Tratamentul BFT la recuperarea n Geriatrie

MINISTERUL EDUCATIEI SI CERCETARII

CENTRUL SCOLAR NR. 1 BUCURESTI
SCOALA POSTLICEALA SANITARA
SPECIALIZAREA BALNEOFIZIOTERAPIE
PROIECT DE DIPLOMA
METODE DE RECUPERARE MEDICALA BALNEOFIZIPTERAPICE IN
GERIATRIE
Coordonatori:
Doctor Candidat SCHIPOR LAURENTIU
PRELIPCEANU EUGENIA
Maitr! intr!ctor.
STAN ILDI"O



#IUNIE $%%&#
$
Tratamentul BFT la recuperarea n Geriatrie
PLANUL LUCRARII
PARTEA I
I. G'n'ra(itati##d')initi'* c(ai)icar'* dat' '+id',io(o-ic'
II. Etio+ato-'ni'##ca!.'* ,'cani,'* anato,i' +ato(o-ica
III. Crit'rii d' !tin'r' a dia-notic!(!i:
a/ '0a,'n!( c(inic##',n' !1i'cti2' i o1i'cti2'
1/ in2'ti-atii +arac(inic'##'0. radio(o-ic* +ro1' d' (a1.
I3. E2o(!ti' i +ro-notic
3 Trata,'nt:
1. +ro)i(actic
$. i-i'no#di't'tic
4. ,'dica,'nto
&. orto+'dico#c5ir!r-ica(
PARTEA a II#a: Trata,'nt!( BFT
1. +rinci+ii(' i o1i'cti2'(' trata,'nt!(!i BFT
$. trata,'nt!( +rin 5idro#t'r,ot'ra+i' 6t'5nica* ')'ct'/
4. trata,'nt!( +rin '('ctrot'ra+i' 6t'5nica* ')'ct'/
&. trata,'nt!( +rin ,aa7:
##')'ct'(' )i.io(o-ic' a(' ,aa7!(!i
##d'cri'r'a anato,ica a r'-i!nii
##t'5nica ,aa7!(!i
##,o1i(i.ar'a artic!(atii(or 68in'tot'ra+i'/
##-i,natica ,'dica(a
9. t'ra+ia oc!+ationa(a
:. trata,'nt!( 1a(n'o(o-ic 6a+' ,in'ra('* na,o(!ri/
4
Tratamentul BFT la recuperarea n Geriatrie
PARTEA I
I. GENERALITATI
3;rtnicii r'+r'.int< !n '-,'nt i,+ortant din +o+!(a=ia tota(< >n (!,'a
>ntr'a-<. A! o )ra-i(itat' i,!no(o-ica* ,'ta1o(ica* 2ac!(ara* ooaa ,ai acc'nt!ata
d'cat tin'rii i ad!(tii* c''a c' '0+(ica )r'c2'nta ,ar' d' 1o(i cronic' +'t' car' '
!+ra+!n i n!,'roa' a)'cti!ni ac!t'.
Batran'tii ii !nt +'ci)ic' +roc''(' '2o(!ti2' c' ' ,ani)'ta di)'r'ntiat (a
ni2'(!( t!t!ror or-an'(or i t'!t!ri(or* d't'r,inand cad'r'a ca+acitatii )!nctiona(' a
ac'tora* d'ci a intr'-!(!i or-ani,.
3art'i a tr'ia ii !nt +'ci)ic' an!,it' ,odi)icari d' ordin anato,ic* )i.ic*
+i5o(o-ic i ocia( car' +ri2it' in ana,1(! n! n' o)'ra +oi1i(itat'a a cont!ra,
+ro)i(!( 1atran!(!i. Odata c! inaintar'a in 2arta a+ar' o cr't'r' d' t'!t adi+o*
,odi)icari artic!(ar' datorat' artro.'(or* )ra-i(itat'a oa'(or* ca !r,ar' a
ot'o+oro.'i* ,!c5ii !nt a)'ctati in +roc'' d'-'n'rati2' car' (' ,odi)ica
tro)icitat'a i ,aa ,!c!(ara. . P'ntr! a a7!ta +o+!(atia 2artnica* tr'1!i' c!noc!t'
,odi)icari(' )i.io(o-ic' car' a+ar (a 1atrani. At)'(*)ac!(tati(' d' +'rc'+ti' !nt in
r'-r'i' (a 1atrani :
#Scad'r'a ac!itatii 2i.!a('# car' d'2in' )actor d' ric i,+ortant +'ntr!
accid'nt' o(dat' c! (!0a=ii a! )ract!ri?
#A!.!( +rin di,in!ar'a a* odata c! inaintar'a in 2arta* +oat' cr'a di)ic!(tati
ocio#+ro)'iona('?
#S'n.atii(' d!r'roa' i t'r,ic' di,in!at' ? ad''ori a+ar a)'cti!ni ,iocardic'*
!(c'r' +'r)orat' * )ract!ri )ara d!r'ri?
#Scad'r'a +'r)or,ant'(or 1atrani(or 't' ('-ata d' 2arta i co,+('0itat'a*
,odi)icari(or ,or)o(o-ic' i )!nctiona(#+ato(o-ic'* 2a )a2ori.'a.a a+aritia !nor
a)'cti!ni cronic' a! ac!t'* at)'(:
#Modi)icari a(' a+arat!(!i di-'ti2
# A+arat!( r'+irator +r'.inta ,odi)icari d' ti+ ',)i.', +!(,onar* +ot )i
con'cint'(' !n'i +ato(o-ii +!(,onar' ant'rioar' a! act!a('.
#A+arat!( cardio2ac!(ar in conditii d' i,1atranir' acc'('rata* -'n'r'a.a o
in-!tar' a art'r'(or c! +!(atii '+it'rna(' i c! o cr't'r' a t'ni!nii art'ria('
ito(ic'. D' a','n'a E"G#!( +oat' '2id'ntia !n'(' ',n' d' cardio+ati'
ic5',ica* at'roc('ro.a ,',1r'(or in)'rioar' i accid'nt' 2ac!(ar' c'r'1ra('.
#La 2arta a tr'ia ' ,ai +ot -ai: t'ndinta (a 1radicardi'* d'+(aar'a in 7o a
oc!(!i a+'0ian i a+aritia d' !()!ri ito(ic'.
#La it',!( n'r2o c! inaintar'a in 2arta a +'roan'i*+ot a+ar'a: a1o(ir'a
r')('0'(or c!tanat'* a1do,ina('* 2'(o+a(atin'* a(t'rar'a i,t!(!i 2i1rator (a ,',1r'('
in)'rioar' i a,iotro)ii (a ,aini.
#A+arat!( ot'o#artic!(ar a! (oco,otor a( 1atrani(or -'n'r'a.a d!r'r'a
+ro2ocata a! +ontana* crac,'nt'* ri-iditat'a a! anc5i(o.a* datorita )'no,'n!(!i d'
&
Tratamentul BFT la recuperarea n Geriatrie
i,1atranir' a carti(a-ii(or i ino2ia('i. Proc'!( d' i,1atranir' a)'ct'a.a do,inant
o!( i artic!(atii(' )a2ori.and i,o1i(i.ar'a +r'(!n-ita. Caract'ritic' !nt:
ot'o+oro.a* )ract!ra d' co( )',!ra( i artro.'('* car' a+ar a+roa+' intotd'a!na? d'
a','n'a* a+ar ,odi)icari d' +ot!ri +'ci)ic' 2artnici(or. Sc5'('t!( i artic!(atii('*
in ci!da a+ar'nt'i (or o(iditati !nt r'(ati2 )ra-i(' in )ata +roc'!(!i d' i,1atranir'.
La ni2'(!( oa'(or* ' +rod!c' ot'o+oro.a* iar (a ni2'(!( artic!(atii(or a+ar
artro.'(' 6ot'oartro.'('/.

DEFINITII SI CLASIFICARI
GERIATRIA 't' ra,!ra ,'dicin'i car' t!dia.a a+'ct'(' +ato(o-ic' a('
+roc''(or d' i,1atranir' 6,'dicina 2artnici(or/.
OSTEOPOROZA 't' !n +roc' ('nt i di)!. d' di,in!ar' a ,a'i ooa'
6ot'o+oni'/ i d' ,odi)icari a(' ar5it'ct!rii tra1'c!(ar'. Proc'!( i,+(ica )'no,'n'
d' 'ro.i!n' in +ro)!n.i,' i d' !1ti'r' a +'r'ti(or ooi i cad'r'a r'.it'nt'i
,'canic' a o!(!i i +rod!c'r'a d' )ract!ri (a tra!,ati,' ,ini,' a! c5iar
+ontan'.
C'(' ,ai c(aic' ti+!ri d' ot'o+oro.a inta(nit' (a 2arta a tr'ia !nt:
a/ Ot'o+oro.a d' ,'no+a!.a 6ot'o+oro.a d' ti+ I/* +rin (i+a 5or,oni(or
'tro-'ni.
1/ Ot'o+oro.a 'ni(a 6ot'o+oro.a d' ti+ II/* ' +rod!c' c! ')'ct a( 2art'i*
't' in-!ra )or,a d' ot'o+oro.a (a 1ar1ati i (a )','i ' !+ra+!n' c! ot'o+oro.a
d' ti+ I a)'ctand atat o!( tra1'c!(ar* cat i +' c'( cortica(. Ot'o+oro.a d' 2arta a!
'ni(a 6d' ti+ II/ 't' d'c(anata d' r'd!c'r'a ,a'i ooa'* car' 't' !r,a cad'rii
ti,!(arii ot'o1(atic' 'c!ndar' !nor )actori ('-ati d' 2arta :
#cad'r'a a1or1ti'i int'tina(' d' ca(ci! ?
#cad'r'a +rod!cti'i d' ca(citonina ?
#r'd!c'r'a ,a'i r'na(' c! cad'r'a 1 # @ A5idro0i(a.a?
#di,in!ar'a '0+!n'rii (a oar'?
In ac't ti+ d' ot'o+oro.a o!( tra1'c!(ar i o!( cortica( !nt a)'ctat' in '
-a(a ,a!ra.

ARTROZELE
Artro.a 't' o a)'c=i!n' car' )ac' +art' din -r!+!( r'!,ati,'(or d'-'n'rati2'.
Ea 't' !na dintr' c'(' ,ai )r'c2'nt' a)'c=i!ni cronic' Bi* totodat<* c'a ,ai )r'c2'nt<
a)'c=i!n' a a+arat!(!i (oco,otor. Fr'c2'n=a artro.'(or cr'Bt' c! 2;rta. D!+< 2>rta d'
49 ani* circa 9%C din +o+!(a=i' +r'.int< ('.i!ni artro.ic'* iar d!+< 2;rta d' 99 ani*
+'t' D%C din +o+!(a=i'.
Artro.a 't' r<+>ndit< ,ai a(' >n .ona t',+'rat< Bi a+ar' (a a,1'(' '0'* c! o
!Boar< +r'do,inan=< (a '0!( )',inin.
Artro.'(' 6r'!,ati, d'-'n'rati2* ot'oartrita a! artrit' d')or,ant'/ '
caract'ri.'a.< ,or)o+ato(o-ic +rin ('.i!ni r'-r'i2' d'-'n'rati2' a(' carti(a7!(!i
9
Tratamentul BFT la recuperarea n Geriatrie
5ia(in artic!(ar* c! int'r'ar'a o!(!i !1condra(* ino2ia('i Bi ='!t!ri(or ,oi. Din
+!nct d' 2'd'r' c(inic ' ,ani)'t< +rin d!r'ri* d')or,<ri Bi (i,itar'a ,iBc<ri(or
artic!(a=ii(or r'+'cti2'. Artro.'(' a)'ct'a.< artic!(a=ii(' ,o1i(' 6diartro.'/ Bi +ot )i
,ono# a! +o(iartic!(ar'.
C'a ,ai )r'c2'nta )or,a d' r'!,ati, +'ntr! 2arta a tr'ia 't' 1oa(a
d'-'n'rati2a a artic!(ati'i 6artro.a a! ot'oartro.a/.
Artro.'(' a! r'!,ati,!( cronic d'-'n'rati2 !nt a)'cti!ni 6n'in)(a,atoar'/
cronic' caract'ri.at' +rin d'-radar'a carti(a7!(!i artic!(ar (a car' ' aocia.a ('.i!ni
a(' c'(or(a(t' tr!ct!ri artic!(ar' 6ino2ia('* ca+!('* ,'nic!ri/ i in +'cia( a(' o!(!i
!1condra(.
