Sunteți pe pagina 1din 198
198 OCTAVE HAMELIN EL SISTEMA LU 2/0955 198 cop ee (85h SPS ADVERTENCIA La mayor pace de fas indicaiones remiten exclusive mente los valimenes publicador de ta icin “Adan Tannery, que designanios w veces con los incites A. T Pero pot te general remitinvos ella sn hacer ea indie. ie. 'La cifea de le pagina va regula de una segunda Cifra, por encin deta line, que corresponte ala pniert Tinea de fa cite “Los citas de las Maditations, Objections y Répanses ‘én tomadas de fa vesian francesa, Pero como fa trad dlcida de las Objections y Réponses mo a sido “ge ‘mente publica, con lade as Miditations, tm Hl ronceX] Ae a eicsn Adam y Tannery, temitisnos eaxtocmersfte @ te ediciin Cousin (designada con fo Tera C). Sin sn barge, dams siempre, en segunda fines enice corchste fas indicacionescorrespondiences a testo origi tla det tomo VIT de edicién Adam y Torry, si ue haya credo necearirepei pach cada relents Ta indiewién del tooo, En cuanto a, os Principes, nos hemos limitado, si eile tia sulciente, ¢designar ta pate y ef articulo; e9 cuanto 1 Ins Passions solamente el artical. aca los Regulae y fa Inguittio veritatis, nos ho pare ido canveninte meneionac entre corchees, despre fe Felevencia AT. el mimaca del porigrato de in nein Coe ier (designaia por ta Tots ©) "El cuadro que inseramos af Final de este volunven da 7 Ho i Coated a i farnente ‘atvoriginal| latino estén sefaledas a la atenciin sen a ant age Ee fap ee Sousa Fs fen es cet ede pote tc fed mabe eta mea piles Chon ees i Boe me dot eee [ADVERTENCIA DEL. TRADUCTOR Le traduecién de tos posajescorrespondintes« fos uientes exitor de Descortes: Regulae, Réponse 30 pla cd de Regios, Lettre § Morar del 5 de febrero y 15 de obit de 1649, Réponse & Hyperaspistes, Inqusitioyerits- tis y Réponse 8 Amnauld del 29 de julio de 1648, como Axiniamo ta que coretsponde a fos pases de los Objec- tions # Hyspeappstesy a fos de Notae in progeamenae de Regia, ba sida hecha sobce fe versién Feancesa de Cousin (1825). La teoduccd de tas cas del Ieellectus emenda tione yloe de fa Ethics de Spinoza fa sido hrcha sobre el texto de fa ediciin Appubn (1909). La teaduccin de ls citos latinos seiatode con (N. G.) 4 debe ol ser Wojnen Grint ee ‘SEP y ANTECEDENTES DE LA FILOSOFIA CARTESIANA BIOGRAFIA DE DESCARTES i : i | quick si convents comemia el estuio. dt Ie } dot Sesame pore cxamen desu antecedent : dec Secay oe ou autor Nox pt, sa eb 12 de dos ans de conadenones pein | ISCEEE ay eatenar nto abe entender en a form senegal he hecho eialtincatotnes a sein de los aguante eee ra pine eeminas le pega Erretmesendione Hae, (plten, soe sr tly tastes) or ongnd eats sala emo sree! guns palais saved problema at bon TEASER tenga ual, tal rguomente {kall"Ghoeno shane gil {)—atata‘i mejores horton de Ta bors acted | _Gttetenepsblma hu sido ncarade en ots forma, Pe itera seh pregunta por To peeeaaes See en noabrts decent 0 Hse, de See SioTnccqe sone de sss ns comin Fe ee indicons entity flosarae Yeah’ ron a) cima en ge) conesanine | Fone pier vist ada ptt mse aatury pro 21 RASS" Bs up cee queen tur geal unadotna u | . aos comprene sino or lg git prc: Ariel to cemmrende ne poe Piston, Kant pot Leib y Bo ome atin de Deca, ee 100 Fo Pefometify pase de heb eto ee rea aie po omen de ae sae isto, capri ee ents Vea ue dio = 78 File de fe piiompie certxennee Boule cn Ht ae Bovis Deoukn, ae Batt Tee ane modern, o en In Phot Maw de tinae de Renter 7 8 oH ser en gue en Tyee peo me ete punto, Pace ae Woe tose bua sbi to Tt antes pe ee, iment eran, ss prearcoo® 1 ts “ostony pate eo ae ban dig rs bin 2 Fee re gue enolic. Ta v= ha SE eattror ako. enmar Un pao mt et 2 cpt a reece at dona que DU ie, LS pe or pondan, pd soe HB con Ser yal fue la importa J tae ee gue en te dl Rena Ss sre see eo 1s Eat, tomods 6a o> ee i posamon ener a8 aie eee om antcedentesexplicativas del cartesian, a ey are ainnas con a intimid Sg oe oe racy no Fotos penta eo Be con Eien enaentstn 0 eos vast ee ene las sat le ee ae ee Dec ings cen Bon ee ee wn ta a Le ode pb: lec oe a ea tose lle ee Se gy sms er una cen 0 202 rane eStoga ala de I geomet que parte dun corto oe ponutes proves de To smoke 3 fom lee roman cnc. ola slo my 12 © 2 fimpecfctamente se encuentran en fos predecesores inme ator de Trcrten | ensemes primero en'les filéofos del Renacimiento. So metafisea, quieras que’ no, ex uniformemente. pan> ties sf Ta del eatdenal de Casa, come Ia de Beuno, Inde Canpino, que se dels dinipolo de Arsisiles, om 1s 8 Mario Frcina, que deiaraba er platénco "Como tha melas pantesta e4 monista, y como precaamente fe near el advenimiento, de Desates pars hacer pouible un monismo del pensamient, e0 fin monismo ideals, In metatsen defor ilofon del Renacimiento no es y #0 pods se Hino Una contusion Conta de Ts eeenia pentante y de fa no pensante, el fino de entidades 2 medias esptuates y a media Aa fale, Admitsmos que esta confusin det peesamiato con fo que nove tal haya sugttida @ conteario ta distincion Gjutsiana, Au ash, fos metafisicos del Renaciiento no Iabrian contribuido a1 advenimiento de eta datincin tan eatriamente como podeta cers, Porgve hay ate convenir en que Cvieron aa furor pantesta quiz) sin Furccsar en concen adae pace ago ai come aimat materiales Peco con todo, To nico que han Taco he ‘doven sums ampla, depués de for Eatoicony Tos Ale- Jandrincs, Is ides avistotlieg Ia forma y el ate ine onsciente de Ts naturale. La fisica, en toz6n de se smonismo, se ientifiabs en llos con Ta metatiaica, por To menos en cuanto 2 los poncipion Fea lla a fies ‘alitativa y vitalsta: Ia de Telesi, enemigo del Pet pattinm, con s0s dos prinepios del feo yl calor: Made Cenipin, que Comins ls forma, nico principio ston, sein Teor eos agentes son, en el fond, ‘Caldades pela. La fea de Deseartes nortene nad de ‘Comin con una doctina semejante, St nace de lly @ cone teario, de Ta mama manera podria haber nacido de ia fis de Acnsteles, com igual 0 paecida faclidad3 Segin Renouvier (Phi. ons de Pat, 198), Ramey, al dar como criteria de verdad [a ratén satura tl como 18 ee ‘SEP vealizada en lot oradores, historiadores y esritores de ftnio dey Antigiedad, no hubiera andado may lejos det Pincipiocartesiano de 1a tidenca, Pero al conttatio, 1k Snalogit ee me bien remota. En elect a azn natal, onsideada as en sos productos y oma bteho soual, no hos weverda tanto-a Desastes, pasa guien la tazén ett tlenteo de cada uno de nosotros, como a Tos partidatios “het sonido comin, tale como Reid o Lamennais. Yule ‘abe todavia st fa raza natural de Ramus, con todo set Al enemiqa acdtime de Auistele, es muy diferente de to que Seerates Hamaba x Sozosven tog xasis y Ads totes «| Fvbofor, abjeco segin este altimo de Ta dia Nai: es dear de ht verosiilitud, no de la. cencia Todos los histoviadores han coincidido en falar a Mon: ‘signe, Charron y en general a los exépticor feoncesee como precursoret de la dud cartesian, y efecto et ‘uy probable que estos autores hayan tenido alguna influenca sobre Descastes: pueden haberlo familictzado con fa idea de Ta posibildad de la duda vaiveesal, iden "uel ver Desatter por af mmo bubieea vaciads) mie Mtadopear y que qulad ne hubra ilo» bescar 2 los ‘xipticos grigos, Pero no. obstante, también es juto {ist que fey exdpticas frances no ban inventado nada cuanto af fondo de Tos aegumentos, y que no han itcho, ads que trae basta Deteaces un evo de tx Ant edad, Eq" coanto a Ta constucién geometrica que Descartes ha dado a st sitema, nada hay en os f6iofos el Renacimienro que st le pavezea, nada, tampoco, que Sn vesdad sea To conteaio. No es ei rigor de asides, af Sit ensamble 16gico perfecto fo que parece haber prec palo a Bruno 0-4 Vania ara encontrar wna construciSn doctrinal que se 36 sje aa de Descartes 2 fade fos cartes. es precio thandosas los filuotor renacentietas y pasnt 9 ten filo ‘offs completamente diferente Las obras de Santo Toms 17 tas de Suez no sop por cevio mrometsias metaflsias, ‘eto en elle se admiten axioms, se define Ye demuest, Pree pues, que ls Exclisiea bays podida inspeadle 3 1“ loesates ln forma Hoga de a8 docena, y ee sia ya Ui huco de imporennc, Por urs paces a ercieto ue rennet tour 2 Deas or ‘Vin de opin, ta Exustics le propoeionaba emo Jide perlato del méodo de aotordad El catsianism tiene poves aatceenner sion etablesidos y mss exp [hed gue tne: Pero en cvanto 9 todo fo demi. inte Yea. tmbidn La forma satomatien de fy iosaia, Ia Tittistes poe si miso na ha pod servile de much Desatess pougue todo Te snpertante orginal e nll encoatianos ba sido tonado de otror La Exo iSsice ceca efer una meet de teologin postive y de Filosofia) ambos slemenion se mantaviron_ siempre Seporados a aca Hegaron a compenetase alguna Ye tsp te lope en a esata medida en gue los Padres de Iglesias Clemente de Algjandcia © Son Agustin. ¥ no 1h Eecelica, tabajton en ell, Bn caant al contend Foie de ets exes, to que dee 3 51 misma es 69 ti soto, pocs com. Sin duds ha babido de pare de ou dloqores dels Edd Med wn protigioroatuero. que ipntces noha silo snl: solo que aie [rut ne, son inyortonte Puesto que por un todo a etabs Hace por li exigeadns de Inlet y por oto, por a foros Muted sciroe pincipion toraico. fo dni queen jor polis hace a ptt nodioneseendatas C35 {Silo fo que hoy de giande ene lovfiaexcolitics se tbe ft antigos. La forma demosttiva de que abl amos anes procede de Aetcles 7 de Arstteles om itn coda lt noone capitals de sutanca, de abut Ue movimiento eles gue Dessrer deers apropiaese © ‘stot En sums, por lo qt hasta ay hemos visto, Deertes sélarha dil encontrar eq a8 prelceors wn miedo Simero de sleenien, san posivos © aegativar, (Con ios primers entendemoy eferos » aquellos que bubie: tan pido interars en so steno: ton Tow segundos S gullos ght, or potion, Hubucran posedo mgerite Zigonas de ss ides) 1s Sen remem fe rg cuaclones et Vitte, Abow blew lar dination: espe itp Sratentcy GAP Ge hh fe 16 ' nian coda un slgabra en su teotls de fa proporcsn Bor to'que espe a [2 gometria, el problema te muy ditints en este dominio ee manifieao que foe verdaleion Innuittes de Descartes son directamente [os antiguos 7 que a'recoma sta ctnca presamente donde las Coletions Inathemmtiqus de Pappus Ta habion dejado, Con Ia 3 {oncmia en cambio nos eecamoe a Ta fis, y eh ete ineyo dominio son, lov movderor Toa esos de Desa ter Por una pos mee la vatend fn eis Astrondmicos aumegtaron notabemente con Ta invencion de tes anteojol enemies: por ott, esate del Inundo fut colocado sobre nuevas bats en el peioda que fa de Coptinico.s Kepler, or fin, fa fsa, en send Faititico Gl termino, ha so ceeds por fox moderns. ‘Runque rea bastante dtl compeendercémmo. no 3 Tes curt a fos antiguot, salvo en esos muy particle, Como sce. con Tos elementos de éptica, apliat las fmatemitieas al etudio de la macuraezs, echo, st fuera de-dads, Ellor aplicscon 3 tas necuidades de su industria manipolaiones tenicas bastante complica Tanta eqsayaton aves experiendatclentifias. Peto Io-motsbe er precinaente que Esteaton, pot ejemplo, haya legada acer expereniasceatliee soe ba ace Teen de t caida de for edespor que, no obiiante feo Fo Tavs Wnide-a-ifiSente epistmatemtico © Fisko come pact que en ocsin de elas see revelat3 fs ‘fey aur ne ee endmeno Este desubciniento. en ‘Sublo, sl wre eh mae fecundo de todos les de Galileo fn efet, l por af solo fonstabaLa-mecniea ia mecinca, at sugeir jstiicar ideas nuevas sobre fa dein Glos (oeraat; Ia figs, al dar un modelo de ah tacén del mero y la medida a los fendmenos natarae feet Stee recused ahora que Stevia, dg. manets com pletamente independiente, procedia tambita a una 2p apn te Galea abe ts ds Sir coerpon nt ” ee ‘SE Pe acid de las matemévicas 4 Ia fic, sobee toda en e dominio. de ta hideostitica, se comprenders basta qué Punto Ta verdaerafisia ex Ta exeacion pecline del goes se fos modernos: Ese es pues wn punto para ef cual Ter, faites cope toda su informacion, de lov conosimicntos ‘que sus predeesores inmediatos habisa tlaborade por af + mismos. "Peto aparte de que Ia Hsien de Callen Ta de, dian a evign tanto 3 an dinamiama coate afm cao ra i i aa conte tzu toll de ete atmo, hecho de ue porn puns Destes dependaindscuiblemente de los moderne: co, imo tales ‘no bastaia a invalida Ty consi, gue ae Aksprene de tado To que levamos dicho huss sau "aber gue en conjuato, Desens conus ls Antigneded visto, pate sea ontnuaioninmeats dl pense {© antiguo? Al esborar ligeamente unm respuesta breguntn, vamos svora, © nejoracrotoy aoa coer Wn "del onjunto de at condionrs hstrca dl Esaeianismo, Date ge Desay apater inediosnnete dkspués de los antiguos, er reconoetr qu. durante terval quo separa de a sntpisda saciid en te yaobre todo fits, fae bio por le menos oso fends, ste dobie hed ts apencs dacaile ne {at noes ignotada: ato she 4 vets se comet ee ae alvidara "a investigacgn cenifia 6 tesShes so sito de fananininividul porque pueiomente a ley'y hatin son lo ecesria y ois) Bes To ne, £310 y fo vniveral noo le estan a individ a 0 fucio atin y. por consgoeae, slo con Ta cos ci de gue a vide pitt Sen adnan sy de que pueda estar vee tods sbacion de gue te es Posble pestenseie, De todo eto deuce que fe eaara ‘tila y flostia no punde dearolase dont TS ineio eco de Ip condiengiy ramiva L3-hissaadst- Me 6 ‘ye Presents bajo dor podido aise, por to menor dos vcs, 3 a pba y 2 a, Einrapaita’ ese es Ment in"0cht dad figs conserve fa intoead et cept, no habe a Giencas Hosta llneas. Adan penar hab wna Sienci yuna fost en In Edad’ Media Los primes fBbics¥ filbsofor 4on catemporsneos de tov comienzes de bs desorginizacion de To tcad pega, lo olson Socrates ys oercosy, con ellos, los fundadoces de ta geomet, sparcen cuando las vias costumbres Y las viehs inattuciones deinan ya en forma deve Descartes apacee despues de Tn dseadeny de. fs ides ue fueron el fundamento de fs vide medieval, dsputs de las gueras de eign Aptepuemos que, ara encom tia condones mis favocabies al descrllo de pe {Uindiviwo se petence ma a1 pis donde muy pronto apatcerd el mis odode lo fidsfos de siglo XV yen fe sentido, el ats filorfo de los flsofon. Spinoza, bien er eeto que sera eaes dif In de mostor que ea Peeieamente ol cartesianizma o alguna ota dotting pare ida Tn que debiaspaecer cin 1630. en cambio se com Prende {Scilmente que ge era, engines ck momento Dropicio pars un resugimiento lose, como tambien 3 liners ey fil ver que, oe psiode que va ded Anighedadclisicy basta ext momento, ef ambience abla sido al conti, detonate [Al par shors a ls biogeafia del autor, no hucemot sino continuar ef etude fy coniione en gut ta festa artesian se produjo: porque indie, fan iin al menos en parte del mio histcico y sore ome edio picolegco de Ie prodacione dl peta Imieto, Por 90 vamos. abordar ta musta pate de sues esto sguindo el mismo crite que nos hs fold a pecedegeBe ls ogra dtu aur socio diferentes por una pate, Slats de delinear fs personalidad moral del personae Ae capat Tos rasgon doinanes de su arith 0 rita, apoyindote en actog suficentemente signifi Dero af inconvenience estd agul en, que Tos attos de esta ‘ane. tes de sera menudo poco mumeross, con interpre: tad eat semper 2 baw de conjeturas. Un acto como el peeeginaje de Descartes a Notre-Dame de Lorette es {huda significative y_ ae fil interpetacién; pero avi fo hayt mochor ch su vida que sean toa claros Lt Tevsiga de suprimie ou Tratd du Monde, al enterase de fa condena que petd sobee Calileo, parece constituir on eto caraceristico; sin emmbatgo, es dffdl ponerse de Seveedo sobre el sentido. que couviene dart, Dejaemos, pues a on lado el estudio. del eatScter y del espicta de BescartestyNes apicaemos entonces at estudio del oto tlemento de uaa biograti, > los aconteimientos de Ta Nida del autor? En témsinoe generales, Is vida de tor ensadores oftece pocoe aeontecimientos, sore todo poco ontecimisntes gue hayan influido sobre To. marcha de fag ideas. El naufragio de Zena de Citi, el ballazgo fil Trae def Honime por. Malebranche, constcuyen Inds Bien cass excepcionstes, Sia enbargo hay en Ta vida the todo pensador un hecho privileyiado. que, cuando st tiene la suerte de conoceto bien, puede ifuminas sus obras Bute atontecimiento ex at edueaeién yen particular f= fusefanea seebida, Agni estamos en [9 repién de Tae ideas care o elativamente slat posiblemente no nos Sed iff ver, com signa objetividad, Is relaidn que iste ene oben eerta del pensodor y Ia ensehanaa (gue ba reibido, Vamor pues 2 tomar nota de algunos ‘Jes ditor qoe hoy se posten sobre fs estuos de De fetes ea el colegio de ia Flihe, por To. menos dutante Sus aor de foros. Dara ello consultaremos el fibro del Pare Rochemonteix ttalado Un college de Jésites'ou XVII stele et au XVIDM ice. Le College Henei 1V ae a Flche (Lr Mane, 1889: €-1V) La opinign de Desrrer elativa al valor de Ia ense- fianea qos rebis de loe Jesuits nor ex conoeida, Verdad fe gue teehses eu coatenigo doctrinal, pero més certo e& fodavia que, considerds no como docting, sino nuesea entendimiento de una nate eds po ye pda euimocaese en ef icin que format aia et Gesstgue peeibe muy clara y my Sattar 20s or odor fos princpios que yo Uso con respect te Ess om oaterialeso metaisias, defo cles dluzco Zoe oda adn tox prion de Is com compet can co i gue hay cepos exensos en el sentido de si ee hidlad yprofandidad, que Genen divert Fa ees ‘86b OP PL figuras y se mueven de distinest maneras” (ibid. 10") ‘ASi, toa Ta Filosofia es como un Sebo}, cays tale et Ia ‘Matatisiea, ye tronco a Pisin, send las ramas que salen de ese once todar las demi cienciss qi, eh 10 Ssencil, se reducen 4 ces: [a Medicina, Ins Avtet mech fas y Ia Mora. Eatinda Ip ms sty y prefect moral, 1a que suponiendo wn conocimiento acabado de Ins dems cienvias, representa el grado mis alo de Is ssbidaria. Y amo no es Las ences ni en el eroncy donde a recogen Tos Triton, sino dnicamente en Ine exteemiades de ut amas, de Ja misma manera Ta plincipal utlidad: de la Filosofia dipende de aquellas de sts pares que lo al li ros pueden aprender” (bid, 14"). En un palabra, fn ol plan sistematico de ty filosofia eartesiana [y meta ‘sien precede y fonda Ia fsa, dela eaal deponden, como sus aplicaciones y complementos, Ie ties cence eset ‘5 des artes mecinicas, la wnediciaa y la mora ‘A este orden légico de Tos conocimientos se ba ajus: tad, st not atememos las desarscanes formulas por DDesetes orden eronotdgica conforme af cual se engen dsvon sas ideas. BL afiema que comengs por elect Sa) metafsica para pasae despus a su fii. Dos textos bin conoeidos son terminantes a ese respects. Bl peo se ellos es el comienzo de In 5" parte del Discours de te Miho: "Me gustaia seguie y hacee ver aqui Ia serie de tos lag oteas vetdades. que he deducido de esta pri meta, Pera, efoo que serd mejor que renuncie a ello ime Finite» enumnertlis, abandonaado al euidado de los nis prdentes el jusgar ses il dara la gente enseGanzas inks declladae al tspecto, Siempre ane he moatenide fieme en Ia recolucién que habia tomado de no sponee ‘mis principio que el que acabo de whe para demostear Ia ‘vistencls se Dios y del alm, de no aeptor como vet “Ifero nada que no mie pareciera mae claro y mis certo de fo que hasta entonces me habian pated la demoe traciones de fos geOmetias. Y sin embargo, no silo me fvevo a dice que he enconcrdo el medio de resolver en ‘poco tiempo Is principals dficaltades que habitualmen (30, te se diguten en Filosofia, sino también que he gad Plantadss por Dis de tal monet, y de as cols amin fr musitas alos nociones tales, que dispute de haber feesionado en lls. 90 podsiamds dude de que son ‘Sciamente observaat en todo fo que es © sede ent ityes, me pace Taber deena, vias vetdades tas Ses ¢ importantes que todo lo gue Dobiy aprenda hast entones. © 26m exprado apitader™” (VIC 40%). EV ovo texto es un pase denn cata dvi 9 Mer tenpe fechas 13 Ue abril de 1630: “Ahr bien, yo «0. que too aqulios 3 quienes Dice dig et so de ea taain eatin ebligador a empessa sobee todo pata stat ae conoceroy conoees. Por ahi be tatado yo de em evar mis estudios yor dit que no hubiea pido en fontcar os fundamentos de Is Fis, de ne habeas trscado per sxe camino” (1, 144) *, “As gue fogs fuente en fa metas, 7 por comico dl ovdea aie Inia que ajstee on el eats de iosote econ ‘erin: comeneat por Ia malin, pars pat desu 9 itis mec ~ Puro esta manera de very tas ssecionss de Deseret gue Ia fundan han sido somedias 4 vera por Lied tte sostine que es fs fses la que tanto en et onder Hogio como veal habsiaprecdido a Ia metaises en fo las chal se apoya suento aon, sbseemor dos Sonat Primero, sung ta ts medida Mays ot ard a Ionita inenciin de apoyarae ls anesoidnd de Iho pora dedair dela I antcoidad Ue det, no ‘mbrin“que suponer en lain embargo Ta picenson de expla ts In docsina de Destin ni po conspusente fe Sn weds tet ese a shen 3 toca docttina en general, por puses antecedents 0 tae dota clino eiee que bisa de Descartes pueda \etioe Ponti prose de toda mean, gor Putas Fries de Ge evden sno parindo de ona (9268 aac eh aj por ora parte ofa meta Ce, Liar seine dpundo logar, Lined econoce gue “Desai Ben a rends propension metas” (p. 108) san fideo ae conciiay eta decagaign con Is (04 TELE Boat por le menor ela nos muestra ges Listd et ane pereaerse de eotile el pensamiento ct Be camo ert, 1a tess de Lined fitma que Deiat: 1a aM gets mateateas pnivenales 2 12 eetasicg wee oe Tago oa fie sino que rei cuando #2 par, wat md mare ecu Formlada Is pasD em ore aa notin dst-primer principio atatsco comet ea ua surido deta esponneameate APiAeods (Lined, p93: «Lp: 113) {imitode cramer eobce el plate, de sta, cmstion orate et weamos as eazonne queaduee Liavd: Pate For Mmportanca de Tos gs textos cision que Sta nega Ut Teele 1 msmo oe Tos gue encore mot YB denier (ib I, als. 36.4 42,8 propésito de Tat fetuber de 1629, que no obstonte see “Tundamento de Ly filosofo™ y no “tundamento dela fis conserva sin fmbargo este altima tentido” (AT. 1, 25%), ( habrs Inecesidad de econday a pasje dat Discourse fa Méthode (or pate) donde Dasstes pone a fa filoctia exotica {3 propia filosfis, espaz de Convertir al hombee en dee Foy sefior dela natualeza (VE, 619) 1 No ets pues probodo por ning texto que Duscactes hays peemanes tle completameateajena toda metafisia hast 1629. theme jer segueo Hoe ona obra come Hl Sudium bonae iments, que se ceupiba de I sbidurla, y en Ta que Des (rte be entregeba 9 considerciones que ahondaban ya Fa toe problemas del modo, so rorabs fs sneafisi? HI PGNRE como tte, eles en los Pita: “Tees vo tttes ha hecho a1 Sef: ae ot mundo sage Sate aden fe arto #1 Hombve-Diw” (N. G.)- aeration anceps meaisis. Lo mao ave tt spo ees extemada Pesfeccion con qe fs animales rere aa cinta seions, ria sospecar que caren de Hee e" (BG) 2. Yow fin, coe pensach 3040 te Se trata probablemente anteriores « 16297. no see aerate buna en concepeos metaisicoa? Los Sere sear cabled que antes de 1629. Desa Tele montvo acd dk fo probiemas mealior, rasan qne patee probable, Pero se dik: mls fener aud gue antes de 1620 oe defich intense sae a ticn En eso extamos de acuerdo anda tee me ppt aes ter an slidamente etablecda tno oe Neande Duseres se pone a tabsjst on BF Fiediatons, ya he telieado va crcido ndmero de inet Here's deacrbemintosfscos. Peco Tas investiga ‘lances Jocubimientor podean see todo fo importantes * et entspgtn adeno Fabri de a a Fe ban deter come Ole 1 co pets comin, asia toto a0 # Ha7e et un nom comet. 