Sunteți pe pagina 1din 13

Sfantul Grigorie de Nyssa, Cuvant la Intampinarea Domnului

{1TOU AUTOU EIS THN UPAPANTHN TOU KURIOU, KAI EIS THN QEOTOKON, KAI
EIS TON DIKAION SUMEWNA.}
O tv= fronh/sei twn ou)raniwn mete/wroj, o( tv= katafronh/sei twn e)pigeiwn
meta/rsioj, Pau=loj o( qeo/lhptoj nou=j, h( Xristokinhtoj glwtta, o( tou= o)cugra/fou
grammate/wj wraio/tatoj ka/lamoj, o( kalligrafh/saj tv= Ekklhsi# th=j a)lhqeiaj ta\
do/gmata, to\ e)n tv= xeiri tou= dunatou= qeoxa/lkeuton be/loj, to\ e)n tv= kardi#
tou= kosmokra/toroj tou= sko/touj kairian e)mph=can plhgh\n, h( a)po\ Ierousalh\m
kai ku/kl% me/xri tou= Illurikou=, ma=llon de\ me/xri twn pera/twn th=j gh=j
fa/nasa a)straph\, h( th=j qeiaj bronth=j e)n t% mustik% trox% tou=
Eu)aggeliou, t% kata\ pa/shj kulisqe/nti th=j oikoume/nhj, h( dieidesta/th kai
megalo/qrouj fwnh/: outoj wj e)c au)twn twn tou= paradeisou a)du/twn
fqeggo/menoj, enqa twn a)r)r(h/twn r(hma/twn au)th/kooj ge/gone: ma=llon de\
wj e)c au)tou= tou= qro/nou tou= u(yhlou= te kai e)phrme/nou th=j do/chj enqa
paristatai: propomph\n entimon tv= parou/sv a(gi# kai Despotikv=
e(toimazo/menoj e(ortv=, pro\j u(podoxh\n tou= basile/wj th=j do/chj: kaqa/per tina\
mustikwta/thn su/gklhton, to\n th=j Ekklhsiaj lao\n, to\ basileion iera/teuma
stixhdo\n, wj an tij eipoi, paraskeua/zei th=j eu)sxh/monoj politeiaj th\n ta/cin,
r(uqmian te kai eu)armostian diatatto/meno/j fhsin, Adelfoi, mh\ paidia ginesqe
taij fresin, a)lla\ tv= kaki# nhpia/zete: taij de\ fresi te/leioi ginesqe. Outw ga\r t
% pantelei% kai aiwni% Qe%, % th\n panh/gurin agomen sh/meron, t% di'
h(ma=j kata\ sa/rka e)p' e)sxa/twn nhpia/santi: e)c ou pa=n dwrhma kai
teleiwtiko/n: t% th\n kata\ fu/sin u(perfuwj th=j a)reth=j teleio/thta kai e)n t%
a)nqrwpin% e(autou= katasth/mati e)pideicanti su/sswmoi te kai summe/toxoi
genhso/meqa, kai pro\j timh\n au)tou= kai do/can h( Ekklhsiaj estai sune/leusij.
Outw ga\r th\n a)rtigenh= au)tou= swmatikwj qeofa/neian o( profhtiko\j
ainitto/menoj lo/goj, toij xarakth=rsi th=j qeoprepou=j au)tou= u(pogra/fei
teleio/thtoj. Dio/ti: prin h gnwnai, fhsi, to\ paidion kalo\n h kako\n, a)peiqei
ponhri#, e)kle/cetai to\ a)gaqo\n, oper akraj kai
46.1153 teleiota/thj
diakrisewj te kai ontwj fronh/sewj gnwrisma. Pro\j ouper h(ma=j o(moio/thta
diaskeua/zwn o( me/gaj a)po/stoloj, to\ proteqe\n au)tou= qeo/pneuston lo/gion
efhsen: wj e)n tou/t% th=j kat' eiko/na te kai o(moiwsin qeoteuciaj e)mferwj
e)n h(min gnwrizome/nhj, kai th=j tou= prwtotu/pou ka/llouj u(peragio/thtoj
ginwskome/nhj.
Kaqa/per ga\r basilei twn u(p' au)tou= strateuma/twn
propempth/rion e(toimazome/nwn megalauxian, xrusoro/fouj te kai e)ceilegme/nouj
einai tou\j pro\j doruforian au)tou= suneilegme/nouj prosh=ke, kai th=j e)keinou
qe/aj to\ e)ktu/pwma eu)shmo/tata probeblh=sqai: outwj h(ma=j a)nagkaion
metamorfoume/nouj tv= a)nakainisei tou= noo\j h(mwn, kai to\n palaio\n
anqrwpon a)poqeme/nouj, kai th=j qeiaj eiko/noj th\n o(moiwsin, kata\ to\
e)fikto\n a)nqrwpoij, e)n e(autoij perife/rontaj, outwj e)n taij swthrioij kai
pneumatikaij a)pant#=n e(ortaij, ina eswntai h(min, kata\ to\n tou= profh/tou
lo/gon, nhsteia h( teta/rth, kai nhsteia h( pe/mpth, kai nhsteia h( e(bdo/mh, kai
nhsteia h( deka/th eij eu)frosu/nhn kai eij e(orta\j a)gaqa/j. Th=j nhsteiaj
a)nagwgikwj dhladh\ nooume/nhj, e)n t% th=j a)poxh=j te kai e)gkrateiaj panto\j
1

molusmou=, kai sarko/j te kai pneu/matoj tro/p%. Dia\ ga\r tetra/doj te kai pe/mpthj,
kai mh\n e(bdo/mhj te kai deka/thj pa=sa sarkikh/ te kai t% eu)ecapath/t% twn
aisqh/sewn prosfuh\j, kai t% paro/nti bi% sugkleiome/nh shmainetai emfasij.
Th\n ga\r swmatikwte/ran te kai filo/sarkon diagwgh\n dia\ th=j tetra/doj
manqa/nomen, wj e)k tessa/rwn stoixeiwn twn swma/twn sugkekrame/nwn: to\ de\
dia\ twn aisqh/sewn eu)o/lisqon wj pe/nte kaqestwswn, to\ th=j pe/mpthj
onoma u(painissetai. H e(bdo/mh de\, kai kata\ to\n Solomwnta to\n eij
e(auto\n e(bdomatikwj a)nakuklou/menon th=j ka/tw lh/cewj aiwna e)mfainein
e)pistatai. H ge mh\n deka/th tou= e)nto\j a)nqrwpou th\n twn aisqh/sewn
ka/qarsin pro\j ta\ ecwqen a)nhgme/nou u(podeiknusin: wste to\n tou= nou=
o)fqalmo\n a(plou=n te kai diaugh= u(pa/rxein, ina olon to\ swma fwteino\n
estai, wj fhsi to\ agion Eu)agge/lion: h te th=j yuxh=j a)koh\ th=j qeiaj
plhrou=tai a)gallia/sewj te kai eu)frosu/nhj, hn a)koutisqh=nai kai Dabid o( me/gaj
e)peu/xetai: th\n de\ geustikh\n au)th=j du/namin e)n tv= tou= Kuriou
e)ggegumna=sqai xrhsto/thti, wj o( ya/llwn e)n profh/taij a)nafqe/ggetai, kai e)n
a)ntilh/yei th=j tou= Xristou= eu)wdiaj, hn o( qeioj Pau=loj a)pe/pnee, th\n
o)sfrantikh\n ecin kaqistasqai: kai taij esw th=j diakrisewj xersi yhlaf#=n to\n
lo/gon th=j zwh=j, wj o( th=j bronth=j uio\j dihgo/reusen. H ga\r e)n tou/toij twn
nohtwn aisqh/sewn gumnasia, e)n tv= twn e)nantiwn tou/toij a)poxv= te kai
a)llotriwsei th\n e)painoume/nhn para\ Qeou= nhsteian a)perga/zesqai pe/fuken:
outw te katorqou=n h(ma=j periginetai to\ tv=
46.1156 kaki# me\n nhpia/zein,
th=j kata\ Qeo\n de\ fronh/sewj e)n teleio/thti ginesqai. Outwj h(ma=j ardousa
h( twn a)postolikwn te kai profhtikwn didagma/twn e)k twn krounwn tou=
Pneu/matoj sur)r(e/ousa megalo/noia, kai to\n tou= Qeou= potamo\n twn
mustikwn u(da/twn plhrwsasa, th\n e)poura/nion po/lin tou= Qeou=, th\n taij
u(perkosmioij sugkrotoume/nhn duna/mesi, toij tou= potamou= tou/tou
o(rmh/masin eu)frainein e)pistatai, wj th=j yalm%diaj bowshj h)kou/samen. Kai
ga\r h( twn anw pneuma/twn a(gia o(mh/gurij tv= twn a)nqrwpwn swthri#
lian e)fh/detai. Outw ga\r koinv= panhgurizein su\n toij e)pigeioij ta\ ou)ra/nia
eiwqen, th\n a)ggelopreph= politeian twn e)pi gh=j a)spazome/nwn. O te ga\r
o( Qeo\j h(mwn outoj, on prodeiktikwj o( profh/thj dih/ggeilen, e)pi th=j gh=j
wfqh, kai toij a)nqrwpoij sunanestra/fh, kai th\n anw makario/thta e)pi gh=j
futeuome/nhn e)qea/santo aggeloi, Do/ca e)n u(yistoij Qe%, a)nefqe/ggonto, kai
e)pi gh=j eirh/nhn eu)hggelizonto qeiaj eu)dokiaj e)n a)nqrwpoij
gegenhme/nhj: outw te th=j qeiaj leitourgiaj e)caireton kai ontwj kaqaro/n te
kai mono/tropon au)xou=ntej oi twn a(giwn a)gge/lwn maka/rioi qiasoi, th=j
a)lhqou=j a(gio/thtoj e)n h(min o(rwntej tou\j xarakth=raj, ou)k a)poblh/touj
poih/sontai koinwnou\j th=j a)khra/tou eu)frosu/nhj sumparalh/yesqai: kaqa/per to\n
r(upwsv e)stolisme/non e)sqh=ti a)po/kriton tou= qeiou ga/mou o( th=j
eu)aggelikh=j parabolh=j e)poih/sato lo/goj. Kai ga\r ote kata\ to\n a)rxe/tupon
kairo\n wj an tij eipoi th=j parou/shj e(orth=j o( e)n morfv= Qeou= u(pa/rxwn,
kai morfh\n dou/lou e(lo/menoj, o( mesithj Qeou= kai a)nqrwpwn geno/menoj, th\n
nomikh\n plhrwn diago/reusin tessara/konta h(merwn u(pa/rxwn bre/foj,
o( a)i+dioj Lo/goj e)pi to\n nao\n e)xwrei su\n tv= tekou/sv, kai tv= katallh/l% th=j
diatetagme/nhj qusiaj diagwgv=, ai twn a)swma/twn taciarxiai doulikwj to\n
au)xe/na u(poklinousai, e)k tou= a)ora/tou qeopreph= th\n propomph\n
2

