GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE BITCOIN FİYAT GRAFİKLERİ ÖZEL

SAYI
A’DAN Z’YE bilgiler

BITCOIN
KRİPTO PARALAR
TARİHÇESİ AVANTAJLARI ALTCOINLER & DAHA FAZLASI
BITCOIN’IN BITCOIN YASAL
AVANTAJLARI VE MIDIR?
DEZAVANTAJLARI
ETHERIUM
MONERO
LITECOIN
VE DİĞER
ALTCOIN
ÇEŞITLERİ
BITCOIN
SÖZLÜĞÜ
KRIPTO PARA
DÜNYASINA AİT
KAVRAMLAR VE
ANLAMLARI

Sayı 2018-02/ 15 TL KKTC:20 TL

Satoshi Nakamoto Bitcoin Kazanın!

Bitcoin’in Ardındaki Madencilik Yapmadan
Gizemli İsim Bitcoin Kazanma Yolları Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı 1
BAŞLARKEN
Son zamanlarda Bitcoin’in öncülüğünü yaptığı kripto para fırtınası tüm dünyayı kasıp
kavuruyor. Yaklaşık 10 yıl önce hayatımıza giren ve son yıllarda bir hayli popülerlik
kazanan kripto paralar hakkında merak edilenlerde günden güne artıyor. Bu özel
sayımızla kripto para dünyasına giriş yapmak isteyen okurlarımızın merak ettiği birçok
konuda beklentilerini karşılayabileceğimizi umuyoruz.
Özel sayının içeriğine geçecek olursak; Bitcoin hakkında 50 ilginç bilginin yer aldığı ilk
bölümde, Bitcoin’in günümüze kadar gelen serüveninde yaşanan olaylar ve gözden
kaçan detaylar sizleri karşılıyor. Ardından gelen bölümlerde ise Bitcoin’in tarihi, dijital
para biriminin avantajları ve dezavantajları, neden değer kazandığı ve nasıl üretildiği
ya da Bitcoin dışındaki diğer kripto paralar gibi birçok konu yer alıyor.
Sözü fazla uzatmadan, sizi Bitcoin hakkında oldukça kapsamlı bir içerik sunan özel
sayımızı keşfetmeye davet ediyor ve keyili vakit geçirmenizi diliyoruz.
Hande Ökeli

bilgiler
İmtiyaz Sahibi
Derpa Dergi Dağıtım Tur. San ve Tic Ltd Şti Adına: Kadir EFE

Sorumlu Yazı İşleri Müdürü

Erdi DEMİR Satış
Tenzile KAHRAMAN
Editör Cihaner Karataş
Hande ÖKELİ
Can Hakman Fotoğralar
Sema Yılmaz depositphotos

Tasarım ve Reklam Muhasebe

Derpa Grup Esma YILMAZ

Yönetim Yeri Her hakkı saklıdır.Derpa Dergi Dağ Tur San ve Tic Ltd Şti,
Hasanpaşa Mh Kurbağalıdere Cd No:77/1 yayımlamaktadır. Bu dergide yer alan yazı,makale,fotoğraf
Kadıköy-İSTANBUL ve illüstrasyonların elektronik ortamlarda dahil olmak üzere
çoğaltılma hakları Derpa Dergi Dağ Tur San ve Tic Ltd Şti,
TEL: 0216 336 52 25-26 aittir. Yazılı izin olmaksızın materyalin tamamının ya da bir
www.derpagrup.com bölümünün çoğaltılması yasaktır. Bu dergi,
www.abonelikmerkezi.com basın meslek ilkelerine uymaya söz vermiştir.

Platform
Turkcell dergilik

Bu sayımızın içeriğinde yer alan hiçbir bilgi ya da yorum yatırım tavsiyesi değildir.
 İÇİNDEKİLER
52

06
Hakkında Herşey

06. Bitcoin Hakkında 50 İlginç Bilgi

16. Kripto Para Nedir?

20. Bitcoin’in Tarihi

BİTCOİN

26. Dijital Çağa Dijital Para Birimi: Bitcoin

4
26. Bitcoin Neden Değer Kazandı?

30. Bitcoin’in Avantajları ve Dezavantajları

32. Satoshi Nakamoto: Bitcoin’in

Ardındaki Gizemli İsim

34. Bitcoin Alma Rehberi

42. Bitcoin Nasil Üretilir? (Bitcoin
16
Madenciliği)
46. Madencilik Yapmadan Nasıl
Bitcoin Kazanılır?xxx
50. Bitcoin Kabul Eden Şirketler

42
50. Bitcoin’in Güvenliği
54. Blockchain (Block-Zincir)
Teknolojisi

4 Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı

 54

60

Hakkında Herşey
80 76

BİTCOİN
60. Bitcoin’in Yasal Statüsü

64. Altcoin Nedir? 5

65. RIPPLE (XRP)
65. ETHEREUM
66. MONERO
66. LITECOIN 72. Geçmişten Günümüze
66. NEO Bitcoin Fiyat Graiği
67. IOTA
67. DOGECOIN 78. Kripto Paralar 21. yy’a Ne
67. CARDANO
68. TRON
Getirecek
68. STELLAR LUMENS 80. Bitcoin Sözlüğü
68. VERGE
69. EOS
69. DASH
69. NAMECOIN
70. NEM
70.TETHER
70. LİSK
71. SİKKE

72
Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı 5
Hakkında Herşey
BİTCOİN

HAKKINDA
6 Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı
50 BİLGİ
İLGİNÇ

2009 yılından beri hayatımızın
içinde yer alan Bitcoin
hakkında anlatılabilecek çok
sayıda hikâye, yazılabilecek
sayfalarca bilgi var. Siz de
Bitcoin’e meraklıysanız ya da
en azından konuyla ilgili bilgi
sahibi olmak istiyorsanız, sizin
için hazırladığımız bu en dikkat
çekici bilgiler Bitcoin’e olan
ilginizi daha da arttıracak. İşte,
Bitcoin hakkında 50 ilginç
gerçek…
Dünyanın ilk kripto para
birimi olan Bitcoin, Satoshi
Nakamoto takma isimli bir kişi
tarafından yaratıldı. 18 Ağustos
2008’de bitcoin.org domaini
anonymousspeech.com sitesi
üzerinden tescil edildi. 31 Ekim
2008’de ise Satoshi Nakamoto,
kripto para birimi olan Bitcoin
sisteminin işleyişini açıklayan
bir yayın yaptı. Sistem, daha da
gelişmesi için 9 Kasım 2008’de
açık kaynak kodlu olarak
yayınlandı ve nihayet 3 Ocak
2009’da ilk sanal para birimi
‘Bitcoin’ üretildi ve 12 Ocak’ta
ilk kez sanal para birimi olarak
kullanıldı. Bitcoin için macera
Hakkında Herşey
BİTCOİN
7
böylece başlamış oldu.
Peki nasıl oldu da Bitcoin bu
denli hayatımızın içine girdi?
Bitcoin’in günümüze kadar
gelen serüveninde ne gibi
olaylar yaşandı? Ya da Bitcoin’in
yolculuğunda gözden kaçan
detaylar nelerdi? Sizler için
hazırladığımız bu bölümde,
Bitcoin’le ilgili bu sorulara da
yanıt arayan birbirinden ilginç
bilgilere yer verdik.
Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı 7
 Google’dan Bitcoin’e yasak
Dünya devi Google, haziran ayından seçenekler dahil inansal ürünlerle
itibaren Bitcoin ve diğer kripto ilgili reklamlarda da kısıtlamaya
paraların reklamlarını yasaklayacak. gidileceğini belirtti.
Pizza için 10 bin bitcoin! Şirket yaptığı açıklamada ikili
Hakkında Herşey

2010 yılında, uygulama geliştiriciliği yapan

Laszlo Hanyecz, 22 Mayıs günü karnını
pizza ile doyurmak istedi. Bunun için Papa
John adındaki bir restorandan 10.000
Bitcoin ile iki pizza siparişi verdi. Laszlo
sipariş verdiği dönemde 10 bin bitcoinin
değeri yaklaşık 40 dolardı. Ancak, bugün
bitcoin öyle değer kazandı ki, o pizzalar
için verilen Bitcoinler şu an 4 milyon dolar
ediyor.
BİTCOİN

Laszlo sipariş vermeden önce, Bitcoin Talk

forumu üzerinden şunları yazmıştı:
"Birkaç pizzaya 10.000 Bitcoin ücret
8 ödeyeceğim... Belki de 2 büyük boy
pizza olabilir. Böylece ertesi günü de
garantiye alırım. Pizzayı seviyorum.
Kendiniz hazırlayabilir ya da evinize sipariş
verebilirsiniz. Ancak amaçladığım şey,
pizzalarımı kripto paralarla sipariş etmek.”
"Soğan, biber, sosis, mantar, domates,
pepperoni gibi şeyleri seviyorum... Ayrıca
normal peynirle yapılan pizzaları da
hazırlamak ya da başka türlü elde etmek
daha ucuza gelebilir”
"Eğer ilgileniyorsanız lütfen bana bildirin,
bir anlaşma yapalım."
Bitcoin milyarderlerinin yeni ülkesi: Porto Riko
Porto Riko yeni bir yaşam ütopyasını
simgeliyor. Kişisel gelirlerden
veya kamu gelirlerinden vergi
almıyor. İş adamları için gayet
düşük vergi oranları sunan ülkenin
avantajlarından faydalanmak için
vatandaş olmak da gerekmiyor.
Kripto para milyarderlerine yardımcı
olmak istediklerini açık bir dille
ifade ediyorlar. Sol adı verilen ve
kripto paralarla döndürülecek yeni
bir yaşam için Bitcoin milyarderleri
de ülkenin dört bir yanından ev
almaya başladı. Yakın bir zamanda
ülkede 9000 dönümlük alan içinde
havaalanının da olduğu yeni bir
yaşam alanı açmayı planlıyorlar.

FBI silkroad operasyonuyla 144 bin

Bitcoine el koydu
2013 yılının Ekim ayında Silk Road adlı
uyuşturucu satışının yapıldığı internet sitesinin
sahibi olan Ross Ulbricht, FBI tarafından
tutuklandı. FBI Ulbricht’in bu yasa dışı sanal
pazar üzerinden kazandığı Bitcoin’leri ele
geçirdi. 144.336 Bitcoine el koyan FBI, bu
Bitcoinlerin tanesini 334 Dolara satarak 48
milyon 238 bin Dolar elde etti. Eğer hükümet,
dijital paraları hala elinde bulunduruyor olsaydı,
bugünkü Bitcoin kuruyla 600 milyon Dolar’dan
daha fazla kazanacaktı.

8 Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı

 Bitcoin’in iyatı 2018 sonunda üçe katlanacak
Popüler veri karşılaştırma sitesi
Finder’ın geçtiğimiz ocak ayında
düzenlediği ankette dokuz blok
zinciri endüstrisine en yüksek
hacimli ilk 12 kripto para biriminin
potansiyel iyat hareketlenmesi
Dünyanın ilk Bitcoin transferi
Sakarya 1. Amatör Küme B
Grubu’nda mücadele eden
Harunustaspor, Karasu
Kültürspor’dan Ömer Faruk
Kıroğlu’nu kadrosuna geçtiğimiz
Kanadalı girişimci Bitcoin ile tarım yapıyor
Kanadalı girişimci Bruce Hardy,
sahip olduğu 30 adet kripto para
madenciliği teçhizatının ürettiği
enerjiyi, oturduğu binanın içine
yayarak yenilebilir bitkiler ve
balık üretimi yapıyor. Binanın ilk
hakkında sorular soruldu. Katılımcılar
anket sonucunda 2018 yılı sonuna
kadar Bitcoin’in piyasa hacminin
yüzde 194 ve Bitcoin Cash’in yüzde
123 artacağını öngördü.
ocak ayında 0.0524 Bitcoin
karşılığında transfer etmiştir. Bu
transfer futbolda dünyanın Bitcoin
kullanılan ilk transferi olarak tarihe
geçmiştir.
katında yaklaşık 800 adet alabalık
ve topraksız bitki üretimi yapan
Hardy, kurduğu aquaponik sistemle
balıkların yoğun nitrat içeren atık
sularını bitkilerini gübrelemek için
kullanıyor.
Bitcoin’in gelecekteki merkezi
Londra olabilir
2012 yılında San Francisco’da kurulmuş olan
ve yatırımcıların Bitcoin ve diğer kripto para
birimleri üzerinden alım satım yapabildikleri
ve dijital cüzdan özelliği ile yatırımlarını
yönetilebildiği online bir platform olan
Coinbase şirketi,şehrin yasal altyapılarının
uygunluğu yüzünden Londra’da alım
satım yapabilecekleri bir borsa açmak için
regülatörlerle görüşmelere başladı. Yakın
gelecekte kripto para dünyasının merkezi,
ABD’den İngiltere’ye kayarsa şaşırmayın.
Hakkında Herşey
BİTCOİN
Diet Bitcoin! 9
Kolombiyalı kokain kaçakçısı Pablo
Escobar’ın kardeşi Roberto Escobar,
Bitcoin’e rakip Diet Bitcoin isimli bir kripto
para birimi çıkartmıştır.
Isınmak için Bitcoin!
Qarnot adlı şirket Bitcoin madenciliğini bir
ileri seviyeye taşıyarak mekanı da ısıtabilen
QC-1 adlı madencilik sistemini geçtiğimiz
şubat ayında görücüye çıkartmıştır.
Bünyesinde iki adet Sapphire Nitro+ Radeon
RX 580 ekran kartı ve madenciliğe özel
donanımlar yer alan ürün, içerisinde hiçbir
fan taşımıyor. Bu açıdan benzerlerinden
farklı olarak tamamen sessiz olan cihaz,
önündeki büyük siyah radyatörü sayesinde
içeride oluşan yüksek ısıyı dışarıya yani
yaşadığınız mekana aktarıyor.
Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı 9
 50 Cent’in ‘bitcoin’ yalanı
2014 yılında çıkardığı albümü Animal
Ambition’ın satışlarında popüler
kripto para ödemelerini kabul ettiği
belirtilen ve bu satışlardan 700 Bitcoin
kazandığı konuşulan ünlü rapçi 50
Cent bu iddiaları yalanlamayıp sosyal
medya hesaplarından paranın varlığını
unuttuğunu açıklamıştı. Yapılan
Bitcoin o ülkede KDV’den muaf!
hesaba göre 50 Cent o dönemki kurla Bitcoin’in yasal statüsü ülkeden Maliye Bakanı, Bitcoin sistemine
8 milyon dolar kazanmıştı. 50 Cent’in ülkeye büyük farklılık göstermektedir. ilişkin devlet müdahalesine gerek
şubat ayında görülen ilas davasında Örneğin Belçika’da Bitcoin duyulmadığını belirtmiştir.
ise haberlerin yalan olduğu belgelerle işlemleri KDV’den muaftır. Belçika
ortaya konuldu.
Hakkında Herşey
BİTCOİN

10 Bitcoin İzlanda’yı karıştırdı

İzlanda bilindiği gibi soğuk havası,
iber optik ağı ve neredeyse tüm
gücünü yenilenebilir enerjiyle
karşılamasıyla meşhur. Bitcoin
madencilerinin bu özellikleri akla
getirmesiyle ülkenin enerji tüketiminde
değişimler olmaya başladı. Hükümet
şimdi yeterli enerji üretilemeyebileceği
endişesiyle Bitcoin madencilerine en
azından bir vergi getirmeyi düşünüyor.
Süper bilgisayar ile bitcoin madenciliği
Bir grup bilim adamı Sovyetler
Birliği’nin ilk atom bombasının
üretildiği Sarov’da bulunan tesiste
yer alan 1-petalop gücündeki süper
bilgisayarı nükleer araştırmalar yerine
Bitcoin madenciliğinde kullandı.
Güvenlik nedeniyle internete
bağlantısı olmayan süper bilgisayar,
madencilik için internete bağlanınca
merkezi güvenlik sistemi alarma
geçip bilim adamlarını ele verdi.

Türkiye’de bitcoin ile alışveriş

dönemi
Bikoshu adlı alışveriş sitesi bitcoin ile
ürün almaya olanak tanıyor. Site ayrıca
tüm siparişler için müşterilerine kendi Bitcoin’den 2017 yılında rekor artış!
sanal parası olan BiNakit kazandırıyor. Bitcoin’in değerini piyasasındaki azalır. Bitcoin’in değeri 2017 yılında
Müşteriler isterlerse Bitcoin’lerini arz ve talep koşulları belirler. Talep %167 artmıştır.
BiNakit olarak da harcayabiliyorlar. artınca iyatı artar; düşünce değeri

10 Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı


Uzaya çıkmak için Bitcoin
kullanabilirsiniz
Profesyonel olmayan kişileri uzay
seyahatine çıkartan ABD’li şirket
Virgin Galactic’in ödeme seçenekleri
arasında Bitcoin de bulunmaktadır.
Vücut ısısıyla Bitcoin çıkartılıyor
Vücut ısısıyla Bitcoin çıkartılıyor
Hollandalı organizasyon Institute of
Human Obsolescence (IoHO) insanın
vücut ısısını Bitcoin madenciliği
için kullanıyor. Hollandalı ekip
bir grup çalışan aldıklarını ve bu
çalışanların tüm gün yatıp hazırlanan
özel kıyafetle madencilik yaptığını
belirtiyor. Burada vücut ısısını
kullanan özel kıyafetlerle elektrik
üretiliyor ve bu enerji de bitcoin
madenciliği için kullanılıyor. (2018
yılında tek bir Bitcoin için bir ay
boyunca 44 bin insanla çalışılması
gerektiğini belirtelim.)
Dünyanın Bitcoin ile harç
yatırılabilen ilk üniversitesi
Güney Kıbrıs’ta bulunan Nicosia
Üniversitesi öğrencilerinden
Bitcoin ile harç ödemesi kabul
eden ilk üniversite oldu. Üniversite,
öğrencilerinin Bitcoin ile yaptığı
ödemeleri anında Euro’ya
dönüştürerek Bitcoin’in şu an için çok
yüksek olan kur dalgalanmasından
korunmayı amaçlıyor.
Bitcoin ile döner alabilirsiniz
Türk işletmesi KasapDöner Twitter’dan
yaptığı açıklamada 2018 yılında
Bitcoin ile alışveriş yapılabileceğini
duyurdu. KasapDöner’in Genel Müdürü
Bahar Özürün, Bitcoin’in enlasyon
riskinin düşük olduğunu belirtirken,
Dünyanın ikinci Bitcoin ATM’si
İstanbul’dadır
Bitcoin, kullanımını yaygınlaştırmak
üzere dünyadaki ilk iziki ATM’sini
Kanada’da bir kafe içerisinde açmıştır.
İkincisi ise İstanbul Atatürk Havalimanı
içerisinde kullanıma sunulmuştur.
Tarihin açıklanan ilk bitcoin
milyarderleri
Facebook’un kurucusu Mark
Zuckerberg‘i kendi ikirlerini
çalmakla suçlayan Tyler ve
Cameron Winklevoss kardeşler,
Zuckerberg’e dava açmıştı. Dava
taraların anlaşmasıyla sonuçlanmış
ve Zuckerberg ikizlere 65 milyon
dolar ödeme yapmıştı. Bu paranın bir
kısmını Bitcoin’e yatıran Winklevoss
kardeşlerin geçtiğimiz aralık ayında
tarihin ilk Bitcoin milyarderleri
olduğu açıklandı. İkizlerin şu an 1
milyar doların üzerinde değere sahip
bitcoin’i bulunuyor.
Hakkında Herşey
kullanımının basit olduğunu vurguladı.
Para transferi işlemlerini de güvenilir
olarak tanımlayan Özürün, yeni ödeme
sistemine geçiş konusunda mutlu
olduklarını belirtti.
BİTCOİN
11
HBO’yu hackleyip bitcoin istedi
İran asıllı Behzad Mesri geçtiğimiz
sene HBO‘yu hackleyerek şirketin
dizisi Game of Thrones ve diğer
sızıntılar karşılığında 6 milyon dolar
değerinde Bitcoin talep etti. HBO’nun
Mesri’ye 6 milyon dolar değerinde
Bitcoin ödemesi yapıp yapmadığı
halen gizliliğini koruyor.
Bitcoin 10 bin dolar barajını aştı
2013 yılında değeri bin dolar olan
Bitcoin’in değeri 2017 yılının Aralık
ayında 10 bin dolar olmuştur. Toplam
piyasa değeri ise 167 milyar doları
geçmiştir.
Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı 11
 Bitcoin çıkarmak için harcanan
elektrik miktarı dudak uçuklatıyor
2017 verilerine göre Bitcoin
madencilerinin Bitcoin üretmek için
kurdukları sistemlerin yıllık tahmini
elektrik üretimi 29,05 TWh’dir. Bu
Bilgisayarını çöpe attı, hayatı karardı
rakam dünyanın harcadığı toplam Galler’in Newport şehrinde yaşayan alanına gitti ancak alan boşaltılmıştı.
elektriğin yüzde 0.13’üne eşittir. James Howell değeri en az 4 milyon Howells, bilgisayarının peşine
dolar olan 7500 Bitcoin’ini elektronik düştü hatta meclis komisyonuna
cüzdanı içinde olan bilgisayarını bilgisayarının araştırılması için teklif
çöpe attığı için kaybetmiştir. Bir kaza sunarak bulunursa paranın yüzde
sonucu bilgisayarını çöpe atan genç onunu vermeyi teklif etti ama bir şey
adam, durumu fark ettiğinde toplama elde edemedi.
Hakkında Herşey

Ponzi Oyunu ile Bitcoin

dolandırıcılığı
Bugüne kadar kripto para dünyasının
gördüğü en büyük dolandırıcılık
vakalarından bir tanesi de Bitcoin
BİTCOİN

Savings and Trust şirketinin Ponzi

Oyunu yöntemiyle yatırımcılara her
hafta yatırdıkları paranın yüzde 7’sini
12 kâr olarak alacakları sözünü vermesiydi.
Sonuçta 2012’nin Ağustos ayında şirket
kapandı ve 700.000 Bitcoin buhar oldu. Real Madrid’de Bitcoin dönemi
İspanya merkezli online bilet satış Bernabéu’ya yapılan turlarda Bitcoin
hizmeti veren '13tickets' isimli ile ödeme kabul edeceğini açıkladı.
irma, Real Madrid’in stadı Santiago

Bitcoin boşanma davalarını Bitcoin uzaylılarla tanışma

etkiliyor
Evli çiftlerin mal beyanını düşük
göstermek ve parayı saklamak için
Bitcoin ve benzeri kripto paraları
kullanması dünyadaki bazı boşanma
davalarının seyrini etkilemeye başladı.
Yatırımların çoğu ülkelerde hukuken
tanımlanmadığı için mal paylaşımında
problem yaşanıyor ve boşanmalar
çıkmaza giriyor.
ihtimalimize katkıda bulunuyor
Dünya Dışı Zeka Araştırma
Enstitüsü (SETI), Bitcoin
madencilerinin kullandığı graik
işlemcilerin aynısını kullanıyor.
SETI geçen sene yaptığı resmi
açıklamada “En yeni graik işlemci
birimlerini kullanmak istiyorduk
ama yapamıyorduk” diyerek
Bitcoin’e işlemcileri geliştirdiği için
teşekkür etmiştir.
Bulmacayı çözene 1 Bitcoin
Gem Rose Accent isimli stüdyo
geçtiğimiz şubat ayında 'MonteCrypto:
The Bitcoin Enigma' isimli oyunu
piyasaya çıkardı. Oyun 24 bölümden
oluşuyor ve her bölüm bir bulmacaya
ev sahipliği yapıyor. Şubat ayında
2 dolar iyat etiketi ile satışa çıkan
oyundaki bulmacaların tamamını ilk
çözen kişi ise 1 Bitcoin'in sahibi olacak.

12 Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı

 Wikileaks’ten ABD’ye ‘Bitcoin’ teşekkürü
2010 yılında ABD'nin Afganistan ve Irak'ta verdiği
savaş ile ilgili gizli bilgileri yayınlayan Wikileaks
o tarihten itibaren inansal ambargo ile karşı
karşıya kalmıştı. Wikileaks'in Kurucusu Julian
Assange ambargo yüzünden Bitcoin’e ciddi
bir yatırım yaptıklarını ve Bitcoin varlıklarının
yüzde 50 binden fazla değerlendiğini söyleyerek
hükümet üyelerine teşekkür etti. Ayrıca değeri 3
milyon dolar olan 4000 Bitcoin 2016’nın kasım
ayında Wikileaks’e bağışlanmıştır.
Bitcoin kullanıcılarına özel akıllı telefon
Brezilya merkezli şirket Sikur, kripto para
cüzdanı içeren ve güvenliğin ön planda
olduğu SikurPhone adlı telefonunu 26 Şubat
– 1 Mart 2018 tarihleri arasında Barcelona’da
düzenlenen Mobil Dünya Kongresi’nde tanıttı.
Telefonun hack'lenemeyeceğini iddia eden
şirket, Bitcoin’lerin kusursuz şekilde bulut
sistemlerinde saklanabileceğini belirtiyor.
Adına blockchain ekleyince her şey değişti
ABD merkezli içecek şirketi Long Island
Iced Tea Corp. İlasın eşiğindeyken adına
‘Blockchain’ kelimesini ekledikten sonra büyük
bir yatırımcı ilgisi ile karşılaştı. Bu değişikliğin
ardından içecek irmasının hisseleri kısa sürede
yaklaşık yüzde 300'lük artış yaşadı.
12 yaşında Bitcoin'i keşfetti, hayatı değişti!
ABD'nin Idaho eyaletinde tüm Bitcoin'i satarak, Botangle
yaşayan Erik Finman 2011 yılında adlı bir irma kurdu. Firmayı
12 yaşındayken yaptığı 1.000 2015 yılında Bitcoin karşılığında
dolarlık yatırımla 83 bitcoin sattı. Erik Finman’ın şu anda bir
aldı. Finman, yatırımı 2013'ün milyon doların üzerinde serveti
sonunda 1.000 dolardan 100.000 bulunuyor.
dolara ulaştığında sahip olduğu
Hakkında Herşey
BİTCOİN
13
Bulgaristan ulusal borcunun %18’i kadar Bitcoin ele geçirdi
Bulgar polisi, geçtiğimiz mayıs ayında bir organize suç örgütüne
yönelik operasyon başlattı. Mayıs ayında düzenlenen operasyonda
100'den fazla adrese baskın yapıldı, 5'i gümrük memuru 23 kişi
gözaltına alındı. Polisin el koydukları arasında tam 213 bin 519 Bitcoin
de vardı. 10 Aralık 2017 tarihi itibariyle Bitcoin'in iyatı 15 bin dolara
ulaştı ve Bulgaristan'ın elindeki Bitcoinlerin değeri de 3.2 milyar doları
aşar hale geldi. Ülkenin bu Bitcoin’leri satıp satmayacağı merak ediliyor
zira bu rakam Bulgaristan'ın ulusal borcunun yüzde 18'ine tekabül
ediyor.
Starbucks müşterilerinin
bilgisayarlarından izinsiz 'bitcoin
madenciliği' yapıldı
Arjantin'de bir Starbucks'ın wi-
i ağını hack'leyen korsanlar
müşterilerin bilgisayarlarından onlara
fark ettirmeden Bitcoin madenciliği
yapmıştır. Buenos Aires'te yaşanan
olay dikkatli bir müşteri sayesinde
fark edilmiş ancak saldırıyı
gerçekleştiren kişi veya kişiler
yakalanamamıştır.
Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı 13
 Bitcoin işlemlerinde Türkiye 6. sırada
LocalBitcoin verilerine göre 2017’nin
aralık ayında Bitcoin işlemlerindeki
artışın en fazla gerçekleştiği ilk beş
ülkenin sırasıyla Çin, Nijerya, Kolombiya,
Venezuela ve Peru olduğu açıklandı.
Türkiye ise listede altıncı sırada yer aldı. Fotoğraf devi Kodak da Bitcoin dünyasına adım attı
Fotoğraf makinelerinin ürünü KashMiner iki yıllık 3400 dolar
dijitalleşmesiyle zor günler yaşayan değerindeki bir sözleşme karşılığında
Kodak, çareyi kripto para dünyasına müşterilerine aylık 375 dolarlık Bitcoin
adım atmakta buldu. Firmanın üretimi yapmayı garanti ediyor.
Bitcoin madenciliği için geliştirdiği
Hakkında Herşey

KFC Bitcoin’in mucidine tavuk

yedirmek istiyor
Fast food devi KFC geçtiğimiz ocak
ayında sınırlı da olsa Bitcoin ile ürün
BİTCOİN

satışına başladı. “KFC Kova’ adı verilen

ürün 0.0010305 Bitcoin’e satılığa çıktı.
Bitcoin’in kurucusu olduğu iddia edilen
14 ‘Satoshi’ye de seslenen KFC, kimliğini
açıklaması halinde kendisine bir kova
tavuk vereceklerini açıkladı. Bitcoin karşılığında vatandaşlık veren ülke: Vanuatu
Uluslararası kuruluşlar tarafından, 2006’da ve 2010'da dünyanın
"insanların ortalama ömür beklentisi, en mutlu insanlarının yaşadığı
hayattan memnuniyetleri ve ekolojik ülke seçilen Vanuatu 49.3 Bitcoin
ayak izi’ göz önüne alınarak yapılan karşılığında vatandaşlık vereceğini
bir hesaplamanın sonucunda, açıkladı.

Tesla ile 'bedava' Bitcoin madenciliği

Bir Tesla kullanıcısı Facebook’ta yer
alan Tesla Sahipleri grubunda yaptığı
paylaşım ile, Model S otomobilini
kullanarak nasıl Bitcoin madenciliği
yaptığını gözler önüne serdi. Tesla’nın
2017’den önce alınan araçlarını
kapsayan ücretsiz şarj programından
yararlanan araç sahibi, süper şarj
istasyonları ile aracını ücretsiz bir şekilde
şarj edip aynı zamanda bu enerji ile
Bitcoin madenciliği yaptığını açıkladı.
Rus model Bitcoin’e
rakip oldu
Rus süper model Natalya
Vodyanova,Bitcoin’e rakip
olması için hayır kurumlarına
bağış için satın alınabilecek
LoveCoins isimli bir kripto
para birimi çıkarmıştır.
Aramalarda da birinci Bitcoin!
Bitcoin’in Google aramalarında
Kardashian'ları geride bırakmayı başardığı
açıklandı. 2017’nin son aylarında da
Google’da "Bitcoin satın al" aramasının, "Altın
satın al" sorgusundan daha fazla arandığı
açıklanmıştı.

14 Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı

 Japon şirket, çalışanların
maaşlarını Bitcoin ile ödeyecek
Japonya’da GMO İnternet Group
adlı şirket, 2018'in mart ayından
itibaren 4 bin çalışanına maaşlarının
100 bin Yenlik (yaklaşık 870
dolar) kısmının Bitcoin ile ödeme Bir zamanların efsanesiydi, o da çareyi Bitcoin’de buldu
seçeneğini sunacağını açıkladı.
Kararın, Bitcoin’in benimsenmesini Efsanevi oyun yapımcısı Atari, geçtiğimiz merkezli Ininity Networks’ün yüzde15
teşvik amacı taşıdığı ifade edildi. şubat ayında 'Atari Token' isimli kendi hissesini satın aldı. Atari bu satın alımın
kripto para birimini kullanıma sunacağını bir parçası olarak, Atari Token adlı kendi
açıkladı. Atari, blockchain tabanlı dijital dijital para birimini oluşturacak.
eğlence platformu geliştiren Cebelitarık

Hakkında Herşey
İlk kez bir ülke blockchain
teknolojisiyle oy kullandı
Dünyada ilk kez bir ülke, seçim
sürecine blok zinciri teknolojisini
entegre etti. Afrika ülkesi Sierra

Leone, genel seçimleri blok zinciri
üzerinden yürüten ilk ülke oldu.
Seçmenler konvansiyonel yollarla
oylarını verdi ancak oylar blok
zinciri teknolojisinden yararlanarak
kripto şifrelendi. Şifrelemeyi
İsviçre merkezli Agora isimli irma
gerçekleştirdi.
Avustralya’da bir üniversite ülkenin ilk Blockchain kursunu açtı.
RMIT Üniversitesi tarafından açılan
“Blockchain Teknolojisi Geliştirmek” adlı
sekiz haftalık çevrimiçi kursun tasarımı
RMIT Blockchain Yenilik Merkezi,
Asya’dan FinTek merkezi Stone & Chalk
(Taş ve Tebeşir) irması ve hizmetler
sektöründen Accenture tarafından
hazırlandı.
BİTCOİN
Girişi düzeyindeki programa katılım 15
ücreti 1,500 Avustralya doları olarak
belirlenirken, blok zinciri teknolojisini
öğrenerek uyum sağlamak ve bu yeni
teknolojiyi çeşitli sektörlere yaymak için
kursun tüm katılımcılara açık olduğu
duyuruldu.

