Peace Corps Cebuano

CEBUANO
1 Hosted for free on livelingua.com

3-
Teaching a foreign language through

dialogs is the core of
second language teaching theory; it springs from the
theory that language is basically a spoken phenomenon,linguistic
not a
written one. Achieving fluency in hearing and speaking
a new
language must pre4d reading and writing in the new language.
Dialogs are particularly effective in teaching

language because,
.they are not only purely oral and therefore
primary exercises in
language learning; they are also immediately
because they are colloquial; they can-be made useful outside of clar;:s
so that they keep
class interested; and the structures in them can be easily
adapted
for use in other dialogs or as a base for habit
- forming drills.
In these lessons you will confront a plethora-
of dialogs. around
which the lessons are built. Try to notice
the failures and sue,-
ceases of the dialogs you will be exposed-to,
so that when .you are
on your own learning Cebuano you will be able to construct
dialogs with an informant and then learn good.
them with his helps
Notice also the technique of lenrning lAth.dialogs.
therit'is only one studedt or twenty, Whether
you can follow. similar steps..
. .
1.* The teacher. should present the dialog in a clear

teresting way. and in-
He should act it out or present it with visual aids,
so that as you listen and watch you know who says what, to whom,
about what, and when.
2. Lfter you have watched and listened to the dialog

'times, say each line after the tacher first in several.
groups, then
individually. It doesn't matter if your understanding
and pro-
nunciation aren't perfect.
3. After you have repeated the whole dialog

after your teaqher
several times, have him take one part and you take the other first
in groups, then individually.
4. Then switch roles.
5. You should pretty well memorize the dialog
so that the
patterns and intonations become a habit for you. act it out with
as much true --to life reality as possible; or batter,
exaggerates
so that meaning is associated with the words and sentences
Once you have memorized'a good dialog'

you. will all of a sudden
discover. that you are fluent in certain situations, and
can tool
people into talking more Cebuano to you than-you undertstand.
is when you begin to learn; .if you keep your ears and brain That
and heart
open the language and the culture will begin to make good sense. .
_
.4., n. "3_ vt..1,:u
r-t-,77 t
DRILLS
Every language has basic patternsr subject and predicate

order, clause order, word order' etc. Various Visayan structures
are presented in the dialogs. The drills following the dialogs
give practice on these structures and expand them.
Drills make your production of a pattern become a habit. First

* the teacher models the pattern and you imitate it. In same drills,
the teacher firstgives a model then only a word, picture, or gesture
cue: you reproduce the full pattern. -This is done as group, then
as individuals; If you need help the teacher will again model the
pattern. You repeat after the teacher. After a pattern is fairly
well learned, you and the other students use it in context (such
as a dialog, a chain response drill, or free conversation).
Don't feel limited by your lack of vocabulary. Use English words.
You should reapet. the drills until you cnn spy them with
reasonable ease.
Since language is mainly a smiken phenomenon, not a.written

one (especially in the Philippines) the dialogs and the drills
will be presented to you orally first. After you have worked with
them orally you 411 get copies of the lessons: they may be used
for additional practice, review, and aids for those who also learn
by reading.

,`,7`. .4_ 7"577.."1 .?". TNINT17
MINIMAL PAIRS
When you learn a foreign 'langanse-it is often dicTicult to

pronounce some of the sounds you hear. In fact, it is sometimes
even difficult to hear risht the sounds which assault your errs.
To help you hear, then distinluish sounds you hear, then make
the sounds yourself and .use them in your conversation, you can use
minimal pairs. That is, you can orally study a pair of words,
differ from ech other in only one sound, Cie sound which you hr..-:e
difficulty hearing and saying.
For instance, if you are Filipino and cannat'say afoot.' becaUse

you can't hear ord say the II" sound you 'can study the words afootif
and nputu in contrast. In a pair of words like this the difficult
sound is isolated after a while, you learn to hear the. difference
between words th once sounded tho same to you, then you learn to
say them.
Or, if you are American and cannot say ''natii because you can't
hear and say the glottal stop, you cant study the words "nato and
onan, in cw,rast.
In these lessons you will study five sounds which may be

xlif"icult for Americans learning Visayah. They are 1) the ;lottal
atop (2) the consonant "ng" (3) the consonants "p", Ilk" and "t",
pronounced without a puff of air. As you learn these sounds cbserve
the method of the pronunciation lessons, so that you will be able
to continue them with a teacher in the place where you're asligned.

-77-3.fr t,;vr.or17rVr7Ss',r..
Notice that a complete lesson consists of four parts:
1. listening
The teacher presents pictures of the pairs to you

and identifies each one with a word or a sentence.
You only listen, you don't say anything.
2. tecognition
a. The teacher says two words of a pair. Sometimes

he will say the same word. Sometimes he will say
the pair. You indicate whether they are different
or the same.
b. Then you identify a word with its meaning. The

teacher holds the two pictures and says one word.
You indicate which picture the word.belongs to.
c, The teacher then says word (from the minimal
pair list. (from'column I and column II). You
indicate whether the word belongs in column I
or column II.
* During the recognition stage you still don't

repeat the words. You listen and signal your
,
recognition by-yes-no answers, gestures, or sighs

such as raising one hand or two hands, standing
or sitting, etc.
3. production (this comes only, after successful completion

of recognition)
- You finally get to say the difficult sound' in words

and santances. You identify pictures by saying
the word repeating after the teacher. Work to
master the sound.
4. enrichment .
The teacher present& rime9, riddles, games, complex

sentences, dialogsvild songs which use the difficult
sound. This increases your habitual use of the
correct sound,,
.-You and your teachers quit as soon as you get tired.
Study minimal pairs with your teacher for only a
few minutes ata time.

717,.0 ,- i.e. 1
4'
1,
A
DIALOte
(Visayan - Cebuano) (English)
utp, Dialog
Situation: Si Betty ug si Lite Situation: Betty and Lita meet in
nagkitaf as plass. Nagdala si tlie plaza.. Lita is carrying a
Lita ug basket. Nazdala si .
basket. Betty is carrying a
Betty ug sulat. letter,
Betty: Asa man ka, Lite? Where are you going, Lite?
Litz's. Se Mkarkado. Ikaw? To the market. (How about) you?
Betty: 'Ss poet office. To the post office.
o'

T`
DRILLS FOR DIALOG,
I. Pattern: Asa man ka? Sa
A. Response drill: Students give short, answers, using English

words for destinations.
Teacher Student(s)
Asa man ka Sa library,
Asa man-ka? Sa post office.
Asa.man ka? Sa swimming pool,
Asa man ka? tennis court,
etc.
B. Chain response drill: students ask and answer each other, using
English words for destinations.
Student .Student
Asa man kar7
,
Sa dormitory.
Asa man ,ka? Sa night club.
Asa man ka? Sa municipal building.
etc.
C. Introduction of new vocabulary: important places.in a town or

poblacion. The tencher introduces the places
with pictures and shows a typical town layout
on a map..

"8"""..
.A-3
D. Students say new words as they see pictures.
E, Students say new words as teacher. points to places on the

map.
F. Relponoe drill: students give short answers cried by teacher's

pointing.
Tea her (Points by 4tudent
Asa man a, garket Sa merkado.
Asa man ka? . Church Sa simbahan.
Asa man ka? .CoOkpit Ss bulangan.
etc.
G. Response drill: .everybody asks one student where he is going;

single student answers, either cued or at will.
Students Student
Asa man ka, Joan? .Sa klinika.
Asa man ka, Bill? 'Se eskuwelahan.
etc.
H.-,Short dialog exchange; either cued or free.
let Student 2nd 44dent

Asa man ka? Sa eskuwelahan, Ikaw?
lltauchg
, StipIasa.
Ass .man kat Sa pantalan. Ikaw? Sa merkado.
Asa man ka?
po m a 1m r is wo
etc."' I I re
I. Minor Dialog: to memorize.
Situation: Si. Ben uc. Raul Situation: Ben and Raul meet
Nagkita' as dalan. Nagdala each other'in the street, They
'sila ug sunoy. are carrying roosters.
Ben: Asa man ka? 'Awe are you coing?
Raul: Sa bulangan, Ikaw, To the cock pit. Where are izt-
asa man? going?
Ben: Sa bulangan nab. To the cock pit too.
J. Conversion drill: students transform sentence; cue Omen by

teacher.
Teac =r udents
Asa man a aw, asa man? .
Asa man ka? Ikaw, asa man?

etc,

4°4
K. Response drill: response cued by pictures or map.
1st Student 21.151 Student

Ikaw, asa man? .3-6meng337
Ikaw, asa man? Sa bulangan.
etc.
L. Response drill: cued by pictures or map, or can be free

expression.
1st Student 2nd Student 1st Student.

TE7 iiigrir7ca
Ikaw, asa man? Sa dormitory sab.
Asa man ka? Sa library.
Ikaw, asa man? Sa pizza parlor.
etc.
M4 Response drill: cued by pictures or map, or by nodding or

shaking head.
1st Student 2nd Student 4t Student

... .
73.; man 6/ SecaaFiTa .
Ikaw, asa man? (nod) Sa cafeteria -ea%

Asa man ka? Sa pantalan. Ikaw,
asa man? (shake) Sa merkado.
etc.
N. Act out liwith appropriate props. Work toward completely

free and correct expression.

Supplement A -'5
I. Vocabulary introduced in the lesson

A. Dialog
asa where (with future sense)
ka you (singular pronoun)
Day you (singular prohoun, long form)
man (a particle withOut content meaning; one use
is for euphony)
merkado market
sa (functions as a preposition here; serves for
English at,' in, on, to, etc.)
B. Drills
bulangan cockpit, where cockfights are held on
Sundays and holidays
klinika medical clinic ("k" follows "b" in the
Cebuano alphabet)
eskuwelahan school, elementary school
munisipiyo municipal building, town hall
pantalan dock, pier, wharf (structure that extends
into the sea)
plasa plaza, town square
sab too (meaning also)
simbahan church
II. Cultural notes
A.. Asa man ka? - This question is the commonly used greeting;
it'is equivalent to nhi" or god morning!'
in English.
B. Map of a typical Philippine.town
1. The municipal building, church, plata, market,
tennis court, school and higti school are usually
near each other, clustered around the ,center of
town.
2. Besides these things a town might have a movie
theater, bowling alley, recreation hall, clinic,'
PACD office, court, Rural Health Office, cockpit.
3. The municipal building houses the legislative,
executive, and Judicial branches of the governnemt.'
4. The market gives the town its daily food supply.
Most markets have me market day a week during
which other commodities are available. People
from the surrounding barrios and towns flock to
the market on market day to buy and sell their
produce and wares.
5. The poblacion, or town proper, usually has paved
roads. The outlying barrios are reached by dirt
roads or sometime0 Paths.

DIALO.G
Ikaduhanp,splas144.- Semid, Waage
Situation: Si Imelda ug si Situation: Imelda and Maria meet in

Maria itaztagbot sa dalan.si the street. Imelda is carrying a
Imelda.nagdala ug bronda. veil.
Maria: Asa man ka? -Where are you going?

Imelda: Sa simbahan. To the church.
Maria: Layo' ba ang simbahan? Is the church far (away)?
Imelda: 0. Layo' Yes.'(Itts)-far. (a'way).

B-1
DRILLS FOR DIaLOG 11
I..Structure: Layo' ba ang simbahan? OR Layo'.
A. Repetition drill: class repeats atter the teacher.
Teacher Student(s)
Layo' Layo' ba,anaTgMbahan?
Laye ba ang merkado? Layo' ba ang merkado?
Layo' ba ang dormitory? Layo' be ang dormitory?
etc.
B. Simple substitution drill: teacher cues single word.
Teacher Student(s)
Layo' ba ang merkade Layo' ba ang merkado?
plasa Layo' be ang plasa?
post office Layo' be ang post office?
simbshan Layo'' ba ans-simbahan?
dormitory Layo' be ang dormitory?
bulangan Layo' be ang bulangan?
pantalan Layo' ba ang pantalan?
etc.
C. Response drill: teacher asks questions, students give

affirmative answers.
Teacher St dents)
Layo' be areagahan? 0. Layot,
Layo' ba ang merkado? 0. Layol.
Layo' ba ang pantalan? 0. 'Jaye.
Layo' ba ang beer joint? 0. Layots
Layo' ba ang bulangan? '0. Layot.
etc.
D. Chain response drill: one student asks another, who, aftet

answering, asks a third student a different question, and so on.
Students make their own questions, using English or'Cebuano.
John: Lay& ba ang pantalan, Ric?

Ric: 0. 'Jaya'.
Ric: Layo' ba and simbahan? Peter?

Peter: 0. Layo'.
Peter: Layo' ba ang drug store, Anne?

Anne: 0. Layo'.
Anne: Layo' be ang ? etc.

B -2
E. Short dialog: teacher sets modelt then students substitute freel
John: Asa man ka, Mike?

Mike: Sa Eddie's Log Cabin.
John: Layo' ba ang Eddie's?
Mike: O. Layo'.
II. Structure : Ilayo' ba'ang simbahan?.Dili'. Dili' layo'.
A. Repetition drill: students learn to say d
B. Response drill: teacher asks questions, students give negative

short answers.
Teacher St e t(p)
Layo' ba ang munisipyo? layoff
Layo' ba ang merkado? Dilil.layol.
Layo' ba ang post office? Dili layo'.
etc.
C. Response drill :. students ask and answer each ether; teacher

cues with pictures.
Teacher 1pt, Student 2nd Stlide4t

Layo' ba ang bulangan? LAYorTrgEth bulan layo
munisipiyo LayO' ba ang munisipyo ?Dili'. Dili' layo
pantalan Layo' ba .ang pantalan? Dili'. Dili' layo'
etc.
D. Introduction of new vocabulary: "adjectives". Teacher uses each

adjective to describe. objects in the classroom or pictures.
The teacher uses the predicate -topic word order.
gamy
dako'
du' of
nindot
E. Simple substitution drill using new vocabulary.
Teacher Students'
Layo' ba ;17iiibaban? 'Layol EnErambahan?
Du'ol Du'ol ba ang/simbahan?
Dako' Dako' bE4 ang simbahan?
Gamay Gamay ba ang simbahan?
Nindot Nindot. ba ang simbahan?
etc.

B-3
F. Repeat drill # E, but we different plsce nouns;
Teacher, aMbat(s)
1. Layo' ba ang pantalan? Layo' ba eng pantelan?
Gamey Gamey ba ang pantalan?
etc
.
2. flak& ba ang merkado? Dako' ba ang merkado?

Layo' Layo' be 8713. merkado?
etc.
34 Etc.
G. *yin& slot substitution drill.
Student(s)
Layo ba ifgTiUbahlin? Lapp' ba anrainhan?
Liu' of Dulol be ang simbahan?
jierkado Du' of be an merkado?
danisipiyo Du'ol ba ang munisipiyo?
Delco' Delco' ba ang munisipiyo?
plasa Dako' be ang plasa?
Nindot Nindot ba,ang plasa?
simbahan Nindot ba ang simbahan?
Laycki Layo' ba ang simbahan?
Gamay Qamay ba ang simbahan?
merkado Gamay be ang merkado/.
klinika Gamay be ang klinika?
Nindot Nindot be ang klinika?
eskuwelahan Nindot be ang eskuwelahan?
Du' of Dulol ba angeskuwelaben1
bulangen Dui of be ang bulangan?
H. Substitution-responsedrill: teacher cues slot; first group of

students makes questions; second group givett affirmative
short answers.
teacher 1 t Student(s) wAtudent(8)

Layo' ba Layo a ang simbahan? 0. Layo'.
Du' off. Du' al ba ang simbahan ?. . 0. Du' of
Dako' Dako' bn eng simbahan? 0. Dakote
munisiptyo Dako' ba ang munisipiyo? 0. Dako!.
plasa Dako' ba ang plasa? 0. Dakol.
Nindot Nindot be eng plasa? 0. Nindot.
klinika Nindot baang klinika? .0. Nindot.
bulangat Nindot ba ang bulangan? 0. Nindot.
etc.

B-4
I Substitute-response drill: same as drill All but with negative
short answers.
Teacher lit Stu4ent(t) bid

udent(s)
Layo, be ang simbahan? Layo r ba wig simbnhan? Dar; li ayo'.
Du'ol Du' of ba ang simbahen? Di/ilp Dili' du'ol.
merkado Du'ol be ang merkado? Diii'. Dili' du'ol.
etc. (use drill #G for cues).
J. Response drill.: students ask each other about objects in the room.
English or Cebuano,'free answer.
1st ptudentIs) ang ptudent(!s)

Gamay biiang pencil?
Dakol ba ang room? g: glincaolr.
Nindot ba ang view? Dili, nindot.
Du'ol be ang Bill's Joint? Dili'. Dili' du'ol.'
etc.
III. Structure: Layo' .ang simbehan. Diii' layo' ang simbahan.
A. Introduction of new vocabulary:
lalaki'
bOpaye
bata'
tawo
balay
B. Simple substitUtion drill.
Teacher Stude t(s)

Dakot ang bilay =v
Dako' and; slay
Gamay Gamay anrs belay
Du'ol Du' ol ang belay
Layo' Layo' ang balay
Nindot Nindot ang belay
etc. (repeat with other place nouns if necessary)

:S--rwscycairv, 7-1^XS37-0
8.5
C. Moving slot substitution drill
TOShAll Student(a)
Doke anililiki. Dakot wunki.
bats DakOf ang beta/.
Gamay Gamay ang beta/.
babaye Gamay ang babaye.
munisipiyo Gamay ring munsipiyo.
Layo' kayo' ang munisipiyo.
klinika -Layol ang klinika
Nindot Nindot ang klinika.
Dulol Dulol ang klinika.
pantalan Du' of ang pantalan.
Gamay Gamey ang pwrita1an
tawo Gamay an tawo..
etc.
D. Conversion dill: students transform Statement into question
Tea h Student(a)
Dako' ang a a Dako' be 7n
Gamey ang beta I. Gamay ba .ang bate?
Layo' ang munisipiyo. Layo' ba ang muniapiyo?
Nindot ang simbahan. Nindot be ang simbahan?
Du' of ang pantalan. Du/01 be ang pantalan?
Dako' ang tam. Dakot ba ang tawo?
Gamay ang klinika. Gamay be ang klinika?
Nindot ang.babayw. Nindot ba ang babaye?
Dako' ang belay. Dako be any belay?
etc.

Hosted for free on livelingua.com
B. Converse on- -response drill: first student transforms
s tatement to question;
recond student gives positive angrier.
leachqr 1.gt S (8)
Camay ang beta'. Gamay b a ang eta 2nd Student s)'
Layo' arg bulangan. O. Gamey ang nataT.
Layo' ba ang bulangan? 0. 'mayo* an bulangan.
Nindot Eng plasa. Nindot( ba an plasa?
Dako' ang-lalaki. Nindot ang
Dakot ba an laIaki? O. Dakoi an lalaki.
Layoff ang munisipiyo. Layo' ba ang munisipiye .
Gamey ang O. Layo' ang munisipiyo.
damay ba ang klinika? O. Gmayang klinika.
Nindot Eng simbahan. Nindot by an; simbahan?
Dt!oI ape; bulangan. O. Nindot an:-; simbahan.
Du' of ba bulangan? 0. Duiol and bulangan.
Dako' ang ang pantalan Mak& ba ang pantalan?
Camay an tawo. O. Dako' ang pantalan.
.Gamay ba ang tawo? 0* Gamey ang tawo.
LayO': ang merkado. Layo' ba aug merkado?
Gamey. ang simbehan.* O. lanyot ang merkado.
Camay ba ang simbahan? 0. Gamay a ng s imbahan.
Deka' ang Oak°, ba an; Imlay? tae Dr.kol ant.
etc.
Conversion-response drill= first student transforms
second student gives negative answer. .statement to question,
Teacher %la Student(s)
Gmnpy &ET-REP. Camay ba ana bate'? 2nd Students)
?,aye' err 7 bulangan. Layo' be an bulangan? Diliriamay- a ng, b
Mindot tag plena. Nindot ba aug plasa? iayo' ang bulanm.
Dili'. Dili, nindot aug plasa.
etc., using structures from
Responce drill: affirmatlre answers cued by nod, negative by headsheke.
leacher 1 A.ISndent(s)-
Gamey 7.577U7re. .Cue 2nd Student(s)
.
Gamae ba aug batat?
Layer' tng bulangan: Layof ba
(nar O. gamafFigW.
Nindot ang plasa. ang bulingani [shake)
Nindot be ang p3 3sa? Dili layo' ang tang=
(shake),
etc.; using structures fromckill- pilit. Dili' nindot ang plasa
18
0.
H. Synonym drill: the student gives woad which means the same as
what the teacher -says.
Y4scher Stuiant(s)
du'ol lay&
dili' gamay dako'
diii' layot du'ol
dili' dako' 3amay
I. Response drill: students.answer in negative and assert the

opposite.
Teaciler Studs t(s)

Mike ha ang bebaye? Dili', dako'. Gamey.
live ba ang bulangen? Dili'. Dili, Du'ol.
Gamy ba ang bata'? Dili' .gamay. Dakol,
Du'ol be ang munisipiyo? Dili'. Dili' dulol. Layot.
etc.
J. Short Dialog
Ginny: Asa man ke, Linda.
Linda: Sa Merkado,
Ginny: Du' of ba angmerkado?
Linda: Dili'. Dili' dutol. Layot.
K. Free variations on drill 0, using du'ol, layot, gamay. dakol,

. and the place names.
L. Introduction of new vocabulary
guwapa
guwapo
ma'ayo
. kugihan
M. Use of new vocabulary:. students say something about a picture of

a boy, girl, ox child.
Picture ttudent(e)
Handsome man Guwapo an "'lalaki.
Doing good Ma'ayo ang lalaki.
Working hard Kudlan ang lalaki.
etc.

-.1,,,,s7p,s,r, ,,,
N. Students ask and answer each. other's questions about various

things. Either English or 0ebuanot
1st Studenp(a) Aist pdent(s)

Guwapa ba ang babaye? O. Guwapn anebabaye,
Kugihan ba ang bats '? Dili', kugihan ang bata'.
Dako' ba ang chair? 0. Dako' ang chair.
Happy ba ang teacher? 0. Happy ang teacher.
Smart ba ang students? Dili'. Dili' smart ang students.
Way° ba ang tawo? -O. Way() ang tawo.
. etc.

.
.Supplement B-9
I. Vocabulary introduced intthe lesson
A. Dialog
ang (a word that 4.ndicates the topic of the

sentence)
ba (a particle with several uses; here it indi-
cates a qulstion that can be answered by
yes or no)
layo' far
B. Drills
batatchild
kugihan industrious, hardworking
dakot big
dlii' '(a negative which negates adjectives, nouns,
etc., and certain verb constructions)
dutol near
may small
guwapo handsome
1.alnki man, boy, male
matayo good .
nindot nice, pretty
II. Cultural NotGa
1. Words derived from Spanish that. apply to people

often have masculine and feminine forms. The
masculine ends in ft-on and the feminine 'ends in
ff-ao, as guwapo and guwapa, malistro and malestra,
Ameilkano a4d,Amerikana.
.. y M....-.

.
4
DIA 00
Ikali.19ng Dia=
Situation: Use ka Peace Corps. Utuatian: kftade Corps Voiunteer

I .
nihapit ea use ka belay aim stopped at a house' to ,sek for

as pagpaniayal utg tubig. water,
Doug (PCV) :. tetaieyol Malayot Hello* (Anybody tome?)

Tiguleng: (busy in the kitcheno . Who's there? Who ere .you?
00.10.3 ka?
Doug (P07).1 i I'm Doug.
Tiguiang: Dayon1.1She comas out Oome in.
and sees.Doug);
Amerikano ka bet Are you en Agarioan?
tiOug (PCV): O. keno ako. Yes, Its. Aseriesiu
4.
, .
47,

Mal tal Pilaw III
I. Pattern: Kinsa ka? Ako si Doug.
A. Repetition-substitution drill: students repeat answer after

teacher.
Teacher Student4s)
Kinsa ka? Ako si Doug. Ako si
Kinsa ka? Babie. Ako si Babie.
Kinsa ka? Bomboy Ako si Bomboy.
Kinsa ka? Esperanza Ako si Esperanza.
Kinsa ka? Gaming Ako si Gamin?,
etc.
B..Response drill: students ask each other's names.
1st Student(s) 2nd S de t(s)

Kinsa ka? si Mir .
Kinsa ka? Ako si Lani..

, Kinsa ka? Ako si. Bill.
etc.
II. Pattern: Amerikano ka be? 0. ilmerikano A°
. A. Fixed slot substitution drill,
Teacher Student(s)
imerikano*-177517 Amerikano ka ba?
PeaceCorps Peace Corps ka ba?
Maistro. Nhlistro ka ba?
Bisaya' Bisayal ka ba?
Pilipino Pilipino ka ba?
Babaye Babaye ka ba?
Tagalog Tagalo:; ka ba?
Lalaki Lalaki ka ba?
etc.
B. Moving; slot substitution drill
Teacher aMicAta
Amerikanoa= . 4.imerikiihr5-6k6;
Peace Corps Peac© Corps ako.
Bisaya' Bisaya' ako.
ka Bisaya ka.
Ma'istro Wistro ka.
Babaye Babaye ka.
ako Babaye ako.
Estudiyante Estudiyante ako.
ka Estudiyante ka.
Lalaki Lalaki ka.
C.2
C. Substitution- response drill: affirmative answers
Teacher la S ent(s) 2nd 5 u ent(s)

Amerikano ka ba? Amerikano 4a a O. Amori ano a o.
Ptace Corps Peace Corps ka be? O. Peace Corps ako.
Ma'istro Wistro ka be? O. Ma'istro ako.
Bisaya' Bisaya' ka be? O. Bisaya' alto,
Pilipiho Filipino ka ba? O. Pilipino alto.
Babaye Babaye ka ba? O. Babaye ako.
Lalaki Lalaki ka be? O. Lalaki ako.
Estudiyante Estudiyante ka be? O. Estudiyante ako.
D. Fixed slot substitution drill: requires amnesiac students
1.9.11112t Student(s)
Amerikah6-54-iko? AmerikanciTrinco?
Peace Corps Peace Corps be akb?
Ma'istro Mhistro be ako?
Bisaya' Bisaya' be ako?
Babaye Babaye ha ako?
etc.
E.lubstitution.response drill: affirmative answers

Teacher 1st allent(s Teacher
Peace C713;73 ako? Peace DliFias ba o? O. Pe7377gps ke.
Bisaya' Bisaya ba ako? O. Bisya' kn.
Pilipino Pilipino ba ako? O. Pilipino ka.
Mh'istro .
Ma'istro be ako? O. Ma'istro ka.
Insik Insik be ako? O. Insik
Babaye Bnbaye he ako? 0. Babaye ako,
F. Response drill: student6 ask and answer each other, using; English
or Cebuano words. answers are affirmative.
Student(s) 2nd Student(s)

iaerikano ka baf 0, hmerikano ako.
Smart ka be? 0, smart ako.
Peace Corps ka be? 0, Peed Corps aka.
Tall ka ba? 0, tall alto.
Asko/ ka ba? 0, dako' ako.
etc.
G. Short dialog: a school child holds a conversationvith Niss Eisen,
Kinsa ka, Mum?

Miss Eisen:*ako si Miss Eisen.
Child: Ma'istra ka be, Mum?
.
Miss Eisen: 0, me'istre ako.

H. Moving slot pubStitution-response drill: affirmative answers
Teacher 1st Student(s) 2nd Student(p)
Peace CorpiUarig babaye? Peace Corps birgEFEabaye? O. Peace Corps ang babaye.
Gamay Gamay ba ang babaye? O. Gamay ang babaye.
lalaki Gamay ba ang lalaki? Gamay ang lalaki.
bate' Gamay-ba ang batas? O. Gamay a ng beta' .
Dako' Dako' be ang bates? O. Dako' ang bate.
bulangan Dako' be ang bulangan? O. 'Mk OAR ng bulangan.
Lay& Layer' ba ang bulangan? O. La yo' ang bula ngan.
pantalan Layos ba ang pantalan O. Layot an, pantalan.
Malay° Ma'ayo be ang pantalan? O. Mateyo ang pantalan.
tawo Ufa ay° be ang tawo? O. Mateyo ang tawo.
ako Malay(' ba ako? 0: Ma'ayo ka.
Kugihan Kugihan be ako? O. Kugihan ka.
babsye Kugihan ba ang babaye? O. Kugihan ang babaye.
Amerikana Amerikana ba ang babaye? 0. Amerikana ang babaye.
I..Moving slot substitution-response drill: people's names, affirmative answers
Teacher 1st Student(s) 2nd Student(s)
Peace Corps ba si Miss Bolan? Peace Corps ba si Miss Bolan? a:Peace
Amerikana Pftraitin.
Amerikana ba si Miss Bolan? O. Amerikana si MissUam,
Mrs. Brown Amerikana ba si Mrs. Brown? O. Amerikana si Mrs
Guwapa Guwapa ba at Mrs. Brown?
maim' O. Guwapa si Mrs. Brown.
Dako' ba si hrs. Brown?. O. Berko' si hi.s. Brown.
Mum Perez Dakos ba si Mum Perez? O. Dako' si MOm Perez.
Mrs. Ruiz Dpkos be si It..... Ruiz? O. Dako' si mr. Ruiz.
KugihEn ..
Kugihan ba si Mr. Ruiz? O. Kugihan si Mr. Ruiz.
J /7dith Kugihan ba si Judith? O. Kuirlhan si Judith.
Gamay Gamay ba si Judith? O. Gamay si Judith.
Pedro Gamay be si Pedro? U. Gamay si Pedro.
Miss. Orat Gamay ba si Miss Orat? O. -Gamay si )!Miss °rats
etc.
25
J. Short Dialog (review):
Brucel WaY01
Chuck: Dayon, lea an ka?
Bruce: Ss merkado.
Chuck:.Layo' ba ang merkado?
Bruce: Dili'. Dili' layo' ang merkado.
Pattern: Dili'. Dili' ako AmerikanO.
A. Fixed slot. substitution drill.
Teacher tude (8).

Dili'. Dilil^akolmerikano Dili'. Dili' a o erikano.
Peace Corps- Dili'. Dili' ako Peace Corps.
dako'. Dili'. Dili' ako dako'.
Pilipino Dili'. Dili' ako Pilipino.
Kugihan Dili'. Dili' ako kuglhanr
ma'istro. Dili'. Dili' ako. meistro,
gamay Dili'. Dili' ako gam ay.
estudiyante Dili'. Dili' ako estudiyante.
Insik Dili'. Dili' ako Insik.
laki Dili'. Dili' ako lalaki.
B. 3ubstitution.reeponse drill: negative answers
IlAghtr
Amerikaio-ki be?
144 :icleel (s) 2nd.Student(i)
Amifikdifo-ki-ba? Amerikano.
Peace Corps Peace Corps ka ba? Dili'. Dili' ako Peace Cools.
Ma'istra .
Ma'istra ka ba? Dili'. Dili' ako meistra.
Guwapo Guwapo ka ba? Dili'. Dili' ako guwapo.
etc.
C. Substitution response drill, cued by head gesture.
Teacher 1st LVA1911t(s) 2nd aulant(s)

Filipino ka Abe? Pilipino ka ba? (hgke) DiTIT.FiXtriiko
Estudiyante Estudayante ka ba? (nod)
Babaye 0, estudiyante ako.
Babbyo ka ba? (nod) o babaye ako.
Bata' Bata' ka ba? (shake) Dili'. Dili' ako bats"
D. Free conversation, using the paUerns:
Os hmerikano Elko,
Amerikano ka ba?
Dili'. Dili' ako Amerikano.
."'+' 4"

VocabularYtouvo:
Dakot Kugihan tnsik
Gamay Ametikano aabaye
Guwa po Biaaya' Sstudiyante
Malay° Filipino lalaki
Matistro
E. Cumulative Dialog:
Ben: Asa man ka?

Dadorig: Sa eskuwelahan.
Ben; 01 Nieistro kit ba?
Dodong: Dili' ako matistro. Estudiyante

Supplement

A. Dialog
ako I (personal pronoun, topic form)

kinsa who.
dayon come in
if (used' to indicate a proper name, topic form)
B. Drills
Amerikano American
.babaye womant, girl, female
Bisayat Visayan 'Derma or thing (the Visayan
Language is Binisayat)
estudiyante student (girl or boy)
Insik Chinese person or thing
mat istro teacher
Main (term of address for female teachers)
Pilipino Filipino person or thing
II. Cultural Notes
A. matayo In this situation matayo means "Is anybody home?"

It is polite to shout this as you wait at the
door or stairs of the house.' When the, occupant
of the house is ready to have you'come in, he
shouts back dayon.
B. Peace Corps - Peace Corps volunteers usually call them-
selves "volunteers'', but Filipinos usually use
the whole for the pert: "In my town there's a
Peace Corps named Jim..."
11,

D
DIALOG
ikatuData 9.11121 fourth, plaos
situation: Si Pedro mi'adto sa Situation: Pedro went to
belay ni Juan, ustIca opaw. house of Juan, a bald (man).
Nakita' ni Pedro .ang amigo Peddo saw a friend of Juan.
ni Juan.
Pedro : He' in man ang tawong Where's the bald man?

opaw?
Amigo: Ang opew ng tawo? Bald man.
Pedro: (N. Yes.
Amigo: Tu'a didto sa (There) at the barber shop.
barberiya.
Pedro: Salamat, ha? Thanks.
Amigo: Walay sapsyan. You're weloonte.

Pa lv_
I. Pattern: He angytawo?
Hatin man si eping?
A. Introduction of now Vocabulary
taro siya hotel

lapis lamina belay
libro artists nanay
sininat mayor tatay
kale sine iro'
bir siyudad
B. Fixed slot substitutiondrill: use new vocabulary
IWO.= Stud ent,(

_Hein man ang tawol
Xatia man ang taro?
lapis Hein mar) ang lapis?
libro Hein man ang libro ?
batat Hain man ang beta'?
lalaki Hein man ang lalaki?
munisipiyo Ha'in ran ang munisipiyo?
etc.
0. Fixed slot lubstitution drill: people's names

Teadielp S dent(s)
Malin most ?aping? Ha' in man s aping?
Carlos Malin man el Carlos?
Pablo Hein man si Babie?
Cartop Haqh man si Carmen?
etc.
D. Fixsti slot isubt4it*pion drill:: mixed nouns
Tosjiiar Studentt(s)
Ha sin man' an111iipls? Hein man a ng lapis?
NOS
Carlos
Ha' in man si Peping?
Hein man si Carlos?
siya Hatin man ang siya?
libro Balla man ang libro?
Juan Ha' in man si Juan?
balay Ha' in man eng balay?
or;74/...41.4ASWAV

12
II, Pattern: At's didto es eel*. .
A. Pied slot substitution drill
la pile alyjent(s)
Tuts didto as Sugbu Tula did o sa Sugbu.
siyudad Tugh didto as eiyudad.
Manila Tu' a didto sa Manila.
hotel Tu' a didto sa hotel.
munieipiyo Tula didto sa munisipiyo.
merkado Tu'a didto sa merkado.
etc.
Bs, SuhstitutionresponWdrill: people's names
Lit (a) T a d n (a)

Hein man I1 arlos? meruao Tula dit ea me do.
Hain man si Carlos? pantalan Tu'a didto 421 pantalan.
Hein man si Carlos? bulangari Tula didto se bulangan.
Ha'in man si Carlos? simbahan Tula didto sa sinbahan.
etc.
C athStitatiOnrikePOrlSe drill: common "nouns"

Teacher 1§tyltont(s) gak 2nd S (s)
Malin min an tawot Herb- man ant t3wo? eiliilelihan tan' to sa
lalaki Hein man ang laliki?plasa eskuwelahan.
beta ' !Win man ang betel? klinika Tula didto as
babaye Ha' in man ang babaye?simbahan plase.
Tu'a didto sa
klinika.
Tula didto sa
eimbahan.
etc.
D. Substitutionftrosponse drill: treed "nouns" and names
Yeapher 1.11:N091A(8) 2nd Student(s

Hein man ang artista?Halin-manang artiste? igisipiyo Tu'a didto sa
lalaki Malin men ang lalaki?
.
slyuded munieipiyo,
Carlos Hein man si Carlos? Sugbu Tula didto se
babaye Hein man ang babaye? hotel alluded.
aria Hein man si Maria? Manila Tula didto ca.
Sugbu.
Tu'a didtosa
hotel.
Tu'a didto as
Manila,

D-3
E. Short Dialog:
Child: Tatay, hatin man si nanay?

Father: Tea didto sa ntrkado.
.
F, Free. expression; students ask each other where their

friends
are, using names or nicknames; the answers, in the pattern of
nuts didto sa can be in Sag lisp or Gebuano.
G. Short dialog:
Dick, to his roomate: Hein man ang doctor's office?

Nike: Tina didto sa Lincoln Street.
H. Free expression: practice using 'ang' and 'sit correctly by

-asking an4 telling 'where things are.
/IL Pattern: Na'a dinhat.sa belay.
A. Fixed slot substitution drill
Teacher S ent(s)
Nata dinha sa-balay. Nate di a sa balaye
lamzsa. Nola dinha' sa lamisa.
siya (chair) Nafa dinha sa siya.
.eskuwelahan Rata dinha! sa eskuwelahan.
sine Bata dinhatsa sine.
etc.
B. Response d rill: teacher asks students a bout t Binge in t he room.
T acher Stud9nt(s)
Ha tin man ang apis? Nee dinha' sa lamisa.
Hein man ang bi!? Nata dinha,' sa lamisa.
Hein man ang chalk? Nea dinha sa blackboards. .
Hatin man ang paper? Nara dinha' as siya.

etc.
C. Chain response drill: students ask each other aboUt objects near
them.
12,1 tud ent, 2nd Student(a)

Hein-man ang nct ebook? Hata dIRE0 ea desk.
Ha' its man ang libro? Nate dinha' sa floor.
Hein man ang glasses? Pea dinha' sa siya.
etc.

