Calculul puterilor unei matrici

Se cere s se calculeze An.

Teorema Hanilton-Cayley

a11 a12
(i) Fie matricea A = M2 (C). Atunci:
a21 a22

(i) A 2 TrA A + detA I 2 = 0 , care se numeste ecuaia caracteristic a matricii A .

1 0
TrA=a11 + a22 , det A = a11a22 a12 a21 , I 2 =
0 1
(ii ) () (x n ), ( yn ) C cu A n = xn A + yn I 2 ()

Obs. Pentru n = 1 , x1 = 1, y1 = 0, iar pemtru n = 2 , x2 = TrA, y2 = detA.

1 2
Exemple: 1. A = ; A n = ?, n N* .
5 4

Soluie: detA = - 6, TrA = 5, ecuaia caracteristic a matricii A este: A2 5 A 6 I 2 = 0 (1)

A n = xn A + yn I 2 / A A n +1 = xn A2 + yn I 2 A xn (5 A + 6 I 2 ) + yn A = (5 xn + yn ) A + 6 xn I 2
(1)

5 xn + yn = xn +1
= xn +1 A + yn +1 I 2 xn +1 = 5 xn + 6 xn 1 xn +1 5 xn 6 xn 1 = 0
(*)

6 xn = yn +1 yn = 6 xn 1

Ecuaoa caracteristic a irului (xn)n este: r 2 5r 6 = 0 r1 = 1; r2 = 6 xn = C1 (1) n + C2 6 n

x1 = C1 + 6C2 = 1 1 1
42C2 = 6 C2 = , C1 = 6C2 1 =
x2 = C1 + 36C2 = 5 7 7
1 1 (1) n +1 + 6 n (1) n + 6 n 1
xn = (1) n + 6n , xn = , yn = 6
7 7 7 7
(1) n +1 + 6n 6
An = A + (1) n + 6 n 1 I 2
7 7

1 1 n
; A = ? ; n N .
*
2. A=
1 1

Soluie: det A = 2, TrA = 2, A2 2 A + 2 I 2 = 0, An = xn A + yn I 2 / A ,

An +1 = xn A2 + yn I 2 A, xn (2 A 2 I 2 ) + yn A = A(2x n + yn ) + 2 xn I 2 = xn +1 A + yn +1 I 2
(*)

2 xn + yn = xn +1
xn +1 = 2 xn 2 xn 1 xn +1 2 xn + 2 xn 1 = 0,
2 xn = yn +1 yn = 2 xn 1
2 + 2i
r 2 2r + 2 = 0, a = 1; b = 2; c=2, =b 2 4ac = 4i 2 ; = 2i, r1 = = 1 + i; r2 =1-i,
2
 2 2
z = a + bi = 2 i , zn = a + b = 2 cos i sin = r1,2 ,
2 2

2 2 4 4
n n
( ) ( )
n n
xn = C1 2 cos + C2 2 sin , x1 = 1; x 2 = TrA = 2.
4 4

2 2
n = 1 1 = x1 = C1 2 cos 4 + C2 2 sin 4 C1 2
2
+ C2 2
2
= 1 C + C = 1

1 2
, ,
n = 2 2 = x = 2 C cos 2 + 2 C sin 2
( ) ( ) 2C cos + 2C sin = 2 2C2 = 2
2 2

2 1 2 1 2
4 4 2 2
(=0) (=1)

n (n 1)
( 2) ( )
n n 1
C2 = 1 C1 = 0. Deci x n = sin
,y n =-2x n 1 , yn = 2 2 sin
4 4
n 1 1 (n 1) 1 0
( ) ( )
n n 1
An = xn A + yn I 2 = 2 sin 2 2 sin =
4 1 1 4 0 1

n n (n 1)

( ) ( )
( )
n n n 1

2 sin 2 sin 2 2 sin 0

= 4 4 4
+
2 sin n n (n 1)
( ) ( ) ( )
n 1
n
2 sin 0 sin
2 2
4 4 4
n (n 1) n
n
sin 2 sin sin
( )
= 2 4
sin n
4
n
4
(n 1)


sin - 2sin
4 4 4

n
Dar sin
4
- ( 2 ) sin (n 41) =sin n4 cos 4 sin 4 cos n4 =
2 n n n n 2 n n
= sin -cos =sin - 2sin (n 1) =sin - 2 sin cos
2 4 4 4 4 4 2 4 4
n n n n
= sin sin + cos = cos
4 4 4 4

n n
cos 4 sin
( 2)
n
An = 4
.
sin n n
cos
4 4

Tehnoredactat de Sibel Sefer, cls.a 11-a C, Liceul Teoretic Callatis, 2015.

3. Ex.17 a manual p.15

4. Ex.17 b manual p.15

5. Ex.17 c manual p.15

6. Ex.17 d manual p.15

7. Ex.17 e manual p.15

8. Ex.17 f manual p.15