Türk şirketten Bitcoin

dünyasında bir ilk
Ocak ayında Rusya’nın Rostov
kentinden Samsun’a gelen buğday
yüklü geminin nakliye ücreti
Bitcoin’le ödendi. Konu ile yapılan
yapılan açıklamaya göre böylece Bitcoin ile Yaşamak
uluslararası taşımacılıkta bir ödeme,
ilk kez Bitcoin kullanılarak yapılmış Austin Craig ve Beccy Bingham Life on Bitcoin adlı 2017 tarihli belgeselde 90 gün
oldu. boyunca sadece Bitcoin ile nasıl yaşadıklarını göstermişlerdir.

Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı 15

 KRİPTO PARA
Son zamanlarda sık sık bitcoin,
litecoin ya da diğer kripto paralarla
ilgili konuşulduğuna şahit
olmuşsunuzdur. Peki, paranın nasıl
ortaya çıktığını ve bizi dijital ortamın
yeni gözdesi olma yolunda ilerleyen
kripto paraların dünyasına getiren
tarihsel yolculuğunu hiç merak
ettiniz mi?

Paranın Kısa Tarihçesi:

Lidya Sikkesinden Kripto Paraya
Paranın üzerinde anlaşılmış tek bir
tanımı yoktur. Ancak en genel biçimde
para, mal ve hizmetlerin bedelinin
ödenmesinde kullanılan ve genel kabul
gören her şey olarak tanımlanabilir.
Paranın işlevleri, değişim aracı olması,
ortak değer ölçüsü olması ve tasarruf/
biriktirme ya da borçlanma aracı
olması şeklinde sıralanabilir. Paranın
özellikleri ise genel kabul görmüş
olması, sanal ya da iziki olarak
taşınabilir olması, bölünebilir olması ve
dayanıklı olmasıdır.
Hakkında Herşey

Paranın ilk kez Lidyalılar tarafından

basıldığını hemen herkes bilir. Türkiye’nin
batısında yer almış olan Lidya Krallığı’nda o
dönemde “elektron” denilen altın ve gümüş
alaşımlarından basılan Staters sikkeleri
basılan ilk para olarak kabul edilmektedir.
BİTCOİN

Lidyalıların M.Ö.650’li yıllarda
kullanıma soktuğu bu para birimi
üzerinde bir aslan başı taşımasıyla
16 dikkat çeker. Ancak “değer” ve
“değişim işlevi” özellikleri göz önünde
bulundurulduğunda paranın geçmişi
çok daha eskiye dayanır. Lidyalılardan
önce basılı bir para birimi olmasa da,
takas yöntemiyle paranın boşluğu
doldurulmaya çalışılmıştır. Başka
bir ifadeyle, paranın tarihi sürecine
bakıldığında önce mal
takasının para olarak kullanıldığı kullanmışlardır. Bir ağırlık birimi olan
görülmektedir deben, 91 grama denk gelmektedir.
Takas yöntemi ilk kez M.Ö 9.000’de İlk kâğıt para ise M.S. 806 yılında
Mısır’da kayıt edilmiştir. Ellerindeki Çin'de ortaya çıkmıştır. Ekonomi
inekleri, koyunlarla veya tahılı yağ geliştikçe büyük miktarda metal para
ile değiştirmek isteyen çiftçilerin taşımanın sorun oluşturması üzerine
pazar oluşturması sonucu takas Çin’de kağıt “banknot” kullanıma girer.
yöntemi başlamıştır. Zamanla takas Tang Hanedanı döneminde tüccarlara
için karşılıklı istekler örtüşmez olur ve bakır para yerine teslimat makbuzları
doğrudan takas zorlaşır. Takasın uzun verilmiştir. Song Hanedanı (M.S.
ömürlü ve herkesin almak istediği 960-1279) döneminde ise tuz tekelini
bir ara mal ile elinde tutan devlet, tuz ticareti için
yapılması kâğıt para basmaya başlar.
gerekliliği Batıda kâğıt paraların basılması ve
hissedilir. kullanılması 17. yüzyılın sonlarına
Böylelikle, altın, rastlamaktadır. Avrupa’da ilk kez İsveç
gümüş, bakır kâğıt paraya geçmiştir. İsveç’te altın
ve arpa gibi ve gümüş olmadığı için bazı bakır
ürünler takas paralar birkaç kilogram ağırlığındadır.
aracı olmuştur. Bu ağır bakır paralardansa İsveç, 1661
Eski Mısırlılar, yılında kâğıt paraya dönmeyi tercih
değer edecektir. İlk kâğıt paraların 1690'lı
kavramında yıllarda Amerika Birleşik Devletleri'nde
“deben”i Massachusetts Hükümeti tarafından,
kullanarak İngiltere'de ise kuyumcular tarafından
altın ve basıldığı ve dolaşıma çıkarıldığı, 1694
gümüşü yılında İngiliz Merkez Bankası ve daha
ortak bir sonra diğer ülke merkez bankalarının
payda kurulması ile de yaygınlaştığı
oluşturacak bilinmektedir.
şekilde Osmanlı’da ise ilk gümüş paranın
1326 yılında Orhan Gazi zamanında

16 Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı

 Osman Gazi zamanında basılan para
bastırıldığı inanışı uzun bir dönem
kabul edilmiştir. Ancak yakın zamanda,
Osmanlı İmparatorluğu’nun kurucusu
Osman Bey’in bastırdığı bir akçe
bulunmuştur. Osman Bey’in (1299-
1324) bastırdığı gümüş akçenin her
iki yüzünde de Osman bin Ertuğrul
yazılı olup, darp yeri ve tarihi
bulunmamaktır.
Paranın kullanımıyla birlikte daha
önceleri tahıl ve diğer kuru gıda
malzemelerinin saklanıp rehin
verildiği oluşumlar olarak ortaya
çıkan bankacılık girişimleri de
modern bankacılığa doğru evrilmeye
başlamıştır. Bugünkü bankacılık
Giovanni di Bicci de Medici
Orhan Gazi zamanında basılan para
sistemlerinin temelleri ise Floransalı
Medici ailesi tarafından atılır. Giovanni
di Bicci de Medici’nin (1360-1429)
bankacılık işine giren ilk Medici olduğu
bilinmektedir. 15. yy’da kurulan Medici
Bankası (Banco Medici) Avrupa’daki
bankaların kurumsallaşmalarında da
önemli bir role sahiptir.
Paranın sanal olarak bankalarda
harcanmaya başlamasını kripto
paranın öncüsü olarak kabul edenler
bulunuyor. Bir ölçüde bu görüş doğru
kabul edilebilir olsa da bankalar
aracığıyla harcadığımız sanal paralar
ve kripto paralar arasında büyük bir
fark var çünkü kripto paralar herhangi
bir hükümet veya merkezi otorite
tarafından yönetilemiyor. Ortak nokta
ise her iki sistemde de iziksel olarak
değil de sanal olarak paralar harcanıyor
ve sadece rakamsal değişiklikler
gerçekleşiyor.
Geçmişten günümüze
paranın serüveni göz önünde
bulundurulduğunda takas
yönteminden, gümüş ve altın paraya,
sonrasında altının karşılığına denk
gelen kağıt paraya ve zamanla
soyutlaşarak dijital, sanal ve kripto
Hakkında Herşey
paraya doğru bir evrimden söz
edilebilir.
BİTCOİN
17
Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı 17
 Kripto Para
K
ripto para birimlerinden söz
ederken öncelikle kripto ya
da kriptoloji kavramlarına
değinmek gerekir. Kriptoloji, en
Hakkında Herşey
genel anlamıyla bir şifreleme
bilimidir. Kriptoloji ile gizli
tutulmak istenen veriler bir
sistem dahilinde farklı tarz ve
yöntemler kullanılarak şifrelenir.
Öte yandan kriptoloji, şifrelenen
verilerin deşifre edilmemesi için de
kullanılmaktadır.
Kripto para ise güvenlik açısından
kriptoloji bilimini kullanan dijital
BİTCOİN
para birimi olarak ifade edilebilir.
İlk kripto para, 2009 yılında Satoshi
Nakamoto tarafından bulunan
18 Bitcoin’dir. Bitcoin’in ardından
çok sayıda farklı kripto para ortaya
çıkmıştır. Bu paralar genel olarak
“alternatif kripto para” olarak
adlandırılır.
Kripto Para Gerçekten Bir Para mıdır?
Kripto para ile yeni tanışanların
en çok merak ettiği sorulardan
biri de kripto paraların gerçekten
birer para birimi olup olmadığı
yönündedir. Bu soru ise hem “evet”
hem de “hayır” olarak yanıtlanabilir.
Kimileri kripto paraların birer para
birimi olduğunu kabul ederken
bu ikri savunmak için henüz
erken olduğunu iddia edenler de
bulunmaktadır.
Paranın her şeyden önce bir
alışveriş aracı olduğu düşünülürse
kripto paraların bu özelliği
taşıdığını söylemek mümkündür.
Henüz alışverişler için doğrudan
kripto paraların geçerli olduğu
işletmelerin sayısı az olsa da kripto
para borsaları aracılıyla herhangi bir
kripto para, örneğin Bitcoin, diğer
kripto paralarla ya da TL, Dolar
veya Euro gibi para birimleriyle
18 Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı
Nedir
?
kolaylıkla takas edilebilir. Tabii,
gelecekte kripto paralarla
doğrudan alışveriş edebilme
ihtimali de söz konusu olabilir.
Ancak bir şeyin para olarak kabul
edilmesi için sadece alışveriş
aracı olarak kabul görmüş olması
yeterli değildir. Taşınabilirlik,
bir para biriminde bulunması
gereken diğer özellikler arasında
yer almaktadır. Paranın taşınabilir
olma özelliği, alışveriş sırasında
kullanımını kolaylaştırır. Kripto
paralar ise online uygulamalarla
kolaylıkla gönderilebilmekte ya da
alınabilmektedir. para birimi olabileceği yönünde
Paranın taşıması gereken görüşler de bulunmaktadır.
özelliklerden bir diğeri ise değer Sağlamlık ya da dayanıklılık bir
biriktirme/saklama/tasarruf aracı para biriminin taşıması gereken
olmasıdır. Ancak söz konusu başka bir özellik olarak karşımıza
kripto paralar olduğunda özellikle çıkmaktadır ki kripto paralar, kağıt
paranın bu işlevi konusunda paralar gibi iziksel olmadıkları
ikir ayrılıkları bulunmaktadır. için sağlamlık ya da dayanıklılık
Kimilerince, kripto paraların konusunda herhangi bir sorun
değerlerindeki aşırı oynaklık oluşturmazlar.
nedeniyle değer istikrarına sahip Özetle, kripto paralar gerçek bir
olmadığı ve bu nedenle gerçek para mıdır? sorusuna yönelik
bir para birimi olarak kabul farklı görüşler bulunsa da bir
edilemeyeceği ifade edilmektedir. para biriminin taşıması gereken
Öte yandan kripto paraların özelliklerin bir çoğunu barındırdığı
gelecekte daha istikrarlı birer söylenebilir.
 Hakkında Herşey
BİTCOİN
BİLİYOR MUYDUNUZ?
Ocak 2018 verilerine göre, Bitcoin’e
alternatif oluşturan 1384 adet kripto
para birimi bulunuyor. 19

En İlginç 3 Kripto Para

1.PutinCoin (PUT)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir
Putin ve halkına 'saygı göstermek'
amacıyla kurulmuş para birimi
Fiyat: 0.004446 USD

2.TrumpCoin (TRUMP)
TrumpCoin adındaki bu token
ABD Başkan Trump’u ve Amerika’yı
yeniden büyük yapma vizyonunu
destekliyor.
Fiyat: 0.07972992 USD

3.Useless Ethereum Token

(UET)
Dünyanın ilk %100 dürüst token’i
sloganına sahip olan bu dijital
paranın açılımı Gereksiz Ethereum
Token’i.
Fiyat: 0.010508 USD

Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı 19

 BITCOIN TARİHİ
Bitcoin’in bundan yaklaşık 10 yıl
önce ortaya çıktığı düşünülürse,
geçmişinin çok da eskiye
dayanmadığı söylenebilir. Ancak,
günümüzün gözde kripto parası
Bitcoin’in doğuşundan çok daha
önce başka kripto para girişimleri
de olmuştur. Bir Cyberpunk
olan Adam Beck’in hashcash’i,
kriptograi hayranı Wei Dai’in
b-money’si ve bilgisayar
bilişimcisi Nick Szabo’nun bit-
gold’u, Bitcoin öncesi girişimlere
örnek gösterilebilir.
Wei Dai 1998 yılında b-money’i
piyasaya sürmüştür. Bitcoin’le
benzer şekilde b-money de
kişiden kişiye anonim transferler
üzerine yoğunlaşır. Bitcoin’in
kurucusu Satoshi Nakamoto
açıkça Dai’nin projesinden
etkilenmiştir. Nakamoto,
Bitcoin raporunda Wei Dai’nin
Hakkında Herşey
altına alınmıştır. Aynı yıl ekim
ayında ise Satoshi Nakamoto
dijital para birimi Bitcoin’i
tanımladığı “Bitcoin: A Peer-to-
Peer Electronic Cash System”
isimli makalesini yayınlamıştır.
Nakamoto’nun kriptograi
alanına ilgi duyan kişilerden
oluşan bir e-posta listesiyle
paylaştığı bu makalenin ardından
Bitcoin dikkatleri üzerine
çekmeyi başarmıştır.
Bitcoin ağı 3 Ocak 2009’da
hayata geçmiştir. İlk Bitcoin
transferi ise 12 Şubat 2009
yılında Satoshi Nakamoto ve Hall
Finney arasında gerçekleşmiştir.
Hatta bu nedenden ötürü
kimileri Hall Finney’in gerçek
Satoshi Nakamoto olduğuna bile
inanmaktadır.
Maksimum Bitcoin sayısı 21
milyonla sınırlıdır. 22 Temmuz

b-money’sinden bahsetmesine 2013 tarihi itibarıyla dolaşımdaki

karşın, Szabo tarafından
geliştirilen bir diğer kripto para
bit-gold’tan söz etmemiştir.
18 Ağustos 2008 tarihinde
Bitcoin.org . domaini kayıt
Bitcoin'lerin toplam değeri 1.2
milyar dolar seviyesinde iken
günümüzde Bitcoin’lerin piyasa
değeri 160 milyar doları aşmıştır.

BİLİYOR MUYDUNUZ?
BİTCOİN

•6 Şubat 2010 tarihinde Bitcoin Market adını taşıyan ilk Bitcoin

borsası ortaya çıktı.
•17 Temmuz 2010 tarihinde ünlü Bitcoin borsası Mt. Gox kuruldu
20 •9 Şubat 2011 tarihinde Bitcoin 1 dolar paritesine ulaştı. Başka bir
ifadeyle, 1 BTC’nin değeri 1 dolar oldu.
•5 Aralık 2013 tarihinde Çin Merkez Bankası Bitcoin işlemlerini
yasakladığını bildirdi.
•28 Şubat 2014 tarihinde Bitcoin’in en büyük ve en eski Borsası Mt.
Gox ilas ettiğini duyurdu.
•2016 yılında Japonya Bitcoin benzeri dijital paraları tanıdığını
açıkladı.
•1 Ağustos 2017’de Bitcoin Cash ortaya çıktı.

BITCOIN TARİHİNDEKİ ÖNEMLİ KİŞİLER VE HAYATLARI

Bitcoin’in 10 senelik tarihine katkıda bulunan ve Bitcoin’den zengin olan
ünlü isimleri sizler için sıraladık….
Craig Steven Wright
Wired ve Gizmodo adlı haber olduğunu açıklayarak 1. ve 9.
portalları 2015 yılının Aralık Bitcoin bloğunda kendisinin
ayında Avustralya’daki vergi imzası olduğunu kamuoyuna
incelemelerine dayanarak sundu. Fakat daha sonra
Bitcoin’i bulan kişinin 1970 Bitcoin Core Project ekibi bu
doğumlu Avustralyalı bilişim kanıtların yeterli olmadığını
uzmanı Craig Wright olduğunu açıkladı. Kim bilir belkide Wright
iddia etmişler ve konuyla ilgili vergi borçlarından kurtulmak
deliller yayınlamışlardı. Wright servetinin kaynağıyla ilgili
ilk başta sessiz kalsa da daha spekülasyonlara dur demek
sonradan yaptığı açıklamayla için kendisiyle ilgili böyle bir PR
Bitcoin’i yaratan kişinin kendisi çalışması yaptırdı.

20 Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı

 Hakkında Herşey
BİTCOİN
21

Zach Harvey

Bitcoin ATM’lerinin mucidi

olan Harvey kurduğu Lamassu
BTC adlı şirkette CEO olarak
çalışmaktadır. 2011 yılında
kardeşi Josh ile beraber
Bitcoin ile ilgilenmeye başlayan
Harvey Tel-Aviv menşeili gitar
dükkanındaki satışlarını Bitcoin
ile yapmaya başladılar. 2013
yılında Bitcoin’i takıntı haline
getiren Harvey kardeşler,
Manchester, New Hampshire’de
ilk Bitcoin ATM’sinin prototipini
tanıttılar.

Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı 21

 Bobby Lee Sam Onat Yılmaz
Çin’in 2013 yılında kurulan ilk ve Bitcoin altyapısını kuvvetlendirecek olan
en büyük Bitcoin borsası olan şirketlere yatırım yapacak bir melek
BTCC’nin (eski adıyla BTCChina) yatırımcı grubunun olmaması nedeniyle
kurucusudur. Lee çalışma hayatına 2013’ün Nisan ayında “Bitangels” melek
Yahoo’da yazılım mühendisi olarak yatırımcı grubunu kuran girişimci.
başlamıştır. Bitangels’ın yatırımları arasında Latin
Tonny Gallippi ve Stephen Fair: Amerika’daki Bitcoin exchange sitesi olan
Bitcoin ile ödeme sistemi olan Bitpagos ile kişiler arasındaki transferlerin
BitPay’in kurucuları. Aynı kolejden koşullarının normalde gerçekleşip
mezun olan Gallippi ve Fair’in gerçekleşmediğini
yolları ayrılır. Fakat bir süre sonra kontrol eden
yeniden Facebook vasıtasıyla inansal
bağlantı kurarlar. Gallippi makine enstitülerin devre
mühendisliği, Fair ise bilgisayar dışı bırakılmasını
mühendisliğinden mezun olur. sağlayan bir
2011’in Mayıs ayında iki kişi ile teknoloji olan
kurdukları BitPay’de şu an 80’e Mastercoin
yakın insan çalışmaktadır. bulunmaktadır.

Timothy Cook Draper Kristofer Koch

Amerikalı risk sermayesi 2010’nun Ocak ayında üniversite
yatırımcısı. Draper Fisher öğrencisiyken 27 dolara 5600 Bitcoin
Jurvetson (DFJ) ve Draper satın alan Norveçli Kristofer Koch 2013
Üniversitesi’nin kurucusu.Yasa yılında yaptığı yatırımı hatırladı. Şu anda
Hakkında Herşey

dışı site Silk Road’un el konulan dijital yazım

varlıklarının satıldığı bir hükümet mühendisliği
müzayedelerinde toplam 32,000 yapan ve Oslo’da
Bitcoin satın aldı.Draper beş yaşayn Koch,
yıl sonra, devletlerin kullandığı Bitcoin tarihinin
paraları kullanmak istediğimizde en önemli
bize güleceklerini, kripto paraların zenginlerinden
oldukça revaçta olacağını biri olarak
belirtiyor. biliniyor.
BİTCOİN

Roger Ver
22
Bitcoin’in ilk yatırımcılarından biri olan Roger Ver, Bitcoin’i
dünya tarihinde internetten sonraki en önemli buluş
olarak nitelemektedir. Bitcoin’i ekonomik özgürlüğü
destekleyici bir araç olarak gören Ver, şimdilerde yüksek
ücretler ve uzun onay süreleri gibi sorunları çözmek için
yaratılan yeni para birimi Bitcoin Cash’i desteklemektedir.
BitPay, Ripple and Blockchain’e yaptığı milyon dolarlık
yatırımlarla bilinen Ver, Bitcoin ile ilgili yaptığı çalışmalar
nedeniyle ‘Bitcoin’in İsa’sı’ olarak da tanınmaktadır.

Andreas Antonopoulos
Dünyanın en ünlü kripto para
uzmanlarından biridir. The Internet
of Money ve Mastering Bitcoin
adlı kitapları yazmıştır. Let's Talk
Bitcoin adlı bir podcast’i vardır ve
Nicosia Üniversitesi’nde ‘dijital para
birimleri’ derslerine girmektedir.
Bitcoin uzmanı olmasına rağmen
çeşitli kişisel nedenlerden
dolayı milyoner olamadığını
ve yıllarca ücretsiz çalıştığını
Twitter üzerinden açıklayan
Antonopoulos’a 3 gün içerisinde
Bitcoin yatırımcılarından 2.5 milyon
dolar bağış yağmıştır.

22 Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı

Erik Voorhees
SMS veya e-mail ile Bitcoin yollayan
Coinapult şirketini kurdu. Bitcoin ile çalışan
ilk kumar sitesi olan Satoshi Dice’ı yarattı
ve daha sonra bu siteyi 126.315 Bitcoin
karşılığında satarak bir servete sahip oldu.
Bu alışverişten kazandığı 11.5 milyon dolar
Bitcoin tarihindeki en büyük alışveriş olarak
tarihe geçmiştir. Voorhees şu anda yine
yaratıcısı olduğu ShapeShift.io adlı Bitcoin
borsasında CEO görevini yürütmektedir.
Gavin Andresen: Bitcoin’in yaratıcısı Satoshi
Nakamoto’nun ortalıktan kaybolmadan
tüm sorumluluğu devrettiği Andresen,
dünyanın en iyi yazılım geliştirme
uzmanlarından biri olarak biliniyor.
Andresen, daha sonra ana istemciye kod
yükleyebilme sorumluluğunu 4 kişiye daha
yaymıştır.

Mike Caldwell Brian Armstrong ve Fred Ehrsam

Caldwell, Bitcoin’leri altın ve gümüşten
bastığı metal paralar (Casascius Coins ya
da diğer adıyla Casascius Pyhsical Coins)
ile ilk kez iziksel hale dönüştürmüştür.
https://www.casascius.com adresinden

Hakkında Herşey
Bitcoin ile alışverişinizi yapabilirsiniz.

BİTCOİN
San Francisco menşeili Bitcoin cüzdan servisi olan Coinbase’in 23
kurucularıdır. 2011’in Temmuz ayında kurulan şirket şu anda 32 ülkeye
hizmet vermektedir.

Vitalik Buterin:
Piyasa değeri olarak şu anda en büyük
ikinci kripto para konumunda bulunan
Ethereum’un (2013- ) mucidi olan 1994
doğumlu Rus yazılımcı. Buterin aynı
zamanda dünyanın ilk basılı Bitcoin
dergisi olan Bitcoin Magazine’in (2011-
2014) kurucusu olup pybitcointools
(2013- ) adlı açık kaynak kodlu yazılımın
mimarıdır.

Benjamin Lawsky Peter Vessenes

1970 doğumlu Amerikalı Coinlab’in CEO’su. Amerika
avukat. Aynı zamanda Seattle’da yaşıyor ve şu anda
2015 yılına kadar New Bitcoin milyarderleri listesinde
York Eyaleti Finansal en üst sıralarda yer alıyor.
Hizmetler Başkanı
olarak görev yaptı. Onun
zamanında New York
Eyaleti Mali Hizmetler
Departmanı, kripto-para
aktiviteleri ile uğraşan
şirketler için tasarlanmış
yönetmelikleri içeren
bir lisans türü olan
BitLicense’yi yarattı.

Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı 23

 Cameron Winklewoss -
Tylor Winklevoss
Facebook’un ikir olarak
kendilerine ait olduğunu iddia
ederek Facebook’un kurucusu
Mark Zuckerberg’e açtıkları davayı
2011 yılında kazanarak 65 milyon
dolar tazminat alan Winklewoss
kardeşler 2013 yılında Bitcoin’e 11
milyon dolarlık yatırım yaptıklarını
açıklamıştı. Winklewoss kardeşlerin
şu anda piyasadaki Bitcoin’lerin
%1’ine sahip oldukları düşünülüyor.

Jered Kenna Charlie Shrem

Tradehill adlı şirketiyle 2011 24 yaşındayken Bitcoin uygulamasını başlatan
yılında ilk Amerikalı Bitcoin Bitinstant adlı irmanın Genel Müdürü olan
borsasını kuran Kenna, 2016 Charlie ShremSilk Road (İpek Yolu) internet
yılında e-mail adreslerinin sitesi kanalı ile 1 milyon dolar değerindeki
hackerlar tarafından ele Bitcoin’u yasa dışı bir şekilde satma girişiminde
geçirilmesiyle milyar dolarl bulunduğu gerekçesiyle tutuklanarak 2 yıl
değerindeki Bitcoin’lerini hapis cezasına
çaldırdı. Tradehill 2012 çarptırıldı. 2017
yılında kapansa da Kenna yılında Jaxx
Hakkında Herşey

günümüzde Bitcoin’in en adlı kripto para

büyük yatırımcılarından biri cüzdanı şirketinde
olarak biliniyor. iş direktörü olarak
çalışmaya başladı.

Mark Karpelès
BİTCOİN

Fransa Chenove doğumlu Mark Karpelès ya da online takma

adıyla MagicalTux eskiden dünyanın en büyük Bitcoin borsası
24 olan Mt. Gox’un kurucusudur. 2014 yılında Mt Gox‘ta bulunan
850 bin Bitcoin’in kaybolmasıyla kullanıcılara ait 2.7 milyon
dolar değerindeki Bitcoin’i zimmete geçirme suçlamasıyla
hakkında dava açılan ve 2015 yılında Japonya’da tutuklanan
Karpelès 2016 yılında serbest kalmıştır.Mark Karpeles’ın çaldığı
2.7 milyon doları, el yapımı özel bir yatak ve kendine yeni
bir yazılım şirketi kurmak için bazı lisanslar satın almak için
harcadığı belirlendi.

Yifu Guo
Yifu Guo, New York Üniversitesi’nde
öğrenciyken para kazanmak için Bitcoin
madenciliği yapıyordu. Böylelikle ev kirasını
ve faturasını ödeyebiliyordu. Guo zamanla
Bitcoin’in potansiyelini ve geleceğini
anlayarak okulu bıraktı ve Bitcoin
madenciliği için özel üretilmiş ASIC tabanlı
çipleri yaratan Avalon adlı şirketi kurdu.
ASIC çipler graik kartlarından 50 kat daha
hızlıydı ve daha ucuzdu. Bu girişim Bitcoin
piyasasını kısa sürede altüst etti.
Bruce Wagner: Online talk show sunucusu
olan Amerikalı Wagner, OnlyOneTV’nin
sahibi ve Buttcoin Conference adlı Bitcoin
ile ilgili konferansların yaratıcısıdır. Wagner
daha önce de The Bitcoin Show’un eski
sahibiydi ve insanlara Bitcoin ile ilgili ikirler
veriyordu.

24 Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı

REKLAM

Hakkında Herşey
BİTCOİN
25

Pax Babiller Çin’in Altın Çağı

Hanedanlığı
Romana ve Mezopotamya’nın Tang Homo
Sapiens
Biçimlenen Astronomları ve Çiftçi
Dünya Atalarımız

BÜYÜK
Büyük İnsanlık Tarihi Vol. I

Sayı 7 Fiyat 20 TL KKTC 25 TL

İNSANLIK TARİHİ VOL.I

İLK ÇAĞLARDAN
ORTA ÇAĞA KADİM
UYGARLIKLAR
İnsanlığın Nefes Kesen Yolculuğu

Polinezyalıların okyanuslar
www.derpagrup.com

TEST
aşan kayıklarından Büyük
KARBON FİBERseferlerine,
İskender’in
TRİPODLAR GRUP
kültürleri etkilemiş
TESTİ EKİPMAN
739004

BÖLÜMÜNDE
uygarlıkların öyküsü...
ISSN 2149-7397

772149
9

100 Yıl Savaşları ISSN 2149-7397 Endülüs

Avrupa’nın Değişen Doğu – Batı Kucaklaşması
Çehresi ve Akılcılık
9 772149 739004
İslamiyet’in Doğuşundan Magna Carta ve İlk Parlamentoya, Moğollardan Samuraylara Tarihin İzdüşümü…

Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı 25

Hakkında Herşey
BİTCOİN

26

DİJİTAL ÇAĞA DİJİTAL

Son zamanlarda Bitcoin fırtınası tüm dünyayı kasıp kavuruyor. “Bitcoin’in yükselişi!”, “Bitcoin’le zengin oldu!” ya da
“Bitcoin bir balon mu?” gibi haberler sürekli karşımıza çıkıyor. Peki, Bitcoin nedir ve özellikleri nelerdir? Bu bölümde
dijital çağın para birimi Bitcoin’i daha yakından tanıyoruz…
Bitcoin Nedir?

E
n basit şekilde Bitcoin’i, elektronik
ortamda oluşturulup saklanan dijital
bir para birimi olarak tanımlamak
mümkündür. 2008 yılında Satoshi
Nakamoto tarafından deneysel olarak
başlatılan ve 2009 yılından bu yana
sanal dünyada dolaşımda olan Bitcoin,
kişiden kişiye (P2P) doğrudan transfer
imkânına sahiptir. Hiçbir aracıya ihtiyaç
duymaz. Ayrıca, bu dijital para birimini
kullanarak internet üzerinden Bitcoin
kabul eden iş yerlerinden alışveriş
yapabilirsiniz. Bitcoin’i istendiğiniz an,
TL, Amerikan Doları, Euro veya başka
paralar ile takas edilebilirsiniz.
Günümüzde, tüm dünyada Bitcoin
kullananların sayısı 1 milyona ulaşmıştır.
Bitcoin‘in sembolü , kısaltma ise
BTC‘dir. Bitcoin’in en küçük para
birimine Satoshi denir. 1 Satoshi
0,00000001 Bitcoin’e denk gelir. Başka
bir ifadeyle 100 milyon Satoshi 1 BTC
eder.
Bitcoin’in Özellikleri
Bitcoin Açık Kaynaklıdır
Satoshi Nakamoto Bitcoin’i açık
kaynak kodlu olarak paylaşmıştır. Açık
kaynak kodu, yazılım mühendisliğinin
herkese açık olması şeklinde
tanımlanabilir. Bitcoin’in de tasarımı
halka açıktır. Dolayısıyla, Bitcoin’in
yazılımı geliştirilebilir ve daha iyilerinin
yapılmasına olanak sağlar. Bitcoin’in
ardından çok sayıda altcoinin ortaya
çıkmasının temel nedeni de budur.
Sınırlı Sayıda Üretilmiştir
Bitcoin tasarlanırken üretim limiti
koyulmuştur. Bu limit 21 milyon
BTC’dir ve bu rakamın üzerinde

26 Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı


PARA BİRİMİ: BİTCOIN
Bitcoin üretilmesi imkânsızdır. Bitcoin
üretiminin 2140 yılında sonlanacağı
düşünülmektedir.
Bitcoin Merkezsizdir
B
itcoin bir merkezden üretilmez.
Eşler arası teknolojiyi kullanan
Bitcoin’de para arzı, merkezi
olmayan küresel ağdaki gönüllü
bilgisayarların işlemci güçleriyle yapılır.
Bu nedenle hiç kimse ya da hiçbir
kurum Bitcoin üzerinde bir kontrole
sahip değildir ve Bitcoin sistemine
dışarıdan para arz edemez. Dolayısıyla,
21 milyonluk Bitcoin sınırının aşılması
mümkün değildir. Diğer taraftan,
kâğıt banknotlar halindeki paralar
merkezi otoriteler tarafından basılır ve
istediğinde ek para arzı sağlanır.
Para Transferi Kolaydır
Bitcoin ile para transferi oldukça
kolaydır. İnternet bağlantısı olan
her yerden para transferi yapmak
mümkündür.
Geri Alınamaz
Bitcoin ödemeleri geri alınamaz.
Başka bir ifadeyle, alıcı size yaptığınız
ödemeyi iade etmediği sürece geri
almanız mümkün değildir.
İşlemler Anonimdir
Bitcoin işlemlerinin bir ölçüde anonim
olduğu söylenebilir. Bitcoin kullanıcıları
birden fazla Bitcoin adresine sahip
olabilirler. Ayrıca, bu adreslerde
isim, adres veya diğer kişisel bilgileri
Hakkında Herşey
BİTCOİN
27
kullanma zorunluluğu yoktur.
İşlemler Şefaftır
Bitcoin’in kuruluşundan bu yana
gerçekleştirilen tüm transfer işlemleri,
Blok-Zincir adı verilen hesap defterinde
tutulur. Her kullanıcı bu defteri
inceleyebilir ve işlemlerin doğruluğunu
kontrol edebilir.
BİLİYOR MUYDUNUZ?
Bitcoin üretimi 21 milyonla sınırlı ve
bazı uzmanlar 2140 yılında 21 milyon
adet Bitcoin’in üretilmiş olacağını ileri
sürüyor.
Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı 27
 İN N EDEN
O
Çağımızın
değerli dijital para
birimlerinden biri olarak
B İTC
kabul edilen Bitcoin, dünyanın
hemen hemen her yerinde oldukça
ilgi görmekte ve her yıl katlanarak
değer kazanmaktadır. Peki, Bitcoin’in bu
kadar değerli olmasının sebebi nedir?
Bitcoin’in değerli olmasının aslında
birçok sebebi bulunuyor. Bunlardan
bazıları insanların gösterdiği ilgi, kar
oranının özellikle son zamanlarda
yüksek olması, sınırlı sayıda Bitcoin
üretileceğinin duyurulması ve
arz talep ilişkisi şeklinde
sıralanabilir.

