Documente Academic
Documente Profesional
Documente Cultură
Singh
ALGEBRA
Type - I 11. Out of the given responses, one 3. Find the value of k so that the sum
1. If x, y, z are the three factors of a³ - of the factors of (a² - b²)³ + (b² - of the roots of equation 3x² + (2k +
7a – 6, then value of (x + y + z) c²)³ + (c³ - a²)³ is - 1) x – k – 5 = 0 is equal to the
will be (a) (a + b) (a – b) product of the roots :
(a) 3a (b) 3 (b) (a + b) (a + b) (a) 4 (b) -4
(c) 6 (d) a (c) (a – b) (a – b) (c) 2 (d) 8
(d) (b – c) (b – c)
2. The HCF of two polynomials p(x) 4. If ab = 400 then the minimum value
and q(x) is 2x(x+2) and LCM is 12. The factor of (a² + 4b² + 4b - 4ab of a + b is -
5. If + 2 is divided by + 1 then
(a) m = 5, n = -3
7. ( – +
– 1) is divisible by - 16. When ( – 3x³ + 2x² - 5x + 7) is
, of the equation x² - 6x + k =0 ,
9. The value of k for which the roots
(a) both (x – 1) & (x + 1) divided by (x – 2), the remainder is
satisfy the relation.
(b) (x – 1) but not by (x + 1) -
3 + 2 = 20
(c) (x + 1) but not by (x – 1) (a) 3 (b) -3
(a) 8 (b) 16
(d) Neither (x – 1) nor (x + 1) (c) 2 (d) 0
(c) -8 (d) -16
8. If (
2. If + 2x³ + ax² + bx + 9 is a
which one of the following is not a 11. If x & y are positive real numbers
factor of f(x)? and xy = 8, then the minimum
(a) (x – 1) (b) (x – 2) perfect square, where a and b are
value of 2x + y is -
(c) (x + 3) (d)(x – 3) positive real numbers, then the (a) 9 (b) 17
values of a and b are
(c) 10 (d) 8
10. If 5x³ + 5x² - 6x + 9 is divided by (a) a = 5, b = 6
) + ( – 1)
(x + 3), the remainder is - (b) a = 6, b = 7
12. If one factor of equation x² - x( +
(a) 135 (b) 63 (c) a = 7, b = 6
(c) -135 (d) -63 (d) a = 7, b = 8
Page 1 of 38
Maths By : D. P. Singh
( + 1) is (x – + 1) then other
21. If , are the roots of equation x²
(a) 8 (b) 9
then which one of the following
! + k² is a
(c) ± (d) ±
(c) − (d) −
(c) 27 (d) 81 (a) (b)
15. If , are roots of the equations
(c) 1 (d) -1 (c) 0.625 (d) 0.785
(c) −
(b)
(d)
√$ $√ 7. If √ = √3 - √5, then value of x² -
√$√
3. = 2 then x is equal to -
16x + 6 is -
17. The minimum value of (x – 2) (x – (a) (b) (a) 0 (b) -2
(a) −
9) is - (c) 2 (d) 4
(c) (d)
2 3 4 ( ) '
(d) −
(b)
, (a ≠ b), then value of
() ( ) ' 2 3 4
8. If + + = 1 and + + = 0,
($)
(c) 0 4. If x =
$( $)
2² 3² 4²
where p, q, r & a, b, c are non-
( )
has two roots &, then the value (a) a
(² )² '²
18. If the equation 2x² - 7x + 12 = 0 + is zero, then value of + + is -
(b) b
(a) -1 (b) 0
of + . (c) 2ab (d) 2 (c) 1 (d) 2
√#$+$√#+
√#$+ √#+
(a) (b)
5. If = , then find the 9. If x + = 1 , then the value of
(c)
(d)
value of 2mx – 3nx² - $$
²(
)
is -
² ²
(a) 3n (b) 3m
²
19. If the expression + tx + is a (c) 2n (d) 2m (a) 1 (b) -1
(c) 2 (d) -2
perfect square then the value of ‘t’ √ √
$$√
√
$√
10. If x +
= 5, then the value of
(a) ±1 (b) ±2
6. If x = then the value of
is
is
1 $
(d) √3
(c) 0 is -
(b) -1
(c) 1
)
perfect square is -
²
(a) 2022 (b) 2023 is - TYPE-V
(c) 2021 (d) 2024
Page 2 of 38
Maths By : D. P. Singh
7. If + = √3 then
+ 9: = ?
($'
√
(a) 0 (b) 2
(c) √3
(a) -√3 (b)
then √ +
+ 6= ?
2. If (a – 3)² + (b – 4)² + (c – 9)² =0 (c) 2 (d) 0
19. If x = 2 - 2
⁄ + 2⁄ , then the
8. If a³ - b³ = 56 and a – b = 2 then
(c) ±4 (d) ±2
(a) -4 (b) 4 find a² + b² = ?
(a) -12 (b) 20 value of x³ - 6x² + 18x + 18 is -
(c) 18 (d) -10 (a) 22 (b) 33
(c) 40 (d) 45
)²
3. If a² + b² + c² =2(a – b – c) – 3,
20. If + = 5, then + ; is -
)(
then the value of 4a – 3b + 5c is - 9. If a = then the value of a³ + b³
(a) 2 (b) 3
is
(c) 5 (d) 6 (a) 12098 (b) 12048
(a) 6ab (b) 0
(c) 1 (d) 2 (c) 14062 (d) 12092
and a, b, c are real numbers, then
( ) ()
(b) 3
, then the value of a³
(a) (b)
1. If x + y + z = 2 • S then what is –
1. If x is real , + ≠ 0, and + =
(S – x)³ + (S – y)³ + 3(S – x)(S – y).
+ + 1 is-
(a) 4 (b) 9 2. If x = (b – c)(a – d), y = (c – a)(b –
(c) 16 (d) 25 d) and z = (a – b) (c – d) then what
(a) 0 (b) 1 is x³ + y³ + z³ = ?
is - ) ( 3. If a³ - b³ - c³ - 3abc =0,then
(a)-125 (b) 1 =?
(a) a = b = c
(c) 125 (d) 140 (a) 0 (b) 1
(b) a + b + c =0
(c) -1 (d) 2
(c) a = b + c
($)³
+ > is
3. If x² + x = 5, find (x + 3)³ +
(a) 110 (b) 125
@
c(a – b) then, + + =
(c) 125 (d) None of these 4. If x = a(b – c), y = b(c – a) and z =
(a) 322 (b) 126
3x =?
³
()' ()'
15. If x = 3 + 2√2 , then
(² (²
(d)
(c) − (d) −
equal to-
( (
(a) 216 (b) 192
(@) (@)
A B + A B +
5. If x + y + z =0 , then what is –
5. If x = 3 − 3
(c) 198 (d) 204
⁄
⁄
16. If + 1 = 119 and x>1, then find
A B equal to ?
(@)
then, value of
the positive value of −
3x³ + 9x =?
³
(a) 8 (b) 9
(c) 27 (d) 16 (a) 24 xyz (b) -24 xyz
(a) 25 (b) 27 (c) 3 xyz (d) xyz
1
$
:
$
(c) 36 (d) 49
6. If 9 = 17 then the value of %;
17. If + =
6. If a + b + c = 15 and a² + b² + c² =
2 3 2$3
is- , then p³ - q³ = ? 83 then value of a³ + b³ + c³ - 3abc
(a) 433 (b) 322
Page 3 of 38
Maths By : D. P. Singh
( + .)
(
+ .
)(.
+
.)
equal to ?
(a) 200 (b) 190 (a) (b)
(a) x + y
(c) 180 (d) 210
(c) 1 (d) 2
(b) ( + .²)
(a) x<√< x²
inequality is 16. If x(x + y + z) =9, y(x + y + z) = 16
(% $) % $' % ()'
and z(x + y + z) = 144, then what
(b) √< x < x²
8. If a = -5, b = -6, c = 10 then
(()$)'$'(( ) ' )
is x equal to ?
(c) x²< x <√
=?
(a) (b)
(d) √< x² < x
(a) -1 (b) 1
(c) 18 (d) 21 (c) (d)
9. If a + b + c = 6, a² + b² + c² = 14 √ $
√
$
√
√ $
$
(b) ±1
$²
value of abc is- is find the value of x.