1 wndad eta. abies eon helo gue fo OBT ae a ser ton pts #5 aataton, Des fem epee Blefe aes To psi ete See ees ins de 1629 (A Henne, 18 de dic de doe eget) La semanas de a Fie cae 120 ae poten aa de Ia mattis, 9 EROS aE soe eon wan MILLER, Dae ot, HERP. pe ADP Y AT ve eras chet py Fae 16 (1859). AT. 280% 2198 Sia Stag. ie Ta a2 AT. Xe SEDSR Gt HET ta bE) em wind ee Dn 2 a Bane ce 8828 (OT, 14 Pa 4 sopongs gratuitamente que Deseate tenia pensado 6 ‘sma de face mocio antes de ecb las tazoneg Internas invoradas pot Lard son suis condayentes” Ante tod, iad sa dete que de 1s {feo de Dios, comprendide como absolula Nbethd, Des Gite no hays podido denvar nada con respect 9 It ‘Xintenca de mnlo-o de ss Tey, No bay doa ave fn uns doctsnn semejante Ia cteaton 3 Ico Como tal no pwede deducts. Pero bay go. que cabe Seduce y justice y esto mx no a exten, por To tenor a posblded del se crado ov contingene, it rya en comienzo de expticaion. En cuanto s ae Teves {Ea toundor nada inpide gue In pestnanencin de 13 comm. ‘gue en Hf misma quizs no sea tan ara, eenente nda fhentoy garatiaen Ia ea de un Dios hike, sete Dios, tomo fofeeye. Dewars, puede Se penmado. at mismo tera coma naa La dmostion de Lard see fo siguientes Bata jistficar las nociones inner de fia yas Leyes del Inovimiento, Descartes rectere af principio de ty eas avo y dstinss, es dec Ta esenca misma desu me todo: Toago, Ts fsa no se apoya en Ta meatisca. Es werdad gor el Incho busedg ucla eruabledo, peo Thmblén ts verdad que ee heeo no engendta fay cone Somes que dees pretenden detest: Descaviesefetivs. smente spoya so fia en el principio de Tas ideay ctas Tausinan Pero be aqui que en sega se sisitan dos Frobiemas: Primo, eel vator de e princpio. Ts fabido y ya vetemoe qué epinota en Dect To Worn Get doble citerio de In cetera. El principio de ts eas ‘arse no puede extablcetee como 80 principio “FOr tismo sufi, sn ciel tetrcionenypesevay. En fegundo lugar este principio se esableeabsractamente Dusarter decide antes qe ana que toda tea cats distina er vedadera,o-n0 srs ta mss bien la conlion due A deduce de un cin tial y prvilegiado, en wna alsa del como? Es ux probes que tenders 0+ a ees ‘86h OP St ene nde independiente den mean Si no Bs Aceptemes sin embargo la cuestion lose L a ‘xine tn meer Dr eg Sila nts stm. Gare ‘ studiae la filo- So d Bacay qu gles xen an # | m EL. PROBLEMA DEL METODO EN LA EPOCA, DE’ DESCARTES - DESCUBRIMIENTO. Y PRIMEROS ESBOZOS DEL METODO CARTESIANO Prescindsmos ahora del ptoblema de sabee Descartes se mantuvo, al comienzo de sue indogationes, sled ro de toda ellexion metals, y desi su fsca depends @ no de ella: to que no puede negaie es que el womens de sus tflexioncs rath stialado por ly bisgusta y deter. Iminacisn de un métedo. Sin dud, no. pouiemot de}is de preguncaros sexe moda es independiente 6 ne dea Imeafisica, Pero sea ena fuere Ia respuesta que debames Ane, Jo ie ex que, de hecho, elanstode canstyS para BL gbjto-de on estudio apne” Aun cuando acta ns primutivo del persamienta catsino hubiees tide tun pensimiento indiviso™ metodologica,metaflice. Sienifico, es innegable que fa parte que primero se al enti en 61 es Ta que setlaions con el modo, y nos otto, dt acuerdo al ecteio generalmente adoptado por los Nistoriadores, abordaremoe se etuio de’ Deane ‘carando ante todo ex problem abl problema del metodo se imponia a ls ateacién de Descartes antes que codos los dems por la preocupciones de spor. Clato que los pensadores no habian toperdc fl fin de Ta Edad Media of 1 quebrantamiento. de cals Autoidad en materia de tlosfie paca aver gus eho wo fie Logique de Hamilton pits ve os nombres de antigues 5 Je en ee cll Is canenee en Ta abundance Pee mtn its) qe tone hb Hien et aabre metodo sung tice de Dee oe i lea aie aien aa (420. En ese cane = Oraaniy de Bacon; Iuego vienen, des: Mca te Spe, dat) hte ae Se Hees or etnacn dele ea fe Mauss fest en he et en cn wo F\como es todo custién de método, Pues es manifeto todos lo reconveen—~ que el que cone por teaming 4 lata, aunque ta coo. al que cone Tuer ded, Bor hibilcorredor que sea, Mie Sum: que cuanto nis Babi velor se, tanto mis peligro habra que se lee de Ia met. Ada wed, auestes manera de’ cone fos desbrimientos emis deja poo expscie en donde poedanejrcitarse Is aguders 7 vigor de fo enter fos, poaitadolo, hasta certo posto, sods af mo £l io na debe embley Ia mano nese sot 3 lle mediate un Iatgo eieaiio: peo si'nes vaemor e's veals 0. respectivamente el coupe, pos da de eo requee. ues To misma se aplicns fos dee lent ati si oe conctimoy ores hor 122 fin, lie Tu Fowl, p. 920’ hacia a fina FSS) Nace mane de conte deen tor cetticos pone. pes, hast cetto post, todos los ‘ntendiniates amo aivel con to cial les wane 2 ger rca pc doe pode eh ace edinte las coats ncamente te efectoan todes Lo det Bubrimentossusodichor As, it obervacione aq co ffitnadas se deben —-conforme fo hemos sabeayade + fpreedo —2 un didhow azxe que nos ona Tacliad pec, siendo mis tien fest de Tar crcnstancias que rio de asta ingenio. Y ev que en lor peneamientor hombre ineviene no menos tl azar que et aur brat dor” (N. G). No dexonocemot qur ef Bie Bacon profea To Heys a conceit ef trabayocenties BE sis manera extrordinarimente maguinal diponien Bi tor eso mismo a ce mie que nae mie de To 8 el podee absolto del mktodor Pero 12 noe fa adetundo de fav decassciones de Bacon, Desa. fa uien no puede sapecharw ni easton de emp BS stl cs es iso mance. En fet, scenes os prineios pacgrato del Discos dete Métode a fgemos que pars Descartes, lo ren ae para Bacon, :? aes ‘861 8P Oc Je] método asegura 4 cualquier insigencia el éxito en to Snvetigacin clea: es un arte infible, A Matebran ‘he le inspira lr misma ¢oafianza: "No hay ue ima free ques preiso sufi mucho en Ia bosgueds de ls verdad: ef nico equisto indispensable es atendee Tat eas clatas que todos enconteatior en novotvos mgmt Y sgt exactamente fs rglae que daremor a contioaa: tion. (Reth, de fa Vee. 1.1 Bouitee, 1.20), Peowisto de eos rele y prestando ia dsbids aac, ono. puede Poncse con tous confiaaza a investigat ls vera ef oo ‘isos imposible. En cuanto 3 Spinors, es evidente que 4a infatiiidad det méiodo Te procapa mis que nadie Yue tiene ex ela una confianen absolute, Cuando 36 nn tomado como madelo de onccimiento Ta ten veda sia 'y encontrado ls egies que pecmiten lever Io que Codavia no se conoee a ser pensado de. modo como se Picasa aquella idea, a tanga el investigador de ‘ans ena segutdad de Hegar infaliblemente a ln post sn de fa verdad, porque el mittodo no hace sno expe fn fouma yelleiva y consceate la marcha. acter que Saturalmente sigue el esivica que se encamina tls wt ‘has (De emend. sonell, $49 9 § 38) itolo er puss fa precenpacién ge dems. q.s0a5 cPVE en $4 abso 1M golkr St Ros pregwatarioe shows eul_e y adn de ate estado de eaplety,ersemos que act 8 (OC ae ponder. Los pensadate aaban de romper con tous auto fia. 3 Wee, hasta con rode PRAIA ye ec ono ant te Spt gsc ld un apo, tienen mecsdad de confine en alfa, No pueden aba incantation trangia de probaais, que es hoy por boy Ia suete dea mayor pace de las eptis verdaderamemt cto ee lr 2 Ia : 1 a ine Chin pte) de ale a aie coneimTots:evindoos ei ee tay den ad Thane Bet ue los Fis, que pate erontare a1 de eneo de 3619 tes autora a eer que fecvamente Dest se Stapado dl mite dese su pamersjuentad. nism todo 'y dede'on principio wn mftodo de tvencény. pet ols pate que Denar lo extn 0 e comise Toomer abteaca sino de murs tlc de squelln fensrentor gue‘ logibe lest a un fea tine tet yo capes de realjslon por sno, in ayuda Ge sto eda Es at cho, tratando de telat de. Csbeimientor por mi cont, ied 9 peestarne pote > poco de queen pensameto yo obese de Teopinadae’ (Fede Coed 1X, 218). (NG) Pero dejenor Ie pines vlstone dl Desa éotar'y wens en fo pone sles Taeon seo bre Iimdlodo en In époes aneior fog Regul; vensee también en que convaté gu amin Ham her ‘Sige dl ettovo. a Svenad Dacaten Ibis compose on cto Feamuneceran ignoradar 7 he sin hoy deconocrmo Ca por completa, Ls mayor porte de alls baba sido hdl Ge Guus dexpade de a mune p Clear ae {ove a sus manor Deagetadonene, come en et tes po ln conombres de lo etre no ean como lat atua- {in dicho bss -no_foeton inmdatsmene publics Yo silo xo. of siguirs ot tomsron Ts precaudones ‘Smia nce odo tga ttre soe eos tx tony adenis, Foucher Be Cael enconss tn Haovte sigue extracts defor miss tomados po Lela tor ie oma Foucher de Carl publcé en 1859» 2005088 8 Sa Pe at i ha “ Por desgiacia, esos eeritos no son may abundantes y. 1 sobre todo, Leibiz no sempre ba tenido el cidado de indica de gu obra Ios tome, contetindote con pone thos a contsuaeidn de otto, fo pensamintos ue eg6n A, merecan see entvicadon. Las Cogiteiones priate son pes una ipecie Je caoe, aunque muy valine, y ¢ faveramente Daillt quien nos suministn Is mayor porte de las adataciones "BI noe premite hacer iguente gifted, 110, 213'3. Ver row Co ie de Der 9X. Gio cote Sven faentor shin cet eho BS bree, tote ie nt dd wo RES Heep Sie Tee oe Bol utr se ope View Rens Coed tons (thn rn i BAS. 2) ae ero seth compan teat abe ah Bees rmanry fe Sthoin AE 73 oa Boda cospucnen emu jenid Ct insnrat ay tes Be ny toh Ate etna gt tee, “6 ae ‘B6L OP ce lista para las obs de juventud: 1” Parnasues; 2° Con: sidécations sue let siences: 3 Algibre ts 4 Democettin; 5° Fsperimente, 6* Pratambuto: 7 Olympce: 8 Tha nants Ropar: 9 Stadia bonae ment A esas neeve ‘byas podeinageegasse el Compendium musivae, que Des. Cates esrbis para Tsaae Beekman, sine propos de publcalo, como advierte al final de su obra, peo ue ego tu editado. en Uteecbt en 1690, despuce de Ty sete de su autor, sega. ag copia del ejemplie de Beckman (Bailes, 1. p. 45 y 47). No todas eias ‘obras son igualmente intressates para mucslto estudio 4. por otra pare, sabemos poss vouu sobre varias de tilig De Demecriies no conoksmos nis que e ital, Saal nos autriza 1 suponer que en es opsrculo 2 con Fenion pensamientoseelativr 9 ty Hsien, De Eapatinen ta sabernos ea tan poco come del anterior, Por wn pase Ade Baill (1, 102}, donde eae biogeto, apoysauoce en fl esrito anice nombrado cuenta Is aventura due Dear tes tivo con unos mariner. Millet (Drs a0. 1697, . 101) supone que este lib, verbs sobre expesendat ‘de orden morst y frotigico"” Parque Ballet wos diet sh Autor La aumatt™ (Cateibe Parad = AON sic Ape sence tose pan eer ini Tompcndies que & abs ala. Stiom Bee emit (Ce TS Soe or ear exer meno Wa A, ute de 1 139. sae ab lp 188) tes at (Sate Mame ide BN “ (1, 50) que os Probe tenon yo eirate ne ps ia i i” ie he fa SJE dao ogmenta te ites Qh nore Coe de Lenin tac eye cE Inve de tor signs gus tpl aura Be Be 10 simes a Pru sigan pea {en fs apa de Leis sr que mae ned ase Hencon. El Stuium bands mints ef eons ein Pastin de he Rep A Then Rasa pe Go de fp marae de Rie op. ep Hoe ‘be ett todo fo queen for trues Se eas Jie MILLET. 9. cin 112. Ese snes tutise sia te prtn on Saae Lr, nce, PO Be sear wernt) Eldeubrmieta (F905) Sel Doses ie Seon a declan is (de ATX Ei0h, Rio or unt en ai untae ape fam in oes seucions con for medias de product tects singulrs Yallndone de lor coos de 1 Spiny de fs ares me nln Er dao que tl Compendium ee slo por Secdeie ode sctnos de signa tad ‘eeosmene rests no's ni Ya anoae fos aensamientos qu sobre cl méido Deseresrons der eo alia olga asta Ie Reger, dees tome ae Mile (op. te'38) una busin muy is, gut en oe ttado se ots Ys una tendencs 9 fe eupa Se geomercn Lag obsraione que seven 3 Dese tes de punto de pods som ots tants principles sobre ict eases de funda el teto els obra de node gue tao pore, etd la iin como ms hain dee tina Baa mares de poceder ede eyo, tanto ta cuenta rides qe, Ya send extant, Desres Shab ormago bre sl modo Alas Conadérations gine sr ts eens pecte pecs tin duds un pare capita, donde vamen 2 Des Gres em ponent In ides We Ts ents Que expan fomitnzo eat Teter: =" y como ven que solo homens de sn te et ver, y que nicaente ol up clive ona sol Hepa + Peseta porgut Tar mist Mos feline, puede Eabear fs Hers polar fe liray, opens, prestane 31 mismo temps Sofidar tan dieton penet que Iam ore on cnc, daingtenotes entre £8 poe we abjto, cen ue ay gue stediatay spare € independentement isa de fats Exe etn gran fecor: porque rome Is sta tadse no con ine Is inte penn humana, qoe sigue sndo sempre lo im. 3 lst fore In wtiedad de Toe shit a ue ap in gue ex vaiedad inttdutcs en so ntaalese ie com thos de tos que Introdece I dvesdad efor objec Ie hatualezt del sl que lor miss, no es neceato siconcibir el espn mano dente de nig le te" Of 3590 8) (CT Vi, p 201-202) He aut hora al paaje de os Ins "Hoy por hoy ian Senos se halls eam. Cuando sctsmes uta ts “ ances ght scab, se mosearin in todo ay Bal, Pods aprecateiuatmenteentnces el exo gue le he Y viendo y notand ee nexo, aus pensar ue tas ait etener en In mero a el Ue Tat enclose Is seve de lex mer” (Fs de Co Ie ao hess AT X-2158) (UG) Las Regulae (Repl XIV XV) nos ineitan 910 cuit 3 Ia sagan en ayuda det entendiente ya ‘eprsntarns por figuras prometieas is contd Poe tehemes need de contra Es fo yur yn expe og sxtitordinainclaidad y partendo dean ene pavtevion Sue Dearie generis, on panied Toe Conan tomado sin duds del Parnas Detar, gue ener te Pero no die quel ten valet aa {ales y tompoco cremor que hays Concebe eden, «ign en forma muy sifaente 3 Aveta Pe 2 tkima opinion, seis necaare sue de su sistema, Daxartshnbies debe decanan aie ‘0¢ babies ecarado en forma express aus is dea natemitica yt silogsmo wo tienen mad de vrei Yalvemos 4 encontestos con ee. pro ‘cia que sladimos y expesado nunca, Stee fev algo dela toga dnstottes es nid ‘ein a Tics lems, Digamor ied a dela i tuvo razée al dee que con “Agrepuemos que resets to ies Ue a enc coneruide sega oa Imétodo Gnico eta ex para deine en forms mle ering be ten de‘una cenca taiformemente sine eh sen igo de tos geomecas, 0, coma desia Avistate, de una iencia demostetiva. Esta ides ath preente en todo Deg cttes. Se manifista en frena pattcuaemente ieecosble en In 3” cega del Discourse esl regia de a inten forma paste inegrante det toto Pero quid pudiers argamentarse ave Desattes podo ‘extar divetamente de lor matemitas fas tight ea rep de tz deducign y admis su ideal de tioele sate tics, Puede see: Pero tse tabajo. ya hab sido’ hecho or Aristécles. En efecto, cxango, Avistetle eet sus Anaiyiquss. Ie geomeitia grtga end sonstida y Encldes va 2 componer nis Elemente Los eemplen dt emostaciones. fos toma Adstdtes def geome, Cuando quiere mostrar que los slogismos ue fr press figuex son los mis centilcos, dice que estos logins BCE Reg 1: “No ademis aot detucin Gor ope ri) Merion port ea i ns que Decartes puree ao baberly ae ‘86L OP PE afectan Ia mma forma de ls demostraciones matems tas (Drea, Anal, Ir 14 com). PLlengoaje de by so Fisica ea calendo, como lo esata Teendeenburg. CEL dng, Avot, 8 ed, §5 22 y 24). sobce el dela teria ota proposcionts, sepa Io. prusban ests. palabra ane, dome, gon wéooe, Scorn (ea el srmido. de poposcn). Hasta ty palabra dagbagis eth toads Tete matematicas, Con toda seguridad Descartes debis ate que lo tres ya etaba cezada, que Is tcorla de indedvecion y i demostacion ya habian sido eaboradas 2 parte del pensamiento matemacico, y si se exp por que cI teibe ls logics frimente pero con todo espe 1. Solo que at sana supers andlisis ye Sgebra, no tbscanteHaberseigeprado en ella, de Ly misma manera Sonerd ly Logica, Avidtees yx habia dado una general acim det inétodo: maternitica, Descartes entiende esta fenctazacijn de mane muicho mis profunda, si es Seo, como etermon que o elevé a la Idea de una ca ‘eteristicn une v PROCEDIMIENTOS DEL MeTODO CARTESIAN olay me mi eee mies gue fo consayen “UY #08 Tos proce scirts no hs dejade ea ext n0 8 dejo en ninguna de sts oes, ona posi comple desu ma mst eee ado alguns. Sabemos par Boge none cl tie a oe ae Oa no st equivocaban. Pero habia attot pentadores ave aun eaano Dubie conetdo las Repufae,hubieean 5 ni cteyendo que eror textos no bartsban, tales, Gos Sendt y Lipstorpies, Gossendi eta que ef verdadero me: todo de Descartes estaba rpreentado. por fas Media. fons Esta apinign no del todo ‘etrénes, puesto que el método. de Desecter pretender universal. Sin embargo, en aiaguna parte, raiva quiad en los Gitea de Juventud yen Ie eats sobre Ia invencion de tuna lengua niveual (1, 76 a2), Desates ha expl ido «mo sia nu método uns vex apliendo a} undo Set pensomiento, ex deve, » In te copians, Le teis de Lipstorpis es aim me aceptable En. cicty 61 pee sba_ que Ta logics de Descartes estaba repsetada por fu Gitomer, 7. coma ya vecenon etm obra coresponde 2 una paste inconcasa de las Regul, Asi, ps, tos fontemporincos de Drscates tein lgina e¥2dn al no ber qué pensar: y 200 hoy. nosottor mimo. ya en posesin dt toda 13 obra eset de Deseasten, para te ompones el método en su iategidad, noe veinos ob fexdos, no slo 2 comparsr trovoy le origen vero, BALLET. itd: “Occe cee Yeas Loti Capes et insur) ore att Be aca top efi at MDs ere Gomer, pug Sun coarse ome ve deo ar nena St Cen he em ae a ae oe le! pt jena setlomet cde ite atin, 2 sino 2 suplic con Ls imoginaciba lv laguans que sabia fea, Be evidence aut el primer texto que debe conealtse rl Discoura. Pero Desates no ej de atlas 0 Ssufiiencae inrutciencian qu, sein Hh, enbseten. un due s To complete con ejemplos tomador de lor Esa Pimetamente of diré que mi propanito noha sido de ensefar todo mi métodn en at Discours en goe lo p10 pongo. sino slo decir de Io sfiinte como pach noe tran que Ins nuevas opiniones que se veran en la Diop trique y en ls Bétores so hubian sido concebids 9 Tigec que tf ver mereian ee examinadae, Tampoco pile mostar el uro de ete mitedo en mingono de Tor {tes tatadog que he pablicado, porque’ dicho. mdiodo prescibe un orden para buscar las cosas bastante diferen ferdel que tet debe use para explicalay Sin embargo, Ii deseripcom del aren ser quirk pueda iletarlo to «he reanido eaoe wer teatador con ol Diseoute fue fos precede, porgue me be convencida, de que. bas {ein para her jozgar a los que for exsminen wuldade- Smente y comparen con To. que hart ahora se ha ito sobre esos mismor temas, que empea bn mnétoo algo diferente del comin, que seo no ata de foe me Ialos™ (eu P. Voter del 22 de feb. de 1638, {, 559" 5). De manera que el Discoucs es ianufieste, En cum to a ta Regular, cong To decirmos.incdentainent hace tn” momento, guia ingonelusas. ‘Aunque noe ene mache, sobre todo porque nos permites comprender th Dacours, wos dejan e0 la duds 4 vce, el ignora cis completa sobre mruchoe pation, Sin embargo cic. fos qut es ponible formant una Hes bastante, preci Gel metodo cartesiano, consultando Ia 6" y la 2 parte Gel Discourscempatsndo seme tod segunda patte fon las Regulee, tatando de conctbir bien faa see Tiuido de ests lina, y, por fin, consoltande algunos eos dtinosastcslos de lor Peincpes y algunos pas Ses de Is Coneepondencs En seguids volvecmos sobre ets de Pero antes s¢ Jmpone lo siguiente I" debernosindiae que entre laste 3 ae (86) 8P OE las del Discours y también en ts Regulae hay ua punto ‘ae no fora parte del metodo cateiano con Igual teulo ‘ave los denis: 2 debemor reumit Las teat de Deserter sobre fa faultad de conocer y sobre el obyto del sone Ea primera egla del Discoues y la Regloe LL y se a Regulae 9. pertnecen a mio sae UE Wes “que ts reps siguientes de ambos trtados, Lat primerat Brescriben. que debemor anctnos. 9 low conesioientos Evidenies (We Tos thats)” Ex manifesto sue estas tbs como por otra parte lo pram fy pres def ‘Regul staan el (i del cones into pan za Js mos de olngnets, Ells no consttuyen, pac: oe ‘eimienioz que hayan de empleare en tn invewigacica Sienifica, como 45 eco de lay que al ator trite a fontinuacién.”Ademis, lt nocones de verdad, de eee teza y asta Is nocén de esieria de Ja cetera, gue onstituyen el contenido dle lat rglas que nor capo {stin por lo menos elscionados tom lar notions ands {stricta innegablemeate mietafaas, Si pertenten, poet af metodo, es abla en tanto fate suza terreno metafone, Bor consiguente, no debimorextudia 0 comenzae ‘stuns ty egla de 1s evidencia to ue coma st ‘elaiona hasty tanta no examinsinas ls eelirones del Inétodo com ls neal, Fampoco «5 un punto que prtenezca esrictameate Método ele saber por qué faeltad se conoee tn Aue consine et objeto dl conocimient, Pero pane dkbe preguntarse siel-metoda se identifica en agunae dd sus partes, con la teora dst conocimisnto. his tarde Inbremos de’ volver sobve Ia decttina de Descartes ‘el iva a a facultad de conocer yal objeto conocido, Broo ahors mo podemos wleja de dae alganus breves race jones al tespecto. esto, por una razén de imperons lava, En eect, jcdmo hablar intlgiblemence ae fos puocdimientos que ti de procuramnos el saber, so sal mios nada mide la fiultad que ete procedgrien ‘os han de gut, ni de lor sbjtos que nosh de per sir aleanzar? He aqui. pues, tt indieacones sumarias indispenaables: La facaltad de conocer es pura y simple ‘mente el entendimiento; lar otras lacleades ho hove ‘no ayudaclo, y, bablando con propiedad, no veneer Tn nosotcos hay slo cuatro Tacutades que poston one Yirmes para conocsr las coxns, a sabe: ta iatdipensa. imaginacign, los semidos y 11 memoria, De tan, sole mente Ia inteigencia ee eapaz de concede le verdad Sn embargo debe syudaese de a imaginaciém de los aca Y dle fa memoria, para no omit ningun de lor met ‘que ecin a auesto aleanee™ (Re MIT Lat] Xe ale KC, T Xb p. 261): ef. Rep. Vill 15.52] 398% BB acto esti del conocimiento et ta visibn intelectual 4a intuicion \. Cuil e6 hors el objeto del conoetmienee} Exe objeto const em nnos poco datos elemental, gar sn captados por inticign, y en los aycpadot ae okey fonstityen. Estos elemeatos ton los que Destaree lhc Patuclezas simples * Las cost, eu cuanto ton copaen ible, estin formadas por elle: "En tec, loge deduce que toda Ta cencia humana no couse oe rem forma bien distinta de qué mode concuien son ‘naturalezas snipies en In composcin te av des eon (R XUT ($931 427). Ageguemer, cosa ques nor es ite. es una consecuencisinmeiata dena tears sceee fn consttuién de los objeon coguassibles gus e) cone inte se mutve denceo de una mateda honageors Lox compuesto: no difieren de Jon vompontates eee ‘mis que por una cieta dispouicin de sus ckintorn Ek 2 one Ro G12) 240% “Por ni. gue wo aa tae nb) FR VEGSE) Shh ee int ie) ” %8 save respécta al dominio opueito al pensamiento, sepia Seabe, Descates fo eedujo por eaters sin exceptiae [a atucaeza, pos lo mon tn Zonet la comaceos, 8 Is a ibn se To perectamence omogénea congo mismo" lca ya ets liminagign y seatades estos prelimi ces, todavia os queds una dable tea que compli: ate odo, debemos bosgnear el plan que Descartes habla Teuzade pars ditibuir lor diverson peoedinientos de ot initodo: Togo, y evo Zo que en Touma mis etic fonstituye neestco objeto, debemos destacar ses prow Simietos El plan seg el coal Deserts dgeibay6 toe divers, puntos de et suétodo no ath erage en el Discours Pero ex dor passes de las Regular ests tszado con mu: dia clvidad, solo que hay que tomar el trabajo de futner todo To que coatienen. El primer libso de Tas wet giv Sat (Pak ps aoe) Aton Vans os Bae ee mean fl no pus CONE aks Sur crerinc” puede concen (SHU TY BST 427) Ce AELS"GEA) ct pop Slpade expen ae epee mi deg Bt) \ 76 Regus eté consagrado a fs proposiiones simples, me jor ain 3 tae naturaerae simples, Exo significa que ete fibro tiene poe objeto. hacetcompeender qu son Tas atucalerae tirmples, hoeee ter que el conotonente feduce fora o.patcalmente. al conocimiento de lls, rmostar <émo debemas hacer para ponetos en sitwscion Ge captacae 7 qué ts. myenster hacer” para reducit, Belize ode" ellos deduce todo lor canocimientos, El segando libro, inconcno, tata, 0 debin tater de les cuesioner 0 problemas. pectetamente. determinados ff dict le aquion eyo enuniado contiene Tat aa turalese simples que determinan In solecidn en for rma. tan implicta coma se_quies, pero en nimero flicente pars reroveron, En tales problemat Is clu {ion ems enteramente determina, de manera que sabe prrfectamente bien fo que se Ouse: el principio que de Fine Ia sole ests implicit, pers rigdeorsmente dete minado: par fim, el modo se dependencis que enlza la felucign com at pencipio etal que la negacign del pin Sipio tata comsigo Ta negacin de Ta solucign, 7 et pocamente, ta negain_ Ge ta. sohuion inplicais I hepacion ‘del prinapio. Extor problemae perfectamente GMterminados fon ean sempre problemas absractes. pot onsiguiente, problemas aiunéicas 9 grométticor. Por fo ef que, obsevémosto a passe. Ise Regs XULXXD fon rgiae matembtise, ccwastancia que 3 vets ha ind- ldo os bistoriadares 2 pease, eqvacadamente, que 2 medida que avanzaba en su eatado, Descartes. sin Gquetri. se cecunscrbia ms y ms a fas cencias m= temiticos. EY tere tibeo de las Regula, de que Desa tes duizh go eacibié nada, etabs deainalo lov pro biemas imperfecta er Wesie «aquellos cuyo enonciado incompleto y no permite tino na aolvlone en parte Indeterminads "Vea estar problema al enunciodo ein completo. orgie Tse naturalezse compursts sob lar ‘aes versan Son comptesiat no elo et pata el ene Aimienco (es decie de modo que el eateadiminto pued2 lepresntieens adecoadamente. sing que también son ae ‘861 OP BE compupane encanta 2 2 6mm $A YG a co go mde VCO TT di event 9 (een woe SE sien 2 a ee A a eae a tn a > tan de Tos poBles F pose Hk oe ade pring uatites dos RE i ct tandem coven, En Os Ge ae le enna Bt DEE LO ae 15 ee Pete pues mT 1 ms ete esto a 2 EE ele ae Bg Me irs cOeTOND oe v. 0 2 Ee to Rep. Asie 15 wey enn ea Dice. 3 602] o poragralo gue 1c SH gl, coresronden 2 XIV'y sgt 3 Nga aie or ei a oe tie 2 Oa ce Fo ey a ate det Dicours ato mated re 098) 20 18 MILE Pata aM rs ah rear rne Sa ae “Bena ne | 4) fe su Covesponsdensia xprientah, 3x de ia Pies 7 ge erties ema 08 SES Comer de nt Regular ave mance Teo > © RL pars con prveeno de fave nas tue ft 1g Regeln, hab ane OME 2d eg ence aft) HE GOL o ai gud ero en nenion ae ba well SEE PT mtd ae a ten ae de Ls Role Y > freemen oe omens me Pe 1 ae propo de sas ds pes deere 3a acs son Tos proceumiencr del meio 200 gu a deat ess proceimisntos, dee? Sem yee dl rod. QUE 68 Oe 2 ie rel pat Dosis? £1 ij co 2180s Pa ‘Wie su metodo connie de ere iE mi 0,98 PH PI gp pda We fava ce Tas facades del Bit el atu ePaper ora ese 2.18 wed a a esta, 109 5, Seconds Feats conte o anetn fe : tn a “ye age He nate leas Simpl Tos todavia mer mo ¥ FO" ON SL tease simpli Tog en Lo enc an conyuntn df Bee at ea de cece, eto de ecetas (GNA cea ia tazin Hess visto qe 18 fatualeras ttl wo ee RORY: Oh Phe cream nant tome eine wc RT ne eo ae ci sie ME Paolo Bese it eo mie acy no aa a0 ae Sanna ae? 79 ( Se ee simples son captadas por intuiién; 1s composcgn de {5 naocalezas simples ee nce por deducion Aes en: Is inten y In deducon son tedseareats tn ‘uy daca, Como tendeemos se " esa estudiar el mecanimo de its dos opecncnas Bor ota pate, pricticament, oe imposible otro dncvi 0 at ddr (Em gu conard pug chic Fa prosedimientos que War afien Leme's i soto, Simple qi ee bs tte 9 Rene sy cenaenene SESE RIE mala oe eee ee lui: s5lo_aas-inda-cmo Uebere donne ‘pits enconistnsias premine Pet lo menos Tos que eatin contenido en fs fen wenne 3 Sot, him pune aR. XIE C4 90) 424, 2 eG Sy Hae ET sr ee ara Mel ot Vie TB) i728 TX 6). "tm sie dee tae G8) eat, Sesto dal rome aaa 39.270) En and tt, ta 2 at ak see emit te dea pee ee ot 0 de las Reyutee, 0 en for panier corvapondienter del Dicours! Not parece que podian divide en dos pos ot: proeinintoy secandarios aust, compres dos ea Tar eglse VIILXI. 