Sunteți pe pagina 1din 42

Cur

soderet
rat
o
cl
ási
co
Es
cue
ladef
oto
graf
íadel
aUni
ver
sidaddeCádi
z
© Paco Rosso, 2010. info@pacorosso.com
Original: (18/05/12), versión: 19/08/12

(
c)Pac
oRo
sso
,20
12-Cur
soder
etr
atoc
lás
ico-1/
42
I
ndi
cecur
sodef
otogr
afí
adedocument
aci
ón
Elretra toenl ahi stor iadela rte...
...
...
..
..
..
...
.5 Tiposdemedi ción. ..
.....
....
..
...
...
..
....
..
...
..
.18
Brev ec ronol ogí a......
.....
..
...
..
....
..
...
..
..
..
...
..
.5 Laga nat ona l..
......
...
.....
....
..
...
...
..
....
..
...
..
.18
Elretra toc omogéner oa r tí
sti
c o..
..
....
..
..
..
...
.5 Crite riosdee xpos ición. ..
...
..
...
..
..
....
..
...
..
.19
Def ini cionesder etr ato:...
..
....
..
...
...
..
..
..
...
.6 Crite riosf ot omét ricos .
.....
..
..
....
..
...
...
..
...
.19
Dilema sdelr etra to.......
..
..
...
...
...
...
..
..
..
...
..
.6 Crite riosnof ot omét r icos .
..
...
...
..
....
..
..
...
.20
Elretra toc omomot iv o.....
..
...
..
....
..
...
..
..
..
...
..
.6 Medi ci óndelbr illoye x posición....
..
...
..
.20
Element osc onc ept ua lesdelr etrato..
..
...
.6 Medi ci óndel ai lumi na ción....
..
..
....
..
...
..
.21
Obj et o1¿ Quér etr ata mos ?...
...
..
...
..
..
..
...
..
.6 Ex pos iciónyr etr ato....
.....
..
...
...
..
....
..
..
...
.21
Obj et o2, lost resr ol es ..
...
..
....
..
...
...
..
..
..
...
.7 Elequi popa rar etra to.....
.....
..
...
...
..
....
..
..
...
.22
Elr olpúbl ic o. ..
.......
.....
..
...
...
...
..
...
..
..
..
...
..
.7 Elros t
r oc omomot ivof otogr áf
ico....
...
..
...
.24
Elr oli dea li
z ado. ......
.....
..
...
....
..
..
...
..
..
..
...
..
.7 Ti
rosdelr etr ato........
...
....
.....
..
...
...
..
....
..
..
...
.24
Otr osr olesdel af i
gur ahuma na....
..
..
..
...
.7 Enc ua dr esde lr et rato...
....
..
....
..
..
....
..
...
..
.24
Fisonomí a :delpa r ecido. ..
..
....
...
...
..
..
..
...
..
.7 Lost irosdev enus ..
.....
.....
..
...
...
..
....
..
..
...
.24
Estiliz acionesdelr etr ato..
..
....
...
...
..
..
..
...
..
.8 Ele cc ióndell adobueno. ...
..
...
..
..
....
..
...
..
.25
Estiliz aciones ,model os .
...
..
....
..
...
...
..
..
..
...
.8 Crea cióndel apos e.....
.....
..
...
...
..
....
..
...
..
.25
Ges to:quéha c el aper s ona....
..
...
...
..
..
..
...
.8 Il
umi na c iónpa r ar et rato.....
...
..
...
..
..
....
..
...
..
.25
Comous a re lges to. ...
.....
..
..
....
...
...
..
..
..
...
..
.8 Ma rc adodef ac eta s..
....
.....
..
...
...
..
....
..
...
..
.26
Atrez z o: quél lev a.....
.....
..
..
...
....
..
...
..
..
..
...
..
.8 Traza dodel í
ne as....
.....
.....
..
...
...
..
....
..
..
...
.26
Atrez z os imból i
c o.....
......
..
..
....
...
...
..
..
..
..
...
.8 Losnombr esdel al uz .
.....
..
...
...
..
....
..
...
..
.26
Fuent e si c onogr á fic asdela trezzo..
..
..
..
...
.9 Elr e lojdeMi llers on. ..
...
...
...
...
..
..
....
..
...
..
.27
Rela c iónc onelf ondo. ...
..
..
....
..
....
..
..
..
..
...
.9 Lal uzf ront al.
.......
...
....
.....
..
...
...
..
....
..
..
...
.27
Fondoi nt egr a do. .
......
.....
..
..
....
...
...
..
..
..
...
..
.9 Lal uzdet resc ua rtos ..
.....
..
...
...
..
....
..
..
...
.27
Fondoy ux tapues to. ...
.....
..
..
....
...
...
..
..
..
...
..
.9 Ell az o.........
...
.......
...
....
.....
..
...
...
..
....
..
..
...
.27
Fondoe x ent o. ...
....
......
. .
..
..
..
....
...
...
..
..
..
...
..
.9 Lar embr a ndt ....
.....
.....
....
...
..
...
..
..
....
..
...
..
.28
Actit ud. ......
......
....
......
.....
..
..
....
...
...
..
..
..
...
.10 Varia nt esdel at resc ua rtos..
...
..
..
....
..
...
..
.28
Actit uda c tiv a....
....
......
. .
..
..
..
....
...
...
..
..
..
...
.10 Luzl a ter al...
.....
......
...
....
....
..
....
..
..
....
..
...
..
.28
Actit udc ont empl at iva....
..
..
....
...
...
..
..
..
...
.10 Lat r esc ua rt
ost r aser a..
....
..
...
...
..
....
..
...
..
.28
Actit uda t ent a ..
....
......
.....
..
..
....
...
...
..
..
..
...
.10 Lac ont ra ..
...
......
.....
.....
....
...
..
...
..
..
....
..
...
..
.29
Elretra toenl ahi stor iadel af otografía.
...
.10 Constr uc c ióndel al uz ..
....
....
..
....
..
..
....
..
...
..
.29
Ti
posder et ra to.....
.......
.....
..
...
..
....
..
...
..
..
..
...
.11 Il
umi na c iónpa ral af igur a...
...
..
..
....
..
...
..
.30
Retratoyl iter atur a.......
.....
..
...
...
...
..
...
..
..
..
...
.11 Lal uzba se ..
....
......
....
....
....
..
...
...
..
....
..
...
..
.30
Concept osbá s icosdef otogr afía..
..
...
..
..
..
...
.13 Lal uzpr inc ipa l.
.....
.....
....
...
..
...
..
..
....
..
...
..
.31
Las ens ibi lida d. ..
......
......
..
..
....
...
...
..
..
..
...
.13 Res umende lc ont roldel aluz..
....
...
..
...
.33
Enf oque .....
......
....
......
.....
..
..
....
...
...
..
..
..
...
.13 Cons tr uc c ióndel aluz ....
...
..
...
..
..
....
..
...
..
.34
Lae xpos ic ión. ...
.......
.....
..
...
...
...
..
...
..
..
..
...
.13 Proc edi mi ent opa raac ons truccióndel a
Dia fra gmaypr ofundi da ddec ampo. .
...
.14 l
uz.....
.........
....
.....
.....
.....
....
...
..
...
..
..
....
..
...
..
.35
Elobt ur a dor ....
....
......
.....
..
..
....
...
...
..
..
..
...
.14 Dia fra gmaenc áma ra ..
....
...
..
...
..
..
....
..
...
..
.36
Elf ot ómet rodec áma r a..
..
...
...
...
...
..
..
..
...
.14 Lases iónf otogr áfica ..
.....
...
...
...
...
..
..
....
..
...
..
.36
Elenc ua dr eyl aópt i
c a .
..
..
...
...
...
...
..
..
..
...
.14 Prepa r ac ióndeles tudi o. .
...
..
....
..
...
...
..
...
.37
Eles pa cioene xtens iónypr ofundidad..15 Estudi of a cialydet er mi na ci
óndel al uz37
Expos ic iónyobj etiv o.....
..
..
....
...
...
..
..
..
...
.15 Des c ar gadei má genes ..
....
..
...
...
..
....
..
...
..
.37
Il
umi na c iónf ot ogr á fica......
..
..
....
...
...
..
..
..
...
.15 Se l
ec cióndei má genes .
....
..
...
...
..
....
..
...
..
.37
Luzpa r ae xponer .....
.....
..
...
..
....
..
...
..
..
..
...
.16 Pres ent ac ióndel aspr ueba sa lcliente..
.38
Dens ida d. ......
....
.......
.....
..
...
....
..
..
...
..
..
...
..
.16 Apr oba c ión. ....
......
...
....
.....
..
...
...
..
....
..
...
..
.38
Cont ra ste........
....
......
......
..
..
....
...
...
..
..
..
...
.16 Ret oque ....
....
.....
.....
.....
.....
..
...
...
..
....
..
..
...
.38
Col or ...
.......
......
.....
......
....
..
..
....
...
...
..
..
..
...
.17 Ampl i
a c ión. ..
.....
.....
.....
....
...
..
...
..
..
....
..
...
..
.39
Las ens ibi lida da lc olor ..
..
..
....
...
...
..
..
..
...
.18 Ampl i
a c iónenphot os hop. .
...
...
..
....
..
...
..
.42
Medirl al uzye xponer ...
.....
..
..
....
...
...
..
..
..
...
.18 Env íoyc obr o....
.....
.....
.....
..
...
...
..
....
..
..
...
.43

(
c)Pac
oRo
sso
,20
12-Cur
soder
etr
atoc
lás
ico-2/
42
(
c)Pac
oRo
sso
,20
12-Cur
soder
etr
atoc
lás
ico-3/
42
Cu
rsod
ere
tr
atoc
lás
ic
o

Fr
anc
is
coBe
rnalRos
soPac
oRo ss
o
ori
gi
na l
:(20/
12/09)
ve
r s

n:19/08/12

Es
cue
ladef
otog
raf
íadel
aUni
ver
si
daddeCá
diz
Cur
soder
etr
atoc
lás
ic
o
Elr
etr
atof
otog
ráf
icoc
omohe r
ede
rodel
atr
adi
ci
ón
ar

st
ica
Fr
anc
is
coBe
rna
lRo
ss
o,2010

(
c)Pac
oRo
sso
,20
12-Cur
soder
etr
atoc
lás
ico-4/
42
Pr
ime
rapa
rte
.Elc
ont
ext
ocul
tur
al
Elr
etr
atof
oto
gráf
iconoe
slae
vol
ució
ndeltradic
ionals
inos
uco
nti
nuac
iónc
onuna
nuevat
écnic
a

Elr
etr
atof
oto
gráf
icomant
ie
nel
ospr
inc
ipi
osyo
bje
ti
vosde
lre
trat
otr
adi
ci
onal

ELRETRATO ENLAHI
STORI
ADELARTE

• Re
tra
tocomos
uper
a c
ióndelamuerte(Oríg
enes)
• El
ret
rat
ocomosí
mbo l
oyr e
pre
senta
cióndepode r(
Egipt
o,Ro
ma,
Ret
rat
odea
par
ato
,la
smo
neda
s)
• El
ret
rat
ocomoper
sonif
ic
aci
óndeuni deal(Gr
e c
ia)
• El
ret
rat
ocomodocumento(r
etr
atoyde s
posor
ios)
• El
ret
rat
ocomore
cuerdopar
alapost
e r
idad(Eldonant
e)

Breve cronología
Antigüedad-caída del imperio romano
• “Lavol
untaddepo s
eerunaefi
gi
edesimismosodedonar
laalospr
o pi
osde
sce
ndi
ent
esha
cende
lde
seode
prol
ongarlapr
opiapre
senci
asobr
elat
ie
rra.

• “Contr
asta
rlacaduc
idaddelavi
daconlaper
manenc
iadelamemori
a”
• “Laevoc
a c
ióndecie
rtosva
lor
esquenoseapa
gaco
ne lf
indelae
xis
tenci
a”

Alta edad media-gótico


• Re
prese
nta
cióndelca
rgoylaeda
dsinpre
ocupaci
ónpo
re l
pare
cido.
• Mayori
mpo r
tanci
adelavi
dault
rat
err
ena
.
• Re
tra
toherá
ldico
:per
fil
li
gadoalanumis
mátic
acomorepr
ese
ntaci
ónde
lpo
der
.

Renacimiento
Hastae
lsigl
oXIVr et
rat
odinást
ic
oyhe r
áldi
co.
Sig
loXV“ Leals
ouvenir

-Ret
rat
ofla
me nc
oc omor e
pres
enta
ció
ndel afi
guraenvol
umen.
Antone
ll
odeMe s
inaint
roducedef
ini
ti
vamenteelre
tra
toene
scor
zo.
-Manie
ris
mo :r
etr
atodelré
gimen,f
indelarepre
sent
aci
óndesent
imi
ent
osype
rso
nal
ida
desha
stae
lsi
gl
oXI
X.

ELRETRATO COMO GÉNERO ARTÍ


STI
CO

(
c)Pac
oRo
sso
,20
12-Cur
soder
etr
atoc
lás
ico-5/
42
Definiciones de retrato:
1. Laimagendeunape
rso
narea
li
zadaconl
asa
rte
sdel
dibuj
o”(Li
tt
rè)
2. “Elre
tra
toesunaev
ocaci
óndecie
rto
sas
pect
osdeunserhuma
nopa r
ti
cul
ar
,vi
st
opo
rot
ro”(
Enc
icl
ope
dia
bri

nica
).

De
fi
nic
iónderetr
a t
oenelRAE:
1. m.Pinturaoefi
gi
epri
nci
pal
mentedeunaper
sona.
2. m.De scr
ipci
óndelaf
ig
uraoca
ráct
er,
osea,
delascua
li
dade
sfí
si
casomo
ral
esdeunape
rso
na.
3. m.Aq uel
loqueseas
emej
amuchoaunapers
onaoc os
a.

Losconceptoscla
vesso
ne nto nces:q ueelr et
ratonos eli
mi t
aal areproducci
óndelasfa
cci
ones,sinoq ueseampl í
a
conlafi
g ura(cuer
poentero)ye lc ará
cter.Nos eli
mi t
aal arepro
duc ci
óns i
noal ades
cri
pci
ó ny,s o
br etodo,que
ta
mbiéns epue dell
ama rretrat
oac ual
q uiero br
aq uesepa receaunape rs
onaoc os
a.Portantoe lretr
atonoe s
pri
vat
ivo
, ensenti
doampl i
o, delape r s
ona .
Ladefi
nicióndelaEnciclo
pe diabritánicaa ñadeuna spec
toq uenoe st
áe nladelaRaeyesquee lret
rat
oc onsi
steen
l
ae vo
cac
ió ndec i
ert
osaspec
tos,v i
stop oro tro
.Ta mbiénc ontemplaq uee lre
tra
tonoe ssol
ol aima genf i
dedigna
,
par
eci
daal ape rs
onasinoq uei ncluyea spectosnos olofí
si
co s
.Loimpo rt
antedesudefi
nic
ióne squei ntr
oducela
fi
gur
ade lretr
ati
st
a.Nos onla scualidadesol o sra
sgosdelape r
sonaso l
ame nt
e,si
noentant
oq uee st
ánr ef
eri
dospor
ot
rapers
o na.

Pas
amo
sdel
aimage
nfi
elal
aev
ocac
ióndec
ier
tosas
pec
tos
.

Dilemas del retrato


Dospri
ncipi
os:v e
rosi
mili
tudyval
ormemori
a.
Dosdil
ema s
:¿Presta
mo smayorat
encióna
lval
orsi
mból
ic
ooal ave
ros
imil
it
ud?
Pr
inci
piodes uspensi
óndel are
ali
dad.Hace
mo sunr
etr
atodeunaper
sonaques
ees
táha
cie
ndounr
etr
ato
.Des
u
Apar
ie
nciafi
ct
i c
ia,nodelareal
.

ELRETRATO COMO MOTI


VO

Elementos conceptuales del retrato


1. Objeto
: quéret
rata
mo s
2. Fi
sonomí a:de
lpareci
do
3. Ges
to :quéhacelapers
ona
4. At
rezzo:quell
eva
5. Rel
aciónc o
ne lf
ondo
6. Act
itud

Objeto 1 ¿Qué retratamos?

¿
Aqui
enr
epr
ese
ntae
lre
trat
o?¿
Alape
rso
na?¿
Alc
argo
?¿Alpe
rso
naj
e?

Tr
espr
inc
ipi
os:
Ide
ali
zac
ión,
sel
ecc
iónys
uspe
nsi
óndel
are
ali
dad.

1. I
dea
li
zac
ión:Lape
rso
nae
sre
cipi
ent
edel
asv
irt
ude
sde
lpe
rso
naj
equei
nte
rpr
eta
.

(
c)Pac
oRo
sso
,20
12-Cur
soder
etr
atoc
lás
ico-6/
42
2. S
elecci
ón:Alacer
car
nosaunape
rso
natrat
amosdeplas
ma rgr
áfi
cament
eal
gunosdesusa
spe
cto
sde
jando
o
trosf
uera.
3. S
uspensióndelarea
li
dad:Lape
rso
naq ueser
etr
ataadoptaelpa
peldepe
rsonaquesehac
eunret
rato
.
S
uspendelar
eal
i
daddequie
nespa
raret
omarl
aala
cabarl
asesi
ón.

Objeto 2, los tres roles


Re
trat
amo sunrol
.Ha
ytr
esr
ole
s:
1. Priv
ado
2. Públi
co
3. Ideal
iz
ado

Elr
etr
atoe
sunpunt
ode
ntr
ode
ltr
iángul
oquef
ormane
sto
str
esv
ért
ic
es.

El rol público
Ati
endealape
rso
naantel
osde
má s
.
Lapers
onaant
equie
nesel
l
adesc
onocepe
roe
ll
osl
aco
noc
en.

Noe
sunr
etr
atodel
ape
rso
na,
esunr
etr
atode
lcar
go.

El
rol
públi
coest
áfuer
teme
ntecodi
fi
cado.
Hayquei
nves
ti
garenl
oscódi
gosylai
conogr
afí
apa
rti
cul
arde
lca
rgo
.

Apr
endel
osc
ódi
gosder
epr
ese
ntac
iónde
lcar
go

El rol idealizado
Cara
cte
riz
amosa la per
sona c
omo un pe
rso
naj
etr
ata
ndo de q
ue ha
cer
lar
epr
ese
nta
ti
va de l
asc
ual
ida
des
t
radi
cio
nalme
ntea
tri
buidasal
pers
ona
je.

Otros roles de la figura humana


Ha
ytr
esro
lesmásqueadopt
alaf
igur
ahumanaper
onos
onr
etr
ato
s
1. Ela
leg
óri
co.Fig
uraunpe
rsonaj
e.
2. Elg
énero
.Figur
aunaper
sonaanóni
ma.
3. Ela
bst
ract
o.Fig
uraunaf
orma.

Ale
górico:Noimportaq
uiene
slapers
onafi
gurada,s
inoaquie
nint e
rpre
ta.
P.E.Unamode
lohac
iendodeVe
nus
.
Género:Figur
ashumana
ssini
dent
idadhac
iendocosa
s.P.
E.“Pes
cadoresr
ecogi
endol
asr
ede
s).
Abst
racto:Empleael
cuer
pocomoo bj
et
o,comof o
rma .P
.E.Eldesnudo.

Fisonomía: del parecido

¿
Ret
rat
amo
sloquev
emo
somaqui
ll
amo
slar
eal
idad?

Ha
ydosas
pec
tosre
lat
ivosa
lpa
rec
ido
:
1. El
ret
rat
oesti
li
zado
2. El
ret
rat
overos
ímil

(
c)Pac
oRo
sso
,20
12-Cur
soder
etr
atoc
lás
ico-7/
42
Elret
rat
oest
il
iz
adobuscal
aide
ali
zaci
ón,e
l v
erosí
mil
elpar
eci
do.
Laidea
li
zac
iónocul
taelpa
sodelt
iempo,e
l ve
rosí
mill
asmaqui
ll
a.
Hist
óri
cament
elasper
sona
shuma nass
erepr
esent
anconsusra
sgo
s.La
spe
rso
nasdi
vi
nass
ere
pre
sent
ans
inde
fec
tos
,
conras
gosi
deal
iza
dos.

Estilizaciones del retrato


Ha
yci
erta
sconvenci
onesenlaesti
li
zac
ión.Lapr i
nci
pal e
sladivi
si
ó ndelr
ostr
oentr
esf
ranj
asv
ert
ic
ale
s:
1. Fre
nte.Delaraí
zdelcabel
lohastal
ascejas
.Represent
alaespir
it
ual
idad.
2. Par
tecentr
al
.Del a
scejasalaboca.Repres
entaelinte
lec
to,lai
ntel
ig
enci
a.
3. Mentón.Desdelabocaalabarbil
la
. Repr
esental
av ol
untad.

Pa
rar
epr
ese
nta
rca
dac
ual
ida
dsede
sta
cal
apa
rtec
orr
espo
ndi
ent
e,p
.e.
conl
ail
umi
nac
ión

Estilizaciones, modelos
Haycua
troti
posdeper
sona
stra
dic
iona
les
,ca
daunac o
rres
pondeauncar
áct
er
,unpr
inc
ipi
odel
ana
tur
al
eza(
fue
go,
t
ie
rra
,ai
re,a
gua)yes
táre
pres
ent
adoporundiosg
rie
goq uesi
rvedemo
del
o.

Es
toss
onJúpit
er
,Sat
urno,Apol
oyMe
rcur
io.
Enlamuj
er,Hera
,Venus
,Atene
ayDi
ana.

