™u …qðosL{™wk ¿tt™ ÚttÞ y™u rð¿tt™™e fËtuxe{tkÚte …ý
…th W‚hu. su {trn‚e yr‚„w ntuÞ ‚u {trn‚e 7 Úte 10 ð»to™wk ƒt¤f
yt…u ‚u{s …qðosL{™e Œhuf Ë„t yk„u {trn‚e yt…u y™u ðii¿ttr™f
[ftËýe{tk ¾he ™ef¤u. y{urhft™e ytðe yuf Þwr™ðŠËxe™t «tuVuËh
70
rŒÔÞ¼tð
1000 rfMËt ytðt s„‚¼h{tk ‚…tËe™u íÞthƒtŒ rð¿tt™™e Ëhtýu
[Ztðe™u ¾ht ÷t„u÷t ‚uðt rfMËt ÷„¼„ 400 ‘‘ðtìxeÍ Äe ƒeÞtuLz
÷tRV ?’’{tk yt…u÷ Au.nsw …ý ytðt rfMËtytu Ë{ts{tk ƒ™ðt™t Au,
fthý fu ƒu fu [th fhtuz ÔÞÂõ‚{tk yuf ÔÞÂõ‚ yuðe ™ef¤u Au fu sL{ ËtÚtu
…qðosL{™wk ¿tt™ ÷E™u ytðu yÚtðt ‚u™u Ëqû{s„‚ y™u MÚtq¤s„‚ yuf
ËtÚtu Œu¾tÞ. yÚtðt ‚u Ëqû{s„‚{tk yuf ËtÚtu Sðu Au. yux÷u fu
Ëqû{s„‚{tk ƒ™‚e ½x™t …ý ‚u MÚtq¤s„‚™e ƒ™‚e ½x™t™e su{
y™w¼ðu Au.½ýeðth ‚tu ò„]‚ yðMÚtt{tk …ý Ëqû{s„‚™e ½x™t™tu
y™w¼ð fhu Au. su™u yk„úuS{kt rŒðtMðÙ fnu Au.
Úttuzt 𾂠…nu÷tk yuf ztuËe{t™u ytðwk rŒðtMðÙ ytðu÷ y™u ‚uýu
‚the¾, ðth ™u Ë{Þ ËtÚtu Mð„oðtË™tu Ë{Þ yt…u÷ Au. ‚u™t ËkƒkÄeytuyu
At…tðt¤t™u y™u …tu÷eË™u …ý ntsh htÏÞt. ½ýt ¼õ‚tu ¼u„t ÚtÞt y™u
ht{Äq™ [t÷w ht¾e su Ë{Þ ytÃÞtu ‚u s‚tu hÌttu y™u rð{t™ ™ ytÔÞwk.
…tu÷eËu Sð‚t Ë{trÄ ÷uðt™e ‘‘™t’’ …tze. yt…½t‚™e …rhÂMÚtr‚ ð„h
{tºt ¼„ðt™ ™t{ ËtÚtu Sð òÞ ‚u ƒhtƒh …ý ‚u{ ™ ÚttÞ, y™u ƒÄt
¼u„t ÚtE™u fw¤™e ytƒÁ sþu. {txu ztuËe{t™u Sð‚t Sð‚ Œtxe Œuðtk ‚u
ƒhtƒh ™Úte.
nÕŒe½txe™t ÞwØ ð¾‚u …uïtu rŒÔÞ¼tð ytðu÷tu su s„«rËØ rfMËtu
Au y™u {tu{uz™ «ò …ý {t™‚e n‚e fu yt rŒÔÞ…wÁ»t Au. ÞwØ ð¾‚u
…uït™u rðïtË n‚tu fu yt rŒÔÞ¼tð™u ÷eÄu ‚u nÕŒe½tx™wk ÞwØ S‚e sþu.
Ëtûtt‚ ¼„ðt™ ytðe™u [{ífth fhþu ; y™u ‚u yt Þw Ø S‚e
sþu.rðïtË{kt™u rðïtË{tk ‚u þºtwËu™t{tk Ÿzu ËwÄe [t÷e „Þt. ‚u{™t þºtw
ƒÄt ‚wxe …zât y™u ‚uytu Mð„oðtËe MÚt¤ …h s ÚtÞt. yux÷wk s ™rn,
‚u™t yt ŒuðtkËe f…ztk™u þºtwytu Vtze™u …tu‚t™e ËtÚtu fxftu fxftu ÷E „Þt.
suÚte ‚u{™wk ½h …rðºt ƒ™u, Eïh fu yÕ÷tn™tu ytþeðtoŒ fu Œwðt W‚hu,
y™u ½ýt ‚tu ‚u{™t ™t™t xwfzt fhe™u …rðºt ÞtŒ„ehe Y…u Ët[ððt ÷E
„Þt.
71
 fwkzr÷™e
yt{ MÚtq¤ s„‚ y™u Ëwû{ s„‚ r{õË fhðtÚte …rhýt{ ytðu?
‚u òuÞwk. Ët[e ðt‚ ‚tu yu Au fu ytðe ¼ú{ýt ¼q‚ft¤{tk Œhuf «ò™u ÚtE
Au, y™u ¼rð»Þft¤{tk …ý Útðt™e Au.yt …ý yuf rð¿tt™ Au, ‚u Ë{S™u
{t™ðò‚ {txu W…Þtu„ fhe þftÞ ‚u{ Au.
¼„ðt™u {t™ðe™u Rzt, …ª„÷t y™u Ëw»twBýt ™tze yt…e Au. su{™tk
Ëw»twBýt ™tze ò„]‚ ÚttÞ ‚tu ËtÄf æÞt™ y™u Ë{trÄ™t {t„uo yt„¤ ðÄu.
òu Rzt …ª„÷t ò„]‚ ÚttÞ ‚tu ‚u ¼q‚f¤{tk òÞ. rŒÔÞ MðÙ ytðu y™u òu
ytðe ÔÞÂõ‚™wk æÞt™ ™ ht¾ðt{tk ytðu ‚tu ‚u yt…½t‚ fhe ™t¾u
Au.Ë{ts{tk ƒ™‚e ytðe ½x™t …hÚte ‘‘™e÷f{÷’’ ™t{™wk r…õ[h W‚ÞwO
Au. ytðtk ‚tu ½ýtk r[ºttu Ë{ts{tk ƒ™‚t «Ëk„tu™u ÷ût{tk hne™u ytðe
„Þtk Au.ytðt «Ëk„tu{tk fwkzr÷™e ò„]‚ ËtÚtu rŒÔÞ¼tð òuztÞ ‚tu ÔÞÂõ‚
LÞwhturxf …uþLx ƒ™u Au. ytðt «Ëk„u Úttuze Äehs ht¾ðt™e sYh Au. ytðe
ÔÞÂõ‚™u òu R÷uõxÙef þtuxo yt…ðt{tk ytðu ‚tu ‚u ztne ntuÞ ‚tu …ý „tkze
ÚtE òÞ Au.
½ýeðth ‚tu yt¾tu Ë{ts ne¡tuxtEÍ ÚtE òÞ Au. ftuE ƒwÂØ…qðof
rð[th fh‚tu ™Úte. htsMÚtt™{tk yuf {krŒh Au. ƒtsw{tk rfÕ÷tu Au. rfÕ÷t{tk
yuf Atufhe™u htºtu {t‚tS MðÙ{tk ytðu÷ y™u fÌtwk fu, ßÞtk ËwÄe {tht
yt {krŒh™e Äò Vhfu Au íÞtk ËwÄe yt rfÕ÷tu ysÞ Au.Œw~{™ rfÕ÷tu
S‚ðt ‚qxe {Þtuo …ý rfÕ÷tu ™ S‚tÞtu. ‚u{tk „wÂ[hu ðt‚ Ëtk¼¤e fu yt
rfÕ÷tu ysÞ Au, fthý fu ƒÄt rŒÔÞ¼tð{tk Au y™u {krŒh™e Äò …ze ™Úte
{txu yt…ýe nth fŒe ™ ÚtE þfu.
„wÂ[h ƒtŒþtn™u ðt‚ fhe y™u ƒtŒþtn™u rnLŒw Ä{to½‚t™tu ÏÞt÷
ytðe „Þtu. ‚uýu Ëðthu s …tu‚t™t ÷~fh™u {krŒh …h fw[ fhtðe. {krŒh™t
r™:þ† …qòhe {htÔÞt y™u {t‚tS™t {krŒh™e Äò W‚the ™t¾e.
rfÕ÷t™t Œhðtò ¾tu÷e™u hts…q‚tyu fuËrhÞt fÞtO y™u rfÕ÷tu S‚tÞtu.
yt{ {t™ðe{tk hnu÷e Rzt-…ª„÷t Ëwû{-s„‚ ËtÚtu òuuzu Au y™u ƒu-
[th fhtuz{tk yuf™u rŒÔÞ¼tð ytðu Au. nfef‚{tk ‚u fwkzr÷™e ò„]r‚ y™u
72
rŒÔÞ¼tð
…qðo™t Þtu„Úte Ëqû{ s„‚ ¾w÷e „Þwk ntuÞ Au. ‚uÚte Úttuze yt„tne Ët[e …ze
òÞ Au y™u Ë{ts{tk ykÄ©Øt ðÄu Au. Ët[e ðt‚ ‚tu yu Au fu yt rð¿tt™
…tA¤ …ý ËíÞ Aq…tÞu÷wk Au.
òu Äw{tztu ntuÞ ‚tu yt…ýu sYhÚte fne þfeyu fu yÂø™ ntuðtu
òuEyu. ¼÷u ! Äw{tztu Œu¾t‚tu ntuÞ, …hk‚w yÂø™ ð„h Äw{tztu ™ ntuE þfu.
‚uÚte fne þftÞ fu yÂø™ ð„h Äq{tztu Ëk¼ðe þfu ™rn.
yux÷u fu yt rŒÔÞ¼tð Au. s{t™u s{t™u Œhuf Ë{ts{tk y™uf
rfMËt ƒ™u Au. ƒwÂØþt¤e ÔÞÂõ‚, ði¿ttr™f yr¼„{ðt¤e ÔÞÂõ‚ ytðe
ðt‚tu™u ykÄ©Øt{tk ¾…tðe ™t¾u Au. ßÞthu su ÷tuftu y™w¼ð fhu Au ‚u™u
{txu 100 xft ËíÞ Au. ‚u™u h‚e¼th …ý þkft ™Úte. yux÷u fu yt rð»tÞ™wk
ËkþtuÄ™ ði¿ttr™f Zƒu Útðwk sYhe Au.
©Øt y™u ykÄ©Øt{tk õÞtk ‚Vtð‚ Au ‚u ÷tuftu™u Ë{òððwk òuEyu.
yuf s{t™t{tk yt rð¿tt™ …qýo…ýu ¾e÷u÷wk n‚wk. ytsu ykÄ©Øt™tu rð»tÞ
ƒ™u÷ Au.
ð¤e ytðtu y™w¼ð Ë{tLÞ s™tu™tu ™Úte. ¾qƒ s ytuAt ÷tuftu™t
Sð™{tk ƒ™‚tu rfMËtu Au. ‚tu {™u ‚tu ÷t„u Au fu {t™ðt fh‚tk ™
{t™ðt{tk ðÄw ÷t¼ Au. suÚte ftuE Äq‚o ÔÞÂõ‚ îtht Au‚htE ‚tu ™ sðtÞ!
su ÷tuftu™u y™w¼ð ÚttÞ Au ‚u ¼÷u …tu‚t™e ©Øt «{týu Sðu, ßÞtk ËwÄe
‚u Ë{ts™u ™wfËt™ fh‚t ™Úte. íÞtk ËwÄe fkE ðtkÄtu ™Úte, …ý Ë{ts{tk
ykÄ©Øt™tu Vu÷tðtu fhu ‚tu Ë{tsu yuf ËŒe …tA¤ Äfu÷tÞ Au. ‚u{ ¾tuxe
ykÄ©ØtÚte …ý Ë{ts yuf ËŒe …tA¤ Äfu÷tÞ Au.
xqkf{tk ðt‚ fheyu ‚tu yt rŒÔÞ¼tð{tk Úttuze fwkzr÷™e ò„]r‚™e r¢Þt
y™u Úttuze ÔÞÂõ‚™e ¼ú{ýt {¤u Au, íÞthu yt ÔÞÂõ‚ ¼qðt …tËu òÞ ‚tu
‚u fnu Au fu ¼q‚ ð¤„u÷ Au.
òu ßÞtur‚»te …tËu òÞ ‚tu ‚u fnu ‚u r…‚] ™zu Au.
òu ztìõxh …tËu òÞ ‚tu ztìõxh fnu fu LÞwhturxf …uþLx Au. su
y™w¼ð fhu Au ‚u™u yu{ ÷t„u fu {™u ftuE Ë{s‚wk ™Úte y™u rŒðËu rŒðËu
73
 fwkzr÷™e
yt{ MÚtq¤ s„‚ y™u Ëwû{ s„‚ r{õË fhðtÚte …rhýt{ ytðu?
‚u òuÞwk. Ët[e ðt‚ ‚tu yu Au fu ytðe ¼ú{ýt ¼q‚ft¤{tk Œhuf «ò™u ÚtE
Au, y™u ¼rð»Þft¤{tk …ý Útðt™e Au.yt …ý yuf rð¿tt™ Au, ‚u Ë{S™u
{t™ðò‚ {txu W…Þtu„ fhe þftÞ ‚u{ Au.
¼„ðt™u {t™ðe™u Rzt, …ª„÷t y™u Ëw»twBýt ™tze yt…e Au. su{™tk
Ëw»twBýt ™tze ò„]‚ ÚttÞ ‚tu ËtÄf æÞt™ y™u Ë{trÄ™t {t„uo yt„¤ ðÄu.
òu Rzt …ª„÷t ò„]‚ ÚttÞ ‚tu ‚u ¼q‚f¤{tk òÞ. rŒÔÞ MðÙ ytðu y™u òu
ytðe ÔÞÂõ‚™wk æÞt™ ™ ht¾ðt{tk ytðu ‚tu ‚u yt…½t‚ fhe ™t¾u
Au.Ë{ts{tk ƒ™‚e ytðe ½x™t …hÚte ‘‘™e÷f{÷’’ ™t{™wk r…õ[h W‚ÞwO
Au. ytðtk ‚tu ½ýtk r[ºttu Ë{ts{tk ƒ™‚t «Ëk„tu™u ÷ût{tk hne™u ytðe
„Þtk Au.ytðt «Ëk„tu{tk fwkzr÷™e ò„]‚ ËtÚtu rŒÔÞ¼tð òuztÞ ‚tu ÔÞÂõ‚
LÞwhturxf …uþLx ƒ™u Au. ytðt «Ëk„u Úttuze Äehs ht¾ðt™e sYh Au. ytðe
ÔÞÂõ‚™u òu R÷uõxÙef þtuxo yt…ðt{tk ytðu ‚tu ‚u ztne ntuÞ ‚tu …ý „tkze
ÚtE òÞ Au.
½ýeðth ‚tu yt¾tu Ë{ts ne¡tuxtEÍ ÚtE òÞ Au. ftuE ƒwÂØ…qðof
rð[th fh‚tu ™Úte. htsMÚtt™{tk yuf {krŒh Au. ƒtsw{tk rfÕ÷tu Au. rfÕ÷t{tk
yuf Atufhe™u htºtu {t‚tS MðÙ{tk ytðu÷ y™u fÌtwk fu, ßÞtk ËwÄe {tht
yt {krŒh™e Äò Vhfu Au íÞtk ËwÄe yt rfÕ÷tu ysÞ Au.Œw~{™ rfÕ÷tu
S‚ðt ‚qxe {Þtuo …ý rfÕ÷tu ™ S‚tÞtu. ‚u{tk „wÂ[hu ðt‚ Ëtk¼¤e fu yt
rfÕ÷tu ysÞ Au, fthý fu ƒÄt rŒÔÞ¼tð{tk Au y™u {krŒh™e Äò …ze ™Úte
{txu yt…ýe nth fŒe ™ ÚtE þfu.
„wÂ[h ƒtŒþtn™u ðt‚ fhe y™u ƒtŒþtn™u rnLŒw Ä{to½‚t™tu ÏÞt÷
ytðe „Þtu. ‚uýu Ëðthu s …tu‚t™t ÷~fh™u {krŒh …h fw[ fhtðe. {krŒh™t
r™:þ† …qòhe {htÔÞt y™u {t‚tS™t {krŒh™e Äò W‚the ™t¾e.
rfÕ÷t™t Œhðtò ¾tu÷e™u hts…q‚tyu fuËrhÞt fÞtO y™u rfÕ÷tu S‚tÞtu.
yt{ {t™ðe{tk hnu÷e Rzt-…ª„÷t Ëwû{-s„‚ ËtÚtu òuuzu Au y™u ƒu-
[th fhtuz{tk yuf™u rŒÔÞ¼tð ytðu Au. nfef‚{tk ‚u fwkzr÷™e ò„]r‚ y™u
72
rŒÔÞ¼tð
…qðo™t Þtu„Úte Ëqû{ s„‚ ¾w÷e „Þwk ntuÞ Au. ‚uÚte Úttuze yt„tne Ët[e …ze
òÞ Au y™u Ë{ts{tk ykÄ©Øt ðÄu Au. Ët[e ðt‚ ‚tu yu Au fu yt rð¿tt™
…tA¤ …ý ËíÞ Aq…tÞu÷wk Au.
òu Äw{tztu ntuÞ ‚tu yt…ýu sYhÚte fne þfeyu fu yÂø™ ntuðtu
òuEyu. ¼÷u ! Äw{tztu Œu¾t‚tu ntuÞ, …hk‚w yÂø™ ð„h Äw{tztu ™ ntuE þfu.
‚uÚte fne þftÞ fu yÂø™ ð„h Äq{tztu Ëk¼ðe þfu ™rn.
yux÷u fu yt rŒÔÞ¼tð Au. s{t™u s{t™u Œhuf Ë{ts{tk y™uf
rfMËt ƒ™u Au. ƒwÂØþt¤e ÔÞÂõ‚, ði¿ttr™f yr¼„{ðt¤e ÔÞÂõ‚ ytðe
ðt‚tu™u ykÄ©Øt{tk ¾…tðe ™t¾u Au. ßÞthu su ÷tuftu y™w¼ð fhu Au ‚u™u
{txu 100 xft ËíÞ Au. ‚u™u h‚e¼th …ý þkft ™Úte. yux÷u fu yt rð»tÞ™wk
ËkþtuÄ™ ði¿ttr™f Zƒu Útðwk sYhe Au.
©Øt y™u ykÄ©Øt{tk õÞtk ‚Vtð‚ Au ‚u ÷tuftu™u Ë{òððwk òuEyu.
yuf s{t™t{tk yt rð¿tt™ …qýo…ýu ¾e÷u÷wk n‚wk. ytsu ykÄ©Øt™tu rð»tÞ
ƒ™u÷ Au.
ð¤e ytðtu y™w¼ð Ë{tLÞ s™tu™tu ™Úte. ¾qƒ s ytuAt ÷tuftu™t
Sð™{tk ƒ™‚tu rfMËtu Au. ‚tu {™u ‚tu ÷t„u Au fu {t™ðt fh‚tk ™
{t™ðt{tk ðÄw ÷t¼ Au. suÚte ftuE Äq‚o ÔÞÂõ‚ îtht Au‚htE ‚tu ™ sðtÞ!
su ÷tuftu™u y™w¼ð ÚttÞ Au ‚u ¼÷u …tu‚t™e ©Øt «{týu Sðu, ßÞtk ËwÄe
‚u Ë{ts™u ™wfËt™ fh‚t ™Úte. íÞtk ËwÄe fkE ðtkÄtu ™Úte, …ý Ë{ts{tk
ykÄ©Øt™tu Vu÷tðtu fhu ‚tu Ë{tsu yuf ËŒe …tA¤ Äfu÷tÞ Au. ‚u{ ¾tuxe
ykÄ©ØtÚte …ý Ë{ts yuf ËŒe …tA¤ Äfu÷tÞ Au.
xqkf{tk ðt‚ fheyu ‚tu yt rŒÔÞ¼tð{tk Úttuze fwkzr÷™e ò„]r‚™e r¢Þt
y™u Úttuze ÔÞÂõ‚™e ¼ú{ýt {¤u Au, íÞthu yt ÔÞÂõ‚ ¼qðt …tËu òÞ ‚tu
‚u fnu Au fu ¼q‚ ð¤„u÷ Au.
òu ßÞtur‚»te …tËu òÞ ‚tu ‚u fnu ‚u r…‚] ™zu Au.
òu ztìõxh …tËu òÞ ‚tu ztìõxh fnu fu LÞwhturxf …uþLx Au. su
y™w¼ð fhu Au ‚u™u yu{ ÷t„u fu {™u ftuE Ë{s‚wk ™Úte y™u rŒðËu rŒðËu
73
 fwkzr÷™e rŒÔÞ¼tð
‚u™e …rhÂMÚtr‚ ƒ„zu Au. ‚u{tkÚte òu ztìõxh ytðt ŒŒeo™u ô½ðt™e Œðt yt…u
fu suÚte ŒŒeo þtk‚ …zâtu hnu. ytðe Œðt™u ÷eÄu ô½ ‚tu Au, …hk‚w þheh™t
¿tt™‚k‚w y™u {„s ðå[u™tu Ëk…fo ‚qxu Au. fthý fu ŒðtÚte ô½ þheh
¼tu„ðu Au, ‚u™tu Úttf W‚he òÞ Au, …ý Œðt™e ô½{tk ŒŒeo™wk {„s ‚tu
ftÞoþe÷ hnu Au, suÚte ‚u Úttf y™w¼ðu Au. …rhýt{u {„s™t nwf{ ¿tt™‚k‚w
{t™‚t ™Úte. {„s …tAwk …zu Au. …rhýt{u ÔÞÂõ‚ ðÄw rŒðtMðÙ{tk Ëhu Au.
rŒðËu rŒðËu ‚u™e ÂMÚtr‚ ƒ„zu A. htu„ …h¾t‚tu ™Úte.
‚tu ½ýeðth Ëwû{s„‚™tu y™w¼ð fh™th ÔÞÂõ‚ ftuE™u ðt‚ fh‚e
™Úte. ‚u™u ÷t„u Au fu ÷tuftu {™u Ë{sþu ™rn y™u „tkze „ýþu. ‚u …tu‚u
Ë{ts{tk «r‚Âc‚ ÔÞÂõ‚ ntuÞ Au. suÚte …tu‚t™t Út‚t Ëqû{Œþo™ „w ht¾u
Au, …hk‚w ßÞthu ÞtuøÞ òýfth ÔÞÂõ‚ {¤u íÞthu hsq fhu Au. …ý ytðt
«Ëk„tu ¼tøÞu s ƒ™u Au. ytðe ÔÞÂõ‚™t {™{tk yt Ëqû{ s„‚ rð„‚
ŒƒtÞu÷e hnu Au. Ë{ts „tkzt ™ „ýu {txu ytðe he‚u yt¾e ®sŒ„e ftZe
™tk¾u Au. ßÞthu ftuE ¼tøÞþt¤e ÔÞÂõ‚™u ytðt òýfth „wÁ {¤u Au y™u
ytðe òýfthe Ët[e he‚u Ë{ts{tk Vu÷tÞ, yux÷u yt ™t™fze …wÂM‚ft{tk
{™u {¤u÷t Úttuzt rfMËtytu ðýoðu÷ Au. {™u ÔÞÂõ‚ {¤þu ‚tu {thtÚte ƒ™‚e
ÞtuøÞ {ŒŒ fhðt «Þí™ fheþ y™u Ët[e Ë{s Ë{ts{tk fu¤ðtE yux÷u
æÞt™Þtu„™t «tu„út{ …ý „tuXððt{tk ytðu Au.
{™u …ý Ëqû{s„‚™w Œþo™ {the ¾qƒ s ™t™e ô{hu yux÷u fu {tºt
ºtý-[th ð»to ™ e ô{hu þY ÚtÞu ÷ w k n‚w k su ™ w k ðýo ™ {U
‘‘«tý‚¥ðÞtu„t™w¼qr‚’’{tk ¾qƒ rðM‚thÚte fhu÷, yux÷u ynª ‚u™wk
…w™htð‚o™ fh‚tu ™Úte.
{the …tËu ytðe ÔÞÂõ‚ ytðþu ‚tu {U su ð»ttuo yt ËtÞLË …tA¤
„t¤u÷ Au. y™u ‚u îtht su ËíÞ™e y™w¼qr‚ ÚtE Au. ‚u Ë{òððt{tk y™u
Ët{e ÔÞÂõ‚™e ÂMÚtr‚ «{týu {t„oŒþo™ yt…ðt «Þí™ fheþ.

74
 «fhý - 7
yt…ýtu {q¤-Mð¼tð Ë‚Tr[‚Tyt™kŒ
yt™kŒ {u¤ððt™e Œtuz
{týË™tu {w¤ Mð¼tð yt™kŒ {u¤ððt™tu Au. „e‚tyu, W…r™»tŒu,
yt…ýt þt†fthtyu fne ŒeÄwk Au ‚{u yt™kŒ {u¤ððt ‚{the ykŒh
W‚htu.…ý A‚t yt…ýu yt™kŒ {u¤ððt ƒnth ¼xfeyu Au yt…ýt yk‚h™e
EåAt Ët[e Au, …ý yt…ýu yt™kŒ {u¤ððt™e rŒþt ¾tuxe Au. yt™kŒ
{u¤ððt™e rŒþt W¥th™e ntuÞ ‚tu yt…ýu ŒÂûtý{tk ¼xfeyu Aeyu. …ý
Œhuf {t™ðe™e yt {q¤¼q‚ «ð]Â¥t Au. ‚u™u yt™kŒ yt™kŒ yt™kŒ™e s sYh
Au. ¾tðt{tk yt™kŒ {¤u fu ‚{™u y{wf Ë{Þu ¾tðt…eðt™wk ËtÁ {¤u ‚tu
yt™kŒ ÚtE òÞ Au, f…ztk …nuhðt™tu yt™kŒ Au, «f]r‚™t MÚt¤u Vhðt
sðt™tu yt™kŒ …ý Au. xeðe ËeheÞ÷tu Ëthe ytð‚e ntuÞ ‚tu ‚u{tk …ý
yt™kŒ {¤u Au. AuÕ÷e RåAt ËuõË™e Au. {t™ð Sð™™e ƒus {wÏÞ EåAt
Au yuf Au ò‚eÞ EåAt y™u ƒeS ¾tðt …eðt™e EåAt. ‚{™u ¾tðt™w
ËtÁ {¤u ‚tu xtE{ ƒe#„ Au, yu™t …h yt¾e {t™ð ò‚™wk Ëk[t÷™ [t÷u
Au, ‚tu ‚{u f…ztk suðt {u÷t ÚtÞt ‚tu yu yt™kŒ „Þtu, Þtºtt{tk yt™kŒ {¤u
‚tu, [th Ät{™e Þtºtt fhtu, «f]r‚™u {týtu, …ntztu, ™Œe, sk„÷, yt ƒÄe,
søÞtyu òð ‚tu {™™e {tuf¤tþ {¤þu, ‚{™u Útþu fu yt{tk s ¼„ðt™
Aq…tÞt Au.
yt ƒÄw òu‚t yn{ þqLÞ ÚtE òÞ Au.{™™e {tuf¤tþ {¤þu. ‚uðe
s he‚u xeðe òuðt™tu yt™kŒ ‚u{t Ë{Þ õÞtk …Ëth ÚtE òÞ ‚u ¾ƒh ™Úte
…z‚e. ¾wƒ yt™kŒ ytðu Au, AuÕ÷u ytðu Au ËuõË {týðt™tu yt™kŒ {t™ð
Sð™™tu yt …tÞtu Au, {t™ðSð™™tu yuf …tÞtu Au ËuõË™e EåAt, ƒeS
¾tðt™e EåAt. nk{uþtk yt…ý™u ËuõË™e EåAt ÚttÞ Au yÚtðt ‚tu ¾tðt™e
EåAt ÚttÞ Au. ftk ‚tu ¾tðt™e EåAt. ËuõË™e EåAt{tk ƒu ¼t„ …ze òÞ
 fwkzr÷™e
Au, yuf Au Ëk‚t™ «t™e EåAt, …wY»t™u yt™kŒ {u¤ðtð™tu s Au, Mºte
Ëk‚t™¼q¾e ntuÞ Au, ‚u™u ËuõË {¤u fu ™ {¤u ‚u™u Ëk‚t™ òuEyu Au. ‚u™u
nqkV òuEyu Au. {tht…ýwk òuEyu Au Mºte™u Ëk‚t™ ð„h ™ [t÷u. …wÁ»t™u
Ëk‚t™ ™ ntuÞ ‚tu [t÷u. Ëk‚t™ ð„h™t Œk…r‚ …wÁ»t {™ {™tðe ÷u Au …ý
Mºte ‚tu …ÚÚth yux÷tu Œuð, ƒÄw s fhe Aqx Au, ËuõË™tu yt™kŒ yu …tk[
ËufLz™tu yt™kŒ Au. yu ŒhBÞt™ yt¾t þheh{tk ÍýÍýtxe Ô[t…e òÞ Au,
{™ ynkfth þqLÞ ÚtE òÞ Au. ynkfth þqLÞ ÚtÞt …Ae AuÕ÷u Úttf
y™w¼ðu Au ‚u{tk zqƒe òÞ Au íÞthu ‚u™u yŒT¼q‚ yt™kŒ ÚttÞ Au. y™w¼qr‚
ÚttÞ Au. Mºte™e VrhÞtŒ Au fu …wÁ»t ‚tu ò‚eÞ yt™kŒ {u¤ðe™u ËqE òÞ
Au. Mºte ‚tu yÄwhe hne òÞ Au, Mºte™e Œhfth ht¾‚tu ™Úte ‚uu «u{ nqkV
òuEyu ‚u yt…e þf‚tu ™Úte. {q¤ ‚tu ò‚eÞ yt™kŒ y™u Ëk‚t™ «tÂÂ
yt™kŒ yu{ ƒu ¼t„ …ze òÞ Au.ò‚eÞ yt™kŒ …tk[ ËufLz {¤u Au ynªÚte
yt„¤ ðÄeyu ‚tu Þtu„e Au ‚u su yt™kŒ {u¤ðu Au, ‚u ò‚eÞ yt™kŒ™u yuf
nòhu ™nª …ý ÷t¾u, ÷t¾u ™nª …ý fhtuztu „wýe ™tk¾tu, yuf yƒs
sux÷tu yux÷tu yt™kŒ Þtu„e ¼tu„ðu Au ¼tu„e ‚tu …tk[ ËufUz ËwÄe yt yt™kŒ
¼tu„ðu Au y™u ‚u Au Ë{trÄ™tu yt™kŒ.