7 procedinnenon copes seotenios ene es liad as el ours tae tpl V VE y Vit de Ine egutar, Ras sen) be Brocdimientoscapitale estén eoidos por uno de lies Ese procdimiento dominant que w apie tan a aniline como 2 ls sintess, aunque tats patezes por ee sativa 2 url, y que nl Divours enancte a ee imenaar {3 trcera cela ef In oberon el onder 8 £8 secto, fos abjetor del conocimiento son. en aan a ‘Sorsimiento “pong Dewavts eee mis de ts vee qe en el todo &l considers Ie cena en tanto se tose ae nauralras simples, logue ante too dmpartae ise auction los diveser glade de conpleided que wont Etyje or objeton 0 por Wl contaroy componeor tendo eos mismor grades. De ahi ia tele Vy fae Biseraspalbeas del comentario que Desestes Ve bgt te2. ¥ tan important ex fa obeaacign del orden, Stucteitico de todo protder melodica, dl elite gue hay que soponecto aun cuando en a objet toh Bae compicidnd jednguien, Como dice 0 Disaeae ts Btccosuponee un orden sun en lat ents Que por eae tales nos preeden fa uns 9 las eas, Lar Repetoe GE IF 63] "4047" 5) nor dan un, empl deere dle A ete precepo capital de ebsevar @atden sk LR a a @ fk ee ‘86 POF aborting inielintmente en caida de meio siya Monta notiones digests de modo, tl gue 38 orden ideal se eneuente dsinitado y taseado, 0m eet ma ejemploy si ae nos pregunta ene) tering Moab mprendido ente dos extemos dadoe de ana PiSgretda geomearica, ay que tetablcer «| orden a Tite yea ee eto mogiarce fe 3 rogen Fea ttebn: Beeror snot i ea ¢ to simple SAR Mastuton aqul a evedn de To progsions Tveg, tes cad arn dt orden waa, aay akyomee Hes an amo gindo de alejmento de Jo aol, see aros abjeos os anotatemos todos en en sim ee Beso que express Ls formula de la rgla VL Benes Regutees Por fin. teemor que este sBundo vst tae pareja otro, tmbien em calidad de axe Ey 28 cer ar sabe Ta od eee eles de completed, Ta ate de fas elaconts Figetrmeae comlsos dade ena sip 9 bsp Wat sCamo hacer pars indica. en cada geado de a Mer Grebe que ea estan sitadaa? Es evident ass ‘alts abaeessimotlancamente fr diveros grados de fa tthe fos divert objeto stsados en cada gd, em alison ems bay gue enuimerae 0 epee 196 tae doe y for obyetor suados en aa ono de lls, ‘Tak et SPiedule deta dua wea del scour de fa VAL egla snag Ve fn, MOH ET. HL 9, 220); “Eo ASSP TE tae Gets ra) Ce 2286) de te Rogue Send aston a8 Iie In gl de Siempre que a intain ey Imposiie aun pees oe Es monty actrees ene oe eee al aoa en ae ane i snap aE sine ne a, epee die Bins linion te mua nace eee so A a as eh que se ge ia Spr Bese te Descartes no trata de la induecion a ropésio ue fs enh de ace eget oe Desa die gue the ser siante porate ao snp Mae nada Ns one AE SSB Yate debe se ondenadn pings send ats on S86 PO srebinind mbrre arto ‘As pus? obra el orden pars esd desatera i Sit pe empl sss ts todos los pador y todo tn cts Geslos Spun he api los tues procedimientos capitales del mncrode carte ct te) pk Baud Ses SU raat, hy Pa ts a) BSE RAP SL ee ge ANSI Gl ean seats Manas ce stot’) ol Ea Ta ares cre ot) Te BAIR St Stats dey ii [eae ee (de fyale Jone, come eth contenido oh te puimes pate de ieRayins es pu eonnaponinte del Dice ers Sa praetor aetna eo viit pdeate'S gute! cand sigue hay ele alee eftads to fox peerten onde 1 desi stn pone seven en pee Bo ae reece 3 pit tne Es Sattar a akan feet shane ote Sl ata Putin, Lae eps 1X X pret ca ee a etis yas mente I Pe ‘Sage ean de sr cpa orf neon, 7 vent Sad tao nada ea 2a a pan acs deduct pine sate Jenaaress simpler ne gun, oy abe ‘Mulcest eden poe pc de cet of: por ‘eppls fe de eon en go fo ies se Pelee pnb Insnumensi oe tt iat et Si eet we odor fos ces se thames ets crn [or on vec topafan pegs ptr se ea Toone is coe daconadde gue den que pueden set pes, en bn sentido, fe 1a HN OF) 20 (Xn ym int OS a nt "2h PUSS SE a IG Nee % tsi és lone, ciconstanca fla que mos ayuda + comptendet Ts eemplos de atualeras opt 7 abolutan due nes da Desciees (8 Vit [G 27.'29) 381% SBD Ee setunds propiedad es qs me'nimero de Ir maurie fimples bay ate contat no slo la eect postin ee fons que tubusten por'st nismas como for ead sing también Tos Tazos que ten ene a lar wovoges o. como dlismos hoy. la ideas de wWacén Eos bropedadl not ace compresderplenameate Fer prs Hs por aut la deducen poets reduce 4 Hr mbelnee Por fin, fs teen propiedad a gee domian td oe famitato de Drscares en mates de ers dl cone Imiento, esque, senda la nattateas npn on ved dk au implicit o individ, conoid po eet no bien Senta en contacto con lly fs Taal sabe ena conociniento® ods I tits etebona a SVE te 26) Bat (eee yas Tomi abn 0 at” “Re Up BD Sie Ae eae Wad 8 BSP Ae tp I HVT) “oN ca de be TET e202 (eT. XL p 272-278)+ “Ded ae ‘S6L OP oy Ice pues a eto: conocer captor por conan aie az macralezs simples 7 os boot Son rabies wie Human, Hatos 4M, 9 8 VE Hg moc a a aedcign ang fe 5 Si onetime Si as ohions tg a eenoncae (0 Sundamenal Je tivamante To ato, Lago exainaremos SP ce entender Ineo, 8 NM tle, Desai a pees awe a) fiona se ss) 3 dos ey eral, aga UE ‘Ras Ei pace ie hs base comin del fod Ta tmuafiica, puto que t= anterior ao que en Ia mebti Staves ctacas a 19 que supone el método. La. primers tulad miedo yarno avis una suposcién gratia Simatic, perp que puede dae antes de fa meal atmos shoo auetas dos simas ditiatades us Pande dare metodo sin soponer antes otro? Puede fcalecrse el todo tin suponerpeecammente of Peco lvego Uaingae pendordentso el conocimiento sensible ye renee ue ees pafs, Der enim del coneiiento de Eee iefmos”y poco saben eth el de tos objet cai pean no ofsce tales diftltades, por geo Frat Caro seatado aqul,erea del fuo. Sin es ago ambies cy ete cola dda pouble, orgs We tcca te imoginan isSoeamente_cladtos sinjantes (EF Thayer cto oo oom Calon! peo el sirho, que et on etado al ie Smee, PS Soapate de sonespaveddas™” 7 80 coh a Rg a ee 4 tiny indicion datos que permian el Sa ‘al bay incicion eves Sg Tse). Todarla podkia he sath sin ene op cendron complicaon, at nce ea ambos on Bae es een pom de esr mio eon lobe nM) 7 yin a proline moses, dcemninads onde uml aes que eon cement fe He ementon Pyar or, Puede stone antosndzament fide met poo a,c ann Y CP Fie decane veaienie peed POE cae ee ob 240 (19 #1), Descartes «0 sean eid Ym ama te erent saa gt a sn mar ato aad 1 eet seaable omer qafonmandals ak en como soar ner tetoa Estas repmetacion co penanets og compieo, de bes gt meatal oS prmnacones mucho is eile <2 smanos spore JF gue, eames a, dunn: ep on nego iw ia en slit de ae eros on tok ge em nye moment, Fee ee eg Sin enone a indveabl ea ioe atemsicos combien spare eo 125 ae ‘861 8P Co SHENAE LED Diseohirs ‘nos dice a este MH. 328) dle ia que a'su vez, ef Discours no habla Se (ners "4 hipotess de un genio suligns a eyo sbieis ‘aria Wheads nuesteaintligenin, Dist todepode isn tal ee qa "ave hay ial Dias et todopoderose ‘fue yo. me equivoque lola ver gas ce YN" abjetorsnsbles poco complctos, 0 somplameses simples somo el eutrp en genta Ie igus he a {i6n; al vex hace ambi que yo me equiveaue seers «qs wamo' dos mis ts. 486 did que, senda: Dios eke "nanvate bueno. no pute Duberne read de mode liu me eguivogue sempre? tesa es innegabl gue me bacela cece sn ls dado que en 2 Togar no tengo, coded aa aaron deduce x condi ero a ee ugg en In sa Median” (Hl, 2668) i ears sacione, poco am mucho mis cls Le mar en el Abvig des Mediarons: "Peo come cog ue ngayon apertan de mi eo (UE, creases due pracan fa inmortlidad del alma, ceo 1 rote ls’ que como he tatado de oo i, ee Hive nada para fo cual no fies demostracones Shap exacst’ me be visto obigado 2 segir un orden aye al que wsan to geémetras y ave consse en yey He and ae at ys dee it 13s adcantat primero todo lo que detezmina 1s proposiiin Boseads, ante de deduce nada ilativo a ella. Abora ‘ens To prniero y mis importante que se ceqiee para onoctt Gien lv nmottaliad del aba formas de ‘lla una concepeién ears y neta yeneramenteditnta ‘ke todas Tat concpefones que aaso ee tuviern lativas St coerporrequsto que ha sido complido en ex Inger Semis de co es preciso saber que tos ls cost que oncebimos carey distintamente ton vedadetay de It Imanera como las Concebimos, cota que, sta fa cearts Meditain, no pudo ser probada. Adeini es neceano tener uma concepiin dtinta de fa natusicen compos In queen pate ae focma en-eta egunds Meditabn, 9 parte en Ia quinta 7 sexta. Yor fin. de tod eso debe nce que Ie coias que te Concben cars y dsints ‘mente como sustancis divers, ta como. s eonciben Aesptcta y el cute, soa, en eleto, restancas tale mente dstntar unas de ora, que et fo que seconde fh ta sexta Meditaion” (C.. 230.12 5), Cyando Dasaetst pregunta enconces en Is 2 léttation. qu coe yo de curt evista. oth cpu, a isqueds tect sobre el yo" ta como at Ie apaeee 3 es altura de fu exomen, nada mit, st ie que ef algo que pin, to signifies que, por el momento, no esl Butrizado + Considers nis que como tal. Peo et cambio. hace fstan tes obtecvacones” 1°) Si btn verdad que a0 te todos fr aributos gue etala tentado de fcono tise ham sido aleanzades por Ts duds, por fo. menos puede steibuirs today tor modor del. pesamieato tales foro dudae.siemar, negat, guecer (C1, 253, [28] 2). pensamiento,o"nejor dicho, ss modo, econo fen con mis clvidad que for modos del scr extenso, In'vivacidad seas imaginatea del conocimieato. de Jas cuss materises no signs ninguna ventja frente 2 aque, porgue puesto 3 analzar el conocimiento de un {toro deca, por ejemplo, encontrames qut fo esncal Gea ed dado por ln notas que iierne ob entend 136 ‘eencia spiritual (C, 250-260 [30°-320]3). Por fin, ca gies pile go cei no a= area Doin se cance mo ee entontes 10 in staf ie Es may er spe eabateto de mimi romado prciemente we Susan al menial conto). no deemed, Leet tates tani nor (Ge 25227 SSP (ER Bn tro we ave 8 er ate conte StS SCE penser par ano tonya Som Sccemos sg como tl Hata ne Beare crinkucsble y 2 corteponde Gedoubuemete ct de babe Fado edie sets ooa emia de_sinvesnainy 1% — ee Ee a ince a bromo ae 3 ER ESIRRER alin wcho ore ton avec, a set del pensamiento¢3-2 separ sone ido oaloure r gi tipo de ta_sustancia_y_de_la_cots.]Como con tode amicis se To epochs lca Rantlana, Descartes, no ‘tne eer aur tn econo ajusabs ear SEER gue pepe fm oe dal Sense Noe precenmente em fs rept fobs Sonia te mons donde et ise seatenes telat nt Be comp ter elaramente que ya fo ha dado. Hobbes Te cepts Sree eee pessmientInso omen ser sen moda Yo toy un cota et Sea‘ ten deo pogo dh de posto de er Sie Sones despa 0 Goris ei ae ypu ports Ie eos pe {oy penis sigete fp imo. De hecho 42 peo fe et gar son. pn loge pe 2 Pa doode nurkao stor apg rede ni finan an eeriintentor una corn nace a fengue ovonento sy intent Tago S29 sero noe puee go et hen Sees” pong iin imo manera se goa ei Soy uh aon, | ie are once cEees (172). Denacer 137 ( ae ‘861 8P 89° responde: “Donde digo: es decir un espirita, un laa, See cS ge wren te a Se a tay ae ie re a es aay a Lr —™ urna 138 an sora en oi ele ee ea 139 teladonesetablecidas por el pesamiento stan tlc 0 wor yo got en too cao el pentomiento & un aco. de tsiclonsey ae un seo. que no tvies como fae ‘iablcs litones no tenia senlide ni siqlera como Sparenciat es dese: podeha exit tanta relacione (3 fe como ee quera, que eno obsta para qve exist, feels delle como hecho innerable, Una eapacdad 3 tacoma, De manera que 8 cop, qe no puede sean Soro sstancin gue topatea quis on dieltde nel ables al queee fundar Ia aficmacén de un sujeto peo {al Toraia, en todo caf, estableer [existence $sjew Indeteeminado dl pense, eluates, a fd ects, WVayamos ahora a ust segundo problem. $i, en tealidad, en a1 copito se paca Gels comprobacign det pens 4 fo aficracién dela sustnda penne, Yh €0 ecto, Descartes to hnbinra reconcdido as, indudable tient fabri aii ta sazonamiento. Peso, no qverenet plantar el peoBlina sobre eae terceno. Admitendo que Alt aprehendido en el cogto_no excede fos limites del Densamnto —y dapués de todo to er To que Descartes Fabia sdmitido™ vamos 2 peguotoinos a aienacioe de ese str ae hace ono. por rozonaanento, La form _—~ pamacel del cogit es la de una conus, Tedavia mdse] Dacours de a rode, Jos Princes, a Ing thio crits, eh tealida.ea8| pts dea todos Tos tent de Deschtes gue exponen #1 eon. (poe sjemplo cet Proce ts lor Deimos) lo preston como et foconamiento.” Pero. Ist dedeacones,Torsisls que AT Yb Dies 4 pene“ abitdeoarde ane eyo it tt we wa et. iasyi tor Some sner'y bi cee seagate nae oi 10 enconttamos on cos pasajes eatin en pupa con oles fave nolo. sow menor. La. solucién lisea de. Ia Wicottad es in gue ya Spinoza daba en sos Peinepee de fs Philowohie de Desrtes (Ch. Appin, Qewores ft Spinoza. 1907. p. 307) com reapacto 3 et principio: dado, pienso, luego exist, e importante ante {elo Seer eeu feign nr velo en Ggoe Ia piemiss mayor ete Ut, pers sl asi fuera fos Dremnaetendiian que see mos clacss y mejor conccios fae [a conclusion: aga exiso, y, por consiguirme, yo Feito no sein el primer fuadamento ge toss conc frientosaparte de que xa conclusion no seia cet, pees {ae ou verdad dependesta de Ins premisas universes Slade sete ngewe er dod Ge Se Rips ear 2 ob Cs ni Peet een pe LEP aS Hi ter Fee se on pun Boe mo vee sabe ut ae ‘86b OP OL ace ya vege, pn 0, dada: Ds non, ase 73 re moposion Oni Shon ave HEN Mee a ate 18S mene yo a0 Pe cae apa a8 1 fy exe so gut, <0 stone i esse swore de ae DG St roto ta PPE ip de 2 oe sf Arico oo tia, OM cs iE A a ce m2 i comparable aque nussto wo puede ihe jc $i Sintrcos 4 sence evident meres anuy See, gs pices 8 aS wae red esate DPS rr oe apate de ave cu Sl aa em Sein ear, panda eens co 80 apts Bir ea ei. at ee es enn Pp ls tees 0 wr ent arava, ova iio. ‘pune ote sreviesan de un zone ef. ei “b palin objercse que Descartes vende mis btn » eeduce Ft cesente a ico, Y te,» [9 incicia, qUe * el eager Tgzonamignto. e scto prnorsial del ented Wr $m Sia. no hay dda de que eso «5 mss certo del pata ag de Lor Regulae que del Descartes de ts Mt Dasara gar fae comprende mejor —recnsrdsse 3 tations Yio como acto veluncario— que ol sov reo ae eect a expire. Ademss, si sean tas Re se SS finde om nataizas espe, eb sie as ae ga esta wentfcacion ave 15 eas tambien 1 itr eancaar”Bllo es tanto ms ail enanto at Pater ezne simples de 12 Reguloe perenscen 3) OF ae reer conacioente.yno at orden del set, g¥e 20" see corto menos a veces, acon. (Se epetich QUE BHF? Bue Pop git tea un razonamieno, 1a prea: “LO sie asad exits debeia see ateior Yo cones, ate iene fue ella y ence ademis desu certeza? Peso Ga Ia operacion et una intuciba 7 Una OPE ate PS eninge mayor no es un universal gus (8 cere yer pues Zo aoe pense es mi yo. pensante EI Sreezaaw te fonda se stifiea nl copia, asf Ue HB oe fcatad que el joc: ¥ a8 3 explise a0e Bea Ta presente siempre como sna marche, come {ius progresion, porgue en realidad ¢ 5, Seer a re tay en lor que nicgan absobtamence qné —] eh ie ta un ogisno' eh senuiniento de una vstdad Fore ce que no saben, sin embargo sncerpretse bith ree Rteny tetivamente es asi que on el cogito Fates ues cueion de hecho. ¥ eh verdad copie Pe cnpetencia, no a8lo. por 10 que dene de proc ga, go también por Io que hay en él de dado. Y 28h ee awe el ragiee ao. consituys una, especie gens ontologich, Bn cfecto, pare Descartes Ta prot te eimetogies consists en pot dt Ta esta 9a exten paoekfrmar in existencia en wrtud de 12 stncs. St io os entoners, dedajicamos. de. 1a esencia del Cootlaemtr 1s existencia del per peosonte, te seca It rey mismon no senda. ya un see dependiente 3 | | Pero el cogita no constituye 1a catio exsrndi del see per Pike sine nicomente #8 rao. cogmoscendi, EL pens | BeSictlMptien an suit peneanee y poraue veo eo en Ti vee que exist. S6lo qe fo que se establece como to delputets noes dguomente [9 eenca del. pens iencos e:meior dicho, a siqueea Tx exencia demi yo meseante sino niyo efetivo teal, el echo de mi duds | Biaeint pense. Ye este hecho. este dato, ete elemento |. Enpitico’sh que conten fa existenca, de manera. que el creiRienco mo tiene mais que deivar, de la existenct Rpentamience, ty existencs del sujeto pensante ‘en tama, pues el coat, pimiera verdad, es Ta verdad elon tzmonamiento me que In de un juio: él cont | tases peo solo en el orden del conacmiento, una prov FISSe' Gas: marcha del pensnmiento al set, Y ademss ler que dl catmblce,pariendo ast del pensaniento, ha San Bs ioteneian de Desorter 7 como legitimate (eben, ua er intvior al pensamiento, EL CRITERIO DE LA CERTEZA Una vee esableida In primera verdad, Decartes de duce de su examen la condiciones que, en genta, toda proportion debe reuaic paca see vedaders, 0, ot70$ Gfomivos, del anise de ere caso. patina. tan prvi Tega, que acaba de enconter. diva L citer de Ta Cetera! 'Deaputr de ro, consiere, en general, qué s¢ Gigucla poet que oa, proposciée fers verdadero (Giles: pots come seababa de encontrar ia que yo sabit GRETG Ee pense que también debia saber en que consin dena" (Disc, # paste, VI 33%). Yen la J° M6 ation se lee "Estoy egero de ser ona surtaniia pr ante: peo. no gabe tambian que ee requeee paca ae Ggurree de algo?" (C. 264 [35%})._ {Cole son las Fontones nrceatan y euicetes que hacen qe 0 liners ecdad sea tl? Descartes las descube com 18 Thayer faclidos, sep # cee, por an examen exces ake eipido' La_primes regia del mélodo en el Dicouce'y ls elas fy Il-y Mlede bs Regufoe ao sen ino Ts tansposctn tac a inode imperative de esas propoticiones textes ¢indativas. Todo To que e clato Ffutinto es verdadeo, yen #1 conocimient0 cientitico Tbe ateptvse too fo que sed caro 7 ditto y hada ae (86h 8P cL ins le 1 pxms dal petit cians, Come fee ef Sale er ede on Nae ets ete cent een ees ‘eetince Decines pce ona iad ee ttdinly ao ben be ence Sem etn ees ass Bc sempre te iat se i tn tantnen Cnet bs): Adente poco ia ‘iat mia eh utd ile org Wt CSAC TT) ne pose se nine coe ee ania! tie ta Pee taste erezas no ex seguro que todo lo ques com ioe lira-y dtinlamente a verdadero, Bs cielo que 11, as “Line ea» Ldn gue pte mii te Sl nd a ie faa 16 ey gues “Poe fin SM) lis Bie! Mr 2 > Li 20 4. (21441). Peso Gastendi, on sus Thutances, fad Imucho mie predao: "Vor admis que uaa idea cart y distinta es ewdadera, porgee Dios existe, porque es el ‘Antor de ea dea y porgue es veraz: y por ota pate mits que Dios exe, que ex eeadoe yf eaz, porque fens de El una idea claw y distints, EL cirulo ex fidente, (ln Miatit. V.dubie WV, xt 2, G11, 523 [ee AT. Vil, 405]) «Bara etn cificultsd’ Descartes tiene una sola espuests cexpresn, que reproduce bajo diferente formas. sia- cn ble o agregare nada en el fondo. He agul primero fo que tesponde 3 los sutotes de Tas 2% Objections onde die. que no. podemor saber nado a ciencie siesta no sabes petmero que Dios exile, ogte fm tésminos expreros, que no me sefecia mis gue 2 12 Staci de aqullag conelusionss, cayo recuerdo. putde Solute a nuit expr cugnda’ ya no prnsimos en es Taxones que nos permsteron infeees. Porque los dia Fiatcos ao acostumbran Tlamae cena, al conodnieneo de tog primesoe principios o a8iomas” (C. ty 426 5, ‘A Achat le rexponde en fa nyisnis fees "ra be hesho ver con rafcente elaidad, ew las Re puestas@ lor Segundas OBjeciones, que no be incurido fn lo falta amuada cicolp vtiown, al decie que no est fos srguror de que fas cosor que concebimece muy lore {nay dittintamente son vredadelos, sino porgue Dios fe 0 existe, que no sttemos sequros de que Dios «8 0 faite tino “porque coneebimos eso. muy clara y) muy distintements, porgve aga vn dstincion entre fas cosas fie efetivamente conedbimor muy lata y acy distin {Ginente 7 Ine que abla rwordamos haber concebida en fio tiempo de sie modo Pues primero nos asepuean05 leave Dios existe, porque atendemor a lar eazones que fot prickan su existence: pero después de es, bastars Con ue wecordemot haber eonetbide con avidad una oey ‘part estar sygucoe de sv verdad, lo que Ao stia Linticinie! ane supeamos que Dios exice y no. puede 8 Pale ae sesponde que et conocinientonttng no ces de ‘face; ella necesit aie’ a preci, Piece ee orden eh conacniento, mente teers cent de raid patna oden onan: porque fa asec, fo a presents, sin embargo, ea la forma debien $y Loe Prine seramen ts dating con ee ree remy Sn ara me ay cnt Rut re ha ur ca Sey ado less insane ate Set a slate ioe 09 p= ae ‘86b OP PL { de Dios: y aqui como en tantos otsos momentos de In cn ia A fn Ted i or lone fate a doaidad de puntos de partids, snp ood lls y sepia cal se hace precio arc de Dist 1 eRe doe det anje” Pero orden de eonocimin tilnetadtesuetamente sparido del orden de se por (que etonces el transit de uno 3 ott seria imposible, a ar “mon ta ue al cote enue so one ane a Sen sey ad conoets, a enctentzan y comunian, «| problema {Uitte coven: po poles relverse spardndolos ihyalatamente meine Ty verdad ex qos el see ya cst presence en eb primer pose det sonocimiento, ye gener en Ta evens aineoe intelectual; per famnbiln cx verdad aw fy ee GRU Aer gal he hecho prs nomtos on (ht evaaba come innrgable, Yo toy seguro de exiic ect peas del eng owes wa por Meee a de one eo terns mad, moe Fuels conmovera, Bet en cao. posible expats, [Sito yeacidad diving, como longo vero con so oe a el yess o'somor pesfean,¥ ee Fo tna anne Seca ae poco) Stat fe a am oe omar” (SE 150 nfs deta, es wa modo de expresnr 1a rcionaliéad de sie ates yi omando como panto dt pails saree fea Caridad y satincon de Bs Hes ot Cras una ters actor del tr, dee posite connor eapaz. de caborae wna eons ge tesa In exigencis de conocmiento, ¢aCOnes ranedovita ter como punto de patda ts sacral? Lama eo ne lo haya logeado defini y establece, del ee eomice desu examen, que [a verdad ba Ue debe fone al expt por In candad y_dtineion, de mame dicho en otros trina, que Dios wos des ge oud avéa de eas dows y distin, Eater se Novae a clara y distncin, por wn Td, ¢t smi ign else raion em tance se amis lene oe por ol, tn relacibn pater ser poco mis © + merares mat que, Te que Desoctes admits 6a4 er ee pipess em ives aq, como es sabigo {2 Hechos pracban la hips yt hipstesis expla 10, ces ere haga en eat ecprocidad el menor cule chose ge hay em juego dos ericriog, fine Mi oe pliation, Descartes no obstote, pate une lo ets pmramente intelectual fa teers el 3 oe eee enidencisincectoa, ni por an moment ee porn seule de inate en es eer EL panes ave erado super iva 12 respuesta que acsbimes dh dar ba a¥ya tata 10 punto. fa te sarees a ln egpuesta de Desartes, (Bor a0 oan ere menos al principio? Es que In eu tg staf Pot ye ssa parece see mas amine on aut a dos dedenes det conocimiento: inttiivo ta pti 2 fin segundo logar no e comprende c6mo 1. Teese oda to qve conebimos clara y dstnts reals Fenedaeeo™, consitaya wn conocimiento, dis en et waco 48 Die, que robanor dt cbt ye slwaoe \ peciamos, primeto, gut Is costo alli plonteads & papecames Rproblema dela eiferencia entre intucisn ree Geemen, efeto, gue ee ts ction J nce oa eave eopecial de la cortion general gue ne cate, Recordemos lo ave dtiames a propésto Aa aera ser genio, maligno. EL genio. maligno sof a alae icconaes a que aves Be Perea panels esac eujeto. Nuestra nica facoltad raeat gi es e-entendimiento, Sin, embargo, eo 1b cari aoceeineivienen, ademis de El ots fact ee te eats send, La inaginaciin y Ix sneaoca BARS famor ahora, que teres iteador on el sno de soporte cat al penenmiento. Por To que respect al ae ae patlidyd. we teaducics, ante todo, por It caret Tac de today [as repesentaciones. sible fate cn constante pets que sobre el entendiiento SRE foc entdos y In imaginaciéa —en ete cae eeemimnente.falseador— dems, por les contnuas Fane a. memoria, en summa, por 12 diated de ver en eatdo ei 7. por conigiente, de dcenit ene em ated To que 2 Ca. Supong3ines, al On 193 ee ‘86L OP 96 ) When sone sgn 60 pareces, sfecos que tienen a iden de BE eecton Mecedenee COMO, UO sain en ta consereacén d& ‘een, como ponds de Te lmpie expostcion de 12 we eietecon ve Seen eee Ad a fe pc a ae reretist, seg 08 PEE hs Be pertctn — og pciminae sisame+ paso a 3° Meditation. _ pa a Marto cota pense, yt bastante BEN al anos pot WO Sige ave dod, comprende ia oan pena arf cal ce siterio deo verdad Te vice aus, or To mE » Si emt Moc od Ee 1 ese edad depended Dies. Neo, pe te Geo snbolos de Dis : wen ye Us vo ons pansneaos store ea Ain paseo en medians oxen ane me Tab Btnente de Lat nocines gH tea