DATE EPIDEMIOLOGICE

Or-ani.atia Mondia(a a Sanatatii 6OMS/ conid'ra ot'o+oro.a ca !na din
1o(i(' ,a7or' a(' '+ocii ,od'rn'? 'a r'c!noat' ca ot'o+oro.a r'+r'.inta !n cot
i,+ortant +'ntr! co,!nitat'? ca ac't cot 't' in cr't'r' 6+' ,a!ra cr't'rii
+ond'rii in +o+!(ati' a +'roan'(or d' 2arta a tr'ia/* atat +'ntr! +aci'nt cat i +'ntr!
oci'tat'.
Ot'o+oro.a 't' o a)'cti!n' a oci'tatii ,od'rn'* tri1!tara !n!i an!,it ti( d'
2iata 6di'ta* ,icar' )i.ica/* dar i +r'(!n-irii d!rat'i 2i'tii. In c''a c' +ri2't'
r'+artitia +' '0' i -r!+' d' 2arta* )','i(' !nt 2icti,'(' o1in!it' a(' ot'o+oro.'i
datorita +i'rd'ri(or ooa' +ot#,'no+a!.a* ind!' d' d')icit!( 'tro-'nic.S'
'ti,'a.a ca circa &%#9% C din )','i(' d' 9% d' ani i +'t' +r'.inta conditii(' d'
a+ariti' a !n'i )ract!ri ot'o+oro.ic'. Bar1atii !nt ,ai +!tin atini* d'.2o(tand
ot'o+oro.a (a 2art' ,ai inaintat'. Ric!( ,a0i, d' 1oa(a 't' a+r'ciat ca a+ar' (a
)','i(' a(1'* aiatic' ,inion'* (a1' i c! itoric )a,i(ia( +o.iti2. Factorii d' ric !nt
,!(ti+(i: d')icit!( 'tro-'nic +r' i +ot#,'no+a!.a* ti(!( d' 2iata* 1o(i(' 'ndocrin'*
)!,at!(* a(coo(!(* ca)'a!a* a)'cti!ni(' -in'co(o-ic'* di-'ti2'.
Artro.'(' a)'ct'a.a d' o1ic'i o in-!ra artic!(ati' i 1oa(a +oat' ra,an'
cantonata ,!(ta 2r',' n!,ai (a ac''a artic!(ati'. D'1!t!( 1o(i 't' inidio. S!nt
a)'ctat indi2i.i +'t' 9%#:% ani. La int'ro-atori!( +aci'nt!(!i in ca.!( artro.'(or '
o1'r2a :
#(a $%C din 1o(na2i +ot )i id'nti)icat' ca!.'(' tra!,atic' ?
#(a 9%C din 1o(na2i d!r'ri(' a+ar c! oca.ia !n!i ')ort* a !n'i ,icari -r'it'*
a! a !n!i tra!,ati, indir'ct ?
#(a r't!( d' 4%C d!r'ri(' !r2in )ara o ca!.a '2id'nta* doar in ca.!(
2artnici(or d!r'ri(' a+ar din ca!.a i,1atranirii.
Atat in ot'o+oro.a cat i in artro.a tr'1!i' +r'ci.at caract'r!( d!r'ri initia('*
'2o(!tia a i in)(!'nta di)'rit'(or trata,'nt'. Bo(na2!( artro.ic ar' o tar' -'n'ra(a
1!na i ad''a 't' o1'.* n! !nt +r'ci.at' i,+to,' -'n'ra(' 6at'ni'* anor'0i'/ n!
ar' (oc o a(t'rar' a tarii -'n'ra('* n! +r'.inta )'1ra i nici a,n'.i'.
:
Tratamentul BFT la recuperarea n Geriatrie
II. ETIOPATOGENIE
CAUZE, MECANISME
Osteoporoza 't' r'.!(tat!( a)'ctarii +roc'!(!i d' r',od'(ar' ooaa
caract'ritic t'!t!(!i oo dina,ic i 5i+'racti2* c! +i'rd'r'a 'c5i(i1r!(!i dina,ic
)!nctiona( dintr' r'or1tia ooaa i )or,ar'a d' o no!* a2and ca r'.!(tat )ina(*
cad'r'a ,a'i ooa' tota('. Inc'+and din a +atra d'cada a 2i'tii* ac't 'c5i(i1r!
dina,ic )!nctiona( a( r',od'(arii ooa' 't' +'rt!r1at (a a,1'(' '0'. In
'tio+ato-'nia ot'o+oro.'i* a! (oc ,ai ,!(ti )actori i,+ortanti:
Factori 5or,ona(i 6cad'r'a i a+oi di+aritia 5or,oni(or 'tro-'ni#
+ro-'tati2i/?
Factori n!tritiona(i 6car'nt' +rot'ic'* ca(oric' i 2ita,inic'/?
Ni2'(!( ,a0i, d' ca+ita( oo ac!,!(at +ana in a +atra d'cada a 2i'tii*
d'+ind' '( in!i d' a,+r'nt'(' -'n'tic': '0* a(i,'ntati'* raa 6ot'o+oro.a
)iind ,ai d' inta(nita (a a(1i/?
Odata c! inaintar'a in 2arta* +ot a+ar'a r'or1tii a(' 2ita,in'i D i a ca(ci!(!i?
Er'ditat'a 6(a )a,i(ii d' ot'o+orotici/?
Con!,!( '0c'i2 d' a(coo( i t!t!n?
Inacti2itati )i.ic' 6ortotati, +r'(!n-it* 'd'ntari,* acti2itati canic' i ,'r
,ai r'd!/?
C'(' ,ai dra,atic' )ract!ri (a 1atrani !nt c'(' d' co( )',!ra(* n!,it' i )ract!ri
a(' 1atrani(or. Conditi(' d' ric d' cad'r' car' +' )ond!( ot'o+oro.'ic' d' ti+ I a! II
d!c (a )ract!ra d' co( )',!ra( !nt:
Cad'ri accid'nta('* +rin i,+(a Ei,+i'dicar' F.
T!(1!rari 2'ti1!(ar'* a,'t'(i.
Hi+ot'ni!n'a ortotatica.
D')ici'nt' )!nctiona(' a ,',1r!(!i in)'rior.
T!(1!rari cardiac'* an',ii -ra2'.
Artroza. Artro.'(' !nt a)'c=i!ni +o(i'tio(o-ic' Bi +o(i+ato-'nic'. M'cani,!(
't' d!1(!: ,'canic 6'0c' d' +r'i!n' '0'rcitat +' !n carti(a7/ Bi 1ioc5i,ic
6carti(a7 a(t'rat 1ioc5i,ic* c! c<d'r'a r'.it'n='i (a +r'i!ni ,'canic'
nor,a('/.Proc'!( d'-'n'rati2 r'.!(t< din int'rac=i!n'a co,+('0< a !nor )actori
'0trin'ci Bi intrin'ci.
Factori '0trin'ci:
Tra!,ati,' 6)ract!ri* ,icrotra!,ati,' +ro)'iona('* (!0a=ii/
In)(a,a=ii 6+o(iartrit< r'!,atoid<* in)'c=ii artic!(ar'/
Factori ,'canici 6!+rao(icitar'a artic!(a=i'i/
Factori d' ,'di! 6+ro)'ia* ti(!( d' 2ia=</
G
Tratamentul BFT la recuperarea n Geriatrie
Bo(i n'!ro(o-ic' 6n'!ro+atii/
Ma()or,a=ii con-'nita(' 6c!1it! 2ar! a! 2a(-!/
Bo(i ,'ta1o(ic' 6dia1't* 5',ocro,ato.</
Boa(a Pa-'t
D'+!n'ri d' crita('
Bo(i d' >n-' 65',o)i(i'/
Factori 'ndocrini 6acro,'-a(i'* ,i0'd',* ,'no+a!.</
Factori intrin'ci:Er'ditat'a 7oac< !n ro( i,+ortant >n d't'r,inar'a artro.'(or
datorit< d')'ct'(or ca(itati2' a(' carti(a7!(!i artic!(ar. D' o1ic'i 't' 2or1a d' o
artro.< -'n'ra(i.at< caract'ri.at< +rin d'-'n'rar'a +r',at!r< a carti(a7!(!i >n
n!,'roa' artic!(a=ii. 3;rta in)(!'n='a.< +rin >,1<tr;nir'a )i.io(o-ic< 6carti(a7
d'5idratat* c! r'.it'n=< c<.!t< Bi 2!(n'ra1i( (a a-r'i!ni(' ,'canic'/. Fr'c2'n=a
artro.'(or cr'Bt' c! 2arta. E(' n! r'+r'.int< !n +roc' d' !.!r< +ai2* ci Bi !n
+roc' d'-'n'rati2 acti2. O dat< c! tr'c'r'a ani(or a+ar Bi ('.i!ni a(' tr!ct!ri(or
adiac'nt' 6(i-a,'nt'* t'ndoan'/* car' +ot acc'nt!a d'.2o(tar'a artro.'i.
D'i 'tio(o-ia artro.'(or ra,an' 'ni-,a #a +!t!t +r'ci.a o 'ri' d' )actori
d't'r,inanti a! )a2ori.anti.
1. Factori e!era"i
a/ #arsta # d'-radar'a carti(a7!(!i artic!(ar* caract'ritica 1o(ii* 't'
d't'r,inata d' +roc'!( d' i,1atranir' car' a)'ct'a.a tr!ct!ra i )!nctia '(','nt'(or
co,+on'nt' a(' artic!(atii(or.
1/ O$ezitatea # ' aocia.a )r'c2'nt c! r'!,ati,!( cronic d'-'n'rati2*
,ai a(' c! co0artro.a a! -onartro.a.
%. Factori e!&ocri!i :
Int'r2'ntia )actori(or 5or,ona(i 't' !tin!ta d' cr't'r'a )r'c2'nt'i artro.'(or
(a )','i d!+a ,'no+a!.a i d' aoci'r'a !)'rint'i artic!(ar' c! acro,'-a(ia i
5i+ot'roidi,!(.
'. Factori "oca"i(
a/ Pr'i!ni(' ,'canic' a!+ra carti(a7'(or* c''a c' '0+(ica ro(!( o1'.itatii i
ortotati,!(!i +r'(!n-it i (a acti2itati(or c' +r'!+!n ridicari d' -r'!tati i o(icitari
i,+ortant' a(' artic!(atii(or.
1/ In)(a,atii(' din artrit'(' ac!t' a! i,!no(o-ic'.
ANATOMIA PATOLOGICA
Osteoporoza
At'ntia a!+ra !n'i +oi1i(' '0it'nt' a !n'i ot'o+oro.' 't' atraa d' o1ic'i
d' a+aritia !n'i d!r'ri (o,1ar' a! toracic' a! a !nor d')or,ari 2'rt'1ra(' 6ci)o.'*
5i+'r(ordo.'c'r2ica('/ c! r'.!(tat !nor taari 2'rt'1ra(' c' ' aocia.a c! artro.'.
Fra-i(itat'a ooaa 't' caract'ritica +rinci+a(a a 1o(ii* a)'ctand in +'cia(
D
Tratamentul BFT la recuperarea n Geriatrie
cor+!ri(' 2'rt'1ra(' i )a2ori.and )ract!ri(' 6)ract!ra d' co( )',!ra(/ ind'o'1i (a
1atrani* cand contin!t!( in ca(ci! a( oa'(or cad' !1 9%C.
Artroze"e
Hn artro.' ,'ta1o(i,!( carti(a7!(!i 't' d'+ri,at* +roc'!( d' d'-radar'
d'+<Bind 1ioint'.a. R'.!(t< o !1=i'r'* o Ic<,oBar'J a carti(a7!(!i car' >Bi +i'rd'
o,o-'nitat'a Bi d'2in' )ria1i(* d!c>nd (a )or,ar'a d' )i!ri Bi !(c'ra=ii. Pro-r'ia
condi=ii(or 'tio(o-ic' )ac' ca )i!ri(' < ' acc'nt!'.'* iar 2o(!,!( carti(a7!(!i
artic!(ar < cad<. Et'* d' a','n'a +oi1i(<* r!+'r'a carti(a7!(!i* c! d'taBar'a >n
ca2itat'a artic!(ar< a !nor )ra-,'nt' ,ici. U(t'rior ar' (oc o r'ac=i' +ro(i)'rati2< !1
)or,a !n!i 1!r'('t (a +'ri)'ria carti(a7!(!i* c''a c' contit!i' +!nct!( d' +('car' a
ot'o)it'(or. U.!ra carti(a7!(!i d!c' (a d'.-o(ir'a o!(!i !1iac'nt* car' d'2in' 'di!(
!n!i +roc' d' c('ro.<. Ac'at< cond'nar' ooa< 't' ,ai '2id'nt< >n +!nct'(' d'
o(icitar' ,'canic< ,a0i,<? >n .on'(' n'o(icitat' a+ar' ot'o+oro.a. Hn c!r!(
+roc'!(!i artro.ic !+ra)a=a artic!(ar< d'2in' +ro-r'i2 d')or,at< Bi n'o,o-'n<*
)a+t c' '0+!n' ='!t!( ino2ia( (a ('.<ri ,'canic' !r,at' d' )i1ro.< Bi 5ia(ini.ar'
+ro-r'i2<* c' ar' ca ')'ct c<d'r'a 2ac!(ari.a=i'i ino2ia('i.