İLGİ
Dünya üzerinde dikkatleri üzerine çekmeyi
1 3
başaran Bitcoin, insanların bu piyasaya ilgi DÖNGÜ
Hakkında Herşey

göstermesini sağlamıştır. Her geçen gün Bitcoin değerinin artmasını sağlayan

artan yatırımcı sayısı Bitcoin’e olan ilginin bir diğer sebep ise yeni kitlelerin
adeta bir göstergesidir. Öte yandan, Bitcoin’i katılımıdır. Bitcoin’e gösterilen
resmi olarak tanımış ya da tanımak için gerekli ilgi arttığında iyat artmakta ve
hazırlıkları yapan ülkelerin sayısı da günden güne iyat arttığında ise katılımcı satısı
artmaktadır. Bitcoin’in dünyanın birçok yerinde artmaktadır. Sürekli bu döngünün
ilgi görmesi, değerindeki artışın sebeplerinden içinde olması Bitcoin’in değerini
biri olarak sayılabilir. arttırmaktadır.
Bitcoin değerinin, insanların göstermiş olduğu
BİTCOİN

ilgi ile belirlenmesi, Bitcoin’in kısa sürede, hızla

değer kazanmasına veya kaybetmesine neden
olabilir.
28

KAR
2
Bitcoin’in kısa bir sürede sağladığı kar oranı, onu değerli yapan etkenlerin
başında gelmektedir. Bitcoin ile kar elde etmek isteyen herhangi bir yatırımcı
bunu üç şekilde yapabilmektedir. Bunlardan ilki, herhangi bir kripto para
borsasında Bitcoin ile alım-satım yaparak kar sağlama yoluna gitmektir.
Bitcoin madenciliğinin günden güne zorlaşmasıyla artık çok sayıda Bitcoin
meraklısı, dünya çapında sıkça tercih edilen Bitcoin borsalarından birine
üye olarak, kısa ya da uzun süreli alım-satım işlemleriyle kar elde etmeye
çalışmaktadır.
Bunun dışında, kimi Bitcoin kullanıcıları arasında arbitraj denilen borsalar
arasında da alım-satım işlemleri de kar elde etmek amacıyla tercih
edilmektedir.
Kar elde etmek isteyen bazı Bitcoin kullanıcıları ise uzun vadeli yatırımları
tercih etmektedir. Bu yatırım şekline, uzun zaman önce değeri düşük
olan ve genellikle madencilik yöntemiyle elde ettikleri Bitcoin’leri dijital
cüzdanlarında saklayarak günümüzde oldukça yüksek kazançlara sahip olan
Bitcoin kullanıcıların hikâyesi örnek gösterilebilir. Bitcoin’in değerinin çok
daha fazla artacağını düşünen kullanıcılar arasında hala tercih edilse de artık
altcoin kullanıcılarının daha sık başvurduğu bir yöntem olduğunu söylemek
mümkündür.

28 Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı

DEĞER KA
ZA N
DI?

5
ARZ – TALEP
Bitcoin’in değeri diğer birçok piyasa
4 LİMİT
Bitcoin’i değerli yapan bir diğer
etken ise sınırlı sayıda üretilebilecek
olmasıdır. Miktarı 21 milyon olarak
araçlarında olduğu gibi arz ve talebe göre belirlenen Bitcoin’in sınırlı sayıda
belirlenebilmektedir. Talebinin artması arza üretilecek olması Bitcoin’e değer
göre daha fazla olduğunda Bitcoin değeri de katan sebeplerden bir diğeridir.
artmaktadır. Talebin azalması ise değerinin
düşmesine sebep olmaktadır.
Ayrıca, altcoin sahibi olmak isteyen çoğu

6
yatırımcının istedikleri altcoini alabilmek
için çoğu sistemde öncelikle Bitcoin alması

Hakkında Herşey
gerekmektedir. Bu durum da Bitcoin’in arz-
talebini pozitif yönde etkilemekte ve değerinin
artmasına sebep olmaktadır.

Bitcoin’i değerli yapan diğer sebepler:

•Bitcoin, herhangi bir ülkenin merkez bankasına bağlı
olmadığı için ülkelerin ekonomilerinden etkilenme söz
konusu değildir.

BİTCOİN
•Bitcoin, uluslararası ticaretin önünü çok açabilecek bir
teknolojiye sahiptir.

•Bitcoin kabul eden işletmelerin sayısı her geçen gün 29

artmaktadır.

7
Bitcoin Değersiz Hale Gelebilir mi?
Bitcoin’in değeri aslında onu bir ödeme aracı olarak kullanmak
isteyen insanların istekliliğiyle doğrudan ilişkilidir. Bitcoin’in
açık kaynaklı yazılımı ve sahip olduğu Ademi Merkezi sistem
insanların Bitcoin’e güven duymasını sağlıyor. Ancak, hemen
her işte olduğu gibi Bitcoin’in de sürekli büyümesi ve
devamlılığını sağlaması garanti edilemez. Dolayısıyla, Bitcoin’in
gelecekte daha fazla değer kazanma ihtimali olduğu gibi
değersiz hale gelme ihtimali de söz konusudur. Tarihte Alman
Markı ve Zimbabwe Doları gibi para birimlerinin başarısız
olduğu görülmüştür. Bitcoin için bu eski para birimlerinin
karşılaştığı hiper enlasyon riski sıfır olsa da, politik nedenlerle,
teknik hatalar sebebiyle ya da para birimi rekabetinden dolayı
Bitcoin’in de başarısız olma ihtimali vardır.

Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı 29

 BITCOIN’İN AVANTAJLARI VE DEZAVANTAJLARI

Bitcoin ilk defa 2009’da kullanılmaya çıkışlarda Bitcoin’in geleneksel ödeme

başlandı ve bu tarihten itibaren büyük
bir ilgi gördü. Geliştiriciler ve kullanıcılar
tarafından büyük yatırımlar ve büyük
katkılarla günümüze kadar geldi. İnişleriyle
çıkışlarıyla yaklaşık dokuz senede çok
büyük bir pazara sahip oldu. Bu iniş
sistemlerine (banka havalesi, EFT,
kredi kartı vs.) göre birçok avantajı ve
dezavantajı bulunmasının payı vardı. Gelin
bu avantajlara ve dezavantajlara yakından
göz atalım…

AVANTAJLARI
Bitcoin’in en önemli özelliği, kısıtlı arzın belirli bir
Enlasyon riski yoktur kurala tabi yani dijital olarak algoritmik düzenlere
göre gerçekleşmesidir. Bu özellik enlasyonu
engellemektedir.
Hakkında Herşey

Bitcoin herhangi bir hükümete bağlı olmadığı

için, çökme riski yok denecek kadar azdır. Ayrıca
Çökme riski yok denecek kadar herhangi bir merkeze ve şahsa bağlı olmayan
azdır anonim bir oluşumdur.

Günümüzde yaygın kullanılan elektronik

ödemelerde işlem iptal edilmek istendiği zaman
Güvenli, basit ve ucuzdur devreye üçüncü parti servisler girmektedir ve
BİTCOİN

bu da güvenlik sorununu açığa çıkarmaktadır.

Bitcoin işlemlerinde geri dönüş olmdığı için
bu tarz güvenlik sorunları yaşanmaz. Alıcılar
30 açısından ise transfer işlemleri oldukça basittir.
Bunun altında Bitcoin’in P2P sistemiyle arada bir
aracı olmadan eşleraası sistemle çalışması yatar.
Transfer ücretleri diğer enstrümanlara göre çok
düşüktür. İşyerleri için herhangi bir komisyon
uygulanmamaktadır.

Bitcoinler küçük bir hafıza kartında bile taşınabilir.

Taşıması kolaydır Fiziksel bir para değildir. İstenildiği takdirde iziki
olarak da saklanabilmesine rağmen taşıma gibi
iziki yük ihtiva etmez.

Vergi, beyan ya da kayıt gibi kanunsal

Vergi yoktur yaptırımlardan uzaktırlar. Devletler hiçbir vergi
kesintisi uygulayamazlar.

Gizlilik ön plandadır. Hiçbir otorite hareketleri

Mahremiyet esastır takip edemez. Mahremiyet esastır. Kimsenin
parası ve transferleri kendi istemediği sürece
bilinemez.

30 Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı

 DEZAVANTAJLARI
Enlasyonun olmaması delasyona yol açabilir.
Arz bittikten sonra mevcut paralar aşırı
değerlenebilir. Delasyon riski vardır

Bitcoin işlemlerinin izinin sürülemez olması, suçların

rahat rahat işlenebilmesi anlamına geliyor. Bitcoin
teknolojisi silah ticareti, uyuşturucu gibi yasal olmayan

Hakkında Herşey
maddelerin satılması için uygun bir ortam hazırlar.
Dünyadaki bazı devletlerin Bitcoin’i resmi para birimi
olarak tanımamalarının en büyük sebebi ise budur.
İzi bulunamaz
Dolandırıcılıklara açıktır ve önceki bölümlerde
anlatıldığı gibi geri dönüşü yoktur. Anonim bir sistem
olduğundan avantaj dezavantaja dönüşebilir.

Bitcoin için en büyük dezavantajlardan biri de,

ödemelerin gerçekleşmesinin yaklaşık 10 dakika
Zaman

BİTCOİN
sürmesidir. Mutabakat için bu sürelere ihtiyaç
duyulmaktadır. Her geçen gün geliştirilmesine
rağmen alışveriş işlemleri reel para birimlerinde
olduğu kadar kolay ilerlemez.
31

Bitcoin’in bir diğer dezavantajı da içsel değerinin sıfır

olması yani geleneksel olarak itibari para karşılığının Yasallık
olmaması ve yasal olarak arkasında hiçbir kurumun
bulunmamasıdır.

Bitcoin sisteminde; kaybettiğiniz bitcoinleri, ya da

ele geçirilen Bitcoin cüzdanınızı geri almak için
kullanabileceğiniz bir mekanizma yoktur. Bunun
önüne geçebilmek için izleyebileceğiniz en iyi
Kaybetmesi kolay
yöntem, Bitcoinlerinizi internet bağlantısı olmayan
hard disklerde saklamak olacaktır.

Bitcoin sistemi 2009 yılında kurulmuştur ve

teknolojisi hala yenidir. Teknolojisinin yeniliği yeni
Bitcoin rakiplerini de beraberinde getirecektir.
Teknoloji
Nitekim dünyanın en büyük ikinci kripto para birimi
olan Ethereum Bitcoin’in açıkları yüzünden ortaya
çıkmıştır.

Kripto paralar tamamen spekülatiftir. Değeri Spekülatif

aniden düşebilir ve yükselebilir.

Kripto paralar halen küçük bir kitle tarafından

kullanılmakta ve resmi olarak ödemelerde
kullanılmaması için direnç gösterilmektedir.
Harcama alanı darlığı

Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı 31

Hakkında Herşey
SATOSHI NAKAMATO: BITCOIN’İN ARDINDAKİ GİZEMLİ İSİM
3
1 Ekim 2008 tarihinde kendisini
Satoshi Nakamoto olarak tanıtan
biri, kriptograi uzmanlarından ve
BİTCOİN
kriptograi alanına ilgi duyan kişilerden
oluşan bir e-posta listesine Bitcoin’i
tanıttığı “Bitcoin: A Peer-to-Peer
32 Electronic Cash System” başlıklı 9
sayfalık bir rapor gönderdi. Bitcoin’in
ardındaki gizemli kişi (ya da kişiler) işte
böyle ilk kez dikkatleri üzerine çekti.
Satoshi Nakamoto’nun kim ya da
kimler olduğu, bir erkek mi yoksa
bir kadın mı olduğu, hangi uyruktan
olduğu gibi konular hala gizemini
korusa da konuyla ilgili birçok tahmin
yürütülüyor.
Başlangıçta takma isimden dolayı
Satoshi Nakamoto’nun bir Japon
olduğuna yönelik iddialar ortaya atıldı.
Çünkü Japonca’da “Satoshi” açık
görüşlü, bilge ve zeki kişilik anlamlarını
taşıyor. “Nakamoto” sözcüğü ise iki
kelimeden oluşuyor. “Naka” orta, içinde
ya da ilişki anlamlarını taşırken, “Moto”
soy ya da temel anlamına geliyor.
Ancak tüm bu kelimeler başka manalar
da içerebiliyor. Bu iddia kesin olarak
reddedilemese de kanıtlanmış bir iddia
da değil. Dolayısıyla Nakamoto’nun
hangi uyruktan olduğu bilinmiyor.
Ortaya atılan bir diğer iddia ise, Satoshi
Nakamoto’nun tek bir kişi olmadığı
yönünde. Bu görüşü savunanlara
göre Satoshi Nakamoto bir grubun
kullandığı takma bir isimden ibaret.
Nakamoto’nun kimliğine ilişkin
en sıcak bakılan iddia bu olsa da
kimi isimlerin Satoshi Nakamoto
32 Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı
olabileceği yönünde düşünceler öne Fast Company dergisinin yazarı Adam
sürülüyor. Bu isimlerden biri de kripto Penenberg ise yayınladığı bir makalede
para birimlerinin teorik altyapısını Satoshi Nakamoto isminin aslında üç
1998 yılında ortaya koyan Wei Dai. kişilik bir ekibi temsil ettiğini ileri sürdü.
Bitcoin’in öncüsü olarak kabul edilen Bu isimler: Neal King, Vladimir Oksam
b-money’nin yaratıcısı Wei-Dai’nin ve Charles Bry. Adam Penenberg
Bitcoin’in ardındaki gizemli isim yaptığı araştırmada bitcoin.org domain
olduğuna inananlar bulunsa da Wei- adı alınmadan 72 saat önce bu üç
Dai bu iddiaları kabul etmedi. ismin kriptograiyle ilgili yaptıkları
Gazeteci Leah McGrath Goodman ise patent başvurusuna dikkat çekiyordu.
2014 yılında Newsweek dergisinde Şüphelerin bu üç isimde toplanmasının
yayınlanan makalesinde California’da bir diğer nedeni ise yaptıkları başvuru
yaşayan Japon kökenli bir Amerikalı formunda geçen “computationally
olan Dorian Prentice Satoshi impractical to reverse” ifadesi. Çünkü
Nakamoto’nun Bitcoin’in kurucusu bu cümle Satoshi Nakamoto’nun
Satoshi Nakamoto olabileceğini “Bitcoin: Noktadan Noktaya Elektronik
ileri sürdü. Haberin hızla medya Para Sistemi” isimli 9 sayfalık yazının
kanallarında yayılmasının üzerine giriş bölümünde de yer alıyordu. Ancak
Dorian Nakamoto Bitcoin’le ilgili tüm bu tesadülere karşın üç isim de
herhangi bir bağının bulunmadığını Bitcoin’in yaratıcısı oldukları yönündeki
ve kendisinin Bitcoin’in kurucusu iddiaları kabul etmedi.
olmadığını açıkladı.
Öte yandan, The New Yorker ve
Fast Company dergileri yaptıkları
araştırmalarda dikkatleri bazı isimler
üzerinde topladı. Joshua Davis,
2011 yılında New Yorker’da kaleme
aldığı yazısında, Dublin’s Trinity
College’de kriptograi öğrencisi olan
Michale Clear’in Satoshi Nakamoto
olabileceğini ileri sürdü. Davis’in
şüphelendiği bir diğer isim ise Finli
ekonomik sosyolojist ve oyun
geliştiricisi Vili Lehdonvirta. Ancak tıpkı
diğerleri gibi, hem Vili Lehdonvirta hem
de peer to peer teknolojileri hakkında
bir makalenin yazarı olan Clear, bu
iddiaları reddetti.
 Hall Finney: Dünya Üzerinde
İlk Bitcoin Alıcısı
Tarihte ilk Bitcoin transferi alıcısı olan Hall Finney, kimilerine
göre Bitcoin’in yaratıcısı Satoshi Nakamoto’dan başkası
değil. Peki, Hall Finney kimdir ve iddialar neden onda
yoğunlaştı?
1956 yılında Kaliforniya’da doğan Hall Finney, kariyerinin
ilk yıllarından çeşitli konsol oyunları geliştirmekle meşgul
oldu. 1981 yılında California Institute of Technology’den
(Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü) mezun olmasının
ardından Pretty Good Privacy (PGP) olarak bilinen yeni
bir yazılım programında gönüllü olarak çalışmaya başladı.
Bu yazılım ile dünyada bir ilk gerçekleşti ve açık anahtarlı
şifreleme sistemi artık herkes tarafından kullanılabilir
hale geldi. 2004 yılına gelindiğinde ise Finney, Bitcoin’in
madencilik sistemiyle benzerlik gösteren RPOW
yazılımını geliştirdi.
Hall Finney, Bitcoin’in duyurulmasının ardından 10
Bitcoin alarak ilk Bitcoin transferini gerçekleştiren isim
oldu. Finney’in kendi ifadesiyle, Satoshi Nakamoto ile
birkaç gün boyunca Bitcoin yazılımındaki sorunları
gidermek için konuştular. Sistemdeki ilk hataları ortaya
koyan Finney, bunları raporlayarak Bitcoin’in gelişmesine de öncülük etti.
Forbes yazarı Andy Greenberg, Finney’in Satoshi Nakamoto olabileceğini düşünerek çeşitli araştırmalar yaptı ve bu
araştırmaların sonucunda Finney ve Nakamoto’nun yazıları arasında ciddi benzerlikler olduğunu ileri sürdü. Ancak

Hakkında Herşey
Finney hiçbir zaman Satoshi Nakamoto olduğu yönündeki iddiaları kabul etmedi.
Kriptograi dünyasının önemli isimlerinden biri olan Hall Finney, 2009 yılında ASL hastalığına yakalandı, 2013 yılında
bitcointalk’a gönderdiği bir mesajda artık felçli olduğunu duyurdu. 24 Ağustos 2014’de hayatını kaybeden Finney
belki de Nakamoto ile ilgi bir sırrı da beraberinde götürdü.

Satoshi Nakamoto’nun Son Mesajı

Satoshi Nakamato’nun kim olduğuna
yönelik tüm iddialara rağmen
ismin ardındaki gizem hala devam
ediyor. Satoshi, 2010 yılında Bitcoin
formunda son mesajını yayınlayarak
ortadan kaybolduğundan bu
yana onlarca isim aday olarak
gösterildi. Bunlar arasında kriptograi
dünyasının önce gelen isimlerinden
Hall Finney, David Chaum, Wei Dai
ve daha birçokları yer alıyor. 12 Aralık
2010 yılında Satoshi’nin yayınladığı
mesaj ise şöyleydi: “Denial of Service
hakkında yapılacak daha çok fazla
şey var. Ancak, daha karmaşık şeylere
geçmeden önce gerekli olabileceğini
düşünerek şimdiye kadar yapmış
olduklarımı toparlıyorum. Bu versiyon
0.3.19.”
Satoshi Nakamoto, bu mesajın
BİTCOİN
ardından kendisine sistemi
geliştirmede yardım eden yazılım
geliştirmecilerle bir süre daha
iletişimde kaldı. 2011 yılında ise yine 33
bir yazılımcı olan Gavin Andresen’a
e-posta gönderen Satoshi, yeni
şeyler üzerine çalıştığını bildirdi.
Sonrasında ise kendisinden hiç haber
alınamadı.

Satoshi Nakamoto Ne
Kadar Zengin?
Satoshi Nakamoto’nun 1 milyon Bitcoin’e
sahip olduğuna inanılıyor. Bu rakam,
kriptograf Sergio Lerner’in tahminlerine
dayanıyor. Lerner, Bitcoin ağına dahil
olduğu yaklaşık 2 yıllık süre zarfında
Satoshi Nakamoto’nun adresine
yapılan işlemleri analiz ederek
Satoshi’nin sahip olduğu
Bitcoin’leri hesap ediyor.
Kısacası, bu satırların kaleme BİLİYOR MUYDUNUZ?
alındığı dönemde 1 Bitcoin’in Bitcoin’in kurucusu Satoshi Nakamoto’ya duyulan
yaklaşık 7.600 dolar olduğu saygı nedeniyle, blok zincirine kaydedilen Bitcoin’in
varsayılırsa, Satoshi’nin 760 en küçük para birimine Satoshi adı verilmiştir. Bir
milyon dolar değerinde Satoshi, bir Bitcoin’in yüz milyonda birine eşittir.
Bitcoin’e sahip olduğu
düşünülüyor.

Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı 33

 BITCOIN ALMA REHBERİ
Hakkında Herşey

Son zamanlarda ilgi odağı haline gelen Bitcoin’in kısa sürede değerindeki artış ve
azalmaların tahminlerin ötesinde olması Bitcoin’i oldukça önemli hale getirmiştir. Bitcoinler
satın alınmaları, satılmaları veya takas edilebilmeleri bakımından alışık olduğumuz
bankacılık işlemlerinden daha farklı bir işleyişe sahiptir. Peki, Bitcoin nasıl alınır? Bitcoin
BİTCOİN

nasıl satılır? Bitcoin nasıl takas edilir?

BİTCOİN CÜZDANI NEDİR?
34
Bitcoin sahibi olabilmek için ilk olarak
yapılması gereken işlem bir bitcoin
cüzdan sahibi olmaktır. Cebimizde
taşıdığımız cüzdanların Bitcoin
literatüründeki adı Bitcoin cüzdanıdır.
Bitcoin cüzdanlarının her biri Public
(açık) ve Private (özel) anahtarlar içerir.
Bitcoin cüzdan uygulaması adı altında
birçok uygulama bulunmaktadır. Bu
uygulamalar yüklendiklerinde kişiye
özgü Bitcoin adresi, açık anahtar
(public key) ve özel anahtar (private
key) üretmektedirler.
Bitcoin adresini bir banka hesabına
ait IBAN numarasına benzetmek
mümkündür. Tüm girdi ve çıktı
işlemleri Bitcoin adreslerine
yansımaktadır. Bu adresler, 1 veya
3 rakamı ile başlayan 27 ile 34
adet arasındaki sayı ve harlerden
oluşmaktadırlar. Çok sayıda ve
karmaşık olarak dizilen bu adresleri
ezberlemek zor olduğundan dolayı
Barkod olarak bilinen QR kodları
kullanılabilmektedir. Bitcoin adresleri
iki kısımdan oluşmaktadır: Açık Anahtar
(Public Key) ve Özel Anahtar (Private
Key).
Bitcoin adresleri kullanıcıların açık
anahtarını oluştururken bitcoin
cüzdanı ise gizli anahtarı oluşturur.
En basit şekilde, göndericinin alıcıya
Bitcoin gönderebilmesi için gerekli
olan adres, açık anahtar olarak
tanımlanabilir. Bu noktada, açık
anahtar ile cüzdan anahtarının farklı
unsurlar olduğundan söz etmek
gerekir. Öyle ki, açık anahtarlar 256 bit
uzunluğunda iken cüzdan adresiniz
160 bit uzunluğundadır.
Açık anahtar herkes tarafından
görülebilirken, özel anahtar tıpkı
adı gibi kişiye özeldir. Gizli anahtar
olarak da adlandırılır. Sahibi olunan
Bitcoin'lerin harcanabilmesi için de
bu özel anahtarlar oldukça önemlidir.
Bitcoin cüzdanlarında güvenlik,
gizli anahtarla sağlanmaktadır.
Gizli anahtarın kaybolması banka
şifrelerinin kaybolması ile eşdeğer
görülebilir. Dolayısıyla cüzdanlara
erişim pek de mümkün değildir. Bu
nedenle, bu anahtarların güvenli
ortamlarda saklanması ve hiç kimseyle
paylaşılmaması gerekmektedir. Özel
ve açık anahtar değerleri matematiksel
olarak birbirine bağlıdır.
Bitcoin cüzdanları ise özel ve açık
anahtarların depolanması, kullanıcıların
dijital para gönderebilme ve
alabilmeleri, bakiye görüntülemelerini
sağlamaları ve diğer işlemleri
gerçekleştirmek için blok zincirleriyle
etkileşime giren programlardır. Bitcoin
adresine ait tüm girdi ve çıktıları
görmenize olanak sağlarlar. Bir Bitcoin
adresine, Bitcoin transfer işleminin
yapılmasını cüzdanlar başlatabilir.
Cüzdanlar, yüklenilen bilgisayar, tablet
veya cep telefonlarında özel anahtar
ve açık anahtarları saklamaktadır.