ae Sig ea ine gue em 4 pds He cae | sosamientos hay algunos, [as ideas, que hes indubitables Decanes vt la tae portman co DEY Mase jaicos que a0 | {tae contienen Terat simple 1 Aieeian a aucstro fi, Entoncs, “lo que sobze todo debo hacer agutes consider, rapeto de las que me. porecen proceed ciety objetor sue esti fuera de ms cuales Zon‘ias rarones que me obligan 3 creelas patecidas 3 files". (C. 269. [38"]). Peso In disposicidn que ine indace » vee que Ins idea adventicia son semejantes a fs ebjetos ne és a riz6n, sino na inlinaciSn natal fcmpre stjeta a ercar, Adem, sles cierto que 15 ce premntacones de los sentidos se me oftecea sin €concarso Gein voluntad, quies ello se. deba nicamente a que procsden de cna faellad que, no-obstante estar en rai Readavie no conozco, facoltad que seria, sin embargo, otmente independiente de lop osne exeenas. Por fin, my casos efetivr en que far ideas son diferentes de sus Sbjeton del sol, por ejemplo, tenemos dos ideas, y 1a {te proviene We 1s aparenca seasble es tin dda, bk ‘aug mrmos se piece 2 dh "Todo esto, coneluye Desens tte me basta prea stber que hasta bora no ha sido wm Soo cierto y premeditado, sino sdlo un cego ¥ tenet fio impals, fo que ne hizo crser que fuera de mi exit tian cows diferentes de anise, que, por os Sxgancs de Jor sentides, 0 por islquer oteo medio posible, me fnviaban sus ete @.imagenes, imprimigndo en on 3 femepmas™ (C271, [398 4]). De mancia que Th comsideracion de las ideas adveaticias no conduce a Inada In ception inmedinta Y deta decals sen “Bite no es posible. Bevo aubrayeroe aqui dos cos: Des arte newuclve basin las ades sata porque Ins adven tilas se revelavon ineapses de atstiguat una realidad tien a del sujeto pensaace. En segundo Tvgar, en el ‘momento de volves hacia lle aeababa de combatie una ez inde el realign senibl, acaba de sconocer que { / _— May tes ives de deat: fetid inna. or defini, nada pede detvaie des Wess ft: Frcs por nosotron no pueden coatenee ingens aie I) macsn "que now cakieads, De tar atas dor chats de A}, sdvenics ssa fs g8t spon 0s co Is tue natal no pedis jest, Mis aan tn Seana sae i pan Decaves va pute 2 eeayarctvo emo. Ex fo qe indica en téeminos expres aquells teansiaea earatess, Sica gobre cays importante nunca se ned tesore to: "Pero todavia dapongo de stro camino ps ie tae i ete Tar come coy ie fenge ts te Bleunas que exon fort de (e070 Laos Ee nuevo camino ya no ese de las ee sdeeee ni tampocn caro et, el del rskne Ba deen uta tl cate disinjle dos epreee de watded ie eft nooo un feo fmm neji de musta fond de poor Ee cee, vai di deo. te atl fo inal "stil, 95 que acto'o bre eo see Pons Hema ides repranatao sponte tepreents byte! ete acto de coe que confine ie eo $1 mismo tempo In conepacn de sige 9 ae pens {a iden tiene um contenige, Este contenido ex a.s sr. alge tea. En tanto ia tle To conten, ta tee tna ‘reldad objets Drees toma ees minor Be in clita sth atraio y ehetiement oe dharor Es cto que I relied Shyer ea on ha dad tepesenstivgs see nde Que fas canes Teprenacon: poo tenia endadtopsetsea, Ie se em ella hay de to repreenado, de manera que st Spon ut nnd sh cai ay ajo: de abt ue el mombre de cba na pres fcr nd La wad bis ds ston Sina Dates no eta my eh toda, sino got {luna tenes propia sade. Cuonto mls seal ‘onic de I ila, poe Hl Nimero 8 imports de St note, tanta mar calidad objeiva ene Te ae Sobre toda, “it que ne epesmpan stig ge an algo mie y conten ata pot ae ae ake feliad objeto” or dacs para por tepeortadon de ms gradot de me 9 peealee gut ae ee tepraentin modes o sedentes” (ee 272 L408) aoe 196 Bewonos de dsp pata inndvetia eta asinilacin ent fhivafided sutachty Is talidad de fr atsibotos o 03 < Tldades, ave vemne aqui reunidos en un mismo xine, Miianos por ung’ simple diferencia de grado: es ¢l pre Trae a profes only. 2 se ide thes pues one sealed formal y on dst Fda decides obyeta, La realidad formal de Tea ee sma exlccon, y etn expiation Ia encoens ott, gat ome. yuines Ta produimes por el ree mates focal de penta Pe, ite Fy embin eage tna ean, porn fen que fret moss deo sei [acu ona oP Biedeamonte' pou repusntiin ene ene Bs tnieato mediante so es, no pwede decite, sin embatto artee'mode tte manta etc sea halon mot Si Seite aide die su ign de To nad AC its (ae) ‘Alcs ie gan contcons debe rewnit ona abst oe Mata? Eoo eos qut os ese See Pare arr termine logue podemet emia tonidracion de una den pores ste tes eee naan spin oe Inu 0 ae a ta, le cer gut si ec eos aucae tide cum: tesco maniiets Ieee tien cam ficetey tral dee SR end como on 20 feo BNE ee nano vad ino Fc cause comonicle sha de aga no slaw Seduce produ ino tambien ee a guceutee on st mi sid For dependence det Feral ns slo ars yeridedte He Henen sa eliadlamads poe fs ea cation oni es, dons SAS cedided que laman ‘jee 1. ngice Intend ohne dena 197 ae ‘861 OP 86 aw sea no basta con facia devvar de ote Seton a lla} i no ae epnn, peo exe #¢ Sr aes me dado Is les de a elt pec ee estes de Dow pore gate Dis a oneal eeo e gue oS SARE tron mi pate ques me engndexen, 97 Se Sae a tn sani poate, 7 a, DOr OBE seer une ee al engenders, i Ads me favion tas sien 3 Da ser Js acon di eisai de Dot. catia dein conaivie el tema, de 08 es eee x i sbjcones a soeeado a eras data por Devote La expos ee care ah se comple pes ndrmos ge se cma a retchon sbeone am SE dt ae in ng grasa ran cout 3 8h pa Sadndn por Dust en texto de 1s 5 one ee cat habla ado eve Y OPIN 2 set came ponbles sient re Oto sin sxlseamente consgens 4 jude nein 6 noha de proebas eee Bio Lon tre de Ts 3 is 3 1 ee Iyer de Desoto babe Toren en emits. one gropoonade,STbes ide ot penn? Map. Hobbs, senoalia Fae ne reiedo Deca abla de dives eee tid. prpunt aoe sat ten © 3 sade ee iy os gue cana oot gee sre, Sound ao et, eine que Ts de sm nj G47 a re Sn ene ead ia end te coe Sec is ac ye cao 203 sae oe ae ate ie pr, it a ie Fe ee cel —rt—CS—sts——— ee Sere Ms i Tah Pee de sl fe A oes ee ioe ee ie Sy GR a Ee se aes eae a8 PSE a coe 204 de nosotgessmos porate not tvarcende (C425 ison) Get nid dels perfecones de Dios td fede en vores del izno ocden qu [a unidad genética, to ls unidad teoeendental, ex po universal (C- 403 {12429}. La ssimlacion es insdmsible,rsponde Des aves: tv unida de Dio es unidad eal de un indivi Guo (C426. [LN64]). Ageeguemos que for autores de fas 2 Objscyone han prestado ua gean servicio ab fitsatacaTinsoe a Dexter a que expesiers las Med Tavions en forma geométic, Te resumen geomético, tur press ar aess, ©. por lo mes sw expres, © Att Come texto de cone. ‘Ls ebjecones de Caterus, reativas a fa expresigm ser por a (C. 359 5. 1954)) 7.3 fa posibildad de conor Giatints (©. 61 (9641), dan a Decate Ta cxasion de Cxplicnse tnejon, esvoranda Ta _nodon deca (C. 380:382 [109 =) 'y didendo que del ifeiie ‘Socooy su dntnitady a cones a. abatanie. aT Aa eso tantnida, (C389 6 [112"]). Pero. ie dos Shjecones ms Interesantes se Coteruy_son: la que se ige contr To que hay de-esfco in Ta prutba de Intends de Dior por ts extends de ww pe fleto que tiene fn een de pofeecion, y-aquella en at combate Ia tes de-que {3 calidad gbietiva de ona ides tsmbién zune. Cetus eee que Descartes complies indtilmente le pews ettisica que se deiva de a imple exisencio de eae contingente (C. 398 [944]).. Descartes Te es promot, em primer Soya. que él no admite In prac et (ola porque vn proceso ifinko. de casas. puede faintie ens) mismo, nonqee sea incomprensible pot orotros que at inode [a idea de qe somos im tendia de Te embaesoors conrderaign de [ae -causas st elves, Bot fi tse sobre todo, en que su argument Gat nico que poete proba. no In extend de une uta caaiguera del set contingency sno Ta existent 205 as ‘S6b OP ZO de Dios, vito que ex necesatio que Dios exists para ok pla i eens‘ rcs go oa Maes Dios pero qhieh no To ba para explcae ts de tin er contingents casts (C. 376-378 [1080 2) ‘Como se ve Brcartes conoce yay evita Ts iiatad ge Sepin Caters, la idea nada tiene que ver con late: fidad de Taf cons, porque ser tepretntada noes, con qu no He agega ale quit, recive tarapoco nada de {Mis fas eauas eatin hehe para proce y explant tealidad actual como Ia de lat cont, Ia es, emtonces fo denen canis: es que no la neesion, pcs han sido Arad toda eemidad To que son abors; Ta sencia de On teingulo et br de ta tingoto, leaned de un, batea Inde un barca. Se quiere saber por qué wna esis Davtcalar es 10 que-ts ¥'no todo to dems? Es que no Driendo conte todos Tn en,consbos et pate por parte Sin embargo, ef tio que una Hea es Sig Ae cn el entondiniento (C_ 395.357 [92 a ]) ‘Caters vid et fondo.dst ssunto, Peto no. por exo ta respuesta de Descartes deja de ser snhy spetion 9st cbjecione. Descartes en seguida ie toma 2 Caters Ta Atecarcibn de que fy iden es algo. (Co 37L ()O¥") tage aac que no sedan prs ells wna readad que Ia" ponaa hers de ctendimieato Wego vate 3 tei capital puesto Que ly iden ene doa reldad be tiva, hay que eaplirls-¥ vende agit etimente a Cs ter Sxpitinse cot ass earl To gue lo habia ‘wc hasta entones. Caters, afin de expli que uns Stet la fsmompropoaons determin eat, Pesci tan equivacs, que toma en el peor soto, tepindoat 3 ver fo que hay de positvo en fy detent. hationes constvutivas de eda esnca, Descartes, al con tari, insite sobre exe elemento ositivo y da a entender bien a las class que relia” una rta6n "postivs arti gto mene sea sae ee 5° Tn ge ne og ea Coteio tole ance ate pede age —”™—h—™rt—<—seserse {104 5,1) + “ ver Wor Haale as Hache fc Van ie opens foie tiles Tp de Diego a exis de on ng Eset Raber (Die aelein: pei Dy Ia —~—rrr— hp pan panda Me Giant asc ane i eee es or rR pet Al compu ete Prins ERT ed cate eee defensin Eo ‘Causa ejemplae, sino un causa en otto sentido, y 81 pus ddiera deciese asi, w ic nguak dea Be ame takee dude de que tl ites foersabsoe “Ea edildn de lor Prineipes (p- 102), Lined ba tun bbjisn extaoidinariamente geave 3 Ta prucbs por eer defo perfecto. Exte prueba constiuirls, con tt Fete eto del ssiems, una fala de USgiea: "Fic Pete pagel veree que ela prueba es iin dentco de a oda ature de au dedoccion, Descartes no ot TERE Luiizado. 9 apliarprincpios como étes (Pandas que tengemos In ideto imagen de un objeto ERiigoiera que él tea, eno lay en merotros, o en sigona Seem Nin original que eed en eesldad fodBS as oe Pes que muwtrr iden 1 imdgeoes OF repre rere pues We principio repone esuelto el problema am Reta a eaya solucgn von 2 concerse In ide 7 if caisencls de Dios, Por otra pact, i tales prinipios BLE Rcon y_como tales st enponen ah espitito, ‘Riba can in elidad de lar cons queda etablecida, 78 sees fectarg reeret Ia existencia de Dios pass ar Mecha verdad. Sit ito que, paca establecee 30 pruebo, Bescreer reurio al principio eats, de que nos habla Lined, ‘no hay, dada’ de que inciri6 una vilent® Tangled, So duds sobre a exstencia de Tes abjetoe CSieoponentes a estag ideas ya no tiene sentido el errr enable ext justifeade por Ia luz natural y e TSENERS fice herve 2 Dios para fegiimac la eeensig thewrde undo externo, Dero precsomente fo presto de We cUheraicein debe peecvernar coats es powtble mal tendo, Estomos muy ej de megar que en la pres EGBa ds su prosha por Is iden de lo pectecto, sa modo Be Mivlae y Tnasts av modo. de pensar, desuncien un eee To cual no. guise decic que lo, eencal 208 209 eda ‘S6L OP POL Pocono pore el psincinio que ed en joey os mines diferente, Vale 11 pena insistic sobre ello, ‘poraue si Des- eae incunido ool eer de nvoca el Pete SOS piglet ebyete, babes que conto ue bs cee Promega es fs ani pruc. cartesian de Ta eens de Dos gue Bn el ef exten m0 xi SER Mikstos ences, pore contari, qve no poraue wr ecac ontlone seh importante, debe restr aor de eetreca deriva de Ines de pefecion, MM 20 JancRtnes que fa importanes dest lume «91 Songene, vom io celts el mimo Desaee® El eenaefanio subsists en oteramens sn mie pee aes tv te des de pte La ais Hauer ee punto dev. poraus fpreeb) wirsged parce hablawle sega 3 Desert el orn iia no og oe ee id CATE QA) En ae xv LOS ATRIBUTOS.DE DIOS Si Descartes s¢ detavo.largamente sobre Tas pruebas de ls exintencia Ge Dios, si las expuso express y med Ghaaote, no hizo lo mismo en eambio rspecto de sus Stributes, Recoedemos el comienzo de In 5* Meditation Me fsltanexaminar nchas cosas selavas a 108 3: botosle’Dioe ya ini propia satoraleza, 66 decir, 919 otaena dem eopisitu, pero guizs otta vez vuclva 2 Ihicat ea inveigacién, Par ahora, et", Sin embargo ‘ths dejo de dae en distintas partes de st obra, an Toon eantdad de indicaiones sobre el tema -qUe nos Eiupa "tenemos doble interés en tecogeras. Primero it indiaciones aunque solamente algunas, 8 verdad en en sf mamas importantes y-earacteiseas. Lucgo, Buses pretende deduce su filsotin del conocimiento Ge Dior No podemos, pve, dejar 9 un lado Is ide ‘gee dle ha formado de ly natucaleza diving Wee cit punto de vista y en algunos de sus ee isonet ts ea may nea. Pao Dee st Gis lars aoptal sears een F ta tla iy. Dulin spor pod ch pcan grgr fe holed ae pects ter tke Bea's ey a se "Elgin osm dee M Sco (Pies ed eet 355 Mon am Bede etic ene decor mane ot trata tndgeniene coma fo hls eis op teams, En ete ptosis Deca tenes Eat ic Dros ot mantne mato on apes ain tatiin, gee ts ot epee ee eee Dios‘ gu xt Srmpee en toy ua ~ Sheba pte ee a ed des top tain atl ctedns gun tones {boar por tise y 4 tle dadronoect Ee ie ta a Cine eta de Die nde ny tae Ie pag mato att sepa may ben ada ene seh eget et Sn tra sts pore mato dest ee no porn mane Scone ti este eee Part ose tts cnt. Et cones Ita mina depp ee bs enn or Ge Dow ncn que Ne fe del medi dnt inprn'd cliedbrenee Ste par ange fey ae ee ‘4 1e cove “gan ln repeat respects tn de Die” (Reps Oe t. AB tram 208 gent, sno como rcp def fo dviaa. Abort bin ase on conocmientoe que, ain lag, podeanos tenet Sc Dio tr eta via, 0 deivan del tazonamient 7 = fstanean dscocicameate dedvindotos de ow priciise Wein Fe que es ontra,ovvienen de Tan dean 7 de I done nurses que ean em nostro. 1st ve por {ine scan som serge edientiasy eontsat wetindoe SnSet tlie, De ane Soe famine de noes rardn partcps de I encuded eos frlacipis de que parte. ene adem 1 incetidombse Far acompaha'a todos nucstrosrazonaments. Comps Ef Shore estos dor conociientes y ved hay. algo Fedido, en ext percepeon,tarbia dodone que or {ost mecho bajo y dela que pura celina, gozamor SBio por momentos despute de habla slenneado, 2 09 Iie gute onstoote, len, epuen ty seme pre dente 1 Pombien entrar pais, rset, ose fobee fa imprfccisn de noeia ea de Dion gules | Str sciaaprudente no tt en cl fondo on desscuerdo Go in docteina dela eas innatas, 0 po Io menos con {Ween de ests ides tl coma el hn de aparece $i fester ey lecion= De toon svn. iden de Dow i ln gue tos convienn een norm del te sobeana iment eal que furs conagrada por Ta exotica" N {ie puede negar que tene alguna idea de Dios, « meno Sue gn que no eine To que igifean estas pla ie. Te cour ny psec gue podonnos concer: porate fio es To todon lo homer Haman Dios” (ep. AL ME de Newel (oro hl? 16. V. 13 i ee ea leurs att Rettende ei ne oom eda ‘S6L OP rE due Instances, C. Ul, 310, 1%, 1 12090). Pefeciin 1 taldad son, sinGnimos. pars Descartes, sin qe por Suen parte ao tacluya en tl ee comprende— at signi ficado mora de fa palabra pertecin* Observemos de paso que de Is definicin eadiiona Desert deduce Fclmente Ta waicidad- de Diowt NO ieee posible, de (3* Meditation. C.316-(681), con ‘bie dos 0 mi dose como Bl". en el Ms. de Geattin. fen (V. 161 arriba), expla por qué: “Absoluramence toda las perfeciones se hallanen uno solo" (NG), Yy adersfa no habia suas, si hubiets vats sees absolu famente pecectos "Pero en suina todo el incerés que pueda tener Ite: ogi de'Descartes, en ln parte en gut no bice mis que irae ea torno a ls radia ecolaia, conctnten en {ios dos puntos: Ip ubicuidad y La ettnidad de Dice. Dios soberanamente perfecto: poste, pues todar bs cualidades 0 peefeciones, sempre que. sean. celmente les y por eso hay que atibuirle, cm ee rnc, todas Sines que conocemes, Podriy dcr que fie et el Método para determinant for attbutos de Dios Per, {le atribuie a Di la extension. porgue elles ua ea {dad y porqae ademas Dior debe estar en toda pacts? Eq la maturaleza de Ta extensin, por lo menos en Ia de hast) "a tant ol oowt Via rca ne ce iment ado desided teva 230 1eiSistnge, hay. ns evident ipesednBs agela we bn iercntes formas Name eade muy Cempesne Peden te Ts ftnofoy yl hizo tom a nid Spetahence Te extension por eh pnp, id ee ete paren eee tre 5008, por Te orca tel sense. Esta imperfect onsets men exiesion tne pacts ee sei. cat Sr Whang pares ese ecupenmvtssent os unak stn dt soe qe ele eters sep eat mgmesy en continuo peligro. de cae destcho Paeeions: por epmpl, qb t uno #3 isbe e0 Party eo a dee pa GY Pereittons: parc po fon, por st mani ths que ost pevecon mayor no pods se diigo fue pode ei. Se (Réponse sx 2" Obi C424 THgI). En concn Dears prota ge Dot Erebia: Yaunque en eta Mediasion slo hy ta: fedo'dl pina humana, els no. por ao menos We dae a conor In weeds deren qe hay ene tartan de Dio y naeraleay de os cos mate ula Porgus consento et decorar agul abietamente {at fa Wes gue tenemos dl espirte divno, per ermal SS re pee gue firs de a gue senemos de nus Fropleenendiminto mis de equ ide de uv mitto ‘mimo ps con tds np atabuor de Dios de fs Tea renames stn iio en nosotros” (C, 422 {a7 see Ceaah {1360]). Eno Dieours, Besar {era inbia dicho To mame apegando una edn del ‘Sk nd pan evcur ge Dios st atribo. des Smumiéns "como. yo tabia ito muy elaamente eeenPgue into vegies sina et eames crparalsconsiderande qu toda composi Tonnes specs ye ta dope or eee fete teeta, pgp to que on Dio wo Poin Epedeecon elton eompacio por et do atwelz3: 231 Wi 338)" Conta Mor que ace go, heat Dice corporal hay que hace esses Gay fandur end atibuto dea ubcided, Deseo 4: anc pole scrdar 2 Dior gna oxen pena ve no impliara, gin, niagnn Se no mpi Rena extensién propia eto sy na difcutad ta Ba, Mae dic gue no 6 resue, Quias ss ed is mo a tam iataligible como Dace ssi Ia extension, en Togae de. reduces, ‘iene ‘ona vealidad prop ye ate realidad ponds fal EE certo que a esto puede 1Cémo Se expieaeutonces tact a ser sobernaeneate wat ce yo canto met Seis admitie con mis ncebie ger Ta extension gel et ae” i Top 238), ave Descter haya no adveida oy tien extension sin pene oa dare que yo pore toe 20 eda ‘S6L OP OLE esa allt con bastante clas"... Que también mi iis scl tedot se aelizan en el tempo, pada de tmieno durante algu tempo. =~ Pero i et ash auesiro Densnnicato ex e8teso.y divisible. — De singin modo Esai eatenso y divsble por lo toate a +0 duracign. Pests que puede diviise em partes; pero noes extens9 Yr divsble yor Io tocante aso natwaleza, por permane Alvin ta-ducacon de Dios eh iofnitas paves in que or ello Dios su divisible, Peco la etermidad st dal Inismo tiempo y de waa vez. — Nada mis fas, Seda St inlzmo viempp y de wna vez en cuanto no se le anade i 5 fe quit tds munca ata natwatea de Dios: pero ty te da al mismo tempo y de una sts en cuanto elise SV emsma tempo: pusiends diatinguit eatin partes des puts de ba eeacion del mond. gpor qué no habriames Ae poder hacrto tambo ants deta, dado Que tea de fa misma duran? Ells ha sido coestens con It iabiendo:durado enanto tts: y 1o mismo hubise po Ado cowie antes de Ta ctecion, si antes de ta bie Tomos dispuesto de un patton de medida” (V, 148 2) (NG) Ts etrnidad sev ya Ta susenci cand lemporal propamentediein ‘ rte ate ate coer sab er 2 Dita de lor epiitus mpereto pinout tenin ya pata Astees (odo lo que hay de posto en ta nocién dr stemiad: tor espitites inptsfecon son, pot ‘uot: et espn diving es por si" De ah edu femos que fesimenteeviste y que ha sido desde toda la mids yng sf aa ce rb vo aoe to-que puede existe por sus prope Ioceaat exe tem pee! (Rep. ane Io Obj, C391 [1198 ba ene {erin pot a (de ualgsee maowen qe se tea sy tor fa ara continu 9 por fv intemporaiad) fad oe par Deseacte of vedadero'y ino gif de Tsp Tabraeermded a “Rend tw dx poses avis ane, Dios wn aden erensidn corport y 3 as del emp SMa darn ne come wee, Ee. Spe etary amano} A ello se agega lemma: 13 dre e's defini del penaariento por TBardeaca, que Dios 0 una peso ae si Mace de Dios noe: mucho MEDS, ee ra cone cartesian, Si bien se mit, els 00 tos Berne dela concpegn de Anstéues wo ind sry fad de coda perfcin, en cuya natu se romnente determnade. A sta concen. a ae ego de coteadeia, Desens YUx ead re geal hace eet y sper fod oa Bone ucioes" de otto. orden tian vis Sapeulaio gentemente ce In iowa, Bena Eo Sader ampedian moaneencse Jeno doe ne eis Hlsotia helene, o bon admit una, 8 Mi aemejane a lla, come en pare fo habla edhe , 13 drab de 1330.1 145%). ices, baste mam principio de coatadvciin weslta deseo: “Yo eco fue jams debe dire de on alguna. que es inporible ths Dis, pongoe como tao lo weave y bueno de {fue Di mo puede hacer una mont sin vale, 0 que Aotado de-un spi ta, que no podeia concebie Une siontatia sin valle © gu la suns Ge no mit Got no Eihis Sw Spp J" por eontatent ur cna Soc” (EX Ars vice fet mye ae Tesery ST a). 2a ecu. gue tales cose impliean coatradision i julio Eta punsnmiente” (Rep. pour Aenaulde 29 de i Se fase. W329") (C.T., Xp. 163). Esto nos fever a plantene el problema. de sino. sia posible see Dat guises algo: contarig asi propia seni, Bro que s Deseares Te parece bien el qe cengs Por crores ue Dios no. puede pevacse de [a existenci porque eosin eontradioro’. Pera a contain Pore pace se un Tite impuesto a fa inelgencia saaaeMGpade. de que el peincpio de sbsoluta indie, ree aoe caigie que no. bay ingin mite pate Bion’, Sia, embargo, Descartes outers Doe ici Stempean so igor 1. primes die aut es tt ome a vee veda mance ve ede panes que com jst. mein el Mamie deel Por ab e coneciniete Wi teva apse Es rao abe oh cnccment Nogulaemente dependent, como dctmos mis bien feito, Como mesic idea ianatas protien de ibs sin eda alguna ells represeatan Tis ve 2 acount awor (0, Samana ede oe me am st BBP Meaonds 2 ae mayo te 1644, W119) mate ame, For ot a fate ne rdades que Sead aie ple (Al seas se pie een = Mer 6 18 me Dios etabledé. Pero como por ot parte, Dist eine Piet tale tx instil que cpéemos atesnzae el fondo SEE tnc jams vemos sino aquello que nas perm Gen neidode, sino, neces telativa, neceseades {hea definen domo les solo en foncon del sujet Oar ecto con una sla patobra, Toque el conocimiato Bunano aprebende won hechos por natoral ase ete fonocinieno sas con tod razbn se dicho. (Bordas- Brmoutin) gues deide er punto de vst, noe sno ona atlacn 1s ‘scrn tne qe. tenga el rig de [a doc Chas"cStedine ete, soltaneidad del entendiiento J Inwolumad de Dios. Paro eta toss eed, ea sma J Shummar on becho mister, de modo que ene prio acne Oh tee patios pes we con iguna ct Gad cdo e women Ip realidad setoal fa potencia ina nin de Di not eos be por tse deja deer Gero. que Desates ipo det cota I Ste ante Ip Snotigenc de Toe docteinas Sit a ag on te ava “a fe seseeettinny cabe sempre preguntee Hl st, tal 2s te econprenden ee taimente Un se aco Peomplecs. Como snecrore, no fuve mss que 9 Plo Eas'y Done Seto, 7 aud fo ignore, onde Sa et oy quer toa ona i mm 20 6 A tig ontnabr ttn eae Ie Sr et Tg onde nena) Yoon ge at = frat ee aah pic te sac ce als cy tin 1 eee eet ” ae xv LA EXISTENCIA DE LAS COSAS MATERIALES Una ver demosteada 0 establecida In existenca de yo peavate y inde Dios, Dewars pasa a considera el iit de Ta existencia de Tas covas matteales, Beto eee eaminee sw despoteaion, debesios Exe rand emtiende por excencia ce fs coms materia EOF aE oe ermine, cal ez el sentido. dé To que Hanae eo lamar ieaiamo attesiano, eee Kat dein este eam, ‘por Uns gone tome eaismo riceiico 9 pioblemiiza, ¥ nor gare, come amo epi. (Crit ae fa Rison pore Tee eae ti s40 9 450; Prodan. § 13, TUL, hacia pormlaty § a9; fep. & Carve Dacia el final), Comen Aes duetto estudio por el examen de eta defi ceeyer non parece el medio mas indcado para pote emanifisto ef pensemiento de Deserts, eee slime canesiae sea excptico © probe makes & toceche indudobe, Efecivamente, eo Des: mae F eam ao. ha sido. mas que una posca etch, Ser cual foes Ta conclasiOn a que en, igor Meet tea ber: egal, 1o cielo es que, de hecho. sree ot exiatencin le veslidades ajay at expt BR enearé el idealism comme una mera posiilged Fen como. una seedad, Todo to que hizo fue com: arse profandamente pot ota pate, ave, pos Fidgd se rela ievitabtemente af examen del sof 25 as ‘S6L OP cet Gasendi, en su Elda de senvatia sabado y fitao- fod seatide comin —~porgue eo eta, no de dt senabarle que la existenda de is cons nates e ev Gente por at misma (37 Obj, CTL. 107 5. [268"™) 132 a (242m). 