Ministerul Educaiei al Republicii Moldova

Universitatea Tehnic a Moldovei

Catedra Mecanica Teoretic
Disciplina:Procese Stocastice

Raport
Lucrare de laborator nr. 1
Tema: Cercetarea lanurilor Markov n timp discret

A efectuat:

st. gr. C-151

Gutiuc Mihai

A controlat:

Conf.univ.
Victor Moraru

Chiinu 2016

Scopul lucrrii:
Studierea metodelor de definire si analiza a proprietilor lanurilor Markov in imp discret
(LMTD) i a caracteristicilor lor numerice de performant.
Obiectivele lucrarii de laborator:
1. Definii doua LMTD (unul ergodic i altul neergodic) i prezentai-le profesorului pentru
a fi validate i pentru a defini macrostrile B S , R S .
2. Utilizai sistemul instrumental QM pentru a calcula evoluia n timp a ambelor LMTD
3. Calculai probabilitile de aflare a lanului n cele doua macrostri B S , R S pentru
ambele LMTD pentru doua condiii iniiale diferite.
4. Calculai ceilali indici de performana pentru ambele LMTD.
5. Construii graficele evoluiei n timp a indicilor de performant calculai anterior
Scurte date teoretice:
Procesele stochastice permit modelarea matematica a numeroaselor componente ale
sistemelor tehnice, informationale, economicea, sociale etc. Un process stochastic X este o
familie de variabile aleatoare(X ) definite de acelasi spatiu de probabilitate cu
valori reale in acelasi spatiu de valori si indexate dupa un parametru .
Un process stochastic se reprezinta prin : {X , }.
In figura de mai jos este reprezentat grapfic exemplu de trecere din starea i in starea j caruia
ii corespunde un eveniment de trecere dintr-o stare e ij

in e ji , unde

durata de aflare in starea i,j(vezi Fig. 3.1.).

Fig. 3.1.Trecerea din starea i in starea j.

j
i , alignl

Lant Markov ergodic.