Modi)icari(' carti(a-inoa' !nt +ri,'(' car' a+ar in 1oa(a artro.ica. Carti(a7!(
!)'ra o +i'rd'r' d' +rot'o-(icani. Carti(a7!( d' c!(oar' -a(1'n#1r!na ' )i!r'a.a
initia( !+'r)icia(* a+oi i in +ro)!n.i,'* d!+a car' ' )i!r'a.a i cad' n'!ni)or, in
-roi,'.
O!( !1condra( !)'ra !n +roc' d' c('ro.a* in tr!ct!ra a a+ar )or,ati!ni
c5itic'.La ,ar-in'a !+ra)'t'(or artic!(ar' ' )or,'a.a ot'o)it'. In artro.a
contit!ita contata, ('.i!ni carti(a-inoa': carti(a7!( ii +i'rd' (!ci!( caract'ritic* '
d'c!a,'a.a* +r'.inta )i!ri ooa'* +ro(i)'rari ot'o)i(ic' (a +'ri)'ria !+ra)'t'i
artic!(ar'* ot'oc('ro.a !1condra(a* -'od'.
A+ar d')or,ari artic!(ar'* car' d!c (a )ract!ri i o(icitari '0c'i2' a(' ca+!('i
i (i-a,'nt'(or artic!(ar'* car' ' )i1ro.'a.a* co,+ro,itand i ,ai ,!(t )!nctia
artic!(ara .
A(t'rar'a ino2ia(a 't' 'c!ndara i tardi2a 6a2and o an!,ita i,+ortanta
n!,ai in an!,it' (oca(i.ari # -'n!nc5i!(/.
III. CRITERII DE SUSTINERE A DIAGNOSTICULUI

E)a*e!+" c"i!ic , se*!e s+$iecti-e si o$iecti-e
Ot'o+oro.a ' ,ani)'ta c(inic n!,ai in ,o,'nt!( a+ariti'i co,+(icatii(or
a(' r'+r'.'ntat' d' )ract!ri (oca(i.at' +r')'r'ntia( (a ni2'(!( co(!(!i )',!ra( i
'0tr',itati(or dita(' a radi!!(!i. At)'(* o +'rioada d' ti,+* 1oa(a 't'
ai,+to,atica.
Odata c! inaintar'a in 2arta* )','i(' c! ot'o+oro.a +ot#,'no+a!.a +r'.inta
c'( ,ai )r'c2'nt d!r'ri (oca(i.at' (a ni2'(!( co(oan'i doro#(o,1ar' i !(t'rior* in
'2o(!ti'* d')or,ari a(' co(oan'i 2'rt'1ra(' 'c!ndar' )ract!ri(or 2'rt'1ra('
ot'o+orotic' +ontan'.
K
Tratamentul BFT la recuperarea n Geriatrie
Bar1atii c! ot'o+oro.a +r'.inta d!r'ri ooa' atat (a ni2'(!( co(oan'i (o,1ar'*
dar i (a ni2'(!( '-,'nt'(or ooa' 6o(d* !,ar/ i a! o t'ndinta cr'c!ta d' a )ac'
)ract!ra d' co( )',!ra( (a tra!,ati,' ,inor'.
Si,+to,ato(o-ia )ract!rii d' co( )',!ra( conta in :
# d!r'ri +ontan' (a ni2'(!( o(d!(!i car' ' '0ac'r1'a.a (a ,icari(' +ai2' i
acti2' a coa+'i
# d!r'ri (a +r'i!n' in tri!n-5i!( (!i Scar+a i (a +'rc!ti' +' tro5ant'r
# i,+ot'nta )!nctionara a ,',1r!(!i in)'rior.
Ot'o+oro.a ii a)ir,a '0it'nta c(inica +rin )ract!ri in a+ro0i,ati2 9*9C din
ca.!ri. C'(' ,ai 1'ni-n' )ract!ri !nt din 2'rt'1r' car' !n'ori n! !nt dia-noticat'
ca atar'. S' ,ani)'ta +rin:
# d!r'r' 2i'* d' o1ic'i d!+a !n ')ort (a ni2'(!( 2'rt'1r'(or ('.at' 6dora(a*
in)'rioara a! (o,1ara/* 2'rt'1r'(' )iind c'(' d' (a TD in 7o.
# d!r'r'a '0ac'r1ata (a ,icari d' +'rc!tar' a co(oan'i in .ona r'+'cti2a* (a
t!' i tran!t.
# d!r'ri(' radiat' in t'ritori!( radic!(ar cor'+!n.and 2'rt'1r'i ('.at'.
# incontin'nta d' !rina.
# indro,!( d' Icoada d' ca(J 6)oart' rar/.
D'1!t!( i '2o(!tia initia(a a artro.'(or +ot )i ,!(t' din +!nct d' 2'd'r' c(inic*
+aci'nt!( in 2arta ac!.and:
# d!r'r'a #contin!a in +!'!ri a! in ,icar'* ,od!(at' d' o1ic'i d' )actori
M't'oro(o-ici.
# (i,itar'a d!r'ri(or # !n'ori a)'ct'a.a ,'r!( a! i ortotati,!(.
# (a0itat'a (i-a,'nt'(or # inta1i(itat'a artic!(ati(or: (!0atii* !1(!0atii.
# 5idrartro.' n'in)(a,atorii.
In '0a,'n!( o1i'cti2 ' ,ai +ot contata :
# cr'+itatii i crac,'nt' (a ,o1i(i.ar'a +ai2a a! acti2a a artic!(ati' int'r'at'.
# contract!ra ,!c!(ara* d' o1ic'i in )('0i!n'* car' inot't' d!r'r'a artic!(ara.
# 't' ,ai )r'c2'nta in a)'ctar'a co(oan'i 2'rt'1ra('.
Sindroa,'(' d!r'roa' i r'dori(' caract'ritic' c(inic a( artro.'(or !nt ,ai
int'n' di,in'ata* (a c!(ar'a din +at. E(' di,in!a i !n'ori* c5iar c'd'a.a d!+a 1%#
19 ,in!t'* d' ,o1i(i.ar'.
I!-estiatii Parac"i!ice , e). ra&io"oic, pro$e &e "a$orator
E). ra&io"oic.
Ot'o+oro.a ' d'co+'ra accid'nta( a! daca 't' ca!tata +rin radio-ra)i' car'
o +!n' in '2id'nta.
Cand !nt a)'ctat' +r'do,inant oa'(' cortica('* radio-ra)ia oa'(or (!n-i
65!,'r!* )',!r/ arata d',in'ra(i.ar'a di)!.a c! !tin'r'a cortica(!(!i. Cand 't'
a)'ctat +r'do,inant o!( tra1'c!(ar* radio-ra)ia oa'(or (at' 62'rt'1r'/ arata
d',in'ra(i.ar'a di)!.a* cad'r'a n!,ar!(!i d' tra2'' ooa'* n'r'-!(aritati in
!+ra)'t'(' 'ndota(' datorat' d'.'c5i(i1r!(!i dintr' dic!(!i int'r2'rt'1ra( nor,a( i
1%
Tratamentul BFT la recuperarea n Geriatrie
o!( ot'o+orotic (a1 r'.it'nt (a car' ' ,ai ada!-a +r'.'nta d' taari 2'rt'1ra('. S'
conid'ra ca taari(' 2'rt'1ra(' ot'o+orotic' c! a+'ct!( (or radio-ra)ic' 62'rt'1ra in
)or,a d' ('nti(a 1iconca2a* 2'rt'1ra Ecoada d' +'t'F/ ',ni)ica a+aritia )ract!ri(or
2'rt'1ra(':
# Tra+ar'nta cr'c!ta a oa'(or?
# Rar')i'r'a ',ni)icati2a in t'0t!ra tra1'c!(ara in dia)i.'* cor+!ri 2'rt'1ra('?
Dia-notic!( ' con)ir,a i -ra2itat'a +roc'!(!i d' ot'o+oro.a ' a+r'cia.a
+rin ot'od'ndito,'tri' i +rin to,o-ra)i' co,+!t'ri.ata. S!nt '0a,'n' +'cia(' car'
n! +ot )i )ac!t' d'cat in c'ntr' +'cia('.
E0a,'n!( radio(o-ic 't' c'a ,ai !ti(a '0+(orar'a i +'ntr! o1i'cti2ar'a 1o(ii
artro.ic' car' +!n' in '2id'nta :
# In-!tar'a +ati!(!i artic!(ar datorat d't'riorari carti(a7!(!i?
# Ot'ocond'nar'a o!(!i !1condra(?
# Ot'o)ito.a ,ar-ina(a?
# A+aritia d' c5it!ri ooa' !1condra(' a! +'riartic!(ar'?
# Ca(ci)icari in (i-a,'nt'?
# D')or,ari a(' '0tr',itati(or ooa' c! '2'nt!a(' !1(!0atii?
#A+'ct' d' ot'o(i.a in ca.!( co'0it'nt'i !n!i dia1't .a5arat?
Dia!ostic ra&io"oic 't' c'( ,ai i,+ortant +'ntr! o1i'cti2ar'a artro.'i.
S',n'(' radio(o-ic' c'(' ,ai i,+ortant' !nt:
>n-!tar'a +a=i!(!i artic!(ar* !n'ori +>n< (a di+ari=i'* datorit< +i'rd'rii
carti(a7!(!i
+r'.'n=a ot'o)it'(or ,ar-ina('
ca(ci)ic<ri(' (i-a,'nt'(or (at'ra(' Bi a in'r=ii(or t'ndinoa'
ot'o+oro.< +araartic!(ar< 6d' inacti2itat'/
d'.a0<ri
Hn ca.!ri(' inci+i'nt' a+'ct!( radio(o-ic 't' nor,a(.
Pro$e &e "a$orator
D't'r,inar'a 'rica i !rinara a ca(ci!(!i i )o)or!(!i* +r'c!, i d't'r,inar'a
'rica a PTH#!(!i i 2ita,in'i D o)'ra 2a(ori nor,a(' in ,a7oritat'a ca.!ri(or d'
ot'o+oro.a.
T't'(' 1io(o-ic' d' oric' nat!ra* n! (!7'c dia-notic!(!i d' artro.a* dar !nt
!ti(' +'ntr! ta1i(ir'a dia-notic!(!i 'tio(o-ic a( )or,'(or 'c!ndar' d' 1oa(a
6'ndocrin'* ,'ta1o(ic'/.
E0tra+o(ari(' 1ioc5i,ic' d' in)(a,ati' c' !nt intotd'a!na n'-ati2' :3SH*
)i1rino-'n!(* n!,ar!( d' ('!cocit' i )or,!(a ('!cocita(a* '('ctro)or'.a !nt nor,a('.
E0a,'n!( (ic5id!(!i ino2ia( 't' !ti( +'ntr! '0c(!d'r'a a(tor a)'cti!ni
r'!,ati,a('. Lic5id!( ino2ia( 't' c(ar a! -a(1'n#+a( i c! c'(!(aritat' !1 $%%%
'(','nt'L,,c i 2aco2itat'a cr'c!ta. Prin '0a,'n ,icroco+ic ' +ot '2id'ntia
,icrocrita(' i +iro)o)at d' ca(ci!.
In ca.!( artro.'(or 'c!ndar' ' i,+!n' d't'r,inar'a 'tio(o-i'i 6'ndocrina*
11
Tratamentul BFT la recuperarea n Geriatrie
,'ta1o(ica *'tc. / i in ca.!( artro.'(or in)(a,atorii.
I#. E#OLUTIE SI PROGNOSTIC
E2o(!tia ot'o+oro.'i 't' d' (!n-a d!rata.
Fract!ri(' d' co( )',!ra( !nt c'(' ,ai -ra2' co,+(icatii a(' ot'o+oro.'i car'
+ot '2o(!a (a )or,ar'a !n'i +'!dartro.' a! (a n'2ro.a ca+!(!i )',!ra(.
