Documente Academic
Documente Profesional
Documente Cultură
ANTOLOGÍA GRIEGA
DE LAS PAEU DE CASTILLA Y LEÓN
recogen en esta Antología los textos seleccionados por los Profesores de los cuatro
distritos universitarios para trabajar con los alumnos de 2º de Bachillerato y preparar las
PAEU.
LISIAS:
Contra Eratóstenes
JENOFONTE:
Memorables
Constitución de Esparta
Ciropedia
La selección de textos ha sido realizada por los siguientes profesores:
LISIAS: Defensa de la muerte de Eratóstenes, Aurelia Ruíz Sola y Miguel González González
(Universidad de Burgos) y Contra Eratóstenes, Anastasio Kanaris de Juan y Mª José Sancho de Salas
Torres, Manuel Seoane Rodríguez, Alejandro García Molinos, bajo la coordinación de Jesús M. Nieto
(Universidad de Valladolid).
LISIAS
Vida y obras
Fue un orador ateniense (c. 458-380 a. C.), perteneciente al periodo ático de gran
prestigio. De origen siracusano su padre, Céfalo, fue un rico fabricante de armas. De
Atenas emigró a Turios (429). Regresó a Atenas después del 412. Vivió durante la
época de los Treinta Tiranos (404), donde son confiscadas las propiedades de su familia
y su hermano Polemarco fue condenado a muerte. Se exilia y regresa el año 403 con
Trasibulo, a quien había ayudado contra los oligarcas. Actúa como logógrafo veinte
años, componiendo distintos discursos forenses de encargo. Sólo el discurso, que
compuso para vengar a su hermano, lo pronunció él mismo. Se conservan treinta y
cuatro discursos de unos doscientos treinta y tres, algunos de dudosa autenticidad.
Tratan de asuntos muy variados, como asesinatos, fraudes, sobornos, adulterios etc…La
más completa imagen de su elocuencia nos la dan sus discursos judiciales. Su estilo fue
muy apreciado desde la antigüedad. De él dijo Dionisio de Halicarnaso que fue:” el más
hábil de los oradores para reflejar la naturaleza de los hombres y atribuirles a cada uno
las costumbres y las acciones que en cada caso mejor le corresponden” Fue también
admirado por Cicerón y Quintiliano.
Discurso I, DEFENSA DE LA MUERTE DE ERATÓSTENES
Este discurso es una obra maestra de la elocuencia ática y uno de los pocos discursos
auténticos de Lisias. Ha sido considerado por Wilamowitz como el discurso más bello
de este autor. En efecto, está muy lograda la etopeya de Eufileto: hombre bondadoso,
labrador ateniense. El tribunal es el del Delfinio (donde eran juzgados los homicidas que
diciendo que ha actuado según las leyes, una de Dracón y otra de Solón. Parece que fue
absuelto.
I 2-3 Este delito se considera igual de grave en los distintos regímenes políticos
πεξὶ ηνύηνπ γὰξ κόλνπ ηνῦ ἀδηθήκαηνο θαὶ ἐλ δεκνθξαηίᾳ θαὶ ὀιηγαξρίᾳ αὐηὴ
ηηκσξία ηνῖο ἀζζελεζηάηνηο πξὸο ηνὺο ηὰ κέγηζηα δπλακέλνπο ἀπνδέδνηαη, ὥζηε ηὸλ
ρείξηζηνλ ηλ αὐηλ ηπγράλεηλ ηῶ βειηίζηῳ· νὕησο, ὦ ἄλδξεο, ηαύηελ ηὴλ ὕβξηλ
γνῦκαη δέ, ὦ ἄλδξεο, ηνῦηό κε δεῖλ ἐπηδεῖμαη, ὡο ἐκνίρεπελ ξαηνζζέλεο ηὴλ γπλαῖθα
ηὴλ ἐκὴλ θαὶ ἐθείλελ ηε δηέθζεηξε θαὶ ηνὺο παῖδαο ηνὺο ἐκνὺο ᾔζρπλε θαὶ ἐκὲ αὐηὸλ
ὕβξηζελ εἰο ηὴλ νἰθίαλ ηὴλ ἐκὴλ εἰζηώλ, θαὶ νὔηε ἔρζξα ἐκνὶ θαὶ ἐθείλῳ νὐδεκία ἤλ
πιὴλ ηαύηεο, νὔηε ρξεκάησλ ἕλεθα ἔπξαμα ηαῦηα, ἵλα πινύζηνο ἐθ πέλεηνο γέλσκαη,
νὔηε ἄιινπ θέξδνπο νὐδελὸο πιὴλ ηο θαηὰ ηνὺο λόκνπο ηηκσξίαο.