S
edal
aci
rc
uns
tanc
iadeq
uee
ndi
fe
rent
esé
poc
ass
epo
nendemo
dadi
st
int
osmo
del
os.

Gesto: qué hace la persona

¿
Quéhac
eelmo
del
o?¿
Quée
xpr
esi
ónmant
ie
ne,
dondev
ans
usmano
s,s
umi
rada?

Codi
fi
cartodo
slosg
est
o se
simpos
ibl
e:e
ndif
er
ent
ess
oci
eda
desl
osmi
smo
sge
sto
sti
ene
nsi
gni
fi
cado
sdi
st
int
os.
El
g e
stodenot
alape
rsonal
ida
d.
El
g e
stoide
nti
fi
caal
indivi
duode
ntrode
lgr
upo.

Empl
eae
lge
stopar
ahabl
ardel
ape
rso
na

Como usar el gesto


1. Es
tudi
alafi
gura
,susmovi
mie
nto
s,s
usge
sto
s.
2. Po
ntel
ac á
ma r
aenlaca
rayes
per
aaquesur
janl
osg
est
os.

Pue
despro
vo c
arlosge
stosmedi
ant
elachar
la(Av
edon)
oes
pera
raq uesur
janespont
áne
amente(Sa
lomon)
onohabl
aryc r
earunclimadet
ranqui
li
dadenlaquel
afi
gur
aser
el
aj
eya
ti
endaa
lfo
tóg
raf
o(P
enn)
.

Atrezzo: qué lleva


Ela
trez
zosontodoslo
se l
ementosquelaf
iguraportaoti
eneal
re
dedor
.
Mueble
s,dec
oraci
ón,ropa,c
ompl e
mentosdev e
stuari
o.
Sue
lente
nerunc a
ráct
er:
1. Refe
renci
al.Si
túalalo
cali
zaci
ónol aposic
iónsoc
ial
delape
rso
na.
2. Simbóli
co.Hablandelapers
ona.

Atrezzo simbólico

(
c)Pac
oRo
sso
,20
12-Cur
soder
etr
atoc
lás
ico-8/
42
Es
táns
anc
iona
dospo
rlat
radi
ci
ónyf
uer
teme
ntec
ondi
ci
ona
dospo
rel
grupos
oci
alq
ueg
ene
ral
oss
ímbo
los
.

Pue
dens
erc

pti
cospa
ral
osg
rupo
sso
cia
lesnoa
fec
tosa
lmo
del
o.

S
onat
rezz
ossimbóli
costr
adic
ional
es:
• Ele spej
o,parahabla
rdel avanidadydel anec
esi
daddema nte
ner
sepuropo rse
rlaf
igur
ar e
fl
ejodelos
demás.
• Lac ala
vera
,sí
mbo lodelaf
ug a
cidaddelavi
daydelaimposi
bil
ida
ddel l
eva
rsebi
enesma
ter
ia
lesalatumba
• El re
loj,s
ímbolodelafuga
cidaddelavida
,delanec
esi
daddeserdi
li
gente
.
• El cr
ista
l.Sí
mbo l
oderecti
tudyl ahonr
adez
.

Fuentes iconográficas del atrezzo


Laf
uent
etr
adi
ci
ona
lde
lar
tee
uro
peopa
ral
aic
ono
gra

adel
afi
gur
aesl
aobr
adeCe
sar
eRi
pa“
Ico
nol
ogi
a”
.

Ot
rasf
uent
esi
mpo
rta
nte
sso
nla
str
adi
ci
one
smi
tol
ógi
cas
,la
sre
li
gi
osa
sehi
st
óri
casl
oca
les
.

Enl
osti
empoa
ctua
lesa
ñadi
most
oda
sla
sic
ono
gra

asmo
der
naspr
oce
dent
esdel
ali
te
rat
ura
,elc
ine
,elc
ómi
cyl
os
j
ueg
os.

Relación con el fondo

¿
Comoe
sele
spac
ioe
nelques
emue
vee
lpe
rso
naj
e?

¿
Esunv
ací
o,i
nte
rac
túade
ntr
odeé
l,e
sunf
ondos
obr
eelques
eco
loc
alape
rso
na?

Laf
ig
urayelfondopuede
ngua
rda
rtr
esr
el
aci
one
s.
1. Int
egra
do .
2. Yuxta
pue s
to.
3. Exent
o.

Fondo integrado
• Laf
iguraes
tádent
rodeunespaci
oconelquei
nte
rac
túa
.
• Laemplea
mo spar
ahabl
ardelaper
sonas
it
uándol
ayjus
ti
fi
candolaa
par
ic
ióndeat
rez
zos
imból
ic
o.
• Enalguna
saproxi
maci
onesalre
tra
toelf
ondoint
egr
adonos eco
nsi
der
aret
rat
obasá
ndo
seenqueelf
ondo
di
st
raelaat
enci
óndelaf
igur
a.

Fondo yuxtapuesto
Hayunacla
radif
ere
ncia
cióndelaf
ig
urayelf
ondo.Laesc
enanorodeaal
aper
sona,e
stádet
rás
.“All
í
”.
Elfo
ndoyuxta
puest
onoi nte
rac
túaco
nlapers
onaperopode
mo susa
rloc
omolie
nzopa r
acomplement
are
ldi
sc
urs
o
so
brelaf
ig
uracol
ocandoesce
nasopai
saj
esc
uyale
ctur
aafi
nanelse
nti
dodelr
etr
ato
.

Fondo exento
Laf i
gurac onfondo exe
ntos es i
túadela
ntedeunapa re
d plana
,o sc
ura,un fondo decolo
ro dete
xtura
ini
denti
fi
cable
.
Elfondoexentoper
mitecent
rartodalaa
tenc
iónenlafi
gurare
tra
tada.
Par
ac i
ert
asc o
ncepci
onesdelr
e t
ratoelf
ondoexent
oese lúni
cotipodecompo s
ici
ónal aquepodemo
sll
ama
rc o
n
propi
edadretr
ato
.
Elfondoexentoexo
rci
zacual
quierlec
tur
aref
ere
ncia
lquenoprovengaexc
lusi
vamentedelaf
igur
a.

(
c)Pac
oRo
sso
,20
12-Cur
soder
etr
atoc
lás
ico-9/
42
Actitud

¿
Quéhac
eelr
etr
atado
?¿Co
nqui
éns
eco
muni
ca?
Ha
ytr
esg
rado
sdec
omuni
cac
ióne
ntr
elaf
ig
urar
etr
ata
daye
lle
cto
rquemi
rae
lcua
dro
:

1. Ac
tiv
a.Lafigur
amir
adentrodelc
uadr
o.
2. Cont
empl a
tiva
.Laf
igur
ami r
afuer
adelc
uadr
o.
3. At
enta.Lafi
gurami
raall
ect
or.

Actitud activa
Ret
rat
odeunaper
sonaquehaceal
go.
Pa
raal
gunosa
utor
esest
onoe sr
etr
ato,e
srepor
taj
e(Ca
rti
er
-Br
ess
on).
Enlaac
ti
tudac
ti
valaper
sonaret
rat
adacent
rasuat
enc
iónena
lgoquees
táde
ntr
ode
lcua
dro
.

Ese
lre
tra
todeunape
rso
nat
raba
jandouo
cupa
dae
nsusq
ueha
cer
espe
rso
nal
es
.

Actitud contemplativa
Laperso
naret
rat
adace
ntr
asuatenc
iónenal
goq uees
táf
uer
adelcua
droperoi
nter
ioralaes
cenaenquees

i
nme r
sa.
Rec
ibesunombrepors
erl
aac
ti
tudtí
pic
adelr
etr
atodes
ant
osqueo
ranhac
ial
asal
tur
as,a
uto
resq
uepie
nsa
n,ge
nte
medit
ando.

Actitud atenta
• Lapers
onaret
rat
adamir
adir
ecta
me nt
ealfot
ógra
foypo rtantoa l
lec
tordelafot
ogra

a.
• Sedef
ineporel“
cont
act
ovis
ual”
.El l
ect
orvecomoe l
retr
atadolemiraalosojo
s.
• Par
amuc hosaut
ore
sderet
rat
oc l
ás
icolaact
it
udatentaescondici
ónne c
esar
iaparadef
ini
rlai
mag
enc
omo
re
tra
to(JoeZe
lts
mannytodalaes
cuelat
radi
ci
onalnorte
amer i
canadelaqueespast
or)
.

ELRETRATO ENLAHI
STORI
ADELAFOTOGRAFÍ
A

Elre
trat
oe stá
t i
co:Lo sañosde ldaguerr
otipo
Debi
doal aescasasensibil
idade lret
ratoese s
tát
ico
.
Elre
trat
odec arácter:Na dar,Ca r
jat
Elre
trat
oe tnográ f
ico:Tho mson, Curti
s,Eme r
son
Elr
etr
atoco mercial,
el re
tratofami l
ia
r:Disderi.
Elre
trat
of orense:JuliándeZug asti
.
Elre
trat
oa rtí
stico:Oc t
aviusHi l
l,Ma rga
retCa meron
Elre
trat
oe spontá neo:DrS alomo n
Elr
etr
atodeg l
a mo ur:Lo sestudi
o sdecine,Stei
chen,
Elre
tra
topubl ic
itari
o :Elr et
ratot e
sti
mo nial
,elretr
atoi
mag
ina
ri
o,e
lpe
rso
naj
ede
lcue
ntof
ant
ást
ic
o,mo
del
oco
n
pr
oducto,
laf i
guraa bstra
c t
a.

(
c)Pac
oRo
sso
,20
12-Cur
soder
etr
atoc
lás
ico-10/
42
TI
POSDERETRATO

Haynume r
osasmanera
sdecla
si
fi
carl
osr
etr
ato
s.
Po
rs uus
o:
1. Corporat
ivo
-Apar
ato
2. Pri
vado-c
ome r
ci
al
3. Edit
oria
l
4. Publi
cit
ari
o
5. Per
sonale
s

Corporativo-Aparato
Te
ma :Ret
rat
odelpue
sto
, de
lca
rgomásq
uedel
ape
rso
naq
uel
ooc
upa
.
Cl
ient
e:Laenti
dadpa
ralaques
irv
e.

Privado-comercial
Te
ma :Ret
rat
oparaus
opers
onal
.
Cl
ient
e:Lapers
onaques
eret
rat
a.

Editorial
Te
ma :Ret
rat
odelaper
sonacomof
igur
adeint
eré
s.
Cl
ient
e:Laedi
tor
ial
int
eres
adaenl
aper
sona
.

Publicitario
Ret
rat
ot e
sti
monia
l:unacel
ebr
idadas
eguraq ueusaelpro
duc t
o.
Ret
rat
oima gi
nar
io:r
etra
todeunaper
so nainexi
st
enteaso
ciadaalpr
oduct
o.
Fi
guradegéner
o:fi
gurahumanaquerepres
entaauni ndi
viduogené
ric
o,si
nco
ncr
eta
rlai
dent
ida
d.
Elcuer
pocomof o
rma: l
afi
gurahumanac o
moj uegodeforma s
.

RETRATOYLI
TERATURA

Re
tra
tofr
ont
al:pr
imer
apers
ona.Ret
óri
ca.
Re
tra
todeper
fi
l:t
erc
erape
rso
na.Narra
tiv
a .
Re
tra
todetr
escua
rto
s:ambi
güedad.
De pendedel
ami
ra
da.

(
c)Pac
oRo
sso
,20
12-Cur
soder
etr
atoc
lás
ico-11/
42
Cu
rsod
ere
tr
atoc
lás
ic
o

Fr
anc
is
coBe
rnalRos
soPac
oRo ss
o
ori
gi
na l
:(20/
12/09)
ve
r s

n:19/08/12

Es
cue
ladef
otog
raf
íadel
aUni
ver
si
daddeCá
diz
Cur
soder
etr
atoc
lás
ico
Elr
etr
atof
otog
ráf
icoc
omohe r
ede
rodel
atr
adi
ci
ón
ar

st
ica
Fr
anc
is
coBe
rna
lRo
ss
o,2010

Se
gundapa
rte
.Té
cni
casf
otog
ráf
ica
s

(
c)Pac
oRo
sso
,20
12-Cur
soder
etr
atoc
lás
ico-12/
42
CONCEPTOSBÁSI
COSDEFOTOGRAFÍ
A

La sensibilidad
Elmate
rialsensiblere
spondedema ner
adi fe
rentealac a
nti
daddel uz.De c
imosqueesmuys e
nsi
blec
uandohace
fo
tosc
onpo c
al uz.Decimo squeespocosensibl
ec ua
ndone ces
it
amuc haluzpar
ahace
rfoto
s.
Cuant
ome nossensibl
esea:má scont
ras
teyni ti
dezpropor
ciona.
Cuant
omá ss
e nsibl
esea,proporc
ionameno scontras
te,menosnit
ide
zya demásaña
deruido
.
Elconcepto des ens
ibi
lidads edefi
nec o mo “ l
ai nve
rsadel ae ner
g í
aneces
ari
apa r
ao bt
enerun res
ult
ado
pre
det
erminado ”.

Losval
oresnormale
sdesensibi
li
dads on:
100,200,400,800,1600,3200.
Ladife
renci
aentrenúmerosconsecuti
vosesunase
nsi
bil
idaddo
bleomi t
ad,loquell
amamo s“
unpaso”
.
Debidoalade f
ini
ci
óndes ensi
bil
idad,200produc
eelmi s
moresul
ta
doq ue100peroconlamita
ddeluz.
Entr
ec a
dado sval
oresc
onsecuti
voshayo t
rosdosi
nte
rme di
osquedec
imo se
stá
nsepar
adosenter
cio
sdepas
o.

Las
eri
eco
mpl
et
ades
ens
ibi
li
dade
s:

100,
125,
160,200,
250,
320,400,
500,
640,800,
1000,
1200,1600,
2000,
2400,3200,
4000,
2800,6400.

El
mane
jodeunac
áma
raf
oto
grá
fi
cac
ons
is
tee
nenf
oca
rlai
mag
en(
hac
erl
aní
ti
da)
,enc
uadr
arl
aima
genye
xpo
ner
la
.

Enfoque
Elenf
oquepuedes e
ra ut
o mát
icooma nual.Elautomá t
ic
ol ohacelac ámar
a,elmanua
llohac
ee lf
o t
ó g
raf
o
movi
endoelani
ll
odee nf
oquesit
uadoene lobje
tiv
o.
Ele
nfoqueauto
má t
ic
os ereal
iz
asobreunpunt oc o
nc r
etodetodoelre
c t
ángul
oquevemospore
lvi
sor(
“cuadro
”).
Hayunma ndoenlacámaraquepermit
ec a
mbi arelpuntos
obreelq
uee nfoc
amos.

La exposición
Laexposi
ci
óne sl
acanti
daddee nergí
aluminos
aquereci
beel mate
ria
lsens
ibl
e.
Ti
enedo sas
pecto
s:cant
idaddeluzq uell
egaal
acámaraytiempoq ueést
aact
úa.
Par
ac o
ntrol
arell
ac a
ntida
ddel uztenemosunapar
atoquesellamadiaf
ragma.El
diaf
rag
matie
neunosnúmer
o sq
ue
va
nde1a45.Cua ntomá sbaj
oe lnúmero,másl
uze nt
ra.Co npocaluzhayqueemplea
rnúmer
ospeque
ños.Con
muchaluz,númerosg r
andes.
Laser
iepri
ncipal
quede be
ríamosaprender
nosese
sta
:

1,
1'4,
2,2
'8,
4,5'
6,8,
11,
16,
22,
32,
45.

Entredo
snúme r
oss
uces
ivo
seldi
af
rag
made
jaent
rare
ldobledel
uzol
amit
ad.
Asíundiaf
rag
ma4dejapas
arl
amita
ddel
uzqueundiaf
rag
ma2,8per
oel
dobl
equee
l5,
6.

Eldi
afr
agmaa fe
ctasecundari
amenteal ani
ti
dezylaprofundi
daddec a
mpo .Cua
ntomá
sce
rra
do(
gra
nde
)el
di
af
rag
ma ,másniti
deztie
nelaima g
en.
Noobst
ante,
sicerr
amo sdemasia
doa pa
rec
edi
fra
cci
ónenlaluz
,loquer
est
anit
idez
.
Lamáxi
mani t
idezsesuel
etenerdospas
osant
esdece
rra
reldia
fra
gmadelt
odo.

(
c)Pac
oRo
sso
,20
12-Cur
soder
etr
atoc
lás
ico-13/
42
Pore
jempl
o,s
ieldi
af
rag
mamá
sce
rra
dodeuno
bje
ti
voe
sunf
:22,l
omá
spr
oba
blee
squee
lmá
ximodec
ali
dadl
o
deaf
:11.

Diafragma y profundidad de campo


Cua
ntomásc
err
adoeldi
afr
agma(má
sgr
andeel
númer
o)máses
paci
oquedae
nfoc
adode
lant
eydet
rásdel
afi
gura
.
Cua
ntomeno
scerr
adoeldi
afr
agma(
másbaj
oelnúme
ro,mása
bie
rto
).Menose
spac
ioe
nfoca
dodel
anteyde
trá
sde
l
afi
gur
a.

S
iqui
er
esunaf
ig
urae
nfo
cadas
obr
eunf
ondomuyde
senf
oca
do,us
aundi
af
rag
mamuya
bie
rto(
baj
o).De2,
8pa
ra
a
baj
o.

El obturador
Elobt
ura
do re
sunre
lojco
nunapuert
aques
eabr
e,de
jandopa
sarl
aluz
,dur
ant
eunpe
ri
ododet
ie
mpomuy
co
ncre
to.
Lost
ie
mpo sno
rma
lment
eempl
eado
sso
n:

1s
egundo
,L,
M,1/
8,1/
15,
1/30,
1/60,
1/125,
1/250,
1/500,
1/1000,
1/2000

Entr
ecadadost
ie
mpohaye
ldobl
eolamit
ad.Lo
sti
empoe
stá
nda
dose
nse
gundo
.Ha
yot
rost
ie
mpo
sint
erme
dio
s
quepue
denapar
ece
rene
laj
ust
edel
acáma
ra.

Ade
másde
lco
nce
ptode“
ti
empodee
xpo
sic
ión
”es
táe
lde“
vel
oci
dad”q
uee
slai
nve
rsade
lti
empo
.

Así
,siun tie
mpodeexpo
sic
iónes1/125 s
uv e
loci
dadcor
res
pondi
ent
ees125.No
rma
lme
nteha
bla
mosde
ve
loci
dade
s,nodet
ie
mpo
sporquee
smássenc
il
lode
cir500q
ue1/500.

Cuandous
amosunfl
as
hnopo de
mosempl
earc
ualq
uiervel
oci
dad,s
inosol
olaqueelma
nualdelacámar
ano
s
indic
aounameno
r.S
ilav
elo
cida
dpar
asi
ncr
oni
zarelf
las
hesde125e nt
onc
est
ambié
nses
inc
roni
zaa60,30,15
et
c.

Ant
eladuda,
ponunt
ie
mpodeo
btur
aci
ónde1
/60c
uandous
esf
las
hes
.

El fotómetro de cámara
Par
aa j
ust
a rlav e
loci
dadyeldiafr
agmae mplea
mo self
otómet
ro.Lasc
áma r
asdis
po ne
ndeuna par
atodemedi
ci
ón
inc
o r
por
adoq ueseacti
vaalpre
si
onareldis
para
dorame di
ocamino.
Alhacer
los eil
umi naunare
g l
et
aenpantall
ama r
cadaconnúmeroquesuel
enirdel-2al+2.Mue
veeldi
afr
agmayel
obtur
adorha st
aq uelamar
cademe dic
iónestéenel0.
Sil
ama rcaq uedaenunv a
lornega
tiv
o,lafot
osaleosc
ura.
Ledecimos“
subexpue
sta”
.
Sil
ama rcaq uedaenunv a
lorposi
ti
vo,l
afotosal
emá scl
ar
adelacuent
a.Ledeci
mo s“s
o br
eex
pue
sta
”.

Haydosmanera
sbá
si
casdeme
dirc
onl
acá
mar
a.Ha
cie
ndounpr
ome
diodet
odoe
lcua
drooc
onc
ret
andos
oloe
l
punt
ocent
ral
.

Cuandoteng
asmucha
sdif
erenc
iasdebr
il
loenunae
sce
na,porej
empl
ofig
uraosc
urasob
reci
el
ocl
ar
o,e
mpl
eal
a
medic
iónpuntua
lmi
die
ndolacar
adelaper
sonaq
uer
etr
ata
s.Aj
ust
alae
xpo
sic
iónyree
ncua
dra
.

El encuadre y la óptica
Haydost
ipo
sdeobj
et
iv
os,l
osf
ij
osyl
osva
ri
abl
es
.Lo
sfi
jo
steda
nuná
ngul
odev
isi
ónq
uee
ssi
empr
eelmi
smo
.Lo
s
va
ri
abl
est
epermi
te
ncambia
rel
ángul
odevi
si
ón.

Ha
ytr
esti
posdeobj
et
iv
os:
1. l
osangul
ar
es

(
c)Pac
oRo
sso
,20
12-Cur
soder
etr
atoc
lás
ico-14/
42
2. l
osnor
male
s
3. l
osl
ar
gos.

