35 'ñî

è"ñùú ìåìà
úåáåøòú úåëìä ã"åé
çö ïîéñ

"åùøã"î áúëá øåùéà úìá÷ àìì 'ãëå íìöì ,÷éúòäì ïéà .áø ìîò ò÷ùåä åìà úåîå÷î éàøîá :íëáì úîåùúì .
 â"îôä éøáãì íéðåéö
è"ñùú ìåìà ùãåçá ãîìðä øîåçá íéììëðù
çö 'éñ ã"åé

çö ïîéñ

à óéòñ
"íéøáã éøåäøä åðì ùéå" ãò äìçúääî ,á ÷"ñ æ"î
÷"ñä óåñ ãò áúë øåèá ä"ã íù
÷"ñä óåñ ãò "áìçå ïîåùã òã" ä"ãî à ÷"ñ ã"ù
á ÷"ñ
ã ÷"ñ

á óéòñ
úåàøì ùéå ãò äìçúäî ä ÷"ñ .åôåñ ãò äôéøè ÷ôñ íàå ä"ãî â ÷"ñ æ"î
æ ,å ÷"ñ ã"ù

â óéòñ
å ÷"ñ æ"î

ã óéòñ
ç"øôä äúë ãò äìçúäî æ ÷"ñ

ä óéòñ
òãå ä"ã ãò æé ÷"ñ ã"ù
àë ÷"ñ

ç óéòñ
èë ÷"ñ ã"ù
3

çö ïîéñ
à óéòñ
àìéô÷ àëéìã àøåñéàá åðéî åðéàùá ïéî á"ò ãò 'åëå àáø øîà .æö óã 'îâ .'åëå ãéâ äá ìùáúðù êøé :åö óã ïéìåç äðùî
.ìéèá àáåøá àúééøåàãîã .èö óã ãò 'åëå éåì ïá òùåäé 'ø øîà àáà øá àééç 'ø øîà .çö óã 'îâ .íéùùá
.øåñà åùîî àìå åîòè á"ò ãò ïðçåé ø"à åäáà 'ø øîà .æñ óã æ"ò 'îâ

ø"à ä"ã .æñ óã æ"ò] 'ñåúå ,[àúééøåàãîå ä"ã :çö óã] é"ùø ë"ë ,úåèäì íéáø éøçà ÷åñôäî àåä áåøá ìåèéá ïéãì øå÷îä
.[æì 'éñ ïéìåçã æ"ô] ù"àøäå ,[ïðçåé
,çìá çì úáåøòú ïéáì ùáéá ùáé úáåøòú ïéá ,íéîëç åð÷éúù äî ïéáì äøåú ïéã ïéá ,íéáø íéðéã é÷åìéç ùé áåøá ìåèéá éðéãá
.åðéî åðéàùá ïéî úáåøòú ïéáì åðéîá ïéî úáåøòú ïéáå

øåñéà ìù ïîåù ïåâë ,ùáéá òìáðä çì äæ ììëáå] ,çìá çì úáåøòú éðéã ø÷éòá åøàáúð úáåøòú éðéã ìù íéðåùàøä íéðîéñá
.êìéàå è÷ ïîéñî ø÷éòá åøàáúð ùáéá ùáé úáåøòú éðéãå .[øúéä ìù úå÷øéá åà øùáá òìáðä

ø÷éòë íòè
.íòè íäá ïúðå úå÷øé íò ìùáúðù äìéáð øùá ïåâëå ,ïðáøãî ÷ø åà äøåúä ïî øåñà ø÷éòë íòè íà åðã [:çö óã] 'îâá
:íéðåùàøä äæá å÷ìçð äëìäì
,é"ùø áúëå .ïðáøãî ÷ø äøåúä ïî øåñà åðéà ø÷éòë íòèã àáøë ì"éé÷ äëìäìã ,è÷ð [íòèì ä"ã :çö óã] é"ùø .à
.åéìò ïé÷åì ïéàå øåñà åùîî àìå åîòèã [.æñ óã æ"ò] 'îâá ç"åéø úòã íâ åæã
æ"ô] ù"àø ïééòå .äîöò äìéáð øùá ìëåàë åéìò ïé÷åìå àúééøåàã ø÷éòë íòèã ,è÷ð [àáø ä"ã :çö óã 'ñåúá] ú"ø .á
äöî úìéëà úåöî ïéðòì óàå] .øåñéà íòè åá ùéù øúéääî úéæë úìéëà ìò ä÷åì ú"ø éôìù òîùîã áúëù [àì 'éñ
.[åúáåç éãé àöéå ïâã úéæë ìëåàë éåä ïâã íòè äá ùéù æøåà úô úéæë ìëà íàå ,ø÷éòë íòè ïðéøîà
:íéðôåà éðù ïéá äæá ïéçáäì ùéã ,àéä [àì 'éñ ù"àøá úàáåî] ïäë íééç åðéáø úèéù .â
êôäðã ,úáåøòúä ïî úéæë úìéëà ìò ä÷åìå äøåúäî øåñà àåä éøä ,ñøô úìéëà éãëá úéæë úáåøòúá ùé íà (à
.øåñéà úåéäì åìåë
.úáåøòúä ïî úéæë ìò ä÷åì àåä ïéà ,ñøô úìéëà éãëá úéæë ïéà íà (á
:íéðôåà éðù ïéá äæá ïéçáäì ùéã ,÷ñô [â"ä-á"ä à"ëàîî å"èô] í"áîøä .ã
,ä÷åìå äøåúä ïî øåñà äæ éøä [íéöéá ùìù] ñøô øåòéù øúéää ïî ìëàå ñøô úìéëà éãëá úáåøòúá ùé íà (à
.åùîîå åîòè àø÷ð äæå ,øåñéà ìù úéæë ìëàù àöîðã
úåãøî úëî ä÷åì êà ,åùîî àìå åîòè åäæå ,äøåú øåñéà äæá ïéà ,ñøô úìéëà éãëá úéæë úáåøòúá ïéà íà (á
.ïðáøãî
:øúéäá øåñéà úáåøòú ìù íéðôåà éðù ïéá ïéçáäì ùéã ,àéä ï"øäå ï"áîøä úèéù .ä
.äøåúä ïî øåñà äæ éøä ,íòè åá ïúðå øúéäá áøòúðå äçîð øåñéàä óåâ íà (à
úééâåñ éäåæå ,äøåú øåñéà äæá ïéà ìåùéá é"ò øúéää êåúì åîòè úà èìô ÷ø ,áøòúðå äçîð àì øåñéàä óåâ íà (á
.àúééøåàã åðéàù äá å÷ñôù ø÷éòë íòè
 4

1 .å÷éôñá øéîçîå äøåúä ïî øåñà ø÷éòë íòèã [á óéòñ] è÷ð ò"åùä :äëìäì

àìéô÷ úåðîàð
åðéàùá ïéî [à] êëìä ,íéùùá ïðáø øåîàå [â] àìéô÷á ïðáø øåîàå [á] àîòèá ïðáø øåîà [à] àáø øîà ,[.æö óã] 'îâá àúéà
àøåñéàã åðéî åðéàùá ïéî ð"à ,àîòèà í÷éîì àëéìã åðéîá ïéî [â] ,àìéô÷á àøåñéàã åðéî åðéàùá ïéî .[á] ,àîòèá àøúéäã åðéî
.íéùùá ,àìéô÷ àëéìå
:íéðééðò éðù ùé àìéô÷ä úåðîàð ìù äæ ïåãéðá
úéáä úøåú] à"áùøä áúë äæáå .íãà ìë úøëäá åà ,íéîòèá äçîåî úøëäá äéåìú íéìëàîä íòè úøëä íàä .à
úáåøòúá ïëìå ,íãà éðá íúñì øëéðä íòè àìà øñàð àì ,äáøãàå ,äçîåî à÷åã êéøö ïéàù ,[.æè óã à"ù êåøàä
2 .àìéô÷ ïäë à÷åã êéøö ïéàå ïäë íòåèã 'îâá åøîà ïéìåçá äîåøú
úáåøòúá úîéé÷ äðéà åæ äìàù] .úåãòì øùë éøëð ïéà àîìòá éøäå ,íòè ïàë ïéàù øîåì éøëð ìù úåðîàðä íòè äî .á
:íéðåùàøá úåèéù äîë äæá åøîàðå .[úåãòì øùë àåäå ìàøùé àåä íòåèä äæáù ,ïéìåçá äîåøú ïåâë øúéäá øúéä
øáãì åì ïéëéøöù åäåòéãåé àìå ,åîåú éôì çéñî ïéãî àéä úåðîàðä íòèã ,áúë [äéîòèéì ä"ã .æö óã] é"ùø (à
.[äë 'éñ] ù"àøä áúë ïëå ,øúéäå øåñéà
òøî àì ïîåàã íåùî àåä úåðîàðä íòèå ,ïîåàá à÷åã éøééîã ,åáúë [íù] ï"øäå ,[ïðéëîñ ä"ã .æö óã] 'ñåú (á
.ú"ìñî åðéàùë éøééî åæ äèéù éôìã ,òîùîã é"áä áúëå .åúåðîåà
ùéù àéáäå .ú"ìñî åðéàù óà ïîåà åà ,ïîåà åðéàù óà ú"ìñî åà éúøúî àãçá éâñã ,è÷ð [úéáä úøåúá] à"áùøä .â
.íäéøáãë øéîçäì ùéù áúëå ,ú"ìñî íâå ïîåà íâ àäéù ,éúøú åëéøöäù
åðéàùë íâå ïîåà åðéàùë óà äæù òîùîã é"áä áúëå ,éøëð íòåèã àîúñá áúë [ì"ä à"ëàîî å"èô] í"áîøä (ã
äøåàëìå ,ø÷ùì úúøéî éåâäù íåùî àåäã ,áúë (á ÷"ñ ùéø ã"ùá) â"îôäå] .úåðîàðä íòè øàáúð àìå ,ú"ìñî
.[(ä ÷"ñ) à"øâä íâ ë"ëå ,åø÷ùá øéëäì ãéî ãéúò ìàøùéäù íåùî àåä

.åîåú éôì çéñî àäéù åà ,äéúåðîåà òøî àìã ïîåà éåâ àäéù åà ,éøúî ãçá éâñã ò"åùä ÷ñô :äëìäì
éøåñéàá ïîàð ú"ìñî éåâ ïéàã [:ãé÷ óã ÷"á] 'îâá ì"éé÷ àäã ,ïîàð ú"ìñî éåâã íéøáåñä úèéù ø÷éò ìò åù÷úä íé÷ñåôäå
í÷éîì àëéàù ïåéëã ,áúë [á ÷"ñåñ] ê"ùäå .ú"ìñî éåâ ìò êåîñì ïéà ïëàã ,[á ÷"ñ] æ"èä ÷éñî ïëìå ,äùà úåãòá àìà äøåú
äùà úåãòá ë"àùî ,àúìéîã äìò ãéî í÷éîì àëéàã ,äðååëäã ,â"îô ïééòå] .àúééøåàãá óà ú"ìñî éåâ ïîàð äæá ,àúìéîã äìò

ïåéò úôñåú .1
íòè åäî
ùé íðîà .ìéèá àì ïëìå ,áøåòî åðéàå øëéð øåñéàä åìéàë äæ éøä íòèä é"òù àåä ,ø÷éòë íòè ìù ïéãä ãåñéã øàåáî íéðåùàøäî
äéàøå .ùåì÷ ïôåàá àìå åô÷åúá íòèä úà ùéâøäì êéøö àìà ,ìèá àìå øëéðë éåä øåñéàä úà ùéâøîù ïôåà ìëá àìã äéàø àéáäì
øùáå ãáëã áúëù [æ ÷"ñ] ç"øôá ò"òå .ùåì÷ àåäù ïåéë íòè áéùç àì î"î øëéð íòèäù óàã ,è"ð øá è"ð ìù øúéä åðéöîã àäî
.íòè ïúåð éø÷éî àì êëì øåîâ ùøôä åðéà øùáì ãáëä ïéá ùøôääã ïåéë î"î ,íòèá éåðéù ùé úåàéöîáù óà ,àîòèá ïéåù
.äøåúäî øåñàå ø÷éòë íòè éø÷éî ,íòèá åäã ìë éåðéùáã àìà ,ïë áúë àì [æô 'éñ ã"åé] ñ"úç ú"åùá íðîà
äîå ,ú"ìñî ïéãî àåä úåðîàðä ø÷éò àìéô÷ ïðéòá ú"ìñîá íâù íéøáåñäù ,ïåùøâ ø"øäî åðúåçî íùá áúëù ,[á ÷"ñ] ê"ù ïééòå .2
.íéîòèá ïéçáî åðéà éìåà ë"ìàã íåùî àåä àìéô÷ åëéøöäù
5

ïîàð ééåìâéàì àãéáòã àúìéîáã [âìú 'éñ] ù"áéøäî à"øâä àéáä ïëå .[áø ïîæ øçà ÷ø ãéî øøáúäì éåùò øáãä ïéà íéîòôìù
3 .àúééøåàãá óà

øúéäá íéùéù ïéàù òåãéùë éøëð úîéòè

àìã äæå .úáåøòúä úà øéúäì äîéòè ìò ïðéëîñ î"î ,øúéäá íéùéù ïéàùë óàã ,òîùî ò"åùäå [ì"ä å"èô] í"áîøä ïåùìî
ïéàù òåãé øùàë àìéô÷ ìò ïéëîåñ ïéàã ,åè÷ðù ï"øäå ï"áîøä úèéùë äæ ïéà ïëå ,àìéô÷ íâå íéùéù íâ êéøöäù é"ùø úèéùë
ïéàù ,íòè äèìô ÷ø äçåîéð àìå ìéùáúì øùá úëéúç äìôðù åà ,íéùéù ùé íà òåãé ïéàùë ÷øå ,øåñéàä ãâðë øúéäá íéùéù
.íòè ïàë ïéàù øîåì àìéô÷ úîéòè ìò ïéëîåñ äæá ,èìôð íòè äîë íéòãåé

íéùéù ùéùë éåâ úîéòè ìò êîúñäì

÷ééãù [ã ÷"ñ] ê"ù ïééòå ,ò"åùá àåä ïëå ,éåâä åðîòèéù ïðéòá àìà íéùéù ìò ïéëîåñ ïéà éåâ ùé íàã í"áîøäî ÷ééãî é"áä
4 .éøùå äîéòè ö"à íéùéù ùéù ìë ï"øäå ù"àøä éôìã ,áúë [æ ÷"ñá] à"øâäå .úàæ

ïåéò úôñåú .3
è÷ðù â"øäåî åðúåçî éøáã àéáä [á ÷"ñ] ê"ùä ,äéúåðîåà òøî àì ïîåàã àøáñ øîåì êééù åîåú éôì çéñîä éåâ ïîåàá íàä ïééòì ùé
.åúåðîåà íâôéú àì åéøáãá ÷ééãé àì íà íâå ,øúéäå øåñéà ïéðòì åéìò ïéëîåñù òãé àì éøäù ,äéúåðîåà òøî àì ú"ìñîá øîåì êééù àìã
àéòáéî àì ,äéúåðîåà òøî àì ïîåàã àøáñ êä øîåì êééù ú"ìñîá íâù ,é"áä ïåùìîå ã"äúä ïåùìî çéëåî [á ÷"ñ ã"ùá] â"îôäå
íòè äæ ìëàîá ùé íà äæ ìò åøîä íéìàøùé éðùù åì åøîàù ïåâë ,[øúéäå øåñéà ïéðòì àìå] øçà øáã ïéðòì åéìò ïéëîåñù òãåéù àëéä
.äéúåðîåà òøî àìã øîåì êééù î"î ,åéìò ïéëîåñù ììë áùåç åðéàù ïôåàá óà àìà ,åá ïéà åà
øôñî àåäùë àìà ïîàð àåä ïéà äùà úåãòá ú"ìñî éåâ úåðîàð ïéðòìù óàã ,[á ÷"ñ] éúøëäî àéáäù [á ÷"ñåñ æ"îá] â"îô ïééò
ïéðòì î"÷ôð äæá ùéù òãåé åðéàù ìë ,åäåìàù íà óà ú"ìñî éåâ ìò ïéëîåñ øúéäá øåñéà íòè ïéðòì î"î ,åäåìàù íà àìå åîöòî
.íòè äæá ùé íà äæ ìò åøîäù åì åøîàù ïåâë ,øúéäå øåñéà
ïåéò úôñåú .4
äøéã÷ì ìôðù øåñéà úîéòè ïåãéðá
ùåçéð ,ïéøåñéà øàùá íâ ð"ðç ì"éé÷ã ïãéãìã ,à"òø äù÷äå .ïäë äì íéòè ïéìåç ìéùáúì äîåøú äìôð íàã ,áúëù [ä ÷"ñ] ê"ù ïééò
íåùî åîòåèì à"àå ,ïéìåçä ìà äæ íòè èìôð åúçéúøî ìéùáúä çðù øçàå ,äìéáð äùòðå øñàðå äîåøúä êåúá ïéìåçä íòè ñðëðù
úîéòè àéðäî éàî ë"àå ,[ù"ééò ,áìç ìù äøéã÷ì ìôðù øùá úéæë ïéðòì (:ç÷ óã) 'îâá øàåáîä ïéòëå] ,ïéìåçä íò åðéîá ïéî àåäù
øæçå øñàðå äîåøúá ïéìåçä íòè òìáð àìù øøáì à"à êà ,ïéìåçá íòè äðúð àì äîåøúäù øøáì ÷ø äìéòåî åæ äîéòè éøäå ,ïäëä
.èìôðå
íåùî àìå äîåøúä íòè íåùî ÷ø øåñàì êééù â"äëáã ,äîåøú ïëì íãå÷ äá ìùéáù äøéã÷á ïéìåç ìùéá íà î"ð (à :õøúì à"òø áúëå
úà ÷ìéñå íã÷ íà ,î"÷ôð ãåò (á .ìéùáúä ìëì àåä øùå÷îù ïåéë ò"ôá øñàð àì àåäù íåùî ,äøéã÷ä ïôåãá òìáðù ïéìåçä íòè
èéìçäì ïéàé÷á åðà ïéàã [áö 'éñá] â"îôä áúëù óàå .èéìô àì èìôî òìá òìáéîã ïðéøîà äæáù ,åúçéúøî ìéùáúä çðù íãå÷ äîåøúä
òøâ àì ë"à ,äçéúøäî ìéùáúä çð àì ïééãò åéðéò úåàø éôìù ïîæá äîåøúä úà ÷ìéñ íàã ,à"òø áúë î"î ,åúçéúøî ìéùáúä çð éúî
ïéàé÷á åðà ïéàù íåùî øéîçäù â"îôäù ,à"òø óéñåäå] .ïðáøãî àåä ïéøåñéà øàùá ð"ðç ïéã ø÷éò ìëù ïåéë ,ïðáøã ÷ôñ äæ éøäå ,÷ôñî
î"ìéù øáãáã [.ã óã äöéá] 'îâá àáåîëå ,ïéøéúî åì ùéù øáã éåäå ìéàåä ïðáøã ÷ôñ íòèî ïéìé÷î ïéà äæáã ,øãð øåñéà éáâì éøééà
.[ïðáøã ÷ôñá ïéìé÷î ïéà
 6

àðãéàä éåâ úîéòè

àåäù ,øåâàä áúë øáãä íòèá .äàîøà àìéô÷ úîéòè ìò êåîñì åððîæá ïéâäåð ïéàã [é"áá àáåîä øåâàá åøå÷îå] à"îøä áúë
,øúéäå øåñéà ïéðòì íäéìò íéëîåñ íéãåäéäù íéòãåéå ,íéãåäéä éâäðîá íä íéòãåéå úåéäå ,ú"ìñî éåâä àäéù ïðéòáã à"éã íåùî
.ú"ìñî øãâá íðéà
ú"ìñî à÷åãã à"éã ,éåâä úåðîàð íòèá úåèéùä ìë úåøîåçì ïéùùåçù íåùî àåä íòèäù øùôàã ,áúë ò"åùì åúäâäá à"òøå
ê"ùä àéáäù éôëå ú"ìñîá êééù äæ ïéàå ,åúåðîåà òøî àìã íåùî ïîàð ïîåà ÷øå àúééøåàãá ïîàð åðéà ú"ìñîã à"éå ,ïîàð
5 .åæ àéùå÷ à"òø õøéú àìå ,ïðáøã ïéøåñéà ïéðòì ú"ìñî éøëð ìò êåîñð ë"àã ,æ"ò à"òø äù÷ä êà .â"øäåî íùá

