Documente Academic
Documente Profesional
Documente Cultură
þ//l/[/ÉÍ-/Jl 1 ULL/12%,) _ -Z -
. v / ' 'A y ~ fl yª
‘è </ 'Á ,/- I Í. Í , ' ª Á '
í' , 4 _ Ll--Í L Þ , , . t
Í'
,“7 í V
. . ,
( l ' ‘
før„
Ñ:- Á
i ' X -4
- ' [rw
L’
4/
\ " ,
' ‘tr'
— .I 'ª
&[.l,{‘,/t’
.a ' -z › inntil“
- ' f ‘1 1
ÁÍ'-,I/IMMUL:’ /‘ 1 /
__ _ _A_ _LA
TENTATIVA
THEOLOGICA,
Á SÉ APOSTOLICA
SE DEVOLVE . v.
SENHORES BISPOS
A FACULDADE DE DISPENSAR
nos Impedimentos Públicos do Matrimonio , e de
prover efpiritualmente em todos os mais Cazos
Refervados ao Papa ,
4 U Lf
TODAS' l> JS
У1 О PEZES
Г Ел £-1 O QUE^ytSSlM
¿sy Lj SI U U M. J.YL Ö
\J г 1Ъ
PEDIR
J- a publica e urgente necejfidade dos fubditos.
'^^^SEÜ AUTOR^^t-
ANTONIO P ER E l К A
DE FIGUEIREDO
Presbyrero e Theologo de Lisboa, Deputado Ordinario da Real Me
za Cenforia, e Official de Linguas da Secretaria de Eílado
dos Negocios Eftrangeiros.
Terceira imprejjao , wviftae emendada pelo mefmo Autor t que no fim da
Obra Ihe ajuntou afuá Reporta Apologética contra a Cenjura do Par
\ Are Gabriel Galindo Theologo de Madrid.
102264
LISBOA,
Na Oficina de ANTONIO RODRIGUES GALHARDO,
Impreflor da Real Meza Cenforia.
M. DCC. LXIX.
Сет Исща fa тфш Real Mc%a>
S. Cypriano no Livro da Unidade da
Igreja :
nîca :
E REVERENDISIMOS SENHORES
orbis.
homo.
redditurus.
gran*
grande Ofio Bifpo de Cordova : Si vobis pía- CanonIII áo
cet ,
Sanóti Petri Apoíloli memoriam ho- соясШо de
. r , ii« • r Sard.Tom.II«
noremus , ut icribatur ab his qui caulam pag. ó47.
и „ ü „ fuá
^-fua ïgreja houvefe perpetuamente hum Cht*
b ii в"*
f
Roma.
Qiiem chamará herege a hum Nicolao
Livro
TÀvro IL da referida Obra, cap. ц. efcre-
ve aßm : Non poífe adhuc Romanum Cufa p. 774-
Epifcopus Romanus.
metur,
metur., jure divino Romanum Pontificem
nicus Soto.
CONTRISTARL Г>~
.E/fa doutrina do Concilio de Limoges d¿g*„p0*r?fm
Pon
Pontífice a confervar indemnes e ü naS ufur-
honorem.
mais celebres.
NONEPISCOPORUM DOMINUM,
SED UNUM EX IPSIS.
negatur. ^ .-, ,L *
He rezad que Vojfas Excellencias fe
vulnerant
tas Epiflolas.
com
com mais älgum cuidado os fentimentos , que
fem extenditis ?
ilrorum
ilroram ait : Oui honorem , honorem. Tuné
te
te de todos os Bifpos : a quem por officio da
ui, pâg. 801! Ire S. Joao : Ideo unus pro omnibus , quia
MA A ME, ET A COEPISCOPIS
trißmo
trifimo Boßiiet) : Vifurn eil Spiritui San
QUANTACUMQUE FACULTATE
POLLEAT ROMANA ECCLESIA ,
MENICA ET UNIVERSAL! EC
gaçaS
gaqäo do feu officio as nao podia Пет de via
çontradictio.
tos Padres.
»- » Ten-
,<••-■
Tentativa , naö por davidaf das Ddatrinas^
que eu e todos meus Cenfores damos por
- dos
àosBifpos ¡ i Cuja doutrina fe nao pode con*
De Vojfas "Excellencias
Antonio Pereirá.
