Sunteți pe pagina 1din 12

April 4, 2018

A critical look at geoengineering against climate change

Các bạn đã thấy rất nhiều bài báo về chủ đề biến đổi khí You've all seen lots of articles on climate change, and
hậu, và đây là một bài báo khác của thời báo New here's yet another New York Times article, just like
York, giống như những bài các bạn đã từng thấy. Nó đề every other darn one you've seen. It says all the same
cập tới tất cả các khía cạnh giống như những bài các stuff as all the other ones you've seen. It even has the
bạn từng biết. Nó thậm chí có cùng tiêu đề như tất cả same amount of headline as all the other ones you've
những bài mà bạn đã nhìn thấy. Có gì bất thường về bài seen. What's unusual about this one, maybe, is that it's
này, có lẽ là nó từ năm 1953 Và lý do tôi nói điều này là from 1953. And the reason I'm saying this is that you
bạn có thể có ý tưởng vấn đề này là tương đối gần may have the idea this problem is relatively recent. That
đây. Mà mọi người vừa mới phần nào hiểu được vấn đề people have just sort of figured out about it, and
này, bây giờ với hiệp định Kyoto và các nhà lãnh đạo và now with Kyoto and the Governator and people
người dân bắt đầu thực sự hành động, chúng ta có thể beginning to actually do something, we may be on the
đanh trên đường tới một giải pháp. Thực tế là: uh- road to a solution. The fact is -- uh-uh. We've known
uh Chúng ta đã biết về vấn đề này từ cách đây 50 năm, about this problem for 50 years, depending on how you
tùy thuộc vào cách mà bạn tiếp nhân nó. Chúng ta đã count it. We have talked about it endlessly over the last
nói về việc này không ngừng trong khoảng một thập decade or so. And we've accomplished close to zip.
niên vừa qua.Và chúng ta đã hoàn thành gần tới zip.
Đây là biểu đồ thể hiện tỷ lệ tăng hàm lượng khí CO2 This is the growth rate of CO2 in the
trong khí quyển. Bạn đã từng nhìn thấy nó được thể atmosphere. You've seen this in various forms, but
hiện ở nhiều dạng khac nhau, nhưng có thể bạn chưa maybe you haven't seen this one. What this shows is
từng thấy biểu đồ này.Điều này cho thấy rằng tỷ lệ tăng that the rate of growth of our emissions is
trưởng của lượng khí thải của chúng ta đang tăng accelerating. And that it's accelerating even faster than
tốc. Và chỉ một vài năm trở lại đây, nó thậm chí tăng tốc what we thought was the worst case just a few years
nhanh hơn so với những gì chúng ta tưng nghĩ đó là back. So that red line there was something that a lot of
trường hợp xấu nhất. Vì vậy, đường mầu đỏ có điều gì skeptics said the environmentalists only put in the
đó mà rất nhiều người theo chủ nghĩa nghi ngờ đã nói projections to make the projections look as bad as
rằng các nhà môi trường học chỉ đưa ra những dự đoán possible, that emissions would never grow as fast as
và làm sao để cho những dự đoán đó ở mức xấu nhất that red line. But in fact, they're growing faster.
có thể. Lượng khí thải sẽ không bao giờ tăng nhanh như
thể hiện trên đường mầu đỏ. Nhưng thực tế, chúng còn
tăng với tốc độ nhanh hơn.

1|Page
April 4, 2018
Và đây là một số dữ liệu từ thực tế được tổng hợp chỉ Here's some data from actually just 10 days ago, which
10 ngày trươc, nó cho thấy mức thấp nhất trong năm shows this year's minimum of the Arctic Sea ice, and it's
nay của lượng băng đá tại bắc cực, và đó là mức thấp the lowest by far. And the rate at which the Arctic Sea
nhất được ghi nhận cho tới nay. Và tốc độ mà lượng ice is going away is a lot quicker than models. So
băng ở bắc cực bị tan thì nhanh hơn nhiều so với các despite all sorts of experts like me flying around the
mô hình. Vì vậy mặc dù tất cả các chuyên gia giống như planet and burning jet fuel, and politicians signing
tôi bay vòng quanh trái đất và tiêu thụ nhiên liệu máy treaties -- in fact, you could argue the net effect of all
bay và các chính trị gia kí kết các hiệp ước quốc this has been negative, because it's just consumed a lot
tế, trong thực tế bạn có thể tranh luận ảnh hưởng thực of jet fuel. (Laughter) No, no! In terms of what we really
của tất cả các điều này đã bị phủ nhận bởi vì nó chỉ tiêu need to do to put the brakes on this very high inertial
phí quá nhiều nhiên liệu máy bay. (cưới) Không, không! thing -- our big economy -- we've really hardly
Xét về mặt những gì chúng ta thực sự cần phải làm đề started. Really, we're doing this, basically. Really, not
hám lại thứ có quán tính rất cao này -- nền kinh tế của very much.
chúng ta-- chúng ta đã thấy sự khó khăn khi bắt
đầu. Thực sự, về cơ bản chúng ta đang làm điều này.
Thực sự, không nhiều.
Tôi không muốn làm các bạn chán nản thêm nữa. Vấn I don't want to depress you too much. The problem is
đề này là hoàn toàn có thể giải quyết, và thậm chí có absolutely soluble, and even soluble in a way that's
thể giải quyết theo cách mà có giá thành rẻ. Giá rẻ có reasonably cheap. Cheap meaning sort of the cost of
nghĩa là bằng phần nào đó chi phí cho quân đội, không the military, not the cost of medical care. Cheap
phải chi phí cho chăm sóc y tế. Giá rẻ nghĩa là bằng vài meaning a few percent of GDP. No, this is really
phàn trăm của GDP Không, điều này thực sự quan trọng important to have this sense of scale. So the problem is
để có ý thức về quy mô này. Vì vậy, vấn đề này là có thể soluble, and the way we should go about solving it is,
giải quyết, và cách chúng ta nên bắt tay vào việc giải say, dealing with electricity production, which causes
quyết nó, nói, cách cư xử với ngành sản xuất điện, gây something like 43-or-so percent and rising of CO2
ra khoảng 43 phần trăm và làm tăng lượng khí thải emissions. And we could do that by perfectly sensible
CO2. Và chúng ta có thể làm điều đó bằng những việc things like conservation, and wind power, nuclear
làm rất có ý nghĩa như đàm luận, và năng lượng gió, power and coal to CO2 capture, which are all things
năng lượng hạt nhân và than đá để giảm hàm lượng khí that are ready for giant scale deployment, and work. All
CO2, đó là tất cả những thứ đã sẵn sàng cho việc triển we lack is the action to actually spend the money to put
khai và hành động với quy mô lớn. Những gì chúng ta those into place. Instead, we spend our time talking.
thiếu là hành động để thực sự chi tiêu tiền giúp đưa