ἐγὼ ηνίλπλ ἐμ ἀξρο ὑκῖλ ἅπαληα ἐπηδείμσ ηὰ ἐκαπηνῦ πξάγκαηα, νὐδὲλ παξαιείπσλ,
ἀιιὰ ιέγσλ ηἀιεζ· ηαύηελ γὰξ ἐκαπηῶ κόλελ γνῦκαη ζσηεξίαλ, ἐὰλ ὑκῖλ εἰπεῖλ
ἐγὼ γάξ, ὦ Ἀζελαῖνη, ἐπεηδὴ ἔδνμέ κνη γκαη θαὶ γπλαῖθα γαγόκελ εἰο ηὴλ νἰθίαλ, ηὸλ
κὲλ ἄιινλ ρξόλνλ νὕησ δηεθείκελ ὥζηε κήηε ιππεῖλ κήηε ιίαλ ἐπ' ἐθείλῃ εἶλαη ὅ ηη ἂλ
ἐζέιῃ πνηεῖλ, ἐθύιαηηόλ ηε ὡο νἷόλ ηε ἤλ, θαὶ πξνζεῖρνλ ηὸλ λνῦλ ὥζπεξ εἰθὸο ἤλ.
I 6-7 En un principio Eufileto confiaba plenamente en su mujer
ἐπεηδὴ δέ κνη παηδίνλ γίγλεηαη, ἐπίζηεπνλ ἢδε θαὶ πάληα ηὰ ἐκαπηνῦ ἐθείλῃ παξέδσθα,
γνύκελνο ηαύηελ νἰθεηόηεηα κεγίζηελ εἶλαη· ἐλ κὲλ νὖλ ηῶ πξώηῳ ρξόλῳ, ὦ Ἀζελαῖνη,
παζλ ἤλ βειηίζηε· θαὶ γὰξ νἰθνλόκνο δεηλὴ θαὶ θεηδσιὸο [ἀγαζὴ] θαὶ ἀθξηβο πάληα
δηνηθνῦζα·
ἐπεηδὴ δέ κνη κήηεξ ἐηειεύηεζε, ἡ πάλησλ ηλ θαθλ ἀπνζαλνῦζα αἰηία κνη
γεγέλεηαη... ἐπ' ἐθθνξὰλ γὰξ αὐηῆ ἀθνινπζήζαζα ἐκὴ γπλὴ ὑπὸ ηνύηνπ ηνῦ
I 9-10 Eufileto explica a los jueces por qué eventualmente su mujer vivía en el
androceo
πξηνλ κὲλ νὖλ, ὦ ἄλδξεο, (δεῖ γὰξ θαὶ ηαῦζ' ὑκῖλ δηεγήζαζζαη) νἰθίδηνλ ἔζηη κνη
δηπινῦλ, ἴζα ἔρνλ ηὰ ἄλσ ηνῖο θάησ θαηὰ ηὴλ γπλαηθσλῖηηλ θαὶ θαηὰ ηὴλ ἀλδξσλῖηηλ.
ἐπεηδὴ δὲ ηὸ παηδίνλ ἐγέλεην κῖλ, κήηεξ αὐηὸ ἐζήιαδελ· ἵλα δὲ κή, ὁπόηε ινῦζζαη
δένη, θηλδπλεύῃ θαηὰ ηο θιίκαθνο θαηαβαίλνπζα, ἐγὼ κὲλ ἄλσ δηῃηώκελ, αἱ δὲ
γπλαῖθεο θάησ.
I 10-11 Eufileto afirma ante los jueces que nunca sospechó de su mujer
θαὶ νὕησο ἢδε ζπλεηζηζκέλνλ ἤλ, ὥζηε πνιιάθηο γπλὴ ἀπῄεη θάησ θαζεπδήζνπζα ὡο
ηὸ παηδίνλ, ἵλα ηὸλ ηηηζὸλ αὐηῶ δηδῶ θαὶ κὴ βνᾶ. θαὶ ηαῦηα πνιὺλ ρξόλνλ νὕησο
ἐγίγλεην, θαὶ ἐγὼ νὐδέπνηε ὑπώπηεπζα, ἀιι' νὕησο ιηζίσο δηεθείκελ, ὥζηε ᾤκελ ηὴλ
δεῖπλνλ ηὸ παηδίνλ ἐβόα θαὶ ἐδπζθόιαηλελ ὑπὸ ηο ζεξαπαίλεο ἐπίηεδεο ιππνύκελνλ,
ἵλα ηαῦηα πνηῆ· ὁ γὰξ ἄλζξσπνο ἔλδνλ ἤλ· ὕζηεξνλ γὰξ ἅπαληα ἐππζόκελ.
