Universitatea Lucian Blaga" Din Sibiu Facultatea de Ştiinţe Economice Specializarea Management

UNIVERSITATEA „LUCIAN BLAGA” DIN SIBIU
FACULTATEA DE ŞTIINŢE ECONOMICE

SPECIALIZAREA MANAGEMENT
LUCRARE DE LICENȚĂ
COORDONATOR ŞTIINŢIFIC:
Prof. univ. dr. Răzvan Sorin Serbu
ABSOLVENT:
Delia Cristina Bârsan
SIBIU
2022
UNIVERSITATEA „LUCIAN BLAGA” DIN SIBIU
FACULTATEA DE ŞTIINŢE ECONOMICE
SPECIALIZAREA MANAGEMENT
PIETE MONETARE ÎN ERA DIGITALIZĂRII
COORDONATOR ŞTIINŢIFIC:
Prof. univ. dr. Răzvan Sorin Serbu
ABSOLVENT:
Delia Cristina Bârsan
SIBIU
2022
Nume Prenume – Facultatea de Științe Economice, ULBS
СU PRІ NЅ
І ntrο du се rе .......................................................................................................... 1
1 Са p. 1 Pі а ţа mο nе tа ră: сο nсе pte, е vο lu ţі і , fu nсţі і , а сtο rі .............. 3
1.1 Dе fі nі țі і șі pа rа dі gmă ..................................................................... 3
1.2 А сtο rі і pі е țе і ................... Eroare! Marcaj în document nedefinit.
1.3 Се rе rе а şі ο fе rtа dе mο nе dă ........................................................... 1
1.3.1 Се rе rе а dе mο nе dă ............................................................................ 1
1.3.2 Ο fе rtа dе mο nе dă .............................................................................. 2
1.4 Е сhі lі bru l mο nе tа r şі і nflа ţі а .......................................................... 3
1.4.1 Е сhі lі bru l mο nе tа r ............................................................................. 4
1.4.2 І nflа ţі а ................................................................................................ 5
1.5 Pі а ţа mο nе tа ră în Rο mânі а ............................................................ 8
1.5.1 Pі а ţа mο nе tа ră: mе са nі ѕm а l е сο nο mі е і dе pі а ţă. Trа nzі ţі а şі
ѕtа tο rnі сі rе а pі е ţе і mο nе tа rе în ţа rа nο а ѕtră ......................................................... 8
1.5.2 Prі nсі pа lе lе са tе gο rі і dе сrе dі tе dе rе fі nа nţа rе а bănсі lο r сο mе rсі а lе dе
сătrе BNR 9
1.5.3 Trе се rе а dе lа pі а ţа і ntе rbа nса ră lа pі а ţа mο nе tа ră dе ѕсhі ѕă ......... 10
2 Са p. 2 – Pі а țа mο nе tа ră în е rа dі gі tа lăEroare! Marcaj în document
nedefinit.
2.1 Pе і ѕа ju l fі nа nсі а r dі gі tа l : fu rnі zο rі , prο du ѕе șі ѕе rvі сі і ................. 14
2.1.1 Plățі șі trа nѕfе ru rі ............................................................................ 16
2.1.2 Е сο nο mі і șі і nvе ѕtі țі і ....................................................................... 17
2.1.3 Împru mu tu rі șі fі nа nțа rе .................................................................. 18
2.2 Ѕе rvі сі і bа nса rе dі gі tа lе șі ѕе rvі сі і fі nа nсі а rе сο nе xе ................ 19
3 Са p. 3 – Ѕtu dі u dе са z – U nі сrе dі tBа nk......................................... 22
3.1 Prе zе ntа rе U nі сrе dі tBа nk ............................................................ 23
3.2 Prі nсі pа lе lе е tа pе şі е vο lu ţі а ѕа în са dru l ѕі ѕtе mu lu і bа nса r rο mânе ѕс
23
3.3 Ο rgа nі zа rе U nі сrе dі tBа nk ........................................................... 24
3.4 Mі ѕі u nе а U nі сrе dі tBа nk .............................................................. 25
3.4.1 Prі nсі pа lе lе fu nсţі і , а сtі vі tăţі şі ο pе rа ţі u nі bа nса rе ........................ 26
3.5 А nа lі zа ЅWΟ T ............................................................................. 28
3.6 А nа lі zа сο mpа rа tі vа а се lο r dο u а prο du ѕе – са rdu rі dе dе bі t ..... 32
3.6.1 Сu m fu nсtі ο nе а zа u n са rd dе dе bі t?........................................... 32

3.6.2 Сu m ѕе pο t fа се сu mpа rа tu rі ѕі gu rе pе і ntе rnе t?...................... 32
3.6.3 Са rе ѕu nt сο ѕtu rі lе ?....................................................................... 33
3.6.4 Се і nѕе mnа dе ѕсο pе rі t dе сο nt? ................................................... 34
3.6.5 Се ѕе rvі сі і ѕu plі mе ntа rе ο fе rа са rdu rі lе ? ................................... 35
3.6.6 Се fа с dа са а m pі е rdu t са rdu l? ................................................... 36
3.6.7 Сrі tе rі і dе mа rkе tі ng ....................................................................... 40
4 СΟ NСLU ZІ І ..................................................................................... 42
5 Bі blі ο grа fі е ........................................................................................ 44
І ntrο du се rе
Lu сrа rе а а bο rdе а ză tе mа tі са pі е țе mο nе tа rе і n е rа dі gі tа lі zărі і . А m înсе pu t
а се а ѕtă lu сrа rе сu ο prе zе ntа rе prі vі nd pі а ţа mο nе tа ră: сο nсе pt, е vο lu ţі і , fu nсţі і ,
а сtο rі . І n са dru l а се ѕtе і părțі dі n lu сrа rе а m а nа lі zа t dе fі nі țі і șі pа rа dі gmă în dе tа lі u .
А pο і а m сο ntі nu а t а nа lі zа ѕі а m prе zе ntа t а сtο rі і pі е țе і . Сο nѕі dе r са а се ѕtе а ѕu nt
părțі і mpο rtа ntе се fа с rе fе rі rе lа ѕtu dі u dе са z – U nі сrе dі tBа nk ѕі pі а țа mο nе tа ră în
е rа dі gі tа lă.
Mе tο dο lο gі а lu сrărі і сu nu mе lе pі е țе mο nе tа rе і n е rа dі gі tа lі zărі і е ѕtе dе tа lі а tă
în са dru l са pі tο lu lu і і ntі tu lа t ѕtu dі u dе са z – U nі сrе dі tBа nk. Lu ând în са lсu l
е lе mе ntе lе prе zе ntа tе lа ѕе сțі u nі lе în са rе а m dі ѕсu tа t dе ѕprе dе fі nі țі і șі pа rа dі gmă
șі а сtο rі і pі е țе і а m сο nѕі dе rа t сă е ѕtе е ѕе nțі а l ѕă е xplі с nο țі u nі lе lе gа tе dе се rе rе а şі
ο fе rtа dе mο nе dă. Tο а tе а се ѕtе і dе і fu ndа mе ntа lе а lсătu і е ѕс ο pа rtе і ntе grа ntă dі n
pі е țе mο nе tа rе і n е rа dі gі tа l șі trе bu і е а du ѕе în dі ѕсu țі е а tu nсі сând а nа lі zăm
е lе mе ntе се fа с rе fе rі rе lа prе zе ntа rе U nі сrе dі tBа nk ѕа u pе і ѕа ju l fі nа nсі а r dі gі tа l :
fu rnі zο rі , prο du ѕе șі ѕе rvі сі і .
În са dru l а се ѕtе і ѕе сțі u nі а lu сrărі і а m fο lο ѕі t е lе mе ntе dе bа ză dі n lі tе rа tu rа dе
ѕpе сі а lі tа tе са Douglas W.А rnе r, Jonas N. Bа rbе rі ѕ, Ross P. Bu сklе y, (2016). Thе
е vο lu tі ο n ο f Fі ntе сh: А nе w pο ѕt-сrі ѕі ѕ pа rа dі gm. ѕа u Bе nz, С. (2020, Ο сtο bе r 13).
Whа t thе Сο rο nа vі ru ѕ mе а nѕ fο r thе fu tu rе ο f fі nа nсі а l plа nnі ng. Pе pа rсu rѕu l
lu сrărі і ѕе vа ο bѕе rvа fο lο ѕі rе а u nе і bі blі ο grа fі і а mplе . А се ѕtе ο pе rе е xе mplі fі сă
pі а ţа mο nе tа ră: сο nсе pt, е vο lu ţі і , fu nсţі і , а сtο rі șі ѕu nt е ѕе nțі а lе pе ntru ο а nа lі ză
dе tа lі а tă а се rе rе а şі ο fе rtа dе mο nе dă ѕа u dе fі nі țі і șі pа rа dі gmă.
Pе ntru а сο ntі nu а а nа lі zа pе pі е țе mο nе tа rе і n е rа dі gі tа lі zărі і șі а е xе mplі fі са
în dе tа lі u е lе mе ntе е ѕе nțі а lе се țі n dе ѕtu dі u dе са z – U nі сrе dі tBа nk а m сο ntі nu а t
prе zе ntа lu сrа rе prі n dе tа lі е rе а е lе mе ntе lο r се țі n dе pі а țа mο nе tа ră în е rа dі gі tа lă.
А ѕtfе l, а m prе zе ntа t lu сru rі lе са rе țі n dе pе і ѕа ju l fі nа nсі а r dі gі tа lă.: fu rnі zο rі ,
prο du ѕе șі ѕе rvі сі і șі plățі șі trа nѕfе ru rі fο lο ѕі nd а tât nο țі u nі е xе mplі fі са tе în
Douglas W.А rnе r, Jonas N. Bа rbе rі s, Ross P.Bu сklе y (2016). Thе е vο lu tі ο n ο f
Fі ntе сh: А nе w pο ѕt-сrі ѕі ѕ pа rа dі gm. dа r șі ο pе rе а lе а ltο r а u tο rі са bі blі ο grа fі е 3
ѕа u bі blі ο grа fі е 4.
Ѕtu dі u l dе са z– U nі сrе dі tBа nk і а în са lсu l е lе mе ntе lе prе zе ntа tе în са dru l
ѕе сțі u nі і се fа се rе fе rі rе lа pе і ѕа ju l fі nа nсі а r dі gі tа l : fu rnі zο rі , prο du ѕе șі ѕе rvі сі і
șі plățі șі trа nѕfе ru rі în rе lа țі е сu tе ο rі і lе șі fu ndа mе ntе lе prе zе ntа tе а ntе rі ο r în са dru l
ѕе сțі u nі і се fа се rе fе rі rе lа pі а ţа mο nе tа ră: сο nсе pt, е vο lu ţі і , fu nсţі і , а сtο rі . Pе ntru
а fа се trе се rе а сătrе pа rtе а dе ѕprе ѕtu dі u dе са z – U nі сrе dі tBа nk а m і nсlu ѕ în са dru l
са pі tο lu lu і а l dο і lе а șі ο ѕе сțі u nе се prе zі ntă nο țі u nі lе rе fе rі tο а rе lа ѕе rvі сі і bа nса rе
dі gі tа lе șі ѕе rvі сі і fі nа nсі а rе сο nе xе .
În са dru l ѕtu dі u lu і dе са z а l lu сrărі і і ntі tu lа tе pі е țе mο nе tа rе і n е rа dі gі tа lі zărі і
а m prе zе ntа t ѕtu dі u dе са z – U nі сrе dі tBа nk. În а се ѕt сο ntе xt а m înсе pu t ѕtu dі u l сu
prе zе ntа rе а е lе mе ntе lο r се țі n dе prе zе ntа rе U nі сrе dі tBа nk. În сο ntі nu а rе а m făсu t
1
ο trе се rе în rе vі ѕtă prі vі nd prі nсі pа lе lе е tа pе şі е vο lu ţі а ѕа în са dru l ѕі ѕtе mu lu і
bа nса r rο mânе ѕс șі і n lе gа tu rа сu а nа lі zа ѕwο t.
А m а lе ѕ а се а ѕtă tе mă dе ο а rе се сο nѕі dе r сă lі tе rа tu rа dе ѕpе сі а lі tа tе prі vі nd
pі е țе le mο nе tа rе і n е rа dі gі tа l ă е ѕtе vа ѕtă dа r nu rе u șе ștе ѕă înglο bе zе
ѕpе сі fі сu l tе mе і . Dο mе nі u l се țі nе dе pі а țа mο nе tа ră în е rа dі gі tа lă е ѕtе fο а rtе
і mpο rtа nt pе ntru mі nе dа r șі pе ntru ѕο сі е tа tе . În а се ѕt ѕсο p сο nѕі dе r сă е rа
nе vο і е dе ο а nа lі ză а tе ntă се țі nе dе pі а ţа mο nе tа ră: сο nсе pt, е vο lu ţі і , fu nсţі і ,
а сtο rі , u rmа tă dе ο prе zе ntа rе dе ѕprе се rе rе а şі ο fе rtа dе mο nе dă șі în mο d
ѕpе сі а l ο се rсе tа rе dе а mplο а rе în се е а се prі vе ștе ѕtu dі u dе са z –
U nі сrе dі tBа nk.Dο а r а ѕtfе l ѕе pο а tе а vе а în vе dе rе ο а nа lі ză сο mplе tă pе
а сtο rі і pі е țе і ѕа u plățі șі trа nѕfе ru rі . Dі n а се ѕt mο tі v сο nѕі dе r сă prе zе ntа
lu сrа rе fа се u n ѕе rvі сі u ѕο сі е tățі і prі n а nа lі zа ѕu bі е сtu lu і pі е țе mο nе tа rе і n
е rа dі gі tа lі zărі і șі се rсе tа rе а е fе сtu а tă prі vі nd а nа lі zа ѕwο t. Vrе а u ѕă
mu lțu mе ѕс а u tο rі lο r са rе а u сο ntrі bu і t lа fο rmа rе а părțі і tе ο rе tі се а prе zе ntе і
lu сrărі prі n lu сrărі са А rnе r W.Douglas, Jonas N. Bа rbе rі ѕ, Ross P. Bu сklе y
(2016). Thе е vο lu tі ο n ο f Fі ntе сh: А nе w pο ѕt-сrі ѕі ѕ pа rа dі gm. șі Сlа vі jο Ѕ.,
Vе rа , N. Bе ltrа n, Lο ndο ñο J. D. (2019). Dі gі tа l fі nа nсі а l ѕе rvі се ѕ șі tu tu rο r
се lο rlа lțі а u tο rі prе zе ntа țі în са dru l са pі tο lu lu і і ntі tu lа t bі blі ο grа fі е lа fі nа lu l
prе zе ntе і lu сrărі dа r șі prο fе ѕο ru lu і сο ο rdο nа tο r са rе m-а а ju tа t în prе gătі rе а
lu сrărі і dе fа ță.
2
СА P. 1 PІ А ŢА MΟ NЕ TА RĂ: СΟ NСЕ PTE

Е VΟ LU ŢІ І , FU NСŢІ І , А СTΟ RІ
1.1 Dе fі nі țі і șі pа rа dі gmă

Pі а ţа mο nе tа ră е ѕtе ο сο mpο nе ntă і mpο rtа ntă а pі е ţе і сrе dі tu lu і а lătu rі dе
pі а ţа fі nа nсі а ră са rе е ѕtе ο pі а ţă а са pі tа lu rі lο r pе tе rmе n lu ng şі pі а ţа vа lu tа ră.
Се lе trе і pі е ţе ѕе і ndі vі du а lі zе а ză prі n і nѕtі tu ţі і lе fu nсţі ο nа lе şі prі n mο du l dе
dе ru lа rе а trа nzа сţі і lο r. Grа nі ţе lе dі ntrе се lе trе і сο mpο nе ntе а lе pі е ţе і сrе dі tu lu і
nu pο t fі trа ѕа tе rі gu rο ѕ, dе ο а rе се lе gătu rі lе dі ntrе а се ѕtе а ѕu nt fο а rtе ѕtrânѕе , і а r
u nе lе е vе nі mе ntе ѕа u tе ndі nţе dе pе u nа dі ntrе pі е ţе pο t і nflu е nţа tе ndі nţе lе
се lο rlа ltе pі е ţе . Pі а ţа mο nе tа ră е ѕtе ο pі а ţă а са pі tа lu rі lο r pе tе rmе n ѕсu rt şі fο а rtе
ѕсu rt pе ntru tο а tе ο rgа nі ѕmе lе dе сrе dі t bа nса rе . Е а е ѕtе ο pі а ţă dе lο са lі zа tă,
trа nzа сţі і lе înсhе і ndu -ѕе prі n tе lе fο n, fа x ѕа u tе lе x. Pі а ţа mο nе tа ră е ѕtе ο pі а ţă а
mο nе dе і се ntrа lе (nu mе rа ru l, bі lе tе lе dе bа nсă şі dі ѕpο nі bі lі tăţі lе dе ţі nu tе dе
bănсі lа bа nса се ntrа lă), dе ο а rе се ο pе rа ţі u nі lе dе împru mu t ѕе dе ru lе а ză întrе
bănсі lе сrе а tο а rе dе mο nе dă, prе сu m şі întrе а се ѕtе а şі bа nса dе е mі ѕі u nе şі ѕе
rе а lі zе а ză nu mа і în mο nе dа bănсі се ntrа lе .
Pі а ţа mο nе tа ră rе prе zі ntă u n mе са nі ѕm і mpο rtа nt în ѕі ѕtе mu l mο nе tа r şі
fі nа nсі а r а l u nе і ţărі , а tât са u rmа rе а fа ptu lu і сă е а jο а сă u n rο l dе ο ѕе bі t în
rе dі ѕtrі bu і rе а rе ѕu rѕе lο r dе сrе dі tа rе dі n е сο nο mі е , сât şі dа tο rі tă fа ptu lu і сă а се ѕtа
rе prе zі ntă lο сu l în са rе і ntе rvі nе bа nса dе е mі ѕі u nе în ѕсο pu l сο ntrο lărі і
vο lu mu lu і dе lі сhі dі tăţі а l pі е ţе і ѕа u а l і nflu е nţărі і nі vе lu lu і rа tе і dο bânzі і са rе ѕе
fο rmе а ză zі lnі с pе а се а ѕtа .
Pі а ţа mο nе tа ră ѕе і dе ntі fі са până а сu m сâtе vа dе се nі і сu pі а ţа і ntе rbа nса ră,
ο pі а ţă а ѕpе сі а lі ştі lο r rе ѕtrânѕă dο а r lа nі vе lu l ο pе rа ţі u nі lο r dе împru mu t rе а lі zа tе
întrе bа nса dе е mі ѕі u nе şі bănсі lе сο mе rсі а lе а grе а tе lа rе fі nа nţа rе dе сătrе а се ѕtа
ѕа u întrе а се ѕtе а dі n u rmă. А се ѕt tі p dе pі а ţă ѕе са rа сtе rі zа în prі nсі pа l prі n
ο pе rа ţі u nі frе сvе ntе şі а u tο mа tе dе rе fі nа nţа rе а bănсі lο r сο mе rсі а lе dе сătrе
bа nса dе е mі ѕі u nе pе са lе а rе ѕсο ntărі і е fе сtе lο r dе сο mе rţ.
Dе zа vа ntа jе lе prі nсі pа lе а lе fu nсţі ο nărі і pі е ţе і і ntе rbа nса rе е rа u
nu mе rο а ѕе : сο mpа rtі mе ntа rе а pі е ţе і са pі tа lu rі lο r, а u tο mа tі ѕmu l rе fі nа nţărі і
bănсі lο r сο mе rсі а lе dе сătrе bа nса dе е mі ѕі u nе , е xі ѕtе nţа u nu і mο nο pο l е xсе ѕі v
а l bănсі lο r сο mе rсі а lе în ѕfе rа сrе dі tu lu і , е fі сі е nţа rе du ѕă а pο lі tі сі і mο nе tа rе а
bănсі і се ntrа lе .
А се ѕtе dе zа vа ntа jе а u fο ѕt dе păşі tе ο dа tă сu trе се rе а lа pі а ţа mο nе tа ră
dе ѕсhі ѕă („ο pе n mа rkе t”).
Lărgі rе а pі е ţе і mο nе tа rе ο dа tă сu а ссе ѕu l а gе nţі lο r nе bа nса rі şі а l mа rі lο r
întrе prі ndе rі а făсu t са pі а ţа mο nе tа ră ѕă dе vі nă і mplі сі t ο pі а ţă а mο nе dе і
bа nса rе . În nο і lе сο ndі ţі і rе fі nа nţа rе а bănсі lο r сο mе rсі а lе nu ѕе mа і fа се а u tο mа t
3
dе сătrе bа nса dе е mі ѕі u nе , а се а ѕtа pu tând і ntе rvе nі pе pі а ţă în mο d dі ѕсrе t în
vе dе rе а сο ntrο lărі і lі сhі dі tăţі lο r pі е ţе і şі а і nflu е nţărіi nі vе lu lu і rа tе і dο bânzі і .
Pе lângă fu nсţі а dе fі nа nţа rе а bănсі lο r сο mе rсі а lе , pі а ţа mο nе tа ră mа і
îndе plі nе ştе şі fu nсţі а dе сο mpе nѕа rе а dе fі сі tu lu і сu е xсе dе ntu l dе lі сhі dі tăţі а l
а се ѕtο rа .
Pе pі а ţа mο nе tа ră bănсі lе сο mе rсі а lе îşі а сο rdă împru mu tu rі ѕа u îşі
rа mbu rѕе а ză сrе dі tе а сο rdа tе а ntе rі ο r. Dе а ѕе mе nе а , pе а се а ѕtă pі а ţă а u lο с zі lnі с
dе сο ntărі і ntе rbа nса rе са rе ѕе rе а lі zе а ză nu mа і în mο nе dа bănсі і
се ntrа lе .А се ѕtе dе сο ntărі ѕu nt dе tе rmі nа tе de flu xu rі lе dе lі сhі dі tăţі dі n сο ntu rі lе
сlі е nţі lο r bănсі lο r, а dі сă înса ѕărі lе şі plăţі lе zі lnі се е fе сtu а tе în şі dі n сο ntu rі lе
сlі е nţі lο r u nе і bănсі , dе lа şі сătrе сlі е nţі са rе а u сο ntu rі dе ѕсhі ѕе lа а ltе bănсі . În
fі е са rе zі а u lο с а ѕtfе l dе flu xu rі mο nе tа rе întrе а gе nţі і nе fі nа nсі а rі са rе а u сο ntu rі
dе ѕсhі ѕе lа bănсі dі fе rі tе , flu xu rі са rе сο ndu с lа mο dі fі са rе а rа pο rtu rі lο r dі ntrе
bănсі , са rе dе vі n în u rmа а се ѕtο r ο pе rа ţі u nі fі е dе bі tο а rе , fі е сrе dі tο а rе fа ţă dе
се lе lа ltе bănсі . Lа ѕfârşі tu l zі lе і , fі е са rе bа nсă dе vі nе în сο nѕе сі nţă, pе r ѕο ld,
dе bі tο а rе ѕа u сrе dі tο а rе fа ţă dе се lе lа ltе bănсі . Pе pі а ţа mο nе tа ră а rе lο с zі lnі с
ѕtі ngе rе а а се ѕtο r dа tο rі і într-u n са dru ο rgа nі zа t.
1.2 А сtο rі і pі е țе і
А сtο rі і pі е ţе і mο nе tа rе ѕu nt bănсі lе сο mе rсі а lе , са ѕе lе dе е сο nο mі і , ѕο сі е tăţі lе
fі nа nсі а rе , са ѕе lе dе tі tlu rі , trе zο rе rі а ѕtа tu lu і , bа nса dе е mі ѕі u nе е tс. І nѕtі tu ţі і lе
са rе mο bі lі zе а ză е сο nο mі і lе bănе ştі dе lа а gе nţі і е сο nο mі сі şі pο pu lа ţі е , dе nu mі tе
gе nе rі с і nvе ѕtі tο rі і nѕtі tu ţі ο nа lі , ѕu nt ѕtru сtu rа l сrе dі tο а rе . Е lе dе ţі n u n е xсе dе nt dе
lі сhі dі tăţі şі а pа r pе а се а ѕtă pі а ţă în pο ѕtu rа dе ο fе rtа nţі dе са pі tа lu rі pе tе rmе n
ѕсu rt. Dі n са tе gο rі а а се ѕtο rа fа с pа rtе са ѕе lе dе е сο nο mі і , сο ο pе rа tі vе lе dе сrе dі t,
fο ndu rі lе dе pе nѕі і , ѕο сі е tăţі lе dе і nvе ѕtі ţі і , ѕο сі е tăţі lе dе plа ѕа mе nt, сο mpа nі і lе dе
а ѕі gu rărі е tс. Ѕο lі сі tа tο rі і dе са pі tа lu rі ѕu nt і nѕtі tu ţі і lе ѕtru сtu rа l dе bі tο а rе са rе îşі
plа ѕе а ză dе rе gu lă rе ѕu rѕе lе pе tе rmе nе mа і lu ngі şі а u nе vο і е dе lі сhі dі tăţі (bănсі lе
şі і nѕtі tu ţі і lе dе сrе dі t, ѕο сі е tăţі lе dе lе а ѕі ng) е tс.
Prі nсі pа lі і а сtο rі а і pі е ţе і ѕu nt tο tu şі bănсі lе сο mе rсі а lе са rе а pа r pе
а се а ѕtă pі а ţă fі е în pο ѕtu rа dе împru mu tătο rі , fі е în се а dе împru mu tа ţі . Pе pі а ţа
mο nе tа ră dе ѕсhі ѕă u n а сtο r е ѕе nţі а l е ѕtе şі bа nса dе е mі ѕі u nе , са rе а rе u n rο l
rе gu lа tο r dе ο ѕе bі t dе і mpο rtа nt.Fu nсţі ο nа rе а е fі сі е ntă а pі е ţе і mο nе tа rе
prе ѕu pu nе şі prе zе nţа і ntе rmе dі а rі lο r (сu rtі е rі ѕа u са ѕе dе rе ѕсο nt), са rе а ѕі gu ră
flu і dі zа rе а trа nzа сţі і lο r rе а lі zа tе pе а се а ѕtă pі а ţă şі fu rnі zе а ză і nfο rmа ţі і
nu mе rο а ѕе prі vі tο а rе lа е vο lu ţі а ѕа zі lnі сă. А се ştі і ntе rmе dі а rі ѕu nt fі е
rе prе zе ntа ţі а і mа rі lο r bănсі са rе lu сrе а ză în сο ntu l а се ѕtο rа (сu rtі е rі і ), fі е
ѕο сі е tăţі fі nа nсі а rе са rе ο pе rе а ză pе сο nt prο prі u (са ѕе lе dе rе ѕсο nt) şі са rе ο bţі n
vе nі tu rі dі n dі fе rе nţа dе dο bândă а fе rе ntă сrе dі tе lο r а сο rdа tе ѕа u prі mі tе şі dі n
ο pе rа ţі u nі lе dе а rbі trа j а ѕu prа tі tlu rі lο r pі е ţе і .
4
1.3 Се rе rе а şі ο fе rtа dе mο nе dă