àðãéàä ìàøùé úîéòè

æ"äæá íâ ïðéëîñ [ïäë äúåà íòåèå äáøòúðù äîåøú ïåâë ,àøéúéäá] ìàøùé úîéòè ìòã øåâàä íùá àéáî [ïîéñä ùéø] é"áä
ìàøùé úîéòè ìòã òîùîã ,éåâ úîéòè ìò êåîñì àðãéàä ïéâäåð ïéàã áúëù à"îøä ïåùìî òîùî ïëå .ø÷ùéù ùùç ïéàù ïåéë
åðéàùë óà äæù ,â"îôä áúëå] ,ìàøùé úîéòè ìò íúèéùì ïðéëîñ äìéçúëì óàù òîùîå .[ä ÷"ñ] ê"ùä áúë ïëå ,ïðéëîñ
.[ø÷ùî åðéà ìàøùéã ,øåñéàä ãâð íéùéù ïéàå ,ú"ìñî åðéàå ,äçîåî
÷"ñ íù ã"ùá] â"îôä áúëå .äìçúëì àìå ãáòéãá àìà ìàøùé úîéòè ìò ïéëîåñ ïéàã ,áúë [ä ÷"ñ åö 'éñá] ê"ùä íðîà
.äìéçúëì äîéòè ìò êåîñì ë"ë ïéàé÷á åðà ïéàù íåùî àåä ìàøùé úîéòè ìò ïéëîåñ ïéàã àäã ,úàèç úøåú øôñ íùá [ä
,áìç éìá åðìëàéù äéì ïðéøîà äìéçúëìã ,ïåðöá øùá íòè òìáð íà íé÷ôåñîù åö 'éñá ïåãéðä ïéðòì äæ ìëã øáúñî íðîà
óà ìàøùé úîéòè ìò ïðéëîñã ì"é ïëìå ,åìëåàì ìàøùéì øåñàù ïåéë ãáòéãë éåäã ì"é ïéìåçá äîåøú äáøòúðù ã"ðá ìáà
6 .äìéçúëì

äîéòèä ïôåà
åéôá ñòåìá éâñã åà ,åúòéìáå åéôá ìëàîä úñéòì é"ò íòèé àìéô÷äù ïðéòá éà ,øúéäá áøòúðù øåñéàã àðéã êäá øøáì ùé
.åéôì ñéðëäì éìá ïåùìá äëéçì é"ò äîéòèá óà éâñã åà ,òìåá åðéàùë óà

äñéòì é"ò àìå ïåùìá äëéçì é"ò äîéòè ïéðòìù ,[ä ÷"ñ åö 'éñ] ê"ùä ïåéìâá åéøáãì ïééö à"òøå ,[á ÷"ñ æ"î áî 'éñ] â"îôä áúëå .5
äæá ,íòè äáøä ùéù äìéëàå äñéòì é"òù äîéòè ë"àùî ,íéîòèá áèéä ïéçáäì òãåéä äçîåî ìò àìà ,àðãéàä êåîñì ïéàã øáúñî
.ïéçáäì ìåëé íãà ìë
ïåéò úôñåú .6
áúë ,ãáëá äøî íòè ùé íà øøáì ìàøùé úîéòè éáâ [â"ñ áî 'éñá] àäã ,ê"ùäå à"îøä ìò äù÷ä [â ÷"ñ ù"úôá àáåî] øåù øåëáä
íåùî ,î"ãä áúëå .ìàøùé úîéòèá óà ïéëîåñ ïéà úåîéòè øàù ìòù òîùîå ,ãáëä ìù åæ äîéòè ìò ïðéëîñ àðãéàä óàã à"îøä
ïëìå ,äîéòè ìò ïéëîåñ ïéà íéøáã øàùáã òîùîå ,åæä äîéòèä ìò êåîñì ïéìé÷î ïëì ,äøîä äøñç íà óà íéìé÷î íé÷ñåô äáøäù
áî 'éñáã ,åæ àéùå÷ áùééî [ãë ÷"ñ æ"îá áî 'éñá] â"îôäã ,ù"úôä áúëå .ìàøùé úîéòè ìò óà àðãéàä êåîñì àìù øåù øåëáä è÷ð
ìëåàù é"ò äîéòèá éøééàã åö 'éñáå åðéìöà ë"àùî ,æ"äæá æ"ò ïéëîåñ ïéàå ïéçáäì é÷á äçîåî ÷ø äæáå ,åðåùìá ÷ø íòåèù ïôåàá éøééà
.æ"äæá óà ïðéëîñå éàé÷á ò"åë äæá ,åéôá ñòåìå
íòè úèéìôá óàã íééñ ë"çàå ,ìàøùé úîéòè ìò êåîñì àìù ïéâäåð øúéäá øåñéàä óåâ äçîð íàù ,è÷ðù [á ÷"ñ] ã"ååçá ò"òå]
.[äîéòè ìò êåîñì àìù äàøð àãéøâ
íòè ïàë ïéàù øøáì äîéòè àéðäî íà ,äååøô ìëàîá øùá åà áìç áøòúðá ïåâë ,àøéúéäã åðéî åðéàùá ïéî úáåøòúá äæ ìëá î"÷ôðå
.çñôá åìëåàìå õîç íòè åá ïéàù øøáì äîéòè àéðäî éà ,çñôä íãå÷ õîç áøòúðá ð"à ,åãâðëù ïéîä íò åìëåàì øéúäìå
7

ïéà ïëìå ,íòè ïéà íà øéëäì ìëåé äæ ïôåàá ÷øã ,ùîî äìéëà é"ò íòèéù ïðéòá úáåøòúã ïåãéðáã áúë [á ÷"ñ] æ"èä äðäå
.éøëð ÷ø íåòèì éàùø ìàøùé
åðééäå ,äøåîâ äìéëàá àìà àìéô÷ úîéòè ìò ïéëîåñ ïéàù øùôàù àúéà [çôø 'éñ] ù"áéøáù ,[á ÷"ñ æ"îá] â"îôä áúëå
ù"áéøá ùøåôî ,äáøãàã áúë [á ÷"ñ] äãåäé ãéä íðîà .[áð 'éñ ã"åé àðééðú] é"áåðä úåèéùôá è÷ð ïëå ,èòî òìáéå ñòìéù
äìéëà é"ò àéä äîéòèäã ù"áéøá òîùî î"î íðîà .äîéòèà ïðéëîñ äæ éìá óà àìà òåìáìå ñåòìì êéøö ïéà úîàä éôìã
.àãéøâ ïåùìá äîéòè é"ò àìå ,ë"çà èìåôå ,åéôá äñéòìå
ïëìå ,äøî íòè àöîé íàá éåìú øúéää íúä ,äøî íòè ùé íà øøáì éãë ïåùìá äîéòèä ìò êåîñì åìé÷ä áî ïîéñáù äîå]
äæìå ,øëéð øåñéàä íòè ïéàù øøáì äàá äîéòèä ,úáåøòú ïéðòì êà ,øúåî æ"ä äøî íòè ùéâøé íàå åðåùìá íòèéù äæá éã
.[íòèä úà ùéâøé åéôá äìéëà é"ò íòèé íàù øùôàã ,ïåùìá íåòèì éâñ àìù øîåì ùé

øåñéà ìëàî ìù äîéòè

:äîéòè ìù íéðôåà 'â ùéù øàåáî íé÷ñåôá
ú"åùá áúë ïëå ,äøåú øåñéà äæá ùéù [çôø 'éñ] ù"áéøá òîùîå ,øåñà äæ éøä ,èòî òìåáå ñòåìå åéôì ñéðëî íà .à
.[áð 'éñ ã"åé àðééðú] é"áåð
óéñåäå ,ïðáøã øåñéà äæá ùéù [íù] ù"áéøä áúëå .øåñà æ"ä ,èìåô àìà òìåá åðéà êà íòåèå åéôì ñéðëî íà .á
.øåòéù éöç øåñéà ìò øåáòéå èòî òåìáì àåáé àîù ,äøéæâ íåùî àåä øåñéàäù øùôàã
ïéà íåâô áìçäù ïåéëã ,áìçîÅ äéåùò àéäù óà úéøåáä úà íåòèì øéúäù ö"öä íùá àéáäù [à ÷"ñ] ù"úô ïééòå
òîùî ö"öä ïåùìîã ,ù"úôä áúëå .åøæâ àì ïðáøãáå ,ïðáøãî ÷ø äøåúäî äøåñà äðéà äîéòèå ,äøåú øåñéà åá
àìù ,áúë [ì"ðä] é"áåðä íðîà ,[áë ÷"ñ ç÷ 'éñ] ç"øôä åéøáãá ïéáä êëå ,äîéòè åøæâ àì ïðáøã íéøåñéà ìëáù
íéøàáúî é"áåðä éøáãù [äö 'éñ ã"åé] éáö øä ú"åùá áúëå .ïðáøã íéøåñéà øàùá àìå íåâô øåñéàá àìà ö"öä øéúä
.äæì åùùç àì íåâô øåñéàá ,åìëåàì àåáé àîù äøéæâ àåä ïðáøã øåñéàäù ïåéëã ,ì"ðä ù"áéøä é"ôò
:íé÷ñåôä äæá å÷ìçð åðåùìá äëéçì é"ò øåñéà íòåèä .â
.[åè ÷"ñ æ"îá äö 'éñ] â"îôá åéøáã åàáåäå ,äøåú øåñéàá óà øéúä [ä úåà áî ïîéñ] ç"øôä (à
àìù ,[á ÷"ñ áî 'éñ] ê"ùá òîùî ïëå .çìîð íà åðåùìá øùá íåòèì øñà ì"ùøäîäù ,àéáä íù â"îôä íðîà (á
åìéôàù òîùîå ,äøéùë äîäáäå äøî íòè ùé áåøìù íåùî àìà ,äøî íòè åá ùé íà ãáëä úà íåòèì åøéúä
.äæá øåñàì â"îôä ÷éñîå ,øåñéà øáãá ïéà íéîòô áåøù àì íà ,úàæ øéúî ê"ùä äéä àì øåñéà ÷ôñá

úéðòúá äîéòè
,øåáéö úéðòúá óà øúåî æ"ä èìåôå åéôá íòåè íàù ò"åùä úòã ,[à"ñ æñ÷ú 'éñ ç"åà] íé÷ñåôä å÷ìçð úéðòúá äîéòè ïéðòì
.øåñà øåáéö úéðòú ìëáã à"îøä úòãå .áàá 'èå ë"äåéì èøô
.úéðòúá éøù åðåùìá íåòèìù òîùîã ,[á ÷"ñ ïàë] æ"èä áúëå

åðéîá ïéî úáåøòú

:íéðåùàøä å÷ìçð íéùéù ïðáø åëéøöä åðéîá ïéî úáåøòúáã àä íòèá
.äøåúä ïî øåñà åðéî åðéàã ,åðéî åðéà åèà äøéæâ åæù ,áúë ù"àøä .à
 8

íöåòá ìèáúéù ãò ,øåñéàä úà ìèáì øúéä ìù ìåãâ øåòéù åëéøöä ïðáøù ,áúë [úåøåñà úåìëàîî å"èô] í"áîøä .á
7 .åèåòéî

äãéãîä ïôåà
:íéøåòéùä úãéãî ïéðòá úåãåñé éðù áúëù [á ÷"ñ] ù"úô ïééò
.ì÷ùîá àìå çôðá íéããîð íéøåòéùä .à
äéäùë åøåòéù øúá éðååâ ìëá ïéëìåä äøåúä ïîã íéøôà úéá ú"åùá è÷ð ,åçôð ìãâ äæ úîçîå çåîéðù ùåø÷ øåñéà .á
ìéùáúì ìôð íàå .ïðáøãî àìà ùãçä øåòéùë åá ïéøòùî ïéà ,øúéää ìéùáúì ìôðù íãå÷ çåîéð åìéôàå ,ùåø÷
.åøåòéù äáøúðå çåîéðù óà ,ùåø÷ åãåòá åøåòéùá ïéøòùî ïðáøãî óà ,ùåø÷ àåäùë

á óéòñ

åðéî åðéàùá ïéî úáåøòú éðéã

íòèá äæî äæ íéðåù øùàë íàä ,åðéî åðéà áåùç äî ,åðéî åðéàùá ïéî úáåøòúá ø÷éòë íòè ïéã ïðéøîàã àäá å÷ìçð íé÷ñåôä
.àîùá äæî äæ íéðåù øùàë åà
.[.åñ óã æ"ò] 'îâá àáøë ïðé÷ñôãëå ,àîù øúá ïðéìæàã ,åáúë ùåáìäå ç"áä ,à"îøä .à
ïåãéðä ø÷éòë íòè éðéã ïéðòìù ïåéë ,àîòè øúá ïðéìæàã åè÷ð íéðåøçàä íé÷ñåôä ìëå á÷òé úçðîä ,ç"øôä ,ê"ùä .á
.íùá àìå íòèá éåìú ìëä ïëì ,íòè ïéà åà íòè ùé íà àåä
,àîù øúá ïðéìæà åäùî øåñéàáã àäã ,øàáì â"îôä óéñåäå .ì÷äì ïéáå øéîçäì ïéá ê"ùäë ïðéè÷ðã ,[å ÷"ñ ã"ùá] â"îôä áúëå
,íéùéùî øúåé ùé éøäù íòè úðéúð ïéà øáë ä"àìá åìà íéøåñéàáù íåùî àåä ,[äìøòì íééúàî øåòéùå äîåøúì '÷ øåòéùá ïëå]
.àîù øúá ïðéìæà ïëìå ,øúéää íù ìò úáåøòúä ìë àø÷éúù ,øåñéàä íù úà ìèáì ïðéòá äúòîå

ùáéá ùáé åðéî åðéàùá ïéî úáåøòú

å÷ìçðå .íéùéù åëéøöä ïðáøãî êà ,äøåúä ïî áåøá äìéèá [íéøëéð íðéàù ïôåàá] ùáéá ùáé åðéî åðéàùá ïéî úáåøòúáã ì"îéé÷
:øáãä íòèá íéðåùàøä
àîù åùùçã íåùî íòèä ,åáúë [øåèá àáåä] äîåøúä øôñå ,[ó"éøä éôãî .åì óã] ï"øä ,[æì 'éñ] ù"àøä ,à"áùøä .à
.øúéäá íòè øåñéàä ïúéå úáåøòúä úà ìùáé
ïëì åøéñäìå øåñéàä úà øéëäì úö÷ ìåëéù ïåéëã ,áúë [å ÷"ñ ê"ùá àáåä é ïéã âë ììë] øúéäå øåñéà øôñáå .á
áúëå .ìèáå äð÷ú åì ïéàù øáã éø÷éî ïëìå ,åàéöåäì ìåëé ïéàã àäì èòåî åøåòéùã àä óøèöî æàã ,íéùéù åëéøöä
.÷åçã äæ íòèù ê"ùä
àîòèá íéåù íðéàùë åðééä íà ,åðéî åðéàùá ïéî áéùç äî íéîòèä éðù ïéá àðéãì î"÷ôð ùéã ,ì"ðä ê"ùáå ä"åà øôñá àáåîå

åëéøöäù äîåøúá íâã ,áúëù [ã"ä úåøåñà úåìëàîî åè ÷øô] í"áîøä éøáãì ïééöù ,[ïëå ä"ã íéøåàéáá] ïçìåùä éãá øôñá ïééò .7
íðéãù ,äìøòå äîåøúá åðéî åðéàùá ïéî úáåøòúá óàå .åèåòéî íöåòá ìèáúéù àåä ïéãä ùøåù íééúàîá ìèáúéù åëéøöäù äìøòáå '÷
.[ì äëìäá íù í"áîøä áúë êë] ,íééúàî äìøòáå äàî äîåøúá êéøö àìéô÷ ïéà íà î"î ,àìéô÷ åðîòèéù
9

àîòèá éåìú øáãä ,øúéäá íòè øåñéàä ïúéå íìùáé àîù àåä ùùçäù ì"ðä åúòéñå à"áùøä éôìã ,àîùá íéåù íðéàùë åà
ùøåôî êë] àîùá àìà àîòèá éåìú åðéà øáãä ,èòåî øåòéù àäéù éãë íéùéù åëéøöäù øúéäå øåñéàä éôì åìéàå .àîùá àìå
.[ì"ðä ä"åàá

êôùðù ïðáøãá åðéî åðéàùá ïéî úáåøòú

,àìå÷ì ïðáøã à÷éôñã äæá ïðéøîàã íéùéù äéä íà úòãì à"àå ,êôùðå åðéî åðéàùá ïéî ïðáøã øåñéà áøòúðá å÷ìçð íé÷ñåôä
ïéãî ì÷äì øùôàå êéøö ïéàã åà ,åéøáã éô ìò øéîçäì ùéå øåñéà íòè äæá ùéù øîàé àîù ,éøëð àìéô÷ì åîéòèäì êéøö íàä
:ïðáøã à÷éôñ
åàéáäå .øéîçäì ïéëîåñ î"î ì÷äì àìéô÷ ìò ïéëîåñ åðà ïéàù óàã ,àìéô÷ì íéòèäì êéøöã áúë éúìôå éúøëä .à
.íéðåëð ïéàøð åéøáãã áúëå ,[ã"éñ àð ììë] íãà úîëçä
ì"åä àìéîî ,éåâ ìò ììë êåîñì àìù íéâäåð åðàù ïåéëã ,àìéô÷ì íéòèäì êéøö ïéàã áúë [â ÷"ñåñ æ"îá] â"îôä .á
.éøåøáì øùôà àìë

íéùéù ùé íà ÷ôñå áìçá óåò øùá ìåùéá

ïéî úáåøòúá ïéìé÷î ,øåñéàä ãâð øúéäá íéùéù åéä íà øòùì à"àù ïôåàá êôùðå øúéäå øåñéà ìùéá íàù øàåáî ò"åùá
íà ÷ôñ ùéå êôùðå áìçá óåò øùá ìùéáù äø÷îá íé÷ñåôä å÷ìçðå .åðéî åðéàùá ïéî úáåøòúá ïéøéîçîå ,ïðáøãî àéäù åðéîá
,áìçá ìùáúðù óåò øùá ïéãë ïðáøãî øåñà áìçä æàã] íéùéù åéä àìù åà ,[øúåî áìçä æàù] øùáä ãâðë áìçá íéùéù åéä
:[æô 'éñ ì"ðëå
íùëã ì"ñã ,úàèç äøåúä úøáñ úà æ"èä øàéáå .[ä ÷"ñ] æ"èä ÷éñî ïëå ,äæá øéîçäì úàèç úøåúä úòã .à
.äîäá øùáá êôùð åèà äæá åøæâ êë ,äîäá øùá åèà åøæâå óåò øùá øçà äðéáâ úìéëàá [èô 'éñá] åøéîçäù
.ç"øôä áúë ïëå ,ïðáøã ÷ôñ øàùë äæá ì÷éä [æ ÷"ñ] ê"ùä .á

8 .ê"ùë ì÷äì úåèéùôá áúë [ãé óéòñ àð ììë] íãà úîëçáå ,ãéñôä àì ê"ùäë äáåøî ãñôäá ì÷éîäã ,â"îôä áúë :äëìäì

ïåéò úôñåú .8
íéðù éô ïðéòáã åà áåøá åðéîá ïéî ìèá äøåúä ïî íàä
.[ã ÷"ñ è÷ 'éñ] ç"øôä áúë ïëå .äøåúä ïî åìèáì éãë áåøá éâñ åðéîá ïéî úáåøòú ïéðòìù øàåáî ò"åùä ïåùìî
äéìàä áìç äéä íà ,ìëä çåîéðå [øúéä àåäù] äéìàä áìçì [øåñéà àåäù] úåéìëä áìç ìôð ,ì"æå áúë [ã"ä à"ëàîî å"èô] í"áîøäå
.øúéäá íééìôë éô àäéù ïðéòáã øàåáîå .ì"ëò ,äøåúä ïî øúåî ìëä éøä úåéìëä áìçá íééðùë
äøåúä ïî ïðéòá çìá çìáã ,ùáéá ùáé úáåøòúì çìá çì úåáøòú ïéá ÷ìçì äàøðã à"áùøä óéñåäå ,[çô 'éñ] à"áùøä ú"åùá ë"ëå
.[øúéä ìù úåëéúç ùìùá øåñéà úåëéúç éúù åáøòúð íà ïåâëå] áåøá äøåúä ïî éâñ ,ùáéá ùáé úáåøòúá ë"àùî ,øúéäá íééìôë
úéáä ÷ãáá ä"àøäå .øåñéàäî íééìôë øúéäá àäéù ïðéòáã øàåáî ÷"îñáã àéáäù ,åðìù íéî ïéã ïéðòì [ã"ñ äðú 'éñ ç"åà] é"áá ïééòå
.íééìôë øúéäá àäéù ïðéòáã [úåòáèá åáøòúðù úåòáè] ùáéá ùáé úáåøòú éáâì íâ áúë
ãç" äáúëù [:ãö óã ïéèéâ] 'îâä ïåùìã áúëå ,øúéäá íééìôë ö"àå áåøá éâñã úåéàø äáøä àéáä [á ÷"ñ è÷ 'éñá] ì"ðä ç"øôä íðîà
áåøá éâñ äøåúä ïîù èåùôã áúëå ,äæá êéøàäù [äðäå ä"ãî à ÷øô à"ç úáåøòú úåëìäì äçéúôá] â"îô ïééòå .à÷åãá äðéà "éøúá
èö 'éñ ñ"úç ú"åùá ò"òå] .úåèäì íéáø éøçà äæá ïðéøîà íéëæî äøùò ãçàå íéáééçî äøùò íàã ïéøãäðñá ïðéæçãëå ,íééìôë ö"àå
.[ã"òå ä"ã
 10