2|Page
April 4, 2018
những cái này vào đúng vị trí. Thay vì chúng ta dành
nhiều thời gian để thảo luận.
Nhưng tuy nhiên, đó không phải là những gì tôi sẽ nói But nevertheless, that's not what I'm going to talk to
chuyện với bạn trong đêm nay. Những gì tôi muốn nói you about tonight. What I'm going to talk to you about
cho các bạn tối nay là thứ chúng ta có thể làm nếu tonight is stuff we might do if we did nothing. And it's
chúng ta chưa từng làm gì cả. Và nó, những thứ này là this stuff in the middle here, which is what you do if you
nhưng gì các bạn làm nếu lượng khí thải không được don't stop the emissions quickly enough. And you need
giảm đáng kể. Và bạn cần phải đối phó - bằng cách nào to deal -- somehow break the link between human
đó phá vỡ liên kết giữa các hành động của con actions that change climate, and the climate change
người mà làm biến đổi khí hậu, và khí hậu lại tự nó biến itself. And that's particularly important because, of
đổi. Và điều đó thực sự quan trọngbởi dĩ nhiên, trong course, while we can adapt to climate change -- and it's
khi chúng ta có thể thích nghi với biến đổi khí hậu-- và important to be honest here, there will be some
thực sự quan trọng phải thành thực ở đây-- sẽ có một benefits to climate change. Oh, yes, I think it's bad. I've
số lợi ích cho biến đổi khí hậu. ah vâng, tôi nghĩ nó tồi spent my whole life working to stop it. But one of the
tệ. Tôi đã dành cả cuộc đời làm việc để dừng việc đó reasons it's politically hard is there are winners and
lại. Nhưng một trong số những lý do nó rất khó khăn về losers -- not all losers. But, of course, the natural world,
mặt chính trị, có người thắng và kẻ thua -- không phải polar bears. I spent time skiing across the sea ice for
tất cả đều là người thua.Nhưng dĩ nhiên, thế giới tự weeks at a time in the high Arctic. They will completely
nhiên, gấu bắc cực. Tôi đã dành thời gian trượt tuyết lose. And there's no adaption.
qua biển băng trong vài tuần tại một thời gian ở Bắc
Cực cao. Chúng sẽ biến mất hoàn toàn Và không thể
thích nghi được.
Vấn đề này là hoàn toàn có thể giải quyết được. Ý tưởng So this problem is absolutely soluble. This geo-
geo-engineering này, ở dạng đơn giản nhất, về cơ bản engineering idea, in it's simplest form, is basically the
như sau: Bạn có thể đưa những hạt sulfuric acid -- following. You could put signed particles, say sulfuric
sulfates -- vào khí quyển phía trên, tầng bình lưu, ở đó acid particles -- sulfates --into the upper atmosphere,
chúng sẽ phản xạ các tia sáng mặt trời ra ngoài trai đất the stratosphere, where they'd reflect away sunlight
và làm mát hành tinh. Và tôi biết chắc chắn ràng nó sẽ and cool the planet. And I know for certain that that will
hoạt động. Không phải là không có tác dụng phụ, nhưng work. Not that there aren't side effects, but I know for
tôi biết chắc chắn nó sẽ làm việc. Và lý do là: nó được certain it will work. And the reason is, it's been
thực hiện. Và nó được thực hiện không phải bởi chúng done. And it was done not by us, not by me, but by
ta, không phải bởi tôi, mà là bởi chính tự nhiên. nature.

