Sunteți pe pagina 1din 76

CARACTERISTICAS(DE(LA(VIDA(

M.SC.(PAOLA(ESCOBAR(RAMOS(
UNIVERSIDAD(DEL(ATLANTICO(
2014(
(
tozoa, are uni-
of a single cell
CARACTERISTICAS(DE(LA(VIDA(

e tree is made of
anisms, life pro-
omponent cells
organ systems.
ma membrane
Mike Abbey/Visuals Unlimited, Inc.
vironment. The
between the cell
ecules that con-
mation. In most
eoxyribonucleic
y have internal
perform specific 250 μm
(a) Unicellular organisms consist of one intricate cell that performs
f cells: prokary- all the functions essential to life. Ciliates, such as this Paramecium,
sive to bacteria move about by beating their hairlike cilia.
•  Organismos(formados(

–  Membrana(plasmáFca(
other organisms
e cells typically

–  Dos(Fpos(de(células:(
ranes, including
are structurally
brane-enclosed –  MulFcelulares(
–  Unicelulares(

•  Procarióta((
•  Eucarióta(((
y(organelos(
ze of individual
por(celulas(
n both. Growth
m, or it may be
ody proportions
most trees, for
s. Many animals
a characteristic
owth process is

urray Photography
s to function as
evelopment in-
tozoa, are uni-
of a single cell
CARACTERISTICAS(DE(LA(VIDA(

e tree is made of
anisms, life pro-
omponent cells
organ systems.
ma membrane
Mike Abbey/Visuals Unlimited, Inc.
vironment. The
between the cell
ecules that con-
mation. In most
eoxyribonucleic
y have internal
perform specific 250 μm
(a) Unicellular organisms consist of one intricate cell that performs
f cells: prokary- all the functions essential to life. Ciliates, such as this Paramecium,
sive to bacteria move about by beating their hairlike cilia.
•  Organismos(crecen(y(se(

other organisms
e cells typically
ranes, including
–  Desarrollo,(madurez(
are structurally
–  Células,(tamaño(y(

brane-enclosed
–  Desproporción((

•  Regulacion(del(
metabolismo,(
homeostasis(
ze of individual desarrollan(

número(
n both. Growth

sexual(
m, or it may be
ody proportions
most trees, for
s. Many animals
a characteristic
owth process is

urray Photography
s to function as
evelopment in-
tozoa, are uni-
of a single cell
CARACTERISTICAS(DE(LA(VIDA(

e tree is made of
anisms, life pro-
omponent cells
organ systems.
ma membrane
Mike Abbey/Visuals Unlimited, Inc.
vironment. The
between the cell
ecules that con-
mation. In most
eoxyribonucleic
y have internal
perform specific 250 μm
(a) Unicellular organisms consist of one intricate cell that performs
f cells: prokary- all the functions essential to life. Ciliates, such as this Paramecium,
sive to bacteria move about by beating their hairlike cilia.
other organisms
e cells typically
ranes, including

esFmulos,(fisico(o(
are structurally
brane-enclosed –  Regulacion(de(la(
•  Regulacion(del(
metabolismo,(

•  Responden(a(
homeostasis(
ze of individual

químicos(
glucosa(
n both. Growth
m, or it may be
ody proportions
most trees, for
s. Many animals
a characteristic
owth process is

urray Photography
s to function as
evelopment in-
CARACTERISTICAS(DE(LA(VIDA(
•  Responden(a(
esFmulos,(fisico(o(
químicos(
–  Colos(
–  Apariencia( Flag

A. B. Dowsett/Science Photo Library/Photo Researchers, Inc.


–  Movimiento((
–  Sésiles((

1 μm
CARACTERISTICAS(DE(LA(VIDA(
•  Organismos(se(

Unlimited, Inc.
reproducen(

Cabisco/Visuals
Inc.
–  Asexual(

Cabisco/Visuals Unlimited,
100 μm

(a) Asexual reproduction. One individual gives rise to two

–  Sexual(( or more offspring that are similar to the parent. Difflugia, a


unicellular amoeba, is shown dividing to form two amoebas.
100 μm

•  Poblaciones( (a) Asexual reproduction. One individual gives rise to two


or more offspring that are similar to the parent. Difflugia, a

evolucionan(y(se( unicellular amoeba, is shown dividing to form two amoebas.

adaptan(al(medio(

E. Gilbert/Biological Photo Service


iological Photo L.Service
(b) Sexual reproduction. Typically, each of two parents
contributes a gamete (sperm or egg). Gametes fuse to produce
the offspring, which has a combination of the traits of both
CARACTERISTICAS(DE(LA(VIDA(
Organism
Organ systems
work together
in a functional
organism.
Population
A population
consists of
organisms of the
Organism same species.

