Sunteți pe pagina 1din 79

7Z

PETA'$U'
THr CAT rNrHEHAT rN IATIN

EsrAgodgt
eurLTBELLU'

,/ 5rusi
P R I M O A N C ,L I C EC O M P O SI T U 5

AT NUNC
( Q U O DV I X C R E D A s )
l N S E R / V \ O N ELMA T I N U M
n GUENEVEBA
TUNBERG
CTTERENTTO
TUNBERG
C O N V ER 5 U 5 !
,/

BOTCHAZY.CARDUCCI
hPuBLatHERt, lNC.
. L W A U C O N D AI ,L L I N O I S
Hitor
laurie Haight lGenan

ContributingEdinr
JohnT. Kirkpatrick

Tposropb & Dcsign


CharleneM. Hcrnandcz /z
tublbhed b7
Bolchary-Catducci Publishers, Inc.
1000BrownStreet,Unit l0l
'Wauconda,
Illinois 60084
hmp://www.bolchazy.com

Printed in the United States


2005
by Vorzella

Cat in the Hat


ru and @ Dr. SeussEntcrpriscs,L.P.,1957, ren. 1985.
All righa reserved.

latin translation of Cat in the Hat


@ Dr. SeussEnterprises, L.P., 2000.
All rights reserved.

Library of CongrcssCatdoging-in-PublicationData

Seuss,Dr.
[C-atin the hat. Latin]
C-anuspcmsrtus: The cat in thc hat in Latin / qui libcllus esta Doctore Scuss,primo
anglicecompositus,at nunc (q.d vix crcdas)in sermonemlatinum a Guenerrcra
Tirnberget TerentioTirnbergconversus!
P. cm.
Summary':Tivo childrcn sining at home on a rainy d.y * visted by the Cat in the Hat,
rvho showsthem sometricks and games.Indudes a letin-English glosary and a note on
the verseform and rhphm.
ISBN 0-8651647r-r (dk papcr)- ISBN 0-865rU72-X (pbk : alk. papcr)
l. Cats-Juvenilc 6ction. 2.Latin langrng*Rcaderc. [1. C,ats-Fiction. 2.L*in
languagematerials.3. Storicsin rhyme.]I. Tunberg Jenniftr Morrish. II. Tirnberg
Ttrcncc.III. Trtlc.

PZ90.l3 S47 2000


lFiclJc2l
00-361l8
7 /-

,12
)

w z"/

z
'3 5euss,
I mber totum diem fluit
primo
:alevera
Urceatimsemperpluit.
: (-ar in rhe Har,
Thedetintus nos manere:
'. i:d a note
on
Numquam potestsol splendere,
.;'iPer/
r: 1. Larin
I unberg,

00-361l8
Desidesquesicsedemus,
Nec ridemus,necgaudemus.
Forefinem quiescendi
Mihi spesestet sedendi.

Frigusvetatforasire,
Caelumvetatlascivire.
Domi sumusquiescentes,
Nil omnino facientes.
mus. 7
.7,

Dum sedemus otiosi


Somnulenti,stomachosi,
Dico Saraedisplicere
Mihi sempersicsedere.
\
\

?
1

'{ At tunc quies est erepta!


4-
,/,/ Tota domus est correpta
/
Tum tumultu, tum fragore!
temebundi nos pavore,
(

(\
-e
/ 4

Conspicamurnunc intrantem
Limen nosffum nunc calcantem
Cattum quendamPetasatum
Numquam nobis exspectatum!
\

"Cur sedetis?"
inquit ille,
Ilt "Ludosvobisdabomille!
Cattus,etsisol non lucet,
Ludosvobishuc adducet!
Strophasvobis demonstrabo,
Novos ludos indicabo,
Quibus frui vos iuvabit.
Neque mater me culpabit!"

Matre nostratunc absente,


Diem domi non degente,
Dubitamus et haeremus,
Responderenon valemus.

ru
P{
L\,.-_
>--
-- -l

At repente reclamavit
Piscisnosteret negavit
LudosCatti tolerandos
Essenobisaut laudandos.
Dixit piscisdiscedendum
Catto sTATIMnec ludendum
Q,ri" mater non videre
Ludospossetnec cavere.

=r- 11
"Timor absit,"inquit hospes,
"Duce Catto,domussospes
Erit vestra.Licetvobis Clamat 1
Frui ludis,qui sint nobis Circunr.
Nec nocivi,necingrati. "LudLrIl

Sumusergoiam parati! Nunc in


Piscis,ecce,nunc ASCENDIT! Ne mo\
Sursum surgit nec descendit!" Taleslu,-

t2

ire.og
F

c-,}
a
=

-
'+
2a-
4:
==
'
PeS
ES
r
Clamat pisciset pavescit.
Circumspectatet tremescit.
4,

"Ludum stultum iam remitte!


Nunc in mensamme demitte!
T! Ne mox cadam PERTTMESCo!
lit! " Thlesludosperhorresco!"

T3

\-----
^\l

/rHffi
"Time nihil," inquit ludens,
w
"Sum percautus,mitis, prudens.
Ne tu cadasiam cavebo,
Dum sublimemte tenebo!
Stansin pila tete vibro,
Manu dextralibrum libro!
Nunc estscyphusin galero:
Nunc fruamur lusu vero!

r4

44A
s,
tf
b^ ^-t
"rt^*s*-
iw
t'
\\
**.o*uZ
iI
s
-{/?
,,
\ \,\i
,rl
-
:
'suJ
.
(

Me videte!Me spectate!
Strophasmeasnunc laudate!
Plura mihi sunt in promptu!
Caret caput pleno comptu!
Scyphussupra iam gestatur-
Libum quoque nunc addatur!"
Ibi libum collocavit,
Et in pila persultavit.
Piscemnostrum vix servatum,
Lac in lancevix libratum,
Simulacrumnavisbellum,
Palmisgestatet libellum,
Praeterprimum, iam secundum,
Qnod estvisu periucundum!

r6
\
\__
,LL I
t\
\
(
)1
-:.
/(
ilN\\
---
-7-\\\
-"u
.T
rt'
'LUI'l
nI
.LL
..,iJI
Vs
:
I
l-
. ,-,{-
- - t .
{t
- r'+t
A-X
-YYs"*z
w I I t l
Jl u t\
hrt-r
dI
t
"Strophasomnesnon vidistis,"
Inquit Feles,"spectavistis
Rudimentanec perfecta,
Nec permultumiam provecta.
Sum iocanditam peritus!
Eccr,ludusinauditus!
Manu meacumulati
Libri tressunt hic librati.
Omni membrotricasgero!
Scyphum,libum, lacquefero!
Piscisrastroiam libratur!
Vir pusilluscomitatur
Simulacrumnavisbellum!
Caudarubrum sic flabellum
Gesto,quod nunc agitatur,
Et hacpila sublevatur
Cattusvester!Spectavistis!
Sedrem totam non vidistis."