3|Page
April 4, 2018
Đây là đỉnh Pinatubo ở những năm đầu 90, nó được bao Here's Mount Pinatubo in the early '90s. That put a
bọc toàn bộ bởi lưu huỳnh (sulfur)trong tầng bình lưu whole bunch of sulfur in the stratosphere with a sort of
với một phần các đám mây nguyên tử bomb-like Kết atomic bomb-like cloud. The result of that was pretty
quả là khá ấn tượng. Sau đó, và một số núi lửa trước dramatic. After that, and some previous volcanoes we
đây chúng ta có, bạn nhìn thấy một dải nhiệt mát mẻ have, you see a quite dramatic cooling of the
khá ấn tượng của tầng khí quyển. Đường kẻ phía dưới là atmosphere. So this lower bar is the upper atmosphere,
tầng khí quyển phía trên, tầng bình lưu, và nó bị đốt the stratosphere, and it heats up after these
nóng sau khi những núi nửa này hoạt động. Nhưng bạn volcanoes. But you'll notice that in the upper bar, which
sẽ chú ý rằng ở đường kẻ phía trên, đó là tầng khí is the lower atmosphere and the surface, it cools down
quyển phía dưới và gần mặt đất, nó nguội đi vì chúng because we shielded the atmosphere a little bit. There's
che chở bầu khí quyển một chút. Không có gì là điều no big mystery about it. There's lots of mystery in the
huyền bí lớn cả. Có rất nhiều huyền bí khi đi vào chi tiết, details, and there's some bad side effects, like it
và có một số tác dụng phụ không tốt, giông như nó sẽ partially destroys the ozone layer -- and I'll get to that in
phá hủy một phần tầng ô zôn -- và tôi sẽ nói về nó a minute. But it clearly cools down.And one other thing:
sau. Nhưng nó nguội đi một cách rõ ràng. Và một điều it's fast. It's really important to say. So much of the
nữa: nó nhanh. Đó là điều thực sự quan trọng. Quá other things that we ought to do, like slowing
nhiều việc chúng ta phải làm, như là làm chậm lại việc emissions, are intrinsically slow, because it takes
thải khí thải, là bản chất làm chậm bởi vì nó cần có thời time to build all the hardware we need to reduce
gian để xây dựng tất cả các máy móc chúng ta cần emissions. And not only that, when you cut emissions,
nhằm giảm lượng khí thải. Và không chỉ có vậy, khi bạn you don't cut concentrations, because concentrations,
cắt lượng khí thải, bạn không cắt giảm nồng độ. Bởi vì the amount of CO2 in the air, is the sum of emissions
nồng độ, khối lượng CO2 trong không khí, là tổng của over time. So you can't step on the brakes very
lượng khí thải ra qua thời gian. Vì vậy bạn không thể có quickly. But if you do this, it's quick. And there are times
một bươc nhảy trong việc hãm lại một cách nhanh you might like to do something quick.
chóng. Nhưng nếu bạn làm theo cách này, nó nhanh. Và
có những lúc bạn có thể muốn làm điều gì đó nhanh
chóng.
Một điều khác mà bạn có thể tự hỏi là liệu nó có hoạt Another thing you might wonder about is, does it
động? Bạn có thể che bóng mặt trời và bồi thường một work? Can you shade some sunlight and effectively
cách hiểu quả cho việc thải khí CO2, và tạo ra thời tiết compensate for the added CO2, and produce a climate
phần nào trả lại như những gì ban đầu ? Và câu trả lời sort of back to what it was originally? And the answer
dường như là có thể. Đây là những biểu đồ mà bạn đã seems to be yes. So here are the graphs you've seen
thấy rất nhiều lần trước đây. Đó là những gì thế giới thể lots of times before. That's what the world looks like,

4|Page
April 4, 2018
hiện thông qua một mô hình thời tiết cụ thể với gấp đôi under one particular climate model's view, with twice
số lượng khí CO2 trong khi quyển. Biểu đồ bên dưới là the amount of CO2 in the air. The lower graph is with
với số lượng khí CO2 gấp 2 lần và ít hơn 1.8 % lượng ánh twice the amount of CO2 and 1.8 percent less
sáng mặt trời, và bạn đáng thấy lại thời tiết gốc. Và biểu sunlight, and you're back to the original climate. And
đồ từ Ken Caldera. Nó cần phải được nhắc tới bởi vì Ken this graph from Ken Caldeira. It's important to say
có mặt tại một cuộc họp mà tại đó và tôi tin ràng Marty came, because Ken -- at a meeting that I believe Marty
Hoffart cũng có mặt, vào koangr giữa thập niên 90- Hoffart was also at in the mid-'90s -- Ken and I stood up
- Ken và tôi đứng lên ở phần sau của cuộc họp và at the back of the meeting and said, "Geo-engineering
nói: "Geo-engineering sẽ không hoạt động." Và những won't work." And to the person who was promoting it
người ủng hộ nó đã nói phát biểu rằng: "Bầu khí quyển said, "The atmosphere's much more
phức tạp hơn nhiều." Đã đưa ra một loạt các lý do vật lý complicated." Gave a bunch of physical reasons why it
do tại sao nó sẽ không làm tốt việc bù lại. Ken đã đi và wouldn't do a very good compensation. Ken went and
chạy các mô hình của mình, và thấy rằng nó hoạt động ran his models, and found that it did.
đúng.
Chủ đề này cũng đã cũ. Báo cáo đó đã nằm trên bàn This topic is also old. That report that landed on
của tổng thống Johnson khi tôi mới 2 tuổi. 1965 Báo President Johnson's desk when I was two years old -
cáo đó, thực tế, đã có tất cả khoa học khí hậu hiện đại - - 1965. That report, in fact, which had all the modern
- thứ duy nhất mà họ đề cập đến thực hiện là geo- climate science -- the only thing they talked about doing
engineering. Nó đã ko hề dề cập tới việc cắt giảm lượng was geo-engineering. It didn't even talk about cutting
khí thải, đó là một sự thay đổi lạ thường trong suy nghĩ emissions, which is an incredible shift in our thinking
của chúng tôi về vấn đề này. Tối không nói chúng ta nên about this problem. I'm not saying we shouldn't cut
cắt giảm lượng khí thải. Chúng ta nên, nhưng nó làm emissions. We should, but it made exactly this point. So,
chính xác luận điểm này. Do vậy theo một nghĩa nào đó, in a sense, there's not much new. The one new thing is
không có gì là mới. Một điều mới chính là bài luận this essay. So I should say, I guess, that since the time of
này.Bởi vậy tôi phải nói ràng, tối đoán, kể từ thời điểm that original President Johnson report, and the various
của báo cáo đầu tiên cho tổng thống Johnson, và nhiều reports of the U.S. National Academy -- 1977, 1982,
báo cáo khác của Học viện Quốc gia Hoa Kỳ (U.S. 1990 -- people always talked about this idea. Not as
National Academy)--1977, 1982, 1990 -- mọi người luôn something that was foolproof, but as an idea to think
luôn đề cập tới ý tưởng này. Không phải là cái gì đó đã about.
được đơn giản, mà như là một ý tưởng để suy nghĩ tới.
Nhưng khi vấn đề thời tiết trở nên có tính chính trị, một But when climate became, politically, a hot topic -- if I
chủ đề nóng -- nếu tôi có thể chơi chữ-- trong 15 năm may make the pun -- in the last 15 years, this became
gần đây, nó trở thành thực sự "un-PC" mà chúng tôi so un-PC, we couldn't talk about it. It just sunk below