h(toima/zonto, kai to\ th=j a)r)r(h/tou sofiaj e)ceqeiazon pe/lagoj: kai th\n
peraiwsin th=j proxeirote/raj tou= nomikou= gra/mmatoj diata/cewj, fane/rwsin tou=
musthriou tou= a)pokekrumme/nou e)n t% Qe% t% ta\ pa/nta ktisanti
e)cede/xonto: ou tinoj h(meij th\n a)na/mnhsin e(orta/zontej sh/meron,
pneumatikaij qewriaij kata\ tou\j a)swma/touj no/aj trufh/swmen, kai twn qeiwn
qaumasiwn to\ megaleion doca/zontej, koinwnoi th=j e)keinwn a)ciaj e)so/meqa:
ou) tv= nomikv= ski#= to\ omma th=j yuxh=j a)maurou/menoi, a)lla\ to\ dh\
lego/menon t% sofwta/t% Pau/l%, a)nakekalumme/n% proswp% th\n do/can
Kuriou katoptrizo/menoi. Tou= ga\r No/mou le/gontoj, pa=n a)rseniko\n dianoigon
mh/tran a(gia/zesqai, dein de\ th\n a)rtito/kon gunaika arsenoj paido\j genome/nhn
mhte/ra, tessara/konta h(merwn meta\ to\ tekein kaqhrame/nhn diasth/- 46.1157
mati, outw meta/ tinoj eu)krinwj diwrisme/nhj qusiaj e)pi to\ tou= Qeou=
poreu/esqai te/menoj: oi me\n to\ ka/lumma e)pi tv= a)nagnwsei th=j Palaia=j
Diaqh/khj tv= kardi# au)twn perife/rontej, taij au)taij kat' e)niauto\n qusiaij, in'
outwj eipw ai ou)de/pote du/nantai tou\j proserxome/nouj teleiwsai,
nhpiofro/nwj th\n toiau/thn nomoqesian nomize/twsan plhrou=n. Hmin de\, oij e)n
tv= pro\j Qeo\n e)pistrofv= to\ toiou=ton periv/rhtai ka/lumma, apac e)pi suntelei#
tou= aiwnoj eij a)qe/thsin a(martiaj dia\ th=j qusiaj au)tou= pefanerwsqai to\
me/ga th=j eu)sebeiaj pepisteuko/si musth/rion, e)paciwj tou= qeiou th=j
a)lhqeiaj fwto\j, tv= d#douxi# tou= Pneu/matoj to\ th=j parou/shj panhgu/rewj
qewrhte/on musth/rion, mikro\n anwqen prosbalou=si t% qewrh/mati, ka)keino/ ge
mh\n eu)kairwj proshmhname/noij: oti kata\ to\ th=j e)ceta/sewj a)ko/louqon to\
proteqe\n tou= No/mou qe/spisma e)pi mo/n% t% sarkwqe/nti Qe% wrisme/nwj
te kai a)nepisumba/twj e(te/r% o(ra=tai plhrou/menon. Mo/noj ga\r au)to\j a)r)r(h/twj
sullhfqeij, kai a)fra/stwj kuhqeij, mh\ prodihnoigme/nhn t% ga/m% th\n
parqenikh\n mh/tran a)ne/%cen, ta\ sh/mantra th=j parqeniaj a)para/trwta kai meta\
th\n para/docon pro/odon fulaca/menoj, kai mo/noj ar)r(hn pneumatikwj einai
pepisteutai mhde\n th=j qhluprepou=j a(martiaj e)pago/menoj, oqen kai ontwj
agioj e)paciwj ke/klhtai: wsper kai Gabrih\l ta\ tou= zwopoiou= to/kou tv=
Qeoto/k% fe/rwn eu)agge/lia, oionei th\n peri tou/tou prodiwrisme/nhn te kai eij
au)to\n mo/non o(rwsan nomoqesian e)n a)namnh/sei poiou/menoj: Dio\ kai to\
gennwmenon agion, elege, klhqh/setai Uio\j Qeou=: wj kuriwj th=j tou= a(giou
a(rmozou/shj e)pwnumiaj t% th\n parqe/non mh/tran tv= qei# dianoicanti
qaumatourgi#. Kai e)pi me\n twn allwn prwtoto/kwn, agia tau=ta klhqh/sesqai,
bebasanisme/nwj t% ba/qei tou= No/mou e)gku/yasa h( eu)aggelikh\ a)kribeia,
dihgo/reusen, wj tv= tou= Qeou= a)fierwsei to\ outw kaleisqai klhrwsame/nwn:
e)pi de\ tou= prwtoto/kou pa/shj ktisewj, Agion to\n gennwmenon o( aggeloj
eirhken, wj tou=to kuriwj u(pa/rxwn, kai th\n ontwj a(gio/thta e)n tv=
a)popompv= th=j kakiaj, kai tv= tou= a)gaqou= e)klogv=, ama t%
gennhqh=nai, wj fhsin o( profh/thj, e)pideica/menoj. All' e)panakte/on e)pi th\n
qa/lassan th=j qewriaj, wj h( qeia prosta/ssei t% nomoqe/tv fwnh\, tou=
Pneu/matoj xa/ritoj, wj e)n stu/l% puro\j kai nefe/lhj, tv= twn Grafwn lampro/thti
tou= e)nqe/ou th=j Ekklhsiaj stratope/dou prohgoume/nhj, ina tv= r(a/bd% th=j
duna/mewj tv= a)postellome/nv e)k th=j anw Siwn, wj Ya/llwn fhsin, di' hj oi
e)xqroi kurieu/ontai, to\ tou= gra/mma- 46.1160 toj pera/santej pe/lagoj, enqa kai
enqa divrhme/non e)n tv= eu)krinei diaba/sei twn nohma/twn, to\ Aigu/ption
3

