I. PENGKAJIAN Tanggal : ...................., Jam : ...............WIB, Oleh : ...........................…......

A.DATA SUBYEKTIF
1. Identitas
Ibu Suami
Nama : ................................................... ...................................................
Umur : ................................................... ...................................................
Agama : ................................................... ...................................................
Suku/Bangsa : ................................................... ...................................................
Pendidikan : ................................................... ...................................................
Pekerjaan : ................................................... ...................................................
Alamat : ...................................................
...................................................
No. Telp : ................................................... ...................................................

2. Alasan datang
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................

3. Keluhan utama
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................

4. Riwayat menstruasi
Menarche : ….. tahun Siklus : ….. hari
Lama : ….. hari Teratur :………..……………
Sifat darah : ……………..…….. Keluhan :…………..…………
 5. Riwayat perkawinan
Status pernikahan : ...................... Menikah ke : ….....................
Lama : …… tahun Usia menikah pertama kali :……. tahun

6. Riwayat kehamilan, persalinan, dan nifas yang lalu

P.........Ab.........Ah.....

Persalinan Nifas
Hami Umur Jns BB
l ke- Tangga Penolon komplikas J Laktas Komplikas
khamil prsalina Lahi
l g i K i i
n n r

7. Riwayat kontrasepsi yang digunakan

No. Jenis Pasang Lepas
Kontrasepsi Tgl Oleh Tempat Keluhan Tgl. Oleh Tempat Alasan

8.Riwayat kesehatan
a. Penyakit yang pernah /sedang diderita (menular, menurun dan menahun)
………………………………………………………………………………………………..……
…………………………….............…………………………………………………
……………………………….............……………………………………………………...
b. Penyakit yang pernah /sedang diderita keluarga (menular, menurun dan menahun)
………………………………………………………………………………………………..……
…………………………….............…………………………………………………
 ……………………………….............……………………………………………………...
c. Riwayat penyakit ginekologi
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………….

9.Pola Pemenuhan kebutuhan sehari-hari

a. Pola nutrisi
Makan
Frekuensi : .......x/hari, Porsi :..............................................
Jenis : .......................................... Pantangan :..............................................
Keluhan : ..........................................
Minum
Frekuensi : .......x/hari, Porsi :..............................................
Jenis : .......................................... Pantangan :..............................................
Keluhan : ..........................................
b. Pola eliminasi
BAB
Frekuensi : .......................................... Konsistesi :..............................................
Warna : .......................................... Keluhan :…..........................................

BAK
Frekuensi : .......................................... Konsistesi :..............................................
Warna : .......................................... Keluhan :…..........................................
c. Pola istirahat
Tidur siang
Lama : ..... jam/hari, Keluhan :..............................................
Tidur malam
Lama : ..... jam/hari, Keluhan :..............................................
d. Personal hygiene
 Mandi : ..... x/hari Ganti pakaian : ...... x/hari
Gosok gigi : ...... x/hari Mencuci rambut : ...... x/minggu
e. Pola seksualitas
Frekuensi : ..... x/minggu Keluhan :..............................................
f. Pola aktivitas (terkait kegiatan fisik, olah raga)
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................

10.Keadaan psiko sosial spiritual

a. Pengetahuan ibu tentang alat kontrasepsi

............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
........................................................................................................................
b. Pengetahuan ibu tentang alat kontrasepsi yang dipakai sekarang
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
........................................................................................................................
c. Dukungan suami/keluarga
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
........................................................................................................................

B. DATA OBYEKTIF
1. Pemeriksaan umum
Keadaan umum : ....................................
Kesadaran : ....................................
Status emosional : ....................................
Tanda vital sign :
Tekanan darah : ................. mmHg Nadi : ................ x/menit
Pernapasan : ................. x/menit Suhu : ................ x/menit
Berat badan : ................. kg

2. Pemeriksaan fisik
Kepala :......................................................................................................................
Rambut :......................................................................................................................
 Muka :......................................................................................................................
Mata : ................., sklera ..............................., konjungtiva....................................
Hidung :......................................................................................................................
Mulut :......................................................................................................................
Telinga
:......................................................................................................................
Leher :......................................................................................................................
Dada :......................................................................................................................
Payudara :......................................................................................................................
......................................................................................................................
Abdomen :......................................................................................................................
......................................................................................................................

