CсЭОЯКăМШЧМХЮгТТ:

 RОгТХТОЧ КăpЬТСШХШРТМ ărОprОгТЧЭ ăЮЧăМШЧЬЭrЮМЭăОЬОЧ ТКХăьЧăХЮЦОКăМШЧЭОЦpШrКЧ ,ăЦКrca-

Э ăprШПЮЧНăНОăЬМСТЦЛ rТărКpТНОăьЧăЭШКЭОăЬПОrОХОăЯТО ТТă ТăКМЭТЯТЭ ТТăЮЦКЧО,ăьЧăМШЧЭОбЭЮХă
М rШrКă МКpКМТЭКЭОКă ТЧНТЯТгТХШr,ă МШЦЮЧТЭ ТХШră Тă МСТКră КХОă ЬШМТОЭ ТХШră ьЧЭrОРТă НОă Кă ЬОă
adapta productiv, dОăКăПКМОăПК ăЬТЭЮК ТТХШrăНТПТМТХО,ăНОăКăЬОărОЬЭКЛТХТărКpТН,ăprТЧărООЯК-
luarОКăprШprТТХШrărОЬЮrЬОă ТăРОЧОrКrОКăНОăЬШХЮ ТТăТЧШЯКЭТЯОăНОЯТЧОăМrЮМТКХ .
 DО ТăМОХОăНШЮ ăЭТpЮrТăНОărОгТХТОЧ ăЬОăМШЦpХОЭОКг ă ТăЬОăьЧЭrОp ЭrЮЧН,ăТЧЭОrЯОЧ ТТХОăНОă
reгТХТОЧ ăКЬТЬЭКЭ ăЬОrЯТЧН,ăП r ăьЧНШТКХ ,ăpОЧЭrЮăМШЧЬШХТНКrОКă ТăПШrЭТПТМКrОКăpШЭОЧ ТКlu-
ХЮТăНОărОгТХТОЧ ăЧКЭЮrКХ ,ăЭШЭЮ Т,ăьЧЭсТОЭКЭОКăьЧăprШМОЬЮХăЦКЧТПОЬЭ rТТărОгТХТОЧ ОТăьТărОvi-
ЧО,ăЧОРrО ТЭărОгТХТОЧ ОТăМКrКМЭОrТЬЭТМОăpОrЬШКЧОТ,ărОгТХТОЧ ОТăЧКЭЮrКХО,ăНОШКrОМО pentru a
КЯОКăМКpКМТЭКЭОКăНОăКăЛОЧОПТМТК,ăНОăКăТЧЭОРrКăОПТМТОЧЭărОЬЮrЬОХОăШПОrТЭОăНОăКЬТЬЭОЧ КăЬpО-
МТКХТгКЭ ,ăОЬЭОăЧОМОЬКr,ăьЧăЦШНăМОrЭ,ăМКăТЧНТЯТНЮХăЬ ăНТЬpЮЧ ăНОăЮЧăКЧЮЦТЭăcapital de re-
ziХТОЧ ăТЧЭrТЧЬОМ ,ăЧКЭЮrКХ .
 RОТОşТЧНăНТЧărОгЮХЭКЭОХОăМОrМОЭ rТХШrăМХТЧТМО,ăНКЭăПТТЧНăМ ăПЮЧНКЦОЧЭăpОЧЭrЮăЦКЧТfesЭ -
rТХОăşТăМШЦpШrЭКЦОЧЭОХОărОгТХТОЧЭОăЬОrЯО ЭОărОгТХТОЧ КăЧКЭЮrКХ ,ăМКrКМЭОrТЬЭТМ ăpОrЬШКЧОТă
ьЧЬ şТ,ăОПШrЭЮrТХОăpОЧЭrЮăМШЧЬШХТНКrОКăşТăНОгЯШХЭКrОКărОгТХТОЧ ОТăКrăЭrОЛЮТăЬ ăЬОăМШЧcen-
ЭrОгО,ăЦКТăНОРrКЛ ăpОă НОЬМШpОrТrОКăПКМЭШrТХШr,ărОЬЮrЬОХШrăşТăЦОМКЧТЬЦОХШrăНОărОПКМОrОă
ЬpОМТПТМОăТЧНТЯТгТХШrăşТăМШЦЮЧТЭ ТХШr.
 DО Тă rОгТХТОЧ Кă КЬТЬЭКЭ ă pШКЭОă ПКМТХТЭК,ă pШЭОЧ К,ă МШЧЬШХТНКă Тă ШrТОЧЭКă rОЬЮrЬОХОă НОă rОzi-
lien ăКХОăТЧНТЯТНЮХЮТ,ăТЭТЧОrКrЮХărОгТХТОЧ ОТăЧЮăОЬЭОăШăМОrЭТЭЮНТЧО,ăПТТЧНăНОЭОrЦТЧКЧЭ,ăьЧЭr-o