twn a)peiqou/ntwn tv= xa/riti diadra/swmen fro/nhma, sugklusqe/ntwn au)twn


th=j a)lhqeiaj t% r(eiqr%: oij dia\ spoudh=j e)stin, e)mpodizein h(min th\n e)pi
pneumatikh\n gh=n th=j e)paggeliaj tou= Eu)aggeliou o(do\n, e)qe/lein te e)n tv=
sidhr#= kamin% tou= gra/mmatoj oper h( Aiguptoj wno/mastai prosme/nein
h(ma=j, t% phl% kai tv= plinqei# douleu/ontaj, toute/sti taij swmatikaij tou=
No/mou parathrh/sesin. Efh toinun t% Mwu+sv= e)n Aigu/pt% o( twn olwn
Qeo\j hdh th\n kata\ twn prwtoto/kwn Aigu/ptou diorisa/menoj, plhgh/n:
Agiaso/n moi pa=n prwto/tokon prwtogene\j dianoigon pa=san mh/tran e)n toij
uioij Israh\l, a)po\ a)nqrwpou ewj kth/nouj: hj tinoj qeiaj nomoqesiaj to\
suneptugme/non wsper e)caplwsaj o( maka/rioj Mwu+sh=j e)n tv= pro\j to\n lao\n
diale/cei a)pofainetai: Kai estai wj an eisaga/gv se Ku/rioj o( Qeo/j sou eij th\n
gh=n twn Xananaiwn, on tro/pon wmose/ soi kai toij patra/si sou: Kai dwsw
soi au)th\n, a)forieij pa=n dianoigon mh/tran, ta\ a)r)r(enika\ t% Kuri%: kai pa=n
dianoigon mh/tran e)k twn boukoliwn, h e)n toij kth/nesi sou, osa an
ge/nhtai soi, ta\ a)r)r(enika\ t% Kuri%: pa=n de\ dianoigon mh/tran onou,
a)lla/ceij proba/t%: e)a\n de\ mh\ a)lla/cvj, lutrwsv au)to\, kai pa=n prwto/tokon
twn uiwn sou lutrwsv, toute/stin, lu/tra dwseij u(pe\r au)tou=. Outw ga\r e)n
tv= bibl% twn Ariqmwn o( qeioj safhnizei xrhsmo\j, t% th=j a)rxierwsu/nhj
e)peilhmme/n% dialego/menoj: Kai pa=n dianoigon mh/tran a)po\ pa/shj sarko\j a
prosfe/rousi t% Kuri%, a)po\ a)nqrwpou ewj kth/nouj, soi estai: a)ll' h lu/troij
lutrwqh/setai ta\ prwto/toka twn a)nqrwpwn, kai ta\ prwto/toka twn kthnwn
twn a)kaqa/rtwn lutrwsv: Kai h( lu/trwsij au)tou=: Apo\ mhniaiou lutrwsv,
h( suntimhsij a)rguriou pe/nte siklwn, kata\ to\n siklon to\n agion. Plh\n ta\
prwto/toka twn mo/sxwn, kai ta\ prwto/toka twn proba/twn, kai twn aigwn
ou) lutrwsv: agia ga/r e)sti: kai to\ aima au)twn prose/xeij pro\j to\ qusiasth/rion.
Hdh me\n oun toij a)kaqa/rtoij twn kthnwn sumpare/zeuce/ te kai sugkate/lece
tou= Israh\l ta\ prwto/toka h( qeia fwnh/: wj to\ ontwj kekaqarme/non kai agion
e)n tv= kata\ No/mon latrei# ou)k exonta, ei kai a(gia/zesqai au)ta\ tv=
a)poklhrwsei th=j nomoqesiaj e)nomizeto. Omoiwj ga\r eij qusian Qeou=
a)poblh/toij, lu/tra didosqai a)nti twn a)nqrwpwn par' au)toij e)teqe/spisto: wj
th=j para\ Ioudaioij a)logwte/raj katasta/sewj a)naciaj u(parxou/shj th\n logikh\n
a)nafe/rein latreian, kai t% th=j Kainh=j Diaqh/khj mustikwta/t% eij pneumatikh\n
o(loka/rpwsin prosa/gesqai qusiasthri%.
Lu/tra de\, wsper e(autv= kata/llhla
eiqisme/nv prosa/gein ta\j kata\ No/mon di' aima/twn qusiaj aj o( profh/thj
Hsai+aj, wj e)k proswpou tou= Qeou=, mhde\ e)cvthke/nai para\ twn xeirwn
au)twn diorizetai, wj pneumatikh\n dhladh\ teleiwsin tou= skopou= nomoqe/tou
o(rwntoj. Ta\ de\ eij qusian prosago/mena, wn to\ aima
46.1161 proxeisqai t
% qusiasthri% e)neno/misto, Agia diestalme/nwj wno/mastai: ka)n tou/t%
dhladh\ th=j a)lhqeiaj prodiagrafome/nhj t% tu/p%. O ga\r e(auto\n prosagagwn
t% Qe% kai Patri qusian, kai prosfora\n eij o)smh\n eu)wdiaj, o( Ku/rioj
h(mwn Ihsou=j o( Xristo\j, outoj mo/noj kuriwj kai a)lhqwj agioj esti te kai
o)noma/zetai. All' iswj e)rei o( a)peiqh\j Ioudaioj, wj tv= kata\ no/mon qusi#
ou) duna/mena prosa/gesqai twn kat' au)to\n a)kaqa/rtwn kthnwn ta\ prwto/toka,
lu/troij a)ntikatalla/ssesqai eiwqen: o(moiwj kai twn a)nqrwpinwn prwtoto/kwn
eij qusian mh\ katasfattome/nwn kai ga\r a)peiko\j tou=to/ ge, kai qeiaj
nomoqesiaj a)llo/trion, tau=ta tv= twn lu/trwn a)meiyei kaqierou=sqai eiko/j.
4

All' e)piskeya/sqw, eige mh\ t% e)piprosqou=nti taij th=j yuxh=j au)twn oyesi
kalu/mmati e)mpodizetai, wj hdh e)n e(te/r# nomoqesi# tou\j Leui+taj
eilhfe/nai eij a)fie/rwsin a)nti twn prwtoto/kwn, to\ iero\n e)didace Gra/mma,
ou(twsi fa/skon e)n toij Ariqmoij e)pi le/cewj: Kai e)la/lhse Ku/rioj pro\j Mwu+sh=n
le/gwn: Idou\ eilhfa tou\j Leui+taj e)k me/sou twn uiwn Israh\l, a)nti panto\j
prwtoto/kou dianoigontoj mh/tran para\ twn uiwn Israh/l: lu/tra au)twn
esontai, kai esontai moi oi Leui+tai. Emoi ga\r pa=n prwto/tokon h(giasa e)n
Israh\l, e)n v h(me/r# e)pa/taca pa=n prwto/tokon e)n gv= Aigu/pt%. Eita to\
a)kribe\j th=j a)meiyewj diagoreu/wn o( no/moj, Eipen Ku/rioj, fhsi, pro\j Mwsh=n
le/gwn: Episkeyai pa=n prwto/tokon twn uiwn Israh\l a)po\ mhniaiou kai
e)pa/nw, kai labe\ to\n a)riqmo\n e)c o)no/matoj au)twn. Kai lh/yv tou\j Leui+taj
e)moi a)nti pa/ntwn twn prwtoto/kwn twn uiwn
Israh/l. Eita th=j
sunariqmh/sewj twn prwtoto/kwn pro\j to\n a)riqmo\n twn
Leui+twn e)n
pleonasm% eu(rhme/nhj, fhsin: Ela/lhse Ku/rioj t% Mwu+sh= le/gwn: La/be ta\
lu/tra twn pleonazo/ntwn para\ tou\j Leui+taj a)po\ twn prwtoto/kwn twn
uiwn Israh\l, kai lh/yv pe/nte siklouj kata\ kefalh\n kata\ to\ didraxmon to\
agion. Eiper oun kata\ to\ iero\n Gra/mma oi Leui+tai lu/tra eisi twn
prwtoto/kwn twn uiwn Israh\l, wj kai h( th=j sunariqmh/sewj a)kribeia dhloi,
wste twn pleonazo/ntwn e)n au)toij sta/qmion wrisme/non t% no/m%
a)ntidoqh=nai: poi% lo/g% kaq' ekaston twn prwtoto/kwn lu/tra didosqai
o( no/moj dihgo/reusen; Epi me\n ga\r twn a)prosde/ktwn eij qusian kthnwn,
h katalla/ttesqai, tau=ta, h lu/tra u(pe\r au)twn didosqai o( no/moj fhsin: e)pi
de\ twn a)nqrwpwn, kai lu/tra didosqai, kai hdh th\n a)nta/meiyin dia\ twn
Leui+twn gene/sqai manqa/nomen: oper a)su/mfwnon kai au)t% nomik%
gra/mmati fainetai, wj h( e)n toij kth/nesi nomoqesia dhloi, kai au)th\ h( fu/sij
u(fhgeitai tou= pra/gmatoj. Ei ga\r meta\ th\n twn Leui+twn pro\j leitourgian
Qeou= a)nti twn prwtoto/kwn
46.1164 a)poklh/rwsin lu/tra didosqai a)nt'
au)twn dihgo/reutai, dh=lon wj twn Leui+twn ou)k e)xo/ntwn to\ eij
a)ntilutron isosta/sio/n te kai a)cio/dekton. Ei de\ tou=to, poll% ma=llon
a)naciwte/ra h( dia\ th=j tou= a)rguriou prosagome/nh lu/trwsij, oson pa=sa
h( alogoj kai a)naisqhtoj fu/sij th=j a)nqrwpinhj ou)siaj a)timote/ra kaqe/sthken.
Plh\n e)peiper kata\ to\n profh/thn tou\j o)fqalmou\j au)twn e)ka/mmusan, kai to\
e)k tou/tou a)ko/louqon ble/pein ou) du/nantai: ara dunh/sontai a)kou/ein k' au)tou=
sofwta/tou diakekrago/toj Mixaiou; Egw me\n ou)k oimai. Kai ga\r kai toij
wsin au)twn bare/wj a)kou/ousin: omwj ike/tw o( maka/rioj outoj profh/thj
megalofwnwj tau=ta bown, kai t% profhtik% proainisso/menoj pneu/mati th\n
twn Ioudai+kwn prwtoto/kwn a)pobolh\n, o(moiwj tv= twn swmatikwn
qusiwn prosagwgv=: fhsi ga/r: En tini katala/bw to\n Ku/rion, a)ntilh/yomai Qeou=
mou u(yistou; Ei katalh/yomai au)to\n e)n mo/sxoij e)niausiaioij; Ei prosde/cetai
Ku/rioj e)n xilia/si kriwn, h e)n muria/si xima/rwn pio/nwn; Ei dw prwto/toka/ mou
a)sebeiaj, karpo\n koiliaj mou u(pe\r a(martiwn mou, Akoue/twsan oi th\n
kardian paxeian exontej, oper au)twn o( profh/thj peri h(mwn kathgo/rhsen,
wj prwto/toka a)sebeiaj o( maka/rioj Mixaiaj ta\ kata\ sa/rka Israh\l prwto/toka
e)cwno/mase.
Pwj oun agia tau=ta u(peilh/fasin, aper profhtik% lo/g%
a)sebeiaj prwto/toka wnoma/sqhsan; Lege/twsan h(min ai ontwj yellizousai
glwssai, ai mh\ duna/menai o)rqolektein th\n a)lh/qeian, pwj o( profh/thj, e)n
5