Örnek Bitcoin adresi: 1L5wSMgerhHg8GZGcsNmAx5EXMRXSKR3He

34 Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı


Bitcoin Knots MultiBit HD
BİTCOİN CÜZDAN ÇEŞİTLERİ
Bitcoin cüzdan çeşitleri kişinin
Bitcoin’lerini kullanma amacı ile
ilişkilidir. Cüzdan oluşturmak için
kişinin uzun vadeli mi yoksa kısa vadeli
mi yatırım yapacağını bilmesi gerekir.
Kişi, kararı doğrultusunda oluşturacağı
cüzdanı seçmelidir. Peki, kaç farklı
bitcoin cüzdan çeşidi bulunuyor?
MASAÜSTÜ CÜZDANLAR
Bitcoin’leri saklamanın en güvenli
yöntemlerinden biri olan masaüstü
cüzdanlar, adından da anlaşılacağı
gibi bilgisayarlarınızın masa üstüne
kurulan cüzdan çeşitleridir. Masaüstü
ya da dizüstü bilgisayarınıza indirip
yüklediğiniz bu cüzdan programlarında
güvenliğin en üst düzeye çıkarılması
için bilgisayarın daha önceden virüs
barındırmadığına emin olmak gerekir.
Bitcoin'in orijnal masaüstü cüzdanı
olan Bitcoin Core en bilindik ve en
güvenilir Bitcoin cüzdanlarından biridir.
Bitcoin Knots, MultiBit HD, Armory,
Electrum, mSIGNA, Bither, ArcBit
bilgisayarınıza kurabileceğiniz diğer
bitcoin cüzdanlarıdır.
ÇEVRİMİÇİ CÜZDANLAR
(ONLINE WALLET)
Çeşitli web siteleri üzerinden
oluşturulan Bitcoin cüzdanları
çevrimiçi/online ya da web cüzdanlar
olarak adlandırılır. Çevrim içi cüzdan
Hakkında Herşey
Armory Electrum mSİGMA Bither ArcBit
BİTCOİN
oluşturmak oldukça basittir. Coinapult, cüzdanlarda saklanan Bitcoin’ler oline
Coinbase, Xapo, BTC.com, BitGo, olarak saklanmaktadır. Sahip olunan
Green Adress gibi internet siteleri Bitcoin’ler bu tasarlanmış donanımlara
üzerinden çevrimiçi Bitcoin cüzdanı yüklenebilmekte ve kişinin dilediği bir
oluşturabilirsiniz. İnternet olan her yerde saklamasına olanak sunmaktadır. 35
ortamda erişim kolaylığı sağlamaları Genellikle uzun vadeli yatırım yapmak
bu cüzdanların avantajları arasında yer isteyen kişi veya kurumlar tarafından
alırken gizli anahtarı çevrimiçi olarak tercih edilen bir yöntem olarak
saklaması hırsızlık ve saldırılara karşı kullanılmaktadır.
kimi zaman savunmasız durumunda Fiziksel cüzdanları satın alırken
kalabilmesine neden olmaktadır. dikkat edilmesi gereken noktalar
ÇEVRİMDIŞI CÜZDANLAR bulunmaktadır. Rast gele bir internet
sitesinden veya mağazadan satın
(OFFLINE WALLET)
alımlarda daha temkinli davranılmalıdır.
Oline cüzdanlar, bitcoin ya da
Bitcoin’leri çalma eğiliminde
diğer kripto paralarınızı çevrimdışı
olan kişiler bu cüzdanlara virüsler
ortamlarda saklamanıza olanak
yüklediklerinde yine Bitcoin’lerin
tanıyan en güvenilir sistemlerden
çalınma riski bulunmaktadır. Öte
biridir. Oline cüzdanlar internete açık
yandan, iziksel cüzdanlar en güvenilir
bir ortamda saklanmazlar. Güvenilir
cüzdanlar arasında yer almaktadır.
bir sistem olarak görülmeleri bu
Trezor, Ledger Nano, Digital Bitbox ve
nedenledir. 2 tür oline cüzdan çeşidi
KeepKey bu cihazları üreten öne çıkan
bulunmaktadır. Bunlar iziksel ya da
irmalardır.
donanım cüzdan ve kağıt cüzdan
olarak adlandırılır.
•Fiziksel ya da Donanım
Cüzdanlar (Hardware Wallet)
Fiziksel cüzdanlar, sahip olunan
Bitcoin’leri saklamak için özel olarak
tasarlanmış cüzdanlardır. Bu cüzdanlar,
internetten gelebilecek herhangi
bir saldırıya karşı açık olmayan
cüzdanlardır. Donanım ya da hardware
cüzdanlar olarak da kabul edilir. Bu
Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı 35
 •Kağıt Cüzdanlar (Paper Wallet)
“Bitcoin’lerimi nasıl güvenle saklarım?”
sorusunun cevaplarından biri de
aslında kağıt cüzdan oluşturmakta
yatıyor. Bitcoin dünyasında oline
cüzdan olarak da bilinen ve soğuk
depo adı verilen bir yöntem bulunuyor.
Bu yöntemlerden biri de kağıt cüzdan
oluşturmak.
Kağıt cüzdanlar, oldukça basit
tasarımlardır. Kağıdın sağ tarafında
açık anahtarın sol tarafında ise gizli
anahtarın yer aldığı cüzdanlardır. Gizli
Hakkında Herşey
MOBİL CÜZDANLAR
İsminden de anlaşılacağı üzere telefon
uygulamasıyla çalışan cüzdanlar
mobil cüzdan olarak adlandırılır. Mobil
cüzdanlar, akıllı telefonunuzdaki diğer
uygulamalar gibi çalışır ve Bitcoin
adresinizin özel anahtarlarını saklayarak
BİTCOİN
36
36 Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı
anahtar ve açık anahtar üretildikten
sonra bir kâğıda basılarak transfer
edilebilmekte ve kâğıt cüzdan olarak
kullanılabilmektedir. Bir kağıda
basıldıktan sonra kişi veya kurumların
internetten uzak ve daha güvenilir
ortamlarda saklayabilecekleri bir
cüzdan çeşididir.
Kağıt cüzdanların diğer cüzdanlar gibi
bir kağıda basıldıktan sonra oldukça
güvenli ortamlarda saklanması çok
önemlidir. Her ne kadar en güvenilir
direkt olarak telefonunuzdan ödeme
yapmanızı sağlamaktadır. Bu cüzdanlar
oldukça kullanışlıdır çünkü Bitcoin
geçen mağazalar da dahil olmak üzere
herhangi bir yerde kullanabilmeniz
mümkündür. Öte yandan, akıllı
Bitcoin saklama yöntemlerinden
biri olsa da kağıt cüzdanlar
kaybedildiklerinde o adreste saklanan
paralarınızı da kaybedersiniz.
Kağıt cüzdan oluşturmak için
Github’da yayınlanan çeşitli kağıt
cüzdan kodlarını kullanabilir ya
da programlama konusunda
yetenekliyseniz kendi yazılımınızı
geliştirebilirsiniz.
telefonlarda sınırlı saklama alanı
olduğundan, mobil cüzdanlar genelde
masaüstü cüzdanlarına göre daha
küçük ve basittir.
 EN POPÜLER 8 BİTCOİN CÜZDANI
ELECTRUM
Kriptopara dünyasına yeni adım
atıyorsanız, bir masaüstü Bitcoin
cüzdanı olan Electrum sizin için iyi
bir başlangıç olacaktır. Electrum’un
kullanımı oldukça pratik ve kolaydır.
Basit ve anlaşılır bir arayüze sahip
olması Electrum’un avantajları arasında
yer alıyor. Ayrıca, bu uygulamada
bilgisayarınıza bir blok zincirini
indirmenize gerek kalmıyor.
Electrum masaüstü cüzdanında
özel anahtarınız şifreli bir şekilde
korunuyor. Özel anahtarınız cüzdanda
kilitlenmediği için Electrum, kolayca
Bitcoinlerinizi başka bir cüzdana
aktarabilmenize olanak tanıyor. Öte
yandan, Electrum, Trezor ve Ledger ile
birlikte kullanılabiliyor.
TREZOR
Satoshi Lab tarafından 2013 yılında
piyasa sürülen ve ilk iziksel Bitcoin
cüzdanı olma özelliğini taşıyan
Trezor’da tıpkı Ledger Nano S gibi
iziksel ya da donanım Bitcoin
cüzdanları arasında yer alıyor. Hemen
hemen tüm işletim sistemleriyle
uyumlu olması ve kripto paralar için üst
düzey bir güvenlik sağlaması Trezor’u
avantajlı kılıyor. İki aşamalı kimlik
doğrulama, çoklu imzalı adres ve kağıt
cüzdan yedekleme gibi özellikleri
bulunuyor. Ayrıca, Bitcoin şirketleri
Bitstamp, Bitwala ve BitPay, Trezor’u
destekliyor.
EXODUS
Son zamanların popüler masaüstü
cüzdanlarından biri olan Exodus,
basit arayüzüyle yeni başlayanlar
için oldukça ideal bir cüzdan olma
özelliğini taşıyor. Exodus ile tüm özel
anahtarlarınızı (private keys) tek bir
merkezden yönetmeniz mümkün.
Cüzdanın en büyük avantajı ise çoklu
kripto para kullanımına izin vermesi.
Exodus ile Bitcoin’in yanı sıra, Ethereum,
Litecoin, Dogecoin ve Dash gibi diğer
kripto paraları saklayabiliyor ve takas
edebiliyorsunuz.
JAXX
Exodus dışında bir başka çoklu kripto
para cüzdanı da Jaxx. Bir mobil
cüzdan olan Jaxx, Bitcoin dışında,
Ether, Ether Classic, Dash, DAO ve
Litecoin gibi kripto paraları saklamanıza
da olanak tanıyor. Jaxx, Firefox ve
Chrome uzantılarıyla web sitelerine
bağlanabiliyor. Açık kaynak kodlu
olmayışı ve daha önce hacklenme
olayı yaşaması en büyük dezavantajları
arasında yer alsa da coklu kripto para
cüzdanı kullanmak isteyenler arasında
bir hayli tercih ediliyor.
ARMONY
Bitcoin güvenliği konusunda çok iyi
bilinen ve güvenilen bir marka olan
Armony, açık kaynak kodlu bir Bitcoin
masaüstü cüzdanı. Genellikle deneyimli
kullanıcıların tercihi olan bu cüzdan çok
sayıda özelliği de içinde barındırıyor.
Çoklu imza seçeneği, çoklu cüzdan
arayüzü, soğuk depolama, şifreyi içe
aktarma ve GPU’ya dayalı cüzdan
şifreleme bu özelliklerden bazıları.
LEDGER NANO S
USB belleği andıran Ledger iziksel
Bitcoin cüzdan modelidir. Google
Chrome tarayıcı eklentisi ile ya da kendi
uygulaması ile çalışan Ledger marka
iziksel cüzdanlar büyük miktarda
Bitcoin depolamak için oldukça idealdir.
Casus yazılımlardan etkilenmez,
kullanımı kolaydır ve güzel bir arayüze
sahiptir. İmzalanacak işlemi doğrulama
amacıyla iziksel cüzdana yollar. Pin
kodu 3 kez yanlış girildiğinde ise cüzdan
içindeki tüm bakiye silinir. Windows,
Hakkında Herşey
OS X ve Linux ile uyumlu olan Ledger
cüzdanlarını Bitcoin göndermek için
yanınızda taşımanız gerekir. Cihazın en
büyük avantajlarından biri ise Bitcoin’in
yanı sıra Ethereum, Litecoin, Dogcoin,
Ripple ve Bitcoin Cash gibi çoklu kripto
para birimi desteğinin bulunmasıdır.
BİTCOİN
37
MYCELIUM
En güvenilir mobil cüzdan
uygulamalarından biri olma
özelliğini taşıyor. iPhone ve Android
kullanıcılarının, Bitcoin gönderip
almalarını ve paralarını kontrol
etmelerini sağlayan Mycelium, ücretsiz
olarak kullanılabiliyor. Bitcoin’lerinizi
geri alabilmek için kurtarma kelimeleri
kullanmanıza imkân sağlıyor. Ayrıca
bu uygulamayla, QR kod aracılığı
ile ödeme alıp gönderebilmeniz de
mümkün.
BREAD WALLET
Mobil Bitcoin cüzdanı olan Bread
Wallet, App Store’dan veya Google
Play’den kolaylıkla indirilebiliyor.
Basit bir arayüze sahip olması, kolay
ve hızlı bir şekilde para gönderme
imkanı sağlaması Bread Wallet’ın
avantajları arasında yer alırken masaüstü
arayüzünün olmaması kullanıcılar için
bir dezavantaj oluşturuyor.
Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı 37
 BITCOIN NASIL SATIN ALINIR?
Herhangi bir kuruma veya devlete ait
olmayan Bitcoin, tüm dünyada her
geçen gün yatırımcı sayı ve değerini
arttırmaya devam etmektedir. Peki,
Bitcoin dünyasına nasıl adım atılır?
Bitcoin nasıl satın alınır?
Bitcoin satın almanın ilk şartı bir
Bitcoin cüzdanına sahip olmaktır.
Bitcoin satın alımları bazı platformlar
aracılığıyla olmaktadır. Yerli veya
yabancı bu hizmeti veren bu
platformlar sayesinde Bitcoin sahibi
olmak mümkündür. Katılımcılara
Türkiye’de İşlem Yapan Bitcoin Borsaları
Dünya üzerinde şu an yaklaşık 200 kadar dijital para birimi borsası bulunuyor. Türkiye’de ise bu rakam şimdilik oldukça
sınırlı. Sizler için Türkiye’de işlem yapan Bitcoin borsalarından öne çıkanları bir araya getirdik.
Hakkında Herşey
BİTCOİN
38 BTCTurk.com
Türkiye'de açılan ilk Bitcoin borsası
olma özelliğini taşıyor. Bitcoin’in
yanı sıra Ethereum takası da
gerçekleştirilebiliyor. BTCTurk’ün
Koinim.com
Bitcoin’in yanı sıra Litecoin takasına da
izin veriyor. Para yatırma işlemlerinin
banka yoluşya gerçekleştiği bu
38 Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı
birçok olanak sunan bu platformların
hizmetleri arasında kredi kartı ile
transfer veya hesaptan havale gibi
olanaklar bulunmaktadır.
Bitcoin cüzdan sahibi olduktan sonra
sıra Bitcoin satın almaya gelmektedir.
Öncelikli olarak yapılması gereken
işlem, Türkiye’de bulunan ve bu
işlemler için kullanılan platformların
birinde hesap açmaktır. Açılan hesaba
para gönderme işleminin yapılmasının
ardından Bitcoin satın alma işleminin
yapılması olanaklı hale gelebilmektedir.
Papara uygulamasıyla gün içinde
istediğiniz saatte para yatırıp
çekebiliyorsunuz. İleri seviyede bir
mobil uygulamaya sahip olması,
borsada Türk lirası yatırmak için kimlik
onayı gerekirken, Bitcoin ve Litecoin
yatırma ve takas işlemleri kimlik onayı
Bitcoin alım satımı yapılabilecek bu
platformlarda alınmak istenilen Bitcoin
miktarının karar verilmesinden sonra
miktarın gerekli bölümlere girilerek
onay verilmesi gerekmektedir. Onay
verilmesiyle birlikte Bitcoin alma işlemi
tamamlanmış olmaktadır.
Böylece satın alınan Bitcoin’ler bir
bakıma görünür hale gelebilmektedir.
Bitcoin alım işlemi yapıldıktan
sonra Bitcoin cüzdanlarına
aktarılabilmektedir.
BTCTurk’in en büyük avantajları
arasında yer alıyor.
olmadan da yapılabiliyor. Düşük
limitlerde para yatırılabildiği için birçok
kullanıcının ilgisini çekiyor.
Ovis.com.tr
Kripto para borsalarından Ovis’in
internet sitesi iki farklı arayüze sahip.
İlk dijital parasını almak isteyenler
için basit bir arayüz sunulurken,
profesyoneller için detaylandırılmış
arayüz bulunuyor. Bitcoin’in yanı sıra
Ethereum, Litecoin, Ripple, Dashcoin,
Dogecoin, BitcoinCash, BitcoinGold,
EthereumClassic, OmiseGo, Monero,
Zcash, NEO, IOTA ve EOS’un da
bulunduğu 20 kripto parayla işlem
yapılmasına olanak tanıyor. Ayrıca,
dijital paralarınızı sadece Türk Lirası ile
değil, Ethereum ve Bitcoin paritelerinde
de alıp satabiliyorsunuz.

Hakkında Herşey
Paribu.com

BİTCOİN
2007 yılında hizmete giren Paribu, Bitcoin ve Türk lirası aşmadığınız sürece kimlik onayı istemiyor. Basit bir arayüze
arasında takasa izin veriyor. Aylık ve günlük limitleri sahip olması yeni başlayan kullanıcılar için avantaj sağlıyor.

39

Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı 39

 Koineks
Bitcoin, Ethereum, Litecoin, Dogecoin
ve Dash olmak üzere 5 rafklı kripto
para birimini bir arada bulunduran
Koineks, 2017 yılından bu yana hizmet
Hakkında Herşey
veriyor. Koineks’e üye olması oldukça çift aşamalı güvenlik doğrulama
kolay. Basit arayüzü ve 7/24 kolayca sistemi bulunuyor.
havale alıp gönderebilme imkanı
dikkatleri üzerine topluyor. Koineks’in

Binans.com
BİTCOİN

En yeni kripto para borsaları arasında yer alıyor. Üye alımına komisyon ücretlerinde kullanılmak üzere 100 TL hediye
başlayan borsa, üye olup hesabını onayan kullanıcıya veriyor. Sistemin yakın zamanda açılması bekleniyor.
40

40 Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı

Bitcoin ATM’leri Üzerinde Satın Alma
ATM’ler bilindiği üzere bankada
mevcut bulunan varlıkların
çoğaltılması veya harcanabilmesi
gibi birçok konuda kullanıcılarına
kolaylık sağlayan bir banka aracıdır.
Bir bankada yapılabilecek birçok
işlem bu makineler aracılığıyla
yapılabilmektedir.
Bitcoin para birimin kullanıcı sayılarının
giderek artması Bitcoin ATM’lerinin
açılmasının en önemli sebebidir.
Günümüzde ihtiyaç haline gelen bu
makineler birçok ülkede kurulumu
yapılarak kullanılır hale gelmiştir.
Bitcoin ATM’lerinde Bitcoin’lerin
oldukça kolay bir şekilde alım ve
satışlarının yapılabilmesi, paraya
çevrilebilmesi, bağış yapılabilmesi veya
çok kısa sürelerde para transferlerinin
yapılabilmesi gibi birçok işlem
yapılabilmektedir.
Bitcoin ATM’lerinde güvenlik seviyesi
oldukça yüksektir. Makinelerin
kullanımı için e-mail hesapları, cep
telefonu numaraları, QR kodları ve
şifreler gibi birçok onaydan geçilmesi
gerekmektedir.
Dünyada Bitcoin ATM makinesi ilk
olarak Kanada’da açılmıştır. İkinci ise
2013 yılında Türkiye, İstanbul Atatürk
Hava Limanı’nda açılan Bitcoin
ATM’sidir.

Hakkında Herşey
BİTCOİN
41

BITCOIN ALIM VE SATIM İŞLEMLERİNDE NELERE DİKKAT EDİLMELİ?

İlk olarak Bitcoin alımı yapılacak
platformlar ile ilgili geniş çaplı bir
araştırma yapılmalıdır. Alım, satım
ve havale gibi işlemler karşılığında
tahsil edilen ücretler bazı platformlar
arasında oldukça değişken
olduğundan dolayı araştırılan şirketler
arasında Bitcoin alım ve satım
işlemlerinin karşılığında tahsil edilecek
ücretlerin araştırılması ve karşılaştırma
yapılması oldukça önemlidir.
Bitcoin ile para transferi sırasında
gönderilecek adresin doğru
olduğundan emin olunmalıdır.
Gönderilecek veya alınacak adresin
sayı veya rakamlarından herhangi
birinin yanlış yazılması, gönderilen
veya alınacak paraya bir daha
ulaşılamayacak olması anlamına
gelmektedir.
Bitcoin cüzdanlarının olduğu
bilgisayar ve cep telefonu gibi
cihazların herhangi bir şekilde
zarar görmesi ve kullanılamaz
hale gelmesi, cüzdanların içinde
bulunan Bitcoin’lere tekrar erişimin
mümkün olamayacağı anlamına
gelmektedir. Bu sebepten dolayı
oluşturulan cüzdan veya cüzdanların
yedeklenmesi ve güvenli ortamlarda
saklanması gerekmektedir.
Hesapların kırılması ve paranın
çalınma riskini en aza indirmek için
de Bitcoin cüzdanlarının güvenli
ortamlarda saklandığı ve korunduğu
konusunda emin olunmalıdır.
Bazı platformların kişiye özel
oluşturduğu ikinci bir şifre, güvenli
kullanımı arttırmaktadır. Dolayısıyla,
seçilecek olan platformu tercih
ederken bu iki fonksiyonlu güvenlik
özelliğine sahip olup olmadığı
konusunda dikkat edilmesi
gerekmektedir.

Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı 41

 BITCOIN MADENCiLiĞİ
D
ijital madencilik, kripto para
dünyasıyla ilgilenenlerin
kuşkusuz sıkça duyduğu
kavramlardan biridir. Konumuz Bitcoin
madenciliği olsa da, dijital madencilik
aslında tüm kripto paralarda “kazıma”
işlemi için kullanılan genel bir
ifadedir. Madencilik kavramı adını
eski altın madenciliğinden alır. Tıpkı
altın madencilerinin kazıyarak altın
çıkarmaları gibi, Bitcoin madencileri
de madencilik yazılımlarını kullanarak
Bitcoin çıkarırlar.
Madencilik en genel biçimde kripto
para oluşturma işlemine verilen isim
olarak tanımlanabilir. Madencilik
Hakkında Herşey
sürecinde, hesaplama yetkisi ve gücü
kullanılarak matematiksel işlemler
gerçekleştirilir. Özel yazılımlar
aracılığıyla matematik problemlerini
çözerek Bitcoin üretimi yapan kişilere
ise madenci adı verilir. Madencilik yeni
Bitcoin’lerin üretilmesi için yapılan ve
kişileri madenci olmaya teşvik eden
bir yöntemdir.
Bitcoin madenciliği, sistemde
herhangi bir yanlış işlem yapılmadan
Bitcoin üretilmesini de sağlar. Hileli
işlemlerin yapılmasını engelleyen
bu sistem, çifte harcama gibi
işlemleri de engellemek anlamına
gelmektedir. Başka bir ifadeyle,
madencilik ödemelerin doğrulanması
ve Bitcoin ağının güvenli olabilmesi
için yapılması gereken işlerin başında
gelmektedir.
Bitcoin madenciliğinin yapılmasının
temel amacı, yeni Bitcoin’lerin
dolaşıma girmesini sağlamaktır. Öte
yandan, madenciliğin tek amacının
Bitcoin elde etmek olduğunu
söylemek doğru olmaz. Bitcoin
madencileri ayrıca Blockchain ve
merkezi olmama özelliğine sahip olan
hesap defterini tutma görevini de
üstlenmektedir.

BITCOIN MADENCİLİĞİ NEDEN ZORLAŞIYOR?

Bitcoin madenciliği ilk başlandığı
yıllara kıyasla bir hayli zorlaştı.
Başlangıçta madencilerin kazandığı
ödül 50 BTC değerindeyken, bu
ödül 2016 yılında 25 BTC’ye düştü.
Şimdilerde ise madencilikle Bitcoin
kazanmak daha da güç. Madenciliğin
BİTCOİN
kullanılmaya başlandı.
Peki, dileyen herkes bu özel cihazlara
sahip olarak madencilik yapabilir
mi? Ciddi bir maliyet hesaplaması ve
planlama yapmadan bu işe girişilmesi
pek önerilmiyor. Öncelikle Asic Miner
olarak bilinen bu cihazların iyatı bir
gümrük vergileri de işin içine
girebiliyor.
Cihazların çok fazla ısınması nedeniyle
ortaya çıkan yüksek elektrik giderleri
ve cihaz alımında harcanan miktar
göz önünde bulundurulduğunda kimi
zaman bu rakamlar kazancın önüne

günden güne zorlaşması ise tesadüi hayli yüksek. Piyasa değerleri geçebiliyor.
değildir. Bitcoin ağı hem piyasaya 30 bin TL’ye kadar
kısa sürede yüklü miktarda Bitcoin çıkabiliyor. Ayrıca
42 sürülmesini yavaşlatmak hem de bu cihazları
10 dakikada 1 blok hızı standartını satın
koruyabilmek için otomatik olarak alırken
zorluk seviyesini ayarlar. Bununla
birlikte, Bitcoin madenciliğinin zorluk
seviyesi, her geçen gün artan madenci
sayısından ve sınırlı sayıda üretilen
Bitcoin’lerin giderek azalmasından da
etkilenir.
MADENCİ OLMAK İÇİN NELERE
İHTİYAÇ VAR?
Başlangıçta sadece şifreleme
meraklıları madencilikle
ilgileniyordu ama artık madenci
olmak isteyen ve gerekli
donanıma sahip olan her kişi
madenci olabiliyor. Peki, Bitcoin
madenciliği için nelere ihtiyaç
var?
MADENCİ DONANIMLARI
Artık evdeki bilgisayarlarla
madencilik yapmak neredeyse
imkansız. Bitcoin madenciliği
yapmak isteyenler, evlerdeki sıradan
bilgisayarların yetersiz kalması üzerine
ekran kartlarını devreye soktu. Ancak
zaman içinde ekran kartları da yetersiz
kaldı ve Bitcoin üretimi için özel
tasarlanmış madencilik donanımları

42 Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı

MADENCİ DONANIMLARI
Artık evdeki bilgisayarlarla madencilik
yapmak neredeyse imkansız. Bitcoin
madenciliği yapmak isteyenler,
evlerdeki sıradan bilgisayarların
yetersiz kalması üzerine ekran kartlarını
devreye soktu. Ancak zaman içinde
ekran kartları da yetersiz kaldı ve
Bitcoin üretimi için özel tasarlanmış
madencilik donanımları kullanılmaya
Sık Tercih Edilen Madencilik Donanımları
AntMiner S7
Belirtilen Kapasite: 4.73 Th/s
Güç Verimliliği: 0.25 W/Gh
Performans: 1293 watt için 0.25 J/GH
Ağırlık: 3.99 kg
Fiyat:479.95 dolar
HAVUZ MADENCİLİĞİ (POOL MINING)
Madencilikte şansınızı arttırmak
istiyorsanız havuz madenciliğini
deneyebilirsiniz. Bitcoin
kullanıcılarının tek başına yaptıkları
madencilik Solo Mining yani Tekli
Madencilik olarak adlandırılırken,
birden çok madencinin bir araya
gelerek oluşturduğu kolektif
madencilik türüne Pool Mining ya da
Havuz Madenciliği denilmektedir.
Bitcoin madenciliğinin zorluk
seviyesinin artmasıyla tekli madencilik
yöntemi de zorlaşmaya başlamış ve
havuz madenciliği ortaya çıkmıştır.
Havuz madenciliğinde çok sayıda
madencinin işlem güçleri bir araya
gelir ve kazanılan ödül madenciler
arasına adil olarak dağıtılır. Tekli
madencilikte ödülü paylaşma
gibi bir durum söz konusu
olmasa da havuz
madenciliğinde
şansın yüksek
olması
kullanıcıları
teşvik
etmektedir.
Bu noktada,
herhangi
başlandı.
Peki, dileyen herkes bu özel cihazlara
sahip olarak madencilik yapabilir
mi? Ciddi bir maliyet hesaplaması ve
planlama yapmadan bu işe girişilmesi
pek önerilmiyor. Öncelikle Asic Miner
olarak bilinen bu cihazların iyatı bir
hayli yüksek. Piyasa değerleri 30 bin
TL’ye kadar çıkabiliyor. Ayrıca bu
AntMiner S9
Belirtilen Kapasite: 13.5 Th/s
Güç Verimliliği: 0.098 W/Gh
Performans: 130 watt için 0.1 J/GH
Ağırlık: 3.67 kg.
Fiyat: 1.987.95 dolar
bir havuza katılmadan önce dikkat
etmeniz gereken bazı unsurlardan da
söz etmekte fayda var. Bazı havuzlar
madencilik ödemelerinden %1 ile %10
arası ödeme keserken bazıları hiç
kesmez. Hangi havuza katılacağınıza
karar verirken bu ranlara dikkat
etmeniz karlılığınızı arttıracaktır.
Havuz Madenciliğinin
Avantajları ve Dezavantajları
•Çoğu maden havuzunda
madencilerden belirli oranlarda
komisyon alınır.
cihazları satın alırken gümrük vergileri
de işin içine girebiliyor.
Cihazların çok fazla ısınması nedeniyle
ortaya çıkan yüksek elektrik giderleri
ve cihaz alımında harcanan miktar
göz önünde bulundurulduğunda kimi
zaman bu rakamlar kazancın önüne
geçebiliyor.
Avalong 6
Hakkında Herşey
Belirtilen Kapasite: 3.5 TH/s
Güç Verimliliği: 0.29 W/Gh
Ağırlık: 4.309 kg
Fiyat: 499.95 dolar
BİTCOİN
•Havuz madenciliğinde madencilik
yapacağınız blok zincirlerini
bilgisayarınızda depolamanıza gerek
yoktur.
•Tekli madencilikte blok zincirini
43
sürekli olarak bilgisayarınıza
depolamanız gerekir.
•Havuz madenciliğinin getirisi tekli
madenciliğin getirisine göre daha az
olsa da kazanımı daha sık olacaktır.
ZAMAN
Bitcoin madenciliği büyük emek
harcayan ve zaman gerektiren
bir iştir. Kullanılan cihazlar bazı
sebeplerden dolayı zaman
zaman uyarı veya
sinyaller vermektedir.
Bitcoin üretimine
devam edilebilmesi
için bu uyarı veya
sinyallerin çözülmesi
gerekmektedir.
Dolayısıyla günün her
saatinde bu cihazların
kontrolünün sağlanması
önemli konular
arasındadır.
Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı 43
Hakkında Herşey
BİTCOİN

44

44 Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı

GEÇMİŞTEN BUGÜNE
BİTCOİN MADENCİLİĞİ
CPU (İŞLEMCİ) MADENCİLİĞİ
CPU madenciliği, kullanılan bilgisayarın
CPU, yani merkezi işlem gücünden
yararlanarak, matematiksel işlemlerin
bilgisayara yaptırıldığı madenciliktir.
Yapılacak olan transferler için kullanılan
matematiksel denklemler CPU madencilik
ile çözülmektedir.
Bitcoin madenciliğinin başlangıç
dönemlerinde tercih edilen madencilik,
CPU madenciliğidir. Zaman ilerledikçe
ve Bitcoin madenciliğinin daha çok
tanınmasının ardından madencilik talebine
artış oldukça yükselmiştir. Talebin artması
ise madenci sayısının ve toplam işlem
hızını artmasına, madencilikte ise zorluk
seviyesinin daha yükseklere çıkmasına
sebep olmuştur.
Bitcoin’in ilk üretime başladığı dönemlerde
tercih edilen CPU madenciliği,
günümüzde Bitcoin madenciliği için
tercih edilen bir yöntem değildir. Ancak
altcoinlerde yani Bitcoin dışındaki diğer
kripto paralarda CPU madenciliği hala
tercih edilebilmektedir.
GPU (EKRAN KARTI)
MADENCİLİĞİ
GPU madenciliği, Bitcoin üretiminde CPU
madenciliğinin yetersiz gelmesinden
sonra yapılmaya başlanan bir madencilik
türü olarak karşımıza çıkmaktadır. GPU
madenciliği, bilgisayarların matematik
işlemlerinde daha hızlı olan cihazlar yani
graik kartlarının kullanılması ile yapılan
madenciliğe verilen isimdir.
GPU madenciliğinde harcanan elektrik
sariyatı, CPU madencilikte harcanan
elektrik sariyatından daha fazladır. Bitcoin
madenciliğinin yüksek maliyetlerde
olmaya başlaması GPU madenciliği ile
başlamıştır.
GPU madenciliği de zamanla Bitcoin
üretiminde yetersiz kaldığından yerini ASIC
cihazlarına bırakmıştır.
ASIC MADENCİLİĞİ
ASIC, (Application Speciic Integrated
Circuit) günümüzde Bitcoin üretimi
için özel olarak tasarlanmış cihazlara
verilen addır. Bu cihazlar, yapılması
beklenen görevler için üretilmiş işlemciler
olarak düşünülmektedirler. Madencilik
bakımından özel olarak üretildikleri için
diğer birçok cihazdan daha üstün cihazlar
olarak kabul edilmektedirler.
ASIC, İngilizce “Application Speciic
Integrated Circuit”den gelmektedir.
Anlamı ise “Uygulamaya Özgü Tümleşik
Devreler”dir.
Bitcoin madenciliğinde son teknoloji
olarak kullanılan ASIC cihazları,
madenciliğin yapılabilmesi için günümüze
kadar üretilmiş olan cihazlar arasında hem
daha hızlı hem de daha verimli çalışan bir
işlemci türüdür.
ASIC cihazları 2013 yılından itibaren
üretilmeye başlanmıştır. ASIC cihazları ile
yapılan madencilikte harcanan elektrik
sariyatı, GPU madencilikte harcanan
elektrik sariyatından çok daha fazladır.
Bitcoin madenciliğinde hiç de istenmeyen
yüksek maliyetler, ASIC madencilik ile en
üst sınırlara çıkmıştır.
Hakkında Herşey
Maliyetlerin ve kazancın hemen hemen
aynı seviyelerde olması kullanıcılar
tarafından istenmeyen bir durum halini
almaktadır.
BULUT MADENCİLİĞİ (CLOUD
MINING)
Cloud Mining yani Bulut Madenciliği,
BİTCOİN
Bitcoin madenciliği için tercih edilen
madencilik türlerinden biri olarak
bilinmektedir.
Madencilik yaparak Bitcoin sahibi olmak
isteyen fakat kurulum, cihaz yenileme, 45
elektrik masrafı ve zaman gibi birçok
ayrıntı ile uğraşmayı istemeyen kişiler
tarafından tercih edilen bir madencilik
türüdür. Kısaca bulut madenciliği, uzaktan
kiralanabilen madencilik cihazları ile
madencilik yapmak anlamına gelmektedir.
Bunun için bulut madenciliği yapan
platformlar ile iletişime geçilmesi
gerekmektedir. Bulut madenciliği yapmak
isteyen katılımcılar, birçok cihazın yer
aldığı platformlara kayıt olabilmekte ve
online cihaz gücü kiralayabilmektedirler.
Bulut madenciliğinin güvenli olup olmadığı
konusunda pek çok tartışma yapılmıştır.
Kimileri bu madencilik türünün pek
güvenli olmadığını savunurken, kimileri
doğru platformlar tercih edildiği sürece
herhangi bir sorunla karşılaşılmayacağını
belirtmektedir.
Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı 45
 MADENCİLİK YAPMADAN NASIL
BITCOIN KAZANILIR?
Hakkında Herşey
Bitcoin madenciliği
ile Bitcoin elde
etmek günden güne
zorlaşıyor. Borsaya para
yatırarak Bitcoin almak
da istemiyorsunuz.
Peki, nasıl Bitcoin
kazanabilirsiniz? Bu
bölümde sizler için ufak
miktarlarda da olsa
Bitcoin ve diğer kripto
paraları kazanmanın
yollarından söz edeceğiz.

