Sunteți pe pagina 1din 8

UMA CADEIA DE CANTIGAS DE ESCRNIO: UMA ANLISE SOBRE A POESIA SATRICA IBRICA DO SCULO XIII E SUAS TENSES SOCIAIS

Dr. Jos D. Assuno Barros

Baixa Idade Media


Sociedade hierarquizada: suserano alta sociedade: detentores da terra, impostos senhores feudais, cavalheiros, condes, duques, viscondes

Alta Idade Media


Luta da realeza para maior autonomia senhorial Luta da baixa sociedade para afirmao Centralizao poltica
Cruzadas renascimento urbano e comercial (a partir de sculo XIII)

Processo civilizador:

Igreja e clero: detentora do poder financieiro e espiritual vassalo servos: camponeses e pequenos artesos Sistema da produo feudal > Economia ruralizada & supremacia da Igreja

Monopolizao estatal da violncia - cortes feudais > Peste negre (1348) mortos, pequenas ilhas de civilizao
Guerra optao do poder aumentao dos impostos pelo suseranos Revoltas camponesas

Estreitamento das relaes interindividuais Luta mais sofisticada: ingenuidade, taleno, versos e estrofes, torneios, disputas, desafios Guerra de representas

poesia satrica trovadoresca: luta entre grupos sociais e dentro de um grupo social

DISPUTATIO
questio previalmente estabelecida

DISCUSSO QUODLIBTICA
?quem, sobre?

DISPUTATIO ACADMICO (UNIVERSITRIO)

Triade dos gneros satricos do trovadorismo ibrico (XIII XIV)


TENES : DISPUTATIONIS LRICOS alternncia dos versos e estrofes pelo trovadores CANTIGAS DE ESCRNIO E MAL DIZER

TENSO PROVENAL
amatria e estilstica, demarcao do questio na 1a estrofe

ESCRNIOS SOBRE TENES


escrnio tematizando tenes pelo arbitro

QUERELA DAS AMAS E DE LEITE

TENO DE RICOCHETE / TENO SIMULADA


pretexto de criticar do terceiro ou de um tipo social

TENO MAIS AMPLA macroteno


alternncia dos poemas inteiros

querela das amas e tecedeiras

Joo Sorez Coelho


CA 166

Atal vej eu aqui ama chamada que, d-lo dia en que eu nasci, nunca tan desguisada vi, se por tua destas duas non ; por aver nom assi, per ba f, ou se lho dizem porque est amada
Ou por fremosa, ou por ben talhada. Se por aquest ama dev a seer, -o ela, podede-lo creer, ou se o pola eu muito ben jurar: poi-la eu vi, nunca tan amada.

E nunca vi cousa tan desguisada de chamar ome ama tal molher tan pastorinha, se lho non disser por tod esto que eu sei que lh aven; porque a vej todos queren ben, ou porque do mundo a mais amada. E ode como vos eu disser: que, pero me Deus ben fazer quiser, sen ela non me pode fazer nada.

Quem foi Joo Sorez Coelho?


Lirismo europeu e dos minnensngers: damas casadas da alta sociedade Lirismo galego-portugus: solteiras e donzelas ? Homem-rico da alta nobreza? (grande do reino, do sculo XII ao XIV, que servia o rei na guerra) ? Infanao? (inferior ao de rico-homem) descedente de Egas Moniz: Soeiro Viegas Coelho e Mor Menedes de Candarei mulher Maria Fernandez de Ordiz Primo direito de Joo Peres de Aboim, mordomo-mor de D. Alfonso III

Peninsula Ibrica, 1300

Afonso III, 1248-1279

Sancho II, 1223-1248

Airas Peres Vuitoron

aliao do projecto pessoal ao projecto poltico

escrnio de ricochete

rico-homem

Fernan [D.] Garcia Esgaravunha


cantiga CBN 1511 E seu marido, de crastar verres, non lh achan par, de Burgos e Carrion nen [a] ela de capar galies fremosament, assi Deus mi pardon. Tod esto faz; e cata ben argueiro e escanta ben per olh e per calheiro e sabe muito ba ascantaon. Non acharede, en toda Castela graas as Deus, de que mi agora praz, melhor ventrulho nen melhor mocela do que a ama con da mo faz; e al faz ben, como diz seu marido; faz bon sourio e lava ben transsido e deita ben galinha choca assaz.

Esta ama, cuj' Joan Coleho, per bas manhas que soub aprender, cada u for, achar bon conselho: ca sabe ben fiar e ben tecer e talha mui ben bragas e camisa; e nunca vistes molher de sa guise que mais lmpia vida sbia fazer; Ant, oje das molheres preadas que ns sabemos en nosso logar, calava ben e faz bas queijads e sabe ben moer e amasser e sabe muito de ba leiteira. Esto non digu eu por ben que lhi queria, mais por que est assi, a meu cuidar.

- Joan Soares, de pran as melhores, terras andastes, que eu nunca vi: d averdes donas por entendedores Juio Bolseiro e mui fremosas, quaes sei eu que i, for a razoa; mais u fostes achar d irdes por entendadores filhar sempre quand amas, quando tecedores? - Juio, outros mais sabedores quiseron j esto saber de min, e en todo trobar mais trobadores que tu non s; mais direi-t o que vi: vi boas donas tecer e lavrar cordas e Cintas, e vi-lhes criar, per ba f, mui fremosas pastores. - Joan Sorez, nunca vi chamada molher ama, nas terras u andei se por emparament ou por soldada non criou ms, e mais vos en direi: enas terras u eu soa viver, nunca mui ba dona vi tecer, mais vi tecer algua lazerada

Martim Alevelo, Joo Garcia de Guilade, Loureno e Airas Peres Vuitoron

D. Joan Sorez Coelho,


cantiga CBN 1181 jogral vs. trovador

- Juio, por est outra vegada con outro tal trobador entencei; fiz-lhe dizer que non dezia nada, com or a ti desta tenon farei; vi boas donas lavrar e tecer cordas e Cintas, e vi-lhes teer mui fremosas pastores na pusada

- Joan Sorez, u soia vivier, non tecen donas nen ar vi teer ber ant o fog a dona mui onrada.
- Juio, tu deves entender que o mal vilan non pode saber de fazenda de ba dona nada.

S-ar putea să vă placă și