0

10

11

12

13

14

15

Ci

0,15

0,00

0,02

0,03

0,01

0,02

0,01

0,01

0,01

0,01

0,01

0,01

0,01

0,01

0,00

0,06

0,07

0,01

0,03

0,04

0,03

0,03

0,03

0,03

0,03

0,03

0,03

0,03

0,00

0,00

0,03

0,01

0,01

0,01

0,01

0,01

0,01

0,01

0,01

0,01

0,01

0,01

0,00

0,06

0,03

0,05

0,05

0,03

0,04

0,03

0,03

0,03

0,03

0,03

0,03

0,03

0,01

0,15

0,04

0,07

0,04

0,03

0,04

0,03

0,03

0,03

0,03

0,03

0,03

0,03

0,20

0,00

0,06

0,09

0,04

0,07

0,05

0,05

0,06

0,05

0,05

0,05

0,05

0,05

0,00

0,00

0,04

0,02

0,03

0,03

0,02

0,02

0,02

0,02

0,02

0,02

0,02

0,02

0,00

0,09

0,16

0,03

0,07

0,07

0,05

0,07

0,03

0,05

0,06

0,05

0,05

0,05

0,14

0,14

0,00

0,06

0,07

0,05

0,07

0,06

0,05

0,06

0,05

0,05

0,05

0,02

10

0,00

0,00

0,02

0,02

0,01

0,01

0,01

0,01

0,01

0,01

0,01

0,01

0,01

0,05

11

0,00

0,00

0,00

0,01

0,01

0,02

0,02

0,01

0,02

0,02

0,02

0,02

0,02

0,05

12

0,50

0,00

0,00

0,01

0,02

0,01

0,02

0,02

0,01

0,01

0,01

0,01

0,01

0,01

13

0,00

0,00

0,01

0,01

0,03

0,03

0,02

0,02

0,03

0,02

0,02

0,02

0,02

0,02

14

0,00

0,30

,000

0,00

0,03

0,04

0,02

0,03

0,04

0,03

0,03

0,03

0,03

0,03

15

0,00

0,00

0,04

0,20

0,26

0,12

0,16

0,19

0,17

0,21

0,20

0,19

0,20

16

0,00

0,00

0,36

0,00

0,05

0,08

0,11

0,02
2
0,06

0,08

0,10

0,08

0,08

0,09

0,09

17

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

18

0,00

0,20

0,00

0,13

0,15

0,21

0,12

0,16

0,18

0,16

0,16

0,17

0,17

0,17

19

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

20

0,00

0,00

0,14

0,25

0,09

0,14

0,20

0,16

0,15

0,18

0,18

0,17

0,18

0,19

0,0
1
0,0
2
0,0
1
0,0
3
0,0
3
0,0
5
0,0
2
0,0
5
0,0
5
0,0
1
0,0
2
0,0
1
0,0
2
0,0
3
0,2
0
0,0
9
0,0
0
0,1
8
0,0
0
0,1
8

50

0,0
1
0,0
3
0,0
1
0,0
3
0,0
3
0,0
5
0,0
2
0,0
5
0,0
5
0,0
1
0,0
2
0,0
1
0,0
2
0,0
3
0,2
1
0,0
9
0,0
0
0,1
7
0,1
9
0,1
8

Psb

0
0,50

1
0,50

Psr

0,50

0,5

Cs
b
Csr

60,5

20

31,76

16,56

Cs

93,26

36,56

100
-30
24
56
87
200
-62
45
85
24
121
186
36
64
46

25
46
31
11

2
0,5
7
0,4
5
24,
22

3
0,63

4
0,66

5
0,86

6
0,66

7
0,49

8
0,7

9
0,7

10
0,72

11
0,71

12
0,72

13
0,81

14
0,93

15
0,74

0,37

0,35

0,35

0,,32

0,31

0,27

0,29

0,28

0,28

0,28

0,25

0,28

0,27

26,5
4

37

32,1
2

31,2
1

21,4
7

35,3
3

32,16

33,8

33,51

33,44

38,3
1

40,6
1

34,5
4

13,
36
37,
58

19,9
9
40,5
3

14,9
3
51,9
3

17,1

14,8

12,4
8
46,9

13,1

13,1

12,1

46,61

46,54

11,7
5
50,0
6

13,1

46,0
1

15,2
1
50,5
4

13,55

49,2

12,3
1
33,7
8

53,7
1

46,6
4

45,71

Tab.1.Probabilitatea de aflare in starea Si la momentul de timp k.