(c) ±2 (d) ±3
(a) 3 (b) 6 (a) 0
(a) (b)
(c) 9 (d) 12
(c) (d)
10. If x = 222, y = 223, z = 225 then 18. The value of (x + y + z)³ - (y + z –
9. If x = + , . = − then
find the value of x³ + y³ + z³ - 3xyz 9 9 9 9 x)³ - (z + x – y)³ - (x + y – z)³ is -
value of ( − . − 1) + (. −
=? (a)12xyz (b) 24xyz
. + 1) is
(a) 4590 (b) 4690 (c) 36xyz (d) 0
19. + − + − 1 +
(c) 4950 (d) 4960
(a) 16 (b) 13
12+1is -
TYPE-VIII (c) 12 (d) 14
1 $ 1 $ @ 1 (())²
(a) + (b) +
1. If x² + y² + z² = xy + yz + zx, then
the value of
$ @ $@²² ()')('()
; J
is 10. The numerical value of
(c) − (d) −
()')² ('()²
('()(()) (())()') J ;
(a) 2 (b) 1 + + is
(c) 0 (d) -1
2. If − √3 − √2 = 0 and . − √3 + (c)
(a) 0 (b) 1
16is -
20√2) − (. + 2 2) is
11. The simplest form of the
(a) 0 (b) 1
2 2 2
2²
expression
(a) 0 (b) 1 (c) 2 (d) 3
2% $2² 2 $2 2$
(c) 3 (d) 2 + + is
value of + . is
($
) (
)²
= 2 then, the sum of
F$
(c) p + 3 (d)
(a) -1 (b) 0 numerator and denominator of x is
(c) 1 (d) 2 (a) 3 (b) 4
( $) $'²
12. If a + b + c = 0, then the value of
(c) 5 (d) 7
( )'
22. If + +
is-
#(² #)² #'²
4. If a² + b² + c² = 16, x² + y² + z² = 25
) $'² ' $(² ( $)²
(a) 0 (b) 1
($)$'
and ax + by + cz = 20, then the = 3 then the
$$@
(c) 2 (d) 3
value of is value of m is-
9 9
% G ÷ G % = ! I ,
2G9 3 % 2; 3 G% %
(a) (a²+b²-c²) (b) (a²+b²)
( )
(a) (b)
2 3 2 3
13. If (c) (a²+b²+c²) (d) (a²-b²-c²)
23. If a, b, c are non-zero, + =
(c) (d)
then the value of a + b, where p
)
1 &
+ = 1, then the value of a,
Page 4 of 38
Maths By : D. P. Singh
+ +
@
@
(a) 950 (b) 730 34. If = 0 then the 3. If a + b + c + d =4, then find the
value of + + is -
(c) 650 (d) 970 value of
1
@
+ +
@
@
(1 − )(1 −
)(1 − 6)
= 0, then the (a) 20 (b) 5
value of + + is -
25. If
1
+ +
(c) 10 (d) 15
@
(
+
)
+
' (1 −
)(1 − 6)(1 − T)
(
)
' 1
(a) 9 (b) 3
+ +
35. If = 1, then the
(1 − 6)(1 − T)(1 − )
(c) 4 (d) 6
(
)
'
= , then numerical (a) 1 1
value of is-
$
+
(1 − T)(1 − )(1 −
)
26. If x – y = (b) 2
(c) 3 (d) 4
value if xy is-
(a) (b) (a) 0 (b) 5
+ + + + is
($) )$' '$( ( ) '
36. If a + b + c = 0, then the value of (c) 1 (d) 4
' ( ) )$' '$( ($)
= = NT +
($)' )$'( '$()
(c) (d)
(a) 8 (b) 9 4. If
) '
6 + is equal to (a) ≠
≠ 6
(d) 0
(c) =
≠ 6
(d) ≠
= 6
( $
) $
(a) 0 (b)
(c) 1 (d) 2 (a) -5 (b) 1
(c) 4 (d) 9
+ +
( ( )$' ($' ($)
5. If bc + ab + ca = abc, then value of
= =
( )
' (²
)'((
) ('()
) ()('
)
(
is -
) '
' $(²
(b) −
(c) −
(a) –a (b)
(
−
(a) 1
(d) a equal to-
(a) (b)
29. If a³b = abc = 180, a, b, c are (c)
(c) (d) 1
(d)
+ + is-
= = =
@
(a) (b) b
) )
√
√
($$@) ($$@) ($$@)
30. Let x = and y = , then the
NT + . + U ≠ 0 then the value
(c) (d) 7. If
value of 3x² - 5xy + 3y² is -
of a is
of − N is-
%
# # $
#
equal to (c) (d)
√+
(a) 4 (b) 0
(V() $(V)) $(V') $V²
(a) 0 (b) 1 (c) 2 (d) 1 8. If a + b + c = 2•S, then
( $) $'²
(c) 2 (d) 3 TYPE-IX is equal to-
≠6≠0,
√(
(d) 2
+ + = 1, then
( )' ) '( ' ()
value of then abc is equal to
2( + ) − − − 7 = + + 10. If +
=
+
= 6 +
, where
$( $'² $) $(²
2. The value of x which satisfies the
Page 5 of 38
Maths By : D. P. Singh
each ratio-
)( ') ('
(a) 0 (b) -1
= =
@
(a)
()' ($)'
(c) 1 (d) 2 (a) (b)
( ) '
G9 +
+ (c) = =
@ @
(b)
()$' ($)$'
16. If = ! + NT . = ! −
(c) (d)
$2$3
$3$4 G9 ( ) '
+ +
(a) 1
6. If x² = y + z, y² = z + x, z² = x + y, (a) 24 (b) 4
(b) 0
$
$
@$
+ + 7. The third proportional to +
(c) 2 (d) 4
W $ GX $
X $ GY $
and + .² is-
13. The value of
Y $ GW $
(c) 4√2 (d) 4√5
(a) . (b) .
given that a + b + c = 0 is-
= =
8. If 47.2506 + 4^ + + 2` + + 6b, (a) 1.45
()')()$'() ('()('$())
14.
@ _ a
(b) 1.88
+ + = 1 NT −
+
+ z) is- )' ($' ()
( ) '
6 ≠ 0 then which one of the
(a) 53.6003 (b) 53.603 19. If
(a) (a + b + c) (b) 0
(c) 1 (d) 15 (c) 153.6003 (d) 213.0003
+ + is-
= , =
NT = 6,
@ @
(a) 3 (b) 9
$ $@ $@
(a) 2 (b) -1
(c) (d) 20. If
(c) 0 (d)1
numbers, then equals to-
10. If = e √ f , then is equal to
where, a, b, c are all non-zero
√
()' ()'
1. If Z+ = −
TYPE-X
+ +$
('$)'(' ()$(')'
Z
+ Z + Z + Z + Z is -
(a) (b)
()' ()'
then the value of (a) (b)
('$)'() ()$)'$('
(c) (d)
(c) (d)
(a) (b)
(c) (d) 11. If m + n = -2, then the value of m³ Practice Question Paper
+ n³ - 6mn is-
= [ + +
³ + (c) -8
% (a) 8 (b) 4 1. If x + y + z = 0, then what is (y + z
2. If (d) -4 – x)³ + (z + x – y)³ +(x + y – z)³
− + + 2 is -
(a) (x + y + z)³
(b) 3(x + y)(y + z)(z + x)
equal to-
(d) √2
(a) 0 (b) 1 (c) 24xyz
(a) 0 (b) a (d) -24xyz
(c) 2a (d) 1 (c) -1
(a)\N = 1
(a) 38 (b) 39 (c) 36 (d) 72
(b) \ = N
(c) 40 (d) 41
(c) \ + N = 1 14. If ! =
3. The remainder when 3x³ + kx² + 5x
(d) \ = −N
27! − − ! + ! is-
, then the value of
is the value of k ?
− + (a)
Page 6 of 38
Maths By : D. P. Singh
$ WGY $ XGY
(d) 1
+
5. What is the value of
( + 1)( + 1) ?
$ YGW $ XGW
$ YGX $ WGX
x≠ 0)?
(where what is the value of the expression
($)$' )$'(
1- ;fn = vkSj =
Question
( )
' (²
( (
) '
' $(²
(a) 3 (b) 0 (a) (b)
()$' ($)'
(c) -1 (d) 1 rks dk
( (
(c) (d)
eku D;k gksxk\
6. If [ = + [ and + . = 26,
16. If =
√($)√()
¼A½ 1@3
then what is the value of . ?
√($)$√()
, then what is bx² - ¼B½ 2@5
2ax + b equal to (b≠0) ? ¼C½ 3@4
(a) 5 (b) 15 (a) 0 (b) 1
(c) 25 (d) 30 ¼D½ 1@4
− = −
(² ) ' )²
19. The non-zero solution of the fdruk gksxk\
) ' ) '
where
≠ 0, 6 ≠ 0 is
9. If a + b = 5 and ab = 6, then what equation , ¼A½ 1331331
is the value of a³ + b³ ?
) $(' ) ('
(a) 35 (b) 40 ¼B½ 1331000
) $'² ) '²
(c) 90 (d) 125 (a) (b) ¼C½ 1334331
) (' ) $(' ¼D½ 1330030
) $'² ) '²
(c) (d)
+ +
(² )² '²
the value of
(b) 5√10
√
:2? ¼A½ 0
( )' ) '( ' ()
(a) ?
¼B½ 1
(a) 3 (b) 0
(c) (d)
(c) -1 (d) 1
¼C½ &1
¼D½ 3
()(@)(@)
(a) 3 (b) -3
¼A½ = 1,
= 8
(c) 63 (d) -63
eku Kkr djks\
(c) (d)
¼B½ = 8,
= 1
12. If 65x – 33y = 97 and 33x – 65y =
+ ¼C½ = 2,
= 3
1, then what is xy equal to ?
( '
22. If a + b = 2c, then what is the
¼D½ = 0,
= 0
(' )'
(a) 2 (b) -2
value of ?
(c) -3 (d) 3
6- 2
+ 2$
= 320 rc dk eku
(c) -1 (d) 1
' @ @
23. If = . , . = U NT U =
()$
⁄(
⁄)
⁄'
where ≠ 1, . ≠ 1, U ≠ 1, then
)
what is equal to ? Kkr dhft,A
(a) 2 (b) 0 ¼A½ 5
(c) -1 (d) 1 what is the value of abc ?
(a) 3 (b) 0 ¼B½ 6
= 5, then what is the value
(
(c) -1 (d) 1 ¼C½ 7
(
14. If
(;
¼D½ 8
(³
of ?
Page 7 of 38
Maths By : D. P. Singh
, 6 = +
. rc +
($)$'
7- ¼B½
($
+
@
13- ;fn + . = 40 vkSj . + . = @
¼C½
)$ '$@
60 gS] rks ( + .) dk eku D;k gksxk\
¼A½ +
+ 6
dk eku Kkr dhft,A
¼D½
¼C½ ( + ) + '
¼B½ 0
s( )
¼B½ 10
¼C½ 40
¼A½
eku fdruk gksxk\ ¼C½
¼A½ 6 ¼A½ 100@9
¼B½ 7 ¼B½ 10@9 ¼D½
= 30 rks +
+ 6³ dk eku
¼D½ 8 ¼D½ 82@9
9- ;fn ( + ) + ' = (($)$') rc (> + 15- ;fn 3 = 27 ,oa 3$ = 243 rks
¼B½ 2
¼B½ (($)$')> ¼C½ 3 ¼D½ 27000
( +
+ 6)³ dk eku Kkr dhft,A ¼B½ ( − 1)( + 4)( − 3) ¼B½ ( + . + U)³ + 24.U
¼A½ 9²
²6² ¼C½ ( + 1)( − 3)( + 4) ¼C½ ( + . + U) − 24.U
¼B½ 3
6 ¼D½ ( − 1)( + 3)( − 4 ¼D½ 24.U
¼C½ 6
6
¼D½ 27
6 17- ∑
$ YGW $ YGX =?
