Sunteți pe pagina 1din 101

ÍNDICE ONOMÁSTICO

Aarón, 342 Alemany, José, 68


Abbón, abad, 279, 284 n., 286, 287, Alfonso X, 122, 243
293, 311 Alfonso XIII, 44-55, 248, 603, 604,
Abd-el-Azis, 418, 423, 427-429 608, 611
Abd es Sadac, Mulai, 432 Alí, Muley, 431
Abd-es-Salam, Muley, 431 Alí-Bey-el-Abassi, 572, véase Badía,
Abel, doctor, 41, 42 Domingo
Accursio, 268 Alpiniano, santo, 289
Acuña, José de, 731 Álvarez, Melquíades, 156, 157, 205,
Adalbero, 299 216, 218, 370, 597, 870, 873-877,
Adelaida (madre de Roberto el 879
Piadoso), 294 Amann, 221
Adler, Victor, 568 Angelrano, 282, 283
Adso, 311 Aníbal, 775
Agatón, 823 Antíoco, 805
Agustín, santo, 200, 281, 282, 310, Apolonio, 805 n.
496 Archambaud (arzobispo de Tours),
Ahmed, Muley, 431 293, 294
Aimoin (obispo de Verdun), 280, Arcipreste de Hita, 259, 276
286 Aretino, 21, 162
Alarico el Bárbaro, 25, 95 Argüelles, Agustín, 581, 584-587
Alcántara, Francisco, 434, 446, 524 Aristipo de Cirene, 156
Alcaudete, conde de, 576 Aristo, 106
Alcuino, 280 Aristodemos, 823
Alejandro Magno, 777, 805, 925 Aristófanes, 472, 605, 815, 822-824
Alejandro VI, 21 Aristóteles, 52, 186, 200, 201, 205, 328,
Alemán, Mateo, 748 390, 391, 393, 394, 396, 801 n., 811 n.

1017
Arlebaud, 304 Basilio II, 300
Arnulfo, 283, 286, 293 Bebel, Herman August, 41-43, 509, 734
Arquímedes, 237, 472 Beethoven, Ludwig van, 47, 186, 404
Arrio, 288 Bellarmino, Roberto, 649
Artbauer, Otto C., 412-414, 421-425, Bello, Andrés, 258
427, 429-431 Bello, Luis, 406
Astarloa, Pedro Pablo de, 90, 91 Benavente, Jacinto, 189, 542, 543, 704 n.
Augusto, 925 Benito, santo, 278, 496
Aulard, François-Alphonse, 169-171, Benvenuto, 21, 26
953 Bergamín, Francisco, 661, 662
Aureliano, 289 Bergson, Henri, 342, 363, 451, 465,
Austriniano, santo, 289 466, 821 n., 915, 1013, 1014
Avellaneda, Alonso Fernández de, 822 Bernard, Claude, 825
Avenel, vizconde de, 277 Bernard-Hart, 520
Averroes, 912 Bernardo, eremita, 312
Avesnes, conde de, 265 Bernardo, santo, 249
Avicena, 82 Bernheim, 489
Aymardo, 280 Bernón (abad de Gigny), 280, 283
Azcárate, Gumersindo de, 156, 157, Bernstein, Eduard, 215
209, 237, 357, 366, 370, 603 Berta, reina, 264, 293-298
Azorín, 99, 162-165, 174, 175, 191, Berthe-aux-grands-pieds (esposa de
251-254, 256, 257, 446, 535-539, Pipino el Breve), 294
542, 639-641, 655, 750, 757, 758, Berthelot, Marcellin Pierre Eugène, 211
834, 835 Bismarck, Otto von, 47, 60, 137, 206,
378, 433, 455, 509, 512, 1015
Bacon, Francis, 206 Blasco Ibáñez, Vicente, 655
Badía, Domingo, 572 Boecio, 281, 284
Baist, Gottfried., 258, 259 Boeck, 508, 513
Balduino II, 288 Boecklin, 181
Balmes, Jaime, 339 Boehme, Jakob, 195, 254
Balzac, Honoré de, 22, 795 Böhmer, Edward, 259
Bamberger, Luis, 547 Boltrafio, Giovanni Antonio, 498, 499
Banville, Théodore de, 23 Bonald, Louis, 190
Barbey d’Aurevilly, Jules-Amédée, 7 Bonaparte, José, 581, 582
Baroja, Pío, 455, 458-460, 464, 541- Bonifacio VII, 286
544, 757, 759, 760, 772 n., 913 Borrel, conde, 298
Baroja, Ricardo, 541 Bossuet, Jacques-Bénigne, 209
Barrantes, Vicente, 235 Botticelli, Alessandro, 498, 499
Barrère, 176 Bourget, M., 899
Barrès, Maurice, 122, 453, 466, 524, 525 Bourmancé, 417

1018
Boutin, comandante, 572 Capmany, Antonio de, 581, 583
Boutmy, Émile Gaston, 224, 225 Carducci, Giosuè, 457, 677
Brandes, Georg, 177, 509, 511, 530 Carlomagno, 278, 285, 309, 810
Breno, 833, 841-843 Carlos IV, 579
Brentano, Franz, 43 Carlos V, 44
Breuer, Joseph, 475, 485-489, 492, 493 Carlos el Calvo, 268, 269
Brugmann, Karl, 191 Carlos de Lorena, 299
Brunetière, Ferdinand, 6 Carlyle, Thomas, 8, 254, 508, 1011
Bruno, Giordano, 350, 757, 777 Carranza, general, 839
Brussel, 268 Casado, Manuel, 525
Bu Ajmed, 432 Casanova, Giacomo Girolamo, 26
Bu Hamara, 414, 416, 417, 423, 427, Casaubon, Isaac, 752
429 Castaños, Francisco Javier, general,
Buchanan, Milton A., 259 581
Buckle, H. T., 225, 915 Castelar, Emilio, 370, 458, 539
Buda, 124, 406 Castillejo, 731
Buffon, Georges-Louis Leclerc, compte Castro, Américo, 258, 259
de, 24, 106 Castro, Guillén de, 259
Bülow, Bernhard, 53, 60, 137, 138, Castrovido, Roberto, 640, 641, 655,
850, 851, 913 657, 659, 661, 892
Burckhardt, Jacob, 898 Catilina, 509
Burell, Julio, 358 Cejador, Julio, 68, 88, 89, 91, 117,
Buridán, Juan, 207, 555 119, 405, 406, 409, 505
Cervantes, Miguel de, 126, 192, 343,
Cadalso, José, 537, 539 389, 403, 410, 411, 446, 468, 539,
Calatrava, José María, 587 673, 761, 772, 779, 790, 791, 793,
Calderón de la Barca, Pedro, 54, 125, 794, 797, 798, 808-811, 814, 815,
402, 539, 558, 710, 720, 771 823, 836, 837, 851
Calvino, Jean Cauvin, 129 César, Cayo Julio, 445, 509, 584, 842
Calvo de Roza, 580 Cézanne, Paul, 181, 182, 453, 524
Cambó, Francisco, 235, 732 Chamberlain, Houston, 777, 842
Campoamor, Ramón de, 382-385, Charcot, Jean-Martin, 475, 485
388, 389, 659 Chateaubriand, François René,
Campos, José de, 750 vizconde de, 24, 453
Canalejas, José, 149, 206, 216, 358, Chesterton, G. K., 915
377, 549, 608-610 Cicerón, Marco Tulio, 68, 158, 299,
Canning, George, 458 472, 582, 676 n., 780 n.
Cánovas del Castillo, Antonio, 51, Cid Campeador, (Rodrigo Díaz de
242, 408, 458, 576, 599, 610, 613, Vivar), 436, 539
719-721, 730, 770, 771, 857 Claparède, Édouard, 520

1019
Clara María, 32 Darío, Rubén, 28, 200, 228, 470
Clemencia Isaura, 189 Darwin, Charles Robert, 68, 387, 823,
Cobden, Richard, 458 825
Cogolludo, capitán, 422 Dato, Eduardo, 662, 845-848, 884,
Cohen, Hermann, 323, 483, 647, 650, 892, 893, 919-922
763, 913, 1015, 1016 Daudet, Alphonse, 16, 824, 898
Coloma, Luis, 592 D’Aulnoy, madame, 130
Colón, Cristóbal, 208 Delacroix, Eugène, 522
Comillas, marqués de, 242 Delbrell, 417
Comte, Auguste, 824 Delibes, Léo, 50
Confucio, 228 Delitzsch, Friedrich, 41, 49
Conrad, Th., 644 n. Demetrio, 201, 784
Constantino VIII, 300 Demetrios, véase Demetrio
Constanza, reina, 264, 290, 292, 294- Demócrito, 327, 328, 472
297 Descartes, René, 164, 170, 257, 340,
Copérnico, Nicolás, 143, 646 390-397, 554, 633, 634, 643, 648,
Córdoba, Gonzalo de, 720, 771 776, 777, 779, 797, 887
Corneille, Pierre, 820 Dicey, Edward, 565
Cornu, J., 258 Dickens, Charles, 22, 27, 208, 795, 824
Corot, Camille, 522 Diez, Friedrich, 258
Cortés, Hernán, 22, 904 Dilthey, Wilhelm, 634 n.
Cossío, Manuel B., 434, 524, 525 Domingo, Marcelino, 892
Costa, Joaquín, 141, 175, 183, 206, Donatello, 776
209, 227, 377, 378, 401-409, 419, Donniges, 513
420, 434, 537, 655, 715 Donniges, Helena de, 506, 507, 512,
Courbet, Gustave, 522 513
Cousin, Victor, 451, 465, 1013 Donoso Cortés, Juan, 545
Cramer, 155 Dorado Montero, Pedro, 204
Crisipo, 153, 158 Dostoyewski, F. M., 795, 898-900
Cristo, véase Jesucristo Dreyfus, Alfred, 254
Croce, Benedetto, 342, 463, 518, 806 n. Du Gast, madame, 418, 419
Cromwell, Oliver, 892 Ducamin, J., 259
Cudworth, Ralph, 318 Dumoulin, 269
Cuervo, Rufino José, 258 Duns Escoto, 328
Cunninghame-Graham, Robert B.,
412, 867 Ebbinghaus, Hermann, 624, 625
Cusano, Nicolás, 237, 328 Eberardo, abad, 299
Echegaray, José, 720, 771
Dampier, William, 67 Eckermann, Johann Peter, 139
Dante, 300 Einold, abad, 282

1020
El Arbi, Muley, 431 Fichte, Johann Gottlieb, 82, 191, 201,
Eliano, 114 211, 222, 226, 468, 552, 669, 670,
Emerson, Ralph Waldo, 13, 98, 102, 682, 693, 711, 1015
254, 779 Fitz Gerald, 259
Enero, santo, 496, 497 Flaubert, Gustave, 24, 253, 453, 751,
Enfantin, Barthélemy, 418 779, 795, 796, 803, 804, 823, 824
Enrique I, 304 Flores de Lemus, Antonio, 219, 731
Enrique II, 305 Floridablanca, conde de, 580
Enzina, Juan del, 122, 124 Florus, diácono, 289
Epicuro, 290 Focílides, 190
Escaño, Marino, 581 Förster, Wendelin, 258
Escipión, 775 Ford, J. D. M., 258
Espartero, Baldomero Joaquín Foucauld, Charles, 574
Fernández, 656 Foulché-Delbosc, R., 259
Esquilo, 200, 472, 776, 818 France, Anatole, 23, 199, 251-254,
Estacio, 284 342
Esteban, confesor, 290, 296 Francisco de Asís, santo, 206, 230,
Esteban, santo, 289 378, 389, 618
Estrabón, 15, 64 Francisco de Sales, santo, 99
Euclides, 472 Frascuelo, 919
Eudo, conde de Blois, 293, 295, 298 Freud, Sigmund, 474-476, 478-481,
Eurípides, 822 484-487, 489-491, 493-501, 519,
Excourbaniés, 205 520, 883
Frotario de Poitiers, 279
Fabre, Jean-Henri, 757 Frotmundo, conde de Sens, 272 n.
Falaris, 61 Fulardo de París, 279
Fatmat az-Zahra, 430 Fulberto de Chartres, 298
Federico II el Grande, 50, 133, 135, Fulques, arzobispo de Reims, 288
209 Fulques de Anjou, 293
Federico Leopoldo, 49 Fulques el Bueno, 279
Felipe II, 377, 572, 720, 771, 871 Fulques Nerra, 264, 293, 295-297,
Felipe III, 115, 572 305
Felipe IV, 871
Felipe V, 581 Gabelentz, conde de, 89
Feliu, 588 Galileo (Galileo Galilei, llamado),
Ferenczi, Sándor, 520 328, 648, 649, 776, 797, 810
Fernando VI, 206 Gallego, Juan Nicasio, 583
Fernando VII, 580-582, 584 Ganivet, Ángel, 15, 200, 660
Ferrer, Francisco, 380, 381 García Herreros, Manuel, 586, 587
Ferrero, Guillermo, 135, 509 García Quintana, 581

1021
Garibaldi, Bruno, 832 Granullaque, 69
Gautier, 780 Greco, El, 100, 103, 123, 124, 182,
Gavarni, Sulpice-Guillaume 521-525, 530, 900
Chevalier, 807 Greve, G., 519
Genlis, madame, 111 Guicciardini, Francesco, 302
Geoffroi, (hijo de Fulques Nerra), Guillermo, abad, 302
297 Guillermo, conde de Auvernia, 280,
Gerberga, 311 295
Gerberto, 264, 279, 280, 285, 289, Guillermo I de Normandía, 305
293, 296, 298-303 Guillermo II, 41, 44-49, 51-55, 61,
Gervino, 282, 283 73, 137, 138, 1015
Gessner, Emil, 258 Guillermo de Dijon, santo, 302, 304
Ghiberti, Lorenzo, 801, 804 Guillermo de Jumiegues, 274, 275
Giacomino, 89 Guridi y Alcocer, 587
Giner de los Ríos, Francisco, 241, Gutenberg, Johannes Gensfleisch,
346, 655, 837 llamado, 895
Gioberti, Vincenzo, 458
Glaber, Raúl, 264, 273, 282, 289, 290, Haeckel, Ernst Heinrich, 251-253,
295, 301-308, 311-313 329
Gladstone, William Ewart, 867 Hafid, Muley, 427, 428, 571
Glasson, 268, 270, 273, 275, 279 Hall, Stanley, 477, 493
Glykera, la Dulce, 253 Hamed, Muley, 572
Gobineau, Joseph Arthur, conde de, Hamilton, William Rowan, 202
236 Hammon, 915
Godel, Guillermo, 312 Hansen, F., 258
Goethe, Johann Wolfgang von, 54, Harel, 31
84, 101, 116, 133, 139, 153, 167, Harnack, doctor Adolf von, 82, 191
171, 205, 246, 251, 334, 367, 384, Hartmann, Nicolai, 491, 650 n.
523, 604, 645, 754, 757, 759, 776, Hassan, Muley, 427, 432
777, 779, 780, 788, 842 Hatton, obispo, 298
González, diputado, 584 Hatzfeldt, Sofía de, 509-511
González, F., 259 Haupt, 447
González Hontoria, Manuel, 731 Hebbel, Friedrich, 790, 898
Gonzalo de Berceo, 259 Hedin, Sven, 342
Gorra, E., 258 Hegel, Georg Wilhelm Friedrich, 80,
Gourmont, Rémy de, 24, 163 84, 201, 329, 334, 386, 388, 407-
Goya, Francisco de, 445, 786 409, 452, 468, 508, 511, 682, 752,
Gracián, Baltasar, 15, 878 777, 783, 785, 914
Gräfenberg, S., 259 Heine, Heinrich, 15, 42, 133, 225,
Grandmontagne, Francisco, 13-16, 206 370, 468, 510, 579, 790

1022
Helgaldo, cronista, 292, 296 Ibsen, Henrick, 15, 194
Hello, Ernesto, 254 Idris, Muley, 430
Hellwig, Konrad von, 82 Ignacio de Loyola, santo, 24, 218, 852
Helmholtz, Hermann Ludwig Iglesias, Pablo, 215, 230, 345-347,
Ferdinad von, 384 366, 597, 601, 714, 892, 926
Heráclito, 68, 215, 333, 384, 510, Indíbil, 617
713, 757 Ingres, Jean-Auguste-Dominique, 453
Herbart, Johann Friedrich, 681-705 Isabel, mujer de Fulques Nerra, 297
Herder, Johann Gottfried, 181, 221, Isabel de Baviera, 37
370, 407, 914 Ismael, Mulay, 573
Heriberto, 287 Israel, Oskar, 82
Hering, Ewald, 637
Hervás y Panduro, Lorenzo, 90 Jacobi, Friedrich Heinrich, 221, 757
Hillebrand, Franz, 624 Jaensch, Erich R., 626
Hinojosa, Eduardo de, 191, 200, 239 James, William, 463
Hirschmann, Eduard, 491 n. Janet, Pierre, 520
Hoffmann, Heinrich, 624-627, 635- Jaurès, Jean, 215, 575
638 Jenofonte, 105
Homero, 36, 116, 333, 354, 359, 410, Jerónimo, santo, 281
799-805, 816, 825 Julián, santo, 584
Horacio, 69, 116, 284, 303, 529 Justo, santo, 304
Huet, 752 Jesucristo, 131, 228, 289, 305, 306,
Hugo, Victor, 5, 6, 24 310, 322, 332, 384, 385, 496, 760,
Hugo I de Borgoña, 305 786, 824
Hugo Capeto, 278, 284, 291, 293, Jones, Ernst, 520
296, 299, 300 Jordán, obispo, 289
Hugo de Beauvais, 295, 296, 298 Josué, 981
Huici, Intendente, 412 Jourdain, 193
Hülsen, Intendente von, 49 Jovellanos, Gaspar Melchor de, 580
Humboldt, Wilhelm von, 90, 91, 378 Juan, santo, 311, 530
Humbugmann, profesor, 60 Juan XII, 286
Hume, David, 147, 333, 644 Juan XIII, 286
Hurtado de Mendoza, Andrés, 720, Juan XIV, 286
771 Juan XV, 286
Husserl, Edmund, 624, 630-634, 652 Juan XVI, 284
Hutcheson, Francis, 700 n. Juan Bautista, santo, 306
Hutten, Ulrich von, 68 Juan de Austria, 851
Juan de la Cruz, santo, 257, 710
Ibn-Batuta, 325, 529 Juan de Vendièvres, 282
Ibn-Jaldun, 426 Juan Manuel, infante don, 259

1023
Jung, Karl Gustav, 520 Lardizábal, Miguel de, 581, 585-587
Justi, Carl, 524 Largo Caballero, Francisco, 215
Juvenal, Decio, Junio, 284, 303 Larra, Mariano José de, 537, 539,
656, 759
Kant, Immanuel, 125, 126, 133, 152, Larramendi, Manuel de, 91
164, 165, 170, 181, 191, 197, 201, Lask, 651 n.
202, 210, 226, 237, 253, 329, 333, Lassalle, Ferdinand, 215, 325, 506-
387, 388, 391, 393, 394, 397, 463, 513, 552, 565, 567
469, 629, 631, 634, 637, 643, 646, Lasson, profesor, 82
647, 649, 650, 667, 681, 682, 684, Leclercq, Dom, 172
685, 699 n., 755, 758, 776, 777, Leibniz, Gottfried Wilhelm, 147, 164,
779, 857, 1015 181, 184, 327, 333, 553, 634, 650,
Karow, Leonhard, 414-419, 428, 429 691, 776, 777, 811, 1015
Katz, David, 626 Lemaître, Jules, 342
Kautsky, Karl, 42 Lenz, Rudolf, 258
Keene, miss, 431 Leonardo da Vinci, 459, 507, 510,
Kepler, Johannes, 328 566, 710, 813
Ketteler, Wilhelm Emmanuel von, Leoncavallo, Ruggiero, 55
513 Lerroux, Alejandro, 332, 361-364,
Kierkegaard, Sören, 322, 463 597
Kindel, Walter, 685 n., 688 Lessing, Gotthold Ephraim, 221, 329
Kipling, Rudyard, 369 Lichtenberg, Georg Christoph, 155,
Kipp, profesor, 82 167, 187
Kirdorf, 43 Liebrich, profesor, 82
Klopstock, Friedrich Gottlieb, 155, Liétry, arzobispo de, 272
221 Lipps, Theodor, 439, 440, 671
Kohler, profesor, 82 Lipsio, Justo, 752
Krause, profesor, 82 Loeb, Jacques, 501
López Lisperguer, 587
López Picó, Josep María, 673, 674
La Cierva, Juan de, 16, 17, 111-115, López Silva, José, 388
256, 358, 359, 613, 834, 854, 855 Lorentz, Hendrick Antoon, 494
La Vasseur, 313 Lowel, Perceval, 368-370
Laboulaye, Eduardo, 205, 882 Lucano, Marco Anneo, 284, 446, 901
Lagartijo, (Rafael Molina Sánchez), Luciano de Samosata, 185
919 Lucrecio Caro, Tito, 883
Lages, 359, 360 Ludovico Pío, 278
Lamprecht, Karl von, 448, 842 Luis XIII, 571
Lang, H. R., 259 Luis XIV, 573, 581
Lange, Federico Alberto, 1015 Luis de León, fray, 760

1024
Luis de Ultramar, 279 Maura, Antonio, 159, 197, 204-206,
Luis Gonzaga, santo, 362 209, 242, 332, 339, 351, 357, 358,
Lulio, 82 591-597, 600, 604, 605, 608, 611,
Lutero, Martin, 537, 776, 819 613, 616, 730, 732, 862-865, 893,
Luynes, duque de, 393 921
Luzuriaga, Lorenzo, 681 Maura y Gamazo, Gabriel, 147-151,
Lyautey, general, 571 153, 363
Lyttleton, 872 Maura y Gelabert, Juan, 162, 163, 165
Maurras, Charles, 466, 556
Mabillon, Jean, 281 Mayer, Augusto L., 524
Mac Lean, 429 Mayer, Julius Robert, 205, 494
Mach, Ernst, 644-646, 648 Mayeul, abad de Cluny, 280, 281
Maciá, Francesc, 920 Mazarino, cardenal, 143
Macías Picavea, Ricardo, 655 Mazzini, Giuseppe, 458
Maeterlinck, Maurice, 29-32, 251, Medinilla, Bernardo Francisco, 129,
252, 254, 1009, 1011 130
Maeztu, Ramiro de, 166, 198-202, Meier-Graefe, Julius, 180-182, 336,
221-226, 317, 320, 343, 406, 455, 521-524
542, 543 Meinong, Alexius von, 651 n.
Magenard, abad, 287 Mejía, José, 582, 587
Maham, 461 Melo, Francisco Manuel de, 592
Mahoma, 152, 426, 430, 431 Mena, Juan de, 195
Mahr, Paul, 421 Menandro, 603
Mandonio, caudillo ibero, 617 Mendelssohn, Moses, 221
Manet, Édouard, 182, 453, 522 Mendizábal, Juan Álvarez Méndez, 458
Mannesmann, hermanos, 575, 576 Mendoza, Juan de, 572, 573
Maquiavelo, Nicolás, 22, 582 Menehbi, 428
Marcial, santo, 289 Menéndez Pelayo, Marcelino, 90, 237,
Marco Aurelio, 750 312, 330, 338, 434, 772, 773
Marden, C. Carrol, 258, 259 Menéndez Pidal, Ramón, 257-259,
María Antonieta, reina, 242 348, 434
María, Virgen, 289, 581, 730 Mercader, 259
María Wuz, 382 Meredith, George, 458
Marina, José, general, 418 Mérimée, Ernest, 259
Martín, 266 Mérimée, Henry, 259
Martínez, Alonso, 617 Mérimée, Prosper, 30
Martínez Ruiz, José, véase Azorín Merry del Val, Rafael, 241, 242, 412
Marx, Karl, 145, 235, 508, 565-569, Meyer-Lübke, Wilhelm, 258
622, 868 Michelet, Jules, 51, 264, 265, 292,
Maupassant, Guy de, 31, 824, 898 309, 314, 1001, 1002

1025
Migne, Jacques-Paul, 73 Nabucodonosor, 611
Miguel Ángel, 776, 814 n., 898, 900 Napoleón I, 21, 111, 552, 572, 580,
Mill, John Stuart, 629 581, 711, 820, 821, 851, 912, 925
Milton, John, 220 Narváez, Ramón María, 458, 720, 770
Minkowski, Hermann, 494, 652 Natorp, Paul, 101, 625, 647, 681,
Mirabeau, Honoré Gabriel Riqueti, 698 n., 702
compte de, 510 Nauman, 51
Moguel, Juan Antonio, 91 Navarro Ledesma, Francisco, 90, 105-
Mohamed Ma el Ainin, 427, 428, 431, 107, 524
432 Navarro Ledesma de Cubas, Eloísa, 104
Mohamed-u-Hamuez-Zaiani, 428 Newton, Isaac, 152, 320, 333, 334,
Moisés, 8, 131, 306, 342, 757 397, 755
Molière, (Jean-Baptiste Poquelin), 452 Nietzsche, Friedrich, 7, 17, 33, 62,
Molinos, Miguel de, 411 80, 82, 94, 102, 107, 126, 133, 171,
Mommsen, Theodor, 68, 334, 537, 176-179, 223, 340, 386, 470, 541,
538 657, 670, 750, 771, 783, 891, 913,
Moncada, Sancho de, 592 1011
Monroe, James, 470 Nikias, 354, 359, 360
Montaigne, Michel de, 185 Noailles, Anna de, 35, 36
Montalembert, compte de, 280, 283, Nortara, Guasetín, 572
287 Nostradamus, 145
Montesquieu, Charles-Louis de Novalis, (Friedrich, barón von
Secondat, baron de, 7, 132, 583 Hardenberg, llamado) 29, 254, 1011
Mor de Fuentes, José, 537 Núñez de Arce, Gaspar, 772
Morel-Fatio, Alfred, 258, 259
Moreno Villa, José, 664 n., 679 Odilio, abad, 302
Moret, Segismundo, 14, 141, 149, Odón de Cluny, abad, 280, 284 n.
156, 165, 206, 332, 363 Odón, santo, 281
Mouliéras, Augusto, 411, 414, 425 O’Donnell, Leopoldo, 458
Müller, coronel, 421 Oggerius, 292
Muller, doctor, 82 Ohnet, Jorge, 513
Müller, Max, 674, 675 Olivares, conde-duque de (Gaspar de
Muñoz Torrero, Diego, 581, 585, 587 Guzmán), 871
Murger, Henri, 242 Oliveira Martins, Manuel, 174, 175, 459
Murillo, Bartolomé Esteban, 446, 539 Olleris, 284 n., 299
Murtola, 749 Oncken, Guillermo, 508
Museta, 242 Orígenes, 310, 313, 496
Musset, Alfred de, 411 Orsi, Pietro, 312
Myers, 463 Ortega y Gasset, José, 150, 163, 200,
656

1026
Oseas, 151 Pío X, 355
Ostwald, Wilhelm, 462 Pío de Saboya, 129
Otero Iglesias, Carolina (La Bella Pipino el Breve, 294
Otero), 46 Pirkheimer, 68
Otón de Germania, 298, 301, 309 Pitágoras, 112, 134
Pizarro, 904
Pablo, santo, 280, 382, 384, 385, 819 Planudio, 444
Palacio, marqués del, 585 Platón, 94, 101, 105, 111, 144, 152,
Paracelso, 63 164, 167-168, 170, 183, 185, 190,
Pardiñas, Manuel, 609 192, 198, 201, 222, 226, 237, 284,
Paris, Gaston, 266 320, 327-328, 334, 343, 360, 389,
Parménides, 393 391, 393-394, 396, 410-411, 472,
Parry, William Edward, 791 613, 634, 648-650, 702, 749, 761,
Pascal, Blaise, 183 769, 776, 782, 784, 786 n., 788-
Pascoli, Giovanni, 140, 342, 532 789, 800, 810, 813, 815, 823, 857,
Pasiteles, 780 929
Paul, cronista, 275 Plotino, 326, 802
Paulo, 584 Plutarco, 21, 509
Paulsen, profesor, 70, 74, 75, 82, 84 Poberowicz, 258
Peabady, 54 Poe, Edgar Allan, 7, 368
Peary, Robert Edwin, 342 Poggio, 162
Pédauque, reina, 294 Poincaré, Henri, 494, 575
Pedro, santo, 59, 62, 92, 280, 284, Polibio, 584
288, 289, 382, 384, Ponsard, François, 5, 6
Pedro Damián, 294 Porfirio, Pomponio, 282, 284
Pedro el Ermitaño, 249 Posidonio, 842
Pereda, José María de, 720, 771 Prim, Juan, 458
Pérez de Ayala, Ramón, 408 Prince, Morton, 520
Pérez Galdós, Benito, 15, 578, 610, Prisciano, Teodoro, 281
613, 640 Prou, Jean-Maurice, 273
Pérez del Pulgar, Fernán, 576 Prudencio, 160-161, 353, 355, 426
Persio, 284 Puvis de Chavannes, Pierre, 16
Pestalozzi, Johann Heinrich, 129,
145, 330, 681 Quevedo, Francisco de, 124
Petrarca, Francesco, 319 Quintana, Manuel José, 580
Pfister, Christian, 280, 281, 283, 285, Quintou, René, 466
293, 295, 296, 299
Pichon, 575 Rabelais, François, 276
Pietsch, Karl, 258 Racine, Jean, 3, 820
Pijoán, José, 350, 351 Racowitza, Janko de, 506, 513