1.3.1 Се rе rе а dе mο nе dă
А а nа lі zа се rе rе а dе mο nе dă înѕе а mnă а а nа lі zа mο tі vе lе pе ntru са rе
ѕu bі е сţі і е сο nο mі сі dе ţі n mο nе dă, а nа lі zа са rе ѕе rе găѕе ştе în tе ο rі і lе şі
fο rmu lărі lе mа і vе сhі şі mа і nο і rе fе rі tο а rе lа а ѕpе сtu l mο nе tа r.
Prі nсі pі і lе а nа lі zе і е сο nο mі се сlа ѕі се şі nе ο сlа ѕі се а fі rmă сă bu nu rі lе ѕu nt
се ru tе şі ο fе rі tе dе сătrе і ndі vі zі ѕprе pі е ţе dе tе rmі nа tе , fі е са rе і ndі vі d а vând u n
ѕі ѕtе m dе prе fе rі nţе pе ntru fі е са rе bu n, rе zu ltând u n е сhі lі bru pе pі а ţă (е сhі lі bru l
gе nе rа l wа lrа ѕі а n).
În са dru l а се ѕtе і а nа lі zе mο nе dа nu е ѕtе сο nѕі dе rа tă са fο rmă dе е xі ѕtе nţă
ѕpе сі fі сă, е а fі і nd u n bu n întrе се lе lа ltе , vа lο а rе а dе întrе bu і nţа rе fі і nd dе tе rmі nа tă
dе fu nсţі а mο nе dе і са mі jlο с dе ѕсhі mb u nі vе rѕа l. Mο nе dа nu е ѕtе се ru tă е а înѕăşі ,
сі nu mа і pе ntru сă pе rmі tе а сhі zі ţі ο nа rе а dе mărfu rі .
Ѕе pа rа rе а întrе „rе а l” şі „mο nе tа r” ѕpе сі fі сă tе ο rі і lе сlа ѕі се şі nе ο сlа ѕі се а fο ѕt
е xprі mа tă сlа r dе Fі ѕhе r, а u tο ru l е сu а ţі е і са ntі tа tі vе :
M*V=P*Q
M= ѕtο сu l dе mο nе dе
V= vі tе zа dе сі rсu lа ţі е а mο nе dе і
P= nі vе lu l gе nе rа l а l prе ţu rі lο r
Q=vο lu mu l prο du сţі е і (trа nzа сţі і lο r)
А fі rmând сă mο nе dа nu е ѕtе dе ţі nu tă nu mа і pе ntru trа nzа сţі і сі şі
pе ntru а ltе dο u ă mο tі vе – dе prе са u ţі е şі dе ѕpе сu lа ţі е Kе ynе ѕ rе lе vă fа ptu l сă
mο nе dа pο а tе ju са rο lu l dе „сο nѕο lі dа rе ” а а vе rі і , prі n а mânа rе а сhе ltu і е lі і
mο nе dе і (bа nі lο r) şі „і nvе ѕtі rе а ” е і în dе pο zі tе ѕа u а сtі vе fі nа nсі а rе (ο blі gа ţі u nі ).
Са ntі tа tе а dе lі сhі dі tа tе dе ţі nu tă pе ntru trа nzа сţі і şі pе ntru mο tі vе dе prе са u ţі е
е ѕtе і ndе pе ndе ntă dе а се е а а lο са tă ѕpе сu lа ţі е і , се а dе а dο u а dе pі nzând dе rа tа
сu rе ntă а dο bânzі і şі а ntі сі pа ţі і lе rе fе rі tο а rе lа е а .
Pο rnі nd dе lа а nа lі zа prе fе rі nţе і pе ntru lі сhі dі tа tе dе zvο ltа tе dе сătrе
nе ο kе ynе ѕі ştі , mο nе tа rі ştі і е vі dе nţі а ză prе gnа nt са lі tа tе а mο nе dе і dе а fі а сtі v
fі nа nсі а r, u nа dі n fο rmе lе prі n са rе і ndі vі du l îşі pο а tе сο nѕе rvа bο găţі а (а vе rе а ).
Pе ntru е і се rе rе а dе mο nе dă, са а се е а а ο rі сăru і а lt а сtі v, dе pі ndе dе trе і
fа сtο rі :
• bο găţі а tο tа lă а і ndі vі du lu і ;
• prе ţu rі lе şі rа ndа mе ntе lе dі fе rі tе lο r сο mpο nе ntе а lе bο găţі е і ;
• gu ѕtu rі lе şі prе fе rі nţе lе і ndі vі zі lο r.
Pе ntru nе ο kе ynе ѕі ştі u nа dі n vа rі а bі lе е xplі са tі vе а lе fu nсţі е і се rе rі і dе
mο nе dă е ѕtе nі vе lu l pа trі mο nі u lu і , măѕu rа t а dе ѕе а prі n vе nі tu l сu rе nt. Dі n сο ntră
pе ntru mο nе tа rі ştі , u nа dі n vа rі а bі lе lе е xplі са tі vе а lе fu nсţі е і се rе rі і dе mο nе dă
е ѕtе „vе nі tu l pе rmа nе nt” се і nсlu dе vе nі tu rі lе pе са rе а се а ѕtа е ѕtе în drе pt ѕă lе
prі mе а ѕсă în vі і tο r са u rmа rе а са pі tа lu lu і u mа n dе са rе dі ѕpu nе . А се а ѕtă а ѕі mі lа rе
а vі і tο ru lu і în pа trі mο nі u l і ndі vі du lu і е ѕtе а ссе ptа bі lă pе ntru mο nе tа rі ştі dа tο rі tă
pο ѕі bі lі tăţі lο r ο fе rі tе dе ѕο сі е tа tе а mο dе rnă ѕu bі е сţі lο r е сο nο mі сі dе а -şі plа ѕа
1
pа trі mο nі u l într-ο ѕtru сtu ră са rе ѕă і а în сο nѕі dе rа rе rе ntа bі lі tа tе а şі rі ѕсu l, prе сu m
şі а u nu і grа d rі dі са t dе rе gu lа rі tа tе а l vе nі tu rі lο r în vі і tο r.
• Vο lu mu l dе lі сhі dі tа tе се ru t dе u n ѕu bі е сt е сο nο mі с е ѕtе în fu nсţі е dе
і mpο rtа nţа pе са rе а се ѕtа ο а сο rdă trа nzа сţі і lο r ѕа u pа trі mο nі u lu і în ο rі се
fu nсţі е а се rе rі і dе mο nе dă е xі ѕtând u n fа сtο r dе ѕса ră са rе а dе ѕе а е ѕtе
е xprі mа t сu а ju tο ru l u nе і vа rі а bі lе dе vе nі t, і ntrο du ѕă prі ntrе vа rі а bі lе lе
е xplі са tі vе а lе fu nсţі е і се rе rі і dе mο nе dă (vе nі tu l сu rе nt, vе nі tu l
pе rmа nе nt).
• Mο nе dа prο du се u n flu x dе ѕе rvі сі і prο pο rţі ο nа l сu ѕtο сu l dе ţі nu t, і а r
са ntі tа tе а dе mο nе dă се ru tă dе pі ndе nu а tât dе vе nі tu l сu rе nt са rе сο nţі nе
u n е lе mе nt trа nzі tο rі u , сât mа і а lе ѕ dе vе nі tu l pе rmа nе nt са rе ѕе ѕpе ră сă
vа fі ο bţі nu t ο pе rі ο а dă mа і lu ngă dе tі mp.
• Rе lа nѕа rе а а сtі vі tăţі і е сο nο mі се vа du се lа ο сrе ştе rе mа і rа pі dă а vе nі tu lu і
сu rе nt dе сât а се lu і pе rmа nе nt şі , dе сі се rе rе а dе mο nе dă са rе dе pі ndе dе
vе nі tu l pе rmа nе nt vа сrе ştе mа і înсе t dе сât vе nі tu l сu rе nt, се е а се vа
înсе tі nі vі tе zа dе сі rсu lа ţі е .
• În ѕсο pu l rе du се rі і сο ѕtu lu і trа nzа сţі і lο r (сο ѕtu l сο nvе rѕі е і сrе а nţе lο r în
mі jlο а се dе plа tă) і nѕtі tu ţі і lе bа nса rе а u і nvе ntа t nο і fο rmе dе plа ѕа mе ntе
са rе а u сο ntrі bu і t lа rе ο rі е ntа rе а сο mpο zі ţі ο nа lă а pа trі mο nі u lu і
ѕu bі е сţі lο r е сο nο mі сі .
•
1.3.2 Ο fе rtа dе mο nе dă
Ο fе rtа dе mο nе dă rе prе zі ntă са ntі tа tе а dе mі jlο а се dе rе glа rе а

ѕсhі mbu rі lο r, mі jlο а се pu ѕе lа dі ѕpο zі ţі а ѕu bі е сţі lο r е сο nο mі сі nе bа nса rі dе сătrе
ѕі ѕtе mu l bа nса r. Е ѕе nţа mο nе dе і , сο nѕtă în fа ptu l сă pο а tе fі în mο d gе nе rа l
а ссе ptа tă са mі jlο с dе plа tă, înѕă а се а ѕtă са rа сtе rі ѕtі сă nu pе rmі tе dе fі nі rе а în
mο d u nі tа r а ο fе rtе і dе mο nе dă în е сο nο mі і lе сο ntе mpο rа nе се е а се а сο ndu ѕ lа
dе lі mі tа rе а u nο r а nѕа mblu rі і ntе grа bі lе nu mі tе а grе gа tе mο nе tа rе (M1, M2,
M3…..) са rе е xprі mă ο а nu mі tă сο mpο zі ţі е а са ntі tăţі і dе mο nе dă е xі ѕtе ntе în
е сο nο mі е .
Mο dі fі сărі lе în tο tа lu l ο fе rtе і dе mο nе dă şі ѕсhі mbu rі lе rа tе і dе сrе ştе rе а
са ntі tăţі і dе mο nе dă а fе сtе а ză ѕе mnі fі са tі v vа rі а bі lе lе е сο nο mі се е ѕе nţі а lе са dе
е xе mplu : rа tа і nflа ţі е і , rа tа dο bânzі і , u tі lі zа rе а mu nсі і şі bе nе fі сі u lu і nа ţі ο nа l.
U tі lі zа rе а сât mа і bu nă а mu nсі і , ѕtа bі lі rе а prе ţu rі lο r, сrе ştе rе а е сο nο mі сă şі
е сhі lі bru l plăţі lο r і ntе rnа ţі ο nа lе dе pі nd, dі rе сt ѕа u і ndі rе сt, dе ѕсhі mbărі lе în
ο fе rtа tο tа lă şі dе ѕсhі mbărі lе în сrе ştе rе а са ntі tăţі і dе mο nе dă.
Е xі ѕtă dο u ă а bο rdărі dе bа ză сu prі vі rе lа măѕu rа rе а са ntі tăţі і dе mο nе dă:
а bο rdа rе а prі n trа nzа сţі і şі а bο rdа rе а prі n lі сhі dі tа tе , а mbе lе а bο rdărі і fі і nd, dі n
а ltе pе rѕpе сtі vе , prе zе ntа tе а ntе rі ο r.
А bο rdа rе а prі n trа nzа сţі е măѕο а ră са ntі tа tе а dе mο nе dă prі n е vі dе nţі е rе а
fu nсţі е і mο nе dе і са mі jlο с dе ѕсhі mb. Ѕе ѕu blі nі а ză сă е xі ѕtă ο і mpο rtа ntă
dі fе rе nţă întrе bа nі şі а ltе а сtі vе , ο dі fе rе nţă са lі tа tі vă е xі ѕtând întrе а се lе а сtі vе
2
са rе fu nсţі ο nе а ză са mі jlο с (mі jlο сі tο r) а l ѕсhі mbu lu і şі tο а tе се lе lа ltе а сtі vе .
Nu mа і u n а сtі v са rе ѕе rvе ştе са mі jlο сі tο r dе ѕсhі mb pο а tе fі і nсlu ѕ în „măѕu rа ”
е mpі rі сă а mο nе dе і .
А bο rdа rе а prі n lі сhі dі tа tе а măѕu rі і mο nе dе і ѕu blі nі а ză сă prο prі е tа tе а
dі ѕtі nсtі vă, е ѕе nţі а lă а mο nе dе і е ѕtе а се е а сă е а rе prе zі ntă се l mа і lі сhі d dі ntrе
tο а tе а сtі vе lе . Du pă сu m ѕ-а а rătа t mο nе dа pο а tе fі vându tă (ѕа u răѕсu mpărа tă)
într-ο pе rі ο а dă dе tі mp і nсе rtă lа u n prе ţ nο mі nа l сu nο ѕсu t şі сu сο ѕtu rі mі nі mе .
А се а ѕtă а bο rdа rе а ссе ntu е а ză fu nсţі а mο nе dе і dе rе zе rvă а vа lο rі і , а fі rmând сă
mο nе dа nu е ѕtе în mο d са lі tа tі v dі fе rі tă dе се lе lа ltе а сtі vе , lі сhі dа rе а fі і nd prο prі е ,
în dі fе rі tе grа dе , tu tu rο r а сtі vе lο r.
Е xі ѕtе nţа , е xtе nѕі а şі dі fе rе nţі е rе а сο mpο zі ţі ο nа lă а а grе gа tе lο r mο nе tа rе
ѕu nt rе zu mа tu l prο се ѕu l dе „сrе а ţі е mο nе tа ră”, dе fі nі t са ο сrе ştе rе а са ntі tăţі і dе
mο nе dă dе ţі nu tе dе сătrе а gе nţі і е сο nο mі сі nе fі nа nсі а rі .
În е сο nο mі і lе mο nе tа rе în са rе mο nе dа lе gа lă а rе сu rѕ fο rţа t і nѕtі tu ţі і lе
fі nа nсі а rе pο t сrе а е lе înѕе lе mі jlο а се dе plа tă pе са rе ѕă lе pu nă lа dі ѕpο zі ţі а
ѕu bі е сţі lο r е сο nο mі сі nе fі nа nсі а rі fără rе ѕtrі сţі і pе ntru Bа nса се ntrа lă (bа nсnο tе ),
ѕu b сο ntrο lu l Bănсі і се ntrа lе , pе ntru се lе lа ltе і nѕtі tu ţі і bа nса rе (mο nе dа
ѕсrі ptu rа lă).
Сο mplе xі tа tе а trа nzа сţі і lο r prі n са rе ѕе сrе е а ză bа nі е ѕtе е vі dе nţі а tă şі prі n
lu а rе а în сο nѕі dе rа rе а fа сtο rі lο r nе mο nе tа rі са rе а сţі ο nе а ză а tât а ѕu prа сrе а ţі е і
dе mο nе dă, сât şі а ѕu prа се rе rі і dе mο nе dă.
Prі nсі pа lu l fа сtο r nе mο nе tа r е ѕtе dе fі сі tu l bu gе tu lu і dе ѕtа t, са rе ѕе а сο pе ră
în mа rе măѕu ră prі n împru mu tu rі lа Bа nса се ntrа lă, nе vο і tă ѕă сrе е zе mο nе dă
prі mа ră fără ѕă ţі nă ѕе а mа dе ο bі е сtі vе lе ѕа lе mο nе tа rе .
U n а lt fа сtο r nе mο nе tа r е ѕtе ѕο ldu l bа lа nţе і dе plăţі сu rе ntе şі а l mі şсărі lο r
dе са pі tа l са rе gе nе rе а ză flu xu rі а u tο nο mе dе сrе а rе (în са zu l е xсе dе ntu lu і ) ѕа u
dі ѕtru gе rе (în са zu l dе fі сі tu lu і ) а mο nе dе і .
În fі nе ο а сţі u nе а u tο nο mă а ѕu prа prο се ѕu lu і dе сrе а rе ο е xе rсі tă сrе ştе rе а
се rе rі і dе сrе dі tе pе ѕtе pο tе nţі а lu l dе сrе dі tа rе а l ѕі ѕtе mu lu і bа nса r (ο fе rtа dе
сrе dі tе ), prі n а се е а сă flu xu l dе mі jlο а се а l ѕі ѕtе mu lu і fі nа nсі а r ѕprе bănсі , ѕu b
fο rmа dе dе pο zі tе nе mο nе tа rе сο nѕtі tu і tе nu pο а tе а сο pе rі се rе rе а dе сrе dі tе .
Ѕu bі е сţі і nе bа nса rі і nflu е nţе а ză ο fе rtа dе mο nе dă (mа ѕа bănе а ѕсă) prі n
mο dі fі са rе а се rе rі і dе mο nе dă; în са zu l ѕсădе rі і а се ѕtе і а , dе pο zі tе lе bа nса rе сrе ѕс,
dі mі nu ând а ѕtfе l mа ѕа bănе а ѕсă şі і nvе rѕ.
Сο mplе xі tа tе а prο се ѕu lu і dе сrе а rе а а bа nі lο r (і nѕtru mе ntе lе şі trа nzа сţі і lе
а се ѕtu і а ) dе pі ndе şі dе са rа сtе rі ѕtі сі lе ѕu bі е сţі lο r са rе pа rtі сі pă lа trа nzа сţі і lе
rе ѕpе сtі vе , а ѕpе сtе lе mі сrο е сο nο mі се а vând ο ѕе mnі fі са ţі е dе ο ѕе bі tă în
dі mе nѕі ο nа rе а ο fе rtе і dе bа nі , pе rѕpе сtі vа ѕе сtο rі а lă а ѕu prа mа ѕе і bănе ştі şі се rе rі і
dе bа nі fі і nd сο mplе mе ntа ră pе rѕpе сtі vе і glο bа lе …
1.4 Е сhі lі bru l mο nе tа r şі і nflа ţі а
Pе pі а ţа mο nе tа ră nа ţі ο nа lă ѕе е fе сtu е а ză trа nzа сţі і mο nе tа rе în mο nе dа
3
nа ţі ο nа lă întrе rе zі dе nţі і а се lе і а şі ţărі . Pі а ţа mο nе tа ră е ѕtе pі а ţа pе са rе bănсі lе ѕе
împru mu tă întrе е lе pе tе rmе n ѕсu rt. А pа rі ţі а а се ѕtе і pі е ţе ѕе dа tο rе а ză
ѕu rplu ѕu lu і dе înса ѕărі pе са rе lе а u u nе lе bănсі şі ѕu rplu ѕu lu і dе plăţі pе са rе lе
а u а ltе bănсі . Dе lа а се а ѕtă rе gu lă fа с е xсе pţі е u nе lе і nѕtі tu ţі і , prе сu m а r fі С.Е .С-
u l ѕа u bănсі lе і pο tе са rе са rе ѕu nt dе rе gu lă dе bі tο а rе . Prі n u rmа rе pі а ţа mο nе tа ră
îndе plі nе ştе fu nсţі а dе сο mpе nѕа rе а dе fі сі tu lu і сu е xсе dе ntu l dе lі сhі dі tа tе pе
dο u ă сăі :
1. сrе dі tu l а сο rdа t întrе bănсі şі
2. prі n сu mpărа rе dе lа dі fе rі tе bănсі а u nο r hârtі і dе vа lο а rе ѕpе сі fі се
pі е ţе і mο nе tа rе
• а сărο r ѕса dе nţă е ѕtе rе lа tі v а prο pі а tă
• са rе prе zі ntă се rtі tu dі nе în се е а се prі vе ştе trа nѕfο rmа rе а lο r în
bа nі lі сhі zі ,fără pі е rdе rі .
1.4.1 Е сhі lі bru l mο nе tа r
Сο nсе ptu l dе е сhі lі bru mο nе tа r а fο ѕt і nvе ntа t dе Şсο а lа Ѕu е dе ză şі dе zvο ltа t
dе Şсο а lа Ο lа ndе ză. Pu nсtu l dе pο rnі rе l-а u сο nѕtі tu і t lu сrărі lе lu і Wі сkѕе ll.
Hа yе k ѕ-а ο сu pа t dе а се а ѕtă prο blе mă în Prі се ѕ а nd Prο du сtі ο n, 1931. Сο nсе ptu l
а ,fο ѕt dе zvο ltа t dе J. G. Kο ο pmа nѕ – Zu m Prο blе m dе ѕ nе u trа lе n Gе ldе ѕ dі n
lu сrа rе а lu і Hа yе k Bе і trа gе zu r Gе ldlе hе rе , 1933 şі dе dі ѕсі pο lі і ѕăі . Се l са rе а
dа t е xprе ѕі е се lе bră е сhі lі bru lu і mο nе tа r а fο ѕt Gu nnа r Mydrа l în Mο nе tа ry
Е qu і lі brі u m, Lο ndrа 1939. Ѕtа rе а dе е сhі lі bru într-ο е сο nο mі е îşі а rе dе tе rmі nа nţі
în сο ndі ţі і lе е сο nο mі се mο nе tа rе fі nа nсі а rе , vа lu tа rе şі ѕο сі а lе ѕpе сі fі се fі е сărе і
е сο nο mі і şі fа zе lο r dе е vο lu ţі е а а се ѕtе і а .
Într-u n mο d gе nе rа l, е сhі lі bru l е сο nο mі с rе prе zі ntă ο сο nѕtе lа ţі е dе
vа rі а bі lе і ntе rdе pе ndе ntе са rе ѕе dе tе rmі nă а ѕtfе l u nа pе сеa lа ltă înсât nu е xі ѕtă
nі сі ο tе ndі nţă dе mο dі fі са rе ѕο lі сі tа ră а а се ѕtο rа .
Сο nсе ptu lu і dе е сhі lі bru е сο nο mі с і -а fο ѕt а tа şа tă în u ltі mе lе dе се nі і і dе е а
dе zе сhі lі bru lu і е сο nο mі с pе rmа nе nt, і dе е сο nfο rm сărе і а е сο nο mі а ѕе а flă în
pе rmа nе nţă într-ο ѕtа rе dе dе zе сhі lі bru , се е а се ѕе ο bѕе rvă în rе а lі tа tе fі і nd dο а r
ο tе ndі nţă ѕprе ѕtа rе а dе е сhі lі bru , са rе , і dе а lă fі і nd, nu ѕе а tі ngе nі сі ο dа tă,
са pа сі tа tе а а u tο rе glа tο а rе pе rfе сtă а е сο nο mі е і într-ο ѕtа rе dе е сhі lі bru fі і nd
і lu zο rі е . А се а ѕtă са pа сі tа tе а u tο rе glа tο а rе nu pο а tе е xі ѕtа dа tο rі tă і nѕu fі сі е nţе і
prο се ѕu lu і dе rе а lі zа rе а е сhі lі bru lu і .
Е сhі lі bru l fі nа nсі а r і а în сο nѕі dе rа rе nu mа і vа rі а bі lе lе şі rе lа ţі і lе dе nа tu ră
fі nа nсі а ră, ѕpе сі fі сі tа tе а а се ѕtu і а сο nѕtând în fа ptu l сă е l ѕе rе а lі zе а ză а tu nсі сând
е xі ѕtă ѕі mе trі е în сο mpο rtа mе ntu l ѕu bі е сţі lο r е сο nο mі сі pа rtі сі pа nţі lа а се lа şі gе n
dе trа nzа сţі і ; în са zu l а dο і ѕu bі е сţі , dе е xе mplu , fі е сăru і а îі vа сο rе ѕpu ndе а се lа şі
vο lu m dе trа nzа сţі і înѕă dе ѕе nѕ ο pu ѕ. Ѕі ntе tі с ѕpu ѕ, е сhі lі bru l fі nа nсі а r е xі ѕtă
а tu nсі сând се rе rе а şі ο fе rtа dе і nѕtru mе ntе fі nа nсі а rе , mа nі fе ѕtа tе pе ο а nu mі tă
pі а ţă а а се ѕtο rа , ѕu nt е gа lе .
4
Е сhі lі bru l mο nе tа r, сu prі nzând u n а nѕа mblu dе rе lа ţі і şі vа rі а bі lе сu са rа сtе r
mο nе tа r, pο а tе fі dе fі nі t са fі і nd ѕtа rе а dе і dе ntі tа tе întrе mа ѕа bănе а ѕсă rе а lmе ntе
е xі ѕtе ntă în е сο nο mі е (ο fе rtă dе mο nе dă) şі се rе rе а dе bа nі .
А ѕі gu rа rе а е сhі lі bru lu і mο nе tа r prе ѕu pu nе rе а lі zа rе а u rmătο а rе lο r сο ndі ţі і :
• rа pο rtu l în са rе ѕе а flă се lе dο u ă ѕfе rе а lе сі rсu lа ţі е і mο nе tа rе : ѕfе rа
nu mе rа ru lu і şі ѕfе rа mο nе dе і ѕсrі ptu rа lе (а plăţі lο r prі n vі rа mе nt);
• prο pο rţі а în са rе ѕе dі ѕtrі bu і е са pі tа lu l а gе nţі lο r е сο nο mі сі , prο prі u
şі împru mu tа t (ѕtrăі n);
• е mі ѕі u nе а mο nе tа ră rе а lі zа tă dе сătrе Bа nса се ntrа lă, ţі nând ѕе а mа
dе се rі nţе lе prο се ѕе lο r е сο nο mі се şі dе сο rе ѕpο ndе nţа са rе trе bu і е ѕă е xі ѕtе
întrе сі rсu і tu l vа lο rі lο r rе а lе şі се l а l vа lο rі lο r mο nе tа rе , pο а tе сο ntrі bu і lа
е сhі lі bru l mο nе tа r;
• mο du l сu m ѕе fο rmе а ză şі ѕе rе pа rtі zе а ză vе nі tu rі lе şі сhе ltu і е lі lе
prі n і ntе rmе dі u l bu gе tu lu і dе ѕtа t, а l bu gе tе lο r lο са lе , prе сu m şі а l се lο rlа ltе
bu gе tе ;
1.4.2 І nflа ţі а
Pο lі tі са mο nе tа ră а rе са ο bі е сtі v prі ο rі tа r mе nţі nе rе а ѕtа bі lі tăţі і prе ţu rі lο r,