ПШКrЭОăЦКrОăЦ ЬЮr ,ăНОăМКpКМТЭКЭОКă ТăНТЬpШЧТЛТХТЭКЭОКăТЧНТЯТНЮХЮТăьЧЬЮ ТăНОăКăЛОЧОПТМТКă
de resursele oferite.
 AЬЭПОХ,ăНО Т,ărОгТХТОЧ КăЧКЭЮrКХ ăОЬЭОă ТăОК,ăьЧЭr-ЮЧăКЧЮЦОăЬОЧЬ,ăКЬТЬЭКЭ ,ăКЧЮЦОăКМОКЬЭК,ă
ЬОăpКrО,ăЬОrЯО ЭОăНrОpЭăprОМШЧНТ ТОăТЧНТЬpОЧЬКЛТХ ,ăНrОpЭăЛКг ăКЭсЭăpОЧЭrЮăТЧТ ТОrОК,ăМсЭă
ТăpОЧЭrЮăПЮЧМ ТШЧКrОКăОПТМТОЧЭ ăКăТЧЭОrЯОЧ ТОТăМОЧЭrКЭОăpОărОгТХТОЧ .
Bibliografie:
1. BALLENGER-BROWNING Kara, JOHNSON Douglas, Key Facts on Resilience, Naval
Center for Combat & Operational Stress Control, San Diego, 2012.
2. COATTA, Catherine Leith, A Conceptual and Teoretical Analysis of Resilience in the
Concept of Aging and Multiple Morbidities, Research Project, Marter of Arts, Faculty of Arts
and Social Sciences, Toronto, Canada, 2014
3. DIETY Volker, WARD Nick, Oxford Textbook of neurorehabilitation, Oxford, United
Kingdom, Oxford University Press, 2015. Accesibil online https://books.google.md/books?id=
bDaDBgAAQBAJ&pg=PA333&lpg=PA333&dq=3.%09DIETY+Volker,+WARD+Nick,+Oxf
ord+Textbook+of+neurorehabilitation&source=bl&ots=_d1LaTBTF6&sig=Wf2SkkmvQuNN
LZUXEOhpTow_xiY&hl=ru&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=3.%09DIETY%20Volker%
2C%20WARD%20Nick%2C%20Oxford%20Textbook%20of%20neurorehabilitation&f
4. HJEMDAL Odin et al, The Cross-cultural Validity of the Resilience Scale for Adults: A Com-
parison between Norway and Brasil, BMC Psychology (2015) 3:18 Online: DOI: 10.1
1186/S40359-015-0076-1.
5. HOWARD Sue, JOHNSON Bruce, Resilient and Non-resilient behaviours in Adolescents:
Australian Institute of Criminology Trends &Issues, Nov., 2000, Online, ISSN: 0817-8542,
ISBN: 064222011.
6. IONESCU ОrЛКЧăМШШrН.,ăTrКЭКЭăНОărОгТХТОЧ ăКЬТЬЭКЭ ,ăEНТЭЮrКăTREI,ăBЮМЮrО ЭТ,ă2013.

