Sunteți pe pagina 1din 22

Baptist Church of Mizoram

CHHUNGKAW CHAWLHKAR
THUZIR
2020

May 11-17, 2020

Rev. H. Vanlalruata
Kristian Chhungkaw Thuzir-2020

- Rev. H. Vanlalruata

Published by:
Administrative Department
Baptist Church of Mizoram

Edition: 2020

No. of copies : 37,000

Printed at the Baptist Printing Press, Serkawn 2020


bppserkawn@gmail.com
THUHMAHRUAI

Kum 2005 a\anga BCM in kan hman \an Kristian


chhungkaw chawlhkar-a thuzir tur chu buatsaih a lo ni leh ta a.
Kuminah hian Rev. H. Vanlalruata chu ziak turin kan ngen a; ani’n
theihpatawp chhuahin \ha takin a rawn ziak a, a lawmawm hle a ni.

Kuminah hian May 11-17, 2020 chhungin chhungkaw


chawlhkar hi hman tur a ni a. Chhung tinin ngai pawimawh ila, \ha
taka hman \heuh i tum ang u.

Nilai zanah hian biak inah Kristian chhungkua tih thupui


hmangin sermon sawi tur a ni a; zirlai thupui hi chu chhung inkhawma
hman tur a ni. Pathianni zing leh zanah hian Ni pawimawh
programme bua mi angin thupui tar lan hmang hian thuchah sawi
tur a ni.

Lalpan in chhungkua malsawm che u rawh se.

Dated: March 4, 2020 (REV. F. RAMDINMAWIA)


General Secretary
Baptist Church of Mizoram
Chhungkaw Chawlhkar Thuzir Programme

Date Zirlai Thupui


11.5.2020 1-na Chhungkua
(Thawh\anni)

12.5.2020 2-na Chhungkaw nghet leh tlo


(Thawhlehni) Innghahna

13.5.2020 3-na Biak inah Sermon pangngai*


(Nilaini) Chhungkaw nghet leh tlo ni
turin Inpumkhatna

14.5.2020 4-na Chhungkaw nghet leh tlo ni turin


(Ningani) Hmangaihna leh Ngaihdamna

15.5.2020 5-na Chhungkaw nghet leh tlo ni turin


(Zirtawpni) hun i pe ang u

16.5.2020 Tawngtai inkhawm


(Inrinni)

17.5.2020 Sermon Isua awmna in


(Pathianni zing) (Ni Pawimawh programme-a mi)

17.5.2020 Sermon Chhungkuaa Pathian rawngbawl


(Pathianni zan) (Ni Pawimawh programme-a mi)

(Note: *Nilai zanah hian biak inah Kristian chhungkua tih


thupui hmangin sermon sawi tur a ni a; zirlai thupui hi chu
chhung inkhawma hman tur a ni. Pathianni zing leh zanah
hian Ni pawimawh programme bua mi angin thupui tar lan
hmang hian thuchah sawi tur a ni.)
1

Thawh\anni (May 11,2020)

ZIRLAI 1-NA

CHHUNGKUA

Mi zawng zawng hian chhungkua kan nei vek


a, chhungkuaah kan tel vek a, chhungkua hi a bul \hut
a ni kan ti thei ang. Chhungkuaa kan hun hman dan
leh nun phung hian kan tualzal nun leh khawsak dan
hi a nghawng nasa hle a. Kan nuna hlimna in\anna chu
chhungkua hi a ni a. Mimal nuna beidawnna leh
harsatna te hi chhungkua a\anga lo chhuak a tam ber a.
Counseling kan tihte pawh hi chhungkaw harsatna a
ni ber mai! Vawiina kan ram nunphung leh kalphung
hi Mizo chhungkaw darthlalang a ni. Kan lungawi em?

Khawtlang hmasa ber chu chhungkua hi a ni a.


Rorelna hmasa ber pawh chhungkua a ni a. Zirna
hmasa ber pawh chhungkua a ni an ti thin angin siam
\hat hna \an nan chhungkua a\anga bul \an a pawimawh
a. Tunlai khawvel thl>mna chi hrang hrangin min hual
vel karah hian eng tin nge chhungkaw nghet leh tlo,
khawvel sualna hneh thei tur chhungkua kan din ang
tih tun \umah hian kan zir ho dawn a. Heng thu zia k
tawite te hi chu kan ngaihtuahna tiharhtu chauh a tan
ni se, chhung tinten kan ngaihtuah zui atan kan rawn
chhawp chhuak mai a ni.
2

Chhungkua hi eng nge ni? Kan chhungkua kan


tih hian kan rilru mitthla-ah eng nge lo lang?
Chhungkua hi eng ang ni turin nge kan beisei?