23- ;fn +
+ 6 = !,
6 = I rks
+
6 + 6 = 0 rks
+
11-
− $
− $
− 1 $
− J $
¼B½ &1
6 + 6²² dk eku D;k gksxsk\
¼A½ 1
¼A½ 2!I
¼B½ −2!I
dk eku D;k gksxk\ ¼C½ 0
¼C½ 3!I
¼A½ 1
¼D½lmn
¼D½ −3!I
#
. + U − 2. − 2U + 2.U
¼A½ 0
¼B½
rFkk ¼C½ \
$ $@ @
% % %
¼A½ !²
dk eku Kkr dhft,A
(% $)% $' % ()' #
12-
¼B½ I²
( $) $' ())''( ¼D½ #
$ $@ @@
¼C½ S²
dk xq
. ku fuEu esa
=
= 6 =
) '
¼D½ t²
@
ls dkSu&lk gksxk\
( )
@
19- ;fn rFkk rc
¼A½ 1
($)$' $@
¼C½ +
. + 6U
¼B½ dk eku D;k gksxk\
¼A½
Page 8 of 38
Maths By : D. P. Singh
+ + 31- l dk og U;wure eku ftlds fy, − 37- ;fn + = √3 gks rks + > dk
$ WGY $ XGY
$ XGW $ YGW
3 − 4 rFkk − 2 − N − 3 ( (
25-
$ YGX $ WGX ds eå lå esa lfEefyr gSA
dk eku D;k gksxk\ eku crk,¡\
¼A½ &1
¼B½ ()'
¼A½ 0 ¼A½ 4 ¼B½ 2
¼D½ lmn
¼B½ 6 ¼C½ 49
¼D½ ($)$'
¼C½ 1 ¼C½ 3
= gks] rks + dk eku 32- ;fn cgqin ( + 6)( − 8) + ,d ! + 1 ,d iw.kZ oxZ gS rks ! dk eku Kkr
$
$$
26- ;fn
D;k gksxk\ iw .kZ oxZ gS rks dk eku Kkr djks
a A djs
aA
¼A½ 4 ¼A½ &1 ¼A½ 4
¼B½ 6 ¼B½ 1 ¼B½ &4
lmn
¼C½ 5 ¼C½ 49 ¼C½ 6
¼D½ 8 ¼D½ ¼D½ 3
27- ;fn , ., U lHkh /kukRed gS vkSj U = 33- ;fn = 11 rks − 12 + 39- vkSj
dk eku Kkr djksa ;fn cgqin +
, U = ., . = rks .U dk eku 12 − 12 + 12 − 1 dk eku
¼B½ 8√2
¼A½ 4 ¼A½ 5
¼C½ = 64,
=
¼B½ 10
¼D½ lmn
¼C½ 15
¼C½ 1
¼D½ 20
1≤≤2
¼D½ 2
rc 40- ds fdl eku ds fy, cgqin ( − 3) +
28- # . + = #+ rc \(N − 2) +
N(\ − 2) dk eku Kkr dhft,A 5 dk eku U;wure gksxk\
34- ;fn
[[ + 2 ( − 1)] +
¼A½ &3
[[ − 2 ( − 1)] =?
¼A½ 0
¼B½ &1 ¼B½ 3
¼A½ 2 ( − 1)
¼C½ 5
¼C½ 1
¼D½ &5
¼D½
41- ;fn . = − + 2 + 3 gS rks fuEu esa
¼B½ 2
29-[
+ [ = 2 dks gy djus ij ¼D½ lmn
¼C½ 1
¼A½ . dk vf/kdre eku 3 gS
dkSu lgh gS\
(
⁄ − 2)+ + ¼B½ . dk U;wure eku 4 gS
¼C½ . dk vf/kdre eku 4 gS
dk ,d eku gksxk\
(
⁄ − 3)+ + (6
⁄ −
35- ;fn
¼D½ . dk U;wure eku = 0 ij gS
¼A½
4)+ = 0 gS rks +
+ 6 dk eku
¼B½
42- ;fn ,
rFkk 6 rhuksa /kukRed la[;k,a gSa rks
¼C½
Kkr djksaA ¼N ,d ?ku iw.kkZad gS½
¼A½ 77 (( $($
)() $)$
)(' $'$
)
()'
¼D½ ¼B½ 99 U;wure
¼B½ 8
#3
dhft,A
¼A½ w2
¼A½ ±3
¼D½ 27
3#
dk eku Kkr djksaA
43- ;fn vkSj . /kukRed la[;k gS] vkSj .U =
¼B½ ±
¼B½ 2w
w
9 gS] rks 2 + 3. + 4U dk U;wure eku
±2
¼C½ 2w
2w
¼D½ ±
¼C½ crkvksA
¼D½ # ¼A½ 27
Page 9 of 38
Maths By : D. P. Singh
+
+ 6 + T +
+ 6T dk ¼B½ = 2, . = 1
¼C½ 2
¼C½ = 1, . = 1
¼D½ 3
( + 2) = +
+
¼D½ = 0, . = 0
U;wure eku crk;saA
6,
(
+ 2) = +
+ 6
57- ;fn
¼A½ 1
6(6 + 2) = +
+ 6 gS] rc
vkSj
= =
$
$$
¼B½ 5
+ +
¼C½ 7
¼A½ &1 ¼D½ &2
$
¼C½ 0
¼D½ 1@2
D;k gksxk\ gksxk\
46- ;fn 2 j − 2 j gS] rks 2 + 6 dk ¼B½ 2550
¼A½ 2525 ¼A½ 0
¼B½ 1
eku Kkr dhft,A
¼C½ 2500 ¼C½ 2
¼A½ 3
¼D½ 2700 ¼D½ 4
= −
√6 gS] rc vkSj
√$√
5 + 7)² dks ( + + 1) ls
¼C½ 1
√√
dk eku D;k gksxk\
¼D½ 2 59- ;fn
(())²
+
()')²
+ ¼A½ − 1,
− 4
foHkkftr fd;k tkrk gS] rc bldk ‘ks”kQy D;k
¼B½ − 2,
− 3
()')('() (())('()
47- gksxk\
((')²
¼C½ = 4,
= 1
¼A½ &1
(())()')
¼D½ = 2,
= −5/6
dk eku D;k gks
x k\ ¼B½ 0
¼A½ 3 ¼C½ 1
= 47 + √3
gS] rc
$√
¼B½ 0 ¼D½ 2
48- ;fn
+ ) + @' = 6 − gS ¼A½ ±3
( ) '
¼B½ = 1,
= 27
¼B½ ±1
rc
+ ) + @' =?
( @
¼C½ = 7,
= 3
¼C½ ±2
¼D½ = 2,
= 7
¼A½ 10 ¼D½ ±4
= ¼A½ &1
$
D;k gksxk\
gksxk\
=
49- fn;s gq, lehdj.k dk gy gksxkA
$$ $$
¼B½ 1 ¼A½ &1
¼A½ = 2, . = 1
¼C½ 0 ¼B½ 1@4
¼B½ = 1, . = 1
¼D½ 18 ¼C½ 1
¼D½ &2
Page 10 of 38
Maths By : D. P. Singh
gksxk\
¼C½ + . = P + U
( ) ' ($)$'
+ 6 ≠ 0,
6 ≠ 0 gS] rc ( +
¼A½ 9
¼D½ − . = P − U
)(
+ 6)(6 + ) =?
¼B½ 25
¼C½ 45
(
¼A½
(
¼A½ 1 ¼D½ 2
+.+U =0 $(
¼B½ 2 ¼B½
($
=?
($)% $($@)% $(@$)%
@
70- ;fn rc
$(
¼C½ 1@2 ¼C½
($)($@)(@$) ($
¼A½ 3.U
¼D½ 1@4
$(
64- ;fn = gS] rc ($
+ (
dk eku ¼B½ 4
$
($
¼D½
= √3 +
%
⁄% 9⁄% $⁄%
√2 + 6 √6 gS rc +
+ 6 dk
(
$)($)
D;k gksxk\ ¼C½ 0 77- ;fn
% %
¼A½
¼D½ 2
(
)()
71- ;fn + 4
+ + = 5 gS] rc ¼A½ 0
¼B½
(
$)() ( )²
¼C½
+
² dk eku D;k gksxk\ ¼B½ 1
(
)() ¼C½ 2
$
¼D½ ¼A½ 1
¼D½ 3
( + .²)(! + I²) =
¼B½ &1
9( +
) + 496 −
¼C½
6 + 3T ) = ( −
+ 26 −
= ! + I√7 +
3T)( +
− 26 − 3T) rc 2
6
¼A½ 2
$√$√
¼A½ 3
S + t =?
¼C½ 16 dk eku D;k gksxk\
¼D½ 0
67- ;fn ^ = 1 + 2} rFkk c = 1 + 2 −
¼A½ 6
¼C½ ²T²
¼B½
} gS] rks c dk eku D;k gksxk\
¼B½ 4
¼A½ (^ + 1)(^ − 1)
(
¼C½ 9
¼D½ &
¼B½ (^ + 2)(^ + 1)
¼D½ 8
( −
)³ + (
− 6 ) + ¼A½ &1
¼A½ !
eku Kkr djsaA
√ $
(6 − )³ dk ,d xq.ku[k.M D;k gksxk\ ¼B½ 1
68-
¼A½ ( +
)( −
) ¼B½ !