STRESUL ORGANIГA IONALăÎNTREă„AăFI”ă Iă„AăNUăFI”

MТСКОХКă LEAHTI CHI, mКstОr ьn psiСoloРiО,
StrКsЛourР, FrКnțК
Abstract: The fact that organizational stress can take the form of an extremely harmful
phenomenon must put us on guard. According to the data provided by the European Agency for
188
Safety and Health at Work, this type of stress is, at the moment, the second work-related health
problem related to citizens activity, after dorsal problems, affecting about 30% of them. According
to other data, the same type of stress is the cause of more than a quarter of the total of sick leave,
the duration of which is at least two weeks of absence from work.
Knowing this, it is important to always return to the object of the organizational stress and,
especially, the disastrous effects it is able to provoke. It is only by doing so that we can take the
necessary measures for a proper administration of what is called an association of people with
common concerns, united under a regulation or a statute in order to submit an organized activity.
Keywords: organizational stress, the effects of organizational stress, moderate organizational
stress, excessive organizational stress.
FКpЭЮХăМ ăЬЭrОЬЮХăШrРКЧТгК ТШЧКХăpШКЭОăХЮКăПШrЦКăЮЧЮТăПОЧШЦОЧăОбЭrОЦОăНОăЧШМТЯăЭrО-
ЛЮТОăЬ ăЧОăpЮЧ ăьЧăРКrН . Or, pШЭrТЯТЭăНКЭОХШrăpОăМКrОăЧТăХОăПЮrЧТгОКг ă AРОnţiК EuropОКnă
pОntru SОМuritКtО şi SănătКtО ьn MunМă, tipul vizat de stres rОprОгТЧЭ ,ăpОЧЭrЮăЦШЦОЧЭ, a
НouК proЛlОmă НО sănătКtО lОРКtă НО КМtivitКtОК МОtăţОnilor, Нupă КПОМţiunilО НorsКlО, ОК
КПОМtсnН ММК 30% НintrО КМОştiК. PШЭrТЯТЭăКХЭШrăНКЭО,ăКМОХКşТăЭТpăНОăЬЭrОЬăОЬЭОăМКЮгКăa peste
un sПОrt Нin totКlul МonМОНiilor mОНiМКlО К Мăror НurКtă rОprОгintă МОl puţin Нouă săptă-
mсni НО КЛsОnţО НО lК loМul НО КМtivitКtО.
AЬЭПОХăЬЭсЧНăХЮМrЮrТХО,ăОЬЭОăТЦpШrЭКЧЭăЬ ărОЯenim mereu la entitatea stresului organiza-
ТШЧКХăşТ,ăЦКТăКХОЬ,ăХКăОПОМЭОХОăНОгКЬЭrЮШКЬОăpОăМКrОăХОăpШКЭОăprШЯШМК.ăDШКrăКЬЭПОХăЯШЦăpЮЭОКă
