Sunteți pe pagina 1din 50

BRASIL REPBLICA (1889 )

DITADURA MILITAR (1964 1985)

1 - Antecedentes:
Esgotamento do populismo: manifestaes de massa, greves,
agravamento de tenses sociais.
Temor dos EUA com a possibilidade de novas revolues
cubanas na Amrica Latina.
Apoio de setores civis conservadores ao golpe militar.
Doutrina de Segurana Nacional assimilada pelo exrcito:
Guerra total contra o comunismo.

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)

MUITOS APOIARAM O GOLPE MILITAR...

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)

2 - O Brasil aps o golpe:


Ranieri Mazzili (presidente da Cmara) assume interinamente.
Poder de fato = Comando Supremo Revolucionrio (exrcito).
09/04/1964: Ato Institucional n 1 (AI 1):
Demisso de funcionrios pblicos (civis ou militares) leais ao
antigo governo.
Cassaes de mandatos de opositores do golpe.
Prises de opositores.
Eleies indiretas para presidente.

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)

Divises entre os militares:


SORBONNE: oriundos da ESG (Escola Superior de Guerra
1948), intelectuais, veteranos da 2 Guerra, prximos da UDN,
alinhados ideologicamente com os EUA, anticomunistas,
partidrios de um poder executivo forte e solues econmicas
tcnicas.
LINHA DURA: tambm anticomunistas, sem ligaes diretas
com os EUA, nacionalistas, avessos a polticos e a qualquer
tipo de democracia.

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)

OS PRESIDENTES MILITARES:
MDICI

COSTA E SILVA

GEISEL

FIGUEIREDO

CASTELLO BRANCO

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)

3 - O governo CASTELLO BRANCO (Sorbonne 1964 1967):


PAEG (Plano de Ao Econmica do Governo):
Corte de gastos.
Aumento de tarifas e impostos.
Fim da Lei da Estabilidade.
Criao do FGTS (Fundo de Garantia por
Tempo de Servio).
Aumento salarial (1X ao ano) abaixo da inflao.
Restrio de crdito.
Arrocho salarial, recesso e desemprego.

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)

Fim da Lei de Remessa de Lucros (1962).


Desvalorizao monetria (cruzeiro novo).
Compra de empresas nacionais por
estrangeiras.
Renegociao da dvida externa.
Novos emprstimos.
Aproximao cada vez maior com EUA.
O que bom para os EUA bom para o
Brasil (Juracy Magalhes Ministro das
Relaes Exteriores)

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)

EFEITOS DO PLANO ECONMICO:

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)

Jul/64 prorrogao do mandato presidencial at mar/67.


Impopularidade do governo.
1965: eleies em 11 Estados.
Candidatos governistas perdem em vrios.
Out/65 AI 2: Bipartidarismo
Extino dos antigos partidos.
ARENA (Aliana Renovadora Nacional) partido do
governo.
MDB (Movimento Democrtico Brasileiro) oposio ao
governo.
Autorizao para fechar rgos legislativos.

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)
O BIPARTIDARISMO:

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)

Fev/66 AI-3: Eleies indiretas


para governadores e indicao de
prefeitos de capitais e cidades
estratgicas.
Tentativa frustrada de formao de uma
frente oposicionista composta por
antigos rivais: Carlos Lacerda,
Juscelino Kubitschek e Joo Goulart
FRENTE AMPLA.

BRASIL REPBLICA (1889 )

DITADURA MILITAR (1964 1985)


Constituio de 1967:
Fortalecimento do Executivo.
Emendas constitucionais a
cargo exclusivo do presidente.
Incorporao de Atos
Institucionais.
LSN (Lei de Segurana Nacional)
defesa da ptria contra o perigo
comunista (represso consentida).

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)

4 - O governo COSTA E SILVA (Linha Dura 1967 1969):


Manifestaes estudantis contra o governo (68).
Oposio ao acordo MEC-USAID.
Melhor qualidade e preo nos RUs.
Assassinato do estudante dson Lus
(RJ mar/68) em confronto com a polcia.
Passeata dos 100 mil (RJ jul/68).
Greves em Osasco (SP), Contagem e
Belo Horizonte (MG).
Ampla represso do governo.