Lant Markov ergodic cu conditiile initiale schimbate

0

10

11

12

13

14

15

Ci

0.0

0.06

0.00

0.03

0.01

0.02

0.01

0.01

0.01

0.01

0.01

0.01

0.01

0.01

0.01

0.01

50

0.0

0.00

0.04

0.00

0.02

0.01

0.01

0.01

0.01

0.01

0.01

0.01

0.01

0.01

0.01

0.00

100

0.3

0.00

0.04

0.05

0.07

0.04

0.03

0.04

0.04

0.03

0.03

0.03

0.03

0.03

0.03

0.03

-30

0.0

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

24

0.3

0.24

0.00

0.03

0.04

0.05

0.03

0.02

0.03

0.03

0.02

0.02

0.02

0.02

0.02

0.02

56

0.0

0.14

0.20

0.06

0.05

0.09

0.08

0.06

0.06

0.07

0.07

0.06

0.07

0.07

0.06

0.06

87

0.0

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

200

0.0

0.00

0.13

0.13

0.06

0.05

0.06

0.06

0.05

0.05

0.05

0.05

0.04

0.04

0.04

0.04

-62

0.0

0.20

0.00

0.08

0.09

0.06

0.05

0.06

0.06

0.05

0.05

0.05

0.05

0.05

0.05

0.05

45

10

0.0

0.26

0.23

0.14

0.11

0.09

0.10

0.09

0.09

0.08

0.08

0.07

0.07

0.07

0.07

0.07

85

11

0.4

0.00

0.00

0.03

0.04

0.05

0.05

0.05

0.04

0.04

0.04

0.04

0.04

0.04

0.04

0.04

24

12

0.0

0.00

0.07

0.08

0.04

0.05

0.04

0.04

0.04

0.04

0.04

0.04

0.04

0.04

0.04

0.04

121

13

0.0

0.00

0.03

0.12

0.13

0.15

0.14

0.12

0.12

0.13

0.13

0.13

0.13

0.13

0.13

0.13

186

14

0.0

0.00

0.00

0.03

0.06

0.05

0.06

0.05

0.05

0.05

0.05

0.05

0.05

0.05

0.05

0.05

36

15

0.0

0.08

0.16

0.07

0.16

0.11

0.09

0.12

0.13

0.12

0.11

0.12

0.12

0.12

0.12

0.12

64

16

0.0

0.00

0.00

0.01

0.02

0.06

0.06

0.06

0.06

0.07

0.07

0.07

0.07

0.07

0.07

0.07

46

17

0.0

0.00

0.02

0.00

0.03

0.04

0.03

0.04

0.06

0.06

0.06

0.06

0.07

0.06

0.07

0.07

18

0.1

0.00

0.08

0.12

0.05

0.04

0.09

0.09

0.08

0.08

0.09

0.09

0.09

0.09

0.09

0.09

19

0.0

0.00

0.00

0.00

0.01

0.02

0.04

0.04

0.04

0.04

0.05

0.05

0.05

0.05

0.05

0.05

20

0.0

0.02

0.00

0.02

0.03

0.01

0.02

0.04

0.04

0.04

0.05

0.05

0.05

0.05

0.05

0.05

2
0.59

3
0.62

4
0.68

5
0.67

6
0.72

7
0.74

8
0.75

9
0.75

10
0.77

11
0.77

12
0.78

13
0.77

14
0.78

15
0.78

0.41

0.38

0.34

0.32

0.27

0.26

0.26

0.25

0.24

0.23

0.23

0.23

0.22

0.21

17.7

35.6

45.36

58.29

144

63.24

33.75

63.75

41.33

98.01

145.0
8

33.12

54.4

35.88

12.3
-30

9.12

19.04

27.84

54

-16.2

11.7

21.25

5.76

27.83

42.78

8.28

14.08

9.66

44.72

64.4

86.13

198

79.44

45.45

85

47.09

125.8
4

187.8
6

41.4

68.48

45.54

Psb

0
0.05

Psr

0.6

Cs
b
Csr

25

1
0.3
6
0.6
4
36

30

64

Cs

55

100

Tab..2.Probabilitatea de aflarea in starea Si la momentul de timp k.