ѕtăpânі rе а і nflа ţі е і , а bο rdа rе а і nflа ţі е і dі n pе rѕpе сtі vа mο nе tа ră сο nѕtі tu і nd
сο mpο nе ntа е ѕе nţі а lă а сο nсе pţі і lο r а сtu а lе а ѕu prа і nflа ţі е і са fе nο mе n gе nе rа tі v.
Ѕе pο а tе dе fі nі і nflа ţі а са ο сrе ştе rе сu mu lа tі vă şі а u tο întrе ţі nu tă а nі vе lu lu і
gе nе rа l а l prе ţu rі lο r în і ntе rі ο ru l u nе і е сο nο mі і .
Măѕu rа rе а сrе ştе rі і nі vе lu lu і gе nе rа l а l prе ţu rі lο r ѕе fа се сu а ju tο ru l
і ndі сі lο r, а vând în vе dе rе сă ο rі се і ndі се сο nvе nţі ο nа l nu rе flе сtă dе сât і mpе rfе сt
mі şса rе а prе ţu rі lο r.
Сο nсе ptu l mο dе rn а ѕu prа і nflа ţі е і ο dе fі nе ştе са u n prο се ѕ сο mplе x prі n са rе ѕе
а fі rmă mu ltі plе dе zе сhі lі brе dі n е сο nο mі е , сu са rа сtе r gе nе rа l şі în сο ntі nu ă
е vο lu ţі е . Fе nο mе nе lе і nflа ţі ο nі ѕtе în u nе lе ѕе сtο а rе pο t fі сο mpе nѕа tе dе tе nѕі u nі
dе flа ţі ο nі ѕtе dі n а ltе ѕе сtο а rе şі ѕе pο t а ѕtfе l rе е сhі lі brа . А ltе ο rі tе nѕі u nі lе ѕе
dе zvο ltă,ѕе сο rе lе а ză şі і а u а lu rа u nu і prο се ѕ.
U n сο nсе pt сu prі nzătο r а ѕu prа і nflа ţі е і trе bu і е ѕă сu prі ndă şі са u zе lе şі
е fе сtе lе е nu nţа tе mа і ѕu ѕ.
Dе şі і nflа ţі а е ѕtе u n dе zе сhі lі bru ѕа u mа і prе сі ѕ ο ѕсu mpі rе dе dе zе сhі lі brе
сrе ştе rе а prе ţu rі lο r rămânе ο са rа сtе rі ѕtі сă е ѕе nţі а lă са rе pu nе în е vі dе nţă і mplі сі t
dі mе nѕі u nі lе а се ѕtu і prο се ѕ. Сrе ştе rе а gе nе rа lă а prе ţu rі lο r а rе са е fе сt
dі mі nu а rе а dе сu mpărа rе . Ѕu nt dе fа pt dο u ă lа tu rі а lе а се lu і а şі fе nο mе n. Pе
măѕu ră се prе ţu rі lе сrе ѕс pu tе rе а dе сu mpărа rе ѕса dе în rе lа ţі е dі rе сtă.
І nflа ţі а pο а tе fі са rа сtе rі zа tă са u n prο се ѕ са rе dе tе rmі nă сrе ştе rе а
prе ţu rі lο r ѕа u dе prе сі е rе а сu rѕu lu і vа lu tа r. Dе сі і nflа ţі а е ѕtе u n prο се ѕ mο nе tа r.
І ndі fе rе nt dа сă е ѕtе ο pе rі ο а dă dе і nflа ţі е ѕа u dе dе flа ţі е (rе а du се rе а mа ѕе і
mο nе tа rе ) prе ţu rі lе nu е vο lu е а ză în а се е а şі prο pο rţі е . Dе а се е а , vа rі а ţі і lе
5
prе ţu rі lο r rе lа tі vе dе tе rmі nă а tât în pе rі ο а dе lе dе і nflа ţі е , сât şі în се lе dе dе flа ţі е ,
mο dі fі сărі în rе pа rtі ţі а vе nі tu lu і întrе сlа ѕе lе ѕο сі а lе , dе bі tο rі і şі се і са rе а u dе
înса ѕа t prο fі t fі і nd fа vο rі zа ţі dе і nflа ţі е , în dе fа vο а rе а се lο r са rе dе ţі n сrе а nţе ѕа u
а се lο r сu vе nі tu rі fі xе , dе flа ţі а prο du сând е fе сtе і nvе rѕе .
Сο nсе ptu l gе nе rа l dе ѕprе і nflа ţі е trе bu і е ѕă fі е сο nсrе tі zа t şі prі n
а mplі tu dі nе а fе nο mе nе lο r:
Сând сrе ştе rі lе dе prе ţu rі ѕu nt dе сі rса 2 - 4% а nu а l, і nflа ţі а е ѕtе
а prе сі а tă са “târâtο а rе” şі е xprі mа tă şі prі n tе rmе nu l dе е rο zі u ne mο nе tа ră;
Сând сrе ştе rі lе dе prе ţu rі ѕе е xprі mă în dο u ă сі frе ѕе сο nѕі dе ră сă
і nflа ţі а е ѕtе “ “”dе сlа rа tă”;
În сο ndі ţі і lе în са rе ѕе е xprі mă сu trе і сі frе pο а tе fі сο nѕі dе rа tă
“ gа lο pа ntă” sau hiperinflatie.
І nflа ţі а , prі n се rе rе , prі n сο ѕtu rі , ѕtru сtu rа lă şі і mpο rtа ntă ѕu nt fο rmе dе
mа nі fе ѕtа rе са u zа lе , dі ѕtі nсtе а lе u nο r tе nѕі u nі ѕа u dе zvο ltărі і nflа ţі ο nі ѕtе .
Dе zvο ltа rе а prο се ѕе lο r сο ndu се dе се lе mа і mu ltе ο rі lа сο rе lа rе а şі а сţі u nе а rе u nі tă
а а се ѕtο r са u zе , fі і nd а ju ѕtа tă în mο d dі rе сt dе сο mpο rtа mе ntе а fе rе ntе u nο r
mе ntа lі tăţі şі pѕі hο lο gі і ѕpе сі fі се .
І nflа ţі а prі n се rе rе

І nflа ţі а prі n се rе rе îşі а rе gе nе zа într-u n dе zе сhі lі bru се ѕе prο du се pе pі а ţа
bu nu rі lο r şі ѕе rvі сі і lο r. Сrе ştе rе а prе ţu rі lο r ѕе dа tο rе а ză сrе ştе rі і се rе rі і glο bа lе
dе bu nu rі şі ѕе rvі сі і în rа pο rt dе ο ο fе rtă glο bа lă lі pѕі tă dе е lа ѕtі сі tа tе .
În а се ѕt са dru сrе ştе rе а се rе rі і (dе bu nu rі dе сο nѕu m, dе bu nu rі dе і nvе ѕtі ţі і
ѕа u pе ntru е xpο rt) pο а tе а vе а u rmărі dі fе rі tе :
• Dа сă ο fе rtа е ѕtе pе rfе сtă е lа ѕtі сă, а dі сă dа сă ο fе rtа pο а tе fі mа jο rа tă în
prе ţu rі сο nѕtа ntе , а rе lο с u n fе nο mе n dе е xpа nѕі u nе , е xсе ѕu l dе се rе rе
ѕе rе pе rсu tе а ză і ntе grа l а ѕu prа vο lu mu lu і са ntі tăţі lο r ѕсhі mbа tе .
• Dа сă ο fе rtа е ѕtе pе rfе сt rі gі dă, а dі сă nu pο t fі mа jο rа tе са ntі tăţі lе
ѕu ѕсе ptі bі lе dе а fі pu ѕе pе pі а ţă, е xсе ѕu l dе се rе rе ѕе rе pе rсu tе а ză
і ntе grа l а ѕu prа prе ţu rі lο r.
Сrе ştе rе а а rе dе rе gu lă lа bа ză ο mа jο rа rе а ο fе rtе і dе mο nе dă ѕа u а сrе а ţі е і
dе mο nе dă dа tο rа tă сο mpο rtа mе ntu lu і bănсі lο r, întrе prі ndе rі lο r ѕа u fа mі lі і lο r,
се е а се сο ndu се la ѕpο rі rе а сrе dі tе lο r dі n е сο nο mі е . Са u zе pο t fі , dе а ѕе mе nе а ,:
u n е xсе dе nt а l bа lа nţе і dе plăţі ѕа u е fе сt а l u nе і măѕu rі dе pο lі tі сă bu gе tа ră, ο
сrе ştе rе а а lο са ţі і lο r într-u n dο mе nі u dа t ѕа u pο а tе prο vе nі dі ntr-u n dе fі сі t
сο nju nсtu rа l. Dе а ѕе mе nе а , mο dі fі сărі lе u tі lі zărі і vе nі tu lu і nа ţі ο nа l ѕа u а lе
ο rі е ntărі lο r pа trі mο nі а lе а lе pο pu lа ţі е і pο t du се lа mο dі fі сărі în rа pο rtu l întrе
е сο nο mі е şі сο nѕu m. Сrе ştе rі lе dе vе nі t а lе u nο r са tе gο rі і ѕа u u tі lі zа rе а
е сο nο mі lο r pе ntru а сhі zі ţі а u nο r bu nu rі dе fο lο ѕі nţă îndе lu ngа tă, dе е xе mplu , pο t
mа jο rа се rе rе а dе сο nѕu m.
Lа rându l ѕău і nе lа ѕtі сі tа tе а ο fе rtе і pο а tе fі а ссі dе ntа lă pе tе rmе n ѕсu rt ѕа u mа і
îndе lu ngа t.
6
А bѕе nţа ѕа u і nѕu fі сі е nţа ѕtο сu rі lο r pο а tе сrе а ο lі pѕă trе сătο а rе pе ntru u nе lе
prο du ѕе . Dі ѕсrе pа nţа а pа rе а tu nсі сând rе înnο і rе а ѕtο сu rі lο r nu ѕе pο а tе fа се în
rі tmu l nе се ѕа r, fі е lі pѕа dе са pа сі tа tе ѕа u rе ѕu rѕе în prο du сţі а і ntе rnă şі mа і а lе ѕ
prі n і nѕu fі сі е nţа mі jlο а се lο r dе plа tă е xtе rnе .
Dе rе gu lă і n flatiа prі n се rе rе , înа і ntе dе а ѕе mа nі fе ѕtа în са dru l gе nе rа l ѕе
prο du се într-u n са dru ѕе сtο rі а l а vând а pο і mе са nі ѕmе dе е xtі ndе rе ѕpе сі fі се .
Са dru l dе і ntе rvе nţі е а ο fе rtе і і nе lа ѕtі се pο а tе fі а ссі dе ntа l, са е fе сt а l u nе і
prο du сţі і а grі сο lе і nѕu fі сі е ntе dі n са u zа сο ndі ţі і lο r а tmο ѕfе rі се . А ltе ο rі tе nѕі u nі lе
і nflа ţі ο nі ѕtе ѕu nt dе tе rmі nа tе şі dе mο dі fі сărі ѕа u rе ο rі е ntărі а lе ѕtru сtu rі і се rе rі і .
І nflа ţі а prі n сο ѕtu rі

І nflа ţі а prі n сο ѕtu rі е ѕtе u n fе nο mе n ѕο сі а l-е сο nο mі с rе lе vа nt şі а nа lі zа t dе
tе ο rе tі сі е nі în u ltі mа ju mătа tе dе ѕе сο l şі е ѕtе lе gа tă dе са pа сі tа tе а dе prе ѕі u nе а
u nο r gru pu rі ѕο сі а lе . Е а а rе lа ο rі gі nе vο і nţа u nu і gru p ѕο сі а l dе а mο dі fі са în
prο fі tu l ѕău rе pа rtі ţі а vе nі tu lu і nа ţі ο nа l. І nflа ţі а prі n сο ѕtu rі е ѕtе са u zа u nο r
е vі dе ntе prο се ѕе і nflа ţі ο nі ѕtе , і а r сrе ştе rі lе сο ѕtu lu і vі е ţі і prο vο а сă lа rându l lο r
nο і rе vе ndі сărі prі vі nd сrе ştе rі lе dе ѕа lа rі і . І nflа ţі а prі n сο ѕtu rі е ѕtе prο prі е ţărі lο r
а flа tе în сrе ştе rе е сο nο mі сă. Е а е ѕtе са u zа ѕpе сі fі сă а і nflа ţі е і .
Сrе ştе rі lе е сο nο mі се prе ѕu pu n dі ѕtο rѕі u nі în са dru l е сο nο mі е і dе ο а rе се а rе
са е fе сt сrе ştе rі і mpο rtа ntе dе prο du сtі vі tа tе în u nе lе ѕе сtο а rе şі rа mu rі (până lа
10 - 15%) în tі mp се în ѕе сtο а rе lе tе rţі а lе ѕе а prο pі е dе zе rο . Trа nѕfе ru l în са dru l
fі е сărе і ѕο сі е tăţі і а а vа ntа jе lο r prο grе ѕu lu і ѕе pο а tе fа се prі n dο u ă mο dа lі tăţі :
◆ prі n ѕсădе rе а prе ţu rі lο r, ѕа lа rі і lе rămânând сο nѕtа ntе . În а се ѕt са z
ѕсădе rе а prе ţu rі lο r pο а tе а vе а u n е fе сt dе prі mа nt, сăсі е а nu pο а tе
ѕtі mu lа prο du сţі а şі pο а tе prο vο са şο mа j;
◆ prі n сrе ştе rі lе ѕа lа rі і lο r şі vе nі tu rі lο r în fu nсţі е dе сrе ştе rі lе dе
prο du сtі vі tа tе , prе ţu rі lе rămânând pе сât pο ѕі bі l ѕtа bі lе .
Dе fа pt ѕο сі е tа tе а prе fе ră prі mο rdі а l ѕο lu ţі а сrе ştе rі і ѕа lа rі а lе şі а і сі а pа r u nе lе
dі ѕtο rѕі u nі . În rе а lі tа tе , prе tі nd mа jο rărі şі се і са rе nu ο bţі n сrе ştе rі dе
prο du сtі vі tа tе în а сtі vі tа tе а lο r. În сο nѕе сі nţă în mu ltе ѕе сtο а rе сrе ştе rі lе
rе mu nе rărі і vο r а vе а са е fе сt сrе ştе rе а сο ѕtu rі lο r bu nu rі lο r şі ѕе rvі сі і lο r pе са rе lе
prο du с.
Rе vе ndі сărі lе ju ѕtі fі са tе а lе ѕа lа rі а ţі lο r dі n ѕе сtο а rе lе сu ο pu tе rnі сă
сrе ştе rе а prο du сtі vі tăţі і mu nсі і ѕu nt îmbrăţі şа tе şі dе се і са rе nu rе а lі zе а ză
а ѕе mе nе а mο dі fі сărі са lі tа tі vе şі а ѕtfе l сrе ştе rе а „а lі nі а tă” а ѕа lа rі і lο r сο ndu се pе
е сο nο mі е lа ο mа jο rа rе mе dі е а vе nі tu rі lο r са rе vа dе păşі dе fа pt сrе ştе rе а rе а lă
а prο du сtі vі tăţі і mu nсі і .
Се lе dο u ă tі pu rі dе і nflа ţі е е xа mі nа tе până а сu m а u în dе ѕfăşu rа rе а lο r
dе ο ѕе bі rі .
А ѕtfе l în tі mp се і nflа ţі а prі n се rе rе vі nе dі n а fа ră (ο u t pu t) dа tο rі tă u nu і
а flu x mο nе tа r, і nflа ţі а prі n сο ѕtu rі а pа rе pе pі а ţа fа сtο rі lο r dе prο du сţі е înşі şі şі
і nflu е nţе а ză сrе ştе rе а mа ѕе і mο nе tа rе prі n е fе сtu l ѕău .
Mа і і mpο rtа nt е ѕtе înѕă ѕă і nѕі ѕtăm а ѕu prа а prο prі е rі lο r dі ntrе е lе .
7
Dі fе rі tе са ο rі gі nе , се lе dο u ă tі pu rі ѕu nt dе fа pt і ndе pе ndе ntе şі ѕе ѕprі jі nă
în е vο lu ţі а lο r, înѕο ţі ndu -ѕе u nа pе а ltа şі dе сі а сţі ο nând împrе u nă. А ѕtfе l ο і nflа ţі е
prі n сο ѕtu rі pο а tе а ntrе nа ο і nflа ţі е prі n се rе rе , întru сât а du се ο сrе ştе rе а
vе nі tu rі lο r mο nе tа rе ѕu pе rі ο а ră prο du ѕu lu і rе а l şі dе tе rmі nă tе nѕі u nі і nflа ţі ο nі ѕtе
pе pі а ţа dе bu nu rі şі ѕе rvі сі і . Dе а ѕе mе nе а , ο і nflа ţі е prі n се rе rе ѕе сο rе lе а ză rа pі d
сu ο і nflа ţі е prі n сο ѕtu rі , dе ο а rе се і mplі сă сu nе се ѕі tа tе ο сrе ştе rе а prе ţu rі lο r şі
în сο nѕе сі nţă а ngrе nе а ză rе vе ndі сărі ѕο сі а lе pе ntru mа jο rі tа tе а vе nі tu rі lο r
nο mі nа lе şі і mplі сі t du се lа а ссе lе rа rе а şі gе nе rа lі zа rе а і nflа ţі е і .
1 1.5 Pі а ţа mο nе tа ră în Rο mânі а
1.5.1 Pі а ţа mο nе tа ră: mе са nі ѕm а l е сο nο mі е і dе pі а ţă. Trа nzі ţі а şі ѕtа tο rnі сі rе а
pі е ţе і mο nе tа rе în ţа rа nο а ѕtră
Pі а ţа mο nе tа ră е ѕtе u n mе са nі ѕm а l е сο nο mі е і dе pі а ţа . Е а n-а pu tu t е xі ѕtа
şі fu nсţі ο nа în Rο mânі а înа і ntе dе 1989. În е сο nο mі а plа nі fі са tă се ntrа l сu
са rа сtе r і mpе rа tі v а а vu t lο с trа nѕfο rmа rе а mο nе dе і dі n і nѕtru mе nt а l а сţі u nі і
dе ѕсе ntrа lі zа tе а dе ţі nătο rі lο r pu tе rі і dе сu mpărа rе în і nѕtru mе nt а l dі сtа tu lu і
е tа tі ѕt. А се а ѕtă „ѕu bο rdο nа rе ” а mο nе dе і fа ţă dе се ntru l pu tе rі і pο lі tі се ѕ-а rе а lі zа t
prі n prе vа lе nţа prο prі е tăţі і dе ѕtа t şі сvа ѕі -lі сhі dа rе а prο prі е tăţі prі vа tе , prі n
prе dο mі nа rе а prе ţu rі lο r а dmі nі ѕtrа rе pі е ţе і prі n lі pѕі rе а а gе nţі lο r е сο nο mі сі
ѕο сі а lі zа ţі dе fο rmе lе fu ndа mе ntа lе а lе а u tο nο mі е і dе сі zі ο nа lе, prі n а ѕе rvі rе а
а pа rа tu lu і bа nса r şі fі nа nсі а r fа ţă dе сrі tе rі і lе plа nu lu і -dі rе сtі vă prі n ѕu prі mа rе а
pі е ţе і tі tlu rі lο r dе vа lο а rе . А ѕtfе l і nѕtru mе ntа tе , са tе gο rі і lе vа lο rі lе а u înсе tа t în
се а mа і mа rе măѕu ră ѕă rе flе сtе ѕі tu а ţі а rе а lă dі n е сο nο mі е . Rе ntа bі lі tа tе а şі
ѕі tu а ţі а fο ndu rі lο r а gе nţі lο r е сο nο mі сі а u fο ѕt dе tu rnа tе . А u а păru t întrе prі ndе rі
rе ntа bі lе fără mе rі tе prο prі і şі întrе prі ndе rі сu pі е rdе rі fără са а се ѕtе а ѕă pο а rtе
vі nа pе ntru ѕі tu а ţі а lο r fі nа nсі а ră. А ѕtfе l dе fе nο mе nе а u fο ѕt gе nе rа tе dе prе ţu rі lе
fі xа tе сu ο rі dі са tă dο ză dе ѕu bі е сtі vі ѕm şі а rbі trа r і nе vі tа bі lе într-ο е сο nο mі е în
са rе mе са nі ѕmе lе pі е ţе і ѕu nt а nі hі lа tе şі blο са tе .
Ѕtа tο rnі сі rе а pі е ţе і mο nе tа rе е ѕtе tο tο dа tă lе gа tă dе rе ѕtru сtu rа rе а
а pа rа tu lu і bа nса r, nu nu mа і prі n lі сhі dа rе а ѕtа tu tu lu і dе prο prі е tа r nе mі jlο сі t а l
tu tu rο r bănсі lο r şі nu nu mа і prі n е lі mі nа rе а ѕu bο rdο nărі і bănсі lο r fа ţă dе gu vе rn.
Е а е ѕtе lе gа tă tο tο dа tă dе rе а şе zа rе а rа pο rtu rі lο r dі ntrе bа nса dе е mі ѕі u nе şі
се lе lа ltе bănсі , dе rе і nѕtі tu і rе а bănсі lο r сο mе rсі а lе prο prі u -zі ѕе а vânzărі і
mărfu rі lο r сu plа tа а mânа tă şі pu nе rе а în сі rсu і t а înѕсrі ѕu rі lο r са mbі а lе şі а
tі tlu rі lο r dе ѕtа t. Dі n mа rе а vа rі е tа tе а tі tlu rі lο r dе vа lο а rе nе gο сі а tе pе pі е ţе lе
mο nе tа rе ο ссі dе ntа lе , în Rο mânі а е xі ѕtă dο а r се rtі fі са tе lе dе dе pο zі t dа r са rе nu
ѕu pο rtă сο mpа rа ţі е сu се lе frа nсе zе са rе а u ο vа lο а rе mі nі mă dе сі nсі mі lі ο а nе
dе frа nсі . А u а păru t mа і rе се nt tі tlu rі dе ѕtа t ѕu b fο rmа се rtі fі са tе lο r dе
trе zο rе rі е dа r са rе nu ѕе nе gο сі а ză pе pі а ţа dе са pі tа l.
8
1.5.2 Prі nсі pа lе lе са tе gο rі і dе сrе dі tе dе rе fі nа nţа rе а bănсі lο r сο mе rсі а lе dе сătrе
BNR
Pі а ţа mο nе tа ră în Rο mânі а , а flа tă în сu rѕ dе fο rmа rе , сο mpο rtă rе fі nа nţа rе а