Artro.'(' a! '2o(!ti' ('nta* c! acc'nt!ar'a ('.i!ni(or d' !.!ra* c! +'rioad' d'
int'ni)icar' a d!r'ri(or i a i,+ot'nt'i )!nctiona('* a(t'rand c! +'rioad' (!n-i d'
a(ca,i'* r',ii!ni(' )iind +ontan' a! t'ra+'!tic'.
Pro-notic!( ot'o+oro.'i 't' 2aria1i( in )!ncti' d' rata )ract!ri(or +' o
ot'o+orotic* ra+!n.atoar' d' ,or1iditat'a i ,orta(itat'a +rin 1oa(a.
Pro-notic!( -'n'ra( a( artro.'(or 't' )a2ora1i(? +ro-notic!( )!nctiona( 't'
r'.'r2at. Artro.'(' !nt inc!ra1i('* dar n! !nt in2a(idant'* 1oa(a ' a-ra2'a.a i
c5in!i' 1o(na2!(* dar n! d!c (a anc5i(o.' 6c! '0c'+tia co0atro.'i* c' +oat' d'2'ni
in2a(idanta/.
Et' in)(!'n=at d' !r,<torii )actori:
3arta >naintat< 6' acc'nt!'a.< +roc''(' d'-'n'rati2'/
A)'ctar'a artro.ic< ,!(tiartic!(ar< a! -'n'ra(<
S(<1ir' ,!c!(ar<
Pr'.'n=a d' crita(' >n artic!(a=i'
So(icit<ri ,'canic' 2icioa' n'cor'ctat' 6,!ncitori/
N'!ro+atii +'ri)'ric' a(' ,',1r!(!i !+'rior
Pr'.'n=a !nor 1o(i cronic' 6dia1't!( )a2ori.'a.< cr'Bt'r'a ot'o)ito.'i/
N'cor'ctar'a ,a()or,a=ii(or con-'nita(' car' int'r''a.< artic!(atii('
#. TRATAMENT
Sco+!( (!i 't' a inc'tin'aca (a ,a0i, i,1atranir'a* a '(i,in' i,1atraniri('
+ato(o-ic' i acc'('rat' a a,'(ior'.' ca(itat'a 2i'tii +'roan'(or in 2arta.
Ac't' trat'-ii tr'1!i' a+(icat' contin!! i inca din +'rioada ad!(ta* ca i
trata,'nt!( !n'i 1o(i cronic' +r'c!, dia1't!(* 5i+'rt'ni!n' art'ria(a* 'tc.*+rin :
#intar.i'r'a a+ariti'i 1atran'tii
#d')a!rar'a ,ai ('nta a i,1atrinirii odata inta(ata?
#a,'(iorar'a ca(itatii 2i'tii 1atrani(or +rin o+ti,i.ar'a tari(or 1io+i5o(o-ic'?
Pr'2'nir'a artro.'i ar' (a 1a.< c!noaBt'r'a )actori(or d' ric Bi )a2ori.an=i. Et'
n'c'ar< intit!ir'a c>t ,ai d'2r',' a ,<!ri(or d' 'd!ca=i'* d' ,odi)icar' a ti(!(!i
d' 2ia=<.
E0'rci=ii(' )i.ic' a,'(ior'a.< ,o1i(itat'a artic!(ar< Bi +r'2in' atro)ia +rin
inacti2itat' a ,!c!(at!rii +'riartic!(ar'. S!nt +r')'rat' '0'rci=ii(' i.o,'tric'.
1. Trata*e!t+" pro.i"atic
Ot'o+oro.a 't' '0',+(!( c(aic d' !)'rinta r'!,atica in car' 't' ,ai !or
1$
Tratamentul BFT la recuperarea n Geriatrie
a +r'2ii d'cat a trat'.i* d'oar'c' r'.!(tat'(' trata,'nt!(!i !nt 2ariat' i
i,+r'2i.i1i('. Trata,'nt!( ot'o+oro.'i 't' +r'2'nti2 i c!rati2.
Pr'2'ntia in ot'o+oro.a ra,an' d' i,+ortanta co2aritoar'* atata ti,+ cat n!
'0ita ')'cti2 nici o ,'toda d' r'ta1i(ir' a ca(itatii o!(!i atin d' ot'o+oro.a.C'('
,ai +ro,itatoar' t'ndint' d' +ro)i(a0i' (' r'+r'.inta inc'rcari(' d' atin-'r' a
,a0i,!(!i d' ,aa ooaa c5'('tica.Moda(itati d' +ro)i(a0i' +ri,ara +ro+!' !nt:
#id'nti)icar'a ado('c'nti(orLad!(ti(or !+!i (a ric* c! 2a(oar' c(inica +'ntr!
+r'dicti' i acordar'a d' )at!ri co,+'t'nt'?
#inc'+'r'a +ro)i(a0i'i in +'rioada +'ri+!1'rtara* d' (a 1% ani* car' ar )i c'a ,ai
')'cti2a* c! co+!( atin-'rii ,a'i i d'nitatii ooa' ,a0i,' (a ni2'( 2'rt'1ra(* o(d
'tc. +ana (a 2arta d' $% ani?
#'d!catia +'ntr! anatat' a )','i(or intr' $% i 4% ani* c! co+!( d' cati-ar' d'
,aa ooaa !+(i,'ntara in ac'ata d'cada* car' ar +!t'a +r'(!n-i ti,+!( dinaint' d'
atin-'r'a +ra-!(!i oo d' )ract!ra* in +'rioada d' +ot#,'no+a!.a?
#trata,'nt d' !1tit!ti' 'tro-'nica* ca(ci!* 2ita,ina D*ca(citonina*
1i)o)onati* !1 tricta !+ra2'-5'r' ,'dica(a i indi2id!a(i.at* in )!ncti' d'
caract'ritici(' 1o(na2!(!i.
Trata,'nt!( +ro)i(atic a( ot'o+oro.'i co,+(icatii(or 'i 6)ract!ra d' co( )',!ra(
i taari(' 2'rt'1ra('/ 't' in-!r!( !ti(. E( +r'!+!n' '(i,inar'a )actori(or a-ra2anti
6in +'cia( 'd'ntari,!(/ i a )actori(or to0ici* ,ai a(' )!,at!(.
A do!a trat'-i' !tin!ta in trata,'nt!( +ro)i(atic a( ot'o+oro.'i conta in
!+raincarcar'a or-ani,!(!i* in +'cia( a c5'('t!(!i oo* in co+i(ari'* +rin
ad,initrar'a d' ca(ci! : car1onat* (actat a! -(!conat d' Ca $M.
Trata,'nt!( +ro)i(atic in ca.!( artro.'(or conta in co,1at'r'a )actori(or
d't'r,inanti i )a2ori.anti 6+roc'!( d' i,1atranir'* +r'i!ni(' ,'canic' a!+ra
carti(a7!(!i/* a( artic!(atii(or in ca.!( in car' '0ita o o(icitar' contin!a.
Trata,'nt!( +ro)i(atic (a +'roan'(' in 2arta conta in -'n'ra( d' (a at'nti'
6,'r* ,icari* rati' a(i,'ntara/ +ana (a +ro)i(a0ia i,1atrinirii.
%. Trata*e!t+" iie!o,&ietetic
Ac'ta conta in :
# r'-i, a(i,'ntar c! contin!t ad'c2at d' ca(ci!* +rot'in' i 2ita,in'?
# c5i,1ar'a ,od!(!i d' 2iata c! r'n!ntar'a (a r'-i,!ri a(i,'ntar'
5i+'r+rot'ic' i '2itar'a )!,at!(!i i a con!,!(!i d' a(coo(.
# r'd!c'r'a rati'i ca(oric' 6in ca. d' i,o1i(i.ar' (a +at/ +'ntr! '2itar'a
i,o1i(itatii.
# '0+!n'r'a nor,a(a (a oar' in 2'd'r'a !nor int'.a ad'c2ata d' 2ita,ina D.
# a(i,'ntatia ot'o+orotici(or a )i' )oart' 1o-ata in (actat'* ,ai a(' in ca.!(
c'(or car' ii cono(id'a.a )ract!ri('.
La artro.' ' i,+!n' d' (a >nc'+!t r'+a!!( artic!(ar +'ntr! a +r'2'ni o
o(icitar' +r'a ,ar' a artic!(a=i'i c' +r'.int< d'7a ,odi)ic<ri d'-'n'rati2'. R'-i,!(
a(i,'ntar tr'1!i' < )i' 5i+oodat at!nci c>nd 1o(na2!( !ti(i.'a.< ,'dica=i'
antiin)(a,atoar' n't'roid< 6+'ntr! a '2ita r't'n=ia 5idro A odat< c' ' ,ani)'t<
14
Tratamentul BFT la recuperarea n Geriatrie
c(inic +rin 5i+'rt'ni!n' art'ria(< Bi 'd','/.Bo(na2!(!i tr'1!i' < i ' '0+(ic' c<
1oa(a (!i n! 't' -ra2<* dar n'c'it< !n trata,'nt >nd'(!n-at* co,+('0 Bi ,!(t<
r<1dar' Bi coo+'rar' acti2<.
'.Trata*e!t+" *e&ica*e!tos
In ot'o+oro.a ac't trata,'nt ii +ro+!n'* in a)ara a,'(iorarii d!r'rii ooa'*
o+rir'a +ro-r'i'i +i'rd'rii ,a'i ooa' tota(a* +r'2'nir'a )ract!ri(or !(t'rioar'
6)ract!ra d' co( )',!ra( i taari(' 2'rt'1ra('/ c! ,!(ti+(' ,'dica,'nt' c! acti!n' )i'
d' in5i1iti' a r'o1ti'i ooa'* )i' d' ti,!(ar' a )or,arii d' o no!* nor,a(
tr!ct!rat.
Trata,'nt!( ,'dica,'nto a( ot'o+oro.'i 't' co,+('0* d' (!n-a d!rata i
indi2id!a(i.at in )!ncti' d' )or,a d' ot'o+oro.a a +aci'nt!(!i i conta in
ad,initrar'a d':
a.'tro-'ni ML# +ro-'t'ron 6ot'o+oro.a +ot#,'no+a!.a/ a!
1.ca(citonina d' o,on a! !,ana* in7'cta1i(a a! +raN na.a( a!
c.1i)o)onati a!
d.)(or!ra d' odi!
'.ca(ci!
).2ita,ina D
-.andro-'ni ana1o(i.anti 6D'cano)ort/
Trata,'nt!( ,'dica,'nto a( artro.'i ar' !r,<toar'(' o1i'cti2':
#ind'+<rtar'a d!r'rii
#cr'Bt'r'a ,o1i(it<=ii >n artic!(a=ia !)'rind<
#i,+i'dicar'a +ro-r'i'i 1o(ii 6atro)ii ,!c!(ar'* d')or,<ri artic!(ar'/
Co,1at'r'a d!r'rii ' )ac' c! ana(-'.ic' a! antiin)(a,atoar' n't'roidi'n'
ad,initrat' +' ca(' -'n'ra(< a! >n a+(ica=ii (oca('. C'(' ,ai !ti(i.at' at)'( d'
,'dica,'nt' !nt: a+irina* indo,'tacin!(* dic(o)an'c* )'ni(1!ta.ona. E(' tr'1!i'c
ad,initrat' c! +r'ca!=i' datorit< ')'ct'(or 'c!ndar' d')a2ora1i(' +' car' (' a!
6irita1i(itat'a -atric<* r't'n=ia 5idroodat</. D' a','n'a* tr'1!i' '2itat<
ad,initrar'a +r'(!n-it< a ac'tor ,'dica,'nt'.
Corticot'roi.ii ' )o(o'c rar* ,ai ,!(t a+(ica=i (oca(* rar'ori +' ca(' it',ic<
a! intraartic!(ar< 6datorit< r'ac=ii(or (or ad2'r'/. Ei !nt indica=i at!nci c>nd '0it<
!n +roc' in)(a,ator i,+ortant* c! (ic5id ino2ia( a1!nd'nt. Ad,initr<ri(' r'+'tat'
+ot +rod!c' d't'rior<ri a(' carti(a7!(!i
O a(t< c(a< d' ,'dica,'nt' !ti(< 't' r'+r'.antat< d' ,ior'(a0ant' 6dia.'+a,*
c(or.o0a.on</* car' co,1at +a,'(' Bi contract!ri(' ,!c!(ar'.
Hn co+!( +rot'c=i'i Bi r')ac'rii carti(a7!(!i ' ad,initr'a.< condro+rot'ctoar'
o1=in!t' din '0tract' d' carti(a7 Bi ,<d!2< ooa<. E(' a! co+!( d' a nor,a(i.a Bi a
ti,!(a ,'ta1o(i,!( +'rt!r1at a( carti(a7!(!i.