I

IV. Pattern: Nita dinhi_na merkado*
A
A. Substitution-response drill
Teacher 1st Student(s) 2nd Student(s)
Hr Ain man si Bill? Ha 'Tr man si bill?
Win man ang doctor? NitraiREI7i7munisipiyo.
Ha'in man ang doctor? Nita dinhi sa munisipiyo.
HO in man ang mayor? Hatin man ang, mayor? Nita dinhi sa munisipiyo.
His' in man ang chief of police? Ravin man aug cp? Nita dinhi sa munisipiyo.
Win man si Oscar? Ha' in. man.si Oscar? Nita dinhi _,5a tunisipiyo.
HO-in man ang post office? Ha'in aug P.O.? Nita dinhi sa munisipiyo?
etc.
B. Response drill: teacher cues response by pointing far away or near.
Teacher Cue Student(s)
Hat in in si. Jing? Tuta didto.
HO in man ang libro? near Nita dinhi.
&tin man si.Jovelita? far Tuta didto.
Ha' in man ang batat? middle Nava
Hatin.man aeg babaye? near Nits dinhi.
etc.
C. Dialog
PCV: Hein man si Betty?
Maid: Tu,a didto s a library.
PCV: lair)) ba aug. library.?
Maid: Du' of lang.
D. Dialog variation: The students vary the dialog.
. PCV: Hatiri man ang irol?
Maid: Ni' dinhi sa front yard.
PCV: Dakar ba ang irol?
33
Maid: O. Dako'.
Pattern: "Adjective" ng )1 "noun"
"Noun" / rig "adjective!
A. Converaloh dtill
Teacher Student(s)
An tawong opaw Ang opawngtawo'
Ang .simbahang dakol Ang dakong simbehan
Ang librong gamay Ang gamayng libro
Aug plaaang berde .Ang berdeng plasa
Ang bstang guwepo Ang guwapong beta'
etc.
Conversion drill
ihticher Stydent(s) ,2nd Stulent(a)

Ang opswirEgE7 Aug opawng tawo Ang tawong opaw
Ang dakong simbahan Ang dakong simbahan Ang simbahang dakol
Ang gamayng libro Ang gamayng libro Ang librong gamay
Ang berdeng plaea Aug berdeng plasa Ang plasang Oerde:
Ang guwapong bate' Ang guwapong bate, Ang.bateng gawapo
Aug dakong einina' Ang dakong"einina, ing sininang 44!
etc.
C. Moving slot substitution drill
Stu a (0).
Ang da ong ro
Aug geig:g " Ang berdeng libro
sinina, Ang berdeng sinina,
gamey Ang gamayng
bate' Ang gamayng beta,
twit() Anggemayng tawo
dako, Ang dakong tawo
merkado Ang dakong merkado
etc.

.
D. substitution-response drill

Teacher. 1st Students) .?.121 AWitak(s) 1st
Hatin man an dakong libro? Ravin manrirEkong libro? i%ng librong dako' 757
berde Hatin man ang berdeng libro? Ang librong berde? 0.
sininat Hain man ang berdeng sinina'? ang sininang berde? 0.
gamay Ha' in mai ang gamayng sinind/Ang sininang gamay? -0.
bat& Ha' in mai ang gamayng batat? kng batang gamay? 0.
tawo Ha' in maa ang gamayng tawo? ang tawong gamay. 0.
dako' Ha' in man ang dakong tawo?. Ang tawong dako'? 0.
merkado Ha' in man ang dakong berkado? Ang merkadong dako'? 0.
B. Substitution- response drill: teacher gives a spoken and pointed cue
Teacher 1st Student(s)
. Cue
Hatin man ang opawng-taw02 Hatin man ang opawng tawo? near Nita dinhi *ng'opawg tawo.
dakong simbahan Ha in man ang dakong simbahan?far Tula didto ang
dakong simbahan
berdeng sinina Hatin man ang berdeng sinina? middle Nita dinhi ang
berdeng zlnina.
gamayng libro Hein man ang gamayng libro? far Tu'a didto ang
gamayng libro.
guwapong bats' Hatin man ang guwapong beta'? middle Naga dinha' ang
guwapong.batato
dakong lapis Hein man ang dakong lapis?' near Nita dinhi ang
dakong lapis.
etc.
F. Moving slot substitution drill
Teacher Student(s)
Nile eigirarig guwapong babaye. Nita dinhi ang guwapang babaye.
.Tuta didto Tuna didto ang guwapong bOaye.
mat istra Tuta didto ang guwapang matistra.
dako' Tulo. didto ang dakong matistra.
iro' Tu'a didto ang dakong.irot.
Na'a dinha' Na'a dinha' ang dakong iro'.
gamay Nata dinha' ang gamayng
Nita dinhi Niga dinhiang gamayng irot.
35
etc.
D-7
G. Dialog
?CY boy: Hein min .ang bebayeng (merikana?
Passerby: 'mg guwapang'babaye?
PCV boy: 0.
Passerby: Tu'a diet sa esicuwelahan.
H. Free expression: students ask each othir where people, things, or

places are, :using the linked adjective and noun. English
Cebuano can b e used.
Ex.: Ha 'in man ang lnetayong restaurant?
Tula didto erg aistayong restaurant.

Supplement D-8
1. Vocabulary introduced in the lesson

A. Dialog
barberiya barber shop
didto there (location far from both the sneaker
and the person spoken to)
hatin where (with present sense)
ha? O.K.? (used at the end of a sentence to
ask permission)
-ng (contracted form of the linker nga)
opaw . bald
seal Mat thank you used less frequently than Ameri-
cans .say thank you)
tawo men (generic term for men and women), man
(in singular applicable only to a male)
tut a there (location far from both the speaker
and the person spoken to)
walay sapayan you're welcome
B. Drills'
4.
artista actress
berde green
bir beer
kalayo very
kalo' hat
dinhal there (1. near the person spoken to 2. not
too far from both .the speaker and the
person spoken to)
dinhi here (1. near the speaker 2. near both the
speakei and the person spoken'to)
irot dog
lamisa table
lapis pencil
libro book
rata there (1. near the person spoken to 2. not
too far from both the speaker and the per-
son spoken to)
here (1. ne:lr the speaker 2. near both the
speaker and the person spoken to)
sine movies
sininal dreds 4
siya chair (the accent on the first syllable)
siyudad city
Cultural Notes
A. Cebuanos frequently use physical characteristics to identify
people whether or not they knoW the person's name. 'mac
are you looking for, the bearded guy ?"
amang w dumb (can't speak) bungoton - bearded
bulhog - blind in one eye

DIALOG
'WA= Riau Fifth, Zags

Situation: Usa ka Peace Corps
Situation: it Peace Corps Voluntec
nakakita' ug lalaki nga
saw a man drinking tuba at a
Nag'inom ug tuba' sa tindahsn.
store. He asked what he was
Nongutana tail unsay iyang
drinking.
Peace Corps: Unsa man na'?

What's that?
Lalaki: Tuba' ni.
This is tuba.
Peace Corps: Lamil be, icana'?
Id that good?
.1salakil 0. (slurp) lami' kalayo. Yes. (It's) very good,

,,E1
DRILLS FM DIALOG FIVE
1, Structure: Unsa man ni? Sinina' na'.
A. Response drill: teacher cues by pointing to objects near her.
Teac er(pointing) Student(s)

nsa man ni? STRIFIT na.
Unsa man ni? Libro na'.
Unsa man ni? Siya nal.
Unsa man ni? Lapis nal.
etc.
B. Response drill: student indicates an object near him and ask
another student what it is.
1st Student(s) Studrt(s)

pmgran
Unsa man ni? Desk nal.
Unsa man ni? . Picture nat.
Unsa man ni? Libro nat..
etc.
C. Response drill: teacher indicates object near student
Teacher(pointing) S u (a)
UW7g7an na'? na ni.
Unsa man na'? Libro ni..
Unsa man nat? Lapis ni.
etc.
D. Chain responsp drill.

st Student (s) 2r St4lent(s)
se man na'? ;WS
Unsa man na'? Lamisa ni,
Unsa man na'? Glasses ni.
etc.
L Response drill: teacher points to objects far 'away from everyone

in the room.
Teacher .
itiltak(s)
trirsdriiaun to? itahoy to.
Unsa man to? Balay to.
Unsa man to? Bintana' to.
Unsa man to? Pultahan to.
etc.
ti

E-2
F, Response drill: teacher points to an object and asks what it is.

if pointing is too vague or does not allow enough control,
use picture, cues.
Teacher, Ataiall(s)
Unsa man nal? lapis ni.
Unsa man to? Kahoy to.
Unsa man ni? Notebook na'.
Unsa man ni? $iya nai.
etc.
G. Free expression: students ask each.other what objects are.
II. Pattern: Kini ang bongbong;
A. Introduction of new vocabulary
boagbong kusina
kuwarto sala
B. Fixed slot substitution drill
Teacher St e t(s)
Kini ang bong Kini ang ng ong
kuwarto Kini ang kuwarto.
libro Kini ang libro.
kusina Kini ang kusina.
sale Kini ang sale.
lapis .
Kini ang lapis.
munisipiyo Kini ang munisipiyo
etc.
C. Substitutionftconversiond.ill
Teacher 1st stud (s) 2nd S udent(s)

Kini ang simbahan. Kinini 0 mba an. SimbaSiin
pantalan Kini ang pantglan. rantalan
beta Kini ang bata'. Bata' ni, .
Amerikano Kini ang Amerikano. Amerikano ni.

siyudad Kini ang slyudad. _Siyudad ni.
Kusina Kini, ang knsina. Kusina ni.
etc.

E3
D. ConVeraiondrill
T a §tudent(s)
as nat . Karla / ang lalaki.
Babaye nat. Kann' ang babaye.
Kalof, nal. Kanat ang
Lamiss nat. Kanat ang
Bongbong Kanat ang bongbong..
etc.
E. Free expression: students talk about things near them and near
the people they are talking to. This can be done in a
chain,
1st Student:'Kini ang lapis. Kana' ang siyal

2nd Student: Kira sag aiya. 'Canal ang lease."
3rd Student: Kini sue lamisaw Kanat anblackboard.
4th Student: Kini ang bXackboird, Kanal ang notebooks
etc.
F. Fixed slot.substitution drill: teacher cues by pointing or with

Words, or both.
Tea liar. Otude p(s)

ladto ang kahoy, Kadto ang ahoy.
bintanef Aadto ang bintanat
pantalan Kadto ang pantalan.
eskuwelahan Kadto ang eskuwelahane
babaye Kadto .ang babaye,
etc.
G. Moving slot substitution drill
TiocOet Students)
Kini ang babaye. Kini ang babaye.
libro Kini ang libro.
Kanak Kana{ ang libro.
klinika Kana' ang klinika.
Filipino Kane ang 411pino4
Kadto Kadto ang Filipino.
kahoy Kadto ang kahoy.
bulanga n Kadto ang bulangan.
Kin' Kini ang bulangan..
kusins Kini ang kusina.
etb,

Er4
H. Chain response drill: student points' to an. object and asks
another student what it. IAN
Stuz nt(s) 2nd. S.u.dent( s)
Unsa man n ang apts.
Unsa man to?. Kadto ang kahoy.
Unsa man ni? Kana' ang
etc.
I. Free dialog exchange: students can find out new' words from t he
teacher using this Method,
Student: Unsa man.na'?

Teacher: Kini?
Student: 0 kanat.
Teacher: Kini ang sapatos.
.
III. Pattern: Kini si Maria.
A. Moving slot substitution drill
Teacher Student )
Kini si Ana.
Juan. Kini si Juan.
Kadto Kadto si Juan..
Kana t Kana' si Juan.
Jovelita Kana' si Jovelita.
Kadto Kadto si Jovelita.
etc.
B. Response drill: teacher points and asks
:reacher, Student(5)
Kinsa man.na'? Kini at John.
Kinsa man ni? Kini si Robert.
Kinsa man to? Kadto si Ellen.
etc.
C. Response drill: student uses intonation for asking the same
question a second time.
£'eacher Student(S)
Kini ang m% Unsa man na'?
Kini si Rebecca. Kinsa,man na'?
Kadto si Mary. Kinsa man kadto?
Kane ang bintana'. Unsa man ni?
ate*

E 5
D. Dialog: a Schoolboy introduces his ECV teacher to his mother.
Carlos: Nay, kini 01.Mk!. Taylor.
Mother: Matietro Ica bar sir?
Mr. Taylor; Os ma'istroako.
Mother: 'Bright ba si uarlos?-
Mr. Taylor: Or 'bright' kasayo, Nang.
E. Dialog: two bench - .sitters dicuse tvp passing PCV's.

One crony: Kinsa man kadta
Other crony: A, kadto ang Peace Corps.
One Crony: Asa man to
Other crony: Sa eskuwelahan.
F. Free expression Students describe pictures shown to them by the

teacher. They use as many patterns and as much vocabulary
as they know.
Ex. Dicture-of a boy on the wharf.
he teacher, if the student has trouble can guide by
asking a question. The parentheses indicate questions
which may be asked lf neceftprx, and the possible ahswors
to those questions.
Teacher St a (8)
tKinsa kiniti Kini si re o.
Mbar, ba ei ?redo?) (Dilif. babaye si Fredo)
Lalaki si ?redo*.
(Dario' .ba si Freda) 0.) Delco' si Fredo.
(Buwapo be si Fredo?) O.) Guwapo si Fredo.
(Estudiyante ba si ?redo?) Dint.) Dili' estudiyante si
Fredo.
Ma'istro si Fredo.
Fa' in man si Predo?) Tu'a didto si Fredo SA pantelan.
(Gemay be ang pantalan? Dakof ang pantalano
etc.
IV. Pattern: Kini ba ang merkado?
Kini be sj. Julia?
A. Conversion expansion d rill.
Teacher Student(s)
Kini ang merkado. Kini be ang merkado?
Kini ang kusina. Kini ba ang kusiria?
Kit*1 ang bate Kini be ang bate'?
Kini, ang plass. Kini ba ang plasa?
Kini ang Insik. Kini ba sag Insik?
Kini ang lapis. Kini ba ang lapis?
Kini ang einiriarq Kini ba ang sinina?
etc.

E-6
B. Conversion...response drill
Teacher la Pludiat ( 6 )
Kane' ang merkado. Almdlat(s)
Kan& ang merkado. Kana a ang.merkado?
iro' Kane' ang iro ' . Xana' ba ang iro'?
bir Kane ang bir. Kanal be ang bir?
etc., continue as in IVAA
C. Cohversion..reiponse drill
Teacher .
1st S d (8)-
Kadto ang siyudad. KaTfo ang s yudad.
25A,Stuftnt(st
Kadto ba ang siyudad?
kahoy' Kadto end kahoy. Kadto be afig kahoy?
etc., as in .IV..A
D.' Moving Slot substitution drill
loshat .
St4doht(s)'
Kini be afg755figbong? Kini be ang bongbong?
Kadto Kadto ba ang bongbong?
Ricardo Kadto ba si Ricardo?
Kahon Kadto ba aug kahon?
Kane Kane ba ang kahoy?
Kini Kini ba bug kahon?
sala Kini ba ang sale?
Kane Kane' be ang sale?
Ramon Nana' ba si Ramon?
Kadto Kadto ba si Ramon?
etc.
E, Response drill: students make their

on question, using the word
the teacher gives. Affirmative answers.
TeachAr la Student(s) 2nd S u (s)
in Kini be ang kuwarto? 0. MEI aug warto.
kana' Kane ba ang notebook? 0. Kanarang notebook,.
Kadto Kadto ba si Raul? 0. Kadto si Raul.
Kadto Kadto ba ang trap? O. Itadto ang trek.
etc.
F. Dialog
Pedro: Hein man si Nhnuel?

Tony: Tuta didtom Manoling's Store.
Pedro: Kadto ba ate Manoling's Store?
Tony: 0, kadto durol katayo.

.04
G Free e*pression udents ask about objects in the room, pictures,
. etc., using the pattern:
lanai ba ai Ruth?
o
and the.short answer:
0, si Ruth nal.
V. Pattern: Dili' kini ang merkado,

Dili' kini si Julia.
As Moving slot drill
Teacher tu 4s)
Dili' kini ang merkado. Dili' .k amerkado.
pantalan. Dili' kini ang pantalan.
kana, Dili, Iona' ang. pantalan.
babaye Dili' kanal'ang babaye.
Recto Dili' kana' si Recto.
libro Dili' kana' ang
Bebe Dili' kana' si Bebe.
kadto Dili, kadto Si Bebe.
kahoy Dili' kadto ang kahoy.
etc.
.
B. Response drill: teather puea by head gesture
. Teac
Kini ba ang api$1 (yes) 0. Knaitig:tga.
Kadto b a ang kusina? (no) Dili'. Dili, kadto.angkusina.
kana' ba ang sip? (yes) 0.Kana' ang siya.
etc.'
C. Response general. questions
12§S. S ud n (a) 2nd Itacleat(8)

. Siya ba na 0. 3iya kini.
Lapis ba to? Dili'. Dili' to lapis.
Bongb9ng ba ni? 0. Bongbong nat.
etc.

Supplement. E.a
I. Vocabulary introduced in the leison

A. Dialog
kanat that (object pronoun for something near

person spoken to. 2. something not too far
from. both tile speaker and the person spoken
to)
lamit delicious, nice
unsa what
B. Drills
bintana t window
Anfiabong wa 11
kahon big box
kahoy wood, tree, firewood
kusina kitchen
kuwarto bedroom
dilay (porticle with many uses; here it.is used
to express surprise; thG speaker has learned
sons thing he hadn't known before)
pultahan door
sala livingtoom
.
II. Cultural Notes
A. Tubas is an alcoholic drink made from the sap of

'the coconut pal..
B. Trak, from the English word truck, means bus.

DIALOG
,
11...almta ma. Dia lop; Sixth Dialog
e. Situation: Si Natio ug si Ben Situation: Mario ant; Ben met in the

E
nagkite ea pantalan. Si Mario wharf. Wrio was carrying a big box.

nagda]a ug dnkong kahon. Si Ben was carrying fish, Ben ask
Ben nagdala ug isda,. Nangutana whet Mario was carrying.
si Ben Unsay gidala ni Mario.
Bent Unsa tan na'? *What's that?
Mario: Xining dakong kahon? This big box?

Ben: 0. Kanang kahon. Yes, that box.
Mario: Sant' (Whisper) Sssstl 'Blue Seal' c carets!
'Blue Seal' cigarets:
Ben: Uyl Siugtler La ditay! Ch, you're a smusftlert

F-1
pRILiq Foa DiadoG SI
I. Pattern: "demonstrative' and linkar Inca) and 'noun!
A...Moving slot substitution drill: sentence fragment
Teacher Student(s)
kining ka on kiningaiT'ssrnr.
bata' kining batal
kaha' anangbatat
kadto kadtong bats'
kahoy kadtong kahoy
balay kadtong balay
kini .
kinin(; belay
lalaki lalaki
Dana' kanang lalaki
kadto kadtong lalaki
etc.
8, Expansion drill: students substitute 4kinit and 'ingl for gang'
Teacher Student's)
'Dakof aniTEEE: Dako' krarEahon.
Ganiay ang kahoy. Gamay kining kahoy.
Nindot a ng plasa. Nindot kining plasa.
etc.
G. Repeat Isai using Ikana' ang ang then Ikadtol and Ingl
r as the expansion.
D. Haying slot substitution d rill
Teacher Student(s)
Dako' kining Dako'
Gamay Gamay kining kahon.
trot Gamay kining iro'
kanal Gamay kanang iro'
kalo' Gamay kanang kalo'.
kadto Gamay kadtong kale.
Nindot Nindot kadtong kalol.
sininal Nindot kadtong sinina'.
kini Nindot kining sininal.
etc.

N

E. Integration drill
Teacher Student is)
Kahon kint7715WE'. Bake), kining kahon.
Ira' kana, Gapay. . Ggmay kanang
SininaL kadto. Berde. Berde kadtong
Babaye kana,. Ouwapa Gilwapa kanang babays.
. Bata' kini. Near,. Malayo kining batal.
Lalali kadto. Amerikano. Ardarikano kadtong lalaki.
etc:-
F. Exparisionrisponsedeill, chance the given Etatement to the interrogation:
affirmative answers
Teacher . 1st Stedient(s) 2nd Student is)
PakoTTfrimig kahon. .111pkolThrkT. rEirkahon? 0; dakoTTanang kahon.
Gray kining kahon. Camay ba kining kahon? 0; almsy kanang kahon.
.Gamay kining iro'. Gamay ba kining ito*?' 0; gamy kanang- iro'.
I4a I ayo kining Ira°. atlayo, ba kining ire? 0; ma' ago Aanang iro * .
Ma ayo kanang iro'. Matayo ba kanang irort
, 0; ma lay° kining iro ' .
Ma f.ayo kanang tuba,. Ma , ayo ba ken ang. tuba*? 0; ma 'ay° kining tuba' .
Land., kanang tuba' . Unit ba kanang tuba'? 0; leaf kining tuba*.
Laurit kanang aininate Last ba kanang sird.na? 0; lamit kinirig airline.
kanang'sinina'. Nindot ba kanang sininat? 0, nindot kininesinina
49
Supplement F-3
I. No new vocabulary was introduced in the lesson .
. II. Cultural Notes
A. blue seal Blue seal cigarets which are supposedly

made and taxed in the United States. They
are smuggled into the. Philippine's and
thus avoid the white Phi lipoine tax stamp.
ftlillue Sear! 1:s regarded as a seal of quality.
U.S. products find a ready .market in the
Philippines; blue seal cigarets and alco-
holic beverages top the list of popular
U.S. products. Other goods, chiefly in the
manufactured categpry are referred to as
"state- side" commodities, and are quite
popular. Smuggling of these goods into the
Philippines is an unceasing problem for
local customs.officials. Read any article
in the Free Press about smuggling.
51)
G1
DRILLS, FOR pIitLOG SLVEN
I. Pattern: Kinsa and topic phrase
tambok abogado
niwang mayor
teas mubo'
Teacher Student(s)
Kinsa kining Kinsa kining tawo?
kana' Kinsa kanang tawo?
Kadto Kinsa kadtang tawo?
etc.
C. Moving slot substitute drill
Teacher .Student(s)
Kinsa kining tawo? Kinsa kining .tawo?
bate Kinsa kining Bata'?
kadto Kinsa kadtong bata'?
babaye Kinsa kadtong babaye?
kanat Kinsa kanang babaye?
kini Kinsakiningbabaye?
lalaki Kinsa kining lalaki?
etc.
D. Fixed slot substitution drill
Teacher Student(s)
Kinsa.kanang tawong tcmbok? Kinsa Hang tawong tambok?
.
niwang Kinsa kanang tawong niwang?
gamay Kinsa kanang tawong Ramey?
kugihan Kinsa kanang tawong kugihant
deice Kinsa kanang tawong dakot?
tatas Kinsa kanang tawong teas?
guwapo Kinsa kanang tawong guwapo?
etc.
WHO, WM, A' ^,

Ynk
2,4 +
4,04474A7Z.3,
E. Moving slot substitution drill,
Tmber ftWAMS311)
Kinsa -Tiriiiongtambok? Kinsa kiffiht-fawong tambok?
kikanani Kinsa kining tawoag tambok?
niwang Kinsa kining tawong niwang?
bats' Kinsa kining Wang niwaag?
kadto Kinsa kadtong batang niwang?
lalaki 'Wm kadtong lalaking niwang?
teas Kinsa kadtong lalaking teas?
babaye 4inss kadtong babayeng teas?
kane' Kinsa kanang babayeng to
eta.
II.Pattern; Kinsa siya?
Unsa siya?
A. Chain response drill,: one student points to someone and asks

another student the question; continue around the room.
slaIptu4ent(s) Studeny(a)
Kinsikanang tawo? Siya s uatt"
Kinsa kanang babaye? Siya si Ginny.
Kinsa kanang lalaki? Siya si Doug,
etc,
B. Substitution response drill: 2nd Student(s) use any appropriate

name.
!Maar Xst,Student(s) 2nd ent(s)
Kinsa anang tawo? Kinsa kanang'tawo? Styria oe
batd/ Kinsa kanang beta'? Siya si Fred.
kining Kinsa kining bata'? Siya si Rolando.
babaye Kinsa kining babaye? Sila si Becky.
etc.
C.. Reduction drill
Teasr ud (s)
Unsa lna siya? nsa nat siya?
Ikea kadto siya? Unsa to siya?
Unsa kini a iya? Unsa ni siya?
D. Response drill
1na
61414for (1) I41411C 24d S e (3)
Unsa na aiya? Malistro Ma tistro s ya.
to Unsa to siya? mayor Mayor, siya.
ni. Unsa ni siya? ostudiyante Estudiyante siya.
to Unsa to a iya? abogado Abogado siya.
etc.

0.3
E. Moving slot substitutiondrill: use as much appropriate
vocabulary as possible. .
Teacher AW41941(5)
'Wrestler' siya. {Wrestler' siya.
Tambok Tambok sip'.
ka Tambok ka.
Ito TainbOk ko .
Niwang ; NiWang ko.
Than
siya Niwang siya.
Abogado. . 4bogado siya.
Mubo' Mubo'. ye .
ka Mubd ka t
K Kugthan ka.
etc.
F. Dialog
Caridadt Ktnaa kanang tawong to

Fay: Kanang.imerikano?
Caridad: 0, kinsa na' siya?
Fay: Siya si Michael. Peace Corps stye sa*Ormoc.
G. Free expression: students describe theftelves, the people.

they're talking to, and the people they're talking abOut.
Teacher sets the pattern.
Ako si Jack.
Eatudiyante aka.
Ikaw si Miss Castro.
Mhlistra
Siya si Richard.
Estudiyante .
iimerikano stye.
Teat; ka'ayo siya.
etc.
F.
III. Pattern Guwapa be el Missleyee?.
0. Quwapa siya.
Dili'. Dili siya guWapelp
4. Reduction drill
!Milk 4900(110)
Quwapa ba Reyes? Ouwapa si?
Klgihan ba si Juan? . Kugihan be' siya ?

.
Tales ba si Pedro? Tatas ba s iye?
Tambok ba si Pita? ,
Tambok be 'stye?
Kiwang be si Mariano? Niwang be siya?
Mubo' ba si Pedro? .Mubo' be s lye ?
etc,
B. Reduction drill
22APIRE Student(s) gag' s)

Mao' MubebeliirRta'? Mubo ' ba. e a
Niwang ba si Jack? Niwang ba si Jack? Niwang be siya?
Tambok ba ang irol? Tambok ba amirol? Tambok be siya?
Ta'as be Rachel? Teas be Si Rachel? Teas ba eiya?
Kugihan ba si Bill? KUgihan be si Bill.? Ku ihan be siya?
.Guwapa ba ang babaye? Guwapa ba ang babaye?
etc.
Gpa
be siya?
C. Response drill: a/II/native answers
T n *tuplenp(s)
Amerikano be s ye? 0. Amerikano siya 6
DA& ba si Ferdinand? 0. Dako' siya.-
Ma' intro be siya? 0. Ma tistro s iya
Abogado be si mt. Bongato? 0* Abogado eiya.
Gamey ba siya? 0. Gamey stye.
etc.
D. Response drill: negative answers
Teacher
Tg
Guwapa be s iMary Poppins?
Mayor be si mt. Corte? ez?
baba y
Mubo' ba si Ginny?
Tambok be si Lent?
Dili'. D
Dili'.
Dili'.
(s)
s ya guwapa.
Dili'. Dili' siya mayor.
Dili' siya teas.
Dili'
Dili'
siya muboi.
siya tambok,..
Gamey ba ang bite? Dili'. Dilit siya f:maK;
Kugihan be ang .1aleki? Dili'. Dili' siya gi n.
etc,
E. Response drill...miked answers cued by gesture
lush=
Deka' ba ang tawo?
gal (0)
yes 0. Deko s ya.
Gamey ba si Lita? no Dili'. Dili siya gamey.-
Tates ba ang lalaki? Yes 0* TOtta siya.
Kugihan be si Mary? no Dili' eiya kugihan.
Mubo' ba ang babaye?. no Dili'. Dili' siya mubo'.
.
etc.

F. Free expression: teacher askt questions aboUt pictures or people.
Studenti answer: . loft

Ex.: Kiwis Nan 140,
fOnsCuan siya?
Teas be siya?
Battu man siya?
etc.
G. Free Expression: a student asks as many questions 410 he can

about a picture or a person. Other students answer.
R. Teaoher presents a situation in-English, and the students

.make a spontaneous%dialog to suit the
situation. .
For example: an woman who cannot see. confronts a Peace

Corps Volunteer end milks h4m about himself.
,
etc.
IV. Patterns Kinea kenang mga babaye?'
Sila at Baby ug si Petra.
k, Dielog .
Roberto: Kinsa kelvin mg.a babayeng niwang2

Pedro; Si3.a si Barbara Peres ug si Celia hodrigues.
Roberto: Unsa kanat snot
Pedro: Mga, model' sila sa Manila
B, Expansion drill: fragment

. ..
Teacher *1.9nt(15.)
tawo mga taWo
babaye mga babape
bats, saga bate
lamis0 toga ludas
Amerikano up Amerikano-
, matistro mga, matistro
lalaki mga lalaki
etc.
Co Response' drill: teacher

she pictures of objecta and people;
students name. object, using mga, if there is. mere
than one object.

De Expansion drill: fragment
12Alhat (s)
kanang bate' kanang raga
kihing tawo kining mga tawo
kadtong bintana kadtong mga bintanal
kanang kahoy kanang mga kahoy
kadtong babaye kadtong mga babaye
kanang abogado' kanang mga abogado
etc.
I. Expansion drill
Student(s)
IaiplftE
kanang-44-6bogado Kinsagmga abogado?
Kinea kadtong nga taw041
kadtong mga tawo.
kining mga babaye Kinsa Mining mga babaye?
kadtongmgalalaki Kinsa kadtong mga lalaki?
kanang mga Amerikano Kinsa leaner% mga limerikano?
kiningmgabatal Kinsa kining mga bats'?
etc.
F. Find slot subotitutionwreaponse drill: alternate man a women
laubst
audjavo .gia 2 (a)
Elmo .kanang mga tawo? Kinsa kanang mga tawo? bob /Pete Sila d o ug
si Pete.
kadto Kinsa kadtong mga babaye?Betty/Petra Silo si
ug Si Be*
Petra._,.a.
kinl Kinsa kining mga tawo? Boy/RuilgAlt

dy S 80Y tri
Ai al Rudy:
lama Atha' kanang mga babaye? Fely/Maita Sila si
Ary ug si .
littiria.
kini Kinsa kining mga tawo? Manoy/Sildboy Sila si
Manoy us si
Bimboy.
etc.
O. Chain response drill: teacher points to two people; one

student asks another student who they area Students
answers; continue around room.
Kinsa Eft? etc.

ti
Sila si arc ug si Joan.

G7
V. Pattern: Unsa kale' sila?
. Mga ma sistra
A. Substitution-response drill
§tudeilt (a ) and /t1- t( s)

Unae kanal aila? abogadO Mga aboado-iiia.
Unsa kana' aila? Masistra 14g4 mas istra sila.
Unsa kana, oils? estudiyanto Mga estudiyante sila.
.Unsa kana' Gila? Amerikano Mga Amerikano sila.
Unsa kana' aila? Ineik Mga Insik sila.
Unsa kana'sila? Filipino Mge Pilipino sila.
etc.
S. Expansion drill
TOpcher
6t14440(s)
Estudiyante siya. Mga eatudiyante sila.
Amerikano Mga Lai rikeno sila
MOor Mga Mayor ail..
Batas ssiya.
iya. Mga bate' sila. .
Pilipino Mga Pilipino

Babaye alga. Mga babay sila.
etc.
Co Substitution-response drill: teacher tuxes pronoun with number

of fingers.
(s). a (p)
Unsa ana siya? Inst Insei s
rive fingers) Unsa kana' silt ?; ma,istra Iga ma'istra sila.
one finger) Una& kanas siya? Peace Corps Peace' Corp; iya.
four fingers) Unsikanal sila? Peace Corps Mga Peace cOrps
si144p
etc.
VI. Pattern: Mga tafistra bi si.Miss Reyes ,ug si Miss Untenaii
O. malistra ails.
Dili Elltis sila mgs masistra.

B. Reduction-substitution drill
§tudent(s) ad mildews)
Ricardo Ma' istri) b t si Ricardot Ma' intro ba siya?
Ellen cnd Jane Mga Ma' Tatra. be si Ellen ug si Jane? Mga meistra be Bile?
Roberto. Manstro ba si Roberto? Matistro ba.siya?
Bill ang Pete Mga matistro be si .Bill ug si Pete? Mga matistro be sila?
etc..; change matistro to other professions 1.
or nationalities
G. Guessing game: teacher gives a name-or several names and the students try to
guess the profession, nationality, or characteristic of the
people named. .
For example: teacher is thinking of the name Bill.. Bill is
a student.
(Only one answer should be correct.)
Teacher t Te -ct=r
-DI= Ma'istro ba si 11?
Kugihan ba si Bill?
Dllit.' Dili siya malistro
Dili'. Dili! siya kugihan. '-
Estudiyante ba at Bill? O. Estudiyante siya.
Fely ug Corazon MBA abogado ba sila? DOW 4141poso4ged..
etc.
D. Substitution-response drill:: negative answer
Teacher la Stude t (s) t(s)
Kugihan (Mga) Kugihan ba Dili' Dili' si nal kugthan
Ma'am (Mga). Way() ba Gila? Dili". Dill' sila mga) =Ono.
Lalaki Mga lelaki ba sila? Dint. sila age Maki.
Estudiyante Mga estudiyante be sila?. Dili'. Dili' sila estudiyants.
etc. .
58
G9
.116 Picture drill; Students talk about pictures of people: They
say several negative sentences before saying
an affirtkative one.
ixample:- a picture of some boys playing:
Dili' .ails tales (taas).
Dili' ails alga ma' intro.
Dili,. silo zap babaye.
Dili! ,silairagi) kualhan.
Mgt estudiyante el le.
etc.
P. Guessing game: students take all parts. Play the same way
as in .

,sueArl."."4.114kWer......
Supplement G-10
I. Vocabulary introduced in the lesion
A. Dialog
Manila the largest city in the Philippines

siya he, she (personal pronoun, topic fan)
(accent on the last syllable)
tambok fat
B. Drills
abogado lawyer
.mayor mayor
mubot short
titwang thin
sila they (personal pronoun, topic form)
tams tall, long
II. Cultural Notes

A. The words poli3 for police and mayor, with a Visayan
pronunciation, for mayor have been borrowed from
English and Spanish.
B. Some adjectives form the plural by the addition of the

consonant net at the end of the first syllable.
taus tagtas
dakot dagkot
mubot - mugbot
lapad lagpad,
gamay - gamey
C. Boy is a common nickname in the Philippine; it is
usually given to the first son.
Baby is a nickname given to a young female child, in
a family.
D. mga pluralizes substantives. It does not replace the

topic or object indicator:
ang lapis the pencil
ang mga lapis the pencils
sa mga lapis the pencils'

DI LOG
Ilinagas Riau id= kialcas

Situation: Si Norma ug si Rolly Situation: Norma .and Holly
.116004kod as garden. iilabay were sitting in the garden.
ang usa ke lalaki. A man'went by.
Norma: Sus: Kaguwapol Kinss Wow! How handsome'
man nal siys? Who's' he?
Holly: Siva si Fernando. He Fernando
Norma: ba stye palikero? Isn't he'a playboy?
Holly: Dili!. Dili' sip No. W' isn't a playboy.

palikero.

7 1'
t.
MIA golaidd
I
Pattern: Diii' ba piya Paiikero?
Dili'. Dili' siya
A: Fixed slot substitution drill
,Teachn ptvdeni(s)
Dili' basiya palikera? ba s ye-paliketo? .
estudivante Did, t ba siya estudiyante?

kugihan Dilitba siya.kugihan/
abogado b9 siya abogado?.
Mateyo Dili' ba siya ma'ayo?
Filipino DOS.' ba'siya Filipino?
etc.
B. Substitutionreeponse drill: negative answers
Tqachcr VADAdant(s) 2zig. Stud0,t(e)

bs. siya palikero? Dili ! be- siya palikero?Dilit -6Dili sirs palikero
Ineik Dili' be siya Insik? Dili' Dili siqa Inaik.
guwapo Dili' ba siya guwapo? Dili' Dili' stye gutapo..
..abogado Dili' ba stye abogado? Dili' Dili' sir) abcgado
ma'ayo Dili' 150 aiya ma'ayo? Dili' Dili' siya ma'ayo.
dako' Dili' ba. siya .dakol? Dili' Dili' siya dako'.
etc.
C. Substitution-response drill: affirmative answers
:matt d ts) Zati (s0

abogado Dili ba, pip bogado? abogado s
mayor ) Dili' be siya mayor'? Mayor aiyf
tat as Dili' ba siye talTato?. Was -Wei
Filipino. Dili' ba siya Filipino? Pflipino siya9
Dail be siya mibolt maestri*
babaye Dili' ba siya babaye? Babeyel'aiya#
etc.
Substitutionresponsa drill= apawirs.cupd by baadisaturas
Teacher, ljecgtudenVs)..
palikero Di be siy* pelikero? Eheir ) Piffigeft
matistre Dili' be siys melistre. she isn't) Dili'. Dili' 81341
matiatrs.
uwapa Dili' ba siya swaps? (ohs, Ouwap stye.
tgeas Dili' ba eiya tataal the tsj Teas We.
ate.
t. .