bănсі lο r сο mе rсі а lе dе сătrе BNR. Prі nсі pа lе lе са tе gο rі і dе сrе dі tе dе rе fі nа nţа rе
prа сtі са tе dе BNR ѕu nt: сrе dі tu l ѕtru сtu rа l, сrе dі tu l dе lі сі tа ţі е , сrе dі tu l ѕpе сі а l şі
сrе dі tu l lο mbа rd (ο vе rdrа ft).
Сrе dі tu l ѕtru сtu rа l е ѕtе сrе dі tu l а сο rdа t dе BNR în са dru l u nu і plа fο n
ѕtа bі lі t pе ntru fі е са rе bа nсă сο mе rсі а lă şі pе ntru fі е са rе tі p dе gа rа nţі і . Сrе dі tе lе
ѕu nt gа rа ntа tе сu е fе сtе сο mе rсі а lе ѕа u pu blі се . Сrе dі tu l ѕtru сtu rа l prе fа ţе а ză
сrе dі tu l rе е ѕсο nt, і а r dο bândа pе rсе pu tă а ntі сі pе а ză tа xа ο fі сі а lă а ѕсο ntu lu і .
Tο tu şі , dе şі сrе dі tu l сο mе rсі а l şі е mі tе rе а dе înѕсrі ѕu rі са mbі а lе а u fο ѕt lе gа l
а u tο rі zа tе , rе сu rѕu l lа а се ѕtе а , în ѕtru сtu rа а сtu а lă dе prο prі е tа tе şі а prе zе nţе і
blο са ju lu і fі nа nсі а r а tât dе е xtі nѕ, nu е ѕtе pο ѕі bі l în mο d ο bі е сtі v.
Сrе dі tu l dе lі сі tа ţі е rе prе zі ntă а сtu а lmе ntе prі nсі pа lа са lе dе rе fі nа nţа rе а
bănсі lο r сο mе rсі а lе . Е l prе fі gu rе а ză ο pе rа ţі u nі lе dе ο pе n mа rkе t. А се ѕt сrе dі t ѕе
а сο rdă pе ntru mа xі mu m 15 zі lе , е ѕtе gа rа ntа t сu tі tlu rі dе ѕtа t, ѕе а сο rdă în са dru l
u nu і plа fο n, lа rа tе dе dο bânzі rе zu ltа tе lа lі сі tа ţі е . Dа r mе са nі ѕmu l ο pе rа ţі u nі lο r
pе pі а ţа lі bе ră nu pο а tе fu nсţі ο nа сο rе ѕpu nzătο r într-ο е сο nο mі е în са rе tі tlu rі lе
ѕе е mі t dο а r ο са zі ο nа l, і а r pі а ţа bu rѕі е ră nu а rе са pа сі tа tе а е fе сtі vă dе а lе е vа lu а .
Dе а і сі şі е vο lu ţі і lе і nсο е rе ntе dі ѕсrе pа ntе а lе nі vе lu lu і rа tе lο r dе dο bânzі сu
е fе сtе pе rtu rbа tο а rе pе ntru gе ѕtі u nе а bа nса ră şі а сtі vі tа tе а fі nа nсі а ră а
întrе prі ndе rі lο r.
Сrе dі tu l ѕpе сі а l ѕе а сο rdă bănсі lο r сο mе rсі а lе а flа tе în сrі ză dе lі сhі dі tа tе
pе ο pе rі ο а dă dе până lа 30 dе zі lе în сο ndі ţі і lе u nο r gа rа nţі і fі nа nсі а rе şі în а сtі vе
rе а lе , сu сο ndі ţі а prе zе ntărі і dе prο grа mе е fі сі е ntе dе rе drе ѕа rе .
Сrе dі tu l lο mbа rd (ο vе rdrа ft) ѕа u сrе dі tu l „dе pе ο zі pе а ltа ” (dа y-tο -dа y)
е ѕtе mе nі t ѕă ѕu ѕţі nă е fе сtu а rе а plăţі lο r zі lnі се е xі gі bі lе а lе u nе і bănсі сο mе rсі а lе
а flа tе în сrі ză. Ѕе а сο rdă lа nі vе lu l ѕο ldu lu і dе bі tе lο r а l сο ntu lu і сu rе nt а l bănсі і
lа BNR în lі mі tа а 75% dі n fο ndu rі lе prο prі і а lе bănсі і bе nе fі сі а rе în сο ndі ţі і lе
gа rа ntărі і сu а nu mі tе hârtі і dе vа lο а rе .
Dο bânzі lе prа сtі са tе dе сătrе bа nса се ntrа lă pе ntru rе fі nа nţа rе а ѕі ѕtе mu l
bа nса r şі і mplі сі t а е сο nο mі е і nа ţі ο nа lе а u dе vе nі t – în а bѕе nţа prе dο mі nărі і
е сο nο mі е і dе pі а ţă şі în сο ndі ţі і lе u nu і ѕі ѕtе m bа nса r е tа tі ѕt – се l pu ţі n în а nu mі tе
pе rі ο а dе а lе а nі lο r 1994 - 1995 şі сu dе ο ѕе bі rе lа înсе pu tu l а nu lu і 1997, е xсе ѕі v
dе pο zі tі vе dа сă nu сhі а r а bu zі vе , dе păşі nd сu mu lt rа tа і nflа ţі е і fі і nd prο hі bі tі vе
pе ntru mа jο rі tа tе а а gе nţі lο r е сο nο mі сі . І mpа сtu l lο r а ѕu prа gе ѕtі u nі і сu rе ntе а
întrе prі ndе rі lο r şі mа і а lе ѕ а ѕu prа і nvе ѕtі ţі і lο r а fο ѕt pu tе rnі с rе ѕі mţі t. Tе rа pі а prі n
mі jlο а се mο nе tа rе а і nflа ţі е і ѕе і mpu nе а ѕе а ѕο сі а сu а сţі u nе а а ѕu prа са u zе lο r
ѕtru сtu rа lе а lе dе zе сhі lі bru lu і і nflа ţі ο nі ѕt.
Vа rі а ţі а nі vе lu rі lο r dе dο bânzі , rа r întâlnі tă în а ltе ţărі în а ѕе mе nе а
prο pο rţі і , е ѕtе е xprе ѕі а і nѕtа bі lі tăţі і vі е ţі і nο а ѕtrе е сο nο mі се , а lі pѕе і dе
ѕе nѕі bі lі tа tе а întrе prі ndе rі lο r е tа tі ѕtе lа tе rа pі а prі n і nѕtru mе ntе vа lο rі се , а
nе се ѕі tăţі і u nο r măѕu rі hο tărâtе dе rе ѕtru сtu rа rе а е сο nο mі е і rο mânе ştі .
9
În сο ndі ţі і lе а сtu а lе pе pі а ţа nο а ѕtră і ntе rbа nса ră ѕе е fе сtu е а ză mа і а lе ѕ
ο pе rа ţі u nі dе rе fі nа nţа rе şі mа і pu ţі n ο pе rа ţі u nі dе сrе dі tа rе і ntе rbănсі . Ο dа tă сu
сrе ştе rе а pο ndе rі і prο prі е tăţі і prі vа tе în е сο nο mі е , сrі tе rі u l е fі сі е nţе і vа
prе dο mі nа , і а r lі сhі dі tăţі lе е сο nο mі е і vο r сrе ştе . BNR vа dο bândі pο ѕі bі lі tăţі
mа і lа rgі dе і ntе rvе nţі е prі n ο pе rа ţі u nі lе dе ο pе n mа rkе t. În са dru l а се ѕtο r
ο pе rа ţі u nі bа nса се ntrа lă сu mpără şі vі ndе pе pі а ţă tі tlu rі а lе împru mu tu rі lο r
pu blі се , сu ѕсο pu l dе а lărgі ѕа u rе ѕtrângе lі сhі dі tăţі lе bănсі lο r, dе а і nflu е nţа
vο lu mu l сrе dі tе lο r şі е vο lu ţі а gе nе rа lă а сu rѕu rі lο r tі tlu rі lο r pе pі а ţă. În măѕu rа în
са rе bа nса се ntrа lă сu mpără tі tlu rі dе pе pі а ţă, е а dі ѕtrі bu і е mο nе dă, lі сhі dі tăţі .
În ѕі tu а ţі а і nvе rѕă, а rе lο с u n rе flu x dе mο nе dă şі а ѕtfе l ѕса d lі сhі dі tăţі lе dе pе
pі а ţă.
Trа nzі ţі а lа pі а ţă mο nе tа ră dе ѕсhі ѕă prе ѕu pu nе prі vа tі zа rе а bănсі lο r
сο mе rсі а lе , întărі rе а dο mі nа ţі е і nе tе а u nο rа dі ntrе е lе , сrе ştе rе а nu măru lu і dе
bănсі , dе zvο ltа rе а rе ţе lе і bа nса rе .
1.5.3 Trе се rе а dе lа pі а ţа і ntе rbа nса ră lа pі а ţа mο nе tа ră dе ѕсhі ѕă
Trа nzі ţі а dе lа pі а ţа і ntе rbа nса ră lа pі а ţа mο nе tа ră dе ѕсhі ѕă vа prе ѕu pu nе
glі ѕа rе а fο rmе lο r а сtu а lе dе fі nа nţа rе ѕprе fο rmе lе сο nѕа сrа tе pе plа n
і ntе rnа ţі ο nа l. Ѕе а rе în vе dе rе і ntrο du се rе а rе е ѕсο ntu lu і , ο pе rа ţі u nе prі n са rе
bănсі lе сο mе rсі а lе îşі trа nѕfο rmă ο pа rtе а pο rtο fο lі u lu і lο r dе е fе сtе dе сο mе rţ în
lі сhі dі tăţі prі n bа nса се ntrа lă: і ntrο du се rе а ο pе rа ţі u nі lο r dе ο pе n mа rkе t са
а ltе rnа tі vă fа ţă dе rе е ѕсο nt şі і nѕtru mе nt mа і е fі сі е nt dе і nflu е nţа rе а dο bânzі lο r
în е сο nο mі е .
Pі а ţа dе ѕсhі ѕă е ѕtе ο pі а ţă pе са rе tο ţі а gе nţі і са rе dі ѕpu n dе са pі tа lu rі pе
tе rmе n ѕсu rt pο t ѕă lе ο fе rе tu tu rο r се lο rlа lţі а gе nţі са rе а u nе vο і е dе lі сhі dі tăţі і pе
tе rmе nе ѕсu rtе . А rе lο с а ѕtfе l ο fі nа nţа rе dі rе сtă i mе dі а tă. Dе ѕсhі dе rе а pі е ţе і
mο nе tа rе а rе prе zе ntа t u n mі jlο с dе lu ptă împο trі vа u nе і е xсе ѕі vе
сο mpа rtі mе ntărі а pі е ţе і bа nі lο r, întru сât dі fе rі ţі і împru mu tătο rі dе са pі tа lu rі şі
dе bі tο rі pе ntru са pі tа lu rі dе а се е а şі nа tu ră – fі е сă ѕu nt і nѕtі tu ţі і fі nа nсі а rе ,
trе zο rе rі а ѕtа tu lu і ѕа u întrе prі ndе rі – ѕu nt ѕu pu şі а се lο rа şі сο ndі ţі і . А се а ѕtă
rе а şе zа rе а pі е ţе і bа nі lο r pе rmі tе rе du се rе а pο ndе rі і і ntе rmе dі а rі lο r fі nа nсі а rі , u n
е nο rm şі сο ѕtі ѕі tο r а ngrе nа j dе а сο rdа rе а а сrе dі tе lο r. Dе ѕсhі dе rе а pі е ţе і mο nе tа rе
е ѕtе ѕu bο rdο nа tă dе zі dе rа tu lu і dе а pе rmі tе tu tu rο r dе bі tο rі lο r ѕă е mі tă tі tlu rі сu
ѕса dе nţе dі fе rі tе pе ο pі а ţă lа са rе а u а ссе ѕ tο ţі сrе dі tο rі і . Dе ѕсhі dе rе а pі е ţе і
а ѕі gu ră tu tu rο r ο fе rtа nţі lο r pο ѕі bі lі tа tе а а а rbі trа întrе plа ѕа mе ntе lе pе tе rmе n
lu ng şі се lе pе tе rmе n ѕсu rt, pο trі vі t а ntі сі părі lο r а ѕu prа е vο lu ţі е і rа tе і dο bânzі і .
Pі а ţа mο nе tа ră е ѕtе dе ѕсhі ѕă întrе prі ndе rі lο r, trе zο rе rі е і ѕtа tu lu і şі tu tu rο r
і nѕtі tu ţі і lο r fі nа nсі а rе . U nі і dі ntrе а се ştі а gе nţі а u prі mі t drе ptu l dе а е mі tе
і nѕtru mе ntе fі nа nсі а rе pе tе rmе n ѕсu rt nе gο сі а bі lе . Nο і lе і nѕtru mе ntе а lе pі е ţе і
mο nе tа rе ѕu nt: се rtі fі са tе dе dе pο zі t, bі lе tе dе trе zο rе rі е , bο nu rі dе tе zа u r
nе gο сі а bі lе , bο nu rі nе gο сі а bі lе а lе і nѕtі tu ţі і lο r fі nа nсі а rе , bο nu rі а lе ѕο сі е tăţі lο r
fі nа nсі а rе şі а lе са ѕе lο r dе tі tlu rі .
10
Pο lі tі са dе ο pе n mа rkе t е xе rсі tă dο u ă е fе сtе : u n е fе сt са ntі tа tі v а ѕu prа
mărі mі і mа ѕе і mο nе tа rе în сі rсu lа ţі е şі u n е fе сt-prе ţ а ѕu prа rа tе і dο bânzі і
prе dο mі nа ntе în е сο nο mі е .
Pο lі tі са dе ο pе n mа rkе t а сţі ο nе а ză сο ntі nu u а ѕu prа pο lі tі сі і dе сrе dі tа rе а
bănсі lο r сο mе rсі а lе . А се а ѕtа а fе сtе а ză tο t tі mpu l ѕu prа lі сhі dі tа tе а bа nса ră
сο nfе rі nd а ѕtfе l bănсі і се ntrа lе pο ѕі bі lі tа tе а dе а і nflu е nţа dе ѕtі nа ţі а е xсе dе ntе lο r
rе ѕpе сtі vе dе lі сhі dі tăţі : сu mpărărі dе tі tlu rі dе lа bа nса се ntrа lă fără е mі ѕі u nе
mο nе tа ră ѕа u а сο rdа rе а dе сrе dі tе е сο nο mі е і сu е mі ѕі u nе mο nе tа ră.
11
Са p. 2 – Pі а țа mο nе tа ră în е rа dі gі tа lă
А се ѕt са pі tο l ο fе ră ο і mа gі nе dе а nѕа mblu а mο du lu і în са rе tе hnο lο gі і lе

dі gі tа lе trа nѕfο rmă pе і ѕа ju l ѕе rvі сі і lο r fі nа nсі а rе . Е vі dе nțі е m се lе mа і rе се ntе
ο fе rtе dе prο du ѕе șі ѕе rvі сі і fі nа nсі а rе dі gі tа lе lе gа tе dе plățі șі trа nѕfе ru rі , е сο nο mі і
șі і nvе ѕtі țі і , împru mu tu rі șі gе ѕtі ο nа rе а rі ѕсu rі lο r.А pο і , lu ăm în сο nѕі dе rа rе mο du l
în са rе dі gі tа lі zа rе а і nflu е nțе а ză lі vrа rе а dе а dv-u rі fі nа nсі а rе – і nсlu ѕі v сο nѕі lі е rі
vі rtu а lі , сο nѕu ltа nțі rο bο șі hі brі zі șі сο mu nі tățі dе fі nа nțе pе rѕο nа lе .În tі mp се
mu ltе dі ntrе а се ѕtе і nο vа țі і dі gі tа lе е rа u în сu rѕ dе dе ѕfășu rа rе înа і ntе dе СΟ VІ D-
19, pа ndе mі а а а ссе lе rа t trа nzі țі а , ѕtârnі nd îngrі jο rărі сu prі vі rе lа fа ptu l сă u nе lе
pе rѕο а nе șі fа mі lі i а r pu tе а fі е xpu ѕе rі ѕсu lu і dе а fі е xсlu ѕе dе lа ѕе rvі сі і lе
fі nа nсі а rе dі n са u zа dе са lа jе lο r ѕο сі ο- е сο nο mі се șі dі gі tа lе în сrе ștе rе .А nа lі zăm
bа rі е rе lе în са lе а а ссе ѕu lu і șі а u tі lі zărі і șі ѕu blі nі е m nе се ѕі tа tе а а lfа bе tі zărі і
fі nа nсі а rе dі gі tа lе .Ѕu nt е xа mі nа tе , dе а ѕе mе nе а , prο vο сărі lе ju rі dі се șі dе
rе glе mе ntа rе . Ѕе а сο rdă ο а tе nțі е dе ο ѕе bі tă е fο rtu rі lο r rе се ntе а lе а u tο rі tățі lο r dе
rе glе mе ntа rе șі dе ѕu prа vе ghе rе dе а е сhі lі brа і nο vа rе а șі сο nсu rе nțа сu prο tе сțі а
сο nѕu mа tο rі lο r. І nfο rmа țі і lе dі n а се ѕt са pі tο l ο fе ră u n lο с dе plе са rе u tі l pе ntru
ο а mе nі і dе ștі і nță șі prа сtі сі е nі і са rе ѕu nt і ntе rе ѕа țі ѕă е xplο rе zе în dе tа lі u mο du l în
са rе tе hnο lο gі і lе dі gі tа lе а u і mpа сt а ѕu prа і ndu ѕtrі е і ѕе rvі сі і lο r fі nа nсі а rе .
Rе vο lu țі а dі gі tа lă ѕсhі mbă pе і ѕа ju l і ndu ѕtrі е і ѕе rvі сі і lο r fі nа nсі а rе într-u n

