Sunteți pe pagina 1din 855

FRAGMENTE ISTORICE

DESPRE 4

BOERII DIN PARA FA0f1R/21,ULUI

DE .

108N CAV. DE PUCTIRIU.

oi
Iv.

SIBI1U
TIPARUL TITOGRAFIEI ARIIIDIECEZANE
1907.
www.dacoromanica.ro
FRAGMENTE ISTORICE

DESPRE

BOERII DIN I/ART\ FAGAR(1,5ULUI

DE

10f1N CA9 DE POCARIU.

SIBIIU
TIPARUL TIPOGRA PIEI ARELIDIECEZANE
1907.
www.dacoromanica.ro
Precuvantare.
--
Ansa Ia publicarea acestor ,Fragments istorice"
mi-o a dat stimulul ce l'am simtit Inca din tinerete,
invapaiat de lucrarile antecesorilor nostri, d'a scruta,
$i culege tot ce e antic si interesant pentru istoria
m5stra nationala, si mai cu sama d'a aduna datele
istorice privitOre la familiele nobile romane.
Passiunea acesta, ca un fel de sport, me in-
demna apoi a le da $i publicitatii, o slabiciune soco-
tita de unii, 'Ate, ca vanitOsa, dar In contra boldului.
Insa, unde era pe atunci arena de productiune?
unde mijlOcele, de cari dispune generatiunea presents?
Academic, Atheneuri, Muzeuri; si, asociatiuni literare
cu fonduri suficiente, ca in present, Inca n'aveam si
mei publicul Inca nu era pregatit Indestul, ca s6 apre-
tieze atari intreprinderi.
Intre astfel de imprejurari pe Ia 20 Martie 1860
cutezasem in Telegraful Roman' Nr. 12 s6 initiez
intiintarea unei associatiuni pentru literatura si cultura
poporului roman. -- Apelul avid efectul dorit, pentru
eft indata la anul urmator se $i infiint& ,Asociatiunea
transdvana pentru literatura romkna Si cultura poporului
roman".
La adunarea constituanta a acestei Asociatiuni,
tinuta in 21 Martie 1861 primul ei presedinte, $aguna,
se esprima astfel: Dl Pretor Puscariu, carele a qi dat
la aoociatiunea acdsta impulsul cel dintaiu prin orga-
nele ndstre jurnalistice etc" Iara primul secretariu al
*
www.dacoromanica.ro
IV

ei dl Barittu -- in Parti alese din istoria Tran-


silvaniei III pag. 31 scrie: Illembrit comisiunei (orto-
grafice) se mai invoirei intre sine, ca se fid invitati din
sinul ei Timoteiu Czpariu i loan Puscariu, acesta tot-
deodata ca urzitoriu al nouei incercari, d'a ne
inflinfci o societate literarii, ca se compuna fi
dinfii cate un project de statute etc.'
Hujus ad exemplum apoi in a. 1866 se infiinta
si societatea academidt in Bucuresti, carea Ia a. 1879
fil transformata in Academia roman& de ast601.
Statute le Asociatiunei transilvane an fost per-
tractate si votate pe baza proiectului meu (adoptat si
de *aguna) in sedinta din 21-23 Marne 1861, si sane-
tionate prin decisiunea preainalta din 6 Septemvrie
1861, pre cand eu eram concipist la cancelaria aulica,
transilvana in Viena.
Ca A dau un avent mai rodnic Asociatiunei, am
tinut in adunarea generalh a ei, din Brasov Ia 29 Iu liu
1862, o disertatiune despre importanta diplomelor si
documentelor, ce se mai gAsesc pe la familiele nobile
romane, pe can in cat le-am putut aduna, le-am pus
la dispositiunea Asociatiunei. Despre aceasta re-
gretatul membru al Academiei roma.ne, Odobescu, ca-
rele pe atunci venise din Bucuresti la adunarea Aso-
ciatiunei in Brasov ca raportor, scrie in Revista ro-
manii" (1862 II. pag. 573) intre altele si urmiitOrele:
Apoi dl Ion Puscariu ceti frumosul discurs despre iin-
portanta documentelor nobilitare ale lantilielor romdne,
pe care analcul nostru D. Papzu llarian l'a retipartt in
Tesaurul de momente istorice pentru Romania tom. 1.
fast. 3. (Sept. 1862) D. Puscariu, beirbat laborios, care
sciit se unescei indelqnzcirile sale administrative ca pre-
fect in mai ntulte finuturt roindne din Transilvania d'a

www.dacoromanica.ro
V

rdndul cu cercetdri istorice pline de un interes national,


a reuOt a desgropd nobleta natiunei romane chiar ¢i din
colzbzle fostilor jobagi dela Fcigdraf ci din valea Baize-
gului. Domnialui tine un catalog seu album, in care
stau inscrise tote actele vechi, ce a putut cdpettec pang
acum, fi ageptd conipletarea acestei iucreirt spre a o cid
pubbeildizi, un bogat secer4 din documente vechi din
cele mai importante. Introducerea la acestd lucrare scrisd
intr'un stil elegant $i colorat, a fost cetitd de d-lui dina-
intea unui public, care o a prima cu aplause adese re-
petite,11 totd'auna bins meritate."

Curand dupii acestea intrevenind chemarea mea


la Dieta din Sibiiu si la parlamentul imperial din Viena
(1863-1865), la Dieta din Clus $i la cea de incoronare
din Pesta (1866-1868), apoi denumirea mea de con-
siliariu in ministeriul ungar de culte sl invOtamOnt
(1868-1869), $i de membru al judecatoriei supreme
in Budapesta (1869-1890), in intervalul acesta, desi
nu incetasem cu adunarea mai departe a documentelor,
trebul totusi sa3 intrerup lucrarile speciale, privitOre la
familiele nobile romane.
La a. 1877 ales fiind de membru onorariu (iara
la a. 1900 de membru ordinariu) al Academiei romane,
din recunoscinta pentru acesta, si din considerare,
cO. Asocia.tiunea transilvantt pe la inceput Inca nu
dispune de fonduri pentru tiparirea de colectiuni mai
estinse, am d4ruit academies romane, pe Janet alte
multe, la a. 1882 si o collectiune de peste o mia de
documente istorice decopiate din archivele Sibiene si
legate in trei tomuri, ce s'au registrat d'abia in a.
1894 sub numerii 202, 203 si 204 ai manuscriptelor
din biblioteca Academies, declarate fund de pretiOse,

www.dacoromanica.ro
VI

ceea ce me indreptatl la speranta, di se vor tiparl pe


spesele Academiei.
Dupe ce la 1a Maiu 1890 intrat in starea de
pensionariu m'am retras la domiciliul meu in Bran,
Dl Banta], cu epistola din 7 Iuniu 1890, me invita a
pune la dispositiunea Asociatiunei colectiunea mea
despre familiele nobile romane spre publicare pe spe-
sele ei.
Asa se publicara Date le ?donee privitore la fa-
miltele nobile romcine°, impartite in tree parti:
Prima parte cuprinde conscriptiunile nobililor cu
provocare la documentele lor, dupe cum le-am capatat
dela eparchiele romane, si dela unit prefect' roman],
00111-Wuse in tipografia archidiecesana din &bun 1892
pe 23 cole in quart.
A cloua parte, ce cuprinde materialul in online
alfabetica: s'a tiparit tot in aceeast tipografie la a.
1895 pe 52 Ole quart.
In a treia parte vin a se tipari diplomele si alte
asemenea documente ale singuraticelor familii nobile
romane in intreg cuprinsul lor, pe cat le-am putut
aduna. Inceputul la acesta parte se presinta in opul
de fate..
Intentiunea mea primitiva era, ca publicarea di-
plomelor so se estinda d'odata peste Vote tinuturile
locuite de romani.
Dupe ce, inse, intrevenira publicarile diplomelor
nese de Stefan Moldovan din colectiunile contelui
losif Kemeny, st tiparite in Transilvania 1871 etc.
a Documentelor publicate de N. Densusianu (cam' i-a
stat la dispositiune si colectiunea nestra) in Monu-
mente din Lora Fagarasului 1885, si in Colectumea

www.dacoromanica.ro
VII

Hurmuzaki 1887 etc., a diplomelor Marmarosene de


Dr. Joan Mihalyi de Apsa 1900; precum si cele ce se
ivirk sporadic prin foile periodice etc. am trebuit
se dem la convingere, ca pertractarea obiectului din
cestiune, grupat dupa autunite tinuturi, ar fi nunumai
mai lesniciOse, dar si mai avantagiesa, avend singu-
ratecii intreprincletori in apropierea sa, pe langa datele
trebuinciese, si cunoscintele locali.
De aceea si not am arangiat materialul adunat
dupa tinuturi, incepend cu tera Fagarasului, de unde
avem adunate mai multe documente, parte mare Inca
nepublicate.
Decii intre acestea am intercalat in ordinea chro-
nologica si uncle acte deja publicate, am facut acesta
si pentru aceea, Ca, comassandu-se la un loc, opul so
cuprinda, cat se pOte, tote docunientele istorice, ce
ating tinutul respectiv.
Celelalte documente, ce le mai avem adunate,
si cele ce intre aceea le vom mai pute aduna, se vor
publica in alte volume.
Ca preludiu la Fragmentele istorice despre boerii
din Ora Fagarasulw, am publicat in ,Telegraful Roman"
sub pseudommul: Non quis sed quid introducerea, re-
produsa in prima brosura pe 23 pagim octav, in a
doua pe 51 pagine starea politica, si in a treia pe
122 pag. specificarea nominala a boerilor in ordinea
topografica; iara documentele lor, cele mai in-
semnate, cite s'au putut procura pana acum, be pre-
sentam aci in ordinea chronologica si in hmbile in
can stint sense: latina, magyara, german& si romana,
fiecare precedat de un estract scurt in limba miliaria,
si finalisat cu note de observat.

www.dacoromanica.ro
VIII

La aceste observari mai notificam preste tot aicia


numai atata :
Primo, ca in actele boerilor din tera F6garasului
plina acum descoperite n'am dat nicairi de urme despre
aceea, ce sustin unii istorici mai noi, eumch Voivoqii
Valachiei transalpine, ca Duci ai FAgarasului, ar fi
adus cu sine de acolo vre-un boeriu, earuia so-i fi
darutt locuri push', spre colonisare sub nume de boeriu,
ci toti boerti din tera F6g6rasului au fost bastinasi,
pe carii Voivodu ca Duci ai Fagarasului i-au gasit aci,
st din deosebite consideratiuni de adictiune i-au eon-
firmat in vechile for possessiuni, ce au existat a tem-
pore memoriam hurnanam transeunte, sub numele usitat
in Valachia de boeri. Chiar st magistrul Ladislau fiul
liu Janus Mester din Dolka, airuia Vlad Voda ca Duce
al FagArasului i-a conferit dominiul Sercaii (1372) se
vede a fi fost indigen st frate al lui Petru Cegu din
Venetia.
Seeundo. Ct des' unele documente donationale
si nobilitare sunt stilisate dup& sablOnele usitate prin
cancelariele domnesci ale timpului, si de aceea reti-
partrea for In estens s'ar pArea de prisos, totusi
avand fiecare document particularitatt deosebite d. e.
in privinta locului, datului, a persOnelor din aetiune
etc. cari dau deslusiri istorice de multe on pretiOse,
nici unul nil se pOte consider& far. valOre.
Tertio. La tipartrea acestor documente s'au ivit
dificulthti multifarie, dintre cari elevam act urmatOrele:
Cea mai remareabil& greutate consist& in aceea,
eft putine diplome originale scrise pe pergamente, se
mat A& in possessiunea familnlor romane, fluid ele
in decursul vecurilor si a imprejurarilor mastere parte

www.dacoromanica.ro
IX

perdute sou nimicte prin foc, parte produse s retute


pe la autortatle administrative si judechtoresci, set'
incredintate pe la advocati, de unde uneori chiar
uitate nu le-au mai putut reciipata, tail o parte
din ele pastrate la membrn familiei trecute cu tmpul
In castre straine, inch cu anevoie se mai pot procura.
De aceea astacli nail' roman' nici nu mai cuteza a
le incredinta bucuros la mana altora, fie e cat de
credbli. Chiar s mie abia mi-a succes la vr'o cateva
famil a vede atari diplome in original si a le pule
decopa in casele for propi.
Cele mat multe documente pe la faml astacli
se gasesc numai in transumpte, in cope sau traducer',
rareori legalisate, cu abreviaturi sau lipse de cuvinte
s de randuri intregi, nude in iirma deteriorarit °ri-
naluli nici nu se mai pot descifra. Mat intrevne
$ nevoa, ce am observat s la transumtele locuilor
credible, eh scrutorn de acolo, si eel multi decopator
dupa ei, incepeau cuvntele cu Mere mars, unde tre-
buau mic sau vceversa, sou aruncau literle pe
d'asupra seu le abreviau la fine. Asemenea abe-
ratiuni ocur adeseor si la semnele de nterpunctatuni.
La tiparirea nOstra am trebut sO le reproducem
In tocma, ar lipsele cuvntelor din original le-am
insemnat cu linit trase, precand cele din manuscriptele
intrebuntate de not le-am ndgitat cu puncte.
Deed not publcam colectnea nOstra mat inamte
cu o jumatate de seclu, ave =. p6te mai mult efect.
Astach ins6, cand unversitatle, academiile $i liceele
nOstre stint plane cu profesori de tote specalitatile,
carora le stau la dspostiune destul material adunat
prin archivele s' biblotecele publce, cand limba
www.dacoromanica.ro
X

roman& Imbracata Intr'o frascologie noua perfectio-


nandu-se inteun mod, !twat lucrarile btaranilor au
devenit archaise: astAcji Iic, biltranilor nu li-au mai
r6mas alts consolatiune, decat enunciamentul batranulut
academician Hasdeu: Dec'd not am fdcut pre putin,
de/ cu atilt mut lesne va fi int) ecerea pentru urnta0t
nostri, pe ca'nd not, initiators, din nenorome nu aveam
pe ctne se intrecem, tragend brasdd in telind".

Autorul.

www.dacoromanica.ro
Ars Tonga vita brevis.

www.dacoromanica.ro
IV.

Documente
la fragrnentele istorice despre boerii din
tera Ragaraului.

www.dacoromanica.ro
Motto. Stat fortuna domus, et avi numerantur avorum.
Virg.

www.dacoromanica.ro
I.
15-1707. Chronica Fcigeiraplui estrasei din Ana lele
Ccilugarilor franciscani dela monastirea S-tului Stefan
din Fitgetra,F.
Ana lele Cillugiirilor franciscani de la 1116.nlistirea S-tului
Stefan din FigaraF (Cap. Il.)
Hoc oppidum condecoratur antiquissima Aree,
quam anno a Christi nativitate 15-to Augustus Caesar
sub potestatem suam redegit, bulgaricam tune tera-
poris Fogar nuncupatam.
Anno dein 104 sub Trajano Romanorum Im-
peratore fuit mancipata et diruta.
Anno 270 Romani aedificarunt sub Claudio Cae-
sare, Claudiopolim et Fogar; haec propter nomen
Caesaris, Caesurgis Daciae, illa a Claudio, Claudio-
polis appelata est.
Anno 370 Caesurgis ab Hunnis diruta.
Anna 1300 Fogar denuo aedificata est et appe-
lata est Fogaras; id est: ligneus grossus, ex ea ra-
tione, quod lignellis in formam grossorum effectis,
et sigillo certo distinctis, operariis diurni solverentur,
exacta dein hebdomada a Praefectis operarum argento
redimendis, aut merce utili permutandis, imitatione
scilicet Romanorum, qui sub Numa Pompilio, con-
cisas et signatas pecudum pelles pro monetis adhi-
bebant, et hint a pecude ,,petunias" a Numa num-
mosa dictas.1)
9 Pasagiul din utnA se afl/t trecut qi in Milcovia lui
BenkO (Viennae, 1781. II. 301) in urmatoriul mod: i. e ligneus
grossus, eo quad ligneolis in formam grossi effictis, et swill° certo
distinctis, operant diurni solverentur, exacta dein hebdomade a
1*
www.dacoromanica.ro
,... A ....,.

Anne 1570 aedificavit Stephanus Bathori dual


bastiones in arce Fogarasiensi.
Anno 1576, Cristophorus Bathori wajwoda in
Transilvania instituitur.
Anno 1581 succedit Sigismundus Bhthori.
Anno 1594 facta fuit transactio inter Rudolphum
Imperatorem, et Sigismundum, qui.
Anno 1598 Transilvaniam Imperatori subjugavit.
Item sequentes dictam arcem incoluerunt :
Anno 1605 Stephanus Bocskai.
Anno 1610 Gabriel Bathori.
Anno 1614 Gabriel Bethlen.
Anno 1630 Georgius Rakoczi circumdedit Arcem
Fogaras moenibus.
Anno 1661 Joannes Kem6ny.
Anno 1689 Michael Apaffi, una cum sua tota
familia.
Anno 1690 Emericus Tdkoly

Extractus Anno Christi lb/


Augustus Caesar erhob das BuYgarische Schloss
Fogaras in jcien.
Anno 104. Unter Trajano Romischen Kaiser
wird Fogaras eingenommen and zerstort.

Praefectis operarum, argento redimendis, aut merce utih permu-


tandis. Din causa acestei tradiVuni FagAraqul a fost numit in
limbs latinA din Austria, qi Lignopolis. A se vede: K. G. Win-
chsch, Geographic d. Grossf. Siebenburgen, Pressburg, 1790, pag.
220 qi 229.

www.dacoromanica.ro
5 --
Anno 207. Stellen die Rcimer und Claudius
Caesar Fogaras und Clausenburg wieder her, das
erstere wird Claudiopolis das ist Claudio Stadt,
das andere Caesurgis Daciae genannt.
Anno 376. Wird Caesurgis von den Hunnen
zerstOrt.
Anno 1300. 1st Fogaras abermahlen erbaut u.
Fogaras benannt.
Anno 1342. Wird Tortzburg und Fogaras unter
Ludovico befestigt.
Anno 1529. Acrediert Stephanus Bathory zu
Fogaras.
Anno 1570. Bauet Step. Bathory zwei Thiirme
zu Fogaras.
Anno 1576. Christoph Bathory Vajda in Tran-
silvaniae.
Anno 1581. Succedirt Sigismund Bathory.
Anno 1594. Transilvania dem Kaiser Rudolpho,
d. v. Sigismundo ubergeben.
Anno 1598. Siebenbiirgen an den Kaiser.
Anno 1605. Stephanus Bathory.
Anno 1608. Gabor Bathory.
Anno 1613. Beth len Gabor.
Anno 1630. Georgus Rakotzi bauet die Schantz
an das Schloss Fogaras.
Anno 1661. Johannes Kemeny.
Anno 1662. Michael Appafy wohnt in Fogaras
nebst seiner Familie.
Anno 1690. Tochey.
www.dacoromanica.ro
-6-
Nota pro Historia!
Moe lan hatte eine Schwester vom Nadasdy zur
Frau. Fogaras kam daher an die Nadasdy'sche fa-
mine. Fogaras wird den Nadasdi'schen abgenommen.
Copia des alten Fogaras!
Da die Malcontenten ldngstens ein Auge hatten
auf Fogaras, solches dem Kaiser zu entreissen, theses
Project dem in Siebenbairgen vom Herrn General
Feld Marchal Rabuta Exellenz zuruckgelassen nun-
mehrigen Herrn General Wachtmeister v. Tige zur
Wissenschaft gekommen. hat derselbe so vie! als er
sich bei damahligen Umsthnden zugelassen, mit eini-
ger Mannschaft diesen Ort verstdrket, an Munition
und andern Benothigten versehen lassen, es ware
auch diese Fursorge nicht vergebnes den mit Anfang
des May 1707 liessen sich hin und wieder emu in
der Gegend von Fogaras einige Partheien von den
Curutzen bliken, so dass the Vestung gleichsam
Ploquirt war, der Comandant machte dahero alle
nothige Anstallten, Verpollatisierte den Graben, Ness
die alte Brucke, dahero alle nothige Anstalten,
Schanz reparieren, setzte das Schloss in nOthigsten
Defensions Stand zu machen, ihnen durch besagten
Herrn Genera len v. Tige wissen gemacht wurde, dass
die Malcontenten Fogaras mit einer Belagerund dro-
heten, Er Herr Comandant alle nothige praecautiones
und Vorsehung zu nehmen habe und die Vestung im
Fa lle eines Angriffes bis auf den lezten Mann ver-
theidigen sollte, weilen man auf einen Seccurs hoffe,
and gewiss im Siebenbairgen noch dieses Jahr ern-
treffen wiirde, den 29 July liesen sich auf den An-
hahen neben dem dorfe Gallatz einige Troupp von
www.dacoromanica.ro
7

den Curutzen sehen, welche ohngefehr, so viel man


urtheilen konnte, 300 Mann zu Pferd welche auch
Posto auf den Anhohen nahmen, den 30. sahe man
mehrere Cavallerie allda ankommen, den 3. July
wurde von den Malcontenten und Rebel len welche
in 6000 Tolpatschen und 2000 Pferden bestund unter
Comando der C. Petro oder Peterfy das Lager ge-
schlagen und Fogaras berennt, auch sogleich auf
der Anhohe an dem Altflusse zwei Baterien ange-
legt, und an Verschanzungen zu arbeiten angefangen,
den 7. July wurde die Bracken Schantz mit 2000
Mann mit Sturmender Hand eingenommen, als worin
1 Fahnrich mit 20 Mann sich 3 gauze Stunden tapfer
gewehrt, und sich auch glucklich mit 7 Mann in
das Schloss reterirte, der Comandant habe bereits
den 3. July das Schloss unter Wasser gesetzet,
allein die grosse Diirre hat nur die Vestung an 3
Orten unter Wasser zusetzen verursacht. Den 9.
haben die Kurutzen mit 17 schwaren Stiicken und
2 Morsel aus ihren Schantzen auf das Schloss zu
schiessen angefangen, allein der Comandant that mit
der Garnison einen schonen Wiederstand, dass die
Curutzen mit Verlust von mehr als 300 Todten und
Verwundeten, darunter des Petri Adjutant nebst
einem anderen Ungarischen Edelmann sich befanden,
abzuziehen gezwungen fanden die in der Schantz
zuruckgebliebenen 300 Talpatschen und 100 zu Pferd
hat der Comandant in einem Ausfall angegriffen und
verjaget welche dem Petri nachfolgten die Schantz
aber verbrennen und verheeren lassen, so dass den
29. July kein Curutz mehr zu sehen war. Im Schloss
in Fogaras bestande die Besatzung in 149 Mann zu
fuss, 36 Mann Rekrut, dann 80 freiwillige Walachen,
www.dacoromanica.ro
8

Tode sind geblieben 1 Leutn., un 38 Mann, plesirt 1


Hauptmann 1 Hodnogy und 69 Kbpf. Von den feind-
lichen Schtissen ist die Mauer und die 2 Thiirm
gegen den Altfluss stark beschadigt worden, gleieh
nach der Belagerung ist der Herr General v. Tige
nach Fogaras gekommen und hat den Petki gegen
Haromszek mit 1000 Mann Cavalerie verfolget. Per
im Fogarascher Archiv des Schlosses vom Jahre 1707
befindlichen Relation vollkomen gleichlautend. Fo-
garas den 30. Ianuar 1812. Ungard m. p. Rittmeister
et Schloss Comandant.
Die von der Parthei selbst besorgte Abschrift
wurde dem originals worthek gleichlautend befunden.
Distrikts Officio lat Fogaras am 31. Jbmner 1863.
(L. S.) Stefan Ferencz m. p.,
Distrikts vice-notar.

NB. Aceast5. Chronick e reprodusk pink la anul 1690 in limba


latink de N. Densucilanu in Monuments pentru istoria leiel Fbgii-
rasiului 1885", iaia partea germank e adausrt din colectiunea mea.
In monastirea franciscanilor din Ftigittaq ea si in cele-
lalte asemenea monastiri era obiceiu de a se purta Anale chro-
nologice, can, incepend ab ovo, pe basa tt ad4iunilor mai vechi
se continuau insemnand pe scurt evenimentele curente, de re-
gula in limba lilting. De aci descriindu-le comandantii nemti
din Castelul Fggitragului si traducandu-le in limba germank, le
continuat qi ei plink la un loc, dupil cum aratk tecstul de sus.

II.
118 5 12 3 1. Testimoniul Capitlului btsericei transil-
vane din a. 1231, prtn care se constatd, cd tdra Feigd-
raplui odinioard s'a tinut de Bulgaria.
Capitulum ecclesie transylvane. Ad omnium pre-
sentes inspequr ; notitiam volunlus liarum serie per-

www.dacoromanica.ro
9

venire. Quod accedens nostn in presentiam Gallus


filius Wydh de Bord, confessus est coram nobis,
retulitque taliter, quod licet terram Boy, terre Zum-
buthel (heute Szombatfalva im Fogarascher District)
conterminam, et de presenti in ipsa terra Blachorum
existentem habitam propriis suis, justisque impensis
ab homine Bujulfilio Stoje coemerit, jurique suo subjec-
tam reddiderit, considerans tamen, et animo resolvens
suo, qualiter e adem terra a tem pore hum anam memoriam
transeunte, per majores, avos, atavosque ipsius Thrulh
filii, Choru possessa, et a temporibus jam, quibus ipsa
terra blacorum terra bulgarorum exstitisse fertur ad
ipsam terram Fugros (haute Fogaras) tenta fuerit,
qualiter id dictus Thrulh filius Choru quampluri-
morum hominum elogiis affirmare adnisus fuit, hint
ne jurgia temporum in processu enascerentur, fra-
terne mutueque charitatis, quam Xtiana (d. i. chris
tiana) eidem svadet religio, affectu ductus, dictam
terram Bo) e, terre Zumbuthel conterminam eidem
Thrulh filio Choru, accepta ejus recompensa in pe-
cuniarum solutione, et refusione, remisit coram nobis
presentium testimonio literarum Anno millesimo du-
centesimo tricesimo et primo".

NB Acest document a fost repiodus in ,Transilvania"


1871 pag. 43 cu urmlitoai ea notit5, : Ex Collectione Ms. copiali
Josephi Dobo de Alba-Iulia, et ex transumto B M. V. de Kolos-
monostor anni 1601, quod a Rev. Domino Francisco Hene Prae-
posito Majori Capituli Albensi Transilvaniae fine banscriptionis
communicatum obtinuerat 1834 Ios. C Kemeny. ',items has eddidit
in Magazin fur geschichte I. Rd. 2. Heft. Kionstadt 1844 pag.
176 los. C. Kemeny.

www.dacoromanica.ro
10

III.
118 5 17 2 8 . Inscripfiunea genealogicd a familiei
Monea, gravatei de lonasc Mone la a. 1728 in peatra
pusd la casa sa din Venetia-in ferioard.
VIXiT GRi VENETUS ANNO DOMINI
1185) GENEALO Nozak GIA AUTHEN
TICA MO NESTICA
GREGO ----% RI VENETUS
THESAUR A c IG Ri VAIVODAE
zo
NIGRO: A ,.,.
}..,'''Cu
QVO DONATUS
IV VALi B U S c.>.0 SILVIS ET
CAMPIS: GEN . .4.°Zra "1'4 GRiGORASCUM
A. 1 Z16). HIC G. GR i GOR. EX QVO MAILAT FI
1Z50) LiA KOMANA E T II GRIGOR- HI DIVISI
1Z79) M. IA VA L KUTSULATA. K. II VAL.G. IIIVAL
1390) V E NE C Z I A ET RIVOLU SALSu SORT S
GR. GEN. III GRIGOR KOMAN SZTOIKA THOM: DIVISI
GR QVARTA INTEGRA SORTIT, GEN STEPHANU GR.
1449) HIC. G.SALAMONE (A MATRE MONE MOT:)
ET STEPHANu MONE. SALAMON. GE -MAN MONE
1499) HIC G. STEPHAN MONE IP HIC GEN VOIK
MONE. HIC G. MAN MONE. HIC GEN IOANE MONE
EX QVO IONAS MONE V. VICAR, A 1728
ERECTO
In centrul acestei inscriptiuni se afla un monolit rotund,
in mijlocul drum e gravat un vultur ce tine o cunua de mAtanii
prin care trece o mitnA tinend crucea, larrt jur imprejur urmA-
torea inscriptnine in litere cirilice: Pi otopop Ionasc Monet NotareI
soborulut mare.
NB S'a deseifrat de I cay. de Puscariu in a. 1860, de aci
s'a reprodus de N. Densusianu in Monumente pentru Lora net-
rasulm 1885 etc, si s'a publicat un fax-Simile in discursul de
receptitme la Academia roMana sub titlu Ugrmus 1291, rostit
la 22 Martie 1901, de 1. C. Puscariu, membru al Acad. romine.

www.dacoromanica.ro
11

1V.
1211 -1225. Andreiu II regele Ungariei conferefte
cavalerilor Teutoni fera Bdrsei dot Transilvanza pentru
aperarea regatului in contra Cuntandor, designcind hota-
rele i de cdtrd fera Ecigeirafulut.
In nomine sancte Trinitatis et individue uni-
tatis. Andreas Dei gratia Hungarie, Dalmatie, Croatie,
Rame, Servie, Galitie Lodomirieque Rex in perpe-
tuum. Inter regalis excellentie insignia, quibus re-
colende memorie antecessorum nostrorum recolenda
memoria insignitur, istud excellentius et comenda-
bihus pre ceteris invenitur, commendandis hospitibus
largioris hbertatis dexteram porrigere, quorum con-
versatio utilis esse Regno discernitur, et oratio. Deo
commendabilis esse reperitur. Hine est, quod pie
recordationis parentum nostrorum vestigia pio de
siderio amplectentes, et eterne vita bravium cum
,

eis post presentem cursum apprehendere cupientes,


Cruciferis de Hospitali Sancte Marie, quod quau-
doque fuit in Jerusalem, sed modo peccatis exigen-
tibus, situm est in Acaron, caritatis intuitu quandam
terram, Borza nomine, ultra silvas versus Cumanos,
hcet desertam et inhabitatam, contulimus pacifice
inhabitandam, et in perpetuum libere possidendam,
ut et Regnum per conversationem eorum propaga-
tam dilatetur, et elemosina nostra per orationem
eorum ad remedium anima nostre, et parentum no-
strorum coram summo Deo deportetur. Preterea eis
concessimus, quod si aurum vel argentum ]bi in
predicta terra Borza inventum fuerit, una pars ad
fiscum pertinebit, reliqua ad eos devolvetur. Insuper
libera fora et tributa fororum eiusdem terre eis to-
taliter indulsimus, et ad munimen Regni contra Cu-
www.dacoromanica.ro
12

manos Castra lignea et Urbes ligneas construere eos


permisimus. Statuimus etiam, quod nullus Woivoda
super eos descensum habeat, liberos denarios et pon-
dera eis renaisimus, at ab omni exactione immunes
et liberos eos esse permisimus. Nullius iudicio sive
iurisdictioni, nisi solius Regis, subiaceant, iudicem
inter se eligentes super se constituant. Nos vero
premissos Cruciferos in possessionem supradicte
terre Borza per Pristaldum nostrum, Fecate Iuna
nomine iussimus introduci: qui predictam terram
perambulaverit, et earn ad verbum Michaelis Woi-
vode certis metis circumsignatam ipsis assignavit.
Prima voro meta hums terre incipit de indaginibus
Castri Almage, et procedit usque ad indagines Castri
Noilgiant, et inde progreditur usque ad indagines
Nicolai, ubi aqua defluit que vocatur Alt, et sic
ascendendo per Alt usque ubi Tortillou cadlt in Alt ;
at iterum vadit usque ad ortum eiusdem Tortillou,
at ab ortu aque, que Timis vocatur, progreditur
usque ad effluxum ague, que Borsa nominatur ; deinde,
sicut montes nivium complectantur eandem terram.
tendit usque in Almagiam. Terra vero hec tote, si-
cuti predicti montes et flumina ipsam circumeunt,
vocatur Borza. Licet autem istud, quod caritatis
gessimus intuitu, apud eum, qui caritas est, nulla
celet temporum oblivio ; nos tamen ad eautelam in
posterum presentem elemosinam sigilli nostri iussi-
mus corroborari testimonio. Datum per manus Ma-
gistri Thome aule Regie Cancellarii et Vesprimiensis
Prepositi, Anno ab incarnatione Domini MCCXI.
Venerabili Iohanne Strigoniensi Archiepiscopo, Re-
verendo Bertoldo Colocensi Electo et Bano existen-
tibus, Calano Quinqueecolesiensi, Eolezlao Watiensi,

www.dacoromanica.ro
fa

Cathapaiao Agriensi, Symone Waradiensi, Desiderio


Cenadiensi, Wihelmo Transilvano, Gothardo Zagra-
biensi, Petro Geuriensi, Roberto Vesprimiensi, eccle-
sias feliciter gubernantibus; Poth Palatino et Mussu-
niensi Comite, Michaele W oivoda existentibus, Petro
Bachiensi, Iula Budrigiensi, Bancone Bichonensi at
Curiali Comite Regine, Marcello Keweiensi et Cu-
nail Comite, Nicholao Posoniensi Comitatus tenen-
tibus. Regni nostri Anno Septimo.
Ex Reg Orig. An. V. ep. 59.
Theiner, Mouumenta hist. Hung I. 94. Publicat greint
la Schuller, Archly I. 214. Fejer, III 1. 106. Teutsch and
Firnhaber, Urkundenbuch. I. S.

NB. Reprodus din Coll Hurunuzaki-Densu§ianu I, 56


Tot acolo (pag. 59) se OA §i documentul din anul 1212, in sensul
drum Andreiu II confeie cavalerilor Teutoni pe lang. tera
Barsei §i castrul Cruczburg (intre Presmer si Nyen). Peste tot
Teutonic ridicari cinci castele: Kapelenberg (Brasov), Schwarz-
burg (Codlea), Kreuzburg (Presmer), Rosenau (Rapov) Qi Marien-
burg (Feldiora) Afar5, de aceste cinci castre Teutonn au milt §i
la confiniele tArei castelul Branului 15ng5, apa Turcu, de unde
Nenitat 1-au numit Torczburg, Ungurn Toresvar, car dincolo la
podul Darabov4ei castelul Cetatea Neamtului, a chret ruine Indies
locul §i forma lui.
La a 1222 regele Andreiu confirmA de non donatiunea din
a 1211 cu variatiunea Noialt in loc de Noilgiant, er5. Papa
Honoriu III inc5 confirms donatiunea Regelui Andreiu, Pactita ca-
valerilor Teutoni (Coll Hurmuzaki-Densumnu I, pag. 74-76) eu
adausul: Concendendo, ut nullum teneamini prestare trzbutum,
nec etiam homines vestrz, cum per szculorum ten am transzennt,
aut Valachorum
Mai avem §1 scrisoarea Papei Grigorie IX din anul 1231
(Hurm. 1 114) adresatrt regelui Andreiu iI, prin care el reclamrt
privilegiele acordate Teutonilor In privinta t.i ei Barsa, de unde
regele ii alungase la anul 1225. Descrierea botarelor Orel Barsa
din aceastrt scrisoare coincide cu cea din anul 1211, incepand dela
indaginile castrului Almaqe procede pad., la indaginile castrului

www.dacoromanica.ro
- 14 -
Nozigiant, lee de aci plenb, la indaginele lui Nicolai pe unde curge
apa Oltului, pe care suindu-se ajunge pang la locul unde apa
Tortillou cade in Olt, si de am pe Tortillou in sus p'antt la oblirsia
apei, apoi dela obarsea Timesulm On& la elluxul ape' Ba'rsa, §i
asa duple -cum incunjur4 muntei tera aceea ajunge earl pAnA, in
Almagia.
Dela descreerea acesta a lemitelor se abate in catva seri-
soalea. Pape' Honoree' III din anul 1222 nu numai in previnta or-
denei, ce se a numiree locurilor gresetit In acest document (I. c.)
descrierea metelor suna asa: prznza (meta) znapet ab indagznzbus
castrz Voilgard, et inde progredetur usque ad indagenes Nicol li,
ubi aqua defluit quae, vosatur Ald, et sec ascendendo per Ald
usque Szerzyllon cadit en Ald, et etel um 'cadet usque ad ortum
ejusdem Zercyllon, et ab ortu aquae, quae Zymis vocatur, pro -
gredztur usque ad efluxune aquae, que zcztur Borsza, at deinde
recut montes nivzum terram complectuntur eandem, uque ad Al-
magiam se extendzt.
La acesta Papa mai adaug/i at Castrum quod vocatar Cu-
teburg de novo constructum, gt de aci trece la ter, am quam-
dam que procedtt usque ad termenne Blacorum et ab endagenibus
Almagie, in parte altra protenditur usque ad aquae ortum quae
Bursa vocatur, et inde ad Danubzum vague procedet.
Aci vedem o repetitiune inversa a terminelor, ce delemitezA
Ora Barsei despre tera Fagarasulue
Savantii modern' malt se-au Vatut capul se afle identitatea
numerelor vechi ale termemlor cu cele de acum. Despre cele dela
Olt (Alt, Ald) phna la apa Terlungulue (Tortillou, Szerzyllon,
Zercyllon) se dela ortul acestula pAnA la ortul Timesului (Times,
Zymes) §i de ace plena la esvoiele Parsee (Boma, Borsza, Bursa),
an incape nice o indoialb%.
Mae anevoios e de a afla termini' de aci incolo spre Ora
Faglrasului. Documentele cetate ne spun, ca duple -ce am trecut
muntie cu isvoarele Parsee, venom la endagenele Castruluz Almagia.
Sub indagine aci se intelege cresta muntilor duple cursul apelor.
Dar' unde a esestat castrul Almagia incungeurat de acele indagene?
nu se stie, pentru-cft nu se alla nice urine din el.
Asemenea nici de castrele Nozalt, Nollgeant sate Voilgard
ce urneeza Unu vor a face din Almagia = Halnaagy, si din Volt-
gard sau Noilgiant = Galt sau Uugra de peste Olt, eeea-ce nu
se potriveste, pentru-ca le desparte tera Harsei de tenutul Faga-

www.dacoromanica.ro
- 15

rasulni intercalat, s'ar potrivi mai bine Noilgiant cu Nagy-Ajta


si indagines Nicolau cu Miklosvar dacri, ordinea n'ar fi inverari si
n'ar zacea In partea dreptlt a Oltului. In fine, In considerare ca
si apele din tinutul Branului se scurg in Barsa, sub Almagia s'ar
pute Intelege castrul Branului, iara castrul Noilgiant l'am pute
pune la ruinele Ydrhegy (Dealu CetA(.ii) Intre FeldiOra si Venetia
pe verful dealului.
In considerarea acestor premise si a situatumei topografice
not sustmem, ca hotarele Intre tera Barsei si a FagArasului @i pe
timpul regelui Andreiu II 1211-1222 an fost acelea ce existri,
astrich, adeca, dela muntele Vacarea din venni Carpatilor, Amu-
rindu-se promontoriul ce inconjura Zernestii, Tohanu], Vulcanul,
Codlea, Feldiera, 'Ana la Oimenis, spre Ora Panel, apoi Valea-
§incii, a Gridului, Venetiei, Comanei, Cuemlatei, Heviz, Bogata,
Dopca, Mateasu OA la Agostin, pe crestet dupe scursura
apelor prink' dA In Olt, spre tera Fagarasului.
La a. 1225 regele Andreiu II alung5, pe teutoni din %era
Barsei sub cuvent eri, an trecut hotarele donatiunei, iarrt Papa
Honoriu III se plinge si provocA pe regele rechema, dar' in-
zadar. Vera Barsei a remas apoi in posesiunea Colonistilor sari,
si a Romanilor autochtoni.

V.
1224. Andreiu 11 regele Ungariei comfirmei privilegiele,
ce le conferise Sagilor din Transilvania mogul seu regele
Geza 11, in deosebi le confirmei dreptul, ca se folosOscei
pddurea Romanilor qi Btsenilor dzmpreund cu Romdnii
gi cu Bisenii.
In nomine sancte trinitatis et individue unitatis.
Andreas Dei gratia Hungarie, Dalmatie, Croatie,
Rame, Seruie, G-alhtie, Lodomerieque rex In perpe-
tuum. Sicut ad regalem pertinet dignitatem, super -
borum contumaciam potenter opprimere, sic eciam
regiam decet benignitatem, oppressiones humilium
misericorditer subleuare et fidehum metiri famulatum
et unicuique secundum propria merita retribucionis

www.dacoromanica.ro
am. 18 .....

graciam impertiri. Aceedentes igitur fideles Izospites


nostri 7heutonici Ultrasiluani universi, ad pedes maie-
stabs nostre humiliter nobis conquerentes, sua que-
stone supplanter nobis monstraverunt, quod penitus
a sua hbertate, qua uocati fuerant a piissimo rege
G-eysa auo nostro excidissent, nisi super eos ma-
iestas regia, oculos sohte pietatis nostre aperiret,
vnde pre nimia paupertatis inopia, nullum maiestati
regie seruicium poterant impertiri. Nos igitur iustis
eorum querimonljs aures solite pietatis inclinantes,
ad presenciam, posterumque noticiam uolumus deue-
nire. Quod nos antecessorum nostrorum pijs vestigijs
inherentes, pietatis mote visceribus, pristinam eis reddi-
dimus hbertatem. Ita tamen, quod universus populus in-
cipiens a Varas usque in Bora lt, cum terra Syculorum
terre Sebus et terra Daraus vnus sit populus et sub uno
judice censeantur, omnibus comitatzbus preter Chybt-
niensem cessantzbus radzeztus. Comes uero quicumque
fuerit Chybiniensis nullum presumat statuere in pre-
dictis comitatibus, nisi sit infra eas I) residens, et
ipsum populi elegant, qui menus uidebitur expedire,
net etiam in comitatu Chybiniensi aliquis auaeat
comparare pecunia. Ad lucrum uero nostre camere,
quingentas mans,1 argenti dare teneantur annuatim,
nullum predialem ;vel quemlibet alium volumus infra
terminos eorundemi positum, ab hac exludi reddicione,
nisi qui super ho gaudeat privilegio speciali. Hoc
eciam eisdem concedimus, quod pecunia quam nobis
soluere tenebuntur seu dinoscuntur, cum nullo aim
pondere nici cum marca argentea, quam pijssime
recordacionis pater noster, Bela eisdem constituit,
1 In diploma de confirmare a regelui Ludovic din 1366
tot: eas.

www.dacoromanica.ro
A-- 17 -
videlicet quintum dimidium fertonem Chybiniensis
ponderis cum Coloniensi denario, ne discrepent in
statera soluere teneantur. Nunccijs uero, Taos regia
maiestas ad dictum pecuniam colligendam statuerit,
singulis diebus, quibus ibidem moram fecerint, tres
]ottones pro eorum expenses soluere non recusent.
Milites uero quincenti infra regnum ad regis expe-
dicionem seruire deputentur. Extra uero regnum
centum, si rex in propria persona merit, si uero
extra regnum jobagionem miserit, siue in adiutonum
amici sus, slue in proprijs negocljs quinquaginta
tantummodo milites mittere teneantur nec regi ultra
profatum numerum postulare hceat, nec Ipsi eciam
mittere teneantur. Sacerdotes uero suos libere ele-
gant, et electos representent, et ipsos decimas per-
solvant, et de omni jure ecclesiastic°, secundum an-
tiquam consuetudinem eis respondeant. Volumus at
eciam firmiter precipimus, quatenus ipsos nullus ju-
dicet nisi nos, vel comes Chybiniensis, quem uos
eis loco et tempore constituemus. Si uero coram
quocunque judice remansennt, tantummodo Judicium
consuetudinarium reddere teneantur, nec eos eciam
aliquis ad presenciam nostram citare presummat, nisi
causa coram suo judice non possit terminari. Preter
uero supradicta, szluam Blacorum et Bissenorum cum
aquis usus communes exercendo cum predictis scilicet
Blum et Bissems ersdem contulimus, ut prefata gau-
dentes libertate nulls inde seruire teneantur. Insuper
eisdem concessimus, quod vnicum sigillum habeant,
quod apud nos et magnates nostros euidenter cog-
noscatur. Si uero aliquis eorum aLquesci_.. conuenire
voluerit, iii_ cause, pecuniali, Ceam judice lion possit
2

www.dacoromanica.ro
--- Ii3 -.-

ati testibus, nisi personis infra terminos eorum con.-


stitutis, ipsos ab omni jurisdicione penitus eximentes.
Salesque minutos, secundum antiquam hbertatem,
circa festum beati Georgij octo diebus, circa festum
beati regis Stephani octo et circa festum beati Mar-
tini similiter octo diebus omnibus hbere recipiendos
concedentes. Item preter supradicta eisdem conce-
dimus, quod nullus tributariorum, nec ascendendo
nec descendendo presummat impedire eos. Si luam
uero cum omnibus appendiciis suis et aquarum uses
cum suis meatibus, que ad solius regis spectant do-
nacionem, omnibus tam pauperibus quam diuitibus
hbere concedimus exercendos. Volumes eciam et
regia auctoritate precipimus, ut nullus de jobagio-
nibus nostris, villam vel prechlim aliquod a regia
maiestate audeat postulare, si uero aliquis postu-
lauerit, indulta eis hbertate a nobis contradicant.
Statuimus insuper dials fidelibus, ut cum ad expe-
dicionem ad ipsos nos venire contigerit, tres des-
census tantum soluere ad nostros usus teneantur. Si
uero vayvoda ad regalem vtilitatem ad ipsos uel per
terram ipsorum transmittitur, duos descensus, vnum
in introitu et vnum in exitu soluere non recusent.
Adicimus eciam supradictis hbertatibus predictorum,
quod mercatores eorum vbicumque voluerint in regno
nostro libere et sine tributo uadant et reuertantur.,
efficaciter jus scum regie serenitatis intuitu prose-
quentes. Omnia eciam fora eorum inter ipsos sine
tributis precipimus obseruari. Vt autem h&c, que
ante dicta stint firma et inconcussa permaneant in
posterum, presentem paginam duplicis sigilli nostri
munimine fecimus roborari. Datum anno ab incar-

www.dacoromanica.ro
- 13 -
hacione domini M. CC. XXIIIJ Regni atitetn hostri
anno vicesimo primo.
Teutsch and Fitt:Amber, Urkundenbuch I. pag 28. (Din
diploma de confirmare a regelui Carol Robert din a. 1317, in ar-
chiva na(iunil sasestt din Sib du). Fejer, III. 1. 441.

NB. Repiodus din Coll Hurmuzakt-Densusianu I, p 83,


cu observarea
1 Privilegiul din a. 1224 cuprinde numai acea parte a Co-
lonistilor Sasi, carea se extindea intre Mules si Olt dela Orastie
( \Taws) papa la Baraolt (Boralt).
2. Pamantul ocupat de ei n'a fost cu desevarstre pustiu
loca ea non erant penzbus deserta (Benko Tr Spec) Allercitngs
schlieszt On isens sin ,,desei turn" nicht gel ade alle Beiblkerung,
sonde, n nur den geregeften Anbau seiner Gegend aus (1. K. Schul-
ler, Siebenburgen, 1840 p. 79); aceasta se vede si de acolo, ca di-
strictele marginase: Bianu, Fagarasu, Talmaciu, Omlasu etc.,
mecum at enclavele kneziale: Brant cu 12 sate, Birkis cu 13 sate,
Palos cu 15 sate, Peselnic cu 16 sate, Reten cu 13 sate risipite,
can nominal se tineau de 'comitatul Albei, sat din earl sub M.
Terezia (1764) se formase comitatul Albei-superiore, nu apar-
ineau Sasilor privilegiati.
3. Cuvintele privilegiului omnibus comitattbus praeter
Chibiniensem cessantibus radicitus" nu 'Ate ave alt inteles
decat s6a, jurischcOunea Knezilor, a caror locuri le-au ocupat Sash,
inceta cu totul, st in locul ei intra a privilegiului sasese.
4 Prin dispozittunea privilegiului: Prefer vero supradicta,
Silvam Blacorum et Bissenorum cum aguis uses communes exer-
condo cum predictis scilicet Blacis et Bzssenis eisdem contulimus",
se iutelege, h-s'a acordat dreptul de a se folosi de pa.durtle Ro-
manilor la olalta cu acestia, si eh aceste paduri n'au putut fi
altele decat cele invecinate din tinuturile Fagalasului, Talmaciulut,
Omlasulut si apoi cele dimpreprul satelor Interne, etc. De aci
apoi au urmat procesele cele multe st seculare intre Sasi si Romani
pentru possesiuni.
2*

www.dacoromanica.ro
20 -,-

VI.
1223. _liege le Andreiu H con ferind eleriezdui Cocelin
satul Michelsberq (Cisnadidra) ii mai adauge i poseszunea
monastzrei Kertz (Ceirtza) Cu o parte de pdment ruptd
din terztoriul Bozndnitor (exemptam de Blaects)
In nomine Sanctae Trinitatis et individuae Uni-
tatis. Andreas Dei Gratia Hungariae, Dalmatiae,
Croatiae, Ramae, Service, Hallieiae, Lodomeriaeque
Rex in perpetuum. Quuna quaehbet justa petitio spud
Regiae Serenitatis Excellentiam sit admittenda, illa
maxime mereri censetur obtentum, quae ab animo
Divinitus inspirato procedens, praecedit velle petentis
largiendo terrena, lucrari caelestia, et temporahbus
Institutis acquirere sempiterna. Hine est, quod uni-
versorum notitiam tenore praesentium volumus per-
venire. Quod cum fideli. ac dilecto Clerico nostro
Ma gis tr o Cocelin o propter indeciduae fidehtatis
obsequia Montem S. MI c h a elisl) cum Ecclesia, et
terra sibi pertinente in Ultrasylvanis partibus, quam
de Zebu:liens' Ecclesia in concambium terrae Borotndo 2)
receperamus, eodem jure hbertatis, quo nos obtinue-
ramns, hbere ac pacifice jure perpetuo possidendam,
per fidelem nostrum Po us am filium ceci E li a-
chim contulissemus. Postmodum processu temporis
Divinitus sibi inspirante pro remedm animae suae
intuitu aeternae retributionis, qua unusquisque ge-
neraliter indiget, monasterio de K e r e t z 8) contu-

') hodie Michelsberg.


9 Quid sub Borotnik intelligendum sit ? Confer Schuller
Archly I. B. II. Heft. p. 185. Notam 54.
8) Kerez.

www.dacoromanica.ro
21

lisset, accedens ad nostram praesentiam, multa pre-


cum postulavit Instantia, quod Donationi suae assen-
sum praeberemus, et Privilegio Regiae authoritatis
confirmaremus. Cum igitur Regiae Majestatis intersit,
cujusque jura integre conservare, et piis dispositio-
nibus authoritatem impendere, justas ejusdem peti-
tiones, at optimam intentionem considerantes, favo-
rem adhibuimus condignum. Praenominatum itaque
montem simul cum Ecclesia, et terram cum suis
pertinentiis eodem titulo libertabs, quo jam dictus
Magister Cocelinus per nos possederat, in praesenti
pagina adnotatam fecimus authoritatem nostri Pri-
vilegii perennari, praememorato monasterio jure per-
petuo possidendam. Prima meta terrae Montis S.
Michaelis incipit ab oriente in pede Alpium, et de-
scendit per torrentem descendentem ab ipsis Alpibus
versus villam Ruet ell) metis assignatis secus rivu-
lum, usque ad viam quae ducit de ipso monte ad
villam Ruetel, inde transit viam, at ascendit per
quamdam viam usque ad metam, quae dividit terri-
toria de villa Hermannia) et de villa Ruetel
inde tendit sub pede montis Vine a rum de villa
H e r m a nni, et per quamdam semitam, quae ducit ad
Ins ul earn Christiania) usque verticem montis
nemorosi, at per ipsam verticem ascendit iterum in
alpes versus occidentem, et ibi terminatur. Item etiam

') Resinariu.
2) Villa Hermann i eat hodie Cibinin m. Vide Eder in
Felmeium p. 12. Generatio Hermann' occurrirt ad annum 1277,
apud Fejer T. VII, vol III, p 81 et ad annum 1255, ibid. Fejer
T VII. vol. IV, p. 113.
8) Kereszteny-Sziget.

www.dacoromanica.ro
22

confirmamus in praesenti privilegio t er ram quam


prius eidem monasterio contuleramus
exemptam de Blaccisl) pro remedio animae nostrae, per
fidelem et dilectum nostrum B en edic tuna tune
t e na poris Waj vodam 2) assignari facientes.
Meta vero hujus terrae incipiens a fluvio Alt,
ubi finis est cujusdam Insulae, ascendit per paludem,
quae vocatur E quer p a t ak usque Fagos, quae di-
cuntur Nogeb i k, et in fine dictarum fagorum cadit
in rivulum, qui dicitur Ar p a s, et exinde per eun-
dem rivulum ascendit usque Alpes, et per Alpes
veniens versus Australem plagam descendit in rivum
qui dicitur S er eh, et per eundem rivum venit in
fluvium Alt et hit; terminatur. Ut autem hujus no-
strae confirmation's series salva semper et inconcussa
permaneat, praesentem concessimus paginam sighlli
nostri munimine in perpetuum roboratam. Datum per
manus Clesi aulae nostrae cancellarii et Agnensis
Praepositi an. Dominicae Incarnationis MCCXXIII
strigomensi sede vacante. Desiderio Chenadiensi, Ro-
berto Wespremiensl, Stephano Zagrabiensi, Thoma
Agriensi, Briccio Vaciensi, Bartholomaeo Quinque-
ecclesiensi, R aynaldo IT 1 tr a sy 1 v an o 5) et this
Epscopis Ecclesias Del gubernantibus. Jula Pala-
tino et Comite Budrugiensi, Salamone Bano, Nicola()
Curial' Comite Reginae, Comite Supruniensl, Botez
I) Valachis, i. e avulsam a Terra Fogai as
9) Benet! i c t u s an. 1202-1206 et 1203 fait Wajvoda
Transilvaniae, ergo Andreae IL Donationales super bac terra
exemta de B lac cis seu avulsa a terra Fogaras expediri
debebant pro K e r c z inter annum 1205 et 1210 Jam Michael
et non Benedictus fuit Wojvoda Transilvaniae,
8? Szeredai ex hoc emendandus.

www.dacoromanica.ro
23

aulae nostrae Curia li Comite,l) et Comite Bekesiensi,


Buzad Posoniensi, Martino Masuniensi, Laurentio
Ujvariensi, et aliis Comitibus Comitatus tenentibus,
Regui autem nostri anno vigesimo.
NB. Reprodus din Transilvania 1871 p. 42. Originea ace-
stei monastiri, ce devenise a Cinului Cisterciense, nu e constatati.
Documentul din a. 1223 o infatisezi ca existenti, in care Vlad
Dracut 1440 (Trans. 1873 p. 64) si Vlad Czepes (v. Turcu excur-
siuni p. 91) au voit sg introduci cilugiri de rant grecesc. Se
vede dar ei cu ocasiunea colonisirii Sailor s'a aflat pe ruinele
unui castru roman vre-o ministire rominit, ca cele multe din tera
Fagarasului, pe care ei punend mina, o au transformat in mini-
stire catolici Dupg. reformatiune a decizut, bleat astazi se mai
vgd numai urmele de rune.
Regele Carol Robert la a. 1322 (v. Col. Hermuzaki I, p.
581 si la a. 1929 (v. Transilvania 1871, p. 163) confirms din nou
privilegiele monastirei S. Mariae de Kerez, de care apartineau sa-
tele Cartza, Musna, Villa lui Nicolae (?), Villa Abatelui (?) Tzapul,
Cisnicboara, Feldioara, Colunul si Cartisoara

, VII.
1234. Gregoriu IX Papa dela Roma Mira regele Bela
IV constatel, di in episcopatul Cumanilor se aild Valachi
schismatici, pentru cari se se institue vicari catolici de
ritul grecesc, adecci uniti.
Gregorius (IX) ... Belae Regi primogenito Regis
Ungariae ... In Cumanorum Episcopatu, quidam po-
puli qui Wa 1 achi vocantur existunt, qui etsi cen-
seantur nomine Christiano, sub una tamen fide va-
rios ritus habentes, et mores, ilia commitunt, quae
1) Nume curat romanesc. Originaie in Pergameno scrip-
tum sine sigillo et subscription patenter confectum produxit Natio
Saxonica in causa minorum Decimarum. Ex Transumtionalibus
ewsdem causae desumsit ell:min 26 Febr. 1828. Jos. C. Kemeny.
--- produxit F ej er (sed incorrecte) Cod. Dipl. T. III,

www.dacoromanica.ro
24

huic nomini suet inimica. Nam Romanam Ecclesiam


contemnentes, non a venerabili fratre nostro Epi-
scopo Cumanorum, qui loci Dioecesauus existit, sed
a quibusdam pseudo episcopis Graecorurn rims te-
nentibus universa recipiunt Ecclesiae Sacramenta,
at nonnulli de Regno Ungariae, tarn Ungari, quam
Teutonici 2) et Oil Orthodoxi morandi cau,;a cum
ipsis transeunt ad eosdem,$) at sic cum eis, quasi
unus populus factus, cum eisdem W a 1 a chi s, eo
contemto praemIssa recipiunt Sacramenta, in grave
Orthodoxorurn scandalum, et derogationem non mo-
dicam fidei Chrisnanae. Ne igitur a diversitate 11-
tuum pericula proveniant animarum, nos volentes
hujusmodi periculis obviare, ne praefati Wa 1 a c hi
materiam habeant pro defectu Sac' amentorum ad
Schismaticos Episcopos accedendi, eidem Episcopo
nostris damns literis in mandates, ut Catholicuna eis
Episcopum 1111 Nations conformem provida delibe-
ratione constituat sibs, juxta Generalis Statuta Con-
Vicanum in praedictis, qui ei per ()mum sit
obediens et subjectus quum autem tu, tamquam

i) Hi erant piimi Valachorum disunitorum in Tlansilvanu,


et signantei Fogaiasiensium Episeopi
i) Hoc loco Saxones Transilvani sunt intelligendi, nam Va-
lachi de quibus liteiae hae sonant (testa etiam Play in annahbus
Reg. Hungar ad an. 1234) in Mo I dav i a, et partibus Trans i I-
varnae finitibus locandi stint, nam in alms certe Valachos Bela
IV Rex junior nullam certe exercere potuit Jurisdictionem. Sub
Wa la ch is his intelbgendi aunt V a litchi tenae Fogal as
3) Ungaios, Siculos, et SJaolies non solum in vicinem Mol-
daviam, sed etiam in terram Valachorum Fogarasiensem ti ansmi
grasse ohm, desuper supeisunt indicia diplomatica, nam in term
Fogaras exstitisse ohm pagos germanicae compellationis ex Diplo-
matibus coostat.

www.dacoromanica.ro
25

Princeps Catholicus ad commonitionern dilecti filii


nostri Jacobi Pr a en e s tini elect], tune Apostolicae
sedis Legati praestito juramento 1) promiseris to
omnes inobedientes Romanae ecclesiae, in terra tea
ad obediendum eidem ecclesiae cornpulsurum, prout
confectae super hoc tuae literae continebant ; ac
eidem electo viva voce promiseris, quod praefatos
Walachos compelleres ad recipiendum Episcoputn,
quern eis ecclesia ipsa concesserit, et assignatae sibi
de reditibus tuis, quos ab eis recipis 2) sufficientes
reditus, et honestos, sicut idem electus nobis expo-
suit; regalem excellentiam rogamus, nionemus et
hortamur attente, ac in remissionem sibi injungimhs
peccatorum, quatenus, quum to non deceat in regno
tuo hujusmodi Schismaticos sustinere, ac ea quae
promis,sti, Deo grata. et hominibus suit accepta ne
facias irrita, quae de tuis labils tam laudabiliter
processerunt, aeque studeas efficaciter adimplere;
ita quod ex hoc placeas regi reguin, et nos sinceri-
tatis tuae zelum possimus dignis in Domino laudibus
commendare. Dattum Perusii XVIII, Kai. Dec Pau-
tificatus nostri anno VIII.

9 Juiamentum hoc vide spud Fejet C. D T VIII vol II,


p. 375.
2) En argumentuni ad id, quod Valaelu In non in Moldavia
solum, sod et in riansilvania quaeiendi slat
Edidit: Raynaldus annal eecl T XIII, p 419
Play annal Reg. Hung ad a 1234
71
Katona T V. p 706
s Thomas Ripol : Bullai !um Oidin Pt nedicat Rome
1729" in folio T I p 70
71
Batthyany Leg Eccles T. II, p 356
11
Benk5 Milkovia I p. 113
71
Fejer C. D T III, vol. II, p 399

www.dacoromanica.ro
26

NB Reprodus dupg. Transilvania" 1871, p. 44, la care


not mai observrtm cg contele I. Kemeny susOne cg. eplscopia Cu-
manilor se extindea II peste Sgcuimea din Ardeal, ci peste tars
Bgrsel, Ong. ci peste tmutul Faggragului. in Transilvania"
1868, p. 71 el zice: 1234 Valachi disuniti in Dioecesi Cumanorum
Eppi existentes (Hue et Valachi Terrae Fogaras censendi) Com-
bina Fejer C. D. T. III. V II p. 399. Ex hoc instrumento
subinferre beet Valachos nostros Trannos ea etate non fiusse
absque proprio Eppo.

VIII.
1252. Bela IV, redele Ungariei dciruiege comitelui
Vincentiu ino0a Zek dm Transilvania, ccezatd intre
pdmdnturile Romcinilor dela Carta, ale Sailor din Bra-
sov §.i ale Sdcuilor din Sepsi.
Bela Dei gratia Ungariae, Dalmatie, Croatie,
Rame, Servie, Gallicie, Lodomerie, Cumanieque rex.
Universis presentee litteras inspecturis salutem in
vero salutari. Circumspectio regum provida condig-
nis premiis sibi obsequentibus sic debet occurrere,
ut et alit exemplo consimili ad fidelitatis opera for-
tius accedant. Proinde ad universorum notitiam per-
venire volumus presentium per tenorem. Quod acce-
dens ad nos fidelis noster Vincentius comes filius
Akadas Siculi de Sebus genter postulando,
quod terram Zek que quondam Saxonis Fulkum
fuerat, sed per devastationem Tartarorum vacua, et
habitatiom bus 1) carens remanserat inter terras Oick_.
horum de Kircz, Saxonum de Barassu, et terras St-
cu ot1-71-----m de Sebus existentem sibi conferre dignare-
mur. Et nos justis petitionibus inclinati, consideratis
meritis, que a primevis pueritie sue temporibus it
$) Szabo : habitatoribus.

www.dacoromanica.ro
27

regno nostro et extra regnum in legationibus defe-


rendis studuit commendabiliter exhibere, memoratam
t utilitatibus et pertinentiis suis, sibi et
per eum suis heredibus heredumque successoribus
duximus perpetuo conferendam, quam per dilectum
et fidelem nostrum Ladislaum vojvodam Transylva-
num et comitem de Volku sibi fecimus assignari.
Mete autem sive termini ipsius terre, quemadmodum
nobis per eudem Vincentium constitit, hoc ordine
disjunguntur. Prima meta Incipit ab oriente super
quodam moute nomine Vekul, et venit ad fluvium
Olth usque partem meridionalem, et per memoratum
fluvium Olth descendit ad indagines usque septem-
trionem, et per quemdam rivulum yacht dm usque
ad caput ipsius rivuli, et inde ascendit ad mouticu-
lum, qui vulgariter Berkh dicitur, a quo consignatur
predicto monti Vekul versus orientem, et sic termi-
natur. la autem pre dicta liberalitas seu donatio robur
obtineat perpetue firmitatis, presentes eidem conces-
simus litteras, duplicis sigilli nostri munimine robo-
ratas. Anno domini millesimo ducentesimo quinqua-
gesimo secundo. Tredecima kal. Sept. Regni autem
nostri septimo decimo.
Teutsch and Fiinhaber, Uikundenbuch I pag, 70. Fe*,
IV. 2. pag 147-148. Szabo, SzOkely Okleveltar, 9-12

1'B. Repiodus din Coll. Huimuzaki-Densusianu I p. 354


Mosia dolmas Bei e Hidvegul de astazi, pioprietatea Conti lor
Nemec, iaiii sub terras Olahorum de Kircz se irqelege Oia
IligArasului, vccin6. cu Biasovul si tera Secuilor din Haiomszek,
Intre can cads terra Zek-Hidveg-Hegyig Cfxrtza 80 numeste
ca pare pro toto a terii Fligrtrasului.

www.dacoromanica.ro
28

IX
1291. Regele Andretu 11 constatd, cd pnend in Alba-
lulia ob2teascd adunare cu lop Nolniti, Sapi, Secuti si
Olachzi, au adyudecat donzinzul Fbgaraplut 0 al Seim-
beta lui Ugrznus dupei-cum le-au avut 21 anleeesortz sei
Nos Anndreas Dei gratis Rex Hungariae, me-
morise commendantes significamus quibus expedit
universis, quod cum nos Umversis Nobilibus, Saxo-
mbus, Siculis, et Olachis in partibus Transylvanis,
spud Albam Juliae, pro reformatione status eorun-
dem, congregationem 1) cum iisdem fecissemus, de
consilio omnium Praelatorum et Baronum Regni
nostri, eo tempore nobis assistendo, magister Ugr i-
n u s Dilectus et fidelis noster, quasdam possessiones
suss Fogaras et Z umbath el y vocatas juxta flu-
vium Olth, existentes, asserens a se indebite ahe-
natas, surgendo in ipso, congregations nostri, sibi
per nos reddi, et restitui postulasset, et super hoc
instruments, ac privilegia sua exhibuisset, tandem
nos de facto dictarum possessionum magis clarificari
volentes, utrum ipsius magistri U g r i n i fuerint,

,
nec ne ? ac eisdem Nobilibus, Saxonibus, Sicuhs, et
Olachis, diligenter inquire fecimus, si dictae posses-
siones ad ipsum magistrum Ugrinum dmoscantur
juste et legitime pertinere. Qua quidem universi et
singuli praedictas possessiones Fogaras et Zumbat-
hely vocatas ipsius magistri Ugrmi, et suorum ante-
cessorum esse, et fuisse retulerunt. Nos igitur, quia
ipsas possessiones ad ipsum magistrum Ugrinum
juste et legitime noveruams, et sciamus pertmere,
I) i. e. Comitia.

www.dacoromanica.ro
- 20 -
cum omnibus utilitatibus earurn et pertinenbis red-
dimus ipsi magistro TJgrino, et per eum suis haere-
dumque suorum successoribus jure perpetuo et irre-
vocabihter possidendas eo modo, et ea plenitudine,
quemadmodurn per ipsius antecessores dictae posses-
siones habitae exstiterunt, et possessae Datum apud
Albam Julae in Dominica Invocavit anno Domini
Millesimo Ducentesimo nonagesimo primo.
NB. Reprodus din ,Tiansilvania." 1871, p 93
Cum se potrivesc cu possesiunea lui Thud al lui Chou] din
a 1231 nu se poate explicit alt-cum, cleat cu enunciamentul
lui Engel, ea qi Ugtinus a fost Roman Vezi discuisul de re-
cep tune in Academia iornank Ugiinus 1291.

X.
1302. Un contract inchetat Aran vice-cdpitanii Fao-
rasului loannes Literatus n Con. Boer de Nagy -Bra tvoj,
apot prin prtmaru Valentinus Rotel din Agnita ti Ja-
cobus Werner din Segpsimir la anul MCCCII in prannta
unut iniprumut de o sutd meirci de argent, ce x a luat
comuna Gerdal dela comuna Braller zalogind un pament
intre satele Gerdal, Fdldvcir, Reukor, S. Martin p apa
Oltulut.
Nos Ioannes Literatus de Reese Vice-Capdaneus,
et Con. Boer de Nagy Birwoj, Vice-Capdaneus utriqu.
Districtus Fogarasiensis, Nobiles Personae, et Pru-
dentes Walentinus Rmel, Villicus de Sancta Agueta,
et Iacobus Werner pariter Villicus de Seges-Var.
Significamus per presentes, Singulis, et Universes,
quod in Anno presenti MCCCII. prima Dominica
Epifaniae Domini, stipulata mann vocaverunt nos,
2) Ergo Andreas Rex 1291 fuit in Transylvania.

www.dacoromanica.ro
luaus qt.idem Andreas Sinner 'Wil liens Villae GercIA,1
tertio secum Juratis, et totius Communitatis ejusdem
Villae Gerdal nominibus, et in Personis, alterautem
Martinus Gebel Willicus Vi Hap Braller etiam tertio
secum juratis, et totius Communitatis, dictae Braller
nominibus, et in Personis Singulis, in Sede Nagy-
Sink habitantibus, et existentibus, qui nobis con -
duotis Iudicibus ab utraque parte retulerunt ei5
modo: Qua liter Anno praecedenti ipsi -Wiliam Gerdale
propter injustam ipsor. calamitatera, utpote quOd
Captivos Suos in Tartaror. captivitate gementes re-
dimere possent, fine mutuae Solutionis levassent,
Centunz Alarms Argenteas levioris ponderis ab ipsis
Willanis de Braller, pro qua levatione, quoniam per-
solvere nou possent, nisi in pignus tradunt ipsis Vil-
laws de Braller, illam partem Terrae Suae, quae ja
cet versus Terram Villae Sancti Montis Martini, et
Fold - Via, quae incipit ab ultimo Ponte qui dicitur
Pons Filiarum, ubi versus Orientem sub Sylva Fi-
liarum magna meta Terrea existit, Gerdalensis, et
Brallensis, inde versus Meridiem ascendit, per viam,
quae dastzescheid dicitur, penes quam quinque Metae
sunt positae, inde progreditur inter tres montes ubi
Gerdal, Braller, Mons Sancti Martini, et- Fold-Var
conterminant, inde pergit ad Locum Praedialem, qui
dicitur Szelisthe ibi una meta pro Gerdal, et Fold-
Var in medio Fagus magna existit, tandem it ad
verticem montis Sacerdotum ibi etiam una meta pro
Gerdal, et Fold-Var hine versus Alutham ascendit
ad Apicem Montis Quercor. ubi Gercled, et Fold-Var,
et Reukor conterminant, inde deseendit versus Gerchil,
penes Terram, quam vocant Liberam, in rivulum,
qui dicitad Augraben, et in rivulo per medium Pra-

www.dacoromanica.ro
...... i .,
tuna descendit in fluvium, ex Gerdal, versus montem
Sancti Martini defluentem, hanc Terram videlicet .
tradunt ipsi Gerdalenses Brallenis in reale pignus
irt possidere possit Villa Braller, et ejus Posteri-
tates, donee Villa Gerdal, vel ejus Posteritates
Centum proscriptas Marcas persolvant Vil lanis de
Bra ller, praeterea recordati Gerdalenses quod Bra llera
ipsis sublevamini fuerunt, in tarn angusta necessi-
tate, iit aliquid refundere grata animi ex officio vi-
deantur, Vineas suas, quae versus Bra ller jacent
Schloss graben dictas, usque ad Linden-SzOlsz, sive
Cacumen Tiliarum, ubi grope Cornu Vinearum Lapis
Magnus metalis in Terra erectus est, qui ex adverso
antea dictam Metam sub Sy lva Tiliarum jacentem
recta prospicit, quoniam Brallenses vineas non ha-
berent tradunt ipsis Bra llenis usque dum Vineas plan-
tare poterunt, tantum pro quniquaginta Manor. levioris
ponderis annua quor. Decimas, quae Regiae sunt tres
partes quotannis Parocho Gerdalensi, semper praestare
teneant, nunc autem, in antecessum pro quinque
annis pro illa Arenda coram nobis ipsi Brallenses
enumerant Gerdalentibus CCL Marcas, fecerunt autem
eorum nobis talem legem, quOd a quando GerdA-
lenses vel eor. Posteritates, centum illas Marcas sol-
vers valebint Braller-ibus, vel eor. Posteritatibus,
tune statum percipiant sine omni Linsmotione, et
Terram descriptam remittant, quOd si facient, bene
quid alias perds4--A, illas Centum Marcas etiani coram
Judicubus tamen Terram cum Vuneis sumul remittere
veris Dominis Gerdalensibus teneantur. In cujus rei
firmitatem, tam prefati duo Villici de Gerdal, et
Braller, tam ambae integrae Communitates, coram
nobis presentes, manus nobiscum conseruerunt, et
exclamaverunt, sic fiat, sic volumus universi ; Obli-

www.dacoromanica.ro
.._ ......

gaveruntque Se Se Brallenses ad prescriptas onines


conditiones, propria sponte, et nemine cogente, vel-
impellente In cujus rei memoriam pro futura firmi-
tate praesentes Literas Sigillis nostris siguatas, recta
fide nosti a Christiana dandas duximus, et concedendas.
Datae in Villa Gerditl in Domo Sancta Parochiali
Anno, et die iit superius per eosdem Judices; qui
fuerunt.
loannes Literatus m. p. Constantinus Boer M. p.
TY alentinul Rinel m. p. lacobus Verner m. p.
NB Ongmalul se af15. in coleOunea mea

XL
1372. Vl ad, voivodul Teret-ronzdnep, Banul Severinu-
tut .n duce al Feiyilraulut, deirue0e rudei sale, magi-
strului Ladislau, tergul Sercata din .716 a Fagaraplui,
dimpt euna" cu satele Yin etta, Cuciulata, etc.
Vladislaus Vajuoda Transalpinus, Banus de
Zeurinio, et Dux nouae plantationis terrae Fugaras,
notum facimus vniuersis praeseutibus et futures:
Quod magister Ladislaus, strenuus miles, films quon-
dam Ianus Meister de Dobka, nepos Mikedbani, no-
ster consanguineus dilectus et fidelis, cum esset liber
factus ab Excelentissimo Principe Ludouico. illustri
.liege Hunganae, adhuc nos sem per eramus sub jugo,
sed in gratia principis praedicti, exercitum validum
contra Thurcos infideles et Inaperatorein de Tyrna,
in Bulgaria proclamari fecimus. Ipse Magister La-
dislaus Dobka strenuus miles supradictus, poster
caro et sanguis, et genitura, nobiscum et cum exer-
citu nostro viriliter contra saeuissimos et infideles
Thurcos et Imperatorem de Tyrna, ipsosque inua-

www.dacoromanica.ro
33

dendo perpetrauit, actus militares nobiles et hono-


rificos ibidem exercendo, pro pter fidem christianitatis,
et gratiam Serenissimi Princupis, Ludouici Regis
Vngariae ita, quod ipse Lasta Meyster de Dobka, in
inuasione in infideles supradictos, causa Omnipo-
tends Dei, gratia et praedicti Regis, caput suum
causa timoris declinando retrorsum nunquam moue-
batur ; et cum tantam fidelitatem semper in Ladislao
percepimus, vidimus et inuenimus ex parte Domini Re-
gis et nostri, dedimus et assignauimus propter humus-
modi seruitia fidelia nobis semper exhibita, et propter
consanguineitatis connexionem, qua ligati sumus, fo-
rum dictum Schenkhengen, situm in terra Fuguras, prope
Alt cum sins pertmentiis, item villam dictum Veneeze,
villam Koczalad, villain, quae vocatur calidae aquae,
villam Dobka, cum omnibus suis iuribus et pertinentiis,
quemadmodum possidebant, et in possessions habe
baut olim flu Barnabae, perpetuo possidenda. Etiam
ipsum Ladislaum de Dobka, nostrum consanguineum
dilectum, qui vna nobiscum semper fidelis, et su-
biectus Serenissimo Principi Ludouico, Illustri Regi
Hungariae fuit, Domino nostro naturali, inuestimus
et perpetuamus in haereditatibus et possessionibus
supra diets fide nostra mediante, tali conditione, si
et quando ipsum Ladislaum de Dobka, filium Janus
Meister de Dobka, nepotem Miked Bani, praedictum
contingeret transire vniuersae carnis viam, Nicolaus
filius ipsius Ladislai de Dobka, aut fi/za, quae post
ipsum in vita manserit; seu alter ipsorum, et ab
ipsius in posterum venientibus genitura, praedictum
forum Schenkhengen, villas et possessiones supra
notatas debent iure hereditario Successorie perpetuo
possidere ; quod sub iuramento fides et capitis nostri
3
www.dacoromanica.ro
34

affirmamus, omni reuocatione semota, nee reuocare


valeamus, et debeamus, sicut iuramento nostro con-
cessimus, et confirmauimus. Quam donationem sic
fecimus nostro dilecto consanguineo Ladislao de
Dobka, eiusque Successoribus perpetue, cum eramus
in gratia copiosa Domini nostri, Ludouici Reps Hun-
gariae. Quare supplicamus Serenissimo Domino nostro,
Ludouico R. H. Domino nostro naturali, eiusque
Successoribus, quateuus litteras nostras praesentes
in vigore suo confirment, at corroborent, at dona-
tionem nostram, sic nostro dilecto consanguineo et
fratri, secundum quod profertur, confirment at sta-
biliant, Causa ea nostris Successoribus, qui in nostro
Vajuodatus Dominio erunt Successores, ac Baronibus
supplicamus, at committimus simihter, vt htteras
nostras praesentes non violent, nee reuocent, ne in-
ramentum meum disrumpant, contra salutem at in
detrimentum animae nostrae ; et quod donatio nostra
facta nostro dilecto consanguineo Ladislao de Dobka,
strenuo militi, scilicet secundum quod in praesenti
pagina continetur, quod seruitiis suis fidelissimis
apud nos meruit, at earn donationem obtinuit, per-
petuo vna cum sues Successoribus praedictas posses-
siones possideat, etiamsi nos vel ahquis Successo-
rum nostrorum imposterum htteras nostras praesen-
tes, et donationem praesentem suprascriptam reuocare
intenderet, impedire reipsa vellet, et praesenti chartae
contradiceret, at donationi, fiat super talem, aut tales
furor at indignatio Dei, B. V. Manse, omnium Sane-
torum indignatio Sanctorum Regum Stephani, La-
dislai, et Emerici. In quorum omnium suprascripto-
rum testimonium firmitatemque perpetuam praesentes
htteras nostras nostri maions Sigilli appensione fe-

www.dacoromanica.ro
35

cimus roborari. Datum in Argios in nostra Residentia,


sub Anno Domini M. COC.LXXII. in die diuisionis
Apostolorum, proxime praeterito.
Fejer, IX, 4. 477. Fridwalski, Reges Marian'. §. 16. p.
80-84.
NB. Reprodus din Coll Hurmuzaki-Densusianu 11-2. pag
198, cu observare, a acest Chrisov e reprodus si in Transilvama
1872 p. 67, inse numai In estras ai fartt dat, ci insirat la anul
1372 q.i 1374.
Vlad Vocll (1360-1372) se titulez& la a. 1368: Ladislaus
Dez et regiae Majestatis gratia Woyvoda Transalpznus et Banus
de Zeurino (Coll Hurmuzaki 1. c. pag. 144), la a. 1369: La-
dislaus Des et Regis Hungariae gratia Vajvoda Transalpinus et
Banus de Zewerzno, nee non Dux de Fogaras (1 c. 148), at
numai la a. 1372: Vlachs lams Vajvoda 7ransalptnus, Banus de
Zeurinio, et Dux Novae plantatianis terrae Fugaras (1. c.
pag. 19b).

XII.
1374. Testimoniu ept dela ceilugetrii din mdndstirea
Cluiulut, prin care se face cunoscut, cd Petru fiiu al lit?,
loan din comuna Venetia, a marturisit inaintea cdlugd-
rilor, cd cele trei pdmanturi de arat pe care le avuse el
pe teritoriul Ape lor calde in vecincitatea pescuinei, ce fu-
sese a unez meinastirt cazute in ruine, le-a vendut pe
una semimarcii de argent fratelui seu Ladislau (Vlad)
dela Dobca ( Dobca, Dddk).
Conventus Monasterii B Mariae Virginis de
Clus Monostra. Omnibus Xti. fidelibus salutem. Ad
universorum notitiam harum aerie pervenire volumus,
quod Petrus thetas Chewgh filius Joannis de Venche
coram nobis personaliter constitutus, vivae vows
oraculo confessus fuerit eo modo, quod terrain suam
trium aratrorum mensurae Regalia in territorio de
3*

www.dacoromanica.ro
36 --
Calidis Aquis partium istarum Transylvanarum ha-
bitam, et in contiguitate piscinae desolati conventus
olim Ss. Trinitatis de dictis Calidis-aquis existentem
pro media marcha argenthi pun ponderis Budensis
tradiderit fratri suo couterino Ladislao de Dobska
in filios filiorum perpetuo possidendam, tenendam
et habendam. Harum nostrarum vigore et testimonio
litterarum mediante. Datum feria quinta proximo.
ante festum exaltationis S. Crucis anno Domini 1374.
Din Coll. Cont. I. Kemeny, in Trans. 1872.

XIII.
1377. Privzlegiu al regelui Ludovic I., dat dzstrictului
nurnit Brasso. Sub condi4iune ca brafovenii se edifice in
muntele Tzdrzcu una fortareafa noua- cu spesele for si se
tate padurea de prinprejurul aceluz munte sau petra
(Lapis), regele se invozege, ca comunele din district cite
s'au Einut pana atunci de cetatea Brapv, se remand
anexate si pe victor la aceea. Intr'aceea regele Ludovic
1 mai pro mite in acel privilegiu, ca clacci va pune el mina
pe 'era muntenesca , adeca data o va pute subma,
atunci vama care se platea la arborele ropu, se va plati
in vectncitatea fortarefei celei noua. Edna atunci inse
bravventt se nu pldtesca vama airea, decal numai in
Brapv. In fine regele adaoge cap pastreaza vie-0 drep-
tul de a numi la noua fortarefa ca fi la castrAll dela
comuna lielhczu, comzte, jade si castelan, sau Unguri
sau Nen*, era cdnd s'ar intcimpla, ca iuzzi sez se merga
pe la Sapt din scaunul (districtul) Brapvului, atunci
acestia se fie oblzgafi a-i da cite un prang. una cina si
cite un cal in pret de ddudzect de florzni.*)
Datum Zoly in festo beatae Elisabeth. Lu-
dovici Regis privilegiales Saxonibus sedis Brasso-
*) Asa dart cu acest document se constatii. deplin ct regele
Ludovic inc & gi pe la anul 1377, adecA tarziu dupl moartea lui

www.dacoromanica.ro
37

viensis concessae, vi quarum idem Rex ide, quod


iidem promisserint novum Castrum in lapide Tydrici
propriis expenses extruere, ae silvam ibidem incidere
ideo villas Wajdenoh, Novacivitas, Rasnow, Wolkaa,
Cydinis, Mergenburg, Mons S. Petri, Villa nucum,
Rufaripa, Heltiven, Monsmellis, Brigondorf, et Tor-
talen vocatas, anteaque Civitati Brasso anexas, in
futurum qaofiue eidem civitati annetit una cum
campo Turchan vocato. Item promittit, quod si terra
transalpina ad manus regias devenerit, tune tributum,
juxta ruffam arborem provenientem, circa ipsum dic-
tum novum castrum exigi faciet. Eo usque autem,
donee id fiet, promittit, quod saxones sedis Brasso-
viensis nullum alias tributum, nisi in ipsa Brassovia
solvere tenebuntur. Reservat tamen idem Rex sibi
jus pro lubitu suo sive Hungarum, sive Teutonem
constituendi in Comitem, Judicem, et Castellanum
dicti novi castri Heltwen. Insuper adjicit Rex, ut
quando Judiees sui ad ipsos, saxones sedis Brasso-
viensis venire contingeret, tune unum prandium,
unam coenam, et unum equum 20 finos. valentem
annuatim eisdem dare debeant.

Vlad I down al Munteniei, in zilele lui Dan II, Basarab, era prea
determinat a subjuga Tea muntenesea, de uncle erasi ese Impede,
ca Ludovic prank atunci nu o ayes, nu o posedea. Se mai cuvine
a insemna, ca pe atunci se si Incepusera batahile cu Turcii. Sis-
man, imparatul Bulgaiilor se facuse ginere al sultanului Murat
I, si tradand causa cristiamsmului si a n4unei sale, lupta cu ai
eel in armata turcescii, anume In contra Romani lor. Atunci Lu-
dovic Inca crezit ca -i va veni forte bine a subjuga pe Romani,
can acum se afla intre douk focuri forte periculose. Nomencla-
turele comunelor cuprinse in acest document le recomandam si
filologilor nostri, pentru-ca sa le compare cu cele de astazi, nem-
testi, rominesti, in parte si magiare. Red.

www.dacoromanica.ro
88

Ex authographo arch. coronensis edidit FejOr


C. D. T. IX. vol. P. p. 158.
NB. Reprodus din Transilvania" 1872, peg. 92, la care
nu putem suprima observarea nostrI, ch novum castrum zn lapide
Tydtzci s'a considerat a fi fost Castelul Branului Torzburg; Eft di
numirea acesta nemteseli ar deriva dela magistrul teutontlor Teo-
icu din a 1211 Dar documentul regelui Ludovic din anul
1377 mai sus presentat idenbficli acest novum Castrum in lapide
Tydrici" cu Halchtul, numindu-1 Reltwen, pe care Marienburg
(Geogr. Siebenb pag. 326) it educe in leeiturli, cu Castrul Her-
denburg (Varliegy) Apoi Branul se numia pe atunci Terch (1391)
Therch (1498) etc., ce deriqi dela apa Tureu=-Torz, Toms, qi
curge pe sub castel.

XIV .
1392. Diploma de donatiune data de Loan Mircea din
gratia lui Dumnezeu Principe (Dorm) qi Vaivod (Duce)
a tot regatului Vaiachiei incepdnd din mu,* pans la
confinzele Tartarzei, qi domn perpetuu preste tot pamentul
Fagaraplui. Acesta diploma de donatiune se da tut
Stanciul egumenul i fratelui seu Calzn, fideli nobili ai
regatului Valachiei, drd obiectul de donatiune este teri-
torul intreg al comunei nurnite Scoreiu, care exzsta peinct
in ziva de asteizi in districlul Fagarasului. Cuprinsul
acestei diplome de donatiune l-a coroborat fi prea iu-
bitul sJu fiiu Miami Voda cu ceilalti bozeric' Descrip-
tiunea nziezuinelor cu termini tot romanqti aplicati asa
precum erau ei cunoscuti in al 14-lea secol qi usitati la
popor din inalta vechzme ce duce qi mai departe, pate
se intereseze i pe filologii nostri.
Nos Joannes Mircea Dei grata Princeps et
Vajvoda totius Regni Vallachiae incipiendo ab Al-
pibus usque ad confinia Tartariae, totiusque Terrae
Fogaras perpetuus Dominus. Ex nostra benigna

www.dacoromanica.ro
39

Clementia, sanaque deliberatione, et consensu con-


siliariorum nostrorum, caeterorumque Boeronum de-
dimus, et concessimus hasce nostras literas donatio-
nales fidelibus nostris Sztancsul Egumenul, et fratri
ejusdem Ka lin Regni nostri nobihbus, eorumque
haeredibus, et posteritatibus pro firmiori, et certiori
ipsorum futura securitate, de territorio integro Szkore
nuncupato, in antefata Terra Fogaras existente ha-
bita, ea cum conditione, ut nec ipsimet praefati, nec
posteritates ipsorum ulli contributioni subsint, sig-
nanter autem, ut neque de Ovibus, s. v. de Porcis,
apibus, vineis, Decimam dare, vel pascuatione, aut
alio servitio postali teneantur, uno verbo, ut nulla
minora, vel majora servitia subeunda adstringantur,
turn praedicti Sztancsul Egumenul, at frater Ka lin,
Boerones, turn vero haeredes et posteritates eorum.
Quod vero superius scripsi, id meus dilectissimus
fihus Michaila Vajvoda, cum caeteris Boeronibus, de
negotiis metarum hasce nostras literas quoque cor-
roborabit, et confirmabit, Primum quidem incipiendo
a trajectu fluvii Alt sub possessione Csetate dicta a
regione Iferce directe penes rivulurn Vallya Opatului
nuncupatum, pergendo usque ad cuspidem Piatra
Ob]a vocatum, inde autem a rivulo Rivului Lajeta
ita dicto sursum usque ad alpium Cacumen; parte
autem ex altera superiori pergit per locum pe Szko-
reul ceel betrin dictum, ind6 tendit per rivulum pe
Valya Viczonilor nominatum, et extenditur supra
usque ad pene la Ungiul cu Freszeni locum nuncu-
patum, inde iterum divertit se ad pena la Peraole
szasziloru locum, inde denuo pergit ad pena la Vallya
Szerecsi fluviolum, inde tandem extenditur supra
pene la Czolfa Tunsului, et in extremum directe

www.dacoromanica.ro
40 --
pergit pe apa Tunsului dictam per rivulum usque
ad vertices Alpium, ubi etiam meta ejusdem terri-
torii terminatur.
Haec volens cum caeteris Dominis Boeronibus
ut etiam superius adtinxi, ad harum nostrarum lite-
rarum robur, et firmitatem, ut post meum e vivis
decessum, si quern Deus Clementissimus ad hocce
Dominium et G-ubernium Regni hujus Valachiae, aut
ex una, aut ex alia principali, aut qualicunque fa-
milia collocaverit, si the hasce nostras literas dona-
tionales perennaies fidelibus nostris Sztancsul Egu-
menul, et fratri Kahn Dominis Boeronibus datas,
et concessas honoraverit, et in suo vigore, robore
conservaverit, ilium quoque Deus Clementissimus et
benignissimus turn in hocce seculo, tuna in altero
cum corpore et anima beatificet et benedicat ; simi-
liter iterum, si quis supranotata, et per me conclusa,
confirmataque negotia aut negligeret aut annularet,
Deus quoque omnipotens eumdem condemnet et
damnificet cum corpore et anima ad aeternas infer-
nales corruptiones cum Juda et Area I) simu] excru-
cietur, et uti inter Judaeos erat in proverbio, sangvis
Christi contra, et super posteritates ejus in aeternum
amen.
Joannes Mircsa totius Regni Vallachiae Cle-
mentissimus et benignissimus Princeps et Vajvoda.
Hi fuerunt testes : 1. Vlad Von:Lieu]. 2. Dragan Ban.
3. Saipan 2) Algia. 4. Groza Moldovan. 5. Sapan 3)
Aga, Holdovics Logofet. Scriptum in sede nostra

1) Erare de peat. Juda et Arlo, Iuda vi Arie.


2) Supan, slavonelte, de unde jupanu = domn.
2) Jupanu.

www.dacoromanica.ro
41

Argiesiensi post mundum conditum anno 6900 4) die


27 Decembrls.
NB. Reprodus din nansilvania" a. 1872, pag. 151, din
care se constat, c la Olt, aprope de satul Kertz -= Clrtza se
afla o localitate ce se numia Csetate, probabil ruine dela un Castru
roman in drumul ce ducea dela Turnu-rosu prin l'agaras la podul
dela Heviz = ponte vetere
S'a reprodus si in Coll. Hurmuzaki-Densustanu II 2 pag.
341, ins6 indicat la a. 1391.

XV.
1395. Sigzsmund, regele Ungariei, deiruiege plebanului
Thomas ,si unor eekifeni din Brapv, satele romdne0i,
Tohanul §i Zernegii, din distrietul castrului Bran.
Nos Sigismundus, Dei gracia, Rex Hangar.
Dalm. Croacie etc. Marchioque Brandenburgen. Me-
moriae commendamus tenore praesentium significan-
tes, quibus expedit, vmuersis: Quod discretus vir
Thomas, Plebanus Ecclessiae Brassou, ac Ioannes,
Iacobus et Christianus, Mil condam Mathiae, nec
non Antonius, filius Michaelis de Szent Agatha, clues
de dicta Brassouia, nec non Nicolaus, films Herbordi,
Comes de Fekete-halm, nostrum regium adeuntes
conspectum ipsorum fidelibus seruitiis nobis per eos
in tempore et loco opportunis exhibitis in remini-
scentiam nostrae celsitudinis reductis, quandam pos-
sessionem nostram regalem Toha (al. Zerne) appe-
latam, ad castrum nostrum Terch vocatum spectan-
tern, in Districtu Brassou situatam, a nobis sibi per-
petuo dari et conferri postularunt. Nos igitur con-
4) Annus munch condit. 6900, correspondet an. Xti 1392
Vide Magold Lehrbuch der Chronologie. Munchen 1829 p 21.
Copia in Arch. Gubern. sub Nr. 721. 1807.

www.dacoromanica.ro
42

sideratis fidelitatibus, et fidelium seruitiorum meritis


ipsorum Thomae Plebam, nee non Ioannis Iacobi et
Christiani, ac Antonii et Nicolai, quibus ipsi assidue
studuerunt et nuns anhelant feruentius et in futurum
toto posse nobis et sacro regio diademati complacere:
volentes igitur praemissorum intuitu ipsis fauore
occurrere gratioso, praefatam possessionem nostram
regalem Toha vocatam, a ditto castro nostro segre-
gantes cum omnibus suis vtilitatibus et pertinentiis
suis vniuersis, signanter terns cultis et incultis, mon-
tibus, syluis nemoribus, aquas, molendinis, pratis
pascuis et generahter quibusuis commoditatibus et
integritatibus sub suis veris at antiquis metis at
terminis, quibus eadem ab olim vsa fait, at possessa,
de nostris revs manibus, nostraeque nouae dona-
tions titulo at omni eo iure, quo eadem ad nostram
rite pertinere dignoscitur collationem, de Praelatorum,
at Baronum nostrorum consilio, ex certaque nostrae
Maiestatis scientia, eisdem Thomae Plebano, net non
Ioanni, lacobo, Christiano, Anthonio, et Nicolao,
eorumdemque Ioannis, Iacobi Christiani at Anthonii,
et Nicola' duntaxat haeredibus at posteritatibus,
ipsorum cunctis soboli bus, sub tali conditione, vt
ipsi at eorum succesiva posteritas praefato castro
nostro Terch, seu ems castellano pro tempore con-
stituto, decem florenos auri circa festum Sancti
Georgii, et totidem decem florenos auri circa festum
Beat Michaelis Archangeli singuhs annis effective
administrare teneantur et sint obligati, dedimus, do-
nauimus, et contulimus, imo damns, donamus et in
aeuum conferimus per ipsos Thomam Plebanum, nec
non Ioanem, Iacobum, Christianum, Anthonium et
Nicolaum, eorumdemque Ioannis, Iacobi, Christiani,

www.dacoromanica.ro
43

Anthonii et Nicolai solummodo haeredes perpetuo


et irreuocabihter tenendam, possidendam, parriter et
habendam. Hoc tamen specialiter et expresse de-
clarato, quod alia tercia pars ipsius possessions
Toha, memoratis Thomae Plebano, ac Ioanni, Iacobo,
et Christiano suis fratribus, eorumdemque fratrum
suorum dantaxat haeredibus, alia vero tertia pars
annotato Anthonio at sum heredibus, et reliqua
aequalis tertia pars annotato Nicolao, at similiter
suis haeredibus cedere debeat, et redundari, patro-
cinio praesentium mediante, sine duntaxat iure alieno.
Praesentes tandem nobis in specie allatas in formam
nostri priuilegii redigi faciemus pro eisdem. Datum
in Koloswar in festo Annunciationis Virginia glo-
riosae. Anno Domini Millesimo trecentesimo nona-
gesimo quinto.
Fejer. X. 2 pag. 298 Acest document a foot confii mat de
regele Sigismund in a. 1406. Originalul in archiva oraaului Brasov.
NB. Din coil Hurmuzakil3ensugianu 11-2, pag. 367, ob-
servand, a tot Sigismund in anul acesta cu datul din Fekete-
hollom (Cod lea) feria 111 prox post Dominicam reminiscere. Anno
Domini MCCC nonag. quinto. L S ordonri. Capitlului din Alba
Iuh s introduce pe preotul Toma din Brasov, ai pe sou 861, in
posesiunea Zerne (Zerneati) din inutul Branului (Terch). Se vede
cri. Zerneatii derive dela muntele Zerna din apropierea CarpaVlor.
(Coll. Hurm. 1. c. pag. 368).

XVI.
1400. Chrisovul lui Mircea-Voda in traducere ma-
ghtard, prin care doneaz'd boerdor Micul ,Ft Stoia 'time-
tate din satul Mdndra.
En a Christus Istentol meltortatott, Egyedul
Biralkozo, keresztenyi ura, Nagy sagos Mirtze Vajda

www.dacoromanica.ro
44

Isten Kegyeltnessegebol egesz HavasalfOldonek Vaj-


daja, azok Biralkodom egesz az Dunatg, es az ha-
vason Altai Fogaras Videken az Oltig

Igaz tiszta szivbol akarta az en Vajdasagom, es ajand6-


kortattam az ide ala meg irt Boerokat evel az en
orokos allando szabadshgrol valo levelemmel,donr
dran lako Mikulnak es Sztojanak, az en boerimnak
ugyan Mondra nevti falunak felevel es minden dez-
majaval, disznobol, mehbol, borbol, es malombol es
mindenekbol, valami vagyen, hogy Ovek legyen oro-
kos Joszagok es bizodalmok, osre magoknak. gyer-
mekeknek, onokajoknak, es senki az en boerim kozzul
a vagy szolgaim kozziil, az en engedelmemet es ado-
manyomat meghaborittani, ne mereszellye, hanem
engedgye bekesogesen jam bor szo]galatyok utan Mi-
kulnak es Sztolanak ezt az orokseget, Orokoson birni,
mart az en jo akaratom szerent adtam hassonlokeppen,
es ha valaki leszen holtom utan Vajda az orszagban
es Fogaras videken az en nemzetsegembol, a vagy
masebbl, vagy magyar orszagi nemzetsegbbl val6,
ha az en adomanyomat meg tartya es oltalmaza, azt
az Isten es oltalmaza meg, valaki pedig meg nem
oltazmazza es meg nem tartya azt az Isten es nem
oltalmaza, hanem Iudassal es Ariussal az mulhatatlan
vilagban, es az a sidokkal legyen annak resze, az
kikkel azt ktaltattak, hogy a Christusnak veret mi
reank veszszek es a m2 maradekunkra, azzokkal
edgyut lakhasson, mind orekke. Ezeknek utana egy
nehany Boerokat es vitem bizonshgul, ugy mint,
1. Vlad ur, 2. loan ur, 3. Nelka, 4. Luka, 5 Staull,
6. Marin, 7. Koszte, 8. Bratul, 9. Duda, 10. Blalum
Logofet.

www.dacoromanica.ro
45

Datum in Arce nosztra Arges die 20 July anni


a Creatore Mundi 6908.
(La Szokatsesti din Mundra).
NB Am aflat-o la familia Szokacs din Mandra, de unde
o am decopiat-o pentru collectiunea mea. De tine e facutr< tra-
ducerea? n'am putut afla

XVII.
1417. Crisovul lui Illtrcea Voda przn care confere boe-
rzlor loan Borcea i Callan satele Braniftea Urcifei pr
Vadul ,5iercaiei dimpreund cu muntele Laretilor.
HON 91AA HE e 400 NC A&MI.1151V RVI4 Kpl-
A1411.10c wI4 At NC' inwrcpro, wN .tc&w 4i1ropro
IW MI1f9 MANIC BOIROA, KV MHAA AVA AAT101-

51V, WIA Ku ,A,ApVA AVA 21,W1415EV, CVEA.IAVIIHAV


WIA ces0MriliN4V TocorA Liapa mS7wriwkcfm, atoc% LOH
nau-Vp.k TATAVOAVIA WIA XOT'ApVA AE cVoT mVturi,
W14 Ili Tocvr.v. AVIVApis, &PINE BpANA AsZeia M'kl
KV A M'k ICV11% Bp.kpE A ,-ACTATEEN WI4 AVAHNA
TM) 1HAMEal m.kni, wti am ,A7,044,r ACMIJNA m.k
A9ECT WIA 41 Toy) 9pitivriiT WN AE (1)pVIATE WN
AVMAIHAT xptuoBVA AMNIEN m.km a AIVAAL AVIA iwil a
liVrIA WIA AVIA KAAlAIVA GOIAIHAVI&AVA AM111111 AVLAE,
KA CA (1)1E A A0p CATVA fipaumpa 0yrAWEri U114 AA
I3AVA QIEPKAEN, WIA c.r,ANA ,4E 4I1 MVAITEAE AEpE-

IJJNAOp AE M^UJIE WH AE MOIVEIAlt, t1.141 AE TORTE


CAVasCIAE, LILHA WN AA*MilM Kl.'iE AE Bop
A.Lph.
ACIMO .,fvrpV ToT 414t4WTVA trArafil WH .firrpV se-
p6eicip. AOM1,11111 AVkAI C'h CE vJAIAXIA'kIK'b IEN ,AE

www.dacoromanica.ro
46

,A,143KWEt AI tat W11 Al 13%M&I-IT&A 1109911A0p AE e$1111;MA


AE rrAV WH AE 1111147.1-1911 WH 11,01 At CT&111), WH
ba,/,,Vpi WU IV T Afl% WH AE TOATE 1191CT'L C% AE
(I)1E Aop AE 04H11,kt W11 AF MOWlf A9EA0f/A 11&11&MAH
A9IA0pa, 91 W11 (ID inop Aop, 11111014HA0(1 WH crrp%-
uun04E,Aop Aop +11 1A,WHith wi;AE WH nxiErA
+il 13HAI40. 4)1&A&11 Mit& LIMA 101iliT&A ik/U MUXANA
h0150A, rap 411111 cap 11C11HT1-1 AIN voiapill AomrtiEA
wkAE AEEI 9111 MAO A& AE '1111 M11911 601ApH, CA&
AE +11 CA&y11A1 AANiE6 wkAE net li&p9,11 Lou wi4
IlpF 11AA11*11, CA& ripe uoamEniA A91A0pA) IVZT&151 Al
oyli imp A conrispa, AHMINTrk,
9HEIE Ap (PALIE

A91AA RA Ali`k 14EAA NON mapE oypyiE WN LiErrapE


ArcripE AonArEIA wk KA W11 oyN HEACK&AT'ATOKO WEI
KilAK%T9)(0 Elor.1441111 11111 xplicow$JAVA ArANIEN M'AE)
+riK% WH 411111 fta Amy' AWINVA AVAINE50; A11%
moarrk Ark C'6 clAE AomN Ecarz,EA p&warEEEpii AEN
11A0iN&A firEEmEri AMN1l1 wkAE CA& Al pVAa Atrv'mYEil
MiA1 CA& AE 4 F coira C%M%114%, 41 6A .ENuc.rvi
WH RA +1101 loH KA ()41 ALA(TA 11(1 O9EAA 40A1&A
AA11157,& CdA 441(.1"kEK% WH VAA xpgci.kck%, rup

lop N& ap 9HIA(141 Huy +A KA OpEpH, npl A9EAA VAN


11A.K.r'kCK9( iN&mt414f& KV Ai&HKA li'LK&A&A W11 C%

(1)I1 C014 Kg IoyAa WH IC& kiJIA Wil 10y,AIN 91


- PI
cq-pEtrap% CfIpE XC CAl1y1A1 A&A cilia ANHWEI WH

C11111 CPL401)H A0e, K&M 121191 WH BA 11)11 4 3.1.911 AM111

/191Cr`k c,AN NITIANAE


V conci-Vri x911N0e +wraii
AN.Vtiati flAaA, s : 41)%10gA1l, AA u-pEkuvk 34nzNE AAA,

www.dacoromanica.ro
47

4. :KVnam dra, F. ;Snail Beau, 5. R:Sioat,t tipictrian,


3. a;. fl'AAKAH, AA 11 M. rISI(A, r0. 9106314) I. OTA14
Aprava, ai. flatvk REAIIK A010 bT, W11 eg RAA'1:1
IGAVAI AM CIGpNC A,IfcT xpncuti, HE MIME& CA0- 1

51111;(10. np avialca (SWAN' cK%, C'AS VAAAVA,IIIT


AE MIME? OpoTonoo +11 1 31-InE A1-114 1-Onit
8. 0. /1 0 .75,-IACTA riapiE AE nk opnrinaaVa
C7.S 'leA aAllinaT IVATf,K14 'Orb AE NWIE0 Cl<F1M-
EAV, AvAatuyipt, caV CK%Aiff CAS ÷HOPIT lull CAS
CIC911C nPNN MilHE 'IA MAN ANN ,Koc licK%awr, Amy
Kap AVArSpilcEcit 1C$ CS(PAFTVA miES, I4 F7.1NNA
KS 11CIVLAHTSpil W11 1.057 fiVIET M1;, clarh)%paw, DANE
311AI Kr. o. T. 3.
(d, 0) filITOWE IVIowk ii1111FlrisliSA M 11.,
14.kM1:1W
Am ems cu mans proprie de pre copia lui Antoine Monea
is a. 1860. Pupariu m. p. pretor,

Traducere nemOscli.
Gil. in Gbrifto bem Spetrn Bute unb getteue ,Gbriften
ben 5)erru liebenbe unb felbrten entqattter S,)err, ber altere
3obann Mirtsche Wojwoda auf3 ber nate be diet bticbften
unb 05aaben ($3uttee giegierenter S,)err bee ganvn trattad)i
icben Reicbe unb clue lbeite bet. Zartareb, nub aud) einee
Wntbeitee beOen (iebittgen, wie aud) butch ben ganpn
lonauffttPee. 3d) babe gut unb mit meinem guten
Oitlen unb ebtbaren @ientiltbe ettneinet, unb babe alf3
ein Regierenber .6)ert bide twine 05aben unb @nate not
alien anberen ettbeitt, alf3 et nemtid) Johann t Burtscha
ant) Cahanu meine Boern, atP meine getteuen Vasalen
bac!, Zorf Branistea Uresn MID Vadul Scharkaj, fammt

www.dacoromanica.ro
48

Dem Oerg Leresti mit ben bar;usebbrigen Deibungen be&,;


gtetcbcn, Demos bet. migen Ocrecbtigfeit ibrer eigen fern
fotte, bamit bie and) ein folcDec3 immettniibrenb baben unb
befiVn fotten, Cie fotten and) on alert Bobt fret) unb
tebig fern, t'ct ift on alien Zienften, eteuern unb ()aaben,
troetcbe fonft in meinem Unbe ;u geben unb ;u D err id) t en
brauebfict) fern, Cie feDen and) Don alien 3eDnten entlebigt,
fte mbgen Rabmen baben rote fie immet molten, ati3 nemticb
on Bebnten teren S-cbafen, V3ienen nub T3Ciffetn, fo ;u
her Milk gebbtig, 110, Don alien biefen unb betsteid)en
folien fie etnig befreDet bteiben, unb nicbt nur attein Cie,
fonbern die itne Tacbfbmtingen, Rinbs3 unb Stinbi3oitinber
fotroDt in meinem eben, fo range id) alf Negierenber fen
mac, unb bi6 and) 1,um etien meinee, getiebten Eobne6
Johannis Michaelis Wapoda. Mann abet cilia ober
her allude cid) follte untcriteben auc3 meinen Boern, bet)
meiner 'lesierung, e' feDe ein Ateiner ober ein grileret,
befontet6 auf3 tenen Boern ober atm meinen &bienten
Johanen 1 Burtscha unt Calianen nur foDiet a0
em Saar aui3mad)ete ibnen etiroac3 ;it Derniobten unb ;u
;eiftbren Detienige wilt) fobann on linc3 alie Oiebet=
martigteiten unD Cttaffc ;u getrattigen baben, toie (aid)
on min atft tegierenber g,ert feine, Zbeits3 nacb bem
33erbtecben mit her DiSet)ften traffe beteget tbeiben wilt,
unb 0, 11)41) betfetbe fo her wiebetbantett atfl ein 9Nein
eibiget unb ungeborfamer an;ufeben fern, metcber meinec3
Zcfebtc3 gegeben mill). llebettiO tuitb er aud) nod) (rock
d)en Gott ber .err berufen bat) nab meinem rob im
Regieren her Sperr fes.)n her OatiabeD, aue, meiner aa.,
mitie ober aber auft einem anbei en Oefdyteebti3. .Bann
Delfelbe will) ein faid)0, in ,t)ren unb in her rneuerung
bebatten UM) fotd)e ertlyitte (5aben ober Donationes be-
fcb4en, temietben mitt aucb Gott per Speer alien reicblicb

www.dacoromanica.ro
49

erbatten unb bafiir emiglicb fegnen. Bet abet. eirt folct)0


nicbt in 1.)ren batten rola, weber befcbiltyn mitt, ben
mitt Gott ter Mietborbfte mit ber emig unb immer=
mabrenber CEtraffe nicbt unbeftraffet taken, unb ter loft
ruie ein @efell be6 Zerratbere, Juda unb Arias unb mit bie
3tven fern, metcbe gercbtieben bctben gegen Cibriftue, feat
ZIntb fet) gegen ite unb ibre Rinber, atr3 trie ec3 ift unb
with in ,roigfeit fon, Amen. Ziefe feben bie gegm
whrtigen Beigen: 10 Dominus -Mad, 2° Dominus Drago-
ban, 3° Dominus Alde, 4° Dominus Aga, 5° Dominus
Bran, 6° Dominus Christian, 7° Dominus Welkan,
8° Dominus Luka, 9° Dominus Tsuban, 100 Stan Dragan,
11° Aiwa Obersecretarius, unb icb Badea, fo bie er.
*then Oaaben gefcbriebett babe. Ziefe ertheitten @aaben
unb Donata babe icb Basilius Archi-Diaconus aue, Nat3i5
fcber Opracb in bie mattad)ifcbe itberfeV ben 10 juni anno
a creatione mundi 7225. Praesentem Copiam veteris
Copiae Donationis boeronalis ex veris suis originalibus
Rasciano idiomate emanates in linquam valachicam
translatis per Archidiaconem quondam Vasile in ger-
manicum ulla sine variatione, diminutione aut aug-
mento aliquali per nos sic translata praesentibus bona
fide attestamur. Fogaras 30 julii 1733 the-84januarit.
Jonas Mone de Also Venecze, Mid) Sulmeifter Dori bem
Inclit. Distr. Terrae Fogaras IIIA bat gerieben. (sub-
juratus Assesor in hac ma- scrierea nelegibilA) m. pr.
teria Dictator. m. pr.

NB. S'a decopiat prin mine dela succesorul Ioan Borcea


din Vad, carele mi-a opus, c originalul 1-a produs la comanda
regimentului de graniVi romanli I in Orlat, dar nu 1-a mai apetat
inderet. Archivul acestui regiment s'a transpus in Biblioteca
baronului Bruckenthal in Sibiiu.
4
www.dacoromanica.ro
de 50

XVII.
1432. Acdsta este o diploma de donatiune, remasei dela
Vlad 11, care s'a zis gi Dragul sau Dracul. Originalul
slovenesc at diploma se njta depus in arehlvul monasteriei
Clujului, dr' copra in archivul gubernzal. Acea diploma
s'a tradus in limba maghiara mai intaiu in 27 Sept.
1727 de protopopul Toma Szvzrzdovzciu de acolo din
comuna numzta Monastur gi de docentele din Cluj anume
George Pothberger ; dupa aceea in anul 1734 acea tra-
ducttune s'a 'nal confrontat dm nou in trite punctele sale
de popa Precup, protopop tot in Monastur. Cu Idle
acestea, la numele bozenlor scrzgi ca martori la calca-
niul diplomei gi la titlurile for au remas erori numerdse.
De altmintrea corpul diploma de donatiune este tradus
la inteles in acea diploma Vlad Domnul Terei roma
negti gi at plazunlor se numegte pe sine gi duce at Om-
lagului gi at Fageiraguluz, adecei ca f 2 predecesorzi sei,
era apoi in acest ducat al Feigaraguluz dei, donezel tut
Bomanu, care era nepot at bozerulut sett Stanciu, comuna
Vozvodeni, era in comunele 8asczori gi Sambeita de sus
partea lui Baicul (ori ddrei Voicul?) gi a lui Vlad,apos
muntele Mogul gi apa Few eiragului, Idle cu drept de he-
redatate. Pe alp, doz supugz ai sei, anume Mircea gz Vlad,
ii scutegle de caraugtz gi, de ori-ce service, er' in tinutul
Oltuluz ii scutegte de plata decznielor din oi, porci, stupi,
cum gi de plata galetei, de vinarit sau decima din vin,
de dat ten, cai de pogtei, ca gi de ori-ce alte taxe. De
aci incolo urmdz a formulele usztate in diplonaele vechi
slovenegti, insotzte de ameninterz gi de blastenzele celor
318 ss. parinti dela Nzcea, ca cei-ce ar calca voza do-
natorzului, se ajunga ca luda gi ca Ariu etc. Dat in
Tergovigte, lanuarzu 29, anul dela facerea lunzii 6940.
Egy igaz Istenben Christusban igaz hittel levo,
es Christust szeret6 Jo an VI a d Isten keghelmebol
V aj v o d a, es az Istentol fel kenetetett egyediil ur,
isteni jó akaratbol, es biraja az egez 0 bill Orsz it g-
n ak az havasokon, az 0 mle,snak, es Fogaras-

www.dacoromanica.ro
61

flak nerczege, az en Urastigom j6 akaratjAbol, es


j6 akaratombol, tiszta es igaz szivembol, vilAgos el-
membol ajhndekortam az en urasAgombol, ez egesz
ajandekozott, es igen tisztesseges, es minden ajan-
dekoknal tisztessegesseb urasagom levelet az en ura-
sagom szolgajanak Boer Szt an cs ocsenek R o-
ra a n nak, hogy legyen nekiek oroksegek, ket falujok,
ugy mint: Vajdafalva, es Sessori-Lovistyen,
es Felso Szombatfalvan a Bajkul, es Vlad
resze, a Mosul nevi havas, es a f o g ar as i vi z ezek
legyenek ova orokosen allandOkeppen, gyermekeike,
fioke, unoldjoke, es unokeijoknak unokaie, senki
oket ne akadalyozza, senki tollek el ne vegye, se az
en urasagomnak idejeben, s e az en els 6 -sz ill et
fi am n a k id ej 613 e n. Urasagomnak vegeig
Myr c z a es VI a d u 1 szekeressegtol, es mas min-
denfele szolgalatoktol mentek legyenek, az 0 It felett
juhoknak, serteseknek, meheknek dezmajatol mentek
legyenek, csendessegek, es nyugodalmak legyen a
klibolnek fizetesetol, bor dezmiltol, szena fizetestol,
posta 16 adastol, mindenfele szolgidattol, es adozas-
tol, minden nagyoktol, es minden kicsinyektol, a
mik lesznek, a mi tolli uk birand6 orszagunk biro-
dalniaba, es az er urasagom idejeben, vagy urase,-
gomban ne legyen bantodasok, se tisztektol, se va-
lami hatalmasakt61, se adoszedoktol, egy szoval
senkitol, kik az en urasagom szolgalatjaba kuldetnek,
mert valaki meg probalna, hogy eroszakos lenne
rajtok, csak egy hajszMokot is illetne, az olyan nagy
neherseget veszen, es haragjat az en urasagomnak,
mint egy tokoletlen, es meg nem becsuloje az en
urasagom levelenek. De ugyan halttla titan az en
urasagomnak, a kit az Ur Isten valaszt, hogy az
4*
www.dacoromanica.ro
52

Oleth orszagnak Ura legyen, az en urasagom szives


torsokeibol, vagy az atyafiak kdzul, vagy a mi bii-
neinkert mhs fele nemzet, ha megbecsztili, es meg-
ujitja, 6tetis megtiszte]je meg is or6sitse az Isten
az 6 Urasagaban. De ha felbontya, es meg nem
bees-fill, az ur Isten verje meg, es sebesitse meg itt,
es a jovendo eletben, es legyen atkozott az 318.
szent atjaktO1 a kik Nycaeaban Oszve gyilltek volt,
es Judissal a Ariussal legyen oroksege, es azokkal
kik kialtortak az Isten Christusnak, az 6 vere legyen
rajtok, es az 6 fiain, a mely meg vagyon es leszeu
mind orokke. Amen. Ezen dologban. bizonysagok:
Vajkul vornik ur, Thodor ur, Nan ur,
Sztancsul, es Myrna, batja R a cz t a tu
Pratya, es Szancsul honoj, Kojka Vijsztyr,
Szemen Asztalnok, Man y o k Poharnok.
Bagyo Lovaszmester, Stefan az irodeak,
es Mik ail a. Datum T erg o vi s t mense Ianuario
die 20. anno 6940.
En Vlad Vajda Isten kegyelmeb61 valo ur.
Vidimatio harum literarum sequitur hoc modo:
Ezen Collationalis, a vagy donationalis level, a mint
Ritcz nyelven es betukkel in suo original'
fuggo pecsetes pergamenara vala irva, ugy mi. is
alabb subscnbaltak szorol szora maga tulajdon ma-
gyarazatj aban minden szo-csereles, elhagyets, es hozza-
adas nAlkiil magyara forditottuk, melyrol lelkiink
ismerete szerent valo bizonysagot is tesztink, es
forditotuk Kolosvarat 27. Sept. 1727 correcta per
eosdem.
Thomas Szviridovics archidiaconus K.
rap. L. S. et G e or gius P o th-
Monostoriensis
b erger Ludimagister Claudiopohtanus rap. L. S.

www.dacoromanica.ro
53

Item anno 1734. die 24. Jan. ujjabban conferaltatvan,


ezen Transumtumat originalisaval minden punctu-
maiban, reszeiben, es czikkelyeiben egyenlonek ta-
laltunk. Pap Laszlo Colosmonostori Esperes mp.
L. S. Ilona [1910:hi ICA0110(41.
Exstant in archivo K. Monostoriensi. Copia in
archivo Guberniali T. IV. Transumtorum Conven-
tuahum p. 67. Harum literarum meminit B e n k 8
Milkovia II. p. 283.
NB. Reprodus din Transilvania" 1873 p. 5, si observrun
cra avem si not o copie din acest Chrisov intercalat in transunctul
Conventului de Colos- monostor de a. 1727, cu adausul: Erant
que praescriptae literae praefati Vajvodae Stylo tracico conscriptae,
ejusdem vajvodae Sigillo super zona sericea rubra, sed ob vetus-
tatem lacera pendente et in concham ex cera naturali ad instar
conchae hgneae factam, super cera rubra ductal infusa impressive
communitae et roboratae, in pergameno conscriptae, patenterque
confectae et emanatae.
Quarum quidem Lit. requisitarum et reinventarum et ex
stylo rasciano in idioma hungaricum per praefatos fide dignos
praefatarum literarum translatores translatarum tenor Nos ad
mandatum alte fatae Majestatis sacratissimae Literatorum de
verbo ad verbum, sine diminutione et augmento, variationeque
prorsus aliquali, praesentibus inserentes, Parque sive Transumptu
hujusmodi jurium dicti exponeutis uberiorem futuram ad cautelam
necessariam, sub sigillo nostro conventuali et authentico extra-
dandam duximus et concedendam.
Datum feria quinta proxima ante dommicam decimam septi-
mam sanctae Trinitatis Ann° Domini Millesimo Septingentesimo
Vigesimo Septimo.
Lecta et extradata per
L. s. eosdem Requisitores m. p.
Date lui Oprea Ciungaria, Nobil din Nagy Vaidafalva. 0
Copia autentica In limbs maghiarg, se afirt si la veduva Maria lui
Ioan German Popa, de unde s'a decopiat si pentru Coll. mea.
S'a reprodus si In Coll. Hurmuzaki-Densusianu 11-2. IA.
&lila 572.

www.dacoromanica.ro
54

XIX
1434. .Michaiu lacciu, comitele Semi lor, fnvitd pe ce-
tdtenii din °rapt ,si tinutul Brapvului, ca se piece in
munti cu tad puterea lor, se prindd qi se ucidd pe lior
mdnii necredincio§i din l'era Faqdraplui, cari s'au
ryas acolo, er' pe pruncii 0 femeile for se-i clued' in
captzvitate. Din acest document resultd, cd rem Fidgd-
raplui se afla in timpul acesta in posesiunea Terei-ro-
mdne0i.
Michael Jakch, Siculorum Comes. Circumspecti
viri, Amici nobis dilecti, vestris multum regraciamur
amicicijs de seruicio domino nostro Regi et huic
Regno fideliter per vos facto. Igitur adhuc vestras
rogamus amicicias, quatenus cum tota vestra potencia
singulis diebus alpes ascendatis, et perfidos Valachos
de Fogaras penitus interficiatis, demtis pueris et
mulieribus, quos captos, si apprehendere poteritis,
abducetis, nos autem abhinc singulis diebus, dante
domino, eosdem fugamus. Scriptum in descensu
nostro campestri feria quarta proxima post
festum sacratissimi corporis Christi Anno domini
Millesimo quadringentesimo tricesimo quarto.
(In dos:) Circumspectis Judici et Juratis Sena-
toribus Ciuitatis Brassowie, tociusque eiusdem dis-
trictus, Amicis nobis dilectis.
Szabo, Sale ly OkleveRar I. pag. 129. Transilvanla"
1873 pag. 7. Originalul in archiva orasalui Brasov.

NB. Reprodus din Coll. laurmuzaki-DensuElianu 11-2,


pag. On

www.dacoromanica.ro
55

XX.
1437. Chrisovul lui Vlad-Vodd II (Dracul) in tradu-
cere romdnd qi maghiard, prin care ddruefte slugilor
sale Stan sin Tatul qi Ursul, fi Radul Stan sm Bra
i Godea satul Margineni.
Aoucalia Vpmpinoe ,AiN MA1411E141 CAOREN 141E
nE niprAA u& CE MAI nOTE 91Ti. 0 TRAV4Ept p0-
MANS FIE X%pTIE BENI Cghl% AWA ;
ifiTilg X g GHHE KilEAHMOCI WH 611111 41111-

CTHT WH It 611TOKO AE Ne-.: 7u, Br1x4 flottioA Kg


MHAA Agri AgNitilt& WH Kg ANSA ,AVAnNE5IECK
AOMH WH CVAIIANHTOKO A TOAT% 4apn qrpo po-
nvanl$,n%ilal A nAntopnAop WH AOMil XENEr AA
flAnnaw WH AA Cinr9AW. &flit AM BOHT Kg A0Mt11&
AA'k Kg BOH1114% KVp&T% Wil AgMHVIAT'L Kg NUMMI.
6g148 K AM NapVI-1T A9ECT, 41114CTHT WH np.k .IHNC'rHT
AE AK&M +141c0A0 XpncoK cAVynAop AVkAE OTAN
GHli TaTVA WH gptgA WH PA,AgA GTAH GHli Din WH
FOA`k 414,0 cTmi,Ecn4Ea CATgAgr1 4 14 AnapyinErni,
4 Mork WH (piing' nop WH tiEnollinop nop WH nrk
nEnocinAop nop nvi 4 KiAga 10 11 I 1104HA011

(1);iAve nop Al A,LAA 414 M'AFITIHNEMI Kg 041114%

KVAA6p1 Kg IMMANT AE ArATgfeb ,AE KociT KV


rrao,Vpi KV Mg1114r1 +MUMMA AEAA FOLIJHHHT
AEAA cmplET. AEAA 131 t IIHT AEAA MgIVE CIS AA611 HE

AEAA rAOACE AEAA AF1111M% AEAA (1)%1-1A4IE AEAA noian%


lAEAA 11041E ,4EAA CAgWNE MAIN WH MWIN 111AC1 KWF1

www.dacoromanica.ro
- 56 -
CE A4M' mar-mull:A Amuulfri mtm ANN A41.-
1.11Tpg
STIA TOATE A,AnA +11 M.apyummil 11E11.0 A4EACTA
C% H& 4NMVACHHO C% 4)A4Elp) ÷1,111%9EKilpE 11H46 C'bri
rnocmiri H114E NOMIIKA CS NO AV.A14ri AMA CAVy14AE
/top Karui CA Bop Timm! .1 I AVI-1% MiAOCTEHiE CAV
,AVIVA RATE CAVWUE AAla AE CAP ÷NWEAA 41114EBA
KA C'All 3'AGOB'kCk% A4EAA MAPS fag W1,1 HAAT% BA
AVA KA Sill WH 4V11% moark
1111911411140t Wit
Aomnitkop. me% AM; %g CHHE AV BOHT KA C%
411E AMH wapiti p&AAANELp CAS AiN poam INIMIN
cag AiN pSIAFNIS CAb' niuTpg wAKATEAk nocrei, AIIJ
tuvr Him cag cimitmia AE BA p%Aitco, Agmui5ig
AOMN, 14,E BA ÷wrzpi WN BA 4iNCTH A4EACTA CiAA

+11TNIECK% A31& ÷wrpg Aomnik, Agrt, meri. AEA fit,


cTiJiKe, CAA CTI11-14E AAA5AV W14 CAA RAT% &I'M Tf,g-
my' wit I.H cgchuritpi um c%
BEAKVA 4EA KiiTopro

etic% ..lownrrawiin Kg igAia um Kg ap ;A Kg 4)%9-


61AtugiTo9ii mimoKA KApI A& ci-piror naurpg ra-
cTirtlipia /016 gC, CANyEAE AVi cup Ei WH cnpi
cpplopiri Acip AMHN

tiPhrr&pie rituTpg Xpicofign VIECTA A (PocT :


3Sfl. 110.1KVAI mgri. TSA09, Mg11. HAHVA) mgri OTAH,
MVP'. IPAAgA fi0f411 aign. Haw ACKAAI W.VA. A41-
miTpit Onwrap, .4;$41 OTOiKA iiVCTEA1114K, MVII. OH-
MEW14 aTOAHiK, MI4KAIA n'AXariK, ECI,4FA ROMICI
V.rttpati doroctarr

www.dacoromanica.ro
57

Gicpic ÷t4 Op AlUVA Amtiii,C Paprogiyi Ivga 1-0AiE


314A1 111 RA'k a L. M. e.
ic..1 flio,,!, 1101130A : Mn (A. ii.):
thicT Xpicon CAS CKOC 41 ni cAorialif ill pomviii
INill KSIVINT 4H ICVRANT AIM CAOR% + CAOti% A E
e0EiI1 A$64 INAA5ig 4 cVrity 4 CeFIT rtOffil 91A

KWh 411 INCA/MIA Avapith CARE HONCTC41-PriN B0113014.