Pneu/mati a(gi% fqeggo/menoj, karpo\n a)sebeiaj tau=ta kalein a)peto/lmhse;


Pwj o( peri th=j tou/twn lutrwsewj lo/goj to\ o(malo\n kai a)ko/louqon e(aut%
exwn ou) fainetai, oson kata\ to\ tou= gra/mmatoj pro/xeiron; kaitoige tou=
no/mou par' h(min a(giou te kai pneumatikou= einai nooume/nou te kai
pisteuome/nou. Ora=te twn Ioudai+kwn a(rma/twn sundedeme/nouj aconaj,
kaqa/per pa/lai twn Aiguptiwn tou\j difrouj e)pi twn Eruqraiwn nama/twn.
All' e)pafeisqw a)nti r(a/bdou tv= qala/ssv tou= lo/gou h( tou= a)lhqou=j
nomoqe/tou kai basile/wj th=j do/chj Xristou= du/namij kai boh/qeia, kai
o(dhghsa/tw to\n lao\n au)tou= eij o(do\n eu)qeian a)nagwgh=j te kai qewriaj,
tou= poreuqh=nai eij po/lin katoikhthriou gnwsewj te kai a)lhqeiaj, kai
e)pikaluya/tw tou\j e)nantiouj th=j qeiaj do/chj to\ a)prosma/xhton: hstinoj
peplh/rwtai h( su/mpasa gh=, tou= gnwnai to\n Ku/rion, wj fhsin h( Grafh\, wj
udwr polu\ kalu/yai qala/ssaj. Arti me\n th\n prwto/tokon tou= diabo/lou gonh\n,
hgoun th\n a(martian o( sarkwqeij Qeo\j e)ne/krwse/ te kai e)chfa/nisen, ama t
% gennhqh=nai kata\ th\n sa/rka, th\n kata/krisin e(aut% th=j kakiaj
poihsa/menoj, kai to\n pantelh= tau/thj a)fanismo\n e)n e(aut%
46.1165
e)rgasa/menoj, qrh/nwn ta\j e)nantiaj duna/meij e)plh/rwsen, kaqa/per skeu/h tina\
par' au)twn labwn tou\j a)po\ a)natolwn e)lqo/ntaj Ma/gouj, kai tv= proskunh/sei
kai e)pignwsei th=j au)tou= despoteiaj euxrhsta skeu/h t%
Despo/tv
gegenhme/nouj eij sunergian th=j oikodomh=j th=j Ekklhsiaj, th=j ontwj
qeoteu/ktou skhnh=j, hn ephcen o( Ku/rioj, kai ou)k anqrwpoj: arti de\ kaqa/per
phlou= kai plinqeiaj pa/lai to\n Israh\l, outw tou= ghi+nou fronh/matoj to\
a)nqrwpinon ge/noj e)n au(t% lutrwsa/menoj, fugein me\n Aigupton tou=to
pepoihke, toute/sti to\ tou= qana/tou stughto\n kai zofwdej frou/rion. Agia/zei de\
t% Qe% kai Patri ou) mo/non ta\ twn a)nqrwpwn prwto/toka, a)ll' hdh kai
pa=n to\ a)nqrwpinon fu=lon, dia\ th=j e)n au)t% a)parxh=j tou= h(mete/rou
fura/matoj, toute/sti th=j e)c h(mwn lhfqeishj au)t% sarko\j e)yuxwme/nhj
noerwj, olon wsper a)nazumwsaj eij a(giasmo\n th=j a)nqrwpinhj ou)siaj to\
su/gkrima. Ei ga\r a)parxh\ a(gia, kai to\ fu/rama, fh/saimi an nu=n eiko/twj
ka)gw kata\ to\n qeion Apo/stolon. Kai kaqa/per pa/lai th\n ierateu/ein laxou=san
fulh\n a)nti th=j twn prwtoto/kwn a)parxh=j o( nomoqe/thj lo/goj tupikwj t% Qe
% proshga/geto: outw nu=n e)n t% lampr% xarakth=ri th=j a)lhqeiaj to\n
a)rxiere/a kai Apo/stolon th=j o(mologiaj h(mwn, to\n osio/n te kai akakon kai
a)mianton, kai panto\j a(martwlou= kexwrisme/non r(u/pou te kai fronh/matoj, t%
Qe% kai Patri swmatikwj prosenhne/xqai
ginwskomen a)nti th=j
kaqagiasqeishj au)t% dia\ pistewj a)nqrwpo/thtoj: kai tosou/t% ma=llon, os%per
ou)de\ u(perterou=san kai u(perpleona/zousan para\ to\n e(auto\n dedwko/ta lu/tron
a)nti pollwn olhn o(rwmen th\n a)nqrwpo/thta, kata\ to\n th=j a(gio/thtoj lo/gon
kaqa/per e)n tv= ski#= tou= no/mou e)n pleonasm% para\ tou\j Leui+taj ta\
prwto/toka eurhntai, a)lla\ kato/pin au)tou= pamplhqe\j a)peileimme/nhn, kaqo/son
xwrij pa/shj a)ntilogiaj to\ eu)logou/menon elatton tou= eu)logou=ntoj kaqe/sthke.
Kai to/te me\n eij mo/non tou= Israh\l to\ eqnoj to\ th=j Leui+tikh=j ierwsu/nhj
a)ciwma e)xrhma/tize, kai mo/non twn par' au)toij prwtoto/kwn lu/tra einai oi
Leui+tai memartu/rhntai: Xristo\j de\ o( parageno/menoj a)rxiereu\j twn mello/ntwn
a)gaqwn, wj o( pa/nsofoj Pau=lo/j fhsin, kai ou) kata\ th\n ta/cin Aarwn, a)lla\
kata\ th\n ta/cin Melxisede\k, kaqwj to\ qeion proexrhsm%dhse lo/gion, tv= me\n
6