1027
Radl, Emanuel, 253 Rojas, Fernando de, 823
Rafael, 450, 814 n. Román, santo, 530
Ramnulfo, 299 Romanones, conde de, 610, 613, 615-
Ramón y Cajal, Santiago, 191, 200, 617, 731, 880, 884, 922
257, 379, 604, 837 Romero Robledo, Francisco, 730
Rapin, 568 Rossini, Gioacchino, 759
Ratzel, Friedrich, 370 Rotmund, 129
Razilly, caballero de, 571-572 Rousseau, Jean-Jacques, 101, 126-
Rembrandt, 524, 747 127, 173, 329, 583, 681, 757, 776,
Renaldo, hijo de Frotmundo, 272 n. 1004
Renaldo, obispo, 274 Roy, Claude-Jules-Victor, 270, 279
Renan, Ernest, 82, 147, 149, 171-172, Rozière, M. Eugène de, 313
177, 191, 211, 225, 242, 246, 329, Ruchrat de Oberwesel, véase Wesel,
332-335, 362, 407-408, 451-453, Johann Ruchrat von, 92
457, 465, 468, 612, 729, 798 n., Rufino de Aquileia, 281, 310, 313
1015 Ruiz, Juan, véase Arcipreste de Hita
Rennert, Hugo Albert, 259 Ruiz Zorrilla, Manuel, 458
Renouvier, Charles, 211, 329 Rull Queralto, Juan, 158, 160
Reparaz, Gonzalo, 574 Ruskin, John, 23, 665, 666
Reuss, Rodolphe, 130 Ruysbrocho, 29
Réville, Jean, 276-277
Rhodes, Cecil, 185 Saavedra, Francisco, 581
Ribera, Julián, 420 Saavedra Fajardo, Diego de, 142,
Ribot, Théodule, 200 537
Ricardo II, 274 Sabatier, 211, 220
Richelieu, cardenal, 115, 571-572 Sagasta, Práxedes Mateo, 14, 458,
Richer de Saint Rémy, 276 610, 617, 730
Riego y Núñez, Rafael del, 720, 770 Saint-Just, Louis Antoine Léon, 1004
Riehl, profesor, 82 Saint-Simon, Claude-Henri, comte de,
Ríos, Fernando de los, 894 347, 432
Riquerio, 298 Sainte-Beuve, Charles-Augustin, 7,
Rivadeneira, padre, 275 451, 465, 759, 910
Roberto Bouchard, conde de Salillas, Rafael, 357-358
Vendôme, 274 Salustio Crispo, Cayo, 592
Roberto el Diablo, 305 Salvioni, Carlo, 258
Roberto el Piadoso, 264, 266, 278, Sánchez de Toca, Joaquín, 242, 458,
284, 288-300, 304-305, 309 856-860, 877
Robertson, William, 313 Sand, George, 6
Rodin, Auguste, 443, 530 Sanz, T. (seudónimo), 655-658
Rodríguez Sampedro, Faustino, 901-902 Sarcey, Francisque, 6, 7

1028
Sauval, Henri, 313 Sócrates, 101, 105, 111, 114, 117,
Say, Louis, 414-419 177, 183, 185-186, 222, 359, 360,
Schelling, Friedrich, 254, 407, 409, 433, 822-824
682, 790, 914, 916-917, 1011 Solís y Miguel, Prudencio, 592
Schiapparelli, Giovanni Virginio, Solón, 555, 856
369 Sombart, Werner, 568
Schiller, Friedrich, 171 Soriano, Rodrigo, 892
Schleiermacher, Friedrich, 254, 772 Sorolla, Joaquín, 338
Schmarsow, Auguste, 438 Spencer, Herbert, 68, 370, 463
Schmoller, Gustav Friedrich von, 43 Spengler, Oswald, 792 n.
Schopenhauer, Arthur, 62, 97, 132- Spinoza, Baruch, 3, 32, 195, 201, 329,
133, 163-164, 204, 384, 444-445, 333, 747, 781
463, 468, 624, 682 Staaff, Erik, 258
Scipión, véase Escipión Stahl, Julio Federico, 142, 362
Segonzac, marqués de, 411, 428, 430- Stein, Lüdwig, 378
431 Stendhal, (Henry Beyle, llamado), 24,
Seguín, arzobispo, 286 53, 103, 223, 898-899
Selves, M. J.J. de, 575 Strabón, véase Estrabón
Séneca, Lucio Anneo, 101, 284, 453, Strauss, David Friedrich, 329
592 Strauss, Gastón, 332
Sergio IV, 296 Suárez Inclán, Félix, 605
Serour, Mardoqueo, 574 Surmont, Pedro Ignacio, 129
Seulfo, arzobispo, 287 Susana, hija de los condes de Flandes,
Shaftesbury, Anthony Ashley Cooper, 293
conde de, 700 n. Syrus, Puy, 281
Shakespeare, William, 87, 98, 366,
388, 758, 790-791, 818, 825 Tácito, Cayo Cornelio, 592, 842
Shaw, Bernard, 342, 458, 469, 1009 Taine, Hippolyte, 6, 7, 21, 101, 169-
Shelley, Percy Bysshe, 189, 334, 470 172, 263, 329, 408, 452-453, 611,
Sienkiewicz, Henryk, 139 1002
Sievers, Wilhelm, 426 Tales de Mileto, 494
Signorelli, Luca, 498-499 Tallgren, Tuulio O. J., 258
Silvela, Francisco, 14, 188, 194, 412 Talma, François-Joseph, 820
Silvestre II, véase Gerberto Tarik el Moro, 25
Simarro y Lacabra, Luis, 380 Taulero, Giovanni, 29
Simmel, Georg, 82, 177-179, 254, Tendilla, conde de, 576
342, 350 Teodulfo, 280
Simón, santo, 496-497 Terencio, Publio, 284
Sismondi, Simonde de, 565 Teresa de Jesús, santa, 29
Smith, Adam, 852 Thiers, Louis-Adolphe, 211

1029
Tibaldo el Cizañero, conde de Blois, Vera, Jaime, 215
266, 295 Verdier, coronel, 572
Tintoretto, 900 Verlaine, Paul, 388
Tissen, 43 Verne, Jules, 807
Tito Livio, 15, 241, 584, 592 Veuillot, 145
Tiziano, 126, 524 Vico, Giambattista, 777
Tolstoi, Lev Nikolaevic, 1011 Victorino, Cayo Mario, 284
Tomás de Aquino, santo, 6, 761 Vilgardo, 303
Toreno, conde de, 584-585, 587 Villanueva, Joaquín Lorenzo, 581,
Torre, duque de la, 458 583-585
Torres, Mohamed, 419, 428 Villanueva, Miguel, 924
Träger, 138 Villari, Pasquale, 464
Treitschke, Heinrich von, 408 Virchow, Rudolf, 181
Tritemio, 312-313 Virgilio Maron, Publio, 3, 68, 281,
Tucídides, 457 284, 303, 467, 495, 600
Tullius, M., véase Cicerón Viriato, 539
Turgeniev, Ivan Sergeevich, 64, 790 Voltaire, (François-Marie Arouet,
llamado), 50-51, 96, 204, 329, 452,
Unamuno, Miguel de, 24, 114, 117, 824
217-222, 227-230, 256-259, 411,
434, 446, 463, 542, 655, 659-663, Wagner, Richard, 55, 147
903 Waldeyer, profesor, 82
Urzaiz, Ángel, 924 Wamba, 584
Washington, George, 824
Valdés, Juan de, 259 Watteau, Jean-Antoine, 97
Valera, Juan, 21, 27, 382-389, 772 Weber, 43
Valle-Inclán, Ramón María del, 3, 21- Weigel, Valentin, 193
28, 200, 542-543 Wells, Herbert George, 458, 471, 1009
Vallés y Ribot, José María, 235 Wesel, Johann Ruchrat von, 92
Vandervelde, Émile, 568 Whitman, Walt, 352, 471, 543
Vargas Ponce, José, 91 Wickhoff, Franz, 778
Varrón, Marco Terencio, 184 Wilamowitz-Moellendorff, Ulrich
Vasan, jerife de, 431 von, 815 n.
Vasari, Giorgio, 900 Willmann, Otto, 328
Vázquez de Mella, Juan, 860 Wilmotte, Maurice, 909-910
Vega, Lope de, 54, 759 Windelband, Wilhelm, 689 n.
Velázquez, Diego de, 182, 201, 447, Windthorst, Ludwig Josef Ferdinand
522-524, 539, 808, 814 n., 898, Gustav, 547
900 Worringer, Wilhelm, 437-439, 441-
Venizelos, Eleutherios, 851 445, 447-450

1030
Wulfaldo, abad, 284 n. Zetzner, Juan Eberardo, 129-132
Wundt, Wilhelm, 68, 394, 624, 626 Ziehen, Theodor, 644
Zielinski, Thaddeus, 457
Xeque, Muley, 572 Zola, Émile, 825
Zuloaga, Daniel, 531, 533
Zayas, y Beaumont, Antonio de, Zuloaga, Ignacio, 238, 342-344, 529-534
duque de Amalfi, 241241 Zulueta, Luis de, 351, 367, 879-881

1031
ÍNDICE TOPONÍMICO

Achrut, 414-416, 418, 429 Andalucía, 131, 383, 529


África, 117, 174-175, 188, 208, 257, Anjou, 272, 297, 306
373, 411, 414, 425, 431, 433, 445, Aquitania, 295, 307, 445
571, 576, 732, 734, 736, 775, 832, Arabia, 225, 441
851, 912 Arach, el, véase Larache
Agadir, 575-576 Aragón, 141, 190
Albania, 832 Aranjuez, 580, 639-641
Alcázar-Quibir, 575 Aravaca, 558
Alejandría, 775 Arcila, 572
Alemania, 41-43, 47, 50-54, 60-64, Argel, 425, 574, 761
67-86, 89-91, 95, 111, 113-114, Argelia, 413-414, 421, 425-426,
133-139, 153, 180-181, 196, 209, 432
211, 214, 221, 225, 228, 244-246, Argentina, 101, 470
253, 307, 312, 329, 332, 336-337, Arizona, 368
371, 408, 439, 452, 455-457, 459- Armoricana, península, 207
460, 462, 464, 469-470, 473, 485, Arras, 289
502, 505, 508, 511-512, 515, 521- Artois, 272
525, 529, 546-547, 552, 567, 569, Asia, 90, 117, 186, 224, 798
571, 575, 634, 682, 744, 758, 841, Asia Menor, 851
848, 850, 860, 871, 898, 906, 908- Asiria, 25
913, 916 n., 1011, 1016 Asturias, 67
Algeciras, 420-422, 427 Atenas, 78, 101, 185, 284, 332, 334,
Alsacia, 129 457, 469, 776, 818, 1004
Altamira, 445, 786 Ática, 118, 241, 786
América, 26, 66, 188, 411, 460, 469- Atienza, 436
471, 517, 541, 581, 583, 586, 588, Atlántico, 470, 573, 871-872
662, 840, 872-873, 908 Atlántida, 146, 411

1033
Atlas, 59, 413, 426-428, 430, 432 Calpe, 775, 846
Aurillac, 298 Camarga, 471
Austria, 485, 850, 912 Cambray, 306
Auvernia, 295, 298 Cambria, 149
Auxerre, 302 Campos, tierra de, 67
Aventino, 43, 743 Canarias, 161, 356, 411
Cartago, 775, 780
Babilonia, 41 Casablanca, 421-422, 574-575
Balcanes, 851 Casba Saida, 415
Barcelona, 42, 129, 159-160, 324, Castilla, 61, 339, 351, 523, 533, 572,
349-350, 352, 372-373, 576, 597, 574, 585, 803
663, 733, 736, 775, 836, 920 Cataluña, 136, 159, 169, 207, 217,
Basilea, 80, 281 235-236, 320, 340, 349-351, 560,
Baviera, 512 885
Bayona, 580 Centroamérica, 470, 872
Bélgica, 67, 299, 868, 1011 Ceuta, 422, 575
Beni-Bu-Ifror, 417 Champaña, 272, 289
Berlín, 41, 44-48, 50-53, 59, 62, 70- Chartres, 276, 295
71, 74, 76-77, 82-83, 133, 254, 508- Chile, 258
509, 511-512, 523, 575 China, 185, 190, 388, 441, 470, 534
Bilbao, 217-218, 220, 222, 227, 230, Ciempozuelos, 76
379, 403, 663, 920 Citerea, 16
Bizancio, 92 Cluny, 280-282, 302, 308
Blois, 295 Colonia, 42
Bolonia, 112 Compiègne, 288
Bonn, 74 Constantinopla, 300, 851
Borgoña, 269, 271-272, 295-296 Córdoba, 120, 250, 298, 300, 912
Bosnia y Herzegovina, 498-499 Coria, 151
Bremen, 329 Corinto, 457
Breslau, 74, 508 Covadonga, 67
Bretaña, 272 Creta, 525, 775
Bruselas, 519 Criptana, 640, 812
Buenos Aires, 519, 525, 587 Crotona, 112
Bulgaria, 833 Cudillero, 902
Burdeos, 904
Buxía, 250 Dahomey, 205
Dalmacia, 498
Cáceres, 904 Damasco, 384-385
Cádiz, 129, 132, 554, 578-579, 581, Dar el Bayda, véase Casablanca
584, 586-588 Dardanelos, 851-852

1034
Dchebel Uarca, 413 Esparta, 1006
Dijon, 302 Essen, 457, 734
Dinamarca, 530 Estados Unidos, 60, 249, 259, 329,
Dordogne, 445 348, 471, 485, 525, 848, 860, 893
Düsseldorf, 457 Estambul, 851
Estrasburgo, 74, 129
Egeo, mar, 471, 774 Europa, 25, 59, 63, 67-69, 92, 102,
Egipto, 87, 101, 104, 139, 442, 919 114, 117, 123, 129, 133-135, 142,
Escandinavia, 329 152-153, 160, 174, 177, 181-186,
Escocia, 102 188-191, 208, 210, 212, 214, 237-
Escorial, El, 93, 763, 794 238, 241, 243, 246-251, 256-257,
España, 13-15, 32, 35, 37, 47, 52-54, 266, 299, 322, 324-325, 336-338,
63-73, 75, 77-80, 87-88, 90-91, 93, 340, 351, 355, 366, 371, 388, 403-
95, 97, 99, 106, 111-114, 119, 405, 407, 409, 411, 429, 432, 436,
123-124, 129-132, 135, 137-142, 445, 452, 461-463, 467, 469-471,
148, 151-153, 156, 158-160, 166, 474, 502, 508, 516, 518, 521, 525,
170, 172-173, 175-177, 182-184, 529, 534, 546, 552-553, 555-556,
186-194, 197-201, 205-212, 214- 564, 570-571, 573-574, 578, 598,
216, 219, 222-224, 228-229, 235- 603-604, 624, 645, 722, 725, 734,
238, 240-244, 247, 250-251, 253, 737, 739, 759, 775-776, 790, 796,
255-259, 312, 317-320, 324, 327, 824, 831-832, 846-847, 850-852,
336-340, 342-343, 345-348, 351, 856, 861, 870-871, 875, 892, 894,
353-355, 357-358, 361, 363, 365- 898, 907-908, 910, 914, 931
367, 369-381, 383, 388, 401-405, Extremadura, 235, 772
408-409, 411-413, 421-422, 426,
436-437, 444, 446, 450, 452, 454- Farjana, 415
456, 458, 460-461, 463, 484, 515- Fedala, 575
518, 522-524, 529, 534, 537-543, Fenicia, 185, 242
549-551, 559-564, 566-567, 569- Ferrol, El, 903-904
574, 576-580, 582, 584-585, 588, Fez, 240, 242-243, 412-413, 418-419,
591-597, 599-600, 602-620, 634, 427-430, 432, 572, 860
639-641, 655-657, 659-660, 662- Finisterre, 471
663, 682, 709-710, 712-726, 729- Flandes, 66, 272, 411
744, 747-750, 753, 758, 762, 770- Florencia, 515
771, 775, 777, 783, 785-788, 790- Francfort, 820
793, 797, 823, 829-831, 833-834, Francia, 35, 61-62, 69, 73, 78, 82,
836-840, 844-848, 850, 852-855, 89-90, 101, 113-114, 125, 134,
857, 860-865, 870-877, 880, 882- 137, 153, 158-159, 163, 183, 196,
890, 892-893, 895-897, 900, 906- 211, 241, 244, 263-264, 266-267,
909, 912-913, 920, 922, 926, 1008 276, 278, 283, 285, 288-289, 292,

1035
295, 298, 300, 305-308, 311-312, Ilión, véase Troya
329, 332, 337, 367, 408, 413-414, India, 981
416-417, 421-425, 427, 431-432, Indias, véase América
451-453, 455, 457, 459-460, 462, Inglaterra, 60-61, 67-69, 95, 111,
465-467, 469-470, 472, 502, 505, 114, 137, 153, 183, 207, 211, 214,
516, 521-522, 529, 541, 546, 555- 224-225, 244, 254, 268, 329, 337,
556, 569, 571-575, 583-585, 744, 452, 458, 462, 469-470, 502, 505,
758, 775, 777, 850, 860, 868, 904- 546, 584, 596, 665, 744, 758, 838,
905, 907, 909-912, 1006, 1013- 850, 859-860, 870-872, 875, 907,
1015 910-912, 1009, 1015
Friburgo, 74 Italia, 54, 66, 95, 122, 134-135, 153,
183, 211, 242, 244, 289, 299, 302-
Galia, 269, 276, 286, 289 303, 312, 411, 457-458, 469, 485,
Galicia, 3, 4, 277, 904 498, 502-505, 514-518, 521, 523,
Galitzia, 868 525, 546, 572, 758, 775, 777-778,
Génova, 276 832-833, 841-842, 845, 850-852,
Germania, 299, 776-777, 841 860, 912
Gibraltar, 413, 429
Gijón, 901-902 Japón, 441, 774
Ginebra, 513, 520 Java, 387
Goa, 186 Jena, 41-42
Gorze, 282 Jericó, 761
Gottinga, 624, 627 Jerusalén, 246, 249, 289, 298, 300,
Gran Bretaña, véase Inglaterra 305, 308, 311-312
Granada, 250, 576, 870, 872, 874, Joigny, 304
879-880 Jonia, 786
Grecia, 66, 69, 95, 97, 104, 117-118,
122-124, 134, 139, 190, 225, 241, Karachi, 572
249, 267, 388, 444, 447, 469, 472, Kebdana, 413
537, 774-776, 778, 786, 798, 800- Kom-el-Ajmar, 445
801, 804-805, 815, 818-819, 821,
833, 851-852, 856, 990 La Mancha, 62, 542, 640, 810-811
Groenlandia, 734 La Meca, 430
Guadarrama, 100, 103, 195, 756-757 Lacio, 466
Guyena, 272 Larache, 421, 429, 572, 575
Leipzig, 244-246, 253
Hamburgo, 137, 463, 501 Lepanto, 402, 710
Heidelberg, 74 Líbano, 350, 351
Hungría, 388 Lieja, 1011
Limoges, 289, 312

1036
Lisboa, 902 Milán, 584
Lixa, 572 Mogador, 421, 571, 574, 575
Loira, 293, 295 Mogreb, 411, 426, 571, 572, 574
Lombardía, 289 Molina, 583
Londres, 235, 470, 867 Monte Cassino, 305
Lorena, 306, 311 Montiel, campo de, 259, 812
Lucus, 573-575 Morima, río, 575
Lyon, 281 Mouzon, 280
Múnich, 74, 439, 506, 523
Mâcon, 280, 307 Münster, 74
Madagascar, 421 Murcia, 854, 855
Madelaine, La, 445
Madrid, 14, 34, 35, 41, 71, 102, 112, Nápoles, 135, 496, 497, 579
117, 129, 181, 191, 219, 220, 222, Nervi, 1001
230, 324, 346, 347, 349, 351, 352, Nevers, 272
363, 455, 520, 522, 524, 541, 542, Nicea, 305
553, 609, 725, 742, 831, 836, 862, Normandía, 267, 271, 273
866, 885, 886, 919, 926, 1007, Norteamérica, 69, 368
1008 Nueva Caledonia, 421
Magna Grecia, 786 Nueva España, 839
Maine, 297 Nueva Galicia, 25
Málaga, 780 Nueva Holanda, 67
Mannheim, 41, 43 Nueva York, 3
Manzanares, río, 558, 757 Nueva Zelanda, 92, 93
Mar Chica, 412, 416-418
Marburgo, 424, 455, 459, 1015 Odesa, 851
Marianas, islas, 473 Olimpo, 592
Marmoutier, 293 Ontígola, 756
Marrakech, 413, 427, 432 Orán, 421, 574
Marruecos, 54, 248, 411-433, 502, Orleáns, 289-291, 296, 305
516, 534, 549, 571-577, 733-736, Orvieto, 498
885-888 Ostia, 775
Marsella, 574, 775, 780
Martín, río, 575 Países Bajos, 32
Mazagán, 429, 574 Palencia, 119
Melilla, 247, 410, 412, 413, 417, 418, Palestina, 242, 305
424, 429, 515, 572, 575, 845 París, 14, 54, 97, 135, 191, 200, 242,
Ménilmontant, 418 254, 257, 279, 286, 306, 313, 452,
Mesopotamia, 52 453, 468, 475, 509, 510, 522, 524,
México, 25, 586, 839, 840 529-531, 533, 571, 582, 807

1037
Patagonia, 77 San Basilio, 284
Patmos, 300 San Dionisio, 286
Pavía, 293 San Mesmín, 285
Penchab, 225 San Petersburgo, 456, 582
Peñón, el, 415 San Ricario, 283
Persia, 441 San Sebastián, 903
Perú, 588 Santa Cruz, 289, 290, 296
Piamonte, 135 Santa Cruz de Mar Pequeña, 412
Pireo, el, 774 Santander, 445, 902
Polonia, 137, 139, 388, 758, 868 Santiago de Compostela, 305
Pompeya, 194, 231 Segovia, 99, 103, 533
Port Say, 414-418 Senegal, 413, 414
Portugal, 336, 456, 870-872 Senegambia, 432
Potsdam, 45, 50, 51 Sennaar, 582
Prusia, 46, 51, 71, 76, 130, 137, 139 Sens, 296, 299
Serbia, 833
Rabat, 574 Sevilla, 250, 470, 576, 912
Ragusa, 498 Sicilia, 129, 775, 786
Rávena, 303 Sigüenza, 436
Reims, 276, 282, 287-289, 293, 298, Sinaí, 131, 595
299, 306 Siracusa, 354
Rif, 324, 410, 411, 413, 428-430, 549, Siria, 322
573, 734 Soria, 117
Roma, 69, 95, 104, 134, 267, 284, Sudamérica, 14, 15, 470, 641, 872
286, 288, 289, 293, 294, 296, 299- Suiza, 512, 853, 893, 899
301, 305, 309, 371, 379, 425, 447, Susa, 304
467, 525, 530, 537, 538, 774, 775,
778, 780, 832, 833, 842 Tadla, 432
Rosas, 129 Tafilete, 413, 430
Rumanía, 833, 851, 852 Tamrirt, 413
Rusia, 188, 388, 509, 541, 912 Tánger, 421, 429, 431, 574, 575
Tarudant, 576
Safi, 422, 574, 575 Taza, 413
Sáhara, 411, 432 Tetuán, 421, 422, 427, 572, 575, 720,
Saida, 415, 417 771
Saint Léger, 304 Theil, 296
Saint-Maur-des-Fossés, 287, 294 Thüngen, 445
Salamanca, 82, 217, 220, 221, 257- Thuringia, 312
259, 446, 662, 663 Tibesti, 412, 734
Salomón, islas, 88 Tibet, 412

1038
Tlaxcala, 587 Uchda, 415
Toledo, 3, 249, 250, 521, 524, 525, Ued Nun, 432
584
Tolosa, 272 Valaquia, 506
Tombuctú, 413, 431 Valencia, 576
Tonnerre, 304 Vasan, 430
Tournus, 307 Venecia, 135, 525
Tours, 279, 281, 295, 299 Venezuela, 205
Trafoi, 499 Versalles, 50, 51, 61, 571
Transvaal, 502 Vesubio, 194
Tremecén, 576 Vich, 298
Trentino, 832, 851 Vichy, 571
Trento, 496, 497, 850 Victoria-Nyanza, 186
Trieste, 832 Viena, 474, 475, 484, 485, 541
Trípoli, 502-504, 515, 516
Tripolitania, 504 Worcester, 476, 486, 492
Troya, 5, 582 Wurzburgo, 74
Tubinga, 74, 77
Túnez, 411, 414, 421, 425, 426 Zaragoza, 187
Turquía, 388, 518, 851 Zeluán, 417, 419
Zugarramurdi, 145

1039
Indices tomo II
ÍNDICE ONOMÁSTICO

Abenjaldún, véase Ibn-Jaldun Aviraneta, Eugenio, 211, 215, 219,


Aben-Saud, 773, 774 220, 232, 233, 237, 238
Agustín, santo, 703, 727, 764 Azorín, 28, 233 n., 236, 237, 291-293,
Alcántara, Francisco, 58, 257, 658 296-303, 306-313, 317, 318, 320-322
Alcibiades, 55
Alejandro III, 106 Bach, Johann Sebastian, 591
Alejandro Magno, 802 Bachhofen, Johann Jakob, 534
Alejandro Severo, 648 Bacon, Francis, 328
Alí-Bey, véase Badía, Domingo Badía, Domingo, 773 n.
Alomar, Gabriel, 89 Bagaría, Luis, 3
Álvaro de Córdoba, 710 Balparda, Gregorio de, 86
Anaxágoras, 148 Balzac, Honoré de, 237
Anaximandro, 42 Baraize, 619
Angélico, beato, 11, 432 Barbarroja, Federico I, 667
Angell, Norman, 333 n. Barnés, Domingo, 399
Antístenes, 93 Baroja, Pío, 211-215, 217, 219, 220,
Antonio de Padua, santo, 19, 24, 496 224-246, 249-258, 260, 261, 298,
Arago, Dominique Françoise, 950 311, 317, 370, 379, 478, 489, 944,
Aristipo de Cirene, 824 945
Aristóteles, 66, 161, 263, 308, 330 n., Barrès, Maurice, 33, 53, 109, 126
338 n., 355, 475, 505 n., 508, 515, Bayardo, 631
516, 636, 638, 639, 684, 724 Beaumont, Jean de, 551
Arquímedes, 221, 582 Bécquer, Gustavo Adolfo, 96, 631
Arriaza, Juan Bautista, 312 Beethoven, Ludwig van, 45, 87, 136,
Artbauer, Otto C., 769 n. 367, 368, 373, 591
Astarloa, Pedro Pablo de, 79 Bejarano, Jacinto, 299, 303, 321
Averroes, 710 Bell, Gertrudis, 775 n.