PROE-
PROEMIO.
Os principios de Agoílo do
g
II
te VIH. no anno de 15(92. Em Hefpa-
nha o Imperador Carlos V. com o Papa
g Ц à qua-*10'
IV
à quälicumqueperfonacujuscumque dignitatis
reli-
V
reliéio, poffe Ecclefiaßicam Dijcipîinam ci-
pus confervari.
L j g iii dos
VI
dos os iiôflos , e à melhor parte dos Doîï-
>. , - ad
VII
Ы fecundum] adverte diligenter quod re-Cakt^ in
ci//är£ prœceptum vel judicium Pap<e contin- |Xy Ö?*ft-
с \ * g QUAN-
vni
QUANTO POTENTIOR EST ; ET
QUANTACVMQUE PERTINAX ,
NON CONSTITUIT SCHISMA / NISI
\. locro
IX
logo a experimentar a falta dos Refcri-
pretendido aíTenfo. . ;
: tao-
i.
XI
taobem fegura na praxe a referida doutri-
PRIMEI-
a
O .
O O ‘
.
‘ l
.
I
I
c . I
„ O» c
C \ -
' I
Q I
.
ſ
.
\Í
O .
.
\ .
n
PRIMEIRA PARTE.
CONTÉM OS PRINCIPIOS,
donde fe conclue , que na fituaçao prezente po^
dem os Bifpos prove r e difpenfar em todos os
cazos , que nao foffrem demora.
PRIMEIRO PRINCIPIO
PROVAS. A
' num.
g2 Tentativa Theologicà
SE-
l SEGUNDO PRINCIPIO 1
PROVAS.
pode ver lenao os Cañones 13. 15. 10. 17. 33. feg.
61. e 66. Com a mefma autoridade , e antes do
Pontificado de Innocencio , ifto he , no anno de
397. ordenarao os Padres do III. Concilio de Car- ibid.Tom.IL
thago no Canon 1 2. que os filhos e filhas dos pag' I4°K ■
TER-
Я
TERCEIRO PRINCIPIO
PROVAS.
' + . mi
Parte I. Principio III. 55
76 Tentativa Theoldgica
F iv QJJAR
88
QUARTO PRINCIPIO.
PROVAS.
bus.
III. Para maior confirmaçao de que as Re
fervas
Parte I. Principio IV\ 95
cet vix ferenium ab, illa San Fía Sede imponatur ju-
gum , conferamus , à* fia devotione toleremus* A
iegunda he de S. Fulberto Bifpo de Chartres noTom.XVIir.
feculo XI. que na Epiftola 48. efcrita ao Arcebis- B- p- p*g- ^
po de Turs , ( a quem o Papa fem legitima caufa
negava o Pallio ) diz-Ihe que tenha paciencia , e
que efpere , e dá logo efta razaö : Continentur eninf
quadam reverenda nobis in privilegiis Romana Ec-
clefiœ , qua propter negligentiam noßram non facile,
inveniuntur in armariis noßris. Foi efta huma futií
e modefta ironía , com que Fulberto deo a enten
der , que muitos dos Privilegios , que a Se Apofto-
lica allegava, tinhaö no confentimento e toleran
cia dos Bifpos todo о feu fundamento. A terceira
he de Hildeberto Bifpo de Mans , que na Epifto
la 47. da nova ediça6 do P. Beaugendre , fallan
do com o Papa fe queixa del'e affim : Pro obedi-
entia veßra adverfariis meis facJus fum tota die in
derifum j tamquam qui omnino amiferim difponendi
de commiffa mihi Eccleßa facuItatem. E logo": O-
nonicam & traditam omnibus Epifcopis poteßatem
abßulißis. A quarta he de S. Bernardo de Cía ra val ,
que efcrevendo ao Papa Eugenio no Livro III. cap.
4. diz affim : Murmur Joquor & querimoniam Ec-
cleßarum. Truncari fe damit ant ас demembrari. Sub-
trabuntur Abbates Epifcopis , Epifcopi Arcbiepis-
cops y frc,
. ; с - ' 'quin:'
QUINTO PRINCIPIO.
PROVAS.