Losobj
eti
vosangul
are
stienená ngul
osdev i
sió
ng r
ande.Losnor
mal
esvenapr
oxi
mada
ment
eco
moe
loj
o.Lo
s
ob
jet
ivo
slar
gosti
enenángulosdevi
s i
ónest
rec
hosypar
ecequeac
erc
anl
asc
osas
.
Unobje
tiv
osecar
a c
ter
iz
apo rsu“lo
ng i
tudfoc
al”

Lalo
ngi
tudf
ocale
sladi
st
anci
aquevadelc
ent
ro“
ópti
co”de
lobj
eti
vohas
tal
apel
ícul
a.
Elce
ntr
oópti
conoeselce
ntr
ogeométr
ic
o,si
nodondeque
dar
íaunale
ntede
lga
daquetuv
ier
aelmi
smoá
ngul
ode
vi
si
ónqueel
obje
ti
vo.

Elobjeti
vono r
ma lconpel
ícul
ade35 mm ycáma r
asdi
g i
ta
les(mal
)ll
ama da
s“ful
lf
rame”esde50mm.
Loso bjet
ivosconme nosde50mm s ona ngula
res
.Co nmá sde50mm,l ar
gos.Aloslarg
ostambi
énsele
sll
a ma
(e
rróne a
me nt
e)“te
les
”o“ t
eleo
bje
ti
vos”.
Unt el
e obj
eti
voesunc onj
untodelente
scona lmenosdosg r
upos
:elfr
o nt
al(másl
eja
nodel acáma
ra)co
npote
nc i
a
posi
tiva(concent
ralaluz)ye ltr
aser
o( máscerca
noal ac áma
ra)conpo te
ncianegat
iva(abr
eelhazdel
uz).El
re
sult
a doesuno bj
eti
voc o
nunt amañogeomé t
ri
come norquesulong
itudfocal
.

El espacio en extensión y profundidad


Cuantomá sangul
aresuno bjeti
vo,másángulodev i
sió
nt iene.
Par
averdec erc
aconuna ng ul
artenemosquea c
ercar
no smuc ho.
Alace
rcar
no smuchoe x
ageramo slaper
spect
iv
adel aescena.
Pores
os edi c
e( e
rró
neame nte)quelosangular
esaume nt
anl aperspect
iva
.Peronolaaument
aelobj
eti
vosinol
a
co
rtadis
tancia.
Cuantomá slar
goesuno bjeti
vomá sace
rcala
scosas.Portantoparav e
rconc i
er
toáng
ulote
nemosqueal
ej
arnos
.
Alal
ej
a r
nosc ompri
mimo slaperspect
iv
a.Poresosedice( e
rrónea
me nte)quelo
stel
esc
omprimenl
apers
pect
iva
.
Nolacomp rimeelobje
ti
v olargo,si
nolamuchadistancia.

Lacompr
esi
óndelape
rspe
cti
vac
ons
is
tee
nquel
oquee
stáde
trá
spa
rec
epe
gadoal
oquee
stáde
lant
e,a
unq
uee
n
re
ali
dadq
uedel
ej
os.

Exposición y objetivo
Cuandotir
amo sapuls
oe lte
mblordelamanos etra
nsmitealacámarapr
oduci
endofot
osmo vi
das
.Cuant
omenor
se
aelángulodevis
ión(objet
ivo
stel
es)mássenotaeltemblo
r.Par
areduci
relt
emblorus
amostrí
podesomono
pié
s.
Par
areduci
relefe
ctodelt
e mblo
rusamosvel
ocidade
sdeo bt
uraci
ónalt
a.
Comor eg
la:nousesapul
sounav el
oci
dadques e
ame norquelal
ongit
udfoca
ldelobj
et
iv
o.
Porej
emplo,conun50mm, notir
esporde
bajode50. Conun200, noti
re
spordebaj
ode1/200.

I
LUMI
NACI
ÓNFOTOGRÁFI
CA

Lai
l
umina
cióntie
netresf
unci
o nes
:
1. Exponerelmater
ia
lsensi
ble
.
2. Mode l
arlasf
ormasycrearl
asens
aci
óndee
spa
cio
.
3. Expre
saridea
sydiri
gi
rl amir
ada.

Unacuar
tae
s:l
uzpa
r ave
nder
,queat
ie
ndeal
asc
onv
enc
ione
sde
lme
rca
doyc
ons
is
tee
nil
umi
narpa
rada
rela
spe
cto
ca
nónic
oseg
únlat
radic
iónde
lgéne
ro.

(
c)Pac
oRo
sso
,20
12-Cur
soder
etr
atoc
lás
ico-15/
42
Luz para exponer
Laluzpar
aex
pone
resr
espo
nsa
bledeq
uel
aima
genc
apt
adae
nlac
áma
rapue
dae
xpo
ner
see
nelma
ter
ia
lse
nsi
bl
ey
co
piars
e.

Lal
uzpa
raexponeratie
ndeat r
esconce
ptos:
1. Densidad.Niveldei
luminaci
óncapazdere
gis
tr
ari
magen.
2. Contrast
e.Dife
renci
aentreelt
onomá scl
ar
oymá sos
curoqueha
yene
sce
na.
3. Color.Capac
idadparare
produci
relcol
or.

Densidad
El
niv
eldei
l
umi
nac
ión(
enl
ux)a
pro
pia
dopa
raf
oto
gra
fi
arv
ieneda
dopo
r:
270⋅ f 2
Lux=
sensibilidad⋅t

Dondefe
seldi
af
rag
ma,s
ens
ibi
l
ida
dlas
ens
ibi
li
dadAS
A,te
lti
empodeo
btur
aci
ónyl
uxl
ail
umi
nanc
iadel
aes
cena
enl
ux.

Al
empl
earunae
xpo
sic
iónme
nor
,os
cur
ece
mosl
aima
gen.
Conunae
xpo
sic
iónma
yor
,laa
cla
ramo
s.

Contraste
Elcontr
ast
eesladif
erenci
ae nt
reelt
onomáscl
aroc
ondet
al
leyel
má sos
curoconde
tal
ledelaesc
ena
.
Lac a
paci
dadpa r
aregi
s t
rarelcont
ras
tes
ell
amalat
it
udyesladi
fe
renc
iaentr
eelto
nomá sc l
ar
oymá so
scur
oque
puedereg
ist
rarelmate
rialse
nsi
ble.
Noha yq uec o
nfundi
rl alati
tudconelrang
odinámi
coqueeslasal
idafí
sic
acorr
espondi
entealae
ntra
dade
expos
ici
ón.

Ha
ydo
sti
posdec
ont
ras
tes
:

1. e
ldef
ig
ura
2. e
ldel
uz.

Eldefi
gur
aeselladif
erenci
aenb r
il
loent
reelt
onomáscl
ar
oyelmásos
cur
odela
sfig
ura
scua
ndos
eil
umi
nande
maner
aunif
orme,conlamismailumina
nci
a.
Esra
roenc
ontra
rblancosquere
fl
e j
enmásdel
80% del
aluzyne
gro
squer
efl
ej
enmeno
sdel3%.

Co
mor
egl
apr
áct
ic
aes
per
amo
squee
lco
ntras
tedef
igur
ase
a,c
omomuc
ho,
de5
pas
os.

El
cont
ras
tedei
lumi
nac
ióne
sladi
fe
renc
iae
ntr
elama
yoryme
nori
lumi
nanc
ia.

Elcont
ras
tes
epue
deescr
ibircomonúmer
odepas
os,queesl
adif
er
enci
adeva
lor
esdee
xpo
sic
ióne
ntr
eambo
s
ex
tre
mo s
,oco
mopropo
rci
ó n,e
sdec
ir
,di
vi
si
ónde
lva
lormayo
rent
reelme
nor.

Laproporc
iónorel
aci
óndel
uce
ssol
oti
enesent
idocua
ndolama
gni
tude
sli
nea
l.Esde
cir
,co
nlumi
nanc
iasof
act
ore
s
dere
fl
e x
ión(br
il
lo
s)oconil
umina
ncia
s(i
luminac
ione
s).

El
cont
ras
tedel
uzdeundíatí
pic
oso
lea
doe
sde7:
1.
El
cont
ras
tedel
uzydefi
guras
esuman.

Sit
ie
nesunape
rso
naconropablanc
aynegraco
nunc ontr
ast
ede5pa
sosyundí
aso
lea
doc
onunapr
opo
rci
ónde
7:
1(2paso
syL)elre
sul
ta
doe suncont
ras
tef
ina
lde7+1/2pas
os.

(
c)Pac
oRo
sso
,20
12-Cur
soder
etr
atoc
lás
ico-16/
42
Cua
ndolal
ati
tuddet
uma
ter
ia
lse
nsi
blee
sinf
eri
orae
stev
alo
rde7,
5pa
sosnopo
drá
ste
nerde
tal
l
eenl
osbl
anc
oso
enl
osne
gro
s.

Pa
rao
bte
nerde
tal
l
eenunodel
ose
xtr
emo
sjug
andoc
one
ldi
af
rag
ma(
oco
nel
tie
mpodeo
btur
aci
ón)
.

S
iabresa
lgoe
ldi
af
rag
ma,a
cla
rasl
osne
gro
s,o
bte
nie
ndode
tal
l
eenl
aspa
rte
sos
cur
ape
rope
rdi
éndo
loe
nla
spa
rte
s
c
lar
as.

Sicie
rra
sa l
goeldi
afr
agma(
oelo
btur
ado
r)o
scur
ece
most
odo
slo
sto
nos
,ga
nandode
tal
l
eenl
osbl
anc
osy
per
dié
ndoloenl
osne
gros
.

P
ode
most
rat
ardee
vit
arpe
rde
rde
tal
l
esdedo
sma
ner
as:

1. Usa
ndounma t
eri
aldebaj
ocont
ras
te.
2. Añadi
endol
uzderef
uer
zoalaes
cena
.

Mat
eri
alse
nsi
bledeme norc
ontr
ast
e.Porej
empl
oendi
gi
talt
ir
andoenrawoaj
ust
andoelco
ntr
ast
edecámar
aal

nimo.Conpelí
cul
aus a
ndounapelí
cul
adebajoc
ont
ras
teosubfo
rza
ndoelre
vel
ado,queco
nsis
tee
nr e
vel
ar
me
nosti
empodeli
ndic
adoyquepodemoshac
erco
nbl
anc
oyne g
roycondia
pos
it
iv
a.

Co
nluzdere
fuer
zoLas
egundama
ner
adec
ont
rol
are
lco
ntr
ast
eco
nsi
st
eenus
arl
uzder
efue
rzo
.
Ha
ydosmane
ras
:

1. c
onl
uzpas
iva
2. c
onl
uzac
ti
va.

Co
nluzpa
si
var
efl
ej
amo
slal
uzdel
aes
cenac
onunas
upe
rfi
ci
ebl
anc
aoune
spe
jos
obr
ela
spa
rte
sos
cur
as.

El
ref
le
cto
rpue
des
erbl
anc
o,pl
at
eadoodo
rado
.

• Elbl
ancopr
oporc
ionaluzsuav
e.
• Elpl
ate
adoequi
li
braencolorl
aluzdelmedi
odíaylamaña
na.
• Eldor
adoequi
li
braelcol
ordelaluzdelat
ardeyc
uandoelc
ont
ras
tee
stápr
oduc
idopo
rlal
uzde
lso
ldeun
l
adoyladeuninter
iordel
o t
ro.

Conl
uza
cti
va,aña
dimo
sunfla
shpar
aapo
rtarl
uzalaes
cena
.
Pa
raa
mpl
iares
tete
mavéans
elosa
punt
es“
luzdere
fuer
zo”
.

Color
Ca
dap
elí
cul
a,c
adama
ter
ia
lse
nsi
bl
eti
eneunar
espue
stadi
st
int
aal
col
orq
ueas
uve
zesdi
fe
rent
edel
ade
loj
o.

Elsi
st
emadel avisi
ó nhumanac ompe nsaloscol
orespa rahacerl
omá sclaro,neut
ro.Cuandomira
sunae s
cenatu
oj
otomal omá sclaroyleasi
gnae lcol
orblanco.Apartirdea híes
cal
atodoslosdemáso j
os.
Lapelí
culanos abeha ce
rest
opo rl oquec uandomi r
amo sunafotolavemo steñi
dadeltonohac
iaelq uesevaal
bl
anco.
Aunquesíha yblancospuroslono rmale squelosblanco sseanal
goroji
zos,algoamaril
le
nto
s,al
goazulados,al
go
ve
rdosos
,algovioláceos
.
Eloj
oc ompensae st
asvari
aci
onesyde j
ae lbla
nco,bl
anc o.
Par
aq uelape l
ículadejeelblanco,blanco,hayquedo parl
adema ne
raq uee q
uil
ibreelcol
ordominante.Asíen
pel
íc
ulahaydo stipos:l
adeluza r
tif
ici
alyladeluzdía.
Endigit
aldi
spo nemo sdevar
iosajust
esbajoelrót
ulo“tempe rat
uradecolo
r”.

(
c)Pac
oRo
sso
,20
12-Cur
soder
etr
atoc
lás
ico-17/
42
Ademásdee s
tasconf
igurac
ione
spr e
determinadaspodemosha c
erunbalancedeblancosf
otog
rafi
andounahoj
ade
papelbla
ncoydi cié
ndo l
eal ac ámaraq uee mple
ee seblancoparade t
ermi
na rladominanteylacorr
ecci
ón.
No r
malmenteestaopcióndel ac onf
igura
c i
óndel ac ámaraest
ába j
ouni c
onoq uer
eprese
ntadostr
iáng
ulos
re
ctángul
oshor
izonta
lesqueseto
canpo relángulome nor
.
Cadama r
cadec á
ma r
at i
enesupropioproce
dimientoconcre
toparare
ali
zarelba
lancedebl
ancos.

La sensibilidad al color
Lase
nsi
bil
i
dadalosco
lor
esdeloj
oes:Ver
de-Roj
o-Az
ul.
Lase
nsi
bil
i
daddelapel
íc
ulaenbl
ancoyneg r
opancr
omáti
ca(l
amásha
bit
ual
)es
:Az
ul-
Ver
de-
Roj
o.
Losa
zul
esapa
rec
enmá sc
lar
osquelo
sv e
rdesyés
tosquel
osro
jos
.

Las
ens
ibi
l
ida
ddel
ape

cul
aor
toc
romá
ti
cae
s:Az
ul-muypo
coa
lve
rdeyna
daa
lro
jo.

MEDI
RLALUZYEXPONER

Nomi
despar
aexpo
ner
,mi
despar
ail
umi
nar

Elpri
mergra
ne r
rorq
uereite
radame
nteenc
ontr
amosenlal
it
era
tur
afot
ogr
áfi
caesl
adec
onf
undi
rme
dirc
on
ex
poner
.Pe
nsarq
uemedirs
olosi
rvepa
raco
nocere
ldi
af
rag
maquehayquee
mplea
r.

Me
dirs
ir
vepa
rac
ono
cerl
asc
ondi
ci
one
sdei
lumi
nac
ión.
Apa
rti
rdee
sec
ono
cimi
ent
oel
ig
ese
ldi
af
rag
ma.

Tipos de medición
Puede
sme
dire
lbr
il
lool
ail
umi
nac
ión.Lai
lumi
nac
ióne
slal
uzq
uel
l
egaal
aes
cena
.Elb
ril
l
oesl
aluzq
ues
al
ede
el
la
.

Enlosl
ibr
osa
nti
guo
same
dire
lbr
il
lol
edi
cenme
dirl
alu
zre
fl
ej
adaame
dirl
ail
umi
nac
iónl
edi
cenme
dirl
alu
z
i
nci
dent
e.

Pa
ramedi
relbr
il
loapunt
aself
otó
me t
roconlacé
lul
ademe
dic
iónde
snudaha
cial
afi
gur
aqueq
uie
reme
dir
.Esl
a
mane
rademedi
rconlosf
otó
metr
osinc
orpo
radose
nlacá
mar
a.

Par
ame dirl
ailumi
naci
óntec
olo
case
nlae
sce
nayt
apa
slac
élul
aco
nunac
apuc
habl
anc
aquepu
edes
erpl
ana
(di
fus
or)oes
fér
ica(
cal
ota
).

La gana tonal
Almedi
relbr
il
loe
lfo
tóme
trot
edaunv
alo
rdedi
af
rag
mayo
btur
ado
rquer
epr
oduc
eelt
onodel
afi
gur
aco
moun
va
lorme
dio.

P
ort
ant
oos
cur
ecel
osbl
anc
osya
cla
ral
osne
gro
s.

Noha g
ascasodelamedic
ión,usal
acomorefer
enci
a.
1. Sielto
noq uemidesescla
roabree
ldiaf
ragma
.
2. Siesosc
uro,ci
ér
ral
opa raquelo
stonosdelae
scenacai
ganenl
osto
nosdel
apel
í
c ul
aco
rre
cta
ment
e.
Pi
ensaquedelbla
ncoalnegro
, delocl
ar
oal oosc
urohaytre
spunto
spri
nci
pal
esys
ei
stonos
.

(
c)Pac
oRo
sso
,20
12-Cur
soder
etr
atoc
lás
ico-18/
42
Punt
os:
1. Lí
mit
edenegr
os(ZonaI)
.
2. Gr
ismedi
o(ZonaV).
3. Lí
mit
edebla
ncos(ZonaI
X).

Elgri
sme dioeseltonoq uetes
alee
nlafot
ocua
ndomide
selbr
il
lodeunobje
to.Sielobj
etoe
sbl
anc
oyus
ase
l
val
ordediafra
gmayt i
e mpoquetedi
cee
lfo
tómet
roe
lbl
anc
odelaes
cenaa
par
ecegri
senlafo
to.
Losse
istonosson:
1. Lo snegr
os.
(Lí
mitedeblancos
)
2. La sse
gundassombras
.
3. La spri
mera
ss ombras
.
(Gri
sme di
o )
4. La spri
mera
sluc e
s.
5. La sse
gundasluce
s.
(l
imit
edeb l
ancos
)
6. Lo sbla
ncos
.

P
ore
nci
made
lgr
isme
dioha
ydo
sto
nosc
lar
os.

El
pri
meros
ell
amapr
imeral
uzyta
mbi
éns
ell
amame
dia
sti
nta
scl
ar
as.
El
seg
undos
ell
amase
gundal
uz.

Enla
spri
mera
syseg
undasl
ucest
ie
nesdet
all
e.
Lapar
temásc
lar
adela
sseg
undasl
uce
s,dondeyaa
cabae
lve
sti
gi
odede
tal
l
esel
l
ama“
alt
asl
uce
s”
.

Jus
toencimadela
salt
asluc
eses
táe
llí
mit
edebl
anc
osquee
sel
punt
oapa
rti
rde
lquet
ucá
mar
ayanov
ede
tal
l
e,s
ino
sol
obl
a ncos
.
Esell
ug a
rtona
lcorr
espo
ndient
eal
bla
ncode
lpape
l.

Apr
endee
ntuc
ámar
ado
ndee
stáe
llí
mit
edebl
anc
os

Co
mor
egl
age
ner
al
:

1. La
spri
me r
asl
ucesso
ne lpri
merpas
oporenc
imade l
g r
ismedio
.
2. La
sseg
undasluc
essonelpasopo
renci
madelaspri
me r
as.
3. Pi
ens
aquedelgri
sme di
oa ll
ími
tedebl
anco
stieneapr
o x
imadame
nteunpa
soydo
ste
rci
oss
iti
ra
senj
pgy
do
spasosyunter
ci
os it
ira
senraw.

Criterios de exposición

Lae
xpo
sic
iónnoe
sunaj
ust
eté
cni
co,
esunaj
ust
ecr
eat
ivo

Pa
rade
cidi
rlae
xpo
sic
iónha
ydo
sti
posdec
ri
te
ri
os:

1. Fo
tomét
ri
cos
2. Nofot
omét
ri
cos

Criterios fotométricos
Losc
ri
teri
osfot
ométr
ic
ospa
rade
cidi
rela
jus
tede
ldi
af
rag
maye
lobt
ura
dors
eba
sane
nla
sca
rac
ter
ís
ti
casde
ex
pos
ic
ión.So
ntres
:

(
c)Pac
oRo
sso
,20
12-Cur
soder
etr
atoc
lás
ico-19/
42
1. Dens
ida
d
2. Cont
ras
tes
3. Sa
tur
aci
ón

Loesenci
alsehav i
st
oe nelpuntoa nte
ri
orsobrel
aluzparaexponer
.
Loscr
iter
iosson:
Conpe l
íc
ulane gati
vae nbl a
nc oyne gro:subexponerli
ger
ame nt
edame nosdensidadalne
gat
ivoyhacemás
os
curalacopia
. Lasubexpo
sici
óne xager
adaaumentaelgrano
.
Sobr
eexponerlige
ramentedamá sdensi
dada lne
gativ
oyha cemá scl
aralaco
pia.Puedeaument
arelco
ntr
ast
e.La
so
breexposi
ci
óne xage
radareduceel c
ontr
ast
edelaima ge
npe r
oa únpodemoss
alv
a re
lde t
al
le
.

Conpelí
culaneg
ati
vaencolo
r:Lasubex
pos
ici
ónmoderadareduceladens
idadde
lnegat
ivoye nsuc
ialosco
lor
esde
l
pos
it
ivo
.
Lasobr
eexpos
ic
iónmo de
radaaumental
adensi
daddelnegat
ivoys at
uraalg
oloscol
ore
sl i
mpiándolo
s,aumentae
l
de
tal
leenelpos
iti
vo.Las
obree
xpos
ici
ónexa
gera
dadil
uyeloscolo
resyma t
aeldet
al
leenlostonosmediosycl
ar
os.