íéùéù ãçéá ùéå åðéî åðéàá åðéî øåñéà áøòúð

à"ëàîî å"èô) í"áîøá ùøåôî ïëå] íé÷ñåôä åáúë ,øåñéàä ìèá íéùéù ùé íàã åðéî åðéàá áøòúðù åðéî øåñéà úáåøòú ïéãá
ïéàå] .ùâøð åðéàå íéùéùá øæôúî øåñéàä ìù íòèä ñ"åñã ,åðéî åðéàùî ïéá åðéîî ïéá øúéää ìëî íéùéù íéôøöîù [(á"ëä
åðéàå åðéàù éîë åðéî úà ÷ìñ ïðéøîà ,åðéî åðéàùìå åðéîì øåñéà ìôð íà î"î ,ìèá åðéà åðéîá ïéî ã"îìã ,'îâã àðéãì äîåã äæ
åðééä ìèá åðéà åðéîá ïéî ã"îìù íåùî éðàù 'îâä ïéãã ,øåñéàä íòè úà ìèáì åðéî úà ïðéôøöî àìå ,åìèáîå åéìò äáø åðéî
äî äøòäá ïééòå .[åìèáì éãë íéùéùì óøèöî åðéà íâ ïëìå ,åìèáì ìåëé åðéàå øåñéàä úà ÷æçî øúéäã åðéî ã"î êäìã íåùî
9 .â"îôäî åðàáäù

íâ äøéã÷á äøàùð íàã ,äøéã÷á äøàùð àì øåñéàä úëéúç íà à÷åã àåä êôùðá ïðáøã ÷ôñá ïéìé÷îù äîã íé÷ñåôä åáúë
10 .øåñà æ"ä íéùéù ïéà åéùëòù ïåéëå ,íòè åéùëò åá úðúåð àéä éøä íç ïééãò àåäå ìéùáúä êôùðù øçàì

åðéî åðéàùå åðéî íò úáåøòúá ò"åùä éøáãá

äæá ïéà ,øåñéàä ìò øúéäã åðéî äáøå ,åðéî åðéàùáå åðéîá øåñéà áøòúð íàã ,à"áùøä éøáãá åøå÷îå ò"åùä áúë .à
íòèäå .øåñéàäî íòè ìáé÷ åðéî åðéàù øúéääù àöîðå ,øåñéàä ãâðë íéùéù ïéàù òåãéù íå÷îá óà ,äøåú øåñéà
,øåñéàä ãâðë íéùéù äéä éìåà ÷ôñ ùéå êôùð íà ïëìå] ,åìèáîå åéìò äáø åðéîå ,åðéî åðéà úà ÷ìñ ïðéøîàã íåùî
.[àìå÷ì ïðáøã à÷éôñ äæá ïðéøîà
ø÷éòë íòèå åðéî åðéàá íòè ïúåð øåñéàä éøäù ,äøåú øåñéà æ"ä íéùéù ïéàù ïîæ ìëã áúëå ,÷ìçð [ä ÷"ñ] ê"ùäå .á
.àúééøåàã

áúë ïëå ,ê"ùä éøáãì ùåçì áúë [æô ''éñ] ñ"úç ú"åùá ìáà .àìå÷ì ò"åùäë åè÷ð á÷òé úçðîä ïëå [ä ÷"ñ] æ"èä :äëìäì

.çìá çì úáåøòú éáâì óà áåøá éâñã [áë óã] úåøåëá 'îâî àéáäù [ã ÷"ñ è÷ 'éñ] äãåäé ãéá ò"òå
äèåçù øùá úéæëå äìéáð øùá úéæë åìôðù ïôåàá ø÷éòë íòè ïéãá ÷ôúñðù [éú÷ôúñð ä"ã à"ô â"ç äçéúôáå â ÷"ñ æ"îá] â"îô ïééò .9
àåä ïéàå øåñéàä úà ïéîòåèù àöîð ,úå÷øéá íòè ïúåð äéä àì åãáì øåñéàäù ïåéëã ïðéøîà íàä ,úå÷øé ìù øúéä íéúéæ íéùéù êåúì
.ìèá
å"èô) í"áîøáù óàã â"îôä óéñåäå] .ììë äæ ïéã äéì àèéùô àì åîöò â"îôäå ,øúéäì úåèéùôá áúë [ç úåà] éúìôå éúøëäù áúëå
øåñàã ì"é ,àúééøåàã ø÷éòë íòè ì"éé÷ã ïðà ìáà ,ïðáøã ø÷éòë íòèã ì"ñã ìéæà åúèéùì í"áîøäù ì"é ,øúéäì ùøåôî (á"ëä à"ëàîî
.[â"äë
øùàë àìà ø÷éòë íòè ïéã øîàð àìã íåùî íòèäå .éîìùåøéä íùá [ó"éøä éôãá .åì óã æ"ò] ï"øá øúéäì íéøáãä íéùøåôî øáë íðîà
.íòè ïúåðë åáéùçäìå øåñéàä úà ÷æçì øúéää éðäî àìå íòè ïúéì éãë ùé åãáì øåñéàá
.[øåñéà ïéà â"äëáã â"îôä äãåî øåñéàä úëéúç øùàî øúåé äìåãâ øúéää øùá úëéúçù ïôåàáå]
ïåéò úôñåú .10
,àúééøåàã à÷éôñ éåäã ïðéøîà äîì ,íéùéù äéä íà íéòãåé ïéàå êôùðå åðéî åðéàá áøòúðù øåñéàá ,äù÷äù [áë úåà] à"ùøäî ïåéìâ ïééò
íéùéù äéä éìåà ,ú"øë äëìäã ì"úà óàå ,ú"ã ò"ëèã ú"øë åà ,ïðáøã ò"ëèã í"áîøäå é"ùøë äëìä íà ÷ôñ ,àúééøåàãá ñ"ñ éåä éøäå
ïéàã à"ùøäî ïåéìâä áúëå .íéùéù äéä íà ãçà ÷ôñá éã ïðáøã ïéã éáâìå ,àúééøåàã ïéã éáâì ñ"ñ ì"åäå ,íòè úðéúð äúéä àìå øúéäá
,äçéúôá â"îôäî àéáäù ù"ééòå] .ú"ã ò"ëèã ú"øì ùåçì éàãåë åäåàùò øáëã íåùî ,ò"ëòè ïéãá íéðåùàøä ìù ú÷åìçîäî ñ"ñ ïéùåò
.[â"îôä ìù øåéöá ù"ééò ,àìå÷ì íâ äøåúäî øåñà ò"ëèã äëìäì ïðéè÷ð íà ÷ôúñîù
11

.äåöî êøåöå äáåøî ãñôä àåä íà àìà ,ê"ùäë øéîçäì [å"èñ àð ììë] íãà úîëçä
íâù ïåéëã øáåñ àåäã [á ÷"ñ åë 'éñ] à"åæçäå [ã ïéã] úòã úååçä ,[ä ÷"ñ æ"î] ,â"îôä ,éúøëä åáúë ,à"áùøä úòã øåàéááå
åðéî åðéàì ñðëðå øúéäã åðéîî àöåéä ìäåîäù àöîð ,øùáäî àöåéä ìäåî é"ò àéä íòèä úðéúðå åðéî åðéàá íòè ïúåð øúéää
12 11 .áåøá ìåèéá ïàë ùé àìéîîå ,øåñéàäî àöåéä ìäåîä ìò éáø
â óéòñ
øãâá äæ ïéàù åà ,[àìå÷ì ïðáøã ÷ôñã åá ïðéøîàå] ÷ôñ øãâá àåä äòéãé ïåøñç úîçî òáåðä ÷ôñ íà àåä äæ óéòñ ìù ïåãéðä
.å÷éôñá ïéìé÷î ïéàå ÷ôñ
:úåðåù úåøáñ åá åøîàå ,íé÷åìç íéðôåà äîëá íéðåùàøá àöîð äæ ïåãéð
øúéää úåëéúçå íéîä íàù ,àåä [ãðúú 'éñ æ"ò] éëãøîäå [î÷ 'éñ ïéåàì] â"îñä ,[èî 'éñ] äîåøúä øôñ ïåùì .à
øøáì ìåëé íëçù øáã éøäù ,ïðáøã à÷éôñ éåäã ïàë øîåì ïéà ,íéùéù ùé íà ãåãîì åà øòùì òãåé åðéàå åðéðôì
.íåìë åðéà íéùôèä úòãã ,÷ôñ éåø÷ åðéà øòùìå
,[åðéðôì øúéääå øåñéàäùë ùåøéô] åðéðôì íäùë" ì"æå ,áúë [:æ óã ,à øòù 'ã úéá øö÷ä úéáä úøåúá] à"áùøä .á
àìå øùá ìù äøéã÷ êåúì ìôðù ìçë ïëìå ,íäéøáã ìùá åìéôà øéîçäì åá ïéëìåä åúèéìô øåòéù ìò åðãîò àìå

ïåéò úôñåú .11

,à"áùøä úòãá â"îôäå éúøëä ìù ì"ðä øåàéáä ìò åù÷äù ,[å"èñ àð ììë] íãà úîëçå [ã ÷"ñåñ] úòã úååçå ,[ç ÷"ñ ã"ù] â"îô ïééò
íäéðù åèìô àì éìåà ,ìäåî øúåé åðîî àöåé øåñéàä ìò äáø øúéäã åðéî íàã øîàðù ,äååùá ìäåî íéèìåô øåñéàäå øúéääù ïìðîã
÷ìçðù ãçà ïéîã [ãåòå ä"ã á ÷"ñ åë 'éñ] à"åæçä áúëå .åðéî åðéàá íòè úðúåð àéäå áåøá øåñéàä úèéìô äìèá àì àìéîîå ,äåùá
íà ÷øå ,ãçà íòèåîäù ïåéë äåù íúèéìô éàãå ,ãçà íìåùéá ÷æåçå äåù íìåùéá ïîæå ,úçà äøéã÷ì úåëéúçä 'á åìôðå úåëéúç éúùì
.äåùá åèìô àì àîù ùåçì ùé æà ,äðéîù øåñéàä úëéúçå äùåçë øúéää úëéúç
ïåéò úôñåú .12
ïðáøã ÷ôñ äùòðå ìâìâúðù àúééøåàã ÷ôñ
íà øòùì à"à äúòîå ,úáåøòúäî êôùðå øúéäá íéùéù äéä íà ÷ôñ ùéå åðéî åðéàì øåñéà ìôð íàù ,áúëù [â ÷"ñ æ"îá] â"îô ïééò
ãâðë íéùéù ïéà êà ,øåñéàä ãâð íéùéù éàãåá ùéù ïôåàá øúéää ââåùá äáøúð äúòî íà ,àúééøåàã ÷ôñë äæá ïéøéîçîå ,íéùéù åéä
ìë ãâðë 'ñ ïðéòáå ,äìéáð øúéää äùòðå íéùéù äðåùàøä úáåøòúá äéä àì åìéàë äæá øéîçäì ùéã ïðéøîà ,äðåùàøä úáåøòúä ìë
.ïðáøã ÷ôñì ìâìâúð ÷ôñäù óà ì÷äì ïéà äúòî ,åá åøéîçäå àúééøåàãá ãìåð ÷ôñäù ïåéëã ,øúéää
ìôðùë øñàù æ"èä éøáã úà àéáäù ù"ééò ,[ä ÷"ñ] ïìäì ë"ùîá åîöò éøáã øúåñ â"îôä äøåàëìã ,[èî 'éñ ú"åùá] à"òø äù÷äå
êôùð ë"çàå ,åðéîî øúéä áåø äéä éàãåáù ïôåàá øúéäá åðéî óñåúéð ë"çàå ,íéùéù åéä íà ÷ôñ ùéå äìéáð äùòðå åðéî åðéàì øåñéà
,øúéäã åðéî åéìò äáø øáë éøäù ,àìå÷ìå ïðáøã ÷ôñ éåä øåñéàä óåâ éáâì éøäå ,æ"èä øñà äîì â"îôä äù÷äå ,íéùéù åéä íà ÷ôñ ùéå
.ïðáøãì àúééøåàãî ìâìâúðù ÷ôñ éåäã â"îôä õøéú àì ïàë äîì à"òø äù÷äå .àìå÷ìå ïðáøã ÷ôñ éåä àä ,ð"ðç ïéã éáâìå
øéîçäì åðòøëäå àúééøåàãá ãìåð ÷ôñäù ïôåàá ÷ø øîàð ïðáøãì ìâìâúðù àúééøåàã ÷ôñ ìù äæ ïéãã â"îôä øáåñã ,áùééì áúëå
ïåãéð äéäù ïîæá ãìåð àì ÷ôñä íà êà ,øéîçäì ùé ïðáøã ÷ôñ ÷ø éåäå äøåú øåñéà ïéà éàãåá åáù áöî øöååé íà óà äúòîã ,å÷éôñá
åðéî åðéàì øåñéà ìôð øùàëã â"îôä øáåñã à"òø è÷åð äúòîå .àìå÷ìå ïðáøã ÷ôñ éåä äæá ,ïðáøãì ìâìâúð øáëù ïîæá ÷ø àúééøåàã
à"à øáëå ìéùáúä êôùð øùàë ÷øå ,åéùëò ãåãîì øùôà éøäù ,÷ôñä úãéì øãâá ïééãò äæ ïéà ,åðéî åðéàá íéùéù åéä íà åðòãé àìå
.÷ôñä ãìåð æà åããåîì
,àúééøåàã ÷ôñ äéä ïééãò ÷ôñä ãìåðùë äæáã ,åðéî óñåúð ë"çàå êôùðå åðéî åðéàá áøòúðù éøééà [á ÷"ñ] æ"îä ìù øåéöá àìéîî
ïîæáù àöîðå ,øåñéàä ìò äáø øùà øúéäã åðéî óñåúéðù éøçà ÷ø êôùð ìéùáúä éðùä øåéöá êà .àðéã í÷å å÷éôñá ïéøéîçî àìéîî
.àìå÷ìå ïðáøã ÷ôñ ì"åäå ,ïðáøãá ÷ø ïåãéðä äéä øáë ÷ôñä úãéì ïîæ àåäù êôùðù
 12

.ì"ëò ,"íäéøáãî åøåñéàù óà ìçëä ìëá ïéøòùî ,åðîî ìôðù áìçä øåòéù ìò åðãîò
êôùðáù ïéãä úà äìéçúá áúë ,åàéáî [è ÷"ñ] ê"ùäå é"áäå ,[ïåùàøä øåáéãä óåñ :äì óã äùðä ãéâ ÷øôá] ï"øä .â
äéðéî ÷éôðã éàîá éàã ,ïðéøòùî äéìåëáã ïðéøîà ìçë éáâã â"òàå" ì"æå óéñåä ë"çàå ,ïðáøã ïéøåñéàá ì÷äì ïéìåú
ïéøåñéàä ìë åéäé àìå÷ì ïðéìæà éàã ,åéìò ãåîòì à"àù øáãá î"ä ,ïðéìæà àøîåçìã òîùîã ïðéòãé àðî ïðéøòùî
àìà àá åðéàù äîá ìáà ,ïäéúåãéî úååùäì íéîëç åàø êëéôìå åéðéòá äàøðù äîá øòùé ãçàå ãçà ìëå ,÷ôñá
.ì"ëò "àìå÷ì ïðéìæà ,á"öåéëå áèåøä êôùð íà ïåâë àîìòá éàø÷àá
íà íúëä úà ÷åãáì êéøöã ,íéîúë úàîåè ïéðòì áúëù ã"áàøä úèéù úà àéáä [åî óéòñ óåñ ö÷ 'éñ] é"áä .ã
ïéàù ,äàîèå äì ïéùùåç ãéì÷î åà øéã÷î íà òåãé ïéà íà åìéôà æ"éôìã íééñå ,[äàîèå] ãéìâî åà [äøåäèå] øéã÷î
.ì"ëò øéëé øçà ,øéëîå é÷á äæ ïéà íàã ,÷ôñ åðéà äøëää èåòéîî àáä ÷ôñã ,ïðáøã à÷éôñë äæ
ìò ãåîòì à"àå åðéðôì øåñéàäù ò"åùá àáåîä øåéöä àåäå ,éëãøîäå ú"äñ ìù ïåãéðä úà àéáä [å ÷"ñ] æ"èäå
,äçéôðáå ïéøùåôá ä÷ãåáì ïéàé÷á åðà ïéàã ïðéøîà åððîæáù ,àëøéñ ïéðòá øåèäå ù"àøä éøáãî äæ ìò äù÷äå ,åøåòéù
13 .äæá æ"èä êéøàä ãåòå
:äòéãé ïåøñçã ÷ôñ ïåãéðá æ"èä éøáãî äìåòäå
øãâá åðéà åøøáì íéìåëé øúåé íéçîåî åà øúåé íéîëç íéøçà íéùðà êà ,íéîééåñî íéùðàì äòéãé ïåøñç ìù ÷ôñ .à
.à÷éôñ ÷ôñì äæë ÷ôñ ïéôøöî ïéà ïëå ,ïðáøã ÷ôñë åá íéìé÷î ïéàå ÷ôñ
øåèäå ù"àøä åá å÷ìçð [ïéøùåôá äàéøä úëøéñ ú÷éãáá é÷áù éî ïéàù åððîæá ïåâë] ,íìåòä ìëì äòéãé ïåøñç ÷ôñ .á
à"áùøä úèéùå ,ñ"ñì ïéôøöî ïëå ïðáøãá åá ïéìé÷îå ,÷ôñ éåäã øåèäå ù"àøä úèéù .÷ôñ áéùç éà à"áùøä íò
ïéðòì (ç ÷"ñ âð 'éñá) æ"èä éøáãì ïééöî â"îôä íðîà] .øåèäå ù"àøäë ø÷éòì è÷ðù æ"èá òîùîå ,÷ôñ áéùç àìã
æ"èä áúëå ,åðìù úåàé÷á ïåøñçî òáåð àåäù ïåéë øåîâ ñ"ñ äæ ïéàã â"ä íùá éëãøîäî àéáäù ,óâä èîùðã ïéëñ
.[à"îøä íù øéîçä ïëìã
[åìåëá ïéøòùî íà] ÷ôñî ïðé÷ôð åáù øåòéù ùéù ,äáö÷ åì ùéù øåøá ÷ôñ åäæù ïåéëã æ"èä áúë ìçë éáâì ÷øå
.àìå÷ì ïðéè÷ð äæá ,øåñà åìåë íéøéîçîù ãö êäìã äôéøè ÷ôñá ë"àùî ,íéøéîçî ïëì
éðéðòá ïåâë] ,íìåòä ìëì äòéãé ïåøñç øãâá àåäù øáã íâã è÷ð [àé ÷"ñ æð 'éñå ,á ÷"ñåñ âð 'éñ] äùî éëøãä
ïðéè÷ð àîìòáù óà ,å÷éôñá ì÷äì ïéàå äîëç ïåøñç øãâá äæ éøä ,[÷åãáì ïéàé÷á åðà ïéàå ä÷éãá úåðåòèä úåôéøè