Ibid. fol. 34т. P*' e no Artigo XXXI. Porro ha causa funt e¡c-
verí. tirpatio baretica pravitatis ас fchismatis , declara-
tio fidei , atque editio fymboli ejus , universalis re
formatio Eccleßa in capite & in membris ejus, ba
que in expeditione ißorum maior dicitur poteßas
Concilii Generalis quam Papa. Quoniam Chrißus
promißt Eccleßa feu Concilio ipsam reprasentanti
infallibilem direSlionem & gloriosam aßißenttarn in-
ceßantem. Unde &> Papa in taltbus tenetur ßare de-
terminationi Eccleßa feußatutis ConetIii , tamquam
ordinationi асjententia Spiritus SanSli. CUMQUE
PAPA P0SS1T ERRARE IN FIDE ET
M0R1BUS , AC CETERIS QUJE SUNT
DE NECESSITATE SALUTIS, EJUS JU-
VICIO NON FIDETÜR ULTIMATE AC
CE RTITUDINALITER STANDUM IN
ISTIS : CUM NON SIT INFALLIBILIS
REGULA, ÑEQUE INDEVIABILE FUN-
DAMENTUM. Affim julgava e efcrevia hum hö
rnern , a quem pelas fuas raras virtudes , e mila
gree, venera com culto publico toda a Sagrada Re-
Jigiao da Cartuxa : e a quem por efta rezao derao
lugar entre os Santos os Padres Bollandiftas no
ASIa SanSlorum-i a 12. de Marco.
XXI. Col hem em terceiro lugar os nofíos
Theologos : que como toda a força e autoridade
da Igreja univeríal fe acha no Concilio Geral que
como tal reprefenta toda a Igreja Catholica : hu
ma vez preferiptos e deíignados pelo Concilio Ge-
ral
Parte I. Principio V. iyr
rum
1 54 Tentativa Theologica
íaó
Parte I. principio V. 159
bem
i бо Tentativa Theolögica
SEXTO
189
> . « • "> . -
SEXTO PRINCIPIO.
PROVAS.
Bafil. Tom. ]io de Cefarea na Epiíbla бо. alias <г. Tantam ее-
III. pag. i6í. . - i? / • J л ь
г ь га omnium tLcclestarum cur'am , quantam ejus qua
P R О V A S. :
OITA-
203
OITAVO PRINCIPIO
PROVAS.
NONO
207
NONO PRINCIPIO
PROVAS.
,. o*—
a refpeito da Nobreza : he evidente haver agora a
meíma caufa , que havia antes do recurfo impedi
do. E como a obrigaçao de nao difpenfar fem саш-
fa he igual no Papa , e nos Bifpos : fegue-fe que , fe
ha cauía para difpenfar o Papa r ( como ninguem po
de negar ) taobem a ha para difpeníarem os Bifpos*
Antes agora he maior efta caufa. Porque da-
falta ou demora das difpenfas he graviffimo o daño
efpiritual e ainda temporal , que padecem innume-
raveis fogeitos do povo, que com aefperança das
difpenfas ( que muitos mandarao bufcar e nao che-
garao a tempo ) tern contrahido efponfaes com fuas
parentas , e perfeverao com eile titulo na amizade
e trato familiar , que elle facilita > nao fem perigo
da fuá ruina efpiritual. Emuito maior he ainda a
daño de outros muitos da mefma plebe , que a
rnim me eonfta vivem ha muito tempo com íuas
futuras ou efperadas eípozas como fe já foílem le
gitimas mulheres.
Como
io8 . Tentativa Theologica
■ УЛ
:
DE
2IJ
DECIMO PRINCIPIO
PROVAS.
14 9' info
Parte I. Principio X. 217
CON-
229
CONCLUS А О
SEGUN-
3J3
SEGUNDA PARTE.
CONTE'M OS DOCUMENTOS,
e Exemplos , que em diverfos tempos derao os
Theologos , os Bifpos , e as Univerfidades Ca-
tholicas : em prova de que , impedido o Recurfo
a Roma ou por caufa de cifmas, ou por caufa
de guerras e peftilencias , ou por Decreto dos
Principes Soberanos ; fe devolve aos Bifpos a fa-
culdade de poderem prover e difpenfar em todos
os cafos Papáes , quando affim o pedir a neceffida-
de ou utilidade dos fubditos.