Condi a
po si
ti
vaenc o
lor:Lasube
xposi
ci
ónmo der
adasat
uralosco
lore
s.Lasubex
posi
ció
ne xa
gera
daosc
urecel
os
to
noscreandoimágenesdegamabaj
a.Lasob
ree
xposi
ci
ónmo der
adala
valosc
olor
esapas
tel
ándo
los,l
i
mpial
ostonos
.
Lasobree
x posi
ci
ónexagera
dalosl
avaendemasíadil
uyé
ndolo
syc rea
ndoimágenesdegamaa l
taconpér
didade
det
al
lesenl o
stonoscl
aros
.

Consens
o r
esdeesta
dosóli
do:Semej
antealadi
aposi
ti
va.Lasubex
po s
ic
iónmo dera
dareducee
lc ont
ras
teysat
ura
al
gol
oscolore
s.Lasube
xposi
ci
ónexage
radapos
ter
iz
alass
o mbr
as.Lasobre
expos
ició
nmo dera
dal
av ali
ger
ament
elos
co
lor
esdándol
emá sbri
ll
o.Laso
bree
xposi
ci
ónexage
radamatae
l de
tal
ledelasl
ucesydis
tor
sio
naloscol
ores
.

Criterios no fotométricos
Av ecesunodel ospa ráme tr
osdee xpo s
iciónv i
eneobl i
gadoporelusoynopo rlascondici
onesdeiluminaci
ón.Los
cas
o smá sfr
ecuentesso n:
1. Di af
ragmai mpue stopo rlac al
idadde lobjet
ivo.
Eldi a
fragmade terminal ac al
idaddel ai magen.Po demo squer
eremplearundi afr
agmade ter
mi nadoene lquese
optimizaelfuncionami entodel objetiv
o.
2. Di af
ragmai mpue stopo rlapr ofundidaddec ampo .
Eldi a
fragmade ter
mi nal apro f
undi daddec ampo .Sine ce
si
tamosunade ter
minadaha yq ueempl ea
rundi af
ragma
concreto.
3. Ve l
ocidadimpue s
tapo rlav ibra
c i
ó n
Apul sonode berí
amo sus arunav eloc i
daddeo btur
aciónme norquelalongit
udfoc a
ldel o
bjet
ivo.
4. Ve l
ocidadimpue s
tapo rsincronización.
Co nf la
sh deb e
mo se mplearunav e
locidad des i
nc ro
nizac
iónlímit
e.Co ntubo sfluore
scentesol ámpara
sde
halogenurosnode berí
a mosba jarlav e
locidadde1/ 40.Enc i
neyv í
deonopo demo sdartiempo sdeo bt
uraci
ón
me noresde1/48po rlaveloci
da ddepa s
odef otogr
ama s.
5. Ve l
ocidadimpue s
tapo rel mo ti
v omó vil
.
Alf ot
ografi
arunmó vi
lnode beríamo se mplearvelo
c i
dadesquefuer
anme nore
sq uelav e
loci
dade nk i

me t
rospor
horade lmó vi
ldiv i
didopo rladistanciaal ac ámarae nme t
rosymul t
ipli
cadapo rlalongi
tudf o
caldelobjet
ivoen
milímetrosdivi
didapo rdiez .

Medición del brillo y exposición


Cuandomideselbr
il
lot
ecentr
asobi
ene
nunar
egi
óne
xte
nsadel
aes
cena(
medi
ci
ónc
oná
ngul
oampl
io
)oe
nun
de
tal
ledee
lla(medi
ci
ónpuntua
l).

Cuandomidesunsoloto no,porquelohacesenpuntualoenáng ul
ope r
oa c
ercá
ndotemucho,elt
onosobr
eelque
midess
erepr
oduceene lg r
isme di
osiusaslosva
lor
esdefytrecome ndadosporelf
otóme
tro.Pa
ralosbl
anc
os,a
bre
l
aexposi
ci
ónsie
mpreme no squeladi
sta
nc i
adellí
mitedebl
ancosa l
gri
sme di
o.
Pa
ralosneg
ros,
cie
rralaex pos
ici
ó nsi
empreme nosqueladi
st
anciadellí
mitedenegr
osalg
rismedio
.

(
c)Pac
oRo
sso
,20
12-Cur
soder
etr
atoc
lás
ico-20/
42
Comore
glag
ene
ral
:nunc
aabr
asl
aex
pos
ic
iónmá
sdepa
soyme
dioc
uandomi
dass
obr
eunbl
anc
oene
lqueq
uie
ras
de
tal
l
e.

Medición de la iluminación
Pa
rame
dirl
ail
umi
nac
iónpue
dest
apa
rlac
élul
aco
nundi
fus
or(
pla
capl
anabl
anc
a)oc
onunac
alo
ta(
esf
erabl
anc
a).

Eldi
fus
o rdaimpo
rta
nci
aalf
ocoq
uet
eng
ajus
toe
nfr
ent
eyde
spr
eci
alo
sfo
cosl
at
era
les
.De
cimo
squeha
cemo
s
“me
dic
iónloc
al”
.

Lac
alo
tadal
ami
smai
mpo
rta
nci
aat
odo
slo
sfo
cos
.De
cimo
squeha
cemo
s“me
dic
ióng
ene
ral
oint
egr
al”
.

P
ode
mosha
cerl
ass
igui
ent
esme
dic
ione
s:

1. Loc al.Co ne ldi fusorc ol


oc a
do .S irvepa rame dirlaluzder el
lenooc uandoq ue r
emo sco nocerlal uzq ue
vie
nedel adi recc i
ó ndeunf oco .
2. Integ ral.Co nl ac alotacolocada .Sirvepa rame dirlaluzq uel leg
aal ae sce
nade sdetoda slasdirecci
o nes.La
usaspa rame dirl al uzpr i
nc i
pa l
,pa ral oq uea puntaslaca lotaaé stefo c
o.Pue desus a
rlapa rame di rlaluz
l
o calcua ndoa punt asha ci
alader ell
e nope rotapasconl ama nopa raq uenol leg
ueal ac al
o t
alal uzde lfo co
principa l.
Est
asdosme di da st eda ne lc ontras
tedei l
umi nacióndel afig
urays onl asme dicione sconl a
sq uec onstruyeslal uz,
conla
squea just asl apo t
e nciadel osflashes.
3. Ac áma ra.Co nl ac alot
apue staa punt asha cialac ámara.Es tediafra
g mae se lder efe
renciayapa rtirdeé ly
del asdo sme di c
io ne santer
ioresde cide selq uev asausarpa raha cerlafoto.
4. Mode la doVe rt
ic al/Hor i
zont al.Esl are l
a ci
ónq ueha ye ntrel aluzq uev ienedea r
ribaha ciaa bajo( luz
verti
c al,ilumi nac iónho r
izontal
)yl aluzq uev ienedef r
ente( luzho r
izontal,ilumi naci
ónv erti
ca l
).Es t
ev alor
demo de la dode b erí
ae sta
se ntre2/ 3depa soy1, 5pa s
ospa rao fre
c e
runmo de l
adoa decuado .
Siesmuype q ue ñol ac araa parec
epl ana ,siesmuyg r
a nde,dema siadodur a.Pa raa ume ntarelmo de l
adoi nc l
inal os
f
o c
osoa ume nt al ai lumi na ciónho rizont a
l.Pa rar educ i
re lmo del
a do ,aume ntalai lumi naci
ónv e
rtic
aloc olocal os
f
o c
osmásho rizo nt ales.
5. Fac t
ordel uza mbi ente.Seus apa rac ono cere lgradoe nq uee stánme zcladaslaluzq uee ntrapo runa
ventanayl aq uer e
v erbe
rae nl ae stanc i
a.Co nsist
eena punt arelfotóme trode sdel apo s
icióndel af i
gur a
hacialav ent anac o ne ldi
fusorpl anoyc o
nl acalotaesf
éric
a .
6. Co nt rastel a teral.Pi desconl ac alotal aluzq uec aesob r
euname j
il
lays obr elao tr
a.Parae st
opo s
ae ldo rso
del f
o tóme tros o brel asme j
ill
as.

Exposición y retrato
Ha
ydo
sma
ner
asdee
xpo
nere
lre
tra
to:

1. Ento
nomedio
.(O“
enz
onaV”
).
2. Enpri
mer
aluz
.(O“
enz
onaVI
”).

Alexpone
rensutonous
amo
slame
dic
ióno
fre
cidapo
relf
otó
met
ropa
ral
aluzpr
inc
ipa
lol
ade
lfo
tóme
troa
lme
dir
elbr
ill
odelr
ost
ro.

Alus
arlame di
ci
óndelb
ril
l
ode l
ros
trocolo
camoselt
onodelapie
lenelpuntodeto
nome dio.
Eneltonome di
olapi
elquedaal
goo sc
urec
idape
rosobr
etodo,seveme j
orelde
tal
leyloscol
ore
ses
tánal
gomás
sa
tur
ados.Porta
ntos
eaprec
iamejo
re lvol
umendelapie
l,l
asarr
ugas
,lasci
cat
ri
ces
,ele
stadodelapi
elyc
ualq
uie
r
i
mperfe
cción.

El
ret
rat
oent
onome
diode
ber
íaha
cer
ses
oloc
uandono
sint
ere
ser
eal
iz
arunr
etr
atod
eca
rác
te
r.

(
c)Pac
oRo
sso
,20
12-Cur
soder
etr
atoc
lás
ico-21/
42
Elr
etr
atoenpr
imer
aluzcons
is
teenempl
earundi
af
rag
maunpa
somá
sabi
er
toq
uee
lme
didopa
rae
lbr
il
loobi
en
medi
opa s
omásabi
er
toqueelmedi
dopar
alail
umi
nac
ión.

Als
obre
expo
nerl
ige
rament
elapi
elr
educ
imo
slav
isi
óndes
uvo
lume
nyt
ext
ura
,me
jor
andos
uli
mpi
ezami
ent
rasda
unas
pect
odepie
lmássa
na.

Empl
eamo
sel
ret
rat
oenpr
ime
ral
uze
nlaf
oto
gra

adeb
ell
eza
,enl
adeni
ñosye
nlademo
da.

LaL*e
nre
tra
toe
nto
noandaal
rededo
rde50.
LaL*e
nre
tra
toe
npri
mer
aluzandaal
rede
dorde70.

ELEQUI
PO PARARETRATO

Unr
etr
atof
avo
rec
edo
rex
ige
:

1. Unpr
oporc
iónade
cuadaenl
aimagendela
sfac
cio
nes
.
2. Unar
epr
oducci
ónadecua
dadelosdet
all
esdel
apiel
quenode
sta
ques
usi
mpe
rfe
cci
one
s.
3. Unar
epr
oducci
óndelcol
ors
uave.

Pa
rac
umpl
irc
one
sast
resc
ondi
ci
one
ste
nemo
s:

1. Pa
raobte
nerunareproducc
iónadecuadadel
aspr
oporci
one
snoc o
locar
áslacá
ma r
aame nosdeunmetroy
medi
odelros
tr
oc uandohagasbust
os.
2. Pa
raobte
nerunareproducc
iónadecua
dadelosdet
all
es
,nousespe

culadegra
nniti
dezniajust
esl
acá
ma r
a
di
git
alc
onlanit
idezalt
a.
3. Pa
raobte
nerunac olo
raci
ónna t
ural
,nousespel
íc
uladecol
oresv
ivosniconf
igur
est
uc áma r
aconcol
ore
s
vi
vos
.

Po
rta
nto
:
Comoobj
eti
vo:me
jorunt
el
ecort
oalarg
o,po
rquet
eimpide
nacer
car
teamenosdeme
troyme
dio
.
Comopel
íc
ula:
mejo
rdecol
ore
snatur
al
esyni
ti
dezmedi
a.Koda
kEk t
arPo
rtr
a160NC.

Endig
ita
l:conf
igur
alacá
ma r
acon:
• Ni t
idez:medi
a.
• Co ntra
ste:
medio
.
• S at
urac
ión:moder
ada.

Ot
rosut
ens
il
io
sso
n:

• Fi
lt
rosdi f
usoresdecámara(f
lou)parasuav
iza
rla
sf a
cci
onesyma t
arlosde
tal
le
s.
• Objet
ivosflou.Paraobt
enerl
osmi s
mo sres
ult
adosqueconlosdi
fusor
esfl
ouperoc
onmej
orca
li
dadópt
ic
a
ymáscontrolsobreel
res
ult
ado.
• Fi
lt
rosc osmétic
os.Sonfi
lt
rosparafocosdecol
orescál
i
dossuave
sq uemejor
anelc
olo
rdel
apielya
pag
an
l
asi
mpe rfe
cciones
.

(
c)Pac
oRo
sso
,20
12-Cur
soder
etr
atoc
lás
ico-22/
42
Cu
rsod
ere
tr
atoc
lás
ic
o

Fr
anc
is
coBe
rnalRos
soPac
oRo ss
o
ori
gi
na l
:(20/
12/09)
ve
r s

n:19/08/12

Es
cue
ladef
otog
raf
íadel
aUni
ver
si
daddeCá
diz
Cur
soder
etr
atoc
lás
ico
Elr
etr
atof
otog
ráf
icoc
omohe r
ede
rodel
atr
adi
ci
ón
ar

st
ica
Fr
anc
is
coBe
rna
lRo
ss
o,2010

Te
rce
rapa
rte
.Lar
eal
iz
aci
ónde
lre
tra
to

(
c)Pac
oRo
sso
,20
12-Cur
soder
etr
atoc
lás
ico-23/
42
ELROSTRO COMO MOTI
VO FOTOGRÁFI
CO

Elr
ost
rosediv
idee
ntrespar
tesver
ti
cal
esmar
cada
sporl
alí
neaós
eaquedi
fer
enc
iae
lfr
ont
aldell
ate
ral
.
Nac
eene lenc
uent
rodelasi
enyl afr
ente
,ba
japore
larc
oexte
ri
ordeloj
ohaci
alo
spómulos
,loscar
ri
ll
osys
epa
ra
enl
abarbi
ll
atra
sro
dearlaboc
a .

Haycua
tropar
tes
:lameji
ll
ader
echa,q
uevadesdela
sore
jasha
stae
stal
íne
a.
Dees
talí
neahas
taelej
edelanari
zesl
ame di
acare
ta.
Laot
ramediaca
ret
aylaotramediamej
il
la
.

Il
umina
runros
tr
oco
nsi
st
eens
erc
ons
ci
ent
edee
sta
scua
tropa
rte
sya
jus
tarl
aluzdema
ner
aques
ema
nif
ie
stec
ada
unadeel
la
s.

TI
ROSDELRETRATO

Encuadres del retrato


Sell
amape rf
ilaunav ist
aenl aq ueelr
ostr
os edibujadesdeunl
adosindej
arve
rnadadel
otro.Podemosdeci
rquel
a
fi
guravia
jadeladoal adodel cuadro.
Sell
amae scorz
oaunav is
tadet re
scuart
o senl aquev emospre
fer
ente
menteunameji
ll
ac e
rcanamientr
alaotr
a
re
cede.Podemo sdeci
rq uelafiguravia
jaendia g
ona lr
espec
todel
ac á
ma r
a.
Sellamafrontalal av i
st
ae nl aq uelacá maraa pr
eciaelóva
lofaci
alcompl
eta
menteoe lcuerpoavanz
andoen
di
recci
ónae l
la.
Hayc uat
roenc uadre
se nescala.Elretr
atotieneunat radi
ci
óndesigl
osenlosquehacre
ados upropi
ama ner
ade
nomb ra
rlosencuadres.
Noha yqueempl earlanome nclatur
adelcineparae s
tos
.

1. Bust
o .Esunr et
rat
oe nelquenoscentr
amosenelros
tr
o.To dolomá squebaj
amo
sse
ráal
osho
mbr
os.En
ci
nesede no
mi napri
me rpl
ano.
2. Medioc uer
po .Elre
trat
odejaverha
stalac
int
ura.Ese
lplanome diodel
c i
ne.
3. Imperial
.Sede j
averhast
alasr
odil
la
s.Eselpl
anoameri
canode l
c i
ne.
4. Cuerpoe nt
ero.Dejaverelcue
rpoentodosular
go.Esel
pl a
noe nter
odelci
ne.

Los tiros de venus


Elmode
lopa
rae
lti
rode
lre
tra
toe
s,ade
cirdeVa
nMo
ore
,lav
enusdeCni
do.Obr
adePr
axí
st
el
esr
eal
iz
adae
nel
si
gl
oIV.

Lac
abe
zas
eenc
uent
raa
lgog
ira
dar
espe
ctodel
alí
neadel
osho
mbr
osda
ndodi
nami
smoal
aco
mpo
sic
ión.

Apa
rti
rdel
apo
sic
ióndel
aca
bez
aca
benc
inc
oti
rosq
uepr
oduc
enc
onunami
smapo
se,
cinc
ore
tra
tosdi
fe
rent
es:

(
c)Pac
oRo
sso
,20
12-Cur
soder
etr
atoc
lás
ico-24/
42
1. Perf
iltras
e r
o.Elr ostroaparecet ot
al
me ntedel a
do,sinll
e ga
rav e
re lojodelladocont r
ari
oniq uel os
ca
rril
loseco manlana ri
znil oslabi
o s
.Lapo si
cióndelacáma r
ae st
ádetrásdelafi
gurami ra
ndoe lhomb r
o
de
sdea t
rás.
2. Pr
ime rtrescuartos.Elrostr
oa parec
ee nescor
zo.Seventresdel o
scuatrola
dosdelros
tro.Lanariznol l
ega
at
raves
arlame ji
ll
ays ema ntienedentrodelóval
o.Elhomb r
omá scer
canoe s
tácas
iapuntandoalac ámara.
3. Fr
ont al
.Lac ámarav eelóvalodel r
ost
rodema ne r
asimétr
ic
a .Noha ymá sdeuname j
ill
aq uedelao t
ra.Las
dosorej
assev e

anpo ri
gual s
inof ueraporelcabel
lo
.
4. Segundot rescua r
tos.Elr ostr
oe st
áe ntrescuart
osperode sdelame ji
ll
acontr
aria
.Lana r
iznos aledel
ov
a l
o.
5. Perf
ildela
nt er
o.Elr ost
roq uedape r
fect
ame nt
edepe rf
il
.Nov e moselojolej
anonilame j
ill
a.Lospó mulos
vi
si
blesnos ecome nlanarizniloslabi
o s
.Vemo selt
orso.

Elección del lado bueno


Conlacáma r
ae ntrescuar
toslameji
ll
ao pues
taseperf
il
asobreelf
ondoc o
nunalíne
asuav
e.Paradeci
dirc
ualesel
mej
orladopa racoloca
rlac á
ma r
af o
tograf
íaenprimerí
si
mopl anolalí
neadelameji
ll
acontr
ari
as o
breunf ondo
uni
for
me .Fotogr
a f
íaambas,unasedibujamáseleg
ántementequelaot
ra,esmáss
uaveyli
mpia,comoreal
iza
dade
unsol
otrazo.Lao t
ra,e
nc ompara
ciónresul
tator
tuosa
,ll
enadev ai
vene
s,decambi
osdedi
rec
ció
n, e
sindeci
sa
.
Quedat
ec onelladodesdeelquevesl
alíneabi
entraza
da.

Creación de la pose
Nunc
ac o
loque
salaper
sonaconlami
ra
dape
rpe
ndi
cul
aral
alí
neadel
osho
mbr
os(
pos
e“e
ncr
uz”
).S
iempr
egi
raun
po
cocabez
a,pors
ueje
,yho mbro
s.

Pa
rahacerl
oyq uelaper
sonanoq uedet
ensanolehag
asgi
rarl
acabeza
,sinoelcue
rpo.
Pa
rael
lo:
1. De c
ideelti
rodecaraquevasaemplea
r.
2. Co l
ocalafi
gur
aenc ruzconlac
abezamira
ndoenladir
ecci
ónq uequi
eres
.
3. Ahorapa r
aprovoca
re lg
irodil
equedeunpe queñopas
oa t
rásconelpiéhaciaelquequi
er
esq
uec
aig
ael
cuer
po. Dil
equeroteelc
uerpoli
gera
me nt
emient
rasc
oloc
ae s
epiéalg
ode t
rásdel
o t
ro.

Dees
tamane
ral
ac a
rasequedae
nsusi
ti
omi e
ntr
asqueto
doe lcue
rpopi
v o
tasobr
eelpi
éq ui
etodej
andounapo
se
na
tur
alys
int
ens
iones
.Sinar
ruga
sene
lcuel
l
oys i
nfo
r z
arelg
iro,
nilaci
ntura
,nielt
ors
o,nila
spier
nas.

I
LUMI
NACI
ÓNPARARETRATO

Po
demo
sdi
buj
arl
asl
íne
asde
lro
str
ome
diant
etr
azo
scl
aro
suo
scur
os

Po
demo
sdarc
uent
adel
aes
truc
tur
ade
lro
str
ome
diant
elai
lumi
nac
ióndef
ace
tas

Po
demo
sdarc
uent
adel
asal
uddel
api
elme
diant
elao
cul
tac
ióndel
ate
xtur
a

(
c)Pac
oRo
sso
,20
12-Cur
soder
etr
atoc
lás
ico-25/
42
Marcado de facetas
Unafac
etae
sunasuper
fi
ci
e.
Cuandocol
oca
mo sunfoco,unacámar
ayunas upe
rfi
ci
e,l
aspo
sic
ione
sre
lat
iv
asdel
ost
rese
leme
nto
sdi
vi
dene
l
es
paci
oentr
esreg
ione
s(“t
ri
part
ic
iónde
les
pac
io
”).