II. Pronoun d rails;
A.Fixod'stot sUbstitUtion drill
TAASIIMEE Atacitakts) -
ba siya pa ikero? Dili' ba siya palikero?
sila Dili' ba sila palikero?
-ka ka ba palike.ro?
aka Dili' be ako-Pilikerow
siya ba siya palikero?
ako Dili' ba ako palikero?
ka Dili' ki 141 Palikerot
.sila' Dili' ba sila palikero?
etc.
B. Response drill:'affirmapive
Tochkr ptuderrkt et)

Dili' ba siya palikero? Patikero siya.
Dili ba ails teas? Teas. (tag-as) silt'.
Dili' ka. ba- ma'ayo? !Way° ako.
Dili' be *Ito niwangt Miwang ka.
DEW ba diya guwapo? Guwapo. siya.
ka ba Amerikano? Amerikano ako.
Dili' ba sila Pilipino? Filipino silae
Dili' ba ako malistra? Matistra ka.
etc.
C. Response drill: negative answers
USW
Dili! be. sir, eetudiyante? Dili'. Dili' siya esiudiyantes
Dili! ba' ako unfayo? Dili! Dili' ka matey°.
Dili' ka ba Filipino? Dili'. Dili' ko
Dili! ba sila abcgado? Dili'. Dili' sila abogado.
Dili' ha ako tafas? Dili'. Dili' ka ta'as.
Dili' ka ba mubo'? Dili'. Dili' ako muhote
etc.
D. ResPonse drill; mixed answers

t(e)
Dili' ba ako nsik? no Dill'; Di i a Irisik.
Dili' ba siya mayor? yea Mayor .41tei
. Dili'lba sila.guwspol Yee . Guwapo oils:
Dili' ka be palikero? no Dili ko palikero.
Dili' ba sila'Amerikono? yes Amerikano.sila.
Dili' ba ako.ta!as? no Dili'. Dili' ka ta'as.
etC.

E. Substitution-response drill: cued bylord, picture* and head gesture.

Teacher 1st Student(s) Cue" 2nd Student.(s;
Dili' ba iiiTTglikero? Dili' ba p3likero? yes: Palikerof-irya.
sila (ma'istro) Dili ba sila malistro? no. Dill'. Di ii ! slia matistro
ako (kugihan)
ka
ba ako kugihan?
Dili' ka ba babaye?
yes Kugihan ka, ,.
(babaye) no Dili . Dili'!, ako babaye.
sila. (iiiwangl Dili' basila niwang
etc.
no .Dilit.' Dili' silo -niiitang.._
F. Frep expressions ,student asks a negative question
beginning with b 0.0041
For example,, as student Indicates two other stulePti3.4th his
he asks a third the question! band,
ba :sila to as?'
III. Pattern: Nita.ba dinhi si Daltd?.
Nita swig. diphi.
Ni'a ba eiya dinhi?
Substitution-correlation drill
. .
Teacher Student(s)
Naga dinha I Ai. David. Na la Try ha David.
dirito si David.
Nita Nita dinhi si David.
eta.
B. :Reduction-transposition drill
Teacher
a Student(s)
dinhaer717D;Vit. Na' a irrya sdinha I
Tula didto et Maria. Tula
gate dinha' si Trish. siya didto.
Nita dithi si Marty.
Na' a eiya dinha'
Tuts didto si Pete.
Ni la siya dinhi.
NO, Tula siya didto.
dial. Si Julia: Ni'a siya dinhi.
etc.
64
C. Moving slot (correlative) substitUtion drill
Naladinhavid.
Tula
S9121arl
Nale=si
Student(s)
David.
Tu'a didto si David.
siya Ws siya
Ni'a Ni'a siya dinhi.
si Juan Nita dinhi
Tula Tufa didto si Juan.
siya Tula siya didto.
-Na'a Nala siya dinhee
si Ginny Na!a difihat iiGinny.
etc.
De Responie drill: affirmative answers
Teacher Studs
Na'a ba dinhe 'si Betty? 0,-Na a s yaNdinhe.
Nita ba dinhi si ixturo? O. Ni'a siya dinhi.
Mita ba didto si Manuel? Os Tula sip 4idtos
Nita ba dinhi si Fedring? O. Nila siya dinhi.
Nala ba dinhal si Vincente? 0. Na'a siya di iei.
etc.
E. Transposition drill
Teacher Students)
Na'a ba inha si Cleofe? NalaWsiya dinbil?:
Ni'a ba dinhi si Cora? ba siya dinhi?
Tula ba didto si 2on? Tula ba siya didto?
etc.
F. Free .expression: students ask and answer each other.
1st Student: Hein man si Juan?.ilifa be siya dinhi?

2nd Student: O. Ni'a' dinhi.
G. Fixed slot substitutiontill: pronouns
Te (e)
sila di Nile a.la dinhi.
siya Ni'a siya dinhi.
ko Nile! ko dinhi.
ka Ni'a ka dinhi.
etc.

ww,nw , ,.e.0(4^W.
ti
H-5
H. Repeat #G with 'Nate and 'TWO
I. Moving slot substitUtiondliill
alghte nt(s)
Na'a site dinhal. Hata sila nhay.
Nita Nita sila dinhi.
siya Nita siya dinhi.
ako Nita ako dinhi.
siya Nita siya dinhi.
Tuta Tura siya didto.
Nata Nata siya dinhat.
sila Na is Sila dinha'.
Tuve Tuts sila didto.
Nita Nita sila dinhi.
etc.
J. Expansion-response drill: question intonation
TAW=
Na'a sila dinhe. Nate
12.1
ba
e t(s)
s la inhaf?
2nd Studea(Vs)
0. Bata sila dinhat.
Na'a siya Ainhat. Nata ba siya dinhat? 0. Na'a siya dinhat.
Nita siya dinhi. Nita ba siya dinhi. 0. Nita siya dinhi.
Tula siya didto. Tufa ba siya didto? O. Tlea siya didto.
Nita ako dinhi. Ni fa ba ako d inhi? 0. Nita ka dinhi.
etc.
IV. Pattern: Wata siya dinhi.
A. Dialog: U86 ka Peace Corps mihapit se .belay sa lyang amigo.

A Peace Corps Volunteer stopped in at his friend's
house.
PCV: Matayol
Raul:.Dayon: .
PCV: (sees "Beware of Dog" sign)

Gamay ba ang iro'?
Raul: Dili' stye gamey.. Disko' siyyaa.
PCV: (Hesitates more) Ni's ba dinhi angirof?
Raul: .Walal Walat siya dinhi.
Teacher ptudent.(s)
Wala' dinhi ang, iro'. Vela" dinhi ang iro
matistro Wala dinhi arsgmalistro
mayor Wale' dinhi ang maioro
abogado Walat dihhiang abogado.
palikero Waist dinhi ang pelikero.
Amerikano Wale' dinhi ang iimerikano.
estudiyante Vela dinhiang eatudiyante.
etc.
--T:8'"'ZZ.W.W.4;=Wl-=w,.g.m=m=z.ttmtttWO=ttactmp=mptuwre.to.t4tmotawtm...............7......7.70tmtmmtttt.a.ymigfinmw

Hft6
.1
C. Repeat 0 using iiinbs! and didto.

..
D. tubstitut ion.7transpositim.drillx reduction to pr:onouns
Teachev
Walt/ didtb-ang'bilbaye:-...
; la tachat(s) 2nd audent (s)
Wale didto ang babaye. Wala' diya didto.
Wela' -didto ang lalaki. Wale' siya didto.
PiLipino Wale' didto ang Pilipino Wala, siya didto.
bate/ Wala/ didto ang beta Wale' siya didto.
. .John Wale' didto si John. Wala siya didto.
ma'igitra. Wale' didto a ng ma'±stra. Wala'siya didto.
Bruce didto si Bruce. Wala' siya didto.
etc.
E4 Respotise drill
Tea 114sit / (sm
..Wala' "dinhi a ng babaye., Wala si dinhi.
didto sling mga 1?ata0-, Wale' 'sila didto.
:ang abogado. Wa la s iya dinha
si Bruce lag .si Pete Wale' sila didto
),iala ang .filga lalaki. Vial.al sila dinhi..
. Wale!. 'diriha" ang ', siya dinha
Walat didto eing mga Peace Corpe sila didto.
etc.
F. Moving slot substitutionCOnversion drill
-Teaoher gadent(s)
Wale din ralUab4e. Viola dinhi ang bAbaye
siya Wala siya dinhi. .
*. Cruz.: Wall/dinhi si Mr. Cruz.

dinha Wala dinhal si _Cruz.
siya Wala a iya dinha
sulfa sila dinha
didto Wale sila didto.
Ben Wala' didto si Ben.
ma'istro Wala ,didto a ng ma 'istro.
ka Wala' ka didto.
dinhal . . Wala' ka dinha 4
ako Wala ko. dinha
batal Walal dinha' ang beta.
eta.

0. Responsu drill: negative answers
Teacher t Student(s) 2nd §tudent(s)
Nita ba dinhi si Pedro? Nita ba dinhi. lialat. Waist siya dinhi,
Nata ba dinha' ang mga malistra? Na/a ba dinhat ang mga mdistta? Walat. Wale' sila
dinhi.
Tula be didtO ang mayor? Tula ba didto sng mdydr? Wale'. Wale' siya didto.
Na' a. to. dinhal si Carlos? Nata be dinhat'si Catosl Walat. Wale- siyadInhal.
:Nita ba dinhi ang mga Amerikano? Nita ba dinhi ang mga ismerikancRlialat. Nalat sila
dinhi.
Tuta ba didto 51. Tony? Tufa ba didto si Tony? Wale. 'gala' siya didii
etc.
Response, drill: answers cued by head gesture; question cued by distance gesture.
Teacher
Ni'a blfriing Zeistro?
la Studenti s ) 2nd Student(s)
Ci.....12.
Nita ba dinhnng matistro? yes 0. NITS siya dinhi.
Tula ba didto and batat: -no Igg0-11. Wale siya didto..
(middle) sila Nata ba sila dinha? yes CG Nata sila dinhate
(far) and mga lalaki Tula be didto ang mga lalaki?no Male% gala' Gila didto
(near) siya Nita be siya dinhi? no WSW. '.;alal-siya dinhi
(middle) Carlos Nata ba dinha' si Carlos? .yes. 0. Nata siya dinha'.
etc.
Dialog
.
Loloy: Nita be si Carding?
Ismael:. Wale. Wale' siya dinhi.
Loloy: Talin-man kadto siya?
Ismael: Tula siya didto sa munisipiyo.
J. Variations: Students act out their own variations of the dialog.
68
Pattern: dinhit dinhe' and didto. (loistionY*440tid,b1 "walk" --
contrasted with adjectiyesi
A. Short Answer response drill
Tea4i1911 s
Amerikano ka be? Dili'
tmerikano ba siya? Dili,
Mga guwapo be sila? Dili'
Dili',ba siya Pilipino? Dili'
Magstro .ha ako? A Dili t
Mge Pilipino be sila? Dili'
Dili t ba sila mga Insik? Dili'
Ma'ayo ka ba? .
etc.
B. Short answer response.ctrill
1142.b9X,
Nita 136 siya dinhi? WA a
Tu'a be sila didto? - Walal-
Rata ba dinha' ang abogado? Vela'
Nita ba Bile dinhi. Weis'
Tu'a ba didto ang mga mayor? Wale'
. etc.
C. Short answer response drill
Teacher 8)
Pilipino kp ba?.
Dili' ba siya.estudiyante. Dili,
Nita ba siya dinhi? Wale'
Tula ba sila didto? Wale'
Dili' be sila matey()
Nara ba ya dinha'? Wale'
Abogado ka ba? Dili'
Na'a ka ba dinha? Vale
Nita ba sila dinhi? Wa10.
etc.
D. Conversation: teacher asks lofiger questions which students

answer as they wish.
Bxamples: Dili' ba Pilipino kanang dakong tawo? Dili'.

Ni' a ba dinhi sa kining eskuwelahan prig Ilia
meistrong Peace aorp07: Wale.

H.9
E. Guessing ome: teacher says he is thinking
of tometh$4, and
the studeilts must guess-first who ols
what it iss-soMe a its
,
then where it is.
characteristics, and
For example:
Stud nt Tlach
Tawo a na .
awo0
III:"
Babayi ba siya? Dili'.
Lalak be na' siya 0.
Bata' ba siya?. Dili'.
S. Ricardo ba ang bate'? Dili'.
Si Ferdinand ba siya? 0.
Guwapo be siya? . OA
etc.
Tuts be siya didto sa pantzlan, Wala.
Wilfil siya
.
didto.
Nita be siya dinhi sa kiase? Wale'.
Wale siya
dinhi.
etc,

.
8Upgement 11-10
Xi Iteabulary.intrbdwad in thi- Mason

A. Dialog'
Ica t How
pa akfro pia igir"
"B. Drills
sigi 0.1(,,, go ahead, continue
walat (a neutive which negates existential
sentences, location, and oertain :verb
constructions)

lokiarani asa Riau 14112.11k1sg.
Situation: Sila at te ug si Situation: Tita and Fely went
Fely nilabaysa balarni Gemma by GentaWs house wearing pretty
nga nagsulob ug nindot. alga. clothes.
giants,
Gesso: Wow!! Ka lamii Asa man Wow!! How nice!' Where axe
kanto? you all going?

Titai iodto kami sa bayli. Were going to the dance.
Gem : Nein man ang bayli? fterete-the dance?
Tita: Tu'a didto sa munisipiyo. (There) at the municipal
Fely: ;kawt.asaman? Where're you going?
Gem: Anhi lang ko dinhi. I'll just be (stay) here.
Tita: Sue, Kildyoyl. Kill-joyi

DRILLS FOR DritLoG NINE
I. Pattern:. (Asa man ka?) Asa man kamo?

Adto* ko ea .bayli.
4, Fixed slot sibditution drill
Teacher $tudentjs)
Adto ko arRFri. Adto ko sa
merkado Adto ko sa merkado.
munisipiyo , Adto ko samunisipiyo.
pantalan Adto ko sa pantalan.
piyer Adto ko s a piyer.
eskuwelahan Adto ko sa askuwelahan.
simbahan Adto ko 46 simbahan.
bulangan Adto ko s a bulangan.
B. Response drill: teacher cues terms of address and place
itirchor 10:S41deli(s) Cue 2DAi IttlitSMIJs)

Asa tan kai Day? Bayli i,dto ko as bayli.
Dong Asa man kai Dong? 'bulangtin Adto ko- ea bulangan.
Bay Asa man kai Bay? pantalan. Adto ko ea pantalan..
Day. Asar man ke, Day? sidbahan Adto ko s a simbahan.
etc.
C. Chain response drill: students use appropriate address for their

fellow They pan use Foglia/1 or Cebuano for their
destinations,
Jack: Asa man kai Bay?

Jim: Adto ko a- "Dormitory".
Jim: Asa man kat Day?
Marge: Adto kola hairdresser.
Marge: Abe man keg Dong?

Bill: Adto ko s a Lincoln Hall.
etc. .
D. fixed Slot substitution drill: pronouns
luau. t(a)
Asa man ka?. Alm man a
kamo Asa tan kamo?
kami Asa man kami?
siya Asa man siya?
ila Asa man ails?
kite Aia kita?
etc.
H. Fixed slot sOatitution dints, distinction between Ike and
tkamoi; the teacher gostUtie to indicate virbither algae
Is addressing one person or more than' one.
&whet (s)
one Asa man ka
three Asa man kamo?
two Asa man kamo?
one Asa man. ka? -
etc,
F. Response drill: teacher cues .place; to vary the drills the.

first group can ask, then the second can asity and 'so one
back and forth.
...rage'
S As ZIA 4usLont (a)
ksa man Cig Adto kami-sa Cebu.
Asa man kamo? piyer AdtO kami sa piyer,
46a man kamo? eskuwelahan Adto .kami sa eakuwelahan.
Asa man kamo? bayli 4dto kami sa bayli.
etc.
G. Response drill: teachershouid help verbal understanding by
using gestures; destination is c mutant.
Tepcher.
Asa man Ka? Adto
41241
.sa ormAory..
Asa man-kamo? Adto kami aa dormitory.
Asa man ka? Adto ko s a dormitory.
-Asa man kamo? Adto kami sa dormitoryo
etc.
H.. Substitution.- response drill: t eacher inlicates who will
answer; destination is constant
Taasur s dentte 2114L 4ertIA)
one Asa man. ka Adto ko se merkado,
group Asa man kamo? Adto kami s a Marked*.
one Asa man ka? Adto ko Oa .morkadot
group Asa man kamo? Adto land sa merkados
group Asa man kamo? Adto kami aa terkado.
etc.
I. Free expression students ask each other where they're going.

fr. *"'
J. Moving AlOt substitution 014

Ing ism Student (s )
Adto ko sa bayli. - Mita ko sa bayli.
ka 41to ka sa bayli:
merkado Adto ka sa merkado.
kami Adto kami .sa merkado.
sila Adto sila sa merkado.
simbahan Adto sila sa -sitabahan.
kamo. Adto kamo s a simbahan.
siya 'Aft° siya sa simbahans
mynisipiyo -114to .siya sa niunisipiyo.
h
etc. ,
K. Fixed slot substitution drill: teacher elicites correct

'question by carefully grouping the people to be asked.
There should be three separate groups fromitich the
teacher picks various numbers of people to be addressed
or talked about.
L. Short Dialog: various combinations of students ask each

other where t hey 're going or where someone else (siya,
sila) is going.
II. Pattern: Adto kami aa bayli.
Adto kits sa bayli.
A. Distinguish between 'kaolin and 'kits': When the teacher says
"Adto kami ", he makes a parting gesture and he
separates from the person'hels talking to. When the
teacher.. says nAdto kits", he makes an inclusive gesture
and walks with t le person he's talking to.
B.. Same 'as #A, but when the teacher speaks it is the 'student
indicates whether the parting or the inclusive gesture
should be used.
C, Students perform the acted monolog with each. other.
Do Reponse drill: constant destination

Teacher &WOO ( a )
Asa man kamo? Adto kami s a bayli.
Asa man kita? edto kits as
Asa man kamo? .Adto karat Eke bayli
etc.

s-re
13, Dialog: students perform with appropriate gestures'
Aia mitnIkamcit
Adta kami as
F. Substitution iespense drip.
TOaeher la ,student (s) ,

221§10L01.4)
Asa man kat Asa man ka? . .. Adto ko sa merkado.
sly& Asa man siya? .Adto-siya-sa merkado.
kamo Asa man Immo? Adto kami se merkado.
site Asa man ails? Adto silt as merkado.
. kits Asa man. kites? Adtoicita sa merkado..
ko Aso man ko? Adto Ica sa merkado.
Xami Asa man karat? -Adto-kamo as merkado."
vtc.
G. Free expression, varying the pronouns and thedestinations;

all the pronound should be used correctly;
Pattern: Anha' siya dinhat,

Anhi siya dinhi.
A. Fixed clot substitution drill

Tcaoher Student (s).
Anhi ko dinhii 41107673.nhi.
sila Anhi sila dinhi.
siya Anhi siya .dinhi
ka Anhi ka dinhi:
kamo Anhi kamo dinhi.
kami Anhikamidinhi.
kite Anhi kite
etc.
B. Response *drill: alibi
Ikagper to e.
Asa man ka? Anhi,
Asa man kamo? Anhi kami
Asa man siya? . Anhi siya dinhi,
etc.

$
Iso 5
C. Filed slot substitution drill: anhat
t(s)
AnW Inha 'CO c inhat.
144 Anha' kita dinhat.
kamo Lnha' kamo dinhat.
Anha' kami dinhat.
etc.
D. .Substitution-response anha'
1112= S 2ndatugat(s)
Asa man siya? AlisaAnan siya Anha' siya dinhat.
ka Asa man ka? Anha' ko dinhat.
ko Asa man 'Co? Anhat ka dinha'.
*tic.
Pkyving slot substitution correlation drill
aaahtt aldgat(s)
Anha ka dinhi. Anhi ko dinhi.
Anhat Anhat ko dinhat.
siya Anha' siya dinhat.
sila Anha' siya dinha.
kamo Anha' kamo dinha'.
Adto -ildtokamodidto.
kami Adtokamididto.
Anti. Anhi kamidinh14
eta.
F. Substitutionresponsedrill: cued by word and by pointing

distance
..12.41.0.hat kaggp.t(s) 2ndLaud2W9)

Asa man sila? Asa man ails? far Adto sila didto.
ka Asa ranks? middle Anha' ko dinhat.
kamo Asa man kamo? near Anhi kami dinhi.
kita Asa man kits? middle kita dinhat.
etc.
G. Guided expression students address each other using various

pronouns; teacher cues the distance word.
IV. Pattern: distinguish between answers to Ilia tint and lass'

k. Correlat#ewsubstitution drill
Tepcher Stadent(s)
Tuta siya didto Tula flirt didto.
Adto
Anha'
Adtd siya didto.
Anhat,siya dinha'.
Nita Nita siya dinhi..
Anhi; Anhi siya dinhi.
Na'a. Nata siya dinha',
Tufa Tu'a siya didto.
etc. .
B. Transposition drill: teacher gives answer, it.udent gives

queption.'
Teacher, gs42/A(s) Studtent(s)

Anhi kadinhi.
Tula siya didto.
Asa man ka?
Ha' in man siya?
Anhisko dinhi
Tuts siya didto.
Anha'' kamo dinha 1. Asa man kami? Anha' kamo dinhat.
Nita kita dinhi.
Nays a dinhat.
Ha' in man kita? Nitakita dinhi.'
Hain man ko? Nate ka'dinhat.
'Adto sila didto, Ls& man sila? Adto sila didto.
etc.
C. Substitution!.tesponse drill: teacher cues by pointing
Teacher atideatts ) Cut St

en (s)
Hain man iya? Hein man siye? Tu 1a siya d dto.
Asa man ka? Asiman ka? near Anhi ko dinhi.
Asa man kamo? Asa man kamo? middle Anha' kami dinha'.
Ha tin man kamo? Ha' in marl kamo? near Nita kami dinhi.
He in man s ila? Hain man sila? middle Nate sila dinhal.
Asa man kita? usa men kits? far Adto kita didto.
D. Dialog
Peter: Mateyo'.
Paul: Dayon.
Peter: Nita ba et Carlos?
Paul: Wale siya dinhi,
Peter: Hein man siya?
Paul: Tula siya didto ea pantalan.
Peter: Asa. man siya?
,Paul: Adto siya sa Cebu.

I
Sizpplemeni
I. Vocabulary introduoed in the lesson

A. Dialog
adto there (future sense* far frau both the speaker and
. the person .spoken to).
anki are (future sense* 1. near the speaker 2. near
both the speaker and the person' spoken to)
beyii dance
land We(personal pronoun* tOpflo form* eicluiing the
person spaken to)
ksmito You (peratmal pronoun, topic form'
kildyty kallor I spoilsport
D. Drills
Ha y (term of address used men far other men around their
aft age and status)
bukid mountain, inland .
kite ve (personal pronoun, topic fon* inoluding the

person spoken to)
dfigat sea ..,.....
Day 'Iteilm of address for limn the 8823P age cas younger
as yourself) .
fang (term of address for men and boys the ssme age or
younger than yourself)
IX. Cultural notee

A. kIldjoy 4 Many.ppressions in Cebusno are taken directly from
English. With their 'adaptation into Cebuano, their
English.
praiounolation* -spelling* and semetimss meaning change.
8.8m -a The word 'Sus" is an abbrovaition of Josue; it and
lodes its
most
blasphemous connotations through =anon usage,.
oases can be regarded as an expression of surprise or a
*mord that gives added emphasis to a sentence* $anetimee
the expression is also uttered in anrer* but not often.
Sit...-p,
'or",....A.4...44,q.1641-4,68,-44;af:.Wkl ,
S ~
D I AL O G
Ikanatoulong 12.taus Tenth Lialas
Situation: Si Fe nagbasa ug kothiks. Situation: Fe was reading

comi^s.
Ang iyang inahan nagbasa ug.pisaya'. Her mother was reading
p:1flalmagazine.
Fe: Susmariosep: Oh my God: What's this?
Unsa man ni?
Inahan: Hain? Where?

Fe: Kining lakeot nga tawo4 This ugly man.
Ihahan: A... Abat kand' qiya. 16 660 It's an abat.

DRILLS' FAL, Igg.190
I. Pattern: Consonant, & linker & word .

A. Conversion drill:
Teacher Student(s)
laksot nga tawo tawonE17177a
tambok nga tawo tawong tambok
tambok nga lalaki lalaking tambok
niwang nga lalaki, lalakingniwang
niwang nga iro irong niwang
but ang nga iro irong Wang
etc.
B. Conversion drill:
.74.111b2Z I Student(s) ;_0t44ent,(s)

Tagbok-nga manok tambok nga manok manok nga tambok
niwang nga manok. niwang nga manok manok nga niwang
niwang nga kanding niwang nga kanding kanding nga niwang
laksot nga kanding laksot nga kanding kanding nga laksot
,mahal nga kanding mahal uga kanding kanding nga mabel
mahal nga lapis mahal nga lapis lapis nga mahal
nindot nga lapis nindot nga lapis lapis nga nindot
nindot nga iring nindot nga iring iring nga nindot
C, Moving siot substitution 4fsill
Teacher §tudept,(s)
Ang taiMni& manok Ang tambok nga manok
niwang Ang niwang nga manok
kandiu Ang niwang 'nga kandiqg
laksot Ang laksot nga kanding
mahal Ang mahal nga kanding
lapii Ang mahal nga lapis
nindot Ang nindot nga lapis
ig
41$
iring nindot nga iring

etc.,
D. Substitution- response d rill

T9091AP Ea d (8) .
Unsa man ni? Lakeot nga tawo Karlaang laksot nga tawo.
Uhaa man to? Niwang Kadtong ang niwang nga tawo.
Unsa man na'? ma' of Kini ang =tot nga tawo.
Unsa man ni? tambok Kano' ang tambok nga tawo.
Wm man to? ta'as Kadto ang talaa nga tawo.
Unsa man na'? laksot Kini ang laksot nga tawo.
etc.

4.2
II. Pattern: Review
Matistro b. kemot- 0. Ma'istro kami.

Dili' kami ma tistro..
A Response drill: affirmative answers
Teacher .42191A 0
Ma' intro 0. ,Ma' intro .ami.
Matistro.ba sila? 0. Ma'istio silo.
Estudiyante ba sila? 0. studiyante sila.
Abogado be sila? 0. aogado silo:
Abogado ba kita? 0. Abogado kite.
Babaye be kite? 0. Babaye kita.
Babaye be siya? C. Babaye siya .
Babaye balami? Or. Babaye kamo.
Lalaki ka be? 0. Lalaki ako.
Lalaki ba ako?. 0. Lalaki ka.
etc.
B.- Response drill: negative.answers
Teacher S e t(s)
Neisa Erg IM Dili siya malistra.
Mayor ba siya? Dili', Dili' siya mayor*
Estudiyante ba siya? Dili'. Dili' siya estudiyante.
Estudiyante ba sila? Dili*. Dili' sila estudiyante*
Filipino be kami? atlii. DiliT kamo Filipino.
Filipino ba ako? Dili'. Dili' ka Pilipinoi
Insik ba kame? Dili'. Dili' kami Insik
Amerikano ba kamo? Dili' kami Amerikano.
Amerikano be kite? Dili I. Dili' kita 4marikano.
etc.
C. Response drill: mixed answers clued by heed gesture
:g9antler, 9411
antis)
Layal ba ang simbahan? .yes 0, Layo' ang s m ahan.
Dakol ba si Pedro? no DiW. Dili dakesi Pedro.
Ta'as, ba sila? Tatas.sila.
Amerikano ka ba? Kr-0. Dili'. Dill' ako 4merikano.
Guwapo ba kami? no Dili'. Dilit:kamo.guwapa.
Gamey ba ang Ira'? yes 0. Gamey ang iro!.
Niwang ba kita? no Dilil; Dili t kita niwang.
Mindot ba ang siyudad? no Dili'. Dili' nindOt ang siyudad.
War. ba Si Angel: ye4 O. *Way° si Angel.
etc.

74144...s.m.ry7awonll4e.ftwomsereICIP4r.,....4,
J.
1 .470. :;.; %
".Ir-1,..
1: Nzn.
Trr
I' ; ' T41., 11, .1#
]v j
J-3
D-Free
Af ex '4- 1:0# 4,4494,e each :other quistions using .the
%.
ot.'Wit:47,6babulary.* They- answer either

yes..or. .i14. The uestions c an be cued. by
.pictureia.t."objeCts,. etC
is
XII. Pattern: Review

Ma tistro
Dili' ba keno na4istro?
O. Dili, kami me 'istro,
As Response; dri 111 contradicting answer
Students}
Dili' ba kamo ma intro? Ma'
Dili' ba sila ma listro? Ma istro si la
Dili' ba sila estudiyante? Estudiyante ale*
Dili ba sila abogado? ibogado sila
Dili' ba kita abogado? Abogado: kite.
Dili' ba aka- to as? Teas
be Filipino si 'Miguel? Filipino si Miguel.
ba dako .ang babaye?. Dekko' ang babaye.
Response d agreesing answer
biellia..mayorl-
ludjoi( s )
Dili' ba P-7aiya .mayor. "-
. ang. O. nindstiit ang
Dili! ba .kamo 'teas* Itag41:47 0, bat' kodi tatasitag-as).
ba ails Amerikaito? .0, Dili' ails itmerilchno.
ba ako gaiety? .0. ke gamey.
ba berde ang libro? O. Dili' berde ang
Dilivba ba diko ang kalo*?' 0. Dili' dako. ang kalo'.
Dili' ba kite guwapo? 2 0. Dili' kits' guwapp:
etc.
C. Reaponse drill.: mixed answers cued by headshake.
Tqactier gal 4t4dentis)
Dili . ba..,bata t? yes patat.
Dili', bac siya tambok no IQ. tambok.
Dili' be ako mube yes 0. Mubo ka.
ba kami estUdiyailit* Yes ZstuttiyaOte kamo...
ba :siia imalfetrO? no 0. idle malistro.
Dili! ba to as ant beta '? no "04 ta t as ang bate'
Dili' ba tambok. gi Henry? .yes Tambok: pi 4047
Dili' ba malayo et *iirat '.4i0Yayo si Sara.
'etc,
83 .4=41,.+4,...10.61=4..414====14,4= Hosted for 4,0040441

free on livelingua.com
D. Response drill: mixed answers
Cud . §,IRdf..ant.ts)
Dili' ba layo ang merkado? yea Layo' ang merkado.
Tambok ba si Juan? no tambok si Juan.
Dili
Was ba siya? yes O. Teas siya.

Din' ba siya mayor? no O. Dili' siya mayor.
Filipino ba si Ben? yes O. Pilipino_si.Ben.
Dili' ba Insik si John? no 0. Dili Insik si John.
etc.
E. Free expression: teacher indicates whether student should tA

question beginning with idilit or not. Student
.answers appropriately.
V. STORY
Ilatagglalaki si Ricardo. Tu'a siya di :=to sa merkadoo

"Nanay! Tataytab'in .man kamo?"
Si NanayugalTatay tu'a'didtosa gElmayng tindahan. Layo
tindahan.
"Nanayi Tatayl Hain man katho?
Nava dinha' brig babayeng Peace Corps.
"Kinsa. kat Dong?"
"Ako si Ricardo. Kinsa man ka?",
"Ako si Margaret. Peace .Corps ako. Wistra akodidto
sa.Talisay."
"Halin than si Nanay ug si.Tatay? Wain' sila dinhis
ni'a.na sila si Nanay ug si Tatay."
"Cy! Ricardo: Kinsa tan.ni?"
"Kini si Nhrgaret. Pease Corps siya."
" Asa man ka, Margaret?"
"Adto ],ang ko sa indahan."
"0. Sigi. Babay."
"Babay.".

eupplfiluezit
Vooabulary introduoed In thp lesson

A. Dialog
abat a creature like a witch
laksot
ausmari.osep my goodnesS1
I. Drills
bu'ang mazy, fool
banding goat
oat
iiisnok chicken
math bad
tindahan store
XI. tulturaI notes

A. mahal o Like the Snglish word dear, the word mahal has two
meanings* one means expensive or costl,y, the other
means cherished at, beloved. Thus, both a 'person and
an article can be !list hall the person is beloved, the
article is expensive.
B. itusmarlosep Like Sus, susmariosep is a word indioating surprise,
concern, or bewilderment. It is. only used by untiett,

:
D I A. L 0 0
ondut ag: 10JorJ4.1131 LI4gUM
Situation: Si Bebe ug ei Norma. Situation: noble and Norm met on a

nagkatabof sa ka eekina. .COrnar
Norma. Uy, Bebie Di tin man ,ka? Well, Bebiot Where edive you.heen?
Bebie: Didto sa dagat. Init Ohere) at thp. ocean.
dinhi sa Pilipinie. It's hot here in the Philippines.

Norma: Bttend Init*ka'ayo. It Very hot.
Bebieit Ikaw? Ditin man ka? Nov:about you? Where have you been?
Norma: Didto ea merkado4 (There) in the market.

: :`:;,`v.,t
1; r- +. A
- .
.4s, ,i .
I. Patter Di'in man ka?

Didto sa dagat.
A. IhtroductiOn of . sabortenad.. pronoun forms
ikavijka
ako/ko
kita/ta
kami/mi
kamo/mo
B. trixedout substitution drill .
Teacher Aludtnt(s)
tan ako?
ka Di'in mean ako?
siya Di 'in ran ka?
kita Di'in man siya?
kami .Ditin.mankitat
kaiAo DMA man kami?
sila Di'in man kamot
etc.' :Ditin man sila?
C. .Reduction drill: student chaageo long pronoun form to short form
Teacher tulle (s)
Di'in man ako? Di'in man ko?

Di'in man ikawt Di'in :man ka?
Di'in man kita? Win man ta?
Di' in man kamo? Win man mo?
Ditin man siYEa Di'in manNsiya?
Di'in man kami? Ditin an mi?
Di'in man aila? man ale
. etc,
D. FLINIII slot substitution drill

Teachet Student(s)
Didto ako aa'manisipyO.. Didto oi sa raunieipiyo.

siya Didto siya Oa munisipiyo.
ka Didto ka sa dunisipiyo.
kamo Didto kamo se munisipiyo.
.kita Didto kita sa munisipiyo.
Gila Didto sila sa manisipiyo.
kami Didto kami sa munisipiyo.
etc.
.**..t.r.".(...-,A.b 44,o;4e0-
K-2 .
Reeiponse drill:. long form in question, short form in answer.
Teacher Student(s)
Ditin man kamo? Didto tai sa dagat.

Di' in man 040 bidto sila sa dagat.
D1 tin man kami? Didto mo.sa dagat.
Ditin man ikaw? Didto ko sa dagat.
Di' in ban ako? Didto ka sa dagat*
Di' in man siya? Didto siya sa dagat.
Di'in man kita? Didto ta sa dagat.
etc.
F. Reductionsubstituton-response drillt first student shortens

cue; second student answers, also with short form,
Teacher First, Student(s) 19.4 amid Stuctent(s)

Kamo Di'in man mo? dagat Didto mi sa dagat.
kita Di' in man ta? simbahan 1)idto ta sa simbahan.
ko Di'in man ko? bukid Didto ka sa bUkid,
siya Di' in man siya? pantalan Didto siya sa pantalan.
ka Di' in man ka? munisipiyo.Didto ko sa munisipiyo,
kami -Difin man mi? tiAdahan Didto mo sa tindahan.
sila Di' in man siXa? bulangan Didto sila sa bulanlan.
etc.
0. Dialog: students act out the following dialog or One like it.
Roger: Mafayoi
Philip: Dayon. 0, Roger) Di,' in man ka?
Roger: Didto ko sa Hongkong.
H. Semi-free expression teacher divides class into groups to 'elicit

the various pronouns in two-sentence dialog exchanges.
Teacher cues the places students have just come from.
I. Response drill: distinction in answers to "hatin, 'lase andifdlie
Teacher Student(S)
Nita siya dinht, Ha'in man siya?

Adto sila didto. Asa man sila?
Dinh. kami. Di'in man mo?
.
Anha' mo dinhaf. Asa man mi?
Dinhat ta. Di'in man ta?
Na'a ka dinhaf. Hafin.man ko?
Didto ko. Ditin man ka?
etc.

ti
K.3
J. Moving slot Correlation drill
Teacher Students)
Tufa siya didto sa merkado Tufa siya didto sa merkado.
Anha,' Anhat siya dinhat sa merkado.
piyer Anhat siya dinhat sa piyer.
Nita Nita siya dinhi sa piyer.
plasa Nita siya dinhi sa plasa.
Adto Adto siya didto sa plasa.
Didto Didto siya sa plasa.
Anhi Anhi siya dinhi sa plasa.
simbahan Anhi siya dinhi sa simbahan.
Na'a Na'a siya dinhat se simbahan.
Dinhat Dinha' siya sa simbahan.
pantalan Dinhat siya sa pantalan.
etc.
K. Response drill: gesture indicates distance.
Hatin man sila? far Tufa sila didto.

Asa man mo? near Anhi mi dinhi.
Di'in man ta? middle Dinhat ta.
Hat in man ka? near Nita ko dinhi.
Ditin man ko? far Didto ka.
Asa man mi? far _Adto mo didto.
Hatin man siya? middle lInta siya dinhat.
Ditin man sila? near Dinhi sila.
Asa man mo? middle Anha' mi
etc.
L. Controlled quebtion.response: oneor more Students go somewhere

(for example, to the window), wait, and finally come back.
During each atagethe teacher asks s'uestions with asa,
hat in and ditin.
Teacher Student(s)
Asa man siya? Anha' siya dinhat sa bintanal.

Hein man siya? Nata siya dinhat sa bintana.
Ditin man siya? Dinha siya sa bintanat.
II. Pattern: Adjective and location Word and phrase
A. Fired slot substitution drill
Teacher Student(e)
Init dinhi sa Filipinas. Init dinhi sa Filipinas.