¼tu„ fh‚t Þtu„™tu yt™kŒ
Ët{tLÞ {týË ËuõË ŒhBÞt™ …tk[ Ëufkz {u¤ðu÷ yt™kŒ ðthkðth
¼tu„ððt {tk„u Au, ßÞthu Þtu„e ‚tu yt yt™kŒ f÷tftu ËwÄe ¼tu„ðu Au, …ý
ytðt Þtu„e fux÷t ? fhtuztu{tk yuftŒ Ë{trÄyu …ntU[u÷ {týË ‚{™u {¤u
Au, Þtu„e ntuÞ fu ¼tu„e Œhuf™u yt™kŒ {u¤ððt™e EåAt ntuÞ ‚tu yuftŒ
rŒðË, Þtºtt fhðt òÞ ‚tu ºtý [th {rn™t™tu-¾tðt™e EåAt ntuÞ íÞtk
ËwÄe s, xeðe, rË™u{t f÷tf, ŒtuZ f÷tf™t yt™kŒ {¤u Au …Ae …tAt
ÄtuÞu÷ {q¤t suðt. ËuõË™tu yt™kŒ …tk[ ËufLz™tu, Þtu„e ‚tu þwk fhu Au …tu‚u
{q¤tÄthÚte ËnMºtth ËwÄe òÞ y™u {q÷tÄthÚte þYyt‚ fhu ‚tu htu{tk[ ÚttÞ
Au.ËuõË{tk su htu{tk[ ÚttÞ Au yuðtu htu{tk[ ÚttÞ Au, yt¾t þheh{tk
ÍýÍýtxe ÚttÞ Au, ßÞthu yuf …Ae yuf [¢ ðuÄ™ ÚtE ËnMºtth ËwÄe
76
yt…ýtu {q¤-Mð¼tð Ë‚Tr[‚yt™kŒ
…ntU[u Au þYyt‚ fhu Au íÞthu yt™kŒ ytðu Au {æÞ{tk ntuÞ Au íÞthu …ý
yt™kŒ y™u ËnMºtth{tk òÞ íÞt k…ý yt™kŒ {u¤ðu Au.
nsw ƒeò þçŒtu{tk ¼tu„e su ¼tu„ ¼tu„ðu™u ytkŒ {u¤ðu Au ‚u Þtu„e
…tËu ûtrýf Au, Þtu„e ‚tu f÷tftu ™t f÷tftu ËwÄe yt yt™kŒ {týu Au, {tuxt{tk
{tuxt ¼tu„e ntuÞ ‚tu ‚u Þtu„e Au, fthý fu Þtu„e f÷tftu ËwÄe yt™kŒ ËuõË™wk
Ëw¾ {týu Au. ¼tu„e ûtrýf s {týu Au ‚uÚte Œhuf yt Ëw¾ {txu «Þí™
fhðtu òuEyu. {týË yt™e …tA¤ ÷t„u÷ ™Úte, þtMºttu{tk yt™kŒ™wk ðýo™
fh‚t fÌtwk fu yt yt™kŒ™wk ðýo™ ÚtE þfu ‚u{ ™Úte. ™E‚e - ™E‚e -
™E‚e ‚u yt™t suðtu ™Úte fu yt™t suðtu ™Úte ‚u yt™t suðtu ™Úte. EËtðt
W…r™»tŒu fÌtw fu yt yt™kŒ {u¤ÔÞt …Ae su …rhÂMÚtr‚ Au ‚u™t {txu,
…qýoíð
ú Ðê‡æü}æÎ: Ðê‡æü}æèÎ Ðê‡æü }æéÎÃ²ç„ J
Ðê‡æüS² Ðê‡æü}æï±æ ±çàæc²ç„ J
EþtðtMÞ™tu yt …nu÷tu &÷tuf Au, ‚u ðýo™ fh‚t fnu Au fu
Ë{tÄeðMÚtt{tk Þtu„e …qýo ÚtE òÞ Au yux÷u fu ‚uýu fE ÷uðt™wk ™Úte.nðu
fE ‚uýu yt…ðt™wk ™Úte, ‚u™u fE òuE‚w ™Úte, ‚uýu fE íÞt„ðt™wk ™Úte,
{u¤ððt™w ™Úte. ËkËth{tk ‚u™e ytþÂõ‚ ™Úte, ytËÂõ‚ ntuÞ ‚tu {{‚t
W¼e ÚttÞ y™u {{‚t ntuÞ ‚tu ¼ðtxðe™t Vuht{tk Vhðw …zu. yt ð¾‚u
ËtÄf {tºt …qýoŒþt{kt Au. yt …qýo Œþt{t ‚u™u ƒúñ «t ÚttÞ Au.
ƒúñÂM{, þeðtunk, nws ƒúñ Awk. nwk s þeð Awk, ‚¥ð{Ëe, yt AuÕ÷e su
ÂMÚtr‚ Ë{tÄe Au íÞtk …ntU[e „Þt Au. ‚u nwk s …tu‚u s ‚tu þeð Awk, nwk
Sð Awk yuðe ƒw{ ™Úte {the. yt…ýu ‚tu Sð Aeyu, …tk[-ŒË fhtuz ¼u„t
ÚtE òÞ. {tuxt{tk {tuxtu yt™kŒ yu Au yÚtðt ƒk„÷tu ntuÞ, …Âí™
ntuÞ,ƒt¤ftu ntuÞ, fth ntuÞ, …ý yt yt™kŒ xqkftu …zu Au. ½ýt™e …tËu fth
ntuÞ, ƒk„÷tu ntuÞ, ƒUf ƒu÷uLË Au A‚tk …ý yËk‚tu»t Au þtkr‚ {¤‚e ™Úte.
þtkr‚ {u¤ððt {txu ¿tt™ {u¤ðt òÞ Au, {ntí{t «ð[™tu Ëtk¼¤u Au, nwk
þwk fÁ ‚tu {™u yt™kŒ {¤u ? yíÞth ËwÄe su yt™kŒ {éÞtu Au ‚u™t fh‚t
77
 fwkzr÷™e
Au, yuf Au Ëk‚t™ «t™e EåAt, …wY»t™u yt™kŒ {u¤ðtð™tu s Au, Mºte
Ëk‚t™¼q¾e ntuÞ Au, ‚u™u ËuõË {¤u fu ™ {¤u ‚u™u Ëk‚t™ òuEyu Au. ‚u™u
nqkV òuEyu Au. {tht…ýwk òuEyu Au Mºte™u Ëk‚t™ ð„h ™ [t÷u. …wÁ»t™u
Ëk‚t™ ™ ntuÞ ‚tu [t÷u. Ëk‚t™ ð„h™t Œk…r‚ …wÁ»t {™ {™tðe ÷u Au …ý
Mºte ‚tu …ÚÚth yux÷tu Œuð, ƒÄw s fhe Aqx Au, ËuõË™tu yt™kŒ yu …tk[
ËufLz™tu yt™kŒ Au. yu ŒhBÞt™ yt¾t þheh{tk ÍýÍýtxe Ô[t…e òÞ Au,
{™ ynkfth þqLÞ ÚtE òÞ Au. ynkfth þqLÞ ÚtÞt …Ae AuÕ÷u Úttf
y™w¼ðu Au ‚u{tk zqƒe òÞ Au íÞthu ‚u™u yŒT¼q‚ yt™kŒ ÚttÞ Au. y™w¼qr‚
ÚttÞ Au. Mºte™e VrhÞtŒ Au fu …wÁ»t ‚tu ò‚eÞ yt™kŒ {u¤ðe™u ËqE òÞ
Au. Mºte ‚tu yÄwhe hne òÞ Au, Mºte™e Œhfth ht¾‚tu ™Úte ‚uu «u{ nqkV
òuEyu ‚u yt…e þf‚tu ™Úte. {q¤ ‚tu ò‚eÞ yt™kŒ y™u Ëk‚t™ «tÂÂ
yt™kŒ yu{ ƒu ¼t„ …ze òÞ Au.ò‚eÞ yt™kŒ …tk[ ËufLz {¤u Au ynªÚte
yt„¤ ðÄeyu ‚tu Þtu„e Au ‚u su yt™kŒ {u¤ðu Au, ‚u ò‚eÞ yt™kŒ™u yuf
nòhu ™nª …ý ÷t¾u, ÷t¾u ™nª …ý fhtuztu „wýe ™tk¾tu, yuf yƒs
sux÷tu yux÷tu yt™kŒ Þtu„e ¼tu„ðu Au ¼tu„e ‚tu …tk[ ËufUz ËwÄe yt yt™kŒ
¼tu„ðu Au y™u ‚u Au Ë{trÄ™tu yt™kŒ.
¼tu„ fh‚t Þtu„™tu yt™kŒ
Ët{tLÞ {týË ËuõË ŒhBÞt™ …tk[ Ëufkz {u¤ðu÷ yt™kŒ ðthkðth
¼tu„ððt {tk„u Au, ßÞthu Þtu„e ‚tu yt yt™kŒ f÷tftu ËwÄe ¼tu„ðu Au, …ý
ytðt Þtu„e fux÷t ? fhtuztu{tk yuftŒ Ë{trÄyu …ntU[u÷ {týË ‚{™u {¤u
Au, Þtu„e ntuÞ fu ¼tu„e Œhuf™u yt™kŒ {u¤ððt™e EåAt ntuÞ ‚tu yuftŒ
rŒðË, Þtºtt fhðt òÞ ‚tu ºtý [th {rn™t™tu-¾tðt™e EåAt ntuÞ íÞtk
ËwÄe s, xeðe, rË™u{t f÷tf, ŒtuZ f÷tf™t yt™kŒ {¤u Au …Ae …tAt
ÄtuÞu÷ {q¤t suðt. ËuõË™tu yt™kŒ …tk[ ËufLz™tu, Þtu„e ‚tu þwk fhu Au …tu‚u
{q¤tÄthÚte ËnMºtth ËwÄe òÞ y™u {q÷tÄthÚte þYyt‚ fhu ‚tu htu{tk[ ÚttÞ
Au.ËuõË{tk su htu{tk[ ÚttÞ Au yuðtu htu{tk[ ÚttÞ Au, yt¾t þheh{tk
ÍýÍýtxe ÚttÞ Au, ßÞthu yuf …Ae yuf [¢ ðuÄ™ ÚtE ËnMºtth ËwÄe
76
yt…ýtu {q¤-Mð¼tð Ë‚Tr[‚yt™kŒ
…ntU[u Au þYyt‚ fhu Au íÞthu yt™kŒ ytðu Au {æÞ{tk ntuÞ Au íÞthu …ý
yt™kŒ y™u ËnMºtth{tk òÞ íÞt k…ý yt™kŒ {u¤ðu Au.
nsw ƒeò þçŒtu{tk ¼tu„e su ¼tu„ ¼tu„ðu™u ytkŒ {u¤ðu Au ‚u Þtu„e
…tËu ûtrýf Au, Þtu„e ‚tu f÷tftu ™t f÷tftu ËwÄe yt yt™kŒ {týu Au, {tuxt{tk
{tuxt ¼tu„e ntuÞ ‚tu ‚u Þtu„e Au, fthý fu Þtu„e f÷tftu ËwÄe yt™kŒ ËuõË™wk
Ëw¾ {týu Au. ¼tu„e ûtrýf s {týu Au ‚uÚte Œhuf yt Ëw¾ {txu «Þí™
fhðtu òuEyu. {týË yt™e …tA¤ ÷t„u÷ ™Úte, þtMºttu{tk yt™kŒ™wk ðýo™
fh‚t fÌtwk fu yt yt™kŒ™wk ðýo™ ÚtE þfu ‚u{ ™Úte. ™E‚e - ™E‚e -
™E‚e ‚u yt™t suðtu ™Úte fu yt™t suðtu ™Úte ‚u yt™t suðtu ™Úte. EËtðt
W…r™»tŒu fÌtw fu yt yt™kŒ {u¤ÔÞt …Ae su …rhÂMÚtr‚ Au ‚u™t {txu,
…qýoíð
ú Ðê‡æü}æÎ: Ðê‡æü}æèÎ Ðê‡æü }æéÎÃ²ç„ J
Ðê‡æüS² Ðê‡æü}æï±æ ±çàæc²ç„ J
EþtðtMÞ™tu yt …nu÷tu &÷tuf Au, ‚u ðýo™ fh‚t fnu Au fu
Ë{tÄeðMÚtt{tk Þtu„e …qýo ÚtE òÞ Au yux÷u fu ‚uýu fE ÷uðt™wk ™Úte.nðu
fE ‚uýu yt…ðt™wk ™Úte, ‚u™u fE òuE‚w ™Úte, ‚uýu fE íÞt„ðt™wk ™Úte,
{u¤ððt™w ™Úte. ËkËth{tk ‚u™e ytþÂõ‚ ™Úte, ytËÂõ‚ ntuÞ ‚tu {{‚t
W¼e ÚttÞ y™u {{‚t ntuÞ ‚tu ¼ðtxðe™t Vuht{tk Vhðw …zu. yt ð¾‚u
ËtÄf {tºt …qýoŒþt{kt Au. yt …qýo Œþt{t ‚u™u ƒúñ «t ÚttÞ Au.
ƒúñÂM{, þeðtunk, nws ƒúñ Awk. nwk s þeð Awk, ‚¥ð{Ëe, yt AuÕ÷e su
ÂMÚtr‚ Ë{tÄe Au íÞtk …ntU[e „Þt Au. ‚u nwk s …tu‚u s ‚tu þeð Awk, nwk
Sð Awk yuðe ƒw{ ™Úte {the. yt…ýu ‚tu Sð Aeyu, …tk[-ŒË fhtuz ¼u„t
ÚtE òÞ. {tuxt{tk {tuxtu yt™kŒ yu Au yÚtðt ƒk„÷tu ntuÞ, …Âí™
ntuÞ,ƒt¤ftu ntuÞ, fth ntuÞ, …ý yt yt™kŒ xqkftu …zu Au. ½ýt™e …tËu fth
ntuÞ, ƒk„÷tu ntuÞ, ƒUf ƒu÷uLË Au A‚tk …ý yËk‚tu»t Au þtkr‚ {¤‚e ™Úte.
þtkr‚ {u¤ððt {txu ¿tt™ {u¤ðt òÞ Au, {ntí{t «ð[™tu Ëtk¼¤u Au, nwk
þwk fÁ ‚tu {™u yt™kŒ {¤u ? yíÞth ËwÄe su yt™kŒ {éÞtu Au ‚u™t fh‚t
77
 fwkzr÷™e
ƒeòu yt™kŒ {u¤ððtu Au. ‚u Au Ë{trÄ™tu yt™kŒ. ÞtuøÞËŒT„wÁ {¤u ‚tus
yu™u Ë{tÄe™tu yt™kŒ {¤u; yu rËðtÞ Ë{tÄe™tu yt™kŒ {¤u ™ne ¼th‚™tu
yt {nt™ hM‚tu Au.
¼th‚™kw yt‡ÞtÂí{f rð¿tt™
¼th‚™t ËtÞLËu ‚tu sL{ Äthý fhe™u þwk fhðw ‚u™e ðt‚ fhe ŒeÄe
Au Ä{o-yÚto-ft{-{tuût yu [th ðM‚w {u¤ððt™e Au. yu{ ™ne Ë{s‚t fu
sL{ Äthý fhe ¾tðw-…eðw-÷ø™ fhðt Ëk‚t™ …uŒt fhðt, ™tufhe fhðe
ð]Ø Útðwk, …uLþ™ …h W‚hðw, y™u yt¾hu {he sðw yt {t™ð Sð™™tu
WŒTuþ ™Úte.yt {t™ðSð™™tu nu‚w ™Úte. {t™ðSð™™tu nu‚w ‚tu „e‚t,
W…r™»tŒu, [tuϾtu ƒ‚tðe ŒeÄtu Au. Ä{o, yÚto, ft{, {tuût yt [th ðM‚w
«t fhðt™e Au Ä{o-{tuût yt ƒu ƒtƒ‚ yuðe Au fu ‚{tht …tu‚t™t
…wÁ»ttÚto …h ytÄth ht¾u Au, ßÞthu yÚto™u ‚{tht ¼tøÞ …h ytÄth ht¾u
Au, ¼tøÞ ‚{tÁ ntuÞ ‚tu ‚{u ¾qƒ yt„¤ ðÄtu. …í™e Ëthe {¤u, ft{
{¤u, ‚{u ¾wƒ Ëw¾ ¼tu„ðtu. ‚uÚte ‚{™u {tuût {¤ðt™e þõÞ‚t ™Úte. {tuût
{txu ‚{thu …tu‚u «Þí™ fhðtu òuEyu yíÞthu ‚tu {tuût þwk ? fE he‚u «Þí™
fhðtu ? ‚u™e ¾ƒh ™Úte, …ý Œhuf™e Œtuz yÚto …tA¤ Au, …iËt …tA¤
™ir‚f {qÕÞtu Atuzðt …zu. fti¼tkz fhðt …zu, ‚tu …ý fhu Au. suýu …iËt
{u¤ÔÞt Au, ‚uðt ½ýt Au, …Ae ÏÞt÷ ytðu Au fu …iËt {u¤ÔÞt Au …ý fkEf
¾qxu Au yt™tu Œt¾÷tu rËfkŒh Au.
rËfkŒh™tu ËkŒuþ
rËfkŒh ßÞthu {hý …Úttheyu …zâtu íÞthu ‚u™u ÏÞt÷ ytÔÞtu fu ‚u™e
…tËu rnht, {týuf, Ä™ Œtu÷‚ Au. ‚u{ A‚t Œwr™Þt™tu ftuE ðiãhts ‚u™u
ƒ[tðe þfu ‚u{ ™Úte, ‚tu ‚u X„tE „Þtu Au, {qh¾ ƒLÞtu Au, nrff‚{tk
‚tu ytí{¿tt™ {u¤ððw òuEyu. ytí{¿tt™ fu{ {¤u ‚u òý‚tu ™Úte nðu
Ë{Þ ™Úte, Auðxu ‚u Œwr™Þt™u fnu Au fu nwk ¼q÷ {qh¾ ƒLÞtu …ý ‚{u nðu
ƒ™‚t ™ne. ‚u Œhƒth{tk fnu Au fu nwk {he òW íÞthu {tht s™tò ™e[u
neht-…L™t-{tu‚e …h ht¾òu y™u {tht ntÚtt ¾t÷e ht¾òu. ‚uÚte ÷tuftu™u
78
yt…ýtu {q¤-Mð¼tð Ë‚Tr[‚yt™kŒ
¾ƒh …zu fu ®ËfŒhu ytx÷w fÞwO …ý ¾t÷e ntÚtu òÞ Au.
‚{u …ý yuðw Sð™ Sðtu fu ‚{u ¾t÷e ntÚtu òð ™ne ‚u {txu
yt…ýt þ†fthtuyu {t™ðßL{ Äthý fhe™u [th ðM‚w {u¤ððt™e ðt‚
fhe,Ä{o yÚto ft{-{tuût, yt{t ƒu ðM‚w ‚tu yt…ýu {u¤ðeyu Aeyu, …ý
{tuût yt…ý™u «t ™Úte. ft{™tu W…Þtu„ fh‚t ytðzu ‚tu ‚u™u ytÄthu
{tuût {u¤ðe þftu Atu. …hk‚w Sð™™tu WŒuþ þwk Au ? yt…ýtu sL{ þt {txu
ÚtÞtu Au ? yt…ýu {he „Þt …Ae õÞtk sðt™t Aeyu ! ytðt y™k‚ «§tu
yt…ýe Ët{u ytðu Au yt…ýu yu™tu þwk sðtƒ Œuðt™t Aeyu !
ïu‚fu‚w™tu ynkfth
ïu‚fq‚u {tuxt yt©{{tk ¼ýðt „Þt. …å[eË ð»to ¼ÛÞt, [thðuŒ
{tuZu fÞto, A Œþo™ {tuZu fÞto, yZth …whtý {tuZu fÞto, „e‚t y™u W…r™»tŒ
{tuZu fÞto, ƒnw {tuxt {nt¿tt™e ÚtÞt. yu ¿tt™™t ¼thÚte ynkfth ðÄe „Þtu.
‚u ½hu òÞ Au. y™u ‚u™t r…‚t©e ƒuXt n‚t. Íwk…ze ™t™e n‚e, nðu {tÚtw
™{tðe™u sðw …zu, fuðe he‚u òÞ ! ‚uýu Íwk…ze ‚tuze, ƒthýw ‚tuze™u Œt¾÷
ÚtÞt. r…‚tS òýe „Þt fu ïu‚fu‚wyu Œþo™ {tuZu fÞto Au, „e‚t-W…r™»tŒ
{tuZu fÞto Au, yZth-…qhtý {tuZu fÞto Au, ‚u™t ¼thÚte ‚u™tÚte ™e[t ™ne
™{tÞ, ynkfth ÷E™u ytÔÞtu Au. ïu‚fu‚w fnu fu nwk [th ðuŒ yZth …whtý,
„e‚t W…r™»tŒ, A Œþo™ ƒÄw s ¼ýe ytÔÞtu Awk. {thu ¼ýðt™wk ƒtfe ™Úte
hnu‚w, {tht „wÁ …tËu ƒÄw s ¼ÛÞtu Awk, nðu nwk ƒÄwk s òýwk Awk. ‚tu
ïu‚fu‚w™t r…‚tyu fÌtw fu yuf ðt‚ þe¾ðtÚte yZth …whtý-„e‚t W…r™»tŒ,
[th ðuŒ, yt A Œþo™ …ý ytðze òÞ. yt yu ðt‚ ‚wk þeÏÞtu Au, ‚tu
ïu‚fu‚q fnu ™t yu ‚tu nwk ™Úte þeÏÞtu. ïu‚fu‚q™t r…‚t fnu ‚u …[eË …[eË
ð»to ftZât y™u yt ðt‚ ™Úte òýe ytÔÞtu ? ò yt yuf ðt‚ òýe
ytð.yux÷u ïu‚fu‚q™u ½ýwk Œw:¾ ÚtÞwk ytx÷w ƒÄw òÛÞt …Ae nwk þwk ™Úte
òý‚tu ? {™u ‚tu n‚w fu yt ƒÄw òýe™u nwk r…‚t …h Áðtƒ Atkxeþ-{tu¼tu
fheþ. yu™u ƒŒ÷u {™u yuf «§ …qATÞtu y™u nwk sðtƒ ™ yt…e þõÞtu !
yux÷u íÞthu ™u íÞthu s „wÁ …tËu sðt r™f¤u Au. þt† …whtý ƒÄw ™ft{w
79
 fwkzr÷™e
ƒeòu yt™kŒ {u¤ððtu Au. ‚u Au Ë{trÄ™tu yt™kŒ. ÞtuøÞËŒT„wÁ {¤u ‚tus
yu™u Ë{tÄe™tu yt™kŒ {¤u; yu rËðtÞ Ë{tÄe™tu yt™kŒ {¤u ™ne ¼th‚™tu
yt {nt™ hM‚tu Au.
¼th‚™kw yt‡ÞtÂí{f rð¿tt™
¼th‚™t ËtÞLËu ‚tu sL{ Äthý fhe™u þwk fhðw ‚u™e ðt‚ fhe ŒeÄe
Au Ä{o-yÚto-ft{-{tuût yu [th ðM‚w {u¤ððt™e Au. yu{ ™ne Ë{s‚t fu
sL{ Äthý fhe ¾tðw-…eðw-÷ø™ fhðt Ëk‚t™ …uŒt fhðt, ™tufhe fhðe
ð]Ø Útðwk, …uLþ™ …h W‚hðw, y™u yt¾hu {he sðw yt {t™ð Sð™™tu
WŒTuþ ™Úte.yt {t™ðSð™™tu nu‚w ™Úte. {t™ðSð™™tu nu‚w ‚tu „e‚t,
W…r™»tŒu, [tuϾtu ƒ‚tðe ŒeÄtu Au. Ä{o, yÚto, ft{, {tuût yt [th ðM‚w
«t fhðt™e Au Ä{o-{tuût yt ƒu ƒtƒ‚ yuðe Au fu ‚{tht …tu‚t™t
…wÁ»ttÚto …h ytÄth ht¾u Au, ßÞthu yÚto™u ‚{tht ¼tøÞ …h ytÄth ht¾u
Au, ¼tøÞ ‚{tÁ ntuÞ ‚tu ‚{u ¾qƒ yt„¤ ðÄtu. …í™e Ëthe {¤u, ft{
{¤u, ‚{u ¾wƒ Ëw¾ ¼tu„ðtu. ‚uÚte ‚{™u {tuût {¤ðt™e þõÞ‚t ™Úte. {tuût
{txu ‚{thu …tu‚u «Þí™ fhðtu òuEyu yíÞthu ‚tu {tuût þwk ? fE he‚u «Þí™
fhðtu ? ‚u™e ¾ƒh ™Úte, …ý Œhuf™e Œtuz yÚto …tA¤ Au, …iËt …tA¤
™ir‚f {qÕÞtu Atuzðt …zu. fti¼tkz fhðt …zu, ‚tu …ý fhu Au. suýu …iËt
{u¤ÔÞt Au, ‚uðt ½ýt Au, …Ae ÏÞt÷ ytðu Au fu …iËt {u¤ÔÞt Au …ý fkEf
¾qxu Au yt™tu Œt¾÷tu rËfkŒh Au.
rËfkŒh™tu ËkŒuþ
rËfkŒh ßÞthu {hý …Úttheyu …zâtu íÞthu ‚u™u ÏÞt÷ ytÔÞtu fu ‚u™e
…tËu rnht, {týuf, Ä™ Œtu÷‚ Au. ‚u{ A‚t Œwr™Þt™tu ftuE ðiãhts ‚u™u
ƒ[tðe þfu ‚u{ ™Úte, ‚tu ‚u X„tE „Þtu Au, {qh¾ ƒLÞtu Au, nrff‚{tk
‚tu ytí{¿tt™ {u¤ððw òuEyu. ytí{¿tt™ fu{ {¤u ‚u òý‚tu ™Úte nðu
Ë{Þ ™Úte, Auðxu ‚u Œwr™Þt™u fnu Au fu nwk ¼q÷ {qh¾ ƒLÞtu …ý ‚{u nðu
ƒ™‚t ™ne. ‚u Œhƒth{tk fnu Au fu nwk {he òW íÞthu {tht s™tò ™e[u
neht-…L™t-{tu‚e …h ht¾òu y™u {tht ntÚtt ¾t÷e ht¾òu. ‚uÚte ÷tuftu™u
78
yt…ýtu {q¤-Mð¼tð Ë‚Tr[‚yt™kŒ
¾ƒh …zu fu ®ËfŒhu ytx÷w fÞwO …ý ¾t÷e ntÚtu òÞ Au.
‚{u …ý yuðw Sð™ Sðtu fu ‚{u ¾t÷e ntÚtu òð ™ne ‚u {txu
yt…ýt þ†fthtuyu {t™ðßL{ Äthý fhe™u [th ðM‚w {u¤ððt™e ðt‚
fhe,Ä{o yÚto ft{-{tuût, yt{t ƒu ðM‚w ‚tu yt…ýu {u¤ðeyu Aeyu, …ý
{tuût yt…ý™u «t ™Úte. ft{™tu W…Þtu„ fh‚t ytðzu ‚tu ‚u™u ytÄthu
{tuût {u¤ðe þftu Atu. …hk‚w Sð™™tu WŒuþ þwk Au ? yt…ýtu sL{ þt {txu
ÚtÞtu Au ? yt…ýu {he „Þt …Ae õÞtk sðt™t Aeyu ! ytðt y™k‚ «§tu
yt…ýe Ët{u ytðu Au yt…ýu yu™tu þwk sðtƒ Œuðt™t Aeyu !
ïu‚fu‚w™tu ynkfth
ïu‚fq‚u {tuxt yt©{{tk ¼ýðt „Þt. …å[eË ð»to ¼ÛÞt, [thðuŒ
{tuZu fÞto, A Œþo™ {tuZu fÞto, yZth …whtý {tuZu fÞto, „e‚t y™u W…r™»tŒ
{tuZu fÞto, ƒnw {tuxt {nt¿tt™e ÚtÞt. yu ¿tt™™t ¼thÚte ynkfth ðÄe „Þtu.