θαὶ ἐγὼ ηὴλ γπλαῖθα ἀπηέλαη ἐθέιεπνλ θαὶ δνῦλαη ηῶ παηδίῳ ηὸλ ηηηζόλ, ἵλα παύζεηαη
θινλ. δὲ ηὸ κὲλ πξηνλ νὐθ ἢζειελ, ὡο ἂλ ἀζκέλε κε ἑσξαθπῖα ἣθνληα δηὰ ρξόλνπ·
ἐπεηδὴ δὲ ἐγὼ ὠξγηδόκελ θαὶ ἐθέιεπνλ αὐηίθα ἀπηέλαη, ἵλα ζύ γε ἔθε πεηξᾶο ἐληαῦζα
θἀγὼ κὲλ ἐγέισλ, ἐθείλε δὲ ἀλαζηζα θαὶ ἀπηνῦζα πξνζηίζεζη ηὴλ ζύξαλ,
πξνζπνηνπκέλε παίδεηλ, θαὶ ηὴλ θιεῖλ ἐθέιθεηαη. θἀγὼ ηνύησλ νὐδὲλ ἐλζπκνύκελνο
νὐδ' ὑπνλνλ ἐθάζεπδνλ ἄζκελνο, ἣθσλ ἐμ ἀγξνῦ. ἐπεηδὴ δὲ ἤλ πξὸο κέξαλ, ἥθελ
ἐθείλε θαὶ ηὴλ ζύξαλ ἀλέῳμελ. ἐξνκέλνπ δέ κνπ ηί αἱ ζύξαη λύθησξ ςνθνῖελ, ἔθαζθε
ηὸλ ιύρλνλ ἀπνζβεζζλαη ηὸλ παξὰ ηῶ παηδίῳ, εἶηα ἐθ ηλ γεηηόλσλ ἐλάςαζζαη.
κεηὰ δὲ ηαῦηα, ὦ ἄλδξεο, ρξόλνπ κεηαμὺ δηαγελνκέλνπ θαὶ ἐκνῦ πνιὺ ἀπνιειεηκκέλνπ
ηλ ἐκαπηνῦ θαθλ, πξνζέξρεηαί κνί ηηο πξεζβῦηηο ἄλζξσπνο, ὑπὸ γπλαηθὸο
ἀδηθεῖζζαη λνκίδνπζα, ὅηη νὐθέηη ὁκνίσο ἐθνίηα παξ' αὐηήλ, ἐθύιαηηελ ἕσο ἐμεῦξελ ὅ
ηη εἴε ηὸ αἴηηνλ.
ἔζηη δ' ἔθε ξαηνζζέλεο ζελ ὁ ηαῦηα πξάηησλ, ὃο νὐ κόλνλ ηὴλ ζὴλ γπλαῖθα
δηέθζαξθελ ἀιιὰ θαὶ ἄιιαο πνιιάο· ηαύηελ γὰξ [ηὴλ] ηέρλελ ἔρεη. ηαῦηα εἰπνῦζα, ὦ
ἄλδξεο, ἐθείλε κὲλ ἀπειιάγε, ἐγὼ δ' εὐζέσο ἐηαξαηηόκελ, θαὶ πάληα κνπ εἰο ηὴλ
ἐιζὼλ δὲ νἴθαδε ἐθέιεπνλ ἀθνινπζεῖλ κνη ηὴλ ζεξάπαηλαλ εἰο ηὴλ ἀγνξάλ, ἀγαγὼλ δ'
αὐηὴλ ὡο ηλ ἐπηηεδείσλ ηηλὰ ἔιεγνλ ὅηη ἐγὼ πάληα εἴελ πεππζκέλνο ηὰ γηγλόκελα ἐλ
ηῆ νἰθίᾳ· ζνὶ νὖλ ἔθελ ἔμεζηη δπνῖλ ὁπόηεξνλ βνύιεη ἑιέζζαη, ἠ καζηηγσζεῖζαλ εἰο
κύισλα ἐκπεζεῖλ θαὶ κεδέπνηε παύζαζζαη θαθνῖο ηνηνύηνηο ζπλερνκέλελ, ἠ
θαηεγόξεη πξηνλ κὲλ ὡο κεηὰ ηὴλ ἐθθνξὰλ αὐηῆ πξνζίνη, ἔπεηηα ὡο αὐηὴ ηειεπηζα
εἰζαγγείιεηε θαὶ ὡο ἐθείλε ηῶ ρξόλῳ πεηζζείε, θαὶ ηὰο εἰζόδνπο νἷο ηξόπνηο πξνζηεῖην,
θαὶ ὡο Θεζκνθνξίνηο ἐκνῦ ἐλ ἀγξῶ ὄληνο ᾤρεην εἰο ηὸ ἱεξὸλ κεηὰ ηο κεηξὸο ηο
θαὶ κεηὰ ηαῦηα δηεγέλνλην κέξαη ηέηηαξεο ἠ πέληε,... ὡο ἐγὼ κεγάινηο ὑκῖλ ηεθκεξίνηο
Σώζηξαηνο ἤλ κνη ἐπηηήδεηνο θαὶ θίινο. ηνύηῳ ιίνπ δεδπθόηνο ἰόληη ἐμ ἀγξνῦ
ἀπήληεζα.