ïåéò úôñåú .13

êà òéøëäì òãåé åðéà äæä íãàäù íéáöî éáâì "äøëää èåòéîî àáä ÷ôñ" åà "íéèåù úòã" ìù ïåùìä úà åè÷ð íéðåùàøäù àöîðå
ã"áàøä ïåùìëå ,äøåòéù ìò ãåîòì íéìåëé åðà ïéàå åðéðôì àöîðä äëéúç ïéðòì ì"ðä ú"äñ ïåùìëå ,òéøëäì íéòãåé íéøçàù øáúñî
èìôð áìç äîë åà äëéúçäî èìôð íòè äîë åðì ùéù ÷ôñ ïéðòì íéðåùàøá åìàë úåðåùì åðàöî àì êà [ö÷ 'éñ ã"åé] é"áäî ì"ðä
åðéöîãëå åá íéøéîçîù äèéìôä øåòéù ïéðòá à"áùøä áúëù äîå] .íèùåôì ìåëé åðéà íãà íåùù íééììë úå÷éôñ íä åìà éøäù ,ìçëî
úååùäì ïåëðì íéîëç åàøå ,ãéîú íéé÷ ÷ôñ àìà éàø÷àá àáä ÷ôñ åðéà äèéìôä øåòéùá äæ ÷ôñù ,ï"øä úøáñ ïéòë àåäù ïëúé ,ìçëá
ùéù ê"ùá øàåáîå ,äèéìô øåòéùá ÷ôñ éáâì íâ "íéèåù úòã" ìù àøáñá ùîúùä [è ÷"ñ] ê"ùä íìåà .åá øéîçäìå íäéúåãéî
.íäéúåãéî íéîëç ååùäù ï"øä úøáñå ,"íéèåù úòã" åæù éëãøîäå ú"äñ úøáñ ,äèéìôää øåòéù ïåãéðá úå÷åìç úåáéñ éúù íéðåùàøá
øåòéùá ÷ôñá ïåâë ,íìåòä ìëì äòéãé ïåøñç ïéáå éèøô íãàì äòéãé ïåøñç ïéá æ"èä ìù å÷åìéç úà ì"ñ àìã ê"ùä úòãî äàøðå
ê"ùäù ,äàéøá àëøéñ ïåãéðá [å ÷"ñ æ"èä ìò ë"ä÷ðá] ê"ùä éøáãá íâ øàåáî ïëå .÷ôñ øãâá äæ ïéàù øáåñ éðååâ ìëá àìà ,äèéìôä
.íé÷åçã æ"èä éøáãù áúë
13

åøå÷îå .äèéçùä äøúåä øáëã ïðéøîà ,äôéøè ÷ôñ íäá ãìåð ë"çàå óåòä åà äîäáä èçùð íàù øîàã ä"øë
.[çîøú 'éñ ïéìåç] éëãøîá
úîçî òáåðä] ïåùàøä ÷ôñäì óñåð ÷ôñ óøèöîù íå÷îáù ,ã"äúä íùá [åè ÷"ñåñ æð 'éñ] î"ãä óéñåä íðîà
.ä÷éãá éìá óà ïðéìé÷î ñ"ñáã ,ì÷äì ùé [ä÷éãáá ïéàé÷á åððéàù
.ì÷äì ïéàå äòéãé ïåøñç øãâá éåä íìåòä ìëì ÷ôñá íâã ì"ñã òîùî [å ÷"ñ æ"èä ìò ë"ä÷ðá] ê"ùä éøáãî íâ
.ñ"ñì äæ ÷ôñ ïðéôøöî àì íâã áúëù ù"ééòå ,[ãì úåà ñ"ñ éììëá é÷ é"ñåñ] ê"ùá øàåáî ïëå

:íéðåù íéðôåà ïéá äæá ïéçáäì ùéã [ãì ÷"ñ ñ"ñ éììë ìò é÷ 'éñ ã"ùá ïëå æ"îá] â"îôä áúë :äëìäì
.ììë ÷ôñ éø÷éî àì äàøåäá ÷ôñ åì ùéù åà ,ãçà íëçì äòéãé ïåøñç ÷ôñ .à
.äáåøî ãñôäá ì÷äì ùé ,åøøáì ìåëéù åðøåãá íëç ïéàù ,íìåòä ìëì äòéãé ïåøñç ÷ôñ .á
,äæá ì÷äì à"àã ï"øä úðòèëå ,ììë ÷ôñ éåä àì ,äøéã÷ äòìá äîë ÷ôñ ïëå ,ìçëá ïåâëå äéðéî ÷éôð äîë ÷ôñ .â
.÷ôñ éø÷éî àì ñ"ñ ïéðòì ïéáå ïðáøã ÷ôñ ïéðòì ïéá ïëìå ,åúòã ãîåà éôì øòùì àåáé ãçà ìëã íåùî

ã óéòñ
,äèéìôä øåòéù ìò ãåîòì à"àù ïåéëã ,[íãå÷ä óéòñá à"áùøä éøáã åàáåäå] ,à"áùøä íùá øåèá àåä ò"åùä ìù ïéãä øå÷î
.äëéúçä ìë ãâðë øéîçäì ùé ïëì
äáçúðù óëä ìë ãâðëå äøéã÷ä ìë ãâðë øòùì ,øåñéà åòìáù óë åà äøéã÷ éáâì íâ íéøéîçî äæ íòèîã à"áùøä áúëå
.åòìá äîë øòùì íéòãåé åðà ïéàù ïåéë äøéã÷á
àáåîä] ã"áàøä úèéùî é÷åôàì àáù [áé ÷"ñ] ê"ù ïééò ,úëúî åà õò úøéã÷å ñøç úøéã÷ ïéá ÷åìéç ïéàù ò"åùä áúëù äî
:íéðéðò éðùá ì"ðä à"áùøäë àìã øáåñù [é"áá
øòùì ö"à ïëìå ,ìåùéáä ïîæá äðîî àöéå äøéã÷á òìáð øåñéà äîë äôé ãîåàá øòùì åðà ïéìåëéù øáåñ ã"áàøä .à
.øåñéàä ìë ãâðë
ïëìå ,äìòâä é"ò íäá òìáðä øåñéàä úà ïäî àéöåäì øåñàù ,úëúî åà õò éìëá à÷åã äæ ìëã ã"áàøä øáåñ ãåò .á
à"àù ñøç éìëá êà ,åðîî èìôðù øåñéàá ÷ø ïéøòùîå ,ãåçì åá òåìáä øåñéàä úàå ãåçì éìëä úà íéðã åðà
ïéøòùî ïëìå ,øåñéà íéùòð åá íéòåìáä øåñéàäå øúéää íò åîöò éìëä åìéàë äæ éøä ,åá òåìáä úà åðîî ãéøôäì
14 .ð"ðç ïéã ïéòëå ,åìåëá
.éìëä éáåò ìëá ïéøòùî íéìëä éâåñ ìëá ïëìå ,äéðéî ÷éôð äîë øòùì ììë ïéàé÷á åðà ïéàã è÷ðå ã"áàøä ìò ÷ìç à"áùøäå

äçéìî é"ò øåñéà òìáù éìë

ãâðë íéùéùá éøù øúéä åá ìùéá ë"çà íà ïëìå ,äôéì÷ éãë àìà øñàð åðéà ùà é"ò àìå äçéìî é"ò òìáù éìëù ,à"îøä áúë
.äôéì÷ä

òåìáù ïôåàá ÷ø àìà äìéáð åîöò éìëä äùòð øåñéà òìáù ùãç ñøç éìëã ã"áàøä øîà àìù ,áúëù [àë ÷"ñ] ê"ùá ïìäì äàøå .14
ïåéë åðîî ïèìåôì à"àå éìëá íéòìáåî øåñéàäå øúéääù ïåéëå ,äìéáð åá òåìáä øúéää äùòð øåñéà íâ òìáð øùàë æàã ,øúéä éìëá
.éìëä ìëá ïéøòùîå äìéáð äùòð åîöò éìëä åìéàë æ"ä ,ñøç éìë àåäù
 14

ïðéøù äôéì÷ êéøöù íå÷î ìëáù [ã 'éòñ àö 'éñ] à"îøä éøáã úåèùôë àìã äæî ãîìù ,[ç ÷"ñ àö 'éñ ìéòì] ê"ù ïééòå
.äôéì÷ä ãâðë 'ñ ïðéòá ,åôìå÷ì øùôàå åðéðôì ÷"ë øñàðù øùáä íàã ,áúëå à"îøä ìò ÷ìçð ê"ùäå .óì÷ àì íà ãáòéãá
.äôéì÷ä ãâðë íéùéù ïðéòáã ÷"ë øñàðù éìë éáâ [ïàë] à"îøäî øàåáî êëã ê"ùä àéáäå
ïîù øåñéà òôòôî ìëàîáù óà] ,äôéì÷ éãëî øúåé éìëá òìáð åðéà ïîù øåñéà íâ äçéìî é"òù à"îøä éøáã úîéúñî òîùîå
15 .[÷"ë àìà øñàð åðéà ïëìå òåìáì äù÷ éìë î"î ,äçéìî é"ò íâ åìåëá
.ïîù øåñéàá óà ÷"ë àìà øñàð åðéà ñøç éìë íâù à"îøá òîùîå

äùéáë é"ò øåñéà òìáù éìë

æ"îá] â"îôä äëìäì è÷ð ïëå ,[äôéì÷ éãë ÷ø àìå] éìëä éáåò ìëì äòéìáî äùéáëù úàèç úøåúäî àéáäù [âé ÷"ñ] ê"ù ïééò
.[à ÷"ñ ä÷ 'éñ
äæ ïéàå ,åðîî äìòîì òôòôî åðéàå áèåøä ãâðë ÷ø òìáð äøéã÷á ùåáëä øåñéàäã ,áúëù [à"éñ æð ììë] íãà úîëç ïééòå
ãö 'éñå ä"ñ áö ïîéñ ìéòì ïééò] .éìëä ìëá øåñéàä òôòôî éìë úö÷îá ìùéá íàã øîåì íéøéîçîã äøéã÷á ìùáúîä øåñéàë
ê"ùä åè÷ð ìëàî íò ùáëðù ïîù øåñéà éáâìù óà] ,áèåøä ãâðë ÷ø éìëä ìëá òôòôî åðéà ïîù øåñéà óàù òîùîå .[à"ñ
16 .[ê"ùä ìò äîúù à"òø úåäâäá ù"ééòå ,áèåøì õåçîù äîá óà ,ìëàîä ìëá òìáðù (à ÷"ñ ä÷ 'éñá) â"îôäå

áçúð àìù ÷ìçä ãâðë íâ ,óëä ìë ãâðë øòùì ùé ìéùáúì äáçúðù øåñéàî äòåìá úëúî ìù óëáù ,à"é úòã àéáî ò"åùä
äîá óà ,äøéã÷ä ìëá øòùì êéøö øåñéà äá ìùáúðù äøéã÷ ïéðòìù ò"åùá òîùîå [à"ñ ãö 'éñ] ìéòì äæ ïéã àáåäå ,äøéã÷á
ìò] à"òø ,[à ÷"ñ áö 'éñ æ"î] â"îôä úòãù ,äæá íé÷ñåôä éøáãî [à"ñ ãö 'éñá] ìéòì åðàáäù äî ïééòå .áèåøì õåçîù
èìôð íâå äøéã÷ä ìë ìà òåôòô ùé äæá ,äîç äìåëå äøéã÷á ìùáî øùàëã ,[ç ÷"ñ áö 'éñ] ã"ååçäå [å"ñ àë÷ 'éñ à"îøä
17 .äøéã÷á áçúðù äîî àìà èìôð ïéà ,úððåö àéäù óë ë"àùî ,áèåøì õåçîù äîî óà ,äìåëî

ïåðéö é"ò åàéöåäì øùôàå äøéã÷ì ìôðù áìç

,óåöéå áìçä
Å àô÷éù éãë íéððåö íéî åæ äøéã÷á ïúéì êéøö î"î ,íéùéùá åîòè ìèáúðå äøéã÷á áìçÅ áøòúð íàù ,à"îøä áúë
.åàéöåäì êéøö øåñéàä úà äðîî àéöåäì øùôàù úáåøòú ìëù
:äæ ïéã øåàéáá íé÷ñåôä å÷ìçðå
é"ò íàù áúë ïëìå .ïéøéúî åì ùéù øáã ïéã ïéòëå ,ïðáøãî àìà åðéà äæ ïéãù ,òîùî [å ÷"ñ] éúìôå éúøëä éøáãî .à
.ïðöì êøåö ïéà ìéùáúä ì÷ì÷úé ïåðéöä
åìéàë éåä ë"à ,ïåðéö é"ò áìçä
Å úà øéëäì øùôàù ïåéëã ì"éã ,áúëå ,åìàä ô"åëä éøáã ìò ïã [æ ÷"ñ æ"î] â"îôä .á

éìëá òìáð åðéà ïîù øåñéà íâã ,ì÷äì úåèéùôá áúë [çé ÷"ñ ã"ù] àö 'éñá î"î ,ò"öá äæ ïéã çéðä [âé ÷"ñ ã"ù] â"îôäù óàå .15
.÷"ë àìà äçéìî é"ò
ïåéò úôñåú .16
:íé÷ñåôä äæá å÷ìçðã [âé ÷"ñ ã"ùá] â"îôä àéáä ,[ò"ìòî ùáëð àìå] çéúøéå øåàä ìò åððúéù éãë øåòéù øéöá ùáëðù éìë ïéðòì
ìëá òéìáîù øáåñ [íù] äùéøôäå .(á .÷"ë àìà éìëá òéìáî åðéà äæá íâù ,[çñ ÷"ñ íù] ê"ùäå [àî ÷"ñ èñ 'éñ] æ"èä úòã .(à
.úö÷ äæá ÷ôúñðù [áô ÷"ñ ã"ùá èñ 'éñ] â"îôá ïééòå .éìëä
.áèåøì õåçîù äîî äøéã÷äî èìåô ìåùéá ïéàù ì"ñã [ãë ÷"ñ àðú éñ] à"âîä éøáãî íù åðàáäù äî ïééòå .17
15

ïàë ïéà àúééøåàãîã äàøðù ,áúëù [âì úåà] à"ùøäî ïåéìâá ò"òå .ììë áåøá ìåèéá ïàë ïéà ë"àå ,øëéð øåñéàä
÷"ñ øö÷ä ùåøéôá] äãåäé ãéä íâå .øùë êëñ íò áøåòîä ìåñô êëñ ïéðòá [äëåñã ÷"ô] ï"øä ë"ùî ïéòëå ,ìåèéá
.[æð óéòñ] ïçìåùä êåøòä úòã ïëå ,ìéùáúä øåñà éðååâ ìëá àìà ô"åëäë àìã è÷ð [èé

ïåðéö é"ò åàéöåäå åãâð íéùéù åéä àìå äøéã÷á áøòúðù áìçÅ
òìá ë"à ,áìçä
Å ãâðë íéùéù øúéäá äúéä àì íç ìéùáúä äéäùë äìéçúî íàã ,å÷ñôù [æè ÷"ñ] ê"ùå [æ ÷"ñ] æ"è ïééò
åàéáäå ,ìéùáúá øàùð áìçä ìù åîòè î"îã ,áìçä úåô÷äìå ìéùáúä úà ïðöì äúòî ìéòåé àìå ,áìçä Å ìù íòèäî øúéää
åúåîë áúë ç"áäå ,ìéùáúä øúéð áìçä úàô÷ä é"òù ,áúëù ä"åà úäâäë àìã äæå .úàèç úøåúäîå ï"áàøä íùá ä"åàäî ïë
18 .àìå÷ì

úøçà äøéã÷ì äìôðå äøæçå äåàéöåäå äãâð íéùéù äá äéäù äøéã÷ì äìôðù øåñéà úëéúç
íéùéù ïðéòá ,úøçà äøéã÷ì ìôðå øæçå íéùéùá íòèä ìèáúðå äøéã÷ì ìôðù øåñéàã ,øúéäå øåñéà øôñá åøå÷îå à"îøä áúë
.äìéçúáë
:íéðåøçàá úåòã 'á åðéöî äæ ïéã íòèá
èòî ÷ø èìôðù åà ,äðåùàøä äøéã÷á íòè ììë èìôð àì àîù íé÷ôåñî åðàã ,áúë [çë 'éñ] äãåäéá òãåð ú"åùá .à
19 .úåøéã÷ä ìë úà ïðéøñà ïëìå ,äééðùä äøéã÷á èìôð íòèä ø÷éò ìëå ,íòè
.åæ øçà åæá úåøéã÷ äîë íéòèäì úçà øåñéà úëéúç çëá ùéã áúë [æè ÷"ñ ä÷ 'éñ] úòã úååçä .á
øåñéàä úëéúçù ùåçéð ,íéøåñéàä ìëá íéùéù øåòéù éðäî àîìòá äîì ë"àã ,äù÷ä ã"ååçä ìò êåøá éøîà úäâäáå
.úøçà äøéã÷î åæ äøéã÷ àðù éàîã ,íòè äðúðù é"ò äîéòèäå äøæçå ,äîéòèä

äãâð íéùéù äá äéäù úçà äøéã÷ì íéîòô 'á äìôðù øåñéà úëéúç
'éñ] ìéòì ïééòå .äøéã÷ä úà úøñåà äðéà äãâð íéùéù äá äéäù úçà äøéã÷ì íéîòô 'á äìôðù øåñéà úëéúçù ,à"îøä áúë

ïåéò úôñåú .18

àìùë ìéùáúä øéúäì àéðäî áìçä úàô÷ä íà íé÷ñåôä ìù äæ ïåãéðù ,áúëù [âé ÷"ñåñ êåøàä 'éôá åò 'éñ óåñ] äãåäé ãéá øôñá ïééò
ïéàù åà ,øúéäì øåñéàäî íòè úðéúð íâ ùé íéîç ïäùë çìá çì úáåøòúá íàä ,úáåøòú éðéãá úéììë ú÷åìçîá éåìú íéùéù åá åéä
,ïîåùä íò äééìöä úòùá óèðîä íã ïéðòá [.áé÷ óã 'îâá] íéðåùàøä äæá å÷ìçðù äãåäé ãéä áúëå .äæá äæ ïéáøòúîã ÷ø íòè úðéúð
úðéúð ïéà çìá çì úáåøòúáù åáúë à"áùøäå ï"áîøäù .,çìîá òìáéå ïîåùäî íãä ãøôé æ"éòå çìî éìëá ïúéìå éìëá åìá÷ì øùôàù
áúë ïëìå .ïîåùä øúéäì íéøçà íéîòè åáúë ù"àøäå 'ñåú êà .,ïîåùä øúéðå ïîåùä ïî íãä ãøôð çìîä éãé ìòå ,úáåøòú ÷ø íòè
úððåö úáåøòúä íàù ,óéñåäù ù"ééò íðîà] .çìá çìá íâ íòè úèéìô ùéã íéøáåñäë èå÷ðì åðì ùéã ,ì÷äì ïéà àðéãìù äãåäé ãéä
àîè áìçù íåùî ,íééåâ úàîç ïéøéúîã [åè÷ 'éñî] äéàø äæì àéáäå .,äùéáë é"ò çìá íòè úðéúð ïéà ,úåòù ãë äæá äæ åùáëðù àìà
.[øåäèä íò àîè áìç ùáëð àîù ïéùùåç ïéàå ,ãîåò åðéà
ì"éã êåøá éøîàä áúë ãåòå .[ì"ðä áé÷ óã] à"áùøäå ï"áîøä éô ìò àåäã ,ç"áäå ä"åà úäâää ìù íòèá áúë êåøá éøîà øôñá íâ
ùéù ãö êäì óà ë"àå ,åîöò áìçä íò ãçé áèåøä ïî àöåéå êùîð áìçä íòè íâù àåä áìçä ïåðéö ìù òáèäã ì"ñã ,øçà ïôåàá
.áìçä àô÷ðù ïîæá àöåéå êùîð äæ íòè î"î ,çìá çìá íòè úðéúð
ïéðòì ÷ôñ áéùç àì î"î ,äéðéî ÷éôð íòè äîë ïðéòãé àìã óàã [à"ñ] ìéòì øàáúðù íùëå ,àìå÷ì ïðáøã ÷ôñá äæá íéøîåà ïéàå .19
.ñ"ñ ïéðòì åà àìå÷ì ïðáøã à÷éôñ
 16

äëåúì ìéùáúäî òìáðå ìéùáúì äìù íòèä úà äèìô äëéúçäù ùåçéð àì äîì àéùå÷ä úà åðàáäù ,[æ úåà ïåéò úôñåúá áö
ì"ðä úåèéìôä éúù ãâðë íéùéù åá ïéàù ïåéë ìéùáúä øñàéå ,äëåúì äæä íòèä èìôð äìôðå äøæçùë ë"çàå ,äìéáð äùòðå
:íéðåøçàä éöåøéú úà åðàáäå .[áìç ìù äøåéì ìôðù øùá úéæë éáâ (:ç÷ óã) åù÷äù äî ïéòëå]
àìà øåñà åðéà åðéîá ïéîå ,åðéîá ïéî íìåòì àéä äæ øåéöá äééðùä äèéìôäù ïåéëîù ,áúë [ë ÷"ñ ïàë] à"øâä .à
.íéîëç äæá åøæâ àì ïëì ,ïðáøãî
ìà øåñéàäî íé÷ìç èð åèìôð àîù ùùçäù ,íåùî àåä äæ øúéäì íòèäã ,òîùî [á ÷"ñ âö 'éñ æ"îá] â"îôäî .á
.ïðáøãá äéì ïðéùééç àìå ,÷åçø ùùç àåä ìéùáúì åèìôð áåùå ,åøñàðå íãâðë øúéä íé÷ìç èð åòìáðå ìéùáúä