‚u ½hu òÞ Au. y™u ‚u™t r…‚t©e ƒuXt n‚t. Íwk…ze ™t™e n‚e, nðu {tÚtw
™{tðe™u sðw …zu, fuðe he‚u òÞ ! ‚uýu Íwk…ze ‚tuze, ƒthýw ‚tuze™u Œt¾÷
ÚtÞt. r…‚tS òýe „Þt fu ïu‚fu‚wyu Œþo™ {tuZu fÞto Au, „e‚t-W…r™»tŒ
{tuZu fÞto Au, yZth-…qhtý {tuZu fÞto Au, ‚u™t ¼thÚte ‚u™tÚte ™e[t ™ne
™{tÞ, ynkfth ÷E™u ytÔÞtu Au. ïu‚fu‚w fnu fu nwk [th ðuŒ yZth …whtý,
„e‚t W…r™»tŒ, A Œþo™ ƒÄw s ¼ýe ytÔÞtu Awk. {thu ¼ýðt™wk ƒtfe ™Úte
hnu‚w, {tht „wÁ …tËu ƒÄw s ¼ÛÞtu Awk, nðu nwk ƒÄwk s òýwk Awk. ‚tu
ïu‚fu‚w™t r…‚tyu fÌtw fu yuf ðt‚ þe¾ðtÚte yZth …whtý-„e‚t W…r™»tŒ,
[th ðuŒ, yt A Œþo™ …ý ytðze òÞ. yt yu ðt‚ ‚wk þeÏÞtu Au, ‚tu
ïu‚fu‚q fnu ™t yu ‚tu nwk ™Úte þeÏÞtu. ïu‚fu‚q™t r…‚t fnu ‚u …[eË …[eË
ð»to ftZât y™u yt ðt‚ ™Úte òýe ytÔÞtu ? ò yt yuf ðt‚ òýe
ytð.yux÷u ïu‚fu‚q™u ½ýwk Œw:¾ ÚtÞwk ytx÷w ƒÄw òÛÞt …Ae nwk þwk ™Úte
òý‚tu ? {™u ‚tu n‚w fu yt ƒÄw òýe™u nwk r…‚t …h Áðtƒ Atkxeþ-{tu¼tu
fheþ. yu™u ƒŒ÷u {™u yuf «§ …qATÞtu y™u nwk sðtƒ ™ yt…e þõÞtu !
yux÷u íÞthu ™u íÞthu s „wÁ …tËu sðt r™f¤u Au. þt† …whtý ƒÄw ™ft{w
79
 fwkzr÷™e
Au, „wÁ™u «§ fhu Au. „wÁS ‚{u {™u A Œþo™-yZth …whtý, „e‚t
W…r™»tŒ ƒÄw s þe¾ÔÞwk. ‚{u {™u yuf «§ ™ þe¾ÔÞtu {tht r…‚tyu {™u
yuf «§ …qATÞtu yu nwk sðtƒ ™ yt…e þõÞtu ?kk {™u fux÷w yr¼{t™ n‚w
…ý ƒÄw s ytu„¤e „Þwk.
stýu ‚u ƒtu÷‚tu ™Úte y™u su ƒtu÷u Au ‚u òý‚tu ™Úte. ‚uÚte yt…ýu
‚tu yux÷wk s æÞt™ ht¾ðw I know that I don’t know that. nwk
òýw Aw fu nwk fE òý‚tu ™Úte. yux÷u ™{ú ¼tðu fnuðw òuEyu, yt{
ïu‚fu‚qyu fne ŒeÄq fu {tht ƒt…tyu …qATÞw y™u ytx÷w ƒÄw òÛÞt …Ae nwk
nthe „Þtu. {™u ‚tu fE ‚{u ™Úte þe¾ÔÞw ‚{u [exª„ fÞwo. „wÁSyu fÌtwk
fu ¼tE ytx÷w ƒÄw nwk òýwk Awk. …ý yt yuf ðt‚ nwk ™Úte òý‚tu, {™u
‚tu ytþt n‚e fu ‚tht r…‚tS …tËu ƒuËeþ ‚tu ‚u™u þe¾ðe Œuþu - …ý ‚wk
‚tu yr¼{t™wk …q‚¤w ÚtE „Þtu, ‚tht{tk ynkfth n‚tu fu nwk ƒÄw òýw Awk ‚tu
yt ¿tt™ ƒÄw ¼q÷e ò y™u ‚™u yus ¿tt™ yt…þu. yt¾hu ïu‚fu‚w ½hu
„Þtu, ™{ú ÚtE™u Íq…ze{tk ‚™u Œt¾÷ Út‚t ™e[u ™BÞtu, r…‚t™u «ýt{ fÞto,
y™u …tu‚t™e ¼q÷ fƒq÷ fhe y™u fÌtw fu r…‚tS {™u ¿tt™ yt…tu. {the
¼q÷ ÚtE „E nwk fEs òý‚tu ™Úte. ¿tt™ {u¤ððt™e yt s he‚ Au.
…nu÷e þh‚ Au {thu fnuðw …zu fu nwk y¿tt™e Awk. nwk fkE òý‚tu ™Úte ßÞtk
ËwÄe ‚{u fntu fu nwk fkE òýw Awk íÞtk ËwÄe ¿tt™ {¤u ™nª.
¼„ðt™ ƒwØ™wk yt÷Þ rð¿tt™
¼„ðt™ ƒwØu yt…ý™u yt÷Þ rð¿tt™ ytÃÞwk Au. ¼„ðt™ ƒwØ
{t™‚t n‚t, Ë{s‚t n‚t fu yt…ýt 11 yð‚th sL{ yuðt Au fu
yt…ýu Ätheyu ‚tu òýe þfeyu Aeyu. {™w»Þ™t 84 yð‚th Au ‚u{t 11
yð‚th ‚tu yuðt Au fu yt…ýu òýe þfeyu Aeyu. ƒtfe ‚tu …ûte
yð‚th{tkÚte s¤[h Þtu™e{tkÚte …Ëth ÚtÞt ntuEyu, …þwÞtu™e{tkÚte …Ëth
ÚtÞtu ntuEyu, ‚uðt y™w¼ð ft{u ÷t„u ‚uðt ™Úte. yt…ý™u ™Sf™t ft{
÷t„u ‚uðt y™w¼ð ntuÞ ‚tu ‚u {™w»Þ™t.¼„ðt™ ƒwØu yÇÞtË fÞtuo ‚u 11
sL{™t y™w¼ð òýðt™tu y™w¼ð fÞtuo. ‚uýu fÌtwk fu Œhuf ËtÄfu òýðw
80
yt…ýtu {q¤-Mð¼tð Ë‚Tr[‚yt™kŒ
òuEyu 11 sL{ ŒhBÞt™ þwk fÞwO Au ? fux÷wk …t… fÞwO Au ? fux÷wk …wÛÞ fÞwO
Au ? Œhuf sL{{tk sL{{tk Ä™ …tA¤, …Âí™ …tA¤, ƒt¤ftu …tA¤ Œtux
{qfe Au. {t÷-r{÷f‚ …tA¤ Œtux {qfe Au. ytx÷e Œtuz A‚t ‚u™u fE s
{éÞw ™Úte. yt ƒÄw {¤e „Þw ‚tu rf‚eo …tA¤ Œtux {qfe Au,{thu feŠ‚
òuEyu Au, yt¾e Œwr™Þt{tk {tÁ ™t{ „tsðwk òuEyu.…tu‚t™wk ™t{ „sððt
…tu‚t™tu ÷tune…Ëe™tu yuf fÞto. …ý yt sL{{tk yu ƒÄw õÞtk Au ? ytsu
‚tu y®f[™ ÚtE™u Ët{tLÞ fwxwkƒƒ{tk sL{ ÚtÞtu Au. ¾tðt™wk ™Úte, …eðt™wk
™Úte, fu{ Sððwk yu …ý «§ Au, Ëðth™wk ¾tÄt …Ae Ëtksu þwk ¾tþwk ? ‚u
…ý «§ Au. yux÷u fu ¾wƒ ¼tu„ÔÞwk Au, ¾wƒ …qÛÞ fÞwo, …t… fÞwo, ¾wƒ {t÷
r{÷f‚ ¼u„t fÞto, ¾q™ fh‚t …ý y[ftÞtu ™Úte. ytðt y™uf sL{™t
ËkMfth yu™t ¼u„t ÚtÞt Au, ‚u{tkÚte yu …Ëth ÚtÞtu Au, yt¾hu yk‚h{tk
rððuf «„xu Au. íÞthu ðihtøÞ Wí…L™ ÚttÞ Au. ðihtøÞ Wí…L™ ÚttÞ Au …Ae
ytí{Ëtûttífth™e „r‚ sux „r‚yu {t„o þY ÚttÞ Au. yux÷u ¼„ðt™u
yt÷Þ rð¿tt™ …h ¼th {qõÞtu Au. yt÷Þ rð¿tt™ ‚{™u ƒÄw þe¾ðu Au ‚u
‚tu yuf s fnu Au fu ‚{u ytx÷w ƒÄw Ëw¾ {u¤ÔÞw. {t÷r{÷f‚, …Âí™, …wºt
{u¤ÔÞw yu ƒÄw Au õÞt ? yufuÞ yt…ý™u yt sL{{tk ft{ ÷t„‚e ™Úte.
‚uÚte ‚u{ýu Ëtûte¼tð …h ¼th {qfu÷ Au. ‚u™u {n¥ð ytÃÞwk, yux÷u ‚u{ýu
…qÛÞ fÞwO ‚tu ¼÷u fÞwO ‚u™t Ëtûte ƒ™e òð. …t… fÞwO ‚tu ¼÷u …t… fÞwO
‚u™t Ëtûte ƒ™e òð fthý fu òu ‚{u Ëtûte ƒ™e òð ‚tu …nu÷t ‚{tht{tk
rððuf «„xþu ‚tu s ðihtøÞ «„xþu.ðihtøÞ «„xu õÞthu? òu ‚{u Ëtûte ƒ™tu
‚tu. ¼„ðt™ ƒwØ™e yts yt÷Þ …Ør‚ n‚e ‚u™t îtht yu ƒÄw rþ¾ð‚t
Ë{òð‚t.
ðtr÷Þtu ÷kqxthtu y™u ðtÂÕ{fe Ér»t
yt…ýt …qhtýt {nt¼th‚{tk …ý Œt¾÷tu Au. ðt÷eÞtu ÷qxthtu n‚tu.
‚u ÷qkxVtx fhe™u …tu‚t™e …Âí™-ƒt¤ftu™u, {t-ƒt…™u …t¤‚tu n‚tu. ‚u{tk ‚u™u
™thŒS ¼u„t ÚtE „Þtk. ™thŒS™u fnu fu ‚the …tËu ntuÞ ‚u yt…e Œu,
™thŒS fnu fu {the …tËu yt ‚kƒqhtu Au, ‚u yt…e Œô …ý {™u «§ ÚttÞ
81
 fwkzr÷™e
Au, „wÁ™u «§ fhu Au. „wÁS ‚{u {™u A Œþo™-yZth …whtý, „e‚t
W…r™»tŒ ƒÄw s þe¾ÔÞwk. ‚{u {™u yuf «§ ™ þe¾ÔÞtu {tht r…‚tyu {™u
yuf «§ …qATÞtu yu nwk sðtƒ ™ yt…e þõÞtu ?kk {™u fux÷w yr¼{t™ n‚w
…ý ƒÄw s ytu„¤e „Þwk.
stýu ‚u ƒtu÷‚tu ™Úte y™u su ƒtu÷u Au ‚u òý‚tu ™Úte. ‚uÚte yt…ýu
‚tu yux÷wk s æÞt™ ht¾ðw I know that I don’t know that. nwk
òýw Aw fu nwk fE òý‚tu ™Úte. yux÷u ™{ú ¼tðu fnuðw òuEyu, yt{
ïu‚fu‚qyu fne ŒeÄq fu {tht ƒt…tyu …qATÞw y™u ytx÷w ƒÄw òÛÞt …Ae nwk
nthe „Þtu. {™u ‚tu fE ‚{u ™Úte þe¾ÔÞw ‚{u [exª„ fÞwo. „wÁSyu fÌtwk
fu ¼tE ytx÷w ƒÄw nwk òýwk Awk. …ý yt yuf ðt‚ nwk ™Úte òý‚tu, {™u
‚tu ytþt n‚e fu ‚tht r…‚tS …tËu ƒuËeþ ‚tu ‚u™u þe¾ðe Œuþu - …ý ‚wk
‚tu yr¼{t™wk …q‚¤w ÚtE „Þtu, ‚tht{tk ynkfth n‚tu fu nwk ƒÄw òýw Awk ‚tu
yt ¿tt™ ƒÄw ¼q÷e ò y™u ‚™u yus ¿tt™ yt…þu. yt¾hu ïu‚fu‚w ½hu
„Þtu, ™{ú ÚtE™u Íq…ze{tk ‚™u Œt¾÷ Út‚t ™e[u ™BÞtu, r…‚t™u «ýt{ fÞto,
y™u …tu‚t™e ¼q÷ fƒq÷ fhe y™u fÌtw fu r…‚tS {™u ¿tt™ yt…tu. {the
¼q÷ ÚtE „E nwk fEs òý‚tu ™Úte. ¿tt™ {u¤ððt™e yt s he‚ Au.
…nu÷e þh‚ Au {thu fnuðw …zu fu nwk y¿tt™e Awk. nwk fkE òý‚tu ™Úte ßÞtk
ËwÄe ‚{u fntu fu nwk fkE òýw Awk íÞtk ËwÄe ¿tt™ {¤u ™nª.
¼„ðt™ ƒwØ™wk yt÷Þ rð¿tt™
¼„ðt™ ƒwØu yt…ý™u yt÷Þ rð¿tt™ ytÃÞwk Au. ¼„ðt™ ƒwØ
{t™‚t n‚t, Ë{s‚t n‚t fu yt…ýt 11 yð‚th sL{ yuðt Au fu
yt…ýu Ätheyu ‚tu òýe þfeyu Aeyu. {™w»Þ™t 84 yð‚th Au ‚u{t 11
yð‚th ‚tu yuðt Au fu yt…ýu òýe þfeyu Aeyu. ƒtfe ‚tu …ûte
yð‚th{tkÚte s¤[h Þtu™e{tkÚte …Ëth ÚtÞt ntuEyu, …þwÞtu™e{tkÚte …Ëth
ÚtÞtu ntuEyu, ‚uðt y™w¼ð ft{u ÷t„u ‚uðt ™Úte. yt…ý™u ™Sf™t ft{
÷t„u ‚uðt y™w¼ð ntuÞ ‚tu ‚u {™w»Þ™t.¼„ðt™ ƒwØu yÇÞtË fÞtuo ‚u 11
sL{™t y™w¼ð òýðt™tu y™w¼ð fÞtuo. ‚uýu fÌtwk fu Œhuf ËtÄfu òýðw
80
yt…ýtu {q¤-Mð¼tð Ë‚Tr[‚yt™kŒ
òuEyu 11 sL{ ŒhBÞt™ þwk fÞwO Au ? fux÷wk …t… fÞwO Au ? fux÷wk …wÛÞ fÞwO
Au ? Œhuf sL{{tk sL{{tk Ä™ …tA¤, …Âí™ …tA¤, ƒt¤ftu …tA¤ Œtux
{qfe Au. {t÷-r{÷f‚ …tA¤ Œtux {qfe Au. ytx÷e Œtuz A‚t ‚u™u fE s
{éÞw ™Úte. yt ƒÄw {¤e „Þw ‚tu rf‚eo …tA¤ Œtux {qfe Au,{thu feŠ‚
òuEyu Au, yt¾e Œwr™Þt{tk {tÁ ™t{ „tsðwk òuEyu.…tu‚t™wk ™t{ „sððt
…tu‚t™tu ÷tune…Ëe™tu yuf fÞto. …ý yt sL{{tk yu ƒÄw õÞtk Au ? ytsu
‚tu y®f[™ ÚtE™u Ët{tLÞ fwxwkƒƒ{tk sL{ ÚtÞtu Au. ¾tðt™wk ™Úte, …eðt™wk
™Úte, fu{ Sððwk yu …ý «§ Au, Ëðth™wk ¾tÄt …Ae Ëtksu þwk ¾tþwk ? ‚u
…ý «§ Au. yux÷u fu ¾wƒ ¼tu„ÔÞwk Au, ¾wƒ …qÛÞ fÞwo, …t… fÞwo, ¾wƒ {t÷
r{÷f‚ ¼u„t fÞto, ¾q™ fh‚t …ý y[ftÞtu ™Úte. ytðt y™uf sL{™t
ËkMfth yu™t ¼u„t ÚtÞt Au, ‚u{tkÚte yu …Ëth ÚtÞtu Au, yt¾hu yk‚h{tk
rððuf «„xu Au. íÞthu ðihtøÞ Wí…L™ ÚttÞ Au. ðihtøÞ Wí…L™ ÚttÞ Au …Ae
ytí{Ëtûttífth™e „r‚ sux „r‚yu {t„o þY ÚttÞ Au. yux÷u ¼„ðt™u
yt÷Þ rð¿tt™ …h ¼th {qõÞtu Au. yt÷Þ rð¿tt™ ‚{™u ƒÄw þe¾ðu Au ‚u
‚tu yuf s fnu Au fu ‚{u ytx÷w ƒÄw Ëw¾ {u¤ÔÞw. {t÷r{÷f‚, …Âí™, …wºt
{u¤ÔÞw yu ƒÄw Au õÞt ? yufuÞ yt…ý™u yt sL{{tk ft{ ÷t„‚e ™Úte.
‚uÚte ‚u{ýu Ëtûte¼tð …h ¼th {qfu÷ Au. ‚u™u {n¥ð ytÃÞwk, yux÷u ‚u{ýu
…qÛÞ fÞwO ‚tu ¼÷u fÞwO ‚u™t Ëtûte ƒ™e òð. …t… fÞwO ‚tu ¼÷u …t… fÞwO
‚u™t Ëtûte ƒ™e òð fthý fu òu ‚{u Ëtûte ƒ™e òð ‚tu …nu÷t ‚{tht{tk
rððuf «„xþu ‚tu s ðihtøÞ «„xþu.ðihtøÞ «„xu õÞthu? òu ‚{u Ëtûte ƒ™tu
‚tu. ¼„ðt™ ƒwØ™e yts yt÷Þ …Ør‚ n‚e ‚u™t îtht yu ƒÄw rþ¾ð‚t
Ë{òð‚t.
ðtr÷Þtu ÷kqxthtu y™u ðtÂÕ{fe Ér»t
yt…ýt …qhtýt {nt¼th‚{tk …ý Œt¾÷tu Au. ðt÷eÞtu ÷qxthtu n‚tu.
‚u ÷qkxVtx fhe™u …tu‚t™e …Âí™-ƒt¤ftu™u, {t-ƒt…™u …t¤‚tu n‚tu. ‚u{tk ‚u™u
™thŒS ¼u„t ÚtE „Þtk. ™thŒS™u fnu fu ‚the …tËu ntuÞ ‚u yt…e Œu,
™thŒS fnu fu {the …tËu yt ‚kƒqhtu Au, ‚u yt…e Œô …ý {™u «§ ÚttÞ
81
 fwkzr÷™e
Au fu ‚wk ytðtu ÄkÄtu þt {txu fhu Au ? yt fE Ëthtu ÄkÄtu ™Úte ? ðt÷eÞtu
fnu fu {™u …ý ¾ƒh Au fu yt ËtÁ ™Úte …ý ƒeòu ÄkÄtu ËqÍ‚tu ™Úte.
{týË™u Ä{ftðe™u ÷qkxe ÷uðt™tu yt Ëtð Ënu÷wk Au ‚™u ¾ƒh Au fu ‚w
…t…f{o Ä{ftðe™u ÷qkxe ÷uðt™tu yt Ëtð Ënu÷w Au. ‚™u ¾ƒh Au fu ‚wk
…t…f{o fhu Au ? ‚thu y™uf sL{ ¼tu„ððt …zu ? íÞthu ðt÷eÞtu fnu fu {thu
fÞt yuf÷t ¼tu„ððt™wk Au, ™thŒ fnu Au ‚w fnu Au fu ƒÄt ¼t„eŒth Au.
ò ‚w ƒÄt™u …qAe ytð. ðt÷eÞtu Œtuz‚tu „Þtu ™u ƒÄt™u …qATÞw. {tƒt… fnu
fu ‚™u {tuxtu fÞtuo ™u ‚w y{thw …t÷™ fhu. …Âí™yu fÌtwk fu ‚{thu ËkËth
{tkzðt™e RåAt þÂõ‚ n‚e. ƒt¤ftu fnu Au ‚{u y{™u …uŒt fÞto ‚tu
¾ðztðe …eðztðe {tuxt fhðt™t Au ‚u{t ‚{u ÷qkxe ÷û{e ÷tðtu fu …t…
fhe™u ÷tðtu fu …qÛÞ fhe™u ÷tðtu yu{t y{u ‚{tht …t…{tk ftuE ¼t„eŒth
™Úte. y{thtu ‚tu ƒu xtE{ ¾tðt™wk Au. yt{ ðt÷eÞtu ™thŒ™t …„{tk …ze
„Þtu. ‚u™e ytk¾ W½ze „E. ‚u™u ™thŒ Ér»tyu ht{™t{ {kºt ytÃÞtu. ‚u
AtÞtu þtuÄðt …ý ™ W¼t hÌtt. ‚u ht{ ™t{™tu {kºt ƒtu÷ðt {tkzât.…ý
{w~fu÷e yu ÚtE fu ht{ ht{ ƒtu÷u yu{ {ht {tht Útðt {tkzu. yt yuf {kºt
þt†™tu r™Þ{ Au, su{ {kºt ƒtu÷tu ‚u{ ¼q÷tu …zu. {kºt su{ …tfu íÞthu ËeÄtu
ÚttÞ, ðtÕ{efe™t {™{tk yu{ ÚttÞ Au fu nwk þwk fÁk Awk. ™thŒS …tk[ð»tuo
…tAt òuÞt ‚u{ýu htuVztu òuÞtu. ‚u ¾tuæÞtu ‚tu ðt÷eÞtu òuÞtu, ðt÷eÞtyu
™thŒS™u fÌtwk fu nwk yt þwk fÁk Awk ? {ht {ht ƒtu÷wk Awk íÞthu ™thŒSyu
fÌtwk fu ¼tE ‚wk ƒhtƒh Au [t÷w ht¾. ‚tu ðt÷eÞtu ðtÕ{efeÉr»t ÚtE „Þtu
y™u ËwkŒh {ò™e ht{tÞý yt…e. …ý …tÞt™e ðt‚ yux÷e s Au fu yt
ƒÄw òýe™u ‚{thu þwk fhðt™wk Au ? Ëtûte ƒ™ðt™wk Au. ‚{thu …qðo sL{òýtu
‚tu …qðosL{ òýe™u ¼q÷tu ËwÄthðt™e Au, ¼q÷tu ËwÄthe™u ðihtøÞ «„xu Au,
y™u rððuf «„xu yux÷u ‚{u Ëtûte ƒ™tu Atu.
f{o™t V¤ Ëtûte¼tðu ¼tu„ðtu
½ýt ËtÄftu {the …tËu ytðu Au ‚u …tu‚t™t Œw:¾™e ðt‚ fhu A,
{w~fu÷e ™u fü™e ðt‚ fhu Au y™u yuf «§ fhu Au fu {tht s Sð™{tk
82
yt…ýtu {q¤-Mð¼tð Ë‚Tr[‚yt™kŒ
þt {txu ytx÷w ƒÄw Œw:¾ ? ytx÷t fü þt {txu ! {U yuðwk þwk …t… fÞwO
Au fu {thu s Œw:¾ ¼tu„ððt™t ytðu Au.
ytðt «§tu ÷E™u ½ýt ËtÄftu {the …tËu ytðu Au ßÞthu ‚u™e ‚…tË
fhðt{tk ytðu ‚tu ÏÞt÷ ytðu Au ‚u™t su fE f{o Au, ‚u™t ytÄthu ƒ™‚w
ntuÞ Au. òu ‚u …qðo sL{™u òýe ÷u ‚tu ‚u™u ÏÞt÷ ytðe òÞ fu ytðw þt
{txu ƒ™u Au ? ‚tu ‚u™t {™{tkÚte ntÞ ðtuÞ r™f¤e òÞ. …tu‚u fÞto Au y™u
…tu‚u ¼tu„ððt™t Au, yt…ýt fnuð‚ Au su fhu yu ¼tu„ðu. ‚{u su fkE
¼tu„ðe hÌtt Au. ‚{u fEf fÞwo Au, y™u ‚{u ¼tu„ðtu Atu. Ëðt÷ {tºt
yux÷tu Au fu ‚{™u ¾ƒh ™Úte ytkËw …ztÔÞt ™Úte ¼úüt[th fÞto ™Úte ‚tu
{thu þt {txu ¼tu„ððt™w? ytðwk Œw:¾ {tht Sð™{tk þt {txu ? ‚tu yt
«§™tu sðtƒ ‚u{ýu yt÷Þ rð¿tt™{tk {u¤ððtu òuEyu. ¼„ðt™ ƒwØ™t
yt÷Þ rð¿tt™{tk yt «§™tu sðtƒ {u¤ððtu òuEyu.¼„ðt™ ƒwØ™t yt÷Þ
rð¿tt™{tk yt «§™tu sðtƒ {¤u ‚tu ‚u™u ¾ƒh …zu fu yt ƒÄw Útðt™wk þwk
fthý Au? yu ð¾‚u ‚u{ýu …tu‚t™t {™™wk ƒu÷uLË ht¾ðw …zu Au. ytðt
ËtÄftu™u nwk ¾tË fnwk Awk fu ‚{u Ëtûte¼tð ðtk[e òð. ‚uÚte {™ ƒu÷uLË
ytðþu. ‚u{tk {™ ƒu÷uLË ÚtÞt …Ae ‚{thtu …qðo sL{ Œu¾tÞ, …qðo{tk þwk
ÂMÚtr‚ n‚e ‚u Œu¾tÞ, …qÛÞ f{o Œu¾tÞ, ‚{tht …t… f{o Œu¾tÞ.yu ƒÄt
y™w¼ðtu™u Ëtûte ÚtE …[tðe þftu Atu, ‚tu Ëtûte¼tð …tk[ 𾂠™nª …ý
Œþ 𾂠ðtk[ðt™e sYh Au.
nðu yËtæÞ htu„™t ¼tu„ ÚtÞt Atu, ztìõxhu ytþt Atuze ŒeÄe Au
ðiãnrf{ Aqxe …zât Au ‚tu nðu ‚{u þwk fhþtu ? ‚tu nðu yuf s W…tÞ Au
Þtu„™tu yÇÞtË.Þtu„™tu yÇÞtË fhe™u Ët‚u [¢tu ò„]‚ ‚E òÞ ‚tu
þheht ƒÄt htu„ r™f¤e òÞ Au. yt™u {txu yuf s W…tÞ Au, ‚{thu
„tkzt™e su{ Þtu„™e …tA¤ ÷t„ðwk òuEyu. ËtÚttuËtÚt ‚{u {kºt …tA¤ ÷t„e
òð - ‘{ntí{]íÞwksÞ’ {kºt fhtu ‚tu {kºt™e yËhÚte {]íÞw …ý ¼t„e òÞ.
yux÷t {txu …ý ‚thu Þtu„ fhðt™e sYh Au, yËtæÞ htu„{tkÚte Awxðw ntuÞ
‚tu Þtu„™e sYh Au.
83
 fwkzr÷™e
Au fu ‚wk ytðtu ÄkÄtu þt {txu fhu Au ? yt fE Ëthtu ÄkÄtu ™Úte ? ðt÷eÞtu
fnu fu {™u …ý ¾ƒh Au fu yt ËtÁ ™Úte …ý ƒeòu ÄkÄtu ËqÍ‚tu ™Úte.
{týË™u Ä{ftðe™u ÷qkxe ÷uðt™tu yt Ëtð Ënu÷wk Au ‚™u ¾ƒh Au fu ‚w
…t…f{o Ä{ftðe™u ÷qkxe ÷uðt™tu yt Ëtð Ënu÷w Au. ‚™u ¾ƒh Au fu ‚wk
…t…f{o fhu Au ? ‚thu y™uf sL{ ¼tu„ððt …zu ? íÞthu ðt÷eÞtu fnu fu {thu
fÞt yuf÷t ¼tu„ððt™wk Au, ™thŒ fnu Au ‚w fnu Au fu ƒÄt ¼t„eŒth Au.