18

_ t

...-)

w
n--K
.))
us,

cta.

qp
v
ro!

n
NN,ilN

a\\

/^2.
G
Sicloc
Pilano
Th.ntu
Qualis
Consp
Resex
\
\
-

/ F \

*Q\
5
tt
)e
^*s
co+7A Siclocutusderepente,
Pila non iam sustinenre
7
7q -rl^.
lantum ponous,Lattus rult.
Qualis ille fragor fuit!
a-
\-onsPrcamurnos stuPentes
uttqr-*o$ \
Res ex alto DECIDENTES.
\ty
4/
/
2l

d
hu*"A
Et in ollam piscisrremens
Cadit praeceps arquegemens,
'Absit,"
inquit, "permolestus
Ille luduset funestus!
Est obscaenus, inurbanus,
Pravus,atrox,inhumanus!

22

e
t7

M
nens
qemens,
olestus

nus,
rnus!

r'
e
.J)j \
r)
((
\,
r

% G
\:

Vide, Catte! Q"id fecisti?"


Dicit piscis,"Perdidisti
Domum nostram.Nunc eversa
Resest nostra,libo mersa
Navis parva, iam curvatum
Rastrum novurrr, perturbatum
Totum tectum. Sic absente
Matre nostra,nec vidente
Ludos tuos, discedendum
Tibi NECest hic manendum!"

25
"Ve
Cla
Per
a"
Tirr
Ne

s- --

=:--
"Velim tamenpermanere,"
Clamat Cattus, "et gaudere
Periucundisludis quorum
Quendamvobiscum decorum,
Tum iucundum nunc monstrabo.
Ne decedamRECUSABo!"

27

ry 6 \
lt
(

o
Y
-1
-l
\

\\

=
Cistam rubran
Cistam ligno f;
Cattus ille Petasarus, Unco clausam
Pernix, velox, incitatus, Fetamstrophis
Statim foras est egressus, "Novum ludur
Mox reversuset regressus, Inquit. "Quid j

28
lri
n
,:

Cistam rubram laeteferens,


Cistam ligno factamgerens,
I-Jncoclausam,ponderosam,
Fetamstrophis,ominosam!
"Novum ludum mox discetis,"
L IS . Inquit. "Quid nunc hic videtis?"

29
S t a n si :
Peruri..
Et qal.:
L u d L rn l
C i s r . rr r
N e c I r () :
" Stro lt
1'''
Et ha..

I
T
,/tI
\
i
t

4,
*tJ
'r Stansin cistanos despexit,
Perurbanecorpusflexit,
Et galerumsublevavit
Ludum suAVEM declaravit
v Cistarubracontineri,
Nec non claustriscohiberi.
"Strophas,"inquit, "iam spectemus!
Et haecduo salutemus

3r

,i
YT
r.'J
-=+_______
'-:
)ll
,
__----
\. _=-=-
----

\ . - -=-_! :->_-
___

:--__
-=----l-i-

---
L?
:a)
iafr-/-
(D\a

> Effrenatageminata,
'Maius,''Minus,'
nominata!
Numquam volentvosmordere:
Volentvobisperplacere!
Cattusuncum tunc levavit,
,
Et haecduo liberavit.
Effrenataprodierunt;
Ad nosstatimcucurrerunt.
"Vosamicossalutamus,"
Clamantilla. "Vosamamus!

I 33

a
\o
-_-- \=

f)D
-

\ I t--/

)/a
Et salverevos iubemus!
Dextrasdate!" Sedhaeremus
",\l-
Admiranteset stupentes,
N,,
Q"id iam prosit nescientes.
Dextris tamen copulatis, Q,,
Indulgemus effrenatis. Err
At reclamatnostertutor,
Piscisprudenset adjutor.

34

=2,/
=-
:mus
'Abest
t
mater!Absint illa!
[es. Non sunt proba nec tranquilla,
t
Quaenunc, quaeso,depellatis,
"
Exturbetis,abigatis!

35
Cattrr
Pisci.
Qui.r
Benc .
Str-r.l. r
l v 4 u l ir,
Qr-rarr
Dr.tcr i-

/-.t:--'

T v
6)
\i 4t
t -r--+r

(
Cattus dicit, "Noli, care
Piscis,te nunc agitare,
Qtti" nostrageminata
Benequidem sunt morata!
Studentut iam rideatis,
Multis iocis gaudeatis,
Quamquampluit tam constanter."
Duo palpatperamanter.

37

G
3 v
"Ecceludus his pergrarus,"
Inquit Cattus Petasatus,
Ar

a
^\
^'/-.
" Delectanturvolatinis,

C Quae sunt iuncta longislinis."

3B

Nant
Atqu.
'Absi
Nunc
Non \
\\sy Sunr i

Y=(
Ne su
Neve
*']
fr -
t
a';fu
ILIS,

\.

' l' ' ))


l: IlnlS.
: - l L -

lr-H--.

! ---l-

Nans in olla piscistremit,


A
1\rque magna voce gemlr.
r)
"Absit cladesrepentina. (t
Nunc aufertevolatina!
Non sunt intus usurpanda!
Sunt hinc statim deportanda,
Ne supellexevertatur,
Neve domus deleatur!"

39
tt /,/./

,F
J--f

Seprofundunt effrenara
:
Per andronem debacchara. \
Totum locum tum percussum
Volatiniset concussum
Conspicamur.Nec fragore
Perturbanturnec sonore!

40

< --_f
G
?re -z

E
{ Ot

Huc et illuc duo currunt


Hinc et illinc et recurrunt.
Volatini filo vincta
Surgit stolamatris tincta
Rubicundiset rubellis
Et subalbispunctisbellis;
Vestisnovapulchrepicta!
Spondalecti nunc esticta

42
t, I
\\ \\\
S\ \ - \\
\ I
|
\..\

ry4,
rz ,\'

\
,/\
/

' r 1
.

i.
ll
- l -

Lct
l
S
il'
:\ulllS;
't
.r I c t;.1.
' .i r c t a
\ o l.r:
Sttr''.
S,rlrr
(-rrr''
",{...:
-

Efi.r.:
\ 1.rr
J.rl..
Volatino descendenre,
Sursumcito rum surgente!
Saltuatimgeminara
Cursant,ruunt effrenara.
'Aedes,"
inquam, "pERVASIANI-un!
Effren atarepriman tur!
Mater quidnam nunc clamarer,
Talesludos si specrarer?"

45
U
PerturL
"Ultrir
Specr,
Don-rLl
arid.
Effien;
His d.
A sccl
/

,k

r m
Perturbatuspiscisnobis
"Ultrix," inquit, "INSTATvobis!
Spectomatrem venientem,
Domum nostramiam petentem.
Q"id clamabitcum videbit
Effrenata?Non tacebit
His de strophismale factis,
A scelestissic peractis!

47
Fili, sultis,auscultate!
Nulla mora festinate!
Mater starimpropinquabit!
Domum nosrrammox intrabit!
Placetmihi nunc placare
Matrem nostram.Relegare
Nos oportet effrenata,
Quae sunt nimis debacchata!"

48
/

I
l
l

-
9
/

Verbapiscisut audivi,
T\
t(ete capaxtunc quaeslvl.
Sic armatus,haecinfesta,
Maius, Minus, tam molesta,
l/1

L,aptaturusproplnquavl,
Praedammihi destinavi!