DOCUMENTO I.
D О С U M E N T О IL
DOCUMENTO III.
■
Bofluet Tom. (~*\ Illuftriffimo BoiTuet Bifpo de Mos na Defen-
1. pag. i99- \J fa da Declaraçao do Clero Livro V. cap. 8.
SubtraSlâ femel obediential quid aliud fieret , quam
ut Epifcopali regimine tant'tfper componeretur Èccle-
fia , donee Summus Pontifex crearetur ?
DO
Parte II. Documented. 255
DOCUMENTO IV.
DOCUMENTO V.
DOCUMENTO VII.
I DOCUMENTO VIH.
DO
Parte I. Documentos/ 259
DOCUMENTO IX. •
■-
Praxe da Igreja de França no tempo do Cismt
grande, pelos annos de Chriflo 1398.
DOCUMENTO X.
De difpenfationibus fiendis.
DO
Parte II. Documentos. 265
DOCUMENTO XL
Arcbiepifcopus Toletanus.
DOCUMENTO XII.
DOCUMENTO XIII.
DOCUMENTO XIV.
DOCUMENTO XV.
DOCUMENTO XVI.
r
DOCUMENTO XVII.
DO~
270 Tentativa Theologica
DOCUMENTO XVIII.
DOCUMENTO XIX.
DOCUMENTO XX.
Tomo XIX. zem affim : Concilium hoc habit um eft jußu regh
àrs Concil.de Ltí(¡0V'fCi XII. dielt patris patria s occaßom bello-
Colea pag. . r i- t Л1 i r i-
557. rum Itancorum tnter Juttum & Alphonfum rer
rarla ducem , a quo ducatum amoveré volebat , licet
protegeretur à rege Ludovico ejusque exercitu pro
pter ajfinitatem. Cum enim Julius diris devovijfet
pradiftum ducem , omnesque ei adhérentes ö'fuven-
tes , à> fpQcialiter omnes militantes in exercitu Gal-
lico ; ut Jais rex profpiccret contra pontificem male
erga fe affectum, turn ut fuos milites confirmarèt\
vî . tum etiam ne è Gallia Komam pecunia tranfportar
rentur , qu'tbus ipfa Gallia impugnaretur , hunc con-
■ venturn ееclefta Galiiсana & doSlißmorum quorum-
cumque virorum fieri mandav'tt , in quo propofuit
patribus oSlo quafiiones magni momenti per eos dis-
cutiendas & dijfolvendas. Sunt autem ha fequentes ,
qua ad temporis negotta difficillimafpecJabant.
jin liceat Papa bellum inferre Principibus
temporalibus , in terris qua non funt de patrimonio
Ecclefia , &c. Conclufum fuit unanimiter per con
cilium , Papain nec pofle , nec deberé. Quod for
fait intelltgendum de Papa in propria perJona , ut
facicbat Julius , dicens fe uti gladto divi Pauli ,
cum pradecejfores fatis иfi fuijfent clavibus divj
Petri.
Лn liceat principi défendenti fe , fuaque,
,non folum propulfare armis ejusmodi injuriam , fed
etiam invadere terras ecclefia poffejfas a Papa notor ^
rio hofie fuo : non tarnen ea intentione ut iUas reti-
-, neat y
Parte II. Documentos. 273
DOCUMENTO XXL
DOCUMENTO XXII.
ЕРЬ
a8j
EPILOGO
DE TODA A OBRA.
S. Су-
286 Epilogo de toda a Obra.
to » que he a LXXI.
MUR.
CEN-
CENSURAS DOS TRIBUNAES
De vojfas Excellencias
Cenfura
Cenfura do Rever endißmo Padre M. Fr. Lutz do
Monte Carmelo , Religiozo da mefina Ordern , e
Qualißcador do Santo Officio, e depots Deputado
Ordinario da Real Meza Cenforia.
Mello. Tboreh
DO
DO ORDINARIO.
SENHOR.
(i) Claves Eccleßt datas : diz o Trid. feíT. 14. Cart. 15% Po-
teßas Eccleß* conceffa cap. ai.: Aug. lib. de AgoneChriftia-
no cap. 30. lluic ergo Ecclefu claves Regni coelorum dat& funt.