ò ‚w ƒÄt™u …qAe ytð. ðt÷eÞtu Œtuz‚tu „Þtu ™u ƒÄt™u …qATÞw. {tƒt… fnu
fu ‚™u {tuxtu fÞtuo ™u ‚w y{thw …t÷™ fhu. …Âí™yu fÌtwk fu ‚{thu ËkËth
{tkzðt™e RåAt þÂõ‚ n‚e. ƒt¤ftu fnu Au ‚{u y{™u …uŒt fÞto ‚tu
¾ðztðe …eðztðe {tuxt fhðt™t Au ‚u{t ‚{u ÷qkxe ÷û{e ÷tðtu fu …t…
fhe™u ÷tðtu fu …qÛÞ fhe™u ÷tðtu yu{t y{u ‚{tht …t…{tk ftuE ¼t„eŒth
™Úte. y{thtu ‚tu ƒu xtE{ ¾tðt™wk Au. yt{ ðt÷eÞtu ™thŒ™t …„{tk …ze
„Þtu. ‚u™e ytk¾ W½ze „E. ‚u™u ™thŒ Ér»tyu ht{™t{ {kºt ytÃÞtu. ‚u
AtÞtu þtuÄðt …ý ™ W¼t hÌtt. ‚u ht{ ™t{™tu {kºt ƒtu÷ðt {tkzât.…ý
{w~fu÷e yu ÚtE fu ht{ ht{ ƒtu÷u yu{ {ht {tht Útðt {tkzu. yt yuf {kºt
þt†™tu r™Þ{ Au, su{ {kºt ƒtu÷tu ‚u{ ¼q÷tu …zu. {kºt su{ …tfu íÞthu ËeÄtu
ÚttÞ, ðtÕ{efe™t {™{tk yu{ ÚttÞ Au fu nwk þwk fÁk Awk. ™thŒS …tk[ð»tuo
…tAt òuÞt ‚u{ýu htuVztu òuÞtu. ‚u ¾tuæÞtu ‚tu ðt÷eÞtu òuÞtu, ðt÷eÞtyu
™thŒS™u fÌtwk fu nwk yt þwk fÁk Awk ? {ht {ht ƒtu÷wk Awk íÞthu ™thŒSyu
fÌtwk fu ¼tE ‚wk ƒhtƒh Au [t÷w ht¾. ‚tu ðt÷eÞtu ðtÕ{efeÉr»t ÚtE „Þtu
y™u ËwkŒh {ò™e ht{tÞý yt…e. …ý …tÞt™e ðt‚ yux÷e s Au fu yt
ƒÄw òýe™u ‚{thu þwk fhðt™wk Au ? Ëtûte ƒ™ðt™wk Au. ‚{thu …qðo sL{òýtu
‚tu …qðosL{ òýe™u ¼q÷tu ËwÄthðt™e Au, ¼q÷tu ËwÄthe™u ðihtøÞ «„xu Au,
y™u rððuf «„xu yux÷u ‚{u Ëtûte ƒ™tu Atu.
f{o™t V¤ Ëtûte¼tðu ¼tu„ðtu
½ýt ËtÄftu {the …tËu ytðu Au ‚u …tu‚t™t Œw:¾™e ðt‚ fhu A,
{w~fu÷e ™u fü™e ðt‚ fhu Au y™u yuf «§ fhu Au fu {tht s Sð™{tk
82
yt…ýtu {q¤-Mð¼tð Ë‚Tr[‚yt™kŒ
þt {txu ytx÷w ƒÄw Œw:¾ ? ytx÷t fü þt {txu ! {U yuðwk þwk …t… fÞwO
Au fu {thu s Œw:¾ ¼tu„ððt™t ytðu Au.
ytðt «§tu ÷E™u ½ýt ËtÄftu {the …tËu ytðu Au ßÞthu ‚u™e ‚…tË
fhðt{tk ytðu ‚tu ÏÞt÷ ytðu Au ‚u™t su fE f{o Au, ‚u™t ytÄthu ƒ™‚w
ntuÞ Au. òu ‚u …qðo sL{™u òýe ÷u ‚tu ‚u™u ÏÞt÷ ytðe òÞ fu ytðw þt
{txu ƒ™u Au ? ‚tu ‚u™t {™{tkÚte ntÞ ðtuÞ r™f¤e òÞ. …tu‚u fÞto Au y™u
…tu‚u ¼tu„ððt™t Au, yt…ýt fnuð‚ Au su fhu yu ¼tu„ðu. ‚{u su fkE
¼tu„ðe hÌtt Au. ‚{u fEf fÞwo Au, y™u ‚{u ¼tu„ðtu Atu. Ëðt÷ {tºt
yux÷tu Au fu ‚{™u ¾ƒh ™Úte ytkËw …ztÔÞt ™Úte ¼úüt[th fÞto ™Úte ‚tu
{thu þt {txu ¼tu„ððt™w? ytðwk Œw:¾ {tht Sð™{tk þt {txu ? ‚tu yt
«§™tu sðtƒ ‚u{ýu yt÷Þ rð¿tt™{tk {u¤ððtu òuEyu. ¼„ðt™ ƒwØ™t
yt÷Þ rð¿tt™{tk yt «§™tu sðtƒ {u¤ððtu òuEyu.¼„ðt™ ƒwØ™t yt÷Þ
rð¿tt™{tk yt «§™tu sðtƒ {¤u ‚tu ‚u™u ¾ƒh …zu fu yt ƒÄw Útðt™wk þwk
fthý Au? yu ð¾‚u ‚u{ýu …tu‚t™t {™™wk ƒu÷uLË ht¾ðw …zu Au. ytðt
ËtÄftu™u nwk ¾tË fnwk Awk fu ‚{u Ëtûte¼tð ðtk[e òð. ‚uÚte {™ ƒu÷uLË
ytðþu. ‚u{tk {™ ƒu÷uLË ÚtÞt …Ae ‚{thtu …qðo sL{ Œu¾tÞ, …qðo{tk þwk
ÂMÚtr‚ n‚e ‚u Œu¾tÞ, …qÛÞ f{o Œu¾tÞ, ‚{tht …t… f{o Œu¾tÞ.yu ƒÄt
y™w¼ðtu™u Ëtûte ÚtE …[tðe þftu Atu, ‚tu Ëtûte¼tð …tk[ 𾂠™nª …ý
Œþ 𾂠ðtk[ðt™e sYh Au.
nðu yËtæÞ htu„™t ¼tu„ ÚtÞt Atu, ztìõxhu ytþt Atuze ŒeÄe Au
ðiãnrf{ Aqxe …zât Au ‚tu nðu ‚{u þwk fhþtu ? ‚tu nðu yuf s W…tÞ Au
Þtu„™tu yÇÞtË.Þtu„™tu yÇÞtË fhe™u Ët‚u [¢tu ò„]‚ ‚E òÞ ‚tu
þheht ƒÄt htu„ r™f¤e òÞ Au. yt™u {txu yuf s W…tÞ Au, ‚{thu
„tkzt™e su{ Þtu„™e …tA¤ ÷t„ðwk òuEyu. ËtÚttuËtÚt ‚{u {kºt …tA¤ ÷t„e
òð - ‘{ntí{]íÞwksÞ’ {kºt fhtu ‚tu {kºt™e yËhÚte {]íÞw …ý ¼t„e òÞ.
yux÷t {txu …ý ‚thu Þtu„ fhðt™e sYh Au, yËtæÞ htu„{tkÚte Awxðw ntuÞ
‚tu Þtu„™e sYh Au.
83
 fwkzr÷™e
‚{thu Ëtu ð»to Sððw ntuÞ ‚tu yu™t {txu ytí{Ëtûttífth fhðtu …zþu,
ytí{Ëtûttífth …Ae [tuðeËu f÷tf ‚{u yt™kŒ{tk hnuþtu, ‚{tÁ {™ þtk‚
hnuþu, yts™wk rð¿tt™ …ý fnu Au fu òu ‚{u yt™kŒ{tk hnuþtu ‚tu Œwr™Þt™tu
ftuE htu„ ÷t„w ™nª …zu. yt™kŒ yu ‚tu htu„«r‚fthfþÂõ‚ Au. òu ‚{u
yt™kŒ{tk hnuþtu ‚tu Œwr™Þt™tu ftuE htu„ ÷t„w ™ne …zu, ‚{u r™htþt hnuþtu
‚tu Œwr™Þt™t ƒÄt htu„ ÷t„w …zþu, htu„{tkÚte Aqxðt™e yuf s xuf™ef Au,
ytí{Ëtûttífth, ‚{thu ftuE …ý htu„™u ftZðt «[kz þÂõ‚™tu W…Þtu„
fhe™u ytí{Ëtûttífth fhðtu òuEyu y™u yu ÚttÞ ‚tu {™w»Þ Sð™ ËtÚtof
fÞwo „ýtÞ.
æÞt™ yux÷u W¥t{tu‚{ …Ør‚
{™w»Þ Sð™ ËtÚtof fhðt {txu æÞt™ suðe yuf …ý W¥t{ …Ør‚
™Úte, þkfh¼„ðt™ Sð‚t Œuð Au, ytsu …ý y™uf™u „ý…r‚™t,
n™w{t™S™t, ÷û{eS™t Œþo™ ÚttÞ Au. yt Œþo™ Út‚t {™w»Þ ‚u™t
Sð™™u ËtÚtof ÚtÞw „ýu Au. {t™ðSð™ ËV¤ ÚtÞw ‚uðw y™w¼ðu
Au.Sð™{tk Ëw¾ þtkr‚ y™u ytƒtŒe ytðu Au.
òu ËnMºttÄth[¢™u ‚{u …qýo rðfrË‚ fÞwO ntuÞ ‚tu ¼q‚ft¤™e ½x™t
y™u ¼rð»Þft¤™e ½x™t ¾q÷e òÞ Au. ‚{u ¼q‚-¼rð»Þ™u ð‚o{t™ft¤™t
¿tt‚t ÚtE òð Au. nðu ‚{thu {txu ftuE ðM‚w yþõÞ ™Úte, ytðe ðM‚w
fhtuztu{tkÚte ftuEf™u s {¤‚e ntuÞ Au y™u s™u {¤u Au ‚uýu …tu‚t™t {™™u
¾qƒ s ƒu÷uLË ht¾ðw …zu Au fu{ fu ‚u™e Ët{u ¼q‚,¼rð»Þ y™u
ð‚o{t™ft¤ ¾q÷t …ze òÞ Au. ftuE…ý ÔÞÂõ‚ ‚u™e Ët{u ytðu ‚tu ‚u
ÔÞÂõ‚ …tu‚u …qðo sL{{tk þw ËkƒkÄ n‚tu ‚u …ý ¾ƒh …zu Au. òu ÔÞÂõ‚{tk
ht„ ™u îu»t „Þtu ™ ntuÞ ‚tu ‚u …tu‚u ht„îu»tÚte rð[thu Au. Œt.‚. {t™tu fu
‚{u ƒnth Vhðt r™féÞt Ët{u „Äuztu {¤u Au ‚{thu ‚tu òýðt™e EåAt
ÚttÞ fu „Äuztu „Þtu sL{ {thtu þwk Au ? ‚{tht ¼rð»Þ ¼q‚ft¤ y™u
ð‚o{t™™e sL{tusL{ Ë{s ytðe „E ntuÞ Au.
84
yt…ýtu {q¤-Mð¼tð Ë‚Tr[‚yt™kŒ
Éýt™wƒkÄ™t ËkƒkÄ
fwŒh‚™tu r™Þ{ Au su fE Sðk‚ ÔÞÂõ‚ fu ðM‚w Ët{Ët{u ¼u„t ÚttÞ
‚{tk Œhuf ðM‚w ËtÚtu ‚{thtu Éýt™wƒkÄ Au, ËkƒkÄ Au. ‚{tht ½h{tk ôŒh,
„htu¤e, ðkŒt su ftuE ntuÞ ‚u™e ËtÚtu …ý …qðosL{ ËkƒkÄ Au. „htu¤e, ôŒh,
ðkŒtu ð„uhu {t™u Au fu yt ½h {tÁ Au, ‚{u …ý {t™tu fu yt ½h {tÁ
Au.…þw-…k¾e™u ‚tu …qðo sL{ ÞtŒ Au y™u rŒÔÞ ŒÂü Au.„tÞ ytðu ‚tu ‚u™u
ÞtŒ Au ‚u™u …qðosL{ ƒtŒ Au. yt ½h {tÁ Au y™u {™u fEf {¤u …k¾
fu …þw ytðu Au ‚u htux÷e™e ytþt ht¾u Au, ‚u™u ¾tðt òuEyu Au, ‚u™u
ƒeS ftuE ytþt ™Úte. ‚{thu ½hu …þw …k¾e ftuE ‚{thu ½hu ytðu ‚tu ‚u™u
¼qÏÞt ™nª ftZ‚t. ƒeS ftuE ytþt ™Úte.
nðu ðt‚ Au fu ‚{u ƒnth Vhðt òð Atu ™u, „Äuztu ¼u„tu ÚtE „Þtu.
‚tu ‚{™u yu{ ÚttÞ fu yt „Äuzt ËtÚtu …qðosL{™tu ËkƒkÄ Au. yt…ýw
ytæÞtÂí{f ËtÞLË yu{ fnu Au fu ‚{™u su ÷tuftu {¤u Au ‚u{™e ËtÚtu sL{
sL{™tu ËkƒkÄ Au. ‚uÚte {¤u Au yt Œwr™Þt{tk Ët‚ yƒs™e ðM‚e Au ‚u{tk
y{wf s ‚{tht r{ºttu fu{ Au ? y{wf s ‚{the …í™e Au ? y{wf s
‚{tht ƒt¤ftu Au ? y{wf s ‚{tht Ë„t-ðnt÷t Au ! ytx÷t ƒÄt{tkÚte
yts ytÔÞt ? fthý fu yu™e ËtÚtu ‚{thtu sL{tusL{™tu ™t‚tu Au ‚u™wk ‚{™u
¿tt™ ™Úte,‚{u y¿tt™ Atu. yt¿tt™ ntuðtÚte Sððt™e ¾wƒ {ò ytðu Au.
òu ¿tt™ ÚtE òÞ ‚tu Sðe ™ þftu. Œt.‚. yt…ýu ðt‚ fh‚t n‚t fu ‚{u
Vhðt „Þt ™u „Äuztu {éÞtu, ‚{™u ÚttÞ fu yt „Äuztu „Þt sL{™tu {thtu
{t{tu Au.yt„÷t sL{™tu {t{tu Ã÷tMxef™e ftuÚt¤e ¾tÞ f[htu ¾tÞ ? ‚u™u
‚{u ðtzt{tk ƒtkÄtu™u ËtÁ ËtÁ ¾tðt™wk yt…tu Atu. ƒesu rŒðËu ƒnth
™ef¤tu™u ‚{™u ËhË {ò™e Atufhe {¤u y™u ‚{™u ÏÞt÷ ytðu fu yt ‚tu
{tht „Þt sL{™e …Âí™ Au, ‚tu ‚u™u ‚{u ½hu ÷tðtu, ‚tu ½h{tk ‚tu
{nt¼th‚ ÚttÞ, ht{tÞý ËòoÞ, yux÷u nwk ‚tu fnwk Awk fu Ëtûte¼tð …h
¾wƒ s ¼th Au. ¼„ðt™u su fÞwO Au, ‚u ƒhtƒh fÞwO Au.Ëtûte ƒ™e òð
‚tu ¼q‚ft¤ ð‚o{t™ ¼rð»Þft¤ ¾w÷tu …zþu y™uf sL{ ¾w÷t …ze sþu.
85
 fwkzr÷™e
‚{thu Ëtu ð»to Sððw ntuÞ ‚tu yu™t {txu ytí{Ëtûttífth fhðtu …zþu,
ytí{Ëtûttífth …Ae [tuðeËu f÷tf ‚{u yt™kŒ{tk hnuþtu, ‚{tÁ {™ þtk‚
hnuþu, yts™wk rð¿tt™ …ý fnu Au fu òu ‚{u yt™kŒ{tk hnuþtu ‚tu Œwr™Þt™tu
ftuE htu„ ÷t„w ™nª …zu. yt™kŒ yu ‚tu htu„«r‚fthfþÂõ‚ Au. òu ‚{u
yt™kŒ{tk hnuþtu ‚tu Œwr™Þt™tu ftuE htu„ ÷t„w ™ne …zu, ‚{u r™htþt hnuþtu
‚tu Œwr™Þt™t ƒÄt htu„ ÷t„w …zþu, htu„{tkÚte Aqxðt™e yuf s xuf™ef Au,
ytí{Ëtûttífth, ‚{thu ftuE …ý htu„™u ftZðt «[kz þÂõ‚™tu W…Þtu„
fhe™u ytí{Ëtûttífth fhðtu òuEyu y™u yu ÚttÞ ‚tu {™w»Þ Sð™ ËtÚtof
fÞwo „ýtÞ.
æÞt™ yux÷u W¥t{tu‚{ …Ør‚
{™w»Þ Sð™ ËtÚtof fhðt {txu æÞt™ suðe yuf …ý W¥t{ …Ør‚
™Úte, þkfh¼„ðt™ Sð‚t Œuð Au, ytsu …ý y™uf™u „ý…r‚™t,
n™w{t™S™t, ÷û{eS™t Œþo™ ÚttÞ Au. yt Œþo™ Út‚t {™w»Þ ‚u™t
Sð™™u ËtÚtof ÚtÞw „ýu Au. {t™ðSð™ ËV¤ ÚtÞw ‚uðw y™w¼ðu
Au.Sð™{tk Ëw¾ þtkr‚ y™u ytƒtŒe ytðu Au.
òu ËnMºttÄth[¢™u ‚{u …qýo rðfrË‚ fÞwO ntuÞ ‚tu ¼q‚ft¤™e ½x™t
y™u ¼rð»Þft¤™e ½x™t ¾q÷e òÞ Au. ‚{u ¼q‚-¼rð»Þ™u ð‚o{t™ft¤™t
¿tt‚t ÚtE òð Au. nðu ‚{thu {txu ftuE ðM‚w yþõÞ ™Úte, ytðe ðM‚w
fhtuztu{tkÚte ftuEf™u s {¤‚e ntuÞ Au y™u s™u {¤u Au ‚uýu …tu‚t™t {™™u
¾qƒ s ƒu÷uLË ht¾ðw …zu Au fu{ fu ‚u™e Ët{u ¼q‚,¼rð»Þ y™u
ð‚o{t™ft¤ ¾q÷t …ze òÞ Au. ftuE…ý ÔÞÂõ‚ ‚u™e Ët{u ytðu ‚tu ‚u
ÔÞÂõ‚ …tu‚u …qðo sL{{tk þw ËkƒkÄ n‚tu ‚u …ý ¾ƒh …zu Au. òu ÔÞÂõ‚{tk
ht„ ™u îu»t „Þtu ™ ntuÞ ‚tu ‚u …tu‚u ht„îu»tÚte rð[thu Au. Œt.‚. {t™tu fu
‚{u ƒnth Vhðt r™féÞt Ët{u „Äuztu {¤u Au ‚{thu ‚tu òýðt™e EåAt
ÚttÞ fu „Äuztu „Þtu sL{ {thtu þwk Au ? ‚{tht ¼rð»Þ ¼q‚ft¤ y™u
ð‚o{t™™e sL{tusL{ Ë{s ytðe „E ntuÞ Au.
84
yt…ýtu {q¤-Mð¼tð Ë‚Tr[‚yt™kŒ
Éýt™wƒkÄ™t ËkƒkÄ
fwŒh‚™tu r™Þ{ Au su fE Sðk‚ ÔÞÂõ‚ fu ðM‚w Ët{Ët{u ¼u„t ÚttÞ
‚{tk Œhuf ðM‚w ËtÚtu ‚{thtu Éýt™wƒkÄ Au, ËkƒkÄ Au. ‚{tht ½h{tk ôŒh,
„htu¤e, ðkŒt su ftuE ntuÞ ‚u™e ËtÚtu …ý …qðosL{ ËkƒkÄ Au. „htu¤e, ôŒh,
ðkŒtu ð„uhu {t™u Au fu yt ½h {tÁ Au, ‚{u …ý {t™tu fu yt ½h {tÁ
Au.…þw-…k¾e™u ‚tu …qðo sL{ ÞtŒ Au y™u rŒÔÞ ŒÂü Au.„tÞ ytðu ‚tu ‚u™u
ÞtŒ Au ‚u™u …qðosL{ ƒtŒ Au. yt ½h {tÁ Au y™u {™u fEf {¤u …k¾
fu …þw ytðu Au ‚u htux÷e™e ytþt ht¾u Au, ‚u™u ¾tðt òuEyu Au, ‚u™u
ƒeS ftuE ytþt ™Úte. ‚{thu ½hu …þw …k¾e ftuE ‚{thu ½hu ytðu ‚tu ‚u™u
¼qÏÞt ™nª ftZ‚t. ƒeS ftuE ytþt ™Úte.
nðu ðt‚ Au fu ‚{u ƒnth Vhðt òð Atu ™u, „Äuztu ¼u„tu ÚtE „Þtu.
‚tu ‚{™u yu{ ÚttÞ fu yt „Äuzt ËtÚtu …qðosL{™tu ËkƒkÄ Au. yt…ýw
ytæÞtÂí{f ËtÞLË yu{ fnu Au fu ‚{™u su ÷tuftu {¤u Au ‚u{™e ËtÚtu sL{
sL{™tu ËkƒkÄ Au. ‚uÚte {¤u Au yt Œwr™Þt{tk Ët‚ yƒs™e ðM‚e Au ‚u{tk
y{wf s ‚{tht r{ºttu fu{ Au ? y{wf s ‚{the …í™e Au ? y{wf s
‚{tht ƒt¤ftu Au ? y{wf s ‚{tht Ë„t-ðnt÷t Au ! ytx÷t ƒÄt{tkÚte
yts ytÔÞt ? fthý fu yu™e ËtÚtu ‚{thtu sL{tusL{™tu ™t‚tu Au ‚u™wk ‚{™u
¿tt™ ™Úte,‚{u y¿tt™ Atu. yt¿tt™ ntuðtÚte Sððt™e ¾wƒ {ò ytðu Au.
òu ¿tt™ ÚtE òÞ ‚tu Sðe ™ þftu. Œt.‚. yt…ýu ðt‚ fh‚t n‚t fu ‚{u
Vhðt „Þt ™u „Äuztu {éÞtu, ‚{™u ÚttÞ fu yt „Äuztu „Þt sL{™tu {thtu
{t{tu Au.yt„÷t sL{™tu {t{tu Ã÷tMxef™e ftuÚt¤e ¾tÞ f[htu ¾tÞ ? ‚u™u
‚{u ðtzt{tk ƒtkÄtu™u ËtÁ ËtÁ ¾tðt™wk yt…tu Atu. ƒesu rŒðËu ƒnth
™ef¤tu™u ‚{™u ËhË {ò™e Atufhe {¤u y™u ‚{™u ÏÞt÷ ytðu fu yt ‚tu
{tht „Þt sL{™e …Âí™ Au, ‚tu ‚u™u ‚{u ½hu ÷tðtu, ‚tu ½h{tk ‚tu
{nt¼th‚ ÚttÞ, ht{tÞý ËòoÞ, yux÷u nwk ‚tu fnwk Awk fu Ëtûte¼tð …h
¾wƒ s ¼th Au. ¼„ðt™u su fÞwO Au, ‚u ƒhtƒh fÞwO Au.Ëtûte ƒ™e òð
‚tu ¼q‚ft¤ ð‚o{t™ ¼rð»Þft¤ ¾w÷tu …zþu y™uf sL{ ¾w÷t …ze sþu.
85
 fwkzr÷™e
su sL{™t ÔÞÂõ‚ ‚{the Ët{u ytðþu, ‚tu ‚u™u ‚{u Ë{sþtu yu™t …ý
Ëtûte ÚtE sþu. rð[th fhþtu ‚tu yt ‚tu ¼q‚ft¤™e ðt‚ Au ¼q‚ft¤{tk
{the „{u ‚u{ ntuÞ yt sL{{tk þwk Au? yíÞthu {thu ™u yu™u þtu ËkƒkÄ Au
? y™u «{týu ‚{u ‚u™e ËtÚtu ð‚o™ fhþtu yt„¤ ðt‚ ÚtE ‚{u „Þt
sL{™e ‚{the …í™e {¤e òÞ ‚tu ‚{u Soft Corner ht¾e þftu ®[‚t
fhðt™e sYh ™Úte. ‚{u {w~fu÷e ntuÞ ‚tu ‚{u {ŒŒ fhe þftu. ‚{™u „Þt
sL{™tu …wºt {¤e ytðu y™u ‚u™e …tËu ¼ýðt™t …iËt ™Úte, ‚tu ‚{u þÂõ‚
ntuÞ ‚tu {ŒŒ fhe þftu Atu.‚tu {¤e ytðu ‚tu ‚u™t «íÞu ÷t„ýeþe÷
Útðt™e sYh ™Úte. nt {™{tk Ë{sðt™wk Au. {™{tk Ë{S ‚u™t «íÞu nwkV
ntuÞ {{‚t ntuÞ ‚tu ykŒh s ht¾ðt™e Au ‚u {{‚t™u ƒnth ftZðt™e sYh
™Úte. {thu ‚tu Ëtûte s ƒ™ðt™w Au ‚u™u {txu su fE fhðt™w Au. òu ‚{u
¾hu¾h Ëtûte ƒ™e „Þt ‚tu Ëns he‚u ¼q‚ft¤ - ð‚o{t™ft¤ ¾wÕ÷t …ze
sþu. fwŒh‚™tu su fE r™Þ{ Au fE fhðt™w ntuÞ ‚u fhðt™w Au. fwŒh‚™tu
su fE r™Þ{ Au ‚u{t ‚{tu z¾tu ™rn fhtu. ‚{u ‚u{t {ŒŒY… Útþtu, fu{
fu ‚{tÁ niÞw yufŒ{ r™{o¤ ÚtE „Þw Au. ‚{™u ytí{Ëtûttífth ÚtE „Þtu
Au. su™u ytí{Ëtûttífth ÚtÞtu ntuÞ ‚u™wk niÞwk ®ðÄtE òÞ Au. ftuEyu ƒkËhe™u
…qATÞw fu ‚w fux÷e ¼tøÞþt¤e Atu fu ‚w ¼„ðt™™t ntuX ËwÄe …ntU[e „E
Atu ? y{u ‚tu yt¾e SkŒ„e ‚…ùÞto fheyu ‚tu …ý ¼„ðt™ {¤‚t ™Úte.
‚wk ‚tu ¼„ðt™™t ntuX ËwÄe …ntU[e „E Awk. ‚u™u hnMÞ þwk Au? ƒkËhe fnu
Au ¼tE nwk ‚tu yt¾e ®ðÄtE „E Awk. ‚tu nwk ¼„ðt™ ËwÄe …ntU[e Awk.
ËtÄ™t{tk ‚{u su{ yt„¤ ðÄþtu ‚u{ yýwkyu yýw{tk ®ðÄtE sþtu, yýwyu
yýw ®ðÄtE sþu ‚tu yufþ™™t heyufþ™ òuhŒth ytðþu. ‚{™u ‚{tht
¼q‚ft¤™t Ë„tðnt÷t {¤þu Œhuf™u ËtÚtu™tu Éýt™wƒkÄ Ë{òþu Ë{ßÞt
…Ae ftuE „zƒz fhðt™e sYh ™Úte. Œhuf™u {txu fkEf fhðt™wk Au. {tºt
‚{thu Ëtûte Útðt™wk Au, yux÷wk ƒÄw ÷t„ýeþe÷ Útðt™e sYh ™Úte. yu™u {txu
s Ëtûte¼tð fu¤ððt™e sYh Au. ËtÄ™tu™tu …tÞtu s Ëtûte¼tð fu¤ððt™tu
Au, Ëtûte ¼tð …wM‚f yux÷u s ÷¾u÷ Au yux÷u ‚{u Ëtûte¼tð ðtk[e™u
86
yt…ýtu {q¤-Mð¼tð Ë‚Tr[‚yt™kŒ
Ëtûte ƒ™e òð …wM‚f yux÷u s ÷¾u÷ Au yux÷u ‚{u Ëtûte¼tð ðtk[e™u
Ëtûte ƒ™e òð.¼rð»Þ{tk ‚{™u rŒÔÞáÂü {¤e òÞ, íÞthu yt áÂü ‚{™u
ËtÄ™t{tk {ŒŒY… ÚttÞ ‚u yðhtuÄ ™ ƒ™u …ý Ëeze ƒ™u.
yux÷u ¼rð»Þ{tk su ½x™t ƒ™ðt™e Au ‚u™u ‚{u òýtu Atu. ‚u™u òýtu
Atu, ‚tu ‚u{t ‚{u VuhVth fhe þftu Au, yuf ‚tu ËkfÕ…™tu W…Þtu„ fhe™u
VuhVth fhe þftu Atu, ƒeòu ‚{u su™t Sð™{tk Œw½ox™t ƒ™ðt™e Au ‚tu ‚u{t
VuhVth fhe™u Ë÷tn Ëq[™t yt…e þftu. òu ‚u ÔÞÂõ‚ ‚{™u …qßÞ „ý‚e
ntuÞ ‚tu, ‚u ‚{the ðt‚ {t™þu y™u ftuEf ½x™t ƒ™ðt™e ntuÞ ‚u yxfe
sþu. Ëw¤e™tu ½t ËtuÞÚte Ëhe sþu.yux÷u fu yfM{t‚ òuhŒth Útðt™tu ntuÞ,
‚u Úttuztu ÚtE yxfe sþu yt õÞthu ƒ™u fu ßÞthu ‚{the …tËu rŒÔÞ áÂü
ntuÞ, Ëtûte¼tð ntuÞ íÞthu s ÚtE þfu.
yux÷u ¼rð»Þ{tk su ½x™t ƒ™ðt™e Au ‚u™u ‚{u òýtu Atu. ‚™u òýtu
Atu, ‚tu ‚u{t ‚{u VuhVth fhe þftu Atu, yuf ‚tu ËkfÕ…™tu W…Þtu„ fhe™u
VuhVth fhe þftu Atu, ƒeòu ‚{u su™t Sð™{tk Œw½ox™t ƒ™ðt™e Au ‚u ‚u{t
VuhVth fhe Ë÷tn Ëq[™ yt…e þftu. òu ‚u ÔÞÂõ‚ ‚{™u …qßÞ „ý‚e ntuÞ
‚tu, ‚u ‚{the ðt‚ {t™þu yu fEf ½x™t ƒ™ðt™e ntuÞ ‚u yxfe sþu.