K.-4 \
Ma' ayo AllAhyo dinhi sa Pilipinas.
Nindot Nindot dinhi sa Pilipinae:
Bugnw Bugnaw dinhi sa nlipinatc.
Lamil Lodi dinhi sa Pilipinase
etc.
B, Moving slot substitution drill .
Teacher Man (s)

Init dinhi ea Pilipinas. /nit dinhi sa Pilipinas.
didto Init didto sa Pilipinas.
Ma' ayo Mat ayo 'didto sa Pilipinas.
Luzon Matayo didto sa Luzon.
Bugnaw Bugnaw didto sa Luzon.
bukid Bugnaw didto sa bukid.
dinhi Bugnaw dinhi sa bukid.
Nindot Nindvb dinhi.sa bukid.
Bohol , Nindot dinhi sa Bohol,
Negros Nindot dinhi sa Negros.
Laid' dinhi sa Negros.
Sugbu Land' dinhi sa Sugbu.
etc.
C. Free expression: students talk about state, tOwn, school,.

classroom they're it..
III. Patern; Taga dilin man ka?
Taga Cebu-ko.
A.
Dialog
Bob: Kinsa kadtong babaye? Lard' katayo.
Bill: 01 Kadto si MiAda Miranda.
Bob:. Taga dilin man siya?
Bill: Taga Ormoc siya,
Teacher Student(e)
Taga di t in man siya? Taga dilin man siya?

sila Taga ditin man sila?
mo Taga difin man mo?
ka Taga dilin man ka?
Ode
G. Moving slot substitution drill
rt

5
Teacher Student(s)
Tags Ormoc siya. Taga OrMoc siya.

Leyte Taga Leyte siya.
sila. Taga Leyte sila.
Mindanao. Taga Mindanao sila.
Zamboanga Taga . Zamboanga sila
ako . Taga Zamboanga ako.
Cebu Taga Cebu ako..
kamo Taga Cebu kamo.
Negros Taga Negros-kamo.
etc..
D. Substitution.response drill"
Firit Student(s) Gua Second
..M4... Studeni.
IW.....044*
Teacher .........
Taga Leyte sip

Leyte
Taga di "in siya? Taga ditin man siya?
sila Taga ditin man sila? Manila Taga Manila si3
'raga ditin .man mo? Cebu Taga Cebu kami.
mo
Amerika Tap Amerika
1
ka Tags ditin man ka?

sila Taga ditin man silo. Taga BohOl sill
Mindana'
kamo Taga ditin man kamo? Mindanao Taga
etc. kami.
other what states and tow

E. Free expression: students ask each
they're from.
F. Free expression: students ask each other as many questions

as they can think of.
Example: Kinsa ka?

Taga ditin man ka?
Amerikano ka ba?
Dili' ka ba Filipino?
Unsa man nat.?
mga Peace Corps Volunteers?
Mal:110'13a are
Hatin man si Dick?
Nita ba si Presidente Marcos?
etc.
-
1UPPUINUff X 6
Xe VoCiantlaillintrodtioisit in the lessz'

A4 Dialog
bitav really C a work or agreement. )
di in where (4th pad sense)
lxitt hot
Ptipiae Philippines
B. Distils
bagnaw Gold
Leyte province in the v4itaias bordering on the Pacitio

ve (short form of kami)
Mindanao large .southern iislandj the Philippines western
frontier
Tho yaa (short form of kamo)
Nemo gragar.prduoing island in the VisaYas, vest of Cebu
city in western Leyte
tik wo (short fora of kite)
tóg from (in tlie.expressiont ltaga sirsiadt, eta.).
Zamboanga city- at western p of Mindanao
II. Cultural notes* Bugnaw and tngna w 4, bugnaw means °col. or cold, and refers
to the coolition of tangible obSeCtat tugnav meant cold and milers

to olimsiio cOnditices«
CaiPoliat %Pot an 'deka:
%%yaw dinhi sa siyudado

L
DIALOG
Ikadcisinz Df,g Twelfth 13112g
akanapulot ug. Duhang Dialog).
Situation.: Si Chito nilabay sa Situation: Chito went 1., r
"waiting shed" nga tilingkoran waiting shed where Lino ms

ni Lino. sitting.
Lino: 0, bay: Difin man ka? Heirf-Chitoiyherit've you been
Chito: Didto sa plasaj (There) in the plasa..
Lino: Nagfunsa ka didto? What did yoxi *do there?
Chito: Nageuroysuroy Ian& 'Just walked around:

L.-1
plus, FOR DIALOG TWELVE
I. Pattern::.Nagfunei ka didto?
Nagsuroysuroy. ko didto.
A, Introduction of new vocabulary.
nagtuton nagtinam nagtilis

nagluto' nagdulat nagsuroysuroy
nagkaton nagsayaw
B. Fiked slot. substitution drill
Teacher Student(s)
Nagtunsa ka didto? gagtansa ka didto?

dinhi NastUnsa ka dinhi?
dinha Nag'unsa ka dinha?
.dihat Nag'unsa ka dihat?
etc.
C. Fixed slot substitution drill
Teacher Student(s).
Nagtu'on ko didto. Nagtuton ko'didto,

lutot Naglutot ko didto.
ka'on Nagkaton ko didto.
inom Nagtinom ko didto.
dula' Nagdula' ko didto.
sayaw Nagaayaw ko didto.
ilia Nagtilis ko didto,
suroysurpy Nagsuroysuroy ko didto.
etc.
D. Response drill: picture cue
Teacher Cue Student(e)
NagtUnsa ka didto? eat Nagkaton ko didtoi

Nag'unsa ka dinhi? cook. Nagluto' ko dinhi.
Nagtunsa ka diha? study Nagtu'on ko dihat,
Naglunsa ka didto? drink Nag'inom ko didto.
Nag'unsa ka dinha? go around Nagsuroysuroy ko dinha'.
Nagtunea ka dinhi? change Nagtilis ko
Nag'unsa ka didto? dance Nngsayaw ko didto.
Nagtunsa ka dinhi? play Nagdula' ko dinhi.
etc.

L-2
E. Free dialog: students vary the dialog in the.underl'ined slots.
Of Ditin man kat First Stuc1ent
Didtd-ko sa eskuwelahan. Sebond Student
Naeltmisalcaidiao?. First Student
Nagdulat ko didtb. Second Student
F. Moving siOt substitution drill
Teacher Student(s)
Nagtunsa ka didto? Nag'unsa ka didto?
mo Haeunsa mo didto?
dinhat Naglunsa ma dinha?
sila Nagtunsa sila dinha ??
dinhi Nag'unsa sila dinhi?
to Nag'unsa ta dinhi?
didto Nag'unsa tkdidta.
siya Nagtunsa siya didto?
etc.
G. noving slot substitution drill
Teacher Student(s)
Nagluto' ko didtO. Nagluto' ko didto.
siya .Naglutol siya didto.
katon Nagkaton siya didto.
uswimu Nagswim siya didto,
room Nag'inom siya-didto,
mo Nag'inom mo didto.
dinha' Naglinom mo dinhat.
sayaw .Nngsayaw.mo dinhat.
sila Nagsayaw sila dinhat.
dale NagdUlal saa dinha'.
.kami Nadula, kami dinhat.
etc.
0. Substitution-response drill
Teacher First Student(s) Cue 2nd Stddent(S)

Nagtunsa ka didto? Nagtunba ka didto?suroysuroy Nagsuroysuroy ko
mo Nagtunsa mo didto, lutot didto.
sila Nagtunsa sila didtOkaton Naglutot
ko Nag'unsa ko didto? sayaw Bagke(54.sila \
siya Nagtunsa siya didto?dula
mi. Nagtunsa mi didto? inom Nagsayaw-ka didtp,
ta Nagtunsa ta didto? ills Nagdulat siya
etc. didto.
Nagtinom mo didto;,
Nag 'ilia ta didto.

"`"!.."7-{"v".-tr77...
L-3
I. Free dialon.teacher sets up various individuals and groups
ao that all pronouns may be used.
Divin man silal

Dinhat sila sa merkado.
Naeunsa Leila dinhat?
Nagfinom sila dinhat.
J. Students can ask each other where they've been and what thc7t7
been doing, They can use: English or Visayan. BUT
they should use the base form of the English verb, not
a tense form, since the nag-prefix carries the tense.
For instance: Nagbaseball ko dinhi.

Nagsit sila didto.
Note that at this stale only clintransitivel verbs should

be used.
K. Dialog:
Hein man si Charlie?

Tuta siya didto sa tuwarto.
Nagiunsa man siya?.
Naglilis siya
L. Substitution.response.drill: individuals or groups perform

an action; part of the class asks what the person is
doing, and the .other part answers.
lst Student (s) grid Student (s) rd Student(s)
(drinks). Naglunsa man siya? Nag'inom siya.
M. Conversation centered around a picture.,
For example: the studentsttalk about a picture of a boy

eating; besides other questions and comments
they know how to say, they can ask each
other:
Hatin man si Fredo?

Nata siya dinha' sa balay.
Nagfunsa man siya dinha'.
Nagkalon siya.
N. Using the pictures from Iii, show them to the class, then put
them away, to indicate that the action is over. Then the
class will ask and answer:
Ditin man si Fredo?

Dinh& siya sa balay,
Nagfunsa man siya dinha?
Ndgka ton siya,

L4
0: Dialogs: question, anFmer, question, answer: varying numbers
of people; free expression
Situations:21..an individg4 coning back froursomeyhere,
2) a group coming back from somewfiei4e:
3) an American coming back from somewhere. A
Cebuano wants to know where the American
has been. There is a bilingual Peace Corps
O Volunteer who translates.
Pilipino: Dilin man' ka?

American: (looks puzzled,' because he cant
understand)
PCV: He asked,mffhere were you?"
American: I was at the wharf.
PCV: Didto si.ya sa pantalsh.'
Filipino; (to American) Hagfunsa man ka
.didto?
PCV: He asked, ',What did you-do there?"
Amerioan:' I was working there.
PCV: Ilagtrahano sty* didtoo.
Filipino: Al,
4) A srOup of Americans coming back from

somewhere. Same as above, but with pronouns
changed. Different.vests and places.

L -5
SUPPLEMENT
A. Dialog:
lang just, only (various nuances of meaning)
nag--- (tense to indicate continuing action;
nagtunsa what is /was /are /were (subiect) doing?
suroysuroy go' around aimlessly for enjoyment
B. Drills
'talon eat
dulat play
ilis change
inom drink
luiot cook
tuton study
II. .Cultural notes: suroysuroy . Going for a suroysuroy is popular.
After supper in the evenings, esnecially at the full
moon, parks, plazas, and public places are crowded with
people.

I (
D. I AL G
Ikatrising aig Thrtn Dialog

(ikanapulot tig Tulong Dialog.)
Situation: Si. Ken mihapieVsa usa Situation: Ken stopped at a nipa

ka nnipa huts' aron sa. pagdagkot .hut to 115;ht his cigaret
sa iyang sigarilyod
ten: tia ayo I Eat ayoj Anybody home?

Tigulang: 0, Dayon. Come in.
Ken: Duna ka bay posporo, Intl Have you g-:.t any matches, Iyal?
Tigulang: 0. Duna, Dons Yes, .(I) have,. Don,
cTe^ f;o0..z4-

M-1
3RILL3 FOR ..DillianG
*owe...* TTII'''7741vg
I. Pattern: Duna ka bay posporo?
0. Duna,
A. Introduction of new vocabulary.
posporo kuwarta Nong

manok papel Nang
kanding Iyat Nuy
iring Iyot
B. nxed slot substitution drill.
Teacher Students)
.Duna ka bay posporo, Iyat? Duna ka bay pospor9, Iyat?
Bong Duna ka bay posporo, Don;?
Duna ka bay posporo, Bay?
Dot ka bay posporo, Dot?
Nong Duna ka bay posporOp.Nong?
Nang Duna ka bay posporo, Nang?
Nuy Duna ka bay posporo, Nuy?
etc.
0. Fixed slot substitution drill.
Teacher Student(s)
Duna ka bay posporo? Duna ka bay posporo?
lapis Duna ka bay lapis?
libro Duna k6 bay libro?
bir Duna ka bay bir?
kuwarta Duna ka bay kuwarta?
sigarilyo Duna ka bay sigarilyo7
manok Duna ka bay manok?'
kending Duna ka bay kanding?
iring Duna ka. bay ir1.4g?
etc.
D. Substitution.- response drill: groups I and II alternate questions.
Teacher: lapis
1st Student(s): Duna ka.. bay lapis?
2hd Student(s): 0. Duna.
Teacher: sigariiyo.
1st Student(s): Duna ka bay sigarily4
2nd Student(s): 0: Duna.

M-3
TeaCherl Pos oro. .
1st Studenfts : Duna ka bay.posporo?

2nd Students 1:'0. Duna.
etc., #uwartal bir, papel, irof, etc.

E. Free expression: students ask each other whether they have
various objects. The answers must be affirma-
tive.
. *
II. Pattern: Duna kay

.3
A.- Fixed slot substitution drill
Teacher Student(s)
Duna kay lapis. Duna kay, lapis.
Trot. Duna kay irot.
sigarilyo Duna kay sigarilyo..
posporo Duna kay posporo.
kuwarta Duna koy kuwarta.
bir Duna koy bir.
papel Duna koy papal.
balay. Duna koy balay.
etc.
B. Substitution-.response drill: affirmative answers.
Teacher 2nd Students)

Puna ka bay lapis? Duna ka bay lapis? 0. Duna koy lapis:
batai? Duna ka bay batal? 0. Puna koy bata'.
libro Duna ka bay libro? 0. Duna koy libro.
sinina'Duna ka bay sinine170. Duna koy sininat.
kalot Duna ka bay kalot? 0. Duna-koy kalat.
kehon Duna ka bay kahon? 0. Duna koy kahon.
iring Dana ka bay iring? 0. Duna koy iring.
etc.
C. Free expression: students use the pattern to ask and answer

questions. English can be used for nouns when
Visayan vocabulary is unknown.
Teacher Student(s)
Dunalcoy lapis. Duna koy lapis.
ka Duna- kay lapis.
siya Duna siyay lapis.
sila Duna silay lapis.
trio Dana moy lapis
to Duna tay. lapis.
mi Duna miy lapis.
etc.

M.4
E. Hoving slot substitution drill
Teacher Students)
Duna koy iro'. Duna koy iro'.
iring. Duna koy iring.
siya Duna siyay iring,
ka Duna kay irin.
sininat Duna kay sininat.
mi Duna miy sinina'.
papel Duna miy papal.
sila Duna silay Dapel.
kuwarta Duna silay kuwarta.
etc.
F. Fixed slot substitution drill
Teacilar
eW.M.MY Student.(s)
Duna ba siyay kuwarta? Duna ba siyay kuwarta?

karno Duna ba kamoy kuwarta?
sila Duna ba silay kuwarta?
ako Duna ba akoy kuwarta?
kita Duna ba kitay kuwarta?,
kami Duna ba kamiy kuwarta?
ka Duna ka bay kuwarta?
siya Duna ba siyay kuWarta?
mo Duna ba moy kuwarta?
etc.
G. Moving slot substitution drill:.
Teacher Student(s)
Duna ba kamoy manok? Duna ba kamoy manok?
kuwarta Duna ba kamoy kuwarta
ka Duna ka bay kuwarta?
papel Duna ka bay papel?
siya Duna ba siyay papel?
posporo Duna ba siyay posporo?.
ta Duna ba tay posporo?
ko Duna ba koy posporo?
lapis Duna ba koy lapis?
sila Duna ba silay lapis?
etc.
H. Substitution-response drill
Teacher 1st Student.(s) 2nd Student(s)
Duna ba silay irbt? Duna ba silay irbt?0. Duna silay iro'.

ta Duna ba tay irot? 0. Duna tay irotb

5
siya Duna ba siyay irot? 04 Duna siyay iro'.
ka Duna ka bay irot?
kamo 0. Duna koy iro'.
Duna ba kamoy irot? 0. Duna miy iro'.
kami Duna 134 kamiy iro'?
ko 0. Duna moy itot.
Duna ba koy irot? 0. Duna kay iro'.
I. Expension drill: there is/are .... he laas
Teacher Cue Stude4(s)
Duna bay papel? mo Duna ba moy papel?
Duna bay Coke? ..ka
Duna bay lamisa?
Duna ka by Coke?
sila Duna ba silay lamisa?
Duna bay lapis? ta Duna ba tay lapis?
Duna bay iro'? siya Duna ba siyay irol2
etc.
X. Dialog's
Shopper: Duna ba moy'Pihnterfs Peanuts?.

Storekeeper: 0. Duna.
Shopper: Ha' in man?
Storekeeper: Tu'a didto sa second shelf.
L. Free dialog situation:
students buy various items in a
sari store.
Bill: Duna ka bay tuba'?

Ling: 0. Duna koy tuba'. (She pours Bill some.)
g. Cumulative dialog
Dale: Kinsa kadtong gawapang baba ye?
Herb: Si Helen to.
Dale:. Duna ba siyay trato?
Herb: 0. Dana siyay trato. - Si Ricardo.
Dale: Taga ditin man siya?
Herb: Kinsa, si 7.1slen?
Dale; Dint. Si.Ricardo.

Herb: Taga Zamboanga siya,
Dale: fluslim ba?
Herb: Dilit. Dili' siya

-Kat -.- .'n, ,..4-,- -*ge
- 6
SUPPLEMENT
A. Dialog .
ay .(intranlatable)
duna There is/was/are/were

A
posporo match
B. Drills
kuwirta money
papel paper
trato boyfriend, girlfriend
II.. Cultural notes
A.-Iyat: term of address for an old woman
lyot: terms of address for an old man
B. Nang: term of address for a woman older than you.

Nbng, Nuy: terms of address for a man older than you,
4,4,W ,-N1,,,, , ..e.

,N
DIALOG
og
'Ikakatorsing Dialog Fourthenth atasis
(Ikanapulo ug upat nga dialog). .
Situation: Si Peter nildto sat :*2

Situation: Peter, went to the
tindahan arOn sa pagpalit ug * store to.buy.cigarets.
sigarilyo, 2
Good morning;
Peter: Fafiyong buntagl Duna Do you have Marlboros?
kabayarlborodigarets? No, (There areYChelseas.
lindera:14alaf. May Chelsea though.
hinolon. Oh, never mind.-
Peter: 0. sagdi'lang.
'....,,..;,07,C,X4aS4a04:4010,4424..rostro'odsootosososioaorossoonsshons..
ovostsoss,r.-sm ooo. s s ts,ss p oo oo,S ,os......00s000eeet.k.kkmaotonoonfttp,rossraidlosewon4so iii4S,44.0.otts.*:44,Ptooreortio
'*;
11:4,1*.o.okie.WICotseeoo

DRILLS FOR DI.:LOG FOURTEEN
I. Pattern: fiat ayong buntagl.
A. Substitution . new vocabulary introduction
Teacher dent(s)
s
Matayong buntag. pia t ayong buntag.

udto. Ma tayong udto.
hapon. Mat ayong hapon.
gabiti. Mat ayong gabi t 1.
B. 'ree expression: students greet each other.
11. Pattern: Walat kay
Teacher Student(s)
Walat koy lapis: Walat koy lapis.
kalot. Walat koy kalot.
papel. Waal koy.papel,-
libro.- Walat koy libro.
lamisa. Wale koTlemisa.
kehon. Walat koy kahon.
kuwarta. Walat koy kuwarta.
.trato; Walat koy trato.
Axing. Walat koy iring.
etc.
B. Substitution- response drill: negative answars

Teacher Student ( s
Duna ka bay lapis? WalPt. la t kay lapis.
Duna ba moy trato? Walat. 'gala ? miy trato.
Duna ba silay kahon? Walat. silay kahon.
Duna ba tay kuwarta? ". Walat. 'Alai a I siyay libro.
Duna ba miy papel? Walat. Tle la ? moy papel.
Duna ea bay kalot? Walat. ?gala koy kalot.
etc.
C. Response drill: mixed answers cu ed by ha.ixi gesture

......._.........
Duna %a bay iring? Yes .00 Duna koy iring:

Duna ba siyay lapis? no W tat. Wala! siyay lapis.
Duna ba moy sininal? yes 0, Duna miy sininat.
Duna ba silay irot? yes 0, Duna silay irot.
Puna ba kitay kahoy? no Walat. Walat tay kahoy.
Duna ba miy kanding? no Walaf. Walal may kandinq;.
Duna ba key manok? no Nalat. 14:31a! kay
etc.
D. Dialog: students pretend to buy things--The store

things but not others.
III. Patterns: May Chelsea kamit.
relo kalsonis
singsing sapatos
sinilas
Teacher Student(s)
May Chelsea Mid. Chelsea 'card.

singsing. May singsing kami.
sinilas. sinilas kami.
kalsonis. :ray kalsonis kami.
sapatos. Flay sapatos kami.
relo. i say relo
irot. May div! kami.
kanding. May kanding kami.
etc.
C. Moving slot substitution drill.
Teacher StuAnt.(s)
May Chelsea kami. Chel.ea kami.

sila. May Chelsea sila.
trato NAY trato sila.
relo May relo sila.
kamo. May relo kemo.
sapatos May sapatos kamo.
kita. May sapatos kita.
singeing. May singsing kita.
siya May singsing siya.
sinilas May sinilas siya.
kalsonis May kalsonis siya.

5522SMV.rriMer".
N-3.
Teacher Student(s)
May kalsonis ba mo? May kalsonis 'pa mo?
relo May relo ba mo?
sapatos May sapatos ba mo?
efr
singsing May singsing ba mo?
sinilas May sinilas ba mo?
kalot May kalot ba mo?
irot May irot ba mo?
iring May iring ba mo?
etc.
E. Moving slot substitution drill
Teacher . Stuflant.(s)
May kalsonis ba mo? May kalsonis ba mo?

relo May relo ba mo?
ka May relo ka ba?
sila May relo ba sila?
sapatos May sapatos ba sila?
kita May sapatos ba kita?
singsing May singsing ba kita?
kami May singsing ba kami?
ko iiuy singsing ba ko?
etc.
F. Response drill: affirmative answers.
Teacher. Student(s) Student(s)

May kalsonis ba mo? May kalsonis ba mo? 0# May kalsonis kami.
May relo ka ba? May relo ka ba? 0. May relo ako,
May singsing ba sila? May singsing ba sila2 0. May singsing
May belay ba siya? May belay ba siya? 0. May belay siya.
May kalot ba ko? May kalot ba ko? 0. May kalot ka.
May irot ba kita? May irot ba kita? 0. nay irot kita.
May kuwarta ba kami? May kuwarta ba kami?0. May kuwarta kamo.
May iring, ba si Maria? May iring ba si Maria? 0. May iring si
etc. Maria,
G. Short dialog: students ask each other whether they have things
using may.
Thief: May kuwarta ka ba?

Houseowner; 0. May kuwarta.ako.
Thief: Hatin man ang kuwarta?
Houseowner: Nate dinhat sa llmisa.
Thief: Dilit kini kuwartal Papal kinil
og.,MINAMI.1.10

N..4
V. Pattern: distinction among wOrd'order: dung,

may, waltal
Teacher Student(s)
May relo siya. h ay relo siya.
Duna Duna siyay relo.
ka Duna kay relo.
Walat Walat kay
kuwarta Walat kalj- kuwarta.
May May kuwarta
kamo May kuwarta kamo.
Walat ITslat kamoy kuwarta.
Duna Duna kamoy kuwarta.
kalsonis Duna kamoy kalsonis.
Nay etc. May kalsonis kamo.
B. Response drill: students answer affirmatively using structure
of question.
Teacher Student(s)
May irot ka ba? 0. May irot ko.
Duna ba siyay trato? 0. Diana siyay trato.
Duna ba silay sinilas? 0. Duna silay sinilas.
May sapatos ba kita? 0. May sapatos kita.
Duna ba kay amigo? 0. Duna koy amigo.
I ay trato ba kami? 0. May trato kamo.
etc.
C. Conversion resonse drill: students change one existential

pattern to the other, thensanswer,
Teacher I Student II Student
May trato ka ba? Duna ka bay trato? 0, Duna koy trato.
ba siyay irot? May irot ba siya? 00 Nay iro't siya.
May
May kalsonis ba sila? Dune ba silay kalsonis? 0. Duna sUsy
kalsonis.
Duna ba moy sinilas? May sinilas ba'mo? 0. Eay sinilas mi.
May amigo ba ko? Duna ba koy amiv9 0. May amiv ka.
flay lapis ba siya? Duna ba siyay lapis? 0.. Duna siyay
lapis.
Duna ka bay kuwarta? May kuwarta ka ba? 0. Eay kuwarta ako. r
etc.
D. Response drill; alternate croups use duna,and may:.efiraative
answers: kuwarta remains constant; teacher
cues pronOnn
Model: May kuwarta ,ba sila?

.r-ffr...,..w,-^!-".7..
N-5
Teacher: ka - may
I Studentf::): May kuwarta ka ba?
II Student(s) 0, may -kuwarta ako.
Duna ka bay kuwarta?
I Studentli;): 0, duna kcey kuwarta.
Teac4r: siya duna
I Student(s): Duna ba.siyey kuwarta?
II Student(s).: 0, duna'siyay kuwarta.
May kuwarta siva?.
I Student(s): '0, may kuwarta siya.
Teacher: kamo - may
I Student(s): May kuwarta_ ba kamo?
II Student(s): 0, may kuwarta kami.
Duna ba uoy kuwarta?
Student(s): 0, duna miy kuwarta.
.etc.
E. Response drill: short answers cued by head shake

.5.1e.a_ghex LAtudInSagj. ,Cue
.kay Chelsea ka ba? May Chelsea ka lac? Yes Duna.

Duna ba siyay trato? Duna ba siyay trato?no Wa la'
May kalsonis ba kits? May kalsonis ba kitano. Wala t .
Duna ka bay irot? Duna ka bay fro'? yes Duna.

May sinilas ba J :amo? Nay siulla;3 ba kamo?no Walal.
etc,
F. Guessing game: One student protends to have something. The

otherss take turns until the object is guessed.
Use both' du= and max patterns.
5tvdept II Stuacit
Duna ka bay irof?

May einilas ka ba?.
Duna ka bay iring? Walat.
etc.
G. Dialog: Carlos: Ma'ayong gabi'i.

Tindera: Gabi'i sab.
Carlos: May tanduay ba kamo?
Tindera: qalat. Tuba' lang.
Carlos: Duna ka bay Pepsi?
Tindera: 0.. Duna.
Carlos: Sigi. Pepsi ug tuba'.
(Nag inom siya)
V. Pattern: existential sentences with a '.noun" Or "noun phrase.*

N-6
Teacher Suderit(s)
Dunay sinilas si Juan. Dunay sinilas si Juan.

May May sinilas si Juan.
sigarilyo May si Juan.
Dgna Dunay sigarilyo si Juan.
Wala' Walay, sigarilyo si Juan.
ang tindera. Walay sigarilyo angtindera.
May hay sigarilyo ang tindora.
si Bacario. May sigarilyo si Bacario.
tuba' May tuba' si Bacario.
Duna Dunay tuba' si Bacario.
etc.
B. Moving slot substitution drill: que.7tfon.
Teacher StI4dent(s)
Duna bay sinilas si Cardo Duna bay sinilas si Cardo?

sinina' Duna bay sinina' si Cardo:
May sinina' ba si Cardo?
sapatos :by sapatos ba si Cardo?
Duna Duna bay sapatos si Cardo?
May Piay sapatos ba si Betty?
lapis May lapis ba si Betty?
ang estudiyante Nny lapis ba ang estudiyante?
Duna Duna bay lapis ang estudiyante?
Amerikano .Duna bay lapis ang Lmerikano?
Nay .
Wilay lapis ba ang Amerikano?
etc.
3,

N-7
VI. Pattern: TAW ka bay tuba'?
Duna
Wale'
Teacher '.-tudentt.9,1
Wala' ka bay tuba'? Wala' ka bay tuba'?

mo Vain' ba moy tuba'?
sila Wala' ba silay tuba'?
ka Weiss' ka bay tuba'?
mi Wale' ba miy tuba'?
ta ba tay tuba'?
.ko ,Walal ba koy tuba'?
siya Wale' be siyay tuba'?
etc.
B. Moving slot substitution drill
Teacher Student(s)
Wale' ka bay tuba'? Wale' ka bay tuba':
sigarilyo. Wale' ka bay sigarilyo?
siya Wala' be siyay'sigarilyo?
ta ',ialal ba tay sigarilyo?
corn beef Wale' bri tay corn beef?
mo Wale' ba moy corned beef?
sila !gala' ba silay corned beef?
lapis Wale' ba silay lapis.
etc.
C. Response drill: mixed answers cued by head gesture.
Teacher 2adatUd=4.11/
.
Wale ka bay posporo? Wala'ka bay posporo?. yes Duna.
Wale' ba silay iring?.Walatba silay iring? no Wala'
Wa la' ba may irol? ba nark; iro'?- no .Wala'
Wala' ba tay kanding? Wale' be tay kanding? yes Duna.
Wala' ba miy tuba'? Wala' be miy tuba'? yes Duna.
etc.
D. Free expression: students ask each other questions beginning

with wala'. They answer as they wish.
E. Dialog:
Dick: Duna ka bay tuba'?

Tinders: Wale' na.
Dick: Wala na di'.ay kay tuba'? Tanduay, duns pa?
Tindera: 0, Duna pay tanduay.

--.
N -$
SUPPLEMENT..
A. Dialog
buntag morning
Chelsea a brand of Philippine cigarets
hinoton though, in
may there is/was/are/were
sagdi lang never mind
B4 Drill
amigo friend
kalsonis pants
gabiti evening, last night

hapon afteriloon
pulseras wristwatch
relo clock
sapatos shoes
singeing ring .
sinilas sandals, thongs, fliglops

udto noon
II. Cultural notes: greetings like Matayong buntag" and "Ma -ayong
hapon" dontt seem to be used much, except possibly
for greeting your elders or superiorS. .11ASa man ka"
or "Di.' in man ka" is the greeting for peers.

1.=:.2=1,_ s
114
C. Response drill: mixed-answers
Teacher -
-1st atzntiolie.,,
Cue 2114Sjdafigartial
Duna bay iring si Jankt? Duna bay- irings.-AtItTanett
yes -
'-Dunay
Nay kuwarta ba si Ginnk? May kuwarta ba ai Ginny1:-,'llo
Duna bay kalsonts Si Bo*? Duro: bay *Alson44.141,A01, Aio Tialay kal8
,nay sininal ba si PaUlineOlaY .
,s
,
ba:-St4'01:Ine?- tes NEI s
etc ,
1
Reduttion .drill
cher tkudent tp,)
1),04y. iring Janet Duna ..tiyay... it ing.
si Boy. siyay -kaIsOnis.
"Kai kuwarta %%in: ug, si Pete. lay kuwarta 4311a.
Wstay ,si Lita ug si Joan; *tie ",..,0140- :eininet "
.Dunay,sapatos ,si Fred Diu* 'siyay .sapatos
Nay kaloI si Bert. C
May SiYa.
.
ett.
1.61/
E. iteSnittg slot iubstitution drill f pt
Teachei. -
Student(s)-
Malay tuba' ang tindera. llay. tuba' ang tindera. -
siya Pala t siyay tuba *.
/
-sigarilyo fala sigarilyo siya.
May Sigarilyb.siya.
silo Duna siyay sigarilyo.
May Duna inlay sigarilyo.
etc.
May -sigatilyo
F. Free expreesio;i: students .and
teachertalk: about each other and
themselves using the pOterne:
Duna ka bay sigarilyo:
Duna koy sigarilyo.. koy sigarilyo.

May sigarilyo ka ba?
.DIALOG
Ikakin-linE DIA= .
EILt4gAth Dial=
(Ikanapulo ug Limang Dialog)
Situation: Si Janet nagshopping 'SitUtion: Janet went shopping in
sa merkadci.
the market.
Tindera: Unsay imo, Day? What would you like, Miss?
Janet: Bag ako', Nang. .

A bag.
Tindera: Kining itom nga bag? This black bag?
Janet: 0, Kam'. Yes, that one.

Ora
DRILLS OR DIALOG FIFTEEN
I, Pattern: Unsay imo?
Bag akol.
bag tu'alya
sabon pulseras
sudlay
B.Fixed slot substitution drill: forms of address

Teachqr AtIlderMai
Unsay-imot Day? Unsay imp, Day?
Mum Unsay limo, Mum?
Dong Unsay into, Dong?
Sir Unsay imo,-Sir?
Nang Unsay imo, Nang?
Noy Unsay into, Noy?
Nong Unsay into, Nong?
Bay Unsay imo, Bay?
Iya' Unsay into, 40?
Iyo' Unsay into, lyo'?
etc.
/ocher Stauntial
'Bag kol. Bag akot.
sabon Sabon ako'.
kalsonis Kalsonis
Tu'alya Tulalya ako'.
singsing $ingsing akota
Sapatos Sapatos ako'.
kalo' Ka to aXot4
pulseraS Pulseras ake.
etc.
D. Response drill
StIlApt ta Qua. ANLAmdvntial

Day Unsay imo, Day? bag Bag akol.
Nang Unsay tom, Nang? Kalsonis Kaleonis akoi.
Bay' Unsay into, 'ay? Sapatos Sapatos ako'.
Dong Unsay into, Dong? sudlay Sudlay.ak04.
Nong Unsay into, Nong? singeing Singsing alto'
Tye Unsay /mot Tyal? pulseras Pulseras :ako''.
etc.

0 -2
E. Free questions using "Day", 'Tong", or i'Bayff forms of address,
Students answer, naming things they would like. Example:
Student (girl) Studeni (boy)

ViTgiImo, Dong? Sapatbs aka', Day.-
etc.
II. Pattern: Imo ba kini?

Ako'
A. Dialog:
Petra: Ha' it man ang lapis?

Mrs. Reyes: Nit in dinhi sa
Imo ba kini?
. Petra: 0. Ako' kana'.
Teach= Student (s)
Imo ba kini? Imo ba kini?

kana' Imo ba kana?
kadto Imo ba kadto?
etc.
C. Substitution-response drill: teacher points to objects near
or far from a student, and the stuient identifies it as
his.
Teacher _Uudent()'
far book Jikol kadto.

middle pencil Ako' kana'.
near notebook Ako' kini.
etc.
D; Response drill
Teuher Ltailzatal
Imo ba kini? 0, ako: kana'.
Into ba kana'? 0 ako' kanal.
Imo bn kadto? 0, ako' kadto.
etc.
C. Substitution-response drill:
teacher points to objects near or
far student, and the student identifies it as his,
Teacher =Lut(s )
far book .
Ako' kadto.

0-3
middle pencil Ako' kana'.
near notebook Ako' kini.
etc.
D. Response drill
leach= Studentis).
Imo ba kini?' 0, Ako' kana'.
Imo ba kana? 0, ako.' kanal.
Imo ba kadto? 0, ako' kadto.
etc:
E.Free expression: students ask each other whether things at
various distances. are theirs.
..TD4her
§tudaatia)
Ako/ ba kini? Ako' ba kini?
Imo Imo ba kini?
kana' Imo ba kana'?
Ako' Ako' ba kana'?
kadto Aka' ba kadto?
Imo Imo ba kadto?
etc.
0. Response drill: teacher points to various objects, student
answers affirmatively*
Teacher Student s
Aka' ba kini? 0, imo kanal.
Imo ba kadto? 0, ako' kadto.
Ako' 'ba Iona'? 0, imo kini.
etc.
H. Free expression: students ask each other whether things at
various distances are theirs. They use liako" and "imo"
to begin their questions.
For- example: 1st Student: Imo 1:),a kadto?

2nd Student: Kadtong lapis?
1st Student: 0.
2nd Student: 0. Ako' kadto.
III. Pattern: Imo ba kining trot?
0. Ako' kanang iro'.

(.14I-legs.Y2111,)
4
Imo ang lapis.
kini Imo ang lapis.
Akot kini.
Ako' kini.
tutalya
sabon Ako' ang tutelya.
Imo Ako' ang sabon.
Ito' ang sabon.
sudlay Imo ang sudlay.
kanat
Ako' ang s udlay.
Ako' kana .
B Transformation-response d.rill
Teacher
2aa.A'VJAIltiai
Imo ang lapis. ba ang lapis?
lino 0. Ako' ang lapis.
Ako' .kini. Ako' ba kini? 0. Imo kanat.
Imo ang tutalya. Imo ba ang tutalya? 0. Ako'-ang tulalya.
Ako' kadto. Ako' ba kadto? 0. Imo kadto.
Ako' ang sudlay. Ako' ba ang sudlay? 0, Imo ang sudlay.
Imo ang batat. Imo ba ang bntat? 0. : Ako' ang bats'.
etc.
C. Exransion d rill
TegchPr Cue qtUd2ratiZi

Ako' ang sabon. kini Ako' s nbon.
Imo ang papel. kana' Imo kanang papel.
Ako' ang tutalya. kadto Ako' kadtong tu'alya.
Imo ang singsing. kana' Ino kanang singsing.
Ako' ang sapatos. kini .
kining sapatos.
Ako' ang kalsonis. Kadto Ako' kadtong kalsonis.
etc.
D. tioving slot substitution drill
IstIaban btudqnt(s)
Imo ba kining s abon? Imo ba kining sabon?
Aka' ha kining sabon?
kana' Ako' ba kanang sabon?
tu'alyn Ako' ba kanang tutalya?
Imo Imo ba kanang tutalya?
kadto Imo ba kadtong tulalya?
toothbriash Imo ba kadtong toothbrush?
5
etc.
Free expression: students ask each other

whettrix.various things
are theirs. °They use the full pattern.