50

-.,--, -24;fi
i))
/
/
l
Pisc
"Cat
Nos
Sed-
Mole
Ord
Matr
Resc

-=: $,7
4

Unco fixo, geminata


Cista clausit effren ata.
"Ludos,"inquit, "respuistis!"
Tunc abivit Cattustristis.
Piscistandemlaetabundus
"Caftus,"inquit, "iniucundus
Nos reliquil-1ss optanda
Sed-pro dolor!-est infanda
Moles rerum quasnequimus
Ordinare.Certo scimus
Matrem domum reversuram
Resconfusasmox visuram!"

55

-------

W
(r

I
I

(
1
i

II '

:--
>-- I t

l \

\
-
\

l
Ii

7
'-'
7
/l

N
Q"ibus dictis,quts intravit,
Fletusnostrosrefrenavit?
Cattus raedaegubernator!
Lususnovi moderator!
"Nulla causalamentandi,"
Dicit ille, "necplorandi
Vobis adest.Ordinabo
Resconfusas.Demonstrabo
Strophamvobis exoptatam,
Meo Marte fabricatam!"
.a

) Nos miramur intuentes


:
Manus multas orientes
Hac e raeda,quibus tota ,"4

Rerum struesest amota.

?,w
fn2
N
J7
dx
\

:I

Nullum tempusdatur iocis!


Nunc ponuntursuislocis
Instrumentaprorsuscuncta,
Volatinalinis iuncta,
Simulacrumnavisbellum,
Libum, scyphuset flabellum,
Piscistutus,lac servatum
Rastrumnovum iam curvatum,
Libri nostri,lanxquelara,
Stolamatrismaculata.
Tunc abireproperavit,
Et galerum sublevavit =
Cattus ille Petasatus
-4
-zz
Numquam nobis exspectatus.

5B -<7W
.:,
--- t)a-'

fut3P:. \
// /
/
,,"
-G7'
(\'
',)
7
\---<-l
t(t]
rQ 'tun I t:.
IQ
E

7 Mater nostra tunc intravit,


Nosque duo salutavit.
"Salvi sitis! Quae fecistis?
Quosnamludos habuistis?"

Dubitamus et haeremus: Q"ib


Responderenon valemus. Dere
Nam cunctamur revelare Nam
Strophasillas et narrare Tuae
E
-/
b
,-
rcl
/\
tol
-/

Quibus modisdomustota
Derepentesit commota.
Nam quid dicassic intranti
Tuaetequepercontanti?

6T

,Z
A WORD ON THE VERSE-FORtvf DE NI
AND RHYTHTV|IN OUR VERSTON Ql
t}/hen Theodor Geisel,or Doctor Seuss,
ashe is usuallycalled,composedThe Cat in Theodoricus Geisel,si'e
the Hat, he made regularuseof a distinctiverhythm. His versesarealsoarrangedso that linguaAnglica compon eil
rhyme rypicallyappearsin alternatelines.Both the rhvthm and rhyme in this rexrare adhibuit, versusqueConr
especially pronounced,because the lengthofeachvers€is extremelyshort.Though we quod sunt brevissimi,co :
could not, of course, exactlyreproduceSeuss' rhythm and rhyme in anotherlanguage,
Quamvis instar rationis :
namely Latin, variousrhphmical verse-formswhich were popular among the Latin Latineexprimerenequircr
poetsof the Middle Ages,seemedto usto offer a medium that would providean equiva- hauddissimilipraediti.qu
lent effect.A trochaicrhythm fiat consistsofeight-syllablelineswasparticularlyappea-ling fuerunt.Praecipue allicic
to us. In this verse-formeachpair of lines hasend-rhymein the lastrwo syllables,not syllabisconstant,quorum
merelythe final syllables.The trochaicmeasuredependsprimarily on the accentof the sedetiam in paenultimis
words rather than on the quantiry of vowels.Versesof this kind were employedflora syllabarumquantitateeti
greatvarietyof themes,rangingfrom the seriousand religiousto rhe amaroryor jocular. tractandaadhibebantur.
As an example,we may readthe openinglinesof a very famousmedievalhymn: hymnus medio aevocom

Stabatmater dolorosa Stabatmaterdoi,


Iuxta crucemlacrimosa... Iuxta crucem lac

The themeof fie following four linesisvery difilbrent,but we note a verysimilarverse-form:


Eccequattuor versusqui

Lingua mendaxet dolosa, Lingua menda-r.


Lingua procax,v€nenosa, Lingua ptoca\. r r
Lingua digna detruncari Lingua digna dc:
Et in igne concremari... Et in igne concr.

We cannot, it seems,conclusivelyidentify the author of either text. Both these Carmina cum haecduo
poemsand many otherscan be found in quite a number of bookswhich arestill in alia variis libris conrinc
print. However,for those readerswho wish to learn about the varietiesof merres, lectoribuscommendarn-
rhythms, and versetechniquesthat wereemployedby the Latin poersof the Middle versuspepigerintpoerac
Ages,we especiallyrecommendthe following titles:
C. H. Beeson,A Printer.
C. H. Beeson,APrimerofMedieual Latin.AnAnthohgofProseandPoerry(Chicago, 1926:Vasinron,
1 9 2 6 :W a s h i n g t o n 1
, 986) lpp 3 14-82). K. Sidwell, Reading.\fen
K. Sidwell, ReadingMedieualLatin (Cambridge, 1995) lpp 243-52). P.Klopsch, Einfthrun? :
P.Klopsch, Einfilhrung in die mittellateinischeWrslehre(Darmstadt, 1972). D. Norb erg, Introducr:r,,
D. Norberg Introductionh l'dtudede la uersifcationlatine mddiduale.Studia Latina Latina Stockhoi
S t o c k h o l m ines i aV ( S r o c k h o l m1, 9 5 8 ) .

62
.FORM DE NUMERO ETVER'IBU'
ER'ION QUIBUS USI SUtvfUt
. ::rosed TheCat in
Theodoricus Geisel,sive Doctor Seuss(qui plerumque appellatur),ad opusculum
- , . , r).1 ff? o geds o t hat lingua Anglica componendum,cui titulus Cat in theHat, numerum quendamsedulo
- . . '. ':n ci n this t ex r ar e
' . . '. . i ro rr. Though adhibuit, versusquecontexuit, quorum dterni fere similiter desinerenr.Qui versus
we quod sunt brevissimi,eo magiset numeruset exitusversuumapparenrconsonanres.
, : r . ii to rh e rl anguage,
Quamvis instar rationis metricae, quam ille excogitavit sermoni Anglico idoneam,
. ' .. . . : .tmo n g t he Lar in
ladne exprimerenequiretnus,nonnulli tarnennobis numeri essevidebanrurvi quadam
...1:rrtlvidean equiva-
haud dissimilipraediti,qui medio aevo,quod dicitur, apud scriptoresLatinosin pretio
. :-, : : :;d a rl v a ppealing
fuerunt. Praecipuedliciebamur versibusquibusdamtrochaicis,qui singuli ex octonis
- :.i r*'o syllables,not
syllabisconstant,quorum pariasimiliterdesinunt,idque non solum in syllabisulrimis,
:: rire accent of the
'.,. sededam in paenultimis. Numerus porro rochaicus accenrupotius verborum quarn
.. r:r employed for a
' : .i:r-rrory jocular. syllabarum quantitate efficirur. Huiusmodi versusad argumenraquam ma:<imevaria
or
' :. t . ir'.rlh ym n: tractandaadhibebanrur,sacra,seria,amatoria,iocosa.Notissimus,verbi graria, esr
hymnus medio aevocompositus,qui hisceversibusincohatur:

Stabatmarer dolorosa
Iuxta crucem lacrimosa...