Population

Organ system Organ system


(e.g., skeletal
system) Tissues
and organs make Community
up organ systems. The populations
of different
species that
populate the
Organ Organ same area make
(e.g., bone) up a community.
Tissues form
organs.

Tissue Community
(e.g., bone tissue)
Cells associate Tissue Bone cells
to form tissues.

Nucleus
Cell
Cellular level
Ecosystem
Atoms and molecules
A community
make up the cytoplasm
together with
and form organelles,
the nonliving
such as the nucleus
environment
and mitochondria (the
forms an
site of many energy
ecosystem.
transformations). Organelle
Organelles perform Ecosystem
various functions
of the cell.

Chemical level Macromolecule Biosphere


Atoms join to form Earth and all of
molecules. Macro- its communities
Biosphere
molecules are large constitute the
molecules such as biosphere.
proteins and DNA. Oxygen atom
Hydrogen atoms
Molecule

Water
BIOCOMPUESTOS(EN(LOS(SERES(
VIVOS(
M.SC.(PAOLA(ESCOBAR(RAMOS(
UNIVERSIDAD(DEL(ATLANTICO(
2014(
AGUA(
•  2(Hidrogeno(y(un(
Oxígeno(
•  Enlaces(covalentes(
•  Molécula(bipolar(
AGUA(
•  Puentes(de(hidrógeno(
–  Estado(liquida(
–  Punto(de(ebullición(
100ºC(
–  Menos(densa(
–  Alta(solubilidad(
AGUA(
•  Puentes(de(hidrógeno(
–  Ocurren(entre(H,(O(y(
N(
–  Tensión(superficial(
•  Cohesión(
•  Adhesión(
–  Acción(capilar(
–  Imbibición((
–  Resistencia(a(la(
temperatura(
AGUA(
•  Ionización(

•  Solución(ácida,(No.(H(>(No.(OH(
•  Solución(ácida,(No.(OH(>(No.(H(
pH(
pH(
•  Sörensen((
•  Logaritmo(negaFvo(de(la(concentración(
del(ion(hidrógeno(
pH(=(^(log([H+]!!
•  Valores(bajos(de(pH((((((((((((altas([H+](((
•  Valores(altos(de(pH((((((((((((bajas([H+]((((
! Los(ácidos,(donadores(de(protones(
! Las(bases,(aceptores(de(protones(((((((((
pH(
•  Formas(de(calcular(
el(pH:(
•  Colorimétrico(
•  Electrométrico((
•  Cálculos(
matemáFcos(
pH(sanguíneo(7.35(–(7.45(