Lant Markov neergodic

0

10

11

12

13

14

15

Ci

0.25

0.45

0.28

0.46

0.31

0.49

0.32

0.50

0.33

0.52

0.35

0.52

0.35

0.53

0.00

0.25

0.45

0.29

0.47

0.31

0.49

0.32

0.51

0.34

0.52

0.35

0.53

0.36

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.03

0.03

0.01

0.01

0.01

0.01

0.01

0.01

0.01

0.01

0.01

0.01

0.45

0.03

0.01

0.02

0.02

0.01

0.01

0.01

0.01

0.01

0.01

0.01

0.01

0.01

0.00

0.00

0.00

0.01

0.00

0.01

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.03

0.01

0.00

0.01

0.00

0.01

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.03

0.01

0.00

0.01

0.01

0.01

0.01

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

10

0.15

0.03

0.01

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

11

0.00

0.03

0.01

0.00

0.01

0.01

0.01

0.01

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

12

0.00

0.00

0.01

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

13

0.00

0.00

0.01

0.04

0.03

0.04

0.03

0.02

0.02

0.02

0.02

0.02

0.02

0.01

14

0.15

0.00

0.01

0.01

0.02

0.01

0.01

0.01

0.01

0.01

0.01

0.01

0.01

0.01

15

0.00

0.07

0.04

0.02

0.04

0.02

0.02

0.02

0.02

0.02

0.02

0.02

0.01

0.01

16

0.00

0.07

0.03

0.01

0.01

0.03

0.02

0.02

0.01

0.01

0.01

0.01

0.01

0.01

17

0.00

0.00

0.00

0.00

0.03

0.03

0.01

0.01

0.02

0.02

0.01

0.01

0.01

0.01

18

0.00

0.00

0.03

0.05

0.01

0.01

0.02

0.02

0.02

0.01

0.01

0.01

0.01

0.01

19

0.00

0.00

0.06

0.02

0.00

0.01

0.02

0.02

0.01

0.01

0.01

0.01

0.01

0.01

20

0.00

0.00

0.00

0.03

0.02

0.01

0.01

0.01

0.01

0.01

0.01

0.01

0.01

0.01

0.5
4
0.3
6
0.0
0
0.0
1
0.0
0
0.0
0
0.0
0
0.0
0
0.0
0
0.0
0
0.0
0
0.0
0
0.0
1
0.0
1
0.0
1
0.0
1
0.0
1
0.0
1
0.0
1
0.0
1

50

0.3
6
0.5
3
0.0
0
0.0
1
0.0
1
0.0
0
0.0
0
0.0
0
0.0
0
0.0
0
0.0
0
0.0
0
0.0
1
0.0
1
0.0
1
0.0
1
0.0
1
0.0
1
0.0
1
0.0
1

Psb

0
0.3
0

1
0.2

2
0.2
1

9
0.11

10
0.1

11
0.1

3
0.18

4
0.17

5
0.17

6
0.15

7
0.14

8
0.12

12
0.09

13
0.09

14
0.08

100
-30
24
56
87
200
-62
45
85
24
121
186
36
64
46

15
0.08

Psr

0.7

0.76

Cs
b
Csr

15

20

35

76

Cs

50

96

0.8
1
-6.3

0.82

0.82

0.84

0.85

0.85

0.87

0.88

0.89

0.89

0.9

0.91

0.91

0.91

4.32

9.52

14.79

30

-8.68

10.2

2.64

2.4

12.1

16.74

2.88

5.12

3.68

24.
3
30.
6

19.68

45.92

73.08

170

-52.7

39.15

74.8

21.36

107.6
9

167.4

32.76

58.24

41.86

24.24

55.44

87.87

200

61.3
8

49.35

77.4
4

23.76

119.79

184.14

35.64

63.36

45.54

Tab..3.Probabilitatea de aflare in starea Si la momentul de timp k.

Lant Markov neergodic cu conditiile initiale schimbate.

0

10

11

12

13

14

15

Ci

0.00

0.10

0.18

0.15

0.21

0.18

0.29

0.24

0.32

0.26

0.34

0.29

0.37

0.32

0.00

0.00

0.10

0.18

0.15

0.23

0.19

0.30

0.25

0.33

0.27

0.35

0.30

0.38

0.20

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.01

0.07

0.05

0.02

0.02

0.02

0.03

0.03

0.02

0.02

0.02

0.00

0.18

0.05

0.03

0.03

0.06

0.05

0.02

0.02

0.02

0.02

0.02

0.02

0.01

0.20

0.00

0.07

0.00

0.01

0.00

0.02

0.02

0.01

0.01

0.01

0.01

0.01

0.01

0.00

0.12

0.07

0.04

0.03

0.02

0.01

0.01

0.01

0.01

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.05

0.00

0.01

0.00

0.01

0.01

0.01

0.01

0.01

0.01

0.01

0.00

0.00

0.00

0.02

0.06

0.01

0.01

0.01

0.02

0.02

0.01

0.01

0.01

0.01

10

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

11

0.00

0.00

0.02

0.06

0.01

0.01

0.01

0.02

0.02

0.01

0.01

0.01

0.01

0.01

12

0.30

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

0.00

13

0.00

0.12

0.29

0.06

0.05

0.03

0.08

0.08

0.07

0.05

0.05

0.05

0.05

0.04

14

0.00

0.06

0.05

0.12

0.02

0.02

0.01

0.03

0.03

0.03

0.02

0.02

0.02

0.02

0.3
3
0.4
0
0.0
0
0.0
2
0.0
1
0.0
1
0.0
0
0.0
1
0.0
1
0.0
0
0.0
1
0.0
0
0.0
4
0.0
2