Chhungkua hi Pathian din a ni:


Eden huanah khan Pathianin chhungkaw hmasa
ber chu a lo din tawh a. Mipa leh hmeichhia chu
pumkhatah a siam a, fanau malsawmna dawng turin
mal a sawm tih kan hria (Gen.1:28; 2:21-25). Mihringte
phuah chawp ni lovin, Pathian siam leh buatsaih ngei
a nih avangin chhungkaw din tura nupaa insiam hi a
hlu a, “mi zawng zawng zingah inneih hi chawimawiin awm
sela” (Heb.13:4) ti hialin inneih hi Pathian thu pawhin a
ngaihlu a; chuvangin, keini pawhin inneihna hi kan
hlutin kan ngai pawh mawh tur a ni. Innei turte pawh
kan fimkhur a, Pathian ruahmanna a ni tih hriain kan
kawppui turte pawh fimkhur taka kan zawn a
pawimawh a ni.

Chhungkaw din chhan:


Pathianah chuan engkim hi ruahmanna fel tak
leh tum nei sa vekin siam a ni tih kan hria a. Chhungkua
a siam chhan pawh chi tam tak thlaha leilung luah khat
turin a ni a (Gen 1:28), chu chu Malakia’n a sawi angin
Pathian ngaihsak an lo chhuah theih nan a ni (Mal.2:15).
Amah ngaihsak a, Amah fak leh chawimawi a, Amah
nena inpawl a inkawm hlim thin turin Pathianin
mihringte a siam tih pawh kan hria. Chuvangin,
Westminster Confession chuan mihring tih theih sang
ber leh awm chhun chu a siamtu fak leh chawimawi hi
a ni a ti a ni. Tichuan, chhungkua chu Pathian fak leh
3

chawimawi a, hlim taka khawsaho turin, a duh zawng


ti tura din a ni kan ti thei ang. Rom.11:36 “Amah a\ang
leh, amah avang leh amah atan thil zawng zawng a lo awm a
ni si a; ama hnenah chuan chatuanin ropuina chu awm rawh
se, Amen.”

Fanau malsawmna:
Mipa leh hmeichhia pumkhata insiam a\angin
chhungkua bul \an a ni a. Chi thlah lo chhuakte hian
chhungkua a tipuitling a ni. Sam-ah chuan, “Fanaute hi
Lalpa laka kan rochan an ni a, rila rah hi a lawmman min pek
a ni. Vanglai fate chu mi chak kuta thal awmte ang hi an ni.
A thal bawm faa khat nei mi chu lawm takin a awm thin a,
kulh kawngkaa an dote an biak lai pawhin an mualpho lo
vang”(127:3-5) tiin fanau malsawmna hlutzia min hrilh
a. Chhungkua a nausen a lo pianin hlimna leh lawmna
ava thlen nasa thin em! Tu nge nau thar lawm lo awm
ang! Abrahama leh Saraii chuan naute an neih chuan
an va hlim nasa em! a hmingah pawh Isaka, a awmzia
pawh nuihna, tiin an phuah hial a, naute an neih
avangin an hlim tih kan hmu a ni. Chutiang tak chuan
chhungkua-ah nau an lo pianin lawmna leh hlimna
thlen mah se, nau lo piang chu thal anga tehkhinin thal
chu miin thiam taka a hman chuan chawimawina leh
hmingthan nan a hmang thei a, a hman thiam loh erawh
chuan zahna leh mualphona thlentu mai a ni thei!
Chhung tin te, chhungkua kan indin dan leh enkawl
dante kan ngaihtuah chian a va pawimawh em!
4

(Thawhlehni) May 12, 2020

ZIRLAI 2-NA

CHHUNGKAW NGHET LEH TLO


INNGHAHNA

Chhungkaw tinte hian thlahtu kan nei \heuh a,


kan thlahtute erawh an inang lo khawp mai. |henkhat
chuan pi leh pu te, nu leh pa te atangin in leh lo, huan
lo ram ropui chhuanawm tak tak an nei a, \henkhat
chuan kan nei l>m lo. Thlahtute a\anga ro chhawm pawh
hi miin a hman thiam loh chuan chhungkaw tibuaitu
leh harsatna thlentu a ni thei thin. Hengte hi kum hlun
tur a awm lo a, innghahna tak tak a tling lo!