•  Acidosis:((aumento(de( •  Acidosis(respiratoria:(
[H+](en(la(sangre(( pH(disminuido(y(CO2(
elevado(
•  Metabólica:((deporte,(
ayunos(prolongados,( •  Causas:((apneas(y(
ingesFón(de(ácidos( enfermedades(que(
•  Si(aumenta([H+](entonces,(
reducen(el(ritmo(
aumenta(el([H2Co3](y(el( respiratorio(
[CO2]((
•  pH(disminuido((y(HCO3(
disminuido(
pH(sanguíneo(7.35(–(7.45(
(
•  Alcalosis:(aumento(de(la([OH^]( •  Alcalosis:(pH(elevado(y(CO2(
en(sangre( disminuido(
•  Metabólica:((vómitos,(ingesFón( •  Respiratoria:((hipervenFlación,(
de(bicarbonato(o(anFácidos( stress,(ansiedad(
•  Al(aumentar(la([OH−],((los(OH−(se( •  La(disminución(del(CO2(
combinan(con(H+(=(H2O.((Al( disuelto(en(la(sangre(provoca(
disminuir(la([H+](aumenta(la( que(el(CO2(en(estado(gaseoso(
disociación(del(H2CO3.((
en(los(pulmones(se(disuelva(en(
•  Al(disminuir(la([H2CO3](el(CO2(
disuelto(en(el(plasma(+(H2O(=( el(plasma(para(restablecer(el(
H2CO3(( equilibrio,(lo(que(hace(
•  pH(elevado(y(HCO3(elevado(( disminuir(la(presión(parcial(del(
CO2(gaseoso(en(los(pulmones.(
((A(nivel(renal,(la(compensación(
consiste(en(una(disminución(en(la(
secreción(de(H+(y(en(una(disminución(
en(la(reabsorción(del(HCO3(−(
plasmáFco)(
pH:(Buffer(Fisiológicos(
•  Orgánicos:(
! Aminoácidos(y(proteínas(
! Sistema(hemoglobina(reducida/oxihemoglobinato(
•  Inorgánicos:(
! Sistema(fosfato(monoácido/diácido(
! Sistema(carbónico/bicarbonato(
FUNDAMENTACION(QUIMICA(DE(
LA(VIDA(
BIOMOLÉCULAS(
•  El(cuerpo(se(compone(de(cuatro(elementos(
principales(
Elemento( Porcentaje( Elemento( Porcentaje(
Carbono(( 50( Potasio( 1(
Oxígeno( 20( Azufre( 0.8(
Hidrógeno(( 10( Sodio(( 0.4(
Nitrógeno( 8.5( Cloro( 0.4(
Calcio(( 4( Magnesio( 0.1(
Fósforo( 2.5( Hierro( 0.01(
Manganeso(( 0.001(
Yodo( 0.00005(
BIOMOLÉCULAS(
•  El(cuerpo(se(compone(de(cinco(biomoléculas(
principales(
Biomolécula((( Bloque(estructural(( Funciones(principales(
DNA( DesoxirribonucleóFdo( Material(genéFco(
Molde(para(la(síntesis(
RNA( RibonucleóFdo(
de(proteínas(
Moléculas(que(realizan(
Proteínas( Aminoácidos( funciones(celulares(
(enzimas)(
Almacenamiento(de(
Polisacáridos( Glucosa(
energía(
Compomentes(dde(la(
Lípidos(( Ácidos(grasos(
membrana(plasmáFca(
MOLÉCULAS:(
FUNCIÓN(BIOLÓGICA(
•  MACROMOLECULAS(
•  ELEMENTOS(
UNITARIOS(PARA(
CONSTRUIR(
MACROMOLÉCULAS(
•  INTERMEDIARIOS(
METABOLICOS(
•  MOLÉCULAS(CON(
DIVERSAS(FUNCIONES(
GRUPOS(FUNCIONALES(
•  Agrupamiento(de(átomos(
BIOMOLÉCULAS:(
CARBOHIDRATOS!
•  Distribuídos(:(animales(y(vegetales(
•  ParFcipación:(estructural(y(metabólica((
" Vegetales:(fotosíntesis(
" Animales:(grasas(y(proteínas(
" (Mayor(volúmen(de(los(vegetales(

