Sunteți pe pagina 1din 38

Maths By : D. P.

Singh

ALGEBRA
Type - I 11. Out of the given responses, one 3. Find the value of k so that the sum
1. If x, y, z are the three factors of a³ - of the factors of (a² - b²)³ + (b² - of the roots of equation 3x² + (2k +
7a – 6, then value of (x + y + z) c²)³ + (c³ - a²)³ is - 1) x – k – 5 = 0 is equal to the
will be (a) (a + b) (a – b) product of the roots :
(a) 3a (b) 3 (b) (a + b) (a + b) (a) 4 (b) -4
(c) 6 (d) a (c) (a – b) (a – b) (c) 2 (d) 8
(d) (b – c) (b – c)
2. The HCF of two polynomials p(x) 4. If ab = 400 then the minimum value
and q(x) is 2x(x+2) and LCM is 12. The factor of (a² + 4b² + 4b - 4ab of a + b is -

32x, then what is q(x) is equal to ?


24x(x+2)² (x-2). If p(x) = 8x³ + 32x² – 2a – 8) are (a) 40 (b) 80
(a) (a – 2b – 4) (a – 2b + 2) (c) 20 (d) None of these
(a) x³ - 16x (b) 6x³ - 24x (b) (a – b + 2) (a – 4b – 4)
(c) 12x³ - 24x (d) 12x³ - 24x (c) (a + 2b – 4) (a + 2b + 2) 5. If P + Q + R = 48 then the

3. The HCF of   – 1 and   + 2x³ -


(d) (a + 2b – 1) (a – 2b + 1) maximum value (P – 1) (Q – 2) (R

13. A factor of  – 11a²b² +  is:


+ 3) is -
2x – 1 is : (a) 3096 (b) 4096
(a) (x²+1) (b) (x²-1) (a) (a² - b² - 3ab) (c) 1096 (d) 2096
(c) (x+1) (d) (x-1) (b) (a² + b² - 3ab)
(c) (a² + b² + 3ab) 6. Find the value of k if one root of the
4. If x³ + 5x² + 10k leaves remainder - (d) (a² - b² + 4ab) equation :
2x when divided by x²+2 , then the X² - 9x + k = 0, is twice the other
value of k is: 14. If (x + 2) and (x – 1) are the root.
(a) -2 (b) -1 factors of (x³ + 10x² + mx + n), the (a) 18 (b) 16
(c) 1 (d) 2 value of m & n are (c) 12 (d) 9

5. If   + 2 is divided by   + 1 then
(a) m = 5, n = -3

(b) m = 17, n = -8 7. If N>1, the minimum value of f(N) =


 

the remainder. (c) m = 7, n = -18 N² +  – 5 is -


(a) 1 (b) 2 (d) m = 23, n = -19
(a) 4 (b) -2
(c) 3 (d) 4 (c) 6 (d) -6
15. The factors of (x² - 1 – 2a – a²)
6. When f(x)=12x³ - 13x² -5x + 7 is are :
8. If x + y =40 then the maximum
divided by (3x + 2), then the (a) (x – a + 1) (x – a – 1)
value of xy is -
remainder is - (b) (x + a – 1) (x – a + 1)
(a) 200 (b) 400
(a) 2 (b) 0 (c) (x + a + 1) (x – a – 1)
(c) 300 (d) 100
(c) -1 (d) 1 (d) None of these

7. (  –   + 
– 1) is divisible by - 16. When (  – 3x³ + 2x² - 5x + 7) is
,  of the equation x² - 6x + k =0 ,
9. The value of k for which the roots
(a) both (x – 1) & (x + 1) divided by (x – 2), the remainder is
satisfy the relation.
(b) (x – 1) but not by (x + 1) -
3 + 2 = 20
(c) (x + 1) but not by (x – 1) (a) 3 (b) -3
(a) 8 (b) 16
(d) Neither (x – 1) nor (x + 1) (c) 2 (d) 0
(c) -8 (d) -16
8. If (

+ 1) is divided by (x + 1), TYPE-II


10. If a, b, c be all positive integers
Then remainder is - 1. If a, b and c are positive real
then the least positive value of a³
(a) 0 (b) 2 numbers such that a² + b² + c²
+ b³ + c³ - 3abc is -
(c) 11 (d) 12 =48, Maximum value of a + b + c =
(a) 1 (b) 2
(a) 9 (b) 16
(c) 4 (d) 3
9. Let f(x) = x³ - 6x² + 11x – 6, then (c) 12 (d) 24

2. If   + 2x³ + ax² + bx + 9 is a
which one of the following is not a 11. If x & y are positive real numbers
factor of f(x)? and xy = 8, then the minimum
(a) (x – 1) (b) (x – 2) perfect square, where a and b are
value of 2x + y is -
(c) (x + 3) (d)(x – 3) positive real numbers, then the (a) 9 (b) 17
values of a and b are
(c) 10 (d) 8
10. If 5x³ + 5x² - 6x + 9 is divided by (a) a = 5, b = 6

) + ( – 1)
(x + 3), the remainder is - (b) a = 6, b = 7
12. If one factor of equation x² - x( +
(a) 135 (b) 63 (c) a = 7, b = 6
(c) -135 (d) -63 (d) a = 7, b = 8

Page 1 of 38
Maths By : D. P. Singh

( + 1) is (x –  + 1) then other
21. If ,  are the roots of equation x²
(a) 8 (b) 9

(a) x –  (b) x –  -  + kx + 12 = 0 such that  -  =1,


factor is - (c) 10 (d) 12

(c) x –  + 1 (d) x –  - 1 2. If y = 1 + √2 + √3 then find, 2.  –


(b) ±5
the value of k is -

13. If a + b + c + d =1, then maximum (c) ±1 (d) ±7


(a) 0 8y³ - 5y² + 26y -28 =?
(a) 2√2 (b) 3√3
value of (1 + a) (1 + b) (1 + c) (1 + (c) 5√5 (d) 6√6


(b)  
d) is - 22. If x² + ax + b is a perfect square


then which one of the following

(a) 1 3. If x² - 3x + 1 = 0, then the value of



(c)   (d)  
relations between a & b is true?
 ²
x² + x + + is -
 
(a) a² = b (b) a² = 4b
(c) a² = 4a (d) b² = a (a) 10 (b) 2

! + k² is a

23. For what value(s) of k the (c) 6 (d) 8


14. If a + b + c = 9 (where a, b, c are
 ( )
real numbers) then the minimum expression p +
) (
4. If (a² + b²)³ = (a³ + b³)² then + is
(a) ± (b) ±

value of a² + b² + c² is - perfect square.




(a) 100 (b) 9 -

(c) ± (d) ±


(c) − (d) −
(c) 27 (d) 81 (a) (b)
 

15. If ,  are roots of the equations

5. If x>1 and  + = 2 , then the



x² - 5x + 6 = 0 then find the TYPE-III






% %
value of   - 1 is -
√#$
$ √#

quadratic equation whose roots


 
1. If x = % %
√#$
 √#

are , then x³ - 3mx² +
 
   
(a) 6x² - 5x + 1 = 0 3x – m =? (a) (b)
(b) 6x² + 5x + 1 = 0 (a) 0 (b) 1  
   
(c) 6x² - 5x -1 =0 (c) 2 (d) -1 (c) (d)

2. If a + b =1, c + d = 1 and a – b = , 6. If x = √5 + 2, then the value of


&
(d) 6x² + 5x -1 = 0

16. Find the value of x for which the '    


  
( )
then the value of c² - d² is - is equal to -
expression 2 – 3x – 4x² has the
) (
(a) −


greatest value. (a) (b) (a) 0.185 (b) 0.525


 
(c) 1 (d) -1 (c) 0.625 (d) 0.785

(c) −
(b)



(d)

 √ $ $√  7. If √ = √3 - √5, then value of x² -
√ $√ 
3. = 2 then x is equal to -


16x + 6 is -


17. The minimum value of (x – 2) (x – (a) (b) (a) 0 (b) -2

(a) −


9) is - (c) 2 (d) 4

(c) (d)
  2 3 4 ( ) '
(d) −
(b)

, (a ≠ b), then value of
() ( ) ' 2 3 4

8. If + + = 1 and + + = 0,
($)
(c) 0 4. If x =
$( $)
2² 3² 4²
where p, q, r & a, b, c are non-
( )
has two roots &, then the value (a) a
(² )² '²
18. If the equation 2x² - 7x + 12 = 0 + is zero, then value of + + is -
(b) b
 
(a) -1 (b) 0
 
of + . (c) 2ab (d) 2 (c) 1 (d) 2
 
 √#$ +$√# + 
 

√#$ + √# +
(a) (b)

 
5. If = , then find the 9. If x + = 1 , then the value of
(c)

(d)
 value of 2mx – 3nx² -   $$
²(
)
is -
² ²
(a) 3n (b) 3m

² 
19. If the expression + tx + is a (c) 2n (d) 2m (a) 1 (b) -1
(c) 2 (d) -2
perfect square then the value of ‘t’ √ √
$$√

 √
$√
 10. If x +
= 5, then the value of
(a) ±1 (b) ±2
6. If x = then the value of

is

(d) ±3 (a) −√3


 1 $  % $   $ $

is
 1 $

(d) √3
(c) 0 is -
 
(b) -1

 

(c) 1

should be subtracted from 2022 ×


(a) (b)


20. The least positive integer that
 

2023 so that the difference is a 1. If  +  = 6, then the value of ( +


TYPE-IV (c) (d)


)

perfect square is -

(a) 2022 (b) 2023 is - TYPE-V
(c) 2021 (d) 2024

Page 2 of 38
Maths By : D. P. Singh

(c) 343 (d) 432 (a) p – q (b) pq

7. If  + = √3 then 
 + 9: = ?
($'

1. If a² + b² + c² = ab + bc + ca then (c) 1 (d) 0

18. If x = √5 + 2, then value of x³ -


)   %
the value of is -



(a) 0 (b) 2

(c) √3
(a) -√3 (b)

(c) 1 (d) -1 6x² + 12x – 13 is



(d) (a) -1 (b) 1

then √ + + 6= ?
2. If (a – 3)² + (b – 4)² + (c – 9)² =0 (c) 2 (d) 0

19. If x = 2 - 2
⁄ + 2⁄ , then the
8. If a³ - b³ = 56 and a – b = 2 then

(c) ±4 (d) ±2
(a) -4 (b) 4 find a² + b² = ?
(a) -12 (b) 20 value of x³ - 6x² + 18x + 18 is -
(c) 18 (d) -10 (a) 22 (b) 33
(c) 40 (d) 45

3. If a² + b² + c² =2(a – b – c) – 3,

20. If  + = 5, then   + ; is -

)(
then the value of 4a – 3b + 5c is - 9. If a = then the value of a³ + b³
(a) 2 (b) 3
is  
(c) 5 (d) 6 (a) 12098 (b) 12048
(a) 6ab (b) 0
(c) 1 (d) 2 (c) 14062 (d) 12092

21. If  + = p, then what is   + ;



4. If a² + b² + 4c² = 2(a + b – 2c) – 3,


10. If − =


 
and a, b, c are real numbers, then
( ) ()
(b) 3
, then the value of a³

the value of (a²+b²+c²) is -


(a) ! + 6!
equal to ?

+ b³ is
(d) 2 (b) ! − 6!
(a) 3

(a) 0 (b) -1
(c) ! + 6! + 9! + 2

(c) 2 (c) 1 (d) 2

5. If (a – 1)² + (b + 2)² + (c +1)² =0 , 11. If  −


= 1, then the value of (d) ! − 6! + 9! − 2

9
1
then find 2a – 3b + 7c =?

  $ 
(a) 12 (b) -11 is - TYPE-VII
(c) 3 (d) 1

 
(a) (b)

1. If x + y + z = 2 • S then what is –


1. If x is real , + ≠ 0, and  + =
(S – x)³ + (S – y)³ + 3(S – x)(S – y).

TYPE-VI (c) (d) 0


 ³
z equal to ?

12. If ( + )² = 3, then the value of (c) x³


0, then the value of ( + ) is-


(a) z³ (b) –z³


 
  +   +   +   + 
 +
(d) y³


 +   + 1 is-
(a) 4 (b) 9 2. If x = (b – c)(a – d), y = (c – a)(b –
(c) 16 (d) 25 d) and z = (a – b) (c – d) then what
(a) 0 (b) 1 is x³ + y³ + z³ = ?

2. If (x – a) (x – b) = 1 and a – b + 5 = (c) 84 (d) 206 (a) xyz (b) 2xyz

13. If + =1 and a,b≠0, then a³ + b³


(()³ ( )
0, then the value of (x – a)³ - (c) 3xyz (d) -3xyz

is - ) ( 3. If a³ - b³ - c³ - 3abc =0,then
(a)-125 (b) 1 =?
(a) a = b = c
(c) 125 (d) 140 (a) 0 (b) 1
(b) a + b + c =0

is- 14. If  +  = 3, then the value of (d) a + c = b


(c) -1 (d) 2

(c) a = b + c
($ )³
 + > is

3. If x² + x = 5, find (x + 3)³ +


(a) 110 (b) 125
  @
c(a – b) then,   +   +   =
(c) 125 (d) None of these 4. If x = a(b – c), y = b(c – a) and z =
(a) 322 (b) 126

4. If x = ⁄ - ⁄ then value of x³ +


( ) '
@
(c) 113 (d) 123
; 1 
 $ $ $
()'
(a) (b) 3xyz.abc
is (c) @ @
(a) − (b) +



3x =?

()' ()'
15. If x = 3 + 2√2 , then
(² (²
(d)

(c) − (d) −

equal to-
( (
(a) 216 (b) 192
(@) (@)
A B + A B +
5. If x + y + z =0 , then what is –

5. If x = 3 − 3
(c) 198 (d) 204

⁄ 

 
16. If  + 1 = 119 and x>1, then find


A B equal to ?
(@)
then, value of

the positive value of  −


3x³ + 9x =?


(a) 8 (b) 9
(c) 27 (d) 16 (a) 24 xyz (b) -24 xyz
(a) 25 (b) 27 (c) 3 xyz (d) xyz
1
 $
:
 $
(c) 36 (d) 49
 
6. If 9 = 17 then the value of %;
17. If + =


6. If a + b + c = 15 and a² + b² + c² =
2 3 2$3
is- , then p³ - q³ = ? 83 then value of a³ + b³ + c³ - 3abc
(a) 433 (b) 322

Page 3 of 38
Maths By : D. P. Singh

( + .)
( 
+ . 
)(. 
+ 

 
.)
equal to ?  
(a) 200 (b) 190 (a) (b)

(a) x + y
(c) 180 (d) 210
(c) 1 (d) 2
(b) (  + .²)

15. If p = 124, !(! + 3! + 3) + 1


%
(% $) % $' %  ()'
7. If a = 25, b = 15, c = -10, then

(()) $()') $('()²


=? (c) xy
(d) (x² + y²) =?
(a) 30 (b) -15 (a) 5 (b) 7
(c) -30 (d) 15 7. Let 0 < x < 1. Then the correct (c) 123 (d) 125

(a) x<√< x²
inequality is 16. If x(x + y + z) =9, y(x + y + z) = 16

(% $) % $' %  ()'
and z(x + y + z) = 144, then what
(b) √< x < x²
8. If a = -5, b = -6, c = 10 then

(()$)'$'(( )  '  )  
is x equal to ?
(c) x²< x <√
=?

(a) (b)
(d) √< x² < x


(a) -1 (b) 1



(c) 18 (d) 21 (c) (d)

9. If a + b + c = 6, a² + b² + c² = 14 √ $
√ 
$   
   

√ 
√ $
   
$   

8. If x = and y = , the value of


  $$²
and a³ + b³ + c³ =36, then the 17. If + =14 then the

(b) ±1
  $²
value of abc is- is find the value of x.

(c) ±2 (d) ±3
(a) 3 (b) 6 (a) 0

(a) (b)

(c) 9 (d) 12

(c) (d)
10. If x = 222, y = 223, z = 225 then 18. The value of (x + y + z)³ - (y + z –
9. If x =  +  , . =  −  then
find the value of x³ + y³ + z³ - 3xyz 9 9 9 9 x)³ - (z + x – y)³ - (x + y – z)³ is -
value of (  −   .  − 1) + (.  −
=? (a)12xyz (b) 24xyz
  .  + 1) is
(a) 4590 (b) 4690 (c) 36xyz (d) 0

19.  +   −    + − 1   +
(c) 4950 (d) 4960
(a) 16 (b) 13

  
12+1is -
TYPE-VIII (c) 12 (d) 14

 1 $ 1 $ @ 1 (())²
(a)   + (b)   +
1. If x² + y² + z² = xy + yz + zx, then

the value of    
  $ @ $ @²² ()')('()
; J
is 10. The numerical value of

(c)   − (d)   −
()')² ('()²

('()(()) (())()') J ;
(a) 2 (b) 1 + + is
(c) 0 (d) -1

2. If  − √3 − √2 = 0 and . − √3 + (c)
(a) 0 (b) 1

  − 17 + 17  − 17 + 17 L  =


20. The value of the expression

√2 = 0 then the value of ( −


(d) 3

16is -

20√2) − (. + 2 2) is
11. The simplest form of the
(a) 0 (b) 1
2 2 2 

expression
(a) 0 (b) 1 (c) 2 (d) 3
2% $2² 2 $ 2 2$

(c) 3 (d) 2 +  + is

3. If   + .  + 2 + 1 = 0, then the 2² ($


)% (

(a) 2p² (b) 21. If x is a rational number and

value of  + . is

($
) (

= 2 then, the sum of
F$
(c) p + 3 (d)
(a) -1 (b) 0 numerator and denominator of x is
(c) 1 (d) 2 (a) 3 (b) 4
( $)  $'²
12. If a + b + c = 0, then the value of
(c) 5 (d) 7
( )'
22. If  +  + 
is-
#(² #)² #'²
4. If a² + b² + c² = 16, x² + y² + z² = 25
) $'² ' $(² ( $)²
(a) 0 (b) 1
($)$'
and ax + by + cz = 20, then the = 3 then the
$$@
(c) 2 (d) 3
value of is value of m is-
9 9

 % G ÷  G % = ! I ,
2G9 3  % 2; 3 G% %
(a) (a²+b²-c²) (b) (a²+b²)
( )
(a) (b)
 2 3 2 3
13. If (c) (a²+b²+c²) (d) (a²-b²-c²)

23. If a, b, c are non-zero, + =

(c) (d)
then the value of a + b, where p
)
1 & + = 1, then the value of a,

and q are different positive primes,


'
5. If a = 0.25, b = -0.05, c = 0.5 then
(a) −

is
( )  '  )'
the value of

(b) 2 b, c is-
( $)  ()'²
is -


(c) 1 (d) 0 (a) -1 (b) 3


(a) (b) (c) -3 (d) 1


 the value of (ad – bc)² + (ac + bd)² 24. If x = √ √ and y = √ $√ then
(c) 1 (d) 14. If a² + b² = 2 and c² + d² = 1, then
√ $√ √ √
is -
6. What is expression value of x³ + y³ is -

Page 4 of 38
Maths By : D. P. Singh

+ +
     @
  @
(a) 950 (b) 730 34. If = 0 then the 3. If a + b + c + d =4, then find the
value of + + is -
(c) 650 (d) 970    value of
1
  @
+ +
  @
  @
(1 − )(1 − )(1 − 6)
= 0, then the (a) 20 (b) 5
value of + + is -
25. If
1


+ +
(c) 10 (d) 15
  @
(
+
)
+
' (1 − )(1 − 6)(1 − T)

(
)
' 1
(a) 9 (b) 3
+ +
35. If = 1, then the


(1 − 6)(1 − T)(1 − )
(c) 4 (d) 6

(
)
'
= , then numerical (a) 1 1
value of is-
$ 
+
(1 − T)(1 − )(1 − )
 