ὅηη ἔλδνλ ἐζηί. θἀγὼ εἰπὼλ ἐθείλῃ ἐπηκειεῖζζαη ηο ζύξαο, θαηαβὰο ζησπῆ ἐμέξρνκαη,
θαὶ ἀθηθλνῦκαη ὡο ηὸλ θαὶ ηόλ, θαὶ ηνὺο κὲλ νὐθ ἔλδνλ θαηέιαβνλ, ηνὺο δὲ νὐδ'
ἐπηδεκνῦληαο εὗξνλ.
I 24-25 Los adúlteros son pillados in fraganti
ὤζαληεο δὲ ηὴλ ζύξαλ ηνῦ δσκαηίνπ νἱ κὲλ πξηνη εἰζηόληεο ἔηη εἴδνκελ αὐηὸλ
θαηαθείκελνλ παξὰ ηῆ γπλαηθί, νἱ δ' ὕζηεξνλ ἐλ ηῆ θιίλῃ γπκλὸλ ἑζηεθόηα. ἐγὼ δ', ὦ
ἄλδξεο, παηάμαο θαηαβάιισ αὐηόλ, θαὶ ηὼ ρεῖξε πεξηαγαγὼλ εἰο ηνὔπηζζελ θαὶ δήζαο
νὐθ κθεζβήηεη, ὦ ἄλδξεο, ἀιι' ὡκνιόγεη ἀδηθεῖλ, θαὶ ὅπσο κὲλ κὴ ἀπνζάλῃ ληεβόιεη
θαὶ ἱθέηεπελ, ἀπνηίλεηλ δ' ἕηνηκνο ἤλ ρξήκαηα. ἐγὼ δὲ ηῶ κὲλ ἐθείλνπ ηηκήκαηη νὐ
ζπλερώξνπλ, ηὸλ δὲ ηο πόιεσο λόκνλ μίνπλ εἶλαη θπξηώηεξνλ, θαὶ ηαύηελ ἔιαβνλ ηὴλ
θαὶ νὕησ ζθόδξα ὁ λνκνζέηεο ἐπὶ ηαῖο γακεηαῖο γπλαημὶ δίθαηα ηαῦηα γήζαην εἶλαη,
ὥζηε θαὶ ἐπὶ ηαῖο παιιαθαῖο ηαῖο ἐιάηηνλνο ἀμίαηο ηὴλ αὐηὴλ δίθελ ἐπέζεθε. θαίηνη
δινλ ὅηη, εἴ ηηλα εἶρε ηαύηεο κείδσ ηηκσξίαλ ἐπὶ ηαῖο γακεηαῖο, ἐπνίεζελ ἄλ.
ἐγὼ κὲλ γὰξ νἶκαη πάζαο ηὰο πόιεηο δηὰ ηνῦην ηνὺο λόκνπο ηίζεζζαη, ἵλα πεξὶ ὧλ ἂλ
νὗηνη ηνίλπλ πεξὶ ηλ ηνηνύησλ ηνῖο ἀδηθνπκέλνηο ηνηαύηελ δίθελ ιακβάλεηλ
παξαθειεύνληαη.