ä óéòñ
ã"ë åéìò åøáò àìå éìëá òìáðù íéúéæ äîë øåòéùá øúéä ùé íàù åðééäå ,äìéáð äùòð éìëá òåìáä íà àåä äæ óéòñáù ïåãéðä
äî ìë ãâðë ìéùáúá íéùéù êéøö äìéáð äùòð òåìáä íàã ,øúéä åá ìùéá ë"çàå ,øåñéà úéæë äæ éìëá òìáð åéùëòå ,úåòù
.øåñéàä úéæë ãâð íéùéùá éã äìéáð äùòð òåìáä ïéà íàå ,äìéáð äùòð åìåëã ,éìëá òåìáù
:íéðåùàøä äæá å÷ìçðå
.äìéáð äùòð òåìáäã øáåñ à"áùøä .à
20 .ï"áàøä úòã ïëå ,äìéáð äùòð òåìáä ïéàã øáåñ [ó"éøä éôãá äì óã ï"øá àáåî] ï"áîøäå .á

.â"îôäå ê"ùä íùá ïìäì ãåò äàøå ,[à"éë ÷ø ï"áîøä úòã úà àéáäå] à"áùøäë àîúñá áúë ò"åùä :äëìäì
:ñøç éìëá òåìá ïéãá àéä íé÷ñåôá äàáåäù úôñåð ú÷åìçî
éìëá òåìá ïéáì ,äìòâä é"ò éìëäî åèéìôäì øùôàù úëúîå õò éìëá òåìá ïéá ìãáä ïéàù ,ï"áîøäå à"áùøä úòã .à
.ñøç éìëá óà æ"ä ð"ð åðéàù íéøáåñäìå ,úëúîå õò éìëá íâ äæ éøä ð"ð òåìáäù íéøáåñäì ,åìéòâäì à"àù ñøç
úàöì ìåëé òåìáäù úëúîå õò éìë ïéá ÷ìçì ùéã [èòøú ïîéñ ùéø éëãøîá àáåä ,íéàøéä ìòá] ,õéîî î"àøä úòã .á
íàã ,åèçåñì øùôà ïéãá ð"ðç ïéã úà åìú [è÷ óã] 'îâáù ïåéëã ,íìéòâäì à"àù ñøç éìë ïéáì äìòâä é"ò íäî
ë"àùî ,ð"ðç ïäá ïðéøîà òåìáä úà íäî ãéøôäì à"àù ñøç éìë ,íéìë éáâì ð"ä ,ð"ðç ïéã ïéà øúåî åèçåñì øùôà
.úëúî õò éìë
:í"àøä íùá éëãøîä éøáã øåàéáá íé÷ñåôä å÷ìçðå

ìëåà éáâì ÷øã åúðååë äøåàëìå ,"òåìáã â"äëá ð"ðç øîåì ïçëùà àìã" [:æö óã] ï"áîøä áúë äìéáð äùòð òåìáä ïéàã àä íòèá .20
äàîåè ïéðòì åðéöîù íùë ,ð"ðç òåìáá ïéàù àøåã éøòùä éøáãî àéáä [âô÷ ïîéñ] ïùãä úîåøúáå .òåìá éáâì àìå ð"ðç ïðéøîà ïéòá
,á"ö äæ íòèã áúë [â ÷"ñ æ"è] à"åæçáå .òåìá øúéä øñåà åðéà òåìá øåñéà ð"ä ,äòåìá äøäè äàîèî äðéà äòåìá äàîåèã äøäèå
.íéìëàîá ð"ðç éðéãì äàîèî äðéàù äøåú äá äøæâù äòåìá äàîåè ïéðò äîã
ïéøåñéà øàùá ð"ðç ïéãã ïåéëã ,åúðååëå .ìåùéá êøã éåä àìã ì"éã ,øçà íòè øâñåîá óéñåäå ,ì"ðä íòèä úà àéáä [ç ÷"ñ ùéø æ"î] â"îôäå
,ìåùéá êøã éåä àì òåìáá òåìá ìù íòè úðéúð ïëì ,ìåùéá êøã àäéù ïðéòá áìçá øùááå [ï"øä ù"îëå] áìçá øùá åèà äøéæâ àåä
.áìçá øùá åèà äá øåæâì ïéàå
éøä éìëá òåìá àåäù ïîæ ìëù íåùî àåä òåìáá ð"ðç ïéàù ï"áîøä ìù åîòè ø÷éòù äàøðù ,áúë [ø÷éòå ä"ã íù] à"åæçäå
íòè àäé íà êà ,éìëá ÷ø øîàð äæ ïéã à"åæçä éøáã éôìå .áìçá øùá ïéãî øñàéäì ä÷ùîå ìëåà íù áéùç àìå ,éìëä áâà ìéèá àåä
.éìë áâà ìåèéá ïàë ïéàù ïåéë ,ï"áîøäì óà ð"ðç ïéã äæá øîàé ìëåà åúåàá áìç íòè ë"çà òìáééå ìëåàá òåìá øùá
17

òìáé íà î"î ,ììë ìëàî øáã åá òåìá àìù ùãç ñøç éìë óàã ,åøàéá [ç ÷"ñ] æ"èä ïëå [äæ óéòñá] à"îøä .à
.äøéã÷ä ìë ãâð íéùéù ïðéòá äæ éìëá ìëàî øáã äúòî ìùáé íàå ,äìéáð éìëä ìë äùòðã ïðéøîà øåñéà úéæë äúò
,úàæ íéòèäù (å"÷ñ) ã"ååç ïééòå .äìéáð íéùòð éìëä éñøç íöòù øîåì úòãä ìò äìòé àìã ,áúë [àë ÷"ñ] ê"ùä .á
åðéà ñøçäù ù"ëå ,íòè ïúåðá íéãéâá ïéàã ì"ñã ïàîì åãâðë íéùéù êéøö ïéà äøéã÷ì ìôðù äùðä ãéâ åìéôà àäã
ìëàî òåìá øùàë ÷øã [åë ÷"ñ] à"øâäå ,[ç"áäå ì"ùøäîäå] ê"ùä íéùøôî àìà .åãâð íéùéù êéøöäì äìéáð äùòð
.äìòâä é"ò åðîî åãéøôäì à"àå òøâ ñøç éìë àéäù ïåéë äìéáð òåìáä äùòð øåñéà òìáð íàã ïðéøîà æà éìëá

ììë] íãà úîëçä áúë ïëå ,ð"ðç åá øîåìå ùãç ñøç éìëá øéîçäì ïéàù åúòéñå ê"ùäë [àë ÷"ñ ã"ù] â"îôä áúë :äëìäì
.[çé óéòñ ãî

:àåä äæî äìåòäå ,[àë ÷"ñ ã"ùá] â"îôáå [àë ÷"ñå çé ÷"ñ] ê"ù ïééò ,äæ óéòñáù íéðéãä óåâáå
.íìéòâäì øùôà øùà úëúîå õò éìëá óà ,äìéáð äùòð éìëá òåìáäù ïðéè÷ð áìçá øùá ïéðòì .à
.ñøç éìëá ì÷éä àìå äìòâä íäì ùéù úëúîå .õò éìëá ê"ùä ì÷éä äáåøî ãñôä íå÷îáå
.[ïéøåñéà øàùá ð"ðç ì"ñã à"îøä úòãì] ,äìéáð äùòð òåìáäù øéîçäì ïðéè÷ð ë"â ïéøåñéà øàùá .á
ã"ùá] â"îôä :íé÷ñåôä å÷ìçð ñøç éìë éáâìå ,ì÷äì ùé úëúîå õò éìëá [äáåøî ãñôä åðéàù óà] ãñôä íå÷îáå
'éòñ ãî ììë] íãà úîëçäå .äáåøî åðéàù óàå ,úö÷ ãñôäá ñøç éìëá íâ ì÷éî ê"ùäù è÷ðù òîùî [àë ÷"ñ
.äáåøî ãñôäá àìà ñøç éìëá ì÷éä àì [çé
çì ìù ïåãéð àåä òåìá ìù äæ ïåãéð éøäù ,ì÷äì ùé ä"àìá äáåøî ãñôä íå÷îáã ,áúëù øéàî úéá øôñá ïééòå
,òåìá åðéàùë óà ,[áìçá øùáá àìå ïéøåñéà øàùá] äáåøî ãñôäá ì÷äì [ã"ñ áö 'éñ] à"îøá øàåáî äæáå ,çìá
.òåìáá àëä ù"ëå

å óéòñ
éâìô ïéúìúá äéøåòùì éùà áø øá øî øáñ ,àøùáã àìå÷éãá ìôðã àáøúã àúéæã àâìô àåää [.çö óã] 'îâá àåä ïéãä øå÷î
.äøåúä ïî øåñà øåòéù éöç ïðçåé 'ø øîàä ãåòå ïðáøã ïéøåòéùá ìæìæú àì êì àðéîà åàì äåáà ì"à ,àúéæã

.íéùéùá øòùì ïðéãô÷ [ïðáøãî øåñàã ì"ñã ïàîì øåòéù éöç ïåâë] ïðáøãî íéøåñàä íéøáã éáâì óàù 'îâá øàåáîå
.åðéîá ïéî úáåøòúá óà äæã [âë ÷"ñ ã"ù] â"îô ïééòå ,ïðáøãî àåä øåñéàä óåâ øùàë ä"äã [è ÷"ñ] æ"èä áúëå

æ óéòñ
áø øîà øîúà ãò ,'åëå àáà øá ïîù áø øîà .çö óã 'îâ .àì äàîè ìáà .çö óã ãò 'åëå íéùéùá äöéá :æö óã ïéìåç 'îâ
.úøúåî àéäå úçàå 'ñá äøåñà àéäå íéùéùá äöéá àðåä áø øîà åáìç
íéùéùá àìà äìéèá äðéà äöéáå íéùéùá íéìèá íéøåñéàä ìëù ,ïéøåñéà øàùáî øúåé äöéáá íéîëç åøéîçäù øàåáî 'îâá
:íéîòè éðù íéðåùàøá åøîàð åæ àøîåç íòèá .ãçàå
ïéàù áì íéùì àìù ìåìò íãàå úåðè÷å úåìåãâ íéöéá ùéå úåéäù ,åáúë íéðåùàø äáøä ãåòå [:æö óã] ï"áîøä .à
.äöéáå äöéá ìë øòùìî åúøèåô åæ úôñåúå ,úçàå íéùéù åëéøöä ïëì ,åæä äöéáä ãâðë íéùéù
 18

éøééà àìå] .äøåòéùá åôéñåäå øëéä íéîëç äá åùò ïëì äéøá àéä äöéáå úåéäù ,áúë [è"éä à"ëàîî å"èô] í"áîøä .á
.[(ä"ñ åô 'éñ) é"áá øàåáîë ,äæá íéîëç åøéîçä î"îå ,äúèéìô úà ìèáì ÷ø äöéáä óåâ ìèáì
.ì"ðä íéîòèä ïéá î"÷ôð äîë åáúëå åæ ú÷åìçîá åëéøàäù [æè ÷"ñ íù] ê"ùå [ä"ñ å"ô 'éñ] é"á ïééòå
äöéá ä"äã åôéñåä íéðåùàøäå] ìéùáúá úìùáúî àéäùë íòè úðúåð çåøôà úöéá à÷åãã ì"ðä 'îâá øàåáî ãåò
äìùáúðùë ììë úøñåà äðéà äìéáð úöéá åà àîè óåò úöéá ïåâë ,äøåñà àéäù äìéâø äöéá ìáà ,[íã úôéè äá ùéù
øéîçäì áúëå ,íéöéáä ìëá åøéîçäù íé÷ñåô ãåòå ú"äñ úèéù úà àéáä (å"ñ åô 'éñá) à"îøä íðîà] äúôéì÷á
.[èé ÷"ñ] ê"ùá ù"ééòå ,[äáåøî ãñôä íå÷îá àì íà íúåîë
óéñåäå .óìàá åìéôà äìéèá äðéàå äéøá úáùçð çåøôà úöéáã [÷ 'éñá] ê"ùä àéáä ,áåøá äîöò äöéáä ìåèéá ïéðòìå
.àéä äìéèáå ,äéøá øãâá äðéà íã úôéè ÷ø çåøôà äá ïéàù äöéáã ,â"îôä

ç óéòñ
.ïéðîä ïî ìçëå íéùùá ìçë ,'åëå ïîçð áø øîà :æö óã 'îâ

åîöò ìçëä øùáù íåùî àåäù [ìçëå ä"ã] é"ùø áúë ,íé÷ìç òùúå íéùîçá éãå åãâðë íéùéù ö"à ìçë ïéðòìù äæ ïéã íòèá
÷"ñ ö 'éñ] ê"ùá àáåäå [ç"éä à"ëàîî å"èô] ã"áàøä áúë ïëå .åëåúáù áìçä úà ìèáì óøèöî àåä íâ ïëìå ,øúéä ïéî àåä
.[à øòù ã úéá] úéáä úøåúá à"áùøäå ,[ç
[íù] à"áùøäå .åøåòéùá åì÷äå øëéä åùò ïëìå ïðáøãî åøåñéàù íåùî àåä ìçëá åì÷äù íòèäù ,áúë [çé-æ"éä å"èô] í"áîøä
à"áùøä éøáã úà àéáä [åë ÷"ñ] ê"ùäå .åì÷ä ìçëá ÷øå ,íéùéù íéîëç åëéøöä ïðáøã ïéøåñéàá íâã í"áîøä ìò ÷åìçì êéøàä
.äëìäì

íéøëð éìåùéáå íéøëð úô

çìá çì úáåøòúá ïéá ,åðéî åðéàùá ïéáå åðéîá ïéá ,áåøá äìéèá äáøòúð íàã íéøëð úô ïéðòì [áé óéòñ áé÷ 'éñ] à"îøä áúë
.íéøëð éìåùéá ïéðòì íâ [æé ÷"ñ åè÷ 'éñ] ê"ùä áúë ïëå .ùáéá ùáé úáåøòúá ïéáå
.íéùéùá ìèá åðéî åðéàá áøòúðù ð"éé ìáà ,åðéîá ïéî à÷åã åðééäã ãì÷ 'éñá ïééò íéùéùá ìèá åðéà êñð ïééã à"îøä áúëù äîå
úèéù] .íéùéùá ìèá íðéé íúñ ìáà ,ìèá åðéà æ"òì ùîî êñðúðù ïéé ÷øù íéâäåð æ"äæáã ,áúëù [á"ñ ãì÷ 'éñ] à"îø ò"òå
ïåéë ì÷äì ïéâäåð äæä ïîæ ïéðòì êà ,åéìò íé÷åìçä íé÷ñåôä åáø íðîàå ,íéùéùá ìèá íðéé íúñ äéä 'îâä ïîæá óàù àéä ú"ø
.[íäéúåáà âäðî ÷ø ïéùåò æ"äæá æ"ò éãáåòù

àîòèì àãéáòã àúìéîå ïéìáú ïéðòá

ïëå ,ììë íéìèá íðéà äîåøú ìù ïéìáúã [.èñ óã æ"ò] 'îâá àúéà ïëå ,óìàá óà íéìèá íðéà ïéìôìôã àúéà [:æö óã] 'îâá
àúìéîã [à ïéã äë ììë ä"åàá àáåä] äùðä ãéâ ÷øôá éëãøîä ïåùìå .àåäù ìëá øñåà ìáúîäã [à"ëàîî æ"èô] í"áîøä ÷ñô
.ìèá åðéà àîòèì àãéáòã

.äøåúäî àìå ïðáøãî àåä íéùéùá ìèá àì àîòèì àãéáòã àúìéîã äæ ïéãã ,[æ ïéã äë ììë] ä"åà íùá [èë ÷"ñ] ê"ùä áúë
ïëå .äøåú øåñéà àîòèì àãéáòã àúìéîá ùé ë"à äøåúä ïî øåñà ø÷éòë íòèã ì"éé÷ã ïåéëã ,æ"ò âéùä [äë ÷"ñ] ç"øôäå]
19

.äøåúäî øåñà äæ éøä íéùéùî øúåéá íòè ïúðù ìëàîã ,[äùðä ãéâ ÷øô] ï"øä íùá [ò"åù ìò åéúåäâäá] à"òø àéáä
äæ ïéà íéùéùî øúåé ìëã [òãå ä"ã à"ô â"ç] úåáåøòú úåëìäì äçéúôá â"îôá ïééò ,äøåú øåñéà äæá ïéàù ä"åàä ìù íòèá
ìôðù øåñéà ìù ïîåù ìëã äù÷äù ù"ééò ,äøåîâ íòè úðéúð ïàë ïéàù òîùî [àé ÷"ñ] æ"èá íâ .ùåì÷ íòè àìà øåîâ íòè
21 .ïåéò úôñåúá ïééòå ,àîòèì ãéáòã ÷ø äøåîâ íòè úðéúð ïàë ïéàù òîùîå ,àîòèì ãéáòã íåùî íéùéùá ìèáúé àì ìëàîì

àîòèì àãéáòã àúìéî ìù øãâä

÷éñîå .ìéùáúä íéòèäì éåùò àåäù íåùî íéùéùá ìèáúé àì øúéä ìéùáúì ìôðù øåñéà ïîåùã ,äù÷äù [àé ÷"ñ] æ"è ïééò
òîùî á÷òé úçðî øôñáã ,àéáäù [è ÷"ñ] ù"úô ò"òå .äæ ïéã øîàð ïéìáúå çìî ïåâë íéôéøç íéøáãá ÷øù ä"åàä íùá æ"èä
.àîòèì àãéáòã àúìéî éø÷éî àì õîåçå ïéé íâù
àãéáòã àúìéî øãâá äæ éøä íòè ïúåðù øáã ìëù è÷ðå ä"åàä ìò ÷ìçù éðåùøâä úãåáò ìòá íùá ñôãð ò"åùä ïåéìâáå
ìáúì ïéåëúî íãàùë ïéìáú ììëá ïìåë ïééå õîåç ,ïîù ,íéìöá ,ïéîåùù ,áúë [é"î äìøòã á"ô ù"îäéôá] í"áîøäå .àîòèì
22 .åúøéã÷ íäá

äøåàëìå .íéùéùá íéìèá íä éøä íòèá íäì äåùä øáãá ïéìáúå çìî åìôð íàù ,úàèç úøåúä íùá [ì ÷"ñ] ê"ùä áúë
,éâéìôã á÷òé úçðîå ç"øôä éøáãì ïééö [åéúåäâäá] à"òøå .íéùéùá ïéìáúä ìèá î"îã ,åìùáúðå ïéìáúá ïéìáú åáøòúðù äðååëä
23 .åðéî åðéàá áøòúð åìéàë ïéøòùî åðéîá íâ ïëì ,øñåàå íòè ïúåð äéä åðéî åðéàá áøòúî ïéìáúä äéä íàù ïåéëã éøáñå

ïåéò úôñåú .21

:íéðôåà éðù ïéá äæá ïéçáäì øáúñîã áúëù [æì ÷"ñ øö÷ä 'éôá] äãåäé ãéä éøáãì ïééö ïçìåùä éãá øôñá
øúåé øúéäá ùéù óà äøåú øåñéà æ"ä ,çìî íòè åà ïéìôìô íòè ìëàîá ùéâøîù ïåâë ,åîöò ïéìáúä íòè úà ùéâøîù ïôåàá .à
.øåñéàä úà íòåè ñ"åñã ,íéùéùî
,ïðáøãî åøåñéàå äøåúä ïî ø÷éòë íòè ïéã ïéà äæá ,ìëàîä çáùåä ïéìáúä çëîù ÷ø ,åîöò ïéìáúä íòè úà ùéâøî åðéàù ïôåàá .á
àäã ,áúëù (ã"î á"ô äìøòá) ù"îäéôá í"áîøä ïåùìî (æ ÷"ñ) úòã úååçä àéáä æ"éòëå] .ìéùáúá ïéìáúä úìåòô úøëéð ñ"åñã íåùî
åîòåè åðéàù óà úøëéð ïéìáúä ìù åúòôùäù åðééäå ,"øúéäá øåñéàä ìù åúìåòô äîñøôúðù" íåùî àåä ìèá åðéà ìáúîäå õîçîäã
.[ùîî
ïåéò úôñåú .22
áúëù äîì íéøúåñ äøåàëì ,[íòèì àãéáòã àúìéî éø÷éî åúøéã÷ íäá ìáúì ïéåëúð øùàë ÷øù] ,ì"ðä úåéðùîä ùåøéôá í"áîøä éøáã
.ò"öå ,øñåà ä"ä äøéã÷ì åéìàî ïéìáúä ìôðùë óàã ,í"áîøä íùá [äë ììë] ä"åà øôñá
ïåâë ùîî ïéìáú ïéá ÷ìçì íå÷î ùéù ,åéøáãî øàáúîù [ïçìåùä éãá øôñá àáåä ,ã úåà à"å÷á âé÷ú 'éñ ç"åà] æ"øâä éøáãá ïééòå
äæáù á"öåéëå ïîåù ïåâë ,íäá ìáúì íéîòôì íéìéâøù íéìëàî øàù ïéáì ,äøéã÷ì äø÷îá åìôðùë íâ ù"ëá íéøñåà íäù çìîå ïéìôìô
.äìèá àì æà äøéã÷ä íéòèäì íéðúåð øùàë ÷ø
ïéîî ïäå ìáúì éãë äá ùéå ïéìåç úåøéã÷ì åìôðù äîåøú ìù ïéìáúù ,áúëù [á"ä à"ëàîî æ"èô] í"áîøäî åéøáã ãîì ç"øôä .23
íà ,íìáúì êééù àìù íéôéøç íéðéìáú ,íéðéìáú éâåñ éðù ïéá ç"øôä ÷ìéçå .äøéã÷á óìàî ãçà ÷ø ïéìáúäù óà ,òîåãî ìëä ,ïéìåçä
ìù ïéîåù åáøòúð íà ,íîöòá íúåà ìáèì êééùù íéìöáå ïîåù ïåâëå íéùåìç íéðéìáú êà ,íéùéùá éìèá íúåîë ïéìáú íäá áøòúð
.åðéî åðéàá åáøòúð åìéàë ïúåà ïéàåø øúéä ìù ïéîåùá øåñéà
,ïéìáúä ïéáì äøéã÷áù ìéùáúä ïéá íéîòè é÷åìéç ùéù ,àîòèá àìå àîùá ïéåùù ïôåàá øáåãîù ,áúë [å ÷"ñ æë 'éñ] à"åæçä íðîà
é"ò åà ïìéàá ÷úîð ãçàù ïåâë ,åøéáçî øúåé [õåîç] óåôò ãçàù ïåâë ,àîòèáå àîùá ïéåùá óà ì"çëùîã óéñåäå ,ãçà ïéî ïä î"îå
.'åëå ÷úîð àì éðùäå øåà
 20