Trata*e!t+" c+ i!/i$itori ai resor$tiei osoase :
# Ca(cioto,ia # in5i1a r'or1tia o!(!i +rin acti!n' dir'cta +' ot'oc(at' ? (a
ac'ta ' ada!-a i !n ')'ct antia(-ic +!t'rnic. In ot'o+oro.a ' ridica ca(citonina d'
1&
Tratamentul BFT la recuperarea n Geriatrie
o,on 6Miaca(cic* )io(' a! +raN na.a(/? ' ad,initr'a.a ti,+ d' a+ro0i,ati2 : (!ni
# 1 an. Ca(citonina ar' ')'ct dir'ct +' o!( tra1'c!(ar* ca.and rata )ract!ri(or
2'rt'1ra('.
#Bi)o)onati !nt d'ri2ati d' acid )o)oric c' action'a.a c! ,ar' a)initat' (a
ni2'(!( )a.'i ,in'ra(' a o!(!i. Dintr' 1i)o)o,ati ' !ti(i.'a.a act!a(,'nt' in
trata,'nt!( ot'o+oro.'i a('ndronat!( odic 6Foa,a0/* c!noc!t a in5i1a r'or1tia
ooaa* +oat' a contr!iaca !n o nor,a(* cr'cand ,aa ooaa tota(a.
Trata*e!te"e si*+"atorii a"e .or*arii &e os !o+ s+!t (
# M'ta1o(ici acti2i d' 2ita,ina D # +rin con2'ria ra+ida (a 1*$9 (a
5idro0i2ita,ina D4* cr'c a1or1tia int'tina(a d' Ca i P i ti,!('a.a ,in'ra(i.ar'a
ooaa. Din ac'ata cat'-ori'* +r'+arat!( c'( ,ai !ti(i.at 't' @ # ca(cido(!(
# F(!or!ri(' # in(oc!i'c iod!( 5idro0i( din tr!ct!ra 5idro0ia+atit'i c! ion!(
)(!or* c!noc!ta ca ti,!(atori a(' )or,ari(or ooa'. Din ac'ata cat'-ori' '
!ti(i.'a.a )r'c2'nt )(!or!ra d' odi!, 6Oin/
# In ca.!( d' ot'o+oro.a )',inina d' ,'no+a!.a* ' r'co,anda trata,'nt!( c!
'0tro-'ni c! acti!n' a!+ra oa'(or 6R'(o0i)'n/* +'ntr! a '2ita ric!( canc'ri-'n.
#Ad,initrar'a d' ca(ci! 1# 1*9 -L.i* (a car' ' r'co,anda i con!,!( d'
$ +a5ar' d' (a+t' +' .i.
In artro.a* +' +ri, +(an ' it!'a.a co,1at'r'a d!r'ri(or. P'ntr! ac'ata* '
)o(o'c ana(-'tic'(' !.!a(': acid!( ac'tia(ic 6a+irina/* ,'ta,i.o( 6a(-oca(,in/*
a,ino)'na.oana 6+arac'ta,o(/ a! co,1inatii a(' ac'tora.
Anta(-ic'(' tr'1!i' aociat' c! ,ior'(a0ant'* ca Bac(o)'n i Lior'a(*
C(oro0a.ona* To(+'rion 6,Ndoca(,/* dia.'+a,. D' ,!(t' ori 't' !ti(a i )o(oir'a
!n'i t'ra+ii 'dati2' i antid'+r'i2'. M!(ti 1atrani )ac din ca!.a !)'rint'i (or
artic!(ar' d'co,+'nari d'+r'i2'* car' a,+(i)ica +rintr#!n ad'2arat c'rc 2icio
ta1(o!( c(inic.
Co,1at'r'a ac!ti.ari(or ' )ac' )o(oind antiin)(a,atoar'(' n't'oidi'n'* ca:
)'ni(1!ta.a* indo,'tacin* dic(o)'nac* 'tc. S' r'co,anda ta1('t' a! !+o.itoar'6cat'
!na (a :*D a! (a 1$ or'/ a! in7'ctii intra,!c!(ar' 61#$ ori +' .i/. C'( ,ai inta(nit
't' Piro0ica,!( i R'0ica,!(* o in-!ra +ri.a +' .i 6$% ,-/.
In ca.!ri )oart' d!r'roa' i ir'd!cti1i(' c! t'ra+ia AINS* ' +ot )o(oi i
+rod!' corti.oic'. Fo(oir'a (or (a 2artnici tr'1!i' (i,itata* d'oar'c'* in +ri,!( rand
acc'nt!'a.a ',ni)icati2 ot'o+oro.a.In7'ctar'a intraartic!(ara a !n!i +rod!
corti.onic +oat' )i !ti(a c! conditia a n! )i' r'+'tata +r'a d'. C'(' ,ai ')icac' !nt :
#3o(on# in7'ctii intraartic!(ar' $*9#$% ,- ?
#Pr'dio(on# 6S!+'rcorti.o(/* So(!#D'cortin# in7'ctii intraartic!(ar' 6$9 ,-/ ?
#Hidrocorti.on ac'tat a! Hidrocorti.on 5',ii!ccitant#in7'ctii intraartic!(ar'
6$9 ,- +' .i/ ?
19
Tratamentul BFT la recuperarea n Geriatrie
Trata*e!t ortope&ico,c/ir+rica"(
Atat in ot'o+oro.a 6)ract!ra d' co( )',!ra(/* cat i in artro.a* trata,'nt!(
orto+'dic 't' d' 1a.a +rintr#o i,o1i(i.ar' in a+arat -5i+at*in di)'rit' 2ariant' d'
ot'oint'ra 6c! c!i'* 1ro' a! ti7'/ i di)'rit' r'.'ctii 6ot'o+(atic'* ,od'(ant'/. In
ac't 'n* ' +ot )ac' :
#Artro+(atia tota(a co0o)',!ra(a ?
#Artro+(atii(' car+o,'tacar+i'n' ?
#Prot'.ar'a ca+!(!i )',!ra( i a ac'ta1!(o,!(!i ?
In ot'o+oro.a* ' int'r2in' c5ir!r-ica( in )oart' rar' ca.!ri doar at!nci cand
'0ita )ra-,'nt' d'+(aat' c' +ot +ro2oca o a(t'rar' ,'d!(ara a! cand '0ita o
co,+r'i' ,'d!(ara 6taari 2'rt'1ra('/.
In artro.'* ' int'r2in' c5ir!r-ica( cand tar'a -'n'ra(a a 1o(na2!(!i o
+'r,it'.S' +ot cor'cta in +ri,!( rand d')or,ari(' artic!(ar'* (i,itari(' ,icari(or +rin
(a,in'cto,ii* ot'oto,ii i artrod'.'.D' a','n'a ' a+(ic< >n artro.'(' d')or,at'*
c! in2a(idit<=i. S' +ot )o(oi di2'r' t'5nici* d' (a artrod'.' Bi ot'oto,ii +>n< (a
+rot'.' artic!(ar'. S' +oat' )ac' r'.'c=ia ,ari(or ot'o)it'* at!nci c>nd 't' ca.!(.
1:
Tratamentul BFT la recuperarea n Geriatrie
PARTEA a II,a
TRATAMENTUL 0FT

1.Pri!cipii"e si o$iecti-e"e trata*e!t+" 0FT.
Ac'ata )o(o't' toat' ,'tod'(' d' r'c!+'rar' ,'dica(' i,!(tan* +'ntr! o
,ai 1!na i ra+ida r'c!+'rar' a 1o(na2!(!i* +' cat +oi1i(O PRESTITUTIO AD
INTEGRUMJ.Trata,'nt!( BFT* 't' n'+'ci)ic* '( n! action'a.a ca!.a(* ci
!r,ar't' cr't'r'a +!t'rii d' a+arar' a or-ani,!(!i* c! c'(' ,ai ,!(t' +roc'd!ri
1a(n'o)i.iot'ra+i'* )i' (a do,ici(i!* )i' in 'ctii +'cia(i.at' a! tati!ni
1a(n'oc(i,at'ric'. Fo(oir'a ac'tor +roc'd!ri (a 1atrani 't' (i,itata in a)'cti!ni('
cardiocirc!(atorii +' car' ac'tia (' a! )r'c2'nt. D' a','n'a* n! ' 2a inc'+' !n
trata,'nt BFT )ara !n '0a,'n +r'a(a1i( )ac!t 1o(na2!(!i i o '('ctrocardio-ra,a
6E"G/.
P'ntr! '(i,inar'a d!r'ri(or artic!(ar'* r')ac'r'a ,o1i(itatii i r'(a0ar'a
,!c5i(or contractati ' +ot )o(oi a+(icatii(' BFT +ractic i,'diat d!+a int'rnar'a
1o(na2!(!i i n! ,ai tar.i!.Ac't trata,'nt* +'ntr! 2artnici* ' r'co,anda an!a(.
%.Trata*e!t+" pri! /i&ro,ter*oterapie 1te/!ica, e.ecte2
D'+r' a+a ' +oat' +!n' ca 't' ,'dica,'nt!( !ni2'ra(* a+(icat in co+
+ro)i(atic i c!rati2* c! !n n!,ar 2ariat d' +roc'd!ri car' action'a.a a!+ra
or-ani,!(!i +rin int'r,'di!( !r,atori(or )actori:
# T'r,ici # +rin t',+'rat!ra ca.!ta a! cr'c!ta?
# M'canici# +rin +r'i!n'a a+'i a!+ra or-ani,!(!i?
# C5i,ici# +rin int'r,'di!( !1tant'(or c5i,ic' i a -a.'(or c' contin !n'('
a+'?
Trata,'nt!( )i.ic contit!i' inca !n ,i7(oc d' trata,'nt a( ot'o+oro.'(or i
artro.'(or +rod!cand a,'(iorari c' +'r,it 1o(na2i(or a#i contin!' acti2itat'a.
Hidro#t'r,ot'ra+ia c!+rind' +roc'd!ri c' d'.2o(ta o ,ar' cantitat' d' ca(d!ra.
E)'ct'(' d' 1a.a a(' 5idro#t'r,ot'ra+i'i !nt:
#ana(-'.ia
#5i+'r',ia
#5i+'r',ia (oca(a i it',ica
#r'd!c'r'a to,!!(!i ,!c!(ar
#cr't'r'a '(aticitatii t'!t!(!i can7!ncti2
Ac't' ')'ct' c!,!(at' !nt )a2ora1i(' +'ntr! +r'-atir'a +ro-ra,'(or d'
"in'tot'ra+i' i ,aa7.
M'todo(o-ia d' 5idro#t'r,ot'ra+i' inc(!d' t'5nici 2ariat' d' a+(icatii.
#ca(d!ra +ro)!nda* +rod!a d' diat'r,i' i !(tra!n't'
#ca(d!ra !+'r)icia(a* +rod!a d' c'('(a(t' t'5nici in car' ')'ct!( d' +'n'trati' 't'
,ai r'd!* d' n!,ai cati2a c'nti,'tri d' (a t'-!,'nt.
Ca(d!ra 't' !ti(a +rin acti!n'a +' car' o ar'* d' a co,1at' +a,!( ,!c!(ar
1G
Tratamentul BFT la recuperarea n Geriatrie
i ,ici(' r'actii in)(a,atoar' aociat' +roc'!(!i d'-'n'rati2.
Ca(d!ra !,'da !1 )or,a i,+ac5'tari(or c! +ara)ina* c! na,o( i nii+ 't'
,ai 1'n')ica d'cat ca(d!ra !cata.
# Bai(' # !nt +roc'd!ri d' 5idrot'ra+i' car' ' +ractica c! a+a i,+(a (a di)'rit'
t',+'rat!ri a! c! a+a (a car' ' ada!-a di)'rit' in-r'di'nt'.
In a)'cti!ni(' r'!,ati,a(' a(' 1atrani(or* ' +ot a+(ica :
03i"e "a te*p. &e i!&i.ere!43:
T'5nica d' a+(icar':
- ' d'c5id ro1in't'(' Bi ' +r'-<t'Bt' a+a (a t',+. d' 4&#49 -rad' ?
- 1o(na2!( 't' in2itat < ' aB'.' >n 1ai'?
- d!rata 1<ii 't' d' (a 1%#19 ,in. +;n< (a 49#:% ,in.6>n )!nc=i' d' indica=i'/(
Mod d' ac=i!n': #+r'i!n'a 5idrotatic< 6-r'!tat'a co(oan'i d' a+</
#)actor!( t'r,ic ' r'a(i.'a.< cr'Bt'r'a )r'c2'n='i cardiac'* cr'Bt'r'a nr.#(!i d'
r'+ira=ii +' ,in!t d' c!rt< d!rat< c! r'2'nir' (a nor,a( a! c5iar tar' d' 'dar'.