Chhungkaw innghahna dik chu Isua Kristaah a ni:


Lal Isuan, “Chutichuan, mi tin, heng ka thu hi hriaa
zawm apiang chu, mi fing lungpui chunga in satu nen tehkhin
tur a ni. Ruahte a lo s<r a, tuite a lo lian a, thlite a lo tleh a,
chu mi in chu a rawn nam sawk sawk a; nimahsela a chim lo
va; lungpui chunga rem tlat a nih avangin. Tin, mi tin, heng
ka thu hi hriaa zawm lo apiang chu, mi ^ \iauvut chung maia
in satu nen tehkhin tur a ni. Ruahte a lo s<r a, tuite a lo lian a,
thlite a lo tleh a, chu mi in chu a rawn nam sawk sawk a, a
chim ta a; a sawp chu nasa tak a ni,” a ti a (Mt.7:24-27).

Mi tam takin chhungkaw ngheh leh tlo na hi


sum leh paiah awmin an ring thin a, in leh lo \ha tak
din hi chhungkaw himna emaw tiin lungkham berah
an neih fo thin! Mahse, chutah chuan himna tak tak a lo
awm chuang lo- thlipui leh ruahpui lakah chuan an him
5

a ni mahna, khawvel sualna laka erawh chhungkaw


member a venghim thei chuang lo! Kristian
chhungkuate hi khawvel ropuina, sum leh pai, in leh
lo ropuinaah kan innghat ve lo va. Kan chhungkaw
innghahna chu chatuan Lungpui, nghing ve ngai lo,
Isua Krista-ah a ni. Chutah chuan sual tuipuiin min beih
hunah pawh nghet takin kan ding thei ang. Kan
chhungkua hi Isua Krista neitu leh ringtu ni ila, amah
nen khawvel i hmachhawn ang u. Amah ringtute kan
nih avangin khawvel buaina leh harsatna, sualnaten min
bei ve lo a ni chuang lo. Chung harsatna karah pawh
Amaha awm tlatte chu nghet takin an ding thei mai
dawn a ni, an dinna lungpui Isua Krista a nih tlat
avangin.

Innghahna dik Isua Kristaa innghat turin


chhungkua inbuatsaih ang u. Eng tin nge a tih kha?
“Tin, heng thu, vawiina ka pek che u hi in thinlungah a ch^m
reng ang a; in fate \hahnemngai takin in zirtir ang a, in ina in
\hut lai te, kawnga in kal lai te, in mut lai te, in thawh hun
tein in sawi thin tur a ni. Tin, chhinchhiahna atan in b^nah
in zem ang a, in mit leh mit inkara chal hr>nna atan a awm
bawk tur a ni. Tin, in in kawngka biangah te, in kawngkharah
te in ziak tur a ni” (Deut.6:6-9) Chhungkuaah ngun taka
Pathian thu inzirtira in kawh hmuh a \ul a ni.

Chhungkaw puipa chu Pathian a ni:


Kristian chhungkua, Isua Krista Lal leh
chhandamtua pawmtute chuan tu nge kan pa tih i hre
chiang ang u. Eng tin nge Tirhkoh Paula’n min hrilh
kha, “Pathian Thlarau hruaia awm apiangte chu Pathian fate
an ni si a. Hlauva awm leh turin bawih nihna thlarau in hmu
6

a ni si lo va; fa nihna thlarau in hmu a ni zawk e, chu thlarau


avang chuan “Abba! (Ka pa!)” tiin kan au thin hi. Thlarau
ngei chuan keimahni thlarau nen Pathian fate kan ni tih min
hriattir thin; tin, fate kan nih chuan roluahtute kan ni a;
Pathian roluahtu, Krista luahpuitute kan ni,”(Rom 8:14-17).
Isua Krista zarah Pathian fate kan lo ni a, a chhungte
kan nih angin kan Pa duh zawng tih leh Amah fak hi
kan tih tur a ni. A thu kan zawm a, min hrilh anga kan
nun hian Amah kan chawimawi a, kan nun dan leh
khawsak dan atangin miten tu nge kan Pa tih an hriain
Amah an lo fak thei thin a lo ni.