Ekstremitas atas :......................................................................................................................

Ekstremitasbawah:......................................................................................................................
Genetalia luar :......................................................................................................................
Anus :......................................................................................................................
Pemeriksaandalam/ginekologis :
............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................

3. Pemeriksaan Penunjang
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................

II. INTERPRETASI DATA

A. Diagnosa Kebidanan
....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
 .....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
B. Masalah
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................

C. Kebutuhan
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................

III. IDENTIFIKASI DIAGNOSA/MASALAH POTENSIAL

.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
IV. ANTISIPASI TINDAKAN SEGERA
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
V. PERENCANAAN
.....................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................

VI. PELAKSANAAN Tanggal : ....................., Jam : ...............WIB, Oleh

:.........................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
 .....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
VII.EVALUASI Tanggal : ....................., Jam : ...............WIB.
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
 Tanda Tangan

(....................)

KASUS
Seorang ibu Ny.W umur 35 tahun P2 Ab0 Ah2, datang ke Puskesmas D Yogyakarta bersama
suaminya dengan keadaan normal untuk mendapatkan suntik KB progestin.
 ASUHAN KEBIDANAN PADA AKSEPTOR KB
SUNTIK PROGESTIN
DI PUSKESMAS D YOGYAKARTA
No. Register : 65 / 05
Masuk RS tanggal / jam : 22 Oktober 2008 Jam: 08:30
Dirawat diruang : Puskesmas D Yogyakarta

I. PENGKAJIAN Tanggal : 22 Oktober 2008 Jam : 09:00WIB, Oleh : Bidan Santi

A.DATA SUBYEKTIF
1. Identitas
Biodata ibu suami
Nama : Ny.W Tn.N
Umur : 35 tahun 40 tahun
Agama : islam islam
Suku/bangsa : Jawa/Indonesia Jawa/Indonesia
Pendidikan : SMA S1
Pekerjaan : Ibu rumah tangga PNS
Alamat : Jakal km.10 Yogyakarta
No.telepon/Hp :085248348377 085747446660

2. Alasan datang
Ibu mengatakan ingin mendapatkan suntik KB Progestin.

3. Keluhan utama
Ibu mengatakan mempunyai anak dua dan ingin menunda kehamilan dengan ikut KB suntik.
 4. Riwayat menstruasi
Menarche :14 tahun Siklus :28hari
Lama :5-7hari Teratur :Ya
Sifat darah :encer Keluhan : tidak ada

5. Riwayat perkawinan
Status pernikahan : Menikah Menikah ke :1
Lama : 10 tahun Usia menikah pertama kali :25 tahun
6. Riwayat kehamilan, persalinan, dan nifas yang lalu
P2 Ab0 Ah2

Hamil Persalinan Nifas

ke- Umur Jns BB

Tanggal Penolong komplikasi JK Laktasi Komplikasi
khamiln persalinan Lahir
1. Tahun aterm spontan Bidan Tidak ada Perempuan 3000 2 Tidak ada
2003 tahun
2. Tahun aterm spontan Bidan Tidak ada Laki-laki 3700 2 Tidak ada
2005 tahun

7. Riwayat kontrasepsi yang digunakan

No. Jenis Pasang Lepas
Kontrasepsi Tgl Oleh Tempat Keluhan Tgl. Oleh Tempat Alasan
1. suntik 15 Bidan Puskesmas Tidak belum - - -
maret ada
2006