5|Page
April 4, 2018
không thể nói về nó.Nó chỉ bị chìm dưới bề mặt. Chúng the surface. We weren't allowed to speak about it. But
ta không được phép nói về nó. Nhưng nắm ngoái, Paul in the last year, Paul Crutzen published this essaysaying
Crutzen công bố bài luận này đề cập xung quanh những roughly what's all been said before: that maybe, given
gì đã được nói tới trước đó: rằng có thể đưa ra tỷ lệ rất our very slow rate of progress in solving this problem
chậm của tiến bộ trong việc giả quyết vấn đề của chúng and the uncertain impacts, we should think about
ta, và những tác động không cụ thể, chúng ta nên nghĩ things like this. He said roughly what's been said
mọi thứ theo cách như vậy. Ông nói chung về những gì before. The big deal was he happened to have won the
đã được nói đến trước đó. Gê gớm hơn là ông đã nhận Nobel prize for ozone chemistry. And so people took
được giải thưởng Nobel cho hóa học ozone Và rất nhiều him seriously when he said we should think about
người chú ý tới ông khi ông nói rnagf chúng ta nên suy this, even though there will be some ozone
nghĩ về điều này, mặc dù sẽ có một số tác động impacts. And in fact, he had some ideas to make them
ozone. Và thực tế , ông đã có một số ý tưởng để làm go away.
chúng biến mất.
Các báo chí khắp nơi trên thế giời chạy hàng tít : "Tiến There was all sorts of press coverage, all over the
sỹ Strangelove bảo vệ trái đất," từ nhà kinh tế. Và điều world, going right down to "Dr. Strangelove Saves the
đó khiến tôi suy nghĩ - Tôi đã làm việc về chủ đề này mở Earth," from the Economist. And that got me thinking.
và đóng, nhưng không quá nhiều kỹ thuật - và tôi đã I've worked on this topic on and off, but not so much
thực sự nằm trên giường suy nghĩ một đêm. Và tôi nghĩ technically. And I was actually lying in bed thinking one
về đồ chơi của đứa trẻ này - do đó, tiêu đề của bài nói night. And I thought about this child's toy -- hence, the
của tôi - và tôi tự hỏi nếu bạn có thể sử dụng cùng tính title of my talk -- and I wondered if you could use the
chất vật lý mà làm cái đó quay vòng trong cái đo bức xạ same physics that makes that thing spin 'round in the
của đứa trẻ để làm các hạt bay vào bầu khí quyển child's radiometer, to levitate particles into the upper
trên và làm cho chúng nằm lại đó. Một trong những vấn atmosphere and make them stay there. One of the
đề với chất sulfate là chúng rơi ra một cách nhanh problems with sulfates is they fall out quickly. The other
chóng. Một vấn đề khác là chúng nằm ngay tỏng tầng problem is they're right in the ozone layer, and I'd
ozone, và tôi muốn chúng nằm ở trên tấng ozone. Và prefer them above the ozone layer. And it turns out, I
tôi chìm vào giấc ngủ, tôi thức dậy sáng hôm sau, và tôi woke up the next morning, and I started to calculate
bắt đầu tính toán. Thực sự rất khó để tính toán từ các this. It was very hard to calculate from first principles. I
nguyên tắc đầu tiên. Nhưng sau đó tôi tìm hiểu được was stumped. But then I found out that there were all
ràng có nhiều bào báo đã xuất bản nói tới chủ đề này sorts of papers already published that addressed this
bởi vì nó đã xảy ra trong môi trường tự nhiên topic because it happens already in the natural
rồi. Dường như đã có các hạtchúng được làm bay lên atmosphere. So it seems there are already fine
particles that are levitated up to what we call the