B<i(' (a t',+. d' indi)'rn=< c!rt' c! ac=i!n' d' >n2iorar' Bi toni)i'r'* iar c'(' ,ai
(!n-i !nt ca(,ant'.
I!&ica4ii( n'2ro.'* n'2rit'* n'2ra(-ii* a)'c=i!ni d'r,ato(o-ic' c! +r!rit Bi 1oa(a
5i+'rton< 65i+'rt'ni!n'a art'ria(< >n )a.a n'!ro-'n</.
0aia ca"&3 si*p"3.
S' '0'c!t< >ntr#o 1ai' o1iBn!it< c! a+a (a t',+. d' 4:#4G -rad' C Bi c! d!rata
tota(< d' 19#4%#:% ,in.
Mod!( d' ac=i!n': )actor!( t'r,ic Bi +r'i!n'a 5idrota(tic< a co(oan'i d' a+<.
Ac=i!n'a 't' anti+atic< Bi 'dati2< -'n'ra(<.
Indica=ii: +r!rit* n'2ra(-ii* at'ni' n'r2oa<* ino,ni'.
, 0aia 5i!etoterape+tica#'t' o 1ai' ca(da (a car' ' aocia.a ,icari in toat'
artic!(atii('. E0'rcitii(' ' 2or ')'ct!a intr#o cada ,ar' c! a+a (a t',+'rat!ra d' 4:#
4G -rad' c'(i!* ti,+ d' $%#4% ,in!t'* in )!ncti' d' tar'a +aci'nt!(!i.Mod d'
acti!n' : ,o1i(i.ar'a in a+a 't' ,ai !oara* n'd!r'roaa i r'(a0'a.a ,!c!(at!ra.
, 0aia c+ *asa6 # ' ')'ct!'a.a intr#o cada +(ina d' 1L4 d' a+a (a t',+'rat!ra
d' 4:#4K -rad' c'(i! i ' '0'c!ta ,aa7!( a!+ra r'-i!ni a)'ctat'.Mod d' acti!n'
ca (a 1aia 8in'tot'ra+'!tica.
, 0aia &e p"a!te *e&ici!a"e 6,!'t'( a! ,'nta/ # ' )ac' o in)!.i' car' '
toarna in cada* acti!n'a 'i )iind c! ')'ct 'dati2.
, 0aie c+ sare 6ar' d' Ba,a/ # ' )o(o'c 1#$8- d' ar' +'ntr! o 1ai'
+artia(a 6,aini a! +icioar'/ ' di.o(2a in cati2a (itri d' a+a )i'r1int' i ' toarna in
cada. Mod d' acti!n'#1ai(' arat' +ro2oaca 2aodi(atati' t'-!,'ntara* in)(!'nt'a.a
+roc''(' ,'ta1o(ic'.
,0aia c+ io&.S' )ac' c! a+< (a t',+'rat!ra 49 # 4GQC Bi ar' d!rata d' 1% # $%
,in!t'. S' )o(o'B=' iod!ra d' +otai! a! ar'a d' Ba,a* d' (a $9% - 61ai' +ar=ia(</
+;n< (a 1 8- 61ai' -'n'ra(</* a,'t'cat< >n +<r=i '-a(' c! ar'a d' 1!c<t<ri'.
Mod d' ac=i!n': iod!( ,icBor'a.< 2;co.itat'a ;n-'(!i +ro2oc;nd
2aodi(a(a=i' Bi c<.;nd t'ni!n'a art'ria(<* ,<r'Bt' +!t'r'a d' a+<rar' a
1D
Tratamentul BFT la recuperarea n Geriatrie
or-ani,!(!i* d't'r,in< r'ac=ii (oca(' (a ni2'(!( ='!t!ri(or Bi or-an'(or* contri1!ind
(a r'd!c'r'a )'no,'n'(or in)(a,atorii.
. 03i"e &e "+*i!3 ' r'a(i.'a.< >n d!(a+!ri d' (',n c! 1'c!ri* iar c'(' +ar=ia('
>n di+o.iti2' ada+tat'. D!rata 1<i(or 't' d' 9 # $% ,in!t'. C<(d!ra radiant< +rod!<
d' 1<i(' d' (!,in< ' ,ai +'n'trant< d'c;t c'a d' a1!r a! a'r ca(d* iar tran+ira=ia
>nc'+' ,ai d'2r','.
D+7+" s+$ac-a"( cont< din a+(icar'a !1 a+< a !n!i d!B !( d' ,ar' +r'i!n'
4#: at,o)'r' c! t',+'rat!ra ,ai ,ar' d'c;t a a+'i d' 1ai'. E( ' +oat' ')'ct!a >ntr#o
cad< c! a+< (a 49#4DC c! a7!tor!( !n!i d!B !( ,o1i( c! +r'i!n' ,ar' car' '
introd!c' >n a+< +' '-,'nt !1 contro(!( !n'ia din ,;ini(' ait'nt!(!i +;n< (a 9#
1%c, d' r'-i!n'a d' a+(icat. D!rata +roc'd!rii 't' d' 9#1%,in!t'. Ac=i!n'a int'n<
a d!B!(!i !1ac2a( ' dator'Bt' t',+'rat!ri(or di)'rit' 1ai' Bi d!B +r'c!, Bi ,aa7!(!i
+!t'rnic a( co(oan'i d' a+< car' co,+ri,< +!t'rnic ='!t!ri('.
E)'ct!( 't' a',<n<tor d!B!(!i ,aa7 dar 't' !+ortat ,ai 1in' datorit< 1<ii ca(d'.
Indica=ii( n'2rit'* n'2ra(-ii* ,ia(-i* +ar'.'* +ara(i.ii* in)(a,a=ii cronic' a1do,ina('.
, 0ai"e &e soare # r'+r'.inta '0+!n'r'a tota(a a! +artia(a (a acti!n'a ra.'(or
o(ar' dir'ct' i a a'r!(!i. E0+!n'r'a ' )ac' +ro-r'i2* ca !+ra)ata i d!rata '
inc'+' c! 4#9 ,in!t'*c! +a!.a 19 ,in!t'.
, A.+zi+!i"e# ' )ac n!,ai in ca.!( cand '0ita )('1it' a! 2aric' +' ,',1r!(
in)'rior. Di)'r'nta d' t',+'rat!ra dintr' a+a ca(da i r'c' tr'1!i' a )i' d' $% -rad'
c'(i!. A)!.i!ni(' a(t'rnant' ' 2or inc'+' totd'a!na c! '0citant!( ca(d (a 4D#&%
-rad' C* d!+a car' ' 2a a+(ica c'( r'c'* (a 1D#$% -rad' C. a+ro0i,ati2 d' 4 ori. La
(oc!( a+(icarii +roc'd!rii ' +rod!c' o 2aocontricti' 1r!ca i +!t'rnica* a+oi o
2aodi(atati' i,'diata. Daca ac't' ',n' n! ' trad!c (a ni2'(!( t'-!,'nt!(!i*
a)!.i!n'a n! i#a )ac!t ')'ct!(. A)!.i!ni(' ' +ot )ac' ca +roc'd!ri d' in' tatatoar'
a! ca +roc'd!ri d' racir'* d!+a t'r,ot'ra+i'.
, Co*pres"e ca"&e # d!rata $%#4% ,in!t'* r'+'tand!#' d' ,ai ,!(t' ori +' .i.
S' +!n +rooa+' !,'.it' c! a+a ca(da +' r'-i!n'a int'r'ata.
, I*pac/etari"e c+ para.i!a # conta! in a+(icar'a +ara)in'i to+it' +' r'-i!n'a
d' tratat* ti,+ d' $% # 4% ,in!t'.Acti!n'a i,+ac5'tari(or c! +ara)ina +ro2oaca o
!+rainca(.ir' +ro)!nda i !ni)or,a a t'!t!ri(or* +i'('a ' inca(.'t' (a 4D#&%
%
C*
+ro2ocand o tran+irati' (oca(a a1!nd'nta. La coat'r'a +ara)in'i ' '2id'ntia.a
5i+'r',ia +rod!a. D!+a i,+ac5'tar' ' a+(ica o +roc'd!ra d' racir'.
,I*pac/etarea c+ !a*o" conta in a+(icar'a na,o(!(!i (a o t',+'rat!ra d'
4D#&%
%
C +' o an!,ita r'-i!n'. D!rata !n'i 'dint' 't' d' $%#&% ,in!t'.
Na,o(!( ar' !r,atoar'(' ')'ct':
#')'ct ,'canic* +rod!cand '0citatia +i'(ii datorita ,ici(or +artic!(' co,+on'nt' +'
car' (' contin'.
#')'ct t'r,ic* t',+'rat!ra cor+!(!i cr't' c! do!a tr'i -rad' C'(i!
#')'ct c5i,ic +rin r'.or+tia !nor !1tant' 1io(oc#acti2' +rin +i'(' din na,o(.
In ti,+!( i,+ac5'tarii c! na,o( !nt ,o1i(i.at' d'+o.it'(' an-5in'
+rod!cand!#' int'ni)icar'a circ!(ati'i in an!,it' t'ritorii.
1K
Tratamentul BFT la recuperarea n Geriatrie
Catap"as*e"e conta! in a+(icar'a in co+ t'ra+'!tic a di2'r'(or !1tant'* (a
t',+'rat!ri 2ariat' a!+ra di)'rit'(or r'-i!ni a(' cor+!(!i.E(' action'a.a +rin )actor!(
t'r,ic.
Catap"as*e"e ca(d' ' )o(o'c +'ntr! ')'ct!( (or 5i+'r',iant i r'or+ti2*
+r'c!, i acti!n'a anti+atica i antia(-ica.La cata+(a,'(' c! +(ant' ,'dicina(' '
,ai ada!-a i ')'ct!( c5i,ic.
, Catap"as*e"e c+ !a*o"# conta! in a+(icar'a +' di)'rit' r'-i!ni a(' cor+!(!i
c! na,o( c' 2a )i +! intr' do!a 1!cati d' +an.a a! inr#!n ac!('t +'t' car' '
a+(ica o 1!cata d' +an.a.
03i"e c+ *+7tar( D' (a 1%#1%%-r ,!Btar +iat a,'t'cat c! a+< c<(d!=< +! >n
ac d' +;n.< +'ntr! >,+i'dicar'a '2a+or<rii !('i!ri(or 2o(ati2'.
Mod d' ac=i!n': ac=i!n' r'2!(i2< Bi ')'ct' '0citant' a!+ra t'-!,'nt!(!i.
I!&ica4ii( 1ronBit'* +n'!,oni* 'nd'rotit'* ,ia(-i* n'2ra(-ii* +o(iartrit'.
'.Trata*e!t+" pri! e"ectroterapie 1te/!ica, e.ecte2
S' oc!+a c! !ti(i.ar'a c!r'nt!(!i '('ctric in tratar'a di2'r'(or a)'cti!ni* dir'ct
6-a(2ani.ar'* )aradi.ar' i diat'r,ic/ i indir'ct 6!(tra!n't'* !(tra2io('t' 'tc./
Ga(2ani.ar'a ' intr'1!int'a.a in co+ t'ra+'!tic c! c!r'nt contin!!.E)'ct'('
ana(-'.ic'* 'dati2'* 2ao,otorii* o)ic' a! c'(' ti,!(ant' i cr't'r'a a
'0cita1i(itatii ,!c!(ar' d't'r,ina intr'1!intar'a 'i in oric' tadi! a( 1o(ii.
Bai(' -a(2anic' ' )ac in 2a' +'cia(' 6c'(!('/* 1ai +atr!c'(!(ar' 6,aini #
+icioar'/. D!rata !n'i 'dint' 't' d' 19#$% ,in!t' in 'rii d' 1%# 19 'dint'.
,C+re!ti &e *e&ie .rec-e!ta
, C+re!ti i!ter.ere!tia"i c! )r'c2'nt' c!+rin' intr' %#1%% H.. Di+o.itia '
)ac' +' artic!(atia o(d!(!i* in aa )'( incat +!nct!( d' int'r)'r'nta ,a0i,a a )i'
(oca(i.at in c'ntr!( artic!(ati'i +'(2i'n'. S' )ac' +'ntr! ti,!(ar'a circ!(ati'i i +(acii
n'!ro,otorii. D!rata '0+!n'ri 't' d' 1%#19 ,in!t' in 1% #19 'dint'. P'ntr! ca
'0ita +'rico(!( !n'i atro)ii ,!c!(ar' ' intr'1!int'a.a c!r'ntii d' ti+ tri!n-5i!(ar*
'0+on'ntia( +'ntr! ti,!(ar'a +(acii n'!ro,otorii.
