Documente Academic
Documente Profesional
Documente Cultură
FOLHAS
Folhas são plantas que podem servir para alimentação, meio ambiente
(proteção) e curativos (contra as doenças).
Desde a antiguidade o homem luta contra as doenças, sempre armado do
propósito de conservar ou recuperar a saúde perdida ou abalada. Assim teve sempre
a preocupação de afastar o sofrimento causado pela doença, chegando mesmo em
certas épocas e em muitos lugares a admitir a possibilidade de prolongar a duração
da vida pela preservação da saúde.
Entretanto ninguém ignora que existem muitos processos de cura, isto é,
destinados a afastar a doença ou conservar a saúde.
Os processos de maior evidência são os seguintes:
(1) alopatia
(2) homeopatia
(3) hervas
(4) hidroterapia
(5) elewe omo (a cura tradicional)
1
Apostila - Ewe (Folhas)
Têm algumas folhas que através do poder bioquímico podem resolver alguns
problemas medicinais. A maioria destas plantas através da clorofila como fator
bioquímico produzem efeitos similares aos remédios da medicina clínica. Como por
exemplo:
Tete (boldo): - pode ser usado para resolver problemas de dor na barriga.
Calmantes:
Alecrim
Cidreira
Erva-doce
Camomila
2
Apostila - Ewe (Folhas)
MITOLOGIA
Por muito tempo Osanyin foi sacerdote da Terra (Ile) mas a Terra (Ile) não
tinha fertilidade, então Osanyin foi a procura de Orunmila Ifa que o ajudou a
resolver o problema. Após o ocorrido Osanyin ficou ressentido e brigou com
Orunmila. Depois de muita disputa Osanyin acabou perdendo e tornou-se escravo de
Orunmila.
Osanyin foi trabalhar no campo e logo ao começar seu trabalho, percebeu que
iria cortar a erva que curava a febre e então gritou:
- "Impossível cortar esta erva, pois é muito útil". A segunda erva era a que
curava dores de cabeça, recusou-se também a destruí-la. A terceira suprimia as
cólicas. Na verdade, disse ele, não posso arrancar ervas tão necessárias.
Orunmila tomando conhecimento da conduta de seu escravo, demonstrou
desejo de ver as ervas que Osanyin se recusava a cortar porque tinham grande valor
por contribuírem para manter o corpo em boa saúde.
Decidiu então Orunmila, que Osanyin ficaria perto dele para explicar-lhe as
virtudes das plantas, das folhas e das ervas, mantendo-o sempre ao seu lado na hora
das consultas.
3
Apostila - Ewe (Folhas)
IFA E OSANYIN
Pela forte relação entre Orunmila Ifa e Osanyin as duas energias acabam se
tornando grandiosas juntas. Osanyin conhece a energia das folhas enquanto
Orunmila tem grande domínio do Odu Ifa.
Todas as receitas e trabalhos mágicos feitos com plantas, são classificados
pelos babalawos (sacerdotes de Ifa) em 256 Odus, o que com frequência estabelece
elos entre os nomes das receitas, das plantas e dos odus de Ifa, sobretudo com o
segundo nome dado a cada odu.
4
Apostila - Ewe (Folhas)
1 - Doenças (Aarun):
* Eso apikan
* Ue agbon
* Odidi
* Atare
* Okun
Obs.: Devem ser pilados secos, para ser colocado na porta do inimigo.
2 - Acidentes (Ofo)
3 - Maldições (Epe)
5 - Morte (Iku)
6 - Loucura (Were)
5
Apostila - Ewe (Folhas)
BENEFÍCIOS (Calmante)
2 - Virilidade (Aremo)
4 - Calmante (Ero)
6 - Dinheiro (Awure)
8 - Fertilidade ( Ibimo)
6
Apostila - Ewe (Folhas)
Quando os sacerdotes vão colher as plantas para seus trabalhos devem fazê-lo
em estado de pureza, abstendo-se de relações sexuais na noite precedente e indo a
floresta durante a madrugada, sem dirigir palavra a ninguém. Além disso devem ter
cuidado em deixar no chão uma oferenda em dinheiro, logo que chegam no local da
colheita.
Se for a noite devem jogar areia 3 vezes na folha.
Os adeptos de Osanyin se chamam Oloosayin ou onisegun.