metaqe/sei th=j ierwsu/nhj t% e)c e(te/raj au)to\n einai fulh=j pro/dhlon ga\r oti
e)c Iou/da a)nate/talken o( Ku/rioj h(mwn Ihsou=j Xristo\j kai th\n tou= no/mou
meta/qesin a)peirga/sato, a)po\ th=j kata\ no/mon skia=j e)pi to\ th=j basileiaj twn
ou)ranwn metaqe/menoj h(ma=j Eu)agge/lion, kaqa/per a)po\ th=j Leui+tikh=j e)pi
th\n basilikh\n fulh\n to\ th=j ierwsu/nhj a)ciwma: tv= de\ kata\ th\n ta/cin
Melxisede\k a)fomoiwsei ou)x u(pe\r mo/nou tou= Israh\l, a)ll' u(pe\r pa/ntwn twn
e)qnwn lu/tron e(auto\n t% Patri proshga/geto, kai th=j pa/ntwn a)nqrwpwn
o(mologiaj a)rxiereu\j kaqe/sthken, e)pei kai o( Melxisede\k e)k th=j e)qnikh=j
moiraj einai gnwrizetai, kai e)k tou= Abraa\m ge/nouj eu(risketai. H de\ kata\
no/mon twn pe/nte didraxma/- 46.1168 twn u(pe\r e(ka/stou twn prwtoto/kwn
suntimhsij e)mfainein oiden ainigmatwdwj, wj xrh\ ekaston h(mwn pa=san
aisqhsin a(gia/zein Qe%, kai ta\ e)n tou/toij, kaqaro\n kai h(donh=j pa/shj a)to/pou
a)llo/trion prosa/gein t% ktisanti kaqa/per ti lu/tron eu)age/j te kai ennomon.
Tau/thj h(meij sh/meron th=j iera=j teleth=j th\n a)na/mnhsin e(orta/zomen, auth
h(min h( pneumatikh\ tou= musthriou a)na/ptucij th\n parou=san sunekro/thsen
a(gian panh/gurin: kaq' hn nomikwj me\n prosh/geto o(
Swth\r kata\ to\
faino/menon, nohtwj de\ kai pneumatikwj th\n a)parxh\n tou= h(mete/rou
fura/matoj t% Patri prosagagwn, olon au)to\ iero\n a)pedeiknue, kai pro\j
qeian prosagwgh\n e)pith/deion. Tou=to ga\r pa/lai o( no/moj wdine, kai pro\j
tou=to e(wra h te peri twn prwtoto/kwn nomoqesia kai th=j twn Leui+twn
a)ntido/sewj kai th=j twn didraxma/twn suntimh/sewj. Outwj h(ma=j diebibase
dia\ th=j qala/tthj twn a(giwn Grafwn h( xa/rij tou= Pneu/matoj. All' eidwmen
kai th\n twn e)nantiwn su/gkleisin te kai a)po/deicin. Hdh me\n oun a)nwte/rw
kata/dhloj h(min h( peri twn Leui+twn te kai prwtoto/kwn pa=sa nomoqesia
gege/nhtai, a)lla\ kaqwj o( me/gaj Mwu+sh=j paraqarsu/nwn to\n lao\n mhke/ti
oyesqai tou\j Aiguptiouj diebebaiwsato: outw ka)gw nu=n proa/gomai to\n tou=
Qeou= periou/sion lao\n eu)aggelizesqai, wj ou)ke/ti th=j skiwdouj latreiaj to\
swmatiko\n strato/pedon qeaso/meqa. Pou= ga\r meta\ th\n fane/rwsin tou= mega/lou
Arxiere/wj h( twn Leui+twn ierourgia; Pou= meta\ to\ tou= ko/smou kaqa/rsion
lu/tron h( twn prwtoto/kwn suntimhsij; Pou= h( loiph\ th=j nomikh=j teleth=j
a)kribeia; Ou)x o(r#=j oti ewj ote h( nu\c th=j a)gnoiaj kateixe ta\ su/mpanta,
a)ste/rwn dikhn a)mudra/n tina kai su/mmetron au)gh\n h( kata\ no/mon pareixe
latreia: ote de\ o( th=j dikaiosu/nhj a)ne/teilen hlioj, kai h( e)c uyouj a)natolh\
e)pe/fane, kai th=j swthriaj h(me/ra e)pe/lamyen, a)fanh\j h( twn nomikwn
diata/cewn d#douxia e)ge/neto, t% u(perla/mponti fwti nikwme/nh th=j xa/ritoj;
Ou)k h)da/fistai, kaqa/per oi trista/tai kai ta\ armata, o( periwnumoj e)keinoj nao\j,
kai pa=sa h( twn a)rxiere/wn e)p' au)t% megalofrosu/nh kai eparsij; Ou) pa=sa
kateklu/sqh au)twn kai sunexe/qh h( nomikh\ eu)tacia; Ou)k ardhn a)po/lwle
twn para\ Ioudaioij e)qwn h( a)kribeia; Pou= ga\r ta\j qusiaj ta\j u(pe\r twn
a)rtito/kwn gunaikwn prosaga/goien, tou= e)klelegme/nou to/pou diapeptwko/toj,
kai safwj diorisqe/ntoj, mh\ e)ceinai e(te/rwqi pou par' au)twn ta\j qusiaj
prosa/gesqai; Pou= h( ieratikh\ stolh/ te kai a)cia kai ta\ loipa\ apanta; All' ina
mh\ ta\ kaq' ekaston diecio/ntej, kaqa/per nekrwn sunexei e)pafv= te kai qewri#
to\ omma th=j yuxh=j deidicwmeqa, e)keinouj me\n e)a/swmen teqnhko/taj para\
46.1169 to\ udwr tou= nomikou= gra/mmatoj: h(meij de\ t% filanqrwp% Qe%
to\n e)pinikion umnon #swmen, kai tv= ontwj ou)rani% trafe/ntej trofv=, kai t
7

% e)k th=j a)lhqinh=j pe/traj na/mati potisqe/ntej, elqwmen e)pi to\ oroj tou=
Qeou= Xwrh/b: toute/sti, th\n u(yhlh\n tou= Eu)aggeliou didaskalian, ina tv=
fwnv= twn qeiwn salpiggwn, toij r(h/masi tou= makariou Louka= th\n esw
a)koh\n prosba/lwmen, kaqa/per e)c a(giwn a)du/twn bowntoj th=j mustagwgiaj
tou= Pneu/matoj: Kai e)ge/neto wj e)plh/sqhsan ai h(me/rai tou= kaqarismou=
au)twn, a)nh/gagon oi goneij to\ paidion Ihsou=n parasth=sai t% Kuri%,
kaqwj ge/graptai e)n no/mw Kuriou, oti Pa=n arsen dianoigon mh/tran, agion t
% Kuri% klhqh/setai: kai tou= dou=nai qusian kata\ to\ eirhme/non e)n no/m%
Kuriou, zeu=goj trugo/nwn, h du/o neossou\j peristerwn. Kai idou\ hn
anqrwpoj e)n Ierousalh\m, % onoma Sumewn, kai o( anqrwpoj outoj dikaioj
kai eu)labh\j, prosdexo/menoj para/klhsin tou= Israh/l: kai Pneu=ma agion hn
e)p' au)t%, kai hn au)t% kexrhmatisme/non u(po\ tou= Pneu/matoj tou=
a(giou, mh\ idein qa/naton, prin an idv to\n Xristo\n Kuriou e)n sarki, kai
hlqen e)n t% Pneu/mati eij to\ iero/n. Ti e)sti, Prosdexo/menoj para/klhsin tou=
Israh/l; Toute/stin, a)name/nwn th\n fane/rwsin th=j a)lhqeiaj, kai th\n pro\j tau/thn
tou=
Israhlitou laou= a)po\ th=j nomikh=j skia=j metaxwrhsin: e)pi t%
a)feqe/nta tou= u(po\ ta\ stoixeia tou= ko/smou einai t% th=j a)lhqeiaj
stoixeiou=sqai didaskalei%, kai tv= kat' au)th\n katartizesqai teleio/thti. Ou)de\
ga\r an exoi tij eipein, wj e)n duspaqei# ontwn twn Ioudaiwn, kai e)n
aixmalwsi# tini katexome/nwn, th\n tou/twn a)na/kthsin kai pro\j to\ euqumon kai
a)rxaion e)pa/nodon e)cede/xeto: pa/shj au)toij th=j palaia=j sunhqeiaj
eu)nomoume/nhj, kai tou= naou= e(stwtoj, kai twn e)n au)t% qusiwn
prosagome/nwn, kai pa/shj e(te/raj idiwtikh=j t% ge/nei au)twn u(parxou/shj
politeiaj pefulagme/nhj. Ei de\ to\ u(po\ Rwmaiouj au)tou\j einai proba/lletai,
kai to\ kaqesta/nai to\n Hrwdhn basile/a th=j Ioudaiaj a)llo/fulon to\ ge/noj
u(pa/rxonta: ginwske/tw o( toiou=toj, wj ou)de\n para\ tou=to h( kata\ no/mon
politeia parebla/pteto e)k tou= u(po\ a)lloeqnou=j to\n Israh\l basileu/esqai, wste
th\n peri tou/tou para/klhsin to\n dikaion presbu/thn e)kde/xesqai. Kai ga\r diafo/rwj
sumbe/bhke, kaqa/per tina\ stasiwdh uio\n u(po\ tou= patro\j au)sthr% tini
paidagwg% pro\j swfronismo\n paradoqh=nai, outw to\n Israh\l polla/kij u(po\
basileian gene/sqai a)llo/fulon. Kai dhloi h( e)n Aigu/pt% tou= laou= e)pi pleiston
oson diatribh\, kai o( profh/thj Ieremiaj e)n toij xro/noij Sedekiou tou= basile/wj
e)k qeiou prosta/gmatoj pro\j au)to/n te kai to\n u(p' au)tou= lao\n dialego/menoj,
u(po\ to\ skh=ptron tou= Nabouxodono/swr gene/sqai, kai prosxwrh=sai toij
Xaldaioij.
46.1172 Ou) mo/non de\ tou/touj a)ciouj kaqestwtaj plhktikwte/raj
diagwgh=j, a)llofu/l% skh/ptr% u(poteta/xqai ou)k hn a)peiko/j: a)ll' hdh kai twn
dikaiwn tina\j, kai wn ou)k hn acioj o( ko/smoj, kata\ Pau=lon eipein, ou)k
arxontaj, a)ll' a)rxome/nouj u(po\ barba/rwn kai a)qe/wn a)ndrwn h( tou= Qeou=
makroqumia pare/deicen: wste to\ th=j eu)sebeiaj au)twn do/kimon isxurwj
diafanh/sesqai. Kai deiknusin o te Abraa\m e)n Aigu/pt% geno/menoj, kai th\n
gunaika u(po\ tou= Faraw a)fairou/menoj, kai e)n paroiki# th\n e)phggelme/nhn
au)t% gh=n oikwn. Wsau/twj te o( tou/tou uio\j, kai e)keinou go/noj, to\n
Isaa/k fhmi kai to\n Iakwb, auqij te o( e)keinou swfrone/statoj paij Iwsh\f,
dou=loj geno/menoj, kai to\ desmwth/rion oikein katadikazo/menoj. Ou)kou=n ou)
th\n eij kosmikh\n eu)docian te kai megalauxian para/klhsin tou= Israh\l o( sofo\j
Sumewn e)cede/xeto: a)lla\ th\n ontwj a)lhqh=, th\n eij to\ th=j a)lhqeiaj ka/lloj
8