" Glucosa((
BIOMOLÉCULAS:(
CARBOHIDRATOS!
(Importancia!de!la!Glucosa!!!
!
•  Carbohidratos,(se(absorben(como(glucosa(a(
través(del(torrente(sanguíneo(
•  Formación(de(otros(carbohidratos(
•  CombusFble(Fsular(
•  CombusFble(para(el(feto(
•  Desempeña(funciones(específicas((
#  Glucógeno,(almacenamiento(
#  Ribosa,(ácidos(nucleícos(
#  Galactosa,(lactosa(de(la(leche(
BIOMOLÉCULAS:(
CARBOHIDRATOS!
!
•  Clasificación((
" Monosacáridos:(triosas,(hexosas,(pentosas(
" Disacáridos:(sacarosa(
" Oligosacáridos:(maltotriosa(
" Polisacáridos:(almidones(
BIOMOLÉCULAS:(
CARBOHIDRATOS!
!
•  Presentan(variantes(
isoméricas(
#  Esteroisómeros((
•  Estructuras(cíclicas(
piranosa(y(furanosa(
•  Anómeros(alfa(y(beta(
•  Isomerismo(aldosa^
cetosa(
BIOMOLÉCULAS:(
CARBOHIDRATOS!
•  Presentan(variantes( !
isoméricas(
#  Esteroisómeros((
•  Isomerismo(D(y(L(
•  Estructuras(cíclicas(
piranosa(y(furanosa(
•  Anómeros(alfa(y(beta(
•  Epímeros((
•  Isomerismo(aldosa^
cetosa(
BIOMOLÉCULAS:(
CARBOHIDRATOS!
•  Presentan(variantes( !
isoméricas(
#  Esteroisómeros((
•  Isomerismo(D(y(L(
•  Estructuras(cíclicas(
piranosa(y(furanosa(
•  Anómeros(alfa(y(beta(
•  Epímeros((
•  Isomerismo(aldosa^
cetosa(
BIOMOLÉCULAS:(
CARBOHIDRATOS!
•  Presentan(variantes( !
isoméricas(
#  Esteroisómeros((
•  Isomerismo(D(y(L(
•  Estructuras(cíclicas(
piranosa(y(furanosa(
•  Anómeros(alfa(y(beta(
•  Epímeros((
•  Isomerismo(aldosa^
cetosa(
BIOMOLÉCULAS:(
CARBOHIDRATOS!
•  Presentan(variantes( !
isoméricas(
#  Esteroisómeros((
•  Isomerismo(D(y(L(
•  Estructuras(cíclicas(
piranosa(y(furanosa(
•  Anómeros(alfa(y(beta(
•  Epímeros((
•  Isomerismo(aldosa^
cetosa(
BIOMOLÉCULAS:(
CARBOHIDRATOS!
•  Presentan(variantes( !
isoméricas(
#  Esteroisómeros((
•  Isomerismo(D(y(L(
•  Estructuras(cíclicas(
piranosa(y(furanosa(
•  Anómeros(alfa(y(beta(
•  Epímeros((
•  Isomerismo(aldosa^
cetosa(
BIOMOLÉCULAS:(
CARBOHIDRATOS!
!
BIOMOLÉCULAS:(
LÍPIDOS(
BIOMOLÉCULAS:(
LÍPIDOS(
•  Grupo(heterogéneo(de(compuestos,(
vinculados(por(sus(propiedades(ssicas.(
•  Propiedades(comunes:(
" Insolubles(en(compuestos(polares:(agua(
" Solubles(en(compuestos(no(polares:(éter,(
benceno,(cloroformo(
•  Valor(energéFco(
BIOMOLÉCULAS:(
LÍPIDOS:!Importancia!Biomédica(
•  Tejido(adiposo(
•  Aislante(térmico(
•  Aislante(eléctrico(
•  ConsFtuyente(en(el(tejido(nervioso(
•  ConsFtuyente(de(la(membrana(plasmáFca(y(
mitocondriales(
•  Medio(de(transporte(
BIOMOLÉCULAS:(
LÍPIDOS:!Clasificación(
"  Saturada(carecen(de(
dobles(enlace(
"  Insaturada(poseen(
de(dobles(enlaces(
BIOMOLÉCULAS:(
LÍPIDOS:!Clasificación(
•  Esteroides((
•  Fosfolípidos((
BIOMOLÉCULAS:(
COLESTEROL(
•  Colesterol(–(Arterioesclerosis(
•  Precursor(de(esteroides(
#  Ácidos(biliares(
#  Hormonas(
#  CorFcosuprarrenales(
#  Hormonas(sexuales(
#  Vitamina(D(
#  Glucósidos(cardíacos(
BIOMOLÉCULAS:(
COLESTEROL(
•  Distribuído(ampliamente(en(el(cuerpo(
" Sistema(nervioso(
•  ConsFtuyente(de(la(membrana(plasmáFca(y(
lipoproteínas(plamáFcas(
•  Presente(en(grasas(animales(
•  El(ergosterol(presente(en(vegetales(y(
levaduras;(precursor(de(la(vitamina(D(
BIOMOLÉCULAS(
PROTEÍNAS!
BIOMOLÉCULAS:(
ANIMOÁCIDOS(
•  Poseen(un(grupo(
amino(y(un(grupo(
carboxilo(
•  Cada(animoácido(se(
une(a(otros(dos(
animoácidos(
formando(una(
cadena(de(
polipépFdos(
BIOMOLÉCULAS:(
ANIMOÁCIDOS(

•  Los(animoácidos(que(
componen(una(
cadena(de(
polipépFdos(se(unen(
por(enlaces(
pépFdicos(
BIOMOLÉCULAS:(
ANIMOÁCIDOS(