951
Bellotti, 133 Casimir-Périer, Jean, 950
Benfey, Theodor, 24 Cervantes, Miguel de, 34, 40, 72, 111,
Bentham, Jeremy, 812 218, 260, 419, 552, 553, 663, 664,
Bergson, Henri, 225, 231, 251, 312, 671, 745
348 n. César, Cayo Julio, 610, 611, 618, 643,
Bernhardi, Friedrich von, 329 648, 652, 653, 667
Berthelot, Marcelin, 35, 52 Cézanne, Paul, 69, 70
Bismarck, Otto von, 16, 29, 459 Chateaubriand, François René,
Blondel, Maurice, 25 vizconde de, 53, 128, 369, 370,
Borchardt, Carl Wilhelm, 801 481, 590, 630, 650, 701, 702, 949
Borgia, César, 117, 569 Cicerón, Marco Tulio, 140, 540, 618,
Bossuet, Jacques-Bénigne, 698, 813 652, 653, 718, 830
Boudard, Giovanni Battista, 79 Cid Campeador, (Rodrigo Díaz de
Bougainville, Louis-Antoine, 109, Vivar), 185, 190, 534, 540, 554,
408 804
Bouguereau, Adolphe, 367 Claparède, Edouard, 221 n.
Boulainvilliers, Henri de, 543 Clarín, 391 n.
Boulanger, Georges, 55 Claudio Marcelo, Marco, 710
Bourrienne, Louis Fauvelet de, 100 Cleopatra, 65
Buckle, Henry Thomas, 489 Clodio, Publio Apio, 652
Buda, 41, 524 Cocteau, Jean, 367
Buffon, Georges-Louis Leclerc, comte Cohn, Jonas, 335 n.
de, 178 Comte, Auguste, 130, 229, 371, 442
Burell, Julio, 5 Confucio, 360, 524
Burton, Richard Francis, sir, 775 n. Constant, Benjamin, 168, 276, 280
Byron, George Gordon, lord, 213, Cook, Thomas, 408, 734
215, 630, 637 Copérnico, Nicolás, 297
Corot, Camille, 130
Cagliostro, Giuseppe Balsamo, conde Corpus Barga, 556, 608
de, 491 Costa, Joaquín, 102
Cambó, Francisco, 612, 615 Courbet, Gustave, 130
Camerarius, Joachim, 17 Cristina, reina de Suecia, 229, 708
Campoamor, Ramón de, 545 Cristo, véase Jesucristo
Camps, Valenti, 246 Croce, Benedetto, 258
Cánovas del Castillo, Antonio, 496 Cromwell, Oliver, 127, 327, 543
Carlos II, 787 Cuartero, José, 139-141
Carlos III, 786
Carlos V, 15, 662 D’Annunzio, Gabriele, 133
Carlyle, Thomas, 28, 103, 342, 827 Dante, 120, 293 n., 295, 370, 371,
Carrel, Alexis, 574 515, 617, 782

952
Dantín Cereceda, Juan, 388, 488, 489 Fechner, Gustav Theodor, 65
D’Arbois de Jubainville, Henry, 79 Federico II el Grande, 638
D’Epinay, Louise, 22 Felipe II, 41, 285, 316, 658, 659, 661,
Darío, Rubén, 106, 147, 366 662
Darwin, Charles Robert, 29, 113, 227, Felipe IV, 143, 657
328-330, 384, 407, 410, 634, 684- Fernando I, 105
687, 779 Fichte, Johann Gottlieb, 47, 327, 517,
David, rey, 574 614, 663, 664
Debussy, Claude, 365-368, 372, 373 Fidias, 83, 361, 587
Delacroix, Eugène, 143 Flaubert, Gustave, 53, 130, 307, 637
Delbrück, Hans, 637, 764 Fogazzaro, Antonio, 19, 21, 25
Delille, Jacques, 590 Fourier, Jean Baptiste Joseph, 65
Delitzsch, Friedrich, 64 France, Anatole, 36, 126, 359-361, 363
Demócrito, 113 Francisco de Asís, santo, 22, 569
Demóstenes, 141 Frank, Waldo, 812
Descartes, René, 32, 113, 127, 284, Franklin, Benjamin, 634
469, 516, 590, 667, 708, 816 Freud, Sigmund, 170, 247, 248, 425,
Diderot, Denis, 50, 61, 458, 524 567, 943
Diocleciano, 545, 649, 667 Frobenius, Leo, 461 n.
Diógenes, 174, 226, 824 Froebel, Friedrich Wilhelm August,
Dionisio II el Joven, 667, 724 423
Doutchef, Marcelli, 944 Funke, Max, 255, 256
Dostoievski, F. M., 311, 332, 637 Fustel de Coulanges, Numa Denis,
Doughty, Charles Montagu, 775 n. 96, 451 n.
Driesch, Hans, 283, 412
Duchesne, Louis, 25 Gabelentz, conde de, 79
Durero, Alberto, 15-17 Galileo (Galileo Galilei, llamado), 37,
113, 363, 693, 724, 814
Ebeling, 574 Galliani, abate Ferdinando, 22, 300
Echegaray, José, 478 Ganivet, Ángel, 109, 311, 311
Ehrenberg, Christian Gottfried, 547 Gavart, 767
Eichoff, 79 Gener, Pompeyo, 241
Einstein, Albert, 366, 568, 636 Gengis-Kan, 41, 524, 598, 667
Emerson, Ralph Waldo, 28 Giacomino da Verona, 79
Empédocles, 43, 320, 628 Giner de los Ríos, Francisco, 383
Escipión Emiliano, Publio Cornelio, Giotto di Bondone, 656
449, 450, 649 Gobineau, Joseph Arthur, conde de, 128
Esquilache, Leopoldo de Gregorio, Goebel, Karl, 685
marqués de, 786, 787 Goethe, Johann Wolfgang von, 23-25,
33, 36, 46, 48, 49, 55, 143, 161,

953
163, 168, 171, 199, 220, 226, 244, Hume, David, 327
253, 276, 295, 300, 301 n., 361, Huret, Julio, 106
370, 387, 458, 508, 517, 652, 668 n., Hutten, Ulrich von, 608
688, 693, 707, 782, 783
Góngora y Argote, Luis de, 710 Ibn-Batuta, 160
Goya, Francisco de, 117, 119, 143, Ibn-Jaldun, 761-768, 772-774
144, 783, 787 Ibsen, Henrik, 311
Gracián, Baltasar, 548 Ignacio de Loyola, santo, 48, 114
Gracos, 649, 650 Infantado, duque del, 188
Graebner, Fritz, 442 Inglés, Jorge, 777, 781, 783
Greco, El, 39, 44, 70, 111, 117, 119, Ingres, Jean-Auguste-Dominique,
217, 218, 232, 285, 287, 288 795
Grocio, Hugo, 335 Isócrates, 83
Guevara, fray Antonio de, 556
Guillermo II, káiser, 54 Janet, Pierre, 334
Guizot, François, 636 Jeans, James Hopwood, 523
Jennings, Herbert Spencer, 412, 413 n.,
Hauptmann, Gerhart, 82, 84, 85 692
Hebbel, Friedrich, 172, 311, 577 Jesucristo, 17, 21, 22, 76, 92, 101,
Hedin, Sven, 256 284, 285, 475, 476, 697
Hegel, Georg Wilhelm Friedrich, 92, Jiménez, Juan Ramón, 534, 535
96, 164, 229, 238, 327, 337 n., 424, Joubert, Joseph, 409
599, 667-678, 736, 772, 805, 812 n., Juan Bautista, santo, 482, 483
822 Juan de la Cruz, santo, 12
Heine, Heinrich, 40, 106, 265, 294, Juan de Segovia, 312 n.
369, 407, 696, 701, 706 Juan Evangelista, santo, 288
Helmholtz, Hermann Ludwig Juan Manuel, infante don, 160
Ferdinand von, 299 Jung, Carl Gustav, 597
Heráclito, 300, 355, 815, 819
Herder, Johann Gottfried, 116 Kant, Immanuel, 35, 65, 66 n., 113,
Hering, Ewald, 310 181, 229, 278, 327, 505, 517, 580,
Herodoto, 109, 801 664, 667, 729, 748 n.
Hertling, Georg von, 25 Kefrén, faraón, 619
Hertwig, Oskar, 411 n. Kepler, Johannes, 366
Homero, 61, 95, 195, 198, 207, 261, Keyserling, Hermann, conde de, 597 n.
523, 585, 731 Kierkegaard, Sören, 308, 506
Hoyer (seudónimo), 132 Klages, Ludwig, 589 n.
Hugo, Victor, 128, 367, 949 Kohnstamm, Oskar, 686
Huizinga, Johan, 551 Kraft, Adam, 17
Humboldt, Wilhelm von, 79 Krates el Tebano, 226

954
Kraus, Oskar, 338 n. Ludovico el Mozo, 134
Kretschmer, Ernst, 693 Luis XVI, 948
Luis de León, fray, 177, 240
La Rochefoucauld, 300 Lutero, Martin, 569
Laberthonnière, Lucien, 25
Lafora, Gonzalo Rodríguez,571 Machado, Antonio, 148
Laforgue, Jules, 366 Machado, Manuel, 146, 147
Lamarck, Jean-Baptiste de, 410 Maeztu, Ramiro de, 27, 28
Lamartine, Alphonse de, 367, 369, Mahoma, 773
949 Maimónides, 532, 710
Larra, Mariano José de, 304, 312 n., Mallarmé, Stéphane, 181, 481, 698
947 Malthus, Thomas Robert, 328
Larramendi, Manuel de, 79 Manet, Édouard, 130, 143
Lassalle, Ferdinand, 345, 777 Mann, Thomas, 83
Lawrence, Thomas Edward, 775 n. Marañón, Gregorio, 412 n., 578
Le Bon, Gustave, 343 n., 349 n. Marción, 607
Le Roy, 25 Marco Aurelio, 621, 622
Leibniz, Gottfried Wilhelm, 40, 92, Margallo, general, 768
162, 175, 218, 219, 308, 469, 517, Marx, Karl, 29, 99, 345, 634-636
590, 595 Masdeu, Juan Francisco, 79
Lemos, Pedro Fernández de Castro, Masqueray, Emile, 769 n.
conde de, 552, 553 Mauclair, Camille, 117
Lenclos, Ninón de, 364 Maupassant, Guy de, 130
Lenin, (Vladímir Ilich Uliánov, Mazza, 133
llamado), 812 Mehlis, Georg, 335 n.
León, Diego de, Conde de Belascoáin, Meier-Graefe, Julius, 108-111, 198
631 Meissonier, Ernest, 367
Leonardo da Vinci, 45, 119, 132-138, Mena, Juan de, 95
143, 144, 660 Mendelssohn, Felix, 365, 372
Letamendi, José de, 411 n. Mendelssohn, Moses, 52
Lherminier, 949 Menéndez Pelayo, Marcelino, 107
Lippi, Fra Filippo, 380 Menéndez Pidal, Ramón, 534, 540
Locke, John, 127 Mérimée, 221, 222
Loening, Leopold von, 340 n. Mesonero Romanos, Ramón, 312 n.
Loisy, Alfred, 25 Meyer, Eduardo, 642 n., 800, 803, 943
Lomazzo, Giovanni Paolo, 137 Michelet, Jules, 128, 829 n.
López-Picó, Josep Maria, 944 Miguel Ángel, 116, 133, 136, 137,
Lorenzo, santo, 658, 659, 661 555, 624, 660, 661, 704
Lucano, Marco Anneo, 494 Milcíades, 637
Luciano de Samosata, 16 Mill, John Stuart, 229, 442, 508

955
Milton, John, 42 Novelli, 103, 104, 107
Minocchi, Salvatore, 25 Núñez de Arce, Gaspar, 367
Mirabeau, Honoré Gabriel Riqueti,
comte de, 128, 141 Ochoa, Eugenio de, 947
Möbius, Martin, 684 Oliveira Martins, Manuel, 80
Mommsen, Theodor, 642, 718 n., Orleáns, Felipe, duque de, 827
719, 810 Ortiz Echagüe, José, 784, 785, 788
Monet, Claude, 367, 791, 794 Ovidio, Nasón, Publio, 147, 501
Montaigne, Michel de, 91, 127, 155,
240, 299, 300, 302 Palacios Rubios, doctor, 662
Montalbán, Álvaro de, 107 Panini, 24
Montesquieu, Charles-Louis de Pardo Bazán, Emilia, 4, 5
Secondat, barón de, 489 Paredes, Vicente, 944
Montlosier, François-Dominique de Parménides, 409 n., 819
Reynaud, comte de, 543 Pascal, Blaise, 198, 371, 381, 494,
Morand, Paul, 621 532
Moreno Carbonero, José, 60 Pavlov, Iván Petrovich, 283, 944
Moreno Villa, José, 944 Pérez de Ayala, Ramón, 112
Morgan, Conwy Lloyd, 943 Pericles, 296, 587, 621
Mouliéras, Auguste, 769 n. Pestalozzi, Johann Heinrich, 97, 98,
Müller, Arnim, 684 n., 693 425
Murri, Romolo, 25 Petrarca, Francesco, 703, 782
Musset, Alfred de, 701 Philby, Harry Saint John Bridger,
Mussolini, Benito, 612 774 n.
Philipon, Édouard, 77, 80
Napoleón I, 66, 68, 100, 231 n., 591, Philips, 79
679, 801, 948 Pi y Suñer, Augusto, 411 n.
Natorp, Paul, 95, 97 Picasso, Pablo Ruiz, 563, 656
Newton, Isaac, 32, 40, 41, 119, 127, Piderit, Theodor, 687, 779
366, 510, 570, 590, 636, 763 Píndaro, 83, 300, 572, 587
Nieremberg, Juan Eusebio, 362, 363, Pirkheimer, Willibald, 16, 17
377 Plana, Alexandre, 944
Nieto, José, 322 Platón, 23, 36, 41, 65, 66, 70, 79,
Nietzsche, Friedrich, 28, 29, 88, 107, 83, 93, 96, 97, 100, 113, 140,
110, 162 n., 195, 230, 231, 251, 147, 160, 161, 176, 177, 280,
274, 300, 333, 365, 409, 479, 517, 284, 330 n., 362, 409 n., 420 n.,
569, 621, 645, 662, 779, 830, 947 467, 470, 505 n., 506, 515, 587,
Nijinsky, Vaslav Fómich, 446 607, 649, 662, 663, 667, 724, 753,
Novalis (Friedrich, barón von 790
Hardenberg, llamado), 12 Plotino, 177, 280

956
Plutarco, 409, 794 Rubens, Petrus Paulus, 104, 111, 133
Pompadour, Jeanne Antoinette Russell, Bertrand, 813
Poisson, madame de, 700
Poussin, Nicolas, 111, 192, 193, 196- Sacristán, psiquiatra, 571
199, 943 Saint-Simon, Claude-Henri, conde de,
Prager, Hans, 335 n. 636
Proust, Marcel, 790-798 Sancara, filósofo, 324
Ptolomeo, 297 Santillana, marquesa de, 777-783
Saúl, 169
Quevedo, Francisco de, 275 Scheler, Max, 323-351, 635, 682 n.
Schelling, Friedrich Wilhelm Joseph
Rabelais, François, 127 von, 327, 499-501, 672
Racine, Jean, 625, 698 Schiller, Johann Christoph Friedrich
Rafael, 180, 367, 443, 782, 783, 794 von, 173, 825
Ramsés III, 16 Schlegel, Friedrich von, 49, 814
Ranke, Johannes, 574 Schleiermacher, Friedrich, 332
Ranke, Leopold von, 764 Schomberg, comandante de la guardia
Rathenau, Walther, 408 n., 601 flamenca, 787
Rätzel, Friedrich, 823 Schopenhauer, Arthur, 231, 313, 458,
Regiomontano, (Johan Müller, 517, 546, 637, 646
llamado), 17 Schroer, 25
Regoyos, Darío de, 432, 434 Schulten, Adolf, 789
Rembrandt, 73, 787 Schumann, Robert Alexander, 372
Renan, Ernest, 24, 27, 31-54, 111, Schwartz, Eduard, 226
128, 387, 415, 774, 824 Seabrook, William Buehler, 775 n.
Reni, Guido, 367, 702 Seeck, Otto, 266, 540
Renoir, Pierre-Auguste, 795 Segonzac, marqués de, 769 n.
Richepin, Jean, 125 Semon, Richard, 310
Riegl, Alois, 386 Semper, Gottfried, 634
Riego y Núñez, Rafael del, 232 n. Senador, Julio, 944
Rivas, Ángel de Saavedra, duque de, Séneca, Lucio Anneo, 710
710 Servet, Miguel, 813
Robespierre, Maximilien de, 543 Sforza, Francesco, 133
Rodrigálvarez, vaquero de Sigüenza, Shakespeare, William, 45, 91, 104,
186, 187, 189, 190 105, 107, 172, 319, 447, 448
Roger de Flor, 631 Siguardo el Fuerte, 639
Rostovzeff, Yákob Ivánovich, 810 Sigüenza, José de, 316
Rousseau, Jean-Jacques, 135, 198, Silva, marqués de, 22
408-410, 425 Simmel, Georg, 233 n., 305 n.
Roux, Wilhelm, 283 Slane, William Mac Guckin de, 761

957
Sócrates, 141, 170, 284, 572, 587, Thiers, Adolphe, 950
662, 830 Tibulo, Albio, 333
Sófocles, 173 Tieck, Ludwig, 663
Soltura, José María, 449 Tintoretto, 111
Sombart, Werner, 390 n., 414 n., 453 Tirteo, 639, 640
Soult, Nicolas-Jean de Dieu, duque de Tiziano, 111, 192-199, 656, 943
Dalmacia, 950 Tomás de Aquino, santo, 553
Spencer, Herbert, 327, 328, 544, 546, Torres Quevedo, Leonardo, 377
684, 686, 694 Trajano, Marco Ulpio, 670
Spengler, Oswald, 300 n., 391 n., Treitschke, Heinrich von, 349
493 n., 620, 621, 644, 645, 699, 711, Tucídides, 300
820 Tudela, Pepe, 449- 451, 454
Spinoza, Baruch, 33, 36, 41, 49, 50, Tutmosis IV, 620
52, 101, 113, 590, 667 Tyrrell, George, 25
Squilace, véase Esquilache
Stammler, Rudolf, 339 Uexküll, Johann Jacob von, 283, 418 n.,
Starling, Ernest Henry, 412 422 n., 944
Steinen, Kart von der, 534 Unamuno, Miguel de, 47, 49, 84, 102,
Stendhal, (Henry Beyle, llamado), 42, 147, 569
53, 213, 230, 234, 240, 241, 250,
251, 280 n., 300, 311, 369, 441-444, Vaihinger, Hans, 162 n.
701, 702, 794, 795, 803 Valdés, Juan de, 165
Stephano, (Charles Estienne, llamado), Valera, Juan, 320
24 Valle-Inclán, Ramón María del, 121,
Strauss, Richard, 459 233 n.
Strawinsky, Igor Fedorovich, 372, 373, Van Loo, Louis Michel, 39
444, 457 Vasari, Giorgio, 135, 137
Vázquez de Arce, Martín, 188
Tácito, Cayo Cornelio, 80, 648, 740 Vega Inclán, marqués de la, 623, 627,
Taine, Hippolyte, 48, 129, 213, 234, 631
489, 492, 659 Vega, Lope de, 13, 509, 510
Tapia, Eugenio, 312 Velázquez, Diego, 34, 117, 119, 143,
Tayllerand, Charles-Maurice, príncipe 144, 171, 176, 192, 193, 198, 199,
de Bénévent, 950 322, 557, 656, 943
Temístocles, 637, 638 Verlaine, Paul, 131, 366, 367, 458
Tenreiro, Ramón, 19 Vico, Giambattista, 766
Teopompo, 79 Villiers de l’Isle Adam, Auguste,
Teresa de Jesús, santa, 32, 380 conde de, 555
Thierry, Augustin, 128, 543 Virgilio Maron, Publio, 16

958
Vischer, Peter, 16 Wilamowitz-Moellendorff, Ulrich
Voltaire (François-Marie Arouet, von, 420 n., 944
llamado), 24, 41, 127, 128, 590, Winckelmann, Johann Joachim, 361, 458
698, 813 Worringer, Wilhelm, 386, 588 n.
Vulpius, doctor, 61, 76 Wreen, 636

Wagner, Richard, 365, 367, 457-459 Zola, Émile, 130


Weber, Max, 526, 635, 644-648, 651 Zorrilla, José, 367
Weissmann, August, 363, 410 n. Zozaya, Antonio, 401, 402, 406
Wells, Herbert George, 323, 332, 341, Zubiaurre, Ramón de, 395-398
342, 626 Zubiaurre, Valentín de, 395-398
Whistler, James Abbott Mac Niell, 145 Zuloaga, Ignacio, 58-61, 116-122,
Wickhoff, Franz, 144 287, 288, 555, 656

959
ÍNDICE TOPONÍMICO

África, 79, 249, 717, 718 Ática, 83, 639, 716


África Menor (o del Norte), 759-776 Atienza, 537
Aguilar de Campoo, 537 Australia, 735
Alcarria, 384 Ávila, 187, 532
Alcuneza, 189 Aviñón, 823
Alemania, 37, 76, 83 110, 111, 172,
256, 324, 327, 334, 336, 337, 341, Barahona de las Brujas, 534, 536
343, 345, 348 n., 350, 351, 456, Barcelona, 246, 617
664, 667, 700, 813 Bayreuth, 56
Algeciras, 769 Belén, 44
Algorta, 556 Bélgica, 343 n.
Almería, 110 Berlanga de Duero, 185, 537
Amberes, 949 Berlín, 453, 622, 736
América, 79, 265, 292, 313, 391, 667- Biarritz, 524, 562, 563, 817, 818
679, 732, 772, 776, 788, 812, Bilbao, 238, 556
Anatolia, 786 Biskra, 765
Arabia, 762, 773, 775 n. Bizancio, 775
Argelia, 771 Bolonia, 116, 782
Argentina, 125, 129, 266, 291, 468, Bretaña, 37, 710
734-755 Buenos Aires, 267, 291, 729, 734,
Asia, 54, 78-80, 524, 673, 771, 788, 802 736, 745, 749, 753, 754
Asia Menor, 79, 789 Burdeos, 492
Asturias, 377, 381, 383, 387-389, Burgos, 190, 238
391, 555, 730
Atenas, 48, 65, 83, 84, 88, 110, 296, Calcuta, 442
409 n., 451, 556, 637, 638, 659, Calpe, 80, 305
716, 740 Canaán, 564

961
Cangas de Onís, 944 777, 782, 785-787, 813, 814,
Cantabria, 555, 556 941,942,947,948,950
Carolinas (islas), 41 Esparta, 48, 409 n., 637, 639, 640,
Cartago, 763, 770, 775 716
Castilla, 148, 149, 185, 186, 306, Estados Unidos, 101, 543, 828
312, 347 n., 381, 383, 384, 387, Europa, 47, 54, 79, 102, 116, 122,
389, 488-490, 492, 493, 496, 531, 128, 160, 246, 258, 265, 271, 324,
534, 555, 658, 770 337, 383, 387, 397, 427 n., 444,
Cataluña, 47, 345 450, 452, 468, 470, 471, 488, 491,
Cauterets, 701, 704 537, 545, 589 n., 593, 612, 614,
Ceilán, 147 616, 617, 621, 637, 644, 645, 649,
China, 122, 318, 436, 734, 805 651, 662, 675, 677, 679, 696, 698,
Constantinopla, 13 700, 701, 734, 736 n., 738, 744,
Copenhague, 132 745, 770-772, 786, 788, 812, 818,
Córcoles, 312 828-831
Córdoba, 11, 12, 18, 78, 363, 532, 710
Corfinium, 650 Fenicia, 387
Coria, 219 Fez, 765
Creta, 419, 788, 789 Flandes, 781
Cuenca, 234 Florencia, 116, 135-137, 296, 396
Fontainebleau, 409
Dueñas, 378 Francia, 53-56, 127-130, 336, 343 n.,
432, 456, 488, 490, 493-496, 498,
Éfeso, 362 543, 629, 636, 697-700, 730, 814,
Egipto, 100, 126, 336, 669, 724, 799- 823
805 Frankfurt, 105
Elefantina, 804 Fuentes de Valdepero, 537
Eleusis, 84
Escorial, El, 205, 284, 306, 315 Galia, 653
España, 9, 28, 34, 47, 49, 54, 59-61, Garay, 396
72, 79, 80, 86-90, 97, 102, 108- Germania, 89, 677, 678, 823
111, 122, 124, 129, 139, 142, 146, Getafe, 312
159, 176, 187, 188, 213, 218, 230, Gibraltar, 80, 89
233, 235, 249, 254-257, 266, 267, Gijón, 112, 389, 945
271, 291, 302-308, 317-319, 321, Gizeh, 619
384, 388, 390, 391, 397, 406, 415, Granada, 188
429, 470, 494-498, 506, 515, 531, Grecia, 23, 25, 48, 54, 55, 72, 78, 82,
534-537, 540, 554-556, 563, 590 n., 83, 84, 140, 169, 177, 215, 226,
617, 618, 629-632, 651, 658, 661, 258, 278, 318, 408, 420 n., 450,
698, 700, 709, 745, 754, 769-771, 452, 501, 587, 588, 590, 637, 639,

962
662, 669, 694, 716, 717, 724, 772, Loja, 188
802, 830 Londres, 28, 111, 444, 453, 622
Grijota, 379 Lusitania, 786
Guadalajara, 186
Guipúzcoa, 396 Madrid, 23, 77, 238, 267, 284, 303,
304, 306, 386, 391, 441, 444, 449,
Hélade, 55, 83, 84, 588, 640, 764 451, 453, 487, 522, 523, 584, 623,
Hendaya, 487, 488 654, 655, 785, 786, 788, 949
Holanda, 343 n. Maladeta, 305
Hollywood, 818 Málaga, 112, 769
Horna, 190 Manresa, 48
Marburgo, 663
Iliria, 80 Marruecos, 122, 336, 345, 771
India, 307, 720, 734 Massalia, 84
Indias, las, 250 Medinaceli, 186, 191, 534
Inglaterra, 327, 329, 336, 341, 343 n., Méjico, véase México
350, 496, 598, 611, 717, 814, 948 Melanesia, 718
Israel, 531, 574, 765 Melilla, 760, 768, 769, 773
Italia, 54, 80, 136, 343 n., 608, 611, 613, Mendoza, 729
615, 617, 618, 650, 651, 781, 782 Metz, 55, 56
México, 215, 674
Jadraque, 312, 537 Milán, 116, 136, 441
Jaén, 188 Mileto, 42
Japón, 343 n., 436 Miraflores de El Palo, 112
Jonia, 83 Miranda de Ebro, 487, 488
Mombeltrán, 537
Kabylia, 770 Montefrío, 188
Kahena, 775 Monzón, 537
Mora, 188
La Mancha, 388 Moscú, 812
La Meca, 773, 774
Laconia, 640 Nápoles, 135, 396
Lagartera, 785 Navarra, 537, 555
Las Arenas, 556 Nedjd, 773, 774 n.
Leipzig, 61, 105, 255 Neguri, 556
Leire, 537 Nínive, 65
León, 380 Norteamérica, 512, 676, 677, 823
Lhasa, 256 Nubia, 804
Líbano, 52 Numancia, 449, 450
Lodz, 106 Nüremberg, 14-17

963
Silesia, 82
Oceanía, 673, 675 Siria, 46, 415
Olimpia, 84, 587 Socuéllamos, 809
Oviedo, 387, 389, 945 Soria, 149, 186, 449, 451
Oxford, 515 Sudamérica, 468, 667, 675, 745,
824
Padam-Aram, 64 Sudán, 461, 762, 771
Padua, 515
Países Bajos, 17, 829 n. (cítase Taití, 109, 408
también Holanda) Tartasia, 789
Palencia, 379 Teutoburgo, 540
Palestina, 481 Tlemecén, 765
Palmira, 786 Tobba, 765
Paredes, 379 Toledo, 18, 39, 285
París, 16, 37, 106, 118, 176, 215, 218, Tombuctú, 771
287, 296, 389, 441, 442, 444, 453, Tracia, 80
515 Treguier, 35
Pinto, 312 Trípoli, 771
Pravia, 391 Túnez, 765, 771
Punt, 802 Turquía, 786

Roma, 16, 49, 54, 116, 249, 296, 450- Urbino, 116
452, 507, 525, 556, 569, 630, 637, Uruguay, 266, 745
640-642, 644-653, 669, 716-719,
746, 760, 763, 770, 772, 775, 823, Vaciamadrid, 312
830 Valencia, 83, 110
Romanillos, 535 Vasconia, 397, 617
Rusia, 106, 252, 444, 542, 612, 615 Venta de Baños, 378
Versalles, 408, 625, 788
Salamanca, 47, 515 Villaumbrales, 379
San Petersburgo, 106, 107, 111 Vizcaya, 396
Santillana del Mar, 557, 559
Selinonte, 35 Waterloo, 948
Sevilla, 641, 654 Weimar, 662
Sigüenza, 185-188 Witenberg, 105

964
Indices tomo III
Ortega tomo III 18/4/05 13:44 Página 1053

ÍNDICE ONOMÁSTICO

Abraham, 902 Azcárate, Gumersindo de, 32, 33


Achúcarro, Nicolás, 93, 94, 324 Aznar, Manuel, 224, 343, 355
Agripa, filósofo, 401, 402, 404, 536 Aznar y Butigieg, Ángel, 208
Agustín, santo, 442, 598, 605, 869 Azorín, 518, 520, 710-713, 888
Alba, Santiago, 125, 130, 146, 158,
230, 285, 292, 355 Bacarisas, Gustavo, 379, 380
Alceo, 633 Balzac, Honoré de, 882, 892
Alejandro Magno, 442 Barbey d’Aurevilly, Jules-Amédée, 407
Alfonso X, 252 Baroja, Pío, 405, 585, 710, 711, 819,
Alfonso XI, 252, 253 879, 891, 908
Alfonso XIII, 194, 253, 283, 359, 360 Barth, Heinrich, 656
Alhucemas, marqués de, véase García Bastian, Adolf, 658-660, 760
Prieto, Manuel Baudelaire, Charles, 407, 863, 871
Allendesalazar y Muñoz, Manuel, Beatriz Portinari, 728, 737, 739
315, 316, 318, 325, 329, 331, 332 Beethoven, Ludwig van, 852, 861
Álvarez, Melquiades, 259, 307, Beneke, Friedrich Eduard, 531 n.
310-312, 355 Bentham, Jeremy, 778, 785
Amaya, Carlos Américo, 664, 668 Bergamín, Francisco, 335, 374
Aristónico, 637 Bergson, Henri, 27, 717
Aristóteles, 400, 402, 705, 753, 778, Berlioz, Louis-Hector, 171
784 n., 812-814, 857 Bismarck, Otto von, 109, 476
Arquíloco de Thasos, 633 Blanca de Navarra, 62
Augusto, Cayo Julio César Octavio, Bloch, Gustave, 442 n.
636 Blosio de Cumas, 637
Avenarius, Richard, 717 Boabdil el Chico (Abd Allah,
Averroes, 195 llamado), 195
Avieno, Rufo Festo, 748, 750 Bohr, Niels, 784
Azara, Félix, 769, 797 Bonola, Roberto, 419