meta/qesin. Xrhmatisqe/ntoj ga\r au)t% pro\ th=j tou= biou metallagh=j idein
to\n Xristo\n Kuriou sunanafanh/sesqai, pneumatikwj th\n tou= laou= para/klhsin
e)cede/xeto. Hlqen oun outoj e)n t% Pneu/mati eij to\ iero\n, kai e)n t%
eisagagein tou\j goneij to\ paidion Ihsou=n, tou= poih=sai kata\ to\ eiqisme/non
tou= no/mou peri au)tou=, kai au)to\j e)de/cato au)to\n eij ta\j a)gka/laj au(tou=,
kai eu)lo/ghsen to\n Qeo\n kai eipen: Nu=n a)polu/eij to\n dou=lo/n sou, De/spota,
kata\ to\ r(h=ma/ sou e)n eirh/nv: oti eidon oi o)fqalmoi mou to\ Swth/rion, o
h(toimasaj kata\ pro/swpon pa/ntwn twn lawn, fwj eij a)poka/luyin e)qnwn
kai do/can laou= sou
Israh/l.
W maka/rie a)lhqwj kai trismaka/rie
presbu/ta Wj makaria sou e)keinh h( ontwj iera\ eij to\ iero\n eisodoj, di' hj
pro\j th\n tou= biou ecodon edramej Wj maka/ria/ sou ta\ ommata th=j yuxh=j
o(mou= kai swmatoj Ta\ me\n th=j o(rath=j qeofaneiaj e)n a)ntilh/yei geno/mena:
ta\ de\ mh\ pro\j to\ o(rwmenon a)pido/nta mo/non, a)ll' au)t% t% tou=
Pneu/matoj kathugasme/na fwti, kai to\n e)n t% swmati Qeo\n Lo/gon
gnwrisanta, ta\ to\ qeion eido/ta swth/rion, to\ kata\ pro/swpon pa/ntwn twn
lawn h(toimasme/non. Wj maka/riai sou ai xeirej ai to\n Lo/gon th=j zwh=j
yhlafh/sasai Wj makaria sou h( glwtta h( th\n a)poka/luyin tou= zwtikou= fwto\j
eu)aggelisame/nh Kai ti an soi kaq' ekaston twn melwn idikwj a(rmo/zein
e)peigomai epainon, hdh se olon e)paineto\n kai maka/rion, kai t% a(gi%
Pneu/mati ka/toxon tou= eu)aggelistou= prodida/cantoj; Alla\ deu=ro, w maka/rie
Pa/ter, tv= e)n soi u(phxh/sei tou= Pneu/matoj didacon wj te/kna th=j Ekklhsiaj
ta\ qre/mmata to\n a)pokekrumme/non qhsauro\n, kaqa/per e)n o)strakinoij skeu/esi
toij o)ligoij sou r(h/masin: e)peiper pro\j u(ma=j te kai tou\j kaq' u(ma=j tv=
poli#= th=j anw fronh/sewj kekosmhme/nouj kai presbute/rouj ontwj u(pa/rxontaj,
kai th=j
Ekklhsiaj Pate/raj xrhmatizontaj, o( qeioj h(ma=j o(dhgei lo/goj
maqhteu[s]ome/nouj ta\ swthriwdh dida/gmata, Eperwthson, le/gwn, to\n pate/ra
sou: kai a)naggelei soi tou\j presbute/rouj sou, kai e)rou=si soi. 46.1173 H th\n
e)keinou toigarou=n glwttan kinh/sasa to/te pro\j qeologian tou= Pneu/matoj
du/namij, kai h(min dido/tw lo/gon nu=n e)n a)noicei tou= sto/matoj. Nu=n
a)polu/eij, fhsi, to\n dou=lo/n sou, De/spota, kata\ to\ r(h=ma/ sou e)n eirh/nv.
Eco/te ga\r Xristo\j e)nhnqrwphse, kai th\n polemopoio\n a(martian e)chfa/nisen,
kai t% Patri h(ma=j kath/llacen, e)n eirh/nv h( twn a(giwn meta/stasij ginetai.
Tou=to ga\r profhtikwj kai o( me/gaj Dabid proendeiknu/menoj elegen: En
eirh/nv e)pi to\ au)to\ koimhqh/somai kai u(pnwsw: to\ mh\ paro\n, a)lla\ me/llon
kata\ th\n tou= Xristou= parousian ainitto/menoj. Kai wj monotro/pwj th=j toiau/thj
e)lpidoj th=j eirhnaiaj fhmi e)n Xrist% koimh/sewj, toij a(gioij eisoikisqeishj
dia\ tou= Pneu/matoj, fhsin: Oti su\, Ku/rie, katamo/naj e)p' e)lpidi kat%kisa/j me.
O de\ maka/rioj presbu/thj Sumewn, hdh paro/nta to\n kairo\n qeasa/menoj, fhsi,
Nu=n a)polu/eij to\n dou=lo/n sou, De/spota, kata\ to\ r(h=ma/ sou e)n eirh/nv: to\
e)nesthko\j th=j qeiaj deiknu/wn e)paggeliaj. Oti eidon, fhsin, oi o)fqalmoi mou
to\ Swth/rio/n sou, o h(toimasaj kata\ pro/swpon pa/ntwn twn lawn: toute/sti
th\n dia\ Xristou= genome/nhn panti t% ko/sm% swthrian, kai ou) mo/n% t%
Israh/l. Pwj oun a)nwte/rw memartu/rhtai th\n tou=
Israh\l prosde/xesqai
para/klhsin, nu=n de\ wfqh to\ tou= Qeou= swth/rion e)nwpion pa/ntwn twn
lawn a)nafqeggo/menoj; Epeidh\ to/te th\n tou= Israh\l esesqai para/klhsin
egnw t% Pneu/mati, ote kai pa=si toij laoij h(toimastai to\ swth/rion. Ora de\
9