•  Residuo,(N^terminal(grupo(amino(
•  Residuo,(C^terminal(grupo(carboxilo(
BIOMOLÉCULAS:(
ANIMOÁCIDOS(

•  El(grupo(R(le(confiere(versaFlidad(a(las(proteínas(
BIOMOLÉCULAS:(
ANIMOÁCIDOS:!
Clasificación(
BIOMOLÉCULAS:(
ANIMOÁCIDOS:!
Clasificación(
BIOMOLÉCULAS:(
ANIMOÁCIDOS:!
Clasificación(
BIOMOLÉCULAS:(
ANIMOÁCIDOS:!
Clasificación(
BIOMOLÉCULAS:(
ANIMOÁCIDOS:!Importancia(
•  Monómeros(de(las(proteínas(
•  Cumplen(funciones(específicas(
•  En(las(proteínas,(los(aminoácidos,(realizan(
funciones(estructurales,(hormonales,(
catalíFcas(esenciales(para(la(vida(
•  Alta(especificidad(
•  AnFcuerpos(o(inmunoglobulinas(
BIOMOLÉCULAS:(
ANIMOÁCIDOS:!Estructura(
•  Esturctura(Primaria(
–  Lineal(20n(
•  Estructura(secundaria(
–  Helice(α(
–  Helice(β(
BIOMOLÉCULAS:(
ANIMOÁCIDOS:!Estructura(
•  Esturctura(terciaria(
–  Proteinas(fibrosa(
(uñas,(pelo)(
•  colagena!
–  Proteínas(globulares(
(musculo)(
•  mioglobina(
BIOMOLÉCULAS:(
ANIMOÁCIDOS:!Estructura(
•  Esturctura(terciaria(
–  Proteinas(fibrosa(
(uñas,(pelo)(
•  colagena(
–  Proteínas(globulares(
(musculo)(
•  mioglobina!
BIOMOLÉCULAS:(
ANIMOÁCIDOS:!Estructura(
•  Esturctura(
cuaternaria(
–  Mas(de(una(unidad,(
hemoglobina(
–  Homodímero(
–  Heterodímero((
BIOMOLÉCULAS(
ÁCIDOS!NUCLEICOS(
BIOMOLÉCULAS:(
ACIDOS!NUCLEICOS(
ENZIMAS(
ENZIMAS(
•  Son( proteínas( que(
disminuyen(la(canFdad(
de( energía( que( se(
requiere( para( llevar( a(
cabo(una(reacción(
•  E s t a ( a c F v i d a d(
catalíFca(es(específica.(
•  A c t ú a n ( c o m o(
c a t a l i z a d o r e s(
biológicos.(
CATALIZADOR(
Sustancia(que(aumenta(o(disminuye(la(velocidad(de(una(reacción(
química,(sin(verse(alterada(en(el(proceso(global(

CATALIZADORES(QUÍMICOS( CATALIZADORES(BIOLÓGICOS(
•  Reacciones(lentas.( •  Reacciones(rápidas.(
•  Temperaturas(mayores(de( •  Temperaturas(menores(de(
100°(C.( 100°(C.(
•  Presiones(elevadas.( •  Presiones(bajas.(
•  pH(extremos.( •  pH(cercanos(a(la(
•  Menor(eficacia(catalíFca.( neutralidad.(
•  Mayor(eficacia(catalíFca.(
ENZIMAS:(
(CARACTERÍSTICAS((
$  ConsFtuidas(por(más(de(100(aminoácidos.(
$  Disminuyen(la(energía(de(acFvación.(
$  Alta(especificidad.((
$  Se(requieren(en(canFdades(mínimas.(
$  Pueden(ser(reguladas((alostéricas)(
$  Son(sensibles((temperatura(y(pH)(
$  Modifican( la( estructura( química( del( sustrato( según( el( Fpo( de(
reacción(que(catalicen.(
$  No(alteran(el(equilibrio(de(las(reacciones.(
ENZIMAS:(DE(ACUERDO(AL(TIPO(DE(
REACCIÓN(
ENZIMAS:(DE(ACUERDO(AL(TIPO(DE(
REACCIÓN(
SITIO(ACTIVO(