Example: Imo ba kanang siya?
O. nor kanang siya.
IV. Pattern: Imo ba kinini berdeng bag?
0. Ako' kanang berdeng bag.
A. Introduction of new vocabulary: colors
itom kape
puti, berde
pula
asul
B. iqoving slot substitution drill
TSSSheX 4udgrktigi
Ako' 'ang pu ting si-ninat. Ako, ang puting'sinina'.

sapatos. Ako, ang puting sapatos.
Imo Imo ang puting sapatos, .
kapa Imo ang kapeng sapatos.

pula Imo ang puling sapatos.
kalsonis. Imo ang pulang kalsonis
Ako, Ako; ang puling kalsonjs.
itom Ako' ang itot nga kalsonis.,
asul Ako' ang asul nga kalsonis.
tu'alya Ako' ang asa nga tu'aiy4.
berde Ako' betdeng,tulalya.
Imo Imo ang berdeng tu'alya.
etc.
1
C. Transformation-expansion'drill:

v

C. TransfLmation-expension drill:
Zughe.r. lat_11.tuiantia) Cue qd Student Ls')
Ako' ang berdeng bininal. Ako' ang berdeng sinihat. kini Imo ba kining:berd.eni ;
Imo ang puting-papel. Imo ang puting.2apel. kanat Akol ba kanang pavel?
ko' ang itom nga kalsonis. Ako' ang itom nga.kalsoniss kadto Imo ba kadtong -itom nga 1
ang pulang tu'alya. kini kalsonis.
Imo ang pulang tu'alya, kane
hko' an esul nga sudlay. Ako' -ang asul nga sudlay Imo ba kining pulang tu'alya?
kadto Imo ba kanang asul nga sudlay?*
Imo ang kapeng sapatos. Imo ang kapeng sapatos.
etc. Ako' ba kadtong kapeng-sapatos:.
D. Integration drill
aagh..0M Student(s)
Ako' kining sinina'. Puti' kining sinina'. Akot"kining puting sininal.
Imo kadtong kalsonis. asul kadtong kalsonis. Imo kadtong asul nga kalsonis
Ako' kanang iro' Dako' kanang iro'. Ako' kanang dakong
Imo kining singsing. Nindot kining singsing.. Imo kining nindot nga singsing.
Ako' kadtong balay. Gamay kadtong balay. Ako' kadtong gamayng balay.
Imo ksnang sapatos. Item kanang sapatos. .Imo kanang itom nga sapatos.
Ako' kining bag. Pula kining bag. Ako' kining pulang bag.
etc..
E. Expansion:drill: teacher gives the basic sentence, first student expands it with
ndemonstrative", second- student expands it with color or size, third
students makes.question, then everyone answers in the.affirmative..
Teacher: Imo ang sudlay,
1st Student: Imo kining sudlay.
2nd Student: Imo kining asul nga sudlay.
3rd Student: Ako' ba kining asul nga sudlay?
Everyonel 0, imo kining asul Aga sudlay
121
'LT
0-7
F. Free expression: students sort through objectsltake some for

their own and give others to their friends.
For example: Betty: Ako' kining bereng libro.
Mary: Imo ba nal?'
Betty: 0. 'Jg imo kanang pula.
Mary: 0. Akol kining pulang libro.
V. Pattern: Imo ba kining berdeng bag?
Dili' ako' kanang berdeng bag.
Teacher gtudant(.):
Dili' ako' ang bag. Dili! ako ang'bag.

sinina' Dili' ako' ang sininal.
b410y Dilit.akol'ang belay.
Bata' Dili, ako' ang Bata'.
lapis Dili' ako' ang lapis.
kalo' Dili'ako' ang kalol.
libro akofang libro.
irol Dllil akofang
lamisa Dili' ako' ang lamisa.
bir Dili' aka'. ang bir.
kuwarta Dili' plot ang kuwarta.
etc.
TAAcher SNglent(s)
Dili' alto' ang kuwarta. Dili'akol ang kuwarta.

manok. Dili' akot ang manok,
imo Dili, imo ang manok.
kuwarto Dili, imo ang kuwarto.
akol Dili, ako' ang kuwarto.
iring Dili' ako' ang iring.
etc.
C. Expansion drill: teacher cues "demonstrative" by pointing,.
Tonchep Qum Student(s)
Dili' ako' ang iring. near Dili' ako' kining, iring.

04
Dili' into' ang tindahan. far Dili' imo!k0.dtong tindaban.
Dili' ako'ang papal. ... middle Dili' ako'kenang papel.
Dili' imo ang singsing. far Dili' imo kadtong singsing,
Dili' ako' ang sapatos. near Dili' ako' kining sapatos.
Dili' imo ang relo. middle Dills imo kanang relo.
Dili' imo ang sudlay. 'near Dili' imo kining sudlay.
Dili' ako' ang sabon. far. Dili' ako' kadtong. sabon.
etc.
D. Moving slot substitution drill

ch Student(s)
Dili' imo kanang puting papel. Dili' imo' kanang puting.papel.. .
ako' Dili' :ako' kanang puti#g

sinina Dili' ako' kanang puting sinina'.
Pula Dili' ako' kanang pulang sininat.
kini Dili' ako' 4ning pulang sinina'.
sapatos Dili''ako' kining pulang sapatos.
itom Dili' ako' kining itom nga sapatc
etc.
E. Response drill
'pitcher tudtatis)
Imo ba kining kapeng tu'alya? Dili' ako' kanang kapeng tutalya.
Ako' ba kining asul nga sinilas? Dili' imo kanang_ asul nga ainilaa.
Imo ba kadtong puting sinina'? Dili' ako kadtong puting sinina/.
Ako' ba kanang berdeng kalo'? Dili' imo kining berdeng kalo'.
.etc.
F, Fixed slot substitution drill: teacher cues "ako" by pointing to

self and having class point to themselves: "imo" by pointing
to .someone else. The teacher cues the "subject clause".
Question:
Teacher; AtugsatiA1
(self) kining dakong kalo' Ala)? ba kining dakong kalo'?
(another) kadtong gamayng tindahan Imo ba kadtong gama yng tindahan
sell kanang mubong iro' Ako' ba kanang =bong iro ?
salt
kadtong asul ngn sinina'. Ako' ba. kadtong asul nga sinina
another) kining ma'ot nga icing. Imo ba kining malotinga iring? .
etc.
G. Response drill: mixed answers
Tpaqher
(self) kanang tat as nga estudiyante. yea O. Imo kanang teas nga
eatudiyahlel
Ako' ba kanang ta'as nga estudiyant07

0.09
(another) kining guwapong batat
Imo ba kining guwapong bata'? no Dili; Dili' ako' kinin

guwapong bata'.
(self) kadtong gamayng manok no imo kadton
gamayng manok.
etc.
H. Free expression: students ask each other about objects

or
pictures or objects. They use the complete pattern,
'pronoun / ba / "demonstrative" / "adjective" / nga "noun".
VI. Pattern: (Imo ba kining berdeng bag?
Dint kana' akol.

Dili' na' akot.
Student {)
Dili' kana' akol. Dili' kana' akole
imo Dili' kana' imo.
kini Dili' kini imo.
not Dili' na' imo.
kadto Dili' kadto imo.
ako' Dili' 11,.dto ako'.
to Dili' to akot..
net' Dili' nat akot.
ni. Dili, na akot.
etc.
Teacher Student (s,)
Dili' ako' ang bag. Dili' ako' ang bag*

kana' Dili' kanat akots
imo Dili' kana' imo.
kini Dili' kini imo..
ang lapis Dili imo ang lapis.
--ako' Dili' akot ang lapis.
ni Dili' ni ako t.
kadto Dili' kadto ako'.
to %
Dili' to ako'.
etc.

0-10
C. Reduction drill
Teacher Atuialtial
Dili' ako' dakong bag. Dili' na! akot.
Dili' and kining gamayng iro'. Dili' ni imo.
Dili' ako' kadtong mubong icing. Dili' to (ako'.
Dili' amo kining guwapang batal, Dili' ni ako".
Dili'. ako' kadtong ma'ayong Dili' to ako'.
Dilil.ako' kanang berdeng libro. Dili' na' akot.
etc.
D. Response drill: mixed forms
Tpagher, Cue Student s

Imo be kadtong kapeng kalsonis? no Dili' to akot*
Ako' ba kining asul nga lapi6? yes Imo nat.
Imo ba kanang pulang sinina'? yes Ako' ni.
Ako' ba kining gamayng kanding? no Dili' ni akot.
Ako' be kadtong dakong manok? yes i=ao' to.
etch
E. Free expression: students ask and answer each other, using long
and short answers.
.
F. Dialog: a lady sees her neighbor's clothes on 'the line.

Lady: Nindot kining asul nga sininal. uyl Imo ba ni?
Neighbor: Dili' na' akot. kining ma' of nga
kalsonis.
Wale' koy nindot nga sinina'.
Lady f matot kanang kalsonisl Fashionable hino'On!
VII. Pattern: Dili' ba na' imo?
(Dili' ba imo kanang berdeng
A. Reduction drill
Teacher Studentili
Dili' ba l o ang g4t/Os? Dili' ba imo ang sapatoi?

Dili' 'ba imo, ang Dili' ba imo'ang libro?
Dili' ba imo ang sinilas? Dili' ba imo'angsinilas?
Dil' ba 6kot ang pen? Dili' ba aka' angpe..1.0
Dili' ba ako' ang bag? ba akol.angbaeA:
.., etc.

0-11
Teacher 411d4alai
Dili' 'ba ako' ang papel? ba ako' ang papel?
clip Dili' ba akol. ang clip?
ink Dili' ba ako' ang ink?
.Dilif ba imo ang ink?
kuwarta Dili' ba imo ang kuwarta?
relo Dili' ba imo ang relo?
singsing Dili' ba imo ang singsing?
sapatos Dili' ba imo ang sapatos?
(A°.
C. Movint-apt substitution drill

TeaCher. StuclAnt(s)
ti
Dili' ba imo kanang dakong akage? Dili, ba imo kanang dakong

package?
gamay ili'ba
imo kanang gamayng
apkage
kahon .imo itanog gamayng
kahon?
ako Dili' ba ako' kanang
gamayng kahon?
rabbit Dili' ba ako' kanang
gamayng rabbit?
iring Dili' ba kanang
gamayng iring?
guwapa Dili' ba ako' kanang
guwapang iring?
imo Dili' ba imo kanang guwaw
pang iring?
etc.
Shorty!answer response drill: affirmative answers

-
":11.114SalLt Student(s)
Dili ba tmo kining ktiWarta? 0. Ako' ni.
Dili' ba imo kining relo? 0. Ako' ni.
Dili, ba imo kining singsing? Q, Ako' ni.
Dili' ba imo kining ariyos? CvAkot ni.
etc.
.,-
B.Short answer response drill: negative

Teacher 4'WdeA(AY
Dili' ba imo kining papel? Dili'. Into na'.
Dili' ba imo kining libro? Dili'. Imo nal.
Dili' ba into kining ink? Dili'. Imo na'.
etc:

..1.0.11.011161*
Iu4-;.471-7,,'_""s'OP,'",:!"*Ir 14_
0-12
P. Short answer
response &Ills: mixed answers.
luau
Dili' ba-akot kanang libro?
Dili' ba imo kadtong yes ni.
bag? no
Dili' ba ako' kanang sapatos? Imo_kadto.
Dili' yes kana
ba ako' kanang pulseras? no Ako
.
etc.
G. Dialog:
1st Student: Dili' ba iio' kanang bag?

2nd Student: Ha' in?
ist Student: Kanang itom.
2nd Student: O. Ako' na'.
*".

- 1:3
SUPPLEMT
A. Dialog
akot mine (personal pronoun, postessive form)
bag handbag
imo yours (personal pronoun, possessive form
singular)
itom black .
B. Drills
asul blue
kape brown
pula red
putt' white
sabon soap
sudlay 'comb
tu'alya towel
Cultural notes; shoppingoin the Market.
?Ors react differently to the different techniques of
bargaining in the market, many 'perils' are involved:
not knowing what the real .value of an item is, starting
at too high a first price, not having enough patience,
being unargumentive,by nature, not really knowing 'how'
to bargain. It takes time; a lot of experience, some
patiencet and a good sense of humor has been known to
help many an exasperated KV, Where to start: perhaps

0 - 14
at one.ohalf the asking price, and then raise your
price, but not too sharply; play follow the leader;
watch the reaction of your sales clerk. The important
thing is to give some sort of impression that you are
ton t' to this bargaining game. In most cases, if you
show that you won't pay the first price they come
down immediately, But only time will tell how much
you will eventually have to pay for an item. One

thing more Must be said: if the buyer says that he
will pay somuch for an article, he is bound by the
rules of the game and of the market to pay such an
amount; if the clerk agrees on you asking price, you
then 'should' buy the article.

P
DIALOG
UlatitgLatb 11111.2i.
ug Unom nga Dialog)
Situation: Maria and Mario met

Situation:. Gikatagbo' nijittrk.
ug ni Mario si fiebiesusa ka AMR, a classmate of Maria's.
"classmate" ni.
Kinsaman siya? Who is that?
Maria: Kanang akong katuban? My companion?
Babie: 0. Imong trato ba'siya? Yeah. Is he your boyfriend?
Naira: Dili' uyZ Kana ang No! That's my brother.
akong igsoon.

P-1
DRILLS iat DI_ OJOG SIXTEEN

I. Pattern: Kini ang
"ako'" / nga "noun"
A, Introduction of new vocabulary
igso'on asawa
katuban bana
trato
Toacher, 41191e.nt(g)
Kana" ang akong igse on. Kana' ang.akong igso'on.

katuban Kana' ang akong kaluban.
trato Karla' ang akong trato.
amiga Kana' ang akong amiga.
malistro Kana' ang akong malistro.
asawa Kana' ang akong asawa.
bana Kana' ang akong bana.
balay Karla' ang akong balay.
libro Kana' ang akong libro.
manok. Kana'ang akong manok.
etc.
C. Expapsion drill: addition of imong
luau auclutaal
Kini ang singsing. Kini ang imong singsing.
Kini ang relo. Kini ang imong relo.
Kini ang pulseras. Kini ang imong pulseras.
Kini ang sabon. Kana' ang imong sabon.
Kanto' ang tulalya. Kana' among imong tu'alya.
.Kana' ang sudlay. Kana' ang imong sudlay.
Kadto ang balay. Kadto ang imong belay.
Kadto ang kuwarto. Kadto ang imong igso'on.
etc. Kadto ang imong kuwarto.
D. Substitution drill: teacher cues "pronoun" by pointing either to

himself or to another; he cues "noun" orally. Class
also points.
UAW=
(self) ang akong igso ' on
(another trato ang imongtrato
(another kaluban ang imongkaluban
(self j asawa ang akongasawa
(self) bana ang akongbana
(another) manok ang imongmanok
(self) kanding ang akong. kanding.
etc.

B. Moiing slot substitution drill
Telcher 4uthavit)
Kam, ang akong igsolono.. Kana ang.akong
imo Kana' ang imbng fgaolon.
kauban Kane ang imong keubans
Kiri' ang imonr atuban.
ako' Kini ang akong kaluban,'
asawa ang akong A si*i.
bans Kini ang :akong
Nana.' Kana' ang akons Tunas
isno Kana' dug. .imong. bans.
balay Kam ang imong belay.
Kadto Kadto .ang imong balay,.
manok. Kadto ang Among =wk.
etc.
. S.
:7.
. st
I"
I.
't

133
F. Translation-reFonse drill: teacher 'gives second cue in English: students P.3
choose either " imong" or "akong ", and use an appropriate gesture.
Teach 1st Student(s) Cue ani.atuinataal

Kinsa man na' siya? Kinsa man na' siya? brother Kana' ang igse on.
to Kinsa man to siya? companion Kadto ang ka'uban.
ni Kinsa man ni siya? student Kini ang estudiyante,
nal Kinsa man na' siya? sister Kana' ang igsoton.
ni Kinsa man ni siya? teacher Kini Aug ma'istra.
to Kinsa man' to siya? isawa Kadto ang....._ asawa.
etc.
G. Free expression: introduction; students introduce people to each other, using the
pattern.
For example: .Kini si Robert, ang akong igso'on. Estudiyante siya
sa University of tha Philippines.
or Kini si Chuck,. ang akonc.katutan sa Danao. Jig kanat
siya eilMr; Gatlege; ang Akong principal.
H. DIalog: Alice_ is myopic. She asks Lilia who that man iao
Alice: Kinsa-Man to siya, Una?
Lilia: Kadto ang tmong bana,Zwy.
Aw, di ay. Hain man ang akong glasses (antiyohos)?
tr...rattern: Kini ba ang akong lapis?

O. Karla' ang imong lapis.
Dili. Dili' kana' ang imong lapis.
A. Expansion-transformation drill
Teacher, Student (s
Kini ang akong lapis. Kini ba ang akong lapis?
Kana' on?, imong pa pel. Kana' ba ang imong papal?
Kadto Eng akong libro. Kadto.ba ang akong libro?

Kini ang `.imong lamisa. Kini ba ang imong lamisa?
Kana' Eng imong stya. 'Kane ba ang imong siya?
P -4
Kadtoang ekong amigo. Kadto ba allg-akogg amigo?

Kane' ang akong kalsonis. Kane' ba eqg akong kalsonis?
Kini ang imong sininat. Kini ba ang imong sinina'?
etc.
B. Expantionl.transformation-response drill
Teacher
Kirk, ang akong lapis. Kana' ba ang imong lapis?

Kana' ang imong papel. Kini ba ang akong paper
Kadto ang akong libro. Kadto ba ang imong libro?
Kini-ang imong lamipa. Kini ba.ang akong lamisa?
Kane ang imong siya. ba ang akong siya?
Kadto ang akong amigo. Kadto ba ang imong amigo?
Kana' ang akong kalsonis. Kini ba ang imong kalsonis?'
Kini ang imong sinina'. Kana' ba ang akong sinina'?
etc.
C. Free expression: students ask each other about objects and people
using the pattern:
Kana' ba ang imong kaluban?

Affirmative long answers.
Teacher Wident(p)
Dili' kana' ang imong lapis. Dili' kana' ang imong lapis.
libro Dili' kana' ang imong libro.
ako Dili, kana' ang akong libro.
kini dill' kini ang akong libro.
.Dili' kadto ang akong libro.
igso'on Dili' kadto ang akong igsoton.
imo Dili' kadto ang imong igso'on.
kana! Dili' kana' ang imong igso'on.
ako' Dili' kana' ang akong igso' on.
matist7a Dili' kana' ang akong matistra.
etc.
E. Substitution*response drill: cued by pointing, words, end head

gestures.
Teacher 10121iLaglii Zia lakcl Studisitha
(far) baiay Kadto ba ang imong belay? yes 0, dto ang

akong balay.
(near) trato Kini ba ang imong trato? no Dili'. Dili'
kini ang akong
trato.
(addle)iroi Owl ba ang imong it .no Dili' kana'
ang akong iro%

(far) asawa Kadto ba ang imong asawa? yes 0. Kadto an akong asawa.
(near) kaluban Kini, ba ang imong kaluban? no Dili'. Dili kini ang akong kaluban.
(piddle) sinina' Kana' ba ang imong sinina'? Yes 0. Kana ang akong sininal.

etc.
F. Report #E, but have the first students use nakone in the question and the second students
answer wIth "imong".
G.. Conversation: students exchange .possessions, then one asks the other:
Bill: Karla' ba ang imong lapis?
Al: Dili'. Dili' kini ang akong lapis. Imo kini..
ora:Bill: Karla' baang akong libro?
0. Kini ang imong libro. Here. (He gives it bagic),
H. Dialog:
Herb: Imo ba kini?
Dale: Unsa?
Herb: Kining pulang kalsonis.
Dale: Dili'. Dili' kana' ang akong kalsoniss
Herb: Kini ba?
Dale: 0, kanal.
III. Pattern: Imong trato ba siya?
Teacher Student(s)
Imong trato ba siya? Imong trato ba siya?
tlena Imong bans ba siya?'
amigo Imong amigo ba siya?
kadto(siya) Imong amigo ba kadto (tiya)
Ako' kkong amigo ba kadto?
asawa Akong asawa ba kadto?
kana' Akong asawa ba kana'?
Imo Imong asawa ba kana'?
se patos
kini Imong sapatos ba kana'?
iro' savitos ba kini?
ong
al'MOM iro oa xinzi
135
-141.."444e, ,
4 F

1
. Ako' Akong iro' ba kini?
etc..
B. Substitutioh-response drill: affirmative answers
p4
Teacher lqt Studqnt(s) 2nd Stuglent(al:
Imong sinilas ba kini? Imong sinilas ba kini? ang akong si011.218
reit) (middle) Imong relo ha kanat? 0. Kini ang akong relo.
papel (far) Imong papal, be kadto? 0. Kadto ang akong papal.
iring (near) Imong ba kini? O. Kini erg akong iring.
etc.
C. ii.peat #B: negative answers
leacher
Imong sinilas ba kini? Imong sin= ba kini? Dill' kana/ ang
akong sinilas.
D. Chain response drill: affirmative and negative answers.
Jame:, imong sapatos ba kanal?
Hal: Dili'. Dili' kini ang akong sapatea.
Hal: Imong sinina' ba kini?
Ruby: 0. Kini ang akong
etc.
E. Transformation drill
Teacher Stlideripia)
Kini ba ang ako Imong amigo be kini?
Karla' ba ang imong bana? Imong bane halcanal?
Kanal'ba ang akong singsing? Akong aingsing ba kane?
Kane' ba ang akong sapatos? Wong sapatos ba kanef?
Kini ba ang imong sapatos? laong sapatos be kini?-
Kadto ba angimongbalay? bong baley ba kadto?
136
Kadto ba ang imong ka'uban? Lmong kayuban ba kadto?
Siva to ang akong bana? lkong bana ba siva?
P-7
F. Transformation-drill: repeat #E, but reverse roles.
.: A
G. Transformation drill n,
Teacher Students1
Imong irp, Imo ba kining irot?
:Akonglopis-ba Ako' ba kanang lapis?
Ithong lita.o.:ba.Atadto? Imo ba kadtong .
abngisinin0 ba: kini? Aot be kining sinina'?

Imong.soatos ba knnat? Imp ba kanang sapatos?
iikng relo te'kini? Akol ba kining ralo?
aong kahoTt:bg kadta? Ako' ba kadtong kahoy?
etc.
H. Translation drill: the students give three ways of roughly

translating each English sentenced
Wsh=
Is that my ring? Kane t ba ang
akong singsing?
Akong singsing ba'kana'?
Ako' ba kanang singsing?
Is this your hat? Kini ba ang imong relor?
Imong kalo' ba kini?
Imo ba kining kalol?
Are those-there my shoes? Kadto ba ang akong sapatos?
Akong sapatcis ba kadto?
Akot ba kadtong sapatos?
e4
I. Free expression: students uiethe various forms to ask about

objects or pictures.
XV, Pattern:. Dili' ba kini ang akong singsing?

Dili' ba alto' kining singsing?
h. Transformation drill: make negative question,
191114c Zudent(s)
.
Kini ang akong singsing. Dili' ba kini -ang akong singsing.

ang imong trato. Dili' ba ang imong trato.
Kadto ang akong asawa. Dili' ba kadto ang akong asawa.
Kana' ang akong manok.
Dili' ba kana' ang akong manok.
Kini ang imong kanding.
Kadto ang akong amigo. Dili, ba kini ang akong kanding.
etc. Dili' ba kadto ang akong amigo.

P-8
8. Transformation drill: make negative question.
Teacher allaaatiai
Ako' kining singsing Dili' ba ako, kining singsing?
Imo kanang sinilas. Dili' ba imo kanang. sinilas?
Aka,. kanang tu'alya. Dili' ba.ako' kanang tu'alya/
Ako' kadtong balay. Dili' ba ako' kadtong balay?
Imo kining sudlay. Dili' ba irno kining sudlay?
Imo kadtong sabon. 'Dili' ba imo kadtong sabon?
etc.
C. Transformation drill: make negative question:
TaIGIOX StmOell(4.)
Kini ang akong singeing. Dili' ba kini ang akong singsing'

Ako' kining singeing. Dili' bh ako' kining singsing?
Kane ang imong trato. Dili ba kana' ang imong trato?
Imo kanang Dili' ba imo kanang sinilas?
Kadto ang akong asawa, Dili' ba kadto ang akong asawa?
Ako' kanang tu'alya. ba ako' kanang tu'alya?
Kam' ang akong manok. Dili' ba kana' ang akong manok?
Ako' kadtong balay. Dili' ba irno kining sudlay?
Imo kining sudlay.
etc.
Dialog: A. PCV lookcs for her clothes in the labandera's
basket.
PCV: Kini an akong.sininallkini ang ........

Labanderas Kamubo: Dili' kana' imo, uy:
PCV: Ako, Nang. Ako' kining ubong sinina'. London lookl;
V. Pattern: "demonstrative" / "possessive pronoun" / "noun"

kining akong ka' uban.
A. Expansion drill: akong or imong cued by pointing

Teacher uudlatio.
(self) kining ka'uban kining akong ka'uban
(another) kining amigo kining imong amigo
(self) kining libro kining akong libro
(self) kanang- lapis kining akong lapis
(another) kanang kuwaqo kining akong kuwarto
(self) kanang 'manok kining akong manok
Another) kadtong kanding kining akong kanding
another) kadtong ma'tstro kining akong ma'istro
etc.

B. Moving slot substitution drill'
Tocher, Studg4t(s)
lining akong ka'uban kining akong ka'uban
imo kining imong ka'uban
ma'istro kining imongbatistro
kadto kadtong imong ma'istro
ako' kadtong akong ma'istro
kana' kanang akong ma' intro .
asawa kanang akong asawa

imo kanang imong asawa
etc.
C. ExWsion drill
Teacher: Dako' ba ang iro'?

(imo) 1st Student: Dako' ba iang imong irol?
(kana') 2nd Student: Dako' ba kanang imong iro'?
(teacher cues yes) All: 0, Dako' ka'ayo kanang akong iro'.
Teacher: Mubo' ba ang sininal?

(ako') 1st Student: Mubo' ba ang akong sinina'?
(kadto) 2nd Student: Mubo' ba kadtong akong sinina'?
(no) "All: Vint. Dili' mubo' kadtong imong.
sinina'.
etc.
D. Dialog: Dale wants his shoes.

Dale: Ha'in man ang sapatos? .
Brude: 'Mang s apatos?

Dale: Os kadtong akong itom nga sapatos.
Bruce: Tura kadtong imong sapatos sa "closet".
E. response drill: short' answers(. distinction between "locative"
and "demonstratives"; negative. .
Tqackin
SVAdellit(P)
Kadto bi si
Tu'a ba si Emily? Wale.
Didto ba si. Claude?
Kane' be si George?
Nia ba si Ellen?
etC

SUPPLEMENT
A. Dialog
along my (personal pronoun; prmominal fort)

katuban friend, companion
igsolon sibling, brothers and sisters

imong your (personal pronoun, prenominal form
singular)
B. Drills
amigo friehd
asawa wife
bana husband
II. Cultural notes
A. Katuban: A companion'or*someone who goes along with another
person. It is customary for people, especially a woman,
to go places with a companion or a group.' It is a
cultural transgression to be alone anywhere.
B. Igsolon: depending on its use, wigsofon" may include or not
include the person whose family is being discussed.

RraV.I4W D.IALOG.
4kAdialatinta larmainaug ieentatath Dialaz

(Ikanapulo ug Pito nga Dialog).
.4r
3ituation: Si Dick, usa ka Peace. qituation: Dick, aPe::ce

Corps, milabay sa gamayng Volunteer, passed the small
tindahan sa eskina. store on the corner.
intol: Or Bay. Di'in man ka? Where have you been?
Dick: Didto ko es bayli. I was (there). at sthedance.
Into': Hatay° ba ang bayli? (Was) the dance nice?
Dick 0. iiitalayo. Dunay guwapang Yeah, (It was) great. There,
mga babaye didto. were pretty girls there.
Into': TU'a ba didto ang tmong fo,r, roomate iaivr e?

ka'uban?
Dick : Klnsa? Si Bill? Walat Who? Bili? (No) he isn't there.
siya didto. Tula siya.sa He's in the city.
siyudad.
1"
......14240e114.414.bo-50.1.67

*.m
Q4
e.
DRILLS FOR DIALOG. MENTES.
Pattern: Wins -dilin, asa -
'Response drill: students say the question whichhe teacher's

stateMent answers.
Teacher 5tuctentfq)
.,Pidto :kami sa pantalan. Dilin man me,

-AkOlklAcita,sa tindahan.. Asa Man kital
sila dinhi. Hatin man sila?
L. ) ?
:44nhi kamo-dinhi. Ada man mi?
'Dinhi ko Sa balay, Dilin man keq-- III,..
r).
siya dinhat. Hein tan siya?
e Tu'a .dlitt-P Hein man sila?.
Dinha!-:.:ka se bar. Di'in man.10?
L.4:a AdVo mi sa ba541-. Asa man mo?
etc.
1:"1 .sA-
115;1 --1;,,t A*: dilaiOg drill.: teacher cues as indicated.
Taaalr.
pencil 1st: Ha'in man kadtong aktinel*Wt
fed 2nd: Pula ba ang imong lap381'
8,-
middle .1st: O. *,
lamisa 2nd: Na 'a dinhau sa laMisi angti5Ulang lapis..

dress 1st: Hein man kadtong akong tininall
blue 2nd: Asulsba.ang imong sinina'? .
far 1st: 0.
room 2nd: Tufa didto sa kwarto'ang asul.n4a,sininau:.
dog 1st: Hein man:kadtong akong iror?
big 2nd: Dako' ba ang imong-irof?
(shake) 1st; siya dako'. 'Camay..
..
small
(far) 2nd: Tu'a didto sa plasa ang gapayng
plasa
Sibbing 1st: gaUin man kadtong 1gsQon?i
boy '2nd: La1aki ba ang imong igsolpn7A
(Oaks) 1st:. Diii' -1
alr.k girl .
Inear)' 2ne: Nita dinhi sa sala ang

`s. _living room I
.
etc.
C. Response drill: Complete answers but invente(e:

C4 ;.
t.- 1 ye
tTalc4or Studezt(s)'
,
Asa man si Juan? Adto si Juan sa Munisipiyo.
Jilin man kanang imong' Dinha' sa simbahan kanang
ka'uban? akong keuban. .
142
i Wail i illiarkUai WU t ArAitYi IA 401=4.44 4, Yy.;:ire 4 W. 4444.41$1 i .2.if..sitiaw.i.o.ii,:i..........o.0,..4;,y5.:0.. r er,Y,uYinks4 y .6.4 4 4 so vra....ny .P.r.;
row,. w %., 4...4, 0 Yot yo.....,4 worn.* 6 . 4 y - 0, :-.4,4,4Y. ..4:440,
0 44 4:14;41git a., ee ;44.4,1;:al; 44:i '..;i;`,
4103
Ra tin man `kadtong gtiwapang
dinhi 'sa kusini kadtong
bate!? guwapang bate.
Di' in man Ica?
hi ko as balsyy
Hein man kadto eiya? TU1A didto sa bulangan kadto
siya,
Asa man. si Ed ug si pale?
Adto si Ed ug si Dale sa
pattalans
etc.
Do Response drill: teacher provides topic, first
student chooses -
ha' in, di' in, or asa; second student'answerss
Tuba= 10 atmunt(s) 244 Student(s,

Kadtong niwang nga 3.alaki Ha'in man kadtong
Tula didto. sa
niwang nga lalaki pantalans
Xanangakong.igeoton Asa man kanang' akong
igsoton? Anha' siya sa
tindahan.
kining imong bate Iii' in man kining Di nhi siya sa
imong batat? eskuwelahan,
kananggumrapeng matistra
kadtong ta'as nga Pilipino
kining tambok nga babaye
kadtong akong estudiyante
kanang unibotig abogado
kining imong amigo
kadtong akong katuban
kining matayong asawa
etc.
Ii. Pattern: use of walat and dint
A...Response drill: negative .answers
Ttafclie ptudenttgj
Taga Cebu ba si Mary? Dili'. Dilit siya taga Cebu,
Kadtoba'si Ed? Dili t Dilit kadto si Ed,
Didto be ang bate' ?. Wales Wale didto ang batat,
Dako' be ang kanding? Dili'. Dili' dako' ang kanding.
Dilit ba gamey si Fred?
Dili', Dili' gamity si Fred,
Imong singeing ba ni?'
Nita ba ang guwapangmga Dint, Dilit nat ang akong
babaye? sing sing. .
Amerikano ba si Ferdinand? Walat. Wala' dinhi ang guwapang

Taga Mindoro ba kamo? mga babaye.
Peace Corps be to siya?. Dili'. Dili' Amerikano si
Ferdinand..
etc,
Dilit. Dili' kami taga Mindoro.
Dili, to siya Peace Corps.

B. Translation drill
Stildratia)
Ire t here* Wala s±ya
.:She isn't beautiful.
They -aren't there 'An Zhe:;:plasa Dili' siva 1kuwaipa.
Aidto safl:plasa.t
7They aren't Americans Dili' stIa itnetikan;ti.
You (tang.) weren't hOre: Wala
They aren't here: Wald! sila tiM
You (sing.) aren't bad: 1)11t..1 ka-- ma ot

Be isn't good.- ;
skya ma' ffr*.
'.*Eto -Jo
cJ
Response drill:stuaeni negates the teacSers statemen.t.

Isaahar. '9114,0j41,6.1
Didto ang kugihang lnga bats'., Wales:1'3:dt° ang kugihang mga
it*;thati .ang.-mga bata batd.
Dili' kugihari ang mga bate
;TA 0g ninsiot ii4atega Minima' Wala'
t dinhi ang nindto nga
ang fliga si?iilati' mga sinina'.
:Ditihit I"' a'ng bu'sng'nga mga tawo; Wala' nindbt
d in ha gi) 03'rlg nga
. .
r
-r 1-1
mga t$74i§:;1
Biztfang-,nga tawo. 14141 bu' a,4..
Tamhok ang me mayor. *awo.

Ttita cridto .ang pulang mga 14anbk. PUP Ct tamb aikr.. alga yor
1416* didtpi; ang mga
manok;
et-C A4.1
Nh
173 ,r7
Ka. rtA
Patterti:,: kiiisa 1. unsa yn
7.))
;f,
A. Reponse*.01.11: students give question to which teob:tOr s
statement is the answer. trf,
r4
Teacher,
Kanal Maria. Kinsa man ma'?
Kane- ang simbahan. Unsa man nal ?
Kadto -Gila Si John ug si June Kinsa man kadto si3.a 1
Kadto'-ang-niga Peace Corps. Unsa man to?
iSipiya Unsa man ni?
Jude than Kinsa .man to?
",Ed. Kinsa kini siya?
Kadt'a ang!:40kOng merkado. Unsa man kadto?
etc.%

B. Response drill: teacher gives topic

Teacher 1st Studentts)
,
gnd 5tuden0)
kadtong gaayng babaye Kinsa man .kadtong gamayng Siya si Mar,a
Kanangmga lalaki babaye?
kining malayong bate' Kinsa man kanang mga la laki? Sila si Bill
Kinsa *in kining ma tayong
bate? Kane, si Jose.ug si 4194
.
kadtongmga babaye Kinsa man kadtong mga.babaye?
kanang imong amigo. Kinsa man kanang imong amigo? Kadto-si Fe ug si Bebie.
Kanang akong amigo si
etc, Jerry,-
IV, Pattern: Nag' unsa man ka?
.Teacher
Atudenk(s1
Nag'unsa- man" ka?
mo NagfUnsa man kat
mi Nag" unsa man mo?
sila
to
Nag' unsa men mi?
Nag' unsa man sila?
ko Nag unsa man to?
siya Nag' unsa man kO?
etc. Naglunsa man mi.ya?
B Moving slot substitutionckill
Teacher.
Btudent(a)
Nagtulon ang estudiyante.-
ma'istra Nagtuton ang estudiyante.
ka' on Natitul on ang aa istra *
siya Nagkaion ang ma'istra.
Nagka 'on siya.
abogado Naglinom 64114,
145
41%
abogado

Nag'inom ang abagado.
ills Nag'ilis ang abogado.
kO Nag'ilis ko.
luto' ko0
babaye, Nagiutol ang babaye.
bate Naglutot ang. bata',
duiat Negdule ang batat.
ka Nagdula' ka.
etc.
C. Substitution-response .drill: teacher provides topic and cues answer
'Tea chqr, ,21,.aUtgatlatt 2nd 44uden( 0)
ka Nag'unsa ka? lute' Negluto/
ang bate' Nag'unsa an;g bate? duly Nagdulating batat
angmga.,babaye NagIunsa anz;-mga babaye2 sayaw. Nagsayaw angmgababayev
kining gamayng irot Naglunta kining gamayng irol? ka'on Naikaton kining gamayng
kanrng mga tawo Naeunsa kanang mga tawo? ills irol. r
kadtong akong igso/on Naglunsa kadtong akong.igsolon? .nom Naztilis Icnang mga tawo
ang dakong mga lalaki Nagtunsa an; dakong mga lalaki? dule Naglinom kadtong imong
etc:. igsoton
Nagdule ang daonumga
D..,Fiee expression using pictures. Show pictures of'various people performing
actions.for which,the students already know-the vacabulary. The students
nak each other queStions.about the pictures, #sing.as.muth descriptive
vocabulary as possible:
1,..rat.6ern: dunal*may, wale
A. Equivalence drill
Teacher; Studqntts)
Dunay ire' si Juan. Nay. iro' si Juan.
Duna siyay iring. May iring siya.
Dunay lapis ang lalaki. Nay lapis ang lalaki.
146
Dunay kanding kadtong batat. May kanding kadtong bate.
Q-7

Duna kamiy kuwarta.. May kuwarta kami.
Duna koy bag.. May bag ako.
Dunay sudlay .ang mga babaye. May sudlay ang mga babaye.
Dunay trato, kining akong igso'on. May trato kining akong igso'on.
Duna mop sabon. May Gabon Immo.
Dunaytuvalya si Carlos. May tul alya. si Carlos.'
etc.
B.. Equivalence drill: repeat #A, reversing roles
C. Transposition-expansion.
Tagcher 3,0 StuO.ent (s) Teacher, 2ndj5tilade44(s)
Dunay lapis ang bate. Duna siyay lapis. mga berde
May igeoton ang babaye. Duna siyay mgg,berdeng lapis. .
May igso'on siya. mga malayo May mga ma'ayong igsolon
Duna ste y sapatos. Duna tay sapatos! mga puti' Duna tay mga puting sapatos
May pulseras kami. MaY.pulseras Ram. mga nindot May mga nindot nga pulseras
etc. kami.
P. Response drill: teacher supplies duna so Mgy, and gestured to indicate
pronoun; student invents.topic.
Tacchgr , Gesture 10'4 SVgdent(s). Student (s)
dUna we (incl.). Duna tay.sapatos. Duna ba tay sapatos?
May he May r elo siya. May relo bksiya?
dune they Duna silay trato. Duna ba silay trato?
etc.
. 1. Guessing gamer one student _describes somebody, then asks who or what he is or .
what he'S doing. The teacher begins. The person who guesses will then
describe. (The students may look secretly at a picture to give them ideatl.
Teacher:: may mga-libro siya. ra'a didto siya sa munisipiyo.
Ursa man siya?
147
Q-11
Henry Lbogado ba siya?
Teapher s 0. Abogado siya.