147 (29189). ¥ fo nica que hace Descartes en su stspueta es deploar el que Gossend no pueda demodtat a evstencia de os everpon (RED. ar Fe Ong. C. I. 268 [356], Caando Desartes con Siders fas cosas dee el punto de vista tebe, no admite Sin mis a exiatencin de os cuerpo, sno que exige “alg Srumento Geral ana. pened “abslutaneate conte pene” (6 Mad, C329" (74)). Pero no tratindose 2 justo decir que e ealismo sige siendo para @ una Dipstess merament eric, caya tela pratt poe tia momento ae i ccuce encaat. Quiak pueda parecer tie Berkeley, salvo el sppectopacadoja deta doctin fo ha agregado gran com a Leibniz: pto.preamente Poet faa ca in por haber acntumbrgdo lls esprit de Tos idsofos In ido et primero en manifesta e seacimieno idealists yen hacerlo est popular Desrartes no sential Con Jstca entonee, Kant calif au ieaismo de scptico problemi Fn cumo.al oto epiteto con que Kant carcterna ‘ idalsmo cartenano, nieta espoeta 90 eek Ie ie ins ramon cna romps Kut cle 2 gue responden reaiamo e ieatismo. Kane da por tad e"Eaaencin de as cosne em sentido ple, vale dc, ta exlenca del nimeno, dexontanda tambien, Go cost esablesida, Ta hlalidad trcendeaal de tedor ee a a at aid et Scape Siete rata In Bs ah 26 Ya hp demostoda: —afians aus tt 5 Nh aegnas de sensdad i a an gue pine, coin or cont ge eran em el pn, 2 OO poe aE 3 Sraenile, wna oad 3a 3 bec ero Loge hay ae cwableet a a alee earn Fenner eee, ae ei tnt amc er ee tombe is, Como 10, OH, Bae a eaperencn, bi cme Kane, een 8 enpatge que alo, en ct espacio @2 12 adett russ ts mpeg st one permanency jenn paromenteeiperstsfemange way Amy eae fo fennenos exes 2 Fe a tan ines como fs ens hendan en feronarcnencs elias be DY ate ertent Gor petende gue, dato de a expe combat sl ineros weaaeramente eles, or Nios cae pecs emda extensoyenen eo talidad 2s Oe ora pore aos site, noo gma dado Erna empizo que inbrin, prot Ba ca eon no ceemos que #3 a-Si DATED Ose ene demos, hemor de eonoett ave rea je Rant wns cones ON? i pee acer a Ia Sats seit mete 1 a Bey que Desectes no se plants come oe eraM se de aber 5 fos Fensnenes |xtense Se eaeeaidad emp, fenomeic, Sinem, ese ama eno sue co 1 Tog, de au se, wang Ue fers tne, oy fal lida #9 problema ie banter ce plano, a5 abe hay eesti, Pfs ef pablema mis profundo de 1 realidad xa ras materi, e pac be ed can ge de In om ranean que nox ofc Ta alacinacion, ¥ ren gt > eEeamente encores, Deacris nubiles, de bio regent timn yor tenemos algon edo do 2st Singuis unor de otron Ahora ben: si no se plant el Problema con plena concenca ‘sus Hite ade bjeacén, por To menos er cito. que lo vislambes amis cierto todavia. si ts posible. aut te Yeon BY sfecto final de In 6 MéBttation tiene, ene tend tro objeto, La prutba de clio es, priere, nue core ‘ai toma ea ano, mje caon de ners exelent y en forma muy carey. epunder ee dicho itaje tiene ea relcion cn e anen ee ice on lt dicsion del problema eincpal ave, Desoetes ba propussto, Isistamos sit es falls de acon No questmos decie que la veraiond divina notes ads que ver con las Ideas que Descartes expone al feet dea 4 Méditaion. AL contac. conccemnon sn dit {altad ut av operaciones eencaimente cavern ue Deseates cecomienda all emplear, prea pont a pratbe hucitias repeseataiones ently, suponens sgle ha Brincipion de Ta-doctina, Ia veraidad divin. Boro all ho’ se trata de em, Ea lo que precede: Derarts aca de etabece que ta veacdad dvinn garantie geste mente, oven ty mayorta de los eaten is verdad’ We os srencae 2 qve du Ing el texionio de Tor entdon Ye basindose en ello, afitma’ "poe ere ae ea ‘onsderacidn me itve dz mucho, pee no slo me per lez, sino que también mie eipaita para vitarlor © co ‘egicos con mis aclidad; pues tableado que todos ita sntides me dan a conocer con mis freuen le seeds ero got f'falso en fo telativo a la comoaidade ¢ Ine modiades del cotrpo..."" (C. 348 &. (89M). Bera Peeendiendo apoyaie en at ies que seaba de otal {pam a afitmar ots que, no aban To que Sess Datda pentor Descartes, tienen poor tdlecién ton in wh Teas poraue es muy distin afr que gencclmeate Bedenos apoyarnos tn el testimonta de fo conden eit gue el tenimonio de tos tentidor debe ietnaces a Ta ein, controntando fas senaconesente sees Pardndsir con fos hnchos consignados en ls tenors 28 Xs eal iets dep ates 9 pudiendo rman com, 7, podienio 20¢, ‘elaine 105 See Ses a SEs en wealidad, ef final de lo ee ae ton completamente diferente bled sblema ya no ef ant. gruima 75 09 eramente sme fer39 (891) Migittion ta dela quest ha essa ane mates no ode 8 de existe sma cai ns son, como dirs Leibniz, seaidad ea aoe de ellos son, come, ea Saas ane ni a san rntados (2 De Bows Badin 498 fem ambien ch Lis got Bay wn rte Bei aaa oe fener a os, mai test aad mo taal ae 6 MAE sad ge No hay pues ave dt pe ike a pt bee 249 aps ‘S6L OP PoE due, aungue en forma muy some, Descartes c ibles, Es verdad que debem a i gna quee Je Kant. porque Dee ae cage he dade de cee ieee ees ee no tiene aniogo en Descartes, Pero sf Denne tt en ar i i a in inteligiblemencte enlazadc pen ‘ue is Descastes, cuya fisic nn Tey neta mag inteligible que fa extensi 2. Rt Sy wh See sc ree a oti ata 250 a dadas, Descstes se phates, iplicitameate 31 menos, jprvovctema, prosime 0 iintco at de Kant, Yee Yana, que"se nor aparece alors como aceotio <0 Beit ae sueio, sagin acabamos dz ver, 60 rte wd cm que mis atde habia de eslvero Kane ‘hague si Descartes se planted cl problema dt catidad Pelsica de fos fensmenor extensos fue para cesponder sae alismo, po por et Wzaismo empiric: Al pa: Fee ee Kant pacaeié tn un doble cor al define fetfiea de Descartes como ilalismo empitica, Pero Honor apremcemoe demasiado ypensemos en Is 1260 vows por Kant. Sout. él Deserts acordari 2 tes fenSeetioginternon © peiqucos el priiaio de ngs REY oes evi fo que resulta de ou famosa tis ASEE cual et alma ee anis fic de conocer que SE ERGE Remitace ef lector at comienzo de Ta 4 Hédé eee yal pasaje de ta 2° Meditation que el in~ hie dein ewsrer no hace sine resumiie®. Crees sin Eig. que esos pasajer no venen et sentido que Kent Panera, que wo sgnifican que Tos fendienos ps Heicee ome! fenomencr, sean mis, icles, 0 To. aMe etch de am mayor eslidad, que sean Mis eri bad ae (ik. 112" 51) “SHE Sera i ie pe 2 ah me a0 SG ee oh a pr fin eee ent sige ame! Rae ne ants on ot 251 sognoscibles que los fenémenos extenos, Y sun menoe Bedtiamas stbuir vs sentido Cenomenita a Ta prope, Sia, ere 0 tt etd Des gin ea Hl yo te pusibe poe itucién, ifentoe que Te raided Betas coar- materiales s6fo se infee gray a Is ten de caus Si, en realidad, Deseares hubies querida con Tere 9 los fenimenos psigncos el pivlegio de act mis seals, qncontaramoy tn fl una crite de Ja noon de a “ge ceo ene _quitn declara.queeno conocemos el alma mas qeestee ct por sata, ontdrende Ta hpsing teeta 8 282 Gidera con f2z6n como fendmenos, Sin embargo, en ove ane, on Prfensos solo tienen wna realidad fenoménica, Y. enamine an aun ue al yo de Descartes es individual, Mi existencia: absurd. Peto como ¢1 rin del peasamient, Girtezs deo en 62 M0 inca, eh problema que Des en fort ma putea, es imi ay Hea) 7 7S 23 eda ‘S6L OP Ot inca, y apopindot em as dec, ota itd ceeespontirnter a Tas idtog que de ellos conga? Ua pairs ala exer 4m de Di de a ae yrinas hemos ocipado en capiules anetores. La nis apace de Dios'y de i? Planteado asi el problems Brcates babies podilo pregontae: (Hay olos see pensonts adem del mio? pero slo se pregunta: Hay fotas materiales, aera de Dios yd mit ‘Debemos esorraraas por. comprender bien en qué forma aborda y rolve Dexartes el problemn ai del felndo porges no estan facil como Parte exponee _Tepuestaren dos palibas ‘Tratemon ae Segui, paso 3 pao. ta 6 Midi te comer on cae conten oto ‘fattuncne madante ea ont ge to conati Gis posited (C. 322 [71"]). Una pane Stabe pave cece que efetvamente ay cosas es fs ex UGaca en mi de una fealad de smoginor figuras geome (iiSee porque en primer tse, no Puede smaginar sit HERE Qotnckon yacgs. evades" tos que. parceh Smos a pensamneaio puro; ea segundo Toyae, imaginat St penance’ de mnosca ght la smaginacien ee algo q8¢ spre an eames de mode acer, no tenende Foro'nte sw rnson en lin ¥ esta aaa muy btn odin estar dads por i exstencia de un cuerpo dst Eoaborsis con eh pensmieno, Peto con es nosh tic que an sa Ionia expicign poubl,y, por con State, ef co de ue imagitees figuray geomet fe lo hate probable pro no segura, In exitencin Je los cuerpo (2322-329 [7 12=-73]). — Pero yo ima Figuesh geome, JEL hecho de sentir todos exo obie= nn pasha sh enintint {C2 333. {740]). — Bor 254 rncho tiempo ast Io cai, Senta que mi cuerpo estaba Fodeado de oteon enerpoe de foe cial res, comod ides e incomodidades, y ademis expecimentaba en @ fensdciones como el hambre. Fuera de smi, sents coms Catensoe y proviatse de ottar cuidades diferentes, Creia {satir metiatamente q teavés de mis ideas y_2 modo de Cue tuys, coms ditinge de mi pensamignto. Las a ones que me inducian a aceptae eita creenca, pueden Teoumise ass mis sensacione evan involontaris: fas hess ‘que mie procuaban tenian uns vvseidad partial, sine {do aneroce, en mi ae que extent de mi peasaniente nism, por fin, yo ame sengn Anta y esteechamente Tigado 9 it cuerpo. Como stkmis no vein relacién Fao nal y explieble algona enter'un seainiento como el hhombee yates del estgmiago que To caus, y como ‘an todoe mir juicios tlativer 9 os objetosseanibles se Hbian formad en mi antes que Is sellexién, deducia aque era Ta naturales qun me dictaba todo fo que los s2ntidos me enseiaban(C. 326-329. [74-76 ]) ero divers experiencing y eflesionesvinievon Iuego 2 ‘quebranta si feen ol testimonia de lor seaides: Ia torre Shadrada que de Iejor piece ron, In Htsion dt Tor !mptados, el sue, la comprobacion de que fa evidenia {efor senides puede str engaion, pues no sobia quien fa el awtor de mi ser. Ea canta [ot dos tstones pin pale que yo me habia procurad. pasa fortifiear mi fe instintiva eae tetimonio de lor seatidos, el hecho de fave era Ia naturaleza quien me hablabs por ese festimo: tio no probaba nada, pes fa naturales 9 vices me 6 gaia en cl bien yen ef mal, y, en cuanto al carcter fhvaluntario de ine snsiciones, eo tambida podsla ex plicaee, me devin yo, supanicnda que mis sassciones feran el producto de una faculad resdente en mi. Y ‘que, no. obstante so, todavia me Tures desconocida (C. 329-331 [76% 773], En cao extaba antes de co Aoceme y de conocte al autor dem. aot Pera ahord que ime coneaco y que conogco a Dios la custion cambia 255 de aspcto, y_74 puedo confi en que be de esolver mit qe ice tea exten, oo, las conas materiales, eee ge peliminsses de la demostacén & Ta cvistecia de Ins cosas materi, ‘Ar exponels, novtror procederemor axis primero te -somlteney Ta poe eset en forma Un poco Yae8, Con FEMeT abnera todional. y despite expondiemes 4 (ere or aceumarion y aceon, para volver, por Alt ror Cnn peo ea wm rma mu Be ara er cos fandamentales dela orgameatacién dt a ee praase moo for sigulentts: Yo no eneuet- sere edi de expe fs ides de fos €oR8 mae HE AAINin saponer Ia exntencia, de esas mamas cost tei da aento una. pam ineiaaion 2 creer aoe Ye gettin ion envindae por coms parecdas a dls Bibs aa aeiader pees forte a eta incinaion, sin Preteen condiciones de combats, de reemplazat Beeieaclba aque ella me conduc por ors mejor, Por aaeeergate ex evitable que. yo cea en la existencis SRE maceales: 0 depende de-mi no admiila $d deity ce un eetoc, el eroc no proviene dei 1 de'Dies, o en ots tErminos, Dios me engafo. Pero Siies gue cononco 2 Dios. a€ mmuy bien que ello es i pony sem, en reise ed'una verdad neceatia: no usa mera probe \ fhidads sino un tess demesteads . Se Roe stats shore prechac so acance pata prev nie heen eateasy efotat Jas bjecionesspacenemente Meigen peso nn veedod faltas de todo fundamento, cut odes suet conte el Tee sae gnats no son eteramente tales come ae ine precio fos sentids, pero tampoeo #8 BEE ae ea. Veonin coal @ el miximo de deter ae aise aue puedo conmidere como rtalmente ex rae enion Primero, todo to que concibo en In ides MOR dal objeto matemitico, que ef al mismo tinge Bene cients Peto puso afiemar algo més. Confio 256 ‘en que he de Megara conocer como sealrnte exatentes (econ tomas oeasae F coarse, como Ta 102 y_ lor Fee Spor ko menos, espero que Ie de paler perc Bae sf ago eenfmente exitente. En ofc, puesto 1, Bios no me engata, debe Haberme dado algin meio ae eye fos enone en gue pode nce sult Pa te et tecimonto de mie seatidos. Y puedo deci caraiguente, que todo fo qe T2 antral me nse Be lees slgons vesdad, porque sbora ya sabemos ave Pe eeertenen en el fondo, Dios enismo, 0 poe fo me deeper ue Dios y mi naturale, el conjanto de for ore eve Dios teh dado. Ahora bien: fa nator seem abet que tengo wr cuerpo cuyon etados tee Tecan, pox sentimientos tales como al ambse, 1 dat hor Tambica. me ene, por ef soto hecho Fe ettston seatimientor exten. qe entre mi cuerpo Se odate uaa estecha intimiad: pocs al yo sélo tty 70 ty ouo an piloto en eu navio, vera, pecbtia Pera det caro, sm sens, 0 te afctado Te fllor La nevoralers me ense. ademds, que mi cise potas stoade entce otecr cuepos, que engenan en el Mig tem mi como comptesto de alma y cuerpo. et Tentnienton puramente repeesntatvos aes como Ia 18 simon atetves, como e place ¥ eh dolat DOT raaeeee cc teh cierto qe dee exist, en Tos cue b eeaeSjcnde ellos procede. ago real que et correspon. Fe eaves me eneba ly natutalezs, y todo e0 65 at tela ne fo nse ‘Pie In ntaraera passe habetme ensefiado vatas co eee eetencemente no som verdad, como Por Sfiaste, “hve wa espacio que qo comtiene nada sensible Tee eatiot gue en et fooge ay algo parccido al seat eta ue ya tengo del coe. Estrin, per por creer rien aoetern me induce 4 error, 0 en teas, palabias, ee Bide ae engads, 7. com ello, «1 prinaipio de ta de ae cde Ie cosy mateales ya no candeia validex Beer Ge at incrss em Tor exeores qe acabamos de os7 Sees porticalate: como el lamar Ta forms del sl. + aps ‘S6L OP oct itor como ejemplos, yo no obadezso a a satwctens sino we Sltambne, pes si hubicrs ecurido a lly en de Futndi te aquelts enseangas que ella puede dave, no earfbira eauivocida, Efeeivamente 208 8 €0 TBO" Ti auutalees de que ahors hablamos? No ex fy natu Rest hombre en sentsto amplio, es dscir ls ncaralezs {i nombre ea cuanto ser puramente pensante . adem ae duane ser compuesto, sno exchsivamente, 1k 930 SIE IG pombe tome ser compuesto de arms yeep Pua a fs natuaters tomads en este sentido resting, Spa. peile sing una ease determinada de conoct ee eee gh Tuncign es instauirme sobre fo que x GU © sere’ compuesto que constirnye su sr. Cando me UeSp a daa en demands de conccimientos tbruos. evan Bo ea tos témtnos, qoieo. que el sntic me iostroya solve laesencia de fae cosne y ame aventoro a afirmar que ssa rnten Ibs detrninacjones que el sear me fuoporciona,confundo [a naturaeza del hombre en evan {a tompaeato. cou la del eatendimiento, © se con Ta 10z ‘Raa yng et de entrar entonces que me equivoque Tausaglis sre st propio dominio, la naturalezs de Hombse se cuanto compueso,responde To que debe es mle no enstindoaos sino Sa verdad, ‘in embargo, 240 hay soy ea que [a naturaeaa se qquivoan abn en st propio dominio, e¢ dese, en (ano setts Ue instvienot sobre To ality To noo? Cuando fortes al ero slo sndietamente, como siete CU Te ifaw Sspreable de un manjae envenenado nos ie ‘Stas fomeros Ta responses fais en efecto, fn Ua {een sdlo debe conocer eI gusto del manjar m0 Gene far qué saber text enveremado, 0 a. Cuando a 0 origes nos conduce giretamente al err, como en el (hen que_una sensacgn de seguedad en Tn gaeganta Hers al hidispico a babe, el caso es mis embarszoso: Yno tuaris bien esponder que as como un teloj st ge Jor'usmismas Teyes naturales, ya se que ande:Dien, © IME mat hecho y; marche soa, af tombige fa naturales {ES homee es ienpue ls mma, et sano. enfermo, 258 Fert ratte ty que el lo} forma pre, eaters 1 ai, To navaleza del ome canto ayer 3 apo. esp. Ela eth ech 909 Cees abe ef bith el mal elation a ee ch ints ee onsguentt cand indice of iio Pree Meaaoan de daorden Yeon, {Come bay abe 2 aber gcse problema? Loui eta da fc erg que Ty natura ae compare te Sarna te rane ay ue comete for menos es spastic marta ya cieepa (ls cme, £08, ae tec 9 os eres deTocalzaion 20 fe see ee guante ear Is naturals dps Bea in bin ¥ jorge en cl mundo) tome Queda pact enablcdo que 08 ene rae orn. non engeta Yue, Pot consguient te pews cuando os dace a adi be rane eas sata, con a ondic, cao a eee secures mis qe Ts propiedaes independents de nosouon “Volvos shock parte sna de Ta. demostain te ee ete pn soar en Is forma mst ee eo Eons or iad #0 gue 10 Got «fhe esi par entree pensariento, Pot fo (010 te comings igo es exten ez echana fot mk 1 teh en. a susan ess de eee facltad de imaginar ¥ sai Este fe Bake ee emtonces 8 ongea eh algo distinc del ade oR segundo. hngae boy en mt fella Pete, suponen pesmi, por empl We acauad de omboar de logie de adoptar Gl o cal 1 vec ia C343 347 (HS. 8). Den nets a 259 fncuentro en mi una facultad pasiva de sentit qd supene Bemis “porque ts Teepe dlente de mu volonad, Ha Taulad’ dete ese eae ment 13 eabidad que etd objeivamene os fos dicha foeltad produce en rn St Ie eso de eee eas coe materiales conte emineneret did objtiva ce ior ides et Dice 9 acct hMa lt ble ator “voor ert sol ona ierestite incinacion caer que Ieee So Diovan cs rad ae ald ea Ponds, fuer de ows i ease anal ideas de los cuttpos, 0 que fos curepos existen. 7 Tal es la demosteacién cartesiana de In existencis i ages acomplia none ge inser ass pontor ante a a Cina en els se sugnn © needs fo Hemios visto que Descartes esi uy Tey te con 238 por poncinon en presencia de ln nelnceSe ean Ii 8 Ie day Em cafe rps ea dior nn gt eg, Dt 0 ese dino vespeto, Desates teats yon ta 260 “idad divna, como ex seguida veeamor. Sin ebango, 18 skin es stances no hae sino conse 7 om Spc de fas each primer paso de Br amwstdn smn pn tos en cen eos ry Taga para ninguna deat propiedad iF eoeap ta etande Togs iwoeao ne detain 2a Gentine Bocas ets Is pst que ae tds nua aia poder de engendrat fas ideas de teresepor Se acorars con qué enna subraye vais wees que podtinmos tener oe inatvertide facta de Progr auetay sesagonce Tambien ge tecordch qe Ta eatin deluge telendo ef expt mis sessd que fos eros, hon pode ee a causa de te edad objewea contend en Tar eas. enti. 2 ties (Cr 280 [45]. Repti eta detain (C269 Heels 0 fond [9674]) pura tesponder una obieckn we eaten (ids 1. 150 (2931). Hypeasites So ess de hers notar gus. con ta! modo ie habe, Beane teats dees moy sabe Te dosti Sen existent de lon cuerpo” (Il, 4040). Desontes if capone sicendo que tenemos eancenca de wo. Stan es ren aman eri ‘Mito principe pede, al seativo a aecunion se pinta y concenin Pau deriva, 9 eb vet. Je $0 Getintitn de jensen? gor nen ace ge. Bevcvter sense bo vit, decors que fn as de ie pg (GT, MIM, 9 276) poe inane orate of plemos teen tlexs ay algo connor 261 eda ‘S6L OP OSL cosas sensibles no pueden ser producidas en nototos por DBs, 0 porn set mis noble que los coecpor, mato que so tenemos wna Tacltad eepecal pata pereibie eta pro ner, De manera que so demottacion de la eisen cia de los aerpor etd sildamente pcpirads porn 2ua, pate de los Principe (C. 120 a8. VIL, 1,40). én un piimer momento podiia cee que de ls op sign entee a eacecia del espistu yf eaencia de or ‘usepon Desai past inhestamcate»aftmar la ope Sicién de sur mstanie, que ol cuao de a vera divina eum aiegedosupettuo, Poros un eon, Yo Ia'sustanca corporal y que not, en absolut a a wa tsencia cara y dtngs que Yo aiibuyo for cuerpo, Cusidad sobre ete de 14 sustanca pense, Por #30 de atitmar sgo sobre Ia sastancia material o-a0n sobre te, Yo me inlino a cee que ef espiite y 41 coetpo dintintn, Bevo pas tener el dere de hacer extensive ot alt lag ausGansas como. tat Ie ideas trade Disk Bolargte pore son obra del Pe Siento fupremoteponcen inalemente le mi Penssieatatendes Minmar deel Tal een defini, Ta demoutenionenstsans de as 262 cxstencag de los cuerpo, Denteo del sistema, rgueoss ceitelse dos condisone:(Z) debe oder adie, como Hea eere es Qeartad ean puede babe wisn autorizara 9 extendet sus abrmaciones soe oar de bo, Matebinnce (Recherche de lo wie Vit elise) cbjetacd que un echo consito coma cecn de tor euepas solo. nos puedes enariade por Geese tetar Ge Dios, por uma. eveacion:(2). Te we feondielss que Invalides de In demostrocion ete Toma exige, es fa, posbildad de conctbie Ia excensin ‘ano cael topaz de bastarse a si misma. La, obeciba GeLelont hard hinenié ca ma eclaividad y-dependen epee de Tn stance 269 xvi LA DISTINCION DEL ALMA Y BL CUERPO Si enue ol conosimiento de mi yo tomado por una atte como sstanea_que piens y por etm como si ca cuy ene tod er pensar, no. bubiers ninguna Alifereacia, Ia sustancg cays enc total es ser extena Serine eh ondon de Tas idea, posterior en Dasenees Ta Estancia evs eveneia toda ee pemsae En ee cao, bt Ulecamos debido tran devia detinién del alma. yet Sherpa ante de oeapaenoe de Ta esistenca de Tos cosss Imatenistes Peco a difernd 9 que nos telerimos ee inne fable, yo cite ave ef ana, tombda en el sentido mp s Jn palabra aco, £08 puestos W opts for simlesneantente pot Desearte, La lcign anteriog y ta"se seen, pues, al mismo manento del ristems, y ubies sido sbolutamente tn Aifeente exponee primo una u oles, stl oalen cto nologica $ que nor ajurtsmor no fevers Ta ventajo de Hommat Ta ssucign sobre tn simltaneidad de ambos pr bem a cantarse Ts eendencin ampliomente difandia te condor soteioe ef que sbordamor en segundo Ur TEI problema ave aqui nor ccupa y al que Desates consagea goon pare des erfergo ext tistadg en & como tema apatie y reac mediante un aigumento exis ‘mente escusiano. Pero no. por eo, Deserts omile feferene 3 Tos consevenciay oe Ts tei que elec, ai 204 1 completar su aeguinentaién con tazones conocidas y faine ton estiamente caresanas, Comencemos ns Tha expostdn oeupsndonor de fa parte acesouin de la ‘howeinn SE conscuencia principal de la distncim det alta ey cespo es Ta inmovtalidad. det alma. fle prencope inich » Drscires tte problems? Con coda srguri! aque Sin embargo. em Is Hdittione. ly ino GET dona exh decididamente teleada at tlt plan {Sed quies porque el problema Tinds con 13 teologn te inspira pot ego mio 1ecla y sn teeta dese? bse pu se tno le ee motivor: pera noes el que con fie AT parses, Decates hn consderada ta ioral fad como wun problema de filorolis pues y as tazoncs qe adie para expicrnos por qvé ao To ha tatado en thr Mediteions son puramente Tlosies, Mis ns 4 DropSsito. de ells, Dracartes hyce wna importante aca Exim de Indole tambien filorsfien Los autores de 1s Zi" Objections, que eran taloges. y a_misima ety grsmetrs y hidsofos, no dejton de sefalae et slewio Fees Alédenionssespsto el problema de la iomor Iidad (Ce 408: "en stpima logee =" (127 120") Cuando ie replican que Dios yee aces milagresomente fgue el ala termine com el ever, Deseartes nme Tamente contest que esa abcion mo fe incumbe, Ye. for fo dems; Ia revelacig, nies competente, st bv Prondndade en favor de Is inmoratidad Pero. tl ec et sa ae, pore abe 265 as ‘S6L OP cet Labs exper e silencio de lap Mvivnions. A ea de 3" Spjetion (ver ill, 265%" 3), Deseares abla com Dread. que su dbes ent dae a conocee Tos explicacionss Rlanvat a ee problema. y por sn razon excibiS "Abvégd die Marion. que fod reitado a Mersane Gieataaa dias despais dst exto mismo de bs Mata tion (eee lit, 238 (11 de now, de 1640) y 271 (31 Wee), Las Réponse aus 2" Objections (loc, ct due ese modo oe rlere (Wotae in Progeam VIL. 1, 350%)."Peso esta es fk finite accrpra de su tespueta; Io tential er exo: Da is distingue entre conossr uncom por compli, Y “Glee quindo wna determinad cose uns dom compl Geert TAT 2PM]. Ahors ben, Fae gue Meio fos vleeos para atphearnor de que conocema ago oma corn complety o como suakaacs? De modo may Sencillo y sin abandonae el tertno demuestra ides Sistinguitado. simplemente, aqullas que han sido. miu~ Tiidas por wna abstraeibo del esprit de Tos qde 38 bvolactotnte exentas de semeante retrieiin (ver C- 140 [220" 2219]). Esta misma reg eth mucho incjoe expresads en usa carts de 1642 dicgida al P Gibiear (IT, 474°. 