.4 AtilK AS111A GOKT. ef 3NAL

NB. Cm a fost anume traducetorul acestui Chrisov din


Slovenil pe RomaniA, dela st Georgie cel vechiu in Bucuresti?
Nu putem sti I Noi am reprodus add pe acesta, cat Qi pe
celelalte traduced in limba romans, germane si maghiare, intocmai
precum le-am aflat pe la respectivele familii, Mit de-a lua respon-
sabilitate in respectul gramatical eau ortografic in care le-am aflat,
avend buna eredintrt a pe urma for se vor afla en timpul 51
originalele pun archivele publice, , eel putin ale acelora ce nu
s'au nimicit prin foc.
*

Traducere maghiarl.
Kristusban ergs hitiis, s toile meg tiszteltetett,
otet szereto ,En Vlad Vajda Isten kegyelmobol,
egesz Olhh orszagnak es Plajak Uralkado Ura,
Omlasnak es Fogarasnak Herczege, onkent szabad
Urasagom szerint, akartam es ajandokortam meg,
ezen Donatioban, meg irt fundussal az en hii. szol-
gannat Sztants Tatul at eo kegyelmet Urszult, Ra-
dult, Stan Beret es Godgya fiat Martsrnenben adjuk
ezekk fiainak es maradekinak malommal, szanto es
kaszalofoldeivel, Erdeivel es Havassaival edgyUtt

www.dacoromanica.ro
58

eximalvan eokett sertes, juh, bor, meh, szena dez-


maktol es minden fele kitsin es nagy szolgalat-
tol, postalkodastol, gazdalkodast61, a melyek vagy-
nak, es esni szoktanak, az en urasagom biro-
dalmaban mind ezektol eximalytk Martsinenben.
Azert senki meg ne mereszellye gatolni, s habori-
tani, se birsagolni, se alamisnaert ktildetetestol va-
lamit el venni, mellyet tentalni ha mereszelne, az
nagy Imintetest mint nem hivtink veszen, Urasagunk
holta utan, es Isten akaratja az en maradekom, vagy
attyam fiat kozzul, vagy pediglen, a mi btineinkert,
roits nemzetbol 0161 Orszagnak Ural, Vajdat emel, es
ezent megtiszteli, az Isten is erositse, maga Urash-
gaban, ha pedig el rontsa, az Isten is rontsa s verje
meg aztat, e vilagon testi keppen, a mas vilagon
lelki keppen, resze legyen Judassal, es Ariaval es
a torvenytelen Siddokkal, a kik Kristus Drunk fel
feszitesekor kialtattak, hogy az e8 vere rajtok es
fiain legyen Amen. Ezen Donatiot adtam ezekk
jelen letekben: Vojkul Tudor, Nanul, Sztan, Radul,
Bortsa, Nan, Paszkalie, e6 kegyelmek es Dumitru
Szpatar, Stoika Posztelmk, Szimion Sztolmk, Mikla
Poharnok, Badja Komis es Stephan Sekretarius ira-
tatott meg, Urasagunk Varosaban Tirgovisten die
18-u Julis 6945. Isten kegyelmebol Uralkado Vlad
Vajda (L. S.) Ezen Donatio Olah Jdioniabol ma-
gjarra forditatott en altalam es szorol szora irattatott
meg mellyrol bona fide attestalok sign. Fogaras die
prima July 1758. Ezen Copianak megedgyezeset
le,tvart az originalbol olara forditot Copiaval magam
es subscribal , Berthleni Mihally Nemes szemely
Enyedi Gergelly felso sari Assessor, (L. S.)
(L. S.)

www.dacoromanica.ro
59

Zas3 Drigtnal ion bet Denilla Tempea hit 1846


abgebrannt.
NB. Le-am decopiat dela familia Urs, din care s'a ridicat
grenicerul de acolo David Urs pttnli la rangul de Colonel.
Coll. mea.

XXI.
1452. Crisovul lui Vlad- Vodd III, prin care confere
boertului Stanciu Mailat de Dezani a patra parte din
hotarul Dejandor dimpreund cu muntii Pr esaca, lzvorul
fi Zama.
esi .4 Aomu 11FEAHN9oc 64 ;11 119apiu wi Ai
?cc ICI iTopro io u II A A A) BoinoAA WI Aiu AniAA
AVi AVmm5t8 domil WI CVZFIOliT4A A TOAT%
fAAAAXiN KV4AKiA___ApAilA_VAVi a n'billliA011 141 KVIr
AAVUTE, AHVAAE AIAA i1AAAAw clnrapawl , 1M rawr
KV KAM Aill INIVA 130i1 WI 4iN KVearra WI Ac3mi-
HAT% INIMZ Op% Al TOAT'A CIAA rm C0itiA0 0 TAH48'
MaiAA T AE AEMAHVA KV a THia narri xoTap&A
3,EmA14'AVi cp,ANALIA WI c.a/w7,N7..T8iva AI 061.11F 11ApTI
MOWil NO/ton-in A.ApViT KV AA gOT HIAMWA AS'I

courr *op AA MEV C'1A AiE'L 4. KE4i) AAEWA WI AA4'N4A


A`114.11A C% OE Ai AVI II? E C 'k K A 15hop8' .S%14 A,
WI ICV VAVOAE WI 1513oarzAt KAVAI KVF INiN MVNI.pc
A911.11iA TeEi; WI KV Town 91 C% pry% Aka, no-
minim c.a, GoMmAVi MEV GTANYV
ANIViuK
MaiAAT ,AI AEMANVA, tha4anop WI ViAop AS i
0 n rk, Wi Aparomi p. wi HEnowoil AVi KV AA
-roagra cimminia MI 01/1 9411 CA AIG% ,6114TIVANUJi

www.dacoromanica.ro
60

MOW aqacTa, WI movuirk tap% 3miwrka% KV


TOT RESAT& Fi ToT MoSuct tuTpg a.iiia wi
cVn&wi mowiiaop MERE 91A93 Aommtpi npi IvicHwi
,Ain cvAllAtiirk aop 1114E 4avreVN Kill C% Ngi SAAiN-
'liAilt%, WI AE AA IN 0 i, K A i i, alai, rAwarropi
WI CTVni A o p Fli'll Ai:1,M% EINE AAMINE, Kap' o
1NaV ANA AMA NEN WI) C% NV C% IA 110MEEli-
TEA0p 11%illic., A MOLIiiittOp NAM, AMACTA INiNA%VisITISW
ivapViTt c% cpit caogom AE TOATE 13,%eini Aommipi
HENTpV icapE 4 414JE Ke41 GOEKO, McgiS,Empropro, Aim-
mawV, ca.& lipo6i5opi mui Opt -41111 BA EPii, AMC%
A4ECT Aap lib' BA pEWIIIKT%AVi Tap c% c% !limn-
CACK% Ai.IA 4 AVMIA colacTa TpVnupi, WI AA AVM-
111,51C; CVEPAITflpf.

liii ,A14i WI INV'S% moarrk IVA, c% ()ii opi 9E


(t)i& AA MEV opi 91111 BA EVI AIN Eta AAEAiA WI:, [It
KAVAI AVAitilyC; cvmumiTopro Aomuii M'hAE 4A RA
amyl 111 os`ECTiA A0Kgpi, 4. 14 anroinyr c% (pif a4actra
apTE AE Aap A 0 4diT7pc, WI 4iNETiT WI Al My
ripitiV AA LOCIliA KA AVM Eil5EV Wi Ill III c.zi +61.A-
1-1i4ACIVA WI KV nVTipia asii C.bi 4 T%piACK%
iiii 'dig A'llET Aap AE EVATI)% flOMENiTVA AOM
NECK& coitepa CITAN'IV MAiAA T Al AfMAN BA
clinpx.ma WI BA cl piKa c% 1:1)it opi Loi 14 1 (Pi i :
FS A

C% VI niAtricAT ,,NE AVMNE5EV Jr. VI AVM'h VIM'S A


TegilEpEl LUll 4.114E'kAAA'F% AVXOBIEN 41411 W14 VE1VA
KA A9EAA C& 01E% [lark aumiwk tVes, appvii, WI.1
KV A9EN WIEN KAIIN ÷NlIfOTH BA AVIi Xtili:TOC

www.dacoromanica.ro
61

Omrit5EV wri MArprViTopteaVi iittui p? aS' miAp-


.1-Vpvici.r CAtlyEAE AVIA' C' 1:1)1Al Ill et, WH 11/ K011141/

A01), 4V11% KVM VAIVA KA A4fAA ,41111 KVElptiArATATE


A L
AEIVAAAT Err' W11 BA Cp1 ÷14 FS'K41 WH AEF1%,a,A'r RA
FivtAwk AE yiFi 140 (sic) pp; VI 4 N c (I) N 11 4 a'
11

AN cr4,c,AVai AIAA HIKIA WH AE TO411 0,1)141141A

AVI AgMl1E5EV AMA 4114111VT 11%14% at Fl 310A AI


ACT%514' CAV3CIT01)1 AV (1)0ET WH C)IAT
Wu WIAVT C% (1311:11 MOWN/ AOKWAVI 11VM114 VAVI
0 'I' A I1 4V Mali\ a A AE ;IN A AI N WN A (1211)Al141; \Of WH
CI) IA inop aV C n p 'k Apar omip env rtrioginop
AOI EETE 411 CA I'VA AMA1111 At Kvria p%mptirt-
Vavilia Iii MNK% 'FOAT% KV MOAVA W11 IA5V 1\/10141
KV Fr.Alit111Ak TOATE AI 300 ,AE KA11% AE CI)X11; WH
+IA MOC AFAA (1)A11'rAIIIAF, WH 411 C &C. TOAT%
pith, WH flIETE RARE 11%14% AA 1-Pap7S ?Coq-0/01'4i
PE4.1. 100 F%AETE WIA A* c.AmrAvvaq f-L AATS ,4111,1

RAM 11%111 411 nwhS' NOTA1)VAVI A4EAA WH A &1Ir&


A1411 C &C MA IA ().KIJA1451111 AE K%4 fet amiap 3ii
ToT 414 KOC rpAwA rap% 414 Xo,rap& AV' TEAIKN
1314.1, 4E C% FIVMajlE AA wank, To.r 1111:1VT eTE
11VMAI AA AV 0 T A 11 4 V M A .1 A A IN A I ;1; A 11 WIA

K7 (I)AN AVN.
poria444 oolarra w amsep.k..5% wicong,
ITA

Nograp& Mowii colpronVi MEV 09'11144V MAIAAA


A E 3, A IA I WH K gpwaTopt Al 1%/171TV1)1A I (1)A14% 1:1)11111A1

gE2 Auttr, NAPin E AE 80 ANN


nib Son ToAop Ci I AHEM\ 87 n

www.dacoromanica.ro
..... 62

is FIAXgAt GTAll an itp6A 89 ANN


ne iltroE GrAti CI omiiKen 86 71

E8 41.14154. ilLptiiKen 97 a
68 18011 MAIM KOmELLI8A. 101 y,

88 hiem B81514 enzi Lipton 110 II


C9 ,koti A iglu, Ggnin 88 ,
ee G'i 6.1'148 lIndA ilopriken 79 71

Ce Milked .kon cfliprrap 100 It


Es ,A,8M1118 fi8158p CrIZ rap 89
CR G r0'kN HapEW CTOAMIK 99 .
e. ROLM' GAVA0A, Hoptik 103 71

gs Onprk C73npricKi1 gurrkpion 109


ioAti E.A&A m. n.,
torisoA
thxb'n.li (31-nig M. n.,
134r1 iEpkii.
GaV cipu& .4di TAFOREL1114 Aa CI:PANTV Ftoprt
AA 111-I &A (1)agtfii 6960.
NB. Copia traducerei in limba romanli o am cApetat dela
familia Inc. numardsi a Mailate§tilor din Dejani, dar' n'am putut
afla de eine e facuti traducerea.

XXII.
1456. Decret al regelui Ladislau, din care afidm ur-
mdtdrele impregiurdri qi fapte istorice: In comunele Satu-
lungu, Cernatu, Turcheou, Baciufaldu, cunoscute astdzi
sub nume de Sacelle in districtul Brapvului, locuitorii
fuseserd romani de legea resdritend ; acei locurtori inse"
au fost persecutati fi alungati din acele comune pentru
confesiunea tor, dr' in locul Romdnilor au fost adu0 $i
aveafi acolo Semi sau Ungurz, cunoscuti astdzi sub
nume de Ciangdi (Csango magyar). Find-cd acei Ungurz

www.dacoromanica.ro
0
ciangai pe atunci erau tog catolici, ct,Fa ei duceau zeci-
mile la biserictle catolice, i anume in casul de fats la
una bzserica catolica din Cernat cu patronul Machaal
archangel. Dard comiliz Secuzlor veczni reipznd acele
acme dela Ciangati sdceleni, le deters pe soma fora-
retet dela Bran, care pe atunci sta sub comanda lor.
Bisericanzi reclanzara la rege in contra acelei nelegiuzrz
prin archzepzscopul Dzonzsze dela Strigonzu (Gran) in
Ungaria; ass regele demands comitzlor ,scuzegi, ca se
se abata dela rapacztatea lor, era* cu acea ocastune ade-
verege fapta znteresantd, ca Ungurti clang at au fost
adiqi de alrea in Sacele fi au fost cqezatz in locul Bo-
mcinzlor, can au lost gonzp dzn acele conzune.

Ladislaus Dei Gratia Hung. Boh. Dalmatiae,


Croatiae Rex etc. Austriaeque, et Stiriae Dux, nec
non Marchio Moraviae etc. fidehbus nostris magni-
ficis comitibus siculorum, vel eorum vice- comitibus
praesentibus, et futures, praesentium notitiam haben-
tibus salutem et gratiam. Exponit nobis fidelis noster
Reverendissimus in Xto Pater Dominus Dyonisius
Cardinahs Archi-Episcopus Strigoniensis, supraemus
Cancellarius noster, quod licet alias, Villas Zent-
Mihali, Nagyfalu, Turkeslet, Bachfalu quidam Valachi
schismatici inhabitassent, tamers postea, pulsis eis-
dem Valachis, ipsae villae ad manus Christianorum
devenissent, qui quidem Christiani decimas suas
praediales Parochiali Ecclesiae S. Michaelis in prae-
faTii1) ,ssesione Zent-Mihaly fundatae jam solvere
deberant, quas nunc Decimas vos occupassetis, occu-
patasque Castro nostro Tures vocato appropiassetis,
at appropiatis, Castelani vestri in ditto castro com-
morantes uterentur etiam de praesenti, in praejudi-

www.dacoromanica.ro
-a-
cium ipsius Ecclesiae Parochialis ac damnum, et
quia Decimae jure divino non saecularibus, sed
Ecclesiasticis dari debent, ideo fidelitati vestrae, et
cuilibet vestrum firmiter praecipientes mandamus,
quatenus accepts praesentibus, rebusque sic stan-
tibus, a modo deinceps de hujusmodi Decimis ad
ipsam Parochialem Ecclesiam Zent-Mihaly ut dicitur,
spectantibus, vos nequaquam intromittatis, sed ipsas
plene, et integre praefatae Ecclesiae administrari
faciatis. Secus facere non ausuri in praemissis. Prae-
sentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum Budae
in festo ascensionis Domini anno 1456. Regnorum
autem nostrorum anno Hungariae 16. Bohem. vero 3.
L. S.
NB Reprodus duprt Transilvanma 1873 pag. 151. si Coll.
Hurm. pag. 69.

XXIII.
1464. (Estras). Matta Corvinul, regele Ungariei, da-
ruqte hit Ion Greb din Vingard districtul Fageiraplui
dimpreund cu oraple §1 comunele sale, in semn de re-
compensci pentru credinciosele servicii, ce le-a facut pd-
rintelui sat.
1464. Donato Mathiae Regis super Districtu
suo regio Fogaras, in Comitatu Albensi existen. 51-
mul cum Oppidis Possessionibut, Villis, Praediis, ac
cunctis ahis appertinentiis, quae tamen non specifi-
cantur, pro fidelibus servitiis sibi, Patrique, et Matri,
nec non Ladislao fratri olim suis exhibits Joanni
G-ereb de Wingarth ad haeredes, et posteritates
eiusdem lure perpetuo concessa.
Fejer, Cod. &pl. Xl. pag. 499.
NB. Reprodus din Coll. Hurmuzaki-Denausianu 11-2, pa-
gina 155.

www.dacoromanica.ro
65

XXIV .
1467. Matia Corvinul, regele Ungariei, intorcendu-se
din expedifianea intreprinsei asupra voivodului Stefan
din Moldova, fine adunare cu cu baronii fi cu
nobilti terit, fi declard, cd provincille romeinegi ale F6Y-
geiraplui, Amnaplui fi .Rodnei, nu vor putd nici-odatd
se fie instr dinate on ddruite .vre -unui particular, ci au
se' remind pentru totdeuna in mina regelui, ca in cas
de lapse se le pdtei deirui voivozilor din .Vera-ronidnescei
fi Moldova.

Priusquam Mathias in Hungariam reversus


fuisset ; ut Valachiam at Moldaviam in maiori freno
contmeret ; quaedam oppida Transilvaniae regil iuris
esse quae nunquam abahenari possint, hac epistola
declaravit :
Inter cetera, quae in hac proxime praeterita
generali praelatorum, baronum et nobilium nostro-
rum congregatione pro meliori statu regni circa bona
regalia at prouentus fisci nostri prouide et utiliter
reformata et disposita sant ; id etiam statutum exstitit,
ne vnquam nos vel successores nostri reges prouin-
etas Fogoras, Omlas, et Radna, cum pertinentiis eorun-
dem, quoquo modo a se ahenare seu abstrahere pos-
simus vel valeant; sed semper prefati districtus in
manibus regiis promti at parati ad hoc teneantur,
vt, siquando opportunum fuerit, vaivodae alicui
Transalpino vel Moldaviensi, ad partium scilicet
illarum terrorem seu recuperationem assignari possint
pro descensu. Quia uero at haec, et alia per dictos
praelatos et barones nostros disposita de nostra
5

www.dacoromanica.ro
/. 6G ..a

fuerunt voluntate; et manifestissime ad nostrum at


totius regni nostri comodum pertinere dignoscuntur;
ideo fidelitati V. firmiter praecipientes mandamus
aliud omnino habere nolentes, quatenus memorata
territoria Fogaras, Om las et Radna cum pertinentiis
eorundem, apud quoscumque at qualitercumque ha-
bita, quamprimum, visis praesentibus, ad mantis
vestras occupare, at in eisdem, durante beneplacito
nostro, conseruare, ac, sicut quaelibet alio, bona
nostra propria tueri at defendere debeatis: secus
nullo modo facere ausuri. 1467".
Katona, Ehstoria critica regum Hungariae. Toroul VIII.
Ordine XV. pag. 240-241. Duph Ep. Cory. P. III. P. II.
NB. Reprodus din Coll. Hurmuzaki-Densusianu III, p. 179.

XXV
1469. (Estras). Dominic Beth len, vice-voivodul Tran-
silvaniei, comunicii untversztalit seise,Fti din Transilvania,
ca va trimtte pe castelanul seu din Cetate de WO, ca
se asiste, in numele densulut, la introducerea untversi-
tatii sasegi in posesiunea Fageiraplui fi Amnafului.
1469. Sabbatto in die crastino conceptionis Vir-
ginis Mariae. Dominici Beth len Vice-Vajvodae Noti-
ficatoriae, quod Joannem Bornemisza Castellanum
Castri Kiiktillo loco sui ad Universitatem Saxonum
juxta collatta D. Regis in Fogaras, °milts et perti-
nentiis earundem statuendam mittat.
Kemeny, Notitia hist. dipl. capituh Albensis Trans. I. p. 183.

NB. Reprodus din Coll. Hurmuzaki-Densusianu II -2, pa-


gins 188.

www.dacoromanica.ro
. 67

XXVI.
1469. (Estras). loan Greb din Vingard protesteod in
contra universitdfai sdse§ti din Transilvania, care a ce-
rut dela regele Matia ca seti conferescii districtul RIO-
rarclui, pe care regele i-1 ddruise mai inainte densului.
Alia Protestatio eiusdem Joannis Gereb de
Wyngarth et filiorum eius contra communitatem
septem sedium saxonicalium eo : quod Districtum
Fogaras sibi alias a Mathis Rege collatum, una cum
Oppido similiter Fogaras Possessionibus item Swps
Kwthkwlath 1), Kwanna 2), utraque Venetia 5) et Por-
rwum 4) uti et alias in Comitatu Albensi existentibus
sibi ipsis a praefato Rege conferri procuraverint,
coram Albensi Capitulo facta.
Fejer, Cod. dipl. XI, pag. 500.
NB. Reprodus din Coil. Hurmuzaki-Densusianu 11-2, pa-
gma 190.

XXVII.
1472. Donajiune nouci, pe care o face regele Mateiu
Sailor asupra distrirtului Fag dra§ cu tote comunele i
posesiunzle cdte se aflau pe teritorul aceluza, cum §i
asupra domenzului Omlcq cu kite comunele (vzllae, villis)
§i posestunile cate se fineau de acel domeniu. Regele nice
in acest document, cd Sa§ii mai avuserd in posesiunea
for acel district §-i acel domeniu, cd inse ni§te Wiwi
de _Romani" le-ar fi re-Tit documentele. Totodatd regele

1) Cuciulata. 2) Comana. 8) Venetia. 4) P4r6u.


5*
www.dacoromanica.ro
68

laudci fidelitatea &Olen is in consideratiune ,i regele


pe eari le fdcuserd liontinii &quer, §i ap inoe§te do-
natiunea.*)
Mathias D. G. Rex Hung. Bohem. etc. ad per-
petuam rei memoriam. Licet cunctorum sub corn-
misso nobis divinitus constitutorum, curam et solli-
citudinem habeamus, ipsorumque commoda Regia
munificentia prosequi intendamus, illos tamen prae-
rogativa specialis gratiae nunc novarum Donationum
titulis, nuns jurium antiquorum restaurationibus am-
plectimur, quos in opere fidelitatis fervidos, et exhi-
bitione servitiorum indefessorum sollicitudine sedula
comperimus insistentes. Proinde attendentes satis
grata, atque magna fidelium servitiorum nostrorum
merita circumspectorum Judicis, at Juratorum Ci-
vium, et Hospitum Civitatis nostrae Cibiniensis, ac
saxonum in septem sedibus commorantium, quae
ipsi primum sacrae dicti Regni nostri Hungariae
Coronae, et tandem Matti. nostrae, cum omni fer-

*) A se conferf cele-ce au insemnat in aces% materie C. J.


Eder in Felmer la p. 57, nu fuse pentru-ca se to luminezi pe deplin,
ci numai ca se vezi cat mai este Inca de obscure istoria districtului
Figaras tli a ducatului Om las, precnm si ca tot ce s'a mai stria
despre acestea &Sue tinuturi dela Eder Inace, an adaus forte
pu%in la clarificarea acestei chestiuni istorice, care ne intereseze
asa de mult din diverse cause. Incat pentru regele Matein, se vede
stet din aceste, cat ill din alte documente, ca el apucase a-si ma
de originea sa romans, ca era f6rte manios pe Romani, Met din
cause, ca se avea f6rte feu cu Moldovenii, cat si pentru-ce Ro-
mani nu voiau se se supune la hierarchia latina. Intr'aceea el se
impacase cu Sag ii qi cu o parte a nobiblor, pe can II pedepsise
In adevar breneste. Mai In seurt, pe Mateiu Inc e 1-a costat mult
sacrificiu fil mult singe, ca se se OM tine pe tron; s'a sbuciumat
iii el destul, pane cand a murit cu m6rte destul de misteriese. Red.

www.dacoromanica.ro
69

ventis animi zelo, et fidelitatis constantia exhibue-


runt, considerantes etiam damna, quae ipsi per Va-
lachos plerumque susceperunt, volentes igitur ipsis
benevolentiam nostram Regiam ostendere fructuosam,
Districtum Fogaras vocatum, et Possessionem Om-
lasch*) appellatam, in quorum pacifico dominio,
licet, iidem Gives, et Hospites, ac saxones, se a du-
dum ex Doncitione nostra, ac confirmatione de super
facta perstitisse, ac etiam nunc persistere dicant,
ex quo tamen novissime dictae Litterae nostrae Do-
nationales, et confirmationales simul cum certis aliis
rebus, et bonis ipsorum, per Valachos latrones, cum
quidam ex ipsis Civibus, apud quos hujusmodi lite-
rae habebantur, hill() Transilvaniam ingrederentur
ablatae essent, et formidarent concensu temporum,
exinde juribus eorum periculum posse eveniri, sup-
plicarunt nobis, ut ipsis superinde generose provi-
dere dignaremur. Nos igitur tuna praemissorum eorum
intuitu servitiorum, tuna vero, quia casus nocivos
cunctorum fidehum nostrorum reformationis beneficio,
et per remedia opportuna restaurare consvevimus,
ipsum Distnctum Fogaras, ac Possessionem Omlasch
simul cum villis, et Possessionibus in eodem Districtu
I- abits, et ad ipsam possessionem Omlasch pertinen-
dbus, ac pariter cum aliis cunctis utilitatibus, et
pertinentis quibuslibet, terris videlicet arabilibus
cultis, et incultis, agris, pratis, pascuis, virgultis,
silvis, et nemonbus, montibus, vallibus, et vineis,
vinearum promontonis, aquis, fluviis, aquarumque
decursibus, piscinis, piscaturis, molenthrus, at locis
molendinorum, generaliter vero quarumlibet utilita-

*) Roche sedis Cibiniensis.

www.dacoromanica.ro
70

turn, et pertinentiarum suarum integritatibus, quovis


nominis vocabulo vocitatis, sub suis veris metis, et
antiquis, praemissis sic, ut praefertum stantibus, et
se habentibus, memoratis Judici, et juratis Civibus,
et Hospitibus, ac toti cammunitati dictae Civitatis
nostrae Cibiniensis ac saxonibus praenotatis de novo,
et ex novo, ac novae nostrae donationis titulo de-
dimus, donavimus, et contulimus, imo damus, dona-
mus, et conferimus jure perpetuo, et irrevocabiliter
tenendum, possidendum, pariter et habendum, salvo
jure alieno. Harum nostrarum, quibus Sigillum no-
strum secretum, et appensum vigore, et testimonio
Literarum mediante, quas in formam privilegii nostri
redigi faciemus, dum nobis in specie fuerint repor-
tatae. Datum Budae feria III pros. post fest. B.
Laurentii martyr. a. D. 1472. Regnorum nostrorum
Hungariae 15. Coronat. 9. Bohemiae v. 4.
NB. Donationales has transumsit et confirmavit
Mathias Rex 1483, 8. Ca len. Septem. ad supplica-
tionem Thomae Altemburger, et Michaelis Polner
magistrorum Civium Civitatis Cibiniensis et Seges-
variensis.
Has dein Confirmationales iterum transumsit
Uladisl. Rex. Budae in festo divis. Apstlor. anno
1503. et hae Confirmationales anni 1503. habentur
in Archivo Nationali Cibiniensi sub Nr. 25.
NB. Supersunt etiam statutorio Relatoriae Capit.
alb. Transilvaniae de anno 1472. perhibentes, quod
Saxones in Fogaras et Omlasch, nemine contradi-
cente statuti fuerint eodem anno 1472; item in Arch.
Nation. sax. sub Nr. Arch. 343.

www.dacoromanica.ro
71

Fragm. har. Donation. a. 1472. edidit: Schnitzer


p. 67
Edidit : Eder ,de Init. saxonum4 p. 160,
71
71Grundlverfassunga p. 73.
Vide Eder in Felmer, p. 57. et 230.
NB. Reprodus din Transilvamau 1873 pag. 240, si Coll.
Hurmuzaln-Densusianu 11-2 pag. 222.

XXVIII.
1500. (Estras). Vladislau, regele Ungariei, orddna,
ca satele, cari se fineau panel aci de castrul Branului,
anume Purccireni, Azin, Satul-lung, Bacifcileiu, Crisbav,
Apafa, de asemenea qi satele 1.5'ercaia, Micu, Satul-nou,
Zernecti fi Tohanul se' fie anexate pe viitor la orapl
Brnovului, in ce priveee plata taxei regale fi partici-
parea la resbel.
Datum Budae, Uladislai Regis Privilegiales, vi
quarum Jobbagiones Civitatis Brassoviensis in villis
Purkerecz, naizon, Tetrang, Hoszszufalva, Sz.-Mi-
halyfalva, Tiirkos, Bacsfalu, Krizba, Apacza, ad Ca-
strum Terch spectantes, Sarkany, Mikefalva, Ujfalu
ad Civitatem Brassoviensem spectantes ; Zernest et
Tohan ad Ecclesiam parochialem B. M. V. Brasso-
viensem pertinentes, de medio regnicolarum partium
Transilvauarum (e fundo nobilitari) eximit, et quoad
solutionem Taxae Regiae, et exercituationem in me-
dium saxonum connumerari jubet.
Originale in Tabulario Coronensi.
Jnnuit Eder in Felmer p. 231, 232.
Habentur per extensum in ,Joannis Albrich
ID allatio Coronensi' sub Nr. 8 p. 116.

www.dacoromanica.ro
72

Fragm. editum in Siebenblirg. Quartalschrifta


VII. p. 251.
Transilvania". An. 1874, pag. 58. Din colectaunea c. Jos.
Kemeny.
NB. Reprodus din Coll. Hurmuzaki-Densuipanu II-2 pa-
gina 447.

XXIX.
1503. Radul, voivodul Terei-ronidnegi, cere dela re-
gele Ungariei, prin mijlocirea regelui Poloniei, ca sa -i
residue ducatul Antlafului, al Feigeiraqului, §i Valea
Rodnei.
Ad idem ut supra.
In altera audiencia (Regi Hungariae) dicendum
et responsum afferrendum Mti Regie Polonie:
Spectabilis Radul waywoda Transalpinus et ...
vestre et illi fraterne Maiestatibus honestas, scripsit
litteras domino nostro Regi graciosissimo, rogando
inter alia Mti R. scripta, ut eius serenitas preces
suas fraternas ponet pro illo ad Mtem Vram Rgiam
pro certis bonis auitis ac paternis in Regno Hun-
garie ad eum pertinentibus et forsan illa nominauit
Amlas Fogaras Ronde etc. Vestra tamen Mtas et pre-
lati Hungarie Regni sciunt illorum denominaciones.
Quapropter quoniam palatinus ille offert se Mti Vre
R. Regnoque Hungarie seruiturum fidelissime, Mti
etiam R. domini nostri grac -asimi Regis se corn-
mendat. Iccirco Mtas Sua pro eo peticiones porrigit
Mti Vre dignetur palatinum ilium in ipsius peticio-
nibus consolatum efficere. Forsan dabit Deus opti-
mus aliquam commoditatem quod ille aut proles sua
seruata fide Mti Vestre et Regno suo merebitur illud
cum gloria et profectu humus inchti Hungarie Regni,

www.dacoromanica.ro
73

quidquid autem facere dignabitur dignetur gracio-


sum prebere responsum ut dominus noster Rex gra-
ciosissimus palatino illi respondere sciat, sic autem
responderet libenter, ut ille fauori et munificencie
Vre Regie Mtis plurimum confideret.
Salutem cum servimorum promptitudine fideli
famulatu Serenissime princeps et domine nobis gra-
ciosissime, ea que per familiarem vestre Stis videt
Nicolaum vexilliferum et capitaneum Cracouiensem
nobis intimauit simul et scripta eiusdem Vre S. sane
sat intelleximus. Nos autem quemadmodum fratri
Vre Serenitatis vczt Iohanni Alberto condom Regi
Polonie cum fidelitate et seruiciis fuimus, sicuti etiam
Regi Hungarie domino Wladislao domino nostro
grac-ssimo eodem modo Vre serenitati quoadusque
Sp(irit)us regit artus nostros. Una cum toto Regno
nostro fideliter seruire indesinenter volumus Que-
madmodum autem idem condam, frater Vre Sereni-
tatis nobis graciosus fuit, sic et ab eadem expecta-
mus, seruicia autem nostra si qua placuerint Vre S.
in (ullo) nobis indulgere ve]itis. Nos enim sumus
parati ad queuis seruicia eiusdem Vestre Ser-tis.
Igitur notum sit Vre Ser-ti quod nos quasdam he-
reditates ab awo et protawo jureque protauico in
Regno Hungarie habuimus vezt. Amlas et fogoras
ronde nomine ducis vocauit 1) ut pro nostris fideli-
bus seruiciis idem charissimus frater Vre Serenitatis
reddifacere velit et dignetur, ex quo siquidem ducatu
Vris Stbus eo fidelius seruire possemus ceterum ex
latore presencium V. S. lacius intelliget cui eadem

1) Probabil : hereditates Amlas et fogaras ronde


aomine ducatus vocatas,

www.dacoromanica.ro
74

fidem dignetur adhibere indubiam. valeat Vra S. per


tempora longa, Regno que suo supersit felix ad vota.
Ex Targauistia feria quarta ante festum S. Elisabeth.
An. Dni 1502.
Radul Dei gracia dux de amlas et
fogoras que transalpinensis.
YAM1111115H3 ill ATEPIAAZI pag. 240-241.
NB. Reprodus din Coll. Hurmuzalo-Densusianu 11-2 pa-
gina 609.

xxx.
1509. Sub presidiul Capdanului castrului f i term Fa-
gara$ scaunul judiciar al boerdor adjudeca lui Roman
de Dcea nuvide confiscate dela Bursan i Anca Ziin de
Ucea, Ziin de Kertzisura 1, Grozava de 17.-ArpaF com-
plici N revolta lui Mihnea- Voda. Aceasta sentinta s'a
extradat prin transumtul Capitlului Albense din anal
1727 lui Popa Vlad Roman din Ucea-Superioara, dela
a carui urmatori avem f i not o Copie sonpla, dupa
cum urmeza.
Nos requisrtores Literarum et Literalium Instru-
mentorum in Sacristia sive Conservatorio Capituli
Ecclesiae Albensis Transilvaniae repositarum et lo-
catarum, ac aliarum quarumlibet judiciar. delibera-
torum legitimorumque Mandatorum Regio Principa-
lium Executores. Damus pro Memoria per praesentes,
quod honorandi Popae Vladt KomAn at Vlad Joanu
de Fels6-Ucsa astrictuque Fogarasiensi, coram
nobis personaliter constituti, exhibuerunt nobis et
portarunt quasdam Literas Collationales inferius ver-
botenus insertas et inscriptas, petentes nos debita
cum instantia, quatenus easdem in transumpto Li-

www.dacoromanica.ro
75

terarum nostrarum inseri et inscribi facientes, paria


earumdem sub Sigillo nostro Capitulari authentico
eisdem extradare et emanari facere vellemus, quarum
quidem Literarum tenor et verbalis continentia haeo
est os Paulus de Thomor, Capitaneus Castris Ter-
aeque Fogaras damus pro memoria, Quod quia
Anno Domini Millesimo Quingentesimo: octavo
deiauo contingit Spectabilem ac Magnificum Radul
Vaivodam Transalpinens. ab hac vita deceden. et Re-
gnum illud Transalpinum manibus Michai Vaivodae
devenisse; mox ex ista terra Fogaras. nonnuli Bo-
jarones et valachi furtim coeperunt discedere ad
ipsum Vaivodam, ut hanc terrain ac Castrum et po-
pulum manibus suis traderent at praderent inter quos
majores erant Agiles Burszan films de Ucsa,
ae Ziin de Kertsissora, et Grozava de Felso-Arpas,
nec non Rlcta mulier Anca Ziin nominata, proditora
pessima, de Ucsa praedicta, una cum suis tribus cora-
plicibus ; et nos intellect. Anno in praedicto . . . .
universes Bojaronibus in Sede Judie. conseden.
adduct. trib. testibus at literis proditoriis praefatos
Bojarones et mulierem in Sententiam Capital. read-
judicassent, quibus juxta judiciariam Deliberationem
omnibus pena suffragata sunt; at quia dictus Bursan.
Princeps proditorum nec ad judicium nec ad menus
devenire potuit, est condemnatus, tanquam infidelis
Castri et terrae proditor una cum sua Genealogia,
et hoc non praeternitten. ipsos Bojarones et terrae
inhabitatores unanimo et consono voto, quod et quo
tam ipsi quam fratres illor. tribus vicibus sunt re-
perti in rebus proditoriis est decretatum, quod nun-
quam in coeterum inter eosdem de Genelogia ipso-
rum vel ramo Bojaro vel aliquis oficialis, fieri valeat;

www.dacoromanica.ro
- 76 -
Igitur nos intuit: fidelitate et fidelibus servitiis Agi-
lis Viri Comani de Ussa, nee non Vladimir, Stanislav,
Borbath, Barbul Thomae Vlad et Radul, filiorum
suorum carnalium, tam ex eo tune ex ipso tune ad
necessitatem conservationis castri per eosdem quin-
quagmta florenos in paratis nobis datis; Totales
portiones possessionum ipsorum Burszan et Zilome
fratrumque et filiorum suorum (tamquam a Bojaro-
natu propter multas proditorias abscitos) in posses-
sionibus uterque Ucsa ac Korbin exist. habitas
simul cum universis proveut. puta terns arabilibus,
quae domum propriam ipsius Bojaronatus concernit,
cultis et incultis, agris, pratis ac molendinis ipsorum
locorum ad easdern de jure spectant et pertinere
debent, praedicto Romano pro fidelitate et pecuniis
suns, fillisque ipsius et eorundem haeredibus, una
cum Cziganis Grozav cum filiis, Dadul cum fillis,
Tinkul, Neder, Zlav, Nicola, Radul, Bancso, Rag,
Grozav, Mikov, Radul, Zkopu et Kosma dictis, jure
perpetuo et irrevocabiliter dedimus et annuimus, ex
consensu et promissione Magnifici Domini nostri
Illustrissimi Ioannis Bornemissa, alt. Thesaurar. regiae
Majestatis, nunc vero Gubernator liberorum Reg . . .
possident, pariter et habent, testimonio Li-
terarum mediante praesentibus in sede judiciaria
Bojarombus, Aldia aka de Voivodeni, Doman ac
Kostia de Rusor, Mailad de Komana, Manes de
eadem, Kirilla de Grid, Aldia de Wad, Stoika de
Beklen, Bales de Drild, Stephan de Szombath, Vol-
kali de Szkorey, Sztan Szorontal de KertsisOra,
caeterisque Bojarombus et populis existen.
Datum in Opido Fagaras in Sede judria feria tertia

www.dacoromanica.ro
77

infra verae sanctae et individuae Trinitatis Anno Do-


mini Millesimo quingentesimo nono.
Apparebat etiam locus sigilli quasi pendentis ab
inferiori parte; Uncle nos praemissa humilima in-
stantia et petition. praefatorum poparum Vlad Roman
et Ylad Iuon coram nobis superinde facta praetactas
literas non abrasas, non cancellatas nec in aliqua sui
parte suspectas, sed omni prorzus vitro et suspitione
carentes, de verbo ad verbum sine diminutione et
augmento variationeque prorzus aliquali transumi et
transcribi faciendum, sub sigillo nostro Capitulari
authentico annotatis exponendum jurium suorum ube-
riorum futuram ad cautellam necessariam extradandas
duximus et concedendas communi justitia et aequi-
tate suadente. Datum feria secunda proxima post
Dominicam Mis. Dom.
Anno Domiui Milesimo Septingentesimo Vige-
simo octavo.
Collata et extradata per
(L. S.)
eosdem requisitores
m. p.
NB. Din eolectiunea mea

XXXI
1511. Document autentzc despre originea romcindscd a
famzlzei conzzlilor M a al a t, cari se tra g din comuna
curat roma' nosed Comana in di strictul Fcigeirafului, qi
din altd comund tot rointinescii curat anume Pinf ar t,
distantei de 2 Ore dela Brapv. Acest document este un
testzmoniu dat de comztele Petru dela St. Georgia ,Ft
Bozzn, carele pe atuna era Jude suprem la curtea rege-
lux Uladzslau. Samburele testimonzului este acesta : Ddue-

www.dacoromanica.ro
78

familii nobile dela comuna Copand in comitatul Turda,


anume Petru cu fiiul seu Gregorie qi cu alli consdngeni
ai for luasera impruntut vre-o tree side de galbini dela
boierul Mailat din Comana. Numitii nobili recurg la
Paul de Tomo r, carele pe atunci era capitan coman-
dant peste Feigelraq p, district, carui ii spun causa ce
avea cu Mailat, adaoget' ins, ca el voiefte se-1 indestu-
lend pe acesta cu atdt mai vdrtos, ca Mailat trecuse
dela ritul grecesc la ritul latinesc, ceea-ce i-se descrie de
merit forte mare. Ala nobilit dela Copand se invoesc,
ca in loc de bani se dea lui Mailat cu drept de here-
dztate a patra parte din comuna numitd Movila dom-
ndscd (pe ungur. Kirdlyhalma, corupt, Crihalma) in co-
mztatul Albei de sus. Acest Mailat avea pe atunci cinci
fit, Ron cea, loan, 1S1 egutia, Zahan i Dimitrie
qi una flied Marta. Documentul pcirtci data din Turda,
1511. Dupes 15 ani, adecci in anul cel fatal 1526,
vedem pe St ef an Mailat dela pintari in rang de
Cubicular qi dispensator al nefericztului rege Ludovic 11,
carele confirms cdgigarea din 1511 a posesiunei din
comuna Movila domndscd. Nobiliz dela Copand tau asu-
pralt sarcina evicpunei, adec'd indatorirea de a defende
pe Stefan Mailat $i pe tots families sa in dreptul pose-
siunei, dr' dacd Copandenti nu ar putd face acdsta, in
acel cas familia Mailat se fie desdaunata din ort-care
alte averi ale acelora, cu singura exceptiune de pcirtile
lor, pe care be avea la Copand.
Nos Ludovicus Dei Gratia Rex Hungariae etc.
etc. memoriae etc. quod fidelis noster Egregius Ste-
phanus Maylath de Zwnyogszeg cubicularius et di-
spensator noster exhibuit nobis literas fassionales
Spectabilis et magnifici condam Comitis Petri Comi-
tis de S. Georgio, et de Bozyn Vajvodae Transilvani

www.dacoromanica.ro
79

etc. (juxta stilum solitum, vi cujus petitur transumtio


harum literarum) quarum quidem literanam fassio
nalium tenor talis est:
Nos Comes Petrus, Comes de S. Georgio et
de Bozyn Judex Curiae serenissimi Ppis Domini
Wladislai Dei gratia Regis Hungariae, et Bohemiae,
memoriae etc. quod nobilis Petrus de Kopan 1) et
Gregorius films ejusdem idem etiam Petrus de Ko-
Oily oneribus et quibuslibet gravaminibus nobilium
Ladislai filii ac Dominae Margarethae filiae suis,
consort's videlicet nobilis Martini Volkay de Gyula,
aliorum etiam universorum fratrum, et proximorum
suorum, quod subscriptum tangeret, et tangere pos-
set negotium super se assumtis, coram nobis perso-
naliter constituti, sponte et libere sunt confess), re-
tuleruntque nobis in hunt modum : quomodo ipsi
debitum habentes respectum, ac praeclaram earn bone-
volentiam, et in omnibus gratificandi promptitudinem
Egregii Pauli de Thomor Castelani nostri et Terrae
Fogaras, qua ipse plerisqu 3 in rebus eorum expe-
diendis prompta semper sollicitudine, et integerrima
constantia eos prosequen. non sollum adesse, verum
etiam prodesse ipsis effective curasset ; uncle requi-
sitionem pariter, et petitionem ejusdem Pauli de
Thomor, eisdem pro parte nobilis Maylady de Co-
mana 2) Boeronis praedicae Terrae Fogaras ex animo
factam, acceptandamque merito censentes, ut potis-
sime idem Mayladius, damnabili ills G-raecorum ab
obedientia sacro sanctae Romanae Ecclesiae dudum
deficientium, calcaneoque rebellionis adversus earn
incidentium, ritui pariter et erori, quo maplicatus et
') Koppand in comitatul Torda.
2) In districtul FagAraq.

www.dacoromanica.ro
- 86 -
irretitus hactenus fuisset, renunciaret, et ad obedi-
entiam gremiumque ejusdem sanctae matris Ecclesiae,
spe maxime libertatis, et haereditatis nobilitaris re-
diret, prout spiritus sancti, qui ubi vult spirat, gratia
illustrante, jam de facto se renunciasse, reddisseque
profitetur, 1) ex eoque animas ejusdem Mayladii, et
haeredum suorum Domino et Redemtori numero lu-
crificari possent, turn igitur ex eo, tuna vero pro illis
300 florenis auri, quos praefatus Petrus Koppany, et
Gregorius films ejusdem ad nonnullorum negotiorum
suorum expeditionem ab ipso Mayladio successive
jam levassent, et accepissent, quartam partem totalis
possessionis Kiralyhalma 2) in Comitatu Albensi Tran-
silvaniae adjacentis, sub tutela ut puto, et protec-
tions Pauli de Thomor usque modo existentis, eos-
dem Petrum et Gregorium omnis juris titulo con-
cernentis, simul cum cunctis suis utilitatibus etc.
(junta stilum) memorato Mayladio de Komana nec
non Romcha 2), Johann', Nagowicza, Zehaan, et De-
metrio filiis, ac puellae Marthae filiae 4) suis ipso-
rumque haeredibus et posteritatibus universes dedis-
sent, donassent, et contulissent, inscripsissentque
jure perpetuo et irrevocabiliter tenendam, possiden-
dam pariter at habendam, imo dederunt, donarunt,
contuleruntque, et inscripserunt coram nobis, assum-
mentes nihilominus annotati Petrus de Koppan et
Gregorius fihus ejusdem oneribus sub praemissis le-
vats, memoratus Mayladium Boeronem, ac filios, et
filiam suos etc. (scilicet onus evictionis, et si Petrum
1) Vide ea quae Carolus Eder in Simigiano p. 123. et 124. (licit.
2) Eiralybalma in Comitatu Albae Superioris.
8) Probabil Komsa.
4) Fuere hi proles Maylathii.

www.dacoromanica.ro
8i.

et Gregorium Koppan Mayladios contra impetitores


defendere non possent, tune Mayladii ex universis
Bones Petri et G-regorii Koppan satisfactionem sum-
mere valeant, exceptis tamen portionibus ipsorum
Koppanyanorum in Koppan Cottu. Thorda habitis,
quas pro se indemniter reservassent) Datum in Oppido
Thorda sabbatho proximo post festum assumtionis
Sacratissimae Virginis Mariae anno partus ejusdem
1511".
Nos igitur praemissa supplicatione etc. (reliqua
juxta stilum consvetum Transumtorum et confirma-
tionahum) Datum Budae in festo ascensionis Domini
anno ejusdem 1516. Regnorum vero nostrorum 11.
Ludovicus Rex m/p.
L. S.
pendentis.
Petrus de Koppan
Gregorius Ladislaus
Margaretha
Mara Volkai
de Gyalu.
NB Reprodus din Transilvania" 1874, pag 85, §1 Hur-
muzaki 11-3 pag 4 ObservAni a in loe de Roncea ar trebui
pus Comp.

XXXII.
1511. Paul de Thomor, cdpitanul ferri Feig arapluz §.i
scaunul boeronal tinut in Feigaraf ferrza tertia proxima
ante festum Sancti Stefani Regis Rung. Anno 1511,
confirms pe feciork lui Conga, az lui Stozca fi ai lui
L5vandru de Vist in boeronatele Vzgea de )os si de sus
in jumetate el Arpq pe basa Chrzsovului dela Mircea-
pro

www.dacoromanica.ro
82

roda. Acest act s'a confirmat qi s'a estradat prin M.


Apafi din Segesvdr la 1 Februarie 1663 la cererea boe-
rilor Ladislau f i, .Radul, Opra Popa, Barsan §i Radul
Vaszil de Also-Arpcis. Mai departrs'a estradat la
cererea preoplor Popa Dumitru f i Popa .11Ticolae ca re-
presentanti ai famdiei Sandor de Vist in transumtul
cancelariei lui Carol VI din Sibziu la 7 Mitt 1725.
151i in fine s'a estradat la cererea grenerilor loan
Popa Sandru fi Consopi in transumtul Capztular din
Alba-lulia la 24 lunie 1843, care cuprinzend i pe
cele antedate, se reproduce ad.
Nos Capitulum Cathedralis Ecclesiae Carolino
Albensis in Transylvania Memoriae comendamus te-
nore praesentium significantes, quibus expedit, Uni-
versis, Ouod pro partibus, et in personas Nobilium
Boerunum, et Militum Limitaneorum Ioannis Popo.
Sandru, Ioanis Corporahs Sandra, Moisze Sztancsu,
Nicola' Kirse, et Sztenile Kirzse singulorum Sandru
de Also Vist, et coninteressatorum exhibitae sant
Nobis, et praesentatae Litterae Sacratissimae Cae-
sareo Regiae, et Apostolicae Majestatis Ferdinandi
Primi Dei Gratia Austriae Imperatoris, Apostolici
Hungariae et Bohemiae Regis hujus Nominis Quinti,
Regis Lombardiae, et Venetiarum, Galhciae, Lodo-
meriae, et Illyriae, Archi Ducis Austriae, Magni Prin-
cipis Transylvamae et Siculorum Comitis etc. Do-
mini Domini Nostri naturaliter Clementissimi Requi-
sitorio Expeditoriae, Sigillo Ejusdem Sacratissimae
Suae Majestatis Judiciali, et authentico ab extra im-
pressive communitae, et roboratae, Nobisque prae-
ceptorie simul, et benigne sonantes, et directae in
hac verba; Titulus ab extra erat talis: Fidehbus
Nostris Venerabili Capitulo Cathedralis Ecclesiae

www.dacoromanica.ro
- 83 -
Albensis Transylvaniae. Nobis Dilectis, pro partibus,
et in personis Nobilium Bberonum, et Militum Li-
mitaneorum roams Popa Sandru, et reliquorum in-
troscriptorum singulorum de Also Vist. Et subscrip-
tura erat infra Sigillum: Lecta. Interior vero conta-
nentia erat sequens. Ferdinandus Primus Del Gratia
Austriae Imperator, Apostolicus Hungariae, et Bo-
herniae Rex hujus nommis Quintus, Rex Lombardiae,
et Venetiarum, Galliciae, Lodomeriae et Illyriae,
Archi Dux Austriae, Magnus Princeps Transylvaniae,
et Sicurorum Comes etc. Fidehbus Nostris Venera-
bib Capitulo Cathedra lis Ecclesiae Albensis Tran-
sylvaniae Nobis dilectis Gratiam Nostram Caesareo
Regioque Principalem! Exponitur Majestati Nostrae
pro partibus, et in persoms Nobelium Boeronum et
Militum Limitaneorum Ioannis Popa Sandru, Ioannis
Corporals Sandru, Mojsze Sztancsu, Nicola]. Kirse
et Sztenile Kirse singulorum Sandra de Also-Vist,
et coiuteressatorum; Quail-ter iidem paribus littera-
rum, et Littera lium. Armalium, Collationalium, In-
quisitonarum, Transactionalium, ac aliorum, quorum-
libet Litteralium Instrumentorum in Sacristia seu
Conservatorio Capital]. Vestry repositorum, et loca-
torum, ut plurimum indigerent essentqne eisdem
summe necessana. Proinde Vobis barum serie cora-
mittimus, et mandamus firmiter, quatenus acceptis
praesentibus, statira vos praescnptas Litteras Um.-
versas in Sacristia seu Conservatorio Capita 11 Vestri
repositas, et locatas, diligenter requirere, et reinve-
fire, requisitarunque et reinventarum tenores, et
continentias in Transumto Litterarum Vestrarum sub
&gill° Vestro Capitulari, et autheutico, omni dolo,
it fraude hac in parte remotis, de verbo ad verbum
6*

www.dacoromanica.ro
84

sine diminutione, variationeque, et augmento dictis


Exponentibus extradari, et emanari facere moths
omnibus debeatis, ac teneamini, Caveats tamen ne
dolus, aut fraus hac in parte contrngat aliqualis.
Secus non facturi. Datum in Libera Regiaque Cwi-
tate Nostra Claudiopoli die Vigesima quarta Mensis
Marti' Anno Domini Millesimo Octingentesimo Qudra-
gesimo Tertio. Quibus receptis Nos Mandatis Alte-
factae Sacratissimae suae Majestatis in omnibus uti
tenemur, et par est humillima cum submissions obe-
dire, satisfacereque volentes, post seriam, diligen-
temque actorum Capitularium disquisitionem rein-
vemmus in Conservatorio Nostro Capitulari Litteras
quasdam Consensuales, et Confirm ationales, quarum
tenor, et verbalis continentia sequitur in hunt mo-
dem : Nos Michael Apafi etc. Memoriae commenda-
mus tenore praesentium etc. Quod pro partibus, et
in personis Nobilium Constantin Raduly Komsae,
quondam Volchan, Sztoycae Lupul, quondam alter.
Sztoycae, Alexandre Raduly, ohm alterius Alexandri,
et Oprae Iankul quodam Boeronum filiorum de
Felso-Vast, nec non Ladislai Raduly, Vaszily, Opra
Popa, Boeronum Nostrorum de Also Arpas exhibitae
aunt Nobis et praesentatae litterae quondam Magni-
fici Pauli de Thomor Castellani, et Capitanei Arcis
Fogaras in pergameno patenter confectae, et ema-
natae, Sigilloque ejusdem in Zona rubra sericea
pendenti in ceram albam concavam impressive corn-
munitae, et roborotae Donationales, quibus median-
tibus idem quondam Paulus de Thomor praedeces-
sonbus praefatorum Boeronum Officio, Boeronatuum
totalium possesionum Also et Felso-Vest, et medic-
talus possessionis Also-Arpas in Districtu terrae Fo-

www.dacoromanica.ro
85

garas, at Cottu Albensi Transylvaniae existentium


habitarum cum omnibus utilitatibus ad easdem per-
tinentes, at septem decem Ciganos tentoriatos antea
etiam possessos noviter contulisse dinoscebatur te-
noris infrascripti, supplicantes Nobis humillime, ut
nos easdem litteras, omniaque, at singula in eisdem
contenta, ratas, gratas, et accepta habentes pro eis-
dem et haeredibus universis benique confirmare,
Nostrumque illis Consensum benevolum, pariter et
assensum praebere dignaremur, quarum tenor tails
est: Nos Paulus de Thomor Castellanus, et Capita-
neus Castri terrae Fogaras, Memoriae commendamus
tenore praesentium significantes quibus expedit Uni-
versis. Quod Agiles Raduly Vochan, et Yaszul filli
quondam Komsa, item alter Raduly filius quondam
Sztoycae at Stanislaus Harabal filius quondom Shn-
dor de Vist Nostram venientes in praesentiam retu-
lerunt isto modo ; quomodo ipsi scilicet olim quon-
dam Koszta Avus ipsorum ab antiquo ex Donatione
quondam Magnifici Domini Mirczae Vajvodae par-
bum Regni Transalpinensis, et Bani Zuriniensis
Officia Boeronatuum totalium possessionum Also-
Vist, at Felso Vist, item direetae, at aequalis media-
tans possionis Also Arpas cum omnibus utilitatibus
ad easdem pertinentes, scilicet decem at septem Ci.
ganos tentoriatos inferius nominatim specificatos huc
usque pacifice possedissent, possiderentque etiam in
praesente, tamen propter tampons disturbia, et sig-
nanter tempore insultationis Turearum, tempore
quondam Petri Gereb de Vingard Vojvodae Tran-
sylvaniensis hue intrantes, aliaeque litterae ipsorum
privilegiales fuissent asportatae, quare Nos attentis
ipsorum fidehbus servitiis praefato Castro Din Nostri

www.dacoromanica.ro
- 86 -
exhibitis, et impensis insuper etiam petitiones ipso-
rum justas fore aguoscentes, mhilommus intelligentes
hoc etiam, quod praefatae haereditates, et Cigani ad
ipsos ab antiquo pertinuissent, pro firmiore juris
ipsorum tutamine, rursus Nos ex authoritate ipsius
Magnifici Dni Nostri, Generosi Domini Ioannis Bor-
nemiszsza Gubernatoris liberorum Serenissimi Do-
mini Regis Ladislai Nobis concessa, eosdem Boero-
natus possessionis utriusque Vist, item directae, et
aequahs haereditatis possessionis Also Arpas praescrip-
tae simihter Officium Bojeronatus simul cum Um-
versis utilittibatibus et pertinennis quibuslibet terris
scilicet arabilibus cultis, et incultis, agris, pratis,
pascuis, faenetis, sylvis, nemoribus, alpibus, piscinis,
rivulis, Molendinis Molendinosque, et piscinarum
locis, generaliter vero quarum-libet pertmencia in-
tegritatibus qualicumque nomine vocitatis, ad eos-
dem Boeronatus possionum utrarumque Vist inte-
graliter, et medietatis possessionis Also Arpas consi-
militer Oficium Boeronatus de jure, et ab antiquo
spectantes, et pertinere debentes, item Ciganos ten-
toriatos puts: Stephan cum finis, Mayko cum films,
Lal cum finis, alter Lal cum fillis, Bagya cum finis,
Radulem cum filiis, Patro cum finis, Danczul cum
films, July Bika, Kraguy, Mila, Gaspar, Rohan cum
finis, et Nicul, praenominatis Raduly, Volchan, et
Vaszuly Mils quondam Komsa, item altero Raduly
filio Sztoyczae, et Stanis lao filio Sandor I psorumque
haeredibus, et postentatibus Universis dedimus, et
contulimus, eosdem in pristims eorundem junbus
haeredutaruis roboravimus, contradictione nullorum
apparente. Praesentes Many de Komana, Aigya
Bika de Vajvoda, Komsa de Russel, Kosztisor de

www.dacoromanica.ro
87

eadem, altero Algya de Vad, Petro Oltan de Sinka,


Sztoyka de Beth len, Ba]ya de Brito, Roman de Ucza,
Sztancsul de Arpas, Bogy Tuiko de Berivoy, et Ma-
nyila de Illyen. Datum in Oppido Fogaras Ferria
tertia proxima ante festum Sancti Stephani Regis
Hungarorium Anno Dni Millesimo Quingentesimo
Undecimo. Nos itaque praemissa Supplicatione anno-
tatorum Constantine Raduly, Komsa Sztoykae, Lu-
pul Alexandri Radulyi, et Oprae Iankul, ac Oprae
Popa Boeronum Nobis modo quo supra porrecta
faventer exaudita, et clementer admissa, praescriptas
litteras novas Donationales non abrasas, non cancel-
latas, nec in aliqua sui parte suspectas, sed omni
prorsus vitio, et suspicions careutes praesentibus
htteris Nostris de verbo ad verbum, sine dimina-
tione et augment°, variationeque aliquali insertas,
et inscriptas, quoad omnes earum continencia clau-
sulas, Articulos, et puncta eatemus, quatenus eadem
rite et legitime existunt emanatae, vinbusque earum
yentas suffragatur, rates, gratas, et accepts habentes,
acceptavimus, approbavimus, ratificavimus, ac pro
eisdem Constantino, Raduho, Komsa, Sztoyka, Lu-
pulo, Alexandro, alter Radulio, et Opra Iankul Boe-
rombus, haeredibusque et posteritatibus eorum uni-
verses gratiose confirmavimus, Nostrum illis Consen-
sum praebuimus; prout acceptarnub, approbamus,
ratificamus, et confirmamus, Nostrumque illis Con-
sensum benevolum pariter et assensum praebemus,
salvo jure alien°, harum nostrarum pendentis, et
autheutici Sigilli Nostri munimine roboratarum vi-
gore, et testimonio litterarum mediante. Datum in
Civitate Nostra Segesvar die prima Mensis februarii,
Anno Domini Millesimo Sexcentesimo Sexagesuno

www.dacoromanica.ro
- 88
Tertio. Et subscriptum erat a sinistra: Michael Apafi
mp. a dextra vero : Ioannes Betlen Cancellarius mp.
Erantque Libro Regio praefati Principis authentico,
modo praemisso inserta.
Nos itaque taliter requisitarum, et in Libro
Regio Capitali Nostri authentico reinventarum prae-
scriptarum Litterarum Consensualium, et Confirma
tionalium tenorem, et continentiam modo superius
insinuato, de verbo ad verbum, sine diminutione,
et augmento, variationeque prorsus aliquali, prae-
sentibus Litteris Nostris inserentes, Par sive Tran-
sumtum hujusmodi ad Mandatum Altefatae Sacra-
tissimae Suae Caesareo Regiae, et Apostolicae Ma-
jestatis Requisitorium, Jurium praefatorum Exponen-
tium uberiorem futuram ad cautelam necessarium,
sub Sigillo Nostro authentico Fideliter, et sonscien-
tiose extradandum duximus, et concendendum, Cam-
mum Justitia et aequitate svadente. Datum Sabbatho
ante Dominicam Tertiam post Pentecosten in diem
vigesimam quartam Iunij mcidente. Anno Domini
Millesimo Octingentesimo Quadragesimo Tertio.
(L. S.)
Lecta, in vocibus inferius adnotatis
correcta, et extradata per
eosdem Capitulares.
Collata
Errataque Correcta
Pag. in lin. Vocibus
2 33 quondam rasura
4 13 Regis Ladislai Nobis rasura
4 34 Komana additamentes
p. Veszpremi Archivi Regnicolar:
Q onservator.

www.dacoromanica.ro
89

Conform copies, transpuse la comitetul Asocia-


tiunii transilvane, grin dl egpitan ces. regesc N.
andor de Vi0ea.
Sibii u, 3/15 Main 1894.
Dr. V. Bologa m. p.,
seer. II, al Asoc tr.
NB. Din Coll. mea.
Reprodus si de Densusianu in Monumente pentiu tera Fa-
gerasului si in Coll. Hurmuzakt 11-3 pag 9.
Avem o come si dup1i. Confirmatoriele lui M. Apafi din a
1663 date boerilor Ladislau et Raduly, Opra Pop, Barsan ac
Raduly Vaszil de A. Arpas
In connex cu diploma boeronaEt Thsam se urmeze si aima-
lele Boerilor de Vist:

XXXIII
1613. Gabriel Bdthori Princtpele Ardealulua din Sibtzu,
in 25 Februarie 1613 nobtliteazei pe Hangul Safar Boer
de A Vist cu insetnnele: pe scut de coloare celesttnd un
lup cu laba itne o sable, in cea 'stcingci un cull&
Nos Gabriel Dei Gratia Transsilvaniae, Val achi ae
Transalpinaeque Princeps, partium Regni Hungariae
Dominus et Siculorum Comes. Memoriae commen-
damus tenore praesentium significantes quibus expe-
dit universis. Quod nos cum ad nonnullorum fidelium
dominorum Consiliariorum nostrorum singularem in-
tercessionem propterea nobis factam, turn vero atten-
tis et consideratis fidelitate, fidelibusque servitus
fidelis nostri nobilis Hangult Safar alias Boer de
Also-Vist dispensatoris 1) nostri Fogarasiensis, quae
9 Dispensator. qua expensa et accepta compensat et zmpendit
Sed proprie Dispensator dictus, qui in palatus Regum ant Piin-
cipum Oeconomus, Major domus, nostris Maitre d'hôtel. Du Congo,
Grlossarium med, et inf latinitatis, II, pag. 881.

www.dacoromanica.ro
- 90 -
ipse a comp]uribus jam annis Principibus regni hujus
Transsilvanthe praedecessoribus mmirum nostris, ac
nobis etiam quo Dei benignitate ad hunt principatus
nostri gradum electi et erect" sumus, et in omnibus
occassionibus et rebus fidei et industriae suae corn-
missis juxta possibilitat's suae exigentiam Helder,
summaque cum animi sui promptitudine exhibuit et
impendit ac in futurum quoque exhibiturus et im-
pensurus est. Eundem igitur Hanguly Saar alias
Boer (Meet quoque uti intelleximus nobilem, de special'
nostra gratia et potestatis plenitudine denuo et ex
novo in coetum et numerum verorum regni nostri
Transilvaniae et partium regni Hungariae eidem
annexarum nobelium, annumerandum, aggregandum,
cooptandum et adscribendum duximus, prout annu-
meramus, aggregamus, cooptamus et adscribimus,
decernentes expresso, ut a modo deinceps idem Han-
gull Saar alias Boer, haeredesque et posteritates
ipsius utriusque sexus universae pro veris et indu-
bitatis nobilibus habeantur et reputentur. In signum
autem hujusmodi verae et perfectae nobilitatis eorum
haec arma seu nobilitatis insignia scutum videlicet
militare coelestini colons, in cujus campo sive area
lupus integer natural' colore depictus, postremis
duobus pedibus stare, anterioribus autem elevates,
dextro ensem evaginatum, sinistro autem similiter
pedibus cultrum cisorium tenere conspicitur. Supra
scutum galea militaris clausa est posita, quam con-
tegit corona regla, gemmis et uniombus ornate. Ex
cono autem galeae teniae sive lemnisci variorum co-
lorum hint inde defluentes, oras seu margines ipsius
scuti pulchernme ambiunt et exornant, prout haec
omnia in capite seu principio praesentium literal.=

www.dacoromanica.ro
91

nostrarum docta manu et arte pictoris clarius ex-


pressa et depicta esse cernuntur. Ammo deliberato
at ex certa scientia hberalitateque nostra praefato
Hanguli War alias Boer, ipsiusque haeredibus et
posteritatibus utriusque sexus universis gratiose de-
dimus et contulimus. Annuentes et concedeutes, ut
ipsi praescripta arma, seu nobilitatis insignia more
aliorum verorum et insignitiorum nobilium armis
utentium, ubicunque in praeliis, hastiludiis et tor-
nearceutis, duellis, monomachiis ac allis quibusvis
exercitus nobilitanbus et militaribus, nee non sigillis,
vexillis, coronas, velis, annul's, auleis, domibus, cly-
peis, tentonis, sepulchres, generaliter vero quarum
libet rerum et expeditionum generibus, sub verae et
sincerae nobilitatis titulo, quo eos ab universis et
singulis enjuseunque status, ordinis diguitatis, con-
ditionis et praeeminent]ae hominibus existar :t, dice,
teneri, nommari et reputari volumus, ferre et gestare,
ommbusque et singulis its hononbus, gratis, pnvi-
legus, indultis, libertatibus, immunitatibus et prae-
rogativis, quibus caeteri veH nati et indubitati no-
biles et militares diet' regni nostri Transilvaniae et
partium regni Hungariae eidem annexarum quomo-
docunque de jure et consuetudine antiqua utuntur,
fruuntur et gaudent, perpetuo uti frut et gaudere
valeaut atque possint. Et nihilominus pro amplion
benignitatis nostrae erga euudem declaratione, domum
ejusdem in jam dicta possessione Also Vist, cui ab
una Opra Dendrum, ab Oa autem partibus Raduli
Bach' la providorum domus vicinantur, in districtu
seu terra Fogarasiensi, comitatuque Albensi Trans-
silvaniae existente habitam ab omm censuum, taxa-
rum contributionum nostrarum tam ordinanarum

www.dacoromanica.ro
- 92 -
quam extraordinariarum subsidiique et lucri camerae
nostrae solutione, servitiorumque quorumlibet ple-
beorum et civilium exhibitione, item seminaturas,
allodiaturas, agricolationes et alias quaslibet haere-
ditates eorum, quas in dicta possessions Also Vist
et territoriis ejus juste et legitime tenerent a deci-
marum nonarum et capetiarum nobis et succesoribus
nostris quotannis provenire debentium pensione, ser-
vitiorum quorum libet plebeorum et civilium exhi-
bitione in perpetuum eximendum supportandum et
nobilitandum duximus, prout eximimus, supportamus
et nobilitamus praesentium per vigorem. Quocirca
vobis universes et singulis generosis egregns, nobi-
libus, Capitaneo, Provisori, Castelanis arcis nostrae
Fogarasiensis, item decatoribus. decimatoribus, con-
numeratoribus at exactoribus quorum libet contribu-
tionum nostrarum et successorum nostrorum, nec
non provides judici et juratis Civibus annqtatae Pos-
sessionis Also Vist eorunique vices gerentibus mo-
dernis et futures quoque pro tempore constituendis,
cunctis etiam sins quorum interest seu interent,
praesentium notitiam habituris, harum serve commi-
Emus et mandamus firmiter, ut vos quoque a modo
deinceps successivis semper tern ponbus praefatum
Hanguli Safer alias Boer haeredesque et posteritates
ipsius utnusque sexus universas ratione praedictae do-
mus, allodiaturarum seminaturarum et agricolationum
haereditatumque suarum praemissarum; ad nullam
censuum, taxarum et contributionum nostrarum tam
ordinariarum quam extraordinariarum, subssudnque
at lucri camerae nostrae solutionem, servitiorum
quorum libet plebeorum et civilium exhibionem, de-
cimarum nonarum et capetiarum pensionem cogere,

www.dacoromanica.ro
93

compellere vel propterea eundem haeredesque et


posteritates ipsius utriusque sexus in personis rebus
et bonis ipsorum quibusvis impedire, turbare, mole-
stare, sea quovis modo dammficare debeatis aut
sitis ausi modo aliquali. Sed eandem domum, semi-
naturas, allodiaturas, agriculati ones et alias quaslibet
haereditates jam nominate Hanguli Saar, modo prae-
misso exemptas supportatas et nobilitatas in perpe-
tuum habere moths omnibus debeatis et teneamini.
Secus non facture. Praeseutibus perlectis exhibenti
restitutis. In cujus rei memoriam firmitatemque per-
petuam praesentes literas nostras pendentis et au-
thentici sled nostri mummine roboratas memorato
Hanguli Safar alias Boer ipsiusque haeredibus et
posteritatibus utriusque sexus universes dandas du-
ximus et concedendas. Datum in civitate nostra CI-
biniensi die vigesima quiuta menses Februarii Anno
Domini Millesimo sexcentesimo deem() tertio.
Gabriel Princeps mp.
(L. S. P.)
(Colectiunea d-lui loan cay. de Puscariu, Tom. III, pag 73,
in Bilthoteca Academies Romine).
NB. Reprodus s' in ,,Monuments" de N. Deususianu din
Coleqiunea mea

XXXIV .
15 18 . Act de adoptzune tdcut prin scaunul boeronal sub
preszdzul lui Paul de Thonzor castelanului de Munkacs
et Fogaras la a. 1518, przn care loan 0, Man Mat se
adopteazd in boo onatul tut Aldea Bled de Vazdafalva.
Acest act a fost confirmat przn Marla Chrzstzerna la
anul 1598 precum urtnezci:
Nos Maria Christierna, Dei Grata Transsilva-
niae, Moldaviae, Walachme Transalvinae etc. Prin-

www.dacoromanica.ro
- 94 -
ceps, Partium Regni Hungariae Domina et Siculorum
Comes, nata Archidux Austriae, Dux Burgundiae et
comes Tyrol's, Goritiae etc Memoriae commenda-
mus tenore praesentium significantes quibus expedit
universes. Quod ex parte et in person's Agilium
Conran Byka, Radul Byka, fillip' um quondam Ioannis
Byka, item alterius Radul Byka et Aldac Byka filio-
rum quondam Manni Byka Bojaronum nostrorum de
Nagy Vaydafalva in districtu inferior' terrae nostrae
Fogaras existents habits, exhibitae sunt nobis quae-
dam Literae Magnifici quondam Pauli de Thomor
alias castellani arms nostrae Fogaras in pergameno
patenter confectae sigilloque ejus pendent' in cera
rubra impressive communitae, quibus mediantibus
awl's Algyo Byka de Vaydafalva matura inde deli-
beratione praehabita, videns se prole jam penitus
esse destitutum, in signum paternae dilectionis Ioa-
nem et Mann progenitores videlicet dictorum expo-
nent= nepotes quondam Racial Byka in films asci-
visset et adoptasset, eosque una cum haeredibus
eorum et posteritatibus umversis, in omnibus suis
juribus possesionariis at portionibus quae in posses-
sione Nagy Vajdafalva de jure at ab antiquo ad
Bozeronatum suum spectarent et pertinerent, una cum
omnibus pertinentiis emoluments ac quibusvis immu-
nitatibus legitimos perpetuosque haeredes suos pro -
nuntiasset, dictamque ejus adoptionem idem Paulus
de Thomor htens suis confirmasset tenons infra-
scnpti, supphcatun que quoque nobis est humillime,
ut nos easdem literas omniaque et singula in eisdem
contents, ratas gratas et accepta habentes, clementer
approbare, ratificare et confirmare dignaremur, qua-
rum quidem hterarum tenor talcs est.

www.dacoromanica.ro
95

Nos Paulus de Thomor Castellanus castrorum


de Munkach et Fagaras damus pro memoria, quod
agihs Algya By lea de Vajdafalva feria tertia proxima
post festum bean Pauli priori Heremitae in oppido
Fagaras, cum in Sede Judiciaria hujus districtus pro
tribunals cousedissernus de medio ahorum nostri
exsurgens in praesentiam, sponte et libere fassus est
hoc modo: Quomodo Ilse matura deliberations prae-
habits, turn ex eo, item quod videns se ipsum jam
prolibus penitus destitutum, in signum fraternae di-
lectionis agiles adolescentes loannem (et) Many filios
ohm Michaile et honestae Dommae Stanka fihae
Mursae Relictae quondam Theodori Popae, filn quon-
dam Theodori Popae, fill.' quondam Raduly Byka
sororis praemissi Aldgya Byka procreatae in omni-
bus sues junbus possesslonarns et portionibus quae
in possessione Nagy-Vajdafalva de jure et ab antIquo
ad Bojeronatum lege hujus terrae adtinerent concer-
nereut, nunc cum omnibus suis appertinentiis et uti-
litatibus, quibusvis proventibus, molendinis, rivulis,
montibus, terns, prat's, foenilibus so caeteris quovis
nominis vocabulo vocitatis, ad dictum bojerouatum
attinennbus et pertinentibus, et pertinere debenti bus,
Item Cyganos Baghul, Nan, ahum Nan Dankuly, Na-
gas, simul cum prolibus ac eisdem Ioann
et Many post mortem suam dedisset ac in suos hae-
redes praesumpsisset, et in filios in omnibus procreasset,
una cum ipsorum posteritatibus univers s; Imo dedit,
inscripsit et condonavit coram nobis jure perpetuo
et irrevocabiliter, contradictore nullo apparente ;
praesentibus ibidem Munsad Koman de Rusor, Kosta
de eadem Aldgya de Vad, Rude Torbk de Berivoj,
Hangul de Szescsor, Stojka de Betlen, alter Stojka

www.dacoromanica.ro
98.

de Berivoj, Vilkan de Fe lso Vist, BA Ilya de Dridiff


caeterisque Bojaronibus in sede tune existentibus.
In cujus rei memoriam praesentes has Literas nostras
eidem duximus concedendas, sigilloque quo utimur
obsignandas. 'Datum die et loco qui supra Anno
Domini Millesimo Quingentesimo decimo octavo.
Nos itaque praemissa supplicatione, nobis modo
quo supra porrecta clemeuter exaudita et admissa,
praescriptas Literas dicti quondam Pauli de Thomor
non abrasas, non cancellatas, nec in aliqua sill parte
suspectas sed omni prorsus vitio et suspicione ca-
rentes, praesentibus Literis nostras de verbo ad ver-
bum sine diminutions et augumento aliquali insertas
et inscriptas, quo ad omnes earum continentias, art-
culos, clausulas et puncta eatenus quatenus eaedem
rite at legitime existunt emanatae, viribusque eorum
yentas suffragatur, ratas gratas et accepta habentes
aeceptavimus, approbavimus, ratificavimus et confir-
pavimus memoratis Koman Byka, Radul Byka alters
Radul Byka, Salamon Byka, Stancsul Byka at Aldea
Byka, ipsorum haeredibus et posteritatibus universis
perpetuo valituras, harum nostrarum vigore et testi-
monio literarum mediante. In quorum omnium invio-
latum robur, fidemque perpetuam, praesentes Literas-
nostras pendentis et authentici sigilli nostri mum-
mine manusque proprae subscriptione corroborates
eisdem ac haeredibus et posteritatibus eorum uni-
versis clementer dandas duximus at concedendas.
Praesentibus perlectis exhibenti iestitutis Datum
Albae Julia die prima Julii Anno Domini Millesimo
quingentisimo nonagesimo octavo.
Maria Christierna mp.
(L. S. P.)

www.dacoromanica.ro
97

. (Colectiunea dlui loan cavaler de Puscariu, Tom. III, pag.


72, in Biblioteca Academiei Romfine).

NB. Actul din 1518 a font reprodus si de N. Densusianu


in Monumente pentru istoria teni Fagfirasu lui" pag. 74 cu pro-
vocare la Colectiunea mea din care o a luat-o, dimpreunk cu
confirmarea Matriei Christierna din a. 1598 publicatit tot acolo
pag. 81.
Copia transumtului din a. 1461 Adam clipetat-o dela familia
Bica din Voivodeni.

XXXV
15 2 0 . Sub presidtul castelanzlor Laurentzus qi ,Nico
laus de Thomor tinenduse adunarea scaunului judiciar
de 12 boeri feria tertta ante ascenstonem domzni 1520
s'au confirmat Dragonizr qt fratiz set Man, Oprea pa
Vladutu de Mundra in a ,rasa parte a boeronatului de
Mundra, ce o perduse pentru znfidelitate Ztreza de Mcindra,
tard cu invoiala oecirmuttorului terei loan Bornemissa
cdpitanul suprem Paul Thomori (frater et praedecessor
noster) o conferise lui Dragomir qz fratilor se4 pentru
serviczele luz credincioase.
Nos Laurentius, etNicolaus de Thomor Castellani
Castri Fogaras. etc. Damns pro memoria: Quod dum
Nos Feria Tertia ante, ascensonem Dui in oppido
Fogaras, una cum duodecim Juratis pro audiendis
causes considissemus Providus vir Dragomir de Mundra
Nostram veniens in praesentiam in sua ac Fratrum
suorum Carnalium, puta : Man, Opre, Vladucz Personis
supplicar. Nobis, quatenus de et super illa sexta
parte Boeronatus de Mondra, quae alias ipsius
quondam Ztresa de eadem Mondra fuerat, quae
propter infidelitatem eiusdem Ztresa ad Magnificum
Dominum Ioanem Bornemizza Castelanum Castri
7

www.dacoromanica.ro
- 98 -
Budensis et Comitem Posonien. Dominum Terrae
Hujus rite, at legitime fuerat devoluta, quam Domi-
nus Frater et Praedecessor noster Dominus Paulus
de Thomor tune Castellanus Castri hujus nunc vero
qs4"..9-.11^C. Colocensis, Eisdem Dragomer et suis Fra-
tribus ac eorum posteris, de voluntate, at comissione
Eiusdem Domini Magnifici Iohannis Bornemisza de-
venisset, propter servitia sua fidelia quae idem cum
suis Fratribus pro locorum, et temporum varietate
Castro hum impendisset, Literas, et Literalia Instru-
meuta dare postulavit. Nos autem Bojarones et Ju-
ratos Regni hujus requisivimus, si scirent et recor-
darentur de ista Donatione Domini Fratris, at Prae-
decessoris nostri, qui uno ore pariter retulerunt hanc
partem sextam Boeronatus de Mondra ipsius quondam
Strezae ut praefertur de Mundra ipsi Dragomero, et
suis Fratnbus Man, Opra, et Vladucz pro ipsorum
servitiis dedisse Nos similiter Eidem dedimus,
donavimus, et contulimus cum cunctis utilitatibus
suis ad id spectantibus, ut more aliorum Bojaronum
regni hujus frui, uti, at gaudere valeant, atque pos-
sint harum nostrarum vigore, at testimonio Litera-
rum mediante. Quas Nos Lege hujus Regni in
tribus sedibus Judicialibus legi, et sermone vulgari
interpretari fecimus Nemine autem contradicente eas
extradari fecimus praesentibus duodecim Juratis
Algye Bika de Vojvodin, Ztantsul de Zkore, Ztojka
Lugor de Vojla, Salamon de Venoczia, Nagyo de
Berivoj, Dragomir de Herszen, Ztantsul de Arpas,
Sandor Sztenislau de Reche, Ztan de Sinka, Komsa
de Mondra, Petru de Vojvodin. Datum in Fogoras
Teria ante Beat Bonifacii . . . . Anno Do-
mini Millesimo Quingentessimo vigesimo. Erantg.

www.dacoromanica.ro
09

sigillo praefatorum Castellanorum pendenti in cera


flava impresso communitae et roboratae, patenterque
in pergamine confectae et emanatae. In dorso vero
earundem Literarum tabs conspiciebatur scriptura:
Praesentes Literae per Praefectum, et Exactorem
Fiscales, ac Reqoisitores Albenses, tanquam Comis-
sarios Illmae Dominae Principissae ad investiganda
Boeronum Terrae Fogaras Jura deputatos lectae ac
pro Algyea Teflan lineam generationis suae ad intro-
scriptos Agiles, Dragomer Many, Opra, et Vladucz
manifesta deducente in vigore relictae in Fogaras
die 25-ta Mensis Febrary Anno 1671.
NB. Acest act s'a estradat in transumtul Capitlului Albense
din a. 1761 familiei Taflan din Mundra, de uncle 1-am cb.pdtat in
Come. Transumtul cuprinde Qi investigatitmea genealogicA din
anul 1730. Col. mea.

XXXV I.
1527. Castelanii Ladislau ft Nicolau de Tomor din
scaunul boeronal al Ftigaraplut certified' possesiunile
boeronale ale lui Ladislau fitul lui Oman Coln la din
Grid.
Nos Nicolaus at Laurentius de Tomor Castel-
lani Castri Fogaras, etc. Damus pro memoria. Quod
cum nos feria tertia in festo visitationis Beatissimae
Virgin's Mariae, in Oppido Fogaras, una cum Duo-
decim Juratis Boeronibus Sedis Nostrae Judiciariae
AssesNoribus hujus Districtus, pro audiendis Causls
pro tribunali consedissemus, Agi lis Ladislaus Boero
de Grid, filius quondam Korman Gurilla*) Boeronis de
Grid, eadem, in nostram exsurgens praesentiam de-
bita cttm illtantia sup.plicans: Quatenus, de et super
*) Recte Corina. e
7*

www.dacoromanica.ro
100

universes Bonis, et Haereditatibus ejusdem Aviticis,


ac expenses, ac fatigiis Litte-
raha instrumenta, ac Litteras Privilegiales confectas
dignaremur, Idem autem Ladislaus de
Grid, testatus est, in praedicta Possessione Grid,
Sextam partem Boeronatus ejusdem Possessionis
Grid, ab Avis, sibi, et Bilis suis condescensam fore,
aliam autem partem sextam Boeronatus ejusdem
Possessionis Grid, Koman Gurilla Genitor suus, a'
Lud Boerone de Grid, Fratre utique ejusdem car-
nali, emit per duos Renenses florenos, duos bovcs, et
duas apes Idem Koman Gurilla Ladislai
praenotati Pater, una cum Opresitye fratre suo car-
nali, simili Boerone de Grid, a Migantha et fratribus
suis Boeronibus de Also Venitze emit mediam par-
tern istius Boeronatus ejusdem possessionis Grid per
Florenos Septuaginta, at uno equo, Parts
mediae dimidia pars eidem Ladislao provenit, pars

fratribus suis--
autem media Sigetye filio ipsius Opresitye, una cum
empta, una cum Alpibus Tamas,
et Tamasel vocatis. Ita et Idem Ladislaus de Grid,
in eadem Possessione Grid testato tres partes at
m3diam unius Sextae Partis Boeronatus ejusdem
Possessionis, duas autem Partes, at mediam Sextae
Partis habet Risztye Films Oprestze Boeronis de
eadem Grid una cum fratribus suis. Proinde Idem
praememoratus Koman Gurilla Pater utique ejusdem
Ladislai de Grid, in Possessione Parro Sextam Par-
tem Boeronatus ejusdem Parro a' Vulku Boerone de
eadem Parro emit flor. 18. Iterum Koman Gurilla in
eadem Possessione Parro, a' Nan Boerone de eadem
Parro, emit tertam Partem Sextae Partis Boeronatus
ejusdem pro flor. octo. Item Idem Ladislaus de Grid,

www.dacoromanica.ro
101

in Possessione Persany a' Petro Gunga et Bib, ac


fillis eorum Boeronibus Vitz de eadem Persany,
emit tertiam Partem Boeronatus integri pro flor.
tredecim et duobus Bobus Possessione
Persany Sextam Partem -- Boeronatus Viza,
Risztye, Boeronis de eadem Persany, qui ad Trans-
alpina profugit, Nos eidem Ladislao tanquam bone-
merits contullimus, in filios filiorum,
ac Haeredes et Posteritates de Grid,
praescripta in Possessions Persany se se testatur
tertiam Partem, et reliquarum duarum Partium Sex-
tam habet autem una cum Terris arabilibus, cultis
et incults, Pratis Pascuis Piscinis Pi-
scaturis, molendinis, et molendinorum locis, Montibus
Alpibus syivis et quorumlibet utilitatum vocabulis
vocitatis, intra veras metas earundem Possessionum,
hucusque pacifies possesse digit, et testatus est co-
ram nobis, nos autem considerata et accepta ejusdem
vera Supplicatione, eiders Litteras nostras Privile-
giales confectas sigillo nostro signatas, de et super
universa Bona, et Haereditates ejusdem dandas du-
ximus, et concedendas. Imo damns et conferimus,
in films filiorum, et Haeredes et Posteritates ejusdem
univeros. Quas nos more hujus Districtus in tribus
sedibus Judicianis ac Sermons interpraetari faecimus,
nemine autem Contradicente easdem eidem Ladislao,
ac fillis ejusdem extradari faecimus. Praesentibus
Duodecim Juratzs Boeronzbus, Algya Bdca de Nagy
Vajvoden, Rcidul de Lisza, Barbat de Dragus,
Sztantsul de Also Arpks, Radul de Also Vist, Su lka
de Beth len, de Voila, Salamon de Venetzia,
Ladislao de Grid, Sztojka de Vaad, Alde de Rusor,
Szkeltydn de Desany. Datum loco et Termino prae-

www.dacoromanica.ro
102

notatis. Ann6 Domini Millesimo Quingentesimo vi-


gesim8 septimo.
NB. Copia autentic>i din a 1784 In archiva vechie a Districtului
Ilg 5.ras, reprodus5. de N. Densusianu in Monumentele Fagarasului.
Comb. cu XXXIX.

XXXVII.
1531. Din acest document se vede, cd in fine Sa0i din
Brapv s'au desInnat fi astci-datd de ceitrd ceilalti con-
nattonali i anume de cdtra szbizeni, prin urmare s'au
rapt i de cdtrd Ferdinand, 0 au proclamat de rege pe
loan Zapolya. Acesta in recunogintd relpeee comuna
Ttntari dela Stefan .Illazlat §.i dela unul loan Mauritzu,
cari o posedeau panel atunct, qz o del ceteitzi Brapv.
Ioanms I. collationales Brassoviensibus posses-
sionem Zzunyogszeg, quam Stephanus Maylad de
eadem Szunyogszeg et Joannes Moricz, qui factioni
germaniae adhaesissent" possidebat, donantis
Habentur per extensum in Ioanms Albrich Pal-
ladio Coronensia sub Nr. 1. p. 134.
NB Reprodus din Transilvamau 1874 pag 128, si Coll.
Hurmuzaki-Densusianu II-4 pag. 7.

XXXVIII.
1534. Pe timpul lui Mzhne Vodd mai multi boeri dzn
tznulul Feigeiraplui ludndu-i parte, §i intre acestia qi
Stan Salamon, Aldea Salamon fi Salamon al Vanczi
din ,5linca, Cdpitanul suprem Paul de Thomori le-a con-
fiscal posesiunzle din $'2nca i Ohaba f t le-a vendut lui
Pdrvul de AS' Inca cu 50 florini, dar maz tdrziu in-
torcendu-se la ascultare, Vozvodul Stefan Matlat ier-
tandu i, le-a conces a le rescumpJra, 0 a le da dona-

www.dacoromanica.ro
- 103 -
tiune noud peste jumetate a posesiunilor din 6inca, qi
peste trei quartale din Ohaba dimpreunci cu munfti Ger-
canu z Dunaia, in scaunul de 12 boeri aszstenti.
Actul acesta a lost confirmat f i de Maria Christierna
la anal 1598, pentru succesorti Bdrszan, Stoica qi Aldea
Pie, Aldea, Salamon i Stoica Dumitru ai lui Sa-
lamon, apoz Stoica i Demitru Bolla ai lui Solamon
Boila.

Nos Maria Christierna Dei gra Trniae Molda-


viae Transalpinae Princeps, partium Regni Hunga-
riae Domina at Siculorul Comes etc Nata Archidux
Austriae Dux Burgundiae, Comes Tyrolis at G-oriliae,
etc. Memoriae commendamus tenore praesentium sig-
mfican. quibus expedit Universis. Quod pro parte et
in personis Agilium Barzan. Die, Stoyka Iliae et Alde
Iliae filior. Agilis quondam Ztany Iliae Mil quon-
dam Ztan Salamon, item Alde Demitru, Salamon
Demitru et Ztoya Demitru filior. quon. Alde Demitru
filii similiter Ztan Salamon, nee non Ztoyka Boyle
at Domitru Boyle filior. Coman Boyle filly quon.
Salamon Boyle Boiaronum videlicet possessionis
nostre Synka in Distnctu supenorpterrae nostrae
Fogaras existentis habitae, ex i itEte sunt nobis quae-
Tam literae Magnifici quon. Stefani Maylad alias Dni
terrae Nrae Fogaras in Pergameno patonter confectae
sigilloqu. eiusd. pendenti at authentico, caera rubea
impressive communitae. Quibus mediantibus proge-
nitores dictor expone. mediam partem Boieronatus
possessionis Synka et tres quartas possessionis Ohaba
per notam infidelitatis in quorum ante illud tempus
pacifico prestitissent dominio amisissent, postqu. lon-
gas intercessiones in gratiam redissent et thetas

www.dacoromanica.ro
- 104 -
portiones eor. iam aliis collatas pecuniis eorum pro-
priis redemissent, ac demum eos idem Stephanus
May lath in praedictar. portionum Boiaronalium nec
non ear. quarum vis utilitatum et pertinentiarum
dominio novae suae Donationis et Confirmationis ti-
tulo insignisset tenore supra-scripto. Supplicatum,
quoque nobis est humillime ut nos easdem literas
omniaqu. et singula in easdem contenta ratas grates
at accepta haben. clementer approbar. notificar. at
confirmar. dignaremur. Quarum quidem liter. tenor
talis est: Nos Stephanus May lad Liber Dominus terre
Fogaras, Vaivoda Regni Trans' lvan. et Sicu lor. Comes
etc. Memoriae commendamus tenore praesen. signi-
fican. quibus expedit Univer. at Singulis, quod cum
Nos feria tertia proximo. post festum Omnium sctor.
una cum duodecim juratis Boiaronibus nostris hujus
terrae nostrae pro discutien. causis pro tribunals con-
sedissemus. Tune Agilis Sthan Sa lamon, Alde Sala-
mon et Salamon al Wancze de Synca Coram nobis
personalit. constitute, sponte et hbere confessi sunt
in hunc modum: Quomodo in elapsis temporibus
vczt tempore quon. domini Milne alias Wayvodae
Regni Transalpinen. et tempore quon. Domini
Pauli Thomori tune Comitis et Castellani huius
Castri nostri Fogaras fuerut multi Boiarones huius
terrae in infidelitate adinuenti ac de sub obedientia
Castellanor. alienate, ad quorum respectum et prae-
fati exponen. vczt Stan Salamon, Alde Salamon, Sa-
lamon al Wancze de sub obedien. praeseripti domini
Pauli Thomori fuerunt ahenati, qua de causa ipsi
praefati exponen. ad Transalpinae Regnum introfugien.
ibiq. moram haben. pro qua infidelitate praefatus Do-
minus Paulus Thomori totam partem haereditatis au

www.dacoromanica.ro
105

Boiaronatus eor. in possessionibus Synka et Ohaba


sitas et existen. una cum omnibus proven. ad easdem
possessiones de iure et ab antiquo pertinen. spectan.
et pertinere deben. cuidam Agili Pirvuluy de Sinka
pro for. quinquaginta vendidisset et appropiasset,
qui sczt Stan Salamon, Alde Salamon et Salamon
al Wancze ex illa infidelitate et alienatione in gra-
tiam nostram reversi sunt, nobisqu. supplicate ab
infidelitate eor. eos excipien. in gram. noam. acce-
pimus ipsos praefatos exponen. in praescriptas haere-
ditates aviticas intromissimus in gratiam nostram acci-
pien. qui praefati exponen. vczt Sthan Salamon, Alde
Salamon, Salamon al Wancze afiliatus praefati Pir-
vuluy de Synka at Stanislao de Reche praescriptas
haereditates eor. pro flor. octoginta coram nobis re-
demerunt vczt aequalem medietatem possessionis
Synka et tres quartales possessionis Ohaba, -- quae ab
ipsis antes erant alienatae una cum montibus, Alpi-
bus Grerkanul et Dunaya nominatis sylvis, nemoribus,
rubetis, pratis, foenetis, terris arrabilibus cults et in-
cult] s, molend. molendinorum qu. locis, Rival] s, Glandi-
in bus ac cuiuscunque utilitatibus et proven., quo-
cunqu. nominee vocitatis ad easdem possnes Sinka et
Ohaba spectan. pertinen, et pertinere deben. Ipsosqu.
praefatos exponen. Zthan Salamon, Alde Salamon,
Salamon al Wancze in praescriptis bones et haere-
ditatibus eorum haereditavimus in filios filior. suor.
fily Stan Salamon, Salamon Alde, Stoyka The. Do-
mitrro filly, Aide Salamon, Domitru Salamon haere-
dum per haeredes possidendum, tenen. pariter et
haben. imo damns donamus, conferrimus et haered.
tenus. Harum Nostrarum vigore at testimonio Si-
gilloqu. noo median. praesentibus ibidem

www.dacoromanica.ro
- 106 -
duodeeim Juratis Bojaronibus sedis nostrae vczt. Alde
Bike de Waywodeni, Radii! de Lysza, Opra Bozgach
de 'Wysd, Comsa de Bessenbak, Barbat de Dragu,
Sandor de Zombatha, Salamon de Wenechia, Zta-
nislau de Roche, Man Juga de Kopachel, Beka de
eadem, Cryztha Mile de Il lien, Idomir de Waad. Da-
tum in Sede noa Judiciar. die supra notato. Anno
Domini Millessimo quingentesimo tricessimo quarto.
Nos itaqu. praemissa supplicatione nobis modo quo
supra porecta, clementer exaudita et admissa pre-
scriptas lras. dicti quon. Stephani Maylad Donatio-
nales non abrasas, non cancellatas, nee in aliqua
parte suspectas sed omni prorsus vitiis et suspicione
caren. praesentibus Iris nris de verbo ad verbum sine
diminutions et augmento aliquali insertas et inscrip-
tas quo ad omnes et continen. Articulos Clausulas
eatenus quatenus eaedem rite et legitime
existent. emanatae juribusque earum veritas suffraga-
tur ratan gratas et accepta haben acceptavimus,
appobavimus ratifioavimus et confirmavimus memor.
omnibus ipsorumqu. haeredibus et
posteritatibus univer. perpetuo valitur. harum noar.
vigore et testimonio Iran median. In cujus rei me-
moriam firmitatemque perpetuam praesentes Iras noas
pendentis gills not munimine roboratas prae-
dictis Boiaronibus nois ipsorunque haeredibus et po-
steritatibus univer. dan. duximus et conceden. prae-
sentibus perlectis exhiben. restitutis. Datum Albae
Jaime Junn Anno domini Millesimo quin-
gentesimo Nonagesimo octavo.
(L. S.)
Maria Christzerna. Georg de Vrnocz m. p.

www.dacoromanica.ro
107

A tergo.
Per Praefectum et Exactorem fiscales ac Requi-
sitores Alben. tanquam Comissarios Illmae Dnae
Principissae ad investigan Boieronum terrae Fogaras
jura deputatos, praesentes lrae revisae Iectae ac pro
Stephano Berszan de Sinka et Sztan Bojle de Ohaba,
Lineam generationis suae ad introscriptas personas
manifesto deducen. in vigore relectae. In Fogaras
die 27 mens Febr. 20 1671.
NB. S'au decopiat din actele families din Sinca.

XXXIX.
1535. Stefanus _Magid liber dominus terrae Fogaras,
Vaivoda Transdvanme et Siculoram Comes etc. cu datul
Fogaras feria secunda proxima ante festunz exaltationis
st. Cruets 1535 confirmd pe Ladislati find Bozeriului
din Grid Conran Csurzla in posesiunde sale boeronale.
Nos Stephanus May lad liber dominus terre Fo-
garas Waywoda Transsylvaniae et Siculorum Comes
etc. memor. comendamus tenore present. siguifican.
quibus expedit universis, quod Nobilis et Agilis La-
dislaus de ;Grid
exhibuit nob. et presentavit quasdam has. privilegiales
Egregiorum Nicolai et Lauren. de Thomor, tune ca-
stellanor. castri hums nil Fogaras rn pergameno psi
vilegial. pfectas et emanates sigiloque ipsorum quo
utebantur comunitas supplic. nobis ut easdem Iras
ipsorum egregiorum Nicolai et Laurent. de Tho-
mor ut omma in eis ctenta rata grata et accepts
haberemus et Iris nris privilegialibus verbotenus
inseri faceremus pro boyaronibus sues innovator.

www.dacoromanica.ro
- 108 -
ppetuo valitur. confirmare dignaremur. Quarum qui-
dem lrarur tenor tlis est: Nos Nicolaus et Lauren-
tius de Thomor Castelani castri Fogaras etc. damus
pro memoria, quod cum Nos feria tertia In festo
visitation's Bmae Vgnis Marie in oppido Fo-
garas unacum duodecim Juratis Boyarombus sedis
nostre juditiar. Coassessoribus more huius Districtus
pro audien. cans's pro tribunali consedissemus, Agilis
Ladislaus Boyaro de Grid filius condam Boman
Curylla Boyeronis de Grid eadem in nostram exur-
gens presentiam debits cum instantia suphcavit quate-
nus de et super universis Bonis et Haereditatibus,
eiusdem aviticis, paterms, ac per eundem laboribus,
expenses ac f'atigns part. . . . et inuentes lraria
instrumenta ac lras privilegialiter confectas dare
dignaremur, idem ant. Ladislaus
de Grid testatus est in praedicta possessione Grid
sextam partem Boyaronatus eiusdem possession's
Grid, ab avis sibi et flliis suis condescensam fore,
aham aut. partem sextam boyaronatus eiusdem pos-
sesionis Grid, Coman Csurilla genitor suns a Lud
Boyarone de Grid, fratre utique eiusdem Coman emit
per duos boves, florenos duos, duos apes
Idem Coman Chun lla Ladis lai prenotati pater una
cum Opre Zitze fte suo carnal' simihter Boyerone
de Grid a Myhancha et fribus suis Boyarombus
de A so Wenecze emit dimidiam partem
. . . . . eiusdem possessionis Gryd per flor. sep-
tuaginta, et uno equo partis mediae
dimidia pars eadem Ladislao provemt . . . pars aut.
media provenit Syketye flu . . . Opresytye

vnacum ftribus sum . . . empta una cum Alpibus


Thames et Thamasel vocatis Idem Ladis-

www.dacoromanica.ro
109

laus de Gryd in eadem possessione Gryd


testato tres partes et mediam unius sextae partis
Boyaronatus emsd. possessionis, dues autem partes
et mediam sextae partis habet Ryketse praedictus
films Opre Zytse boyaronis de eadem Gryd una cum
fratribus sues, proinde Idem memoratus Coman Cshu-
rille pater utique eiusdem Ladislai de Gryd in pos-
sessione Paro sextam partem Boyaronatus eiusdem
Parro a Wolkul Boyarone de eadem Parro emit for.
decem et octo, Iterum Coman Csurilla in eadem pos-
sessions Parro a Nan (Stan) Boyarone de eadem
Parro, emit tertiam partem sextae partis Boyaronatus
eiusdem pro flor. octo. Item Idem Ladislaus de
Gryd in possessione Persani a Petro Hancha et Bib.
ac filiis eor. boyaronibus de sad Persan emit ter-
tiam partem Boyaronatus integri pro flor. tredecim
et duobus Bobus et mediae possessionis Persan
sextam partem Boyaronatus, partem
Boyaronis de eadem Persan qui ad
transalpina prafugit. Nos eidem Ladislao tanqu. Be-
nemerenti pro servitiis contulimus in filior filios ac
haeredes et posteritates
in possessionis Persan se
se testatur Gor., tertiam partem at reliquarum duaru
partium sextam partem, haec autem unacurn. terris
arabilibus, cultis et incultis, pratis, pascuis, flu-
minibus, piscinis, molendinis et molendinorum lows,
montibus, Alpibus, Silvis, Rubetis et quarumlibes
utilitatum vocabulis vocattatis ultra veras rnetas
earunqu. possession. hucusque pacifice possedisse dixit
at testatus est coram nobis. Nos auten considerata
et accepta eiusd. vera suplicative eid. literas noes pri-
vilegiales confectas sygillo nro signatas, de at super

www.dacoromanica.ro
- 110 -
universe bona at hereditates eiusd. dandas duximus at
conceden. imo damus at conferrimus in films fihor. et
heredes ac posteritates eiusdem universos. Quas nos
more hujus districtus in tribus sedibus ludic
sermone interpreter, fecimus, nemine autem cdicen
easel. eid. Ladislao ac fillis eiusd. extradari fecimus,
pntibus duodecim juratis boiaronibus, Algya Byka
de Nagy Vaiwodem, Radul de Lissa, Barbat de
Dragos, Sztantsul de Also Arpas, Radul de Also
Wist, Su lka de Beth len, Belyano de Woyla, Salomon
de Venezia. Ladyslao de Gryd, Stoma de Waad,
Algya de Russor, Ztelitza de Desan, datum loco et
termino praenotatis Anno domini millesimo quingen-
tesimo vigesimo septimo. Nos Pmissa supplic... dicti
nobilis et Agilis Ladyslay de Giyd
. . . porrecta benigne exaudita at clementer admissa

pscriptas lras no° lai at Laurentii Thomory, ca-


stelanor. castri Fogaras non abrasas nee in aliqua
sill parte suspectas
verbotenus sine diminutione et augmento aliquali
infectas
easdem rite et
accep-
tamus, aprobamus, ratificamus, ac pro annoto nobili
Ladislao de Grid at suis heredibus ac posterit . . .
pptuo valituras mus. In emus rei memoria
firm lras noes sigillo
nro rboratas dtum iu Fogaras feria se-
cunda proxima ante festum exaltations St. Crucis
Anno Domini Milessimo quingentesimo tricessimo
quinto. (Sigil. pent. cu sfora albastra deschisa
si galbma).

www.dacoromanica.ro
111

(Dinafara:)
Praesentes Lrae Bojeronales per Praefectum et
Exactorem fiscale sac Requisitores Alb. Commissarios
Illmae Dnae Principissae ad examinand. Bojeron.
terrae Fogaras, jura exmissos revisae, Lectae ac in
vigore rehctae. In Fogaras die 2 Mart 1671.
Aceastrt donattune per pergament are o scrisore veche grea
de decifrat si in unele locuri la indoituri stersa prin intrebunAare.
Signal pend. e in care rosie cuprinsa, in galbma, dal on se
mai cunoste Se afla registratti intre actele bolerilor de Grid.
A se combina cu XXXVI.

NB. Dupa o copse luata din diploma originals aflatore la


familia hoerilor din Grid, pentru colectiunea mea, dimpreunit
cu traducerea romans aflata acolo, ce o reproducem aei:

Noi Stefan Majlat slobodul Domnu alu Vrdr-


cului Fogarasului, Voda Ardealului, Groful Secuiloru,
facem cunoscut intru aducerea aminte in puterea
queloru de fatia in vetiu tuturoru queloru ce s cu-
vine, cumqutt Nemesul si Agilulu Ladislaus de Grid
Magistrul Nostril alu impartasin noastre eel Area
scumpe neau datu noo si neau infatiosatu neste
sermonn privilegiale ale Inimosiloru Nicolaus si
Laurentius de Thomor (Thomor) atunci. fostiloru
Castelani ai Cetati noastre Fogarasiu in pergamentu
Privilegiale facute, si iesite cu petsetia lora si cu
care sgt intrebuintia, interite rugandune pre noi,
ca aquelasi Sermon]. ale Inimosiloru Nicolaus si
Laurentiu de Thomor, si toate in iele coprinse
sele socotimu de bane coviintioase si primite si se
binevoim ale copnnde (copra) in scrisonle noastre
quele Pnvilegiale din cuventu in cuventu inte-

www.dacoromanica.ro
112

rimu sa foloseasca, in Vetiu de Vetiu spre tinerea


Boeritului, a carora scrisorii putere este: Noi Nicolai.
si Laurentiu de Thomor Castellani al Cetati Fogara-
sului facem cunoscutu intru aducerea aminte cumqua,
not adunendune impreuna cu duospredece Boerii alu
scaunului Judecatorescu ca Assesorii in feria a treia
in serbatoria Buni Vestiri a Maici Precesti in Ora-
sulu Fogarasu si ascultandu dupa obitieiul Distric-
tului (Districtus) aquestuia pricinele Judecatoresti,
au venit Agilulu Ladislaus de Gridu fiul lui Koman
Csurila Boeru de Gridu in fatia noastra si prin o
cuviintiosa Instantia neau rugat ca sa binevoim ada
scrisorii Instrumentale si dupa Privilegium facute,
si despre toate Bunurile, si mostenirile stremosesti
si Parintesti prin densul cu lucrul, sau cu cheltuiala
sa cunparate, sau Cu slusba castigate, si gasite,
aquesta Ladislaus de Grid an marturisit, cumqua
insusu zisul tinutu alu Gridului a sasea parte a Boe-
ritului din a celasu tinutu Gridu dela stramosi Lui
si Fitioriloru sai au remasu, iara o a sasea parte a
Boentului aqueluiasu tinutu Gridu Koman Csurila
an cunparato dela Boerul Lud de Grid fratele lui
quelu trupescu en Doi Boii duo 01, si doi stupii,
insa acelasu Koman Csurila Parintele lui Ladislaus
impreuna cu Oprea fratele suu cel bunu, iarasi
Boenu din Grid au cunparatu dela Mihantha §i frati
lui Boer de Venetia de josu jumatate parte a intre-
gului tinutului Gridu cu saptedeci de Areti (Berbeti)
qi cu onu Calu caruia parti de jumatate, jumatate
parte iau venit fugitului fitiorului lui Oprea impreuna
cu frati sai, aquestea sau cumparat inpreuna cu Muntii
Taniasiu si Tamaselu in care acelas Ladislaus de Grid,
martunseste, cumqua in acelas tinutu are trei parti,

www.dacoromanica.ro
- 113 -
si jumatate a uni a sasea parte a Boeritului ague-
luiasu tinut al Grridului, iaresi duo parti si jumatate
a uni a sasea parti o are fugitul mai susu numitu
Fitiorul Opri Boerului de Grid, impreuna cu frati
sai, apoi mai insusu numitu Koman Csurila Parin-
tele lui Ladislaus de Grid in tinutul Pareului an
cumparatu a sasea parte Boeritului aceluiasu tinutu
Pareului dela Voicul Boerul din Pareu cu sloti
Optuspredece (18), iaresi Koman Csurila totu in ti-
nutulu Pareului au cumparatu dela Stan Boeru tot
din Pareu a treia parte a a sasi parti a Boeritului
aqueluias cu optu slot (8), iara acelas Ladislaus de
Grid in tinutul Persanilor an cunparatu dela Petru
Stan' la si Bib si fitiorilor Boeri totu de Perseani a
treia parte a intregului Boeritu cu treispredece sloti
(13) si doi Boi, tot intracelas tinutu a Persanilor au
cumparatu a sasea parte a dualor parti, adeca partea
Boeritului fugitului din Perseani, care au fugitu in
Tiara Romaneasca, Noi aqueluiasu Ladislaus de Grid
find vrednicu 1 amu dat in Fii Fil lor, si Urmato-
rilor Urmatonlor lui, asa cumqua acelas Ladislaus
de Gridu in prescrisul tinutul Perseani marturiseste,
ca are a treia parte si acelorlante duo parti a sasea
parte o are insa inpreuna cu locurile de Aratu lu-
crate, si cele nelucrate, nturi, fanati, pasuni, Casi,
si Rauri, Pesti, Pescari, Mori, Locuri de Mori, Muntn,
Paduri, si a tuturor foloaselor on cum numite intre
descilinite Hotare si Mochilii, in acelas tinuturi, au
marturisitu in fatia noastra, cumqua acuma lean
mostenisu in pace, si leau tinutu.
Noi asadara luandu in sama, si primindu ade-
varata lui rugatiune, de si despre partea Bunurile,
si Mosta= le lui iam datu, si i damn, si i fateamu
8

www.dacoromanica.ro
114

pentru Fii fiilor, si IIrmatoni urmatorilor loru scri-


sorile Noastre dupa Privilegium facute, si cu Pet-
setia noastra interite. Noi aquestea scrisorii dupa
obitieiul Districtului in trei scaune judecatoresti
learn procetitu (explicacu) din cuventu in cuventu
fent de astt inpotrivi cineva, pe care learn data aque-
luiasu Ladislaus de Grid si fiilor lui fiind de fatia
duospredece Jurati Boerii, Aldea Bika de Voivodenii
Mari, Radul de Lisa, Barbat de Dragus; Stantiul de
Arpasul de josu, Radul de Vista de josu, Su lca de
Beth len, Stefan de Vojla, Salamon de Venetia, La-
dislau de Grid, Stoika de Vaad, Aldia de Reusoru,
Styehcza de Dersani, sau data in local, si terminul
mai sus insemnat Anul Domnului 1527. Noi pri-
mind cererea sisului Nemes, si Agilulu Ladislaus de
Grid nuo in modul mai insus disu data on buna
vointia audinduo, si cu indurare ingaduinduo susu
insemnatele scrisorii ale lui Nicolae si Laurentiu de
Thomori Castellani Cetati Fogarasului nerase si ne
invreoparte prepuse scrisorilor noastre celor de fatia
dupa Privilegium in cuventu uuventu fent de sca-
dere si fera de adeogire le-am sons toate coprinde-
rile for in sense si Articoli, asa dupa cum sentu
adeverate, si dupa Lege iesite, vedandu cumquit
sentu adeverate, le primim si le imputernicim, si
pentru insusu insemnatul Nemes Ladislaus de Grid
si urmatori lui le interimu, spre a fi in Vetiu folosi-
toare, in earuia lucru spre aducerea aminte, si de
Vesnica interire scrisorile noastre cele de fatia, si
cu Petsetia noastra interite le damn afara, sau datu
in feria a dua cea mai de aproape mainte de sarba-
toarea lnalcen sanctei Cruci Anul Domnului 1535.
NB. De cme $i cand e facuta. traducerea? Nu se stie. Noi
am i,inut ortografia aflata in ea.

www.dacoromanica.ro
115

XL.
1535. Preste districtul Fd gdraplui, numit §i j'dra
Oltului, era domn boieriul Toma dela Naolasdeia, din
comitatul Hunedorez, cumnatul lui Mailat. Acesta cede
domnia preste acel district lui Stefan Mailat, Roman
dela Pliztari fi Comana, precum se gie qi din alte do-
cumente. Pe atunci Stefan Mailat era Voivod, adecd Duce
5i cap at Transilvaniei, cum qi comite al Sdcuilor. Za-
polya Ci dete domnia cu drept hereditar preste tortdrefa
qi preste tot districtul Feigaraplui, la care mai apar-
tineau $i alte comune din alte tinuturi. In acest docu-
ment Zapolya laudd mult fidelitatea lui Mailat qi servz-
ciele cele maxi, pe cari z-le-a fdcut acesta.*)
Capitulum Ecclesiae Albensis Transilvaniae
omnibus Christi fidelibus, praesentibus, et futuris,
praesens scriptum visuris, salutem in omnium sal-
vatore. IIt perennis Testimonii virtus fortuitis non
corraat casibus, sagas humanae conditionis industria
adinveniendo statuit, ut ea quae aguntur in tempore,
ne simul dilabantur, cum eodem Ltrum. patrocinio
solidentur. Proinde ad universorum notitiam harum

) De aci incolo se tie din istoria terei, ca Mailat satul de


vanele sbuciumari Qi mizern ale lin Zapolya, era mai ales de su-
punerea lui la Turci, a trecut cu totul in partea lui Ferdinand,
yi cu aceasta faptrt a sa dete indemn la mai multi Romani, boieri
de ai %erii, ca ses treat in partea casei de Habgburg, In care unele
familn au si perseverat pans in ziva de astazi. Din contra, alto
familn romauesti, dupa-ce s'au calvinit, p dupa-ce confesiunea
calvinesca ajunse a fi cutundati cu nationalitatea maghiara, de
unde s'a gi ale kalvinista magyar yaks", au perseverat in opo-
zitiune Cu casa Habsburg. Pe altii erase ii vezi cumpanindu-se §i
intorcend mantela din atrau batea ventul mai tare. Red.
8*

www.dacoromanica.ro
- 116 -
serie volumus pervenire, quod nos Ltraa. serenis.
Ppis. et Domini Domini Joannis Dei Gracia Regis
Hungariae, Dalmatiae, et Croatiae etc. Nobis prae-
ceptoriae loquentes et directas, summa cum reve-
rentia recepimus in haec verba:
,, Joannes Dei Gratia etc. Fidelibus nostris Ca-
pitulo Ecclesiae albensis Transilvaniae salutem et
Gratiam I quod cum nos illi super Castro Fogaras
nominato in Comitatu Albensi partium Regni nostri
Transilvanar. adjacen. nec non totalibus oppido si-
militer Fogaras appelato, caeterisque Oppidis, Pos-
sessionibus, villas, praediis, et portionibus, quibusli-
betque juribus possessionariis ad idem castrum de
jure, et ab antiquo spectan. et pertinere deben. quo-
cunque nomine vocitatis, tam in eodem alben. quam
etiam alias utilibet, et in quibuscunque Comitatibus
praedictarum partium ipsius Regni nostri Trann.
existen. adjacentibusque, et habit's, simul cum curie-
tis suis utilitatibus, et pertmentais quibuslibet quovis
nomine nuncupatis, fideli nostro Spectabili et mag-
nifico Stephano Maylad de Szunyogszeg Vajvodae
nostro Transilvaniae, et siculorum nostro Comiti,
suisque haeredibus et posteritatibus universis modo
et ordine, ac ex causis et rationibus, et in tenore
earundem Ltrum. fassionalium expresses, mediantibus
aids Ltris. suis fassionalibus, sub sigillo ipsius Tho-
mae Nadasdi in papiro patenter confectis, et infra-
scrip-bone manus ejusdem propriae signatis fecisse
dignoscitur. Nostrum Regium consensum praebueri-
mus benevolum pariter et assensum. Et nihilominus
debitum habentes respectum ad praeclara fideliaque,
ac gratissima servitiorum menta ipsius Vajvodae,
quae ipse sacrae primum hujus Regni nostri Hun-

www.dacoromanica.ro
117

gariae Coronae, et deinde nostrae pro locorum et


temporum diversitate fideliter, integerrimaque con-
stantia exhibuit et impendit, totum et omne jus no-
strum Regium, si quod in praescripto Castro Foga-
ras, nec non totalibus Oppido Fogaras caeterisque
oppidis, possessionibus etc. ad idem Castrum de jure,
ut praefertur, et ab antique spectantibus, et pertinere
debentibus, qualitercunque haberemus etc. simul cum
cunctis utilitatibus etc. memorato Domino Vajvodae
suisque haeredibus et posteritatibus universes, vigore
aliarum Literarum nostrarum Donationalium super-
inde confectarum, contulerimus, vehmusque eundem
in Dominium eorundem per nostrum et vestrum ho-
mines legitime facere introduci. Fidelitati igitur ve-
strae etc. (mandat ut dictus Vajvoda medio unius
hommis capitularis, ac Mathaei de Dempsed, vel
Michaelis Names de Hidveg, aut Benedicti Sykesd
de Teremi in Fogaras statuatur) Datum Varadini in
Festo B. Bartholomaei apost. anno Domini 1535.
Regnorum vero nostrorum 9-o".
Nos igitur mandates Domini nostri Regis Grat.
per mana, ut tenemur, obedire cupientes etc. (refert
Capitulum stilo consveto, quod Stephanus May lad
in Domimum Terrae Fogaras et appertinentiarum,
nec non jur]s Regii per Benedictum Sykesd de
Teremi hominem Regium, ac honorabilem magi-
strum Georgium Rectorem capellae fidelium anima-
rum, alias S. Spiritus dictae in portion Ecclesiae
albensis fundatae, nemine contradicente introductus
at statutus fuerit, anno Domini supradicto 1535.)
Venerabihbus Dominis Antonio Wrancio Praeposito
absente, Ioanne Cantore, Gregorio Custode, et Joanne
de Mindszent Decano ahisque Ecclesiae nostrae ca-

www.dacoromanica.ro
118

nonicis existent. in Dei Ecclesia jugiter et devote


famulantibus.
Hae statutorio Relatoriae continentur in Tran-
sumto Capituli albensis anno 1540. ad requisitionem
Stephani de Ibrau causarum Regalium Director's
expedito ex originali.
Hoc Transumtum anni 1540. exstat in Archivo
Capit. alben. in Cista 5. Comitatus Albae fast. 2.
Nr. 21.
Transumtum vero hujus Transumti exstat in
Archivo Fisci Regii Transilvanici fast. 49 Lit. X.
serie 29.
NB. Reprodus din Transilvaniau 1874, pag 129 Qt Coll.
Hurmuzakt-Densuvanu 11-4 pagina 83.

-X T AI.

1540. Actul despre reambulatiunea hotarelor intre Tran-


stivania ,si Valachia sub Regele loan Zapolya fi Basarab
Vaivoda Valachiei estradat in Rrgovige la 9 lulte 1540
in limba romdnd transcris cu Were latine dupd o) tografia
nzaghiar d.
Copia autenticatae Copiae Litterarum Metalium
super Reambulatione metarum Inter Trannian et Va-
lachiam sub Joanne Hungariae Rege et Beszerabe
Valachiae Vajvoda anno 1540 peracta emanatarum
ex Valachico idionaate Latinis htteris scriptae.
Din mila luj Dumnyezeu jeu Beszerabe Vode
si Doran a tot pemintuluj repeuszat Beszerabe Vode
szkriszam Dommja nostre precum szesze styije ke
nyam togmit ku fratyele nostru Janes Kraju Argya-

www.dacoromanica.ro
- 119 -
lului pentru hotarele atsesztor duae peminturj gyin
muntzi pamintuluj Ruminyeszk, si din muntzi pe-
mintuluj Argyaluluj pintru atseja am fekut patse si
freczijetatye si legatura ku mare blesztem, pintru
atseja Janes Kraj au alesz din nyemesi Hetzegului,
pre kare jau trimesz in muntzi la Hotar, intiju nu-
mit Kendres Janes si Kinda Lank din Raitaya,
Szeretsin Frentz din Mundsina, si Dontsa Mikleus din
aiuBarbat, si din laczesty Sztantsu, si din Szeczel
Janku, pintru atseia si Domnija me am alesz, Boieri
din pemintu Ruminyesc pe anume Sztantsu Banu
si Nyagoje Szpetarju ku fratye szeu Radu din Krazna,
Sztantzu Posztelnikul din Birszesty, Radul Logofetul
si Albul Posztelnikul ku fratye szeu Sztojka, si din
Rominyesty Dan Posztelnikul, si Bejat Szokolu si
din Polorada Dan Posztelnikul, pe kare trimitzenduj
Domnia me, si sztringindusze ku totsi in kapul Si-
jului la Merisorj, si fekind ku kredincze, si ku mare
blesztem au legat kumke maj mult, ke in atseszte
done peminturj giltsave, si rezmiricza, si hotzije, szau
alte zsehuiturj sze nu sze maj fake tsi sze fie ku
mare patse, si fretzietate, jare tsrnye szeva ridika
kasze fake gilcsave szau hotzije, szau zsehuiturj, szau
apukerj, szau alte reutatz fekind oare aj Argyaluluj
pemmt, oare de aitsa din pemintul Ruminyeszk, ku
kapu sze pletyaszke, jare kare va ave datorije unul
la czara altuja sze ajbe aj fatze dereptatye, ledse
si zudekate, pentru atseja si din noj ungye szo afla
szau din muncz szau din altye lokuri, ungye an fi
szes je datorija dupe dereptatye si dupa obiczeju
legzi czerilor, si nitse dekum alte zmintelye sze nu
fije, pentru atseja atuncza am togmit si hotarele
munczilor atsesztor doae peminturj prekum sze sze

www.dacoromanica.ro
- 120 -
styije, ke din apa Oltuluj pona la Resava de ketre
pemintul Argyaluluj, si pemintul czeri Ruminyesty
pentru atseja atuntsa am alesz Hotarelye Munczilor
Rom nyestj szesze styije dintr muntzi Argyaluluj,
pentru ka szesze styije pe ungye kure apa Tratova
de ketre partya Reszerituluj lovestye in apa Oltuluj,
jare de ketre partya Apuszuluj ungye kure Cserna
Bratova, si a Vaduluj lovestye in Apa Oltuluj si sze
sztring toatye in Dsenunyiku Vaduluy pene in Obirsije
si pene in sztelpul Nyagluj, si togma in verful mun-
tyeluj negru si deakolo jare tot pe viry de catra
partea apusuluj pona in muntele Vojnicseszk etc.
etc. pintru ke asa intra tseszta kip, togmira atsasta
nyemis aj luj Janos Krajul Ardj. ku Bojeri Domniei
mele, pe kum maj szusz am zisz ke an pusz hotare,
si szemnye pre munte szau alesz muntzi Ruminyesti
de ketre muntzi Argyaluluj prekum an afflat Direp-
tatya, prekum sze sze fije atsaszta togmire nye sztri-
kate, si fere giltsava in vets. Pentru atseja si. Dom-
nia me am pusz merturie Dsupinu Preda Velik Ban
al Krajovi, Dsupinul Kalote marelye Vornik, Dz.
Vorvat vel Logofet, Dz. Dumitru vel Visztijeru,
Radu vel Szpetaru, Dregoj vel Pet, Iszamcza vel
Comes, Isztratye vel Posztelnik, Rebdica vel Posztel-
nik, Iszpravnikul Vorvat marele Logofet. Szkriszam
jeu Bogdan Gremetikul in szkaun in Tergovistye in
Luna luj Julie in zile 9. Velyatul 7208+1540.
Praesentem Copiam ex veris sues coplis genuine
et sincere si diminutione, variationeque aliquali et
augment° descriptam, ac cum iisdem fideliter et con-
mentos° collatam in omnibusque clausulis et vir-
gulls conformem fide nostra mediante atestamur,
sigillis nostris usuatibus in futuram rei cautela cor-

www.dacoromanica.ro
121

roborantes. Sig Orlya Boldogfalva anno 1785, Die


vero 25. Mensis Decembris.
Joannes Petrth de Ponor Demetrius Popu de Szacsal
Cottus Hunyad cum La- alter procesualis commis -
rand unit alter V. Judlium. sarius circuli Hatzegensis.
(L. S.) (L. S.)
Praemissam copiae Copiam ex vera et genuina
authenticata copra sine augmento aut diminutione,
vanationeque prorsus aliquali descriptam, cum eadem
fidehter collatam, eique in omnibus punctis et clau-
sulis per totum conformem esse repertam, fide nostra
mediante testamur. Claudiapoli die vigesima secunda
Mensis July anno Domini millesimo octmgentemo
vigesimo secundo.
Georgius Dobay de Kis Doba m. p.
et Josephus B . . . . m. p.
Cancellariae Regiae majoris provincial's Tran-
sylvanius Scribae et Jurati Notaru ad hunc act' m
legitime ac specialiter exmissi.
Praesentem Copiam Copiae sine augmento aut
dimiuuatione descriptam et Collatam esse testor. Ex.
Szeg. Magi'. Pptus. Transylvamae Guber. Expeditu-
rae Offum. Cibinii die 22-a Aprilis 1864.
Georgius Teslcilo
(L. S.) Expeditura Gubhs
adjunctus.
NB. Reprodus dupg. o cope vechie dm col. mea 0 copse
dup5 acest document a fost autenucatit prm Cancelaria guvernultn
la 22 Mitt 1822, st o Cope a Copies tot acolo la 22 Aprile 1864,
ins aceasta din urm'5, cu ortografia etnnologia. Not reprodu-
ces aci pe cea vechie, cu adausul autennarflor din cea noun,
observand, c. Valeatul 7208 nu corespunde anului 1540.

www.dacoromanica.ro
- 122 -
XLII.
1543. Anna de Nadasd, sofia lui Stefan Mailat cu
12 boeri ai scaunului judiciar confirms actul de cessiune,
prin care Stoma, Aldea, Comsa, Dobrin f i Stefan de
Voila, vend boerilor Radu de Lissa fi lui Coman, Aldea,
Radul, Dobrin i Comsa de Voila o septime dm boero-
natul Voila $i un pdtrar de mdrd pentru suma de 20 florin,
Nos Anna de Nadasd consors spectabilis ac
magnifici Domini Stephan] Majlad memorise corn-
mandamus, tenore praesentium significantes quibus
expedit universis et singulis Stoyka, Alde, Dobrin,
Serban et Komsa de Voila in faciem Sedriae nrae
Judiar. pntibus ibidem duodecim Juratis. Bojeronibus
nostril infra denominatis personaliter constitutes
sponte et libere sunt confessi in hunc modum: Quo-
modo onera et quaelibet gravamina filiorum fratrum
proximorum suorum negotium concerneret
in se ipsos assumen. ab quibusdam eorum necessi-
tatibus ipsos summe urgend septimam par-
tem Boyeronatus possesionis Vojlla ac quarta parte
cujus darn molendini quae in medio villas Hillis . ..
Voila existit in et pro florenis vigmti novem hunc
... cabilibus ac ...
Agilibus Radul de Lissa, Boman alterius Alde,
Radu], Dobrin et Komsa Mils ipsorumque haeredibus
et posteritatibus universis perpetuo possidend. de-
deiunt, vendiderunt et ipscripserunt in filios film-
rumque suorum
. .
nullo contradictore apparente. In cujus rei memo-
riam et testimonium pntes. literas nostras Sigillo
Dostro pendent' munitas memoratis: Radul de Lissa,

www.dacoromanica.ro
123

Boman., Aide, Radul, Dobrrn et Komsa ipsorumque


haeredibus et posteritatibus universis . . . omnibus
utilitatibus solitis ad eandam septima parte Voilla de
jure et ab antiquo spectan. ut pito terns arabihbus
cultis et incultis agris, pratis, fenetis, silvis, nemo-
ribus, montibus, valhbus, rubetis, fluvhs, molendinis
locis et quondam molendino instructo
generahter vero quarumlibet, utilitatum, appertmen-
tiarum suarum integritatibus quovis nominis voca-
bulo vocitatis iisdem memoratis
contuhmus jure per-
petuo et irrevocabili . possidend. pariter et haben.
harum Literarum testimonio median. Datum ex
Castro nostro Fogarasch die Anno Domini
Mil]essimo quingentesimo quadragesimo tertio.
(L. S.)
Anna de Nadasdi m p.
NB. Dupli o come simply, dela familia Serban de Voila.