6|Page
April 4, 2018
tới tầng trung lưu (mesosphere), khoảng 100 Km phía mesosphere, about 100 kilometers up, that already
trên -- hiệu ứng này đã tồn tại. have this effect.
Tôi sẽ nói rất nhanh cho các bạn hiệu ứng này hoạt I'll tell you very quickly how the effect works. There are
động ra sao. Có rất nhiều điều phức tạp nhưng thú a lot of fun complexities that I'd love to spend the
vị mà tối muốn dành cả buổi tối cho chúng, nhưng tôi whole evening on, but I won't. But let's say you have
sẽ không như vậy. Tuy nhiên, hãy nói rằng bạn có ánh sunlight hitting some particle and it's unevenly
sáng mặt trời chiếu tới các hạt và chúng bị làm nóng ko heated. So the side facing the sun is warmer; the side
đều.Vì vậy mặt quay về mặt trời thì ấm hơn, còn mặt kia away, cooler.Gas molecules that bounce off the warm
thì mát hơn. Các phần tử khí bị đẩy ra khỏi mặt ấm đẩy side bounce away with some extra velocity because it's
ra xa với vận tốc tăng thêm bởi vì nó ấm. Và vì vậy bạn warm. And so you see a net force away from the
thấy một lực thực đẩy ra xa mặt trời. Đó được gọi là sun. That's called the photophoretic force. There are a
lược photophoretic Có một loạt các phiên bản khác của bunch of other versions of it that I and some
nó mà tôi và một số cộng tác viên đã nghĩ tới làm sao collaborators have thought about how to exploit. And
để khai thác. Và dĩ nhiên, chúng tôi có thể sai -- đây of course, we may be wrong -- this hasn't all been peer
chưa phải tất cả đều được xem xét phản biện bởi các reviewed, we're in the middle of thinking about it -- but
chuyên gia, chúng tôi đang ở giai đoạn giữa -- nhưng so far, it seems good. But it looks like we could achieve
cho tới nay nó có vẻ tốt. Nhưng có vẻ như chúng ta có long atmospheric lifetimes -- much longer than before -
thể đạt được kiếp sống khí quyển dài -- dài hơn rất - because they're levitated.We can move things out of
nhiều trước đó -- bởi vì chúng được nâng lên cao.Chúng the stratosphere into the mesosphere, in principle
ta có thể di chuyển mọi thứ từ khỏi tầng bình lưu vào solving the ozone problem. I'm sure there will be other
tầng trung lưu, về cơ bản giải quyết vấn đề tầng problems that arise. Finally, we could make the
ozone. Tôi chác chắn rằng sẽ có các vấn đề khác xuất particles migrate to over the poles, so we could arrange
hiện. Cuối cùng, chúng ta có thể làm cho các hạt di the climate engineering so it really focused on the
chuyển tới phía trên hai cực, vì vậy chúng ta có thể xắp poles. Which would have minimal bad impacts in the
xếp các cơ chế khí hậu do đó nó thực sự tập trung vào middle of the planet,where we live, and do the
các cực. Trong đó sẽ có tác động xấu tối thiểu ở giữa maximum job of what we might need to do, which is
của hành tinh nơi chúng ta sống và làm tối đa những gì cooling the poles in case of planetary emergency, if you
chúng ta cần phải làm -- đó là làm mát các cực trong like.
trường hợp khẩn cấp, nếu bạn thích.
Đây là một ý tưởng mới, về cơ bản, một ý tưởng thông This is a new idea that's crept up that may be,
mminh hơn đưa chât sulfate vào. Chò dù ý tưởng này essentially, a cleverer idea than putting sulfates
đúng hay các ý tưởng khác đúng, Tôi nghĩ nó gần như in. Whether this idea is right or some other idea is
chắc chắn chúng ta cuối cùng sẽ nghĩ ra những điều right, I think it's almost certain we willeventually think