Ëw¤e™ ½t ËtuÞÚte Ëhe sþu yux÷u fu yfM{t‚ òuhŒth Útðt™tu ntuÞ, ‚u
Úttuztu ÚtE yxfe sþu yt õÞthu ƒ™ fu ßÞthu ‚{the …tËu rŒÔÞ áÂü ntuÞ,
Ëtûte ¼tð ntuÞ íÞthu s ÚtE þfu.
nðu Sð™{tk ßÞthu fkEf ™tu ynuËtË ÚttÞ Au, Sð™{tk {w~fu÷e
ytðu, Œrhÿ‚t ytðu Sð™{tk y¼tð ÚttÞ Au, Sð™{tk yuõËezLx ÚttÞ Au
‚u™u Ëns he‚u ÷u Au fthý fu ‚u™u ¼q‚-¼rð»Þ™u ð‚o{t™ ft¤™tu ÏÞt÷
Au.
rËØ…wY»t™e Œefhe y™u f{o™tu rËØtk‚
{™u yuf «Ëk„ ÞtŒ ytðu Au yuf rËæÄ…wÁ»t™e rŒfhe n‚e. ‚u fqðu
…týe ¼hðt òÞ Au. …„ ÷…MÞtu, fwðt{tk …ze y™u {he òÞ Au. nðu òu
yt rËØ…wÁ»t ntuÞ ‚tu ‚u™u ¾ƒh …ze sðe òuEyu fu yt ½x™t ½xðt™e
87
 fwkzr÷™e
su sL{™t ÔÞÂõ‚ ‚{the Ët{u ytðþu, ‚tu ‚u™u ‚{u Ë{sþtu yu™t …ý
Ëtûte ÚtE sþu. rð[th fhþtu ‚tu yt ‚tu ¼q‚ft¤™e ðt‚ Au ¼q‚ft¤{tk
{the „{u ‚u{ ntuÞ yt sL{{tk þwk Au? yíÞthu {thu ™u yu™u þtu ËkƒkÄ Au
? y™u «{týu ‚{u ‚u™e ËtÚtu ð‚o™ fhþtu yt„¤ ðt‚ ÚtE ‚{u „Þt
sL{™e ‚{the …í™e {¤e òÞ ‚tu ‚{u Soft Corner ht¾e þftu ®[‚t
fhðt™e sYh ™Úte. ‚{u {w~fu÷e ntuÞ ‚tu ‚{u {ŒŒ fhe þftu. ‚{™u „Þt
sL{™tu …wºt {¤e ytðu y™u ‚u™e …tËu ¼ýðt™t …iËt ™Úte, ‚tu ‚{u þÂõ‚
ntuÞ ‚tu {ŒŒ fhe þftu Atu.‚tu {¤e ytðu ‚tu ‚u™t «íÞu ÷t„ýeþe÷
Útðt™e sYh ™Úte. nt {™{tk Ë{sðt™wk Au. {™{tk Ë{S ‚u™t «íÞu nwkV
ntuÞ {{‚t ntuÞ ‚tu ykŒh s ht¾ðt™e Au ‚u {{‚t™u ƒnth ftZðt™e sYh
™Úte. {thu ‚tu Ëtûte s ƒ™ðt™w Au ‚u™u {txu su fE fhðt™w Au. òu ‚{u
¾hu¾h Ëtûte ƒ™e „Þt ‚tu Ëns he‚u ¼q‚ft¤ - ð‚o{t™ft¤ ¾wÕ÷t …ze
sþu. fwŒh‚™tu su fE r™Þ{ Au fE fhðt™w ntuÞ ‚u fhðt™w Au. fwŒh‚™tu
su fE r™Þ{ Au ‚u{t ‚{tu z¾tu ™rn fhtu. ‚{u ‚u{t {ŒŒY… Útþtu, fu{
fu ‚{tÁ niÞw yufŒ{ r™{o¤ ÚtE „Þw Au. ‚{™u ytí{Ëtûttífth ÚtE „Þtu
Au. su™u ytí{Ëtûttífth ÚtÞtu ntuÞ ‚u™wk niÞwk ®ðÄtE òÞ Au. ftuEyu ƒkËhe™u
…qATÞw fu ‚w fux÷e ¼tøÞþt¤e Atu fu ‚w ¼„ðt™™t ntuX ËwÄe …ntU[e „E
Atu ? y{u ‚tu yt¾e SkŒ„e ‚…ùÞto fheyu ‚tu …ý ¼„ðt™ {¤‚t ™Úte.
‚wk ‚tu ¼„ðt™™t ntuX ËwÄe …ntU[e „E Awk. ‚u™u hnMÞ þwk Au? ƒkËhe fnu
Au ¼tE nwk ‚tu yt¾e ®ðÄtE „E Awk. ‚tu nwk ¼„ðt™ ËwÄe …ntU[e Awk.
ËtÄ™t{tk ‚{u su{ yt„¤ ðÄþtu ‚u{ yýwkyu yýw{tk ®ðÄtE sþtu, yýwyu
yýw ®ðÄtE sþu ‚tu yufþ™™t heyufþ™ òuhŒth ytðþu. ‚{™u ‚{tht
¼q‚ft¤™t Ë„tðnt÷t {¤þu Œhuf™u ËtÚtu™tu Éýt™wƒkÄ Ë{òþu Ë{ßÞt
…Ae ftuE „zƒz fhðt™e sYh ™Úte. Œhuf™u {txu fkEf fhðt™wk Au. {tºt
‚{thu Ëtûte Útðt™wk Au, yux÷wk ƒÄw ÷t„ýeþe÷ Útðt™e sYh ™Úte. yu™u {txu
s Ëtûte¼tð fu¤ððt™e sYh Au. ËtÄ™tu™tu …tÞtu s Ëtûte¼tð fu¤ððt™tu
Au, Ëtûte ¼tð …wM‚f yux÷u s ÷¾u÷ Au yux÷u ‚{u Ëtûte¼tð ðtk[e™u
86
yt…ýtu {q¤-Mð¼tð Ë‚Tr[‚yt™kŒ
Ëtûte ƒ™e òð …wM‚f yux÷u s ÷¾u÷ Au yux÷u ‚{u Ëtûte¼tð ðtk[e™u
Ëtûte ƒ™e òð.¼rð»Þ{tk ‚{™u rŒÔÞáÂü {¤e òÞ, íÞthu yt áÂü ‚{™u
ËtÄ™t{tk {ŒŒY… ÚttÞ ‚u yðhtuÄ ™ ƒ™u …ý Ëeze ƒ™u.
yux÷u ¼rð»Þ{tk su ½x™t ƒ™ðt™e Au ‚u™u ‚{u òýtu Atu. ‚u™u òýtu
Atu, ‚tu ‚u{t ‚{u VuhVth fhe þftu Au, yuf ‚tu ËkfÕ…™tu W…Þtu„ fhe™u
VuhVth fhe þftu Atu, ƒeòu ‚{u su™t Sð™{tk Œw½ox™t ƒ™ðt™e Au ‚tu ‚u{t
VuhVth fhe™u Ë÷tn Ëq[™t yt…e þftu. òu ‚u ÔÞÂõ‚ ‚{™u …qßÞ „ý‚e
ntuÞ ‚tu, ‚u ‚{the ðt‚ {t™þu y™u ftuEf ½x™t ƒ™ðt™e ntuÞ ‚u yxfe
sþu. Ëw¤e™tu ½t ËtuÞÚte Ëhe sþu.yux÷u fu yfM{t‚ òuhŒth Útðt™tu ntuÞ,
‚u Úttuztu ÚtE yxfe sþu yt õÞthu ƒ™u fu ßÞthu ‚{the …tËu rŒÔÞ áÂü
ntuÞ, Ëtûte¼tð ntuÞ íÞthu s ÚtE þfu.
yux÷u ¼rð»Þ{tk su ½x™t ƒ™ðt™e Au ‚u™u ‚{u òýtu Atu. ‚™u òýtu
Atu, ‚tu ‚u{t ‚{u VuhVth fhe þftu Atu, yuf ‚tu ËkfÕ…™tu W…Þtu„ fhe™u
VuhVth fhe þftu Atu, ƒeòu ‚{u su™t Sð™{tk Œw½ox™t ƒ™ðt™e Au ‚u ‚u{t
VuhVth fhe Ë÷tn Ëq[™ yt…e þftu. òu ‚u ÔÞÂõ‚ ‚{™u …qßÞ „ý‚e ntuÞ
‚tu, ‚u ‚{the ðt‚ {t™þu yu fEf ½x™t ƒ™ðt™e ntuÞ ‚u yxfe sþu.
Ëw¤e™ ½t ËtuÞÚte Ëhe sþu yux÷u fu yfM{t‚ òuhŒth Útðt™tu ntuÞ, ‚u
Úttuztu ÚtE yxfe sþu yt õÞthu ƒ™ fu ßÞthu ‚{the …tËu rŒÔÞ áÂü ntuÞ,
Ëtûte ¼tð ntuÞ íÞthu s ÚtE þfu.
nðu Sð™{tk ßÞthu fkEf ™tu ynuËtË ÚttÞ Au, Sð™{tk {w~fu÷e
ytðu, Œrhÿ‚t ytðu Sð™{tk y¼tð ÚttÞ Au, Sð™{tk yuõËezLx ÚttÞ Au
‚u™u Ëns he‚u ÷u Au fthý fu ‚u™u ¼q‚-¼rð»Þ™u ð‚o{t™ ft¤™tu ÏÞt÷
Au.
rËØ…wY»t™e Œefhe y™u f{o™tu rËØtk‚
{™u yuf «Ëk„ ÞtŒ ytðu Au yuf rËæÄ…wÁ»t™e rŒfhe n‚e. ‚u fqðu
…týe ¼hðt òÞ Au. …„ ÷…MÞtu, fwðt{tk …ze y™u {he òÞ Au. nðu òu
yt rËØ…wÁ»t ntuÞ ‚tu ‚u™u ¾ƒh …ze sðe òuEyu fu yt ½x™t ½xðt™e
87
 fwkzr÷™e
Au.{the Atufhe™wk ytðw ƒ™ðt™wk Au ‚tu ‚u™u {txu fkEf fÁ.Äth‚ ‚tu ‚u™tu
ƒ[tð fhe þf‚. …hk‚w fwŒhe ½x™t ƒ™e ‚tu ‚u ðå[u ytÔÞt ™nª,
yt…ý™u «§ ÚttÞ þt {txu ðå[u ™ ytÔÞtk ? ftuE ËtÄfu «§ fÞtuo fu
‚{tht Sð™{tk yt «Ëk„ ƒ™e „Þtu, ‚tu ‚{™u ¾ƒh ™ …ze ? ‚tu
{ntí{tyu fÌtwk fu {™u ¾ƒh Au. fwŒh‚™e su «ð]Â¥t Au, ‚u{t fthý ð„h
z¾tu ™ fhðtu òuEyu, íÞthƒtŒ A {rn™t …Ae ‚u™t n˃kz™u yuõËezLx
ÚtÞtu y™u {]íÞw ÚtÞwk. {ntí{tyu òuÞw su ½x™t ƒ™ðt™e Au, su Œhuf™t f{o
«{týu ½x™t ƒ™tððt™e Au. ‚uÚte ytðu ð¾‚u yt…ýu {w~fu÷e{tkÚte hM‚tu
ftZðtu òuEyu. {ntí{tyu ™¬e fÞwO fu òu rŒfhe rðÄðt Útðt™e s Au. ‚u™t
…nu÷t fwŒh‚ ‚u™u ƒtu÷tðe ÷u Au, ‚tu ‚u ƒhtƒh Au fu{ fu rŒfhe™u Mºte™u
yt Ë{ts{tk rðÄðt ÚtE Sððw yt Ë{ts{tk Œtunu÷wk Au, fŒt[ ƒ™ðt òu„
Au fu ‚u™t …r‚™t f{o Ëkòu„ yuðt nþu fu ‚u™u ƒ[tðe þftÞ ‚u{ ™ne
ntuÞ, ‚u™e ytæÞtÂí{f «„r‚ fu Sð™™e „r‚{tk yðhtuÄ Út‚tu nþu. yu{
Ë{S™u rŒfhe™u ƒ[tððt™tu «Þí™ ™ fÞtuo. fnuðt™wk ‚tí…Þo yux÷wk s Au
fu f{o Ëkòu„tu «{týu ‚{tht Sð™{tk y¼tðu ytðþu, ftuE f{e™tu y™w¼ð
fhþtu, yk‚hÚte …tufthe WXþtu fu {u ytðt þtk …t… fÞto Au ? f{o fÞto
nþu fu ƒË {™u s yt¾e {w~fu÷e ytðu Au ? …ý yt Œ÷e÷ ¾tuxe Au
¼tE. ‚{u su™t Sð™{tk ™Sf sþtu ‚tu ‚u™u …ý ½ýe s {w~fu÷e nþu.
‚f÷eV nþu.
zwk„h ŒwhÚte hr¤Þt{ýt
yuf ™u‚t™u nwk {¤u÷, yu™u Sð™{tk nk{uþt ËV¤‚t {¤u÷ ‚u™u
Sð™{tk õÞtkÞ r™»V¤‚t ™ntu‚e {¤e. yuf «Ät™™t Œhßò ËwÄe …ntU[e
„Þu÷. {™u ÚtÞwk fu yt fux÷tu ¼tøÞþt¤e fu ‚uýu Sð™{tk õÞtkÞ Œrhÿ‚t™tu
fu {w~fu÷e™tu y™w¼ð ™Úte. nwk ‚u™u {éÞtu ‚tu ‚u™t …rh[Þ{tk ytÔÞtu íÞthu
{™u ÚtÞwk fu Œwr™Þt™u Œw:¾e{tk Œw:¾e {týË yu «Ät™ Au. ‚u™e yt„¤
…tA¤ yuMftuxo „tze Vhu Au, …ý ƒnw Œw:¾e Au. fu{ fu su …í™e {¤e n‚e
‚u ‚u™wk ½qkxzu ½qkxzu ÷tune …e‚e n‚e. ‚u™u ºttË yt…‚e n‚e. ƒÄt Ëw¾™u
88
yt…ýtu {q¤-Mð¼tð Ë‚Tr[‚yt™kŒ
Œw:¾{tk Vuhðe ™t¾‚e n‚e. yux÷u ƒnthÚte yuðw ÷t„‚w ntuÞ fu ƒeò Ëw¾e
ntuÞ Au, ‚tu ŒwhÚte zwk„h hr¤Þt{ýt …ý ™Sf òðtu ‚tu ‚u{tk ftkfht ftkxt
¼hu÷ Au, …íÚth ¼Þto Au ‚u{t Ëw¾™u Ëk‚tu»t ™Úte.fnuðt™wk yux÷w s Au fu
‚{u su Œw:¾{tkÚte …Ëth Úttð Atu {w~fu÷e{tk Atu ‚uðw ™Úte, Œwr™Þt{tk Œhuf
ÔÞÂõ‚ Œw:¾{tkÚte …Ëth ÚttÞ Au yt™e ykŒh ‚tu òu ‚{u Ëtûte ƒ™e þõÞt
™ ntu ytí{Ëtûttífth ÚtÞt ntuÞ ‚tu Sð™{tk ƒ™‚e Œhuf ½x™t{tk [tuðeË
f÷tfu yt™kŒ{tk hne þftu - Ëtûte¼tð{tk yt™kŒ{tk fu{ hnuðwk ‚u™e Ë{sý
yt…e Au, su{ ŒrhÞt{tk W…h™e Ë…txeÚte {tuxt {tuò WA¤‚t ntuÞ ‚r¤Þu
òð ‚tu …h{þtkr‚ ntuÞ. W…h™e Ë…txe™t ‚tuVt™ {tuò ‚{u ‚¤eÞu ™ne
òuE þftu. yu{ òu ‚{u ŒrhÞt™t ‚rþÞt ËwÄe …ntU[e þf‚t ntu‚tu ‚{u
ƒnth™wk ‚{tÁ ‚tuVt™ Au, ‚u{t ftuE ‚f÷eV ™ ÚttÞ y™u ‚{thtu y¾kz
yt™kŒ s¤ðtÞ. suýu ‚…MÞt fhe Au, ËtÄ™t fhe Au, …h{‚¥ð™u «tÂ
fÞto Au, ‚uýu fÌtwk Au fu yufðth yu yðMÚtt ytÔÞt …Ae ƒnth™e {w~fu÷e
ytðu A‚t yu {týËu Ëtûte ÚtE™u Sðu Au, ‚u yuf …ý ûtý Œw:¾e ÚtÞt
ð„h Ë‚‚ yt™kŒ{tk hnu Au.
„wYfð[
„wÁ ßÞthu ËtÄf™u swyu Au íÞthu ‚u™u ÏÞt÷ ytðe òÞ Au fu yt
ËtÄf fux÷e «„r‚ fhe þfþu, ‚u™t fux÷t [¢tu ƒkÄ Au ? fux÷t ¾w÷t Au
?Ët‚uÞ þheh{tk fÞt fÞt yþwÂØ Au ‚u …ý ¾ƒh …ze òÞ Au ‚u{ s yu
…ý ÏÞt÷ ytðu Au fu ËtÄf™u fE ËtÄ™t{tk hË Au? ‚u þu{t yt„¤
ðÄthu Au, {wÏÞ {wŒTtu ‚tu yux÷tu s Au fu Œhuf ËtÄfu ytðt rËØ {ntí{t™e
™Sf hnuðw òuEyu, ‚u™e Œtuhðýe ™e[u yÇÞtË [t÷w ht¾ðtu òuEyu, y™u
‚u™tu ynkfth þqLÞ ÚtE sðtu òuEyu.
ytí{Ëtûttífth
yt{ yt…ýt ðŒ-…q h tý y™u W…r™»tŒu ytí{Ëtûttífth-ƒú ñ
Ëtûttífth™u AuÕ÷t æÞuÞ {tLÞtu Au. {t™ð sL{ Äthý fhe™u Ä{o yÚto ft{™u
{tuût™e «tÂÂ fhðt™e Au. AuÕ÷u ytí{Ëtûttífth™e ðt‚ ytðu Au.
89
 fwkzr÷™e
Au.{the Atufhe™wk ytðw ƒ™ðt™wk Au ‚tu ‚u™u {txu fkEf fÁ.Äth‚ ‚tu ‚u™tu
ƒ[tð fhe þf‚. …hk‚w fwŒhe ½x™t ƒ™e ‚tu ‚u ðå[u ytÔÞt ™nª,
yt…ý™u «§ ÚttÞ þt {txu ðå[u ™ ytÔÞtk ? ftuE ËtÄfu «§ fÞtuo fu
‚{tht Sð™{tk yt «Ëk„ ƒ™e „Þtu, ‚tu ‚{™u ¾ƒh ™ …ze ? ‚tu
{ntí{tyu fÌtwk fu {™u ¾ƒh Au. fwŒh‚™e su «ð]Â¥t Au, ‚u{t fthý ð„h
z¾tu ™ fhðtu òuEyu, íÞthƒtŒ A {rn™t …Ae ‚u™t n˃kz™u yuõËezLx
ÚtÞtu y™u {]íÞw ÚtÞwk. {ntí{tyu òuÞw su ½x™t ƒ™ðt™e Au, su Œhuf™t f{o
«{týu ½x™t ƒ™tððt™e Au. ‚uÚte ytðu ð¾‚u yt…ýu {w~fu÷e{tkÚte hM‚tu
ftZðtu òuEyu. {ntí{tyu ™¬e fÞwO fu òu rŒfhe rðÄðt Útðt™e s Au. ‚u™t
…nu÷t fwŒh‚ ‚u™u ƒtu÷tðe ÷u Au, ‚tu ‚u ƒhtƒh Au fu{ fu rŒfhe™u Mºte™u
yt Ë{ts{tk rðÄðt ÚtE Sððw yt Ë{ts{tk Œtunu÷wk Au, fŒt[ ƒ™ðt òu„
Au fu ‚u™t …r‚™t f{o Ëkòu„ yuðt nþu fu ‚u™u ƒ[tðe þftÞ ‚u{ ™ne
ntuÞ, ‚u™e ytæÞtÂí{f «„r‚ fu Sð™™e „r‚{tk yðhtuÄ Út‚tu nþu. yu{
Ë{S™u rŒfhe™u ƒ[tððt™tu «Þí™ ™ fÞtuo. fnuðt™wk ‚tí…Þo yux÷wk s Au
fu f{o Ëkòu„tu «{týu ‚{tht Sð™{tk y¼tðu ytðþu, ftuE f{e™tu y™w¼ð
fhþtu, yk‚hÚte …tufthe WXþtu fu {u ytðt þtk …t… fÞto Au ? f{o fÞto
nþu fu ƒË {™u s yt¾e {w~fu÷e ytðu Au ? …ý yt Œ÷e÷ ¾tuxe Au
¼tE. ‚{u su™t Sð™{tk ™Sf sþtu ‚tu ‚u™u …ý ½ýe s {w~fu÷e nþu.
‚f÷eV nþu.
zwk„h ŒwhÚte hr¤Þt{ýt
yuf ™u‚t™u nwk {¤u÷, yu™u Sð™{tk nk{uþt ËV¤‚t {¤u÷ ‚u™u
Sð™{tk õÞtkÞ r™»V¤‚t ™ntu‚e {¤e. yuf «Ät™™t Œhßò ËwÄe …ntU[e
„Þu÷. {™u ÚtÞwk fu yt fux÷tu ¼tøÞþt¤e fu ‚uýu Sð™{tk õÞtkÞ Œrhÿ‚t™tu
fu {w~fu÷e™tu y™w¼ð ™Úte. nwk ‚u™u {éÞtu ‚tu ‚u™t …rh[Þ{tk ytÔÞtu íÞthu
{™u ÚtÞwk fu Œwr™Þt™u Œw:¾e{tk Œw:¾e {týË yu «Ät™ Au. ‚u™e yt„¤
…tA¤ yuMftuxo „tze Vhu Au, …ý ƒnw Œw:¾e Au. fu{ fu su …í™e {¤e n‚e
‚u ‚u™wk ½qkxzu ½qkxzu ÷tune …e‚e n‚e. ‚u™u ºttË yt…‚e n‚e. ƒÄt Ëw¾™u
88
yt…ýtu {q¤-Mð¼tð Ë‚Tr[‚yt™kŒ
Œw:¾{tk Vuhðe ™t¾‚e n‚e. yux÷u ƒnthÚte yuðw ÷t„‚w ntuÞ fu ƒeò Ëw¾e
ntuÞ Au, ‚tu ŒwhÚte zwk„h hr¤Þt{ýt …ý ™Sf òðtu ‚tu ‚u{tk ftkfht ftkxt
¼hu÷ Au, …íÚth ¼Þto Au ‚u{t Ëw¾™u Ëk‚tu»t ™Úte.fnuðt™wk yux÷w s Au fu
‚{u su Œw:¾{tkÚte …Ëth Úttð Atu {w~fu÷e{tk Atu ‚uðw ™Úte, Œwr™Þt{tk Œhuf
ÔÞÂõ‚ Œw:¾{tkÚte …Ëth ÚttÞ Au yt™e ykŒh ‚tu òu ‚{u Ëtûte ƒ™e þõÞt
™ ntu ytí{Ëtûttífth ÚtÞt ntuÞ ‚tu Sð™{tk ƒ™‚e Œhuf ½x™t{tk [tuðeË
f÷tfu yt™kŒ{tk hne þftu - Ëtûte¼tð{tk yt™kŒ{tk fu{ hnuðwk ‚u™e Ë{sý
yt…e Au, su{ ŒrhÞt{tk W…h™e Ë…txeÚte {tuxt {tuò WA¤‚t ntuÞ ‚r¤Þu
òð ‚tu …h{þtkr‚ ntuÞ. W…h™e Ë…txe™t ‚tuVt™ {tuò ‚{u ‚¤eÞu ™ne
òuE þftu. yu{ òu ‚{u ŒrhÞt™t ‚rþÞt ËwÄe …ntU[e þf‚t ntu‚tu ‚{u
ƒnth™wk ‚{tÁ ‚tuVt™ Au, ‚u{t ftuE ‚f÷eV ™ ÚttÞ y™u ‚{thtu y¾kz
yt™kŒ s¤ðtÞ. suýu ‚…MÞt fhe Au, ËtÄ™t fhe Au, …h{‚¥ð™u «tÂ
fÞto Au, ‚uýu fÌtwk Au fu yufðth yu yðMÚtt ytÔÞt …Ae ƒnth™e {w~fu÷e
ytðu A‚t yu {týËu Ëtûte ÚtE™u Sðu Au, ‚u yuf …ý ûtý Œw:¾e ÚtÞt
ð„h Ë‚‚ yt™kŒ{tk hnu Au.
„wYfð[
„wÁ ßÞthu ËtÄf™u swyu Au íÞthu ‚u™u ÏÞt÷ ytðe òÞ Au fu yt
ËtÄf fux÷e «„r‚ fhe þfþu, ‚u™t fux÷t [¢tu ƒkÄ Au ? fux÷t ¾w÷t Au
?Ët‚uÞ þheh{tk fÞt fÞt yþwÂØ Au ‚u …ý ¾ƒh …ze òÞ Au ‚u{ s yu
…ý ÏÞt÷ ytðu Au fu ËtÄf™u fE ËtÄ™t{tk hË Au? ‚u þu{t yt„¤
ðÄthu Au, {wÏÞ {wŒTtu ‚tu yux÷tu s Au fu Œhuf ËtÄfu ytðt rËØ {ntí{t™e
™Sf hnuðw òuEyu, ‚u™e Œtuhðýe ™e[u yÇÞtË [t÷w ht¾ðtu òuEyu, y™u
‚u™tu ynkfth þqLÞ ÚtE sðtu òuEyu.
ytí{Ëtûttífth
yt{ yt…ýt ðŒ-…q h tý y™u W…r™»tŒu ytí{Ëtûttífth-ƒú ñ
Ëtûttífth™u AuÕ÷t æÞuÞ {tLÞtu Au. {t™ð sL{ Äthý fhe™u Ä{o yÚto ft{™u
{tuût™e «tÂÂ fhðt™e Au. AuÕ÷u ytí{Ëtûttífth™e ðt‚ ytðu Au.
89
 fwkzr÷™e
ƒúñËtûttífth™e ðt‚ ytðu Au. ƒúñr™ü ƒ™ðt™e ðt‚ ytðu Au. ÂMÚtr‚
ytÔÞt …Ae …qýo ƒ™ðt™e ðt‚ ytðu Au, …qýo ftu™u fnuðtÞ? EþtðtMÞt™tu
su rËØtk‚ Au ‚u …qýo ƒ™ðt™tu Au, ‚u ‚{tht Sð™{tk ‚{tu y™w¼ð fhtu
Atu yu ÂMÚtr‚yu ytÔÞt …Ae …qýo‚t™tu y™w¼ð fhtu Atu. Sð™™wk ÷ût …qýo
ÚtÞt …Ae ‚{u ‚{thtu yuf ntÚt ô[tu fhtu ‚tu ‚u{tkÚte ËwkŒh‚t «„xu Au. ‚{u
ntÚt ô[tu fhtu ‚tu …qýo‚t x…fu Au. ‚{u su fkE ftÞo fhtu ‚u ©uc nþu su
fuE ft{ fhtu Atu, ‚u{t ‚{thtu ft{ fhðtðt¤tu ƒŒ÷tE „Þtu Au. su
ynkfth™e ÔÞÂõ‚ n‚e ‚u ™Úte. ynk ‚tu ‚{thtu þqLÞ ÚtE „Þtu Au.
‚{u su fkE ft{ fhtu Atu ‚u ftÞo™e ykŒh …h{‚¥ð ft{ fhu Au,
ƒeò þçŒtu™e ykŒh ‚{tÁ þheh …h{‚¥ð™wk ‚{u ðtSkºt ƒ™e „Þt Atu.
…h{‚¥ð™e ðeýt ƒ™e „Þt Atu. …h{tí{t ‚{the ðeýt ‚hefu W…Þtu„ fhu
Au ðeýt ƒòðuu Au. nðu ‚{thu ‚{tht Sð™ rð»tu fE rð[thðt™e sYh
™Úte, nðu ‚{thu ¼rð»Þ-ð‚o{t™ fu ¼q‚ft¤ ™Úte. ‚{u ‚tu ÷ût ËwÄe
…ntU[e „Þt Atu, ‚{u ºtý ft¤Úte …h ÚtE „Þt Atu, ft¤t‚e‚ ÚtE „Þt
Atu. ftuE…ý f{o ƒ™u Au, íÞthu ‚u y™tÞtËu ftuE …ý ò‚™t nu‚w ð„h
Sð™{tk ½x™t ƒ™u Au. ftuE…ý ò‚™t ytþÞ ð„h ƒ™u Au. nðu ‚{u f{o
ƒtkÄ‚t ™Úte f{o õÞthu ƒkÄtÞ Au ?òu ‚tu ‚{™u „{u yÚtðt ‚{™u ™ „{u.
nðu ‚tu ‚{u …qýo Ëtûte ÚtE „Þt Atu. yt™u ‚Útt„‚™tu ¼tð fnu Au, ftuE
RåAt ™Úte, ‚uÚte f{o ƒtkÄ‚t ™Úte. ‚u™u fE {u¤ððw ™Úte, ftuE íÞt„ fhðtu
™Úte, yt Ëns he‚u Wå[ ¼qr{ft s {u¤ððt™e Au.yt Wå[ ¼qr{ft
{u¤ðe™u ¼q‚ft¤™e sL{™e ¾ƒh …zu Au. yu™e fE VuhVth fhðt™tu ntuÞ
‚tu fwŒh‚™u ‚{u rð™k‚e fhtu ‚tu VuhVth fhe þfu Au. …qðo sL{{tk ¼rð»Þ
Œþo™ …ý ÚtE þfu Au ‚{u òuE þftu Atu, ‚{u Mºte fu …wÁ»t ? ‚u y÷„
ðt‚ Au. …ý ‚{™u yu …ý ¾ƒh …zðt™e Au su ¼rð»Þ{tk {thtu sL{
Útðt™tu Au, yt {tht Ë„t ËkƒkÄe ƒ™ðt™t Au, yt {t-ƒt… {¤ðt™t Au,
yt …Âí™ {¤ðt™e Au ytx÷t Sðtu {tht Ë„t ƒ™ðt™t Au yt ƒt¤ftu
ƒ™ðt™t Au, yt ÷tuftu {tht þwk ËkƒkÄe Au ? yt…ýu ðt‚ fhe fu yt…ýu
90
yt…ýtu {q¤-Mð¼tð Ë‚Tr[‚yt™kŒ
ftuE™u {¤eyu Aeyu fu Éýt™wƒkÄ ð„h {¤‚t ™Úte, ¼u„t Út‚t ™Úte, yt
¿tt™ ËtÚtu ‚u™t Sð™{tk …qýo‚t ytðe òÞ Au, ytðt Þtu„e {¤ðt, 25
Úte 30 fhtuzu yuf ÔÞÂõ‚ {¤u Au. ‚uðe ÔÞÂõ‚ {¤ðe Œw÷o¼ Au, yt™u {txu
nòhtu fu fhtuztu™tu ¾[o fhtu ‚tu …ý {¤‚t ™Úte. ytðt {ntí{t {¤ðt
þõÞ ™Úte.òu ytðt {ntí{t {¤e „Þt ntuÞ ‚tu yu ‚{™u ¾htŒe÷Úte
þe¾ðu Au ƒÄe …Ør‚ Ë{òðu Au. ‚{the …tA¤ hË ÷E™u ËtÄ™t fhtðu
Au. þt {txu ËtÄ™t fhtðu Au ? yu™u ‚{tht [u‚™t™e rðftË™e ¾ƒh Au.