ХЮКă Ц ЬЮrТХОă ЧОМОЬКrОă ЮЧОТă ЛЮЧОă КНЦТЧТЬЭr rТă Кă МООКă МОă pШКrЭ ă ЧЮЦОХОă НО КsoМiКțiО НО
oКmОni Мu prОoМupări МomunО, uniți МonПorm unui rОРulКmОnt sКu unui stКtut, ьn vОНОrОК
НОpunОrii unОi КМtivități orРКniгКtО.
MКТăЦЮХ ТăМОrМОЭ ЭШrТ – cЮЦăКrăПТ,ăЛЮЧ ШКr ,ăD. Ganster şТăJ. Schaubroeck12 –, fiind preo-
МЮpК ТăНОăКЧКХТгКăМТrМЮЦЬЭКЧ ОХШrăМКrОăМШЧНЮМăХКăКpКrТ ТКă„rОКМ ТТХШrăЧОЮrШpЬТСТМО anormaХО”,
КЮăКУЮЧЬăХКăМШЧМХЮгТКăМ ОбpЮЧОrОКăьЧНОХЮЧРКЭ ăХКăКМ ТЮЧОКăПКМЭШrТХШr de mediu organiгК ТШnal
nefavorizant se poate solda cu multiple efecte negative. Printre acestea, spun ei, se eviden ТКг ,
ЦКТăьЧЭсТăНОăЭШКЭО,ăefОМtОlО НО ОбtrКМţiО ПiгioloРiМă, psiho-МoРnitivă şi/sКu МomportКmentКlă.
Efectele fiziologice
DОşТ prОЬЮpЮЧОă prОгОЧ Кă ЮЧЮТă pЮЭОrЧТМă НТЬМШЧПШrЭă ОЦШ ТШЧКХ,ă ЬЭrОЬЮХă ШrРКЧТгК ТШЧКХ
КПОМЭОКг ăЭШЭШНКЭ ăşТăМШЧНТ ТКăПТгТШХШРТМ ăКăТЧНТЯТгТХШr, contribuind la КpКrТ ТКăЛШХТХШr. Spe-
ciaХТşЭТТăКЮărОЮşТЭăНОУКăЬ ăНШМЮЦОЧЭОгОăЮЧ ЧЮЦ răТЦpЮЧ ЭШrăНОăКПОМ ТЮЧТăМКrОăьşТăПКМăКpКrТ ТКă
ьЧăМШЧНТ ТТХО ЮЧЮТăЦОНТЮăШrРКЧТгК ТШЧКХăЬЭrОЬКЧЭ.ăEЬЭОăНОărОЦКrМКЭăПКpЭЮХăМ ăЬЭКrОКăЬ Ч Э ТТă
ьЧЬ şТăpШКЭОărОprОгОЧЭКăьЧăЬТЧОăЮЧăЬЭrОЬШr, НТЦТЧЮсЧНăЬЮЛЬЭКЧ ТКХăЬЮrЬОХОăОЧОrРОЭТМОăЧОМОЬКrО
penЭrЮăКăПКМОăПК ăЬЭ rТХШrăНОăЬЮprКьЧМШrНКrО. ÎЧăЦКrО,ăЬЮЛăКЬpОМЭăПТгТШХШРТМ,ăЬЭrОЬЮХăШrРКЧТ-
za ТШЧКХă МrООКг КЭсЭă probleme de orНin МКrНiovКsМulКr şi rОspirКtoriu,ă МсЭă şТă probleme
lОРКtО НО slăЛirОК sistОmului imunitКr şi К МОlui gastrointestinal13.ă ÎЧă pХЮЬ,ă ОХă МШЧЭrТЛЮТОă
adeseori la instituirea unor НОrОРlări НО nКtură somКtiМă, cum ar fi migrenele, trКnspirКţiК
rece ЬКЮ/şТăКmОţОlilО14.ăІЮăЬЮЧЭăНОăЧОРХТУКЭ,ăьЧăКМОХКşТăМШЧЭОбЭ,ăusМăМiunОК Рurii, МrО tОrОК
glicemiei, a pulsului, a tensiunii arteriale ЬКЮ/şТ НilКtКrОК sОmniПiМКtivă К pupilОlor.
ÎЧă ЮХЭТЦЮХă ЭТЦp,ă ЬОă НОгЛКЭО,ă МЮă ШăПrОМЯОЧ ă МrОЬМсЧН ,ă КЬЮprКă rШХЮХЮТă pОă МКrОă ЬЭrОЬЮХă
ШrРКЧТгК ТШЧКХăьХăКrОăьЧă РОnОгК şi ОvoluţiК cancerului. Mai multe studii ьЧЯОНОrОКг ăТНООКă
conПШrЦăМ rЮТК tensiunea psihic poate avea ЮЧărШХăТЦpШrЭКЧЭăьЧăНОЛЮЭЮХăМКЧМОrЮХЮТăХК per-