Thlahtu ropui, Chatuan Pa kan nei a, amah


atanga chhuak a thlahte kan ni tih hi kan thlamuanna,
kan innghahna leh inchhuanna tur a ni.
7

(Nilaini) May 13, 2020

ZIRLAI 3-NA

CHHUNGKAW NGHET LEH TLO


NI TURIN INPUMKHATNA

Thufing chuan ‘|anrual chu chakna a ni’ a ti a.


Chhungkaw nghet leh tlo kan nih zel theih nan,
chhungkaw inpumkhatna vawn nun zel a pawimawh
a ni. Chhungkuaah chuan member hrang hrang kan
awm, puitling leh naupang, kum a inthlau ang bawkin
khawvel kan thlir dan, mawi leh \ha, duh zawng a inang
lo hle! Ngaih dan leh duh zawng inang lo mah sela,
chhungkaw khatah kan awmho si a, kan duh dan
\heuha kan awm hian kan chak lo a, thl>mna leh
harsatnaten min hneh hma thin. Thufing chuan, “Insual
bur bura ruai \hehna in ai chuan inrem taka chaw \hing bâr
khat eina a \ha zawk,” (17:1) tiin min hrilh a.

Kan mawhphurhna \heuh i hlen ang u


Pa dinhmun: Hebrai 3:4-ah chuan, “Chhung tin hian
puipa tu emaw tal an nei \heuh si a; engkim puipa erawh chu
Pathian a ni,” tih kan hmu a. Mizo nunah chhungkaw
puipa ber chu Pa ber a ni a, roreltu leh thup>k keng
kawhtu, venghimtu leh thlamuantu, chhungkaw
zahawmna vawng himtu a ni. Pa ber rorelna hnuaiah
kan dam tl^ng em? Pa ber chu chhungkuain kan
thlamuan pui em? Chhungkaw puipa chu Pathian a nih
angin a duh zawnga chhungkaw enkawl turin pa ber
chu Pathian nen inzawmna leh inlaichinna \ha tak a nei
tur a ni a. Joba angin a tu leh fate tan Pathian hmaah ni
8

tin a k<n thin tur a ni. “LALPAN in a sak loh chuan, a


satute chuan an thawk rim thlawn mai a ni: LALPAN
khawpui a vawn \hat loh chuan, a vengtu chu a meng thlawn
mai a ni,” (Sam 127:1). Pa ber chu zah tlakin a nung tur
a ni a, amahah a chhungten rinawmna leh dikna vawng
nung tlat thin, a thua ding nghet a ni tih an hmu tur a ni.

Pa ber kan zah thiam a, a thu hnuaia kan k<n


thiam hian inluangrualna leh inpumkhatna
chhungkuaah a siam thin a. Thiamna leh finna, hriatna
lamah mi dangte aia s^ng ni lo mah se, kan chunga
roreltu a nihna angin kan zah tur a ni.

Nu mawhphurhna: Thufingte 31:10-ah chuan, “Hmeichhe


khawsak \ha tu nge hmu thei ang? A man chu lunghlu sen
mi aiin a s^ng zawk daih si a,” tih kan hmu a. Chhungkaw
nun a NU hlutna leh pawimawhna hi sawi s>n a ni lo
vang! Chhungkaw inrelbawlna chelhtu leh uaptu,
member tinte hnemtu leh \anpuitu, mangan laia \anpui
inpeih reng a ni \hin a ni. An tel lovin chhungkua a
ruak a, inl>ngte pawhin nu ber awm loh chuan nuam
an ti lo. Chhungkaw mualphona tur hliah khuh tu, a
pasal leh a fate hui khawmtu, fuiha tichaktu a ni a, pasal
hnuaiah zahawm takin chhungkua a enkawl thin.

Nu leh pate hi fate entawn atan kan nung tur a


ni a, keimahni atang hian thil \ha leh duhawm, nun dan
tur zir rawh se.
Fate mawhphurhna : Ephesi 6:1,2-ah chuan, “Naupangte
u, Lalpaah chuan in nu leh in pate thu zawm rawh u; chu
chu thil dik a ni si a. I nu leh i pa chawimawi rawh,” (chu chu
9

thupek tiam nei hmasa ber a ni)” tih kan hmu a. Pathian
fate kan nih angin kan lei Pathian- nu leh pate thu zawm
hi fate tan tih makmawh, chhungkaw inpumkhatna atan
\ul leh pawimawh tak a ni. Nu leh pate thu awih lohna
avangin kan khawtlangah sualna a tam ta >m >m a nih
hi! Nu leh pate chawimawina hi thil dang ni lovin an
thu zawm mai hi a lo ni. “Nimahsela, hmeithai tu pawhin
fate emaw, tute emaw nei sela, chungte chuan anmahni in
chhung lamah Pathian ngaihsaka awm leh anmahni hringtute
chungah \hat ve thung zir zet rawh se; chu chu Pathian lawm
z^wng a ni si a,” (I Timothea 5:4).