è óéòñ
ïéî àîòèá åðéî åðéàùá ïéî àìà á"ò ãò 'åëå øåèô ïìëàå äæá äæ ïììáù àîèäå øúåðäå ìåâéôä ì"ø øîà .çò óã íéçáæ 'îâ
.àáåøá åðéîá
.íéàìëä úà äìòî äìøòä â"î á"ô äìøò äðùî

,äæ úà äæ ïéìèáî ïéøåñéàã ì"øë ÷ñôã åéøáãá øàåáîù ù"ééò ,[á 'éñ ë ììë] ù"àøä ú"åùá àåä ò"åùä ìù ïéãä øå÷î
.äæ úà äæ ïéìèáî ïéøåñéà ïéàã ÷ñô [ë"ä ïéùã÷åîä éìåñôî ç"éôá] í"áîøäå
í"áîøäë àìãå ù"àøäë úåèéùôá ÷ñô äîì ,ò"åùä ìò åù÷ä [àî ÷"ñ äô ììë á÷òé úçðî øôñá ïëå] äááøî ìåâã úåäâäáå
úáåøòú 'ìäì äçéúôá â"îôá àáåäå ,ìàåîù éðá øôñ íùá çö úåà é"á úäâäá] â"äðë øôñá áúëå .æ"àæ ïéìèáî ïéøåñéàã ì"ñã
éøééî éøäù ,ì÷äì ùéã øåáñé í"áîøä íâ ò"åùäå ù"àøäã ïåãéðáã ,[åè ÷"ñåñ áö 'éñ] úòã úååçá ïëå [áåù ä"ã ä"ô â"ç
íòè úðéúð ïéà ò"åùäã øåéöáå ,øúéäá íòè ïúåð øåñéàäù íåùî àåä øåñàì åðàáù äî ìëå ,øåñéàä ãâðë øúéä áåø ùéù
åîòè ïéàå íéùéùá òìáð íã øåñéà ïëå ,ùâøåî íîòè ïéà áåùå [øùá ìù ãçà úéæëå øúéä úéæë èð] íéùéùá òìáð áìçÅ øåñéàã
.ùâøåî
24 .øåñéàä úà ìèáì éãë øúéä éúéæ íéùéù åéäéù ïðéòáã ,øáåñå ò"åùä ìò àðéãì ÷ìåç ø"îâãäå

:íéðåù íéîòèå íéðåù íéøåñéà ìù åìà íéðéãá íéøåéö äîëá åðã íé÷ñåôä
äåù íîòèå íéðåù íéøåñéà éðù
øåñéàì ïéôøèöî íä éøä äåù íîòèù ïåéëã íé÷ñåôä åáúë ,äøéã÷ì åìôðù áìçá øùá ïéãî øåñàä øùá úéæëå äìéáð øùá úéæë
íä íéôøèöî äáøãà àìà ,øåñéàì íéôøèöî íðéà ïëìå äðåù íîòèù íãå áìçì íéîåã íðéàå] ,íìèáì éãë íéúéæ ë÷ ïðéòáå
.[ä"÷ñ âì 'éñ] ç"øôáå ,[ä ÷øô ùéø â"ç äçéúôá] â"îôáå [æë 'éñ à"å÷á] ç"áá øàåáî ïëå ,[ì ÷"ñ] äùéøôä åáúë ïë [øúéäì
ç"áá ïéãî øåñàä øùáä íòè ïëå ,íéùéùá ìèá äìéáðä íòèù àöîðå ,ãøôðá ïåãéð øåñéà ìëù ïðéøîà àìã ,ùåãéç äæá ùéå
ïåùì éôì øúåé íéøàåáî íéøáãä] .äøåú øåñéà ùé íäéðùá î"î ,íé÷åìç íéøåñéàä úåîùù éäðã íåùî íòèäå ,íéùéùá ìèá
.[ïåéò úôñåúá äàáåäù (ä ÷"ñ äë 'éñ) à"åæçä

ïåéò úôñåú .24

íðéàå àîè âã úëéúç íòå äàîè äîäá øùá úëéúç íò äáøòúðù äìéáð øùá úëéúç ïåâë ,ùáéá ùáé øåñéàá øåñéà úáåøòú éáâì
.ä÷åì åðéà ù"àøäìå ,äæ úà äæ ïéìèáî ïéøåñéà ïéàù ïåéë ä÷åì í"áîøäìã ,ì"ðä ù"àøäå í"áîøä ú÷åìçîá éåìú øáãä ,íéøëéð
:ù"àøä úòãá íéðåøçàä å÷ìçðå
,äìéáð øåñéà íäá ïéàù íéúéæ éðù ùé äìéáð úéæë ãâðëã ,ììë äøåú øåñéà ïàë ïéà ïéøåñéàä ìåèéá é"òã è÷ð [ç ÷"ñ] úòã úååçä (à
.åæä úáåøòúäî ìåëàì øåñà ïðáøãîã áúë êà ,äàîè øùá úéæë ãâðë ïëå
ìò ïé÷åì ïéàã ,úå÷ìî ïéðòì ÷ø àåä [.çò íéçáæ] 'îâá 'àðù ìåèéáäã äàøðã ,åáúë [ä ÷"ñ äë 'éñ à"åæçä ïëå] äçéúôá â"îôäå (á
äéä åìéàå ,ð"îî øåñà úáåøòúä ìù èøå÷ ìëù ïåéë úáåøòúä ìëá äøåú øåñéà øàùð ìáà ,áåøá àåä ìèáù íåùî íéåñî øåñéà íåù
.ììë ìåèéá ïéàù äàøð äøåú øåñéà ïéðòì ïëì ,úå÷ìî ïéã íâ åá äéä äùò øåñéà äæéà äòéãé éìáå äàøúä éìá ùåðòì øùôà
21

äðåù íîòèå ãçà øåñéàá úåøåñàä úåëéúç éúù

ìéùáúì åìôðù ìáè ìù íéøîú úéæëå ìáè ìù íéáðò úéæë ïåâë ,äðåù íîòèå ãçà øåñéàá úåøåñàä úåëéúç éúù ùéù øåéöá
.íé÷ñåôä å÷ìçð
íéáðòä íòèã ,äæ úà äæ ïéìèáî íä éøä øúéä éúéæ èðì åìôð íàù ,áúë [é úåà ãë ììë] øúéäå øåñéà øôñá .à
25 [ø"îâãä ìò êåøá éøîàä úäâäá åàéáäå] ,íéøîúä íòè ïëå íéùéùá ìèáúî
ùøôúä àì íðîà ,ìáè ìèáî ìáè ïéàã ,äæ úà äæ ïéìèáî ïéàã áúë [âì 'éñ øåù úåàåáú øôñáù] à"òø úäâäá .á
,[äðåù íîòèù ïåéë] ïéôøèöî ïéàã åà ,øúéä éúéæ ë÷ ïðéòáã ïéðòì øåñéàä ìù íéúéæä éðù ïéôøèöî íà ù"åáúá
.øúéä éúéæ íéùéù ïðéòá êà
áúë [ç ÷"ñ] ã"ååçä íâå ,åãâð øúéä éúéæ ë÷ ïðéòáå øåñéàì ïéôøèöî íéúéæä éðùã ,áúë [åè ÷"ñ æ"îá] â"îôäå .â
.øåñéàì ïéôøèöîã
:íéø÷î éðù ïéá äæá ïéçáäì ùéù áúë [æ ÷"ñ äë 'éñ] à"åæçä ã
ìáè ìù íéøîúå íéáðò ïåâëå ,æ"àæ íéìèáî àìà ïéôøèöî íä ïéà ,äæî äæ äðåù íéðéîä ìù íøåñéàå íîòè íà (à
.ïìèáì éãë øúéä éúéæ èðá éâñå
.ïìèáì éãë øúéä éúéæ ë÷ ïðéòáå øåñéàì ïéôøèöî íä éøä äðåù íîòè ÷øå íðéãá íéåù íä íàå (á
.[å"ä à"ëàîî ã"éô] í"áîøä ìò éåìä ç"øâä éùåãéçá äæá áúëù äîá ò"òå
ïðéòáå øåñéàì óøèöîã íé÷ñåôä åîéëñä äøéã÷ì íäéðù åìôð ë"çàå áìç úéæë íò ìùáúðù øùá úéæë éáâì íðîà
íéðã ïéà ïëìå ,ãçé áìçäå øùáäî áëøåî øåñéà àåä áìçá øùá øåñéàù íåùî íòèäå ,ïìèáì éãë øúéä éúéæ ë÷
.íéúéæë éðù ìù áëøåî íòèë àìà ,íé÷åìç íéîòè éðùë úàæ

[ç ÷"ñ] ã"ååçä éøáãá

åìôðå ,äìéáð äùòðå íã òìáù øúéä øùá ìù øçà úéæëå ,äìéáð äùòðå áìçÅ òìáù øúéä øùá úéæëù [ç ÷"ñ] ã"ååçä áúë
,øñåàä øúá ïðéìæà î"î ,ìèá øùáä íòè ïéàù óàã ,ïìèáì éãë øúéä éúéæ èðá éâñå ,äæ úà äæ ïéìèáî íä éøä ,øúéäì íäéðù
.íéìèá íãä íâå áìçäÅ íòèå
,æ"àæ ïéìèáî ïéà ìéùáúì åìôðå ð"ðå áìçÅ òìáù úå÷øé úéæëå ,äìéáð äùòðå áìçÅ òìáù øúéä øùá úéæëù ã"ååçä íù áúë ãåò
.ïìèáì éãë øúéä éúéæ ë÷ ïðéòáå áìçÅ éúéæ éðùë äéì ïéðééãå
ìéùáúì íäéðù åìôðå ,äìéáð íéîä åùòðå íéî úéæë íò ìùáúðù äìéáð øùá úéæëã ,áúëù [à ÷"ñåñ èö 'éñ æ"îá] â"îô ïééò
.ïìèáì éãë øúéä éúéæ ë÷ ïðéòáå ,øùá éúéæ éðù åéä åìéàë øåñéàì ïéôøèöî

áåø ùéå ,øúéää éãé ìò àåä ìåèéáä ø÷éòù [åè ÷"ñ áö 'éñ] ã"ååçä íùáå â"äðëä íùá ìéòì àáåäù äî ô"ò úøàáúî åæ äèéù 25
àåä íäî ãçàù óà ,íéúéæ íéùéùì èùôúî íòèäù äæá éâñ äæ ïéðòì ,øúéäá íòè íéðúåð íéáðòäù íåùî éàå ,øåñéàä ãâðë øúéä éúéæ
.ìáè øåñéàá íä íâ íéøåñàä íéøîú
 22

zenewn i`xn
ìáè ìù íéøîúå íéáðò ïåâëå ,æ"àæ íéìèáî àìà ïéôøèöî íä ïéà ,äæî äæ äðåù íéðéîä ìù íøåñéàå íîòè íà (à
.ïìèáì éãë øúéä éúéæ èðá éâñå
.ïìèáì éãë øúéä éúéæ ë÷ ïðéòáå øåñéàì ïéôøèöî íä éøä äðåù íîòè ÷øå íðéãá íéåù íä íàå (á
.[å"ä à"ëàîî ã"éô] í"áîøä ìò éåìä ç"øâä éùåãéçá äæá áúëù äîá ò"òå
ïðéòáå øåñéàì óøèöîã íé÷ñåôä åîéëñä äøéã÷ì íäéðù åìôð ë"çàå áìç úéæë íò ìùáúðù øùá úéæë éáâì íðîà
íéðã ïéà ïëìå,ãçé áìçäå øùáäî áëøåî øåñéà àåä áìçá øùá øåñéàù íåùî íòèäå ,ïìèáì éãë øúéä éúéæ ë÷
.íéúéæë éðù ìù áëøåî íòèë àìà ,íé÷åìç íéîòè éðùë úàæ

[ç ÷"ñ] ã"ååçä éøáãá

åìôðå ,äìéáð äùòðå íã òìáù øúéä øùá ìù øçà úéæëå ,äìéáð äùòðå áìçÅ òìáù øúéä øùá úéæëù [ç ÷"ñ] ã"ååçä áúë
,øñåàä øúá ïðéìæà î"î ,ìèá øùáä íòè ïéàù óàã ,ïìèáì éãë øúéä éúéæ èðá éâñå ,äæ úà äæ ïéìèáî íä éøä ,øúéäì íäéðù
.íéìèá íãä íâå áìçäÅ íòèå
,æ"àæ ïéìèáî ïéà ìéùáúì åìôðå ð"ðå áìçÅ òìáù úå÷øé úéæëå ,äìéáð äùòðå áìçÅ òìáù øúéä øùá úéæëù ã"ååçä íù áúë ãåò
.ïìèáì éãë øúéä éúéæ ë÷ ïðéòáå áìçÅ éúéæ éðùë äéì ïéðééãå
ìéùáúì íäéðù åìôðå ,äìéáð íéîä åùòðå íéî úéæë íò ìùáúðù äìéáð øùá úéæëã ,áúëù [à ÷"ñåñ èö 'éñ æ"îá] â"îô ïééò
.ïìèáì éãë øúéä éúéæ ë÷ ïðéòáå ,øùá éúéæ éðù åéä åìéàë øåñéàì ïéôøèöî
23

äøæçì úåìàù
è"ñùú ìåìà ùãåçá ãîìðä øîåçä ìò
çö ïîéñ úåáåøòú úåëìä ã"åé
äáåùú éçúôå à"÷òø ë"äå÷ð ,ê"ùå æ"è ò"åù ,é" áå øåè ìò úåãñåéî
----------------------------------------
à óéòñ
ìéòåî íàä ,í"åëò íù ùéå ,åðéî åðéàùá ïéî øúéäá áøòúðù øåñéà éáâ øåèá åàáåäù íéðåùàøä úåèéù øàá (1 .à
?íéùù ïðéòáã åà øåñéà íòè åá ïéàù øîàéù í"åëò úîéòè
?äæá øáçîä ÷ñô êéà (2
?åìèáì íéùù éðäî íàä ,íòè åá ùéù øîåàå í"åëòä åîòèùë ,øáçîä úòãì (3
?à"îøá àáåäù åéùëò åâäðù âäðîä äî (4
?âäðîä íòè äîå (5
;äìéëà é"ò åà åðåùìá íåòèì ìàøùéì øúåî íàä .á
?øúéäá áøòúðù øåñéà (1
?çåìî àåä íà úòãì éãë - øùá (2
?äøî (3
?úéðòúá (4
?àìéô÷ à÷åã êéøöù åà åîåú éôì çéñî éðäî íàä - í"åëò úîéòè ìéòåîù úåèéùì (1 .â
?åîåú éôì çéñî åðéàùë 'éôà ïðéëîñ àìéô÷á íàä (2
ïéàã 'îâá àúéàù äîî äù÷é àìù ê" ùäå æ" èä åøàéáù íéøåàéáä ïäî ,åîåú éôì çéñî éðäîù úåèéùì .ã
?ãáìá äùà úåãòá àìà äøåú øåñéàá ïîàð åîåú éôì çéñî í" åëò
;íéùùá íéøòùîã àä .ä
?ãçà ïéî íðéàùë åà ,ïéåùù ãçà ïéîî íäùë - ì÷ùî éôì åà çôð éôì åà äãî éôì ïéøòùî íàä (1
,íéúéæ íéùùá éâñ åà åãâð úåéòéáø íéùù êéøö íàä ,úéòéáø äùòðå ñîðå ìéùáúì ìôðù ùåø÷ úéæë (2
?íòèä äîå
?øãâ åöøôé àîù ïðéùééçã åà 'ñá ìèáã õøàä íòì úåøåäì øúåî íàäå (3
ìàøùé úîéòè ìò ïðéëîñ íàä ,àøåñéàã åðéî åðéàùá ïéîá í"åëò úîéòè ìò ïðéëîñ àìã à"îøä úòãì (1 .å
?'åãëå ïåðöá åà íðå÷á åà àøéúäã åðéî åðéàùá ïéîá
?ìëàî úîéòèì åðåùìá äëéçì é"ò äîéòè ïéá î"÷ôð ùé íàäå (2
íãå÷ ìòåôá äîåøúì ïéìåç ñðëðùë íàä ,ìàøùé úîéòè ìò êåîñì ùéù áúëù ê"ùä éøééî ïôåà äæéàá (3
?î"÷ôðä äîå ?øùá ìù äøéã÷á ïéìåç ìùéáùë ÷ø åà ,ë"çà åà äçéúøäî çðù

á óéòñ
ïðáøãîå äøåúä ïî - åðéîá ïéî øúéäá áøòúðù øåñéà ìåèéá éáâ øåèá äàáåäù íéðåùàøä úúâåìô éäî (1 .æ
?ìéèá àì óìàá åìéôàù åà ,áåøá åà íòè ïúåðá ,åäùîá -
?äæá íé÷ñåôä úð÷ñî éäîå (2
 24

äøåúä ïî - åðéî åðéàùá ïéî øúéäá áøòúðù øåñéà ìåèéá éáâ øåèá äàáåäù íéðåùàøä úúâåìô éäî (1 .ç
?ïðáøãîå
?åúìéëà ìò ïé÷åì éúî (2
?ú÷åìçîä ãåñé éäîå (3
?åéìò ïé÷åì ïéà åùîî àìå åîòè ,åéìò ïé÷åì åùîîå åîòèù ìë ïðçåé 'ø øîàã àä åùøéô êéàäå (4
åà øúéä åáåø äéäù òãåðå ,íéùù íù äéä íà øòùì øùôà éàå ,êôùðå åðéîá ïéî áøòúð íà ïéãä äî (1 .è
?àì åà ìéèá íàä ,òãåð àìù
òãåð àìù åà òãåðå ,íéùù íù äéä íà øòùì øùôà éàå êôùðå åðéî åðéàùá ïéî áøòúð íà ïéãä äîå (2
?øúéä åáåø äéäù
?íäéðéá ÷ìçì íòèä äîå (3
.øåñà - êôùðå óåò øùá êåúì áìç ìôð íàù 'øúéäå øåñéà'ä íùá áúë úàèç úøåúá à"îøä .é
?øåñéàä íòè äî (1
?äæ íòè ìò ê"ùäå æ"èä åâéùä äî (2
?øúéäå øåñéàä éøáã ê"ùäå æ"èä åðéáä êéà (3
?úàèç úøåúä éøáã æ"èä áùéé êéà (4
?äëìäì ê"ùäå æ"èä å÷ñô êéàå (5
;àîòè øúá åà àîù øúá ïðéìæà íàä ,åðéî åðéàùá ïéî åà åðéîá ïéî éåä íà ïéðòì .àé
?ìáèå êñð ïéé ïéðòì (1
?äìøòå äîåøú ïéðòì (2
?çì éáâì (3
?ùáéá ùáé éáâì (4
?ïäéùîùîå äøæ äãåáò úáåø÷úá (5
?ïéøéúî åì ùéù øáã éáâì (6
åðéîù øîåì íéìåúå åðéà åìéàë åðéî åðéàù úà íéàåø ,êôùðå åðéî åðéàùáå åðéîá áøòúð íà :à"áùøä áúë .áé
.ìèáúðå áåø äéä
?äæ ïéã à"áùøä ãîì ïéðî (1
?ì"î÷ éàîå ,òåãé åðéàùá åìéôà åà áåø äéä åðéîù òåãéùë à÷åã àéä à"áùøä úðååë íàä (2
?à"áùøä ìò ì"ùøäîä âéùä äî (3
?à"áùøä ìò æ"èä áùéé äî (4
?à"áùøä ìò ê"ùä áùéé äîå (5
?äëìäì ÷ñôð êéàå (6
â óéòñ
øåñà å÷éôñ íàä ,àì åà íéùù ùé íà øòùì øùôà éàå ,åðéðôì ãîåò øúéäá áøòúðù øåñéàäùë ïéãä äî .âé
?íòèä äîå ?øúåî åà
?àì åà ÷ôñ éø÷éî ,íéáøã åà ãéçéã ,úåàé÷á ïåøñç åà äòéãé ïåøñç íàä (1 .ãé
25