475%) ‘De modo’ que 1o gue se coacibe como completo #6 completo, presindiendo, clue sa, del necesrio e040 fie le veeadad ‘diving Por tts parte, no not cabe by ae sor dur de ame com aa pcan er fondo dt ge auton seado ate Srigo mod <0 3 as en Edna apa, am ees ss expen em a cit Rov se A peg) cays pons ris 2 Des te Seas identi svslvoment nein: Fo on pena, peo eaten POF er et ee (vie V. Dal Dn] y Pee Ba ae rete fe pass ante) Cm 4 63, 4,5 Steger dade por Dearts Yo en Dada Si embargo, rodavia no del (odo 3° “Sul nbn saa» it aE Es eg nonce pensmin'o. sind a con que del poses, in tea peer recurve gui eh fooma demasiado, simple Babies ali sie aut tea on ent ea et nmpmabiementewnido ad, J aoe eo Ma amo ono pes is Ta a psa manic les sgooe de 50 ear, annos que nese a H90, 200 Cia ey are de stand, Ye 6 cr Desores deia vita : ‘Segiin fos autores de las 20-y 6 Objections, Descar- ee. dn etae meting ate secant ping PGR cee Se 29 tes no ba logiodo demastar qa el exer es incanae de prov, Se We que stor penondorsmediotes atin Ya Ex" plens poms de Is ea qe Volare subraya ¢ locke come tuna doa protundy,capaz de invalidar poe ola todo el coesianisno. Trenguilo por a beth fe gue sgunos Padies de la plea admin yo (Grated el sia, Tos fortes y tedlogos de as 0" Ghietons prguntan poss a Detter ah ex reguro dt fnber sondcado bien fe mates rail como para poder Meroe que ninguno de tvs movimientos constuye fo felted penaante_ porque qulzi el prnamiento podtia Tiemifcrer con el cuttpo agitado por movimientos se {ittos: Dest no kth demstrao to contaio coma te prueba que tre ms dos egal acne Y sin embae fo los pusde considera com epi iustes, porque Ieee un aes que se capone problemas meaicoe (oe Oe, CM 31321 [Aldea 4] 320-993 {Gaor fais poe lo 2 Objections vsee 1.398 tease) Barn obyeion le ofrecis 2, Descartes Ia oportunided delenendetse en ineeantes desarollor: consis, in this captalo reativo sis bitoni desu props Cenviciont, donde nor mvestta como logs no inqoi farce por lo apariencia a vere paradajel de su doctrina GC il'359.67 [430-445}), cuando aplicindola com ineamemte 3 fos brcos comprobabs que fs explicabs Bere fo relativ al panto eens, es dca fy manert ome ca pereso demostat que el coetpo no puede per Sse" Discates se conten pao mir gue con urls. La Feinedn dl toon del Corpo —aiee— ex asunto de Hlesnne de dseccon de no af qvé materia sti (Il. 337 [anise BSH). A Gasendl en te habia pedido due te hitera wer con mir claidad Ia actividad. del pe Samuento. CC. Ih 105 [266"]), fe eespondiS que sin hdr quectan que le mortars ei azutee y el mvecorio {due fo consttayen (bid. 258-260" [3398-360")): 7 is insti del mismo Gate eis a posh fidad ge que el penamiento feea'vn Homo en ec, 280 Descates sepea qué, segin #20, fo que posee fae fas ncteritias de an bombee tambien poirin ser teido porn eefante (©. ke 307, (5X. 1, 207"]).-Conm mis Eline” y comdegendencin, hubiers pon mosten Ome {inciodo de fae iene laras ydisints ace palpable {CL absurdo del mations peelégico, pues ea vind {echo mito to sustoncia we sdenifies eon sh enc por consiguiene, aus detesminaciones derwvan de ells Por process liens e ineligible, {¥ qué hay de cao Peetligibe en Ts materia? L3 figeea ye movimiento Seats mesa, entonces, que el pensamiente se expliars ecinicmente, © ms ain, geomeeicamente, ses certo que el curepo es su sstanca, Y's esta expiccion fuera posible. tl matecalismo pricolgico tendela que apelae Mlestemo.eecrso de una evivaion misttins, eft giandose eon elo en Tae oscras canlidades cults Ei'mnsteiaigmo eetccede, pues del mecamcisno at ilo Zoisms no solo elt nivel sino. que one Chop de asgate Esto esto que debe tespondetse, desde ft punto de vita cartesian,» fos autores de las 6” OF. Jpcione, ove 3 low peecesores de Love rT dstincon de] sna y del cuerpo puede pesentaese ome on doctring puramente eigioss, como socede ain {nv aigunos filésfos tales como Tos Pitsporicos y_quirs tambien en algunos Estoics: 0 puede cevstir un iateté foto 9 niedias WlowSico, cuando se funda, en paste menor sobre el sntimiento de Ts naufaleza del pencir Tres a cato dea decries que dominaba en 1 époc anterior 2 Desaves y que pede califiatse sobre todo Ge platonic yo que [a suolstiendebidremuaciae eh the punto.a ajestatse demasiado 4 Avst6tels. Peo para for platonizantes. de la Edad Media y pata el mime Pisa, et alma todavia wna "eos, um ser de base Imoteril cas ata lla es Ta intecnedisi ene for nts intligibler el cuerpo. y ef movimiento que Pl {Gn te stabnye es deididamente Ba moviewento efecto, Csuitamente tens no mevamente repteentado. Put Des (eves quien por peimesa vez tao el sentimiente, pode 281 as ‘S6L OP OrL Sec leo, i mtn de safe del Fes tendients a conceit cl pensamiento como elidad fperior aa canta, vale deve como resided que eeapa 1h divin tempovepaci,y.aboadondo en tl mismo Jemidos afin y wecoge sit reitadoe, AI tin Ing® {1 pensamianto” por a condencia,exciuye de ou define Sion et vee form aeabads y definite, todo vesio {italy toda categoria de "ess Eh espisiualismo de Desens, poe, un eprtealismo iosfica. fon lo sobre & etho de lo enigioaida, ireductbiidad ‘sina de pensasent En vedad esi Timo silo sda curatn » miss Je I» aatonomin dl ‘mar, paeto qu cee —y eon ello Decry se cea he Graves dtcltades en que pronto To veremos debatioe— {fe a sufcencta del pensaminto.no aleanza hacer de Gi sma teaidadplenamente independiente, siendo. nee favo anevarle ola aida, Bero'a0_ por 0 «8 eNOF Eto que al mono ratbledo por Leonia deca fait sobre Ia bate plepnadh por of apicaalamo ca Teoono, Mite en Avttcel_mamismo er basta ‘Siuo punto mates, puesto gue salina 1 furs Singer corporat, peripaia de" nateatea del fnepo, abqaog 8 (De An. Hh, 2, 414 3, 21), con Tibi el cuipo yo et gue waa seprsentocin fi ln indoada, Y preeamente foe Descartes quien echo foc tera el atehaliomo. asttdlco quien puso en Fitna faz la astonomia del pense: en eo reside einer TT asic eavtesiana del alma Ye vege, xviit LA UNION DEL ALMA Y EL CUERPO Descactes se complace en exponer, en forma pralija y dtsllads, et aspect fisica de lat telciones del alma. tt cuerpo. Yavessabido que auague el slim tte, gin {1 unida a todo el cuerpo, alo To std en forma partic Toe y de manera iamediata 4 Ta. glinduls pineal. En lect, esa glindla. es un 6rgaao impae, wnienteas 1st dans partes del cerebeo son pater, Y st asiento del alma ebia se impar, para povier servic de centeo de eimana fiom y teepetOn Tor movinentos encargadon de produ Tas scciones y as peeepriones del alms, Lis imigenss ‘etiianas, en particelae, on dobles, yvantes de que lima entie ea elcisn con ella deben fondita en un Grgano impar. Implantada en In glindula pineal, e alma Putde ver: cémo todes lop nervios convergen en ll. Fluelga decit que puede y debe se afectada por fos sno: imientes que fos etviestratmiten a a glaagul, gue, 2 su vez, tne el poder de moverl, abiend y cerand paso al agente matedal encrgado de operat Is con tain 6 la extension de Jor mbsculos. Desctes expuso todo esto repetdas veces con suimaclaided. en In Ste mma de sus obras. Les passione de VAme (ar Ih 12. 13 30, 31, 32,34, 4) = Verda és que en'ello no hay nada sastancialmente ‘icaro, pero at omite el prindpia esencal. problems tafsco de I unign del ala y del cwecpo w sopont 283 revit 1a solucién se expone Tsay Manamente de cette sdape 2 los heebos, Faltaria concbir 1 rata posta mama de In acim eps de carat J Poero. Este problema, que seme e ditt Fone rede Decree, Porque sega, wo es ave fil come a Sov yf corpo un cert ager, Je bays Ents Sjoetno exciean, ew cl fonds, una bast Siete. Seng, atguna fuerza vagamente concebide, Sa are pens mate 79 mein eet Fae eed sorpender eh pesamintoen In ovine eee soteencos pero ceyendo. que dcbia, alguna nociones peimitteas y si pes Esty es aproninadamente fo que dicen Tas Regu [oot es tedcie Tne deat complejs a ln ition de Soturleras simples. Ahors bien, presindiendo de tos tnivenote, evcontramos ea sosotras dos ideas, dos 1a Turatezes paetcaare, [a de extensign 1. del pens fnfento en las eles rcotames fos modos expetivos, Sigbee tiguras 7 pensemientor deteminados. Pero eso fhe es todoy pues entre Tas nocione primitivas hoy ain ‘tes a de fa unig del alma yelcuerpo. Y 35 como todo Ineviapensante o-extensa no es sino una deterinacén a pensomientoo Ia exteasisn, que so puede, por fo tice wer conor sino. por seletenia ase ide fctivan del misma. modo Tas manifestaciones determi ade dea unin del sina y el cerpo no pueden co Roce sino en y por iz sea de es) union, En wna Dalsbes, a anion del ama ye euetpo es un orden apatte 288 ome lo es el pensamiento 0 extension, Ex precio come ae‘en para canoe clquie eho F300 2 rage aidindove mucho dno ets # Tes ots eae ae mencionadon pes poco pretar 3 Dractes weedeat ge Antec, ee ela tna wero, Bh Sitoe {Ya gee dominio. habrd que tei creak pc gue ese domino de i endl sreiereey Eambigh ase qe a campo de 1 Wea seit easns wt a etait atta. gor ett que eel dominio de a tae 48080 SRE es sonidos y, somue Deseaes no lo confi nea i magician, Sac, es eet to de ae a onion dl aie y ol coe, anspor 9 weg en dee oid iplensbandonate 3 te te Heyl ensomiento seniblen Ge x eh punto SP WEE Tat elmer adaptor queers qe Ta meno TEE GMomtn nen apetecs come feimente comprens Te asec gor pura comprenee tz union deal tee sege, Ne batard mo eflesiona ne. Titled Deserts ane previene que 2d Ieee peered. comtods seid, nosotos 1 cea euuila Confocal 2 Ro pensremos ‘eared tude come ss meve et cusp, tee SeEslonet on in hea iteletel de extesion MPa as exgencn, ehoqe des csepos, sno aioe “alderman devas certs comepon, sense ei atria de ge que we compel. Tal oe Peas Ts concepson que equivocal a0 Pee Ceo querer smpreetarnos sl movie ames saan a for eurpoepreendias coaldades cles Serna pravedod, Evan cor creer qe exist YT Aveanrpos.yeneo de ellos mismos na cxaidad Fane eeetand yen eer cuaidades els gue Maja cians ue is gravedad eo Ampine 2 259 as ‘S6L OP yrL ah anny et euepo El slo, stanton at Huber move los cacips, V5) hemos concide Ia'erone opinibn de-que fy geaveds encod tnpine tin movimiento a a mates ts pose indediente Slams a ely, Wanaportiadsls ers de so dominio Gorrespondiet, in ea decom sly neve a cuerpo, 1N"onaogia eee Ia-operacign ssuors de To grovel ¥ ta opercisn rea de alma ex psf ECesvamen foe una pare fs gratedad linda sndspendiatemente {k-mbnt en gue stn es unt stance modo gee {o de don sistance, cael sling yl cisip, Por ot, Pte, aunque In gravedad aes, tn ceo sade. ince tmmbargo. en ov sentido ss atc, Pues the im cin Lo mismo sucede om el ana etnias bie sl cuerpo, En ete caso ay que cnebil, bien se mits, fon erent For enon om te peo Sen alguna cau ef fesmar tn toto cen lls pasa ‘ties sede agregar que el cusp em nts etd to incitensa de et thima, porque Desates die en alge 13 pate (Ps, at 30), quel casepo forna, por ‘temizacion, ns todo unianio gee consttye et panto at'alna aie 49 Tol xe contenido cst itera de ta doctina cates sh slave a Ta ign dl slay el capo, Falta ahora ensayar una interpretacgn, Ser verdad gue com foxme a autntice penssmieoto de Bests, la expe stn tinay stints de is slsiones del slang Sep exath dada por wna incegtetion Hes, el 290 ome algin hisorndor lo ha propaesso (Lion, Des teues, 265-208)? Ey inegable queen Deas soto tay ann tnadeata ieainn, que sera estion Sean ino wn tet de beso, ent soo de qe tao lo que sch el nando cea es absoutanente Inet perectament cao pars Is sazén, Pan ¢3 faexteion no hay nada ue eis, en etanto al Conte, dea ity gue de tits tenmoe Y todavia CT setido mis pure In pole, vtec wna ea sbsolutmeate Insecta!” Be indadable, pots gies erp petted gual moo ques al a dns Akt envendimienon gue sop es tacone dt ina Y elcuepo no tem arto modo, sino indagnt It teh Sones de dor idest Paro enendo she problems a0 facde taolvere‘en el seido tn que Dare To Plantar: pus Destress sas welt ot tiealisimo que fl profes no ee —-como tampoce 10 et Tonto mas este ae wen dee Te et elemento inixpensable ces doxtine cr Po fc de Deseates no bers exo Mee que en vecdad Gl pants ol penta emer ah excor soaener gue ef unde Finca de Deseat Dies al que no f Deisbs fuer Sin ans, vie es yo st pot si mi sitabe sino apc el mo ana especie Jf rombre adecvado, itgemasidas elementos reales pare # ble Com complet 5 308 ‘x ginero solomente y- por eso infaibtemente tad Fs teshdad et meconieisme expinasita quizd no sea sé BesTide Guesnee, El de Descartes es eh mecaaicim> Fee iheido enrcto y propio: el de Spinoza bien podria Sree Necanicamo”amplio que significa explain por AN gino. Je consos que, dado al case, contenen algo Moet cs preciamseteran elemento geometric, Sabeaos seen gue, engin Spiaara, ples tod causa no Bete dbe exntin on eqvestente geomrico 7g 9 Guin de ambos Sudees consiture para un pare BeeBats nanos sueverianoe 2 afar queen ab vad MS eneuenenn indi de we panteio vitalsts, Nes eon mny lejos de Drsartescoande Temas. en el 0 Be gre prop. 3 de Tafa. pate de Ja. Evhique, awe Tease to Repos som animados” Porque fo que hens (eecrado hast nqui e abrotutamente comin 9 os hom Pee fon dembs individuos ys tliere tanto 9 anos atto's tears toxes son aminados, vague en difecentes frados: pes para wna copa ctalquiecs cups casa ot Dis. Begs neescomente en El una idea, del anism modo Bac ie ds ent hey del cecipe humano. por eo debe else de Tn ides de ona cosa cualquiera To. qve hemos see iden ae cveipo humane (Bewder. L254) app. p. 149). Ew sums, purses poner finite 9 I LAPD. act ude fisico ef coneebitla como np ems que por definiion, exclaye co Fnalide Beal ace, y pass hee justice 2 Devries de anes secmoee ute en él el dontinio de ta absolute pecegdnd a ae nos aparece como vn dominio expor de obsitar por sl porque ans realidad parcial, aunque #0 Shine to eat ead» todas las demds, no poede Bastar 9 sf misma MSe did, er ceo, que Desartes no coatent6 con lcuis ts finaidng del mondo ptopiamente fico y ase erent ‘otros doninior se mostcd escasamente na Fas, No egamos ee hecho: al contiaio, Vamos St Uialdetindamente Pero no teemos que ncesariomente sei eng que explica can 2 Anemulo se fo ha hecho 05 eda ‘S6L OP cSt fi que, por consguiene, infaiblemente conda7ea: 3 108 ads que por fo genes de ee deduce, Es bart evidente que Deseaies no niega 1 existend de aunas Tiles en el muda de las almas, No entnde 1 URE om ell que tevoncecs que Tos bombres actin ntnados fines, Evidenternence asi fo ct fin nya ese ca men despojar Ins nee Pet de em apo 2 eos i gue spam Desa, 18 Panhen from win fin nen 9 sama ear gue as Dest fe on sy aos dem tvins meen Do oie Peg de naan pc 7 as hay & 0 Fs ee el aia yl csi. Ea domi fearon nae bemon noe cae, : ipo, Irensos encontrado, y abr de: Tinta cere un mou. de Yt ie connie eros suyan, eas ompltamente istioro eno ot Seetey Fuctano en ewanea tale "aunque af Con Sidecar mecanismo del coespo humano en tanto ha sido BASDS for Dios para tener en st cols los movimiento Sue aban encuctan eh G,fngs otios se, Nac que mo. se ata at orden Ts eatusaeea oad se gangonta ess seca el beber prjudicn 9 = Ue, S42 [a3] cp 30Lea. 1). Fl ps eee todavia mis termiaante y snprime todo eet tessa pata susie is ese que anes Wana af, tne yc,» see cae a natfotetn etd ovtonpida caando| ore Ses needa de bebe Gee in embargo a a ac agra con wipe a todo «comput & Hue reli awn corpo, ao ana ih dearth non contri wn verdadero eror 206 (2343 Tas) Be mode Gt tad mad hace, com respecto ala finalidad, numerosas reservas. sobre las difcultades del antcopocentrisi, Le paceee im. i ammo 4 top earns pure ga be tial we 184), W, 548), a SSS Spr eee eee eee ect og at nis it de bo are ‘tn 07 sate a cate qe tot do cede a MIM mene emi sae re eg poraie 6 ad de Drs Pee mone OS sn 0 Jn te pom den aml tae ou nena ee exon ony gue conten Je Ma sean de et ea tanta 7 ott wi el amo. pf mene ES tea de Gore core ae gue oS" apodeme ee an 0 Ripon she “Bana neg (eT. Vw HO) oe Ce pts aoe as a eg 9 Daan» ts He amet POMS ends ae Bae por tat fs I: en te agar gee cea ie el Pe ane amen ete cana exentmey sumbrct eats te, pl, nos ame ge Den 2b en Om No gure co mec ea ae fis a ea man Sarde retinas po f= Heme cee ede ee te eon oe ste ih pte ager en ame DOS ‘Sh Sen, oat Oa na tae Ata ee oe a Ea a Se: ctsat a san cou "(54 Se ee Se ‘SFia ayes 308 fines ecates, fines que no son sino imagination ts fines de Dios. te impancatidd di A adda rae 2 Pie ae ei lattf et ed i ae Bir te 309 eda ‘S6L OP HST ‘que profes esti mvy lejos de hacer caso omio de bs fersonas, solo que oo ze queda en vn optimismo esrecha Prineaquiaamente humano. En (a cara a Chane yo Janpat gemplo, encontramos yn moralisne mis amplio 4 gte por eo mismo se nos muestra mis bien aentuado Yue no atenuade' La twodiees de Descartes (en. see ‘Mio cnet} es sin duds incompleta, pero Ta parte que leila nes oftece la 4© Agitation & un ejemplo care teritic. No able tath de justfiar 3 Dios sino que to i dunn (C16, SR ses Soh ea ti Bist Pa ea cin 2 ae hai fare at mae ae toe Usted ta Hes a eens oa ana a Sot pn Oa iopmcntesyeioaans p30)" 17 3060 th Are that clo pr to Gol aT iain a me "eo por got) Magis Eig aaah ae re 310 (a jsttica por ta considsracion mis moral que exist, vale Fee arendo ‘cca ts fats sobre [albert de 1s CiStaeae Claw que Devartes no generalize av doctina ‘ion die Bortns-Demoulin, nica pense 0 89 Beaty cada, Peso la teodcea de ln 4 Métution {Gimnda en conjunto,sypone que Descants ee stda-en el fran devise opueito al optimism necsitarioy 300 TMeolgico, Y sin embargo hay que recnacee que ef {ato 4 Midicuin stall tepentinamente uaa nota 3 Rotdantes que de pronto. nor vemos ante ae dela foe In perfec del universo se seecenta gracias 2 1 iiaencn de sre inperecton en wu generor “Y veo bien pirineanta: me consiero slo, como sin el mundo ae siiders mae que. yo, habiera sido mit pefeto, de {8 gue soy, 8 Dios me hubers erado de manera que ne whe equvotars nancs: pro o por es0 puedo. Near g3e Tr ta medida, cl universo ez mis perfecto de to gue Hlabees ao st coas sus pales foe parecias, siendo Cams en defectvouo en Sgunas Yperieto 18 reacién continua, hay que seconoces que, eh efecto, ella despoja de tous eealidad = las crataras ‘implies por eso sl pontelamo, Beto esta dostrina, que no pensamos borrar de los error dle Dee ‘artes, no ts sin embargo javenein sus Se hs dicho 2 Imenido que el verdadero yselentco Dessert et de as Jensot del pantctsmo y_ave sl partidatio de Ta realidad SRE GSacktases'un Dascactes dominado pot trad font emancipado nin dela tologia eitinna, Lo com en ne ead aed mis cet, Clare que Deseartes tom Sree aatient cristiano Ts coneepcion. de ws Dios rs eee ides de eratoras independiente, qve eadian samen 7 cad, Dato dite no ee) nico elemento, qoe rene de In aetogi,y Ta mis ortodoxa, Ia de Santo To code 0 cuamme necestaia por aus tendencias. Y en a ee escaeign continua, debemer dect que Sano Pee ne slo ae inclind a cela, sino que Ta profess tn ensuos expicson como nmty bies. To bs hecho tae i arador del cotesanisma (yer Bose L102. or sso, por ates pate, ya el mismo Descartes 10 basin abrervada is coneiderae I, definicion de 1x sustanin dv a ee ebicoea eta tin expuesa Ts retidad coma Pee ee total fuera de [octal fo hay, i puede Babee 2 ace iegcamente veal. En Diseartes, tas mismas po pane ereae um sentido completamente, distint pore dara ere independencn ocginaia y 14 auconomis det eDre eits ibertad se Dios. Ahora bien 8 eo ae erecta sustancia, ambién e+ dif admit a concern fag eisturas, preciso et confear. ave 29¥ Tanta ioa ya no ez tan peve como en Spinoza, Un a eeretiet puede crear otos ates Wires. Es verdad ee tiakida ete posttidad, cassia hubs. eer se aera Descatesatibuys seciamente Ta fered 2 fen ae, Sin embargo, aoe fate el montento U8 15 Ae sane eaestion en forma cecminante y general, Con pone Sinos decir que €2 Un Canto bosivo repre 2 pine (0 18: me 1 aie EL Vote te Sh made ip ser ee sega nme ere iy tices ep inept cinema pr dtintn fal impacts por et dog. ‘ EL ar 44 dels 2" pute de los Pence, nos dice Sin yu a silo este eae al moviniene ye repose (también ence a cledad yn letitad) y Ademis, ent as dserminaciones opnestas de Jos mo” Vimintoy Ta renstenca qu el parade wn cotspo opone 2 dicho movimiento. pues Deters tat sty decon Yalhemor vio que st sl movimiento tun fuera e repoto también fo er avo que sta futzh no ts una teliad tsa. ‘Sin embargo, ees Yodo logue hee Felts aqui sil puede ne clkutnds, y, come ac ros de deo, eomporta una detrmiatin 6 dvcion, Etecivamente, eb atcalo 45 ‘nom dice quell puede eh Zt fe aa AT VIL 1.671 a. fn may 25 eterminatse ol aticulo 49, consarado 9 Is cunca Ler, seers chm. El valor del seposo de un cuerpo & unl af prodveto de x0 masa por la velocidad ave. fe eae nonin a amy feats poubte La determinaciéa que poste a fuerza Jt see gnats In determinaciin cantata del movimiento pete ana at otc conrpo, cuya cantidad de movimiento Rion a eantidad. de seposo del otro. AdemSs, SEpongatuoe que fos cuespor Ay B, que se mocven 73 seeenesnim sentido. oan sentido contiti, chogues Shae y que A tenga menor eanidad de) movimisn SeBeL Rie Go e movimiento de A no x comunice a5 Efaiuye en mae algons sobre su movin Ee 'dibio Is determinaciSn del movimiento de A's srutads por la determinacién contearia del movieniento FEB y A. quordando intacea so cantidad de morimie fo petoteebiendo uns determinaciSn contearia, valvt Stab taut 47. 48, 49, 52). Por fin, cuando dos masat ietslen imadas de vilocidadesiguales,chocan ents, EARS ar rechazan, pongue Ta determinacion del mow Bitte de aa una deslss es anulada por 1 determina Tee ater del movimiento de In oft (art, 46). Et en ce toncas se explic tn todos Tos 280" por [9 RO, TShaniccion del movimiento, por el echo de ave é Seite peed el" movimiento, si slo #4 determing Biba data’doctins de Ta comunicacin. o| mis bien. dt (etorcamantecion del movimento expla el eebs20 | Bodin para negcion, evtindole a Desates lest Bg de ecurci sla eastcidad, La verdad es que “tov” ae Stoceder a en privet Inga. porque no podia 2d: se ee ula de date primar, una fuerza activa como re Gtateldad. (e,cogue de curpos esticos so podt Fae cents, un chomve entre curpor primaries) emg uacia lugs, porgue st nos tenemos a Toy cut 2G Fehon de Indo Ing foe235, compeendstemos qie Pet uecpo primario no puede, en virwd de fa tcoria at Taseatle fa materia, see elt, Pero st bien eta dow (Saucy no-comnieasn del movimiento rponde 26 2.ditatawate ato, Ven ef caso en que Devcaxes ate TGhuniesdGa del movimiento entre fs coerpor &® teas fr Tepes que enone tampoco tesponden a fos Falkow porque’ sungue quid sea consecuent al chit Mettnces to techs, [a expienca nox ensla qe, 0 Soros eorponsucepibler e tr tehszados eon st Oo Jogger easicided ex una feeza que seta sere Grimayer o menor medida, cn todor Tor casos de chog. haven auelin ea que ino de Tos eurpos peemanece fame Te faedad de In doting catesina dela no comun cad tht movimiento wa todo ef desacolio de 88 seethich En efectos ta I” ley ex faba a pesar de 38 Sharente verdad: Ip 23! y 4 ambiln fo fom yl 2° Bho den?" es decir eoando, VB < v0) ot iguanente filo ta mse fates de ets eps, 68 ane bay une fais als que ove. [a 4, 2 tarbign aquela en que It ocr we manifita en so otra mis gods, porgue et Gis" Devrte decor, en fornia precisa, que existe 9 Gi ene un imp no puede imprinie agin sno Gimietola ung mcs Howe. No sempre habla penende Bir aTGoauari. por mscho. tempo habla abegade 18 Mes “Gonestn y potas Adenia oe habia preocspado se tapas et destunedo entc su ley y Ia experiencia 4s eee gar ela ngvver sds a dtneon dl mot ‘Mlewe pau decuminaed. (Princ Il, 36), Tp estes de In eastcdad, que, no obetante Des cot ah pent ea todo foe euepos ssceptbles e fet nechsradon, ei lo que constituye a faliedad de 36 yer hy P pate de In 7" (6 decir, aguels en ave VBoeC), in contr con que contibuye también 3 It Ting de ns ets, sobre todo a fa de a eyes 2 9 3 ee Git ern deeapveersbtamente el rechaze por Te 2A Meare 3 myo 1432, LAER DEDM, Le ib Metab Bs bane, 30 deat 1897 I as ‘S6L OP oot ino de um inn fitment pega de arcreee velocidad, 10 que sigificatta —cecnstancia rat Ye Capade tn stencion de Letbi— iofeiagit nec de comtnuidad. La 5 iy soo sx ved er cepcnpetetomente rigidos, Pues i Tor eer tee teas. el cerpo. que choca conta el Per dUh be pecder movimiento en Ta segonds pate far ehehaes Bras to mismo del evepo B, en el ple see ietts séptina ley. En qdanto a ta 6 como las eects fee puticearment simples, at ve faiimente oe erpo gue choca contra oto debe pecmantte edu en verde rotary exo a pea del feta de Ia iidad cede: por consigoiente, por on cthizo que Seer Gero renlen anvlado, Después de haber cfd al Seeltom que ha chocado Is mtad de st yelocidad ds see sO meca pute del chogue, eh la segunda le Tan aes Is ota mtd, porque a tehezaco, es a miko tiempo reehazido ‘Be manera que st anidinammo, eh dogma dela ervacbn' del movimiento y el divorsio que este dogs age entered movimiento y su determinacon, hacen ave ieeclaea cnsiana. vaya a parse en los mie gravee roves ‘Se ha observado que iy obta. mis Yoga de Boveri Ia Diopirique,en el fondo se 9poya preci frente en Ia descomposcign de los movimientas (Bouse seep it phy, 228). Eso probata, una ve, gue 1 po fe penton sates Por To der ste Peer itcee acetado, fue en todas ss pates no soto na dian smicndo pts por fo menos planteaba Joe oflcmaa ata efleion se dee, segin es sabid0, 3 Bixlombece, quien precamente a propésito de fas eye {Rl hogue parte mi deb del sistema, habia obit uo que “i bien se equiv as eyes del movimiento, Jor td menor Tui el primero ea adverie que debia ha Teta (Dus. pedtennare, de TEneyelopiie, 6, Di fie, 183, LAD). 