Chhungkaw inrelbawlnaah mawhphurhna leh


chanvo, tih tur bikte kan insiam \hin a. Kan
mawhphurhna \heuh te \ha taka kan hlen mai piah
lamah kan in\anpui tawnna hian chhungkaw
inpumkhatna nasa takin a tinghet thei a ni. Pa
mawhphurhna laksak a nihin, mi dangin rorelna chan
tuma thuneihna kan inchuh hian chhungkaw
inlungrualna leh inpumkhatna a sawi nghing thin. Hriat
thiamna nena indawh tawnin kan nihna \heuh kan
inzahsak hian inkungkaihna nghet leh thuk zawk min
siam \hin.

Mi dang nen inteh suh:


|henawma tute emaw chhungkua nen intehkhin
loh tur a ni. An pa chuan chutiang kha tiangin a ti, an
nu chuan chu chu a thiam bik, an fate an fel, thu an
awih bik, etc. ti te hian \henawm khawv>ngte leh kan
chhungkua inkhaikhin loh tur a ni. Tu mah inbeisei
sang lutuk lo ila, inhmusit hek lovin, kan nihna ang
10

angin inpawm ila, kan nihnaah lungawiin Pathianah


l^wm ila, remna leh muanna kan chhungkuaah lo awm
rawh se.
11

(Ningani) May 14, 2020

ZIRLAI 4-NA

CHHUNGKAW NGHET LEH TLO NI


TURIN HMANGAIHNA LEH
NGAIHDAMNA

1. Hmangaihna i vawng nung zel ang u:


Paula chuan, “Hmangaihnain a dawhthei a, ngil a
nei bawk thin; hmangaihnain a itsik lo va; hmangaihna a infak
lo va, a uang lo va, a che mawi lo lo va, mahni hma a sial lo va,
a thinur duh lo va, sual lamah a ngaihtuah lo va; fel lohnaah a
lawm lo va, thutak erawh chu a lawmpui thin a; engkim a
tuar hram hram a, engkim a ring a, engkim a beisei a, engkim
a tuar chhuak thin”(1Korinth 13:4-7) tiin hmangaihna
ropuizia a sawi a.

Nu leh pa karah inhmangaihna hi lo nghet deuh


deuh rawh se. Duh tak leh hmangaih taka kan neih te
hmel han en ila, tun hmaa an \hatna leh mawina chu
hun leh kum a lo tam chuan a lo chuai ve ta, hmangaihte
tan inhlanna avangin kut leh kete pawh a lo z<r zo ta,
hmangaihna avanga ka tana a inhlanna leh tuarna
zawng zawng hre rengin kan nupa inhmangaihna hi lo
nghet tulh tulh se la, tu leh fate pawhin kan inhmangaih
tih lo hre rawh se. Nupa inhmangaih dan tur pawh
Paula’n chiang takin Ephesi 5:22-33-ah min hrilh kha.

Naupangte pawh i inhmangaih ang u. Johana


chuan, “Miin, ‘Pathian ka hmangaih e,’ tiin a unau haw si
12

sela, amah chu dawthei a ni; a unau a hmuh tawh renga mah
a hmangaih loh chuan Pathian a hmuh ngai lohva chu engtin
nge a hmangaih theih ang? Ama hnen ata he mi thupek hi kan
nei, “Tu pawhin Pathian a hmangaih chuan a unau pawh a
hmangaih bawk tur a ni,” tih hi. (1Johana 4:20,21). Sam
133 en bawk ila.

Nu leh pa hmangaih hi kan bat a ni a, kan tan an


inpekna leh inhlanna te hre reng chungin duhsakna leh
hmangaihna kan lantir thin tur a ni. Chhungkua i
inhmangaih tawn ang u. Kristian chhungkaw
danglamna chu hmangaihna leh khawngaihna tarlanna
hmun a nihna hi a ni.