Bitcoin Muslukları
(Bitcoin Faucets)
Bitcoin muslukları, her birkaç dakikada
küçük bir miktarda Bitcoin veren web
siteleridir. Muslukları kullanarak hiç
para harcamadan Bitcoin kazanmanız
BİTCOİN

mümkün. Tabii, musluk uygulamalarıyla

Bitcoin’leri ya da diğer kripto paraları
biriktirebilmek için biraz emek ve zaman
46 harcamanız gerekiyor.
Faucet ya da musluk uygulamasına
başlarken ilk olarak, hazır kurulmuş
Faucet sitelerinden faydalanabilirsiniz.
Başka bir yöntem ise micropayment
uygulamasını kullanabileceğiniz ve
tamamen kendinize ait olan bir aracılık
sitesi kurmak.
İnternet üzerinde onlarca farklı Faucet
sitesi bulunuyor. Dolayısıyla sizlere
önerebileceğimiz en kolay yöntem hazır
siteler üzerinden Bitcoin ya da diğer
kripto paraları kazanmaya yönelmeniz
olacaktır.
Faucet siteleri, sitede reklamlara
tıklamak, ya da captcha girdisi yapmak
(imajda gördüğünüz karakterleri kutuya
girmek) gibi belirli şartları sağladığınızda
Bitcoin’in yanı sıra, Litecoin, Dash,
Dogecoin ya da Bitcoin Cash gibi
kripto paraları biriktirmenize de olanak
tanıyor. Ancak tercih edeceğiniz
Faucet sitelerinde üye olmadan önce
dikkat etmeniz gereken bazı noktalar
bulunuyor. Faucet siteleri reklam
gelirleriyle ayakta duran siteler oldukları
için yeterli geliri elde edemediklerinde
kısa sürede kapanabiliyorlar. Bu nedenle,

46 Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı

kripto para kullanıcıları tarafından
sıkça tercih edilen Faucet sitelerinden
birini kullanmaya özen göstermelisiniz.
Öte yandan, tercih edeceğiniz sitenin
lisanslı bir site olması da önem taşıyor.
Kripto para kullanıcıları arasında
en yaygın kullanılan Faucet siteleri
arasında Moon Bitcoin, Bonusbitcoin.
CoinPot Nedir?
CoinPot, düşük miktardaki kripto
paraların ödeme sınırına ulaşıncaya
kadar toplandığı bir micro cüzdandır.
Bitcoin ve altcoin veren belirli musluk
sitelerinden gelen kazançlar CoinPot
mikro cüzdanında birikir. Bitcoin’in
yanı sıra, Litecoin, Dogecoin, Dashcoin
ve Bitcoin Cash gibi dört önemli
kripto parayı da CoinPot hesabınızda
saklayabilirsiniz. Ayrıca kullanıcılara
sözü edilen kripto paralar arasında
takas imkanı da sunar.
Sadece birkaç adımda CoinPot hesabı
oluşturabilirsiniz. Register menüsünden
mail adresiniz ve belirlediğiniz şifreyle
giriş yaptıktan sonra CoinPot üyeliğiniz
oluşacaktır. Faceut’lardan Coinpot’a
biriktirdiğiniz kripto paraları aktarmak
için Moon Bitcoin, Moon Bitcoin
Cash, Moon Dash, Moon Litecoin ve
Moon Dogecoin musluk sitelerinde de
CoinPot üyeliğinde kullandığınız mail
adresini tercih etmelisiniz.
CoinPot’la Bitcoin’lerinizi Litecoin,
Dogecoin, Dashcoin ya da Bitcoin
Cash’e çevirebilirsiniz. Bu işlem ise
oldukça basit. CoinPot sayfasından
“View Bitcoin Summary” butonuna
co ve Freebitcoin.in yer alıyor.
Moonlitecoin, Moondash, Moon
Bitcoin Cash ve Moon Dogecoin ise
kullanıcılar tarafından çok tercih edilen
diğer kripto para muslukları arasında
bulunuyor.
Moon Bitcoinve Bonusbitcoin.co
siteleri ile Moonlitecoin, Moondash,
tıklayın “Convert to” seçeneğinden
Bitcoin’lerinizi takas etmek istediğiniz
kripto para birimini seçin. Karşınıza
çıkan “Amount to convert” bölümüne
ise takas etmek istediğiniz miktarı yazın.
Password bölümüne şifrenizi girdikten
sonra işleiniz gerçekleşecektir. Benzer
şekilde diğer kripto paralarınızı Bitcoin’e
dönüştürebilirsiniz.
CoinPot’tan Nasıl Para Çekerim?
CoinPot’ta en düşük ödeme 0.0001
btc.’dir. Başka bir ifadeyle, 10 bin
Satoshi biriktirdiğinizde CoinPot’tan
para çekebilirsiniz. Eğer çekiminiz
50.000 satoshi altındaysa 1.000 satoshi
ücret kesilir. Fakat, 50 bin Satoshi’nin
üstünde çekimlerde herhangi bir ücret
kesilmez.
CoinPot’tan para çekmek için
öncelikle bir cüzdan adresine
ihtiyacınız olacak. Amacınız sadece
Bitcoin’lerinizi güvenli bir cüzdanda
biriktirmekse Bitcoin cüzdan çeşitleri
bölümümüzde bahsettiğimiz masaüstü
cüzdanlardan birini tercih edebilirsiniz.
Ancak, Bitcoin’lerinizi TL’ye çevirmek
istiyorsanız, BTCTurk, Koinim, Paribu
ya da Koineks gibi Türkiye’de faaliyet
Moon Bitcoin Cash ve Moon Dogecoin
siteleri kazandığınız kripto paraları
doğrudan CoinPot micro cüzdanına
aktarıyor. Bu nedenle sözü edilen
Faucet sitelerini kullanmadan önce
CoinPot hesabı açmanız gerekiyor.
Hakkında Herşey
BİTCOİN
47
gösteren borsalardan birinde hesap
açabilirsiniz.
Moon Bitcoin Nasıl
Kullanılır?
Bir Faucet sitesi olan Moon Bitcoin’in
çalışma mantığı oldukça basit. CoinPot
üyeliğinde kullandığınız mail adresinizle
Moon Bitcoin sitesinden sisteme giriş
yaptıktan sonra Bitcoin’leriniz sitede
birikmeye başlıyor. En az 5 dakika
bekledikten sonra biriken miktarı talep
edebiliyorsunuz. Yapmanız gereken
şey ise Claim Now butonuna bastıktan
sonra karşınıza çıkan pencerede
captcha girdisi yapmak yani imajda
gördüğünüz karakterleri kutuya
girmek ve Submit’e tıklamak. Artık
Bitcoin’leriniz kendiliğinden sürekli
olarak birikmeye devam edecek ve
Claim Now butonuna basıp aynı
işlemi tekrarladığınızda Bitcoin’leriniz
otomatik olarak CoinPot mikro
cüzdanınıza aktarılacaktır.
Bu noktada değinmemiz gereken
önemli bir konu bunuyor.
Bitcoin’lerinizi ne kadar geç talep
ederseniz yani ne kadar geç Claim Now
Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı 47
 butonuna tıklarsanız, kazandığınız çıkarsa kazanacağınız Bitcoin değeri gireceğiniz yani riske atacağınız
Bitcoin miktarı da o kadar azalacaktır. 0.00000229 BTC oluyor. Bu nedenle Bitcoin miktarını belirledikten sonra
Hakkında Herşey

Örneğin, 15 dakikada bir Bitcoin’lerini
talep eden biri bu süre içinde 1 Satoshi
kazanıyorsa, günde bir kez siteye
giren kişinin 15 dakika’da bir giren
kişiye oranla daha az kazancı oluyor.
Başka bir ifadeyle, daha çok aktif
olan kullanıcılar daha fazla Bitcoin
kazanıyor.
Sitede ROLL butonuna tıkladığınızda
6278 gibi bir sayı karşınıza çıkıyorsa,
BİTCOİN
siteye saat başı giriş yaparak ne kadar
çok Bitcoin talep ederseniz kazanma
şansınız o kadar artıyor.
Ayrıca sitede her gün Lottery (Loto)
çekilişi yapılıyor. Saat başı her
butona tıkladığınızda 2 bilet hediye
kazanıyorsunuz.
Sitenin üst bölümünde yer alan
Multiply BTC seçeneği ise Bitcoin
kazanmak isteyen kullanıcılar için
Bet HI (Yüksek) ya da Bet LOW (Alçak)
butonuna basıyorsunuz. Karşınıza
çıkan sayı 5250’nin üzerindeyse
Bet HI yaptığınızda kazanıyor, Bet
LOW yaptığınızda kaybediyorsunuz.
Karşınıza çıkan sayı 4750’nin altındaysa
Bet LOW yaptığınızda kazanıyor, Bet
HI yaptığınızda ise kaybediyorsunuz.
Düşük miktarlarda Bitcoin’i
bulunan kullanıcıların bahis oyunu

kazanacağınız Bitcoin miktarı sunulmuş bir bahis oyunu. Bu oyunda oynaması pek önerilmese de, yüksek
0 – 9885 aralığına denk düşen Bitcoin kazandığınız gibi, elinizdeki miktarlardaki Bitcoin’lerde bu seçenek
0.00000023 BTC oluyor. Benzer Bitcoin’lerden de olabilirsiniz! de kullanıcılara önemli miktarlarda
48 şekilde karşınıza 9890 gibi bir sayı Multiply BTC bölümünden bahse Bitcoin kazandırabiliyor.

Claim Oranı Kazanılan Miktar

5 dakika 0 Satoshi
10 dakika 1 Satoshi
15 dakika 1 Satoshi
30 dakika 2 Satoshi
1 saat 3 Satoshi
4 saat 6 Satoshi
1 gün 11 Satoshi
4 gün 16 Satoshi
1 hafta 18 Satoshi
4 hafta 24 Satoshi
Tablo, 10 Mart 2018 tarihindeki Claim
oranlarını göstermektedir.

48 Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı


Moon Bitcoin’in bir başka özelliği
de kullanıcılara bonus Satoshi’ler
vermesi. Sitede referans olduğunuz
her bir kişi için %50 referans bonusu
kazanıyorsunuz. Ayrıca, “Mystery
Bonus” adında şansa dayalı bir
bonusları ve “Daily Loyalty Bonus”
adında her gün siteye giriş yapanlara
özel bir bonusları bulunuyor. Daily
Loyalty Bonus her gün siteyi ziyaret
Hakkında Herşey
ederek Claim yapan üyeler gün başına
bonus kazanıyor ve bu bonus her gün
%1 oranında

BİTCOİN
Freebitcoin.in Nasıl Sitede ROLL butonuna tıkladığınızda gireceğiniz yani riske atacağınız
6278 gibi bir sayı karşınıza çıkıyorsa, Bitcoin miktarını belirledikten sonra
Kullanılır? kazanacağınız Bitcoin miktarı 0 – 9885 Bet HI (Yüksek) ya da Bet LOW (Alçak) 49
Bitcoin kullanıcıları arasında en sık
aralığına denk düşen 0.00000023 butonuna basıyorsunuz. Karşınıza
tercih edilen Faucet sitelerinden biri de
BTC oluyor. Benzer şekilde karşınıza çıkan sayı 5250’nin üzerindeyse Bet
Freebitcoin’dir. Siteden bitcoin kazank
9890 gibi bir sayı çıkarsa kazanacağınız HI yaptığınızda kazanıyor, Bet LOW
için öncelikle üye olmanız gerekiyor.
Bitcoin değeri 0.00000229 BTC oluyor. yaptığınızda kaybediyorsunuz. Karşınıza
Üyelik işlemi için mail adresinizi ve
Bu nedenle siteye saat başı giriş yaparak çıkan sayı 4750’nin altındaysa Bet
şifresinizi girdikten sonra SIGN UP
ne kadar çok Bitcoin talep ederseniz LOW yaptığınızda kazanıyor, Bet HI
butonuna tıklamanız yeterli.
kazanma şansınız o kadar artıyor. yaptığınızda ise kaybediyorsunuz.
Üyeliğiniz gerçekleştikten sonra her
Ayrıca sitede her gün Lottery (Loto) Düşük miktarlarda Bitcoin’i bulunan
60 dakikada bir captcha girdisi yaparak
çekilişi yapılıyor. Saat başı her kullanıcıların bahis oyunu oynaması pek
ROLL butonuna basıyorsunuz ve sistem
butona tıkladığınızda 2 bilet hediye önerilmese de, yüksek miktarlardaki
rastgele sayılar üretmeye başlıyor.
kazanıyorsunuz. Bitcoin’lerde bu seçenek de
Kullanıcılar, tesadüi bir şekilde üretilen
Sitenin üst bölümünde yer alan kullanıcılara önemli miktarlarda Bitcoin
ve “Lucky Number” olarak adlandırılan
Multiply BTC seçeneği ise Bitcoin kazandırabiliyor.
bu sayıya karşılık gelen Bitcoin miktarını
kazanmak isteyen kullanıcılar için
kazanıyor. Aşağıdaki tabloda Freebitcoin
sunulmuş bir bahis oyunu. Bu oyunda
sitesindeki şanslı numaraları ve
Bitcoin kazandığınız gibi, elinizdeki
karşılığında elde edebileceğiniz Bitcoin
Bitcoin’lerden de olabilirsiniz!
miktarlarına yer veriyoruz.
Multiply BTC bölümünden bahse
ŞANSLI BİTCOİN MİKTARI
NUMARALAR
0 - 9885 0.00000023 BTC
9886 - 9985 0.00000229 BTC

9986 - 9993 0.00002290 BTC

9994 - 9997 0.00022899 BTC

9998 - 9999 0.00228995 BTC

10000 0.02289946 BTC

Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı 49

 BİTCOİN KABUL EDEN ŞİRKETLER
Gün geçtikçe artan teknolojik gelişimle
birlikte kripto paraların transferleri de
gittikçe kolaylaşmaktadır. Bitcoin’in
hızlı transfer olanağı ve artan değeri
günümüzde kimi şirketlerin Bitcoin
ile ödeme kabul etmesine ön ayak
olmuştur. Bitcoin’le alışveriş olanağının
henüz tam anlamıyla rayına oturduğu
söylenemez. Çünkü hala Bitcoin’i
bir ödeme aracı olarak kabul eden
işletmelerin sayısı görece azdır. Ancak,
günden güne bu sayının arttığı da
bir gerçek. Bu bölümde sizler için
alışverişlerde Bitcoin kabul eden önde
gelen şirketlere yer veriyoruz.

Microsoft Peach Aviation

Büyük bir bilişim irma olarak bilinen Japon havayolu şirketi Peach Aviation uçak bileti için ödemelerde Bitcoin kabul
ve dünyanın en değerli şirketlerinden ediyor.
biri olan Microsoft, kullanıcılarının
Hakkında Herşey

Xbox ve Windows mağazalarında

Bitcoin kullanarak içerik satın
almalarına imkan sağlıyor.

Overstock.com
BİTCOİN

Bir e-ticaret irması olan Overstock.

com da Bitcoin kullanımının mümkün Airbaltic
olduğu şirketler arasında yer alıyor. Letonya havayolu şirketi Airbaltic uçak bileti ödemeleri için Bitcoin kabul ediyor.
50

Dish Network
Amerika’da ve Meksika’da uydudan
doğrudan yayın hizmeti veren dijital
bir platform olan Dish Network
ödemelerde Bitcoin kabul ediyor.

Intuit
Küçük işletmeler, muhasebeciler ve
bireyler için inansal yazılımlar satan
bir Amerikan yazılım şirketi olan Intuit
ödemelerde Bitcoin kabul ediyor.
Subway
Türkiye’de de şubeleri bulunan yemek sektörünün ileri gelenlerinden Subway
ödemelerde Bitcoin kabul ediyor.

50 Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı

Reddit
Bitcoin ile premium özelliklerin satın
alınabilmesine olanak sunuyor.
Chicago Sun-Times
Chicago Sun-Times, ödemelerde
Bitcoin’i kabul eden ilk gazete.
Amerika’daki abonelik ücretleri için
Bitcoin kullanılabiliyor.
Helen’s Pizza
Jersey City’de pizza satın
alınabilecek bir gıda irmasıdır.
Shopify
Shopify, en büyük e-ticaret
platformlarından biridir. Kullanıcılarına
online mağazalarını oluşturup kişisel
eşyalarını satmak ve hizmet sunmak
gibi işlemleri için Bitcoin ile ödeme
yapılmasını kabul ediyor.
CheapAir.com
Bu şirketin Bitcoin ile hizmet ürünleri
arasında, uçak bileti, otel rezervasyonları,
araç kiralama bulunuyor.
Bitcoin.Travel
Dünya genelinde konaklama,
güzellik salonu, daire ve bar gibi
hizmetlerde Bitcoin kullanımının
mümkün olduğu bir seyahat sitesidir.
Gyft
Bitcoin kullanarak hediye kartlarının
satın alınabileceği bir şirkettir.
Dell
Teknoloji alanında hizmet
veren şirketlerden biri olan Dell,
müşterilerine kripto para birimi ile
ödeme yapmasına izin veriyor.
OkCupid
Online bir arkadaşlık platformu
olan OkCupid, premium aboneliği
için, Bitcoin ile ödeme yapılmasına
izin vermektedir.
Virgin Galactic
Virgin Mobile ve Virgin Airline’ın
yer aldığı Richard Branson’un
Hakkında Herşey
şirketi ödemelerde Bitcoin kabul
ediyor.
BİTCOİN
51
Wikipedia
Wikipedia Vakfı olan Wikimedia
Foundation, Bitcoin ile bağış
yapılmasını kabul ediyor.
Zygna
Zygna, mobil oyun satın alımlarında
Bitcoin kullanılmasına izin veriyor.
Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı 51
Hakkında Herşey

BITCOIN GÜVENLİĞİ
Bir Bitcoin’in 30 bin TL seviyelerinde gezindiği bu günlerde
BİTCOİN

Bitcoin güvenliği de büyük önem taşıyor. Bitcoin sahipleri

52 ellerindeki Bitcoin’leri en güveniliş şekilde saklamak isterken,
yatırım yapmayı planlayanlar ise Bitcoin’in güvenli bir yatırım
olup olmadığını merak ediyor. Bu bölümde sizler için Bitcoin
güvenliğini her iki boyutuyla da ele alıyoruz.
Bitcoin Güvenilir mi? para birimine güvenmek bazı kesimler etmediği takdirde geri alınamazlar.
tarafından bir hayli zor görülmektedir. Oline cüzdanlarda saklanan Bitcoin’lerin

D
ünyada kullanılan Dolar, Euro, Türk
lirası, altın gibi birçok para biriminin
veya yatırım araçlarının kullanıcıların
güvenini kazanması gerekmektedir. İşte
bu yüzden Bitcoin’in güvenilir mi yoksa
güvenilmez mi olduğu her zaman merak
edilen bir konu olmaktadır.
Bazı kesimler tarafından güvenilir olarak
görülen ve bazı kesimler tarafından
şüphe ile bakılan Bitcoin, üretilmeye
başlatıldığından bugüne kadar birçok soru
ile karşı karşıya kalmıştır.
Merkezinin olmaması, özel anahtarların
korunması gibi konularda hem
olumlu hem de olumsuz eleştirilerle
de karşılaşmıştır. Yaratıcısı Satoshi
Nakamoto’nun aslında kim olduğu
konusunda hala tartışmaların sürdüğü bir
Bitcoin ağı, merkezi bir otorite
tarafından kontrol edilmez yani bu kripto
para birimine bir veya birkaç kişinin
hükmetmesi mümkün değildir. Tamamen
bir bütün olarak düşünülmektedir.
Her kullanıcı bu sistemin bir parçası
halindedir. Tüm katılımcıların ortak kararı
ile ilerleyen bu ekosistemde onay süreci
oldukça önemlidir. Transfer işlemlerinde
verilen onaylar bir zincir oluşturarak
bir işlemin defalarca onaylanması gibi
hareket etmektedir. Fakat bunun da
güvenilemeyen noktası işlemin geri
alınamamasıdır.Geri alınamayan bir
işlem için başvurulabilecek bir merkez
olmadığından yapılacak olan transfer
işlemleri için kullanıcılar, dikkatlerini en
üst seviyede tutmaktadırlar. Bitcoin’ler
transfer edildikten sonra alıcı iade
güvenliği tamamen kullanıcının
kendisine ait olmaktadır. Fakat online
cüzdanlarda saklanmak istenen
Bitcoin’ler genellikle çalınma riski ile karşı
karşıya kalabilmektedirler. Sahip olunan
Bitcoin’lerin saklanması konusundaki
karar tamamen kullanıcın kendisine aittir.
Bitcoin anonim olarak bilinse de yine
kullanıcının kararı ile anonim olmaktan
çıkabilmektedir. Burada da karar
tamamen kullanıcıya aittir.
Bitcoin, ağ üzerinde gerçekleşen tüm
işlemlerin detaylarını blok zincirinde
görebilmek mümkündür. Blok zincirinde
herhangi bir işlemin saklanması
mümkün değildir. Depolanan bu işlemler
açık tutulan bir muhasebe defterine
benzetilmektedir.
Yapılan her işlem tüm kullanıcılara açıktır

52 Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı


ve herkes bunu görebilir. Tüm kullanıcılar,
açık olan bir Bitcoin adresinde ne kadar
Bitcoin olduğunu görebilmektedir.
Burada gizli olan şey ise o adresin kime
ait olduğunun bilinmemesidir. Ancak
kişi kendi adres bilgisini başka bir kişi ile
paylaşırsa, karşı taraf o adresin kime ait
olduğunu bilebilmektedir. Bu durumu
da ayrı bir güvenlik zaiyeti olarak gören
kullanıcılar, tek adrese değil birden fazla
adrese sahip olarak ve tek bir hesapta
çok fazla Bitcoin bulundurmayarak
faaliyetlerini daha gizli bir hâle
getirebilmektedirler.
Bitcoin Güvenliği Nasıl Sağlanır?
Gerçek yaşamda olduğu gibi Bitcoin için
de alınması gereken güvenlik önlemleri
vardır. Sahip olunan nakit paraların
güvenliğini kontrol altına alındığı gibi
Bitcoin’lerin de güvenliğinin kontrol
altında tutulması gerekmektedir.
Güvenlik endişelerini ortadan kaldırmak
için yapılması gereken önlemlerden
biri, sahip olunan cüzdanlarla alışveriş
yaparken online hizmetlerde dikkatli
olunması yönündedir. Bununla birlikte,
gerçek yaşamda kullanılan cüzdanlar
gibi Bitcoin cüzdanlarında da aşırı
miktarda para bulundurmamak en akıllıca
yöntemlerden biri olarak görülmektedir.
Bitcoin cüzdanlarında günlük harcanacak
miktar kadar para bulundurmak güvenlik
açısından oldukça önemlidir.
Alınması gereken güvenlik önlemlerinden
bir diğeri ise Bitcoin cüzdanlarının
yedeklenmesi olarak bilinmektedir.
Güvenli bir ortamda tutulan Bitcoin
cüzdanlarının yedeklenmesi, kullanıcıyı
bilgisayar arızalarından ve doğal
Hakkında Herşey
BİTCOİN
53
hatalardan koruyabilmektedir.
Bitcoin cüzdanlarının şifrelenmesi ise
önemli güvenlik önemlerinden bir
diğeridir. Bitcoin cüzdanı şifrelendiğinde,
telefon veya bilgisayarların çalınması,
arızalanması gibi durumlarda, Bitcoin
cüzdanlarının çalınma veya kaybedilme
riskinin de önüne geçilebilmektedir.
Bitcoin çevrimdışı cüzdanlar genellikle
tasarruf için tercih edilmektedir. Bu
cüzdanların ağa bağlı olmayan güvenli
ortamlarda saklamak duyulan güvenlik
endişelerini ortadan kalmanın bir yolu
olarak görülmektedir.
Bitcoin yazılımlarının güncel tutulması
da bir başka güvenlik önlemi olarak
görülmektedir. Tercih edilen Bitcoin
yazılımının son sürümünün kullanılması
çeşitli seviyelerdeki sorunları
önleyebilmekte ve böylece cüzdanların
güvende olmasını sağlayabilmektedir.
Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı 53
Hakkında Herşey
BLOK ZİNCİRİ TEKNOLOJİSİ
Blockchain yani blok zinciri; para,
BİTCOİN
kimlik, değerli kağıtlar gibi değer içeren
verilerin güvenliğini sağlayan en yeni
temel sistemlerden biri. Blok zinciri,
54 gelişmekte olan bir teknoloji olarak,
üçüncü bir tarafa ihtiyaç duymadan
inansal ve inansal olmayan birçok
BLOK ZİNCİRİ NEDİR?
B
Blok zinciri kısaca değer içeren
verilerin (para, kimlik, değerli
kağıtlar gibi) güvenli bir şekilde
depolanması ve yönetilmesi
için tasarlanmış bir teknoloji
olarak tanımlanabilir.
54 Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı
faaliyetin gerçekleştirilebilmesini sağlıyor.
Blok zinciri merkezi ve güvenilir olmayan
işlemler için yeni bir mimari olarak kilit
düzeye sahip önemli bir yenilik olarak
görülüyor.
En değerli verilerimizi koruyan bu
sistem hayatımıza Bitcoin ile birlikte o
Yapısal olarak bir blok zinciri, güvenli
bir şekilde zincirlenmiş bir dizi bilgi
bloğudur. Katılımcılar, yeni bilgi parçaları
oluşturduğunda veya bir varlık hakkında
mevcut bir bilgiyi değiştirdiklerinde
(örneğin, işlem kayıtları, statü
kadar hızlı girdi ki hala bazılarımız kavramı
ana hatlarıyla bilse de tam olarak nasıl
çalıştığını ve ne işe yaradığını bilmiyor.
İşte blok zinciri teknolojisinin temel
prensipleriyle ne anlama geldiği, Bitcoin
ile ilgili temel ilişkisive geleceği…
değişiklikleri, yeni piyasa iyatları veya
yeni sahipler girildiğinde) yeni bloklar
tanımlanmaktadır. İlk bloktan sonra yeni
oluşturulmuş geçerli bloklar, bir önceki
bloğa güvenli bir şekilde zincirlenir.
Böylece blokların güvenilirliğini
garanti ederek güvenilir bir zincir
oluşturulmaktadır. Bu işlemlerin altında
yatan temel faktör ise bir güven mimarisi
oluşturmaktır.
Blok zinciri, tüm taralar arasında
herhangi bir türdeki tüm işlemlerin
küresel bazda dağılmasına ve yerinden
yönetimine izin verir ve ödemeler
alanında çok hızlı kabul görmüş bir
alt yapı hizmeti sunar. Evrensel bir
hesap defteri gibi işlem yapabilecek bir
yapıdadır. Blok zinciriteknolojisi günlük
hayatımıza kripto paranın atası Bitcoin
ile girmiştir. Şimdi dilerseniz bu ilişkiyi
yakından inceleyelim.
BITCOIN VE BLOK ZİNCİRİ İLİŞKİSİ
Blok zinciri teknolojisi,
B Bitcoin’in ana teknolojik ye-
niliği olarak görülmektedir.
Çünkü ağdaki tüm işlem-
ler,güven gerektirir ve blok
zinciri teknolojisinin kanıt
mekanizması ile güven oluşturur.
Kullanıcılar, madenciler tarafından
saklanan ve dünya genelinde depola-
nan, merkezi olmayan birçok düğüm-
den oluşan halka açık kayıt sistemine
güvenmektedirler. Katılımcılar banka
gibi veya bir üçüncü taraf arabulucusu
ile güven kurmak ve devam ettirmek
zorunda kalmamaktadır.
Blok zinciri teknolojisi, dijital
paranın yeni bir biçimini elde etmek
için BitTorrent gibi eşler arası dosya
paylaşım teknolojisi ve açık anahtar
şifreleme yöntemini birleştirerek çifte
harcama sorununu çözer. Paranın
mülkiyeti kamuya açık muhasebede
kaydedilirken, kriptograik protokoller
ve madencilik topluluğu tarafından
teyit edilmektedir. Blok zincirinde her-
hangi bir kullanıcının işlem sırasında
karşı tarafa veya merkez bir aracıya
güvenmesi gerekmemektedir. Başka
bir ifadeyle, kullanıcılarin yaptıkları
işlemlerde blok zinciri protokolü
yazılım sistemine güvenmesi gerek-
mektedir.
Zincirdeki bloklar, sırayla kayıt deft-
erine gönderilen işlem gruplarıdır ve
blok zincirine sırasıyla eklenmektedir.
Blok zinciri kayıt tutucuları, bir blok
zinciri adresini girerek (kullanıcının
1DpZHXi5bEjNn6SriUKjh6wE4HwP-
FBPvfx gibi bir genel anahtar adresi)
işlenen blokları, internet siteleri üze-
rinden (örn. Bitcoin blok zinciri için
www.Blockchain.info) genel olarak
denetleyebilmektedirler. Genelde
herkese açık olan adres başkalarının
Bitcoin gönderebileceği yerdir. Özel
anahtar ise Bitcoin’in başkalarına
gönderilebileceği gizli şifreleme için
kullanılmaktadır. Elektronik cüzdan
(cüzdan yazılımı), Bitcoin’unu yö-
netmek için kullanılan yazılımdır.
Kullanıcılar, başka bir kuruluşa
kaydolmayı gerektiren merkezi bir
hesaba ihtiyaç duymamaktadır. Bir
adrese ait özel anahtar mevcut ise
internete bağlı herhangi bir bilgisa-
yardan (akıllı telefonlar da dahil olmak
üzere) özel anahtar kullanarak bu
adres ile ilişkilendirilmiş olan hesap
yönetilebilmektedir. Ayrıca cüzdan
yazılımı, sanal para birimi cinsinden
gerçekleşen tüm işlem kayıtları olan
blok zincirinin bir kopyasını, sanal
para işlemlerinin doğrulandığı merkezi
olmayan yapının bir parçası olarak da
tutabilmektedir.
Blok zincirdeki tüm işlemlere ilişkin
bilgiler tüm kullanıcılar tarafından
erişilebilir durumdadır. Bu şefalık,
tüm kullanıcıların diğer kullanıcıların
kopyalarıyla tutarlı olması için defter-
in/kayıtların kopyasını kontrol etme-
lerini sağlamaktadır. Yeni işlem girişini
geçersiz kılacak herhangi bir çelişkili
işlem, kripto para biriminin başka bir
yerde harcanması (iki defa harcan-
ması) gibi işlemler onaylanmamak-
tadır.
Yeni bir kullanıcı olarak teknik
ayrıntıları anlamadan da elektronik
ödemelerde blok zinciri kullanma-
ya başlanabilmektedir. Örneğin,
bilgisayara veya cep telefonuna bir
Bitcoin cüzdanı kurduktan sonra
Bitcoin adresi üretebilir ve ihtiyaca
göre daha fazla cüzdan oluştura-
bilirsiniz. Oluşturulan adres de ilgili
taralara bildirilebilir, böylece taralar
ödeme yapabilir ya da istenilen adrese
ödeme yapılabilir. Aslında bu durum
e-postanın işleyişi ile oldukça ben-
zerdir. Blok zinciri, tüm Bitcoin ağının
dayandığı paylaşılan bir kayıt deft-
erdir. Tüm onaylanmış işlemler blok
zincirine dahil olmaktadır. Bu şekilde
Bitcoin cüzdanı harcanabilir bakiyeyi
hesaplayabilir ve kullanıcıya ait yeni
işlemler onaylanabilir. Blok zincirinin
bütünlüğü ve kronolojik sıra yapısı,
kriptoloji ile desteklenmektedir. Bu
işlemler ağa her yerden katılabilen
Hakkında Herşey
düğümler tarafından yapılabilmekte-
dir. Bitcoin blok zinciri ağı ile eskiden
günde yaklaşık 250.000 transaksiyon
gerçekleştirilmektedir, 2016 yılında
ise toplamda 80 milyondan fazla
transaksiyon işlemigerçekleştirilmiştir.
Örneğin dünyanın en büyük perak-
ende ödeme ağı olan Visa Inc. 2016
yılında 3.1 milyar kart ile 141 milyar
transaksiyon işlemi gerçekleştirmiştir.
BİTCOİN
55
Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı 55
Hakkında Herşey
BİTCOİN
56
BLOK ZİNCİRİ VE BİTCOİN MADENCİLİĞİ İLİŞKİSİ
Blok zinciri sistematiği, Bitcoin
madencilerinin işlem kayıt-
B
larının bir kopyasını elinde
tutması sebebiyle kayıtları
merkezi yapı olmadan tut-
maktadır. Herkes herhangi
bir işlemin blok zincirine
eklenmesini talep edebilir.
Ancak bu ekleme işlemi, tüm kul-
lanıcıların işlemin onaylanabilir olduğu
konusunda hemikir olması halinde
gerçekleşebilmektedir. Örneğin; bir ev
satışı için talebin yetkili kişiden geldiği,
evin henüz satılmadığı ve alıcının da
paraya sahip olduğu doğrulanma-
lıdır. Bu kontrol, her kullanıcı adına
56 Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı
güvenilir ve otomatik olarak yapıl-
maktadır. Kaydedilecek her yeni işlem,
diğer yeni işlemlerle birlikte geçmiş
işlemlerin uzun bir zincirinde, en son
bağlantı olarak bir blok paketi eklen-
mektedir. Bu zincir, tüm kullanıcılar
tarafından tutulabilen blok zincirikayıt
sistemini oluşturmaktadır. Bu çalışma
madencilik olarak adlandırılmaktadır.
Bir bloğun ağ katılımcılarıtarafından
kabul edilmesi için madenciler
bloktaki tüm verileri kapsayan bir
zinciritamamlamalıdır. Sistem ağ
tarafından yeni blokların her 600
saniyede bir üretilebileceği şekil-
de sınırlandırılmıştır. Ağdaki çalışan
hangi bilgisayarın bir sonraki bloğu
oluşturabileceğini önceden tahmin
etmek günümüz imkanlarıyla oldukça
zordur. Her bir blok önceki bloğun
işlem özet fonksiyonunu içermekte-
dir, bu nedenle her bloğun bünye-
sinde birlikte birçok işi barındıran
bir bloklar zinciri vardır. Bir bloğu
değiştirmek için tüm ardılları yenile-
mek ve içerdikleri işlemleri yeniden
gerçekleştirmek gerekmektedir. Bu
sistem blok zincirini müdahalelere
karşı korumaktadır. İki madencinin
aynı anda aynı işlemlerden bir blok
oluşturması durumunda diğer bilgisa-
yarlar bu blokların birinde zinciri inşa