Par
aencontrar
las:
Tra
zadesdelac á
ma raunalí
neahast
aelextre
momá sl
eja
nodelaface
tayref
le
jal
ase
g únlale
ydel are
fl
exi
ón.Aho r
a
tr
azaunas e
gundav i
sua
lhas
taelextr
emomá sce
rcano.Cual
qui
erfocoquequedeentrel
asdo sr
efl
exi
onesmetesu
l
uz,ref
le
jada,dentrodelacá
ma r
ayha c
everlafac
etacomobril
la
nte.
Cualq
uierfocoq ueq ue
deentr
eunav i
sualylarefl
exi
óndelaotrasere
fl
ej
ae nlaf
ac e
taperonodabr i
ll
osre
flej
os,
si
nobril
losnorma le
s:hac
everelc
olordelasuper
fi
cie.
Cualq
uierfocoq ueq ue
deentr
elasdosvisual
esquedaocul
toporlafa
cet
ays ol
osema nif
ie
staporlatr
anspa
renci
a
delmate
rialc
o nq ueest
éhec
halasuper
fic
ie.

Est
assonl
astr
esl
eyesdelat
ri
par
ti
ci
óndele
spa
cio
.
Elbri
ll
oconquesev eunas
uper
fi
ci
edepe
ndedelángul
oconquec
aesob
reell
alal
uz.Cua
ntomá
sra
sant
ees
,má
s
os
curaapa
rec
e,ex
ceptoenell
uga
renquee
lmater
ials
earr
anc
aenbr
il
lo
sespe
cula
res
.

Paratr
azarfac
etasco
loca
moslail
uminaci
óndemaneraq
uedo
sfa
cet
asco
ntí
gua
sapar
ezc
andedife
rent
etono,aun
teni
endoe l
mismoc ol
or.
Almo str
ardifer
ente
stonoslasf
ace
tasdeunmi s
moc ol
orl
asc
olo
camosadif
er
ent
epr o
fundi
dadyá ngul
ode
incl
ina
ción,cr
eandolas
ensa
ció
ndereli
eveydi
st
anc
ia.

Trazado de líneas
La
slí
nea
sq uev
amosatraza
rsonla
squedibuja
ne lro
str
oysee s
condenenlapi
elquer
ode
ala
spa
rte
smá
s
pr
omi
nent
esdel
oshue
sos
,esdec
ir
,do
ndemásrápi
dament
ecambi
alacurv
atur
adel
api
el.

Trazado de línea blanca


Pa
rat
raz
arporl
íne
abla
ncaempl
eamoslaluzdeunúni
cofoc
oq uede
jamosquebr
il
leenl
osc
ambi
osd
edi
re
cci
ónde
mane
raques
uluzsea
garr
eala
scúspi
desdelapi
eldi
buj
ándos
ee nbl
ancoat
o dos
ular
go.

Par
aencont
rarl
aposi
ci
óndelfo
c oquear
rancaes
tostr
azosbla
ncosdeb
emoste
nere
ncuent
alatr
ipa
rti
ci
ónde
l
es
paci
oquesepr
oduc
ealco
mbinarlas
upe
rfi
cieaf
otog
raf
iar
,lapos
ic
ióndelac
ámar
ayl
apos
ici
ónde
lfoc
o.

Par
aarr
anca
relbr
ill
oquedi
buj
alal
íne
abus
cal
asv
isua
lesha
stal
asc
úspi
desyr
efl
ej
al
as
.Elf
ocos
it
uadoe
ntr
elo
s
re
fl
ej
ospro
ducebl
anco.

Lali
neabla
ncaapar
ecesi
empreenlasge
nera
tri
cesdel
asuperf
ic
iedelafig
ura.Sua par
ici
ón,quenos
uf o
rma,
de
pendedelaorie
ntac
ióndelafig
urares
pect
ode loj
oye lfoc
oys ema nif
ie
stacuandolosrayo
sdeluzso
n
pe
rpendi
cul
ar
esopara
lel
osadi
chage
nera
tri
z,e
nlasdemáso
rie
nta
cione
slal
ineabl
ancanoa pa
rec
e.

Trazado de línea negra


Cua ndodoslucessecruz
ans o
breunas uperf
ici
eala
beada,enlapar
tedondelasuper
fic
iecambiamásrá
pida
me ntede
dire
c c
iónsedibujaunalí
neao s
cura.
Paraha ce
rl
o,c ol
ocado sluce
smá some noscruz
adasoe nfre
ntadasdecr
uc e
ns ushacessobr
elao s
amenta.Por
eje
mpl o,unatrescuar
tosfro
ntalenfr
entadaaunat r
esc ua
rto
stras
e r
a.Gi
ralasluc
esalr
ededordelr
ost
ropar
aq uela
superf
ici
edelaba ndanegrarecor
ralapielcomounpa ñuel
oa j
ust
adoaell
aq uemo del
alafi
gura
.Pára
tedondev e
as
elme j
ordibuj
opo s
ibl
edelasfac
ciones
.

Los nombres de la luz

(
c)Pac
oRo
sso
,20
12-Cur
soder
etr
atoc
lás
ico-26/
42
Es
tudi
alass
ombr
asyl
osbr
il
los
,nol
ose
sque
masdei
lumi
nac
ión

Par
ae s
tudi
arunail
umina
ciónnot epre
gunte
spo rdondeest
ánlosfo
cosoq
uée
sque
madei
lumi
nac
ións
eha
emple
ado.Mir
alafi
gur
ayatie
ndealosef
ect
osquelal
uzproduc
esobr
eell
a.
Olvi
datedel
aposi
ci
óndelosf
ocosycent
rat
eenlosef
ect
oscons
egui
dos
.

El reloj de Millerson
Tr
azame
nta
lmenteuncí
rcul
ohori
zont
alal
re
dedordelamodel
o.Esunr
el
ojc
onl
ass
ei
sfr
ent
eal
ana
ri
z,l
ast
rese
n
el
hombr
oizqui
er
do,l
asnuevee
nelder
echoylasdoc
eenlanuca
.

Es
tee
sel
rel
ojdeMi
l
ler
son.

La luz frontal
Laluzfro
ntale
stáalassei
sdelr
el
o j
.Fr
entealro
str
o.
Dibujaunapequeñasomb r
adelapuntadelanari
zjus
tobaj
oel
la
.
Cuandoe s
tábi
enc ol
ocadala
sme j
il
la
sseoscur
ecenlev
ement
e.
Cuandoe s
támalcolo
c a
dae l
ros
troapar
ecepla
no.

Paracol
ocar
lama l,s
itúa
lafre
ntea lros
tr
oyas umi s
maa l
tur
a.Tedaluzpla
nac onuníndic
edemo del
ado
vert
ic
al/
hor
izont
almuyb aj
o,menorq ue2/
3depa s
o.
Paracol
oca
rl
ama l
,si
túal
amuya l
ta.Elmo de
ladoaho
raesmayorper
oelro
str
oquedades
mej
orado,e
nve
jec
ido
.El
índi
cedemo del
adovert
ic
al/
hori
zontal
esmuyg ra
nde,mayo
rdepasoymedi
o.

Pa
racol
oca
rlabi
en:pr
imer
osube
laha
staqueve
ase
nve
jec
erelr
ost
ro,a
hor
abaja
lapoc
oapocohas
taquee
nelne
gro
de
lojovea
sa pa
rec
erelb
ril
lode
lfoc
o.Just
oenelbo
rde.Elí
ndi
cedemo de
ladode
ber
íae
sta
rentr
e2/3ypas
oy
medi
o.

Alaluzfr
ontals
elella
mae nlatr
adic
ióndelr
etr
atono r
teame r
icano“Par
amount”o“butt
erf
li
e”.
Comov ar
iaci
onesdelaluzfr
ontal
env e
zdecolo
ca relf
ocoal assei
scol
ocal
oalg
oa nt
esdela
ssie
teoalg
odespuésde
l
ascinco
.Dema neraquelasombredelapuntadel anariznoe st
ée x
act
amentedebaj
operoapena
ssisal
gadelas
al
et
as.
Otravar
iac
iónesc o
locarelf
ocomuyba jodema neraquee nc
iendalasfa
cet
asquemiranhaci
aabaj
o,osc
urec
iendo
l
asquemi r
anhaciaarr
iba.Esl
aluzdelosmonst
ruo sde
l c
ine.

La luz de tres cuartos


Elrost
roest
ádivididoencua t
robandasve
rti
cal
es
.Cua ndolaluzil
uminatr
esdees
tascua
troba
ndasde
cimosquel
a
l
uze sdetr
escuar
t os.
Par
aha cerunal uzdet r
esc ua
rtoscol
ocaelfocode sdealgoantesdelassi
et
eaa l
goante
sdelasnueve(o
si
mé t
ric
amentepo relot
rolado).
Laluzdetre
scuartosmo del
ael r
ost
rodandovol
ume nalasfac
cionespe
rodej
aaoscur
abuenapar
tedel
afig
ura
.
Haydo svar
ia
ntespr i
nci
pale
sdel al
uzdetre
scuart
os.Ellaz
oyl are
mbrandt
.

El lazo
Enellazolasomb r
adel anari
zsedi
bujasobrelame j
il
l
adef ormanít
ida.
Enunabue nareal
izaci
ónl asombranide bet ocarellabi
onic r
uzarl
o,ta
mpocode b
er e
pta
rho r
izo
nta
lment
eni
as
cenderpo rlamej
ill
a.Sicruz
alabo ca
,ento nceselfoc
oe s
tádemas
iadoal
to:ba
jal
ooa l
ej
al
o.Sir
eptahac
iaa
rri
bau
hor
izontal
me nte
,elfocoest
ádema s
ia
dobajo :subeloaacerc
alo.
Nointentescambiarl
adi r
ecci
óndelasomb rag i
randoelfoco,
nosir
vedenada,t
iene
squemo v
erl
o.

(
c)Pac
oRo
sso
,20
12-Cur
soder
etr
atoc
lás
ico-27/
42
Par
acambi
arl
adi
rec
ció
ndeunas
ombr
amue
vee
lfo
co,
nol
ogi
res

La rembrandt
Unaluzderembrandtesunatr
escua
rtasc
olo
cadadema ner
aquelasombr
adelana
ri
zto
caell
abi
osuper
iorys
e
co
nfundec
one ls
omb re
adodelameji
ll
amásale
jadadel
foco
.
Enbuenare
ali
zac
iónelladoal
ej
adoquedaensombraper
odejai
lumi
nadopar
tede
loj
oyunapeq
ueñapor
ci
ónbaj
o
él
.

Variantes de la tres cuartos


Laluzdetr
escuar
tosiluminame diorost
rocompl e
tament
ede j
andoame di
aselo
tro.
Podemoscol
ocarl
acá maradelladomá sil
uminadoode lmenos.
Cuandomiramosunr ostr
oconunt i
rodetrescuart
osvemosme di
acaraco
mpleta
me nteylaotr
asol
oame di
as.
Elladoquev emosc omplet
ame ntel oll
amamo s“ladoancho”.Elladoquevemo same di
asloll
amamos“ l
ado
es
trec
ho”.
Portant
ocabencuatropo si
bil
idades:Mira
mo sde s
deladerec
ha,focoil
uminaderecha(l
adoancho)
,fo
coilumina
i
zquier
da(l
adoest
recho )
.
Miramosdes
delaiz
q uier
da,focoiluminaiz
quierda(l
adoancho),f
ocoil
uminader
echa(la
doe s
tr
echo
).

Cuandotenemosdo ssuper
fi
cie
sig
uales
,lasmáscla
rasevedemayo
rtamañoquel
amá so
scur
a.
Portant
oel l
adosobreelquecael
aluzsevaavermá sgr
andequec
uandonocael
aluz
.
Elladoanchosev emá sgra
ndequeenc ondi
cionesnor
ma l
es
.Ell
adoest
rec
hosevemáslar
goquee
nco
ndi
ci
one
s
normale
s.
Portant
olasreg
lasparaobte
nerunret
ratofa
vore
c e
dorson:

Co
nlo
sro
str
osa
nchosusa
mo sl
uzest
rec
ha.
Co
nlo
sro
str
ose
str
echo
susamosluza
ncha.

S
ielros
troe
sancho
,po
nemosl
acá
mar
aye
lfo
codel
ado
sco
ntr
ari
osde
lro
str
o,pa
rat
ene
rde
lla
dodel
acá
mar
ael
e
str
echo
,elmeno
sil
umi
nado
.

S
ielros
tr
oese s
tr
echo
,pone
moslacá
marayelfo
code
lmi
smol
adode
lro
str
o.Elf
ocoi
lumi
nae
lla
doa
nchoy
r
eco
rtal
aes
tr
echezdel
aca
ramej
ora
ndoel
ret
rat
o.

Luz lateral
Laluzla
ter
alcor
taendoselros
trodema nerasi
métr
ica
.Il
uminatotal
menteunl
adoper
odejaelo
tros
inluz
.
Laluzlat
era
lcuandoseexponeens utonomo del
aelros
trocontodass
usimpe
rfe
cci
ones
,espe
cia
lment
e,mar
cal
as
bol
sasbaj
olosoj
o s
,lo
spárpa
do syl
a sprot
ubera
ncia
sdelosca
rri
ll
os.
Ademáslev
antal
atextur
adelapieldeja
ndov e
rtodoss
usdefe
ctos
.
Par
areduci
rsuefec
to,so
bree
xpó nal
g ol
aluzlat
era
l.

Enbue
nar
eal
iz
aci
ónl
aluzl
at
era
lnode
bel
l
ega
ral
ojode
lla
doc
ont
rar
ionii
lumi
nara
qué
lpó
mul
o.

La tres cuartos trasera


Laluzdetr
escuar
tost
ras
era
,ll
amadae
nc i
nekic
keri
luminas
olol
ameji
ll
a,pa
rándo
seenl
alí
neades
epa
rac
iónde
és
taconel
front
al
.Port
antoenbue
narea
li
zac
iónnodebedarl
uzal
apunt
adelanari
z.

Latresc
uar
tost
ras
erapuedeempl
ear
sededosmane
ras
:comoluzpr
inci
pale
nunaconst
rucci
óndet
resc
uar
tos
tr
ase
raocomocont
rapar
adibuj
are
lme nt
óne
ncombina
ció
nconunaf
ront
alotr
esc
uar
tosdel
ant
era
.

(
c)Pac
oRo
sso
,20
12-Cur
soder
etr
atoc
lás
ico-28/
42
Evi
taquelaluzdir
ect
adelf
ocodekicke
ralc
ancelacámara
.Usabander
as,vi
ser
assobr
eelfoc
oysiempreunpar
aso
l.
Par
areducirele
fec
todelbr
il
los
o br
elacámaraevi
taelpar
agua
s,queesdif
íc
ildecontr
ola
rytra
tadeusarpar
ábol
as
co
nv is
erasov e
ntana
sdegransuper
fi
cie
,quea unqueinc
ontr
ola
blesenladis
tri
buci
óndel al
uz,ti
enenunbril
lo
pr
opioreduci
do.

La contra
Lac
ont
ras
eco
loc
aal
asdo
cedel
afi
gur
ays
ie
mpr
eene
lla
doc
ont
rar
iodel
acá
mar
a.

Ha
ytr
esmanerasdeusa
rlacontr
a:
1. Dema nto
2. Depelo
3. Pe
rfi
la
do r
a/s
il
uet
eado
r a

Lacontr
ademant
oe sunac
ontr
amuyal
ta,másq
uelafi
gur
a,yal
gore
tra
sada
,demaneraquedej
averunperf
il
l
uminosoquec
aecomounma nt
oso
brel
apers
ona
.Eslapri
mer
aluzq
uesec o
loc
aali
luminarunpre
sent
ado
rde
te
lev
isi
ón.

Lacont
radepel
oseparec
ealademantoper
oestámuchomásce
rcaal
afi
guraporl
oq uecaemásv
e r
ti
cal
mente
so
breel
la
.Sufunci
ónesil
umina
rlapa
rtes
uper
iordel
ac a
bez
ademaner
aquedej
evereldet
al
lede
lcabel
lo
.Puede
es
tare
ntr
ela
sonceylauna.

Lac
ont
rape
rfi
la
dor
aesunac
ont
ramuyba
ja,
queq
uedao
cul
tapo
rlaf
ig
urayt
raz
aunaf
inal
íne
aas
ual
re
dedo
r.

Lafunci
óndelaco
ntr
aessepar
arlaf
ig
urade
lfo
ndo
,po
rloq
uee
sunal
uzdee
sti
loq
uede
pendede
lgus
tode
l
fo
tógr
afous
arl
aonoempl
ear
lapar
anada.

CONSTRUCCI
ÓNDELALUZ

Ha
ytr
esma
ner
asdei
lumi
nar
:Na
tur
al
is
ta,
art
if
ic
ios
aya
bst
rac
ta.

Lai
luminac
iónnatural
is
tatra
tadeimi t
arlal
uzq uepuede
senco
ntr
arenunaesc
enanor
mal.
Lai
luminac
ióna r
tif
ic
iosaemplealaluzdema neracompl
ica
daypoconatur
al
.Av e
cest
rat
ades
erna
tur
al
is
ta,pe
ro
nol
esal
e.
Lai
luminac
iónabstr
actaemplealal
uzc omoelementográ
fi
co.
Haydosmanerasdeplante
arlaluz:
1. Cre
arlaluz.
2. Busc
arlaluz.

Cua
ndoc
rea
mosl
aluzpa
rti
mosdeunae
sce
nao
scur
aye
mpl
eamo
sla
sté
cni
casdel
ail
umi
nac
ióndepo
tenc
ia.

Cua
ndobus c
amoslal
uzpar
ti
mosdeunaes
cenai
lumi
nadayl
aempl
eamo
sta
lcua
lobi
enl
aada
pta
mose
mpl
eando
l
ast
écni
casdelai
lumi
nac
iónder
efue
rzo
.

Par
acr
earl
aluzna
tur
al
ist
aco
pia
mo sl
aluznat
ura
lqueti
enedosi
lumi
nac
ione
s:lal
uzde
lso
lqueesdur
aylal
uzdel
ci
el
oqueesdif
usa
.Laluzde
lci
elopr
oporci
onaunail
uminac
iónbas
equeenvuel
veat
odalae
scenaynopr
ovoc
a

(
c)Pac
oRo
sso
,20
12-Cur
soder
etr
atoc
lás
ico-29/
42
s
ombr
asil
umi
nandounif
ormementet
odoloquees
táalavis
ta.Laluzdels
olpro
po r
ci
o nal
ailumi
naci
ónpr
inc
ipa
l,
q
uemarc
aunadi
rec
ció
npa r
alass
ombrasycr
eael
mo de
ladoyno sdaide
adelahoraylaest
aci
óndela
ño.

Podemosil
umina
runret
ratodedosmaner
as:i
lumina
rfi
gur
ayf
ondopo
rse
par
ado
,obi
enda
runai
lumi
nac
iónpa
ra
el
e s
paci
odeja
ndoquef
igurayfondov
iva
nlami s
maluz.
Come nz
amosporel
pri
me rti
po:il
umi
naci
onesse
para
das
.

Lal
uzs
epa
radat
ie
net
respa
rte
s:f
ig
ura
,ambi
ent
eyf
ondo
.

Iluminación para la figura


Pa
rai
lumi
narl
afi
gur
aco
nunal
uzna
tur
al
is
tas
epa
ral
aluzpr
inc
ipa
ldel
aba
se.