1053
Ortega tomo III 18/4/05 13:44 Página 1054

Borgia, César, 450 Cavia, Mariano de, 150


Born, Max, 414 Cavour, Camilo Benso, conde de, 331,
Boyd, Alexander Stuart, 761 476
Brentano, Franz, 535 n., 813 Cebes de Tebas, 63
Breysig, Kurt, 766 Cervantes, Miguel de, 91, 105, 106,
Brouwer, Luitzen Egbertus Jan, 651, 307, 384, 523, 549, 883, 904
763 n. César, Cayo Julio, 417, 442, 568, 661,
Bruno, Giordano, 107, 652 675, 704, 755, 758
Bruto, Marco Junio, 417, 675, 676 Cézanne, Paul, 856
Buckle, Henry Thomas, 417 Chamberlain, Houston Stewart, 417
Buda, 549, 596, 597, 774 n. Chateaubriand, Françoise René,
Buffon, Georges-Louis Leclerc, conde vizconde de, 196, 354, 732, 852
de, 699, 700 Chuquet, Arturo, 352
Bugallal, Gabino, conde de, 311, 326, Cicerón, Marco Tulio, 636, 872 n.
336, 374 Cid Campeador (Rodrigo Díaz de
Vivar, llamado), 170, 425, 462, 501,
Cabet, Etienne, 637 727, 795
Cagliostro, Giuseppe Balsamo, conde Cisneros, Francisco Jiménez de,
de, 12 cardenal, 36
Cajal, véase Ramón y Cajal, Santiago Clarín, (Leopoldo Alas, llamado)
Calderón de la Barca, Pedro, 461 857
Calígula (Cayo César Augusto Clemenceau, Georges, 204
Germánico, llamado), 245 Cleopatra, 911
Camba, Julio, 345 Clístenes, 634, 635
Cambó, Francisco, 124, 158, Cobden, Richard, 119, 176
161-165, 192, 193, 221, 308, 309, Cohen, Hermann, 95, 600, 814
329, 455 Colmeiro, Manuel, 252
Campoamor, Ramón de, 200, 301 Colón, Cristóbal, 699, 866
Campos, Ramón, 90, 731 Comte, Auguste, 516, 549, 620, 762
Camprubí, Zenobia, 57 Confucio, 589
Cánovas del Castillo, Antonio, 27, 32, Constantino I el Grande, Cayo Flavio
330 Valerio, 659
Caracalla (Marco Aurelio Antonino Copérnico, Nicolás, 591
Basiano, llamado), 442 n. Cornelia (madre de Tiberio
Carathéodory, Constantin, 7 Sempronio Graco), 637
Carlos III, 361, 456 n. Costa, Joaquín, 462, 502, 527, 552,
Carlos V, 851, 852 826, 832, 833, 840
Castelar, Emilio, 32 Crémieux, Benjamin, 709
Castro, Américo, 888 n. Cristina, reina de Suecia, 793
Catón, 246, 569 Cristo, véase Jesucristo

1054
Ortega tomo III 18/4/05 13:44 Página 1055

Croce, Benedetto, 661, 880 Einstein, Albert, 414, 416, 419,


Cromwell, Oliver, 29, 311, 844 521-524, 559, 574, 575, 614, 642-
Cuvier, Georges, barón de, 476 647, 649-651, 652 n., 763, 784,
785, 813, 899
Dante, 104, 705, 725, 726, 728, 729, Encina, Juan de la, 841, 842, 844
737, 739-741, 903 Enesidemo, 401
Danton, Georges Jacques, 621 Engels, Friedrich, 341
Darío, Rubén, 476 Epicuro, 307
Darwin, Charles Robert, 708, 762 Escipión Emiliano, Publio Cornelio, 637
Dato, Eduardo, 5, 6, 16, 87, 118, 119, Estrabón, 748, 749
205, 225, 230, 236, 255, 262, 292, Euclides, 645, 662, 697, 722
312, 326, 332-335, 343-345, Eugenia de Montijo, emperatriz,
347-349, 353, 355, 357-362, 365, 350-352
370, 374, 834 Eza, vizconde de, 222, 223
Daudet, Alphonse, 361
David, rey, 67, 413, 708 Faraday, Michael, 476
Debussy, Claude, 847, 863, 864 Felipe II, 453
Descartes, René, 573-575, 592, Felipe III, 455
625-627, 644, 671, 697, 719 Fernando IV, 252
D’Estrées, mariscal, 36 Fernando II el Católico, 214, 449, 450
Dickens, Charles, 860, 904 Fichte, Johann Gottlieb, 11, 398, 571,
Diderot, Denis, 637 600, 602, 723, 724, 810
Diófanes de Mitilene, 637 Fidias, 812
Diógenes, 54 Fiedler, 883
Diógenes Laercio, 402 Fortuny, Mariano, 352
Dorado Montero, Pedro, 19 Fourier, Charles, 637
Dostoyewski, Fedor Mihailovich, 476, France, Anatole, 118, 705
549, 890-893, 902, 904, 906 Francisco de Asís, santo, 549, 726,
Driesch, Hans, 416, 716, 814 728, 814
Du Bois-Reymond, Emil, 810 Freud, Sigmund, 409, 410
Frobenius, Leo, 655-658, 662 n., 673,
Echegaray, José, 476 674, 676, 677, 695, 696, 759-762,
Eckart, véase Eckehart, el Maestro, 764, 771, 773 n.
(llamado) Fustel de Coulanges, Numa Denis,
Eckehart, el Maestro, (llamado), 603 n. 499 n.
Eckermann, Johann Peter, 705, 706
Eddington, Arthur Stanley, sir, 784 Galdós, véase Pérez Galdós, Benito
Ehrenfels, Christian von, 535 n., Galileo (Galileo Galilei, llamado),
538-540 196, 429 n., 627, 643, 645, 647,
Ehrenreich, Paul Max Alexander, 660 651, 713

1055
Ortega tomo III 18/4/05 13:44 Página 1056

Galliani, Ferdinando, abate, 22 Heine, Heinrich, 171, 187, 276


Gamazo, Germán, 824 Helmholtz, Herman Ludwig
García Morente, Manuel, 418 Ferdinand von, 766
García Prieto, Manuel, marqués de Heráclito, 590, 685
Alhucemas, 118, 119, 146, 158, Herbart, Johann Friedrich, 404, 531 n.,
238, 331 573
Gautama, véase Buda Heredia, 725
Geiger, Moritz, 646 Hertwig, Oskar, 716
Gengis-Kan, 441, 442 Hesiodo, 748
Ghiberti, Lorenzo, 902 Hocsem, Jean, 628
Giner de los Ríos, Francisco, 32, 33, 95 Homero, 291, 357, 747
Giraudoux, Jean, 866 Horacio Flaco, Quinto, 855
Goethe, Johann Wolfgang von, 21, Hugo, Victor, 476, 849
46, 178, 384, 399, 407, 452, 511, Husserl, Edmund, 400, 535 n., 542 n.
603, 606, 662, 695, 705-708, 727, Hutcheson, Francis, 531 n.
737, 753, 867, 885
Goicoechea, Antonio, 249, 250, 252, Indíbil, 84
255 Infantado, duque del, 258, 259
Gómez Hidalgo, Francisco, 9, 12, 15, Isabel I la Católica, 450
19, 20
Gomez de la Serna, Ramón, 866 Jesucristo, 60, 549
Góngora y Argote, Luis de, 211 Jiménez, Juan Ramón, 57
González Hontoria, Manuel, 243 Jorge, santo, 859
Goya, Francisco de, 102, 549 Joyce, James, 866
Graco, Tiberio Sempronio, 637 Juan II, 36, 253
Greco, El, 172, 524, 545, 595, 698, 913 Juan Evangelista, santo, 107, 345
Grote, George, 661, 768 Juan Manuel, infante don, 458
Guicciardini, Francesco, 449, 450
Guillermo II, káiser, 22, 213 Kant, Immanuel, 95, 96, 413, 485,
Guisa, Enrique, duque de, 278 516, 531, 532, 535 n., 541 n., 573,
Guyau, Jean-Marie, 847 575, 600, 625, 649, 650, 723, 742,
778, 783, 784 n., 816-818, 886
Hamilton, Emma Lyon, lady, 104 Kelvin, William Thomson, lord, 724
Hartzenbusch, Juan Eugenio, 405 Kepler, Johannes, 627
Hauriou, Maurice, 188 Kerschensteiner, Georg, 515-517
Hebbel, Christian Friedrich, 703, 733,
734 La Cierva y Peñafiel, Juan de, 19, 22,
Hecateo de Mileto, 765 23, 25, 26, 46, 76, 98, 189, 224,
Hegel, Georg Wilhelm Friedrich, 395, 227, 229, 231, 233, 235, 251-253,
402, 417, 516, 600, 762, 797 255, 261, 262, 265, 283, 290-294,

1056
Ortega tomo III 18/4/05 13:44 Página 1057

310-312, 319, 334, 364-366, Mach, Ernst, 717


370-372, 387 Machiavelli, Niccolo, véase
La Fayette, Marie-Joseph Motier, Maquiavelo, Nicolás
marqués de, 637 Madrazo, Federico de, 101
Labra, Rafael María de, 32 Maeztu, Ramiro de, 693
Laforgue, Jules, 11 Mahoma, 671, 825, 826
Lagartijo (Rafael Molina, llamado), Malebranche, Nicolas de, 541 n., 616
330 Mallarmé, Stéphane, 861, 863, 864
Larra, Mariano José de, 37, 46 Mandonio, 84
Laura de Novés, 727 n. Manet, Édouard, 595, 910
Leibniz, Gottfried Wilhelm, 106, 592, Maquiavelo, Nicolás, 450, 549
649, 719-723, 745, 784, 787, Marañón, Gregorio, 93, 700
812-814 Marcos, santo, 619
Lenin (Vladímir Ilich Uliánov, María Antonieta, 338
llamado), 341 Mario, Cayo, 637
Lenz, Oskar, 656 Marmontel, Jean-François, 12
León Africano (al-Hasan ibn Martínez Campos, Arsenio, 268
Muhammad al-Wazzan al-Zayyat, Martínez Ruiz, José, véase Azorín
llamado), 656 Marty, Anton, 535 n.
Leonardo da Vinci, 860 Marx, Karl, 36, 341, 368, 417, 638,
Lerroux, Alejandro, 227, 249, 762, 797
303-305, 307, 308, 476 Matamala, vizconde de, 250
Leverrier, Urbain, 773 n. Maura, Antonio, 34-38, 53, 79, 87,
Lloyd George, David, 126, 204, 713 91, 110, 121, 124, 126, 130, 146,
Lobachevski, Nikolai Ivanovich, 651 155, 158, 160-165, 188, 197-199,
Loeb, Jacques, 649 222, 227, 228, 230, 231, 235, 236,
Lombroso, Cesare, 753 239, 242, 243, 248-250, 253-255,
López Ballesteros, Luis, 219 258, 259, 261, 262, 281-285, 292,
Lorena (Claude Gelée, llamado 320, 334, 335, 388, 470, 481, 552,
Claudio de), 697 689, 822-824, 826-837, 839
Lorentz, Hendrik Antoon, 650 Maura, Gabriel, duque de, 69
Lotze, Rudolph Hermann, 531 n. Mausbach, Joseph, 605 n.
Louÿs, Pierre, 916 Mazarino, Jules, 371, 778
Luca de Tena, Torcuato, 345 Médicis, Lorenzo de, 172
Lucas Padilla, Eugenio, 860 Meinong, Alexius, 535, 536, 538
Luis XIV, 53, 271, 362, 573, 621, 659, Mendizábal (Juan Álvarez y Méndez,
767 llamado), 114
Luis XV, 400, 712 Menéndez Pelayo, Marcelino, 476
Luschan, Felix von, 660 Menéndez Pidal, Ramón, 476
Mérimée, Prosper, 351

1057
Ortega tomo III 18/4/05 13:44 Página 1058

Mesonero Romanos, Ramón, 405 Ollendorf, Heinrich Gottfried, 454,


Metternich-Winneburg, Klemens, 826
príncipe de, 331 Ors, Eugenio d’, 695-698
Meyer, Eduard, 632, 633, 661 Ossorio y Gallardo, Ángel, 241
Michelson, Albert, 650 Oudin, 657 n.
Mie, Gustav, 784
Miguel Ángel, 549, 703, 708, 873 Pacidio, Guillermo, véase Leibniz,
Mill, John Stuart, 516, 537 Gottfried Wilhelm
Milón de Crotona, 292 Panecio, 637
Minkowski, Hermann, 419 Pardo Bazán, Emilia, 882
Mommsen, Theodor, 79, 437, 438 n., Parménides, 590
440, 632, 661, 768 Pascal, Blaise, 753
Monroe, James, 755 Pasteur, Louis, 476
Montesquieu, Charles-Louis de Pavía y Rodríguez de Alburquerque,
Secondat, barón de, 36 Manuel, 289, 290
Montijo, condesa de, 351 Pedregal, José Manuel, 108
Morand, Paul, 866 Pedro Damián, santo, 740
Moret, Segismundo, 229, 230 Pedro I el Grande, 290
Morgan, Conwy Lloyd, 713, 781 Pérez de Ayala, Ramón, 476
Münsterberg, Hugo, 531 n. Pérez Galdós, Benito, 301, 860
Muñoz Seca, Pedro, 345 Pericles, 573, 635, 704
Murger, Henri, 46 Petrarca, Francesco, 727 n.
Mussolini, Benito, 678, 681 Picasso, Pablo Ruiz, 858
Píndaro, 333, 488, 633
Nachtigal, Gustav, 656 Pirandello, Luigi, 849, 868
Napoleón I, 37, 214, 351, 352, 442, Pirenne, Henri, 628
541, 549, 604, 626, 635, 785, 856 Pischel, Richard, 597
Navarro Ledesma, Francisco, 420 Pisístrato, 634
Newton, Isaac, 643, 644, 647, 651 Pitágoras, 533, 662, 913
Nietzsche, Friedrich, 41, 387, 406, Platón, 63, 172, 176, 320, 399, 400,
505, 532, 593, 594, 598, 603, 604, 517, 543, 591, 664, 665, 669, 698,
606, 619, 704, 715, 738, 740 718, 719, 748, 769, 777, 778,
Noailles, Anna Elisabeth de 812-814
Brancovan, condesa Mathieu de, 36, Plotino, 720
196 Plutarco, 678, 725, 792
Nougués, Julián, 312 Poe, Edgar Allan, 898
Novalis (Friedrich, barón von Poincaré, Henri, 310, 899
Hardenberg, llamado), 66, 818, 885 Polibio, 637
Núñez de Arce, Gaspar, 476 Pompadour, Jeanne Antoinette
Poisson, madame de, 36

1058
Ortega tomo III 18/4/05 13:44 Página 1059

Porfirio, Pomponio, 869 Rousseau, Jean-Jacques, 592, 637,


Poussin, Nicolas, 697, 698 777
Primo de Rivera, Miguel, 204, 205, Ruiz Zorrilla, Manuel, 476
550 Runge, Carl David Tolmé, 7
Protopopoff, Alekxandr Dmítrievich, Rutilio Namaciano, Claudio, 442
190
Proust, Marcel, 709, 866, 893, 894, Sagasta, Práxedes Mateo, 476
897, 904 Salmerón, Nicolás, 32
Salomón, rey, 67
Quinet, Edgard, 395 Salvador y Rodrigáñez, Amós, 238,
239, 261
Racine, Jean, 661, 767, 889 Sánchez Guerra, José, 205, 374
Rafael, 545, 843 Sánchez de Toca, Joaquín, 27-29, 74,
Raisuni (Ahmad ibn Muhammad, 225, 292, 374
llamado), 261 Santa Cruz, marqués de, 352
Ramón y Cajal, Santiago, 93, 324 Sarriá, Jesús, 39, 41, 42
Ratzel, Friedrich, 417, 659, 660 Sauer, Karl Theodor von, 276, 295,
Rembrandt, 843, 911 341
Renan, Ernest, 41, 151, 307, 457, 471 Scheler, Max, 541 n., 542 n., 546 n.
Rengifo, Bernardo, 345 Schlegel, August von, 873
Rerzynski, 774 Schlegel, Friedrich von, 568, 746
Rey Pastor, Julio, 7, 476 Schliemann, Heinrich, 747
Rhodes, Cecil, 449 Schopenhauer, Arthur, 403, 873
Richelieu, Armand Jean du Plessis, Schulten, Adolf, 748-750, 773 n.
cardenal de, 12 Schurtz, Heinrich, 782
Rickert, Heinrich, 413, 531 n., 600, Schwartz, Eduard, 541 n.
661, 700-702 Schwarz, Hermann Amandus, 7
Riemann, Bernhard, 645, 651 Seeck, Otto, 354
Ríos, Fernando de los, 359 Séneca, Lucio Anneo, 578, 887
Rivera Pastor, Francisco, 95, 96 Servio Tulio, 28, 48
Robespierre, Maximilien de, 251 Sévigné, Marie de Rabutin-Chantal,
Rodés, Felipe, 46 marquesa de, 104
Rodríguez Chaves, 405 Shaftesbury, Anthony Ashley Cooper,
Rolfes, 656 conde de, 531 n.
Romanones, conde de, 11, 166-168, Shakespeare, William, 542, 733
185, 189, 190, 194, 200, 207, 230, Shelley, Percy Bysshe, 136, 738
238, 248, 292, 312, 355, 463 n., Sidonio Apolinar, Cayo Solio, 872 n.
476, 795 Silvela, Francisco, 825
Romero Robledo, Francisco, 228, 336 Simarro, Luis, 324
Rosenberg, Arthur, 637 n. Simmel, Georg, 556, 581, 699, 742

1059
Ortega tomo III 18/4/05 13:44 Página 1060

Smith, Adam, 531 Tiziano, 844, 851


Sócrates, 63, 104, 172, 314, 399, 478, Tomás de Aquino, santo, 500 n., 541 n.,
589-593, 664, 665, 669, 704, 738 784 n.
Sol y Ortega, Juan, 186 Torrecilla, marqués de, 258, 259
Solón, 634, 635 Trotski, León (Liv Davidovich
Sombart, Werner, 341, 500 n., 505 Bronstein, llamado), 306, 307, 341
Sorel, Georges, 276, 295, 368, 369 Tutankhamon, 745, 746
Sorolla, Joaquín, 860
Sota y Llano, Ramón de la, 455 Uexküll, Johann Jacob von, 415, 416,
Spencer, Herbert, 443, 672 663, 752 n., 763 n.
Spengler, Oswald, 416-418, 569 n., Urban, Wilbur Marshall, 535 n.
658, 673, 676, 677, 696, 705, 708, Urgoiti, Nicolás María, 3, 4
713, 760, 762, 763 n., 764, 766,
771, 772 Valera, Juan, 476
Spinoza, Baruch, 575, 592, 613, 721, Vega, Lope de, 889
723, 860 Vela, Fernando, 559
Staël, madame de (Germaine Necker, Velázquez, Diego de, 544, 547, 842,
baronesa de Holstein-Stäel, 843, 889, 910, 911, 916
llamada), 178 Vettori, Francesco, 450
Stammler, Rudolf, 95, 96 Viana, marqués de, 258, 259
Stein, Charlotte von, 727 Voltaire (François-Marie Arouet,
Stendhal (Henry Beyle, llamado), 66, llamado), 36, 68, 106, 344, 637,
351, 352, 549, 704, 732, 882, 883, 780
893, 898, 904 Vorländer, Karl, 397, 399, 404
Strawinski, Igor Fedorovich, 849 Vries, Hugo Marie de, 713
Sylla, Publio Cornelio, 28
Wagner, Richard, 808, 852, 861, 863,
Tácito, Cayo Cornelio, 429 873
Tagore, Rabindranath, 57, 62, 64, 66, Weber, Max, 443 n., 484 n.
67 Wells, Herbert George, 153, 898
Taine, Hippolyte, 417, 635, 753 Werner, Heinz, 865 n.
Tamerlán (Timur Lang, llamado), Wesendonk, Mathilde, 861
364, 441 Weyl, Hermann, 651, 763 n., 784,
Taylor, 48 785
Teopompo, 748 Whistler, James Abbott McNeill, 102
Teresa de Jesús, santa, 685 Wilamowitz-Moellendorff, Ulrich
Timur, véase Tamerlán von, 634, 635 n., 769
Tirso de Molina (fray Gabriel Téllez, Wilson, Thomas Woodrow, 135, 197,
llamado), 888 n. 198
Tito Livio, 750 Windelband, Wilhelm, 531 n., 600

1060
Ortega tomo III 18/4/05 13:44 Página 1061

Wölfflin, Heinrich, 872 n. Zola, Émile, 852


Wundt, Wilhelm, 781, 883 Zorrilla, José, 58
Zulueta, Luis de, 304
Young, corresponsal del Times, 213, Zurbarán, Francisco de, 860
214

1061
Ortega tomo III 18/4/05 13:44 Página 1063

ÍNDICE TOPONÍMICO

África, 177, 449, 450, 497, 655, 656, Austria, 127


660, 674, 758 Aviñón, 727
Alaska, 211
Albión, 235 Babilonia, 659
Alemania, 36, 37, 127, 132, 163, 204, Bagdad, 523
341, 383, 394, 395, 416, 424, 430, Baleares, 379
504, 507, 511, 516, 523, 581, 592, Barcelona, 5, 45, 112, 207, 208, 231,
600, 645, 661, 679, 681, 702, 784, 264, 266, 286, 288, 303, 304, 328,
791, 803, 813, 820 333, 358, 446, 455, 476, 819, 836
Alicante, 748 Bayona, 710
América, 9, 22, 36, 136, 139, 141, Belén, 825
169, 170, 177, 197, 199, 453, 530, Bélgica, 151
608, 620, 749, 755, 756, 819 Benin, 773 n.
América del Sur, 383 Berlín, 7, 308, 524, 742, 853
Andalucía, 143, 190, 202, 212-214, Biarritz, 710
222, 255, 296, 339, 351, 446, 749 Bida, 506
Andújar, 827 Bilbao, 39, 41, 446, 455, 476, 836
Aragón, 80, 131, 143, 174, 439, 448, Bizancio, 871
449, 454 Buenos Aires, 7, 8, 136, 171, 308,
Argentina, 170, 172, 665, 738, 739, 664, 670-672, 811
754, 755, 819 Burgos, 252, 316
Asia, 65, 177, 367, 590, 640, 648,
747, 756 Cádiz, 748
Asia Menor, 637, 747 Cairo, El, 523
Asturias, 80, 131, 143, 174, 454 Calpe, 89, 379
Atenas, 172, 291, 441, 590, 614, 634, Cartago, 637
637, 691, 768, 812 Castilla, 22, 80, 143, 439-441,
Ática, 750 446-449, 455, 456, 501, 834

1063
Ortega tomo III 18/4/05 13:44 Página 1064

Cataluña, 71, 80, 131, 143, 161, 164, 657, 664, 678, 679, 683, 684, 687,
165, 174, 188, 190, 192-194, 222, 688, 690-695, 718, 749, 765,
255, 264, 266, 296, 308, 309, 339, 789-793, 796-798, 802-806,
439, 446, 454 n., 455, 456 819-841, 886, 888
Ceilán, 781 Esparta, 55, 634
China, 589, 659, 710, 754, 773 n., Estados Unidos, 151, 163, 430, 480,
774 n. 754, 755
Cintra, véase Sintra Europa, 22, 50-52, 136, 139, 163,
Ciudad Real, 30, 31 169, 171, 175, 177, 198, 205, 216,
Constantinopla, 888 217, 279, 280, 352, 367, 386, 392,
Córdoba, 211, 212, 214, 223, 284 394, 401, 425, 426, 430, 443, 449,
Córdoba (Argentina), 171 496, 498, 516, 517, 521, 522, 530,
Coria, 254, 255 566, 587, 589, 590, 607, 608, 620,
Coruña, La, 14 621, 630, 631, 638, 639, 661, 666,
Creta, 712 678, 691, 697, 705, 708, 742, 746,
748, 750, 752, 755, 756, 771, 773 n.,
Delfos, 634 781, 785, 802, 813, 842, 847, 849,
872, 875, 905, 915
Egipto, 590, 659, 699, 704, 747, 754, Euzkadi, 446
757, 871 Extremadura, 143
Engadina, 715
España, 6, 8-12, 14, 16, 21, 22, 24-26, Fernando Poo, 229, 899
28-31, 36-41, 45-47, 49, 51, 52, 56, Florencia, 451
57, 68, 71, 78-81, 83-85, 87-90, 92, Francia, 40, 50, 51, 151, 152, 166,
93, 95, 96, 98, 101, 104-106, 108, 197, 198, 204, 235, 242, 243, 296,
109, 113-122, 125-133, 135-143, 338, 339, 341, 348, 350, 362, 383,
145-169, 174, 176, 183-217, 221, 394, 424, 430, 495-497, 502, 504,
222, 225-229, 231, 233-238, 240, 505, 507, 508, 511, 521, 592, 635-
242, 246, 252-254, 258, 259, 637, 659, 679, 681, 686, 710, 803,
261-263, 265, 266, 269, 280, 282, 820, 830, 886, 887
286, 288-290, 296, 301, 304, 305, Francfort, 774 n.
307, 313-315, 318, 321, 323-325, Friburgo, 700
327-332, 339-345, 349, 350, 352,
354, 355, 357, 358, 360, 361, 371, Gades, 748, 749
373, 375, 383-394, 404, 424, 425, Galia, 439, 497, 498, 755
429-431, 440, 445-451, 453-455, Galicia, 80, 131, 143, 174, 284, 336,
457, 460-462, 466, 467 n., 468-471, 454, 455
475, 476, 479-482, 494-498, Gana, 760
501-511, 518, 519, 526-530, Gante, 461
550-554, 566, 592, 627, 636, 656, Germania, 413, 497, 498

1064
Ortega tomo III 18/4/05 13:44 Página 1065

Gibraltar, 379, 748 Lieja, 628


Gijón, 231 Ling-yen-si, 774 n.
Gottinga, 7 Lisboa, 748
Granada, 195, 196, 284 Llodio, 361-363, 370, 373, 374
Grecia, 169, 174, 278, 320, 379, 404, Logroño, 30, 31
442, 478, 494, 536, 592, 605, 621, Londres, 65, 114, 221, 283, 308, 853
626, 630-632, 634, 636, 637, 639,
640, 648, 661, 679, 704, 727, 749, Madrid, 4, 5, 7, 11, 39, 40, 70, 101,
757, 765-769, 783, 809, 812, 886, 116, 196, 212, 214, 231, 243, 252,
903 253, 281, 306, 309, 338, 339, 345,
Grenoble, 352 351, 352, 461, 665, 670, 673, 685,
688, 689, 830, 833, 835, 836, 840,
Hamburgo, 37 853
Hawai, 781 Magerit, 196
Hélade, 768 Málaga, 231, 284, 336, 750
Hispanoamérica, 529 Mantinea, 104, 738
Huelva, 750 Marburgo, 814
Marruecos, 195, 463, 657
Icaria, 637 Marsella, 748
I-dschu, 774 n. Meca, La, 825, 826
India, 67, 589, 659, 774 n. Melanesia, 660
Indias, las, 37 Mendoza, 171
Inglaterra, 26, 36, 50, 65, 119, 151, Mesopotamia, 747
152, 198, 221, 222, 242, 243, 253, Mykene, 747
256, 290, 296, 340, 341, 350, 383, Murcia, 143, 261
394, 424, 430, 495, 496, 504, 505,
507, 508, 521, 592, 626, 636, 679, Nápoles, 450 n., 453
681, 797, 803 Navarra, 62, 143
Italia, 36, 152, 178, 338, 379, 394, Níger, 656, 657, 761, 773 n.
452, 496, 504, 533, 592, 659, 679, Nigeria, 759
803, 820 Norteamérica, 521
Nueva York, 29, 614, 774 n., 853
Japón, 278, 521 Numancia, 637, 748
Jerusalén, 562
Jonia, 533, 750 Oceanía, 177, 497
Ofir, 605
Kano, 506 Oviedo, 231, 696

Laponia, 747 País Vasco, 143


Leipzig, 812, 814 Países Bajos, 453, 628

1065
Ortega tomo III 18/4/05 13:44 Página 1066

Palencia, 284 Sicilia, 291


Palestina, 521 Sición, 179
Palos de Moguer, 750 Sintra, 748
París, 40, 166, 171, 197, 308, 351, Siracusa, 291
405, 665, 696, 784, 853 Siria, 755
Parma, 900 Sudán, 506, 656, 773 n.
Pedro Abad, 212, 213 Suiza, 163
Peñarroya, 341, 342
Petrogrado, 306, 308 Tartessos, 748
Plata, La, 664 Toledo, 30, 31, 350, 495, 521-524,
Portugal, 338, 748 813
Provenza, 727, 733 Tombuctú, 656
Prusia, 26 Trarza, 760, 761
Troya, 747, 748
Rhodesia, 449 Tucumán, 171
Riotinto, 342 Turquía, 127, 678, 679, 835
Roma, 48, 55, 70, 212, 308, 417, 437- Tyrinto, 747
442, 449, 497, 501, 504, 605, 621,
626, 630-632, 636, 637, 639, 640, Úbeda, 799
661, 676, 691, 704, 735, 749, 755,
757, 767-769, 853 Valencia, 131, 143, 364-366, 454
Rosario, 171 Valladolid, 252, 253, 461
Rosas, 379 Vasconia, 80, 174, 439, 446, 454 n.,
Rusia, 203, 204, 278, 280, 296, 340, 455, 456
367, 395, 494, 679, 802 Vaticano, 26, 659
Vera, 710, 712
Saboya, 352 Viena, 813
Sagunto, 268, 330 Villalar, 36
Saint-Cloud, 350 Vizcaya, 330, 455
Samos, 635
San Juan de Luz, 710 Weimar, 706, 708
San Sebastián, 710 Westfalia, 899
Santa María la Real de Nieva, 248
Senegal, 760 Zaragoza, 231, 317, 802
Sevilla, 213, 370, 371, 379, 455, 506, Zurich, 524, 813
749, 907