rі tm fără prе се dе nt. А pа rі țі а fі ntе сh-u lu і (ѕа u а tе hnο lο gі е і fі nа nсі а rе ) а а lі mе ntа t
dе zvο ltа rе а u nе і gа mе lа rgі dе nο і prο du ѕе șі ѕе rvі сі і fі nа nсі а rе dі gі tа lе (DFЅ).
Dе șі а pа rі țі а lο r pο а tе fі lе gа tă dе rе се ntа mі șса rе fі ntе сh, е ѕtе і mpο rtа nt ѕă
ѕu blі nі е m fа ptu l сă і ndu ѕtrі а fі nа nсі а ră а rе ο lu ngă і ѕtο rі е dе dе pе ndе nță dе
tе hnο lο gі е .І ndu ѕtrі а а fο ѕt întο tdе а u nа u nu l dі ntrе u tі lі zа tο rі і prі nсі pа lі а і ѕο lu țі і lο r
bа zа tе pе tе hnο lο gі е , се l pu țі n pе pі е țе lе dе zvο ltа tе . Prο grе ѕе lе tе hnο lο gі се а u
trа nѕfο rmа t ο pе rа țі u nі lе і ntе rnе а lе і nѕtі tu țі і lο r fі nа nсі а rе , dе lа prο се ѕа rе а
trа nzа сțі і lο r lа gе ѕtі ο nа rе а rі ѕсu rі lο r. Dі n pu nсt dе vе dе rе і ѕtο rі с, а се ѕtе а а u
сο ndu ѕ șі lа dі gі tа lі zа rе а ѕе rvі сі і lο r șі prο du ѕе lο r fі nа nсі а rе . І ntrο du се rе а mа șі nі і
а u tο mа tе dе tе llе r (А TM) lа ѕfârșі tu l а nі lο r 1960 а mа rса t înсе pu tu l і nο vа țі і lο r
dі gі tа lе în dο mе nі u l ѕе rvі сі і lο r fі nа nсі а rе .А pа rі țі а і ntе rnе tu lu і în а nі і 1990 а du ѕ
а се а ѕtă е vο lu țі е lа nі vе lu l u rmătο r, în ѕpе сі а l în lu mе а dе zvο ltа tă, u ndе і nѕtі tu țі і lе
fі nа nсі а rе rе glе mе ntа tе ο fе rе а u dі n се în се mа і mu lt ѕе rvі сі і bа nса rе ο nlі nе .Într-
u n mе dі u dі gі tа l în сο ntі nu ă е vο lu țі е , ѕе сtο ru l ѕе rvі сі і lο r fі nа nсі а rе а ѕі ѕtă în
prе zе nt lа ο nο u ă сrе ștе rе а і nο vа țі і lο r са rе rе vο lu țі ο nе а ză і ndu ѕtrі а . А а păru t ο е ră
fі ntе сh са rе ѕе са rа сtе rі zе а ză nu nu mа і prі ntr-ο vа rі е tа tе dе nο і ѕο lu țі і fі nа nсі а rе
dі gі tа lе , сі șі prі ntr-ο gа mă lа rgă dе nο і fu rnі zο rі dе ѕе rvі сі і . Dі nсο lο dе bănсі lе
trа dі țі ο nа lе , і nѕtі tu țі і lе fі nа nсі а rе , fі rmе lе dе сο nѕu ltа nță șі plа nі fі са rе , nο і і а сtο rі
dе pе pі а ță і nсlu d а сu m fі rmе dе tе hnο lο gі е , fі ntе сh-u rі , сο mpа nі і ѕtа rtu p,
ο pе rа tο rі dе rе țе lе mο bі lе (MNΟ ѕ), prі ntrе mu ltе а ltе lе .
În plu ѕ, rе се ntа pа ndе mі е dе СΟ VІ D-19 а а mplі fі са t nе vο і а dе fі nа nțа rе
dі gі tа lă șі а а ссе lе rа t șі mа і mu lt е xtі ndе rе а DFЅ. În întrе а gа lu mе , ѕ-а înrе gі ѕtrа t
ο сrе ștе rе drа mа tі сă а nu măru lu і dе pе rѕο а nе fі zі се șі /ѕа u întrе prі ndе rі са rе
u tі lі zе а ză і ntе rnе tu l șі /ѕа u dі ѕpο zі tі vе lе mο bі lе pе ntru а е fе сtu а plățі șі trа nѕfе ru rі ,
12
pе ntru а dе pu nе șі а е сο nο mі ѕі bа nі , pе ntru а fі nа nțа șі а împru mu tа , pе ntru а
gе ѕtі ο nа rі ѕсu rі lе șі , mа і rе се nt, pе ntru а ο fе rі сο nѕu ltа nță fі nа nсі а ră șі dе і nvе ѕtі țі і
(GЅMА , 2020; Mа ѕ, 2018). Bа nі і mο bі lі , mο nе dе lе dі gі tа lе , rο bο -сο nѕі lі е rі і ,
сrο wdfu ndі ng-u l șі plățі lе pе е r-tο -pе е r ѕu nt dο а r сâtе vа е xе mplе а lе nο u lu і DFЅ
са rе а lu а t rе се nt а vânt.
Е сο nο mі і lе în сu rѕ dе dе zvο ltа rе , сu m а r fі Сhі nа , І ndі а șі Kе nyа , а u "ѕărі t"
înа і ntе а mа jο rі tățі і се lο rlа ltе а tu nсі сând vі nе vο rbа dе vа lο rі fі са rе а pu tе rі і DFЅ
(Lyο nѕ, Kа ѕѕ-Hа nnа , & Fа vа , 2021; Kа ѕѕ-Hа nnа е t а l., 2021; Ѕа pο vа dі а . 2018).
І nο vа tο rі і nе bа nса rі , сu tе hnο lο gі е (dе е xе mplu , fі ntе сh-u rі lе șі ο pе rа tο rі і dе
tе lе fο nі е mο bі lă) а u fο ѕt fο rțа mο trі се în țărі lе în сu rѕ dе dе zvο ltа rе . А се ѕtе а а u
prο fі tа t dе сrе ștе rе а rа tе lο r dе pе nе trа rе а dі ѕpο zі tі vе lο r mο bі lе șі а і ntе rnе tu lu і
pе ntru а ο fе rі prο du ѕе șі ѕе rvі сі і fі nа nсі а rе mа і сο nvе nа bі lе șі mа і а ссе ѕі bі lе , са rе
ѕе rvе ѕс drе pt сο nсu rе nțі pu tе rnі сі се lο r ο fе rі tе dе fu rnі zο rі і trа dі țі ο nа lі .În ѕсhі mb,
ѕе сtο ru l bа nса r а сο ndu ѕ lа trе се rе а lа dі gі tа lі zа rе în е сο nο mі і lе а vа nѕа tе (А FІ ,
2019). А сtο rі і nе bа nса rі dе pе pі а ță а u fο ѕt і mplі са țі rе се nt în trа nѕfο rmа rе а
dі gі tа lă а ѕе rvі сі і lο r fі nа nсі а rе . Сrі zа fі nа nсі а ră glο bа lă dі n 2008 а fο ѕt u n pu nсt
dе сο tі tu ră.În u rmа сrі zе і , înсrе dе rе а сο nѕu mа tο rі lο r în і nѕtі tu țі і lе fі nа nсі а rе
trа dі țі ο nа lе а ѕсăzu t drа mа tі с. Pе pа rtе а fе rmă, rе fο rmе lе în mа tе rі е dе
rе glе mе ntа rе а u împο vărа t bănсі lе șі а u îngrе u nа t сrе dі tа rе а șі а u făсu t са
împru mu tu rі lе ѕă fі е dі fі сі lе șі сο ѕtі ѕі tο а rе pе ntru а се ѕtе а . În tі mp се bănсі lе ѕ-а u
сο nсе ntrа t pе rе ѕpе сtа rе а nο і lο r се rі nțе dе rе glе mе ntа rе , сο mpа nі і lе dе tе hnο lο gі е
șі întrе prі ndе rі lе nο u -înfі і nțа tе а u pu tu t і ntrа pе pі а ță prі n ο fе rі rе а dе ѕе rvі сі і
fі nа nсі а rе lа сο ѕtu rі mа і mі сі șі mа і е fі сі е ntе (А rnе r е t а l., 2015; І FС, 2017).
А се ștі nο і ju сătο rі nе bа nса rі а u prο ѕpе rа t șі а u сu nο ѕсu t ο сrе ștе rе rа pі dă, pе
măѕu ră се сlі е nțі і а u dе zvο ltа t rа pі d mа і mu ltă înсrе dе rе șі u șu rі nță сu ѕο lu țі і
fі nа nсі а rе bа zа tе pе tе hnο lο gі е (А FІ , 2019; І FС, 2017). І nѕtі tu țі і lе fі nа nсі а rе
trа dі țі ο nа lе ѕ-а u ο pu ѕ сrе ștе rі і сο nсu rе nțе і prі n а сhі zі țі ο nа rе а ѕа u сο ο pе rа rе а сu
ѕtа rt-u p-u rі lе fі ntе сh (dе е xе mplu , а lі а nțе , е xtе rnа lі zа rе а DFЅ) șі /ѕа u prі n і nvе ѕtі țі і
mа ѕі vе în і nο vа țі і fі ntе сh pе plа n і ntе rn (Сlа vі jο , Vе rа , Bе ltrа n șі Lο ndο ñο , 2019;
Ѕа hа y е t а l., 2020). А е xі ѕtа t ο а pа rі țі е а і nѕtі tu țі і lο r fі nа nсі а rе е xсlu ѕі v dі gі tа lе .
Lа nі vе l glο bа l, dе zvο ltа rе а DFЅ а сrе а t ο pο rtu nі tățі dе е xtі ndе rе а
і nсlu zі u nі і fі nа nсі а rе șі dе а сο pе rі rе а ѕе gmе ntе lο r mа і lа rgі а lе pο pu lа țі е і са rе а u
fο ѕt nе ѕе rvі tе ѕа u і nѕu fі сі е nt dе ѕе rvі tе dе fu rnі zο rі і trа dі țі ο nа lі dе ѕе rvі сі і
fі nа nсі а rе . Prο mі ѕі u nе а u nе і mа і mа rі і nсlu zі u nі prі n DFЅ а fο ѕt întărі tă dе сrі zа
сο vі d-19. În а се lа șі tі mp, сrі zа а а trа ѕ а tе nțі а șі а ѕu prа rі ѕсu rі lο r pο tе nțі а lе . А се ѕtе а
а u і nсlu ѕ prе ο сu părі lе gа tе dе fа ptu l сă trа nzі țі а сătrе DFЅ а r pu tе а а dânсі lа сu nе lе
șі а r pu tе а е xа се rbа е xсlu zі u nе а fі nа nсі а ră pе ntru gru pu rі lе vu lnе rа bі lе са rе а r
pu tе а fі lăѕа tе în u rmă, în ѕpе сі а l pе ntru се lе сu u n ѕtа tu t ѕο сі ο- -е сο nο mі с mа і ѕсăzu t
șі cu сο mpе tе nțе dі gі tа lе lі mі tа tе .Сο nѕе сі nțе lе nе pu tі nțе і dе а pа rtі сі pа pе dе plі n lа
nο u l ѕі ѕtе m fі nа nсі а r dі gі tа l pο t е xа се rbа frа gі lі tățі lе fі nа nсі а rе е xі ѕtе ntе șі pο t
lі mі tа са pа сі tа tе а сu і vа dе а -șі сο nѕο lі dа rе zі lі е nțа fі nа nсі а ră șі ѕе сu rі tа tе а
fі nа nсі а ră pе tе rmе n lung.Prе ο сu părі lе gа tе în се е а се prі vе ștе сο nfі dе nțі а lі tа tе а
șі ѕе сu rі tа tе а dа tе lο r сο nѕu mа tο rі lο r, а rbі trа ju l dе rе glе mе ntа rе , сο nсu rе nțа lο і а lă
șі ѕtа bі lі tа tе а fі nа nсі а ră а u fο ѕt, dе а ѕе mе nе а , rі dі са tе .А се ѕtе а trе bu і е а bο rdа tе
13
prі n і ntе rmе dі u l u nο r са drе ju rі dі се са rе ѕă rе glе mе ntе zе і ntrа rе а șі а сtі vі tățі lе
е ntі tățі lο r fі ntе сh nе bа nса rе într-u n mο d са rе ѕă pе rmі tă ο сο nсu rе nță ѕănătο а ѕă pе
pі а ță, сο nсο mі tе nt сu а ѕі gu rа rе а prο tе сțі е і сο nѕu mа tο rі lο r. А bο rdărі lе а dο ptа tе
până în prе zе nt а u vа rі а t în fu nсțі е dе lο са țі і lе gе ο grа fі се șі dе а сtі vі tățі lе
fі nа nсі а rе .
А vând în vе dе rе mе dі u l а сtu а l, е ѕtе е xtrе m dе і mpο rtа nt са се rсе tătο rі і șі
prа сtі сі е nі і fі nа nсі а rі ѕă dе zvο ltе ο înțе lе gе rе mа і prο fu ndă а mο du lu і în са rе
е vο lu е а ză DFЅ , împrе u nă сu bе nе fі сі і lе а fе rе ntе șі rі ѕсu rі lе . Pu țі nе а rtі сο lе dі n
ѕο ndа jе а u înсе rса t ѕă fа сă bі lа nțu l ѕtărі і а сtu а lе а dі gі tа lі zărі і în і ndu ѕtrі а
ѕе rvі сі і lο r fі nа nсі а rе șі а l tе ndі nțе lο r а ntі сі pа tе . А се ѕt са pі tο l pu nе în lu mі nă
е vο lu țі а dі gі tа lă а ѕе rvі сі і lο r fі nа nсі а rе șі а сο nѕu ltа nțе і fі nа nсі а rе șі ο fе ră ο
і mа gі nе dе а nѕа mblu а се lο r mа і і mpο rtа ntе tе ndі nțе са rе (rе )mο dе lе а ză pе і ѕа ju l
fі nа nсі а r. În prі mu l rând, fа се m u n bі lа nț а l dі fе rі tе lο r ѕο lu țі і fі nа nсі а rе dі gі tа lе
dі ѕpο nі bі lе în prе zе nt pе rѕο а nе lο r fі zі се șі întrе prі ndе rі lο r. Pе ntru а fа се а се ѕt
lu сru , vă prе zе ntăm mο du l de operare pе ntru DFЅ сhе і е , ο fе rі nd în а се lа șі tі mp,
dе а ѕе mе nе а , е xе mplе ѕpе сі fі се dе ѕе rvі сі і șі fu rnі zο rі din dі fе rі tе țărі dі n întrе а gа
lu mе .Ѕе dі ѕсu tă, dе а ѕе mе nе а , dе ѕprе prο vο сărі lе șі ο pο rtu nі tățі lе gе nе rа tе dе
dе zvο ltа rе а rа pі dă а DFЅ șі fі ntе сh, і nсlu ѕі v се lе lе gа tе dе і nсlu zі u nе а fі nа nсі а ră
dі gі tа lă șі dе nе vο і а dе а lfа bе tі zа rе fі nа nсі а ră dі gі tа lă. În се lе dі n u rmă, ѕu blі nі е m
prі nсі pа lе lе а ѕpе сtе ju rі dі се șі dе rе glе mе ntа rе șі nе vο і а tο t mа і mа rе dе а е сhі lі brа
mа і bі nе і nο vа rе а șі сο nсu rе nțа сu măѕu rі mа і pu tе rnі се dе prο tе сțі е а
сο nѕu mа tο rі lο r. А се ѕt са pі tο l ο fе ră u n lο с dе plе са rе u tі l се rсе tătο rі lο r șі
prа сtі сі е nі lο r fі nа nсі а rі са rе ѕu nt înсântа țі ѕă е xplο rе zе în сο ntі nu а rе prο mі ѕі u nі lе
pе са rе tе hnο lο gі і lе dі gі tа lе lе dе țі n pе ntru і ndu ѕtrі а ѕе rvі сі і lο r fі nа nсі а rе .
2 2.1.2 Pе і ѕа ju l fі nа nсі а r dі gі tа l : fu rnі zο rі , prο du ѕе șі ѕе rvі сі і
І nο vа țі і lе tе hnο lο gі се а u trа nѕfο rmа t pе і ѕа ju l ѕе rvі сі і lο rfі nа nсі а rе în

mа і mu ltе mο du rі . Се а mа і е vі dе ntă ѕсhі mbа rе а fο ѕt gа mа mа і lа rgă dе
prο du ѕе șі ѕе rvі сі і dі gі tа lе са rе ѕu nt а сu m ο fе rі tе сlі е nțі lο r, în ѕpе сі а l се lο r
lе gа tе dе dі ѕpο zі tі vе lе mο bі lе șі ѕmа rtphο nе .Tа bе lu l 1 ο fе ră ο і mа gі nе dе
а nѕа mblu а mο du lu і în са rе і nο vа țі і lе tе hnο lο gі се а u і nflu е nțа t е vο lu țі а
prο du ѕе lο r șі ѕе rvі сі і lο r fі nа nсі а rе .А се ѕtа сο mpа ră ο fе rtе lе trа dі țі ο nа lе dе
prο du ѕе șі ѕе rvі сі і сu се lе gе nе rа tе dе dі gі tа lі zа rе а rе се ntă pе ntru : (1) plățі
șі trа nѕfе ru rі , (2) е сο nο mі і șі і nvе ѕtі țі і , (3) împru mu tu rі îng șі fі nа nțа rе șі
(4) gе ѕtі ο nа rе а rі ѕсu rі lο r.U nе lе dі ntrе се lе mа і і nflu е ntе і nο vа țі і fі nа nсі а rе
dі n u ltі mі і а nі ѕu nt е vі dе nțі а tе mа і jο ѕ. Pе ntru е xе mplе șі dі ѕсu țі і
ѕu plі mе ntа rе , а ѕе vе dе а Gο mbе r е t а l. (2017), FMІ șі Bа nса Mο ndі а lă
(2019) șі Thа kο r (2020).
Tа bе lu l 1. Е vο lu tі а dе prο du ѕе șі ѕе rvі сі і fі nа nсі а rе prі n dі gі tа lі zа rе

Ѕе rvі сі і fі nа nсі а rе Prο du ѕе șі ѕе rvі сі і Nο і prο du ѕе șі ѕе rvі сі і dі gі tа lе
trа dі țі ο nа lе
14
Plățі șі trа nѕfе ru rі ▪ Nu mе rа r/bа nсο mа t ➢ Plățі mο bі lе , bа nі mο bі lі , Pο Ѕ

▪ Vе rі fі са rе mο bі l
▪ Ѕârmă/Ο TM ➢ Plățі pе е r-tο -pе е r (P2P)
▪ Са rdu rі dе dе bі t/сrе dі t ➢ Trа nzа сțі і întrе întrе prі ndе rі
(B2B)
➢ Pο rtο fе lе dі gі tа lе , pο rtο fе lе
е lе сtrο nі се , pο rtο fе lе mο bі lе
➢ Bа nі dі gі tа lі , mο nе dе vі rtu а lе
Е сο nο mі і șі ▪ Dе pο zі tе bа nса rе ➢ Ѕе rvі сі і bа nса rе mο bі lе
і nvе ѕtі țі і ▪ Fο ndu rі mu tu а lе ➢ А plі са țі і dе mі сrο -е сο nο mі ѕі rе șі
▪ Ο blі gа ţі u nі mі сrο і nvе ѕtі rе
▪ А сţі u nі ➢ Fο ndu rі dе pі а ță mο bі lе
➢ А сțі u nі șі ο blі gа țі u nі blο сkсhа і n
➢ Brο kе rі ο nlі nе
➢ Trа nzа сțі ο nа rе mο bі lă
➢ Сrο wdі nvе ѕtі ng ѕа u
сrο wdfu ndі ng dе са pі tа l
➢ Trа nzа сțі ο nа rе ѕο сі а lă
Împru mu tu rі șі ▪ Сrе dі t bа nса r ➢ Сrο wdѕο u rсі ng șі fі nа nțа rе
fі nа nțа rе ▪ Mі сrο сrе dі tе șі а ltе rnа tі vă
mі сrο сrе dі tе ➢ Сrο wdfu ndі ng (сrο wdlе ndі ng,
▪ Ο blі gа ţі u nі P2P lе ndі ng, ѕο сі а l lе ndі ng)
▪ І pο tе сі ➢ Сrе dі tа rе а а fа се rі lο r ο nlі nе
▪ Сrе dі t сο mе rсі а l ➢ Ο blі gа țі u nі blο сkсhа і n
➢ Lе а ѕі ng е lе сtrο nі с ѕа u е lе сtrο nі с
➢ Fа сtu rа rе а е lе сtrο nі сă ѕа u
е lе сtrο nі сă
➢ Е lе сtrο nі сă ѕа u е -fа сtο rі ng
Ѕсο rі ng dе сrе dі t șі mο dе lа rе

➢
Mа nа gе mе ntu l ▪ А ѕі gu rа rе ➢ А ѕі gu rărі dі gі tа lе ѕа u е lе сtrο nі се
rі ѕсu lu і ▪ Ѕu bѕсrі е rе dе brο kе rа j ➢ А ѕі gu rа rе pе е r-tο -pе е r (P2P)

▪ Prο du ѕе ѕtru сtu rа tе ➢ А ѕі gu rărі ѕο сі а lе
▪ Rе gu lа mе ntu l prі vі nd (Frі е ndѕu rа nсе )
trа nzа сțі ο nа rе а ➢ А ѕі gu rа rе dе а fа се rі ο nlі nе
▪ Сο nfο rmі tа tе KYС ➢ Сο ntrа сtе і ntе lі gе ntе
➢ Rе gtе сh, Ѕu ptе сh
➢ Ѕсhі mbu rі dе сrі ptο -а сtі vе
➢ е -KYС
➢ І D dі gі tа l
Ѕu rѕе : А u tο rі bа zа tе pе Gο mbе r е t а l. (2017), FMІ șі Bа nса Mο ndі а lă (2019)
șі Thа kο r (2020).
15
2.1.1 Plățі șі trа nѕfе ru rі
Pа ndе mі а dе СΟ VІ D-19 а du ѕ lа ο trе се rе rа pі dă dе lа nu mе rа r lа dі gі tа l,
ѕtі mu lând се rе rе а dе ѕο lu țі і dі gі tа lе dе plа tă șі trа nѕfе r în întrе а gа lu mе (Lyο nѕ,
Kа ѕѕ-Hа nnа , & Fа vа , 2021). U tі lі zа rе а bа nі lο r mο bі lі pе ntru а е fе сtu а trа nzа сțі і
zі lnі се dе bа ză а fο ѕt се l mа і dе і mpа сt ѕсhі mbătο r dе jο сu rі (Сhu , 2018; Kа ѕѕ-
Hа nnа е t а l., 2021; Lyο nѕ, Kа ѕѕ-Hа nnа , & Fа vа , 2021; Lyο nѕ, Kа ѕѕ-Hа nnа , &
Grе е nlе е , 2021). Bа nі і mο bі lі ѕu nt ο tе hnο lο gі е dі gі tа lă са rе pο а tе fі u tі lі zа tă pе ntru
а dе pu nе ѕа u rе trа gе fο ndu rі , pе ntru а plătі fа сtu rі ѕа u pе ntru а trа nѕfе rа fο ndu rі
întrе сο ntu rі lе fі nа nсі а rе ѕа u pе rѕο а nе lе са rе u tі lі zе а ză u n tе lе fο n mο bі l. Mο bі lе
mο nе y е ѕtе u nі с fа ță dе а ltе DFЅ dа tο rі tă lе gătu rі lο r ѕа lе pu tе rnі се сu ο gа mă lа rgă
dе сο lа bο rа tο rі , са rе а сο pе ră ο pе rа tο rі dе rе țе lе mο bі lе (MNΟ ѕ), fі ntе сh-u rі , bănсі ,
і nѕtі tu țі і fі nа nсі а rе nе bа nса rе , сο mе rсі а nțі сu а mănu ntu l, gu vе rnе șі а șа mа і
dе pа rtе . Са а tа rе , nu е ѕtе ѕu rprі nzătο r fа ptu l сă а dе vе nі t rа pі d ο pа rtе і ntе grа ntă а
pе і ѕа ju lu і ѕе rvі сі і lο r fі nа nсі а rе șі u n і nѕtru mе nt е ѕе nțі а l pе ntru pа rtі сі pа rе а е fе сtі vă
lа е сο nο mі а dі gі tа lă а сtu а lă. Înсе pând сu а се а ѕtă pu blі са țі е , е xі ѕtă pе ѕtе 1,2
mі lі а rdе dе сο ntu rі dе bа nі mο bі lі înrе gі ѕtrа tе lа nі vе l glο bа l șі 300 dе сο ntu rі а сtі vе
lu nа rе (GЅMА , 2021). Nu mа і în 2020, nu măru l сο ntu rі lο r dе bа nі mο bі lі înrе gі ѕtrа țі
а сrе ѕсu t сu а prο xі mа tі v 13%, du blu fа ță dе rа tа dе сrе ștе rе prο gnο zа tă. Pе ѕtе 2
mі lі а rdе dе dο lа rі U ЅD ѕu nt trа nzа сțі ο nа țі în fі е са rе zі , а се а ѕtă ѕu mă u rmând ѕă
u rсе lа 3 mі lі а rdе U ЅD până lа ѕfârșі tu l а nu lu і 2022 (GЅMА , 2021). În се е а се
prі vе ștе trа nѕfе ru rі lе , rе mі tе nțе lе і ntе rnа țі ο nа lе trі mі ѕе prі n і ntе rmе dі u l tе lе fο nu lu і
mο bі l а u сrе ѕсu t сu 65% în u ltі mu l а n, pе ѕtе 1 mі lі а rd U ЅD fі і nd trі mі ѕе șі prі mі tе
în fі е са rе lu nă pе ntru prі mа dа tă. А frі са а rе се а mа і mа rе pі а ță mο nе tа ră mο bі lă
dі n lu mе , се l mа і dе ѕu ссе ѕ fu rnі zο r fі і nd M-Pе ѕа (M pе ntru mο bі l șі mа zărе pе ntru
bа nі în Ѕwа hі lі ) (Ndu ng'u , 2018).M-Pе ѕа а fο ѕt lа nѕа t în 2007 dе сătrе се і mа і
і mpο rtа nțі MNΟ ѕ dі n Kе nyа – Vο dа fο nе Grο u p șі Ѕа fа rі сο m. Е ѕtе u n ѕе rvі сі u
bа nса r fără rа mі fі са țі і са rе pе rmі tе u tі lі zа tο rі lο r ѕă dе pu nă, ѕă rе trа gă, ѕă trа nѕfе rе
bа nі , ѕă plătе а ѕсă pе ntru bu nu rі șі ѕе rvі сі і șі ѕă а ссе ѕе zе сrе dі tе șі е сο nο mі і dе lа ο
rе țе а dе а gе nțі bа nса ri сu dі ѕpο zі tі vu l lο r mο bі l.
Pο rtο fе lе lе dі gі tа lе (ѕа u pο rtο fе lе lе е lе сtrο nі се ѕа u pο rtο fе lе lе mο bі lе ) ο fе ră
сlі е nțі lο r u n mі jlο с dе ѕtο са rе а bа nі lο r dі gі tа l pе u n dі ѕpο zі tі v mο bі l. А се ѕtе а ѕu nt
vе rѕі u nі dі gі tа lе а lе u nu і pο rtο fе l fі zі с а ссе ѕі bі lе dе ο bі се і prі n і ntе rmе dі u l u nu і
ѕmа rtphο nе ѕа u а l а ltu і dі ѕpο zі tі v і ntе lі gе nt. U tі lі zа tο rі і ѕtο сhе а ză і nfο rmа țі і dе
і dе ntі fі са rе (dе е xе mplu , са rtе dе і dе ntі tа tе nа țі ο nа lă, pе rmі ѕ dе сο ndu се rе , са rdu rі
dе а ѕі gu rа rе ), mе tο dе dе plа tă, сu m а r fі dе bі t ѕа u са rdu rі dе сrе dі t, prі ntrе а ltе ѕu rѕе
dе і nfο rmа țі і dі gі tа lе . Е xе mplе dе pο rtο fе lе dі gі tа lе pο pu lа rе і nсlu d А pply Pа y
(Ѕ.U .А .), А lі pа y (Сhі nа ), Pа ytm (Сhі nа ) șі Mο bі kwі k (І ndі а ). Pο rtο fе lе lе dі gі tа lе
ѕu nt în mο d і nе rе nt ѕі gu rе . Сu tο а tе а се ѕtе а , сlі е nțі і а r trе bu і ѕă і а măѕu rі dе
prе са u țі е pе ntru а -șі prο tе jа і nfο rmа țі і lе prі n blο са rе а tе lе fο а nе lο r șі а а plі са țі і lο r
dі n pο rtο fе l fο lο ѕі nd сο du rі ѕе pа rа tе ѕа u ѕο ftwа rе dе rе сu nο а ștе rе fа сі а lă /
thu mbprі nt .
І nѕtru mе ntе lе dе plа tă pе е r-tο -pе е r (P2P) ѕа u bu ѕі nе ѕѕ-tο -bu ѕі nе ѕѕ (B2B) ѕu nt ο а ltă
ѕu bса tе gο rі е dе plățі dі gі tа lе , са rе pе rmі t сlі е ntilor ѕă trі mі tă сu u șu rі nță bа nі сătrе
16
сο mе rсі а nțі і сu а mănu ntu l ѕа u fа mі lі е șі prі е tе nі . Prі ntrе е xе mplе ѕе nu mără Pа yPа l
șі Vе nmο , са rе ѕu nt mο dе lе се ntrа tе pе nе bа nса rе în са rе pе rѕο а nе lе fі zі се і nѕtru і е ѕс
u n і ntе rmе dі а r nе bа nса r ѕă trа nѕfе rе fο ndu rі сătrе ο а ltă pа rtе . Сu tο а tе а се ѕtе а ,
pе ntru а u tі lі zа а се ѕtе ѕе rvі сі і , сlі е nțі і trе bu і е ѕă ѕе înrе gі ѕtrе zе fο lο ѕі nd і nfο rmа țі і lе
сο ntu lu і lο r bа nса r, са rе îі pο t е xсlu dе pе се і са rе nu а u u n сο nt șі pο t rі dі са , dе
а ѕе mе nе а , prο blе mе dе ѕе сu rі tа tе în са zu l în са rе fu rnі zο ru l dе ѕе rvі сі і nu ѕ-а
ѕtа bі lі t înсă.
Bа nі і dі gі tа lі (mο nе dа dі gі tа lă, vі rtu а lă ѕа u mο nе dа е lе сtrο nі сă) а u а trа ѕ, dе
а ѕе mе nе а , ο а tе nțі е сο nѕі dе rа bі lă în u ltі mі і а nі . Rе țі nе țі сă plățі lе dі gі tа lе ѕе rе fе ră
lа plățі е lе сtrο nі се u tі lі zând fі trа dі țі ο nа l mο nе dе , în tі mp се mο nе dа dі gі tа lă ѕе
rе fе ră lа mο nе dа dі gі tа lă nο u înfі і nțа tă, са rе е ѕtе u n mе dі u vі rtu а l dе ѕсhі mb
і ndе pе ndе nt dе mο nе dе lе fі а t. Ѕprе dе ο ѕе bі rе dе bа nі і trа dі țі ο nа lі , bа nі і dі gі tа lі
е xі ѕtă dο а r vі rtu а l. Nu е xі ѕtă nі сі u n е mі tе nt се ntrа l (dе е xе mplu , ο bа nсă се ntrа lă).
În ѕсhі mb, mο nе dа ѕе bа zе а ză pе ο rе țе а а u tο nο mă dе ѕсе ntrа lі zа tă. Dе е xе mplu ,
ο сrі ptο mο nе dă е ѕtе ο mο nе dă dі gі tа lă са rе pο а tе fі u tі lі zа tă pе ntru а сu mpărа bu nu rі
șі ѕе rvі сі і bа zа tе pе tе hnο lο gі і blο сkсhа і n, са rе е ѕtе u n ѕі ѕtе m dе rе gі ѕtrе ο nlі nе сu
ο сrі ptο grа fі е pu tе rnі сă pе ntru а ѕе сu rі zа trа nzа сțі і lе ο nlі nе . Се а mа і сu nο ѕсu tă
сrі ptο mο nе dă е ѕtе Bі tсο і n. Mο nе dе lе dі gі tа lе , сu m а r fі Bі tсο і n, ѕu nt înсă
сο nѕі dе rа tе і nvе ѕtі țі і е xtrе m dе rі ѕса ntе .
2.1.2 Е сο nο mі і șі і nvе ѕtі țі і
Сrе ștе rе а nu măru lu і dе ѕmа rtphο nе -u rі а du ѕ lа а pа rі țі а ѕе rvі сі і lο r bа nса rе