La luz base
Lal uzba seilumi nat odoe l c
ampov is
ible.Pue deha c e
rsedema neras, enba terí
a ,envo lventeopo rtechor adi
ant e
.
Lal uzba see nba teríasec reac ol
oca ndounaba teríadel uc e
sde trásdel ac áma ra
.Enunal uzplana ,q uedae lmi smo
diafragmae nt odoe lfro ntaldel ae scena,noc reaso mbrea dos,pe r
os isombr asa rroj
a da squepue de seliminarseco nla
l
uza mbi enteos acando lasf ueradepl ano .Esl amá sba ratadel asi lumi nacione sba seyl aa de cuadac uando
fotog raf
iamo se ne st
udi oc onunf ondor e
c to.S i
tuac i
óne nl aq uenoa ng ulamo smuc holac áma rapa ranode sa
fo r
ar
elfondo .
Lal uze nv olventesel og rar odeandol afiguradef oc os
.P ermi t
emo verno salrededo rdee l
lape roe xigeunac antidad
má se lev
a dadef ocos,dec uatroas ietetir
os, quel aba terí
a.
Lal uzpo rt echor adiant ec onsist
ee nha cerunaba sede sdee lt e
choq uec aes obret o dal aescenai luminándo lade
ma ne rauni forme .Lal uzpo rtechor adia
nt epue der eal
izars
edet resma neras:c onl uzdet echo ,co nunr ebotede
techooc onunal uzdepa l
io.Pa r
al apr ime rac olgamo sluc ese ne lt ec
hoq uei lumi ne nlomá ss uaveme ntepo sibl
e.
Pue de nserdedo stipo s:fo cosconr ef
lectorpa raa mbient eof aroles.Lo sfo cosr e
flect
o respa raambi ent eodo wnlig t
hs
cons i
stene nunal ámpa rac olgandoba jounat ulipame t
á l
icaq uee mi teunha zs imé tricodef ormac óni c
a.Ca daf oco
cub reuná reade ter
mi na da ,co l
gandounama trizdef oc oscons eguimo silumi narunas uperfi
cie.Ha bl ar
emo smá sde
est
oa lreferi
r nosal ailumi nacióndee spacios.Lal uzpo rfarolesc ons i
stee nc olocarf ocosfo rmado spo runal ámpa ra
dent rodeunae s
tructur adepa pel,e sfér
icaoc il
índr i
ca.Enl al it
eraturai ng l
esas ede no mi naal o sfaroli
ll
osc hiness
e
l
a mp s,estoe s,lámpa ra
sc hinas.
Lai lumi na c
ió npo rpa li
oc ons i
st
ee nc ubrirlae scenac ons upe rfi
ciesdi fusoras,c omof il
trosot elas,so br
elasq ues e
apunt anf oco sdirectos
.El f
il
tror e
s tamuc hai nt ensidadal aluzdi rec tayl asua vi
za.P er mit
eunc iertoc ontro
ls obreel
áreai l
umi na daa lempl earv i
sera
syba nde r
a sq uer ecort
ene lal
ca ncede lhazdi rectoso breel fi
ltr
o.
Lai lumi na c
ió nrebo t
adae sl ame no se fi
ci
e ntedet odas,pe rolamá ssenc il
ladeha cer.Co ns i
stee na puntarlo sfocos
directosha ciae ltechoyha cerq uel aluzr ebo tee né l
.Lapé rdidae sg rande ,dea l
rede dordec i
nc opa sosdel uz,ys e
hacemuydi fíci
ldec o nt r
o la
rl aex pansióndel al uzs obrelae sc e
na .Lal uzsec o l
ore ac one lco l
o rdel apinturade l
techo .Noo bs t
antee slame j
o rsoluc i
ónpa r apr opor c
iona runaba see nr etrat
oe nl oc aliz
acióny aq uenode svirt
úal a
il
umi naciónde les
pa ci
or eal.

Laluzbas
ee sl
apr
ime
raquehayquemo
nta
rya
jus
tarpa
raq
ueno
spr
opo
rci
onee
ldi
af
rag
maa
dec
uadopa
ral
as
so
mbrasdelafo
toq
ueque
remosha
cer
.

Enbue napr á
cti
calailuminaci
ónproporci
onadapo rl
aluzbas
edeber
íadarelmis
modi a
fra
gmaenc adaunadela
s
di
rec
cionesdev is
ión.Esde c
ir
,enunaluzdeba t
erí
a,elmis
modiaf
rag
maha ci
alosfoc
osbas
eyhac i
alacámara
.En
unail
umi nacióndet e
c hooenvol
vente,debe
ríadarelmismodia
fra
gmae nlail
uminaci
ónhori
zonta
le nto
doslo
s
punt
o sdel aesce
naye lmis
mov ert
ica
le ncadadirec
ció
ndemi r
adaposi
ble
,ypr e
fer
ibl
ement
eelmi smoentr
ela
s
il
uminaci
o nesver
ti
cale
sdedo sdir
ecc
ionesdis
tint
as.

So
breelmo de
lado:laluzenbate

apr o
po r
ci
onaune s
cas
omo de
ladocuandolo
sfoc
oses
tánapocaa
lt
ura
,el
model
adoa
ume ntaalcol
oca
rlosf
ocosmásal
tos.
Enlaluze
nv o
lventeelmodel
adopuedesernulo.Enl
aluzpo
rt e
chopuedeseral
tos
ilas
uper
fi
ci
edete
choes
pe
queñaosinoha yre
ver
ber
aci
ónlat
era
leinfe
rio
rdelal
uz.

(
c)Pac
oRo
sso
,20
12-Cur
soder
etr
atoc
lás
ico-30/
42
Enlabas
er e
bota
dalaelmo de
ladoesmedi
ocr
e,yv a

adepe
ndi
endodecomoseaelent
orno
,es
pec
ial
ment
eel
ta
mañodelahabi
tac
ión,
laa
lt
uradelt
echoyl
adis
tr
ibuci
óndes
upe
rfi
ci
esc
lar
asuo
scur
as.

La luz principal
Laluzpri
nci
palmarcal
adirec
ció
ndel al
uz,cre
ae lmo de
ladodelafi
gur aynosinformasob
relahor
aye s
tac
ióndel
año.
Laluzpri
nci
palsecol
ocaylanomb r
amosapa r
tirdelesquemaexpli
cadoe nelrel
oj.Hayci
ncodir
ecc
ione
s:fr
ontal
,
tr
escuar
tos
,lat
eral
,tr
escuar
tostr
ase
raytras
era.Lasluce
sba j
ass
eha ceni r
rea
lesalavis
tamie
ntra
squelasal
tas
,si
bie
nsonmá snat
ural
esinc
rement
anelmodeladoha s
tahacerl
oext
rañoc uandoescenit
al
.

Laluzpue detenercua trogrado sdedur eza,dependie


ndodes ilosrayosdel uzqueemi tesecruzanono . Lassomb r
as
pueden pr es
entarbo rdesní ti
do s,s uave
s,no t e
ners ombraso pr oduc i
runa ss omb rasf or
ma daspo rha l
os
suce
si
va mentec l
arosyo sc
uros.Ene lpr i
me rcasohabla
mo sdeluzdur a,e nelsegundodel uzs uave
,e ne lte
rcer
ode
l
uzdifusaye ne lcuartodel uzdi frac
tada.
Quel assombr asseandur a
sos ua ve
sde pendede ltama ñodel af uenteydel adist
anciadee staac adapa rt
edel a
fi
gura.Cua nt
omá spe queñae slaf uentere
spe c
todeladi sta
ncia,má sdurae slal
uz.
Haydo st i
posdel uce sduras,lapunt ual
,pro v
ocadaspo rfuentesmuype queñascomobo mbi l
las
,velas,of oco
sc on
ref
le
ctoresdepe queñot a
ma ñoye nlaq uelosrayosdeluznos ecruzanpe roseseparanuno sdeo t
rosyl adista
nte,en
l
aq uel osrayosdel uznos ec ruzanys onpa ra
lel
os.La ssomb rasa r
rojadasporlal uzpunt ualti
ene ndi r
ecci
ones
dif
ere
ntes( di
vergencia)ys ulo ng i
tudde pendedel oc e
rc aquee st
él afig
ur aalfoco.Cuant omá sbajos eaelángulo
conquec aelaluzs obrelafigura,má sl ar
gae sl
as o
mbr a.Enl aluzdistantelassombrassie
mpr es onparalela
sytienen
l
ami smal ongi
tudy aq uelo
sr ayo scaenparalel
os.

Ha yt resma ne rasdea rr
o jarlal uz :dire ct
a,f i
ltradayr ebo t
a da .Lal uzdi rec
tac onsis
tee na punt are lfocoal a
figur a.Ha ydo sma ne rasdeha cerla,di rectapr opiame ntedi chayl uzr o zadaodeba nde ra.Lal uzr oza dac onsist
ee n
apunt are lfoc oha ciaunl adodema ne raq uel aq uel legal afigur as e al aq ues aleroz andoe lbo rdede lconfo rmado r
.
Estal uze stáf ue rt
eme ntedi fract
a daypr oduc eunai l
umi na ció ni rreg ularq uepr est
ag ra natracti
v oal af igura.Lal uz
quee me r gede lfo c
opue dev ersec omof orma dapo rdo sc ono s,unode ntrodeo tro,c uy ovérti
c eese lf oco.Elc ono
inter i
o restáf o rma dopo rlaluzdi rec ta,elc onoe xteriore slape numbr aye st
áf orma dopo rlaluzde sviadaa lrozarel
bo rdede lco nfo rma do r.Es taeslal uzdeba nde r
a .
Lal uzf i
ltradac o nsist
ee nc o l
ocarde lantedel abo cade lfoc ounf iltrodi fusor.Elf il
trodi f
us ortienec uatroe fe
ctos
sob rel aluzdi recta:c i
errae lf
oco, sua vizal aluz ,aume ntal ac obe rturayr educ elaint ensidad.
Alc errare lfo code sapar ecelas ombr ado bleq uea r
ro j
anl o sfo co sc o nr eflectoresdur o sdebidoal apr e s
enc i
adedo s
l
á mpa ras:lar ealyl av irtual,quee se lr efl
e j
odel alámpa rar ea le ne lr eflec
to ryq ues uponeunas eg undal ámpa ra
sepa radadel ar eal.
El sua vizadodel aluzs er eal
izaal cambi arl adi str
ibuc i
ó nf otomé tricadeé stay aquee ldifusorpr oduc ee lcrucedel os
rayo sdel uz.P eroe le fectos olos ea pr eciaac ortadi stanciapo rq ues ino sa l
ejamo sba stantede lfoc oe lcruc edel os
rayo sde jadea preciarseyv emo se lfo coc o mounauni dadpe q ueñaq uea rrojalu<der ay osmá some no sseparada.
Ela ume ntodel ac obe rturas epr oduc ec onl osf il
trosdi f
us ore sno rma lesyc ona lgunodel o sdet i
pof ros
t.El
aume nt oa pa re cea la brirsee láng ulodee mi siónde bidoa lc ambi odedi s
tri
buc i
ó nf o t
omé tricapr o ducidopo rel
difus or.Nue va me ntes uc edec ont odo slosf il
tro sdifusoresno rma l
e syc o na lgunodel osf ros
t.
Lar educ cióndel ai nt ensidads ede beado sc ausas,prime rol ar eflex i
ó nya bsorci
ó ndel aluzpo rpa rt
ede lpropio
fil
tro ,q ues upo neunapé r
didape que ña .Las egundar azó n,muc homá si mpo rtante ,esde bidoa lc ambi odel a
distribuc ión,q ues upo neuna ume nt ode lá ng ulodee mi sió nypo rt a ntounar educ cióndel ai ntens i
dady aq ue
me te mo sl ami smac antida ddel uze nunc onomá sg rande .Na turalme nt el osfocosq uenoa ume ntanl ac ober t
urano
reduc e nlai nt ens i
da ddel aluz.Dea híq ueha yado st i
po sdef iltros,l osno r
ma lesq uepr oduc enl osc uatroe fect
osy
l
o sf rostq ues o l
os irve npa r
ac errare lf ocoys uavizarlal uz ,pe ronopa rar egulareldi afragmapr opo rcionado .Ha y
fil
tro sq ueq uita nunt erciodepa so,me diopa so,tresc ua rtos,do st ercio s,unpa soydo spasos.Pue de nus ars
epa ra
regul arlal uzdef oco sc ont í
nuo s,enl osq uel ar e
gul aci
ó ne léctricapr o duc ec ambi ose nl atempe ratur adec olorye n
fla
s hespa raha ce ra j
us tesf i
no soc o nuni da desdepo tenc ias imé tric asq uenope r mi tenco ntrolarl apo tenc i
apo r
sepa radodec adac abe za.
Lal uzr ebo tadac ons i
stee ndi r
igire lf ocoha c i
aa lgunapa redot e cho .Lar efl
exiónc a mbial adi s
tribuc ióndel aluz
pasa ndol oq uee sunr ay oaunae sfera.Lar educc i
ó npo rtant oe sdea lme no sunpa soydo st erciospo re stacausa
(hayq uedi vidi rlai ntens idadpo rpi )al aq ueha yq ues uma rlapr o piaa bs orc
ióndel as uperfici
e.Es tosuma doal a

(
c)Pac
oRo
sso
,20
12-Cur
soder
etr
atoc
lás
ico-31/
42
di
st
anci
adelf
ocoalr
efl
ect
ornosdaunape
rdidadedi
afr
agmadeent
ret
resyc
inc
opasos
.Laluzr
ebot
adaesmuy
di

ci
ldeco
ntr
olarys
edis
pers
aporto
dalae
sta
ncia
.Pro
duceunal
uzmáss
uaveq
ueladi
re
ctayq
uelafi
lt
rada
.

Pa rac ont rolare ldia frag mapr opo rc i


o nadopo re lf oc opo demo sr egul arsupo tencia,c ambi arl adi sta nciao
mo di ficars ui nt ens ida d.Lar eg ulació ndepo tenc iac o nl á mpa rasdel uzc ont ínuac ambi as ut empe ratur adec olor
.
Co nf la s
he sno ,po rloq uee sl ao pc iónpr efe ri
da ,a unq uea lha cer l
or educ imo se lti
e mpodee mi si
ó n,loq uer edunda
enunar e cargamá sr á pidae nt redo sdi s
pa ro sye nl ac apa cida ddede tene ro bjetose nmo vimient o.P ore jempl o,pa ra
fotog rafiarg otasc aye ndo , copo sdema i
z, arro z,e spr eferibleus arde stel
lo smuyc ortosq uede t
e ng anl aspa rtículas.
Parar e gula rlai nt ens idadpo de mo sha cert resc o sas:c ambi are lá ng ulodee mi s
ión,us a rfil
trosne utro syus arf il
tros
difus ores.De lus odel osf il
tro sdi fuso reshe mo sha bl adoa nt es.Lo sfiltro sneut rosnoc ambi a
nl adur e zadel al uzni
cierrane lfo co.Lo sf iltrosne ut ro ss eno mbr anc onunnúme roq uee sc ie nve cessude nsidad.Unf i
ltroND 10t iene
unade nsida d0, 1.unf i
ltroND 30t ieneunade nsida d0, 3.Ca da0, 1uni da desdede nsidadq uitamo sunt e rciode
paso .As í,unf iltroND15t ieneunade nsida d0, 15ypo rt ant oq ui tame diopa somi entrasq ueunf ilt
roND50t i
e ne
unade nsida d0, 5yq uitaunpa soe nte r
o( 0,3)ydo st ercio s( 0,2).Lav ent aj
adeha blardede ns idade se sq uee s t
ass e
suma n.As í,unf ilt
r oND30yo t roND20t iene nunade nsida d0, 5q uee slas umade0, 3y0, 2.Elpr o cedi mi ent ode
mo di ficare lá ng ulodee mi s
ió ns erea li
zadedo sma ne r
a s:c onunal enteoc onunr eflector.Lal e ntepue d es erdedo s
ti
po s, conv e xaof resne l
.Co ns istee nc a mbi a rladi s
ta nciadel al enteal al ámpa ra,cuant omá sc ercae stén,ma yo re sel
áng ulodee mi s
ió nypo rt ant ome no rl ai nt ensida de mi tida .Esl at écni cae mpl eadae nl osfre snel,e lf ocoe standa r
parac ine.Lo sfo c osq uemo nt anl ent espl ano conv ex ass el lama nPCys ul uzs edi f
erenc iadel adel osf resne le nq ue
l
o sbo rde sd el ac o be rturas o nmá sdur o smi ent rasq uel adel osf resne lc ambi adedur ezac onf ormemo di ficamo sel
áng ulodee mi sió n. Lar egulac ióndeunf resne l me dia ntee s tat écnic aalc anzal ost r
espa s os
. Lo sre f
lecto resc ambi anl a
cob ertur aei nt ens ida ddel al uz ,q ues i
empr ee sdur a.Cua nt omá spr o f
undoe slac azo le
tade lr ef
lecto rme no re sel
áng uloypo rt ant ome no sá reai lumi na,má sle j
o slle gal al uzyma yore ldiafragmaq uepr oduc e.Ha yt resa caba dos
parae lint eriordee sto sf oco s,me talizadol iso,me ta l
iza dor ug osoyl acadobl anc o.Ell isoe se lmá se ficient e,e lq ue
pro po rcionama y ordi afrag ma( má sluz )pe rot ambi éne lq uemá sma rcal as ombr ado bleye lre fl
ejode lpr o piof o co
sobr el ass upe rficiesdel ae sce na .Elr ug osodi simul aa lg omá slas ombr ado bleypr oduc eme no sdia frag maq uee l
l
iso.Ell ac adoc asi( ca si
)e limi nal aso mb rado bleye se lme no se ficientey aq ues ul uznil legat anl e j
osc o moc o nl os
otro sdo snipr oduc et ant odi afra gma .
Ladi stanc i
ac a mbi ae l diafrag mapr opr ocio nandome no sluzc ua ntomá sl ejose s
tée lfoc ope roc o nl ape c uliarida dde
quec uandoe s
t amo sc erca,un di stanc iami ent oda dopr o duc eun c ambi oma yordedi afragmaq uee lmi smo
distanc iami ent oc ua ndoe stamo sl ejos.Esde cir,c e rcade lf oco ,s il ape rsonaq uer etratamo sdaunpa soa trá
s
alej
á ndo sepi erdeunpa s oyme di odedi a fragma ,c ua ndoe stál ejos,a lr e
trasarsel ami s
madi stanc i
al al uzs olos e
reduc ee nunt ercio.P ort ant o,s iv amo saf oto grafiarg rupo s,me jorc oloc arlosf ocosle josy aq ues ino ,lo sq uee stán
delant er ecibiránmuc hamá sl uzq uel o sq uee stánde t
r ás,loq ueobi e nha ceq uel osdede l
ant es es ob reex po ng any
l
o sdea tráss alga nbi enoq uepo re lc ontr ario,pa rae x po ne rc orre ctame nteal osdede lantes es ube x po ng anl osde
atrás.S iv amo saf o togra fi
arunaf ig urae nmo vimi ent o:unape rsonaba il
a ndo ,luc haa c r
o bá t
icaos impl eme nte
que remo sda rl
ee spa ciopa r
amo verse,l ome jo re sc o l
o care lf ocot ambi énl ejos,aunq ueno sdeme no sdi afragma ,
po rquedee s
tama ne r ape rde remo sme no sl uza lmo ver sepo re lá reai l
umi na da.Pa rac alculare ldi afr
a g mapo de mo s
empl earl al eydei nv ersade lc ua dradodel asdi stanc iasq uee nl apr áct i
c allama mo snúme rog uíayq uec ons istee n
dividire ldi afragmaq uepr o po rcionae lf o coaunme tropo rl adi stanc iade lfo coal afigura .Es tal eydi ceq ue s i
colo camo se lf l
a sha ldo blededi st
a nc i
al ai l
umi na cións er e duc eal ac uartapa r
te( do spa sos),q ues is et ripl i
cal a
distanc ia,lapé rdi dadel uze sdenue vev ec esyq ues il ac ua dr upl i
ca mo s
,l apé rdidae sdedi e ci
seisv eces( Cua tro
paso s).La me nta bleme nt ee stal eys o los i
rv ec ua ndoe lfo coe sunr eflecto rounf r
esne lynov alenipa rapa rag uasni
paras o ftbo xesnie nl aso ca s
io ne se nq ueha ymuc hal uzr ev erb eradapo re st
arpi ntada slaspa rede sdebl a nco .Co nl os
foco sdes upe rficieg rande ,co mol ospa ragua sol ass o ftbo xesha yq ueut ili
zarl aleydepr oyecc i
ó nde lá ng ulos ólido
quenot iene nunat raduc ciónt a ni nme diatae nunar e glapr ácticape roq uev i
e neade cirq uec ua ntomá spe q ue ñas ea
l
as upe rficiev is
t ame no rs eráe ldi afrag ma( má sa bie rto)q uene c esit
a remo s
.Dec ualqui erma ne ra,enf o tog rafíano
vamo sac alcularl aspo tenc i
as, sinoq uev amo same di rapi édeo br alal uzdi spo nible.

Par
ac ont
rol
are lmodeladodebemostr
abaj
arsobrelarela
ció
ne ntr
elail
uminaci
ó nv e
rti
calylahori
zonta
l.
Lailuminaci
ó nvert
icaleslaproduce
nl osra
yosdeluzho ri
zontal
es,queimpact
anpe r
pe ndi
cular
mentesobreun
pla
nov ert
ica
l,comounapa red.Lail
uminaci
ónhoriz
ontalesl
aq ueproduce
nlosray
osdeluzq uecaenver
tic
almente
sobr
eunpl anoho r
iz
o nta
lcomouname sa
.Cualq
uierray
odel uzpodemo ss
uponerquees
t áfor
ma doporlasumade
unov e
rtic
al(queproduceluzhoriz
ontal
)yotr
oho r
izont
al(queproduceluzve
rti
cal
).Laluzv e
rti
caluhori
zonta
lno
sepuedeme di
rc o
ne lhi
stogr
amanic one lfot
ómetrodel ac á
ma ra
,hayq ueusarunf otómetrodema no.La

(
c)Pac
oRo
sso
,20
12-Cur
soder
etr
atoc
lás
ico-32/
42
il
umina ci
ónv erticalsemi dec ol
oc andol acalotami randoha ciade l
ante,lail
umi naciónho riz
ont alconl aca l
ota
col
ocadaha ciaa rri
ba.Elmo del
adoó pt imos ee ncuentracuandol adifer
enciaentreamba sme didase st
áentredo s
te
rci
osdepa soyunpa s
oyme dio.Me no sessinónimodel uzplanaq uenomue s
tralosv o
lúme nes.Má smuestralos
vol
úme nesyl ae str
uc t
urae ne xce
s oy ,a unquepue des erinter
esantecomol uzexpresiv
aopa r
ana tural
ezasmue rt
as,
enret
ra t
oe nvej
ec elosrostr
os .
Par
are duci
re lmo de l
adoc uandot ene mo sunfa c
torg ra
ndet enemo squeañadirluzverti
cal,bienha cie
ndoq uel aluz
emiti
dapo re lfocos eamá sho riz
o ntaloa ñadiendof ocosq uedenmá s“rel
le
no”.Es t
oi ncluyerebo t
arme nosluza l
te
cho. Elmo delados ereducea lgi
r arel focodema neraq ueseamá sho r
iz
ontal.
Par
aa ume ntarelmo del
a doc uandoe lfa c
torespe queñoc onvienea umentarlail
umi nació
nho ri
zont a
l,porejempl o
col
ocandol osfoco smá sa l
tosor ebo t
a ndomá sluze nelt e
cho.Elmo del
adoa umentaa lgir
a relfocodema neraque
delaluzmá sv er
tical.
Comor egl
ag eneralparar egularl
ac antidaddel uz:a mpliarelángulodee misió
n( lacobertura)reduc eeldiaf
ragma
mientrasquec oncentrarlaluz ,
loa ume nta.Aleja
re lf
o c
or educeeldi a
fra
gmayme joralauni f
ormida d.