12
Ganster D.C., Schaubroeck, J. Work stress and employee health // Journal of Management. –
1991. – No. 17. – P. 235-271.
13
Cox T., Griffiths A., Rial-Gonzalez E. Research on work-related stress. – Belgium: Euro-
pean Agency for Safety and Health at Work, 2000.
14
Caplan R.D., Cobb S., French J.R.P., Harrison R.V., Pinneau S.R. Jr. Job demands and
worker health //Washington DC: H.E.W. Publication. – 1975. – No. NIOSH. – P. 114-119.
189
soanele care sunt prОНТЬpЮЬОăЬ ăНОгЯШХЭОăШăКЬОЦОЧОК ЦКХКНТО.ăLКăКМОЬЭăЦШЦОЧЭ,ăЬЭ rТХОăşТă
Эr Ь ЭЮrТХОăpЬТСШХШРТМОăpШЭăКПОМЭКăЭrКЧЬПШrЦКrОКăМОХЮХОХШrăЧШrЦКХОăьЧăМОХЮХОăМКЧМОrШКЬО.ăS-au
ТНОЧЭТПТМКЭ,ăМЮăКМОКЬЭ ăШМКгТО,ăЭrОТăЭТpЮrТăНОăПКМЭШrТăНОărТЬМ:ăЬЭrОЬЮХ,ăЭr Ь ЭЮrТХОăНОăpОrЬШЧКХТЭК-
te/obiМОТЮrТХОăpОrЬШЧКХОăşТăМКХТЭКЭОКăЦОНТЮХЮТăШrРКЧТгК ТШЧКХ.ă
Efectele psiho-cognitive
Din categoria efectelor psiho-cognitive fac parte:
 incapacitatea de concentrare ;
15

 insКtisПКМţiК ьn munМă/ nОmulţumirОК proПОsionКlă ;

16

 КpКriţiК unor Лoli mОntКlО şi К tОntКtivОlor НО suiМiН .

17

ÎЧăКМООКşТăШrНТЧОăНОăТНОТ,ăЦКТăpШЭăПТăЦОЧ ТШЧКЭОăsМăНОrОК КЛilităţii НО К КНoptК НОМiгii

rКționКlО, sМăНОrОК КtОnțiОi, СipОrsОnsiЛilitКtО lК МritiМă ЬКЮ/şТăblocajele mentale.
AМЭЮКХЦОЧЭО,ăОбТЬЭ ăЦКТăЦЮХЭОăЭОШrТТăМКrОăЬМШЭăьЧăprШПТХărОХК ТКăНТЧЭrОăЬЭrОЬЮХăШrРКЧТza-
ТШЧКХ şТăНisПunМțiК psiСomОntКlă.ăЇЛЬОrЯК ТТХОăЮЧШrăЬpОМТКХТşЭТăМШЧЬКМrК ТăКЮă ОЯТНОЧ ТКЭă„o
ТЧМТНОЧ ărТНТМКЭ ăКăОЯОЧТЦОЧЭОХШrăНОăЬЭrОЬăЦКУШrăНТЧăЯТК ăМЮăpЮ ТЧăЭТЦpăьЧКТЧЭОăНОăНОЛЮЭЮХă
ЬМСТгШПrОЧТОТ,ă НОprОЬТОТă şТă ЭЮХЛЮr rТХШră ЧШЧ-psihotice”.ă ÎЧă КМОЬЭă МШЧЭОбЭ,ă ЬО prОЬЮpЮЧОă М ă
„ЮЧТТăТЧНТЯТгТăЬОăЧКЬМăМЮăprОНТЬpШгТ ТОăХКăЭЮХЛЮr rТХОăЦОЧЭКХО,ăМКrОăpШЭăЭrКЧЬpКrОăЬЮЛăКМ ТЮ-
ЧОКăЮЧЮТăЬЭrОЬăШrРКЧТгК ТШЧКХ ЧОШЛТ ЧЮТЭ”.
Efectele comportamentale
ÎЧЭr-ШăМОrМОЭКrО,ăОПОМЭЮКЭ ăpОăХКăЦТУХШМЮХăКЧТХШră᾽70,ăРrЮpЮХăНОăМОrМОЭ ЭШrТăМШЦpЮЬăНТЧă
R. D. Caplan, S. Cobb, J. R. P. French, R. V. HКrrТЬШЧăşТăS. R. Pinneau Jr. МШЧЬЭКЭ ăМ ăОПОМ-
teХОăМШЦpШrЭКЦОЧЭКХОăКХОăЬЭrОЬЮХЮТăШrРКЧТгК ТШЧКХ se pot caracteriza prin consumul excesiv
НО КlМool şi НroРuri, prin abuz НО МКПОК şi tОnНințК НО К ПumК ОбМОsiv, prin МrОştОrОК rКtОi
de absenteism, prin МrОştОrОК ПrОМvОnţОi КММiНОntОlor lК loМul НО munМă, prin diminuarea
responsКЛilității şi rОНuМОrОК loiКlității ПКță НО orРКniгКțiО, prin НОmisii şi МrОştОrОК potОn-
ţiКlului de impulsivitate etc.18.ăÎЧăКПКr ăНОăКМОЬЭОК,ăМШЧЬОМТЧ ОХОăЬЭrОЬЮХЮТăШМЮpК ТШЧКХăЬОăpШЭă
extТЧНОăşТăКЬЮprКăЦОНТЮХЮТăПКЦТХТКХ,ăprШЯШМсЧН,ăЬprОăОбОЦpХЮ,ădisensiuni conjugale19.
CКХТЭКЭОКăЦОНТЮХЮТăШrРКЧТгК ТШЧКХăНОpТЧНО, ьЧăПШКrЭОăЦКrОăЦ ЬЮr , НОăЦШНЮХăьЧăМКrОăЬОă
МШЦpШrЭ ărОЬpОМЭТЯОХОăМКЭОРШrТТăНОăpОrЬШКЧО.ăDТЬПЮЧМ ТШЧКХТЭКЭОКăМШЦpШrЭКЦОЧЭКХ ăРОЧОrea-
г ă НТЬПЮЧМ ТШЧКХТЭ Тă pЬТСШЬШЦКЭТМОă НОă ЬМЮrЭ ă ЬКЮă ХЮЧР ă НЮrКЭ – sindromul de epuizare
(burnout), depresia, boli cardiovasculare etc.20.
SЭrОЬЮХăШrРКЧТгК ТШЧКХăpШКЭОăКПОМЭКăşТăcomportamentul alimentar al indivizilor.ăAПХсЧ-
du-ЬОăьЧăЬЭКrОăНОăЬЮprКьЧМШrdare, unii din ei ЭТЧНăЬ ăЦ ЧсЧМОăЦКТăpЮ ТЧ,ăТКrăКХ ТТ – mai mult
deМсЭăЭrОЛЮТО. PОЧЭrЮăШăpОrТШКНКăНОăЭТЦp,ăШăКЬОЦОЧОКărОКМ ТОăЧЮăМШЧЬЭТЭЮТОăЮЧăpОrТМШХ.ăCЮă
timpЮХ,ăьЧЬ ,ăОК pШКЭОăМШЧЭrТЛЮТăХКăКpКrТ ТКăprШЛХОЦОХШrăХОРКЭОăНОăРrОЮЭКЭОăЬКЮăКăprШblemelor
КЬШМТКЭОăЮЧОТăКХТЦОЧЭК ТТăЬ rКМО.ăMКТăЦЮХЭ,ăШăЬОrТОăНОăМОrМОЭ rТ21 au pОrЦТЬăЬ ăЬОăЬЭКbiХОКЬМ ă