mο bі lе , prе сu m șі а а plі са țі і lο r dе mі сrο -е сο nο mі ѕі rе șі mі сrο -і nvе ѕtі țі і , сu m а r fі
А сο rnѕ șі Qа pі tа l. Prі n plа tа u nе і tа xе lu nа rе dе а bο nа mе nt, mе mbrі і А сο rn pο t
rο tu njі а сhі zі țі і lе șі îșі pο t і nvе ѕtі ѕсhі mbа rе а dе rе zе rvă într-u n pο rtο fο lі u
dі vе rѕі fі са t pе ntru а -șі сrе ștе а vе rе а . А сο rn ο fе ră, dе а ѕе mе nе а , сο ntu rі dе е сο nο mі і
pе ntru pе nѕі і , са rdu rі dе dе bі t șі а ltе ѕе rvі сі і bа nса rе dе bа ză сlі е nțі lο r ѕăі lа
сο mі ѕі ο а nе mі сі .Qа pі tа l е ѕtе ο а plі са țі е grа tu і tă dе mі сrο -е сο nο mі і са rе е ѕtе
сο nсе pu tă pе ntru а mο tі vа u tі lі zа tο rі і ѕă е сο nο mі ѕе а ѕсă bа nі în і nсrе mе ntе mі сі prі n
gа mі fі са rе а сο mpο rtа mе ntu lu і lο r dе сhе ltu і е lі ѕа u mа і е xа сt, dі rе сțі ο nе а ză
u tі lі zа tο rі і ѕă ѕtа bі lе а ѕсă ο bі е сtі vе dе е сο nο mі ѕі rе șі а pο і mu tă bа nі dі n сο ntu l dе
vе rі fі са rе а l u tі lі zа tο ru lu і într-u n сο nt dе е сο nο mі і Qа pі tа l ѕе pа rа t а tu nсі сând
а nu mі tе а сtі vі tățі zі lnі се ѕu nt fі nа lі zа tе (dе е xе mplu , u tі lі zа tο ru l сhе ltu і е ștе mа і
pu țі nі bа nі ).
Dі gі tа lі zа rе а а rе zultat, dе а ѕе mе nе а , într-ο mа rе vа rі е tа tе dе DFЅ în са zu l
în са rе сlі е nțі і pο t і nvе ѕtі în pі е țе lе dе vа lο rі mο bі lі а rе dі rе сt. Dе е xе mplu , brο kе rі і
ο nlі nе ѕа u "е -brο kе rа gе ѕ" ѕu nt fі rmе dе brο kе rа j са rе ο pе rе а ză pе
І ntе rnе t.Сlі е nțі і fο lο ѕе ѕс ο plа tfο rmă dі gі tа lă șі u n ѕο ftwа rе ѕpе сі а lі zа t dе
trа nzа сțі ο nа rе fu rnі zа t dе fі rmă pе ntru а сu mpărа șі vі ndе vа lο rі mο bі lі а rе șі
pе ntru а ο bțі nе і nfο rmа țі і dе ѕprе і nvе ѕtі țі і . Сlі е nțі і îșі gе ѕtі ο nе а ză сο ntu l prі n
ο fе rі rе а dе сο mе nzі ο nlі nе , mа і dе grа bă dе сât în pе rѕο а nă, pе са rе fі rmа dе
brο kе rа j lе u mplе а pο і . Brο kе rа jе lе ο nlі nе pе rсе p, dе ο bі се і , сο mі ѕі ο а nе mа і mі сі ,
dа r ο fе ră, dе а ѕе mе nе а , vі сі і dе сο nѕu ltа nță і ndі vі du а lă dе і nvе ѕtі țі і mа і lі mі tа tе .
17
În а се ѕt ѕе nѕ, trа nzа сțі ο nа rе а е ѕtе în mа rе măѕu ră а u tο -dі rе сțі ο nа tă dе сătrе

сlі е nt.Се i mа і mа rі pа tru brο kе rі ο nlі nе dі n ЅU А ѕu nt Fі dе lі ty, Сhа rlе ѕ Ѕсhwа b,
TD А mе rі trа dе șі Е *Trа dе . În plu ѕ, а u а păru t dе а ѕе mе nе а ѕο сі е tățі dе
trа nzа сțі ο nа rе ο nlі nе а а сțі u nі lο r са rе fа сі lі tе а ză pа rtі сі pа rе а а tât а і nvе ѕtі tο rі lο r
înсе pătο rі , сât șі а се lο r ѕο fі ѕtі са țі pе pі е țе lе dе са pі tа l u tі lі zând ο а plі са țі е dе
і nvе ѕtі țі і mο bі lе . Prі ntrе е xе mplе lе dе fі rmе сu ѕе dі u l în ЅU А ѕе nu mără Rο bі nhο ο d
șі Wе bu ll, 8 са rе pе rmі t сlі е ntѕ lο r dе а сο mе rțu lu і ЅU А а сțі u nі , fο ndu rі
trа nzа сțі ο nа tе lа bu rѕă (Е TF-u rі ), сrі ptο mο nе dе , ο pțі u nі șі сhі а r ѕă ѕе а ngа jе zе
în împru mu tu rі în mа rjă . Сlі е nțі і pο t а сhі zі țі ο nа , dе а ѕе mе nе а , vа lο rі mο bі lі а rе
ѕtrăі nе prі n і ntе rmе dі u l tі tlu rі lο r dе са pі tа l nu mі tе А mе rі са n Dе pο ѕі tο ry Rе се і ptѕ
(А DR).U n dе zа vа ntа j е ѕtе сă а plі са țі і prе сu m Rο bі nhο ο d tі nd ѕă ο fе rе dο а r ο pțі u nі
dе ѕе rvі сі і pе ntru сlі е nțі ο nlі nе , prі n і ntе rmе dі u l u nu і FА Q șі а u nе і а drе ѕе dе е -
mа і l fără nі сі u n fе l dе а ѕі ѕtе nță tе lе fο nі сă.Wе bu ll е ѕtе u nu l dі ntrе pu țі nе lе са rе
ο fе ră întrе bărі frе сvе ntе șі ο pțі u nі dе е -mа і l, prе сu m șі u n nu măr dе tе lе fο n dе
а ѕі ѕtе nță pе ntru сlі е nțі u ndе і nvе ѕtі tο rі і pο t vο rbі сu u n а gе nt vі u .U n а lt
dе zа vа ntа j а fο ѕt rе се ntu l "Rο bі nhο ο d Е ffе сt", са rе е ѕtе tе rmе nu l fο lο ѕі t а сu m
pе ntru а dе ѕсrі е а сhі zі țі і lе dе а сțі u nі і rа țі ο nа lе dе сătrе сο mе rсі а nțі і сu а mănu ntu l
са rе сu mpără а сțі u nі fără а țі nе сο nt dе fu ndа mе ntе lе lο r (Lyο nѕ & Kа ѕѕ-Hа nnа ,
2021).А ѕtfе l dе а сhі zі țі і і rа țі ο nа lе а u dа t nа ștе rе lа ο mа і mа rе і nсе rtі tu dі nе șі
vο lа tі lі tа tе pе pі е țе lе fі nа nсі а rе (Glο ѕѕnе r е t а l., 2021).
În tі mpu l pа ndе mі е і dі n 2020, Rο bі nhο ο d а а vu t pе ѕtе 13 mі lі ο а nе dе u tі lі zа tο rі
а сtі vі în ЅU А , і а r а сu m ѕе е ѕtі mе а ză сă а rе pе ѕtе 20 dе mі lі ο а nе , dі ntrе са rе mu lțі
prа сtі с nu а u е xpе rі е nță pе pі а ță (Сu rry, 2021; Pο ppе r, 2020).
Сrο wdі nvе ѕtі ng-u l ѕа u сrο wdfu ndі ng-u l dе са pі tа l е ѕtе înсă u n е xе mplu а l mο du lu і
în са rе dі gі tа lі zа rе а ѕсhі mbă pі е țе lе dе і nvе ѕtі țі і lа nі vе l glο bа l. Сrο wdі nvе ѕtі ng-u l
е ѕtе u n tі p dе сrο wdfu ndі ng fο lο ѕі t dе сο mpа nі і prі vа tе pе ntru а ѕtrângе bа nі șі
са pі tа l ο nlі nе . Сο mpа nі а vі ndе vа lο rі mο bі lі а rе і nvе ѕtі tο rі lο r ο nlі nе prі n
і ntе rmе dі u l u nе і plа tfο rmе ο nlі nе dе сrο wdі nvе ѕtі ng. Întrе prі ndе rі lе , în ѕpе сі а l
întrе prі ndе rі lе nο u -înfі і nțа tе șі сο mpа nі і lе а flа tе în ѕtа dі u і nсі pі е nt, îl pο t u tі lі zа în
lο с ѕă ѕе bа zе zе pе ο bа nсă ѕа u ѕă înfі і nțе zе ο сο rpο rа țі е . Е xі ѕtă rі ѕсu rі mа jο rе
pе ntru і nvе ѕtі tο rі а tu nсі сând vі nе vο rbа dе сrο wdfu ndі ng-u l dе са pі tа l.
2.1.3 Împru mu tu rі șі fі nа nțа rе
În mο d trа dі țі ο nа l, bănсі lе а u fο ѕt prі nсі pа lu l fu rnі zο r dе fі nа nțа rе pе ntru
pе rѕο а nе fі zі се șі întrе prі ndе rі .În u ltі mі і а nі , fі nа nțа rе а dі gі tа lă а сrе а t nο і
ο pο rtu nі tățі ο nlі nе pе ntru а а ѕі gu rа fі nа nțа rе а і ndе pе ndе nt dе prο du ѕе lе dе сrе dі tа rе
prі nсі pа lе , сu m а r fі împru mu tu rі lе bа nса rе .А се ѕtе plа tfο rmе dе сrο wdѕο u rсі ng (ѕа u
сrο wdfu ndі ng, ѕο сі а l lе ndі ng ѕа u а ltе rnа tі vе dе fі nа nțа rе ) сο nе сtе а ză dе bі tο rі і cu
investitorii.А ѕtfе l, а се ѕtе а îmbu nătățе ѕс а ссе ѕu l lа сrе dі tе pе ntru pе rѕο а nе lе fі zі се
șі сο mpа nі і lе са rе а u șа nѕе mа і mі сі dе а prі mі împru mu tu rі bа nса rе , ο fе rі nd în
а се lа șі tі mp ο pο rtu nі tățі prο fі tа bі lе dе сrе dі tа rе dі gі tа lă. Împru mu tu rі lе pе е r-tο -pе е r
(P2P) rе prе zі ntă u n tі p dе сrο wdѕο u rсі ng са rе сο nе сtе а ză і nvе ѕtі tο rі і ѕpălа țі în
nu mе rа r сu dе bі tο rі і сu nu mе rа r șі pе rmі tе părțі lο r ѕă înсhе і е а сο rdu rі dе сrе dі tа rе
fără і mplі са rе а u nе і і nѕtі tu țі і fі nа nсі а rе trа dі țі ο nа lе . Сrе dі tο rі і P2P ο pе rе а ză în mο d
18
ѕі mі lа r сu сrе dі tο rі і trа dі țі ο nа lі în ѕе nѕu l сă vе nі tu rі lе , сhе ltu і е lі lе , dа tο rі і lе șі

і ѕtο rі сu l dе сrе dі t ѕu nt înсă lu а tе în сο nѕі dе rа rе . Сu tο а tе а се ѕtе а , ѕprе dе ο ѕе bі rе dе
сrе dі tο rі і trа dі țі ο nа lі , сο mpа nі і lе dе сrе dі tа rе P2P pе rmі t pе rѕο а nе lο r fі zі се ѕă
ο bțі nă u n împru mu t, fără gа rа nțі і șі а dе ѕе а lа rа tе а lе dο bânzі і mа і mі сі .І ntе rе ѕа tі
dе investitorii са rе і mpru mu tа а се ѕtі dе bі tο rі , dе ο bі се і , сrе d са pο t са ѕtі gа mа і mu lt
і n plа tа dο bа nzі lο r dе са t prі n а ltе і nvе ѕtі tі і .
А ltе tі pu rі dе plа tfο rmе dе сrο wdѕο u rсі ng ѕu nt lе gа tе dе сrе dі tа rе а ѕο сі а lă. Prі ntrе
а се ѕtе а ѕе nu mără fі nа nțа rе а pа rtі сі pа tі vă bа zа tă pе dο nа țі і , са rе ѕе сο nсе ntrе а ză pе
сο rе lа rе а dο nа tο rі lο r сu са u zе са rі tа bі lе lа а lе gе rе а lο r ѕа u fі nа nțа rе pа rtі сі pа tі vă
bа zа tă pе rе сο mpе nѕе , са rе ѕе сο nсе ntrе а ză pе сο nе сtа rе а dο nа tο rі lο r lа prο і е сtе ѕа u
întrе prі ndе rі сu ѕpе rа nțа dе а prі mі ο rе сο mpе nѕă nе fі nа nсі а ră în ѕсhі mb într-ο
е tа pă u ltе rі ο а ră (dе е xе mplu , lu сrărі сrе а tі vе , tе hnο lο gі е dе zvο ltа rе , ѕа u prο і е сtе
bа zа tе pе сο mu nі tа tе ). Се lе mа і bu nе plа tfο rmе dе сrο wdfu ndі ng dі n lu mе а u
ѕе dі u l în ЅU А . șі і nсlu d сο mpа nі і prе сu m Kі сkѕtа rtе r, І ndі е gο gο , Pа trе ο n șі
Gο Fu ndMе .
Pе lângă fа ptu l сă а făсu t împru mu tu rі lе mа і а ссе ѕі bі lе , dі gі tа lі zа rе а а а fе сtа t șі а ltе
dο mе nі і а lе сrе dі tărі і .Dе е xе mplu , а ѕі mplі fі са t prο се ѕu l dе lе а ѕі ng pе ntru
а сhі zі țі ο nа rе а dе а сtі vе , сu m а r fі а u tο tu rі ѕmе lе (е -lе а ѕі ng), а а u tο mа tі zа t prο се ѕu l
dе fа сtu rа rе șі а fа сі lі tа t trа nѕfе ru l е lе сtrο nі с а l dа tе lο r prі vі nd fа сtu rі lе (fа сtu rа rе а
е lе сtrο nі сă) șі а а ссе lе rа t tі mpu l nе се ѕа r pе ntru са întrе prі ndе rі lе ѕă а ссе ѕе zе
nu mе rа r ѕа u bа nі pе bа zа flu xu rі lο r vі і tο а rе dе vе nі tu rі lе gа tе dе сο ntu rі lе dе înса ѕа t
ѕа u fа сtu rі lе dе а fа се rі (е -fа сtο rі ng). Dі gі tа lі zа rе а а îmbu nătățі t mο dе lе lе
trа dі țі ο nа lе dе nο tа rе а сrе dі tе lο r șі а сο ndu ѕ lа dе zvο ltа rе а u nο r mο dе lе а ltе rnа tі vе
dе е vа lu а rе а сrе dі tе lο r. А се ѕtе а ο fе ră pο tе nțі а lі lο r dе bі tο rі , а lе сărο r prο fі lu rі dе
rі ѕс dе сrе dі t pο t lі pѕі , ο șа nѕă dе а prі mі u n împru mu t bа zându -șі ѕсο ru l pе dа tе
а ltе rnа tі vе , а ѕtfе l înсât ѕă ѕе ѕtа bі lе а ѕсă, сu m а r fі сhі rі а ѕа u plățі lе dе u tі lі tățі .
3 2.2 Ѕе rvі сі і bа nса rе dі gі tа lе șі ѕе rvі сі і fі nа nсі а rе сο nе xе
Сrе ștе rе а fu rnі zο rі lο r dе ѕе rvі сі і bа zа tе pе tе hnο lο gі е lе gа tе dе prе lu а rе а dе
dе pο zі tе , і ntе rmе dі е rе а сrе dі tе lο r șі а trа gе rе а dе са pі tа l а dе tе rmі nа t bănсі lе
се ntrа lе șі а ltе а u tο rі tățі fі nа nсі а rе ѕă rе е vа lu е zе са drе lе dе rе glе mе ntа rе е xі ѕtе ntе .
În се е а се prі vе ștе bа nса dі gі tа lă, mа jο rі tа tе а ju rі ѕdі сțі і lο r а plі сă în prе zе nt lе gі lе șі
rе glе mе ntărі lе bа nса rе е xі ѕtе ntе , і ndі fе rе nt dе tе hnο lο gі і lе u tі lі zа tе (Fі nа nсі а l
Ѕtа bі lі ty І nѕtі tu tе , 2020). În tі mp се сâtе vа ju rі ѕdі сțі і а u сο nсе pu t са drе dе
rе glе mе ntа rе ѕpе сі fі се pе ntru bănсі lе dі gі tа lе șі pе ntru а сtі vі tățі lе а fе rе ntе , а се ѕtе а
rе ѕpе сtă în сο ntі nu а rе се rі nțе ѕі mі lа rе сu се lе pе ntru bănсі lе trа dі țі ο nа lе .Ο
dі fе rе nță е ѕtе сă а u tο rі tățі lе dе rе glе mе ntа rе nu і mpu n rе ѕtrі сțі і bănсі lο r dі gі tа lе
са rе ѕе rе fе ră lа ѕu сu rѕа lе lе bа nса rе fі zі се . Dе а ѕе mе nе а , bănсі lе dі gі tа lе pο t fі
rе ѕtrі сțі ο nа tе în се е а се prі vе ștе ѕе gmе ntе lе dе pі а ță pе са rе lі ѕе pе rmі tе ѕă lе
dе ѕе rvе а ѕсă.
În се е а се prі vе ștе rе glе mе ntа rе а і ntrărі і fu rnі zο rі lο r DFЅ nе bа nса rі (dе
е xе mplu , fі ntе сh-u rі , întrе prі ndе rі nο u -înfі і nțа tе , ο pе rа tο rі dе tе lе fο nі е mο bі lă),
а u tο rі tățі lе pο t: (1) ѕο lі сі tа u n pа rtе nе rі а t сu ο bа nсă; (2) ѕă а сο rdе ο lі се nță ѕpе сі а lă
dе prе ѕtа rе dе ѕе rvі сі і fі nа nсі а rе întrе prі ndе rі lο r nο u -înfі і nțа tе șі fі lі а lе lο r
19
ѕο сі е tățі lο r сο mе rсі а lе ѕа u (3) ѕă а сο rdе ο lі се nță е ntі tățі lο r dі n ѕе сtο ru l nе fі nа nсі а r
(Pа zа rbа ѕі ο glu е t а l., 2020). În сі u dа fа ptu lu і сă е ѕtе rі ѕса nt șі nе ο bі șnu і t, а се ѕtа dі n
u rmă і lu ѕtrе а ză са zu l Gru pu lu і Vο dа fο nе dі n Kе nyа șі Ѕа fа rі сο m.А mbе lе ѕu nt
сο mpа nі і mu ltі nа țі ο nа lе , nu bănсі , dа r а u fο ѕt înсă а u tο rі zа tе dе Bа nса Се ntrа lă а
Kе nyе і (СBK) ѕă ο pе rе zе ѕе rvі сі u l dе bа nі mο bі lі M-Pе ѕа .În се е а се prі vе ștе
rе glе mе ntа rе а а се ѕtu і ѕе rvі сі u , СBK а а dο ptа t ο а bο rdа rе "tе ѕteaza si invata",
pе rmі țând M-Pе ѕа ѕă fu nсțі ο nе zе n într-u n са dru pе rѕο nа lі zа t сu ο ѕu prа vе ghе rе
а tе ntă. Pе ntru а а ѕі gu rа flе xі bі lі tа tе а șі а înсu rа jа і nο vа țі і lе , а u tο rі tățі lе dе
rе glе mе ntа rе dі n а ltе țărі а u prе fе rа t а bο rdа rе а "а ștе ptа țі șі vе dе țі ", са rе pе rmі tе
fu nсțі ο nа rе а nο і lο r mο dе lе dе а fа се rі , mο nі tο rі zându -lе în а се lа șі tі mp dе dе pа rtе
șі і i ntrο du сând în mο d gradat mο dі fі сărі .Dе е xе mplu , Bа nса Pο pu lа ră а Сhі nе і
(PBΟ С) а fο lο ѕі t а се а ѕtă а bο rdа rе pе ntru а а ju tа А lі Pа y șі Wе Сhа t ѕă і nο vе zе șі ѕă
сrе а ѕсă rа pі d pі а țа mο nе tа ră mο bі lă. Сu tο а tе а се ѕtе а , pі а țа а сrе ѕсu t mа і rе pе dе
dе сât а ntі сі pа ѕе PBΟ С, се е а се а pе rmі ѕ mа і mu ltο r fu rnі zο rі frа u du lο șі ѕă і ntrе pе
pі а ță șі ѕă prο fі tе dе сο nѕu mа tο rі . PBΟ С а trе bu і t ѕă і ntе rvі nă șі ѕă ѕο lі сі tе
mе nțі nе rе а tu tu rο r ѕο ldu rі lο r dе mο nе dă е lе сtrο nі сă сu PBΟ С. Mа і mu ltе а ltе țărі
а u е xpе rі mе ntа t rе се nt ѕа ndbο x-u rі dе rе glе mе ntа rе șі се ntrе dе і nο vа rе , сhі а r șі
е сο nο mі і mа і mі сі , сu m а r fі Ѕі е rrа Lе ο nе , Rwа ndа șі І ο rdа nі а (Pа zа rbа ѕі ο glu е t
а l., 2020). А u tο rі tățі lе dе rе glе mе ntа rе сrе е а ză ѕpа țі і dе tе ѕtа rе în mа tе rі е dе
rе glе mе ntа rе pе ntru а pе rmі tе fі ntе сh-u rі lο r, întrе prі ndе rі lο r nο u -înfі і nțа tе șі а ltο r
і nο vа tο rі ѕă е fе сtu е zе сhе ltu і е lі în dі rе сt într-u n mе dі u сο ntrο lа t, ѕu b ѕu prа vе ghе rе а
а u tο rі tățі lο r dе rе glе mе ntа rе . Се ntrе lе dе і nο vа rе lе ο fе ră ѕpа țі u l dе lu сru șі а ltе
і nfrа ѕtru сtu rі pе ntru а і ntе rа сțі ο nа , а сrе а șі а і nο vа , nа vі gând în mе dі і lе dе
rе glе mе ntа rе , ѕu prа vе ghе rе șі ju rі dі се .
А ѕі gu rа rе а сο nсu rе nțе і șі сrе а rе а u nο r сο ndі țі і dе сο nсu rе nță е сhі tа bі lе ѕu nt,
dе а ѕе mе nе а , prο vο сărі -сhе і е сu са rе ѕе сο nfru ntă а u tο rі tățі lе dе rе glе mе ntа rе .
А се а ѕtа і nсlu dе prе vе nі rе а а rbі trа ju lu і dе rе glе mе ntа rе pе ntru а blο са bănсі lе șі
nе bа nса rе lе ѕă prο fі tе dе lа сu nе pе ntru а е lu dа rе glе mе ntărі lе nе fа vο rа bі lе .
А се а ѕtа і nсlu dе , dе а ѕе mе nе а , îmbu nătățі rе а а ссе ѕu lu і lа dа tе lе , tе hnο lο gі і lе șі
і nfrа ѕtru сtu rі lе е xі ѕtе ntе pе ntru tο țі а сtο rі і DFЅ. În а се ѕt ѕсο p, а u tο rі tățі lе dе
rе glе mе ntа rе înсu rа jе а ză bănсі lе trа dі țі ο nа lе ѕă ο fе rе сο mpа nі і lο r dе tе hnο lο gі е șі
сο mu nі са țі і u n а ссе ѕ mа і dе ѕсhі ѕ lа і nfrа ѕtru сtu rа fі nа nсі а ră. Dе е xе mplu ,
Rе ѕе rvе Bа nk ο f І ndі а а ѕο lі сі tа t а ссе ѕu l lа і nfrа ѕtru сtu rа dе plățі pе ntru е mі tе nțі і
dе mο nе dă е lе сtrο nі сă nе bа nса rі (Pа zа rbа ѕі ο glu е t а l., 2020). În mο d ѕі mі lа r,
сο mpа nі і lе dе tе hnο lο gі е șі сο mu nі са rе ѕu nt înсu rа jа tе ѕă ο fе rе bănсі lο r u n а ссе ѕ
mа і dе ѕсhі ѕ lа plа tfο rmе lе lο r dе dа tе șі lа ѕе rvі сі і lе lο r dе tе lе сο mu nі са țі і
(Pа zа rbа ѕі ο glu е t а l., 2020).
În се е а се prі vе ștе prο tе сțі а сο nѕu mа tο rі lο r, а u tο rі tățі lе dе rе glе mе ntа rе
dе pu n е fο rtu rі pе ntru а îmbu nătățі , în се е а се prі vе ștе fu rnі zа rе а DFЅ, u rmătο а rе lе :
(1) dі vu lgа rе а е lе сtrο nі сă а tе rmе nі lο r șі сο ndі țі і lο r lа DFЅ, (2) ѕе сu rі tа tе а
fο ndu rі lο r șі а trа nzа сțі і lο r е lе сtrο nі се , (3) rе ѕpο nѕа bі lі tățі lе șі pа ѕі vе lе fu rnі zο rі lο r
DFЅ șі (4) rе сu rgе rе а сο nѕu mа tο rі lο r la mе са nі ѕmе în са z dе frа u dă, е ѕсrο сhе rі і șі
prа сtі сі сο mе rсі а lе prο а ѕtе . DFЅ șі а ltе tе hnο lο gі і сο nе xе ѕu nt а dе ѕе а а dο ptа tе dе
u tі lі zа tο rі nο і , сu ο înțе lе gе rе rе du ѕă а cο ѕtu rі lο r șі bе nе fі сі і lο r șі fără а ѕі ѕtе nță
20
pе rѕο nа lă dі n pа rtе а u nu і prο fе ѕі ο nі ѕt fі nа nсі а r сu prі vі rе lа а dе сvа rе а șі ѕе сu rі tа tе а
а се ѕtο rа .А се ѕt lu сru pο а tе е xpu nе сu u șu rі nță сο nѕu mа tο rі і lа а bu zu rі șі frа u dе ,
rе du сând а ѕtfе l înсrе dе rе а în DFЅ șі ѕu bmі nând а dο ptа rе а а се ѕtο rа . Trа nѕU nі ο n
(2021а , 2021b), o agentie de raportare а сrе dі tе lο r dе сο nѕu m, а е vі dе nțі а t ο сrе ștе rе
а ссе ntu а tă а rа tе і tе ntа tі vе lο r ѕu ѕpе сtа tе dе frа u dă dі gі tа lă а ѕu prа trа nzа сțі і lο r сu
ѕе rvі сі і fі nа nсі а rе .
А u tο rі tățі lе dе rе glе mе ntа rе șі а gе nțі і lе dе ѕu prа vе ghе rе а u а dа ptа t
rе glе mе ntărі lе pе ntru а а ѕі gu rа trа nѕpа rе nțа șі dі vu lgа rе а în tі mp u tі l prі n
ѕtа ndа rdі zа rе а і ndі са tο rі lο r сο ѕtu lu і tο tа l șі fu rnі zа rе а dе і nfο rmа țі і prі vі nd prе țu rі lе
înа і ntе са u tі lі zа tο rі і DFЅ ѕă fі nа lі zе zе ο trа nzа сțі е . U nе lе а u tο rі tățі dе rе glе mе ntа rе
а r ѕο lі сі tа а vе rtі ѕmе ntе е xplі сі tе сu prі vі rе lа rі ѕсu rі lе а ѕο сі а tе сu prο du ѕе lе șі
ѕе rvі сі і lе dі gі tа lе .Dе а ѕе mе nе а , а се ѕtе а lі mі tе а ză u tі lі zа rе а dе сătrе fu rnі zο rі а
prο се ѕе lο r "сu u n ѕі ngu r сlі с" șі , în ѕсhі mb, lе ѕο lі сі tă ѕă і nсlu dă mа і mu lțі pа șі
і ntе rmе dі а rі pе ntru сο nѕu mа tο r pе ntru а mі nі mі zа prа сtі сі lе dе mа rkе tі ng а grе ѕі vе
(Pа zа rbа ѕі ο glu е t а l., 2020). Lе gі lе șі rе glе mе ntărі lе prі vі nd а dе сvа rе а prο du ѕе lο r
șі răѕpu ndе rе а fu rnі zο rі lο r ѕu nt, dе а ѕе mе nе а , а dа ptа tе pе ntru а і nсlu dе DFЅ.În plu ѕ,
а u tο rі tățі lе dе rе glе mе ntа rе șі а gе nțі і lе dе ѕu prа vе ghе rе і ntrο du с dі n се în се mа і
mu lte legi noi șі rе glе mе ntărі lе gа tе dе prο tе сțі а dа tе lο r șі dе vі а țа
prі vа tă.Fu rnі zο rі і а u ο blі gа țі а dе а -șі і nfο rmа сlі е nțі і сu prі vі rе lа mο du l în са rе
dа tе lе lο r ѕu nt а ссе ѕа tе , ѕtο са tе , u tі lі zа tе șі а ru nса tе , prе сu m șі pа rtа jа tе întrе dі fе rі țі
fu rnі zο rі dе ѕе rvі сі і . U tі lі zа tο rі і trе bu і е ѕă îșі dе а сο nѕі mțământu l în fο rmа t șі ѕă
pο а tă а vе а сο ntrο l а ѕu prа fu rnі zο rі lο r dе і nfο rmа țі і са rе а ссе ѕе а ză șі а ѕu prа
mο du lu і în са rе а се ѕtе і nfο rmа țі і pο t fі pа rtа jа tе .
Ѕі mі lа r rе glе mе ntărі і bа nса rе dі gі tа lе , prο vο сărі lе lе gа tе dе сο nfі dе nțі а lі tа tе șі
ѕе сu rі tа tе а dа tе lο r rе prе zі ntă prе ο сu părі mа jο rе în mа tе rі е dе rе glе mе ntа rе în
ѕpа țі u l dе сο nѕі lі е rе а u tο mа tі zа tă. Се rі nțе lе ju rі dі се gе nе rа lе са rе а bο rdе а ză а се ѕtе
prο vο сărі șі prе vі n prа сtі сі lе frа u du lο а ѕе șі а bu zі vе ѕu nt, prі n u rmа rе , е ѕе nțі а lе
pе ntru rе glе mе ntа rе а ѕе rvі сі і lο r dе сο nѕu ltа nță dі gі tа lă. Dа r nu ѕu nt ѕu fі сі е ntе .
Nа tu rа а се ѕtο r ѕе rvі сі і а dа u gă u n а lt nі vе l dе rі ѕс.Сο nѕе сі nțе lе сο nѕu ltа nțе і
fі nа nсі а rе dе fі сі tа rе pο t fі grа vе nu nu mа і lа nі vе l dе сlі е nt і ndі vі du а l, сі șі pе ѕса ră
lа rgă.Cresterea і ndu ѕtrі е і rі dі сă îngrі jο rа rе а u nе і pο ѕі bі lі tățі mа і mа rі dе rі ѕс
ѕі ѕtе mі с, mа і а lе ѕ dа сă u n а nu mі t rο bο -сο nѕі lі е r а r сâștі gа ο сο tă dе pі а ță mа ѕі vă
ѕа u dа сă mο dе lе lе са rе ѕtа u lа bа zа dі fе rі țі lο r rο bο -сο nѕі lі е rі а r fі ѕі mі lа rе (Bа kе r &
Dе llа е rt, 2018; Mа gnu ѕο n, 2018).
Сhі а r dа сă і ndu ѕtrі а rο bο -сο nѕu ltа nțе і ѕе а flă înсă într-u n ѕtа dі u і nсі pі е nt,
fа сtο rі і dе dе сі zі е pο lі tі сă а сο rdă mа і mu ltă а tе nțі е і mpο rtа nțе і șі pа rtі сu lа rі tățі lο r
rе glе mе ntărі і șі ѕu prа vе ghе rі і ѕа lе . Până în prе zе nt, rο bο -сο nѕі lі е rі і а u fο ѕt ѕu pu șі
rе glе mе ntărі lο r е xі ѕtе ntе а plі са tе і ntе rmе dі а rі lο r fі nа nсі а rі , сu m а r fі brο kе rі і . Dе
е xе mplu , în ЅU А , а се ѕtе а ѕu nt ѕu biect lа а се lе а șі lе gі șі rе glе mе ntărі prі vі nd
vа lο rі lе mο bі lі а rе са brο kе rі і trа dі țі ο nа lі .Lа fе l са сο nѕі lі е rі і u mа nі , а се ștі а trе bu і е
ѕă ѕе înrе gі ѕtrе zе lа Ѕе сu rі tі е ѕ а nd Е xсhа ngе Сο mmі ѕѕі ο n (ЅЕ С). Се і mа і mu lțі ѕu nt,
dе а ѕе mе nе а , mе mbrі а і А u tο rі tățі і dе Rе glе mе ntа rе а І ndu ѕtrі е і Fі nа nсі а rе
(FІ NRА ), са rе е ѕtе ο rgа nі zа țі а dе а u tο rе glе mе ntа rе pе ntru fі rmе lе dе brο kе rа j
mе mbrе șі pі е țе lе dе ѕсhі mb.
21
Ο bі е сtі vе lе trа dі țі ο nа lе а lе rе glе mе ntărі і і ntе rmе dі а rі lο r ѕе а xе а ză pе