etmeye devam eder. Diğerine yetim
blok (orphan block) denilmektedir.
Ana zincirin parçası haline gelen
bloğa ise kardeş blok (sister block)
denilmektedir.
Herkes bir madenci olabilir.
Madenciler, blok zincirine ekleme
yapmak amacıyla geçerli bir blok
oluşturmanın karmaşık matematiksel
problemini çözen ilk kişi olmak için
yarışırcasına çaba sarf etmektedirler.
İnsanları bu işi yapmaya teşvik etmek
için çeşitli yollar mevcuttur. Çoğu
zaman geçerli bir blok oluşturup zin-
cire ekleyen ilk madenci, işlemlerine
ilişkin ücretlerin toplamıyla ödüllen-
dirilmektedir. Bloklar düzenli olarak
eklenmekte ve binlerce işlem yapıl-
maktadır. Ancak Bitcoin veya diğer
kripto para birimlerinin satın alma ve
transaksiyon maliyetleri işlem yapılan
platforma göre değişiklik gösterme-
ktedir. Madencilik, merkezi olmayan
bir takas sistemine benzetilebilir.
Zincire yeni bir blok eklenmesi, tüm
kullanıcılar tarafından tutulan kaydın
güncellenmesi demektir. Kullanıcılar
yeni blokları yalnızca tüm işlemler-
inin geçerli olduğu doğrulandığında
kabul edebilmektedir. Bir tutarsızlık
bulunursa blok reddedilir. İşlem doğru
olduğunda blok eklenerek kalıcı ve
Hakkında Herşey
BİTCOİN
57
halka açık bir kayıt olarak saklan-
maktadır. Hiçbir kullanıcı bu eklenen
geçerli bloğu kaldıramaz. Genel
olarak bir kaydın imha edilmesi ya
da tahrip edilmesi için aracıya saldırı
gerekirken, bunu blok zincirine yap-
mak aynı anda kayıtların tutulan her
bir kopyasına ayrı ayrı saldırı gerek-
tirmektedir. Başka bir ifadeyle, tüm
kullanıcılar karşılıklı kontrol amacıyla
kendi orijinal sürümüne sahip olduğu
için sahtekarlık yapılamamaktadır.
İşlemlerin kontrol edilmesini ve
eklenmesini onaylayan ya da red-
deden özel bir makam bulunmadığı
için tüm işlemler şefaftır.
Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı 57
 BLOK ZİNCİRİ VE BİTCOİN
MADENCİLİĞİ İLİŞKİSİ
Blok zincirinin fonksiyon-
B larını tıpkı paranın fonksi-
yonlarında olduğu gibi ke-
sin bir şekilde belirlemek
zor olmakla birlikte farklı
kullanım alanlarına göre
değişik fonksiyonlar öne çıkmaktadır.
Genel olarak, blok zinciri hizmetleri üç
temel bileşenden oluşmaktadır:
Eşler Arası Protokolü (P2P Protocol)
Dağıtık Kayıt Teknolojisi (DLT)
Mutabakat Birliği (Fikir Birliği) Protokolü
(Consensus Protocol)
Blok zinciri Eşler Arası Protokolü:
Blok zinciri, kullanıcıların içerisindeki
bilgilere bakabildiği bir dijital kayıttır ve
herkese açıktır. Bir kişi ya da kuruluş
tarafından değil, dağıtık bir ağda dün-
yanın farklı yerlerinde bulunan binlerce
işlemci tarafından tutulabilecek bir
yapıya sahiptir. Blok zinciri teknoloji-
si, güvene dayalı eşler arası işlemlere
ilişkin merkezi olmayan model olarak
Hakkında Herşey
en temel seviyede aracı bulunma-
yan işlemleri ifade etmektedir. Blok
zinciri yapısı, katılımcılara her işlem
SONUÇ
Blok zinciri yapısı
B günümüzde inans sektörü
başta olmak üzere birçok
sektör tarafından yakından
BİTCOİN
takip edilmekte ve bu
konuda Ar-Ge çalışmaları
devam etmektedir. Microsoft irmasının
58 bu yapı üzerine çalıştığı bilinmektedir.
NASDAQ, Bank of America gibi önde
gelen inans kuruluşları deneme
aşamasına geçmişlerdir. Ünlü ev
kiralama sitesi Airbnb bu sistemi
kullanarak kullanıcıların yorum ve
sicillerini kaybolmadan tutmakta ve
böylece her iki tarafın da güvenliğini
sağlamaktadır. Bu sistem sayesinde sicili
kötü olan ev sahipleri ya da kiracılar
sistemden çıksa dahi geçmiş kayıtları
saklanmaktadır. Avrupa ülkelerinden olan
Estonya’da en son yapılan seçimlerde
blok zinciri veri tabanı temelli elektronik
oylama başarıyla gerçekleştirilmiştir.
Vatandaşların kimlik numaralarını baz
alarak oluşturulan bloklarla oy verme
işlemi gerçekleştirilmiştir.
Google’ın web tarayıcısı Chrome’a
karşı alternatif olarak üretilen Brave adlı
web tarayıcısı blok zinciri teknolojisini
kullanarak web sitelerine Google’ın
hedef reklamları gibi reklam linklerine
tıklama yerine insanların sitede geçirdiği
zamana göre ödeme yapan bir sistem
geliştirmiştir.
Yine Presearch adlı bir başka hizmetin
blok zinciri teknolojisiyle Google’ın arama
motoruna rakip olmaya çalışmaktadır.
CB Insight araştırma şirketinin verilerine
58 Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı
gerçekleştiğinde eşler arası çoğaltma
yoluyla güncellenen kayıtları paylaş-
ma olanağı sunmaktadır. Eşler arası
bildirim, ağdaki her katılımcının bir
yayıncı ve bir abone gibi davranması
anlamına gelmektedir. Her düğüm,
diğer düğümlere işlemler gönderebilir
veya alabilir. Veriler, aktarıldığı andan
itibaren ağ üzerinden senkronize edil-
mektedir.
Blok zinciriDağıtık Kayıt Teknolo-
jisi: Blok zinciri, en tanınmış şekli ile
elektronik ödemelerde dağıtık kayıt te-
knolojisinde kullanılmaktadır. Bununla
birlikte, tüm dağıtık kayıt teknolojisi
uygulamaları blockchain teknolojisini
kullanmak zorunda değildir. Dağıtık
kayıt teknolojisi için blockchain birçok
veri yapısından yalnızca bir tane-
sidir. Katılımcıların tüm faaliyetleri
gerçekleştirmesine izin verilen dağıtık
kayıt teknolojileri düzenlemelerine
genellikle, izinsiz dağıtık kayıt denil-
mektedir. Katılımcıların faaliyetlerini
kısıtlayanların çoğu, izinli dağıtık kayıt
olarak anılmaktadır. Örneğin, bazı
katılımcıların yetkisi yalnızca defteri /
kayıtları okumakla sınırlı olabilirken,
bazılarına da dağıtık kayıt sistemine
yazmaya izin verilebilmektedir. Bitcoin
göre geçen yıl blok zinciri teknolojisine
en fazla para aktaran kurumsal yatırımcı
Alphabet Inc. olurken bu şirketi Citigroup
ve Goldman Sachs izlemiştir. Alpahabet
Inc.’ın bu amaçla dijital kayıt defteri
teknolojisi alanında deneyimi olan çok
sayıda yeni kurulan şirketi satın aldığı
kaydedilmiştir.
Ayrica Google’ın bulut biriminde altyapı
alanında çalışan mühendislerin son
birkaç ay içinde blok zinciri protokollerine
dair bir çalışma yaptığı ifade edilmiştir.
Bu konuda şirketten yapılan açıklamada,
“Birçok yeni teknolojide olduğu
gibi, şirketimizdeki farklı bölümlerde
blok zinciri teknolojisinin potansiyel
kullanımlarına dair çalışmalar yürüten
ekipler var. Ancak olası kullanım
alanlarına ve planlara dair spekülasyon
yapmak için henüz vakit erken.”
ifadelerine yer verilmiştir.
Blok zinciri devrimi bir gecede
gerçekleştirilemeyecektir, piyasa
katılımcıları,düzenleyiciler ve teknologlar
arasında işbirliği gerektirmektedir. Diğer
bir deyişle blok zinciri teknolojisinin
tam potansiyeli ancak katılımcılar,
düzenleyiciler ve teknologlar arasındaki
işbirliği yoluyla ortaya çıkarılabilir ve
dolayısıyla bu süreç biraz zaman alabilir.
Dünyanın en büyük bankaları
yenilikçi blok zinciri uygulamaları
üzerine araştırmalar yaparak yeni
fırsatlar aramaktadırlar. Blok zinciri
uygulamalarının inansal alandaki etkileri
kesin olarak çizilemese de, özellikle
elektronik ödemeler alanında önemli
gibi kripto para birimleri dağıtık kayıt
teknolojisinin düzenlenmesi açısından
izinsiz bir sistem örneğidir. Bununla
birlikte, mevcut inans sektörü izinli
sistemler geliştirmek üzerine odaklan-
mıştır. Çünkü izinli sistemler, düzenle-
mede yapılan önemli işlevler üzerinde
kontrol imkanı sunmaktadır.
Blok zinciriMutabakat Birliği Pro-
tokolü: Bir blok zinciri ağı için ikir
birliği sağlanması, ağdaki tüm düğüm-
lerin blok zincirinin tutarlı bir genel
durumu kabul etmesini sağladığı
anlamına gelmektedir.Bitcoin kul-
lanımında geçerli olan bir mutabakat
protokolü en basit haliyle aşağıdaki
gibi özetlenebilir.
1. Yeni işlemler tüm düğümlerde
yayınlanır.
2. Her düğüm, yeni işlemleri bir blok
halinde toplar.
3. Her turda rastgele bir düğüm
bloğunu yayınlar.
4. Yalnızca tüm işlemler geçerli
olduğunda diğer düğümler, bloğu
kabul eder
5. Düğümler, sonraki oluşturdukları
bloğa işlem özetini ekleyerek bloğu
kabul ettiklerini ifade eder
etkileri olacaktır.
Blok zinciri ile ilgili gerçekleştirilen
analizler, dağıtık kayıt teknolojisinin,
sınır ötesi ödemelere ve mevzuata
uygunluk konularına ilişkinbankaların
altyapı maliyetlerini 2022 yılına kadar
yılda 15-20 milyar dolar azaltabileceğini
önermektedir.
Örneğin konuyla ilgili çalışmalarda
öncü sayılabilecek araştırma Birleşik
Krallık merkezli HSBC bankasından
gelmiştir. HSBC geçtiğimiz ocak ayında
banka genelinde işlemlerin blok zincir
teknolojisi kullanılarak gerçekleşeceğini
duyurmuştur.
Blok zinciri teknolojisine dayalı kripto
paralar, yaygın kullanımına rağmen
birçok otorite tarafından hala belirgin
olarak düzenlenememiştir. Kripto paranın
yasal durumu otoriteler tarafından sürekli
güncellenirken, kripto paranınkullanımına
izin veren ve vermeyen ülkelerin
sayısı da her geçen gün artmaktadır.
Önceki para sistemlerinin ve mevcut
ekonomik yapıların bir eleştirisi olarak
ortayaçıkan blok zinciri sistematiği,
önümüzdeki dönemde özellikle
elektronik ödemesistemleri olmak üzere
çok farklı alanda önemli teknolojik
gelişmelere, değişikliklere veyeniliklere
yol açabilecektir. Elbette her yeni
uygulamanın ve gelişmenin beraberinde
çok farklı avantajlar ve dezavantajlar
getirme potansiyeli de yadsınamaz bir
gerçektir.
 Hakkında Herşey
BİTCOİN
59

Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı 59

 BITCOIN YASAL
MIDIR?
Hakkında Herşey
BİTCOİN

Herhan
gi bir m
Blockch erkeze
60 ain alty bağlı ol
sürülen a pısı ile p mayan,
ve iy
sürdüre yaklaşık on y asaya
n ıld
farklı gö Bitcoin için far ır varlığını
rü klı
bulunm şler ve uygula ülkelerde
aktadır. malar

60 Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı

Oldukça yeni bir kavram olan merkezi
bir otorite tarafından denetlenmemek,
günümüz itibariyle bir hayli değerli olan
Bitcoin’in yasal yönü tartışmalı bir hale
gelmiştir. Birçok ülkenin ulusal merkez
bankası veya bankacılık düzenleme
kurumu tarafından Bitcoin’in bir para
birimi olduğuna dair herhangi bir karar
alınmış değildir. Bununla birlikte, bazı ülke
yetkilileri tarafından inansal kurumlar
ve bireyler karşılaşabilecekleri riskler
konusunda uyarılmışlardır.
Bitcoinle ilgili bir başka tartışma konusu
ise vergilerle ilişkilidir. Kişi veya kurumların
Bitcoin’den elde ettikleri gelirin vergiye
tabi tutulması pek mümkün olmadığı için
hükümetler Bitcoin’in yasal olabilmesi
konusunda onay vermemektedir. Öte
yandan, Bitcoin ile gelir sağlayan kişiler
vergiye tabi tutulduklarında hükümetlerin
Bitcoin’e karşı olmaları da pek
beklenebilecek bir hareket olmayacaktır.
Bitcoin’in yasal olarak kabul edildiği
bazı ülkelerde ise özellikle yasa dışı
ticaretin yapılması, teröre destek
olunması ve kara para aklanması gibi
konularda dikkat edilmesi gerekmektedir.
Bu ülkelerde Bitcoin’in gözetim altında
tutulması oldukça önemli bir konu haline
gelmektedir.
Bitcoin kullanımına onay vermeyen
ülkelerin bazıları ülke vatandaşlarını
uyarma gereği duymuşlardır. Bu
ülkeler sebep olarak ise bazı maddeleri
yayınlama gereği duyarak bu tür vakalarla
karşılaştıklarında devletin kurumlarından
yaralanamayacaklarını açıkça
belirmişlerdir.
Bu maddelerden bazıları şöyledir:
• Bitcoin hesapları bir merkeze
bağlı olmadığından dolayı
herhangi birine gönderilmek
istenen Bitcoin veya Bitcoin’ler
yanlışlıkla başka kişi veya kuruma
gönderildiğinde,
• Bitcoin hesaplarının çalınması
durumunda,
• Kişi ya da kurumların Bitcoin
ile ilgili başına gelebilecek
herhangi bir olumsuz durumda
devlerin kurumlarından
yararlanılamayacaktır.
BITCOIN’İN TÜRKİYE’DEKİ HUKUKİ
DURUMU
Bitcoin’in yasal durumu hakkında,
dünyanın birçok ülkesinde olduğu gibi
Türkiye’de de doğrudan kripto para
ticaretini konu alan herhangi bir yasal
düzenleme bulunmamaktadır.
25 Kasım 2013 tarihinde Bankacılık
Düzenleme ve Denetleme Kurumu
(BDDK) tarafından Bitcoin’in kullanımı
hakkında bir açıklama yapılmıştır. BDDK
bu bildirisinde Bitcoin’i ‘’herhangi bir
resmi ya da özel kuruluş tarafından
ihraç edilmeyen ve karşılığı için güvence
verilmeyen bir sanal para birimi’’ olarak
değerlendirmektedir. BDDK, Bitcoin’in
riskleri konusunda ise ayrıca kamuoyunu
uyarmaktadır. Yapılan bu açıklamada
Bitcoin kullanımının neden mümkün
olmayacağı konusu maddeler halinde
sıralamıştır.
Bu maddeler şöyledir:
• Kriptopara birimi olan Bitcoin’in, 6 9 sayılı
Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat
Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik
Para Kuruluşları Hakkında Kanun kapsamında
olmadığını ve elektronik para birimi olarak
değerlendirilmediğinden dolayı gözetim ve
denetim altından tutulmasının mümkün olmadığı,
• Bitcoin sisteminde kimliklerin saklı
olmasından dolayı Bitcoin’in yasadışı işlerin
gerçekleşmesi için kişi veya kurumlar tarafından şüpheli işlemlere karşı doğrudan bir
kullanılabileceği,
• Bitcoin dijital cüzdanların çalınabilmesi ve
kaybolabilmesinin mümkün olacağı,
• Bitcoin değerinde yaşanan artış ve azalışların
aşırı oynak olması,
• Yapılan işlemlerin geri döndürülemez olması,
• Risklere açık olması.
Bitcoin’in vergilendirilmesi konusunda
tüm dünyada olduğu gibi, Türkiye’de de
tartışmalar devam etmektedir. Bitcoin
günümüz itibariyle Vergi Usul Kanunu
ve Gelir Vergisi Kanunu’ndaki; emtia,
yabancı para veya sermaye piyasası
aracı gibi vergiye konu olan unsurlardan
herhangi birisine dahil edilmemektedir.
Bununla birlikte Gelir Vergisi
Kanunu’nun 80. maddesinde ve Vergi
Usul Kanunu’nun 289. maddesinde yer
alan kanunlarda doğrudan yer almayan
bazı iktisadi kıymetlerin de vergiye tabi
tutulabileceği bildirilmektedir. Kanunda
yer alan bu maddeler, gelecekte elde
edilen Bitcoin gelirleri ve yapılan Bircoin
yatırımları için kişi veya kurumlara vergi
ödeme zorunluluğu getirilebileceğini
göstermektedir.
Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK),
20 Kasım 2014 tarihinde Şüpheli
İşlem Bildirim Rehberi’ni yayınlamıştır.
Yayınlanan bu rehberde, müşteri
hesaplarında yer alan Bitcoin satışına
aracı kuruluşlar ve Bitcoin alımına yönelik
para transferi yapılması şüpheli işlem
tipleri altında gösterilmektedir.
Genellikle teröre inansman
sağlanmasına ve kara para aklanmasına
karşı, Mali Suçları Araştırma Kurulu’nun
Hakkında Herşey
yaptırım uygulama yetkisi bulunmasa
da yapılan herhangi bir şüpheli işlemin
araştırılması için kolluk kuvvetlerinden
destek alabilmektedir.
Mali Suçları Araştırma Kurulu gerekli
görülen durumlarda ise işlemleri
Cumhuriyet Başsavcılığı’na bildirim
yapabilmektedir.
BİTCOİN
61
Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı 61
 BITCOIN DOSTU VE KARŞITI ÜLKELER
KANADA
Bitcoin ATM’sinin ilk açıldığı
ülke olarak bilinen Kanada,
birçok Bitcoin kullanan yenilikçi
şirkete ev sahipliği yapmaktadır.
Bitcoin işlemlerinin serbest
bırakıldığı ve yasal olduğu ülkel-
erden biridir.
BİRLEŞİK KRALLIK
Küresel inansal merkez ve yenilik merkezi
olarak görülen İngiltere, Bitcoin ve blok
zincir yenilikçi şirketlerine ev sahipliği
yapmaktadır. İngiltere Bankası, Bitcoin
teknolojisini yakından takip emekte ve
kamuoyundan gelen ikir önerilerini de
dikkate almaktadır. Bitcoin’le yapılan
alışverişlere katma değer vergisi uygulayan
İngiltere, Bitcoin’e özel para muamelesi
yapan bir ülkedir.
ESTONYA
Son zamanlarda en yenilikçi adımları atan
ülkelerden biri olan Estonya, blok zincir
teknolojisi ile sağlık, bankacılık ve idari konu-
larda vatandaşlarının yönetime katılmalarını
sağlamak için Bitcoin kullanmayı planlayan
ülkeler arasındadır. Bir ilke imza atan Estonya,
Nasdaq Tallinn Borsası’nda hissedar olmak
isteyen kişiler için blok zinciri tabanlı oylama
sistemi ile gündeme gelmiş bir ülkedir.

HOLLANDA
Hollanda, günlük hayatta Bit-
Hakkında Herşey

coin kullanılarak yaşanabilecek

bir ülke haline gelmiştir. Hollan-
da bankaları, kendi teknolojiler-
ini geliştirip masraları azaltmak
için blok zincir yöntemini
kullanabilmektedirler. Hollanda
Mali Denetim Yasası kripto para
birimleri için düzenlemeler
yapmaktadır. Ülkenin başkenti
olan Amsterdam’ın merkezinde
BİTCOİN

bir Bitcoin Büyükelçiliği bulun-

maktadır.

ABD
62 Dünya genelinde en yüksek Bitcoin alım-
satım hacmini elinde bulunduran ülke Amer-
ika Birleşik Devletleri’dir. ABD, dünyada en
çok kripto paraya ev sahipliği yapan ülkedir.
Birçok ülke, kripto paraların yasal düzenle-
meleri konusunda ABD’nin yaklaşımlarını
izlemektedir. ABD’deki bazı büyük şirketler
yatırımlarını ve ödemelerini Bitcoin üzerinden
yapmaktadır.

BOLİVYA
Bolivya Merkez
Bankası’nın 2014 yılında
yaptığı Bitcoin hakkındaki
açıklama ile kullanımını
yasaklamıştır. Gerekçesini
ise; Bir hükümet veya
yetkili birimlerce çıkartıl-
maması ve kontrolünün
yapılamaması olarak
açıklamıştır.de bildirmiştir.

62 Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı

FİNLANDİYA
Yeni teknolojileri kullanma
konusunda kararlı gözüken
Finlandiya Merkezi Vergi Kurulu,
Bitcoin’i bir inansal servis
olarak tanımlamakta ve katma
değer vergisinden muaf tut-
maktadır. Finlandiya, Bitcoin’i bir
inansal hizmet olarak sınılan-
dırmaktadır.
İSVEÇ
İsveç de tıpkı Danimarka gibi,
nakit kullanımını kaldırmak
isteyen ülkeler arasında yer al- JAPONYA
maktadır. İsveç Finansal Denet- Dijital para konusunda en
leyici Otoritesi, Bitcoin’i ödeme hızlı ülkelerden biri olan
aracı olarak yasallaştırmıştır.
Japonya, 2017 yılında
İsveç vatandaşları Bitcoin’i
kullanabilmekte ve servetlerini
Bitcoin’i yasal bir ödeme
koruyabilmektedirler. aracı olarak kabul etmiştir.

ÇİN
Günümüz itibariyle Bitcoin
ile ilgili oldukça katı kural-
lar getiren Çin, oldukça
geniş kapsamlı hamleler
yapmıştır. Özellikle Bit-
coin madenciliğine karşı
önlemler alan bu ülke, Bit-
coin üretimi ve ticaretini
kısıtlamaya çalışan ülkeler

Hakkında Herşey
arasında yer almaktadır.

GÜNEY KORE
Güney Kore bir yasa
düzenlememesine
rağmen Bitcoin’i bir
ödeme aracı olarak ilan
etmiştir. Bitcoin yatırım-

BİTCOİN
cılarının konferans vermek
için tercih ettikleri bir ülke
haline gelmiştir.
63
BANGLADEŞ
Bitcoin’i yasaklayan ülkeler
TAYLAND
arasında yer alan Bang-
Bitcoin’in yasal olmadığı
ladeş, Bitcoin’in bir para
ülkeler arasında Tayland
birimi olmadığını savun-
da bulunmaktadır. Ayrıca
maktadır. Kullanıcılarını
Tayland Merkez Bankası
tehlikelere sokabileceğini
Bitcoin’in çok tehlikeli old-
de savunan ülke, Bitcoin’in
uğunu hakkında açıklama-
kullanımını yasaklamıştır.
lar da yapmıştır.
2014 yılında, Bangla-
deş Bankası’nın yaptığı
açıklamada kullanan kişil-
erin hapsedilebileceğini
de bildirmiştir.

ENDONEZYA
Endonezya, kripto paralara
negatif yaklaşan ülkeler
arasında yer almaktadır.
Kripto para transferlerinin
yasaklanacağı hakkın-
da Endonezya Merkez
Bankası tarafından bir
duyuru bile yapılmıştır.
AVUSTRALYA
Olumsuz vergilendirme ve
banka hesap dondurulması
nedeniyle bazı Bitcoin girişim-
cilerinin ülkeyi terk etmek
zorunda kalması sonrasında
Avustralya,“çifte vergilendirme”
işlemini kaldırmıştır. Bitcoin için
özel bir düzenleme yapmayan
Avustralya, Bitcoin’i emtia olar-
ak değerlendirmiştir.

Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı 63

 ALTCOIN
NEDİR?
Hakkında Herşey
BİTCOİN

64

64 Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı

B lockchain sisteminin deneylerinden biri olan Bitcoin’in
zamanla ekosisteminde başlıca bazı sorunlar içerdiği
anlaşılmıştır. Bu sorunlara çözüm getirmeye
yapmayı planlamaktadır.
Herbiri farklı isim veya özelliklere sahip olan bu altcoinler
arasında ilk ortaya çıkarılan altcoin popülerliği
çalışmak amacıyla Bitcoin sonrasında bakımından çoğunlukla Etherium olarak
geliştirilen altcoinler, Bitcoin’e alternatif olarak NEDEN ALTCOİN bilinir. Fakat bu doğru değildir. Namecoin,
üretilmeye başlanmıştır. ÜRETİLİR? 2011 yılında piyasaya sürülmüş ilk altcoindir.
Bitcoin açık kaynak kodlu bir proje Çok daha hızlı üretilebilir Altcoinlerin öncüsü olarak kabul edilen
olduğundan, kendinden sonra geliştirilen ve kazanç sağlanabilirler. Namecoin günümüzde altcoin listesinde
kripto paralara da temel oluşturmuştur. Madencilik için çok önemli oldukça gerilerde kalmıştır.
Altcoin, kısaca Bitcoin dışındaki diğer bir konu olan zorluk Kripto paralar merkezi olmadıklarından
kripto para çeşitlerine verilen isimdir. seviyesi, altcoinlerde ve dağınık bir yapıda olduklarından dolayı
Zaten kelime anlamı da alternatif coinden Bitcoin’e oranla çok daha kullanıma sunulduktan sonra değişiklik
gelmektedir. Bitcoin para birimine alternatif düşük seviyelerdedir. yapmak pek de mümkün değildir. Bu
olarak üretilmiş tüm coinler, altcoin olarak nedenle, ihtiyaçlara cevap verebilmek için
adlandırılırlar. yeni coin yapıları oluşturulmuştur.
Bitcoin para biriminin ilk üretildiği tarihlerde Altcoinlerin dolandırıcılık ve hırsızlığa karşı
çok az insan böyle bir teknolojiden haberdardır. Fakat zaman çok daha dirençli yüzlerce alternatii bulunmaktadır.
ilerledikçe bu alandaki potansiyelin bir hayli yüksek olduğuna ALTCOİNLER TERCİH EDİLMELİ MİDİR?
kanaat getiren insanlar, farklı isim ve özelliklere sahip kripto para Altcoinler tercih edilirken dikkat edilmesi gereken bazı
birimlerini üretmeye başlamış ve böylece altcoinler de günden noktalar bulunmaktadır. Öncelikle, ilgi gören ve kripto para
güne çoğalmıştır. meraklılarına hitap eden altcoinler tercih edilmelidir. Bununla
Altcoinlerin Bitcoin’in alternatii olarak adlandırılmaları, birlikte, alınması planlanan altcoin hakkında geniş çaplı
en az bir Bitcoin bileşenini iyileştirmeyi veya değiştirmeyi bir araştırma yapılmalı ve doğabilecek riskler göz önünde
amaçlamalarından kaynaklanmaktadır. Bu sebeple üretilen bazı bulundurulmalıdır.
altcoinler, Bitcoin’in sunmadığı özellikleri sunarak yenilikler

RIPPLE (XRP) ETHEREUM

Hakkında Herşey
Genel Bilgiler Genel Bilgiler

En Yüksek Fiyat: $3.39845000 En Yüksek Fiyat: $1423,2

En Yüksek Fiyat Tarihi: 7 Ocak 2018-04-06 6Nisan 2018 Fiyatı: $369,12

5 Nisan 2018 Fiyatı: 0.4972 dolar. Üretilmesi Planlanan Sayı: Sınırsız

Üretilmesi Planlanan Sayı: 100 milyar

Ripple, CEO Chris Larsen ve CTO Jed McCaleb İlk olarak Ethereum, Bitcoin için bir alternatif olarak

tarafından ortaklaşa kurulan Open Coin şirketi
tarafından yönetilmektedir. Konumu, Bitcoin’e
rakipten ziyade tamamlayıcı olarak bildirilmektedir.
2012 yılında bir kripto para birimi olarak
hayata geçirilmiştir. Kripto paraların en önemli
özelliklerinden biri olan merkezsiz olma ilkesini pek
de benimsememektedir. Aksine bir şirket olarak
faaliyet göstermektedir. Büyük şirketler ve bankalar
tarafından bir muhatap bulabildikleri için tercih
edilen bir coin ve ağ olarak öne çıkmaktadır.
Ripple ağı, dolar, euro, veya bitcoin para birimi
olmasına bakılmadan herhangi bir para biriminin
kesintisiz transfer edilmesine izin vermek için
tasarlanmıştır.
Madenciliği yapılmamaktadır. Son zamanlarda
değer artışıyla göze çarpan Ripple’nin çok tercih
edilmesinin sebebi bankalar ve müşteriler arasındaki
ödemeleri kolaylaştırmasıdır. Para transfer sürecini
olabildiğince düşük masralı ve basit bir duruma
getirmektedir.
Ripple ağı üzerinden yapılan para transferleri,
bankalar ve parayı transfer eden kişi veya kurumlar
tarafından anında takip edilebilmektedir.
BİTCOİN
kabul edilmiş fakat Ethereum ağındaki işlemlerin sayısı
zamanla Bitcoin blok zincirini kullananlara göre önemli
ölçüde artış göstermiştir. Ethereum, açık kaynaklı bir blok
zinciri yazılımıdır. 65
Ethereum’un para birimi Ether’dir. Günümüz itibariyle
kripto para borsalarında ilk sıralarda yer almaktadır.
Ethereum kullanmanın önemli sebeplerinden biri
coin göndermek veya almak için “akıllı kontratların”
kullanılmasıdır. Ethereum teknolojisi ise taralar
arasındaki anlaşmaları yönetmek ve yapılan ödemelerin
akıllı anlaşmalar dâhilinde olduğunu onaylamak için
kullanılmaktadır.
2015 yılında ABD’de, kurucularından olan Vitalik
Buterin tarafından duyurulmuştur. Ethereum,
duyurulduğunda, getirdiği yeni özellikler sayesinde
beklenmeyen bir ilgiyle karşılaşmıştır. Kripto işlem sistemi
olarak da adlandırılmıştır.
Bitcoin 21 milyona ulaştığında üretimi duracaktır
fakat Ethereum, sınırsız olarak üretilebilecek bir şekilde
algoritma tasarımına sahip olma özelliğiyle bilinmektedir.
Sınır çizgisi yılda 18 milyon olarak belirlenmiştir.
Bitcoin bir kripto para birimi olarak kabul edilirken
Ethereum daha çok bir platform olarak kabul
edilmektedir.
Ethereum, ağa katılan kullanıcıların bilgisayarlarının
donanımlarını kullanarak yeni coinler üretebileceği
şekilde geliştirilmiştir. Yeni coin üretmek için ise GPU yani
ekran kartı kullanılmaktadır.

Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı 65

 MONERO
Genel Bilgiler
En Yüksek Fiyat: $478
6 Nisan 2018 Fiyatı: $168,91
Üretilmesi Planlanan Sayı: Sınırsız
Monero’nun öne çıkan özellikleri arasında yapılan
tüm işlemlerin özel, gizli ve izlenemez olması yer
almaktadır. Anonim olması için özel bir şifreleme
yöntemi kullanılmaktadır.
Monero’nun gizliliğinin korunması için üç
aşamadan geçmektedir. Ring imzaları, gönderenin
adresini diğer grup adresleriyle karıştırmakta,
bulunmasını zorlaştırmaktadır. Ring CT, işlemin
miktarını saklarken, alıcının adresini ise gizli adresler
saklamaktadır. Monero, yapılan işlemlerin geçmişini
tutmadığından dolayı izlenememektedir. Öte
yandan, kullanıcının isteğine bağlı olarak şefalık
sağlayabilmektedir.
2014 yılında kalabalık bir ekip tarafından kurulan
Monero’nun üretim amaçlarından biri dijital para
birimlerinin mevcut dizaynını değiştirmektir.
Hakkında Herşey
Diğer bir amacı ise madencilikte eşitlik ilkesini
benimsemesidir. Monero, merkezi olmayan açık
kaynak kodlu bir kripto para birimidir. Monero
madenciliğinin zamanla zorlaşmaması kullanıcıların
tercih sebeplerinden biridir.
Monero’nun arzında sınır bulunmamaktadır. Şöyle
ki, 18,4 milyon adet olacak şekilde tasarlanmıştır.
Fakat 31 Mayıs 2022 tarihine kadar üretildikten sonra
dakikada 0,3 Monero üretilerek madenciliğin sona
BİTCOİN
ermesini engellemek istenmiştir.
66
NEO
Genel Bilgiler
En Yüksek Fiyat: $198,2
6 Nisan 2018 Fiyatı: $45,22
Üretilmesi Planlanan Sayı: 100 milyon
66 Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı
LITECOIN
Genel Bilgiler
En Yüksek Fiyat: $420
6 Nisan 2018 Fiyatı: $115,11
Üretilmesi Planlanan Sayı: 84 milyon
2011 yılına piyasaya sürülmüştür. Charlie Lee
tarafından geliştirilen açık kaynak kodlu bir kripto
para birimidir.
Bitcoin ile hemen hemen aynı özelliklere sahip
olan Litecoin’in de merkezi bulunmamaktadır.
Toplam arz miktarı 84 milyon olarak belirlenen
Litecoin, gümüş rengi olarak betimlenmektedir.
Litecoin, kişisel bilgisayarlar ile kullanıcılarına
coin üretilebilme imkanı da sağlayan bir kripto para
birimidir. Litecoin’in üretilme amaçlarından biri
düşük maliyetler ile para transferleri yapmaktır.
Bitcoin ile arasındaki farklardan biri Litecoin’in
daha fazla miktarda üretilecek olmasıdır. Bir diğer
fark ise daha hızlı işlem yapabilme oranlarına sahip
olmasıdır.
En büyük piyasa değerlerinden birine sahip
olmasından dolayı Litecoin, uzun vadeli yatırım
yapılabilecek en iyi kripto para birimlerinden birisi
olarak düşünülmektedir.
Litecoin’in hızlı işlem onayı sağlaması en önemli
özellikleri arasındadır. Litecoin, 2,5 dakikada bir
onaylama oranına sahip olurken Bitcoin, her 10
dakikada bir onaylama oranına sahiptir.
Neo, Çin’de geliştirilen ve Çin hükümeti tarafından desteklenen ilk
Blockchain platformudur. 2014 yılından beri aktif olan Neo, Çin piyasasına
bağlıdır ve Çin Ethereum’u olarak da adlandırılmıştır.
Neo, kişisel ve değerli şeyleri güvenli bir biçimde saklayıp; özel bir işletme
veya devlet kurumu gibi üçüncü bir tarafın gözetimi olmadan, kullanıcılarına
işlem yapma olanağı sağlayan bir kripto para birimidir.
İlk olarak piyasaya Antshares ismiyle çıkan bu coin, Onchain adlı şirket
tarafından ICO kitle fonlarıyla geliştirilmiş ve daha sonra ismi Neo coin
olarak değiştirilmiştir.
Kuruluş yeri Şangay olan Neo coin açık kaynaklı kripto para
platformlarından biridir ve madenciliği yapılmamaktadır.
Neo coin kripto para yapısı ile kullanıcılarının parasına faiz
kazandırmaktadır. Merkezi bulunmayan Neo’nun, en fazla üretim adedi
100 milyon olarak belirlenmiştir. Neo coin, “akıllı kontratlar” sistemini
kullanmaktadır. Diğer altcoinlere oranla daha gelişmiş bir şifreleme
sistemine sahiptir. Neo coin, ayrıca çoklu programlama dillerini de
desteklemektedir.
IOTA
Genel Bilgiler
En Yüksek Fiyat: $5,8
6 Nisan 2018 Fiyatı: $0,93
Üretilmesi Planlanan Sayı: 2.779.530.883
IOTA, 2015 yılında David Sonstebo, Dominik
Schiener Sergey Ivancheglo ve Serguei Popov
tarafından kurulmuştur.
IOTA diğer Blockchain teknolojili kripto para
birimlerinden ayrı çalışmaktadır. IOTA için Tangle adı
verilen, yeni bir teknoloji ile blok zincirinin daha üst
bir sürümü olduğu iddia edilen yeni bir kayıt sistemi
kullanılmaktadır.
Tangle devrimsel olarak nitelendirilen farklı bir
dağıtılmış kayıt ağı teknolojisidir.Tangle sayesinde
verilerin güvenli aktarılması, işlemlerin hızlı yapılması
ve transferin ücretsiz olması sağlanır.
Merkezi bulunmayan IOTA’nın en bilinen özelliği
ücretsiz işlem olanağıdır. IOTA, sınırsız miktarda
işlem yapma olanağı sağlamaktadır ve yapılan
işlemlerden herhangi bir ücret alınmamaktadır.
IOTA’da mining yani madencilik yapılmamaktadır.
Kullanıcı sayısı arttıkça ağ işlem hızı da aynı
doğrultuda artan bir sisteme sahiptir.
IOTA’da maksimum arz, 2 milyar 779 milyon
530 bin 883 olarak belirlenmiştir. IOTA’nın amacı,
makineler ekonomisinde büyük gelişmeler kat
etmektir.
CARDANO
Genel Bilgiler
En Yüksek Fiyat: $1,35
10 Nisan 2018 Fiyatı: $0,149
Üretilmesi Planlanan Sayı: 45 milyar
DOGECOIN
Genel Bilgiler
En Yüksek Fiyat: $0,00843
10 Nisan 2018 Fiyatı: $0,002806
Üretilmesi Planlanan Sayı: Sınırsız
2013 yılında şaka parası olarak tanıtılmış ve daha
sonra piyasaya sürülen, şaka ile gerçek arasındaki
bir kripto para birimidir. Sosyal medya üzerinde
bir fenomene dönüşen köpek Doge, Japon Shiba
İnu cinsi bir köpektir ve amblemi bu para üzerinde
kullanılmaktadır. Dogecoin de adını bu köpekten
almıştır. Hem simgesel hem de coin üretimi
açısından oldukça farklı bir kripto para birimi olan
Dogecoin’de coin üretimi oldukça hızlıdır.
Dogecoin kripto para birimi Amerikalı bir bilgisayar
programcısı olan Billy Markus tarafından yazılmıştır.
Billy Markus’un amacı insanların, kripto para
birimlerini daha geniş bir çevreye tanıtmaktır. Fakat
üretilen Dogecoin’e gösterilen ilgi beklenenin çok
üstünde olmuştur ve dünyanın en çok işlem gören
ve popüler kripto para birimlerinden biri haline
Hakkında Herşey
gelmiştir.
Esprili bir amaç ile piyasaya girse de kısa zamanda
ciddi bir değer artışı sağlamıştır. Dogecoin’in en
önemli hedei tartışmaya yol açacak hiçbir ayrıntıya
yer vermemektir. En dikkat çekici özelliği ise üretilme
adedinin sınırsız olmasıdır. 2015 yılında alınan
karar ile her yıl 5 milyar 256 milyon tane Dogecoin
üretilmeye başlanmıştır. Blok süresi ise bir dakikadır.
Diğer Kripto para birimleri ile karşılaştırıldığında
BİTCOİN
Dogecoin, Litecoine’e benzetilmektedir.
67
Adını 16. yüzyılda yaşayan Rönesans ilozolarından biri olan Gerolamo
Cardano’dan alan 2015-2017 yılları arasında ICO’su gerçekleşen dijital bir
platform olarak bilinmektedir. Ethereum’un kurucularından olan Charles
Hoskinson tarafından kurulmuştur.
Cardano’nun dijital para birimi ADA olarak bilinir. ADA coin isminin,
dünyanın ilk bilgisayar programını yazan, matematikçi Ada Lovelace’den
geldiği bilinmektedir. Sembol olarak  şeklinde gösterilmektedir.Bu Coin’de
madencilik yapılmamaktadır.
Cardano’nun özellikleri Ethereum’un özelliklerine oldukça
benzetilmektedir. Cardano’nun amaçlarından bazıları Ethereum’un eksik
yönlerini tamamlamak ve daha güvenli bir alt yapı oluşturmaktır. Cardano,
akıllı kontratları kullanıp, Blockchain üzerinden merkezsiz uygulamalar
geliştirmeye yarayan bir platformdur.
Cardano, Ethereum’un kullandığı Proof of Work algoritmasının aksine
Proof of Stake algoritmasını kullanmaktadır. Proof of Stake, daha az enerji
tüketen ve elde tutulan kriptopara miktarına göre kriptopara üretebilen bir
algoritmadır. Ayrıca ekstra bir donanım maliyeti de gerektirmemektedir.
Cardano, açık kaynak kodlu kripto para platformlarından biridir ve
kullanıcılarına bakiyelerini güvenle saklayabilecekleri Deadlus isimli bir
cüzdan geliştirilmiştir. Ayrıca bir Debit kartı da bulunmaktadır.
Cardano, ilk kez programlama dili olarak yüksek hata toleransına sahip
Haskell’i kullanan kripto para birimidir.
Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı 67
 TRON
Genel Bilgiler
En Yüksek Fiyat: $0,229
10 Nisan 2018 Fiyatı: $0,036
Üretilmesi Planlanan Sayı: 100 milyar
Justin Sun tarafından 2017 yılında şirket olarak
değil bir vakıf olarak kurulmuştur. Merkezi olmayan
bir kripto para birimidir. Bu para biriminin simgesi
TRX olarak gösterilmektedir. Dünyanın her yerinden
insanların kullanabileceği küresel bir eğlence
platformudur. Tron’un en büyük amaçlarından
biri de online eğlence sektörünü merkezsiz hale
getirmek ve Tron’un bu platformlarda bir ödeme
aracı olarak kullanılmasını sağlamaktır.
Tron, blok zinciri tabanlı ve açık kaynak kodlu bir
protokoldür. Dünya çapında eğlence endüstrisi için
var olmaya çalışan Tron, sayısız blok zincir ağlarını ve
akıllı kontrat sistemlerini desteklemektedir.
Ethereum benzeri bir sistem kurmayı amaçlayan
Singapur merkezli bir projedir ve toplamda 100
milyar coin bulunmaktadır.
Hakkında Herşey
Ödeme, depolama, geliştirme ve kredi paylaşımı
gibi işlemleri, eğlence sektöründe daha da kolay hale
getirmek için tasarlanmıştır.
Her türlü içerik herhangi bir kontrol olmadan bu
platforma yüklenebilir, depolanabilir veya dağıtılabilir.
İçerikler karşılığında varlık kazanılabilmektedir. Tron
bu şekilde varlığını sürdürebilmektedir.
BİTCOİN
68
VERGE
Genel Bilgiler
En Yüksek Fiyat: $0,942
10 Nisan 2018 Fiyatı: $0,082
Üretilmesi Planlanan Sayı: 16,5 milyar
68 Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı
STELLAR LUMENS
Genel Bilgiler
En Yüksek Fiyat: $0,919
10 Nisan 2018 Fiyatı: $0,199
Üretilmesi Planlanan Sayı: 103.570.548.975
Stellar Lumens, proof of stake sistemine dayanan
ve madenciliği yapılmayan bir kripto para birimidir.
XLM kendi dijital para birimidir.
Stellar Lumens’de bankacılığın olmadığı
bölgelere bankacılığı ulaştırmak ve bankacılıktan
yararlanamayan bölgelere ödeme sistemlerini
götürmek gibi görevler amaçlanmıştır. Ayrıca para
birimleri arasında sürekli değişim ve kullanıcıların
az işlem ücretleri ile ödeme platformlarına
bağlanmasını amaçlanmıştır. Ripple bankalara
çözüm sağlamaya odaklanırken Stellar Lumens,
insanlar arasındaki ödemeleri kolaylaştırmayı
hedelemektedir.
2014 yılında MtGox ve Ripple’in yaratıcısı Jed
McCaleb ve Joyce Kim tarafından ortaklaşa kurulan
Stellar Lumens, açık kaynak kodlu bir kripto paradır.
Ripple ile hemen hemen aynı özelliklere sahip olan
bu coinin madenciliği yapılmamaktadır.
Stellar Lumens ile IBM, 2017 yılında küresel
ödemelerin hızını artırmak için bir ortaklık
kurmuşlardır.
Proof of Work ya da Proof of Stake algoritmalarına
değil bunun yerine Bizans anlaşma sistemine
dayanmaktadır. Sistemi tamamlamak için ağ
geliştiricileri Stellar Lumens’i, yıllık %1’lik
sabit artış oranı ile enlasyona dayalı
bir para birimi haline getirmiştir.
Verge ,2014 yılında Doge Coin Dark olarak hayata geçmiş, 2016 yılında
ise adı, Verge olarak değiştirilmiştir. Verge coin açık kaynak kodlu bir
projedir.
Verge, işlemlerin tamamen gizli yapılabileceği bir kripto para birimidir.
Verge, kullanıcılarının takip edilmesi imkansızdır ve arkasında neredeyse hiç
iz bırakmamaktadır. Kullanıcılarının ip adreslerinin takibi de imkansızdır.
Oldukça yüksek seviyede bir teknolojiye sahip olan Verge’nin merkezi
bulunmamaktadır. İşlem ücretleri oldukça az olduğundan dolayı kullanıcılar
tarafından sıkça tercih edilen bir kripto birimidir.
Verge, hızlı işlem onayı sayesinde de tercih edilme sebebi olabilmektedir.
Blok süresi 30 saniyedir.Verge, yapılan tüm işlemleri en fazla 5 saniyede işler
ve saniyede 100’e kadar işlemi destekleyebilmektedir.
Tor gibi anonim odaklı ağlar kullanarak Bitcoin blok zincirini
iyileştirmektedir. Tor, insanların internete anonim olarak göz atmasına imkan
sağlayan bir sunucu ağıdır. Onay süreleri oldukça hızlı tutmak için Simple
Payment Veriication (SPV) teknolojisini kullanmaktadır. Verge’in maksimum
arz miktarı 16,5 milyar coin olarak belirlenmiştir.
Verge, farklı block zincirleri ve madencilik cihazlarıyla kazı yapmayı
olanaklı hale getiren çoklu algoritmayı kullanmaktadır.
EOS
Genel Bilgiler
En Yüksek Fiyat: $18,655
10 Nisan 2018 Fiyatı: $5,964
Üretilmesi Planlanan Sayı: Mevcut Değildir
EOS, Ethereum ile benzer bir blok yapısına
sahiptir. Eos’un daha hızlı ve ölçeklendirilebilir olması
Ethereum’a karşı bir rakip olarak görülmesine neden
olmaktadır.
Etherum, kullanıcılarından yapılan her işlem için
yüksek miktarlarda ödeme yapmalarını isterken EOS,
kullanıcılarına hesaplarında EOS bulundurdukları
takdirde işlemlerini ücretsiz yapabilme imkanı
sunmaktadır.
2017 yılında başlatılan EOS’un kurucusu Dan
Larimer’dir. EOS madenciliği yapılmayan bir
platformdur. Transfer işlemleri için herhangi bir
maliyet ücreti bulunmamaktadır.
EOS’un güvenilir olmasının sebebi, hacim
durumunda dikkat çekici dalgalanmaların olmaması
olarak gösterilmektedir. Madencilik EOS Coin’de
yapılmamaktadır.
EOS’un en önemli özeliklerinden biri kendisinin
bir altcoin olmamasıdır. Kendisine ait Blockchain
defteri ile diğerlerinden farklılaşmaktadır. Kendi
tabanından çıkacak coinleri bekleyen bir kripto para
birimidir. Ayrıca bu sistem üzerinden, katılımcıya
ait olan ve belli bir merkezi olmayan uygulamalar
geliştirilebilmektedir.
EOS sistemi üzerinden yapılan her işlem sıradan
biri tarafından dahi okunabilmektedir ve herkesin her
şeyi okuyup anlayabileceği basitliktedir.
NAMECOIN
Genel Bilgiler
En Yüksek Fiyat: $4,76
10 Nisan 2018 Fiyatı: $ 1,49
Üretilmesi Planlanan Sayı: 21 milyon
DASH
Genel Bilgiler
En Yüksek Fiyat: $6.787,15
10 Nisan 2018 Fiyatı: $297,68
Üretilmesi Planlanan Sayı: 22 milyon
Dash, ilk önce 2014 yılında XCoin olarak
piyasaya çıkmış ve daha sonra ismi Darkcoin olarak
değiştirilmiştir. 2015 yılına gelindiğinde ise Darkcoin
isminin yarattığı kötü çağrışımları ortadan kaldırmak
için Dash olarak yeniden değiştirilmiştir. Dash, Digital
Cash’in kısaltılmış halidir.
Blok zinciri altyapısına dayalı olan Dash’in toplam
üretim miktarı 22 milyon adet olarak belirlenmiştir.
Bitcoin veri tabanına sahip olan Dash’in
en çok tercih edilme sebeplerinden biri
gizlilik ilkesini benimsemesidir. Dash, transfer
işlemlerinin, adreslerin ve transfer edilen miktarın
görüntülenmesine imkan vermemektedir. Bu
bakımdan takibi imkansız kripto para birimleri
arasında yerini almaktadır.
Dash’in güçlü özelliklerinden bir diğeri ise
Hakkında Herşey
Masternode’lar geliştirmiş olmasıdır. Bu iki katmanlı
node’lar sayesinde Bitcoin’e sonradan eklenemeyen
birçok özellik, daha sonra Dash’e eklenebilmektedir.
Dash, Bitcoin mantığında çalışan ve kendi kendini
yönetebilen tek para birimi olma özelliğine sahiptir
ve bu yüzden birçok kullanıcı tarafından tercih
edilmektedir. Merkezi bulunmayan Dash’in kurucusu
ise Evan Duield’dir.
BİTCOİN
69
Namecoin, Aaron Swartz tarafından 2010 yılında keşfedilse de 2011
yılında hayata geçirilmiştir. Bitcoin ile hemen hemen aynı yapıda işleyen
Namecoin, ilk altcoin olma özelliğine sahiptir.
Namecoin, bit alan adlarının alınıp satılması için geliştirilmiş ve ilk
amacı da alan adı kaydını bağımsız hale getirmek ve dolayısıyla internet
sansürünü daha zor bir hale getirmektir. Bunun için bir dns sistemi özelliği
taşımaktadır.
Namecoin, muhasebe, tedarik zinciri yönetimi, kayıt tutma ve varlık
takibi vb. işlemleri daha kolay bir platform sunmayı planlamaktadır.
Namecoin de Bitcoin gibi merkezi olmayan bir kripto para birimidir.
Toplam arz miktarı da tıpkı Bitcoin’de olduğu gibi 21 milyon olarak
belirlenmiştir.
Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı 69
 NEM
Genel Bilgiler
En Yüksek Fiyat: $1.86
10 Nisan 2018 Fiyatı: $0,23
Üretilmesi Planlanan Sayı: 8.999.9999.999
2015 yılında piyasaya sürülmüş bir Block chain
platformudur. Nem, merkezi bulunmayan sıfırdan inşa
edilmiş, Java ve JavaScript ile yazılmış bir platformdur.
Diğer kriptopara birimlerinden farkı kendi orijinal kaynak
kodunu içerisinde barındırmasıdır. Farklı bir algoritma
türü olan POI algoritmasını kullanmaktadır. POI (Proof of
Importance), sonraki kullanıcının bloğunu hesaplayarak
kullanıcı belirlemeye yardımcı olan bir algoritmadır.
Süpernod, aktif nodlar çalıştıran kişilere ödül veren bir
sistemdir. Nem ise süpernod çalıştıran ve transactionları
işleyen tüm kişilere ağdaki ödemelerden belirli miktarlarda
kazandırmaktadır. Supernode programına katılabilmek
için en az sahip olunması gereken coin miktarı ise 30
milyondur.
Nem, diğer dijital para birimlerinin sistemlerine fazla
benzememektedir. Nem ile alım ve satım işlemlerinin
Hakkında Herşey
dışında mesaj gönderimleri de yapılmaktadır. Ayrıca
kullanıcılarına çevrimdışı işlem yapma olanağını da
sunmaktadır.
Nemcoin, oldukça şefaf ve izlenebilir bir kripto para
birimidir. Aracı kurum ve kuruluş kullanmayan hızlı ve az
işlem ücretleriyle alış satış yapılabilmesine olanak sağlayan
bir coin’dir.
Mining yani madencilik yerine, hasat yani harvesting
adlı bir özelliği vardır. Bunun için özel bir donanıma ihtiyaç
BİTCOİN
duyulmamaktadır. Fakat hasat yapmaya başlamak için en
az 10.000 adet Nemcoin’e sahip olmak gerekmektedir.
Hasat özelliği ile daha az enerji tüketimi sağlanmaktadır.
70
LİSK
Genel Bilgiler
En Yüksek Fiyat: $35,60
10 Nisan 2018 Fiyatı: $8,75
Üretilmesi Planlanan Sayı: Bilinmiyor
70 Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı
TETHER
Genel Bilgiler
En Yüksek Fiyat: $1,39
10 Nisan 2018 Fiyatı: $1,00
Üretilmesi Planlanan Sayı: Bilinmiyor
Tether, USDT simgesi ile dolara benzetilse de
dolarla ilgisi olmayan bir kripto para birimidir.
Tether’in platformunun tümüyle şefaf olacak şekilde
inşa edilmiştir. Ancak zaman zaman denetlenme
konusunda oldukça sıkıntılı günler geçirdiği
bilinmektedir.
Kelime anlamı “bağlamak” olan ve 2015 yılında
kurulan Tether, “İstikrarlı Kripto Para” olarak da
adlandırılan, açık kaynaklı bir kripto para birimidir.
Kurucu ortağı ve CEO’su Reeve Collins’dir. Kurucu
irma elindeki her bir dolara karşılık bir Tether
ürettiğini ileri sürmektedir.
Tether, iyatını belli bir seviyede sabit olarak
tutmayı amaçlamaktadır. Bu seviye ise 1 dolar
tutarındadır. Bu, kripto borsasında yaşanabilecek
herhangi bir olumsuz gelişmeden etkilenmemek için
tercih edilen bir yöntemdir. Tether, bir çeşit birikim
hesabı olarak da düşünülmektedir.
Tether, kullanıcılarına en yüksek piyasa
döviz kurunu sağlamakla beraber kullanıcılar
için komisyon ücreti gibi olumsuz yönleri de
bulunmamaktadır.
Lisk, Block chain kripto para yapısına sahip, 2016 yılında Max Kordek
ve Olivier Beddows tarafından kurulan bir platformdur. Lisk’in para
biriminin sembolü LSK’dir. LSK dünya çapında ilk modüler kripto para
olarak görülmektedir. Lisk’i diğer kripro paralardan farklı yapan şey ise
ölçeklendirmetir. Bitcoin ve Ethereum gibi kripto paralarda yapılan
ölçeklendirmeden çok daha kolaydır.
Kendi blok zincirine sahip ve merkezi bulunmayan bir ağ olarak faaliyet
gösteren Lisk, Java Script programlama dili kullanılarak geliştirilmiştir. Lisk,
özel yan zincirlerini geliştirerek, geliştiricilerin Lisk ağında geniş bir uygulama
alanı oluşturmalarına olanak sağlamaktadır. Bu özelliği sayesinde “yan
zincirleri kullanan ilk modüler kripto para” olarak tanınmaktadır.
Ethereum sistemi ile benzerlikler barındıran Lisk, açık kaynak kodlu
bir blok zincir platformu konumunda yer almaktadır. Akıllı sözleşmeler,
bulut depolamaları ve bilgi işlem notlarının kullanılmasına izin vermek gibi
özelliklere sahiptir.
Lisk platformunda ölçeklendirme oldukça kolay hale getirilmiş ve
üzerinde geliştirilen her uygulama için bir yan zincir uygulanmaktadır.
SİKKE
İsmini Anadolu’da Lidyalılar tarafından
icat edilen ilk madeni paradan almıştır.
Günümüzde ise yine Anadolu’dan çıkmış
ilk digital para olması sebebiyle “Sikke”
adı verilmiştir. Sikke kripto para biriminin
simgesi SKK olarak gösterilmektedir.
Sikke ile akıllı kontratların desteklenmesi,
bankacılık sistemi için hızlı coin
geliştirilmesi ve günlük yaşantıda
bir ödeme aracı olarak kullanılması
istenilmektedir. Yerli kripto para
platformudur. Ethereum gibi akıllı
sözleşmelerin olacağı ve Ripple gibi
kurumsal bir yapı tarafının da olması
istenilen bir projedir. Kripto paralarda
kullanılan cüzdan, Sikke’de “Kese” olarak
adlandırılmaktadır. Hatta bu keselere
takma isimler verilebilmektedir. Bir
işlemin yapılması durumunda, anında
kese kullanıcılarına anlık olarak bildirim
gönderilebilmektedir. Ayrıca kullanıcılar
kullandıkları keseler için tam veya izleme
yetkili ortaklar atayabilmektedirler.
Keseler online veya oline olarak
kullanılabilmektedir. Kullanıma açık veya
kapalı olarak tercih edilebilen keseler,
yedeklenebilmekte ve yazdırılabilmektedir.
Çeşitli tiplerde oluşturulan keselerin bazı
tipleri; Sadece Giriş, Sadece Çıkış, Akıllı
Kese’dir.
Transferlerin çok hızlı olması önemli
özellikleri arasındadır. Sikke, dünyanın en
hızlı elektronik parası olarak tanıtılmaktadır.
Dünyanın herhangi bir yerinden transfer
edilmek istenilen sikkelerin bir saniyede
transfer edilebileceği şirketin iddiaları
arasındadır.
20 Şubat 2018 de internet sitesini açan
irma 10 gün gibi kısa bir süre içerisinde
15.000’den fazla üye sayısına ulaştıklarını
bildirmişlerdir. Gaziantep kökenli yazılım
irması tarafından tasarlanmış bir projedir.
Bu irmanın başında Mehmet Ali Talmaç
bulunmaktadır. CEO’su ise Hakan
Erden’dir.
Sikke Row Block Chain zincirinde
işlemlerin; takip edilmesi değiştirilmesi
veya geriye yürütülmesi mümkün değildir.
Hakkında Herşey
BİTCOİN
71
Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı 71
Hakkında Herşey
BİTCOİN

72

BITCOIN FİYAT
GRAFİKLERİ
itcoin, hayatımıza girdiği günden bu yana büyük bir yükseliş gösterirken oldukça dalgalı

B bir iyat graiği de sergiledi. 1 Bitcoin’in iyatı 2010 yılında henüz 1 dolar seviyelerine
ulaşamamışken, 2017’nin Aralık ayında Bitcoin tarihi bir büyüme gösterdi ve iyatını 19
doların üzerine taşıdı. Bu süreçte Bitcoin’lerini ellerinde bulunduranlar ise “Bitcoin Zenginleri”
olarak isimlerinden çokça söz ettirdi.

72 Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı

 Hakkında Herşey
BİTCOİN
73

Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı 73

 Bitcoin’in iyatı ilk kez 2013 yılında 1000
doların üzerine çıktı. Öncesinde iyatı 35
doları geçmeyen Bitcoin’in bu yükselişi
popülaritesinin de hızla artmasına
neden oldu. Ancak, bu ani artış Aralık
2013’te tersine dönmeye başladı ve
Bitcoin’in iyatı 730 dolar seviyelerine
düştü. Bu düşüşün en büyük sebebi ise
uyuşturucu ve vergi kaçırma gibi yasa dışı
faaliyetlerde Bitcoin kullanıldığının ortaya
çıkmasıydı.
Bitcoin’in düşüşü 2014 yılında da
devam etti. Bitcoin piyasasının neredeyse
tamamını elinde tutan Mt Gox şirketinin
hacklenme haberinin ardından Bitcoin’de
büyük bir gerileme yaşandı. Tarihler 2014
Şubat’ı gösterdiğinde 867 dolardan işlem
gören Bitcoin yüzde 49’luk bir düşüşle
439 dolar seviyesine kadar çekildi.
Bitcoin’deki bu durgunluk 2016 yılına
kadar devam etti. 2015 yılında 176 dolara
kadar gerileyen Bitcoin, 2016 yılında
tekrar 900 dolar civarına yükseldi. 2017
Eylül’ünde ise 5 bin dolar seviyelerine
ulaşarak ciddi bir büyüme yakaladı. Ancak
Bitcoin’in bu yükselişi uzun sürmedi ve
Çin’de Komunist Parti yönetiminin kripto
para birimlerini tamamen yasaklayacağı
söylentilerinin çıkması üzerine Bitcoin
piyasasında dalgalanmalar yaşandı. Bu
haberin ardından en önemli Bitcoin
adreslerinden biri olan BTCChina, Eylül
ayında Bitcoin ticaretini tamamen
durduracağını bildirdi. Yaşanan bu olaylar
Bitcoin’de %37’lik bir düşüşe sebep oldu.
Bitcoin’deki bu gerileme uzun sürmedi
ve Aralık 2017’de Bitcoin birçoğumuzun
haberdar olduğu büyük yükselişi yaşadı.
Geçmişten günümüze Bitcoin’deki iniş
çıkışlara kısaca değindiğimiz bu yazının
ardından sizler için yer verdiğimiz detaylı
iyat graiği ile Bitcoin piyasasını daha
yakından inceleyebilirsiniz…

2009 yılında 1 Bitcoin’in iyatı ne kadardı?

Bitcoin 2009 yılında herhangi bir borsada işlem
görmüyordu. Bu dijital para birimi ilk kez 2010 yılında
borsaya girdi. Dolayısıyla, teknik olarak Bitcoin’in 2009
Hakkında Herşey

yılında 0 dolar değerindeydi.

2010 yılında 1 Bitcoin’in iyatı ne kadardı?

2010 yılı boyunca Bitcoin’in iyatı 1 doların üzerine
çıkmadı. Yıl boyunca 1 Bitcoin’in ulaştığı en yüksek iyat
0.49 dolardı.
BİTCOİN

74
2017 yılında 1 Bitcoin’in değeri en yüksek
seviyeye ulaştı!
2016 yılında önemli bir yükseliş yaşayan Bitcoin’in
değeri 2017 yılında rekor seviyelere yükseldi. 2017
Aralık ayında 1 Bitcoin’in değeri 19.498.68$’a kadar
yükseldi. Yıl boyunca en düşük Bitcoin iyatı ise
785.22$ oldu.