398 xx LA BISICA. — TEORIA DE LA MATERIA caietec netamente geomésrico, que ts una enemiticn que pretend ssa reemplazar ta dindmica, La ‘coria de = = Pepa eneiaig teach lianas i Ei ss at seométrica. Quid aya sido inevitable que, para logest ‘Sralnda det ek awevo méodo de eiiteeiee eee de los fenémenos naturales aparecieta de inmedi nae 2 forma mis exe y abu, Lo cto que Da Sern ht Pac eae imc es fectivamente:en el movimiento y ia. figura, Seq e Aine gan aad (nee, Sine nar oie Sah Te dtd Seat op Sat cate tre ee en emai mag Se el ype i ie a, 39 ie pesca ann ey ned ens ee yor ere to Bi er neue en 0 or i ead ee ent seo cont po motandiad, (Pode Dei tte pene = mi fondo er de que imbamo,n dl Aiguns werd vag sstancia La figura cevidente- ‘mente un modo de Jn extensiéa; no hay difcatad Toren cambio pare {s impenctabilidad ta difcltad Soy seca Hle sau fs demosteaion de Descstes bajo nr de fun mejores foomss: "Tampoco pusde compre dee que una porte de ann cosa extensa penelze en ott {ual a elias compeender al mismo tiempo que Is 6 (Biglon de dics parte sea sprimida 0 anulads: y como tina cosy cedocd [a nada no podria peneear en ot, ueds demastendo, sen creo, que [2 impenetabilidod erence exclosivaniente 2 14 esneia de. extensin UR Morus, 13 de abel de 1649, V, 342) (CTX. pig. 237). Evidentemente Descartes ince on juego de Falbras, aunque may sat: el que un espacio de tna Beets dimension no poeds, sin incurs en To contradic feito, dinminuie de toma, no implica que ese espacio feu eopuio Tleno" No bnblemon de softs. mis ma ‘tino todavia, qe empl en Tos Princes (11,4) paca piabar que fa cxparid de resi al tito no es exec Bie materia, La negacia de Ta resistencia es Ia prin fatacersten de In teorla de [x mated y fuente pi tnera de lw dficaltades en que ests teoea wa perdeat Si Ia materia se Mente. con To extensiny si 1b imapencroblidad eth dads desde eh momento es Gavuna cits porcidn de extension, Ta extension & pot SE misma lo Henor en el universo no. existe ev hvoluto” Un vaso podsl estar waclo en sentido. voles get San Sue seeder pou tse fa ee ul ree ae ee a wae SEG, 16, tins Aon aS ‘S6b OP OLE to eataversabyotutaments, I extension compendia Ste etl depuis Ie caas que I Lian Se ton Inno cnes I tf (Pin 1). seada ng hay an egor a condenacin, arta cm 2a ice: Put eta 90 Gide eonraae ni dilatose 7 puesto que [a mteia Peed ee abso patender que una misma, materia een par ora mis ote fhenoe espacio, Condens UR Patter he sale de os pots Lo materia exUaos etre yon, ita taHenar 05 mismor Ors ec usa esponja gu mapa se suet ded Sole entrar agi ore (Prine 5-7) sie denen de materia extension saute dj bo hay sino wan sola y mien materi, y eto en dot Sill La ater en ono, a aa en foe eins ane el cid ons eeoto 0 ela Gt Pos depts renee oa misma mate, diferent saa i pescign, Seinlomos de po que nada ea G2 erat do eta en ors amine eh lcance. de a6 2eyEeone et fn, 2 Tarn en otro sentido a vids de toda’ distiniony ipecitiacin de_ pales Peat sconce que wee somo Hepa Descartes adi 1g poms en fa materi yates de Yarns ape Teds coma. dade muy temprann Is en una TRyitlebamatemita, de Tos fenomenos satura rare pora siganee pantor importante, Bit Peat igafcaven cis 1620 conoce ya Tt ley del avimeat aelrado cio rato alan no g® suite ev pechatY peste emis Ta slocion de Te prado} Tidrctdicn’ vedad fundamental, tan ice eh cont ceetatpara un amplio stor de Ya ied fsa (ver Mike Deseo. 1037, p. 104-107). Pero las obras Malltss must gue eh fia epoca no tenia todavia waa cei Tiamat suepible de pests convenient ean ts eaplcacones tema. Joaguee por To pene! el aumite gue e aumento a olumeD po TES, anne porleto de Ts congeaion may bien a podsa atbins, spin oe le habia: dicho, al echo de tr cvs exon Ignox er acojaon or a ho primers aca cnt dl eienty Teg Dace ser Bin'pouldo dejo en fun valor quis esos epics teen pars so ura de nas fotras stat» qut ‘Satria eee enone suoe, Ia caida ola atmonta (ver Cop priv, Xe 299 4. 2B" (Pde Cn p22 yi) ¥-Abova bin: por eta misma époc Alta en eam tice ated dea materia sta ype ofecre 1's plescigy de ns FSmle tenuate Ia ia ferpunae. Sobre todo en Part fa difendion Goseadt trios pesados de st isms excel Devan gut Tine en Bars desde 1675" bty 1628 y que. eh na Gara 5 Bewhinan chads an 17, de octubre de 1630, tice haber leo cts putdaios de Ts tei corps falar (1r 158), snevablemente 8s vere valaencndo for ella ‘enla-conapeign de Ta sens que ys en 1629 Rabin elaborado toss mayor prt. Su tor personal Gs tletivamente ona ters corpeseuae sugar de 358, ‘Gestraoesy escardcer oil, queen seg mot, se aenda confor ar, af pate de Teal fiends sos Prscpe Enel Pate a Monde (ep. 3. Si'9525),Dascaerdininge ter eementos: oe ove aire yl re. pre et uy st lagu Siti competo de esters algo mis dens y por fi al ce cof pate i denn rn is diancones ecusdan In ecolsica tar tor corpus tales communes, Beto Dysart inprime 3 eta or #0 fifo parla, inteodocendo fa necisn de movimstnto, fue ha de seve tanto pata expla fa formacn de {E> meoeonadoselenentse come. pts indisaros que dive etenderse por tna pate de fa materi. En tte funds sti f movimiento figia 3 forma expres nal Monde (cp 2, Xl p13) Bn or Pineipes foe ao desroia mis amplio 80 papel de medio Siniative deca mejr® "Poe neuer otra par G0 mene eaten too To que ef Wanspotado erry conjuntamente” (Ul, 25. (538 61). Ese eel principio Sauexples tn formacidn de los elementor. Dio, a in ‘asec movimiento. en Ta extension, introdie a {Tint en parts, Por el movin To materia se divide Yasahace En el Traid du Monde Descates concibe que {Gide en partes de ditints densidader: en tos Prin fines ni aqurecs soite ea diferencia (Prine, 1, 47) SE puts d movimiento el Snico encaraado de expla, te adlo fa formacin de pares en geneal, sino la vet Aika) ue dios pacts prseenten entee si a cabo de eRe tempo. El tute elemento sobre todo, en vex de sera elemento primario, resulta del hecho. de que ss ‘Sarees del primero #e nen entee si por sos estas, for Trando, en Ia supesicie de os masasfgneas ode Tos sles oe cates conaivoian, print unas manchasy Toego wnt Brea que mis tarde dars orgen a los pleat eb ge Sey ten patccutge 2 neste tera (ver Laswite, Gesch dee Avon, TE, 50-61 y 87-92) ST dora de fa materia es pues ea Descartes uns teoris Coupimcalse compltomente atiats de Tas otras Los scalar sos presupones. sino. que se explican: y Gotbidn ss explian fe coalidades que Demet Ts at ula en caided de coalidades pomaria; y todas las exp acones te tealizan en perfecto conformidad con fae ‘Sencas fundamentals de Descartes y por comsideraciones Je"Gaden puramentecinematicoy_geométtio, Pero 2 Se Gide etn teoia vs eobrando asi-una_cobetenia Bemiven perfecta, ee va haciendo insosteible, En ef Bee Renee “une. que gain, Deaetes eh repose opont (Satis al movimiento; p era necesnio que axl fra saeece en Ia teoraearteriana. de. movimiento. ao hay fresh propiamente dicha ¥ porgue en 1a mateia 99 19 tus ecaistenin dita [a smpencteailidad geometric, Beto‘ sndo ass Te materia no elu, sino al contstio perfeclamente rgils. {imo hs de poder entonces el Peemntnto.propogorse por lla y vidtla en part? Bexgue para que a pronagecsa y divisin ean pos bleu mates tendeta que ser fda, Yun fio, para ae Descetes, es 2 au ver wn producto del movimiento, de Pe Giisin que ase ha operado ea la mated y de Io [talon enue ha pesto sur porte. Demodo ave paca tee movimiento we penpagee ¥ opee Ta division te ‘foeida"es cea, que Is materia sea aida, y dicho (Roeeria ao puede leger a sr fuida sino por el movi Tiento, El ciclo es manifesto. Para romper, abies io necsnio que, Deeattes agmitiers wn dinamismo Fae de los newtonisnas y Kant. 0-que comic #0 fociaa de la materia en ef sentido de en atomismo, Como lo bizo Hiygens en su misma escela, Pero de fons maneeas Io cto er qr tanto en el teen de Is {wots dela materia como en el de Ip teora del mow Iient, el geometesmo puro de Descartes cel insos- Tene (cf Lasswita, op. et, Hl, 99-104; 381) ‘Supongomos que fa tworiacartsiana haya podido slit de oe atltaleros sabuinon ene continuat: se teangfor ‘fabs en in osteina de Tor torbelinos. Como Ts este Mun es dil abilute,e= evidente que el movinento oes posible en lines recta, como en el vacto de tos ‘omstano por medio de In condensaién y ractscin, Zomo te Aratallee 0 Kant. El movimiento s6lo ¢5 po Sle! totes lat pater de un anillo cexrado se desplazan Ghevlacmente at mismo tempo. (véaee Monde, cp. 4, San Tet: Prine, Mh, 33, 34, 35: A. Mon, 5 de Febvero de 1649, V, 273°). Lot cculos, claro eth, no lemon por qué ser pesfct” para manent [a sivllant iad detos desplazunientos basta con que las pastes qe ein mis, prowimas y divididas se muevan con tants iayoe veleidad. Eat implica una division a iain Tesveous que, para Descartes etesfa graves dificolades {Prine M34) Lavworia de for tortllinos, como primer ejemplo de una explieaia matemstia universal de Tos fen6menos ee OS tt Sah eater te fo 738000 Ms as ‘S6b OP TLE se deo valor inekeable: y nongue ft enn ose on ar re emma, aera, oh ove Des ee etd cm todas expcoint) cpt ars fins dedi no sure duces tterpretacion de sue resltades; y 80 mediante Aplicacién de su dectsina deo Teno (ver Lassita, I Besa). tepitdmonio una Yee mis: aunque Descartes Fo fubiers descubiert nada, aunque fa teotia de os tor elias fovea sbsolutamenteinapleable, aun fe quedacls {imdeit de haber concebido, en tétminos generals, y con Jplena conciencia de su aleance, el proyecto de una explic Tiga mmtematica de. Jos fenémenos, y tendramos que these com Renouviee (Phil, anal. de Chiat, WU, 298) Se isa de Desa una bes, Mosel Jograda’ ines xxi LA PSICOLOGIA. CARTTRSIANA LA INTELIGENCIA Como para Descartes ef cuerpo organizado,y vive & simplemente una miquina, no ve fy necesidad de que fxata on alma 0 un pentsmiento dondequiera que hays vido, El pentamiento Te ef an necsario 3 ella como # ealguir oo: modo de i extension ye movimiento Bara. adiitie entonees que ‘uaa detecminada maquina vivente ests dotada de alma, se necitan zones exp Tar Ep abido que, oa eespecto Tos animals, Deserts ho rey. encontiar tales tazones, En. efeto, 1 pets fq dl exige es nada menos que Ts existencia de un feng Jraltamente intlectal, por no decc racional. Natwrt smenter 7 posto que no quiere ver sada mis, Deserts hho dexubre en Jos animales mis que fo que nosoted Tlamames an Tenguaje tmocional. Los animales son, o faim su etlebre pasadajs, animles-miquines Si Megs Sdecic que fs animales sienen g imaginan, tiene cuidsdo de explicar que s3lo alae a as operaciones mecinias {it sentimeato Ia iaginacin, Solamente ef hombre fntonees, por to amenos entre fos eres que conoemes, eae te 2 isha ery sae Bett, Sate ae aah Aaa OE OATS « leslie, ve of de iene alona y Ue psiclogia eartesiana go puede eee sino tina piologla humans. Tjbxiste una pricologa cttesina? La existenca de se ex dotados de sina a0 implies que neceraiamente dba Iaberls 2 menos que por psicologia se entignda una serie fialgviens de proposcones sobre ef alma, En efecto, free que el comunto de unorceantos enunciados mer Irente metaficas no puede conaitit fo que hoy ama Ios una pecologin, y-que asitismo gerian indignas de {x nombre fa tennsba de nar poeas proposciones sor fas, purnmente complrcas« tateligibles. FL pear de I uadecon francesa de tos Prinapes establece —egin semona que la enilopedin dl conocimiento debe con fence ona cienia pacolpcas en fW6 por To. menos intencion de Desates En este preci, como #5 aabido, [Bescaees nos oftece a claret de Tag ceneas; Cando ba Tlepado a ise, cuenta, entre lat camat fue ls componen, el estudio de ly naturleza humana (Goo ests naturiens no. evidentemente toda material como Devaney cree que el estudio. que de ella debe Facer eat destindo + completar eh conjunto de lor onocinventos neceniog para Ia morale meneter que Sdimits una iencla isis del al humana, Dich itn Gate justamente To. que entendemos hoy por psiole Gist Bsubleido at que’ Descartes adimite no siio fis especulaion metafies sobre eh alma, sino tambin lin estogig iso dela nateraleza mental del ome Helga dele que, en un sentido, Los principios cate for ton ‘pattcuiarmente aptor para Ia constitacdn de finn pucclogia, En efecto? en primer termino, [a dis: ve ta dei yon cara on ene Boronia wep. 30} (bee TOD. : 49 eda ‘S6b OP rLE sincibo eat de exesin y_pesamiento fe ofa + {istanes el medio de const ana poalogs,enfoces Aine ssesto expen del peasant, con un ob rope idee. ‘En sd tino em me hay otros ds, pinion qve enden 2 agua 15S eco una gran amplited 3 ceo ademas pr dicharmente cee Bt primo de ellos ee que afr eal ama lens spss Descartes To enunia sie THkdner a nes y fo mation conta todos los at ers eer ee aa Sh yh ee si News sempet, a campo dela vida mental e enor: Eto compenss Ia seducisn que pola sufi por Indi {Uneigm absolaca del alin y 1 cheep poe ot hetho de bute slo a ete titi tna cntidad de Tonciones que ‘tos fgofoeincinsan consea, en pate, eeproducir genos de ar antignos erados Ba suma, la imagen se fonfunde est con el objeto externo el pearumienta ee productive con Ta snsacin (vee a Meysvonnier (29 de nero de 1440] IT, 20% a Mecseane [I de aba fe F640) 1M, 47-48" Segin lo que scabamos de vee sobre 12 aturleza y cl asiento de la imgees, puede decese que tas son Las hells que, grabadas en os divers 6rganos y sobre todo tne cerebro. se imponen al ana y solicia su peas Imienco toda vez que Tos espictus elimales yuelen 2 pa far por ells. La tmaginacion, en l sentido mis homie Y también mds este, depend pues del curse forcuto eros epritue animales (Passions, att 26; ef- ae. 21) Bn euanto a [p imaginacin que hoy linmamos ereadora, tambign supone iandgenes; por esl alma quien Is t2az3 por tn acto voluntsrio (Io que explicn por qué el ato fe imaginae voluntaramiate exge, como die ly &* HE. 389 dlittion, sana: cete contencin, ex decit una cietta ati $8). Agul el sima, depuis de haber imitado la eta, Ft, segin dicen Ine Repu, ello que a aplics contra lla (Pavey act 43, cf at. 20: Reg. XI, X, 415% [F 75]) La memoria, en su patie mecinien, no ee mis ave [a imoginaciia parva. ALiguat que ell no es sino AM Sealand fap imigenes corporates. El cerebro, fu genera, el organism, se comportan. en [2 memoria onto ta oja de papel que. Habiendo sido pegads, fii ‘mente vas sobre sus inser pliegues (al. (Mer land, 2 de mayo de 16642], IV 114: a Meyeronnie Tle 20° [el p. 999]). Ee verdad. que fx actoliacion de las imgene, ands bien o] pensamiento © concen que posivaments deriva della, no eonstituye por # sla toda ts memos, Ex nyemster que al pensamiento que traduce Is imagen se agregue un acto de rconociiento Deserts suibraya claramente [a necesidad de este nuevo ingeediente Pero en canto a saber eh qod consiste jas {mente so hs sido tan cleo. Tanto menos evanto que ‘dentifiea el acto de eeconocimiento, no con la memoria Dproplamente dichs, dao con otra que él designa bajo el fombee quiza tadicions| de memoria intelectual, Ane Gaur a eto que, pies expliene est memoria ateleetoa. (gue calif de reflexion, recurte af expediente de ce tee helaeinmaterites, cous evidentemente osura, (pera ‘Arnaut, 29: de faig de 1648, V, 1928 ¢. 219% Caras ya citadas: Afeysronniee TH. 48 (el p. 359] Jal By [Mesland] IV, TL). Voiviendo de [a psico Toga a a fiiologia del pensaesente, Desartes encventea fstantigaa clacided; por semplo, explicaen forms per Fsctamentecaca de que modo el alma utiliza, en Ia evo eign volontacia de Toe Fetetdos, el mecanisio organo be la memoria (vee Paes, att. 42). Toda esta teoria de iss condiciones orginicas de Ia repesentacion reproduc tiva y pasiva est resomids en as Repuloe (R. XML. X, {4140 [§ 77) imprenon sobre lor sentides, impesion folie el ensoviann commie, smpesion del sensorum ‘commane sobre fy fantasia y de abt imaginacion y me atu rmovigfisas, acompatadae de ienginacién y rmemovia Priclbgies Quid ee al comienza del Teste du Monde donde Descartes expone mejor euin ditingas ton nueatas per cepriones cualtatira 0, como & die, estos sentimie {oor de Te ealdad pocamente mecinica que representa, End Traté de Homme continuacion del Trae dor ‘More, ca dande eth mie proxiana 9 expliat Ia maneca Smo. fos sentimientos cobran I apareacia.cualitatva fate aducieexpeesar-movimientos (X11: Mee sabre todo’ 144%". 145 (6. § 1, 141). Ee foe Dioptrique (dieateos Ato. Sto, y 60.) donde mej deearclls sy tors de Ia pecepién. All es donde {plea con toda clardad edi los nica: imigenes que fe tmumiten sl etsbro. som movimientor (4 die, VI. TIT [C. Vs 371: ek Postons, at 23): emo eas te pretentaiones son, no imagenes de los cbjetos sino medios sta percibiios (ib. 113%" (C. 39]), como fa imagen Fetniona prose, em e cerebro, otra imagen de a1 mis ina OF disc, 1289" 5, [C52 6]): como, por fin fSta fmagencxtbrl no er ia perepeign sino #1 medio fnstituide: por Ia naeoalera para que ella we produzes fm nowt (6° dies com). Cast todo esto sth, por fo dems, eenonido en el att. 13 de los Passions de o Peto en el to, discueto de Ia Diopteigue hay ona pte que seves ea forma clara Ty eoncepeioa que Des Gites th formado del eaaeer complejo y_dscasivo de ay operaciones pesceptivae Nor referimos 2 sus an is de Tn perepcion de In distanca. Detengsmoncs pots temninate Alli podeemor ver que, si bien Dear tes no habla de los sentimientos muscaltee que. acom: pafan Ter movinientoe octats, en cambio fala ya fuchos otto medio de calcula fo distancia por inter tnedio de Ia vista, La petepeidn de la distancin no de fende de una esprce ov imagen qe not la haga conocer Fiectamente, Depend, en primer Iugae de la fonma que Mopea el njo pat scomodses, como ditiames hoy. Ia 361 eda ‘S6L OP OSL { visign de tos objtos miso, al coataio, menos leans: Domgue exe cmb de fora produce un cambio ceebral oa sido institudo por ia naraleza para sige Ia ea de una diferencia de distancia, Eats luego la aber- tara del dagulo que forma con el fondo del ojo al nyo (gue emana del punto qoe ae mira: y aunque el valor J atho Angulo sea ealculado por aa acto simple de la Thapinacions dicho acto implics, sin embargo, un 320 famiento.absolutamente idenico al que. formula les Sguimensoees para cela sus distancias (138" (C. V, Bay Ts aistincton o la contusion de Ta figura peribi (fa, 1a mayor o menor intensidad de Ia Tz que baba el ‘bjeto iuminador 1 conocimiento que podamos fees el objet pereibido, anterior 3 Is aparencia en que e® fe momento se nos mesta, y 1 comparacion que esa- Biezeamos entre ambos; por fin, el nlmero de objets interpuestos entre el ojo del obseevador y el objeto cuya distancia ee ba decalcular (145 (C. 68]), todo con fubaye a la apeciacion de las diatancas, Como la pec fepeign de Lar ditancias ea, sia hemos dicho, ons ‘peracin compleja. 0. sea ia interpretation de. ceten Slenos, a. yeces eu cecbaes. En efeto, todos Tos signer, todos ion medios deevalacién que eatin a nuestro seas fe, son imperfecta, EL oo Ya no se aomoda a la vai inde he ditancias cuando tar son consderables el ngulo aque now cleriamos a0 varia cuando el objeto th a mside cien o doscentor pie; Tor everpos blaneoe ‘ lminonos paren aie grandes que otros de Tas mis fas dimensiones y 20m jungados por eso como mie pr Simos. La perpectiva. de lor cundeos muestra suficien Temente bien que la disiensién apacente, el claro pecfil clan figuras. a intend dl color de Ja Inz, pueden ‘ngafiatmas en ol jsiio que sobre 1a distancia, formale- fon Tal ea, en aus eaogos generals, el anit de Ta prrapsibn de Ta distancia que Descartes nos oftet, No Car sus datos son nuevos. Pero betta entoaces, quizh fhunea se habia analiza y rednido la considerable sama (deslementos que Descartes nos presenta, Sobre todo, hast 382 ex mamenio nai habia tno seatdo del ace ‘acionaly dicursivo dees operacin, en spariencia ple. No nos hemes equivorado, puss, al deci que Des Cartes fuf el iniiador de una psiologia mucho mie Hemeate aati ge ania ye iio en ek as invigorate mae i sea XxUL LA PSICOLOGIA CARTESIANA LAS PASIONES Y LA VOLUNTAD Descates separte Jos hecho# psiquios en dos cas actives ypaion En oa Cuma det ingen: Taro mimo que en Tay paionss en seatido ett, Sina pasivas en [a voluntad en combi es activa. Taat ibe wwteisdo, Io pasvidad det alma ea Lo seascibn, fais maginacin 7 en la memoria, considetades com tnechos inelectale, amor 9 extdae abora una segunda Forma de In pasiviad del alma, para paar luego 2 eo (Sdeea nu seidad La sazén por lx cual os ajustanos Sete owen esl siguiente: Como ya hemas dieho, De ‘ores estima que, senda el alma, en fo fundamental fpensaniento, el fenomneno psiguico por, exceencia ex el Rindmeno intelectual, Deeates subsctibris integamente stat propesiionts de Spinoza: "La idea es Toque €9 Dimer tering constiaye ol ser cea del alma humans {via It, prop-, demonstr, Be. 232) y "Los modos A pensae tates como el amor. el dest 0 etalquier oto Inoue purda ser desgnads con el nombee de afeceibn {Ey almas nase dan elng's condicin de que en el mismo individ se a6 uaa iden de Ta cosa antada, deead>, st ‘Pero una ides. puede date in que ee d& tag otro modo Sepenae’ (Ae lit, Be L224) (App. p. 122). Claro fsul que. aqui no sbecltmes In custom de abet s pata Descartes e hecho: por el cua in vida. psiquica se da en 364 principio, y quad también en eaida, en e fondo un Brcho potamente intelectual, La concienci, de s parce see volntad 7 Wbetad a Ts vex que iteligencia, Sin fmbargo, por fo menor en el hombre, Is comcienci para Descites més espectadors que. a0; noe ton Erescibn como consttacon desde mata ques sobie {odo rcepitvidad, perepeon idea. Por consguirt forzosmente debimes comenzat por la inteligenes ai tncara e problems de Is priclogis cattianas ¥ pet yaven el teceno de is pastidad del sin, debemoy con tsta pavidad eagendea una apatente aiviad. Todo Spi eatin de ana wlan pate wo acide por Tat pationes, au es precio dere que etas intiuyer sobre f volume, En sins, pus, inigence Dasione, voluotad, eter el cde 2 he Uebiamos jue = Descartes define fs pationes ene atcuto 27 det Teas 122"Luego de haber considerado en ques ifeencan las Bsones le tos tow demds peatamtenos det alsa. Parte qu, en gener las puede definir como aqclas Pereepciones,senimients, 0 einociones el alma, ques Fefieen particalacmente ell 7 qe son casas, mon teniday fortes por algén movimiento de los cpt fieus" En esta deinen, tenemos que expat! I qué {so del movimiento deo pitas gece y mate ne as pasones: 2° por qué son peceprone 3" Que sign Fia eo eardtt de reese al alma misma, El primer principio de todos fos movinients corpora les e una especie de Tego alimentado ene coravon por In songre que J evan fo venas (Past, at 8). Es cee feqo el que tists la ange produce Tos movimientos seleceain yp a atria de I sangse Larada Hea tect poe aorta I sangte lye af cerebro, Teva sas partes mis tie, que fapirius onimates Henan las cavidader de cerebro ye Ahi se desptraman por for cater neviosor pats hac eda ‘S6L OP cet mover los msetos, Peo pata que Jos epiius amaes rotating nog canals nevicios, «+ necesario, que Pata leno pores 2 finde dares paso, Abora bien Fae nda pueden ser bietos por accion Sic ore nolo ia glandela pie se neve Bond als toon, sno © ceando sor Do seep, una scion ech en la extemidad pec Sin ember nevi trade el como sks catara de fie de eta prodiendo en l csebro, por una pate are cr jeninado 4 procera In sean ¥ POF cearelge automatics de alo cual por, Ya bemoe oo ir (p 358) ave Dexates cncibe muy biea ee ween como, cepuesta 2 una excita ae 1a eta tt 13), en seria na primer antes come sarees puedo we Tvados hasta, los sisal, pro: soe at Roviguente moviminto de fos imbros sit dacende igs amervenga en modo aigun, 109 espiit aa gue aca Toe embcos, que es preceamente re tremens lla es exes ene at 14; “LA ae noe ae exp tn divessidad en Jos movinien ot see epics animates gue van hace Jos msl Se eitacon de hor eit, a dives Tene oq cuando algunas de ella son ms eo emis agtadse que ls ras, a alana BEATA, Yectn hai [senvidaesy porot del cerebro st smear a miscloe diferentes de aquellos qbe se carved sf eavitan menos fuerza. De modo gat Siti as exctaconesseasoils, a velocidad ty weer se jae eopctus consiuye ott cass merit mane i anerninar a coao de los epi, yO CO ee te acento de neaion yl tire daension see tae son, pose ois, wom secenstanc de econ importancay Pera eas dos primeras att seesmattents de los spits se agrega todavia ota okt movinyeunt. depend de sp anteriores, eee ont see rdiet que els. Ey irad de Ie excitacones seciin es amends a en estado dado de Tow eis 208 307 sxivos det alma, o pasiones en sentido ampli, Peo pot Pci no tuts Conte ota crac ho de vata pions propane ches covespondon a fs bvimieeon ncrirey 7 celatorios que cabanas de acenuaaty pot fan bay ofa, seamen pig. ocean ene eter de os puntos ave debiames SUG pace ince comprensible I definicgn de 18 pe SEROUS jeiones son perepcones que eam tft ePas Eat ee fests In carat polka ached ihr ateatvon, Quid Deserers nov expligot © Setanta ton I cvidad que esarimos. La ree trom cto pc ia, Mn i a ‘Sindee propamente ion dei is sessions exec usooaunna son ttre 3 casa que ls prod, Byte ee eau cbjeos To poston, so oben tense Goblin cou fiseae, no som reeds 2 lls, porane 2 las east no on cone et patra dine taiente pou la indsgseién emia (at, 25. Eee del si 29). Parra que Descartes die qve Se sRiones se eefaen al aling es powgue so” pueden ‘ida nu belo so” Eta manets de prartat Is SSRIS Gate en Desa, fe posionen pes dt Core Pains on reloinas sl everpe 7 natant Seta Joninade por el epics dusting. Bao Te mpie ver Y sec con toda did que a pons sen a Jas porque son alg que interes expecmente al #0» Parque son ene fond, Ia aprecaion que el sujet hace Pope edo, Dor to dems, Darts dice que 1s pe ons vom eativas aol a btn de aero (rt 52) orey Sh fx reconoce, aunque indecent, e caret qelojtiided que isting lor hebos fective: de ox chor de eonodimienta ‘Het sta definiin de pain queda acarada, Ps stm shoe es cos unr cin eng ene ona pasion, El movimiento de tes esis aie Pee pss cause pronina or lar pions, putde re ‘ueenita por anraco el nii que roves I gona por To tanto, Js erp también puede sero pore 388 ibs pa ee ek ities nce eee Bese as ‘S6L