26. If x – y = (b) 2
(c) 3 (d) 4

value if xy is-

(a) (b) (a) 0 (b) 5

 + +  + + is


($) )$' '$( ( ) '
36. If a + b + c = 0, then the value of (c) 1 (d) 4
 ' ( ) )$' '$( ($)
= = NT +
($)' )$'( '$()
(c) (d)

($) )$' '$(


27. If + = 1 and + = 1 then (c) -3 + 6 ≠ 0 , then

(a) 8 (b) 9 4. If
) '
6 + is equal to (a) ≠ ≠ 6
(d) 0

37. If (2 + √3) = (2 − √3) = 1 the (b) = = 6


 value of  +  is

(c) = ≠ 6
(d) ≠ = 6
( $
) $

(a) 0 (b)
(c) 1 (d) 2 (a) -5 (b) 1

28. If = − , then value of x - x² is -




(c) 4 (d) 9

+ +
( (  )$' ($' ($)
5. If bc + ab + ca = abc, then value of
= =

(  )


' (²
)'((
) ('()
) ()('
)
(
is -
) '
  '  $(²
(b) −

(c) −
(a) –a (b)

38. If and , then is

( 



(a) 1

(d) a equal to-

(a) (b)
29. If a³b = abc = 180, a, b, c are (c)

(c) (d) 1

 
(d)

+   +   is-


39. If 3a² = b² ≠ 0 then the value of


positive integers then the value of 6. If a + b + c = 0 then the value of
( $)  '² ) $' (² ( $' )²
c is-
(($))% (())³
(a) 110 (b) 1
(($)) $(())²
(c) 4 (d) 25 is- (a) 0 (b) 1
)
(c) 3 (d) a + b + c

$√



= = =
  @
(a) (b) b
) )

√


($$@) ($$@) ($$@)
30. Let x = and y = , then the

NT  + . + U ≠ 0 then the value
(c) (d) 7. If
value of 3x² - 5xy + 3y² is -

40. If  + = 4 (a³‫܆‬+ b³) and


(a) 1717 (b) 1177



of a is

3 + = 4 (a³ - b³) then a² - b²


(c) 1771 (d) 1171



31. If (m + 1) = √N +3, then the value
(a) (b)

 
of  − N is-
% 

# # $
#
equal to (c) (d)

 √+
(a) 4 (b) 0
(V() $(V)) $(V') $V²
(a) 0 (b) 1 (c) 2 (d) 1 8. If a + b + c = 2•S, then

( $)  $'²
(c) 2 (d) 3 TYPE-IX is equal to-

32. If 2 = √ + , > 0, then the 1. If + ) = + ' = 6 + ( (PℎRSR ≠ (c) 1






(a) a² + b² + c² (b) 0

≠6≠0,
√(
(d) 2

+  +  = 1, then
( )' )  '( '  ()
value of then abc is equal to
  

( $)' ) $'( ' $()


(a) +1 9. If 
+  + 
   
(² )² '²
is- (b) -1

( $)' ) $(' ' $()


(c) +1 and -1 value of  is-

(a) (a + 1) (b) (a + 1)

(d) None of the option (a) 0 (b) 1



(c) (a – 1) (d) (a -1) (c) -1 (d) 2

2(  + ) −  −  − 7 = + + 10. If +
= +
= 6 +
, where
$( $'² $)  $(²
2. The value of x which satisfies the

²  )$' '$( ) ' (


≠ ≠ 6 ≠ 0 then the value of
equation
0 then two values of  −  are. = 0 is
33. If

$'  $)²
 ($)

a²b²c² is-

(a) 1,2 (b) -1, (a) (a² + b² + c²)

(a) -1 (b) abc


(b) –(a² + b² + c²)

(c) 0,1 (d) , 1 (c) 0 (d) 1
(c) (a² + 2b² + c²)
(d) –(a² + b² + 2c²)

Page 5 of 38
Maths By : D. P. Singh

+ + = 1, then find (c) -1 = =


( ) '  
)$' '$( ($) ($)$@' ($@)$'
(d) 0
NT  + . + U ≠ 0,
15. If
@
11. If
+ +
(² )² '²
= =
  @
)$' '$( ($) @($)$'
then
)$' '$( ($)
value of is-
= =
 @ @
5. If then,

each ratio-
)( ') ('
(a) 0 (b) -1

= =
  @
(a)
()' ($)'
(c) 1 (d) 2 (a) (b)
( ) '

G9 +
+ (c) = =


 @ @
(b)
()$' ($)$'
16. If  = ! + NT . = ! −
(c) (d)

$2$3
$3$4 G9 ( ) '

12. The value of



2 2
value of   − 2  .  + .  is-
then

$4$2G9
given that p.qr = 1 is- (d) None of these

+ +
(a) 1


6. If x² = y + z, y² = z + x, z² = x + y, (a) 24 (b) 4
(b) 0
$
$
@$

then the value of is- (c) 16 (d) 8


(c) p + q + r
17. If  − = 4, then  +  is equal
(d) None of these (a) -1 (b) 1

 
+ + 7. The third proportional to  +  


 
(c) 2 (d) 4

 W $ GX $
 X $ GY $

(a) 5√2 (b) 2√5


to-

and   + .² is-
13. The value of

 Y $ GW $
(c) 4√2 (d) 4√5
(a) . (b) .
given that a + b + c = 0 is-

(c) . (d) 1 . 18. Given that, 10. = , 10. =


(a) 1 (b) 0
%

. & @ = .  then value of U is-


(c) abc (d) x

= =
 
8. If 47.2506 + 4^ + + 2` + + 6b, (a) 1.45

()')()$'() ('()('$())
14.
@ _ a
(b) 1.88

(())(($)') then the value of 5^ + 3c + 6` +


(c) 2.9 (d) 3.7
d + 3b is-
then the value of (x + y

+ + = 1 NT − +
+ z) is- )' ($' ()
( ) '
6 ≠ 0 then which one of the
(a) 53.6003 (b) 53.603 19. If
(a) (a + b + c) (b) 0
(c) 1 (d) 15 (c) 153.6003 (d) 213.0003

9. x varies inversely as square of y. (a) = + (b) = +







following relation is true ?


' ( ) ( ) '
(c) = − (d) = +
15. If ab + bc + ca = 0 then the value





+  +  is-


Given that y = 2, for x = 1, the


) ( ' ) ( '
of
(²)' ) (' ' ()
value of x for y = 6

= , = NT = 6,


 @ @
(a) 3 (b) 9
$ $@ $@
(a) 2 (b) -1

(c) (d) 20. If
(c) 0 (d)1
 numbers, then  equals to-
10. If  = e √ f , then  is equal to
where, a, b, c are all non-zero
 √
()' ()'
1. If Z+ = −

TYPE-X
 
+ +$
('$)'(' ()$(')'
Z
+ Z + Z + Z + Z is -
(a) (b)
 ()' ()'
then the value of (a) (b)



('$)'() ()$)'$('
(c) (d)
 
(c) (d)

(a) (b)


(c) (d) 11. If m + n = -2, then the value of m³ Practice Question Paper
+ n³ - 6mn is-

 = [ +  + ³ + (c) -8
% (a) 8 (b) 4 1. If x + y + z = 0, then what is (y + z
2. If (d) -4 – x)³ + (z + x – y)³ +(x + y – z)³

[ −  + ³ then  + 3  is 12. If  + 2 = 2, then the value of


%
equal to ?


 −  +  + 2 is -
(a) (x + y + z)³
  (b) 3(x + y)(y + z)(z + x)
equal to-

(d) √2
(a) 0 (b) 1 (c) 24xyz
(a) 0 (b) a (d) -24xyz
(c) 2a (d) 1 (c) -1

3. When  # is multiplied by  + , 13. If = √6 + √5 NT = √6 − √5,


2. If (x + 3) is a factor of x³ + 3x² + 4x
+ k, then what is the value of k ?
\ & N is-
product is 1, then relation between then 2a² - 5ab + 2b² is equal to- (a) 12 (b) 24

(a)\N = 1
(a) 38 (b) 39 (c) 36 (d) 72

(b) \ = N
(c) 40 (d) 41

(c) \ + N = 1 14. If ! =

3. The remainder when 3x³ + kx² + 5x

(d) \ = −N


27! − − ! + ! is-
, then the value of



– 6 is divided by (x+1) is -7. What


  
is the value of k ?

−  + (a) 

(a) -14 (b) 14


4. The value of 
( $($² ( ($  
(b)


(c) -7 (d) 7
(
 

(1 $(   $ 1 √ √ √ $√
is - (c) (d)
√ $√ √ √
(a) 2 (b) 1 4. What is the value of ?

Page 6 of 38
Maths By : D. P. Singh

(a) −2√15 (b) 2√15


(c) √15 (d) −√15 what is  )' . '( U () equal to?
(a) 125 ` (b) -140 24. If 2b = a + c and y² = xz, then
(c) -125 (d) 140

15. If  and  are the roots of the (c) -1


+
(a) 3 (b) 2


$ WGY $ XGY
(d) 1

+
5. What is the value of

equation ax² + bx + c = 0, then

( + 1)( + 1) ?

$ YGW $ XGW
$ YGX $ WGX
x≠ 0)?
(where what is the value of the expression

($)$' )$'(
1- ;fn = vkSj =
Question
(  )

'  (²
( (
) '
  '  $(²
(a) 3 (b) 0 (a) (b)
()$' ($)'
(c) -1 (d) 1 rks dk
( (
(c) (d)
eku D;k gksxk\
6. If [ = + [ and  + . = 26,
  
16. If  =
√($)√()
¼A½ 1@3
 
then what is the value of . ?
√($)$√()
, then what is bx² - ¼B½ 2@5
2ax + b equal to (b≠0) ? ¼C½ 3@4
(a) 5 (b) 15 (a) 0 (b) 1
(c) 25 (d) 30 ¼D½ 1@4

2- ;fn  vkSj . /kukRed okLrfod la[;k,¡ gSa vkSj


(c) ab (d) 2ab
7. If  and  are the roots of the 17. What is the value of
equation x² + px + q =0, then what ( $ )$(  )² . = 8 gS] rks 2 + . dk U;wure eku
is   + ² equal to ?  × $ × 
=?
D;k gksxk\
(a) p² - 2q (b) q² - 2p (a) 0 (b) 1
(c) p² + 2q (d) q² + q (c) 2 (d)3 ¼A½ 8

8. If a³ = 335 + b³ and a = 5 + b, then 18. If  = 2 + 2 + 2 , then what is ¼C½ 17


⁄

¼B½ 9

what is the value of a + b (given the value of x³ - 6x² + 6x = ? ¼D½ 10


that a>0 and b>0) ? (a) 0 (b) 1

3- ;fn % = 11 gks] rks  − 331 dk eku


(a) 7 (b) 9 (c) 2 (d) 3 9
(c) 16 (d) 49

− = −
(² ) ' )²
19. The non-zero solution of the fdruk gksxk\
) ' ) '
where ≠ 0, 6 ≠ 0 is
9. If a + b = 5 and ab = 6, then what equation , ¼A½ 1331331
is the value of a³ + b³ ?
)  $(' )  ('
(a) 35 (b) 40 ¼B½ 1331000
)  $'² )  '²
(c) 90 (d) 125 (a) (b) ¼C½ 1334331
)  (' )  $(' ¼D½ 1330030
)  $'² )  '²
(c) (d)

4- O;atd ∑ (2$3)(2$4)dk eku D;k gksxk\


34
10. What is the positive value of m for
which the roots of the equation
12x² + mx + 5 = 0 are in the ratio 3 20. If ab + bc + ca = 0, then what is

+  + 
(² )² '²
the value of
(b) 5√10


:2? ¼A½ 0

 ( )' ) '( ' ()
(a) ?
¼B½ 1

 (a) 3 (b) 0


(c) (d)
(c) -1 (d) 1
¼C½ &1
¼D½ 3
()(@)(@)

5- ;fn cgqin   +  + 26  +


21. What is ()%
11. If 5x³ + 5x² - 6x + 9 is divided by
$()% $(@)³
equal

40 + 25 ,d iw.kZ oxZ gS rks vkSj dk


(x + 3), then the remainder is
(a) 135 (b) -135 to ?


(a) 3 (b) -3

¼A½ = 1, = 8
(c) 63 (d) -63
eku Kkr djks\

(c) (d)

¼B½ = 8, = 1
12. If 65x – 33y = 97 and 33x – 65y =

+ ¼C½ = 2, = 3
1, then what is xy equal to ?
( '
22. If a + b = 2c, then what is the

¼D½ = 0, = 0
(' )'
(a) 2 (b) -2
value of ?
(c) -3 (d) 3

13. If + = 1 and + = 1, then


(a) 2 (b) 0
) @ ' 

6- 2
+ 2$
= 320 rc  dk eku
(c) -1 (d) 1
 ' @ @
23. If  = . , . = U NT U = 
()$
⁄(
⁄)
⁄'

where  ≠ 1, . ≠ 1, U ≠ 1, then
)
what is equal to ? Kkr dhft,A
(a) 2 (b) 0 ¼A½ 5
(c) -1 (d) 1 what is the value of abc ?
(a) 3 (b) 0 ¼B½ 6
= 5, then what is the value
( 
(c) -1 (d) 1 ¼C½ 7
(
14. If
(; 

¼D½ 8

of ?

Page 7 of 38
Maths By : D. P. Singh

 = . + 6U,  = 6U + ¼D½ $$@ 

, 6  =  + . rc +
 ($)$' 
7- ¼B½

($

+
@
13- ;fn   + . = 40 vkSj .  + . = @

¼C½
)$ '$@
60 gS] rks ( + .) dk eku D;k gksxk\
¼A½ + + 6

dk eku Kkr dhft,A
¼D½

20- ;fn r() =   gks] rks 9 dk eku


 s(
)
¼A½ 100

¼C½ ( + ) + '


¼B½ 0
 s( )
¼B½ 10

¼C½ 40

fuEu esa ls dkSu&lk gksxk\


¼D½ 1 ¼D½ 60

8- ;fn = 117 + , = 3 + rc 14- ;fn = √3 gS] rks  + 2 +
dk ¼B½

¼A½

( + ) dk eku fdruk gksxk\ (1 




eku fdruk gksxk\ ¼C½


¼A½ 6 ¼A½ 100@9
¼B½ 7 ¼B½ 10@9 ¼D½

21- ;fn + 6 = 10, 6 + = 20, +


¼C½ 4 ¼C½ 84@9

= 30 rks + + 6³ dk eku
¼D½ 8 ¼D½ 82@9

9- ;fn ( + ) + ' = (($)$') rc (> + 15- ;fn 3 = 27 ,oa 3$ = 243 rks




 dk eku Kkr dhft,A


fdruk gksxk\
+ ' > dk eku Kkr dhft,A


¼A½ 9000
)>

¼A½ 1 ¼B½ 12000


( $) $'
¼A½ > > > ¼C½ 18000

¼B½ 2
¼B½ (($)$')> ¼C½ 3 ¼D½ 27000

22- ;fn + 6 = 2, 6 + = 2. rFkk


¼D½ 4
¼D½ vkSj nksuks 16- O;atd  + 2 − 11 − 12 ds + = 2U rks + + 6³ dk
¼C½ 1


10- + + 6 = 0 rc ¼A½ ( + 1)( + 3)( − 4) ¼A½ ( + . + U)³



j
j
j
eku Kkr dhft,A

xq.ku[k.M dkSu&lk gksxk\

( + + 6)³ dk eku Kkr dhft,A ¼B½ ( − 1)( + 4)( − 3) ¼B½ ( + . + U)³ + 24.U
¼A½ 9 ² ²6² ¼C½ ( + 1)( − 3)( + 4) ¼C½ ( + . + U) − 24.U
¼B½ 3 6 ¼D½ ( − 1)( + 3)( − 4 ¼D½ 24.U
¼C½ 6 6
¼D½ 27 6 17- ∑
$ YGW $ YGX =?

23- ;fn + + 6 = !, 6 = I rks
+ 6 + 6 = 0 rks   +
11- 
− $
−   $
−  1 $
−  J $
¼B½ &1


    6  + 6² ² dk eku D;k gksxsk\
¼A½ 1
¼A½ 2!I
 ¼B½ −2!I
dk eku D;k gksxk\ ¼C½ 0
¼C½ 3!I
¼A½  1 
¼D½lmn
¼D½ −3!I


18- ;fn (qp9 )o .q = 1 gS] rks N dk


¼B½  ; 
(op9 )q .(q )o

24- ;fn  = I + S + t, . = S + t −
¼C½  J 

! rFkk U = ! + I + S gS] rks   +




eku D;k gksxk\
¼D½  9; 

#
.  + U  − 2. − 2U + 2.U
¼A½ 0
¼B½
rFkk ¼C½ \
 $ $@  @
% % %

¼A½ !²
dk eku Kkr dhft,A
(% $)% $' %  ()' #
12-
¼B½ I²
( $)  $'  ())''( ¼D½ #

  $  $@  @@
¼C½ S²
dk xq
. ku fuEu esa

= = 6 =
) '
¼D½ t²
  @
ls dkSu&lk gksxk\
( )
@
19- ;fn rFkk rc

¼A½ 1
($)$' $@
¼C½  + . + 6U

¼B½ dk eku D;k gksxk\
¼A½ 

Page 8 of 38
Maths By : D. P. Singh

+ + 31- l dk og U;wure eku ftlds fy,  − 37- ;fn + = √3 gks rks  + > dk





$ WGY $ XGY
$ XGW $ YGW
3 − 4 rFkk  − 2  − N − 3 ( (
25-


$ YGX $ WGX ds eå lå esa  lfEefyr gSA
dk eku D;k gksxk\ eku crk,¡\
¼A½ &1
¼B½  ()'
¼A½ 0 ¼A½ 4 ¼B½ 2

¼D½ lmn
¼B½ 6 ¼C½ 49
¼D½  ($)$'
¼C½ 1 ¼C½ 3

38- ;fn cgqin 9  − 12 + 10  +


¼D½ 7

= gks] rks  +  dk eku 32- ;fn cgqin ( + 6)( − 8) + ,d ! + 1 ,d iw.kZ oxZ gS rks ! dk eku Kkr
  $


 $$


26- ;fn 
D;k gksxk\ iw .kZ oxZ gS rks dk eku Kkr djks
a A djs
aA
¼A½ 4 ¼A½ &1 ¼A½ 4
¼B½ 6 ¼B½ 1 ¼B½ &4

lmn
¼C½ 5 ¼C½ 49 ¼C½ 6
¼D½ 8 ¼D½ ¼D½ 3

27- ;fn , ., U lHkh /kukRed gS vkSj U  = 33- ;fn  = 11 rks  − 12  + 39- vkSj dk eku Kkr djksa ;fn cgqin  +
, U  = ., .  =  rks .U dk eku 12 − 12  + 12 − 1 dk eku

+ 16  −  ,d iw.kZ ?ku gks \



¼A½ = 64, = 9
D;k gksxk\
¼B½ = 16, = −1
D;k gksxk\

¼B½ 8√2
¼A½ 4 ¼A½ 5

¼C½ = 64, =

¼B½ 10

¼D½ lmn
¼C½ 15
¼C½ 1
¼D½ 20

1≤≤2
¼D½ 2
rc 40-  ds fdl eku ds fy, cgqin ( − 3) +
28- # . + = #+ rc \(N − 2) +
N(\ − 2) dk eku Kkr dhft,A 5 dk eku U;wure gksxk\
34- ;fn
[[ + 2 ( − 1)] +
¼A½ &3
[[ − 2 ( − 1)] =?
¼A½ 0
¼B½ &1 ¼B½ 3