7
Apostila - Ewe (Folhas)
MALEFÍCIOS
- apikun (dutra)
- atare
- okun (centropeia)
Modo de Fazer:
Ewe Ina
Ewe Aragba
Ewe Esinsin
Modo de Fazer:
Ewe Semolapa
8
Apostila - Ewe (Folhas)
Ewe Semolese
Eyin Oka
Modo de Fazer:
Modo de Fazer:
- MORTE (Iku): - Existem algumas folhas que podem matar uma pessoa:
Modo de Fazer:
9
Apostila - Ewe (Folhas)
Modo de Fazer:
10
Apostila - Ewe (Folhas)
BENEFÍCIOS
Utiliza-se o OFO:
Tradução:
11 – Orogbo
11 – Atare
04 - Eja Ojiji (peixe)
04 – Adan (morcego)
11
Apostila - Ewe (Folhas)
04 – Agemo (camaleão)
Alubosa elewe (cebolinha-branca)
Egbo Ifon (Raíz)
Modo de Fazer:
Queimar tudo junto até virar pó, misturar com acaçá quente, comer todas as
manhãs.
OFO
12
Apostila - Ewe (Folhas)
Tradução
- PROTEÇÃO (Idabobo)
Folha Ori
Folha Gbegbe
Modo de Fazer:
13
Apostila - Ewe (Folhas)
OFO
Tradução
14
Apostila - Ewe (Folhas)
Modo de Fazer:
OFO
Tradução
CALMANTE (Ero)
Ewe Iroko
Ewe Eleso
Ewe Jeminiho
Ewe Odundun
Ewe Tete
Ewe Woorowo
15
Apostila - Ewe (Folhas)
Ori
Igbin
OFO
Tradução
- FERTILIDADE (Aremo)
Folha Opuosupa
Folha Odundun (Folha da Costa)
Modo de Fazer:
OFO
Opasupa ni i pe omo wa
Agbonyin gbe omo wa
Ogbangan je ki omo se
Ogangan mi
Tradução
17
Apostila - Ewe (Folhas)
FOLHA UTILIZAÇÃO
18
Apostila - Ewe (Folhas)
Ewe un je
Egbo un je
19
Apostila - Ewe (Folhas)
MATERIAL
Tete Abalaley
Rinrin
Odundun
Ewe Iroko
Igbin
Epo Dende
Ori
Gin
Modo de Fazer
Amassar tudo junto numa bacia com água e lavar a imagem ou igba em preparação
de assentamento dentro.
20
Apostila - Ewe (Folhas)
MATERIAL
Ewe Ebure
Igbin
Odundun
Tete
Rinrin
MODO DE FAZER
Pilar e secar, moer até transformar em pó. Despejar a gosma do caracol sobre
o pó e secar. Colocar dentro de um couro e costurar.
Usar numa bolsa.
21
Apostila - Ewe (Folhas)
MATERIAL USO
22
Apostila - Ewe (Folhas)
23
Apostila - Ewe (Folhas)
Uso
Uso A fin se Ogun pe ki agba ile
A fin pe ololufe pada tabi Taba ile pada lowo ota
Pe ire ti o ti lo pada N:- B a kinba alukerese dule
Baba re, eewo ni!
Tradução Tradução
24
Apostila - Ewe (Folhas)
Uso Uso
A fin se Ogun ki ale pe nile aiye A fin se Ogun ori fi jo
Tradução Tradução
Usado para proteção e longevidade. Usado para acalmar dor de cabeça.
25
Apostila - Ewe (Folhas)
Uso Uso
A fin se Ogun wipe ki A fin se Ogun afose
A se ori rerelaiyeki
A se di olowo gidi
Tradução Tradução
26
Apostila - Ewe (Folhas)
Uso
Uso
A fin se Ogun wipe ki aiye
Enia pada si rere
A fin se turare, Ogun ori fifo, ogun ara riro
Tradução
Tradução
Usado para fazer limpeza.
É usado para dor de cabeça, dor no corpo e
fazer defumação.
27
Apostila - Ewe (Folhas)
Uso Uso
Tradução Tradução
É usado no remédio para fibroma É usado no remédio para dor nos olhos
28
Apostila - Ewe (Folhas)
Uso Uso
Tradução Tradução
29
Apostila - Ewe (Folhas)
Uso Uso
A fin se ogun irin fun omode A fin se ogun egbe
Tradução Tradução
30
Apostila - Ewe (Folhas)
Uso Uso
Tradução Tradução
Usado para lembrança ou ativar a memória Usado para cortar (anular) olho gordo
31
Apostila - Ewe (Folhas)
Uso
Uso
A fin se ogun a fa ero
A fin se ogun igbaraeni si le lowo Esu.