8.Riwayat kesehatan
a. Penyakit yang pernah /sedang diderita (menular, menurun dan menahun)
Ibu mengatakan tidak pernah atau tidak sedang menderita penyakit menular (HIV/AIDS,
Hepatitis, TBC), menurun (DM, hipertensi), menahun (Jantung).
b. Penyakit yang pernah /sedang diderita keluarga (menular, menurun dan menahun)
Ibu mengatakan dalam keluarga tidak pernah atau tidak sedang menderita penyakit menular
(HIV/AIDS, Hepatitis, TBC), menurun (DM, hipertensi), menahun (Jantung).
c. Riwayat keturunan kembar
Ibu mengatakan tidak mempunyai keturunan kembar baik dari keluarga ibu atau bapak.
d. Riwayat operasi
Ibu mengatakan tidak pernah operasi.
e. Riwayat alergi obat
Ibu mengatakan tidak memiliki alergi obat apapun
f. Riwayat penyakit ginekologi
Ibu mengatakan tidak pernah menderita penyakit ginekologi, antara lain gangguan menstruasi,
peradangan dan tumor pada organ genitalia.

9.Pola Pemenuhan kebutuhan sehari-hari

a. Pola nutrisi : tidak dikaji
b. Pola eliminasi : tidak dikaji
c. Pola istirahat
Tidur siang
Lama : 3 jam/hari 2 jam/hari
Keluhan : tidak ada tidak ada
Tidur malam
Lama : 8 jam/hari 7 jam/hari
Keluhan : tidak ada tidak ada
d. Personal hygiene
Mandi : 2x/hari Ganti pakaian : 2x/hari
Gosok gigi : 2x/hari Mencuci rambut : 3x/minggu
e. Pola seksualitas
Frekuensi : 2x/minggu Keluhan : tidak ada
g. Pola aktivitas (terkait kegiatan fisik, olah raga)
Ibu mengatakan mengerjakan pekerjaan sebagai ibu rumah tangga.
 10.Keadaan psiko sosial spiritual
a. Pengetahuan ibu tentang alat kontrasepsi
Ibu mengetahui beberapa jenis alat/metode kontrasepsi, antara lain IUD, implant, suntik, pil,
kondom dan sterilisasi.

b. Pengetahuan ibu tentang alat kontrasepsi yang dipakai sekarang

Ibu mengetahui salah satu efek samping KB suntik adalah kadang-kadang tidak mendapatkan
menstruasi dan tidak merasa terganggu, karena tidak bahaya.
c. Dukungan suami/keluarga
Suami sangat mendukung ibu menggunakan kontrasepsi suntik, sehingga tidak mengganggu
hubungan seksual.

B. DATA OBYEKTIF
1. Pemeriksaan umum
Keadaan umum : baik
Kesadaran : komposmentis
Status emosional : stabil
Tanda vital sign :
Tekanan darah : 120/80mmHg Nadi : 80x/menit
Pernapasan : 24x/menit Suhu : 36 °C
Berat badan : 55 kg

2. Pemeriksaan fisik
Kepala : mesochepal, tidak ada bekas luka, tidak ada massa (benjolan)
Rambut : bersih, tidak rontok, tidak berketombe
Muka : simetris, tidak ada bekas luka, tidak ada cloasma gravidarum
Mata : simetris, tidak ada sekret, konjungtiva merah muda, sklera putih.
Hidung : tidak ada serumen, tidak ada polip
Mulut : bersih, tidak ada pembengkakan gusi,
Telinga : simetris, tidak ada serumen, pendengaran aktif
eher :tidak ada pembesaran kelenjar tiroid, parotis, limfe dan tidak ada pembengkakan vena
jugularis
Dada : tidak ada retraksi dinding dada
yudara :simetris, puting susu menonjol, tidak ada bekas luka, areola hiperpigmentasi, kolostrum belum
keluar.
domen : tidak ada bekas luka operasi, dinding supel, tidak tampak pembesaran.
Ekstremitas atas : simetris, tidak cacat, tidak fraktur, tidak oedem.
Ekstremitas bawah : simetris, tidak ada varises, reflek patella +, tidak oedem.
Genetalia luar : tidak dilakukan
Anus : Tidak ada hemoroid
Pemeriksaan dalam/ ginekologis : tidak dilakukan.