7|Page
April 4, 2018
thông minh hơn là chỉ đưa lưu huỳnh (sulfur) vào. Nếu of cleverer things to do than just putting sulfur in. That
như các kỹ sư và nhà khoa học thực sự suy nghĩ về việc if engineers and scientists really turned their minds to
này, thì thật tuyệt vời chúng ta có thể tác động tới hành this, it's amazing how we can affect the planet. The one
tinh này. Một điều thú vị là nó cho chúng ta hiệu ứng thing about this is it gives us extraordinary
đòn bẩy phi thường. Khoa học và kỹ thuật được cải leverage. This improved science and engineering will,
thiện, dù chúng ta có muốn hay không, sẽ cho chúng ta whether we like it or not, give us more and more
ngày càng nhiều hiệu ứng đờn bẩy để tác động tới hành leverage to affect the planet, to control the planet, to
tinh. Nhằm mục đích điều khiển hành tinh. Cho chúng give us weather and climate control -- not because we
ta khả năng điều khiển thời tiết và khí hậu - không hẳn plan it, not because we want it, just because science
vì chúng ta lên kế hoạch, không phải vì chúng ta muốn, delivers it to us bit by bit, with better knowledge of the
mà chỉ bởi vì khoa học đã cung cấp nó cho chúng ta, với way the system works and better engineering tools to
hiểu biết nhiều hơn về cách mà hệ thống làm việc và với effect it.
các thiết bị kỹ thuật tiên tiến hơn.
Giờ hãy giả thiết rằng người ngoài hành tinh ghé Now, suppose that space aliens arrived. Maybe they're
thăm có thể họ sẽ hạ cánh tại trụ sở liên hợp quốc ngay going to land at the U.N. headquarters down the road
tại con đường này, hoặc có thể họ sẽ chọn một chỗ here, or maybe they'll pick a smarter spot -- but
thông minh hơn -- nhưng giả thiết họ tới và đưa cho suppose they arrive and they give you a box. And the
bạn một chiếc hộp. Và trên hộp có hai nút bấm. Một box has two knobs. One knob is the knob for controlling
nút để điều khiển nhiệt độ trái đất. Có thể nút còn lại là global temperature. Maybe another knob is a knob for
nút để điều khiển lượng bão hòa khí CO2. Bạn phải controlling CO2 concentrations. You might imagine that
tưởng tượng rằng chúng ta sẽ phải chiến tranh vì chiếc we would fight wars over that box. Because we have no
hộp đó Bởi vì chúng ta không có cách để đồng ý về việc way to agree about where to set the knobs. We have no
sẽ dùng nút bấm nào. Chúng ta không có cai trị toàn global governance. And different people will have
cầu. Và những người khác nhau sẽ có những nơi khác different places they want it set. Now, I don't think
nhau mà họ muốn nút bấm khác nhau được thiết that's going to happen. It's not very likely.
lập.Bây giờ tôi không nghĩ rằng sẽ xảy ra. Nó không có
khả năng.
Nhưng chúng ta đang xây dựng chiếc hộp đó. Các nhà But we're building that box. The scientists and
khoa học và các kỹ sư của thế giớiđang xây dựng chúng engineers of the world are building it piece by piece, in
từng phần một, trong các phòng nghiên cứu. Mặc dù họ their labs. Even when they're doing it for other
đang làm nó với các lý do khác. Ngay cả khi họ đang reasons. Even when they're thinking they're just
nghĩ họ chỉ làm việc về bảo vệ môi trường. Họ không hề working on protecting the environment. They have no
có hứng thú với ý tưởng điên rồ giống như điều khiển interest in crazy ideas like engineering the whole

8|Page
April 4, 2018
cả hành tinh. Họ phát triển khoa học giúp làm cho nó planet. They develop science that makes it easier and
ngày càng dễ thực hiện hơn. Và vì vậy tôi đoán rằng tầm easier to do.And so I guess my view on this is not that I
nhìn của tôi về việc này là không phải tối muốn thực want to do it -- I do not -- but that we should move this
hiện nó -- tôi không làm -- nhưng chúng ta nên đưa vấn out of the shadows and talk about it seriously. Because
đề này ra khỏi bóng tối và nghiêm túc thỏa luận về sooner or later, we'll be confronted with decisions
nó. Bởi vì sớm hay muộn chúng ta sẽ phải đối mặt với about this, and it's better if we think hard about it, even
các quyết định về việc này, và sẽ tốt hơn nếu chúng ta if we want to think hard about reasons why we should
suy nghĩ kỹ về nó, thậm chí nếu chúng ta muốn suy nghĩ never do it.
kỹ về lý do tại sao chúng ta không bao giờ nên làm điều
đó.
Tôi sẽ đưa cho bạn hai cách khác nhau để suy nghĩ về I'll give you two different ways to think about this
vấn đề này đó là suy nghĩ ban đầu của tôi về cách suy problem that are the beginning of my thinking about
nghĩ về nó. Nhưng những gì chúng ta cần không chỉ là how to think about it. But what we need is not just a
một vài kẻ kỳ quặc như tôi suy nghĩ về điều này - mà few oddballs like me thinking about this. We need a
chúng ta cần một cuộc tranh luận rộng lớn hơn. Một broader debate. A debate that involves musicians,
cuộc tranh luận có liên quan đến các nhạc sĩ, nhà khoa scientists, philosophers, writers, who get engaged with
học, triết học, nhà văn, những người tham gia vào các this question about climate engineering and think
câu hỏi này về kỹ thuật khí hậu và suy nghĩ nghiêm túc seriously about what its implications are. So here's one
về những gì nó liên quan tới. Vì vậy đây là một cách để way to think about it, which is that we just do this
nghĩ về nó, đó là chúng ta chỉ làm điều này thay vì cắt instead of cutting emissions because it's cheaper. I
giảm lượng khí thải bởi vì nó rẻ hơn Tôi đoán điều mà guess the thing I haven't said about this is, it is absurdly
tôi chưa nói về việc này là, nó rẻ một cách vô lý. Nó có cheap. It's conceivable that, say, using the sulfates
thể hiểu như sau, sử dụng phương pháp dùng sulfate method or this method I've come up with, you could
hay phương pháp này tôi đã đưa ra, bạn có thể tạo ra create an ice age at a cost of .001 percent of GDP. It's
kỷ băng hà với giá bằng 0.0001 phần trăm của GDP. Nó very cheap. We have a lot of leverage. It's not a good
rất rẻ. Chúng ta có rất nhiều hiệu ứng đòn bẩy. Nó idea, but it's just important. (Laughter) I'll tell you how
không phải là một ý tưởng tốt, nhưng nó lại quan big the lever is: the lever is that big. And that calculation
trọng. Tôi sẽ nói với bạn như thế nào là đòn bẩy lớn - isn't much in dispute. You might argue about the sanity
đòn bẩy này là lớn. Và tính toán đó là không phải bàn of it, but the leverage is real. (Laughter)
cãi. Bạn có thể tranh luận về sự đúng đắn của nó,
nhưng hiệu ứng đờn bẩy là có thực. (Cười)
Bởi vậy , chúng ta có thể giải quyết vấn đề một cách So because of this, we could deal with the
đơn giản bằng cách dừng việc cắt giảm khí thải, và cũng problem simply by stopping reducing emissions,and just