1 37-38 Eufileto se defiende de la acusación sobre la orden que él dio a su
sirvienta
θαηεγνξνῦζη γάξ κνπ ὡο ἐγὼ ηὴλ ζεξάπαηλαλ ἐλ ἐθείλῃ ηῆ κέξᾳ κεηειζεῖλ ἐθέιεπζα
ηὸλ λεαλίζθνλ. ἐγὼ δέ, ὦ ἄλδξεο, δίθαηνλ κὲλ ἂλ πνηεῖλ γνύκελ ᾡηηληνῦλ ηξόπῳ ηὸλ
ηὴλ γπλαῖθα ηὴλ ἐκὴλ δηαθζείξαληα ιακβάλσλ· εἰ κὲλ γὰξ ιόγσλ εἰξεκέλσλ ἔξγνπ δὲ
ἐκνὶ γάξ, ὦ ἄλδξεο, ὅπεξ θαὶ πξόηεξνλ εἶπνλ, θίινο ὢλ Σώζηξαηνο θαὶ νἰθείσο
δηαθείκελνο ἀπαληήζαο ἐμ ἀγξνῦ πεξὶ ιίνπ δπζκὰο ζπλεδείπλεη, θαὶ ἐπεηδὴ θαιο
εἶρελ αὐηῶ, ἀπηὼλ ᾤρεην. θαίηνη πξηνλ κέλ, ὦ ἄλδξεο, ἐλζπκήζεηε· [ὅηη] εἰ ἐλ ἐθείλῃ
ἔπεηηα, ὦ ἄλδξεο, νὐθ ἂλ δνθ ὑκῖλ ηνῖο ἐπηηεδείνηο κεζ' κέξαλ παξαγγεῖιαη, θαὶ
θειεῦζαη αὐηνὺο ζπιιεγλαη εἰο νἰθίαλ ηλ θίισλ ηλ ἐγγπηάησ, κιινλ ἠ ἐπεηδὴ
ηάρηζηα ᾐζζόκελ ηο λπθηὸο πεξηηξέρεηλ, νὐθ εἰδὼο ὅληηλα νἴθνη θαηαιήςνκαη θαὶ
ὅληηλα ἔμσ;
I 47-48 Eufileto advierte a los jueces de que aplicó tal castigo porque así lo
determina la ley
ἐγὼ κὲλ νὖλ, ὦ ἄλδξεο, νὐθ ἰδίαλ ὑπὲξ ἐκαπηνῦ λνκίδσ ηαύηελ γελέζζαη ηὴλ ηηκσξίαλ,
ἀιι' ὑπὲξ ηο πόιεσο ἁπάζεο· νἱ γὰξ ηὰ ηνηαῦηα πξάηηνληεο, ὁξληεο νἷα ηὰ ἆζια
πξόθεηηαη ηλ ηνηνύησλ ἁκαξηεκάησλ, ἥηηνλ εἰο ηνὺο ἄιινπο ἐμακαξηήζνληαη, ἐὰλ θαὶ
Es el discurso más destacado de Lisias. Lo pronunció él mismo y aporta datos muy valiosos
sobre su vida y sobre la época del gobierno de los Treinta Tiranos de Atenas.
Los grupos oligárquicos intentaron restaurar la constitución arcaica con ayuda de Esparta.
Llegó la paz y los vencedores, los lacedemonios, derribaron todas las defensas del Pireo y
sus arsenales. En Atenas se convocó una Asamblea, a la que asistió el mismo rey de Esparta
Treinta ciudadanos con la pretensión de instaurar una oligarquía moderada. Pero pronto se
dejaron arrastrar por el radicalismo de uno de ellos, Critias, y sus medidas, que pretendían
enemigos políticos.
Polemarco fueron dos de los ricos metecos a los que detuvieron. Lisias tuvo la suerte de
escapar. Polemarco fue detenido por Eratóstenes, uno de los Trienta, y, sin juicio, obligado
a tomar la cicuta.
XII 2 Los tiempos han cambiado. Antes debían dar explicaciones los acusadores y