to\ a)kribe\j th=j qeiaj e)mpneu/sewj. Fwj ga\r, fhsin, eij a)poka/luyin e)qnwn,
kai do/can laou= sou Israh/l: o(mo/loga t% mega/l% Pau/l% e)n tv= tou= Israh\l
u(pariqmh/sei fqeggo/menoj. Ote ga\r, fhsi, to\ plh/rwma twn e)qnwn eise/lqv,
to/te kai pa=j Israh\l swqh/setai. Ou)kou=n kai au)to\j prota/caj th\n klh=sin twn
e)qnwn, teleutaion kata\ th\n profhteian th\n tou= panto\j Israh\l e)tamieu/sato
e)pistrofh/n: kan oti hdh to\ kata/leimma se/swstai dia\ twn hdh e)c Ioudaiwn
prosdramo/ntwn tv= xa/riti. Qe/a de/ moi kai to\ twn u(yhlwn nohma/twn
kurio/lekton. Fwj ga\r eij a)poka/luyin e)qnwn eirhkwj, th\n tou= qeiou
swthriou a)poka/luyin noein h(min didwsin, wj e)n sko/t% pantelei kai telei#
zofwsei mhde/na au)gasmo\n qeognwsiaj exonta. Pro\ ga\r th=j Xristou=
parousiaj kaqeisth/kei ta\ eqnh, kaqwj kai o( maka/rioj Hsai+aj to\n e)n sko/tei
lao\n kaqh/menon eu)aggelizo/menoj, to\ me/ga fwj au)tou\j idein dihgo/reusen.
Epeidh\ de\ o( Israh\l, ei kai metriwj, omwj gou=n t% tupik% e)fwtizeto
no/m%, fwj me\n e)p' e)kein% ou)k eirhken: do/can de\ au)to\n klhrwsasqai
proefh/teuse, palaia=j istoriaj a)namimnh/skwn: oti kaqa/per pa/lai o( qauma/sioj
Mwu+sh=j, tou= Qeou= suno/miloj gegonwj, dedocasme/non esxe to\ pro/swpon:
outw kai au)toi, t% qei% th=j e)nanqrwph/sewj dia\ pistewj prosomilh/santej
fwti, kai tv= tou= Pneu/matoj katalamfqe/ntej duna/mei, e)n do/cv fanh/sontai, to\
palaio\n a)poqe/menoi ka/lumma, kai th\n au)th\n eiko/na metamorfou/menoi, a)po\
do/chj eij do/can, wj fhsin o( Apo/stoloj, kaqa/per a)po\ Kuriou Pneu/- 46.1176
matoj. To\ eirhke/nai de\ to\n qeo/frona Sumewna eij ptwsin kai a)na/stasin
pollwn e)n t% Israh\l keisqai to\n Ku/rion, deiknusi tv= sumba/sei twn
nohma/twn pro\j ta\ profhtika\ diagge/lmata, ena kai to\n au)to\n Qeo/n te kai
nomoqe/thn en te profh/taij kai tv= Kainv= Diaqh/kv lelalhke/nai. To\n ga\r liqon
tou= prosko/mmatoj kai tou= skanda/lou th\n pe/tran aitian tou= mh\
kataisxunqh/sesqai tou\j e)p' au)to\n pisteu/ontaj, o( profhtiko\j dihgo/reuse lo/goj.
Ou)kou=n ptwsij me\n esti toij t% tapein% th=j sarko\j e)c a)pistiaj
prosptaiousin: a)na/stasij de\, toij to\ ster)r(o\n th=j qeiaj oikonomiaj
e)pegnwko/sin. Alla\ kai au)th=j th=j Qeoto/kou yuxh=j r(omfaian dielaqh=nai
le/gwn, safwj to\ e)n t% staur% profhteu/ei pa/qoj. Toij ga\r e)c au)th=j th=j
parado/cou sullh/yewj me/xri tou= kata\ tou= pa/qouj kairou= qeoprepwj eij
au)to\n eirhme/noij te kai pepragme/noij, en wsper an a)dia/tmhton swma,
u(yhlote/ran te kai qeoprepeste/ran peri au)tou= e)xou/shj th=j Qeoto/kou
u(po/lhyin, tomh\n wsper tina\ peponqe/nai au)th\n nomiou/meqa, e)n t% a)do/c%
th=j staurwsewj, ei kai to\ th=j a)nasta/sewj qau=ma sunou/lwsin pantelh= th=j
tomh=j a)peirga/sato. All' ou)de\ mo/nhn au)th\n t% toiou/t% pa/qei e)nsxeqh=nai
shmainei, a)ll' e)k pollwn kardiwn dialogismou\j a)mfiboliaj te kai dixonoiaj
a)nafanh=nai prole/gei: wj an e)n t% diafo/r% twn peri au)tou= u(polh/yewn,
mh/ tina klo/non sxoih h( Qeomh/twr Parqe/noj. Epeidh\ de\ h( profh=tij Anna e)k
tou= gh/rwj a)drane/j ti kai ou) lian e)cakousto\n fqe/ggetai, a)ll' ou)de\ to\ u(yhlo\n
Eu)agge/lion au)tolecei ta\ e)c au)th=j lexqe/nta parh/gage: prwton me\n e)k tou=
eu)aggelistou= puqwmeqa, tij te kai po/qen auth kaqe/sthke, kai e)pi poioij kai
po/te t% ier% e)fe/sthken, auqij te tinwn elege dia/noian e)reunh/swmen.
Fhsi toinun o( maka/rioj Louka=j, wj Hn Anna h( profh=tij quga/thr Fanouh\l e)k
fulh=j Ash/r: auth probebhkuia e)n h(me/raij pollaij zh/sasa meta\ a)ndro\j eth
e(pta\ a)po\ th=j parqeniaj au)th=j: kai au)th\ xh/ra wj e)twn o)gdoh/konta
10

tessa/rwn: h ou)k a)fistato a)po\ tou= ierou=, nhsteiaij kai deh/sesi latreu/ousa
nu/kta kai h(me/ran: kai auth, au)tv= tv= wr# e)pista=sa, a)nqwmologeito t%
Qe% kai e)la/lei peri au)tou= pa=si toij prosdexome/noij lu/trwsin e)n
Ierousalh/m. Tij o( lo/goj tou= toiau/thn a)kribh= th\n peri th=j profh/tidoj tau/thj
to\n eu)aggelisth\n poih/sasqai th\n a)fh/ghsin, wste kai to\n tau/thj pate/ra, kai th\n
fulh\n e)n e)pimnh/sei poih/sasqai, kai oper e)p' ou)deni e(te/r% sxedo\n
istorhme/non eurhtai; To\n me\n peri tou/tou a)kribh= lo/gon mo/noj an eideih
au)to\j o( twn a(giwn Qeo\j, kai oi tv= au)tou= e)pipnoi#
46.1177 Pneu/mati
lalein kata\ to\n qeion Apo/stolon dedidagme/noi musth/ria: kata\ de\ to\ h(min
e)fikto\n, kai e(te/raj kat' e)keino kairou= tv= makari# tau/tv sunwnu/mouj
u(pa/rxein fame\n, kai twn au)twn e)keinv exesqai ierwn spoudasma/twn,
tou= e)n nhsteiaij kai proseuxaij proskarterein. Pro\j oun to\ eu)krine\j einai to\
tau/thj pro/swpon, tv= tou= patro\j au)th=j e)pimnh/sei kai th=j fulh=j to\ idion
prosegra/yato: mega/loij de\ au)th\n e)gkwmioij e)ste/yato, kai pa/ntwj to\ para\ toij
a)kou/ousin a)cio/piston exousin, oij kai peri tou= Kuriou diele/geto. All'
e)peidh\, wj eirhtai, to\ tou= lo/gou dihxhme/non kai megalo/fwnon u(po\ tou=
gh/rwj a)fv/rhtai, plhsion au)th=j wsper tou= sto/matoj to\ ouj th=j dianoiaj
e)nqe/menoi dia\ th=j parou/shj u(poqe/sewj e)reu/nhj, idwmen ti kai auth
diele/geto toij th\n lu/trwsin prosdexome/noij e)n Ierousalh/m. Kata\ ga\r to\ th=j
e)nnoiaj a)ko/louqon e)k twn profhtikwn lo/gwn, th\n peri tou= Kuriou e)poieito
dia/lecin: e)pei kai outoi, pro\j ouj tau=ta lalein au)th\n to\ Eu)agge/lion efhsen,
pa/ntwj e)k twn e)n toij profh/taij e)kferome/nwn qeiwn xrhsmwn prosde/xesqai
lu/trwsin memaqh/kasin. Pa/ntwj au)tv= pro/xeiroj eij u(pografh\n tou= musthriou o(
tou= mega/lou Hsai+ou lo/goj kaqe/sthke: Paidion e)gennh/qh h(min, uio\j kai
e)do/qh h(min, ou h( a)rxh\ e)gennh/qh e)pi tou= wmou au)tou=, kai oti kaleitai
to\ onoma au)tou= mega/lhj boulh=j Aggeloj. Kai mh\n, Fwtizou, fwtizou,
Ierousalh/m: hkei ga/r sou to\ fwj, kai h( do/ca Kuriou e)pi se\ a)nate/talken. Kai
Daui+d o( me/gaj parh/geto: Eleoj kai a)lh/qeia sunh/nthsan, dikaiosu/nh kai
eirh/nh katefilhsan: kai, Eidosan pa/nta ta\ pe/rata th=j gh=j to\ swth/rion tou=
Qeou= h(mwn. Kai e)ndeiktikwj eij au)to/n: Pro\ tou= h(liou diame/nei to\
onoma au)tou=, kai e)neuloghqh/sontai e)n au)t% pa=sai ai fulai th=j gh=j.
Pa/nta ta\ eqnh makariou=sin au)to\n, kai douleu/sousin au)t% kai
proskunh/sousin au)t%: kai oti Egnwrise Ku/rioj to\ swth/rion au(tou= toij uioij
Israh/l. Auqij te h( timia kai a)ggelopreph\j tou= sofou= Malaxiou fwnh/: Idou\
e)gw a)postelw to\n aggelo/n mou, kai e(toima/sei o(do\n pro\ proswpou sou kai
e)caifnhj hcei eij to\n nao\n au)tou= Ku/rioj, kai o( aggeloj th=j diaqh/khj, on
u(meij qe/lete.
Kai alloij alloqen profhtikwn logiwn mustikoij anqesi to\
qeolo/gon kai maka/rion ste/foj e)ple/cato, a)sqenei me\n eti kai u(potro/m% xeiri,
wj dh\ probebhkuia e)n h(me/raij pollaij. Ou) ga/r pou e)xwreito to/te toij
a)kou/ousin h( twn u(yhlwn peri tou= Kuriou nohma/twn a)fh/ghsij, ote kai
meta\ th\n tosau/thn twn shmeiwn e)pideicin kai twn e)nqe/wn musthriwn
a)nakh/rucin o( twn th=j sofiaj kai th=j gnwsewj qhsaurwn tamiaj Xristo\j toij
e(autou= elege maqhtaij: Polla\ u(min exw lalh=sai, a)ll' ou) du/nasqe basta/zein
arti. Omwj ei kai a)mudrwj h( ghrale/a kai profh=tij to\n peri tou= Kuriou
e)poih/sato lo/gon, wj tou= no/mou 46.1180 exousa pro/swpon, oper palaiwqe/n
te kai ghra/san kai e)ggu\j a)fanismou= gegono\j, tv= Kainv= Diaqh/kv
11