Eccequamuorversusquibus numerus exhibetur idem, sed materia longe alia:

Lingua mendax et dolosa,


Lingua procax,venenosa,
Lingua digna detruncari
Et in igne concremari...

:: tc\r. Borh these


Carmina cum haecduo (quaequi composuerintvidetur esseincertum), tum multa
.: . ',i .h i cha r e s t ill in
' . . i : r c r i e so f alia variis libris continentur, qui adhuc sunr venales.Sed hos praecipue libellos
merres, lectoribus commendamus, qui velint discerequibus numeris metrisque, qua arre
, i : ' o i t h e Middle
,' versuspepigerinr poeraeLatini qui medio aevofloruerunr:

C. H. Beeson,A Primer of MedieualLatin. An Anthologyof Proseand Poetry(Sicagiae,


:,: ; .",_)
r,lj-r,(Chicago, 1926: Vasintoniae,I 986) lpp 3 14-82].
K. Sidwell, ReadingMedieual Latin (Cantabrigiae, 1995) [pp 243-52].
'o-r) P. Klopsch, Einf)hrung in die mittellateinischeWrslehre(Darmstadii, 1972).
L l .
D. Norberg Introduction d I'itude de k uersifcation htine midiiuale. Studia
. . : : : r r d i aL a t i n a
Latina Stockholmiensia V (Holmiae, 1958).

63
ProfessorDirk SacrCof kuven, whom we thank warmly for his kind advice,reminded Commoniti praetereasu
us that this qpe of rhythmicd versehasdso beenemployedby somevery recenr consiliis benigne datisgr
latin poets.'Worthreadingarethesebooks: quoque aetatehuiusmodi

Max etMoritz Parontmfacinora sarrilia septerl,enanatafabellis,qunan rnateriam Mac etMoitz Puooruml


rEpnit dcpinxitqrc GuihlmusBasch,isden amibusquibusduoor ususl-atine redd.idit rcpperit depirucitqrc Craih I
EruinusSteindl.kbendige Antike. Third edition (Ztirich, lg78). Erainus Steindl.kbcndig

I{aleuah Latina, translatedbyT Pekkanen.Secondedidon. (Helsinki, 1996). Ihlnak Latina, aT. Pek

The ocosyllabic rochaic verse-form,of which we haveprovidedexamples Numerum troclu


above,has been our primary inspiration and model. Bur readersshould keep in partesumusimitati. Sedr
mind the following poina when readingour verses:
a)I7hen we usewordsofmore than onc syllable,we employonly paroxyrones a) Nulla adhiben
(words having their normal accenton the penult, or second-to-lasrsyllable).Ife qyllabapaenuldma.Evia
avoid dl words of more than four ryllables.
b) All words of four ryllablesshouldbe readwith a secondaryaccenron the b) Ubi leginuvox
first syllable,in addidon to the primary stresson the penult. For example: syllabapaenultimaposirus

D6mi sdmusqulescdntes D6mi srimusqul

c) tU7ordsof three syllablesalwaysfollow a monqfllable, and that monosyl- c) Ubi posita est
lable should be readwith a secondaryaccent,asfollows: qua auditur accentus,vel

Lddos vdbis hrtc addrtcet Lfdos v6bis hdc

d) Tvo monosyllablesmay occur together,in which casethe first has the d) Duae vocesm(
accent,not the second. secunda)auditur, veluc

Nd mox cddampCnimCsco Nd mox c{dam p

e) Both aphaeresisand elisionaretotally avoidedin this kind ofverse.Indeed, e)Absonaehis ver


a word beginningwith a vowel neverfollows anotherending with a vowel, or one estvocdis nusquamsequ
ending with a vowel followed by o, . vocdis antecedit.

0 The end of the secondfoot of eachverseis markedby a caesura,or, to be 0 Post secundu


'diaeresis',
more precise,a diaeresis: velut:

NCquemdter I m€ culp{bit NCquemdter / m

64
bhndadvice remindd C,ommoniti praetereasumus a Theodorico SacrC,professorelorraniensi, *i p-
d b'' somevery recent consiliis benigne &tis gptias agmus surnmas,de poetis quibusdarn, qui nosna
quoque aetatehuiumodi versw composuerunt.I*cnr enim digri sunt hi libri:

)dk, gurvmtutaiam Matca Moia. haorumfrcinora smrrilia sqptcrnmarraufabellis, qtutum n 4toinm


turlrtlrrt Lartnettilidit ,tppoitdepinxitqu &ihlmas Basch,isdn umibas quibusauctorususlztiturcilidit
ty78). Entinrc Stcindl. kbendige Andke. Tenia editio (Turici, 1978).

. (Hclsinki,1996). I{alcuah ltrttu, aT. Pekkanenlatine reddita.Editio altera.(Helsinkii, 1996).

nrc prwided oramples Numerum trochaicum, cuius orempla supra suppeditavimus,ma:cimae:(


Gadcrsshouldkeepin pane sumusimitati. Sedde nostrisversibrs haecin primis sunt monenda:

oployonly paro{ftones a) Nulla adhibenrur verba polnsyllaba, nisi quonun ponitur accennrsin
Dd.o-lasrsyllable).\7e syllabapaenultima. Evitantur verbaquaeplu quaternissyllabisconstant.

ondary accenton the b) LJbilqiturvox quirtnrorsyllabarum,ibi audinnttu et aaccntusprimarius(in


r. Forcxample: syllaba quidam,qui itt prima syllabehaberur,veluc
positus),et secturdarius

D6mi sdmtrs

blg and that monosyl- c) Ubi posia e$ vox trium ryllabarum, semperantecedit monoqyllaba in
qua auditur accentus,velut:

Lddos v6bis hdc adddcct

h cascthe first has the d) Duae vocesmonoq/laba€ curn sunt contiguae,accenn$in prima (nec in
secunda)auditur, velut:

Nd mor c{darn pdnimCsco

b hnd ofverse.Indeed, e)Absonaehis versibussunt aphacresis et elisio.Vox igitur cuiusprima liaera


g wifi a vowel, or one est vocalis nusquam sequirur vocem vocali tcrminatam, neque 'm' lineram, quam
vocalisantecediL

I by" caesura,or, to be 0 Post secundum cuiusque versus pedem invenitur caesura,seu potius
'diaeresis',
velut:

Ndque m{ter I m6 culp{bit

65
ABOUTTHE TRAN'IATOR'
Jennifer Morrish Tirnberg (Ph.D., History Universiryof Oxford) hasheld faculry
positionsin MedievalStudiesin Canadaand Belgium.Sheis an AssistantProfessor
in the Departmentof ClassicdLanguagesand the Honors Programat the Univer-
siry of Kentucky in Lexington. Her researchinterestsare Neo-Latin and Ancient,
Medieval,and Renaissance Literatures.