2. Inngaidam tawn ang u:


Mi dangte ngaidam a, dawhthei fu thin hian
mahni chhungkaw memberte chungah hian
ngaihdamna hi kan tlachham fo thin awm e. Paula
chuan, “Tu pawhin tu chungah pawh thupawi nei ang ula
indawh tawnin inngaidam tawn ula; Lalpa chuan a ngaidam
che u ang tak khan ngaidam ve rawh u,” (Kolosa 3:13) a ti.
Chhungkaw inpumkhatna leh inhmangaihna vawng
nung zel tur chuan ngaihdamna thinlung kan put a
pawimawh a ni. Eng emaw avangin nupa rilru inhliam
theih a ni a, nu leh fa, u leh nau, chhungkhata cheng za
karah pawh rilru na takin a awm theih fo thin a ni.
Huatna leh rilru natna hian p^n chhia ang maia kan
rilru leh ngaihtuahna a tihchhiat a, chhungkaw
inlaichinna leh inpumkhatna thlenga a nghawng theih
avangin inngaihdam tawn kan mamawh a ni. Tu mah
famkim kan awm lo va, tisual thei vek kan ni a, kan
13

tihsual leh tih dik loh te inhriatsak reng lo va,


hmangaihnaa indawh tawna kan inngaihdam tawn hian
chhungkaw boruak nuam a siam a, kan inphuar
khawmna a lo nghet deuh deuh thin. Kan Lal Isua
pawhin, “Mi an bawhchhiatte in ngaihdam chuan, in Pa
vana miin a ngaidam ve ang che u. Nimahsela, mite in
ngaihdam si loh chuan, in Pain in bawhchhiatte a ngaidam
bik lo vang,”a ti. (Mt.6:14,15). Pathianin khawngaihnain
a ngaihdam leh thiam a chantir tawhte hi keini pawhin
lo ngaihdam ve mai tur a ni. Chhungkuaah hian kan
damtlang tur a ni a, hlutna leh pawimawhna ka nei a ni
tih kan hriat a, kan hlimna,kan himna hmun dik tak a
ni tih kan hriat a pawimawh hle.

3. Inchawimawi tawn uar ang u:


Lawm thu inhrilh tawn a, kan tih \hat te kan infak
a, inchawimawi tawn thin tur a ni. A te a lianin kan tih
tur kan tih te, kan in \anpui te, hlawhtlinna kan chan te
kan inlawmpui \hin tur a ni. Tisual thei, famkim lo kan
ni tih inhria ila, beisei ang an lo nih lo pawhin
\awngkam hriam leh kha te hman loh hram tum ila,
infuih tawnin intihchak tawn tur a ni. Kolosa 4:6-ah
chuan, “Mi tin engtia chhan \heuh tur nge ni tih in hriat
theih nan in \awngka chhuak chu, chia al, khawngaihna tel
ni fo rawh se,” tih kan hmu a. I Thessalonika 5:11-ah
pawh, “Chuvangin, infuih tawnin, intisawt tawn \heuh rawh
u, in tih reng \hin ang hian,” tih kan hmu bawk. P^wn
lam mite chawimawi thiam a, mite lawm thu hrilh fo
thin si hian mahni chhungkaw puite hnenah a nachang
kan hre lo thei fo.
14

May 15, 2020 (Zirtawpni)

ZIRLAI 5-NA

CHHUNGKAW NGHET LEH


TLO NI TURIN HUN I PE ANG U
Kan khawtlang nunah chhuahna tur a tam hle
mai! Ni tin eizawnna piah lamah kohhran thila kan
chhuah a ngai a, chhiatni \hatniah kan chhuah a ngai
bawk. Chhungkua a hun tam zawk nei tur chuan kan
insiam rem thiam hle a ngai a. Kohhran leh khawtlanga
loh theih lohnaa hun kan hman bak hi chu chhungkaw
tan hun i hmang tam ang u. Chhungkua a dam a, kan
hlim chuan khawtlang kan hlim a, kohhran a nuam a,
ram a zal>n thin a ni. Chhungkaw hlim leh dam tluka
hlu hi he khawvelah a awm chuang lo ang. Paulan eng
tin nge a tih kha, “Tu pawh mahni chhungkhat lainate
ngaihsak lo va, mahni ch>npui chhungte ngei pawh ngaihsak
lo chuan rinna an phatsan a ni, ring lo mi aiin an sual zawk,”
(I Tim.5:8) a ti hial a ni.