…íÚth …h …týe Ztu¤tu‚tu Úttuzeðth ¼e™tu ÚttÞ Au, …Ae ËwftE òÞ Au.
y{wf ËtÄftu ŒtY„tu¤t suðt Au, [e™„the ™t¾e™u ¼zftu ÚtE òÞ, yux÷u
fnuðt™wk ‚tí…Þo yux÷wk Au fu, su ËtÄftu ô[t Au, yuðt ô[t ËtÄftu™u
ËtÄ™{tk «ð]¥t fhtu su™e [u‚™t Ÿ[e Au, ‚u™u ËtÄ™t{tk «ð]‚ fhtu ‚tu
…rhýt{u yu ËtÄftu {t™ðe Sð™™wk su {wÏÞ æÞuÞ Au, ‚u™u y„úuËh Útþu y™u
…qýo‚t™u …t{þu. ytsu ‚tu ‚{™u nwk fne þfeþ fu su ËtÄftu {kz¤ Au ‚u™t
„wÁ «§ fhtu fu ‚{u ‚tu rËØ ÚtE „Þt. …ý fux÷t ËtÄf {kz¤ Au ‚u ŒË
÷t¾™wk ËtÄf {kz¤ Au, ‚u{tÚte fux÷t …qýo ÚtÞt ? „wÁ fnu yuf …ý ™ne
yuf …ý …qýo ™ ÚtE þõÞt ntuÞ ‚tu Œþ ÷t¾™wk xtu¤w ¼u„w fhtð™tu yÚto
™Úte, yu fh‚t 50 ËtÄftu™u ‚{u ¼u„t fhtu su™u ¿tt™ ntuÞ, su™e [u‚™t™e
ô[tE ntuÞ, «uÂõxf÷ Ë{S þfu y™u ÚteÞhe …ý Ë{S þfu, ‚{thu
ftuE…ý ¿tt™ yt…ðw ntuÞ ‚tu yuf ‚{u ƒtu÷e™u Ë{òðe þftu y™u ƒtuÕÞt
ð„h …ý Ë{òðe þftu ƒtuÕÞt ð„h™e su Ë{òððt™e …Ør‚ Au ‚u
¼th‚™t yŒT¼q‚ …Ør‚ Au.
ƒeS ð„h ƒtuÕÞtu yuf Œt¾÷tu Au. ¼„ðt™ ƒwØ ƒuXt n‚t y™u
nòhtu {tE÷ ŒqhÚte ‚u™u þtuÄ‚tu yuf ËtÄf ytÔÞtu. ËtÄf ƒwØ ¼„ðt™™u
«ýt{ fhe™u ‚u™e …tËu ƒuËe „Þtu. ËtÄf fE ƒtu÷‚tu ™Úte, ƒwØ ¼„ðt™
fE ƒtu÷‚t ™Úte. ƒu f÷tf …Ae ËtÄf ¾wþ¾wþt÷ Út‚tu ™t[‚tu fwŒ‚tu
[tÕÞtu. ƒÄt™u ™ðtE ÷t„e fu yt þw ƒ™e hÌtw Au ? ËtÄfu fÌtwk {u su
Ë{sðt™wk n‚w ‚u Ë{S ÷eÄw Au {thu su {u¤ððw n‚w ‚u {u¤ðe ÷eÄw Au,
91
 fwkzr÷™e
ƒúñËtûttífth™e ðt‚ ytðu Au. ƒúñr™ü ƒ™ðt™e ðt‚ ytðu Au. ÂMÚtr‚
ytÔÞt …Ae …qýo ƒ™ðt™e ðt‚ ytðu Au, …qýo ftu™u fnuðtÞ? EþtðtMÞt™tu
su rËØtk‚ Au ‚u …qýo ƒ™ðt™tu Au, ‚u ‚{tht Sð™{tk ‚{tu y™w¼ð fhtu
Atu yu ÂMÚtr‚yu ytÔÞt …Ae …qýo‚t™tu y™w¼ð fhtu Atu. Sð™™wk ÷ût …qýo
ÚtÞt …Ae ‚{u ‚{thtu yuf ntÚt ô[tu fhtu ‚tu ‚u{tkÚte ËwkŒh‚t «„xu Au. ‚{u
ntÚt ô[tu fhtu ‚tu …qýo‚t x…fu Au. ‚{u su fkE ftÞo fhtu ‚u ©uc nþu su
fuE ft{ fhtu Atu, ‚u{t ‚{thtu ft{ fhðtðt¤tu ƒŒ÷tE „Þtu Au. su
ynkfth™e ÔÞÂõ‚ n‚e ‚u ™Úte. ynk ‚tu ‚{thtu þqLÞ ÚtE „Þtu Au.
‚{u su fkE ft{ fhtu Atu ‚u ftÞo™e ykŒh …h{‚¥ð ft{ fhu Au,
ƒeò þçŒtu™e ykŒh ‚{tÁ þheh …h{‚¥ð™wk ‚{u ðtSkºt ƒ™e „Þt Atu.
…h{‚¥ð™e ðeýt ƒ™e „Þt Atu. …h{tí{t ‚{the ðeýt ‚hefu W…Þtu„ fhu
Au ðeýt ƒòðuu Au. nðu ‚{thu ‚{tht Sð™ rð»tu fE rð[thðt™e sYh
™Úte, nðu ‚{thu ¼rð»Þ-ð‚o{t™ fu ¼q‚ft¤ ™Úte. ‚{u ‚tu ÷ût ËwÄe
…ntU[e „Þt Atu, ‚{u ºtý ft¤Úte …h ÚtE „Þt Atu, ft¤t‚e‚ ÚtE „Þt
Atu. ftuE…ý f{o ƒ™u Au, íÞthu ‚u y™tÞtËu ftuE …ý ò‚™t nu‚w ð„h
Sð™{tk ½x™t ƒ™u Au. ftuE…ý ò‚™t ytþÞ ð„h ƒ™u Au. nðu ‚{u f{o
ƒtkÄ‚t ™Úte f{o õÞthu ƒkÄtÞ Au ?òu ‚tu ‚{™u „{u yÚtðt ‚{™u ™ „{u.
nðu ‚tu ‚{u …qýo Ëtûte ÚtE „Þt Atu. yt™u ‚Útt„‚™tu ¼tð fnu Au, ftuE
RåAt ™Úte, ‚uÚte f{o ƒtkÄ‚t ™Úte. ‚u™u fE {u¤ððw ™Úte, ftuE íÞt„ fhðtu
™Úte, yt Ëns he‚u Wå[ ¼qr{ft s {u¤ððt™e Au.yt Wå[ ¼qr{ft
{u¤ðe™u ¼q‚ft¤™e sL{™e ¾ƒh …zu Au. yu™e fE VuhVth fhðt™tu ntuÞ
‚tu fwŒh‚™u ‚{u rð™k‚e fhtu ‚tu VuhVth fhe þfu Au. …qðo sL{{tk ¼rð»Þ
Œþo™ …ý ÚtE þfu Au ‚{u òuE þftu Atu, ‚{u Mºte fu …wÁ»t ? ‚u y÷„
ðt‚ Au. …ý ‚{™u yu …ý ¾ƒh …zðt™e Au su ¼rð»Þ{tk {thtu sL{
Útðt™tu Au, yt {tht Ë„t ËkƒkÄe ƒ™ðt™t Au, yt {t-ƒt… {¤ðt™t Au,
yt …Âí™ {¤ðt™e Au ytx÷t Sðtu {tht Ë„t ƒ™ðt™t Au yt ƒt¤ftu
ƒ™ðt™t Au, yt ÷tuftu {tht þwk ËkƒkÄe Au ? yt…ýu ðt‚ fhe fu yt…ýu
90
yt…ýtu {q¤-Mð¼tð Ë‚Tr[‚yt™kŒ
ftuE™u {¤eyu Aeyu fu Éýt™wƒkÄ ð„h {¤‚t ™Úte, ¼u„t Út‚t ™Úte, yt
¿tt™ ËtÚtu ‚u™t Sð™{tk …qýo‚t ytðe òÞ Au, ytðt Þtu„e {¤ðt, 25
Úte 30 fhtuzu yuf ÔÞÂõ‚ {¤u Au. ‚uðe ÔÞÂõ‚ {¤ðe Œw÷o¼ Au, yt™u {txu
nòhtu fu fhtuztu™tu ¾[o fhtu ‚tu …ý {¤‚t ™Úte. ytðt {ntí{t {¤ðt
þõÞ ™Úte.òu ytðt {ntí{t {¤e „Þt ntuÞ ‚tu yu ‚{™u ¾htŒe÷Úte
þe¾ðu Au ƒÄe …Ør‚ Ë{òðu Au. ‚{the …tA¤ hË ÷E™u ËtÄ™t fhtðu
Au. þt {txu ËtÄ™t fhtðu Au ? yu™u ‚{tht [u‚™t™e rðftË™e ¾ƒh Au.
…íÚth …h …týe Ztu¤tu‚tu Úttuzeðth ¼e™tu ÚttÞ Au, …Ae ËwftE òÞ Au.
y{wf ËtÄftu ŒtY„tu¤t suðt Au, [e™„the ™t¾e™u ¼zftu ÚtE òÞ, yux÷u
fnuðt™wk ‚tí…Þo yux÷wk Au fu, su ËtÄftu ô[t Au, yuðt ô[t ËtÄftu™u
ËtÄ™{tk «ð]¥t fhtu su™e [u‚™t Ÿ[e Au, ‚u™u ËtÄ™t{tk «ð]‚ fhtu ‚tu
…rhýt{u yu ËtÄftu {t™ðe Sð™™wk su {wÏÞ æÞuÞ Au, ‚u™u y„úuËh Útþu y™u
…qýo‚t™u …t{þu. ytsu ‚tu ‚{™u nwk fne þfeþ fu su ËtÄftu {kz¤ Au ‚u™t
„wÁ «§ fhtu fu ‚{u ‚tu rËØ ÚtE „Þt. …ý fux÷t ËtÄf {kz¤ Au ‚u ŒË
÷t¾™wk ËtÄf {kz¤ Au, ‚u{tÚte fux÷t …qýo ÚtÞt ? „wÁ fnu yuf …ý ™ne
yuf …ý …qýo ™ ÚtE þõÞt ntuÞ ‚tu Œþ ÷t¾™wk xtu¤w ¼u„w fhtð™tu yÚto
™Úte, yu fh‚t 50 ËtÄftu™u ‚{u ¼u„t fhtu su™u ¿tt™ ntuÞ, su™e [u‚™t™e
ô[tE ntuÞ, «uÂõxf÷ Ë{S þfu y™u ÚteÞhe …ý Ë{S þfu, ‚{thu
ftuE…ý ¿tt™ yt…ðw ntuÞ ‚tu yuf ‚{u ƒtu÷e™u Ë{òðe þftu y™u ƒtuÕÞt
ð„h …ý Ë{òðe þftu ƒtuÕÞt ð„h™e su Ë{òððt™e …Ør‚ Au ‚u
¼th‚™t yŒT¼q‚ …Ør‚ Au.
ƒeS ð„h ƒtuÕÞtu yuf Œt¾÷tu Au. ¼„ðt™ ƒwØ ƒuXt n‚t y™u
nòhtu {tE÷ ŒqhÚte ‚u™u þtuÄ‚tu yuf ËtÄf ytÔÞtu. ËtÄf ƒwØ ¼„ðt™™u
«ýt{ fhe™u ‚u™e …tËu ƒuËe „Þtu. ËtÄf fE ƒtu÷‚tu ™Úte, ƒwØ ¼„ðt™
fE ƒtu÷‚t ™Úte. ƒu f÷tf …Ae ËtÄf ¾wþ¾wþt÷ Út‚tu ™t[‚tu fwŒ‚tu
[tÕÞtu. ƒÄt™u ™ðtE ÷t„e fu yt þw ƒ™e hÌtw Au ? ËtÄfu fÌtwk {u su
Ë{sðt™wk n‚w ‚u Ë{S ÷eÄw Au {thu su {u¤ððw n‚w ‚u {u¤ðe ÷eÄw Au,
91
 fwkzr÷™e
nðu {thu fE Ë{sðt™wk ™Úte, {U …qýo‚t «t fhe ÷eÄe Au. ƒÄt rðM{Þ
…t{e „Þt. yt þwk ƒ™e „Þwk ? fuðe he‚u ƒ™u ¼„ðt™ yuf þçŒ ƒtuÕÞt
™Úte. …ý yt ƒu f÷tf ŒhBÞt™ ËtÄfu ¼„ðt™ ƒwØ™u ytu¤¾e ÷eÄt.
yu™e ykŒh …qýo fûttyu …ntU[u [u‚™ ‚u™u Ë{òðe ŒeÄwk. fE ¼t»tý
fhðtÚte Ë{òÞ ‚uðw ™Úte, Mð‚kºt ¿tt™ n‚w, ‚u ‚tu ykŒhÚte «„xu Au.
{trn‚e ‚{™u ƒnthÚte {¤u Au, Mð‚kºt ¿tt™ ‚tu ykŒhÚte «„xu Au. yu ¿tt™
«„xtððt {txu {ti™™e sYh Au. ½ýt ËtÄftu {ti™ …t¤u Au …ý {ti™™tu
yÚto Ë{ßÞt ™Úte. yux÷u yuf ðt‚ Ë{òððe ntuÞ ‚tu ÷uõ[h yt…™u
Ë{òðtu yÚtðt {ti™Úte Ë{òðtu. …ý {ti™ Ë{s™tht 20 Úte 25 fhtuzu
yuftŒ ËtÄf {¤™thtu Au. ‚tu ‚u{t ºteS ðt‚ ytðe fu æÞt™ ‚tu ‚{u æÞt™
fhtu. „wÁ ‚{tht Ët‚u [¢™tu f[htu Œqh fhu Au, æÞt™{tk …qýo fûtt {txu
‚iÞth fhu Au, …ý yt ºteS ðt‚ ÚtE yuf ƒtu÷e™u fntu ƒeS {ti™™e ðt‚
ºteS æÞt™™e ðt‚ ÚtE ‚u{t yþwÂØ Œqh fhtu. [u‚™t rþM‚ {ti™™wk ¼t»tý
Au. ‚u{tk „wÁ fE ƒtu÷‚t ™Úte, rþ»Þ fE ƒtu÷‚t ™Úte, ¿tt™ ‚tu MðÞk¼q
Au. {tºt „wÁ™e ntsheÚte ¿tt™ {¤e òÞ Au.
yt…ýt þt†fthu {ti™™ ƒnw {n¥ð yt…u÷ Au. yt…ýu Ët[w {ti™
ftuu™u fnuðtÞ ‚u Ë{ßÞt ™Úte. yt…ýu ‚tu {ti™ …t¤eyu Aeyu, ftc
{ti™.{™Úte ƒtu÷ðt™wk …ý, {tuZuÚte ™ne ƒtu÷ðt™wk. ½ýt fnu fu ytsu ‚tu
{thu {ti™ Au, …txe y™u …u™ ht¾u y™u sðtƒ yt…u. {tuZuÚte sðtƒ ™
yt…u su fnuðwk ntuÞ ‚u …txe{tk ÷¾e™u yt…u.yt he‚u ðt‚tu fhu, yt he‚u
ðt‚tu fhðe ntuÞ ‚tu ‚u {ti™ ™Úte ‚{u ftc {ti™ Au, ‚u yt {ti™ ™Úte.
¼„ðt™u S¼ yt…e Au ‚tu {tÚtt™tu W…Þtu„ þt {txu fhtu Atu ? S¼™tu
W…Þtu„ fhtu ™u ? S¼Úte ™t …tze þftu Atu, nt …tze þftu Atu S¼™t
n÷™[÷™Úte su ½»toý Wí…L™ ÚttÞ Au. 40 nòh hõ‚fý ™tþ ÚttÞ Au,
…ý ‚{u {tÚtw n÷tðtu, ‚u™e ËtÚtu 40 fhtuz hõ‚fý ™tþ ÚttÞ Au. ‚tu …Ae
ƒtu÷tu™u ? rð[th fhtu fu õÞtk 40 nòh hõ‚fýtu™tu ™tþ yu õÞt 40
fhtuz™tu ™tþ ? ‚tu …Ae ƒtu÷tu™u ? ƒtu÷ðt{tk fkE ðtkÄtu ™Úte, yuðwk {ti™
92
yt…ýtu {q¤-Mð¼tð Ë‚Tr[‚yt™kŒ
ht¾ðt™e sYh ™Úte. ½ýt {ti™ ht¾u Au y™u EþthÚte Ë{òðu Au, yux÷u
‚{tÁk {™ [k[¤ ÚtÞw s. {™ fkE þtk‚ ™Úte fu{ þtk‚ fhðwk ‚u™e yuf
xufr™f Au ¼rð»Þ{tk ‚u™e ŒË rŒðË™e rþrƒh™wk ytÞtus™ fÞwO Au fu {ti™™e
rþrƒh, {ti™ yux÷u þwk ? y™u ‚u fuðe he‚u h¾tÞ ? ‚u™tu «uõxef÷ ŒhBÞt™
ƒÄt ËtÄftu {ti™ …t¤þu. fnuðt™wk ‚tí…Þo yux÷w s Au su ËtÄf {kz¤tu Au
‚u™t „wÁ™u …qAtu fu ‚{u rËØ ÚtE „Þt …ý ‚{the …tËu rËØ fûttyu
…ntU[u÷ ËtÄftu fux÷t ? ‚tu fnu fu yuf …ý ™ne. ‚tu y{u s rËØ ÚtÞt
ƒtfe™t™u rËØ fhðt {tk„‚t ™Úte. {thtu su ËtÄf rËØ ÚttÞ ‚tu ‚u {thtu
nrhV ÚttÞ. {thtu nheV W¼tu ‚u {™u „{u ™ne.…rhýt{u „wÁ þw»Þ™u ½tk[e™t
ƒ¤Œ™e su{ Vuhðu Au. …ý Ët[wk ¿tt™ yt…‚t ™Úte ðhËtu ËwÄe „wÁ …tËu
ËtÄf hnu Au. …Ae ‚{u …eAtu ‚tu fnuþu fu „wÁ …tËuÚte fE {éÞw ™ne, Võ‚
y{u „wÁ …tËu {sqhe fhe.
‚™, {™ y™u Ä™Úte „wÁ™e Ëuðt fhðe òuEyu. y™u „wÁ Ëuðt fÞto
…Ae þwk …rhÂMÚtr‚ ÚttÞ ‚tu fXtu…r™»tŒ{tk ƒ‚tðu÷ Au fu Ë{òðu÷ „wÁ su
{t„o ƒ‚tðu ‚u {t„uo ‚…ùÞto fhðe òuEyu y™u ‚u ŒhBÞt™ ‚{the ykŒh
ËwÍ W¼e Útðe òuEyu. MðÞk¼q ¿tt™ Q¼w ÚttÞ, ‚tu „wÁ ‚tu ‚{™u Rþthtu
fhu Au. W…r™»tŒ{tk „e‚t{tk ¿tt™ «t fu{ fhðwk ‚u™t Rþtht Au, …ý
yt…ýu Ë{S þf‚t ™Úte. òu „wÁ Eþth fhu y™u ‚u™t Eþtht™u …fze
÷eÄtu, ‚tu ‚{tht yt Sð™{tk y{qÕÞ …rhð‚o™ ytðe òÞ Au. ‚{tht yýw
yýw{tk …rhð‚o™ ytðe òÞ Au. ‚{th „wÁ™tu Rþthtu …fzðtu …zþu, òu
„wÁ™tu Eþthtu …fz‚t ™ne ytðzu, ‚tu yt y{q÷ …rhð‚o™ ytððt™wk ™Úte.
su Ë{sŒth Au ‚u™u Eþthtu ftVe Au. Ë{sŒth ftu Eþtht ftVe ni > ‚u™u
÷uf[h fhðt™e sYh ™Úte. „e‚t-W…r™»tŒ{tk Eþtht fhu÷ Au yt…ýu
Ë{S þf‚t ™Úte. Rþthtu ntÚt{tk ytðe „Þtu ‚tu …qýo‚tyu …ntU[ðw y½Á
™Úte, ËtÄftu „wÁS …tËu òÞ Au, y™u {t„u Au fu ‚{u {™u ytí{Ëtûttífth
fhtðtu.
yts ËwÄe{tk sux÷t rËØ …wÁ»ttu ÚtE „Þt y™u ytí{Ëtûttífth fhu÷
93
 fwkzr÷™e
nðu {thu fE Ë{sðt™wk ™Úte, {U …qýo‚t «t fhe ÷eÄe Au. ƒÄt rðM{Þ
…t{e „Þt. yt þwk ƒ™e „Þwk ? fuðe he‚u ƒ™u ¼„ðt™ yuf þçŒ ƒtuÕÞt
™Úte. …ý yt ƒu f÷tf ŒhBÞt™ ËtÄfu ¼„ðt™ ƒwØ™u ytu¤¾e ÷eÄt.
yu™e ykŒh …qýo fûttyu …ntU[u [u‚™ ‚u™u Ë{òðe ŒeÄwk. fE ¼t»tý
fhðtÚte Ë{òÞ ‚uðw ™Úte, Mð‚kºt ¿tt™ n‚w, ‚u ‚tu ykŒhÚte «„xu Au.
{trn‚e ‚{™u ƒnthÚte {¤u Au, Mð‚kºt ¿tt™ ‚tu ykŒhÚte «„xu Au. yu ¿tt™
«„xtððt {txu {ti™™e sYh Au. ½ýt ËtÄftu {ti™ …t¤u Au …ý {ti™™tu
yÚto Ë{ßÞt ™Úte. yux÷u yuf ðt‚ Ë{òððe ntuÞ ‚tu ÷uõ[h yt…™u
Ë{òðtu yÚtðt {ti™Úte Ë{òðtu. …ý {ti™ Ë{s™tht 20 Úte 25 fhtuzu
yuftŒ ËtÄf {¤™thtu Au. ‚tu ‚u{t ºteS ðt‚ ytðe fu æÞt™ ‚tu ‚{u æÞt™
fhtu. „wÁ ‚{tht Ët‚u [¢™tu f[htu Œqh fhu Au, æÞt™{tk …qýo fûtt {txu
‚iÞth fhu Au, …ý yt ºteS ðt‚ ÚtE yuf ƒtu÷e™u fntu ƒeS {ti™™e ðt‚
ºteS æÞt™™e ðt‚ ÚtE ‚u{t yþwÂØ Œqh fhtu. [u‚™t rþM‚ {ti™™wk ¼t»tý
Au. ‚u{tk „wÁ fE ƒtu÷‚t ™Úte, rþ»Þ fE ƒtu÷‚t ™Úte, ¿tt™ ‚tu MðÞk¼q
Au. {tºt „wÁ™e ntsheÚte ¿tt™ {¤e òÞ Au.
yt…ýt þt†fthu {ti™™ ƒnw {n¥ð yt…u÷ Au. yt…ýu Ët[w {ti™
ftuu™u fnuðtÞ ‚u Ë{ßÞt ™Úte. yt…ýu ‚tu {ti™ …t¤eyu Aeyu, ftc
{ti™.{™Úte ƒtu÷ðt™wk …ý, {tuZuÚte ™ne ƒtu÷ðt™wk. ½ýt fnu fu ytsu ‚tu
{thu {ti™ Au, …txe y™u …u™ ht¾u y™u sðtƒ yt…u. {tuZuÚte sðtƒ ™
yt…u su fnuðwk ntuÞ ‚u …txe{tk ÷¾e™u yt…u.yt he‚u ðt‚tu fhu, yt he‚u
ðt‚tu fhðe ntuÞ ‚tu ‚u {ti™ ™Úte ‚{u ftc {ti™ Au, ‚u yt {ti™ ™Úte.
¼„ðt™u S¼ yt…e Au ‚tu {tÚtt™tu W…Þtu„ þt {txu fhtu Atu ? S¼™tu
W…Þtu„ fhtu ™u ? S¼Úte ™t …tze þftu Atu, nt …tze þftu Atu S¼™t
n÷™[÷™Úte su ½»toý Wí…L™ ÚttÞ Au. 40 nòh hõ‚fý ™tþ ÚttÞ Au,
…ý ‚{u {tÚtw n÷tðtu, ‚u™e ËtÚtu 40 fhtuz hõ‚fý ™tþ ÚttÞ Au. ‚tu …Ae
ƒtu÷tu™u ? rð[th fhtu fu õÞtk 40 nòh hõ‚fýtu™tu ™tþ yu õÞt 40
fhtuz™tu ™tþ ? ‚tu …Ae ƒtu÷tu™u ? ƒtu÷ðt{tk fkE ðtkÄtu ™Úte, yuðwk {ti™
92
yt…ýtu {q¤-Mð¼tð Ë‚Tr[‚yt™kŒ
ht¾ðt™e sYh ™Úte. ½ýt {ti™ ht¾u Au y™u EþthÚte Ë{òðu Au, yux÷u
‚{tÁk {™ [k[¤ ÚtÞw s. {™ fkE þtk‚ ™Úte fu{ þtk‚ fhðwk ‚u™e yuf
xufr™f Au ¼rð»Þ{tk ‚u™e ŒË rŒðË™e rþrƒh™wk ytÞtus™ fÞwO Au fu {ti™™e
rþrƒh, {ti™ yux÷u þwk ? y™u ‚u fuðe he‚u h¾tÞ ? ‚u™tu «uõxef÷ ŒhBÞt™
ƒÄt ËtÄftu {ti™ …t¤þu. fnuðt™wk ‚tí…Þo yux÷w s Au su ËtÄf {kz¤tu Au
‚u™t „wÁ™u …qAtu fu ‚{u rËØ ÚtE „Þt …ý ‚{the …tËu rËØ fûttyu
…ntU[u÷ ËtÄftu fux÷t ? ‚tu fnu fu yuf …ý ™ne. ‚tu y{u s rËØ ÚtÞt
ƒtfe™t™u rËØ fhðt {tk„‚t ™Úte. {thtu su ËtÄf rËØ ÚttÞ ‚tu ‚u {thtu
nrhV ÚttÞ. {thtu nheV W¼tu ‚u {™u „{u ™ne.…rhýt{u „wÁ þw»Þ™u ½tk[e™t
ƒ¤Œ™e su{ Vuhðu Au. …ý Ët[wk ¿tt™ yt…‚t ™Úte ðhËtu ËwÄe „wÁ …tËu
ËtÄf hnu Au. …Ae ‚{u …eAtu ‚tu fnuþu fu „wÁ …tËuÚte fE {éÞw ™ne, Võ‚
y{u „wÁ …tËu {sqhe fhe.
‚™, {™ y™u Ä™Úte „wÁ™e Ëuðt fhðe òuEyu. y™u „wÁ Ëuðt fÞto
…Ae þwk …rhÂMÚtr‚ ÚttÞ ‚tu fXtu…r™»tŒ{tk ƒ‚tðu÷ Au fu Ë{òðu÷ „wÁ su
{t„o ƒ‚tðu ‚u {t„uo ‚…ùÞto fhðe òuEyu y™u ‚u ŒhBÞt™ ‚{the ykŒh
ËwÍ W¼e Útðe òuEyu. MðÞk¼q ¿tt™ Q¼w ÚttÞ, ‚tu „wÁ ‚tu ‚{™u Rþthtu
fhu Au. W…r™»tŒ{tk „e‚t{tk ¿tt™ «t fu{ fhðwk ‚u™t Rþtht Au, …ý
yt…ýu Ë{S þf‚t ™Úte. òu „wÁ Eþth fhu y™u ‚u™t Eþtht™u …fze
÷eÄtu, ‚tu ‚{tht yt Sð™{tk y{qÕÞ …rhð‚o™ ytðe òÞ Au. ‚{tht yýw
yýw{tk …rhð‚o™ ytðe òÞ Au. ‚{th „wÁ™tu Rþthtu …fzðtu …zþu, òu
„wÁ™tu Eþthtu …fz‚t ™ne ytðzu, ‚tu yt y{q÷ …rhð‚o™ ytððt™wk ™Úte.
su Ë{sŒth Au ‚u™u Eþthtu ftVe Au. Ë{sŒth ftu Eþtht ftVe ni > ‚u™u
÷uf[h fhðt™e sYh ™Úte. „e‚t-W…r™»tŒ{tk Eþtht fhu÷ Au yt…ýu
Ë{S þf‚t ™Úte. Rþthtu ntÚt{tk ytðe „Þtu ‚tu …qýo‚tyu …ntU[ðw y½Á
™Úte, ËtÄftu „wÁS …tËu òÞ Au, y™u {t„u Au fu ‚{u {™u ytí{Ëtûttífth
fhtðtu.
yts ËwÄe{tk sux÷t rËØ …wÁ»ttu ÚtE „Þt y™u ytí{Ëtûttífth fhu÷
93
 fwkzr÷™e
Au ‚u{t™t ftuEyu „wÁ …tËu ytí{Ëtûttífth {tøÞtu ™Úte, ytí{Ëtûttífth™e
xufr™f nwk Ë{òô, …ý ytí{Ëtûttífth ‚{thu s fhðt™tu Au. A„™¼tE
{hu y™u {„™¼tE Mð„uo òÞ ‚uðw ™ ƒ™u, yt…{qyt rð™t Mð„ou ™ sðtÞ.
…nu÷e ðt‚ ‚tu {t„tu ™ne, {t„u ftuý ‚tu fnu r¼¾the {t„u ‚tu ¼e¾ {¤u.