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)

MANIFESTAES CONTRA O GOVERNO:

Estudante dson Lus

Missa de 7 dia de dson Lus

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)
Greve em Contagem - MG

Passeata dos
100 mil

Manifestao
estudantil

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)

CCC = Comando de
Caa aos Comunistas
Atritos entre estudantes da USP (oposio aos
militares) e MACKENZIE (conservadores e anticomunistas)

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)

A REPRESSO DO GOVERNO:

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)

Dez/68: AI 5:
Maior instrumento de represso da ditadura militar.
Pretexto: discurso do deputado Mrcio Moreira Alves (MDB).
Fechamento do Poder Legislativo (presidente assume sua
funo).
Suspenso dos direitos polticos e individuais (HBEAS
CORPUS).
Interveno em Estados e municpios.
Permisso para cassar mandatos, demitir, prender, editar leis.
Prazo de validade indeterminado.

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)
O AI 5:

Deputado Mrcio
Moreira Alves

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)

Incio da ao armada contra o governo:


ALN, AP, MR-8, VPR, VAR-PALMARES, PCBR.
Guerrilha urbana (seqestros de embaixadores e diplomatas
estrangeiros, assaltos a banco).
Capito Carlos Lamarca
Guerrilha rural (Araguaia PA)
VAR - PALMARES

Marighella - ALN

Assista!!!

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)

A GUERRILHA DE ESQUERDA:
C. B. Elbrick
embaixador dos
EUA seqestrado
pelo MR-8 e ALN em
troca da soltura de
presos polticos.

Assista!!!

Prisioneiros
libertados em
troca do
embaixador
alemo.

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)

Ago/69: Costa e Silva adoece e


afastado.
Vice Pedro Aleixo impedido de
assumir.
Ago-out/1969 Junta militar assume
o poder e escolhe novo presidente.

JUNTA MILITAR

BOLETIM MDICO
DE COSTA E SILVA

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)

5 - O governo E. G. MDICI (Linha Dura 1969 1974):


Auge da ditadura.

Binmio SEGURANA
Exrcito

DESENVOLVIMENTO
Tecnocratas

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)

Pau de arara

Prises, torturas, assassinatos


(desaparecidos).
Represso intensa e eliminao da
guerrilha de esquerda (SNI, DOI-CODI,
OBAN, DOPS...)

Assassinato de Marighella

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)

Represso a qualquer
manifestao anti-governista
Carlos Lamarca assassinado

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)

Popularidade: censura e propaganda.


Slogans ufanistas e otimistas:

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)

A IMPRENSA VIGIADA:

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)

Valorizao de conquistas esportivas: futebol e automobilismo


(associao de vitrias com o sucesso do governo).

SELEO TRICAMPE
MUNDIAL (1970)

Carlos Alberto, Presidente Mdici


e Zagallo

Assista!!!

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)

Tentativa fracassada de
ocupao da regio Norte
(Amazonas):
objetivo evitar inchao
das cidades do centro-sul,
atrair investimentos.
conseqncias dizimao
de indgenas, lutas pela
posse da terra,
desmatamento, assassinato
de seringueiros, instalao
do trfico de drogas.

Presidente Mdici e Joo B.


Figueiredo vistoriando construo
da rodovia transamaznica.

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)

Milagre Econmico (1969 1974):


Delfim Netto (Ministro da
economia).
Crescimento de 10% ao ano.
Facilidades de crdito (bens de
consumo durveis).
Arrocho salarial.
Investimentos externos
(favorecimento do governo).
Grandes emprstimos.

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)

CONSEQNCIAS DO MILAGRE:

DVIDA EXTERNA

DESVALORIZAO SALARIAL

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)

Obras faranicas:
Rodovia
Transamaznica
(jamais concluda).
Rodovia RioSantos.
Ponte Rio-Niteri.
Ponte ColomboSalles (SC).
Hidreltricas de
Solteira (SP) e
Passo Fundo(RS).

