Documente Academic
Documente Profesional
Documente Cultură
KAMACHIKOQKUNA: Abogado
Amachaq. Asesor
Layqa. Cantante
Takipakuq. Contador
Kipukamayoq. Estudiante
Yachakuq. Filsofo
Hamutaq. General
Waminka
Killikacha. Ingeniero
Kuskachaq. Juez
Umalleq. Jefe
Yapuq. Tarpuq. Labrador
Amawta. Maestro, sabio
Hampikamayoq. Mdico
Chaski. Mensajero
Walla. Militar
Inka Monarca del Tahuantinsuyo
Chukcha rutuq. Profesor
Yachacheq. Sabio
Tukuyyachaq. Sacerdote
Yaya. Sacerdote Andino
Awki, Achachila. Soldado
Wayruru. Sumo sacerdote
Willaq umu Supervisor, fiscalizador.
Tukuyrikuq. Tejedor
Awaq
Peluquero
SAYAYNIN: TAMAO:
Hatun karay Gigante
Hatun. Grande
Malta Mediano
Llumpay hatun Muy grande
Llumpay uchuycha, Muy pequeo
Humpay taksacha.
Taksa, uchuy.
Pequeo
Uchuycha, taksacha
Pequeito
KITI: Afuera
Ukupi Ah
Hawapi. Aqu
Chaypi. Cerca de aqu
Kaypi. Detrs
Kayneqpi. Encima, sobre algo
Qepapi. En la derecha
Patapi
Alleqpi
ESPACIO:
Adentro
Ichoqpi. En todas partes
Kinraypi- Espacio
Chawpimpi. Por ah
Tukuyneqpi. Sobre
Kiti.
Chay neqpi.
Hawampi
En la izquierda
En la pendiente
En el medio
MITA-PACHA: TIEMPO:
Kunan. Ahora
Kunallan, Ahora mismo
Kunampuni, kunachallan Ahora mismo (imponente)
Kunachallan. Ahorita
awpaq. Antes
Chaypacha, qayna, Aquella vez
qaynimpa
Qaynimpa punchaw.
Antes de ayer
Chisi, qayna punchaw.
Ayer
aqa
Enantes
Kay punchawpi. En este da
Kay punchawkunapi. En estos das
Kaypachapi. En este tiempo
Mita. poca, tiempo
Chaymanta. Despus
Chaymantaa. Despus ya
Kunan punchaw. Hoy da
Kunan punchawpipuni, kunan Hoy mismo
punchawpuni.
Paqarin.
Maana
Huk punchaw.
Otro da
Mincha.
Pasado maana
Sapa punchaw
Todos los das
YACHAYWASI: ESCUELA:
Yachay. Yachakuy. Aprender
Qellqa pichaq. Borrador
Yachana. Conocimiento
Qellqana maytu. Cuaderno
Kutichiy. Devolver
Seqey. Dibujar
Yuyay hapichiy. Educar, formar
Yachachiy Ensear
Qellqay. Escribir
Yachay wasi. Escuela
Yachakuq, yachaq. Estudiante, alumno Hoja
Rapi. Lpiz, lapicero
Qellqana, Leer
awinchay, qaway, liyiy. Libro
Maytu, patara, qellqa
maytu.
Maestro
Amawta.
Mesa
Hampara
Llimpisqa. Pintado
Llimpiy. Pintar
Tapuy, tapukuy. Preguntar
Yachacheq. Profesor
Kutuchiy. Recortar
Kutichiy. Responder
Tiyana. Silla, asiento
Kaptana. Tijera
Seqey Trazar lnea
IINA: RELIGIN:
Qonqoriy. Arrodillar
Qonqoriy, qonqorikuy. Arrodllate
Taytacha chaskikuy. Comulgar
Apu yaya, Apu yayayku. Dios
Unanchaqninchik. Dios nuestro
Kairaq, nuna Padre Creador
Kamaqninchik. Espritu, alma
Maakuy, risakuy. Nuestro Espritu
Tayta kura. Orar, rezar
Hucha. Padre
Huchallikuy. Pecado
Yaya Pecar
Sacerdote
MANA ALLIN RUWAYKUNA: ACTOS MALIGNOS:
Layqa. Brujo
Runa mikuq. Brujo de fama que mata
Supay, saqra, waniku. Diablo
Mana allin ruwaq. Hechicero
Qarqacha. Mantener relaciones
amorosas entre padres e
hijos, hermanos,
primos hermanos.
Sicario
Nakaq, pistaku, kuchero
PERU SUYUPA SMBOLOS DE LA PATRIA
Bandera
KASQAN
Escudo
REQSICHEQ
Himno Nacional
Unanchay, Wifala.
Wallqanqa. Pullkanqa
Per Suyupa Willka
Takiynin.
RUMANA SIMIPA SINTAXIS DE LAS
KAQNINKUNA
PALABRAS
Achahala.
Abecedario
Seqe.
Alfabeto
Qapariq.
Consonante