$√
¼B½ ( +
)( +
)
¼C½ 2
¼D½ 0
Page 11 of 38
Maths By : D. P. Singh
2
( + . + U) =
¼C½ +
+ 6² 36, . ( + . + U) =
$√2
¼C½ ¼B½ 3 92- ;fn
! 46, U ( + . + U) =
√ $
¼D½
6
63, .( + . + U) =
¼D½
(³()$')
+
)³('$()
+ 87-
(
+
)
+
'
+
()')('()(())
111, .U( + . + U) =
99, U( + . + U) = 82 gS] rc
81-
(())((') ()')()() ($) )$' '$( ()$')('$()(($))
'³(($)) dk eku D;k gksxk\
('()('))
¼A½
6
dk eku D;k gksxk\ ¼A½ 1 dk eku D;k gksxk\
¼B½ +
+ 6
¼B½ 2 ¼A½ 6
¼C½
+
6 + 6
¼C½ 3 ¼B½ 7
¼D½ 4 ¼C½ 2
¼D½ 4
88- ;fn +
+ 6 = 20 vkSj + +
¼D½ 3
( )
= = ' gS] rc +
@ ()
= 30 gS] rc + + + +
( ) ) '
93- $ $
dk vf/kdre eku gksxk\
( ) (($))()
' ) ( ' )
82- ;fn
+ ('$()(@) dk eku D;k 6+6 dk eku D;k gksxk\
)'@ '@(
¼A½
()$')(@)
¼B½ 1
gksxk\
¼A½ 0
¼A½ 597 ¼C½
¼B½ 600
¼D½ 2
¼D½ lmn
¼B½ 2
94- ( + 1) O;atd + 9 + 7 +
¼C½ 599
¼C½ 1
±√
¼A½ ( = ( + '
D;k gksxk\
gksxk\
¼A½ ¼B½
¼B½ = −
±√
) ( '
¼B½
¼C½ ) = ( + ' ¼D½ 9 ± √21
¼C½
¼C½
¼D½ = +
' ( ) 95- ;fn +
= 1, 6 + T = 1 vkSj
¼D½
¼B½ ( +
)(
+ 6)(6 + )
¼C½ 1 ¼A½ 2 ¼C½ 1
¼D½ 0 ¼D½ &1
96- = rFkk =
¼C½ 0 $ $
((\)\))1 $()\')1 $('\()1 $((\))1 $(1 $) 1 $' 1
¼A½ = . = −24
gks] rks
($)$'
85- ¼D½ 1
¼C½ = . = 2
( + '
dk eku D;k gksxk\
¼C½ 6
6 ¼D½ = . = 24
¼B½4
6
¼D½ 12
6
97- ;fn − . = = gks] rks . dk
$
¼A½ 1
¼B½
+ (())()') + ¼C½
(()')² )('()²
('()(())
86- eku fdruk gksxk\
'(())² ¼A½
()')('()
¼D½ 2
¼A½ +
+ 6
dk eku D;k gksxk\
¼B½
Page 12 of 38
Maths By : D. P. Singh
6(6 + ) +
( +
) +
¼B½ 7@3
3
6
¼D½ ¼C½ 3@7
+ 3. − = 6, +
@
¼D½ &3@7 dk eku Kkr dhft,A
.( + .) = \ +
(2. + 3U) = 33 rFkk ( +
98- ;fn
¼A½ 3
#³
¼C½ 55
¼A½ ¼D½ 23
eku D;k gS\
#³
110- ;fn 3[ + 9 = 19 − 3[ gS]
( (
($)³
¼A½ 414 ¼B½
#³ (
(
rks dk eku D;k gS\
¼B½ 364
³³
¼D½ \³.³
¼C½ 384 ¼C½
¼D½ 464 ¼A½ 3@10] 7@10
99- ;fn + = 5 gks] rks fuEufyf[kr dk eku
105- ;fn '$& = '& gks] rks
($) ()
¼B½ 1@10] 9@10
1 ¼A½
= 6T
gS& ¼C½ 2@5] 3@5
( + 3) + T =
6
¼D½ 1@5] 4@5
( + 3)³
¼C½ 6 =
T 111- ;fn + 1 = . + 3, . > 1 rks
¼B½
=
=6≠T
% $
dk eku D;k gksxk\
¼A½ 140
√
¼B½ 110 ¼D½
¼C½ > −1
¼D½ 8 ¼D½ 750
= vkSj =
rc +#4 107- ;fn − ( =
,
− ) = 6 ¼D½ > .
# 4 #4+
+
¼A½ −5 rFkk 6 − ' = gS] rks () +
101- ;fn
)' '(
¼C½ −1
¼A½ 1 + + ² + 1 − + ²
¼B½ &6
¼D½
e√1 + + +
¼C½ &1
¼A½ 5
¼B½
dk eku Kkr dhft,A
Page 13 of 38
Maths By : D. P. Singh
127- ;fn + . = U gks rks + . −
U + 3.U dk eku Kkr dhft,A
¼C½ ¼D½ &2
121- =
,
= 6 rFkk 6 = gks rks ¼A½ 0
@
( + . − U) +
¼A½ 1 ¼C½ 1
(. + U − ) + (U + −
¼B½ 2 ¼D½ 3 128- ;fn
¼C½ 0
( (
¼D½ &1 122- ;fn dk eku Kkr
6 ) +
(6 + ) + 6²( +
) dk ¼B½ 21
¼A½ 1
¼B½ &1
¼A½ −3
6
eku&
¼D½ √29
¼C½ &3 ¼C½ 0
¼B½ 3
6
¼D½ 2
( ) )''²
¼D½
6
¼C½ 1
( $) $()'²
;fn (
− 6) = .(6 − ) =
U( −
) ≠ 0 gks] rks fuEu esa D;k lgh gS
¼D½ 124-
=
eku D;k gksxk \
+.+U =0
¼A½
()')()$'()
\
=
118- ;fn
@
¼B½ . + .U + U = 0
¼A½
('()('$()) (())(($)')
¼C½ −
¼B½
¼A½ +
+ 6 ¼D½ −
¼D½ lmn
¼B½ +
+ 6²
131- ;fn 2 − ( = −1 gS] rks +
¼D½ lmn 125- ;fn = [ gks rks 5 − 5 −
√ $
¼C½ 0
√
4 − 6 + 1 dk eku D;k gksxk \
1 fdruk gksxk&
119- =
= 6 @ vkSj
= 6 rks . ¼A½ 1
¼A½ 0
@
cjkcj gksxk& ¼B½ 3
¼B½ 3
¼A½ $@ ¼C½ 0
@ ¼C½ 4 ¼D½ 2
¼B½ @(@)
@
132- ;fn = 2 j + 2 j gS] rc −
¼D½ 5
126- ;fn $ = + ( ≠ 0, . ≠
¼C½ @(@)
@ 6 − 6 dk eku D;k gksxk \
0, ≠ .) rks − .³ dk eku D;k
¼D½ $@
¼A½ 2
120- ;fn +
= 26 gks rks (' + )' dk ¼A½ 0
( ' gksxk \ ¼B½ 0
¼C½ 1
eku D;k gksxk \ ¼B½ 2 ¼D½ 3
Page 14 of 38
Maths By : D. P. Singh
¼D½ lmn
¼C½ 12 ¼C½ 2
¼D½ 0 146- − −
( $($² ( ($
¼A½ = . = U =
(
lR; gksxk \ ¼C½ 2
dk eku fdruk gksxk&
¼D½ 3
¼B½ + . + U =
(
¼A½ 1
¼C½ + . + U = 0
( ¼B½ 2
143- ;fn +
+ 6 = 0 gS] rks + ¼C½
√3
¼D½ lmn
)'
26+62
dk eku Kkr dhft,A ¼D½ √5
¼C½ +
+ 6
¼B½ 1 ¼B½ 25
144- ;fn vkSj . /kukRed okLrfod la[;k,a gSa vkSj ¼C½ 9
¼D½
6 . = 8 rks 2 + . dk U;wure eku D;k ¼D½ 10
¼B½ .
¼A½ 0 gksxk\
¼C½ 9
¼A½ 10@24
¼D½ 17
¼D½ + .
¼C½ 1 ¼B½ 11@23
145- + = 99 rks $
$ dk eku
¼C½ 11@55
Page 15 of 38
Maths By : D. P. Singh
+ . + U = 2( − . −
gS rFkk − = 2 gks rks ! dk eku
154- @ + @ +
U) − 3 gks rks 2 − 3. + 4U dk eku
gksxkA
¼A½ + 2
− 36
¼D½ 2
¼B½ 2 % 2 % 2 171-
+ 9 = 7 gks rks + %; +?
¼C½ 0 % 0 % 0 164- ;fn +
:
+ 6: 6 + =
6: 7: 8 vkSj +
+ 6 = 14 gks] rks
¼A½ 122
¼D½ lmn
dk eku crkb,A
¼B½ 223
¼C½ 322
158- ;fn ( + .)/U = 2 gS] rks y./(. − ¼A½ 5@15
¼D½ 546
U)+/(−U) dk eku D;k gksxk\ ¼B½ 10@3
¼A½ 0 ¼C½ 7@13
¼D½ 13@3
Page 16 of 38
Maths By : D. P. Singh
186- + . + U = , vkSj . +
174- ;fn = 2 + √3 gks] rks +
xq
. kd vkS
j gj dk ;ks x D;k gksx k\
.U + U =
rks
gksxkA
³ ¼A½ 3
(
dk eku fdruk gksxk\
¼B½ 4 ¼A½ ≥
≥
¼A½ 4 (
¼C½ 5 ¼B½
≤
≤
¼B½ 8
(
¼C½ ≤
≤
¼D½ 7
¼C½ 9
181- 2 + − − − 7 = 0 gS ¼D½ lmn
¼D½ 2
175- ;fn 2 = √ + ( , > 0 rks
rks ds nks eku gSa& 187- ;fn 5 − 2 (2. + 1) +
√
√
√
¼B½ 2]− eku gS&
¼A½ ( + 1) ¼C½ 0]1 ¼A½ 1
¼B½ ( − 1)
¼D½ , 1
¼B½ 0
¼C½ ( − 1)
¼C½ &3
¼D½ 3
¼D½ ( + 1) 182- ;fn > 1 gS vkSj + = 2 rks
Page 17 of 38
Maths By : D. P. Singh
190- ;fn
2 3 4
+ + = 1 vkSj
( )
+ + 196- (3 − 2.): (2 + 3.) = 202- ;fn − 12 + 33 = 0 gS] rks
;fn
( ) ' 2 3 % %
√ $ ( − 4) + y1/( − 4)²z
'
= 0 gS] tgk¡ !, I, S vkSj ,
, 6 5: 6 rks % %√ ² dk ,d eku D;k
4 √ √ ¼A½ 16
2² 3² 4²
v’kwU; la[;k,¡ gSa] rks + + dk eku
gksxk\ ¼B½ 14
(² )² '² ¼A½ 1@25
D;k gksxk\ ¼C½ 18
¼B½ 5 ¼D½ 20
¼A½ &1 ¼C½ 1@5
¼B½ 0
¼C½ 1
¼D½ 25 203- ;fn + . + U = . + .U +
1 $ 1 $ @ 1
¼D½ 2 U, rks dk eku
$ @ $@²²
[
197- ;fn \ = 5 + 5 + √5 … . vkSj D;k gksxk\
191- ;fn ,d ifjes; la[;k gS vkSj ¼A½ 2
($
)% (
)³
= 2 gS] rks ds va’k N = [ 5 − 5 − √5 … . gks rks \ ¼B½ 1
($
) (
)²
rFkk gj dk ;ksx Kkr djsaA vkSj N ds chp D;k lEcU/k gS& ¼C½ &1
¼A½ 3 ¼A½ \ − N + 1 = 0 ¼D½ 0
¼B½ 4 ¼B½ \ + N + 1 = 0
¼C½ \ + N − 1 = 0
204- fuEufyf[kr O;atdksa esa ls fdl O;atd dks nks ?kuh;
¼C½ 5 O;atdksa ds vUrj dks izdV djus okyk dgk tk
¼D½ 7 ¼D½ \ − N − 1 = 0 ldrk gS\
1- + . + 3 + 3. + ²
192- ;fn 3 −
= 0 gS] rks 198- ;fn + + @ = 0] rks 2- + 2 + 3
(($))% (())³ @
(($)) $(())²
dk eku D;k gS
\
+
+
dk eku D;k gS\ 3- + 3 + 3 − 2.