{t„ðtÚte ytí{Ëtûttífth {¤u ™ne, Rr‚ntË{tk õÞtkÞu yuðtuu Œt¾÷tu ™Úte
fu „wÁyu ‚{™u {tøÞt{tk ytí{Ëtûttífth yt…e ŒeÄtu,yþõÞ Au ‚{thu
…tu‚t™u ‚…tË fhðt™e Au, þtuÄðt™wk Au, „wÁ ‚{™u „tEzLË yt…e þfu,
„wwÁ ‚{™u Rþthtu fhu Au, ‚{u Rþthtu …fztu ‚tu ‚{tÁ ft{ ÚttÞ Au.‚{u
{tk„þtu ‚tu {tk„ðtÚte ftuE rŒðË rËØ fûttyu …ntU[tÞ ™nª. ÷tuftu rËØ
fûttyu …ntUåÞt Au. ‚u{ýu „wwÁ …tËu {tkøÞw ™Úte. yuýu …tu‚u ‚…tË fhe Au,
þeÏÞt Au, Ë{ßÞt Au. {tÚtw Vtuze™u ‚iÞth ÚtÞt Au, {u¤ÔÞw Au. „wÁ ‚{u
{™u ytí{Ëtûttífth fhtðtu™u ? ntÚt {tÚtu {qftu™u nwk Ë{trÄ{tk …ntU[e sô.
yux÷wk ÞtŒ ht¾òu {V‚eÞw {¤ðu Au, ‚u Shðt‚w ™Úte. {nu™‚ fhe™u fux÷u
ðeË Ëtu ÚttÞ Au ‚u ‚{™u ¾ƒh …zþu. {™u ÏÞt÷ Au fu {thtu ™t™tu ƒtƒtu
Œþ Yr…Þt ðeË Yr…Þt {tk„u Au ™u nwk yt…wk Awk. ‚u ðt…hu Au ‚u™u ¾ƒh ™Úte
fu Œþ-ðeË Yr…Þt {txu {U fux÷e {nu™‚ fhe Au ? nwk ‚tu ‚u™tu r…‚t Úttô
Awk. yux÷u yt…wk Awk {™u «u{ Au y™u {tht ƒt¤f Au yux÷u yt…wk Awk. …ý
„wÁ ‚tu ŒÞt¤w Au, fÁýtðt™ Au, «u{t¤ Au, yux÷u rþ»Þ™e ðt‚ Ëtk¼¤e
rþ»Þ™u {ŒŒ fhðt …whu …whtu «Þí™ fhu Au. su „wÁ rþ»Þ™u ‚…ùÞto™tu {t„o
™Úte ƒ‚tð‚t ‚u ¼q÷ fhu Au …ý hM‚tu ƒ‚tððtu òuEyu, {t„oŒþo™ yt…ðw
òuEyu {t„u ‚tu ™t …tze Œuðe òuEyu fu ¼tE {tk„ðtÚte fkE {¤þu ™nª,
¼e¾ {¤þu, ytí{Ëtûttífth ™ne {¤u.
fXtu…r™»tŒ{tk ðt‚ ytðe „E Au fu rþ»Þu ‚™ Úte {™Úte y™u Ä™Úte
Ëuðt fhðe òuEyu. „wÁ «ËL™ ntuÞ íÞthu yu ‚{™u Eþthtu fhu Au ‚{thu
Rþthtu …fzðt™tu Au. …nu÷e ðt‚ ‚tu „wÁ «íÞu™e ¼Âõ‚{tk ‚{™u ƒtuÕÞt
ð„h ‚u™e sYrhÞt‚™e ¾ƒh …zðe òuEyu „wÁ fnu ‚{™u yu{ fnu fu
¼tE {™u …týe …t y™u ‚{u …týe …tð ‚u™tu yÚto ™Úte. fƒehu feÄwk Au.
94
yt…ýtu {q¤-Mð¼tð Ë‚Tr[‚yt™kŒ
‘‘Ëns {e÷t Ëtu ŒwÄ ƒhtƒh,
{t„ ÷eÞt Ëtu …t™e,
¾ª[÷eÞt Ëtu hõ‚ ƒhtƒh
yuËe fhýe ò™e.’’
yux÷u Ëns {¤u ‚u™tu yt™kŒ Au. ‚u ðM‚w {u¤ðe™u ðt…hðtÚte yt™kŒ
ytðu Au. {t„e™u ÕÞtu Atu ‚u™tu ftuE yÚto ™Úte. ‚{u ¾U[e™u …ztðe™u ðM‚w
÷E ÕÞtu ‚tu ‚u™tu yÚto hõ‚ suðtu Au. ‚{u ‚u™w hõ‚ …eðtu Atu. hõ‚ [qËtu
Atu, ‚u™tu ftuE yt™kŒ {¤ðt™tu ™Úte. ™Úte …nu÷e ðt‚ yu Au fu,„wÁ™e
sYrhÞt‚ òýtu. ‚u {tøÞt ð„h yt…ý™u yt…ðt™wk Au. „wÁ™e yuf yuf
sYrhÞt‚ òýtu.{tøÞt ð„h yt…ýu yt…ðt™w Au. ‚{tht Ëuðt™w yts {tuxw
÷ûtý Au „wÁ ¼Âõ‚™wk ÷ûtý Au „wÁ ‚hV «u{ ntuÞ ‚t ‚{™u ytuxtu{uxef
s ¾ƒh …ze òÞ Au fu „wÁ™u þu™e sYrhÞt‚ Au. Ët{u™e ÔÞÂõ‚™u {t„ðw
™ne …zu ‚u sYh òýe™u „wÁ™u yt…þtu ‚tu „wÁ™u ƒnw s yt™kŒ ytðþu.
ÏÞt÷ ytðþu fu yt{ fh fu ‚u{ fh ‚tu ‚u ‚u™e {u¤u s ft{ fhu Au. ‚tu
yt rþ»Þ™u „wÁ™u xâw™ª„ ÚtE sðt™wk Au, ‚tu „wÁ™u …ý ¾ƒh …zþu fu
rþ»Þ™u þu™e sYrhÞt‚ Au ? {ti™™e ¼t»tt …fztE „E Au rþ»Þ™e
sYrhÞt‚ „wÁ òu Ëk‚tu»tu Au.
yt su ‚tu Þwhtu…{tk y{urhft{tk yuf ¢uÍ Q¼tu ÚtÞtu Au fu [t÷tu
¼th‚{tk sEyu. yt…ý™u {ntí{t {¤e òÞ ‚tu yt…ýu þÂõ‚…t‚
fhtðeyu y™u Ë{trÄMÚt ÚtEyu. ytðtu ¢uÍ y{urhft{tk Q¼tu ÚtÞtu Au yuf
Vuþ™ W¼e ÚtE Au, …ý yt ÷tuftu ytðu Au ¼th‚ ytðe™u ytðt {ntí{t™e
þtuÄ fhu Au …ý Ët[e ÔÞÂõ‚ {¤‚e ™Úte. {the s ðt‚ fhtu ‚tu {™u 29
ð»to ËwÄe yt¾w rnLŒwM‚t™ VÞtuo Awk. 29 ð»to{tk {™u ƒu fu ºtý Þtu„e su
Ët[t fne þftÞ ‚u {éÞt Au. ƒtfe ‚tu {™u X„ðt¤t {éÞt Au. [ªxª„ ÚtÞwk
Au,‚tu nwk ¾wƒ X„tÞtu Awk. …hŒuþÚte ytð™th™e yt s Œþt Útðt™e, ð»ttuo
ËwÄe yne hÌtt …Ae AuÕ÷u yu™t ntÚt{tk fkE ™Úte ytððt™wk. …tAt …tu‚t™t
Œuþ sðt ‚iÞth Útþu, íÞthu fŒt[ ‚u™t …qÛÞ™tu WŒÞ ÚtÞtu ntuÞ ‚tu ¾hu
95
 fwkzr÷™e
Au ‚u{t™t ftuEyu „wÁ …tËu ytí{Ëtûttífth {tøÞtu ™Úte, ytí{Ëtûttífth™e
xufr™f nwk Ë{òô, …ý ytí{Ëtûttífth ‚{thu s fhðt™tu Au. A„™¼tE
{hu y™u {„™¼tE Mð„uo òÞ ‚uðw ™ ƒ™u, yt…{qyt rð™t Mð„ou ™ sðtÞ.
…nu÷e ðt‚ ‚tu {t„tu ™ne, {t„u ftuý ‚tu fnu r¼¾the {t„u ‚tu ¼e¾ {¤u.
{t„ðtÚte ytí{Ëtûttífth {¤u ™ne, Rr‚ntË{tk õÞtkÞu yuðtuu Œt¾÷tu ™Úte
fu „wÁyu ‚{™u {tøÞt{tk ytí{Ëtûttífth yt…e ŒeÄtu,yþõÞ Au ‚{thu
…tu‚t™u ‚…tË fhðt™e Au, þtuÄðt™wk Au, „wÁ ‚{™u „tEzLË yt…e þfu,
„wwÁ ‚{™u Rþthtu fhu Au, ‚{u Rþthtu …fztu ‚tu ‚{tÁ ft{ ÚttÞ Au.‚{u
{tk„þtu ‚tu {tk„ðtÚte ftuE rŒðË rËØ fûttyu …ntU[tÞ ™nª. ÷tuftu rËØ
fûttyu …ntUåÞt Au. ‚u{ýu „wwÁ …tËu {tkøÞw ™Úte. yuýu …tu‚u ‚…tË fhe Au,
þeÏÞt Au, Ë{ßÞt Au. {tÚtw Vtuze™u ‚iÞth ÚtÞt Au, {u¤ÔÞw Au. „wÁ ‚{u
{™u ytí{Ëtûttífth fhtðtu™u ? ntÚt {tÚtu {qftu™u nwk Ë{trÄ{tk …ntU[e sô.
yux÷wk ÞtŒ ht¾òu {V‚eÞw {¤ðu Au, ‚u Shðt‚w ™Úte. {nu™‚ fhe™u fux÷u
ðeË Ëtu ÚttÞ Au ‚u ‚{™u ¾ƒh …zþu. {™u ÏÞt÷ Au fu {thtu ™t™tu ƒtƒtu
Œþ Yr…Þt ðeË Yr…Þt {tk„u Au ™u nwk yt…wk Awk. ‚u ðt…hu Au ‚u™u ¾ƒh ™Úte
fu Œþ-ðeË Yr…Þt {txu {U fux÷e {nu™‚ fhe Au ? nwk ‚tu ‚u™tu r…‚t Úttô
Awk. yux÷u yt…wk Awk {™u «u{ Au y™u {tht ƒt¤f Au yux÷u yt…wk Awk. …ý
„wÁ ‚tu ŒÞt¤w Au, fÁýtðt™ Au, «u{t¤ Au, yux÷u rþ»Þ™e ðt‚ Ëtk¼¤e
rþ»Þ™u {ŒŒ fhðt …whu …whtu «Þí™ fhu Au. su „wÁ rþ»Þ™u ‚…ùÞto™tu {t„o
™Úte ƒ‚tð‚t ‚u ¼q÷ fhu Au …ý hM‚tu ƒ‚tððtu òuEyu, {t„oŒþo™ yt…ðw
òuEyu {t„u ‚tu ™t …tze Œuðe òuEyu fu ¼tE {tk„ðtÚte fkE {¤þu ™nª,
¼e¾ {¤þu, ytí{Ëtûttífth ™ne {¤u.
fXtu…r™»tŒ{tk ðt‚ ytðe „E Au fu rþ»Þu ‚™ Úte {™Úte y™u Ä™Úte
Ëuðt fhðe òuEyu. „wÁ «ËL™ ntuÞ íÞthu yu ‚{™u Eþthtu fhu Au ‚{thu
Rþthtu …fzðt™tu Au. …nu÷e ðt‚ ‚tu „wÁ «íÞu™e ¼Âõ‚{tk ‚{™u ƒtuÕÞt
ð„h ‚u™e sYrhÞt‚™e ¾ƒh …zðe òuEyu „wÁ fnu ‚{™u yu{ fnu fu
¼tE {™u …týe …t y™u ‚{u …týe …tð ‚u™tu yÚto ™Úte. fƒehu feÄwk Au.
94
yt…ýtu {q¤-Mð¼tð Ë‚Tr[‚yt™kŒ
‘‘Ëns {e÷t Ëtu ŒwÄ ƒhtƒh,
{t„ ÷eÞt Ëtu …t™e,
¾ª[÷eÞt Ëtu hõ‚ ƒhtƒh
yuËe fhýe ò™e.’’
yux÷u Ëns {¤u ‚u™tu yt™kŒ Au. ‚u ðM‚w {u¤ðe™u ðt…hðtÚte yt™kŒ
ytðu Au. {t„e™u ÕÞtu Atu ‚u™tu ftuE yÚto ™Úte. ‚{u ¾U[e™u …ztðe™u ðM‚w
÷E ÕÞtu ‚tu ‚u™tu yÚto hõ‚ suðtu Au. ‚{u ‚u™w hõ‚ …eðtu Atu. hõ‚ [qËtu
Atu, ‚u™tu ftuE yt™kŒ {¤ðt™tu ™Úte. ™Úte …nu÷e ðt‚ yu Au fu,„wÁ™e
sYrhÞt‚ òýtu. ‚u {tøÞt ð„h yt…ý™u yt…ðt™wk Au. „wÁ™e yuf yuf
sYrhÞt‚ òýtu.{tøÞt ð„h yt…ýu yt…ðt™w Au. ‚{tht Ëuðt™w yts {tuxw
÷ûtý Au „wÁ ¼Âõ‚™wk ÷ûtý Au „wÁ ‚hV «u{ ntuÞ ‚t ‚{™u ytuxtu{uxef
s ¾ƒh …ze òÞ Au fu „wÁ™u þu™e sYrhÞt‚ Au. Ët{u™e ÔÞÂõ‚™u {t„ðw
™ne …zu ‚u sYh òýe™u „wÁ™u yt…þtu ‚tu „wÁ™u ƒnw s yt™kŒ ytðþu.
ÏÞt÷ ytðþu fu yt{ fh fu ‚u{ fh ‚tu ‚u ‚u™e {u¤u s ft{ fhu Au. ‚tu
yt rþ»Þ™u „wÁ™u xâw™ª„ ÚtE sðt™wk Au, ‚tu „wÁ™u …ý ¾ƒh …zþu fu
rþ»Þ™u þu™e sYrhÞt‚ Au ? {ti™™e ¼t»tt …fztE „E Au rþ»Þ™e
sYrhÞt‚ „wÁ òu Ëk‚tu»tu Au.
yt su ‚tu Þwhtu…{tk y{urhft{tk yuf ¢uÍ Q¼tu ÚtÞtu Au fu [t÷tu
¼th‚{tk sEyu. yt…ý™u {ntí{t {¤e òÞ ‚tu yt…ýu þÂõ‚…t‚
fhtðeyu y™u Ë{trÄMÚt ÚtEyu. ytðtu ¢uÍ y{urhft{tk Q¼tu ÚtÞtu Au yuf
Vuþ™ W¼e ÚtE Au, …ý yt ÷tuftu ytðu Au ¼th‚ ytðe™u ytðt {ntí{t™e
þtuÄ fhu Au …ý Ët[e ÔÞÂõ‚ {¤‚e ™Úte. {the s ðt‚ fhtu ‚tu {™u 29
ð»to ËwÄe yt¾w rnLŒwM‚t™ VÞtuo Awk. 29 ð»to{tk {™u ƒu fu ºtý Þtu„e su
Ët[t fne þftÞ ‚u {éÞt Au. ƒtfe ‚tu {™u X„ðt¤t {éÞt Au. [ªxª„ ÚtÞwk
Au,‚tu nwk ¾wƒ X„tÞtu Awk. …hŒuþÚte ytð™th™e yt s Œþt Útðt™e, ð»ttuo
ËwÄe yne hÌtt …Ae AuÕ÷u yu™t ntÚt{tk fkE ™Úte ytððt™wk. …tAt …tu‚t™t
Œuþ sðt ‚iÞth Útþu, íÞthu fŒt[ ‚u™t …qÛÞ™tu WŒÞ ÚtÞtu ntuÞ ‚tu ¾hu
95
 fwkzr÷™e
ð¾‚u „wÁ {¤e òÞ ‚tu ‚u™e ‚…ùÞto V¤þu. su{ …tu÷ ƒúLx yt¾wk
rnLŒwM‚t™ VÞtuo …ý ‚u™u õÞtkÞ ‚u™u rËæÄ„wÁ {éÞt ™ne, yt¾hu yu
…tu‚t™ £tkË Œuþ …tAtu Vh‚tu n‚tu íÞthu ‚u™u ftuEyu fÌtw fu ytx÷w ƒÄw ‚{u
¼÷u VÞto …ý yuf 𾂠h{ý {nŠ»t™u {¤e ytðtu. ‚tu ‚{the yt þtuÄ
Au, ‚u™t …h …qýo rðht{ {qftE sþu. …tu÷ ƒúLx h{ý {nŠ»t™u {¤u Au.
h{ý {nŠ»t™u …tu‚t™e ¼t»tt s ytðz‚e ™ntu‚e ‚tu £U[ ¼t»tt fu{ òýe
þfu ? yux÷u …tu÷ ƒúkx y™u h{ý {nŠ»t ƒL™u ¼u„t ÚtÞt y™u {ti™™e
¼t»tt þY ÚtE. ¼th‚ ytððt™tu WŒTuþ …qýo ÚtÞtu. ‚{tht …qÛÞ™tu WŒÞ
ÚtÞtu ntuÞ ‚tu s „wÁ™tu Ëk…fo ÚttÞ, ƒtfe ‚{u ®nŒwM‚t™ ¼xfe™u ‚{tht Œuþ
…tAt Vhtu ‚tu …ý fkE {¤u ™nª.
æÞt™Þtu„ þÂõ‚…t‚™t „wY {¤ðt frX™
ËtÄf™u ÞtuøÞ „wÁ {¤ðt ‚u ºtý [th sL{™t …qÛÞ™e ðt‚ ðt‚ Au.
æÞt™Þtu„e þÂõ‚…t‚™t „wÁ {¤ðt fXe™ ðt‚ Au ytðt ËŒT„wÁ ºtý[th
sL{™t …qÛÞ …Ae {¤u Au. ytðt ÞtuøÞ „wÁ {¤ðt {tuxe ðt‚ Au. „wÁ™t
yk‚h{tk rþ»Þ™wk fÕÞtý fhðwk, ‚u™wk ¼÷w fu{ fhðw ‚u s h{‚w ntuÞ. ‚u™t
¾eËt …h ™sh ™ ntuÞ. rþ»Þ ‚hVÚte {™u þwk {¤u Au? ‚u™t …h ™sh
™ ntuÞ. þÂõ‚…t‚ yux÷u þwk ? ‚u™t …h …wM‚f {U ÷ÏÞw Au ‚u ðtk[e sðwk.
ßÞthu swyu fu ËtÄf ½ýe {nu™u‚ fhu Au …ý ËV¤ Út‚t ™Úte íÞthu „wÁ
‚u™t Ët‚uÞ [¢ þwØ fhe yt…u Au. yþwÂØytu Œqh fhe yt…u Au, õÞthuf
‚tu ËtÄf W…h …ntU[e „Þtu ntuÞ, yt¾tu ntÚte r™f¤e òÞ …ý SkŒ„e
ËwÄe …qkAzwk ƒnth ™ef¤‚wk ™Úte, íÞthu „wÁ ËtÄf™u Úttuze s {ŒŒ fhu ‚tu
ËtÄf™u …qAzwk ƒnth ™ef¤e òÞ, …qýo fûtt ËwÄe …ntU[e òÞ. yts „wÁ™wk
ft{ Au, su Ë{Þu ËtÄf™e ËtÄ™t …tfe „E ntuÞ y™u r™f¤ðt™e ‚iÞthe
ntuÞ …qýo fûttyu …ntU[ðt™e ‚iÞthe ntuÞ íÞthu „wÁ {ŒŒ fhu ‚tu ‚u™wk ft{
ÚtE òÞ.ËtÄ™t{tk þtherhf {t™rËf fu …qðo sL{™t ËtÄ™t{tk ftuE
søÞtyu {w~fu÷e …z‚e ntuÞ ËV¤‚t {¤‚ ™ ntuÞ íÞthu ËtÄfu yuf s ft{
fhtð™wk Au. „wÁ™wk Éý ðÄthe Œtu.
96
yt…ýtu {q¤-Mð¼tð Ë‚Tr[‚yt™kŒ
„wÁ …tu‚t™e ËtÄ™t sL{ þÂõ‚Úte ËtÄf™u ËV¤‚t y…tðu Au „wÁ
‚u™wk Éý ht¾‚t ™Úte. ‚u nk{uþt suðw ytðu ‚uðw [qfðe Œu Au, ‚{u „wÁ™u
1 Yr…Þtu yt…tu ‚tu „wÁ ƒu Yr…Þt yt…e Œu Au. yux÷u ‚{thu ‚tu „wÁ™u
‚{tht ÉýÚte Œtkxe Œtu. ‚u ‚{tht Éý fu{ [qfÔÞt ð„h hnuðt™t Au? „wÁ
nðu fnuþu fu ƒË ¼tE nðu hnuðt Œu. fXtu…r™»tŒ{tk „wÁ¼Âõ‚ yt…e
Au.ËtÄf ð»ttuo ËwÄe „wÁ™e Ëuðt fhu yt©{ ðt¤u, …týe ¼hu, ÷tfztk ÷tðu,
„wÁ{t‚t™e Ëuðt fhu, „wÁ™t ht‚™t ƒth ðtøÞt ËwÄe …„ Œƒtðu. ðnu÷t
WXe™u yu s «ð]Â¥t fhu. ytðe ð»ttuo ËwÄe™e «ð]Â¥t …Ae „wÁ «ËL™ ÚttÞ.
y™u yu s „wÁ ‚{™u fhu Au þwk ? ‚u Eþthtu fhu Au. Ë{sŒthtu ftu Rþtht
ftVe ntuÞ, „Äuzt™u ztVýt ™u ‚uS™u xftuhtu. ytx÷e Ëuðt fÞto …Ae …ý
‚{tht{tk Rþtuh Ë{sðt™e þÂõ‚ ™ ntuÞ ‚tu ƒÄw Vu÷ ÚttÞ Au, ‚™u™tu yuf
W…tÞ Au fu „wÁ Éý [ztðtu. su{ su{ „wÁ Éý [z‚w sþu ‚u{ „wÁyu
sYh …zu Eþthtu fhðt™u ƒŒ÷u Ëthe he‚u Ë{òðþu. yu Ëthe he‚u
Ë{òðþu ‚tu rþ»Þ Íz…e ‚iÞth Útþu. yux÷u W…r™»tŒ „e‚t, ðuŒtu y™u
…whtýtu{tk „wÁ {ntíBÞ ¾qƒ s fnuðt{tk ytÔÞwk Au. „wÁ Ëuðt ‚tu ‚™{™ …qýo
he‚u sux÷e he‚u ÚtE þfu ‚ux÷e he‚u fhðt™wk fÌtwk Au. yu™t {txu „wÁ „e‚t
™t{™e [tu…ze Au, ytx÷w ƒÄw fÞto …Ae „wÁ Rþthtu fhu Au y™u Rþtht
rËðtÞ fE fhe þfu ‚u { ™Úte. {u ‚{™u fÌtw k ¼e¾ {t„ðtÚte
ytí{Ëtûttífth ÚtÞu÷ ntuÞ ‚tu þt™{tk Ë{S òð y™u ‚{thu þwk fhðt™wk
Au. yÇÞtË fÞto …Ae ‚{thu Ë{sðt™w Au, MðÞk¼q ¿tt™ Q¼w fhðt™wk Au,
‚{thu ‚…tË fhðt™e Au, yuf ËqÍ Q¼e fhðt™e Au, W…r™»tŒ - „e‚t
fnu Au fu Ë{S òð ‚{thu fE s fhðt™w ™Úte. yuf s ðtõÞ Au fu
Ë{S™u ËqE òð’’ ™ne ‚tu yt¾e SkŒ„e «ð]Â¥t fÞto s fhtu y™u
Ë{òu‚tu …Ae ‚{thu fE fhðt™wk ™Úte. Ë{S™u ‚tu ËqE sðt™wk Au.
„wY «íÞu …qýoË{…oýÚte þÂõ‚…t‚™tu Ëk…qýo ÷t¼
„wÁyu ‚tu ¾qƒ s ËtÄ™t fhu÷ Au. ‚u ËtÄ™s™efþÂõ‚ {u¤ððt
½ýe s {w~fu÷e{tkÚte …Ëth ÚtÞt Au.yu þÂõ‚ „wÁ ¾wƒ ŒÞt¤w y™u f]…t¤w
97
 fwkzr÷™e
ð¾‚u „wÁ {¤e òÞ ‚tu ‚u™e ‚…ùÞto V¤þu. su{ …tu÷ ƒúLx yt¾wk
rnLŒwM‚t™ VÞtuo …ý ‚u™u õÞtkÞ ‚u™u rËæÄ„wÁ {éÞt ™ne, yt¾hu yu
…tu‚t™ £tkË Œuþ …tAtu Vh‚tu n‚tu íÞthu ‚u™u ftuEyu fÌtw fu ytx÷w ƒÄw ‚{u
¼÷u VÞto …ý yuf 𾂠h{ý {nŠ»t™u {¤e ytðtu. ‚tu ‚{the yt þtuÄ
Au, ‚u™t …h …qýo rðht{ {qftE sþu. …tu÷ ƒúLx h{ý {nŠ»t™u {¤u Au.
h{ý {nŠ»t™u …tu‚t™e ¼t»tt s ytðz‚e ™ntu‚e ‚tu £U[ ¼t»tt fu{ òýe
þfu ? yux÷u …tu÷ ƒúkx y™u h{ý {nŠ»t ƒL™u ¼u„t ÚtÞt y™u {ti™™e
¼t»tt þY ÚtE. ¼th‚ ytððt™tu WŒTuþ …qýo ÚtÞtu. ‚{tht …qÛÞ™tu WŒÞ
ÚtÞtu ntuÞ ‚tu s „wÁ™tu Ëk…fo ÚttÞ, ƒtfe ‚{u ®nŒwM‚t™ ¼xfe™u ‚{tht Œuþ
…tAt Vhtu ‚tu …ý fkE {¤u ™nª.
æÞt™Þtu„ þÂõ‚…t‚™t „wY {¤ðt frX™
ËtÄf™u ÞtuøÞ „wÁ {¤ðt ‚u ºtý [th sL{™t …qÛÞ™e ðt‚ ðt‚ Au.
æÞt™Þtu„e þÂõ‚…t‚™t „wÁ {¤ðt fXe™ ðt‚ Au ytðt ËŒT„wÁ ºtý[th
sL{™t …qÛÞ …Ae {¤u Au. ytðt ÞtuøÞ „wÁ {¤ðt {tuxe ðt‚ Au. „wÁ™t
yk‚h{tk rþ»Þ™wk fÕÞtý fhðwk, ‚u™wk ¼÷w fu{ fhðw ‚u s h{‚w ntuÞ. ‚u™t
¾eËt …h ™sh ™ ntuÞ. rþ»Þ ‚hVÚte {™u þwk {¤u Au? ‚u™t …h ™sh
™ ntuÞ. þÂõ‚…t‚ yux÷u þwk ? ‚u™t …h …wM‚f {U ÷ÏÞw Au ‚u ðtk[e sðwk.
ßÞthu swyu fu ËtÄf ½ýe {nu™u‚ fhu Au …ý ËV¤ Út‚t ™Úte íÞthu „wÁ
‚u™t Ët‚uÞ [¢ þwØ fhe yt…u Au. yþwÂØytu Œqh fhe yt…u Au, õÞthuf
‚tu ËtÄf W…h …ntU[e „Þtu ntuÞ, yt¾tu ntÚte r™f¤e òÞ …ý SkŒ„e
ËwÄe …qkAzwk ƒnth ™ef¤‚wk ™Úte, íÞthu „wÁ ËtÄf™u Úttuze s {ŒŒ fhu ‚tu
ËtÄf™u …qAzwk ƒnth ™ef¤e òÞ, …qýo fûtt ËwÄe …ntU[e òÞ. yts „wÁ™wk
ft{ Au, su Ë{Þu ËtÄf™e ËtÄ™t …tfe „E ntuÞ y™u r™f¤ðt™e ‚iÞthe
ntuÞ …qýo fûttyu …ntU[ðt™e ‚iÞthe ntuÞ íÞthu „wÁ {ŒŒ fhu ‚tu ‚u™wk ft{
ÚtE òÞ.ËtÄ™t{tk þtherhf {t™rËf fu …qðo sL{™t ËtÄ™t{tk ftuE
søÞtyu {w~fu÷e …z‚e ntuÞ ËV¤‚t {¤‚ ™ ntuÞ íÞthu ËtÄfu yuf s ft{
fhtð™wk Au. „wÁ™wk Éý ðÄthe Œtu.