15
Baker D.B. The study of stress at work // Annual Review of Public Health. – 1985. – Nr.6. –
P. 367-381.
16
Dollard M.F., Winefield H.R., Winefield A.H. Occupational strain and efficacy in human
service workers. – Dordrecht: Kluwer Academic Publishers, 2001.
17
Kendall E., Murphy P., O'Neill V., Bursnall, S. Occupational stress: Factors that contribute
to its occurrence and effective management. – Griffith University: Centre for Human Services, 2000.
18
Caplan R.D., Cobb S., French J.R.P., Harrison R.V., Pinneau S.R. Jr. Job demands and
worker health //Washington DC: H.E.W. Publication. – 1975. – No. NIOSH. – P. 131-143.
19
Sauter S.L., Murphy L.R., Hurrell Jr J.J. Prevention of work-related psychological disorders
// American Psychologist. – 1990. – No. 45. – P. 1146-1158.
20
Schnall P.L., Belkic K.L., Landsbergis P.A., Schwartz J.E., Baker D., Pickering T.G. The
need for work site surveillance of hypertension// Third International Conference on Work Envi-
ronment and Cardiovascular Diseases. – Duesseldorf, 2001.
21
Marvin R.Lery, Mark Dignam, Jenet H.Shirreffs, “TКrРОtinР АОllnОss: TСО CorО”. – New
York: Mc Graw Hill, Inc, 1992.
190
ЮrЦ ЭШКrОХО: МЮăМсЭăШăpОrЬШКЧ ăЬОăКПХ ăЦКТăЦЮХЭăЭТЦpăЬЮЛăТЧПХЮОЧ КăЬЭrОЬЮХЮТăШrРКniгК ТШЧКХ,ă
МЮăКЭсЭăЦКТărТНТМКЭăЯКăПТăЧТЯОХЮХăНОăОЧНШrПТЧОăьЧăЬсЧРО.ăІКЭЮrКă КМОЬЭШrăМШЧОбТЮЧТăОЬЭОăьЧМ ă
ЧОМХКr ,ăНКrăОХОăЬЮРОrОКг ăpШЬТЛТХОăХОР ЭЮrТăьЧЭrОăОЧНШrПТЧОăşТăpШПЭКăpОЧЭrЮăКЧЮЦТЭОăКХТЦОЧЭО.
ÎЧăМШЧНТ ТТăНОăЧШrЦКХТЭКЭО,ăШКЦОЧТТăЭrОЛЮТОăЬ ăР ЬОКЬМ ăr ЬpЮЧЬЮrТăКНОМЯКЭОăpОЧЭrЮăЬТ-
tua ТТХОăНТЬМШЧПШrЭКЧЭОăЧШЮăКp rЮЭО.ăSЭrОЬЮХăШrРКЧТгК ТШЧКХăЧЮăОЬЭОăЧОКp rКЭăЮЧăПОЧШЦОЧăЧО-
РКЭТЯăşТ,ăprТЧăЮrЦКrОăКrăПТăРrОşТЭăЬ ăЧОăМШЧМОЧЭr Ц doar asupra efectelor sale patologice. Un
ЧТЯОХăЦШНОrКЭăНОăЬЭrОЬăШrРКЧТгК ТШЧКХ,ăКПТrЦ ăЬpОМТКХТşЭТТ,ăpШКЭОăМШЧЬЭТЭЮТăМСТКrăЮЧăТЦpШrЭКЧЭă
ПКМЭШrăЦШЭТЯК ТШЧКХăЬКЮăpШКЭОăПТăЮЧăТЧЬЭrЮЦОЧЭăьЧăНШЛсЧНТrОКăЮЧОТăКНКpЭ rТăНТЧКЦТМОăХКăЧШТă
ЬТЭЮК ТТ.ăDШКrăЬЭrОЬЮХăШrРКЧТгК ТШЧКХăОбМОЬТЯăprОгТЧЭ ăpОrТМШХ.ăDОăКМООКăЯКăЭrОЛЮТăЬ ăХЮ ЦăьЧă
calМЮХăМ ăЮЧОХОăЭТpЮrТăНОăЬЭrОЬăШrРКЧТгК ТШЧКХ КrăpЮЭОКăПТăМШЧЬТНОrКЭОăЧШrЦКХОăşТăМСТКrăЧОМОsare.
ÎЧăpХЮЬ,ăЭrОЛЮТОăЬ ă ТЧОЦăМШЧЭăНОăПКpЭЮХăМ ăОбТЬЭКăpОrЬШКЧОăpОЧЭrЮăМКrОăЬЭrОЬЮХăШrРКЧТza-
ТШnal rОprОгТЧЭ ă ЮЧă ПКМЭШr ОЧОrРТгКЧЭ.ă AМОЬЭОă pОrЬШКЧО,ă НЮp ă МЮЦă ЬОă КrКЭ ă ьЧă ЦКТă ЦЮХЭОă
surse de specialitate, НТЬpЮЧăЧКЭТЯăЬКЮăşТ-au dezvoltat prin antrenaЦОЧЭărОгТЬЭОЧ ăХКăЬЭrОЬăşТă
pШЭăПТărОЦКrМКЭОăНЮp ăЮrЦ ЭШКrОХОăЭr Ь ЭЮrТ:ăsiРurКnțК НО sinО ьn НiПОritО situКții; sМСimba-
rОК ОstО МonsiНОrКtă nu МК o КmОnințКrО, Мi МК o provoМКrО lК МompОtițiО; МКpКМitКtОК НО
a-şi КsumК risМuri; ПlОбiЛilitКtОК ьn opinii şi ьn КМțiuni ЬКЮ/şТ Мon tiОntiгКrОК ПКptului Мă nu
pot sМСimЛК situКțiilО strОsКntО, НКr lО pot КММОptК şi НОpăşi.
EvidenЭ,ă prШЛХОЦКă НТЦТЧЮ rТТă ОПОМЭОХШră ЧШМТЯОă КХОă ЬЭrОЬЮХЮТă ШrРКЧТгК ТШЧКХă ЭrОЛЮТОă
aborНКЭ ăНТЧЭr-ШăpОrЬpОМЭТЯ ăЦЮХЭТНТЬМТpХТЧКr .ăŞТăКМОКЬЭКăpОЧЭrЮ ЬЭrОЬЮХăьЧăМКЮг are reper-
cuЬТЮЧТăЬОЬТгКЛТХОăКЭсЭăpОăpХКЧăpЬТСШХШРТМă(ПТТЧНМ ăНТЬЭШrЬТШЧОКг ăprШМОЬОХОăМКrОăЬО produc
ьЧă ЦОЧЭКХТЭКЭОК,ă НКră şТă ьЧă ОбpОrТОЧ Кă ЬЮЛТОМЭТЯ ă Кă ТЧНТЯТгТХШr),ă МсЭă şТă pОă pХКЧă ЬШМТШХШРТМă
(ПТТЧНМ ăКПОМЭОКг ărОРЮХТХОăЬШМТКХОăМКrОăХОКР ăşТăЬОpКr ăШКЦОЧТТ)ăЬКЮăПТгТШХШРТМă(ПТТЧНМ ăЬМК-
НОăНТЧăpЮЭОrОКăПЮЧМ ТТХШrăЦОМКЧТМО,ăПТгТМОăşТăЛТШМСТЦТМОăКХОăШrganismului uman).
Bibliografie:
1. Amick B.C., Kawachi I., Coakley E.H., Lerner D., Levine S., Colditz, G.A. Relationship of job
strain and iso-strain to health status in a cohort of women in the United States // Scandinavian
Journal of Work Environment Health. – 1998. – No.24. – P. 54-61.