9|Page
April 4, 2018
giống như nồng độ tăng lên, chúng ta có thể tăng lượng as the concentrations go up, we can increase the
geo-engineering Tôi không nghĩ rằng bất cứ ai lấy đó là amount of geo-engineering. I don't think anybody takes
nghiêm trọng. Bởi vì theo kịch bản này, chúng tôi đi xa that seriously. Because under this scenario, we walk
hơn và xa hơn từ khí hậu hiện tại. Chúng ta có rất nhiều further and further away from the current climate. We
vấn đề khác giống như axit hóa đại dương nguyên nhân have all sorts of other problems, like ocean
là do CO2 trong khí quyển. Không ai tuy nhiên có thể acidificationthat come from CO2 in the atmosphere,
một hoặc hai người hết sức kỳ quặc đưa ra nhận định anyway. Nobody but maybe one or two very odd folks
này. really suggest this.
Nhưng đây là một trường hợp mà khó để từ chối. Hãy But here's a case which is harder to reject. Let's say that
nói ràng chúng ta không làm geo-engineering, chúng ta we don't do geo-engineering, we do what we ought to
làm những gì chúng ta phải làm, mà việc cắt giảm khí do, which is get serious about cutting emissions. But we
thải là rất khó khăn. Nhưng chúng ta thực sự ko biết don't really know how quickly we have to cut
chúng ta có thể cắt giảm khí thải trong thời gian bao them. There's a lot of uncertainty about exactly how
lâu. Có rất nhiều không chắc chắn về độ chính xác khí much climate change is too much. So let's say that we
hậu sẽ biến đổi như nào là quá nhiều.Vì vậy, nói ràng work hard, and we actually don't just tap the brakes,but
chúng ta làm việc chăm chỉ, và chúng ta thực sự không we step hard on the brakes and really reduce
chỉ đạp phanh, mà chúng ta bước một bước rất mạnh emissions and eventually reduce concentrations. And
lên phanh và thực sự giảm lượng khí thải và cuối cùng maybe someday -- like 2075, October 23 -- we finally
giảm lượng bão hòa. Và có thể một ngày -- như 23 reach that glorious day where concentrations have
tháng 10 năm 2075 chẳng hạn -- chúng ta cuối cùng peaked and are rolling down the other side. And we
cũng đạt tới ngày thành công khi mà ở đó lượng bão have global celebrations, and we've actually started to -
hòa đã đạt đỉnh và đang quay xuống phía kia. Và chúng - you know, we've seen the worst of it. But maybe on
ta có lễ kỷ niệm toàn cầu, và chúng ta đã thực sự bắt that day we also find that the Greenland ice sheet is
đầu - bạn biết đấy- chúng ta đã được thấy sự tồi tệ nhất really melting unacceptably fast, fast enough to put
của chúng. Nhưng có thể vào ngày đó chũng ta cũng meters of sea level on the oceans in the next 100
cũng thấy rằng các dải băng Greenland tan chảy thực sự years, and remove some of the biggest cities from the
quá nhanh, đủ nhanh để đưa mực nước biển tăng thêm map. That's an absolutely possible scenario. We might
hàng mét trên các đại dương trong 100 năm tiếp decide at that point that even though geo-engineering
theo, và xóa bỏ một số thành phố lớn nhất ra khỏi bản was uncertain and morally unhappy, that it's a lot
đồ. Đó là một kịch bản hoàn toàn có thể xảy ra. Lúc đó better than not geo-engineering. And that's a very
chúng ta phải quyết định mặc dù geo-engineering là different way to look at the problem. It's using this as
không chắc chắn và không hài lòng về mặt đạo đức, risk control, not instead of action. It's saying that you do
nhưng nó tốt hơn là không dùng geo-engineering. Và some geo-engineering for a little while to take the