Henry : Guwapa kalayo Xining babayet May nindot nga
sinina's Ttta.didto siya sa.bayll.. Nag'unsa
siya.
Rose' : Nagsayaw:ba-siya?
Henry O. Nagsayaw siya.
Rose : .
Lalaki Siya. Duna,siyay lapis.' May pulang note-
book stirs. Niva.tiya dinhi sa kuwarto. Duna
siyay adul nga kalsonis. 'Duna siyak.puting
sininal. Kinsa man siya?
.
'.Lydia . Siy ba 8i Roberto?
,
.
Rose : 0, U4s8 man nisi Roberto?

.
Lydia . 'Peace Corps, trainee kini siya.
Rose .
. Nag'unsa man siya?
Lydia . Nagtufon siya..

etc.
VI".Askink questions and answering them. Teacher gives wordto begin

.
question.
24ainic joqt Stuctent(s) ZnsLAtadandA)

eta' in Hal in man kadtong lapis? Nita dinhi sa lamisa.
Unse Kinsa manlcadto3 Kadto si Juan.
Duna Duna ka bay papel? Wala' kay papel.
Kenai etc.
Kadto
Kini
Asa
Dako'
Amerikano
Taga Cebu
Tags
Unsa
Naglunsa
Wala'
tit
Imo
Imong
Mga

Q
SUPPLEMANT.
I. No. new vocabulary was introduced in,the leison
II. Cultural notes:
Brush up on your dancing and singing. Dances are one
of the few widely-inclusive social es available

in towns and barrios. Peace Corps volunteers are often
.asked to do exhibition dances, such as the jerk (what
else is new?) or to sing stags in the dialect.

DIALOG
Dodiatl-QtaRag 144rmat1 al
(Ikanapulo ug *long Dialog)
Situation: Usa ka Pilipino ug Situation: A Filipino and a Peace
usa ka PCV nag'istoriya sa usa Corps volunteer are talking at a
ka birthday party. Nangalon birthday party.. TheyTie eating
sila ug kan'on; rice.
.Filipino: Duna bay kan'on sa Is there rice in your (place)?
inyo?
PCV: Sa imerika? Duna.. In America? There is.
Pilipino: Tineod ba? Dili' Really? Isn't there only bread'

ba pan lang didto sa in the United States?
States?
PCV: Dili'. Sa amo may pan ug ,

No. At our (house) there's bread
kan'on, may caging sab. and rice, and bananas tao.
filipino: itpan wala' moy tuba', But you haven't got tuba, have
sa? yo0
PCV: '410. No.

WArr.....6
DRILLS Poll DID BIGHTED(
I. Pattern: didto ea inyo

t
A. Introduction to plural possessive_ pronouns(prenominal); teacher
indicates with gestures various-groups.
ato' inyo
amo' ila
B. Response drill; students respond with word and gesture to indicat

inclusiveness or exClusiveness of the "possessive pronoun".
Teacher §:tuotprit(s)
amo' amot(exclusive gesture

ato' atol (inclusive gesture).
etc.
co Correlation-expansion drill: special work on differentiating
"amot" and "ato".
IAAatme- Stu4e0V(s)
Adto mi. Adto mi amot.

Adto ta. Adto ta sa atol.
Didto mi. Didto mi sa amo!.
Didto ta.. Didto ta sa
'Nita micEnhi. Nita mi dinhi sa mot.
Nita ta dinhi. Nita ta dinhi sa ato'.
etc.
D. Moving slot substitution drill. .
TeacbQr S.tudent(s)
didto sa amo' didto sa amo'.

inyo AidtplsajnyO
dinhi dinhi sa inyo
amo' dinhi sa amot
ila dinhi sa ila
.dinhat dinha' sa ila
atot. dinhe sa ato'
didto didto sa atol
inyo didto sa inyo
. etc.
E.11xed slot subsiitution.4411.

7e4cher . amileat(s)
Duna bay kanton didto sa inyo? 'Duna bay kan on didto sa

inyo?

";4;;;..-.,'7.t-7i.,,--A.1,-..,::: ,55. ..": 1.-.1%1044.`...s.i.:(:,.;.i:ff,,,T.:i7;;;'.. ; . .
"'-. S'','%-*I" 14,11- ,
I'-'- '''' -.. : 1: r,
. , .. v,-1,,..-..
.. *:
t, -..' e .,1 : .
.
9;,.'.
---
.;;;.:1':::f,'.1 1..*:,' ''''' . ,......

, ,
, , . ' ,.. ... , ( .
a
.. P 4 11-.2
' '
Attil Duna b -.1tEititon didto ea ato'
. . ita, :. -bay 1;01'004,41dt° sa 3.1a?
. 4#101. , '- Duna bay ái on didto sa mac'
"
. --
7. Moving slot :s.ubstitutio4. 41111-
'raaciar, . -
Stu4gat
Puna- bay .kant.on didto sa inyo? Puna- bay ken.!1:34 di,dto sa inyo?
saging Puna- bay :sagii:ig 'didto sa inyo?
Mina bay gaging didto sa ila?
di
"-", .
S.
Duna bay saging ,dinhat sa ila?
Duna' bay sagint dinhi sa ha?
ato' Duna bay sag* ssi ato?
. . Duna bay pan d nhi sá ato 1?
4iflha1. Duna by pan dinhat sa ato'?
ice cream
.
,
aleot .-Diana bay an ditihat sa amot?
1..43,4a Amy. ice preata:4111ha sa
.
. . .
each other whether they

have varous things 10..'Studetit ..aoptes teacher cue,
esture. ; t'
Tea0er : 24. 7...,45,,,Lakeargra(s)
'4140' i-`ga amol ? .
t.o. see fir s
_yes inyo? Duna.

1.r4.ng.(10e,..etutta ng .sa
amok? "Duna.
Pailfge..00 to pitlf )S, DOna. a Nth sa
,..- .5, . 114'. $A: inyo? Wale 1
' 7" etcl; c .4 J.
H. Free ',expression ; :at students use appropriate .
,gestUreSAlith the -pronoun*: they choose.

I. Substt41.40nreffpOne-e; 42744
teache.r. ltazumat(s) ri....te ;rid Stusleat(a
Win li0)0 44460 (illy hOuil) lv-ta diato,
ea amot
.Ha .ang car? tia:101.triari ping 'Oar.? (your hoUse ) TIP a didto
-fr ,sa inyo.
;'

R-3

Hein man ang doctor? Ha' in man ang doctor? his hoUse) Tula didto sallaw
Ha' in man si Carkela? Malin man si Carmela? our house)
Hein man si Julia? Tufa didto sa atol.
Ha'in man si. Jnlia? their house) Tula didto sa ila.
etc.
J. Free expression: draw three houses on thes.blackboard.
Studentsecttut
dialog-pointing to the house which matches the pronouns the
to use in the dialog.. they choose
-
;st StuOent(s) Pod, 4trient(s)
Hein man ang akong igsolon? Tula didto ea inyo.
etc.
III. Pattern: liang kinsa ang papel?-.
Arno' ang
A. fixed slot substitution drill
Teacher twient(a)
Ming kinsa ang papel? Kang kinsa ang- papal?
lapis Kang kinsa ang lapis? .
kuwarta Kang ang kuwarta?
sabon Kang kins ang sabon?
sudlay Kang kinsa ang sudlay?
tulalya Kang king& ang tulalya?
, singeing. Rang kinsa ang .singsing?
raid Kang kinsa ang relo?
ptC0
Teacher ;tu4ellit(s)
Alto' ang kuwarta akol ang kuwarta.-.
Imo Imo ang kuwarta,
153
Iva Iya ang kuwarta.
itto .ang kuwarta._
)
Amo' Amos ang kuwarta4Inyoatig
Inyo kozarta-."
ha IXa AP& li4w4bta*
etc.
C. Substitution-response drill
reacher 1st :Std40(8) . .
2rjet Student(s")
Lang kinsa ang kuwarta? Kang kinsa ang kuwarta? Iya
papa Kang kinsa ang 'la Ara ang kuwarta'.
kalsonis Kangfkinsa ang kalsOniat ha aria- papel..
sinilas Kang,lcinaa.ang. ,siniXas1 isko:P. Imo ang skalsohis .
sapatos Jcng kinsa, An 04 kkot ang
!amok -Inyo Inyo ans. lgapaticipi
71
ang *anôk? AMO.,
Aria' anginallOIL;*.
Icanding 4:t.:01:. Atot. ang Wanding
Teacher M
sacutituitAs)
Iya kining kuwarta. kitting .1ciavarta.
:-.ko
kana' hkOl kiniig kuwarta.
'Ako ka wing. 4cuwarta.
sapatos
AlSe0,% kanan&aa patos
balay 4mcilkatiang:;:papatos;
kadto
Ila .
._0(1...-ikeicitiOlit,.bal.ay
;la kadtong
tindahan ha kadtong tindahan.
Inyo Inyo keicitOng..tindahan.
kini .'..Inyo kining tindahan.
Imo Imo kining. tindahan.,
sabon Imo .kining sabon.
154
limo* Arno/ killing .sabon.
etc.
-
E. RespOnae drill: teacher asks questions, using:gestures;

.
affirmative answers.
Teacher Student,(s)
Ake ba kining papal? ; 0. Imo na'.:

Imo ba kanang libro? 0. Ako' na'.
Inyo ba kadtong balay? 0. itmot to.
Ila ba kanang tindahan? 0. Ila nat.
hmo' ba kadtong iro'? 0. Inyo to.
Iya ba kining iring? 0. Iya ni.
Ato' ba kining. sapatos? O. Ato' ni.
Imo ba kanang lapis? 0. Ake na'.
etc.
F. Response drill: negative answers.
Teacher Cue StudeAt(s)

Ako' ba kining.balay? iya Dili'. Iya ni.
Imo ba kadtong sinina'? imo Dili'. Imo to.
Iya ba kanang libro? ako' Dili'. Elko' nal.
Amo' ba kining lamisa? ila Dili'. Ila ni.
Ato' ba kadtong iro'? iya Dili'. lye to.
Inyo ba kanang sinilas? inyo Dili'. Inyo nat.
Ila ba kining manok? amo' Dili'. gmo' ni.
etc.
G. Response drill (difficult)
Teacher 1Pt StAdeAt(s) ctll gag, Sp4dent(s

Iya ba kining balay? Iya be kining balay Iya 0. Iya ni.
;Ito' ba kadtong car? hto' ba kadtong car? Ila Dili' .Ila to..
Inyo ba kanang Inyo ba kana ng
tindahan? tindahan? Am' 0. Amo' na'.
Ila ba klning tu'alya?Ila ba kining tu'alya? Ile. 0. Ile ni.
Arno' ba kadtong jeep? !Ito' ba kadtong jeep? Inyo.O. Inyo nat.
Ako' ba kining sabon? Ako' ba kining sabon? Iya. Dili,,Iya ni.
Imo ba kanang lapis? Imo bailanang lapis? Ako1.0. Ako'nal.
Amo' ba kadtong Amo' ba kadtong Amol.Dili'.Amotto.
kuwarto? kuwarto?
Ako' ba kining sudlay ?Ako' pa'kining audlay? Akol.Dilil.Ako'ni.
Imo ba kanang sabon? Imo ba kanang sabon? Irmo . Dili' .Imo nat.
etc.
H. Disintegration-response drill
Teacher jatitudtgatis)
Imo ba kanang pulang sinina'? Kanang nulang sininal. Imo ba?
Mr

R-6
Ako' ba kining berdeng tuta:6ra? Kining berdeng tutalya. Ako' be?
Inyo ba kadtong gamayng balay? Kadtong gamayng balay4 Inyo ba?
Ila ba kanang dakong tindahan? Kanang dakong tindahan.Ila ba?
Iya ba kining puting ire? Xining puting Iya ba?
Cue 2n4 Stuokent(s)
yes 0. Ako' nat.

no, Dilit. Dili' nat imo.
no Dili'. Dili' to amot.
5Ts 0. Ila nat.
no Dili'. Dilit ni iya.
etc.
I. Mother takes a piece of bread from Lito and divides it
Lito: Ako' kanang pan, Mial.Akot nat,
Mother: assts uy! Imo kinis Ignat.
.Lito: Iya ba kating'dak91? Win men ing.a4ts Ma?

14411;r: 'info kW, twins. . 00
4 6
/MO: Amd, kining dakong pans igleefully)
'Lito:. Ila ba nat?''Hatin man ang akol.Ma?
Mother; Atot kining gamays Lito. DakOt na. to. Kini ang
at
III. F.attern: "possessive pronoun".and rig and noun
A. Fixed Slot, substitution drill,: fragment,
- TOaciwr
ang akong. asawa ang akong asawa
into ang imong asawa
ang iyang asawa
argot ang among asawa
, a*1' ang atong asawa
inyo ang inyong-adawa
.ang ileng asaa
etc..
B. Moving slot aubstitUtion.Orill
Teachert., Stialderitti).
Karat ang akong. amigo. Cana.' ,ang 6111 -o.

71-77-'7=7.777-M11
Kana ang ilang

meistro Kana' ang ilang ma' intro.
.Kadto Kadto ang*ilangmelistro.
amol Kadto ang among ma' intro.
mayor Kadto ang atong.mayor.
ato' Kadto ang atong mayor.
sapatos Kadto ang atong sapatos.
Kini Kini ang atong sapatos.
inyo Kini ang inyong sapatos.
sinilas Kini ang inyong.sinilas.
iya Kini ang iyang
imo Kini ang imong sinilas.
etc.
C. Transformation drill
lurattt g=2 (s)

4.4co' kanang lapis. Kana' ang akong lapis.
Imo kining balay. sini ang imong balay.
Iya kadtong tindahan. Kadto ang iyang tindahan.
Amo' kining eskuwelahan. ang among eskuwelahan.
Inyo, kanang papel. Karla' ang inyong papal.
/la kadtong kahoy. Kadto ang hang kahoy.
Ato' kining kahon.. Kini ang atong kahon.
etc.
D. Integration drill
Teacher §-11J.d.ent(s)
Imo kini. Lapis kini. Imong lapis kini.

Ato' kana'. Balay kana'. Atong balay kana'.
Inyo kadto. .Tindahan kadto. Inyong tindahan kadto.
ila kana'. Bata' kanal. Ilsng beta' kana'.
Iya kini, Libro kini. Iyang libre kini.
Arno' kadto. Balay .kadto. Among balay kadto.
Ako' kana''. Lapis kana' Akong lapis kanet.
etc.
E. Integration drill
Teacher atteent(s)
Ang imong trato ...dakol ba? Dako' ba ang imong trato?
Ang iyang igso'on ...tatas ba? Ta'as ba ang iyang igso'on?
Ang among libro...asul ba? Asul ba ang among libro?
Ang ilang balay ....gamey ba? Gamay ba ang ilang Imlay?
Ang inyong tindahan...layo'ba? Layo' ba ang inyohg tindahan?
Ang akong malistro...Amerikano ba? Amerikano ba ang akong
matistro?'
Aug imong asewa....guwapa ba? Guwapa ba ang imong'esawa?
etc.

F. Dialog:
Herb: Nt'a ba si
Mother: Walaim. Tufa sa among tlndahan.
Herb: Ang iyang igso'on; si Raul ... ni'a.ba?
Mother.: 0, Ni7a aiya.dinhi sa kusina.
IV: Pattern:, kining guwapang mga babaye

A. Expansion drill
TeaPilV ayeAne(s)
babaye babaye
kini kininc.; babaye
guwapa kining guwapang, babaye
mga. kining guWapang mga babaye
lalnki lalaki
kana2 kananG. lalck
learika49. kenang'AMetikiA0Ag lalaki
mga kanang Amer-110=41g Aga
bate
kadto' kadtong bate
matey° kidtong Wayong bete'
mga kadtong mga ma:' ay, beta'
. , fc
Expanaoriabsubstit04.064t444060
- ,
drill

R-9

B. Expansion-Substitution-response drill
Tc.scher 1st Student(s) Cue and Student(s)
Nadtong berdeng mga sininal Hein kadtong berdeng (our houde) Tula sa
mga sininal?."
kadtong puting mga sapatos. Halln kadtong puting (their house) Tula sa ila.
mga sapatos?
.kadtong pulang mga kalsonis Hein kadtong pulang (your house) Tula sa inyo.
mga kalsonis?.
kadtong kapeng mga sinilas Hahn kadtong kapeng (my house) Tuta sa amo'.
mga sinilas?
etc.
is
C. Chain dialog: use pictures to help if needed
Jun: Naeunsa sila didto?
-Boy: Kinsa?
-Jun: Kadtong guwapang mga estudiyante:
Boy: Nagsayaw sila.
Boy: Naglunsa kadto sila?
Rene: Kinsa?
Boy: Kadtong tatas nga mga lalaki.
Rene: Nagsuroysuroy sila.
Rene: Naglunsa kana' sila?
etc-,
lc Pattern: 'timing akong Ma'ayong bats'
kining-akong ma'ayong mga bats'
A. Expansion-response drill
Teacher- latatUdaatis) 2nd Student(s)
kadtong imong ta'as nga Taga di'in kadtong imong teas ,Taga Cebu to siya.
igso'on nga igso'on?
159
($k
Is-anang Jiang mubong amigo. Taga di' in kanang Jiang mubong
- Taga Cebu na' siya.
11: . amigo?
inyong may ayong .
Taga di' in kining inyong_ Taga Cebu ni siya.
Maiistro. ma.' ayong Mg ietro?
,Icad.tongat ong gasayng Iry Taga di' in kadtong, ayong Taiga Cebu to aiya.
gOnlaYng 14'6E7-
kanatig .*yang guwa pa ng asawa Tage. 'keinang *yang ' Taga Cebu, na
guwagang. asatia? . .
etc
gratiow
-. drill
*4 it
o,f. 140P p g- clang lib o.
0%
nays.1, '004
6
berdeng-"kal3O
:0 gamayne Bala
one a
Wapongiuna
,giroolt;
kadtong *4400on:-.
'ao'f,on
tong itOmEirtig On
jibro
160
kanang
ako' kanang akong libro
pula kanang akong pulang libro
etc.
D. Expansion drill: insert mga
Teacher UnL.L.I.en,(8)
Nindot kanang imong pulang sinina'. Nindot kanang imong pulang mga sininat.
Dako' kining inyong ma'ayong bate'. Dako' kining inyong ma'ayong mga bata'.
hmerikano kadtong ilang ta'as nga amigo Amerikano kadtong ilang ta'as nga mga amigo.
Wistra-kanang iyang guwapang igso'on. Witistra kanang iyang guwapang egg igso'on.
Abogado kining among guwapong ma'istro. Abotado kinin6 amoni; guwapong mga ma' intro.
Layo kadtong akong gamayng balay. Layo' kadtong nkong gamayng mga balay.
Puti' kanang atong dakong tu'alya. Puti' kanang atong dakong mga tutalya.
etc.
E. Expansion drill
-Teacher, Studelrjs)
kadtong akong.asul nga mga s inina' Ha' in man kadtong .akong asul nga mga sinina
.kadtong imong pulang mga kalsonis Ha' in man kadtong imong pulang, mga kalsonis.
kadtong iyang dakong mga manok Ha'in man kadtong iyang dakong mga manok.
kadtong atong kapeng mga fro" Ha' in man kadtong atong kapeng mga irot?
kadtong among gamayng mga iring Hein man kadtong among gamayng mga iring?
kadtong inyong ta'as ng mga amigo Hain man kadtong inyong ta'as nga mga amigo?
kadtong ilang kugibang mga estudiyante Ha'in man kadtong ilang kugibang mga
etc. estudiyante?
VI. Pattern: tag question- "unsa" aggressive intonation
Teacher §tusle(s)
161
Apan wale moy tuba' sa? Apan waist moy tuba' sa?
Y. o dOO=11111.4.116.11.
= ow. ...WM.
:or
B, Dialog:.,' -
. .
100ttire Duna
Bertot Tinutod%
PO : Duni sarta
Berto: Duna disay-7.,-
rç
. "
..
. `. ;
. .
"- .1' 4.;:r. .

R
SUPPLAMIINT
I. Vocabulary intro duce& in the leisOn
A. Dialog
'argot ours (personal pronoun, possessive form,
exclusive)
apan but
kanion cooked rice
inyo . yours (personal pronoun, possessive form,
plural)
pagkalon food
pan bread
tinutod true, really

B. Drills
among .
our (personal pronoun, possessive form,
prenominal, exclusive) .
atot ours (personal pronoun, possessive form,

inclusive)
atong our ('personal pronoun,. possessive form,

prenominal, inclusive)
bolo machete
bulak .floWer
daro plow
ila theirs (personal pronoun, pOssessive form)
ilang their (personal pronoun, pOssessive form,

Prenominal)
inyong your (personal pronoun, p008081AVO form,
pronominal)
fp' his (personal pronoun, posseisive form)
iyang his (personal pronoun, possessive Norm,
prenomina3.)
mangga mango
saging banana

I
S
DIALOG
iklujialApwebenz Dialog Lintsuraith
(Ikanapulo' ug siyam nga Dialog)
Situation: Si Meo ug Si Ruben Situation: Meo and Ruben are

naglinom sa tindahan ni Ruben. drinking at Ruben's store.
Meg: Unsa nay ores? What time is it now?

Ruben: Hapit Oa alas. dose. Jilmost twelve,'
Moe: Yayl Adto na.kol ha? Yay$ I've gotta go now
Gabili na katayo. It's really"late.

Ruben: 0. Inom pa. Gusto eta Drink some more. Do you
pi bag tuba!?
went more tuba!? 4
Mao: Dili' na, salamat9 Paluli!

No more, thanks. going
na ko.
Ruben: Adto ka na 0. home now.
YoU? going now? A.K. 1

I. katter0 ilme;.01as dos.: ..
I. Fixed slot substitution drill: teacher has a large Model of a

clpOk.
He moves the hands to indicate hours.
'reacher ZIUdlat(s)
ala una ala una

alas dos alas dos
alas tres alas tres
alas kuwatro
alas kuwatro
alas singko
ans sayis alas singko
alas otso alas sayis
ails nuwebe alas siyete
.alas diyes alas otso
alas onse alas nuwebe
alas dose alas diyes
alas onse
alas dose
B. Using the pattern " Hapit ha alas - students read the

the clock time.
C. Using.the pattern "Pasado na alas It students read the

the clock time.
D. Dialog:
Mark: Unsa nay oral?
George: Hapit na alas kuwatro.

Mark: 0, oras.na. Adto na ta:

5-2
-1±. ?attern: 1:4 Tiatee.
Teacher' hes -:,'elock to-. indicate' minutes.
singko singko
diyes .
diyes
,kinsi. )(insi
baynti baynti
baynti tingko baynti singko
traynta-
traynfray siOiko . trayntayiingke)
6Warenta luwarenta
kuwarentay singko kuwarentarAingkO
Aingkuwenta singkuwenta
:014kuwentity sing#0,-%, singkuwentay singkO
B, Teacher mbille,hand, 4fitatitiehts read time
&Watts)
ilas tres
-Ts tres singko
a as tree diyes
alas tresiansi
alas tres baynti
alas,tres baynti singko
1:as tres y-midyk,
etc . .
:
. .
.01;lialog the clock ha0 stopped. Dan asks Jerry what till)* it
.
it, so loc,cari,',00t:-.the. oIoCks.
.Dan: Irisit.itay Ora o 44irry?

Jerry:. Ala una..rraitta..
Dan: (seti clock) A..ls C.. a 'Gt. 4.1midtai;

3-3
:D. Fixed slot substItu4on drill:.cued by clock
414=04 .
menos baynti singko-para alas menos, baynti singko para

kuwatro alas kuwatro
baynti menos baynti para alas
kuwatro
kinsi menos kinsi para alas
kuwatro
diyes menos. diyes para alas
kuwatro
singko menos:singko para alas
kuwatro
etc:
E. Equivalence drill
Teacher
alas sayis kuwarenta menos baynti para alas siyet

alas nuwebe singkuwenta menos diyes para Alas diyes.
. alas diyes kuwarentay singko menos kinsi para alas onse.
alas dOstrentay singko menos baynti singko para
alas ties
alas siyete singkuwentay stngko menos singko para alas otso
etc.
F. Student take turns being teacher' with the clock and asking
.nUnsa nay oras?"
III. Pattern:lJeave-taking expressions
A. Memorization drill:
Adto na ko, ha?

Ari'm ko, ha?
B. Dialog: Janet says goodby
Janet; Adto na ko, ha?

Mrs. Mends: Ldto ka na ba? Sigi.
C. Memorization drill:
Adto na mi., ha?

Ari na mil ha?
D. Dialog : Jim and Henry say goodby
am: Adto na mil Mum.

Mrs. Go: Adto na mo? Balikbalik?

r 7
, 4:
*,:':':,011 at: p
..
. .
.
;
Mesior,Iision drtli 4
.
.
--,.....- i - -" ... _'.,-,.. i'i,,,!.1,1,-.,;.y...:...:;:i.k.c4.,..-.44.:,...:...,.:.;:.:,

.:-,
Adtos.na.: ta.-,.
,
f;f st,:", ,r .,'

.
..-.
..-.,.,-.
;
..... .
1-
--,---- - -T..
; t *,...: ".'4; "...
.
, ',,
a
.
. .
. .
.
;44:: :
TaPdtiky Ow:::
Miiiigge
ti *.' .
*.'"
41:. 7'; : . ,
'
' ; .-
-;: 44 ' 4 1" * .
c S- , ".
is$ok :bat 'tit-A

'Cando*
9 .-
man
..$ , $ , ,
y
C. SlibeitiUtiond4espdhii:
.11 .1, :, ,
i t,."`, .
t'
,,``
":

3-5.
D. Fixed slot 'substitution drill
lilLehtt Student(s)
''clusto kabag bulad? Gusto ka bag bulad?

siya Gusto ba siyag bulad?
sila Gust ba silag bulad?'
mo Gusto ba .mog bulad?
ako Gusto ba akog bulad?
kita Gusto ba kitag bulad?
Gusto ba kamig bulad?
ka Gusto.ba kag bula d?
'etc.
E. Moving slot substitution drill

Studgrit ( s )
Gusto ba ag pansit? GUsto ba siyag pinsit?

tanduay Gusto ba siyag Tanduay?
.... Gusto ba bag Tanduay?
kape Gusto Fa begicape?
it Gusto ba mog kape?
matis Gusto ba "nog, ma' is?
sila Gusto ba silag malts?
litsi Gusto
Gusto
ba silag litsi?
ba akog litsi?
ako
bulad Gusto ba kog bulad?
kami Gusto 'ba kamig bulad?
ta Gusto ba tag bulad?
ml, Gusto.ba mig bulad?
mangga Gusto ba. mig mangga?
siya Gusto ba siyag mangga?
etc.
F,iubsiitutioniresponse drill: affirmative answers.
T(whqr 214-ZIA4Aa(s)
Gusto ba mog kan'on? Gusto ba mog kan'on? 0. Gusto mig kan'or

siya Gusto bn siyng kan'onn. Gusto siyag
kan'on.
ka Gusto ka bag kart' on? 6: Gusto kog kan'or
sila Gusto ba silag kan'on70. Gusto silag
kan'on.
ta Gusto ba tag kan'on? O. Gusto tag karlor
mi Gusto ba mig.kan'on? 0. Gusto mig kiteon
ako Gusto ba akog kan'on? 0. Gusto kog
etc., kan'on.

G. Yixedt4lot substitution drill
kos,haz gtuignt(s)
:14Ais,-ko gustog mAngga. Dili* ko gustog manga.

.iiya Dili itiya gustog mangga,
tami kami gustOg mangga
kita / Dili' kita gustog mango.
ka Dili, ka gustog manGga.
/silt Dili' sila gustog mangga.
Dili, mi gustog mangga.
Oui . Dili' mo gustog mangga.-
etc. ,
H. Substitution-response drill: mixed answers
"reaCAL 5tudent(s) AtildWAs)

Gusto ba siyag bulad? Gusto bla siyag bulad?. no Dili' siya gui
tog bulad.
_ilia Gusto. ba silag bulad? yes 0. Gusto silag
-bulad.
kamo Gusto ba kamOz hula d? yes 0# Gusto mig
bulad.
to 'Gusto: ba tag band? no Hilt' to gustog
bulad. .
ka °its 0 ka bag bulad? yes 0. Gusto kog

bulad.
41. .Guttc! ba big bulad? yes 041 Gusto mog
s
bulad.
ko Giisto ha koe, bulad ?." no ko gustog
bulad.
etc.
I. Chain' response drill:
DaVid. Gusto ka bad; iangga?

Caryn: 0. Gusto kog manggft.
Karyn.tdisto ka bag Mr?

gary: Dilit.ko gustoi; bit.
Mary: aus o-ka "bak trot?

Job0:01.. to ko 4 iroit'etc.

.84-7 .
1-ass into .000 that like and don't

e:c.ertaln foods,.;:,They- ask and _answer. each
Othpri, abOtit each ,other t s groups.
Mts. /Ascot-. ;di* 0 eta tog manok ?.

,=Chuck arid Iiikel:' O., Gusto mig manok. Duna ba?
`14r.o.., trasq(0: '1):E: Agia.,
-chOckt- tatail4,1041.4i3 alcOng manok.
'Mike 0.*Lairiitioilayos
L. Review diatog
Cardor Asa man mo?
Jack,'Patulit pia mi.- Ddto na.
.Cardo: Hein man ang. in,yong balay?
Jack;. Tuts. sa Kawayanan-: Layot ka 'ayo.

.
. SPNIEMSNIt
I. Vocabati3i introduced 1:0--,:.the;. 4:efisOiv
:1
alas (eniredeion used with tithe) .
dose 'twelve;
hapit almost (accent on the first syllable', -s-
na anymore, already, now (a Word with many

nuances. of Meaning)
oras hour; time
paniludto lunch
B. .
. .
ma ibitga,
uno 1 .
.dos 2... .
tree
kuwatro 4
-singko 5
sayis 6
Siyete 7
otso . 8.
nuwebe. 9
diyes .10
once
dose 12
kind 15
baynti 20:
A
lcuwarenta
AV.., -.%601,71oir

. Supplement
sitietuventa 50
y midya and a half -OR lf-past)
menos before (with time)

a
pamahaw breakfast
panihapon supper
para before (wit} time )
pabado after (with time)
tana let's go

T
IliabaynO.pg &Wag. zentadb.aioxa

(Ika kawha'ang dialog)
Situation: Si Ricardo, usa ka Situation: Ricardo, a student,
estudiyante, ninglabay sa passed his friend, who was
iyang amigo nga nagsanding sa leaning against a tree.
kahoy.
Berto: Hoy, Bays Gusto ka bag Hey, Ricks Do you want some
tuba'? .
tuba',?
Ricardo: 0. Gusto. Tana1 Sure. Let's go.
Berto : Di' in manta gahapon? Where were you yesterday?
Ricardo: Didto sa amo's At my house. I was,studying
Nagtulon akog Math. Math. Why?
Ngano man?
Bert(); Didto mi sa merkado. We were in the market. We
Nagdula laimiz mahjong played mahljong at the
sa tindahan. store.
Ricardo: Ma'ayo ba ang dulai? Was the game good?
Berto: Dimalas. Inom pa. Unlucky..Drink some more.

T-1
DRILLS FOR DIALOG TkENTY
I. Pattern: Win naglutol si Pedro?

Nagluto' siya' sa tindahan..
A. Moving slot substitution drill.
e qc her Student(s)
Nagdula' ba siya gahapon? Nagdula' ba siya gahapon?

Nagsayaw Nagsayaw ba siya gahapon?
sila . Nagsayaw ba sila gahapon?
Nag'ilis Nag'ilis ba sila gahapon?
Nagluto'. Nagluto' ba sila gahapOn?
kami Nagluto' ba kami gahapon?
Nagtu'on Nagtu'on ba kami gahapon?
Nag'inom Nag'inom ba kami gahapon?
kamo Nag'inom ba kamo gahapon?
Nagka' on Nagka' on ba kamo gahapon?
Nagbasa Nagbasa ba kamo gahapon?
kita Nagbasa ba kita gahapon?
Nagtudlo ba kita gahapon?
Nagsakay Nagtudlo ba kita gahapon?
Nagsakay
ka Nagsakay ka ba gahapon?
Nagtribaho Nagtrabaho ka ba gahapot?
etc.
B. Response substitution drill

TeaCher 222. Student(s)
Di'in magdula' si Pedro gahapon? plasa Nagdulal siya sa plasa

gahapon.
Di'in mag'ilis si Juan gahapon? kuwarto Nag'ilis siya sa kuwarto
gahapon.
Di'in magluto' si Rosa gahapon? kusina Nagluto' siya sa kusina
gahapon.
Di' in magtulon si Ruben gahapon? sala Nagtu'on siya sa sala
gahapon.
Diin magkaton si Nita gahapon? kusina Nagka'on siya sa kusina
gahapon.
Di'in magbasa si Fidel gahapon? sale Nagbasa siya sa sala
gahapon.
Di'in magtudlol si Ely gahapon? esku- Nagtudlo' siya sa esku-
welahan welahan gahapon,
Di'in mag'inam sila si Ben ug tindahan Naglinom sila sa
si Boy? tindahan.
Di'in magtrabaho sila si Tita siyudad Nagtrabaho sila sa
ug si Eno? siyudad.
etc.

T -2
C. SOAtittitioni.00nverflicivArill
'4401.1k114(8). 15441WiliaL(8)
NagilUla, i:Pedroo, Wagdulal si 'Pedro.,. Jai!in siya magdule?
lla
luto"
Nag! ilisalfedro. :Di' in
ahmluto' "Si Pedro.
siya
siya ma auto" ?
tulon liagtulon si Pedro. Dilin siya magtu'on?
katon lis&alon si Pedro.; Illin siya magkalon?
bees Nagbaiit msgbasa?
tudlo' Nagtudlo' si Pedro: Di' in siya magtudlo'1
inam Naglinom Si Pedro. Win siya mag'inom?
trabs#0 agtrabaho si Pedro.Di'in siya magtrabaho;
etc.
D. Dialog variations:
Nag4410 ba si Pedro?
0.44.4ula, siya.
Nagdula' Di' in siya magdulal?
Sa pleas
luatudent(14, Nag'ilis ba si Pedro?

2a. = lant.(s Of ilis siya.
la tud mitt( : DL$ siya mag'ilis?
,2120,. Student . Sa(iyang) kuwart0:
Into' s Nagi4of ba Si Pedro?

ti
OiiNtieute
AraaMails i in man siya maglutol?
zud §tudent : SA kusina:'
etc.*
E. Dialog:. free expression in short dialog form:
for examples
Jim: Hain man ai Fred?
.Sally: Na'a siya sa ealas
Jim: Nag'unsa man siya?

. 0
Sally s Nagbasa
or Nag inom,basi Flora?

44d: o. Nag' inomn siya.
Din man sireigg'inoml.