?øáãá øòùì êéà àåä äòéãé ïåøñçäù åà ,øåñà åà øúåî íà àåä äòéãé ïåøñçä íà î"÷ôð ùé íàäå (2
?øúéäá áøòúðù øåñéà éáâå ìçë éáâ ,àëøéñ é"òù úåôéøèá úåðéáâ éáâ íòèäå ïéãä áèéä øàá äæ éôìå (3
àéãäá áúë à"áùøäù é"áä äîúå ,åìåë ãâð íéùù êéøö ïðáøãî åøåñéàù ìçë íâù äæ ïéãî óéìé øåèä .åè
?éìæà åäééúèéùìùå åæ àúâåìô æ"èä øàéá êéà .ìçë ïéãî ïðéôìé äæ ïéãù
.íéùù íù ùé íà òåãé ïéàå áåøá ìèáúðù òåãéå ,øùá ìù äøéã÷á íã åîùù éåâ åà ïè÷ .æè
?äòéãé ïåøñç éø÷éî àì òãéîì äéì éåä àìã ïåéëù åà äòéãé ïåøñç éåä íàä (1
?äæá ì÷äì ùé ãåò äî úîçî (2
?äùòîìå äëìäì ÷ñôð êéàå (3

ã óéòñ
äéãéãá íéùù íéøòùî íàä ,å÷øæå íìù àåäå åøéëîå øúéä íò ìùáúðù - ïðáøã åà àúééøåàã - øåñéà (1 .æé
?äéðéî ÷ôðã éàîá åà
?éìëä ìë ãâð íéùù øòùì êéøöùë íéøòùî êéà (2
íä óëä åà äøéã÷äùë ,øúéä úøéã÷á øåñéà ìù óë áçåúä åà àîåé úá àéäù øåñéà úøéã÷á ìùáîä .çé
êéà ,éåøéò é"ò åà äùéáë é"ò åà äçéìî úçéúø é"ò åà ùà úçéúø é"ò åòìáå ,úëúîî åà õòî åà ñøçî
?íéùùä íéøòùî
?åøéëîùë åøéñäì êéøö íàä ,íéùùá ìèáúðå øúéäì ìôðù øåñéà (1 .èé
?øùá êåúì ìôðù áìçá äùòé äîå (2
?íéùù àëéìå øùáì ìôðù áìçá íâ åæ äöò ìéòåî íàä (3

ä óéòñ
åà óëä ìë ãâð íéùù êéøö íàä ,øùá ìù äøéã÷ äá øòéð ë"çàå áìç úéæë äòìáù äùãç óëá ïéãä äî (1 .ë
?äòìáù áìç úéæëä ãâð ÷ø
ìù äøéã÷ äá øòéðå ,áìç úéæë äòìá íåéäå ,øùá ìù äøéã÷á íéîòô äáøä äá øòéðù äðùé óëá ïéãä äî (2
?íéùù íéëéøö äî ãâð ,øùá
ìù äøéã÷ äá åøòéð íåéäå ,áìç úéæë òìá êë øçàå äáøä øùá äá åùîúùð ãçà íåéáù äðùé óëá ïéãä äî (3
?øùá
?úòì úòî êåú áìçì äáçúå øùáá íéîòô äáøä øòéð íåéäùë ïéãä äî (4
?äæ ìëá íòèä äîå (5
?äìéáð äùòð éìëäù íéìëá ïðéøîà íàä íëñ (1 .àë
?íòèä äîå ?íéìë øàùì ñøç éìë ïéá î"÷ôð ùé íàäå (2

å óéòñ
;øúéäá áøòúðù - ïðáøã åà àúééøåàã - øåñéà ìù úéæ éöçë .áë
?åìèáì éãë êéøö äîëå (3 ?íòèä äîå (2 ?øñåà íàä (1
 26

æ óéòñ
;úåøçà íò äìùáúðù íã úôéè åà çåøôà äá ùéù äöéá .âë
?äìèáì éãë êéøö äîë (1
?äæ øåòéùì íòèä äî (2
?äîöòá äúåà ìèáì íâ ìéòåî íàäå (3
ç óéòñ
?íéìèáúî íä äîëá ,äæä ïîæá íéâäåðä äøåúáù íéøåñéàä ìë (1 .ãë
?íéìèáúî íä äîëá ,ïðáøãîù íéøåñéàä ìë (2
?ïéìèáúî íàäå ïéøñåà äîëá - êñð ïééå çñôá õîç (3
?êëî øúåéá åà íéùùá íéìèá íä íàä ,äøéã÷á íòè íéðúåðù íéøåñéà (1 .äë
?ïðáøãî åà àúééøåàãî äæ íàä ,óìàá åìéôà íéìèá íðéàù ïéìáúå çìî (2
?óìàá åìéôà íéìèá íðéàù íòèä äî (3
?åîòè íéùéâøî íà ÷ôñùë ïéãä äîå (4
?íéìèá ïéìáúå çìî óàù éöîéú éëéää äî (5
?íéùùá íéìèá íàä ,åîòèá äåùù øáãì åìôðù ïéìáú åà çìî (1 .åë
?ïðáøãî ÷ø ïîöò úîçî íéøåñàù ïéìáúå çìîá ïéãä äî (2
?øåñéàî íéòåìá íäùë ïéãä äîå (3
?óéøç øáã ÷ø åà íòè ïúåð éø÷éî íòè ïúåðù øáã ìë íàä (1 .æë
?ìëàîì ìôðù øåñéà ìù ïîåùá ïéãä äîå (2
?ìëàî äá åðáéìå è"åéá äãìåðù äöéáá ïéãä äîå(3
?íäéðéá î"÷ôðä äîå (4
?àîòèì éãéáò éø÷éî íàä õîåçå ïéé (5
è óéòñ
;áìçÅ ìù ãçàå íã ìù ãçà ,øåñéà ìù íéúéæ éðù äá åìôðå ,íéúéæ äòùúå íéùîç äá ùéù äøéã÷ .çë
?ãøôðá øåñéà ìëì íéùù íééîòô êéøöù åà åøéáç úà ìèáì äòùúå íéùîçì óøèöî ãçà ìë íàä (1
?øáãá íòèä äî (2
?íéåù íéøåñéàä éðù ìù ïîòèùë ïéãä äîå (3
?íðéîì åìôð íà ïéãä äîå (4
?íã çëî äìéáð äùòð øùá úéæëå áìç úîçî äìéáð äùòð øùá úéæë íà ïéãä äîå (5
?äåù ïîòèù íéøáãî äìéáð åùòðù ,äåù ïîòè ïéàù íéúéæë éðùá ïéãä äîå (6
äá òåìá úçàå íã úéæë äá òåìá úçà ,úåôë éúù íéúéæ äòùúå íéùîç ìù äøéã÷á áçú íà ïéãä äî .èë
?íòèä äîå ?áìç úéæë
ìù úéæë íëåúì ìôðå øúéä ìù 'ì åéä úøçà äøéã÷áå ,áìçÅ ìù úéæë íäá ìôðù øúéä ìù íéúéæ è"ë (1 .ì
?à"îøä úòãìå øáçîä úòãì ,àì åà íéøåñéàä ìèáì ïéôøèöî íàä ,ââåùá åáøòúðå ,íã
î"÷ôð éàîå ,åáøòúðù éðôì äìéáð äùòð øáë àä ,íéøåñéàä ìëá äìéáð úéùòð äëéúç ïðé÷ñôã ïãéãì (2
?åáøòúðù
27

äùòîì úåòâåðä úåìàù

è"ñùú ìåìà ùãåçá ãîìðä øîåçá
çö ïîéñ úåáåøòú úåëìä ã"åé
----------------------------------------
;äãâðë 'ñ øùáá äéäå ,åàéöåä ,äðéáâ úëéúç åëåúì äìôðù åà ,úéáìç óë åëåúì åáçúù øùá íò úå÷øé ÷øî .à
à"øâ ,ã"÷ñ ê"ù ,à"îø ,øáçî à"ñ] ?åøéúäì éãë íòèéù ìéòåé íàä 'ñ ïéàùëå (2 ?åìëàéù éðôì øæ ãáåòì åîéòèäì êéøö íàä (1
,à"òø ,ä"÷ñ ê"ù] ?áìç íòè åùéâøä àìå ÷øîäî åìëà øáë óëä úáéçúî òãåðù éðôì íà ïéãä äîå (3 .[ã"÷ñ éúéìô ,íù ã"ôù ,â"÷ñ
åùéâøäù åà ,äðéáâ íòè åùéâøä ,òãåðù éðôì åìëàùë ìáà ,'ñ ùéùë ïéãä äîå (4 .['ã íéùåãéç ã"ååç ,'ä êåøà äãåäé ãé ,'å à"ð à"îëç
øçà øéñì ìôðå úå÷øéä ãçà úà íùî àéöåäå 'ñ äéä àì íà ïéãä äîå (5 .[íù ã"ôù ,è"ë÷ñ ê"ù] ?ìéâøäî äðåù íòè ïàë ùéù
ùé íàä ïëå (6 .[à"ùøäî ïåéìâ ã"é à"ð à"îëç ,è"ëå 'ã ã"ôù 'â æ"áùî ,à"òø] ?åëåúì ìôðù äî ãâðë øéñá 'ñ äéä àìå ,äåøô ÷øî ìù
.[ì"ðë] ?óåò åà ø÷á äéä øùáä íà ìãáä
åîòèå ,ãéî íúåà åàéöåäå ,øùòî ìù åéä åìàä íéàåùé÷äù åøëæðå íéàåùé÷ åá åñéðëä úåçéúø äìòäùëå ùàä ìò ÷øî åãéîòä .á
;íéàåùé÷ä ìù íòè åá äéä àìå ââåùá ÷øîäî ë" çà
íàä ,ãéî åäàéöåäå úåçéúø äúìòäù úòá äøéã÷ì ìëàîä úà åñéðëäå ,íéåñî ìëàîî øãðù éî ïëå (2 ?øúåî ÷øîä ìë íàä (1
ùåùçðù åà ,úøúåî äøéã÷ä äéäú øåãðä ìëàîä íòè äá äéäé àì íàáå ,äøéã÷ä úà åîòèéù é" ò äøéã÷ä úà øéúäì ìéòåé
.[à"÷ñ íéøåàéá íù ã"ååç ,à"÷ñ íù æ"áùî ,à"ñ á"ö ,à"òø ,ä"÷ñ ê"ù] ?äøéã÷ì èìôå ð"ðç äéäðå äøéã÷ä øàùî òìá ìëàîäù
;úåøùë íéøîåù ïéàù íå÷îá äðåëîî äô÷ úåð÷ì äöåøù éî .â
øîåàù åà äçéù êøã íúñ åìàåù íà ïåøñéç åà äìòî ùé íàäå (2 ?áìç äæá ììë áøåòî àìù éøëð øëåîì ïéîàäì ìåëé íàä (1
íéðôåà ìëá ïéãä äîå (4 ?áìçì äéâøìà åì ùéù ïåéë úòãì åì õåçðù øëåîì øîåà íà ïéãä äîå (3 ?êøåöì úòãì êéøöù àéãäì åì
åì òåãé íà ïéá ÷åìéç ùé íàäå (5 ?äìøò íäù 'åãëå íéæåôú õéî úö÷ åá áøåòî àîù ùùåçå ,øæâ õéî íù íéøëåî íà ì" ðä
,íù æ"áùî ,á"÷ñ æ"è] ?åì òåãé àìù åà ,úåøéô õéî úö÷ åá áøåòîù øæâ õéî åà ,áìç íò äô÷ íâ øáòá åæ äðåëîá íéøëåî åéäù
.['â íéùåãéç ã"ååç ,à"òø ,á"÷ñ à"øâä øåàéá ,'ë à"ð à"îëç ,íù ã"ôù ,á"÷ñ ê"ù
;øùáä ãâðë 'ñ ìùáúîä ìëá äéä àì ,à"åôú åëåúì ìôð ,ùàä ìò øùá íò øéñ ìùáúä .ã
÷ìç áøéò øáë íà ïéãä äîå (3 ?åîòèì êéøö ãöéëå (2 ?äðéáâá åáøòì éãë øùá íòè åá ùé íà åîòèì äìéçúëì ìåëé íàä (1
ã"ôù ,íù æ"áùî ,'á æ"è ,'å à"ð à"îëç ,'ä êåøà äãåäé ãé ,'á íéøåàéá ã"ååç ,ä"÷ñ ê"ù] ?øàùðä úà íåòèì ìåëé íàä ,äðéáâ íò à" åôúäî
.[íù ã"ôù ,ä"÷ñ å"ö ïîéñ ê"ù ,'á
;íéøùë íðéàù íäéîåãå úåðøèî ìåëàì êéøöù ÷åðéú .ä
äçëùù äùà ïëå (2 ?ì÷ì÷úä íà åà ,íòè åì ùé íà ÷åãáì éãë äôì åðîî èòî ñéðëäì åúåà íéìéëàîù éðôì øúåî íàä (1
ïëå (3 ?çåìî àåä íà ùéâøäì ïåùìá ÷÷ìì åà ,çåìî àåä íà ùéâøäì ,åúåà ñåòìì äìåëé íàä ,øùëåä øùáäî íéåñî ÷ìç íà
íà ùéâøäì éãë ,ïåùìä íò íåòèì åà ,äéôì ìëàîä úà ñéðëäì äìåëé íàä ,íåöá úìùáî åà ,íåöá äéãìé úà äìéëàîù äùà
ã"ååç ,íù æ"áùî ,á"÷ñ æ"è] ?íéøåñà íéøáã íä äéáéëøîî ÷ìçù ùåùçì ùéù äçùî íò íéðéù çöçöì øúåî íàäå (4 ?áåè åîòè
.['á øö÷ äãåäé ãé ,à"÷ñ ú"ô ,'á íéùåãéç
úìùáî åà ,øâåáî åà ,ãìé ç÷ì ,åìöð àì ïéãòù íéãáë äîë íâ ãöá åéä ìåùéáä úòùá .íéìëàî ãåò íò ãçéá íéãáë ìùéá .å
;ñéðëä äîë òãåé åðéàå ,øéñä êåúì íñéðëäå åìöð àìù íéãáëäî úåòèá ,äéåâ
?äîë òãåé àìå ìëàîäî ÷ìç àéöåäì å÷éôñä øáë åñéðëäù òãåðù ãò ìáà ,ñéðëä äîë òãåé íà ïéãä äîå (2 ?ìëàîä ïéã äî (1
òãåéù åà ,ùìâ äîë òãåé åðéàå ,óåò øùá åà ,ø÷á øùá íâ åá äéäù èðìåùèä øéñì úçúî ãò äèìôä â" ò áìç åì ùìâù éî ïëå (3
åà ,ùìâ åà æúéð äîë òãåéù åà ,ùìâ äîë òãåé åðéàå ,øéñä êåúì åðîî æúéð áìç ÷åá÷á áøéòù äòùá åà ,ùìâ åà æúéð äîë
äîå (5 ?æúéð åðîîå øæ ãáåò åà ,áìçä úà áøéò ïè÷ íà ïéãä äîå (4 .äúéä äîë òãåé åðéàå äñîð äàîç úëéúç åëåúì ìôðù
 28

?ìëàîäî úö÷ àéöåä øáë ,æúéðù åì òãåðù éðôì ,øø÷úä øéñäù éøçà åà ,øø÷úä øéñäù éðôìù àìà ,æúéð äîë òãåé íà ïéãä
,'æ íéùåãéç ã"ååç 'ä æ"áùî ä"÷ñ æ"è ,æ"÷ñ ê"ù ,â,á"ñ] ?íåòèì øæ ãáåòì åðîî ïúé íà ,ìéòåé åà ,êéøö íàä ì" ðä íéðôåàä ìëá (6
.[ì"ðë] çñô éðôì à÷åã çñô ìù úåöîäî äìç ùéøôäì õåçð åà ,úåôéãò ùé íàä (7 .['å ú"ô ã"é à"ð à"îëç
,äéä äîë òåãé ïéàå úö÷ åúù øáëå ,ïéé êåúì øåòéáä éøçà úéòéáù ìù íéáðò õéî åì áøòúð .æ
øùá ìùéáù éî åà (3 ,øåòéáä ïîæ éøçà úéòéáù ìù äéä íäî ãçàå ,äðåù íîòèù ïéé éðéî 'á åì åáøòúðù éî ïëå (2 .åðéã äî (1
åëåúì åñéðëäå úçà äîäá ìù øùá åìùéá íà ïëå (4 ,äôéøè äéä óåòäù ÷ìç åàéöåäù éøçà òãåðå ,óåò øùá úö÷ íò äîäá
éðîéñ àìì íäî ãçà àöîðå ,ãçé íéâã äáøä åìùéá íà ïëå (5 .äôéøè äúéäù òãåð ÷ìç åàéöåä øáëù éøçàå úøçà äîäáî ãáë
òåãé àìå ,àöîð àìå ,øéñäî ÷ìç åàéöåä øáë íà ïéãä äî åìà ìëá ;ìéâø ïîùá äîåøú ìù úéæ ïîù åì áøòúðù éî åà (6 ,äøäè
,á"ô à"ç úáåøòúì äçéúô â"îô ,'â íéøåàéá ã"ååç ,å"÷ñ ã"ôù ,ïåøçàä óãá ê"ùå æ"è ,å"÷ñ ê"ù ,íù æ"áùî ,ã"÷ñ æ"è ,à"îø á"ñ] ?äéä äîë
.[æ"÷ ïîéñ ïî÷ì à"òø .ã"ô â"çå
;åãâðë 'ñ ãáì úå÷øéá äéä íà òåãé àìå ,äøäè éðîéñ åá åéä àì íéâãäî ãçàù àöîð ,'åãëå úå÷øé íò íéâã åìùéá .ç
úà íãå÷ åñéðëäù ,êôäì ïéãä äîå ,íéøåäèä úà ë"çàå ,øéñì äøäèä éðîéñ éìá íéâãä úà åñéðëä íãå÷ù ïôåàá ïéãä äî (1
æ"áùî ,ç"÷ñ ê"ù ,ä"÷ñ æ"è ,á"ñ] ?ãçéá íéâãä ìë úà ñéðëä íà ïéãä äîå .äøäè éðîéñ éìá âãä úà ë" çà ÷øå íéøåäèä íéâãä
ïëå (3 [ì"ðë] .íúåà ïâéè åà íéâãä úà ìùéá íà ìãáä ùé íàäå (2 ['ä éúéìô ,'ç ú"øô ,'ç íéùåãéç ã"ååç ,å"è à"ð à"îëç ,'ç ã"ôù ,'ä
éðéî äîëî íé÷ìç äîë ñéðëäù åà ,äôéøè äéä óåòäù òãåðå ,äæ øçà äæá åà ,úå÷øé ÷øî êåúì ãçéá åñðëåäù óåòå äîäá øùá
ã"ååç ,á"÷ñ å"ð ã"åé à"åæç ,ì"ðë] .äôéøèî äéäù øøáåä íé÷ìçäî ãçàå ,íéìéâø íé÷ìç íäî ÷ìçå íéðîù íé÷ìç íäî ÷ìç ,úåîäá
[ì"ðë] .äìøò äá ùéù úåðçá åð÷ð í÷ìçù øøáåäå íéáðò ,íéôéæù ,íéøîú ,úåøéô éðéî äîëî èåôîå÷ ìùéáù éî ïëå (4 ['ã íéøåàéá
òãåð ë" çàå íéöéá äîëî äñéò äùòù éî ïëå (6 [ì"ðë] ?ãçéá íìùéá ë"çà ÷øå ò"ðôá ïéî ìëî õéî äùò íãå÷ íà ïéãä äîå (5
ìëàîäî ÷ìç àéöåä éúî ÷åìéç ùé íàä ì"ðä ìëá (7 [é"÷ñ ê"ù ,ä"÷ñ æ"è å"ñ ïîéñ ìéòì ïéòå ,ì"ðë] .íã äéä íéöéáäî úçàáù åì
íéðôåàá ,ì" ðä úåàîâåãä ìëá (8 ?ãçéá ÷ìç øàùðå ,ìëàîäî ÷ìç àéöåä ,ìåùéáä éøçà åà ,ìåùéáä òöîàá íà ,øéñäî
åðéà íäù úåøéôä åà úå÷øéä úà íâ óøöì øùôàù åà øåñéàä ãâðë 'ñ äéäé øåñéàä ìù åðéî íäù úåøéôù êéøö íàä ,íéøéúîù
.[ä"÷ñ æ"èä ìò à"òø ,'ä æ"áùî] ?øúéä íäù åðéî
,åãâðë 'ñ äéä ìåùéáä úìéçúá íà òåãé àìå ,ìëàîäî ÷ìç àéöåäå ,äàîè äîåøú ìù ïîù íò ìëàî ìùéá .è
øéñá äéäù ìëàîä ìë ãâðë 'ñ ïéà ìáà ,ïîùä ãâðë 'ñ éàãå ùé åéùëòå ,÷øîä êåúì 'åãëå úå÷øé ãåò óéñåä ìåùéáä êùîäá (1
÷ìç àéöåä ,øåñàä ïééä ãâðë 'ñ éàãå øáë ùéå 'åãëå úå÷øé óéñåäù éøçà ÷ø íà ïéãä äîå (2 .ïîùä úà åëåúì êôùù äòùá
ãåò óéñåä àì ìåùéáä êùîäá íà åà .ïééä ãâðë 'ñ äéä øáë ìåùéáä úìéçúá íà ÷ôúñî åéùëòå ,äøéã÷á ìùáúîä ìëàîäî
íéùåãéçå 'ã íéøåàéá ã"ååç ,'â æ"áùî ,íù æ"áùî ,ä"÷ñ æ"è] .øéñî úö÷ åàéöåä åà êôùð æà ÷øå ,øúéä ìù ïîù ãåò óéñåä àìà ,úå÷øé
.[è"î àî÷ à"òø ú"åù ,'â
íéøçà íéî íò [äö÷åî] ïâæîäî íéàöåéä íéî è" åéá áøéòù éî ïëå ,÷öá íäî äùòå ,ïùé ìù çî÷ íò ùãç ìù çî÷ åì áøòúð .é
,íéìëàî íäá ìùéáå
ãâðë åà ,ùãçä çî÷ä ãâðë 'ñ ùé ÷öááù íéøöåîä øàùáå ,íéìéâø íéî àåä íéîä áåø åà ,ïùéäî àåä çî÷ä áåø íà ïéãä äî (1
ìëá ÷øå ,íé÷÷åæîä íéîä ãâðë åà ,ùãçä çî÷ä ãâðë áåø ÷ø ùé ÷öááù íéøöåîä øàùá íà ïéãä äîå (2 .íé÷÷åæîä íéîä
.[ç"÷ñ ê"ù ,íù æ"áùî ,ä"÷ñ æ"è] íéøåñàä íéîä åà ,ùãçä ãâðë 'ñ ùé íéìéâøä íéîä íò åà ,ïùéä çî÷ä íò ãçéá åìåë ÷öáä
;äãâðë 'ñ ùéå ,äñîðå äàîç úëéúç åëåúì ìôðå ,'åãëå úåéøèà ,øùá íò ÷øî øéñ ìùéá .à" é
(2 .[íù ã"ôù ,æ"è÷ñ ê"ù ,íù æ"áùî ,æ"÷ñ æ"è ,à"îø ã"ñ] ?óåöú äàîçäù éãë íéî åëåúì êåôùìå ïðèöéù ãò úåëçì êéøö íàä (1
äãåäé ãé ,'á à"ð à"îëç ,'æ æ"áùî ,'å éúéìô ,â"é éúéøë] ?÷øîä ì÷ì÷úé íéî åëåúì óéñåéå ïðèöé ÷øîäù ãò ïéúîéù é" ò íà ïéãä äîå
çúåø åãåòáå ,'åãëå øéñá äàîçä êéúä íà ïéãä äîå (4 [ì"ðë] ?äàîçä ãâðë 'ñ ïéàù ïôåàá ïë úåùòì ìéòåé íàäå (3 .[è"é øö÷
øáòù ïîù åëåúì ñéðëäå ,'åãëå ìâå÷ äôàù éî ïëå (5 ['æ æ"áùî] ?åãâðë 'ñ ÷øîá ïéàå ø÷ éøùá øéñ êåúì äàîçä úà úåòèá åëôù
29