¼A½ 2 ( − 1)
¼C½ 5

¼C½ 1
¼D½ &5
¼D½ 
41- ;fn . = −  + 2 + 3 gS rks fuEu esa
¼B½ 2

29-[
 + [  = 2  dks gy djus ij  ¼D½ lmn



¼C½ 1
¼A½ . dk vf/kdre eku 3 gS
dkSu lgh gS\

(
⁄ − 2)+ + ¼B½ . dk U;wure eku 4 gS
¼C½ . dk vf/kdre eku 4 gS

dk ,d eku gksxk\

(
⁄ − 3)+ + (6
⁄ −
35- ;fn
¼D½ . dk U;wure eku = 0 ij gS
¼A½

4)+ = 0 gS rks + + 6 dk eku

¼B½

42- ;fn , rFkk 6 rhuksa /kukRed la[;k,a gSa rks

¼C½
Kkr djksaA ¼N ,d ?ku iw.kkZad gS½
 ¼A½ 77 (( $($
)()  $)$
)('  $'$
)

()'
¼D½ ¼B½ 99 U;wure

30- ;fn  + ! + I vkSj  + u + \ ¼D½ 9


 
¼C½ 111 eku crkvks&

dk eå lå ( + v) gS rks v dk eku Kkr


¼A½ 9

36- ;fn 9  + ² + ,d iw.kZ oxZ gS rks ¼C½ 16


¼B½ 8
#3
dhft,A
¼A½ w2
¼A½ ±3
¼D½ 27
3#
dk eku Kkr djksaA
43- ;fn  vkSj . /kukRed la[;k gS] vkSj .U =
¼B½ ± 
¼B½ 2w

w
9 gS] rks 2 + 3. + 4U dk U;wure eku
±2
¼C½ 2w
2w
¼D½ ± 

¼C½ crkvksA
¼D½ # ¼A½ 27

Page 9 of 38
Maths By : D. P. Singh

¼C½  = −1, . = −1 56- ;fn + + 6 = 0 gS] rc 


( )'
¼D½  = 1, . = 2 ) '(
¼B½ 36 dk
¼C½ 8

50- ;fn  + 2. ≤ 3,  > 0 vkSj . > 0


eku D;k gksxk\
¼D½ 19

44- ;fn > 0, > 0, 6 > 0, T > 0


¼A½ 0

vkSj = 1, 6T = 1 gS rc 1 + ¼A½  = −1, . = 2


gS] rc bldk gy D;k gksxk\ ¼B½ 1

+ + 6 + T + + 6T dk ¼B½  = 2, . = 1
¼C½ 2

¼C½  = 1, . = 1
¼D½ 3

( + 2) = + +
¼D½  = 0, . = 0
U;wure eku crk;saA
6, ( + 2) = + + 6
57- ;fn
¼A½ 1
6(6 + 2) = + + 6 gS] rc
vkSj
= =

$
$$
¼B½ 5

+ +
¼C½ 7


gS] rc ( + 2.) dk eku D;k


51- ;fn
¼D½ 4 $ ($ )$ '$
dk eku D;k gksxk\

− (9)
⁄ − 6(3)
⁄ =
¼A½ &1
gksxk\
gS rks + + 6 dk

45- ;fn ¼B½ 2


¼A½ 3

$() % $( )9⁄%
9 ⁄
¼C½ 1
¼B½ 2 ¼D½ 0
eku Kkr djksaA ¼C½ 7
58- ;fn $

+ $ + @$  = 2 gS] rc


  
¼A½ &1 ¼D½ &2

52- ;fn  + = 5 gS] rc  + > dk eku + $ + @$  dk eku D;k


  @
¼B½ 1

  $

¼C½ 0
¼D½ 1@2
D;k gksxk\ gksxk\
46- ;fn 2 j − 2 j gS] rks 2 + 6 dk ¼B½ 2550


¼A½ 2525 ¼A½ 0
¼B½ 1
eku Kkr dhft,A
¼C½ 2500 ¼C½ 2
¼A½ 3
¼D½ 2700 ¼D½ 4

53- ;fn (5  + 14 + 2) − (4  −


¼B½ 0

= − √6 gS] rc vkSj
√$√
5 + 7)² dks (  +  + 1) ls
¼C½ 1
√√
dk eku D;k gksxk\
¼D½ 2 59- ;fn

(())²
+
()')²
+ ¼A½ − 1, − 4
foHkkftr fd;k tkrk gS] rc bldk ‘ks”kQy D;k

¼B½ − 2, − 3
()')('() (())('()
47- gksxk\
((')²
¼C½ = 4, = 1
¼A½ &1
(())()')
¼D½ = 2, = −5/6
dk eku D;k gks
x k\ ¼B½ 0
¼A½ 3 ¼C½ 1

= 47 + √3 gS] rc
$√
¼B½ 0 ¼D½ 2

54- ;fn lehdj.k 2$ = 65(2 − √


vkSj dk eku D;k gksxk\
¼C½ 1 60- ;fn

1+57 rc . dk eku Kkr djsaA


¼A½ = 3, = 5
¼D½ 2

48- ;fn 
+ ) + @ ' = 6 − gS ¼A½ ±3
( ) '
¼B½ = 1, = 27
¼B½ ±1
rc 
+ ) + @ ' =?
(  @
¼C½ = 7, = 3
¼C½ ±2
¼D½ = 2, = 7
¼A½ 10 ¼D½ ±4

55- ;fn + + 6 = 0 gS] rc ( + 61- ;fn )$'@ = '@$( = ($) = 4 gS]


¼B½ 11 ² ² @²

)( + 6)(6 + ) + 6 dk eku rc ($ + )$ + '$@ dk eku D;k


( ) '
¼C½ 12
¼D½ 13

= ¼A½ &1
$

D;k gksxk\
gksxk\

=
49- fn;s gq, lehdj.k dk gy gksxkA
$$ $$
¼B½ 1 ¼A½ &1

¼A½  = 2, . = 1
¼C½ 0 ¼B½ 1@4

¼B½  = 1, . = 1
¼D½ 18 ¼C½ 1
¼D½ &2

Page 10 of 38
Maths By : D. P. Singh

62- ;fn !  = S  = \ vkSj S | = ! @ = ¼C½ ( − )( − ) 75- ;fn 2t = 9 gS] rc t  + (t − 1) +


N rc fuEufyf[kr esa ls dkSu&lk lgh gS\ ¼D½ ( − 6)( − 6) (t − 3) + (t − 5)² dk eku D;k
¼A½ P = .U
¼B½ U = .P 69- ;fn + + = tgka +



gksxk\

¼C½  + . = P + U
( ) ' ($)$'
+ 6 ≠ 0, 6 ≠ 0 gS] rc ( +
¼A½ 9

¼D½  − . = P − U )( + 6)(6 + ) =?
¼B½ 25
¼C½ 45

63- ;fn (3.7) = (0.037) = 10000 ¼B½ 1


¼A½ 0 ¼D½ 35

gS] rc − dk eku D;k gksxk\




76- ;fn  = 2 gS] rc + 1 =?
  ¼C½ &1 (

(
¼A½
(

¼A½ 1 ¼D½ 2

+.+U =0 $(
¼B½ 2 ¼B½
($

=?
($)% $($@)% $(@$)% 
@
70- ;fn rc
$(
¼C½ 1@2 ¼C½

($)($@)(@$) ($

¼A½ 3.U
¼D½ 1@4
$(
64- ;fn =  gS] rc ($
+ ( 
dk eku ¼B½ 4

$
($

¼D½

= √3 +
%
⁄% 9⁄% $⁄%
√2 + 6 √6 gS rc + + 6 dk
(
$)($)
D;k gksxk\ ¼C½ 0 77- ;fn
% %
¼A½ 
¼D½ 2
(
)()
71- ;fn  + 4  +  + = 5 gS] rc ¼A½ 0

eku D;k gksxk\




¼B½
(
$)() ( )²
¼C½

 + ² dk eku D;k gksxk\ ¼B½ 1
(
)() ¼C½ 2
$

¼D½ ¼A½ 1
¼D½ 3
(  + .²)(! + I²) =
¼B½ &1

78- ;fn , okLrfod la[;k vkSj −


√($√)
(! + .I)² gS] rc buesa ls dkSu lgh gS\
65- ;fn ¼C½ 2
()
¼A½ . = !I
¼D½ 0
= 4 gS] rc ( )² = 2
√)√( (< $) <

¼B½ ! = .I 72- ;fn  =


$3² gS] rc =?
23 √2$$√2 ($)
√2$√2 lehdj.k esa  dk eku Kkr dhft,A
¼C½ I = .! ¼A½ !

¼D½ lmn ¼B½ ! − I


¼A½ 
¼C½ 1/I
66- ;fn = 89, = −69, 6 = 8 rc ¼D½ 2I
¼B½ 2

9( + ) + 496  −
¼C½ 

42( + )6 dk eku D;k gS\ 73- ;fn ( + + 26 + 3T)( − −


¼D½ 1

6 + 3T ) = ( − + 26 − 
= ! + I√7 +
3T)( + − 26 − 3T) rc 2 6
¼A½ 2
$√$√

S√11 + t√77 gS] rc ! + I +


79- ;fn
¼B½ 4

¼A½ 3 S + t =?
¼C½ 16 dk eku D;k gksxk\
¼D½ 0

67- ;fn ^ = 1 + 2} rFkk c = 1 + 2 −
¼A½ 6

¼C½ ²T²
¼B½
} gS] rks c dk eku D;k gksxk\
¼B½ 4

¼A½ (^ + 1)(^ − 1)
(
¼C½ 9
¼D½ &
¼B½ (^ + 2)(^ + 1)
¼D½ 8

¼C½ ^/(^ − 1) 74- ;fn 2t = + + 6 gS] rc (t −


¼D½ (^ − 2)(^ + 1) 2+t− 2+t−62+t2− 2− ! + ~! + ! + [! + !
 … … … … ∞

2−6² dk eku D;k gksxk\


80- dk

(  −  )³ + (  − 6  ) + ¼A½ &1
¼A½ !  
eku Kkr djsaA
√ $
(6 −  )³ dk ,d xq.ku[k.M D;k gksxk\ ¼B½ 1

68-

¼A½ ( + )( − ) ¼B½ ! 
$√

¼B½ ( + )( + ) 
¼C½ 2
¼D½ 0

Page 11 of 38
Maths By : D. P. Singh

2
  ( + . + U) =
¼C½  +  + 6² 36, .  ( + . + U) =

$√2
¼C½ ¼B½ 3 92- ;fn

!  46, U  ( + . + U) =
√ $

 ¼D½ 6
63, .( + . + U) =
¼D½

(³()$')
+
)³('$()
+ 87-
(
+
)
+
'
+
()')('()(())
111, .U( + . + U) =
99, U( + . + U) = 82 gS] rc 
81-
(())((') ()')()() ($) )$' '$( ()$')('$()(($))
'³(($)) dk eku D;k gksxk\
('()('))
¼A½ 6
dk eku D;k gksxk\ ¼A½ 1 dk eku D;k gksxk\

¼B½ + + 6
¼B½ 2 ¼A½ 6

¼C½ + 6 + 6
¼C½ 3 ¼B½ 7
¼D½ 4 ¼C½ 2
¼D½ 4
88- ;fn + + 6 = 20 vkSj + +

¼D½ 3

( )
= = ' gS] rc +
  @ ()
= 30 gS] rc  + + + +

( ) ) '
93-   $ $
 dk vf/kdre eku gksxk\
( ) (($))()

' ) ( ' )
82- ;fn
+ ('$()(@) dk eku D;k 6 + 6 dk eku D;k gksxk\
)'@ '@(

¼A½
()$')(@)

¼B½ 1
gksxk\
¼A½ 0
¼A½ 597 ¼C½

¼B½ 600
¼D½ 2
¼D½ lmn
¼B½ 2

94- ( + 1) O;atd   + 9 + 7  +
¼C½ 599
¼C½ 1

9  + 5 ² dk ,d xq.ku[k.M gks] rks


¼D½ 3
+ + = 1 vkSj
)' ($' ()

83- ;fn . =  rc . dk U;wure eku


  
$ ( ) '
− + 6 ≠ 0 gS rc fuEu esa D;k lgh ¼A½
89- ;fn dk eku gksxk&
 $
$ ±√




±√

¼A½ ( = ( + '
D;k gksxk\


gksxk\
¼A½ ¼B½



¼B½ = −



±√


 ) ( '

¼B½

¼C½ ) = ( + ' ¼D½ 9 ± √21
¼C½
¼C½



¼D½ = +



' ( ) 95- ;fn + = 1, 6 + T = 1 vkSj
¼D½

− T = ' rks 6  − T² dk eku gS&


&
84- ;fn ! = √5 − 2 gS] rc ! + 90- ;fn  = ( , . = ) , vkSj U =
16! + 8! + 4 =?
(
)$' ($'
. + .U + U +
' ¼A½ )
($) )
2.U =?
gS
] rc
¼A½ 3 ¼B½ (
¼B½ 5

¼B½ ( + )( + 6)(6 + )
¼C½ 1 ¼A½ 2 ¼C½ 1
¼D½ 0 ¼D½ &1

96- =  rFkk  =
¼C½ 0 $   $
((\)\))1 $()\')1 $('\()1 $((\))1 $(1 $) 1 $' 1

¼A½  = . = −24
gks] rks
($)$'
85- ¼D½ 1

91- ;fn !( = I ) = S ' vkSj 3 = 4 gS] rc ¼B½  = . = 4


2 3
¼A½ 3 6
dk eku Kkr dhft,A

¼C½  = . = 2
( + '  dk eku D;k gksxk\

¼C½ 6 6 ¼D½  = . = 24
¼B½4 6

¼D½ 12 6
97- ;fn  − . = = gks] rks . dk

$ 
¼A½ 1
¼B½ 
 
+ (())()') + ¼C½
(()')² )('()²
('()(())  
86- eku fdruk gksxk\
'(())² ¼A½
()')('()
¼D½ 2

¼A½ + + 6
dk eku D;k gksxk\
¼B½ 

Page 12 of 38
Maths By : D. P. Singh

109- ;fn + + 6 = 6 vkSj +



6 + 6 = 1 gks] rks 6( + 6) +
¼C½ ¼A½ &7@3

6 (6 + ) + ( + ) +
¼B½ 7@3

3 6
¼D½ ¼C½ 3@7

 + 3. − = 6,  +
@
¼D½ &3@7 dk eku Kkr dhft,A

.( + .) = \  +

(2. + 3U) = 33 rFkk ( +
98- ;fn


¼A½ 3

. + 3\ dk eku D;k gksxk\



104- ;fn gks
] rks

.+U+2U=9 gS] rks 46+131. dk
¼B½ 6


¼C½ 55

¼A½ ¼D½ 23
eku D;k gS\

110- ;fn 3[ + 9 = 19 − 3[ gS]

( (
($)³
¼A½ 414 ¼B½
#³ (
(
rks dk eku D;k gS\
¼B½ 364
³³
¼D½ \³.³
¼C½ 384 ¼C½
¼D½ 464 ¼A½ 3@10] 7@10
99- ;fn   +  = 5 gks] rks fuEufyf[kr dk eku
105- ;fn '$& = '& gks] rks
($) ()
¼B½ 1@10] 9@10

1 ¼A½ = 6T
gS& ¼C½ 2@5] 3@5

( + 3) + T = 6
¼D½ 1@5] 4@5
( + 3)³
¼C½ 6 = T 111- ;fn  + 1 = . + 3, . > 1 rks
¼B½

= =6≠T 

 %   $

 dk eku D;k gksxk\
¼A½ 140
 √
¼B½ 110 ¼D½

106- ;fn + = 10 rFkk [ − 13 =


(
¼C½ 130 ¼A½ 1@2
)
¼D½ 120 ¼B½ &1
100- ;fn 999 + 888. = 1332 vkSj
−[( − 11 gSa] rks 3 + 4 + ¼D½ 0
) 
¼C½ 1
888 + 999. = 555 rks   −
.² fdlds cjkcj gS\ 5 ² dk eku D;k gS\
112- ;fn  rFkk . _.kkRed la[;k gS rFkk >


, rks fuEu esa ls D;k lgh gS\
$

¼A½ 9 ¼A½ 450


$

¼A½ ;fn . < −1 rks > −1


¼B½ 5 ¼B½ 300

¼B½ ;fn . < −1 rks  > −1 vkSj  > .


¼C½ 7 ¼C½ 600

¼C½  > −1
¼D½ 8 ¼D½ 750

= vkSj ƒ =
 rc +ƒ#4 107- ;fn − ( = , − ) = 6 ¼D½  > .
#  4  #4+ƒ

+
¼A½ −5  rFkk 6 − ' = gS] rks () +
101- ;fn


¼B½ −   +   dk eku D;k gS\ 113- [1 +   + (1 +   +   ) dk


 )' '(
¼C½ −1 

¼A½  1 +  + ² + 1 −  + ²

¼A½ &3 eku gS&


¼B½ &6
¼D½

e√1 +  +   +
¼C½ &1

102- ;fn 9  + 16.  = 60 vkSj 3 +


√
1−+2
¼B½
¼D½ &9
4. = 6 gks] rks . dk eku D;k gksxk\ 108- ;fn  + . = √3 vkSj  − . = ¼C½  1 +  + ² − 1 +  − ²

√2gks] rks 8.(  + .  ) dk eku


¼A½ &1
¼B½ 1 ¼D½ buesa ls dksbZ ugha

114- ;fn 2! + 3I = 12 vkSj 4! +


crkb,A
¼C½ &2
¼B½ √6 4!I − 3I = 126 gS] rks ! + 2I
¼A½ 6
¼D½ 2

103- ;fn  + . = 29 vkSj . = 10 ¼C½ 5


 
$ ¼D½ √5
tgka  > 0, . > 0,  > . rks
dk eku D;k gS\

¼A½ 5

¼B½ 
dk eku Kkr dhft,A

Page 13 of 38
Maths By : D. P. Singh


127- ;fn  + . = U gks rks  + . −

U + 3.U dk eku Kkr dhft,A
¼C½ ¼D½ &2


 121- = , = 6 rFkk 6 = gks rks ¼A½ 0
  @

.U dk eku Kkr dhft,A ¼B½ 3.U


¼D½

115- (1 + )(1 +   )(1 +   )(1 + ¼A½ 0 ¼C½ −3.U


  )(1 − ) dk eku Kkr dhft,A ¼B½ 2 ¼D½ U³

( + . − U) +
¼A½ 1 ¼C½ 1

(. + U − ) + (U +  −
¼B½ 2 ¼D½ 3 128- ;fn

= 5 gS rks rc .) = 0 gks rks  + . + U dk eku D;k


(
($

¼C½ 0
( (
¼D½ &1 122- ;fn dk eku Kkr

116- ;fn + + 6 = 0 gks rks  ( + ¼A½ 29


dhft,A gksxk \

6 ) +  (6 + ) + 6²( + ) dk ¼B½ 21
¼A½ 1
¼B½ &1

¼A½ −3 6
eku&
¼D½ √29
¼C½ &3 ¼C½ 0

¼B½ 3 6
¼D½ 2

129- ;fn  +  = 8 gks rks ( − 6) +


( )  )''²
¼D½ 6
¼C½ 1
( $)  $()'²

123- dk eku D;k gksxk \


($)$'
()²
117-  =  + @ gks rks U dk eku D;k gksxk \


dk eku D;k gksxk \


¼A½ ()$'
()' ¼A½ &2

¼B½ ($)'
¼A½  ()'
¼B½ 1

¼B½  − . ¼D½ lmn


¼C½ ()$' ¼C½ 2
()$'
 ¼D½ ($)$'
¼C½ 
130- ;fn   $ $ =  gS] rks  +  dk
 

 ;fn ( − 6) = .(6 − ) =
U( − ) ≠ 0 gks] rks fuEu esa D;k lgh gS
¼D½ 124-

=
eku D;k gksxk \


 +.+U =0
¼A½ 
()')()$'()
\

=
118- ;fn
 @
¼B½ . + .U + U = 0
¼A½
('()('$()) (())(($)')
¼C½ − 
¼B½

gS rks  + . + U dk eku D;k gksxk \ ¼C½  + @ + @ = 0




¼A½ + + 6 ¼D½ −

¼D½ lmn
¼B½  +  + 6²
131- ;fn 2 − ( = −1 gS] rks +

¼D½ lmn 125- ;fn  = [ gks rks 5  − 5 −
√ $

¼C½ 0
√ 
4  − 6 + 1 dk eku D;k gksxk \
1 fdruk gksxk&
119-  =  = 6 @ vkSj  = 6 rks . ¼A½ 1
¼A½ 0
@
cjkcj gksxk& ¼B½ 3
¼B½ 3
¼A½ $@ ¼C½ 0
@ ¼C½ 4 ¼D½ 2
¼B½ @(@)
@
132- ;fn  = 2 j + 2 j gS] rc  −
¼D½ 5


126- ;fn $ =  +  ( ≠ 0, . ≠


¼C½ @(@)
@ 6 − 6 dk eku D;k gksxk \
0,  ≠ .) rks  − .³ dk eku D;k
¼D½ $@
¼A½ 2
120- ;fn + = 26 gks rks (' + )' dk ¼A½ 0
( ' gksxk \ ¼B½ 0
¼C½ 1
eku D;k gksxk \ ¼B½ 2 ¼D½ 3

133- ;fn  = 3 + 3 j + 3 j gS] rc


¼A½ &1


¼C½ 1

 − 9  + 18 dk eku D;k gksxk \


¼B½ 1 ¼D½ &2
¼C½ 2

Page 14 of 38
Maths By : D. P. Singh

¼A½ 10 ¼A½ &1 ¼C½ 1@6


¼B½ 11 ¼B½ 1 ¼D½ 1@2

¼D½ lmn
¼C½ 12 ¼C½ 2

¼D½ 0 146- − −
( $($² ( ($ 

134- ;fn 3 = 4 = 12@ gS] rc U dk eku 140- ;fn  = † − 3†² vkSj . = 1 −


dk eku D;k gksxk\


(1 $(  $ 1
3† rks † ds fdl ewY; ds fy,  = .