Tradução Tradução
32
Apostila - Ewe (Folhas)
Uso Uso
A fin se ogun irinran, bi won ba fe A fin se ogun i taro ori rere lowo olorun
Funnini ogun fe- ao rii
Tradução Tradução
33
Apostila - Ewe (Folhas)
Uso
Uso
A fin se ogun ajegbe
A fin se ogun awonaje
Moja we ahun se ahunje
Tradução Tradução
34
Apostila - Ewe (Folhas)
Uso Uso
Tradução Tradução
35
Apostila - Ewe (Folhas)
Uso
Uso
A finje ogun loku regbe
A finge ogun atosi ti odaju
Tradução Tradução
36
Apostila - Ewe (Folhas)
Uso Uso
A finje ogun ki alebori ota A fin se ogun pe kienia le ai eninla
Tradução Tradução
Usado para vencer inimigo Usado para atrair riqueza (ficar rico).
37
Apostila - Ewe (Folhas)
Uso Uso
A fin je ogun pe ki ai je san wa A fin se ogun ela.
Si re gbogbo
Tradução Tradução
38
Apostila - Ewe (Folhas)
Uso
Uso
A fin se ogun isegun lori
A fin se ogun ero ati atura Awon ota, emere ati aje
Tradução Tradução
39
Apostila - Ewe (Folhas)
Uso Uso
A fin se ogun awure A fin se ogun pe ki ama seku laiye
Tradução Tradução
40
Apostila - Ewe (Folhas)
Uso
Uso
A finse pe ki gbogbo omo araiye
Ma fe tiwa (eyonu) A finse ogun ki ale pe laiye
Tradução Tradução
Usado para atrair simpatia das pessoas, Usado para que se tenha longa vida
para que gostem da gente
41
Apostila - Ewe (Folhas)
Uso Uso
Tradução Tradução
42
Apostila - Ewe (Folhas)
Uso
Uso
A fin se ogun isegun lori a won aje
O wa fun wipe ki ama ri oore tabi anu gba
Tradução Tradução
43
Apostila - Ewe (Folhas)
Uso
Uso
A fin se Ogun arun iba A finse ogun pe ki ojo ma ro
Tradução Tradução
44
Apostila - Ewe (Folhas)
Uso Uso
A fin se ogun wi pe ki kialerin A fin se ogun lati di oba
Kangba lowo a won enia Tabi lati leje oye
Tradução Tradução
Usado para conseguir ajuda ou emprego Usado para conseguir posição ou cargo
45
Apostila - Ewe (Folhas)
Uso
Uso
A fin se ogun pe ki ale kole laiye A fin se ogun ki obinrin lebi layo
Tradução Tradução
Uso Uso
Tradução Tradução
46
Apostila - Ewe (Folhas)
Ila - quiabo
Aladun - olho-de-cabra
Ohesenmesen - olho-de-pombo
Mako - cipó-de-akacuz
Misinmisin - fruta-de-conta
Oju Ologbo - Jequiriti
Werenjeje - Jiquiriri
Pakun Obarisa - Tentinho
Olatogege - Tento
Dagunro - Carrapicho-rasteiro
Ahon eku (dudu) - Falso-cardo
Ose - Baoba
Ose Igbeeluju - Calabaceira
Atare - Amomo
Arun sansan - Metrasto
Sikiti moeso - Catinga-de-bode
Sikiti monso - Erva-de-São João (Maria Preta)
Ayinre - Coração-de-Negro
Alubosa - Cebola
Ayo - Alho
Ipolerin - Babosa
Atikekereheyin - Erva-de-pinto
Sawewe - Periguito
Sawewe - Alecrim
Ewaowo - Magnericão
Awo erede - Mangerico
Efo Tete - Cauda-de-raposa
Tete elegun un - Bredo-de-espinho
Tete afetedaye - Bredo
Tete ateledanji - Caruru-de-porco
Ejoju - Cajueiro
Ekaju - Caju
Eekun ahun - Abacaxi
Ekunkun ahun - Araras
Ogede Oyinbo - Araraseiro
Afe - Pinha-do-brejo ou jaca-de-pobre
Eko oyinbo - Jaca-de-pobre
Abo - Araticum-da-areia
Epa (gidi) - Amendoim
Elege - Cardo-Santo
Eekarra ekun - Cardo-do-México
Egun arigbo - Figueira-do-inferno
47
Apostila - Ewe (Folhas)
Ajigbawa - Campainha-vermelha
Akinsale - Jeticuçu
Ilosun - Capim-rabo-de-mucura
Eesun - Capim-elefante
Apara - Sucupira
50