3. Pemeriksaan Penunjang
Tidak dilakukan

II. INTERPRETASI DATA

A. Diagnosa Kebidanan
Seorang ibu Ny.W umur 35 tahun P2 Ab0 Ah2, akseptor lama KB suntik progestin (DMPA)
D.S : ibu mengatakan mempunyai 2 anak dan mengikuti KB suntik
D.O : Vital sign
Tekanan darah : 120/80mmHg Nadi : 80x/menit
Pernapasan : 24x/menit Suhu : 36 °C
Berat badan : 55 kg
B. Masalah
Tidak ada.
C. Kebutuhan
Tidak ada.

III. IDENTIFIKASI DIAGNOSA/MASALAH POTENSIAL

Tidak ada.
IV. ANTISIPASI TINDAKAN SEGERA
Tidak ada.
V. PERENCANAAN
1. Lakukan pendekatan pada ibu
2. Jelaskan hasil pemeriksaan pada ibu
3. Jelaskan pada ibu keuntungan dan kelemahan KB suntik 3 bulan
4. Jelaskan pada ibu efek samping KB suntik 3 bulan
5. Jelaskan tanda-tanda bahaya pada penggunaan KB suntik 3 bulan
6. Jelaskan pada ibu kapan harus kembali

VI. PELAKSANAAN Tanggal : 22 Oktobr 2008 Jam : 09:30 WIB, Oleh : Bidan santi
1. Menyapa ibu dengan ramah dan sopan agar ibu lebih terbuka dan lebih mudah dalam
pemeriksaan
2. Menjelaskan hasil pemeriksaan pada ibu bahwa keadaan ibu baik dan tekanan darah normal
110/70 mmHg serta tidak ada tanda-tanda kehamilan
3. Menjelaskan pada ibu tentang keuntungan dan kerugian KB suntik
 Keuntungan
Sangat efektif
Pencegahan kehamilan jangka panjang
Tidak berpengaruh pada hubungan suami istri
Tidak ada pengaruh terhadap ASI
Sedikit efek samping
Klien tidak perlu menyimpan obat suntik
Dapat digunakan oleh perempuan usia > 35 tahun sampai perimenopause
 Kerugian
Sering ditemukan gangguan haid seperti :
- Siklus haid yang memanjang / memendek
- Perdarahan yang banyak / sedikit
- Perdarahan tidak teratur / perdarahan bercak (spotting)
- Tidak haid sama sekali
- Sangat bergantung pada tempat sarana pelayanan kesehatan (harus kembali untuk suntikan)
tidak dapat dihentikan sewaktu-waktu sebelum suntikan berikut
Permasalahan BB
Terlambatnya kesuburan setelah penghentian pemakaian
4. Menjelaskan pada ibu tentang efek samping KB suntik yang biasa terjadi, antara lain :
- Amenore (tidak terjadi perdarahan / tidak haid)
- Perdarahan / perdarahan bercak (spoting)
- Meningkatnya / menurunnya BB
5. Menjelaskan tanda-tanda bahaya yang harus diwaspadai :
- Nyeri abdomen bawah yang berat kemungkinan gejala KET
- Timbulnya abses / perdarahan tempat injeksi
- Sakit kepala migrain, sakit kepala berulang yang berat / kaburnya penglihatan
- Perdarahan berat yang 2 kali lebih panjang dari masa haid / 2x lebih banyak dalam 1 periode
masa haid
Menjelaskan pada ibu untuk kembali 3 bulan lagi atau setiap 12 mg untuk mendapatkan suntikan
kembali.
6. menganjurkan ibu datang kembali tanggal 15 januari 2009 untuk mendapatkan suntik
progestin DMPA berikutnya.

VII.EVALUASI Tanggal : 22 oktober 2008 Jam : 09:40 WIB.

1. Ibu lebih nyaman dan terbuka kepada bidan.
2. Ibu sudah mengerti hasil pemeriksaannya
3. Ibu sudah mengerti keuntungan dan kelemahan KB suntik 3 bulan
4. Ibu sudah mengerti efek samping KB suntik 3 bulan.
5. Ibu sudah mengerti tanda-tanda bahaya pada penggunaan KB suntik 3 bulan
6. Ibu bersedia datang kembali tanggal 15 januari 2009 untuk mendapatkan suntik progestin
DMPA berikutnya