D;k gksxk \ ¼A½ 2
$
¼A½ gksxkA ¼B½ 1
$ ¼A½ &1 ¼C½ &1
¼B½ 
¼C½ −

¼B½ 1 ¼D½ 0
$
¼C½ 2
¼D½ −
$ ¼D½ 0 147- ;fn  vkSj . nks fHkUu /kukRed iw.kkZad gSa vkSj
  .  = 200 rks . fdruk gkssxk\
141- (  + .  + U)( − . − 3) ÷ ¼A½ 10
w $w#$#²
135- ;fn  ≠ 0 rc   ×

.³U² dk eku Kkr djsa rc  =
% ¼B½ 15
q
# $#+$+² + $+w$w² +1, . − 3, U = −1
¼C½ 20
 o  ×  … 
q o ¼D½ 25
¼A½ 0
dk eku D;k gksxk \ ¼B½ &1 (
¼C½ 1@2 148- ;fn  + 1 = A) B (4  −  −
(A½ 1
¼B½ 0 ¼D½ 1 1) gS] rks  +  dk eku D;k gksxk\
¼C½ 3 ¼A½ 2
¼D½ &1 142- } + ‡ + ˆ + ‰ = 5 vkSj (} + ¼B½ 16
‡ˆ+‰=6 rks }+‡−ˆ−‰ dk ¼C½ 32
136- ;fn  = ( + . + U) ,  =
( + . + U) @ , @ =
la[;kRed eku D;k gksxk\ ¼D½ 64

( + . + U) rks fuEu esa ls dkSUk&lk


¼A½±1
√
$√ $√

¼B½ 0 149-  = gks] rks +
√ $√ √ √


¼A½  = . = U =
(
lR; gksxk \ ¼C½ 2
dk eku fdruk gksxk&
¼D½ 3
¼B½  + . + U =
(
¼A½ 1

¼C½  + . + U = 0
(  ¼B½ 2
143- ;fn + + 6 = 0 gS] rks  + ¼C½
√3
¼D½ lmn
)'
26 +62 dk eku Kkr dhft,A ¼D½ √5

137- ;fn )$' + '$( + ($) = 3 rc  dk


( ) '
¼A½ 0
(√)(√ $√ )
¼B½ 1 150- = 1 gks] rks  dk
√ √ 
eku D;k gksxk \ ¼C½ 3 eku fdruk gksxkA
¼A½ 0 ¼D½ &1 ¼A½ 5

¼C½ + + 6
¼B½ 1 ¼B½ 25
144- ;fn  vkSj . /kukRed okLrfod la[;k,a gSa vkSj ¼C½ 9
¼D½ 6 . = 8 rks 2 + . dk U;wure eku D;k ¼D½ 10

138- ;fn  =  = ( ) rc  + .


gksxk\
Š_ Š _
151- ;fn Š$_ = ] rks _$ Š dk eku D;k
¼A½ 10
dk eku Kkr dhft,A ¼B½ 8

¼B½ .
¼A½ 0 gksxk\
¼C½ 9
¼A½ 10@24
¼D½ 17

¼D½  + .
¼C½ 1 ¼B½ 11@23



145-  +  = 99 rks   $
$ dk eku
¼C½ 11@55

139-  + + 1 = 0 rks  dk eku Kkr


¼D½ 12@23
Kkr dhft,A
dhft,A
¼A½ 1@3 152-  + 1 cgqin (  +  −   +  + 6)
¼B½ 1@4 dk ,d xq.ku[k.M gS rks 6 cjkcj gksxk\

Page 15 of 38
Maths By : D. P. Singh

¼A½ 0 ¼B½ 1 165- f}?kkr lehdj.k   +  + 6 =


¼B½ 1 ¼C½ 2 0, ≠ 0 ds ewy  rFkk  gks] rks
¼C½ 2 ¼D½ &1  +  =? ,  =?
¼D½ &1
159- ;fn + )( gS] rks + ³ dk eku 166-  −  + 7 = 0 ds ewy  rFkk  gS
)² 


153- (13  + 10  + )
⁄ = 16 gks] rks Kkr dhft,A rFkk gks rks (² + ²) dk eku gksxkA
 cjkcj gksxk& ¼A½ 6 ¼A½ &10
¼A½ 10 ¼B½ 0 ¼B½ 11
¼B½ 12 ¼C½ 1 ¼C½ 13
¼C½ 14 ¼D½ 2 ¼D½ &13

160- ;fn . + .U + U = 0 gS] rks 167- ;fn  + ! + 8 = 0 ds ewy  rFkk


¼D½ 16 

  + .  + U  = 2( − . −

 gS rFkk  −  = 2 gks rks ! dk eku
154-   @ +   @ +
U) − 3 gks rks 2 − 3. + 4U dk eku
gksxkA

 (, ., U ≠ 0) fdlds cjkcj gSA ¼A½ ±1


D;k gksxk ¼;g ekudj fd , ., U lHkh @  
¼B½ ±2
¼C½ ±4
okLrfod la[;k,a gSa½A ¼A½ 3
¼A½ 4
¼D½ ±8
¼B½ 1
¼B½ 0 ¼C½  + . + U
¼C½ 2 ¼D½ 0 168- f}?kkr lehdj.k
¼D½ 1
( ) '
(‡Z TS L6 RIZ LŽN) Kkr
 
161- ;fn
)$'
+ '$(
+ ($)
= 1 gks rks dhft,A ftlds ewyksa (SŽŽLt) dk ;ksx &2
155- ;fn  +  = 4 gks rks  − ³ dk eku (² )² '² vkSj xq.kuQy &4 gSA
+ '$( + ($) =?
Kkr dfj,& )$' ¼A½  − 2 − 4 = 0
¼A½ 11@3 ¼A½ 0 ¼B½   − 2 + 4 = 0
¼B½ 19@5 ¼B½ 1 ¼C½   + 2 − 4 = 0
¼C½ 15@2 ¼C½ &1 ¼D½   + 2 + 4 = 0
¼D½ 17@9 ¼D½ 3
 (! 
169-  + . = 72 gks rks  + . = 6 gks
156- ;fn + + 6 ≠ 0 rFkk ( + + 162- ;fn ! + 1) = !(! + ! )
 
rks  − . =?
6 )! = ( + 6 − )I = gS] rks  cjkcj gSA ¼A½ 2
(6 + − )S = ( + − ¼A½ ±1 ¼B½ 5
6 )t = ( + − 6)t gks] rks ¼B½ ±! ¼C½ 7



+ + − fdruk gksxk& ¼C½ 0 ¼D½ 0


3 4 ‹ 2

¼A½ + 2 − 36
¼D½ 2


¼B½ 1 170- + ) = + ' = 6 + ( gks rks


¼C½ &1 163- (  + 4  + 4 − 4 − 2 − ≠ ≠ 6 ≠ 0,   6  =?
¼D½ 0 8) ds xq.ku[k.M D;k gksaxs\ ¼A½ 1
¼A½ ( − 2 − 4)( − 2 + 2) ¼B½ 0
157- ;fn  +  + 6  − − 6 − ¼B½ ( − + 2)( − 4 − 4) ¼C½ 5
6 = 0 gks] rks : : 6 =? ¼C½ ( + 2 − 4)( + 2 + 2) ¼D½ 2
¼A½ 1 % 1 % 1 ¼D½ ( + 2 − 1)( − 2 + 1)

¼B½ 2 % 2 % 2 171- 
 +  9 = 7 gks rks   +  %; +?
¼C½ 0 % 0 % 0 164- ;fn + : + 6: 6 + =
6: 7: 8 vkSj + + 6 = 14 gks] rks
¼A½ 122
¼D½ lmn
dk eku crkb,A
¼B½ 223
¼C½ 322
158- ;fn ( + .)/U = 2 gS] rks y./(. − ¼A½ 5@15
¼D½ 546
U)+/(−U) dk eku D;k gksxk\ ¼B½ 10@3
¼A½ 0 ¼C½ 7@13
¼D½ 13@3

Page 16 of 38
Maths By : D. P. Singh

172- ;fn + = 1 rks + + ¼A½ ( + + 6)² ¼A½


()'
()$)'('
− − (  −  )² dk eku Kkr ¼B½  +  + 6² ()'
dhft,A ¼C½ + 6 + 6 ¼B½
()$(')'
()'
¼A½ &1 ¼D½  +  + 6  − − 6 − 6 ¼C½
('$)'()
¼B½ 2 ()'
#)² #(²
#'² ¼D½
¼C½ 1 +  + 179- = 3 gks rks )'$'($()
¼D½ 0 ' $(² )  $'²
( $)²
\ dk eku D;k gksxk\ 185- ;fn (5 − 1)(! + 1) vkSj
 )  ( ¼A½  +  + 6² 3!(3 − 1) cjkcj gS tcfd  = 1]
173- − + − = 2 rks  dk eku Kkr
( ( ) ) ¼B½  + ² rks ! dk eku gS&
¼C½  −  − 6²
dhft,A
¼A½ ( + )
¼A½ 2
¼D½  +  − 6²
¼B½ ( − )
¼B½ &1
¼C½ 2( − )
¼C½ 0
180- ;fn  ifjes; la[;k gS vkSj ¼D½ 1
¼D½2( + ) ($
)% (

($
) (

= 2 rks  ds ewy ds va’k
%

186-   + .  + U  = , vkSj . +
174- ;fn  = 2 + √3 gks] rks  +
xq
. kd vkS
j gj dk ;ks x D;k gksx k\
.U + U = rks gksxkA
³ ¼A½ 3
(
dk eku fdruk gksxk\
¼B½ 4 ¼A½  ≥ ≥
¼A½ 4 (
¼C½ 5 ¼B½

≤ ≤
¼B½ 8
(
¼C½ ≤ ≤ 
¼D½ 7
¼C½ 9
181- 2   +  −  −  − 7 = 0 gS ¼D½ lmn
¼D½ 2

 
175- ;fn 2 = √ + ( , > 0 rks

rks  ds nks eku gSa& 187- ;fn 5 − 2  (2. + 1) +

√  

¼A½ 1]2 (. + 1) = 0 gks rks ( + .) dk



dk eku D;k gks
x k&

√  
¼B½ 2]−  eku gS&
¼A½ ( + 1) ¼C½ 0]1 ¼A½ 1

¼B½  ( − 1)

¼D½ , 1
¼B½ 0

¼C½ ( − 1)
¼C½ &3



¼D½ 3
¼D½  ( + 1) 182- ;fn  > 1 gS vkSj  + = 2 rks




  −  1 dk eku D;k gksxk\ 188- ;fn  +  = rks   +  1 dk eku


176- ( − )( − ) = 1 rFkk −  gksxk&
+ 5 = 0 gks rks ( − ) − ¼A½  


¼A½  − 4  + 2
(()³
dk eku D;k gksxk\ ¼B½   ¼B½  − 4  + 4

¼A½ &125 ¼C½   ¼C½  − 2√2 + 2
¼B½ 1  ¼D½  − 5
¼D½  
¼C½ 125
& s
¼D½ 140 189- ;fn 6 +  = R − 1 +  gks] rks .
183- ;fn 7N + 9 > 100 gks vkSj N ,d iw.kkZad
 1 $
 : $
gks] rks N dk lcls NksVk laHkkfor eku D;k gS\ dk eku gksxk&
177- ;fn = 7 gS] rks dk eku gS& &s
 9  %; ¼A½ 13 ¼A½ '

¼B½ 1 + '
¼A½ 343 ¼B½ 12
¼B½ 432 ¼C½ 14 &'
¼C½ 433 ¼D½ 15 ¼C½ . + 
¼D½ 322 '
¼D½ &
 @ @
184- ;fn $ = , $@ = vkSj $@ = 6
(² )² '²
178- + '$( + ($) = 4( + gS] tgka , , 6 lHkh v’kwU; la[;k,a gS] rks 
)$'
+ 6) gks rks  fdlds cjkcj gksxk\ dk eku fdlds cjkcj gS\

Page 17 of 38
Maths By : D. P. Singh

190- ;fn
2 3 4
+ + = 1 vkSj
( )
+ + 196- (3 − 2.): (2 + 3.) = 202- ;fn   − 12 + 33 = 0 gS] rks
;fn
( ) ' 2 3 % %
√ $  ( − 4) + y1/( − 4)²z
'
= 0 gS] tgk¡ !, I, S vkSj , , 6 5: 6 rks ‘ % %√ ’ ² dk ,d eku D;k
4 √ √ ¼A½ 16
2² 3² 4²
v’kwU; la[;k,¡ gSa] rks + + dk eku
gksxk\ ¼B½ 14
(² )² '² ¼A½ 1@25
D;k gksxk\ ¼C½ 18
¼B½ 5 ¼D½ 20
¼A½ &1 ¼C½ 1@5
¼B½ 0
¼C½ 1
¼D½ 25 203- ;fn   + .  + U  = . + .U +
 1 $ 1 $ @ 1
¼D½ 2 U, rks     dk eku
  $ @ $ @²²
[
197- ;fn \ = 5 + 5 + √5 … . vkSj D;k gksxk\
191- ;fn  ,d ifjes; la[;k gS vkSj ¼A½ 2
($
)% (

= 2 gS] rks  ds va’k N = [ 5 − 5 − √5 … . gks rks \ ¼B½ 1
($
) (

rFkk gj dk ;ksx Kkr djsaA vkSj N ds chp D;k lEcU/k gS& ¼C½ &1
¼A½ 3 ¼A½ \ − N + 1 = 0 ¼D½ 0
¼B½ 4 ¼B½ \ + N + 1 = 0
¼C½ \ + N − 1 = 0
204- fuEufyf[kr O;atdksa esa ls fdl O;atd dks nks ?kuh;
¼C½ 5 O;atdksa ds vUrj dks izdV djus okyk dgk tk
¼D½ 7 ¼D½ \ − N − 1 = 0 ldrk gS\
1-  + . + 3 + 3. + ²
192- ;fn 3  −  = 0 gS] rks 198- ;fn   +   +  @ = 0] rks 2-  + 2  + 3
(($))% (())³   @
(($)) $(())²
dk eku D;k gS
\ 
+

+

dk eku D;k gS\ 3-  + 3  + 3 − 2.
¼A½ 3 /2
  @ 4-  + 3  + 3 − 7
¼A½ 20
¼B½ ¼B½ 10
¼A½ 1
¼C½ /2 ¼C½ 5
¼B½ 2
¼D½ 2 /3 ¼D½ 15
¼C½ 3
¼D½4
193- ;fn √ + √ = √6 gS] rks ( +
% %%
199- ;fn  + + 1 = 0] rks +

− 6 ) + 27 6 dk lk/kkj.khd`r eku 205- ;fn  + (² = 7 rFkk “


o “, +
+ 1 dk eku D;k gksxk\

D;k gksxk\

¼A½ 1 (³
dk U;wure vkSj vf/kdre eku gks] rks
“
− “ fuEufyf[kr esa ls fdlds cjkcj
¼A½ &1 ¼B½ 0
¼B½ 3 ¼C½ + 1 gksxk\
¼C½ &3 ¼D½ ² ¼A½ &36
¼D½ 0 ¼B½ 36
 ($   ²
194- ;fn 5 + 9. = 5 vkSj 125 + 200- ;fn  = ( gS] rks   $² dk eku Kkr
¼C½ 72
¼D½ &18
729. = 120 gS] rks  vkSj . ds dhft,&
(
xq.kuQy dk eku D;k gksxk\

206- ;fn  = √2 + 1 gk] rks   −  1 dk


¼A½ ( $
¼A½ 45 (
¼B½ 1@9 ¼B½ ( $ eku fdruk gksxk\
(
¼C½ 1@135 ¼C½ ( $ ¼A½ 8√2
¼D½ 135 ( ¼B½ 18√2
¼D½ ( $
¼C½ 6√2
195- ;fn  + (1/) = 2 gS] rks   +
(1/ ) dk eku Kkr dhft,A 201- ;fn =  rFkk = . gks] rks ¼D½ 24√2

¼A½ 2 + $
fdruk gkssxk\
$
207- ;fn  +   +  = 8 vkSj
¼B½ 2

¼A½  + +  = 4] rks dk eku
¼C½ 2 ¼B½ 2 gS&
¼D½ 2 ¼C½ 1 ¼A½ &1
¼D½ ¼B½ 0

Page 18 of 38
Maths By : D. P. Singh

¼C½ 2 214- ,d /ku iw.kkZad vius oxZ ls 42 de gks] rks /ku ¼D½  − 1
¼D½ 1 iw.kkZad eku Kkr dhft,A
¼A½ 7 ;k &6 221- ;fn   = 1296, . =
208- ;fn  + . = 1 vkSj  + . = ¼B½ 7 ;k &8 −512, U  = 441, P  = 64 gks rks
() ²×
gks] rks (  + .  ) × (  + ¼C½ 7 dk eku fdruk gksxk\
( $)² ¼D½ &6 @×|²
 ) fdlds cjkcj gS\ ¼A½


¼A½ 1 215- ;fn  = 2 rks fuEufyf[kr dk eku gS& 
¼B½ −
¼B½ 2  + 27  + 243 + 631 

¼C½ 0-5 ¼A½ 1211 ¼C½

¼D½ 0 
¼B½ 1233 ¼D½ −

¼C½ 1321
209- ;fn  + . + U = 13 gks] rks ( − ¼D½ 1231
2)(. + 1)(U − 3) dk vf/kdre eku 222- ;fn  +  + 2 + 4 + 5 = 0
()
fdruk gksxk\
j


j
gks] rks ($) dk eku D;k gksxk\
¼A½ 54 216- ;fn  = e√2 + 1f − e√2 − 1f
¼B½ 27 gS] rks  + 3 dk eku D;k gksxk \
¼A½ 3
¼A½ &2 ¼B½ &3
¼C½ 25