XLIII.
1556, Iunie 16. Ana de Nadasd, vdduva Vozvodului
transzlvan Stefan Mai lat, tinend tribunalul cu boierzi
jurati din Vera Feigetrapilui, confirmci moszile boere0i:
1. a lui Stan Popa, a lui Aldea i Radul, fectorti boe-
rului decedat Stanislav din Recea; 2. mooa lui Sta-
nislav, Barsan qi Conian, nepotti mentionatuluz Stanislav
din Recea; 3. a lui Man pi Marcul, feciorii rcipo-
satului boier 1341 sanu din Hdrfeni ; 4. ino§qa lui
Comma, Vaszle pi Bdrsan, feciorii reposatului bozer Aldea
din Riusor; 5. a lui Galza, Stozca, FrcZIzld, MI/Inuit
fi Coman, feciorzi bozerului decedat Iovan din Riusor,
asi 6. posesiunea lui Stoian qi Bdrsan, feciorii rePo

www.dacoromanica.ro
124

satului Comaniciu, peste jumetate din satul boeresc


Becea, peste mo,Fia Luta, jumetate din muntiz SceiriOra
qi Plep, jumetate din satul .Riuqor ,Ft intreg satul Bu-
cium. Se amintege totodatd, ed boerit aceqlia, in privinta
posestunii for au avut documente suficiente dela Domnvi
anteriort, dar la -s'au perdut inainte cu 31 ani, cdnd a
ars oraqul Fageiraplut.
Nos Anna de Nadasd Spectabilis, et Magnifici
Domini quondam Stephani Mailed Voivodae Tran-
silvaniensis et Siculorum Comitis etc.. Relicta. Me-
moriae commendamus tenore praesentium significan-
tes, quibus expedit universes, quod cum nos feria
Tertia proxima ante festum sacrae Pentecostes, una
cum Juratis hums pertinentiae nostrae Bojeronibus
sedis nostrae Judiciariae assessoribus, pro faciento
Juditio Causantibus consedissemus, tune Honorabilis
Popa Sztan Popa, Algye at Radoly, filii quondam
agilis SztanIslavi Bojaronis de Possessione nostra
Retse et flu quondam Komse Sztantszlav Barszan et
Koman nepotes videlicet Sztaniszlai praedicti de
Retse, item Many et Markul filii agilis quondam
Barszan Bojeronis de Herszeny, Item Koman Vas-
sul et Barszan fan agilis quondam Algya Boeronis
de Russor, item Gal he, Sztojka, Pram la, Michaula
at Koman fin agilis quondam Ivan Bojeronis de
eadem Russor, item Sztojan et Burszan filii agilis
quondam Komanics ohm et avo Bei quondam
Koman Sudetzul de praedicta Russor, propgati,
nostram veniendo in praesentiam exposuerunt nobis
in hunt modum, quotnodo medietatem Bojeronatus
nostrae Possessionis Retse et in ejusdem Ternto-
rio quoddam predium Lucza vocatum cum alpium
Szkerisora et Plasse vocatarum medietatibus, item

www.dacoromanica.ro
- 125 -
mediam similiter partem alterae Possessionis nostrae
Russor et Possessionem nostram tertiam Butzom
vocatam totaliter, Cziganosque filios videlicet quon-
dam Trate CzIgani, item Bagjul, . . . . Kalota, Ko-
kossa, Drinks, Kajkyre et Puhan, filiosque et totam
familiam ab antiquo justo jure et avitico, pacifice
possedissent, possiderentque et in presenti, super
quibus et Litei as a predecessorum (sic) Dominis hujus
Castri nostri et ejus pertinentiarum collatas suffi-
cienter habuissent, quas superiorum temporum tran-
sactions quorum nunc tricesimus Primus recensetur
annus, cum videlicet hoc oppidum nostrum Fogaras
ex aliquo eventu fuerat combustum, tune propter
vehementiam ignis ardentis universas Literas liters-
haque instruments super integritate Bojeronatus, Al-
pibus, Cziganisque conscriptas, emanatasque amisis-
sent et deperdidissent. Suplicarunt itaque nobis pre-
nominati universe fratres Bojarones, ut antedictas
partes et integritatem Bojeronatuum, alpes, Cziga-
nosque novis literis nostris Priviligialibus transcribe
facere et iisdem Posteritatibusque eorundem univer-
sis novae nostrae donationis titulo, dare, donare et
conferre chgnai emur. Quorum suplicationibus tam-
quam justis et legitimis exauditis, et admissis et
quidem consideratis fidelibus eorundem servitiis quae
lidera et Parentes eorundem Praedecessoribus nostris
ac demum nobisque cum omni fidelitate et constantia
impedissent saepefatis igitur medietatem in Retse at
praedium Lutza vocatum, medietatem sinuliter in
Russor et Butzum totaliter alpesque et Zziganos cum
finis universes praenominatis cum omnibus sues pro-
ventibus et pertinentils quibuslibet Terris arabilibus
cultis at incultis, agris, prates, pascuis, campis, foe-

www.dacoromanica.ro
126

netis, foenilibus, silvis, nemoribus, virgultis, spinetis,


rabetis, arundinetis, montibus, alpibus specialiter
vero Szkerisora et Plassa mediatatibus ad solam me-
dietatem Bojeronatus in Retse habitam pertinentibus,
vallibus, aquis, fluviis, rivis, rivulis, piscinis, pisca-
turis, aquarumque decursibus molendinis at eorum
locis, generahter vero quarumlibet utilitatum at ju-
rium integritatibus, quovis nominis vocabulo voci-
tatis ad easdem partes et integrrtatem Boeronatuum
de Jure et ab antiquo spectantibus et pertinere de-
bentibus, memoratis Sztan Popa, Algya et Radol item
Sztaniszlo, Burszan at Koman, item Many et Markul,
item Koman et Vassul at Burszan, item Gal lie Sztoika,
Fracila, Mihaila et Koman, item Sztrojan et Burszan,
ipsorumque Heredibus et posteritatibus universis
praemissae noarae novae Donationis Titu lo dedimus,
donavimus et contulimus, imo damus donamus et
conferimus Jure Perpetuo et irrevocabiliter tenendas
possidendas pariter at habendas salvis juribus alie-
norurn in iisdem habits. Harum nostrarum vigore
et Testimonio Literarum Privilegialium, Sigillique
appensi munimine roboratarum mediante; proclam.
. . . tribas terminis Sedium nostrarum Judiciarium
ab antiquo consvetarum observatarumque contradic-
tore nullo apparente. Datae ax praedicta nostra Fo-
garass feria tertia proxima post festum Beatorum
Viti at Modest martyrum Anno Domini millesimo
quingentesimo quinquagesimo sexto, praesentibus
ibidem Matheo Daczo Provisore nostro et duodecim
istis Juratis Bojeronibus nostris videlicet Koman
Salamon et Monuh de Also Venitze, Luppul de Per-
san, Algye de Ohaba, Algya de Reese, Kristian de
Bagolyfalva, Bukur de Netotul, Many de Fe lso Vist;

www.dacoromanica.ro
127

Algya Vasul de Also Arpas, Sandor de Also Vist,


Sztoika de Besinbak, et Algye de Voyla.
Presentes Lrae Confirmationales per Prefectum,
et Exactorem Fiscales Commissarios Celsissimae Do-
minae Principissae ad examinandutn Boeronum Jura
exmissos, revisae, et in vigore relictae in Fogaras die
2-do Marty 1671.
Quod presens Copia ex suis veris originalibus
sine omni variatione, diminutione, vel augmento ge-
nuine, et fideliter descripta, cum iisdem collate, nag.
omnibus punctis, at clausults conform's conspecta
sit, praesentibus fide nostra mediante attestamur.
Datum Fogaras Decima Mensis Juny 1756.
Samuel Alone Junior Stephanus Szathindri, Sedriae
Nob. m. p. super. Nobilium Districtus
Terre Fogaras Juratus
Assessor m. p.
NB. Reprodus din Monumente pentru istoria terii Fligara§,
de N. Densuqianu pag. 10. Se afirt gi in Colecctunea mea o
Cope dela boerii din Recea; li alta dela cei din Bun=

XLIV.
1570. Un document scris erd0 ungurege, carele cu-
prinde testimonial dat de rige Unguri 0 Romani din
comunele Petca, Palo, Moha de preste Olt qi Tenfariu,
cd boierul Dumitru Chiriac i) fiiu at lui Chinac Dra-
ghiciu din Vera Ronuindscd qi soru-sa Marta, mdritatd
dupd unul Vladul- ()scat, avuserd drept de proprie-
tate in comunele Tentari §.z VIddeni, care pe atunci se
fineau de comitatul Albei superidre, adecd erau iobogite ;
acel drept insd l-au zdlogit la ddmna Margarita Mailat,
i) In ungureilte Kuria.

www.dacoromanica.ro
128

meintatei dupd loan June le, pe suma de 300 florini, cu


condipune cd Margarita se ingrijascd de acele peirti de
avere, ca f 2 de ale sale, 6rei in casul cdnd proprzetarii
ar voi se le scdtd, se fie obligati a numera acea sunzei ;
in cas ina cdnd ei s'ar decide se le ?Aida, dreptul de
proprietate se-1 alba' Margarita.
Mi Petki Janos, Palosi Tolnai Benedek, Val-
dorffi Parka Demeter, Zunyogzegi Mohai Mihaly,
Makray Lukats, Nagy Farkas, Mohaiak adgyunk
mindeneknek tuttara a kiknek illik ez Leveltinknek
rendebe, hogy 1570. hushagyo Vasarnap ellott valo
Szombaton, az Vitez16 Kurjak Demeter,1) Kodak
Dragics fija Havasalfdldi, es az e6 Huga Marta aszony,
Vadul Uzkat-ane tonek illyen vallast es kotest, hogy
az minemii Jusok volna 6 nekik Erdely Orszagban
Fejer Varmegyeben Szunyogszegben es Vledenyben
az a Just a felyeb meg nevezet szemelyek kotek es
adak mi elottUnk szabad akaratyok szerent a Nagy-
sagos Maylad Margita aszonynak az vitez16 Iffiu Ja-
nosne aszonynak 300 forintert, hogy eo Nagysaga
minden kepen ugy viselyen gondjat, mint onOn. tu-
lajdon Jeszaga gondjknak, igy hogy ha eo Nsaga
torvenyel kiviheti Kurjak Demetert6l es egyebektolis,
ha holmi Jusok volna, tehAt Maylad Margith aszony
is mind addig birja, a meg eo Nganak a felydl meg
nevezet summit, ugy mint koltsegiert, es minden
gondja viseleseert le tennek az fellyul meg irt sum-
mit Maylad Margity aszony is arra koti magat, ha
torvenyszerent meg szabadithatja, tehat e6 Nganak
I) Dragics Kuria
Demetrius Martha Kurjak
Kilda Uzkat-Vadul
uxor

www.dacoromanica.ro
129

az e6 kalcsege meg 'even, ez felydl meg irt summa


szerent minden okvetetlen meg eresze nekik az eti
Joszagokat es Jusokat, ezt is hozza teven, hogy ha
a fellyul meg nevezett szemelyek, vagy pedig meg
az e6 meg maradekjok is egyebnek se zalogon, se
brok Aron ne adhassak, hanem May lad Margith
aszonynak, a vagy az e6 meg maradekinak. Ezt mi
hitunk szerint irtuk, hogy mi elottunk mind a ket
fel illyen vanst es kotest WI:Lek egy masnak. Me ly
dolognak bizonysagara attunk ez mi igaz Leveltinket
pecsetinkkel megerositven. Bolt Kiralyhalman az
felydl meg irt napon es esztendoben.
Originale harum fassionahum, sigillis attestan-
tium in sense earundem comunitatum exstat in Arch.
Capt. Alb. Trans. in Cista 3. Cttus Albae fasc. 1.
Nr. 11.
Transumtum hbtur in Arch. f. R. Tran. fasc.
49. Lit. X. sane 36.
NB. Reprodus din Transfivania" 1874 pag. 178, si Coll.
Hurmuzaki-Densusianu 11-5, pag. 685.

XT 417
1570. Relatiune data cdtra principele feret de catrd
doz comisarz exmip inadins, ca se cerceteze dacci Dumitru
Chirzac a opemnorat in aclever pcirtile de avere din yin-
tat?, vi Vladenz la Margarita Matlat Acei comisari,
anunte Valentin dela Cecalaca din comit. Alba inf. 0
Gaspar dela Deastu din corm& Cetate de Baltd, s'au
dus in opidul Azud, unde afland pe Dumitru Chiriac,
it intrebard, era acesta le respunse, ca el nu are nimic
de imparlit cu Margarita Mailat, sopa lui loan June,
pentrucd, adaoge Dumitru, acea mope a sa este movie
boerescei.
Serenissime Princeps etc. etc Tovabba
hoza, mi nektink Iffju JA,nosne May lad Margith asz-
9

www.dacoromanica.ro
130

stony a Felseged parancsolatjat, melyel inte minket,


hogy mi el mennenk Kurjak Demeterhez es 6 toile
Zanyogszegbol, es Vledenybol oszlast kernenk, azert
mi engedelmesek 'even a Felseged parancsolatjanak
el mentaink, es Enyeden szemelye szerent meg talh,-
lok Kurjak Demetert es kerOk az oszlast tolle a
Felseged Levele tartasa szerent, arra is intok; kire
minekunk illyen valaszt ton: hogy 6 neki Iffju Ja-
nosneval nines semmi oszto marhaja, mert az az
JOszag 6 neki Boyeri JOszaga. Ezt mi Felsegednek
a mi hitunk szerent irjuk Koh Enyeden csiitorto-
kon Szent Fabian Sebestyen nap estin anno Dni
1570. Humiles subditi V. S. R. Mattis Valentinps de
Csekelaka m. p. et Caspar Dosfalvi de eadem m. p.
In dorso harum literarum 1egitur : 01570 apertae
per mag. Paulum Zigethy Protonotarium Regiae
Mattis" m. p.
Originale exstat in arch. capit. alb. Tran. in
Cista Cttus alb. fast. 1. Nr. 12.
Transumtum htur in Arch. f. R. Tran. fast. 49
Lit. X. serie 38.
NB. Reprodus din Transilvania" anul 1874, pag. 178 si
Coll. Hurmuzakt-Densusianu 11-5, pag. 686.

XLVI.
1584. Sub presidiul prefecfului Castelutui Fogarcq
Cosma Horvath Petrityemth scaunul judzciar de 12 boen,
aststentz inchele actul de adoptiune at luz, Popa Balbat
de Drag4 in boeronatul socrului seu Rirstea Kakareza
de Sarkaitza.
Nos Cosma Horvath Petrityevith Provisor, et
Prefectus Arcis Fogaras et Memoriae commendamus

www.dacoromanica.ro
131

tenore Praesentium signific.. quibus expedit universis.


etc. Cum nos feria tertia proxima post festum Beatae
Julianae virginis, una cum duodecim Juratis Boero-
nibus hujus sedis judiciariae Districtus Fogaras
Assessorib. pro discutien. causis in Sede htigan. con-
sedissemus, tune Agilis vir Dragos Kirste fihus
quondam Agihs Kirste Kakaraze de Sarkatza no-
sti am veniens in Praesentiam, protestare curavit eo
modo quomodo apse perpendens, et considerans Se iam
adultum, penitusque hberis sexus vinhs destitutum,
et orbatum, hacredequ. et succesore legitimo ca-
rers. Atend . . . . motum filiale fam .. .. que erga
se animum suae filiae honestae mulieris Vespe Con-
sorbs discreti yin Popae Barbath filii olim Popae
Simion, de Dragus, plebani Possessionis Sarkaitza,
quae scamper a sua juventute, et tandem nupta etiam
cum suo marito una ipsi ex omni animi eorum prom-
titudine, ac industria placere studuisent, et intendis-
sent, speraretque et in futurum eorum solamen
favore, et opera vitam suam jam Senio defessam
consolare, et sustentare
.-.....-
posse, pro eo matura ultra
se dehberatione hita, ardoreque paternali ductus,
ipsam Vespem suam filiam jam dictate, in omnibus
sins Bonus tam immobili. quam etiam mobih. hae-
reditatib. .... et Boeronahb., tam Aviticis, quam
etiam Emtitns in Possessione Serkaitza existent.
hitis, simul cunt' cunetis suis utallitatib et pertinent.
quibushbet ad suum Boeronatum Spectan., pertinen.
pertinereque debent. quae apse usque hue pacifice
tenuisset, et possidesset, teneretqu. etiam in prae-
sent], puta cum terns arabilibus cultis et incultis,
Agris, Pratis, Pascuis, Nemoribus, Montibus, Alpibus,
Valhbus, Aquis, Fluvuis, aquarumque decursibus,
9*

www.dacoromanica.ro
132

molendinis, eorumdemque locis, generaliter vero


quarumlibet utilitatum, et pertmentiarum suarum
integritatibus, quovis nominis vocabulo vocitatis, ad
ipsius BoeropEitum de Jure, et abantiquo spectan
pertinen. pertinereque deben. cum °rani ejus Jure,
ac cum ejus Domo, rebusque paraphernalib. pro sexu
virile, at successore, haeredeque legitirno statuere, et
locare vellet, prout etiam haereditavit, at swum suc-
cessorem legitimun, in tribus continuis in facie sedis
pro more, et consvetudine hujus Districtus Fogaras
proclamando, pro sexu virili locavit in omnib. suis
haereditatib. tam aviticis, quam emtitiis Boeronat. ..
stat .... easdem eisdem suisque haeredib. et po-
steritatib. universis in films filiorumterumque poste-
ros coram nobis, nullo tamen Contradictore aparente,
cujus fassioni et locations filiae pro sexu vnili, et
nos ex authoritate per Sacram Regiara Majestatem
, at Dominum nostru Clementissimum nobis
data, nostrum benevolum praebuimus consensum pa-
riter et assensum. In cujus rei testimonium, fir-
mitatemque perpetuo duraturam, praesentes literas
nostras dare duximus, et conceden. praesenttb. Ju-
ratis Boeronibus hujus Districtus sedis judicianae
Aisessonbus Stojka de Vadu, Vladimir de Also
Utsa, Stojka Ballya de Kopatsel, Dobrin de Vojla,
Dia de Sinka, Marcul de Also Vist, Nagu de Grid,
Barb de Serata, Sinka de Sestsori, Halmagy de
Szkorej, Many Pents de Also Venetzej, et Serban do
Bessimbak. Item Comitibus pertinen. superiors Pe-
trasko al Ballj de Nagy Berivoj, et Stephanus Nagy
de Felso Komana pertinen. in ferior. Komsa Sirbul
de Ludisor ac Strezza de Besimbak. Dat. ex Faga-
ras feria tertia post Dominicam reminiscere Anno

www.dacoromanica.ro
133

Domini Millesimo Quingentesimo octogesimo quarto.


Et Subscriptuin erat a dextra in margine inferiori.
Nicolaus Bessenyei
Quarum quidem Praescriptarum Literarum pro-
testati onalium, statutiona burn, pariter et consensua-
hum praementionator. Grosi quondam Cosmae Hor-
vath Petrityevith Provisoris, et praefectus Arms
Fogaras, una cum duodecim Jur. Boeronum Sedis
Judiciariae Districtus Fogaras Assessor. tenorem sive
paria, ad requisitionem, et instant. honorabilis Ni-
culaj Popa de Mardsina exponen. ex. sins veris on-
ginalib. latinis de verbo ad verbum sine ulla dimi-
nitione, augment°, vel variations aliquali (ut prae-
missum est) fideliter, et conscientiose transumentes
comuni justitia, at aequitate svadeute eidem Exponenti
Jur. Suor. uber. futuram ad cautelam necessar. ma-
nuuro que nostro subsoil pti °nib. sigilisque nostns usua-
lib. robor. extradan. diximut, ac fide median. con-
ceden. Datum in Opido Fagaras Die vigesima Mensis
January Anno Domini Millessimo, Septingentessimo,
Vigesimo Secundo.
Per nos infrascriptos Regios :
Corecta per eosdem.
Janos Fagaras et Johannes Mavis et Georyius Herzeny
de eadem Faga- Sedis super no- Jurat. et Asses-
ras sechs Judi- bilium Fogar. sor sedis super.
ciariae nobilium alter Jurat. nobihum
Fagar. superior. Assessor. Fagaras.
Jurat. et
Assessor.
Quod psens Copia ex suis veris originalibus
genuine descripts, cum iisdem fideliter collata, et

www.dacoromanica.ro
134

comportata inque omnibus sues punetis, et clausulis


comformis comperta sit, hisce testamur fiede nostra
mediante Fagaras d. 20-ma M. Xbris A. 1773.
Joannes Thalaba senior Steph. D. Fagarasi
(L. S) mpr. et Itae Tabulae de ead. Tabulae
Con. act. Assessor at (L. S.) Distr. Fagaras C.
Register Dist. Fagaras ord. notar. mpr.
NB. Din Coll. mea.

XLVII.
1588. Scaunul judiciar al boerzlor din districtul Fd-
gdrapilui intrunit sub presidiul lui Cosmus Horvath
Petricheinch prefectul castrului Foguras feria tertia ante
festum Pentecostis 1588 is act de adoptiunea luz Tonia
Boiar de Reche in dreptul pe mdrd al boerului Opra
Dragomir de Mundra, ceea-ce se confirmd prin Baltazar
Bdthori de Somlyo Comes et Raeres dominusque terrae
Fogaras in 20 Juli 1590.
Nos Balthasar Bathori de Somlio Comes, et
haeres Dominusque terrae Fogaras perpetuus, nec
non Illuri Priucipis Transsiae consiliarius etc. Me-
moriae commen. tenore pntium significan quibus ex-
pedit universis, Q. agilis Thomas Boiar de Reche
Boiaro nr. Cornesque pertinen. inferior. Distr. seu ter-
rae nostrae Fogaras nostram personal. veniens in
pntiarn, exhibuit nobis lras quasdam geneross. ac
Egry quondam Domini Cosmi Horvat Petritievith,
alias praefecti arcis Fogaras duplici pa pyro patentor
confectas sigilloq. eiusdem et mantis subscriptions
comunitas continen. nimirum. quomodo ipse agilis
Opra Dragomer de Mondra in aedifican , at possiden.

www.dacoromanica.ro
135

molendino quodam in Boeronatu suo intra metes


praetectae possnis Mondra existen. et hito filium sibi
adoptivum, et cohaeredum suor. filior. Opra et Bukur
instituisset, proventusq. molendini prae-
scripti medietatem ipsi Thomae vet. Boyar de Reche,
ipsiusq. haeredibus et posteritatibus univer. comes-
sisset factas, confectas. et emanates, tenor. infra-
scripti. suplicans nobis idem Thomas Boyar de Reche,
ut nos easdem lras., et singula in eisdem contents
rates, grates, et acceptas haben. pmissae adoptioni,
et participationi, omnibusq. et singulis in eisdem
Iris contentis nrum consensum pariter et assensum
pbere, easdemq. confirmare dignaremur. Quarum qui-
dem Iran tenor sequitur in haec verba: Nos Cos-
mus Horvath Petrietievitth praefect. arcis Fogaras,
ac Consiliar. III. Principis Transvae etc. Memor.
comen. tenore pntium sigmfican. quibus expedit
univer. Quod nos feria terna proxima post Festum
annunciationis beatae Virginis Mariae una cum duo-
denim juratis Boiaronibus hujus Distr. Fogaras sedis
Judriae consedissemus, tune agilis vir Opra Drago-
mer de Mondra coram nobis personaler constitutes
sponte. et libere confesses est, et retulit
in hunt modem. Quod ipse intra metas possessionis
Mondra locum quendam Molendini in ipsius Boero-
natu existeu. hitum optimo jure teneret, et possideret
tamen perpendens, et considerans se at opibus et
viiibus ita destituitum, ut non esset sufficiens in eo
loco molendinum sibi engere, vel erigi, facere posse,
at valere, Attend. etiam integritatem, morumq.
probitatem, et faventem erga se ammo agilis Thomae
Boiar de Reche comitis pertinen. superioris qui
semper in omnibus ipsi summo animi sui studio

www.dacoromanica.ro
- -136

placere studuisset, et impendisset speraretq. et in


futur. ipsum °rani amoris studio prosequi turn etiam
quia opibus, et viribus ipso praestantior, et potentior,
defectui, egestatiq. ipsius subvenire posset, et valeret,
ut qui molendinum per eum aedificare statut. ems
opibus, at viribus, subsidioqu. una aedificare posset
at valeret Filium ... sibi adoptivum et cohaeredem
suor. filior. Opra, et Bukur . . in ipso tantum mo-
lendino aedifican. et possid .. integra medietatem pro-
yentas molendini per eos ipsi Thomae Boiar
conceden.. adoptare coram nobis vellet prout etiam
optavit, et fatsus est ac etiam in tribus sedibus con-
tinuis pro more, et consvetudine hums Distr. Foga-
ras proclaman. in facie sedis introdux. in Dominio
medietatis eiusdem iam aedifican. molendini statuitq.
idem eidem suisq. haeredibus, at posterittbus univer.
nullo penitus contradicen. prntibus Boiaronibus sedis
Judriae Assessor Stoika de Vad, Dobrin de Vojla,
Illiae de Sinka, Markuly de Also Vist, Nago de Grid,
Serban de Besimbak, Stan Ispan de Kopecel, Komsa
Serbuly de Ludissor, Man Pents de Alsovenitiae
Raduly Bika de Nagy Vaidafalva, Barb de Zarata,
Comitibus vero pertinen. superioris Barb Mares de
Iaas, inferior. pertinen. Man Kabuz de Kis Vaidafalva,
ac Barb Mares de Lutza. In cuius rei testimo-
nium, et firmit. perpetuo duraturam pntes. lras.
eras. dan. duximus, et conceden. etc. Fogaras feria
tertia ante Festum Pentecostes. Anno Domini Millo.
Quingentesimo octuagesimo octavo. Nos igitur
praemissa suplicane nobis modo quo supra peracta,
benigne admissa at faventer exaudita pscriptas, lras.
non abrasas, non cancellatas nec aliqualy aparte, sus-
pectas, sed omni prorsus vitio, et suspicione caventes

www.dacoromanica.ro
137

prntibus Iris. nris. de verbo ad verbum, absq. omni


augmento, et deminoe aliqualy insertas, et inscriptas,
quo ad omnes ear continen. clausulas, et puncta
eatenus, quatenus eaedem rite, et legitime existunt
emanatae, vinbusq. ear. veritas suffragatur ratas gra-
tas et acceptas haben. ratificamus approbamusqu. ac
omnia, et singula in eisdem contenta memorato Agili
Thomae Boyar de Reche, ipsiusqu. haeredibus et po-
steritatibus univer. perpetuo valitur. benigne confir-
mamus, atq. consensu . . . . superinde eidem prae-
bemus pariter assensum harum noarum vigore et
testimonio lrarum median. Comitten. nihilominus robes
Egregio Francisco Lrato Provisori arcis nrae pdic-
tee Fogaras nec non Agilibus Boiaronibus duodecim
Juratis via assesor. sedis nrae Judriae Fogarasien.
quatenus eundem Thomam Boiar de Reche in do-
minin. praescripti molendini modo praemisso eidem,
ipsiusq. haeredibus, et posteritatibus univer. a prae-
fato agile Opra Dragomer de Mondra, dati et collate
omnino intra metes possnis dictae Mondra hitis, supra
clanus specificati introducere, idemq. eidem, ipsiusq.
haeredibus et posteritatibus univer. . .. integrae
.

meditates emolumen. seu proventus molendini eisdem


juxta legem et constdem eiusdem Distr. seu terrae
nrae Fogaras antiquitus observata statuere debeatis, et
teneamini iure perpetuo et irre possiden,
pariter et haben. si non fuerit contradicta contradie-
tores vero si qui fuerint ex parte eor. ius, et iustitiam
administran. tandemq. Seriem eiusmodi Statois, et in-
troductis ut fuerit peracta pro maim fide p
Iris. rms. in tergo aut in margine describere ne re-
cuseminj nec sites antimodo aliquali. In cuius rei
wemam. firmittemq. perpetuo vaht. prntes Iras. nras.

www.dacoromanica.ro
138

penden. sigilli et manus subscriptoe roboratas, et


communitas eidem Thomae Boiar de Reche ipsiusq.
haeredibus, et posteritatibus univer. dandas, et con-
ceden. duximus. Datum in arce nra Fogaras die
vigesima mensis July Anno Domini Mi llo Quingent.
Nonagesimo.
Balthasar, Bathori
de somlyo m. pr. (L. S.)
Anno Domini 1590, 24 die Novembris nemo
contradictor in facie sedis Judiciariac pnti-
bus duo decim Juratls Assessoribus, in cujus rei
memoriam firmitatemq. juxta continen. lrarum Illustris
Domini pnti chirographo.
Franciscus Lratus m. pr.
Per Praefectum, et exactorem Fiscales ac Re-
quisitores Alben. ab Illima Dna Principissa ad inve-
stiganda Boeronum terrae Fogaras Jura delegatos Co-
missarios praes Lrae revisae, lectae, ac in vigore
suo relictae. In Fogaras die 25 Mens Felmar. A.
1671.
NB. Reprodus clop& o cope dela familia Dragomir-Taflan
din Mundra, in Col mea.

XLVIII.
1591. Baltazar Bathori, comite qi erede perpetuu al
Perez Fdydrapilut, con firma pe descendentzt luz Bute
Judele in junzdtatea Boeronatuluz dzn Arpaqul-de-yos sub
conclifiune ca danFii se presteze servzczele cu can suet
datorz la fortdrota Fcigcirapilut dupd drept sz vechza
consvetudane.
Nos Balthasar Bathori de Somlio, Comes, et
Haeres Terrae Fogaras perpetuus nee non Illustris-
simi Principis Transilvaniae Consiliarius etc. Memo-

www.dacoromanica.ro
- 139 -
riae commendamus tenore praesentium significantes
universes. Quod nos attentis, et consideratis fidelibus
servitiis agilium Ztanchul, Opra, Radul, et Bogdan,
filiorum agilis quondam Opre Ztanchul, filn agilis
quondam Ztanchul Sudele, filii quondam agilis Ztoika
Sudele, filii olim Bute Sudele, / ac Ztanchul, Nanes,
et Radul filiorum quondam agilis Ztoika Sudele, filii
dicti quondam Ztanchul Sudell filii similiter dicti
Ztoika Sudele, filii praefati ohm Bute Sudele item
Ztan Sudele filii praenominati quon m Ztoi1a Su-
dele, fihi antefati ohm Bute Sudele; nee non Opra
Woikoan, Bogdany Woikoan, filiorum agilis quon-
dam Radul Woikoan, filn agilis quondam Ztoika
Woikoan, filn jam fate ohm Bute Sudele,cii.ad haec
Fraczila Opre, fihi dicti quondam Ztoika oikoan,
filn ahquoties nominati ohm Bute Sudele,) insuper
Toder Ztoika, filn praefati quondam Ztoika Woikoan,
filii sepius nominati olira Bute Sudele,f Bojeronum
videlicet nostrorum pro tern poram vanetate, tuna ad
arcem nostram Fogaras, turn nobis exhibit's, et um-
pensis, ac in futurum quoque exhibendis, et impen-
dentis, totalem et integram medietatem unius integri
Bojeronatus in possessione nostra Also Arpas vocata
videlicet superiorem ejusdem possession's partem in
districtu, seu terra nostra Fogaras existentem ha-
bitam, in cujus quieto, et pacific° dominio geni ores
et progenitores suos perstitisse ipsique etiarn ad
presens persistere, verum litens idoneis, vel suffi-
cientibus destituti esse perhibentur, iisdem diverso-
rum disturbiorum temporibus quibus terra ipsa Fo-
garas identidem exagitata fuit amissis, simul cum
cunctis suis utilitatibus, et pertinentns quibuslibet
terns scilicet arabilibus, cultis et incultis, agns,

www.dacoromanica.ro
140

pratis seu fenetis, pascuis, camps, silvis, nemoribus,


alpibus, montibus, vallibus, aquas, fluviis, its demtis,
quae in rationem nostram prohibitae sant, piscims
piscaturis molendulis, eorundemque locis generaliter
vero quarumlibet utilitatum et pertinentiarum suarum
integritatibus, quovis vocabulo nominis vocitatis, ad
eandem medietatem praefati integri Bojeronatus de
jute, et ab antiquo spectantibus et pertinere deben-
tibus sub sues veris metes. et antiques limitibus exi-
stentibus premissisque sic ut praefertur, stantibus et
se habentibus memoratis agilibus Ztanchul, Oprae,
Radul et Bogdan nee non Ztanchul, Nanes, et Radul
item Ztan Sudele, Oprea Woikoan, Bogdan Woikoan,
Fraczi]a Opra, ac Toder Ztoika, de Also Arpas ipso-
rumque haeredibus et posteritatibus universis novae
nostrae douationis titulo ex lege, conditione, et jure
dandam donandam conferendam duximus, quibus
reliqui hujus terrae nostrae Fogaras Bojerones pro-
miscue possident Bojeronatum ; administrandis vide-
licet, et praestandis its quae ad arcem nostram prae-
dictam administrare, et praestare debent, jure et
consuetudine veteri a praenominatis Ztanchul, Opra,
Radul, Bogdan, altero Ztanchul, Nanes, altero Radul,
Ztan Sudele, Opra Woikoan, Bogdan Woicoan, Fra-
czila Opra, Toder Ztolka de praedicta Also Arpas
ipsorumque heredibus et posteritatibus universis co-
lonisque in praefata medietate unius integri dicta
Bojeronatus, ipsorum I- aeredibus, prout damus, do-
namus, et conferimus jure perpetuo, ac irrevocabili
tenendam possidendam pariter et habendam salvo
jure alieno, comitentes mhilominus vobis Egregiis
Francisco Literato arms nc strae Fogaras Provisori
nee non agilibus Bojeronibus duodecim Assessoribus

www.dacoromanica.ro
141

videlicet Sedis nostrae Judiciariae Fogaras juratis,


quateuus eosdem Opra, Radul, Ztanchul, Bogdan,
alterum Ztanchul, Nanes alterum Radul, Ztan Su-
dele, Opra Woikoan, Bogdan Woikoan, Fraczila Opre,
ac Toder Ztoika in dominio praescripto unius integri
Bojeronatus possessionis dictae Also Arpas introdu-
cere, eamdemque eosdem, ipsorumque haeredibus et
posteritatibus universis simul cum cunctis sues uti-
litatibus, pertmentiis quibuslibet juxta morem anti-
quitus observatum consvetudinemque ejusdem terrae
nostrae Fogaras vetustam statuere debeatis jure per
petuo, et irrevocabili possidendam si contradictum
non fuerit, contradictores vero, si qui fuerint, ex
parte eorum jus, et justitiaru administrare, tandamque
seriem hujusmodi statutionis, et introductionis modo
praemisso factae ut fuerit peracta, piaesentibus Li-
teris nostras in margine, aut in tergo pi o majors fide
describers debeatis, et teneamini. In cujus rei me-
moriam, perpetuamque firmitatem praesentes literas
nostras, manus nostrae subscriptae, pendentisque
sigilli nostri munimine roboratas, et communitas,
eosdem praenominatis Ztauchul, Opra, Radul, Bogdau,
alteri Ztanchul, Nanes. alteri Radul, Ztan Sudele,
Oprae Woikoan, Bogdan Woikoan, Fraczilae Opre,
ac Toder Ztoika, ipsorumque haeredibus, et poste-
ritatibus universis dandas duximus, et concedendas.
Datum in Civitate Alba Julia die tertia Meusis Martii
Anno Domini Millesimo Quingentesimo Nonagesimo
primo.
Balthasar Bathori
de Somlio nap.
NB. Reprodus din .,Monumente pentru istoria Fgeirasuluia
de N. Densusianu. Se girt o copse si in Col. mea.

www.dacoromanica.ro
142

XLIX.
1592. Sigismund Bathori, principele Transilvaniei cu
dzploma datd din Alba -Julia la 6 Juliu 1592 nobilitezei
pe Stefan z Petru Veres de Polian, apsat mai tdrziu
in Venetia inferidrd, conferindu-i armale: pe scut de
coldre celestind se vede un Cerb ce tine in gurd un strugure.
Nos Sigismundus Bathon de Somlio Wajvoda
Transilvaniae et Siculorum comes etc. memoriae coin-
mendamus tenore praesentium significantes quibus
expedit universis. Quod nos cum ad nonulorum Do-
minorum Consilianorum nostrorum singularem inter-
cessionem nobis propterea factam tuna vero attentis
et consideratis fidelitate fidelibus servitiis nobilis
Stephani Veres de Pollan, que apse nobis et huic
regno pro locorum et temporum varietate fideliter
exhibuit et impensurus est. Eundem Stephanum
Veres et per eum Petrum Veres servitorem Egregii
Joannis Bornemissa de Ka !no ex ordine statuque et
conditione primipilari in qua nati sunt eximendos,
ac in casum at numerum verorum et indubiatorum
Regni Transilvaniae et Hunganae nobelium annu-
merandos aggregandos coopterndos at adscnbendos
duximus prout annumeramus aggregamus cooptamus
at adscnbimus. Decernentes expresse ut a modo
deinceps, idem Stephanus Veres et per cum Petrus
Veres ipsorumque haeredes et posteritates utriusque
sexus universae pro vens et indubitatis nobilibus
habeantur et reputentur. In signum autem hujus modi
verae et perfectae nobilitatis eorum haec arma seu
nobilitatis insignia: Scutum videlicet triangulare coe-
lestini colons in cujus campo cervus integer race-
mum uvae in ore tenere conspicitur. Supra scutum

www.dacoromanica.ro
14

gales militaris clausa est posita ex cujus cono .. , .


... lemnisci variorum co]orum lune node defluentes
oras seu margines rpsius scuti pulcherrime ambiunt
at exornant, prout haec °mina in capite sive pnn-
mpio praesentium literarum nostrarum docta manu
et arte pictoris clarius expressa et depicts esse cer-
nuntur animo deliberato et ex certa scientia ac li-
berahtate nostra praefato Stephano Veres et per
eum Petro Veres ipsorumque haeredibus et posteri-
tatibus utriusque sexus universes gratiose dedimus et
contulimus. Annuentes et concedentes ut ipsi pre-
scripta arms seu nobilitatis insignia more aliorum
verorum et insignitorum nobelium armis utent ..
ubique in proeli]s hastitudiis torneamentis duellis
monomachiis an alias quibusvis exercitiis militdribus
nec non sigillis vexilis coruuis snubs aureis dome bus
clypcis tentoriis veils sepulchres et generahter qua -
rumtibet rerum et expeditionum generibus sub merae
at sincerae nobilitatis titulo quo eo ab universes et
singulis cujus cumque status conditionis dignitatis
et prae eminentiae homines existant dici teneri no-
minari et reputari volumus ferre et gestare omm-
busque et singulis us honoribus gratlis privilegiis
indultis hbertatibus inmunitatibus praerogativis qui-
bus cetera veri at nati nobiles ac militares homines
praedicti Regni hujus Transilvaniae et Hungariae
quomodo cunque de jure vel consvetudine utuntur
fruuntur et gaudent perpetuo uti frui et gaudere
valeant atque possint In cujus rei memoriam firrni-
tatemque perpetuam praesentes literas nostras pen-
dentis at authentici sigili nostra munimine roboratas
memorato Stephano Veres et per cum Petro Veres
ipsorumque haeredibus et posteritatibus utriusque

www.dacoromanica.ro
- 14i -
sexus universis gratiose dandas duximus et conce-
dendas. Datum in civitate nostra Alba Julia die
sexta menses Julie Anno Domini. Millesimo quingen-
tesimo nonagesimo secundo.
Sigismundus Bathori m. p.
Volphgang Kovachoery m. p.,
Cancellar.
NB Duprt o Copie dela familia Veres din Venetia infer.
in Col mea

L.
1592. Balthazar Bcithori de Somlyo Comes haeres
perpetuus dommusque verus terrae Fogaras ratified actul
seaunulut judiciar, de 12 boeri inehetat sub presidiul
Castelanului Nzcolau Bessenyei in a. 1585, in puterea
cdruta boertul Aldea Dates de Vaad adoptezei pe Na-
gone (Ntagoze) Strimbul de Sznea in jumetate din a
patra parte a boeronatului seu Cu tote drepturile boero-
nale scutit fired de orz-ce prestattuni cu can sunt insdr-
cznati Vichtnii (vecznit) totdeodatd. aprebd ,Fi actul
de transactiune, przn care Stojka Boyer, Opra, Croffie,
Lupul, Lzoka boerz de Vaad dau dreptul for de mord
numitulut Nago Strinzbu pentru o portiune din boerona-
tul ecigigat dela Kiusde al lui Man de Vad, qi in
fine invozala intre Nago Strimbul i Salanzon Aldone
boert dzn Vad in prztnitfa unor realztd ti dzn Ohaba gi
i5rinea.
Nos Balthasar Bathori de Somlio comes et hae-
res perpetuus dominusque verus terrae Fogaras a
Il lsm. principis Transyae Consiliarius etc. memoriae
tenore prtium. significan. quibus expedit univer-
sis, Qu. cum Egregius Nicolaus Besseniey, alias

www.dacoromanica.ro
145

Provisor arcis nostrae Fogaras, ac agiles duodecim


Boiarones, Assessores vet sedis nostre iudrie Fo-
garasien. jurati feria tertia post dominicam judica,
anno domini Mills. Quingents. Octogesimo quinto
pro discutien. causis causan., in predicta sede judria
consedissent, tune (v. iidera Boiarones jurati . . . .
et conscientiose nobis retulerunt contestan. id ma-
nuscripto Nicolai Besseniai in prothocolo eiusd. sedis
judrie reperto) Agihs Alde Dattes de Waad in pntiam
ipsorum veniens, ac enarans quelibet gravamina
cunctor. filior. at filiarum, ftrum., soror. et propin-
corum, consanquineorumque suor., quos vlct infra-
scnptum tangeret at concerneret, tangere at concer-
nere quovis modo in futurum posset negotium per
omnia super se assumen. et levan. matura primum
intra se deliberations prehabita, sponte et hbere
vivoque vocis oraculo confessus fuisset pariter at
retulisset coram ipsis in hunc modum. Quomodo ipso
grata reper . . memoria smgularem benevolentiam et
beneficior. merita agilis Nagonis Ztrimbul de Since,
quib. idem ipsi plerisqu. in rebus expedien. prompta
ammi solicitudine, cura atque Integra constantia ad
fait, ob quod eidem Nagoni Strimbul dictus quoqu.
Aide Dattes volens se gratum et acceptum reddere ;
turn vero pro eo quod idem prefatus Nago Ztrimbul
ipsi in possessione Rosno . . domum quandam simul
cum hereditatib. ad eand. domum pertinentibus pro-
pnis sumptibus at expen. coemisset eund. dictum
Nagonem Ztribul in totals at integra portione sua
Boieronali in possne dicta Waad, integre vcet unius
quartae Boieronatus eiusd. possnis mediettem, cuius
sexta pars per mortem Agilis quond Ztoica Somkota
consanquinei sui in ipsum legitime fuisset devoluta
10
www.dacoromanica.ro
146

in hoc districtu Fogaras in pertinen. superiori exi-


sten. et hita, in cuius pacifico quietoqu. dominio ge-
nitores et progenitores ipsius perstitissent, ac ipse
etiam in presen. quoqu. persisteret, fratem adoptivum
et cohaeredem adoptasse, totumqu. et omne ius
suum, omniaque iuris et dominii proprietatem, quod
et quam ipse in eodem Bojeronatu habuisset, vel se
aut suos haeredes edam in futurum quomodo libet
habere speraret, cum annotato Nagone Ztrimbul
ipsiusqu. haeredibus et posterittbus univers. commu-
nicasset et participasset pleno cum effectu. Imo
adoptavit, fratremque adoptivum et cohaeredem pro-
nunciavit, totumqu, et omne ius suum in praedecla-
rato Boieronatu simul eum cunctis sills utilitatibus
et pertinen. quibuslibet terns vczt. arabilibus cultis
et incultis, aquis, campis, fenetis, montibus, alpibus,
valibus, silvis, nemoribus, fluviis, fluminibus, mo-
lendinis, eorunqu. locis, general. vero quarumlibet
utilittum et pertin. integritatibus, quovis nomine vet.
vocitatis, ad eamd. portoem. Boeronatus de jure ab
antiquo spectan. et pertinere deben. sub sins veris
metis et antiquis limitibus existen. cum dicto Na-
gone Ztrimbul ipsiusqu. haeredit. et posteritatibus
univer. coram iisdem Boierombus juratis communi-
cavit et participavit, tribus sedibus continue invicem
sequen. in facie sedis judrie iuxta legem et con-
svetudinem hums terre nostrae Fogaras super ead.
adopt. et particip. public. proclamat ob factis et
hitis nemine omnino apparen. contradictore. Quibus
ita peractis, agilis Salomon Aldone et saepefatus Nago
Ztrimbul de Sines, die anno et loco supra specifi-
catis (ut ex protocollo iam dicto apparet ass . . . ,
id conscientiose iisdem Boiaronibus iuratis) perso-
www.dacoromanica.ro
147

nalr. comparen. onera et quelibet gravamina cunctoi4.


filior. et filiar. fratrum, soror. et proximor. consanqui-
neorum suor. quos sczt. infrascriptum tangeret et
concerneret, tangere et concernere quovis modo in
futurum posset negotium, per omnia super sese assu-
men. et levan., matura primum intra sese dehberone
habita, sponte hbere, . . . . vocis oraculo retulis-
sent huc modo : Quomodo ipsi ob singularem inter
eos initam benevolam beneficiorumqu. erga se invi-
cem prestitor. merits talem inter se instituissent
transactionem: Qu. prescriptus agilis Salamon Alde
Boj aro sepefatum Nagonem Ztrimbul Vicini um,
domum et haeredtes intra metam portionum sua-
rum Boieronalium in possessione Sinks et Ohaba
existen. E t habitan. tenentem et possidentem in eadem
domo hereditatibus ipsius tam ad eandem domum per-
tinent. quam emtitiis, verism et legitimum Boieronem
pronunciasset et constituisset, ita ut idem Nago
Strimbul ipsiusque haeredes et posterittes univer.,
. . . domos et haereditatum prescriptur., non iam

vicini nuncuparentur, Dec ad ea officia et munia


obeunda praestan., quae a vicinis seu vu]go We-
chyn vocatis, exhiberi, et praestari solent cogerentur,
imo i]sdem omnibus prerogativis, uti, frui et gau-
dere possint et valeant, quibus rehqui Bojarones terre
Fogaras utuntur fruuntur et gaudent, totumqu. et
omne ius swum onmemque iuris et dommii proprieta-
tern quod et quam apse in predicta domo, heredit-
tbusqu. supra clarius specificatis habuisset,
vel se aut suos haeredes, quovis modo haberi spe-
raret, in annotatum Nagonem Strimbul, ipsiusque
heredes et posteritates univer. transtulisset et trans
fudisset pleno iure et cum effectu. Pro quibus bene-
10*
www.dacoromanica.ro
- 148 -
ficiis dictus quoqu. Nago Strimbul eidem agili Sa-
lamon Aldone domum suam desertam Parvuly vctam.
in possyne Waad existen. cum duobus jugeribus
terrar. arabilium uno in superiori, altero in inferiori
eiusd. possms territorio existen. dedisset et contu-
lisset iure perpetuo et irrevocabili tenen , possiden.,
pariter et habeas., tribes sedibus continuis publicis
proclamationibus, super ead. transactoe et collatione
habitis nullo penibus contradicen. Ceterum cum
Anno Domini mill. quingent. octogesimo novo feria
tertia proxima ante festum sancti Georgi et Martini
idem prememoratus egregius quon. Nicolaus Besse-
niey una cum duodecim Boiaronibus assessor. vczet
juratis sedis judriae Fogarasien. pro facien. et admi-
nistrand. in causis causer. judicio in sede judria con-
sedissent, tuna (ut liquet ex signatura in protocolo
predicto inventa confirman. id testimomo assessor=
coram nobis conscientiose hab)to). Agiles Stoika
Boyer, Oppra Czafflo, Lupul et Lioka de Waad ab
una parte vero ab altera sepedictus Nago Strimbul
in medium ipsorum venien., sponte et libere, vivaque
vocis oraculo, coram iisd. protestati fuissent hoc
modo. Quomodo prenominati agilis Stoica Boer, Opra
Czafflo, Lupul et Lioka de Waad totum et omne
ius ipsorum totamqu. iuris et dominii proprietatem
quod et quam ipse in molendino super fluvium Sar-
kany vctm. una cum prefato agili Nagone Strimbul
communibus expensis extructo et edificato habentur
per formam compositionis eidem Nagoni Strimbul,
ipsiusqu. haeredibus et posteritatibus univer. dedissent
et transtulissent. Ob id Nago Strimbul quoque me-
moratis Stoika Boyer, Oppra Czoffle, Lupul et Lioka,
terras arabiles cultas et incultas, fenetaqu. cuncta

www.dacoromanica.ro
- 149 -
ad ipsius portionem Boieronalem in possyne Waad
existen. et hitam pertinen. earn nimirum portoem,
que ab agili Kiusde, fill° agilis quon. Man de Waad,
ermine furti legitime condemnato viginti octo flo-
rems hungaricis, ut fertur ab eodem Nagone Strim-
bul, in redemptionem capitis eiusd. Kiusde plenarie
persolutis, eidem Nagoni Strimbul fuisset collata,
dedisset et transtulisset. Imo coram ilsd. Bolarombus
nostris iuratis dederunt, transtulerunt et per formam
compositionis seu transactionis permutaverunt pleno
iure et cum effectu, tribus continues sedibus judnis
proclamobus public's superinde factis et habitis nullo
contradictore apparen. Unde pro parte et in per-
sona agilis saepe nominati Nagonis Strimbul de
Sinca Boiaronis comitisqu. pertinen. superior. huius
terrae seu distr. Fogaras supplicatum est nobis hu-
militer, ut nos premissis vczt. adoptioni fraternali
collationi composition' et concambiali permutationi
supra clarius specificatis benignum nostrum prebe-
remus consensum, pariter et assensum, easdequ con-
firmare dignaremur. Nos igitur roem haben. fidelitt.
fidehum qu. servitiorum mernorati agilis Nagoms Ztrim-
bul, que apse pro temporum variette presertim in
administratione sui offices fidelr. exhibuit et impendit
.. in futurum quoqu. exhibiturus et impensurus est,
huroilhmaqu. ems suplicatone benigne exaudita et
admissa prescriptis adoption' nimirum fraternal', col-
lationi, compositioni seu transactioni, concambiahqu.
permutationi, eatenus, quatenus ead. rite et legitime
aunt peractae constitutae atqu. publicatae,
earum veritas suffragatur, ratan, gratas, et accepta
haben. approbamus, ratificamus easdemqu. pro pre-
nominato agile Nagone Strimbul, ipsiusqu. haeredibus

www.dacoromanica.ro
150

et posterittbus univer. perpetuo valituras benigne


confirmamus, ac super inde easdem consensum no-
strum adhibemus benevolum pariter et assensum eun-
demqu. Nagonem Strimbul ipsiusqu. heredes atqu.
posterittes univer. iuxta transactionem supra mani-
festo denotatam in numerum Boiaronum veror. ascri-
bimus anumeramus et aggregamus harum nostrarum
vigore et testimonio lrarum median. Committen. ni-
hilominus vobis egregio francisco Lrato provisori
dictae arcis nostrae Fogaras, nec non agihbus duo-
decim Boiaronibus, Assessor. vdzet iuratis sedis
nostrae iudriae Fogarasien. quatenus eund. Nagonem
Strimbul in dominium praescriptarum haeredittum
Boieronalium, supra manifte specificatar. introducere,
easdem eidem ipsiusqu. heredibus et posteritatibus
univer. simul cum cunctis suis utilitatibus et per-
tinen. quibuslibet, quovis nominis vocabulo vocitatis,
ad easd. de jure et ab antiquo spectan. et pertinere
deben. sub suis veris metis et antiquis limitibus
existen. iuxta morem at consvetudinem eiusd. terre
nostre Fogaras ab antiquo usurpat. statuere, iure
perpetuo et irrevocab. possiden. si non fuerit contra
dictum. Contradictor., vero si qui fuerint, ex parte
eor. ius at iustitiam administrare. Tandemqu. seriem
huiusmodi introduction. et statutionis ut peragetur
pntibus literis nostris in Margins aut tergo a qua-
licunqu. suspicionis subl ... describere debeatis et
teneamini. In cuius rei memoriam sempiternam, fidem
firmitatemqu. perpetuo valituram pntes lras nostras,
manus nostre subscriptione et pendentis sigilli uostri
munimine corroboratas atqu. communitas eidem Na-
goni Strimbul ipsiusqu. heredibus et posteritatibus
univers. dari duximus et conceden. Datum in area

www.dacoromanica.ro
151

nostra Fogaras die decima quinta menses Juny Anno


Domini Millesimo quingentesimo nonagesimo secundo.
Balthasar Bathory in dosso : Juxta veterem consvetudi-
de Somlyo m. p. nem Districtus terrae istius
Fogaras in tribus sedibus
Judiciarys exhibitae et
proclamatae. Nemine con-
tradictore apparente.
Franciscus Lratus
m. p.
A tergo superius
Presentes literae per praefectum et Exactorem
fiscales ac Requisitores Albensis tanquam comissa-
rios Illrmae Dnae ad investiganda Boero-
num Districtus Fogarasien iura exmissos revisae
lectae ac pro Sztanila Strimbul seniore Item Algie
et Roman nee non Sztanilla juniors ac Dumetru
Sztrimbul producentibus ac lineam generaonis eor.
ad introscriptum Niagoi Strimbul manifesto dedu-
centibus in vigore relictae. In Fogaras die 27 Men.
Februari Ao. 1671.
NB. Acest act scris pe pergament s'a confirmat gi pnn
Maria Chnstierna la anul 1598 asemenea in pergament, pe dosul
arum se aft l urmatorea not5,
Anno 1729 thebus Aprilis Sztenile Sztnmbuly kissebik fia
Many Sztrimhuly kus poposkodot Sinkan circa 27 esztendeig.
Rininikre menven Kalugeree Lott. Jott Rimnikrol viszsza Sinkara
eodem anno oit 24 Apr.
NB. Soba ez ellott az mi familiankbol kalugerek nem voltak.
Synkay Sztr. Istvdn mpr.
Colectiunea mea.

www.dacoromanica.ro
152

LI.
1593. Balthasar Bathori de Som lyd Comes et haeres
perpetuusque dominus terrae Fogaras confirms pe Dobrin
de Buchum In posesiunea boeronald peste jumdtate a unui
pdtrar din boeronatul de Margina demandand provi-
sorului arcei Fogarff Francisc Liberati i celor 12 Ase-
sari ai scaunului boeresc a-1 introduce in posesiune.
Nos Balthassr Bathori de Somlio Comes, et
haeres perpetuus, verusq. Dominus terre Fogaras, ac
Illustrissimi principis Transilvaniae Consilianus etc.
Memoriae commendamus tenore presentium signifi-
cantes quibus expedit universis. Quod nos cum ad
nonnullorum familiar= nostrorum propterea factam
intercessionem, tum vero attensis, et consideratis
fidelit., et fidelibus servitys Agihs Dobrin de Bu-
chum Boiaronis, et peditis nostri pixidary nobis pro
locorum, et temporum diversitate exhibitis, et im-
ped. ac in futurum quoqu. exhibend. totalem, et
integram portionem Boeronalem in possessione No-
stra Marchina in superiori pertinent. terrae nostrae
distr. Fogaras existent. habitam vczt quartae Boero-
natus dimidietatem, in cujus quieto et pacifico domi-
nio genitores, et progenitores suos perstisisse, ipseque
etiam in presenti persistere, literis solummodo, et
literalibus instrument. super eius collatione confectis
et emanates destitutus esse perhibetur, iisdem divertis
disturbiorum tern poribus, quibus praedicta terra Fo-
garas saepius exigatata fuit amissis, simul cum cunctis
suis utilitatibus, et pertmentns quibuslibet, terris
vczt arabilibus cultis et incultis, agris, prates, pas-
cuis, campis, foenetis, sylvis, nemonbus, alpibus,
montibus, vallibus, aquis, fluvys, ys demptis quae in

www.dacoromanica.ro
- 153 -
nostram vetita cunt rationem, molendinis, eorum-
demque locis, generaliter vero quarumlibet utilitatum,
et pertinentiarum integritatibus quovis nominis vo-
cabulo vocitatis ad prescriptam portionem Boerona-
lem de jure, et ab antiquo spectan. et pertinere
deben. sub sues yens metis, et antiquis limitibus
existen., praemissisqu. sicut praefertur stan. et se
haben. Memorato agili Dobrin de Buchum, ipsiusque
haeredibus, et posteritatibus nostrae Donationis ut
ege condonan. et jure dared. donand. et confe-
rend. duximus, quibus reliqui, seu aly Boiarones
nostri suum possident Boieronatum, administrand.
vczet. et praestand. iis, quae de jure, et recepta
consvetudune administrari, et prestari debent, tam
ab ipso, ipsiusqu haeredibus, et posteritatibus . . .
prout dedimus, donavimus, et
contulimus in perpetuo, et irrevocabiliter tenend.
possidend pariter et habend. Salvo jure alieno
harum nostrarum vigore, et testimonio literarura
median. Committen. nuhilominus vobis Egregio
Francisco Literato Provisori dictae arcis nostrae Fo-
garas, ac Agilibus duodecim Boiaronibus juratis vice
sedis nostrae judiciariae Fogarasien . . . . nimirum
Opra Aldule de Voila, Man Kabus de Kis Vaida-
falva, Radul Bika de Nagy Vaidafalva, Serban de
Bessirabak, Nagoe de Also Vist, Radul Vazul de
Also Arpas, Sztan ispan de Kopocsel, Man Pench
de Also Venetia, Petrasco de Nagy Berivoy, . . .
.. . . de Bagolifalva, Stephano Nagy de Feist!, Ko-

manna, Ztokine de Vaad, quatenus praenominatum


Agulem Dobrin de Buchum in dominium praescriptar.
haereditatum Boeronalium juxta consvetudinem eius-
dem terrae nostrae Fogaras antiquum receptum,et usur-

www.dacoromanica.ro
154

patum introducere, easdemqu. eidem ipsiusque has-


redibus, et posteritatibus universis jure perpetuo, et
irrevocabiliter possidend. statuere, si non fuerit con-
tradictum, contradictores vero si qui fuerint, ex parte
eorum, jus, et justiciam administrare, tandemqu. se-
riem hujusmodi introductionis, at statutionis . . pe-
ragetur obcujuslibet suspicionis fatal-. remotionem
in margine, aut tergo presentium literarum nostrarum
describere debeatis, et teneamini. In cujus me-
moriam, fidem, firmitatemque perpetuo vahtur. prae-
sentes has hteras eidem Dobrin de Buchum, ipsiusqu.
haeredibus, et posteritatibus universis manus nostrae
subscriptione, et pendentis Sigilli mummine robo-
ratas dandas duximus, et conoeden. Datae in Arce
Nostra Fogaras die Septima Me-uses Augusta. Anno
Domini Millesimo Quingentesimo Nonagesimo tertio.
Balthasar Bdthort, m. p.
(L. S.)
NB. Reprodus dupl o cope luau, dupA original dela fa-
milia Dobrin din Bucium Col. mea.

LII.
1596. Sigismund Bathori princTele Transilvaniet con-
ferege lui Bogdan din Arpapl de jos haul de nobil
unguresc cu dreptul de a purta ansignii nobilari: un scut
representdnd la mijloc un cerb traversat cu o sagdt'd prin
gat, etc.
Nos Sigismundus Dei Gratia Transilvaniae
Moldaviae, Valachiae transalpinae, et Sacri Romani
Impery Princeps, partmm regni Hungariae Dominus,
et Siculorum Comes, etc. Memories comendamus te-
nore praesentium significantes quibus expecbt uni-

www.dacoromanica.ro
155

versis. Quod nos cum ad nonnullorum fidelium do-


minorum Cousiliarum nostrorum humillimam inter-
cessionem Serenitati nostrae propterea factam : tuna
vero attentis et consideratis fidelitate, et fidelibus
servitli Nobtlis Bogdan Also Arpasy de eadem Also
Arpas quae ipse nobis, at hum regno pro locorum,
et temporum varietate fidehter exhibwt et impendit
ac in futurum quoque exhibiturus, et impensurus est.
Eundem Bogdan Also Arpassy ex statu, et condi-
tione plebea, et ignobili in quo natus est, at hactenus
perstitit eximendum, ac in coetum, at numerum ye-
rorum et Indubitatorum regni Transilvaniae at Hun-
gariae Nobilium adnumerandum, aggregandum, coop-
tandum, at ascribendum duximus, prout adnumeramus,
aggregamus, cooptamus, et ascribimus 1). Decernentes
expresse, ut a modo deinceps idem Bogdan Also
Arpassy elusque heredes et posteritates utriusque
sexus universae pro verfs at indubitatis Nobilibus
habeantur, at reputentur. In signum autem huiusmodi
verae, at perfectas Nobilitatis eorum haec arena seu
') Duprt cum se constath din actele publicate in acestrt co-
lectiune, Bogdhnestii din Arpasul de jos constitue o vechte fa-
milie bneresch. Dal Sigismund, in diploma de fath, nevomd sa
recundsch, legalitatea boeriei romilne, confere lui Bogdan in schimb
WWI de nobil ungurese Ins& Bogdhnestu urmarh. Qi de act incolo
a se constdera tot ca boeri, Qt um de cum ca nobili. Acesta se
vede din tin act relativ la familia Bogdanestilor din Arpasul de
jos din anul 1621, adech puma' cu 33 de ant duph, diploma lui
Sigismund, in care se zice: Qt se restitue primantul de airtturrt fa-
miliei Bogdanestilor, find ca se tine de boeria for phrintesca ere-
ditarrt, Qi phnh uncle ajunge memoria dmemlor pamantul a fost
tot in lime boeresch". Cu cum ant mat thrziu adeca la 1634
Palm Bogdan fit Stan Bogdanest din Arpasul de jos se subsem-
nezt intr'un act public ca beer], dar nu ca nobili. V. Densusianu,
ist. Frtglirasului, pag. 557.

www.dacoromanica.ro
156

Nobilitatis insignia: scutum videlicet triangulare coe-


lestrni colons, in emus campo, seu viridi cespite
cervus per collum sagitta transfixus et naturali suo
colore depictus stare conspicitur; supra scutum galea
militaris clausa est posits diademate regio exornata
ex quo cervus sagitta similiter per collum transfixus,
priori per omnia similis eminere videtur, ex cuius
cone teniae sive lemnisci variorum colorum hinc
inde defluentes utraroque scuti partem pulchernme
ambiunt, et exornant, prout haec omnia in capite,
seu principio praesentium literarum nostrarum docta
manu, et arte pictoris clanus expressa et depicta
esse cernuntur, animo deliberate, et ex certa scientia,
et liberalitate nostra praefato Bogdan Also Arpassy,
ipsiusque haeredibus et posteritatibus utriusque sexus
universis clementer dedimus et contulimus. Annuen-
tes at concedentes, ut ipsi praescripta arma seu no-
bilitatis insignia, more aliorum verorum et insigni-
torum Nobilium armis utentium ubique in praeliis
hastiludiis torneamentis duellis raonomachiis ac (this
quibuslibet exercitiis nobilitaribus et militaribus net
non sigillis, vexillis, cortinis, annulis, armillis, auleis,
domibus, clypeis, tentorys, yells, sepulchris, et ge-
neraliter quarumlibet rerum et expeditionum gene -
ribus sub vero, et sincere nobilitatis titulo quo eos
ab universis et singulis cuiuscunque status condi-
tionis dignitatis et praeeminentiae homines existant,
dici teneri nominan, et reputari volumus, ferre et
gestare omnibusque et singulis ys honoribus gratys
privilegys indultis libertatibus, et immunitatibus,
quibus caeteri, yen et nati nobiles, ac militares ho-
mines praedicty regni huius Transilvaniae et Hun-
gariae, quomodocunque de jure vel consvetudine

www.dacoromanica.ro
157

utuntur frauntur. et gaudent perpetuo uti frui an


gaudere possint et valeant. In cuius rei memoriam
firmitatemque perpetuam presentes literas nostras
pendentis et autentici sigilli nostri munimine robo-
ratas memorato Bogdan Also Arpassy ipsiusque he-
redibus, et postentatibus utriusque sexus universis
clementer dandas duximus, at concedendas. Datum
in civitate nostra Alba Julia die octava Mensis Au-
gusti Anno Domini Millesimo Quingentesimo Noua-
gesimo sexto.
Sigismundus Princeps mp. Stephanus Josica
Cancellarius mp.
Johannes Balasfy
Secretanus mp.
Productis in Originali Armalibus sequentia indor-
sata reperiuntur : Juxta Ritum at veterem hujus terre
Fogarasiensis consvetudinem presentes Literae Ar-
males seu Nobilitares pro parte Bogdan Arpasy de
Also , non obstaute diuturnitate Literarurn
frequenti et . . . Sede superiors arms Fogarasiensis
,
publicatae proclamatae, tribus sedibus et in vigore suo
nemine contradicente relictae in Anno Domini 1639
Diebus Octobris.
Publicatae per me Andream Liratum Juratum
Notarium Sedis Nobilium Fogarasiensis. Idem No-
tarius.
(Copia dm anul 1821 in archiva comitatuhn Fagara,, co-
mumcata de dl loan Ganea, funccionar la prefectura de acolo.
In legatura cu Rasta, diploma pubhcam aim urmatorul cer-
tificat :
Zeugnisz.
Dasz der pensionirte Herr Lieutenant David
Papp von Also Arpasi vermog dem durch denselben

www.dacoromanica.ro
-158 --
im originali uns vorgezeigten durch den damaligen
Landesfursten Sigismund am 8-ten Aug. 1596 dem
Unter Arpaser Bogdan v. Also Arpasi and seiner
samtlichen Nachkommenschaft verliehenen Adelbrief
ein unbezweifelter wahrer hungarischer Edelmann
sey, wird anmit bestAttiget. Fogaras am 28-ten Fe-
bruarii 1829.
durch
(L. S.) Joseph Jaksi m. p. (L: S.) Johann Bauer m. p.,
Distr. Iur. Assessor. Grenz Procurator.
(Originalul pe barbs in archiva dlui A. Densusianu )
NB Reprodus din Monumente pentru istoria FagArapluta.

LILT.
1597. Maria Christierna cu diploma sa dat& din Ed-
gara$ la 4 lultu 1597 confirm& pe Mateiu Pench de
Venzcze in vechiul sew drept de boeriu; i acesta se in-
rdrege p prin diploma Caterinei Brandeburgica date din
Alba Julia in 20 Juliu 1630, prin care descendenta
Joan, Stefan, Badul, Demetriu, Mateiu i Oprea fiii lui
Solomon al lui Mateiu Pench se redic& la statul nobili-
tar din motivul, di se trage din familia Mailat, ,si de
aceea merit& a se ridzca la vechia splenddre: Adele
acestea s'au estradat in transumtul capitlului albense din
a. 1776, (NO care reproducem i not aci.
I.
Nos Maria Christierna, Dei gratia Transilvaniae,
Moldaviae, Vale chiae Transalpinae etc., Princeps,
partium regni Hungariae Domina et Siculorum Co-
mes, Nata Archidux Austriae, Dux Burgundiae et
Comes Tyrolis etc. Memoriae commendamus tenore
praesentium significantes quibus expedit umversis,

www.dacoromanica.ro
- 159

quod nos habita consideratione fidei, ac sedulorum


servitiorum Agilis Mathaei Pents de Also Venetia
Boeronis nostri quae ipse arci huic nostrae ac nobis,
secundum locorum et temporum varietatem, quantum,
in ipso fuit, fideliter sempre praestitit, exhibuit et
impendit et imposterum quoque donee vixerit prae,
stiturum, exhibiturum, et impensurum se nobis po-
licetur, attenta etiam et exaudita certorum fidelium
nostrorum intercessione nobis causa ejus facta totalis
et integrae domus ejusdem Mathaei Pents, in perti-
nentus superioris districtus seu terrae nostrae Fo-
garas omnino antra metal portionis suae Boeronalis,
praefata possessions nostra Also Venetia existentis
et habitae (simul cum omnibus immumtatibus et li-
bertatibus domus ejusdem, quibus hactenus possessa
est) omnes census texas et contributiones quas libet
tam ordinarias quam vero extraordinanas lucrique
fisci nostri solutionem eidem Mathaeo Pents, here-
dibusque et posteritatibus suis universis, clementer
dedimus, donavimus et contulimus jure perpetuo, at
irrevocabiliter eos immunes redentes, eosdemque ab
omnium praedictorum solutione eximendos, et sup-
portandos duximus prout eximimus et supportamus,
harum nostrarum vigore et testimonio literaruni me-
diante. Proinde Vobis fidelibus nostris Provisori arms
nostrae Fogaras moderno et futures pro tempore
constituendis, Agilibus item officiahbus distnctus
seu terrae nostrae Fogaras nee non Providis Boe-
rombus duodecim Assessoribus videlicet sedis nostrae
Fogarasiensis gratis harum serie firmissime comit-
timus et mandamus quatenus praenotatum Agilem
Mathaeum Pents de Also Venetia, una cum haere-
dibus et posteritatibus suis universis, ratione domus

www.dacoromanica.ro
160

suae praenotatae, contra formam praescriptae exemp-


tionis, supportationisque nostrae, ad nullam censuum,
taxarum, contnbutionumve quarum Tibet nostrarum
pensionem servitiorumque plebeorum exhibitionem
cogere et compellere debeatis nee propterea in per-
sona, rebusque sins turbare ac molestare praesumatis,
gratiam et voluntatem nostram sic admpleturi. Secus
non facture. Praesentibus perlects exhibenti resti-
tutis. Datum ex arce nostra Fogaras quarta die
menses July, Anno Domini Millessimo quingentesimo
nonagesimo septimo.
Et Subsenptum erat a sinistra Maria Christi-
erna a dextra vero partibus Ad Mandatum suae se-
renitatis proprium Christophorus Bereszturi.
(Transumptul guvernului trans. din 1736 in posesiunea
d-lui Nicolae Pence, judecator regal In commit). Zernelti din Tran-
silvania).

II
1630. Caterina de Brandenburg Principesa Transilvaniei
con firma diploma Mariei Christierna din a. 1597, ,i con -
fereste nobilitatea unguresca boerilor Ion, Stefan, Radul,
Dumitru, Mateiu ci Oprea Penci din Venefia- de-jos, sub
condtizune inset, ca se prestreze si de aci inainte servicii
la castelul Fag draqului, dup a cum e dahlia celorlalti
boeri (confuszune de prerogative nobilitare si boerqh).
Nos Catharina Dei gratis Marchionissa Bran-
deburgica, Sacri Romani Imperil et Transilvaniae
Princeps, Partium Regni Hungariae Domina, Sicu-
lorum Comes, ac Borussiae, Iuhae, Chviae, Montium
Ducissa etc. Memoriae commendamus tenore prae-
senthim significantes, quibus expedit universis. Quod
pro partibus et in personas strenuorum Ioannis, Ste-
www.dacoromanica.ro
161 -s
phani, nadulii, Demetrii, Mathaei, Oprae, filioruni
Salomonis, filii dudum Agilis, Strenui Mathaei Pents
de Also Venetia exhibitae sunt nobis et praesentatae
quaedam literae serenissimae quondam Principis
Mariae Christiernae, Transilvaniae, Moldaviae, Tran-
salpinae alias Principis bonae memorise, in perga-
mento patenter eonfectae, sigilloque Ejus authentico
appensive roboratae, et communitae domus Exemp-
tionales et nobilitationales, quibus mediantibus eadem
Princeps omnes census et taxas totalis et integrae
domus ejusdem dudum Mathaei Pents, intra veras
metas portionis ejus Boeronalis, in possessione Also
Venetia jam dicta districtuque superiori terrae Fo-
garas existentis habitae eadem Matheo Pents haere-
dibusque et posteritatibus suis universis, jure per-
petuo et irrevocabiliter dedisse et contulisse, eosque
ab omni illarum solutions immunes reddidisse dig-
noscebatur tenoris infra scripti; Supphcans nobis
humillime ut nos easdem literas omniaque et singula
in eisdem contents, ratas gratas et accepts habentes,
praesentibus literis nostris inseri et inscribe facientes,
pro eodem Salamone Pents et nominates ejus filiis,
haeredibusque et posteritatibus ipsorum universis
gratiose confirmare dignaremur, quarum quidem li-
terarum tenor talis est.
(Urmezit diploma precedents.)
Nos itaque praemissa suplicatione nobis modo
quo supra porrecta, faventer exaudita et admissa
praescriptas literas non abrasas, non cancellatas, nee
in aliqua sui parte suspectas, sed omni prorsus vitio
et suspicione carentes, praesentibus literis nostris
de verbo ad verbum sine diminutione, augmento va-
11

www.dacoromanica.ro
- 162 -
riationeque aliquali insertas et inscriptas, eatenus
quatenus eaedem rite et legitime existunt emanatae
viribusque earum veritas suffragatur, omniaque et
singula in eisdem contenta ratas, gratas et accepta
habentes acceptavimus, aprobavimus, ratificavimus.
ac pro eidem Salamone, Joanne, Stephan°, Radulio,
Demetrio, Mathaeo et Opra Pents, haeredibusque et
posteritatt bus ipsorum universes perpetuo valituras
gratiose confirmavimus. Salvo jure alieno Et nihi-
lominus pro ampliori erga eosdem liberalitatis et
munificentiae nostrae Principalis declaratione, ha-
bentes etiam intuitum personae et fidelium servitio-
rum Egregii Martini Markosfalvi de eadem Aulae
secretarii nostri, quod consorti suae nobili Barbarae
Bogosi iidem dudum Mathaeus, et nun° quoque Sa-
lamon ac Io nnes, Stephanus, Raduly, Demetrius,
Mathaeus et Opra Pents a longinquis suis utrorumque
Majoribus vetusta nimirum Majlatiorum familia sangvznis
cognatione juncti esse credantur ac quo etiam ipsorum
origams anizssus splendor saltem quadantenos ex be-
ragnitate nostra rezllustratus videretur, eosdem Sala-
monem, Ioannem, Stephanum, Radulium, Demetrium,
Mathaeum et Opram Pents, e state et condztione Boe-
ronali in qua nati sunt et hactenus existerunt, extmendos
supportandos, segregandos ac In coetum et numerum ve-
rorum Regnz nostri Transzlvaniae et partzum Hungariae
eidem annexarum Nobilium aggregandos, cooptandos et
abscribendos esse duximus ita tamen ut lidera litte-
redesque posteritates ipsorum universi ratione do-
morum suarum et fundus Boeronalis servitia, ad
arcem nostram Fagarasiensem a Boeronibus cans et
ipsismet etiam hucusque praestari solita deinceps
etiam fideliter praestare debeant et sint adstricti

www.dacoromanica.ro
- 168

prout eximimus, supportamus, segregamus annume-


ramus, aggregamus, cooptamus et adscribimus. De-
cernentes expresse, ut a modo deinceps successivis
semper temporibus iidem Salamon, Ioannes, Stepha-
nus, Radulius, Demetrius, Mathaeus et Opra Pents
haeredesque et posteritates ipsorum universi pro
vans et indubitatis Nobilibus habeantur et reputen-
tur. In signum autem hujus mode verse et perfectae
Nobilitatis &mum, haec arma seu nobilitetis insignia
scutum videlicet militare coelestzni coloris, in cujus campo
save area candida cervix equina lameo abscissa capite
in modem salsentis equi erectum inflexa conspicitur.
Super scutum galea miaow clausa est posits civics
vertzcem diadema Regium gemmis et unionibus vane
ornatum contegit ex quo caput itidemet cervix equina,
priori mulls surgere visuntur, ex cono vero teniae
sive lemnisci variorum colorum hint rnde defluentes
utrasque oras seu margines ipsius scuti pulcherime
ambiunt et exornant, prout haec omnia in capite
seu principio praesentium literarum nostrarum, docta
manu et arte Pictoris clarius expressa et depicta esse
visuntur. Animo deliberato, at ex certa scientia, ac
hberalitate nostra praefatis Salamoni, Ioanni, Ste-
phano, Raduho, Demetrio, Mathaeo et Opra Pents
ipsorumque haeredibus et postentatibus universis
gratiose dedimus et contulimus. Anuentes at conce-
dentes ut ipsi praescripta arma seu nobilitatis In-
signia, more ahorum verorum et insignitorum no-
bilium armis utentium, ubique in praeliis hastiludiis,
torneamentis, duellis monomachiis ac aliis quibusvis
exercitiis nobilitaribus et militaribus, net non sigilis
vexilis cortinis yells aulaeis annulis, domibus clypeis
tentorhs sepulcns et generahter quarum libet rerum
11*
www.dacoromanica.ro
-1., 164 -
at expeditionum generibus sub merae et sincerne
nobilitatis titulo quo eos ab universis et singuhs
cujuscumque status ordinis conditionis dignitatis et
praeeminentiae homines existant insignitos dici teneri
et nominari volumus ferre et gesture, omnibusque
et singulis us honoribus, gratis, privilegiis, indultis,
hbertatibus, immunitatibus at praerogativis quibus
ceteri, veri nati at indubitati nobiles et militares
homines, praefati Regni nostri Transilvaniae at Par-
tium Hungariae eidem annexarum quomodocumque
de jure at ab antiqua consvetudine utuntur fruuntur
at gaudent perpetuo uti frui et gaudere valeant atque
possint. Quo circa Vobis Generoso Egregiis et no-
bihbus capitaneo, Praefecto Provisori Castellanis
Vice Provisori Rationistis, et aliis Officialibus Arms
et bonorum nostrorum Fagarasiensium eorumque
vices gerentibus, modernis etiam at futuris quoque
pro tempore constituendis, cuncts etiam aliis cu-
juscumque status, conditionis officii dignitatis et
praeeminentiae homimbus quorum interest seu inte-
rerit praesentium notitiam habituris, harum serie
commitimus et mandamus firmiter quatenus Vos
quoque a modo deinceps successivis semper tempo-
ribus, eosdem Salamonem, Ioanem, Stephnum, Ra-
dulium, Demetrium, Mathaeum et Opra Pants pro
veris et indubitatis nobihbus habere, cognoscere, re-
putare et conservare modis omnibus debeatis tenea-
mini. Eosdemque ratione fundus eorum Boeronahs
ad nullam onerum quorumvis ignobihum supporta-
tionem quam consveta a Boerombus ratione fundo-
rum Boeronahum servita contra formam praemissae
confirmationis nostrae et personarum ipsarum nobi-
litarium cogere et compellere, aut propterea eosdem

www.dacoromanica.ro
165

in personis, rebusque et bonis ipsorum quibusvis


impedire, turbare, molestare, aut quovis modo dam-
nificare nec quaquam praesumatis vel sites ausi modo
aliquali. Secus non facturi praesentibus perlectis ex-
benti restitutis. In cujus rei memoriam firmitatemque
perpetuam praesentes literas Nostras pendentis et
authentici sigilli nostri munimine roboratas, memo-
ratis Salamoni, Ioanni, Stephano, Radulio, Demetrio,
Mathaeo et Opra Pents, Haeredibusque et posterita-
tibus ipsorum universes gratiose dandas duximus et
concedendas. Datum in Civitate Nostra Alba Julia,
Die vigesima Mensis Iu ly Anno Domini Millesimo
Sexcentesimo trigesimo
Et erat subscriptum Catharina mp. sequebatur
in medio sigillum Ejusdem in zona sericea pendens
in cera rubra impressum. Tandemque Martmus Mar-
kosfalvi Secr. mp. In margine autem reflexa Pub li-
catio earumdem his verbis adscripta. Anno 1636 Die
25 Mensis May, in generahbus Comitiis Dommorum
Regnicolarum trium nationum regni Transilvaniae
et Partium Hungariae eidem anexarum ex edicto
suae Celsitudinis ad diem decimum tertium dicti
Mensis May in Civitate Alba Iulia indictis, praesen-
tes literae Armales exhibitae proclamatae publicatae
sunt nemine contradicente, Magister Ladislaus Csere
Illustrissimi Domini Principis Transilvaniae Proto-
notarius mp.
(Transumptul guvernului trans din anul 1736 In posesiunea
dlui Nicolae Penci, judeclitor regal in comuna Zerne§ti din Tran-
silvan's.).

NB. Actul din 1597 s'a publicat i}t in Monumente de N.


Densuipanu, pag 108 Se af16, rii in Col. mea Copiele dela farnille,

www.dacoromanica.ro
- 166 -
LIV.
1598. Marta Chrisherna la 30 'unit& 1598 confirms
pe boeria Bdrszan llie, Aldea Dumitru 0 Stotca Bo lye
de Sinca in vechile for drepturi boeronale, ceea-ce la cc-
rerea succesorului Stanila Balan de Sinca inteirege i
Mtchatl Apafi cu diploma data dm Fagaras la 3 luniu
1689, in care se arninte0e, ca curia interns a lui Balan
e invectnatei de-o parte cu casa lui Roman Barb, writ
de alts parte cu sesiunea deertei a lux Neagoe-Yoder de
oarecdndva. Diploma lui Apafi find cam defects o re-
producem dimpreun'd cu o traducere in limba germand,
ce o am ailed la familte in Sinca.
Nos Michael Apafi Dei gratis Priuceps Transylva-
niae partium Regni Hungariae Dominus et Siculorurn
Comes. Memoriae comendamus tenore praesennum
significantes quibus expedit universis Quod
nonnullorum Fidelium Dominorum consiliariorum
nostrorum signanter autem fidelis nobis syncere di-
lecti spectabilis ac generosi Gregori de Betthlen
intimi nostri Consiliarii Comitatus de Ktikullo Co-
mitis, Arcis nostrae Districtusque Fogarasiensis ac
sedis siculicalis Ucivarhely Capitanei ubique supremi
pro parte et in persona Strenui Sztanila Balan de
de Sinka singularem in Conspectu nostro Principali
factam intercessionem turn vero benigne considera-
tis ipsum in servitiis memorati fidelis nostri consti-
tutum, eam acquistvisse dexteritatem qua Nobis et
huic Arci, nempe, ac regno quoque Tranniae, valeat
eundem itaque Sztanilla Balan (velum ex li-
tens Manae Christierna olim Dei gratis Tranniae
Moldaviae Valachiae Transalpinae Principis partium
R. Hung Dna et Siculorum Comitis, Natae Archj-

www.dacoromanica.ro
- 167 -
ducis Austriae Ducis Burgundiae Comitis Tyro lis et
Goriciae in Anno Domini Mi. 'resit:Go quingentesimo
nonagesimo octavo die ultima Mensis Junii Albae
Juliae de Hereditate Boeronali seu gratiosa restitu-
tione Boeronatus agilium quondam Barzan Ilse item
Alde Dumitre nec non Ztoika Bo lye eorum Succes-
sor. confectis originaliter penes suplicem hibellum
corara nobis productis generationis ipsius linea . ..
... batur ac deducebatur) a majoribus Boeronali prae-
rogativa gaudentibus ac praedtai scilicet Alde Du-
mitru de Siuka similia vulgo dicta ortum e speciali
gratia et potestatis nostrae Principalis plenitud. e
statu et conditione ignobili ac plebea denuo et ex
novo eximendum ac in coetum et numerum verorum
nator. et indubitator. Boieron. Districtus seu terrae
Fogarasiensis. annumerandum aggregand cooptand. et
adscriben. duximus Decernentes expresso ut a modo
deiuceps successivis sem per, temporibus, idem Sta-
ulna Balan haeredesque et posteritates eius utriusque
sexus univer. pro veris natis et indubitatis Boero-
nibus habeantur et reputentur: Oinnibusque et sin-
gulls us honorib. gracys privilegys ac imunitatibus
libertatlbus et praerogativis quib. dein.
Arcis et terrae Fogarasiensis Boierones de lure et
ab antiqua Consvetudine utuntur fruuntur et gau-
dent perpetuo uti frui et gaudere valeant ac possint

. .

omnibus rebus cousvetudiuibus

www.dacoromanica.ro
- 168 -

trah ere modo aliquali . . Pro amphus graciae


munificentiae nostrae Principals praenominatum
Sztanilla Balan haeredesque et posteritates ejus decla-
rations fundum ejus in vicinitatibus providorum, ab
una domus Roman Barb ac quondam Nyagoi Voda
sessionis desertae partibus ab altera in praefata Pos-
sessione Sinca Districtu seu terra Fogarasiensi ac
comitatu Albensi Traniae existen. habit . . hactenus
etiam per eundem Stanilla Balan avitica lure paci-
fice tentum et possessum, simul cum cunctis sins
utilitatibus et pertinentns quibushbet terris scilicet
arabilibus, cultis et incultis, agris, pratis, pascuis,
campis, foenetis, sylvis, nemoribus, montibus, al pibus,
vallibus, aquas item fluviis, piscinis, piscatur., aqua-
runque decursib., molendinis, et eorund. lows, gene-
raliter autem quarumlibet utilitatum et pertinentiar.
suar. integritatibus quovis nominis vocabulo vocati
ad specificatum Fundum jure avitico ab antiquo
tentis et possessis, sub sins veris metis et antiquis
limitibus e
. .

ab omni servitute jobbagionali ac plebea denuo et


ut praemissum est, clementer eximendum
ac pro annnotato Sztanilla Balan haeredibus et po-
stentatibus ems libertate boieronali condecorandum
esse duximus, prout dictum Stanilla Ba llan cu . . .
mus, annumeramus, aggregamus, cooptamus
et adscribimus. Fundum vero praefatum Boieronali
praerogativa, una cum praerecensitis appertmentiis
condecoramus. Literas autem prae specificat
seu Libertatem Boeronalem ac haereditatem pariter
Boeronalem eiusdem Sztanilla Balan, representantes

www.dacoromanica.ro
169

ut praefertur coram nobis productas, usibus eor. va-


lituras confirmamus salvo jure alieno,
harum nostrarum pendentis et authentici sigilli nostri
munimine roboratar. virtute et testimonio Literarum
mediante. Quas nos in huius rei memoriam f . . . .

uam anotato Stanilla Ballan haeredibusque


et posteritatib. ejus universis benigne dandas duxi-
mus et concedendas. Datum in arce nostra Foguras
die tertia Mensis Junii Anno Domini Millesimo sex-
centesimo octuagessimo Nono.
Michael Apafi m. p.
Praesentes Literae Boieronales nomme
et in persona introscripti Stanilla Balau
de Sinka juxta veterem usum et consve-
tudinem huius terrae tribus in sedibus ju-
diciar. Nlium Fagarasiens. frequentibus ex-
hibitae sunt, lectae, promulgatae et supli-
catae ab omnibusque quoruminterfuit ap-
probatae aceptatae ac in suo vigore . . . .
cum obsequto nemine cuntradicente relic-
tae. Extradataeque die quarta Mensis Febr.
Anno Dni Millessimo sexcentesimo nona-
gessimo, per Stephanum Leszay, jurat. No-
tar. super. Sedriae Nobelium Fagaras mpr.

(Traducere germadt..)
Oil Michael Apafi 13011 ®otee, 155naten giir6t 11.
Eiebenbitrgen etc. litfunten biemit jetermiiniglid) t em N
p.t tuiett gebtibt et, tuft coif bic untertbanige 3ittc einiger
unierer getreuen 5)errn mit Natben, Snfonterbeit bed
11.10 getreuen nielgefibten, Veifen mit Oe dn. Gregorius
de Bethlen Unietn 5ebeimben Jtatb Orafen bed Kuku-

www.dacoromanica.ro
170

loer Cottats £berkapity. foivobt MIRO Cc1 .yloPeti unb


Distr. Fagaras ate mid) bei3 Udvarhel szekler Comi-
tats itegen to ebrbaren Stam la Man uon Snake, itefcbe
befonterz in Unfeier 5iirftt. @convent gefteben; to mir
phis mown, lute cr in benen tienften bet3 erwatniten
unb Una @etreuen tiejenige Necbtfd)affenbeit crtangete, bc4
er Una, tiefem 1,1m3eren eco, aber and) tem Reid)
'Z-iebenbiirgen nut3en Mine. @teicb fife Oft nun au6 bem
miter t em 3abr 0:intaufent fiinfbuntert acbtuntneuqig ben
lqten ,cunt) ;a .i3ei6enburg gegebenen Orief ter Maria
Christierna oormatigen oon (otte6 ($3naten 5iirftin oon
Ziebenbingen ter Noltau unb Gatad)ei, OrCifn teren
Szekler gebormi 1.1J)er3ogiii Don Da4erreib eq,agin
,;u Ourgunt, @rcifn oon Zorot unb @brit3, gefeben, baP
(*malty Dienftfertigen Barszan Illye, Alde Dumitre
nub Sztojka Bojle nebft alien ibien 91entfommen in
ten Boern Etaub iviebergeieot; toelcber Orief nebft einer
/3ittfcbrift fur unb gebiacbt, nacb Men Onbalt be Sta-
nile Balan feiblicte Wbfommettfcbaft Don jenen bargetban
nub beiviefen nutbc, fo bat= tuir eben 'unfelt= Stanila
Balan ba er on feinen Oorfabren One tem fcbon tie
Boerr Onite gebabt, unb oon tem ertvabtiten A.Idje Du-
mitru on Sinka abftamen, aut3 befonberer @nate unb
Una iitommenten afirftt. Ooltmacbt auk bem unetten unb
gemeinen Etant oon neuen berauepbeben unb in tie
Babt and) erbnung berer iibrigen mieif(id) geborren tint
ungepvcifetten Boern UnfeO tilt. Fogaras au 1,ht)ten
aufoncOmen tut einfcbi ciben 6utafien gerubet. Oefcbten
babel auniiicflicb, NIP DOn nun an auk fiinftig folgenbe
3eiten ter Stanila Balan, atte fettle rben unb 91ad)fom
men betyber @efcbleclitc3 fiir niabre gebobrne tint tinge:
innifette Boern gebalten unb atr3 folcbe geacbtet iverten
fotten. Eie rotten atter nub jeber Eiirben, @nal= bepi-=

www.dacoromanica.ro
171

gungen Privilegien Tacbfidnen, WlIe3t ingititgen von ge,


meinen Oefdmerben, t evbeiten unb orlugc, term tic
itbtigen wabre, gebotnne unb ungepvcifette Boern %nfeh3
distri. Fagaras von Necbtetvegen tint eaten. 3citcn bet-
gam audyn befitaen unb Zbeitbaftig finb auf immet watn cute
Beiten gebraucben, befityn nub Zbei(baftig fein

Ca"-einen Spofgrunb, wetdytt er auf linfeut in


tem IMO ?,uset)i5rigen distr. Fogaras tee E'lebenbitig.
Albenses Cottat tiegenten Cuts Sinka, itvifcben beam
boben Tacbbarn tem ebrbaren Roman Barb unb ten
jeOt unbemobnten Donnal6 abet. bem Nyagoj Voda pt
gebi3rigen Spof liegt, tell Cr Stanila Man biObet von
eaten Tecbten bet rubig unb ungeftiirt befeffen, mit alien
feinen ;ugebtirigen TuOtngen, ati3 niiniticb atlertev &ultra
ftiicten bebauten ntnb unbebauten IcferRinbern, 94iefen,
Oieblveiten, i3ettern, 5)eutviefen, Gatbetn, Oeftt
.0et gen, Oebiirgen, Zbatetn, Iietvaftetn mit j tiiyen, Zbei=
cben, 3ifdlftei beiten, Vaf)erf4(ten, qiibten, Tiiibtgriinben
tiberbaupt mit eaten volitommenen T4ungen, Inlet ium
.ofgetArigen Oriinte, fte men stamen baben wetcbe fie
milieu wcnn cr fte von utter tier von Tecbt6tvegen in
awn gebiirigen Oainpn bcfePen u. Erb beriot . . . .
. . . genabmigen Ti3ir gnatig fin ten Stanila 136,16,11 Don
Sinka fur atte feine tben unb Tacbtommett, bab er von
alien gcmeinen tint jobbagion. ecrroituten on nun an
nub auf neue au6genommen fell. Wucb gcben, fcbcnten
tint begnarigen Obit Oa Stanila Balan mit caller Boe-
ronal groleit, ntcbt tveniger tbun wir folcbec3 an eben
tem Oorangefilbrten tint Om ogebtirigen .ofgt tint tab
er bie Boern Tecbte baben folk, nebft eaten ibm oge=
bin igen @riinben. Zen vorgetadnen 'Brief abet, tretcber eben
ben Boerouat ober Boeru ftelAcit tee Stanila Balan

www.dacoromanica.ro
172

unb Seiner r"bfcbaften angcbt, nie 111(11111 ii)11 1110 L In ge.


lefen, befraftigen Bub bertattigen Bit in Niter @iittigfeit,
obne intePen tem Necbte eines!, antern fcbabtict) u metten
turd) bie graft unb taz1 Beugni biefet3 Unfert3 .Oriefa,
tuetcber mit tinfetm bringenben tint auteutifcben eieget
befraftigt ift, wetcben Bir tent Stanila Balan feinen
rbert nub alien 91arbfommen liu einem emigen OiebOcbtniP
,;1.1 geben unb gu iibertaf3en gnabig gerubet baben. ($3eulna
in Unfetn ed)toR Fogaras ben 3:ten Sum) fittettifetib
fecb6buntert neun unb atbt6ig.
Michael Apafi m. p.
05egenruOrtiget3 Boeronal document melcbet3 ben
eingefcbtiebenen Stanila Balan non Sinka, unb feine
Tel ion betrieft, ift nad) tem aften 03cbrauct) unb @mobil:
beit biefe6 distr. Fogaras in ter ,cibtreict)en 63ericbtt3:
erfamfung berer (beta non Fogaras, rorgefommen, ge:
to fen unb bfent. befannt gemacbt tuorben, aud) baben fot:
cbet3 MU, benen 63 pt tbun ?,ufam, angenommett gebiffiget,
unb bet niemattb be6batb einigen Ti3iebetiptud) tbat mit
geb6tiger ectntibisteit in feinem Vertb getoPen. .eraut3,--
gegeben ben 4:ten Februar im Sabre Zaufenb fetlYi3bIllv
Lett nettn6i.g.
turd)
Stephanuna Leszaj
Jurat. Notar. Sedriae
nobilium Fogaras.
Litt. D.
//. 3111. 40
46
/. ad 482
1839

www.dacoromanica.ro
173

(SegeintanigN Boeronal documet. tit rad) feinern


auger tem Ito cis
3nd)faibticben `,Int)alt ricbtig iiberfeAt,
ttegen t em turd) ben 3ittC1) bee!, Originals 1114eloPteil
mit in ter 'Met foung nact) tie 3eicben ten Ortt1) tci3
angegigten Zate6 uict)t iibet fqt Ito ten fonnte. 2Bcld)c6
sub Fide pastor. Ittn) tut d) abed a t m lintet fel tiguq
bec3 eigenett 9inmen6 beittittiget wirb.
Johannes Deibles
E. F. Pastor m. p.
Stephanus Tura de Parkat
J. Tabulae Continuae judicianae
actualis Assessor m. p
Zon aui3 bem Vatainifd)en Original gemaci)ten vi-
dimirten 'WM feotng gleiCatitent befunten Fogai as ten
130ten aebruar 1818 tut ci)
Johann Bauer m. p.
Grenz Procurator.
NB Din Col. mea.

LV.
1598. Maria Christierna cu diploma data din Alba-
Julia in 1 Iuliu 1598 confirms sentinta trtbunalului boe-
ronal din Feigeira adusd la a. 1518 in pnvinfa drep-
Junior boeronale ale familiei Byka din Vamodenzi marl.
Nos Maria Christierna Dei Gratia Transilvaniae
Moldaviae, Valachiae Transalpinae etc. Princeps, Par-
tium Regni Hungariae Domina, et Siculor. Comes,
Nata Archidux Austriae, Dux Burgundiae etc. Comes
Throbs, Goritiae, etc. Memoriae commendamus tenore
praesentium significantes quibus expedit universis.
Quod ex parte et in pei son's Agilium Coman Byka,
Radul Byka filiorum quondam Ioanis Byka. Item
altenus Radul Byka, Sztancsul Byka, Salamon Byka,

www.dacoromanica.ro
- 04 -
et Aldae Byka filior. quondam Manny Byka Bojaro-
num nostrorum de Nagy Vaydafalva in districtu in
ferior. terrae nostrae Fogaras existentibus hita exi-
bitae sunt nobis quaedam Litterae Magnifici quondam
Pauli de Thomor alias Castellani Arcis nostrae Fo-
garas in pargameno patenter confectae Sigi Hogue
ems pedenti in cera rubea inpressive communitae,
quibus mediantibus Agilis Algya Byka de Vayda-
falva matura rode deliberatione praehabita videns
se prole jam penitus esse destitutum in Signum fra-
ternal delectionis Joan et Many progenitores vide-
licet dictorum exponentium nepotes quondam Radul
Byka in films ascivisset et adoptasset, eosque una
cum haeredibus eor. et posteritatibus universis, in
omnibus suis juribus possessionariis et portionibus
quae in possione Nagy Vajdafalva de jure et ab an-
tiquo ad Boieronatum scum spectarent et pertinerent,
una cum omnibus pertinentiis emolumentis ac quibus
vis imunitatibus legitimos perpetuosque haeredes suos
pronunciasset, dictamque eius adoptationem idem
Paulus de Thomor Literis suis confirmasset tenore
infra Script.. Supplicatum quoque nobis est humi-
lime ut nos easdem Litteras omniaque et singula in
eiusdem conteuta ratas, gratas, et accepta habentes
clementer approbare ratificare et confirmare digna-
remur, quar. quidem literarum tenor tabs est: Nos
Paulus de Thomor Castellanus Castrorum Munkach
et Fogaras Damns pro memoria: quod agilis Algya
Byka de Vajdafalva feria tertia proxima post festum
beati Pauli primi Haeremitae dum in Oppido Fogaras
in sede jud. huius districtus, pro tribunali consedis-
semus de medic) aliorum nostri exurgen. praesen.
sponte et libere fassus est hoc modo. Quomodo ipse

www.dacoromanica.ro
-- 175 -=
tnatura inse deliberatione praehabita, turn ox eo item
quod videns se ipsum jam prolibus peni'us destitu-
turn in signum fraternae dilectionis Agiles adolescen-
tes Joann Many filios olim Mihaile ex honesta Dona
Sztanka film Mursae Rltae quondam Thodor Pope
filia quondam Raduly Byka, Sororis premissi Aldgya
Byka procreatae in omnibus suis juribus possionar
et portionibus quae in possione Nagy Vajdafalva de
jure et ab antiqua ad Boieronatum lege huius terrae
attinerent, concernerent, una cum omnibus suis aper-
tinentiis et utilitatibus quibusvis proven... molendi-
nis, rivulis, montibus, terris, pratis, foenilibus, ac
caeteris quovis nominis vocabulo vocitatis ad dictum
Bojeronatum attinen. et pertinexe debent; Item Ci-
ganos Bagyul, Nan, alium Nan Dankuly Nagos, simul
cum prolibus, eisdem Joann et Many,
post mortem suam dedisset, et in suos haeredes
praesurnsisset, et in filios in omnibus. procreasset
una cum ipsorum posteritatibus universis ; imo dedit,
inscripsit, et procreavit. coram nobis jure perpetuo
et in evocabilr., contradictore nullo apparente prae-
sentibus ibidem Mussad Koman de Rusor, Kosta de
eadem, Aldgya de Vad, Bude Torok de Berivoi,
Hangul de Szescsor, Sztoika de Betlen, alter Sztoika
de Berivoi, Velkan de Felso Vist, Ballya de Dridiff;
caetensque Bojaronibus in sede tune existen. In
cuius rei memoriam praesentes has Litteras nostras
eadem duximus, conceden., sigilloque quo utimur,
obsigna. Datum die et loco qui supra. Anno Dm
Millesimo Quingentesimo decimo octavo. Nos ita-
que premissa suplicatione, nobis modo quo supra
porrecta clementer exaudita et admissa, praescriptas
Litteras dicti quondam Pauli de Thomor non abrasas

www.dacoromanica.ro
176

lion cancellatas, nec in aliqua sui parte suspectas


sed omni prorsus vicio, et suspitione carentes, prae-
sentibus Litteris nostris de verbo ad verbum sine
diminutione et augment° aliquali, insertas et inscrip-
tas quo ad omnes earum continen. Articulos clau-
sulas et puncta eatenus quatenus eadem rite at le-
gitime existuut aemanatae vinbusque earum veritas
suffragatur, ratas, gratas et accepta haben. accepta-
mus. approbavimus, ratificavimus, at confirmavimus
rnemoratis Koman Byka, Radul Bika, alter Radul
Bika, Salamon Bika, Sztansul Bika at Alda Bika,
ipsorum haeredibus et posteritatibus universis per-
petuo valituras harum nrarum vigore et Testimonie
Literarum mediante. In quorum omnius inviolatam
fidemque perpetuam, praesentes Litteras nostras,
pendentis at authentici Sigilli nostri munirnine ma-
nusque propriae subscriptione corroboratas eisdem
ac haeredibus et posteritatibus eorum universis cle-
menter dandas duximus et concedendas. Praesentibus
perlectis exhiben. restittis. Datum Albae Juliae die
prima July Anno Domini Millessimo Quingentessimo
Nonagessimo Octavo.
Maria Christierna.
(Locus pendentis sigillis.)
NB Din Col. mea.

LVI.
1600. Cartea de judecatei a lui Mzhaiu Vitezul 'Mire
!vent Drayonztr ft intre familiele Mil lea si Bera pentru
a gesa parte din satul Mundra.
Noi Mihail Vorvod, ku mila lui Dumnezeu Doran
atot pemintului Czen Ruminesty, si al pemintului
Ardjalului, §i al Moldavei Fetsorul marelui si pria

www.dacoromanica.ro
171

bunului Ioan Petrask Voivod szau dat Dumnalor


voastre atseste Porunke a Donaniimele! Precum lui
Dragomir si lui Bukur, si Opria, si Aldja si Filii lor
tor, prekitz Dumnezeu ivada ka unor mostenitorj din
Szatul Mundra tsesze kjame a 6. parte din Szatul
Mundra, in toate din Munte, din Ape, din Peduri,
si din Rota'', si din lekuintza szatului unde leku-
jeszk. Pentru ke jeszte dirapte si veike Mosie, tse
au fost for deruite de mostenire! anume lui Drago-
mir, si Opri, si lui Vledutz, inkti de atuntsa Lajos
Kraj, ketse ke la al 5. lija An al Sztepiniri noastre,
avind oarestse proces innaintja noastre, Sztoika,Milyb,,
si Bera, kari kjemindusze innaintja noastre, dupa
solba Sztoiki Mili, si a Beni: Atsesty mai szusz
numitz Dragomir, Bukur, Oprja, si Radu, si Vledutz,
si Aldja, kum ke ar ave parte si jei la Mosie, tsi lit
atsaszta am keotat Domnia me, si am pus sudektitit
dupa Lecze, la Csinscitul Div'anul Domnii mele, si
szau tsertsetat innaintea noastre, si a Csinstitului
Divanului Domnii mete. Lakare szau veszut, si 0
karte betrine Ungurjaske pentru Mosia tsa mai szusz
ziszse. Kerora Divanul Domnii mele ljau dat jurament
anumitului Sztoika Milya si Beri sze dovediaszke,
ke ar fi foszt si jei pertas la atsajas,
. . . . si neputind merturiszi innaintja marilor mjei
Bojerj 12. nitsi innaintja Domnii mele nau mai putut
apelelui. Asa dare au remaszu Mosia atseja, si ku
kartia Domnii mele de sztepinire lui Dragomir, si
lui Bukur, si Opri, si Radului, si Aldi, ka szefie tor,
si Fiilor tor, nepotzilor, si sztrenepotzilor for de
Mostenire, si de nitseo judekate sze nu sze mai su-
pere, fiind rinduitoarja zudekate de plin innaintia
Divanului Domnii mele, si a marilor Bojerj, Supunul
12
www.dacoromanica.ro
178

Theodoszie Mare le Logofet, Supunul Sztoika Mare le


Postelnik, Supunul Buszan Mare le Vistijer, Supunul
Lena Mare le Comisz, Supunul Leka Mamie Postelnik
si am scriszu jeu Karkalov Logofet, in Luna lui
Julie 15. In Csetatia Beligradulm, fiind kurszul Ani-
lor dela Adam 7108. Tare dela Domnul Chnstosz 1600.
Noi Igthai Voivod (L. S )
ku mila lui. Dumnezeu
Doran Czenl. etc. etc.
NB. Acest document s'a decopiat intocmai dela familia boe-
ronaM Tafian din Mundra ca succesor al families Dragomir. Do-
cumentul s'a publicat si in Studiu pentru istoria Romanilor", de
N. Iorga, pag. 8, dupe o traducere cu litere latine in Arch. de
stat din Budapesta I 39 b. 40 es. 41. 1848, 1849" , dar nu cu
aceste litere, ci cu ortografia asa numitit foneticli de astazi
Noi it reproducem, cum s'a OW, in litere latine, dar cu
ortografia $i mai foneticA, adea cea ungurescli, usitaa in timpu-
rile mai vechi.

LVII.
1608. Gabriel Bathori, Principe al Transilvaniei, cu
diploma data din Cluou, 29 Aprile 1608, noblliteza pe
bucatarul seu loan Zalcach de Somlyd conferindu-z ar-
male: pe scut de coldre celestine se vede un barbat int-
bracat in vestminte verzi cu sort alb dinainte, finend in
mdna steinga un pe0e, tar in drdpta un cutit de t'aiat.
Acesta diploma s'a estradat in transumt capitular
din 3 Juni 1846 lui David ,Ft Samuil Szalaits nobili de
Also- Venitze.
Nos Capitulum Cathedrabs Ecclesiae Carolino
Albensis in Transylvania, Memorise Commendamus
tenore praesentium significantes, quibus expedit uni-
versis. Quod exhibitae, ac praesentatae snit Nobis
littere quaedam Sacratiseimae Caesario Regiae et

www.dacoromanica.ro
- -119

Apostolicae Majestatis Ferdinandi Primi Dei Gratia


Austriae Imperatoris, Apostolici Hungariae et Bo-
herniae Regis hujus Nominis Qunti Regis Lombar-
diae et Venetiarum, Gal lime, Lodomeriae et Illyriae
Archi Ducis Austriae, Magni Principis Transylvaniae
et Sieulorum Comitis et Domini Domini Nostri Cle-
mentissimi Requisitorio Expeditoriae pro parte, et
in person's Nobilium Davidis et Samuelis Szakats
de Also Venitze, sub authentico Ejusdem Sacratis-
simae Suae Majestatis Sigilo Judicial' Tranmco, Cum
So lita Lecta Confectae et emanatae, Nobis precep-
tone sonantes, et directae in verba sequentia : Fer-
dinandus Primus Divina Favente Clementia Austriae
Imperator, Apostolic:is Hungariae, et Bohemiae Rex,
hujus Nominis Quntus, Rex Lombardiae et Vene-
tiarum, Galiciae, Lodomeriae, ac Illyriae Archi Dux
Austriae, Magus Princeps Transylvaniae et Siculorum
Comes ; Fidelibus Nostris Venerabilis Capitulo Ca-
thedralis Albo Carohnensis Nobis delectis Gratiam
Nostram Caessario Regioque Principalem. Exponitur
Majestati Nostrae pro partibus, et in personis Nobi-
lium David's, et Samoelis utriusque Sakacs de Also
Venitze, quehter iidern paribus Litterarum, ac Litte-
ralium Instrumentorum, Nobilitatem suam Concer-
nentium plurimum indigerent, essentque eisdem sume
necessanae, proinde vobis harum serie Commitimus,
at mandamus firmiter, quatenus accepts presentibus,
Statim Vos praescriptas Litteras Universsas, ac Lit-
teralia Instruments in sacristia seu Conservatorio
Vestro Capitulari repositas et relocates diligenter
requirere, remunire, requisitarumque, et remunitarum
tenores, at Continentias in Transunto Litterarum
Vestrarum Capitularium, sub Sigilo Vestro Capitulari
12*
www.dacoromanica.ro
180

authentico, de verbo ad verbum, sine augment° di-


minutione aut Variatione prorsus aliquali describire,
et annotatis Exponentibus Davidi et Samueli Szakacs,
pro Jurium suorum tuitione, ac defensione necessarias
extradare, et emanari facere modis omnibus debeatis,
ac teneamini: Caveat's tamen ne dolus, aut fraus hac
in parte contingat aliqualis, secus non facturi. Da-
tum in Libera Regiaque Civitate Nostra Claodiopoli
die octava menses Maji Anno Domini Milessimo Oc-
tingentesimo Quadragesimo sexto. Quibus tauter re-
ceptis Nos Ejusdem Sacratissimae Suae Majestatis
mandatis, in omnibus, uti tenemur, et par est summa
cum demissione, et reverentia obedire, satisfacereque
Cupientes post seriam, dihgentemque requisitionem
nostram reinvenimus tandem in Conservario nostro
Capitulari Litteras quasdam Nobilitationales, et exem-
tionales Anno milesimo Sexcontesimo Octavo ema-
natas, quarum praesentibus insertarum Litterarum
tenor, et verbalis Continentia sequitur in hunt modum :
Nos Gabriel Bathori Dei Gratia Princeps Trau-
sylvaniae Partium Regni Hungariae Dominus et Si-
culorum Comes etc. Memoriae Commendamus tenore
praesentium significantes, quibus expedit, universis,
quod Nos cum ad nonnulorum fidelium Dominorum
Consiliriorum Nostrorum singularem intercessionem
Nobis propterea factam, turn vero attentis, et con-
sideratis fidelitate, fidelibusque servitiis fidelis nostri
Nobilis Joannis Zaliach de Somlyo Com Nostris
prae memor'ae desideratissimis, tandem vero nobis
quoque etiam antea cum remission fortunae aura
nitebatur, arte sua Coquinaria qua multos alios ex-
cellere non ignoramus. Et post autem etiam hoc mu-
nere Principatus nostri quo ad praesens Dei prae-

www.dacoromanica.ro
181

potentis beneficio fungimur, fideliter exhibuit, et


imperdit, ac in futurum quoque exhibiturus, et im-
pensurus est. Eundem Joannem Zakach de speclali
Nostra gratia, at potestatis plenitudine, a statu, et
Conditione plebea ac ignobili in qua natus etc. et
haetenus extitit ac in Coetum, at Numerum
verorum regni Nri Transilvaniae, et partium Hun -
gariae Nobilium annumerandum aggregandum coop-
tandum, at adscribendum duximus; prout adnume-
ramus, aggregamus, cooptamus, et adscribimus,
Decerneutes expresse, ut a modo deinceps idem
Joannnes Zaketch ipsiusque heredes, at posteritates
Utrisque sexus universae pro Veris, et indubitatis
Nobilibus habeantur, et repunentur. In signum autem
hujus modi verae at perfectae Nobilitatis eorum, haec
arma, seu Nobilitatis insigina. Scutum videlicet mi-
litare Coelestini Co loris, in Cujus Campo seu area
homo integer amictu Viridi thalare Candidoque prae-
cmctono indutus, sinistra ingentem lucium piscem
comprimere, dextra vero Cultrum ingentem quasi
exenteraturus visceribus infixum tenere conspicitur.
Supra scutum galea Militaris Clausa est posita, quam
contegit diadema Regium gemmis, atque unionibus
. . . . exornatum, ex quo Leo dimidius umbilico
tenus emergens, naturali colore depictus anterioribus
duobus pedibus protensis . . . onem nudum sursum
vibrare conspicitur, ex cono autem galea, laciniae
sive lemnisci variorum colorum hinc inde defluentes,
utrasque oras, seu margines ipsius scuti pulchernme
ambiunt, et exornant, prout haec onanla in Capite,
seu principio praesentium Nostrorum docta
manu, at arte pictoris clarius expressa, et depicts
esse cernuntur, animo deliberato at ex certa scieutia

www.dacoromanica.ro
- 182 -
Nostra, a liberalitate praefatus Joanni Zakachy,
ipsiusque haeredibus et posteritatibus utriusque sexus
universis clementer dedimus, donavimus, et contuli-
mus. Annuentes, et concedeutes, ut ipsi praescripta
arma, seu nobilitatis Insignia, more ahorum verorum,
et insignitorum Nobihum armis utentium, ubique
in praeliis, hostiludiis, torneamentis, duellis, mono-
machiis et aliis quibusvis exercitus nobilitaribus,
et militaribus, nec non &gill's, Vexillis, Coitinis,
annuls, aulis, domibus tentoriis, sepulechns, ge-
neraliter vero quarumlibet rerum, et expeditionum
generibus sub merae et sincere nobilitatis titulo,
quo eos ab universis, et singulis cujuscunque status,
conditionis, dignitatis, et praeeminentiae homines
exstant insignitus teneri, nominari, et reputari
Volumus, ferre, gestare, omnibusque et singulis
its honoribus, gratis, privilegiis, lusts libertatbus,
immunitatibus, et praerogativis, quibus caeteri yen
pat', et indubitati Nobiles, ac militares homines
praedicti Regni Nostra Trannae et partium Regni
Hungariae quomodocunque de jure et antiqua Con-
svetudine utuntur fruuntur, et gaudent, perpetuo ut
frui et gaudere valeant, ac possint. Pro ampliori vero
erga eundem binignitatis, et munificentiae Nostrae
domos ipsius Vineas item agricolationes,
a]lodiaturasque in quibus cunque regm hujus nostri
Transilvamae Civitatibus, Oppidis Vi llis, et possessio-
tabus earundemque territoriis quocunque modo, justo
tamen titulo aquirendas, et comparandas ab omni
censuum taxarum et contributionum Nostrarum tam
ordinariarum quam extraordinariarum, subsidiique
et lucri Camerae Nostrae solutions, servitiorumque
quorumlibet plebeorum et civihum exhibitione, hos-

www.dacoromanica.ro
183

pitium denique Condescensionis, ac decimarum, nona-


rum et Capetiarum pensione in perpetuum eximen.
et supportan. duximus, Quocirca vobis Spectabilibus
magnificis Generosis Egegiis et nobilibus, Comitibus,
Vice Comitibus, et ludicibus Nobelium, Dicatoribus,
Decimatoribus, Connumeratoribus, et exactoribus qua-
rumlibet Contributionum Nostra. in quibuslibet Co-
mitatibus ditioni Nostrae subjectis existen. Prudentib.
item et Cercumspectis Judicibus, Villicis, juratis Ci-
vibis quarumcunque Civitatum, oppidorum, Vellarum,
et possessionum, modernis scilicet, et futuris quoque
pro tempore Constituendis Cunctis etiam alias, quorum
interest, seu interirit praesentium Notitiam habituris,
harum serie committimus, et mandamus firmiter,
quatenus vos quoque amodo in posterum antefatum
Joanem Zakach ratione praescriptarum domorum Vi-
nearum, allodiaturarum et seminaturarum aliarumque
quarumvis haereditatum suarum modo praemisso
comparandarum, et aequirendarum. ad nullam om-
nino Censuum taxarum, et contributionum Nostrarum
tam ordinariarum, quam extraordinariorum subsi-
diique, et lucri Camerae Nostrae solutionem, aut
servitiorum quorumhbet plebeorum, at Civilium ex-
hibitionem hospitum denique Condescensionem, item
Decimarum, Nonarum et Capetiarum pensionem co-
gere, et compellere, et propterea eundem in personas,
rebus et bonis ipsius quibusvis impedire, turbare,
molestare, seu quovis modo domnificare praesum-
matis, vel sitis an si modo ahquali secus non facture,
praesentibus perlectis exhiben. restitutis. In cujus rei
memoriam firmitatemque perpetuam praesentes lit-
teras Nostras pendentis, et authentici Sig lli nostri
munimine roboratas memorato Joanni Za14ch, ipsi-

www.dacoromanica.ro
184

usque haeredibus et posteritatibus utriusque sexes um-


versis gratiose dandas duximus, et Concedendas. Da-
tum in Civitate nostra Kolosvar die Vigesima Nona
Mensis Aprilis, Anno Domini Millesimo sexcentesimo
Octavo. Et subscriptum erat a sinistra : Gabriel Ba-
thory mp. a dextra vero : Stephanus Kendy Cancel-
lar. mp. Erant que Protocollo Capituli nostri authen-
tico praemisso modo insertae.
Nos itaque taliter requisitarum, et in Proto-
collo Capituli Nostri authentico reinventarum prae-
soriptarum Litterarum Nobilitationalium tenorem, et
Continentiam modo superius insinuato, de verbo ad
verbum sine diminutione, et augmento, variationeque
prorsus aliquali praesentibus litteris nostris inseri
facientis, Par sive Transumptum hujus modi ad man-
datum Altefatae Sacratissimae suae Caesareo Regiae,
et Apostolicae Majestatis Requisitorium, Jurium prae-
fatorum Exponentium uberiorem futuruam ad Cau-
telam necessarium, sub Sigillo nostro Capitulari au-
thentico fidehter, et conscientiose extradandum esse
duximus, et concedandum. Communi Justitia, et
aequitate ... rdenta. Datum feria quarta post Do-
minicam Pentecostes in diem tertiam Juny incadente,
Anno Domini Millesimo Octingentesimo Quadrage-
simo Sexta.

(L. S.) Lecta et extradata per eosdem


Capitulares.

NB. Duet o copie dela familie in Col, mea.

www.dacoromanica.ro
185

LVIII.
1609. Donaliunea lui Martin Penczy de Also- Vcrutze
peste un fund nobilitar eon fent de Gabriel Bdthorz din
Alba-luha la 7 Martze 1609.
Nos Gabriel etc. Memorie etc. Quod nos tuna
vero attentis et consideratis fidelitate et fidelibus
servitiis fidelis sincere nobis dilecti Egregn Martini
Penczy de Also Venicze Official's generosi Domini
Stephan' Czakoni Cousiliarii et Thesaurarn nostri
Komanen. etc. quae ipse nobis etc. Totalem igitur
et integrum fundum Domus sive Curiae Nobilitaris
seu oenopoli, ac Diversorii ad praesens desertae et pe-
nitus aedificiis carentes in Possessione Grid, ac Di-
strictu Fogaras existen. habitum, hactenus ad Arcem
nostram Fogaras ten. et possed. una cum Boeronatu
ejusdem.
Totum item et omne Jus nostrum Regium si-
mul cum cunctis suis utilitatibus etc. Memorato
Martino Pentzi haeredibusque et posteritatibus ipsibs
utriusque sexus universis onini eo quo ad praetact.
Arcem Fogaras tent. et possen. fuit benigne dand.
donand. et conferend. duxiraus prout etc. Jure per-
petuo et irrevocabiliter tenend. possidend. pariter et
habend. salvo Jure alieno. Hamm nostrarum vigore
et Testimonio Litterarum mediante. Quos Nos in
formam Privilegii nostri redigi faciemus dum nobis
in specie fuerint reportatae.
Datum Albae Iuliae die 7-a Martii, Anno 1609.