, C+re!tii e)po!e!tia"i ' a+(ica in !r,a !n!i '('ctrodia-notic in car' '
d't'r,ina r'o1a.a i crona0ia.Mod d' a+(icar' : c!+rind' -r!+'(' ,!c!(ar' 6)'i'rii*
coa+'* -a,1' i +icior/ ti,!(and ,!c5ii )('0ori # '0t'nori* a1d!ctori#+' di+o.itii
ant'rioar' +ot'rioar' i (at'ra('. N!,ar!( d' 'dint' 't' c!+rin intr' 1%#19. D!rata:
in )!ncti' d' o1o'a(a ,!c!(ara* d' (a $#4 +ana (a :#D ,in!t'.
, C+re!t+" a"-a!ic: 't' !n ,i7(oc c(aic Bi )id'( d' 'dar' a d!r'ri(or.
E('ctrod!( +o.iti2 ar' o ac=i!n' 'dati2< (oca(<* ca Bi c!r'n=ii d'c'nd'n=i Bi c!r'n=i
ac'nd'n=i a+(ica=i contra(at'ra( d!c (a o cr'Bt'r' a +ra-!(!i d' 'ni1i(itat'.
Ga"-a!izarea +oat' < !ti(i.'.' conco,it'nt Bi introd!c'r'a d' ioni c!
ac=i!n' anta(-ic< 6iono)or'.< tran2'ra(< c! no2ocain<* aconidin< a! r'2!(i2 c!
5ita,in</.
, C+re!t+" &ia&i!a*ic: ' +r'cri' >n a+(ica=ii tran2'ra(' a!
(on-it!dina(': o +'rioad< (!n-<* d' & ,in!t' 6ar' ')'ct 'dati2/* di)a.at )i0 & ,in!t'
a,1'('* 1 dat< +' .i. S' r'co,and< 1%###1& B'din='.
$%
Tratamentul BFT la recuperarea n Geriatrie
Diater*ia ac=ion'a.< a!+ra ='!t!ri(or >n +ro)!n.i,'* +rin c<(d!ra +' car'
o +rod!c c!r'n=ii d' >na(t< )r'c2'n=<* ca !r,ar' a r'.it'n='i +' car' o o+!n ='!t!ri('
(a tr'c'r'a 'n'r-i'i '('ctric'. C<(d!ra at)'( +rod!< ar' !n ')'ct ana(-'tic.
, C+re!t+" .ara&ic
S' indic< )aradi.ar'a c! +'ri!=a a! c! r!(o!(* +(i,1at' +' r'-i!n'a d!r'roa<
+!drat< c! ta(c* ('-at' d' '('ctrod!( n'-ati2* c!r'nt!( )iind t'tani.at.
Ac't' +roc'd!ri !nt 1in' r'c'+tat' Bi to('rat' d' +aci'n=i +'ntr! tar'a d'
1in' +' car' o d'-a7< Bi ,od!( >n car'* cor'ct;nd d'.'c5i(i1r!(* ' >,1!n<t<='Bt'
)!nc=iona(itat'a.
, U"tras+!ete"e !nt !ti(i.at' >n cono(idar'a )ract!ri(or* datorit< ')'ct!(!i d'
I,aa7 ,'canicJ* ti!(ar* +ro)!nd* )iind indicat +'ntr! d!r'r'* in)(a,a=i'* ,o1i(itat'.
, Raze"e i!.raro7ii ' +ot a+(ica +rin do!< ,'tod': (<,+i(' d' ti+ So(!0 Bi
1<i(' d' (!,in<. E)'ct!( +rinci+a( a( ac'tor ra.' ' 1a.'a.< +' c<(d!ra +' car' o
+rod!c. E(' tr<1at +>n< (a c>=i2a c'nti,'tri >n +ro)!n.i,'* ac=ion>nd at>t a!+ra
='!t!(!i con7!ncti2* c>t Bi a!+ra -(and'(or Bi ,'ta1o(i,!(!i -'n'ra(. E(' +ro2oac<
totodat< Bi o 2aodia(ata=i' (a ni2'(!( +('0!(!i 2'no.
8.Trata*e!t+" pri! *asa6.
Maa7!( 't' +roc'd!ra t'ra+'!tica c' )ac' +art' din ra,!ra ,'dicin'i
1a(n'o)i.iot'ra+'!tic' i 't' contit!ita dintr#o 'ri' d' ,an'2r'6a! ,ani+!(ari/
'0'c!tata intr#o an!,ita ordin' +' !+ra)ata t'-!,'nt!(!i* in co+ t'ra+'!tic* in
)!ncti' d' r'-i!n'a +' car' o a2', d' ,aat* d' '2o(!tia 1o(ii i d' tar'a -'n'ra(a a
or-ani,!(!i.
E.ecte .izio"oice a"e *asa6+"+i
a2 E.ecte circ+"atorii: ' '2id'ntia.a (a ni2'(!( ca+i(ar 2'no i (i,)atic.
Man'2r'(' d' ')(!'ra-' 6n't'.ir'/ +ri7ina* ti,!('a.a circ!(atia 2'noaa d'
intoarc'r'* !!rand ,!nca ini,ii.Aociind (a ')(!'ra-' (a !n'(' ,an'2r' ,ai
+!t'rnic'* ' 2a actiona a!+ra circ!(ati'i 2'noa' c! ')'ct )o(oit (a +ato(o-ia
2'noaa.A!+ra circ!(ati'i 2'noa' (i,)atic'* an!,it' +roc'd!ri ca n't'.ir'a
'n'r-ica* a(!n'car'a +ro)!nda acti!ni(' acti2'a.a circ!(atia (i,)'i in 'n c'ntri+'d
co,1atand ta.a (i,)atica. An!,it' +roc'd!ri d' ,aa7 indica (oca(i.ar'a 'cr'ti'i d'
5ita,ina a! ac'ti(co(ina* car' n! +rod!c o 2aodi(atati' +'ri)'rica (oca(a.
$2 E.ecte circ+"atorii: a+ar ca !r,ar' a a+(icarii an!,itor ,an'2r' d' ,aa7 ,ai
d!r' 6)ricti!n'* ta+ota,'nt/ +' ca(' ,'canica* dir'cta i r')('0a* c' action'a.a
circ!(atia din ,!c5ii* ti,!(and cr't'r'a a-'nti(or n!triti2i i )a2ori.and di,in!ar'a
!nor ,'ta1o(itii ca acid!( (actic* +'ro0i.ii 'tc* d' a','n'a ti,!('a.a '(aticitat'a i
)orta d' contracti' a )i1r'(or ,!c!(ar'. Man'2r'(' !oar' a! a!+ra ,!c5i(or ')'ct'
'dati2'* d'contract!rant'.
c2 E.ecte *eta$o"ice: !nt !r,ar'a !nor +roc'd!ri ti,!(ati2' 6ta+ota,'nt*
2i1rati' ,ai 'n'r-ica/* car' action'a.a a!+ra ,'ta1o(i,!(!i +rin: ,o1i(i.ar'a
-rai,i(or din trat!( c'(!(ar !1c!tanat* contri1!ind (a ard'r'a ac't!i t'!t i
cad'r'a (!i?ind!c' !n a+ort cr'c!t d' O$ )otat* -(!co.a* aci.i -rai? )a2ori.'a.a
$1
Tratamentul BFT la recuperarea n Geriatrie
'(i,inar'a !nor cata1o(iti d' !.!ra* noci2i +'ntr! or-ani, 6!r''a/
&2 E.ecte re."e)e: +roc'd!ri(' ca ')(!'ra-'* 2i1ratii )in' '0cita r'c'+tori
t'-!,'nt!(!i i at)'( in)or,'a.a an!,iti c'ntrii n'r2oi car' (a rand!( (or 2or
d'c(ana r'actii d' ra+!n (a ni2'(!( !nor or-an' i t'!t!ri.
e2 A"te e.ecte a"e *asa6+"+i(
1 ind'+artar'a o1o'(ii ,!c!(ar'
$ i,1!natatir'a o,n!(!i
4 a7!ta (a r'2'nir'a 1!n'i di+o.iti'i i a a+'tit!(!i
& cr't' ,'ta1o(i,!( 1a.a(
9 ti,!('a.a )!nctii(' a+arat!(!i circ!(ator i r'+irator
Descrierea a!ato*ica a artic+"atiei co)o,.e*+ra"e
Artic!(atia co0o#)',!ra(a 't' )or,ata din o!( )',!r 6+art'a (!i !+'rioara c!
ca+!( )',!ra(/* car' ' artic!('a.a c! ca2itat'a -('noida a o!(!i co0a(. Ac'ata
artic!(ati' 't' aco+'rita d' ,!c5ii )'i'ri +' +art'a +ot'rioara a artic!(ati'i i d'
,!c5ii coa+'i +ot'rioar' car' action'a.a a!+ra artic!(atii(or +'ntr! a )ac'
'0t'nia. La +art'a in)'rioara a ,!c5i(or )'i'ri ' a)(a +(ica )'i'ra iar in +art'a
ant'rioara a artic!(ati'i co0o#)',!ra(a ' a)(a tri!n-5i!( (!i Scar+'. R'-i!n' +' !nd'
tr'c' +ac5't!( 2ac!(o#n'r2o i -an-(ionar 6art'ra )',!ra(a* 2'na a)'na a
,',1r!(!i in)'rior i -an-(ioni in-5ina(i/. D'i ac'ata .ona 't' c'a ,ai acc'i1i(a
in +racticar'a ,aa7!(!i +ro)!nd a( artic!(ati'i. Maa7!( ' 2a )ac' !or +'ntr! a n!
tra!,ati.a +ac5't!( 2ac!(o#n'r2o.
In +art'a ant'rioara a artic!(ati'i ,ai action'a.a i ,!c5ii ant'riori ai coa+'i*
dand +oi1i(itat'a a )ac', toat' ,icari(' din artic!(ati'* car' 't' )oart' ,o1i(a*
d'oar'c' 'a !tin' -r'!tat'a cor+!(!i* ,'ntin' ortotati,!( i 't' !+!a ,ai
,!(tor a)'cti!ni: r'!,atic'* +ottra!,atic' i n'!ro(o-ic'.
Te/!ica *asa6+"+i r'-i!nii co0o#)',!ra(' indicata d!+a )ract!ra co(!(!i
)',!ra( # c'a ,ai dra,atica )ract!ra a 1atrani(or +' )ond!( ot'o+oro.'i.
Bo(na2!( 't' a'.at in +o.itia 2'ntra(a i ' inc'+' ,ai intai c! !etezirea
6')(!'ra-'/ c! a,1'(' +a(,' d' (a +art'a !+'rioara a coa+'i +ana (a cr'ata i(iaca.
O a(ta n't'.ir' 't' !etezirea piepte!e car' ' )ac' +' ,!c5ii +artii
+ot'rioar' a coa+'i:
1 M!c5ii '0t'nori )or,ati din 1ic'+ )',!ra(.
$ M!c5ii ',it'ndinoi i ',i,',1ranoi.
4 M!c5ii )'i'ri car' !nt 1in' d'.2o(tati.
Fra*a!tarea 6+'tria7!(/ ' '0'c!ta +' ac''ai .ona ca i n't'.ir'a c! toat'
)ort'(' 'i 6c! o ,ana* c! do!a ,aini i contrati,+/.
Tot (a )ra,antar' ' '0'c!ta ci+pit+"* car' ' '0'c!ta +' ,!c5ii )'i'ri in
ca.!( cand !nt )(ati a! atro)iati.
$$
Tratamentul BFT la recuperarea n Geriatrie
Ge"+irea ' '0'c!ta +' ant!ri(' intra,!c!(ar' in 7!r!( +(icii )'i'r'* d!+a c'*
in +r'a(a1i(* a, )ac!t n't'.ir'a c! +art'a c!1ita(a a d'-'t'(or ? +' o a(ta dir'cti' d' (a
cocci +' ant!( !+'rior a( )'i'ri(or* +ana (a cr'ata i(iaca.
Ur,'a.a .ricti+!ea* d'-'t +'t' d'-'t* car' !r,ar't' dir'ctii(' -'(!iri* a+oi
+' +(ica )'i'ra* d!+a c' a, )ac!t n't'.ir'a c! +art'a c!1ita(a a d'-'t'(or. S' inita
c! )ricti!n'a in 7!r!( tro5ant'r!(!i ,ar'* c! coat'(' d'-'t'(or. Maa7!( +' +art'a
+ot'rioara ' t'r,ina c! -i$ratia i n't'.ir'a d' inc5'i'r'.
