Sunteți pe pagina 1din 8

PARTE INTERNA DEL CUERPO HUMANO

cerebro

(mdula)

= utqu

columna vertebral

surutu
hueso

Placenta = maman
vejiga = pukuchu
rin = riun

= tullu

corazn = shunqu / kurasun

tendn o nervio = anku

vena = bina

muslo (carne) = aycha

hgado

trquea

= purqushtu

pulmn

= saqya ati

garganta
kunka

(esfago)

= ruri

= ati

vescula = ayaq
intestino delgado = lau chunchuli
intestino grueso

sangre

= raku chunchuli

= yawar.

chunka

LOS NMEROS = YUAPAKUNA

12
ishkay

1 uk

20
chunka

ishkay

30
chunka

kimsa

40
chunka

tawa

50
chunka

pichqa
suqta

8 pusaq

60
chunka

9 isqun

70

2 ishkay
3 kimsa
4

Tawa/chusku

5 pichqa
6 suqta
7 qanchis

qanchis

100
101
200
300
400
500
600
700

pachak
Pachak uk
ishkay pachak
kimsa pachak
tawa pachak
pichqa pachak
suqta pachak
qanchis pachak

800 pusaq pachak


900 Isqun pachak
1000 waranqa
1001 waranqa uk

4000

tawa waranqa

5000
waranqa

pichqa

6000
waranqa

suqta

7000
waranqa

qanchis

8000
waranqa

pusaq

9000
waranqa

isqun

10000

uk chunka

BIRBUKUNA
Maqay pegar
Pukllay jugar
Washay defenderse
Waqay llorar
Rimay hablar
Shamuy venir
Punuy dormir
Riy-ir
Shay -ponerse de pie
Tay -sintate
Samay -descansar
Kirpa -cerrar
Sitay -arrojar
Itakuy -botar

puktiy
paqay
wanuy
kuyuy
kani
apay
aspy
Llaki
willay
rakiy
wishiy
away
Qatar
kushkuy

voltear un depsito
lavar
morir
mover
morder
rosear
sacudir
pena
decir
vaciar granos
vaciar lquidos
tejer
cubrir
movedizo

winay

-crecer

pukay

soplar

piratay

-agacharse

chukchuy

temblar

chutay

-jalar

uray

poner (guardar)

llikiy

-romper

shukakuy

silbar

muchay

-besar

qichpiray

guiar el ojo

munay

-querer

uqllay

guardar de bajo

piqtuy

-machucar

nasquy

acariciar

watay

amarrar

takiy

cantar, bailar

kaay

soltar

piryay

saltar

rikay

ver

kiay

abrir

mikuy

comer

qimiy

ajuntar

kumsay

empujar

shakay

-sacar el juego

apriy

cargar

kutay

moler

wallqay

deglutir, tragar

llampucha

desmenuzar

upyay

tomar, beber

kuchuy

cortar con machete

watqay

callar

rutuy

cortar pelo de oveja

matqay

patear

pakiy

quebrar

iiy

escarmenar lana

qapiy

ordear

puchkay

hilar

nanay

dolor

amuy

llegar

qamay

agitar

tikray

voltear

tikrakay

-regresar

chicharuy

qatiy

-arrear

suway

robar

lushtiy

desvestir

llullay

mentir

puriy

caminar

kallpa

correr

kupay
(campana)

trotar

waqachiy

tocar

tullpuy

teir

shumaq

hermoso, bonito

musquy

soar

saqra

feo

iskribiy

escribir

siray

coser

kamay

tocar
freir

BUKABULARIUKUNA
aqcha rutuy corte de cabello
nina candela, fuego
picha
basura
allqu
perro
yaku
agua
runa
esposo
aycha
carne
runay
mi esposo
tanta
pan
runayki
t esposo
sara
maz pishqu gallina
rupa solrapra hoja
punku puertarapa ropa
rumi piedra mucha beso
manqa ollautqay rpido
sumbru sombrero piryay dar vuelta
runan
su esposo tikray regresa
warmian su esposa quydar
mashan su yerno yamta lea

SUJETO + OBJETO + VERBO


Aychata mikun Jwan
Jwan aychata mikun
s
o
v
Jwan mikun aychata
Pishqu wawanta washan
taytan wawitunta pukllachin
Allqu mishita kanin
Nuqanchik taytakunata washancik
Opcional
plural o.d.
Nuqa wasi y pi puri ni
s
sus. yo en
o 1 p.
Wasi yki pi purin ki
casa t en
2 p.

Come carne Juan


Juan come carne
Juan come carne
La gallina cuida a su pollito
El pap hace jugar al bebito
El perro muerde al gato
Nosotros protegemos a los seores
Yo camino en mi casa
T caminas en tu casa

S-ar putea să vă placă și