TerenceO. Thnberg (Ph.D., ClassicdPhilology,UniversiryofToronto) is an Asso-


ciateProfessorin the Departmentof ClassicalLanguagesand teachesin the Honors
Programat the Universiryof Kentucky in Lexington.He hasheld faculrypositions
interestsincludeLatin
in Classicsin Canada,the U.S.A.,and Belgium.His research
prosestyl., and Medievaland Neo-Latin. Dr. Tunbergfoundedthe electronicLatin
journal, Retiaius, and conducmseminarseverysummerin spokenLatin.

DE INTERPRETIBU'
GueneveraMorrish Tirnberg doctricis rerum gestarumdiplomate in studiorum
universitateOxoniensihonestata,medii aevihistoriam,mores,limerasdocuit tam
in Canadaquam in Belgica.Profestrixnunc adiutansapud litterarum classicarum
facultatemcollegiumque"honors" nominatum docendimuneribusLexintoniaein
universitateKentukianafungitur, ubi operamsoletlitteris antiquis,mediaevalibus,
Neoladnisdare.

Terentius O. Tirnberg qui ob linguaeLatinaestudia in universitateTorontina ad


doctorisgradumpervenit,philologiamin CivitadbusAmericaeFoederatis,in Canada,
in Belgicaprofessus,professornunc sociatusapud limerarumclassicarum facultatem
collegiumque"honors"nominatumofficio suo in universitateKentukianafungitur.
Ladnitatismediae,Qux€dicitur, et recentiorisstudiosissimus, inquirit quoque in
'Retiarium',
solutaeorationisgeneraapudauctoresLadnosfrequentata. periodicum
electronicum,condidit: conventiculaLatineloquentiumquot moderaturaestatibus.

67
VOCABULARY

C
a, rb (+ abl) from, by crdo (3)' eddr' crsum hll
.bcor.bi!q.bii / -ivi' rbitum to go away crclumr -ir z. sky, heaven,weadrcr
.bige (3)' rbcgi'.becfim to drivc out or crlo (1) to tread, tramplc
away,get rid of c.p.rn -rcir capablc,capableof, fit,
rbtumt.bcttc" rfui to be away spacious,roomy
d (* acc.) to, tomrds, for the purposc of cepio (3), ccpir crPflm to takc, scizc'
.ddo (3)'.ddidi' edditum to add catch
edduco (3)'.dftd' rddumn to bring c.pto(l) totryrccatch
adiutor, -orit z. helper cepu$ -itir, z. hcad
rdniror (l) to marvcl, wonder c.reo (2)' c.rui (+ abl) to bc without, lack
rdsumr.dc$cr .dfti to be prescnt, bc at canrsr -e, -um dear
hand cattus (somaimd crfiu; for spclling scc
.dct' -ium'/ building housc Thaaunts hngue la'tinaer, -i, m. a.
rgito (l) to &ivc; to manage,celcbratc; mdc cat
to shakc; to disnrrb, vex' torrnent c.rd& n"tf larl
dnu, -.' -um high; dtum, -i, n. ahcight caurar -aqf catute,reason
rmiqq -i, m, friend cavco (2)r cevrt clrtum to bc on onci
.morco (2)r emovit.mofirm to rcmove guard, to talcecare
andrun, -oniq z. hdlway, passagovaY erto cenainly
.PCrtU$-rr-um oPcn aromspccto (f) to look around
.rm.tu$ -q -um armcd, cquippcd &t ' -*f box
rrendo (3)' erqdi gcsnrum to climb, cito sn'iftly
mount, risc cLdctr -i"rf disastcr,ol"-itl'
et but, yct demo (f) to shout, orclaim
atrpc and dso cLrdo (3)' cLrd, churum to shut
atrur -odl gti-, harsh, ssvele,atrociots, druffunr-irrr. lock, bolt, barricr
gl*-y ohibco (2)r ohibui to confinc, restrain
erdio (4) to hcar olloco (1) to put, placc, sation
eufcto, ruftrrcr rbrnrlir.bLtum to take omitor (l) to accompany
away oomntlreo (2)r commovir oommourn to
urar 44f. brevr, air shakcup, trouse,disturb
.rlroho (l) to listcn, hccd oonpnlq -up-m. hcaddress
aut or oncutio (3)r oncuroir ooncultun to
suikc togethcr, shalrcviolcndy, alarm
confercio (4)' (conftni), onfctum to
B stuff somcthing fitU *itt
onffcio (3), onfei' oonftcoln to
bcllurr -.r -um charming a$ractivc, Prctry
bcnc wcll makc, accomplish, s1rcnd,dcstroP

69
dolorc conftctus be overcomcwith dcrdno (l) o rcsohq dcstine,choose,appoint ftliu+ fflii, z. ton; fili (
grief or sadness dcvolo (f) to fly down children
confundo (3), onfrdi, onfurum to mix, dcrtra (manur), dcrtr.c (manur)r/ right filum, ftli, z. thrcad,stri
confirse hand finirr finitr m. end
onrpicor (l) to catch sight of, sce dico (3)' dixi' dictum to spcak,say 0rbcllunr'i, n. fan
Gonstrntcr steadily dicr, dici, -./f &y flccto (t)' fcd' fcrnn
continco (2), continui, contcntum di$cdo (3)' disccsol discacum to depan, flctuq -u$ m. lamentiq
includc, conain lcave fluo (3)' flud' flrmn u
copulo (l) to join dirco (3), didid to lcarn fonr to the outside
@rpus, -oriq -i, z. body dirplicco (2), digplicril (+ fut.) to displease fior.c(= futunrm x.fu
corripio (3), corripui, orrcptrrn to seizc do, derer dcdi, &tum to give sunr crscrfri) to b
culpo (l) to blamc dolorr -oriq zl. sadness,gicf, pain frrgorr -orirr rz. noisc,c
am (onj./ when, although, sincc; pr\p. dubito (l) to hesitate,doubt &igttlr -orit, z. cold
(+ abl) with dum while fruor (3)' frocfirl run G
cumulo (l) to heap up duo, duec, duo nrro funcsturr -.r -um d.ngt
crncti, -.Gr -a all dutrrr, -., -um hard, harsh destructive
c-rrnctor (l) to hesiatc, dclay dnr' duciq m. lader
orr why
curro (3), crrcrrrri, cunum to run
curlo (l) to run to and fro, crossat a run
cnreo (l) to curvc, bend
E gdcrum, -i, z. hat, bon
e / cx (+ abl) ftom grudoo (2)' gavirur to
sc (achm.) looB plcasurcin, enioY
cftcnenls, -., -um wild, unruly, unbridled gcminetir '.G, -t Parq
cgo, mci, rnihi, mc, mc I, me gcmo (3)' gcmui' 8G0i'
de (* abl) anccrning from cgredior (3), qrcssur to depan, go out gero (3)' gcrsi, gclttrD
dcboochor (f) to run riot q (acchm.) look! conduct, accomPlid
dcccdo (3), docccrl dooooum to dcpan co, ir't, ivi, itum ro go gcrto (f) to wear' widd
dccido (3)' dcddi to fall down qgo thereforc gubcrn tot, oriq m- (
dccLlo (l) to asscrt,proclaim cripio (3), eripui, crcptum to snatch ^winy
dcoru* -., -um appropriatc, becoming ct and
elegant,handsome ctri srrenif, dthough
dqo (3)' dqi to pass,spcnd evqfto (3), cvcrd, snrnrum to overrurn, h.bco (2)' h.bui, hrbi
dclcctor (l) (* abl) to takc dclight in, be ovenhrow subvcrt, destroy h.crco (2)' h.cti' hs
dclightcd by qropto (f) to wish for, desiregrcady fixcd, be PcrPlcrc4
dcloo (2), dclc,vi, dclctum to dcstroy GrrpGcto(l) to wait for, expect hic' hrcc' hoc this
dcmitto (3), dcniri, dcmircum ro lower, crturbo (l) to drive out hinc from herc, hencc
let down, put down hocpctr -itls, m- gucst
dcnonrtm (f) to show,point out huc to here,hither
dcpetlo (3), dcpuli, dcputrun ro qsr our, F
drive away,orpel febricetur, -., -um construcred, made
dcporto (l) to carry arwey fecio, feccrc,feci, fecnrm to do, make t
decpcntc suddenly ftlcq fdir,/ et (fcruh or ruh) iu now, dreadY
dsmdo (3), dcrendi, dcrenfiim to go ftrc, ftn'c, tuli, Ltum to bear,c;rrry ibi thcrc
down, come dovm, dcscend fcctino (t) rc hury icturr -ar -un stru&
dcrcq -idir inactive fcm$ -.' -um prcgnant,full of (+ abl) illc' illg illud thet
dcrpicio (3), dcrpcri, depcctum to look ftgo (3), fid, ftrum to fix, implant,fasten, illinc from that Placc I
down picrce illuc to that placc, thir