2. Bohle P., Tilley A.J. The impact of night work on psychological well-being// Ergonomics. –
1989. – Nr. 32. – P. 1089-1099.
3. Buunk B.P., de Jonge J., Ybema J.F., de Wolff Ch.J. Psychosocial aspects of occupational stress
// P.J.D. Drenth, H.K. Thierry, Ch.J. de Wolff (eds). Handbook of Work and Organizational
Psychology, Vol. 2 (Work Psychology), 2nd edn. – Hove: Psychology Press, 1998, P. 145-182.
4. Calnan M., Wainwright D., Almond S. Job strain, Effort-Reward imbalance and mental
distress: A study of occupations in general medical practice// Work and Stress. – 2000. – No.
14. – P. 297-311.
5. Caplan R.D., Cobb S., French J.R.P., Harrison R.V., Pinneau S.R. Jr. Job demands and worker
health //Washington DC: H.E.W. Publication. – 1975. – No. NIOSH. – P. 75-160.
6. Colligan M.J., Rosa R.R. Shiftwork effects on social and family life //Occupational Medicine:
state of the Art Reviews. – 1990. – No. 5. – P. 315-322.
7. Cox T., Griffiths A., Rial-Gonzalez E. Research on work-related stress. – Belgium: European
Agency for Safety and Health at Work, 2000.
8. Dollard M.F., Winefield H.R., Winefield A.H. Occupational strain and efficacy in human
service workers. – Dordrecht: Kluwer Academic Publishers, 2001.
9. Gaillard A.W.K., Wientjes C.J.E. Mental load and work stress as two types of energy mobi-
lization // Work & Stress. – 1994. – No. 8. – P. 141-152.
10. Ganster D.C., Schaubroeck, J. Work stress and employee health // Journal of Management. –
1991. – No. 17. – P. 235-271.
11. Hobfoll S.E. Conservation of resources: A new attempt at conceptualizing stress. //American
Psychologist. – 1989. – No. 44. – P. 513-524.
12. Hobfoll S.E. The influence of culture, community, and the nested-self in the stress process:
Advancing Conservation of Resources Theory, Applied Psychology // An International Review.
– 2001. – No. 50. – P. 337-370.
191
 13. Hockey G.R.J. The effect of loud noise on attentional selectivity // Quarterly Journal of Experi-
mental Psychology. – 1970. – No. 22. – P. 28-36.
14. Jones F., Fletcher B. Job control and health // Schabracq, M.J., Winnubst, J.A.M., Cooper,
C.L. (eds.). Handbook of Work and Health Psychology. – Chichester: Wiley, 1996. – P. 33-50.
15. Kendall E., Murphy P., O'Neill V., Bursnall, S. Occupational stress: Factors that contribute to its
occurrence and effective management. – Griffith University: Centre for Human Services, 2000.
16. Mills P.K. Managing Service Industries: Organizational Practices in Postindustrial Economy.
– Cambridge, Mass: Ballinger, 1986.
17. Parasuraman A., Zeithaml V.A., Berry, L.L. SERVQUAL: A multiple-item Scale for measuring
consumer perceptions of service quality // Journal of Retailing. – 1988. – No. 64. – P. 12-40.
18. Pasnau R.O., Naitoh R., Stier S., Kollar E.J. The psychological effects of 205 hours of sleep
deprivation // Archives of General Psychiatry. – 1968. – No. 18. – P. 469-483.
19. Quinn J.B., Baruch J.J., Cushman Paquette P. Technology in services // Scientific American. –
1987. – No. 257. – P. 50-58.
20. Sauter S.L., Murphy L.R., Hurrell Jr J.J. Prevention of work-related psychological disorders //
American Psychologist. – 1990. – No. 45. – P. 1146-1158.
21. Schnall P.L., Belkic K.L., Landsbergis P.A., Schwartz J.E., Baker D., Pickering T.G. The need
for work site surveillance of hypertension// Third International Conference on Work
Environment and Cardiovascular Diseases. – Duesseldorf, 2001.
22. Warr P.B. Work: Unemployment and Mental Health. – Oxford: Oxford University Press, 1987.