¼A½ 3
/2
@ 4- + 3 + 3 − 7
¼A½ 20
¼B½
¼B½ 10
¼A½ 1
¼C½
/2 ¼C½ 5
¼B½ 2
¼D½ 2
/3 ¼D½ 15
¼C½ 3
¼D½4
193- ;fn √ + √
= √6 gS] rks ( +
% %%
199- ;fn + + 1 = 0] rks +
¼A½ 1 (³
dk U;wure vkSj vf/kdre eku gks] rks
− fuEufyf[kr esa ls fdlds cjkcj
¼A½ &1 ¼B½ 0
¼B½ 3 ¼C½ + 1 gksxk\
¼C½ &3 ¼D½ ² ¼A½ &36
¼D½ 0 ¼B½ 36
($ ²
194- ;fn 5 + 9. = 5 vkSj 125 + 200- ;fn = ( gS] rks $² dk eku Kkr
¼C½ 72
¼D½ &18
729. = 120 gS] rks vkSj . ds dhft,&
(
xq.kuQy dk eku D;k gksxk\
¼A½ 2 + $
fdruk gkssxk\
$
207- ;fn +
+
= 8 vkSj
¼B½ 2
¼A½
+
+
= 4] rks
dk eku
¼C½ 2 ¼B½ 2
gS&
¼D½ 2 ¼C½ 1 ¼A½ &1
¼D½ ¼B½ 0
Page 18 of 38
Maths By : D. P. Singh
¼C½ 2 214- ,d /ku iw.kkZad vius oxZ ls 42 de gks] rks /ku ¼D½ − 1
¼D½ 1 iw.kkZad eku Kkr dhft,A
¼A½ 7 ;k &6 221- ;fn = 1296, . =
208- ;fn +
. = 1 vkSj
+ . = ¼B½ 7 ;k &8 −512, U = 441, P = 64 gks rks
() ²×
gks] rks ( + . ) × ( + ¼C½ 7 dk eku fdruk gksxk\
( $)² ¼D½ &6 @×|²
) fdlds cjkcj gS\ ¼A½
¼A½ 1 215- ;fn = 2 rks fuEufyf[kr dk eku gS&
¼B½ −
¼B½ 2 + 27 + 243 + 631
¼C½ 0-5 ¼A½ 1211 ¼C½
¼D½ 0
¼B½ 1233 ¼D½ −
¼C½ 1321
209- ;fn + . + U = 13 gks] rks ( − ¼D½ 1231
2)(. + 1)(U − 3) dk vf/kdre eku 222- ;fn +
+ 2
+ 4 + 5 = 0
()
fdruk gksxk\
j
j
gks] rks ($) dk eku D;k gksxk\
¼A½ 54 216- ;fn = e√2 + 1f − e√2 − 1f
¼B½ 27 gS] rks + 3 dk eku D;k gksxk \
¼A½ 3
¼A½ &2 ¼B½ &3
¼C½ 25
¼B½ 2 ¼C½
¼D½ 30
¼C½ 0 ¼D½ −
210-
( + . + .( +
) ds ¼D½ lmn
)
xq.ku[k.M dhft,A
223- ;fn = 2.361,
= 3.263, 6 =
¼A½ ( −
.)( +
.) 217- ;fn = 2 + 2 j + 2 j gS] rks 5.624 gks] rks +
− 6 +
¼B½ ( +
.)(
+ .) − 6 + 6 dk eku D;k gksxk \ 3
6 dk eku D;k gksxk\
¼C½ ( +
)( + .) ¼A½ 3 ¼A½ 35-621
¼D½ ( −
)( − .) ¼B½ 2 ¼B½ 0
¼C½ 1 ¼C½ 19-277
¼C½ ( + ) + foHkkT; gks rks fuEu esa dkSu lgh gS& ¼A½ 3-5
(
¼A½ = 2,
= 12 ¼B½ 18
¼D½ buesa ls dksbZ ugha
¼B½ = 12,
= 2 ¼C½ 7
² ² ¼C½ = 2,
= −12
212-
− ¼D½ = −2,
= 12
¼D½ 9
¼A½ − + 225- ;fn rFkk
/kukRed iw.kkZad gks rks vkSj
219- ;fn − 3 + 1 = 0 gks rks + ) +
( = 47 gks rks rFkk
fuEu esa
¼B½ − −
( − 6) dk eku gS& 220- ( + 1)( − 2)( + 3)( + 4) + 40 226- ;fn \ + # = 4 gks rks (\ −
22+1(\−2)² dk eku Kkr djsa&
¼A½ 0-5 dk xq.ku[k.M D;k gksxk\
¼B½ 1-0 ¼A½ − 2
¼C½ 1-5 ¼B½ − 3 ¼A½ &2
¼D½ 2-0 ¼C½ − 5 ¼B½ 0
Page 19 of 38
Maths By : D. P. Singh
+
) +
' dk eku Kkr dhft,A ¼B½ 3
¼D½ 1
(
¼C½ 1
¼A½ 1
¼D½ &2 241- (. − U) + (U − ) + ( −
¼B½ 2 .)³ fdlds cjkcj gS&
235- . . = 1 rks +
+ 6³ ¼A½ 3(. − U)(U + )(. − )
( ) '
¼C½ 3
¼D½ 4 dk eku D;k gksxk\ ¼B½ ( − .)(. + U)( − U)
¼A½ ¼C½ 3(. − U)(U − )( − .)
229- ;fn + = 1 gks] rks 64 + ¼B½
6 ¼D½ (. − U)(U − )( − .)
¼C½ − 2 + 2
¼C½ 64
dk eku D;k gksxk\
¼D½ − 4
¼D½ 76
¼A½ &18
230- ;fn ,
, 6 rhu ‘kqU;ksRrj okLrfod la[;k gS ¼B½ 18
243- ;fn + . = U gks rks O;atd +
vkSj +
+ 6 = 0 rFkk
² ≠ 6 ¼C½ 36
( $) $'²
. − U + 3.U dk eku D;k gksxk\
rks ) '( dk eku Kkr dhft,A ¼D½ &36
¼A½ 0
¼A½ 3 237- rFkk . ds lHkh okLrfod ekuksa ds fy, ;fn ¼B½ 3.U
¼B½ 2 (4 − .), 3 ls foHkkT; gks rks 4 + ¼C½ −3.U
¼C½ 0 7. − 2.² ges’kk fdl cM+h la[;k ls ¼D½ −2³
¼D½ 1 foHkkT; gks ldsxk&
¼A½ ges’ kk 3 244- ( − 3) + (
− 4) +
231- ;fn +
+
= 8 vkSj ¼B½ ges’kk 9 (6 − 9) = 0 gks rks
+
+
= 4 rks
dk eku& ¼C½ ges’kk 6
√ +
+ 6dk eku Kkr djksa&
¼A½ &1 ¼D½ ges’kk 12 ¼A½ &4
¼B½ 0 ¼B½ 4
gks rks − ¼C½ ±4
¼C½ 2 √$$√
238- ;fn =
¼D½ 1 √$√ ¼D½ ±2
dk eku gksxk\
232- ;fn = 25,
= 15, 6 = −10 rks ¼A½ 3 245- ;fn ( + 3)+ + (
− 3)+ = 0]
(% $)% $' % ()' ¼B½ 2 gS N /kukRed iw.kkZad gSA +
dk eku Kkr
(()) $()') $('()²
dk eku Kkr
¼C½ 21 djksaA
dhft,A ¼D½ &1 ¼A½ 0
¼A½ 30
¼B½ &3
¼B½ &15 239- ;fn =
+ 6 − 2, . = 6 + ¼C½ &6
¼C½ &30 − 2
, U = +
− 26 gks rks ¼D½ 6
¼D½ 15 + . − U + 2. dk eku Kkr
dhft,aaA
Page 20 of 38
Maths By : D. P. Singh
¼A½
√
¼B½ (1 − +
) () $( $)
(1 + −
) 260- ;fn = ($) rks ( + ) dk eku
¼B½ 2√3 ¼C½
¼C½ √3 ¼D½ lmn D;k gksxk\
¼A½
254- vkSj
ds eku ( > 0,
< 0) ftuds ¼B½
¼D½ 2
Kkr dhft,A
¼D½ 43 256- + = 3 gks] rks + > dk eku D;k ¼A½ 2
gksxk\
250- ;fn = √2 + 1,
= √2 − 1 gS] ¼A½ 123
¼B½ 4
¼C½ 1
rks ($
+ )$
dk eku Kkr dhft,A ¼B½ 126 ¼D½ 0
¼A½ 9 ¼C½ 113
¼A½ 3 ¼A½
¼B½ 0
Page 21 of 38
Maths By : D. P. Singh
¼D½ 3
¼B½ ¼D½
¼C½
271- ;fn (5 ):
− 3. . = 11: 2 gks 9
1$
¼D½
rks dk /kukRed eku Kkr dhft,A 277- ;fn + = 5 gks rks <²
dk eku
$
fdruk gksxk\
¼A½
265- ;fn = 3 + 2√2 gS] rks √ − dk
¼A½ 70
√ ¼B½ ¼B½ 50
eku Kkr dhft,A
¼C½ 110
¼A½ ±2√2 ¼C½
¼D½ 55
¼B½ 2 ¼D½
¼C½ ±√2 278- ;fn = 2 + √3, . = 2 − √3 gks
¼D½
+ 6 =
280- ;fn 2 − = 6 gks rks +
²
+ (³ dk eku Kkr dhft,A
dk eku fdruk gksxk\
268- ;fn −
= 56 rFkk −
= 2 ¼A½ 535
¼A½
gks rks +
=? ¼B½ 1030
¼A½ &10 ¼C½ 790 ¼B½
¼B½ &12 ¼D½ 970
¼C½
¼C½ 20
¼D½ 18 275- ;fn = 1 + √2 + √3 gks] rks ¼D½
2 − 8 − 5 + 26 −
√ $√ √ √ 28 =?
