Sunteți pe pagina 1din 32

DOENAS SSEAS

M. Cristina Marques Fac. Farmcia de Lisboa 2007

BALANO DO CLCIO

HORMONAS QUE CONTROLAM A CALCMIA

SNTESE DE VITAMINA D

RESPOSTAS HIPOCALCMIA

RESPOSTAS HIPERCALCMIA

HIPERCALCMIA
Hiperparatiroidismo primrio: Hiperplasia, Adenoma,Carcinoma Hipercalmia hipercalciurica familiar Hereditria: mutaes no receptor do clcio (assintomtica) Adquirida: auto-anticorpos que inibem o receptor do clcio Associada a doenas malignas: Tumores slidos (ex: pulmo e esfago) - PrHPT Mieloma mltiplo (>to da IL1 e do TNF) Leucemia e linfoma T do adulto (>to vit. D) Metsteses sseas Tireotoxicose Insuficincia renal crnica Frmacos: Tiazidas e ltio

HIPERPARATIROIDISMO PRIMRIO

SECREO INAPROPRIADA DE PTH HIPERCALCMIA SEXO FEMININO GERALMENTE ASSINTOMTICO CONSEQUNCIAS OSTETE FIBROSA CSTICA

MANIFESTAES CLNICAS
ASSINTOMTICA (35-80%) SINTOMAS DE HIPERCALCMIA : SINT. NEUROMUSCULARES (HIPER-REFLEXIA) SINT. INESPECFICOS (DEPRESSO, ASTENIA, CEFALEIA, OBSTIPAO) DOENA SSEA (OSTEOPOROSE E OSTEITE) NEFROLITASE HIPERTENSO

HIPOCALCMIA
Hipoparatiroidismo (1 raro) Pseudo-Hipoparatiroidismo (resistncia do orgo) Hipomagnesmia: Ex: Diarreia, alcoolismo Diminuio da vitamina D Resistncia aco da vitamina D Pancreatite aguda ...

MANIFESTAES CLNICAS DA HIPOCALCMIA


Assintomtica Tetania (contraces musculares tnicas expontneas)- m.do carpo e laringeos Parestesias Catarata (calcificao do cristalino) Insuficincia cardaca

Osteoporose
Com o envelhecimento da populao as doenas do metabolismo mineral e sseo tm vindo a aumentar exponencialmente.
O nmero de fracturas na anca estimado em cerca de 400 000, poder atingir 1 000 000 daqui a 50 anos

Grande importncia do rastreio, diagnstico precoce e monitorizao da resposta ao tratamento destas patologias

COMPONENTES DO OSSO
- Matriz orgnica (osteide)

Colagnio tipo I (90%) Osteocalcina, Osteonectina, Osteopontina - Matriz mineral Cristais de hidroxiapatite (clcio e fsforo) - Clulas Osteoblastos Osteoclastos

Remodela Remodelao ssea


Processo metablico no qual o osso envelhecido destrudo (processo de reabsoro) e substitudo por osso novo (processo de formao)

Objectivos do turn-over sseo


Manuteno das propriedades mecnicas do osso que lhe conferem resistncia para sofrer cargas e elasticidade para absorver foras Garantir o fornecimento e armazenamento adequado de clcio e fosfato ao organismo Em cada momento h cerca de 2 milhes de unidades de remodelao ssea activas

CONTROLO DO TURNTURN-OVER SSEO


HORMONAL PTH Vitamina D Calcitonina Estrognios/andrognios GH Corticoides Hormonas da tiroide LOCAL Citocinas: IL-1; IL-6 e IL-11 TNF- Factores de crescimento: TGF- IGF1 Osteoprotegerina (OPG)

DETERMINANTES DA MASSA SSEA


Genticos (50%) Factores ambientais Nutrio: clcio, vitamina D, lcool Estilo de vida: actividade fsica, tabagismo Medicamentos: heparina, tiroxina anticonvulsivantes, corticoides Idade, raa, peso corporal Doenas: Diabetes juvenil, anorexia nervosa hipertiroidismo

A OSTEOPOROSE uma doena esqueltica sistmica caracterizada pela diminuio da massa e deteriorao da microarquitectura sseas, com aumento da fragilidade do osso e do risco de fractura Alterando-se o equilbrio entre a formao e a reabsoro do osso
A doena afecta 20 a 30% das mulheres aps a menopausa, 50% das mulheres acima dos 60 anos, e 13% dos homens acima dos 50 anos.

Evolu Doen Evoluo da Doena


Osteopenia Osteoporose Fragilidade ssea Fractura
Osteopatia metablica

Osteoporose Primria
No surge como consequncia de nenhuma outra doena.

Osteoporose Primria
- Idioptica da criana e do jovem - Involutiva:
Tipo I - psmenopausa Tipo II ou senil Idoso, homem e mulher, com mais de 70 anos
Idade (anos) Sexo (F/M) Osso afectado Velocidade de perda de massa ssea Causa fundamental

Tipo I
51-75 F trabecular

Tipo II
> 70 2:1 trabecular e compacto no acelerada envelheciment o

acelerada

menopausa

Secund Osteoporose Secundria


lcool e o tabaco Doenas Respiratrias Crnicas HIV Doenas Neurolgicas Frmacos e toxinas Imobilizao Doen Hematol Doenas Hematolgicas Doenas endcrinas Doen end Doen Doenas Gastrointestinais

Doen Reum Doenas Reumticas e Infiltrativas Altera nutri Alteraes na nutrio

Doen Heredit Iatrog Doenas Hereditrias e Iatrognicas

Sintomas e sinais
A osteoporose no produz sintomas numa primeira fase. Sinais Dorsalgias e lombalgias Escoliose lombar Inclinao anterior da bacia Diminuio da estatura

Sintomas e sinais
Diminuio da densidade ssea; Trabculas sseas delgadas (osso atrfico); Hipercalcmia e calciria; Fracturas.

Pontos mais frequentes de fractura ssea


Coluna vertebral Bacia Pulso Fmur

Grupos de Risco
Mulheres; Caucasianos; Fumadores; Consumidores de lcool ou caf em excesso; Diabticos; Pessoas que se exercitam em excesso.

Preveno
A reposio hormonal do estrognio em mulheres na menopausa consegue evitar a osteoporose; Fazer exerccio fsico regularmente
Dieta com alimentos ricos em clcio: Leite, iogurte, queijo, brculos, laranja Exposio ao sol Essencial formao da Vitamina D

Eliminao de hbitos prejudiciais

Hbitos Errados
O alcoolismo leva ao sedentarismo e m nutrio Alimentao Errada (Excesso de protenas, fosfatos, sdio) Consumo excessivo de caf (cafena)

Consumo do tabaco

Diagn Diagnstico

Radiol Estudo Radiolgico


Pouco eficaz

Doseamento de marcadores de: formao ssea reabsoro ssea Densiometria ssea


-1sd - Normal -1- -2.5 sd Osteopnia > -2.5 sd - Osteoporose DMO > -2 sd da mdia para a idade aumenta em 4 vezes o risco de fractura

OSTEOMALCIA OU RAQUITISMO
Mineralizao deficiente da matriz ssea: Causa principal: Formao reduzida de vitamina D Pele coberta Carncia alimentar Insuficincia renal

DOENA DE PAGET
Destruio progressiva e descontrolada do osso por Osteoclastos anormalmente grandes que fragilizam o osso. Com formao de osso mais fraco Caracterizao pela elevao da Fosfatase alcalina e da excreo de Hidroxiprolina

S-ar putea să vă placă și