1066
Indices tomo IV
ÍNDICE ONOMÁSTICO 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
Adickes, Erich, 281 n. Arístipo de Cirene, 440 18
Adriano, Publio Elio, 389 n. Aristóteles, 24, 25, 46, 141, 142, 238, 19
Agripa, filósofo, 259 264, 266 n., 273, 281, 295, 329, 20
Agustín, santo, 258, 264 n. 339, 340, 426 n., 436, 576-578, 590, 21
Alberti, Rafael, 301 730 22
Alcalá Zamora, Niceto, 648-650, 787, Arquíloco de Thasos, 138 23
886 Arquímedes, 140 24
Alcibiades, 61, 212 Aspasia de Mileto, 68 25
Alcuino de York, 360 Augusto, Cayo Julio César Octavio, 26
Alejandro Magno, 61, 77, 473, 478, 482, 489, 737 27
479, 489 Auriol, Vincent, 805 28
Alembert, Jean Le Rond d’, 367 n. Autrecourt, Nicolas d’, 264 n. 29
Alfonso VI, 123 Azaña, Manuel, 783, 784 30
Alfonso XIII, 247, 644, 869, 885 Aznar, Juan Bautista, 628 31
Allegre, monsieur d’, 203 Azorín, 150, 869, 885 32
Alonso, Dámaso, 179 33
Amador de los Ríos, José, 131 Bachofen, Johann Jakob, 189-191 34
Amanieu de Sescas, 40 Bacon, Francis, 732 35
Amard, monsieur, 360, 361 Bainville, Jacques, 195, 196 36
Amós, 512 Balbo, Cornelio, 479 37
Anselmo, santo, 163 Balfour, Arthur James, conde, 512 38
Araquistáin, Luis, 831, 832 Ballanche, Pierre-Simon, 360 39
Arcipreste de Hita, 55, 595 Balzac, Honoré de, 15, 16, 168, 169, 356 40

1043
Barante, Amable Guillaume Prosper, Buloz, François, 7
359 n. Bultmann, Rudolf, 125, 128
Baroja, Pío, 150, 675 Buridán, Jean, 708
Barrès, Maurice, 96
Barth, Heinrich, 85, 336 Cagliostro, Giuseppe Balsamo, conde
Barthou, Louis, 197 n., 205 n. de, 166
Baudelaire, Charles, 573 Cambó, Francisco, 599-605, 610-618,
Beaumarchais, Pierre Augustin Caron 883
de, 261 Cánovas del Castillo, Antonio, 644,
Beatriz Portinari, 39, 40 812
Becker, Carl Heinrich, 534, 542 Carlomagno, 448
Beebe, William, 130 n. Carlos III, 409 n., 643
Beethoven, Ludwig van, 305 Carlos V, 353, 602
Bellod, P., 147 Carner, Jaime, 836
Berenguer, Dámaso, 610, 619, 628, Carré, J.R., 368 n.
755, 760-765, 882, 883, 888, 889, Cartesio, véase Descartes, René
913 Cassel, Karl Gustav, 546
Besteiro Fernández, Julián, 767, 802 Castiglione, Baldassarre, conde de,
Bismarck, Otto von, 533 678
Blum y Auriol, Léon, 805 Cavour, Camilo Benso, conde de, 730,
Boccaccio, Giovanni, 205 731
Boigne, comtesse de, 383 Cervantes, Miguel de, 351, 390, 580,
Boltzmann, Ludwig, 329 818, 826
Bonald, Louis de, 360 César, Cayo Julio, 55, 57, 73, 109,
Bornelh, Giraud de, 70 189, 190, 199-202, 206, 211-214,
Bouglé, Célestin, 361 n. 220-222, 258, 314-317, 473, 475,
Bossuet, Jacques-Bénigne, 643 477-480, 482 n., 659, 819, 826, 861,
Bousset, Wilhelm, 128 876, 880, 904, 908
Brentano, Franz, 46, 47, 861, 898, Chamberlain, Austen, sir, 512
913 Chamisso, Louis Charles Adelaide de
Breysig, Kurt, 428 (llamado Adelbert von), 271
Broglie, Louis de, 359 n. Chateaubriand, François René,
Brouwer, Luitzen Egbertus Jan, 336 vizconde de, 165
Bruquières, 204 Chénier, Marie-Joseph de, 199, 201,
Bruto, Marco Junio, 475 202
Bücher, Karl, 4 Chuang Tse, 539
Buckle, Henry Thomas, 643 Cicerón, Marco Tulio, 363, 477, 478,
Buffon, Georges-Louis Leclerc, conde 552 n., 737
de, 209 Cid Campeador (Rodrigo Díaz de
Bugallal, Gabino, conde de, 605 Vivar), 109, 481, 489, 490, 761

1044
Ciro II el Grande, 724 Dilthey, Wilhelm, 324 n.
Claudel, Paul, 244 Diocleciano, Cayo Valerio Aurelio,
Claudio, Marco Aurelio Flavio, 128 517
Cleopatra, 405, 812 Diodoro, 190
Cohen, Hermann, 279, 282, 389 Diógenes, 440
Companys, Lluis, 794, 798, 816 Dionisio de Siracusa, 547
Comte, Auguste, 329, 346, 360, 362, Dixon, George, 240
368, 369, 405, 507 Dopsch, Alfons, 480
Condorcet, Jean-Antoine-Nicolas, Dostoyewski, Fedor Mihailovich, 24,
marqués de, 368 169
Confucio, 432 Drews, Arthur, 126
Constant, Benjamin, 360 Driesch, Hans, 172 n.
Copérnico, Nicolás, 274 Duhem, Pierre, 333
Cornelio Balbo, Lucio, 479 Dumas, Alexandre, 166
Costa, Joaquín, 724 Dumont, André, 197
Cromwell, Oliver, 106, 600, 731 Duns Scoto, Juan, 264 n.
Cuartero, José, 289 Dupont-White, Charles, 370
Cunliffe, Philip, lord, 601 Durkheim, Émile, 360 n.
Cusano, Nicolás, 285 n., 294
Eckhart, el Maestro, (llamado), 13,
D’Alembert, véase Alembert, Jean Le 158, 267
Rond d’ Ehrenfels, Christian von, 47
Dacqué, Edgar, 134, 182 Einstein, Albert, 208, 296, 333, 335,
Dampier, William, 132 336, 397, 404 n., 445, 472, 513,
Dante, 39, 69, 70, 176, 237, 365, 524, 525, 546, 730
717 Erik el Rojo, 86
Danton, Georges Jacques, 456 Estilicón, Flavio, 222
Danvila y Collado, Manuel, 409 n. Euclides, 335
Darwin, Charles Robert, 132
Dato, Eduardo, 752 Faguet, Émile, 359 n.
Dawson, Christopher, 516 Fascher, Erich, 129 n.
David, rey, 531 Federico II el Grande, 238
Deichler C., 241 Ferguson, Adam, 504
Demócrito, 142 Fernán González, 122, 126
Descartes, René, 62, 230, 258-260, Fernando I de Castilla, 123
262, 267, 275, 282, 285, 326, 369, Fernando VII, 705
587 Fichte, Johann Gottlieb, 16, 230, 265,
Diaguilev, Sergei Pavlovich, 77 274 n., 275, 279, 283 n., 708
Dibelius, Martin, 129 n. Floridablanca, José Moñino, conde de,
Dickens, Charles, 149 781

1045
Ford, Henry, 106 Hebbel, Christian Friedrich, 271
Fouché, Joseph, 452 Hegel, Georg Wilhelm Friedrich, 17,
France, Anatole, 96, 416 255, 266, 279, 283 n., 371 n., 390 n.,
Francisco I, 353 405, 525, 565, 654, 840
Francisco Javier, santo, 74 Heidegger, Martin, 284 n., 571 n., 590 n.
Franco, Ramón, 642 Heimsoeth, Heinz, 274 n., 279
Frank, Waldo, 460, 464 Heine, Heinrich, 38
Franklin, Benjamin, 154, 173 Heitmüller, 128
Freud, Sigmund, 68 n. Helmholtz, Hermann Ludwig
Friedemann, Heinrich, 21 Ferdinand von, 295
Fröbel, Friedrich Wilhelm August, Heráclito, 142
544 Herder, Johann Gottfried, 504
Hering, Ewald, 336
Galdós, véase Pérez Galdós, Benito Hesíodo, 138
Galileo (Galileo Galilei, llamado), Homero, 4, 5, 176, 237, 247, 257, 580
294-296, 326, 332, 335, 442 Horacio Flaco, Quinto, 330, 338
Galiani, Ferdinando, abate, 823 Howald, Ernst, 135 n., 137, 141
Gallio, Junio, 128 Hugo, Víctor, 351
Gaos, José, 390 Hugo de San Víctor, 264 n.
García Martí, Victoriano, 111, 112, Humboldt, Wilhelm von, 362
900 Hume, David, 258, 262, 456, 617
Gasparin, Laure, madame de, 358 Husserl, Edmund, 17, 47
Gedeón, 538
Goethe, Johann Wolfgang von, 20, 85, Ignacio de Loyola, santo, 74
97, 360, 412, 504, 601, 788, 824 Isidoro de Sevilla, santo, 490
Góngora y Argote, Luis de, 55, 175, Isidro, santo, 100
177-182
Gordón Ordax, Félix, 817 Jansenio (Corneille Jansen, llamado), 62
Gorgias de Leontini, 259 Jaufré Rudel, 40
Gräser, Kurt, 241 Jennings, Herbert Spencer, 751
Gregorio XVI, 358 Jesucristo, 126-129
Grote, George, 188 Jiménez, Juan Ramón, 147
Guardini, Romano, 163 Jiménez de Asúa, Luis, 822
Guémadeuc, Baudoin de, 205 Juan Evangelista, santo, 141
Guizot, Francois, 311, 357-359 Juan Bautista, santo, 128
Juanelo, véase Turriano, Juanelo
Häckel, Ernst Heinrich, 152
Halévy, Élie, 361 n., 452 n. Kant, Immanuel, 13, 16, 47, 130, 196,
Harnack, Adolf von, 324 n. 253, 255-286, 338, 445, 459, 590,
Hartmann, Nicolai, 284 859, 870

1046
Keaton, Buster, 358 Lorenzo, Félix, 75
Kelvin, William Thomson, lord, 508 Lotze, Rudolf Hermann, 144
Keyserling, Hermann, conde de, 835 Lucano, Marco Anneo, 390, 826
Kigelme Franco, 123 Lucanus, Friedrich von, 238, 243
Klaatsch, Hermann, 153-156 Lucas, santo, 127, 128
Knapp, George Friedrich, 4, 5 Luchaire, Achille, 73
Koch, Karl Heinrich Emil, 238, 239 Luis XIV, 196
Koffka, Kurt, 171 n., 172 n. Luis XV, 196, 398
Köhler, Wolfgang, 170, 171, 173, 174, Luis XVI, 76, 198, 449
369, 397, 621 Lutero, Martin, 795
Kollmann, Julius, 153 Lynch, Charles, 447
Korn, Alejandro, 302
Kraemer, Hans, 153 n. Macaulay, Thomas Babington, barón,
Kroner, Richard, 279 362, 367
Kublai-Khan, 724 Mach, Ernst, 333, 445
Madison, Grant, 98
La Bruyère, Jean de, 613 Mahoma, 98, 740
La Tour du Pin, Henriette Lucie Maier, Heinrich, 141
Dillon, marquesa de, 183, 185, Maistre, Joseph de, 360
186 Malebranche, Nicolas de, 368
Laboulaye, Eduardo, 618 Mallarmé, Stéphane, 177, 181, 377
Lagartijo (Rafael Molina, llamado), Mannheim, Karl, 313 n.
478 Manrique, Jorge, 387, 388
Landru, Henri Désiré, 103 Marañón, Gregorio, 627, 634, 663,
Landsberg, Paul-Louis, 19-21, 45 861, 883, 884, 888, 911
Lange, Friedrich Albert, 270 Marco Antonio, 220
Largo Caballero, Francisco, 800 Marco Aurelio, 266
Laum, Bernard, 4, 5 Marcos, santo, 128
Lawrence, Thomas Edward, 107-110 Marek, József, 243
Leibniz, Gottfried Wilhelm, 13, 24, María Antonieta, 166
25, 167, 230, 267, 275, 326, 367 Mario, Cayo, 220, 477
Leisen, Herbert van, 195-197 Mark, conde de la, 208
Lenin (Vladímir Ilich Uliánov, Marmontel, Jean-Françoise, 166
llamado), 142, 767 Martínez Ruiz, José, veasé Azorín
Leonardo da Vinci, 223, 237, 543 Marx, Karl, 312, 313, 399, 464, 494 n.,
Lévy-Ullmann, Henri, 356, 370 832
Linneo, Carl von, 238 Massis, Henri, 161-163, 165, 167-169
Littré, Emile, 369 Mateo, santo, 128
Loménie, Louis de, 197 n. Maura, Antonio, 43, 611, 674, 725,
Lorentz, Hendrik Antoon, 335 726, 732, 737, 742, 757, 769

1047
Maura, Gabriel, duque de, 601, 610, Newton, Isaac, 209 n., 332, 397, 442,
619, 620, 883 445, 446, 456
Mauriac, Françoise, 161 n., 168, Niebla, conde de, 180
169 Nietzsche, Friedrich, 200, 228, 240,
Maurin, monsieur de, 203 310, 370, 405
Maurras, Charles, 8, 196
Meinong, Alexius, 47 Ocampo, Victoria, 301
Mendelssohn, Felix, 78 Occam, Guillermo de, 264 n.
Menéndez, Teodomiro, 796 Olbricht, Konrad, 437 n.
Menéndez Pidal, Ramón, 119, 120, Orleans, Louis Philippe Joseph, duque
122, 123, 869 de, 208
Mérimée, Prosper, 229 Ortega y Gasset, José, 75, 372, 608,
Meyer, Eduard, 127, 128, 482 n. 609, 613, 616, 619, 627, 634, 645,
Michelson, Albert, 335 648-651, 663, 821, 859-891, 895
Miguel Ángel, 216 Otón III, 353
Milcíades, 455, 478
Mill, John Stuart, 361, 362, 370 n. Pablo, santo, 126-128
Mimnermo de Colofón, 138 Palmén, Johan Axel, 243
Mirabeau, Honoré Gabriel Riqueti, Paraíso, Basilio, 724
conde de, 186, 195-214, 221, 222 Parménides, 139-142
Miró, Gabriel, 145-147, 149, 150 Pascal, Blaise, 62, 364
Molière (Jean-Baptiste Poquelin, Pausanias, 190
llamado), 339, 576 Pavlov, Iván Petróvich, 336
Mommsen, Theodor, 188, 189, 315 Peary, Robert Edwin, 86, 87
Monnier, Sofía de, 203-205 Pérez de Ayala, Ramón, 627, 663, 861,
Montesquieu, Charles-Louis de 883, 884, 888, 911
Secondat, barón de, 356, 689 Pérez Galdós, Benito, 150
Montmorin-Saint-Hérem, Armand Pericles, 68, 73, 189, 392
Marc, conde de, 198 Pestalozzi, Johann Heinrich, 544
Moret, Segismundo, 737 Pi y Margall, Francisco, 833
Morgan, Conwy Lloyd, 172 n. Píndaro, 176, 178, 304
Mussolini, Benito, 451, 601 Pinder, Wilhelm, 324 n.
Pitágoras, 277
Nachtigal, Gustav, 85 Planck, Max Karl Ernst Ludwig, 333
Napoleón I, 106, 201, 211, 212, 215, Platón, 20-22, 36, 52, 136, 138-141,
222, 312, 448, 456, 457, 533, 601, 158, 196, 258, 259, 264, 266, 274,
602, 758, 788 277, 281, 282, 328, 329, 339, 340,
Napoleón III, 533 446 n., 547, 551, 576
Natorp, Paul, 282 Plinio el Joven, (Cayo Cecilio Plinio,
Nehra, madame de, 206, 214 llamado), 389

1048
Plinio el Viejo, (Cecilio Segundo Rühl, Alfred, 106 n.
Plinio, llamado), 190 Ruiz, Juan, véase Arcipreste de Hita
Plotino, 139
Plutarco, 190 Saavedra Fajardo, Diego de, 480
Poincaré, Henri, 333, 601 Saint-Simon, Claude-Henri, conde de,
Poincaré, Raymond 360
Pompeyo Magno, Cneo, 220, 314, Salimbene de Adam, fra, 69 n.
482 n., 826 Salustio Crispo, Cayo, 478
Posidonio de Apamea, 363 Sánchez de Toca, Joaquín, 409 n.
Pound Arthur, 106 n. Schacht, Hjalmar, 601
Pouthas, Charles Hyppolyte, 359 n. Scheler, Max, 19, 25, 45, 140 n., 154,
Praxíteles, 168 163, 238, 299, 310, 329 n., 542
Prieto, Indalecio, 612, 803-805 Schelling, Friedrich, 279, 283 n.
Primo de Rivera, Miguel, 289, 756, Schiller, Johann Christoph Friedrich
812, 813, 861, 881, 882, 889 von, 466
Protágoras de Abdera, 285, 294 Schlegel, August von, 611
Przywara, Erich, 163 Schoetensack, Otto, 153
Schwalbe, Gustav, 153
Radl, Emanuel, 555 n. Séneca, Lucio Anneo, 15, 390
Rafael, 281 Severo, Septimio, 451 n.
Ramón y Cajal, Santiago, 100, 869 Shakespeare, William, 132, 351, 678
Ranke, Johannes, 153, 155 n., 156, Sila, Lucio Cornelio, 213, 314, 477
357 n., 359 n., 448 n., 516 Silvela, Francisco, 724, 769
Raspail, François Vincent, 368 Smith, Adam, 606, 617
Rathenau, Walther, 404, 424 Sócrates, 13, 20, 61, 77, 120, 139,
Récamier, Julie Bernard de, madame, 141-143, 266, 473
271, 272 Sófocles, 138
Reitzenstein, Ferdinand, barón de, 128 Solón, 75, 130
Renan, Ernest, 368 n., 485-488 Sombart, Werner, 402
Reyes Católicos, 674 Sorel, Georges, 494
Riehl, Alois, 279 Spencer, Herbert, 361, 366
Ríos, Fernando de los, 817 Spengler, Oswald, 135, 381, 424, 460,
Robertson, William, 356 478
Robespierre, Maximilien de, 62, 198, Spinoza, Baruch, 230, 267, 268
600 Stalin (Iósiv Vissariónovich
Romanones, conde de, 247-249, 594- Dzhugashvili, llamado), 463, 638
596 Stefansson, Vilhjalmur, 85-88
Rostovtzeff, Yákob Ivánovich, 389 n. Stendhal (Henri Beyle, llamado),
Rousseau, Jean-Jacques, 182, 507, 544 149
Royer-Collard, Pierre-Paul, 359 Stern, Alfred, 197 n.

1049
Stumpf, Carl, 47, 170 Valera, Juan, 150
Suetonio Tranquilo, Cayo, 190 Valle-Inclán, Ramón María del, 150
Vega, Lope de, 263
Tácito, Cayo Cornelio, 205, 480 Ventosa, Juan, 606, 615-618, 861, 882
Taine, Hippolyte, 17 Vercingetórix, 481
Tales de Mileto, 149, 212, 282, Vico, Giambattista, 311 n.
Talleyrand-Périgord, Charles Maurice Virgilio Maron, Publio, 191
de, 457, 754 Voltaire (Françoise-Marie Arouet,
Tardieu, André, 605 llamado), 62, 162, 270, 617, 643
Temístocles, 212, 475
Teofrasto, 730, 731 Wagner, Richard, 206, 334
Teognis, 138 Wais, Julio, 609, 761
Teresa de Jesús, santa, 74 Ward, John William, 452
Tibulo, Albio, 205 Washington, George, 106
Tiziano, 105, 602 Weber, Max, 6
Tocqueville, Charles Alexis Henri Weissmann, August, 243
Clérel, señor de, 362 Westenhöfer, Max, 151-153, 155 n., 156
Tolstoi, Lev Nikolaevic, 447 Weyl, Helene, 885
Tomás de Aquino, santo, 264 n., 456 Weyl, Hermann, 333, 404 n.
Tormo, Elías, 760 Wilamowitz-Moellendorff, Ulrich von,
Trajano, Marco Ulpio, 389, 737 21
Tucídides, 126, 127, 368 Windelband, Wilhelm, 279
Turriano, Juanelo, 732 Wissel, Rudolf, 852

Urgoiti, Nicolás María de, 751 n. Ziegler, Heinrich Ernst, 172 n.


Zulueta, Luis de, 823

1050
ÍNDICE TOPONÍMICO

Abisinia, 238 Arabia, 92, 107-109


Acaia, 128 Aragón, 31, 481, 482, 744, 812
África, 222, 243, 427, 473 Argel, 178, 179
África Ecuatorial, 243 Argentina, 301-305, 320, 862, 864,
África Menor, 477 875, 881
Aix, 207 Asia, 24, 130, 217, 222, 242
Alcarria, 248 Asturias, 744
Alemania, 9, 11, 20, 26, 32, 43, Atenas, 77, 142, 328, 472, 484
91, 97, 127, 206, 272, 324, 356, Ática, 189
357 n., 462, 481, 482, 487, 490, Australia, 429, 603, 728
534, 561 n., 563, 601, 604, 640, Austria, 243, 835
643, 795
Alicante, 632, 635, 636, 885 Babilonia, 128, 331
Almería, 409 n., 630 Baleares, 243
América, 53, 98, 220, 222, 242, 290, Barcelona, 53, 54, 77-79, 248, 473 n.,
371, 385, 386, 402, 447, 464, 615, 644, 704, 751 n., 753, 798, 813
624, 869 Baviera, 242
América del Norte, 371 Berlín, 425, 867
América del Sur, 371, 615 Bilbao, 704, 805
Amsterdam, 204 Bizancio, 680
Andalucía, 11, 150, 158-160, 630, Borgoña, 69, 166, 271, 488
741, 743, 744 Bretaña, 103
Antillas, 242 Británicas, Islas, 78

1051
Buenos Aires, 53, 302, 304, 621 625-644, 650, 660-662, 667-669,
Burgos, 123 673-695, 699-713, 718-732, 735-
747, 751-774, 778-784, 788-816,
Cádiz, 630 820-855, 861-891
Cairo, El , 107, 238 Estados Unidos, 354, 402, 464, 522,
Calcuta, 77 601, 615, 621, 623, 624, 728
Cantabria, 121 Estrasburgo, 481
Cartago, 363, 473 Europa, 7-9, 23, 26, 29, 32, 33, 42, 53,
Castilla, 122-124, 158, 406, 481, 488, 56, 64-67, 77, 105, 111, 123, 130,
490, 799 158-160, 164, 178, 195, 216-218, 221,
Castilla la Nueva, 744 222, 240, 260, 261, 274, 290, 297,
Castilla la Vieja, 744 303, 327, 330, 342, 343, 346, 353-
Cataluña, 112, 473 n., 482, 599, 603, 362, 366, 367 n., 369-371, 375, 385,
744, 798, 815, 836 386, 402, 403, 414, 417-419, 425,
Centroamérica, 242 429-433, 437, 438, 441-443, 446-449,
Chile, 229, 232, 864 456-471, 489-498, 501, 504, 505, 510,
China, 139, 441, 521, 605, 704, 756 515-519, 527, 528, 539-542, 561, 565,
Cluny, 123 567, 587, 599, 602-605, 610, 614,
Córcega, 243 615, 621, 623, 624, 638, 639, 644,
Córdoba, 180, 630 659, 682, 698, 758, 762, 821, 829,
Corinto, 128 832, 843, 845, 852, 874, 878, 879
Coromandel, 136 Extremadura, 744
Creta, 139
Finisterre, 481
Dalmacia, 363 Florencia, 237
Damasco, 108, 109, 238 Francia, 9, 26, 29, 32, 33, 41, 43, 71 n.,
Delfos, 128, 139 91, 92, 95, 97, 100, 102, 103, 105,
108, 121, 122, 162, 164, 169, 183,
Egipto, 5, 126, 130, 139, 190, 191 184, 196, 198, 201, 204, 205, 207,
Endegeest, 369 209, 221, 242, 243, 261, 319, 345,
Engadina, 405 349, 351, 354 n., 356, 357 n., 360 n.,
Erfurt, 601 367, 368, 452, 462, 468, 469, 481-
España, 9, 11, 13, 26-30, 32, 33, 42-44, 484, 487, 490, 491, 503, 515, 598,
53, 63 n., 71 n., 90-106, 111, 112, 600, 604, 605, 640, 643, 657, 681,
120-127, 167, 176, 183, 184, 202, 685, 698, 705, 706, 771, 779, 843
217-219, 221, 227, 228, 233, 239,
245, 248, 249, 289-291, 318-321, Galápagos, archipiélago de los, 130,
344, 356, 456, 465, 467, 477, 481- 132
484, 487-491, 503, 504, 523, 525, Gales, 107
533, 536, 542, 548, 554, 594-620, Galia, 363, 477

1052
Galicia, 11, 112, 744 Jerusalén, 127, 147, 238
Gerona, 239 Jiddah, 108
Gibraltar, 245, 481 Jonia, 139
Gran Bretaña, 9 Joux, 203, 210
Granada, 630, 632
Grecia, 4, 5, 32, 61, 69, 77, 128, 135- Lacio, 189, 479
143, 159, 187-189, 260, 261, 327, León, 481
388, 430, 473, 475, 503, 522, 551, Lepanto, 731
565, 587, 676 Lisboa, 53, 54
Guadalajara, 85 Levante, 473, 744
Lombardía, 448 n.
Halicarnaso, 138 Londres, 425
Hélade, 77, 130, 137, 140, 141, 490 Lutecia, 364
Heyaz, 107 Lyon, 360
Hipona, 364
Hispania, 363 Madrid, 52-54, 78, 319, 524, 603,
Hita, 55 628-632, 642, 644, 691-693, 701-707,
Holanda, 57, 369 709, 712-726, 744, 783, 784, 790,
Huelva, 630 812, 813
Hungría, 242, 243 Málaga, 429, 630, 632
Marsella, 207
India, 4, 77, 108, 139, 179, 538, 565, Meca, La, 108
604, 832 Medina, 109
Inglaterra, 26, 29, 32, 43, 65, 79, 96, Micenas, 4
108, 110, 206, 243, 260, 271, 357 n., Milán, 353
370, 371, 436, 452, 462, 468, 469, Mileto, 138
482, 484, 487, 488 n., 490, 501-508, Mongolia, 724
513, 515, 518, 523, 525, 526, 534, Moscú, 462, 463
535 n., 601, 604, 643, 657, 681,
698, 699, 702, 805, 851 Nazareth, 176
Irán, 128 Neuchâtel, 204
Italia, 30, 33, 121, 122 n., 218, 243, Níjar, 409 n.
297, 316, 356, 388, 451, 473, 477, Normandía, 103
482, 490, 601, 604, 615, 656, 657 Norteamérica, 105, 380, 424 n., 503,
518, 624
Jaca, 642 Nueva York, 85, 130, 462-464, 716
Jaén, 630 Numancia, 63
Japón, 245, 521
Jericó, 272 Oceanía, 429, 509
Jersey, 130 Oegstgeest, 372

1053
Orán, 150 Segovia, 628
Otumba, 731 Sevilla, 105, 263, 630, 704
Oxford, 107 Siberia, 85, 245
Sicilia, 429
Paises Bajos, 205 Sión, 227
Palestina, 107, 242 Siria, 103, 107, 108, 242
Panamá, 131 Sudamérica, 488
París, 16, 76, 368, 383, 425, 452, 655, Suecia, 238
656, 705 Suiza, 640, 819
Pekín, 328 Suráfrica, 245
Peloponeso, 127
Persia, 128, 479, 565, 724 Tenerife, 171
Plombières, 271, 272 Teruel, 85
Polonia, 32, 604 Tíbet, 92
Portugal, 242 Tingitania, 363
Provenza, 69, 103, 203, 207, 243 Tombuctú, 238
Prusia, 238 Turquía, 32, 212

Reino Unido, 604 Valencia, 644, 704


Roma, 61, 63, 135, 159, 187-189, Valkenburg, 129 n.
220, 222, 260, 315, 316, 388, 390, Venecia, 182
391, 430, 458, 463, 472, 473, 475, Verjoyansk, 85
477, 479, 484, 485, 490, 491, 565, Verrières, 204
611, 642, 694, 709, 738, 820, 823, Versalles, 169, 184, 382
826 Viena, 46, 425, 835
Rumanía, 363 Vincennes, 204, 205
Rusia, 23, 30, 218, 239, 360, 431,
463, 464, 493, 494, 656, 657, 756, Waterloo, 533
779, 796, 835 Weimar, 822