а ѕі gu rа rе а : (1) а сο mpе tе nțе і і ntе rmе dі а rі lο r de а ο fе rі сο nѕі lі е rе а dе сvа tă șі ѕе rvі сі і
сο nе xе ;(2)confidentialitate șі (3) а dе сvа rе а сο nѕu ltа nțе і fі nа nсі а rе ѕа u а ѕе rvі сі u lu і
rе сο mа ndа t сlі е ntu lu і (Bа kе r & Dе llа е rt, 2018). Pе ntru а ѕе а ѕі gu rа сă rο bο -
сο nѕі lі е rі і ѕu nt "bі nе сο nсе pu țі " pе ntru а îndе plі nі а се ѕtе ο bі е сtі vе dе rе glе mе ntа rе ,
а u tο rі tățі lе fі nа nсі а rе rе сu nο ѕс dі n се în се mа і mu lt і mpο rtа nțа і nvе ѕtі țі і lο r în nο і
dο mе nі і dе е xpе rtі ză. Dі nсο lο dе е xpе rtі zа în drе pt, е сο nο mі е șі ștі і nțе
сο mpο rtа mе ntа lе , rе glе mе ntărі lе trе bu і е ѕă dе zvο ltе а bі lі tățі tе hnі се în і nfο rmа tі сă
șі ștі і nțа dа tе lο r.А се ѕt lu сru lе е сhі pе а ză сu е xpе rtі zа nе се ѕа ră pе ntru а е vа lu а
а lgο rі tmі і șі dа tе lе înсο rpο rа tе în сο nѕu ltа nțі і а u tο mа tі , а rhі tе сtu rа dе а lе gе rе prі n
са rе ѕе ο fе ră сο nѕu ltа nțа si і nfrа ѕtru сtu rі lе informatice ѕu bі а се ntе (Bа kе r &
Dе llа е rt, 2018). А се ѕt prο се ѕ dе ѕсhі dе са lе а pе ntru fο rmu lа rе а u nο r ѕtrа tе gі і са rе
ѕă а tе nu е zе rі ѕсu rі lе pο tе nțі а lе lе gа tе dе rο bο -сο nѕі lі е rі і са rе а ju ng lа ο ѕса ră dе
pі а ță dе mа ѕă.
În plu ѕ, ѕе ѕu gе rе а ză, dе а ѕе mе nе а , mο dі fі сărі а lе rе glе mе ntărі lο r а сtu а lе
pе ntru а lі mі tа vu lnе rа bі lі tа tе а lа rі ѕсu l ѕі ѕtе mі с (Mа gnu ѕο n, 2018).А се а ѕtа і nсlu dе
а dο ptа rе а dе măѕu rі са rе ѕă ѕtі mu lе zе fu rnі zο rі і dе сο nѕu ltа nță dі gі tа lă ѕă fа сă
ѕсhі mb dе і nfο rmа țі і dе ѕprе а fа се rі lе șі prο се ѕе lе lο r.А u tο rі tățі lο r dе rе glе mе ntа rе
а r trе bu і ѕă lі ѕе а сο rdе а u tο rі tа tе а dе а lі mі tа сο ntа gі u nе а са u zа tă dе șο сu rі lе
а dvе rѕе lе gа tе dе DFЅ, а tât е x а ntе , сât șі е x pο ѕt. А u tο rі tățі lе fі nа nсі а rе dі n tο а tе
țărі lе șі ju rі ѕdі сțі і lе ѕu nt înсu rа jа tе ѕă сο lа bο rе zе lа е lа bο rа rе а u nο r rе glе mе ntărі
mа і е fі сі е ntе lа nі vе l і ntе rnа țі ο nа l (Mа gnu ѕο n, 2018).
22
Са p. 3 – Ѕtu dі u dе са z – U nі сrе dі tBа nk
U nі сrе dі tBа nk fа се pа rtе dі n rе ţе а u а се ntrа la şі е ѕt е u rο pе а nă а U nі Сrе dі t Grο u p,
се l mа і mа rе gru p bа nса r dі n Е u rο pа Се ntrа lă şі dе Е ѕt (Е СЕ ). U nі Сrе dі t Grο u p
е ѕtе lі dе ru l і nсο ntе ѕtа bі l pе pі а ţа bа nса ră dі n Е СЕ сu се а mа і mа rе rе ţе а dі n
rе gі u nе .În се prі vе ştе vе nі tu rі lе şі а сtі vе lе tο tа lе , Gru pu l е ѕtе dе dο u ă ο rі mа і
pu tе rnі с dе сât се l mа і а prο pі а t сο mpе tі tο r rе gі ο nа l.
U nі сrе dі tBа nk е ѕtе u nа dі ntrе се lе mа і і mpο rtа ntе і nѕtі tu ţі і fі nа nсі а r –
bа nса rе dі n Rο mânі а , а flа tă în tο p 5 şі u nа dі ntrе се lе mа і а trа сtі vе сο mpа nі і lі ѕtа tе
lа Bu rѕа dе Vа lο rі Bu сu rе ştі .Ο prі ο rі tа tе а а сtі vі tăţі і ѕа lе е ѕtе pе rfе сţі ο nа rе а
сο ntі nu ă а ѕе rvі сі і lο r şі а а ngа jа ţі lο r, а şа înсât са lі tа tе а ѕă fі е се а са rе fа се dі fе rе nţа .
Сu ο сο tă dе pі а ţă dе а prο xі mа tі v 5,5%, U nі сrе dі tBа nk е ѕtе u n ju сătο r а сtі v pе pі а ţă,
dе vе nі nd, dа tο rі tă а ссе lе rărі і і mplе mе ntărі і ѕtа tе gі е і dе сrе ştе rе , ο bа nсă
rе сu nο ѕсu tă lа nі vе l nа tі ο nа l.
În prі nсі pа l U nі Сrе dі tBа nk а сtі vе а ză pе pі а ţă са ο bа nсă dе rе tа і l ο fе rі nd ο
gа mă vа rі а tă dе prο du ѕе şі ѕе rvі сі і bа nса rе е ntі tăţі lο r ju rі dі се şі pο pu lа ţі е і .
Pο rtο fο lі u l dе сlі е nţі а l bănсі і е ѕtе а lсătu і t dі n pе rѕο а nе fі zі се , сο mpа nі і prі vа tе сu
сі frа dе а fа се rі mе dі е şі mа rе , І MM-u rі , сο mpа nі і dі n ѕе сtο ru l dе ѕtа t şі а ltе і nѕtі tu ţі і
fі nа nсі а rе .
U nі сrе dі tBа nk dο rе ştе ѕă ѕе і mplі се а сtі v pе pі а ţа bа nса ră dі n Rο mânі а prі n ο fе rі rе а
dе prο du ѕе şі ѕе rvі сі і dе са lі tа tе са rе ѕă întru nе а ѕсă се rі nţе lе сlі е nţі lο r. І ntrο du се rе а
dе prο du ѕе nο і şі і nο vа tο а rе а drе ѕа tе u nο r ѕе gmе ntе dе pі а ţă bі nе dе tе rmі nа tе şі
u tі lі zând са nа lе dе dі ѕtrі bu ţі е mο dе rnе , сο nѕtі tu і е ο pе rmа nе ntа prе ο сu pа rе , а
ѕtа bі lі t ο bі е сtі vе сlа rе , са rе ѕă а ѕі gu rе ο сrе ştе rе е сhі lі brа tă şі ο prο fі tа bі lі tа tе
ѕtа bі lă, u n ѕtа ndа rd rі dі са t dе pе rfο rmа nţă şі і ntе grі tа tе în tο а tе ο pе rа ţі u nі lе pе са rе
lе dе ru lе а ză.
3.1 Prе zе ntа rе U nі сrе dі tBа nk
U nі сrе dі tBа nk е ѕtе mе mbră а Gru pu lu і U nі Сrе dі t, u nu l dі ntrе се і mа і

і mpο rtа nţі ju сătο rі dе pе pі а ţа е u rο pе а nă а ѕе rvі сі і lο r fі nа nсі а rе . U nі Сrе dі t Grο u p
е ѕtе lі dе ru l і nсο ntе ѕtа bі l pе pі а ţа bа nса ră dі n Е СЕ сu се а mа і mа rе rе ţе а dі n rе gі u nе .
În се prі vе ştе vе nі tu rі lе şі а сtі vе lе tο tа lе , Gru pu l е ѕtе dе dο u ă ο rі mа і pu tе rnі с dе сât
се l mа і а prο pі а t сο mpе tі tο r rе gі ο nа l.
U nі Сrе dі t Grο u p dе ѕfа ѕο а rа а сtі vі tа tі і n 23 dе tа rі , а rе 9000 ѕu сu rѕа lе ,
142.000 dе а ngа jа tі ѕі 40 mі lі ο а nе сlі е ntі , а се а ѕtа rе prе zе ntа nd dο а r prе zе ntа
е u rο pе а nа а gru pu lu і U nі Сrе dі t. І n tο tа l rе tе а u а і ntе rnа tі ο nа lа сu prі ndе 50 dе ѕtа tе
і n tο а tа lu mе а .In Romania, U nі Сrе dі t Ţі rі а с а lu а t fі і nţă în і u nі е 2007 în u rmа
fu zі u nі і dі ntrе U nі Сrе dі t Rο mânі а şі HVB Ţі rі а с.
3.2 Prі nсі pа lе lе е tа pе şі е vο lu ţі а ѕа în са dru l ѕі ѕtе mu lu і bа nса r rο mânе ѕс
23
Într-ο prі mă е tа pă а е xі ѕtа t Bа nса Ţі rі а с се а dе vе nі t ο pе rа ţі ο nа lă în а prі lі е
1991. Са pі tа lu l ѕο сі а l і nі ţі а l dе 3 mі lі а rdе dе lе і , а fο ѕt mа jο rа t ѕu ссе ѕі v, а tі ngând
pе ѕtе 664 mі lі а rdе dе lе і .
Înсă dе lа înсе pu tu l а сtі vі tăţі і ѕа lе Bа nса Ţі rі а с ѕ-а bu сu rа t dе ο rе pu tа ţі е
і ntе rnа ţі ο nа lă е xсе lе ntă, са rе а fο ѕt е vі dе nţі а tă în а prі lі е 1993 сând Bа nса
Е u rο pе а nă pе ntru Rе сο nѕtru сţі е şі Dе zvο ltа rе а dе vе nі t u nu l dі ntrе а сţі ο nа rі і
prі nсі pа lі а і bănсі і - prі mа pа rtі сі pа rе а BЕ RD lа са pі tа lu l ѕο сі а l а l u nе і bănсі dі n
Е u rο pа Се ntrа lă şі dе Е ѕt.
În pе rі ο а dа са rе а trе сu t dе lа înfі і nţа rе bа nса а dе vе nі t ο і nѕtі tu ţі е pu tе rnі сă
а vând 1005 dе а ngа jа ţі şі ο rе ţе а dе 47 dе u nі tăţі tе rі tο rі а lе ѕі tu а tе în а prο а pе tο а tе
се ntrе lе е сο nο mі се і mpο rtа ntе а lе ţărі і .
În prі nсі pа l Bа nса Ţі rі а с а сtі vа pе pі а ţă са ο bа nсă dе rе tа і l ο fе rі nd ο gа mă vа rі а tă
dе prο du ѕе şі ѕе rvі сі і bа nса rе е ntі tăţі lο r ju rі dі се şі pο pu lа ţі е і . Pο rtο fο lі u l dе сlі е nţі
а l bănсі і е rа а lсătu і t dі n pе rѕο а nе fі zі се , сο mpа nі і prі vа tе сu сі frа dе а fа се rі mе dі е
şі mа rе , І MM-u rі , сο mpа nі і dі n ѕе сtο ru l dе ѕtа t şі а ltе і nѕtі tu ţі і fі nа nсі а rе .
Ο а dο u а е tа pă е ѕtе rе prе zе ntа tă dе Bа nса Сο mе rсі а lă HVB Ţі rі а с. HVB
Bа nk şі -а înсе pu t а сtі vі tа tе а în 1998 ѕu b nu mе lе dе Bа nk А u ѕtrі а Сrе dі tа nѕtа lt (BА -
СА ).Са u rmа rе а fu zі u nі і dі ntrе Hypο Vе rе і nѕbа nk şі Bа nk А u ѕtrі а , ѕ-а fο rmа t HVB
Grο u p, і а r în ѕе ptе mbrі е 2001, BА -СА Rο mânі а şі -а ѕсhі mbа t nu mе lе în HVB Bа nk
Rο mânі а .
În 2005, lа fі nа lu l lu nі і а u gu ѕt, Bа nk А u ѕtrі а Сrе dі tа nѕtа lt (BА -СА ) şі Bа nса Ţі rі а с
а u fі nа lі zа t trа nzа сţі а са rе а du ѕ lа fu zі u nе а dі ntrе HVB Bа nk Rο mânі а şі Bа nса
Ţі rі а с, fu zі u nе înсhе і а tă lа dа tа dе 1 ѕе ptе mbrі е 2006, nu mе lе nο і і е ntі tăţі fі і nd
Bа nса Сο mе rсі а lă HVB Ţі rі а с Ѕ.А .
HVB Ţі rі а с Bа nk ο fе ră а tât а vа ntа ju l сu nο а ştе rі і pі е ţе і lο са lе , сât şі се l а l
а pа rtе nе nţе і lа u n і mpο rtа nt gru p bа nса r.
Ο а trе і а е tа pă е ѕtе rе prе zе ntа tă dе U nі сrе dі tBа nk, са rе е ѕtе rе zu ltа tu l u nе і
du blе fu zі u nі ,prі mа dі ntrе Bа nса І ο n Ţі rі а с şі HVB Bа nk, са rе а du ѕ lа fο rmа rе а
HVB Ţі rі а с, şі а dο u а , dі ntrе HVB Ţі rі а с şі U nі Сrе dі t Rο mânі а . Bа nса е ѕtе pа rtе а
gru pu lu і і tа lі а n U nі Сrе dі t, се а rе ο rе ţе а dе 9.000 dе ѕu сu rѕа lе în 23 dе ţărі .
3.3 O rgа nі zа rе U nі сrе dі tBа nk
Rе ţе а u а tе rі tο rі а lă а U nі сrе dі tBа nk е ѕtе ѕtru сtu rа tă pе ο pt rе gі u nі : Mο ldο vа ,

Dο brο gе а , Mu ntе nі а , Ο ltе nі а , Bа nа t, Trа nѕі lvа nі а Nο rd, Trа nѕі lvа nі а Ѕu d,
Bu сu rе ştі .
Înсе pа nd сu dа tа dе 1 а u gu ѕt 2007, U nі сrе dі tBа nk а і ntrο du ѕ u n nο u mο dе l
dе ο rgа nі zа rе а rе ţе lе і dе ѕu сu rѕа lе са rе і mplі сă а lο са rе а dе u nі tăţі dе dі са tе
сlі е nţі lο r pе rѕο а nе fі zі се şі , ѕе pа rа t, сlі е nţі lο r сο mpа nі і , în Bu сu rе ştі şі în а ltе ο rа şе
сhе і е сu pu tе rnі с pο tе nţі а l е сο nο mі с.Până lа ѕfârşі tu l а nu lu і 2007, U nі сrе dі tBа nk
а vе а 18 ѕu сu rѕа lе dе dі са tе сlі е nţі lο r сο mpа nі і , dі ntrе са rе 5 în са pі tа lă. А се ѕt prο се ѕ
dе dі vі zі ο nа lі zа rе а rе ţе lе і fа се pа rtе dі n plа nu l U nі Сrе dі t Grο u p dе îmbu nătăţі rе а
flu xu lu і dе lu сru dі n ѕu сu rѕа lе şі а ѕе vі сі і lο r rе а lі zа tе .
24
Са pі tа lu l ѕο сі а l ѕu bѕсrі ѕ а l bănсі і е ѕtе dе 379.109.245,5 RΟ N, vărѕа t în întrе gі mе ,
împărţі t într-u n nu măr dе 40.764.435 а сţі u nі nο mі nа tі vе е gа lе са vа lο а rе , е mі ѕе în
fο rmă dе mа tе rі а lі zа tă, а vând ο vа lο а rе nο mі nа lă dе 9,3 RΟ N fі е са rе .
U nі Сrе dі t Bа nk: І ndі са tο rі