$ Es(la(región(específica(de(la(enzima(donde(se(une(
el(sustrato((
CaracterísFcas:(
SITIO(ACTIVO:(
CaracterísFcas(
(
#  Tamaño,(relaFvamente(pequeño.(
#  Forma(tridimensional.(
#  Unión,(fuerzas(relaFvamente(débiles.(
#  Interacción,( forma( un( complejo( al( unirse( con( el(
sustrato.(
#  Especificidad,( para( cada( sustrato( hay( un( siFo(
acFvo.(
COMPLEJO(ENZIMA^SUSTRATO:(
(CaracterísFcas(
$ Se( modifican( las( propiedades( ssicas( de( la(
enzima.(La(solubilidad(y(la(estabilidad(al(calor.(
$ El( complejo( se( ha( comprobado( mediante(
técnicas( de( microscopía( electrónica( de(
transmisión(y(cristalograsa(de(rayos(X.(
$ E l ( c o m p l e j o ( p u e d e( s e r( a i s l a d o(
experimentalmente.(
MODELOS(ENZIMÁTICOS(
COENZIMAS(
$ Poseen( estructuras( orgánicas( complejas( que( no(
pueden( sinteFzarse( por( los( mamíferos.( Las( vitaminas(
hidrosolubles,( aquellas( que( normalmente( se(
denominan(como(el(complejo(de(la(vitamina(B,(son(los(
precursores(metabólicos(de(diversas(coenzimas.((
CaracterísFcas(
$ Termoestables.(
$ Derivadas(de(la(vitamina(B.(
$ Algunas( veces( funcionan( como( cosustratos( al( ser(
modificadas( durante( la( reacción( pero( retornando( su(
estado(original(en(otra(reacción(
COENZIMAS(

8/29/14( CARMEN(QUINTERO( 68(


COFACTORES(
$ Son( moléculas( de( naturaleza( no( proteica( necesarias(
para(que(las(enzimas(realicen(la(catálisis.(
CaracterísFcas((
$ Aumentan( la( capacidad( catalíFca( de( la( enzima( y(
adquiere(especificidad(por(el(sustrato.(
$ Puede(formar(complejo(con(el(sustrato(y(el(siFo(acFvo(
de(la(enzima(permiFendo(así(la(catálisis.(
$ Funcionan(como(poderosos(atrayentes(de(electrones.(
COFACTORES(
GRUPOS(PROSTÉTICOS(
$ Enzimas,(grupos(no(proteínicos(e(iones(
metálicos(
$ Apoenzima,(enzima(inacFva(
$ Coenzima(o(cofactor(
$ Holoenizma,(enzima(acFva(
FACTORES(QUE(AFECTAN(LA(
ACTIVIDAD(ENZIMÁTICA(
Físicos(
$ Temperatura(
$ pH(
Químicos:(Inhibidores(enzimáFcos(
$ Moléculas(capaz(de(enlazarse(a(una(enzima(y(disminuir(
su(acFvidad(
$ Fármacos(
$ AnFbióFcos((
$ Plaguicidas(
FACTORES(QUE(AFECTAN(LA(
ACTIVIDAD(ENZIMÁTICA(
Inhibidores(enzimáFcos(
$ Reversibles(
compeFFvos:(
compiten(con(el(
sustrato(por(el(siFo(
acFvo(de(la(enzima.(
$ AnFvirales(
$ AnFbióFcos((
$ AnFtumorales((
FACTORES(QUE(AFECTAN(LA(
ACTIVIDAD(ENZIMÁTICA(
Inhibidores(enzimáFcos(
$ Reversibles(no(
compeFFvos:(
sustrato(e(inhibidor(
no(compiten(por(un(
siFo(de(enlace(
FACTORES(QUE(AFECTAN(LA(
ACTIVIDAD(ENZIMÁTICA(
Inhibidores(enzimáFcos(
$ Irreversibles:(se(unen(
fuertemente(a(una(
enzima(
$ Plaguicidas((paraFon)(
$ Venenos(((cianuro)(
$ AnFbióFcos(
(penicilina)(
$ Gases(nerviosos(
FACTORES(QUE(AFECTAN(LA(
ACTIVIDAD(ENZIMÁTICA(
Inhibidores(enzimáFcos(
$ Alostérico:(se(unen(a(
un(lugar(de(la(enzima(
diferente(del(siFo(
acFvo(cambiando(la(
configuración(de(éste(

S-ar putea să vă placă și