parexwrhsen: a)ll' oun ou)k a)suntelh\j h( par' au)th=j dia/lecij toij sunetoij
a)kroataij ge/gonen, wsper ou)de\ h( para\ tou= no/mou e)n skiaij kai ainigmasi
tou= mega/lou musthriou proanafwnhsij. Deu=te oun kai u(meij, Pate/rej kai
a)delfoi pneumatikoi, oi e(orta/zein dedidagme/noi e)n kaino/thti pneu/matoj, kai
ou) palaio/thti gra/mmatoj, oi e)n a)zu/moij eilikrineiaj kai a)lhqeiaj to\ timion kai
zwopoio\n Pa/sxa th=j qusiaj
Xristou= e(orta/zein o)feilontej: oi tv= qei#
a)nagennh/sei tou= a(giou baptismatoj to\n palaio\n anqrwpon a)poqe/menoi, to\n
kata\ ta\j e)piqumiaj th=j a)pa/thj fqeiro/menon, kai to\n ne/on e)ndusa/menoi, to\n
a)nakainou/menon eij e)pignwsin kat' eiko/na tou= ktisantoj: Deu=te,
a)galliaswmeqa t% Kuri%, a)lala/cwmen t% Qe% t% swth=ri h(mwn.
Eipwmen to\, Wj fobera\ ta\ erga sou, Ku/rie ei kai e)n t% plh/qei th=j
duna/mewj sou oi e)xqroi sou e)yeu/santo, e(kousiwj pro\j to\ fane\n t% ko/sm%
qeio/n sou fwj tou\j o)fqalmou\j a)pomu/santej. Profqa/swmen to\ pro/swpon
au)tou= e)n e)comologh/sei, kai e)n yalmoij a)lala/cwmen au)t%. Anene/gkwmen
qusian aine/sewj diapanto\j t% Qe%, toute/sti karpo\n xeile/wn o(mologou/ntwn t
% o)no/mati au)tou=, th=j te eu)poiiaj kai koinwniaj mh\ e)pilaqwmeqa:
toiau/taij ga\r qusiaij eu)aresteitai o( Qeo\j ina to\n r(u/pon th=j a(martiaj
a)poniywmeqa, kai a)nakainisqh/setai wj a)etou= h( pneumatikh\ h(mwn neo/thj:
kaqa/per kai tou= makariou presbu/tou Sumewnoj, ina kai h(meij eirhnikwj te
kai perixarwj e)n a)gaqv= pepoiqh/sei kai swthri% e)lpidi pro\j th\n tou= biou
ecodon dra/mwmen, kai mh\ met' aisxu/nhj kai de/ouj to\n paro/nta bion
u(pece/lqwmen, kai tro/pon tina\ mh\ boulo/menoi, kaqa/per oi ponhra\ e(autoij
sunegnwko/tej, a)hdh= te kai katestughme/nhn tou= basile/wj th\n e)pistasian
exousi. Mimhswmeqa th=j makariaj Annhj to\ e)n nhsteiaij te kai proseuxaij
su/ntonon kai a)ne/ndoton: mh\ gunaiko\j xeirouj faneihmen, kai tau=ta u(po\ th\n
skia\n politeuome/nhj tou= no/mou, enqa to\ e)n tou/toij eu)do/kimon spa/nion. All'
h(meij t% fwti katalampo/menoi th=j xa/ritoj, kai t% tran% te kai e)ktupwte/r
% th=j e)lpidoj bohqou/menoi, kai t% kra/tei tou= Pneu/matoj dunamou/menoi,
mh\ xwrisqwmen twn ierwn didagma/twn, e)c wn h( swth/rioj ecij taij yuxaij
e)ntiktesqai eiwqen: kaqa/per ka)keinh a)xwristoj einai tou= ierou=
memartu/rhtai, mh\ periplazwmeqa tou\j logismou\j a)po\ tou= qeiou fo/bou, a)ll'
e)c au)tou= te kai e)n au)t% ta\j sa/rkaj h(mwn kai ta\ noh/mata, kata\ th\n tou=
profh/tou eu)xh\n, kaqhlwswmen. Akou/swmen tou= mega/lou Pau/lou dida/skontoj:
Hrmosa/mhn u(ma=j e(ni a)ndri parqe/non a(gnh\n parasth=sai t% Xrist%, kai
mh\ ta\j pro\j au)to\n sunqh/kaj a)qeth/swmen dia\ th=j pro\j to\n fqore/a th=j zwh=j
h(mwn e)pimiciaj e)k tou= poiein ta\ e)keinou qelh/mata: ka)n tou/t%
mimou/menoi th=j profh/tidoj to\ swfro/n te kai mono/zugon: a)lla\ kata\ to\
pro/xeiron mh\ a)poleifqeihte th=j mimh/sewj, osoi monogamiaj e)lu/qhte, kai ei
duna- 46.1181 to\n, pro\j deu/teron ga/mon mh\ elqhte. Outw ga\r makariwteron
esesqai Pau=loj u(ma=j peri tou/tou diabebaiou=tai. Prosaga/gwmen kai h(meij
e)pi to\ anw qusiasth/rion wj zeu=goj trugo/nwn th\n th=j yuxh=j kai tou=
swmatoj kaqaro/thta: h wj du/o neossou\j peristerwn to\ pronoeisqai kala\, ou)
mo/non e)nwpion Kuriou, a)lla\ kai e)nwpion a)nqrwpwn, ina pa/nta kai h(meij
pneumatikwj kata\ to\n qeion no/mon tele/santej, e)n sofi# te kai xa/riti
proko/ptontej, kai eij me/tron h(likiaj tou= plhrwmatoj tou= Xristou= fqa/nontej,
kai to\n esw anqrwpon teleiou/menoi, kai Pneu/matoj a(giou gino/menoi
12

e)ndiaithma, u(postre/ywmen eij th\n patrida h(mwn th\n a)lhqinh\n, th\n


e)poura/nion Ierousalh\m, e)n v kataciwqeihmen th=j makariaj kai dihnekou=j
eu)frosu/nhj te kai basileiaj a)polau/ein e)n Xrist% Ihsou=, % do/ca kai kra/toj
su\n t% Patri kai t% a(gi% Pneu/mati, nu=n kai a)ei kai eij tou\j aiwnaj
twn aiwnwn. Amh/n.

13

S-ar putea să vă placă și