¼B½ 2 ¼C½
¼D½ 30

¼C½ 0 ¼D½ −
210- ( + . + .( + ) ds ¼D½ lmn
 )  

xq.ku[k.M dhft,A

223- ;fn = 2.361, = 3.263, 6 =
¼A½ (  − .)(  + .) 217- ;fn  = 2 + 2 j + 2 j gS] rks 5.624 gks] rks + − 6 +
¼B½ (  + .)(  + .)  − 6  + 6 dk eku D;k gksxk \ 3 6 dk eku D;k gksxk\
¼C½ ( + )( + .) ¼A½ 3 ¼A½ 35-621
¼D½ ( − )( − .) ¼B½ 2 ¼B½ 0
¼C½ 1 ¼C½ 19-277

211-  +  + (  + 1 ds xq.ku[k.M ¼D½ lmn



¼D½ 1
dhft,A
¼A½ ( + )( − ) 218- ;fn nks okLrfod fLFkjkadksa rFkk ds fy, 224- ;fn + = 1, + 6 = 2 rFkk

 + 3  − 8 + O;atd 6 + = 3 gks rks (  +  +
(
¼B½ + )  − ( ( + 2) rFkk ( − 2) }kjk iw.kZr% 6  + + 6 + 6 )

¼C½ ( + )  +  foHkkT; gks rks fuEu esa dkSu lgh gS& ¼A½ 3-5
(
¼A½ = 2, = 12 ¼B½ 18
¼D½ buesa ls dksbZ ugha
¼B½ = 12, = 2 ¼C½ 7
 ² ² ¼C½ = 2, = −12
212-
 −  ¼D½ = −2, = 12
¼D½ 9

   
¼A½   −     +   225- ;fn rFkk /kukRed iw.kkZad gks rks vkSj

    219- ;fn   − 3 + 1 = 0 gks rks  + ) + ( = 47 gks rks rFkk fuEu esa
¼B½    −     −  

dk eku Kkr dhft,A ls fdl dksfV ds vad gksxs&


  ³
¼C½   +   ² ¼A½ 9 ¼A½ nksuksa fo”ke
¼D½ buesa ls dksbZ ugha ¼B½ 18 ¼B½ ,d le nwljk fo”ke
¼C½ 27 ¼C½ ,d HkkT; ,d vHkkT;
213- ;fn ( − ), (6 + T) ls 6 vf/kd gS ¼D½ 1 ¼D½ nksuksa vHkkT;
rFkk ( + ), (6 − T) ls 3 de gS] rks

( − 6) dk eku gS& 220- ( + 1)( − 2)( + 3)( + 4) + 40 226- ;fn \ + # = 4 gks rks (\ −
22+1(\−2)² dk eku Kkr djsa&
¼A½ 0-5 dk xq.ku[k.M D;k gksxk\
¼B½ 1-0 ¼A½  − 2
¼C½ 1-5 ¼B½  − 3 ¼A½ &2
¼D½ 2-0 ¼C½  − 5 ¼B½ 0

Page 19 of 38
Maths By : D. P. Singh

¼C½ 2 233- ;fn + + 2 = 0 rks  + 9”” ¼A½ 0


( (
¼D½ 4 dk eku fdruk gksxk\ ¼B½ + + 6
¼A½ 0 ¼C½ − + 6
227- ;fn ! − 2I = 4 gks] rks ! − ¼B½ &2 ¼D½ + − 6
8I − 24!I − 64 dk eku D;k gksxk\ ¼C½ 1
¼A½ 0 ¼D½ 2 240- ;fn ( − 1) + ( + 2) +
¼B½ 3 (6 + 1) = 0 gks rks 2 − 3 +
¼C½ &1 234- ;fn  +  + 6² = 76 dk eku Kkr dhft,A
¼D½ 2 2( − − 6) − 3 rks ( − + ¼A½ 12
( ) ' 6=? ¼B½ 3
228-

(
+
) +
' = 1 gks] rks ¼A½ &1 ¼C½ &1


+
) +
' dk eku Kkr dhft,A ¼B½ 3
¼D½ 1

(
¼C½ 1
¼A½ 1
¼D½ &2 241- (. − U) + (U − ) + ( −
¼B½ 2 .)³ fdlds cjkcj gS&
235-  .  .  = 1 rks + + 6³ ¼A½ 3(. − U)(U + )(. − )
( ) '
¼C½ 3
¼D½ 4 dk eku D;k gksxk\ ¼B½ ( − .)(. + U)( − U)

¼A½ ¼C½ 3(. − U)(U − )( − .)
229- ;fn  + = 1 gks] rks 64  + ¼B½ 6 ¼D½ (. − U)(U − )( − .)



dk eku D;k gksxk\ ¼C½ + + 6


²
¼D½ 3 6 242- -  + 4 dk ,d xq.ku[k.M gksxk\
¼A½   + 2
¼A½ 4

236- ;fn   + 3 + 1 = 0 rks  + ³ ¼B½  + 1


¼B½ 52

¼C½  − 2 + 2
¼C½ 64
dk eku D;k gksxk\
¼D½   − 4
¼D½ 76
¼A½ &18
230- ;fn , , 6 rhu ‘kqU;ksRrj okLrfod la[;k gS ¼B½ 18
243- ;fn  + . = U gks rks O;atd  +
vkSj + + 6 = 0 rFkk ² ≠ 6 ¼C½ 36
( $) $'²
. − U + 3.U dk eku D;k gksxk\
rks ) '( dk eku Kkr dhft,A ¼D½ &36
¼A½ 0
¼A½ 3 237-  rFkk . ds lHkh okLrfod ekuksa ds fy, ;fn ¼B½ 3.U
¼B½ 2 (4 − .), 3 ls foHkkT; gks rks 4  + ¼C½ −3.U
¼C½ 0 7. − 2.² ges’kk fdl cM+h la[;k ls ¼D½ −2³
¼D½ 1 foHkkT; gks ldsxk&
¼A½ ges’ kk 3 244- ( − 3) + ( − 4) +
231- ;fn  +   +  = 8 vkSj ¼B½ ges’kk 9 (6 − 9) = 0 gks rks
+ + = 4 rks dk eku& ¼C½ ges’kk 6
 
√ + + 6dk eku Kkr djksa&
¼A½ &1 ¼D½ ges’kk 12 ¼A½ &4
¼B½ 0 ¼B½ 4
gks rks  −  ¼C½ ±4
¼C½ 2 √$$√
238- ;fn =
¼D½ 1 √$√ ¼D½ ±2
dk eku gksxk\
232- ;fn = 25, = 15, 6 = −10 rks ¼A½ 3 245- ;fn ( + 3)+ + ( − 3)+ = 0]
(% $)% $' %  ()' ¼B½ 2 gS N /kukRed iw.kkZad gSA + dk eku Kkr
(()) $()') $('()²
dk eku Kkr
¼C½ 21 djksaA
dhft,A ¼D½ &1 ¼A½ 0
¼A½ 30
¼B½ &3
¼B½ &15 239- ;fn  = + 6 − 2 , . = 6 + ¼C½ &6
¼C½ &30 − 2 , U = + − 26 gks rks ¼D½ 6
¼D½ 15   + .  − U  + 2. dk eku Kkr
dhft,aaA

Page 20 of 38
Maths By : D. P. Singh

246- ;fn 2 − + 3 = 0 rks − % + 252- ;fn  + . = 35 vkSj  + . = 5



¼C½ &1
( (

2 dk eku Kkr djksaA rks + dk eku D;k gksxk\ ¼D½ 1


 

259- ;fn ( − ) = 3, ( − 6) = 5
¼A½ 5 ¼A½

¼B½ −  (6 − ) = 1
 ¼B½ rFkk gks rks
 (% $)% $' %  ()'
¼C½ − =?
 ¼C½ ($)$'

¼D½ − ¼D½ lmn ¼A½

 

¼B½
gS] rks √1 +  + 253- 1 − 2 − ( + ) dk ,d ¼C½ 36
√   
247- ;fn  =
 xq.ku[k.M fuEu esa ls dkSu&lk gksxk\
√1 −  dk eku D;k gksxk\ ¼A½ (1 + + ) ¼D½ 35

¼A½

¼B½ (1 − + ) () $( $)
(1 + − ) 260- ;fn  = ($) rks ( + ) dk eku
¼B½ 2√3 ¼C½
¼C½ √3 ¼D½ lmn D;k gksxk\
¼A½
254- vkSj ds eku ( > 0, < 0) ftuds ¼B½
¼D½ 2

248- ;fn  + ( + 1)  − fy, 8 −   + 54 + ,d ?ku ¼C½ 0


( − 2)  − 6 ds vkSj ( − 1)
gksxk& ¼D½ 2
¼A½ = 12, = −9
xq.ku[k.M gS rks rFkk dk eku gksxkA
¼B½ = 36, = −27 261- ;fn  = 997, . = 998, U = 999
¼C½ = 18, = −27 rks   + .  + U  − . − .U −
¼A½ 2] 8
U dk eku D;k gksxk\
¼B½ 1] 7
¼D½ 16
¼C½ 5] 3
¼D½ lmn
¼A½ 3



255- ;fn   +  1 = 23 gks rks  −  ¼B½ 9

 1 $  % $   $ $
¼C½ 16
249-  +  = 5 gS] rks 1
 $

dk eku Kkr dhft,A


¼D½ 4
dk eku Kkr djsaA ¼A½ 7
¼A½ 23 ¼B½ &7 262- ;fn + + 6 = 8 gS rks ( −
¼B½ 25 ¼C½ &3 4) + ( − 3) + (6 − 1) −

¼C½ 
¼D½ 3 3( − 4)( − 3)(6 − 1) dk eku

Kkr dhft,A
¼D½ 43 256-  +  = 3 gks] rks  +  > dk eku D;k ¼A½ 2
gksxk\
250- ;fn = √2 + 1, = √2 − 1 gS] ¼A½ 123
¼B½ 4


¼C½ 1
rks ($
+ )$
dk eku Kkr dhft,A ¼B½ 126 ¼D½ 0
¼A½ 9 ¼C½ 113

¼B½ 3 ¼D½ 129 263- ;fn  = √ + ( , . = √ − (


√ √
gS] rks   + .  − 2².² dk eku Kkr
¼C½ 1
¼D½ 2 257- ;fn √16 × √15 = √10 gks rks  dhft,A
dk eku D;k gksxk\
¼A½ 16
251- ;fn = 3 + 2√2 gS] rks ¼A½ 3 ¼B½ 20
(; $(1 $( $
¼B½ ±3
dk eku D;k gks
x k\ ¼C½ 10
(³ ¼C½ √3 ¼D½ 5
¼A½ 150
¼D½ 2√6
¼B½ 190

264- ;fn 5 + ( = 5 gS] rks 9  +  (²


258- + + 6 = 0 gks rks + +
¼C½ 200
1 − 3 dk eku Kkr dhft,A
¼D½ 204 dk eku Kkr dhft,A

¼A½ 3 ¼A½
¼B½ 0

Page 21 of 38
Maths By : D. P. Singh

 ¼D½ 3
¼B½ ¼D½


¼C½
271- ;fn (5   ):
− 3. . = 11: 2 gks 9

1$
¼D½

rks dk /kukRed eku Kkr dhft,A 277- ;fn  + = 5 gks rks  <²
dk eku
    $

 fdruk gksxk\

¼A½

265- ;fn  = 3 + 2√2 gS] rks √ − dk
¼A½ 70
√ ¼B½ ¼B½ 50
eku Kkr dhft,A 
¼C½ 110
¼A½ ±2√2 ¼C½
 ¼D½ 55

¼B½ 2 ¼D½

¼C½ ±√2 278- ;fn  = 2 + √3, . = 2 − √3 gks

¼D½ ± 272- ;fn  + . = 6,  − . = 2   $²


 rks dk eku Kkr dhft,A
rFkk   + .  = 4 gks rsk  +  % $³

(  =? ¼A½
266- ;fn + + 6 = 0 gS] rks  + 

)' ¼A½ 10
26 +62 =? ¼B½ 2
¼B½


¼C½ 4 ¼C½

¼A½ 2 
¼B½ 4 ¼D½ 5 ¼D½

¼C½ 3

¼D½ 5 273- ;fn + ( = 1 gks] rks ³ dk eku D;k 279- ;fn  +  − 6 + 14 +


gksxkk\ 58 = 0 rks 2 + + 1 dk eku Kkr
267- ;fn , , 6 okLrfod gS vkSj + + ¼A½ &2

djksA
6 = 3 6 vkSj + + 6 ≠ 0 ¼B½ 2 ¼A½ 7
rks 6 esa lEcU/k D;k gksxk\ ¼C½ &1 ¼B½ 0
¼A½ + = 6 ¼D½ 4 ¼C½ &1
¼B½ + 6 = ¼D½ 2

¼C½ = = 6 274- ;fn  + = 98( > 0) gks rks



¼D½ + 6 =
280- ;fn 2 −  = 6 gks rks   +
²
+ (³ dk eku Kkr dhft,A
dk eku fdruk gksxk\
268- ;fn − = 56 rFkk − = 2 ¼A½ 535

¼A½ 
gks rks  +  =? ¼B½ 1030


¼A½ &10 ¼C½ 790 ¼B½ 
¼B½ &12 ¼D½ 970

¼C½
¼C½ 20

¼D½ 18 275- ;fn  = 1 + √2 + √3 gks] rks ¼D½

2  − 8 − 5  + 26 −
√ $√ √ √ 28 =?

281- ;fn 5 + ( = 5 gks rks 9 ² +


269- ;fn 2√ = − gks rks 
√ √ √ $√ ¼A½ 6√6

dk eku fdruk gksxk\ dk eku fdruk gksxk\


¼B½ 0  (²
¼A½ 6 
¼C½ 3√6 ¼A½

¼B½ 30 
¼D½ 2√6
¼C½ √15 ¼B½


¼D½ 15  ¼C½
276- ;fn 4 = 18. gks] rks  − 1 dk eku


270- ;fn + ($ = 0 gks] rks ( +


¼D½
D;k gksxk\

23+1 +2³ dk eku Kkr dhft,A ¼A½



 282- ;fn  = 2 − 2 j + 2 j gS] rks
¼A½ 2 ¼B½   − 6  + 18 dk eku Kkr djksaA

¼B½ 6 ¼C½ ¼A½ 22
¼C½ 14

Page 22 of 38
Maths By : D. P. Singh

gS] rks L ds fdl 295- ;fn  okLrfod gks rks 4 + 4 + 9 dk


ƒ

¼B½ 33 289-  = 2L vkSj . =

eku ds fy,  = . lgh gS
¼C½ 40 U;wure eku D; gksxk\

¼D½ 45
¼A½
¼A½
 ¼B½ 8

283-  + = 2 vkSj  dk okLrfod gS rks ¼B½ − 

 ¼C½ −




 + 9•dk eku fdruk gksxk\ ¼C½
¼D½ 9


¼A½ 1 ¼D½ −
¼B½ 0 
296- ;fn ( − 2 )( − 5 )( −
  @ )( − 11 ) + v  iw.kZ oxZ gks rks
+ + = 0 gks rks
¼C½ 2
v dk eku fdruk gksxk&
290- ;fn
¼D½ &2   @




+ + dk eku D;k gksxk\ ¼A½
  @
284- ;fn   + .  − 4 − 4. + 8 =
¼A½ 5 ¼B½ 81
0 gS] rks  − . dk eku fdruk gksxk\

¼A½ 0
¼B½ 10 ¼C½ − 
¼C½ 15
¼B½ 1 ¼D½ 9
¼D½ 3
¼C½ 2

297- = 6 = 180 gks rks , , 6
291-  +   $
− 3 dk U;wure eku crkb;sA
¼D½ 3 
/kukRed iw.kkZad gks rks 6 dk eku D;k gksxk\
285- ;fn − − 6 − 3 6 = 0 gS] ¼A½ 0
¼A½ 4
rks fuEufyf[kr esa dkSu&lk lR; gksxk\ ¼B½ &1 ¼B½ 25
¼A½ = = ¼C½ &3 ¼C½ 110
¼B½ + + 6 = 0 ¼D½ &2 ¼D½ 1
¼C½ + 6 =
¼D½ = + 6 292- ;fn  + . + U = 1, . + .U + 298- ;fn + + 6 = 6,  +  +
U = −1, .U = −1 rks  + 6  = 14 vkSj + + 6 =
( ( ) ) . + U³ dk eku Kkr dhft,A

36 gks rks 6 dk eku Kkr dhft,A
286- ;fn [) +  = [( +  rc  ¼A½ &2 ¼A½ 9
dk eku Kkr dhft,A ¼B½ &1 ¼B½ 12
) ¼C½ 0 ¼C½ 3
¼A½ ($)
() ¼D½ 1 ¼D½ 6
¼B½ ($)
293- ;fn   + .  + U  = . + .U +

299- ;fn  +  = 3 gks rks   +
¼C½ 1
( $ @
¼D½ ($) U, ( ≠ 0) gks] rks dk eku
   +   +   + 
 +

 +   + 1 dk eku Kkr dhft,A
Kkr djsaA
√ $√ $√
 ¼A½ 0
287- ;fn  = gks rks √ + √
 ¼A½ 84
√ $√ ¼B½ 1
dk eku Kkr dhft,A ¼B½ 206
¼A½ 1 ¼C½  ¼C½ 0

¼B½ 2 ¼D½  ¼D½ 1


¼C½ 0


¼D½ &2 294- ;fn   + .  + U  + 2 = 2(. − 300- ;fn  +  = 3 gks rks   +

) gS] rks  + . + U³ dk eku fdruk  +  +   +   +
 
√ $√ $√
288- ;fn  = gks rks √ + √ gksxk\   + 1 dk eku fdruk gksxk\
√ $√
dk eku Kkr dhft,A ¼A½ 0 ¼A½ 3
¼A½ √2 ¼B½ 1 ¼B½ 4
¼C½ 2
¼B½ √3 ¼C½ 1
¼D½ 3
¼C½ √6 ¼D½ 2
¼D½ 2

Page 23 of 38
Maths By : D. P. Singh


$ $√  
√ 

301- ;fn  = gS rks + 307- ;fn + = 34 rks


¼C½ 8

$√
$ √ 
 $√ 
¼D½ 10


dk eku D;k gksxk\  dk eku ¼tgk¡  < 0½ Kkr dhft,A

√


¼A½ &1 314- ;fn (  +  ) = ( + )² gks
¼A½ ( )
rks + fdruk gksxk\
 ¼B½ &2
¼B½ √3 ¼C½ &3

) (
¼D½ &4 ¼A½
¼C½ 0

¼D½ 1 ¼B½
308- ;fn  + . + U = 6 gS] rks ( −

1) + (. − 2) + (U − 3) dk

302- lehdj.k √4 − 9 + √4 + 9 =
¼C½


5 + √7 dk lek/kku djus okyk  dk
eku Kkr dhft,A ¼D½ −
okLrfod eku D;k gksxk\ ¼A½ ( − 1)(U − 3)

¼B½ (. − U)(U − 3) 9 9 9
( $(
(
¼C½ 3( − 1)(. − 2)(U − 3)
¼A½
√ 315- ;fn
( + 9 dj eku fdruk gksxk\
¼B½ 4 ¼D½ 4(  + .  + U  ) 