50

0.3
9
0.3
2
0.0
0
0.0
2
0.0
1
0.0
1
0.0
0
0.0
1
0.0
1
0.0
0
0.0
1
0.0
0
0.0
4
0.0
2

100
-30
24
56
87
200
-62
45
85
24
121
186
36

15

0.00

0.33

0.00

0.05

0.02

0.09

0.08

0.07

0.05

0.04

0.05

0.05

0.04

0.04

16

0.00

0.00

0.05

0.13

0.08

0.04

0.03

0.05

0.05

0.05

0.04

0.03

0.03

0.03

17

0.00

0.00

0.12

0.02

0.06

0.03

0.06

0.05

0.04

0.04

0.04

0.04

0.03

0.03

18

0.30

0.00

0.00

0.02

0.09

0.09

0.06

0.04

0.04

0.05

0.05

0.04

0.03

0.03

19

0.00

0.00

0.00

0.06

0.08

0.06

0.03

0.03

0.04

0.04

0.03

0.03

0.03

0.03

20

0.00

0.09

0.00

0.00

0.02

0.05

0.04

0.03

0.02

0.02

0.03

0.02

0.02

0.02

Psb 0.60 0.6

Psr 0.40 0.4
60
Csb 30
Csr

20

40

Cs

20

100

2
0.62
0.4
15.9
14.1
-30

0.0
3
0.0
3
0.0
3
0.0
3
0.0
3
0.0
2

0.0
3
0.0
3
0.0
3
0.0
3
0.0
2
0.0
2

64
46

3
0.52
0.48
12.48

4
0.43
0.56
24.08

5
0.42
0.56
36.54

6
0.4
0.59
80

7
0.4
0.63
-24.8

8
0.36
0.66
16.2

9
0.33
0.69
28.05

10
0.32
0.69
7.68

11
0.29
0.71
35.09

12
0.26
0.74
48.36

13
0.25
0.76
9

14
0.24
0.77
15.36

15
0.23
0.79
10.58

11.52

31.36

48.72

118

29.7

58.65

16.56

85.91

137.64

27.36

25.34

36.34

24

55.44

85.26

198

39.06
63.86

45.9

86.7

24.24

121

186

36.34

40.7

46.92

Tab.4.Probabilitatea de aflare in starea Si la momentul de timp k.

Diagramele distribuiei probabilitilor de stare pentru LMTC ergodic:

Diagrama Psr
1
0.8
Psr

0.6

Psr

0.4
0.2
0

Diagrama Psb
1.60
1.40
1.20
1.00
0.80
0.60
0.40
0.20
0.00

Psb init
Psb schim

Diagrama Csr
80
60
Csr

40

Csr

20
0
-20
-40

DIagrama Csb
200
150
100
50
0
-50
-100

Csb init
Csb schim

Diagrama Cs
250
200
150

Cs

100

Cs

50
0
-50

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16

-100

Diagramele distribuiei probabilitilor de stare pentru LMTC neergodic:

Diagrama Psr
1
0.9
0.8
0.7
0.6
0.5
0.4
0.3
0.2
0.1
0

Psr
Psr

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10111213141516

Diagrama Psb
0.70
0.60
0.50
Psb

0.40

Psb

0.30
0.20
0.10
0.00
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10111213141516

Diagrama Csr
200
150
100

Csr
Csr

50
0
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10111213141516
-50
-100

Diagrama Csb
100
80
60

Csb

40

Csb

20
0
-20

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10111213141516

-40

Diagrama Cs
250
200
150
Cs

100

Cs

50
0
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16
-50
-100

Concluzie: La efectuarea aceastei lucrri de laborator am fcut cunotin

lanurile Markov discrete n timp i am observat ce binificiu il are acest lant.
Studiind graficele de probabilitate i costurile am ajuns la concluzia c treptat
ntr-un anumit interval de timp graficele tind la o linie dreapt, adica se apropie
de limita oarecare.