OP vel eamin tn wed 8 meio pelo 9 —”D—UC—C—— Ce cere ore oe i ee Bl vondint ea e th rato s deB Fe ean De mune nape canto engendtado por ef bio, ee mn tes espistus un determinado. movimiento ba Fe ea So mem ql coazsn enon se adacen ec ain por 8 ve ca palin - ey y cao mcg nse Le stn cone sa eae a si ea nam ee a ue fe Pitas manecas un objeto de los sencidos puede sev Sa de t51e3), Bete mae Ca ee es ent eq rd comer an Og es logs rangement dann at at a Me taht gale 370 \ Priologindeductiva de Spinoes, mesndats quizé con Blgsnos datos tomados de Is intioupcion "ay ais pasiones fandamentaes La primi x Ua dian que aenss puede conta cate la pasion punto intecmedio enc nas y ls itegenin rt. 93, 70, 71). Fan pronto somo <| objeto de los stds tos praca amo” Wil o nocve spaccn patos de trea heel amor y aio (36): dasa (37 y 86) anda el aly Sen on fatuion no pres Ls Steg ya ices expan et estoda a aetna produeen sabre nosteos for objtos en tanto son ites nocvos (91-92), Eine son las ats pasion praia (ate 69). Sto qioe saber quer uns pasion parlor o ecivada, es precio ver (ar 149: 150) ‘emo to feiima 7 el depecio desvan de a amiaeign como dot species singular Hay otis pasiones panicle come In pieda. por ejemplo, auc sida founsdss pot Is eunson akan poner privat (at 183 y 160), Boren rinepa Desai comisrs cada pasin primes spin ode sai pci Cat 19 comes) a compe Tas pavones parle pot Ta mete 8 varias pasiones fundamentales, Ps TEL Trew de Penis y Ia Correspondence contenen una caida deabpecacones,ngeiceas ts, profundae sn ‘tes, ya sea sobre fas pasiones partialaes, Ya sea sobre Tente a él, en maar yalabea una accion del es Ta que! on fomiomecre ees nots 318 eda ‘S6L OP Sel ign oan BPS ge a Pe a {2 apgan exlsivamente a fos btnes presente, de conse Cais penbleent Ione sine sib, org no Ae Toe cute enean en juego mis inportonia ek que 0 talidad tienen (Paste ot, 138, 139). "No sendo pats pefeciay el alma ewe scsi dein terven en conta de ellar; cas palabra, tiene Cesion de despegar su pecutaeacvidad. ¥ asi como hay Una ‘oluntad infleaciada por Ie pions bay ota que Tacha tp cena de ls Ea oe de veda, lr laos ete 4 mecanisma corporal y Is atvdad de alma pseca tec las de dos dominios diferentes, fas acon de a ‘hind en que tedo es messi, con oto en qu todo et crating gam coe ed ui tmot independents que se enfrentany snton ea conto, No on ls reacones de motivor con una veluntad. Rast volvemos 2 encontrar today ly difcltades de Ta union del ala y dl evapo, con predominio del epi cuss sobre In doctina de is non, Peto de todas nance, Desats se represent con bestonte faeces e juste ae ‘una sctvidad que et obliga» tence en uanta ue {ecminismo que, sa como te, pes sobee els bass punto deamenaza con aratala, ¥ que, por ter pate felt por I solider de aus conerione,& fs inervencion ‘xia gue a ivade- Ys hemor vito con a tana ‘slibin deun mecanismo pssonal ends a imponeie la voluntad o al alma. Tadiquemos aor témo sing lama para intervene, 3 30 ez, en los meen de fe géaeto, El anaes ibe y-no puede sr viletads por ft euetpo; por intermedi de ung voi, alg pe ‘oner&ymoviminte te glindala pineal, sntrvnends ssi ex Tor movimientos del organise. (Passe nt Gom.'y fin) El movimiento produce por I voluntsd Incha tn te linda pines Conte movies gue forms parte del meesism pasion, y ts ete combs 4am. 0 mejor del movimiento producido port sms conta sovimieno propio des pss, el ur coms iments eto equvocadament se mprseta como un tomy 38 bate ent {2 parte supecior y Ia inferioe del alma. Ea lana no bay pate inferior ¥ toda lo que se opone 2 la faabn ene del cuespo Pero que el alma pueda sem pre conttaiae lor movinentos pasionales, no. signifies Que Su aca ata sempre fell bi ditecta. Mientras proses nexviono ciealstorio de fa pasion exch en pleno ‘Gere, fa pasin s impone al alma sia que és pueda ‘etenee su puoceso; crando mucho, podes detene os elec tos externes, e8 dst, teprimie lor movimientos que la posionimprimitis a los bragee 0.1 fa piers (Poss Bre 46). La accign que el alma ejerce sobre el caso de fos eqpiitar animales tampoco ee iret, Bfccivamente, tm tieminos gence, cuando t amg se dispone 9 tut {bre el cuerpo. debe tener en cuenta 1s eelacions que in gatataleza oe bibito han exec ente [a voluntadl 7 tos movientos conpories por sjemplo. drome To peable diese 0 conte In pupils nt move It Fengooy os abe de In panera equals paerpromundar ns decimina pol. Par moi To aber de in papi hay ave querer ver un objeto proxi 0 3 ontario, [eps para mover In lenpoa y fs labios de fin ctts manera ay que gure promandar uo dtr Ininsda palsies, (Pa, axe 4). Del_mimo modo el Con de Tor eapiitontompoeo puede set modified dh fecomente por asta el sma ga = prod fs smovimgentorequtidos pes model, represent Ths pions 7 los movintenter contracoe se pasiones irae an foo 376 2 Jos movimiento de que quete vee ibe, o epeeenti. hone la zones que combaten Ia pad que quiere cp nie (art 49). Elana tewe ote media deiner eet ts Indico aun, y que qhizd sea el mis importante’ Ha ee de modo. que uns seasaién desageadable Hrgve 3 Sociaee a lat ceprtentaciones que plovocaban antes set facionesaqradables, 0 In invesa. De esta manera die Descarte el alms razonable aiestea el cuerpo humane como #¢ alesea 2 fos animaler. No hay alm que we {ode acifii, no pode lac a tener on imperi abeclvta fobre sus pstioner (art 50, sepunda mtd). Drea ne toda inbibiion ni todo cambio del exvto natu de una piiign rela tua verdadea ogclén del alma, pees muy bien pase seeder que Usa passin se opongs timplemente 2 ots El aims forte es Is que serenderaente acts fobre ie pasiones pone Ine combate valénde de jot ‘etnies y In acta desing es tanto. mse ig del frome de acein, cand at anda, no.en wn jc cl uit, sto ea um juiio ditadn por In verdad y fs tz fun juicio de oxigen putamen intelectual que no te hove como bsse una pas, que aunque momenta Inente desspaeeida re hr experimentado ater (Pate 3 48 y 49) 1 Acabamos de ocupacnos de la apatente actividad que agendean Iss pasionee y de Ia actividad eal, aunque Iezclada con ella, Ata wor falar habla, bien que tite arento sponse perience» Ts pricolog, de Ts actiedad {de Is volumtnd ens mama, ex deen de fa libertad por fque Desatey dice "Ismo geatramente Tibee 3 todo lo fue er volunario" (ALP. [Mesland, 2 de mova de Toes] VI, 116%) sAgak no podriamos instr sobre ae telaciones de fy libertad humans con la precienia pre Crdenacign divin, Recardemos solamente queen Tet Principe (I 40-41) Deseatersstene qu estamos fe tea dos veidader de goa certeza y que et preigo mantenet tanto una como tes in trtar de comprender Sn. fondlion, mientras que en tees estan Ce fa Po El abs, 3 de noo. 1645, VE, 350). eneaya vn comienza am aes ‘S6L OP eet de explicicign haciendo notae que prever no es prsdeter- | ge movimiento (ver Théadicée, § 59-61) No. cee ‘mina einsinyando que todos ls agentes personales Ge | jos que Derotes haya rcusrido al eapedenteseBulado fen sa natucteza y voluntad propiss, natoralezs y ¥0- | Por Libnie: no hay hada atinejonte a eso ni nun ep Tuntad que Dios conoce y emplea sin que por eso dejen | paaje del Trai de (Homme donde Descartes compaca eset powesiin de ellos (considercign que aoe fill con- ghalma con un fontaneco que diige el ent de las 2g0a8 tila con Ia dctsina earteana de Dios como autor de las por una red-decanales (Xt, 1306 132" 4) ‘enciasy las exstencia) \Wayamos ahora ala liberad, , "Lo que Descartes quizd admita hioicasnente en todo Descrter afioma constantemente su evidencia, ya sen a tinal de hycho empirica (Prine, 1.39) ya sa y esto con tbe fecuenca, 9 tole de noclén primers (a Mereenne [dic de 1640}, IIT, 259%), y ex sabida cémo, a pesst Ae disinguir ents a ibetad de Dios, enteramente nde Pendicnte y eeadors,y la iberad humana, que & pos Terocalestablcimiento de fa verdad el bien (Rép. aux Ge Obj. C. Tl, 348 {VIL 431%]}, prodama que la Tibertad, tanto en et hombre'como en Digs, e algo abso- Ito (44 Me, C, 299 x. [56% 51) Pero hay otras dedaracones que v oponen 2 ta, Por tuna parte, Jedmo ee posible que en lo isca catesiana haya eabida par el movimiento independiente por el ual ‘te manifesatia fy ibertad? Ea lo lleno todos los movi Inientor son soldatioe; stia menetee entonces que el Ingvimiento nuevo se introdujera en el conjonto de los fmovimientes dadoe por una cracioa « nibilo. Pero la fisca cacesiana eneeha que la cantidad de movimiento fe exiate en ef mundo constante,Segin Leibniz, Des tes habria invocado aqut fa ditincion que €) establee ‘tre el movimiento y a dieecisn o deteminacion (para ‘sta distinc, véase Prine, I 37-40). y habria enatia do que ef alma, como el jinee que dirige su cabal aia Is disccidn det meévimiento sin alterar 8 ebati ‘Gud; cosa imposible, como agra Leibniz, porgue pot dlifeentes que sean el movimiento y su determinacién, twin ver dados Gertos movimientor de ditecén y velo dad determinadss, In deverminsion yx 9 puede te am bids en el sistema sin que iavervenga uaa Geeta cantidad sw shams ela econ de una pequeka conidad de ‘movimiento eomo consciecis de as valine del ln, Sungue los textoepodian, a fuente, interpret ae manera deen. (Paes ate 34 fin; AU fin, 40), Ea tn treno mie pcolbgico ambien pavecetiy que Deiar= {negra tn libertad despues de nabs ado, Nos {efron saqel tebe pase en Marion sgn {Teal In inifrenea sti el grado ae bajo de la bee tad Sendo al conti emis ato agel en que con mis vigor propendemos ha I design que bemos tomato, Miemacisn gue parece reduce Head aa ustnla e ‘oui, ¢ deto de otts manta, als simple epontn twidad (C. 300's. (57% 6]). Peo Deseret explics tm oto texoon prfertacniad Ante to, cuando Sania en inifernca del acto, hay que datingut ete Gt cto fat Ye ato enviar de tuple Ea ee Sime co es eidee qe el sto, aunque live ya no Puede er ino el que ty quer por consigucnt: a Thera ya ‘no puede manitetarse sno por ts pontine = dd can gue acto erecta (@ Merstone oP hee lend, 1641 6.1643, I 379% o; ext tino TV, 173 4). En segundo Toga, bay que tingur ente a adh | fesencia coma pura Rein, «8 dt, como fle de 1aso- ses por incest mss bien baci a st que hace eno, 1 i tndteenc como poder positno de int oo hacer un cuando las rszoncreitén dado Ente pode posisnd eee te # Bee Foae (C-1¥, 351) 8 319 | siempre inberente 3 ta voluntad, y. cunts existenca fe tazanes muy poderorr parce het que motalente no pola deidinos sin como fo aceon, metas mente hablanda.podenos sbrazac Ta decién contests (ibid, 378 y 173), Ex verdad ques motivo que Hot impuia a ace se'ao8 preseata en fora muy lacs ¥ uy. ditnts, cz ect eh toda tp foeeen de la wetdad, Alecamente no nor & posible cambiae de ecinién, Peto tambidn es certo que basta con que nbesia sencn #t Aisteaigs vm_momento pia que la veedod dee de non, mitndones ooh sngneenca po ftior: eotonces st podennorstvar contraiamente. a 1s Yeedad que ya no vemos en todo eiplendor, por eo is just decit que omni pecans et ignore. Coreaiva inente, de nosotros depende et sometermoy al into de {a verdad, y er por ert que el bec de sor deterinado Bor au Juz no impide el meso (ibid, 379% 173%, af PL (iMestand, 2'de mayo de 16447) 371, 116%, 1178) Si ben cet ot gene, Daas So 4h idea muy pobre del determina pucldgio, ea cambio Comprentis muy bien Is tron dcesmnene en werd org fo que al exten urgo ee detente Logico Perosegin ea vist, ext my tes de eee qu et de: ferminiamo invada toda ela haciendo imporble que 3 su lado exists Ta libertad, En definitive, a afemacion de Ia voluntad pacte haber sida en € tan conscuente emo express. 380 xxiv LA ESTETICA Y LA MORAL La ettica no aparece en Ia luifecion cartesans de las Geiss bajo singin sombre, Lo que Dass et bi sobre To below temonta en_sw' mayor pte Ta Aca des javentu ‘Al comtenzo Jesu Compendium? ‘Musee wiv de ese tem, sto despus de 160 (ese. ta'del FF de marzo @ Mating 1 TSBEs). yseno wave enpresa "i dietsmente tobe. or ta pate vel ivrvto, su neo no vasiron y detainee Ine indies en forma muy sumarat eo bello ae pasts dlc 10 que agenda a ert del odo ye lava, sobre todo 3 ete tio. Si bien verdad que bye de un Iii, e iio s que da Toga es tndidel, Dest Ince a shocaisn sin encontnt on elo ninguna dic 134; pero no abstante any ts rns embary ete fn tétminos generates qut alo bli. Demon que Shjto er bello cuando su foune puede se caps in Imuchs dificted y sn deme fad, Cabe pen «ie eto quiere devin por una pase. que i belles Is {sida en'la varia, 'y por ett, eng bay iucio ee {io sine bye juega de I impinacon babe oo panto de eticn, sobre Ia tora Jef ate pats te dt Pst, sobre fs teria de ste liwrstio, tambien ay 4 Descartes algunas indaiones. Uns etin enn Co Stepondenca, ene iio que Desetes forges de fan cats de Bale (7 [16e8], urn en el Dis a1 as ‘S6t OP OGL | — 1646, si nab ; 9 testo def SA ile Made 0" pans, VE 7. en ot julio IP Bhan geting E688 moa, utes fy SB fonanuemene ea psi el Dios dado. ff OH en contin gg SE evar ae aga qe onede ate popiamente fot Pas goof, M3 dicho en Ia elocuencia y en tn poesia esti singnlarmente da Moral, nome Him en provaco te I igi. Ls cncaion gue | &/8 enconga? BE ficient doprnie de eto ge consort pian eae fd my in evi‘ Das peanono | Mita a ta sin pensar en ella, en el famoso verso que dice: “'Sélo lo Meo sin alegar més ca et vei blo gue FA pate adem no fen IY ag Ine ino exponer ext misma toi ye, por in au EU gy te alain «iustracon mas sjartadn sss dada por ie ‘Guaeaiatectaait 4a vee que ature de sgl XVI. Esta ideas ban sido expats con todo setoen | BEB Que ng age in libo may coveita™ y mo hay por gat ns en : tts. Posie at bin of tenn de ae, a ta morals we ba aig | te eer Fa oe tao un igen csi cotta ot Ie cence, | 910. Poy, Para Descartes es Laima y In me impotante de fas | & Boy en a fees cence priticas de Tas tases lap des restantes son. | S0Mexe 4a gcbica yo medina, (Pe de lor Prince 1S, | Pot con 115/"No obiante ao.y aunque con rears in moh 20 10 tems edacidos a1 misma indigent gue estamos { 84 seamen fon recto sta ett, e bo gus en Beware no | S86CeHON iy toy nana br conned toa © pace » [S80 Beery exposé semice de una moral dtntvn La 3 2 farted Dicours no conten ain se sabe mie gt una {ey foal provisional yam mis fo gue sie elma de SUED se s Gonttngen et verdat, Descartes a habia serito nds, Ontesin, Be fost, om el tol ohjto de eta fy epueinsy) Aevaces de cates sre (W178). gin Be Pa ite 0b emo det man cess cae pe Aen met tn efecto contaro epi estbit ana moval dein fr Iga. ya PT. ly var tl vez, le eeibe 3s Chanute IP de movienbie RAT, Ba au Eu, de Deane 392 copnién qu exten pga con el conunto de as dc origin ae nie» fs mona. La verdad emit Se ec avo et metimeto leno de ane Ik simple Dear ungoe fam get, 3 también Arms a cerca ecopé de ella pore Ho dsponit Bes om eae pate abort su is 7 menos a8 det ee Lina 7 20 mica, gee eS Pattee aphenions del fe Ho moti de Duress cempone de aot 21s mol pom runibre mis modersde see 2 Ios rea a Carin ona vee adopiador: sober = Fs or de que e impose combi at dsr en croteios banat fa verdad, En as crtt cous este Sabet ose fa moc defsklva, a Se Pence Tien que word, eas reas substen oe et Ta euanta est enuinciads, s0 sostaneit aa ea neato qe fora pues sonal gt Beri rhea dnd cna tare dea enc to ha te pa el ndidus el debe de ssl eros subst for gpotante que Desa iatodut st, EL ice ce io ses fal fo eral fin perenne rade Is cotumbe, del weida etna > 20. jen debe grams ono en [a valk te ea peal enti (1 de gre dis coe yh ma). Salvo ee cambio, a mort de Fe eee no ince sna confemar 50 mot initia de ettniples ponts oe fa coRstoyen 28° Bregeat debe tig del rtd ede ts define de L.ienctn poe oma Be toga ade ene Te enn Y# nocimieato Teverdad por ot ved ot te el soberan bien por Ix pact: eam ete tun agente moral, conse en alancat sobeane en ee gue eapay, (8 le Rena Cog ‘al a aoe ebay, Ve), eo poe pec 20 eT ecenvs completa co fy dos erie i eninge DescerTe agree isteiatarent fe calctions ee sar laones ene pele ¥ 34 fs felicidad, In segunda desea fa idea de que sober wo bien nos elie sing en foncion del agente mot Beeartes no dada ni por un momento de que e sprer© bn de sguns manera implica I fia, Peto iden tics pura 7 implements los don cos. rimete, 7 elo eecfive'9 1 aegundr see de expicacones que fm gids teadremos que resume Descartes dstingoe ent liad enti aa abe onan reer rae a ae te somone Macken ssbidura (ets, cata cada, 264). Lo ave Fay que indogareotoncer no et Ia eenca de 1 felicidad To de a bratty fo que imports conocer son la ea Sones que i bette yo Ta fling, sstiene con Sobweano bien a bestitod al igual que a fliidd, tiene por base el placer, eto bay que hacetnotar que no todos fox paces nee emia gor El place, send sgn0 eco de a precio, ibe etimace por sca Se Bie ctr tos plcera del ana van mas que os del Fesmbre compuesto de alia y eerpo: en efecto, fs pao ee clos envotven el place que nos proceean puede Gafetren um principio mayor de lo que en tealidad et Biche en erminoy generate, fos plates son tato mie aloe dec nos peocoran. una stain tanto Mayor: cvsnto mayor [a vecdad que endecen a canto Thi rel ee a causa que Jos produce! De modo que sa ye cae ttt Ge 385 as ‘S6L OP col ba beatitad se reduce al placer y 2 fin de procul peti abe que placer se he de legit. Pero aegin Fskos dicho antes, bien que impliciamence, 1a beatitud pene confunde con el toberano bie: ela no sino 68 Tec (a Elite, 18 de agosto de 1643. 1V, 273%) Bee Gatgor como ya dijo Epicure. fo que en reaidad autaimee fy por To ynenoe To que queremos en Tn forma ses eeta eae betta, 0, en el fondo, et place: 18 bea {a eve incentive qe nos determina a buscar el oberg fo'bian, ere medio de ee fin supreme, (ibid, 275°, We oincg ast 6 de octubre de 1645), fn ea forma Wrretaconan y distingsen la felicidad y al soberano bien Smo debe Weline ahoca ef supremo bien tomado eh EP imo, o el ideal de perfec que ha de aleanzase espende et placer? Drees pone macho cuidado et Tisamgoie ance todo el ieat vago y general de 1a pecfc- Sige mana y ef que cada agente moral debe proponetse cer Mo debe aspirar af ideal. que su nacuraleza compar Caehale 2780) ero wo no es todo el bien gue Re tier no es tolamente el bien de cada uno, sino Eble gue et al skance de cada uno. Y aqul eb preciso Tee de cite os biees extenos y tos bienes que de: aaa je nosotos, En sitesiouesiguales, oe bitnet Petes agtegan algo as pefecion y+ la beatiud Tae sh Pero los Benet externos aos aon generale vente inaccesbles, Deberios pues concentar nuestros de- ‘or ea fos bienes qe podentos aleanzar, y como [0 que etcuotos depends son, ante codo, nuestra voicone, 2 eclccign que debyanor Basar es [a de avesta voluntads , cuando perfeccionando nuestra voliat * eae hhemos logrido en la medida que nusites sane itza To comport, es dest, porque Nene tage fe aquel que es nuestro, Por ‘coniigeiene mein eaied como el esfuerzo de Ia voluntad y hasta reclama eae tt Genet iia nite ome ace pad Biche ence ily el SSR per mee Fe Nee te ot, er ie tara a te Bats sangue Lo ue wha don andor ace ln con ue aia‘ bose vient TW S78 ser Nine rag en 2UM tn) 26783 en ‘io den nt6a enon vst conelee tl ee, 388 sobre ela Descartes ace aotae que por sola et insu: lente, mostrando que 20 misma noe implies la nec Sidad'de secure al conociniento. La buena tatencia radical Ia de conocer el bien, y hay uaa vitad vera alexa, we dein wna vistad en que espa enth de acuerdo ‘on el objtto Tet sama, of sentido fiteral de Ix moral catesia- nh, por lov meaos ef de agusla que foeta expttsads pot 4 gotoe. Faltariaabors easoyar una interpectacion Gash todo st mundo ba dicho que Descate en moral, x on etoico Esta opiniga no tede] todo fale, Pero bby sgrepado ademir que este etoitemo moral sth de sewerdo con gu meafisien Novoteos no ceemoe the seerdo, Y. poe To tanto, nov nor pase que Descartes fpa'en el Tondo tan esteico como se cree. Shey vetdad Gue fa metafisia catesians, sein lo heavon penta, esté ddominads y peaetrada por la ales de libertad entoncs feguro que tla ex el plo opuesta ce In metatisica ato, Ya que fa ee absolotomente determina, y puto que AU determina. que en ells tapers. pods ser todo To Uistico que se quiet, qve no par eo hy de rompese fhunea. De seta diferencia merfisa. deivan iferendat ‘morales de In mayor impacaneis. Como los stoeoe ven aU hombee dominado aplastado por todas las foerat ‘hel musde, condense ‘todo placer sensible por jezgzclo fun abandono, an tslsamiento. En Dexote, no fe th cugntea nas parc, Ey el Teste des Paton y tame bién en otros textos, mutipia fos dedaracones sobre It Dondsd de las pasioner (Wer, por th. Peston, titina snaloy y cata ya citsdo ¢ Chonut, WY, 538%). Ademnie fu filosofla no es, coma ta de lor estico, inactive te plegada sobre si misma. Segin Is eilebre expesion de 1 6 pact del Discours, ela asira a Incernos "duchos y sedores de Ia natursiezs", Nosotros, mediante nest) wolunted, podemor intervene en In nsterales,Y, en pen Sipio, transformarla completamente sometizndols > nue teas neceaidadee Essai cusntae eperazay ponia De ‘ates en [2 medicina, yexpedalmente, en provecho de fa moral. Sin duda en In natucalens siempre Iabrd cosas ‘Que no podeemor cambiar, por lo menor que no podeemee Cambiae dieetamente ai en form ripida: en cnn de ellas debemnor volver sobee novotra snsmot, ta tando de actusr sobre nototror mis bien gue sobre rmundo. En este aspect fa moral de Deweattes sigue fa huellae deta moral entoice, Pecos aqul, bajo el scot do exterior y sobre todo aparente, se ocTla wna protids diferencia. Para Tor estoicar, ni siquiera podemoe cam bir muestea raturtezs: Io Gaico que puede sucedenos ‘oranda Ia needed no fayorce,e vernoeidentificadoe ‘on Dior y emancipados de la esavitud porque ya-n0 tioos, En Descartes fn acién gue ejercemos bre fnorteor mimos debe eee tome al ie de la Tetra Po: demos modifear nests sina y san aeseo cvep forganissndo nuestra pasionee de manees diferente. De fmodo que ly ditanca que media atte Tox estoicos y Deseistas es grande, “También se ha dicho que en moral Descartes erat ists yacstotico, Tale, por ej la opiniy de Baile Fl hecho es que Desrter profess una moral de la. pe feccin que es mateadamente intectoalista, Pero aate todo, 1s ltima palabra de Descartes en materia de moral ‘no es Ia contempacign como en Aristteles, sino alan tea [a seein Adem, Deseates concede a fy itencin 389 eda ‘S6L OP PEL yal sujeto un agar que Arinétles no-penié ni pod penuaren acordatle ‘Por fin, se ha dicho que fa moral cartsiana era an simple eco de la moval eautinna, Dacates quiza sa ti fein por la imparcncia que Te stibuye aa intencion. Pero no obstane haberle concedido un papel tan prepon ferante au oral tole mas intelectuaismo de To. que el iKalnismo quizi comport. EL debee fundamental en Deserts es trata de abrire a fa verdad, Adem, y sobre tedo, en Dexeastes no bay indcios ni de una doetrina de Is‘ptutha, ni de sstismo alguno [Como debe caacerizare eatonces [a moral carta: veal Nos prazmatista; eademonita quizs tampaco, pot (gue el place st sedge af pape de medio para alenzar el. ‘SBherane bien, endo e stfuelo que ly mataclezs emplea para ateneenos hatin la perfceidn. La moral de Desotet Ee encialmente —aeg6n cteemos— un conocimiento Tivos y como procba de la vedad de ete aseto podemos ‘onde aquellatebce sims seg Ta eval basta juzgae Con verdad para obrar on secitud. Por consiguient, a mona et. segdn Desare, una cena Sin duda elo que wveces se llama alors una ciencianormativa, porque Desertes adaite libertad, y por Io ato, un orden Fdeal dstngo del oiden vel. No por to deja de ser una Ciencia; pecaamente, Is clencia del orden ideal, La mora dad consiste en que cada tr y cadn acto e stGen em el Tuga que le cotzerponde (véase IV, 293°, a funcién real dela voluntad es fx de abil avesteoespicita, median tela atencii, a Ia pereprion de aguel orden, Sw conce- Iniento es poe el problem fandamental, Este hecho y la ‘reunstancia de que Descartes crs que Ts eslizacon de he ouden exige Jos recursos de Ta mecinicny Ia medina Cxplican el carcter de flo cientifiimo que ere presea~ tise al er, por ejemplo ene prfacio de los Principes, Toque buble sido [1 moral de Desattes, La meralidad Comite, segin Desaren, en fa voluntad. de conocer el ‘eden fiealy. por fo tanto, co a voluntad de reaizalo Besertes ao parece haber ponsado en que quizé ese orden 290 caya realizacién se propone al agente moral no sta mi {quem medio'y que lo realmente mora es fa humanided {the quiere lo esl, In justia poe eempla, yn, como ates see el mecanisno de su reataacion, ni ef rel {ado dela scion conforme a dl, Sin embargo, no hay que ‘lvidor que fal nocisn, no. obstante parece muy eemol, Inuy bien padiers haber sido admitda por el pensador que cevld seeto peasants propio st, wn eee ‘S6L OP SCL \ INDICE Aniecente de lo ilo hom uy t pm oie Nn pot ‘nten gue te pve em etl de Pe: 1 potion de bids on I (pc de Deri, Detusinete primeen bio dl mts are I pnmmieta seg Downes + ; vote de I extacla de Dis por tn eects ae Pw yx Pave Sx | > xxn x. 8 1 eed ‘S6L OP SCF ‘TABLA DE CONCORDANCIA PARA LAS CARTAS CITADAS Condo el nome dente 0 fehs de ech vere ao somber 9 5 feb no figean eh Fre tbls pr AT. ‘Gedo fence» Grn wi on don itt einer ends» tnd tune cele opps Comin dy Slonete

S-ar putea să vă placă și