$(
¼C½ √5 ¼A½
(
¼D½ 2√3 309- ;fn ! + I = 10 vkSj !I = 5 gS] rks ¼B½ (

2 3
+ 2 dk la[;kRed eku D;k gksxk\ 

3
303- ;fn = 225, = 226, 6 = 227 ¼A½ 22 ¼C½ (

rks + + 6 − 3 6 dk eku ¼B½ 18 ¼D½ lŽL


fdruk gksxk\
¼C½ 16 ² ²
¼A½ 2034
¼D½ 20 316- ;fn O;atd ² + L +  ,d iw.kZ oxZ gks rks
¼B½ 2340
L dk eku fdruk gksxk\
¼C½ 2304

310- ;fn + ( = √3 rks  − (; dk eku ¼A½ ±1


¼D½ 2430
Kkr dhft,A ¼B½ ±2
= 2 − ¼A½ 3√3

304- √  −  + 1 + √ 
¼C½ 0
$
¼B½ 5 ¼D½ ±3
² ds gyksa dh la[;k fdruh gksxh\ ¼C½ 1
¼A½ 1 ¼D½ 2 317- ;atd 9  − v + 16 dks iw.kZ oxZ cukus
¼B½ 4 ds fy, v dk eku fdruk gksxk\
¼C½ 3 311- ;fn ! rFkk I nks vkisf{kr /kukRed iw.kkZad gks vkSj ¼A½ ±2
¼D½ 0 ! + I = 10, ! > I gks rks ! ds ¼B½ ±24
lEHkor% fdrus eku gks ldrs gSa\ ¼C½ ±3
(   $$(
305- ;fn  +  = 1 rks  % ² dk eku Kkr ¼A½ 2 ¼D½ ±6
dhft,A ¼B½ 3
 ( $) $
¼A½ ( ¼C½ 4 318- ;fn 
= 7 − 6 gS] rks
+ dk eku Kkr djksa\
 ¼D½ 1
¼B½ − (
312- lehdj.k | + 2| = √4 dk gy leqPp;
¼A½ 13
¼C½ &2
( ¼B½ 1
¼D½ −  dkSu lk gS
¼C½ &1
¼A½ ¼0] 4½
¼D½ 17
¼B½ ¼0] &2½
306- ;fn 7 − 4√3 = √3 − ¼tgk¡ ¼C½ ¼2] 0½
, ifjes; gS½ rks − dk eku Kkr ¼D½ ¼0] &4½ 319- ;fn  +  + 6  = 0 gks rks
dhft,A (; $); ' ;
dk eku Kkr djks\
( )  '²
¼A½ 1 √ $√

¼B½ 2 313- ;fn  = gks rks  +  dk eku ¼A½ 0


√ √
fdruk gksxk\ ¼B½ 3
¼C½ 3
¼A½ 12 ¼C½ &3
¼D½ 4
¼B½ 16 ¼D½ 1

Page 24 of 38
Maths By : D. P. Singh

#j
320- ;fn , , 6, T pkj v_.kkRed okLrfod la[;k ¼C½ 2\ − 1 ¼D½ (.UP) 
gks vkSj + + 6 + T = 1 gks rks ¼D½ 2\ + 1
+ 6 + 6T dk vf/kdre eku fdruk 332- ;fn √3 − 7 + √3 + 7 = 4 +
Z − 8— − 27P =

√2 gks rks  +  dk eku Kkr dhft,A


gksxk\ 326-;fn
¼A½ 3 18Z—P rks fuEu esa dkSu lgh gS& 
¼B½ 1 ¼A½ Z − — + P = 0 ¼A½


¼C½ ¼B½ Z = −— = −P ¼B½






¼C½ Z − 2— = 3P

¼D½ Z + 2— = −3P
¼D½ ¼C½
 

¼D½

+ ( + 2  + ) dk eku 327-  + 3 . + 2.² vkSj  +
 > 
 
321- [

6 . + 8².² dk ˜. `. ™ gksxkA ($)
333- ;fn + + 6 = 0 gks] rks  ' +
Kkr dhft,A ¼A½ ( + 2.)
¼A½   +  + 1 ¼B½ ( + 3.)
)$'
+
'$( ( )
 )$+ + '$( + ($)
'
¼B½  −  + 1

¼C½  + 2.
( )
dk eku fdruk gksxk\
¼C½   −  − 1 ¼D½ lmn ¼A½ 12
¼D½ 0
¼B½ 9

328- dks  ds cjkcj cukus ds fy, D;k tksM+ u k


322- ;fn 
⁄ +  
⁄ = 1 gks rks 
¼C½ 8

gksxk\ ¼D½ 10

 +  9”1 dk eku fdruk gksxk\
334- ;fn , , 6 ‘kwU;srj gS + ) = 1 rFkk
  
( ¼A½ ²

+ ' = 1 gS rks 6 dk eku Kkr


¼A½ 

 ¼B½   

¼B½ &1
  $

¼C½ 2 ¼C½  dhft,A


¼D½ 1   
¼A½ &1
¼D½



¼B½ 1
323- ;fn  +  = 2 , . +  = 26,  −

329- ;fn O;atd   + ! + I  − ¼C½ 2


= 2 rFkk . − = 2T gks rks   −  − 3,   − 1 ls foHkkftr gS rc ¼D½ 3
335- ;fn 4  + 18.  + U  − 12. −
 
. +

! + I² dk eku fdruk gksxk\
6.U = 0 gks rks : .: U dk vuqikr Kkr
dk eku D;k gksxk\
 ¼A½ 1
¼A½ 6 + T ¼B½ 9
¼B½ 6 − T ¼C½ 10
djksA
¼C½ 2( 6 − T) ¼D½ 13
¼A½ 2 % 3 % 4
¼D½ 2( 6 + T) ¼B½ 3%2%4

¼C½ 1 % 2 % 4
330- ;fn  = ( + √  +  ) j + ¼D½ 3 % 2 % 6
324- ;fn ( + ) = rFkk ( +

336- ;fn  + 1 = gks] rks


 +  + 1
  $² ( − √  +  ) j gS rks  +
). = gS] rks   ² dk eku Kkr 3  − 2 dk eku Kkr dhft,A
dhft,A ¼A½ 0 dk eku Kkr dhft,A
¼A½  + 2. ¼B½ 3 ¼A½ 3
¼B½  + √2. ¼C½ 1 ¼B½ &3

( $)²
¼C½ ( )² ¼D½ lmn ¼C½ 1
¼D½ 2
¼D½ 2 + .
337- ;fn  ≠ 0, . ≠ 0 rFkk U ≠ 0 rFkk
  @
331- 
=@=| rc

+ ² + @² =  + @ + @ gks rks






q q
 $ $@ $| q q
325- ;fn  rFkk  , ( ≠ 0) dk vkSlr \ gks

dk eku Kkr
, ., U ds chp lEcU/k fuEu esa ls dkSu&lk
 Gq $ Gq $@ Gq $| Gq

rks ² vkSj ² dk vkSlr fdrjk gksxk\ dhft,A

¼A½  = . = U
¼A½ 1 − \²
¼A½ 0 gksxk\
¼B½ 1 − 2\
¼B½ 1
¼C½ (.UP)²

Page 25 of 38
Maths By : D. P. Singh

¼B½  + . + U = 0

¼C½  + . = U 
¼A½ 1 ¼C½

¼D½  +  + @ =


¼B½ 2 ¼D½ 16
¼C½ 0
350- ;fn + 2! = 12 gks rks  = 6 dh
¼D½ &1 

338- ;fn O;atd  +  + 1 dks  + 344- ;fn ( + ) − 1 = 0 rks + ³ dk



fLFkfr esa ! dk eku fdruk gksxk\
) (


 + I² ds :I esa fy[kk tk;s rks I dk
¼A½ 6

eku D;k gksxk\
¼B½ 4
¼A½ 0
¼A½ ±

lEHkkfor eku D;k gksxk\ ¼C½ 2


¼B½ 1

¼D½ 1
¼B½ ±

( − 3) + (. − 5) +
¼C½ &1

¼D½ 3
¼C½ ±

(U − 4) = 0 gks rks + +
² ² @²
351-
345- ;fn  +  = 99 gS] rks   $
$dk



√  

¼D½ ± 

dk eku fdruk gksxk\+
eku Kkr dhft,A

339- ;fn − 4 − 1 = 0 gS] rks + ¼B½ 1@3


¼A½ 12
 
¼A½ 1@2
¼B½ 9
+ 3 − ( dk eku fdruk gksxk\

¼C½ 3

¼C½ 1@4
¼D½ 1@6 ¼D½ 1

352- ;fn  = 3 + 2√2 gS] rks   + dk


¼A½ 18
346- ;fn   − 3 + 1 = 0 gS] rks   + ²
¼B½ 24

 +  + ² dk eku Kkr dhft,A


¼C½ 30

eku D;k gksxk\
¼D½ 36
¼A½ 30
340-  +  = 4( + ) vkSj 3 + ¼B½ 2

¼A½ 10
¼B½ 32

− 4(  −  ) rks  − ² dk

¼C½ 34
¼C½ 6

¼D½ 36
¼D½ 8
353- ;fn N − LN +  ,d iw.kZ oxZ gks rks L

347- ;fn  +  + @ = 0 gS] rks


eku crkb,\
¼A½ 0   @

+  + @ dk eku Kkr dhft,A




¼A½ ±2
¼B½ 3 ds eku gksxs\

¼B½ 1,2
¼C½ 1

¼C½ 2,3
¼D½ 2 ¼A½ 3

= √4 + √2 + 6 vkSj ¼C½ 0 ¼D½ ±1



% %
¼B½ 4
341- % %
√$ √$

6 ifjes; la[;k gS rks + + 6 dk ¼D½ lmn


= ( −  gks rks  − ² dk eku Kkr


(
348- ;fn  3 −  =  gks rks   + ² dk


eku Kkr dhft,A 354-

¼A½
¼A½ 0 dhft,A

¼A½ 2  ¼B½ −
¼B½ 1

eku fdruk gksxk\


¼C½ 2

¼B½ 2 

¼D½ 3 ¼C½ 1

342- ;fn + + 6 = 2t gS] rks ¼C½ 3

¼D½ 0

355- ;fn  +  = 4 gks rks   +  1 dk


(‹() $(‹)) $(‹') $‹² 

¼D½ 3

( $) $'²
¼A½  +  + 6²
D;k gksxk\
 eku fdruk gksxk\
349- 16  − 12 O;atd esa fdruh la[;k tksMh+
¼B½ 0 ¼A½ 192
¼C½ 1 ¼B½ 196

tk;s rkfd og ,d iw.kZ oxZ cu tk;sA
¼D½ 2 ¼C½ 194
¼A½ 
343- ( − 2)( − 9) dk U;wure eku D;k ¼B½ 

¼D½ 204

gksxk\

Page 26 of 38
Maths By : D. P. Singh

= gks rks  + dk ¼C½ 25




369- 2 = + [ vkSj 2. = −
) % (³
 $

356- ;fn 
¼D½ 30 (

[ gks rks  + .³ dk eku D;k


eku fdruk gksxk\
) % (%
363- ;fn   +  − 6 = 0 rFkk   + (
¼A½ 81
6 + 9 = 0 gks rks  cjkcj gksxk\
¼B½ 110

¼a)
¼C½ 125 gksxk\

¼B½
¼D½ &8 ¼A½ 2

¼C½ ³
¼B½ 3

357- ;fn  = 1 − √2 gS] rks  −  dk ¼D½ &3

¼D½ ³
¼C½ &2


364- ;fn +  + − 1 = 0 gks] rks


eku fdruk gksxkk\
370- ( + − 26) + ( + 6 − 2 ) + (6 + − 2 )³
¼B½ 2√2 + dk eku D;k gS\

¼A½ 8
(
fdlds cjkcj gS\
¼A½ ( + − 26)( + 6 − 2 )(6 + − 2 )
¼B½ 2( + − 26)( + 6 − 2 )(6 + − 2 )
¼C½ 1 ¼A½ 1
¼C½ 3( + − 26)( + 6 − 2 )(6 + − 2 )
¼D½ &8 ¼B½ 4

358- ;fn  = ., . =  gks rks


$( + ¼D½ 3

¼C½ 2
¼D½ −3( + − 26)( + 6 − 2 )(6 + − 2 )

371- ;fn e2 + √3f = e2 − √3f = 1



$)
365- 4√3  + 5 − 2√3 dk ,d xq.ku[kaM
dk eku Kkr dhft,A
gks] rks ( + ) dk eku D;k gksxk\
¼A½ 0

¼A½ 4 − √3
fuEu esa dkSu&lk gS\
¼B½ 1

¼B½ 4 + √3
¼A½ 1
¼C½ &1

¼C½ 4 + 3 ¼C½ 2√3


¼B½ 2
¼D½ &2

359- ;fn = 99 gks] rks [ ( + 3 + ¼D½ 4 − 3




3 dk eku fdruk gksxk\


¼D½ 4

366- ;fn = 7 − 4√3 rks j +  j dk




372- ;fn =  + ., =  − ., vkSj
6 = 2 − 1 rc  +  + 6  −
¼A½ 99999

¼A½ 2√3 2 + 2 6 − 2 6 dk eku Kkr


¼B½ 1000000 eku D;k gksxk\

¼B½ 3√3
¼A½ (2. + 2 − 1)²
¼C½ 999999
dhft,A
¼D½ 9999999

360- ;fn + = 1 vkSj + + ¼D½ 7 ¼B½ (3. + 2 − 1)²


¼C½ 4

3 = † rks † dk eku Kkr dhft,A ¼C½ (2. + 3 − 1)²


367- ;fn + − 6 = 0 gks rks 2  6  + ¼D½ (4. + 2 − 1)
26   + 2   −  −  −
¼A½ 1

373-  = 1 + √2 + √3 gks rks  + 

6  dk eku gSA
¼B½ 3
¼C½ 5

¼A½ 1 − 2√3
¼D½ 7 ¼A½ 1 fdruk gskxk\

361- ;fn  +  = −2 gks] rks  + ¼C½ 6 ¼B½ √3 − √3 + 1



+$

¼B½ 0

¼C½ 1 + 2√3

¼tgk¡ N ,d ?ku iw.kkZad gS½ dk eku Kkr ¼D½ ()'


 op9
¼D½ 1 + √2 − √3
368- eku yhft, = √2 + √3 + 1 gks rks
% %
dhft,A
[((
)%  ]³ 374- ;fn   − 3 + 2 dks ( − !) −
¼A½ 0
((
)³ I² ds :Ik esa O;Dr fd;k tk;s] rks ! rFkk I ds
¼B½ 2 dk eku fdruk gksxk\
¼C½ &2

¼A½ −  , ± 

¼A½ 165 eku Øe’k% D;k gksxs&


¼D½ &5
¼B½ 162
362- ;fn  +  = 6 gks rks   +    dk ¼D½ 164 ¼B½  , 
 ¼C½ 163

¼C½ −  , − 
eku fdruk gksxk\

¼D½  , ± 
¼A½ 22

¼B½ 20

Page 27 of 38
Maths By : D. P. Singh

375- ;fn = −5, = −6, 6 = 10 gks] 381- ;fn + + 6 = 4 gS rks +



387- ;fn  +   = ! rc   +   dk

(% $)% $' %  ()'


rks (()$)'$'(( )' ) dk eku fuEu + 6 − 126  + 486 − 64 dk  

¼A½ 3 6 ¼A½ ! + 6!
eku Kkr dhft,A eku Kkr dhft,A

¼B½ 3 6 − 12 ¼B½ ! − 6!
esa ls dkSu&lk gksxk\

¼C½ 3 6 + 12 ¼C½ ! + 6! + 9! + 2


¼A½ &1

¼D½ 6 + 12 ¼D½ ! − 6! + 9! − 2


¼B½ 1
¼C½ 18

382- ;fn   +  = .  +  =  + 388- ;fn 2 − 2


= 4 gS] rks 2 +
¼D½ 21

376- 2 + 3. = 26,2. + U = 19 vkSj . = 1 rks a  + ² dk la[kkRed eku 2


dk eku Kkr dhft,A
 + 2U = 29 gks rks  + . + U dk D;k gksxk\ ¼A½ 8
eku Kkr dhft,A ¼A½ 0 ¼B½ 10
¼A½ 18 ¼B½ 1 ¼C½ 12
¼B½ 32 ¼C½ 2 ¼D½ 16
¼C½ 26
 J $
¼D½ 3
¼D½ 22
389-  1 $  $ dk eku Kkr dhft,A
383-  + = 6 gS rsk  +

dk eku ¼A½   + 2 − 2
377- ;fn } =    vkSj ‡ = $ gks rks
    $ F ) (
š ¼B½   − 2  + 2
¼C½   − 2  − 2
('
D;k gksxk\

¼D½ lmn
 )
dk eku Kkr dhft,A ¼A½
¼A½
 (²
 )'
390- ;fn ! + I = S rFkk !IS = 30 gS] rks
'
¼B½
¼B½ $

! + I + S =?
¼C½ ()
¼C½ $ )'
$ (
384- ;fn 2) + 3( = 31 rFkk 2)$
− ¼B½ 90
¼D½
¼D½  ¼A½ 0

3(
= −1 gks rks ( − ) dk eku ¼C½ &90
378- −( + )( − ) ( +

j 
j
j 
j
j

¼D½ lmn
  

 j )( j +  j ) dk eku Kkr dhft,A




D;k gksxk\

¼A½ + (

391- ;fn  + . + U = 2t rc
¼A½ 1

¼B½ ( −
¼B½ 2

(t − ) + (t − .) + 3(t − )(t − .)U =?
¼D½ lmn ¼A½ U³
¼C½ 0

¼C½  − (²

¼B½ −U³
385- ;fn 2 = 4 = 8@ gks rks + − ¼C½ ³

¼D½  + (²

¼D½ .³
 @

379-  =
›œ , . =
$›œ, rc
 ¼A½ 0
›$œ ›œ $ 
dk eku Kkr dhft,A
392- ;fn !IS = 1 gS] rks
$2$3G9 +

+
$4$2G9 dk eku Kkr
›

cjkcj gSA ¼B½ 1



$3$4 G9
¼D½ lmn
¼A½
$›² ¼C½ 2

¼B½
$› dhft,A

386- ;fn  + . + U = 0 rc

¼A½ 1
¼C½
$›²
› @ @ @
A  B +A  B +A  B
¼B½ &1
¼D½
›²

¼C½ 0
¼D½
380- ;fn  =
$√ gS rks   + 2 + 3 dk ¼A½ 24.U

dk eku D;k gksxk\

¼B½ −24.U 393- ;fn ( − + 1) = 0 rFkk ( 6 −


¼C½ 3.U 6 + 1) = 0 rc ( − 6) dk eku
eku Kkr dhft,A
¼D½ .U
¼A½ 3
D;k gksxk\
¼B½ 0
¼A½ &1
¼C½ 4
¼B½ 0
¼D½ 1

Page 28 of 38
Maths By : D. P. Singh

¼B½ ,


 
¼C½ 1 ¼A½ 0

¼D½ lmn
¼D½ 2 ¼B½ 1

394-   −   + 
− 1 ds xq.ku[k.M ¼D½ 3
¼C½ 2] 16
¼C½ &1

407-  rFkk . ,d /kukRed iw.kkZad gSA ;fn   +


¼A½ dsoy ( − 1) 401- ;fn  + . + U = 0
gksxsa\
.  +   .  = 481 rFkk . = 12
¼B½ dsoy ( + 1)

+   +

gS] rks
gS] rks   − . + .² dk eku D;k gksxk\
¼C½ ( − 1) rFkk ( + 1)  $ @²  $@ ²
 

¼D½ lmn @  $  ²


dk eku Kkr dhft,A ¼A½ 16

395- ;fn  + . + U = 0 rc ( +
¼B½ 13
¼A½   $  $@²
..+UU+=?
¼C½ 11

¼A½ −.U
¼B½ 1 ¼D½ 15

 +  + 6  + T  =
¼B½   + .  + U²
¼C½ &1

1, 6T dk vf/kdre eku fdruk gksxk\


408- ;fn
¼C½  + . + U + 3.U
¼D½ 0

( + . + U) =
¼D½ lmn
9, .( + . + U) = 16
402- ;fn ¼A½ 1

U( + . + U) = 144 rc  dk eku ¼C½

rFkk ¼B½ 2
+ + = 1 gS] rks





$
$ @$

lmn
+ $ + @$
 =?
396- ;fn
  @ 
D;k gksxk\
¼D½
$

¼A½
= = rc . + .U +
   @
¼B½  ( ) '
U =?
¼A½ 0 409- ;fn
¼B½ 2 
¼C½

(($)$')²


¼C½ 3
¼A½   $  $@²

  (($)$') (²(  $ $@  )
¼D½ 4 ¼D½

397- ;fn  = | rc (. + UP) =?