70
R.lEi'r' cho6e, appoint
ftlinq fllii, m. son; ftli (uocatiue
cas) imbcrr -bris, zn. rain
rn
children in (* abl) in; (+ acc.) into, towards,
G (reaur),/ right filum, ftli, z. thread,string upon, for the puqposeof
f,nic, ftnirbm, end inaudinrsr -ar -un unheard o[, *ranger D6w
. ryeak,say
flebcllnn, -i, n. farr incitarucr -e -''rn sviftly running srift,
:
j. &ocn-' fccto (3), flcf,i, fcrum to bend,bow h.t.y, fl)ttng
to dcpan, flctuq -w m. lamenting tears indico (l) to point out, show
fuo (3), flud, flurun to flow,stream,pour indulgeo (2), indulsi, indultum (+ fut.)
l lcera
frrrs to the outside to be complaisantand couneousro,
ii (. b.) rc displeasc
fore (= futnrum crrr-fvllzln infnitiue of indulge, grant, dlow
r o give
sum, cssc,fui) to be aboutto be infrnduq -ar -um e abominabh
hq, grid, pain
fragor,{dq rz. noise,din, crashing infcstus, -a, -um troublesome, dangerous
n, doubt
frigur, -orir, z. cold ingt"tus, -a, -um disagreeable
fruor (3), frucnls sum (+ abl) to *joy, * inhumenus, -., -um barbarous,churlish,
o
funcstus,-ar -r'm dangerous, deadly, ill-mannered
d. b.rsh
destructive iniucundus, -a, -urn unpleasant
CT
inquem I say/ sud (intoducing dirco
spacb); inquit he / she sa}r / said
G (intro&tcing dirca spccch)
galerum, -i, n, hat, bonnct, cap insto (f), instid to approach,impend,
geudeo (2), gevirus to rejoice, takc threaten
plcasurein, enjoy insaumcntrm, -i, n implement, instrument
ril4 unruly, unbridled
geminati, -.4 -t paired, doubled inoo (1) to enter
- I,mc
gcno (3), gemui, gsmitum to sigh, groan innlor (2), inuritu to gua at, contemplate
r !o dcpan, go our
gcro (!)r gesoi,gcsftn to wear, carry bear, intru within, inside
conduct, accomplish inurbenru, -e, -um boorish, unmanncrly
te gcoto (f) to wear,wield, c;rrry iocor (l) to jokc
gubcrn tot, ori9- m. driver, man€er iocns, -i, m. jest, sport, pastime
r;ol to snatch awey
ite sccco, irc
iubo (2), ftlsci, iussum to order, command
I
iucrrndus, -a, -um pleasant
Elrr ro ovetturn,
h.bco (2), h.bui, habitum to have iungo (3), iunri, iunctum to join, arach
rc dcstroy
h.crco (2), h.si, hecsum to cling to, be iuro (l), iuvi, iutum to help
oc d6irc gcady
fixcd, be perplored, be at a loss
6r, crpccr
hic hecc, hoc this
out
hinc from here, hence t
hospca, -itis, m. guest (akohost) lac,lr.ds, z. milk
huc to here,hither lectebundu$ -ar -ur rejoicing, h"ppy
lectc happily, gladly, joftlly
nnsructed, made
lecrrusr-q -um left
nl ro do, make
nh or nab)
I lemcntor (f) to lament, moan
ien now, dready lan-r Lnds, / planer, wide plate
r to bcar, caffy
ibi thcre l"qo- (1) to trap, cnsnare
ictusr -ar -''m struck lascivio (4), Ldviir lascivitum ro sport,
mt, full of (+ abl)
ille" illr, illud that frolic, play
D fir, implant, fasten,
illinc from that place,from that side,thence latu,$ -en-um wide
illuc to that place, thither leudo (l) to praisc