ïîùä ïéá ìãáä ùé íàäå (6 [ì"ðë] ?øùôàù ïîù äîë àöéù ìâå÷ä úà èåçñì úåñðì êéøö íàä ,åãâðë 'ñ åá äéäå ,øåòéáä åéìò
.[è"é øö÷ äãåäé ãé ,ì"ðë] ?ììë äàøð ïéàù äî ïéáì ,ìâå÷á äàøðå øëéðù
úçà íòô ÷ø äéäå ,äøéã÷ä êåúì áåù åãéî ÷éìçäå ,åàéöåäå øùë åðéàù äàø ,íéâã åá íéìùáúîù äøéã÷ êåúì âã ñéðëä .á" é
;åãâðë 'ñ
ñéðëä ,íéãáë íò éøùá ÷øî ìùéáù éî ïëå (3 ?åéìà êåîñ ìùáúäù éðù øéñ êåúì ÷éìçä âãä íà ïéãä äîå (2 ?øéñä ïéã äî (1
ìùáúîù øéñ êåúì äìôðù øùá úëéúç ïëå (4 .øçà øéñ êåúì åà ,åëåúì áåù ÷éìçäå åàéöåä ,éåìö åðéàù ãçà ãáë úåòèá íùì
úåçô úö÷ äéä øéñ ìëá íà ïéãä äîå (5 .[à"îø ã"ñ] åãé ìò ìùáúîù øéñ êåúì åà ,äæ øéñ êåúì áåù ÷éìçäå åàéöåä ,áìç åá
øéñá äéäù äî ìë êôùù é"ò ,ãçéá íéøéñä éðù úìåëú úà óøéö ùàä ìò åãîò ïééãò íéøéñäùëå ,øùáä ,ãáëä ,âãä ãâðë 'ñî
æøåà åà ,áìç úö÷ íò åìùáúäù úåéøèàá ïéãä äîå (6 .[æ"è íéøåàéá ä"÷ ã"ååçë àìã ,æ"è êåøà äãåäé ãé ,à"òø] ?éðùä êåúì ãçà
äøæç ä÷éìçäå ,úçúåø äúéä ïééãòë øùá úëéúçä úà àéöåä ,äãâðë 'ñ äéäå øùá úëéúç íëåúì ìôðå ,äðéáâ íò åìùáúäù
.[à"÷ñ á"ö ïîéñ æ"áùî ,ë"÷ñ à"øâä øåàéá] ?äãâðë 'ñ íéîòô ïéàå øéñ åúåà êåúì
;äàîè äîåøú ïîù äéä íäî ãçàù åì òãåð ,íé÷åá÷á éðùî áøåòî äéä åá ñéðëäù ïîùäå ìâå÷ äôà .â" é
ïéà ãçéá øúéääå øåñéàä ìù ïîùä ìáà ,ãáì øåñéàä ïîù ãâðë ÷ø 'ñ ùé ìâå÷áå ,øùëäî äéä ïîùä áåøù ïôåàá ïéãä äî (1
äéä ïîùä áåø íà ïéãä äîå (2 .[íù à"òø úåäâäå à"ô â"ç äçéúôá ìéòìå ,æ"è÷ñ á"ö ïîéñ æ"áùîå ,íù æ"áùî â"÷ñ æ"è] ?åîòè øëéðå ,'ñ
.[à"ô ùéø à"ç äçéúôá ìéòìå ,â"ë÷ñ ã"ôù ,å"÷ñ ê"ù ,ì"ðë] ?'ñ ïéà ãçéá íäéðù ãâðë ÷øå ,'ñ ùé ãáì åãâðë ìáà ,øåñéà ìù
ë" çà ,äðéáâ úåôéè äîë äéìò æúéð úçúåø úéðáúä ãåòá ,ïåøçàä ò" ìòîá äá ùîúùä àìù úéðáúá úéøùá äöéö÷ íîéç .ã" é
;äåøô ìâå÷ äá äôà
éøçàå ,äåøôì åá ùîúùäù øéñ ïëå (3 ?äåøô ìëàî úéðáúá åôà ïë úåöéö÷ä úà åîîéçù éðôì íà ïéãä äîå (2 ?äðéã äî (1
äéä àìå äàîç úö÷ õåçáî åéìò çåøî äéä øùáä úà åá íîéçù äòùáù äìéâ ,øùá úö÷ åá íîéç ,äåøôä ùåîéùäî ò" ìòî
øùáä úà ìùéáù éðôì ò" ìòî íà ïéãä äîå (4 ,åðéã äî ,'åãëå äåøô ÷øîá øéñä ìëá áåù ùîúùäå ë" çà øæç ,åãâðë 'ñ øùáá
,ä"ñ] ?úéúçôùî äçîù êøåöì åà ,úáù êøåöì ÷øî íù ìùéá ì" ðä øùáä ìù ìåùéáä éøçà ïéãä äîå (5 .ììë øéñá ùîúùä àì
.[à"ë÷ñ ã"ôù ,ë"äå÷ð ,íù æ"áùî ,ç"÷ñ æ"è ,à"îø ,øáçî
íò íúåà áøéò ,äìøò ìù åéäù åà ,øåòéáä íäéìò øáò øáë úåøéôäî ÷ìçù òãé àìå ,úåøéô éðéî äîë ìù èåôîå÷ ìùéá .å" è
øçà øéñ ú÷öî äúåà íò áøéò ë" çà ,äëåúì áçú ú÷öîäî äîë òãåéå ò" ìòî êåúá äá ùîúùä àìù åà ,äùãç ú÷öî
;ùàä ìò äéäù
íà ïéãä äîå (3 ?úéúçôùî äçîù åà úáù êøåöì ìùéá íà ÷åìéç ùé íàäå (2 ?åîöò øéñäå ,éðùä ìëàîäå ,ú÷öîä ïéã äî (1
,úëúî ìù äúéä ú÷öîä íà ìãáä ùé íàäå (4 ?íéøçà íéìëàî ú÷öîä íò áøéò èåôîå÷ä úà ú÷öîä íò áøéòù éðôì
êåú äá ùîúùä àì åà ,äá ùîúùäù ú÷öî íò ,çúåø øéñ êåúî áåáæ àéöåäù éîá ïéãä äî ïëå (5 ?õò ìù åà ,íåéðéîåìà
äãåäé ãé ,å"ë÷ñ à"øâä øåàéá ,æ"é÷ñ ê"ùä ìò øéàî úéá ,à"ëå ç"é÷ñ ã"ôù ,ä"÷ñ æ"áùî ,á"ë-æ"é÷ñ ê"ù ,ä"÷ñ æ"è ,à"îà ,øáçî ä"ñ] ?ò" ìòî
.[ç"ëå ã"ë÷ñ øö÷
÷øî øéñá áåù ìùéá ë" çà ,ìëàîä ãâðë àìù õåçáî áìç úåôéè åéìò åæúéð ,áìç ÷åá÷á é" ò áøéò ,øéñá éøùá ÷øî ìùéá .æ" è
;øéñä ìë ãâðë äåøô
æúéðå íúñ ÷øî ìùéáù éîá ïéãä äîå (3 ?úéúçôùî äãåòñ åà äçîù êøåöì ìëàîä úà êéøö íà ïéãä äîå (2 ?åðéã äî (1
ìùéá åà ,ïîùä åéìò æúéðù íå÷î åúåà êøã íç åãåòá ÷øîá úà êôù ë" çàå ,äîåøú ìù ïîùî úåôéè áèåøä ãâðë àìù õåçáî
äìàù ,ì"ðë] ?àì åà øéñá ò" ìòî êåú ïë éðôì ùîúùä íà äæ ìëá ÷åìéç ùé íàäå (4 ?øéñä ìë ãâðë ãò øçà ÷øî øéñá áåù
.[úîãå÷
;äçéìîäî óèð äéìòù úéôë äúéä úçúî øåéëáù ë" çà àöîå ,øåéëä â" ò øùá øéùëäù éî .æ" é
äúäù äëåúáå ,äçéìîä ìù øéöä ìù úåøáèöä øåéëá äúéä íà ïéãä äîå (2 ?äðéã äî çúåø øéñá ìëàî ë"çà úéôëá áøéò (1
 30

äìéâ ë" çàå ãçéá íéâã äîë çìîù éîá ïéãä äîå (4 ?ïîåù åà ïîù øùá åà ,óåò øéùëä íà ÷åìéç ùé íàäå (3 ?äî ïîæ úéôëä
.[à"òø úåäâä ,ã"é-â"é÷ñ ã"ôù ,ã"é÷ñ ê"ù ,ã"ñ] ?ìùáúîù øéñ êåúì íéâãä ãçà úà ñéðëäå ,øùë äéä àì íäî ãçàù
;ìâå÷ êåúá äàîè äîåøú ïîù áøéò åà ,'ñî úåçô äâåò êåúá øåòéáä ïîæ åéìò øáòù ïéé áøéò .ç" é
÷ø åà ,åìù ùåì÷ ÷ø åà ,÷æç ,íòè ùéâøîå åîòèùë ïéãä äîå (2 .['è ú"ô ,è-ç"ë÷ñ ,íù æ"áùî à"é÷ñ æ"è ,à"îø à"ñ] åðéã äî (1
ïéëñá úåòèá óéøç ìôìô åà õåîç ïåôôìî êúçù éîá ïéãä äîå (3 .[äðåé éôðëá ïéòå ,ã"ë ç"øô ,'ì â"ë à"îëç] ?úå÷éúî íòè ùéâøî
úåçô úéøùá ÷øî ú÷áà áøéòù éî åà ,áèéä õåîçä åà óéøçä íòèä øëéð ìáà ,åãâðë 'ñ ùéå ìëàîä êåúì åáøéòå ,øåñéà ìù
,ìöá ùàä â" òù ÷øîì ,ñéðëä åà ,óéñåä úáùá úåòèáù éîá ïéãä äîå (4 .[á"ì÷ñ ê"ù ,à"îø] ?åîòè øëéðå éáìç ìëàî êåúá 'ñî
ïéãä äî äæ ìëá (5 .[íù äëìä øåàéá ,â"ò÷ñ á"ðùî ,è"ñ ç"éù ç"åà ,ì"ðë] ?'ñî úåçô íéðéìáú øàù åà ,ä÷åúî ä÷éøôô ,øëåñ ,çìî
úîééåñî úå÷éúî åà úåôéøç ùéâøîù åà ,ìëàîá åîòè ùâøð àìù åà ,ìëàîá åîòè úà íéùéâøî íà òãåé åðéàå ãâðá 'ñ ùé íà
øùòî ìù óéøç ìôìô ïçèù éîá ïéãä äîå (6 .[à"é÷ñ æ"áùî ,íù ã"ôù ,è,ç"ë÷ñ ê"ù ,à"îø] ?íééåñîä ïéìáúä ìù íòèä úà àì ìáà
äîå (7 .[æ"ë÷ñ à"ðú ç"åà æ"áùî ïéòå ,å"÷ñ æ"ë ã"øåé à"åæç ,æ"÷ñ íéøåàéá ã"ååç ,à"òø ,ì"÷ñ ê"ù] ?íéôéøç íéìôìô ìù äìåãâ úåîë íò
ïéà ãáì ïåùàøä óéøçä ìôìôäù 'åãëå äðéçè êåúá íáøéòå íéôéøç íéìôìô äîë íò øùòî ìù óéøç ìôìô åì áøòúðù éîá ïéãä
íà ïéãä äî ì"ðä ìëá (8 .[ã"ë êåøà äãåäé ãé ,â"ô á"ç äçéúôá ìéòìå ,á"ì ã"ôù] ?íéôéøçä íéìôìôä ìë ãâðë 'ñ ùéå ,åîéòèäì åçåëá
ãé ,äðåé éôðë ,'è éúéìô è"ë â"ë à"îëç ,à"òø ,è"ë÷ñ ê"ù] ?'åãëå ììë åì áøòúð íà ÷ôúñîù åà ,øùòî ìù äéä äæ íà ÷ôúñî ÷ø
.[æ"ì øö÷ äãåäé
æåôúù òãåðå à" ñ äéä ìëä óåøéöá ,èåôîå÷ íäî úåùòì ãçé íúåà ìùéá åà ãçéá íìåë úà ïçè ,'åãëå ,íéçåôú ,íéæåôú äð÷ .è" é
;úéòéáù ìù ãçà çåôúå ,äìøò ìù äéä ãçà
äìøò ìù ãçà ,íéçåôú éðù åéä íà ïéãä äîå (2 .[íäøáà ãé ,'ç íéøåàéá ã"ååç ,â"ì÷ñ ã"ôù ,äááøî ìåâã ,è"ñ] ?èåôîå÷ä ïéã äî (1
à"åæç ,å"è÷ñ æ"áùî] ?äìøò ìù åéä æåôúä íâå çåôúä íâ íà ïéãä äîå (3 .[ä"ô â"ç äçéúôá ìéòì â"îôå ,ì"ðë] ?úéòéáù ìù ãçàå
òöîàá ÷øå ,äìøò äéä íäî ãçàù íéçåôúä úà ÷ø ìùéá íãå÷ íà ïéãä äîå (4 .[å"ä à"ëàîî ã"éô ä"çø éùåãéç ïéòå ,'æ ä"ë ã"øåé
ïéãä äîå (5 .[ã"ì÷ñ ê"ù ,ã"é÷ñ æ"è] ?'ñ äéä íäéðù óåøéöá æàå ,úéòéáù ìù äéä íäî ãçàù íéæåôú óéñåä äðéçèä åà ìåùéáä
úìéçú éðôì ïéãò äéä äæ ìë ìáà ,íéæåôúä úà óéñåä ë" çà ÷øå ,äìøòä çåôúä ìù úáåøòúá øéñá íéçåôúä ÷ø åéä äìéçúá íà
.[å"è÷ñ æ"áùî ,â"ì÷ñ ã"ôù] ?åàéöåäå äìøòä çåôúä úà ääéæ ìåùéáä òöîàá íà ïéãä äîå (6 .[øéàî úéá ,ì"ðë] ?äðéçèä åà ìåùéáä
,çñô î" äåç êøåöì úåöî äæ íò úåôàì äöåøå ,ïùéå ùãç çî÷ ìù úáåøòú åà äùãç äàåáúî çî÷ çñô éðôì åì ùéù éî ïëå (7
.[ì"ðë] î"äåçá ÷ø äôàéå ïéúîéù åà ,çñô éðôì äôàéù óéãò íàä
äéä úåöéö÷ä úçàù äìéâ ïëî øçàì .ùàä úà ÷éìãä øéñá äéä ìëäù éøçà ,íéðåçè úå÷øéî úåöéö÷ íò éáìç ÷øî ãéîòä .ë
;ïåçè øùáî
éðôì íà ïéãä äîå (3 ?úéøùáä äöéö÷ä úà ãéî àéöåä äæ úà äìéâùë íà ïéãä äîå (2 ?à" ñ ùé ìëä óåøéöáù ïôåàá ïéãä äî (1
,úéøùá äúéä úåöéö÷äî ãçàå ,äæ øçà äæá íñéðëä ë"çàå ùàä úà ÷éìãä íãå÷ íà ïéãä äîå (4 ?úåöéö÷ äîë àéöåä òãéù
(5 ?,äàéöåäå úéøùá àéä úçà äöéö÷ù äìéâ áìçä úà ñéðëäù éðôìå ,úéøùáä ãâðë 'ñ ÷ø ìëäá äéä úéøùáä äöéö÷ä óåøéöáå
øùáä óåøéöáå ,÷øîä êåúì äñéðëäå ,áìç íò äúåà ïâéèå úéøùá àéäù øéëä àì úéøùáä äöéö÷ä úà ïâéèù äòùá íà ïéãä äîå
øåàéá ,å"è÷ñ æ"áùî ,à"îø ,è"ñ] ?ïðáøãîå àúééøåàãî ,äæ ÷øî øéúäì éãë åëøèöé äîëå ,íäî ãçà ìë ãâðë 'ñ ùé åëåúáù áìçäå
úåøåñà úåìëàîî ã"éô éåìä íééç åðéáø éùåãéçá íâ ïéòå) .'æ ä"ë ã"øåé à"åæçå ,'à á"ö æ"áùîå ,ä"ô â"ç äçéúôá ìéòì ïéòå ,ã"ì÷ñ ã"ôù ,è"ì÷ñ à"øâä
.[('ã ïîéñ íéàåìéî éðáà ú"åùáå ,à"ì ã"øåé íéøôà úéá ú"åùá äëåøàáå ,å"ä