A+oi ' intoarc' 1o(na2!( in +o.iti' dora(a c! coa+a )('ctata in !oara
a1d!cti'. D!+a c' a, )ac!t n't'.ir'a +' ,!c!(at!ra +artii ant'rioar' a coa+'i
)or,ata din ,!c5ii )('0ori ai coa+'i +' 1a.in :
C2adric'+!( car' (a rand!( (!i ar' +atr! +orti!ni :
#dr'+t!( )',!ra(
#2at!( int'rn
#2at!( '0t'rn
#2at!( int'r,'diar a+oi ,ai c!+rind':
1 M!c5i!( croitor
$ M!c5i!( +'ctin'!*c' ' a)(a !1 tri!n-5i!( (!i Scar+'
#+' +art'a (at'ra(a int'rna* in car' ' a)(a ,!c5ii ad!ctori:
4 Gracci(i
& M!c5ii r!inoi
#in +art'a (at'ra(a '0t'rna* c! ,!c5ii:
9 Facia (ata
S' '0'c!ta )ra,antar'a +' do!a* tr'i tr!ct!ri c! toat' )or,'(' 'i. S' )ac'
n't'.ir'a c! +art'a c!1ita(a a d'-'t'(or +' +(ica in-5ina(a* a+oi -'(!ir'a i )ricti!n'a
c! d'-'t +'t' d'-'t. Man'2ra )ricti!n' 't' co,1inata !n'ori c! 2i1ratia. Maa7!( '
inc5'i' c! n't'.ir'a* o ,an'2ra r'(a0anta i ca(,anta.
Mo$i"izarea artic+"atii"or 19INETOTERAPIA2
Princi+a( in artic!(atia co0o#)',!ra('* in +'cia( d!+a )ract!ra d' co( )',!ra(*
(a r'c!+'rar'* 't' ,o1i(i.ar'a artic!(ati'i. In artic!(atia o(d!(!i* a2', !r,atoar'('
,icari:
Miscari pasi-e
#F('0ia coa+'i +' 1a.in* tinand o ,ana contra+ri.a +' 1a.in* iar c'a(a(ta !1
-'n!nc5i* acc'nt!and c! 2i1ratia* iar a+oi ' )ac' '0t'nia 6d' do!a # tr'i ori/
#A1d!ctia i add!ctia ' )ac +!nand 1o(na2!( a )('ct'.' !or coa+a +' 1a.in*
iar c! o ,ana +' +art'a int'rna a -'n!nc5i!(!i* )ac', d'+artar'a coa+'i intr#o
!oara 2i1rati'* iar a+oi +!n', ,ana +' +art'a '0t'rna a -'n!nc5i!(!i 6+ri.a/ i
a+ro+i', coa+a d' cor+.
#Circ!,d!ctia c! ,aini(' ,a'or!(!i in ac''ai +o.iti'* rota, ca+!( )',!ra(
6atat cat r'.ita +aci'nt!(/ in artic!(ati' +rin +!nct'(' : )('0ia coa+'i +' 1a.in*
a1d!cti' i add!cti' 6d' do!a # tr'i ori/.
$4
Tratamentul BFT la recuperarea n Geriatrie
Miscari"e acti-e
#Tr'1!i'c )ac!t' d' catr' 1o(na2* (a indicatia ,a'or!(!i 6"in'tot'ra+'!t!(!i/.
Miscari"e acti-e c+ reziste!ta
#F('0ia coa+'i +' 1a.in # ,a'!r!( tin' c! o ,ana +ri.a +' 1a.in* iar c!
c'a(a(ta contrar'.it'nta +' +art'a ant'rioara a coa+'i.
#E0t'nia coa+'i* !nd' ,a'!r!( o+!n' r'.it'nta c! o ,ana !1 -'n!nc5i
#A1d!ctia* (a car' ,aor!( o+!n' r'.it'nta +' +art'a (at'ra(a '0t'rna a coa+'i.
#Add!ctia* (a car' ,aor!( o+!n' o r'.it'nta +' +art'a int'rna a coa+'i.
#In ca.!( )ract!rii d' co( )',!ra( c! i,o1i(i.ar'a 1o(na2!(!i (a +at* ' )ac
,icari(' i.o,'tric' c! contractii d' r'(a0ar'a ,!c5i(or c2adric'+ i add!ctori.
R'd!c'r'a ,'r!(!i d!+a )ract!ra* ' )ac' in +ri,a )a.a c! cadr!(* ,ai a+oi ca
1aton tr'+i'd i in )ina( ,'r )ara +ri7in.
La artro.a 8in'tot'ra+ia r'+r'.inta +rinci+a(a )or,a d' r')ac'r' a )!nctii(or
di,in!at' in 1o(i r'!,atic'. Ea inc(!d' di)'rit' )or,' d' !ti(i.ar' a 'n'r-i'i
,'canic':
#acti2itat' ,otori' 2o(!ntara 1o(na2!(!i
#)or=a ,'canic< Bi ,iBc<ri(' i,+ri,at' d' 8in'tot'ra+'!t
#)or=a -ra2ita=iona(<
#)or=a 5idrotatic< a a+'i
#)or=' ,'canic' a7!t<toar'
Hnaint' d' a >nc'+' trata,'nt!( r'c!+'rator ' 2a )ac' t'tar'a 6'2a(!ar'a/
artic!(a=i'i int'r'at'..
Gi*!astica Me&ica"a
a/ Bo(na2!( in d'c!1it dora(* 1a.in!( )i0at c! o c!r'a (a ,ar-in'a +at!(!i*
'0'c!ta )('0ia o(d!(!i c! i )ara )('ctar'a d' -'n!nc5i.
1/ Bo(na2!( din otortati,* c! ,aini(' )i0at' +' 1ara d' +a(i'r 6a!
+atar!( !n!i ca!n/ '0'c!ta -'no)('0i!ni c! +roi'ctia tri!nc5i!(!i in )ata.
c/ Bo(na2!( din d'c!1it 2'ntra( c! 1a.in!( )i0at* '0'c!ta '0t'nia din o(d
c! i )ara )('ctar'a -'n!nc5i!(!i.
d/ Bo(na2!( din d'c!1it (at'ra( 6+' +art'a anatoaa/ ' i,+in-'
-'n!nc5i!( ina+oi* in ti,+ c' ait'nt!( i,+in-' 1a.in!( inaint'.
:. Terapia oc+patio!a"a
Ac'ata r'+r'.inta o ,'toda +'cia(a a 8in'to(o-i'i* !r,arind r')ac'r'a
,o1i(itatii artic!(ar' !1 toat' a+'ct'(' # a,+(it!din'a artic!(ara*)orta i r'.it'nta*
,'r* coordonar'a i a1i(itat'a ,icari(or in cont'0t!( i in co+!( cati-arii !n'i
,a0i,' ind'+'nd'nt' (a do,ici(i! a! in co('cti2itat'* ,otricitatii* r'do1andir'a
a!tono,i'i i inr'-itrar'a +i5o(o-ica +rin :
# P'da(a7 d' 1icic('ta.
# P'da(a7 +rin a+aar' 2'rtica(a d' ! in 7o.
# M'r +' t'r'n accid'ntat
$&
Tratamentul BFT la recuperarea n Geriatrie
# E Roata o(ar!(!i F
# P'da(at!( (a ,aina d' c!!t.
R'.!(tat'(' d'+ind d' -rad!( d' ta1i(i.ar' a '2o(!=i'i 1o(ii Bi d' >ncadrar'a
ra=iona(< a t'ra+i'i oc!+ationa(a >n co,+('0'(' d' r'c!+'rar' Bi r'ada+tar'
)!nc=iona(<.

;. Trata*e!t+" $a"!eo"oic 1ape *i!era"e, !a*o"+ri2
C!ra 1a(n'ara r'+r'.inta !n co,+('0 t'ra+'!tic car' in!,'a.a* +' (an-a
)actorii c!rati2i nat!ra(i* i tati!ni in car' 't' inc(! c(i,at!(* a-'ntii )i.ici*
t'r,ot'ra+'!tici* 5idrot'ra+'!tici a! '('ctrot'ra+'!tici. Ac'ti )actori '0'rcita o
acti!n' dir'ct (oca(a* 2aria1i(a d' (a !n )actor (a a(t!(* dar i o acti!n' -'n'ra(a*
n'+'ci)ica* +'ci)ica conditionata d' r'acti2itat'a indi2id!(!i i d' ca+acitat'a a d'
ada+tar'.
Trata,'nt!( 1a(n'ar 2i.'a.< !r,<toar'(' o1i'cti2':
# inc'tinir'a +roc'!(!i d'-'n'rati2
# co,1at'r'a ,ani)'t<ri(or c' act!a(i.'a.< a! r'acti2'a.<
# i,1!n<t<=ir'a circ!(a=i'i (oca(' i -'n'ra('
# a,'(iorar'a a! ,'n=in'r'a ,o1i(it<=ii artic!(ar' Bi a )or='i ,!c!(ar'
+'riartic!(ar'.
Ti+!ri d' a+':
# A+' t'r,a(' a(-o,in'ra(' 6F'(i0* 1 Mai* G'oa-i!/.
# A+' <rat' conc'ntrat' 6So2ata* A,ara* T'c5ir-5io(/.
# A+' <rat' iod!rat' 6Ba.na/.
# A+' !()!roa' <rat' 6C<(i,<n'Bti* Go2ora/.
# A+' !()!roa' t'r,a(' 6H'rc!(an'/.
T'ra+ia c! n<,o( ac=ion'a.< +rin c'i tr'i )actori c!noc!=i: t'r,ic* )i.ic
6,'canic/ Bi c5i,ic. Sta=i!ni(' indicat' !nt:
# T'c5ir-5io( 6Bi tot (itora(!(/ car' ar' n<,o( a+ro+'(ic?
# A,ara* So2ata* T'('-a* S(<nic Pra5o2a 6n<,o(!ri d' (ac!ri <rat'/?
# 3atra Dorn'i* Bor'c* F'(i0 6t!r1</?
# Go2ora 6n<,o( i(ico Bi iodat/?
# G'oa-i! 6n<,o(!ri )'r!-inoa'/.
C!ra 1a(n'ara 't' c'a ,ai indicata in -'riatri' i ' r'co,anda !r,atoar'('
tati!ni :1. Bai iodat' i arat':
a/ Bai(' Go2ora
1/ Ba.na
$. Bai t'r,a(' i !()!roa' (a :
a/ Bai(' H'rc!(an'
1/ P!cioaa
c/ Ca(in'ti#Caci!(ata
d/ 3atra Dorn'i
4. Bai o(i-o,'ta(ic'* (a1 ,in'ra(i.at' (a :
a/ Bai(' F'(i0
$9
Tratamentul BFT la recuperarea n Geriatrie
&. Bai c(oro#odic' (a:
a/ So2ata
1/ Ocna Si1i!
c/ A,ara
d/ Lac!( Sarat
'/ T'c5ir-5io(
)/ E)ori'#Nord
9. Na,o(!ri (a:
a/ T'c5ir-5io(
1/ E)ori'#Nord
c/ Man-a(ia
d/ Lac!( Sarat
$:
Tratamentul BFT la recuperarea n Geriatrie
0i$"iora.ie
1. JGERIATRIA PRACTICAJ
Dr. Contantin Ba(ac'an! ## Sto(nici
Ed. M'dica(a A,a(t''a B!c!r'ti* 1KKD
$. JREUMATOLOGIEJ
Pro). Dr. E!-'n D. Po+'c!
Dr. D'nia Pr'd't'an!
Dr. R!0andra Ion'c!
Ed. Nationa( 1KKG
4.JBOLI DE COLAGEN SI REUMATISMALEJ
Dr. Pa!(ina i T!dor'( Ci!r'a
Ed. Didactica i P'da-o-ica R.A. B!c!r'ti 1KK:
&.JRECUPERAREA MEDICINALA LA DOMICILIUL BOLNA3ULUIJ
Dr. T!dor S1'n-5'
Ed. M'dica(a B!c!r'ti 1KK:
9.JMANUAL DE MEDICINA INTERNA CATRE CADRE MEDIIJ
Dr. Corn'(i! Borond'(
Ed.ALL B!c!r'ti 1KKD
:.JGERIATRIE SI GERONTOLOGIEJ
Prada Ga1ri'( Ioan#6not' d' c!r/
Ed.M'dica(a $%%1

G.JFIZIO#"INETOTERAPIE SI RECUPERARE MEDICALA IN AFECTIUNILE
APARATULUI LOCOMOTORJ
"i Raro(a2
Ed.M'dica(a 1KK&
D.J"INETOLOGIE PROFILACTICA*TERAPEUTICA SI DE RECUPERAREJ
S1'n-5' T.
Ed.M'dica(a 1KDG

$G