Jed: Sa tindahan,
WI

T-3
. F. Transpositions rill: pronoun substitution
Almant(s)
Nagtrabaho sa siyudad si Pedro. Nagtrabaho siya sa siyudad.
Nag'ilis sa kuwarto si Juan. Nag'ilis siya sa kuwarto.
Nagtu'on sa sale si Ruben, Nagtu'on siya sa sala.
gaglutol sa kusina si Rosita. Naglutol siya sa kusina.
Nagtudlot sa eskuwelahan si Ely.Nagtudlo' siya sa eskuwelaha:
Nagkaton sa kusina si Nita. Nagkaton siya sa kusina,
INagbasa sa sale si Ely. Nagbasa siya sa sala.
Naglinom sa tindahan sila si gaglinom sila sa tindahan.
Ben ug si Boy.
gagdulat sa plasa sila si Titb Nagdulat sila sa plasa.
ug si Eno.
etc.
G Response drill: affirmative
Teacher
Nagtrabaho ba sa siyudad si 0. Nagtrab.aho siya sa

Carlos? siyudad.
Nag'ilis ba sa kuwarto si Juan?0. siya sa kuwarto.
Nagluto' ba sa kusina si 0. Naelute siya sa kusina.
Rositai
gagtulon ba sa sale si Ruben? 0. Nagtu'on siya sa sala.
Nagtudlot ba sa eskuwelahan 0. Nagtudlot siya sa eskuwe-
si Ely? lahan.
gagIca'on.ba sa kusina si. Nita? O. Nagka'on siya sa kusina.
Nagbasa ba se; salasisFely? 0. Nagbasa siya.sa sala.
Nag'inom be satindahan si O. Nag'inom siya sa tindahan.
Betty?
Nagdula' ba sa plasa si Boy? 0. Nagddlal siya sa plasa.
etc.
II, Pattern: Wala' siya magtrabaho sa .siyudad.
A. Response drill: negative
Teacher
Nagtrabaho ba sa siyudad si Carlos? Walat Val.& siya magtrabaho

sa siyudad.
Nag'ilis ba sa kuwarto si Juan? Wala'. siya mag'ilis sa
kuwarto.
Naglutol ba sa kusina si Rosita? Wales Wale siya magluto' sa
kusina'.
ta

T-44,

Nagtufon ba sa sala si Ruben?
Naskafon ba sa kusina si Nita?
.
Wala' siya magtu'on sa sala.
Nagtudlof ba sa eskuwelahan si Ely? Wala' siya magkafon sa kusina.
Nagbasa ba sa sala si Fely? Wala'. Wala' siya magtudlof sa eskuwelahan.
Walaf. Wala' siya magbasa sa sala.
Nast inom ba sa tindahan si .Betty? Whlaf. siya magi/nom sa tindahan.
Nagdula' ba sa plasa, si Boy? Vale'. Wala-' siya magdula' sa plasa.
etc.
B. Transposition-response drill
Igicher Lst Student(s) 2nd Studant(s)
Wala' magtrabaho-sa siyudad si Pedro. Vale magtrabaho sa Wala' siya magtrabaho
siyudad si Pedro. sa siyudad.
Wala' nag =ills sa kuwarto si Juan. Wala' mag'ilis sa' '410, siya magfilis
kuwarto si Juan. sa kuwarto.
Wala' waglutof sa kusina si.Rosita. Wala' maglutot sa Wala' siya, maglutof
kusina si.Rosita.. sa kusine.
Wala' nastufon sa sala si Ruben. Wale magtuton sa Wala' siya Magtufon
sala si Ruben. sa sala.
Whlaf ragtudlof sa eskuwelahan si Ely. Whlat mastudle sa Uralaf-siya.mastudlof
eskuwelahan si Ely. -sa eskuwelahan.
Wala' wagkaion sa kusina si.Nita.. Wala' maskafon sa Wala' siya magkafon
kusina si Nita. sa kusina.
magbasa sa sala si Fely. Waal magbasa sa Wala' siya magbasa
magfinom sa tindahan sila si Afir-9 Wag& sa ba sa la.
Ben ug si Boy. Wale' sila nag inom
tindahan sila si sa tindahan.
Ben ug si. Boy.
Wala' nagdulai sa plasa sila si Tito Wale magdula' sa
uc"si Eno. Wala' sila magdula'
plasa sila si Tito sa plasa.
ug si Eno.
- etc.
C. Vransposition-reSponbe drill: mixed answers; head cue
yeecher .CUA ptudent(s)
178
Nagtrabaho ba si siyudad si Eddie? Yes O. Nagtrabaho siya sa siyudad.
Nag'ilis bn sa merkado si Roel? no Walag. Wala' siya maglilis sa merkado.
Nagluto' ba sa eskuwelahan si Ruth? no Wala'. Wala' siya magluto' sa eskuwelahan.
Nragtuton ba s a sala si Gemma? yes 0. Nagtu'on siya sa sala.
Nagtudio' ba sa munisipiyo si Felix no Wala'. Wala' siya magtudlo' sa munisipiyo.
Nagkaton ba a kusina si Mary? yes 0. NagkaIon siya magbasa sa bulangan.
Nagbasa ba satulangan si Pete? no Wala' Wala' siya magbasa sa bulangan.
Nag'inam ba sa tindahan si Al? no Wale'. Walat siya magtinom sa tindahan.
etc.
D. Moving 'slot substitution drill: pronouns, JP
Teacher StAdent(s)
Nag'inom siya sa tindahan.. Naglinom siya sa tindahan.
kusina, Nag'inom siya sa kusina.
luto' Nagluto' siya sa kusina.
ka Nagluto' ka :ma kusina.
sila Naglutot sila sa kusina.
merkado Nagluto' sila sa .merkado.
kami Nagluto' kami.sa merkado.
dula' Nagdulalicami sa merkado.
kita. 'Nagdulat kita sa merkado.
eskuwelahan Nagdula' kits sa eskuwelahan.
kamo Nagdula' kamo sa eskuwelahan.
basa Nagbasa kamo sa eskuwelahan.
ako Nagbasa ako sa eskuwelahan.
-etc.
E. Moving slot substitution drill: question with pronouns.
Teacher.. Studen.4(s).
Nag'inom ba siya sa tindahan? Baglinom ba siya sa tindahan?
kusina Nag'inom ba siya sa kusina?
luto' Nagluto' ba siya sa kusina?
ka Nagluto' ka ba sa kusina?
Eila Nagluto' ba sila sa kusina?
merkado Nagluto' ba sila sa merkado?
179
kami Nagluto' ba kami sa merkado?
T4-6.

dula' Nagdule ba kami sa merkado?'
kita Nagdulat ba kita sa merkado?
eskuwelahan Nagdule .ba kita sa merkado?
kamo Nagdulal.be kamo sa eskuwelahan?
basa Na :basa ba kamo sa eskuwelahan?'
ako Nagbasa ba ako at :eskuwelahan?,
etc.
Subrstitution-response drill: mixed answers
Tescher 1st Student(s) Cue 2nd Studot(s)
.NagtrabEho ba sa siyudad Nagtrabaho ba sa yes 0. Nagtrabaho siya sa
si Carlos? siyudad si Carlos? siyudad.
Nag'ilis ka ba sa balay? Nag' ills ka ba sa no Walat. Wala' ko mag'ilis sa
balay? balay;
liagtutol ba sila sa Nagluto' ba sila sa yes 0. Nagluto' sila sa pantalan.
pantalan? pa ntalan?
Nagtuvon. ba .s a sale si Nagtu on ba sa sala yes 13. Nagtu'on siya sa salef
Qemma? si Geima?
Nagtudlol ba kamo sa Nagtudlo' ba kamo sa no Wale. Wala' mi magtudio' sa
eskuwelahan? eskuwelahan? eskuwelahan.
etc.
Dialog: denial and affirmation
Jenny:. Nag'inom ka, ba sa tindahan?
lauren: Wala'. Wala' ko mag'inom sa tindahan.
Jenny: Di'in ka mag'inom?
Lauren: Naglinom kodidto sa bulangan.
Pattern: Nagdala siyag bag.
Nagdala ig bag si judy.
A. Introduction of new vocabulary.
dala mangga
palit tubig
180
T-7
1011.11r StudeAt(s)
Nagtu'on akog math. Nagtu'on akog math.

Nagtudlo' Nagtudlo' akog math.
English Nagtudlo' akog English.
Nagbasa Nagbasa akog English.
libro Nagbasa akog librb.
Nagdala Nagdala akog libro.
siya Nagdala siyag libro.
pansit Nagdala siyag pansit.
Nagka'on Nagltalon siyag pansit.
Nagluto' agluto' siyag pansit.
saging Nagluto' siyag saging.
Nagpalit. Nagpalit siyag °aging.
kami agpalit kamig saging.
sinina' Nagpalit kamig sinina'.
Nag'ilis Nag'ilis -kamig sinina'.
etc.
Teacher Student ( s )
Nagtu'on ug Math si Fely. Nagtu'on ug Math si Fely.

Nagtudlo' ug English. .
Nagtudlo' ug English si Fely.
Nagbasa ug libro Nagbasa ug libro si Fely.
Nagdala ug bag Nagdala ug bag si Fely.
Nagka'on ug pansit Nagka'on ug pansit si Fely.
Nagluto' ug kan'on Nagluto' ug kanlon si Fely.
Nagpalit ug saging Nagpalit ug saging si Fely.
Nag'ilis ug sinina' Nag'ilis ug sinind si Fely.
etc.
D. Transposition drill
Tqachv atUdtat(s)
Nagluto' ug saging si Juana. Nagluto' siyag saging.

Nagbasatg libro si Nagbasa siyag.libro.
Nagdala ug kape si Nagdala siyag kape.
Nagtudlo' ug English a i Judy. Nagtudlo' siyag English.
Nagpalit ug-manok si Ricardo. NagpalitEiyag marok.
Nagdula' ug mahjong si Bill. Nagdulal siyag mahjong.
Nag'ilis ug sinina' si Margrita .Nag'ilis siyag sininal.
etc.

T-8
E4 Reduction- response drill: affirmative answers
Teacher .§nitat(s)
Nag'ilis ka bag. sininaf? 0. Nagcilis kog sinina'.
Nagbasa ba kamog libro? 0. Nagbasa mig libro.
"Nagdalaba ug bag si Judy? 0, Nagdala siyag bag.
Nagtudlo' ba ta ug Science? 0. Nagtudlo' tag Science.
Nagpalit ba mig pansit? 0. Nagpalit mog pansit;
Nagluto'' bag pan si Gloria? 0. Nagluto' siyag pan.
Nagtuton ba siyag Math? 0. Nagtuton siyag Math.
etc.
F. Response drill: negative answers:
Teacher StuOent(s).
Nagtu'on ba siyag Science? Walat. Wala' siya magtUlon ug

Science.
Nagluto' ba mog caging? Walal. Wala' mi magluto' ug
caging.
Nagka'on ba silag mangga? Wala'. Walatsila magkaton ug
mangga.
Nagtinom ba mig tubig? Wala'. Wala' mo magtinadi ug .
tubig.
Nagdala' ba tag mahjong? WaIa'. Wale' ta magdulal ug
mahjong. *.
ka bag sinina'? Wala'. Wala' ko magtilis ug

sininal.
Nagdala ba kog pansit? Wale'. Wala' ka magdala ug
ransit:
Nagpalit ba siyag pan? Wala'. Wala' siya magpalit ug
pan.
etc.

G. Response drill: mixed answers; head cue
Teacher 1st Student(s) Cue WilWALUL(s)
Nag'ilis ba-kog kalsonis? Nag'ilis ba kog yes 0. Nag'ilis kog kalsonis.
kalsonis?
Nagbasa ka bag libro? Nagbasa ka bag libro? no Wale. Wale ko magbasag. libro.
Nagdala ba ug bag si Ellen? Nagdala ba ug bag si no Walal. Wala' magdalag bag si
Ellen? Ellen.
Magtudloi bag English si Nagtudlo' bag EngliSh yes 0. Nagtudlo' ug English si
Carol? si Carol? Carol?
Aagpalit ba tag. pan? Nagpalit ba tag pan? no Wtla'. Wala' to magpalit ug
pan.
Nagluto'ba mig saging? Nagluto' ba mig saging?yes 0.Ndgluto/ mog saging.
Nagtulon ba mog Math? Nagtu'on ba mog Math? Yes 0. Nagtu'on mig Math.
Nagke-on ba silag kanion?:, Nagkalon ba silag .
kan'on? no Wale. Wala' sila magkeon ug'
kan'on.
etc.
H. Dialog:
Eno: Nagdula.' ka bag mahjong sa merkado gahapon2
Tito: Wale. Wala' ko magdule.
Eno: Nag'unsa man ka didto?
Tito: Nagsuroysuroy lang.
I. Free expression with pictures; denial of one object, affikmation of another.
Judy: Nagkaion bag saging si loses
Rudy: Wale. Wala' siya magkalon ug saging. Nagka'on siyag manok.
J. Expansion drill
Teacher . 3tud,Ws)
Nagluto' Naglutol
183
Nagluto' si Juana. Nagluto' si Juana.
Nagluto' ug pansit si Jima, .Nagluto! ug -pansit s* Juana'.
Nagluto' bag pansit. sa kusina si Nagluto' bag pansit Oa kusina
.
Juanal si Juana?
Nagluto' bag pansit sa kusina Nagluto' bag pansit sa kusina
s. Juana gahapon? si Juana gahapon?
Cue word only

nitudlot Nagtudlo'
si Juana Nagluto' si Juana.
pansit Naglutol ug pantit si Juana,
kusina Nagluto' ug pansit sa kusina si
Juana*
ba Nagluto' bag pansit sa kusina si
Juana?
gahapon Nagluto' bag pansit sa kusina si
Juana gahapon?
Nagtudlo' Nagtudlo'
siya Nagtudlo' siya
Math- Nagtudlo' siyag Math.
eskuwelahan Nagtudlo' siyag Math sa eskuwela.
han.
be! Nagtudlo' ba siyag 'Math sa
eskuwelahan?
gahapon Nagtudlo' baEiyag Math sa esku-
welahan gahapon.
ONSIIIIInormx.....111101IwNIIPSONMOINNIM
Nagbasa Nagbasa
Carlos Nagbasa si Carlos.
libro Nagbasa ug libro si Carlos.
sala Nagbasa ug libro sa sala si Carlos*
ba Nagbasa bag libro sa sala si
Carlos?
gahapon Nagbasa bag libro sa sala si
Carlos gahapon?
ismommommorsmsmempeiessambropm.1=111.411=11=111.
Nag'inom Nag'inbm
siya Nag'inom siya.
tuba' Nag'inom siyag tuba'.
tindahan Nag'inom siyag tuba' sa tindahan.
ba Naglinom na siyag tuba' sa
tindahan?
gahapph Nag'inom ba siyag tuba' sa tin-
dahan gahapon?.
Nagpalit Nagpalit
Marid Nagpalit si Mario*

T-11
saging Nagpalit ug saging si Mario.

merkado Nagpalit ug saging sa merkado
si Mario.
ba. Nagpalit bag saging so merkado
si Mario?
gahapon Nagpalit bag saging sa merkado
si Mario gahapon?
etc.
K. Moving slot substitution drill
Teacher Sudent(s)
Nagpalit akog sinina' sa Nagpalit akog sinina' sa tindahan

tindahan.
"merkado Nagpalit akog sinina' sa merkado.
saging Nagpalit akog swing sa merkado.
kami Nagpalit kamig saging sa merkado.
Nagka/on Nagka'on kamig snging sa merkado.
kusina Nagkaton kamig saging sa kusina.
Nagluto/ Nazlutot kamig saging sa kusina.
sila Nalutol silag saging sa kusina.
manok Naglutol silag manok sa kusina.
etc.

Supplement
A. Dialog
gahapon yesterday
gusto want; like; would like
Pa still; yet
patuli, .go home
ug (0 wird-with many functions; here it
indicates which word is the object),
B. DrillS
base read
biad dried VA
kape coffee
.dala bring; take
litsi milk
matis corn
palit buy
. paneit noodles
sakay get on, get in, ridt
trabaho work
tudlot teach, point
II. Cultural Notes
A. GUsto - there is no easy 'way to 'distinguish between "liken

and Qwould liken.
B. Na, Pa -. A simple "no" in Cebuano isn't complete. You

should say "not anymore'', "not yet", etc.

. Supplement
I. Wcabulary,introduced in the lesson

A. Dialog
alkansi lose; loss (money)
ambi let me have,it
isdat fish
mahal dear; expensive
pi la how much?
saka go up, climbs come up
.sentabos centavos (the hundredth parts of a
peso)
13,. Drills
bolpen ballpoint pen
dusina dozen
hangyof bargains haggle
pobre poor
tag - each
tag-ipila how much a piece?

U
DIALOG
lipbaynt i.unope Riau T1felitY-wfjx0 flialac
(Ikakawhatan ug Usang Dialog)
Situation: Usa ka tigulang nga Situation: An old woman goes
babaye nanuroy ug isday. about selling her fish.

.
Tigulang: Isdat, Day?'Isdat? Fish, Day? Fish ?'
Lucy: Saka, Nang. Pita man kind.? Come on up, Nang.How much is-this
Tigulang: Singkuwenta sentabos. Fifty centavoris
Lucy: Uy, kamahal!' How expensive!

Traynta lang, Nang. Orlly thirty, Nang.
Tigulang: Alkansi man. Itll lose money.
Lucy: Kuwarenta. Forty.

Tigulang: 0. Sigi na O.K.

Aim& D
I. Pattern: Pila man kini?
T.fiarclier. Ptud2nt(s)
Pile man kini? Pila man kini?

kanat Pila man kanat?
kadto Pila man kadto?
nat Pila man nat?
ni Pila man ni?
to .
Pila man to?
*tc.
B. Students ask each other the prices of things at different

distances from them,

Tea; her ilUdglat(s)
TN.-
Pila man ang isdat? 4-.. :rani ang isdat ?
cl.
pan .
PiLa- itari a?le, pan?
ni., man arg libro?
libro
kalot PiIp m9n ang kale'?
tutalya Pila man ang tutalya?
manok Plla man ang manok?
sudlay Pila man ang.sUdlay?
etc.
'reacher, audenV(s)
Pila man kining isdat? Pila man kining isdat?

mangga Pila man kining mangga?
kanat File man kanang mangga?
pandit Pila man 1nang pansit?
sininal Pila man kanang sininat?
kadto Pila man kadtong sininat?
bag Pila man kadtong bag?
kini, Pile man kining bag?
kalot Pila man kining kale'?
karat Pile man kanang kalot?
kalsonis Pila man kanang- kalsonis?
etc.
E. Fixed slot substitmtion drill: adjectives used as nouns to

mean "the big ones",
(4&

1'1 U-2
Teacher,
Pila. man kining pula ? .Pila man kining pula?

dakos. .Pila man kJ:fling dako'?
gamay Pila man kining gamay?
berde Pila man kining berde?
asul Pila man ,kining asul?
itum. Pila man kining itum?
putil Pila man kining putit?
.kape Pila man kining kape?
ta'as Pila man kining ta'as?
etc.
F. Dialog:
Julia: Pila man kanang isdat Nang?
Tigulang: Hein? Kining pula?
Julia: Dilit. Kanang dakol.
Tigulang: Singkuwenta. Gusto ka ba?
Julia: Just'a minute.
II. Pattern: money numberi
A. Response drill: teacher cues by pointing to numbers'on board

or showing play money
Teacher 'Cue -gtud9nOs)
Pi la man na'? singko sentabos

100 diyes sentabos
150 kinsi sentabos
200 baynti sentains
250 baynti- singko sentabos
300 traynta sentabos
.350 trayntay-singko sentabos
400 kuwarenta sentabos
4+50 kuwarentay-singko sentabos
500 singkuwenta sentabos
600 saysenta sentabos
setenta sentabos
800 Otsenta sentabos
.00 nubenta sentabos
V1.090 piso
f1405 uno singko
Y1.25 uno.baynti-singko
1,150 uno sing juwenta
Y2.00 Dos pisos
V2*50 Dos singkuwenta
V3.00 tres.pisos.
etc,

U-3
B4. Substitution response drill
Teacher Cu Studen0s)
Pila man kining pula? 10¢ Kanang pula? Diyes sentabos lang.
Pila man kining dako'? 500 Kanang dako'?Singkuwenta sentabc
lang.
Pila man kining berde? Y1.00 Kanang berde? Piso lang.
Pila man kanang berde? y .75 Kining berde? Setentay singko
sentabos lang.
Pila man kanang asul? 200 Kining asul? Baynti sentabos lan.
Pile man kanang singsing.Y2.00 Kining.singsing? Dos pesos lnng.
.Pila man kadtong libro? 300 Kadtong libro? Traynta sentabos
lang.
Pila .man kadtong singsing 800 Kadtong singsing? Otsenta senta-
, .
bos lang.
etc.
C. Controlled Dialog: One student takes the tole of a tindera,the

other of a customer. Pretend to sell some thing, follow-
ing the general dialog form.
Exmnple:
PCV: Mateyo:
Tindera: Dayon. Unsay into, Day? .(or Dong)
PCV: Pilaman kadtong sininal? (point to dress
on someone)
Tindera: Kadtong asul? Dos pesos lang.
PCV: Uy! Mahal man na!
Tinders: O. Sigi. Uno setenta lang.
POV: Anti.
. Di Dialog to memorize:
Usa ka Peace Corps nisulod sa dakong tindahan sa siyudad.

Nangita siyag bolpen..
PCV: Tagpila man nat? (agtudlo' siya ug bolpen sa du'ol sa
tindahan)
Tindera: Kining mga bolpen? Tag-kuwarenta .man .ni.
PCV; Mahal ka'ayo:
Tindera: HanOotlang.
PCV: Baynti lang.
Tindera: Alkansi man ko:
PCV: 0. iambi.
E. Fixed slot substitution drill

Teacher .pladeWs)
Tag -pile man ni? Tag-pila man ni?

s
nal. Tag:66,1531a man na!? .
to TagmpiIa man. to?

taging Tag-Tila man ang sating?
*mangga Tag-pila man' ang mangga?
mansanas Tag-pila man ang mansanas?
atis Tagpila man ang atis?
sibuyas Tagfpila man ang sibtyas?
kamatis Tagftpila man ang kamatis?
etc.
P. Response drill
Teacher Student()
Tag-pila man' ang,saging? 50 Tag..singico.sentabos lang:

Tag-pila man ang atis? 30 Tag -tree sentabos
Tag-pila man aag orange '200 Tag.baynti sentabos
Tag -pila maxi ang 'mangga? 100 Tag-diyes sentabos lang.
Tag -pile man ang kanet?. 550 Tag-singkuwentaymbsingko sen-
tabos. Ling.
ni?
man. 150 Tag-kinsi aintabos lAng
Tag-pila man kining sibuyas?120 Tag-dose sentabos lang.
etc.
G. Dialog:
Richard: Tagpila.man kinifig mangga?

Seller : ag-tres,ang dusina. .
Richard: Tag-dos. lobre.man ko ka'ayo.

Seller : O sigi...24-traynia sentabos ang usa.
Richard: Sigii Nang. Salamat. (He.malks offs' beaming at
his control of the vernacular) :

V
.DIA1,00G
140AnttgPs-ngit Sties 1073 Agentv§econd di log

(Ikakawhatan ug duhang dialog)
Situation: St Eddie migulal sa Situation: Eddie came out of
kusina nga nagdala ug bugsay. tie kitchen carrying an oar.
Girls: Agra kat Noy?' Where are you going, Ed?
Eddie: Karon? Sa dagat, Now? To the sea.
Girls: Mag'unea man ka didto? What are you going to do there?
Eddie: Magboating.: Uban mo? Go boating. (you wanna) come alm
Girls: Kanindotl Uban pi; Great. Sure we'll go with you.

It%
DULLS FOR DIALOG TWENTY TWO
I. Pattern: &emitting sae./ future time indicator.

.1
A. Repetition drill
T ',cher 4tudent(s)
Nagboating ugma t Xasboating sila ugmat

Nhgeuroy sila ugmat* Magsuroysuroy sila usmal
.Maglutot ko'unyati Nhglutot ko unyet.
Magbaklay sila as Dominggo* Magbaklay sila sa Dominggo.
Mageakay sila ug barko.sa Magsakay ails ug barko as
Immes*' Lune s.
Naglinis silo sa belay karongMaglinis sila sa belay karong
. hapon. hapon,
Nhgsulat ko ustot. Magsulat ko ugmat
etc.
B. Simple substitution, drill,
TAW= SttidQnt (3 )
Magboating sila ugma' Magboating sila ugmat.

trabaho Magtrabaho sila ugmat.
lute Nagluto' sila ugma'.
baklay Magbaklay sila ugmat.
lakaw Nhglakaw sila ugmat
Lingkod .
Maglingkod sila Ugmatm
sakay Magsakay oils ugmat.
etc.
C.. Moving slot substitution drill
Teloher, AudlInt(s).
Magboating siya ugmat. Magboating siya Ugmai.

trabaho Magtrabaho siya ugma'.
sila Magtrabaho sila ugmat.
tudlo' &studio' sila ugma';
kami Nagtudlot kami ugmat.
sakay Magsakay kami ugmat.
baiclay Magbaklay kami ugma
kite Magbaklay kits ugma'.
darn Magdaro kits usmat.
sayai Magsayaw kite ugma'..
ka Nagsayaw ka ugmat.
Won Magka..ton ka ugmat..
komo 1
Xaskaton kamo ugmatt
etc.

V.03
,
.
Lis taitern: Magtrebiho ba-si Juan UgMaf?

4.. NOStrabaho ailuem ugme.
Atli% Dilif pagtrebaho.4..JUan ugma'.
,. , (
.
A. R drill: affirMative.answers
Xiashar azignt(s)
Magtrabahoiwsi (Ivan ugma'? Juan
Magauroysuroy ba si uarios 8: MNiagtrrbyhu rsoy ugma'
ugma!?
Magtudlo! ha siya ugmat? 0. Magtudlol siya ugma'.
"Magbaklay be ay& ugmat? 0. Aagbaklay siya ugmati
Magmayaw bad Pita ugma4Z 0. Magsayaw si Pita ugmat.
Magduia' be sila ugmat? 0. Magdula! sila ugma le
Magtuton ke ba ugma!? 0, Nagtuton ako ugmat.
Magluto' ba kamo ugma'? 0. Magluto! kami ugmat,
B. $04t4ution*retsponse drill: negative answers

Ttachkr t1140010
Magtrabaho be si Juan ugmat? Dili' Dili, magtrabaho si.Juan
M.gsuroyeur ba si CarlOC Dili! Diii' maN%isuroy si
Carlos ugmkt.
iagtudlal ba siya ugmat? Di 33 siya magtudlot
Magbaklay "ba siya usu.?. Ditivdiya magbaklay ugma'.
Magaeyaw ba s$ Pita ugmet? Dili, , Dili! magsayaw si Pita ugma,
Magdule be sila ugmat? Dili, Dili! sila mgadule ugmr,
Magtu'on ka be ugmat? ') Dili' Elko magtuton ugma
Magluto'. be kamo ugmat? Dllif . Dili' kami magluto' ugmat.
eto
C. Subltitution-respones drill: mixed answers
Itighar AIWA:MO
Magtrabaho be siya ugma"? ye& 0. Magtrabaho siya ugmat.
Magtudlot ba siya wale? yea 0. Magtudlolsiya ugma'.
Magbaklay be sila ugmat? no Dili'. sila'mggbaklay ugma'.
.Magdaro ba sila ugmasZ. no Din! silo magdaro ugma's
Magsayaw be kits ugma'? yes 0. Magsayawicith ugma'.
Magkelon ba kita ugmat? yes 0. MagkOon kita .ugma'
Meg' ills be kita ugmel? no Dili! kita ugma's
Magluto' be kamo ugmst? no Dili' kami maglutd' ugme's
etc.

III. PatternvNagboating sila gahapon/karon.
A. Repetition drill
1122.91Xle ;tudept(s) .
Nagboating sila gahapon. Nagboating sila gahapon.

Nagauroysuroy sila gahapon. Nagsuroysuroy sila gahapon..
Nagluto' ha gahapon. Naglutot kn gahapon.
Nagsakay sita gahapon. Naggkay siya gahapon.
Nagbaklay kita karon. Nagbaklay kita karon.
Nagtrabaho kamo karon. Nagtrabaho kamo karon.
Naglingkod ko gahapOn. . Naglingkod ko gahapon.
Naglinis kami Naglinis kami karon.
Naglakaw sila gahapon. Naglakaw si,la gahapon.
etc.
B. Simple substitution drill.
Teacher, atUlgatia)
Nagboating sila gahapon.. Nagboating ails gahapon.
daro Nagdaro sila gahapon.
lute Naglutot sila gahapon.
lakaw Naglakaw sila gahapon.
ate.
C. Simple substitution d rill
Teacher 5tudeut(s)
Nagtrabaho sila karon. Nagtrabaho sila karon.

bakia7 . Nagbaklay sila karon.
lakaw Naglokaw sila karOn.
daro Nagdaro silo karon.
etc.
Tosasz Students )
Nagboating' karat karon.. Nagboating kamo karon.

inom Nagtinom.kamo karon.
.gahaponi Nagtinom kamo gahapon.
ko Nagtinom ako gahapon.
trabahce Nagtrabaho ako gahapon.
karon Nagtrabaho ako .karon.
kita Abgtilis kita karon.
phaptin Naglilis kita gahapon.
kami . Nagyilis.kami gahaponi
suroysuroy Nagsuroysuroy kami gahapon.
'ete

Vii
IV. Pattern: Nagboating ba sila.gahapon/karon?

Wala' sila magboating gahapon /karon.
O. Nagboating sila gahapon /karon.
A. Substitution- response drill
Ilacher. 2klaciA(s)
Nagboating ba sila gahapon? Wala' sila magboating

gahapon.
Nagdaro ba sila gahapon? Walat sila magdaro gahapon.
Naglutolka ba gahaporW. Waal kb maglutot gaha pan.
Nagtrabaho ba siya gahapon? Wales Wald' siya magtrabaho
gahapon.
Naglinom ba kamo gahapon? Wala'. Wala' mi mag'inom gahapon.
.Naglakaw ba kita gahapon? Wala' raaglakaw gahapon.
etc,
B. Substitutiopmresponse drill
Teacher-, krajlat(s)
Nag'inom ka ba karon? Nagltnom ka ba karon? ka mag.t

inom karon.
tu'on Nagtu'on ka ba karon? Waal. Wala' ko mag-
Wamkaron.
luta' Nagluto! ka ba karon? ko mag-
lutol karon.
ka' ors Nagkalon ka be karon? Vale, Wale' ko magi.
keon karon.
dula' Nagduia ka ba karon? W01.0. Waist ko ma g+
daal karon
sayaW Nagsayaw ka ha karon? Wala t. ko meg*
sayawkaron.
etc.

C. Substitution-response drill:. affirmative answers
Teacher, Atieelat(s) *tvdtrit(s)
'Nagluto' ba kamo gahapon? Nagluto' ba kamo gahapon? 0. Nagluto' mi gahapon.
daro . karon Nagdaro ba kamo karon? 0. Nagdaro ml karon.
trabaho karon NagtrAha ho ba kamo karon? 0. Nagtrabaho mi karon.
lakaw gahapon Naglakaw ba kamoohapon? 0. Naglakaw mi gahapon.
inom karon Nag' .nom ba kamo karon? 0, Nag'inom mi karon.
ka' on gahapon Nagka'on ba kamo gahapon? O. Nagka'on mi gahapon.
etc.
D, response drill: mixed answers.
Teacher Cue Studgat(s)
Nagboating ba sila gahapon? yes 0. Nagboating sila gaha pon.
Naeinom ka ba karon? no "alai. Wala ko maglinom karon.
Nagbaklay ba sila gahapon? no Waal. Wala' sila magbaklay gahapon.
Nagluto' be kamo karon? yes 0. Nagluto' mi karon.
Nagdaro ba siya karon? no Walay. Wale' siya magdaro karon,
NagIcalon ba kami karon? yes 0, Nagka'on molaron,
Nagsaytw ba kita gahapon? no Wala'. Waal to magsayaw gahapon.
etc.
B. Toward free expression: teacher shows pictures of the various verbs, with
various numbers of people acting. Students ask each other questions,
but it is the teacher who cues karon or gahapon, and yes or no.
Cue Teacher Student Cue Student
(picture of two people cooking) TRW Nagluto ba sila karon? no WariT7VIla maglutot
karon.
(one person working) yesterday Nagtrabaho ba siya .gahapon? yes 0.. Nagtrabaho siya
gahapon.
etc.
198
P
S
, 4. ..h.,11,10,. ...I. , .,.....1:; Am,.
,...
-1. .1..,.. C1-4.1,A:.,..1CIPC043(4"VgleArlriii.TS51:
. ...,...e ._ ...i::Mistiii.i 4"-f...
...... ' .)...:"' ' ;44'1'1'.
.. ....t...11 :4''..
.- -Weir. ' \Er
1.1r*,.1
, . X ' .
i
170 7
.
fitaoher diatribt4safrthe plOttime The this tries to pew
what 0,1 periorfor' people iOshe picture ere'do4g.
For exapple, Tom has a Pict ape scia!eOce. eating.
Tomi Kilitarlolando
Betty: Ner inpnr- ei Hawed
Tom: Wale magrinom
Louie: NagdulaT ba-alya?
Tom: ale.. Waist' siya mazdulat
Virginia:. Nagke.ton Hplando?
Tom: 0. Naiskatoo siyes
V. 'Pattern: use of mag- nag.. and time in the future, present, and 'past
A, Substitution-correlation dal'
lughst .atwient i.0

Nag-twat), ,siya ..gahapon. Nagtudlo' siya.,gahapon.
karon Nagtudlo' siya karon.
, Nagtudlo' siya .ugma T.
Nagtrabaho snit Ugmsgahapon. Nagtrabaho sila gahapon.
karon .Nagtrabaho sila karon.
AlgmAl Magtrabaho sila %ma'
Nagtuton kita tahapon Nagtu'on kita gahapon.
karon Nagtu om kita karon
ugma! Magtu. on kitla ugma !
Nagsayaw ako gahapon Nageayaw ako gahapon.
karon Nagsayaw ako karon.
ugma! MagayaW 'ako ugma
Moving. slot substttutio nocorrelation drill
"
Teacher,. AIIII#A1(4)
Nagtudlo! bEi siya gahaponZ Nagtudlo' ba siya gahapon?
ka Nagtudlo! ka ba gahapon?
41gmat Magtudlo ka ba tagi 1
karon Nigtudlo! -ka ba karon?
daro. Nagdaro ka ba karon?
ugua Magdero ka ba.tigms1?
kita Magdaro- be AOkt?'
mo Magdaro
gahapon Nagdaro. ;ba:"; moygahapon?
baktay . Na 104.11001?
-eila I
via?
s etc..

C. Response drill: student responds to the teacher by asking a question.
Teqc,her, Stugpntis)
Nagka' on kafflhapons Nagka'on ba ko gahapon?
mo ugma'. Wag/ilis ba ml ugma'?
Nag/ in= sila karon. Naglinom 13( sila karon?
Magbayli kita ugma'. Magbayli ba kita ugma' ?
Nagsayaw siya karon. Nagsayaw ba siya karon?
etc.
D. Substitution-correlation response drill: affirmative answers. The teacher gives
a word cue for the verb and a gesture for the time For yesterday, over the
houlder, for now near the chest, for tomorrow, point infront.
Teacher atuitatialk Student(s) II
Magtrzbaho ka ba ugma' 2. A Nagtrabaho ka ba ugmal? 0. Magtrabaho ko ugmal.
mom (back )Nag'inon ka ba gahapon? 0. Naglinom ko ghhapon.
baklay (nhest)Nagbaklay ka ba karon? 0: Nagbaklay ko karon.
luto' (point)Maglutoi ka ba ugma'? 0. Magluto' ko ugma' .
daro (back) Nagdaro kals gahapon? 0. Nagdaro ko gahapnn.
sayaw (pointiMagsayaw ka ba ugmaY? 0. Magsayaw ko ugma/
ka'on (chest)Nagka'On ka ba karon? 0. Nagka'on ko karon.
etc.
K. Avsponse drill: negative answers.
Teacher Student(s)
Nagsayaw ba siya gahapon? Walal. Wala' siya magsayaw gahapon.
Nagbaklay ba sila ugma/?' Dili'. Dili/ sila magbaklay ugma'.
Nagtrabaho ba kamo karon? kami magtrabaho karon.
Nagdaro ba kite gahapon? Wala'. Wale' to magdaro gahapon.
Magluto' ka ba ugmas? Dili'. Dili' ko magluto' ugma'.
Magsayaw ba kami ugme1 Dili'. Dili MO magsayaw ugme.
Naglinom ba sila karon? Waist. Wala/ ails mag/inom karon.
etc.
200
y "4.4 N.C.111164e4444aS.4.1444'4C a , 4 ,4144444,0,. , '4,44 tv 4Noli., 4.1
-
onaammamoNNOWMIMOISIO1141111111.111111111.1111111,101.1NIMIMOMIYAMMINIIIINOMMIauff...s...

V.
F, Coirelation response drill: teacher cues time word; unchanging verbs
Ts-Acher Stwleztls) Students)
Nagluto' ba kamo gahapon? Nagluto' .ba kamo gahapon? Wala! 'Walai ml maglutol gahapon,.,
ugma Magluto' ba kamo Dili! mi magluto' ugmal
karon Nagluto' ba kamo karon? Walal mi maglutol karens
gahapon Nagluto' ba kamo gahapOn: Wala' Male' ml magluto' gahapon.
ugma' Magluto' ba kamo. ugma ? Dili Dili' mi. maglUtO1 Usnq
.
etc, using various vervs and pronoUns
G. Correletion response drill, cued mixed answers
T9acpet Stuskent(s) 94. Student (-s
Nigiutol ba kamo gahapon? Nagluto' ba kamo gahapon? yes 0. Nagluto! nil gahapons
uona I Magluto' Oa. kamt4 ugmal?. Dili" mu magluto' no
ugma
karon NaglUto ba kamo karon? no WalasWala.1 mi maglAtto*
.karoh.
gahapon Nagluto' ba kaso gahapon 110 Wala' mi maglute
gahapon.
gabappn Nagluto' ha. kamo gahapon yes 0. Naglutol. m i gahapon.
usaa t - Magluto' ba katao ugma'? yes O. Magluto' mi.ugma!:-
karon Nagluto'' ba kamo karon? yes N.Ilaglutof mi karon
etc.. using different.. verbs and 'pronouns,
dames teacher whispers to a student that he will do or has done. Then the student
asks the class what he will or has done. The class.guesses
For, example: the teacher tells John that he will work tomorrow.
.
Jan.; Mag'unsa ko ugmd?
Gisorga:.Magkalon ka ba ugmal?.
John: ko magkayon ugmai
Grace: Magbaklay Tka ba ugma'?_
John: Dili'. Dili' ko magbaklay ugmal.
201
Peter: Magtrabaho ka ba ugmat?
John: O. Magtrabaho ko sigma'. .
. . .
0111 Cr4WRUM01,11,
..
V.10
The .teachiir tell, PitieciIlvthat she danced yesterday,
Priscilla: Nag'unsa ko gahapon?
Grace: Nagbaklay ka ba gahapon?
Priscillat ko magbaklay gahapon.
Bill: Nagtudlo' ka ba gahapon?
Priscilla: Wala'. Wala' ko magtudlo' gahapon.
' etc.
a
I. The game in number H can be made freer and more sophisticated
by having the class guess where theaction took place
'ar will take place.
Henry: Naglunsa ko kaon?
June: Ha.' in man ka?
Henry: 'Nita ko dinhi sa kusina.
June: Nagluto' ka ba?
Henry: Wale. Wala' ko magluto'.
June: Nagkaton ka ba?
Henry;O, nagka'on ako karon dinhi sa kusina.
etc.
VI. Pattern: Asa/halin/dilin magtrabaho si Juan ugma'/karon/gahapon?