Rio-Niteri

Colombo-Salles

Transamaznica

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)

Ampliao do mar territorial brasileiro de 12 para 200 milhas


martimas (aproximadamente 350 Km).
Crise do petrleo (73 74) abala crescimento do Milagre.

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)

6 - O governo ERNESTO GEISEL (Sorbonne 1974 1979):


Abertura lenta, gradual e segura.
Crise econmica.
Programa PROLCOOL.
2 PND (Plano Nacional de Desenvolvimento):
Manuteno de modelo anterior.
Novos emprstimos
Mais importaes.
Busca de novos mercados para exportao.
Tentativa de substituir importaes.

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)

Mais obras faranicas ou projetos de


utilidade questionvel:
Usinas siderrgicas de Tubaro (ES) e
Aominas (MG).
Ferrovia do Ao (MG) interrompida
em 1979.
Usinas hidreltricas de Itaipu (PR),
Tucuru (PA), e Sobradinho (BA).
Acordo nuclear com ALE para
construo de 8 usinas nucleares
(apenas uma realmente comeou a
funcionar ANGRA I).

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)

Eleies parlamentares (1974): vitria do


MDB.
Fim da censura prvia aos meios de
comunicao (1975).
OUT/1975: assassinato do jornalista
Wladimir Herzog sob tortura.
JAN/1976: assassinato do operrio Manoel
Fiel Filho, tambm torturado.
Demisso de Ednardo Dvila Filho
(comandante do 2 Exrcito).
Lei Falco (1976): limitao da
propaganda poltica.
Wladimir Herzog

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)

Assista!!!
ABR/77: Pacote de Abril:
Fechamento do Congresso.
Mandato presidencial de 6 anos.
Criao dos senadores binicos.
OUT/78: Fim do AI 5.
Incio das greves dos sindicatos do ABC paulista (Lula).

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)

6 - O governo JOO BAPTISTA FIGUEIREDO (1979 1985):


Concluso do processo de abertura poltica.
Crise econmica permanente (inflao,
desemprego, emprstimos com altos juros).
Desgaste do governo.

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)

AGO/1979: Lei da Anistia.


Exceto para envolvidos com luta armada e atos terroristas.
Retorno de exilados polticos : Brizola, Prestes, Miguel
Arraes...

Retorno de Brizola

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)

NOV/1979: Pluripartidarismo
ARENA

PDS (Partido Democrtico Social)


1984

PFL (Partido da Frente Liberal)

PP (Partido Popular) Tancredo Neves


1982

MDB

PMDB (Partido do Movimento Democrtico Brasileiro)


Ulysses Guimares
PTB (Partido Trabalhista Brasileiro) Ivete Vargas

PDT (Partido Democrtico Trabalhista) Leonel Brizola


1980: PT (Partido dos Trabalhadores) sindicatos
paulistas

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)
A DIVISO DA OPOSIO:

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)

Reao da Linha Dura do exrcito abertura poltica:


Atentados terroristas em bancas de revistas, contra a OAB
(Ordem dos Advogados do Brasil).
Atentado do Riocentro (30/04/1981).
Desmoralizao da Linha Dura

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)

1982: Eleies diretas para governador (vitria de candidatos


oposicionistas em 10 estados, incluindo SP, RJ e MG).
MAR/84: Emenda Dante de Oliveira (PMDB MT):
Eleies diretas para Presidente da Repblica.
Mobilizao nacional campanha das Diretas J
Vetada pelo congresso por 22 votos de diferena.

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)

JAN/85: Eleies indiretas para presidente:

PDS
Paulo Maluf presidente
Mrio Andreazza - vice

Paulo Maluf

ALIANA
DEMOCRTICA*
(PMDB + PFL)
Tancredo Neves presidente
Jos Sarney - vice

Tancredo Neves

BRASIL REPBLICA (1889 )


DITADURA MILITAR (1964 1985)

21/04/1985: Tancredo Neves morre.


Jos Sarney (vice), assume definitivamente a presidncia.

Funeral de
Tancredo
Neves

Jos Sarney

S-ar putea să vă placă și