πξόηεξνλ κὲλ γὰξ ἔδεη ηὴλ ἔρζξαλ ηνὺο θαηεγνξνῦληαο ἐπηδεῖμαη, ἣηηο εἴε πξὸο ηνὺο
θεύγνληαο· λπλὶ δὲ παξὰ ηλ θεπγόλησλ ρξὴ ππλζάλεζζαη ἣηηο ἤλ αὐηνῖο πξὸο ηὴλ
πόιηλ ἔρζξα, ἀλζ’ ὅηνπ ηνηαῦηα ἐηόικεζαλ εἰο αὐηὴλ ἐμακαξηάλεηλ. νὐ κέληνη ὡο νὐθ
ἔρσλ νἰθείαο ἔρζξαο θαὶ ζπκθνξὰο ηνὺο ιόγνπο πνηνῦκαη, ἀιι’ ὡο ἅπαζη πνιιο
ἐγὼ κὲλ νὖλ, ὦ ἄλδξεο δηθαζηαί, νὔη’ ἐκαπηνῦ πώπνηε νὔηε ἀιιόηξηα πξάγκαηα πξάμαο
λῦλ λάγθαζκαη ὑπὸ ηλ γεγελεκέλσλ ηνύηνπ θαηεγνξεῖλ, ὥζηε πνιιάθηο εἰο πνιιὴλ
ἀζπκίαλ θαηέζηελ, κὴ δηὰ ηὴλ ἀπεηξίαλ ἀλαμίσο θαὶ ἀδπλάησο ὑπὲξ ηνῦ ἀδειθνῦ θαὶ
νὑκὸο παηὴξ Κέθαινο ἐπείζζε κὲλ ὑπὸ Πεξηθιένπο εἰο ηαύηελ ηὴλ γλ ἀθηθέζζαη, ἔηε
δὲ ηξηάθνληα ᾤθεζε, θαὶ νὐδελὶ πώπνηε νὔηε κεῖο νὔηε ἐθεῖλνο δίθελ νὔηε
ἐδηθαζάκεζα νὔηε ἐθύγνκελ, ἀιι’ νὕησο ᾠθνῦκελ δεκνθξαηνύκελνη ὥζηε κήηε εἰο ηνὺο
XII 14-15 Ante la situación de peligro extremo, Lisias pide ayuda a Damnipo
θαιέζαο δὲ Γάκληππνλ ιέγσ πξὸο αὐηὸλ ηάδε, “ἐπηηήδεηνο κέλ κνη ηπγράλεηο ὤλ, ἣθσ δ’
εἰο ηὴλ ζὴλ νἰθίαλ, ἀδηθ δ’ νὐδέλ, ρξεκάησλ δ’ ἕλεθα ἀπόιιπκαη. ζὺ νὖλ ηαῦηα
πάζρνληί κνη πξόζπκνλ παξάζρνπ ηὴλ ζεαπηνῦ δύλακηλ εἰο ηὴλ ἐκὴλ ζσηεξίαλ”. ὁ
δ’ὑπέζρεην ηαῦηα πνηήζεηλ. ἐδόθεη δ’ αὐηῶ βέιηηνλ εἶλαη πξὸο Θένγληλ κλεζζλαη·
θώλεηνλ, πξὶλ ηὴλ αἰηίαλ εἰπεῖλ δη’ ἣληηλα ἔκειιελ ἀπνζαλεῖζζαη· νὕησ πνιινῦ ἐδέεζε
νὗηνη γὰξ πνιινὺο κὲλ ηλ πνιηηλ εἰο ηνὺο πνιεκίνπο ἐμήιαζαλ, πνιινὺο δ’ ἀδίθσο
εἰζη ηόικεο ἀθηγκέλνη ὥζζ’ ἣθνπζηλ ἀπνινγεζόκελνη, θαὶ ιέγνπζηλ ὡο νὐδὲλ θαθὸλ
XII 25 Eratóstenes se defiende: se había opuesto a las medidas contra los metecos.
ἀπνθηείλῃο; θαὶ ὅηε κὲλ ηὸ πιζνο ἤλ ὑκλ θύξηνλ ηο ζσηεξίαο ηο κεηέξαο,
ἀληηιέγεηλ θῂο ηνῖο βνπινκέλνηο κο ἀπνιέζαη, ἐπεηδὴ δὲ ἐπὶ ζνὶ κόλῳ ἐγέλεην θαὶ
ηῶ δὲ ξαηνζζέλεη ἐμλ εἰπεῖλ ὅηη νὐθ ἀπήληεζελ, ἔπεηηα ὅηη νὐθ εἶδελ· ηαῦηα γὰξ
νὔη’ ἔιεγρνλ νὔηε βάζαλνλ εἶρελ, ὥζηε κεδ’ ὑπὸ ηλ ἐρζξλ βνπινκέλσλ νἷόλ η’ εἶλαη
ἐμειεγρζλαη. ρξλ δέ ζε, ὦ ξαηόζζελεο, εἴπεξ ἤζζα ρξεζηόο, πνιὺ κιινλ ηνῖο
actuó injustamente
δεῖ γάξ, ὦ ἄλδξεο δηθαζηαί, ξαηνζζέλελ δπνῖλ ζάηεξνλ ἀπνδεῖμαη, ἠ ὡο νὐθ ἀπήγαγελ
ῥᾳδίαλ ὑκῖλ ηὴλ δηαςήθηζηλ πεξὶ αὑηνῦ πεπνίεθε. Καὶ κὲλ δὴ πνιινὶ θαὶ ηλ ἀζηλ
θαὶ ηλ μέλσλ ἣθνπζηλ εἰζόκελνη ηίλα γλώκελ πεξὶ ηνύησλ ἕμεηε.