Par
ac o
ntro
larla
ssombrasarr
oja
da s
,porejempl
oladel anar
iz,hayquecambia
rl apo s
ic
iónde lfoc
o,no
g
ira
rl
o.S il
asombradelanari
zesdema s
iadolar
ga,par
aa c
ort
arl
anoha yquecambiarl
ainc l
inac
ióndelf o
co,si
no
c
oloc
arl
oomá sbaj
o,omá sle
jos.Elgi
rode lfo
conoa fe
ctaladire
cci
ó ndel
as ombra
,sinoa lmo de
lado,yaque
c
amb i
alapropor
ci
óne nt
ree
lrayover
tic
alye lho
riz
ontal
quealsumars
eproduc
ee l
rayodeluze mit
ido.

Resumen del control de la luz


Al
ej
a re
lfoco
:
• Re duceeldia
fra
gma .
• Re ducel
adi f
ere
nciaentr
elafi
gurayelfo
ndo,haci
éndolo
smá sig
ual
es.
• Damá suni f
ormidadal ail
uminaci
ónde les
paci
o,crea
ndouná r
eaquepe
rmi
tealafi
guramove
rsesi
n
per
derdiaf
ragma.
• Ca mbialaproporci
óne ntr
eluzdefocoyluzambientel
oq ueprovo
caques
ere
duz
caelcont
rat
edebi
doa
és
ta.
• Alargala
ss o
mb ra
sho ri
zont
ale
s,comoladelafi
gur
as o
breelsue
lo.
• Ac ort
alassombrasve
rti
cale
s,comola
sdelanarizs
obrelosl
abio
s.

Ac
erca
rel
foco:
• Aume nt
aeldiaf
ragma.
• Oscurec
eelfondorespec
todelafigura.
• Reducelaunif
ormidaddelespa
cioha c
iendoqueseamásimpor
tantemant
enerl
afi
guraqui
et
a.
• Aume nt
aelcontr
astedeluzambientealdarmásimport
anci
aalaluzde
l f
ocore
spe
ctodees
ta.
• Acort
alassombrashori
zonta
les
,comol adelafi
guraso
breels
uel
o .
• Alar
galasso
mb ra
sv er
ti
cale
s,co
mol adelanar
iz
.

S
ubi
rel
foco:
• Aume ntaelmodeladoalaumenta
rlailuminac
iónhoriz
o nt
al.Damá svol
umenyes
truct
ura
.
• Alargalassombrasvert
ic
ales
,comol adelanari
zsobrel
abo caol adel me
ntóns
obr
ee l
cuel
lo.
• Re ducelassombrashori
zonta
les
,comol adelafi
gurasobreelsuelo
.
• Os curecelo
so j
os.
• Pierdediafr
agmav ert
ic
alyganahorizont
al.
• Me j
oralaunifo
rmidaddel ail
uminacióndelaesc
ena,pe r
miti
e ndoa ument
are
lár
eademo vi
mie
ntopa
ral
a
f
ig
ur a
. Aumentalapenetr
ació
ne nlaesce
na.

Ba
jare
lfo
co:
• Reduceelmode
ladoala
ume ntarl
ailuminaci
ónv er
ti
cal
.Dameno
svo
lume
nye
str
uct
ura
.
• Acort
alass
ombrasve
rti
cale
s(nari
z,barbi
ll
a,ce
jas)
.
• Alar
gala
ssombra
shoriz
ontale
s(figuraso
breelsuel
o).
• Me t
emásluzenloso
jos,dej
andove rsucol
ormá sf
áci
lment
e.

(
c)Pac
oRo
sso
,20
12-Cur
soder
etr
atoc
lás
ico-33/
42
• Ganadi
afr
agmaver
ti
calypi
erdeho
riz
onta
l.
• Empeor
alauni
for
midaddelail
umina
ció
nyr e
duc
elape
net
rac
ión.

Gi
ra
rel
focover
ti
calmentesob
resueje:
• Ha ci
aabajo
, a
ume nt
ae lmodel
ado.
• Ha ci
aarr
iba,re
duceelmo del
ado.
• Noc ambialadir
ecci
óndel a
ssombras
.
• P e
rmit
eiluminarconluzdepenumbra.

Gi
ra
rel
focoho r
iz
o nta
lmentes
obresuej
e:
• Ape nasaf
ectaalmodel
ado,yaquesol
ocambi
alar
el
aci
óndei
lumi
nac
ione
str
ans
ver
sal
/l
ong
itudi
nal
.
• Noc a
mbi aladir
ecc
ióndela
ssombras
.
• P e
rmitail
umi narco
nlaluzdepenumbra
.

Ale
jarl
adi r
ec c
ió ndei lumi nacióndel alíneadev i
sió
n,l oq ues uponea l
ej
ara ngular
me ntee lf oco,ha c
erlog i
raral
re
dedordelaf i
g ura:
• Lal uzf rontalc erc adel alí
neadev isi
óntienee lme no rmodeladopo si
ble.Re produc ema le lvolume nyla
text
ur a.Re produc ebiene lcol
or.Producebril
losde la
to r
esdelf
oco.Pr o
duc esombr a sv i
sible
ss obree l
fondo.
• Lal uzdet resc uartosme jor
ae lvolumen.Pro duc eunav is
iónmo de r
adade lv o l
ume n,del at exturayde l
color.Empe o r
al av i
si
ó ndelbri
llorefl
eja
do,loc ua lesbueno.Ar r
ojasomb rea
sde lpe rfildelana rizsobrel
a
me j
illa,q uee mpe or
ac onluzdur ays olopue der educi
rs
ec o nluzder el
leno( a ume ntandol aba se)o
suavizandol al uzpr i
ncipal
.
• Lal uzl ate
r al
,me jor
al av i
sión delv ol
ume n,l oq uesig
nifi
caq uetambi éna ume ntal av is
ión del a
s
impe rf
e cci
o nesde lros
tro:ojer
as,bolsa
s,ar
rugas.Ar rojasombrasdelperfi
ldelana ri
zs obreelro s
tro.De s
tac
a
latexturadel api el.Reducelavisi
ó ndelcol
o r
.
• Lal uzdet r
e scua rtostrase
raproducebr i
ll
osespec ula
resenlame ji
ll
a.De st
a c
al atex turayl asimpe rfe
ccione
s
delapi elilumi na da.Ma t
atotalmenteelco l
or.Us a
dac onunal uzdet resc uartosde lo t
rol adoof r
ontal
dibujal aestruc turade lros
troconl í
neanegraya ume ntaelvol
ume nyl aestr
uc turapo tenci
ando lays a
cando
losreli
ev e
sha ciaf uer
adel afoto.
• Lal uzt r a
serai l
umi nac onunalíneae l
bordedel af i
gur a
,hacevisi
blehast
ae lúltimope l
or e
be lde.

Construcción de la luz
Paramo ntarunai l
umi naci
óntenemo sq ueco nocerdo sc
osas:e l
diafra
g mac onq ueq uer
emostrabaj
are ncámarayel
contra
steq ueq uer
emo sdeil
umi nac
ión. Apa rti
rde lcont
rast
eye ldifr
agmadet rabajo,s
abi
endosiqueremo st
raba
jar
conunae xpo s
ici
ónent onome diooe npr ime raluz,det
ermi namo slosdiafr
agma squenosdebeda rlaluzbas
eyl a
pri
nc i
pal.
Laluzba seiluminatodalaesce
nami ent ra
sq uel aluzpri
ncipa ls
oloc aesobreunapa r
tedeell
a.Portantoenunl a
do
delafiguras ol
oestál
aba semie
nt r
asq uee nel otroestál
asumadeba s
emá spri
nc ipal
.
Losc o
nt r
astedet r
abaj
ono rmal
e sso
nde2: 1, 3:1,4:1,5:
1,8:1y16: 1.
Losa j
uste
sd epote
nciason:
1. Pa raunc ont
rast
e2:1(1pa s
o), ponl apo tenci
adelosdo sfoc o
si g
ua l
es.
2. Pa raunc ont
rast
e3:1(1,5paso s
) ,
ajustalapr i
nci
palal dobledepo t
enci
aq ueladecont
rast
e.
3. Pa raunc ont
ra s
te4:1(2pa s
o s)
,a j
ustal apo t
enci
adel aprincipalaltr
ipleq ueladerell
eno( 1,5pas
osmá s
alta).
4. Pa raunc ont
rastede5:1(2+1/ 3pa sos)lapr i
nci
palde beda rcuatrov e
c e
smá spot
enci
aq uelader el
l
eno,2
pa sos.
5. Pa raunc ont
rast
e6:1(2,5paso s
)lapr incipaldeb
eda rc i
ncov ecesmá sluzq ueladerel
le
no ,
2+1/ 3pas
os.

Puedeses
q ue
matiz
arlosaj
uste
sdee st
amaner
a:
Ajustal
aluzderel
lenoaM( dospasosmeno
squeapl
enapotenci
a)
.
Parauncontra
stef
inalde:
• 2:1 Aj ust
alapotenci
adelpr
inc
ipal
M(ig
ualqueladerel
l
eno
).
• 3:1 Aj ust
alapri
nc i
palaL (
quí
tal
eunpas
odesdelamáxi
ma).

(
c)Pac
oRo
sso
,20
12-Cur
soder
etr
atoc
lás
ico-34/
42
• 4:
1 Aj
ust
alapot
enc
iaaX.
• 5:
1 Po
nlapri
nci
palapl
anapo
tenc
ia.

Lat
abl
are
sumet
odoe
stea
sunt
o:

Cont
ras
tef
ina
lde
sea
do Re
lac
ióne
ntr
eambosf
ocos Potenci
aa Pot enci
aaa j
ust
arenel
a
justare
ne l focodecontr
ast
e
en e
npa
sos
foc
oba s
e
pr
opor
ción Enproporc
ión En
pasos
2:
1 1 I
gua
les 1/
4 1/
4 I
gua
l
3:
1 1+1/
2 Cont
ras
tedobl
equeba
se 1/
4 1/
2 +1
4:
1 2 Cont
ras
tet
ripl
equeba
se 1/
4 3/
4 +1,
5
5:
1 2+1/
3 Contr
ast
ecuá
drupl
e que 1/
4 Pl
ena +2
bas
e
6:
1 2+2/
3 Contr
ast
e c i
nco v
ece
s1/
5 Pl
ena 21/
3
mayorquel
abase
9:
1 3 Contr
ast
e ocho vec
es1/
8 Pl
ena 2+2/
3
mayorquel
aba
se.

Par
aexpone
rdebemoste
nerencue
ntalala
tit
uddelmat
eri
als
ensi
bleydej
areldia
fra
gmadel
abaseenunlugarque
noscol
oquelo
stonosensombradelaes
cenadent
rodelosto
no sos
curo
sdel afot
oquequer
amos.Co mor e
gla
ge
neral
,nodeber
íamosdej
arla
ssombra
scondetal
lemásosc
urasame nosdetre
spaso
spordeba
jodeldia
frag
ma
aj
ust
adoencámar
a.

Procedimiento para a construcción de la luz


Lal uzba sepr o po r
cionae ldiaf
ragmapa ralasso mb ras
.Po rt a
ntoe slapr i
me r
aq uede be
mo sa j
usta
r.Pa r
aha cer
lo
dejamo se ncendi dastodasl a
slucesq uev amosae mpl ear,po rquequeremo sc onocerlaluzbaseto t
al
,nol aapo rt
ada
pore lfoco( of o c
o s
)ba se
.Ne ces
itamo ssaberlaluzq uev ienedel osfocosba semá slaquevienereverb
eradade lres
to
del osfoco s
.
Prime roco me nz amoss i
empr epora j
ustarlapo tenciade lfo coba sehastaq ueno sdee ldiaf
ragmaq ueq uere
mo spara
l
ass omb ras.
Parame dirl al uzba s
ede j
amo self ocopr i
ncipa lenc e
ndi doyme dimo slal uzq uev i
enede lfocobase.Ha yt r
es
ma nerasdeha ce r
lo.Lapr imeraconsisteenc ol
o carlac al
o tae s
fér
icays i
tuarlalaso mbradelrostr
o,dema ner
aq uela
cabezat apel al uzpr inci
pa l
.Las egundac onsis
tee nda rs o mbrac onlama nopa raquenoc aig
al aluzde lfoco
principals obree lf ot
óme tro.Estasegundama ne rano spe rmitepresci
ndi rdel ape rs
onaq uer et
rat
amo smi entr
as
aj
us t
a mosl asluc es.Paraasegura
rno sdeq uelal uzpr incipa lnoc a
es obr
ee lf otó
me trotenemosq uedarlesomb rade
ma neraq ues ob r
el ac al
otav ea
mo ss oloe lrefl
e j
ode lfo coba seynoe ldel apr inc
ipal
.Nov a
leapa ga
re lfoco
principal
, po r
q ues il
oha cemo sentoncesnot enemo senc ue ntalaluzreverberada.Que re
mo scono c
ertodalaluzq ue
vi
e nedel adi recciónde lfocobase,quee slaqueé l propo rcio namá stodalal uzrebotadadesdesudirecci
ón.
Lat ercer
ama ne rademe dirlaluzba sec onsi
stee nc oloca rlac alot
apl a
na .Ene s
tec as
onone ce
sit
amo staparlaluz
principal
.P erode bemo scuidarsi
empr eq ueelfo t
ó me tr
oe stéc or
rect
ame ntea puntadoc onlacalot
aha ci
ae lf
ocoq ue
que r
emo sme dir,ynomi randoaTa rifa.

Aconti
nuaciónaj
usta
mo slaluzpr i
ncipalhast
aquenosproporc
ioneeldi
afr
agmaq uequer
emo spar
alaluzpri
nci
pal
yquedeberí
aserelmis
moq ueajust
amo sencámar
aounpa soma yor
.Par
aha c
erl
o,dej
amoslacalot
aredondapues
ta
ydes
del afi
guramedimosa puntandol acalo
tahac
iaelfo
copr i
ncipal
.Ahorahayquedejarqueveatodoslo
sfocos
,
porl
oq uenolotapamosnic olo
c amosal asombra.Conestamedici
ónajus
tamoslapote
nciadelf
ocoha s
taquenos
deeldi
afra
gmaq uecorr
espondea lcontras
tequebusca
mosye ldiaf
rag
maq uehemo sa
jus
tadoparala
ssombrasenla
l
uzbase
.

Acont
inua
ciónhace
mo st
resmedi
dasdeconf
ir
maci
ón.Coloc
amoslacal
otar
edondayposa
mo se
lfot
ómetroen
c
adameji
ll
a.Asíc
onoce
moselco
ntra
stedel
uzl
ate
ral
,quenodebe

asermuydi
fer
entede
ldebas
eycont
ras
te.Sie
s

(
c)Pac
oRo
sso
,20
12-Cur
soder
etr
atoc
lás
ico-35/
42
muydi s
tinto,pue des ucederdo scosa s:q ueseamuyba jo,loq uesignifi
caq uet ene
mo smuc haluzenvolventeypo r
tantopo cov olume ne nl alíne ahorizo ntaloq ueseamuya ltol oq uesignificaquet enemo spocaluza mbi entey
muc homo delado,l oq ueno sda r
áunar epre
sentac
ióndel aestruct
uramuypo tente
.Es toesas ís
iemprequenoha y
a
l
uc esdet resc uartost rase
ras,e nc uy oc a s
opue desucederq uemi da mo spo coc ontr
a s
tepe roquea lhaberl íneas
oscurasma rc
a ndol asfo rmas, tengamo sunabue narepre
sentaci
ó ndel aestructura.
Las egundame dicióndec ont roleslailumi naciónhori
zontal/
ve rt
ica
le ndirecciónal acáma ra
.Es t
oe s
,apunta mo sel
fotóme t
roc onl ac al
otaba jada( eldifus orplano)haci
alac amarayv o l
vemo same di
ra punt a
ndol acal
otaplanae ne l
mi smopunt ope roha ciaa r
r iba.Esmuyi mpo r
tant
eus araquíl acalotapl a
na ,nol aesféri
ca.Siladife
renciae sde
me nosdedo st erciosdepa s
o ,tenemo spo como dela
doyl asforma sapareceránmuypl anas.Parame j
orar
lasde bemo s
girarelluzpr incipalha ciaa bajo,or e duc i
rlaluzrever
beradae nlae s
tancia,po reje
mpl ome di
antebanderas.S il
a
difere
nciaesdemá sdeunpa soyme diot enemo smuchomo delado,loq uede bemo sjuzgarco neldebi
doc ri
terioya
quepue des erde seablee nr etra
tosdec a
ráct
er.Parareducirlode bemo sba jarlai l
umi nacionho r
izo
ntalobi en
aume ntarlav erti
cal.Po demo sgir
arlo sf ocosparaquesul uznoc a
igatanha c i
aa ba
jooa ume nta
rlaluzreverberada,
po rej
empl ome diantee st
icos.

Parat
ermina
rme dimosconelfo
tómetr
oconlacalo
tapues
ta,des
delaposi
cióndelafi
gur
ayendirec
c i
ónha c
iala
cámar
aparaconf
irmarquela
sluzpri
nci
palnoes
táamá sde1pasodeldia
fra
gmame di
dohaci
alacá
ma ra.S
iloest
á
puedequesepro duz
caunc ontr
ast
eexces
ivodebi
doar ef
lej
osespec
ular
esines
pera
dosales
tarl
al uzprinci
pal
demasi
adoangul
adares
pect
odelafi
gura
.

Diafragma en cámara
Paralasl
uc e
s,l
osblanc
osnode ber
íanest
arpore
ncimadellí
mitedeblanco s
,quevamosac onsi
dera
rendo spas
os
cuandotrabaj
amosenrawye nunpa s
oyme di
ocuandolohace
mo senjpg.
Lae xpos
ic
iónpue dehac
er s
e,comodi j
imos,e
ntonome di
ooe npr i
me raluz.Enlaprá
ctic
as uponequedebemos
medirundi afr
agmahacialac á
ma ra
,contodosl
osfocosenc
endidos
,q ueseaelmismoq ueq uer
emose mpl
earen
cámaraounpa soma yo
r.P ore j
emplo,s
ilasumadepr i
nci
palmá sba s
eno sdaundi a
fragma( medidohaci
ala
cámara)def:8podemosajust
arlacámaraaf:
8(pa
raret
rat
odecaráct
er)oaf :
5,6(pa
rare
tra
todebe ll
eza
).

LASESI
ÓNFOTOGRÁFI
CA

Di
vi
dimo
slas
esi
óne
ncua
tropa
rte
s:

1. Pr
epar
aci
óndeles
tudioyele
qui
po
2. Es
tudi
ofaci
alydet
ermina
ció
ndelt
ir
oyl
aluz
3. Cre
aci
óndelapose
4. Se
si
ónfoto
gráf
ic
a

Tr
ase
ll
aaúnq
uedat
raba
jo:

1. Descarg
adei má
gene
s
2. Sel
ecció
ndei mág
ene
s
3. Pre
sentaci
óndela
sprue
basa
lcl
i
ent
e
4. Aprobaci
ón
5. Ret
oq ue
6. Ampliaci
ón
7. Enví
oyc obr
o.

(
c)Pac
oRo
sso
,20
12-Cur
soder
etr
atoc
lás
ico-36/
42
Preparación del estudio
Une
sque
mac
ompl
et
opa
raune
studi
o:

Dosfoco
salas8ylas4de5 00vat
ioscondifusor
esde1mx 1m.Comopr inci
pale
s
Unfocode500v a
ti
osfront
alco
nundi f
usorde1mx 1m a1:8depote
ncia
Dosfoco
sde2 50vat
iosala
s11yla1c onpa rábo
lasyvi
seras
.Comoc ontra
s.
Dosfoco
sde2 50vat
iosaambosla
do sdelf
o ndoyaunadi s
tanc
iadeéligualal
amit
addesua
ncho.Conpar
agua
s.
Enesteesq
uemas ol
ous ar
emosunapr i
ncipalyunac ontra(
enfr
entada)cadave
zseg
únq ue
ramosluza
nchao
es
tr
echa.

Estudio facial y determinación de la luz


Las
esi
ónde
bec
ome
nza
rco
nel
est
udi
ofa
cia
lde
lro
str
opa
rade
cidi
rquél
adoe
sel
queme
jorr
eve
laal
ape
rso
na.

Anal
iz
aelro
str
oparadec
idi
rsiva
sati
ra
rfr
o nt
al
ment
eodeq
uépe
rfi
l.De
ter
minae
lpe
rfi
lbue
nomi
ra
ndodet
res
cua
rto
squéper
fi
lsedi
buj
ame j
ors
obr
eunfondopl
ano
.