 @
403- ;fn (  +   ) = 322 rc ( −
(²
¼B½
($)$'@
¼A½ (  + U  )(.  + P  ) −1=?
¼C½ (($)$')@

¼B½ .  .  + U²P² ¼D½ lmn


¼C½  P + .²U²
 
¼A½ 18
410- ;fn 6( + 6) + 6 (6 + ) +
¼D½ lmn
¼B½ 16

( + ) + + + 6³ dks
¼C½ 8

 +  + 6² }kjk foHkkftr fd;k tk, rks


398-  = 1 + √2 rc   − 4 + 4²
¼D½ 4

404- ;fn  = 3 − √5 gks rks   + ² dk





¼A½  +  + 6²
HkkxQy fdruk gksxk\
dk eku Kkr dhft,A

¼B½ + + 6³
¼A½ 0 eku crkb,\

¼C½ + + 6
¼B½ 1 ¼A½ 18

 +  + 6²
¼C½ 2 ¼B½ 28
¼D½ 3 ¼C½ 78 ¼D½

()% $(@)% $(@)³ 411- ( + .) − ( + . ) dk ,d


xq.ku[k.M fuEu esa ls dkSu lk gS\
¼D½ 32

405- 2$
> 1 lR; gS tc&
2
399- ()(@)(@) dks gy dhft,A
¼A½ − 

¼A½   − 2. + .²

¼A½ ! ≥ −1 ¼B½ .²
 ! > −1 ¼C½ 3.
¼C½ ! < −1
¼B½
¼D½   + .  + 2.

¼B½

−1 < ! < 0
¼C½ 

412-  +  = 1 gks rks ²(


) dk eku Kkr
¼D½
   $$
¼D½ 0

400- ;fn !I + IS + S! = 0 gS] rks 406-  dk U;wure rFkk vf/kdre eku D;k gS\ ¼tgk¡

+

+

2 ≤  ≤ 8 rFkk 16 ≤ . ≤ 32 ½
dhft,A

¼A½  , 
2 34 3  42 4  23

dk eku Kkr ¼A½ &1


dhft,A ¼B½ 2

Page 29 of 38
Maths By : D. P. Singh

425- ;fn   + = 7 gS rks fuEu ds eku Kkr



¼C½ &2 ¼D½ &1

419- ;fn ) + ( = 5 gks rks )³ − (³


( ) (³ )³
¼D½ 1
dk eku ¼A½  +

dhft,A
413- ;fn = 1, = 2 rFkk 6 = −3 gks rks 
¼B½  −

(% $) % $' %  ()'
dk eku Kkr ¼A½ √21 × 24
D;k djsa\

()$)'$'((( $) $'  )
¼B½ 21 × 26 ¼C½ 2 + 


¼C½ √25 × 24
dhft,A

¼D½ √23 × 24 426- ;fn ( + ) = √3 rFkk ( − ) =


¼A½ 3

√2 gS] rks 4 (  +  ) dk eku Kkr


¼B½ 2

420- ;fn  + + 1 = 0 gks rks +


¼C½ 0

 + 1 dk eku Kkr dhft,A


¼D½ 1 dhft,A

414- = gks rks 27 − 108  + ¼A½ 3



427- ;fn 2 −  = 6 gS] rks 16  +  1


144 − 317 dk eku fdruk gksrk gSA ¼B½ 0 dk eku Kkr dhft,A

428- ;fn   +  1 = 34 gS] rks  ³ + ³ dk



¼A½ 261 ¼C½ 5


¼B½ &253 ¼D½ 1

421- ;fn 
= ) vkSj
$ = ( gks] rks
$
(
 )
¼C½ &245 eku D;k gksxk \

429- ;fn   +  1 = 194 gS] rks  + ³



¼D½ 0


415- ;fn N − LN +  ,d iw.kZ oxZ gks rks L




$
dk eku fdlds cjkcj gksxk\
(²)² dk eku D;k gksxk \
¼A½ ()
430- ;fn  +  = 3 gS] rks   +  ; dk eku
()

ds eku D;k gksaxs\


¼A½ 1] 2 ¼B½ ()
()
¼C½ ±1
¼B½ 2] 3
¼C½ ( )² D;k gksxk \

¼D½ ± (²)²
¼D½ () 431- ;fn  − 3 − 1 = 0 gS] rks  +
= ?

416- .U: U: . = 1: 2: 3 (, ., U ≠ (²


422-
$YGW +
$WGY dk eku Kkr dhft,A

0) gS] rks + dk eku Kkr dhft,A


 

@ @ ¼A½ − 432- ;fn  = 2  gS] rks  − ³ dk


(  $
)

¼A½
 ¼B½ −

eku Kkr dhft,A


¼B½ 
433- ;fn  = 3 + √8 gks rks   + ² dk

¼C½ 1
¼D½ 0
¼C½ 
423- ;fn + = 3, = 2 gS] rks
eku D;k gksxk \
¼D½ 4
434- ;fn  +  = √5 gks rks  − ³ dk

417- ;fn + + 6 = 9 ¼tgk¡ , , 6 ¼A½  + ²


fuEufyf[kr esa fn, x;s iz’uksa ds eku Kkr dhft,A

okLrfod la[;k gS½] rks  +  + 6² dk ¼B½ ( − )


¼C½  − ²
eku D;k gksxk \

435- ;fn − ( = √5 gks rks  + (; dk



¼D½ + ³
U;wure eku D;k gksxk\

¼E½ − ³
¼A½ 100
¼B½ 7 eku D;k gksxk \

424- ;fn  − = 5 gS rks fuEu ds eku Kkr + =  gks rks − ) =  gks







¼C½ 27

 ( ) (
¼D½ 81 436- ;fn
)  (²
418- ;fn  + . + U = 15, . + .U +
¼A½   + ²

(²)²
dhft,A

U = 75 gks rks @ fdlds cjkcj


$$@
rks dk eku Kkr dhft,A

¼B½   +  1 437- ;fn 2! + 2 = 4 gks rks ! + 2³ dk




¼C½  − ³

gS\
¼A½ 1 eku D;k gksxk \
¼D½  + 
¼B½ 0

¼C½ 2

Page 30 of 38
Maths By : D. P. Singh

438- ;fn  + . + U = 6, . + .U + 452- ;fn   +


= 2 gS] rks   −
U = 11 gks rks   + . 2 + U² dk
 1% + + 6 = 0 gks] rks
=?

+ '  $( )² + ( $) '²




463- ;fn
 1J
)  $'  (²
eku Kkr dhft,A

439- ;fn 2 + . = 3, . = 1 gS] rks 453- ;fn  + = 3 gS] rks  −   − ¼A½ 0


 dk eku D;k gksxk \
8 + .³ dk eku Kkr dhft,A

4 + 4 dk eku Kkr dhft,A ¼B½ 1
440- ;fn = 252, = 258 rFkk 6 =
;fn  + = −2 gS] rks   + %: dk ¼D½ lmn

¼C½ &1
260 gS] rks  +  + 6  − −  
454-
6 − 6 dk eku D;k gksxk\
464- ;fn  + . + U = 0,
($)($@)(@$)
eku Kkr dhft,A
@
;fn  + = −2 gS] rks   + 1 dk

441- ;fn  − . = 1 gS] rks  − . − 455-  


3. dk eku Kkr dhft,A
dk eku Kkr dhft,A
eku Kkr dhft,A ¼A½ &1

;fn ( + + 6) = 11, + 456- ;fn  +  = 1 gS] rks  +  + 1 ¼C½ 2


¼B½ 0


6 + 6 = 20 gS] rks + +
442-

6 − 3 6 dk eku D;k gksxk\


dk eku Kkr dhft,A ¼D½ 3

465 ;fn + + 6 = 0 gks] rks


457- ;fn  +  = 1 gS] rks   +  +

443- ;fn  = 2 + √3, . = 2 − √3 gS]


(1 $)1 $' 1
 + 1 dk eku Kkr djsaA

rks  + . dk eku Kkr dhft,A
  ) '  $'  ( $(²)²

dk eku Kkr dhft,A

458- ;fn  +  9J = 2 gks rks  +  9% ¼B½ 3



¼A½ 2



444- ;fn  +  = 2 gS] rks   $ $ dk eku

  $
dk eku Kkr dhft,A ¼C½ 0

+  = 2 gS] rks  + 5. =
Kkr dhft,A ¼D½ 1

466- ;fn  + . = 2U gks rks + @ dk
 @
445- ;fn  +  = 2 gS] rks √ +  dk eku



. rks . dk eku D;k gksxk \
459- ;fn
√ @
Kkr dhft,A eku Kkr djksaA

446- ;fn = 11 rFkk = 9 gS] rks 460- ;fn  +  1 = 119 gS] rks  − ³


¼A½ 1
¼B½ 0
( $) $() dk eku Kkr djksA
(% )³
dk eku Kkr dhft,A ¼C½ 2

461- ;fn  +  = −1 gS rc fuEu dk eku D;k


¼D½ 3
447- ;fn  +  =  gks rks 8 + ³ dk

467- ;fn  +  = 1 ,oa . + @ = 1 gks] rks



¼A½ 
 + 9 =?

gksxk \
U +  dk eku D;k gksxk \


eku Kkr dhft,A

448- ;fn + + 6 = 10,  +  + ¼B½   +  : =?


6  = 38 rFkk + + 6 = ¼C½   +
=?
¼A½ 1

160 gks rks 6 dk eku Kkr dhft,A  %


¼B½ 3
¼D½ 
 +  9” =?

¼C½ 0

449- ;fn (  + (; )² = 40 gS] rks  − (


;

¼D½ 2

462- ;fn  +  = √3 gS rc fuEu dk eku D;k 468- ;fn = = 6 gks rks (($)$')² dk

( $)  $'²
dk eku Kkr dhft,A

450- ;fn = 3 + √5 gks rks − 3  − ¼1½ 


 + 9”

=?
gksxk \ eku Kkr dhft,A

14 + 12 dk eku Kkr djsA



¼2½   +  1J =?

¼A½ 3
¼B½ 1

 + =?

451- ;fn  +  1 = 727 gS] rks  − ³






¼C½ 0
 9:
¼4½  +  > =?
¼3½

¼D½ 2
dk eku Kkr djsA 

¼5½  +  ; =?

¼6½

 +  99: =?

Page 31 of 38
Maths By : D. P. Singh

469- ;fn  = ( − 6), . = (6 − ¼D½ &5 ¼D½ 24 6



) ,oa U = 6( − ) gks rks   +
( 475- ;fn , ., U okLrfod la[;k gS ,oa  + ( + + 6) − ( + 6) − (6 + ) −

  +   =?
@ 2. + U = −6 rc   + 2.  + ( + ) +  +  + 6  dk eku D;k
481-

) '
U  + 2.U dk vf/kdre eku gksxk\
¼A½ 12 6( + + 6)
@
gksxk\

¼B½ 6( + + 6)
()'
¼A½
@
¼A½ 12
()'
¼B½ 8
¼C½ −
¼B½
¼D½ 6
@ ¼C½ &12 ¼C½ 2
()' ¼D½ 6

476- ;fn , , 6 /kukRed iw.kkZad gS] rc ( + + + =?


( ) '²
  ) ' (²
  ' ( )²
 
¼D½ 1
482- (())((') ()')()() ('()('))

+ 6 )  + +  dk U;wure eku
(())% $()')% $('()³

(())()')('() ( ) '
470- dk eku Kkr ¼A½ 2
dhft,A ¼B½ 1
gksxk\

¼B½ −3 6
¼A½ 3 ¼C½ 3
¼A½ 1
¼D½ 4
¼B½ 9

¼D½ lmn √13 − 14 + 29 +


¼C½ 1 ¼C½ 12

√13 − 14 − 21 = 10 gS] rc


¼D½ 0 483- ;fn

471- ;fn + + 6 = 0 gks rks √13 − 14 + 29 −


 = ž[ − [ Ÿ

 
(( $) $' )
√13 − 14 − 21 dk eku D;k
  
  
477- ;fn gS
] rc
'  ()
dk eku Kkr djksA


$² gksxk\
$
$²
¼A½ 2 dk eku D;k gksxk\ ¼A½ 3
¼B½ 3

¼D½ lmn
¼A½ 16 ¼B½ 4
¼C½ &1
¼B½ 17 ¼C½ 5

472- ;fn + + 6 = 0 gks rks ¼D½ 20


¼C½ 19 ¼D½ 6

484- ;fn )$'@ = '@$( = ($) =


² ² @²

e( $) $'  f²


478- ;fn 10 + √24 + √40 + √60 =
+ +
( )  $) '  $'  (² ( ) '
dk eku Kkr dhft,A
√ + √ + √6 gS] rc + + 6 dk ($  )$  '$ @
¼A½ 3 gS] rc dk eku

¼A½ √10
¼B½ 9 eku D;k gksxk\ D;k gksxk\

¼D½ l0n
¼C½ 0 ¼A½ 1

¼B½ 10 ¼B½ 2

473- ;fn  = . + U, . = U +  ,oa


 
¼C½ 
¼D½ √11

¼C½ 11

U  =  + . gks rks $
+ $
+


¼D½

479- + + 6 − 3 6 dk eku Kkr 485- ;fn , ., U rhu iw.kkZad la[;k;sa gSa vkSj
@$

djsa] ;fn , , 6 Øe’k% (t − ), (t −


+.+U =1  −
dk eku Kkr dhft,A

), (t − 6) gS] tgk¡ 3t = ( +
¼A½ 1
+ 6)
gS rc
1  − 1 @ − 1 dk vf/kdre eku
¼B½ 2

¼C½ 0
¼B½ 3 6
¼D½ &1 ¼A½ 0 gksxk\

474- ;fn  = 5 & . = U vkSj , . o U ¼C½ + + 6 − 3 6



¼A½ 16

/kukRed iw.kkZad gS rc   + .  + U  − ¼D½ lmn


¼B½ 8

(. + .U + U) dk vf/kdre eku D;k


¼C½ 4
480- ( 6 + 6 + ) − 6 − 6 − ³ ³
¼D½ 1

486- ;fn = √ , = $√ gS] rc



gksxk\
¼A½ 3 6( + )( + 6)(6 + )
dk eku D;k gksxk\

7  + 11 − 7 ² dk eku D;k
¼A½ 0
¼B½ ( + )( + 6)(6 + )
¼B½ 25
¼C½ ( − )( − 6)(6 − )
¼C½ 50 gksxk\

Page 32 of 38
Maths By : D. P. Singh

¼B½ 11 + 56√3
¼A½ 109 ¼C½ 42 ¼C½ 3

¼C½ 56√3
¼D½ 36 ¼D½ 4

493- ;fn  rFkk . izkd`frd la[;k,a bl izdkj gSa fd 499- ;fn  = 6,  = 6, 6 @ =


¼D½ 11 − 56√3
 + . = 2017 gSa] rks (−1) + 
+

+
@

(−1). dk eku D;k gS\



$
$
$@
487- ;fn ( + 1)( + 2) + =
gS] rc dk eku D;k

(
)
gksxk\
0 gS] rc   +  =?
¼A½ 0 ¼A½ 0
¼B½ 1 ¼B½ 1
¼A½ 4 ¼C½ 3 ¼C½ 2
¼B½ 1 ¼D½ 2 ¼D½ 3

rFkk  =  + ²
(1 $)1
500- ;fn  + = gS] rc  +   +
¼C½ 9

( ()√$)²
¼D½ 0

rc . = √2 =?
494- ;fn
;fn   + . + .  = 84 vkSj + ²fdlds cjkcj gS\

 − . + . = 6 gS] rc  + .³ ¼A½  + . ³
¼A½ + ²
488-

¼B½  − 2.
¼B½ +  − 5
¼C½  − .
¼C½ +  − 3 − 2
¼A½ 72
¼D½  + 2.
¼D½ +  − 4 − 2
¼B½ 520
¼C½ 512
4 + 3 = 0 e  $  f()()³
¼D½ 600

 + . +. = −
  $($(²   ($(²
495- ;fn gS] rks
    501-   ²
fdlds rqY; gS\
 % (³  % $(³
931 & − . + . = 19 gS] rc ¼A½ −
 
489- ;fn dk eku D;k gS\

2  + 3.² dk eku D;k gksxk\
¼A½ 1
(

¼B½ 2
(
¼C½ − (
¼B½ ¼C½ &2

¼A½ 52
¼B½ 50 ¼D½ 4

502- ;fn  − 5  + 125 dks  + 5 ls


¼C½ 60 
(
¼D½ 77 ¼D½

490- ;fn  + . + U = ,   +
foHkkftr fd;k tk,] rks ‘ks”kQy D;k gS\
496-    $ ÷   $
 fdlds cjkcj gS
   $    $

.  + U  = ² rks  + . + U dk
¼A½ 0
$
eku D;k gksxk\
¼B½ 125
¼A½ 
¼A½
¼C½ 3125
¼B½ 1 ¼D½ &3125

503- ;fn  = ,  = 6 vkSj .U = 1


¼C½ ²
$

¼B½ 0 ¼C½ 2

¼D½ ³ gS] rc 6² fdlds cjkcj gS\


¼D½ 

¼A½
  %   ÷   $$
 × ¼B½
   $   

491- ;fn  ≠ . ≠ U] rks


  $  $@²
(
497-
   $   dk ljyhd`r :Ik D;k gS\
$@$@  % $  $
dk eku
¼C½ )
 ¼D½
Kkr dhft,A
¼A½ 1 ls de ¼A½ 

504- ;fn  +  =  vkSj +  =  tgk¡
    

¼B½ 1 ls vf/kd ¼B½ 


 
 ≠ 0 vkSj . ≠ 0 gks] rks ( + .) dk
¼C½ 1 ds cjkcj
¼C½ $
$
¼D½ dg ugha ldrsA

( + . + U) =
¼D½ $ eku D;k gksxk\

28, .( + . + U) = 70
492- ;fn ¼A½ 2

U( + . + U) = 98 rks 3( + 498- ;fn  = ($) , . = )$' , U = '$(


rFkk () )' '( ¼B½ 3

. + U) dk eku D;k gksxk\ rc


 .
 .
@ dk eku D;k gksxk\
gS] ¼C½ 8

$
$
$@
¼D½ 4

¼B½ ±24
¼A½ &28 ¼A½ 1
¼B½ 2

Page 33 of 38
Maths By : D. P. Singh

505- ;fn √2 − √3. = 0 vkSj √7 + 511- ;fn  + . − 7 = 0 vkSj 3 + . − ¼D½ 2-5
√2. = 0 rks ( + .) dk eku gSA 13 = 0 gS] rks 4  + .  + 4.
517- ;fn + + 6 = 15 vkSj + +

( )
fdlds rqY; gS\
= ()' rks + + 6 −



¼A½ 1
¼A½ 75
'
3 6 fdlds cjkcj gksxk\
¼B½ 2
¼C½ 3 ¼B½ 85
¼D½ 0 ¼C½ 91

506- ;fn  + . + ! = 0 vkSj  −


¼D½ 100 ¼A½ 160

512- ;fn + = \ vkSj + = N gS] rks ¼C½ 200


2 3 3 2
6. − I = 0] rc  dk eku gSA
¼B½ 180
   
¼A½ −
2$3  ¼D½ 220
)$' 
518- ;fn  = √28 = . = √27 rks
fdlds cjkcj gS\
)32' +2$#3 % %
(()$') #2$+3
 + . −   $$² dk eku D;k gS\