NB DupA o cope dela familie In Col. mea.

www.dacoromanica.ro
- 186 --
LIX.
1609. Gabriel Bathori, Principe le Transtivaniez la 14
Mart le 1609 recipe din nou intre boerii Fageirap lut pe
loan Rechiey din Recea.
Nos Gabriel Dei gratis Princeps Traniae Partium
Regui Hungariae Dominus et Siculorum Comes etc.
Memoriae Comendamus tenore praesentium Significan.
quibus expedit univer. quod nos cum ad nonnulo-
rum fidelium Dommor. Consiliarior. Nroium Smgu-
laiem intercessionem nobis propterea faptam : Tura
vero atten. et consideratis fidelitate fidelibusque Ser-
vityis fidelis nostri strenui loannis Rechiey de eadem
Rechie familiar. Generosi Michaelis Machykasy Ca-
pitanei arcis nrae Fogaras qua ipse Principibus Tra-
niae Praedecessor. Nris hum regno Nro ac tandem
nobis etiam suma cum animi sui promptitudine et
alacritate fidel exhibuit et impendit ac in futur.
quoque exhibitur et inpensur. est, eundem Ioannem
Rechiey ipsiusque haeredes et posteritates univer. in
numer. reliquor. Libertinor. ac Boeronum nostrorum
Terrae ac Districtus Fogarasien. anumeran. aggregan.
cooptan. et ascriben. duximus ea tamen conditione
ut ipse haeredesque et posteritates ipsius univer.
more alior. Libertinor. et Boeronum Nrorum ad arcem
nostram Fogaras inservire, etc. si portio nra in-
dicta Possessione Rechye habita adicta arse nra Fo-
garas abalienata fuerit aliquando ; nequis tamen
Donationi ac Collationi vel nra vel successor. nrorum
subiacere debeant, vel sint adstricti: Prout anume-
meramus aggregamus cooptamus et ascribimus. Pro
ampliori autem gra. et munificen. nra erga eun. de-
claratione Domum ipsius in praedicta Possessions et

www.dacoromanica.ro
187

consequenter portione nra possessionana et antelata


Terra sive districtu Fogarasien. Vicinittatibusqu. do-
rnorum Providorura Mani Rama ab una ac Raduly Popa
Iobagionum nostror. parts ab omni Cen-
suum taxar. et Contributionum nostrar. tam ordinal..
quam extraordinariar. subsyd. et lucre Camerae no-
strae solutione, Servitior. quovis plebeor. et civilium
exhibitione Ittem Seminaturas t agncolationem
ipsius alodiaturasque et seminaturas quas libet, a De-
cimar. nonar. capetiarque nrarum pensione in perpe-
tuum benigne exim. et supportan duximus prout
eximimus et supportamus presentium per vigor. Quo
circa nobis fidelib. Generosis Egregyis et nobilibus
Michael' Machkasy Capitaneo, Caspar' Lisay Provi-
son. ac Castelanis praefatae arcis nrae Fogaras. Pro-
vidis ittem judicator. . . . iuratis Civibus praenotae
Possionis Rechye eor. vicegeren. modern's . . . . .
et futures quoque pro tempore Constituen: Cunctis
etiam alys quor. interest seu interent praesentmai no-
titiam habitur. sere comittimus at mandamus fir-
miter, quatenus accepts praesentibus nos quoque a
modo deinceps praefatura Ioannem Rechyie ipsiusque
Haeredes at posteriter. univer. pro veiis erect's et
ordinates Boerombus ac Libertinis habere debeatis.
Nequis eosdem ad aliquam
Censuum taxar. et contributionum nrarum tam oidi-
nanar. quam extra ordinariar. subsyd. at lucre Ca-
merae nrae solutionem, servitior. plebeor. et civi-
hum exhibitionem, Ittem Decimar. nonar. et capetiar.
pensionem, cogere et compellere, aut proptera eos-
dem in personis, rebusque et bones ipsor. qulbusv]s
impedire turbare, molestare seu quovis modo dam -
nificare praesumatis vel sites aus", modo aliquali,

www.dacoromanica.ro
188

secus non factur. Praesen. perlectis Exhiben. restatu-


tis. Datum in Civite nra Alba-Iulia. Die Decima
quarta mensis many anno Domini Millesimo Sexcen-
tesimo nono.
Gabriel Princeps (L. S.) Stephanus Kenti,
Cancell.
NB. DupA o cope din Col. mea.

LX.
1613. Gabriel Bathori cu datul din Sibuu la 25 Fe-
bruarze 1613 nobilzte(zd pe boerul Bangui Safar alias
Bar de Also- Vist.
Nos Gabriel Dei gratia Transilvaniae Valachiae
Transalpinaeque Princeps, partium regni Hunganci
Dominus et Siculorum Comes :
Memoriae commendamus tenore praesentium
significantes, quibus expedit universis. Quod nos
cum ad nonnullorum fidelium dominorum Consilia-
riorum nostrorum singularem intercessionem, prae-
terea nobis factam, turn vero attentis et consideratis
fidelitate fidelibusque servitiis fidelis nostri nobilis
Hanguly Safar alias Boer de Also-Vist dispensatoris
nostri Fogarasiensis, qua ipse a compluribus jam
annis Priucipibus regni hujus Transilvaniae praede-
cesoribus nimirum nostris ac nobis etiam, quo Dei
benignitate adhunc principatus nostri gradum electi
et erects sumus et in omnibus occassionibus et rebus
fidei et industriae suae commissis juxta possibilitatis
suae exigentiam fideliter summaque cum. animi sui
promptitudine exhibuit et impendit ac in futurum
quoque exhibiturus et impensurus est. Eundem igitur
Hanguly Safar alias Boer antea quoque uti intele-

www.dacoromanica.ro
180

ximus nobilem de special' nostra gratia et potestatis


plenitudine, denim et ex novo in coetum et numerum
verorum regm nostri Transilvaniae et partium regni
Hungariae eidem annectarum nobilium aunumeran-
dum, aggregandum, cooptandum et ascribendum du-
ximus, prout annumeramus, aggregamus, cooptamus
et ascribimus. Decernentes expraesse ut a modo
deinceps, idem Hanguly Safar alias Boer haeredesque
et posteritates ipsius utriusque Sexus universae pro
vans et indubitatis nobilibus habeantur et reputentur.
In signum autem hujusmodi verae et ptrfectae nobi-
litatis eorum haec arma seu nobilitatis insignia: Scu-
tum videlicet militare coelestini coloris, in cujus
campo sive area lupus integer naturali colore de-
pictus, postremis duobus pedibus stare, anterioribus
autem elevatis, dextro ensem evaginatum, sinistro
autem similiter pedibus cultrum cisorium tenere con-
spicitur. Supra scutum alea militans clauea eat posits,
quam contegit corona regia gemmis et unionibus
ornata. Ex cono autem galeae teniae sive lemnisci
variorum colorum hincinde defluentes, oras seu mar-
glues ipsius scuti pulcherime, ambiunt et exornant,
prout haec omnia in capite seu principm praesentmm
literarum nostrarum docta main' et arte pictoris cla-
rius expressa et depicta esse cernuntur. Animo de-
liberato et ex certa scientia liberalitateque nostra
praefato Hanguly Safar alias Boer ipsiusque haere-
dibus et posteritatibus utriusque sexus universis
grasiose dedimus et contalimus. Annuendum et con-
cedendum, ut ipsi praescripta arma seu nobilitatis
insignia more ahorum verorum et insignitorum no-
bilium, aimis utentium, ubicunque in praehis hasti-
ludiis et torneamentis, duellis, monomachiis ac aliis

www.dacoromanica.ro
i90

quibusvis exercitiis nobilitaribus et militaribus nee


non sigillis, vexillis, cortims, velis, annulis, auks,
domibus, clypeis, tentorits, sepulchres, generahter
vero quarumlibet rerum at expeditionum genenbus,
sub vet ae et sincerae nobilitatis titulo, quo, eos ab
univei sis et singulis cujuscunque status, ordinis, dig-
nitatis, conditionis at praeeminentiae homines exi-
stunt, diJi, teneri, nominari at reputari volumus,
ferre et gestare omnibusque et singuhs iis honoribus,
grates, privileges, indultis libertatibus, immunitatibus
et praerogativis, quibus caeten vent nati et indubi-
tan uobiles et militares, dicti regni nostri Transil-
vamae et partium regni Hunganae eidem annecta-
rum, quomodocunque de jure et consuetudine an-
tiqua utuntur, fruuntur et gaudent perpetuo uti,
frui et gaudere valeant atque possint. Et mhilominus
pro amphori benignitatis nostrae erga eundem de-
claratione, domum ejusdem, in jam dicta possessione
Also -Vest, cui ab una Opra Dendrum, ab aha autem
partibus Raduli Bachila, Providorum domus viol-
nantur, in districtu seu terra Fogarassiensi, Comi-
tatque Albensi Transilvaniae existentes habitam ab
omni censuum taxarum, contributionum nostrarum,
tam ordinariaruun, quam extra ordinanarum, subsi-
diisque et lucre camerae nostrae Solutione, servitio-
rumque quorumlibet plebeorum et civihum exhibi-
tione item seminaturas, allodiaturas, agricoles et alias
quashbet haereditates eorum, quas in dicta posses-
stone Also-Vest et territoriis ejus juste at lege te-
neient a Decimarum nonarum at capetiarum, nobis
et successonbus nostns, quotannis provenire deben-
dum, pensione, servitiorum quorumlibet plebeorum
et civilium exhibitione in perpetuum, eximendum,

www.dacoromanica.ro
191

supportandum, et nobilitandum duximus, prout exi-


mimus, supportamus et nobilitamus, praesentium per
vigorem. Quo circa vobis universes et singuhs, Ge-
nerosis, Egregiis Nobilibus, Capitaneo, Provisori,
Castellanos areis nostrae Fogarasiensis, item Deca-
toribus, decimatoribus, Connumeratoribus at exac-
toribus quarumlibet contributionum nostrarum et
suecessorum nostrorum, nec non Provides, judici et
juratis civibus annottate Possessionis Also-Vast eo-
rumque vices gerentibus, modernis et futuris quoque
pro tempore constituend. cunctis etiam alas, quo-
rum interest, seu intererit praesentium not:barn ha-
bituris, harum serie committimus et mandamus fir -
miter, ut vos quoque a modo deinceps, successivis
semper temporibus praefatum Hanguly Safar alias
Boer haeredesque at posteritates ipsius utriusque
sexus universas, ratione praedictae domus allodiatu-
rarum seminaturarum et agricolationum haeredita-
tumque suarum praemissarum, ad nullam censuum
taxarum et contributionum nostrarum tam ordina-
riarum quam extraordinariarum subsidiisque et lucri
camerae nostrae solutionem, servitiorum quorumlibet
plebeorum et civilium exhibitionem decimarum, no-
narum et capetiarum pensionem cogere et compelleie,
vel propterea eundem haeredesque et posteritates
ipsius utriusque sexus in persoms, rebus et bones
ipsorum quibusvis impedire turbare, molestare, seu
quovismodo damnificare confirmatis aut sitis ausi
modo aliquali. Sed eandem domum, seminaturas,
allodiaturas, agriculationes et alias quashbet haere-
ditates jam nominate Hanguly Safar, modo praemisso,
exemptas supportatas et nobilitatas in perpetuum
habere, modis omnibus debeatis at teneamini. Secus

www.dacoromanica.ro
192

bon facturum. Praesentibus perlectis exhiben. resti-


tubs. In cujus rei memoriam firmitatemque perpe-
tuam praesentes literas nostras pendentis et authentici
Sygilli nostri mumine roboratas, memorato Hanguly
Safar alias Boer ipsiusque haeredibus et posteritatibus
utriusque sexus universae dandas duximus at conce-
dendas. Datum in civitate nostra Cibiniensi die vi-
gesima quinta menses Februarii. Anno Domini Mil-
lesiruo Sexcentesimo decimo tertio.
Gabriel Princeps m. p.
L. Anna les ac donationales
Saffar de Also - Vist.
1VB. Duprt o copie dela famihe in Col. mea.

LXI.
1616. Gabriel Beth len, Principe le Transilvanzei cu di-
ploma data din Feigeiraq la 16 Martie 1616 confirms
pe Stefan Mone de Venetzia, Mathew Brevoy de Kis
Berzvoy qi Hiculai Solymos de Felsd-Vist an drepturile
for de imunitate, -ceea-ce la cererea nobiluluz George
Mone de Also-Venicze se estradd in transumtul capitular
din Alba-lulie la 11 Mani 1846.
Nos capitulum cathedralis Ecclesiae Caro lino
Albensis in Transylvania, Memoriae commendamus
tenore praesentium significantes, quibus expedit, uni-
versis. Quod exhibitae, ac praesentatae sint nobis
Litterae quaedam Sacratissimae Caesareo Regiae, at
Apostnlicae Majestatis Ferdinandi Primi Dei gratia
Austriae Imperatoris, Apostolici Hungariae et Bo-
herniae Regis hujus nominis Quinti, Regis Lombar-
diae, et Venetiarum, Gallitae, Lodomeriae et Illyriae
Archi Ducis Austriae, Magni Principis Tranniae, et

www.dacoromanica.ro
193

Siculorum Comitis etc. Domini Domini nostri natu-


rahter Clementissimi, Requisitorio Expeditoriae pro
parte, et in persona Nobilis Georgie Moue de Also
Venitze, sub authentico Ejusdem Sacratissimae Suae
Majestatis Sigillo Judiciali Trannico cum solita Lecta
confectae, et emanatae, nobis praeceptorie sonan-
tes, et directae in verba sequentia: Ferdinandus
Primus Divina favente Clemetia Austriae Imperator,
Apostolicus Hungariae et Bohemiae Rex hujus no-
=Ins Quintus, Rex Lombardiae, et Venetiarum, Gal-
liciae, Lodomeriae, ac Illiriae, Archi-Dux Austriae,
Magnus Princeps Transylvaniae, et Siculorum Comes;
Fidelibus nostris Venerabili Capitulo Ecclesiae Ca-
thedralis Albae Carolinensis, nobis dilectis, Gratiam
nostra Caesareo Regiam, et Principalem! Exponitur
Majestati nostrae pro parte, ac in persona Nobilis
Georgie Moue de Also Venitze; qualiter idem pari-
bus Litterarum et Littera lium Instrumentorum, No-
bilitatem suam concernentium plurimum indigeret,
essentque eidem summe necessaria. Proinde vobis
harum serie committimus, et mandamus firmiter,
quatenus acceptis praesentibus, statim vos praescrip-
tas Litteras universes, ac Litteralia Instrumenta, in
Sacristia, seu Conservatorio vestro Capitulari repo-
sitas, et relocata diligenter requirere, et reinvenire,
requisitarumque, et reinventarum tenores, ac conti-
nentias m Transumpto Litterarum Vestrarum Capi-
tularium, sub Sigillo Vestro Capitulari authentico,
omni dolo, ac fraude aliquali hac in parte remotes,
de verbo ad verbum, sine augmento, diminutione,
aut variatione prorsus aliquah, describere, et ditto
Exponenti Georgio Mone de Also-Venitze, pro jurium
ejusdero tuitione ac defensione necessarias extradare,
13

www.dacoromanica.ro
-- 194

et emapari facere modis omnibus debeatis, ac tenea-


mini, caveatis tamen ne dolus, aut fraus, hac in parte
contingat aliqualis, secus non facturi, praesentibus
perlectis exhibenti restitutis. Datum in Labera, Re-
giaque Civitate nostra Claudiopoh die octava Mensis
Maji, Anno Domini Millesimo octingentesimo qua-
dragesimo sexto. Quibus tauter receptis nos Ejusdem
Sacratissimae suae Majestatis mandatis, in omnibus
utt tenemur, et par est, suma cum demissione, et
reverentia, obedire satisfacereque cupientes, post
seriam, diligentemque requisinonena nostram, rein-
venimus tandem Litteras quasdam de Libertinatu
Strenuorum Stephan' Monte de Venetie, Matthei
Brevoy de Kis-Brevoy, et Niculai Solymos de Fels6-
Viszt omnino in Districtu Fogaras'ensi commoran-
tium sonantes, Libro Regio Octavo Capituli nostri
authentwo inscriptas, quarum praesentibus insertarum
Litterarum tenor, et verbalis continentia sequitur in
hullo modum.
Nos Gabriel Beth len etc. Memoriae etc. Quod
nos etc. Tuna vero etc. Strenuorum Stephani Monte
de Venetzie, Mathei Brevoy, de Kis-Brevoy, et NI-
culai Solymos de Felso-Viszt, quae ipsi etc. (vide
priorem paginam omnia uno eodemque tenore, tem-
pore, unicuique illorum scriptum est) et adscriben.
Domosque eorundem pnmum quidem dictorum Ste-
phani Mono in dictis possessionibus Venitze, vicini-
tatibusque domorum Providorum Salamonis Moyne
ab una, ac Raduly Monie Jobbagionum nostrorum
partibus ab altera, item secundo Matthei Brevoy in
Kis-Brevoy vieimtatibus domorum Strenuorum Ste-
phalli Patroban ab una, ab altera partibus Stephani
Kortan Sutorum nostrorum ; tertio etiam in Fel s6-Viszt,

www.dacoromanica.ro
- 195 -
Nicolai Solymosz vicinitatibusque domorum Provido-
rum Kumanic Solymosz ab una, parte vero ab alia
Buza Kolczar Egregii Pauli Katy Aulae Nostrae fa-
miliaris Jobagionum, omnino in dicto Districtu Terrae
Fogaras, et Cottu Albensi exstentes habitas, ab omni
Censuum, Taxarum et Contributionum Nostrarum etc.
et libertamus praesentium per vigorem. Quo circa
Yob's universis et Singulis etc. Vide Commissionem
in praecedenti folio usque. Datum in Arce Nostra
Fogaras die decima sexta Mensis Marty, Anno Do-
mini Millesimo Sexientesimo decimo Sexto. Et erant
praedicto Libro Regio Capituli Nostri authentico
praemisso modo insertae.
Nos itaque taliter requisitarum, et in Libro
Regio Capituli nostri authentico reinventarum prae-
scriptarum Litterarum tenorem, et continentiam modo
superius insinuato, de verbo ad verbum, sine dimi-
nutions, et augmento, variationeque prorsus aliquali
praesentibus Litteris Nostris inserentes, Par sive
Tansumptum hujusmodi ad mandatum Altaefactae
Sacratissimae suae Caesareo Regiae, at Apostolicae
Majestatis Requis . . . . Jurium praefati Exponentis
futuram ad cautelam necessarium, sub Si-
gillo nostro Capitulari authentico fideliter, at con-
scientiose extradandiim duximus, at concedendum,
communi justitia, et aequitate svadente. Datum feria
secunda post Dominicam Quartam post Pascha, in
diem undecimum Maji incidente, Anno Domini Mil-
lesimo Quingentesimo Quadragesimo Sexto.
(L. S.) Lecta et extradata per eosdem
capitulares.
Consentit cum originali.
Venezia, 12/3, 1860.
Puscartu m. p.
Mone, Brevoy at Solymos.
13*
www.dacoromanica.ro
- 196 -
LXII.
1617. Gabriel Beth len, Principe le Transilvaniei cu di-
ploma data din Alba-lulta la 13 Maiu 1617 ridica pc
Lupul Konthe din A. Komana in rendul Libertinitor
aparfinettori la Castrul Feigarcu.
Nos Gabriel Beth len Dei gratia Princeps Tran-
silvaniae, partium regni Hungariae Dominus et Si-
culorum Comes etc. Memoriae commendamus tenore
praesentium significantes, quibus expedit, quod nos
cum ad nonnullor. fideliuna dominor. Consiliarior. no-
strorum singularem nobis propterea factam mterces-
sronem, turn vero attentis et consideratis fidelitate,
at fidelibus servitiis Strenui. Lupul Konthe de Also
Komana Allodiatoris nostri, quae ipso nobis et rebus
suae fides commissis, praecipue vero in hoc munere
suo allodiatur. quo nunc fungitur, iuxta possibilitatis
suae exigentiam fideliter exhibuit ac impendit, ac in
fututum quoque exhibiturum et impensurum eundem
non diffidimus. Eundem igitur Lupul Konthe cum
liberis eiusdem ex statu et conditione plebea ac
iobbagionali, in qua natus est, at hactenus extitit
eximendum ac in coetum et numerum verorum re-
liquorum Libertinorum nostrorum ad Arcem nostram
Fogaras pertinentium annumerandum, aggregandum,
cooptan. et ascriben. Domumque eiusdem in dicta
possessione Also Komana vicinitatibusque domorum
Providorum Koman Mohoiuczia ab una, Kodre Babaecz
ab alters, ac Dobra Tamuczia partibus a tertia, in
districtu terrae Fogaras et Comitatu Alben. existen.
habitam, ab omni taxarum, censuum et contributio-
num nostrarum, tam ordinanarum, quam extraordi-
nariarum, subsiduque et lucre Camerae nostrae so-

www.dacoromanica.ro
- 197 -
lutione, ac servitiorum quorumhbet plebeorum et
civilium exhibitione. Item seminatur. allodiatur. agri-
colationes, ac alias quashbet haereditates ipsius in
praedicta possessione Also Komana iuste et legitime
possessas a decimarum nonarum et capetiarum so-
lutione et pensione, in perpetuum eximen. et liboran.
duximus Ea tamen conditione, ut idem Lupul
Konthe haeredesque et posteritates ipsius mascuhni
sexus umver. omnia onera et servitia Libertinalia
ad praedictam Arcem nostram Fogarasien. debentia,
instar aliorum Libertinorum nostrorum, semper at
ubique subire ac ea modes omnibus exequi debeant
et teneautur. Prout eximimus, hbertamus, et suppor-
tamus praesentium per vigorem. Quocirca vobis ge-
nerosis, Egregiis, Nobilibus, Comiti, Vicecomitibus
et Judlium Comitatus Alban. nec non Capitaneo,
Provisor. et Castellanos arcis, tam dictae arcis nrae
Fogarasien. modernis, at futur. quoque pro tempore
constituen. Item Decimator. Connumerator. Dicatori-
bus, at exactoribus quarumcunque contributionum,
Provides item Judici, caeterisque iuratis civibus ante-
fatae possionis Also Komana, cunctis etiam ahis,
quorum interest seu intererit praesen. nostras visuris,
harum serie commitimus et mandamus firmiter, qua-
tenus vos quoque a modo demceps, successivis sem-
per temporibus annotatum Lupul Konthe in prae-
scripto Libertinatu cum liberis eiusdem, conditione
sub praemissa conservar. debeatis, neque eundem ra-
tione domus suae praescriptae, ad aliquam censuum
taxarum et contributionum quarumlibet solutionem
servitiorumque quorumlibet plebeorum et civilium ex-
hibitionem cogere aut compellere, aut eundem prop-
terea in persona, rebus, et bones suis, universes im-

www.dacoromanica.ro
198

pedire, molestare, turbare, seu quovis modo damni-


ficare praesumatis, nec sitis ausi modo aliquah. Secus
non facturi. Praesentt bus perlectis exhtbenti restatutis.
In cuius rei memoriam firmitatemque perpetuam pre-
sentes literas nras, authentici sigilli nostri munimine
roboratas memorato Lupul Konthe ipsiusque haere-
dibus mascultni sexus universis gratiose dandas du-
ximus et concedendas. Datum in civitate nostra Alba
Iulia die demma tertia mensts Maji. Anno Domini
Millesimo sexcentesimo Decimo septimo.
Gabriel Beth len m. p. Simon Pechy,
(L. S. Cancellarius m. p.
Caspar Beoleony, Secretar. tn. p.
NB. Dupa o copie procuratrt dela familie pentiu Col. mea.

LXIII.
1617. Gabriel Beth len, Principe le Ardealului cu di-
ploma data din Alba _Julia la 25 Maiu 1617 ridica in
certa nobililor Transilvaniei pe preotul valach din Sam-
bata-superidni Opra Pilcze si pe flu .96 Stoica, APica
fi Lupul Pilcze.
Nos Gabriel Beth len, dei grata princeps Tran-
silvaniae partium regni Hungariae Dominus et St-
culorum Comes etc. Memoriae commend amus tenore
praesentium significantes quibus expedit universis
Quod nos cum ad nonnulorum fidehum dominorum
Consthariorum nostrorum humiliarum propterea fac-
tam intercessionem. Tuna vero moti pietate et prat-
cipali dementia, qua erga ordinem Ecclesiasticum,
notanter autem venerabtlem Opram Pylczte Ecclesiae
Walachalts possessionis Fe lso Zombatfalva pastorem

www.dacoromanica.ro
- 199 -
afficimur et sumus propensi. Eundem Opram Pylczie
ratione etiam officii sui Ecclesiastici de more ab
antiquo usitato liberam personam ac a servitio iob-
bagionali, immunit . . . . ac per eum Stoykam Alde
at Lupul Pilczie filios suos de speciali nostra gratia
et potestatis nostrae plenitudine e statu et conditione
plebea ac ignobili in qua nati sunt et haetenus exis-
terunt eximen. ac in coetum et numerum verorum
ac indubitatorum regni Nostri Transilvaniae ac par -
tium Hungariae eidem annexarum nobelium annume-
ran., aggregan., cooptan. et adscriben., duximus, prout
annumeramus, aggremamus, cooptamus et ascribimus.
Decernentes expresse, ut a modo deinceps iidem
Opra Stojka, Alde et Lupul Pilczie filii eiusdem iam
videlicet nati et in futurum etiam Del beneficio na-
scituri haeredesque et posteritates ipsorum utriusque
nexus univer. pro veris et indubitatis nobilibus ha-
beant. at reputent. Omnibusque et singulis us hono-
ribus gratiis, pnvilegiis, hbertatibus immunitatibus,
indultis et praerogativis, quibus cae,teri yen et in-
dubitati nobiles ac militares praedicti regni nostri
Transilvaniae et partium Hunganae eidem annexarum
homines, quomodocunque de jure et ab antiqua con-
suetudine, utuntur, fruuntur et gaudent perpetuo uti,
frui at gaudere valeant atque possint. Et nihilominus
pro ampliori erga eadem declaratione benignitatis
nostrae, Domum eorundem in possessione praetacta
Felso Zambattfalva, vicinitatibusque domorum pro -
vidorum Opra Kacziaue ab una ac Stzanciul Pync
partibus ab altera in Comitatu Alben. Traniae et
Districtu terrae Fogaras existen. hitam. ab omni cen-
suum taxarum at contributionum nostrorum tam or-
dinariarum, quam extraordinariarum, subsidiisque et

www.dacoromanica.ro
- 200 -
lucri Camerae nostrae solutione servitiorum quorum-
libet plebeorum ac civilium exhibitione hospitumque
condescinsione, seminaturas item allodiaturas et agri-
colatwnes ipsorum universas, quas in teritorio ems-
dem possessionis Felso Zombatfalva iuste et legitime
possiderent a decimarum nonarurn et capetiarum pen-
sione nobis et successoribus nostris quotannis pro-
venire deben. in perpetuum examen. hbertan., suppor-
tan. et nobilitan. duximus prout eximimus hbertamus,
supportamus et nobilitamus praesentium per vigorem.
Quo circa vobis fidelibus nostris uraversis et singuhs.
Mgcis G-enerosis eggreglis ac nobilibus comitibus
vicecomitibus et iudicibus Nobilium. Item percepto-
ribus Dicatoribus, Connumeratoribus, Decimatoribus
et Exactoribus Contributionum annotati Comitatus
Alben. Traniae, nec non Capitaneis Provisori et Ca-
stelanis Arcis nostrae Fogaras; nec non provides,
Iudici, caeterisque Iuratis praehbatae possesionis
Fe 1s6 Zombatfalva modernis vzt et futures etiam pro
tempore consttkuen. eorumque vice-gerentibus cunctis
etiam aliis quorum interest seu intererit praesentium
notitiam habituris, harum serie commitimus et man-
damus firmit. Ut vos quoque a modo in posterum
prafatos Opram et fihos Stojkam Aide et Lupul
Pylczie haeredesque et posteritates ipsorum utriusque
sexus univers. ratione praecriptae domus, seminatu-
rarum, allodiaturarum et agricolationum, (condescen-
sionum, Decimarum) suarum quarum hbet ad nullam
omnim Censuum Taxarum et Contributionum nostra-
rum tam ordinariar., quam extraordmariarum sub-
sidiique at lucri Camerae nostrae, solutionem, servi-
tiorum quorumhbet plebeorum ac civilium exhibi-
tionem hospitumque condescentionem, Decimarum,

www.dacoromanica.ro
201

Nonarum et Capetiarum pensionem cogere et corn-


petere vel propterea eosdem haeredesque et poste-
ritates ipsorum utriusque sexus universis in personis
rebusque et bones ipsorum quibusvis, impedire, tur-
bare, molestare, seu quovis modo damnificare minime
praesumatis nee sit's ausi modo aliquali. Sed eandem
domum modo praemisso exemtam suportatam nobi-
litatam et hbertatam in perpetuum ha bere modis
omnibus debeatis firmamini, secus non factur. Praesen.
perlectis exib. restitutis. In cuius rei memoriam
firmitatemque perpetuam praesentes Literas nostras
pendentis et autentici sigilli nostri munimiue iobo-
ratas memoratis Opra Stzoika, Aldae et Lupul Pilczie
ipsorumque haeredibus et posteritatibus utriusque
sexus universis gratiose dandas duximus et conce-
dendas. Datum in civitate nostra Alba-Iulia die vi-
gesima quanta Mensis May, Anno Domini Milesimo
sexcentesimo decimo et septa no.
Gabriel Bethlen m. p. Simon Pechy ra. p.,
Cancelanis.
Gaspar Beoleoni m. p.,
Secretarius.
.NB. Dupb, o copse In Col. ma.

LXIV.
1625. Principele Transilvaniei Gabriel Bethlen ridzcci
pe Andreiu Pap vulyo Algya Preuteasza de Comma
inferidra din statul libertinilor la dentnitatea de nobili
ai regnului Transilvaniet, cu insemnele pe scut de coldre
rubrd se vede o Lilie infloritd.
Nos Gabriel Dei gratia Sacra Romani, Imperil
et Transylvaniae Princeps, partium Regni Hunganae

www.dacoromanica.ro
- 202 -
Dominus, Siculorum Comes, ac Oppoliae Ratiboriaeq.
Dux, etc. Memoriae commendamus tenore praesen-
tium significantes quibus expedit universis. Quod nos
cum ad nonnullorum fidelium Consiliariorum nostro-
rum singularem intercessionem nostrae propterea
factam serenitati, turn vero attentis et consideratis
fidelibusque servitiis fidelis nostri Andreae Pap,
vulgo A]gia Preuteasza nuncupati, quae ipse nobis
et huic etiam regno nostro Tranniae hactenus fide-
liter, pro locorum et temporum varietate, exhibuit
ac impendit, ac in futurum quoque pari fidelitatis
obsequio eundem ad ipsum exhibiturum et impensu-
rum confidimus; Eundem igitur Andream Pap, alias
Aldgia Preuteasza dictum quondam etiam non ob-
scuro genere editum, e statu et conditione hbertinali,
in qua hactenus extitit, ac per eum haeredes et po-
steritates eiusdem utriusque sexus univer. clementer
examen. ac in coetum et numerum verorurn atque
indubitatorum regni nostri Transylvaniae, et partium
Hungariae eidem annexarum Nobilium annumerand.
aggregand., cooptand. et adscriben, duximus prout
annumeramus, aggregamus, cooptamus et adscribi-
mus ; Decernentes expresso ut a modo in posterum
idem Andreas Pap, haeredesque et posteritates eiusdem
utriusque sexus univer. iam scilicet nati ac in poste-
rum Dei beneficio nascitur. pro veris ac indubitatis
Nobilibus habeantur ac reputentur ; In signum autem
huius mode verae, sincerae, ac perfectae nobilitatis
eorum haec Arma sive Nobilitatis Insignia : Scutum
videlicet militare erectum rubei coloris, in cujus
campo sive area inter duos monticulos Lilia quaedam
florescens foliis naturalibus virescere, ac de terra
sursum exsurgere visitur; supra scutum galea mili-

www.dacoromanica.ro
203

taxis clausa est posits, quam contegit Diadems Re-


gium, gemmis unionibusque apprime . . . turn, a
.

summitate vero sive cono galeae teniae sive 1emnisci


variorum colorum hinc inde defluentes ores seu mar-
gines ipsius scuti pulcherrime ambiunt et exornant:
prout haec omnia in principio, sive capite praesen-
tium literarum nostrarum, docta manu, et arte Pic-
toris propiis suis coloribus haec omnia clarius de-
pieta esse cernuntur, eidem Andreae Pap, haeredi-
busque at Posteritatibus eiusdem utriusque sexus
universis clementer danda duximus et concedenda.
Decernentes, et ex certa nostri scientia animoque
deliberato concedentes, ut ipsi amodo in posterum
futuris semper successivisque temporibus haec eadem
Arma sive Nobilitatis insiginia, instar aliorum dicta
regni nostri Transylvaniae et partium Hungariae
eidem annexarum Nobilium, sub iisdem Iuribus, prae-
rogabvis et immunitatibus, quibus iidem natura et
consvetudine usi sunt vel gavisi, utunturque et gau-
dent, ubique in praeliis, certaminibus, hastiludus,
. . . menus, duellis, monomachus, ac alias omnibus
et quibusvis exercitiis militaribus et nobilitaribus,
nee non sigillis, vexihs, cortinis, velis, aulaeis, annulis,
clypeis, tentorns, domibus, sepulchres, generaliter vero
quarumlibet rerum at expeditionum generibus, sub
rnerae, verse, sincerae ac perfectae Nobilitatis titulo,
quo eundem ac haeredes suos utriusque sexus univer.
ab omnibus cuiuscunqe status et conditionis existant,
insignitas dici, teneri, nominari, at reputari volumus
ferre, gestare, illisque omnibus gratis, Privileges,
indultis, juribus, libertatibus, et praerogativis, ho-
noribusque et immunitatibus, quibus coeteri, veri
atque indubitati saepefati regni nostri Tranniae, et

www.dacoromanica.ro
- 204 -
partium Hungariae eidem annexarum Nobiles hac-
tenus quomodolibet de jure vel consvetudine usi
sunt et gavisi, utuntur que et gaudent perpettio usi,
frui, at gaudere possint, ac valeant, haeredesque at
posteritates eorundem utriusque sexus universe va-
leant atque possint.
Et nilomnaus, pro ampliori erga eundem Am-
dream Pap gratiae et munificentrae nostrae declara-
tion° Domum eiusdem inVdicta possessions Comana,
in vicinitatibus domorum providorum Sztan Wlantul
ab una, ac Dragich Morar nominatorum jobbagionum
nostrorum partibus ab altera, inque isto Comitatu
Alben. Traumas existen. hitam ab omni censuum,
taxarum, et contributiouum nostrarum tam ordinariar.
quam extraordinariar. subsidiique, at lucri camerae
nostrae solutions, servitiorum quorumhbet plebeorum
et civilium exhibitions, hospitum condescensione, se-
minaturas, allodiaturas, agricolationes, et alias quas-
libet haereditates ipsius iuste at legitime tentas et
possessas intra veras metas et territorio dictae pos-
sessionis Comana habitas. a Decimarum, Nonarum,
at Capetiarum solutiune, nobis et successoribus no-
stris quotannis provenire deben. in perpetuum gra-
tiose eximen supportan. et nobilitandas duximus
prout eximimus, libertamus, supportamus at nobili-
tamus praesentium per vigorem.
Quocirca vobis fidelibus nostris universis et
singulis Magnificis, Generosis, Egregus at nobilibus,
Capttaueis, Praefectis, Provisoribus, Decimatoribus,
N onatori bus, Perceptoribus et Exactoribus, quarum
cunque contributionum nostrarum ; Item Comitibus,
Vice Comitibus, Iudimbusque nobilium Comitatus
41ben. ac cunctis officialibus Arcis nostrae Fogaras,

www.dacoromanica.ro
- 205 -
Curiaeque Comanen., nec non hospitiorum distribu-
toribus modernis videlicet, ac futuris etiam pro tern-
pore constituendis, cun.ctis etiam ahis quorum interest
seu intererit praesentium notitiam babituris, harum
sane committimus et mandamus firmiter, quatenus
vos quoque annotatum Andream Pap ipsiusque hae-
redes, at posteritates utriusque sexus, univei s. ratione
praescriptae Domus, at pertinen. quovis nominis vo-
cabulo vocittar. ad aliquam Censuum, Taxarum, et
Contributionum nostrarum prae specificatarum solu-
tionem, servitiorum similiter quorumhbet plebeorum
seu =ilium exhibitionem, Decimar. Nonar. ac Ca-
petiarum pensionem, hospitum condescensionem, co-
gere at compellere vel pro pterea eosdem in persona,
rebusque sues univer. ac bonis impedire, turbare,
molestare seu quovis modo ahquali; sad eandem
Domum universasque haereditates suas modo prae-
misso pro exemptis habere modis omnibus debeatis
au teneamini, secus non facturi; Praesentibus per-
lectis exhiben. restitutis
In cuius rei memoriam firmitatemque perpetuam,
praesentes literas nostras pendentis et authentici si-
gilli nostri munimine roboratas memorato Andreae
Pap, ipsiusque haeredibus et posteritatibus utriusque
sexus universis clementer dandas duximus et conce-
dendas. Datum in area nostra Fogaras die duode-
cimo. Mensis Aprilis, Atm° Domini Millesimo sexcen-
tesimo Vigesimo quinto. (1625).
Gabriel m. p. Gregortus Ozmanheozy m. p.
Anno 1626, feria tertia proxima post
festum Parificationis beatae Maria Virginia
in area Fogaras loco videlicet Sedis ludi-

www.dacoromanica.ro
206

ciariae hujus Districtus Fogarasiensis prae-


sentes rehabitae, publicatae, atque coram
Duodecim Bojeronibus juratis Assessoribus
sedis praenominatae, ac in vigore relicta,
nemine contradictorum apparente.
Stephanus _EMU, Provisor
Arcis et bonorum Fogara-
siensium m. p.
Praesentes Litterae Boeronales per
nos Praefectum et Exactorem-Fiscales, et
requisitores Alben. Commissarios Illustris-
simae Dominae Principissae, ad investi-
ganda Bojeronum terrae Fogaras jura ex-
misses revisae, lectae, an in suo vigore
relictae. In Fogaras die 7 Mensis Marti,
Ao 1671. Alyya, 1625.
NB. Reprodus din Colectiunea noastra dupk o copie ca-
§tigatk dela preotul Pap din Comana de jos Avem §1 transumtul
extradat do tabula repo. 1 i 13 Mum 1803, 1ui l'opa Mark Joan
pi Georgiu.

LXV.
1625. Gabriel Bethlen, Principele Ardealuluz etc. cu
datul din Capvia 5 Nov. 1625 confirmd contractul in-
cheiat in scaunul boeronal din a. 1607, prin care ,S'erban
boer de Voila cumpard dela nepdta sa Sztanlca lui Do-
bran din Voila casa pdrintdsed.
Nos Gabriel Dei gratia sacri Romani Impery
at Transilvaniae princeps, partium regni Hungariae,
dominus siculorum Comes an Oppuliae et Ratiboriae
Dux. Memoriae commendamus, tenore praesentium
significantes, quibus expedit universis. Quod pro

www.dacoromanica.ro
207

parte et in persona Nobilms ac Strenui Serban Boe-


roms in Possessione nostra Voilla nuncupata, in
Districtu terrae Fogaras, existen. residen. exhibitae
sunt nobis et praesentatae quaedam Literae fidelium
nostrorum egregiorum Casparis Leszai provmsorum
juratorumque Boeronum sedis judiciariae mufenus spe-
cificandorum Districtus terrae Fogaras Venditionales
et Emptionales mn dupplmci papiro patenter confectae
sigilisque eorum in inferior' eorundem marginme in-
presive communitae, quibus median. honesta femina
Stanka, filma quon. Dobrint Voilae totalem et inte-
gram domum suam, Boeronalem pate e defuncto in
ipsam legitime devolutam in praeattacta possessione
Nostra Voila in Districtu praealegatae Terrae Fo-
garas existente, vicinitatmbusque Domorum parte ab
una Raduly Boeronms ab alia vero similiter Raduly
Boka habitam smmul cum cunctis sums pertmentns,
utilitatibus, et haereditatibus Boeronahb. Literis in
ipsis clarius et expressms, ac etiam cniganis nomi-
nanter autem czigulio et emus uncover. prolibus in
facie sedis judicianae de more et consuetudine Di-
strictus praedicto Serban Voilae et fratri suo dedmsse,
vendidmse et a se se abahenasse ipsumque Serban
justo pretio commmsse et smbi comparasse dignosce-
batur tenons infra cripti. Suplmcan. nobis idem Ser-
ban humilmme ut nos easdem Litteras et omma et
siugula in imsdem contenta, ratas gratas et acceptas
habendas easdem Litens ommbusque et singulms in
nostrum consensum prebere dmgna-
remur, benevolum pant assensum quarum Verbal's
tenor talis est . En Leszam Gaspar Fogaras Varanak
Udvarbmraia a tobb eskUdt Boerokkal Vl: Hurezi
Laszko, Kopatzielm Raduly Istvan, Marsinai Lupul,

www.dacoromanica.ro
208

Ursa es Baagi Sandru, Sescson Opra Motok, Vadi


bzandrole, Vajdafalvi Raduly Bika, Visti Niagoi,
Ucsai Opra Bacsila, Also Arpasi Berszan, es Fels6
Visti Sandor Boer; Adgiuk emlekezetire mindenek-
nek a kiknek illik es velfinknek rendiben
uti in anno Domini 1607, circa festum sacre pense-
costes mikoron muss ez Hazank regi usussa es szo-
kassa szerent tOrven . . . . . ltunk volna jevoenek
mi elonkben egy felol Vojlai Serban Boer masfelol
Voilai Dobrin Leanya a Sztanka Serbanak Huga
es jelente Serban Boer mikippen az b Huga Sztanka
sOk kfilomb khltimb. fogiatkozasi meat az attiatol
marad. Hazht mely vagion Raduly Boer Szomszedt-
saghban egy feI61 mas fe161 Raduly Boka szom-
szedtskgkban el akarna adni minden hozza tarta-
zand6 segivd Molmaval, Havas-
sakkal, szanto foldevel, szena vecsiuek es minden
nevvel nevezend6 javaival Cziganivalis ugy mint
Czigulicet fiaival, mwel pedig a Serban Boer volna
kozzelebb ver hozzaja nem akarvan masnak engedni
mi OW:Link meg alkuvanak es avulanak, attifiu
fagaskeppen hetven fonntban es Serban Boer .
. . . . minden oroksegbol meg elegitven az hetven

fonnttal. E ez Videknek regki torvennyek


szerint mi el6ttfink harom ez Levelet promulgalvan
bogy ha valaki mas lenne contradictora semki nem
talalkozvan mais azon Dolognak nagobb erossegere,
biszonysiigara attuk e mi Levelfinket Petsetiink es
meg erossitettett a meg nevezet Serban Boer-nak
hogy ezen my Levelfink vigoraval in perpetuum mint
sajattyat ugy birhassa maga es maradek-ja. Datum
ex area Fogaras die 12 Maj, ano supra notato, et
subscliptum erat informs: Correcta per eosdem et:

www.dacoromanica.ro
- 209
iidem qui supra. Nos igitur praemissa supctione
(modo quo supra) clementer exaudita et ad-
missa praescriptas Literas venditionales et . . miles
non abrasas non cancellatas, nec in aliqua sui parte
suspectas, sed omni prorsus vitiis et suspicione ca-
rentes praesentib. Literis nostris de verbo ad ver-
bum sine diminutione et augmento aliquali insertas
et inscriptas quo ad omnes nova continen.
articolos clausulas et puncta eatenus quatenus eaedem
rite et legitime existunt emanato . . . busque earum
veritas sufEragatur, ratas, gratas et acceptas haben-
das praemisis omnibus et singulis in eisdem Literis
contentis nostrum praebemus consensum
pariter benevolum et assensum harum no-
strarum vigore et Testimonio Literarum midiant. Da-
tum in Civitate Nostra Cassovia. die quinta Novem-
bris, Anno Domini Milesimo sexcentesimo vigesimo
quinto.
Gabriel m. p. (L. S.) Dobrin Serban
de Voila.
NB. Reprodus dui)/ o copie cKpetatrt dela familie pentru
Colectiunea mea.

LXVI.
1625. Gabriel Bethlen, Principele Transzlvanzei etc.,
din Capvia, in 5 Nov. 1625, confirms pe boerii Bactla,
Sillia, Streza qi Badul in vechile for drepturi in o ter-
fialitate a boeronatelor sale din Urea-superidrd i infe-
riors ft din Corbi.
Nos Gabriel Dei grata sacri Romani Imperii
et Transilvaniae Princeps partium regni Hungariae
Dominus, Siculorum Comes, ac Appuliae et Ratibo-
14

www.dacoromanica.ro
ko
riae Dux etc. Memoriae commendamus tenore prae-
sentium significantes, quibus expedit umversis. Quod
nos cum ad nonnulorum fidelium consiliariorum
nostrorum humillimam intercessionem serenitati no-
strae propterea factam. Turn vero clementem haben-
tes respectum servitiorum strenuorum Opra Bacsila
jurati Boeronis terrae Fogaras, Ztoika Bacsila, Pe-
traskonis Zi li, Ztantsul Zili, alterius Stancsul simile
Zi li, Grigorii Stresza, Joanis Raduly partim in Also
et Felso-Ucsa, partim in Korbi possessionibus no-
stris commoran. Boeronum nostrorum quae ipsi nobis
in regno Transilvaniae exhibuerunt ac impenderunt
ac in futur quoque exhibitur. et inpensur. sunt
Deinde its etiam consideratis, quod majores et pro-
genitores ipsorum ab initio ac ipsi quoque, prout se
fide digna informationi manifesto cognovimus, Boe-
rones extiterunt, totatesque at integras tertiahttates
Boeronalium in possessiombus nostris Also at Fe lso
Ucsa ac Korbi pacifice possiderunt, possideantque
etiam de praesenti literis solummodo nostris et li-
teralibus instrumentis superiorum necessariorum et
sufficientib. vero quae praeteritis temporibus lras sues
amissisent restituti assent; harum itaque intuitu re-
rum totales at integras tertialitates Boero-
natuum in specificatis possessionibus nostris Also et
Felso Ucsa, ac Korbi in Districtu terrae Fogaras . .
. . habitas, simul cum cunctis suis utalitati bus et per-
tinentiis, quibuslibet terris scilicet cults
at incultis, agris, prates, pascuis, campis, fenetis, sil-
vis, nemoribus, montibus, alpibus, vallibus, aquis
fluviisque, piscinis, piscaturis, aquarumque decursi-
bus, molendinis et earum locis, generaliter vero
quarumlibet utilitatum at pertinentiarum suarum ;

www.dacoromanica.ro
2li
integritatibus, praerogatibus, libertatibus at juribus
nominis quovis vocabulo vocitatis ad eas-
dem tertialitates de jure et ab antiquo spectant at
pertinere debent, sub suis veris metis at antiquis
limitibus existent. Praemissis tamen sicut praefertur
stan. et se haben. memoratis Opra Baczilla, Ztoika
Petraskoni Zili, Sztaucsul Zi li alteri Stanciul simil.
Zi li, Grigorio Streza, Radulio Iuan ipsorumque hae-
ridibus et posteritatibus universis Novae nostrae
Donationis titulo gratiose dedimus, donavimus at
contulimus, prout damns, donamus at conferimus
jure perpetuo et irrevocabili nostrae possesion.
pariter et haben. salvo jure alieno, harum nostrarum
vigore et testimonio Literarum mediante, quas nos
more consueto in facie sedis et Districtus terrae
Fogaras publicare volumus easdem in formam privi-
legii nostri fuerint
reportati. Datum in Civitate Nostra Cassoviensi die
quinta Novembris Anno Domini Millesimo Sexcent.
vigesimo quinto.
(L. S.) Gabriel In. p.
NB. Reprodus dupl o copie ea'p6tatrt dela familiele respec-
tive pentru colectiunea noastrit

LXVII.
1628, Gabriel Beth len, principele Ardealului din Alba-
Julia la 9 Aprz lie 1628 confirms pe boerii Neagoe,
.Radul i Marcul de A.-Vist in vechtle for drepturi boe-
ronale estraddndu-le diploma urmeito're sub titlu de nova
donatione.
Nos Gabriel Dei gratia sacri Romani Imperil
et Transilvaniae Princeps, partium regni Hungariae
14*
www.dacoromanica.ro
gig

Dominus, Siculorum Comes ac Oppoliae et Ratibo-


riae dux etc. memorise commendamus, tenore prae-
sentium significantes, quibus expedit universis: Quod
cum nos statum et conditionem universorum et
singulorum Boeronum ac Libertinorum nostrorum
Districtus Terrae Fogaras cognoscere volentes ipsis
. . . . diebus praeteritis Fogarasinum indixissemus,

tune frequenti numero eo convenientes inter alios


Strenui quoque Niagoi praecipuus Assessor et Ra-
dul official's inferioris processus Terrae Fogaras, ac
Marcul Boerones de Also-Vast coram serenitate No-
stra comparaverunt, quorum conditione et ad venien-
dum sufficientia per nos probe investigata et cognita,
quia digni a Nostra Celsitudine habiti sunt, qui in
statu Boeronali permaneant id ea ratione Eisdem
Niagoi, Radul et Marcul Boeronibus annumerandum
et clementer concedendum duximus, ut omnibus et
singulis ids privilegiis, hbertatibus, immunitatibus et
praerogativis, quibus Boerones dictae Terrae Foga-
ras ab antique use et gausi cunt, ipsi quoque, et
sui haeredes universis successivis semper temporibus,
uti frui et gaudere valeant atque possint et nihilo-
minus pro ampliore principalis munificentiae nostrae
erga eos Niagoi, Radul et Marcul Boerones dicta
ratione totales et integras terras ipsorum Boeronalia
ipsorum
. . . . quorum quieto at pacific° dominio tamquam
progenitores, quam vero ipsos ab antiquo perstitisse
et tenuisse persistere literas solummodo nostras su-
perius concessas sibi ipsis dari postulare perhib. . .
simul cum cunctis suis utilitatibus et pertinentiis
quibuslibet suis et in terrisque arabilibus
cultis et incultis, agris, prates, pascuis, campis, fe-

www.dacoromanica.ro
213

netis, silvis, nemoribus, montibus, alpibus, vallibus,


aquis, fluviis, pisciniis, piscaturis, aquarumque de-
cursibus, molendiuis et earum locis, generaliter vero
quarumlibet utilitatum et pertinentiarum suarum . .
intergritatibus quovis nominis vocabulo vo-
citatis ad easdem tertilitates de jure et ab antiquo
spectant et pertinere debent sub sues veris metis et
antiquis liminitibus existent. memoratis Niagoi, Radul
et Marcul Boeronibus ipsorumque haeredibus et po-
steritatibus universis jure perpetuo et irrevocabili
novae Nostrae Donationis titulo, tenent. possiden.
. .. et habendum gratiose dedimus, donavimus et
contulimus prout salvo jure alieno damns, donamus
et conferrimus in iisdemque omnibus et singulis
ipsos clementer confirm amus harum nostrarum vigore
at testimonio Literarum mediante, quas nos de more
praeatacti Districtus Fogarasiens. sede frequenti pu-
blicari et proclamari volumes atque jubemus.
Datum in Civitate Nostra Alba-11111a die de-
cima Nona Aprilis Anno Domini Milesimo sexcen-
tesimo vigesimo octavo.
Gabriel m. p.
NB. Reprodus dupA o cope dela familie In Col. mea.

LXVIII.
1628. Gabriel Beth len, Principe le Ardealului cu di-
ploma data din Alba- Julia la 20 Aprile 1628 confirms
pe boerii Dumitru Komanats pa pe Sztojlca Solomon de
A. Venetzia in vechiurile for drepturi boeronale, dupa-ce
cu ocazzunea Arintlustrzulut recent s'au aflat destoinici
spre aceea. Acesta diploma s'a estradat in forma de
transumt Capitulare Albense in a. 1669 lui Sztan Ko-

www.dacoromanica.ro
- 214 -
manics, fiu al lui Barb, acesta al altui Barb, fiu al lui
Koman al lui Dumitru _Komanics, apoz in forma de
Copie prin guvernul terii din a. 1831, data nobilului
Mateiu Komanits, preot in Venetia -in feridrci, pentru
tdtii familia sa. Diploma dela 1628 se confirmei ,i
prin Leopold 1 la 27 Febr. 1700, i prin armalele lui
Carol VI din a. 1718.
Nos Gabriel Dei gratia sacri Romani Imperii
et Transilvaniae Princeps, Partium Regni Hungariae
Dominus, Siculorum Comes ac Appuliae et Ratibo-
riae Dux etc Memoriae comendamus tenore prae-
sentium significantes quibus expedit universis. Quod
cum Nos statum et conditionem universorum et sin-
gulorum Boeronum et Libertinorum nostrorum di-
strictus terrae Fogaras cognoscere volentes ipsis Ar-
milustrium Fogarasinum indimssemus, tune frequen.
Nra eo convenientes inter altos Strenui quoque Du-
mitru Komanits alias Salamon et Stoika Salamon de
Also-Venetia coram Serenitate Nostra compararuerunt,
quorum conditione et ad serviendum sufficientia per
Nos probe investigata, et cognita, quia digni a Cel-
situdine Nostra babiti sunt, qui in statu Boeronali
permaneant ea ratione id eisdem Dumitru Komanits
et Stoika Salamon Boeronibus annuendum at conce-
dendum duximus, ut omnibus at singulis its privi-
legiis, libertatibus, immunitatibus at praerogativis
quibus veri boerones dictae terrae fogaras ab antiquo
usi at gavisi sunt, ipsi quoque et sui haeredes uni-
versi successivis semper temporibus, uti, frui at
gaudere valeant atque possint. Et nihilominus pro
amplioris principalis Munificentiae Nostrae erga eos-
dem Dumitru Komanits et Stoika Solomon Boerones
declaratione, totales quoque at integras portiones

www.dacoromanica.ro
215

ipsorum possessionarias Boeronales aviticas, in Pos-


sessionibus Also-Venetzie et Kutsulata nuncupatis
in praeallegato Districtu terrae Fogaras existentes, ha-
bites, in quarum quieto at pacifico doMinio tam
progenitores ipsorum, quam etiam ipsi ab antiquo
perstitisse, et nunc quoque persistere Litteras so-
lummodo Nostras superinde concessas sibi ipsis dari,
postulare perhibetur, simul cum cunctis suns utilita-
tbus at pertnentiis quibuslibet, vicinis nempe at
cingans, terrisque arabilibus cultis et incults, agris,
prates, pascuis, campis, foenetis, sylvis, nemonbus,
montibus, alpibus, vallibus, aquis, ftuviis, piscinis
piscaturis, aquorumque decursibus, molendinis at
earundem locis, generaliter vero quarumhbet utili-
tatum et pertinent arum suarum integritatibus, quovis
nominis vocabulo vocitatis de jure at ab antiquo ad
easdem spectantibus at pertinere debentibus sub
suis veris mots at antiquis limitibus existentibus,
memoratis Dumitru Komanits alias Salamon Stoika,
Salamon at Sandru similiter Salamon qui etiam vero
boero a nobis declaratus, ipsorumque haeredibus et
posteritatibus universes novae Nostrae Donationis
titulo gratiose dedimus, donavimus et contuhmus
prout damus, donamus at conferimus jure perpetuo
at irrevocabiliter tenon., possiden., panter at haben.
salvo jure aheno, in eisdemque omnibus, et singulis
ipsos clementer confirmamus, harum Nostrarum vi-
gore et testimonio litterarum mediante. Quas Nos de
more praeatacti districtus Fogarasiensis in sede fre-
quent publicari et proclamari volumus atque ju-
bemus. Datum in Civitate nostra Alba-Iuliae 20
Aprilis 1628. Et subscriptum erat Gabriel m. p.
Sequebaturque sigillum pendens, extra autem in

www.dacoromanica.ro
216

dorso earund. habetatur publicatio adscripta his ver-


bis. Anno 1630 die 30 April in sede juaediciali duo
decim Boeronum exhibita et publicata tribus vicibus
secundum antiquam Consvetudinem huius districtus
terrae Fogaras nullo penitus contradictore corn parante.
Martznus Felvinczi Provisor Fogarasiensis m. p.
NB. Duph o copie in Col. mea.

LXIX.
1628. Gabriel Bethlen, Principele Ardealuluz, cm di-
ploma data din Alba-lulta la 20 Aprile 1628 dd noud
donaltune peste cloud quartaliteiti a boeronatului de Beni
lui Opra Cornia asesor scaunuluz judee'dtorese din Ed.-
gdrcq, $i acesta se estradd in transurntul acestut scaun
la a. 1796 advocatului loan Cornea alias Barb de llleni
0 in anul 1799 lui Toma Cornea alias Barb, preot in
llleni.
Officiolatus Inclyti Districtus terrae Fogaras.
Memorise commendamus tenore praesentium signifi-
cantes quibus expedit universis et singulis, quod dum
nos Die vigesima septima Iulii Anni curentis Mille-
simi Septingentesimi Nonagesimi noni pro admini-
strations publicorum hujus Districtus negotiorum
una convenissemus, ac fuissemus constituti, at tune
Reverendus Thomas Kornyia, alias Barb de Illyen Pa-
rochus Graeco Catholicus Illyeniensis penes suppli-
cem Libellum nobis porrectum demisse a nobis
petierit, ut Authenticum Testimonium super vera ac
Donataria Nobilitate Anno ad hue Millesirao Septin-
gentesimo Nonagesimo sexto Die autem sexta Mensis
August' Egregio Ioanni Kornia alias Barb de Illyen
causarum utrius Fori per Inclytum Hungariae Reg-

www.dacoromanica.ro
- 217 -
num Advocato Fratri videlicet supplicants car-
nali et couterino expeditum pro parte quoque sup-
plicantis expediri sub eadem Authentia curareraus,
cujus quid( m Authentica Testimonii verbalis Con -
tinentia sequitur in haec verba: Iosephus Donath de
Nagy-Ajta scrae Caeo. Reae et Apcstohcae Mattis
Consiliarius Aulicus, Incl. item Districtus terrae, Ar-
cisque Fogaras supremus Capitaneus, Caeterique Ju-
rassores ac Notarii; Memoriae commendamus tenore
praesentium, quibus expedit universes et singulis, quod
dum nos sedis superioris Nobilium Districtus terra
Fogaras Ordinarius Praeses, Jurassores item ac No-
tani die sexta menses Augusta anni Millesimi sep-
tngentesimi nonagesimi sexta pro adretnistratione
publicorum isthujus districtus negotiorum una con-
venissemus et fuissemus constitutt tune Egregius
Tom:Ines Kornia alias Barb de Illyen Causarum utriusque
Fori per Inelytum Hunganae Regnum Advocatus
nostram personaliter veniens in praesentiam medic)
supplicis sui Labelle eatenus porrecti demisse Lit-
teras super vera sua Donatana Nobilitate testimo-
males sub solita Districtus Authentia petierit; Cujus
desiderio defferent, Litteras super Nova Donatione
duarum quartalitatum possessionis Illyen per sere-
nissirnum quondam piae memoriae Tranniae Prin-
cipem Gabnelem Bethlen Anne 1628 die 20 April's
concessas et emanatas inque Figura nostra sedis
per Egregium Serban Kornia de Illyen qua hal um
Litterarum Conservatorem in yens et indubitatis
Originalib. productas haste Testmonialibus nostris
per extensum inseruimus : Nos Gabriel Del Gratia
Scti Romani Impeni et Tranniae Princeps partium
Regni Hunganae Dominus, siculorum Comes, ac

www.dacoromanica.ro
- 218 -
Appuliae et Ratiboriae Dux etc. Memoriae cora-
mandamus ten ore praesentium significantes, quibus
expedit universis; Quod cum nos statum et condi-
tionem universorum et singulorum Boeronum ac
Libertinorum nrorum Districtus terrae Fogaras cog-
noscere volentes ipsis Armilustrium Fogarasimum
indixisemus, turn frequent numero eo Convenientes,
inter alios strenuus quoque Opra Kornia Juratus
Assessor sedis judiciariae terrae Fogaras de Illyen
coram serenitate nostrae comparuit, cujus condi-
tione et ad serviendum sufficientia per nos probe
investigata et cognita, quia &gnus a Celsitudine Ntra
habitus est, qui in statu permaneat, id ea ratione
eidena Opra Kornia annuendum et clementer conce-
dendum duximus, ut omnibus at singulis its privi-
legiis, libertatibus, iumunitatibus et praerogativis,
quibus ven Boerones terrae Fogaras ab antiquo usi
et gavisi sunt, ipsi quoque at sui Haeredes universi
successivis semper temporibus, uti, frui at gaudere
valeant, atque possint. Et nihilominus pro meliori
principalis munificentiae nostrae erga eundem Opra
Kornia Boeronem declaratione totales etiam et in-
tegras duas quartalitates, duae quartae partis Boe-
ronatus, alteram aviticam, alteram vero juste et
legitime comparatam in praedicta possessione Illyen
in Districtu praeallegatae terrae Fogaras existeutem
habitam, in quarum quieto et pacifico Dominio idem
Opra Kornia a tempore adeptionis et conventionis
eorum istitisse et etiam persistere, litteras solum-
modo nostras, superinde concessas sibi dari postu-
lare perhibetur sirnul cum cunctis suis utilitatibus et
pertinentiis quibus hbet vicinis videlicet cinganis,
terrisque arrabilibus, cults at moults, agris, pratis

www.dacoromanica.ro
- 219 -
pascuis, campis, faenetis, sylvis, nemoribus, montibus,
alpibus, vallibus, aquis, fluviis, piscinis, piscaturis,
aquarumque decursibus,molendinis et earundem locis
generaliter vero quarumlibet utilitatum et pertinen-
tiarum suarum integritatibus quovis nominis voca-
bulo vocitatis, ad easdem quartalitates, de iure et ab
antiquo spectant. et pertinere debent. sub sues yens
metis et antiques limitibus existent. memorato Opra
Kornia, ipsiusque Haeredibus at posteritatibus Uvrsis
gratiose dedimus, donavimus et contulimus, prout
novae nostrae Donation's titulo damns, donamus et
conferimus iure perpetuo at irevocabiliter tenend ,
possiden. pariter et habit, salvo iure alieno, in iis-
demque omnibus et singulis ipsos gratiose confir-
mamus harum nostrarum vigore et Testimonio Lit-
terarum mediante, quas quidem Litteras nos de more
Ptacti Districtus Fogarasiensis in sede frequenti pu-
blican et proclamari volumes et jubemus. Datum in
Cate nostra Alba -Iuhae die vigesima Aprilis Anno
Domini Millesimo sexcentesimo vigesimo Octavo.
Quibus subscriptum erat a sinistiis : Gabriel m. p.
Erantque sigillo ejusdem Celsissimi Priam pis de Zona
pendenti super cera rubra &lath cerae fla-
viae per mod. pixidis concavatae infusa roboratae
et munitae patenterque confectae et emanatae. Parte
vero ab exteriori publicatio sequens legebatur : 1628
feria tertia proxima post Dominicam Cantate coram
Domino etiam Juratis Assessonbus Districtus Foga-
rasiensis loco sedis Judiciariae praesentes exhibitae,
publicatae, lectae, ac approbatae nemine contra-
dectore apparente. Et subscrip. erat: st. Rethy Pi °-
visor Arc's et Bonor. Fogaras m. p. Parte vero ab
altera sequens vigoratio videbatur: Per Praefectum

www.dacoromanica.ro
220

et Exactorem, Fiscales, ac Requisitores Albenses ab


Illustrissima Domina Principissa ad investiganda Boe-
ronum Terrae Fogaras iura deputatos praesentes Lit-
terae Lectae ac pro introscripto Opra Kornia in vi-
gore relictae. In Fogaras die 25 to Mensis Februarii
Anno 1671. cum itaque antenominatus Egregius loan-
nes Kornia alias Barb de Illyen juxta pubhcam no-
torietatem a pfato Donatario Opria Kornia linea
directa condescendat, ratamque portionem suam jure
immediatae successionis Donationalibus psentis in-
clusam . . . possideat; Eandem juxta pmissa verum
et indubitatum Donatarium nobilem vigore psentium
sigillo in Districtus Fogarasiensis public() munit . . .
Testimonial . .. attestam . . E sessione sedis Inclyti
Distr. Fogarasiensis. Fogaras Die sexta Mensis Au-
gusti Anno Domini Millesimo septingentesimo no-
nagesimo sexto. Et subscnptum erat medio tenus.
Josephus Donath de Nagy-Ajta m. p. Consil . . aul.
et sup. Capt. Paulo inferius a dextra: Extradat. per
Josephum Kiss m. p. In. Distric. Fogaras v. Nota-
rium. Erantque sigillo saepefati Districtus Fogaras.
super hostea rubra papiro tecta inpressive comunitae
et roboratae, patenterque confectae et emanatae, His
infra legebantur sequentia : Anno 1796. The vero
7-a Nbris sub Generale I. Cottus Aradiensis Congrega-
tione in Arad continuative celebrata
praesentes authenticae Litterae Testimoniales I. Di-
strictus Fogarasiensis M Principatui Tranniae ingre-
miate super vei a, ac indubitata nobilitate Donataria
Egregii Ioannis Kornia alias Barb de Illyen Jurati
Causaium per Regia Hungariae Advocati exhibitae
Lectae et publicatae aunt, vigoreque eorundem idem
Egregius Joannes Kornia als Bai b de Illyen catastro

www.dacoromanica.ro
22i

veror. Cttus hujus Donatariorum nobilium insertus


exstitit absque omni eontradictione sub Nr. 853.
Prot. et subscr . . erat a dextris : Per ejus-
dem I. Cottus Arad V.-Notarium Ioannem Kovats m. p.
Cujus justo Desiderio annuentes praeattactas
Testimoniales Authenticas non abrasas, non cancel-
latas, nee in ulla sui parte suspectas suplicanti
Reverendo Thoma Kornya alias Barb de Illyen Pa-
rocho Illyeniensi Graeco Catholico, super sua vera
denatoria nobilitate sonantes pro futura jurlum
suorum cautela Lub consvetis subscriptionibus pu-
blicoque Distrietus hujus sigillo expedites eidem
extradandas duximus commune justitia et aequitate
svadente. Ex Offo Iti Distr. terrae Fogaras die vi-
gesima septima Menses Iuly Anno Domini Millesimo
septingentesimo nonagesimo nono.
Antonius Kiss, vice-capitaneus
et Interimalis Praeses m: p.
Extradata per Josephum Kiss de Zabola tn. p.
(L. S) Incl. Distr. Fogaras V.-Notarium
Cu originalul asemenea.
Venezia, 114 1860.
Puscariu m. p.
NB. Dupi o Cope procurat§. pentru Col. mea.

LXX.
1630. Catharina Brandeburgica, Princzpesa Ardealului,
cu diploma de nova donatiune data din Feigaraf la 17
illatu 1630 confirmei din nou pe Andrezu Pozsoritui fi
pe tatii-seu Aldea Negrea in poseszuntle for boeronale

www.dacoromanica.ro
222

din Pozsorta f i Breaza, ceea-ce se estradd i prin tran-


sumtul tabula regte din 8 Maiu 1822 nobilului loan
Negrea.
Nos Franciscus Primus Divina Favente Cle-
mentia Austriae Imperator, Apostolicus Hungariae,
Bohemiae, Lombardiae et Venetiarum, Galiciae et
Lodomeriae Rex, Archi Dux Austriae, Magnus Prin-
ceps Transilvaniae et Siculorum Comes etc. Damns
pro memoria per praesentes, quibus expedit Univer-
ses at Singulis, quod Nobis Die Octava Mensis Maji
Anni Domini Millesimi Octingentesimi Vigesimi Se-
cundi, Stante videlicet Termino Celebrationis et
Cursus Iudiciorum Tabulae Nostrae Regiae in Tran-
sylvania, Partibusque eidem reincorporatis Judicia-
riae, juxta Caesareo Regio Principalem et consensu
Universorum Statuum at Ordinum Trium Nationum
antelati Haereditarn Nobis Transilvaniae ppatu et
Partium eidem incorporatorum factam Ordinatio-
nem per distinctas Periodos continuae at proxime
a Dominica Miserere usque ad Dominicam Pente-
costes in Libera Regiaque Civitate Nostra Claudio-
poli durante, ad quam ut pote Tabulam Nostram
Regiam Judiciariam Causae Fidelium Nostrorum
Regnicolarum Transylvaniae Partiumque eidem re-
incorporatam, e' publica et approbata eorundem
consvetudine, tam per formam brevium Judiciorum,
quam etiam longae litis Processu determinari, adju-
ticarique solitae (exceptis Diaetahbus) universae
generaliter fuerant prorogatae una cum fidehbus
Nostris sincere nobis at respective Dilectis Specta-
bilibus, Magnificis, Generosis item at egregiis Daniele
Fabjan de Borberek Status et Regii in Transylvania
G-ubernii Consiliario utrobique actualis intimo, ac

www.dacoromanica.ro
228

Tabulae nostrae Regiae in Transylvania Judiciariae


in Persona nostra Praeside Ordinario, magistrisque
nostris Protonotariis, ac Juratis dictae Tabulae
Regiae Assessoribus pro faciendo causantibus Judicio
moderativo, in eadem Tabula nostra Regia pro Tri-
bunali sedentibus et constitutis facta primum prae
foribus litigantium ut moris et consvetudinis re-
ceptae legitima per Nobi lem Franciscum Tilzi prae-
dictae Tabulae Nostrae Regiae in Transylvania Ju-
diciariae Scribam ac juratum Notanum proclama
tione, Nobilis loannes Nyagre exhibuit et praesen-
tavit nobis Litteras Novae Donationales Celsssituae
Principis Catharinae quondam Bi andeburgicae Egre-
gio ohm Andreae Posoritai ejusque Geneton Alde
Nyagre ditto super Collatione seu Donatione Por-
tionum Possessionariaium, in Possessionibus Posorita
et Braza Districtui Fogaras ingremiatis existentium
habitarum, Praefato Andrea Posoritai per eandem
Principissam anno Millessimo Sexcentesimo Trige-
simo, Die vero decima Septima Mensis Maji in
Oppido Fogaras emanatas. Subscriptione Sigiloque
ejusdem Principissae roboratas petens Nos debita
cum instantia humillime, quatenus nos eadem tran-
sumi, transcribi, praesentibusque litteris nostris Pa-
tentibus verbotenus inseri, ac futura pro cautela
sua necessarias eidem extradari et emanari facere
dignaremur, quarum quidem litterarum tenor at ver-
balis Continentia sequitur in haec verba:
Nos Catharina Del G-ratia Nata Marchionissa
Brandeburgica Sacri Romani Imperii at Transylva-
niae Princeps Partium Regni Hungariae Domino,
Sicu lorum Comes; ac Bonussiae, Juliae, Cliviae mon-
tium Ducissa etc. Mamoriae commendamus tenore

www.dacoromanica.ro
X24

Praosentium significantes, quibus expedit Universis;


quod CUm ex fidedignis quorundam Officialium no-
strorum informationibus liquido ac certo intelligamas
agilem ac Strenuum Andream Posoritai, pro tempore
fidelis nostri Generosi Matheae Szaraszi de Fogara-
sino, Universorum ut pote bonorum nostrorum Tran-
s1lvauien. Praefecti, nobis sincere grata Servitorem;
nec non honestum virum Alde Niagreie nominatum ;
genitorem seu Patrem Ejusdem de dicta Posorita,
ab antiquo e' numero verorum et indubitatorum
istius districtus Teraeque nostrae Fogaras nobelium
Boyeronum exstitisse. Certas item Domos Haeredi-
tatesque Boeronales exemptas, in antelata Posorita
et Braza, sic dictis Possessionibus omnino in dis-
trictu praedicto Fogarasiensi, Comitatuque Albensi
Transsilvaniae existentes, bono jure, pacificeque pos-
sedisse ac tenuisse, atque de praesenti tenere et pos-
sidere; Nos etiam cum ad nonullorum fidelium con-
siliariorum nostrorum singularem intercessionem,
praefatique Matthiae Szarazi ; domini sui demissam
suplicationem Serenitati nostrae propterea porrec-
tam ; Tura vero benignum habentes respectum, agi-
hum alacnumque et quidem fidelium servitiorum
antefati Andreae Posoritai, quae ipse statim ab ine-
unte aetate sua in quibuslibet occasionibus rebusque
so negotiis publicum istius arms nostrae Fogaras
commodum spectantibus, laboriosae suae industriae
commissis ; tarn Serenissimo quondam Principi imme-
diato Praedecessori alias Domino etiam et marito
nobtro desideratissimo gloriose record . . .; quam
nobis quoque secundum possibilitatis suae exigen-
tiam, summa cum annul sui promptitudine fideliter
exhibuit et impendit, in futurum quoque impensurum

www.dacoromanica.ro
225

haud digden. Eundem igitur Andream Posoritai ad


per eum dictum Alde Niagreie Patrem suum; denuo
et ex novo, de speciali nostra gratia ac potestatis
nostrae principalis plenitudine, in coetum et nume-
rum verorum et indubitatorum istius terrae nostrae
Fogaras Boeronum Nobilium annumeran., agregan.,
cooptan. et adscriben. duximus, prout annumeramus
et ascribimus. Decernentes expresse, ut a modo de-
inceps praefati Andreas Posoritas et Alde Niagreie,
haeredesque et posteritates eorum utriusque sexus
universe lam videlicet nati ac in futurum Dei bene-
ficio nascituri; pro veris ac indubitatis boeronibus
habeantur, et reputent.; omnibusque et singulis its
immunitatibus indultis libertatibus et praerogativis;
quibus caeteri veri, nati ac indubitati, saepedictae
istius terrae nostrae Fogaras boerones, quomodo-
cumque, de jure et ab antiqua consvetudine, utunt.
fruunt. et gaudent, perpetuo, uti frui gaudere possint
et valeant. Et nihilominus pro uberiori principalis
munificentiae nostrae erga eosdem declarations to-
tales at integras easdem ipsorum domos, haeredita-
tesque boeroniales; quocumque nominis vocabulo
vocitatas; quas, ut praemissum est in antelatis Poso-
rita et Braza, possessionibus; ac intra veras metas
et limites earundem praeallegatisque in districtu Fo-
garasien et (Jomitatu Alben. tenuissent at posse-
dissent; Et in quarum haereditatum quieto ac paci-
fico dominio a' tempore consecutioms earun. iidem
majoresque at progenitores ipsorum ab antiquo per-
stitisse at se se modo etiam persistere; htteris so-
lumodo at litteralibus instrumentiis superinde suffi-
cientibus necesariisque destitute perhiberent; totum
item Jus nostrum Regium si quod in praescriptis
15
www.dacoromanica.ro
26
domibus et haereditatibus
in dictis possessionibus
et pertinentiis earundem, ac in Districtu Fogaras
Comitatuque Albensi existentibus habits etiam aliter,
qualiter cunque existeret et haberetur aut easdem
nostram ex quibuscunque causes quibusque moths et
rationibus coucernerent collationem simul cum cun-
ctis suis utilitatibus et pertinentiis quibushbet, terns
scilicet arabilibus cultic et incultis, aquis, pratis,
pascuis, camps, foenetis, sylvis, nemoribus, montibus,
alpibus, vallibus, aquis item fluviis, piscinis, pisca-
tuns, aquarumque decursibus, molendinis et eorun-
dem loom, et generahter quarumlibet utihtatum et
pertinentiarum suarum integritatibus quomodocuuque
vocitatis, sub suis yens metes et antiques limitibus
existen. ac easdem et idem de jure et ab antiquo
spectan. at pertinere deben. praemissis, sic ut prae-
fertur, stantibus et se habentibus praememoratis
Andreae Posontai ac per eum Alde Nyagreie path
seu genitor]. suo, ipsorumque haeredibus et poste-
ritatibus utriusque sexus universis Novae Donations
nostrae taut° gratiose dedimus, donavimus et contuli-
mus, jure perpetuo et irrevocabiliter, tenen. possiden-
das, panter et habendas. Salvo jure alieno. Prout
damus, donamus et conferimus. Harum nostrarum
vigore at testimonio litterarum mediante. Quas nos
in formam privilegy nostri redigi faciemus, dum
nobis in specie fuerint reportatae. Datum in Arce
Nostra Fogai as die decima septima menses Mail,
Auno Domini Millesimo Sexcentesimo Tngesimo. Et
subscriptum erat a sinistra ab eadem Principissa
Catharina m. p. Eratque sigillo ejusdem celsissimae
Principissae auhco super cera rubra ductili pappyro

www.dacoromanica.ro
227

alba praestolariter tecta impressive communitae et


roboratae, patenterque confectae et emanatae. Parte
vero ab exteriori legebantur. Juxta ritum et veterem
hujus terrae Fogarasien. consvetudinem praesentes
litterae serenissimae dominae Catharinae Dei Gratia,
Natae Marchionissae Brandeburgicae, Serenissimi
quondam Principis Gabrielis, alias Sacri Romani
Imperii et Transylvamae Principis Relictae vidnae
ac Borussiae Iuliae Cliviae montium Ducissae etc.
exemptionalis pro parte agilis ac Strenui Andreae
Posoritai ac parentis ipsius Aide Niagreie de eadem
Posorita publicata proclamata ac in vigore suo, ne-
mine contradilente relictae Anno Domini 1631 the
15-a Martii et subscriptum erat, a dextra: Andreas
Litteratos, notarius sedis judriae m. p. Paulo inferius
ad huc legebantur: Praesentes litterae per nos corn-
missarios Illrmae Dominae principissae praefectum
nempe et exactorem fiscales ao Requisitores Albenses
ad revidend boeronum jura exmissos revisae ac in
vigore relictae. In Fogaras die 7-a Marti], Anno 1671.
Unde nos instant. petitione praefati Ioannis
Nyagre clementer exaudita, faventerque admissa,
praeinsertas litteras et litteralia instruments, non
abrasas, non cellatas neque in aliqua sui parte va-
riatas, aut suspectas, sed omni prorsus vitio, aut
suspicione carentes, de verbo ad verbum, sine di-
minutione et augmento prorsus_aliquali transumi. at
transcribi praesentibus litteris nostris patentibus
verbo-tenus inseri et inscribi facientes eidem Nobili
Ioanni Nyagre sub sigillo nostro judiciali et authen-
tico Transilvanico jurium suorum uberiorem futu-
ram ad cautelam necessarias extradandas duximus
et concedendas communi justitia et aequitate sua-
16*

www.dacoromanica.ro
228

dente. Datum in Libera Regiaque Civitate Nostra


Claudiopuli Die octava mensis Maji, Anno Domini
Mtllesimo octingentesimo vigestmo secundo.
Proclam. nemine contr.
lect. in vocibus ac liniis pag.
(L. S.) altera notate, cor. et extra-
dat. per Magist. Alexium
Vajna de Pava, protonot.
NB Dup5 o cope procurat5, pentru Col. mea Diploma a
fost reprodusa @i in Monumentele F5garakiulula, pag. 15, de N.
Densulmnu.

LXXI.
1630. Martin Deac, castelanul Fdyciraplui cu cei dor-
sprezece boeri juratz judec 'd procesul boerilor din l'aorta
cu vecinti din Brdza si hotdresc: cd boerii din Poo ta
sd jure cu 50 boeri onegi, cd Brdza este izzfiintatd in
Boeronatul Po§ortendor pi totz Brezeniz sunt Vecinix
dcinplor.
bit Felvinczi Marton Desk, Fogaras varanak es
Districtusauak vdvarbitaja az tizenket Eskutt ,Boe-
rokkal egyetemben, vgymnat Also Vistt Nyagoy Boer,
Also Vcsai Opra Bacstlla, Also Arpasi Opra Vaszul,
Besenbaki SztOjka Graul, Vajtlai Radul Boer, Ludi-
sori Raduly Szttn bul, Hureczt Salmon Laczkul,
Illjem Boman Piro, Opra Kornye, Mardcsinai Roman
Vrcz, Ohabai Sztojka Bulya, es Vczai Toma Vladu-
mitrel edgjdtt; Adgyuk emlekezettl mmdeneknek a
kiknek illtk, kogy mi akkoron in hoc Anno prae-
senti Mtllesimo Sexcentesimo Tricestmo itt Fogaras
VAraban (Die 22 Mensts Octobris) TOrvenyeknek
discuttalasara Szekunkben le ultduk volna, akkoron
mi elattink comparealanak itt Fogaras Foldm lako

www.dacoromanica.ro
229

Posoricza Falubeli Boerok ugymint Opra Alge, Io le


(sic) Bukur, Algye Nagy, Algye Janos, Sztancsul
Laczkul, Matej Korosa es Illyenji Solka Sztancsul
Laczkului, mint Actorok egy felol mas felol Bra-
zai Radul Banczt, Brazai Biro harmadmagaival,
mind az egesz Fa lu kepeben, A. Posoriczaiak mi
elottiink panaszolkodanak, azon hogy az Brazaiak az
6 Havasakat, Erdejeket, es Falubeli Malmokat, es
Ma lom helyeket, potentiose occupaltak volna o ne-
kiek nagy karokra, holott Sk azt keszek voluanak,
Szasz vagy ket szaz emberrelis meg bizonyittani,
bogy Biaza mind az egesz Fa lu A. Posoriczai Boer-
sagon, es nekik Vecsinnyek, kirol jellehet levelekis
volt, de az sok disturbiumakbann BoersagokrOl valo
leveleket el vesztettek vOlna ; konyorgenek ezokaert
azon hogy jo igassagokat meg ertven, ne engednok
masoknak birni, az 0 ossoktol maradott Boershgokat,
hanem a Videknek regi Torvenyek szerint birhatnak
okis az o oss Boershgokat, mellyett nekiek Lave-
hinkel megerositten.ek jovendo bell magok oltalroara;
A' Brazaiak ezt halvah nem tagadhatak azt, hogy
ok a Posoritzaiaknak*) Boersagokon nem laknanak,
es vecsinyekis nem volnanak, de mitol fogva oket
az vartol el szakaszttottak es Donatariusoknak adtak,
attol fogva az o vrak fern engedte meg nekik, hogy
mint Vecsinnyek Boeroknak szoktak szo]galui kla-
kaban ugy szolgalyanak, mert ok attol meg nem
vounak magokat hogy pedig az Boeroknak Molnat
malom hellyet el foglaltak azis nem e6 vetkek,
hanem ha az urak el vette avagy foglaltak 6k air61
nem tehetuek, 6k azert nemis perelnek, hanem pe-

*) In transumptul din 1818 ,Posoriczaiak".

www.dacoromanica.ro
230

relyen az Lrak ha neki kell s ha mi igassagat prae-


tendallya mind malomhoz, Havashoz, Erdohoz 6
lassa. Mikoron mi mind ket feinek propositiojakat,
meg hallatuk volna, ktvaltkeppen a Posoriczai Boe-
roknak, melto kdnyorgeseketis elonkben vottuk volna,
noha azt magunkis mind egesz Beersagul tudgyuk
bizonyoson, hogy mind az egesz Fain Braza vecsin-
nyek, az Posoriczaiaknak, es az e6 Boersagokon
vagyon mind az egesz Fa lu, kitt magok sem tagad-
hatnak, mind azon altol nagyob igassagnak okaert
egesz szekiil itelok azt, hogy az Posoriczai Boerok
eskiidgyenek meg otvened magokkal videkunkbeli
emberseges Boerokkal, hogy egesz Braza az 6 Boer-
sagokan vagyon epitve, es 6 nekiek vecsinnyek mind.
Erdejek, Havassak folyovizek malnok malom hel-
lyek mind ovek es az eo Boersegokon vagyon, Le-
velekis volt rolla, de a disturbiumokban vesztettek
volt el levelek arrol valot. In eodem Anno praesenti
1630. die 29. octobris. Mikoron ismet ugyan itt Fo-
garas vitraban Tbrvenyek dtscutiltlashra szekiinkben
le tiltunk veins, akkoron mi ellottiink ismet compa-
reitlanak az Posoricay felyeb meg nevezett Boerok,
es a mi Deliberationk szerint nem otven hanem szaz
Boerokkalis keszek valank az hitre, de mi azok lift-
zill valasztvan magok melle bizonysagul, otven em-
berseges ember Boerokat videkiinkbelieket akik az
meg nevezett Falubeliek valanak. ugymint: Also
Visty, Dragusy, Besenbaki, *) Fe lso Szombatfalvi,
Besenbaki, Leszai, Vajdafalvi, Dridifi, Ludisori, Sze -
vesztrenyi, Szeszcsori, Jaasy, Nitoty, Recsei, Berivoy,
Het szeny, Sebesy, Mardcsinai, Illyenyi, Ohabai, Sin-

*) In transumptul din 29 Julie 1818. Betzumbaki.

www.dacoromanica.ro
231

kai, ez Huszon egy Falubol valasztott Boerokat, kik


meg eskiivenek az mi deliberationk szerint azon
bogy egesz Biaza az Posoritaiak Boerok Boersagann
vagyon, es mind az egesz Faluul vecsinyek az Po-
sontaiaknak, mind Havasak erdejek Folyovizek,
Malnok malom heliyek, mind a Posoritalake, kirol
levelekis jó volt a Posontaiaknak, de az sok distur-
biumokban levelfflket el vesztettek volt. Az hiitindk
be vetelekor jelen volt az Fogarasi Names Szeknek
botos Notariussais Andras Mk, sat Aszszonyunk
eb Felsegeis itt 16ven az ablakrol nezte, a Leany
Aszzonyokkal edgylitt a sok embereknek meg hitel-
tetesact: Mys ez okaert, Ez dolognak nagyob bi-
zonysagara, Os Eross6gere adtuk ez jelen valo Le-
velunket az Posonczai Boeroknak (Hogy oket ennek
utanna semmi utan Os senkt azon Brazai Boersagok-
ban meg ne haborgossa se haborgathassa, banem
pacifice birhassak, mind Fiurol Flura, mint listi51
maradott Boersagat, Havasakkal, Erdejekkel, Folyo-
vizekkel, Malnokkal malom hellyekkel egyetemben).
Me ly leveldnket pecseniukel 6s kezunk nasaval meg
ei ossitettunk, hitunk szerint irtuk, Datum in Arce
et Sede Judiciaria Fogarasiensi. Anno et die supra
notans.
NB. Reprodus fil In 1st Faeraqultu, de N. Densupanu.

LXXII.
1630. Catharina Brandeburgica. Principesa Transil-
vaniez, cu diploma din Filgara, 28 Mara 1630, con-
firma pe Bucur Mone de A Venicze si pe fizi, sei in
drepturile for boeronale avdtce.
Nos Catharina Dei Gratia nata Marchionlssa
Brandeburgica; Sacri Romani Imperil et Transtiva-

www.dacoromanica.ro
- 232 -
niae Princeps, partium Regni Hunganae Domina,
Siculorum Comes etc. Memoriae commendamus tenore
praesentium sigmficantes quibus expedit universis
Quod nos cum ad nonnullorum fidehum
Consiliariorum nostrorum singularem
intercessionem
sedis judiciariae arcis nostrae Fogaras sententiona-
libus clare intelig strenuum Bukur
Monye de inferiori Vemcze exam Boe-
ronal . . . . stirpis progenitoribus
quorundam fidelium nostrorum relationibus
in praesenti. . etiam Boer

gaudere super temporibus iusto Dei


judicio ad . . . . paupertatem redactum Boeronali
sta mahtiorum a mississe praerogativam,
sad ex gravamim tia nostra Prin-
cipali ills denuo resti . Salamonem
Mona filios eius natos iam at nascituros deinceps
status at conditioni ipsorum scientia
nostra concedentes Bukur, Man, Bogdan et
Salam on M hujus terrae Fogaras
Boiaronibus habe . . . omnibusque . . . tatibus et
praerogativis Boerones
a maioribus suis utuntur tur et gaudent . .
uti frui et gaud ere valeant atque
possint erga eosdem Bukur M
B. . . . declaratione, totalem at integram portionem
ipsorum Boeronalem qu . sorte divisionaria cum
.

ahis districtu
terrae Fogaras existentium habitam in guar
. .. . pacifico dominio tum progenitores eorundem,
quam perstitisse at nunc
pars terras ara .

www.dacoromanica.ro
233

. . sibi ipsis dari postulare perhibentur simul cum


cunctis suis utilitatibus et pertinentiis quibuslibet
cultis et incultis
Silvis, nemoribus vallibus, alpibus
vineis vinearumque promontoriis
fluviis piscinis piscaturis aquarumque decursibus .
dem locis norninis voca-
bulo vocitatis ad eandem de iure et ab antiquo
spectantibus, et pertinere debentibus sub suis yens
metis existentibus
. .posteritatibus universis ratas nempe et congruas
unicuique suas porciones novae nostrae donationis
donavimus et contulimus . . .
habendas. Salvo iure alieno.
Harum nostrarum vigore et testimonio literarum . .
districtus terrae Fogaras sede fre-
quenti volumus et Datum
in Arce nostra Fogaras die vigesima octava mensis
May Anuo Domini Millesimo sexcentesimo
Catharina m. p. (L. S. P.)
In dos:
Anno 1630 die 9 Ju h. Juxta ritum et consve-
tudinem huius terrae Fogaras publi-
catae tribus in facie sedis judiciariae
nemine contradicente . . . in vigore . . . .
Martin . . . in. p.
Anno 1641, 20 febr. Istae literae Boeronales
per nos praefectum et exactorem fiscales Alben-
sesque Requisitores ab Domina Principissa
Anna Bornemisza domina terrae Fogaras ad revi-
denda boeronum suorum jura deputatos commissarios
visae et in vigore relictae. In Fogaras anno et die

www.dacoromanica.ro
234

(Originalul pe pergameng stricata prin umetelg, in pose-


stunea lui Ion Monea din Venetia-de jos Nr 14 Sigiltil pendent
imprimat in cerg albg. Acest document dimpreung cu ma; multe
altele relative la familia lui Monea ni-s'a comunitat in copie din
partea dlui Ioan cay. de Puscanu tonsillar la %mita curte de ju-
Batt° din Pests, pent; u can li suntem adAnc rectinoscetori.)
NB. S'a reprodus si de N. Denstupanu in Monumenteu,
pag. 88 cu provocate la Col mea, din care i-s'a comunitat.

LXXIII.
1632. Ferdinand 11 electus Romanorum Imperator,
Hungartae Rex etc., cu diploma data din Vtena 14 luli
1632 nobaztezei pe Gavrld Woylay i prin acesta pe
fratzi sei carnalz lib/mil i Stefan $i pe magerul seu
Stefan.
Nos Ferdinandus Secundus Dei Gratia Electus
Romanorum Imperator, semper Augustus, ac Ger-
maniae, Hungariae, Bohemiae Dalmatiae, Croatiae,
Sclavoniae, Ramae, Seruiae, Galliciae, Lodomeriae,
Cumaniae, Bulgariaeque etc. Rex. Archidux Austriae,
Dux Burgundiae, Brabantiae, Stynae, Connthiae,
Carniolae, Marchio Moraviae, Dux Luxenburgae, ac
supenoris et inferioris Silesiae, Wierthenbergae et
Priuceps Sueviae, Comes Habspurgi, Tyro]is,
Ferretis, Kiburgi et Goritiae, Landtgravius Alsatiae,
Marchio Sacii Romani Impery supra Anasum Bur-
gaviae, ac superioris et inferions Lusatiae Dominus
Marchiae, Slavoniae, portus Naonis et Salinarum etc.
Memoriae comendamus tenore praesentium signifi-
cantes quibus expedit universes. Quod nos cum ad
nonnullor. fidelium nrorum humilimam suplicationem
nrae propterea factam Matti, tuna vero attentis et
consideratis, fidelitate et fidelium servitiorum meritis,

www.dacoromanica.ro
- 235
fidelis nostri Gabrielis Woylay quae ipse Sacrae
primum Regni nostri hungar. Coronae et deinde Matti
mae, pro locor. et tempor. variette, fideliter exhibuit
et impendit, ac imposter. quoque se exhibere et im-
pendere velle pollicetur. Cum igitur ob id, tuna vero
ex gratia et munificentia ura Regia, qua quosque de
nobis et Republica Christiana benemeritos, ac vir-
tutis colendae studiosos, Antecessorum nrorum, divor.
quondam Hungariae Regum exemplo prosequi, eique
certa virtutum suar. monimenta, quae ad maiora quoque
praestanda eos incitare possent, decernere consve-
vimus Eundem igitur Gabrielem Woylay, ac per
ipsum fratres germanos Michaelem et Stephanum,
ac alterum Stephanum Voylay privignum, suos, e
statu et conditione ignobili, in qua hactenus persti-
tisse dicuntur, de Regiae nrae potestatis plenitudine
et gratia special]. in coetum et numerum,
veror. atque indubitator Regni nostri Hungariae,
partiumque ei subiectar. nobelium, duximus cooptan-
dos, annumerandos et adscribendos. Annuentes et ex
certa nra scientia, animoque dehberato concedentes,
ut ipsi a 'Bodo imposter. futuris et perpetuis semper
temporibus, omnibus ill's gratis, honoribus, rndultis,
privilegiis, libertatibus, juri bus, praerogativis et immu-
nitatibus, quibus caeteri yen, antiqui et indubitati,
Regni nostri Hungariae et partium ei subietar. no-
biles, hactenus, quomodolibet de jure vel consvetu-
dine, usi sunt at gavisi, vtunturque at gaudent, uti,
frui et gaudere possint ac valeant, haeredesque at
posteritates ipsorum, utriusque sexus, univer.. . va-
leant atque possint, In cuius quidem nrae erga ipsos
exhibitae gratiae at clementiae, ac hberahtatis testi-
monium, veraegne et indubitatae nobilitatis signum,

www.dacoromanica.ro
236

lute° arma seu nobilitens insignia: Scutum videlicet


militare erectum, caerulei colons, fundum illius vi-
ridi campo occupante, in quo, integer fulsus leo, di-
vorceatis posterioribus pedibus erecte stare, ac cauda
bifurcata ad tergum reflexa, effigiatus, et ore nudam
frameam in medio compressam tenere, anterioribus
pedibus ad rapiendum protensis et gr ... nti similes,
ad dextrum scuti latus conversus esse cernitur. Scuto
incumbentem galeam militarem craticulatam sive
apertam, Regio Diademate, integrum brachium hu-
manum cataphractum, nudum gladium sive acynacem
tenen. eminen proferente ornatam. Asummite vero
sive cono galeae, lacinys seu lemniscis, hint flavis
et caeruleis, illinc vero candidis et rubris, in scuti
extremitates se se diffundentibus, scutumque ipsum
decenter exornatibus, quaemadmodum haec omnia
in principio seu capite praesentiurn litteraruna no-
strarum, Pictoris manu et artificio, proprils sues co-
lonbus depicta esse conspiciuntur. Eidem Gabrieli
Woylay ac per ipsum superius specificatis personis,
ipsorumque haeredibus et posteritatibus, utriusque
sexus univesis, gratiose dandas duxim us et confe-
renda Decernentes et ex certa nostra scientia am-
moque deliberato concedentes, ut ipsi a modo in-
poster. futuris semper et perpetuis temporibus, eadem
arma seu nobilitatis insignia, more alior. Regni nostri
Hungariae, et paitium el subjectarum nobelium sub
iisdem juribus, praerogativis, indultis, libertatibus et
immunitatibus, quibus ipsi vel nature, vel antiqua
consuetudine usi stint et gavisi, utunturque et gau-
dent, ubique in praelns, certaminibus, pugnis, ha-
staludris, torneamentis, duellis, monomachiis, aliisque
omnibus et singulis, ac quibusvis exercitiis milita-

www.dacoromanica.ro
237 --

ribus et nobilitaribus, nec non sigillis, velis, cortiniS,


aulaeis, annuls, vexilis, clypeis, tentorys, domibus
at sepulchris, generaliter vero in quarumlibet rerum
et expeditionum generibus, sub verse vetustae ac
syncerae nobilitat's titulo, quo eos, ac haeredes ip-
sorum, utriusque sexus universos, ab omnibus cujus-
cunque status, digmtatis, conditionis at praeminentiae
homines existant, insignitos et ornatos, die'. nominari
haberique at reputari volumus et mandamus, feire
gestare, illisque in aevum uti, frui et gaudere possint
ac valeant, haeredesque et posteritates ipsorum,
utriusque sexus universae valeant atque possiut.
Imo nobilitamus, damus at concedirnus, praesentium
per vigorem. In cujus rei memoriam firmitatemque
perpetuam, praesentes literas nostras, secreto Sig' llo
nostro, quo ut Rex Hungariae utimur, impedeuti
communitatis Eidem Gabriel' Woylay, ac per ipsum
fratribus german's Michaeli et ,Stephano, ac alter Ste-
phano Voylay privigno, suis, ipsorumque haeredibus
et postentatibus, utriusque sexus universis, jam natis
et deinceps nascituns, gratose dandas duximus et
concedendas. DATUM per manus fidelis nostri, nobis
dilecti, Reverend' Pauli David, Episcopi Ecclesiae
Wesprimiensis, locique emsdem Comitis perpetui
Consiliary nostri, et Au lae nostrae per Regnum no-
strum Hungariae substituti Cancellary, in Civitate
nostrae Vienna Austriae, die deems quarts mensis
July, Anno Domini Millesimo, Sexcentesimo, Tri-
gesimo secundo, Regnor. nrorum, Romani decimo
tertio, hungariae et reliquorum decimo quinto, Bo-
hemiae vero anno decimo sexto. Reverendissimis ac
Venerabillbus in Christo Patribus, dnis Petro Sanctae
Romanae Ecclesiae Praebitero Cardmali Pasmany,

www.dacoromanica.ro
238

ketropolitanae Strigoniens .., Ioanne Thelegdi Colo-


cen. et Bachien. Ecclesiar. canonice unitar. Archie-
piscopis Ioanne Pyber electo Agrien. Francisco Er-
gelio electo Zagrabien. Emerico Lossi electo Varadien.
dicto Paulo David Wesprimien. Stephano Sennyei de
Kis Sennye electo Iaurien. Antefato Ioanne Thelegdi
Administratore Nittrien. Georgic, Draskovich de Tra-
kostian electo Vacien. Benedicto Vinkovich electo
Quinqueeclesien. G-regorio Nagiffalui electo Sirmien.
Ioanne Iuancsi electo Tininnien. Georgic) Dubocski
electo Chanadien. fre Ioanne Bap. Agatich electo
Segmen. et Modrusien. Comite Vincentio Zucconi
electo Rosanen. Ladislao Hossutothi electo Transyl-
vanian., Ioanne Tame() electo Bosnens. Ecclesiar.
Episcopis, Ecclesias Dei feliciter gubernantibus. Item
Spectantibus ac Magnificis, Comite Nicolao Esterhazi
de Galantha, praefati Regm nostri Hungariae Pala-
tino. Comite Paulo Rakocsi de Felseo Vadasz ludice
Curiae nostrae Regiae, Comite Sigismundo Erdeodi
de Moniokerek, dictor. Regnorum nostrorum, Dalma-
tiae, Croatiae et Sclavoniae Bano, Comte Nicolao
a Zrinio Agazonum, Comite Christophoro Banffy,
Comite de Alsolindua Tauernicor., Comite Paulo de
Nadasd Cubicularior. Thoma Bosnyak de Magyarbeel
Dapiferor. Paulo Palffi de Erdeod Pincernar. Comae
Stephano Nyari de Bedegh Janitor, Emerico Czobor
de Czobor Szentmihali Curiae, nostror. Regalium
Magistris, ac Stephano Palffi de dicta Erdeod, Co-
mite Posomen. caeterisque quam plurimis Regni
nostri Hungariae Comitatus tenentibus at HONORES.
Ferdinandus. Paulus David,
Pppus Wesprimien. m. p.
Laurentius Ferencoffy m. p.

www.dacoromanica.ro
-1- 239 --

Ann() Dni Milesimo Sexentesimo quinqugesimo


nono die 13 luny. In generali Congregatione Dnor.
regnicolae trum Nation. regni Transilvaniae et par-
tium Hungariar. eidem anexar. in Civitatem Szasz-
sebes ex edicto Celsmi Principis Dni Dni Agaty
Barcsai ad diem 24. Mensis May indicta celebrata,
praesentes Litt. Armales publicatae et proclamatae
sunt nemine contradicente.
Magister Georgius Lazar,
Protonotarius.
NB. Reprodus dup4 o cope dela fanlike, are diploma §i
dela G Bathori din a. 1609

LXXIV.
1632. Georgiu Balcoczi, Principe le Transilvaniei etc.,
cu diploma din Cligiu 18 Sept. 163.2 con firma peboerit
din Venetzia Solomon Monya i pe fratzt Man, Opra,
Slants Monya, precum z pe fizz set Opra, Bucur t
Mihail Monya in boeronatul lor, boeronzzdndu -z de nou.
Nos Georgius Rakoczi Dei gratis Princeps Tran-
sylvaniae, paitium Regni Hungariae Dominus et Si-
culorum Comes etc. etc. Memoriae commendamus
tenore praesentium significantes quibus expedit uni-
verses. Quod nos cum ad nonnullorum fidelium do-
minorum consiliariorum nostrorum singularem prop-
terea nobis factam intercessionem, turn vero attentis
et consideratis fidelitate et fidelibus servitiis Stream
Salamonis Monya de Also Venetzie, quae ipse pri-
mum quidem Principibus hujus Regni nostrae Tran-
sylvaniae praedecessoribus videlicet nostris felicis
reminiscentiae, ac tandem nobis etiam et huic Regno
nostro Transylvantae pro locorum et temporum va-

www.dacoromanica.ro
240

tietate in omnibus rebus fidei et industriae suae


commissis juxta bilitatis suae exigentiam
summa cum animi sui constantia et promptitudine
exhibuit et impendit, ac in posterum quoque exhi-
biturum et impensurum ipsum confidimus. Eundem
igitur Salamonem Monya ac per eum Many, Opra,
Stants Monya fratres carnales Opram, Bukur es Mi-
chaelem Monia filios ipsius, antea etiam uti ex dili-
gent informations Egregii Gregorii Szegedi de Ko-
losvar, Provisor. nostri Fogarasiensis liquide intelle-
gimus Boerones extitisse, ex speciali nostrae G-ratia
et potestates plenitudine, denuo, una cum ipsor, Li-
beris quam videlicet natis et in posteram DEI be-
neficio nascitur. in coetum et numerum reliquorum
Boeronum istius districtus terrae nostrae Fogaras
annumerand., agregand., cooptand. et adscribend. du-
ximus, prout annumeramus, aggregamus, cooptamus
et adscribimus decernentes expresse, ut a modo de
inceps iidem Salamon, Many, Opria, Stants, Opra,
Bucur et Michael Monia, ipsorumque haeredes et
Posteritates utriusque sexus univer. pro veris et in-
dubitatis boeronibus habeantur et reputentur, omni-
busque et singulis its honoribus, gratis, privilegiis,
indultis, libertatibus, immunitatibus et praerogativis,
quibus caeteri ven nati et indubitati boerones prae-
dicti districtus terrae Fogaras, quomodocunque de
jure et ab antiqua consvetudine utuntur, fruuntur
et gaudent, usque ad bene placitum nostrum uti,
frui et gaudere possint atque valeant. Domosque
eorundem Salamonis, Many et Opre Monya in dicta
Possessione Also Venetzie vicinitatibusque domorum
Salomonis Monya, nobilis Stantsul Zoganya ab una,
partibus vero ab altera nobilis Stan Monya, Many

www.dacoromanica.ro
241

Monya, G-oile Csiszmasu altera vero partibus


ejusdem Possessionis, Opre Monya, Providus Stoika
Butze ab una, partibus ab altera Locus desolatus
et rives ibidem decurrens in praedicto distrietu
terrae Fogaras comitatuque Albensi. Transylvania°
existen. habitas ab omni censuum, taxarum et contri-
butionum nostrarum tam ordinariarum quam exstra-
ordinariarum subsiduque et lucri camerae nostrae
solutions servitiorum quorumlibet plebeorum et ci-
vilium exhibitions, seminaturarum, item allodiatur.
agricolationes, vineas, sylvas et alias quaslibet hae-
reditates ad boeronatum ipsorum spectant. in jam
fata possessions Also Venitze territorioque ejusdem
eximend., supportand., libertinand., boeronand. du-
ximus, ea tamen conditione ut iidem Salmon, Many,
Opra, Sztants, Opra Bukur et Michael Monya hae-
redesque at posteritates ipsorum universae omnia
onera et servitia boeronalia, ad, arcem nostram Fo-
garas consequenterque domos et curias nostras no-
bilitar. districtus terrae Fogaras debentia, instar alio-
rum Boeronum semper at ubique subire at a pro-
visor. castellanisque arcis nostra Fogaras dependen-
tiam habere, modes omnibus debeant et teneantur,
pro ut eximimus, supportamus libertamus et boero-
namus praesentium per vigorem. Quo circa vobis
generosis egregiis et nobihbus capitan. provisor.
castellan. dictae arcis Fogaras providis item et cir-
scumpectis judici juratisque civibus possessions
Also Venitze modern's scilicet at futuris quoque pro
tempore constit. eorumque vicos gerent cunctis, etiam
all's, quorum interest see intererit praesentium no-
titiam habitur. harum serie committimus et man-
damus firmiter, quatenus vos quoque a modo in
16

www.dacoromanica.ro
- 24 -
t)osteruna praefatos Salamonem, Many, Opra, Sztants,
Opra, Bukur et Michaelem Monya haeredesque et
posteritates ipsorum utriusque sexus univers. in prae-
dioti boeronatus conditione sub praemissa conservare
debeatis et teneamini, neque eosdem propterea in
persona rebusque sues univers. impedire turbare
molestare seu quovis modo damnificare praesum-
matis vel sits ausi modo aliquali, secus non facturi.
In cujus rei memoriam firmitatemque perpetuam
praesentes nostras litteras pendentis et authentic].
sigilli nostri munimine roboratas memoratis Salamo-
nis Many, Opra. Stants, Opra, Bukur 6s Michaeli
Monya ipsorumque haeredibus et posteritatibus utri-
usque sexus univers. gratiose dandas duximus et
concred. praesentibus perlect. exhibenti restitutis.
Datum in civitate nostra Kolosvar die 18-a Septem-
bris, Anno 1632.
Rakocsi m. p.
NB. Reprodus dupA o copie din Col. nostril..

LXXV.
1632. Georgiu Ra loolzi, Principe le Ardealului, cu di-
ploma data din Clugtu in 18 Septembre 163.2, confirma
din nou pe Salamon Monza, pe fratii sei Many, Opria,
Sztants gi pe Opra, Bucur gi Mihail Monya de Also
Venitze in vechile for drepturi boeronale.
Nos Georgius Rakotzi Dei grata Princeps Tran-
sylvaniae, partium Regni Hungariae Dominus et Si-
culorum Comes, memoriae commendamus tenore prae-
sentiam significantes, quibus expedit umversis, quod
nos cum ad nonnullorum fidelium Dominorum con-
siliariorum nostrorum singularem propterea nobis

www.dacoromanica.ro
248

factam intercesionem, turn vero atten-tis, et consicle-


ratis fidehtate et fidelibus servitiis strenui Salamoni
Monya de Also Venitze, qua ipse primum quidem
Principibus hujus regni nostri Transylvaniae prae-
decessoribus videlicet nostris felicis reminiscentiae,
ac tandem nobis etiam et huic regno nostro Tran-
sylvanico, pro locorum et temporum varietate, in
omnibus rebus fides et industriae suae comissis, juxta
possibilitatis suae exigentiam summa cum animi sui
constantia et pomptitudine exhibuit et impendit, ac
imposterum quoque exhibiturum et impensurum
ipsum confidimus, eundem igitur Salamonem Monia,
ac per eum Many, Opria, Sztants, Monja Fratres
Germanos, Opram Bukur et Michaelem Monya, Filios
ipsius antea etiam, uti ex diligenti informatione
Egregy Gregoni Szeged; de KolosvAr provisoris no-
stri Fogarasiensis liquide intelligimus, boerones ex-
titisse, ex speciali nostra gratia et potestatis pleni-
tudine, denuo, una cum ipsor. hberis jam videlicet
natis et imposterum Dei beneficio nascituris, in cae-
turn at numerum reliquorum bojeronum istius di-
strictus terrae nostrae Fogaras annumeran., aggre-
gan., cooptan. et adscribend. duximus, prout annu-
meramus, aggregamus, cooptamus et adscribimus,
decernentes expresse, ut a modo deinceps lidera Sa-
lamon, Many, Oprea, Stants, Oprea, Bukur et Michael
Monia, Ipsorumque haeredes et posteritates, utriusque
sexus univer. pro veris et indubitatis boeronibus ha-
beantur et reputentur omnibusque at singulis its
honoribus, gratiis, privilegiis, indultis, libertatibus,
immumtatibus et praerogativis, quibus caeteri, veri,
nati at indubitati boerones, praedicti districtus terrae
Fogaras, quomodocunque de jure et ab antiqua con-
16*

www.dacoromanica.ro
-244
Svetudine utuntur, fruuntur et gaudent, usque ad
beneplamtum nostrum, uti, frui et gaudere possint
atque valeant, domosque eorundem Salamonis Many
et Opra Monya in dicta possessione Also Vemtze,
vicinitatibusque donaorum So lomoms Monya, nobilis
Sztantsul Zoganya ab una, partibus vero ab altera
nobilis Sztan Monie, Many Monia, Gojle Csismassu,
ab una, ab altera vero partibus templum ejusdem
possessionis Opre Monye, Providy Sztojka Buzia ab
una, partibus autem ab altera locus desolatus Riv..
ibidem decurrens, in praedicto districtu
terrae Fogaras, comitatuque Albensi Transylvaniae
existe. habitas, ab omni censuum taxarum et con-
tri butionum nostrarum, tam ordrnariarum, quam ex-
traordinanarum subsidlique et limn camerae nostrae
solutione, servitiorum quorumlibet plebeorum et ci-
wham exhibatione, seminatur. item allodiatur. agrico-
lationes, vmeas, sylvas et alias quashbet haeieditates
ad boeronatum ipsorum spectan. in jam fats, posses-
sione Also Vemtze terntonoque ejusdem eximend.
supportan. libertin. et boeronan. duximus, ea tamen
conditione ut idem Salamon Many, Opra, Szants,
Opra Bukur et Michael Monia, haeredesque et po-
stentates ipsorum univers. °mina onera et servitia
boeronalia, ad arcem nostram Fogaras consegven-
terque domos et curias nostras, nobilitar. districtus
terrae Fogaras debentia, iustar ahorum boeronum
semper et ubique subire et a provisor. castellanisque
arms nostrae Fogaras dependentiam habere moths
omnibus debeant et teneantur. prout eximimus sup-
portamus, libertamus et boeronamus praesentmm
per vigorem. Quo circa yob's generosis egregus et
nobihbus capitan. provisor. castellan. dictae arms

www.dacoromanica.ro
- 245 -
Fogaras providis item et circumspectis judici, ju-
ratisque civibus possession's Also Venitze modernis
scilicet et futuris quoque pro tempore constituen.
eorumque vices geren. cunctis etiam aliis, quorum
interest, seu intererit praesentium notitiam habitur.
harum serie committimus et mandamus firmiter, qua-
tenus vos quoque a modo imposterum praefatos Sa-
lamonem Many, Opra, Sztants, Opra, Bukur et Mi-
chaelem Monya haeredesque et posteritates ipsorum
utriusque sexus univers. in praedicti boeronatus con-
ditione sub praemissa conservare debeatis et tenea-
mini, neque eosdem propterea in person. rebusque
suis univers. impedire, turbare, molestare, seu quovis
modo damnificare praesummatis, vel sitis ausi modo
aliquali, secus non facturi. In cujus rei memo-
riam, firmitatemque perpetuam, praesentes nostras
Irtteras pendentis et authentic' sigilli nostri mum-
mine roboratas memoratis Salamoni, Many, Opra,
Sztants, Opra, Bukur et Michael' Monya, Ipsorumque
haeredibus et posteritatibus utriusque sexus univers.
gratiose dandas duximus et concedend. Praesentibus
perlect. Exhibenti restitutis, datum in civitate nostra
Kolosvar; Die Decima Octava Mensis Septembris,
Anno Domini Millesimo Sexcentesimo Trigesimo Se-
cundo. Annotatumque erat in iisdem litteris trans-
missionalibus subscriptum fuisse, praeinsertis litteris
boeronalibus a sinistra Georgius Rakoczi, a dextra
autem partibus in margine Martinus Markosfalvi
seci etarius M. p. et quod fuerint sigillo altefati Prin-
cipis super cera rubra in Zona sericea diversi co-
loris pendenti impressive communitae et roboratae,
ac in pergameno patenter confectae et emanatae,
cum hujusmodi in exteriori parte superscriptione.

www.dacoromanica.ro
246

Praesentes litterae boeronales et exemptionales, per


praefectum et exactorem, fiscales ac requisitores Al-
benses, tanquam commissarios Illustrissimae Dominae
Principissae ad investiganda boeronum terrarum Fo-
garas iura deputatos et exmissos, revisae, lectae, ac
pro Michaele, Vaszil et Radu ho Monya producenti-
bus in vigore relictae, in Fogaras, die 25-a menses
Februarii, Anno Domini Mi llesimi Sexcentesimi Sep-
tuagesimi Septimi.
NB. DupA o alts cope in Col. ndsta.

LXXVI.
1642. Georgiu Rakoczi cu diploma data din Feigdral
la 28 Mantle 1643, confirms statutele corporatiunei td-
bdcarilor romdni din Feigdrcq, ceea-ce la cererea ma-
gistrzlor qz conduccitorilor breslei Georgie Gorgonea ,Fi
Porcelea Ganea se extradd in transumlul conventuluz
din Kolosmonostor la 20 Octombre 1730.
Nos Georgios Rakoczi Dei gratia priuceps Trans-
sylvaniae, partium regni Hungariae dominus et si-
culorum comes etc. Memoriae commendamus, Lenore
praesentium significantes quibus expedit universes.
Quod cum antiquissimi atque sapientissimi Legum-
latores Rerum publicarumque fundatores, ex pulcher-
rima dispositione ac harmonia, rerum coelestium,
terrestriumque animaduertissent, ordinem animam
esse rerum, in eo, inprimis, vel plurimum desudarunt
ut Imperia in Regna et Provincias et has in Civi-
tates, Oppida et Pagos, iterum hos in Vicos, nec
non eorundem Incolas et Inhabitatores, in certas
Classes, Societates et Centurias partiri, atque dispo-
nere, eis veto rectores et gubernatores praeficere

www.dacoromanica.ro
- 247 -
possent: Rati, in compositam multitudinem interitum
potius rebus publicis, quam vero conservationem
aliquam affere posse. Intuentes Nos quoque hanc
pulcherrimam Maiorum nostrorum ordinationem, post -
quam, Diuina providentia ac liberalitate ineffabili,
hanc Principalem dignitatem adepti sumus, in id
praesertim, totum nostrum stadium contulimus, ut
quos rerum omnium moderator nostro regimini at
protectioni subjecisset, eos in suis ordinibus, et lau-
data consuetudine non solum conservaremus, verum
si qui eorum crescente multitudine, nondum adhuo
in ordinem decentem redacti essent, hoc a nobis
habere possent. Gum itaque in hoc Oppido nostro
Fogaras, Cerdones in tantum excreuerint numerum,
ut ipsi quoque Moderatore aliquo, in dirigendis ar-
tificiorum suorum muniis indigerent; Ipsi quoque
quo decentiori modo, in ipsorum artis exercitio, pro-
gredi, vitamque at mores ad detentes et congruos
statue ipsorum Canones et Regulas collimare, ac
accomodare, possent. Exhibitae sant nobis at prae-
sentatae nomine et in personis eorundem Cerdonum,
scilicet Jacobi Timar alias Csizmadia, Lucae Timar,
Michaelis Timar Trans-Al pinensis, Porculy Compsa
de Beth len, Ludii Timar de Beth len, Makszin Timar
de Beth len, Stephani Timar de Iilyen, Comani Piro
de Iilyen, Cazani Copacseli, Cazakuly Sebesi, Ionae
Timar at Michaelis Marcsinai omnino Cerdonum Fo-
garasiensium, certae quaedam constitutiones, in certis
capitibus et articulis comprehensae, statui ipsorum,
pro dirigendis cum moribus, tum artificii exercitio
accomodatae per nonnullos praecipuos Officiales no-
stros reuisao, ruminatae, ac ubi necessum fuit cor-
rectae et emendatae, tenorum infrascriptorum. Sup-

www.dacoromanica.ro
248

plicatum nobis humillime, quatenus Nos easdem,


omniaque et singula in eisdem contenta, ratas, gra-
tas et accepta habentes, literis nostris verbotenus
inseri et iscribi facientes pro eisdem Cerdonibus,
eorumque successonbus universis perpetuo uahturas,
gratiose confirmare, ipsosque, illis, in confraternitate,
seu Societate Cehatus ipsorum in perpetuum uti, frui
et gaudere, permittere, et permitti facere dignaremur.
Quorum quidem Articulorum Hunganco idiomate
comprehensorum tenor seu uerbalis continentia se-
quitur in hunc modum : Articulus primus. Az Timar
Mesterek, minden esztendoben, eggy bizonyos, es
arra ualo illendo napon, eggy kozOnseges helyre
egyben gywtlyenek, es egy feo Ceh-Mestert ualasz-
szanak, es eggy Vice Ceh-Mestert, kik eggy eszten-
deigh tartozzanak gon dot uiselni, Tabla jarAs Altai
az Mestereket be gywjteni Articulus II. Az Ceh-
Mester, kozottbk, az Ceh-beli Causak es az ö mule-
kez illendo emergalt dolgok felol toruent tehessen,
es szob61 ueresegbcil ket forintigy exequalhassonis,
appellatioban ne bocsattassek, ha az ket forintot az
mentum, nem excedallya. Articulus III. Fogaras
varasaban az Wien kiutil valo Timar Mester, senki,
semmi szin alatt ne miuelhessen, ha kit rajta kap-
hatnak, Capstan, vagy Uduarbiro erejeuel Brom fo-
rintal meghbwntessek az Mesterek ; ha Names haznal
talAltatik penigh miuelni, ugyan Capitan erejeuel,
hat forintot : (saluis tamen domorum. seu Curiarum
Nobilitarium Priuilegiis permanentibus) vehessenek
rajta mely birsagoknak harmada Kapitane, az ket
resze penigy az Mestereke legyen : Az Varasban
pedigh az o keszitett bOroket neis arulhassak kiuul
valo Timarok hanem csak Vasaros napokon nekikis

www.dacoromanica.ro
- 249 -
szabados ; sot ollyankor, ez elotti usus szerent, sza-
bados akar honnan, Hauasalfoldebol s- arulni. Arti-
culus IV. Minden Timar Mesterek, kik Cehes helye-
ken tanultanak az Cehben be vetessenek, tizenket
forintot aduan eloszor az Cehben, ha penigy elsoben
mind meg nem adhattya, felere fel esztendeigy el
varjak, kit ha akkorra meg nem adna, fel tilczak
az millet mind adigy, migh nem deponallya; Ha mi-
telen, esztendOre meg hazasodgyek, alioqurn millet
fel tilczak. Articulus V. Ha festeni valo fwueket,
vagy boroket hoznak titkon, senkt meg ne vegye az
Mesterek kozwl, hanem kOzonsegessen oszszak fel
kcisztok Az ki ez ellen cselekednek, hat forintal
bwntessek. Articulus VI. Inas be alias eggy fo-
rintigy legyen. Senki hlirom esztendonek alatta pe-
nigh Inast, az Cehben, be ne vegyen, se penzert, se
semmi tekintetert, mert meg bwntetik as kit rajta
kaphatnak. Articulus VII. Tablajarasra ha Irl be nem
megyen, nyolcz penszt vegyen az Ceh Mester rajta,
toties, quoties negligal]ya a be menetelt. Articulus
VIII Ha az Cehbeli Mester meg hal, az mig Fe-
leseghe, as meg holt Ura neuet uiseli, as mwuet
miueltethesse, az Ozuegyet pedigh, az Ceh, munkaual
ne terhellye, hanem magok tusellyek erette az Ceh-
beliek az terhet, reszeltetuen minden Ceh-beli usus-
ban, kit ha Ceh-beli Mester Legheny talalna el uenni,
az fel asztal adas meg engedtessek neki, mint Me-
ster Aszszonnak; s- az Legheny pedigh, as Cehben,
fel Mester asztalt aduhu be vetessek. Articulus IX.
Az Ceh-beli at valo Mester embereknek Fiai, fel
lakodalmat aduan az Cohen, Mesterekke lehesseuek,
ha as Cehnek rend' szerent tanultanak. Articulus X.
Mikor Ceh -boli Mester meghhal, auagy haza nepe a

www.dacoromanica.ro
- 250 -
a Mesternek, rend szerent, annak sirt assanak, es
azokuak, a keseruesek kelt italt adgyanak, ha nem
adhatnak, az Cell penzebol etelekre adgyanak huszon
ecitt penszt: Affeleknek temetesere, az Ceh Mesterek
Tab lilt jartasanak, es minden Mester, maga, uagy
kepebel embere ott legyen jelen. Articulus XL Az
szegheuy beteg Mesterekre es Leghenyekre, s- Ina-
sokrais az Ceh Mesterek gondot uisellyenek, az Ceh-
penzbol, hozza latogatokat, es minden-napi eledele-
ket, s egyeb illendo szwksegekre ualokat szerezzenek
es adgyanak. Articulus XII. Mkor az Mestereket
Tab la jarassal valahova gywjtendk, ( s ott szemelye
szerent vagy embere nem loszen jelen, Az Ceh-Me-
sterek nyolcz Ouzel bwntessek, es ha valamely Me-
ster hazimal az Tabla le tetetik es meg tartosztatik,
es ha ott hal, tehat valamennyi Mesterre, rend sze-
rent, az Tabla el nem erkezett lejend, mindenikert
kwlon kwlon bwntessek nyolcz nyolcz penzel. Arti-
culus XIII. Ha lakes kdzben valaki lopasban talal-
tatnek, akar eledel, as egyeb akar mi neuel neuezo
dologbol, fel Cehuel bwntettessek, melly Mester,
auagy Legheny, ha masodszor es haimadszoris azon
vetekben talaltatnek, azon bwntetes le3zen fejen, ki
ha tobszos azon vetekben menne el, annakutanna
legyen erdeme szerent az eo Nagysaga Tisztuiseloi
bwntetese rajta tovennyel. Articulus XIV. Az Timar
Mesterseghez tartozo festeket, ugynaint Iskonpiath,
Serge festeket, veres festeket, feketto, karabolyt,
Torok festeket, es egher fabimbot, es egyek eszko-
zciket, az Timar Mestereken kvill, egyeb Varosi es
kozOnseges minden embereknek venni es maganal
tartans szabad ne legyen, valaki ez Cehen kvw1
leszen, aloqun valakinol auuagy book, vagy penigy

www.dacoromanica.ro
251

festek, es egyeb effele eskozok talaltathatnak, sza-


badsagok legyen as Timar Mestereknek, as Fogarasi
Tiszttuselok authoritasok altalis el uenni, es ad ple-
num magok usussara forditam, mind ben as Varasban
s mind az Varoson kiuwl eggy melly foldigy. Az
Varga Mesteiek mindazaltal, as minemw eszkozokkel
elnek as festesben, szabad venniek, inert elsbbb is
as ö Priuilegiumok, es egyebkeppenis, azokat, el nem
tilthatni as 6 szokot Mestersegeknek kouetesetol.
Articulus XV. As Timar Mestereknek szabadsagok
legyen akar minemw ki csinalatlan bOrt, magok, ha-
zahoz, as kiket, akar kik vtgyenekis, meg venni es
as kwlfoldre, bola megh vetelere, mind Meszaro-
soknak, s- mind masoknak penszt adni, es as ollyan
kin megh arult boroket hazokhoz be hozatni ; sot ha
hon titkon, as olyan betireoket meg venue s- ha-
zokhoz szaladhatnak uele, hazokra, azoknak el vetele
vegett, reja menni senki ne mereszellyen. Articulus
XVI. Ha ki as Mesterek kbzzwl, Czigannal tortennek
innya, vagy enni, ebedleni meg bizonyosoduan, fel
Cehuel, az az, hat forintal bwntettetik megh Arti-
culus XVII. As Varhoz valo szolgalattyok, minde-
nekben az szereut leszen, mint as Fejervaii Tuna-
rolinak ; Tudni illik; Esztendeigh hat szaz apro bOrt
tartozzanak kikeszitem magok festekekkel ; de ennek
tizede ouek leszen as festekert: Ezen kiuul, hetven
szarau oregh bort, esztis magok szerszamaval, de
ebbol tizedet nem vesznek, ezen kivill,. semmi szol-
galatra nem eroltettetnek. Articulus XVIII. As Timar
Mesterek pedigh az szepen ki keszittet beoroket,
tartozzanak az Varosi piaczra ki vinni, es ha ott el
nem kelne, annakutanna legyen szabadsagokban, as
ollyan boroket, masunais, akar melly helyekre, fa-

www.dacoromanica.ro
- 252 -
lukra, es varosokra, Sokadalmokban el vinni es
kwldeni, es akor hol el arulni es el adni. Nos itaque
praemissa Supplicatione, Nobis, modo quo supra
porrecta clementer exaudita, et fauenter admissa,
praescriptos Constitutionum articulos seu capita,
praesentibus literis nostris de uerbo ad uerbum in-
sen et inscribi facientes, quoad omnes earum con-
tinentias, clausulas, particulas et puncta, eatenus,
quatenus eaedem, rite et legitime existunt emanatae,
viribusque earum veritas suffragatur, acceptauimus,
approbauimus, ratificauimus, ac pro iisdem Iacobo,
Luca, Michaele, Porcu lio, Ludio, Makgzinio, Stephano,
Komano, Kazanoo, Kazakulyo, Iona et Michaele Cer-
donibus, eorumque succeson bus uniuersis, perpetuo
valituras gratiose confirmauimus (saluis tamen ja-
nbus ac Priuilegiis aliorum quoque Magistrorum
Mechanicorum Fogarasiensium, uel proximo ills ad-
jacentium locorum, permanentibus) ac prouti, eosdem
iisdem, successiuis semper temporibus uti, frui et
gaudere posse volumus ; Ita fidelibus quoque nostris
Generoso Ioanni Kemeny de Gyero Monostor, Comiti
Comitatus Albensis Transylvaniae, supremo Cubicu-
lario et Thesaurario, ac Tabulae Iudiciariae, Jurato
Assessors et Capitaneo Supremo Praesidii Arcisque,
nobis syncere dilecto ; Egregiis ittem et Nobilibus
Stephano Leszai, Provisori bonorum, Castellano, Iu-
ratis Assessoribus Sedis Iudicianae, ac aliis Officia-
]ibus Arcis nostrae Fogaras : Necnon Circumspectis,
ac Prouidis Iudici primario, caetensque Iuratis Oppidi
nostri Fogaras : Cunctis etiam, aliis cujuscunque sta-
tus. conditionis, ordinis, gradus, honoris, officii, digni-
tatis, praeeminentiae, at functionis hominibus, quo-
ium videlicet interest uel intent, modernis et futuris

www.dacoromanica.ro
263

quoque pro quovis tempore constituendis, haruto


serie committimus et mandamus firmiter, quatenus
uos quoque a modo deiceps praenominatos Cerdones
Magistros, ipsorumque Successores universos, in
praescriptis ipsorum Cebatui ac comodatorum Arti-
culorum Canonibus et Regulus conseruare, et per
alios etiam conseruari facere, illisque, ipsos, perpe-
tuis semper temporibus uti, frui et gaudere permit-
tere et permitti facere modis omnibus debeatis et
teneamini. Secus non facturi. Praesentibus perlectis,
Exhibenti restitutis. In emus rei memoriam, firmita-
temque perpetuam, praesentes Literas nostras, pen-
dentis et autl-entici sigilli nostri mummine roboratas,
memoratis cerdonibus, ipsorumque successoribus um-
uersis, gratiose dandas et concedendas duximus.
Datum in Arce nostra Fogarasiensi die vigesima
octava Mensis Martn, Anno Domini Millesimo, Sex-
centesimo quadragesimo-tertio.
Georgzus .Rakoci m. p. loannes Szalcirdi m. p.,
Vice-Seer.
NB. Publicat in Mouumente pentru ist. terei ng'araaului",
de N. Densuipanu, pag. 122 qi 136.