Page 22 of 38
Maths By : D. P. Singh
¼C½ −
+ 9dk eku fdruk gksxk\ ¼C½
¼D½ 9
¼A½ 1 ¼D½ −
¼B½ 0
296- ;fn ( − 2)( − 5)( −
@ )( − 11) + v iw.kZ oxZ gks rks
+ + = 0 gks rks
¼C½ 2
v dk eku fdruk gksxk&
290- ;fn
¼D½ &2 @
+ + dk eku D;k gksxk\ ¼A½
@
284- ;fn + . − 4 − 4. + 8 =
¼A½ 5 ¼B½ 81
0 gS] rks − . dk eku fdruk gksxk\
¼A½ 0
¼B½ 10 ¼C½ −
¼C½ 15
¼B½ 1 ¼D½ 9
¼D½ 3
¼C½ 2
297-
=
6 = 180 gks rks ,
, 6
291- + $
− 3 dk U;wure eku crkb;sA
¼D½ 3
/kukRed iw.kkZad gks rks 6 dk eku D;k gksxk\
285- ;fn −
− 6 − 3
6 = 0 gS] ¼A½ 0
¼A½ 4
rks fuEufyf[kr esa dkSu&lk lR; gksxk\ ¼B½ &1 ¼B½ 25
¼A½ =
=
¼C½ &3 ¼C½ 110
¼B½ +
+ 6 = 0 ¼D½ &2 ¼D½ 1
¼C½ + 6 =
¼D½ =
+ 6 292- ;fn + . + U = 1, . + .U + 298- ;fn +
+ 6 = 6, +
+
U = −1, .U = −1 rks + 6 = 14 vkSj +
+ 6 =
( ( ) ) . + U³ dk eku Kkr dhft,A
36 gks rks
6 dk eku Kkr dhft,A
286- ;fn [) + = [( + rc ¼A½ &2 ¼A½ 9
dk eku Kkr dhft,A ¼B½ &1 ¼B½ 12
) ¼C½ 0 ¼C½ 3
¼A½ ($)
() ¼D½ 1 ¼D½ 6
¼B½ ($)
293- ;fn + . + U = . + .U +
299- ;fn + = 3 gks rks +
¼C½ 1
( $@
¼D½ ($) U, ( ≠ 0) gks] rks dk eku
+ + +
+
+ + 1 dk eku Kkr dhft,A
Kkr djsaA
√ $√ $√
¼A½ 0
287- ;fn = gks rks √ + √
¼A½ 84
√$√ ¼B½ 1
dk eku Kkr dhft,A ¼B½ 206
¼A½ 1 ¼C½ ¼C½ 0
Page 23 of 38
Maths By : D. P. Singh
√
$ $√
√
) (
¼D½ &4 ¼A½
¼C½ 0
¼D½ 1 ¼B½
308- ;fn + . + U = 6 gS] rks ( −
1) + (. − 2) + (U − 3) dk
−
302- lehdj.k √4 − 9 + √4 + 9 =
¼C½
5 + √7 dk lek/kku djus okyk dk
eku Kkr dhft,A ¼D½ −
okLrfod eku D;k gksxk\ ¼A½ ( − 1)(U − 3)
¼B½ (. − U)(U − 3) 9 9 9
( $(
(
¼C½ 3( − 1)(. − 2)(U − 3)
¼A½
√ 315- ;fn
( + 9 dj eku fdruk gksxk\
¼B½ 4 ¼D½ 4( + . + U )
$(
¼C½ √5 ¼A½
(
¼D½ 2√3 309- ;fn ! + I = 10 vkSj !I = 5 gS] rks ¼B½ (
2 3
+ 2 dk la[;kRed eku D;k gksxk\
3
303- ;fn = 225,
= 226, 6 = 227 ¼A½ 22 ¼C½ (
304- √ − + 1 + √
¼C½ 0
$
¼B½ 5 ¼D½ ±3
² ds gyksa dh la[;k fdruh gksxh\ ¼C½ 1
¼A½ 1 ¼D½ 2 317- ;atd 9 − v + 16 dks iw.kZ oxZ cukus
¼B½ 4 ds fy, v dk eku fdruk gksxk\
¼C½ 3 311- ;fn ! rFkk I nks vkisf{kr /kukRed iw.kkZad gks vkSj ¼A½ ±2
¼D½ 0 ! + I = 10, ! > I gks rks ! ds ¼B½ ±24
lEHkor% fdrus eku gks ldrs gSa\ ¼C½ ±3
( $$(
305- ;fn + = 1 rks % ² dk eku Kkr ¼A½ 2 ¼D½ ±6
dhft,A ¼B½ 3
( $) $
¼A½ ( ¼C½ 4 318- ;fn
= 7 − 6
gS] rks
+
dk eku Kkr djksa\
¼D½ 1
¼B½ − (
312- lehdj.k | + 2| = √4 dk gy leqPp;
¼A½ 13
¼C½ &2
( ¼B½ 1
¼D½ − dkSu lk gS
¼C½ &1
¼A½ ¼0] 4½
¼D½ 17
¼B½ ¼0] &2½
306- ;fn 7 − 4√3 = √3 −
¼tgk¡ ¼C½ ¼2] 0½
,
ifjes; gS½ rks −
dk eku Kkr ¼D½ ¼0] &4½ 319- ;fn +
+ 6 = 0 gks rks
dhft,A (; $); ' ;
dk eku Kkr djks\
( ) '²
¼A½ 1 √$√
Page 24 of 38
Maths By : D. P. Singh
#j
320- ;fn ,
, 6, T pkj v_.kkRed okLrfod la[;k ¼C½ 2\ − 1 ¼D½ (.UP)
gks vkSj +
+ 6 + T = 1 gks rks ¼D½ 2\ + 1
+
6 + 6T dk vf/kdre eku fdruk 332- ;fn √3 − 7 + √3 + 7 = 4 +
Z − 8 − 27P =
¼D½ Z + 2 = −3P
¼D½ ¼C½
¼D½
+ ( + 2 + ) dk eku 327- + 3 . + 2.² vkSj +
>
321- [
6 . + 8².² dk . `. gksxkA ($)
333- ;fn +
+ 6 = 0 gks] rks ' +
Kkr dhft,A ¼A½ ( + 2.)
¼A½ + + 1 ¼B½ ( + 3.)
)$'
+
'$( ( )
)$+ + '$( + ($)
'
¼B½ − + 1
¼C½ + 2.
( )
dk eku fdruk gksxk\
¼C½ − − 1 ¼D½ lmn ¼A½ 12
¼D½ 0
¼B½ 9
¼B½
¼B½ &1
$
+ ² + @² = + @ + @ gks rks
q q
$ $@ $| q q
325- ;fn rFkk , ( ≠ 0) dk vkSlr \ gks
²
dk eku Kkr
, ., U ds chp lEcU/k fuEu esa ls dkSu&lk
Gq $ Gq $@ Gq $| Gq
¼A½ = . = U
¼A½ 1 − \²
¼A½ 0 gksxk\
¼B½ 1 − 2\
¼B½ 1
¼C½ (.UP)²
Page 25 of 38
Maths By : D. P. Singh
¼B½ + . + U = 0
¼C½ + . = U
¼A½ 1 ¼C½
¼D½ + + @ =
¼B½ 2 ¼D½ 16
¼C½ 0
350- ;fn + 2! = 12 gks rks = 6 dh
¼D½ &1
¼A½ 18
346- ;fn − 3 + 1 = 0 gS] rks + ²
¼B½ 24
− 4( −
) rks −
² dk
¼C½ 34
¼C½ 6
³
¼D½ 36
¼D½ 8
353- ;fn N − LN + ,d iw.kZ oxZ gks rks L
¼A½ ±2
¼B½ 3 ds eku gksxs\
¼B½ 1,2
¼C½ 1
¼C½ 2,3
¼D½ 2 ¼A½ 3
(
348- ;fn 3 − = gks rks + ² dk
¼A½
¼A½ 0 dhft,A
¼A½ 2 ¼B½ −
¼B½ 1
¼B½ 2
¼D½ 3 ¼C½ 1
¼D½ 0
¼D½ 3
( $) $'²
¼A½ +
+ 6²
D;k gksxk\
eku fdruk gksxk\
349- 16 − 12 O;atd esa fdruh la[;k tksMh+
¼B½ 0 ¼A½ 192
¼C½ 1 ¼B½ 196
tk;s rkfd og ,d iw.kZ oxZ cu tk;sA
¼D½ 2 ¼C½ 194
¼A½
343- ( − 2)( − 9) dk U;wure eku D;k ¼B½
¼D½ 204
gksxk\
Page 26 of 38
Maths By : D. P. Singh
369- 2 = + [ vkSj 2. = −
) % (³
$
³
356- ;fn
¼D½ 30 (
¼a)
¼C½ 125 gksxk\
¼B½
¼D½ &8 ¼A½ 2
¼C½ ³
¼B½ 3
357- ;fn = 1 − √2 gS] rks − dk ¼D½ &3
¼D½
³
¼C½ &2
¼A½ 8
(
fdlds cjkcj gS\
¼A½ ( +
− 26)(
+ 6 − 2)(6 + − 2
)
¼B½ 2( +
− 26)(
+ 6 − 2)(6 + − 2
)
¼C½ 1 ¼A½ 1
¼C½ 3( +
− 26)(
+ 6 − 2)(6 + − 2
)
¼D½ &8 ¼B½ 4
¼A½ 4 − √3
fuEu esa dkSu&lk gS\
¼B½ 1
¼B½ 4 + √3
¼A½ 1
¼C½ &1
¼B½ 3√3
¼A½ (2. + 2 − 1)²
¼C½ 999999
dhft,A
¼D½ 9999999
6 dk eku gSA
¼B½ 3
¼C½ 5
¼A½ 1 − 2√3
¼D½ 7 ¼A½ 1 fdruk gskxk\
¼B½ 0
¼C½ 1 + 2√3
op9
¼D½ 1 + √2 − √3
368- eku yhft, = √2 + √3 + 1 gks rks
% %
dhft,A
[((
)% ]³ 374- ;fn − 3 + 2 dks ( − !) −
¼A½ 0
((
)³ I² ds :Ik esa O;Dr fd;k tk;s] rks ! rFkk I ds
¼B½ 2 dk eku fdruk gksxk\
¼C½ &2
¼A½ − , ±
¼C½ − , −
eku fdruk gksxk\
¼D½ , ±
¼A½ 22
¼B½ 20
Page 27 of 38
Maths By : D. P. Singh
¼A½ 3
6 ¼A½ ! + 6!
eku Kkr dhft,A eku Kkr dhft,A
¼B½ 3
6 − 12
¼B½ ! − 6!
esa ls dkSu&lk gksxk\
dk eku ¼A½ + 2 − 2
377- ;fn } = vkSj = $ gks rks
$ F ) (
¼B½ − 2 + 2
¼C½ − 2 − 2
('
D;k gksxk\
¼D½ lmn
)
dk eku Kkr dhft,A ¼A½
¼A½
(²
)'
390- ;fn ! + I = S rFkk !IS = 30 gS] rks
'
¼B½
¼B½ $
! + I + S =?