¼B½ ¼A½
)3$2' +2$#3
¼C½ (()$') ¼B½ #2+3
(()$') +2#3 ¼A½ 8
)3$2' #2+3
¼C½
+2#3
¼D½ ¼B½ 7

507- lehdj.kksa  − . = 0.9 vkSj 11( +


¼D½ #2$+3 ¼C½ 6

.)−1=2 dk gy D;k gS\


¼D½ 5
513- ;fn  −  = gks rks 3  − 


¼A½  = 3.2 & . = 2.3 519- bldk eku fudkysa&1 −   $  ÷




¼B½  = 1 & . = 0.1


¼C½  = 2 & . = 1.1   − 3.
 %  %
dk eku D;k gksxk\

¼D½  = 1.2 & . = 0.3


¼A½ &1
¼B½ 1

¼A½   ²

508- ;fn  +  =  ,  +  = 0 rc
¼C½ &2
 
 ¼D½ buesa ls dksbZ ugha ¼B½   $²
. =  + 4 ds fy, dk eku Kkr 514- ;fn  = gks] rks 27 − 54  + ¼C½

 
36 − 11 dk eku crkb;sA

¼A½ −

dhft,A
$
¼A½ 11 

¼D½


¼B½
¼B½ 11
520- ;fn  +  + 6  = 16,   +
  .  + U  = 25 vkSj  + . +
¼C½ 12 
¼C½
6U = 20 gks] rks
($)$'

¼D½ 12 
¼D½  $$@
dk eku

509- ;fn  −  + =  − 
fudkfy;sA
$

   $
515- ;fn + + 6 = 6 vkSj + ¼B½ 5@3
¼A½ 3@5
rks  dk eku gS& 6 + 6 = 11 gks] rks 6( + ¼C½ 4@5
6 ) + 6 (6 + ) +
( + ) + 3 6 dk eku Kkr

¼A½ &3 ¼D½ 5@4
¼B½ 

521- ;fn − 7 − 6 ds rhu xq.ku[k.M
, ., U gSa] rks  + . + U dk eku gksxk&
dhft,A
¼C½

¼A½ 3
¼A½ 33
¼D½ 3 ¼B½ 66
+ = 10, + = 13]
   ¼C½ 55 ¼B½ 3

rc  vkSj . ds eku Øe’k% gS&


510- ;fn $  $ 

¼D½
¼D½ 23 ¼C½ 6

¼A½  = 2, . = 8 516- ;fn ( + − 6) +  +  +


¼B½  = 8, . = 3 1 + 2 = 2 + 2 ] gks rks dk
¼C½  = 8, . = 2 522-  + 2[ + 2  + 2√3 =  esa
¼D½  = 3, . = 8
eku D;k gksxk\

 dk eku Kkr djksa&


¼A½ 7
¼B½ 6
¼C½ 3-5 ¼A½ 1

Page 34 of 38
Maths By : D. P. Singh

(
)
≠ 0, ≠ 0
¼B½ 3 ¼C½ 0 535- ;fn rFkk mlds O;qRØe dk ;ksxQy 1 gks vkSj
¼C½ 6 ¼D½ &2

529- ;fn  + = 1 gS rks 


 +   + ¼B½ &1

¼D½ 12 ¼A½ 2
;fn  + . − 2 = 0 vkSj 
  +   + 1 dk eku Kkr djsaA
 . = 1, tgk¡ ≠ 0, ≠ 0 gks]
523-
¼C½ 0
rks (   +  .) fdlds cjkcj gS\
¼A½ 0 ¼D½ 1
¼A½ + 536- (  + 3  − 2 ) dk ,d xq.ku[k.M
¼B½ 1
¼B½ 2 ( − 2) gks] rks dk eku D;k gksxk \
¼C½ &1
¼C½  + 
¼D½ 2
¼D½ + ³ 530- ;fn   + 2 = 2 gS] rks   −  ³ + ¼B½ &2
¼A½ 2

  + 2 dk eku D;k gksxk&


524- ;fn   − (  + 1) + ds jSf[kd
¼C½ 1
xq.ku[k.M ! vkSj I gSa] rks ! + I fdlds
¼A½ 0 ¼D½ &1

537- ;fn ( + 6  + 4 + v) iw.kZr;k


¼A½ ( − 1)( + 1)
¼B½ 1

( + 2) ls foHkkT; gks] rks v dk eku D;k


cjkcj gS\

¼B½ ( + 1)( + 1) ¼D½ √2


¼C½ &1

¼C½ ( − 1)( − 1)
gksxk \

¼D½ ( + 1)( − 1) 531- 2 = 3 = 6@ gS] rks  +  + @





¼A½ &6
¼B½ &7

525- ;fn  + 18 = ] rks + ²dk eku


  ²

fdlds cjkcj gS ¼C½ &8



¼A½ 0 ¼D½ &10

;fn ( − 5  + 4v) iw.kZr;k



D;k gksxk\ ¼B½ 1

( + 2) ls foHkkT; gks] rks v dk eku D;k


¼C½ 
¼D½ − 
538-

¼A½ 7
¼B½ 15
¼C½ 5 gksxk\

532- ;fn  +  + √3 = 0 gS rks 


 + ¼B½3

¼D½ 17 ¼A½ &2


⁄ +
⁄ + 6
⁄ = 
 + 
 +   dk eku Kkr djs&
gS rks + + 6 dk eku
¼C½ 7

526- ;fn
¼D½ &7
9⁄% 9⁄%
¼A½ 0

539- ;fn (
 +   + v) iw.kZr;k
¼B½ &1

( + 1) ls foHkkT; gks] rks v dk eku D;k


crkvksaA
¼C½ 1
¼A½ 12
¼D½ 2

533- , , 6 ds fy, ;fn  +  + 6  = ¼A½ 1


¼B½ 52 gksxk\
¼C½ 1
+ 6 + 6 gS] rks ) dk eku D;k ¼B½ &1
¼D½ 0 ($'

527- ;fn =  + 1, =  + 2 rFkk


¼C½ 2
6 =  + 3 gks] rks  +  + 6  −
gksxk \
¼D½ 0
− 6 − 6 dk eku Kkr dhfr,A 540- ;fn ( + 10  + \ + N) ds nks
¼A½ 0

xq.ku[k.M ( + 1) rFkk ( + 2) gks] rks


¼B½ 1

¼B½ 6² ¼D½ √2


¼C½ 2
\ vkSj N dk eku D;k gksxk\
¼A½ 6

¼A½ \ = 5, N = −3
¼D½ 3² 534- ;fn + ( = 2, gS] rks 5
 +

¼B½ \ = 7, N = −18
¼C½ 3

4
 + 3
 − 12 dk eku Kkr djksa& ¼C½ \ = 17, N = −8

= 6, 
= ¼A½ 23 ¼D½ \ = 23, N = 14
6 , 6 @
= gS] rks ∑  dk eku D;k ¼B½ 0

528- ;fn

gksxk \ ¼C½ 1 541- ;fn  ()dks (2 + 3) ls Hkkx nsa] rks

¼A½    

¼A½ 1 ¼D½ &6 ‘ks”kQy D;k gksxk\
¼B½ 2

Page 35 of 38
Maths By : D. P. Singh

¼B½    


¼D½ 1 ¼B½ 4

¼C½     548-  + . = 8 rc . dk vf/kdre eku D;k ¼D½ 12


¼C½ 9

¼D½    


555- ;fn  okLrfod /kukRed la[;k gks] rc  +


gksxk\


¼A½ 16
542- (

+ 1) dks ( + 1) ls Hkkx nsus ij ¼C½ 10


¼B½ 18 dk U;wure eku D;k gksxk\
‘ks”kQy D;k gksxk\ ¼A½ 1
¼D½ 14

549- + + 6 = 18 rc 6 dk vf/kdre
¼A½ 0 ¼B½ 2
¼B½ 2 ¼C½ 3
¼C½ 11 eku D;k gksxk\ ¼D½ 4

556-  + % + 6 dk U;wure eku D;k gksxk


¼D½ 12 ¼A½ 216


(2 + 5  − 4 − 6)
 $

tgk¡  /kukRed la[;k gS&


¼B½ 206
(2 + 1) ls Hkkx nsus ij ‘ks”kQy D;k gksxk& ¼D½ 196
543- dks ¼C½ 324
¼A½ 6

550- ;fn + + 6 = 13 rc ( − ¼C½ 8


¼A½ 3 ¼B½ 7

3)( − 2)(6 + 1) dk vf/kdre eku ¼D½ 16


¼B½ &3



¼C½ 6
¼D½  D;k gksxk\

544- ;fn  − 4 +  + vkSj


¼A½ 16 557- ,slh ls[;k tks vius oxZ ls vf/kdre vf/kd gS&


 −   +  + 8 dk ,d lkekU; ¼C½ 24
¼B½ 18 ¼A½ &1

xq.ku[k.M ( + 2) gS] rc vkSj ds eku


¼B½ 0
¼D½ 27 ¼C½ 

551- 6T = 81 rc + + 6 + T dk
Kkr dhft,A ¼D½ 1

558- 2  +  − 1 dk U;wure eku Kkr dhft,A


¼A½ 3 vkSj 5
U;wure eku D;k gksxk\
¼A½ − 

¼B½ &6 vkSj 12
¼C½ 4 vkSj 0 ¼A½ 12

¼B½ − 

¼D½ 0 vkSj 4 ¼B½ 18

445- (  − 12 +   +  + 72) ¼D½ 1


¼C½ 24


dks ( − 5 + 6) ls iw.kZr% HkkT; cukus




¼C½
552- . + 4 = ( − 2) ,  + 4 = (. − 2) ¼D½ 
ds fy, ′ ′ vkSj ′ ′ ds eku Øe’k% gksxs&
rFkk  ≠ . rc   + .² dk eku D;k


559- 2 − 21  + 36 − 20 dk


¼A½ 53 ]&102 gksxk\
¼B½ 102] &53 ¼A½ 10
¼C½ 3] 2 U;wure eku D;k gksxk\
¼B½ 15 ¼A½ &128
¼D½ 2] 3 ¼C½ 20
546- ;fn v  +  + 1 dk ,d xq.ku[k.M
¼B½ &3
¼D½ 25
( + 2v) gS] rks fuEu esa ls dkSu&lk lR; 553-  + . = 9, tc , . okLrfod /kukRed
¼C½ 0
¼D½ &216
la[;k,¡ gks rc . dk vf/kdre eku rFkk tc 560- nks pj la[;k bl izdkj gS fd  > 0 rFkk
¼A½ 4v = 2v + 1
gS\
, . /kukRed iw.kkZad la[;k,¡ gks rc . dk . = 1 rc  + . dk U;wure eku D;k
¼B½ 4v = 2v − 1
¼C½ 4v = −1 − 2v



vf/kdre eku D;k gksxk\

¼D½ 4v = 1 − 2v
gksxk\

¼A½
547- N dk og eku D;k gksxk ftl ij 9 −
¼A½ 1


12 + N  − 8 + 4 iw.kZ oxZ gks ¼C½ vkSj


¼B½ 20 ¼B½ 2

¼D½ lmn
¼C½ 3
tk;sA ¼D½ 0

554- 3  + ² + 2 dk U;wure eku D;k gksxk\


¼A½ 16

561- vius ?ku ls vf/kdre c<+r okyh la[;k D;k gksxh\


¼B½ 18
¼C½ 24 ¼A½ 
¼A½ 3

Page 36 of 38
Maths By : D. P. Singh

568- ;fn  +  = 2 rFkk 6  + T  =



¼B½

1 gks rks ( T − 6) + ( 6 + 574- ;fn  + . = vkSj . = ² rks
√ T)² dk eku D;k gksxk\ rFkk ds :Ik esa  −   . − .  +
¼C½
¼D½ 1 ¼A½
 .³ dk eku Kkr dhft,A
 ¼A½ (  + 4  )
562-   +
$² dk U;wure eku D;k gksxk\

¼B½
 ¼B½ ( − 3 ²)
¼A½ 0 ¼C½ 1 ¼C½ ( − 4 ² )
¼B½ 1 ¼D½ 2 ¼D½ ( + 3  )
¼C½ 2

569- ;fn  + = 5 gks rks  fdruk 575- (3 + 1) + ( − 1) + (26 − 3) = 0
¼D½ 3    $
gks] rks (3 + + 26) dk eku D;k
563- 2 + 3. dk U;wure eku D;k gksxk\ tcfd ¼A½ 5
gksxk&

. = 6 gS rks&
gksxk\

¼A½ 2
¼B½ ¼B½ &1
¼A½ 9 ¼C½ 3 ¼C½ 3
¼B½ 12

¼D½ ¼D½ 5
¼C½ 14
¼D½ 16



570-   −  − 1 = 0 rks   $ dk 576- .( + .) = 1 rks −  − .³
564- O;atd 7 − 20 + 11² dk U;wure eku
³³
eku Kkr djsa dk eku Kkr dhft,A



D;k gksxk\ ¼A½ 8 ¼A½ 0
¼A½

¼B½ 1

¼B½ −
¼B½ 2


¼C½ 3

¼C½
¼C½ −

¼D½ &2
¼D½ 


577- ;fn   +  = 5 gks rks ( + 3) + ($ )³


¼D½

$ 
571- ;fn  − . =  =  gks rks . dk dk eku Kkr dhft,A

565- ;fn  + . + ² + ² = 4gks rks


 

eku fdruk gksxkA ¼A½ 105 ¼B½ 110

 + .² dk eku D;k gksxk\


 ¼C½ 182 ¼D½ &120

¼A½


¼B½ 578- ;fn + + 6 = 0 gks] rks
¼A½ 2 

(($))()$')('$()
¼B½ 4 ¼C½  dk eku gksxk\
()'
¼C½ 8
¼A½ 3
¼D½
¼D½ 16 ¼B½ &1
  @ 572- ;fn ( + . − U) + (. + U − ) + ¼C½ 1
566- ;fn )$' = '$( = ($)
(U +  − .) = 0 gks rks  + . + U
gksa] rks fuEu esa ls ¼D½ &3
dkSu lgh gS\ dk eku
 @ @ 

¼A½ )( = ') = (' ¼A½ √3 579- ;fn $ =  rks $ dk eku Kkr djsaA
  @
¼B½ ( = ) = ' ¼B½ 3√3 ¼A½

¼B½

 @ @
¼C½ ( = ) = ' ¼C½ 3
¼C½

¼D½ 1
¼D½ 0
¼D½ mDr esa dksbZ lgh ugha gS
² 580-  6 +  6 + 6² ds xq.ku[k.Mksa
+ 573- ;fn  + . + U = 0 gks rks +

567- ;fn  +  = √3 gks rks 



@ dk ;ksxQy D;k gksxk\

 +   + 1 dk eku D;k gksxk\
² @²
+  dk eku D;k gksxk\ ¼A½ 6( + + 6)t
@ ¼B½ 2 + + 6
¼A½ 0 ¼A½ (.U)² ¼C½ 2( + + 6)
¼B½ 1 ¼B½   + .  + U² ¼D½ a + 2 + 6
¼C½ 2 ¼C½ 9
¼D½ 3 ¼D½ 3

Page 37 of 38
Maths By : D. P. Singh

< < <


581- = 125, ¢ = 2 gS] rks + 4 ¼A½ 1
¢  ¢ ¼B½ &1 594- ;fn  = 2, . = 1 gks] rks   +
2 . − 2. − .  fdruk gksxk\
dk eku fdruk gksxk\
¼C½ 0
¼A½ 7
¼D½ 2 ¼A½ 20 ¼B½ 24
¼B½ 85
¼C½ 27 ¼D½ 30
¼C½ 5 588- ;fn (2 . 2 ) = 8 rFkk (9 )(3 ) = 81
¼D½ 31 gks] rks (, .) dk eku fdruk gksxk& 595-   − 4 + 3 rFkk   − 5 + 6 dk
yå lå D;k gksxk\
582- ;fn 3 − 3
= 18 gS] rks  
¼A½ 1] 2
dk
¼B½ 2] 1 ¼A½ ( − 1)( − 2)( − 3)²
¼B½ ( − 1)( + 2)( − 3)
eku fdruk gksxk\
¼C½ 1] 1
¼C½ ( + 1)²( − 2)( − 3)
¼A½ 3
¼D½ 2] 2
¼D½ ( − 1)( − 2)( − 3)
¼B½ 8
589-  = 16 dh fLFkfr esa O;atd   −
¼C½ 27
17 + 17  − 17 + 17 dk 596- ;fn  = √ 
rFkk . = 1 gks] rks
¼D½ 216
√ $

583- ;fn + + 6 = 2 vkSj +


eku D;k gksxk&
 
+ . 
− 3. fdruk gksxkA
6 + 6 = 1 gS] rks ( + ) +
¼A½ 0
¼A½ 9 ¼B½ 5
( + 6) + (6 + )² dk eku fdruk
¼B½ 1
¼C½ 2 ¼C½ 4 ¼D½ 3
gksxk\
¼D½ 3
¼A½ 6 597- ;fn 2 − = 4 rFkk 3 + 26 =
¼B½ 10

44 gks] rks + + 6 dk eku D;k gksxkA
¼C½ 15 590- ;fn  −  = 5 gks] rks   + ² dk eku
¼A½ 22 ¼B½ 24
¼D½ 25 Kkr dhft,A ¼C½ 28 ¼D½ 20
¼A½ 5
584- ;fn ! − I = (! − I). {(! + I) − !I} ¼B½ 25

598- ;fn   + .  + 2 + 1 = 0 gS] rks
gS] rks ! vkSj I ds fy,  dk eku Kkr ¼C½ 27 
+ . dk eku D;k gksxkA
dhft,A ¼D½ 23 ¼A½ &1 ¼B½ 0
¼A½ 1

¼C½ 1 ¼D½ 2
¼B½ 2 591- ;fn  = 3 + 2√2 gks] rks √ − 

¼C½ 3
dk eku D;k gksxk\ 599- ;fn !, I, S lHkh okLrfod la[;k gks] rks
¼D½ 4
¼A½ 1 (! − I) + (I − S) + (S −


¼B½ 2 !)³ fdlds cjkcj gSA
585- ;fn . +  = 1 gS] rks 8. + ³ dk (! − I)(I − S)(S − !)
¼C½ 2√2 ¼A½
eku fdruk gksxkk\ ¼D½ 3√3 ¼B½ 3(! − I)(S − !)(I − S)
¼A½ 2 ¼C½ 0
¼B½ 4 592- ;fn (  − 2v + 4),  ds lHkh ¼D½ 1
¼C½ 6 okLrfod ekuksa ds fy, ,d ifj’kq) oxZ gS rks mlesa


¼D½ 8 v dk eku fdruk gksxkA 600- ;fn 2 +  = 5 gks] rks   $$

586- ;fn  +  = 5,  ≠ 0 gS] rks ¼A½ dsoy 2 dk eku Kkr dhft,A


 ¼B½ dsoy &2

dk eku Kkr dhft,A ¼A½  ¼B½ 



  $ ¼C½ ±2

¼A½  ¼D½ 1 ¼C½ ¼D½ 




¼B½ 593- ;fn 2 = rFkk 4 = 2 gks] rks )

fdruk gksxk&
¼C½ 


¼A½ 
¼D½

¼B½

587- ;fn = 23, = −29 gks] rks ¼C½



25  + 40 + 16 ² dk eku Kkr

¼D½ 
dhft,A

Page 38 of 38

S-ar putea să vă placă și