LXXVII.
1649. Georgiu, Rahoczi 11, cu diploma data din Alba-
Julia la 5 Iuliu 1649 nobiliteza pe Stefan Gridi pro-
ducent de salitru in Grid cu urmatorele insemne nobili-
tare : pe scut de coldre celestina se vede un barbat im-
bracat in rose carele in drdpta tine gladiul, in slava
o cununa de laur. Acdsta diploma s'a extradat la
cererea nobililor Bucur Laczku, Stan Laczlcu qi George
Laczku din Grid, in transumptul capitular din Alba-

www.dacoromanica.ro
254

Julia la 20 lulzu 1796, ce cuprinde 1 diploma lui Ga-


briel Bathori, data din Alba-Ittlia, la 7 Martie 1609
lut Martin Penczi, de A. Venicze in primnta unui fund
boeronal din Grid.
Nos Capitulum Cathedralis Ecclesiae Albensis
in Transilvania, memonae commendamus tenore prae-
sentium significantes quibus expedit uuiversis: Quod
pro partibus et in personis nobilium Bukur Laczko,
Stan Laczko et Gyorgye Laczko exhibitae sunt no-
bis et praesentatae Literae quaedam sacratissimae
Caesareo Regiae et Apostolicae Majestatis Francisci
Secundi Romanorum Imperatoris semper Augusti, ac
Germaniae, Hungariae, Bohemiaeque Regis, Archu-
ducis Austriae, Ducis Burgundiae, Magni Principis
Transilvaniae, Tyrolis at Siculorum Comitis, Domini
Domini nostri Clementissimi Benignissimi Requisi-
tono expeditoriae, sigillo ejusdem mattis sacratis-
simae judiciali et authentico ab extra impressive
communitae et roboratae, nobis vero praeceptorie
simul at Benigne sonantes et directae in haec verba:
Franciscus Secundus Dei gratia Electus Romanorum
Imperator semper Augustus, ac Germaniae, Aposto-
liens Hungariae, Bohemiaeque Rex, Archi Dux Au-
striae, Dux Burgundiae, M. Princeps Transilvaniae,
Comes Tyrolis et Siculorum. Fidelibus nostris ve-
nerabili capitulo Cathedralis Ecclesiae Albo-Caroli-
nensis nobis dilectis gratiam nostram Caeo Regio
Principalem. Exponitur Matti nostrae in personis
nobilium: Bukur Laczko, Szttin Laczko et Gyorgye
Laczko de Grid in SUM ip_nrum propriis, ac eorun-
dem consanquineorum nominibus et in personas,
Qualiter iidem paribus literarum at literalium instru-
mentorum puta : donationalium, inscriptionalimn, con-

www.dacoromanica.ro
W
sensualium, confirmationalium, introductoriarum, sive
statutoriarum, ac superinde relatoriaruna, fassiona-
lium, venditionalium, concanbialium, permutationum,
compositionalium, sive transactionalium, admonito-
riarum, certificatoriarum, evocatoriarum, senten.tio-
nalium, executionalium, inhibitoriarum, prohibitoria-
rum, protestatoriarum, metalium, armalium seu nobi-
litationalium, revisionalium, ac aliarum quarumlibet
causalium, factum videlicet universorum bonorum,
junumque et portionum, possessionar. ubilibet in M.
nostro Tranniae principatu partibusque Hungariae
eidem reincorporatis existentium habitorum ipsos
exponentes, et familiam eorum, factum item nobili-
tans eorundem praerogativae quocunque modo tau-
gentium, et concernentium, sub quibuscumque ver-
borum formulis confectarum et emanatarum, in sa-
crista seu conservatorio capital] vestri repositas et
locates diligenter requirere et reinyenire, requisita-
rumque et reinventorum tenores et continentias in
transumpto hterarum vestrarum, sub sigillo vestro
capitulari et authentico, variationeque prorsus aliquali
praefatis exponentibus jurium suorum uberiorem fu-
turam ad cautelam necessaries extradari moths omni-
bus debeatis, et teneamini, caveatis tamen ne dolus,
aut fraus hac in parte contingat aliqualis. Secus non
facturi. Datum in 11 bera regiaque civitate nostra
Marus VAshrhely, die decima sexta menses 'illy, Anno
Domini Millesimo septingentesimo nonagesimo sexto.
Infra sigillum erat : Lect. correct. Quibus nos re-
ceptis mandatis, in omnibus uti tenemur et par est
obedire, satisfacereque volentes, post diligentem Re
quisitionem nostram, reinvenimus in capitulari ar-
chly° nostro literas sequentes, quarum quidem lite-

www.dacoromanica.ro
256

arum tenor et verbalis continentia sequitur in hunt


modum et quidem Prim arum : Nos Georgius Illtkoci
Del gratia Princeps Transilvaniae, partium regni
Hungariae dominus et siculorum comes etc. Memo-
rise comendamus tenore praesentum sigmficantes
quibus expedit universes. Quod nos cum ad nonnul-
lorum fidelium dommorum consillariorum nostrorum
singularem apud nos propterea factam mtercessionem,
turn vero attentis et consideratis fidelitate fideli-
busque servitus Stren. Stephan' Gredi sales mtn
praeparatoris, quae ipse primum etiam celsissimo
quondam principi duo et genitors nro gloriosae re-
mmiscentiae, ac decode nobis, etiam fide Integra,
curaque nihil remissa, in . . . . praesertm, quo ad
praesens fungitur officio, alusque rebus fidei, et in-
dustnae suae concreditis, exhibuit et impendit, ac
in posterum edam exhibiturus et impensurus est:
Eundem igitur Stephanum Gredi ac per eum Joan-
nem filium suum jam natum et in posterum edam
Dei bemgmtate nascituros special' gratia nostra et
potestatis nostrae plemtudine, e statu et conditione
ignobili, m coetum et numerum verorum natorum
et indubitatorum regni nostrae Transilvamae et par-
tum Hungariae eidem annexarum nobilmna annu-
meran., aggregan. et adscnben. duximus. Prout aunt"-
meramus, aggregamus, cooptamus et adscribimus per
praesentes decernentes expresse ut a modo deinceps
semper temporibus idem Stephanus Gredi, ac loan-
nes films ejusdem haeredesque et posteritates Ipso-
rum utriusque sexus umver. pro yens natis et mdu-
bitats nobillbus habeantur et reputeutur. In signum
autem hujusmodi verae ac perfectae nobilitatis eorum
haec arma sive nobilitatis insignia: scutum videlicet

www.dacoromanica.ro
257

militare coelestini colons, in cujus campo sive area


homo quidam rubeo amictu indutus, latere gladium
deauratae vaginae at capituli allegatum habens,
vultu hillari et exporrecto oculis volubilibus, vigilare
cernitur, dextraque manu frameam vagina nudam,
sinistra vero sertum ex lauro contextum recta tenere
visitur. Supra scutum galea militaris clausa est po-
stta, quam contegit diadema regium, geminis at unio-
nibus eleganter distinctum, ex cono vero galeae
teniae sive lemnisci variorum colorum hint inde
defluen, utrasque oras sive margines ipsius scuti
pulchernme ambiunt, at exornant, prout haec omnia
in capita sive praesentium Iran= nostrarum docta
manu at arte pictoris clarms expressa et depicta esse
cernuntur ammo dehberato et ex certa scientia libe-
ritateque nostra principal', praefatis Stephano Gredi,
ac Ioanui filio ejus haeredibusque et posteritatibus
ipsorum utriusque sexus universis gratiose dedimus,
donavimus et contulimus, annuen. et conceden. ut
ipsi praescripta arma, seu nobilitatis insignia, more
aliorum verorum natorum et insignitorum nobilium
armis utentium ubique in praehis, hastiludlis, tor-
neamentis, duellis, monomachiis, aliisque quibusvis
exercinis militaribus et nobilitaribus, item sigillis,
vexillis, cortinis, veils, aulaeis, annulis, clypets, ten-
torus, domibus, sepulchres at generaliter quarumhbet
rerum at expeditiondm generibus, sub merae et per-
fectae nobilitatis titulo, quo eos ab universis at sin-
gulis cujuscunque status conditionis, honoris, digni-
tatis et praeeminentiae homines existunt insignitos,
dici, teneri et nominari volumus, ferre et gestare,
omnibusque et singulis i's hononbus, gratiis, privi-
legiis, indultis, libertatibus, immunitatibus et prae-
17

www.dacoromanica.ro
28
rogativis quqaus caeteri veri nati regni nri Tranniae
at partium Hungariae eidem annexarum nobiles ac
militares homines quomodocunque de jure et ab
autiqua consvetudine, utuntur, fruuntur et gaudent,
perpetuo uti, frui et gaudere valeant atque possint.
In cujus rei memoriam firmitatemque perpetuam,
praesentes lras nostras penden. et authentici sigilli
nostri munimine roboratas memoratis Stephano Grid],
ac Ioanni filio ejusdem haeredibusque et posterita-
tibus utriusque sexus univer. clementer dan. duximus
et conceden. Datum in civitate nostra Alba-Iulia die
quinta mensis July, Anno Domini Millesimo sexcen-
tesimo quadragesimo nono. Georgius Rakoci m p. a.
Ioannes Horvath de Palocz, seer. m. p. a. Secun-
darum : Nos Gabriel etc. Memoriae etc. Quod nos etc.
turn vero attentis et consideratis fidelitate et fidelibus
servitus fidelis sincere nobis dilecti Egregii Martini
Penczy de Also Venitze, official's generosi din Ste-
phani Kaszoni, consiliarn et tbesaurarii nostri Ko-
manen. etc. quae apse nobis etc. Totalem igitur et
integrum fundum domus sive curiae nobilitaris seu
aenopoli ac diversorn ad praesens desertae et pe-
nitus aedificiis carentes in possessione Grid ac Di-
strictu terrae Fogaras existen. habitam hactenus ad
arcem nostram Fogaras tentam et possessam unacum
boeronatu ejusdem, totum item et omue Ius nostrum
regium etc. simul cum cunctis sues utilitatibus etc.
Memorato Martino Penczi haeredibusque et posteri-
tatibus ipsius utriusque sexus univer. omni eo jure
quo ad praeatactam Arcem Fogaras ten et possessum
fait, benigne dan., donan. et conferen. duximus prout
etc Iure perpetuo at irrevocabiliter tenen., possiden.
pariter at haben. salvo jure alieno. Harum etc. Quas

www.dacoromanica.ro
259

nos etc. Datum Albae die 7 Marty, Anno 1609.


Erantque praemissae duae literae, hbris reghs authen-
ticis, in capitulari archivo nostro asservari solitis,
modo praemisso inscriptae. Quarum quidem sic re-
quisitarum et in capitulari archivo nostro reinven-
tarum tenores et continentias literar. praescriptarum,
nos quoque ad mandatum caeo regium, praesentibus
nostris de verbo ad verbum, sine diminutione et
augmento, variationeque prorsus aliquali insert et
inscribe faeientes, par, sive transumptum hujusmodi,
junum annotatorum exponentium uberiorem futuram
ad cautelam necessarium. sub sigillo nostro capita-
Ian et authentico fideliter et conscientiose extradan-
dum duximus et concedendum. Datum feria quarta
proxima post Dominicam nonam pentacostem, in
diem vigesimam Mensis July incidente, Anno Domini
Milesimo septnigentesimo nonagesimo sexto.
(L. S.) Lecta, correcta et extradata
per eosdem capitulares.
Collationirt, into b cm Originali mortticb steid)taw
trill) Infuntnn Iverten. Dom Einreit)ung6 Tt °Wale bei3
Oat famm 1. f. be3itf6amte6 atO Oieticbt. tinter=513 en*,
am 31 c-21ttsuft 1860.
NB. Duprt o Cope legalisath. in Col. mea

LXXVIII.
1651. Susana Lorantfy, vaduva principelui G. Rakoczz,
ca Domn 'a a Riyeirapilui, cu diploma data in Fageiraf
la 20 Februarie 1651, confirms de nou pe Eadul Ra-
docsa ¢z pe Piz ,si fratiz lui, toti din Bucsunt in vechile
for drepturi boeronale, despre can perdurd documentele
vechz.
Nos Susanna Lorantfy Serenissimi quondam
principis Domini Georgii Ithkoczy, principis Tran-
17*

www.dacoromanica.ro
260 -,-

sylvaniae, partium regui Hungariae Domini et siculor.


comitis etc Viduae etc. Memoriae commendamus Le-
nore praesentium significantes quibus exped,t uni-
versis : Quod nos dignum et hononficum habentes
respectum fidelitatis, fideliumque servitiorum agilium
Raduly Radocsa semoris et alterius similiter Raduly
Radocsa junioris de Bucsum, quae ipsi ab aliquot
jam annis in omnibus rebus fidei et industriau eor.
commissis, praesertim vero ad arcem nram Foga-
rasien. juxta possibilitatem suam fideliter et summa
cum animi promptitudine, alacritateque exhibueruut
et impenderunt, exhibiturosque et impensuros etiam
in posterum null. ambigimus. Eosdem Igitur Radu-
hum Radocsa seniorem, fihosque emus Salamonem
et Algie, nec non alterum Radulium Radocsa junio-
rem, item Ionasko et Sztoika similiter Radocsa fi ti-
tres eius carnales omnino de Bucsum, anteaquoque
(uti ex fideli etiam generosi Stephan]. Herczeg de
Poka, universorum bonorum nostrorum in Transyl-
vania existentium praefecti informatione intelligimus)
libertinali et boeronali nraerogativa gaudentes, nunc
literis boeronatui idoneis et sufficientibus destitutos
(rebus tamen sic, ut praefertur stantibus et se haben.)
denuo et ex novo in coetum et numerum reliquorum
verorum, districtus nostri Fogarasien. Boeronum
annumeran., aggregan., cooptan. et adscriben. du-
ximus, prout annumeramus, aggregamus, coopta-
mus et adscribimus. Decernentes expresse, ut a modo
deinceps successivis semper temponbus iidem Raduly
senior, Raduly junior, Salamon, Algie, Ionasko et
Sztoika Radocsa, haeredes et posteritates ipsorum
masculini sexus, pro veris et indubitatis boeronibus
habeantur et reputentur, ommbusque et singulis its

www.dacoromanica.ro
261

honoribus, graths, privileges, indultis, libertatibus,


immunitatibus et praerogativis, quibus caeteri ven,
nati at rndubitati, praedicti districtus nostri Foga-
rasien. boerones quomodocunque de jure et ab antique
consvetudine utuntur, fruuntur et gaudent, perpetuo
uti, frili et gaudere valeaut, atque possint. Ita
tarnen, ut lidera Raduly senior, Raduly junior, Sa.
lemon, Algie, Ionasco et Sztoika Radocsa, haeredesque
et posteritates eorum mascuhra sexus, omnia onera
et servitia boeronalia instar reliquorum boeronum
ad arcem nostram Fogarasien. debentia semper et
ubique subire, ac ea exequi modis omnibus debeant
et teneantur. Et nihilominus domos eorundem in
possessione Bucsum vicirutatibus domorum senioris
ab una Sztoika Manta, partibus vero ab aim Sala-
monis Boromiza, junioris vero ab una Sztan Dobrin,
ab altera vero partibus Iuon Mecska, comitatu Al-
bensi, districtuque Fogarasien. exu,ten. habitas, simul
cum cunctis suis utilitatibus et pertmentiis quibus-
libet, terns scilicet arabilibus, cults et incultis, agris,
pratis, pascals, campis, foenetis, sylvis, nemoribus,
montibus, al pib. \rah bus, vineis, vinearumque promon-
thorns, aquis, fluvys, piscinis, piscaturis, aquarumque
decursibus, molendinis et eoruu. locis, generaliter
vero quaruinlibet utilitatum et pertinentiarum suer.
integritatibus, quovis nominis vocabulo vocitatis, ab
omni censuum, taxarum et contnbutionum nostrar.
tam ordinariar. quam extraordinanar. solutione, ser-
vitiorum quorumlibet plebeorum et civilium exhibi-
tione, seminaturas item allodiaturas, et agricolationes,
ac alias quaslibet haereditates ipsor. ad easdem do-
mos juste et legitime tentas et possesses a decimar.
nonar. et capetiar, ac alien quarumlibet datiar. pen-

www.dacoromanica.ro
- 262 -
stone eximen. supportan. et boeronan. duximus, ad-
ministran. videlicet et praestan., quo ad arcern pram
praedictam Fogarasien. de jure at ab autiqua con-
svetudine recepta ab 'psis, haeredibusque et poste-
ritatibus ipsor. ac colon's in boeronatu eorun. residen.
prout eximitnus, supportamus et boeronamus per
presen. Quocirca vobis spectabili, at magn. Ioanni
Kemeuy de Gyer6monostor comiti comitatus Alben.
Tranntae Arcisque at presidn nostri Fogarasien. su-
premo capitaneo et gener. item egr. et nobilibus
Stephano Hertzeg universor. bonorum nostrorum in
Trauma existentium praefecto et Paulo Alvinczt
bonor. provisori decimatonbus item nonatonbus, ac
quarumhbet contributionum nostrarum terrae uostrae
Fogaras exactonbus, cunctis ettam alias quor. interest
vel interent, harum sane committimus at mandamus
firmiter, quatenus vosquoque a modo deinceps anno-
tatos Raduhum seniorem et juntorem, Salmon, Algie,
Iouasko et Sztoika Radocsa haeredesque et poster'.
tates ipsor. mascuhni sexus pro veris et indubitatis
boeronibus habere et recognoscere debeatis, nequ.
eosdem ratione praescriptar domor. haereditatumque
ipsor. ad aliquam censuum, taxar. at contnbutionum
solutioneru, servitior. plebeor. exhibitionem, decimar.
nonar. capettar, aliarumque datiar. pensionem cogere,
vel compellere, aut propterea eosdem impedire, tur-
bare, molestare, seu quovis modo damnificare mi-
nime praesumatis, vel sitis ausi modo aliquah, sed
easdem domos, haereditasque ipsor. modo praernisso
pro exemptis et boeronatis habere modes omnibus
debeatis at teneammi secus non facturi praesen.
perlectis exhibeuti restitutts. Datum in Arce nostra

www.dacoromanica.ro
263

Fogarasien. die vigesima menses Februarii. Anno


Domini Millesimo sexcentesimo quinquagesimo primo.
Susanna Lorcintfi, m. p.
(L. S.)
Praesentes literae boeronates personar. intro-
scriptarum secundum hujus terrae usum et consve-
tudinem in sede inferiori boeronali tribus vicibus
publicatae et proclamatae, ac in vigore relictae sunt
in facie sedis praescriptae nemine contradictore appa-
rente in sede inferiori boeronum Fogarasiensium
die vigesimo octavo Marty. Anno Domini Millesimo
sexcentesimo quinquagesimo primo.
Paulus Alvinczi, pro visor bonorum
arcis Fogarasien m. p
Praesen. lrae boeronales et exemptionales per
praefectum et exactorem fiscales et requisitores Al-
ben. tanquam commissarios Illimae dnae principissae
ad investigan. boeronum terrae Fogaras jura exmissos
et denotatos investigatae, lectae et pro personis in-
troscriptis in vigore relictae. In Fogaras, die 27
Men. Febr. Anno 1671.
NB. DupI o copse dela familie in Col mea. A fost publi-
cat6 in Monumeutele Fttg,rtrasulut, de N Densucoanu, pag. 29.

LXXIX.
1651. George Rakoczi, principele Ardealului cu diploma
data din Alba-lulta, la 21 Februarie 1651, nobilitezd
pe Stan Kornye (Cornea) boer de A. Venitze Si pe fratri
sei Roman i loan Kornye.
Nos Georgius Rakoczy Dei gratia princeps
Transilvaniae, partium regni Hunganae dominus et

www.dacoromanica.ro
264

siculorum comes etc. Memoriae commendamus tenore


praesentium significantes quibus expedit universes.
Quod nos cum ad nonullorum fidehum dominorum
consiliariorum nostrorum, signanter autem fidelis
nobis sincere dilecti, spectabilis et magnifici Ioannis
Kemeny de Gyerio Monostor, supremi comitis comi-
tatus Albensis, arms praesidh, districtusque terrae
Fogarasiensis, vt. et aulicae militiae equestris ordinis
supremi capitanei, universorumque exercituum cam-
pestrium generalis, consiliary nostri intimi, ac deci-
marum fiscalium arendatoris supremi, apud nos pi op-
terea factam intercessionem et commendationem, turn
vero attentis et consideratis fidelitatem et fidehbus
servitiis, Strenui Sztan Kornye, bojeronis de Also
Venitze, quae ipse nobis et hum regni nostro Tian-
sylvaniae, in omnibus occassionibus, pro locorum et
temporum varietate fides et industriae suae commissis,
summa cum anami sui promptitudine exhibuit et im-
pendit, ac in posterum quoque paria fidelitis suae
obsequia exhibiturum et impensurum se promittit ac
pollicetur. Eundem igitur Sztan Kornye, ac per eum
Romanum, Ioannem et Kornye, filios jam uatos ac
in posterum nascituros, ex speciali gratia et pote-
statis nostrae principabs plenitudine, denuo et ex
novo, in coetum et numerum verorum, natorum et
indubitatorum regni nostri Transalvaniae et partium
Hunganae eidem annexarum nobelium, ac bojeronum
annummerandos, aggregandos, cooptandos et adscri-
bendos duximus, grout, annumeramus, aggregamus,
cooptamus et adscribirnus, praesentiam per vigorem
decernentes expresse ut a modo deinceps succesSivis
semper temporibus, ydem Sztan, Roman, loannes et
Kornye, apsorurnque haeredes at posteritates utriusque

www.dacoromanica.ro
- 265 -
sexus universis, pro veris at indubitatis nobilibus
habeantur et reputentur. In signum autem hujusmodi
velae et perfectae nobilitatis eorum, haec arma sive
nobilitatis insignia: Scutum videlicet militare erectum
coelestini colons, in cujus campo sive area, homo
quidam integer, tunica et amictu rubri colons, dextra
hastam fortiter tenere, sinistra vero manibus frenum
equi dirigere visitur ; supra scutum galea militaris
clausa est posita. quam contegit diadema regium,
gemmis atque uniombus decenter exornatum, ex cono
vero galeae, teniae sive lemnisci variorum colorum
hint ande defluens, utrasque oras seu margiues ipsius
scut pulcherrimae a mbiunt at exornant, prout haec
omma in capita sive principio praesentium littera-
rum nostrarum docta manu arteque pictoris clanus
expressa at depicta esse cernuntur, Ammo delibeiato
et certa scientia, liberalitateque nostra principali,
praefatis, Sztano, Romano, Johanni et Kornye, ipso-
rumque haeredibus, et posteritatibus utiiusque sexus
umversis, gratiose dedimus, donavimus et contulimus.
Annuentes et concedentes, ut ipsi praescripta arma,
seu nobilitatis insignia, more aliorum verorum, na-
torum at indubitatorum regni nostri Tran.sylvaniae
et partium Hungariae eidem annexarum nobihum ac
bojeronum, armis utentium, ubique in praeliis, ha-
stiludiis, torneamentis, duellis, monomachiis, et aliis
quibuslibet exercitiis, militaribus et nobilitaribus,
attem sigillis, vexilis, cortinis, yells, auleis, annulis,
teutorys, domibus et sepulchres, generahter vero
quarumlibet rerum et expeditionum generibus, sub
merae at sincerae nobilitatis titulo, quo eos ab um-
versis et singulis cujuscunque status, conditionis,
ordinis, honoris, dignitatis et praeeminentiae hominis

www.dacoromanica.ro
- - 266

existunt, insignitos dici, teneri, nominan, reputari,


volumus ferre et gestare. Omnibus et singulis, ys
honoribus. gratis, privilegiis, indultis, libertatibus,
immunitatibus et praerogativis, quibus coeteri, veri,
nati et indubitati, nobiles, ac boerones terrrae Fo-
garasiensis quoniodocunque de jure et 913 antiqua
consvetudine utuntur, fruuntur et gaudent, perpetuo
uti, frui et gaudere valeant, atque possint. In cujus
rer memoriam, firmitatemque perpetuam, praesentes
nostras pendentis et authentici sigilli nostri muni-
mine roboratas memoratis, Szthano, Romano, Iohanni
et Kornye, haeredibusque et postentatibus ipsorum
utriusque sexus universes clementer dandas duximus
et concedendas. Datum in civitate nostra Alba Iulia,
die vigesima, prima menses February, Anno Domini
Millesimo, sexcentesimo quingagesimo primo.
Georgius Ralcoczy m. p. loannes _Horvath de
Palotz m. p. Secretar.
Praesentes Armales, per nos praefectum et exac-
torem fiscales ac requisitores Alben. commissarios,
Must issinaae Dominae Principissae, ad investganda
Boeronum, terrae Fogaras jura exmissos, revisae,
lectae ac in vigore relictae. In Romana die 20 Fe-
bruary. Anno 1671.
Juxta ritum at veterem hujus terrae Fogara-
siensis, consvetudinem, praesentes Jitterae Illustris-
simi Principis et Domini Domini Georgii Rakotzi,
Dei grata regni Transilvaniae Principis, partium
i egui Hungariae Domini et Siculorum Counts, Do-
mini Dni nostri clementissimi, armales seu nobili-
tares pro parte Sztan Kornye Bojero de Also Venitze,
in districtu terrae Fogaras, sunt in frequent et ce-
lebri sede superiors arcs Fogaras, tnbus in sedibus,

www.dacoromanica.ro
267

publicatae, proclamatae, ac in vigore suo nemine


contradicente relictae. In Anno Millesimo sexcente-
simo qainquagesimo primo. Die vero 15 mensis Aprilis
Publicatae, proclamatae et extradatae per me
Michaelem Cairos de Fogaras. Jurat. notarium sedis
judiciariae nobihum Fogarasiensium.
Idem Notarius in. p.
Praesentem copiam ex suo originali sine auc-
tione et diminutione descriptam esse fide mediante
attestamur.
Johannes Papp tn. p. Aron Tszki m. p.
Cancel lista officii incly district. jurassor.
distr. terrae Fogaras
Politici.
NB. Duprt o cope legalisata In Col mea.

LXXX.
1651. Susana Lorantfi, veduva principelui 0. Ralcoczz
cu diploma din Fogaras, 24 Februartu 1651, confirma
pe Mathezu _Rozore de A. Venitze in vechiul boos onat,
referitor la posestuntle sale, atcit din Venetia cat sz din
Besszmbac. Acestei diploma s'a estradat in transumtul
guvernului din a. 1831 boerilor Georgiu qi loan Rozore
de A. Yenicze, dela can avem copia urnzdtdre.
Nos Franciscus Primus Dei gratia Austriae urn-
perator Apostolicus Hungariae, Bohemi ae, Lombar-
diae at Venetiarum, Dalmatiae, Croatiae, Sclavoniae,
Galliciae at Lodomeriae Dux, Archi-Dux Austriae,
Dux Lotharingiae, Salisburgi, Stiriae, Carithiae, su-
perioris et inferiorus Silesiae. Magnus Princeps Tran-
sylvaniae et siculorum comes etc. Damns pro me-
moria per praesentes significantes quibus expedit

www.dacoromanica.ro
- 268 -
universis et singulis. Quod nobiles Boerones Geor-
gius et Ioannes Rozore de Also Venitze nomine
tot] us suae familiae, exhibuerunt praesentaveruutque
Nobis Literas quasdam boeronales Illustris Princi-
pissae Susanae Lorantfi serenissimi quondam Tran-
silvaniae Principis Georgii Rakotzi dum vexisset
conjugis, Fogarasini die Vigesima quarta mensis
Februarn, Anno Domini Millesimo sexcentesimo
quinquegesimo prim° emanatas at Matheo cuidam
Rozore de Also Venitze collatas, nobis debita cum
instantia humillime supplicantes, quatenus praeatac-
tas easdem literas transumi et transeribi facere
dignaremur, quod quidem literarum tenor et ver-
bahs continencia sequitur in hunt modum : Nos
Susanna Lorantfi serenissimi quondam Principis
Georgii Rakoczy, Principis Transylvaniae, par-
tuna regni Hungariae, Domini at siculorum comitis
etc. Relicta vidue etc. Memoriae commendamus te-
nore praesentium sigruficantes quibus expedit urn-
versis. Quod nos cum ad nonnulloorum praecipuo-
rum fidehum nostrorum singulorum nobis propterea
factam intercessionem turn vero attends, et clementer
consideratis fidelitate, fidelibusque servitiis Agit.
Mathaei Rozore de Also Venitze, que ipsi nobis aba-
liquot jam Annis in omnibus rebus et negotiis fidei
et industriae suae concreditis juxta posibilitatis suae
exigentiam summa cum animi
exhibuit et impendit, exhibiturumque at im-
pensurum fore etiain in posterum nullo ambigimus.
Eundem igitur Mathaeum Rozore anteq. quoque (uti
etiam ex fideli genei osi Stephan' Hertzegh univer-
sorum bonorum nostrorum in Transylvania existen-
sium praefecti informatione intelhgimus) praerogativa

www.dacoromanica.ro
-- 269

boeronali gaudentem, ac alioquin etiam clementiae


nostrae dignum, denuo et ex novo in coetum et nu-
merum verorum natorum ,et indubltatorum districtus
hujus nostri Fogarasien. boeronum clementer annu-
meran. aggregan. cooptan. et adscriben. esse dixi-
mus: prout annurneramus, aggregamus, cooptamus
et adscribimus. Decernentes expresse ut a modo
deinceps succes. . . . semper temporibus, idem Ma-
thaeus Rozore haeredesque et posteritates ipsius
univer. pro veris et indubitatis boeronibus Jiabeantur
at reputentur, omnibusque et s:ogulls lis honoribus,
grates, privileges, indultis, libertati bus, immunitatibus
at praerogativls quibus coeteri, yen, nab et indubi-
tat praedicti distnctus nostri Fogarasien. Boerones
quomodocunque de jure et ab antiqua consvetudine
utuntur, fruuntur at gaudent, perpetuo uti, frui at
gaudere valeant atque possint. Ita tamen ut idem
Mathaeus Rozore haeredesque et posteritates Ipsius
masculine sexus, omnia servitia boeronalia instar re-
Iiquorum boeronum ad arcem nostram Fogarasien.
debeutia semper et ubique subire, ac ea exequi moths
omnibus debeant at teneamur. Et mhilommus Do-
mum ejusdem in possessione nostra Also Venitze
vicinitatibus Domorum ab una Thomae Vojkul at
Aide Hurangul partubus ab aim, in comitatu Albensi
Transylvaniae. distnctuque Fogaraslen. existen. ha-
bitam, nec non unlver8as haereditates suas in ten-
tono possessionis Bessinbak existen. jureque legis
apprehensas simul cum cunctis suis utilrtatbus at
pertmentus qmbus libet terns scilicet arabilibus
cultis at incultis, agns, prat's, pascus, campus, foenetis,
sylvis, nemonbus, niontibus, alpibus, vallibus, vineis,
vinearum promontories, aquls, fluvlis, piscinis, pisca-

www.dacoromanica.ro
1 270
turis, aquarumque decursibus, molendinis at eurun-
dem loess; generaliter vero quarumlibet utilitatum
et pertinentiarum suarum integritatibus quovis no-
minis vocabulo vocitatis, ad easdem domum at hae-
reditates de jure et ab antiquo spectan. et pertinere
deben. sub sues vans et antiquis limitibus existen.
ab °rani censuum, taxarum et contributionum no-
strarum tam ordinariarum quam extraordinariarum
solutions servitiorum quorumlibet pleberorum et
civilium exhibitione, seminaturas item, allodiaturas
at agricolationes ac alias quaslibet haereditates ipsius
ad easdem domum juste legitimeque tentos et . . .
. . . , a decimarum nonarum et capetiarum ac alia-
rum quaiumlibet Daciar. pensione, eximen. supportan.
boeronan. et nobilitan. duximus, administr. vide-
licet at praestan. risque ad arcem nostram praedic-
tam Fogarasien. de jure at ab antique cousvetudine
recepta ab ipso haeredibusque at posteritatibus, ac
colones in boeronatu ipsius residen. prout eximimus,
supportanaus nobilitamus at boeronamus per prae-
sentes. Quo vobis spectabili ac magnifico Ioanni
Kemeny de Gyero Monostor, comiti comitatus Al-
bensis Transylvaniae arcisque et praesidii nostri Fo-
garasien. capitaneo supremo ; Gener. item egreg. at
nobilibus Stephano Herezeg univer. Boeronum no-
strorum Transylvanien. Praefecto et Paulo Alvintzy
bonorum provisori, decimatoribus item nonatoribus,
ac quorumlibet contributionum nostraruna terrae no-
strae Fogaras exactoribus; cunctis etipm alias quib.
intererit praesentis harum sorie commiti-
mus et mandamus firmiter quatenus vos quoque a
modo deinceps, annotatum ipsius utriusque sexus
univer. pro vans et indubitatis boeronibus habere at

www.dacoromanica.ro
271

recognoscere debeatis, neque eosdetn ratione prae-


scriptarum domus et haereditatum ipsorum ad aliquam
censuum taxarum et contribution= solutionem, ser-
vitiorum plebeorum exhibitionem, decimarum, nona-
rum capetiarum, ac aliarum quarumhbet Daciarum
pensionem cogere et compellere, aut propterea eos-
dem impedire turbare, molestare seu quovis modo
damnificare minime praesumatis vel sites ausi modo
aliquali; sed easdem domum haereditatesque ipso-
rum modo praemisso pro exemtis boeron. . . . et
nobilit.. . habere modis omnibus debeatis at tenea-
mini. Secus non facture, praesentibus per lectis exhi-
ben. restitutis. Datum in arce nostra Fogarasiensi
die vigesima quarta mensis Februarii: Anno Domini
Millesimo sexceLtesimo quinquagesimo primo. Et his
subscriptum erat vulgo a dextris: Susanna Lorantfi
m. p. Pub licatio autem earundem in parte exteriors
sive dorso praesentium literal-Um tails erat: Juxta
ritum at veterem hujus terrae Fogarasiensis consve-
tudinem praesentes htterae Illustrissimi Principis et
D. Dni George Rakoozy, Principis Tranniae Relictae
Susannae Lorantfi Principissae Transylvaniae Dei
gratia Dnae nostrae clementissimae armales et nobi-
htares seu boeronales pro parte Mathiae Rozore de
Also Venitze sunt in frequenti et celebri sede super.
Arcis Fogarasien. tribus in sedibus publicatae pro -
clamatae ac in vigore suo nemine coutradicente re-
hctae in Anno Millesimo sexcentesimo quinquage-
simo primo, die decima nona Iulii publicatae et
extradate per Micbaelem Csfiros de Fogoras. Jur.
notar. sed. judicar. nobihum Fogarasien, to. p
Erantque sigillo ejusdem Transylvaniae principissae
nominali judiciali authentico semper hostia nigra,

www.dacoromanica.ro
272

in margine inferiori, medio loco, videlicet solito


apposita papiro alba tecta impresso communitae ac
roboratae in sinplici papyro patenter confectae et
leglttme emanatae Nos itaque juxta et legitima est
hujusmodi petition' praefatorum suplicantium et ex-
hibentium, boeronum Georgii et Ioannis Rozore de
Also Venitze benigne exauditus pariter et admiss.
praescriptas literas armales, boeronales non abrasas,
non cancellatas, nec aliqua in parte suspectas aut
viciatas, sed omen prorsus aliquali at suspi-
clone carentes de verbo ad verbum sine diminutione,
et augmento variationeque prorsus aliquali transurni
et transcrib]; praesentibusque nostris liter's patentibus
verbotenus insert et inscribi facientes, eisdem Georgio
et loam"' Rozore utrique de Also Venitze, districtus
to haereditarto magno nostro Transylvaniae princi-
patu, terrae Fogaras, horumque omnibus et singulis
vans at indubitatis junctis, suo-
rum ad cautelam necessarias, sigillo nostro
major' judicial]. authentico, eoque Transylvanico
communitas patenterque confectas at legitime ema-
natas extradandas duximus at concedendas communi
justicia et aequitate svadentibus. Datum in libera
regiaque civitate nostra Clandiopoli, die decima tertia
menses Maji. Anno Domini Millesimo octingentesimo
trigesimo primo.

(L. S.) Lecta Cor. et extradaia


per
Carolum de Sonnenstein m. p.
Seer. Publ. . . et Archivi
Directorem.

www.dacoromanica.ro
273

Pag. Lin. Rasura in vocib.


1 11 Rasura Rozore
2 111 dto dto
3 21 dto piscaturis
5 23 dto nemine
dto 24 dto sexcentesimo
dto 23 dto contradioente.
Carolus de Sonnenstein ra. p.
Seer. Public.
Con. Cinte Nicolaus m. p. et Carolus Csipkes m. p.
Regio G-ubermales Cancellistae.
NB. Din Coll. mea.

LXXXI.
1651. Georgiu Rakotzi 11, Principe le Ardealului, cu
diploma data din Alba-lulia, la 25 Aprile 1651 vinde
Brapventlor donnniul Branului (Torcsvar), ceea-ce sta-
turtle ardelene confirmd prm articlul de lege Aprob. II1,
ht. 82. art. 1.
A' mint in Anno 1625, vegeztetett volt, hogy
TOrtsvh,rarOl, es ahoz val6 JOszagokrOl Privilegium-
okat produehlnak ket HOnap alatt a' Brassaiak, sub
amissione omnium bonorum, es akkor succumbalvan,
a' Fiscus apprehendalvan-is bizonyos respectussokbol
ismet restitualtatott volt; de njonnan a' Fiscale bo-
numoknak bizonyosabb karba allatitssitt kivanvan az
Orszag, es a' Bi assaiaknak ahoz valo igazsagokat-is
szorgalmatoson megvisgalvan in Anno 1651. arrol
val6 vegezes mostan-is confirmaltatott, melly ekke-
pen kovetkezik :
Nos G eorgius Rakoczi, Dei gratia Princeps Tran-
silvaniae, partium regni Hungariae Dominus et Sicu-
18

www.dacoromanica.ro
- 214 -
lorum Comes, etc. etc. Memoriae commendamus te-
nore praesentium, significantes, quibus expedit, uni-
versis; Quod cum maximae carae nobis fuerit, Reg-
num et regimen nostrum undiquaque pacis aura
perficere, ut turbas etiam Forenses, quibus ob in-
certitudinem Jurium fiscalium variis molestiis affici
intelligebamus, redacto in certum catalogum bono-
rum illorum numero, legitimo processu complanare-
mus, earn ob rem a Dominis Regnicolis edito super-
inde articulo humilime etiam requisiti fueramus, qua-
tenus ei rei componendae certum terminum, vigesi-
mum nempe quartum diem menses Octobris, anni
praeteriti Millesimi sexcentesimi quinquagesimi, dare
et praefigere dignaremur ; quo facto, adveniente di-
vine grebe, isto termino, in praesentia nostra coram
Dominis Consilianis et Tabulae nostrae judiciariae
assessoribus, universis talibus bonis, inter fiscum at
privatos quoslibet controversis, per viam productionis,
processu felici, revisis, complanatis et discriminatis,
separatoque omni jure fiscali a privatorum praeten-
sionibus, totale etiam et integrum castrum Tortsvara,
ac bona, totales nempe et integrae possessiones
Batsfalu, Tarkos, Tsernatfalu, Hosszidalu, Tatrang,
Zajzon, Pulchenetz, Apacza et Krisbak, omnino in
comitatu Albensi Transilvaniae existentia, ad idem
de jure et ab antiquo spectantia et juxta antique
Regni Decreta et recentiora Sancita, ut Anni Mille-
simi sexcentesimi decimi quinti, ac aliorum subse-
quentium virtute, lege perpetua, bonis Fiscalibus
annumerata ease, certo certius compertum sit; Uncle
serenissimus quondam Princeps Gabriel Bethlen,
etiam fisco regni reincorporaverat; verum ad bumi-
les prudentium at circumspectorum illius temporis ju-

www.dacoromanica.ro
- 215 ,--

dicis et juratorum civium civitatis coronensis instan-


tias, certis rursus sub conditionibus, eisdem remit-
tenda voluerat; Nos etiam similem in modum precibus
eorum inclinati, imprimis autem consideratis et atten-
tis fidelitate ac fidelibus servitiis prudentium ac cir-
cumspectorum, Michaelis Otvbs primarii, alterius
Michaelis Hermani, vice judicum, et Laurent]. Bergeri
publics notani civitatis nostrae coronensis, nobis et
huic regno nostro Transilvaniae, pro temporis exi-
gentia fideliter praestitis et exhibitis, et dementia
singulari erga eosdem uti volentes, accedente etiam
assensu dominorum consiliariorum at regnicolarum,
in praesentibus comities ad diem duodecimum mensis
Februarii, in hanc civitatem Albam Iuliam indicts,
publico articulo per expressum declarato, sub spew-
ficatis modis et conditionibus, sancte et inviolabiliter
per eos observandis, eisdem at successoribus eorun-
dem universis remittenda et restituenda clementer
voluimus et annuimus. Primo, Teneantur ipsi, Judex,
caeterique elves Civitatis Coronensis in aerarium
nostrum undecim milha florenorum statim et defacto
simul et semel administrare, quibus sedes nostra
Principals, imprimis autem confinia Regni, praepa-
rationibus necessarns, juventur et afferantur. Se-
cundo : Quandoquidem bonae memoriae princeps,
Gabriel Bethlen, inter alias resignationis ejusdem
Castri conditiones, certa etiam bona, totales nimirum
at integras possessiones Grid, Persa,n, Holbach, om-
nino in districtu Fogarasiensi at Parroh jure perpe-
tuo, Sarkany vero ad tempus, in rationem Fisci om-
nino in memorato comitatu Albensi existentia, ab
eisdem coronensibus concessa et concabiata voluerat,
collates per eosdem eidem principi illis etiam quin-
18*

www.dacoromanica.ro
276

ciecim millibus florenorum, quos Comes Illustris Do-


minus Sigismun.dus Forgats eisdem debuisse perhi-
bebatur, prout haec omnia ex litteris concambialibus
et collatioualibus ipsius Principis Gabrielis Beth len
lucidius constare dignoscitur; His nos praenomina-
tam totalem et integram possessionem Sarkany, in
perpetuum cum totali et Integra Possessione eorun-
dem Szimyogszeg e districtu Barcensi, ac eodem
comitatu Albensi ab eisdem additam voluimus, cum
omnibus earundem possessionem pertinentiis ac emo-
luments quibushbet de jure et ab antiquo ad eas-
dem pertinentibus, nullum jus nullamque juris et
dominii proprietatem in iisdem lidera coronenses pro
se at succesoribus suis ad amplius reservando, imo
ratione possession's Szimyogszeg, etiam Eviction's
cautelam et onus in se assumendo, ita ut dehinc in
perpetuum praespecificatae istae possessiones, fisca-
les habeantur at reputentur. Telt() ; Securitate priu-
cipum et regni jure merito exposcente, justitia corn-
muni dictante, obligatione in commune bonum et
sancitis patriis jubentibus et ipsorum etiam civium
coronensium cum prmcipibus et regno isthoc aliquo-
ties reiteratis pactis et conclusionibus dictantibus, te-
neantur ipsi cives coronenses in eodem castro Tdrcs-
vara, castellanum natione hungarum ordinare et prae-
ficere: Sed nonnisi cum praescitu et suffragio Prin-
cipis legitimi talem, qui cumprimis Principi legitimo
complaceat; ille autem scut et caeteri praesidiani
omnes singulis Annis, coram comissariis a ptncipe
regni ordinandis et eo expediendis, in ea forma,
quam princeps legitimus praescripturus est, homa-
glum principi et regno teneantur deponere at sese
juramento obligare, ad defensiouem loci at posses-

www.dacoromanica.ro
- 277 -
soribus servitia fideliter exhibenda. Quarto ; Tempore
necessitatis teneantur ipsi cives coronenses ad pia-
mum Principis legitimi mandatum rn idem castrum
tantum praesidium recipere, quantum Princeps legi-
timus et regnicolae eo ordinaturi aunt; hoc autem,
quandocunque legitimi Principes et regnicolae effec-
turn voluerint, statim et de facto admittere teneantur.
Imo praesidiariis fills non tantum castellanus, cae-
terique castri illius praesidiarii, verum et ipsi owes
coronenses pro communi bono et salute publica coo-
perari, consentire et totis viribus suppetias dare te-
neantur et sint adstricti; tempore vero pacato soli-
eum tantum praesidium conservare sint obligati.
Quinto ; Teneantur ipsi cives coronenses idem ca-
strum tam externis, quam internis munitionibus,
sufficiente nempe commeatu, praesidio at machinis,
ac quibusvis rebus necessariis instructum et contra
quodvis infortunium satis superque firmatum reddere.
Insuper juxta multiplicia ac varia regm sancita, con-
tractusque civium coronensium ac conditiones et
clausulas donationum ac privilegiorum a divis quon-
dam regibus et principibus eosdem elargitorum, se-
mitas, transitus, ac passus quosvis prohibitos, iden-
tidem intercludere, impedire, et incidere, neque ut
ullo unquam tempore aperiri et transitui accomodari
possint, permittere. Sexto; In signum autem gratitu-
dinis pro tanto beneficio et quod Fiscus e manibus
suis, ut proprium pecuhum, castrum istud, cum sins
bonis omnino (ut praememoratum est), in comitatu
Albensi Transilvaniae existentibus concambiat et
apud eosdem relinquit, teneantur iidem cives coro-
nenses tempore expeditionis bellicae, duodecim bene
instructos equites, eo modo quo septem judices Sa-

www.dacoromanica.ro
- 278 -
zones, ex bonis suis in comitatibus habit's, tanquam
donatarii ad exercitandum inter nobiles, usque exi-
turn belli, sistere. Verum ex bonis castri Tdrtsvara,
nullus miles sub Vexillum comitatus, aut inter pe-
dites nniversitatis Saxonicae accipiatur, sed pro ne-
cessitate temporis, talis etiam miles secundum dispo-
sitionem principis legitimi, pro praesidio in castro
Tortsvara relinquatur. Ad extremum ; constitutioni-
bus regni variis id dictandibus, ac etiam cum ipsi
sint commembra regni, communisque sit et permansio
et excidium; imo priore etiam eorum contractu idem
affirmance, teneantur ipsi cives coronenses in omni
tempore necessitates, alias nationes et regnicolas,
quosvis in Civitatem suam cum tote familia et rebus
recipere, admitere et illis hospitium dare, Min pla-
cide et Christiana charitate eosdem tractare, familias
et bona eorum tutari. Et si illis emigrare Mine pla
cuerit, cum omnibus bonis suis liberum discessum
concedant, nee ullo sub praetextu impedire ausint;
Imo in omnibus etiam aliis rebus, erga alias etiam
nationes, eum affectum gerant, quem in rebus aspens,
erga alios hominem Christianum decet, illorum per-
niciem suam esse non ignorantes. Quae omnia sub
poena in contractu Anni Millesimi sexcentesimi tri-
cesimi septimi specificata, teneantur per totum sancte
et illibate praestare et continuare, caeteris etiam
omnibus literarum contractualium punctis, clausulis
et conditionibus per omnia salvis permanentibus.
His itaque omnibus conditionibus sancte et
illibate conservatis, effectuatis et continuatis; totum
et integrum totes nommatum castrum Tortsvara,
ommaque bona, totales nempe et integras superius
nominatas possessiones Batsfalu, Tiirkos, Tsernatfalu,

www.dacoromanica.ro
- 279 -
Hoszszufalu, Tatrang, Zajzon, Pulchenecz, Aphcza
et Krisbak, omnino in comitatu Albensi Transylva-
niae existentia; Totum item et omne Jus nostrum
Regium, si (pod in eodein castro, dictisque posses-
sionibus etiam abler, qualitercumque existeret et ha-
beretur, aut eadem nostram ex quibuscunque causis,
viis, modis et rationibus concernerent collationem,
simul cum cunctis suis utilitatibus at pertinentiis
quibuslibet, terris scilicet arabilibus, cultis et incultis,
agris, pratis, pascuis, campis, foenetis, silvis, nemo-
ribus, montibus, alpibus, vallibus, vineis, vinearumque
promontoriis ; Item aquas, fluviis, piscinis, piscaturis,
aquarumpue decursibus molendinis et eorundem locis,
generaliter vero quarumlibet utilitatum et pertinen-
tiarum suarum integritatibus, quovis nominis voca-
bulo vocitatis, ad idem castrum dictasque posses-
siones de jure et ab antiquo spectantibus et perti-
nere debentibus, sub suis verii metis et antiquis
limitibus existentes, memoratis primario et vice ju-
dicibus, caeterisque juratis civibus, senatoribus, ac
umversis incolis et inhabitatoribus civitatis coro-
nensis, eorumdemque haeredibus et successonbus
legitimis benigne dandas, donandas at apud manus
eorundem relinquendas voluimus ; Prout dam us do-
namus et apud manus eorundem relinquimus jure
perpetuo et irrevocabiliter, sub praeinsertis modis
et conditionibus tenenda, possidenda, pariter et ha-
bends, salvo jure alien° : harum nostrarum vigore
ac testimonio literarum mediante. Quas nos in for-
mam privilegii nostri red)gi faciemus, dum nobis in
specie fuerint reportatae. Datum in civitate nostra
Alba Iulia, die 25. Apr. Anno Dom. 1VIillesimo sex-
centesimo quinquagesimo primo,

www.dacoromanica.ro
280

E' contractust vilagoson meg-tapasztalvan az


Orszag, hogy ez hazhnak nem kArara, sot inkabb hasz-
nara vOlna, annak minden punctumit approbalta es
javallotta; iigy hogy a' melly Joszagot a' Brassaiak
contractusnak continentiaja szerent in concambium
adtanak, azok in perpetuum pro fiscalibus tartassanak,
es a' mely Tortsvari Joszagot ezzel a' Concambium-
mal mostan magoknak meg-erosittettenek, azok in
perpetuum ovek legyenek; es a melly articulusok es
privilegiumok ezzel ellenkezOk ennekelotte emanal-
tanak, avagy praetendaltattanak mindenek seponAl-
tatvan, tulajdon tsak a' fellyebb meg-irt collatio, es
abban specificalt conditiok es mOdok szerent birat-
tassanak mind Tortsvara, es ahoz tartozO jOszagok,
es nem mint Fundus Regiusb61, hanem tanquam
bona fiscalia in comitatu Albensi existentia, ac e
manibus fiscalibus concambiata. Hoc etiam additto,
hogy noha a' Tortsvari jOszagok Varmegyen vannak
ugyan, mindazonaltal kapuszam utiln yak% mind fis-
calis 's mind Varmegyere val6 egyeb contributiotO1
es exactiokt61 immunisok legyenek: A' criminalis
casusokban pedig halallal val6 bfintetesre legyen
authoritasok a' Brassai tiszteknek, a' Varmegyei
tiszteknek praesentiajok nelkill-is, mivel a Varmegye
tisztei tetv61 laknak; egyeb-irant-is azoknak a' faluk-
nak allapotjok mostan ugy kivetnja : tsak hogy 6k-is
ne abutaljanak, sot az orszag constitutioi szerent
procedaljanak kedvezes nelkiil.

NB. Reprodus din Aprob Consist. III, 82

www.dacoromanica.ro
281 -

LXXXII.
1652. Susana Lorantfi cu diploma din Feigetra, la 1
Februare 1652, confirma in statul boeresc pe Comma §i
The Popenici din Venetia de jos.
Nos Susana Lorantfy Serenissimi quondam
Principis Domini Georgii Rakoczy Transylvaniae
Principis, partium regni Hungariae Domini et Sicu-
lorum Comitis etc., Vidua etc. Memorise nommen-
damns tenore praesentium significantes quibus expe-
dit universes; Quod cum agiles Koman et Il lye Pope-
nieszci, de possessione nostra Also Venitza, mediante
supplications sua, nostri in praesentiam venisset,
exposuerunt nobis humillime se, et antecessores suos
bojaeronali praerogativa gaudentes, quartam etiam
partem possession's praetactae Venitze una cum per-
tinentiis ejusiem jure bojaronali et de praesenti
possidere, verum novercante rerum fortune, tern po-
ribub jam diu transactis, literal suas superinde con-
fectas, ipsis ereptas esse, sine quibus libertatem
etiam ipsorum bojaronalem periclitari animadver-
tentes: Suplicarunt nobis debita cum instantia ut
nos quoque libertatem ipsorum bojaronalem antiquam
litter's nostris gratiose confirmare dignaremur, quam
ipsorum expositionem human's testimonus, accedens
etiam nonnullorum fidelium nostrorum informations
fide digna, certam esse luculenter comprobarunt:
Quibus omnibus bene perpensis et clementer admis-
sis, attentisque at consideratis fidelibus servitns eo-
rundem, quae praedecessoribus nostris piae recorda-
tionis, et tandem nobis exhibuerunt, id annueudum
et concedendum duximus; ut ipsi Koman at Il lye

www.dacoromanica.ro
282

Popenieczey, ipsorumque haeredes et posteritates


universae, pro veris et indubitatis bojaronibus ha-
beantur et reputentur ; omnibusque et singulis its
gratiis, privilegiis indultis libertatibus, immunitatibus,
et praerogativis quibus coeteri ve, et indubitati
terrae hujus nostrae Fogarasensis bojarones, quo-
modocunque de jure et ab antiqua consvetudine
utuntur, fruuntur et gaudent, perpetuo uti, frui et
gaudere valeant atque possiut : Ita tamen ut iidem
Komar] et Illye Popenieczey haeredesque et posteri-
tates ipsorum universae omnia onera et servitia Bo-
jaronalia instar reliquorum terrae nostrae Fogaras
verorum bojaronum ad arcem bane nostram praestare
debentia semper et ubique subire, ac exequi debeant
et teneantur. Praeterea Domos eorundern in quibus
de facto resident, videlicet unam in vicinitatibus
Domorum providorum Roman Rabaz, a superiori,
Stan Bancsile ab inferior]; alteram vero Czurka
Kornie a superior]. et Sztan &aka ab inferiori par-
tibus, in praeallegata possessions Also Venitze di-
strictu terrae nostrae Fogaras et comitatu Albensi
Transilvaniae existentes habitas, simul cum cunctis
suis utilitatibus et pertmentns, quibuslibet terns
scilicet arabilibus, camps, foenetis, sylvis, nemoribus,
montibus, alpibus, vallibus, dumetis, virgultis, spi-
netis, arudinetis ; aquas, fluviis. piscinis, piscaturis,
aquarumque decursibus molendinis et eorundem locis,
generaliter vero quarumlibet utilitatum et pertinen-
tiarum suarum integritatibus, quovis nominis voca-
bulo vocitatis ad easdem domos de jure et ab an-
tiquo spectantibus et pertmere debentibus sub suis
veris metis et antiques limitibus existentibus ab omni
censuum, taxarum et cohtributionum nostrarum, tam

www.dacoromanica.ro
283

ordinariarum quam extraordinariarum, servitiorum


quorumlibet plebejorum et civilium exhibitione, de-
cimarum, nonarum, capetiarum et datiarum pensione,
in perpetuum eximimus et supportamus per prae-
sentes. Quocirca vobis spectabili ac magnifico Ioanni
Kemeny de Gyeromonostor comiti comitatus Albensis
Transylvaniae arcisque et praesidii nostri Fogaras
capitaneo supremo, generosis item egregils et Nobi-
libus praefecto, provisoribus bonorum arms hujus
jam dictae Fogaras caeterisque officialibus, decima-
toribus, nonatoribus ac aliorum contributionum no-
strarum exactoribus modern's videlicet et futures
praesentes nostras visuris haruin serie committimus
et mandamus firmiter, quatenus vos quoque a modo
inposterum annotatos Boman et Illye Popeniezey,
ipsorumque haeredes et posteritates universas pro
yens et indubitatis boiarombus habentes, eosdem
ratione praescriptarum domorum haereditaturEque
ipsorum quorumlibet ad easdem pertinentium, ad
aliquam censuum taxarum et contributionum nostra-
rum, tam ordinariarum, quam extraordinariarum so-
lutionem, servitiorum quorumlibet plebeorum et ci-
vilium exhibitionem, dew marum nonarum capetiarum
et datiarum pensionem cogere, ant propterea eosdem,
haeredesque et posteritates ipsorum impedire mole-
stare seu dammfieare minime praesumatis vel sitis
ausi modo aliquali. Secus non facturi; praesentibus
perlectis exhibenti restitutis. In cujus rei memoriam
firniitatemque perpetuam, praesentes literas nostras
pendentis et authentic' sigilli nostri munimine ro-
boratas memoratis Koman et Illye Popeniczey hae-
redibusque et posteritatibus ipsorum universes dandas
duximus et concedendas. Datum in Arce nostra Fo-

www.dacoromanica.ro
284

garas die prima mensis Februarii Anno Domini Mil-


lesimo sexcentesimo quinquagesimo secundo.
Susana Loran* J. p.
Iuxta ritum et veterem hujus terrae Fogara-
siensis consvetudinem praesentes litterae Illustrissi-
mae, ac Celsissimae Principissae Relictae Susannae
Lorantffy consortis felicis reminiscentiae Principis
Transylvaniae D-ni D-ni Georgii Ra koczi, bojerona-
les pro parte Coman et Il lye Popinece de Also Ve-
mtze sunt in frequent' at celebri sede superiori Arcis
Fogaras tribus in sedibus publicatae, proclamatae,
ac in vigore suo nemine contradicente relictae in
Anno Millesimo sexcentesimo quinquagesimo secundo
die 5-a Octobns.
Publicatae et extradatae per me Michaelem
Cstirbs Jur. Not. sedis Iudiciariae superioris Nobi-
hum Fogarasiensium. Idem Notarius in. p.
Praesentes Litterae Bojeronales per nos Com-
missarios 111ustrissimae Dominae Principissae, prae-
fectum nempe et exactorem fiscales, so requisitores
Albenses ad investigandum bojeronurn terrae Foga-
ras Jura deputatos revisae, lectae ac in suo vigore
relictae, in Komi Ina die 20-a Febr. Anno 1671.
Praesentem litterarum Donationalium copiam e
yens sins et indubitatis originalibus de verbo ad
verbum una cum indorsationibus descriptam cum
iisdem strictissime collatam eisdemque in omnibus
conformem esse hisce fide nostra mediante testamur.
Fogaras d. 9-a Decembris Anno 1827.
Samuel Jun. Sztldgyz m. p. et Samuel Vddllyos ni. p.
Ambo I. D. Fogaras Jur. Assessores.
(Copse autenticA din a. 1827, in archiva vechie a districtului
INArtis.
NB. S'a reprodus §1 in Monumente pentru 1st. terei F6gli-
raului", pag. 115 de N. Denstvantt.

www.dacoromanica.ro
285

LXXXIII.
1652. Georgm .Ralcoczi 11, Principe le Transilvaniei,
cu diploma data in Alba-lulta la 8 Martie 1652 nobi-
lztezei pe bucdtariul sett loan Fogarasi qi pe so as sa
Anna Nyagoie, precum $i pe flu sei Mathezu, Simon,
Stantslau, Ladislau, Stefan ,fix pe fetele sale Maria,
Stana i Helena toti dun bragq.
Nos Georgius Rakotzi, Del gratia princeps
Transilvaniae, partium regni Hungarian dominus et
siculorum comes etc Memoriae commendamus tenore,
praesentium significantes quibus expedit umversis.
Quod nos cum ad nonnullorum fidelium dominorum,
consthariorum nostrorum singularem nobis propterea
factam intercesstonem, tune vero attentis et consi-
deratis fidelitate et fidelibus servitiis Strenui loanuis
Fogarasi coca nostri primaril, quae ipse in arte sua
coquinaria fideliter exhibuit et impendit, ac in poste-
rum etiam exhibere et impendere voile perhibetur.
Eundem igitur Ioaunem Fogarasi et consortem suam
Annam Nyagoie, ac Matheum, Simonem, Stamslaum,
Ladislaum et Stephanum films, item Mariam Szta-
nam et Helenam filias ex speciah gratia nostra et
potestatis nostrae plenitudine in coetum et numerum
veroriim natorum et indubitatorum regni nostri Tran-
silvamae at partium Hungariae eidem anexarucc no-
bilium annumeran. agregan. cooptan. et adscriben.
esse duximus, prout annumeramus, aggregamus, coop-
tamus at adscribimus per praesentes, decernentes
expresse ut a modo deinceps successivis semper tem-
poribus idem Ioannes Fogarasy ac per eum Anna
Njagoie consors, item Matheus, Simon, Stanislaus,
Ladislaus at Stephanus fillii ; nec non Maria, Stana,

www.dacoromanica.ro
286

et He Henna filiae suae, ipsorumque haeredes et po-


steritates utriusque sexus universi, pro veris natis
et indubitatis nobilibus habeantur et reputentur. In
signum autem hujus modi verae et perfectae nobili-
tabs eorum haec arma seu nobilitatis insignia: scu-
turn videlicet militare coelestini colons in cams
campo sive area homo integer viridi tunica indutus
ad mensam stare et ambabus manibus cultros coqui-
nanae tenendo, quasi carnes diversas in partes mina-
bares scindere visitur. Supra scutum galea railitaris
clausa est posita, quam contegit diadema regium
gemmis et unionibus eleganter distinctum et orna-
turn, ex cono vero galeae dilute sive teminisci va-
riorum colorum hinc inde defluentes, utrasque oras
seu margines ipsius scut pulcherrime ambiunt et
exornant, pro ut haec omnia in capite sive principlis
praesentium literarum nostrarum docta manu et arte
pectoris clarius expressa et depicta esse cernuntur,
animo deliberato et ex certa scientia liberalitateque
nostra principal' memoratis Ioanni Fogarassy, Anna
Niagoi consorti, ac Matheo, Simoni, Stamslao, La-
dislao, Stephano fins, nee non Mariae Sztanae et
Hellenae, filiabus, ipsorumque haeredibus postenta-
tibus utriusque sexus universis gratiose dedimus,
donavimus et contulimus annuentes at concedentes,
ut 'psi praescripta arma seu nobilitatis insignia more
aliorum verorum et indubitatorum natorum nobilium
armis utentium ubique in proeliis, hastiludiis, tor-
namentis, duellis, monomachiis, aliisque quibusvis
exercitiis militanbus et nobilitanbus : Ittem
vexilis, cortims, vellis, aulaeis, annulis, clypeis, ten-
torus domibus sepulchres et generaliter quarum libet
rerum et expeditiorum generibus sub merae at per-

www.dacoromanica.ro
- 28 -
fectae nobilitatis titulo, quo eos ab universis et sin-
gulis cuiuseunque status conditionis et praeeminentiae
homines existant insignitos dici, teneri et norfflnari
volumus, ferre et gestare ommbusque et singulis iis
honoribus, privilegiis, indultis, hbertatibus, immu-
nitatibus et praerogativ's quIbus ceteri, vent pat'
et indubitati regni nostri Transilvaniae et partium
Hungariae eidem annexarum nobiles ac militares
hommes quomodocunque de jure et ab antiqua cons-
vetudine utuntur, fruuntur et gaudent perpetuo uti,
frui et gaudere valeant atque possmt.
In cuius memoriam firmttatemque perpetuam,
praesentes literas nostras pendentis et authentic' si-
gilli nostri munimine roboratas memorato Ioanni
Fogarasi et Annae Nyagoie consort' ac Matheo, Si-
moni, Stanislao, Ladis lao et Stephano fillis, nec non
Mariae, Stanae et Hellenae filiabus ipsorumque hae-
redtbus et posteritatibus utriusque sexus universis
clementer dandas duximus et concedendas. Datum
in civitate nostra Alba LIM" die octave mensis Marti].
Auno Domini Millesimo, sexcentestmo, quinquage-
simo secundo.
Georgius .Rakotzi m. p. loann Horvat m. p.
de Palocz Seer.
Clausula ad dorsum:
Iuxta ritam at morem hujus terrae Fogarasen.
consuetudinem praesentes Itterae, Illustrissimi Prin-
cipis et D. Dommi Georg li Rakotzi, Dei gratia regni
Transilvaniae Principis, partium regni Hungariae
Dui ac siculorum count's D. Dm nostri Clement's-
simi armales seu nobilitat... pro praefato 'offline Fo-
garasi de Dragus sunt in frequenti ac cede

www.dacoromanica.ro
288

superioris arcis Fogaras, tribus in sedibus publicatae


proclamatae ac in vigore suo relictae, nemine con-
tradicente. In Anno Millesimo sexcentesimo quinqua-
gesimo secundo die 4 Maji.
Pubhcatae et extradatae per me Michaelem
Cstuos de Fogaras. Jur. Notar. Sedis Judriae. Nob.
Fog... idem notarium.
NB DupA o copie in Col. mea.

LXXXIV.
1652. Susana Lorantfi, widuva lux Georgiu Rakoezi,
cu diploma din 14 Aprile confirms pe Opra Barbat de
F. Ucea 0 pe fiii sez, Roman ft Opra in drepturile for
boeronale.
Nos Susana Lorantfi, serenissimi quondam Do-
mini Georgic Rakotzi, Principis Transilvaniae par-
num regni Hungariae Domini et siculorum Comitis
etc. Vidua etc.
Memoriae eommendamus tenore praesentium
sIgnificantes, quibus expedit universes, quod nos be-
nigne attentis et consideratis fidelitate et fidelibus
servitns agilis Opra Barbat de FelsoUcsa, quae ipse
praedecessoribus nostris, praesertim vero quondam
Principi Transilvaniae Domino et marito nostro fe-
licissimae recordationis, ac tandem nobis ab initio
in omnibus rebus et negotiis fidei et indu-
striae suae commissis fidelites exhibuit et impendit
exibiturumque et impeusurum etiam in posterum se
publicetur. Eundem itaque Opra Barbat antea quoque
fide digna fidehs nostri spictabihs et mag-
mfici Domini Ioannis Kemeny de Gyerornonostor
gubernatoris Transilvaniae, arcis et praesidn nostri

www.dacoromanica.ro
289

Fogarasiensis supremi capitanei informations intelli-


gimus praerogativa boeronah gaudentem una cum
Roman et Opra Bilis suis, denuo et ex novo in coetum
et numerum reliquorum verorum terrae hujus nostrae
Fogarasiensis boeronum annumeran. cooptan. et ad-
scriben. duximus. Decernentes expresso ut a modo
deinceps iidem Opra Roman et Opra junior Barbath
haeredesque at posteritates ipsorum univer. pro veris
at indubitatis boeronibus habeantur at reputentur
omnibusque et singulis its honoribus, gratiis, privi-
legns, indultis, libertatibus, immunitatibus et praero-
gativis, quibus ceteri vent et indubitati dictae terrae
nostrae Fogarasien. boerones quomodocunque de
jure et ab antiqua consuetudine, utuntur, frauntur
at gaudent, perpetuo, uti, frui at gaudere valeant
atque possint. Its tamen, ut iidem, haeredesque at
posteritates ipsorum uniersorum omnia ouera et
servitia boeronaha instate iebquortim districtus hujus
nostri Fogarasien. boeronum ad praedictam arcem
nostram Fogaras praestari debentia semper et ubique
subire ac ea exequi debeant at teneantur. Et nihilo-
minus. Domain eorundem in dicta possesione Fe lso
Utsa in vecinitatibus domorum Iuon Stancsul, ab
una ac Opre Koterle partibus ab altera in districtu
terrae nostrae Fogaras comitatuque Alben. Transil-
van. existen. . . sit:out cum cunctis suns utilitatibus
at pertinentns quibuslibet terris aratibbus cultis et
incultis agris, prates, pascuis, campis, foenet's, silvis,
nemoribus, montibus, alpibus, vallibus, dumetis, vir-
guleis, spinetis, aquas, piscaturis, aquarumque decur-
sibus, molendinis at eorundem locis, generaliter vero
quarumbbet utilitatum et pertinentiarum suarum in-
tegritatibus quovis nominis vocabulo vocitatis ad
19

www.dacoromanica.ro
29b

praedictam domum et boeronatum existentium de


jure et ab antiquo spectan. et pertiuere debent. sub
suis veris met', et antiquis limitibus existen. ab
°rani censuum taxarum et contributionum nostrarum
tam ordinar. quam extraordinar. servitiorum quo-
rumlibet plebeorum et civilium, exhibitione, deci-
marum, nonarum, capetiarum et datiar. pensione in
perpetuum eximimus et supportamus per praesentes.
Quo circa vobis fidelibus nostras, spectabili ac Magn.
Gener. Egreg. et Nobilibus supremo Arcis hujus
nostrae capltaneo universorum bonorum nostror. in
Transilvania praefecto provezori bouor. ceterisque
hums nostrae arms officialibus, decimatonb. hono-
rabilibus contributionum nostrar. exactorib. modernis
videlicet at futures, cunctis etiam ahis quorum inte-
rest. vel intererit praesentes nostras visuris harum
serie commitimus at mandamus quatenus vos quoque
a modo in posterum anuotatos Opra Roman et Opra
Junior Barbat haeredesque et posteritates ipsorum
universos pro vans at indubitatis bojeronibus haben.
eosdem ratioue praescriptar. domus haereditatumque
ipsorum quarumlibet, ad aliquam censuum, taxarum
et contributiorum nostrarum tam ordinariarum, quam
extra ordinariarum solutionem, servitiorum plebe orum
at civilium exhibitionem, decimarum nonarum et ca-
peciarum datiarumque pensionem cogere aut prop-
terea eosdem haeredesque ipsorum impedire, turbare,
molestare, seu quovismodo damnificare minime prae-
sumatis vel sites ausi modo aliquali Secus non fac-
tun, praesen. perlectis exhiben. restitutis. In cujus
rei memoriam firmitatemque perpetuam praesentes
literas nostras pendentis et authentici sigilli nostri
munimine roboratas, eosdem haeredibusque et poste-

www.dacoromanica.ro
291

ritatibus ipsorum universorum dandas duximus et


concedendas. Datum in Arce nostra Fogarasiensi die
decima quarta Apri lis. Anno Domini Millesimo sex-
centesimo quinquagesimo secundo.
Sussana Lorantfi m. p. (L. S.)
NB. DupI o eopie dela familie, in Col. nostra.
Familia acesta are gi diploma de nobilitate dela M. Apafi
din Segesvar, 11 Apri le 1663, dad lui Opra §i Serban Barbat.

LXXXV
1654. Susana Lorantfi, vaduva principelui Georgiu
Rahoczt, cu diploma data din Fagaras la 24 Aprile 1654
confirma pe loan Mondrai de Mondra, secretariu al
Princapeluz Moldavia (George Stefan) in vechiul seu
drept ereditarzu ca bozerzu de Mcindra, ceea ce fiul ez
George Ralcoczi II aprdb a cu diploma din Alba Julia
la 27 Februarze 1656 data lut loan Literati (logofetul)
Mondraz.
Nos Georgius Rakoci Dei gratis. Princeps Tran-
silvaniae, partium regni Hungariae Dominus, et Sicu-
lorum Comes
Memoriae commendaraus tenore praesentium
significantes, quibus expedit univer. Quod ex parte et
in persona Egregii Ioannis Literati Mondrai de eadem
Illu'mi D'ni Principis Georgic Stephani Del gratia
terrarum Moldavia° Vajvodae et haeredis perpetui,
Secretar. et Interpretis Hungarici, exhibitae aunt Nobis
et preasentatae Itterae quaedam Illr'mae Principissae
D'nae Susanuae Lorantffi, Cel'smi qvond. Principis
D'ni G-eorgii Rakoci Dei gratia alias regni hujus
Transilvaniae Principis, partium Hungariae D'ni et
Siculorum Comitis Relictae, Matris nostrae charism-
19 *

www.dacoromanica.ro
- 29 -
mae in pergam, patenter confectae, chirographoque et
sigillo ejusdem penden. in cera nigra impressive com-
munitae et roboratae Boeronales quibus median.
eadem D'na Principissa eund. Ioannem Literatum
Mondrai, ex eo quod ab annis ferme ducentis pro-
genitores quoque ipsius Boeronali libertate gavisi 11-
tens solum superind. necessaries destituti fuissent,
ac domum etiam, et heareditates Boeronales in anno-
tata possessione Mondra, in districtu terrae Fogaras
Comitatu Albe. Transilvaniae existen. habitas posse-
disse, ac nunc quoque idem loannes Literatus Mondrai
cum Fratribus germanis possidere peihibetur ; denuo
in coetum et numerum verorum nator. et indubitator.
istins terrae Fogaras Boeronum numerum cooptasse
et adscripsisse dinosoebatur, tenoris infrascripti. Sup-
plicatum itaque extitit Nobis pro parte et in persona
annotate Ioannis Literati Mondrai, ut nos easdem
literas Boeronales praessentibus literas nostris ad
verbum rnseri et inscribi facere, nostrumque illis con-
serisum benevolum, pariter et assensum praebere
dignaremur. Quarum tenor tails est Nos Susana Lo-
rantfi Celsissimi quondam Domini Georgii Rakoci
Priumpis Transilvaniae, partium regni Hungarae Do-
mini et Siculor Comitis etc Relicta etc. Memoriae
commendamus tenore praesen. significant quibus
expedit univer. Quod cum ex fide digna spectabilis et
Magnifici D: Ioanms Kemeny de Gyeromonostor,
Comitis supreme Comitatus Alben., Arcisque et prea-
sidii nostri Fogarasiens. Capitanei supr. Aulicae et
Campestri militiae Generalis, Decimarum in Transil-
vania supr. Arendatoris et intnni Transilvaniae Prin-
cipis Consiliarii informatione, liquide ac certe in-
telligamus, Egregium Ioannem Mondrai de Mondra,

www.dacoromanica.ro
- 293 -
pro tempore Illustrissimi Principis Vajvodaeque regni
Valachiae Moldaviae Secretarium, ab antiquo signan-
ter autem ab annis duceutis, Genitores ejus e numero
verorum, et indibitatorum istius Districtus, terreaque
uostrae Fogarasiens. Bojeronum extitisse, certas item
Domos, haereditatesque Bojeronales in praedicta pos-
sessione Mondra Districtu Fogarasiens et Comitatu
Albens. nansilvaniae existen. bono jure et pacifice
tenuisse ac possedisse, atque de praesenti teuere et
posidere Nos etiam cum ad praedicti fedilis nostri
singularem interecssionem, tuna vero benignum ha-
bentes respectum fidelitatis et servitiorum fidelium
antefati Ioannis Mondrai, quae apse nobis in officio
suo Cormenyesien. juxta swum posse fideliter exhibuit
ac impeudit, infuturumque impensur. baud difiden.
Euudem igitur Ioaunem Mondrai de specials nostra
gratia, et potestatis nostrae plenitudine, denuo et ex
novo in coetum, et numeium verorum, natorum, et
indubitatorum, istius terrae nostrae Fogarasiens. Bo-
jeronum Nobilium annumerand. aggregand. cooptand.
at adscnbendum duximus ; prout (rebus tamen sic ut
prefectur stant. et se habentibus) annumeramus,
aggregamus, cooptamus at adscribimus: decernentes
expresse, ut a modo deinceps praefatus Ioannes
Mondrai, haeredesque et posteritates ipsius univer.
pro yens, natis et andubitatis Bojeronibus habeantur
at reputentar; omnibusque at singulis eis honoribus,
gratrs, privileges, indultis, libertatibus ininiumtat. at
piaerogativis, quibus coeteri yen, nati et iudubitati
seeps dictae istius terrae nostrae fogaras boerones
quomodonunque de lure, et ab antiqua consuetudine
utuntur, fruuntur, at gaudent, perpetuo uti, frui, et
gaudere valeant, atque possint. In cupus rei memo-

www.dacoromanica.ro
294

riam, firmitatemque perpetuam preasentes literas no-


stras, pendentis et autentici sigilli nostri munimine
roboratas, at communitas, memorato Ioanni Mondrai
ipsiusque hearedibus et posteritatibus univers. gratiose
dand. duximus et concedendas. Datum in Arce nostra
Fogaras, die vigesima quarta mensis Aprilis, Anno
Domini Millessimo Sexcentessimo quinquagesimo
quarto. Et subscriptum erat: Susana Lorantfi m. p.
Nos itaque preamissa supplicatione praetitulati Ioannis
Literati Mondrai benign° exaudita et faventer ad-
missa praescriptas literas Boeronales non abrasas,
non canceratas, nec in aliqua sui parte suspectas, sed
omni prorsus vitio, et suspitione caren. quo ad oral) es
ear. continent. articolos, clausulas et puncta, eatenus
quatenus eaedem rite, et legitime existunt emanates
viribusqu. ear. yentas suffragatur, ratas gratas et ac-
cepta habentes, praemissa omnia et singula in eisdem
contenta acceptavimus approbavimus, ratificavim us-
que at pro eodem Ioanne Literati Mondray, haeredibus-
que at posteritatibus ipsius universis gratiose comfir-
mavimus nostrumque illis consensum benevolum pari-
ter at assensum praebuimus , prout acceptamus, appro-
banaus, ratificamus, confirmamusque et praebemus bar.
nrarum penden. et authentici sigilli nri munimine ro-
boratar. vigore et testimonio literarum mediant. Datum
in Civitate nostra Alba-Iulia die vigesima Septima
mensis Februarii Anno Dni Millesimo sexcentisimo
quinquagesimo sexto.
Georgius .Racoczy m. p.
Per Praefectum et Exactorem Fiscales, Regni-
sitoresqu. Alben. tanquam Corn missarios Cellsissimae
Dnae Principissae ad investiganda Boeron. terrae
Faguras jura deputat. praesentes Literae Boeronales

www.dacoromanica.ro
295

et Exemtionales revisae lectae ac pro personis intro


scripsis in vigore relictae. Fogaras Die 25 Ileums
Februar. Anno Dni Millesimo Sexoentesimo Septua-
gesimo primo.
Praesentes Literae Boeronales .
. . . . instar ritum et morem huius Terrae Fogaras

consuetudinem, tribus in Sedibus, in Sede scilicet iu-


diciar. superiors, Nobilium scilicet Fogaras publicatae
et proclamatae prima publicatione in 1 April. inci-
piente. 2-a autem die 8 eiusdem Mensis continuatae,
ac Tertia denique supra saepius nro Mensis Aprilis
die 22 Anno Dni 1666 finita nemine contradic.
vel nullo contradicto contra Ternariam praesentium
Publicationem comparente adeoque Extradatae per
me Michaelem Kiriak de Fogaras sedis supra nonai-
natae Notar. m p. Die 29. eiusdem Aprilis Anni
Dui 1656.
NB. Reprodus dup5, o cope din colectia nOstil. A se corn-
Ulna cu armalele dela Leopold I din anul 1659

LXXXVI.
1654. Susana Lorantfi, vaduva principeluz G. Raleoczi
cu diploma din Feigara 27 Februarie 1654 confirma
pe fratzt Radul, Man ft Solomon Codrea de Dragos in
statul boeronal de mai nainte sub titlul de nova dona-
tiune. Aceasta diploma a fost transmisa pentru Matou
Codrea boeriu de Dragas prin scaunul superior al No-
bailor fogarasiense la 12 Hattie 1701.
Nos Susana Lorantfi serenissimi quondam Prin-
cipis Domini Georgii Rakotzi, Principis Transilva-
mae, paitium regui Hungariae Domini et Siculorum
Comitis etc. Rell eta etc. Memmons,e commendamusl

www.dacoromanica.ro
- 296 -
tenore praesentium significantes, quibus expedit uni-
verses. Quod cum ex fide dignis nonnullorum fide-
lium nostrorum praecipue vero spectabilis et Magni-
fici Domini Ioannis Kemeny de Gyeromonostor Co-
mitis Comitatus Alben. Tranniae, Arms et praesidn
Nostra Fogarasien. Supremi Capitanei etc. informa-
tionibus, liquid° ac certo intelligamus. Agilem ac
strontium Radulium Kodre de Dragus, pro tempore
pedestrem arcis hujus nostrae Fogaras, ac Agiles
viros Man- et Solomonem Kodre nominatos, frattes
ejusdem carnales de ditto Dragus, ab antiquo e
numero verorum natorum et indubitatorum istius
Districtus Terraeque Nostrae Fogaras Nobi hum Boe-
ronum extitisse : Certas item domos haereditatesque
Boeronales, in antelata possesione Dragus, in prae-
dicto Districtu Fogarasien. Comitatuque Alben.
Tranniae existen. bono jure, pacificeque possidisse
ac tenuisse, atque de praesenta teuere et possidere.
Nos etiam cum ad nonnullorum fidelium nostrorum
singularem intercessionem turn vero benignum ha-
bentes respectum alacrium fidehumque servitiorum
antefati Radulii Kodre, quae ipso, ab aliquot jam
annis, in rebus fidei et industriae suae commists,
juxta servitii sui exigeutiam, tam seremssimo, quon-
dam Principi, Domino et Marito nostro desiderratis-
simo gloriosae recordationis, quam edam Nobis,
summa cum anima sui promptitudine fideliter exhi-
butt, et inpendit, in futurumque inpensur. hand dif-
fiden. Eundem igitur Radulium Kodre ac per earn
Man et Opram, filios jam natos, Dec non Man et
Solomonem Kodre, fratres ejusdem carnales, de spe-
ciali uostra gratia, et potestatis nostrae plenitudine
e statu et conditione plebea ac ignobili, clementer

www.dacoromanica.ro
- 297
eximen. ac in coetum et numerum verorum, natorum
et indubitatorum istius Terrae nostrae Fogaras, No-
bihum Boeronum, annumeran. aggregan. cooptau. et
adscnben. pristinoque Statui Boeronali, restituendos
duximus, prout annumeramus et ad scnbimus. Decer-
nentes expresse, ut a modo deinceps praefati Radul,
Man, et Solomon Kodre haeredesque et posteritates
eorum univers. jam nati et in posterum Dei beneficio
nascituri, pro veris et indubitatis boeronibus habeantur
et reputentur, omnibusque et singulis us bonon bus,
privilegiis, indultis, libertatibus, immunitatibus at
praerogativis, quibus ceteri vane at indubitati saepe
dicti istius terrae nostrae Fogaras Boerones quomodo
cunque de jure et ab antiqua consuetudine, utuntur,
fruuntur at gaudeant, perpetuo, uti frui at gaudere
valeaut atque possint. Et hihilo minus pro amplioii
erga eosdem gratiae at muuificentiae nostrae decla-
ratione, Totales at integras easdem haereditates
Boeronales, quas uti praemissum est, in autelata
possessione Dragus tenuissent ac possidissent at in
quarum haereditatum quieto ac pacifico Dominio
iidem majoresque et progenitores ipsorum ab autiquo
perstitisse, et sese modo etiam persistere solum modo
Litteratibus instruments, superinde sufficientibus
necesariisque destitute perhibentur, simul cum cune-
tis suis utilitatibus at pertinenths quibuslibet quovis
nominis vocabulo vocitatis ad easdem haereditates
de jure et ab antiquo spectan. (praemisis tamen,
sicut praefertur, stan. et habeu.) memoratis Radulio,
Mano, et Solomoni Kodre haeredibusque et posteri-
tatibus ipsor. univers. Novae Nostrae Donationis
Titulo gratiose dedimus, donavimus at contulimus,
salvo jure aheno; pro ut damns, donamus et confe-

www.dacoromanica.ro
298

rimus. Hamm nostrarum pendentis et authentici


sigili nostri, munimine raboratarum, vigore et testi-
monio litterrarum mediante. Datum in Arei Nostra
Fogarasien. die vigesima septima mensis Februarii
Anno Dni Millesimo sexcentesimo quinquagesimo
quarto.
Et subscriptum erat a parte sinistra.
Susana Lorantfi m. P.
NB. Reprodus dui:a copule din col. nostra

LXXXVII.
1654. Susana Lorantfi, vaduva principelui G _Zia/0m,
cu diploma de nova donatzone data din Fcigdzw la 17
Februarie 1654 confirms pe Petru Trombitcq alias Chri-
stian de Drago? ,?i pe fratele acestuia Roman Christian
de nou in cdta boierzlor nobili as districtuluz Fageiraf.
Nos Sussana Lorantfi Serenissimi quondam
Principis Dominii Georgia Rakotzi, principis Tran-
silvaniae, partium regni Hungariae Domini et Sicu-
lorum Comitis etc. Relicta. Memoriae commenda-
mus, tenore praesentium significantes quibus expe-
dit universis. Quod cum ex fide dignis quorumdam
fidelium nostrorum informationibus, liquido ac certo
intelligamus : Agilem ac strenuum Petrum Trom-
bitas alias Christian de Dragus pro tempore illu-
strissimi Principis Transilvaniae etc. filii Nostri
clarissimi Tubicinatorem, nec non agilem virum,
Romanum Christian nominatum, Fratrem ejusdem
carnalem, ab antiquo e numero virorum natorum et
indubitatorum istius Districtus, Terraeque Nostrae
Fogaras Nobilium Boeronum extitisse: Certas item

www.dacoromanica.ro
- 299 -
Domos haeridatesque Boeronales in antelata posses-
sione Dragus in praedicto Districtu Fogarasiensi
existentes, bono jure pacificeque possedisse ac te-
nuisse, atque de praesenti tenere et possidere. Nos
etiam cum ad nonnullorum fidelium nostrorum sin-
gularem intercessionem, turn vero benignum habentes
respectum, agilium alacriumque at quidem fidelium
servitiorum antefati Petri Trombitas alias Christian
quae ipse statim ab ineunte aetate sua, in quibus-
libet ocassionibus rebusque ac negotiis laboriosae
suae industriae comrnissis, tam serenissimo quondam
Principi, Domino et Marito nostro desideratissimo
gloriosae record ationis, quam nobis quoque et filio
nostro clarissimo, Principi moderno secundum possi-
bilitatis suae exigentiam suma cum animi sui prompti-
tudine fideliter exhibuit at impendit in futurumque
mpensur. haud diffiden. Eundem igitur Petrum Trom-
bitas, alias Christian, ac per eum dictum Romanum
Christian fratrem suum denuo at ex novo de spe-
ciali nostra gratia et potestatis nostrae plenitudine
in coetum at numerum verorum, natorum et indubi-
tatorum, 'stills Terrae nostrae Fogaras Boeronum
Nobilium annumeranduru, aggregan. cooptan. et ad-
scribendum duximus; prout annumeramus et adscri-
bimus; Decernentes expresse ut a modo deinceps
praefati Petrus Trombitas et Romanus Christian he-
redesque at posteritates eorumdem universae, jam
videlicet nati, ac in futurum Dei beneficio nascituri
pro veris ac indubitatis Boieronibus habeantur et
reputentur, omnibusque at singulis iis honoribus,
privilegus, indultis, libertatibus, immunitatibus et
praerogativis, quibus ceteri, yen, nati et indubitati
saepe dictae istius Terrae nostrae Fogarasiensis

www.dacoromanica.ro
300

Boierones quomodocunque de june et ab antiqua


consuetudine utuntur, fruuntur et gaudent, perpetuo
uti, frui et gaudere valeant atque possint At nihi-
lominus pro ampliori erga eosdem gratiae et muni-
ficentiae nostrae declaratione; Totales et integras
easdem hereditates Boieronal-es, quas uti praemissum
est,in antelata Possesione Dragus tenuissent ac
possidissent, et in quarum hereditatum quieto ac
pacifico dominio, iidem, majoresque et progenitores
ipsorum ab antiquo perstitisse et sesemodo etiam
persistere; solummodo et litteralibus instrumentis
suprainde sufficientibus necessanisque destitute per-
hibentur ; simul cum cunctis suis utilitatibus et per-
tinentiis quibus libat, quovis nominis vocabulo vo-
citatis, ad easdem hereditates, de jure et ab antiquo
spectan. praemissis tamer sic ut praefertur stantibus
et se habentibus praememoratis Petro Trombitas et
Romano Christian heredibusque et posteritatibus ip-
sorum universis novae nostrae Donationis titulo
gratiose dedimus, donavimus et contulimus. Salvo
jure allelic, , prout damns, donamus et conferimus.
Harum nostrarum vigore et testimonio litterarum
mediante.
Datum in area nostra Fogaras die decima sep-
tuna Menses Februarii. Anno Domini Milesstino,
Sexcentessimo, Quinquagesirno Quarto.
Susanna Lorantfi m. pr.

.N.13. Reprodus dup5, o copie dui colecVa nostr4.

www.dacoromanica.ro
801 --,

LXXXVIII.
1656. Georgiu Ra /wen 11 cu diploma din Alba-lulza
in 6 Februarie 1656 nobilitezei pe Ioan Literati Mondray
de Eadem, secretartu 0 znterprete ungar pe lcingei prin-
cipele Moldavzei Georgie Stephan, i prin el pe fratti set
Demetriu i Ladislau Mondrai.
Nos Georgius Rakoci Dei gratia Princeps Tran-
sylvaniae, partium Regni Hungariae Dominus, et
Siculorum Comes etc. Memoriae commendamus tenore
praesentium significantes quibus expedit universes,
quod nos cum ad nonnullorum fidelium Dommorurn
Consillariorum nostrorum, singularem nobis propte-
rea factam intercessionem, turn vero attentis et con-
sideratis fidelitate ac fidelibus servitus egregii Ioannis
Literati Mondrai de eadem, Illustrissimi Dm Principis
Greorgii Sztephan, Dei gratia Terrarum Moldaviae
Vojvodae et haeredis perpetui, Vicin.i nobis sincere
benevoli Secretarii et Interprets Hungarici, quae
ipse cum in aliis rebus et negotiis, cum adhuc in
hoc Regno nostro Transilvaniae ageret, fidei et in-
dustnae suae commissis, maxime vero ab eo toto
tempore quo ad latus praedicti Dial Principis corn-
moretur, gratum et acceptum se nobis praestitit ac
imposterum quoq. pari passu se processur. pollicetur,
cum igitur ob id, turn vero ex gratia et mumficentia
nostra Principal], qua quosq. de nobis et Republica
Christiana, sequoq. hoc bene meritos, virtutisq. co-
lend. studiosos, antecessorum nostrorum felicis re-
miniscentme Transniae Principum exemplo prosequi,
eisq. certa virtutum suarum monimenta, quae ad
majora quaeq. praestanda eos incitare possent, de-
cernere consuevimus Eundem igitur Ioannem Lite-
ratum Mondrai, ac per cum Demetnum et Ladislaum,

www.dacoromanica.ro
302

fratres suos germanos, alias etiam uti ex fidelis


nobis sincere dilecti Sp lis et Mag. Ioannis Kemeny
de G-yero Monostor. Comitis Comitatus Albensis
Transylvaniae, Arcis et Praesidii Fogaras, ut et equi-
tatus Au lici Supremi, ac exercituurn nostrorum Cam-
pestrium General's Capitanei, Decimarum Arendatoris
Supremi, et Consiliani nostri intimi informatione
intelligimus, in Districtu etiam Fogarasien. avita
Boeronalis praerogativa gauden. ex special' gratia,
et Principalis potestatis nostrae plenitudine, in coetum
et numerum verorum natorum et indubitatorum Regni
nostri Transylvaniae et partium Hungar. eidem anne-
xarum Nobelium annumerandos, aggregandos, coop-
tandos et adscribendos duximus ; prout annumeramus,
aggregamus, cooptamus et adscribimus per praesentes,
decernentes expraesse, ut a modo deinceps, successivis
somper temponbus udem Ioannes Literatus Mondrai,
ac Demetrius & Ladislaus Mondrai fratres ejus ger-
mane ipsorumq. haeredes et posteritates utriusq. sexus
universi pro veris et indabitans Nobilibus habeantur
et reputentur. In signum autem hujusmodi verae et
perfectae nobilitatis eorum haec arma sive Nobilitatis
insignia : Scutum videlicet militare erectum coele-
stini color's quadnangulare, in cult's inferior' parte
rapes quaedam in altum enata est, cuius summitati
sertum laureum in spiram contortum inhaeret, quo
brachium humanum, humerotenus resectum, calamum
scriptorium tenere visitur, supra scutum galea mili-
tans aperta est posita quam contegit diadema Regium
gemmis et unionibus decenter variegatum, cui co-
lumba alba alis expanses, utriusque pedibus super-
stare, ac rostro crucem elevatam tenere cernitur;
ex cono vero galeae, teniae sive lemnisei variorum

www.dacoromanica.ro
-.- 303 -,-

color= hint inde defluentes, utrasq. oras seu inat'-,


glues ipsius scut pulchernme ambiunt et exornant,
prout haec (amnia in capite sive prmcipio praesen-
tium literarum nostrarum docta naanu et arte Pectoris
clarius expressa et depicta esse cernuntur, ammo
deliberato et ex certa scientia liberalitateq. nostra
Principali praefatis Ioanni Literato, ac Demetrio et
Ladislao Mondrai, ipsorumq. haeredibus et posteri-
tatibus utriusq. sexus universis gratiose dedimus
donavimus et contulimus, anuentes et concedentes,
ut ipsi praescripta arma sive Nob' Mats insignia,
more aliorum verorum et insignitorum Nobilium ar-
mis utentium ubi q. in praelis, hastiludiis, torneameatis.
duellis, monomachiis, ac aliis quibusvis exercitus mi-
litanbus Nobilitaribus ; net non, sigillis, vexillis,
cortinis, veils, auleis, annul's, clypeis, tentorns, do-
mibub et sepulcris ; generaliter vero quarumlibet
rerum at expedition= generibus,' sub verae sincerae
ac perfectae Nobilitats titulo, quo eos ab universes
et singulis, cuiuseunq. status, conditionis, ordinis,
gradus, honoris, officii, dignitatis et praeeminentiae
homines existant, insignitos dici haberi et nominari
volumus ferre et gestare ; omnibusq. et singulis its
hononbus, gratis, privileges, indult s, libertatibus,
imunitatibus et praerogativis, quibus ceteri veri nati
et indubitat Regni Nn Tranniae partiumq Hunga-
riae eidem annexarum Nobiles et militares homines
quomodocunque de jure et abantiquo utuntur fruuntur
at gaudent perpetuo, uti, frui at gaudere valeant
atq. possint. In cujus rei memoriam, firmitatemq.
perpetuam praesentes literas nras pendentis at au-
thentiei sigilli nostri munimine roboratas, memoratis
Ioanni Literato, ac Demetrio & Ladislav Mondrai
haeredibusq. at posteritatibus eorum utriusq. sexus
www.dacoromanica.ro
804

universis elementer dandas duximus et concedendas.


Datum in Civitate nostra Alba Julia die vigesima
sexta Februarii, Anno Dm Millesimo, Sexcentesimo
quinqua, gesimo sexto.
Georgius Rakocy m. pr.
Ao 1656 die 28 Men. Febr. In general]. Dnorum
Regmcolarum trium nationum regni Tranniae et par -
tium Hungariae eidem annexarum Diaeta ex edicto
suae Celsnis Principalis in civitatem swam Albam
Iu liam ad diem vigesimum dicti men. Febriar. indicta
praesentes lrae armales pubhcatae et proclamatae sunt
nemine contradicente Magi Georgius Lazar celsmi
Dui Dni Principis Tranniae
Protonotar. m. pr.
Presentes literati Armales per praefectum et
Exactorem Fiscales ac Requisitores Albenses tan-
quam Commissarios Illimae Dnae Principissae, ad
iuvestiganda Boeronum terrae Fogaras jura deputatos
exmisos revisae lectae ac in suo vigore relictae. In
Fogaras die 25 Mens. Febr. A. Dni 1671.
NB. Dup5. o copse in col. nostrI Combin5 cu diploma
Simnel Lorantfi din anal 1654.

LXXXIX.
1656. George Rakotzi al II-lea, principele Transilva-
mei, la cererea nobilului Comp Bolovanu din Bepnibac
ordond supuplor sea, persoanelor nobile i nenobile, se
se presente cdrid vor fi Mate inaintea lui Stoica Boeriu,
Todor Boeriu i$i laru ?erbanu din Bermbac, Stefan
din Dridif, Stefan Literati Fi _Me Literati din Feigeirq,
ca se depund mdrturie despre drecari drepturi ale lui
Co»zp Bolovan (Mandatum compulsorium principis)
Georgius Rakoczi Dei Gratia Princeps Transyl-
vaniae partium Regni Hungariae Dominus et Sicu-
lorum Comes, etc. Fidelibus Nostris Universes et
www.dacoromanica.ro
- - '86

singulis, Egregiis et Nobilibus pariter etiam Ignobil


libus, ac alterius cujuscunque status, bonae tamen
honestaeque famae et conditionis utriusque sexus
hominibus ubivis in Ditione Nostra constitutis et
commorantibus, Praesentes Nostras visuris Salutem
cum favors. Exponitur Nobis in persona Nobi lis
Komsa Bo lvan 1) de Besenbak qualiter ipso medio
vestri ratione et praetextu certorum quoruudam ne-
gotiorum coram declarandorum in praesentia Egre-
giorum et Nobilium Sztoyka at Todor Boer as Iaru
Sorban de dicta Besenbak, Item Stephani Dridiffi
alterius Stephan' Literati, Heliae Literati de Fogaras
hominum videlicet nostrorum pro jurium suorum
tuitions ac defensione, quasdam fassiones et attesta-
tiones celebrari facere vellent jure admittente. Cum
autem veritatis fassio justitiaeque recognitio nemini
sit abneganda. Proinde Vobis harum serie committi-
mus et mandamus firmiter ut dum et quandocunque
cum praesentibus simul vel divisim fueritis requisiti
statim vos sub oneribus singularum sedecim mar-
charum graves ponderis per eos quorum interest seu
intererit irremisibiliter exigendarum ad diem et locum
per praedictos Exponentes vel hominum eorum ad
vos trausmittendos Vobis praefigendorum (sic) in
praesenti am dictorum hominum nostrorum persona-
liter accedeudo ibique ad fidem vestram Deo debi-
tam qualiscunque Vobis de et super rebus coram
interrogandis constiterit certitudo Veritatis suo modo
&care fateri at attestari modis omnibus debeatis et
teneamini. Super quibus quidem fassionibus et at-

') Tit lul de nobil ce se di tuei 1m Comp Bolovanu arati


crt boeria lui se coufirmase §1 de prinelpit transilvani.
20

www.dacoromanica.ro
sii6 a
testationibus vestris, literas tandem per praefatos
homines nostros sub sigillis suis fide eorum mediante
conscribendas annotat(is) Exponentibus jurium suo-
rum uberiorem futuram ad cautelam necessarias
extra(dari) volumus at iubemus communi (justitia et
aequitate sua)dente Secus non facturi. Praesentibus
perlectis (exib .... restitutis. Datum in Civitate
nostra Alba Julia die Nona Mensis Octobris Anno
Domini Millesimo s quinquagesimo
sexto.
L. S. Lecta Correcta.
NB. Ongmalul pe Male, inhltime 19 cm 2 mm, Name
31 cm 5 mm, in archiva dim Ar. Densupanu, dosariul 2340.
Din Monumentele Fagirmului, pag. 29, de N. Deneuvanu.

XC.
1657. Susana Lorantfi, vciduva principelui Georgiu
la 19 Februarie
Rcikoczi, cu diploma data' in Fclgetra
1657 confirmit pe boerzi Ludul Sztoje de Sinca qi pe
copzzi sei Many, Aldea i Mathei Sztoje, 0 pe fr'citinii
set Toma Urszul, Dumitru f 2 Sztojka 8zto9e de nou in
vechile for drepturi boeresci. La transcrierea 0 pu-
blicarea acestei diplome in Feigeira la 1-a Mai 1765
pentru boeriul Andreiu Ursz de Silica, s'a mai addugat
qi Inquisitorio-Relatorta din 5 Nov. 1633 cu ascultarea
a 33 martori, can constatd drepturile vechi ale boenlor
Sztoja de Sznka.
Nos Susanna Lorantffi Serennissimi quondam
Domini Georgia Ralroci Principis Tranniae partium
Regni Hungariae Domini, at Siculorum Comitis Re-
licta Vidua. Memoriae commendamus tenore prab-
sentium significantes quibus expedit universis. Quod

www.dacoromanica.ro
- 307

hos dignum habentes respectum fidelitatie fidelibusque


servitys Agilis Ludul Sztoje de Sinka, que ipse tam
praedecessoribus Regni Tranniae Principibus, quam
etiam felicis reminiscentiae, quondam Domino, at
marito nostro desideratissimo, ac tandem nobis etiam
in omnibus rebus, et negotijs, fidei et industriae
suae comissis fideliter exhibuit, at inpendit exhibi-
turumque at impensurum fore etiam in posterum se
promittit, ac pollicetur: Eundem igitur Ludul Sztoje
de Sinka, antea quoque uti ex litteris penes se
habitis intelligimus praerogativa Bojeronali gauden-
tem, denuo at ex novo una cum Many Sztoje, Alde
Sztoje et Mathe Sztoje, filiis jam natis, ac in posterum
quoque nascituris, ac per eundem Ludul Sztoje To-
mam Urszul, Domiter Sztoje ac Sztojka Sztoje fra-
trueles ejusdem, in coetum et numerum reliquorum
verorum Bojeronum Districtus Terrae nostrae Fo-
gorasien. annumer. aggregandum cooptan. et ad-
scribendum duximus, Decernentes expresse ut amodo
deinceps successivis semper temporibus, iidem Ludul
Sztoje Tomas Urszul, Domiter Sztoje, an Sztojka
Sztoje fratrueles ejusdem haeredesq. et posteritates
ipsorum universi, pro veris an indubitatis Bojeroni-
bus habeantur, at reputentur, omnibusque, at sin-
gulls us honoribus, gratiis, privilegiis, indultis, li-
bertatibus, immunitatibus et praerogativis quibus
caeteri yen, nati at indubitati praedicti Districtus
nostri Fogorasien. Bojerones, quomodocunq. de jure
et ab antiqua Consvetudine utuntur fruuntur, et
gaudent, perpetuo uti, frui, et gaudere valeant, atque
possint; Ita tamen ut iidem Ludul Stoje de Sinka,
fihi jam nati, nee uon fratrueles ipsius praespecificati,
haeredesque, et posteritates eorum universi, omnia
20*

www.dacoromanica.ro
,-- 80i3

°nem, ac servitia Bojeronalia, instar reliquorum Di-


strictus hujus nostri Fogorasien. Bojeronum, ad prae-
dictam Arcem nostram Fogoras praestan. deben.
semper et ubiq. subire, ac exequi subeant, ac tene-
antur. Et nihillominus Domum in Possessione Synka
vicinitatibus domorum ab una Agilium Stojka Hontol,
et Bukur Boroim, partibus ab altera, in Districtu
Terrae nostrae Fogoras, et Comitatu Alben. Tranniae
existen. habitam, sin,u1 cum cunctis suis utilitatibus
et pertinentys quibuslibet terns scilicet arabilibus,
cultis, at incultis, agris, prates, pascuis, campis, fae-
netis, sylvis, nemoribus, montibus, alpibus, vallibus,
quercetis, salicetis, hortis, dumetis, aquis, fluvys, pis-
cinis, piscatorns, aquorumq. decursibus, molendinis,
et eorundem locis, generaliter vero quarumlibet uti-
litatum et pernen. suarum integritatibus, quovis no-
minis vocabulo vocitatis, ad eandem de jure, et ab
antiquo spectan. et pertinere deben. sub sips metis
vents, et antiquis limitb. existen. ab omni Censuum
Taxarum, et Contributionum nostrarum, tam ordinar.
quam extraordinariar. solutione servitiorumq. quo-
rumlibet plebeorum et civilium exhibitione, Deci-
marum, Nonarum, Capeciorum, et Datiorum pensione
eximimus, in perpetuum supportamus at confirmamus,
per praesentes. Quocirca Vobis Spectabili et Magni-
fico Dno Ioanni Kemeny de G-yera Monostor Comiti
Comitatus Alben. Transylvaniae, Arcis, et Praesidii
nostri Fogarasien. supr. Capitaneo ac Generosis item
Egr. et Nobilibus, Praefecto, constituendo nostro bo-
norum Provisori, ac alys Arcis hujus nrae officialibus,
Decimatoribus, Nonatoribus, ac quarumlibet Contri-
butionum Nostrarum Exactoribus, cunetis etiam quo-
rum interest, vel intererit praesentes nostras Visuris

www.dacoromanica.ro
309

harum serie committimus et mandamus firmiter,


quatenus vos quoque a modo deinceps annotatos
Ludul Sztoje de Sinka, Many Sztoje, Alde Sztoje,
et Mateh Sztoje filios jam natos, nee non Tomam
Urszul, Domiter Sztoje, ao Sztojka Sztoje fratrueles
ejusdem praetitulatos haeredesq. et posteritates eorum
Universos, pro yens, ac indubitatis Bojeronibus
habere, et recognoscere debeatis, neque eosdem ra-
tione domus, vel haereditatum ipsorum quarumlibet
ad aliquam Censuum Taxarum at Contributionum
nostrarum tam ordinariar. quam extraordinariarum
salutiouem servitiorum quorumlibet plebeorum at
civilium exhibitionem, Decimarum Nonarum Capecia-
rum, et Datiarum, pensionem cogere, vel compellere,
aut propterea eosdem, haeredesque et posteritates
ipsorum universos, impedire, turbare, molestare, seu
quovis modo domnificare mimme praesummatis, vel
,

sits ausi modo aliquali. Harum nostrarum vigore et


Testimonio Literarum medianter. Quosquidem Litteras
Nostras in fraequenti sede Fogorasiensi more solito,
publican et promulgari volumus atque jubemus.
Datum in Arce nostra Fogorasiensi, Die Decima
Nona Mensis February Anna Domini Millessimo sex-
centesimo Quinquagesimo Septimo.
Susanna Lorantffy m. p. L. S.
A dorso autem Legebatur: Juxta verorum at
consvetudinem Distric. Terrae Fogorasien. Praesentes
Literae Boeronales tribus vicibus in sede Judiciaria
nobelium Fogorasien. frequenti, in nomine Boero-
num introscript. publicatae, ac proclamatae cunt
nemine Contradictore apparen. ac in vigore relictae.
In Fogoras 12ma Marty Anni Millessimi sexcentisimi
Quinquagesimi Octavi. Et subscrip. erat: Nicolaus
www.dacoromanica.ro
3W

Uzoni sedis prae declaratae notarius m. p. Paulo


inferius legebantur haec verba: Praesentes Literae
Boeronales, per Praefectum, et Exactorem Fiscales
ac Requisitores Alben: Commissarios Illmae Dnae
Pnncipissae ad investiganda Boeronum terrae J?ogo-
ras Jura deputatos revisae et in vigore relictae. In
Fogoras die 27-a Febr. Ao 1671.
Szolgalatunkat ajanlyuk Kgylmetekk mint tisz-
telendo Szekbeli Uraimnak, Algya meg Isten kegyel-
teket sok jokkal, jo egesseggel szivtink szerint ki-
vannyuk. Tovabbet azt akarok Kgyelmetekk mint
Tisztelendo Szekbeli Uraimnak ertesere adni, hoza,
mineknnk Sinkan. lako Many Sztoje Kapitany [Tram
o Kgylme petsetit hogy ez minemii Vallokat mi mi
elonkb. hina mi azokat meg esketnok engedelmesek
leven azert Kapitany Uram ö Kgylme petsetyenek
az mi nemii vallokat mi elonkb. hiva, mi azokat
erOss hittel meg esketven, meg kerdeztdk, kikk hitek
utan vallo Vallasokat rendszerint igy irtuk meg ke-
gyelmeteknek; ut Sequitur.
1-mus Testis Naguj Chiagha Bojeronus Annor.
circiter. 60. Juratus et examinatus de Sarkaicza. Azt
mondja Nem tudom soha hogy Many Sztojanak
semmi maradekja, sem elei, paraszti Szolgalattal
szolgaltak volna hanem Mate Deak Urarn Udvar-
birosagaban, es idejeben is oda fel lova Milan jora
az Idvezdlt Beth len Gabor Fejedelemmel, es Torok
orszagbanis lova hatan volt, ezen kiviihs valahova
kivantatott, es az Tisztek parantsoltanak az v6,rhoz
lova hatan szolgalt. Tudom azt is, hogy mind en is,
mind az Apam idejeben az havosroly ö nekiek attak
a havasrol egy sajtot mivel ez havos ova volt, mind
regi joh Bojerok.

www.dacoromanica.ro
- 311 -
2-dus. Testis Sztojka Motok, Bojeronnus Anno-
rum 70. Juratus examinatus de Sarkaicza. En az
miolta emberi ezt emlitek ugy tudom miolta Many
Sztojat, es az Apjat is ismertem mind Bojerok vol-
tak, az hatarnak is az negyed reszet 6k birtak az
Falunak is negyedreszet ok birtak, mellyekbol meg
tettzik hogy 6k regi igaz jo Boerok lonak hatan is
szolgaltak az varhoz poroszti szolgalattal soha sem.
3-tius Testis Algya Rad-Bojeronus Annorum
circiter. 75. de rivoj En azt tudom hogy 6k
igaz Bojerok, igen regiek voltak sot penig az Varhoz
is az jobbik Apja eskiit Boer volt.
4-tus Testis Opra Gavrilla Libertinus Annor.
cir. 50. de Iaas Juratus examinatus fatetur En tu-
dom azt hogy 6k Bojerok voltak, sot meg masoktol
is hallottam, hogy az elejek is igen nagy Boersagbol
szarmazok 6 nekik.
5-tus Testis Idomer Sztojka Boeronus de Vad
Armor. 60. Juratus examinatus. Tudom azt hogy
ezek az Aparamal edgyittd is lonak hatan szolgaltak
az Varhoz, es az Varhoz Szekbeli hutos Bojerok
voltak.
6-tus Testis Andreas Vajdafalvi Bojeronus An-
nor. 45. de eadem Vajdafalva, Juratus examinatus,
En ugy tudom hogy az Many Sztoje lova hatan
szolgalt az Varhoz, es aztis tudom hogy mindenekbe
ugy birtak a negyed reszt mint igaz regi oss Boerok.
7-us Testis Sarban Popa de Vajdafalva Annor.
circiter 65. Juratus examinatus. Tudom hogy meg
az nagyobbik Apjok is hutos Szekbeli Assessor Boer
volt, es paraszti szolgalattal az Varhoz nem szolgalt
8-vus Testis Luppul Hojszu Boeronus de Vad
Armor, 70. Juratus examinatus fatetur ut septimus

www.dacoromanica.ro
312

Testis Ezzel jobbita, hogy a sziile Apja, otven


esztendig volt Assessor hates Boer.
9-nus Testis Komanai Czecz Boeronus de Szes-
tsor Annor. Cir. 60. Juratus examinatus fatetur. En
ugy tudom, hogy mint egy igaz regi Os Boernak,
minden praerogativaja neki is ugy vagyon, ez mellet
penig en ugy tudom, es ezt is hallottam hogy 6
neki az elm szallok elsobben is Boersagban Sinkara.
10-mus Testis Ioannes Pap Bojeronus de Sze-
vesztreny Annor. 40. Juratus examinatus. Mioltatol
fogva en esmerem Many Sztojat mindetig lova halal
szolgalt az Varhoz es Boersaga is igazsagos keppen
vagyon mindenekrol.
11-mus Testis Szojka Motok Boeronus de Szesz-
csor Annorum circiter 35. Juratus examinatus. En az
mioltatol fogva ismerem ugy tudom hogy szinte
olljon Boersagok vagyon mindenben mint nektink.
12-mus Testis Vaszil Rinye Boeronus de Her-
szeny Annor. 50. Juratus examinatus En ugy tudom
hogy 8 neki igaz Boersaga vagyon, azt is tudom
hogy soha parosztt szolgalattal hanem lova hatan
szolgalt az Varhoz, Matskasi Urk paroszti szolga-
lattal soha nem tudom hogy szolgalt volna.
13-us Testis Sztojka Ursz Boeronus ex Herszeny
Annor. circiter 44. Juratus examinatus fateturi uti
12. Testis.
14-us Testis Algye Barb Boeronus de Herszeny
Annor. cir 55. Juratus examinatus fatetur uti 13-us
Testis :
15-us Testis Sztojka Daan Boeronus de Mundra
Annor. cir. 35. Juratus examinatus fatetur uti 14-us
Testis.

www.dacoromanica.ro
813

16-tus Testis Komemay Algya Boeronus de Vad


Annor. cir. 60. Juratus examinatus fatetur uti 15-us
Testis Aztis tudom sot hallottam hogy meg az elejek-
szallottak meg elsobben is Sinkan Boersagul.
17-us Testis Many Dobra Boeronus de Illijen
Annor cir. 60. Juratus examinatus fatetur uti 16 us
Testis.
18-us Testis Naguj Grama de Rosor Boeronus
Annor. cir. 70. Juratus examinatus fatetur sicut 17-us
Testis.
19-us Testis Georgius FelfOldi nobilis Persona
de Thodo Annor. 40. Juratus exam. fatetur
sicut 18-vus Testis :
20-us Testis Stephanus Csizrnadia de Jaas Boe-
ronus fatetur ut 19-us Testis Juratus exam. Anno-
rum 40.
21-us Testis Many Zeloge Boeronus de K. Be-
rivoj Annor. cir. 29. Juratus examinatus fatetur ut
20-us Testis :
22-us Testis Burszany Nesz de Herszeny Boe-
ronus Annorum circiter 34. Juratus examinatus fa-
tetur ut 21. Testis.
23-us Testis Boman Algye de Rusor Boeronus
Anuor. cm 40. Juratus examinatus fatetur uti 22-dus
Testis.
24-us Testis Berzul Markul de Rusor Boeronus
Annor. cir. 35. Juratus examinatus fatetur ut 23 Testis.
25-tus Testis Szoja Bred de Berivoj Boeronus
Annor. cir. 30. Juratus examinatus fatetur ut 24-us
Testis.
26-us Testis Dragomir Kolaboczia Sarrabs de
Rusor Annor. circiter 50. Juratus examinatus fatetur
ut praecedens,

www.dacoromanica.ro
- 314 -
27 -us Testis Sztojka Mark de Rusor Boero
Annor. cir: 70. Juratus examinat. fatetur sicut 8-vus
Testis sot az is elsobben a Boerisag
kepeben ugy hallottam.
28 us Komany Laczko de Grid Boeronnus An-
norum. 70 Juratus examinatus fetet. sicut 27 us
Testis.
29-us Testis Szogany Istvan de Venitzeje Boero-
nus Annor. 60. Juratus et examinatus. Tudom hogy
egy keves ideig paraszti szolgalattal szolgalt
a varban, de Matskasi Urnak meg edgy oraig sem
szolgalt paroszti szolgalattal.
30 us Testis Many Voyk de Venitze Boeronus
Armor. cir. 80. Juratus examinatus fatet. secut 28.
Testis.
31-us Testis Rad Rodocsa de Butsum Boeronus
Annorum cir. 50. Jurat. examinat. fatet. secut 29.
Testis.
32-dus Testis Vaszillia Kopaczia de Venitze
Annor. 70. Boeron. Juratus examinatus fatetur uti
30-us Testis.
33-is Testis Radul Mate de Illijen Boeron. An-
norum molter 60. Juratus examinatus fatetur sicut
32. Testis. Mi kgylmetekk mint Tiszte-
lendo Szekbeli Uraimnak ertesekre adni mellyeket
irtuk meg fide nostra mediante Eeknek utana isten
adjon jo egeseget es tartsa meg kegyelmeteket, da-
tum in Oppido Fogoras Die 4-te Novembris Anno
Domini 1633.
Kegyelmeteknek Jo akar6 Szolgai Csuresz Mi-
haly m. p. es Ujvari Mh,tyas Szolgabiro. Titulus
ejusdem legebatur G-enerosis, ac Egregys Domino

www.dacoromanica.ro
315

Capitaneo, ac Caeteris Jur. Assessoribus sedis supe-


rior. nobilium Fogorasien Dominis nobis pluri-
mum observandissimiis. Erantq. eorundem Regiorum
SigHis super hostia obsignatae. Apertatio au-
tem tails erat : 1633. Die 5. Novebris. Apertae per
me Andream Litteratum Notarium m. p
Praesentes Literas serenissimae Principisae
quondam Susannae Lorantffi Boeronales, ut et prae-
scriptorum hominum Regiorum Inquisitorio Relato-
rias legitime confectas, de verbo ad verbum, sine
augmento diminutioneque et variatione prorsus all-
quali, exceptis ducturis interlineatis, ubi propter
rupturam, et nimiana vetustatem papyri assequi pa-
tuimus, Praesentibus inter Copiam earund :
Str. Boeroni Andreae Ursz de Sinka, reliquorumq.
Fratrum ejusdem condivisionalium futur. ad eorund.
cautelam necessar. sub sigillis Nris usualib. Manuumq.
propriar. subscriptionib. fide Nra mediante extrade-
dimus. Datum Fogoras. Die 1-ma Mensis May Anno
1765.
Corecta per nos Linea 22-a aggregandam. 1. 56.
quorumlibet 1. 58. in voce in 1. 39. 1. 60. Gyer6
117. hoza; 119. minemii hivh, 120. az nemu, 129. jara ;
137. Sarkaicza, az linea 204. in voce Jas.
L : S : Gregorzus Bdn m p.
Juratus Cancel].
L: S: Andreas Szabo de M: Sullye
Inclitae Tabulae continuae Judie.
Districtus Fog. Super. Jurassor in. p.

NB Dupri, o copie dela Joan .kJrsz din Sinea

www.dacoromanica.ro
316

XCI.
1657. Susana Lorantffi cu diploma din 26 Maiu 1657
face recensemdntul boerilor qi al libertinilor din Para
Fcigaraplui, qi confirms in statul boeresc pe fratit Ni-
colae, Negoe pi Stan Ursu din comuna Meirgineni, ordonci
se fie recunoscu(i ca boeri adevefraii si incontestabili, qi
le intetrqte ereditaple lor, sau a patra parte din intreg
Boeronatul.
Nos Susanna Lorantffi Serenissimi quondam
Domini George Rakoci Principis Transylvaniae, par-
tiara Regui Hungarian Domini. et Siculorum °omit's,
ut Relicta Vidua, Memoriae commendamus tenore
praesentium significantes quibus expedit universis,
Quod cum nos statum et conditionem universorum
et singulorun Boerouum et Libertinorum nostrorum
Districtus Terrae nostrae Fogaras cognoscere volen-
tes, praeteritis diebus ipsis Annt Lustnum I) inch-
xissemus, tune inter alios strenm quoque Nicolaus,
Nyagoi et Sztan Ursz 2) de Mardsina, coram nobis
comparuerunt suplicantes: emus conditioni et iuri-
bus antiquis, quibus hactenus gavisi erant, per nos
diligenter examinatis et cognitis, quill digni a nobis
habit" sunt, quod in statu Boeronali etiam in poste-
rum pertnaneant, id ipsis annuendas et gratiose dan-
das (sic) duximus, ut omnibus et singulis iis
immunitatibus et praerogativis, quibus ceteri
yen indubitati praedicti Districtus huius nostri Fo-
garasiensis Boerones, ab autiquo us" et gavisi sunt,
ipsi quoque praenominati fratres carnales haeredesque
1) In documentul Nr. LXVIII: Armilustrium.
') Din acestIt familie se trage Baronul D. Urs din Tran-
silvama,. Vide XX.

www.dacoromanica.ro
817

ipsorum universi, succesivis sem per tern porib us, uti,


frui, et gaudere possint, atque valeant; Et ruhil-
°minus pro ampliori erga eosdem Nicolaam, Nyagoi,
et Sztan Ursz, de Mardsina fratres carnales Boerones
munificentiae nostrae Principal's declarations totalem
et integram quartam partem integri Boeronatus ip-
sorum Boeronalem in praedicta possessions Mardsina,
in praeallegato Districtu hums nostri Fogaras exis-
tentem habitam, in emus quieto et pacifico Dominic'
(uti ex liter's paenes ipsis habitis intelligimus) etiam
progenitores ipsorum, ac ipsi quoque perstitisse, et
etiam nunc persistere, literarum solummodo nostra-
rum superinde emanatarum sibs ipsis dari postulautes
perhibentur ; simul cum cunctis sues utilitatibus et
pertinentiis, quibuslibet videlicet terrisque
scilicet arabilibus, cult's, et incultis agris, prates,
pascuis, campis, foenetis, Silvis, memoribus, montibus,
alpibus, vallibus, quaercetis, salicetis, hortis, dumetis,
aquis, fluviis, piscinis, piscaturis, aquarumque de-
cursibus, molendinis et eorundem locis, generaliter
vero quarumlibet utilitatum et pertinentiarum suarum
integritatibus, quovis nominis vocabulo vocitatis, ad
eaudem quartam partem Boeronatus de iure et ab
antiquo spectantibus et pertinere debentibus, sub
sins veris metes et antiquis limitibus existentibus, ab
omni censuum, taxarum, et contributiouum nostril.-
rum tarn ordinariarum quam oxtraordinariarum so-
lutione servitiorum quoruralibet plebeorum et civi-
lium exhibitions; decimarum, non arum, capetiarum,
et daciarum pensione eximimus in perpetuum sup-
portamus et confirmamus per praesentes novae no-
strae Donationisque Titulo. Quocirca vobis spectabili
et Magnifico Domino Ioanni Kemeny de Gyero

www.dacoromanica.ro
Ai8 ---

Monostor Comitatus Albensis Transilvaniae Comiti,


Arcis et Praesidy nostri supremo Capitaneo, etc.,
Generosis item Egregiis et Nobi libus, Praefecto con-
stituendo nostro, Bonorum Provisori, ac aliis Arms
huius nostrae Officialibus, Decimatoribus, Nonatori-
bus, ac quorumlibet Contributionum nostrarum Exac-
toribus, cunctis etiam aliis quorum interest vel in-
tererit praesentes nostras visuris harum serie corn-
mittimus et mandamus firmiter ; quatenus Vos quo-
que annotatos Nicolaum Nyagoi et Sztan Ursz de
Mardsina fillosque ipsorum lam natos videlicet Ale-
xandrum, Lupul, Sorban, Radul, Coman, Nicolai ;
Radul, Casparum et Vaszilla Nyagoji nec non Nico-
laum filium Sztan Ursz, fratribus carnalibus haere-
desque et posteritates ipsorum universos, pro veris
ac indubitatis Boeronibus habere et recognoscere
debeatis, neque eosdem ratione quartae partis Boe-
ronatus vel haereditatum ipsorum quarumlibet, ad
aliquam Censuum Taxarum et Contributionum no-
strarum tam ordinariarum quam extraordivariarum
soluton.em servitiorum quorumlibet plebeorum et ci-
vilium exibitionem, Decimarum, Nonarum, Capetiarum
et Datiarum pensionem cogere vel compellere aut
pro pterea eosdem haeredesque at posteritates ipsorum
umversos impedire, turbare, molestare seu quovis
modo damnificare minime praesumatis, ye! sitis min
modo aliquali. Harum nostrarum vigore et testimonio
literarum mediante ; Quas quidem literas nostras in
frequenti sede Fogarasiensi more solito publicari et
proruulgari volumus atque iubemus. Datum in Arce
nostra Fogarasiensi Die vigesima sexta Menses May,
Anno Domini millesimo sexcentesimo quinquagesimo
septimo.

www.dacoromanica.ro
119

(Transumptul Tab lei regale din 1 Febr. 1847, in archiva


dlui Ar. Densusianu, dosartul Nr. 779-1868.)
In transumpt documentul este deserts astfel :
In quarum literarum inferiori parte a sinistro
subscriptum erat: Susanna Lorantfi m. p. Erantque
sigillo antefatae Principissae majori et aulico in cera
alba impresso zonaque sericea varii coloris eidem
alligata et pendent' communitae patenterque confee-
tae. -- In flexura sigilli a dextris talis apparebat
scriptura: Praesentes literae Boeronales per Praefec-
turn et Exactorem fiscales ac Requisitores Albenses
Commissarios IllustrIssimae Dominae Principissae ad
examinanda Boeronum terrae Fogaras iura exmissos
revisae, lectae, ac pro personis introscriptis in vigore
relictae. In Fogaras die 27 mens. 7-br. Anno 1671.
In exteriori vero parte haec legebantur : Iuxta
morem solitum et consuetudinem terrae Districtus
Fogaras praesentes literae Boeronales tribus vicibus
in facie sedis judiciariae sedriae nobihum Fogaras
frequentibus publicatae ac proclamatae sunt nemine
contradictore apparente ac in vigore relictae. In
Fogaras 16, 7-br. Anno millesimo sexcentesimo pun-
quagesimo octavo. Paulo inferius subscriptum erat :
Nicolaus Uzoni sedis praefatae juratus notations, m. p.)
NB. Reprodus din Monumentele tern FIglirasului, pag. 31.