7r
lcctus, -ir m. bed moles, -brf mass,pile ominosutr -ar -um forcb
lsrc (f) to lift, raiseup molcstus, -ar -rrn irlaome, annoying,
Portentious,ominout
libclluq -i, m. litde book, pamphlet disagreeable ornnino at all
libcr,libri, z. book monstao (l) to show omnicr -e every
libcro (l) to free mora, -e9-f delay oportct (+ acc.+ inf) fti
libro (l) to poise,bdance moretus, -a, -um mannered,behaved: to...
libun, -i, n, cake bene moratus well manncred,well op'o (1) to choosc,sdecc
lioet (+ fut.) k is permined behaved oldino (l) to set in onde
lignum, -i, z. wood mordco (2), momondi to bite orior (4)' orus to comc
limcn, -inis, z. threshold mor soon, presently otiocus, -ar -um at leisur
linunr -i, z. thread, string multi, -ec4-l many
loors, -i, m. place
longus, -q -"tn long P
loquor (3), locutus sum to speak
luceo (2),lud to shine
N pdma' -.s f Pdm (of I
nem for palpo (l) to pat, stroke
ludo (3),lusir lucum to play narro (l) to tell paro (f) to PreParc
ludus, -i, m. game,sport navis, -is,/ ship pervusr -ar -um small, li
lusrrs, -,Bt ttr. gzrme,play, jest nc so that not, lest,let not pavGtco (3) to begin to
ncr,l ncquc neither becomealarmed
ncgo (l) to sirynot, deny pavorr {tris, m. drad'l
ncquco (4) to bc unable p.t f- acc.) through
maculetus, -a, -um sponed ncscio (4) not to know, to be ignorant pcrago (3)' pcrcSf, Pd
n gnus, -ar -un large, great ncryr and lest,and so that not trate, do
meius larger,greater; aius the elder, the nihil nothing
IDcr.matrter verY loving
first, Thing One nil = nihil -ar -um vcr)
lrcrclutusr
mdus, -an-um bad; mde badly, wrongly, nitt ig too much (l) to interro
Itcrcontor
improperly no (l) to swim pcncrrtio (3)' Pcrcussi' 1
n [Go (2), mensi, mrnrum to remain nobis Jrr nos strike through and '
m.nus, -usr"f, hand nocivuE, -., -um harmful pcldo (3)' pcrdidi' Pca
arr, ards, m. ars, god ofwar meo nolo, nolle, nolui to be unwilling, to wish pcrficio (3), pcrftci' Pr
ertc = by my own effon, without that nor -a -uln Yen
Pcrgratulr
help ofothers nomino (l) to name; nominanur -., -um pcrhoncsco (3)' Pcrho
n tcr, matrirr/ mother named, called shudder gready
mc rrrcgo non not pcritusr -ar -um skillc<
mcmbtum, -bri, z. limb, mcmber noc, nostrum / nostri, nobis, nos, nobis pcriuorndusr -ar -rrn
nenr.r -acrf tab\e we, us pleasing
mcryo (3), mcrsi, mcrrum to submerge, nostct, -3tra, -gtnrm our
Itcrn nco (2), pcmrt
sink novus, -er -um new rcmain
DGll$ -ar -rrm my/mine nullu$ -ar -un no pcrmolcotusr -+ -un
rt sbonform ofmrhii scecgD numquan never pcrmuhum thoroughl
mille one thousand 4rnc DOW pcrniS -icir nimble, t
minuc smaller,lesscr; inus the junioa pcrplacco (2) to Plea
the sccond,Thing Two
miror (l) to marvel at, be amazcd
nitir, -c gende, mild
o
o oh!
pcrsuho (1) to i,t-P'
pcrtimccoo (3)' Pcttil
much frightcned
modcrelor, -orir, z. director, manager obccacnus, -ar -rrm abominable pcrturbo (l) to disur
modur, -i, m. way, manner ollq -ee,f Pot pcruttanusr -ar -ED

72
FI. ominosus, -a, -um foreboding, pcryasto (l) to devastare
portentious,ominous petasatus,-.r -rrrn with a ravelling .,lp on
:-.,annoying, omnino at all Peto (3)' Pdd' petinrm to seek
omnis, -e every pila, -a.e,/ bdl
oportet (+ acc. + inf) ir is necessry for . . pingo (3), pinxi, picnrm ro represenr
unncred. bchaved:
rrdl mennered,well to... pictoridly, to paint
oPto (f) ro choose,selecq to wish for, desire piscis, piscis, zr. fish
ordino (l) to set in order placct (2), placuit it pleases
di ro bite
orior (4), ornu ro come forth, arise placo (l) ro soothe,cdm
otiosus, -a, -um at leisure plenus, -+ -um full
ploro (f) to cry our, cqydoud
pluit (3), pluit it is raining
P plurcs, plura more
palmao 'rc, f palm (of hand) plusquam more rhan
palpo (1) to pat, stroke ponderosusr -a -um heavy
paro (f) to prepare pondus, eris, z. weighr
petrus, -a, -um smdl, linle pono (3), posui, posinrm ro pur, place
at not
prrvsco (3) to begin to be afraid, ro possrrm,possc,ponri to be ablc
dcnv
becomealarmed prasccps,-cipitis headforemost
paviorr-oris, m. dtetd, fear, alarm pracda -urf boory plunder
rbl.
pet (+ acc.) through practer besides,rogetherwith, in addition to
r. ro bc ignoranr
,d ut no ( perago (3), peregi, peractum ro perpe- pnrvus, -a, -um perverse,vicious,improper
I trate, do primus, -q -ttrn fi6g
peramanter very lovingly pto (e,cchm./Oh! Ah! Alas; pro dolor
pcrcautus, -a -um very cautious das, unfonunarely
pcroontor (l) to interrogareearnesdy probus, -a, -rrm well-behaved
perortio (3), percrrcsi, percuss'r- to prodeo, -irc, prodivi / -ii, proditum ro
nful ' strike through and through come forth, appear
perdo (3), perdidi, pcrditum to destroy
bc unwilling,to wish
I perftcio (3), perfeci, perftctum to perfect
profundo (3), prcfudi, profusum ro pour
out or fonh, ro rush fonh
; roinatgsr -4 -rm I pcfgratus, -a, -um very pleasanr
pcrhorresco (3), perhornri to tremble or
promptq in thephrarc, in promptu essc
to be at hand, ready
shuddergreatly propero (f) ro hasten
pcritus, -a, -um skilled, experr propinquo (f) to approach
L.obit, nos, nobis
pcriucundutr -a -rrm v€Flragreeable, very pronus absolutely,urterly
pleasing prosum, prodcssc, profui to be useful, to
orrt
Itcrmanco (2), perma"si, permansum ro be of use,ro benefit, ro profit, to be
remain beneficid
pcrmolcstusr -4 -rm very troublesome prorrcho (3), prottri, prurcnlm to advance
permulnrm thoroughly prudcns, -cntis knowing, wisc, prudenr
pernir, -icis nimble, brisk, quick, snift pulcre beautifully
pcrplacco (2) to pleasegreatly Punctus, -us, z. dot
persulto (l) to jump, leap pusillus, -a, -um very small
pcrtimesco (3), pcrtimui ro becomevery
pminable much frighrened
pcrturbo (l) to disturb
perurbanusr -ar -uD very polite
a
quacrc (3)' qttacsivi / +ii, quacsitum rc sed<