Sáhara, 85, 86, 103, 243, 521 Zaragoza, 644


Saint-Malo, 481 Zurich, 47, 137

1054
Índices tomo V
Ortega tomo V 18/5/06 11:41 Página 899

ÍNDICE ONOMÁSTICO

Adriano VI, 263 Bacarisse, Mauricio, 195


Aguado, fray Pedro de, 41 Bacon, Francis, 316, 603, 626, 652
Agustín, santo, 115, 122, 146, 458, Balzac, Honoré de, 384 n., 481, 754,
480, 489 759
Alcántara, Francisco, 751 Barnés, Domingo, 28, 34
Alcoforado, Mariana, 459 Baroja, Pío, 110, 465, 466
Alejandro Magno, 139 Barrès, Maurice, 115, 156-159, 640,
Alembert, Jean Le Rond d’, 634, 635 641, 643, 644
Alfonso XIII, 294 Baruzi, Jean, 487 n., 712
Allers, Rudolf, 495 Baudelaire, Charles, 491, 536
Ariosto, Ludovico, 542 Beatriz Portinari, 117, 197
Aristóteles, 245, 254, 305, 421, 424, Beaumarchais, Pierre Augustin
426, 506, 544, 611, 684, 744 Caron de, 511
Arniches, Carlos, 391 Beaumont, Pauline de, 156
Arquímedes, 292, 601 Bello, Luis, 35, 45, 46
Aubry, Octave, 523 n. Bergamín, José, 195
Augusto, Cayo Julio César Octavio, 445 Bergson, Henri, 201, 533, 727, 729
Ausonio, Décimo Magno, 297, 350 Besteiro Fernández, Julián, 54, 73
Avenarius, Richard, 172 Blondin (Jean Françoise Gravelet,
Averroes, 514 llamado), 216
Azcárate, Justino de, 106 Bonnard, Abel, 468, 470
Azorín, 110, 391, 392 Brion, Friederike, 133
Brouwer, Luitzen Egbertus Jan, 409

899
Ortega tomo V 18/5/06 11:41 Página 900

Bruno, Giordano, 609 Cocteau, Jean, 412


Buda, 548 Cohen, Hermann, 128 n., 201
Burckhardt, Jacob, 257, 542 Colón, Cristóbal, 610, 651
Buridán, Jean, 350, 396, 611 Companys, Lluis, 54, 55
Byron, George Gordon, lord, 158, 396 Comte, Auguste, 231, 359, 533, 543,
759, 760
Calvo, Rafael, 386 Condillac, Étienne Bonnot de, 709
Calvo, Ricardo, 381, 385, 386 Copérnico, Nicolás, 590, 609
Cambó, Francisco, 71 Courier, Paul-Louis, 116
Campaláns, Rafael, 30 Courteline, Georges (Georges
Cantor, Georg, 708 Moinaux, llamado), 336, 340
Caravaggio (Michelangelo Amerighi o Cristo, véase Jesucristo
Merisi, llamado), 167 Croce, Benedetto, 317
Carlos III, 626 Croy, Guillermo de, 651
Carlos V, 602, 651, 652 Cusa, Nicolás de, véase Cusano,
Carlos X, 388 Nicolás
Carlos Augusto, duque de Weimar, Cusano, Nicolás (Nikolaus Krebs,
135, 136 llamado), 263, 361, 609
Carner, Jaime, 17 Cusano, cardenal, véase Cusano,
Casares Quiroga, Santiago, 11, 12, 15 Nicolás
Catalina de Aragón, 651, 652 Custine, marquesa de, 470, 471
Cervantes, Miguel de, 110, 626, 684
César, Cayo Julio, 241-243, 353, 445, D’Annunzio, Gabriele, 158
624 Dante, 172, 197, 261, 457, 532, 570,
Cézanne, Paul, 170 612, 619, 624, 700
Chacón, José María, 195, 196 Darwin, Charles Robert, 467, 504 n.,
Chaplin, Charles Spencer, 375 521
Chateaubriand, François René, David, rey, 40, 379
vizconde de, 115, 156-158, 361 n., Delbrück, Hans, 693
410, 468-471 Demolins, Edmond, 644
Chateaubriand, Lucille, 341 Descartes, René, 148, 168, 172, 208,
Chéops, véase Kéops 235 n., 245, 255-258, 262, 264, 297,
Chièvres, Guillaume de Croy, 305, 316, 350, 373, 421, 430, 457,
señor de, 651 475, 502, 540, 549, 574, 603, 612,
Cicerón, Marco Tulio, 261, 297, 299, 626, 668, 702, 741-743, 745
377, 546, 651 Diderot, Denis, 633, 634, 636
Cid Campeador, (Rodrigo Díaz de Díez-Canedo, Enrique, 195, 198
Vivar), 74, 231 Dilthey, Wilhelm, 231, 333, 372, 374,
Claparède, Édouard, 491 683, 684
Cleopatra, 445 Dingler, Herbert, 419-422, 424-429, 431

900
Ortega tomo V 18/5/06 11:41 Página 901

Dionisio el Cartujano (o de Ryckel), Franklin, Benjamin, 587


619 Fuller, Loïe (Marie-Louise, llamada),
Dirac, Paul, 419 196
Domingo, Marcelino, 284
Dumas, Alexandre, 384 n. Galileo (Galileo Galilei, llamado),
Durkheim, Émile, 533, 649, 650 208, 217, 227, 228, 233, 234, 235
n., 243, 257, 316, 373, 419-421,
Eckermann, Johann Peter, 130 426, 429-431, 574, 602, 603, 610,
Eckhart, el Maestro (llamado), 485 n., 620 n., 626
487, 488, 490, 727 Gama, Vasco da, 610
Eddington, Arthur Stanley, sir, 419, Gandhi, Mahatma (Mohandas
420, 424, 425 Karamchand Gandhi, llamado), 555
Eduardo VIII, duque de Windsor, 412, Ganivet, Ángel, 640-645
413 García Mercet, Ricardo, 315
Eichhorn, Johann Gottfried, 232 n. Gautier, Théophile, 384 n., 729
Einstein, Albert, 178, 236, 257, 315, Gengis Khan, 374
419, 431, 432 George, Stefan, 374
Elcano, Juan Sebastián, 610 Gerson (Jean Charlier de), 621
Eneas, 147 Gil Robles y Quiñones, José María,
Engels, Friedrich, 614 17, 293
Enrique IV, 470, 471 Gilbert, William, 603
Enrique VIII, 651, 652 Giner de los Ríos, Francisco, 111
Erasmo de Rotterdam, Desiderio, Giorgione (Giorgio da Castelfranco,
(Geert Geertsz, llamado), 263, 377, llamado), 166
609, 621, 651, 652 Giotto di Bondone, 160, 164, 170, 172
Espronceda, José de, 384 n. Goethe, Johann Wolfgang von, 113,
Esquilo, 516 115, 120, 122-148, 205, 237, 418,
Euclides, 428 430 n., 545 n., 549, 643 n., 717,
719, 728, 744 n.
Faraday, Michael, 145 Goicoechea, Antonio, 284
Fedro de Mirrinunte, 392, 393 Gottl-Ottlilienfeld, Friedrich von, 561n.
Felipe III, 251 Gourmont, Rémy de, 511
Felipe IV, 251 Gracián, Baltasar, 682
Fernández de Córdoba, Gonzalo, 610 Greco, El, 110, 165, 166
Ferrero, Guglielmo, 546 Guerra del Río, Rafael, 31
Fichte, Johann Gottlieb, 136, 141, Guizot, François, 388, 389, 759, 760
146, 209, 472, 543, 698 Gutiérrez, Avelino, 445, 446
France, Anatole, 116, 117
Franchy y Roca, José, 74, 77-79 Hamilton, Emma Lyon, lady, 510
Francisco de Asís, santo, 269 Hartmann, Nicolai, 603

901
Ortega tomo V 18/5/06 11:41 Página 902

Hegel, Georg Wilhelm Friedrich, 122, 238, 305, 468, 543, 585
136, 146, 229, 231-233, 234 n., 236, Karr, Alphonse, 384 n.
237, 241, 244, 245, 264 n., 323, 333, Kempis, Tomás de, (Thomas
542, 658, 691, 692, 694-702, 743 Hemerken, llamado), 263
Heidegger, Martin, 127 n., 128 n., 247 Kéops, 599
n., 271 Kepler, Johannes, 217, 234, 429,
Heine, Heinrich, 159, 388, 448 610
Herder, Johann Gottfried, 231, 698 Keynes, John Maynard, 567
Herodoto, 565 Keyserling, Hermann, conde de, 37,
Hipócrates, 708 44
Homero, 139, 410, 536, 542, 624, Köhler, Wolfgang, 36, 587, 591, 592
682, 698, 699
Hooke, Robert, 603 La Tour du Pin, Henriette Lucie Dillon,
Hugo, Victor, 384 n., 624 marquesa de, 691
Huizinga, Johan, 376-378, 402, 621 n. Labiche, Eugène, 384 n.
Humboldt, Wilhelm von, 710 Lagartijo (Rafael Molina, llamado),
Hume, David, 168 391
Hurtado, Amadeo, 74, 75, 80-82 Lamartine, Alphonse de, 384 n., 410,
Huss, Juan de, 84, 85 759, 760
Husserl, Edmund, 218 Lamennais, Félicité Robert de, 759,
Huygens, Christiaan, 574, 603 760
Lansbury, George, 215
Ibarguren, Carlos, 444, 449 Larra, Mariano José de, 384 n.
Ignacio de Loyola, santo, 610 Leibniz, Gottfried Wilhelm, 148, 172,
Iranzo, Vicente, 32 193, 208, 262, 305, 585, 742
Isidro, santo, 18 Leisewitz, Johann Anton, 133
Leonardo da Vinci, 165, 196, 207,
Jaureguibería, Lesmes, 383 534, 601, 609
Jesucristo, 262, 548, 562 Lerroux, Alejandro, 17, 18
Jorge VI, 412 Lespinasse, Julie de, 459
Josefina (Marie-Josèphe Rose Tascher Leti, Gregorio, 242
de la Pagerie, llamada), 522, 523 n. Linneo, Carl von, 543
Juan II, 622 Lombroso, Cesare, 130 n.
Juan Clímaco, santo, 730 Lorenz, Ottokar, 232 n., 234 n., 242
Juan de la Cruz, santo, 211, 486, 487, Lorenzo el Magnífico, véase, Médicis,
490, 730 Lorenzo I de
Juan Nepomuceno, santo, 84, 85 Lowie, Robert Harry, 436
Jünger, Ernst, 361 Ludovico Sforza (Ludovico el Moro,
llamado) 601
Kant, Immanuel, 139, 168, 209, 221, Luis XIV, 223, 389

902
Ortega tomo V 18/5/06 11:41 Página 903

Lutero, Martín, 609 Moreno Villa, José, 195, 198


Lütkens, Carlota, 37 Mornet, Daniel, 417
Muciano Rufo, (Konrad Mutius,
Macaulay, Thomas Babington, barón, llamado), 263
359 Musset, Alfred de, 384, 385
Mach, Ernst, 172 Mussolini, Benito, 341
Magallanes, Fernando de, 610
Mahoma, 548 Napoleón I, 139, 141, 388, 522, 523
Maistre, Joseph de, 392 n., 624, 759
Malebranche, Nicolas de, 553 Napoleón III, 624
Mallarmé, Stéphane, 195-198, 204 Navarro Ledesma, Francisco, 644
Manet, Édouard, 475 Nebrija, Elio Antonio de, (Antonio
Maquiavelo, Nicolás, 549, 609 Martínez de Cala, llamado), 652
Marañón, Gregorio, 53, 280, 520 Nelson, Horatio, 510
Marco Antonio, 445 Newcomen, Thomas, 603, 604
Marichalar, Antonio, 195 Newton, Isaac, 139, 208, 236, 238,
Martínez Ruiz, José, véase, Azorín 341, 429, 479, 548, 603, 684
Marx, Karl, 231, 467, 614, 692 Niebuhr, Barthold George, 233, 234 n.
Maura y Gamazo, Miguel, 54, 64, 68, Nietzsche, Friedrich, 176, 191, 542
79 Nijinsky, Vaslav Fómich, 146, 626
Maurras, Charles, 223 Noailles, Anna Elisabeth de
Médicis, Lorenzo I de, 458, 474 Brancovan, condesa Mathieu de,
Meillet, Antoine, 715, 720 149-152, 154, 155
Menéndez Pidal, Ramón, 445 Núñez de Arce, Gaspar, 754
Mercet, véase, García Mercet, Ricardo
Mestanza, Gaspar de, 658, 749-753, Ocampo, Victoria, 117, 433, 435, 436
755, 756 Ollendorf, Heinrich Gottfried, 27
Meyer, Eduard, 241, 242 Ors, Eugenio d’, 195
Michelet, Jules, 384 n., 434 Ortega y Gasset, José, 10, 52-54, 73,
Miguel Ángel, 111 77, 86, 88 n., 100, 109, 110, 112,
Mill, John Stuart, 341 116, 119, 195, 266
Milne, Edward Arthur, 419, 424-428, Ortega Munilla, José, 385
431, 432 Ossorio y Gallardo, Ángel, 81
Mirabeau, Honoré Gabriel Riqueti, Otto, Rudolf, 488 n.
conde de, 20
Möller, Jean Philippe, 134 Pablo, santo, 448, 487
Mommsen, Theodor, 142 Paquiro (Francisco Montes, llamado),
Montaigne, Michel de, 263 110
Montesquieu, Charles-Louis de Pascal, Blaise, 158, 194
Secondat, barón de, 231 Pavlova, Ana, 626

903
Ortega tomo V 18/5/06 11:41 Página 904

Péguy, Charles, 549 Robertson, George Scott, 425, 426


Pemán, José María, 10 Rodin, Auguste, 111
Pérez de Ayala, Ramón, 53, 280, 338 Rostovtzeff, Mijaíl Ivánovich, 547
Pericles, 78, 189, 375 Rothacker, Erich, 232 n.
Petrarca, Francesco, 262, 263, 621 Rousseau, Jean-Jacques, 156, 260,
Pfänder, Alexander, 457, 460, 462 613, 622, 713
Picasso, Pablo Ruiz, 171 Rovinsky, Serge, 322
Píndaro, 541 Royer-Collard, Pierre-Paul, 389
Pirandello, Luigi, 291 Royo Villanova, Antonio, 55, 644
Platón, 21, 99, 128 n., 189 n., 207, Russell, Bertrand, 213-215
219, 254, 261, 303, 305, 367, 370,
371, 392, 393, 435, 441, 450, 457, Sáenz-Díez Serra, Narciso, 385
472, 474, 480, 485, 506, 543, 565, Safo de Lesbos, 154, 155
672, 723 Saint-Simon, Claude-Henri, conde de,
Plotino, 485 n., 727, 729 359
Poincaré, Henri, 341 Salamero, Román, 644
Pompadour, Jeanne Antoinette Sánchez Román y Gallifa, Felipe, 17,
Poisson, madame de, 341, 374 66, 75, 79
Pompeyo Magno, Cneo, 241, 562 Sand, George, 384 n.
Posidonio de Apamea, 377, 546 Sanford, Hugh Wheeler, 425
Príamo, rey de Troya, 147 Sanz del Río, Julián, 110, 111
Primo de Rivera, Miguel, 16, 285 Sarasin, Paul, 225 n.
Saussure, Horace-Bénédict de, 634
Quintiliano, Marco Fabio, 417 Savigny, Friedrich Karl von, 232 n.
Sbert, Antoni Maria, 30, 32
Rafael, 165, 166 Schebesta, Paul, 538, 539
Rambal, Enrique, 380 Scheler, Max, 219, 220, 457, 473, 514
Ranke, Leopold von, 232, 233, 234 n., n., 537, 677
242 Schelling, Friedrich Wilhelm Joseph
Raymond, Allen, 603 von, 136, 231, 698
Renan, Ernest, 116 Schilder, Paul, 492-494
Restauración, vizconde de la, véase Schiller, Johann Christoph
Chateaubriand, Françoise René Friedrich von, 123, 138
Reyes, Alfonso, 195, 196 Schlegel, August von, 134, 740
Reyes Católicos, 651 Schleiermacher, Friedrich, 721, 723
Rickert, Heinrich, 241 n., 244 Schrödinger, Erwin, 315
Riemann, Bernhard, 428 Seligman, Charles Gabriel, 225 n.
Rivas, Ángel Saavedra, duque de, 382, Séneca, Lucio Anneo, 176, 379
384 n. Serra, véase, Sáenz-Díez Serra, Narciso
Robert, Nicholas-Louis, 595 Shakespeare, William, 205, 538, 626, 684

904
Ortega tomo V 18/5/06 11:41 Página 905

Shaw, Bernard, 410, 640, 641, 643,


644 Unamuno, Miguel de, 10, 69, 409-
Simarro, Luis, 315 411, 640, 641, 643, 644, 657
Simmel, Georg, 123, 191, 442
Sixto V, 242 Valéry, Paul Ambroise, 223, 624
Sócrates, 305, 392, 393, 466, 594, 711 Valldaura, Margarita de, 652
Spencer, Herbert, 341, 533 Valle, 79
Spengler, Oswald, 231 Valle-Inclán, Ramón María del, 383
Spinoza, Baruch, 409, 457, 459 Vasco da Gama, véase Gama, Vasco da
Stalin (Iósiv Vissariónovich Vega, Lope de, 383
Dzhugashvili, llamado), 341 Vehils, Rafael, 441
Stefansson, Vilhjalmur, 701 Vela, Fernando, 118, 195
Stein, Charlotte von, 137, 141 Velázquez, Diego, 165-169, 172, 475
Stendhal (Henry Beyle, llamado), 465- Vendryes, Joseph, 720
473, 475, 476, 478, 480, 481, 510, Vercingetórix, 241
512, 750, 759 Vigny, Alfred, conde de, 384 n., 759
Virgilio Maron, Publio, 197, 261, 624,
Taine, Hippolyte, 231, 466 651
Tales de Mileto, 562 Viriato, 749
Talleyrand-Périgord, Charles Maurice Vives, Juan Luis, 609, 610, 612, 617,
de, príncipe de Benevento, 157 625, 651-653
Temístocles, 692 Volta, Alessandro, conde de, 145
Teresa de Jesús, santa, 486, 488, 730 Voltaire (François-Marie Arouet,
Tintoretto, 165, 166 llamado), 231, 614
Tirso de Molina (fray Gabriel Téllez,
llamado), 382 Watt, James, 604
Tirteo, 580, 581 Weber, Max, 241 n.
Tito Livio, 410 Weyl, Hermann, 235, 315
Tocqueville, Charles Alexis Henri Wheeler, John Archibald, 425, 426
Clérel, señor de, 359, 384 n. Willemer, Marianne von, 137
Tolstoi, Lev Nikolaevic, 179 Winckelmann, Johann Joachim, 231
Tomás de Aquino, santo, 457, 458 Windsor, David, véase, Eduardo VIII,
Torricelli, Evangelista, 235 n. duque de Windsor
Toscanelli, Paolo dal Pozzo, 430, 431 Wittrow, G., 424, 426
Troeltsch, Ernst, 232 n., 241 n. Wundt, Wilhelm, 483
Tucídides, 231
Turgot, Anne Robert Jacques, barón Xiráu, Joaquín, 73
de l’Aulne, 231, 635
Turriano, Juanelo, 602 Zorrilla, José, 380, 381-386

905
Ortega tomo V 18/5/06 11:41 Página 906
Ortega tomo V 18/5/06 11:41 Página 907

ÍNDICE TOPONÍMICO

Afganistán, 215 Atenas, 392, 442, 692


Albarracín, 751 Ática, 581
Alcalá de Henares, 652 Australia, 38, 699
Alemania, 6, 49, 67, 93, 118, 123,
133, 135, 139, 141, 200, 205 n., Barcelona, 67, 68
210, 240, 304, 323, 327-334, 339, Bélgica, 84
341, 344, 345, 361, 413, 579, 589, Berlín, 213, 751, 752
644, 710, 740 Borneo, 590
Altamira, 225, 377, 610 Británicas, Islas, 418, 633
América, 39, 44, 199, 201, 214, 215, Briviesca, 174
433, 434, 443, 449, 450, 549, 651, Brujas, 651, 652
698, 751 Bruselas, 652
América del Centro, 433, 447 Buenos Aires, 36, 38, 39, 446, 527,
América del Norte, 44, 214 547, 639
América del Sur, 44, 433, 447, 751
Andalucía, 80 Calpe, 79
Andamán, Islas, 436 Castil de Peones, 174, 181
Amsterdam, 402 Castilla, 89, 174, 181
Arabia, 720 Cataluña, 28, 30-33, 45, 46, 54,
Argentina, 398, 422, 433, 434, 435, 56-71, 80, 82, 83, 85, 104
443, 444, 447, 449, 534, 547, 548 Checoslovaquia, 84
Asia, 212, 215, 605 Ceilán, 226, 580, 590, 703
Asia Menor, 698 Chile, 433, 434, 437, 527, 703

907
Ortega tomo V 18/5/06 11:41 Página 908

China, 196, 212-215, 358, 461, 485, Finlandia, 644


589, 698, 703, 737 Fontainebleau, 622
Centro África, 590 Francia, 33, 48, 49, 58, 61, 67, 135,
Congo, 539 156, 180, 200, 205 n., 210, 320, 323,
Córdoba, 509, 514, 751 334, 339, 384, 388, 389, 444, 459,
470, 624, 635, 644, 668, 707
Delft, 402 Franconia, 652
Dinamarca, 644 Frankfurt, 135

Egipto, 604, 698, 703 Glasgow, 720


Escandinavia, 644 Granada, 651, 736
España, 3, 4, 7-9, 12, 23, 28, 29, 31, Grecia, 38, 206, 233, 243, 254, 304,
33, 36, 45, 46, 48-51, 53, 55-68, 323, 355, 361, 410, 424, 457, 461,
74, 75, 81, 83-87, 94, 96, 98, 101, 544, 578, 593, 604, 619, 684, 692,
102, 104-106, 111, 119, 174, 180, 698, 714, 722, 728
191 n., 197, 200, 201, 265, 276,
278, 279, 281-286, 289-294, 301, Haya, La, 402
315, 318, 322-324, 328, 334, 340, Holanda, 402-404, 406
379, 380, 383, 384, 389, 393, 409,
411, 443-445, 447, 449, 450, 518, India, 300, 369, 485, 486, 579, 580,
520, 541, 643, 644, 651, 729, 744, 639, 698, 757
751 Indias, Las, 257, 382, 445
Esparta, 581 Inglaterra, 48, 49, 70, 200, 214, 323,
Estados Unidos, 36-38, 41 330, 332, 388, 397, 412-414, 417,
Estrasburgo, 135 418, 429, 435, 470, 542, 579, 581,
Etiopía, 560 583, 584, 635, 643, 644, 652
Euramérica, 605 Irlanda, 58
Europa, 24, 33, 38, 41, 44, 49, 50, 59, Israel, 231, 714
61, 77, 78, 87, 97-99, 101, 113, 121, Italia, 6, 49, 58, 131, 135, 413, 621
122, 139, 145, 156, 197, 199, 206,
209, 212-214, 217, 220, 223, 232, Japón, 214
287, 315, 318, 320, 323, 324, 332, Jena, 141, 146
362, 363, 374, 387-389, 391, 412-
414, 416, 421, 442, 461, 534, 545, Königsberg, 244
546, 549, 576, 589, 597, 634, 635,
644, 651, 652, 657, 684, 737-740, Leiden, 402
742, 745, 751, 757 León, 18, 281, 285, 476
Lombardía, 589
Fervaques, 470, 471 Londres, 213, 420, 751
Finisterre, 79 Lovaina, 651, 652

908
Ortega tomo V 18/5/06 11:41 Página 909

Madrid, 81, 116, 251, 391, 431, 447, Rotterdam, 402


495, 644, 654 Rusia, 6, 179, 214, 215, 413, 626
Málaga, 79
Marbella, 136 Sagunto, 49
Marienbad, 141 Sáhara, 730
Marquesas, islas, 622 Salamanca, 409
Mesopotamia, 703 Salzburgo, 471
Mongolia, 215 San Sebastián, 18, 55
Mülhausen, 652 Santander, 527
Mülhberg, 602 Santiago de Compostela, 738
Münster, 652 Sevilla, 144, 337
Soria, 67
Norteamérica, 44, 444, 547 Strasburgo, véase Estrasburgo
Nueva Guinea, 590 Suiza, 205 n.
Suramérica, 38
Oxford, 652, 751
Tibet, 580
Padua, 421 Toledo, 602
Países Bajos, 402, 403, 651 (cítase Troya, 147, 410
también Holanda)
Palos de Moguer, 79 Valencia, 651, 652
París, 146, 203, 213, 341, 409, 421, Vasconia, 45, 174, 180
651, 711, 715, 729 Venecia, 602
Pekín, 214 Vergel, 651
Persia, 698 Versalles, 581, 622
Perú, 560, 703
Pisa, 195 Weimar, 133-136, 138, 140, 141
Plata, La, 450 Wetzlar, 135
Port Bou, 79
Princeton, 315 Yemen, 560
Yuste, 602
Rhodesia, 38
Roma, 105, 131, 132, 134, 301, 353, Zamora, 67
355, 546, 578, 593, 604, 722 Zurich, 652

909
06-Ortega Tomo VI ANEXOS 31/8/06 14:01 Página 1135

ÍNDICE ONOMÁSTICO

Abel, Othenio, 293 Anaxágoras, 870-872, 875, 876


Adriano, Publio Elio, 450 Anaximandro, 852
Agrícola, 408 Anaxímenes, 868
Agripa, filósofo, 2 Andrelini, Fausto, 463
Agustín, santo, 24, 73, 225 n., 226 n., Anselmo, santo, 225 n., 474, 475, 488,
323, 442, 466, 472-474, 488, 491, 515, 516
492, 575 Antístenes, 866
Alba, duquesa de, 580, 762, 763 n., Antonino Pío, 275, 450
768 Antonius, Otto, 595
Alberto Magno, santo, 440-442 Aristarco de Samos, 225 n., 226 n.
Alcántara, Francisco, 294 Aristipo, 458, 459
Alejandro de Afrodisia, 872 Aristófanes, 828, 867, 870, 871
Alejandro Magno, 117, 275, 776, 859 Aristóteles, 11, 13, 17, 21 n., 25, 34,
n., 937, 956 60, 61, 89-91, 135, 137, 139, 140,
Alemán, Mateo, 719 141, 152, 156 n., 163-169, 164 n.,
Alfaro, Juan de, 901 165 n., 166 n., 167 n., 169 n., 177,
Almansa y Mendoza, Andrés de, 710 198, 237, 277, 305 n., 397, 433, 441,
Alonso de Palencia, 292 n. 442, 447, 476, 477, 500, 522, 533,
Alonso, Dámaso, 716 n. 779, 780, 782, 789, 794, 809, 821,
Altheim, Franz, 34, 553 824, 871, 878, 889, 960, 963
Amadís de Gaula, 850 Arnaud, J., 732 n.
Amenofis III, 292 n. Arquelao, 876
Amós, 868 Arquíloco, 852, 856, 857

1135
06-Ortega Tomo VI ANEXOS 31/8/06 14:01 Página 1136

Arriano, 275 Brouwer, Luitzen Egbertus Jan, 63


Augusto, Cayo Julio César Octavio, 96, Bruckner, H., 150
107, 279 Bruno, Giordano, 406, 417-419, 450,
Averroes, 442, 824, 963 451
Avicena, 442, 824, 963 Buckle, Henry Thomas, 80
Buda, 18
Bacon, Francis, 328 n., 406, 412, 504, Buenaventura, santo, 490
510 Bühler, Karl, 598-600
Balbi, Girolamo, 463 Burckhardt, Jacob, 373, 412, 428
Baltasar Carlos, príncipe, 927 Buridán, Jean, 478
Barberino, cardenal, 708 Burnet, John, 867
Barbusse, Henri, 196 Burnett, Th., 596
Baroccio, Federico, 731, 733 Byron, George Gordon, lord, 191
Bassano, familia, 734
Bayeu, Francisco, 580 Calderón de la Barca, Pedro, 445, 627,
Bayeu, Pepa, 580 714-717 y n., 807
Bayle, Pierre, 234 Calderón, Rodrigo, 710-712
Bella, Stefano della, 338 Callot, Jacques, 338, 339
Benavente, conde de, 336 Camoens, Luis de, 804
Benedetti, Giambattista, 417 Camón Aznar, José, 580, 747
Bergson, Henri, 65 n., 149, 169 n., 219 Campillo y Cosío, José del, 759 y n.
Bernouilli, Jacques, 526 Cano, Alonso, 616, 620, 627, 632, 723,
Bias de Priene, 855, 858 724, 900, 913, 918, 920
Blanca de Navarra, 505 Cánovas del Castillo, Antonio, 175
Blanco Soler, doctor, 747 Caracciolo, Giovanni Battista, 923
Blossius, Gaius, 129 Caravaggio (Michelangelo Amerighi o
Böckh, A., 233, 237 Merisi, llamado), 605, 643, 731-735,
Bodino, Jean, 406, 498 742, 756, 902, 903, 913, 915
Bolingbroke, Henry Saint-John, 571 n. Carduccio, Bartolomé, 619, 643, 731,
Bopp, Franz, 233, 237 905
Bordas-Demoulin, Jean, 78 Carlomagno, 939
Borgia, César, 428 Carlos I, 336
Boschini, Marco, 635 Carlos III, 729
Botticelli, Alessandro, 462 Carlos V, 39, 336, 337, 595, 843, 935,
Bouillet, Marie-Nicolas, 135 940, 959
Boyle, Robert, 60, 61 Carlos, infante don, 912
Brahe, Tycho, 234, 406, 419 Carpio, conde de, 763 n.
Bréhier, Émile, 135, 150, 619 Carrillo, Fernando, 348
Brentano, Franz, 21 n., 262 Cassirer, Ernst, 235 n., 462 n.
Briffault, Robert, 831, 832 Catón, 117, 776, 937, 956