XCII.
1658. Georgzu Rakoczz 11, Principele Transilvanzei,
cu diploma data din Arad la 7 Julie 1658 tidied pe
Danizl Malya de Oroszfalva ceiletret de carte din rdndul
sclopetarilor in ceta nobililor. Unul dzntre succesort age -
zdndu -se in Oliaba, i-s'a publicat diploma in Efigeircv
la 5 Martze 1836.
Nos Georgius Rakoczy Del gratias Princeps
Transylvaniae partium Regni Hungaria Dominus et
www.dacoromanica.ro
g20

Siculorum Comes etc. etc. Memoriae commendamus


tenore praesentium significantes quibus expedit uni-
versis, Quod cum ad nonnullorum fidehum Domino-
rum Consiliariorum nostrorum nobis pro pterea factual
interessionem, tune vero benigna memoria repetentes
fidelia stadia et servitta Strenui Dame lis Malya de
Oroszfalva (posessione scilicet nostra ad officinam
nostrum monetarism Rivulinensem pertmente)EquItis
nostri Aubet ex genere Sclopetariorum vulgo Cara-
bmos vocatorum quae ipse a puero militaribus dis-
°Timis addictus et excultus inter mihtares nostros
cam pestres educatus in omnibus nostril tam intra
quam extra regnum nostrum susceptis expeditionibus
strenue simul et fortiter nobis exhibuisse et impen-
chsse perhibetur ac etiam im posterum toto vitae suae
tempore part arumi fervore, et constanti fortitudine
se nobis exhthiturum et impensurum fore promitat
et policetur. Eundem igitur Danielem Malya ipsius-
que h'aeredes et posteritates utriusque sexus univer-
sos, ex specialis gratiae et potestatis nostrae Princi-
pahs plenituchne, e statu et conditione ignobili in
qua natus est et hac tenus exstitit eximendum ac in
coetum et numerum verorum natorum et indublta-
torum Regni Nostri Transilvaniae et partium Hun-
gariae eidem annexarum Nobilium annumerand. ag-
gregand. cooptandum et adscribendum duximus,
prout annumeranaus, aggregamus, cooptamus et ad-
scribimus praesentium per vigorem. Decernentes ex-
presse ut a modo demceps succesivis semper tempo-
ribus idem Daniel Malya ipsiusque haeredes et
posteritates utriusque sexus universi pro veris ac
indubitatis Nobilitabus habeantur et reputentur. In
signum autem hujusmodi verae et perfectae nobilitatis

www.dacoromanica.ro
321

eorum haec arma seu nobilitatis insignia : Scutum


videlicet militare coelestini colons, in cujus campo
sive area ferrea equi soles sagitta transfixa videtur,
supra scutum galea militaris, aperta sive craticulata
est posita, quam contegit diadema regium gemmis
et unionibus pretiosis eleganter exornatum
tern galeae vario .. define
praesentum litterarum n.ostrarum docta manu et arte
pictoris clarius et depictae esse cernuntur;
Animo deliberato et ex certa scientia, ac liberalitate
nostra Principali praefato Danieli Malya ipsiusque
haeredibus et posteritatibus utiusque sexus universis
clementer dedimus et contulimus, annuentes et con-
cedentes ut ipse ipsiusque haeredes et posteritates
utriusque sexus universe, praescripta Arma seu No-
bilitatis insignia, a modo impostarum successivis
semper temporibus more aliorum verorum et insig-
nitorum nobelium armis utentium ubivis in praeliis
hastiludiis torneamentis duellis monomachiis et aliis
quibusvis exercitiis nobilitaribus et militaribus -
- sigillis, vexillis, cortinis, annulis, aulaeis,
domibus, clypeis, tentoribus et generaliter
quarumli bet rerum et expeditionum generibus sub
merae et perfeetae nobilitatis titulo, quo eos ab uni-
versis et singulis eujuscunque status conditionis, dig-
nitatis et praeminentiae homines existunt, dici, teneri,
norninari et reputari volumus, ferre at gestare ac
omnibus et singulis its honoribus, gratiis, privilegiis,
indultis, libertatibus, praerogativis, et immunitatibus,
quibus caeteri ven, nati et indubitati regni nostri
Transylvaniae et partium Hungariae eidem annexar.
nobiles et militares homines, quomodocunque de jure
et ab antiqua consuetudine utuntur, fruuntur et gau-
21

www.dacoromanica.ro
',.M2
dent perpetuo uti, frui, gaudereque valeant atque
possint. In cujus rei memoriam firmitatemque per-
petuam, praesentes litteras nostras pendentis et au-
thentici sigilli nostri mummine roboratas, memorato
Daniel Malya ipsiusque haeredibus et posteritatibus
utriusque sexus universis clementer dandas duximus
et concedendas. Datum in Castris nostris ad Arad
positis die 7-o Iu hi Anno Domini 1658.
Georgius Rakoczi m. p.
Praesentem copiam e vero suo Originali, in
quantum propter vetustatem temporis legs poterat,
genuine descriptam, cum eodem fidebter collatam
ac comportatam eidemque in omnibus conformem esse
repertam, fide officiosa
redditur, quod praecitata Nobilitatis insignia, nec
non praecitatum pendens Sigillum authenticum defu-
erint. Fogaras d. 5 a Marty 1836.
Stephanus Hamar m. p. Ord. Inclyt. Dist. Fog.
Jurat. Notar.
NB. Dupi o copie in col. mea.

XCIII.
1658. Leopold I, Imperatul Romdnilor qi Rege al
Ungarzei, cu diploma data din Viena la 20 Decembre
1658 ridica pe loan Mondray fi pe fratzi acestuia De-
metriu i Ladislau Mondray in statul nobililor.
Nos Leopoldus Del Gratis. Electus Romanorurn
Imperator semper Augustus ac Germaniae, Hunga-
riae, Bobemiae, Dalmatiae, Croatiae, Sclavoniae, Ra-
mie, Serviae, Gallitiae, Lodomeriae, Cumaniae, Bul-
gariaeque e. c. t. Rex, Archidux Austriae, Dux Bur-
gundiae, Brabantiae, Styriae, Carinthiae, Carnioliae,

www.dacoromanica.ro
--- 3A ---

Marchio Moraviae, Dux Luxemburgae ac superiority


et inferioris Silesiae, Wiertembergae et Thek, et
Princeps Suaeviae, Comes' Habspurgi, Tyrolis, Ferreti,
Kiburgi et Gdritiae, Landgravius Alsatiae, Marchio
Sacri Romani Imperij, supra Anasum Burgouiae, ac
superioris et inferioris Lusatiae, Dominus Marchiae
Sclavonicae, Portus Naonis et Salinarum e. c. t. Me-
moriae commendamus tenore praesentium significan-
tes quibus expedit. universis. Quod nos cum ad non-
nullorum fidelium nroi um humillimam supplicationem
nrae propterea factam Matti, turn vero attentis et
consideratis fidelitate et fidelibus servitiis fidelis nri
Ioannis Mondray, quae ipse sacrae primum Regni
nostri Hungariae Coronae, et deinde Matti nrae, pro
locorum et temporum varietate fideliter et constanter
exhibuit et impendit an imposterum quoque se se ex-
hibiturum et impensurum pollicet. Cum igitur ob id,
turn vero ex gratia et munificentia 'nra Regia, qua
quosque de Nobis, et Reg . .. Christiana benemeri-
tos, an virtutis colen . .. studiosos Antecessorum
nrorum Diuoru dam Hungariae RPgum exemplo
proseq .... certa virtutum suarum monumenta, q ....
maiora quoque praestanda eos possent, decernere
consuevimus, Eundem itaque Ioannem Mondray an
per earn Demetrium et Ladislaum Mondray fratres
suos, e statu et conditione ignobilium (?) qua hactenus
perstitisse dicuntur, de Regute nrae potestatis plem-
tudine, et gratia speciali eximen. in Contain et Nu-
merum verorum antiquorum atque iLdubitatorum
annotati Regm nri Hungarian partiumque ei anne-
xarum Nobilium dummus annumerandos et atscri-
bendos. Annuentes et ex certa nra scientia animoque
deliberato concedentes. Ut ipsi a modo imposterum
21*
www.dacoromanica.ro
824

futuris et perpetuis simper temporibus, omnibus illis


gratiis, honoribus, indultis, privilegiis, libertatibus,
Juribus, praerogativus, et immunitatibus, quibus cae-
teri veri nati et indubitati dicta Regni nri Hunga-
riae, partiumque ei annexarum Nobiles, hactenus
quomodolibet de jure vel consuetudine usi cunt et
gavisi, utunturque et gaudent, uti, frui, et gaudere
possint et valeant haeredesque et posteritates ipso-
rum utriusque sexus univer. valeant atque possint.
In cuius quidem nrae erga eos exhibitae gratiae et
clementine ac liberalitatis testimonium veraeque et
indubititae Nobilitatis signum haec arma seu Nobi-
litatis insignia: Scutum nimirum militare erect=
coelestini coloris fundum illius viridi campo occu-
pante in eoque candida Columba, tills expanses,
utrisque pedibus insistere, rostro vero crucem inter-
tenere cernitur Scuto incumben. galleam militar.
craticulatam, Regio Diademate brachium humanum,
rubra manica indutum ensem vibran. pro-
feren. ornatam. A summitate vero siue cono galeae,
lacinys seu lemniscis hint coeruleis et fiauis, illinc
vero candidis et rubris in scut extremitate sese
placid® diffundentibus, Soutumque ipsum decenter
exornantibus, quaemadmodum haec omnia in princlpio
seu capite praesentium litterarum nrum pictoris
manu et artiflcio propnis et genuinis suis coloribus
clanus depicta, et ob oculos intuentium posita esse
conspiciuntur. Eidem Ioanni Mondray, ac per earn
Demetrio, et Ladis lao Mondray, fratribus sills, ipso-
rumqu. haeredibus et posteritatibus utriusqu. sexsus
universis gratiose danda duximus et concedenda.
Decernentes, et ex certa nra Scientia, animoqu. de-
liberato concedentes, ut ipsi a modo imposterum

www.dacoromanica.ro
- 325 -
futuris et perpetuis simper temporibus, eadem Arma,
seu Nobilitatts insignia, more ahorum verorum atqu.
indubitatorum Regni nri Hungariae et partium eidem
annexarum Nobi hum sub iisdem Juribus, Praeroga-
tivis, Indultis, Libertatibus, et Immunitatibus quibus
iidem vel natura, vel antique consuetudine us' aunt
et gavisi utunturqu. et gaudent, ubique in praelits,
certaminibus, pugnis, hastiludiis, torneamentis, duel-
tis, monomachits, an ants omnibus, et singulis an
quibuslibet exercitiis militaribus, At Nobilitaribus,
nee non sigillis, yells, cortinis, aulaeis, anulis, vexillts,
clypeis, tentoriis, domibus et sepulchris, generahter
vero quarumlibet rerum et expeditionum generibus
sub merae .... et indubitatae Nobilitatis Laub:), quo
eos ab omnibus cuiuscunque St .... dignitatis, con-
ditionis, et praeeminentiae homilies existent, insig-
nitos, et ornatos dici, nominari, haberique et reputari
volumus et mandamus ferre gestare; illisqu. in aevum
uti frui, et gaudere possint, et valeant, haeredesque
et posteritates ipsorum utriusque sexus universis
valeant atque possint. Imo nobilitanius, damns et
concedimus, praesentium per vigorem. In cuius rei
memoriam firmitateniqu. perpetuam praesentes litteras
nras Privilegiales, secreto Sigillo nro, quo ut Rex
Hungariae utimur, impendenti commutes. Eidem
Ioanni Mondray, ac per eum supranominatis specificatis
personis ipsarumque haeredibus et posteritatibus
utriusqu. sexus universis, iam natis an imposterum
Dei beneficio nascituris gratiose dandas duximus et
concedendas. Datum per manus fidehssimi nobis sin-
cere dilecti Rendissimi in Christo Patris Domini
Georgii Szelepcheny Archiepiscopi Colocensts et Ba-
ciensis Ecclesiarum Canomce unitarum Episcopatus

www.dacoromanica.ro
- 326 -
Nittriensis Administratoris, looiqui ac Comitatus eius-
dem supremi et perpetui Co .... Consiliarii .... per
dictum Regnum nostrum Hungariae Aulae Can cellarii
in Civitate nra Vienna Austriae, die vigesima Mensis
Decembris. Anno Domini Millesimo Sexcentesimo
Qainquagesimo Octavo Regnorum nrorum Regni
primo Hungariae et reliquorum guar .... Bohemiae
vero Anno tertio. Reverendissimis ac Venerabilibus
in Christo Patribus -Dominic Georgio Lippay de
Zombor Metropolitannae Strigoniensis, et a
Georgio Szelepcheny, Colocensis et Baciensis dictarum
Ecclesiarum cano .... umtarum Archiepiscopis. Be-
nedicto Kisdy Agriensis iamfato Georgio Szelepcheny
Administratore Nittriensis, Petro Petretich Zagrabi-
ensis Loa Palffalvay electo Varadiensis, Fran-
cisco Szenthgyorgy electo Transilv .... Paulo Hoff-
man electo Vespriniensis, fratre Ioanne Sails electo
Quin .... clesiensis. Georgio Szecheny electo Iau-
riensis, Thoma Palffy elect .... ciensis, fratre Petro
Iurievich electo Sirmiensis, altero fratre Mo .... no
Maravich electo Bosnensis, tertio item fratre Georgio
Bu .... vich electo Tininiensis, Ioanne Baptista Bor-
sotti, Rosonensi .... fratre Hiadintho Mocripodary
electo Chanadiensis et Petro Mariany Segniensis et
Modrusiensis Ecclesiarum Episcopis. Ecclesias Dei
feliciter gubernantibus. Item. Spectabilibus ac Mag-
nificis Comite Francisco Vesseleny de Hadad per-
petuo in Muran, dicti Regni nn Hungariae Palatino,
Comite Francisco de Nadasd, Iudice Curiae nrae
Regiae Comite Nicolao a Trinio, Regnorum nrorum
Dalmatiae, Cro et Sclavoniae Bano. Comite
Stephano de Cijak Tauernicorum, Comfit.... iamfato
Nicolao a Zrinio Agazonum, Comite Georgio Erdeody

www.dacoromanica.ro
327

de .... Nyorokerek, Comite Nicolao Pa lffy ab Erdeod


Ianitorum, Comite ... de Battian Dapiferorum, altero
Comite Adamo Forgaes de Ghymes Pincernarum,
Comite G-eorgio a Tersach de Frangepanibus Curiae
nrorum Regalium in Hungaria Magistris, ac memo-
rato Nicolao Palffy de praelibata Erdeod, Comite
Posoniensi caeterisqu. quam plurimis Regni nri Co-
mitatus tenentibus et Honores.
Leopoldus m. p. Georgius Szelepcheny m. p.
Archppus Colocensis.
Andreas Rutkay
Anno Dni millesimo sexcentesimo quinquage-
simo nono die decima Octava Men. Sept. in Oppide
Szigeth in Congregatione generali Dnorum Magnatum
et Nobilium Comitatus Maramarosiensis praesentatae
sunt et soleniter publicatae praesentes Literas Arma-
lessive Nobilitares a Sacratiss, Hungaria Regia
Majestate D. Dno Leopoldo e. c. t. Egregio Ioanni
Lrato Mondray, Illusmi Regni Moldaviae Principiis
Dni G-eorgy Stephan Secretario clementer collate,
nernine contradicente
Sigzsmundus Szegedi de Szigeth jur. Notarius sedriae
Cottus Maramorosiensis m. p.
Praesentes Lrae Armales per Praefectum et
Exactorem Fiscales ac Regnisitores Albenses tam-
quam Commisarios Illmae Dnae Principissae ad in-
vestiganda Boeronum terrae Fogaras jura delegatos,
et exmissos revissae, lectae, ac pro personis intro-
scriptis in vigore relictae. In Fogaras die 25 Fe-
bruar Anno Dni 1671.
NB. Dupa o copse din col. mea. A se combina cu di-
plomele Susanei Lorantfi si G. Rikoczi din anii 1654 ip 1656 sub
Nrii LXXXV si LXXXVIII.

www.dacoromanica.ro
- 328 -
XCIV .
1662. Diploma principelui Michael Apafi data din
castrele de pe cdmpza din Kola la 20 Aprile 1662 prin
care se denumesce pe episcopul Daniil peste biserictle
din finutul de peste Olt exemt de sub jurtsdzetiunea
Metropoldului Ardealului Sava Brancovici.
Nos Michaal Apafi Dei gratia Princeps Tran-
silvaniae partium regni Hungar. Dominvs et Siculo-
rum Comes etc. Fidelibus nris vniversis et singulis
cvjusounq Status, conditionis, ordinis, gractus, ho-
noris, officii, dignitatis, functionis, etc. praeeminentiae,
hominibus ubivis in ditione nra constitutes et corn-
morantib. praesentes nras visuris Salutem et gratiam
nram, etc. Cum nos inducti vita, eruditione, morum
honestate Reverendi Danielis Episcopi Evndem
igitur Danielem Episcopum ad humillimam nonnullor.
Dnor. Consiliarior. nror. special. autem Fidelis nri
Gener. Ioannis Betlen de Kis Bun Consiliarii, ac
Cancellar. nri, Sedis Siculicalis Vdvarhely Capitanei
Supremi ac Comitatus de Kukfillo Comitis itidem
Supremi suplicationem in Episcopvm seu Super-
intendentem generalem Ecclesiar. Volachalium in hoc
regno nro Tranniae ultra fluvium Olt nuncupatum a
potestate directioneq. Reverendi Szava Brankovicz
Episcopi potioris regni nri Traae partib. dictam
ejusdem partem eximen. Ita tamen ut tarn ipso Ver-
burn Dei secundum Sacram Scripturam populo Va-
lachico sermone anunciet, quam pastores sibi sub -
jeotos eandem iubeat sequi normam. Praeterea juxta
morem per Episcopos Valachicos antecessor. suos
jam receptum Episcopo orthodoxae religionis sub-
jaceat conditionesque Episcopis Valac ]ticis praescribi

www.dacoromanica.ro
329

solitas in omnibus punctis sancta ac illibate teneat


ipse Daniel Episcopus in hac functione
sua commodius et utilius procedere et Verbum Dei
mnibus re et syncere propagari possit
Vobis harum serie committimus et mandamus .. .
praefatus Darnel Episcopus aut nomine ejus homo
ipsius vos aut quemlibet vrum . ... eidem Daniell
Episcopo et homini suo in hac functione sua Epis-
copali omni auxilio adesse et ipsos ad docendum
Verbum Dei et reformandas Ecclesias imo vniversa
et singula qvae sui mvneris extiterit do ... admittere
et personas ipsor. ab omnibus vio]entiis tueri et de-
fendere, qvin potius mend necessitas postulavent
securitatis gratia ad loca tuta deducere, et comitari
facere debeatis et teneamini. Secus non facturi. Prae-
sentibus perlectis. Exhiben restitutis. DATUM in
Castris nris ad cam pvm Mikola positis, die vigesima,
Mensis Aprilis ANNO Domini Millesimo Sexcente-
simo Sexagesimo Secundo.
Michael Apafi m. p. loannes Betlen m. p.
Cancellar.
NB. Publicatb. In Documente pentru limbrt Qi istorie, de
Dr. Danou Puscariu, I, pag. 199.

XCV.
1663. Michael Apafi, Principele Transilvaniei, cu di-
ploma data din Segesvdr la 29 lanuarie 1663 riclica-
pe Andrezu $i pe Solomon Bulbuk Boeri de Fels(f-Szom-
batfalva de nou in cdta nobililor.
Nos Michael Apafi Dei. gratiae Princeps Tran-
silvaniae, partium regni Hungariae Dominus et Si-
culorum Comes, memoriae commendamus tenore prae-
pentiumi significan. quibus expedit univer. Quod cum

www.dacoromanica.ro
- 330 -
piis et Christian. Principibus inter assidua multifa-
riaque et plane grave negocia, quae dies noctesque
in augmentum, et emolumentum Christianor. potissi-
mum, hoc memorabilis viccissidunis tempore gerunt.
Laudatissimum et utique regium decus, egregiisque
facinor. documentum esse judicavimus, ut digni vir-
tutisque encomio insigniti, certo indub]tatoque no-
bilitatis nitore afficiantur, ut eo ipso singulis ad
patriae virtutis fidelitateque officia praestanda incita-
mentum adderetur. Eadem igitur nos quoque lauda-
bilia majorum nostrorum exempla imitantes, turn
vero attentis ac consideratis fidellitate fidelibusque
servitiis, Nobilis Andreae Boer de Felso-Szombatfalva,
quae ipse nobis in omnibus occasionibus fidei et
industriae suae concrechtis hactenus fideliter exhibuit
ac impeudit, et in posterum quoque exhibiturum et
impensurum confidimus. Eundem igitur Andream B.
Boer ac per eum Solomonem fratrem suum germanum,
hactenus etiam nobiles, denuo in coetum et nume-
rum verorum, natorum et indubitatorum regni nostri
Transilvaniae et partium Hungariae eidem annexa-
rum nobelium, annumeran. cooptan. et adscribend.
duximus, grout annumeramus, cooptamus et adscri-
bimus, decernentes expresse ut a modo deinceps
saccessivis semper temporibus pro veris, natis, et
indubitatis nobilibus habeantur ac reputentur.
In Signum autem hujusmodi verae et indubitatis
eorum nobilitatis haec Arma seu Nobilitatis insignia:
Scutum videlicet militare erectum coeruler coloris
triangulare cujus fundum cespes viridis occupat, et
in eo homo integer rubro indutus amictu erectus
stare, dextra ensem evaginatum sinistra vero roanibus
sertum ex lauro context= tenere conspicitur, Supra

www.dacoromanica.ro
- 331 -
Scutum galea militaris est posits, quam contegit
diadems regmm, gemis atque unionibus decenter
exornatum. Ex cono vero galeae, teniae sive lemm-
sci variorum colorum hinc inde defluen. utrasque
aras sive margines ipsius Scuti pulcherrime ambiunt
et exornant, prout haec omnia in capite sive prin-
cipio praesentium literarum n.ostrarum docta manu
et arte pictoris clarius expressa et depicta esse cer-
nuntur. Animo dehberato et ex certa scientia ]ibe-
ralitateque nostra praefatis Andreae et Salamoni Bul-
bul Boer haeredibusque et posteritatibus ipsorum
utriusque nexus univers. gratiose dedimus, donavimus
et concedimus, annuentes et concedentes ut ipsi
praescripta arma sive nobilitatis Insignia more alio-
rum, verorum et indubitatorum nobilium armis uten-
tium ubique in praehis, hastiludus, torniamentis,
duellis, monomaehiis et ahis quibusvis exercitiis ml-
litaribus, item sigilhs, vexillls, cortiuis, ,-elis, aulaets,
annulis, clypeis, tentoriis, domibus, sepulchris et ge-
neraliter quibuslibet rerum expeditiouumque gener.
sub merae et perfectae nobilitatis titulo, quo eos ab
universis et singulis cujuscunque status, conditionis,
ordinis, honoris, officii dignitatts et praeeminentiae
homines existent insignitos dici, teneri et nominari
volumus. ferre et gesture, omnibusque et singulis its
honoribus, gratiis, privilegiis, indultis, libertatibus,
immunitatibus at praerogativis, quibus coeteri vent-
nati et indubitati nobiles ac militares praedicti regui
nstri Tranniae at partium Hungariae eidem annexe-
rum homines quotnodocuuque de jure et ab antiqua
consuetudine utuntur, fruuntur at gaudent, perpetuo
uti, frui et gaudere valeant atque possint. In cujus
rei memoriam firmitatemque perpetuam praeseutes

www.dacoromanica.ro
332

literal nostras pendentis et authentici sigilli nostri


munimine roboratss, memoratis Andreae ac Salamoni
Bulbuk Boer ipsorumque haeredibus et posteritati-
` bus utriusque sexus universis gratiose dandum duxi-
mus et concedendum. Datum in Civitate nostra Se-
gesvar the vigesima none, Mensis Ianuarii Anno
Domini Mil. Sexcentesimo Sexagesimo tertio.
Mich. Apafi in. p. loannes Betlen m. p.
Cancellar.

ad dorsum :
Praesentes hae literae armales sive nobilitares
in nomin persona praescripti Andreae Boer
ac fratris sui Salomonis tribus in Sedibus judrus
frequ. Nobihum Fogarasiensium proclamatae ac more
sohto publicatae sunt nemine contradicente app.
extradatae Anno Millesimo Sexcentesimo Sexagesimo
quinto Meuse Junii
per Nicolaum Uzoni m. p.
jurat Nob. Sed. jud.
Praefectum.
Anuo Dm 1663 Die F. Mensis Aprilis publicatae
proclamatae pres. literae armales in frequ. et gene-
rali judiciaria congregatione Boeronum, Magnatum
et Nobilum Cttus Albensis Tranniae in opido Enyed
loco .... celebrationis Sedis judriae praefati Cottus
Albens nullo contradicente ac extradatae per me.
Georgium M. Vasdrhelyi m. p.
subst. Notar. Comitatus annotati
Alb. Tranniae.
NB. Dup o copie din col. nostr4

www.dacoromanica.ro
.; 333 .
XCVI.
1663. Michael Apafi din Segesvdr in 1 Februarie 1663
confirms lzterile lui Paul de Thomor din a. 1511, ema-
nate pe baza unuz Chrisov al lui Mircea Vodd in pra-
vinia donatiunit boeronatelor ambelor V4tea qz a unei
jumatcitt din boeronatul Arpaqului, la cererea descen-
dentilor nobililor Ladislau et Raduly, Oprae Popa, Bor-
szan $i Raduly V aszil de Alsd-Arpas.
Nos Michael Apafi Dei gratia Princeps Transil-
vaniae, partium regni Hungariae Dominus, et Siculo
rum Comes. Memoriae commendatnus tenore praesen.
significan. quibus expedit univer. Quod pro partibus et
in personas uobilium Ladislai et Raduly, Oprae Popa,
Borsan no Raduly Vasztl, de Also Arpas Boeron.
nostror. exhibitae sunt nobis et praesen. literae quae-
dam Magnifici quon. Pauli de Thomor, Castellani et
Capitanei Arms Fogaras, in pergameno patenter
confectae, at emanatae, sigilloq.' ejusdem in zona
rubra sericea penden. in caeram albam concavam
impressive communitae et roboratae Donationales,
quibus median. quon. Paulus de Thomor prae-
decessorib. praefator. Boeron. officia Boeronatuum
totalium possionum Also et Fe IA Vist, at medietatis
possionis Also Arpas, in districtu terrae Fogaras et
Comitatu Alben. Tranniae existen. habitar. cum omni-
bus utilitatibus ad eosdem pertinen. at septem decim
Ciganos tentoriatos antea etiam possessos noviter
contulisse dignoscebatur tenoris infra scripti suplican.
nobis humilime, ut nos easdem literas omniaque et
singula in eisdem contenta, ratas, gratas, et accepta
haben. pro eisdem et haeredibus univer. benigne
confirmare, nrumque flits consensum benevolum pa-
inter et assensum praebere dignaremur guar. tenor

www.dacoromanica.ro
MI

talis est. Nos Paulus de Thomor Castellanus et Ca-


pitaneus Castri Terraeque Fogaras. Memoriae com-
mendamus tenore praesen. significan. quibus expedit
univer. Quod Agiles Raduly, Volchan, et Vaszul filii
quondam Kompsa, item air. Raduly, filius quon. Stoy-
kae, et Stantslaus Harabal, filius quon Sandor de
Vist, nrm venien. in praesen. retulerunt isto modo,
quomodo ipsi sclt ohm quon. Koszta, avus ipsor. ab
antiquo, ex Donatione quon. Magnifici Dni Myrcae
Vayvodae partium regai Transalpinar. et Bani Zeri-
nien. officia Bojaronatuum totalium possionum Also
Vist, et Fe 186 Vist ; item directae et aequalis medic-
tatis possionis Also Arpas, cum omnibus utilittibus
ad easdem pertinen. selt decem et septem Ciganos
tentoriatos, inferius nominatim specificatos, hue us-
que paeifice possidissent, possiderentque etiam m
praesen. Tamen propter tempor. disturbia, et signan-
ter tempore insultationis Turcar. tempore quon. Petri
Ghereb de Vingard, Vayvodae Transtivamen huc
intrant. aliquae literae ipsor. privilegiales fuissent as-
portatae, quare nos atten. ipsor. fidelibus servitiis
praefato Castro Dni nri exhibits et impen. insuper
etiam petitiones ipsor. justas fore agnoscen. nihil-
ominus intelligen. hoc etiam, quod praefatae haere-
dates, et Cigani ad ipsos ab antiquo pertrnuissent,
pro firmiori juns ipsor. tutamine, rursus nos ex au-
thontatte ipsius Mgci Domini nri Grosi Dni Ioannis
Bornemissa gubernator. liberorum Serennissimi Do-
mini Regis Ladislai nobis concessa eosdem Boero-
natus possion. utriusque Vist, item directae et aequa-
lis medietatis possionis Also Arpas, praescriptae
similr. officium Bojaronatus, simul cum univer. uti-
littibus et pertinen. quibuslibet terns sclt arabilibus,

www.dacoromanica.ro
ab
cultic et incultis, agris, pratis, pascuis, foenetis, syi-
vis, nemonbus, alpibus, pisciros, rivulis, molendinis,
molenchnorque et piscmarum locis, generalr autem
quar. Tibet pertinen. integrittibus, qualicunque uomine
vocitatis, ad eosdem Bojaronatus, possion. utrar. que
Vist, integralr et medietatis possession's Also Arpas,
consimilr officium Boeronatus, de jure at ab antiquo
spectan. et pertinere deben. Item Ciganos tentoria-
tos, puts, Stephan cum fill's, Mayko cum filiis, Ltil
cum fill's, alr Lal cum fihis, Bagya cum fihis, Ra-
dulem cum filiis, Patro caul filiis, Dauczul cum filiis
july Bika, Kraguy, MI lea, Gaspar Rohan cum fihis
et Nicul, praenotninatis Raduly, Volchan, et Vaszul,
filiis quondam Kompsa, item altero Raduly, film
Sztoycae, et Sztanislao film Sandor ipsorumque hae-
redibus at posterittibus umver. dedimus et coutulimus,
eosdem in pristinis eorundem juribus haeriditariis,
roboravimus, contradictions null. aparen. Praesen.
Many de Komanya, Algya Bika de Vayvoden, Kompsa
de Russo!, Kosztisol de eadem, altero Algya de Vad,
Petro Oltan de Sinka, Sztoyka de Bethleu, Balya de
Drith, Roman de Ucha, Sztancsul de Arpas, Bagy
Tullio de Berivoy, et Manaila de Illyen Datum in
Oppido Fogaras Feria Tertia proxima ante festum
Sancti Stephani Regis Hungaror: Anno Domint Mil-
lesimo Quingentesimo undecimo. Nos itaque prae-
mussa supplicatione annottor. Ladislai et Raduly,
Oprae Popa, Borsan ac Raduly Vasztl, nobis modo
quo supra porrecta benigne exaudita, et clementer
admissa praescriptas literas novas Donationales, non
abrasas, non concellatas, nec in aliqua sui parte
suspectas, sed omni prorsus vitro at suspicion.e caren.
praesen. Iris nostris de verbo ad verbum, sine dimi-

www.dacoromanica.ro
nutione, et augment°, variationeque ahquali insertas
et inscriptas, quo ad omnes ear. continen. clausula,s,
articulos et puncta eateuus, quatenus eaedem rite et
legitime existunt emanatae, viribusque ear. yentas
suffragatur, ratas gratas, et accepta haben. accepta-
vimus, approbavimus, ratificavimus, ac pro eisdem
Ladislao et Radulio, Opre Popa, Borsan, ac altero
Radulio Vaszil, Boeronibus haeredibusque et poste-
rittibus eor. univer. gratiose confirmavimus, nrum
illis consensum praebuimus, prout acceptamus, appro-
bamus, ratificamus, et confirmamus; nrumque illis
cousesum benevolum pariter et assensum praebemus,
salvo jure alien°, harum nostrar. pendentis et authen-
tic' sigilli nostri munimine roboratas, vigore et te-
stimomo literarum mediante. Datum in Civitate no-
stra Segesvar, die Prima Mensis Februarii Anno
Domini Millesimo Sexcentessimo Sexageshno Tertio.
Michael Apafi m. p. loannes Bet len m. p.
Canceilarius.
NB. Din colectia mea. Combing' cu XXXII.

XCVII.
1663. Michael Apafi, Principe al Transilvaniei, cu
diploma data din Segesvar la 11 Aprile 1663 tidied
pe nobilai Opra qi L5'erban Barbat de F. Ucsa de nou
in cdta nobililor ardeleni.
Nos Michael Apafi Dei Gratia Princeps Tran-
sylvaniae Partium Regni Hungariae Dominus et
Siculorum Comes. Memoriae commendamus tenore
praesen. significan. quibus expedit universis, quod
nos cum ad nonnullorum fidelium Dnor.Consiliariorum
nostror nobis propterea factam intercessionem, Tum
VerO atten. et consideratis fidelitate fidelibusque ser-

www.dacoromanica.ro
837

vitiis nobilis Opre Barbat de Fels5 Ticza, quae ipso


nobis in omnibus occasionibus fidei et industriae
suae concreditis fideliter exhibuit et impendit, ac in
posterrum quoque exhibiturum et impensurum confi-
dimus. Eundem igitur Opre Borbat ac per eum Sorban
Borbat fratrem suum Coutennum, hactenus etiam
nobiles, denuo in caetum et numerum verorum, na-
torum et indubitatorum Regni nostri Transilvaniae
et partium Hungariae eidem adnexarum nobelium
adnumerandum, cooptandum et adscnbendum duxi-
mus, praetensione Fisci salva permanente, prout
annumeramus cooptamus at adscribimus, decernendo
expresse, ut a modo deinceps successivis semper
temporibus pro veris natis et indusitatis nobilibus
habeantur at reputentur. In signum autem huius modi
verae at indubitatae eorum nobilitatis, haec Arma
seu nobilitatis insignia: Scutum videlicet mihtare
erectum caerulei coloris triangulare, cuius fundum
cespes vinidis occupat et in eo homo integer rubro
indutus amictu erectus stare, dextra ensem evagin-
natum, sinistra vero manibus sertum ex lauro con -
textum tenere conspicitur, supra Scutum galea mi-
litaris est posita quam contegit diadema regium
gemis atque unionibus decenter exornatum, ex cono
vero galeae teniae sive lemnisci variorum colorum
hincinde defluunt utrasque oral sive margines ipsius
Scuti pulcherime ambiunt at exornant, prout haec
omnia in capite sive principio praesentium litterarum
nostrarum docta manu et arte pictorum clarius ex-
pressa et depicta esse cernuntur. Immo deliberato et
ex certa scientia liberalitateque nostra Ppah praefatis
Oprea Borbat at Sorban Borbat haeredibusque at
posteritatibus ipsorum utriusque nexus universes gra-
22

www.dacoromanica.ro
888

tiose dedimus, donavimus et contulimus, annuentes


et concedentes ut ipsi praescripta arma sive nobili-
tatis insignia more aliorum verorum natorum indu-
bitatorum nobilium utentium ubique in praeliis haste-
ludiis torneamentis dueliis monomachiis ac airs qui-
busvis exercitns militaribus et nobilitaribus, Item
sigillis vexillis cortinis veils auleis annulis clypeis
tentoriis domibus sepulchris generahter vero quorum -
libet rerum et expeditionum generibus, sub merae et
perfectae nobilitatis titulo quo eos ab universis et
singulis cuiuscunque status et conditionis office dig-
nitatis et praeeminentiae homines existant insignitos
dici, teneri et nominari volumus Terre et gestare
omnibusque et singulis its honoribus et gratiis pnvi-
legns indultis hbertatibus immunitatibus et praero-
gativis, quibus caeteri ven nati et indubitati nobiles
ac militares praedicti Regni nostri Transylvaniae et
partium Hungariae eidem adnexarum homines quo-
modocunque de jure et ab antiqua consvetudine
utuntur fruuntur et gaudent perpetuo uti frui et
gaudere valeant atque possint. In emus rei me-
moriam firmitatemque perpetuam praesentes Litte-
ras nostras pen. et authentici swill nostri munimine
roboratas, memoratis Opra Borbat et Sorban Borbat
ipsorunique haeredibus et posteritatibus utnusque
sexus universis gratiose dare duximus et et conce-
dendas. Datum in °waste nostra Segesvar die
decima prima mensis Aprilis. Ano Domini Milesimo
Sexcentesimo Sexagessimo tertio.
Miami Apafi Ioannes Bet len Cancel lams.
Praesentes Litterae armales per nos Gommissa-
nos Illustrissimo Dnae Principissae etc.
NB. Din colectia mean.

www.dacoromanica.ro
330

XCVIII.
166.9. Michael Apafi, principe al Transilvaniei, cu di-
ploma data din castrele pe cdmpul Alvznass la 12 lithe
1663 ridicet pe trdmbifa1ul sea Andreiu Trombitas de
Dragus in ceta nobzhlor cu insemnele: pe scut de colo're
celestine se vede o cordnd din care ese un bdrbat imbrei-
cat in verde tinend trdmInfa la gurei.
Nos Michael Apafi, Dei gratia Princeps Tran-
silvaniae, partium Regni Hungariae Dominus et Si-
culorum Comes. Memoriae commendamus tenore prae-
sentium significantes, quibus expedit universes; quod
nos cum ad nonnullorum fidelium Doulin.orum Con-
siliarorum nostrorum singularem nobis propterea
factam intercessionem, turn vero attentis et conside-
ratis fidelitate, fidelibusque servitiis strenui Andreae
Trombitas de Draghus, qua ipse antea Principibus
Transilvaniae praedecessoribus videlicet nostris et
tandem nobis etiam in officiis sues fidei ipsius con-
creditis, maxime vero quod ad praesens fungitur Tu-
Moms munere, summa cum animi sui promptitudine
et sinceritate exhibuit, et impendit, ac in futurum
quoque exhibiturum et impensurum nulli dubitamus.
Eundum igitur Andream Trombitas, Tubicinem nos-
trum, haeredesque et posteritates ipsius utrinsque
sexus universos de speciali gratia, et Principalis po-
testatis nostrae plenitudine e statu et conditions
ignobili, in qua natus est et hactenus extitit, cle-
menter eximendum, ac in coetum et numerum vero-
rum natorum indubitatorum insignitorumque Regni
huj us nostri Transilvaniae et partium Hungariae eidem
annexarum No bilium annumerandum, aggregandum,
cooptandum et adsoribendum duximus, prout eximi-
22
www.dacoromanica.ro
340

inns, annumeramus, aggregamus, cooptamus et ad-


scribimus praesentium per vigorem, decernentes ex-
presse, ut a modo, deineeps successivis semper tern-
ponbus idem Andreas Trombitas, haeredesque et
posteritates ipsius utriusque sexus universi pro vens
natis, indubitatis, insignitisque nobilibus habeautur
et reputentur. In signum autem hujus mod" verae et
perfectas nobilitatis eorum haec ARMA, seu nobili-
tatis insignia: Scutum videlicet militare coelestini
colons, cujus fundum cespes viridis ocupat in quo
corona aurea est deposita, unde homo integer viridi
indutus amictu, tubam on admotam inflare visitur.
Supra scutum autem galea militaris clausa est po-
sita, quam contegit diadema Regium, gemmis atque
unionibus decenter exornatum, ex quo iterum homo
medio corpore sinistra ensem evaginatum, dextra
vero manibus tubam tenere conspicitur, ex cono vero
galeae teniae, sive lemnisci variorum colorum hinc
inde defluunt, utrasque oras, sive margines ipsius
scuti pulchenme ambiunt et exornant, prout haec
omnia in capite, sive Principio praesentium Litte-
rarum nostrarum, docta manu et arte pictoris clanus
expressa et depicta esse cernuntur. Animo deliberato
et ex certa scientia, liberalitateque nostra Principal'
praefato Andreae Trombitas, haeridibusque et poste-
ritatibus ipsius utriusque sexus universis benigne
dedimus, donavimus et contulimus, annuentes at con-
cedentes ut 'psi praescripta arma, seu nobilitatis
insignia, more aliorum, verorum natorum, indubita-
torum insignitorumque nobihunn armis utentium ubi-
que in praelus, hastiluclus, torneamentis, duellis,
monomachiis, ac aliis quibuvis exarcitiis nobilitaribus
at militaribus, sigillis, vexillis, yells, cortinis, aulaeis,

www.dacoromanica.ro
341

anulis, clypaeis, domibus, sepulchris, tentorys ; ge-


neraliter vero quarum Tibet rerum et expeditionum
generibus sub merae et perfectae nobilitatis titulo,
quo eos ab universis et singulis, cujuscunque status,
conditionis, gradus honoris, ordinis, officii, dignitatis
et praeeminentiae homines existant insignitos dici,
teneri, nominari et reputari volumus, ferre et gestare,
omnibusque et singulis its honoribus, gratis, privi-
legiis iudultis, libertatibus, immunitatibus et praero-
gativis, quibus ceteri veri, nati, indubitati, insigni-
tique nobiles et militares homines Regni nostri Tran-
silvaniae et partium Hungariae eidem annexarum
quomodocunque de jure ab antiqua consvetudine
utuntur fruuntur, et gaudent perpetuo uti, frui et
gaudere valeant ac possint. In cujus rei memoriam,
firmitatemque perpetuam, praesentes Litteras nostras,
pendentis et authentici Sigilli nostri munimine ro-
boratas memorato Andreae Trombitas, haeredibusque
et posteritatibus ipsius utriusque, sexus universis
gratiose dandas duximus et concedendas. Datum in
castris nostras in Campo Alvincz posits, die decima
secuuda Mensis lulu. Anno Domini Millesimo sex -
ceutesimo, sexagesimo team.
Michael Ap afi Joannes Bethlen
Cancellarzuft.

Publicatae an promulgate Fog die 18. Maji 1665.


Nicolaus Uzoni m. p.
Jur. Notar,

NB Dupa o copie din col. nesten

www.dacoromanica.ro
- 342 -
XCIX.
1664. Anna Bornemisza cu diploma din Alba-Iulia
17 Iunie 1664 confirms in statul boeresc pe 6andru
Pandrea, pe Stanciul i pe Stoat din comuna Margine,
sub conditiune Ca deinfzi in con formitate cu vechta con-
svetudine se facd servzcii militare equestre la castelul
Fdgiiraqului.
Nos Anna Bornemisza Dei Gratia Principissa
Transilvaniae, partium Regni Hungariae Domina et
Siculorum Comitissa etc. Adgjuk tudtara mindenek-
nek az kiknek illik ez mi leveliinknek rendi szerent,
hogj mi Fogaras vhranak elottink levti boldogh em-
lekezetil Urainak ditseretes tselekedeteket akarvan
kovetni, kik az ö allatok leviiknek sziveket adoma-
nyokal hozzajok edesgetven szo]galattjokra alkama-
tosokka tottek ; minek okaert vitezlo Udvarhely Gjorgj
megh hit hivunket tab melloje rendeltetet hiveinkel
edggjilt Fogaras foldere kiildottilk a' vegre hogy az
ott valo Boersagot szorgalmatosan fel czirkalvan, az
kik mind szemelyekre es ertekekre nezve alkamato-
soknak iteltetnek az Boersagra es arrol valo igazsa-
gok is megh vilagosodnak tehat mi is oket abban
megh hagjnok. Melljek kozzill valonak iteltetven
Mardsinai Sandru Panda) is Stantsullal es Sztojkaval
maga egj testy& Eotseivel jarulvan ehez megh irt
hiveinknek alazatos torekedesek oket magok szeme-
ljekben Boeroklth tettilk es ugjan Mardsinan harmed-
resz Boersagnak, MTh attjok fiaival egjgjut tulluk mind
eddigh, bekessegesen biratot hatod reszet Ona Ianosno
es Jonas Grantsa hazainak szomszedsagiban levo ha-
zaval edgjilt es hozzh tartozo minden miivelt es mi-
veletlen szanto foldeivel mezeivel kaszal6 reteivel

www.dacoromanica.ro
343

erdeivel foljo es halaszo vizeivel hegjeivel volgjeivel


berkeivel havasaival malmaival es azoknak heljeivel
valamelljek eleitul fogva igaz utan ahoz birattanak
azon Boeri szabadsagban meg hagj , es ujolag
minden adozas dezma, adas es egjob szedestfil vodes-
tfil firesse tettlik es megh nemesitettuk az mint hogj
Boerra, teszuk es meg irt Eoraksegit szabadsagban
megy hadgyuk ujolagh megh nemesittjuk ez kezunk
irasa es fuggo petsetunkel megh erosit ket (sic) le-
velunk Altai meljlyel aftunk meg emlitet Sandru Pan-
drenak Sztansulnak es Stojkanak egj testy& Ebtsei-
vel edgjut es nekiek minden fiui agon lave mara-
dekjoknak meg masohhatatlanul ugy mind az Altai
hogj bk is az reghi szokas szerent Fogarasi Varunk-
hoz tartozando szolgalattjokat jo kOntosokkel pan-
paval es fegyverekkel fel leven ruhaztatva nekunk,
maradekinknak es Fogaras varanak kovetkezendd
Urainak tartozzanak praestalui. Datum in Civitate
nostra Alba Julia, die decima septima Menses Juny,
Anno Domini Millesimo sexcentesimo sexagesimo
quarto.1)
In quarum literarum inferiori parte subscriptum
erat: Anna Bornemisza m. p. Erantque sigillo ante-
fatae Principissae majon et auhco in capsula lignea
9 Despre drepturile principesei Bornemisza asupra tern
FigAra§ului afiam in legile Transilvaniei urmAtorul articol :
Castelul FagAra§ului en pertmentnle sale l'am impiguorat
gratiosei nostre Winne MAnei Sale ilustrei Ana Bornemisza ai
copillor Marie' Sale pentru suma de 80,000 fionni, cu aceeafp li-
bertate cu care a fost §1 pan'a acorn Nobilimea din Ora FAg
tolui sä fie dateme a face service la castel sae unde i se va or-
done Iai tnmiterea on netnmiterea la resbel se remana, in dis-
positiunea Mtn& sale " Compilatae Constitutiones Regni Transil-
vanme. Pars IV. T. X1T. Art. IV.

www.dacoromanica.ro
344

super cera rubra ductilli impresso zonaque sericea


viridis colons eidem alligata et pendenti communitae
patenterque confectae. In exteriori vero parte talis
erat scriptura: Praesentes haste hteras Boeronales
cum exemptione ab Illustrissima D.D. Principissa
pro partibus et in personas intro Sandru
Pandre in sedibus juditiariis
proclama . . . ac more solito publica . . . . sedis
judiciariae praefatae notarium nemine contradictore
apparente. Datum in Fogaras Anno Domini Millesimo
sexcentesimo sexagesimo . . . . to, paulo post infe-
rius notarius Nicolaus Uzoni m. p.).
NB. Reprodusri din Monumentele t6rii FrigArasulni, pag. 36,
de N. Densu§ianu.
C.
1664. Anna Bornemisza, Princzpesd a Transzlvaniei,
cu diploma datd din Radnoth la 17 August 1664 cer-
cetdnd cari boert mai sunt apfi de a mai fi boeri?
afld cd boerii Radul Dobrin, Dobrzn Dobrzn, $2 Kowa
Dobrin din Voila sunt a se sustinea in vechile for drep-
turi boeronale.
Nos Anna Bornemisza Dei gratia Principissa
Transilvaniae, partium Hungariae Domina et Siculo-
rum Comitissa
Adjuk tuttara mindeneknek az kiknek illik ez
mi leveliinknek rendiben; "bogy mi Fogaras Varanak
el6ttunk levo boldog emlekezetii Urainak ditseretes
tseledeteket akarvan kovetni kik az 6k alatak lava-
nek sziveket adomanyakkal magokhoz edesgetven
szo]galattyakra alkalmatosakka tettek. Minek okaert
nemzetes Udvarhelyi Gyorgy Hiviinket, Fogarasi
Varunk es minden orokOs Joszagunk Praefectusat
tdbb melleje rendeltetett meg hitt hiveinkel egyiitt

www.dacoromanica.ro
- 345 -
authoraltuk ez dologban hogy az egesz fogaras foldi
Boersagot szorgalmatosan fel czirkalvan, az kik mind
szemelyekre, es ertekekre nezve alkalmatosaknak
iteitetnek az Boersagra es arrol valo igazsagokis
meg vilagoseidnek tehat miis abban oket meg hadnok,
es er6ssiten6k. Melyek kozzul valoknak iteletven
Voilai Raduly Dobrin is, Dobrin Dobrin es Komsa
nevi" ket eotstseivel egy gjutt okott magok sze-
melyekben is az Boershgban meg hattuk es confir-
maltuk, sot ujjalag Boerokka tettiik es ugyan Voilaj
Raduly Boka es Stanilla Stan hazok szomszedssagi-
ban levo hazokat 's boeri Eoroksegeket minden ahoz
tartozo mivelt es miveletlen szanto fcildeivel, me-
zeivel es kaszalo reteivel, erdeivel, folyo es halaszo
vizeivel, hegyeivel, berkeivel, volgyeivel, havassival,
malmaival es azoknak helyeivel valamelyek, eleit61
fogva igaz uton, a hoz birattak. Azon Boeri szabad-
sagban meg hattuk, es ujjalag minden adozas, dezma-
adas es egyeb szedes vevestill iiresse tettilk, es meg
nemesitettfik ez mint hogy Boerokka teszsztik, ujjolag
es regi szabadsagokban meg hadjuk 's konfirmallyuk
es meg irt Eoroksegeket minden adozas, dezina aads-
tul iiresse teszsztik es meg nemesittjtik ez kezunk
irasa es filgy6 Petsetunkel meg erossitett level-link
Altai melyet attunk meg nevezett Voilai Raduly Do-
brink es Dobrin Dobrin 'a Kompsa nevii ket ottsei-
nek es ezeknek fiui agon levo es leendo minden
maradekjoknak meg masolhatatlanul, ugy mind azon
Altai: hogy okis az regi szokas szerent fogarasi Va-
runkhoz tartozando szolgalattyakat jo kontesekkel,
paripakkal, es fegyverekkel Wen fel ruhaztatva, ne-
kiink maradekunknak es fogaras VAranak kovetke-
zendo Urainak tartozanak praestalni,

www.dacoromanica.ro
346

Datum in Castro Radnothiensi die decima sep-


tima Mensis August]. Anno Domini Millesimo Sex-
centesimo Sexagesimo Quarto.
Anna Bornemisza m. p. Andreas Szelchalmi m. p.
NB. Din coleetia mea.

CI.
1664. Anna Bornemisza, Principesd a Transilvaniei
i Ddmnd a Feigetraplui, dup4 ce revidd prin Comtsarii
sei, can chntre boeri mai suet aptz atilt in przvinta per-
sonalei cat ,z de avere, afld pe loan Popa de Lissa 0 pe
nepotu sit Jcinos al lui Badu de a se susfinea in drep-
turile sale boeronale, despre ce le estradd diploma din Se-
gesvdr la 3 Novembre 1664.
Anna Bornemisza Dei gratis Principissa Tran-
sylvaniae, par. Regni Hungariae Dna, et Sicculorum
Comitissa e. c. Adjuk tudtara mindeneknek az kiknek
illik ez mi levelunknek rends szerint, hogy mi Fo-
garas Varanak elottunk levo boldog emlekezetii Ural-
nak ditsiretes cselekedeteket akarvan kovetni, kik
az 6 alattok levoknek sziveket adomanyokkal magok-
hoz edesgetven szolgalattyokra alkalmatossokka t6t-
tik; Nemzetes Vara& Hdvarhelyi Gyorgy hivunket,
Fogarasi es minden brokos Joszagunknak Praefectu-
sat, tobb melyeje rendeltetett hiveinkel, fogaras fol-
dire kuldettuk, a' vegre hogy az ott valo Boersagott
szorgalmatossan fell circalvan, a' kik mind szeme-
lyekre es ertesekre nezve alkalmatossak iteltetnek
a Boersagra es arrol valo igazsagok is megvilago-
sodnek, tehat Miis net abban meghagynok. Mine-
mtinek iteltetven Leszai luon Popa, es testy& ottse-
nek Raclulnak fiaval Janosal okett mostantolfogvan,
cnnek utanna minden iidobeli Boon szabadseggal
www.dacoromanica.ro
847

megajandekortuk kegyelmesegtinkboll : es ugyan Le-


szhn les 6 hazatt, mely vagyon egy fe161 Many Popa,
mas fellO1 Popa Mark hazai szomszedsagokban, min-
den hozza tartoza mivelt es miveletlen szanto foldei-
vel, kaszalo reteivel, erdeivel, mezeivel, vizeivel, ha-
vasaival, malmaival: es azoknak helyeivel, egy szoval
minden ahoz ez ideig igaz uton biratott, hasson nevo
hellyeivel, minden adozas, dezma adds, es egyebb
szides vevestol (Hesse tettuk, es meg nemesitottuk,
az mint hogy meg ajandekortuk, es megirt hazatt
meg nemessittybk es kezunk irasaval, es fligg6 pe-
tsettinkel meg erosittetett Level-link Alta]. Me lyet
adtunk meg nevezett Leszai Iuon Popanak, es egy
testver bttse Radu ly fianak Janosnak, es fiu agonn
levo maradekjoknak meg masolhatattlanul : ugy mind
az Altai hogy 6k is a regi szokas szerint fogarasi
Varunkhoz tartozando szolgalattyoknak jó kontasek-
kel, paripakkal, es fegyverekkel fel ]even ruhAztattva
tolunk, maradekink fogaras Vhranak kovetkezendo
Uramak tartozanak praestalni. Datum in Civitate
nostra Segesvar die tertia Mensis Novembris. Anno
Domini Millesimo, Sexcentesimo, sexagesimo quarto.
Anna Bornemisza m. pr.
NB. Reprod. duph, o copse din col misfits.

CII.
1665. Leopold I, Imp&atul Romanilor, Regele Ungariez
etc., cu diploma din Viena data la 30 Martie 1665 no-
bilitez 'a pe lonasc Boir Serlceiczy de Foyaras pentru
serviciile prestate in tumultul .Racoczian qi in resbelul
turcesc, qi pe fratii lux Andreiu, loan si Barbat.
Nos Leopoldus Dei Grata Electus Romanorum
Imperator semper Augustus, ac G-ermaniae,Hungariae,

www.dacoromanica.ro
- 348 -
Bohemiae, Dalmatiae, Croatiae, Slavoniae, Ram ae, Ser-
vice, Galitiae, Lodomenae, Cumaniae, Bulgariaeque
&c. Rex. Archidux Austriae, Dux Burgundiae, Braban-
tiae, Styriae, Carinthiae, Carniolae, Marchio Moral/Jae,
Dux Luxemburgae, ac superioris, et inferioris Silesiae,
Wierthembergae, et Thekae, Princeps Sveviae, Co-
mes Habsburgi, Tyrolis, Ferret', Cyburgi, et Goritiae,
Landgravius Alsasiae, Marchio Sacri Romani Impery
Supra Anasum, Burgoviae, ac superior's, et inferioris
Lusatiae, Dominus Marchiae, Sclavoniae, Portus Nao-
nis et Salinarum && Memonae commendamus tenore
presentium significantes, quibus expedit universis
Quod Nos cum ad nonnulorum fidelium nrorum hu-
millimam supplicationem nrae propterae factam Ma-
jestati, turn vero attends, et consideratis fidelitate,
et fidelibus servitys fidelis nri Ionask6 Boir Serkei-
czy de Fogaras, quae apse sacrae primum Regni nri
Unganae Coronae, et delude Matri quoque nrae, pro
locorum et temporum, varietate, turn ye! maxima non
eta pridem, revolutio tumultus Racocziani, ac ex
post belle Turcici temporibus contra inferrissimos
Christiani nominls hostes Turcos, et Tartaros, mill-
tando fideliter exibuit, et impendit, ac se se impo-
sterum quoque pari fidelitatis constantia exhibere,
at impendere velle pollicetur cum igitur ob id, turn
vero ex gratia, at munificentia nra Regia, qua quot-
que de Nobis, et Republica Christiana bene meritos
virtutisque colendae studiosos, antecessorum nrorum
Divorum quond. Hung .. Regum exemplo prosequi,
eisque certa virtutum suarum monumenta, quae ad
maiora quoque praestanda eos incitare possent de-
cernere consvevinans, Eundem itaq. Ionasko Boir
Serceiczy, ac per eum Andream, Ioannem, at Barba-

www.dacoromanica.ro
349

tum Fratres carnales, et uterinos suos de Regiae


nrae potestatis plenitudine, et grata speciah in coe-
tuna, et nurnerum verorum, atque indubitatorum iam
fati Regm nri Ungariae et partium ei subjectarum
Nobi hum duximus, cooptand ... annumerandos, et
adscribendos Annuentes, et ex certa lira scientia,
animoque deliberato concedentes, ut ipsi a modo
imposterum futuris, at perpetuis semper ternporibus,
omnibus illis gratys, honoribus, indultis privilegiis,
libertatibus, iuribus, praerogativis, et immunitatibus,
quibus caeteri, vet, antiqui, et indubitat memorati
Regni nri Ungariae, et partium ei annexarum Nobiles
hactenus quomodo libet de lure, vel consvetudine
usi sant, et gavisi, utunturque et gaudent uti, frui,
at gaudere possint, ac valeant, haeredesque et posste-
ritates ipsorum utriusque sexus universae valeant,
atque possint. In cujus quidem nrae erga ipsos
exhibitae grata°, et clementae, ac' liberalitatis testi-
monium, veraeque, at indubitatae nobilitatis Signum
haec Arma seu nobilitatis insignia : Scutum videlicet
militare erectum coelestim colons, fundum illius vi-
ridi campo late interoccupante, super quo vir militaris
juvenile forma conspicuus, armis bene instructus, albo
insidens equo, rubro item habitu, flavis coturnis
vestitus, ac indutus, capide quoque pileo nigro hun-
garico plumis cooperto, manuum
porro dextra strictum gladiurn cum affixo Turcico
capite Cydari tea() sangvine maden. sursum osten-
tare, sinistra habenas equi ad praecipitem cursum
laxare. inq. destram Scutt partena currents instar
tendere visitur, in superionbus autem scut angulis
singulis aureis, stellis rutilantibus -- Scuto in cum-
bantam, galeam militarem raticulatam, sive apertam

www.dacoromanica.ro
- 850 -
Itegio Diademate ex coq. brachium humanum rubra
maraca indutum, manubrioq. tenus ahum gladium
inferiori per omnia similem tener .. proferen .. orna-
tam. A' sumitate vero, sive cono galiae, lacynis, seu
lemniscis, hint flavis et coeruleis, Mine autem candidis,
et rubns in scuti extremitat.. se se diffundentibus scu-
tumque ipsum decenter exornantibus, quemadmodum
haec omnia in principio sea capite presentium literar.
nrarum Pictons manu, et artificio proprns suis co-
loribus depicta esse conspiciuntur Eidem lonaskO
Boir Serkeiczy, ac per eum supra nominates ejus
Fratribus iptorumq. posteris, at succesoribus utriusque
nexus universes gratiose danda duximus et conferenda.
Decernentes, at ex certa nra scientia, animoque de-
hberato concedentes, ut ipsi a modo impositerum
futures, at perpetuis semper temporibus, eadem Aims,
seu nobilitatis insignia, more aliorum verorum, atque
indubitatorum memorati Regni nostri Hungariae, at
partium ei subjectarum Nobilium, sub ysdem juribus,
praerogativis, indultis, libertatibus, at immunitati-
bus, quibus ipsi vel nature, vel antiqua consvetu-
dine usi sunt, et gavisi, utunturq. et gaudent,
ubique in praelys, certaminibus, pugnis hastiludys,
torneamentis, duellis, monomaechys, alysque omni-
bus, at singulis, ac quibusvis exercitys militanbus,
& nobilitaribus, nee non sigillis, veils,
aulaeis, annulis, vexilis, clypeis, tentoiys, domibus,
et sepulchris, generahter vero in quarum libet re-
rum et expeditionum generibus, sub merae vetustae
ac sincerae nobihtatis titulo, quo eos ab omnibus
cuiuscunque status, dignitatis, conditionis, & prae-
emiuentiae homines existant, insignitos, at ornatos
dioi, nominari, haberi at reputari volumus, et man-

www.dacoromanica.ro
- -85i

damns, ferre, gestare, illisque in aevum uti, frui, et


gaudere possint, ac valeant, heredesque et posteri-
tates ipsorum utriusque sexus universi valeant, atque
possint. Quo nobilitamus, damus, et conferimus
presentium per vigorem. In cujus rei memoriam,
firmitatemque perpetuam presentes literas nras se-
creto Sigillo nro, quo ut Rex Hngariae utimur, ina-
penden .. communitas Eidem Ionask6 Boir Ser-
keiczy, ac per ipsum supra notatis fratribus, ipso -
rumque heredibus, et posteritatibus utriusque sexus
universes gratiose dandas duximus, et concedendas.
Datum per manus fidelis nn nobis sincere dilecti
Rndissimi in Christo Patris Domini Georgy Szelep-
cheny, Calocensis, et Bachiensis Ecclesiarum canonice
unitarum Archiepiscopi, Episcopat. Nitriensis Ad-
ministratoris, locorumque ac comitatuum eorum su-
premi, et perpetui Comitis, Consiliary nri intimi, et
per dictum Regnum nrum Hungariae Aulae nrae
Cancellary, in Civitate nostra Vienna Austriae die
trigesima menses Marty Anno Domini Millesimo Sex -
centesimo Sexagesimo quinto Regnorum Nrorum Ro-
mani Septimo, Hungariae et reliquorum Decimo, Bo-
herniae vero anno Nonno, Reverendissimis, ac Vene-
rabilibus in Christo Patribus Dominis Georgio Lippay
de Zombor, Metropolitanae Strigoniensis, et altero
praenotato Georgio Szelepcheny dictarum Colocen.
et Bachiens. Ecclesiarum canonice unitarum Arch],
episcopis, Thoma Palffy ab Erdeod electo Agrien.,
Petro Petretich Zagrabien., eodem Georgio Szelep-
cheny Administrator. Nitrien. Georgio Barsony el.
varadien. George Szecheny, el. Jaurien. Francisco
Folnay, el. Transylvanien. Stephano Sennyey de
Kys Sennye, el. Vespremien. Francisco Szegedy el.

www.dacoromanica.ro
852 ......

Vaczien. Hiacynto Macripodary, el. Chanadien. Pra-


tre Inane Salix el. Quinque eclesien. Petro Mariany,
Segmen. et Modrusien. Episcopatu Sirmien. vacante.
Francisco Gorup el. Noven. Stephano Bartoly
el. Sininien. fratre Mathaeo Beulich, el. Bosnen.
Ecclesiarum Episcopis, Ecclesias Dei feliciter gu-
bernan. Item spectabihbus, et Magnificis: Comite
Francisco Vesseleny de Hadad died Regni nri Un-
gariae Palatino, comite altero Francisco de Na-
dasd Judice Curiae nostrae Regiae, Comite Petro
a Zrin praefatorum Regnorum nrorum Dalmatiae,
Croatiae et Sclavomae Bano, Comite Adamo For-
gach de Ghymes Tavernicorum officio Agazonum
vacante, Comite Nicolae PAlffy de prenotato Er-
deed, Cubiculoriorum, Comae itidem Nicolae Dras-
covich de Trakostyan Ianitorum, Comite Georgio
Illyeshazi Dapifferorum, officio Pincernarum vacante,
Comite Paulo Eszterhazy de Galantha, Curiae no-
strorum Regalium in Hungariae Magistris, ac memo-
rato Comite Nicolae Pa Iffy de praelibato Erdeod
Comite Posoniense. caeterisque quam plurimis ante -
nominati Regni Nri Hungariae Comitatus tenentibus,
et Honores.
Leopoldus m. pr.
L. S. Georgius Selepeheny
Archppus Colocen. m. pr.
Stephanus Orban m. pr.
NB. Din colectia mea. In 14 Apri lie 1722 la cererea lui
Bucur Brtrbat tinendu-se inquisitiune ofici6s1 cu ascultarea a 29
marten, din acesta s'a constatat, c lonask Barbat fiend postarlu
si minis la POrta turcescI, s'a prfipadit pe drum dimpreunti, cu
diploma sa de nobihtate, ce Ina nu apucase a fi publicatfi, si
de aceea urmiltorn sei au fost constrinsi a face service jobfigesti,
dar familia for totusi a re'mas boeronal6, etc. Combia, cu XLVI.

www.dacoromanica.ro
858

La cererea lui Onea Barbat s'a facut in 18 lunie 1158 Q1


in zilele urmWre inquisitiune noun cu ascultarea a 73 martori,
pm care se constatlt genealogia lui Onea Barbat, a dirui tatit
s'a chilimat Bucur Barbat, Tara acesta a fost fiul lm Barbat Barbat
frate cu Ionasc impetrator al armalelor dela Leopold, care trimis
fiord cu cb.rti la POrta otomanli s'a papadit pe drum cu docu-
mentele sale cu tot, dar di ei an fost consulerati de boeri, etc.
In urma aceatora Tabula regia cu deliberatul din 9 Martie
1776 gi guberniul regesc In 25 Fetruarie 1783 au judecat ca
membrii familial Barbat de Serkaitza quoad personam sunt nobili
armahsti, laril in privinta molpe" reman supuqi fiscal'.
In fine la cererea lui Popa Bucur Barbat din 10 Decembre
1792 se introduc in lista nobihlor ai districtului FAgaraci

CHI.
1665. Michael Apafi, Principe le Transilvaniei, cu di-
ploma data din Alba -Julia la 29 Mazu 1665 primege
din nou in ceta nobililor pe Joan Boer de A.- Venicze
p pe frate seu Ladzslau Boer de A.-Comana, can fi-au
fost perdut documentele for vechz.
Nos Michael Apafi Dei gratis Princeps Tran-
silvaniae Partium Regni Hungariae Dominus et Si-
culorum Comes. Memoriae commendamus tenore
praesentium significantes, quibus expedit universis.
Quog nos cum ad nonnullorum fidelium Dominorum
Consiliariorum nostrorum singularem Nobis propte-
rea factam intercessionem tum vero benignique atten-
tis et consideratis, fidelitate, at fidelibus servitiis
nobelium Iuanis de Also-Venicze ac Ladislai
Boer de Also-Komana fratrum consangvineorum, quae
ipsi in omnibus rebus at negotiis temporumque va-
rietatibus Principibus Regni hujus Transilvaniae
Praedecessoribus videlicet nostris faelicis reminiscen-
tiae summa semper alacritate et animi promptitudine
23

www.dacoromanica.ro
eXhibuerunt ac impenderunt, deinceps quoque eadem
pan fidelitate praestituros promittunt et pollicentur.
Eosdem igitur Iuonem ac Ladislaum Boer ahasquoque
Nobiles verum praetentis disturbior. temporibus, per
Tartaros infensissimos -- Cristiani nominis honestis
literis Armalibus et Nobilitaribus spoliatos de s pe-
wall gratia at potestatis nostrae Pnncipalis plenitu-
dine denuo, et ex novo in coetum et numerorum
verorum natorum indubitatorum et insignitorum Regui
nostri Transilvamae at partium Hungariae eidem
annexarum Nobi hum annumerandos aggregandos co-
optandos et adscnbendos duximus, prout annume-
ramus aggregamus cooptamus et adscribimus, per
praesentes decernentes expresse ut amodo deinceps
successivis semper temporibus, iidem Iuoannes et
Ladislaus Boer haeredesque et postentates ipsorum
utnusque sexus univei si, pro yens, natis, indubitatis
at insignitis Nobilibus habeantur et reputentur. In
signum autem hujus mod]. verae at perfectae Nobi-
lttatts eorum haec Arma sive Nobilitatis Insignia.
Scutum videlicet militare erectum coelestini colons
triaugulare, in cujus campo sive area Homo quidam
integer, rubra indutus vests gay° maidens equo,
manuum smistra habenas equi indirigere, dextra au-
tem ensem evaginatum, ellevatum capulo tenus pre-
hensum, capiti Turcico infixum sursum tenere con-
spicientes utrasq. oras seu margmes ipsiug se,uta
pulcherinae ambiunt et exornant: prout haec omnia
in capita sive principio praesentium literal um no-
strarum, docta manu et arts Pictoruun clanus ex-
pressa et films depicts esse cernuntur. Anitno de-
liberato et excerta scientra liberalitatequie nostra
Principal]. praefatis Iuanni ac Ladislao Boer haere-

www.dacoromanica.ro
klb

dibusque et posteritatibus ipsorum utriusque sexus


universis gratiose dedimus, donavimus, et contulimus :
annuentes et concedentes ut ipsi praescripta Arma
sive nobilitatis Insignia, more aliorum verorum, na-
torum mdubitatorum et insignorum Nobilium ar-
mis utentium, ubique in praeliis hastiludiis tornea-
mentis duellis ac albs quibusvis exercitlis mill-
taribus at nobilitaribus nec non sigillis, vexilhs,
veils, aulaeis, auulis, domibus, cortinis, tentoriis at
sepulchres ac chpeis generaliter vero quarum libet
rerum at expeditionum generibus sub merae et sin-
cerae nobilltatis titulo, quo eos ab universis et sin-
gulls cujuscunque status conditions gradus honoris
orduns officu dignitatis functiomsque et praeminen-
tiae homines existant, insigmtos dice teneri nommari
at reputari volumus, ferre at gestare, omnibusq. at
singulis its honoribus gratis privilegiis indultis li-
bertati bus, immunitatibus ac praerogativis, quibus
coeteri von, nati indubitati at signati Regni nostri
Transilvaniae et partium Hungariae eidem anexarum
nobiles et militares homines, quomodo cunque de
jure at ab antiqua consvetudine utuntur, fruuntur et
gaudent perpetuo uti, frui, at gaudere valeant, atque
possint et nihilornmus, gratiae munificentiae nostrae
Principalis praenotatos Iuannem et Ladislaum Boer
declaracione domos eorundem in possesionibus Iuanis
quidem Alsovenicze vicmitatIbus domorum Many
Pents ab una ac Iuams Buta partibus ab altera,
Ladislai vero Also Comana simihtes Sztanila Hocze
ab una Man Fazakas ab altera tertia vero Niculai
Idomir partibus et Districtu Terrae Fogaras Comi-
tatuque Albensi Transilvamae existen. habitas ab
omm Censuum, Taxarum et Contributionum nostrarum
23 *

www.dacoromanica.ro
-. 856

tam ordinariarum quam exordinariarum subsidiiqu0


et lucri Camerae nostrae solutione servitiorum quo -
rumlibet plebeorum et civilium exhibitions condes-
censione et in easdem domos receptione: vineas item
agricolationes seminaturarum alodiaturarum ac quas-
vis alias haereditates et terras arabiles antra veras
dictarum possessionum Also Venieze at
Also Komana ad easdem Domos de jure tentas et
possessas ac bono modo comparatas ab oruni deci-
marum, nonarum, quaitarum Capetiarum
ac aliarum quarumlibet datiarum collectaneorum
exibitione jurisque et census montane solutione cle-
menter in perpetuum eximendas supportandas liber-
tandas at nobilitandas duximus prout eximimus sup-
portamus, libertamus et notrlitamus per praesehtes.
Quo circa vobis fidehbus nostras Generosis Egi aeg
Nobilibus Georgio Udvarhelyi de Varad untversoruui
bonorum nostrorum Praefecto, at Decunarum vice
Arendaton Stefano Boer de Benvoi bonorum no-
strorum Fogarasiensium Provison Ratiouistae, caete-
risque Arc's nostrae Fogaras officiahbus, Item Deci-
matoribus et quorum vas contribution. et exaction.,
at Perceptoribus, Hospitior. Distributoribus eorum
vices gerentibus Providis etiam Iudicibus et juratis
possession nostrarum Also Venieze et Also Comana
modernis videlicet et futur. quoque pro quovis tern-
pore constituendor. Canals etiam alms, cujusvis
status et condition. hommib. quorum videlicet inte-
rest seu intererit, praesen. nostras visor. harum serie
commitimus et mandamus firmiter, quatenus vos quo-
que amodo deinceps successivis semper tempoiibus
anotatos Iuannem et Ladislaum Boer baeredesque et
posteritates ipsorum utriusque sexus universorum

www.dacoromanica.ro
- 357 -
ratione praespecificatarum Domorum haereditatu-
umque quarumvis ad easdem pertinentium ad nu-
lam censuum taxarum contributionum nostrarum,
tam ordinariarum, quam extraordinariarum subsidnque
et lucre camerae nostrae solutione, servitiorum quo-
ruinlibet plebeorum et Iobagionalium exhibitionum,
hospitum coudeccensionem, et in eas domos recep-
tiouem, Decimaruna nonarum quartarum quintarum
capetiarum ac aliarum quarumhbet datiarum ac collec-
tanearum pensionem cogere et compellere, aut prop-
terea eosdem in personas rebusque et bones suis um-
versis inapedle turbare molestare seu quovismodo
damnifilare praesumatis vel sitis ausi modo aliquali
sod easdem Domos universasque earundem aperti-
nentias pro exemptis supportatis hbertatis et in per-
petuum nobihtatis habere debeatis et teneamini. Se-
cus non factur. praesentibus pertectis. exhibent. re-
stitutis, in cujus rei memoriam firmitatemque per-
petuam praesentes literal nostras pendentis et au-
thentici sigilli nostri munimine roboratas memoratis
Iuoani et Ladislao Boer ipsorum haeredib et poste -
ritatibus utriusque sexus univer. gratiose dandas du-
ximus et concedendas.
Datum in Civitate nostra Alba -tuba die vices-
sima nona Mensi Maji Anno Domini Millesimo Sex-
centesimo sexagesimo quint°.
Anno Domini milesimo sexcentesimo sexagesimo
quinto tn bus in Litibus Judiciar. Nobil. Fogarasiens.
frequentibus praesentes haec literae armales seu Nobi-
litares in nominibus et peisonis antescriptorum Egre-
giorum Iuoanis ac Ladislai Boer (hoc de Also Komana
ultro Scriptus de Also-venicze in Districtu terrae
Fogaras) promulgatae sunt ac modo sohto publicatE?

www.dacoromanica.ro
358

nemine contra Actor apparant. Extradatae vero Ano


Domini Milesimo Sexcentesimo Sexagesimo Sexto die
menses April's, Oct.
Niculaus Uzoni jurat. Lit.
Judiciariae Nobil. Fogaras. Not.
Anne 1671 die vero Marta praesentes literae
coram nobis productae per nos Fransciscum Bolenysi
Praefectum, Petr. Rtyi exactorum et Stephanum Bo-
szarmenyi ac Stefanum Gyarmati Requisitores Capi-
tali Alba Iuhens. ab Ilustrissima Domina Principissa
ad revidend. Boeronum in Terris Fogaras residentium
jura deputatos Commissaries revissae et in sue vi-
gore relictae etc. in Opido Fogaras Ano etc. Supra
notatis.
NB. ReprodusA dup5, o cope dela Familia in col. !Astra.

CIV.
1666. Anna Bornemissa socia lui, M. Apafi, principe
at Ardealului, cu diploma din Alba-lulia 20 Septembre
1666 ridicd pe Popa Szinn din Vaud in ceta boerzlor
de Fogaras.
Nos Anna Bornemissa Dei gratia Principissa
Transylvaniae Partium Regni Hungariae Domina etc.
et Siculorum Comitissa ; damns pro memoria omnibus
quibus interest modernis videlicet et futures, prae-
sentium Literarum nostrarum per vigorem; ut fide-
hum subditorum nostrorum demissas clementer atten-
dentes praeces et Arcis Fogaras ejusque Districtus
felicis Recordationis Possessorum, Praedecessorum
nostrorum laudabilia exempla comitare mitentes ergo
eosdem qui statum Liberum Boeronatus demeruerunt
pirailli ducamur dementia nominanter in comitatu

www.dacoromanica.ro
- 359 -
Albensi Transylvaniae Districtu Fogaras Possessione
Waad degenti Poppa Szinn attentis fidelitate fi-
delibusque servichs quibus: erga nostros felicis re-
miniscentiae Praedecessores Arcis, et ejusdem Dis-
trictus Possessores gerebatur, nobis etiam homagiali
suo obsequiae fideliter hactenus praestiterit; nee
non nonnulorum Fidelium nostrorum penes eundem
factam huiuilimam Interessionem clernenter perspexi-
mus Afidentes a modo in posterum quoque in eadem
Fidelitate permansurum eundem itaque Poppam Szinn
ex Waad cum suis posteritatibus in sexu mascu-
lino jam natis et deinceps nascituris ex speciali no-
stra Clementia et Benignitate Liber. Boeronali
Praerogativa donavimus imo eadem nominato Poppa
Szinn unam Diniaum in qua eget parte ab una Ko-
man Niagul ab altera vero Johanni Popp invicina-
tam cum cunctis suis appertinentiis Terris scilicet
arabilibus Faenetis, Hortis, Herbam proferentibus
uno verbo cunctis suis utilitatibus ad invicinatam
Donaum de Jure, et ab antiquo pertinentibus quas
hactenus quoque Jure perennali possidet; non vero
Jui e pignoris seu Hipothecariae secundum reliquorum
hujus Districtus Boeronum Jura Boeronalia simili
Jure Boeronali libere statuimus et colocavimus, ab
omnique onere contributionis, decimarum datione,
allusque extraordinariis liberum redimus, declara-
mus, et nobilitamus, ita tamers: ut idem nomina-
tus Poppa Szinn, ejusque Posteritates masculini
jam nati, deinceps etiam nascituri, nos nostrosque
Posteritates at successores equo bene proviso, be-
neque armatus, vestibus e panno confectis decenter
indutus servire satagat, et teneatur omne onus anti
quitus consvetum cum omni obsequio supportet,

www.dacoromanica.ro
- 360 -
nostris subofficialibus in omnibus obediens sit, a
servicio praesidiae Arc's Fogaras nullo sub titulo
nullaque tern poruna injaratione se revocet et recedat,
in Causis juridicis allisque simibibus occurentis ab
Officiolatu Arcis obsaequiose dependenter sit, hoc
tamers notum sibi reddet, ut in Sylvis, Aquis, Alpibus,
aliisque similibus jam vetitis, et prohibits extra
possessionem suae Domus habit's perhibitus erit. In
cujus ergo eundem Poster' itatesque in sexu virili
natos et deinde nascituros majorem fidem Clemen-
tiaeque nostrae recognitionem dedimus contulimus
has nostras Litteras Boeronales secundum condstio-
nes sup. praescriptas, sub propria nostra subscrip-
tione, sigsloque nostro pendenti et usuali, supra
scripto Poppa Szinn ejusdemque Posteritatibus in-
violabiliter ad futuram perpetuamque memoriam.
Datum in Civitate nostra Alba In lia die vsgesima
septembris Anno Domini Milesimo sexcentesimo se-
xagesimo sexto.
Anna Bornenussa m. p.
Praesentes hascae Literas Boeronales cum E-
xemptione in nomine et Persona Introscripti Popae
Szin de Vaad tribus vicibus in sedibus Judiciar.
Boeron. Fogarascen. publicavit ac more solito et ap-
pro batas juxta constitution. procla-
mavit Stefanus Boer de Nagy Berivoy Provisor Arcis
et bonor. Fogaras, nomine contradictore apparent.
Datum in Fogaras die 10 May Anno Dni Milesimo
sexcentesimo sexagessmo sexto.
'dem Provisor:
Stephanus Boer
de Nagy Berivoy.

www.dacoromanica.ro
361

Per praefectum et exactorem fiscales ac Requi-


sitore Alb. Corn. Ill. Dnae Pr. ad exam Boer. in ter.
Fogaras degen. jura deputat. praes. Irae Boeronales
in vigore relict. In. Fog. 26 Fe. 1671.
NB. Copie in colect nostra

CV.
1667. Michael Apafi, Principe al Transilvaniei, cu di-
ploma data in Maros-Vascirhely la 23 lanuarze 1667
nobtlitact pe Dan Dsude de K's-Korvayes pe loan
Once de Karulya. Acdsta diploma s'a extradat in tran-
sumtul conventului de Rolozsmonostor la 30 lunie 1830
lui Nicolae Cinte alias Cince, scriba ft, notariu la can-
celaria provincials a Transilvaniei, ai carui urmatori
s'au agzat in Venetia-in feradra.
Nos Conventus Beatae Marine Virginis de Bolos
Monostra memoriae cornmendamus tenore Praesen-
tum Significantes quibus expedit Universis, et Sin-
gulls : Quod exhibitae, ac praesentatae sint Nobis
Litterae quaedam Sacratissimae Cas. Regiae, et
Apostohcae Majestatis Francisci Prima, Dei Grata
Austriae Imperatoris, Apostohci Hunganae, Bohe-
miae, Lombardiae, et Venetiarum, Dalmatiae, Croatiae,
Sclavoniae, Galliciae, et Lodomeriae Regis, Archi-
Ducis Austriae, Duels Lotharinghte, Salisburgi, St-
riae, Carinthiae, Carnioliae, Superiors et Inferior's
Silesiae, Magni Principis Transilvaniae, Marchionis
Moraviae, Comitis Habsburgi, Tyrol's, et Siculorum
etc. Domini Domini nostn naturaliter clementissimi
Requisitoriae, pro partibus, et in personis Egregii
Nobilis Nicolai Cinte, alias Cince de Karullya Can-
cellariae Majoris Provincialis Transilvaniae Scribae,

www.dacoromanica.ro
- 362 -
ac Jurati Notarii, Omniumque Cointeressatorum No-
minibus sub Authentic° ejusdem Sacratissimae Suae
Majestatis Sig' llo Iudiciah Transilvanico, more solito
confectae, et emanitae nobis praeceptorie souantes
et directae in Verba sequentia: Frauciscus Primus
Dei Gratia Austriae Imperator, Apostolicus Hunga-
riae, Bohemiae, Lonabardiae, et Venetiarum, Dalma-
tiae, Croatiae, Sclavoniae, Gal lime, et Lodomenae
Rex, Archi -Dux Austriae, Dux Lotharingiae, Salis-
burgi, Styriae, Carinthiae, Carnioliae, superior's et
Inferior's Sylesiae, Magnus Princeps Transilvaniae,
idarchio Moraviae, Comes Habsburgi, Tirolis, et Si-
culorum, Fidelibus nostns Honorabili Conventui
Beatae Mariae Virgin's de Kolos Monostra Nobis
Dilectis; G-ratiam nostram Caesareo-Regioque Prin-
cipalem. Exponitur Majestati Nostrae in Persona
Egregii ac Nobilis Nicolai Cinte, alias Ciuce de
Karullya, Cancellanae Nostrae Majors Provincial's
Transilvannte Scribae, ac Jurati Notani, Oruniumque
Cointeressatorum, et Litteralium Instrumentorum
Nobilitatem Suam probantium et continentium plu-
rimum indigeret, essentque Eidem summe necessa-
riae Proinde Vobis Harum Serie committimus, et
mundamus firmiter, quatenus accept's Praesentibus
statim Vos praescriptas Litteras, et Litteralia In-
strumenta in Sacristia seu Conservatorio Conventus
Vestri repositas, et locatas diligenter requirere, et
reinvenire, requisitarumque, et reinventarum Tenores,
et Continentias in Trausumto Litterarum Vestrarum,
sub &gill° Vestro Conventual', et Authentico, °rum
dolo, et fraude aliquali, de verbo ad verbum sine
diminutione, et augmento, variationeque prorsus ali-
quali ditto Exponent], pro Jurium Ejusdem? et

www.dacoromanica.ro
863

Cointeressatorum tuitione, ac defensione necessaries


extradare, et emanari facere modes omnibus debeatis,
ac teneamini, Caventes tamen ne dolus, aut fracas
hac in parte contingat aliqualis; Secus non facturi.
Praeseutibus perlectis Exhibenti restitutis. Datum in
Libera Regia Civitate nostra Claudiopoli die vigesima
secunda Mensis lunii Anno Domini Millesimo Octin-
gentesimo Trigesimo. Quibus tauter receptis nos
Ejusdem Sacratissimae suae Majestatis Mandatis in
omnibus, uti tenemur, et par est obedire, satisface-
reque cupientes post diligentemque requisi-
tionem nostram reinvenimus tandem in Conservatorio
Conventus nostri inter Litteras Armales, Litteras
quasdam Armales praefatam Familiam Cince tan-
gentes, et quarum Tenor, et verbalis Con-
tinentia sequitur in hullo modum : Nos Michael Apafi,
Dei G-ratia Princeps Transilvaniae Partium Regni
Hungariae Dominus, et Siculorum Comes etc Memo-
riae Comendamus tenors praesentium siguifican. qui-
bus expedit universis. Quod Nos cum ad nonuullo-
rum Fidelium Dominorum Consiliariorum Nostrorum
Nobis proptera factam intercessionem, turn vero
attentis et consideratis fidelibus servitiis Strenuorum
Dani Dsude de Kis Korvellyes, et Joannis Cince
de Karullya, quae ipsi Nobis ex eo toto tempore,
quo divinitus Principatus Nostri habenas moderamur,
fideliter exhibuisse, et impendisse perhibentur, ac
deinceps quoquo eadem se se praestituros, ac in-
pensuros promittunt. Eosdem igitur Danum Dsude,
et Joannem Cince de Specials Gratia, et Potessatis
Nostrae Principalis Plenitudine, e Statu. et Condi-
tione Ignobili, in qua nati sant, et hactenus exsti-
terunt, eximendos ac in coetum / et numeram verormla
?

www.dacoromanica.ro
- 364 -
natolum, ac indubitatorum Regni Nostri Transilva-
niae, et Partium Hungariae eidem adnexarum Nobi-
lium annumeran. aggregan. cooptandos, et adscri-
bendos duximus; prout anumeramus, aggregamus,
cooptamus at adscribimus, decernentes expresse, ut
amodo deinceps successivis semper temporibus iidem
Dan Dsude, et Joannes Cince, haeredesque, et po-
steritates ipsorum utrius sexus Universi pro veris,
et indubitatis Nobilibus habeantur, et reputentur.
In siguum autem hujusmodi verae, ac perfectae No-
bilitatis ipsorum haec Arma sive Nobilitatis Insignia
Scutum videlicet militare coelestini coloris, in cujus
campo, sive area Homo quidarn integer Officio in-
dutus, manuum dextra Lanceam, Sinistra vero Cu-
culum gestare, et supp . . . adstare visitur; Supra
Scutum Galea militaris clausa est posita, quam con-
tegit Diadema Regium gemmis at unionibus decenter
exornatum, ex Cono autem, Galeae, Teniae, sive
Lemnisei variorum Colorum hint inde defiuentes
utrasque oras seu margines ipsius Scut pulchbrime
ambiunt, et exornant, prout hac omnia in Capite,
sive principio Praesentium Litterarum Nostrarum
docta mann, et arte pictoris clarius expresse, et de-
pieta esse cernuntur, Animo deliberato, at ex Certa
Scientia Liberalitateque Nostra Principali Praefatis
Dano Dsude, ac Joanni Cince, haeredibusque, et
Posteritatibus ipsorum Utriusque Sexus Univer. Gra-
tiose dedimus donavitnus, et contulimus et
Concedentes, ut ipsi praescripta Arma sive nobilitatis
Insignia, more aliorum verorum, at indubitatorum
Nobilium armis utentium ubique in Praehis, Hosti-
ludiis, Midis, Monomachns, ac aliis quibusvis Exei-
citits militaribus, at nobilitaribus, necnon. Sigillis,

www.dacoromanica.ro
365 "
Oort , Velis, Auleis, Dominibus, Clypeis, Tenth-

rhs at Sepulchres, generaliter vero quarumlibet Re-


rum, et Expeditionum generibus, sub verae, et per-
fectae Nobilitatis titulo, quo eos ab Universes, et
Singulis cujuscunque Status, Conditionis, Honoris
Gradus, Office, Dignitatts, et Praeeminentiae Homi-
nes existant insignitos dici, nominari, tenon, et re-
putari volumus, ferre, et gestare. omnibus, at sin-
gains its Honoribus, Gratlis, Indultis, Luber-
tatibus, immunitatibus, et praerogativis, quibus cae-
teri veri nati, at Indubilitati Regni Nostri Transit-
vaniae at Partium Hungariae eidem annexarum No-
biles, et militares Homines quomodocunque de jure,
et ab antiqua Consvetudine utuntur, fruuntur et gau-
dent, perpetuo uti, frui, at gadere possint, atque
valeaut Pro ampliori autem gi atiae at Munificentiae
Nostrae Principahs erga eosdep Declaratione Do-
mos eorum in Possessionibus Dsude Dan in K.
Kortvellyes vicinitatibus Domirum ab una Joannes
Dsude, at Paska Pintye ab altera, Joannis autem
Cince in Karullya ab una Michaelis Dan Ur et Lu-
cae Kontz ab ultera partibus, Districtu et
Comitatu Szolnok Mediocri existen. habitas ab omni
Censuum, Taxarum, et Contributionum Nostrarum,
tarn ordinariarum, quam extra ordinatiarum, Sul si-
dnque, at Lucre Camerae Nostrae solutione. servi-
tiorum quorum libet plebeorum, et Jobagionalium
Exhibitione, Hospitum condesceusione, vineas item
agricolationes, Seminatur Allodlatur. ac alias quas-
vis Haereditates, ad easdem Domos de jure pertinen.
a Decimarum, Nonarum, Quartarum, ac Quorumlibet
Collectaniarura pensione eximeu., supportan., et no-
bilitandos duximus; prout exiinimus, supportamus.

www.dacoromanica.ro
b66

et Nobilitamus per Praesentes: Quocirca noble Ge-


nerosis, Egregiis, et Nobilibus, supremis, an vice
Comitibus, Juratis Assessoribus. Item Provi-
sori, Rationissae, Caeterisque Arcis nostrae, ac Dis-
trictus Kovarien. Cottusque Szolnok Mediocns offi-
cialibus, Decimatoribus, et quarumlibet Contribution.
Exactoribus, et Perceptoribus. Providis item Judici-
bus, et Juratis praedictarum Possessionum Nostrarum
K. Kortvellyes, et Karullya modernis, et futuris,
edam protempore Constituen. Harum eerie corn-
mittimus, et mandamus firmiter, quatenus Vos quo-
que a modo deinceps praefatos Danum Dsude, an
Joannem Cince, ipsorutnque Haeredes, et Posteritates
Utriusque Sexus TJniver., ratione Domorum praefa-
tarum, Universarumque Haereditatum, ad easdem per-
tinentium ad nullam Censuum, Taxarum, et Contri-
butionum Nostrarum tam ordinanarum, quam extra
ordinanarum, Subsidiique, et Lucri Camerae Nostrae
solutionem, servitiorum quorumhbet Jobbagionalium
exhibitionem, Hospitum condescensionem, decima-
rum, nonarnm, quartarum, quintarum, an quorumlibet
Collectaneorum pension em cogere, et compellere,
aut propterea eosdem in Personis, rebusq. at Bonis
universis impendire, turbare, molestare, seu quovis
modo damnificare praesumatis, vel sites ansi modo
aliquali. Secus non factur. Praesentibus, perlectis Ex-
hibentibus restitutis. In cujus rei memoriam, fir-
mitateitnque perpetuam praesentes Litteras Nostras
pendentis, at authentic' Sigilli Nostri mun. roboratas,
praefatos Deno Dsude, of Joanni Ounce, ipsorumque
Haeredibus, postentatibus Utriusque Sexus Universis
gratiose dandas duximus, et concedendas, Datum
in Civitate Nostra Maros-Vasarhely, Die vigesima

www.dacoromanica.ro
a-- 861 -.-

tertia Mensis Januarii Anno Domini Millesimo Sex-


centesimo Sexagesimo Septimo. Et subscriptum
erat in earundem inferiors a dextris Michael
Apafi m. p. a sinistris vero Joannes Beth len Cancel -
larius m. p. Erantque Sigil lo Suprafati Principis
majori, et authentico .. . . Zona Sericea vanis co-
loribus contexta pendente super Cera rubra ductile
Conchae ligneae infusa, impressive communitae, et
roboratae, inque Pergameno patenter conscriptae,
et emanatae. Publicatio vero ad Calcem sub-
nexa tabs apparebat: Exhibitae, Apertae, et Publi-
catae sunt hae Litterae die 15-a Mensis Novembris
Anni 1668 in Sede Iudiciana Arms, et Distnctus
Kovar per me Joannem Vas, alias Vasas de Nagy-
Banya Jur. Districtus Koval- Notar. nemine interim
corain Nobis Contradictore apparente. Cujus quidem
sic recuisiti, et reinvents Instrumenti tenorem et
continentiam Nos quoque ad Mandatum fatae suae
sacratissimae Majestatis Litterat. Praesentibus no-
stns de verb° ad verbum sine diminutione, et
augmento variationeque prorsus aliquali inseri, et
inseribi facientes Par, seu Transumsum hujusmodi
Jurium praefatorum Expoiientium uberiorem futuram
ad Cautelam necessarium sub Sigillo Nostro Con-
ventuali, et authentico fideliter, et conscientiose extra
daudum duximus, et concedendum. Datum Feria
quarta proximo post Dominicam quartam post Pen-
thecostes in Diem trigesitnum Mensis Junn incidents,
Anno Domini Millesimo Octingentesimo Trgesimo.
Lecta. Corecta, et extradata per Joan Nep.
Eschenbach m. p. Praepos. Can. et Ar-
L. S. chivi Cony. B. M. V. de Kolosmonostra
Conservatorem Capitularum,

www.dacoromanica.ro
868

Praesentem Transumti Copiam e vero suo ori-


ginali, nulla auctione, diminutione, aut variations
prorsus aliquali occurrente, descriptam, cum Eodem
collatam, eidemque omnibus suis punctis, et Clausu-
lis conformem esse Fide nostra mediante, propria-
rum Manuum subscriptionibus, nominalibusque si-
gillis corraborantes, Testatum reddimus. Claudiopoli
die Septima Mensis Septembris Anno Domni 1830.
Adalbertus Biro m. p. et Daniel Gargots m. p.
L. S. de Polyan L. S. de N. Vdrad
Cancellistae Regio Liberniales et
Ad vidimationem Copiae Transumti Capitularis
Armalium Familme Cinte, alias Cince de Baru Ilya,
ligitime peragendam D: D: Cancellistae Guberniales
Adalbertus quippe Biro, et Daniel Gargots hisce
exanttuntur. Claudiopoli die 7-ma Septembris 1830.
NB Dupa o copse in coleocia mea
CV'.
1667. Anna Bornemissa, Prinapesci a Transilyaniei,
cu diploma data in Fagetra$ la 15 Mart le 1667 con-
firma' pe Stancsul Moga din Venetia superldrd in statul
boeronal.
Nos Anna Bornemisza Dei gratis Principissa
Transilvaniae partium Regni Hungariae Domina et
Siculorum Comitissa. Adjuk emlekezetul mindenik-
nek, az kiknek illik ez levelunk rendiben mostaniak-
nak es kovetkezendoknek is, hogy miis Fogaras VA-
ranak Anak tartalmanyinak boldog emlekezetii Pos-
sesorinak ditsiretes cselekedeteket elotiink viselven,
es becsuletes Sziveinkuek es Szolgainknak is erdemes
cselekedeseket meg tekintven Fogarasi Varunkhoz
tartozo erdemes Hiveinkel hasanlo emlekezetes dolgot

www.dacoromanica.ro
369

litivettlink. Mostan pedig nevezet szerent Fejer Aretr-


raegyoben Fogaras Folden Felso Venitzen lako Sta-
esul Moganak, Fogaras Varetnak ellottunk valo boldog
emlekezetii Possessori, es az mu hilssegunk mallet
is Minden rea bizatot dolgokban, elkbvetet tokeletes
hiiseget, melyben hogy ez ntan is meg maradjon el
hittiik, kegyelmesen meg tekentettilk, de kival Wiper'
mellete torekedo namely betsuletes Hiveinknek in-
stantiokra kegyelmes tekentetunk !even, meg neve-
zet Stancsu Moga, Bukur, Dragomir, es kldgya flaws],
es fivagon leendo maradekival egyiitt Boer' szaba-
esaggal kegyelmesseguntbl, meg is ajandokortuk : es
ugyan Felso Venitzen level betzat is melyben lakik
Ma; y Butum, es Aldosie Zguroase szomszedsetgikban,
ahoz valo szetuto foldekkel, as szena fiives reitekkel,
egy szoval minden mezei es hegyeken level haszon
vevo oroksegekkel, es malou helyekkel, melyeket
meg nevezet 'laza utAn bir, orokOsbn es nem zalag
kepen a tobb Boerok oroksegeikhez, hassanlo Boer].
szabadsagban Allitottuk helyeztettuk, es minden
adozas dezma adds, as minden egyeb szedestol, ye-
vestol iiresse tettiik es megnemesitettiik ugy mind
az Altal hogy minket maradekinkot, es Suecessorin-
kat is meg it t Stantsul Moga es fiui agon level, es
leendo maradeki Boeii azolgidattal jó paripetsson,
fegyveressen es tiszteseges poszto kontasben szol-
getlyanak ; Sot az regi szokas szerent valo
viselestis engedelmessegel suportetlyak, utanunk level
tiszteinkhez engedelmesek legyenek, Fogarasi vá-
runktol serum' Derail valtozasokban el ne szakadja-
nak: TOrvenyes Dolgokban es egyeb kozOnseges
igazsAgban is az vetruak tisztitol ftigjenek. Eze-
ket mind az Altai megtudvem hogy titalmas er-
24
www.dacoromanica.ro
370

dokel, vizekkel, havassokkal es egyeb ezekhez ha-


sanlo helyekel az maga hitza es Ortiksegen kival sza-
badossa nem tetetok: mely hozza es flu Agon levo
es leendo maiadekihoz mutatot kegysegunknek na-
gyob bizonysagara adtuk az felyebb meg irt condi
tiok alatt, az keznuk irasaval es faggo petsetunkel
meg erositetett levelunket meg nevezet Fe lso Venitzei
Sztancsul Moganak, es fiu agon levo es leendo ma-
radekinak megmasolhatatlanul es oi ok emlekezetul.
Datum in Arce nostra Fogaras die decima
quanta Mensis Martii Anno rnillesimo Sexcentesimo
Sexagesimo Septimo. Anna BO2nemissa.
Praesentes Litterae Boeronales seu confirmatio-
nales cum Exemtione nominibus et in persona intro-
scriptoium secundum usum, et consvetudinem hujus
Terrae Fogaras in Sede Judiciaria Boeronum Foga-
rasiens vicibus pubhcatae et proclamatae
sunt nemine Coutradictore apparente
Datae in cede praedicta duodecim Boeronum
Juratorum Fogarasien. die 19 Lunn in Anno Domini
Millesimo Sexcentesimo Sextogesimo Septimo.
Per me Stefanum Boer de Nagy Berivoi. Proviso-
rem Arms Fogarasiensis.
NB Cope iu col nostra.

CVII.
1667. Anna Bornernissa, sofia lux Mihail Apafi, Prin-
cipe al Transilvaniet cu diploma data- din Fcigeira5. in
16 Martie 1667 confirmci pe Sztan, Nistor q/ loan Bucza
din A. Yenieze in statul boo onal, ft diploma aceasta a
fost transumtei prin Tabula i egia la 5 Martie 1760
pentru loan ft Man Butza, dupe cum urnzezti.
Nos Maria Theresia Divina favente dementia
Romanorum Imperatrix ac Germaniae, Apostolica

www.dacoromanica.ro
371

ttungariae Bohemiaeque Regina Archi Dux Austriae


Dux Burgundiae Haereditaria Princeps Transilvaniae
Comes Molls et Sisulorum. Damus pro memoria
per praesentes quibus expedit universis, et singulis.
Quod nobis die Decima quarta Menses Martii Anni
nuns currentis Mi llesimi Septingentesimi sexagesimi
staute videlicet termino celebrationis et cursus ju-
diciorum Tabulae nostrae Regiae in Traunia et par-
tibus eadem incorporates Judiciariae juxta Caesareo
Regio Principalem universorum Statham
ex oidinum antelati Haereditarii nobis Tranniae Pnn-
cipatus Partiumque eadem incorpoiatarum factam
ordinationem pex distiuctas periodos contin ... at
proxima a Dominica lnvocavit ad Dominicatn usque
Passionis in Libera Regiaque Civitate Nostra Marus
Vasarhely durante, ad quam utpote Tabulam Nostram
Judiciariam Causae Fidehum Nostrorum Regnicola-
rum Tranniae et Partium eadem incorporatarum e
Publica et Approbata eorundem consvetudme tam
per formam brevium Judiciorum, quam etiam longae
Litis processu determinari at adjudicari (ex-
cept's nonnisi Diaetalibus) univers. generaliter ....
una cum fidelibus nostris sincere et
respective Nobis Dilectis Spectabilibus Magnificis
Generosis item et Egregiis Volfgango Banfi Libero
Barone de Losonz Consiliario Nostro guberniah in
Trannia Intimo, ac in Jud .... in eadem Tabula
Nostra Regia in persona Nostra Praeside, Magistris-
que Protonotonis as Juratis ejusdem Tabulae No-
strae Regiae Assessoribus pro faciendo Causantibus
Judicio moderativo iu eadem Tabula nostra Regia
Judie, pro tribunali sedentibus et const . ... facta
primum prae Foribus Litigantium uti moris est et
24
www.dacoromanica.ro
372

oonsvetudinis receptae legitima per Nobilem Michae-


lem Teleki praedictae Tabulae Nostrae Regiae Seri-
bam ac Juratum Notarium proclamatione Nobiles et
Strenui Boerones Juon Filius alterius quondam Juonis
Fi ln senior's dudum Juonis Butza de Venitze nee
non Many filn quondam Nicu lai filn praefati dudum
Juoonis Senions Butza de dicta Venitze exhibuer.
et praesentarunt Nobis Literas quasdam Illustr. quon-
dam Principissae Annae Bornemissa Illustr. quondam
Trannie Principis Michaelis Apafi sen,ons dam vi-
veret consortis super Immunitate Boeronah in Arca
Fogaras Die sexta Mensis Marti' Anno Domini Mil-
lesimo Sexcentesimo Sexagesimo Septimo emanates
Collations les, petens nos debits cum Instantia hu-
millime quatenus nos easdem transumi et transcribi
praesentibusque Literas Nostris patentibus verbo te-
nus insert et insciibi facientes easdem pro future
cautela necessarias sub &gill° Nostro Judicial'. et
Authentico Trannico extradan et emanari facere dig-
naremur Quorum gulden, Literarum tenor, et verbalis
continentia sequitur in haec verba: Nos Anna Borne-
missa Del Gratia Principissa Transylvania° partium
Regni Hungariae Domina et Seculorum Comitissa
etc Adgyiuk emlekezetul nnudeneknek a kikuek illik
ez mi Leveltinknek rendibeu rnostaniaknak, es ko vet-
kezendoknek hogy bet.filletes hiveinknek. es Szol-
gainknak kazonsege8 teorekedeseket kegyelmesen
meghtekintven, es Fogaras varanak, s annak tai to-
manyanak beldog emlekezetii Possessorinakis ditse
retes cselekedeteket elottunk viselven Fogarasi NA:
runkhoz tartazo &deifies hiveinket a kik a Boon
szabadsagra meltok voltanak, hassonlo emlekezetes
dolgot keovettunk Mostan peuigh uevezet szenut

www.dacoromanica.ro
373

Fejer varmegyeben Fogaras fcildm Also Venitzei


Buera Stannak meg tekintven hiiseges szolgalatjat
raelljet ez Fogaras varanak elottaink levo boldog
emlekezetii Possessors, es az rail husegunk mellettis
igaz Iniseggel mind edig viselt es hogy ennek utanna
is azon hilsegben meg marad el hittunk; de kivalt-
koppen mellette teorekedo betsilletes hivtink Tekin-
tetes Nemzetes Gilanyi Gergelly ur F6 Arendatorunk
Instantiajat kegyelinesen megtekintettunk, megh ne-
vezeth Also Venitze Butz& Sztant, ez altala Butza
Nyistor, es Butza Iuoon nevii atyafiart Kegyelme-
segiinkbd1 Boen szabadsaggal meg ajandekortuk
fiu agora levo es leendo Maradekeokkal edgyutt, es
ugyan AlsO Venitze levo egy HazOkot melyben lak-
nak Roman Butyra, es Vaszil Morarul szomszedsaga-
ban ahozvalo szantO fcildekkel es szena fiives retek-
kel egy szoval minden mezei hassonvevii oroksegekkel
me]lyeket mostan birnak azon hazok utan orokason,
es nein zalagkeppen az tobb Boerok eorokseggek-
hez hassanlo Boers szabadsagban allittattuk, holly
heztettlik, es minden adozas, dezma adds s egyeb
szedestol uresse tettiik, es megnemesitettiik,
ugy mind azan Altai hogy munket maradeinkat, es
successorinkatis megirt Bucza Sztan, Butza Nyistor
es Bucza moon fiu agan levo es leendo Maradekjok-
kal edgyutt Boon szolgalatban jo paripason fegy-
veresen es tisztesseges poszto kontOsben szolgalya-
n ak, Szokas szerint valo steher viselest is
latiseggel supportalyak utannunk levo Tisztviseb5k-
hezis engedelmesseggel legyenek az Varrol SOLLIM1-
nemii. valtozasokban elne szakadgyanak, torvenyes
dolgokban, es agyeb kozonseges igazsagban as Vat.-
nak Tisztyeitol fiigjenek, ezt mind azonaltal meg

www.dacoromanica.ro
374

tudvan, hogy tilalinas erdokkel vizekkel havasOkkal,


es egyeb ezekhez hossonlo hellyekkel, az magok
hazon, es eoroksegen kivul szabadossa nem tetettet-
nek melly es fiu Agon ley°, es lejendo ma-
radekhoz mutatott Kegyelmessegunknek nagyobb
bizonysagra adtuk a fellyebb megirt conditiok alath
keziink irb,saval is fligyo petteninkelis megh erosit-
tetett Levehinkeot Butza Sztannak, Bucza Nyisztor-
nak, es Butza Juoannak s fiu agon ley° es leendo
maradekjoknak meg massalhatatlanul es thok emle-
kezethl. Datum in arce Nostra Fogaras Die Decirna
sexta Mensis Muni Anno Domini Millesimo sexeen-
Lesimo sexagesimo Septimo. Et Subscripturn erat
eisdem paulo informs a Sinistra: Anna Bornemisza
mpr: Erant que sigillo ejusdem Principissae in medico
loco videlicet solito pen ... at Authentico super ....
colons appensis munitae at roboratae paten-
torque confectae et in pergameno emanatae, publican°
autem ab altera parte tails erat Praesentes haec
Literae Boeronales una exemtione Person's
introspecificatis at Principissa Anna Borne-
misza clementer datae at concessae tribus in sedibus
Judiciarns Nobilium Fogaras. frequen. exhibitae
promulgatae ac more solito pubhcatae sunt, ab om-
nibusque quorum inter fuit acceptatae approbatae ac
in suo vigore nemine contradictore appereute relic-
tae extradataeque. Die vigesima septima Mensis
Iulii Anno Domini Millesimo sexcentesimo sexagesimo
septimo. Per Nicolaum Uzoni Juratum sedis Judicia-
riae praefatue Notanum m. p. Undo nos petitione
annotatorum Iuonis et Many Butza coram nobis hu-
millime facta clementer exaudita et faventer admissa,
praescriptas Literas non abrasas non cancellatas nee

www.dacoromanica.ro
375

in ulla sai parte suspectas aut viciatas, sed omni


prorsus vitro ac suspicione de verbo ad verbum sine
dirainatione et auguento variattoneque prorsus all-
quail transutni, ac transcribi praesentibusque Literis
nostris patentibus verbo tenus inseri at inscribi fa-
cientes ... dem luonni et Many Butza pro futura
eorundem cautela necessarias sub sigillo Nostro Ju-
diciali Authentico Trannico extradandas duximus et
concedendas commone justitia et equitate svadente.
Datum in Litera Regiaque Civitate nostra Maxus
Vasarhelly Decima quinta Menses Martii Anno Do-
mini Millesimo Septingentesimo sexagesimo.
Lecta Collata et extradata
L. S. per
Mgrum Adanaum Comitent Nerves
Protonotarium m. p.
NB. Reprod. dup5, o copse din col. nostra.

CVIII.
1668. Michael Apafi, prtncipele Ardealulut, en diploma
data din Eigoira$ la 14 Martie 1668 nobilitezd pe loan
Popa, preotul din Galan, pe copiti Zaharie, loan Sztanlca,
Bucura ft Anna qi pe successorzi lor.
Nos Michael APafi Dei Gratia Princeps Tran-
sylvania Partium Regni Hungariae Dominus, et Si-
culotum Comes. Memoriae conieudamus tenore psen-
tiutn Significantes quibus expedit universis, et sin-
gulls, quod nos ad nonalloi. Fide lium Dominorum
Consiliarium nostrorum nobis propterea factam in-
tat cessionem, turn vero attentis at confideratis Fide-
litate, Fidelibusque Servitiis, Honorabilis Ioaunis
Popa Pastor] s Eclesiae Vale chicae Possessionis Galatz,

www.dacoromanica.ro
- 376 -
quae ipse in omnibus rebus, et negotiis, fidei ipsius
concreditis nobis fideliter exhibuit et inpendit ac in
posterum quoque pan fidelitate similia exhibiturum
ao mpensurum se se promitit et policetur Eundem
igitur Ioanem Popa, ac per eum Zachanam at Ioanem
Films, Sztanka, Bukura, at Annam Filias ipsius jam
natas de special' gratiae at Principalis nostrae po-
testatis plenitudine e statu et condrtione minus no-
bill in qua nati sunt, et hactenus extiterunt cle-
menter eximendos ac in coetum ac nurnerum vero-
rum natorum indubitatorum Insignitorumque Regni
Nostrae Transilvauiae et Partium Regni Hungariae
eidem anexarum Nobelium, adnumerandos aggre-
gandos cooptandos, et adscnbendos esse duximus,
prout adnumeramus, agregamus, cooptamus at ad
scribimus psentium per vigorem; Decernentes ex-
presse ut a modo deinceps successivis sem per tempo -
ribus idem Ioanes Pap, ac per eum Zacharias et
Ioannes Fill], et Fi hae Sztanka Bukura at Anna Hae-
reditates et Posteritates ipsorum utriusque sexus uni-
versi pro veris at indubitatis Insignitisque Nobilibus
habeantur ac repatentur.
In Signum autem hujus modi verae et perfectae
Nobilitatis eorum haec Arma seu Nobilitatis Insignia :
Scutum videlicet militare erectum coelestini colons
in cujus campo seu area Grus quidam naturals co-
lore depictus altero pedum apertis oculis vigilans
stare, altero vero Gapilum unquibus compressum
tenere visitur. Supra scutum Galea Mil tans clausa
est posita quam contegit Diadema Regium Gemmis
atque Unionibus decenter exornatum, ex cono autem
Galeae Teniae seu Lemnisci variorum colorum, hint
inde defluntes utrasque ores sive margines ipsius

www.dacoromanica.ro
- 377 -
scuti pulcherrime ambiunt et exornant, prout haec
omnia in capite seu Principio Literarum Noararum
docta manu et arte Pictoris clarius expressa et de-
pieta esse cernuntur; Ammo deliberato et ex certa
scientia liberalitateque nostra Principal' praefato
Ioani Popa ac per eum Zachariae et Ioani Filiis
Sztanka Bukura et Anna nimbus Haeredibusque et
Posteritatibus ipsorum, utriusque sexus universis gra-
tiose dedimus, donavimus et contulimus, annuentes
et concedentes, ut ipsi pscripta Arma seu Nobilitatis
insignia more aliorum verorum, natorum, indubita-
torum insignitorumque Regni nostrae Transylvaniae
et Partium Hungariae eidem Anexarum Nobilium
armis utentium ubique in Praelis Hastiludus Torne-
amentis Due llis, Monomachus ac ahis quibasvis, exer-
citus nobilitaribus et militaribus nec non
Vexillis Cortinis Veils Dominibas Clipeis Se-
pulturis, et expeditionum generibus, sub verae et
sincerae Nobilitatis titulo, quo eos ab universis et
singulis cujuscunque Status, Conditionis G-'radus Ho-
nor's Dignitatis et praeeminentiae Homin .. existent
Insignitos dici nominari et reputari volumus ferre,
et gestare omnibusque us et singulis honoribus gra-
tlis, Privilegiis, indultis, libertatibus, praerogativis et
Inmunitatibus quibus coeteri yen nati, et indubitati
Regal Nostra Transylvaniae, Pai tiumque Hungane
eidem annexarum Nobiles, quomodolibet de jure et
ab antiqua consvetudine utuntur, fruuntur et gaudent
perpetuo uti fru" et gaudere valeant atque possint.
In cujus rei memoriam firmitatemque perpetuam
psentes Litteras nostras pendent" et autentici sigilli
nostri munimine roboratas praedicto Ioanni Popa a
per eum Zachariae et Ioani Fillis ac Sztanka Bukura

www.dacoromanica.ro
378

et Anna Fi liabus Haeridibusque et Posteritatibus


ipsorum utriusque sexus universes, gratiose dandas
duximus et concedeudas. Datum in Arcae nostra Fo-
garas die 14 Mensis Mart. Anno Domini Milesimo
Sexceutesimo, Sexagesimo octavo.
Michael Apafi m. p.
Ioannes Bet len m. p.
Cancellarsus.
Franciscus Lugost m. p.
Cancellarsus.

Anno Dni 1669 die 2-a Mensis Februarii in Ge-


neralibus Comiths Domnor. Reguicolar. Trium Na-
tiouum Priucipatus Transilvaniae partium Hungariae
Anexarum ad Diem 24 Mensis Ianuarii celebratis.
Illustrissimi ac Celsissirni Down. Dn Principis
Transilvaniae in Civitate Albe Julia videlicet cele-
brata exhibitae, lectae, proclamatae publicateque aunt
presentes Literae Armales Nobilitares nemine contra-
d icente.
Magistr. Kende de Nagy Fend Ilustrissi
mi Dni ac celsissiwi Dni Principis Transyl-
vania Protonotarius m. p.
Quod praesens Copia Copiae sine ulla varia-
tione sit descripta psentibus fide mediante testamur
Fogaras 26 Mart. 804.
loannes Pap m. p.
Districtus Fogaras
Notar.
Aron Csiki Szcirhegy
Incht. Distr. Terra Fogaras.
Jurastor.
NB. Dupa o cope fn col. mea.

www.dacoromanica.ro
- 379 -
CIX.
1668. Michael Apafi, Principe le Transilvantet, cu di-
ploma data' din Radnot la 17 Septenibre 1668 'Idled die
Salamon Retsei alias Achim de Reese din statul boeronal
in col de nobil.
Nos Michael Apafi Del Gratia PiincepsTranniae,
Partium Regni Hungariae Dominus et Siculorum Co-
mes &. Memorise commendamus tenore praesentium
significantes quibus expedit universes. Quod nos cum
ad nonnullorum fidelium Dommorum Consibartorum
nostrorum singularem nobis propteria factam inter-
cessionem, turn vero benigne attentis, at consideratis,
fidelitate, fidelibusque servals egregii Salamonis
Retsei alias Achim de Retse, quae ipso in omnibus
rebus, et negotns fidei suae commissis in eo quae
ad praesens fungitur Officio Pocillatoris exhibuit, et
impendit, nee dispari fidelitate imposterum quoque
exhibtturum, at impensurum se pollicetur. Eundem
Salatnonem Retsei, alias Achim, ac fratrem consangvi-
neum Ladtslaum Retsei, alias Achim de Retse de
speciali Gratia, at potestatis nostrae Principalis pleni-
tudine e statu, et conditione Boeronali in qua nati
sunt, et hactenus extiterunt in coetum et numerum
verorum natorum, indubitatorum Regni nostri Tran-
niae, at Partium Hungariae eldem annexarum Nobi-
lium armts utentmm annumerandum aggregandurn,
cooptandum, at adscribendum duxunus, prout an-
numeramus, aggregamus, coo ptamus, at adscribimus
per Praesentes. Decernentes expresse, ut amodo de-
inceps successivis mutter temporib. idem Salatnon,
at Ladislaus Retsei Alias Achim, haeredesque at po-
steritates ipsorum utriusque sexus universae pro

www.dacoromanica.ro
- 380 -
yens, natis, indubitatis, insignitisque nobilibus ha-
beantur, et reputent. In signum autem hujusmodi
verae, et perfectae nobilitatis eorum, haec arena, sive
nobilitatis Insignia: Scutum videlicet militare coele-
stini colons, in cujus campo sive area Leo integer,
ore hiante, et lingva exerts suo colore depictus po-
sterioribus duobus pedibus stare, anterioribus dextro
nimirum ensem nudum sursum elevatum, altero au-
tern Coronam tenere conspicitur. Supra Scutum autem
galea militaris clausa est posita quam contegit Dia-
dema Regium gemmis, atque umombus decenter ex-
ornatum, ex cono vero galeae teniae sive lemnisci
variorum colorum hint inde defluentium, utrasque
oras, sive margiues ipsius Scuti pulcherime ambiunt
et exornant, prout haec omnia in capite sive principio
praesentium Literarum nostrarum docta manu, et
arte Pictoris clarius expressa, et depicts esse cer-
nuntur. Ammo deliberato, et ex certa scientia, libe-
ralitateque nostra Principali memoratis Salamoni, et
Ladislao Retsei alias Achim ipsorumque haeredibus
et posteritatibus utriusque sexus universis gratiose
dedimus, donaviruus et coutulimus, annuentes, et
concedentes, ut ipsi praescripta arma, sive Nobilitatis
Insignia more aliorum verorum, natorum et indubi-
tatorum, insignitorumque Nobelium armis utentium
ubique in praelns hostiludus torneamentis, duelhs
Monomachis an alms quibuscunque exercitiis milita-
ribus, et Nobilitaribus, Sigi llis, Vexi llis, Veils Au leis,
Anulis Clypeis, Teuton's, Domibus, Sepulchris, gene-
raliter vero quorumlibet rerum, et expeditionum ge-
nerib. sub merae, et perfectae Nobilitatis titulo, quo
eos ab universis, et singulis cujuscunque status, con-
ditionis, gradus, honoris, ordinis, dignitatis, officii,

www.dacoromanica.ro
381

et praeeminentiae homines existent, insignitos dici,


teneri, nominari, at reputari volumus, fare, et gestare,
omnibusque us, at singulis honoribus, gratiis et pri-
vilegiis, indultis libertatibus, immunitatibus, et prae-
rogativis, quibus caeteri yen, nati indubitati, insig-
nitique nobiles, at militares praefati Regm Nostra
Transylvanniae, et Partium Hunganae eidern anne-
xarum homines quomodecunque de Jure ab antique
consvetudrne utuntur, fruuntur et gaudent, perpetuo
frui, at gaudere valeant, atque possint. Et nilul-
°minus pro amplion gratiae, et munificentiae nostrae
Principe lis erga praenotatos, Salamonem, et Ladis-
laum Retsei alias Achim declaratione, Domum eo-
rundem in Possessioni Retse, vicinitatibus Domorum
ab una Providi Bukur 1111 haila Iobbegionis Generosi
Ioannis Petki de Knahhalma, ab altera vero parte
Opra Popa in Comitatu Albensi Transylvamae, at
Districtu Fogarasiensi existentem habitern ab omni
ceusuum, taxarum at contributionum nostrarum tam
ordinanarum, quam extra oidivariarum, subsidnque,
at lucn Camerae Nostrae solutions, servitiorum quo-
rurnlibet plebeorum at civilium exhibitione, hospitum
condescension°, vineas, item agricollationes, allodia-
turas, seminaturas, ac alias quasvis haereditates, et
terras eiabaes antra veras metes teiritorn dictae
Possessionis Retse ad eandem Domum de Jure tentas,
et possesses, ac bono modo comparatas ab omni
Decimarum, Nouarum, Quiutarum, Quaitarum, Cape-
ciarum, ac aliarum quarumlibet datiarum, et collec-
tanearum exhibitione, Junsque, et Census Montani
solutione clementer in perpetuum eximendum, sup -
portaudum, libertandum et nobilitandum duximus,
prout eximimus, supportamus, libertamus, et nobili-

www.dacoromanica.ro
382

tamus. Quo circa vobis Fidelibus nostris Spectabilibus,


Magnificis, Generosis, Egregiis et Nobilibus Supremis,
et Vice Comitatus, Judicibusque Nobilium Comitatus
Albensis Tranniae universorum Bonorum nostrorum
Praefecto, ac Decimarum vice Aiendatori Francisco
Belenyesi de Varad, Arcis et praesidii Nostri, Di-
strictusque Fogarasiensis Capitaneo Petro Veress
omnino de Varad ; Stephano Bo4r de Nagy-Berivoj
Bonorum Nostrorum Fogarasiensium Provisori, Ra-
tiouistae, caeterisque ejusdem Arcis officialibus, item
Decimatoribus, ac quarum-vis contributionum, et
exactionum Perceptoribus, et Exacton bus, Hospitio-
rum distributoribus, et eorum vices gerentibus, Pro-
yid's item Judici, caeterisque Juratis Possessionis
Retse modernis videlicet, et futures quoque pro quo-
vis tempore constituendis, cunctis etiam ahis cujus
vis status et condition's hominibus, quorum videlicet
interest, sea intererit, praesentes nostras visuris, ha-
rum serie commitimus et mandamus firmiter, qua-
tenus vos quoque a modo deinceps successivis semper
temporibus annotator Salamonem, et Ladislaurn Rase'.
alias Achim Haeredesque et Posteritates ipsorum
utriusque sexus univeisos ratione praespecificatae
Domus, haereditatumque quarumvis ad eand. perti-
nentibus ad ullam censuum, taxarum, et contribu-
tionum nostrarum tam ordinarium, quam extraordi-
nariarum, subsidiique, et lucri Camerae uostrae so-
lutionem, servitiorum quorumhbet Plebeorum, et
Civi hum exhibitionem, hospitum condescenbionem,
at in earn Domum receptionem, Decimarum, Nonarum,
Quintarum, Quartarum, Capeciarum, ac aliarum quo-
rumlibet Daciarum, et collectanearum pensionem co-
gere, at compellere, aut propterea in personis eosdem,

www.dacoromanica.ro
38:3

Bonisque, et rebus suis universis impedire, turbare,


molestare, seu quovis modo damnificare haud prae-
sumatis, vel sitis ausi modo aliquali, sed eandem
Domum, universasque a ppertmentias ejusdem pro
exemptis supportatis, libertatis et in perpetuum No-
bilitatis habere debeatis, et teneamini. Seccus non
facture. Praeseutibus periectis, Exhibenti restitutis.
In eujus rei memoriam firmitatemque perpetuam Prae-
sentes Litteras nostras pendentis, et autheutici si-
Oh Nostri munimine roboratas memoratis Salamoni,
et Ladis lao Retsei alias Achim ipsorumque Haeredi-
bus, et Posieritatibus utriusque sexus universis gra-
tiose dandas duximus, at concedendas. Datum iu Ca-
stro nosti o Radnoth Die Decima Septima Mensis
Join. Anno Domini Milesimo Sexceutesimo Sexage-
simo Octavo.
Michael Apafi m. p.
loan _Men Cancellar m. p.
Franciscus Lugosi Secret. m. p.
NB. Ad dorsum inferioris partis Literarum ta-
bs tenons publicatio exstat.