74 Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı

 2010 YILI BITCOIN FİYAT GRAFİĞİ
2010 Yılı Ortalama BTC Fiyatı: 0.06$
2010 En Düşük BTC Fiyatı: -
2010 En Yüksek BTC Fiyatı: 0.49$

2011 YILI BITCOIN FİYAT GRAFİĞİ

2011 Yılı Ortalama BTC Fiyatı: 6.05$
2011 En Düşük BTC Fiyatı: 0.29$
2011 En Yüksek BTC Fiyatı: 35.00$

Hakkında Herşey
BİTCOİN
2012 YILI BITCOIN FİYAT GRAFİĞİ
2012 Yılı Ortalama BTC Fiyatı: 8.48$ 75
2012 En Düşük BTC Fiyatı: 4.33$
2012 En Yüksek BTC Fiyatı: 15.40$

2013 YILI BITCOIN FİYAT GRAFİĞİ

2013 Yılı Ortalama BTC Fiyatı: 189.54$
2013 En Düşük BTC Fiyatı: 13.40$
2013 En Yüksek BTC Fiyatı: 1.151.00$

Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı 75

 2014 YILI BITCOIN FİYAT GRAFİĞİ
2014 Yılı Ortalama BTC Fiyatı: 526.02$
2014 En Düşük BTC Fiyatı: 293.67$
2014 En Yüksek BTC Fiyatı: 934.21$
Hakkında Herşey

2015 YILI BITCOIN FİYAT GRAFİĞİ

2015 Yılı Ortalama BTC Fiyatı: 272.36$
2015 En Düşük BTC Fiyatı: 176.50$
2015 En Yüksek BTC Fiyatı: 461.16$
BİTCOİN

76

2016 YILI BITCOIN FİYAT GRAFİĞİ

2016 Yılı Ortalama BTC Fiyatı: 567.27$
2016 En Düşük BTC Fiyatı: 368.37$
2016 En Yüksek BTC Fiyatı: 967.48$

76 Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı

 2017 YILI BITCOIN FİYAT GRAFİĞİ
2017 Yılı Ortalama BTC Fiyatı: 4.001.16$
2017 En Düşük BTC Fiyatı: 785.22$
2017 En Yüksek BTC Fiyatı: 19.498.68$

2018 YILI BITCOIN FİYAT GRAFİĞİ

Hakkında Herşey
2018 Yılı Ortalama BTC Fiyatı: 10.422.85$
2018 En Düşük BTC Fiyatı: 6.794.11$
2018 En Yüksek BTC Fiyatı: 17.319.19$

BİTCOİN
77

Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı 77

 KRİPTO PARALAR 21.
YÜZYILA NE GETİRECEK?
Hakkında Herşey
Temelleri 2008 yılında atılan ve 2009
yılında hayatımıza giren kripto paranın
ilk günden bu yana popülerliği giderek
artmıştır. Pazar büyüklüğü 15 milyar
dolar seviyelerine çıkmıştır.
2013 yılında pazara birçok kripto
paranın dahil olmasıyla beraber toplam
pazar büyüklüğünde önemli bir artış
sağlanmıştır. 2014 ve 2015 yılında
BİTCOİN
piyasalarda gerçekleşen dramatik
düşüşler ve arz fazlası nedeniyle pazar
büyüklüğüdüşüşe geçmiştir. 2016 yılın-
78 da toparlanan kripto para pazarı 2016
yılında tekrar 15 milyardolar seviyelerine
gelmiştir.
Bitcoin’e olan ilgi sonrasında piyasaya
birçok oyuncu çıkmıştır. Her biri Bit-
coin’in gizliliğini, güvenliğini, ölçeklen-
ebilirliği ve işlemci gücü ihtiyacını
daha da geliştirdiğini söylemiştir. Hepsi
Blockchain yani blok zinciri alt yapısını
kullanmıştır.
2009 yılında ilk Bitcoinler üretildikten
sonra o sene içerisinde 250’ye yakın
para üretilmiştir. Bu yıldan itibaren
birçok kripto para sistemi oluşturulmak-
tadır. Piyasada bir çok farklı alternatif
mevcuttur. Bitcoin’in Nisan 2017 tarihi
itibariyle piyasaya tamamıyla hakim
olduğu bilinmektedir.
Kripto para pazarında halen 2800 civarı
farklı alternatif vardır. Mevcut durumda
bunların çoğu işlem görmemektedir.
Aktif olarak dünya çapında 650 civarı
kripto para toplamda 2430 platformda
işlem görmektedir.
Gelecekte önemli bir oyuncu olması
beklenen kripto para, mevcut piya-
sa koşullarında geçerli bir ödeme
aracı olarak kabul edilmediğinden
günümüzde ekonomiye olan etki-
si sınırlıdır. Ama şimdiden bankacılık,
78 Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı
inans ve çeşitli teknoloji alanlarında
blok zinciri alt yapısı oldukça sık kul-
lanılmaktadır ve bahsi geçen alanlarda
halen araştırma geliştirme çalışmaları
sürmektedir.
Bu çalışmaların neticesinde gelecekte
kripto para ve blok zinciri kullanımının
önlenemez, durdurulamaz biçimde çığ
gibi yaygınlaşacağını rahatlıkla söyleye-
biliriz. Dünya yeni, aracısız, vergisiz,
komisyonsuz, direkt alış, veriş, değişim,
kontrat vb. sistemleri ve süreçleri hev-
esle denemeye ve daha da geliştirmeye
başlayacaktır, devam edecektir.
Şu anda bile Tesla, eBay, PayPal, Mi-
crosoft, McDonalds, Subway, Zynga,
ReMax-London, Bitcoin kullanmaya ve
kabul etmeye başlayacaklarını duyurdu-
lar. İsviçre hükümeti vergi ödemelerinde
Bitcoin kabul etmeye başladı. Dubai
dünyanın ilk “blok zinciri şehri” olmak
istediğini ilan etti.
Uzmanlar gelecekte popülaritesinin
artması beklenen kripto para ve blok
zinciri alanlarında şu projelerin dikkatle
takip edilmesi gerektiğini belirtiyorlar;
Skycoin (kendi blockchain’ini yarat-
mak isteyenler için platform), Xaurum
(karşılığı altın olan tek kripto para,
volatilitesi diğerlerinden daha düşük,
Stratis (bireylere özgün blockchin
geliştirebilme olanağı sağlayan plat-
form), Shift (sansürlenemez, Facebook,
YouTube gibi aracılara gerek duymadan
datanızı paraya çevirebileceğiniz bir
başka blockchain platformu), Dovu
(saatte 25 GB data üretmesi beklenen
akıllı arabaların datası ile ticaret yapmayı
hedeleyen bir uygulama).
Böyle bir tabloda Bitcoin’in gelecekteki
gelişiminin, yaygınlaşmasının kullanım
hızına bağlı olarak $100,000 iyat
seviyesine ulaşması beklenmektedir.
Değer kazancının temel sebebinde
her ne kadar teknoloji devriminin hızlı
gelişimi gösterilse de, bu devrimin re-
smileştirilmesi yine dünyadaki ülkelerin
regülatörleri tarafından yasal mevzuat
altına alınmasında saklıdır. Çin, Güney
Kore, Filipinler, Singapur, Hong Kong
gibi uzakdoğu ülkeleri bu teknolo-
jik devrime daha sıcak bakan ülkeler
arasında gösteriliyor. Avustralya ise yine
diğer uzakdoğu ülkeleri gibi kripto para
piyasası için önemli düzenlemelere
gitmiş durumdadır. ABD ve Japonya ise
henüz ağırlığını koymamıştır.
Pek çok ülke bir taraftan kripto paraları
yasa dışı bırakmaya, yasaklamaya
çalışırken bir taraftan da devlet eliyle bu
işlerin araştırılması, hazırlıklar yapıl-
ması için özel çalışma, proje grupları
oluşturmaktadır. Aynı şey şirketler için
de geçerlidir.
Büyük olasılıkla tüm ülkeler zamanla bu
değişime yasal mevzuat düzenleme-
leri ile ayak uydurma zorunluluğunda
olacaklardır.
BIS’in ‘Digital Currencies 2015’ rapo-
runa göre, kripto paranın ortaya çıktığı
günden Kasım 2015 tarihine kadar olan
yükseliş seyrine dayanılarak bu paranın
gelecek yıllarda gerçek ekonomi diye
tabir edilen ve devlet tarafından kontrol
edilip itibari para ile alışveriş yapılan
sisteme etkisi kaçınılmaz olacağı açıkl-
anmıştır.
Kendimizi bu cesur yeni dünyanın
oyuncusu olan kripto paralara şimdiden
hazırlamamız gerekmektedir.
 Hakkında Herşey
BİTCOİN
79

Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı 79

 BITCOIN
SÖZLÜĞÜ
Hakkında Herşey
BİTCOİN

80

80 Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı

 Hakkında Herşey
BİTCOİN
81

Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı 81

 Adres: Adres ya da diğer adıyla Bitcoin
Adresi, e-mail adreslerine benzer bir
şekilde ücretsiz olarak üretilen ve 27
ila 34 karakterden oluşan alfanumerik
karakterlere verilen isimdir. Adres 1 ya
da 3 rakamlarından biriyle başlar.
Örnek: 1BvBMSEYstWetqTF-
n5Au4m4GFg7xJaNVN2
Bitcoin ağlarında ödeme alış
verişlerinde kullanılır. Adresler
çevrimdışı da yaratılabilir, herhangi
bir Bitcoin ağına üye olmaya gerek
yoktur.
Altcoin: Bitcoin’e alternatif olarak
çıkmış diğer kripto paraların genel adı.
Şu anda dünyada 736 tane altcoin
bulunmaktadır. En önemlileri ise
Ethereum, Ripple, NEM, Ethereum
Classic Litecoin, Dash, Monero, Stratis,
Bytecoin’dir.
Hakkında Herşey
Anti Money Laundering: AML olarak
da bilinen Anti Money Laundering,
yasadışı eylemler yoluyla gelir elde
etme uygulamasını durdurmak için
tasarlanmış bir dizi prosedür, kanun ve
yönetmelik anlamına gelir.
BİTCOİN
82
Arbitraj: Yatırımcının iyat
farklılıklardan kesin kar amacı güderek
risksiz bir kazanç elde etmesine denir.
Arbitraj kripto paralar dahil, tüm
varlık ve enstrümanları kapsamına
alır. Bitcoin borsalarındaki arbitraj
ülkelerin bitcoin’e olan bakış açısıyla,
her borsanın para yatırma/çekme
süresiyle, borsaların komisyonuyla,
para çekme ücreti (withdraw) ve blok
zincirlerinin onay süresiyle yakından
alakalıdır.
ASIC: Açılımı Application Speciic
Integrated Circuit olan ve
Uygulamaya Özel Tümleşik Devre
olarak çevirebileceğimiz ASIC, belirli
bir işlemi yapmak için tasarlanmış
tümleşik devrelerdir (IC). ASIC’ler
Bitcoin madenciliği için gerekli olan
CPU’ların, GPU’ların ve FPGA’ların
donanımsal olarak bir ileri seviyesidir.
ASIC’ler belirlenen özel bir işlemi
yapmak için tasarlandıklarından
82 Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı
tescilli teknoloji olarak bilinirler.
ASIC’lerin diğer tümleşik devrelere
oranla tasarım şeması karmaşık,
parça maliyeti düşük, performansı
yüksek, güç tüketimi de oldukça azdır.
BitCoin ASIC çipleri genelde sadece
Bitcoin madenciliğinde kullanılabilir.
Bu durumun bazı istisnaları vardır.
Örneğin hem Bitcoin hem de Litecoin
madenciliğinde kullanılan bazı çipler
biri Litecoin diğeri Bitcoin olmak üzere
iki ASIC’e sahiptir.
ASIC Miner: Bitcoin madenciliği
için kullanılan ASIC çip içeren
ekipmanların genel adıdır.
Bare multisig: Pubkey’lerin n sayısını
içeren pubkey script.
Bitcoin: Bir ödeme ağı (Bitcoin),
ve o ağda kullanılan sanal para
birimi (Bitcoin’ler). Bitcoin bir dijital/
sanal para birimi olarak ödemeleri
kolaylaştırmak için eş düzeyler arası
(peer to peer) teknoloji kullanır.
Bitcoin güvenlik için ve sahteliği
önlemek için şifreleme kullanıır.
Bitcoin işlemleri bir merkezi olmadan
toplu olarak ağ tarafından yapılır ve
devalüasyona uğramamaları için
toplam sayısı 21 milyon olacak şekilde
tasarlanmıştır. Kullanıcılar bitcoin’lerini
dijital cüzdanlarında saklar, işlemler
dijital bir imza ile doğrulanır.
Bitcoin Investment Trust: Amerika
menşeili bir fon olan The Bitcoin
Investment Trust (GBTC), kullandığı
protokol ile Bitcoin yatırımcılarının
Bitcoin’lerini güvenli bir şekilde
saklamasını sağlar, yeni yatırımlar için
onlara yol gösterir.
BitPay: BitPay, merkezi Amerika’daki
Atlanta şehrinde bulunan küresel bir
Bitcoin ödeme servis sağlayıcısıdır.
2011’in Mayıs ayında kurulmuştur.
BitPay’in işlem hacmi 2014 yılında
günlük 1 milyon ABD dolarını
bulmuştur.
BitStamp: 2011 yılında Slovenya’da
kurulan ve günümüzde dünyanın en
büyük Bitcoin borsalarından biri olan
şirket.
Block: Bitcoin ağında bilgiler geçici
olarak block adı verilen dosyalar
aracılığıyla kayıt edilir. Block’ların
maksimum sayısı belli değildir.
Ortalama her 10 dakikada bir yeni
blok zincire madencilik yoluyla
eklenmektedir. Block’lar oluştukça
doğrusal bir sırayla organize olur,
yapılan işlemlerde bir block ağ
tarafından kabul edildikten sonra
hiçbir zaman değiştirilemez ve
taşınamaz.
Blockchain: Blok zinciri, Bitcoin
işlemlerinin kronolojik bir sırayla
kaydedildiği halka açık günlük.
Block zinciri tüm Bitcoin kullanıcıları
tarafından paylaşılır ve Bitcoin
kullanıcılarının kalıcılığını doğrulamak
ve çifte harcamayı (double spending)
önlemek için kullanılır.
Block height: Blok zincirindeki
belirli bir bloğun önündeki blokların
sayısı. Örneğin, Genesis Block’u sıfır
yüksekliğindedir.
Bloom ilter: Girdisi yapılan bir verinin
o kümenin içinde yer alıp almadığını
gösteren istatiksel bir veri yapısıdır.
BTC: Bitcoin’in uluslararası kodu.
Örneğin Amerika’nın resmi para birimi
olan ‘dolar’ın uluslararası para kodu
USD’dir.
Chargeback: Chargeback yani
‘ters ibraz’, kredi kartı ile ödemesi
yapılan fakat istenen mal veya
hizmetin istenildiği şekilde veya hiç
alınamaması nedeniyle, ödemesi
yapılan paranın aynı kredi kartına iade
edilmesi işlemine verilen isimdir.
Client: Private Key yaratmayı ve
güvenliği kolaylaştıran yazılım
programıdır. İsteğe bağlı olarak ağın
durumu ve yapılan işlemler hakkında
faydalı bilgiler içerebilir.
Cloud Mining: Bulut madenciliği,
Bitcoin madenciliğini internet
üzerinden yapma işlemine verilen
addır. Maliyetli olduğundan madenciye
kar getirmeyebilir. Dolandırıcılığa
oldukça müsaittir.
Coinbase: Merkezi San Francisco’da
bulunan, Bitcoin ve dünyanın en
önemli altcoin’lerinin borsasını takip
edebileceğiniz şirket.
Cold Storage: Cold storage yani
‘soğuk hava deposu’ Bitcoin’lerin
çevrimdışı şekilde USB, kağıt
Bitcoin cüzdanı (Bitcoin Paper
Wallet) oluşturarak saklanmasıdır.
Bitcoinlerinizi online saldırılara karşı
korumak istiyorsanız kendinize Bitcoin
soğuk cüzdan kurmalısınız.
Conirmation: Conirmation yani
‘doğrulama’, herhangi bir işlemin bir
madenci tarafından onaylanıp blok
zincirine eklenmesine verilen ada
denir. Bazı servis sağlayıcıları birden
fazla doğrulama isteyebilir. Doğrulama
süreleri ortalama 10 dakika ile 6 saat
arasında değişebilir.
Cryptocurrency: Kripto para birimi.
Cryptography: Kriptograi, yüksek
düzeyde güvenlik sağlamak için
çalışan matematiksel yöntemler
bütününe verilen addır. Kriptoloji
online ticaret ve bankacılık
işlemlerinde kullanılmaktadır. Bitcoin
kriptograisi ise kötü niyetli bir
kullanıcının bir başka kullanıcının
cüzdanını ele geçirmemesi ya da
blok zincirini bozmaması amacıyla
kullanılır. Kriptograi cüzdan
oluşturmak için de kullanılabilir
böylece yaratılan cüzdan bir şifre
olmadan kullanılamaz.
CPU: CPU (Central Processing Unit),
Merkezi İşlem Birimi ya da halk
diliyle ‘işlemci’ demektir. Bitcoin
madenciliğinin zorluk seviyesi
yükseldikçe yerini GPU’lara bırakmıştır.
DDoS: DDoS Saldırısı (Distributed
Denial of Service Attack) bir hostun
hizmetlerini geçici veya süresiz olarak
aksatma amacıyla düzenlenen siber
saldırı tekniğidir.
Delation: Delasyon bir ekonomide
belirli bir dönemde iyatların devamlı
düşüşünü ifade eden iktisadi bir
terimdir. Para arzındaki, kamu ve
yatırım harcamalarındaki azalışlar
ve tüketim talebi sonucunda ortaya
çıkar. Delasyonda toplam arz toplam
talebi aşar. Delasyonda, alıcılar
karlı çıkar, borçlular zarara uğrar.
Enlasyonun tersidir. Delasyon yüksek
ücret politikası uygulayarak, tüketim
kredileri arttırılarak, otonom yatırımlar
arttırılarak, kredi imkanları sağlanarak
önlenebilir.
Diiculty: Bitcoin ağının genel zorluk
derecesini ifade eder. Ağın zorluğu
her 2016 blokta bir önceki 2016 bloku
bulma süresine göre orantılı bir şekilde
değişir. Bu rakam ortalama 2 haftalık
bir süreye tekabül eder. Fazla madenci
varsa blok yaratma oranı artacağı
için zorluk yükselir. Zorluk derecesini
karşılamayan bloklar değersizdir.
Bir blok yaratmak için geçecek
zamanı aşağıdaki bağlantıdan
hesaplayabilirsiniz:
https://99bitcoins.com/bitcoin-
mining-calculator/
Double Spending: Kötü niyetli Bitcoin
kullanıcısının bitcoinlerini iki farklı
kullanıcıya aynı anda gönderme
hareketidir. Yapılan iki işlemden biri
block’a işlenip onaylanmış statüsü
aldığında diğer işlem mempool yani
bellek havuzlarından atılır.
Dust transaction: Çok küçük Bitcoin
miktarlarını içeren transfer işlemidir.
Escrow: Bitcoin transferi sırasında
transfer edilmek istenen büyük
meblağları güvenli bir şekilde karşıya
ulaştırmak için başka bir üçüncü
kişinin hesabında para veya varlık
tutma işlemidir.
Exchange: Farklı formlardaki paraların
ve diğer varlıkların değişimindeki
merkezi kaynak. Alışverişlerde kripto
paralar birbirlerine veya yasal para
birimine dönüştürmek için kullanılır.
Faucet: Çok düşük miktarlarda
bedava kripto para dağıtan servislerin
genel adı. Faucet, yeni bir kripto para
üretilirken insanları haberdar etmek ve
onları teşvik etmek amacıyla kullanılan
bir yöntemdir.
FPGA: FPGA (Field Programmable
Gate Array - Alanı Programlanabilir
Kapı Dizileri), donanım programlama
dilleriyle çip tasarlanabilen tasarım
birimlerinin genel adıdır.
Fiat Currency: İtibari para anlamına
gelir. Mal ve hizmet alışverişi için
kullanılan hükümete olan güvene
dayalı banka kağıdı veya kağıt para
demektir. Hükümet kararına bağlı
çıkartılır.
Fork: Blok zincirinin farklı
dizilerde işlem blokları çıkarmaya
başlamasından ötürü ikiye ayrılarak
büyümeye devam etmesidir. Soft Fork
ve Hard Fork olmak üzere ikiye ayrılır.
Soft fork, blok zinciri üzerinde birtakım
teknik geliştirmeler anlamına gelir.
Eski blok zincirleri geçersizleşir. Hard
fork ise blok zincirinin tamamen ikiye
ayrılmasıdır. Ethereum ve Ethereum
Classic buna örnektir.
Freicoin: Freicoin, Satoshi
Nakamoto’nun Bitcoin’i yaratırken
blok zincirlerini saymak için konsept
olarak kullandığı eş düzeyler arası para
birimidir.
Genesis Block: Blok zincirindeki ilk
bloka verilen isim.
Gigahash: CPU’lar, GPU’ların dizileri
ve ASIC’ler saniyede kaç tane
hash’in hesaplayabileceğine göre
derecelendirilir. Saniyede milyon farklı
hash’i analiz etmek, gigahash olarak
adlandırılır.
GPU: Graik İşleme Ünitesi ya da
Hakkında Herşey
kısaca GPU, bilgisayarlarda grafk
işlemlerini yapan silikon bir çiptir.
Bitcoin üretiminde gerekli kriptograik
hesaplamalarda kullanılır.
Halving: Her 210.000 blokta bir - bu
sayı yaklaşık 4 yıla tekabül eder - blok
ödülünün yarıya düşmesini ifade eder.
Ödülün yarıya bölünmesi nedeniyle
BİTCOİN
tedarik edilen toplam bitcoin miktarı
sınırlandırılır.
Hash: Hash algoritması büyük
miktarda veriyi sabit uzunlukta bir çıktı 83
haline getirir. Aynı hash her zaman
aynı veriden sonuçlanır, ancak verinin
1 bit değişmesi çıktıyı tamamen
değiştirir. Tüm bilgisayar veriler
gibi hashlerde büyük sayılardır ve
genellikle onaltılık düzende yazılırlar.
Hash Function: Hash fonksiyonu
rastgele miktarda girdi verisi
alan ve bilgi hash’i olarak bilinen
sabit uzunluklu çıktılar üreten bir
bilgisayar algoritmasıdır. Verilerin
değiştirilmediğini doğrulamak, verileri
hızlı bir şekilde bulmak ve büyük
dosyalardaki benzer dizilimleri bulmak
için kullanılabilir.
Hash Rate: Bitcoin ağının işlem
gücünü ölçme birimi. Bitcoin
ağı, güvenlik amacıyla yoğun
matematiksel işlemler yapmalıdır.
Inlation: Paranın değeri zaman
içerisinde düştüğünde, malların
iyatlarının yükselmesine neden olur.
Sonuç, enlasyona (inlation), satın
alma gücünde düşüşe neden olur.
Delasyonun tersidir.
Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı 83
 IBD: Uzun süredir çevrimdışı olan bir
node’nin veya yeni bir node’un büyük
sayılarda block’ları indirme işlemidir.
Input: Bir işlemdeki input (girdi) üç
alandan oluşur: Çıkış noktası, imza
komut dosyası ve sıra numarası. Çıkış
noktası bir önceki çıkış noktasından
referans alır, imza komut dosyası
harcama yapmaya izin verir.
Kilohash: Binlerce çıkarım arasında
ölçülen, saniyedeki olası çıkarım
girişimlerinin sayısı.
Liberty Reserve: Liberty Reserve,
kendisini “dünyanın her tarafında
milyonlarca kişiye hizmet veren en
eski, en güvenli ve en popüler ödeme
işlemcisi” olarak nitelendiren Kosta Rika
merkezli dijital para ödeme işlemcisidir.
Site, Amerika tarafından kapatıldığında
bir milyondan fazla kullanıcıya sahipti.
Hakkında Herşey
Likidite: Para ve ticaret işlemlerinde
kullanılabilen kısa vadeli anamal.
Kolaylıkla paraya çevrilebilecek
özellikteki varlıklar anlamına da gelir.
Margin Call: Piyasadaki değişimlere
göre değeri azalan teminatları
BİTCOİN
tamamlama çağrısıdır. Teminat vade
süresince tamamlanmazsa aracı kurum
temerrüde düşer.
84
Market Order: Bir yatırımcının, mevcut
komisyon iyatını en kısa sürede satın
alması veya satması için bir komisyoncu
veya aracı kurum aracılığıyla verdiği
emir.
mBTC: 1 bitcoinin binde biri. (0.001
BTC)
Megahash: Milyonlarca çıkarım
arasında ölçülen, saniyedeki olası
çıkarım girişimlerinin sayısı.
Microtransaction: Mikrohareket (bazen
MTX olarak kısaltılır), kullanıcıların
mikro para ödemeler yoluyla sanal
mal satın alabilecekleri bir iş modeli.
Yüksek komisyon değerleri sebebiyle
geleneksel ödeme sistemleri altında
yapılmaz.
Mining: Madencilik (mining), bilgisayar
donanımlarını yeni Bitcoinler yaratmak,
işlemleri onaylamak ve güvenliği
arttırmak amacıyla Bitcoin ağında
matematiksel hesaplamalar yapmak için
kullanma süreci. Bitcoin madencileri
hizmetlerinin bir geri dönüşü olarak,
84 Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı
onayladıkları işlemler için yeni
yaratılmış bitcoin’lerin kullanıldığı işlem
ücreti toplayabilir. Bitcoin madenciliği
ödüllerin hesaplamayla orantılı bir
biçimde dağıtıldığı rekabetçi bir
pazardır.
Mixing Service: Bitcoin’lerinizi, sizin
gönderdiklerinizden farklı yeni girdi ve
çıktılarla size yeniden geri gönderen
hizmetin adı.
Mt. Gox: Japonya üzerinden hizmet
veren ilk ve en büyük bitcoin borsa
sitesi. 2010 yılında kurulan şirket 2014
yılında kapanmıştır.
Node: Bitcoin ağına bağlanan
bilgisayar.
Opcode: Pubkey script veya signature
script aracılığıyla işlemlerden
elde edilen bitcoin’leri nasıl
harcayabileceğinizi tanımlayan komut
dizilerinin genel adı.
Orphan Block: Eş bloku lokal node
tarafından işlenmemiş bu nedenle
henüz doğrulanmamış blokların genel
adı.
Output: Output yani çıktı Bitcoin
göndermek için gerekli talimatları içerir.
Bir işlemde bulunan çıktı (output) iki
alandan oluşur: 0’ı transfer etmek için
bir değer alanı ya da daha fazla satoshi
ve pubkey script.
Paper Wallet: Bitcoin’leri çevrimdışı
şekilde saklama metodu. Bir kağıt
üzerine işlenmiştir, 1 adet Adres ve 1
adet Private Key’den oluşur.
Pool: Toplu blok çıkarımlarındaki kişi
sayısı. Ödül kullanıcılar arasında eşit
şekilde bölüştürülür.
Pre-mining: Yeni bir kripto para
tanıtılmadan önce kripto parayı
yaratan kişinin paranın bir bölümünü
çıkarmasına denir.
Private Key: Bitcoin harcamalarınızın
size ait olduğunu göstermenizi
sağlayan gizli veri parçası. Private
Key’leri telefonlarımızdaki PIN
numaramız olarak düşünebiliriz. Private
Key’ler yazılım cüzdan kullanıyorsanız
bilgisayarınızda saklanır; web cüzdan
kullanıyorsanız sunucularda depolanır.
Proof of Stake: Proof of Stake, Proof
of Work’ün alternatiidir. Tıpkı Proof
of Work gibi, Proof of Stake de ikir
birliğini sağlamaya ve çifte ödemeyi
önlemeye çalışır.
Proof of Work: Talep edilen bir iş için
gerekli eforun sarfedildiğini kanıtlayan
göstergeye denir. Bitcoin de benzer
şekilde yaratılan her blok için onun
hakedildigini kanitlayan bir karakter
dizisi ister. Bu karakter dizisinin belirli
ozellikleri taşıması gerekir.
PSP: Bitcoin Ödeme Servis Sağlayıcısı.
Pump/Dump: Bir grubun tek bir coini
satın alarak o coinin iyatını yükseltmesi
ve belirli bir iyattan sonra tüm grubun
coinlerini satarak aynı coinin iyatını
düşürmesi. Bu şekilde gruptaki herkesin
parası artar.
P2P: P2P yani eş düzeyler arası ağ
iki veya ikiden fazla istemci arasında
veri paylaşmak için kullanılan bir ağ
protokolüdür.
Public Key: Public Key’leri havale
işlemlerinde gerekli olan bankalardaki
routing code’lar olarak düşünebiliriz.
Herkese açık alfanumerik kod dizisi
olan Public Key’ler Bitcoin dünyasında
o Bitcoin’in adresidir.
Reward: Bir blok keşfedildiğinde
keşfeden madenci belli miktarda
bitcoin ile ödüllendirilir. Şu anda bu
ödül 25 bitcoin’dir. Bu miktar her
210.000 blokta yarıya iner.
Satoshi Nakamoto: Bitcoin’in
yaratıcısı olan kişinin kullandığı
isim. 2010 yılından beri kendisinden
haber alınamamaktadır. Satoshi
Nakamoto’nun gerçek ismi olup
olmadığı bilinmemektedir.
Scrypt: Herhangi bir program dilinde
yazılmış uygulama parçalarının
tümünün kodlarını içeren kod
bütününe denir.
Signature: Kriptolu imza, mülkiyet
belgesine izin veren matematiksel bir
mekanizmadır. Bitcoin dünyasında
Bitcoin cüzdanı ve cüzdanın özel
anahtarları matematiksel olarak
birbirine bağlıdır. Bitcoin yazılımınız
özel anahtarla bir işlem yaptığında tüm
ağ harcanan Bitcoinler’in imzanızla
eşleştiğini görebilir.
Transaction: Ağa yayın yapan ve
Bloklarda toplanan verinin özel
belirlenmiş bölümüne verilen ad.
Transaction Fee: Bitcoin ile ilgili
herhangi bir işlemde ücretler Bitcoin
madencisi tarafından işlenir ve alınır.
İşlem ücretleri isteğe bağlı olsa da
onay sürecinin hızlanmasına yardımcı
olur.
QR Code: QR Code, bir veri dizisini
temsil eden tek renkli bir desen içeren
iki boyutlu graik bloktur. QR kodları
cep telefonlarında bulunanlar da dahil
olmak üzere kameralar tarafından
taranacak şekilde tasarlanmıştır ve
Bitcoin adreslerini kodlamak için
sıklıkla kullanılır.
Satoshi: Bitcoin’in en küçük birimi.
(1/100.000.000 BTC veya 0.00000001
BTC). Bu isim, Bitcoin’in kurucusuna
saygı amacıyla konulmuştur.
Scriptsig: Bitcoin transferlerinde
belirtilen script’lerin ilk yarısına denir.
Scriptsig, p2pkh icin harcamayı
yapacak adresin kendi özel anahtarı
ile oluşturulan bir imzadan ve public
key’den oluşur.
Sequence number: Sekans sayısı,
bütün işlemlerin her bir bölümüne
verilen isimdir.
SPV: Belirli işlemlerin, tüm bloğu
indirmeden bir bloğa dahil edilip
edilmediğini doğrulamak için kullanılan
bir yöntem. Yöntem, çaylak Bitcoin
madencileri tarafından kullanılır.
Açılımı ‘Simpliied Payment Veriication
olup Türkçe’ye Basitleştirilmiş Ödeme
Doğrulaması olark çevrilebilir.
Stale Block: Başarıyla çıkarılmasına
rağmen mevcut en iyi blok zincirinde
bir başka aynı uzunluktaki blok zinciri
önce yer aldığı için yer bulamayan
bloklara denir.
Taint Analysis: İki bitcoin adresi
arasındaki benzerliğin analiz edilmesi.
Testnet: Test amaçlı kullanılan
alternatif Bitcoin blok zinciridir.
UTXO: UTXO (Unspent Transaction
Output) yani Ödenmemiş İşlem Çıktısı
yeni bir işlemde girdi olarak ödeme
imkanını ifade eder.
Volatility: Kripto para borsalarında
iyatın birim zaman içindeki
hareketliliğinin ölçüsü.
Wallet: Cebimizde taşıdığımız
cüzdanların Bitcoin ağındaki adı.
Bitcoin Cüzdanı adreslerinizde
yer alan bitcoinlerinizi harcamaya
yarayan gizli anahtarlarınızı içerir. Her
Bitcoin Cüzdanı, tüm bitcoin’lerinizin
kontrolünü sağlar ve gerçek bir
cüzdan gibi istediğiniz kişiye istediğiniz
miktarda ödeme yapmanızı sağlar.
Hakkında Herşey
Watch-Only Address: Özel anahtar
olmadan cüzdanda depolanan adres
veya pubkey script, cüzdanın çıktıları
harcama yapmadan izlemesine olanak
tanır.
%51 Attack: Bir şifreleme ağında
hesaplama gücünün yarısından
BİTCOİN
fazlası tek bir madenci ya da madenci
grubu tarafından kontrol edildiğinde
hesaplama gücünün % 51’inin teorik
olarak kontrol edilmesi bu kişileri ağ
üzerinde otorite yapar; böylece teoride 85
aşağıdaki durumlar oluşabilir:
Bir Bitcoin birden fazla yerde
harcanabilir.
Bir başkasının işleminin onaylanması
durdurulabilir.
Diğer madencilerin Bitcoin
madenciliğini engellenebilir.
% 51 Saldırı, Bitcoin için teoride
bir tehdit oluştursa da, oluşumu
imkansız kılmak için yapısal korumalar
mevcuttur. Ağın açık kaynak niteliği,
başkalarının bir saldırıyı çabucak
tanımasına ve savunma önlemlerine
sahip olmasına izin verir.
Bitcoin/Kripto Paralar Özel Sayı 85
 Pax Babiller Çin’in Altın Çağı
Hanedanlığı
Romana ve Mezopotamya’nın Tang Homo
Sapiens
Biçimlenen Astronomları ve Çiftçi
Dünya Atalarımız

BÜYÜK
Büyük İnsanlık Tarihi Vol. I

Sayı 7 Fiyat 20 TL KKTC 25 TL

İNSANLIK TARİHİ VOL.I

İLK ÇAĞLARDAN
ORTA ÇAĞA KADİM
UYGARLIKLAR
İnsanlığın Nefes Kesen Yolculuğu

Polinezyalıların okyanuslar
www.derpagrup.com

TEST
aşan kayıklarından Büyük
KARBON FİBERseferlerine,
İskender’in
TRİPODLAR GRUP
kültürleri etkilemiş
TESTİ EKİPMAN
739004

BÖLÜMÜNDE
uygarlıkların öyküsü...
ISSN 2149-7397

772149
9

100 Yıl Savaşları ISSN 2149-7397 Endülüs

Avrupa’nın Değişen Doğu – Batı Kucaklaşması
Çehresi ve Akılcılık
9 772149 739004
İslamiyet’in Doğuşundan Magna Carta ve İlk Parlamentoya, Moğollardan Samuraylara Tarihin İzdüşümü…