νὐ γὰξ λῦλ πξηνλ ηῶ ὑκεηέξῳ πιήζεη ηὰ ἐλαληία ἔπξαμελ, ἀιιὰ θαὶ ἐπὶ ηλ
ηξηήξαξρνο θαηαιηπὼλ ηὴλ λαῦλ, κεηὰ Ἰαηξνθιένπο θαὶ ἑηέξσλ, ὧλ ηὰ ὀλόκαηα νὐδὲλ
δένκαη ιέγεηλ. ἀθηθόκελνο δὲ δεῦξν ηἀλαληία ηνῖο βνπινκέλνηο δεκνθξαηίαλ εἶλαη
XII 54 Los que llegan a la ciudad expulsan a los Treinta y eligen gobernantes
νἱ δὲ εἰο ηὸ ἄζηπ ἐιζόληεο ηνὺο κὲλ ηξηάθνληα ἐμέβαινλ πιὴλ Φείδσλνο θαὶ
de la ciudad
Φέξε δὴ θαὶ πεξὶ Θεξακέλνπο ὡο ἂλ δύλσκαη δηὰ βξαρπηάησλ δηδάμσ. δένκαη δ’ ὑκλ
ἀθνῦζαη ὑπέξ η’ ἐκαπηνῦ θαὶ ηο πόιεσο. θαὶ κεδελὶ ηνῦην παξαζηῆ, ὡο ξαηνζζέλνπο
ὃο πξηνλ κὲλ ηο πξνηέξαο ὀιηγαξρίαο αἰηηώηαηνο ἐγέλεην, πείζαο ὑκο ηὴλ ἐπὶ ηλ
ηεηξαθνζίσλ πνιηηείαλ ἑιέζζαη. θαὶ ὁ κὲλ παηὴξ αὐηνῦ ηλ πξνβνύισλ ὢλ ηαὔη’
ἔπξαηηελ, αὐηὸο δὲ δνθλ εὐλνύζηαηνο εἶλαη ηνῖο πξάγκαζη ζηξαηεγὸο ὑπ’ αὐηλ
ᾑξέζε.
XII 68 Terámenes prometió salvar la ciudad pero en realidad la perdió
ηηκώκελνο δὲ θαὶ ηλ κεγίζησλ ἀμηνύκελνο, αὐηὸο ἐπαγγεηιάκελνο ζώζεηλ ηὴλ πόιηλ
αὐηὸο ἀπώιεζε, θάζθσλ πξγκα εὑξεθέλαη κέγα θαὶ πνιινῦ ἄμηνλ. ὑπέζρεην δὲ
εἰξήλελ πνηήζεηλ κήηε ὅκεξα δνὺο κήηε ηὰ ηείρε θαζειὼλ κήηε ηὰο λαῦο παξαδνύο·
ὑκεῖο δέ,ὦ ἄλδξεο Ἀζελαῖνη, πξαηηνύζεο κὲλ ηο ἐλ Ἀξείῳ πάγῳ βνπιο ζσηήξηα,
πνιεκίσλ ἕλεθα ηἀπόξξεηα πνηνῦληαη, ἐθεῖλνο δ’ ἐλ ηνῖο αὑηνῦ πνιίηαηο νὐθ ζέιεζελ
εἰπεῖλ ηαῦζ’ ἃ πξὸο ηνὺο πνιεκίνπο ἔκειιελ ἐξεῖλ, ὅκσο ἐπεηξέςαηε αὐηῶ παηξίδα θαὶ
alboroto
ἀλαζηὰο δὲ Θεξακέλεο ἐθέιεπζελ ὑκο ηξηάθνληα ἀλδξάζηλ ἐπηηξέςαη ηὴλ πόιηλ θαὶ ηῆ
ἐζνξπβεῖηε ὡο νὐ πνηήζνληεο ηαῦηα· ἐγηγλώζθεηε γὰξ ὅηη πεξὶ δνπιείαο θαὶ ἐιεπζεξίαο
Terámenes
κεη’ ἐθεῖλνλ δὲ Λύζαλδξνο ἀλαζηὰο ἄιια ηε πνιιὰ εἶπε θαὶ ὅηη παξαζπόλδνπο ὑκο
ἔρνη, θαὶ ὅηη νὐ πεξὶ πνιηηείαο ὑκῖλ ἔζηαη ἀιιὰ πεξὶ ζσηεξίαο, εἰ κὴ πνηήζεζ’ ἃ
Θεξακέλεο θειεύεη. ηλ δ’ ἐλ ηῆ ἐθθιεζίᾳ ὅζνη ἄλδξεο ἀγαζνὶ ἤζαλ, γλόληεο ηὴλ
παξαζθεπὴλ θαὶ ηὴλ ἀλάγθελ, νἱ κὲλ αὐηνῦ κέλνληεο ζπρίαλ ἤγνλ, νἱ δὲ ᾤρνλην
ἀπηόληεο, ηνῦην γνῦλ ζθίζηλ αὐηνῖο ζπλεηδόηεο, ὅηη νὐδὲλ θαθὸλ ηῆ πόιεη ἐςεθίζαλην·