1136
06-Ortega Tomo VI ANEXOS 31/8/06 14:01 Página 1137

Catulo, 908 Croce, Benedetto, 720


Cellini, Benvenuto, 565 Cruz, Ramón de la, 761, 768 n.
Celtis, Conrado, 506 Cueva, Beltrán de la, 336
Cervantes, Miguel de, 188, 299, 406, Curtius, Ernst Robert, 550, 573, 718,
635 741, 911
César, Cayo Julio, 85, 117, 118, 123, Cusano, cardenal, véase Cusano, Nico-
138, 144, 279, 280, 451, 539, 540, lás
594-597, 868 Cusano, Nicolás (Nikolaus Krebs, lla-
Cesarino, Gabbriello, gonfaloniere, mado), 67, 442, 451, 457, 461, 498,
565 502
Chabot, François, 788 Cuvier, Georges, barón de, 288, 790
Chaplin, Charles, 71 Cuyp, Aelbert, 338
Chardin, Jean-Baptiste (Sir John Char-
din, llamado), 884 Dante, 405, 585
Chateaubriand, Françoise René, viz- Danton, Georges Jacques, 119
conde de, 181 n., 328 n., 463, 571, David, rey, 399
754 n. De Chirico, Giorgio, 728 n.
Chateaubriand, Lucila de, 66 Descartes, René, 7, 26 n., 49, 50, 56,
Cicerón, Marco Tulio, 86-91, 94-96, 59, 77 n., 78 n., 137, 142 n., 209,
99, 101, 103, 106, 108, 109, 113, 225 n., 237, 245, 246, 308, 372, 406,
120, 139 n., 160 n., 446-450, 452, 407, 412, 430, 454, 457, 468, 487,
533, 846, 866, 895 504, 510, 514, 516, 518, 536, 559,
Clauberg, Johannes, 513 570, 627, 636, 651, 652, 712, 789,
Clemente VII, 565 790, 803, 851, 864, 904
Cleopatra, 144 Dickson, H.R.P., 830
Cocteau, Jean, 565 Digges, Thomas, 417
Cohen, Hermann, 140 n., 555 Dilthey, Wilhelm, 151, 222-265, 226
Colón, Cristóbal, 247, 304 n., 247 n., 248 n., 249 n., 250 n., 251
Comte, Auguste, 58, 61, 81, 104, 170, n., 252 n., 253 n., 254 n., 255 n., 256
208, 241, 790, 847 n., 264 n. , 357-360, 392, 780, 807,
Condorcet, Jean-Antoine-Nicolas, 847, 848
marqués de, 162, 170 n., 235, 788 Diofanto, 960
Confucio, 584 Diógenes el Cínico, 458
Contreras, Alonso de, 334-352 Dionisio el Cartujo, 502
Copérnico, Nicolás, 225 n., 226 n., Dodart, Denis, 510
234, 417-419, 479 Drommel, Justin, 399
Corregio, Antonio Allegri, 727, 741 Duhamel, Georges, 196
Cotarelo, Armando, 768 n. Duhent, Pierre, 142 n.
Couto, doctor, 605 Dujovne, León, 28 n., 137 n.
Cristina, reina de Suecia, 54 Duns Scoto, Juan, 149, 440, 442, 477

1137
06-Ortega Tomo VI ANEXOS 31/8/06 14:01 Página 1138

Dvorák, Max, 727 n. Fontenelle, Bernard le Bovier de, 308,


510, 587, 588
Eckhart, el Maestro, (llamado), 442 Francisco I, 935, 955
Eichhorn, Johann Gottfried, 233 Francisco I, duque de Módena, 905,
Einstein, Albert, 55, 79, 169 n., 561, 912, 921,
782 Franck, Leonardo, 196
Enrique IV, 278, 336 Franklin, Benjamin, 388
Erasmo de Rotterdam, Desiderio, (Ge- Freiherr von Soden, Hans, 20 n.
ert Geertsz, llamado), 451, 457, 505, Fuente, Jerónima de la, 916
506
Escipión el Africano, (Publio Cornelio Galeno, 821, 960
Escipión, llamado), 94 Galileo (Galileo Galilei llamado), 74,
Escipión Emiliano, Publio Cornelio, 76, 235, 239, 261, 457, 367-506,
94, 278-282 510, 561, 789
Espina, Juan de, 711 Gallardo, Bartolomé José, 901
Euclides, 821, 960 Gaos, José, 571 n.
Eurípides, 301 García Gómez, Emilio, 818-820, 828 n.
García y Bellido, Antonio, 293 n.
Federico II el Grande, 36 Gauguin, Paul, 743
Feijoo, Benito Jerónimo, 418 Gengis-Khan, 71
Felipe II, 337, 940, 959 Gentileschi, Orazio, 736
Felipe III, 342, 343, 350, 629, 641, George, Stefan, 71
710, 904 Gerhardt, G.I., 596 n.
Felipe IV, 292 n., 338, 343, 350, 629, Gibbon, Edward, 235 n.
633, 635, 636, 641, 647, 648, 711, Gilson, Étienne, 26, 442, 462, 467
718, 719, 736, 758, 897, 905, 907, Giménez de la Espada, Marcos, 334
916, 926, 928 Giorgione (Giorgio Barbarelli da Cas-
Felipe V, 759 n. telfranco, llamado) 771
Ferécides de Syros, 857 Giotto di Bondone, 619, 725, 741, 771
Ferguson, Adam, 162 Gneisenau, Neithardt von, 941
Fernández de Córdoba, Gonzalo Gödel, Kurt, 794
(Gran Capitán, llamado), 337 Goethe, Johann Wolfgang von, 66 n.,
Fernando II el Católico, 337 158 n., 169 n., 185, 549-566, 570,
Fichte, Johann Gottlieb, 63 n., 128, 572-576, 582-592, 628, 754 n., 777,
137, 169 n., 239, 804, 809, 941 789-791, 808, 818, 892
Ficino, Marsilio, 462 Goldschmidt, Richard Benedict, 816, 817
Figueras, Pepa, 762, 763 Gómez Moreno, María Elena, 747
Finck, Eugen, 29 n. Góngora y Argote, Luis de, 712, 714,
Firth, Raymond, 348 919, 920
Flament, Albert, 200 n. González de Amezúa, Agustín, 718 n.

1138
06-Ortega Tomo VI ANEXOS 31/8/06 14:01 Página 1139

Goya, Francisco de, 579-581, 723, 725 Herrera el Viejo (Francisco, llamado),
n., 729, 745-772, 899 642, 692
Gracián, Baltasar, 189, 627, 719 Hesíodo, 852, 856, 868
Graco, Tiberio Sempronio, 109, 129 Hilbert, David, 23, 794
Gran Capitán, véase Fernández de Hilzheimer, Max, 595, 596 n.
Córdoba, Gonzalo Hipócrates, 821, 960
Greco, El, 642, 727, 730, 731, 733, Hobbes, Thomas, 406, 407
739, 910 Hölderlin, Friedrich, 810
Grimm, Jacob Ludwig Karl, 233, 237 Homero, 23, 219, 348, 618, 712, 790,
Grocio, Hugo, 406 826, 848, 852, 856, 857, 860, 866,
Guercino, Il (Giovanni Francesco Bar- 868
bieri, llamado), 736 Horacio, 132
Guitton, Jean, 441 Hugo, Victor, 565, 590, 786
Guizot, François, 101 Huizinga, Johan, 486, 493
Humboldt, Wilhelm von, 233, 799,
Hales, Alejandro de, 522 941, 943, 944
Haller, Johannes, 32-40 Hume, David, 235 n., 242, 251 n.
Hamilton, Emma Lyon, lady, 201-203, Hussein, Taha, 821
205 Husserl, Edmund, 6-8, 7 n., 27-28, 29,
Hamilton, William, sir, 201 67, 149, 803
Hartmann, Nicolai, 527
Hazard, Paul, 75 n. Ibn Dawud, 828
Hecateo de Mileto, 852, 856, 867 Ibn Hazm, 818, 819, 825, 826, 828-831
Hegel, Georg Wilhelm Friedrich, 58, Ibn Sa’ud, 821, 830
59, 62 n., 63, 75, 80, 104, 137, 169 Ignacio de Loyola, santo, 272 n., 499
n., 170, 171, 239, 240 n., 256 n., 260 Ihering, Rudolph von, 363-365
n., 261, 290, 480, 549, 571, 572, Inocencio X, 635, 645, 905, 906
804, 847 Irving, Washington, 299
Heidegger, Martin, 392, 786, 800, 802-
805, 807, 808, 810, 811 Janicki, Marck, 596
Heine, Heinrich, 63-64, 91, 584, 585 Jenófanes de Colofón, 852, 856, 857,
Heráclito, 10, 66, 141, 522, 535, 849, 865, 868
852-859, 865, 868, 873 Jesucristo, 140, 399, 463, 491
Herbart, Johann Friedrich, 262 Jovellanos, Gaspar Melchor de, 763 n.
Herberstein, Siegmung Sigismund Juan Bautista, santo, 463
von, 595 Juan de la Cruz, santo, 4
Herder, Johann Gottfried von, 754 n. Juan de Segovia, 502
Herodoto, 870 Juan II, 290, 505
Herrera el Joven (Francisco, llamado),
731 Kant, Immanuel, 62, 137, 141, 146,

1139
06-Ortega Tomo VI ANEXOS 31/8/06 14:01 Página 1140

150, 169 n., 239, 241-247 y n., Lutero, Martin, 39, 272 n., 457, 498,
523, 554, 754 n., 804, 810, 865 556
Kempis, Tomás de, (Thomas Hemer-
ken, llamado), 140, 457, 490 Macrobius, Ambrosius Theodosius,
Kepler, Johannes, 18, 76, 234, 235, 589
236, 239, 406, 412, 417, 419 Maldachini, Olimpia, 921
Klatt, Berthold, von, 304 Malebranche, Nicolas de, 308
Köhler, Wolfgang, 317 Malinowski, Bronislaw, 829, 845, 895
Kronos, Diodoro (llamado), 526 Mallarmé, Stéphane, 144 n., 586, 729
Malpica, marqués de, 907
Ladvenant, María, 761 y n. Manrique, Jorge, 504
Lafuente Ferrari, Enrique, 579, 747, Mansfeld, Ernst, 339
749 Maquiavelo, Nicolás, 338, 505, 572
Lamarck, Jean Baptiste, 782 Marco Aurelio, 275, 427, 450
Lanfranco, Giovanni, 736 Marcoy, Paul, 30-31
Legot, Pablo, 723 Margarita, infanta, 911, 927, 928
Leibniz, Gottfried Wilhelm, 54, 78 n., María Antonieta, 201
137, 245, 312 n., 509-532, 596, 809, María Carolina, reina, 201
814, 824 María de Ágreda, sor, 343
Leonardo da Vinci, 439, 479, 505, 650, María Teresa, infanta, 636, 911
725 Mariana de Austria, reina, 646, 911
Leonardo, Jusepe, 920 Martínez del Espinar, Alonso, 292 n.
Lessing, Gottold Ephraim, 235 Martínez Montañés, Juan, 921
Lévy-Bruhl, Lucien, 13, 536 Mästlin, Michael, 417
Licurgo, 88 Mateo, santo, 399
Linder, Kurt, 283 y 283 n. Matisse, Henri, 743
Liñán de Riaza, Pedro, 351 Mayer, Augusto, L., 753
Locke, John, 26, 27, 28, 242, 262 Mayno, Juan Bautista, 629
Loeb, Jacques, 55 Médicis, Lorenzo I de, 489
Lorena, (Claude Gelée, llamado, Clau- Melo, Francisco de, 708, 709 y n.
dio de), 627 Menéndez Pelayo, Marcelino, 534
Lorenz, Ottokar, 399, 400 Meneses, Manuel de, 708
Lorenzo el Magnífico, véase Médicis, Mengs, Anton Rafael, 729 y n., 772,
Lorenzo I de 755, 765, 770, 899, 916, 926
Lotze, Rudolph Hermann, 222 Meyer, Eduardo, 462
Lucrecio Caro, Tito, 462 Miguel Ángel, 643, 726, 727, 730, 733,
Luis XIV, 636 740, 742, 896
Luis XV, 377 Mill, John Stuart, 61, 67, 240 n., 241
Luis XVI, 106 Miranda, Juana de, 629
Luna, Rita, 768 n. Misch, Georg, 229, 230 n.

1140
06-Ortega Tomo VI ANEXOS 31/8/06 14:01 Página 1141

Módena, duque de, véase Francisco I, Pacheco, Juan, 336


duque de Módena Palomino de Castro y Velasco, Antonio
Molière, (Jean-Baptiste Poquelin, lla- Acislo, 630, 632, 898, 901, 903, 904,
mado), 102 913
Mommsen, Theodor, 85, 86, 123, 233 Paracelso, 462
Montaigne, Michel de, 406, 419, 450, Parménides, 60, 61, 141, 149, 161,
457, 778 517, 809, 849, 850-855, 857-859,
Montesquieu, Charles-Louis de Secon- 868, 873, 876, 879
dat, barón de, 235, 237 Parmiggianino, (Girolamo Francesco
Mozart, Wolfgang Amadeus, 191 Maria Mazzola, llamado), 730
Murillo, Bartolomé Esteban, 190, 653, Pascal, Blaise, 209
723 y n. Pascoli, Giovanni, 190
Musset, Alfred de, 23 Paulo, Lucio Emilio, 281, 292 n.
Mussolini, Benito, 67 Pavón, Jesús, 747
Paz y Meliá, Antonio, 292 n.
Napoleón I, 128, 347, 590, 200, 786 Penck, Albretch, 315
Natorp, Paul, 140 n. Pérez de Moya, Juan, 908
Nelson, Horatio, 200, 201 Periandro, 858
Nemesianus, Marcus Aurelius Olim- Pericles, 71, 874, 875
pius, 568 Perseo de Macedonia, 280, 281, 291
Neper, John, 419 Petrarca, Francesco, 463, 506
Newman, John Henry, 24 Pico della Mirandola, Giovanni, 462
Newton, Isaac, 66, 234, 789 Picón, Jacinto Octavio, 709 n.
Niebuhr, Barthold George, 233, 237 Pilón de Alejandría, 135
Nietzsche, Friedrich, 197, 303, 428 Pinder, Wilhelm, 399
Noguera, duque de, 710 Pitágoras, 856
Platón, 13, 20 n., 34, 62, 88, 137, 139-
Obermaier, Hugo, 293 y n., 294 y n. 141, 146, 153, 156 n., 169 n., 305 n.,
Ockam, Guillermo de, 440, 478, 489 332, 446, 472, 522, 789, 809, 814,
Ogg, David, 335 n. 827, 828, 852, 858 n., 859 n., 866,
Olivares, conde-duque de (Gaspar de 869, 872, 874, 877
Guzmán), 336, 339, 629, 634, 638, Plotino, 135, 136 n., 149
911, 926 Plutarco, 323, 397
Orange, Mauricio de Nassau, príncipe Poe, Edgar Allan, 144 n.
de, 925 Poincaré, Henri, 23, 66
Ortega, Domingo, 593-597 Polibio, 87, 88, 233, 278, 279, 280,
Osuna, duquesa de, 762, 767 291, 292 n.
Pompadour, Jeanne Antoinette Pois-
Pablo, santo, 454, 458, 461, 463, 482 son, madame de, 66, 71
Pacheco, Francisco, 629, 913, 917, 919 Posidonio de Apamea, 140 n.

1141
06-Ortega Tomo VI ANEXOS 31/8/06 14:01 Página 1142

Poussin, Nicolas, 627 Rostovtzeff, Yákob Ivánovich, 85


Praxíteles, 790 Rousseau, Jean-Jacques, 298, 431
Price, Richard, 790 Rubens, Petrus Paulus, 628, 642, 717,
Priestley, Joseph, 790 725 n., 727, 739, 740, 752, 900, 922,
Pródico, 876 923, 929, 930
Protágoras, 872, 876, 878 Rudal, Geoffroi, 831
Ptolomeo, Claudio, 236, 960 Russell, Bertrand, 794
Puchta, Georg Friedrich, 363
Sabatini, Francesco, 765
Quevedo, Francisco de, 632, 718, 919 Saboya, Filiberto de, 335
Quine, Willard Van Orman, 13 n. Salutati, Coluccio, 462
Samaniego, Félix María, 761, 762
Sambricio, Valentín de, 579, 747, 749
Radl, Emanuel, 35 Sánchez Coello, Alonso, 912
Rafael, 642, 646, 726, 740, 896-898, Sánchez, Francisco (el Escéptico, lla-
904 mado), 406
Raleigh, Walter, sir, 345 Santos, Adelino dos, 353
Ramus, Petrus, 419 Saraceni, Carlo, 736
Ranke, Johannes, 233, 237 Sarto, Andrea del, 726
Ranke, Leopold von, 34, 375, 376 Savigny, Friedrich Karl von, 233, 237,
Recateo de Mileto, 853 363, 364
Reinhardt, Carl, 140 n., 550 Savonarola, Girolamo, 462
Rembrandt, Harmensz van Rijn, 899 Scheler, Max, 216, 219 n., 229
Renan, Ernest, 283 Schelling, Friedrich Wilhelm Joseph,
Renaudet, Augustin, 463 137, 239, 363
Reni, Guido, 201 Schiller, Johan Christoph Friedrich
Rheticus, Georg Joachim, 417 von, 565
Ribalta, Francisco, 732, 734, 742 Schlegel, Friedrich von, 180
Ribera, José de, 627, 630, 723-725, Schopenhauer, Arthur, 58, 169 n., 536
742, 900, 913, 923 Schwartz, Eduard, 452
Richelieu, Armand Jean du Plessis, Séneca, Lucio Anneo, 450, 497
cardenal, 336, 337, 339 Senefelder, Aloys, 752
Ritter, Carl, 233 Serodine, Giovanni, 736
Rochel, Polonia, 763 Serrano y Sanz, Manuel, 334
Rodríguez, Ventura, 765 Servet, Miguel, 419
Romains, Jules, 276 Sexto Empírico, 150, 849 n.
Romero, Francisco, 249 n., 250 n. Shakespeare, William, 396, 712
Romero, José, 767 y n. Shelley, Percy Bysshe, 415
Romero, Pedro, 763 y n., 767 y n. Silvela, Francisco, 175
Rosa, Salvatore, 718, 752, 898, 919 Simmel, Georg, 558

1142
06-Ortega Tomo VI ANEXOS 31/8/06 14:01 Página 1143

Simón Abril, Pedro, 871 n., 440-442, 476, 477, 488, 490, 824,
Simón el Mago, 462 963
Smith, H., 595 Toynbee, Arnold Joseph, 556
Snell, Bruno, 865 Trajano, Marco Ulpio, 279, 450
Sócrates, 25, 80, 103, 422, 458, 522, Treitschke, Heinrich von, 233
809, 870-872, 874, 876, 877 Trigo, Paco, 764 n.
Solana, marquesa de, 763 n. Tucídides, 233, 874
Solón, 88, 858, 873 Turgot, Anne Robert Jacques, barón,
Spencer, Herbert, 67, 241 de l’Aulne, 162, 170 n., 235, 790
Spínola Doria, Ambrosio, marqués de
los Balbases, 630, 923, 925 Ueberweg, Friedrich, 250
Spinoza, Baruch, 526, 527, 529, 530, Urbano VIII, 708
790 Urbino, Rafael de, véase Rafael
Stalin, (Iósiv Vissariónovich Dzhu-
gashvili, llamado), 67 Vaccaro, Andrea, 736
Stanzione, Massimo, 736, 923 Valla, Lorenzo, 5
Suárez de Ribera, Cristóbal, 916 Van Dyck, Antoon, 627, 725 n., 920
Suárez, Francisco, 406 Varrón, Marco Terencio, 449
Suetonio Tranquilo, Cayo, 109 n. Vasari, Giorgio, 373
Swift, Jonathan, 571 n. Vega, Lope de, 351, 618, 708, 711,
712, 718, 928
Tacca, Pietro, 711 Velázquez, Diego, 566, 605-606, 614-
Tácito, Cayo Cornelio, 130, 408, 540 623, 627-654, 707, 712, 717, 718-
Taine, Hippolytte, 419 720, 723-725, 729, 731, 732, 735 y
Tales de Mileto, 855, 858, 864, 865, n., 739-744, 751, 772, 896-930
867 Veragua, duque de, 761
Tiépolo, Giambattista, 723, 729, 755 Verlaine, Paul, 618, 826, 848
Tintoretto, 642, 726, 727, 730, 739, Vico, Giambattista, 234 y n., 237
740, 771 Vieta, Franciscus, 419
Tirana, la (Rosario Fernández, llama- Villalón, Cristóbal de, 334
da), 762, 763, 768 Villanueva, Juan de, 765
Tito Livio, 107, 845 Virgilio Maron, Publio, 776, 956
Tiziano, 646, 726, 730, 740, 898, 903, Vitelli, Cornelio, 463
904, 929 Vives, Luis, 208, 328, 419, 554
Tocqueville, Charles Alexis Henri, Clé- Voltaire, (François-Marie Arouet, lla-
rel, señor de, 569 n. mado), 234, 235, 237, 522
Toledo, Francisco de, 843 Volterra, Daniele Ricciarelli de, 727
Tolomeo, véase Ptolomeo, Claudio
Tolstoi, Lev Nikolaevic, 9 n. Wallenstein, Albrecht Eusebius Wen-
Tomás de Aquino, santo, 167 n., 332 zel von, duque de Friedland, 339

1143
06-Ortega Tomo VI ANEXOS 31/8/06 14:01 Página 1144

Walser, Ernst, 418 Yorck de Wartenburg, Pablo, conde,


Wertmüller, Adolf Ulric, 765 237 n.
Whitehead, Alfred North, 794
Wilamowitz-Moelellendorf, Ulrich Zapater, Martín, 764, 767
von, 865 n., 870 Zeller, Eduard, 21 n., 163 n.
Wolff, Christian von, 513, 526 Zenón de Citio, 139
Wouwerman, Philips, 338 Zenón de Elea, 71, 876
Wundt, Wilhelm, 262, 265 Zorrilla, José, 188
Zúñiga, Baltasar de, 348
Yebes, Eduardo Figueroa y Alonso Zúñiga, Diego de, fray, 418
Martínez, conde de, 269-333, 318 n., Zurbarán, Francisco de, 190, 616, 632,
319 n., 327 n. 627, 723, 724, 742, 900, 913

1144
06-Ortega Tomo VI ANEXOS 31/8/06 14:01 Página 1145

ÍNDICE TOPONÍMICO

Abukir, 201 Berlín, 184, 227, 232, 566, 567, 572,


Acadia, 271, 447 574
Al-Ándalus, 819 Berna, 605
Alemania, 37, 38, 491, 549, 550, 587, Bilbao, 175, 497
596, 634, 797, 798 Bolivia, 299
Alpera, 303 Bologna, véase Bolonia
Amberes, 505 Bolonia 479, 630
Andalucía, 175-183, 629 Briviesca, 505
Andamán, islas de, 294 Buenos Aires, 92, 411
Arenas de San Pedro, 765 Burgos, 290
Asia, 123, 885
Asiria, 271 Cádiz, 350
Aspen, 574, 584, 588 Caldea, 447
Asturias, 176 Campania, 118
Atenas, 88, 793, 858, 860, 870, 875 Cartago, 571, 862 n.
Augsburgo, 595, 596 Castilla, 178, 189, 336
Australia, 294 Cataluña, 176, 338, 345
Ávila, 294 Ceilán, 189, 294
Azpeitia, 182 n. China, 177, 178, 179, 448, 885
Córdoba, 182 n., 350
Babilonia, 447
Bagdad, 831 Darmstadt, 799, 804, 805
Barcelona, 175, 574, 630, 762 Dinant, 505

1145
06-Ortega Tomo VI ANEXOS 31/8/06 14:01 Página 1146

Jena, 584
Écija, 342 Jonia, 25
Egipto, 177, 179 n., 556
Elea, 25 La Mancha, 341
España, 38, 40, 487, 488, 718, 720, Libia, 171, 177, 341
732, 762 Lisboa, 394, 605
Esparta, 88, 869 Londres, 184, 394, 886
Estados Unidos, 549, 798 Loreto, 630
Europa, 38, 40, 85, 106, 509, 511, 562,
568, 573, 575, 762, 775, 933 Madrid, 344, 398, 629, 630, 632, 634,
Extremadura, 341 635, 639, 764, 765, 901, 905, 915
Magna Grecia, 25
Flandes, 339 Málaga, 337
Francia, 37, 38, 40, 106, 234, 337, 345, Malta, 340, 344
349, 491, 634, 720 Marburg, 555
Fuendetodos, 756 Marsella, 341
Mesopotamia, 449
Galias, las, 449 Milán, 630
Galicia, 183 Mileto, 25
Gante, 505 Mkuze, 315
Génova, 630 Mogreb, 340
Grecia, 18-20, 80, 85, 125, 132, 139 n., Mongolia, 885
152, 159, 163, 233, 279, 281, 396, Morena, Sierra, 269
441, 446, 523, 533, 555, 599, 791, Moscú, 885
792, 799, 859, 862 n., 869, 870, 873 Múnich, 932
Gredos, Sierra de, 269
Nápoles, 200, 340
Hamburgo, 574 Numancia, 280
Hannover, 364
Hansa, 549, 574 Ocaña, 290
Holanda, 299, 491 Oporto, 628
Hornacho, 342 Oviedo, 496

India, 447, 960 Países Bajos, 487, 488, 630, 634, 717,
Inglaterra, 37, 38, 40, 234, 337, 394, 718
584, 717 Palermo, 341
Italia, 281, 348, 487, 488, 489, 628, Palmira, 571
631, 717, 718, 732, 765, 848, 922 Pantelaria, 341
París, 184, 511, 886
Jaén, 182 n. Persépolis, 571

1146
06-Ortega Tomo VI ANEXOS 31/8/06 14:01 Página 1147

Persia, 447 Sicilia, 118, 340


Polonia, 595 Siria, 960
Pompeya, 201 Sumatra, 294
Portugal, 353, 719 Sumeria, 271, 447
Provenza, 278 n.
Prusia, 596 Toledo, 192, 193, 290
Turquía, 340
Requena, 290
Rodas, isla de, 342 Umfolozi, 315
Roma 127, 132, 279-281, 330, 371, Ur, 377
430, 446, 451, 499, 533, 571, 587,
630, 635, 822, 886, 905 Vasconia, 176
Rosellón, 338 Venecia, 630, 635
Rusia, 885 Vesubio, 348

Salónica, 341 Weimar, 562, 563, 584, 628


San Juan de Luz, 708 Wisconsin, 85
San Petersburgo, 85
San Sebastián, 175, 731, 606, 709, 732 Yale, 85
Sevilla, 176, 181, 190-193, 336, 628, Yepes, 290
629, 647, 886, 900, 901, 914, 915
Shaftesbury, 555 Zaragoza, 755, 756, 765
Siberia, 277 n.