73
qurcro please rcqrondoo(2), rcrpondi, ruponsum ro .riD immdialdy
qu.lis, -e of what kind, sorr, naturc; what ans$rer l (l), $Gd,srnr
kind of rcspuo(3), rcspui to rcject -h' 4f.ggum
qu.mqu.m dthough rrtc, -it, n. net rrchcu*-q-u
aw (mchtic) and rtrclo (f) to rweal ophe 4.f rrfr.
qui, quec, qud (rehtiac pron.) who, rtrcrtor (3), rcrcnut to renrrn rrr.a rel hcap,pik
which / that; qui, quec, qud ridco (2), riri, risum to laugh -dco (2), rodni o
(adjcctiac,intrrogatiae pron.) what nrbcllus, -.,, -um rcddish ohua -.r -trn tntpt
kind oP what? which? qud ruber, nrbre, rubrum rcd opco (2)' roryui o
(conncaing rcl) which thing rubicundur, -q -um ruddy sYir, -e dclighdrl,1
quir because rudincnte, -orun, z. the firsr principles, rbdbuq -a' -un wl
quidrm, qu.Gdrn, quoddem a ccnain; rudiments rblsrc (f) to suppo
quidan, quecdrm, quiddem a nro (3), nri, rutrm to rushdorrrn,fall dorrn rblinie -c bornerl
ccrtain one rhb plcase
quidcn indeed rn, crlc fri to bc
guier, -ditrf rcst, quiet 5 rpdlcr' -lccdlit'/ |
quicro, (3), quicri, gricon to lceepquiet t hu.dm by leapsor hops rpra above
qui", quid who? what? nluto (l) to greet rr3o (3)' nrsi' rr
quicno.., qurcn m, quidnen who, s.lrco (2) to be well; s.Ircrc iubco I greet Errllm upwards
which, what, pray? sdru, -a, -um saved,preserved,unharmed; rlino(2),lldri
quod bccause,sccako gru, qurc" quod selvi ritir (a trtn ofgreaing or rnrr$ -ar -rrm his owr
quoquc dso wchome)Hello! Good-&y to 1ou! his,her,its
How do pu do!
retir cnough
selcrrfflr -.r -um bad, impious
rrd., -sf q relcgtur, -., -um villainous, roguish t oco (2), tr.d' trft
m,ttrumr -i, z. rakc scio (4) to know trdct (2), teodnit, t
reclemo (l) to cry out against,to orclaim rgphu$ -i, m. a cup, goblct pal + gm. of*i
against rc raarui t li$ -c such, ofsra*
rccurro (3), rcerri, rccur$rm to run rcornduc, -+ -um sccond, nqt to the first trm so
back, hastenback rcd but t DGn nwenhdcss
ruqrro (1) to rcject, refirsc dco (2), rdi, rcsum to sit trndcm at last
rcft,cno (l) to curb, rcstrain, check rcmpcr dways trltr$ -rr -um so t!
rcgrcdior (3), rcgrcrsur to go or come back rcrnD (l) to save,keep unharmed G Jrttu
rcicio (3), reioci, rcioctun to rejcct ri if tcctunr -i, z. hous
rclcgo (l) to scnd away,dcspatch ribilo (l) to whisde EmPu$ -oriq z. ntn
rclinquo (l), rctiqurr relicnrm to leave, cic thus tstrGo (2)r tcnuil t -l
ggtc sect!-
abandon sinulecrumr -it n. image,represenation,
rcmitto (3), rcmfui, rcmirrum to sendback likcncss tino (2)' tinui to I
rrpc[o (3), rqpull Fpulnln b spum, rciat rol, rolis, tn. sun tinor, -oriq m. far,
rcpcntc suddenly, uncxpectedly comnulcntu$ -.r -um sleepy,drowsy dngo (!|), rin-i, tir
rcpcntinru, -., -un sudden, h.rty, Jonor, -od& m. noise, din olao (l) to put up'
unlookcd for rorpcr, -itir safe,unhun totlltr -ar -um drewl
rcprimo (3), rcprcsi, rcprcrsrrm ro pr6s rpGcto (l) to look at arnquillut, -.r -rrr
bach keep back rlrc3, -cirl hope trcmchrnduq -q -or
rcpub., -gf rcjection rplcndco (2) to shine tncmgo (3) to shel
rc$ -cir,f, thing rponde -qf frame of a bedstead trumo (3), trcoui o

74
li. responsum to statim immediately tres, tria three
sto (l), steti, statum ro srand tricae, -arumr/ trifles
: 3-: stola, -eer.f gown tristisr -e sad
stomachosus,-a, -um angry nr, tui, tibi, te, te you; tete = te (emphatic
strophar -aerl trick for-)
- . - . - r l l
strues,isr/ heap,pile trun then,at that dme; tum . . . ftm ar one
- . .^t
_ . a g L t I
studeo (2), studui ro be eager time. . . at anotherdme; cum. . . tum
: .-- stultus, -a, -um srupid not only. . . but also
:3: stupeo (2), stupui to be amazed tumultus, -trs,m. uproar
suavis,-e delightful,pleasant tunc then
:-::::srprinciples, subalbus, -a, -urn whitish tntor, -oris, m. guerdien
sublevo (l) to supporr tutusr -a, -ttttt safe
--::. io$'n. fall down sublimis, -e borne aloft, in a high position tlllufr -a, -um your
sultis please
surn, esse,fui to be
supellcx, Jectilis, / furniture
supra above ultnx, -tricis,/ avengingfemde
ls
su{gg (3)r surrexir surrectunn to ascend,rise umquam ever
nhcre iubeo I greet sursum upwards uncus, -i, m. hook
':s<jed, unharmed; sustineo (2), sustinui, sustentum to hold up urceatim by the bucket
:7:cnng or sull,n,-a, -um his own, her own, its own; usurpo (l) to use
..t:-\iav to you! his, her, its ut that, when

:.:rprous
-:.,-,.:s.
roguish taceo (2), tacui, tacitum to say nothing vdeo (2), valui, vditum to be in a
taedet (2), taeduit, taesum est (+ acc. of condition or havethe strength
i.- f rCl
pers. + gen. of thing) it wearies, disgusts vclox, velocis swift
talis, -e such, of such a kind venio (4) ro come
, : J,. nexr ro rhe firsr tam so verbum, -i, z. word
tarnen nevertheless vcro truly, redly
r :: sit tandem at last YCSter,-tfa, -tnrm your
tantus, -a, -um so great veto (1) to forbid
-:.larmed te seetu vibro (f) ro move rapidly to and fro; ro
tectum, -i, z. house agitate
tempus, -oris, z. time video (2), Yidi, vis+m to see; visu
teneo (2), tenui, tentum to hold iucundun pleasingto see
is3. rePresentauon, tete Jertu vincio (4), vinxi, vinctus to bind or wind
timco (2), timui to fear about
timor, -oris, m. fear, dread vir, -i, m. men
i.eep\'.drowsy tingp (3), tin*i, tinctum to color, dye visu secvidco
tolero (l) to put up wirh, tolerate vix scarcely
,- totrut, -a, -um the whole, entire volatinu- r -i, n. hrc (seeMelissa91, p. 5)
tranquilluq -a1 -um quiet, cdm volo (l) to fly
tremebundus, -a, -um trembling, quivering volo, vclle, volui to be willing
tremesco (3) to shake or tremble for fear vlosrYiE*rum / vcstri, vobis, rcs, vobis you
i a bedstead tremo (3), tremui to shake, tremble, quiver vox, vocisr/ voice; magna voce loudly

75
A soggy
d^y...

l-b", totum d.iemfluit


Urceatim semperpluit.

...magicallytransformed
by the high jinla
of the irrepressible
CAT.

"Cur sedetis?"inquit ille,


"Ludos vobis dabo mille!"

THr |lAClC t5 BAcK...


THr CAT ts BACK...
TH r5T|ME...
,N LATTN!

DON'TAAI''THE FUN!
IS B N 06b51b' {?a- X

1000 Brown Street,Wauconda,Illinois 60084 USA


(847) 526-4344; Fac: (847) 526-2867; hnp:l lwww.bolchtzy.com illililJi
ilff

S-ar putea să vă placă și