Πλ δ’ ἄλ κνη δνθεῖ ηνικζαη, ὅζηηο λπλὶ νὐρ ἑηέξσλ ὄλησλ ηλ δηθαζηλ ἀιι’ αὐηλ
ηλ θαθο πεπνλζόησλ ἣθεη ἀπνινγεζόκελνο πξὸο αὐηνὺο ηνὺο κάξηπξαο ηο ηνύηνπ
XII 87 Merece la pena ver a los testigos, que a pesar de todo, piensan salvar a los
Treinta
Ἀιιὰ ηνὺο κάξηπξαο ἄμηνλ ἰδεῖλ, νἳ ηνύηνηο καξηπξνῦληεο αὑηλ θαηεγνξνῦζη, ζθόδξα
ἐπηιήζκνλαο θαὶ εὐήζεηο λνκίδνληεο ὑκο εἶλαη, εἰ δηὰ κὲλ ηνῦ ὑκεηέξνπ πιήζνπο ἀδεο
γνῦληαη ηνὺο ηξηάθνληα ζώζεηλ, δηὰ δὲ ξαηνζζέλελ θαὶ ηνὺο ζπλάξρνληαο αὐηνῦ
θαίηνη ιέγνπζηλ ὡο ξαηνζζέλεη ἐιάρηζηα ηλ ηξηάθνληα θαθὰ εἴξγαζηαη, θαὶ δηὰ ηνῦην
αὐηὸλ ἀμηνῦζη ζσζλαη· ὅηη δὲ ηλ ἄιισλ ιιήλσλ πιεῖζηα εἰο ὑκο ἐμεκάξηεθελ,
νὐθ νἴνληαη ρξλαη αὐηὸλ ἀπνιέζζαη; ὑκεῖο δὲ δείμεηε ἣληηλα γλώκελ ἔρεηε πεξὶ ηλ
πξαγκάησλ.
Πεηξαηο, ἵλα ηὰο ὑκῖλ δηὰ ηνύησλ γεγελεκέλαο ζπκθνξὰο παξαδείγκαηα ἔρνληεο ηὴλ
ςθνλ θέξεηε. θαὶ πξηνλ κὲλ ὅζνη ἐμ ἄζηεώο ἐζηε, ζθέςαζζε ὅηη ὑπὸ ηνύησλ νὕησ
ζθόδξα ἢξρεζζε, ὥζηε ἀδειθνῖο θαὶ ὑέζη θαὶ πνιίηαηο λαγθάδεζζε πνιεκεῖλ ηνηνῦηνλ
ἐδνπιεύεηε.
θαὶ ηνὺο ἰδίνπο νἴθνπο νὗηνη κὲλ [ἂλ] ἐθ ηλ πξαγκάησλ κεγάινπο ἐθηήζαλην, ὑκεῖο δὲ
δηὰ ηὸλ πξὸο ἀιιήινπο πόιεκνλ ἐιάηηνπο ἔρεηε· ζπλσθειεῖζζαη κὲλ γὰξ ὑκο νὐθ
ἀγαζλ θνηλνύκελνη πηζηνὺο ὑκο ἐθηλην, ἀιιὰ ηλ ὀλεηδλ κεηαδηδόληεο εὔλνπο
ᾤνλην εἶλαη.
XII 94 Lisias pide venganza al bando de la ciudad
ἀλζ’ ὧλ ὑκεῖο λῦλ ἐλ ηῶ ζαξξαιέῳ ὄληεο, θαζ’ ὅζνλ δύλαζζε, θαὶ ὑπὲξ ὑκλ αὐηλ θαὶ
ὑπὲξ ηλ ἐθ Πεηξαηο ηηκσξήζαζζε, ἐλζπκεζέληεο κὲλ ὅηη ὑπὸ ηνύησλ πνλεξνηάησλ
ὄλησλ ἢξρεζζε, ἐλζπκεζέληεο δὲ ὅηη κεη’ ἀλδξλ λῦλ ἀξίζησλ πνιηηεύεζζε θαὶ ηνῖο
πνιεκίνηο κάρεζζε θαὶ πεξὶ ηο πόιεσο βνπιεύεζζε, ἀλακλεζζέληεο δὲ ηλ ἐπηθνύξσλ,
νὓο νὗηνη θύιαθαο ηο ζθεηέξαο ἀξρο θαὶ ηο ὑκεηέξαο δνπιείαο εἰο ηὴλ ἀθξόπνιηλ
θαηέζηεζαλ.
ὅζνη δὲ ηὸλ ζάλαηνλ δηέθπγνλ, πνιιαρνῦ θηλδπλεύζαληεο θαὶ εἰο πνιιὰο πόιεηο
ἢιζεηε εἰο ηὸλ Πεηξαη. πνιιλ δὲ θαὶ κεγάισλ θηλδύλσλ ὑπαξμάλησλ ἄλδξεο ἀγαζνὶ