Deci
decua
ldelosc
inc
oti
rosdev
enusv
asae
mpl
earapa
rti
rde
les
tudi
ode
lpe
rfi
lbue
noydel
asc
ara
cte

st
ic
as
pr
opia
sdel
ros
tr
o.

Deci
delail
umi na
ció
n,sise
ráfr
ontal
,tr
esc
uar
tosanchaoe s
tr
echaenfunc
ióndelasc
arac
ter
ís
ti
casdelr
ost
ro:pa
ra
ca
rasa
nchasluzest
rec
ha,par
acara
slar
gasl
uzancha
.Laluzfronta
lsi
empreesbue
naideaper
oac ondi
ci
óndeusar
unent
ornooscuroynodemasi
adocla
royquel
aluzestéa
lgoalt
a.

Co
loc
alo
sfo
cosl
ej
osya
lt
os,
noc
erc
ayba
jos
.

Co
nna
ri
cesl
ar
gast
rat
ades
ubi
rel
ros
tr
o.Not
eac
erq
uesnunc
aame
nosdeme
troyme
diodel
afi
gur
a.

I
nte
ntadi
spa
rarde
sdel
aal
tur
ade
lpe
cho
,node
sdel
aal
tur
adel
oso
jos
.

Conl
asfr
ent
esa
mplia
sycal
vic
iestr
atadequenohay
aco
ntrasa
lt
asyquee
lti
rose
aba j
o.
Pa
raf
igur
asg
rue
sasus
atr
escuar
tosconelc
uerpogi
ra
dosob
resimis
moparae
sti
li
zar
lo.

Tr
atademante
nerunase
si
ó nrel
ajada.Haycuatroma ne
rasdetr
abaj
arl
asesi
ón.
1. Col
ocarl
aspos
es,úti
lcuandolap er
sonaseagar
rota
.
2. Re
laj
aralape
rso
nac onlac ha
rlahast
aquer e
spondaconlo
sg e
sto
s.Par
ael
lopr
ovo
cal
a.
3. Re
laj
aralape
rso
nac onsil
e nc
ioyuna mbi e
ntetra
nqui
lo.
4. Tr
ata
rdepasa
rdesaper
cibi
doydi spar
arsinhaceri
ndic
aci
onesalaper
sona
.

Descarga de imágenes
Al
des
car
garl
ata
rj
et
aenl
ig
htr
oom:

Cre
aunc a
tál
ogonue
voporca
datra
bajo
.
Añadel
asf
otosco
pia
ndol
asde
sdeundispo
sit
iv
o,l
acá
mar
a.Nol
asmuev
as,copi
al
aspors
iac
aso
.
Cre
aunprese
tdepal
abr
ascl
ave
sparapone
rtunombr
eco
moaut
or,c
opyr
ightyelnombr
edelc
li
ent
e.

Selección de imágenes
Unavezcr
eadoe
lcat
ál
ogoe
mpiez
aporde
sec
harl
asfo
tosquedeni
ngunama
ner
avasaens
eña
r:f
oto
squenos
onde
l
t
raba
jo,do
ndeelf
la
shnodi
spa
ró,mue
cas
,et
c.Pa
rahac
erl
opuls
alal
etr
aXquee
slabande
ra“
rec
haz
ar”

(
c)Pac
oRo
sso
,20
12-Cur
soder
etr
atoc
lás
ico-37/
42
Ahorahazunapri
me r
asele
cci
ón.Par
ael
locreaunacol
ecc
iónint
eli
gentepar
at odasla
sfot
osquetie
nenuna
ca
tegor
íade1omásest
rel
l
as.Pa
ramar
carl
asf
otoss
olot
ie
nesquepul
sa
rel númer
o1de lte
cla
doal
fa
bét
ico
.
Not epre
ocupe
smuchoporsire
alme
ntequi
er
esla
sfot
osono ,e
sunaprimerase
lec
c i
ón,t
ansol
oeli
gela
squeno
es
tándemasi
adoma
l.

Cuandote
rmine
s,c
reaunacol
ecc
ióni
nte
li
gent
eco
ndo
ses
tr
el
la
somá
s.Re
pas
alac
ole
cci
ónde1e
str
el
laypul
sae
l
número2cua
ndoquier
asunaf
oto.

Re
pit
eco
nco
lec
cio
nesde3y4e
str
el
la
s.

Re
cue
rdaunar
egl
adeo
ro,
enl
ase
lec
ció
nfi
nal
node
ber
íaha
berdo
sfo
tosmuypa
rec
ida
s.El
ig
eunadee
ll
as
.

Cuandote
nga
sunas
el
ecc
iónde4oc
inc
oes
tr
el
la
sex
por
tae
sasf
oto
senba
jar
eso
luc
iónye
nví
as
el
asa
lcl
i
ent
epa
ra
queel
ij
a.

Rev
elaa
horalasf
otosúlt
imass
el
ecci
ona
daspar
adarelt
onoyela
spec
tof
ina
lquequi
er
es.Noret
oque
saúnl
asf
oto
s.
So
lorev
ela
las
.Noa pl
iquesmás
car
asdeenf
oquenia
umente
slani
ti
dez
.So
locur
vas
,col
ores
,to
no.

S
obr
ela
squet
eindi
queha
zlas
el
ecc
iónf
ina
lco
nlaba
nde
ra“
Sel
ecc
iona
da”q
uet
ie
nepo
rat
aj
olal
et
raP(
de“
Pic
k”)
.

Re
toc
ala
sfo
tose
npho
tos
hopoc
onl
ashe
rra
mie
nta
sdel
ig
htr
oom.

Ex
port
ala
sfo
tosa
lta
mañof
ina
l,e
nti
ffoj
pgamá
ximac
ali
dadye
spa
ciodec
olo
rEc
iRGB(
noa
dobenimuc
ho
meno
ssRGB)
.

Presentación de las pruebas al cliente


Par
apre
sent
arlasprue
basa
lcl
ient
epuedese
nvi
ar
lec
opia
senpa
pele
nba
jar
eso
luc
ión:10x
15,15x
20,18x
24oe
n
fo
rmat
oelec
tró
nico.Bi
enunpdfocol
garl
ase
nunaweb.

Pa
rac
olg
are
nlawe
bvea
lmó
dul
owe
bdel
ig
htr
oom ye
nví
apo
rft
plac
arpe
tado
ndee
lpr
ogr
amat
ela
shade
jado
.

Pa
raha
cerunpdfv
eal
módul
opr
ese
nta
ció
n.

Tomalasf
oto
sapr
oba
daspo
relc
li
ent
eymá
rca
lasc
onl
aPme
ti
endo
lase
nunac
ole
cci
óni
nte
li
gent
epa
ral
asc
opi
as
fi
nal
es
.

Aprobación
S
ielcl
ie
ntee
sdi
rec
to,ex
port
aunaúni
cafot
oyampl
ía
laentula
bora
tor
ioatamañof
inalpa
raq
ueapr
uebee
lcl
i
ent
e
a
nte
sdeenvi
art
oda
slasdemás
.Marc
aest
afot
ocomo“Pr
uebadeampli
aci
ón”po
rdet
rásyfí
rmal
a.

Retoque
Ant
esdeenv
iarl
asf
otosr
eto
cala
squecr
easnec
esa
ri
o.
Elr
eto
quedeunret
rat
otra
bajae
ncuat
rofas
es:

1. Re t
oq uelocal
izado,manchas,granos,et
c.Siempreo bj
eto
sv i
sua l
esdepeque
ñotamaño.Sereto
canconel
pincelcorre
ctor.Elquetieneaspect
odeunat iri
taenpho t
oshop .Enlig
htr
oomt i
eneunpince
lsi
mila
r.Ha
z
elret
o quesobreunac a
pav ací
ac o
nl acas
ill
a“Usartodasla
scapas”acti
vada
.
2. Re t
oq uedeo j
erasyarrugas.Enpho t
oshopusae lt a
mpó ndec l
onarenmo dolumino
sida
dyc onuna
opacidaddel 5%. Act
ivalaopci
ó n“Us a
rtodasla
scapa s
”yretocasiempr
esobr
eunac a
paenblanc
o.
3. Re t
ocalasvenil
lasroj
asdel o
sojosigualqueen2.
4. Ag r
upat odaslascapa
s.

(
c)Pac
oRo
sso
,20
12-Cur
soder
etr
atoc
lás
ico-38/
42
5. Aho rar e
tocal apiel
.Parae l
lolama neramá ssimpleesc opi
arl acapaba s
e.Apl i
carunde senfo
queg ausi
ano
qued es
dibujet odoslosdesperfe
ctosdel apie l
.Co moe ldesenfoquehapl ast
ifi
cadol api
elpa r
arecupera
rla
texturaa ñadirruido( f
il
tro->rui
do )l i
nealmo noc
romá t
icoso bree l3a l6% de pendiendode lefectoque
quieras.
6. Creaunamá scaradec apane grayc one lpincelenbl ancodi bujalaspa r
tesdel apielq uequieresque
aparezcanre t
o ca
da s
.Nopi ntessobrel a
slíneascomol osojos
,e lcabel
lo,l
osl a
bios,et
c .
7. Cua ndoha yasselec
cionadot odasl a
spa rte
sar e
tocar
,reducel ao paci
daddel acapar e
tocadapa r
aq uese
me zcleconl asinretoc
arydeuna spectonaturalaltr
abajo.
8. Parar etocarlasf or
ma susae lfi
ltro“ l
icuar”.Usas i
empr epinc el
esmuyg randesco npocav el
ocidad.Tan
grande sc o
moq ues uc ir
cunferencias easeme j
ea la r
codel aformaq ueq uie
resma nipular
.Ha ytre
s
herrami e
ntasi mpo rt
ante
se ne lfil
trolicuar:infl
ar
,de si
nfla
rye mpujar.Infl
arde s
plazalasformasde s
deel
centrode lpi ncelhaciaa f
uera.De sinfl
arlasme tede ntr
ode lpincel
.Empuj aractúaenl adirecci
ónq ue
mue v
ase lpincel.Co nelfilt
rolicuarpue desa del
gaza
rc i
ntura s
,a gr
andaroq ui
tarpe c
ho,r e
ducirpapadas
,
corregirnarices
.Et c
.

Ot
rama
ner
ader
eto
carl
api
el
,má
sef
ect
iv
ayna
tur
ale
slas
igui
ent
e:

1. Copialacapade lretra
to.
2. Apagalacapaba sepa r
atrabaja
rs oloconl acopia.
3. Hazunf il
tradodepo l
voyr ascadurasco menzandoc onunumbr a
lyr a
dio0ys ub
ee lumbra
lhas
taq
uevea
s
queacabandede sapa r
ecerlosdesperfec
tosqueq ui
erescor
regi
r.
4. Subeentonceselradiopa raañadirruidoypo rtantotex
tura
.
5. Sel
ecci
onato dalaima gen.
6. Defi
neunmo t
ivo( Edici
ón->De fini
rmo t
ivo).
7. Tir
alac a
paf il
tra
daal apa pel
era.
8. Acti
valacapaba sec onelret
ratoo ri
ginalyar et
ocadodema nchasyojera
s.
9. Abreunac apanue va.
10.Sel
ecci
onae lpincelcorre
c t
or.El delatiri
ta,noe ldelpar
che.
11.Ma r
calasopc i
ones“ Ali
neado”,“Us artodaslascapas”y“motivo
”.Comomo t
ivoel
igeelqueac
aba
sdecr
ear
.
12.Datoquesdi sc
retosc o
ne lpincelsobrelaspartesdelapielquequie
resre
toc
ar.

Ampliación
Ampliaci
óndesdelight
room.
Expor
talasfot
o sindic
andoella
dol a
rgoq uequie
resencm yc onunares
oluc
iónq uesealadelaimpres
ora.Par
a
l
aborat
o r
iosdefotograf
íaespre
fer
ibl
ee mplear254pixel
spo rpul
gadaqueson100pi xe
lsporc e
ntí
metro
.Una
máquinadeampl i
arThe t
aemple
a254, unamá qui
naLambdae mple
a200(enbajares
oluc
ión)o400( e
nalt
a).
Apli
caelperf
ildecolorEci
RGB, noelAdob e
RGBni ,nunc
a,elsRGB.
Expor
tae nTI FF sinc ompr
imiroe nJ PG amá xi
mac al
idad.Poco
slaborato
riospuedentrabaj
arconTI FF
comprimidos
.
Noc ol
oquesma rc
asdea g
ua.

Ampliación en photoshop.
Ante
squenadaconf
igur
atuphot
oshop:
Enlaconf
ig
uraci
óndec ol
orus
acomope r
fi
ldet
raba
joelEci
RGBqueeselno
rmal
iza
doparatr
aba
josdeco
lore
n
Euro
pa.
Enlaconfi
gura
cióndeprueba(Vis
ta-
>Aj
ust
edeprueba
s->
A medi
da)c
omope r
sona
li
zadoeldelamáqui
nade
re
vel
ado-
impre
si
ónq ueuse
s.

1. Alpasa
rlafot
oenpho t
oshopdil
equeuseelper
fi
ldecol
ori
ncrus
tado
.
2. Siti
eneselpe r
fi
ldet ucáma r
a,trasca
rgarlafot
oAS I
GNA e lperf
ildec
olo
rdel
acá
mar
a.Aho
ra
CONVI ERTEa lper
fi
ldetraba
jo,quere
comendabl
ement
eser
áelEciRGB.
3. Sinoti
eneselper
fi
ldetucámara,a
sig
naelper
fi
ldetra
baj
o.
4. Reto
caytraba
jaloquequie
ras.

(
c)Pac
oRo
sso
,20
12-Cur
soder
etr
atoc
lás
ico-39/
42
5. Dev eze nc uandopul s
aCo ntrolYpa r
aq uephotoshoptei ndique( eng r
is
)s ihaypa r
tesquetendrá
n
pr
obl e
ma sa l manda raampliar
.
6. Unav ezseg urodeq uenoha b
rápro ble
ma senelre
vel
adode lpapelhazlaa mpli
aci
ó n.
7. Vet
eaI ma gen->Tama ñodei magen.Ma r
ca« Res
tri
ngi
rpr opo r
ciones»pa r
aq uelaf otonoc ambiede
pr
opo ci
ón.Qui t
alama rc
ade« Remue st
rar»
.Ponenr e
sol
uc i
ónl aapropiadaparal
amá q
uina.Sinolosabe
s,
us
a254pa ral aboratori
osdefotografí
ay300s il
asvasama ndarai mprenta.
8. Cie
rrae lcua drodec ambiodet amaño .
9. Vuel
v eaa brirloyma rcaahoralac a
si
ll
a« Remuest
rear
».Co localal ongit
udde lladolargoenlac as
il
la
«a
nchur a
» .S i« Ma ntenerproporci
o nes
»e st
ama rca
dae n« la
rg o
»a parecer
áa utomáti
camenteeltamaño
cor
respondi ente.Sie s
tánalre
vés,cambialos
.
10.Acoplalasc apas
11.Ase
g urat
edeq uenoha yningúnc analalf
a.
12.Guardaunac opiadel afotocomo“ Guardarcomo”.Guardae nt i
ffsi
nc o
mpr i
mi roenjpga lmáximode
ca
li
da d.

Envío y cobro
Mar
calaf
otopordet
rási
ndi
candoelnúmer
oq ueesdentr
odeunase
riede30.Siesl
apri
mera
,esc
ri
be1/30.Fir
ma
l
afo
to.Po
nleuntí
tul
o,pordet
rás
.Estot
egar
antiz
aq uepueda
sve
nderlaampl
ia
c i
óncomoobradear
teycarga
run
I
VAdel8% ynodel18% co
mos er
íanor
mal.

Pa
raenvi
arl
afot
oe nro
ll
al
aye nví
al
aenuntubo
.O e
nma
rca
laypo
nlel
asg
uar
dasa
pro
pia
das
.Cui
dadoc
onl
os
pa
sse
par
touspo
rquelapaq
uet
eríal
osdo
bla
.

La
sta
ri
fa
sser
eal
iz
ane
nvi
rt
uddec
uat
ropa
rti
das
:

1. Honora
rios(Rea
liz
acióndelt
rabaj
o)
2. Ga
stos(e
xtrascomope l
uquer
ía,dec
ora
dos,t
ras
la
dos,hote
l,di
et
as)
.
3. Mate
ria
l.Especi
al
me ntel
ascopia
saampli
arylafa
cturadell
abor
ato
rio
.
4. De
rechoscedido
s.Segúnelusoquesevay
aadaralret
rato
.

Nohayqueol
vi
darq
uepar
are
ali
zarunret
rat
odebemosdi
spo
nerdealmenosdospe
rmis
os:unoder
eal
iz
aci
óny
ot
rodeus
o.Enel
l
osl
ape
rso
naqueret
rat
amosnosdape
rmis
oparar
eal
iz
arl
elaf
otoypa
rausa
rla
.

• Honor ar
ios:l
oshono r
ari
osde pendende l t
ipodec l
iente.Noe slomi smot ir
arpa r
aunr eport
ajec orpor a
tiv
o
quepa r
aunafamili
a.
• Ga stos:la
sdiet
asyk il
ometr a
jesepue de njustif
icarhastauno smí nimosda dospo rhac i
enda.Lo sga s
tosde
otr
o spr of
esi
onal
esde be
nj usti
fic
arse.Ene st
aspa rti
dasde bemo sr e
tir
are l15% de lIRPFc orre s
po ndiente
cuandos ereal
ic
ens e
rvici
ospr ofe
si
o nale
syna dac uandos eane mpresar
iales
.Ade má salgunosd ee stosg a
stos
deberánl l
eva
rIVA.
• Ma terial
:e nelc as
odeq uee nviemo sc opiase n papel,ampl iaci
ones,de bemo sa ñadire lc ostedel a
ampl iac
ión.Lareal
iz
acióndeunr e
tratoe suns ervi
cio,perolae ntr
egadel aampl ia
cióne sunpr o ducto.
• De rechosdeuso:Ene lcas
odec l
ientesdirectosfamilia
resnoha br
ámuc hasco mpli
cacionesco ne lus o.Per
o
ene lcasodeprofes
ional
esodet r
aba j
osr ea
lizadosparac l
iente
snodi r
ectos(editor
ial
es,empr esasc onr et
rat
o
corpo ra
ti
vo,etc
)hayq ueestablece
rl oslímitesdeus ode lret
rato.Estoslímitesseesta
bl e
c e
n:po re lnúme r
o
dee jemplar
esquesev anat ir
ar,pore lusoc onc r
etode ntr
odec adae j
empl a
r( dobl
epá gi
na,co ntrapor t
ada,
portadadeundi sco,il
ustr
ac i
ónac uart
odepá gi
napa rauna rtí
culo,et
c )
,po rlaex t
ensiónt er
r i
torialdela
edici
ó nypo reltiempoq uee lc l
ient
epo dr áus a
re lre t
rat
o .Enc asodenoi ndicarna dadee stos e
sobreenti
endeq ueeltie
mpoe stáli
mi tadoa5a ñoye lterr
it
o ri
oe selna ci
ona ldelpa í
sdo ndes efirmae l
contrato.

Hayquecuidare
speci
al
mente
:
-Queelcontr
ata
ntenopuedare
vende
raterc
ero
slaima
gen.
-Queenel ca
sodegrupo
sedit
ori
al
espodamosl
imit
are
lnúmer
odec a
bec
era
squevanaha
cerus
odel
afo
to.
-Dif
ere
nci
a rl
acesi
óndedere
chosdeedi
ci
ónyladecomuni
cac
iónpúbl
ic
adelaobr
a.

(
c)Pac
oRo
sso
,20
12-Cur
soder
etr
atoc
lás
ico-40/
42
-Nof irmarco ntra
tosde“ obr
acole
c t
iva
”yaquelaobratieneuna ut
orc l
aroquee r
estu.-Sifir
mase s
tetipode
cont
ratocedesa utomáti
camentet
odoslosde
rec
hosaledi
tor
.
-Dejarcla
roc ua l
essonlos“mate
ri
al
e s
”emplea
dospar
are a
li
zarlaobra
:nof ormanpartedeést
alosnegat
ivosnilo
s
f
icher
o sdelasfo t
ostomadas.Sol
oformanpart
edelosma t
erial
esl
aspruebasyelpapeldelasampl
iac
iones
.As ínos
evi
ta
remo squee lcli
ent
er e
cla
mes obreelc
ódigoci
vi
lq uet i
enel
apr opi
edaddelo sma t
eri
al
esconlosq ueseha
re
ali
zadoel e
nca rgo.

Cúbret
elase
spal
dashaci
endofir
ma raqui
enret
rat
asunpermi
soder
eal
iz
aci
ónenelquedigaquetepermit
ereal
i
z a
r
elre
tra
toyo t
ropermiso,dif
ere
nte,deuso,e
ne lquetedeper
mis
oparausarl
asfot
osconl amáximaa mpl
itud
posi
ble
,paracubr
irt
edel osposi
blesuso
snoa uto
riz
adospo
rtíqueelcl
ie
nte(edi
tor
ia
l,publi
ci
sta
,e mpre
sar
ial
,
ins
ti
tuci
onal
,et
c)hagadelasf
otos.

(
c)Pac
oRo
sso
,20
12-Cur
soder
etr
atoc
lás
ico-41/
42
(
c)Pac
oRo
sso
,20
12-Cur
soder
etr
atoc
lás
ico-42/
42

S-ar putea să vă placă și