1147
03-Ortega Tomo VII 24/9/07 10:44 Página 929

ÍNDICE ONOMÁSTICO

Abel, Niels Henrik, 144 Arrillaga, señor, 693


Abraham, 169 Atila, 181
Ach, Narziss, 717 Augusta Victoria, princesa, véase
Agripa, filósofo, 500, 503, 606, 610, Schleswig-Holstein, Auguste Viktoria
612, 614, 720 Augusto, Cayo Julio César Octavio,
Agustín, santo, 367 391
Alcántara, Francisco, 412 Avenarius, Richard, 58, 252, 451, 599
Alejandro Magno, 34, 833 Azaña, Manuel, 333
Alhucemas, marqués de, véase García Azorín, 53, 54, 286, 292, 698, 842,
Prieto, Manuel 854
Almagro San Martín, Melchor, 385,
868, 880 Bach, Johann Sebastian, 38
Antístenes, 86 Baldwin, James Mark, 364
Apolinar, Sidonio, 159 Baltasar, rey de Babilonia, 545, 669
Apuleyo, 189 n. Baroja, Pío, 270-272, 274-279, 282,
Arenal, Concepción, 407, 411 283, 286, 288-297, 301, 304-307,
Aristón de Quíos, 737 n. 318, 319, 464
Aristóteles, 65, 111, 112, 145, 179, Barr, Peter, 418
183, 187-189, 191-193, 204, Barrès, Maurice, 178
206-208, 223, 228, 251, 266, 320, Bayle, Pierre, 708 n.
347, 348, 364, 431, 443, 456, 470, Beaumarchais, Pierre Augustin Caron
471, 474-476, 481, 482, 489, 492, de, 11, 13, 14
566, 578, 580, 588, 617, 639, 642, Beesly, Edward, 183
656, 657, 690, 709, 710 n., 714 n., Beethoven, Ludwig van, 500, 609, 718
720 n., 728, 729 n., 734 n., 737 n. Benavente, Jacinto, 143, 145, 286
Arloth, Harmut, 729 n. Beneke, Friedrich Eduard, 706
Arquímedes, 198 n., 474, 579 Bentham, Jeremy, 733 n.
Arratia, Zoilo, 6 Bergamín, Francisco, 386, 396

929
03-Ortega Tomo VII 24/9/07 10:44 Página 930

Bergson, Henri, 245, 266-268, 279, Carlyle, Thomas, 604


450, 467, 531, 539-542, 559, 731 n. Carlos V, 415
Berkeley, George, 61, 344, 345, 347, Casa Valencia, Emilio Alcalá Galiano y
449-451, 531, 658, 660 Valencia, conde de, 705
Bethe, Hans, 479 Casanova, Giacomo Girolamo, 163
Binet, Alfred, 624 Casás, Manuel, 674
Bismarck, Otto von, 604 Cassirer, Ernst, 192 n., 193 n.
Blanca de Navarra, 557 Castro, Fernando de, 195 n., 197 n.,
Blasco Ibáñez, Vicente, 52 404
Bluhm, profesor, 590 Cavia, Mariano de, 3, 851
Bohn, Georges, 633 Cejador, Julio, 214
Bolzano, Bernhard, 518 Cervantes, Miguel de, 30, 73, 164, 231,
Bonitz, Hermann, 207 271, 296-298, 317, 318, 370, 416, 417,
Bossuet, Jacques-Bénigne, 242 518, 525, 733, 824
Bourget, Paul, 311 César, Cayo Julio, 124, 222, 271, 490,
Boutroux, Émile, 62 n. 491
Brandis, Christian, 63, 204 Chesterton, Gilbert Keith, 279
Bréal, Michel, 189 Cicerón, Marco Tulio, 23, 78, 159
Brentano, Franz, 489, 494, 639, 646, Cid Campeador (Rodrigo Díaz de Vivar,
718, 733 n. llamado), 410, 419
Brocas, Manuel, 422 Cinna, Lucio Cornelio, 390
Bruno, Giordano, 165 Cobden, Richard, 327
Bücher, Karl, 828 Codera, Francisco, 284
Büchner, Ludwig, 5 Cohen, Hermann, 67, 95, 97, 151, 201 n.,
Buckle, Henry Thomas, 279 208, 262, 416, 417, 489, 490
Buda, 733, 842 Cohn, Jonas, 512, 729 n.
Bühler, Karl, 717 Coloma, Luis, 161
Bülow, Bernhard, 34, 44 Colón, Cristóbal, 14
Buonarroti, véase Miguel Ángel Comenius, (Jan Amos Komenský,
Burckhardt, Jacob, 154, 311 llamado), 86
Burnet, John, 152 Comte, Auguste, 594, 604, 741, 787, 794
Burnouf, Eugène, 164 Condorcet, Jean-Antoine-Nicolas,
marqués de, 177
Calderón de la Barca, Pedro, 593 Copérnico, Nicolás, 610, 643, 800
Campoamor, Ramón de, 48 Cornelius, Hans, 58 n., 59
Campos, José de, véase Campos, Ramón Corrientes, Diego, 180
Campos, Ramón, 698, 896 Cossío, Manuel B., 180
Canalejas, José, 182, 183 Costa, Joaquín, 107, 215-217, 701
Cantor, Georg, 240, 243, 438 Creso, rey, 567
Capesius, Joseph Franz, 364 Cristo, véase Jesucristo

930
03-Ortega Tomo VII 24/9/07 10:44 Página 931

Croce, Benedetto, 734 n. Erdmann, Johann Eduard, 201 n.


Curie, Pierre, 147 Escalígero, Joseph Juste, 164
Cusa, Nicolás de, véase Cusano, Nicolás Escoto Eríugena, Juan, 432
Cusano, Nicolás (Nikolaus Krebs, llama- Esquilo, 54, 582, 657, 673
do), 145, 192, 228, 245, 474, 578 Eucken, Rudolf, 196 n.
Euclides, 194, 201
Dante, 249, 296, 561
Darío, Rubén, 700 Fechner, Gustav Theodor, 203 n., 204
Darwin, Charles Robert, 5, 86, 165, Federico II el Grande, 34, 42
522, 582, 630, 651-653, 824, 899 Felipe II, 412-415
Dato, Eduardo, 744 Fenareta, 11
Daudet, Alphonse, 310, 550 Fernán González, 216, 553, 670
Debussy, Claude, 727 n. Fernando VII, 585
Demócrito, 61, 167, 189, 205 n., 226 Fichte, Johann Gottlieb, 71, 72, 140, 198 n.,
Descartes, René, 6, 23, 55, 62, 112, 147, 416, 417, 450, 467, 475, 476, 499, 569,
162, 192-195, 197, 201, 223, 234, 243, 577, 580, 604, 605, 721, 786, 825
245, 263, 370, 431, 444, 449, 474, Fidias, 700
499, 500, 509, 511, 573, 579, 606, Fischer, Kuno, 262
626, 659, 738, 772, 801, 802 Flaubert, Gustave, 300
Dickens, Charles, 588 Flores de Lemus, Antonio, 180
Diels, Hermann, 57 n. Förster-Nietzsche, Elisabeth Alexandra,
Diógenes, 43, 228, 290 52, 415
Dionisio el Cartujano (o de Ryckel), France, Anatole, 12, 21, 22, 305, 309,
72, 121 501, 607
Donatello, 316, 551 Francisco I, 821
Dostoyewski, Fedor Mihailovich, 155, Francisco de Asís, santo, 591, 620,
310-312, 550 637, 699, 733 n., 788
Driesch, Hans, 438 Freitag, Gustav, 46
Duhem, Pierre, 207 n., 443 Frobenius, Leo, 828
Dumas, Alexandre, 834
Galileo (Galileo Galilei, llamado), 61, 111,
Echegaray, José, 285 147, 165, 364, 444, 689, 800
Ehrenfels, Christian von, 718 n., 719 n., Gancedo, Gabriel, 333
721, 722, 724 García Morente, Manuel, 709
Einstein, Albert, 441, 799-802 García Prieto, Manuel, marqués de
Elssler, Fanny (Franziska, llamada), 699 Alhucemas, 744, 899
Empédocles, 59, 842 Gavarni, Sulpice-Guillaume Chevalier,
Enzina, Juan del, 29 5, 12
Erasmo de Rotterdam, Desiderio (Geert Gerhardt, Carl Immanuel, 196 n.
Geertsz, llamado), 54 Gengis-Khan, 181

931
03-Ortega Tomo VII 24/9/07 10:44 Página 932

Giner de los Ríos, Francisco, 403, 404, Heráclito, 57-60, 62, 68, 157, 167, 226,
407, 408, 411, 413 245, 513
Goethe, Johann Wolfgang von, 11, 125, 141, Herbart, Johann Friedrich, 56, 64 n.,
160, 290, 299, 300, 452, 481, 510, 564, 86, 138, 235, 355, 356, 359, 360, 362,
584, 606, 621, 656, 659, 700, 819, 842 363, 460, 499, 570, 620, 630, 706 n.,
Gómez Hidalgo, Francisco, 682 707 n., 771
Gomperz, Theodor, 63, 152 n., 153 Herder, Johann Gottfried, 66
González Besada, Augusto, 181 Hermoncio, 79
Gonzalo de Berceo, 563 Hertz, Heinrich Rudolf, 59 n.
Gorgias de Leontini, 64, 58, 499 Hildebrandt, Adolf von, 752
Görland, Alfred, 196 n. Hillel, rabino, 165
Gourmont, Rémy de, 5 Höffding, Harald, 59
Goya, Francisco de, 675, 733 n. Höfler, Alois, 350
Gracián, Baltasar, 8 Homero, 24, 248, 249, 300, 485, 622,
Graco, Tiberio, 390 752, 840
Grassmann, Hermann, 113, 201 n. Horacio Flaco, Quinto, 13, 23, 100
Greco, El, 103, 296, 312, 313, 421, 551, Horst, Carl, 317
729, 730 Huber, François, 521
Gruppe, Otto, 150 n. Hugo, Victor, 170, 247, 379, 664
Guillermo II, káiser, 34, 35, 49 Humbugman, Habacuc, véase Cavia,
Gurlitt, Cornelius, 311 n. Mariano de
Gutiérrez, Avelino, 552, 554 Hume, David, 62, 195 n., 231, 347, 501,
531, 628, 786
Haeckel, Ernst Heinrich, 434 Husserl, Edmund, 189 n, 195 n, 257,
Hahn, Eduard, 829 343, 344, 350, 486, 493, 504, 517,
Hamon, 279 522, 526, 532, 533, 606, 646, 716,
Händel, Georg Friedrich, 39 717 n.
Hartmann, Nicolai, 200 n., 866 Huygens, Christiaan, 364, 879
Harún al-Raschid, 799
Hauptmann, Gerhart, 305 Ibsen, Henrik, 549
Hebbel, Christian Friedrich, 310, 395, Iglesias, Pablo, 384, 683
516, 688 Ignacio de Loyola, santo, 31, 102, 170,
Hegel, Georg Wilhelm Friedrich, 59 n., 406
66, 82, 114, 195 n., 198 n., 233, 239, Iriarte, Tomás de, 534
257, 267, 305, 444, 476, 580, 593, 605, Isabel II, 418
706 n., 786, 866 Isla, padre (José Francisco de, llamado),
Heine, Heinrich, 43, 46, 97, 182, 223, 53
257, 410, 644, 655, 820
Helmholtz, Hermann Ludwig Ferdinand Jacobi, Friedrich Heinrich, 165
von, 59 n. James, William, 58 n., 159, 501, 564, 634

932
03-Ortega Tomo VII 24/9/07 10:44 Página 933

Jennings, Herbert Spencer, 590, 633, 263, 264, 347, 355, 356, 359, 360, 369,
825, 826 370, 431, 475, 505, 545, 580, 646, 659,
Jenofonte, 65, 86 708 n., 721, 786, 789
Jesucristo, 133, 169, 178, 284, 490, 544, Lenin (Vladímir Ilich Uliánov, llamado),
610, 648, 733 n. 743
Jiménez, Juan Ramón, 382 León XIII, 196
Jimeno, Amalio, 109 Leonardo da Vinci, 267, 413, 414, 473,
Jodl, Friedrich, 532 591, 687, 752
Juan Evangelista, santo, 159 Lessing, Theodor, 124, 733 n.
Lewandowsky, Max, 202 n.
Kant, Immanuel, 59, 61, 62, 64-66, 95, Lichtenberg, Georg Cristoph, 64 n., 642
96, 112, 113, 138, 146-148, 165, 171, Liduvina, santa, 551
190, 194-201, 205, 208, 223, 245, 256, Lie, Sophus, 243
262-264, 266, 345, 347, 355-360, 362, Lipps, Theodor, 449, 451, 494, 502, 505,
363, 368, 416, 431, 434, 441, 468, 475, 506, 615, 616, 649
476, 489, 491, 502, 505, 513, 570, 580, Lischnewska, Maria, 47
596, 605, 617, 620, 628, 644, 660, Locke, John, 62, 231, 342-349, 531, 628,
707-709, 721, 732 n., 770, 773, 776, 718, 786
786, 788, 789, 796, 801 Loeb, Jacques, 201, 583, 825
Kepler, Johannes, 61, 223, 800 Loewe, Arthur, 267
Kierkegaard, Sören, 389, 655 Lorenzo, Félix, 835
Kinkel, Walter, 150 n., 152 n. Lorenzo, santo, 412
Klopstock, Friedrich Gottlieb, 508 Lotze, Rudolph Hermann, 512, 631, 663,
Krates el Tebano, 290 706
Kraus, Oskar, 733 n. Lucilio el Joven, 737 n.
Krüger, Fritz, 632 Luis de Granada, fray (Luis de Sarriá,
llamado), 76, 43
La Bruyère, Jean de, 6, 87 Luxemburgo, Marie-Adélaide de Nassau-
La Cierva y Peñafiel, Juan de, 144, 744, Weilburg, gran duquesa de, 387
865, 899
La Mettrie, Julien Offroy de, 60 Mach, Ernst, 58, 59 n., 245, 246, 252,
Laas, Ernst, 63 451, 599, 659, 661
Laboulaye, Eduardo, 327 Machado, Antonio, 419
Lamarck, Jean Baptiste, 522 Madinaveitia, Juan Antonio, 121
Lange, Friedrich Albert, 64, 453 Maeztu, Ramiro de, 285, 286
Larra, Mariano José de, 283, 284 Mahoma, 142
Lask, Emil, 490 Maier, Heinrich, 489
Lassalle, Ferdinand, 57 n., 133, 398 Malebranche, Nicolas de, 730 n., 736 n.
Leibniz, Gottfried Wilhelm, 57, 112, 165, Maquiavelo, Nicolás, 90
196 n. 201, 209, 223, 234, 239, 243-245, Martínez Ruiz, José, véase Azorín

933
03-Ortega Tomo VII 24/9/07 10:44 Página 934

María Antonieta, reina, 91 Napoleón III, 794


Mario, Cayo, 390 Natorp, Paul, 63, 86, 95, 97, 193, 449-451,
Mariotte, Edme, 149 489, 490, 866
Marquina, Eduardo, 692, 693, 895 Nemesios de Emesa, 204
Martínez de la Rosa, Francisco, 283 Nerón, Claudio Druso Germánico, 28
Marty, Anton, 470, 471, 533, 717 n., 733 n. Nerval, Gérard de (Gérard Labrunie,
Marx, Karl, 82, 132, 133, 135, 177, 183, llamado), 76
309, 824 Newton, Isaac, 29, 61, 141, 147, 165, 222,
Maupassant, Guy de, 310, 550 223, 254, 262, 263, 296, 441, 525, 637,
Maura, Antonio, 127, 177, 178, 683, 744, 643, 644, 689, 796, 800
816, 854, 865, 899 Nietzsche, Friedrich, 49-52, 74, 90, 93, 97,
Mazarino, Giulio, cardenal, 662 165, 170, 316, 415, 435, 463, 502, 551,
Meier-Graefe, Julius, 313 584, 588, 594, 660, 750, 832
Meinong, Alexius, 195 n., 469, 513, 718- Novalis (Friedrich von Hardenberg, lla-
722 mado), 41, 602
Mendelssohn, Félix, 727 n.
Menéndez Pelayo, Marcelino, 169 Obermann, Étienne Pivert de, 91
Messer, August, 717 n., 735 n. Oliveira Martins, Joaquin Pedro de, 158,
Meyer, Julio Roberto, 445, 828 167
Meysenbug, Malvida von, 49, 52 Ollendorf, Heinrich Gottfried, 228
Michelet, Jules, 136 Onís, Federico de, 370
Michelson, Albert, 438 Orestano, Francesco, 719 n.
Miguel Ángel, 216, 300, 302, 310, 313, Ors, Eugenio d’, 376, 377
316, 414, 551, 576, 699, 733 n. Ortega y Gasset, Eduardo, 386, 880, 881
Mill, John Stuart, 59 n., 252, 346, 348,
350, 502, 504, 532, 615, 616, 621, 656, Pablo, santo, 370
787, 793 Pacuvio, Marco, 102
Moisés, 14 Palacios Rubios, Juan López, 415
Monod, Gabriel, 51 Panini, 528
Montaigne, Michel de, 164 Paracelso, 79, 245, 286
Montemayor, Jorge de, 30 Parménides, 59-62, 68, 114, 369
Moratín, Leandro Fernández de, 11 Pascal, Blaise, 327, 709 n.,
Moret, Segismundo, 378-380 Paulsen, Johanes, 201 n., 202 n.
Müller, Johannes, 202 Pavlov, Iván Petróvich, 456
Münsterberg, Hugo, 736 Paz Graells, Mariano de la, 418
Peary, Robert Edwin, 335
Nabucodonosor, 604 Pérez de Ayala, Ramón, 251
Napoleón I, 29, 34, 42, 71, 533, 546, Petrarca, Francesco, 76
622-624, 664, 718, 724 n., 733 n., 793, Pestalozzi, Johann Heinrich, 86, 141, 352,
794 687

934
03-Ortega Tomo VII 24/9/07 10:44 Página 935

Píndaro, 247 Rodríguez San Pedro Díaz-Argüelles,


Pirrón de Elis, 22 Faustino, 109
Pitágoras, 297, 709 Rohde, Erwin, 150 n.
Platón, 11, 61, 62, 64-68, 85, 86, 95, 112, Romanones, conde de, 182, 422
114, 126, 133, 138, 140, 142, 143, 150, Romero Robledo, Francisco, 285
157, 187-189, 199-201, 204-207, 211, Rossini, Gioacchino Antonio, 11, 13, 15
221-223, 226-229, 231, 234, 239, 245, Rousseau, Jean-Jacques, 4, 11, 20, 158,
251, 259, 260, 263-265, 271, 347, 407, 163, 689
415, 431, 449, 460, 467, 474, 476, 489, Roux, Wilhelm, 583
490, 504, 509, 520, 545, 571, 574, 575, Rubens, Petrus Paulus, 103
578, 588, 597, 602, 612, 628, 638, 642, Rueda, Lope de, 31
657, 672, 686, 694, 714, 720 n., 765, Russell, Bertrand, 208
804, 841
Plotino, 204, 245, 271, 467 Saint-Simon, Claude-Henri, conde de,
Poe, Edgar Allan, 532 133-135, 177
Poncelet, Jean Victor, 113 Sainte-Beuve, Charles-Augustin, 302
Posada Herrera, José, 327 Sánchez, Tomás, padre, 53
Potone, 11 Sánchez Guerra, José, 744
Protágoras de Abdera, 57, 62-64, 68, 139, Sánchez de Toca, Joaquín, 182, 744
155, 226, 227, 501 Sanz del Río, Julián, 404, 453
Ptolomeo, Claudio, 443 Saúl, 167
Prudencio, 542, 559 Scaligero, véase Escalígero, Joseph Juste
Schadow, Johann Gottfried, 42
Quevedo, Francisco de, 102 Scheler, Max, 456, 709 n., 725 n., 727 n.,
731 n.
Rabelais, François, 300 Schelling, Friedrich Wilhelm Joseph
Rabindranath, véase Tagore, von, 245, 280, 281, 444, 467, 706 n.,
Rabindranath 786
Rafael, 311, 699, 730, 732 n. Schiller, Johann Christoph Friedrich
Ramón y Cajal, Santiago, 411 von, 97
Reinach, Adolf, 469 Schirmacher, Catalina, 47
Renan, Ernest, 78, 86, 155, 388, 541, Schleiermacher, Friedrich, 171, 163
572, 594, 631, 670 Schmarsow, August, 311 n.
Rickert, Heinrich, 367, 494, 776, 783, Schopenhauer, Arthur, 6, 51, 197 n., 245,
785, 786, 788, 789, 792, 794-796 318, 549, 564, 660, 706 n., 773
Riego y Núñez, Rafael del, 327, 675 Schuppe, Wilhelm, 198 n.
Riehl, Alois, 56, 59 n., 60 Schurtz, Heinrich, 829
Riemann, Bernhard, 113, 147 Schwartz, Eduard, 291, 293
Rivas Santiago, Natalio, 537, 538 Schwarz, Hermann, 725 n., 727 n.
Robespierre, Maximilien de, 689, 699 Scioppius, Gaspar, 737

935
03-Ortega Tomo VII 24/9/07 10:44 Página 936

Scoto Erigena, véase Escoto Eríugena, Juan Teodosio I el Grande, 293


Sebastián, santo, 103 Thackeray, William M., 93
Seeck, Otto, 390, 631 Thiele, Thorvald, 64 n.
Schleswig-Holstein, Auguste Viktoria, 43 Tieck, Ludwig, 416
Semper, Gottfried, 825, 827 Tintoretto, 312
Séneca, Lucio Anneo, 51, 102, 110, 172, Tirteo, 828
671, 737 n. Tito Livio, 102
Sexto Empírico, 60 n. Tolstoi, Lev Nikolaevic, 690
Shakespeare, William, 166, 234, 271, 298, Tomás, santo, 595
551, 589, 697, 725 Tomás de Aquino, santo, 59 n., 638, 686,
Siebeck, Hermann, 150 n., 204 n. 725 n.
Sigwart, Christoph von, 489, 490, 532 Trendelenburg, Friedrich Adolf, 262
Sila, Lucio Cornelio, 390 Trotski, León (Liv Davidovich Bronstein,
Silvela, Francisco, 91 llamado), 743
Simarro, Luis, 121, 128 Tschingis Khan, véase Gengis-Khan
Simmel, Georg, 502
Simplicio, 207 n. Uexküll, Johann Jacob von, 408
Smith, Adam, 327 Unamuno, Miguel de, 159, 165, 168, 286,
Sócrates, 11, 61, 63, 65, 68, 86, 145, 161, 287, 378, 389, 390, 392-396, 398, 400
199, 223, 227-230, 245, 265, 415, 460, Urban, Wilbur Marshall, 719
541, 570, 575, 841 Usener, Hermann Karl, 150 n., 151 n.
Solón, 567
Spencer, Herbert, 482, 831 Valdés, Juan de, 631
Spinoza, Baruch, 584, 642 Valle-Inclán, Ramón María del, 284-286
Staël, madame de (Germaine Necker, Vasari, Giorgio, 313, 551
baronesa de Holstein, llamada), 26, 308 Vega, Lope de, 164
Stammler, Rudolf, 134 Velázquez, Diego, 310, 312, 316, 634
Stecker, Elena, 48 Verdi, Giuseppe, 821
Stendhal (Henry Beyle, llamado), 310, 311, Verlaine, Paul, 166, 170, 247-250, 385
550 Víctor Manuel II, 261
Stirner, Max (Kaspar Schmidt, llamado), 128 Vidal, Fabián, 835
Stumpf, Carl, 721 n., 735 n. Virgilio Maron, Publio, 13, 76, 548
Vives, Luis, 166, 738 n.
Tagore, Rabindranath, 697 Volkmann Ritter von Volkmar, Wilhelm, 204
Taine, Hippolyte, 49, 171, 235, 265, 302, Voltaire (François-Marie Arouet, llamado),
309, 369, 413, 464, 567, 620 3, 14, 42, 642
Tales de Mileto, 66, 93, 199, 223, 224, Vorländer, Karl, 58 n., 61, 63
275, 344, 560, 565, 582
Tarquino el Soberbio, Lucio, 28 Wagner, Cosima, 49
Tatarkiewicz, Wladyslaw, 208 Wagner, Richard, 49, 51, 52

936
03-Ortega Tomo VII 24/9/07 10:44 Página 937

Washburn, Margarita, 633 Yerkes, Robert Mearnes, 633


Watson, John B., 633
Weber, Ernst Heinrich, 204 Zeller, Eduard, 57, 60 n., 62-64
Weber, Max, 831 Zenón de Elea, 43, 63
Wells, Herbert George, 547 Ziegler, Heinrich Ernst, 171
Windelband, Wilhelm, 63, 114, 494 Ziehen, Theodor, 245, 246, 451, 532,
Whitman, Walt, 136, 166, 170 659, 661
Wolff, Christian von, 349, 452 Zola, Émile, 550
Wölfflin, Heinrich, 311 n. Zoroastro, 80
Wundt, Wilhelm, 56, 150 n., 190, 198 n., Zorrilla, José, 170
348-350, 360-363, 448, 449, 451, 455, Zuloaga, Ignacio, 421
531, 532, 602, 632, 711 n., 830 Zulueta, Luis de, 216, 217, 375, 422, 423

937
03-Ortega Tomo VII 24/9/07 10:44 Página 938
03-Ortega Tomo VII 24/9/07 10:44 Página 939

ÍNDICE TOPONÍMICO

Abdera, 226 Barcelona, 123, 127, 129, 377, 754


África, 129, 830 Bayreuth, 49, 50
Albuñol, 537, 538, 889 Bélgica, 385, 410
Alcalá, 418 Belgrado, 382
Alcarria, 418 Berlanga, 419
Alejandría, 145, 164, 407, 467 Berlín, 23, 44, 46, 71, 382
Alemania, 19, 20, 34, 35, 44, 46, 47, 51, Bilbao, 81, 388, 394-396, 398, 399
72, 81, 97, 129, 157, 166, 167, 231, Bolonia, 658
310, 385, 386, 393, 416, 417, 539, 615, Bremen, 34, 89
624, 633, 730 n., 808 Bruselas, 382
Alicante, 384 Burgos, 420
Almazán, 419
Alopeke, 227 Calatayud, 461
América, 137, 552, 560, 565, 637, 638, Camarga, 223
669, 671, 672, 692, 693 Camerún, 828
Anatolia, 278 Castilla, 22, 33, 393, 412, 418, 420, 421
Aragón, 100, 216 Cataluña, 129
Argentina, 561, 572, 573, 576, 634, 672, Cavite (Filipinas), 392
673, 693 Ceilán, 522
Asia, 567, 681, 830 Charlottemburgo, 165
Asia Menor, 565 Chile, 693
Atenas, 133, 412, 575 Chimborazo, 537
Atienza, 411 China, 263, 835
Atlántida, 7, 835 Colonia, 38-40
Australia, 47 Córdoba, 93, 172
Austria, 639 Coria, 181, 857
Corinto, 54
Barahona, 420, 421 Coruña, La, 678

939
03-Ortega Tomo VII 24/9/07 10:44 Página 940

Cuba, 392 Halicarnaso, 565


Cuenca, 94 Hamburgo, 35
Haya, La, 382
Delfos, 245 Hélade, 278
Hendaya, 26
Egipto, 15, 42, 75, 76, 831 Hohenfriedberg, 35
Escalona, 284 Honolulú, 51, 537
Escorial, El, 406, 411-414, 416, 418, 421
España, 42, 46, 51, 53, 72-81, 84, 86-88, Ilión, véase Troya
91, 93, 96, 101-103, 107-110, 114, 118, India, 164, 170, 270
122-130, 136, 137, 141, 142, 146, 167, Indias, las, 14
172, 178-180, 184, 185, 215, 216, 231, Inglaterra, 75, 129, 231, 295, 319, 345,
236, 271, 274-277, 282, 283, 285-287, 386, 418, 628
289-291, 294-296, 304-307, 316, 319, Israel, 76, 816
325, 328-332, 339, 340, 375-377, 379, Italia, 50, 76, 231, 260-262, 295, 319, 326,
382-386, 388, 391-395, 397-399, 404, 709
406, 410-412, 414, 419, 422, 423, 475,
476, 478, 537, 541, 552, 553, 558, 559, Jaca, 94
567, 577, 589, 590, 594, 666, 669-677, Jadraque, 418
679, 682, 701, 705, 754, 763-766, 804, Japón, 742, 829
805, 808-810, 813-816, 832, 843 Jena, 623, 624, 793
Europa, 127, 129, 155, 163-165, 170, Jerusalén, 231, 388
172, 222, 231, 251, 336, 364, 376, Jonia, 223, 566, 709
382, 386, 392, 395, 410, 415, 425, Juan Fernández, isla, 288
426, 439, 505, 549, 565, 569, 590, Judea, 664
603, 604, 637-639, 644, 672, 687, 689,
693, 779, 830 Königgrätz, 35

Florencia, 576 La Mancha, 28, 29, 271, 299, 382


Fráncfort, 46, 170 Leipzig, 33, 36, 40, 94, 170, 361
Francia, 129, 165, 166, 231, 295, 319, Líbano, 73
385, 386, 393, 410, 418, 633, 793 Lieja, 385
Fresneda, La, 418 Londres, 23, 382, 418

Galicia, 93 Madrid, 23, 96, 99-101, 126, 127, 216, 271,


Gottinga, 46, 257 275, 276, 284, 285, 305, 329, 376, 377,
Granjilla, 418 382, 386, 395, 418, 508, 679, 814, 843
Grecia, 145, 155, 157, 170, 231, 270, 415, Málaga, 29, 673
418, 449, 500, 546, 566, 567, 579, 598, Mantinea, 841, 842
604, 606, 647, 720, 742, 829 Marburgo, 416

940
03-Ortega Tomo VII 24/9/07 10:44 Página 941

Marruecos, 34, 35, 764 Saint-Souci, 42


Medinaceli (Medina), 273, 411 Salamanca, 389, 393, 396, 398, 400, 658
Megara, 60 San Petersburgo, 382
Melilla, 126-128 Santiago (Cuba), 392
Mileto, 565, 582 Sedán, 22, 35
Montiel, 223 Segovia, 407
Múnich, 50 Sigüenza, 411, 419
Murcia, 93 Sión, 388, 664
Siria, 102, 263, 610
Nápoles, 834 Soria, 419
Norteamérica, 825 Sudáfrica, 169
Nueva York, 23, 647, 653 Suiza, 50, 311, 588

Oceanía, 181 Talavera, 284


Órgiva, 537 Tíbet, 831
Oviedo, 144 Toledo, 94
Troya, 248, 831
Padua, 658 Turín, 51, 52
Palermo, 545 Turquía, 712
Paraguay, 415
París, 21-24, 42, 91, 177, 382, 405, 467, Uruguay, 693
658
Persia, 60 Valencia, 490, 491
Piamonte, 50 Versalles, 646
Pireo, El, 227 Vicálvaro, 453
Plasencia, 284 Viena, 382

Roma, 23, 24, 28, 94, 260, 270, 285, 291, Waterloo, 623, 624, 793
327, 382, 412, 603, 632, 742, 805, 834 Weimar, 415
Rusia, 712 n., 716, 743 Wurzburgo, 438

941

S-ar putea să vă placă și