96
yt…ýtu {q¤-Mð¼tð Ë‚Tr[‚yt™kŒ
„wÁ …tu‚t™e ËtÄ™t sL{ þÂõ‚Úte ËtÄf™u ËV¤‚t y…tðu Au „wÁ
‚u™wk Éý ht¾‚t ™Úte. ‚u nk{uþt suðw ytðu ‚uðw [qfðe Œu Au, ‚{u „wÁ™u
1 Yr…Þtu yt…tu ‚tu „wÁ ƒu Yr…Þt yt…e Œu Au. yux÷u ‚{thu ‚tu „wÁ™u
‚{tht ÉýÚte Œtkxe Œtu. ‚u ‚{tht Éý fu{ [qfÔÞt ð„h hnuðt™t Au? „wÁ
nðu fnuþu fu ƒË ¼tE nðu hnuðt Œu. fXtu…r™»tŒ{tk „wÁ¼Âõ‚ yt…e
Au.ËtÄf ð»ttuo ËwÄe „wÁ™e Ëuðt fhu yt©{ ðt¤u, …týe ¼hu, ÷tfztk ÷tðu,
„wÁ{t‚t™e Ëuðt fhu, „wÁ™t ht‚™t ƒth ðtøÞt ËwÄe …„ Œƒtðu. ðnu÷t
WXe™u yu s «ð]Â¥t fhu. ytðe ð»ttuo ËwÄe™e «ð]Â¥t …Ae „wÁ «ËL™ ÚttÞ.
y™u yu s „wÁ ‚{™u fhu Au þwk ? ‚u Eþthtu fhu Au. Ë{sŒthtu ftu Rþtht
ftVe ntuÞ, „Äuzt™u ztVýt ™u ‚uS™u xftuhtu. ytx÷e Ëuðt fÞto …Ae …ý
‚{tht{tk Rþtuh Ë{sðt™e þÂõ‚ ™ ntuÞ ‚tu ƒÄw Vu÷ ÚttÞ Au, ‚™u™tu yuf
W…tÞ Au fu „wÁ Éý [ztðtu. su{ su{ „wÁ Éý [z‚w sþu ‚u{ „wÁyu
sYh …zu Eþthtu fhðt™u ƒŒ÷u Ëthe he‚u Ë{òðþu. yu Ëthe he‚u
Ë{òðþu ‚tu rþ»Þ Íz…e ‚iÞth Útþu. yux÷u W…r™»tŒ „e‚t, ðuŒtu y™u
…whtýtu{tk „wÁ {ntíBÞ ¾qƒ s fnuðt{tk ytÔÞwk Au. „wÁ Ëuðt ‚tu ‚™{™ …qýo
he‚u sux÷e he‚u ÚtE þfu ‚ux÷e he‚u fhðt™wk fÌtwk Au. yu™t {txu „wÁ „e‚t
™t{™e [tu…ze Au, ytx÷w ƒÄw fÞto …Ae „wÁ Rþthtu fhu Au y™u Rþtht
rËðtÞ fE fhe þfu ‚u { ™Úte. {u ‚{™u fÌtw k ¼e¾ {t„ðtÚte
ytí{Ëtûttífth ÚtÞu÷ ntuÞ ‚tu þt™{tk Ë{S òð y™u ‚{thu þwk fhðt™wk
Au. yÇÞtË fÞto …Ae ‚{thu Ë{sðt™w Au, MðÞk¼q ¿tt™ Q¼w fhðt™wk Au,
‚{thu ‚…tË fhðt™e Au, yuf ËqÍ Q¼e fhðt™e Au, W…r™»tŒ - „e‚t
fnu Au fu Ë{S òð ‚{thu fE s fhðt™w ™Úte. yuf s ðtõÞ Au fu
Ë{S™u ËqE òð’’ ™ne ‚tu yt¾e SkŒ„e «ð]Â¥t fÞto s fhtu y™u
Ë{òu‚tu …Ae ‚{thu fE fhðt™wk ™Úte. Ë{S™u ‚tu ËqE sðt™wk Au.
„wY «íÞu …qýoË{…oýÚte þÂõ‚…t‚™tu Ëk…qýo ÷t¼
„wÁyu ‚tu ¾qƒ s ËtÄ™t fhu÷ Au. ‚u ËtÄ™s™efþÂõ‚ {u¤ððt
½ýe s {w~fu÷e{tkÚte …Ëth ÚtÞt Au.yu þÂõ‚ „wÁ ¾wƒ ŒÞt¤w y™u f]…t¤w
97
 fwkzr÷™e
ntuðtÚte y™u …tAt þÂõ‚þt¤e Au. yu Äthu; ‚tu rþ»Þ™u yt…e þfu. yu
{u¤ððt {txu ƒeS þh‚ Au fu rþ»Þ™tu …qýo ¼Âõ‚¼tð ntuðtu òuEyu yu
…qýo ¼Âõ‚¼tð ™ ntuÞ ¾qýt{tk õÞtkÞ r‚hMfth ntuÞ ‚tu „wÁ „{u yux÷w
¿tt™ yt…ðt «Þí™ fhu ‚tu ¿tt™ {¤u ™ne. ¿tt™ {u¤ððt™tu …nu÷tu …tÞtu
Au fu ¿tt™ {u¤ððt su™e …tËu {t„‚tu ntu ‚u™e «íÞu „wÁ «íÞu …qýo ¼tð
ntuðtu òuEyu. yýw{tk õÞtÞ r‚hMfth ™ ntuðtu òuEyu. Ä]ýt ™ ntuðe òuEyu
‚tu s ‚{™u ¿tt™ {¤u.‚tu s „wÁ …tËuÚte {¤‚e rðãt [zu yu ‚{u …qýo‚t
«t fhtu Atu. {txu ƒÄw s „wÁ {txu fhe Aqxtu ËtÄf ‚™ {™Úte ½ËtE
òÞ y™u „wÁ …ý ËtÄf {txu …tu‚t™e ƒÄe þÂõ‚™tu W…Þtu„ fhe™u rþ»Þ™u
yt„¤ …ntU[tzu. yux÷u fu yuf Ët[t „wÁ™u Ët[tu rþ»Þ {¤ðtu òuEyu.
Rr‚ntË{tk ƒu s «rËØ ½x™t Au. f]»ý suðtu Ët[tu „wÁ Au y™u yswo™
suðtu Ët[tu rþ»Þ Au. yswo™ „wÁ f]»ý™; „e‚t™t 555 «§tu …qATÞt Au.
…ý f]»ýu 555 «§tu™t sðtƒ ytÃÞt Au. yts™t s{t™t{tk ftuE „wÁ
ËtÄf «§ …qAu ‚tu „wÁ sðtƒ yt…u. 10 «§tu …qAu y™u yøÞth{t «§u
fnu fu ¼tE ¼uò™wk Œne þt {txu fhu Au? ‚uðt s ƒeò „wÁ yüt ð¢ y™u
htò s™fhtò.Rr‚ntË™e ½x™t Au. ƒeS þçŒtu{tk ðt‚ fheyu ‚tu „wÁ ‚tu
¼tøÞþt¤e fnuðtÞ fu ‚u™u Ët[tu rþ»Þ {éÞtu. su Ët[t „wÁ Au ‚u™u Ët[t
rþ»Þ {¤‚t ™Úte y™u Ët[t rþ»Þ Au ‚u™u Ët[t „wÁ {¤‚t ™Úte. Ët[t
„wÁ y™u Ët[t rþ»Þ ¼uŒt Útðt yu y™uf sL{™t …qÛÞ …Ae ½x‚e ½x™t
Au. rþ»Þ ntuÞ ‚u™u yu{ ntuÞ fu nðu™t „wÁ …tËu sðw {¤ðw ntuÞ ‚tu {¤u
™ne ‚tu fE ™ne y™u „wÁ™u …ý yu{ ntuÞ rþ»Þ™tu ÷t¼ ÷E™u ‚u™u Atuze
Œuðtu. yt{ ßÞthu ƒL™u™tk {™{tk …t… ¼ÞwO Au, ‚tu ‚{™u ytí{Ëtûttífth
ËwÄe …ntU[tzu ™ne. „wÁ «íÞu rþ»Þ™e …h{ ¼Âõ‚ ntuðe òuEyu y™u
„wÁS™e fÁýt …ý rþ»Þ …h …qhu…qhe ntuðe òuEyu. yux÷u fu [th ntÚt Au,
yt ËtÄf …h „wÁS™t [thu ntÚt Au. y{u ‚{the …h …ý [thu ntÚt ytðu
yu{ ‚{u {nu™‚ fhtu. yux÷u fu fnuðt™wk ‚tí…Þo yux÷w s Au fu Ët[t „wÁ
y™u Ët[t rþ»Þ {¤ðt yu ‚tu {tuxt ¼tøÞ™e ðt‚ Au. ytðe yZe 3000
98
yt…ýtu {q¤-Mð¼tð Ë‚Tr[‚yt™kŒ
ð»tuo ½x™t ƒ™u Au. ƒtfe ‚tu „wÁ y™u rþ»Þ ðå[u Xu÷{Xu÷t nt÷u Au, „wÁ
rþ»Þ™u ƒ™tðtð™tu «Þí™ fhu Au y™u rþ»Þ „wÁ™u ƒ™tððt™tu «Þí™ fhu
Au . yu f ƒeò Ë{su Au fu ÷t¼ yu f ƒeòu ÷E ÷Eyu . rþrƒh{tk
þÂõ‚…t‚™tu «tu„út{{ ht¾u÷ ntuÞ Au. ‚u{tk ËtÄftu ÂîÄt{tk ntuÞ Au fu yuf
„wÁ fÞto …Ae ƒeò „wÁ fhtÞ ! yu ÂîÄt{tk ™u ÂîÄt{tk yu „wÁ fhe þf‚tu
™Úte, …Ae ‚u™u ¾ƒh …ze òÞ Au fu yt ‚tu ft{ fhðt suðwk n‚w …ý {tuzw
ÚtE „Þw ntuÞ Au. Ë{Þ …Ëth ÚtE „Þt …Ae þwk ÚttÞ ? yuf ðth …txý
ËtÄftu™e yuf rþrƒh ÞtuS n‚e.rþrƒh …qhe ÚttÞ …Ae rŒûtt™tu «tu„{
ht¾u÷ ‚u{tk Œþ ËtÄft™u rŒûtt yt…u÷ …Ae ™ðËthe «tu„t{ n‚tu íÞthu
…txý™t …kŒh ËtÄftu ytðu÷ yux÷u fu ÷û{e [tkŒ÷tu fhðt ytðu íÞthu ËtÄf
{tuZwk Ätuðt òÞ Au. Ë{òÞ íÞthu Ë{Þ ðe‚e „Þtu ntuÞ Au. ËtÄf ƒeS
søÞtyu Œqh Œqh ËwÄe …iËt ¾[eo™u rŒûtt ÷uðt ytðu Au. þÂõ‚…t‚ {txu ytðu
Au ytðe Sð™™e yuf fYý‚t Au, ytðe fYý‚t Œh rþrƒhu òuðt {¤u Au.
> nrh H ‚‚T Ë‚T >
¾tË™tUÄ:-yt …wM‚ftu {wÏÞ Wvuþ Ë{ts{tk «ðo‚‚e ¾tuxe ykÄ©æÄt™u
Œqh fhe Ët[e {trn‚e Ë{ts{tk yt…ðe. sux÷t ðÄthu ËtÄftu yt …wM‚f™tu
÷t¼ ÷uþtu ‚ux÷tu s ðÄthu ÷t¼ Ë{ts™u {¤þu. ‚uÚte Œhuf ËtÄftu™u ¾tË
rð™k‚e fu …wM‚f ðtkåÞt ƒtŒ …tu‚t™e …tËu ™ ht¾‚t ƒeò ËtÄftu™u yt…ðe
suÚte …q. „wÁS™t {ntyr¼Þt™{tk y«íÞût he‚u yt…™tu ËnÞtu„ {¤u.
99
 fwkzr÷™e
ntuðtÚte y™u …tAt þÂõ‚þt¤e Au. yu Äthu; ‚tu rþ»Þ™u yt…e þfu. yu
{u¤ððt {txu ƒeS þh‚ Au fu rþ»Þ™tu …qýo ¼Âõ‚¼tð ntuðtu òuEyu yu
…qýo ¼Âõ‚¼tð ™ ntuÞ ¾qýt{tk õÞtkÞ r‚hMfth ntuÞ ‚tu „wÁ „{u yux÷w
¿tt™ yt…ðt «Þí™ fhu ‚tu ¿tt™ {¤u ™ne. ¿tt™ {u¤ððt™tu …nu÷tu …tÞtu
Au fu ¿tt™ {u¤ððt su™e …tËu {t„‚tu ntu ‚u™e «íÞu „wÁ «íÞu …qýo ¼tð
ntuðtu òuEyu. yýw{tk õÞtÞ r‚hMfth ™ ntuðtu òuEyu. Ä]ýt ™ ntuðe òuEyu
‚tu s ‚{™u ¿tt™ {¤u.‚tu s „wÁ …tËuÚte {¤‚e rðãt [zu yu ‚{u …qýo‚t
«t fhtu Atu. {txu ƒÄw s „wÁ {txu fhe Aqxtu ËtÄf ‚™ {™Úte ½ËtE
òÞ y™u „wÁ …ý ËtÄf {txu …tu‚t™e ƒÄe þÂõ‚™tu W…Þtu„ fhe™u rþ»Þ™u
yt„¤ …ntU[tzu. yux÷u fu yuf Ët[t „wÁ™u Ët[tu rþ»Þ {¤ðtu òuEyu.
Rr‚ntË{tk ƒu s «rËØ ½x™t Au. f]»ý suðtu Ët[tu „wÁ Au y™u yswo™
suðtu Ët[tu rþ»Þ Au. yswo™ „wÁ f]»ý™; „e‚t™t 555 «§tu …qATÞt Au.
…ý f]»ýu 555 «§tu™t sðtƒ ytÃÞt Au. yts™t s{t™t{tk ftuE „wÁ
ËtÄf «§ …qAu ‚tu „wÁ sðtƒ yt…u. 10 «§tu …qAu y™u yøÞth{t «§u
fnu fu ¼tE ¼uò™wk Œne þt {txu fhu Au? ‚uðt s ƒeò „wÁ yüt ð¢ y™u
htò s™fhtò.Rr‚ntË™e ½x™t Au. ƒeS þçŒtu{tk ðt‚ fheyu ‚tu „wÁ ‚tu
¼tøÞþt¤e fnuðtÞ fu ‚u™u Ët[tu rþ»Þ {éÞtu. su Ët[t „wÁ Au ‚u™u Ët[t
rþ»Þ {¤‚t ™Úte y™u Ët[t rþ»Þ Au ‚u™u Ët[t „wÁ {¤‚t ™Úte. Ët[t
„wÁ y™u Ët[t rþ»Þ ¼uŒt Útðt yu y™uf sL{™t …qÛÞ …Ae ½x‚e ½x™t
Au. rþ»Þ ntuÞ ‚u™u yu{ ntuÞ fu nðu™t „wÁ …tËu sðw {¤ðw ntuÞ ‚tu {¤u
™ne ‚tu fE ™ne y™u „wÁ™u …ý yu{ ntuÞ rþ»Þ™tu ÷t¼ ÷E™u ‚u™u Atuze
Œuðtu. yt{ ßÞthu ƒL™u™tk {™{tk …t… ¼ÞwO Au, ‚tu ‚{™u ytí{Ëtûttífth
ËwÄe …ntU[tzu ™ne. „wÁ «íÞu rþ»Þ™e …h{ ¼Âõ‚ ntuðe òuEyu y™u
„wÁS™e fÁýt …ý rþ»Þ …h …qhu…qhe ntuðe òuEyu. yux÷u fu [th ntÚt Au,
yt ËtÄf …h „wÁS™t [thu ntÚt Au. y{u ‚{the …h …ý [thu ntÚt ytðu
yu{ ‚{u {nu™‚ fhtu. yux÷u fu fnuðt™wk ‚tí…Þo yux÷w s Au fu Ët[t „wÁ
y™u Ët[t rþ»Þ {¤ðt yu ‚tu {tuxt ¼tøÞ™e ðt‚ Au. ytðe yZe 3000
98
yt…ýtu {q¤-Mð¼tð Ë‚Tr[‚yt™kŒ
ð»tuo ½x™t ƒ™u Au. ƒtfe ‚tu „wÁ y™u rþ»Þ ðå[u Xu÷{Xu÷t nt÷u Au, „wÁ
rþ»Þ™u ƒ™tðtð™tu «Þí™ fhu Au y™u rþ»Þ „wÁ™u ƒ™tððt™tu «Þí™ fhu
Au . yu f ƒeò Ë{su Au fu ÷t¼ yu f ƒeòu ÷E ÷Eyu . rþrƒh{tk
þÂõ‚…t‚™tu «tu„út{{ ht¾u÷ ntuÞ Au. ‚u{tk ËtÄftu ÂîÄt{tk ntuÞ Au fu yuf
„wÁ fÞto …Ae ƒeò „wÁ fhtÞ ! yu ÂîÄt{tk ™u ÂîÄt{tk yu „wÁ fhe þf‚tu
™Úte, …Ae ‚u™u ¾ƒh …ze òÞ Au fu yt ‚tu ft{ fhðt suðwk n‚w …ý {tuzw
ÚtE „Þw ntuÞ Au. Ë{Þ …Ëth ÚtE „Þt …Ae þwk ÚttÞ ? yuf ðth …txý
ËtÄftu™e yuf rþrƒh ÞtuS n‚e.rþrƒh …qhe ÚttÞ …Ae rŒûtt™tu «tu„{
ht¾u÷ ‚u{tk Œþ ËtÄft™u rŒûtt yt…u÷ …Ae ™ðËthe «tu„t{ n‚tu íÞthu
…txý™t …kŒh ËtÄftu ytðu÷ yux÷u fu ÷û{e [tkŒ÷tu fhðt ytðu íÞthu ËtÄf
{tuZwk Ätuðt òÞ Au. Ë{òÞ íÞthu Ë{Þ ðe‚e „Þtu ntuÞ Au. ËtÄf ƒeS
søÞtyu Œqh Œqh ËwÄe …iËt ¾[eo™u rŒûtt ÷uðt ytðu Au. þÂõ‚…t‚ {txu ytðu
Au ytðe Sð™™e yuf fYý‚t Au, ytðe fYý‚t Œh rþrƒhu òuðt {¤u Au.
> nrh H ‚‚T Ë‚T >
¾tË™tUÄ:-yt …wM‚ftu {wÏÞ Wvuþ Ë{ts{tk «ðo‚‚e ¾tuxe ykÄ©æÄt™u
Œqh fhe Ët[e {trn‚e Ë{ts{tk yt…ðe. sux÷t ðÄthu ËtÄftu yt …wM‚f™tu
÷t¼ ÷uþtu ‚ux÷tu s ðÄthu ÷t¼ Ë{ts™u {¤þu. ‚uÚte Œhuf ËtÄftu™u ¾tË
rð™k‚e fu …wM‚f ðtkåÞt ƒtŒ …tu‚t™e …tËu ™ ht¾‚t ƒeò ËtÄftu™u yt…ðe
suÚte …q. „wÁS™t {ntyr¼Þt™{tk y«íÞût he‚u yt…™tu ËnÞtu„ {¤u.
99
 fwkzr÷™e
ntuðtÚte y™u …tAt þÂõ‚þt¤e Au. yu Äthu; ‚tu rþ»Þ™u yt…e þfu. yu
{u¤ððt {txu ƒeS þh‚ Au fu rþ»Þ™tu …qýo ¼Âõ‚¼tð ntuðtu òuEyu yu
…qýo ¼Âõ‚¼tð ™ ntuÞ ¾qýt{tk õÞtkÞ r‚hMfth ntuÞ ‚tu „wÁ „{u yux÷w
¿tt™ yt…ðt «Þí™ fhu ‚tu ¿tt™ {¤u ™ne. ¿tt™ {u¤ððt™tu …nu÷tu …tÞtu
Au fu ¿tt™ {u¤ððt su™e …tËu {t„‚tu ntu ‚u™e «íÞu „wÁ «íÞu …qýo ¼tð
ntuðtu òuEyu. yýw{tk õÞtÞ r‚hMfth ™ ntuðtu òuEyu. Ä]ýt ™ ntuðe òuEyu
‚tu s ‚{™u ¿tt™ {¤u.‚tu s „wÁ …tËuÚte {¤‚e rðãt [zu yu ‚{u …qýo‚t
«t fhtu Atu. {txu ƒÄw s „wÁ {txu fhe Aqxtu ËtÄf ‚™ {™Úte ½ËtE
òÞ y™u „wÁ …ý ËtÄf {txu …tu‚t™e ƒÄe þÂõ‚™tu W…Þtu„ fhe™u rþ»Þ™u
yt„¤ …ntU[tzu. yux÷u fu yuf Ët[t „wÁ™u Ët[tu rþ»Þ {¤ðtu òuEyu.
Rr‚ntË{tk ƒu s «rËØ ½x™t Au. f]»ý suðtu Ët[tu „wÁ Au y™u yswo™
suðtu Ët[tu rþ»Þ Au. yswo™ „wÁ f]»ý™; „e‚t™t 555 «§tu …qATÞt Au.
…ý f]»ýu 555 «§tu™t sðtƒ ytÃÞt Au. yts™t s{t™t{tk ftuE „wÁ
ËtÄf «§ …qAu ‚tu „wÁ sðtƒ yt…u. 10 «§tu …qAu y™u yøÞth{t «§u
fnu fu ¼tE ¼uò™wk Œne þt {txu fhu Au? ‚uðt s ƒeò „wÁ yüt ð¢ y™u
htò s™fhtò.Rr‚ntË™e ½x™t Au. ƒeS þçŒtu{tk ðt‚ fheyu ‚tu „wÁ ‚tu
¼tøÞþt¤e fnuðtÞ fu ‚u™u Ët[tu rþ»Þ {éÞtu. su Ët[t „wÁ Au ‚u™u Ët[t
rþ»Þ {¤‚t ™Úte y™u Ët[t rþ»Þ Au ‚u™u Ët[t „wÁ {¤‚t ™Úte. Ët[t
„wÁ y™u Ët[t rþ»Þ ¼uŒt Útðt yu y™uf sL{™t …qÛÞ …Ae ½x‚e ½x™t
Au. rþ»Þ ntuÞ ‚u™u yu{ ntuÞ fu nðu™t „wÁ …tËu sðw {¤ðw ntuÞ ‚tu {¤u
™ne ‚tu fE ™ne y™u „wÁ™u …ý yu{ ntuÞ rþ»Þ™tu ÷t¼ ÷E™u ‚u™u Atuze
Œuðtu. yt{ ßÞthu ƒL™u™tk {™{tk …t… ¼ÞwO Au, ‚tu ‚{™u ytí{Ëtûttífth
ËwÄe …ntU[tzu ™ne. „wÁ «íÞu rþ»Þ™e …h{ ¼Âõ‚ ntuðe òuEyu y™u
„wÁS™e fÁýt …ý rþ»Þ …h …qhu…qhe ntuðe òuEyu. yux÷u fu [th ntÚt Au,
yt ËtÄf …h „wÁS™t [thu ntÚt Au. y{u ‚{the …h …ý [thu ntÚt ytðu
yu{ ‚{u {nu™‚ fhtu. yux÷u fu fnuðt™wk ‚tí…Þo yux÷w s Au fu Ët[t „wÁ
y™u Ët[t rþ»Þ {¤ðt yu ‚tu {tuxt ¼tøÞ™e ðt‚ Au. ytðe yZe 3000
98
yt…ýtu {q¤-Mð¼tð Ë‚Tr[‚yt™kŒ
ð»tuo ½x™t ƒ™u Au. ƒtfe ‚tu „wÁ y™u rþ»Þ ðå[u Xu÷{Xu÷t nt÷u Au, „wÁ
rþ»Þ™u ƒ™tðtð™tu «Þí™ fhu Au y™u rþ»Þ „wÁ™u ƒ™tððt™tu «Þí™ fhu
Au . yu f ƒeò Ë{su Au fu ÷t¼ yu f ƒeòu ÷E ÷Eyu . rþrƒh{tk
þÂõ‚…t‚™tu «tu„út{{ ht¾u÷ ntuÞ Au. ‚u{tk ËtÄftu ÂîÄt{tk ntuÞ Au fu yuf
„wÁ fÞto …Ae ƒeò „wÁ fhtÞ ! yu ÂîÄt{tk ™u ÂîÄt{tk yu „wÁ fhe þf‚tu
™Úte, …Ae ‚u™u ¾ƒh …ze òÞ Au fu yt ‚tu ft{ fhðt suðwk n‚w …ý {tuzw
ÚtE „Þw ntuÞ Au. Ë{Þ …Ëth ÚtE „Þt …Ae þwk ÚttÞ ? yuf ðth …txý
ËtÄftu™e yuf rþrƒh ÞtuS n‚e.rþrƒh …qhe ÚttÞ …Ae rŒûtt™tu «tu„{
ht¾u÷ ‚u{tk Œþ ËtÄft™u rŒûtt yt…u÷ …Ae ™ðËthe «tu„t{ n‚tu íÞthu
…txý™t …kŒh ËtÄftu ytðu÷ yux÷u fu ÷û{e [tkŒ÷tu fhðt ytðu íÞthu ËtÄf
{tuZwk Ätuðt òÞ Au. Ë{òÞ íÞthu Ë{Þ ðe‚e „Þtu ntuÞ Au. ËtÄf ƒeS
søÞtyu Œqh Œqh ËwÄe …iËt ¾[eo™u rŒûtt ÷uðt ytðu Au. þÂõ‚…t‚ {txu ytðu
Au ytðe Sð™™e yuf fYý‚t Au, ytðe fYý‚t Œh rþrƒhu òuðt {¤u Au.
> nrh H ‚‚T Ë‚T >
¾tË™tUÄ:-yt …wM‚ftu {wÏÞ Wvuþ Ë{ts{tk «ðo‚‚e ¾tuxe ykÄ©æÄt™u
Œqh fhe Ët[e {trn‚e Ë{ts{tk yt…ðe. sux÷t ðÄthu ËtÄftu yt …wM‚f™tu
÷t¼ ÷uþtu ‚ux÷tu s ðÄthu ÷t¼ Ë{ts™u {¤þu. ‚uÚte Œhuf ËtÄftu™u ¾tË
rð™k‚e fu …wM‚f ðtkåÞt ƒtŒ …tu‚t™e …tËu ™ ht¾‚t ƒeò ËtÄftu™u yt…ðe
suÚte …q. „wÁS™t {ntyr¼Þt™{tk y«íÞût he‚u yt…™tu ËnÞtu„ {¤u.
99
 fwkzr÷™e yt…ýtu {q¤-Mð¼tð Ë‚Tr[‚yt™kŒ

«fhý -7 ™tu Ëth

 {™w»Þ™tu ¾qƒ Mðƒtð yt™kŒMðY… Au. yt™kŒ{tk hnuðt™tu ‚u™tu Ë‚‚ «Þí™ Au.
‚{t{ «ð]Â¥t yt™kŒ {u¤ððt r™¼tððt {txu™tu Au.
 yt™kŒ yu htu„«r‚fthfþÂõ‚ Au, {™w»Þ sux÷tu yt™kŒ{tk hnuþu ‚u{ htu„ Útðt™e
þõÞ‚t ytuAe Au.Ët[tu ËtÂíðf yt™kŒ {u¤ððt™tu yuf{tºt hM‚tu Au æÞt™Þtu„.
 ™tþðk‚ [esÚte {ðu÷tu yt™kŒ ™tþðk‚ Au ßÞthu yk‚h [u‚™tÚte {u¤ðu÷tu Ë{trÄ™tu
yt™kŒ þtï‚ Au. y¾kz Au. yk‚rŒ™ Au.
 Ë{trÄ yðMÚtt™e y™w¼qr‚ {t™ðe™t yuf{™e r¢Þt™e [h{ y™w¼qr‚ ™u Ë{tk‚h
fne þftÞ …ý Ë{trÄ- yt™kŒ y™k‚ Ë{Þ ËwÄe {týe þftÞ Au ‚u s {tuxtu Vhf Au.
 {™w»Þ sL{™tu nu‚w Ä{]o-yÚto ft{ y™u yk‚ {tuût yt {tuût yus Ë{trÄ, Ë{trÄ
yux÷u Sð‚t Sð‚t s {tuût™e yðMÚtt.
 Ä{o y™u yÚto ft{, yux÷u yt¾e SkŒ„e™wk ði‚Y ™ne …tý Ä{o™t {t„uo yÚto
W…tso™ fhe {tuût™e ft{™t fhe {ððt™t nu‚wk {txu Sð™™e Œhuf ûtý™e «ð]¥te fux÷e yu
r¢Þt™u ËtÄt™t fnuðtÞ.
 Þtu„ ËtÄ™t yËtæÞ htu„tu Œqh fhe {]íÞw ™u …eAunx fhtðu Au.

100
 çkúñ÷eLk rMkØÞkuøke ©e rð¼kfh¼kR ÃktzâkLku Võík 3
ð»koLke ô{hÚke Mkns ÞkuøkkÇÞkMk þY ÚkÞku níkku. LkkLke çknuLkLkk
MðøkoðkMk ÃkAe {]íÞw yux÷u þwt íkuLke Mðk¼krðf Ít¾LkkÚke Mk{økú
¼khík yLku LkuÃkk¤{kt Mktík-{nkí{kykuLkku Ãkrh[Þ MkkæÞku. su{kt
íku{ýu Þkuøkrð¿kkLkLkk {níðLkk ÃkkMkk suðk fu «kýkÞk{, ykMkLk,
ðúík, íkÃkLkwt ði¿kkrLkf heíku Ãk]ÚÚkfhý fÞwo yLku Mkh¤ Mkk{kLÞ
MkkÄf Ãký fhe þfu íkuðe 6 ð»koLke MkkÄLkk ÃkØrík çkLkkðe. íku{ýu
SðLkLkk 40 ð»ko MkwÄe ¼khíkLkk rðrðÄ MÚk¤Lktw ÃkÞoxLk fhe
MðkLkw¼ðÚke su «kó fÞwo íku íku{ýu 14 «fkhLke rþrçkhku{kt
rð¼kSík fhe yLku ¼khík{kt rðrðÄ MÚk¤kuyu æÞkLkÞkuøk,
fwtzr÷Lke þÂõíkÃkkík rþrçkhku ÞkuS MkkÄfkuLku ¾wÕ÷k Ëe÷Úke ¿kkLk
ykÃkðk {ktzâw. íkuyku rð¿kkLkLkk MLkkíkf nkuðkÚke Ëhuf MkkÄLkk
ÃkØríkLke ði¿kkrLkf heíku {q÷ðýe fhu÷ Au. íku îkhk Mkh¤ yLku
MknsíkkÚke æÞkLkLke Mk{s ykÃkLke Mk{ûk hsw fhu÷ Au íkuLke ykÃk
suðk Mkw¿k MkkÄfkuyu {q÷ðýe fhðkLke hne. yksu Ãký íku{Lkk
îkhk MÚkkrÃkík ÃkØríkyku yux÷e MknkÞYÃk yLku fkhøkík rLkðzu Au.
su Mkw¿k MkkÄfku MkwÄe Ãknku[kzðkLke sðkçkËkhe çkk÷Þkuøke
rðþk÷¼kRyu Ãkqýo rLkckÚke WÃkkzu÷ Au yLku íku{Lkk ®[Äu÷k {køkuo
©e rMkØÞkuøk MkkÄLkk {tz¤ fkÞohík Au.