Titi-ho:
Tuk zana inhmu leh ei leh bar ho thin ni mah
ila, chhungkhata ch>ng te hi titi hoa, in kawm hona hun
kan nei lo fo thin. Chhun lama kan thil tawnte sawi hona
hun insiam ila, kan l^wmna leh harsatnate kan inhriat
tawn hian inpumkhatna nghet zawk min siam thin. Titi
phungl>ng satliahte pawh i sawi ang u. Zal>n taka mi
tinin kan rilrua kan vei leh ngaihmawh z^wngte kan
sawi chhuah theih nan rilru inhawng takin kan awm
tur a ni. A bikin nu leh paten kan tu leh fate tan hun
15

kan pek thiam a, \awng chhuak tura cho thawh thiam a


pawimawh. Fiamthu thawhin nui tlang ila, i inkawm
ngeih ang u.

Chhungkua a l>nho:
Inchhungkhur piah lamah chhungkuaa hun
hman ho i uar ang u. Sawrkar chawlh leh hun pui kan
neih angah te chhungkhat laina hnaite tlawh chhuah
nan kan hman a, chhungkhat inhriat pawh nan kan
hman te hi a \ha a ni. Ruahmanna fel tak nei a, khaw
pawn thlenga chhungkuaa chhuah vah te hi a \ha >m
>m a ni. Chhungkuain hlim ila, ei tl^ng ila, in tl^ng ila,
thawk ho ila, infiam tl^ng ila, chhuak ho ila, kan
chhungkaw nghehna tur hi thupui berah i nei ang u.

Chhungkuaa Pathian pawlhona:


Chhungkaw maicham \ha tak nei turin i bei ang
u. Chhungkuaa Pathian hmaa kan k<nho thin hian kan
van Pa kan p^wlna a nih bakah chhungkua min phuar
khawm thin a ni. Chhung inkhawm kan buatsaih theih
lohna chhan hi kan inthunun t^wk loh vang a ni fo thin.
Kan inthunun \hat chuan awlsam takin a tihhlawhtlin
theih mai thin.

Chhungkaw thununna:
Hebrai 2:11-ah chuan, “Tin, thununna reng reng
hi tuar lai chuan lawmawmin a lang lo va, lungchhiatthlakin
a lang zawk thin, tuar hnuah erawh chuan chu mia sawizawia
awmte tan chuan rah thlamuanawm tak felna chu a chhuahsak
thin,” tih kan hmu a. Kan puitlin a, kan hlawlhtlin nan
thununna kan mamawh thin. Thununna hmangtu a
awm a ngai a, mahni inthununna (self-discipline) kan
16

mamawh bawk. Pathian thu chuan nu leh pate hnena


thuneihna a pek chu fate zilh leh thunun a ni. “Naupang
chu a kalna awm kawngah chuan zirtir ula, a upat hun pawhin
a thlah lo vang. Naupang thinlungah chuan âtna a bet tlat a;
mahse thununna tiangin hla takah a hnawt kiang ang,”
(Thufingte 22:6,15). Thununna tih hian inrikrap vak te,
inkhuahkhirh chiam te ni lovin, in vawn felna leh
inkaihhruaina \ha duhna vang a ni tih hria ila.

Paula chuan, “Pathian chu buaina Pathian a ni lo


va, remna Pathian a ni zawk si”(I Korinth 14:33) a tih angin
kan inchhungkhur inenkawlna leh inkaihhruaina hi a
fel/a mumal tur a ni.
In leh lo fai tak leh fel taka vawng turin inthununna
\ha a awm a \ul a.
Silh leh fenah inthununna fel tak neih tum ila, \ul
loa sum khawhralna a ni.
Ei leh in, z<k leh hmuamahte inthununna \ha tak
kan neih a \ul a.
Hun hman danah inkaihhruaina fel tak nei ila, hun
bi ruat mumal takin i vawng ang u.
|awngkam \ha leh awm dan mawi nei turin inziritir
ila, chhungkuaah a takin i hmang nghal ang u.

Chhungkaw inawpna leh inkaihhruaina fel nei


tur chuan hun a duh a, dawhtheihna nen beih hram hram
a \ul thin a ni. Chhungkaw nghet leh tlo din tur hian
chhungkaw member tinte kan thawhho a ngai a, theih
tawp i chhuah zel ang u. “Kan inthlahdah loh zawngin a
hun takah chuan kan seng dawn si a,” (Galatia 6:9).
17
18

S-ar putea să vă placă și