¼C½ ()
¼C½ $ )'
$ (
384- ;fn 2) + 3( = 31 rFkk 2)$
− ¼B½ 90
¼D½
¼D½ ¼A½ 0
3(
= −1 gks rks ( −
) dk eku ¼C½ &90
378- −( + )( − ) ( +
j
j
j
j
j
¼D½ lmn
D;k gksxk\
¼A½ + (
391- ;fn + . + U = 2t rc
¼A½ 1
¼B½ ( −
¼B½ 2
(t − ) + (t − .) + 3(t − )(t − .)U =?
¼D½ lmn ¼A½ U³
¼C½ 0
¼C½ − (²
¼B½ −U³
385- ;fn 2 = 4 = 8@ gks rks + − ¼C½ ³
¼D½ + (²
¼D½ .³
@
379- =
, . =
$, rc
¼A½ 0
$ $
dk eku Kkr dhft,A
392- ;fn !IS = 1 gS] rks
$2$3G9 +
+
$4$2G9 dk eku Kkr
386- ;fn + . + U = 0 rc
¼A½ 1
¼C½
$²
@ @ @
A B +A B +A B
¼B½ &1
¼D½
²
¼C½ 0
¼D½
380- ;fn =
$√ gS rks + 2 + 3 dk ¼A½ 24.U
Page 28 of 38
Maths By : D. P. Singh
¼B½ ,
¼C½ 1 ¼A½ 0
¼D½ lmn
¼D½ 2 ¼B½ 1
394- − +
− 1 ds xq.ku[k.M ¼D½ 3
¼C½ 2] 16
¼C½ &1
+ +
gS] rks
gS] rks − . + .² dk eku D;k gksxk\
¼C½ ( − 1) rFkk ( + 1) $ @² $@ ²
395- ;fn + . + U = 0 rc ( +
¼B½ 13
¼A½ $ $@²
..+UU+=?
¼C½ 11
¼A½ −.U
¼B½ 1 ¼D½ 15
+
+ 6 + T =
¼B½ + . + U²
¼C½ &1
( + . + U) =
¼D½ lmn
9, .( + . + U) = 16
402- ;fn ¼A½ 1
rFkk ¼B½ 2
+ + = 1 gS] rks
$
$ @$
lmn
+ $ + @$
=?
396- ;fn
@
D;k gksxk\
¼D½
$
¼A½
= = rc . + .U +
@
¼B½ ( ) '
U =?
¼A½ 0 409- ;fn
¼B½ 2
¼C½
(($)$')²
¼C½ 3
¼A½ $ $@²
(($)$') (²( $ $@ )
¼D½ 4 ¼D½
( +
) + +
+ 6³ dks
¼C½ 8
¼A½ +
+ 6²
HkkxQy fdruk gksxk\
dk eku Kkr dhft,A
¼B½ +
+ 6³
¼A½ 0 eku crkb,\
¼C½ +
+ 6
¼B½ 1 ¼A½ 18
+
+ 6²
¼C½ 2 ¼B½ 28
¼D½ 3 ¼C½ 78 ¼D½
405- 2$
> 1 lR; gS tc&
2
399- ()(@)(@) dks gy dhft,A
¼A½ −
¼A½ − 2. + .²
¼A½ ! ≥ −1 ¼B½ .²
! > −1 ¼C½ 3.
¼C½ ! < −1
¼B½
¼D½ + . + 2.
¼B½
−1 < ! < 0
¼C½
¼A½ ,
2 34 3 42 4 23
Page 29 of 38
Maths By : D. P. Singh
²
¼C½ &2 ¼D½ &1
dhft,A
413- ;fn = 1,
= 2 rFkk 6 = −3 gks rks
¼B½ −
(% $) % $' % ()'
dk eku Kkr ¼A½ √21 × 24
D;k djsa\
()$)'$'((( $) $' )
¼B½ 21 × 26 ¼C½ 2 +
²
¼C½ √25 × 24
dhft,A
144 − 317 dk eku fdruk gksrk gSA ¼B½ 0 dk eku Kkr dhft,A
421- ;fn
= ) vkSj
$ = ( gks] rks
$
(
)
¼C½ &245 eku D;k gksxk \
¼D½ 0
¼D½ ± (²)²
¼D½ () 431- ;fn − 3 − 1 = 0 gS] rks +
= ?
¼A½
¼B½
−
¼C½ 1
¼D½ 0
¼C½
423- ;fn +
= 3,
= 2 gS] rks
eku D;k gksxk \
¼D½ 4
434- ;fn + = √5 gks rks − ³ dk
¼D½ +
³
U;wure eku D;k gksxk\
¼E½ −
³
¼A½ 100
¼B½ 7 eku D;k gksxk \
¼C½ 27
( ) (
¼D½ 81 436- ;fn
) (²
418- ;fn + . + U = 15, . + .U +
¼A½ + ²
(²)²
dhft,A
¼C½ − ³
gS\
¼A½ 1 eku D;k gksxk \
¼D½ +
¼B½ 0
¼C½ 2
Page 30 of 38
Maths By : D. P. Singh
463- ;fn
1J
) $' (²
eku Kkr dhft,A
¼C½ &1
260 gS] rks +
+ 6 −
−
454-
6 − 6 dk eku D;k gksxk\
464- ;fn + . + U = 0,
($)($@)(@$)
eku Kkr dhft,A
@
;fn + = −2 gS] rks + 1 dk
¼B½ 0
6 + 6 = 20 gS] rks +
+
442-
¼A½ 2
444- ;fn + = 2 gS] rks $ $dk eku
$
dk eku Kkr dhft,A ¼C½ 0
+ = 2 gS] rks + 5. =
Kkr dhft,A ¼D½ 1
466- ;fn + . = 2U gks rks + @ dk
@
445- ;fn + = 2 gS] rks √ + dk eku
. rks . dk eku D;k gksxk \
459- ;fn
√ @
Kkr dhft,A eku Kkr djksaA
446- ;fn = 11 rFkk
= 9 gS] rks 460- ;fn + 1 = 119 gS] rks − ³
¼A½ 1
¼B½ 0
( $) $() dk eku Kkr djksA
(% )³
dk eku Kkr dhft,A ¼C½ 2
¼D½ 3
447- ;fn + = gks rks 8 + ³ dk
¼A½
+ 9 =?
gksxk \
U + dk eku D;k gksxk \
eku Kkr dhft,A
6 = 38 rFkk +
+ 6 = ¼C½ +
=?
¼A½ 1
¼D½ 2
462- ;fn + = √3 gS rc fuEu dk eku D;k 468- ;fn =
= 6 gks rks (($)$')² dk
( $) $'²
dk eku Kkr dhft,A
=?
gksxk \ eku Kkr dhft,A
¼A½ 3
¼B½ 1
+ =?
¼D½ 2
dk eku Kkr djsA
¼5½ + ; =?
¼6½
+ 99: =?
Page 31 of 38
Maths By : D. P. Singh
) '
U + 2.U dk vf/kdre eku gksxk\
¼A½ 12
6( +
+ 6)
@
gksxk\
¼B½
6( +
+ 6)
()'
¼A½
@
¼A½ 12
()'
¼B½ 8
¼C½ −
¼B½
¼D½
6
@ ¼C½ &12 ¼C½ 2
()' ¼D½ 6
+ 6 ) + + dk U;wure eku
(())% $()')% $('()³
(())()')('() ( ) '
470- dk eku Kkr ¼A½ 2
dhft,A ¼B½ 1
gksxk\
¼B½ −3
6
¼A½ 3 ¼C½ 3
¼A½ 1
¼D½ 4
¼B½ 9
¼D½ lmn
¼A½ 16 ¼B½ 4
¼C½ &1
¼B½ 17 ¼C½ 5
¼A½ √10
¼B½ 9 eku D;k gksxk\ D;k gksxk\
¼D½ l0n
¼C½ 0 ¼A½ 1
¼B½ 10 ¼B½ 2
¼C½ 11
U = + . gks rks $
+ $
+
¼D½
479- +
+ 6 − 3
6 dk eku Kkr 485- ;fn , ., U rhu iw.kkZad la[;k;sa gSa vkSj
@$
), (t − 6) gS] tgk¡ 3t = ( +
¼A½ 1
+ 6)
gS rc
1 − 1 @ − 1 dk vf/kdre eku
¼B½ 2
¼C½ 0
¼B½ 3
6
¼D½ &1 ¼A½ 0 gksxk\
gksxk\
¼A½ 3
6( +
)(
+ 6)(6 + )
dk eku D;k gksxk\
7 + 11
− 7
² dk eku D;k
¼A½ 0
¼B½ ( +
)(
+ 6)(6 + )
¼B½ 25
¼C½ ( −
)(
− 6)(6 − )
¼C½ 50 gksxk\
Page 32 of 38
Maths By : D. P. Singh
¼B½ 11 + 56√3
¼A½ 109 ¼C½ 42 ¼C½ 3
¼C½ 56√3
¼D½ 36 ¼D½ 4
(
)
gksxk\
0 gS] rc + =?