Gerfon. trad:, de Poreft. Ecclef. conüd.4. torn. a. col. 231. Toll, in
cap. 13. Num. Quseft. 48., e 49.
de. ( 2 ) Se os feus Predece flores fe occupaflem
deita gloriofa idea , com que Voila Mageftade fe
anima, e nos felicita, ainda hoje teriamos Bifpos,
que nos governaílem como o faziao os dos primei-
ros, e felices feculos da Igreja : nao permittinao,
que fe bufcafle fóra do Reino , á cufta de difpen-
diofas jornadas , e de negociaçoens prolongadas , e
cavillofas , o que nelle fe podia , e devia haver , fe-
gundo o efpiiito do Evangelho , fem cufto , e fem
enfado. ( 3 ) Mas 011 nao prevenirao as confequen-
cias , que boje experimentamos, ou fe enganarao
com huma apparencia de faifa piedade , e ficou a
nofla Igreja em lugar de Bifpos , que foífem Suc-
ceíTores dos Aportólos , com huns Miniftros delega
dos , ou Offkiaes da Curia Romana , ( 4 ) que ho
je fó lhe permitte huma tenue porçao do feu anti-
go , e folido minifterio ; com huns ( feja-me lici
to dizello com palavras do Grande Gerfon ) íímula-
cros pintados ( 5 ) dos amigos Bifpos feus Prede
ce íTores. * r.
Nao confiíle a gloria dos Sagrados Prelados
da Igreja no faufto , na pompa , na grandeza : tu*
do
Que
Coßa.
RE
REPOSTA
APOLOGETICA
DE
ANTONIO PEREIRA
Presbytero da Congregaçao do Oratorio de Lis
boa , e Deputado Ordinario da Real Meza
Cenforia ,
AO PADRE
GABRIEL GALINDO
Theologo de Madrid,
po de Rotura.
DO.
О P. GABRIEL GALINDO
Dos Clérigos Regulares Menores , Lente Jubilado na Sagrada Theolo»
gia , na Caza do Efpirito Santo de Madrid.
Aflima nomeado.
RE
8
REPOSTA
D O
PADRE PEREIRA.
Dezeja faude
ANTONIO PEREIRA,
Presbytero da Congregaçaô do Oratorio de S. Filippe Neri da Corte
de Lisboa.
Ge-
Antonio Pereira. 35
pii rrrmeiro Li
entrou Lauhoy a provaf , que quafi tudo, o qu
Santo Thomaz efcrevera das Grandezas do Papa ,
tirara o Santo de paflagens iuppofiticias âàs^CSti
¿pos , e, de Jugares falfamente ättribuidos'.aofc San
tos Padres. Todos fabem , que o Seculo XIII. cm
que floreceo o Doutor Angélico , teve por genui-
¡tronos da InfalimUuâe do
ХЙШОПА OÎFIfcC £ OnUHlßl
БЬ IV 32 rsem
52 Repoda do РШ
34 Mas
Antonio Perdra. 53
Ti teña va
teftay^drçnje cfojum^ltotyifoe Я W Ыщт
: .
LI-
L I С E N Ç A >
Arceb'tfpo Regedor P.
t. ., .tl ... .
Coeibo. Va]concellos Pereira.
T.*
-an:
r
Ode correr. Meza, 23 de Onibro de 176p.
Arcebifpo Regedor P.
Д.1
“l-"I
_|I|\|||J§ \.l. ..0,
*l
I
. I N
. .
I'
II
I,
‘l
.Í
a."
I o
ª u
o¡
.. .I
I
e
l I
.
i
o .
r
o ..J
.ª . .
o.
J
f
In b
l
_ _
'lo
d
. o
...
\ l" D
ll .
O
I .
\
I d
d
Í
.J
. ...a
. ‘
,.- o
I
f
XW
O.
a., . .
I
I
,
\
‘ .
. U
.
..lª
..... ..
.e .U h, I
I
Jul ..tk 4 .,I …If
.
. .U
…Huª.
e
c
I
d W
v A
v o I
.n
. ,a
I\
IU
2…. .. .
i
1 'i. Ci OH-
//7 ж