10 | P a g e
April 4, 2018
đó là các cách rất khác nhau để nhìn vào vấn đề. Đó là worst of the heat off, not that you'd use it as a
sử dụng nó như là để kiểm soát rủi ro, thay vì không substitute for action.
hành động. Có thể nói rằng bạn làm geo-engineering
cho một lúc để loại bỏ sự tồi tệ nhất của nhiệt độ,
không phải là bạn muốn sử dụng nó như là một thay
thế cho hành động.
Tuy nhiên có vấn đề với cách nhìn nhận đó. Và vấn đề But there is a problem with that view. And the problem
như sau: kiến thức kỹ thuật địa chất (geo-engineering) is the following: knowledge that geo-engineering is
có thể làm cho khí hậu tác động nhìn bớt đáng sợ possible makes the climate impacts look less
hơn. Và nó làm cam kết cắt giảm lượng khí thải ngay fearsome, and that makes a weaker commitment to
nay giảm hiệu lực. Đây là điều mà các nhà kinh tế gọi là cutting emissions today. This is what economists call a
một mối nguy đạo đức. Và đó là một trong những lý do moral hazard.And that's one of the fundamental
cơ bản khiến vấn đề này trở thành rất khó để nói tới, và reasons that this problem is so hard to talk about, and,
nhìn chung tôi nghĩ đó là lý do cơ bản mà nó mang tính in general, I think it's the underlying reason that it's
chính trị không thể chấp nhận để nói tới. Nhưng bạn been politically unacceptable to talk about this. But you
không làm chính sách tốt bằng cách ẩn những điều don't make good policy by hiding things in a drawer.
trong một ngăn kéo.
Tôi sẽ cho bạn 3 câu hỏi, và tiếp đó là một trích dẫn I'll leave you with three questions, and then one final
cuối cùng. Chúng ta có nên nghiên cứu nghiêm túc về quote. Should we do serious research on this
chủ đề này ? Chúng ta có nên có chương trình nghiên topic? Should we have a national research program that
cứu quốc gia về chủ đề này? Khong phải chỉ là làm cách looks at this? Not just at how you would do it
nào bạn sẽ làm nó tốt hơn, mà còn là tất cả những rủi better, but also what all the risks and downsides of it
do là gì và nhưng nhược điểm của nó. Ngay bây giờ các are. Right now, you have a few enthusiasts talking
bạn có một vài người đam mê nói về nó, một số about it, some in a positive side, some in a negative side
nghiêng về mặt tích cực, một số nghiêng về mặt tiêu -- but that's a dangerous state to be in because there's
cực -- nhưng đó là một trạng thái nguy hiểm là tại vì họ very little depth of knowledge on this topic.A very small
có rất ít kiến thức chuyên sâu về chủ đề này. Một lượng amount of money would get us some. Many of us --
nhỏ tiền sẽ lấy của chúng ta một số. Phần đông trong maybe now me -- think we should do that. But I have a
chúng ta - có thể bây giờ là tôi - suy nghĩ chúng ta nên lot of reservations. My reservations are principally
làm. Nhưng tôi có rất nhiều sự e dè. Sư e dè của tôi chủ about the moral hazard problem, and I don't really
yếu về các vấn đề rủi ro đạo đức, và tôi không thực sự know how we can best avoid the moral hazard. I think
biết làm thế nào chúng ta có thể tránh một cách tốt there is a serious problem: as you talk about
nhất được những rủi ro đạo đức. Tôi nghĩ có một vấn

11 | P a g e
April 4, 2018
đề nghiêm trọng như các bạn đã đề cập Mọi người bắt this, people begin to think they don't need to work so
đầu nghĩ họ không cần phải làm việc chăm chỉ để cut hard to cut emissions.
giảm lượng khí thải.
Một việc khác nữa là: có thể chúng ta cần một hiệp Another thing is, maybe we need a treaty. A treaty that
ước. Một hiệp ước quyết định ai sẽ thực hiện việc decides who gets to do this. Right now we may think of
này. Ngay bây gờ chúng ta có thể nghĩ đến một nước a big, rich country like the U.S. doing this. But it might
lớn giầu có như Mỹ sẽ làm việc này. Nhưng nó cũng có well be that, in fact, if China wakes up in 2030 and
thể là, trên thực tế, nếu Trung Quốc thức dậy vào năm realizes that the climate impacts are just
2030 và nhận ra rằng các tác động khí hậu là không thể unacceptable, they may not be very interested in our
chấp nhận, họ có thể không quan tâm đến thảo luận về moral conversations about how to do this, and they
đạo đức của chúng ta về cách làm này, và họ chỉ có thể may just decide they'd really rather have a geo-
quyết định họ thực sự muốn có một thế giới geo- engineered world than a non-geo-engineered
engineering hơn là một thế giới không geo- world.And we'll have no international mechanism to
engineering. Và chúng ta sẽ không có cơ chế có tính figure out who makes the decision.
quốc tế để tìm ra người đưa ra quyết định.
Vì vậy, đây là suy nghĩ cuối cùng, mà đã được nói So here's one last thought, which was said much, much
nhiều, 25 năm trước trong báo cáo của Viện Hàn lâm better 25 years ago in the U.S. National Academy report
Quốc gia Hoa Kỳ, nhiều hơn là tôi có thể nói ngày hôm than I can say today. And I think it really summarizes
nay. Và tôi nghĩ rằng nó thực sự tổng kết những gì where we are here. That the CO2 problem, the climate
chúng ta đang nói ở đây. Đó là vấn đề khí CO2, vấn đề problem that we've heard about, is driving lots of things
khí hậu mà chúng ta đã nghe nhiều, đang dẫn tới nhiều -- innovations in the energy technologies that will
thứ, sự cải tiến trong công nghệ năng lượng, nó sẽ làm reduce emissions -- but also, I think, inevitably, it will
giảm lượng khí thải. Nhưng cũng vậy, tôi nghĩ chắc drive us towards thinking about climate and weather
chắn, nó sẽ đưa chúng ta hướng tới suy nghĩ về khí control, whether we like it or not. And it's time to begin
hậu và thời điều khiển thời tiết cho dù chúng ta có thích thinking about it, even if the reason we're thinking
nó hay không Và đến lúc bắt đầu nghĩ về nó, cho dù nếu about it is to construct arguments for why we shouldn't
lý do chúng ta suy nghĩ về nó là xây dựng luận cứcho lý do it. Thank you very much.
do tại sao chúng ta không nên làm điều đó. Cảm ơn các
bạn rất nhiều.

12 | P a g e

S-ar putea să vă placă și