PONDEREA INDICATORILOR PSIHO-SOCIALIăÎN CADRUL FACTORILOR

GENERALIăAIăSATISFAC IEIăÎNăMUNCAăDINăPERSPECTIVAăGENDER
Ecaterina REZIN, НoМtorКnНă, FКМultКtОК НО PsiСoloРiО,
ŞtiinţО КlО EНuМКţiОi şi AsistОnţă soМiКlă, ULIM, MolНovК
DКМ ă МОrМОЭК Тă ЬЭКЭТЬЭТМТХОă ьЧМОpЮЭЮХЮТă КЧТХШră 70ă ЯО Тă ШЛЬОrЯКă М ă ЧЮЦ rЮХă ПОЦОТХШră МОă
iЧЭr ăьЧăПШr КăНОăЦЮЧМ ă ТăЧЮЦ rЮХăШrРКЧТгК ТТХШrăЧШЧРЮЯОrЧКЦОЧЭКХОăНОЬМСТЬО,ăЯО ТăШЛЬОrЯКă
КЦЛОХОă МТПrОăьЧă МrО ЭОrО,ă pОЧЭrЮă ЭТЧОrТТă ПШrЦК Тă ьЧă НrОpЭЮrТХОă МТЯТХО,ă ЦТ М rТХe ani-r гЛШТă Тă
drepЭЮrТХОăПОЦОТХШrăЬОМЭШrЮХăЧШЧРЮЯОrЧКЦОЧЭКХăКăШПОrТЭăpШЬТЛТХТЭКЭОКăНОăКăЭr ТăНТЧăpХТЧăЯКХШ-
rТХОăprТЧăЦЮЧМ . [18]
ІШrЦОХОăРОЧНОrăЭrКНТ ТШЧКХОăЬЮЬ ТЧăТНОeКăМ ăЛ rЛК ТТăЭrОЛЮТОăЬ ăПТОăПЮrЧТгШrТТ,ăЬ ăНО ТЧ ă
conЭrШХЮХ,ăЬ ăПТОăНЮrТă ТăТЧНОpОЧНОЧ ТăКЬЭПОХăПОЦОТХОărОprОгОЧЭсЧН ШpЮЬЮХ.ăCКă ТăьЧăЭТЦpЮrТХОă
НОăКХЭ ăНКЭК,ăЬОМЭШrЮХăprТЯКЭăОЬЭОăКбКЭăpОăЛКЧТă ТăprШПТЭ,ăpОăМсЧН cel non-profit are sarcina de
КăКЯОКăРrТУ ăНОăЭТЧОrТ,ăЛШХЧКЯТ,ăЯсrЬЭЧТМТ ТăМОТăЬ rКМТ.ăÎЧăЬpКЭОХОăМШrЭТЧОТ,ăЬОМЭШrЮХăЧШЧ-profit
ьЧМОrМ ăЬ ăКЦОХТШrОгОăЦЮХЭОăНТЧЭrОăМОХОăЦКТăЮrРОЧЭОăprШЛХОЦăНОăЬ r МТОăКăЬШМТОЭ ТТ,ăЬ Ч ta-
ЭОăpЮЛХТМ ,ăЦОНТЮХăьЧМШЧУЮr ЭШr.ăPЮЭОЦăМТЭТăгТХЧТМăьЧăПТОМКrОăгТКrăНОЬprОăprШЯШМ rТХОăМШЭТdie-
ne ale sectorului privat, rОКХТг rТХО КПКМОrТХШr,ăьЧЬ ăЧЮăЯО ТăР ЬТăЬОМ ТТăЬpОМТКХăНОНТМКЭОărКpШr-
Э rТТăМШОrОЧЭОă ТăНОЭКТХКЭОăНОЬprОăХЮЦОКăЧШЧ-profit. [25]
КpЭОăНТЧăгОМОăЦЮЧМТЭШrТăЧШЧ-prШПТЭăЬЮЧЭăПОЦОТ,ăьЧăЭТЦpăМО,ăНТЧă500ăНОăМШЦpКЧТТă86șă
НТЧăНТrОМЭШrТăЬЮЧЭăЛ rЛК Т.ăSОМЭШrЮХăЧШЧ-profit/nonguvernamental este predominant feminin,
pe МсЧН sectorul privat este predominant masculin. [12]
DЮp ăBКФКЧă(1996),ăОбТЬЭ ăНШЮ ăМХКЬЭОrОăНТЬЭТЧМЭО:ăМХКЬЭОrЮХăКРОЧЭТМă– ЬОăЦКЧТПОЬЭ ăprТЧ
auto-afirmare, autoexpresie, necesitate de a ЬЭ pсЧТ,ă ТăМХКЬЭОrЮХăМШЦЮЧКХ,ăМОăЬОăЦКЧТfesЭ ăprТЧ
aХЭrЮТЬЦ,ăprОШМЮpКrОăНОăКХ ТТ,ăНШrТЧ КăНОăКăПКМОăpКrЭОăНТЧăМШХОМЭТЯă ТăРrЮp.ăAМОЬЭШrăНТЬtinc ТТă
le-КăПШЬЭăКМШrНКЭ ăТЦpШrЭКЧ ăМШЧЬТНОrКЛТХ ăьЧăНТЬМЮ ТТХОăЭОЦОХШrăРОЧНОră(BКФКЧ,ă1966,ăPКr-
sons, 1955). [1]
Unul din rolurile stereotipice ale femeilor este ОЯТНОЧ ТКЭăьЧăМХКЬЭОrЮХăМШЦЮЧКХă(НЮp
BКФКЧ).ăFОЦОТХОăЬЮЧЭăЯ гЮЭОăprТОЭОЧШКЬО,ăХТpЬТЭОăНОăОРШТЬЦ,ăprОШМЮpКЭОăНОăКХ ТТă ТăОбprОЬТЯОă
ОЦШ ТШЧКХ.ăB rЛК ТТăpОăНОăКХЭ ăpКrЭО,ăЬЮЧЭăМКЭОРШrТгК ТăНЮp ăМХКЬЭОrЮХăКРОЧЭТМ.ăEТăЬЮЧЭăТЧde-
192

Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)