Juxta veterem ntum, et approbatarum Regni


constitutionum Articulos superinde emanatos prae-
sentes hae literae Armales, seu Nobihtares nommibus
at in personas praescriptorum Egregiorum Salamonis,
et Ladislai Achim, alias Retsei tribus in Sedibus
judiciariis Nobelium Fogar. promulgatae sunt, ac
more solito, exhibitae ab omnibusque quorum inter-
fruit acceptatae, approbatae, ac in suo vigoie nemine
contradictors apparente relictae.

www.dacoromanica.ro
384

Extradataequae ac modo praemisso publicatae


diebus Januarn Anno Domini Millesimo Sexcente-
simo Sexagesimo Octavo,
per Nico lawn Uzoni Jurat.
Sedis praefatae Notarium.
Ad dorsum in alio loco tails rnscriptio legitur.
Praesentes Armales, et Exemptionales per Nos
Illustrissimae Dominae Prnacipissae Cotnmissanos ad
investiganda Boeronum terrae Fogaras jura ordina-
tos visae lectae, et in vigore relictae in Fogaras die
13-a Martyr Ao 1671. Franciscus Belenyesi Praefec-
tus, Petrus Retyi Exactor, et Requisitores Athens.
Praesentem copiam ex vero suo originals de-
scriptam in omnibusque punctis, et clausulis confor-
mem esse praesentibus fide mediante testor. Sig.
Lutza f. 24-ta 9bns 1818.
loaves Lutzat alias Brdzul de Lutza
Districtus Terrae Fogaras Juratus Assessor.
NB. Dupl% o cope legalmatrt in a 1818 in co]. mea.

CX.
1669. Anna Bornemissa, Prineyesa a Transzlvaniei,
cu diploma datei din Rigitrq la 20 Martie 1669 con-
firms pe Bucur i loan Monya din Venetia infendra
in drepturtle boeronale.
Nos Anna Bornemisza Dei Gratia Prin. Princi-
pissa Transylvaniae partium Regni Hungariae Domina
et Siculorum Comitissa. Adgyuk emlekezetul mua-
deneknek az kiknek rlhk ez mi Levehinknek rendiben
mostaniaknak es kovetkezendoknek, hogy botstilletes
hweinknek es Szolgamknak kivaltkeppen valo toreke-

www.dacoromanica.ro
-- 385 -
deseket meg tekintven kegyelmesen, es Fogaras Vas
ranak, s annak Tartomanyanak boldog emlekezetii
Possessorinak ditseretes tselekedeteket el6tunk visel-
yen, Fogarasi Varunkhoz tartozo erdemes Hiveinkel,
az kik Boon Szabatsagra meltok voltanak, hassonlo
emlekezetes dolgot kovettiink. Mostanpenig nevezett
szerint Fejer Vh,rmegyeben. Fogaras Foldin, Also
Venitze nevii Falunkban lako Bukur Monyestnek, es
egy Testver otsinek Iuon Monyestnek hiiseges szol-
gitlattyokat meg tekintven, mellyek 6k Fogaras Vii-
ranak elottunk valo boldog emlekezetii Possessori,
es az rat hfisegunk mellettis minden reajok bizattot
dolgamkban tokelletes hiisegben ez ideig visel ki-
valt keppen mellettek threked mely betsuletes
hiveinknek (Nevezet szerint pedig nemzetes Alpestesi
Balog Mate egygyik Hopmestertink) Instantiajakat
kegyelmesen meg tekintettuk, es hogy ennek utannais
azon tokeletes hiiseggel, hfisegiink mellett meg ma-
radnak el hittilk, mellyhez kepest: meg nevezett
Bukur Monyat, es egy Testver otsit Iuon Monyat,
kegyelmessegunkbtil Boon. Szabadsaggal meg Riau-
dekortuk Fiu agon 16176, es lejendo maradekokkal
egygyat, ugyan meg nevezett Bukur Monyanak es
egy testver otsinek Iuon Monyanak azon Also Ve-
nitze nevii Falunkban levu hazakat is, melly hazok-
nak egy feI61 szomszidgya fellul Sztojka Komsa,
Mill Mei kauy Sztan Iobbagyink bazok ahoz hazhoz
valo szanto foldekel es szena Hives retekel, egy
szoval minden Mezei hegyeken, Volgyeken, es Ha-
vasokon levo haszon vevo oroksegekkel, mellyekett
hazok utan mostan orbkoson birnak, es nem zalo-
gitas keppen, ez tobb Both.' Szabadsagban allitottuk,
hellyheztettuk, is minden Adozas, Dezma adds, es
25

www.dacoromanica.ro
s 8gd
egyebb Szedestol vevestol iiresekke tettiik, es meg
nemesitettiik, ugymindazaltal, hogy Minket mara-
dekinkat es Successorinkatis megirt Finagon levii,
es lejendo maradekokkal egygyatt Boeri szolgaltttban
jo Paripason fegyveresen tisztesseges porto kontos-
ben szolgalljanak s6tt az regi szokas szerint valo
terehiveselest engedelmessegget suportaliyak utan-
nunk lev6 Tiszteinkhez engedelmessegel legyenek,
Fogarasi Varunktol semmt nenyti Valtozasokban el
ne szakadgyanak. Torvenyes dolgakban, es egyebb
kozonseges igassagbanis az Vitrnak tiszteitol fugje-
nek. Ezt mindazaltal megtudvan hogy titalmas Er-
dokkel, Vizekkel, Havassokkal, es egyebb ezekhez
hasenlo helyekkel az magok hazok, es Oroksegek
kivul szabadossa nem tetetnek. Melly 6 hozzajok
Fivagon levo, es lejendo maradekokkal edgygyutt
mutatott kegyelmessegunknek nagyobb bizonysgtgara
adtuk az fellyebb meg IA Conditiok alatt ez kezunk
inisaval es fugg6 Petsetinkel meg erossitett Leve-
liinket megirt Also Venetzei Bukur Monyanak, es
egy Tests* 8tsinek Monyanak Fiu agou levo, es
lejendo maradekokkal edgygyiltt meg masolhatatla-
nul, es brok emlekezetall. Datum in Arce Nostra
Fogaras Die Vigesima Mensis Marty Anno Millesirno
Sescentesimo Sexagesimo Nono, et Scriptuin erat in
Iisdem Litteris Boeronalibus a stnistra Anna Borne-
misza, erantque llo altefatae Principissae in medto
loco sohto, super cera rubra, in zona sericea dt-
versi colons pendent' impressive communitae ac ro-
beratae, ac in pergameno patentor confaectae at ema-
natae, cum hujusmodi in esteriori parte a sintstra
supers Praesentes Litterae Boeronales per
Praefectum at Exactorem Eisen les ac Requisitores

www.dacoromanica.ro
887

Albenses, Comunissarios ad investiganda


Boeronum Iura exmissos revisae, ac in Vigore re-
lictae. In Fagaras Dhe Decima Marty Anno Milesimo
Sexcentesimo Septuagesimo Primo, a dextra vero
pariter in exterior' parte Scriptum erat, Praesentes
hae Litterae Boeronales ab Ilustrissima Principissa
Domina Domina Anna Bornemisza Boeronibus pre-
specificatis Clementer datae et concessae, tribus in
Sedibus Judiciar Nob' hum Fogar ntibus pro-
mulgatae sunt, ac proclamatae, ab ommbusque quo-
rum interfuit aprobatae aceptatae, "to in suo vigore
Nemine Contradictore apparentae relictae.
Extradatae vero ac modo praemisso publicatae
per Juratum Sedis Iudiciariae Nob" hum Fogar. Notar.
videlicet Nicolaum Uzoni Sedis praefatae Notar. m. p.
nos praesentes Litteras Nostras Transmi-
sion ... coram . bus perlectas, cum Originalibus

Protocollis et Documents accurate collatas et corn-


pertatas atque cum iisdem omnimodi conformes prae-
notatis Partibus Litigantibus jussimus extradandas
communi justitia at aequitate svadente.
Quibus in reliquo profunda Veneratione, homa-
gialique obsequio perseveramus.
Excellentiae Vestrae et Excels' Regii Guberny
hunaillimi Servi
Antonzus Boer m. p.
Vice Capitaneus
Caeterigue Districtus Fagaras Tabulae
Continuae Assessores.
Fagaras Die 1-a 7 A 1768.
Extradat. per Step. Kaszony de K .. . ordinar
Notar.
NB. Copie in coleetm. mea.
25*
www.dacoromanica.ro
888

CX.I.
1669. Michael Apafi, Principe al Ardealului, cu di-
ploma data din Fageira$ la 8 Dec. 1669 nobthleza, pe
boeriul Stefan Komanitz de A. Venicze.
Nos Michael Apafi Dei gratia Princeps Tran-
silvaniae Partium Regni Hungariae Dominus et Si-
culorum Comes etc. Memoriam commendamus tenore
praesentium sigmficantes quibus expedit universis;
quod nos cum ad nonnullorum fidelium Dominorum
Consiliariorum nostrorum; signanter autem fidelis
nri G-enerosi Francisci Lugasi de Magyar Peterd,
Aulae nostrae secretarii singularem Nobis propterea
factam intercessionem, turn vero benigne attentis, et
consideratis, fidelitate, fidelibusque servitiis Strennui
Stephani Comanitz de Also Venitze, quae ipso In
omnibus rebus, et negotiis fidei, et industriae suae
concreditis summa cum alacritate exhibuisse, et im-
pendisse perhibetur, ac deinceps erga nos, et patriam
nostram, maiora fidelitatis obsequia praestiturum se
pollicetur. Eundem 'Our Stephanum Komanitz antea
quoque praerogativa Bar° nail gavisum, e statu, et
conditione, in qua natus est, et hactenus extitit, ex
special' gratia et Principal's potestatis nostrae pleni-
tudine eximendum, ac in coeturn et numerum ye-
rorum nator. et indubitatorum insignitorumque, regni
nostn Transilvamae et partium Hungariae eidena
annexarum nobilium annumerandum, aggregandum,
cooptandum et adscribendum duximus, prout annu-
meramus, aggregamus, cooptamus, et adscribimus,
per praesentes; Decernentes expresse, ut ac modo
deinceps, successivis semper temporibus, idem Ste -
phanus Komanitz haeredesque, et posteritates ipstus,

www.dacoromanica.ro
- 389 -
masculini sexus univer. pro veris at indubitatis, natis
insigmtisque nobilibus habeantur, et reputentur. In
signum autem hujusmodi verae, at perfectae nobili-
tatis eorum, haec arma, seu nobilitatis insignia :
Scutum videlicet militare coelestini coloris. in cujus
campo, sive area homo integer viridi veste indutus,
equo nigro insidens, dextera manu extensa ensem
evaginatum tenere visitur, supra scutum galea mill-
tans clausa est posits, quam contegit Diadema Re-
gium, gemmis atque umonibus decenter variegatum,
ex cono autem galeae teniae, sive lemmsci variorum
colorum hint inde defluent, partes ipsius Scut' pul-
cherime ambiunt at exornant, prout haec omnia in
capite sive principio praesentium literarum nostra-
rum, docta alarm at arte Pictoris °lulus expressa,
et depicts esse cernuntur; Animo deliberato, et ex
certa scientia hberahtateque nostra Principal' prae-
fato Stephano Komanitz, ipsiusque haeredibus at po-
steritatibus masculini sexus universis, gratiose dedi-
mus, donavirnus, at contulimus anuuentes at conce-
dentes, ut ipsi praescripta arma seu nobilitatis in-
signia, more aliorum verorum, natorum, rndubitato-
rum, insignitorumque, praedicti regni nri Tranniae
at partium hunganae eidem annexarum nobelium
armis utentium, ubique in praelns hastiludiis tornea-
mentis duellis monomachiis, et ahis quibusvis
exercitus nobilitaribus, at militanbus, nec non si-
gillis, vexilhs, cortinis, veils, anulis, auleis, clipeis,
domibus, tentoriis, sepulcris, generaliter vero guarani
hbet rerum at expeditionum generibus, sub verae at
sincerae nobilitatis titulo, quo eos ab universis, at
singulis, cujuscunque status, conditionis, gradus, dig-
nrtatisl et praeramentme homines existant, insignitos

www.dacoromanica.ro
- 390 -
dici, teneri, nominari, et reputari volumus ferre, et
gestare, omnibusque, et singulls its honoribus, gratiis
privilegiis, indultis, libertatibus, praerogativis, et im-
munitatibus, quibus caeteri, veri, nati, et indubitati,
praedicti regni nostri Transilvaniae et partium hun-
garme eidem annexarum nobiles, quomodo libet de
iure et antiqua consvetudine utuntur, fruuntur, et
gaudent, perpetuo uti, frui et gaudere valeant, atque
possint; In cuius rei memoriam, firmitatemque perpe-
tuam, praesentes literas nostras pendentis, et autentici
sigilli nostri munimine roboratas memorato Stephano
Komanitz, ipsiusque haeredibus et posteritatibus
masculini sexus univer. dan. duximus, et conceden-
das; Datum in Arce Nostra Fagaras die octava De-
cembris ; Anno Domini Millesimo Sexcentesimo sexa-
gosimo nono.
Michael Apafi m p. Joannes Betlen Cancellar m. p.
Aceeasi dupti alt exemplar
Nos Michael Apafi Dei gratia Princeps Tran-
sylvaniae, partium regni Hungariae Dominus at Si-
culorum Comes. Mernoriae commendamus tenore
praesentium significantes quibus expedit universes;
Quod.nos cum ad nonnulorum fidelium Dominorum
Consiliarorum nostrorum, signanter autem fidelis nri
generosi Francisci Lugasi de Magyar Peterd Aulae
nrae Secretarii singularern nobis propterea factam
intercessionem turn vero benigne attends et consi-
deratis fidelitate fidelibu,q servitiis strenui Stefani
Komanitz de Also Venicze, quae apse in omnibus
rebus at negotlis fides at industriae suae concreditis
summa cum allacritate extubuisse et impendisse per-
hibetur ; ac deinceps ergs nos et patriam nostram,

www.dacoromanica.ro
- 391 -
maiora fidelitatis obsequia praestiturum se policetur.
Eundem igitur Stephanum Komanicz autea quoq.
praerogativa Boeronali gavisum, e statu et condi-
tione in qua natus est, et hactenus extitit, ex ape-
man gratia et principalis potestatis nrae pleuitudine
eximendum, ac in coetum et numerum verorum nator.
et indubitatorum insignitorumq. regni nri Tranniae
et partium Hungariae eidem annexarum uobilium
annumerandum, aggregandum, cooptandum et adscri-
bendum duximus, prout annumeramus, aggregamus,
cooptamus at adscribimus per praesentes, decernentes
expresse, ut, a modo deinceps, succeasivis sampan
temporibus idem Stephanus Komanitz haeredesq., et
posteritates ipsius. masculini sexus univers. pro veris
et indubitatis, natis, insignitisq. nobiles, habeantur
et reputentur. In signum autem huiusmodi verae et
perfectae nobihtatis eorum, haec arma sea nobilitatis
insignia: scutum videlicet militare coelestini colloris
in cuius campo, sive area homo integer viridi veste
indutus, aequo nigro insidens, dextra manu extensa
ensera evaginatum tenere visitur, supra scutum galea
militaris clausa est posita, quam contegit Diadema
Regium, gemmis atq. unionibus decenter variegatum,
ex cono autem galeae teniae, sive lemnisci variorum
collorum hinc inde defluent, partes ipsius scuti
pulcherrime ambiunt et exornant, prout haec omnia
in capite sive principio praesentium literarum no-
strarum docta manu, et arte Pictoris clarms expressa
et depicta esse cernuntur; Ammo deliberato at ex
ceita scientia, liberalitateq. nra Principali praefato
Stefano Komanitz ipsiusq. haeredibus et posteritati-
bus masculini sexus universis. gratiose dedimus, do-
navimus at contulimus, annuentes et concedentes,

www.dacoromanica.ro
- 392 -
ut ipsi praescripta arma sea nobilitatis insignia, more
aliorum verorum, natorum, indubitatorum, insignito-
rung. praedicti regm nri Tranniae et partium hurt-
gariae eidem annexarum nobilium armis utentium,
ubiq. in praehis, hasttludtis, torneamentis, duellis,
monomachiis, et alias quibusvis excercitus nobilita-
nbus et militaribus, nec non sigilis, vexillis, cortinis
yells, annulis, auleis, chpeis, domibus, tentorns, se-
pulcris, goneraliter vero quorum libet rerum et expe-
ditionum generibus, sub verae et sincerae nobilitatis
titulo, quo eos ab universis et mgt.-ills, cumscunq.
status, conditionis, grades, dignitatis, et praeeminen-
tiae homines existant, insignitos dici, teneri, nominari
et reputari volumus ferre at gestare, omnibusq. at
singulis its honoribus, gratis, privilegus, indultis,
libertatibus, praerogativis et immumtatibus. quibus
coeteri, yen nati et indubitati praedicti rcgni an
Tranniae et partium hungariae eidem annexarum no-
biles quomodolibet de lure et antequa consvetudine
utuntur, fruuntur, et gatident, perpetuo uti frui at
gaudere valeant, atque possint. In emus rei memo-
riam, firmitatemq. perpetuam, praesen. lras nras pen
dentis et authentici sigilli nri munimme roboratas
memorato Stefano Komanicz ipsusq. haeredibus et
posteritatibus masculini sexus univer. dan. duximus
et concedendas, Datum in Arce nostra Fogaras Die
octava Decembris Anno Domini M] llesitno sexcente-
simo sexagesimo nono.
Michael Apafi m. p.
loannes Bet len Canceller m. p
A. 1670 10 Martit General] Dnorum trium natio-
BUM RegniTranniae ac part. Hung. eid. annexar. theta

www.dacoromanica.ro
393

in Otte Alba Julia caelebrata ps. Ltrae Armales no-


mine Intranscripti exhibit. publicat. nemine contra-
dicente. Extradatae pr M Pataky Ili Dni Dni
Princip
Praesentes hae literae armales intronscripti E-
gregii Stephan' Somanicz de Also Venezia nomme
et in persona eiusdem tribus in sedibus Judiciariis
nobilium Fogarasiens. frequen. exhibitae sunt lectae
ac proclamatae ab omnibusq quorum interfuit ac-
ceptatae, approbatae ac in suo vigore nemine contra-
dictore apparente relictae. Extradatae
publicatae Diebus septtma, decima quarta et vigesima
prima Mensis Febr Ao. Domini Millesimo, sexcen-
tessimo sexagesimo primo.
Per Nico lawn Uzoin
Jud. Notar. sedriae Nobilium Fogaras.
Praesentes Late' ae Armales per nos comissarios
Illmae Dnae Ptinctptssae Praefectum .... et exac-
torem fiseales ac Requisitoi es Ai bensf-s ad inve-
stiganda Boerouum terrse Fogaras Jura exmis64,s et
deputatos revisae lectae et in suo vigore relictae.
In Comana. Die 20 Mans. Febr. Ao 1671.
NB Dup.. o copie din col. mea

CXII.
1670. Michael Apafi cu diploma data din Alba -Iulia
la 28 Februane 1670 nobilitdza pe Nicolau,ct pe Malian
Gridi de Grid.
Nos Michael Apafi Dei gratia Princeps Tranniae
Partium Regui Hungarate Dnus & Sicu lor. Comes.
Memoriae commendamus tenore praesent. signifi-
nan. quibus expedit univer. Quod Nos cum ad non-

www.dacoromanica.ro
- 394 -
nullorum Helium Dnor. Consiliar. nror. singularem
nobis propterea factam intercessionem, turn vero at-
tentis et consideratis fidelitate, fideliumq. servitior.
meritis Egr Nicolai et Michaelis Gridi de Grid, quae
ipsi nobis et hum Regno nro Tranniae in omnibus
bellicis expeditionibus pro loco & tempor. varietate fi-
deliter exhibuerunt et irnpenderunt, ac in futur. quoque
exhibitur et impensur. ipsos confidimus Eosdem ig.
Nico laum & Michaelem Gridi ex speciali nra gratia
et potestatis nrae plenitudine, e statu at conditions
minus nobili in qua nati sunt et hactenus extiterunt
eximendos, ac in coetum at numer. veror. Regni
nri Tranniae et partium Hgriae Ditioni nrae subjectar.
Nobilium annumer aggregan , cooptan. et adscriben.
duximus, prout annumer., aggregamus, cooptamus at
adscribimus praesen. per vigor. Decernen. expresse,
ut a modo imposter. iidem Nicolaus et Michael Gridi
haeredesq. et posteritates ipsor. utrq. sexus univers.
pro veris et indubitatis Nobilibus habeant. et reputan.
In signum autem hujusmodi verae et perfectae Nobi-
litatis eor. haec Arma Nlittis insignia : Scutum vidlt
militare, coelestini coloris, in cujus campo sive area
homo quidam integer, dextra lanceam, sinistra vero
manibus fistulam tenere, ac Oves viridi pascere campo
visit. Supra scutum Galea militar. clausa est posits,
quam contegit diadema Regium gemmis atq unio-
nibus variegatum, ex cono vero galeae teniae sive
lemnisei vai ior. color. lime inde defluen. utrq oras
sive margines ipsius scuti pulcherune ambiunt et
exornant, prout haec omnia in capite sive principio
praeseu. literar. nrar. docta 'liana et arte pictoris
clams depicta esse cernunt. Ammo deliberato et ex
certa scientia liberalitateq. nra Principali, praefatis

www.dacoromanica.ro
395

Michaeli e Nicolao Gridi ipsorq. haeredibus, et po-


sterittb. utrq. sexus univer. clementer gratiose de-
dimus donavimus e contulimus ; Annuentes et con-
ceden. ut ipsi praescripta Arma seu Nobilitis insignia,
more alior. veror. nator. et insignitor. Nblium, armis
uteu. ubiq. in praeliis, hastyludys, torneamentis,
duellis, monomachys, et sins quibusvis exercitiis
Nobilitar. & Militar., nec non sigilhs, vexiihs, cor-
tinis, velis, annulis, auleis, domibus, clypeis, tentor
sepulchres, genertr. vero, quolibet rer. et expeditionum
gener. sub merae et sincerae Nobihttis tltulo, quae
eos ab univer. & singulis cuiuscunq. status, et prae-
emineu. homilies existent, die], nonainan, teneri, et
reputan volumus. ferre et gestare, omnibusq. et sin-
gulls, ys honor., gratys, privilegys, induhis, hber-
tatibus, piaerogativis, et inamunitatibus, quibus coe-
ten yen, nati, et indubitati, praedicti Rgni nri Tran-
niae, partq Hung. Nobiles quomodohbet de jure et
ab antiqua consvetudine utunt fruunt , et gaudent
perpetuo uti, fiui, et gaudere possint atq. valeant.
In cujus rei memor. firmitatemq. perpetua praesen.
literal nras penden. et authentic' sigilli nri munimine
roboratas memor. Nicolao et Michael" Gridi ipsor
haeredib. gratiose dan. duximus at conceden. Datum
in Civitate nra Alba-Tuba die vigesima octava Febru-
arii, Ao Dni Millesimo Sexcentesimo Septuagesimo.
Michael Apafi m, p Franciscug Luqosi m. p.
Secretal .
OpiriNanga IiriaomEi A ElpiA CZ Ai:1)A2 AK MA 4ti XnU,Er
AA toign iiiKoneE IIEME1118, Kapi cz nitiE AE 11FAAJ*1 EHIE Ke
Atka' uii ITIKJAAE Aiti rplAg At ti A.orianiE 11JAAEHigi. (Nota
lui aguna.)
NB. Din col. men.

www.dacoromanica.ro
396 -
CXIII.
1670. Miami Apafi, Principe le Ardealulut, cu diploma
data din Radnot la 11 August 1670 ridica din nou in
seta nobililor pe Stefan Stoika Klokocsan de A. Venitze
gi pe fiul seu Many.
Nos Michael Apafi, Dei gratia Princeps Tran-
8ylvaniae, partium Regni Hungariae Dominus, et Si-
culorum Comes etc Memoriae commendamus tenore
praesentium significantes, quibus expedit universes:
Quod nos cum ad nonnullorum fidelium Dominorum
Consiliariorum nostrorum singurem nobis propterea
factam intercessionem. tuna vero attentis et consi-
deratis fidelitate fidelibusque servitiis Nobilis Ste-
phan]. Sztoika Klokocsean de Also Venecze, quae
apse nobis, et huic Regno nostro Transylvaniae in
omnibus rebus et negotus fidei suae commissis juxta
possibilitatis suae exigentiam fideliter exhibuit, ac
in posterum etiam exhibiturum eundem nulli dubi-
tmnus Euudetu igitur Stephan= Stoika, antes etiam
nobilitari praerogativa gavisum, ac per eurn Many
Sztoika filo.= ejus denuo in coetima et numerum
verorum, natorum, indubitatorum, insignitorumque
Regni hums nostri Transylvaniae, et partium Hunga-
rise eidem annexarum nobilium annumerandos, ag-
gregandos, cooptandos et adscribendos duximus;
decernentes expresso, ut a modo deinceps successi-
vis semper temporibus iidem Stephanus Sztoika, ac
Many films ipsius haeredesque et posteritates ipso-
rum utriusque sexus universae pro veris, nabs, in-
dubitatis insignitisque nobilibus habeantur et repu-
tentur. In signum autem hujusmodi verae et per-
fectae nobilitatis eorum haec arma sive nobilitatis

www.dacoromanica.ro
a 897
insignia: Scutum videlicet militare erectum coelestini
colons, in cujus camp° sive area Leo quidam integer
naturali suo colore depictus ore hiante, lingva exerts,
et cauda sursum elevata dextro pedum anteriori en-
sem evaginatum fortiter prehensum tenere conspici-
tur. Supra seutum galea militaris elausa est posita,
quam contegit diadema Regium gemmis et unionibus
decenter exornatum: ex cono vero galeae teniae sive
lemnisci variorum colorum hincque defluentes utras-
que oras sive margines ipsius scuts pulcherrime am-
bient et exornant: prout haec omnia in capite sive
principio praesentium hterarum nostrarum docta
manu, et arte pictoris clarius expressa et depicta
esse cernuntur. Ammo deliberato, et ex certa scientia
liberalatateque nostra Principali praefatis Stephano
Sztoika ac Many film ejus, haeredibusque, at poste-
ritatibus ipsorum utriusque sexus universis gratiose,
dedimus, donavimus, et contuhmus; annuentes et
concedentes, ut ipsi praescripta arma, see nobilitatis
insignia more aliorum, verorum, natorum, indubita-
toram, insignitorumque Regni nostri Transylvaniae
at partium Hungariae eidem annexarum Nobelium
Armis utentium abique in prelus, hastiludus, torne-
amentis, duelhs, monomachus, ac apes quibusvis
exereitus militaribus at nobilitaribus, nee non sigillis,
vexillis, cortmis, yells, aulaeis, clypeis, tentoriis, do-
mibus, et sepulehrzs; generaliter vero quarunalibet
rerum et expeditionum generibus sub merae et per-
fectae nobilitatis titulo, quo eos ab universis at sin-
gulls cujuscunque status, at uraeminentiae homines
existant, insignitos, dici, teneri, et reputari volumus,
ferre at gestare omnibusque at singulis us honoribus,
gratiis, privileghs, indultis, libertatibus, et praero-

www.dacoromanica.ro
, 398
gativis, quibus coeteri, veri, nati indubitati, insigni-
tique praedicti Regni Transilvamae, et partium Hun-
ganae eidem adnexarum nobiles et nobihtares ho-
mines quomodocunque, de jure, et ab antiqua con-
svetudine, utuntur, fruuntur, et gaudent, perpetuo,
uti, frui, et gaudere valeant atque possint. Pro am-
pliori autern erga eundem Stephanum Sztoika gratiae
et munificentiae nostrae declarations Domum ejusdem
in praedicta possessions Also Venecze vicinitatibus
ab una provide Barb Barbulye, ab aim vero part-thus
sus, fundorum desertorum in Distnctu Terrae Fo-
garasiensis et Comitatu Albensi Tranniae existentem
habitam ab omni censuum, taxarum et contributo-
num nostrarum (exceptis fulgidae Portae ottomani-
cae deben ;) subsidnque et lucre camerae nostrae so-
lutione: Item decimarum, nonarum, et capetiarum
pensions, servitiorum quorumhbet plebeorum et ci-
viiium exhibitione in perpetuum clementer examen
dam, supportandaro, et nobilitandam duxinius : prout
exitnimus, supportamus, hbertamus, la' t nobihtamus
praesentaum per vigorem. Quo circa vobis spectabi-
libus, Generosis, Egregiis, et nobilibus, supremis et
Vice Cominbus, Judicibusque nobelium Comitatus
Albensis Tranniae; Item Francisco Belenyesi de
Varad universorumque Bonorum nostrorum Praefecto
ac Decimarum Vice Arendatori; Nicolao Boer de
Fogaras Provisori, Stephano Sinkai Fogarasiensium,
et alter' Stephano Literato Also Komanaiensiurn
Bonorum nostrarum Rationistis, Dicatoribus, item
Decimatonbus, et contributionum praedicti Districtus
Fogarasiensis, Exactoribus, hospitiorum distributori-
bus, cunctis etiam alias cujuscunque status et con-
&toms hominibus quorum interest seu intererit mo-

www.dacoromanica.ro
i-i- 399 ..6-

dernis videlicet et futures quoque pro tempore con-


stituendis praesentes nostras visuris harum serie cona-
mittimus et mandamus firmiter, quatenus vos quoque
a modo deinceps praescriptam Domum ejusque hae-
reditates et pertinentias ab omni censuum, taxarum,
et contributionum nostrarum tam ordinariarum, quam
extraordinanarum, subsichisque, et lucre camerae so-
latione, hospitum condescensione, Item decimarum,
nonarum, quartarum, quintarum capetiarum pensioue,
servitiorum quorumlibet plebeorum et civilium ex-
hibitione in perpetuum exemptas, supportatas, et
nobilitatas habere, neque euudem Stephanum Sztojka
haeredesque, et posteritates ipsius utriusque sexus
universal ratione praescriptae domus ... editarum in
person's rebusque et bones sues univeisis mulestare
debeatis vel sits ausi modo aliquali. Ita tamen ut
idem ubi necessum fuerit inservire, iusque montanum
vulgo Goistina dictum (in quantum et all') nobis ex-
hibere teneatur. In cuj us rei memoriam firmitatemque
perpetuam praesentes literas nostras pendent's, et
authentici sigilli munimine roboratas memoratis
Sztoika et Many fill° ejusdem haeredibusque et po-
steritatibus ipsorum utriusque sexus universes gratiose
dandas duximus et concedendas. Datum in Castro
nostro Radnothiensi, die undecima menses August"
Ann() Domini Millesimo Sexcentesimo Septuagesimo.
Michael Apufi m. p.
homes Bethlen Canceller. m. p.
In medio super zona serica erat appensum si-
gillum authenticum.
Praesentes hae literae armales ab Illrima Prin-
cip una cum exemptione Egregio Stephano

www.dacoromanica.ro
400

Sztojka Klokoczan de Also Venecze clementer datae


et concessae tribus in sedibus judiciariis nobilium
Fogarasiensium exhibitae sunt, lectae ac proclamatae:
ab omnibusque quorum interfuit, acceptatae, appro-
batae, ac in suo vigore nemine contradictore appa-
rente relictae.
Exhibitae vero ac modo praemisso publicatae
diebus prima, decima quinta, et vigesima secunda
mensis novembns Ao Domini Millesimo Sexcente-
simo Septuagesimo, per Nicolaum Uzoni Jur. Sedriae
nobilium Fogar. notanum m. pr.
Praesentes Literae Armales et Exemptionales
per Commissanos Illmae Dnae Principissae Praefec-
tum nempe et Exactorem fiscalem ac Requisitores
Alben. ad investiganda Boeronum jura exmissos re-
visae, lectae ac in vigore relictae. In Fogaras die
20 mar Ao 1671.
Praesentem Copiam e vero et authentico suo
onginali per me sine ulla variatione fideliter descrip-
tam esse fide meamediante attestor. Fogaras die 24-a
7br. 1806. _Michael Meszlenyi m. p.
L. S. I. Distr. Fogaras V. Notar
Corr: p. Josephum Kiss m. p.
Etnent. VCapitaneuru.
NB. DupA o copse in col. mea.

CXIV.
1671. Anna Bornemisza, Principesa Transilvanzei etc
cu diploma data in Fdoeiriq la 12 Martie 1671 confirmd
pe Joan ¢a pe Sztan Kornya posesor in A. Venicze i
in Besembac in statul boeronal.
Nos Anna Bornemisza Dei grata Principissa
Transylvaniae, partium, Regni Hungariae Domina,

www.dacoromanica.ro
401

et Siculorum Comitissa. Adgyuk tudtara, es em1611e-


zetiil mindeneknek kiknek illik, ez mi Leveltinknek
rendiben mostaniaknak, es kovetkezendoknek, hogy
betstiletes hiveinknek, es szolgainknak kivalkeppen
valo torcikodeseket meg tekintven kegyelmesen, es
Fogaras Varanak, es annak Tartamanyanak boldog
emlekezetii Possessonnak ditseretes cselekedeteket
elottun.k viselven, Fogarast Varunkhoz tartazo &do-
mes hiveinkel, akik boeri Szabadsagra meltok volta-
nak, hasonlatos emlekezetes dolgokat kovettiink.
Mostan pedig nevezett szerint Fogaras Foldin Fejer
Varmegyeben Also Venicze nevii Faluban lako Iuon
Kornyanak, es egy Testver eocsinek Sztan Kornya-
nak hiiseges Szolgalattyakat meg tekintven, mellyet
6k Fogaras Varanak ellotttink valo boldog emleke-
zetii. Possessors, es az mi hiisegunk melletts, minden
reajok bizatott dolgainkban tilkeletes hitsegben ez
ideig viselt, de kivalkeppen, mellettek torekedo, ne-
molly betstiletes Hivemknek Instantiajokat kegyel-
mesen meg tekintettuk, es hogy ennek utanna is,
azon tokelletes haseggel, hiisegunk mellett meg ma-
radnak el hittiik, mellyhez kepest meg nevezett Iuon
Kornyht, es egy Testy& Ocsit Sztan Kornyat ke-
gyelmesegunkbol Boeri Szabadssagal meg ajandekoz-
tuk, Flu Agon levo, es leendo maradekjokkal egyfitt,
ugyan meg nevezett Iuon Kornyanak, es egy Testver
Otsinek Sztan Kornyanak azon Also Venicze Falunk-
ban lova Hazakot is, mel]y hazaknak fellyill valo
szomszedgya Many Bucza szabadasunk, alol valo
penig Roman Pnbaul Iobbagyunk hazzak, es Besim-
bitk nevii Falunkban 160 haz hellyeket is, mellynek
alol valo szoinszedgya Toma Iarul nevii Iobbagyunk
hazok, Ends fe161,. a Mez6 harmad resz Boersagokat
26

www.dacoromanica.ro
--- 402

is, ezekhez valo Szanto Foldekkel, es Szena Ftives


Itetekkel, Hegyekkel, Vblgyekkel, Havasakkal, Berkek-
kel, follyo es halasza vizekkel, Malmaival, es azoknak
hellyeivel, egy sz6val minden mezei, es hegyeken
160 haszonvevo, es veheto Oroksegekkel edgytitt,
mellyeket fellyul meg emlitett bazokhoz, avagy hazok
utetu mostan brokoson birnak, es new zalogos keppen,
az tobb Boerok oroksegekhez hasonlo Boeri Szabad-
sagban allittottuk, hellyheztettuk, es minden adozas,
Dezma adds, es egyebb Szedestol, Vevestol uressekke
tettuk, es meg nemessitettuk 8r,c : Ugy mind az Altai,
hogy minket, maradekinkat, es Successorainkat is
meg ... Fiu Agon WO, s. leendo maradekjokkal
Boeri Szabadsagok mellett illendo szolgalattal jo
Paripakon, fegyveressen, es tiszteseges poszto lion-
tOsben szolgallyanak. Sot az regi szokas szerint
valo tere viselest engedelmessegel supportalljak, utan-
nunk levo Tiszteinkhez engedelmessegel legyenek,
Fogarasi Varunktol, semminemil Valtozasokban el
ne szabadgyanak, Torvenyes dolgokban, es egyebb
kozonseges igazsagokban is az Varnak Tiszteitul fugje-
uek Ezt mind az Altal meg tudvau, hogy titalmas
Erdokkel, Vizekkel, Havasokkal, es egyebb ezekhez
hasanlo hellyekkel, az magok Hazok, es Oroksegek
kivul szabadossa nem tettetuek. Melly 0 hozzajok,
es Flu Agon levO, es leendo maradekikkal edgyutt
mutatott kegyelmesegunknek nagyobb bizonysagara,
adtuk az fellyebb megvett Conditiok alatt ez keziink
irasaval, es ftigo Petsettinkkel meg er6sitett Love-
hinket, meg vett Also Veniczei Iuon Kornyanak es
egy Testver Easinek Sztan Kornyanak Fm Agon
levo, es leendo Maradikokkal Edgytitt meg masol-
hatatlanul, es orok emlekezetul. Datum in Arce

www.dacoromanica.ro
403

Nostra Fogaras Die Duodecimo Mensis Marty Anno


Domini Millesimo Sexcentesimo, Septuagesimo, Primo.
Anna Bornomisza m. p.
Anno Millesimo, Sexcentesimo, Septuagesimo
Primo. Die Decima Septima Mensis Octobr. Exhi-
bitae sunt Literae Boeronales, ac in tribus Sedriis
Superior. Nobilium Fogarasiensium publicatae, pro-
clamatae, at acceptatae sunt, atq. extradatae per
Mathiam Literatum Juratum Sedis pradictae Nota-
rium nemine Contradicturum.
Idem Mathias Literatus Notarius in. p.
Praesentem Copiam cum suis vans Originalibus
per nos infra scriptos fidehter comportatam, ac eis-
dem in omnibus, at per omnia esse conformem Fide
nostra mediante attestamur. Sig. Fogaras d. 16-a
Mensis Iulii 791.
loannes Thalaba Aron Tsila
I. Dist. Terrae Fogaras Dist. Jurastor.
ejusdem Cont. Tabulae Cancel lista.
NB. Repr din col. mea duprt o copie legalizat5. Inc la
anul 1791 de asesorn loan Thalaba, qi Aron Tsi ki

CXV .
1671. Anna Bornemissa cu diploma data din Feigeira$
la 7 Aprzle 1671 confirm a pe Opris Grama ,?i pe 11.41.4
se't Grigorie qi Radul Grama din Ucea de jos in statul
for boeronal.
Nos Anna Bornemiszsza Dei gratia principissa
Transilvaniae partium Regni Hungariae Domina at
Siculorum Comitissa. Adgiuk tudtara mindeneknek
az kiknek illik ez levehinknek rend' szerint hogy Mi
26 *

www.dacoromanica.ro
- - 404

Fogaras Varanak, es annak tartomanyanak, elottiink


level boldog emlekezetti Urainak, ditsiretes cseleke-
deteket, akarvan kovetni, kik az a alattok levdknek
sziveket, adomanyokkal magokhoz edesgetven, szol-
galattyokra alkalmatossakka tottek. Minekokaert N em-
zetes Belenyesi Ferencz, hivunket, minden joszagink-
nak Praefectussat, es Fiscalis Dezmainknak Vice'
Arendatorat : meleje rendeltetett Boszormenyt Istvan
es Gyarmathi Istvan Fejervari Captalaninkal, es Retyi
Peter Deal Exactorunkal edgitit, ugy mint, az alab
megirt dologban, megh hitt Commissariusinkat, ex-
pedialvan arra, hogy Fogarasi joszagunkban, kik
micsoda jussal, es igazsaggal birnak Boersagokat,
s- azok utan level fundusokat, es azokhoz tartozo
fdldeket: azokrol vellek producaltatvan szorgalma-
tossan megvizsgalnak, es fel circalnak: hogy az kik-
nek ez irant, mind szemellyekre s mind falukbeli
Boersagokra, es azok utan level foldekre nezve igas-
sagok megvilagosodnek, rollok valo kegielmes dis-
positionk szerint azokban oket meg hadnok. Kik-
kozul valonak talaltatvan lenm. Also Utsai Opris
Grama kinek is jollehet az e6 reghi BoersagarOl
vale) levelei, meg az ieghi haborusAgos idokben el-
veszven, azonban Nehai Meltosagos oreg Rakoczi
GeOrgyne boldog emlekezetu, Lorantffi Susana Fe-
jedelem Aszszonytol reght Boersagaban valo meg-
erositettik supplicalvan, Supplicatiojara tett-s-irt
valasz tetele szerint, delegalt volt eo Nagishga akkori
Fogarasi FOkapitany Kemeny Janos Uramra, ollyan
forma,n hogy eel kegyelme, azon dolog vegett tOr-
venyt institualvan igassagoson meg lattatna, es pro-
dukaltatna ezen Also Utsai Opris Gramaval iegi es
igaz Boersagarol valo igassat es jussat, kihez kepest

www.dacoromanica.ro
- 405 -
megirt Kemeny Janos ezen Opris Grama az Fogarasi
Fe lsa Szekri-i czitalvan, azon Szekbeli Nemes Asses-
sorok, Szolgabirak, akkori fd Praefectus Herczeg
Istvan es ugyan. Fogarasi Fd es Vice Udvarbirak,
Fd Poikalab es az also Szekbeli Boer Assessorok,
\Taros Birai es ezen kivul azon Szekben jelen level,
sok becsiiletes Nemes emberek elott megirt Also
Utsai Opris Grama exhibealvan regi igaz Boersagarol
valo levelet; es azon levelbeh igassagat, sok vilagos
tanukkal voltakepen comprobalvan, hogy tudni illik
meg emhtett Opris Grama es minden eleinek, regtol
es eleitol fogvan val6 igaz Boersagat tudgyak, sot
ugyan Priv;jeglalis leveleben specificalt, Boeri jussak,
Czigany jobbagyinak, malmanak, havasinak, es ennek
az Fogaras fOldinek usussa szerint, az parasztsag is
esztendonkent, vecsinseget szokott nekie praestalni.
Annak felette megvillagosodvan ezis, hogy azon Ucsa
nevu falut, leg also alkalmatossagal is enuek elei
ulven meg, igaz Boeri allapottal birtak es laktak
legyen, es mtvel akkori alkalmatosaggal, azon dolog-
rol valo, Kemeny Janostol, az Szek kozonseges Con-
sensusabol neki adatott Ccifirmationalissat, s- Rela-
toriajat is, mt magunk is latvan, es meg olvasvan,
meltonak es erdemesnek intuk reghi igaz Boersagaban
hogy tollunk is meg hagyattatnek, es conflrmaltatnek;
Jarulvan egyszerstnind, fen megirt Commissanus hi-
veinknek, azert valo alazatos iustantiajok, Os Vire-
kedesek otett meg u t Opris Grama 6s eo altala ugyan
Also Ucsa,n lako, kot egytest-ver Attyafiait, ugy mint
Gregoria Gramat es Raduly Gramat Boersagokban
ujjalag meghattuk, es Boerokka tottuk; Opus Gramak
Iuon Kocsaba, es Opra Kir lig, Radul Gramak, Radul
Bacsilla es Bacsilla Szeridai; Gregoria Grama, Popa

www.dacoromanica.ro
406

Opra, es az kozonseges uttza szomszedsagiban levo


hazokat minden hozza tartazo mivelt es miveletlen
szanto foldekkel, mezokkel, kaszalo retekkel, erdOkkel
hegyekke], volgyekkel, beikekkel, havasokkal, folyo
es halaszo vizekkel, malmokkal, es azokuak helyeivel,
valamellyek eleitol fogva, igaz uton modon azokhoz
birattanak, Ujjalag minden adozastol, Deznia adastol,
es egyeb szedes vevestol uressekke tettunk, es meg
nemesitettuk, a mint hogy oket, megirt Opris Gram at
es eo altala Gregoria Gramat es Radul Gramat fiurol,
fiura Boerokka tettuk, Boer' oroksegeit nallok meg-
hadgyuk, es ujjalagh meg nemesittyuk, ez keztiuk
irasaval, es fuggo pecsetunkel meg erositett levelunk
Altai, melyet attuuk meg nevezett Also Dobai Opris
Gramat es ket, egytestver attyafiak Gregoria Gramat
es Radul Gramat es Fiu agon levb, Os leendo minden
maradekjoknak es posteritassinak meg masolhatatla-
nul. Ugy mind az altal, hogy ok is az regi usus es
szokas szerint Fogarasi Varunkhoz tart-ozo szolgala-
tokat, jo paripason fegyveresen jo poszto kbntosben,
nekunk maradekinknak, es Successonnknak praestalni,
Utanunk levo Tiszteiukuek engedelmesek lenni, igas-
sagos es torvinyes dolgokban a Varnak Tiszteitol
fuggeni tartozzanak es Fogaras VarunktO1 semminemti
valtozasokban el ne szakadgyanak. Eztis azouban
megtudvan hogy tilalmas vizekkel havasokkal es
egyeb ezekhez hasonlO hellyekkel, az magoken kivul
valokkal szabadossokka nem tetetnek. Datum in Arce
nostra Fogarasiensi die Septima Mensis Aprilis Anno
Domini Millesimo Sexcentesimo Septuagesimo Primo.
A. Bornemisza m. p.
Exhibitae sunt Praesentes Litaerae Boeronales
Anno Millesimo Sexcentesimo Septuagesimo

www.dacoromanica.ro
407

Primo Die Vigesima tertia Mensis May ac in Saedibus


tribes Superiorum nobelium Fogarasiensium pubh-
catae proclamatae et approbatae, atque extradatae
per .. . Matthiam Literatum Sedis dictae superiorum
Nobi lium Fogarasiensium Juratum Notariurn, nemine
Contradicente.
Idem Matthias Literatus Jur. Notarius.
NB. Publicat §i in ,,Monumente" de N. Densinpanu.

CXVI.
1675. Michael Apafi, Principe le Ardealuluz, din Alba-
Julia 25 Mazu 1675 in contelegere cu socia sa Anna
Borneinisza, ridicd pe Joan Tatar Boer de Dragus f i
pe fiul sat George din statul boeresc in statul nobilitar.
Nos Michael Apafi Dei gratis Princeps Tran-
silvaniae, Partium regui Hungariae Dominus et Si-
culorum Comes. Memonae commendamus tenore prae-
sentium significantes quibus expedit universes. Quod
nos turn ad nonnulloruna fidelium Dominorum Con -
siliaiiorum nostrorum singularem nobis propterea
factam intercessionem ; turn vero attentis et conside-
ratis fidelitato fidelibusque servitiis Strennui Ioannis
Tatar alias Boer de Dragus, quae apse nobis, a quo
Principalem in hauc erect' sumus dignitatem, reg-
noque nostro Transilvaniae in omnibus occasionibus
rerumque ac temporurn vicissitudinibus primum qui-
dem dexteritate sua ad fulgidam Portam Otthomaui-
cam Cursoria, tandem vero laudabih sua
et indefessa ad regna exotica exploratione fideliter
exhibuit et impendit, ac in futurum etiam exhibitu-
rum et impensurum non dubitamus. Eundem igitur
Ioannem Tatar alias Boer ac per eum Georgium fi-

www.dacoromanica.ro
408

lium jam natum, de speciali gratia et potestatis no-


strae Principalis plenitudine (eo magis quod ipsis
hac in parte specials etiam gratia Illustrissimae
Principissae Annae Bornemisza conthoralis Nstrae
charissimae, in districtu Terrae Fogaras de facto li-
bere disponentis, ac perpetuae Haeredis, videtur
suffragari) e statu at conditions eorundem hactenus
etiam libero et Boeronah in qua videlicet nati sunt
at existerunt, clementer exhimendos; ac in coetum
et numerum verorum, natorum, indubitatorum et in-
signitorum Regni hujus Transilvaniae et Partium
Unganae eidem annexarum Nobilium adnumerand.
aggregan. cooptan. et adscnben. duximus grout exi-
mimus, annumeramus, aggregamus, cooptamus et ad-
scnbimus praesentium per vigorem, ita tamen ut me-
moratus Joannes Tatar in posterum etiam si necesse
fuerit officio suo exploratoris servire debeat ac te-
neatur, decernentes expresse ut a modo deinceps sue-
cessivis semper temporibus idem Joannes Tatar alias
Boer ac per eum Georgius filius ejus jam natus hae-
redesque et posteritates ipsorum utriusque sexus
unwers. pro yens, natis, indubitatis insignitisque
Nobilibus habeantur et reputentur.
In Signum autem hujusmodi verae ac perfectae
Nobilitatis ipsorum haec Anna seu Nobilitatis In-
signia: Scutum videlicet militare coelestini colons,
in cujus campo sive area Limax quidam domicilium
suum seu scutum supra se habens, at sub eo in terra
confidenter lepens, nihilque latitans isque humero
tenus sagitta felitus, cui superscriptum est . cAuTrus
conspicitur: supra scutum autem galea militaris clausa
est posita, quam contegit diadema regium gemmis
atque uniombus decanter exornatum, ex cono vero

www.dacoromanica.ro
- 409 -
galeae teniae lemnisci variorum colorum hint inde
defluent utrasque oras sive margines ipsius scuti
pulcherrime ambiunt et exornant; prout haec omnia
in capite sive principio praes. Literarum nostrarum
docta manu et arte pictoris clarius expressa et de-
picta ... cernuntur. Animo deliberato et ex certa
scientia liberahtateque Nostra Principali memoratis
Joann' Tatar alias Beer ut in expeditionibus sues
exploratoriis cautius, ne videlicet in its sagitta lae-
datur, incedere possit ac per eum Georgio filio
ejus jam nato haeredibusque et posteritatibus ipso-
rum utrinsque sexus universis gratiose dedimus do-
navimus et contulimus annuen. et conceden. ut ipsi
praescripta Anna seu Nobihtatis insignia more alio-
rum, verorum, natorum, indubitatorum insignitorum-
que Regni nostri Transilvaniae et partium Hungariae
eidem annexarum Nobi hum armis utentium ubique
in praeliis, hastiludus, torniamentis, duellis, mono-
machus ac alas quibusvis exercitus militaribus et
nobilitaribus, sigilhs, yearn., cortinis, vellis, aulaeis,
annuhs, chpeis, tentonis, domibus, sepulchres gene -
rahter vero quarumhbet rerum et expeditionum
generibus sub merae ac perfectae Nobilitatis titulo
quo eos ab universis ac singulls cujuscunque sta-
tus, conditionis, gradus, honor., ordinis officu dig -
nitatis at praeeminen. homilies existant insignitos
dice, tenere nominari et reputari volumus ferre et
gestare, omnibusque et singulis its hononbus, gratils
privilegus, mdultis, libertatibus, immunitatibus et
praerogativis, quibus coeteri veri, nati, indubitati in-
signitique Nobiles et Militares praefati regni nostri
Transilvaniae et partium regni Hunganae eidem an-
nexarum hoes quomodocunque de jure et ab antiqua

www.dacoromanica.ro
410

consuetudine utuntur, fruuntur et gaudent, perpetuo


uti, frui et gaudere valeant atque possint. In cujus
rei memoriam firmitatemque perpetuam praesentes
Literas Nostras pendentis at authentic' Sigilli Nostri
MU111111.1118 roboratas memorato Joann' Tatar alias
Boer ac per eum Georgio fill° ejus jam nato haere-
dibusque et posteritatibus ipsorum utriusque sexus
universes gratiose dandas duximus et concedendas.
Datum in civitate Nostra Alba-Iulia die vige-
sima Quinta Maji. Anno Dm Millesimo Sexcentesimo
Septuagesimo Quinto. Principatus vero nostri Decimo
Quarto.
Michael Apafi na. p.
Ioannes Bet len in. p. Caucell.
Franciscus Lugosi m. p. Secret.
Literae Armales
Nob' lis familiae Tatar de Dragus.
01ausula.
Praesentes Literae armales nomine at in per-
sona intrascripti Ioannis Tatar alias Boer de Dragus,
tribus in sedibus judiciaribus Nobelium Fogarasien-
sium frequentibus exhibitae promulgatae et
publicatae ab omnibusque quorum interfuit appro-
batae, acceptatae, ac in suo vigore relictae nemine
contradicente. Extradataeque die 2-da Mensis Maji
Anno Domini Milesimo Sexcentesimo Septuagesimo
Sexto.
Per Stephanum Leszay m. p.
Juratum Notar. Sedis prafatae.
NB. Reprodus dup4 o eopte procuratrt dela famthe pentru
col. mea.

www.dacoromanica.ro
411

CXVII.
1667. Trzbunalul boeresc din Fdgcira, la 5 Julie 2udecei
procesul lui Comp Gzqei Aldea n al lui Beirbat _Telt
Deireibantu cu Popa Beirbat dzn Poorta, pentru pro-
prietate la muntele Langa.
Mi Fogarasi Vdvarbiro, Szeszcsori Serban Deak.
Rites Assessor Boerok Dragusi Raduly Kodre, Lu-
disori Dragomir Boer, Mardsmai Miklos Grancsa,
Mandrai Mitre Kokan, Sinkai Berssau Boer, es Szta-
nilla Sztrimbuly, Illyeni Boman Piro, Voilai Nydgoe
Boer, Adgyak Tudtara mindeneknek a kiknek illik
ez mi levelunknek rendiben, Quod in Anno 1677 die
5-ta July perelven Posoritzai Komsa Gusel Alges es
Barba Ie li (sic) Darabant : tamquam Actor, ugyan
Posoriczai Barbat resz Popullal (sic), kegyelmes Asz-
szonyunk ev Nagysaga mostani Iobbagyaval, ki annak
elotte Actor leven deponaltatott, most tamquam
I- vel,i) kik Actiojakat igy kezdik el. Azert kellett
az Fogarasi Udvarbiro uram ev kegyelme Pecsetyivel
az I-tt ide Torvenyre ideznunk, hogy vagyon ezen
az mi hatarunkan egy Langa nevu Havas, mely
mindenkor az I-vel meg osztva volt Fele 'Matt illetven,
fele pedig minket, nem tudgyuk pedig mi oktO1 vi-
seltetven, Havasunkra potentia mediante maga au-
thoritassabOl hirunk akaratunk ellen iea menven
Tizenket Berbecsiinket Tisztunknekis hire nelkul el-
hajtotta, maga Iuhai kOzott tartotta egy hetig kiket
semi keppen kezebol kiadni nem akarvan keteleni-
tettiink udvarbiro uramat ed kegyelmet erette bu-
sittani mint Plajasunkat s udvarbirankat, kiknek hut
I) Prescurtare in Joe de Inctus (Incusatus).

www.dacoromanica.ro
412

advan hogy mind ket reszrol valo igassagunk elne


csealvdgyek (sic) mindenik reszrol tizenket Berbe-
cseinket Plajassa Altal o kegyelme tarvenyig le hai-
totta nagy karral forogvan, Aszt kivannyuk si etiam
juris erit meltO okat adgya karasittatasunknak, ha
pedig nem adhatya Birsagban maradgyon erette az
mi marhainknak fel szabadulasaval. I: replicat et
dicit, Egeszen az a Langa nevu Havas Tetejeig mind
enyim s ti pedig harem akaratam nelkul hajtottatok
az en Havasamra juhaitakat (a)zert cselekedtem kivan
ez irant kit kesz vagyok meg is bizonyittani
hogy azon Langa nevii. Havasnak a Teteje enyim
volt, maigis enim mart kellet hat oda hajtonatok
marhaitakot. Exmittuntur ambae Partes. Post Com-
portationem Testium ambarum Partium Deliberatum
est. Mivel az Inctus minden bizonysagiban meg fo-
gyotkozot sott az vilagoson constal, az megg neve-
zett Langa nevu Havasnak Fele resze mely Facza-
flak's mondatik, mindenkor s mostanis az Actorokat
illette s maigis az ö Marhajak legeltetodet s legel-
tetodik mostis rajta s Berbecseketis ugyan azon
magok helyekiol s Havasakrol hajtotta el az I. Teczet
azert az ev Nagysaga Boeri Szekinek az Potentiaert
convincaltassek in Flor. 12 II , az Actoroknak Ber-
becsei pedig szabadullyanak fel, enuek utanna pedig
haborgotasok ne legyen edgyik reszrol is sub Poena
Flor. 12 II mely irremissibtliter exeqvaltassek az
violans Felen. Maly dolog mi elotttink igy deci-
dalodvan annokolthert adgyuk mils ez mi levelunket
s Sententiankat rolla Szekunk pecseti es lutes No-
tariusunk keze irasa alatt fide mediante. In Fogaras
Die et Anno ut Supra.
(Transumptul Capitulului din Alba-Ipi,a dela 2 Febr. 1733,
in archiva dim Ar. Densusianu, dosarul cw. .ut Posorta.

www.dacoromanica.ro
,-- 41.4 -.,

Capitulul descrie documentul in modul urnator:


Et subscriptum erat Legenti obversa facie a
sinistra Szeszcsori Serban m. p., a dextra vero ea-
rundem margine Extradatum per me Juratum Nota-
rium Sedriae Boeronum Gregorium Ban in. p. erant-
que Sigi llis eorundem super cera rubra hyspanica,
in inedio autem loco, Sigi lo Boeronum consveto,
super cera flava molls impressive communitae et
roboratae patenterque in simplici pappiro confectae
et emanatae).
NB. Reprodus dm Monumentele fern Faetra§ului", p 39,
de N Densuvanu

CXVIII.
1678. Michael Apafi, cu diploma data din Faytirq
la 27 lame 1678 doneza Voivodului rem Romane§.ti
Constantin Basaraba Brancovanul satul Scimbata de sus.
Nos Michael Apafi Dei Gratia Princeps Transil-
vaniae, Partium Regni Hungariae Dominus, et Sicu-
lorum Comes. Memoriae Commendamus tenore Prae-
sentium, Siguiticantes quibus expedit universes, et
singulis, quod Nos turn ad dignain requisitionem
Serenissimi Principis, et Valachiae Trausalpinae Vaj-
vodae Constantine Bassaraba a Brankovau, quam
vere ad nonnulorum Consiliariorum singularem nobis
pro pterea factam intercessionem, turn \Ten) Provinciae
nostrae in omnibus rerum, et temporum occurentiis,
rebusque ipsi praelaudati Valachiae Transalpinae
Vajvodae et in nostro Principatu S. R. I. Comiti,
tamquam nostro vicino concreditis, cum pi omptissima
dexteritate, et laudabili solertia exhibuit; Eundem
non dubitatens ;xi posterum etiam ipsuna contesta-

www.dacoromanica.ro
414

turum ; Iobbagiones igitur totius et integrae Posses-


sionis nostrae Feist; Szombathfalva, in Districtu
nostro Terrae Fogaras Comitatui Albensi Transyl-
vaniae existente, ma& cum tentorns, sylvis, et monti-
bus ad eandem Possessionem spectantes, et concer-
nentes ; quae Terntona vicinantur ab occident° cum
Terntorio Possessionis nostrae Dragus, ubi Rivulus
Vail ... Poduluj sic nuncupatus, Sylvae vero inci-
piendo per Pereu Szemnelor, inde sursitm Piatra
Rosiae, Montes autem cacumen Montium distingvit,
a Sylvis Dragusiensium, et Monte Also Vistiensium
Boeronum ; ab oriente vicinantur cum Terntonis
Posorita, at Lesza; totam hanc Possessionem cum
ibidem de praesenti inventis, at hinc in Valachiam
fugitivis nostris Jobbagyonibus, quod ad sua loca
per Industriam ejusdem praelaudati Vajvodae re-
ductos, Eidem, tamquam in hocce nostro Principatu
S R. I. Comiti Constandin Bassaraba h, Brankovan,
Haeredibusque vero, et Postentatibus ac etiam Le-
gatarns suss utnusque sexus universes, memoratam,
et cum viciuitattbus declaratam integrana Possessto-
nem, una, cum Jobbagyonibus, eorumque filiis, absque
()rani fisci nostro praejudicio donamus conferimus
authoritate nostra Pnncipali iure irrevocabili, at ab
omnibus vecturarum praestationibus eosdem saepe-
dictae Possessionis Jobbagyones eximimus, at im-
munitamus; Quocirca vobis fidelibus nostris Specta-
bilibus, Magnificis, Generosis, et Egregiis Arcis no-
strae, Districtusque Terrae Fogaras Capitaneo Su-
premo Paulo Intzedi de Varad, Bonorum nostrorum
Praefecto, Tabulae nostrae Judiciariae Jurassori, et
Decimarum fiscalium Vice Arendaton Servatio Tha-
laba de Szesztsor, Bonorum nostrorum Fogarasien-

www.dacoromanica.ro
415

sium Provisori cunctis etiam aliis, quorum interest,


seu interit modernis et futuris cujuscunque gradus,
status, et conditionis hominibus, ubivis in Ditione
nostra constitutes, Praesentes nostras visuris, harum
serie committinaus, et mandamus firmiter, quatenus
Vos praelaudato Serenissimo Principi at S R I. Co-
mitt Constaudino Bassaraba a (Bran)kovan, ipsiusque
Haeredibus ac Postentatibus, at etiam Legatarns
utnusque (sexus) universis, modis, at conditionibus
praemissis reale, at ... mum Dominium super no-
minates Jobbagyonibus, eorumque .filns. cum vicini-
tatibus declaratae Possessionis Felso Szombathfalvae
habere agnoscatis, ac se lidera omnes, vel aliquis in
praejudicium ejusdem Principis Constandini Bassa-
raba a Brankovan, vel ,Haeredum. et Postentatum,
etiam Legatariorum suorum utnusque sexus universis
clam aufugere contingat, ad requisitionem, at rope-
titionem Eorundem, Eidem, vel .Legatanis sues red-
dere, at restituere modis omnibus debeatis, et tone-
amini, nee cum vecturarum praestationibus Jobba-
gyones saepedictae PossessionisFelsd Szombathfalvae
aggi avare praesumatis vel ausi sits, sed in supenus
declaratam immumtatem observatis secus non factor].
Praesentibus perlectis Exhibenti restrtutis. Datum in
Arce nostra Fogaras Die vigesima terns. Menses Junii,
Anno Domini Millesimo Sexcentesimo Septuagesimo
octavo.
M. Apafi m. p.
(L. S.)
In dorso Earundem sequentla legebantur :
Exhibitae tnbus in Sedibus Judiciaries Nobelium
s .. . frequentibus praescriptae Literae Donationales

www.dacoromanica.ro
- - 416

iaomine, et in persona introscripti Serenissimi Prin-


cipis Constantini Bassaraba a Brankovan lectae pu-
bhcatae ab omnibus quorum interest, approbatae,
acceptatae, ac in suo vigore ne(m)ine contradicente
relictae; Extradatae vero Die quanta Men ... . mbris,
Anno Domini Millesimo Sexcentesimo Septuagesimo
octavo per Stephanum Leszai Juratum notarium sedis
praefatae. m. p.
Praesentes Literae Boeronales Donationales per
nos Commissarios Illustrissimae Dominae Princi-
pissae, Praefeaturn nempe et Exactorem fiscales, ac
Requisitores Albenses ad examinanda Boeronum Jura
exmissos, revisae, ac in vigore relictae. In Fogaras
Die 11-a Martii Anno 1679.
(Copse legalisat4 in anul 781 de sem etarii Bra§ovului, in
arehiva dlui Ar. Densukdann )
Certificarea legaliArn:
Praesentem Copiam vero suo originali in omni-
bus conforinem, cum eoque consonam esse inventam
hisce fidem facimus. Sign. Coronae d. 12-a Iunii 1781.
(L. S.) Lucas Rausz m. p.
Juratus Secretarius Coronensis
(L. S.) Ioh. Tartler.
Secret. Coronensis.
NB. Publicat tli in Monnmentele terii F5ggrmului4, peg. 41,
de N Deneu§lanu.

CXIX.
1689. Michael Apafi din Porumbac la 16 lunie 1689
con firnui posesiunile boeronale ale tut i5lorban Pop a, Popa
Rad 1 Popa Stan de Recsea.
Nos Michael Apafi Dei Gratias Princeps Tran-
silvaniae partium Regnum Hungariae Dominus,

www.dacoromanica.ro
417

Siculorum Comes etc. Memoriae commendamus tea


nore praesentium significantes quibus expedit uni-
versis. Quod pro parte et in personas Strenuorum
Sorban Popa de Retse, Bonorum Nostrorum Porum-
bakiens. Rationistae; nec non Popa Rad, parentis,
ac Popa Stan fratris ejus, omnino de Reese, exhi-
bitae sunt Nobis et praesentatae Literae Magni-
ficae quondam Dominae Annae de Nadasd, spectabilis
et magnifici quondam Stefani Majlh,d, Voyvodae
Transilvanme et Siculorum Comitis Relictae : Titulo
Novae Donationis confectae ac emanatae, quibus me-
diantibus, dicta Domino. Anna de Nadasd Districtus
seu Terrae Fogaras Domina videlicet terrestris, me-
dietatem Boeronatus Possessionis Reese ac in ejus-
dem teritorio quoddam praedium Lutza vocatum
cum Alpium Szkerissore et Plesa dictarum medieta-
tibus, item mediam similiter partem alterae Posses-
sionis Russor. et Possessionem tertiam Butsum vo-
catam totaliter, Cziganosque films quondam Frate
Czigan ; Item Bagyul, Torra, Kalota, Kokoska, Drinke,
Kajkire et Puchany filiosque et totam familiam per
majores eorum pacifice tentas at possesses (ex eo
quod universae literae eorum factum praedietorum
junum possessionarinm, ac Alpium et Cziganorum
concernentes ignis voraginibus absumptae fuistent)
Nova Donatione praespecificatorum ut praefertur
majoribus dedisse, novisque in Litteris privilegiali-
bus transcripsisse dignoscebatur, tenons infra script.
Suplicatum itaque nobis extitit humillime, Quantenus
nos easdem Literas Novae Donationis ratas habentes,
easdem literis consensum nostrum praebere nostris-
que litteris inscribi facere .(quandoquidem characteres
earum vetustissimis temporibus usitati a plerisque
27

www.dacoromanica.ro
418 --
Perlegi nequeant, antiqui etiam esse perhibeantur)
dignaremur ; quarum qui bet Litterarum tenor tails est ;
Nos Anna de Nadasd, Spectabilis et Magnifici
Domini quondam Stephani Maylad Voyvodae Tran-
silvaniensis et Siculorum Comitis etc. Relicta. Me-
moriae commendamus tenore praesentium significan-
tes quibus expedit universes. Quod cum Nos feria
team proxima ante festum sacrae Pentecostes, una
cum juratis hujus pertinen. nostrae Boiaronibus, Sedis
nostrae iudiciariae assessor. pro facien. iudicio causan.
considessemus, tune Honorabilis Sztan Popa, Algye
et Radul fin quondam agilis Ztanislai Boeronis de
Possesstone nostrae Reche, et flit quondam Kona pscha,
Stanislau, Bartsan et Koman nepotes vczt Zthants -
la],praedicti de Reche, Item Man et Markul flit,
agilis quondam Bartsan Boeris de Herszeny, Item
Koman, Vassul, et Bartsan fill' agilis quondam Aldie
Boeronis de Russor: Item Gallie, Stoika, Frannie,
Michaile at Koman, flu. agilis quondam Ivan boia-
roms de eadem Russor ; Item Szthojan et Bartsan
flu agilis quondam Komanich, olim ex quo agilis
quondam Koman Sudetzal de praedicta Russor, pro-
pagati ; Nostram venient in praesentiam, exposueiunt
nob's in hunc modum. Quomodo medietatem Bojero-
natus Possesstoms nostrae Reche, et in ejusdem terre-
torio, quoddam praedium Luccza vocatum, cum Al-
plum Szkerissore et Plassa vocatarum medietatibus,
Item mediam sin:11liter partem alterae Possesstonis
Nrae Russor, et Possesionem Nostram tertiam Buczorn
vocatam totaliter : Cziganosque fihos vlt quodam
Frati Czigani, Ittem Bagyul, Thorra, Kalote, Kokossa,
Drynke, Kaykire, et Puchan filiosque et totam fa-
miliam, ab antiquo justo jure at avitico pacifice nos-

www.dacoromanica.ro
11

sedissent, possiderentque et in presenti, super qui-


bus et Litteras a praedecessor. dominis hajus Castri
nostri, et ejus pertinen. collatas, sufficien. habuissent,
gums superior. temporum transactione, quorum nunc
tricesimus primus recensetur Annus, cum vlet hoe
Oppidum nostrum Fogaras, ex aliquo eventu fuerat
combustum, tune propter vehementiam ignis ardentis,
universal litteras, literaliaque instruments, super
integritate boieronatus, Alpibus, Czi-
ganisque conscriptas emanatasque amisissent et de-
perdidissent. Suplicaverunt igitur Nobis praenominati
universi fiatres Boyarones, ut ante dictas partes et
integrittatem boierouatuum, alpes, Cziganosque, Novis
litteus nostris privilegialibus transcribi facere, ac
eisdem posteritatibusque eorundem universis novae
nostrae Donationis. titulo dare, donare, et conferre
dignaremur. Quorum suplicationibus tamquam justis
et legitimis exauditis, admissis et quidem consideratis
fidelibus eorundem servitiis, quae iidem et parentes
eorundem praedecessoribus nostris, ac demum Nobis-
que cum omni fidelitate et constants impendissent,
saepe fates igitur medietatem in Reche et praedium
Luccza vocatum, medietatem similiter in Russor et
Buczom totaliter, alpesque et Cziganos cum filiis
universis, praenominatis, cum omnibus suis provent.
et pertinen. quibuslibet, terris scilicet arrabilibus, cul-
tis at insults, agris, prates, pascuis, camps, foenetis,
foenilibus, sylvis, nemor. virgultis, spmetis, rubetis,
arandinetis, montibus, alpibus, specialiter vero Szke-
ryssora et Plasse medietatibus, ad solam medietatem
Boieronatus in Reche, habitam pertinen. vallibus, aquas,
fluvns, rivis, rival's. piscinis, piscaturis, aquarumque
decursibus, molen. et eorundem locis, generahter
27*

www.dacoromanica.ro
- 420 -
vero quarumlibet utilitatum et jurium integritatibus,
quovis nominis vocabulo vocitatis, ad easdem partes
et integritatem boieronatuum, de jure et ab antiquo
spectan. et pertinere deben., memoratis Zthan Popa
Algya et Radul, Item Stanislau, Bartsan et Roman,
Item Man et Mamba], Item Roman, Wassul, et Bar-
tsan, Item Galiae, Stoika, Fraczille, Mihay et Roman,
Item Szthojan et Bartsan ipsorumque haeredibus
posteritatibus universis, premissae nostrae novae
Donationis titulo dedimus, donavimus at contullimus,
Imo damns, donamus et conferemus lure perpetuo
at irrevocabiliter, tenend. possiden. pariter ex haben.
Salvis juribus alienor. in eisdem haben: Hamm no-
strarum vigore at testimonio Litterarum privilegia-
lium sigilhq. appensi munimine roboratarutn median.
proclamat. tribus terrain. sodium nostrarum judicia-
riarum, ab antiquo consvet observatarumque. Contra-
dictore nullo apparente. Datae in pdicta Nostra Fo-
garas feria tertia proxima post Beator. Viti et Modesti
martyrum, Anno Domini Millesimo quingen. quinqua-
gesimo sexto Praesentibus ibidem Matheo Daczo
Provisore nro et duodecim istis juratis Boiaronibus
notris vIct : Roman Salamon et Moyne de Also Venitze,
Luppol de Persan, Aldia de Ohaba, Aldye de Reche,
Kristian ex Bogolfalva, Bukur ex Netotul, Man de
Felso Vist, Aldia Vassul de Also Arpas, Sandru de
Also Vist, Stoika de Besenbak at Algye de Voila.
Eratque adjectum ad calcem . Lecta et correcta, eadem
manus : fueruntque eaedem litterae praetitulatae Do-
minae Annae de Nadasd pendent' suo sigillo robo-
ratae, patenterque in pergamento confectae at ema-
natae ; extrinsecus autern cernebatur tails suprain-
scriptio. Praesentes Literae Confirmationales per

www.dacoromanica.ro
421

Praefectum et Exactorem, fiscales Comissarios, Celss.


Dominae Principissae, ad examinan. Boeron. jura
exmissos revissae et in vigore relictae. In Fogaras
die 2-da Marty 1671. Nos igitur praemissa Sup li-
cation°, nobis modoquo supra porrecta, faventer
exaudita et admissa, praemissas literas novae Dona-
tions, non abrasas, non cancellatas, nec in aliqua
sui paste suspectas, sed omni vitio carantes, praesen.
litteris nostris de verbo ad verbum, sine diminutione
et augmento variationeque aliquall at inseri et in-
scribi, quoad omnes earum continentias, clausulas,
articulos et puncta, eatenus, quatenus eaedem recta
et legitime existant emanatae, viribusque earum ye-
ntas sufragatur, acceptamus, approbamus iisdemque
praebuimus consensum, imo praebemus benevolum
pariter at attentum, et nihilominus pro ampliori,
erga eosdem Sorbanum Popa ac Popa Rad parentem,
et Popa Stan fratrem ejus, gratiae nostrae Principal's
declarations. Totum item et omne Jus Nostrum Re-
glum, quod in praedeclarata medietate Boeronatus
Possessionis Recse, ac in eijusdem territorio, praedio
Luccza nuncupato, nec non Alpibus Szkerysora et
Plase sic vocittarum medietatibus, item media parte
altera possession's Russor, at Possessione totale
Butsum, Cziganosque fillis olein Frate Ozigany, ad
hue Bagyul, Torra, Kalota, Kokoska, Drinke, Kay-
kac at Putsai y ac tota familia, etiam aliter quahter-
eunique existeret et haberetur, aut eadem, lidera, et
idem nostram ex quibuscunque causis, vies, modes
et rationibus concernerent collationem, simul, cum
cunetis sues utilitatibus et pertinent. quibushbet terris
scilicet arabilibus, cultis et incultis, agris, pratis
pascuis, camp's, foenetes, sylvis, nemoribus, montibus,

www.dacoromanica.ro
422

alpibus, vallibus, vineis, vinearumque pro montoriis,


aquis item fluviis, piscinis, piscaturis, aquarumque
decursibus, molendinis at eorum locis, generaliter
vero quarumlibet utilitatum, at pertinen. suarum,
integrittatibus quovis nominis vocabulo vocitatis, ad
easdem de jure at ab antiquo spectan. at pertinere
deben. sub suis veris metes at antiquis limitibus
existunt, memoratis Sorban Popa nee non Popa Rad
paren. ac Popa Sztan frate ejus, haeredibusque at
posteritatibus eorum universes, dedimus, donavimus at
conferimus, prout damus, donamus et conferrimus jure
perpetuo at irrevocabiliter, tenen., possiden. pariter
et haben. Salvo jure alieno. Quas Nos in formam
Privilegii nostri redigi faciemus dum Nobis in specie
fuerint reportatae. Datum in Curia Nostra Porum-
bakiensi Die 16. Mensis Junii, Anno Domini 1689.
Michael Apafi m. p. Franciscus Lugosi m. p,
L. S. Secretarius.
NB. Din col. mea Combina cu XLIII.

CXX.
1689. Michael Apafi, Principele Ardealului, cu diploma
data din Curia Porumbacului inferior la 16 lunie 1689
confirms pe rationistul seu Ladislau Boer de Mardsina
in drepturzle sale boeronale conferindu-i curtea reposa-
tului rationist Nicolau Literati al fostulto, Principe G.
Bethlen in Comana inferiors. Acdsta diploma s'a tran-
sumt de Leopold I la anul 1702.
Nos Leopoldus Dei Gratia Electus Romanorum
Imperator semper Augustus, ac G-ermaniae, Hunga-
riae, Bohemiae, Dalmatiae, Croatiae Slavoniaeque etc.
Rex. Archidux etc. etc. Memoriae commendamus

www.dacoromanica.ro
- 423 -
tenore praesentium significantes, quibus expedit uni-
versis; Quod pro parte et in persona Nobilis Ladislai
Boer de Mardsina exhibitae et praesentatae sunt
Majestati Nrae, Literae quaedam Nobilium, Georgii
lanko et Francisci Cziko Tabulae Nostrae Judicia-
riae in Transylvania Regiae Scribarum ac Juratorum
Notariorum Transumptuales, sub sigillis eorundem
usualibus, super cera hispanica rubra impressis, nec
non manuum eorundem propriarum subscriptiombus,
patentor confectae et emanatae continentes in se
transuraptualiter alias Illustris quondam Transylva-
mae Principis Michaelis Apafi Donationales ; quib.
mediantibus idem Princeps, totalem et integrum
Fund= desertum, in Possessione sua Also Kumana,
ibidemque vicinitatib. ab una Opra Globis domus,
ab alters Bukur Stojka fundi deserti, sic dictorum
Providorum Iobbagionum antelati Principis, a tertia
vero partibus Viae publicae ,Possesstonem Felso
Kumana versus tendentis, nec non in Districtu Terrae
Fogaras, et Comitatu Albensi Transylvaniae existen-
tem habitum, ac in eisdem Literis uberius declaratum,
intuitu servitiorum praefati Ladislai Boer, ex causis
et motives pariter in eisdem Literaris denotatis, eidem
Ladislao Boer haeredibusque et posteritatibus, ac
etiam Legatarns ipsius utriusq. sexus universis, si-
mul cum erinctis suis utilitatibus et pertinentiis qui-
buslibet jure perpetuo et irrevocabiliter dedisse,
donase, et contulisse, nec non jam dictum Fundum,
et appertinentias ejus, ab omm Censuum, Taxarum
et Contributionum, Decimarum, item Nonar. Quintar.
Quartarum, Capetiar. et alior onerum solutions exe-
misse, supportasse, libertasseque, et nobilitasse, salvo
Jure alieno dignoscebantur, tenoris infrascripti. Sup-

www.dacoromanica.ro
- 424 -
plicatumq. extitit Majestati nostrae, ut Nos Literas
easdem, omniaque et singula in easdem contenta,
ratas, gratas, et accepta habentes, praesentibusq.
Literis Nostris inseri et inscribi facientes, Nrum illis
Regium Consensum, pariter et assensum, pro prae-
dicto Ladislao Boer, Haeredibusque et Posteritatibus,
am etiam Legatariis ipsius utriusque sexus universis,
gratiose praebere dignaremur benevolum. Quarum
quidem Literarum tenor et verbabs continentia haec
est. Nos Michael Apafi Dei gratia Princeps Transyl-
vaniae Partium Regni Hungariae Dominus et Sicu-
lorum Comes etc. Memoriae commendamus tenore
praesentium significantes, quibus expedit universis;
quod Nos cum ad Ncinnullorum Fidelium Domino-
rum, Consilianorum Nostrorum singularem coram
nobis propterea factam intercessionem, tum vero
attentis et consideratis fidelitate, fidelibusq. servitiis
Nobilis Ladis lai Boer de Mardsina, Bonorum No-
strorum Also Kumanaiensium Rationistae, quibus
ille Nobis, in omnibus rebus fidei etc. industriae suae
concreditis non minus alacnter, quam constanter
testata reddidit documenta, spe freti hand dubia,
ipsum etiam deinceps non ruinora fidelitatis obsequia
exhibiturum, et impensurum Totalem ]gitur et in-
tegrum Fundum desertum vicimtatibus ab una Opra
Globis Domus ab altera Bukur Sztojka Fundi de-
serti, Providorum Jobbagionum Nostrorum, a tertia
vero partibus Possessionem Nostram Felso Kumana
versus tendentis, in Possessions nostra praedicta
Also Kumana, Districtuq. Terrae Fogarasiensis, et
Comitatu Albensi Transylvaniae existen. habitum,
olim per Egregium quondam Nicolaum Literarum
tune omnino Bonorum Nostror. praementionatorum

www.dacoromanica.ro
- 425 -
Also Kumanaiensium Rationistam, Illustrissmai quon-
dam Principis beatae memoriae, Gabrielis Beth len
Praedecessoris Nri ex benigna collattone tentum et
possessum, verum ipso utriusque sexus seminis so-
latio e vivis sublato, in Nos, Fiscumque Nrum, et
benignam dispositionem Nram devolutum, simul cum
cunctis suis utilitatibus, et pertinentus quibuslibet,
terris scilicet arabilibus, cultis et incultts, agris,
pratis, pascuis, camp's, foenetis, sylvis, nemoribus,
montib., Alpib. Val lib. Yu:Leis, Vinearq. Promontories,
aquis, item fluvits, piscims, piscaturis, aquarumq.
decursib., molendinis, et eorund. lows, generaliter
vero quarumlibet uttlitatum, et pertinentiar. suer
integritatibus, quovis nominis vocabulo vocitatis ad
eundem de jure, et ab antiquo spectan. et pertinere
deben. sub suis veris metis et antiquis hmitibus,
existen. memorato Laths lao Boer, Haeredibusq. et
Posteritatib ac etiam Legatarits, ipsius utriusque
sexus universis, jure perpetuo et irrevocabiliter, cle-
menter benigne dandum, donand et conferend. esse
duximus, prout damns, donamus et conferimus Pro
amphori autem gratiae, et munificentiae nostrae erga
eundem Ladislaum Boer declaratione, eundem prae-
scriptum Fundum ab omni Censuuni, Taxarum, et
Contributionum nostrar. turn ordinariar. quam extra-
ordinariar., subsidiiq. et lucre Camerae nostrae solu-
tions, servitior. quorumlibet, plebeor. et Civilium seu
Iobbagionalium exhibitione, Datiar. Collectanear.
pensione, nospitum condescensione, vineas item,
agricolationes, seminaturas, ac alias quasvis haere-
ditates, intra veras metas territorn praefatae Posses-
sionis Also Kumana existen., habit., ab omni Decimar.
Nonar., Quintar., Quartar., Capetaarum, Jurisque et

www.dacoromanica.ro
- 426 -
census montani solutione, Fisco nostro quottanis
provenire deben., clementer eximen., supportan. ii-
bertan. at nobilitandos duximus. Assecuramus item
affidamus, nec non eximimus, supportamus, liberta-
rafts et nobilitamus, praesent. per vigorem, salvo
jure alienorum, harum nostrar. Literar. Donationa-
hum, nobilitationahum, pariter et exemptionalium,
authentic]. sigilli nostri munimine roboratarum vigore
at testimonio mediante. Quocirca Vobis Fide libus
Nris Spectabilibus, Generosis, Egregiis, at Nobilibus,
Supremo et Vice Capitaneis, Arms nostrae, at Di-
strictus Terrae Fogaras, Paulo Inczedi de Varad,
Bonor. nostror. Fiscalium Praefecto, ac Demmer. in
Trannia existen. Vice Arendator., Provisor. Bonor.
arum Alsokumanaiens ; item Dicator. Decimatorib.,
Connumeratorib., at exact3rlb. quaruincunque Con-
tributionum, jam fate Districtus Terrae Fogarasien.,
modernis scilicet et faturis pro tempore constitutis,
at constituen., at eor. vices gerentibus; cunctis etiam
alms, quor. interest praesentium notitiam habituris,
har. sane committimus, at mandamus firmiter, ut vos
quoque a modo imposterum, praefatum Ladislaum
Boer, haeredesques et posteritates, ac etiam Lege-
tams ipsius utriusque sexes universos, ratione prae-
script]. Fund], vinearum, seminaturar. allodiator. et
agricolation. suarum quarumlibet ad eund. pertinen-
tium, ad nullam omnino Censuum, Taxarum, et Con-
tributionum nostrarum, tam ordinariar. quam extra -
ordinariar, subsidiiq. at lucri Camerae nostrae solu-
tionem, servitiorum quorumlibet, plebeor. at civilium
exhibittonem, Decimar. Nonar., Quintar. Quartar. at
Capetian pensionem cogere, et compellere, vel prop-
terea eosd., in personis, rebusq. at bones ipsor. qui-

www.dacoromanica.ro
- 427 -
busvis, impedire, turbare, molestare, seu quovismodo
darnnificare minime praesumatis, nec sites ausi modo
aliquali, sed eundem Fundum, cunctasque ejus ap-
pertinentias, modo praemisso exemptas, supportatas,
hbertatas, et nobilitatas habere, modes omnib. de-
beatis at teneamini. Secus non facturi; Praesentibus
perlectis Exhibenti restitutis. Datum in Curia no-
strae Also Porumbakiensi. Die decima sexta Mensis
Iunii Anno Domini Millesimo Sexcentesimo Octua-
gesimo Norm. Et subscriptum eisdem fuit (uti prae-
fati scribae testantur) a dextris: Michdel Apafi mpr.
a sinistris vero: Franciscus Lugasi secretarius mpr.
Fueruntque Sigillo ejusdem authentico, super cera
rubra ductili, in medic', loco videlicet solito, impres-
sive communitae et roboratae. Nos itaque praemissa
supphcatione ; Nobis modo quo supra facta clementer
exaudita, et faventer admissa, praescriptas Literas
Transumptuales, non abrasas, 'non cancellatas, nec
in aliqua sui parte varietas, aut suspectas sed omni
prorsus vitio at suspitione carentes, praesentibus
Liter's Nris, de verbo ad verbum, sine diminutione
et augmento variationeque prorsus aliquali insertas
et inscriptas, quoad omnes earum continentias, arti-
culos, clausulas, et puncta, eatenus, quatenus eaedem
rite et legitime existunt emanatae, viribus earum
yentas suffragatur, ratas, gratas, et accepta habentes,
Nostrum ills regium consensum pro praementio-
nato Ladislao Boer, Haeredibusque et Posteritatibus
ac etiam Legatanis ipsius utriusque sexus universis,
valiturum praebuimus, prout praebemus benevolum
pariter at assensum. Harum Nostrarum Secretions
et aulici Sigilli nostri muniniine roboratarum Lite-
rarum testimonio mediante. Datum in Civitate No-

www.dacoromanica.ro
428

stra Vienna Austriae Die Decima Mensis Mardi, Anno


Domini Millesimo Septingentesimo Secundo, Reguo-
rum Nostror. Romani Quadragesimo quarto, Hunga-
rici Quadragesimo Septimo, Bohemici vero Quadra-
gesimo Sexto.
Leopoldus L. S.
Comes Samuel Scan° icy
Andreas Szentkereseti
NB. Repro& dupa o cope din col. nostra.

CXXI.
1689. Michael Apafi, Prmeipele Ardealului, cu diploma
data din Radnoth la 6 August 1689 con firma pc Stan
Monea de A. Y enzcze in di epturile sale boeronale.
Nos Michael Apafi Dei Gratia Princeps Tran-
silvaniae partium regni Hungariae Dominus et Sicu-
lorum Comes. Memoriae commendamus tonore prae-
sentium significantes quibus expedit universis, quod
Nos cum ad nonnullorum fidelium dominorum con-
siliariorum nostrorum . . fidelis nobis sincere di-
.

lecti spectabilis ac generosi Stephani Nalaczi de


eadem Nalacz consiliarii nostri intimi comitatuum
Hunyad (et) de Zarand comitis, aulae nostrae ma-
gistri ac arms nostrae Devensis Capitanei ubique
supremi, singularem coram Nobis pro parte et in
persona strenui Sztan Monya de Also Venicze fac-
tam intercet,sionem, turn vero benigne attentis at
consideratis fidelitate fidelibusque serviths ejusdem,
quae idem praetitulati Stephani Nalatzi in curia no-
stra saepe numero a latere serviendo fideliter se ac
laud abiliter accommodans juxta exigentiam muneris
ipsius eidem concredita omma negotia ad compla-

www.dacoromanica.ro
429

eentiam est executus, sperantes ipsum deinceps etiani


adicturum, imo hacce Principals nostra dementia
accensus, majora quoque fidelitatis documenta da-
turus. Eundem itaque Sztan Monya boeronali hac-
tenus etiam praerogativa gavisum e special' gratia
nostra ac Principal's potestatis nostrae plenitudine
denuo et ex novo exunendum ac in coetum et nu-
merum verorum, natorum et indubitatorum Boeronum
Districtus seu Terrae Fogaras annumerandum, ag-
gregandum, cooptandum et adscnbendum duximus,
decernentes expresse ut a modo delude successivis
semper temporibus, idem Sztan Monya haeredesque
et posteritates ejus utriusque sexus universae pi°
veris, natis et indubitatis Boeronibus habeantur et
reputentur ; omnibusque et singulis its honoribus,
privileges, immunitatibus et praerogativis, quibus
caeteri ven nati indubitatique Districtus seu Terrae
Fogarasiensis Boerones de jure et ab antiqua con-
svetudine utuntur fruuntur et gaudent, perpetuo uti
frui et gaudere valeant atque possint, ita tamen ut
equis armisque optime instruct' Nobis ac successori-
bus nostris ad arcem Fogaras exhibenda, alioque in
loco praestanda qualibet servitia juxta annquum
morem et consvetudinem instar ahorum ejusdem or-
dims Boeronum supportare; imo in omnibus juridicis
rebus ac public's consvetudinibus ab officialibus
annotatae arms Fogaras dependere modis omnibus
debeant et suit adstricti, neque in nil's temporum
vicissitudinibus a praefata aree nostra Fogaras se
se extrahere ausint modo aliquali. Pro amplion au-
tern gratiae et munificentiae nostrae Principalis erga
praementionatum Sztan Monya haeredesque et po-
steritates ipsius, declaratione, totalem et integrum

www.dacoromanica.ro
480 ..--

Luciana ipsius aedificatum ab una et superiori stre-


nuus Gabrielis Czajna de Also Venitzie Boeronis
domus, ab alters et inferiori providi Opra Labes in
portione nostra possessionaria in possessione Also
Venitze districtu Terrae Fogaras et comitatu Albensi
Transilvaniae existente habitum, hactenus etiam per
praelibatum Sztan Monya jure avitico ac optimo,
nano etlam pacifice tentum et possessum, simul cum
canctis suss utilitatibus et pertmentiis quibuslibet,
terns scilicet arabilibus cultis et incultis, agris, pra-
tis, pascals, camps, foenetis, sylvis, netnoribus,
montibus, vallibus, aquis item fluvus, piscinis, pis-
caturis, aquarumque decursibus, molendinis, et eorum
locis. generaliter vero quarumlibet utilitatum, et per-
tinentiarum suarum integritatibus quovis nominis
vocabulo vocitatis ad praespecificatum fundum jure
perpetuo et avitico ab antiquo tentis et possesses
sub suss veils metis et antiquis limitibus existentibus
ab omni servitute jobbagionall et plebea deuuo et
ex novo (ut praemissum est) clementer eximendum
hbertateque boeronali condecorandum esse duximus,
prout eximimus, aunumeramus, aggregamus, coopta-
mus et adscribimus, praedeclaratum ipsius fundum
aedificiosum boeronali praerogativa condecoramus
praememorato Sztau Monya libere possidendum in
manibus ipsius relinquimus salvo jure alieno, harum
nostraram pendentis et authentici sigilli nostri mu-
nimine roboratarum virtute et testimonio Litterarum
mediante. Quas Nos ad formam Privilegii in hujus
rei memoriam firmitatemque perpetuam annotate
Sztau Monya haeredibusque et posteritatibus ipsius
utriusque sexus universis boeronali praerogativa be-
nigne duximus concedendas. Datum in Castro nostro

www.dacoromanica.ro
- 431 -
Radnoth die sexta mensis Augusti Anno Domini
millesimo sexcentesim0 octuagesimo nono.
Michael Apafi mp.
Franciscus Lugosz mp. secret.
Praesentes Litterae boeronales nomine et in
persona introscripti Sztan Monya de Also Venicze
tribus in sedibus judiclains Nobilium Fogarasiensium
frequentibus exhibitae suet, promulgatae et pubhca-
tae, ab ommbusque quorum interfuit approbatae an
in hoc vigore debito cum obsequio, nemine contra-
dicente, relictae. Extradatae die 10-a Decembris 1689,
per Stephanum Leszay sedis praef. juratum Notarium.
NB. Repr. dup'a o cope din col. nostrA, de nude s'a pu-
blicat al in ,Monumente" de N. Densuaianu, pag. 98

CXXII.
1689. Michael Apafi cu diploma data din Radnot la
7 Septembre 1689 confirma pe _roan Pop Precup ,Ft pe
frate-seic Nicolae in poseszunea unul loc cu casa din
Fagarff in valore de 200 fl.
Nos Michael Apafi Dei Gratia Princeps Tran-
sylvamae Partium Regni Hungariae Dominus es Si-
culorum Conies. Memoriae commendamus tenore prae-
sentium significantes quibus expedit universes. Quod
Nos, cum ad nonnullorurn Fidelium Dominorum Con-
sliariorum nostrorum singularem coram Nobis prop-
terea factatn intercessionem, tuna vero, cum °porno-
rum Principum, munus esse sciamus, unum quemque
Fidelium suorum, maxime vero quorum Industria
cum fidelitatis obsequio enituit, digno actionibus
suis prermo coudecorandum esse, quo ills affecti, ad
subsequendarum rerum momenta alacrius infiammali

www.dacoromanica.ro
482

raleant; eo respectu nihil unquam, ab eo toto


tempore, quo in hoc Principatil fastigium &Nina
electione promoti sumus est ii, nobis praetermis-
sum, quod non in emolumentum fidehum nostro-
rum fuerit 6, nobis collatum, pro quantitate, et
modulo virium, virtutumque suarurn rem pensitan-
tes; Quorum in numero intelligimus, Egregium
Ioannem Pap alias Prekup de Fogaras, juratum
Scribam nostrum Praefecturalem, qui h tenera adhuc
aetate sua; hactenus omnes dies suos in servitiis
nostris consumendo, pries quidam per aliquot anno-
rum decursum bonorum nostrorum Husztiensium,
delude Cibiniensium, fidelis, et industriosus functus
Rationistae Officio, postea vero in eo quo ad prae-
sens etiam per aliquot annos cum laude fungitur
munere, dexterrime navavit operam, ita ut nihil ab
eo, quidquid h fidelissimo Servo regairi possit, sit
praeterruissum, quem imposterum, paria ye! majora
quoque pro re nata fidelitatis specimina exhibitu-
rum et impensurum null' dubitamus: Totalem igi-
tur et integrum Fundum, hactenus civilem ac Do-
mum superaedificatam, cui ab una Domus poster],
tatum Strenui quondam Dima Szabo incolae et
inhabitatoris praedicti oppidi nostri Fogaras, ab alia
liortus noster yule vad kert vocatus, a tertia, vero
partibus, via Regia ac Fluvius quidam ibidem prae-
terlabens, advicinantur in Oppido nostro Fogaras,
Districtuque ejusdem nominis, ac Comitatu Albensi
Transylvaniae existentem et adjacentem, per Geni-
torem ejusdem, Ioannem videlicet quondam Pap, alias
Prekup seniorem, de dicta Fogaras, certa pecuniaria
summa emptum et comparatum, simul cum cunctis
sues utilitatibus et pertinentiis quibuslibet terris

www.dacoromanica.ro
,-- 483

scilicet arabilibas, cultis et incultis, agris, pratis,


pascuis, campis, foenetis, sylvis, nemoribus, mon-
tibus, alpibus et valhbus, aquas item fluviis, pis-
cinis, piscaturis, aquarumque decursibus, molendinis
et eorundem locis, generaliter yen!) quarumlibet uti-
litatum, et pertinentiarum suarum integritatibus, quo-
vis nominis vocabulo vocitatis, ad eundem Fundum,
de jure, et ab antiquo spectantibus et pertinere de-
bentibus sub suis yens metes, et antiquis limitibus
existentibus memorato Ioanni Pap alias Prekup, ac
per eum Nicolao similiter Pap alias Prekup, Fratri
videlicet ipsius germano, vita ipsorum comite irre-
demptibiliter, haeredibus vero et posteritatibus ac
etiam Legatarys ipsorum utriusque sex-as universis
in et pro ducentorum florenorum Hungaricalium juste
currents et usualis monetae summa, ac etiam aedi-
ficiorurb, tam hactenus superextructorum, quhm vero
deinceps superextruendorum, tempore redemptionis
bona conscientia aestimandorum valore supperad-
dendo titulo pignoris jure renemptibili, gratiose dan-
duni, donandum conferendum et inscribendum du-
ximus. Assecurantes mhilominus, affidantes et certi-
ficantes eosdem, plod si temporis successu, Nos vel
Successores nostri, Legitimi videlicet Transylvaniae
Principes, aut aid quorum videlicet interest, seu in-
tererent, praespecificatum Fundum, pro Nobis aut
pro se se redimere aut rehabere, voluerimus aut vo-
luerint, ex tune a praefatis quidem Ioanne et Nicola()
Pap alias Prekup, vita ipsorum comite minime, ab
haeredibus vero, et posteritatibus ac etiam Legatarys
ipsorum utriusque secus universis, non ahter neque
secus nisi deposita prius et integre simul et semel
persoluta praespecificata ducentorum florenorum Hun-
28

www.dacoromanica.ro
- 434 -
garicalium juste currentis, et usualis monetae summa,
ac etiam aedificiorum, tam hactenus superextructo-
rum, quam vero deinceps superexstruendorum, tem-
pore redemptionis bona conscientia aestimandorum
valore superaddito, redimemus et rehabebimus, re-
dimentque et rehabebunt. Ad quod firmiter et in-
violabilter observandum, tam Nos ipsos obligamus,
et obstringimus, quam etiam Successores nostros
Legitimos videlicet Transylvaniae Princepes ac altos
etiam quorum videlicet interest, seu intererit obli-
gatos, et modis omnibus obstrictos esse volumus.
Et mhilommus pro amphori gratiae ac magmficentiae
nostrae Principal's, erga praenotatos Ioannem et Ni-
colaum Pap alias Prekup declaratione praedeclaratum
eorundem Fundum, ac Domum superaedificatam ab
omni censuum, taxarum et contnbutionum nostraruni,
tam ordinariarum, quam extraord. subsidiique et Lucri
Camerae nostrae solutione, servitiorum quorumlibet
plebeorum, et civilium, seu jobbagionahum exhibi-
tione, hospitum condescensione, ac in earn Domum
receptions; Agricolationes item, allodiaturas, semina-
turas ac alias quasvis haereditates, et terras arabiles,
intra veras suas metal existentes ad eundem Fun-
dum, de jure et ab antiquo tentas et possessas ac
bono modo compartitas, ab omni decimarum, nona-
rum, quintarum, quartarum, capetiarum, ac aliarum
quarumhbet datiarum et collectanearum, exhibitione,
jurisque et census montani solutione, eximendas sup-
portandas hbertandas et nobilitandas duximus; An-
nuentes insuper, et concedentes, praefatis Ioanni ac
Nicolao Pap alias Prekup, ut ipsi, pro propria ne-
cessitate, potus cujuslibet generis, signanter vinum,
mulsum et cerevisiarn in toties ditto oppido nostro

www.dacoromanica.ro
-435 -+
Vogaras, quovis tempore, sufficienter servandi, iLa-
beant authoritatem, ac plenariam libertatem; speran-
tes nihilominus, eosdem Ioannem, ac Nicolaum Pap
alias Prekup, nobis, et Fi lio nostro charissimo Illu-
strissimo Michaeli Apafi II. electo Transylvaniae
Principi pro solutions inservituros; prout damns,
donamus, conferrimus et inscribimus, assecuramus
item affidamus et certificamus, obligamus, obstringi-
mus, obligatosque et obstrictos esse volumus, nee
non eximimus, supportamus, libertamus, et ndbilita-
mus, anninmns denique at concedimus harum no-
strarum vigore et testimonio Literarum mediante.
Quoeirea vobis spectabihbus, Generosis, Egregiis, et
Nobihbus, ac Strenuis, Arcis nostrae, et Districtus
Fogarasiensis Supremo et Vice Capitaneis, Bonorum
nostrorum Fogarasiensium Provisori, Rationistae,
caeterisque Arcis nostrae Fogarasiensis officialibus,
Item Decimatoribus, et quarumvis contributionum,
exactionumque Perceptoribus et Exactonbus ; hospi-
tiorum Distributoribus et eorum vices gerentibus,
Providis item at Circumspectis Iudici et juratis Op-
pidi nostri Fogaras modernis videlicet, et futures
quoque, pro quovis tempore constituendis, cunctis
etiam ahis cujusvis status, et conditionis hominibus
quorum videlicet interest seu intererent, praesentes
nostras visuris, harum eerie, committimus, at man-
damus firmiter, quatenus vos quoque, a modo de-
"neaps, succesivis semper temporibus, annotatos loan-
nem, at Nicolaum Pap, alias Prekup haeredesque, et
posteritates, ac etiam Legatarios ipsorum utriusque
nexus universos, ratione praespecificati Fundi univer-
sarumque quarumvis appertinentiarum, ad nullam
censaum taxarum, et contributionum nostrarum tam
28*
www.dacoromanica.ro
436 a
ordinariarum quam extraordinariararn, subsidliqu6
et luori Camerae nostrae solutionem, servitiorum
quorumlibet plebeorum et civilium, seu Iobbagiona-
hum exhibitionem, hospitum condescensionem et in
eundem Fundum, ac Domum receptionem, Decima-
rum, nonarum, quintarum, quartaram, capetiarum, ac
aharum quarumlibet datiarum, at collectanearum
pensionem cogere, et compellere, ant eosdem prop-
terea vel propter potus modo praemisso servationem,
in personas, rebusque et bonis ipsorum universis im-
pedire, turbare, raolestare, seu quovis modo damni-
ficare praesumatis vel sites ausi modo aliquali. Sed
eundem Fundum, ac Domum, universasque eorundem
appertinentias, pro exemptis, supportatis, libertatis,
at nobilitatis habere debeatis, at teneamini. Secus
non facturi. Praesentibus perlectis Exhibenti restitutis.
In cujus rei memoriam firmitatemque perpetuam,
praesentes Litteras nostras, pendentis, at Amthentici
Sigilli nostri munimine roboratas, memoratis Ioanni,
ac Nicola() Pap alias Prekup haeredibusque at po-
steritatibus, ac etiam Legatariis ipsorum utriusque
sexus universis, gratiose dandas duximus at conce-
dendas. Datum in Castro nostro Radnoth die sap-
tima Menses Septembris Anno Domini Millesimo
Sexcentesimo, Octuagesimo Nono.
Apafi m. p.
Franciscus Luyasz Secretarius nip.
(S. P.)
Praesentes hterae Exemptionales seu Donatio-
nales nomine at in persona Domini Ioannis Pap alias
Praekup juxta veterem usum antiquamque consveta-
dinem tribus in sedibus judiciarns Nobelium Fogara-

www.dacoromanica.ro
437

siensium frequentibus exhibitae aunt, promulgatae,


lectae et publicatae ab omnibusque quorum interfuit
approbatae, acceptatae, ac in suo vigore debito cum
obseqvio, nemine contradicente, re]ictae. Extrada-
taeque die undecima, menses Febr. Anno Domini
Millesimo Sexcentesimo Nono (sic).
Per Stephanum Leszay Juratum Notarium
Sedis praedeclaratae m.p.
Originalul libel 8 foi in pergamenk, InAltime 22 cm. Fatime
7 cm, in posesiunea familiei Fagiirksanu din Fagan+ Sigilul pen-
dent in ceA. row cu un diametru de 4 cm 7 ,mm. infacieeztt doue
scuturi, unul mat mare in formk orbiculara cu armele Transilvaniei,
la mijloc un scut mai mic cu armele Apafescilor un coif strApuns
cu o sable drepta a§ezat pe o vita cu struguri. In jurul sigilului
legenda : MICHAEL APAFI : D G PRIN : TRAN : PA : RE :
Hy . D : E . SICO.
NB. Publicat qi in ,.monumentele terii Fagliralulut" de N.
Densusianu, pag. 140.

CXXIII.
1689. Michael Apafi cu diploma data din Radnoth la
7 Septembre 1689 nobilitezei pe loan Papp alias Precup
din Fogaras, qi, pe frattz se't Nicolau qi Mathza.
Josephus Comes Beldi de Uzon, Arcis et In-
clyti Districtus Terrae Fogaras Supremus Capitaneus
Tabulaeque ejusdem Inclyti Districtus Continue Ju-
diciariae Ordinarius Praeses; Vice Capitaneus item
Caeterique Assessores et Notary; Memoriae Com-
mendamus tenore praesentium significantes, quibus
expedit Universis et Singulis. Quod Nobis Die De-
cima tertia Mensis Junii Anni Millesimi Septingen-
tesimi Septuagesimi Sexti pro faciendo Causantibua

www.dacoromanica.ro
438

Judicio moderativo, tractandisque publicis in Oppido


Fogaras, Domoque nostra ibidem Praetoria consi-
dentibus, Nobiles Lion, Iuonicza, Gyorgye at Adam
Fogarasi alias Praekup de Fogaras, exhibuerunt at
praesentarunt Litteras quasdam Armales, petentes
Nos debito cum respectu humillime, quatenus eas-
dam transumi, Praesentibusque Litter's Nostris ver-
botenus inseri at inscribi, futuraque eorundem pro
cautela necessarias sub Praesidis et Notary Sub-
scriptions ac Publici Sigilli impressione extradari
faceremus. Quarum quidem tenor at verbalis Conti-
nentia sequitur hunt in Modum :
Nos Michael Apafi Dei Gratia Princeps Tran-
sylvaniae Partium Regni Hungariae Dominus et Si-
culorum Comes; Memoriae commendamus tenore
Praesentium significantes, quibus expedit Universes :
Quod cum principale fastigium tenentium clementia,
vel ex eo maxima ampliari elucescereque consveverit,
ac apud seram posteritatem etiam in benedictione
ponatur, quando subditorum suorum obsequiis at
meritis pensitatis, quemque eorum, non solum con-
dignis et meritis, verum plerumque majoribus ac cu-
mulatioribus cohonestent muneribus, ac in eos sass
quam gratiosos at benignos praebent ut ex hoc etiam
subditorum animi ad promovenda ea, quibus se se
decoratos a Principali Celsitudine conspiciunt, stu-
diosius altuisque accedantur. Proinde consideratis
fidelitate fideliumque servitiorum meritis Egregii
Ioannis Papp alias Prekup de Fogaras jurati Scnbae
nostri Praefecturalis, qui a tenera ad huc aetate sua
hactenus omnes dies suos in servitus nostris con-
sumendo, prius quidem per aliquot annorum decur-
sum Bonorum Nostrorum Husztiensium, deinde Cibi-

www.dacoromanica.ro
- 439 -
niensium fidelis et industnose functus praesens etiam
cum laude fungitur munere dexternme navavit ope-
ram, ita, ut nihil ab eo, quid quid a fidelissimo servo
requiri possit, sit praetermissum, quem in posterum,
pana, vel majora quoque pro re nate fidelitatis spe-
cimina exhibiturum et impensurum nulli dubitamus ;
accedente nonnullorum etiam fidelium Dominorum
Consiliariorum nostrorum singulari recommendatione,
eundem Ioannem Papp alias Prekup, ac Nicolaum
Papp alias Prekup Germanum, nec non Mathiam
Omnino Prekup Consanquineum Fratres videlicet
ipsius, alias etiam libertatis Praerogativa usos et
gavisos a Genitonbusque Liberis ortos, e speciali
Grata et potestatis nostrae Principalis plenitudine,
e statu et conditione ignobili in qua nati aunt, et
hactenus existerunt, eximendos, ac in coetum et
numerum verorum natorum indubitatorum et insig-
nitorum Regni hujus nostri Transylvaniae et Partium
Hungariae eidem annexarum Nobilium connume-
randos, aggregandos, cooptandos et adscribendos esse
duximus, sperantes eundem ac fratres ejus praeno-
tatos nobis et Filio Nostro Charissimo Illustrissimo
Michaeli Apafi Secundo electo Transylvaniae Principi
pro solutions mservituros, prout eximimus, annume-
ramus, aggregamus, cooptamus et adscribimus per
Praesentes, decernentes expresse, ut a modo deinceps
successivis semper temporibus, Ioannes, Nicolaus
Papp alias Prekup, ac Mathias omnino Prekup Hae-
redes at Posteretates eorum utriusque sexus univer-
sae pro yens natis indubitatis et insignitis Nobilibus
habeantur at reputentur. In Signum hujus modi
verae at perfectae Nobilitatis eorum haec Aria seu
Nobihtales Insignia: Scutum videlicet Mihtare coe-

www.dacoromanica.ro
- 440 -
lestini colons, in cujus campo sive Area brachium
quodam humanum humerotenus refectum amicto
purpurei coloris indutum, ensem evaginatum, quem
laurus circumfluit, a sumitate ad copulum usque vi-
situr tenere, adjecta Epigraph° : Victors detur Corona.
In hyerographia ensis significat militiam, laurus prae-
mium denotat, quo honorifice mactatur bane merenti.
Ita fieri vidimus, in hac occupatione mundana, non
prius donari quempiam Coronae Praemio, antequam
quis de vocations laudabiliter defunctus fuerit. Cae-
terum sub Armorum allegoria emblematizatur, nobis
ab hac vita ad Coelestia migrantibus palestramque
adornantibus uti Archi-hyerographus testatur, legitime
certantibus dare coronam immarcescibilem, ax cono
vero galeae teniae seu Lemnisci variorum colorum
hinc inde defluentes pulcherrime ambiunt et exor-
nant prout haec in capita seu principeo praesentium
Litterarum Nostrarum docta manu et Arte Pictoris
clarius expressa et depicta esse cernuntur. Animo
deliberato at ex certa scientia liberalitateque nostra
Principali praefato loanni Papp alias Praekup ac
Mathiae similiter Prekup haeredibusque at posteri-
tatibus ipsorum utriusque sexus universes gratiose
dedimus donavimus et contulimus. Annuentes et
concedentes (etc. urmez/ clauzula obisnuita, de
incheiare). Datum in Castro Nostro Radnoth Die
septiraa Mensis Septembris Anno Domini Millesimo
Sexcentesimo Octagesimo Nono ; Et sub scriptum
erat a parte sinistra : Michael Apafi m/pr. Parte au-
tem a dextra Franciscus Lugasi Secretarius m/pr.
Erantque Sigillo in capsula lignea super cera rubra
ductili impresso, zonaque sericea varii colons colli-
gata et pendenti communitae patenterque confectae

www.dacoromanica.ro
- 441 -
et emanatae. In inflexura autem Sigilh a parte sinistra
talis apparebat scriptura Praesentes Armales in Ge-
nerali Dominorum Statuum et Ordinum trium Natio-
num Regni Transylvaniae et Partium Hungariae eidem
annectarum Diaeta, Lectae et publicatae in loco vi-
delicet congregation's per Celsissimum Principem
eisdem ad diem vigesimum quartum Novembris
Anni Millesimi sexcentesimi octuagesimi nom in Ci-
vitatem Albam Iii liam indictae et celebratae ac ne-
mine contradicente die decima nona Decembns Anni
praeattacti, extradata cunt per Magistrum Petrum
Alvinczi per Regnum Transylvaniae Protonotarium
A parte vero dextra haec legebatur Scriptura. Prae-
sentes Literae Armales nomine et in Persona intra-
scriptorum Ioannis et Nico lai Papp alias Praekup
nec non Mathiae Praekup juxta morem et antiquam
consvetudinem tribus in Sedibus judicianis Nobi lium
Fogaras frequentibus exhibitae' sunt Lectae promul-
gatae et publicatae nemine contradicente, die 11
Febr. 1690 per Stephanum Leszay notar m/pr.
Unde nos (urtneza clausula transumptaunii). Datum
in oppido Fogaras 13 junii 1776. Josephus Beldi
m/pr. Supr. Capitaneus. (L. S.) Stephanus P. Foga-
rasi ordinaries notarius caeterique -- Assessores.
Transumti Copia legalisata prin A. Balo vnotar (L.
S. officii universit.)
Extract din Inquisitorio Relatoria la manda-
tul M. Theresia de dato Sibiu". 11 Iuniu 1775 §i
la cererea lui Icon din Bla§., Iuonika din Szasz-
varos, Adam din Nagyfalu in Udvarhely §'' Georgie
in Fogai as, tote numiti Prekup Fogaras' de Fo-
garas desever§it6. in Fogaras la 21 §i 22 Iuniu
1775 ascultandu-se 17 martori, din a calor fasiuni

www.dacoromanica.ro
442

results, cä Popa Iuon Protopopu in Fogaras a avut


dou6 socii, si cg, dela prima socie a avut doi feciori
pe Popa Icon numit st Ionask st pe Popa Nico lau,
era dela a doua some a avut pe Mathya, can tustrei
numiti si Prekup au impetrat Literile Armale dela
Michael Apafi de a. 1689. (Iuon alias Ionask a
fost provisor al mosnlor principelui Apafi in Huszt
etc., si nu se mai aminteste nimica de descendentia
lut, darA, martorii spun mai departe, ceea ce se vede
si din subscriere, ea fiul Jul Nico lau on numele Ste-
fan a fost pe timpul acestei Inquisitoriale (1775) or-
dinanu Notariu in Fogaras (nb. din cari se vede a
se trage lima reformatilor), si ea numitn Iuon Nico-
lau. si Mathia an avut st o sora cu numele Sara mg,
ritata Molnar. Mathia a avut tree feciori, pe Sztan
(numit si G-usiatu), Vaszihe st Prekup apoi o feta
Szorika vkluva lui Sztrati Kakovai (care ca martune
ds cele mai limpede deslusin), dara fiindcti tata for
a murit inainte de a-si pate creste copin, acestia an
fost siltli a se imprastia ca industriasi, mai cu sanaa
ca truari, a§a ca nepotii s6i anume fii lui Stan Iuon
s'au asezat in Blaj si Ionia, in Orestie, fiul lui Va-
szilie cu numele Adam in Nagyfalu din scaunul Ud-
varhely (Ore nu e acesta antecesorele episcopului
Fogarasy?), st in fine George fiul lui Prekup a ra-
mas in Fagaraq (din care a e§it qi Georgia Pretore
in 1848, si fiu-s6u jude in Szathmar 1872 n)inasi in
religiunea ortodoxii) Iuon, Ionics, Adam si George
sunt can la anul 1775 an cerut a li-se constata de-
ductiunea st nobilitatea, ceea ce prin sentinta tablei
regesti din anul 1780 h-s'a si adjudecat.

www.dacoromanica.ro
44B

dela I socie
luon
PrOVI70111
Apafi 1689
lui
Tabela genealogical,
Papa luon, Protopop in F6g5.ras

N icolau

Stephanu
Notariu in
Fogaras 1776
Sztan Gusia
Mon Iuoniea
..,
dela II socie
Mathia
Vaszlhe
Adam
Sara
Prekup
Georgiu
in Blaj in Ortivtie in in Fogaras
Ijdvarhely
NB. Decopiat prin mine dup5, origivalele dela pretorul
Georgia F5g5,disanu din Fligarag.