¼A½ 0 ¼A½ 0
¼B½ 1 ¼B½ 1
¼A½ 4 ¼C½ 3 ¼C½ 2
¼B½ 1 ¼D½ 2 ¼D½ 3
rFkk = +
²
(1 $)1
500- ;fn + = gS] rc + +
¼C½ 9
( ()√$)²
¼D½ 0
rc . =
√2 =?
494- ;fn
;fn + . + . = 84 vkSj + ²fdlds cjkcj gS\
− . + . = 6 gS] rc + .³ ¼A½ + . ³
¼A½ + ²
488-
¼B½ − 2.
¼B½ + − 5
¼C½ − .
¼C½ + − 3 − 2
¼A½ 72
¼D½ + 2.
¼D½ + − 4 − 2
¼B½ 520
¼C½ 512
4 + 3 = 0 e $ f()()³
¼D½ 600
+ . +. = −
$($(² ($(²
495- ;fn gS] rks
501- ²
fdlds rqY; gS\
% (³ % $(³
931 & − . + . = 19 gS] rc ¼A½ −
489- ;fn dk eku D;k gS\
2 + 3.² dk eku D;k gksxk\
¼A½ 1
(
¼B½ 2
(
¼C½ − (
¼B½ ¼C½ &2
¼A½ 52
¼B½ 50 ¼D½ 4
490- ;fn + . + U = , +
foHkkftr fd;k tk,] rks ‘ks”kQy D;k gS\
496- $ ÷ $
fdlds cjkcj gS
$ $
. + U = ² rks + . + U dk
¼A½ 0
$
eku D;k gksxk\
¼B½ 125
¼A½
¼A½
¼C½ 3125
¼B½ 1 ¼D½ &3125
¼B½ 0 ¼C½ 2
¼A½
% ÷ $$
× ¼B½
$
( + . + U) =
¼D½ $ eku D;k gksxk\
28, .( + . + U) = 70
492- ;fn ¼A½ 2
¼B½ ±24
¼A½ &28 ¼A½ 1
¼B½ 2
Page 33 of 38
Maths By : D. P. Singh
505- ;fn √2 − √3. = 0 vkSj √7 + 511- ;fn + . − 7 = 0 vkSj 3 + . − ¼D½ 2-5
√2. = 0 rks ( + .) dk eku gSA 13 = 0 gS] rks 4 + . + 4.
517- ;fn +
+ 6 = 15 vkSj + +
( )
fdlds rqY; gS\
= ()' rks +
+ 6 −
¼A½ 1
¼A½ 75
'
3
6 fdlds cjkcj gksxk\
¼B½ 2
¼C½ 3 ¼B½ 85
¼D½ 0 ¼C½ 91
¼B½ ¼A½
)3$2' +2$#3
¼C½ (()$') ¼B½ #2+3
(()$') +2#3 ¼A½ 8
)3$2' #2+3
¼C½
+2#3
¼D½ ¼B½ 7
¼A½ ²
508- ;fn + = , + = 0 rc
¼C½ &2
¼D½ buesa ls dksbZ ugha ¼B½ $²
. = + 4 ds fy, dk eku Kkr 514- ;fn = gks] rks 27 − 54 + ¼C½
36 − 11 dk eku crkb;sA
¼A½ −
dhft,A
$
¼A½ 11
¼D½
¼B½
¼B½ 11
520- ;fn +
+ 6 = 16, +
. + U = 25 vkSj +
. +
¼C½ 12
¼C½
6U = 20 gks] rks
($)$'
¼D½ 12
¼D½ $$@
dk eku
509- ;fn − + = −
fudkfy;sA
$
$
515- ;fn +
+ 6 = 6 vkSj
+ ¼B½ 5@3
¼A½ 3@5
rks dk eku gS&
6 + 6 = 11 gks] rks
6(
+ ¼C½ 4@5
6 ) + 6(6 + ) +
( +
) + 3
6 dk eku Kkr
¼A½ &3 ¼D½ 5@4
¼B½
521- ;fn − 7 − 6 ds rhu xq.ku[k.M
, ., U gSa] rks + . + U dk eku gksxk&
dhft,A
¼C½
¼A½ 3
¼A½ 33
¼D½ 3 ¼B½ 66
+ = 10, + = 13]
¼C½ 55 ¼B½ 3
¼D½
¼D½ 23 ¼C½ 6
Page 34 of 38
Maths By : D. P. Singh
(
)
≠ 0,
≠ 0
¼B½ 3 ¼C½ 0 535- ;fn rFkk mlds O;qRØe dk ;ksxQy 1 gks vkSj
¼C½ 6 ¼D½ &2
¼D½ 12 ¼A½ 2
;fn +
. − 2 = 0 vkSj
+ + 1 dk eku Kkr djsaA
. = 1, tgk¡ ≠ 0,
≠ 0 gks]
523-
¼C½ 0
rks ( +
.) fdlds cjkcj gS\
¼A½ 0 ¼D½ 1
¼A½ +
536- ( + 3 − 2) dk ,d xq.ku[k.M
¼B½ 1
¼B½ 2
( − 2) gks] rks dk eku D;k gksxk \
¼C½ &1
¼C½ +
¼D½ 2
¼D½ +
³ 530- ;fn + 2 = 2 gS] rks − ³ + ¼B½ &2
¼A½ 2
¼C½ ( − 1)( − 1)
gksxk \
¼A½ 7
¼B½ 15
¼C½ 5 gksxk\
⁄ +
⁄ + 6
⁄ =
+
+ dk eku Kkr djs&
gS rks +
+ 6 dk eku
¼C½ 7
526- ;fn
¼D½ &7
9⁄% 9⁄%
¼A½ 0
539- ;fn (
+ + v) iw.kZr;k
¼B½ &1
¼A½ \ = 5, N = −3
¼D½ 3² 534- ;fn + ( = 2, gS] rks 5
+
¼B½ \ = 7, N = −18
¼C½ 3
4
+ 3
− 12 dk eku Kkr djksa& ¼C½ \ = 17, N = −8
=
6,
= ¼A½ 23 ¼D½ \ = 23, N = 14
6, 6 @
=
gS] rks ∑ dk eku D;k ¼B½ 0
528- ;fn
¼A½
¼A½ 1 ¼D½ &6 ‘ks”kQy D;k gksxk\
¼B½ 2
Page 35 of 38
Maths By : D. P. Singh
¼B½
¼D½ 1 ¼B½ 4
gksxk\
¼A½ 16
542- (
549- +
+ 6 = 18 rc
6 dk vf/kdre
¼A½ 0 ¼B½ 2
¼B½ 2 ¼C½ 3
¼C½ 11 eku D;k gksxk\ ¼D½ 4
¼C½ 6
¼D½ D;k gksxk\
− +
+ 8 dk ,d lkekU; ¼C½ 24
¼B½ 18 ¼A½ &1
¼B½ 0
¼D½ 27 ¼C½
551-
6T = 81 rc +
+ 6 + T dk
Kkr dhft,A ¼D½ 1
¼B½ −
¼D½ 0 vkSj 4 ¼B½ 18
¼D½ 4v = 1 − 2v
gksxk\
¼A½
547- N dk og eku D;k gksxk ftl ij 9 −
¼A½ 1
¼D½ lmn
¼C½ 3
tk;sA ¼D½ 0
¼A½ 16
Page 36 of 38
Maths By : D. P. Singh
¼B½
¼B½ ( − 3
²)
¼A½ 0 ¼C½ 1 ¼C½ ( − 4
²)
¼B½ 1 ¼D½ 2 ¼D½ ( + 3
)
¼C½ 2
569- ;fn + = 5 gks rks fdruk 575- (3 + 1) + (
− 1) + (26 − 3) = 0
¼D½ 3 $
gks] rks (3 +
+ 26) dk eku D;k
563- 2 + 3. dk U;wure eku D;k gksxk\ tcfd ¼A½ 5
gksxk&
. = 6 gS rks&
gksxk\
¼A½ 2
¼B½ ¼B½ &1
¼A½ 9 ¼C½ 3 ¼C½ 3
¼B½ 12
¼D½ ¼D½ 5
¼C½ 14
¼D½ 16
570- − − 1 = 0 rks $ dk 576- .( + .) = 1 rks − − .³
564- O;atd 7 − 20 + 11² dk U;wure eku
³³
eku Kkr djsa dk eku Kkr dhft,A
D;k gksxk\ ¼A½ 8 ¼A½ 0
¼A½
¼B½ 1
¼B½ −
¼B½ 2
¼C½ 3
¼C½
¼C½ −
¼D½ &2
¼D½
$
571- ;fn − . = = gks rks . dk dk eku Kkr dhft,A
¼B½
@ @
¼C½ ( = ) = ' ¼C½ 3
¼C½
¼D½ 1
¼D½ 0
¼D½ mDr esa dksbZ lgh ugha gS
² 580-
6 +
6 +
6² ds xq.ku[k.Mksa
+ 573- ;fn + . + U = 0 gks rks +
Page 37 of 38
Maths By : D. P. Singh
¼C½ 1 ¼D½ 2
¼B½ 2 591- ;fn = 3 + 2√2 gks] rks √ −
√
¼C½ 3
dk eku D;k gksxk\ 599- ;fn !, I, S lHkh okLrfod la[;k gks] rks
¼D½ 4
¼A½ 1 (! − I) + (I − S) + (S −
¼B½ 2 !)³ fdlds cjkcj gSA
585- ;fn . + = 1 gS] rks 8. + ³ dk (! − I)(I − S)(S − !)
¼C½ 2√2 ¼A½
eku fdruk gksxkk\ ¼D½ 3√3 ¼B½ 3(! − I)(S − !)(I − S)
¼A½ 2 ¼C½ 0
¼B½ 4 592- ;fn ( − 2v + 4), ds lHkh ¼D½ 1
¼C½ 6 okLrfod ekuksa ds fy, ,d ifj’kq) oxZ gS rks mlesa
¼D½ 8 v dk eku fdruk gksxkA 600- ;fn 2 + = 5 gks] rks $$
$ ¼C½ ±2
¼A½
¼D½
¼B½
¼D½
dhft,A
Page 38 of 38