Magtrabaho siya sa opisina ugma'
Nagteabaho siya sa opisina gahapon.
A. fixed slot substitution drill
Teacher Ardida(.$)
.
,
Asa magtrabaho si Jun ugia'? Asa magtrabaho si Jun ugma' ?

tudlo' Asa magtudlo' si Jun ugma' ? .
baklay Asa magbaklay si Jun ugma'?

daro Asa magdaro si Jun lime
sayaw Las magsayaw si Jun ugmat?
ka' on ABS magka'on si Jun ugmat?
ilio Asa mag'ilis si Jun ugma'?
etc.
B. Substitutionftresponse. drill

...../.443,41mo.,7,1
t.t- v -

iB.. ZubstitUtion-response drill
Ttpather Stiadent(s) cue Audgpt(s)
Ass Itigtrabaho ei Roberto Asa magtrabaho si .Roberto opisina :Magtrabahoiya sa
lima 1 ? ugmall opisina ugmal,
dor*. 'Asa magdaro si Roberto ugmal?bukid flagdaro siya sa
bukid tura%
tUdlo1 Asa mastudlo1 si Roberto eskuwelahan Magtudlo siya sa
ugma!? eskuwelahan utgrna
baklay Asa magbaklay si Roberto ugmaqbukid Magbaklay siya sa
bukid ugma
ka 'on Asa magka'on si Roberto ugma 1? ,kusina Magka'on siya ea
kusina ugme':
ills Asa maglilis si Roberto ugma'% kuwarto Mags.1113 styli ea
etc.' kuwarto sigma'.
C. MoviLlag.. slot substitution correlation drill
$tudapt( s)
Ra magtrabaho si Jun karon? Ha' in magtrabaho si Jun karon?
Di'ii Di, in magtrabaha si, Jun gahapon?
Asa Asa Magtrabaho si. Jun ugme?
ltot Asa magluto, si Jun ugtoo2
gahapon Di' in ina gluto t si Jun gahapon?
Rolando Di 'in maglutoi Si Rolando. gahapont
Atm Asa magluto! at Rolando ugma!?
. tudlo' Asa magtudlos at Rolando tuna :?
karon Ida' in magtudlo1 ai Rolando karon?
Dii4 Di! in magtudlo' si. Rolando gahapon?
vayaw Di! to magsayaw si Ro3.hndo gahapon?
ugma1 Asa magsayaw si Rolando ugmal?
etc.
203
0.1481/MIR .; .406 WPM
7 vel.f.160411#6
V.612
A A.
D. Response drill
leacilgr .
Ditin mitautot at Elia; 4tufitina 4.1. iNviluto,gahipon.

t siya as kuilina
= :
Asa magbaklay si Rose -unit? .

"Magbaklay siya sa btikid
y.74 ; 2414_ ugna , 4,
Hatin sila magsayaw karon? ,.. ATswayaw sila sa pla sa

karon.
Asa kamo magdaro ua.0.7 !."-,..--3;,Ibuktdjr,,;j-.444gdaro mi .sa bukid
i nom kits se tindair
Di tin kits magtinnm'gabapora:;;' ,t .1..1t4tulatigk110,itEahaDón.
,p0.
dtiv4ttya sa rkad o
or.
Asa siya magkaton ugmat?

in siya raa glut t oh-tab./41bn? merkado Nagkatorf;'-bifitt,-sa merkado
Hein siya magka'on ;prop(' ga

c'"'WesgNiviR'frIgrie
meikg ...merkado
1;)
.
Oti22,1*, (=iv
ro
etc t
iSZA40 hd AA rie"C4I':-4.
"i"..4
7,,
E. Towards free expresspn: teacher 4\04.4i4v.vp,q; prisFilltudent

makes a sentence;uoliff s his own verb-4,1:..sb.cii5:4d b'tu4tiii'lnswers
logical3,y, choosing own .locatiSiti;
Teacher: gahapon. r 't7
Student I: Al t in lea magtudlo t: 'bilittpOtavv, 14-Ict.!-;!;
sa,,eskuwelition gahapon.
? i
'StU4ent. 1.,;-;%.:Vgaigt11,414
)4
Teacher:..:ugmet-,,,
/
1
.= ,?;
(.
p , 4 4v.i.,,i1f4
44
1...4 A. t.` .. CI .111r4I4 a
:Stlitaent: ;11;;IFf ,4041:t Ica-1 ingfolagt lx-likt491 t /.311,

Student IV: Diaz' ills ko sa larecartqfwpAl.i.:
:';' -''' - 'r '-'' Ttiablier::tr karon..-. --P-- ,t1'1.'f.,!..1:,t-:, 4.7 , triL :Y ,
. ...:- ,.,',4.] p, t ,:!t'Udent4:, -Ha ftn --7ka,,,Magtra4sit kar gt,, 4t;.-2,61-mi- .t

student VI: Nagtrabaho Iso.-eiciVebu.. rc.t41.:thi.g,o. 1
i.,.. etc. A
.
AV
T.{
."";" e '"?
,
44
F. Pial-og - '.": f-;t"P:74)1.- '>: ;:r ;
Paul: Plagtudlo! Ica' ba -sa Ctinttal School,

Fred:, (44! kplRastucgo;ti.; pa Conttal.Schoo4.
.
. .
irsa.min I mad,udl:t:A .
.
Fred: Magtudlot.''ho-419:.1?1101.14:10$is,la /
Luci op: rMagt-inimidra gabaporai-1::, ti-rs

Vicente: 04-11.agtinmi.,k4;:,
14clov:ADitin,,kwmaeimm
f= Vicente Nag' inom `KO sa tindahan
Jim: Nagsayavi ka
Jill:. Wide . Wala' ko 'xi/I:pay/4

V.43
G. Studenti tell CompletoOstosiles:aboiit themselves and one other
.
person. .
lor'-example:
Nag lutot'kog katiion gahapon.
Wala ka .maglutot. ,gahapolt. .
Wala' ko maglutol karon. .
.
-Nitglutol'kag easing karon..
,1-'%:
fist gtuto I : tog panihapon kgma I .,
*Maglitto t .ka panihapon .ugma 1 .sab.
oba. Short answer response ,drill.:
TeacOet Student ( s )
_Nag' iiiot be 5$.yo gahapon? Wala'
Maglitto, .ba anti ugmal? Dili.' .
Naglutol ba kamo karon? Wale*.
Magka on ka ba ugma I? Dili '
Nagsayaw ba to gahapon? Wala'*
Nagdaro ba oiya karon? -. Wala 4.
Magditro ba gays ugmol? -Dili t.
etc.
Story: ,Goldilogka :
Didto ba bukid -aunay dakong belay.. Nagptiyo. didto
tulo. ka bear sila .si Nansy Boar', si Tatay Bear t ug .8i Baby
.`Tatay
113.2:1Isineitagarempg '11,Pira'ng ,BtigitAfrgg14 .
hapon si 'Baby Bear. .
-Outlay gamayng batang babaye si Goldilocks. laga

iiratgativiagya:kgg-hapon. nagattroysuroy siya sa bukide
oalay..
..... .
atig balay."16. Ingliktigggi Tati?locnisGoldilocks.

ug tulo IcaWalav
tawo
plazong xan on.
.
Lisa ka dakong plato, Ina ka medium nga plato, ug usa ka

,gamayng plata.' Gigutosi kdayo si. Goldilocks. Gusto siyag
. .
..
.
ItSts:0; .'- .-.

..- 'oblagka'on- itiktyi'" matod ni GoldiloOks.. Nageulay siyag
dakong platong kanloni 'Pero:bugnaw*kalayo. Nagiulay. siyag
medial, nga Naito ** kanton__, pero init kalayO. }Nato ang
soar* plitong'' ktn ton. Nitgkal On sly**
...
Gikapoy katayo-si
"Maglingkod ako," matod ni 'Goldilooks. Nagsulay
siyag dakong tviya pero 'dakot katayo si*a. Nagsulay
siyag medium 'net alyS, ,'.percsdako sab ang medium. gusto
ang gameiY,ng siya. 'NaglizigkOd .siya*

%.
V-14
"Bang!" Naguba' ang gamayng stria.

"Suet Nagtunsa ako? Nag'unsa ako ? "`
Gikapoy pa siya. Didto siya sa mga katre. Dal& ka'ayo ang
usa ka katre. bako' sab and medium nga katre. Husto ang gamayng katre
Natulog sa gamayng katre si Goldilocks.
Patuli' na si Tatay Bear. Pauli' na si Nanay Xear. Patuli'
na si Baby Bear.
"Kinsa man ang nagka'on sa akong kan'on?" matod ni Tatay Bear.
"Kinsa man ang nagka'on sa akong kan'on ?" matod ni Nanay Bear.
"$insa. man ang nagka'on sa akong kan'on? Walat nay kanton,"
matod ni.Babv Beac.
waxakita silag mgp
"gtrisa man ang naglingkod sa akong siya?" matod ni Tatay Bear.
Kinsa man ang naglingkod sa akong siya?" matod ni Nanay Bear.
"Kinsa man ang naglingkod sa akong siya? Naguba: ang akong
siya matod ni Baby Bear. .
Suko' katayo ang mga bear. Nakakita' silag mga katre,

"Ainsa man ang natulog sa akong katre 2" matod ni Tatay Bear.
"Kinsa man angratulog sa akong katre?u matod Mi Nanay Bear.
"Kinsa man an natulog sa akong katre? ...UyI Nita siya
,
dinhil matod ni Baby Bear.'

Suitor ka'ayo ang mga bear.
"Mag'unsa kami?" matod as mga bear.
"Uy"Jmatod niya. "tinsa man kaino ?"
"Nagka'on ka sa among kan'on. Naglingkod ka.sa among mga
siya. Natulog*a sa among mga katre. Gusto kamig...."
uSusfata bear kamol" ug midagan sa gawas sa balay si Goldi-
locks. Patunt siya sa ila.
INVEZZIZZIW.Lar,i4aZioEt. .9.41.0, A., 45;:,42,0:404,4-4.0

Supplement V
I. Vocabula-ry introduced in the lesion

A. Dialog
boating boating
karon -npw, today
mag* (tense to indicate continuing action)
uban go with, come with, accompany
Be Drills
baklay walk. a long way
ugma tomorrow
Dunes Monday
Martel Tue'day
Miyerkoles Wednesday
Huwobes Thursday
Biyernes 'Friday
Sabado' .Saturdasi
Dom*nggo Suilday

I. Glottal Stop- 1 / vs. /V
-lnimal Pairs
niya (genitive foim of;

pronoun)
tibia (coOk by boiling)
.
Anita (diectic: here)
tulaAdiectic: there)
4 3/4
I
dagum (needle) dagltun (rain cloud)

icockfight) bufang (crazy.; fool)
baga enter) bagat (lung).
kaha box) kahat (frying pan)
na na (now) . nal (that)
sala (hall). gala' {filter)
Minimal Pair Pictures
dagum Kini dagum. Talinis an dagum,

dagfum- Kini dagfum. Dakof kining dagtum.
buwang Buwang kin/. Tantawa,ang mga sunny sa buwang.

Wang Bufang kining tawo..11a.la siyay
kaha - Kini kaha sa 3igorily. Dungy bayenti.

kaha' Kini kaha'; Ba7fo nga Mutt ni..
kahat Kini kaha'. Baglo nga kahat ni.
C. Minimal Pair Sentences

(dagum.
14 Gawp kalayo kanang:
(dastum.
2, Isulod ang tubig sa

Bala'.
3. Dili' (na:
na*:
4. O
Hin man ang akong (bata?
(bataf?'
5.. Mangayo) silag dyip.

Mangayol)

2
Enrichment
1. Dialog
Nttnef: Dakot katayo kining irot,
Into Hatin man? 0, Kanatw
Tinuted, Dakot,
2w Poems
Ulan 141.2211:
Ulan dakotisdakot May usa ka batat
Maligot sa Undo akong nakitat
Ulan gamay-gamay Didto siya sa sapal
HaligOt si Inday Naga dula-dulat.
Akot siyang gipangutana

Nr,f;anong anita ka?
Igo lang mikatawa
Ug mitubag nakaw nafrn
3.. Song (Sulubdt, SunbatOtImbni)
1; Sumba', sumbat, sumbat sa (repeat 4 times)

2. it i1 U if
3. if if If
ii
4. If ff If
5. Ngil, ngit, ngit, ngit ngit ngit, ngit
(repeat 4 times)
Hatin, hatin, hatin no.?
Ditin, ditin, dilin, nat

/nit vs. Agi
A. Minimal Pairs
na (sentence particle nga (a linker; functions

rougly means tnow) also as rell pronoun)
Nano (namf of a man) ngano (why)
buwan (moon) bulang (cockpit)
utan (vegetables) utang (debt)
banog (hawk) bangog (groggy)
lanaw (standing water). langaw
B. Minimal Pair-Pictures
na Na. Nahurot na ang tuba'. Homan na..

nga. Nga. Kini.nindot nga sininat.
Lanaw Kini lanaw. Human sa ulan, dungy lanaw

sa dalan.
Langaw0 Kini dakong langaw. Hugaw ka'ayo ang mga
langaw.
bulan Lamdag ang bulan, kay sibot.

bulang. Motant2w kog bulang kada Dominggo.
06 Minimal pair sentences.
1. Duna ba moy (utan?

(utang?
2. Motadto siya sa
(bulang.
3. Tentawe ang (banogt

(bangogl
4. Misinggit isya,g(NanoF
(Nganolii
5. Nagtinabanay) sila.
Nagtinabangay)
6, Dili' ko kasultig One.

Innga".

WO
D. Enrichment
lo Dialog
Inting: Nganon Wala'kay sugat, Gaming?.
Gaming: Kay dill' pa ngitngit, Inting.
2. Other words with the, same sound:
ngiltad May ngiltad nga nahitabo.

ngitngit Gabiti.na. Ngitngit katayos
ngadto Megbaklay ko ngadtos Bridiyang.
bungol Bungol ka bar
bungot Hugaw ang-bungot niyal
halang Halang kining'siliha.
ngilngig (Ngilngig ang tambok sa batboy.
(Ngiln@g ang nahitabo sin bate.
ngiyaw Ang iring ma ngiyaw.
ngulob Ang iro mo ngulob4
ngatngot Ngotngot iyang samed.
ngabil Pula ang.iyanl mr;a nTabil.
3. Song.
Ehan.aaLLEIJNI-
IrinT, iring, pamatit Ngiyaw, mllyaw
NIanong nagngiyaw ha?. . sulti sa iring
Arri manghod ko natulog Katol ang pad .ko
Aynw siyag pukawa. Kay gituslok sa kuting

ills Unaspirated Consonant /b/ vs../p/. .
A. Minimal Pairs
ba (sentence particle for pa (sentence particle

questions that can be meaning yet, still,
an veered by yes or no) more, etc.
bala (bullet) pala (shovel)

balay (house) palay (unfilled rice)
bangal (hole, pit, pangag (gap-toothed)
crevice)
labaci (headache) lapad (wide, broad)
labok (fight between lapok (mud)
roosters) sapnt (clothes)
sabot (understand) sapot (clothes)
B. Minimal Pair Pictures
bala nit ay tulo ka bala sa retrato.

pala « Iciniy usa ka pala.
balay Tantawa ang duha ka bagtong belay*

palay Ihatod ang palay sa afot.
Labad Labad ang iyang ulo. Duna 61141 problemao

lapad -.Dunay duha ka subat. Kini apiki. Kini lapad.
C. Minimal Pair 'Spntences:
1. Nagkinahanglan kog unom ka (bala.

(pala.
2. Hatin man anr; inyong (balay?
(palay?
3. Tuta sa plasa ang (bamag.
(par,ag.
4. Na' a (bay) bir?
(pay)
5. Dilit matayo an, iyang (bulonge.
(pulOhg.
D. Enrichment
1. Poems t rob) 'eA %lam Leslalta

Akoy pobreng dalaga Migula na and; bulan
Usa ray panyo ug eaya. Sa pultahan sa Man ;it
Panahon,sa paglaba Aron sa paglipay sa
Hulaton ko ang pagkauga. katawhan
Ug pagbanwag sa kangitngit

IV. Unaspirated Consonant /d/ vs. /t/
A. Minimal Pairs
darn (v, plow t-ro (kTosene can)

daub (bonfire) tatub (hi(;h tide)
pawed (stick of nipa) pawot (pecans)
panid panit (skin)
panday carpenter) pantay .(e(Dual)
landay big sack) ( lantay (6mboo bod)
daug Kini datug. Dilit ni kalayo. Datub ni.

taub Hunas. Talub. Talub.
panid Kini usa kA panid sa libro. Panid;

panit - Kini panit sa usa kr1 sngins.Tanito
landay PakamtisaWing land :y. Lenday.

la ay banitsy..0amIton an lantay Tana magpahulsY,
Minimal Pair 4entences.
1; Palita an; (landay

2. Panday) ella
Pantay)
3. Maghuwad) katg bir
Moshuwat)
4. Sila nag (dula
(tula
5. Ayaw (parsukudkad ago.
(par;kmtkuto
Do Enrichment
1. 1jddle
Dili, tubig. sa langit,
Dili, tubig saIutato .
Tubig sa tumat tunlat

Nekalibol sa bunathunal. (tate)

7
V. Unaspirated K /g/ be.' /k/
A. nmutiroot) kart (hnnd)

gamey (small) kamay (call by wavinrr, hand)
bagol (coconut shell) bakul (lame)
abogado (lawyer) abogado (avocado)
basag (broken, fractured)basak (rice paddy)
Gamut - Kini mla gamut sa tanum. Taf^s katayo an

gamut fling tanumas, Gamut.
Kamut Kini kamut. =tat as an inyont; mga kamot. Kamut.
bagol Kini b,:131. Gamiton dng b:gol .kun moinum.

bakol Bakol kining tawhana. An7 bakol dili
makalakawg kusog.
abogado Kini si Mr. Smith. Abogado siya.

Abokado Kini ang aba05: Lanni hi.
C. Minimal Pair Sentences:
Unea may ("gailay, sa iningles?

(*mar)
2. Hain man ang (bagol.
(bakul.
3. Didtuy dnghang (ba7ol.

(bakul.
4. Lug (baga) tufa sa silon.

(baka)
5. Kadako sa (gamut:
(kamutl
6. Nacr.kinahanglan to ug (abordo:
(abogado.

D. Enrichment
1. 'Dialog
A. Nakakaton kog abokado.

B. Pila ka butok?
C, Duha ra. Kalamit;
2. Song, etc. 04
KamovIo An I.Lamm
Duha ang kamot ko Kon gusto ikaw dulsi.
Wala ug tuo Minor; kapayas tilawi
Biaatvgagmay Kon gusto ikawg kinatm
Limpiyo kanunay Ang kapayas nga hilaw
Tantawt ninyo
Nindot ka tap
Kanunay limply()
Ang kamot ko.

'4"'"'"'"""M"'"-'51-*"" rr". ""7""4".".?"`''
r. ,
.
t c R:24 g by
lic(lc;ratollr Taw. 71 ...
.
e './e ;
;./.. -.4 .
,.............* 84410/111/1114.14. 4 ...ay. 41/.. 444 7114;
t
blow
.
.P4 so
:\
breng
W Yap
%7
. I .
444.44. /1.441; Ir.... 1;
4 fr 4416 r,
: r :" .A4
i............ .4.4...4.. 444.

Ywy
.
t".1.4.:4111.4
10,44.4/44444 Ow. 41. 14. 4 41.1444. *4.4E4 NY.. 4.
41 ....... ... . a ............ ...
; . .
! ....... .....4* 4* ...,.... _ ..... ..........0k.--.
/4.*
.-----..-- 1111, . *N.-, i
*
z. ....
.,.4....,_. 4.......__c
_
1016...
i . " Z!Ir; ..t... -
41 I
tn... JCL
WN,T,
444
... d*"47.';
1
bt, ... t an h -. tr,..y,*

.11 s n. U.- -...st- ,- 1.1t.1.1. .1e, c. -
...,..., ...1.......
"..,4- -6 /.:::..
.. It 1 ..
4.
. .11 01.0
"fr"'a ow 4* 40/.4 0044. cow w40.* orn .
A.
e
Vb .. . wall rr. 1
..........4.4 ..411.11- ?: ...ow. elm 64. 44
I Yi fik;
44.4..4.
4100 .$4.1.6110
Lt.
"t; A
V
r
1-1^Ir *oral.
".
,
..I a-.
i'1/4
; ,,.
:ogr 44M'
At.
t 1.11Y Aro 3:11::' 1.1.":: t a . I I a-

r-7 ;
4, 401,
4 2. OM. 47..;lial 1* -
r?.
- ...
=0.YOl
:111.Z"
e
, ---
a M.. 41. a"
.
11ftr441.
2
4: t N ; .10.
...L.
1114-6-.:
; ;
.
AV Teri
0
6
Tr..y 7z, u.Y a zr a- Op 41..
" #
N
" *
10 a
01.
Pk
471.17.4
%
444444
ME/
.12
ger
.1*
ol Ma 101.........
t
41 4.1010100. Ow.
VP
j
20 titi1E I in 4. d 41. 11:".47 1`,* ;TtlY t E (..1. E.'. li C....7

..... 4111
Fr LEMON.
Si Oilemon si Filemon
Namasol sa kadagatan
Nakakuha nakakuha
Ug isdang tambasakan
Gftaligya gibaligya
Sa nerkadong guba
Ang halin.pulos kura
Ang halin pulos kura
Igo ra ipanuba.
Lupang nnirang
(Philippine National 'Anthemn)
Bayan magiliw Filipino
Perlas nang silangeman
Alab nang puso
Si dibdib moy buhay.
Lupang 'hinirang
Duya kanang magiting
Sa manlulupig
Dikapasisi'il
Sa dagat at bundok
Sa simoy at sa langit mom; bughaw
May dilag ang tula at awit sa
Paglayan minimahal.
Ang kislap nang wahtawat
Mo'y tagumpay
Nangnamingningning
Ang bituin at araw
Niya kailan pay
Mfy dimagdididlim
4,
Lupa nang araw
Nang lewalhatit pagsinta
Buhay ay langit sa piling moo

177"""".:,.'r*,F"-Pmk-osesor-1.....-..k.A., .
SS. kThESCO S1 3Unkii411.1aTi..

L
E,11.1:e r Set e 144(.---c't C.. - 0
4
Avommor.0111111W
::.41.04 .: ......... w.....
...4............ .......... .....2...... /.g: ... 1:

1 : : , : %.
1"V i "-
$
wf ...e...
........m..........
136, 11113gC041 sper sr. - ems- a vi t tt.t.
.. '
,..........8
! . ; i ...................................mo....
; t
.N.14, * . Hy.
:
......4
i * :
..................................................... 441
1""t6.44'',
.. . ...0.
AMMO 1:41. i ...
,,,
,00101 .. tlit$ $
....:.....
I& a W. .'
11 .1
.........., ........m............ 011.*....... ............. ap...... ....0 .......11,,,mm......
!C,1. ges ,60, 1. nr...% rain. yo
.
,
-11M :. ..1
rArIng- rc,n ang
- FA* 1 ttg, bag talr:

1 Ilea vitt u
.
- :stwolom Amor.
t'
I
LIL has
V
r ley VAL- mrig "t I.

444.. 0. 40" '::)C1
i1 op,
/110.
C.
Lt
1:.o4ft
a.*
111. &mg..0 t?.
ta nem to -
AOMIONISIOIOomonillsoolloloolipoOmmoolioloolloMoyolosoOr000rdomoboK
oftpllommoomoorl0000mmonob...00mmoramop000loommommlOor000mooUmp.mosomommororromP

, - 4:sr:. . a, 4,- 1 `
. ..
-!"
-tz, : . .
., ::,... "
13:,E.'
-f-:, .
3..,
.eL.r'
.....-.
...i.,. .
.
.$
.. ,"
' ..,
..,' kl
;!-..;:.-1?....''
PiZte, iL:'
,..... sit , .
'':". '7,!..,.::.0.1.q.,;;"
....r. t4,7' 4
s ''.1?: .-: .......

' o: i
trailsevibec1.,
troiillso4
s 1 0.41.",
.4r..=1..rea11.1Y 041MIi..... M.
"'Ma ttul la. Et ko" fL' n g.
smug - .! "WV Zug. mt. t..t4 410
.............41,.............. wt..
4r
.......0.11..16MOUNNIOes....................,...........................
1
......
!... 16 4:::.....-,........... .....6......,
.
I
' t 3 L-5-1-.-4-- L:..
i .^1.*7141. 1
..1I'............: . . :
0...........
.....11p.....4.11....*....1Lwe......40.
/
....I.D...............4,....
*au a -U. pe..7 my? wr, itoy be. irst di.

.....A. -**
:
7
al.
Mgt ki mo LI vP St,* Gur M mune,
put . If*
.
mt. Cx ray 0. : pro. di 11/4.;
.
71E7 A ^..
"
ae nO
11111111111.
1.4.vp bu ,.ifau . 10. ni Ito sw gut

'94
1..1 1 e ,
..
-r
eaa
.41641. 41/.
i so ne .fitT, oktt,
rig
,
'pr., rt. . Iticr

,111.1 rT
".;-*
34.4, s an s ; I is.
2a
..3/441.4"6004110..4."10,46.10.4410g4..
/:
' . )1 t
J 3
1
Y;
; , 3
4
"
".":` '
t
: . 4
r
rJ.
' " f
gT
t. rr o v
i i im
:
-1
...pirEir.
1
--4140r".:
AMM/n.
....../.
04 4,0 U
o.w
4 Myr un 13S --'CI
ict n . s
(lox
,
1.3
42n2 1":.1
4
41P*.444 ......warIPIMP.P.
I : ~..
. ..
f..+
,..-' ....---..----..-.....,
.
-....,....... -... .-.".."..74"-.-...

..1 ....8.4, 1
t
A:
-n.C,;77..ir,-4-..-- -
. 7
.
i; S
I1SIaJ 1 iasa u c !3:iu IT) 411. 4. ihwr.; C.,
.
WO"'111011104. 010.
=p/./..ar ..111-
1
1
.
. . .
o
isi:ka
-
.t
.
. .*. '..rcl.r...; v.i, -:
....."
..it-ii3
# ..
....
jtTO% "
...
,
4.. a.
ttt a
.....
cra., LIIP
11..............0..... *
u01.
.... ,.... .4. ...NW V y .1. 4.. O. .
fillit.
-
4110.0
:-. I. ...P.:
f
, I
i --.- 400.....1. ...0.....0 ....
- I. ..
-........./. -...,...1.....-... .. -4,.... ,-,...........4,......-
lg.. --1 ,- ................r...

.6.. 0.0
1........ 1111.011...... ti. tof i..........4 4 5 '
,
t .41114111.
_. _ r
.
!.....i nefir.. .44. .......1 ...An 4.1. Or..

E
. .... _I.__ .... ...... ....i.
__ ..... .
1
0.7.....kr. -44. ,
r i
' 1..
. . "..
W.
....w wit
__,"____;. I
, 1
v row*, .m1...
1
. .41./. Ods -00.11 .... . ............. .........3 . .. 4. 7 Ir., 4. ..... . 1
.......... .. Ob.. 'Ir. ...1 .0101.... ... ........ v. .....: n an.
A..............
am
-....f..
1 42-.
.
A
411........*IIIPII-
.10d.
........111.......................00.1.0.En
..
................. W.. 0.1. - . cll.
.l
'
4. 4...."'...".),t7 fwd..
iv a .64.. s
II ... V...0
.á (4 -4121: Qt :;:ri 17r.
..
Sau3, ;31tb-
....: .......
*=41
In..*
....................,....)........................1100... v. !... 00.1. 5,n.. .60,
. .
OP
i
,
1 .e°""4
NA i
.1....1.............1111111::
.110.9 ann.. .. ...Ow ..... -
1.
s
11.7
I v......... ahl - .1..
S.
.
p -.vrr
Lou in,stm vie Oft .:Tyraoa Jo DIIT.Joeaoe: TO .7.-,Lolt

'0A0T Pes vrtIne 9r.0121V-20 esnvooct OAAN ou sleIoTx
one °ATI 'no$ T7po.T ;Tu° eqm:Isra oatd4oHnost loAot ilrao.011.n, :ualleuoar,
04CM 121,1006C4 ErrOOrtmi. 44.40'!-.tOta in94:01-4 eitIT ?UV =01; "a=10
; t;
" .
-:::r '.
.
:
1' " ;''' 1.
.. ... .. ..
' 4.'
14441 ,... ,,
".
,....
'..-..
. -
'.
I
, . ... . 4.,, ' ...,,..t.;.: :::: : "I` '''
. .
1 - " ' :,;, ,',6
it
1.
;
..
7i
c, ' , ;..,7.1.'.2!;"-. e-;,1 - ' ' L:41:1,1 i; .; \4 '''' . .:*
.r.
t F?" '
;! : :
.
r, -
;. .'?
ra.
?P.
1
*
t ,'- :...' -`*
, ,
*'' 4.13,4'.:;tr7'tgctiit% t
.4 41 t,IPtt, Z. ;',.
3- ;(11'. ;:i.t.,,t-;_.,-.4.:, ':
"1' L'''''''','
'
' s
.1
''
g; *1.?.
.
. ..
..:
i t, :4: ,"I. ''' 1....: ;`?,;,,,
:
,
,
.
,.." ,,
, . i"
1
*
*
... '
1:
;*
°
f - -
*
' -.
'
"'
lir

0
-
:4644:Ve43*-NOT=44:"48r4,
- . .
Ignglish Translations
..thjavimAtimajathga MOIL l
(Lupang Hinirang) a
PasaYlulit
Land of the morning, PozigiVe us fortunate householder

Child of the sun 'returning, For this caroling of ours now
With fervor *rang, For this is heavens ocomand
Thee do our souls adore. So let us all rejoioe.
Land dear and holy.
Cradle of noble heroes, For in times like this.....
Ne!er shall invaders Times for rejoicing;
Trample thy sacred shore. Let us set aside -sOrrolfia
Ever within they skies For the Blessed One is born*.
And through thy olouds
And o'er they hills and seas ?nem=
Do we behold the radiance, Pilemon
Feel the throb of glorious liberty.
by banner, dear to all our hearts, Filemon, Filemon
Its sun and stars aloght, Went fishing in the sea
0 never skill its shining field He caught a Itambasakant fish
Be diimed by tpantle mightt He sold it in a tumble-down
Beautiful land of love, marlo3t plain
0 land of light,- All he got was a Matra
In thine embrace 'tie rapture to lie. Which was just.enough for a glass
But it is glory evers, of tuba'.
When thou art wronged,
For us,- thy sons, to suffer and die. 111 tbA T. 914L1 of B12113.11.04
Sa Lungsud sa Buenavi*ta.
DagnalY In the town of BiunaVista
Alindahetw Tire lived three eaters;
The roungest :70t married
I am the poor dragonfly The oldest started to cry
Carried about in the breeze The next one to her said*
Looking for. neater ayi Maiming, don't you aryl
ihay in the ipsisisns and fields. For within.tbis month
Ardy, aruy, am. uuy, arun ar4F And we 'will all get married,
aruy, arty, arm, Army, aruy
Here is Miss Flower t.mmd:Jmmailib.
Awaiting with yeandng Garbusung Bald
Artzr, aruy,,aruy, aruy, aruy, aruy Row proud is this mountain
Arun aruy, aruy', aruy, aruy, any That wishes to compete with
Pont you pity the poor dragonfly, the clouds
Amy! Aruyl But it's chipped and ornbbled down
Here is Miss Flower awaiting with To mingle' with the soil of the
yearning plains,
Amy! Amy! There was a big tree
Don,t you pity the poor dragonfly? Which on it did grow.
It broke and fell to the ground
People around came to -see
Whit the matter map
it fell down because it was to.
eaten by termites.
4............nagruccamnanzaTzmanarrix.27~41,
221 - e MI .- .t.a...,,4"--10Vw...e. Hosted for free on livelingua.com
44
Maunti,in Maids
Dalagang %kid imittgaw Alto
I miss you, 0 my beloved
I just came from the hills For only you have the right to my love.
Down to the city How bitter'it is to be far from you.
My aim is to observe I can only be nation and yearn for you.
Your ways here. - I long for you, though you be far from me
For up there in our hills I dream of you
We wear nabbing but -teinandant Even iii dreams, show yourself to me
towage mother refuses to' Me, who dearly loves you oh, 00000h.
accept dress' I miss you, my loire
The modern of dtess). All I can do it shed tears and yearn.
aYaYaYnYa71 AlaYa7a3raY1 I miss you..
The graceful matying of the
Mountain maidens Ni
Pare' and Imdefiled. They Say
Don't touch her
Or Inday win cry They say that I am not 'worthy of
And she will never stop Possessing the treasure of your love
Until you marry her. They say that you cannot be happy
Because t have no riches` to give you
I Clan only assure you of pure love
The only treasure mare preolougi,
than gold
They say that your love and your
Here is stomas pangdan" ogresses
Just came down from the hills Would all be wasted on me
To be with yea This affect:ton I bear you vd.11
In this, you happy (houre)oeiebratica. never fade
I can only ,give you the fbalitawv For any reason whatsoever
My mrnetsi heritage to me For what other value has this life of
A song uhidhi-the oldest icing mine
The px1r:.e of our hills,' If I am deprived of your love?
Dtka-dritlay dikamdungs dikamdung Don't. believe what they say aboixt me
4Vytvi cur lbalitawl Tell me you wont take Early
it in bea.4iful to depoe to it, The love and trust of ours dream.
d914903,1117 091 Vind met
Dika-clung, aika4htigt,tiketiadting
Pon% rradiing-He look. at rxdo . ICarLV S4rw sa Paps
Eirning et the mouth,
AyI How empty is the !nit
Where cooe 103 lived together
With our love for one f.inatitar
This 11.4ht is gone now,
That shone for me
Every nirihts
What will
will I do if you arc,' gone?
Why shoed I go on living here, when
when you have left the hone,
now that you're gone
Whore phall I look for you
Sine* yea have gone frail our he
,mod
Theaters nothing more but' to say thremAl
Pareigel GP 0 921.375

Peace Corps Cebuano

Încărcat de

Informații document

Drepturi de autor

Formate disponibile

Partajați acest document

Partajați sau inserați document

Opțiuni de partajare

Vi se pare util acest document?

Este necorespunzător acest conținut?

Drepturi de autor:

Formate disponibile

Peace Corps Cebuano

Încărcat de

Drepturi de autor:

Formate disponibile

CEBUANO

1 Hosted for free on livelingua.com

Teaching a foreign language through

Dialogs are particularly effective in teaching

1.* The teacher. should present the dialog in a clear

2. Lfter you have watched and listened to the dialog

3. After you have repeated the whole dialog

Once you have memorized'a good dialog'

Every language has basic patternsr subject and predicate

Drills make your production of a pattern become a habit. First

Since language is mainly a smiken phenomenon, not a.written

3 Hosted for free on livelingua.com

When you learn a foreign 'langanse-it is often dicTicult to

For instance, if you are Filipino and cannat'say afoot.' becaUse

In these lessons you will study five sounds which may be

4 Hosted for free on livelingua.com

Notice that a complete lesson consists of four parts:

The teacher presents pictures of the pairs to you

a. The teacher says two words of a pair. Sometimes

b. Then you identify a word with its meaning. The

* During the recognition stage you still don't

recognition by-yes-no answers, gestures, or sighs

3. production (this comes only, after successful completion

- You finally get to say the difficult sound' in words

The teacher present& rime9, riddles, games, complex

5 Hosted for free on livelingua.com

(Visayan - Cebuano) (English)

6 Hosted for free on livelingua.com

DRILLS FOR DIALOG,

I. Pattern: Asa man ka? Sa

A. Response drill: Students give short, answers, using English

C. Introduction of new vocabulary: important places.in a town or

7 Hosted for free on livelingua.com

E, Students say new words as teacher. points to places on the

F. Relponoe drill: students give short answers cried by teacher's

G. Response drill: .everybody asks one student where he is going;

H.-,Short dialog exchange; either cued or free.

let Student 2nd 44dent

I. Minor Dialog: to memorize.

J. Conversion drill: students transform sentence; cue Omen by

Asa man ka? Ikaw, asa man?

9 Hosted for free on livelingua.com

1st Student 21.151 Student

L. Response drill: cued by pictures or map, or can be free

1st Student 2nd Student 1st Student.

M4 Response drill: cued by pictures or map, or by nodding or

1st Student 2nd Student 4t Student

Ikaw, asa man? (nod) Sa cafeteria -ea%

N. Act out liwith appropriate props. Work toward completely

10 Hosted for free on livelingua.com

I. Vocabulary introduced in the lesson

11 Hosted for free on livelingua.com

Ikaduhanp,splas144.- Semid, Waage

Situation: Si Imelda ug si Situation: Imelda and Maria meet in

Maria: Asa man ka? -Where are you going?

12 Hosted for free on livelingua.com

DRILLS FOR DIaLOG 11

I..Structure: Layo' ba ang simbahan? OR Layo'.

A. Repetition drill: class repeats atter the teacher.

B. Simple substitution drill: teacher cues single word.

C. Response drill: teacher asks questions, students give

D. Chain response drill: one student asks another, who, aftet

John: Lay& ba ang pantalan, Ric?

Ric: Layo' ba and simbahan? Peter?