CXXIV.
1694. Michael Apafi 11 cu diploma datd din Radnoth
la 3 August 1694 confirmd prerogativele boerescz ale tut
Alexandru Fulzcea din comuna Meirginenz, sub conclitzune
ca ddnsul qi succesorii sei se" presteze servicii cu caz qi
lance, dupd cum este dahlia celorlalti boerz adeverrati
din distrzetul Feigaraplut.
Nos Michael Apafi Dei Grata Electus Princeps
Transilvaniae etc. Menioriae commendamus tenore
praesentium significantes quibus expedit universes,
Quod cum nihil magis Principalem deceat Celsitu-
dinem quam virtutes quae in Fidelibus suis enites-
cunt Principal) liberalitate et munificentia prosequi
ut scilicet qui multa Illustria virtutum specimina
peregeruut ad plura majoraque agredientes reddantur
alacriores et studiosiores ipsisque praemils allecti
gloriaeque cupiditate inpulsi ad ea obeunda quae
ipsis clarum nomen sint ritura reddantur ala-
criores. Edocti itaque strenuum Alexandrum Fuhtsa
de Mardsina Boeronera ab annis juvenalibus multa

www.dacoromanica.ro
444

et egregia laudis suae specimina in gratiam Princi-


pum laudatissimorum piae recordationis Parentum
nostrorum Michaelis Apafi prima et Annae Borne-
misza Regni hujus Transilvamae et partium Hunga-
riae eidem annexarum \Tanis occastonibus in officio-
latu suo militari constanter exhibuisse et impendisse
ac de praesenti nobis etiam ac Domui nostrae Fo-
garasieust in Officiolatu militari ipsi demandato fi-
deliter ac alacriter exhibere testatur sed at in po-
sterum pari studio zeloque impendere velle perhibetur.
Volentes igitur eum condigno aliquo praemio ex
Principali nostra Clementia prosequi. eundem Ale-
xandrum Fulitsa ex Gratia nostra Principali in coe-
turn et numerum Districtus Fogarasiensis Boeronum
cooptandum annumerandum aggregandum et adscri-
bendum duximus prout cooptamus annumeramus
aggregamus et adscribimus per praesentes decernen-
tes expresso ut a modo deinceps successivis semper
temporibus idem Alexander Fulitsa haer et
posteritates ipsius utriusque sexus universae pro
vans nets indubitatis Boeronibus habean
ut more aliorum verorum natorum indubitatorum
Districtus nostri ac Arcis Fogarasiensis existentium
et inservientiurn Boeronum nostrorum equis ac fra-
mers 1) ad id aptis at convenientibus inservire debeant
at sint adstricti. Animo deliberato et ex certa scientia
liberalitateque nostra Principal]. memorato Alexandro
Fulitsa haeredibusque et posteritatibus utriusque
1) Du Cange explica framea" prin spada (Gladius ex
utraque parte acutus, idem est et romphea Gloss. med. et inf.
latinetatis III pag 889); iar Littre o declar5. a fi fost o specie de
lance (Framee, arme des anciens Francs, qua kali un espece de
lance h fer tres-long). Dict. de is lang fr. 1683 pag. 1765.

www.dacoromanica.ro
445

sexus universis hasce litteras nostras Boeronales


gratiose dedimus donavimus et contulimus annuentes
et concedentes ut ipsi more aliorum verorum nato-
rum indubitatorumque Boeronum in Districtu nostro
Fogarasiensi utentium quomodocuuque de jure et ab
antiqua consvetudine utuntur fruuntur et gaudent
perpetuo uti frui et gaudere possint ac valeant, et
whit° minus pro amphori benignitatis munificentae-
que nostrae Principalis declaratione fundum ejusdem
ac domuin super eo exstructam in possessions Mar-
dsina vicinitatibusque domorum prowl". Alexandra
Boer ab una ac Johann's Uretya partibus ab altera
in Districtu terrae Fogarasiensis Comitatus Albensis
Transilvaniae existentem habituna simul cum cunctis
suis utilitatibus et pertinentus quibus terns scilicet
arabihbus cults et moult's ages prates pascuis cam-
ps foenetis Silvis nemonbus. montibus alpibus valh-
bus aquas item fluviis piscinis piscaturis aquarumque
decursibus, molendinis et eorundem lows generaliter
vero quarumhbet utilitatum et pertinentiarum suarum
integritatibus quovis nominis vocabulo vocitatis ad
eundem de jure at ab antiquo spectare et pertinere
debentibus sub suis vans metes et antiques limitibus
existentem memorato Alexandro Fulitsa haeredibus-
que at posteritatibus utriusque sexus universis be-
nigne dandum conferendum et in perpetuum eximen-
dum supportandum libertandum duximus prout exi-
mimus boeronisamus supportamus et hbertamus
praesentium per vigorem. Quo circa universis at
singulis Spectabilibus Generosis Egregus nobilibus
supremo ac vice Capitaneis modernis et futures pro
tern pore constitutes et constituendis Arcis nostrae
an Districtus Fogarasiensis item universorum bono-

www.dacoromanica.ro
.-- 446

rum hostrorum praefecto ut at Fogarasiensi Provi-


son nec non dicatoribus decimatoribus connumera-
toribus at executoribus qua' umcunque contributionum
jam fati Districtus Fogarasiensis nec non providis
judici ac juratis in praefata Possessione Mardsina
commorantibus at residentibus modernis scilicet et
futures pro tempore constitutes et constituendis eo-
rumque vicesgerentibus cunct;s etiam Mils quorum
interest seu intererit praesentium notitiam habituris
harum serie committimus et mandamus firmiter ut
vos quoque a modo in posterutn praefatura Alexan-
drum Fulicsa ac haeredes at posteritates ipsius utrius-
que nexus universes ratione praescripti fundi Boero-
nalis ac domus super eo exstructae, seminaturarum
allodiaturarum et agricolationum suarum quarumlibet
ad eundem pertinentium ad nullam omnino censuum ta-
xarum at contributionum nostrarum tam ordinariarum
quam extraord. subsidiique at lucri Camerae nostrae
solutionem servitiorum quorumlibet plebeorum et ci-
vilium exhibitionem decimarum nonarum at capetia-
rum pensionem cogere at compellere vel propterea
eundem in persona rebusque et bonis ipsius quibusvis
impedire turbare molestare seu quovis modo damnifi-
care minima praesummatis nec sitis ausi modo all-
quail sed eundem fundum Boeronalem cunctasque
ejus appertmentias modo praemisso pro exemptis
supportatis libertatis et nobilitatis habere modes
omnibus debeatis ac teneamini salvo jure alieno.
Secus non facture. Praesentibus perlectis cxhibenti
restitutis. In cujus rei memoriam firmitatemque per-
petuam praesentes Literas nostras pendentis at au-
thentici sigilli nostri munimine roboratas memorato
Alexandro Fulicsa haeredibusque et posteritatibus

www.dacoromanica.ro
447

ipsius utriusque sexus universis gratiose dandas du-


ximus et concedendas. Datum in castro nostro Rad-
noth. Die Tertia Mensis Augusty. Anno Domini
Mellesimo sexcentessimo Nonagesimo quarto.
In transumptul Table' regale din 21 Far. 1847, documen-
tul e descris astfel:
In quarum literarum inferiori margine a parte
sinistra subscriptum erat Michael Apafi. Erantque
sewn° antefati Principis majori et aulico in capsula
lignea super cera rubra ductile impresso zonaque
sericea varui coloris eidem alligata et pendenti coin-
munitae patenterque confectae. In exteriori vero
parte talis erat scriptura: Praesentes literae Boero-
nales nomine et in persona strenui nitroscripti Ale-
xandre Fulicsa de Marcsina tribus en Sedibus Judi-
ciariis Nobelium Fogarasiensium frequentibus exhi-
bitae sunt, perlectae, promulgatae et publicatae ab
omnibusque quorum interfuit approbatae acceptatae
ac in suo vigore nemine contradicente debit() cum
obsequio relictae. Extradataeque die decima Ilona
Mensis May. Anno Domini Mi llestrao sexcentessimo
nonagesimo sexto. per Stephanum Leszay Jurat.
Notarium sedis praefatae.
NB Pub heath, §1 in Monumentele tAlu FlgAta§ulut pag 49,
de N Densusianu.
CXXV
1696. Michael Apafi II, Principe al Ardealuluz, cu
diploma datti din Fcigiira la 1 Februarze 1696 con-
firnia pe boerii Andrezu $z loan Frinlcul de Felso Somana
in vechile for drepturi boeronale dandu be Were none in
locul celor betrane perdute.
Nos Michael Apafi Dei Grata Electus Princeps
Transilvaniae memoriae commendamus tenore prae-

www.dacoromanica.ro
- 448 -
sentium quibus expedit Significantes universis. Quod
nos cum arbstremur. inter coeteras anima dotes prae-
clanssimae Viros Principes hberalitate at munificen-
ta ornan, quibus scilicet fideles suos subditos supra
plebeam sortem capaces aliquoque virtutum speci-
mine enitescentes ad altiora quasi erigere erecto qua
ad sua patriaeque servitia magis idoneos reddere
consveverunt. Ideo Nos quoque singularem in eo
ponentes decorem ut in qua nos Divina Benignitas
constituit dignitats et beueficentae potestate ex ea
quosvis qui non ad vulgaria et plebea solum sed
Deo Naturaque ad altiorem format animum ad no-
biliora quoque servitia apti habilesque chgnoscantur
ultro ad exemplum beatae memoriae praedecessorum,
digno virtutum suarum praemio condecorarernus.
Singularem itaque habentes respectum optimae stre-
nuitatis ad Boeronalia servitia capacitates strenu-
orum Andreae et Iuanis Frinkul fratrum consa-
quineorum quos in.posterum ettam debita cum ala-
critate fidelitateque nobrs at legitimis Arms Distric-
tusque Fogaras Dominis in servituros speramus. Eos-
darn itaque Andream et Ioanem Frinkul de Fels&
Komana in Comitatu Albensi districtuque terae Fo-
garas existent, habit. una cum finis eorundem Stan
Iuon Roman item Iuon, Many, Stancsul anteactis
etiam temporibus (utiq ex products literarum testi-
monies edocebatur) libertate Boeronali gavisos, verum
per temporum advervitates literis privilegialibus or-
batos, una cum haeredibus et posteritatibus eorundem
utriusque sexus univer. de specials indultu benign],
tateque nostra, nos velut Arcis Districtus Fogaras vi-
gore constitutionum compilatarum _Dominus terestns
ex novo in coetum et numerum verorum natorum et

www.dacoromanica.ro
-i- 449

indubitatorum Districtus Fogaras Boeronum nnu-


merandos, aggregandos, cooptandos et adscribendos
duximus : Decernentes expresso, ut amodo deinceps
successivis semper temponbus iidem Andreas et
Iuanes Frinkul una cum fillis praenominatis posteri-
tatesque ipsuorum utriusque sexus universi pro veris
natis et indubitatis Boeronibus habeantur, et repu-
tentur, omnibusque et singulis its honoribus, gratiis
privilegiis, immunitatibu.s, libertatibus, ac praeroga-
tivis, quibus coeten yen nati et indubitati Districtus
Fogarasiensis Boerones de jure et ab antiquo utun-
tar, fruuutur et gaudent, uti, frui, et gaudere valeant
atque possint perpetue: Non tamen ad otiandum pu-
blicisque terrae oneribus, ac laboribus se subtrahen-
dum, inutiliterque vivendum : sed equis, armis, ye-
stitaque convenienter expropriis instructi nobis le-
gitimisque arcis teraeque Fogarasiens. Dominis
cuncta ab antiquo usitata Boeronaha servitia tam ad
Arcem Fogaras, quam ahis etiam in lows (prout oca-
sio postulaverit) praestare ac subportare ; et praeterea
in rebus ac causis quibucunque iuridicis legibus ac
COD svetudinibus pluries memoratae Arcis Fogaras uti,
ab officialibusq. eiusdem dependere modis omnibus
teneantur et suit adstricti, nec ullis temporum turbu-
lentiis a debita fidelitate (sub amissione Boeronatus)
aussint modo aliquali: Pro ampliori autem beneficen-
tiae Nostrae erga praememoratos Andream et Iua-
nem Frinkul fihosque praerecensitos ac etiam Hae-
redes et posteritates eorundem utriusque sexus uni-
versorum, Fundum eorundem ac Domum in Posse-
sione Fels6 Komana, vicinitatibusq. domorum pro-
vidorum Gabrielis Nistor ab una, ac Kratsun Pipera
iobagionis nostri, partibus ab altera in Districtu Terae
29
www.dacoromanica.ro
- 450

Fogaras comitatu Albensi Transilvaniae existen. ha-


bit. hac tenus per eosdem jure avitico tenta ac pos-
sess simul cum cunctis eorundem utilitatibus et per-
tinentiis quibus hbet teris scilicet arabilibus cultis
et incultis, agris, pratis, pascuis, campis, foenetis,
silvis, nemoribus, montibus, alpibus et valibus, aquas,
item Fluviis Piscinis Piscaturis aquarumque decursibus
molendinis, et eorundem locis, generaliter autem
quarum Tibet utilitatum et pertinentiarum integrita-
tibus quovis nominis vocabulo vocitatis ad fundum
praespecificatum de lure et ab antiquo tentis ac
possesis sub suss veils metis, et antiquis limitibus
existen. mod's et conditionibus praedeclaratis ab
omni servitute Iobagionali sorteque Plebes denuo
clementer eximendum libertate Boeronali donandum
ac decorandum esse duximus prout annumeramus
aggregamus cooptamus et adscribimus eximimus
item ac donamus condecoramusque praesentium per
vigorem. Quo circa universis et singulis Spectabi-
libus ac Generosis Egregns et Nob' libus super. ac
vice Capitaneis Ductoribus et Castelanis Arm No-
strae Fogaras Districtusque eiusdem, nec non bono-
rum nostrorum universorum Praefect. Fogarasiensium
provisori, nec non Dicatoribus Decimatoribus et
quarumcumque Contributionum Exactoribus, lam fati
Districtus Fogarasiensts, Providis item ludic' ac
iuratis praedictae possessionis Felso Komana mo-
dernis videlicet ac futuris pro quoque tempore con-
stituendis harms serie commitimus et mandamus
firmiter ut memoratos Andream et Iuanem Frinkul
una cum filiis praementionat. haeredibusque et po-
steritabusq. eorundem utriusque sexus universis, ra-
tione praescripti funds Boeronalis ac Domus super

www.dacoromanica.ro
-.-- 45i -..-

eo extructae, seminaturarum item alodiaturarum et


agriculationum suarum quarum libet ad eandem
pertinentium ad nullam omnino censuum, taxarum
contributionum nostrarum plebearum subsidiique et
lucri camerae solutionem servitiorumq. Iobagionalium
exhibitionem decimarum item nonarum et capetiarum
pensionem cogere et compellere, vel ea de causa
eosdem in persona rebusque, et bonis inpedire mo-
lestare et turbare seu quoquis modo damnificare mi-
nime praesumatis nec sins ausi modo aliquali, sed
eundem Fundum Boeronalem apertinenths praerepe-
tais quibuslibet pro exemptis suportatis libertatis et
nobilitatis habere modis omnibus debeatis, et tenea-
mini, salvo jure alieno. Praesent. perlect. exhiben.
restitutis. In cujus rei memoriam firmitatemque
perpetuann utriusque sexus universis gratiose dandas
duximus et concedendas. Datum in Arcs nostra
Fogaras die prima mensis Februarie Anno Domini
1696.
Michael Apafl m. I).
Praesentes Litterae Boeronales nominibus et in
personam introscriptorum Ardreae et Joanuis Frinkul
de Fe Iso Komana tribus in sedibus Judiciar. Nlium
Fogarasiens. promulgatae, perlectae et publicatae
sunt, ab omnibusque quorum interfuit approbatae,
acceptatae ac in suo vigore debito cum obsegvio
nemine contradicente relictae. Extradataq. die 30-a
Iuny Anno 1696.
Pr. Stefanum Ldszay Sedis praefat. jurat. No-
tarium m. p.
NB. Reprodue duptt o copie procurath, pentru colectiuuea
ristri.
29 *
www.dacoromanica.ro
452

°XXVI.
1686. Michael Apafi II cu diploma data din Fagara
la 27 Martie 1696 confirmci pe Stan Popa din Margi-
neni in statul boeresc.
Nos Mihael Apafi Dei gratia Electus Princeps
Transilvaniae. Memoriae commendamus tenore prae-
sentium significantes quibus expedit universes : Quod
nos honorificum habentes respectum Requisitionis
spectabilium ac generosorum Dominorum Gregorii
de Betlen exereitumn Regni Transylvauiae Generals
arcis nostrae et districtus Fogarasiensis sedisque si-
culicalis Udvarhely Capitanei, Stephani Nalaczy de
eadem Comitatuum Hunyadiensis et de Zarand Co-
mitis supreme Sacrae Caesareae Regiaeque Majestatis
Consilia fidelitate
fidelibusque servitiis honesti ac strenui Popa Sztau
de Mardsina valachici ritus ibidem sacrificuli quae
tam ipse juxta possibilitatis suae exigentiam tam
fihi partim nobis partim praehbato Do-
mino Stephano Nalaczi praestitit et exhibuit speran-
tes eosdem hac dementia nostra aceensos in poste-
rum majors etiam debitae fidelitatis ac servitiorum
specimina exhibituros ac pro re nata impensuros.
Praescriptum itaque Popa Stzan ab dim ut perhi-
betur Boeronah praerogativa gavisum residentiamque
Boeroualem possidentem litterali bus nihilominus in-
struraentis destitutum injunaque temporum bellico-
sorum privatum, rursus iu coetum at numerum ve-
rorum natorum indubitatorum Districtus Fogarasiensis
Boeronum; una cum filiis jam nabs haeredibusque
at posteritatibus utriusque sexus universes ex spe-
cial' nostra Gratia adscribendum, adnumerandum et

www.dacoromanica.ro
453

cooptandos (sic) duximus, prout annumeramus, agre-


gamus coo ptamus et adscribimus praesentium per
vigorem. Decernentes expresse at a modo deinceps
successivis semper temporibus idem Popa Sztan hae-
redesque et posteritates ejus utriusque sexus universi
slgnanter vero flu' jam nati servinisque virilibus
apti pro veris natis et indubitatis Boeronibus habe-
antur et reputentur. Omnibusque et singulis iis ho-
noribus granis privilegiis immunitatibus libertatibus
immunitatibus (sic) ac praerogativis quibus caeteri
ven not et indubitati hujus Districtus Fogaras Boe-
rones utuntur fruuntur et gaudent perpetuo uti frui
et gaudere valeant atque possint. Ita tamen ut equis
arrais vestimentoque optime instructi nobis succeso-
ribusque nostris ad arcem Fogaras exhibenda alioque
in loco praestanda quaelibet servitia supportare, no-
tauter, litteras nostras et officialium nostrorum cir-
cumferre egros (?) ducere ubicunque simus nos et
successores nostri prope adesse omniaque mandata
excepta colonicali servitute exequi debeant ac tene-
antur. Et mhilominus pro ampliori erga eundem
Popa Sztan filiosque ejusdem jam natos haeredesque
et posteritates eorum declarations gratiae et muni-
ficentiae nostrae fundus ipsorum unum aedificiosum
in vicinitatibus ab una providorum Koman Kraja ac
Juon Popa jobagionum nostrorum domorum partibus
ab alters. Alterum cm hinc providi Lion Bota illinc
Sztan Booze domus colonorum nostrorum vicinantur
in possessione nostra Mardsma Districtuque Fogara-
siensi et Comitatu Albensi Transilvaniae existeutes
habitos praefertur Boeronales residentias ab
omni censuum taxarum et contributionum nostrarum
tam ordinanarum quam extraordmariarum servitiorum

www.dacoromanica.ro
- 454 -
colonicaliumque exhibitione, agricolationes item allo
diaturas seminaturas ac alias quasvis haereditates
decimarum nonarum quartarum quintarum capetiarnin
ac aliarum quarumlibet datiarum pensione, molendi-
num etiam practicabile quod est in antelata posse -
sione Mardsina cui superius Sztan Bila inferius pons
advicinantur, nee non locum molendini quem Mihaila
Jursu ac sacellum dictorum incolarum ambiunt Item
alpes Czigan ac Klabucsecz vulgariter nuncupatas in
tertialitate uti perhibetur jure avitico eis inservire
debentes ac cum ahis possidendas ab antiquo ad
praenotatos fundos modo antelato pertinentes sub
sues veris metis ac antiquis limitibus aquarumque
decursibus a quavis plebea exactione eximimus sup-
portamus libertamus at Boeronali praerogativa cle-
menter donamus. Ob respectum inquam alte memo-
ratorum Dominorum ac eo etiam nomine ut annotato
Domino Stephano Nalaczi: qui amplissimae recorda-
tionis Celsissimi Principis Transilvaniae etc. ac Do-
mini Parentis nostri desideratissimi toto Principatus
et simul vitae ejus decursu devotissimum contesta-
tissimae fidelitatis ministrum se demonstrans, tam
consiliis quam aulae magistri suppremi offitio fungens,
nobis etiam Principe parente orbatis semper
devotum se praestitit praescripti Popa Sztan filiorum
unus pro salario inserviat. In cujus rei memoriam
firmitatemque perpetuam praesentes nostras litteras
Boeronales pendentis majorisque sigilli nostri mu-
nimine roboratas memorato Popa Sztan haeredibus-
que et posteritatibus ejus utriusque sexus universes
benigne dandas duximus et concedendas. Datum in
Arce nostra Fagaras die vigesima septima mensis
Marty Anno Domini Millesimo sexcentesimo Nona-
gesimo sexto,
www.dacoromanica.ro
455 --
In transumptul Tablet regale din 1 Februariu 1847 e de-
sena asifel.:
In quarum litterarum inferiori margine a parte
sinistra subscriptum erat Michael Apafi m. p. Erant-
que sigillo antefati Principis majori et aulico in cap-
sula lignea super cera rubra ductili impresso zonaque
sericea varii coloris eidem alligata et pendenti corn-
munitae patenterque confectae. In exteriorii vero
parte tabs erat scriptura: Praesentes literae Boero-
nales nomine et in persona introscripti Popa Sztan
de Mardsrna tribus in sedibus judiciariis nobilium
Fagarasiensium frequentioribus exhibitae aunt, per-
lectae promulgate (sic) et publicatae ab omnibusque
quorum interfuit aprobatae acceptatae ac in suo vi-
gore debito cum obsequio nemine contradicente re-
lictae. Extradataeque die decima nonna mensis May
Anno Domini Millesimo sexcentesimo nonagesimo
sexto, paulo inferius per Stephanum Leszny juratum
Notarium sedis praefatae. In fleiura sigilli scriptum
erat a dextris in margine Protocolo Capituli Albensi
insertae et inscriptae 1. febr. An. 1700.
NB E reprodus din Monumente pagina 52, de N. Donau-
rianu.

CXXVII.
1696. Michael Apafi II, electus Princeps Transilva-
niae, cu diploma data din Feigdrff la 2 Aprile 1696
con firma pe Bucur Koszta de A. Komana qi pe fiii set
Opre, Many, &tan f i loan in vechtul for drept boero-
nal, care diploma se estradd in transumpt capitular
lux George p &mud Koszta la 14 Mazu 1825.
Nos Capitulurn Catbedralis Ecclesiae Albensis
Transilvaniae, Memoriae Commendamus tenore prae-

www.dacoromanica.ro
456

sentium Significantes quibus expedit Universis. Quod


pro parte, et in personis Nobilium Georgii, et Sa-
muelis Koszta in Districtu Fogaras Possessioneque
Also Koman residentium, exhibitae sunt nobis, et
praesentatae Litterae Saeratissimae Caesareo Regiae,
et Apostolicae Majestatis Francisci Primi Divina fa-
vente Clementia Austriae Imperatoris, Hyerosolimae,
Apostolici Hungariae, Bohemiae, Loin bardiae, et Ve-
netiarum Regis, etc. Archi-Ducis Austnae, Ducis Lo-
tharingiae, Salisburgi, Styriae, Carinthiae, Carnioliae,
Superioris, et Infenons Silesiae, Magni Princi pis Tran-
silvaniae, Marchionis Moraviae, Comitis Habsburgi
Tyrolis, et Siculorum etc. Domini Domini nostri Cle-
mentissimi Requisitono Expeditoriae, Sigillo Ejusdem
Sacratissimae Suae Majestatis Judicial], et authentic°
ab extra in medic loco videlicet solito super cera
rubra ductili impressive communitae, at roboratae,
clauseque confectae, et emanatae, Nobis vero prae-
ceptorie, simul et benigne sonantes, et directae in
haec verba: Franciscus Primus Del Grratia Austriae
Imperator, Apostolicus Hungariae, Bohemiae, Lom-
bardiae, at Venetiarum, Galliciae, at Lodomenae Rex,
Archi-Dux Austriae, Magnus Princeps Transilvauiae,
et Siculorum Comes, etc. Fidelibus Nostris Venera-
bili Capitulo Ecclesiae Cathedralis Albae Carolinensis,
Egregtis, at Nobilibus Requisitoribus Litterarum, et
Litteralium Instrumentorum in Conservatorio Capituli
Ecclesiae Cathedralis Albae Carolinensis repositarurn,
et locatarum, ac alianum quarumlibet Judiciariarum
Deliberationum, Legitimortimque Mandatorum No-
strorum Executoribus Gratiam Nostram Caesareo-
Regioque Principal em. Exponitur Majestati Nostrae
in personas Nobilium Gyorgye Kosztya, at Szamuile

www.dacoromanica.ro
- 457 -
Koszta in Districtu Fogaras Possessioneque Also
Komi n residentium. Qua liter iidem paribus Littera-
rum, et Littera hum Instrumentorum puta Donatio-
nalium, Executionahum, Venditionahum, Privilegia-
lium, Confirmationalium, Contractualiuca, Concambia-
hum, Fassionalium, Impignorationalium. Reambula-
toriarum, introductionalium, seu Statutoriarum, ac
superinde relatoriarum aliarumque quarumlibet Cau-
salium, Litterarum Armalium, seu Nobilitationalium
factum videlicet Nobilitatis ipsorum, et immunitatis
qualitercumque tangentium, et concernentium in
conservatorio praefati capituli vestri repositarum, et
locatarum ad praesens pro jurium suorum tuitions,
an defensione plurimum indigerent, essentque eisdem
summe necessaria. Proinde vobis harum serie
committimus, et mandamus firmiter, quatenus accep-
ts praesentibus statim vos praescriptas Litteras, et
Litteralia Instrumenta in conservatorio capituli vestri
repositas, et locatas diligenter requirere, et reiuve-
nire, requisitarumque, et reinventarum tenorem in
Transumpto Litterarum vestrarum sub Sigillo vestro
Capitulari, omni dolo, et fiande qualicunque remotes
de verbo ad verbum, sine diminutions et augmento
variationeque prorsus aliquali dictis Exponenti bus,
pro Jurium suorum tuitione, an defensione necessa-
rias extradare modes omnibus debeatis. an teneamini,
secus non facture. Praesentibus perlectis Exhibentibus
restitutis, Datum in Libera Regiaque Civitate Nostra
MVasarhely die quinta Mensis Aprilis Anno Domini
Millesimo octingentessimo vigessimo tertio. Quibus
receptis nos Mandatis Altefatae sacratissimae suae
Caesareo Regiae et Apostolicae Majestatis in omnibus
uti tenemur, et par est humillima cum Submissione

www.dacoromanica.ro
- 458 -
obedire, et satisfacere volentes, praemissa diligenti
requisitione nostra, reinveninus in Archivo nostro
Capitulari quasdam Litteras, quarum quidem Litte-
rarum tenor sequitur in hunc modurn; Nos Michael
Apafi Del Gratia Electus Princeps Transilvaniae, etc.
Memorise commendamus tenore praesentium signifi-
°antes, quibus expedit universis; Quod Nos singular.
haben. respectum, et observantiam erga interpositio-
nem, et recommendationem Illsrm. Dni Gregor de
Beth len Inclyti Regis in Trauma Gubernii Coughlan'
intimi, Exerciturnque Generalis, Cottus de Kiikii116
Count's, sedis siculicalis Udvarhely, nec non Arcis,
et Praesidu, DiArictus Fogaras Capitanei, utrobique
su pr. soceri nostri dilectissimi; attentis item et con-
sideratis fidelitate, fidelibusque serviths Providi Bu-
kuri Koszta de Also Komana, quibus ipse in omnibus
sibs concreditis rer. occasionibus, juxta suae possibi-
litatis exigentiam Strenuum, Capacemque Boeronalis
conditionis se se declaravit ; edocti praeterea ex re-
latorhs authentic's, et fide dignis, ac penes eas certis
insuper Litterarurn coram Nobis productarum testi-
moniis, priores, an majores praefati Bukur Koszta
superior. temporibus statu Boeronali gavisos, ob
varias tamen rerum, et temporum vicissitudines lit-
teris sues Boeronalibus destitutos esse, imo ad psens
etiam anti guar. haereditatum Boeronalium possession e,
de jure gaudere, Eundem itaque Koszta Bukur, una
eum files Opra, Many, Jovan, Sztan praemissis de
causes, et respectibus, ex specials benignitate nostra
de statu plebeo in quem injuria temporum, omissis
scict Litterahbus Instrument's inciderant, de novo
eximendum, in coetum verorum, natorum, et indu-
bitatorum Districtus Fogarasiens Boeronum annu-

www.dacoromanica.ro
469

merand. aggregand. cooptand. et adscribend. du-


ximus decernend. expresse; ut a modo in posterum
successivis semper temporibus idem Bukur Koszta
filiique ejusdem Opra, Man, Sztan, Iuon, ac posteri-
tates eorundem utriusque sexus universae pro veris
natis, et indubitatis Boerombus habeant. et repu-
tentur, omnibusque, et singulis its honor. Privilegiis,
et immunitatibus, ac libertatibus, quibus caeteri nati,
yen, indubitati Districtus Fogarasien. Boerones, de
jure, et ab antiquo utuntur, fruuntur, et gaudent,
uti, frui, et gaudere in perpetuum valeant, atque
possint. -- Ita tamen ut adinstar aliorum verorum,
natorum antiquorum, et indubitatorum Boeronum,
ad Arcem Fogaras pertmen. Equis, armit, vestituque
convenienti iustructi Nobis, ac legitimis successo-
ribus nris cuncta Boeronalia Servitia tam ad Arcem
Fogaras, quam alias etiam in loots, prout tempus
postulaverit ex aequo praestare supportare, et iu
omnibus legibus, et consvetudinibus toties dictae
Arcis Fogaras uti, et ab offieiahbus ejusdem de-
pendere modis omnibus debeant, et salt adstricti,
neque ullis quibuscunque temporum vicissitudinibus
a debitta fidehtate desistant modo aliquali. Pro
ampliori autem beneficentiae nostrae erga praeme-
moratos Bukur Koszta, filiosque ejusdem jam dictos,
ac etiam haeredes, et posteritates eorundem utrius-
que sexus univer. fundum eorundem, ac Domum in
Possessione Also Komana vicinitatibusque Domorum
Dumitruj Furtze ab una, ac Sztantsul Ulantul parti-
bus ab alters, providorum Iobbagionurn nostrorum
in Districtu Terrae Fogaras Cottu Alban. Tranniae
existen. habitarum, hactenus per eosdem jure avitico
0110, et possessa, simul cum cunctis eorundem

www.dacoromanica.ro
- 460 -
ntilitatibus, et pertinen. quibushbet terris scict ara-
bilibus, cultis, et men ltis, agris pratis, pascuis, camps
foenetis, sylvis, nemoribus, montibus, alpibus, et valli-
bus, aquis item fluviis, piscinis, piscaturis, aquarum-
que decursibus, molendinis, et eorundem locis, ge-
neraliter autem quorumlibet utilitatutn, et pertinen.
integrittibus quovis nominis vocabulo vocittis ad
fundum pspecificatum de jure, et ab antiquo tentis,
ac possesses sub sues veris metes, et antiques limitibus
existen. modis, et conditionibus praedeclaratis ab
omni servitute Jobbagionali, sorteque plebes denuo
clementer eximendos libertateque Boeronali donand.
ac condecorand. esse dilximus prout annumeramus,
aggregamus, cooptamus, et adscribimus, eximmus
item, ac donamus, condecoratnusque praesen. per vi-
gorem. Quocirca Univer. et Singulls Spectabilibus
ac Gener. Egr. et Nobilibus tam moderns quam-
futuris pro quovis tempore constituend. Arcis nostrae
Fogaras, Districtusque ejusdem Supr. ac Vice Capi-
taneis Ductor. ac Castellanos, ut et Bonor. nostrorum
Fogarasien. Provisori, necnon Dicator. Decimator. et
quarumcunq Contributionum Executor. jam fate Dis-
trictus Fogarasien. necnon providis Judici, ac Juratis
in dicta Possessione Also Konaana commoran, ac
residen. harum serie committimus, et mendamus fir-
miter, ut memoratum Bukur Koszta, una cum fins
pmentionatis Opra, Many, Sztan, Iuon haeredibusque,
et posteritatibus eorundem utriusque sexus uuiver.
ratione pittescripti fundi Boeronalis, ac Domus super
eo exstructae, seminaturar. allodiaturar. et agricola-
tionum suarum quarumbbet ad eundem pertinen. ad
nullam °mum° censuum, taxarum, et coutributionum
It- bbagmnalium, exlat bitionemque servitiorum quorum-

www.dacoromanica.ro
461

libet plebeorum, subsidiique, et lucri camerae solu-


tonem, decimarum item, nonarum, et capeciarum
pensionem cogere. et compellere, vel ea causa eosdem
in persona rebusque, et bonis ipsorum impedire, mo-
listare, turbare, seu quovismodo dammficare minime
praesumats, nee sits ausi modo aliquali, sed eundem
fundum Boeronalem, cum legitimis suis appertnentbs,
pro exemtis, supportatis, libertats, et nobilitats ha-
bere modes omnibus debeatis, ac teneamini, salvo
jure alieno, praesen. perlect exhiben. resttuts. In
cujus rei memoriam, firmitatemque perpetuam praesen.
liter. nras penden. et authentic' sigilli nostri muni-
mine roboratas memor. Bukur Koszta, filusque prae-
norainatis, ac etiam haeredibus, et posteritatbus eor.
utriusque sexus univer. gratiose dandas duximus, et
concedendas. Datum in Area nostra Fogaras die se-
cuuda Mensis April's Ao Dni Millessimo sexcente-
simo nonagesimo sexto. Michael' Apafi mpr Albertus
Galaczi Secretar. mpr. Quarum original. erant sigillo
Dui Principts, quo Idem pro tune utbatur de Zona
Sericea divers]. Color's pendente in conca quaedam
lignea cerae rubrae ductile im presso communitae, et
raboratae, patenterque in pergameno confectae, et
emanatae. Publicatio autem praes origi-
nalium in reflexa eorundem margine tabs legebatur :
Praesentes Lrae Boeronales nomine, ex in persona
Introscripti Bukur Koszta de A. Komana juxta ve-
terem usum, et consvetudinem Terrae Fogaras in
super. Sedna Fogarasien. tri bus in sedi its frequentibus
exhibitae sunt perlectae, promulgatae et publicatae,
contradictor' vero Gener. Petro SziN, a Bonorurn Arms
Fogaras Provisore, ac Martino Ujvari Pr .... ratione
officior. suor. apparentibus. Tandem vero duet bene

www.dacoromanica.ro
46q

informati essent de, et super annuentia 111mi, ac Cei-


sissmai Principis contradictio remissa, et
denuo in praefata sedria tribus in sedriis frequenter
exhibitae sunt, perlectae, promulgatae, et publicatae,
ab orunibusque quorum interfuit approbatae, accep-
tatae, ac in suo vigore debito cum obsequio, nemine
contradicente, relictae, extradataeque die decima
quarta Mensis Apri lis Anno Domini Millesimo sex-
centesimo nonagesimo nono, per Stephanum LOszai
Jur. notar. sedis specificatae mpr. Et sic per Nos
Capitulares praesenti Protocol lo ex yens sues origi-
nahbus insertae. Erautque Protocol lo authentico in
capitulari Archivo nostro asservari solito modo prae-
misso inscriptae. Nos itaque taliter requisitarum,
et in Protocol lo Capituli nostri authentico reinven-
tarum praespecificatarum Litterarum tenores, et con-
tmentias modo superius insinuato de verbo ad ver-
bum sine diminutione, et augmento, variationeque
prorsus aliquali, praesentibus literis nostris inserentes
par, sive Transumptum hujus modi ad Mandatum
Altefatae sacratissimae suae caesareo Regiae, at Apo-
stolicae Majestatis Requisttorium, Jurmin praefatorum
Exponentium uberiorem futuram ad cautelam neces-
sarium sub sigillo nostro capitulari authentico, fide-
liter, et conscientiose extradandum duximus, et con-
cedendum, commune Justitia, et Aequitate svadente.
Datum, feria quarta post Dominicam sextam Paschati
in diem decimum quartum Mensis Maji incidente
Anno Domini Millesimo octingentesimo vigesimo
Tertio.
L S.
Loots corrects, et extradata per eosdem Capi-
tulares.

www.dacoromanica.ro
-- 463 --

?raesentem Copiam e vero, ac indubitato sad


originali sine augmento, diminutions aut variations
prorsus aliquali descriptam, cum eodem collatam,
eidemque in omnibus suss punctis et clausults con-
formem esse, fide nostra mediante, hisce testatun
reddimus Claudiopoli die 18-a Menses Iuuii Ann' 1836.
Nicolaus Cinte alias Cince mpr.
de Karullya
et Franciscus Lukdts mpr.
de Media lva.
Inc lytae Cancellariae Majoris Regio Provincial's
Transilvaniae, scribae, ac Jurati Notar'i.
Correctae per eosdem.
NB. Dupl o cow legalizath la 18 Iume 1836.

°XXVIII.,
1697. Michael Apafi 11 cu diploma data din Viena
la 20 August 1697 Tara contrasignatura nobilttlzci
pe Tama Sze/cc ly, drecdnd din Cincu mare, qt agoat in
serviciul domnesc la Fayara, ceeace s'a publicat in e-
dinfa trthunalulut de ad, dupa niodul consvet. Familia
apoi s'a acezat in Comana inf. pe o mope boo onala.
Nos Princeps Michael Apafi, Memoriae comen-
damus tenore presentium Significanus quibus expedit
universis : Quod cum ad nonnullorum Fidelium no-
strorum Aulae Familiarium superinde factam Instan-
tiam, praecipue autem spectabilis Generosi quondam
Gregory de Betthlen, Inclyti Regy Guberny Tran-
silvamey Consiliary Exercituum regni Generalis,
Comitatus de Kilkulo Comitts, Arms et Districtus
nosr. Fogarastens. Capitanei, sedisque siculicalts Ud-

www.dacoromanica.ro
i6,1

varhely Capitanei ubique supremi, honorificam inter-


ventionem. Tuna vero attentis et considerr. fidelibus
servitns Tomae Szekely de Nagy Sink, quae ipse in
opido nostro Fogarasien tener annis aviduis suis
fatigus nobis ac celsissimis nris Parentibus exhibuit,
quern in posterumque nra beneficentia condecoratur
majora etiam fidelitatis specimina exhibitur. Spera-
mus. Eundem itaque Thomam Szekely prout ex
Literis Attestatorns Regti ac Serbs Iudicum Iurati-
que Notarii Oppidi saxonicalis Nagy Sink originalibus
product's clans eliciebatur ab avis et proavis liber-
tatis titulo gaudentibus civibus dicti oppidi N: Sink
oriundum, in ditto oppido nostro Fogaras residentem,
autea cum plebe nobis inservientem, sed a praetitu-
lato Domino Gregorio de Bet len velut Arcis Fogaras
ut praemissum est Capitaneo supremo, Nobilitatis
catalog° annumeratum (swat hoc etiara ex ejusdem
Domini de Bet len propria manus scriptura in specie
nobis oblata apparebat) ac insertum, e statu et con-
ditione civili in qua natus est, et hactenus extitit
Nos tanquam .Jurisdictione et Dominio Arcis et Dis-
trictus Fogarasiensis, constitutionibus Duor. Regni
Trauniae Statuum compilatis roborati, eximendum,
ac in coetum et numerum Nobi hum Fogarasiensium
annumerandurn, cooptandum et aggregandum existi-
mavimus: quatenus non solum Rege.to dignatus
Nobihtatus Fogarasiens. (quod multis moths exposi-
tum est mutationi) verum Literis quoque Libertatis
ac Nobilitatis Praerogativam contmentibus donatus,
ad omnia virtutis exercendae studia ferventius ac-
cendatur; prout annumeramus, aggregamus, coopta-
mus et adscribimus praesentium per vigorem. De-
cernentes expresse ut a modo deinceps successivis

www.dacoromanica.ro
- 465 -
semper temporibus, idem Thomas Szekely as Eva
Paur conjux ipsius, ut et Thomas, Ioannes, ao Geor-
gius flu eorum, haeredesque et posteritates ipsorum
utriusque sexus univers iisdem privilegiis, immuni-
tatibus, et praerogativis utantur, fruuntur at gaudeant,
quibus caeteri Nobi les Fogarasienses utuntur, fruan-
tur, et gaudent. Ita tamen ut ad arcem Fogarasienr-
sem cum this ejusdem conditioms Nobi libus, pro
ratione temporum, occasionum, ac intervenientiarum,
Nobis at successoribus nostris, equo, vestimentis,
armisque instructs competentibus servitia praestare,
as mandata nostra et officialium nostror. exequi
dbbeant. Insuper legibus as consvetudinibus usu
roboratis Fogarasiensibus in omnibus se accomodare
teneantur, at sent adstricti. Reciproce deinceps Arcis
nostrae Fogaras Capitanei, sedis judiciariae Praesi-
dentes as Bonor. nostrorum Praefecti et Provisores
praeuotatum Thomam Szekely modo praemisso no-
bilitatum as libertatum agnoscant as reputent. In
cuj us fidem majoremque firmitateni, praesentes Literas
pendentis sigilli nostn at chyrografi munimine ro-
boratas memoratis Thomae Szekely as Evae Paur
coujugi ipsius, uti et Thomas, Ioanni, as Georgio
Mils eorum, haeredibusque at posteritatib. ipsorum
utriusque sexus universes dandas duximus at cones-
dendas. Datum in Civitati Archiducali Viennae Au-
striae die vigesima Mensis Augusti, Anno Domini
Millesimo Sexcentesimo nonagesimo septimo.
Michael Princeps Apafi m. p.
Praesentes Literae Nobilitares nomine at in
persona Thomas Szekely de Fogaras intro scripti
tribus in seclibus Judicianis frequentibus Nobelium
30

www.dacoromanica.ro
.... 463

Pogarasiensium, exhibitae, lectae, promulgatae, pu


blicataeque sunt, ab omnibusque quorum interfuit
approbatae, acceptatae, ac in suo vigore nemine
contradictorum apparente, relictae. Extradatae vero
decima tertia Mensis Februarii. Anno Dni Millesimo
septingentesimo.
per
Stephanum Leszay Juratum Notarium
Sedis pfatae m pr.
NB. Dupl o copse in col. mea.

CXXIX.
1699, Jo Constantin Voda (Brancovanul) cu chrtsovul
dat din BucureOt la 15 Octombre 1699 fundezci biserica
romdnd din Fagaras, fi o dotad cu vama dela Rued*
fiDragoslavele pand se va fine de credzn(a drept cre-
dzncidsd rdsdritdnei.
HMIHTfir16 AOIVIfigrIgH GRIHTg HglIHRT
/I a)-eilTB IIIH IIPOPORgd AnfillAg
ri-hrmiao : liel,114HT8A& whmVpwrV uum picririTilT(C3
Kg 11%MxrPrg INI 3 op) eCTE iStisal.IVAg W14 91-
.6144140Cg ECTE AOMI4VAg +NIS ICVM4 IITEM CAAE
HVIM4HTEA1 'UM KVpATE WM 41614414WACE AAE A4E-
AA A WA HE +14AfreENTk% net NON +WO 40VA-
(Atom tnetoAvri KVETA 1CAArk 4'k MA AA.kr% A WM--
TbI1FiH 3141(ACH,41:? 4114 4 C*14T 4EN MHAOC-

411/1C0
THEil IC% A4HA CA ISOpta NAVIA$1741 11114 C 'A IVA A 11%-

npticSm W14 TATIZ.Ata tiovreV 4EAta

C3 ECT1 +14AVeATg 1i A C% 13'A npiim.kr147, rip


BOA +14 A%KAWVpHAE CAM `UM 41f1411). K%poka KV-

www.dacoromanica.ro
467

5mwri WH HON KA KV AVMEl14% C.6 C% AVMHHE5E KS


A9Acq% ra.rto IM fef 11011 MHAVNIIAVEIE .konNVAg
./0;11114/5E +cpfSmciipiNAViii WH 41,1%Al4A1EAVHE AA
9HEICTIITY
- CKAVVIVAY G%TpxcimAollY WH pnocato-
nwf,43 Cr .p% inwpo_AOMNIA AA 14%11.11
(MERE
OA, HU ROFCTAHAINY flVWEROAY. Al Kap AA ilEtKg
W- MVALVAAECKY AOMIEVAII HOCTf1V 15 NC. fiEVITIS
agwra Af% WH Atuprp Toarr% 1301A IAN:ANNA /Nom-
IlIH NoacTiN am& novirPT(c? 14flioPiNA&-HE +.0 CAM3A
AVA AVAANE5EY U11-1 KV aa;43T0pionic? c(IPAH tVAVit
WH mapEAVA iipxitekV AI toititi&HA :)%1VAT0p10
AM AIAA mppa AH01 a Vpma MHAOCTINIE fleE-
KVM CKe1E W1-1 npopolOsn AARHA K% MHAOCTINIEM
1(?p64EcK4)' 11%1CATEM. iTvrpS ICApEAE 146. C% HE ()PE EMY
WN 11011 C04 9traph KA WH net NON CA Ill no-
wkocA 401 A%KAWSeHAE
- CAE 9444 111.1 AWA TE-
M,Y11,AVNE NS 1-1941,1Y KV AAE13%114TY AE 91AA 91

.treOlyktpE ..Tit a91 10Wii Ana C(pH1141H CAM VallVEICY)


na ASVAELIVAY AKOAC (I)%9% AE MHA% efTE 4EA0pA 91

A119151 11V (PAKY MHA7. FAT% Aar AIN 0.1011HekAA 9E41

1E HUllaw eCTE AevrA AMA AVMHE5EV 121/2E AMY 311-


-
Awrg WH AM .+EPLALIATY ,AtEl TEMIA1% AqACT% C4)7,11T%
G1-1(101K% Kap Eurt lipEcTE AnVivrt 4 fipA'h.Ag
GDpawVAta ilk C% KIAAA% CD'Ll%pAWVAY WH 0 AMY
WH 4.40mci1orri' ript ANN A%SHTeV WH fl1 AIIHMPAp%
AWA KVM C% MAE KV 4EAE 41 AV 1:1:10cT AENTF8 A

HoacrrA MHK% ovritriovz IIIH npi mAtara emu Tomrt


AMA COKOTH'FY INOMHIA iwk 11111TIS cpcnocgA(c3 WH
30*

www.dacoromanica.ro
466

imV.rbpiong aP11HTH1 6NCE9Hii WH niwris xpAllA


npio4Hnopq Ica pH C% Ropy acima A.AKS.IHTorri AA

As lug-% c(pAcHT% 6HCEVHK% At AMS3 (1YAKWT AOMHIA


mg; /MUT% MI4A% KA AEH RAMA ,,A,OMH'kCK% AEA&
pb1K.Apq H ,NpalrOCAMMEC% al T t N t 4C% C% ANC%

A npt04iri AE AICOAO AMA A.IACT% CCPAHT%


111111111`K

sHcfpHK% WH Kapih Bop(c? qm Tow Hwii 4. Too


auiii AA Brkant AA AVNA AgA OKTomnpit Ks AA
F1 fIA5H110;A it C% ICiAM% 04),xuTV Ammwrpii C%
Lk% A Ag Atek VIACT% CVM% AE cauh AE HAHHq AEAA
BAMEwil) KApIH goeg (bpi AI Aomnia Tpumpiw6
AKOAO mcnparusm9H.:1 npk Kam' Ha c' 4)4 npfo4HAop3
,M )(pa' WH AE 4MGp%K%M1-111'11, alp% Aoonnich /MAE
WH pSfOCA4HAOpa Aomuirt MEAE RE91111HK% nomfruipt
4c? wail% Kopq Lywk /111,11a A.IACTA npahocnatio4HK,L
Eip% Al Kapia KVAntia apg CKHMCA whip& wu Hapg
(pti 4,,re& A rAcyi.rvAvii cHapHK.A-i Kpemimo, Cl.
XIf Am1(i4i-1 Af ALIAC1% MHA% .IE ov3 IYAKVT
rautcsipla nopVtpucKta Aomuia rwl, ficaw RA-
MEWHA0vg, trapiA Kopg Xi AI ClICVAA +14AHHTE AKOAO
AA KAM% AA INK%pg H marOCAaBEAE, AE 41E1%11 .IE

BELO RENk VIErIg Xfa1(011(c3 AA(a Aormoih mtnc, WH


tsipmAg nploulih Ama tomer% c(bAKu.r% KHCIpHK% +11
TO41,1 A1141 AA lifamE AA 04:1.11.11TVAq Al1MHT11.11 CA
ARELO A AE Aap IN RAMA INOM11.1.CK% A9IA CSIM%
AI RANH T t Nt 411 aMg ClYZ KVA AOMNIA M1
ri
CfiNNTIH cHcipiLth WH AMg 4.11T%p1113 KA C% (4)11

CTVIVrOAel 117.11% ROM S3 4 i ,A0M111/1 Iwk ug 13.1A14%

www.dacoromanica.ro
469

I519 npt0411 i c% ariE% a rvz5Pi ctbgprra Gpicippum


Kg cagmct NErwLvra NOMEI11111Ag neE Aomuia Nit
wu 11y-1114m Aomuirt m.km WII IIpE TOLIN npaBo-
CAA131-11-191A AOMNN KApN Apg (1)1 +wri..? CTUIANI-Ifek
A4ACTA 1Ap% ,A,VripE NO ryi Kapri RA Anew 40MNWA
AS7/1111156 A 1:1;01 AOMNg WI1 epOwropio 4%011 agnpins
A& AE1,1 pS11,11143 AOMNIN M`kAl AV EU c.r99,41A,
Id? 1AACVAS3 41A(C? Al (&r' Kg ivkAPINCVAg 110XTEIMg
KA oprl CPIEWE KApE RAAr04ECTEIBV Apg A4SINE +N
Biam.k c,rhrixtrpipiA CAM, ,S,EN abg14421 4EIA 4E AIAA
M0MI4E319 IZIp& (pp Aa'1%, CZ FIV 4).11 A4ACT% CCIMCNT%
GlICIpHK% A1111CNT% AE MNAA A4ACTA 4E CK(11E MAN
C&Cg, 411 A&11% OpAtI4AVAAA A4E1pir CVME Cag
WN MAN mga.rq Agri% ISMq RA 4;1 +14 fl%pAEMgAg
CA R% +PlAgpat4ri. KA W11 AOMIlgA(C AVM11E5Eg .1 I

ECTE +1-1CCI)AIITA Tp01114% CA'AglITO C'AA(a 41111CTiCK%


W11 C'IA3 MHAS1171C1C% 4NTpg A CA CT'ENX11141 KV
ANN% NAVE. 111H A4EAA B`kKV 41 BA CS VIE AA fallAVCc3
lits411111(i; CSAME'l VAgN C`A (1)11. IliN AM(C? 4NT%pliTc?
XpliCOBVAg A4ECTA KS TOTta C(I)A'I' VA wit KV Kpl-
A1/1140W111 COIApIN 411) map) 59 AvtliatiVAVil ,zsom-

Mill /Wk., HAI,43 Hopurt, 4%1140(0 BA GANG lip-


amiclig 11 nAI1(13 Or of MplVklIWAC? RA nom pi

riaNg Apitig Pg,4.1,PIVA43 RN AOrOVAT N NANV MixaA


RaruraKS'5ii4o hi ctiwrapro pi naug iiltpcarA3 BA
RICTIEprO II IlANV iWpil RA Kg9fpro li naug ,AthAH-
TpAKE KApAMAA'AVAg ISA 110CrkANHK16 H naulg GKap-
AAT(C3 FsA traxapitiKg N n4Pig eA,AVAq PHIABHHI<VAV

www.dacoromanica.ro
470

..-
CTOAIIHKg PA,AAtt? rOAICKVAg KA !WWI(
11 11A10';

4 nanV here, RA cilVirkiih. n ficalv HouraHmitiq


ROpEnkNVAS3 BA 111-1'1 Afro lifflpalit11103. 1111tAtl a
0;5111W RA AOrOVA'rg. 1111-1 AMY CKelir Xpl4C:40"(Ata
Witero. 401 ciliawVA43 CKASilil$;AS71 AOMHIN MLA 411

EV104/41r1 4N'r1& ang K l'ICIlet5I9EAL A1,0 AEN AOMNIA


A0M1111:1 NOMTV .12!$.E ICAKc3 A0104)%4EAWA(C3 e$F1,1 EKV-
111411.1 A4A CakTOBOE 31 yin' AMA a.mg n'Aint
AA 104CVAS3 AUNA0fS 6c3 1=PIp AIAA XC t 1:0.4
Indatti sub rendul din urmA la mijloc a fort
compres slgllul, care inse a cazut, Inca numai urma
i se mai cunOsce. In stanga si in drepta dela sigh
se afla titulatura domnesce, in fracture lunge de aur,
peste care in partea stanga e trasti, ea negrela sub-
scrierea proprie a Dommtorului:
Hui Huitivrtuvrmi(a gwei3wA% M rip
Era la drepta tocmai dedesubt a logofetulm:
1.gi(PaA KANTAIG&51111W BA AOC. 11W NW N np.
NB. S'a reprodus gl in Orele liberea de I c. d. P. A se
combina en Chrisovul din anul 1715

CXXX.
1700. Przncipele Michael Apafi 11 cu diploma data
din Viena la 9 Martze 1700 Ora contrasignaturd) con-
fere lui Comsa fi luon Stanislau de Bessembach drepturt
boeronale.
Nos Princeps Michael Apafi memonae commen-
damus tenore praesentium significantes quibus ex-
pedit universis. Quod nos condignum et hononficum

www.dacoromanica.ro
471

habentes respectum intercessionis et recomendationis


quorumdam Aulae Nostrae familiarium nec non ha-
bit() respectu suplicationis strenui Komsa Stanislav
de Bessembach Iobbagionis nostri eundem plebeis
servitiis hactenus semper obnoxium at potestatis illa
plenitudine qua tanquam legitimus Terrae Fogaras
Dominus fungimur, cum fratre suo Ioan Stanislav,
qui et alioquin natura mutus esse perhibetur, ex
Statu illo plebeo eximendos ac in locum et nume-
rum verorum natorum et indubitatorum Districtus
Fogarasiensis Boeronum, adnumerandos et aggre-
gandos cooptandos et adscribendos duximus : Decer-
nentes expresse ut a modo imposterum successivis
semper temporibus idem Komscha Stanislav fraterque
eiusdem loan Stanislau ac posteritates eorum utriusque
sexus universae pro veris natis et indubitatis Distric-
tus Fogarasiensis Boeronibus habeantur ac reputentur
omnibusque et singulis honoribus privilegiis, immu-
nitatibus ac libertatibus quibus caeteri, veH nati at
indubitati Terrae Fogaras Boerones de jure et ab
antiquo utuntur, fruuntur et gaudent, uti frui et
gaudere perpetuum valeant atque possint. Ita tamen
ut ad instar aliorum, verorum, natorum, antiquorum
at indubitatorum Boeronum ad arcem Fogaras per-
tinentium equis, armis vestituque convenienti in-
structi no bis ac respectiv. successoribus nostris cuncta
Boeronalia servitia tam ad arcem Fogaras, quam aliis
etiam in locis prout tempus postulaverit praestare,
supportare at in omnibus causis, legibus et consue-
dudinibus toties diotae Arcis Fogaras uti et ab Offi-
cialibus (a debita fidelitate) ejusdem dependere modis
omnibus debeant at sent adscncti. neque ullis quibus-
cunque temporal:a vicissitudinibus a debita fedelitate

www.dacoromanica.ro
472

desciscant modo aliquali: Pro ampliori autem erga


eosdem Komsa Stanislav et Ionn Stanislav, Gratiae
nostrae declaratione Fundum eorum ab una Komsa
Bo lovanr ab altera vero partabus Than Koste do-
morum vicinitatibus omnino in possesione nostra
Bessembak Comitatu Albensi et Districtu Fogora-
siensr existence habrtum, simul cum cunctis suns
pertinentiis terris scilicet arabilibus cultis et incultis,
agris, pratis, pascuis, silvis, nemoribus quovis no-
minis vocabulo vocitatis, ab omni censuum, taxarum
tam ordinariarum, quam extraordinariarum pensione
servitiorum quorumhbet plebeorum et Iobbagiona-
lium exhibitione, agricolationes item allodiaturas,
seminaturas ac alias quashbet haereditates intra veras
metas praedictae possesionis Bessembak ad fundum
eorum ab antiquo tentas at possessas, decimarum,
nonarum, quintarum, quartarum nobis exinde pro-
venire debentium solutione ac aliorum onerum colo-
nrcalium supportatione benigne eximendos libertan-
dos esse, volumus, prout eximimus et hbertamus. In
cujus rei memoriam firmitatemque perpetuam haste
literas nostras pendentis Sigilh nostri munimine ro-
boratas memoratis Komsa Stanislau at Ionn Stanis-
Ian haeredibusque at posteritatibus eorum utriusque
sexus unrversis dandas et duximus et concedendas.
Datum Vienae nona Martri mellesimo septingente-
simo.
Michael Princeps Apafi ni, p.
NB. Dupti, o copra in coleetla mea.

www.dacoromanica.ro
473

C XXXI .

17 0 1. Leopold 1 , Imperatul Ronzandor, Regele Unga-


rtei etc. cu diploma data din Viena in 9 Aprile 1701
nobildeza pe loan Szaszsebesi de eadem Szaszsebes*)
cetacean de acolo pentru serincide fidele
Nos Leopoldus Dei Gratia electus Romanorum
Imperator semper Augustus ac Germaniae, Hunga-
riae, Bohemiae, Dalmatiae, Croatiae, Sclavoniae, Ra-
mae, Serviae, Galitiae, Lodomeriae, Cumaniae, Bul-
gariaeque etc. Rex, Archidux Austriae, Dux Burgun-
diae, Brabantiae, Styriae, Carinthiae, Carnioliae, Lu-
cemburgi ac superior's, et inferioris Silesiae, Wurtem-
bergae et Techae, Princeps Sveviae, Marchio Sam
Romani Imperii. Burgoviae, Morame, Comes Habs-
purgi, Tirolis, Ferretis, Kyburgi, et Goritiae, Land-
gravius Alsatiae, Dominus Marchiae Slavomae, Portus
Naon's et Sahnarum etc. Memonae commendamus,
tenore praesentium significantes qmbus expedit um-
versis. Quod Nos cum ad nonnullorum Fidelium
Nostrorum singulariter Majestati Nostrae propterea
factam huraillimam intercessionem, turn vero attentis,

*) Din acesta familie isi trage originea distinsul economist


dl P. S. Aurelian. Judecand duprt armele nobilitari ce le confere
imp6ratul Leopold 1ui loan Sassebesi (calamum scriptitorium) se
vede cit clansul a fort un om Invetat in epoca sa. Mata slim eh
inainte de aceea cu optsprezece ani (1683) se infimose in Sebes o
tipografie romanescli nw-rpil AS MIMAPA ritAk814811 HOC 1 p8, in care
s'a tipArit ca cea dintam Orel." cartes cunoscuta. sub titlul de
Grispaion AE Aep.
Pe la anul 1796, unul din familia Sassebegi, anume George
Sassebeta, era asezat in Tera nerasului (in comuna Venetia de
jos) dupe cum se vede din formula de publicatnine inscrisi la
finele thplomei,

www.dacoromanica.ro
- 474 -
et consideratis fidelitate, fideliumque seruitiorum
meritis Ioannis Szaszsebesi de eadem Szaszsebes,
quae apse Majestati Nostrae, Augustissimaeque Domui
Nostrae Austriacae, \Tanis in occasionibus fideliter
exhibuisse, et impendisse, perhibetur, in posterum
quoque exhibiturum et impensurum nulli dubitamus.
Euudem igitur Ioannem Szaszsebesi ejusque Conju-
gem, filios, Haeredesque, et Posteritates eorundem
utriusque sexus universos, e Statu, et conditione
Civil', in qua hactenus perstitere, de Caesareo-Regiae
Potestatis Nostrae plenitudine gratiaque special' exi-
mentos, ac in coetum et numerum verorum, et in-
dubitatorum Regni Nostri Hunganae aliorumque Reg-
norum, ditionum et Provinciarum Nostrarum Haere-
ditariarum, Nobi hum duximus annumerandos, coop-
tandos, at adscribendos. Annuentes, at ex certa
Nostra scientia animoque dehberato concedentes ut
'psi a modo in posterum futures, at perpetuis semper
temponbus, omnibus its gratils honoribus praeroga-
tivis, at immunitatibus, quibus caeteri ven et in-
dubitati, diet' Regni Nostri Hungariae, aliorumque
Regnorum, Ditionum, at Provinciarum Nostrarum
Haereditariarum Nob' les natura jure vel antique con-
svetudine usi cunt at gavisi, utunturque et gaudent,
ut' frui, at gaudere possint, an valeant, haeredesque
et posteritates eorundem utriusque sexus universi,
valeant atque possint. In cups quidem Nostrae erga
eos exhibitae Gratiae. at Clementiae, an Liberalitatis,
testimonium, veraeque et indubitatae Nobilitatis
signum, haec Arma seu Nobilitatis Insignia: scutum
videlicet militare erectum ccelestini colons cujus
fundum cespes vindis occupat, super quo brachium
humanum, hunaero tenus resectum caeruleo amid]."

www.dacoromanica.ro
- 475 -
indutum, calamum scriptitorium manutenere conspi-
citur Supra scutum galea militaris craticulata est
posits, cui supereminet Diadema Regium gemmis
unionibusque decenter redimitum, ex quo aliud bra-
chium humanum inferiori per omnia simile parem
calamum scriptitorium profere visitur. A summitate
vero seu cono galeae, lacinns sive lemniscis hint
candidis et rubric, illinc vero caeruleis et fulvis, in
scuti extremitatibus placide se se diffundentibus,
illudque pulcherrime exornantibus. Quemadmod um
haec omnia in principio sea capite praesentium Li-
terarum Nostrarum, Plutons industria genuinisque
suis coloribus illustrata, lucidius, ob oculos intuen-
tium posits esse conspiciuntur. Eidem Ioanni Szasz-
sebesi ejusdem Conjugi, films haeredibusque et po-
steritatibus ipsorum utriusque sexus universis gra-
tiose Banda duximus, at conferenda. Decernentes et
ex carts Nostra scientia animoque deliberato conce-
dentes, ut ipsi, a modo in posterum futures et per-
petuis semper temporibus, eadem Arms seu Nobili-
tatis Insignia, more aliorum verorum et indubitatorum,
dicti Regni Nostri Hungariae, aliorumque Regnorum,
Ditionum, et Provinciarum Nostrarum Haereditaria-
rum Nobilium, sub iisdem juribus, praerogativis et
immunitatibus, quibus caeteri, veri et indubitati
praefatt Regni Nostri Hungariae, aliorumque Regno-
rum, Dicionum at Provinciarum Nostrarum Haeredi-
tariarum, Nobiles natura, jure vel antiqua consvetu-
dine usi sunt, et gavisi, utunturque et gaudent,
ubique in praeliis, certaminibus, puguis, hastiludiis,
torneamentis, duellis, monomachiis, ac sins quibusvis
exercitns militaribus, et Nobilitaribus, nec nou si-
gillis, velis, cortims, aulaeis, annulis, vexillis, clypeis,

www.dacoromanica.ro
476

tentoriis, domibus et sepulchris generaliter vero in


quarumhbet rerum, et expeditionum generibus sub
merae, verae, syncerae, et indubitatae Nobilitatis
titulo, quo eos ab omnibus, cujuscunque status, con-
ditionis, honoris, dignitatis, et praeeminentiae homi-
nibus insignitos, et ornatos, dici, nominari, haberi et
reputari volumus, mandamusque ferre, et gestare, ac
its in aevum uti frui, et gaudere possint ac valeant,
haeredesque, et posters eorundem utriusque sexus
universi valeant, atque possint. Imo nobilitamus,
damns et conferimus praesentium majoris, et aulici
Sigilli Nostri pendentis mummine roboratarum per
vigorem. Datum in Civitate Nostra Wienna Austriae
Die nona Mensis Aprilis, Anno Domini Millesimo
Septingentesimo Primo, Regnorum nostrorum Romani
Quadragesimo Tertio, Hungarici Quadragesimo Sexto
Bohemici vero Quadregesimo Quinto.
Leopoldus m.p.
Comes Samuel Kcilnolcy m.p.
Joannes _Math m.p.
(L. S. P.)
Praesentes litterae armales in Genera li Congre-
gatione nobelium Universitatis Incl. Districtus Terrae
Fogaras die 19 Sept. A. D 1796 publice perlectae
nemineque contradicente publicatae Exhibenti Geor-
gio Szaszsebesi restituuntur. Ex eadem generals Con-
gregatione anno die ut supra notatis.
Extradatae per Adam um Ra . . incl. distr. Terrae
Fogaras jur. n.
Praesentes Literae Arm ales Marcali Congrega-
tione Nobelium Universitatis Incl. Distr. Terae Fo
garas Die 6 Mensis Aprilis anul 1837 celebrata denuo

www.dacoromanica.ro
4;17
publicatae, nemineque contradicente in suo vigor
remanentes Supplicant' Ioanni Szaszsebesb hisce
restituuntur. E praeattacta marcali Congregatione
Anno cheque supranot.
Extradatae per Stephanum Hamar Ord. Incliti
distr. Fogaras jur. notar.
Praesentem Copiam e vero et authentico suo
original' per me sine ultra variations fideliter de-
scnptam esse fide mea mediante attestor. Sign.
Venetia inferiori 23 Marti' 1860.
Nicolaus Szasesebest nap.
par, gr. cath.
NB Dupl o cope ptocuratA dela preotul Nicolae Szasz-
sebeci din Venetia inferufet la anul 1860 S'a reprodus ci in
,Monumente" pag. 12 de M Densucianu,

CX_XXII.
1701. Leopoldus I Romanorum Imperator, Hungarzae
Rex etc., cu diploma data din Vtena la 5 Novembre 1701
rzdzca pe Stefan qi, Theodor Boer Halmagyi de nou in
ceta nobiltlor.
Nos Leopoldus Dei Grata Electus Romanorum
Imperator semper Augustus, ac Germaniae, Hunga-
riae, Bohemiae, Dalmatiae, Croatiae, Sclavonlaeque
&c. Rex, Archidux Austriae, Dux Burgunchae, Bra-
bantiae, Styriae, Cannthiae, Carniohae, Lucemburgi,
Tyrol's, ac superioris, et infenons Silestae, Viirtem-
bergae et Teckae, Princeps Sveviae, Marchio Stier'
Romani Imperil, Burgoviae, Moraviae, superioris et
inferior's Lusatiae, Comes Habsburg', Tyrol's, Feretis,
Kyburgi, et Gontiae, Landgranus Assatiae, Dominus
Marchiae, Slavonate, Portus noon's et Salinarum.

www.dacoromanica.ro
-498
Memoriae commendamus tenore psentium significan-
tes, quibus expedit universis ; Quod nos cum ad non-
nullortun Fidelium Nostrorum singulariter Majestati
Nostrae propterea factam humillimam intercessionem,
turn vero attentis, et consideratis fidelitate, fidelibusq.
servitiis Stephani et Theodore Bojer alias Halmagyi
in Possessione Also Komana in Terra seu Districtu
Fogaras, et Comitatu Albensi Trausilvaniae existents
residentium et commorantium, quae ipsi Nobis
Augustaeq. Nostrae Domus Austriacae, pro loco-
rum, at teniporum varietate, occasionumque exigen-
tia fideliter hactenus exhibuerunt ex impenderunt,
qualia et imposterum ncn modo continuaturos, quip
at augmeutaturos illos milli dubitamus. Eosdem
igitur Stephanum et Theodorum Bojer alias Halma-
gyi, Conjuges, Liberos, Haeredesque et Posteros
eorundem utriusque sexus universes de Potestatis
Nostrae Regiae plenitudine et gratia special], in
pristine eorum nobilitari statu confirmantes denuo
in coetum et numeram verorum, at indubitatorum
Regni Nil Hungariae, aliorumq. Regnorum, Ditionum,
at Provinciarum Nostrarum Haereditiarum Nobilium
duximus annumerandos, cooptandos, et adscribendos.
Annuentes et ex certa Nostra scientia, animoq. de-
liberate concedentes, ut ipsi a modo imposterum
futuris et perpetuis semper temporibus, omnibus its
grades, honoribus, praerogativis, et immunitatibus,
quibus coeteri, yen at indubitati dicta Regni Nostri
Hungariae, aliorumq. Regnor. Ditionum, et Provin-
ciarum Nostrarum Haereditiarum Nobiles natura, jure,
vel antiqua consvetudine usi aunt et gavis], utuntur-
que et gaudent. uti, frui, et gaudere possint, ac va-
leant, haeredesque at Pesten eorundem utriusque

www.dacoromanica.ro
. 476
sezus universi valeant atque possint. In cujus qui-
dem Nostrae erga eosdem exhibitae G-ratiae et Ole-
mentiae ac Liberalitatis testimonium, veraeque et
indubitatae nobilitatis insignia . Scutum videlicet mi-
litare coelestini coloris erectum, in cujus campo sive
arena Corona est deposita, ex qua Leo dimidius
erect.= stare, ore hastam tenere, ac pede anteriore
dextro inde excutere conspicitur. Supra scutum Ga-
lea militaris craticulata est posita, quam contegit
Diadema regium, gemmis et unionibus decanter va-
negatum, ex cono vero galeae teniae sive lemnisci
variorum colorum hinc inde defluentes utrasq. oras
sive margines ipsius Scuti pulchernme ambiunt et
exornant. Prout haec omnia in principlo sea capita
praesentium Literarum Nostrarum Pictoris industria,
genuinisque sues colonbus illustrata, lucidius ob ocu-
los intuentium posita esse conspiciuntur. Eisdem
Stephano at Theodoro Bojer alias Halmagyi prae-
fatisque eorundem conjugibus, libens, haeredi bus,
et Posteritatibus utriusque sexus universes gratiose
danda duximus, et confirmanda. Decernentes, et ex
certa nostra smentia animoque deliberato concedentes,
at ipsi a modo iniposterum futures et perpetuis sem-
per temporibus, eadem Arma seu nobilitatis insignia,
more aliorum verorum at indubitatorum praedicti
Begin nostri Hunganae, alionunque Regnorum, Di-
tionum, et Provinciarum Nostrarum Haereditariarum
Nobilium sub iisdem Juribus, praerogativis et immu-
nitatibus, quibus coeteri ven, at nidubitati pfati
Regni Nostra Hungariae, aliorumque Regnorum, Di-
tionum, et Provinciarum nostrarum Haereditariarum
Nobiles, natura, jure, vel antiqua consvetudine usi
sunt at gay.si, utunturque et gaudent, ubique in

www.dacoromanica.ro
4i3o

?raeliis, Certaminibus, Pugnis, Hastiludiis, Tornea-


mentis, Due llis, Monomachns, ac alias quibusvis Exer-
citiis militarib. et nobilitarib. nec non Sigilhs, Veils,
Cortinis, Aulaeis, Vexi llis, Clypeis, Tentoriis, Domibus,
et Sepulchris, generaliter vero quarumlibet rerum, et
expeditionum generib. sub merae, verae, sincerae, et
indubitatae nobilitatis titulo, quo eos ab omnibus
cujuscunque status, condition's, honor's, dignitans,
et praeeminentiae hominibus insignitos, et ornatos,
dici, nominari, haberi, et reputari volumus, manda-
musque, ferre, et gestare, ac its in aevum uti, frui,
et gaudere possint ac valeant, haeredesq. et Posteri
eorundem utriusq. sexus universe valeant atque pos-
sint. Imo nobihtamus, damus, conferimus, et confir-
mamus. Et rulailominus Domum eorundem, in prae-
dicta possessione Also Komana, in Terra et Districtu
Fogaras, in comitatu Albensi, vicinitatibusque, ab
una Blustris sacri Romani Imperil Principis Michaelis
Apafi, fidelis Sincere Nobis dilecti Curiae Nobilitaris,
ab altera vero partibus Strenui Boeronis Stephan]. Ka-
kes domus Bojeronalls existen. habitam, ante aetiam
exemptam, denuo ab omni censuum, taxarum, et con-
tributionum Nostrarum tam ordinariar. quam extraor-
dinariar. subsichique et lucre camerae nostrae soluti-
one, nec non servitior. quorumlibet plebeor. et civilium
exhibitione, hospitum condescensions, et in eam Do-
mum receptione, item seminaturas, allodiaturas, agrico-
lationes, ac alias quaslibet haereditates, et terras ara-
biles, ultra veras metal territorii praedictae Posses-
sionis Comana, ad eandem domum de jure, et ab
antiquo tentas ac possessas, et bono modo compa-
ratas, ab omni decimaram, nonarum, quintarum, quar-
tarum, capetiarum, ac aliarum quarumlibet datiarum,

www.dacoromanica.ro
481

et collectanearum exhibitione, in perpetuum clemen-


ter eximen. supportan. libertand., et nobilitandas du-
ximus, prout eximunus, sup portamus, et nobilitamus.
Quocirca yob's Spectabilibus, Magnificis, Generosis,
Egregus, et Nobilibus, Supremis et Vicecapitaneis,
Juratis Assessoribus ac Notario Arms, et distr Terrae
Fogaras, Supremis et Vice Arendatorib. universor.
bonor. fiscalium Praef'ectis, Decimatoribus item, et
quarumvis contributionum et exactionum percepto-
ribus, Exactoribus, Hospitior. Distributorib. et eorum
Vices gerentib., Providisque ludic' et Juratis prae-
fatae possession's Komana, modern's scilicet at fu-
tuns quoq. pro quovis tempore constituendis, cunctis
etiam aids cuiusvis status at condition's hominibus,
quor. videlicet, interest seu intererit psentes nostras
visuns. harum serie coranuttimus, et mandamus fir-
miter, quatenus vos quoque, successivis semper tem-
porib. annotatos Stephan.um et Theodorum Boer alias
Halmagyi, haeredesq. et Postentates ipsorum utnusq.
sexus universos, ratione praespecificatae domus, hae-
reditatumq. quarumvis ad earn pertinentium, ad nullam
censuurn, taxarum, at contributionum tarn ordina-
narum, quam extraordinanar., subsiduq. at lucri ca-
merae Nostrae solutionem, servitiorum quorumlibet,
plebeorum et civilium exhibitionem, hospitum con-
descensionem, et in earn domum receptionem, deci-
mar., nonar., quintar., quartar , capetiar. ac alum
quarumlibet datiarum, et collectaneor. pensionem
cogerre et compellere, aut propterea eosdem, in per-
souls, rebusq. at brims ipsorum universis, impedire,
turbare, molestare. seu quovis modo damnificare prae-
sumatis vel sitis ausi. In cajus rei memoriam, fir-
mitatemque perpetuam psentes, Literas nostras, pen-
31

www.dacoromanica.ro
482

aentis et authentici sigilli Nostri munimine roboratas


memoratis Stephano et Theodoro Bojer alias Hal-
magyi, ipsorun3q. haeredib. et posteris utriusq nexus
univers. gratiose dan. duximus et concedend. Datum
in civitate nostra Vienna Austriae die quanta meusis
Novembris, Anno Domini 1701, Regnor. nostror. 10-
mani 44, hungarici 47 Bohemici vero 46
Leopold m. p. Comes Samuel Kalnolci m. p.
Andreas Szent Keresztt m. p.
NB. Dup5. o copie in col. mea.

CXXXIII.
1702. Aetul de introducere a tut Ladzslau Boer de
Mardsina in posesiunea boeronald din Cornana znfert6rd
eonferita lui de principele Michael Apafi la anul 1689,
qz confirmatd sub Leopold I prin mandatul de introdu-
cere datat din Viena la 10 Martie 1702.
Sacratissima Caesarea Regiaque Majestas Do-
mine Dne Clementissime, Benignissime.
Vestra clementer noverit Majestas, Sacratissima,
quod Nos Literas ejusdem Majestatis vestrae Intro-
ductorias pariter, et Statutorias pro parte et in per-
sona Nobilis Ladislai Boer de Mardsina legitime con-
fectas et emanates, Nobisq. inter reliquos Majestatis
Vestrae Sacratissimae humilimos Subditos servitores
ab officio liter's in eisdem declaratos, praeceptorie
sonantes et directas, summa qua decuit humilitate,
et reverentia recepimus in haec verba: Leopoldus
Divine favente Clernentia Electus Romanor. Imperator
semper Augustus, ac Germaniae, Hungariae, Bohe-
miae, Dalmatiae, Croatiae, Sclavoniaeq. etc. Rex.
Archidux Austriae, Dux Burgundiae, Brabantiae, Sty-

www.dacoromanica.ro
- 48 -
riae, Carinthiae, Carnioliae, Marchio Moraviae, Conies
Habspurgi, Tyrolis, Feretis, Kyburgi at Goritiae etc.
etc.! Fidelibus Nostril Nobilibus, Vice Capitaneo,
coeterisq. Juratis Assesqoribus ac Notar. Sedis Judi -
ciariae Nobilium, Districtus seu Terrae Fogarasiensis
Salutem et G-ratiam Nostram Caesareo Regiam! Cum
Nos Literis illis Nobilium Georgii Ianko, et Fran-
cisci Cziko Tabulae Nostrae Judiciariae in Transyl-
vania Regiae scribarum et Juratorum Notariorum
Transumptualibus sub sigillis eorundem usualibus,
super cera hispanica rubra itipressis, nec non manuum
eorundem propriarum subscriptionibus patenter con-
fectis et emanatis, Majestatique Nostrae pro parte
et in persona Nobi lis Ladislai Boer de Mardsina ex-
hibitis at praesentatis continentibus in se Transump-
tualiter alias Illustris quondam Transylvamae Prin-
cipis Michaelis Apafi Donationales, quibus medianti-
bus, idem Princeps : totalem et integrum Fundum
desertum in Possessions sua Also Kumana, ibidemqe
vicinitatibus ab una Opra Globis Domus, ab alters
Bukur Sztojka Fund' deserts, sic dictorum Provido-
rum Iobbagionum antelati Principis, a tertia vero
Partibus viae publicae Possessionem Felso Kumana
versus tendentis, nec non Districtu Terrae Fogaras
et Comitatu Albensi Tranmae existentem habitum,
ac in eisdem Liter's uberius declaratum, intuitu ser-
vitiorum praefati Ladislai Boer ax causes at motivis,
pariter in eisdem Literis denotatis, eidem Ladislao
Boer Haeredibusque at Posteritatibus, ac etiam Le-
gatarns ipsius utriusque sexus universis, simul cum
cunctis suis utilitatibus at pertinentiis quibuslibet,
Jure perpetuo at irrevocabiliter dedisse, donasse, at
contuhsse; nec non jam dictum Fundum et apper-
31*

www.dacoromanica.ro
484

tinentias ejus, ab omni censuum, taxarum, et con.


tributionum, Decimal.. item Nonar. Quintarum, guar-
tar., Capetiarum, ac alior. onerum solutione, eximisse,
supportasse, libertasse, et nobilitasse, salvo Jule
alieno dignoscebatur; Nostrum this Regium Conseil-
sum, vigore Ethan Literar. nostrarum Consensualium
superinde confectarum & emauatarum prebuerimus
benevolum, pariter et assensum. Velimusque Eundem
praefatum Ladislaum Boer in don:in:num dicti total's
et integri Fund' in Possessioue Also Kumana, Dis-
trictuque Terrae Fogaras et Comitatu Albensi Tran-
mae praescriptorum existentis, habits medio vestri
legitimi facere introduci Jure admittente. Proinde
Vobis harum serie committimus et mandamus firmi-
ter, quatenus acceptis praesentibus, statim vos simul,
vel duo Vestrum, sub onoribus alias in talibus ob-
servari solitis, ad faciem praedicti Fund', in Posses-
sione Also Kumana et Districtu Terrae Fogaras co-
mitatuque Albeni Transylvauiae existen., habit., vi-
cinis et cometaneis ejusdem universes, in ibi legitime
convocatis et praeseutibus accedeutes introducatis
pfatum Ladislaum Boer, in Dominium ejus Fundi,
statuatisque eundem, eidem, ibidem, Haeredibusque
et Postentatibus, ac edam Legatarus ipsius utrius-
que sexus universes, Jure ipsis ex praemissa Do-
natione, super indeque consensus uostri, adhibi-
tione incumbente, perpetuo tenendum, possideudum,
pariter et habendum, si non fuerit contiadictuna ;
Contradictores vero si qui fuerint vel apparuerint,
evocetis eosdem ibidem contra annotaturn Ladislaum
Boer, ad decimuna quantum diem, a die hujusmodi
contrathotioms ipsorum et evocationis vestrae per
yes ipsis ex hint fiendae computando, in Curiam

www.dacoromanica.ro
- 485 -
Nostram, Nostram scilicet in praesentiam rationem
contradictionis suae reddituros efticacem. Et post
haec Vos, senem hujusmodi Introductionis et statu-
toms vestrae, sinoul cum contradictorum et evoca-
torum st qui fueriut, vicinorumque et commetaneo-
rum, qui praemissae Introductioni et Statutioni Ve-
strae intererunt, nominibus, cognominibus, conditio-
nibus, terminoque assignatis, prout per Vos fuerit
expedita et peracta, nobis suo modo terminum ad
praefixum, sub sigillis, subscriptionibusque Vestris,
fide vestra mediante referre vel rescribere, modis
omnibus debeatis et teneamini. Secus non facturi.
Praesentibus perlectis exiben. restitut. Datum in Ci-
vitate Nostra Vienuae Austriae die Decima Mensis
Martii. Annp Domini Millesimo septingentesimo se-
cundo. Regnorum nostrorutn Romani quadragesimo-
quarto, Hungarici Quagesimoseptuno, Bohemici vero,
quadragesimo sexto. Et subscriptum exat a latere
dextro in inferiori parte Lecta. Erantque sigillo
Majestatis Vestrae sacratissimae in inferiori margine
in medio loco videlicet solito super cera rubra duc-
tile impraessive, communitae, patenterque confectae
et roboratae. Quibus receptis nos mandatis vestrae
sacratissimae, semper et in omnibus uti tenemur et
par est humtlime obedire satisfacereque volentes, in
Anno Domini, Praesenti videlicet Septingentesimo
secuudo, die vero 3-a. ourentis mensis lulu in et ad
Possessionem Also Kurnitna in Districtu Terrae Fo-
garas, et comitatu Alben. Tranuiae existentem, con-
sequenter vero fames Fund] seu Domus nobilitans
session. Iris in iisdem Sacratissimae Mattis Vestrae
Intioductonis pariter et statutonis Psentibus nostris
p. insert's, satin declarati, et express], vicinis et corn-

www.dacoromanica.ro
- 486 -
mesaneis eiusdem universis, puta Sztan Aldgya, Sztan
Konta Boeronibus de Also Komana, Opra Furcze,
Stephan Litea Excellensissimi Sacri Romani Imperil
Principis, Diai. Dm. Michaelis Apafi Juratis in pdicta
Also Kumana, Stephano Nitsul Judice Generosi Dni
Pauli Inczedi de Varad, Bukur Robocsa, Many Fu-
jora, Illustrissimi Comitis Din Dni Michaelis Mikes
de Zabola Juratis in Kucsulata, Iuonask Gubernat,
Iuon et Sztan Roman, Boeronibus de Felso Kumana,
Elia Gradinar Judice, Bukur Sztojka et Komsa Vla-
gara Excellentissimi sac-i Romani Imperil Principis
Dni Dm Michaelis Apafi Juratis in pdicta Fe lso
Kumana, Strenuis Many Boer, Ona Grancsa, Sztojka
ac Iuon Voicsi la Boeronibus de Also Venitze, Radul
Badilia, Judici Excellentissimi Sacri Romani Imperii
Principis Dni Dni Michaelis Apafi Jobb. in pdicta
Also Venicze Jobbagionibus videlicet sic dictoi um
suor. terestrium in dictis Possessionibus Districtus
Terrae Fogaras et Comitatu Albensi Tranniae existen.
residentib. et commorantib. tam in suis ipsorum pro
pries, quam dictorum suorum Dominor. Terestrium
reliquorunique Inhabitatorum dictar. Possessionum
nominibus et in personis, ac aliis etiam quam pluri-
mis in ibi legitime convocatis et psentibus, cum iis-
dem Sacratissimae Mattiss Vrae Literis Introducto-
riis pariter et Statutorlis accedentes, pfatum La-
dislaum Boer in omnibus juxta tenorem et conti-
nentiam earundem Literarum Mattis Vestrae sacra-
tissimae pinsertarum in Dominium Fundi seu Domus
nobilitaris Iris in iisdem declarat. satisque expressar.
Jurisque Rev Mattis Vestrae Sacratissimae in eis-
pem qualiter cunque habit], introduximus, statuimus-
que easdera et idem dicto Dno Ladislao Boer Rae-

www.dacoromanica.ro
487

redibusque et Posteritatibus ejus utriusque sexus


universes simul cum praerecensitis cunctis suis uti-
litatibus at pertinentus quibus libetjure ipsis ex Do-
natiouibus, permission. in iisdem Iris p insertis Mattis
Vestrae Sacratissimae praedeclaratis, superindeque
consensus Matt s Vestrae Sacratissimae adhibitione,
et juris Regii collations 3 ncumbente jure perpetuo et
irrevocabiliter tenen. possiden. pariter at haben. tribus
uti mores est et consvetudinis receptae in dicto Fundo
seu Domo Nobilitari tanquana reliquorum bonorum
precensitorum Capite diebus integris continuum mo-
ram facientes, nemine penitus tarn in illis tribus, quam
this subsequentibus quindecim diebus coram nobis
contradictors comparente Cujus quidem hujusmodi
pmissae Introductionis, et Statutionis nostrae seriem,
prout per nos fuerit expedita et peracta; Simul cum
vicinorum et cometaneorum, qui ,eidem Introductioni
et Statutioni nostrae iuterfuerint, nomimbus cogno-
minibus, at conditionibus, Terminoque assignatis
eidem Matti Vestrae Sacratissimae suo modo Termi-
num ad praefixum fide nostra mediante rescripsimus
modes omnibus, sigilligisque nostris usualibus et con-
svetis roboravimus. Eandem Mttem Vestram Sacra-
tissimam ad vota quam plissima diutissime floren.
vivere et valere, poteuterque regnare desider. Datum
in Oppido Fogaras Die Decima Octava Mens. Iulii,
die videlicet pmissae Statutioms at Introductionis
nrae decima sexta. Anno Domini Millesimo Septin-
gentesimo secundo.
Correcta per eosdem.
loannes Pap als Fogarasi Georgius Fogarasi
Sedriae super. noblium Fogarasiens. alter Vice Judex Sedriae
Jur. Assessor mpr. nobelium Fogarasens mpr.
Utrinque nobiles de Fogaras,
www.dacoromanica.ro
488

Sacratissimo Domino Dno Leopoldo Dei Gratia


Romanorum Imperatori semper Augusto, Germaniae,
Hungariae, Bohemiae, Regi etc. Domino Dno Nobis
naturaliter Clementissimo.
Anno 1720 Apertum per Mgrum Davidem Ren-
ter. Protonotarium.
NB. Reprodus din col. mea.

CXXXIV.
1703. Leopold lmp&atul Romanzlor, Regele Ungarzei
etc. cu diploma data din Viena la 23 Aprile 1703 no-
bilitezd pe loan Buta din Perpni qi pe copzi sei loan
qi Gavriil.
Nos Leopoldus Dei gratia Ellectus Romanorum
imperator semper Augustus ac Germaniae, Hunga-
riae, Bohemiae, Dalmatiae, Croatiae, Sclavoniae, Ra-
man, Serviae, Gallitiae, Lodomeriae, Cumaniae, Bul-
gariaeq etc. Rex, Archidux Austrian, Dux Burgundiae,
Brabantiae, Styriae, Carintiae, Carniolae, Luxemburgi
ac superioris et inferioris Silesiae, Wirtembergae et
Teckae, Princeps Sveviae, Marchio Sacri Romani
Imperii, Burgoviae, Moraviae superiors & inferior.
Lusatiae, Comes Habsburgi Tirolis Feretis Kyburgi
at G-oritiae, Landgravius Alsatiae, Dominus Marchiae
Slavoniae, Portus naonis et salinarum etc. Memo-
riae comendamus tenore praesentium significantes
quibus expedit universes Quod nos cum ad non-
nulorum fidelium 1CTostrorum singularem Majestati
nostrae propterea factam intercessionem, tuna vero
attentis et consideratis fidelitate fidelibusque servitiis
Thaws Bota e valachia transalpina °mulch pro nunc
in Possessione Persan Districtuque terrae Fogaras

www.dacoromanica.ro
- 489 -
residentis at commorantis, quae ipso nobis pro suo
modulo exhibuisse et impendisse perhibetur, deinceps
quoque exhibiturum at unpensurum nulli dubitamus.
Eundem igitur Ioanuem Bota ejusque Conjugem fi-
hosque Ioannem et Gabrielem jam natos imposterumq.
Divina Benedictione nascituros, Heredesque at Po-
steritates eorundem utnusque sexus ulaivertas e statu
et conditione Plebea in qua hactenus perstitere, de
Caesariae Regiae Potestatis Nostrae plenitudine at
gratia speciali eximentes ac in coetum et numeruni
verorum et indubitatorum Regni nostri Hungariae
ahorumque Regnorum, Ditionum et Provinciarum
Nostrarum Haereditariarum Nobi lium duximus an-
numerandos, cooptandos at adscribendos. Annuentes
at ex certa nostra scientia anirnoque dehberato con-
cedentes, ut ipsi a modo imposterum futuris et per-
petuis semper temporibus, omnibus its Gratiis Hono-
ribus Praerogativis et Immunitatibus quibus caeten
veri et indabitati dicti Regni Nostra Hungariae, alio-
runque Regnorum, Ditionum et Provinciarum Nostra-
rum Haereditariarum Nobiles natura, jure vel antique
consvetudine, usi sunt et gavisl utunturque et gau-
dent, uti, frui et gaudere possint ac valeant, Haere-
desque et Posteritates eorundem utriusque sexus
universi valeant atqu. possint. In cujus quidem No-
strae erga eos exhibitae Gratiae et Clementiae an
Liberalitatis testimonium veraeq. at indubitatae No-
bilitatis signum haec arma seu nobilitatis Insignia:
Scutum videlicet militare erectum coelestini colons,
cuius fundum tricohs viretis occupat, super quo trig
alvearia stare ex iisdemque apes evolare cons piciun-
tur. Supra scutum Galea militaris craticulata est
posits quam contegit Diadema Regium gemmis maw-

www.dacoromanica.ro
- 490 -
nibusq decenter redimitum, ex quo homo nigro ve-
stitus habitu, pileo panter nigro in capite tectus
umbilico tenus emergere et dextra tres frumenti
spicas proferre visitur. A sumitate vero seu cono
Gales, lacinus sive lemniscis hint candidis et rubris
illinc vero caeruleis et fulvis in scuts extremitatibus
placide sese defundentibus, illudq. apprime exornan-
tibus. Quemadmodum haec omnia in Principio seu
Capita praesentium Literarum Nostrarum Pictoris
industria, genuinisque suis coloribus illustrata luci-
dius ob occulos intuentium possita esse conspiciuntur
Eidem loam Bota ejusdem Conjugi praefatisque filiis,
Haei edibusq et Posteritatibus eorum utriusque sexus
universes, gratiose danda duximus et conferenda;
Decernentes et ex certa Nostri scientia, animoque
dehberato concedentes ut ipsi a modo imposterum
futures et perpetuis semper tern ponbus eadem Arma
seu Nobilitatis Insignia, more aliorum verorum at
indubitatorum dicta Regni Nostra Hungariae aliorumq.
Regnorum Ditionum et Provinciarum Nostt arum Hae-
reditariarum Nobihum sub iisdem juribus, praeroga-
tivis et imunttatibus, quibus caeteri very et indubi-
tati praefati Regni Nostri Hungariae ahorumque Reg-
norum Ditionum, et Provinciarum Nostrarum Hae-
reditarium nobeles natura jure vel antique consve-
tudine usi sunt et gavisi, utunturq. et gaudent, ubiq.
in Praelus, Certaminibus, Pugnis, Hastiludiis, Tornea-
mantis, Duellis, Monomachiis ac alias quibusvis Exer-
citbs Mibtaribus et Nobihtaribus, net non Sigilhs,
Veils, Cortinis, Aulaeis, Annulis, Vexilis, Clypeis, Ten-
torus, Domibus et Sepulchris, generaliter vero in
quarum hbet rerun' at expeditionum generibus, sub
merae, verae, sinerae, at indubitatae nobilitatis titulo,

www.dacoromanica.ro
491

quo eos ab omnibus cuiuscunque Status, Conditionis,


Honoris, Dignitatis, et Praeeromentiae hominibus
insignitos at ornatos did nominari haberi at repu-
tari volumes mandamusq. ferre et gestare, ac us in
aevum uti, frui, et gaudere possint ac valeant, Haere-
desque at Posteri utriusq. sexus universe valeant
atqu. possint. Imo nobilitamus, damns et confermus
Praesentium Majoris at Au lici &gill' Nostri impen-
dentis munimine roboratarum per vigorem. Datum
in Civitate nostra Viena Austriae Die vigessima ter-
tia Mensis April Anno Domini Millesimo Septingen-
tesimo tertio Regnorum Nostrorum Romani Quadrage-
simo Quinto Hungariae Quadragesimo Octavo, Bo-
hem. vero quadragesimo Septimo.
Leopoldus.
(L. S.)
Praesentes (etc.) per Adam Tacob Fet et Buta
exhibitae (etc.) E prot. sed. sp. nob. I. D. Fogar.
Fog. die 27 Aprilis, anni 1793
Ext. per Adamum Balo
v. not.
NB. Reprod. dupri, o copie ltiata dupI original.

C XXXV .
171 5. Diploma lui Stefan Cantacusino Domnul terii
romaneet din anul 1715 prin care intaresce diploma
lui Constantin Voda Brancovanul din anul 1699 privi-
toare la biserica din Feigeira§%
Deasupra sunt desemnate in colorile na0onali
aur, rosu si albastru, insemnele Rom'aniei, adeca: in
mtjloc vulturul cu crucea in gull, incunjurat in forma
de arabescuri cu acuila bicapita, care deasupra ca-

www.dacoromanica.ro
- 492 -
petelor si a unei cruci duatre capete contine corona
prinwposca, era in ghiare in drepta One spade, in
stanga un buzdugan Dea drepta si dea stanga co-
rOnei se v6d hterele 1. y, si de desupt fl. a. Aceste
embleme sunt Incunjurate de o cununa de frunze de
laur, din care dintro parte si alta curg arabescuri.
In drepta at stanga acestor insemne se conOne
titulatura Principelui in fracture de aur:
1G3 14fic13/1H h KailTaKOBHHO 110fillOA h Sh
M d [On P h BOWIdIf 0Yr P RailNifIGHOO
Pupa acesta titulatura se incepe textul roman
cu un K desemnat frumos in colonle nationale, a
carui parte superior& conOne un alt vultur cu crucea-
in gura. Textul ulterior sung mai departe asa :
613i11TEAE AOAAM&A&I CAiNT K&KitITE K8pATE
we npopoi(S'A AaKi,443 rfaimpi :
itkAill'ApA`FgA(c?
yiNT& ivAmVpi,r W1-1 ticnwrwrtd KV IMAA.K11.1- iNt
WAHTE °pi murk K&K.kuvr-VAV, W11 K9ie,fritigoc(c3 ram
e,,omilVA4: 4E1'0 1641414 EAE CAM, 101'tiillTEAt 91A1

KS'pATE WH KfMAill46CE AAE A91AVIA, AWA 141 4.HAekri-


T.1,5% 1)91 Nol +ITO +mivhf)7,4ia 9E9SA&1 Ktlyb
KAMA 1EA At6ANTili'A. A AnsavrViTo9iilA0i13 31K%14,0:
4)19i9h41 CA:11T 411 mkorritch It% A9EiA CE isopg
minVvi WH hip% Ai:al-mph% +11,0palp) npiKVm
'FA'1,h,oa "co .1kAg 4EpECK FAC'I E +14A4:57eAT&, KA

CA a& lipiAA'LK% 1191 aol 4I1 A AKAWpiAE CAAE 'MAE

stripe, K.Apopia KSJa11191 WH 1101 KA K$4 AVMM1% Ca


AA11111,151..,10; A4Ac't FIVTIFE U111 1191 NOT mHAViNAV-111
141 WH 4.11%A-
AO V110:(A(C3 Ab1M1415E(C
-4114)9Vm(il4AChii,NV
y1.11,AS'-EIE AA viticrwric3 cKaVriSng 6'ATe41-111A0pg L1111

www.dacoromanica.ro
493

rAn'AVCA14,A4A0p CT9 AMOWHA01A


- AOMIIIN Mini aa(c

whpil A91 Ai Kinn AA'ApiCi. Wil AnVALIVANU(K3


AOmHVAVI NOVI fIV Ic XC m11,1117; A`lAtTA ./Nric%
ill 44
- AilITIN Tomr% Bola ttuttimih A0m1411-1 110arrpi
Am(a no(1:19-1,r(c3 11150111444,14 tivriS
cnatia AV1 .& 'M
NE.0 um KS aw0.ropNAS:3 c(i)Ai1'iV,0)1 w41 maptAV1
apxitiA At mtitiVat (1)%Kwi-OptOn iliKonar Aina
mpla M1Kiii a Vpmet minourttlit netKVm(c? cKpit
KS
WN npopoKVAY AatiiAg, lc% minourittitAt KVrAtitcK
-
rvaKcortnt 4.14.9) KAIHAF KA C% Hi (-4,1FAA w44 1401

cogi 4IpI4111 Ka WN npt 1101 C,1, liptirwkcK% +41


411

A%KawVjliAl ,HAE 'I1pILJI11. 11 AWA TiauglNV-11 NV


riVti.tutS3 KV tk,Attitpcog AE 41A1 4I ÷tirpoyyt ÷it.rpV
tvitiaw Aa(C3 G(131i144.01 CAAI incliVil(g, 11% liVAI4VAS3
AKOAO (IrAfa AI mirt% rani 4EAO(A 4E apvti tiV taK43
min% At Kap AOMNIa ASI il'AilOcATVAg H OH-
4TAI4Till(c? 1414418 EpanKORIAHVa;" 3zcAlllA w +11%%-
14,1C11 AS3 Attt TIAAEAit Nyrc cit-tpik% Kap ecTE ivere
ANVIT1-1 +14 flp,AFAAq +14 wpAwVaq 41 C% Kiam%
ciPArAleawq, +14(h)VMceLp(14%45 w nI iNtiliA'AV14,43V WI
nt Alitimpara rtialcVm CA W14 BEAE, MA 11p A'Atir%
A,HAi -TOATI a(a COKOTi'fq AOmilIAAVZ ilEHTr< (PO-
A0(Vag W1,1 A:KS)TOV0A(c3 C()141011 stutpi4A wii ITO
XpAlia npEw411A0eq Kapi CI tiop(c? AAA Ari.KVi,roph
Al l ccpatur% ctutpitt% ,4t AV ClyAKVT mia7.
K& XpicOBVA(c? A0Mtlill-AVI, KA C'A Al Ala BAMA
AOrtittri.cK% ,AEAA eV14.apn H AVarocnalifAI Ell ai4 91 t t
N

C% AIR% eittliTC3 npttugiii _Am& 114 EiA C(1).r% CiCylVA

www.dacoromanica.ro
-- 494

4i1 TOO AIWA AA Bp me no, AVira AV1 COKTOMGpe


411 f Ks At 5x(A1 AA 1ipa5rliKVA(c? 41 Cl Ki 1.m%
1

k3T TOE C% is coraurb CVm% At &mill Atna


iiame) WN Kape Bwp (01 tie ripeme AKOAO, AVrIpt KVm
AM BA5V.13 lute Aomitia AMA cOBVA pnocaTVAVI
110iirrawrii1 0 BOA% HpaNKOrihriV At a9acr7, min%.
ApiHT A'IEIA nOpViveicKV Al1MNIA meek WU BOaw BA-
mftthinOf Kap' BEEN oi At atcVm +14AitITI AKOAO AA
pVKrAp(a N ,AparOcnorsEne, 411 ripimE 4E BiLli rilizsea
colevi V wiconV ang Aomtiii mine wH rziiirAV t1 l0I4iN
AtAa vracT% cg-% Geiceplic% 414 'I 0141 tiiii6 AA Blame
. .
AA Cy qumiTpue : mini) A
CA INark A11,1 BAMA
AomivhcK% avavr% CVm% caul, T t N 41 AMf
()%10!;1' A0mItia MIA g4) cleckpkre, 009 W14 11 1)ELVIiil

C'A AiG% A 11%511 C(f) TA CHCIfliK% CAVaiwb Neui91-


TaTg nOmeHirilAV npe AOMIJIA /ma LIM rrapht4i1
AOMNII MfAI W14 ripe p%nocaelii wriTy AW113:MpEA
WM 4.11 S'11MA Aomitii mem ripe Kap Bet antyt Aomti&A
AY) E& A 4)14 dOmieV WN KipViTOpivO trApei A4ELp1a AV
Attt (SAtuia ANIN MEM, ASS AtivirATV trkivOli
c.craittS') 4.14K% 4/0.; noClyrimV W11 pVrAmV RV eiV-
Mi4E AA!4 IIIN MA14'0;iTepigAVI irocrp& IC ,C6 11
ecTE 4111-pi; Tpoilva CryariiTV, C% AiI A 4110i W14
dt.Hrdpi mina A4ACTA fleE TOIGM'hA% VSM CKfiE MAI
Cqfq, KA W11 AAE 1AS'i AOMNq MIA% W14 Aatii% 414
&pM'A ..f MK% CA (Pik 41 14CTITE W14 414 C'LM% 14A11VTE,
wN +11 41AA EAKV Ca (Pit CS(1)AETVA A'i AA leAnthicV
KV ApIn14i6 4E1 41 IVAAV (1)AllA A &I AVM1.4151g.

www.dacoromanica.ro
-- 495

11114 AM& .4trumpiTV xfpuog$3/8 ALIECTA KV TOT&


CCPATVAV WN K& Kptill'IOU111) coiapiii 411 MAO Al
Aiticm&A$;i AOM14irt MIAE, nAll 14&

tIpGEI RA GAll KpAAffiCK IA1 H FIAII G55714'k ria.6141/ANV


RA hoptiiiS, H nAIJ pixe,,WAW ,414ICKVAS7 nn norock
14 (IAN ?aAV iilO B/A cq-vrapV, H !IAN
wEpa co.ApioiWiS
LKAITAIc5 hiericke, H 11A14 W1pG114& 11e14

f14.1A41LOA RA KA0941 IlAti WATpAWKO 1:ptoiatin RA


FlOCTEA14 14K H nava c.raTit At`tcp,A.kti it IAX0111i1<&,
H nem ti ro' TOI1A149'k41A RA CTOA14114, H 11All MI
XAIA KAI4TAKV,51 410 RA !COMIC, capc457 gpinoi&
1-1 flAt4
RA c%fy,ap, H nem 11 1-1KA (1..4_14
CI & RA CAgyAp, ii
11/4 14 WfilltAll& rpt9Eami RA riwrap, W14 icnvoirliic
icovratyfring K0414ECK.b BA nor. WH cab' cKpicV xpi-
COBAS' COUCTA +14 AUI&AV ,At!IT.-AIS' AA A0M14 I
AOMN11 MIA/ +14 OpAlti&A CKA&14VAS1 AOMIll MERE

+14 W.;Kcpetpt) AE AtIFIAAKE CI 1-1 MIXAI nwr GO .1%p-


I-061441E M14A, 1401M13 piE KR e,01-114 ii.-Arvkl- 3 C K 1.

liuur' IA1(IDA14 HAUT. RWIRkIVA M Ile

NB. Sub subscnerea domnitoriului urmeza slgllul fipeat


compres pe hartie, care tontine vulturul cu crucea in gura stand
pe un porn, ce-1 tine dou6 figure barbte§ti incoronate (Constantin
si Elena). Dea drepta §i slanga vulturulut e sorele Qi luna, deasu-
pra corona principesza, si in Jur titulatura Prnimpelui ca mai sus,
f4t anul in titre arabice 1714.
Mai la vale de sigil in drepta e subscns liaficianAmme
fioilustsR E& r1or 11& NW
Decopiat din Biblioteca Bruckeuthal in Sibiiu, Ili publicat
in Orele libere de 1 c. d. P. 1867. Comb. cu 1699 Iii 1719,

www.dacoromanica.ro
496

CXXVI.
1715. Transumptul din 23 Mani 1715 extradat in nu-
mele lmoeratului-Rege Carol VI, Boerilor Borzea din
Vieea de jos, cuprinciend Diplomele for dela Prineipvi
Ardealului Gabriel Beth len din anul 1628. p dela Mi-
hael Apafi din anul 1689.
Nos Carolus VI-tus Dei Gracia Electus Roma-
norum Imperator semper Augustus, ac G-errnaniae
Hispaniarum, Hungariae, Bohemiae, etc. Rex. Archi-
dux Austriae, & Piinceps Tranuie.
Memoriae commendamus praesentium significan-
tes quibus expedit universis, quod Strenui Gligore
Borze et Simeon Borze Boerones de Also -Vast, in
suis ipsorum propriis ac Strenuorum Than Borze
et Raduly Borze Boeronum de dicta Also -Vast fra-
ti um videlicet suorum nominibus et in personis, co-
i am Nobis personahter constituti exhibuerunt et prae-
sentarunt Majtti Nostrae binas quaesdam Literas, Pri-
mas quidem novas donationales Celsissimi quondam
Gabrielis Sacri Romani Imperij et Tranniae Principis,
Partium Regni Hungariae Domini Siculorum Comitis,
ac Oppolie, et Ratiborie Ducis super tertialitatib.
Boeronat. Feist; et Also -Vint, Strenuis quondam
Nyagoy, Raduly & Markul Boeronibus de dicta Also-
Vist concesis, in pergamme patenter confectas, si-
giloque ejusdem Principis in pendenti communitas ;
Secundas vero Boeronales Celsissimi quondam Mi-
chaelis Apaffi, Principis Trannie, Partium Regni Hun-
gariae Domini et Siculorum Commitis, pro parte
Strenui quondam Markuly Borze, ac Fihorum ejus
Gregory, Simonis, Joan et Raduly in pergamine pa-
tenter confectas et emanatas Sigilloque ejusdem

www.dacoromanica.ro
497

authentice corroborates, Supplicantes Majtti Nostrae


debita cum Instantia humillime ut Nos easdem Lit-
teras trausumi et transcribi praesentibusque Literis
Nostris patentibus verbo tenus insert at inscribe, ac
futura pro cautela necessaries ejsdem extradau at
emanari facere dignaremur.
Quarum quidem Literarum at quidem primarum
tenor sequitur in huuc modum : Nos Gabriel Dei
gratia Sacri Romani Imperil et Tranniae Princeps,
Partium Regni Hungariae Dominus, Siculc rum Com-
mas ac Oppoliae at Ratiboriae Dux etc. Maemonae
comendamus tenore praesentium Significantes quibus
expedit universes quod cum Nos statum at conditio-
new Universorum et Singulorum Boeronum ac Liber-
tinorum Nostrorum Districtus Terrae Fogaras cog-
noscere volentes ipsis Armilustrium diebus praeteritis
Fogarasini indixissemus; tune frequenti numero eo
couvenientes, inter alios Strenui quoque Neagoy prae-
cipuus Assesor, et Raduly officialis inferioris Pro-
cessus Terrae Fogaras, ac Marcul Boerones de Also-
Vist, coram Serenitate nostra cornparuerunt, quorum
conditione et ad serviendum sufficientia per Nos
probe investigata at cognita quia digna Nostra Cel-
situdine habits sunt qui in Statu Boeronali perma-
neant, id ea ratione ejsdem Neagoy, Radul, at Mar-
kul Boeronibus annuendum et clementer conceden-
dum duximus ut omnibus at singulis its Privileges,
Libertatibus, Immunitatibus et Praerogativis, quibus
Boerones dictae Terrae Fogaras ab antiquo usi at
gavisi sunt, ipsi quoque et sui heredes universi sue-
cessiv,s semper temporibus, usi, frui, at gaudere va-
leant atque possint.
32

www.dacoromanica.ro
498 -4-

Et nihilominus pro ampliori Principalis muni-


ficentiae Nostrae erga eosdem Neagoy, Radul et Mar-
kul Boerones declaratione totales et mtegras tertia-
litates Boeronatuum in Possesionibus Also et Felso-
Vist, in praeallegato Districtu Terrae Fogaras existen
habitas, in quarurn quieto et pacifico Dominio, tam
eorum progenitores, quam vero ipsos ab antique
perstitisse, et none quoque persistere Lras solum-
modo Nras superin. concessas, sib' ipsis dari postu-
lare perhibetur; Signal cum cunctis suis utilitatibus
et pertinen. qui bus libet, vicinis vd. et Cinganis
terrisque arabilibus cultis et incultis, Agris, Prat's,
Pasems, Camps, Foenetis, Silvys, Nemoribus, Mon-
tibus, Alpibus, Vallibus, Aquis, Fluviis, Piscinis,
Piscaturis, Aquarumque decursibus, Molendiuis, et
eorum Locis, generaliter vero quarmulibet utilitatum
et pertmentiarum suarum integritatibus, quovis no-
minis vocabulo vocitatis, ad ejasdem tertalitates, de
jure et ab antique spectan. et pertinere deben. sub
suis yens metes et antiquis limitibus existen. memo-
ratis Neagoy, Radul et Markul Boerombus ipsorum-
que haeredibus et posteritatibus universis, jure per-
petuo et irrevocabiliter Novae Nostrae Donation's
titulo tenen., posstden. . ... et haben. gratiose de-
dimus, donavimus, et contulimus ; prout salvo jure
alieno damns, donamus et conferimus in iisdemque
omnibus & singulis ipsos clementer confirmamus
harum Nostrarum vigore at testnnomo Literarum
mediante; quas nos de more praeatacti astrictus Fo-
garasiensis in Sede frequenti publican et proclamari
volumus atque jubemus. Datum in Civitate Nostra
Alba-lulia Die decima nona April's Anno Domini
Millesimo Sexcentesimmo Vigesimo Octavo. Et sub-

www.dacoromanica.ro
490

gcriptura erat a sinistra Gabriel. Eratque Sigil to


Ejusdem Principis super cera rubra eaque ductill in
pixide cerea alba impresso cordaque sericea rubra
pendente, communitae et roboratae patenterque con-
fectae et emanatae. In dorso verso earundem scrip-
tura talis legebatur : 1629 din 6 Martyi secundum
veterem usum ac consfetudinem hums Terrae ac
Districtus Fogar tribus vicibus in facie Sedis Judi-
°ulnae duodecem Boeronem publicatae, proclamatae,
nemine contradiente in vigore relictae. Martinus
Felvmzi, Provisor Fogarastens.
Secundarum vero tenor et verbalis continentia
sequitur in huuc modum : Nos Michael Apafi Dei
Gratia Priuceps Transylvaniae, Partium It-gni Hun -
gariae Dominus et Siculorum Comes, Memonae corn
mendamus tenure praesentium Significantes qui bus
expedit universes, quod Nos cum ,ad nonullorum Fr-
dehum Dominorum Consiliariorum Nostrorum singu-
larem coram nobis propterea factam intercessionem ;
tum vero Clementer considerantes Spectabilis ac
Magnifier quondam Ioannis Kemeny de Gyeronuo-
nostor, pro tulle Arcis et Districtus Fogarasiensis
Supremr Capitanei, ex Litens tempore commemora-
tion's universorum Boeronum, supennde authentico
sub &gill° ejusdem ac Chirographo emauatis, ac
ongmaliter in Conspectu nostro product's et repe-
ntis Strenuum Markuly Borze de Alse-Vist Strenui
quondam Barb Borze °mum° de Also -Vest, ex Pa-
rentibus ac Majonbus Boernah praerogativa gaudenti-
bus, juraq Boeronaha, more aliorum verorum Terrae
Fogaras Boeronum possidentibus ortutn filium esse,
ac proinde (Licet Lateralibus Intrumeutis, temporum
vicissitudinibus intervenientibus destituti esset) die-
82

www.dacoromanica.ro
500

turn Barb Borze servitia Boeronalia domui forisq tam


in Porta ottomanica, quam bellicis expedition:bus,
ac allies occasionibus exhibuisse; ideoque
revisionaliter et conscientiose caetens Boeronibus
annumeratum esse: Confisi etiam ipsum Markuly
Borze ac Posteritates quoquae pariformia fidelitatis
specimina exhibiturum. Ejusdem itaque Markuly
Borze, ob Literarum duntaxat comissionem deposi-
tuna, jura tamen Boeronalia nunc etiam possidentem
rediviva facta supereodem Grata:, nostra e Speciali
Clementia, ex Statu at Conditione ea in quam de-
generaverant denuo et ex novo eximendum, ac in
coeturn at numeruin verorum, natorum at indubita-
torum Boeronum Districtus seu Terrae Fogaiasiensis
anumerandos, aggregandos, cooptrcndos, et adscri-
bendos duximus; prout annumeramus, aggregamus,
cooptamus, et adscribimus per praesentes. Deceruen-
tes expresse ut a modo deinceps succesivis semper
temporibus ijdern Markuly Borze ac Filij ejus e-
gorius, Simon, Joan et Reduly, haeredesque et po-
steritates eorum utrrumque sexus universae pro yens,
natis, at indubitatis Boeronibus habeantur ac repu-
tentur, omnibusque et singulis its honoribus. gt anus,
privileghs, imunitatibus, libertatibus et praerogativis,
quibus ceteri very, nati, indubitatisque Districtus seu
Terrae Fogarasiensis Boerones de jure et ab antiqua
consvetudine utuntur, fruuntur et gaudent, perpetuo
uti, frui et gaudere valeant atquae possint. Ita tamen
ut Equis armisquae optima instruct', nobis ac suc-
cesoribus nostns ad arcem Fogaras exhibeuda, alio-
que in loco praestanda quaelibet servicia, juxta
antiquum morem et consvetudiuem, mstar aliorum
ejusdem ordinis Boeronum supportare, Imo in omnibus

www.dacoromanica.ro
501

juridicis rebus ac pnblicis consvetudinibus, ab offi-


cialibus annotatae Arcis Fogaras dependere modis
omnibus debeant, ac suit adstricti, neque in ullis
temporurn vicissitudinibus a praefata Arce Nostra
Fogaras se se abstrahere ausisint modo aliquali In
cujus rei memoriam firmitatemque perpetuam Literas
has Nostras Authentici Siggili nostri munimine ro-
boratas praefato Marku!y Borze ac filiis ejus Ore-
gon°, Simoni, Ioam at Radu lyto, horunquae heredt-
bus et posteritatibus Clementer dandas doximus et
concedeudas.
Datum in Arce nostra Fogaras, Die sexta Juni
Annt millessimi sexc: octuagessimi epni.
Et subscriptum erat aparte stmstra Michael
Apafi. Aparte vero dextera scriptura erat Franciscus
Lugasi Secret Eratquae sigillo ejusdem principis
authentic° in inferiors earundem margine in medio
super cera rubra eaque ductal' impressive commum-
tae et roboratae ac in pergatrune patenter confectae
et emanatae. In dorso vet o earundem literarum scrip-
tura tails apparebat Praesentes Literae Boeronales
nomine et in persona introscripti Markuly Borze de
Also -Vest, tribus in sedibus judiciaries Nobilium Fo-
garasien. frequentibus exhibitae sunt juxta antiquam
cousfetudinem huius Terrae promulgatae, perlectae
et publicatae, ab omnibusque quorum lute) fait, ac-
ceptatae ac in suo vigore debito cum obsequio ne-
mine coati adi cente relictae. Exti ad ataequae Die quarto.
Menses Aprelis Anuo Domini Millesimo Sexcente-
simmo Nonagessiino per Stephanum Leszai Juratum
Notarium Super. Sedis Fogarasien . ., uncle Nos in-
stante petitione praementionatoruin G-ligore Borze,
at Simeon Borze, Clementer exaudita et faventer

www.dacoromanica.ro
502

admissa praeinsertas Literas non abrasas non canoe-


latas neque in aliqua sui parte variatas aut suspec-
tas, sed °rani prorsus vitio et suspicione caventes,
de verbo ad verbum sine diminuecione et augmento
variationeque aliquali, transumi et transcribe prae-
sentibusque Literis Nostris patentibus verbotenus
inseri et inscribi facient. annotates G-rigon Borze et
Sirnion Borze, jurium eorundena uberiorena futuram
ad cautellara necessarias dandas duximus es conce-
dendas communi Institut at aequitate svadente. Da-
tum in Civitate nostra. Cibiniensi Die vigessimatertia
mensis Maji Anno Domini Millesimo Septingentessimo
Decimo quinto
Lecta, correcta & extradata per Gabrielem Ur-
miti, Principis Tranniae Caucelar. Reg ....
NB. Ni s'a comunieat dela dl Nicolau Borzea, protopopul
FilOrasului, in brosura tiphnta..

CXXXV II.
1718. Carol VI, Imperatul Romanilor, Regele Ungarzei,
Principe al Ardealului etc., cu diploma data din Viena
la .24 Februarie 1718 nobiliteza pe Sztancsul, Mihazl qi
loan Balya, oriundi din Moldavia qz a$ezati in Drtigupl
Fitgclrapluz.
Nos Carolus VI, Del gratia electus Romano,rum
unperator semper augustus ac G-ermaniae, Castellae,
legionis Arragoniae, utriusque Siciliae, Hierosolyna ae,
Hungariae, Bohemiae, Dalmatiae, Croatiae, Novarrae,
Granatae, Toleti, Valentiae, Galitiae, Majoricarum,
Seviliae, Sardiniae, Cordubae, Corsicae, Murcute,
Giennis, Algarbute, Algecirae, Gibraltar's, insularum
Canariae, nee non Indiarum ac insularum terrae

www.dacoromanica.ro
- 503 -
firmae mans oceani, etc. rex archidux Austriae; dux
Burgundiae, Brabantiae, Mediolani, Styriae, Carinhiae,
Carnioliae, Luxemburgi, Vtirtembergae, superions et
inferioris Silesiae, Athenarum et Neopatriae, Princeps
Sveviae et Transylvaniae, Marchio sacri romani im-
peril, Burgoviae, Moraviae, superior's et inferior's
Lusatiae, Comes Habsburgi, Flandriae, Tyro lis, Bar-
chinonae, Feretis, Kyburgi, G-oritiae, Rossi Horns et
Ceritaniae, landgravius Alsatiae, Marchio Oristani et
comes Gocceani, dominus Marchiae Slavonicae, porti
Naonis, Biscayae, Mobil', Salaam Tripolis et Mech-
liuiae, memonae commendamus teuore praesentium
significantes, quibus expedit umvosis. Quod Nos,
cum ad nonnullorum fidelium uostrorum intercessio-
nem, Majestati Nostrae propterea humillime factam,
turn verro attentis et consideratis fidelitate fidelibus-
que servitiis fidelium nostrorum Sztancsul, Michaelis
at Ioannis Balya, ex Moldavia eorundorum, pro nunc
vero in haereditario Nobis Transylvaniae principatus
Districtu Fogarasiensi possessioneque Dragus resi-
dentium et comorantium. quae ipsi Nobis augustaeque
domui meae fideliter hactenus exhibuerunt et im
penderunt, et qualm eos imposterum etiam non mi-
nors alacritate exhibituros et impensuros null" du-
bitamus. Eosdem igitur, Sztancsul, Michaelem et
Ioannem Ba]ya, eorundemque liberos jam natos ac
etiam deinceps dis Ina benedictione nascituros, hae-
redes. et posteros eorum utniusque sexus universos,
ex gratia speciali, et Caesareo regiae ex principal's
potestatis nostrae plen.tudine et statu libertino, in
quo ipsos natos esse, ex authenticis duorum -- Dis-
trictus Fogarast ensls Assessorum testimonial' bus No bis
in specie productis inforuiamur: clelnenter eximentis,

www.dacoromanica.ro
504

in coetum et numerum, verorum et indubitatorum


praefati principatus Transylvaniae, nec non regni
uost. Hungariae aliorumque regnorum, ditiouum et
provinclarum nostrarum haereditariarum, nobilium
duximus adnumerandos et adscribendns. Annuentes
ex certa Scientia nostra animoque deliberato con-
cedentes, ut ipsi, a modo imposterum futuris at per -
petuis semper temporibus, omnibus us gratis, hono-
ribus, praerogatavis et immunitatibus, quibus coeteri
veri et indubitati dicta principatus nostri. Tranniae
et regni nostri Hungariae aliorumque regnorum,
ditionum et provinciarum nostrarum haerechtanaram
nobiles nature, tare vel antique consuetudine usi,
frui at gavisi, utunturque et gaudent, uti, frui et
gaudere possint ac valeant. Haeredesque et posters
eorundem utriusque sexus universe valeaut atque
possint. In cujus quidem nra erga eos exhibitae
gratiae et clementiae ac libertatis testimonium verge-
qua at indubitatae nobilitatis signum haec arma sell
nobilitatis insignia: scutum videlicet militare coe-
lestini coloris erectum, in quo, supra colliculum vir-
ridem, bracchium humanum humerotenus resectum,
et rubri coloris, vest ... obductum, lanceam tenere
visitur. Scuto demum incumbit galea militaris crati-
ciliate, quam contigit diadema regium gemmis atque
unionibus refertum, ex sumitate vero sell cono ga-
leae lacunae sive lemnisci hint candid' et rubri, illinc
vero coerulei et flavi, ad utramque scut' partem de-
fluentes illud pulcherrime ambiuut et oruaut Prouti
haec omnia in principio sea capita praesentium li-
terarum nostrarum pictoris rndustria, genurnis sues
coloribus illustrate, lucidius ob oculos intuentium
posita esse conspitiuntur, Eisdem Sztancsul Michaeli

www.dacoromanica.ro
505

at Ioauni Balya, liberis haeredibusque at posteris


eorum utriusque sexus universes gratiose danda du-
ximus et concedenda. Decernentes ex certa scientia
nostra animoque deliberato concedentes: ut ipsi a
modo imposteruin futures et perpetuis semper tern-
ponbus, eadem arma seu nobilitatis insignia more
aliorum verorum et indubitatorum praefati princi-
patus nostri Tranniae et regui nostri Hungariae alio-
rumque regnorum, ditionum at provinciarum nostra-
rum haereditanarum nobelium sub iisdem junbus
praerogativis et immunitatibus, quibus coeteri ven
et indubitati dicti principatus nostri Tranniae et
regni nostri Hunganae aliorumque regnorum, ditio-
num at provinciarum nostrarum haereditanarum No-
'biles natura, jure et antiqua cousuetudine usi sunt
at gavisi, utunturque at gaudent, ubique in praelns,
certaminibus, puguis, hastaludiis,,torneamentis ac aliis
quibusvis exercittis militanbus et nobilitaribus nee
non sigillis, veils, cortinis, auleis, annuli's, vexillis,
clypeis, tentonis, domibus et sepulchris generaliter,
in quarumlibet rerum et expeditionum generibus sub
merae, verae et inrlubitatae Nobilitatis titulo, quo
eos ab omnibus cujuscuuque status conditionis ho-
nors, dignitatis et praeeminentiae hommibus insig-
nitos et ornatos dim, nomman, haberi at reputan
volumus mandamusque ferre at gestare ac its in
aevum uti, frui at gaudere possint ac valeant, Hae-
redesque et posters eorundem utriusque sexus uni-
versi valeant at possint. Imo nobilitaraus, damus et
conferimus praesentium Majons et aulici sigilli nostri
impendentis munimine robaratarum per vigorem.
Datum in Archiducali civitate nostra Vienna Au-
striae, die vigesima quinta mensis Februarii, anno

www.dacoromanica.ro
506

domini milesimo septengentesimo decimo octavo


regnorum vero nostrorum romani septImo, Hispanici
decimo quinto, Hungarim et Bohemici etiam septimo.
Carolus m/p.
loannes Josephus de Kaszon an/p.
Georgius Baltnt in/p.
NB. DupA o come procurat6. pentru colectia mea.

CXXXVIII.
1718. Carol VI, Imperator _Romani lor, liege Ungarzei,
Principe al Ardealulut etc., cu diploma data din Viena
la 7 Martie 1718 con fere tut Popa Vasztlie parochul
din Voila, qi fitlor sei Nistor, loan fi, Illichail nobilttatea.
Nos Carolus VI Dei gratia electus Romanorum
imperator semper Augustus, ac Germania°, Gastellae.
Legionis Aragoniae, utriusque Sicilliae, Hierotolymae,
Hungariae, Bohemiae, Dalmatia°, Croatia°, Navarrae,
Granafae, Toleti, Valentiae. Galliciae, Majoricarum,
Sevihae, Sardiniae, Cordubae, Corsicae, Murciae,
Giennis, Algarbiae, Algecirae, Gibraltar's, Insulorum
Canariae, nec non Indiarum, ac Insularum Terrae
fiirmae, Maris Oceani etc. Rex, Archidux Austriae,
Dux Burgundiae, Brabantiae, Mediolani, Styriae, Ca-
rinthiae, Carnioliae, Lucemburgi, Wurtembergae,
Superioris et Inferioris Silesiae, Athenarum et Neo-
patriae, Princeps Sveviae et Transylvaniae, Marchio
Sacri Romani Imperil, Buigoviae, Moraviae, Superio-
ris et Inferior's Lusatiae. Comes Habspurgi, Flan-
driae, Tirol's, Barchmonae, Feretis, Ryburgi, Goritiae,
Russillionis et Ceritaniae. Landgravius Alsatiae, Mar-
Olio Oristani, Gocceani, Dominus Marchiae Sclavo-

www.dacoromanica.ro
507

nicae, Portus Naonis, Biscajae, Mo lini, Salinarum,


Tripolis et Mechliniae.
Memorise commendamus tenore praesentium
significantes, quibus expedit universis. Quod Nos
cum ad nonnullorum fidelium nostrorum humillimam
intercessional'', Majestati nostrae propterea factam,
tun" vero attentis et cousideratis fidelitate, fidelibus-
que servitus fidelis nostri Popae Vaszillie in haere-
ditarii Nobis Principatus Transilvaniei, Districtu Fo-
garasiensi possessione vero Voila residentis et corn-
morantis, ac valachorum ibidem Greci ritus, sacrae
romano catholicae Ecclesiae unitorum Parochi, quae
ipse pro statu suo, Nobis et Augustae domui nostrae
fidehter hactenus exhibuit et impendit, et qualm
cum deinceps etiam una cum posteriteritate sua, ex-
hibiturum nulli dubitamus. Eundem igitur Popam
Vaszillie filiosque ejus Nestorum, Ioannem et Michae-
lam jam natos, ac deinceps etiam divine benedictione
nascituros ejusdem liberos, haeredesque at posteros
eorum utriusque sexus universos, de special' gratia
at cesareo regia ac principalis potestatis nostrae ple-
nitudine, a statu et conditionc libertinorum in qua
eosdem natos esse, authenticis Liter's Nobis perhi-
betur, eximentes in coetum et numerum verorutu et
indubitatorum, praefati Principatus nostri Transil-
vaniae ac regni nostri Hungariae ahorumque regno-
rum, ditionum et provinciarum nostrarum haeredi-
tariarum Nobilium duximus dnnumerandos at adscri-
bendos. Annuentes et ex certa scientia nostra ani-
moque deliberato concedentes, ut ipsi a modo in
posterum futuris et perpetuis semper temporibus,
omnibus its gratiis, honoribus, praerogaturis et im-
inunitatibus, quibus coeteri yen et ipdubitati dicta

www.dacoromanica.ro
508

Prineipatus nostri Transilvaniae, ac regni nostri Hun -


gariae, aliorumque regnorum, ditionum et provincia-
rum nostrarum haereditariarum Nobi les natura, jure,
vel antiqua consuetudine usi suet et gavisi utuntur-
que et gaudent, uti frui et gaudere possint ac va-
leant, haeredesque et poster' eorundem utnusque
sexus universe valeant atque possint. In cujus quidem
nostrae erga eos exhibitae gratiae, et clementiae, ac
]ibertatis testitnomum veraeque et indubitatae Nobi-
litatis Signum haec arma seu nobilitatis insignia:
Scutum videlicet militare coelestini colons erectum,
cujus fundum cespes viridis occupat . .. brachium
humanum humero tenus resectum obscurions coloris
vestitu indutum eminere, ac hbrum, qui praesentem
ejus characterem cuius intuiter Nobilitatis ipsi col-
lata est designat tenere visitur. Scuto dennuo in-
curnbit galea militants craticulata quara contegit
Diadema regium gemmis atque unionibus decenter
ornatum. A summitate vero seu cono galeae laciniae
sivi lemnisei hint candidi et rubri, illinc vero cae-
rulei et flavi ad utramque Scutt partem defluentes
illud ambiunt et ornant, prouti haec (mania in prin.
cipie seu capite praesentiuna Literarum nostrarum
pictons industna genumis suis colonbus illustrata
lacidius ob oculos 3ntuentium possita esse conspi-
ciuntur. Eidem popae Vaszilie, ejus films Nestono,
Rimini et Michaeli, jam natis ac deinceps etiam di-
vina benedictions nascituris ejusdem ltbens, haere-
dibusque et posteris eorum utnusque sexus universes,
gratiose danda duximus et concedenda. Decernentes
at ex certa scientia nostra animoque deliberate con-
cedentes, ut ipsi a mode in posterum futures at per-
petuis semper temporibus eadem Anna seu nobili,

www.dacoromanica.ro
609

tatis insignia more aliorum verorum et indubitatoruttl


praefati prinoipatus Transilvaniae ac regni Hunganae,
aliorumque regnorum, ditiorum et provinciarum no-
strarum haereditariarum Nobiles natura, jure et an-
tiqua consuetudine usi sunt et gavisi utunturque et
gaudent, nbique in praehis, certaminibus, pugnis,
hastiludiis, torneamentis ac aliis quibusvis exercitns
militaribus et nobilitaribus, nec non sigillis, velis,
cortinis, aulaeis, annulis, vexillis, clypeis, tentorns,
domibus et sepulchres, generahter in quarumhbet
rerum et expeditionum generibus sub merae, verae
et indubitatae Nobilitatis tit-ulo, quo eos ab omnibus
cujuscunque status, conditionis, honoris, dignitatis,
praeeminentiae, hominibus, insignitos et ornatos dice,
nominari haberi et reputari vo]umus mandamusque
ferre et gestare ac us in aevum uti, frui et gaudere
possiut ac valeant, Haeredesque et posters eor.ndem
utiiusque nexus universi valeant atque possint. Imo
nobilitamus, damns et conferimus praesentium majoris
et aulici sigilli nostri impendentis munimine robora-
tarum per vigorem. Datum in Archiducali Civitate
nostra Vienna Austriae Die Septima mensis Martii,
Auno Domini Millesimo Septingentesimo Decimo
Octavo Regnorum vero nostrorum romani Septimo,
hispanici decimo quint°, hungarici et bohernici etiam
Sept mo.
Carolus m. p.
Joannes Josephus de Kciszon
Georgius Balinlith m. p.
NB. Dupli o copie in col. mea.

www.dacoromanica.ro
A MO ,...

CXXXIX.
1718. Caro lus VI Romanorum Imperator, Hungariae
Rex, Tanstivaniae Prtnceps etc. cu diploma data din
Laxenburg la 15 Iunie 1718 confere lut loan qi Stefan
Stoika de A. Venzcze ,fit succesordor .96 armale nobilitare.
Nos Caro lus VI Del Grata Electus Romanorum
Imperator semper Augustus, ac Germaniae, Castellae,
Legionis Arragoniae, utriusque Siciliae, HI erosalyrnae,
Hungarnie, Bohemiae, Dalmatiae, Croatiae, Navarrae,
Granatae, Toleti, Valentiae, Gallitiae. Majoricarum
Seviliae, Sardiniae, Cordubae, Corsicae, Murciae,
Glenn's, Algarbiae, Algecirae, Gibraltaris, Insularum
Canariae nee non Indiarum, ac Insularum Terrae
firmae, Marts Ocean' etc Rex. Archidux Austnae,
Dux Burgundiae, Brabantiae, Mediolani, Sryriae, Ca-
rinthiae, Cannoliae, Lucemborgi, Wiirtembergae, su-
perioris et inferioris Silesiae, Athenarum et Neopa-
triae Princeps, Sveviae et Transilvaniae, Marchio Sacri
Romani Impery, Burgoviae, Moraviae, superioris et
inferior's Lusatiae, Comes Habsburgi, Flandriae, Ty-
rolls, Barchinonae, Feretis, Kyburgi, Goritiae, Rossi-
lionis, et Ceritaniae, Landgrafius Alsatiae, Marchio
Oristaial et Comes G-oeccano, Dominus Marchiae,
Portus Naonis, Biscajae, Modal, Salinarum, Tripolis
et Mechliniae.
Memorise commendamus tenere praesentium
significantes quibus expedit universis. Qaod Nos cum
ad nonnullorum fidelium nostrorum intercessionem
Majestati Nostrae propterea humillime factam, turn
vero attentis, et consideratis, fidelitate, fidelibusque
servitiis fidelium nostrorum Ioannis Boeronum, in
haereditarii Nobis Principatus Transylvaniae, Distric-

www.dacoromanica.ro
bil
tug. Vogarasiensi, Ductoris et Nicolai Stoika fratratil
videlicet Carnahum et couterinorum in eodem Dis-
trictu, Possessions vero Also-Venitae residentium et
commorantium quae ipsi Nobis, Augustaeque D