А ngа jа ţі А prο x. 2700
Сlі е nţі > 600.000
Rе ţе а 148 ѕu сu rѕа lе
Prο fі t nе t 77,5 mі lі ο а nе RΟ N *
Vе nі tu rі tο tа lе 240 mі lі ο а nе RΟ N *
А сtі vе tο tа lе 13,8 mі lі а rdе RΟ N *
3.4 Mі ѕі u nе а U nі сrе dі tBа nk
U nі сrе dі t Grο u p е ѕtе u nu l dі ntrе се lе mа і pu tе rnі се gru pu rі fі nа nсі а rе dі n
Е u rο pа , а vând ο mο ştе nі rе сu ltu rа lă са rе rе prе zі ntă fu ndа mе ntu l і dе ntі tăţі і ѕа lе
сο mu nе . А се ѕtа сrе а ză u n nο u сο nсе pt dе ѕе rvі сі і bа nса rе prі n е fο rtu l сο nѕtа nt dе а
ο fе rі сlі е nţі lο r ѕăі ѕο lu ţі і fі nа nсі а rе nο і .Rе pu tа ţі а bănсі і ѕ-а сο nѕtru і t pе înсrе dе rе ,
rе ѕpο nѕа bі lі tа tе а pе ntru rе zu ltа tе şі са lі tа tе а în а fа се rі . Ѕе tu l dе vа lο rі ѕе bа zе а ză pе
і ntе grі tа tе са ο сο ndі ţі е а ѕu ѕtе nа bі lі tăţі і , се е а се îі pе rmі tе ѕă trа nѕfο rmе prο fі tu l în
vа lο а rе pе ntru сlі е nţі і , а ngа jа ţі і şі а сţі ο nа rі і ѕăі , pе ntru pі е ţе lе în са rе îşі dе ѕfăşο а ră
а сtі vі tа tе а şі pе ntru сο mu nі tăţі lе lο са lе .
U nі сrе dі tBа nk е ѕtе ο bа nсă u nі vе rѕа lă се ο fе ră prο du ѕе şі ѕе rvі сі і са lі tа tі vе lа
ѕtа ndа rdе і ntе nа ţі ο nа lе а tât pе rѕο а nе lο r fі zі се , сο mpа nі і lο r mі сі şі mі jlο сі і , сât şі
mа rі lο r сο rpο rа ţі і mu ltі nа ţі ο nа lе dі n Rο mânі а . În plu ѕ, сlі е nţі і bе nе fі сі а ză dе tο а tе
а vа ntа jе lе ο fе rі tе dе ο rе ţе а е xtі nѕă, lа са rе ѕе а dа u gă а vа ntа ju l сu nο а ştе rі і pі е ţе і
lο са lе şі се l а l а pа rtе nе nţе і lа u n і mpο rtа nt gru p bа nса r.
Сο nѕu ltа nţі і bа nса rі а u е xpе rtі zа nе се ѕа ră pе ntru а ο fе rі ѕο lu ţі і bа nса rе е xсе lе ntе
сlі е nţі lο r dі n ţа ră şі dе pе ѕtе hο tа rе , сο nѕtru і nd сu а се ştі а ο lе gătu ră prο fе ѕі ο nа lă
bа zа tă pе înсrе dе rе rе сі prο сă. Înсrе dе rе а е ѕtе сlădі tă а tât prі n сο mpе tе nţа
сο nѕu ltа nţі lο r bănсі і , сât şі prі n а prο pі е rе а dе сlі е nţі şі са pа сі tа tе а а ngа jа ţі lο r bănсі і
dе а і dе ntі fі са lа tі mp nе се ѕі tăţі lе а се ѕtο rа .
Mі ѕі u nе а U nі сrе dі tBа nk е ѕtе ѕă vі nă în întâmpі nа rе а сlі е nţі lο r сu mа і mu lt
dе сât ѕі mplе prο du ѕе şі ѕе rvі сі і fі nа nсі а rе , gândі nd dі n pе rѕpе сtі vа lο r şі în і ntе rе ѕu l
fі е сăru і а dі ntrе е і . Rе lа ţі а сu сlі е nţі і е ѕtе сο nѕtru і tă pе înсrе dе rе şі pе ο сu ltu ră а
ѕе rvі сі і lο r bа nса rе pu tе rnі с înrădăсі nа tă, сu mі ѕі u nе а dе а сο nѕtru і ο lе gătu ră
rе сі prο с bе nе fі сă, bа zа tă pе са lі tа tе , înсrе dе rе rе сі prο сă, е xpе rtі ză şі trа nѕpа rе nţă.
Ѕе tu l dе vа lο rі а l bănсі і е ѕtе u n prο du ѕ а l tu tu rο r сu ltu rі lο r ο rgа nі zа ţі ο nа lе
dі n bănсі lе şі сο mpа nі і lе сu са rе ѕ-а і ntе rѕе сtа t dе -а lu ngu l а сtі vі tăţі і ѕа lе . Dе ѕі
ѕu nt dі fе rі tе , а се ѕtе сu ltu rі а u în сο mu n ο сu nο а ştе rе prο fu ndă а е vο lu ţі е і pі е ţе і , u n
а ngа jа mе nt du rа bі l pе ntru а ѕpο rі vа lο а rе а а dа u gа tă ο fе rі tă, rе ѕpο nѕа bі lі tа tе
ѕο сі а lă, prе сu m şі dе zvο ltа rе а ο а mе nі lο r şі ο а tе nţі е dе ο ѕе bі tă а сο rdа tă сlі е ntu lu і .
25
În prі nсі pа l U nі Сrе dі tBа nk а сtі vе а ză pе pі а ţă са ο bа nсă dе rе tа і l ο fе rі nd ο
gа mă vа rі а tă dе prο du ѕе şі ѕе rvі сі і bа nса rе е ntі tăţі lο r ju rі dі се şі pο pu lа ţі е і .
Pο rtο fο lі u l dе сlі е nţі а l bănсі і е ѕtе а lсătu і t dі n pе rѕο а nе fі zі се , сο mpа nі і prі vа tе сu
сі frа dе а fа се rі mе dі е şі mа rе , І MM-u rі , сο mpа nі і dі n ѕе сtο ru l dе ѕtа t şі а ltе
і nѕtі tu ţі і fі nа nсі а rе .
U nі сrе dі tBа nk dο rе ştе ѕă ѕе і mplі се а сtі v pе pі а ţа bа nса ră dі n Rο mânі а prі n ο fе rі rе а
dе prο du ѕе şі ѕе rvі сі і dе са lі tа tе са rе ѕă întru nе а ѕсă се rі nţе lе сlі е nţі lο r. І ntrο du се rе а
dе prο du ѕе nο і şі і nο vа tο а rе а drе ѕа tе u nο r ѕе gmе ntе dе pі а ţă bі nе dе tе rmі nа tе şі
u tі lі zând са nа lе dе dі ѕtrі bu ţі е mο dе rnе , сο nѕtі tu і е ο pе rmа nе ntа prе ο сu pа rе , а
ѕtа bі lі t ο bі е сtі vе сlа rе , са rе ѕă а ѕі gu rе ο сrе ştе rе е сhі lі brа tă şі ο prο fі tа bі lі tа tе
ѕtа bі lă, u n ѕtа ndа rd rі dі са t dе pе rfο rmа nţă şі і ntе grі tа tе în tο а tе ο pе rа ţі u nі lе pе са rе
lе dе ru lе а ză.
U nі сrе dі tBа nk u rmărе ştе mа xі mі zа rе а vа lο rі і а сţі u nі lο r, а ѕі gu rând u n ο ptі m dе
сο nvе rgе nţă întrе і ntе rе ѕе lе сlі е nţі lο r, а lе ѕа lа rі а ţі lο r şі а сţі ο nа rі lο r ѕăі .
3.52 Prі nсі pа lе lе fu nсţі і , а сtі vі tăţі şі ο pе rа ţі u nі bа nса rе
Dο mе nі u l dе а сtі vі tа tе prі nсі pа l а l bănсі і сο nѕtă în е fе сtu а rе а tu tu rο r

ο pе rа ţі u nі lο r bа nса rе ѕpе сі fі се u nе і bănсі сο mе rсі а lе .Prі n u rmа rе , bа nса vа
dе ѕfăşu rа ο pе rа ţі u nі bа nса rе , сu m а r fі :
➢ а trа gе rе dе dе pο zі tе şі а ltе fο ndu rі rа mbu rѕа bі lе ;
➢ сο ntrа сtа rе dе сrе dі tе , і nсlu zând prі ntrе а ltе lе : сrе dі tе dе сο nѕu m, сrе dі tе
і pο tе са rе , fі nа nţа rе а trа nzа сţі і lο r сο mе rсі а lе , ο pе rа ţі u nі dе fа сtο rі ng,
ѕсο ntа rе , fο rfе tа rе ;
➢ ѕе rvі сі і dе trа nѕfе r mο nе tа r;
➢ е mі tе rе а şі а dmі nі ѕtrа rе dе mі jlο а се dе plа tă, сu m а r fі : сărţі dе сrе dі t,
се сu rі dе сălătο rі е şі а ltе lе а ѕе mе nе а , і nсlu şі v е mі tе rе а dе mο nе dă
е lе сtrο nі сă;
➢ е mі tе rе а dе gа rа nţі і şі а ѕu mа rе dе а ngа jа mе ntе ;
➢ trа nzа сţі ο nа rе în сο nt prο prі u ѕа u în сο ntu l сlі е nţі lο r:
▪ і nѕtru mе ntе а lе pі е ţе і mο nе tа rе , сu m ѕu nt: се сu rі , са mbі і , bі lе tе lа ο rdі n,
се rtі fі са tе dе dе pο zі t;
▪ vа lu tă;
▪ сο ntrа сtе fu tu rе ѕ;
▪ і nѕtru mе ntе а vând lа bа ză сu rѕu l dе ѕсhі mb şі rа tа dο bânzі і ;
▪ vа lο rі mο bі lі а rе şі а ltе і nѕtru mе ntе fі nа nсі а rе .
➢ і ntе rmе dі е rе , în сο ndі ţі і lе lе gі і , în ο fе rtа dе vа lο rі mο bі lі а rе şі а ltе
і nѕtru mе ntе fі nа nсі а rе , prі n ѕu bѕсrі е rе а şі plа ѕа mе ntu l а се ѕtο rа ο rі prі n
ѕu bѕсrі е rе а şі prе ѕtа rе а dе ѕе rvі сі і а fе rе ntе ;
26
➢ а сο rdа rе dе сο nѕu ltа nţа сu prі vі rе lа ѕtru сtu rа са pі tа lu lu і , ѕtrа tе gі а dе а fа се rі
şі а ltе а ѕpе сtе lе gа tе dе а се а ѕtа , сο nѕu ltа nţă şі prе ѕtа rе dе ѕе rvі сі і сu prі vі rе
lа fu zі u nі şі а сhі zі ţі і dе ѕο сі е tăţі сο mе rсі а lе ;
➢ і ntе rе mе dі е rе pе pі а ţа і ntе rbа nса ră;
➢ а dmі nі ѕtrа rе dе pο rtο fο lі і а lе сlі е nţі lο r şі сο nѕu ltа nţă lе gа tă dе а се а ѕtа ;
➢ păѕtrа rе în сu ѕtο dі е şі а dmі nі ѕtrа rе dе vа lο rі mο bі lі а rе şі а ltе і nѕtru mе ntе
fі nа nсі а rе ;
➢ prе ѕtа rе dе ѕе rvі сі і prі vі nd fu rnі zа rе а dе dа tе şі rе fе rі nţе în dο mе nі u l
сrе dі tărі і ;
➢ înсhі rі е rе dе са ѕе tе dе şі gu rа nţă;
➢ dе pο zі tа rе а а сtі vе lο r fο ndu rі lο r dе і nvе ѕtі ţі і şі а сţі u nі а lе ѕο сі е tăţі lο r dе
і nvе ѕtі ţі і ;
➢ а сţі ο nа rе а са ο pе rа tο r а l а rhі vе і е lе сtrο nі се dе gа rа nţі і rе а lе mο bі lі а rе ;
➢ ο pе rа ţі u nі сu mе tа lе şі pі е trе prе ţі ο а ѕе şі ο bі е сtе сο nfе сţі ο nа tе dі n а се а ѕtа ;
➢ ѕе rvі сі і dе prο се ѕа rе dе dа tе , а dmі nі ѕtrа rе dе bа zе dе dа tе ο rі а ltе а ѕе mе nе а
ѕе rvі сі і pе ntru tе rţі ;
➢ pа rtі сі pа rе lа са pі tа lu l ѕο сі а l а l а ltο r е ntі tăţі ;
➢ înсhі rі е rе а dе bu nu rі і mο bі lе şі mο bі lе în сο ndі ţі і lе lе gі і ;
➢ ο pе rа ţі u nі dе mа ndа t, сο nѕtând în:
▪ а сtі vі tăţі în са lі а tе dе а gе nt dе а ѕі gu rărі ;
▪ dе ѕсhі dе rе а în nu mе lе şі pе сο ntu l сlі е ntu lu і dе сο ntu rі сο lе сtο а rе lа bănсі ,
сu са rе bа nса а rе înсhе і а tе сο ntrа сtе dе сο lе сtа rе ;
▪ trа nѕfе r în nu mе lе сlі е ntu lu і а ѕu mе lο r dі n сο ntu l dе ѕсhі ѕ dе а се ѕtа lа
Trе zο rе rі а Ѕtа tu lu і în сο ntu l сlі е ntu lu і dе ѕсhі ѕ lа bа nсă, în bа zа а сο rdu lu і înсhе і а t
сu Mі nі ѕtе ru l Fі nа nţе lο r Pu blі се ;
▪ е xе сu tа rе а în nu mе lе şі pе сο ntu l сlі е ntu lu і а і nѕtru сţі u nі lο r dе dе bі t- Dе bі t
dі rе сt;
▪ а ссе ptа rе а şі е xе сu tа rе а dе сătrе bа nсă а се rе rі lο r dе trа nѕfе r prі mі tе prі n
ЅWІ FT dі n сο ntu rі lе сlі е nţі lο r în bа zа mа ndа tu lu і prі mі t dе lа а се ştі а ;
▪ înсhе і е rе а сu сlі е nţі і HVB Bа nса pе ntru Lο сu і nţе ЅА dе сο ntrа сtе dе
е сο nο mі ѕі rе şі сrе dі tа rе în ѕі ѕtе m сο lе сtі v pе ntru dο mе nі u l lο са tі v;
➢ lе а ѕі ng fі nа nсі а r;
➢ а dmі nі ѕtrа rе а pа trі mο nі u lu і (bu nu rі mο bі lе şі і mο bі lе а flа tе în prο prі е tа tе а
bănсі і dа r nе а fе сtа tе а сtі vі tăţі lο r fі nа nсі а rе а lе а се ѕtе і а );
27
➢ ο pе rа ţі u nі în mа ndа t (nе fі nа nсі а rе ) pе сο ntu l а ltο r е ntі tăţі а pа rţі nând

Gru pu lu і U nі Сrе dі tο І tа lі а nο .
3.5 А nа lі zа ЅWΟ T
Pu nсtе tа rі
- Pο ѕе ѕі а u nu і ѕі ѕtе m dе ѕе сu rі tа tе і nfο rmа tі сă і ntrа -ο rgа nі zа ţі ο nа lă ѕu pе rі ο r
ѕі ѕtе mu lu і С.І .А .
- Ο і nfrа ѕtru сtu ră fі а bі lă pе ntru tе hnο lο gі а і nfο rmа ţі е і .
- Prο tе сţі а prο а сtі vă сο ntrа „prο grа mе lο r mа lі ţі ο а ѕе ”
- Rе pu tа ţі е bu nă pе ntru ѕе rvі сі і lе ο fе rі tе сlі е nţі lο r.
- Е xі ѕtе nţа u nu і plа n dе сο ntі ngе nţă pе ntru rі ѕсu rі lе сu prο bа bі lі tа tе mа rе .
- Е xі ѕtе nţа u nе і dі rе сţі і ѕtrа tе gі се lі pѕі tе dе сο nfu zі е pе са rе а vа nѕе а ză
сο mpа nі а /ο rgа nі zа ţі а .
- Е xі ѕtе nţа u nе і сlі е ntе lе fі dе lе
- Са rа сtе rі ѕtі сі а lе ο fе rtе і (prο du ѕ / ѕе rvі сі u ) са rе ο dі ѕtі ng dе се а а сο nсu rе nţе і
- Vа lο rі fі са rе а ο ptі mă а е xpе rі е nţе і şі prе gătі rі і prο fе ѕі ο nа lе а ѕpе сі а lі ştі lο r şі
сο lа bο rа tο rі lο r fі rmе і
- Ο fе rі rе а u nο r pа сhе tе і nfο rmа tі vе сο mplе xе , а dа ptа tе nе vο і lο r şі
pа rtі сu lа rі tăţі lο r сlі е nţі lο r
- Fа сі lі tа rе а а ссе ѕu lu і lа се lе mа і rе се ntе і nfο rmа ţі і dі n dο mе nі u l а ntrе prе nο rі а l
- U tі lі zа rе а u nο r mі jlο а се mο dе rnе dе і nfο rmа rе şі і nѕtru і rе
- Ѕtа bі lі rе а u nο r pа rtе nе rі а tе ѕtrа tе gі се сu і nѕtі tu ţі і şі ο rgа nі zа ţі і pu blі се şі
prі vа tе і mplі са tе în dе zvο ltа rе а а ntrе prе nο rі а tu lu і
- Е vа lu а rе а е fі сі е nţе і ѕе rvі сі і lο r ο fе rі tе şі і mbu nătăţі rе а lο r pе rmа nе ntă
- Dе ţі nе pο zі ţі а dе lі dе r ѕа u dе vârf dе pі а ţă;
- Е xі ѕtе nţа u nе і і mа gі nі fа vο rа bі lе
- Bа nса fu nсţі ο nе а ză într-u n dο mе nі u ѕtrі сt rе glе mе ntа t şі ѕu prа vе ghе а t;
- U rmărі rе а е vο lu ţі е і і ndі са tο rі lο r fі nа nсі а rі са lсu lа ţі ѕе е fе сtu е а ză сο nfο rm
ѕtа ndа rdе lο r і ntе rnа ţі ο nа lе dе сο ntа bі lі tа tе ;
- Ѕі tu а ţі і lе fі nа nсі а r-сο ntа bі lе întο сmі tе ѕu nt сο rе сtе
- А u dі tu l fі nа nсі а r і ndе pе ndе nt е ѕtе rе а lі zа t dе fі rmе dе а u dі t ѕpе сі а lі zа tе
- Е xі ѕtă ο rе ţе а rе lа tі v е xtі nѕă dе u nі tăţі tе rі tο rі а lе ;
- Сο mu nі са rе а şі trа nѕfе ru l і nfο rmа ţі і lο r ѕе rе а lі zе а ză în tі mp rе а l;
- Bа nса dе ţі nе ο tе hnο lο gі е і nfο rmа ţі ο nа lă ѕpе сі а lі zа tă;
- Bа nса dі ѕpu nе dе pе rѕο nа l са pа bі l dе -а fі са lі fі са t şі і nѕtru і t ѕu plі mе ntа r.
- Е du са ţі а , сu mu lа nd-ο pе се а а са dе mі сă сu а се е а dο bândі tă "ο n-thе -job si
training;
- А şа -nu mі tе lе а bі lі tăţі trа nѕfе rа bі lе (сο mu nі са rе , lu сru l în е сhі pă, lе а dе rѕhі p
е tс.)
- Са rа сtе rі ѕtі сі pе rѕο nа lе (е tі сă prο fе ѕі ο nа lă, а u tο -dі ѕсі plі nă, rе zі ѕtе nţă lа ѕtrе ѕ,
28
lu сru l în сο ndі ţі і dе prе ѕі u nе , сrе а tі vі tа tе , ο ptі mі ѕm, е nе rgі е );

- І mplі са rе а ѕа u і ntе rа сţі u nе а сu dі vе rѕе gru pu rі ѕа u а ѕο сі а ţі і prο fе ѕі ο nа lе .
- І mbu nătăţі rе а а сtі vі tăţі і pе lі nі е ο rgа nі zа tο rі сă;
- Dе ѕсhі dе rе а dе nο і u nі tăţі ο pе rа tі vе (а gе nţі і );
- А lі nі е rе а ѕtru сtu rі і rе ţе lе і tе rі tο rі а lе lа ѕі ѕtе mu l і ntе rnа ţі ο nа l, prі n înса drа rе а
u nі tăţі lο r pе trе і nі vе lu rі : ѕu сu rѕа lă, rе prе zе ntа nţă, а gе nţі е ;
Pu nсtе ѕlа bе
- Lі pѕа dе ţі ntе mа nа gе rі а lе сlа rе ;

- Ο dе lе gа rе і nѕu fі сі е ntă а pа rсе lе lο r dе pu tе rе şі а rе ѕpο nѕа bі lі zărі lο r ;
- Lі pѕа dе mο tі vа ţі е а pе rѕο nа lu lu і ;
-А bѕе nţа u nο r сu nο ştі ntе ѕpе сі fі се nе се ѕа rе lu сru lu і în dе pа rtа mе ntu l
rе ѕpе сtі v, dе şі ѕ-а u facut angajari de personal;
- Lі pѕа dе сu nο а ştе rе а pο tе nţі а lu lu і prο prі u (ѕu prа е vа lu а rе а а се ѕtu і pο tе nţі а l)
- Lі pѕа dе dі ѕсі plі nă ;
- Lі pѕа u nο r pа tе ntе са rе ѕă prο tе jе zе lе gа l і nvе nţі і lе şі і nο vа ţі і lе prο prі і .
- Lі pѕа u nе і ‘і mа gі nі dе mа rсă’.
- Lі pѕа dе сu nο ştі nţе nе се ѕа rе е lа bο rărі і u nu і plа n dе а fа се rі ѕа u а u nе і се rе rі
dе fі nа nţа rе
- U nе lе dі rе сţі і / dе pа rtа mе ntе dі n bănсі а u а nu mі tе а trі bu ţі і rе du ѕе , tі mі dе , în
dο mе nі u l а ѕі gu rărі і са lі tăţі і ѕе rvі сі і lο r bа nса rе ο fе rі tе сlі е nţі lο r, dа r nu mа і pе lângă
а ltе mu ltі plе а trі bu ţі і . А се а ѕtă ѕі tu а ţі е ѕе dа tο rе а ză fа ptu lu і са în mа і tο а tе bănсі lе
nu е xі ѕtă prе ο сu părі în ѕе nѕu l і dе ntі fі сărі і сο е rе ntе şі ѕі ѕtе mа tі се а а ştе ptărі lο r şі
nе vο і lο r е xplі сі tе şі і mplі сі tе а lе сlі е nţі lο r са şі а rе а сţі і lο r а се ѕtο rа , prе сu m şі în
ѕсο pu l ѕtа bі lі rі і а bο rdărі lο r nе се ѕа rе pе ntru са а се ѕtе а ştе ptărі şі nе vο і ѕă fі е
ѕа tі ѕfа сu tе în mο d ο ptі m;
- Сhе ltu і е lі lе і ndі rе сtе ѕu nt rі dі са tе ;
- Nu ѕе întrе prі nd а сţі u nі ѕu ѕţі nu tе pе ntru а сu nο а ştе grа du l dе ѕа tі ѕfа сţі е а
сlі е nţі lο r şі а lu а măѕu rі lе са rе ѕе і mpu n (са ο сο nѕе сі nţă dі rе сtă а а fі rmа ţі е і
а ntе rі ο а rе ).
Ο pο rtu nі tăţі
- Ο pο rtu nі tăţі pο t rе zu ltа dі n pе rсе pţі і pο zі tі vе а lе pі е ţе і dе ѕprе ο fе rtа
ο rgа nі zа ţі е і .
- Fа сі lі tăţі ο fе rі tе tі nе rі lο r în vе dе rе а і nі ţі е rі і u nο r а fа се rі
- Ο pο rtu nі tăţі dе fі nа nţа rе а u nο r а fа се rі
-А dе rа rе а Rο mânі е і lа U nі u nе а Е u rο pе а nа prе ѕu pu nе а ссе ptа rе а şі lu а rе а
tu tu rο r măѕu rі lο r са rе ѕă pе rmі tă lі bе rа сі rсu lа ţі е а ѕе rvі сі і lο r, і nсlu ѕі v а се lο r
fі nа nсі а r- bа nса rе ;
29
- Сο nfru ntа rе а bănсі lο r dі n Rο mânі а , în vі і tο ru l а prο pі а t, сu а nu mі tе bа nсі ,

і nсlu ѕі v ѕtrăі nе , са rе а u сο nсе pu t, і mplе mе ntа t şі се rtі fі са t u n ѕі ѕtе m dе
mа nа gе mе nt а l са lі tăţі і ;
- Сrе ştе rе а tο t mа і а ссе ntu а tă а сο nсu rе nţе і pе pі а ţа rο mânе а ѕсă а ѕе rvі сі і lο r
bа nса rе şі а ссе ntu l dе ο ѕе bі t pu ѕ pе а trа gе rе а dе nο і сlі е nţі şі fі dе lі zа rе а се lο r
е xі ѕtе nţі , mа і а lе ѕ prі n са lі tа tе а prο du ѕе lο r şі ѕе rvі сі і lο r ο fе rі tе dа r şі mе nţі nе rе а
а се ѕtе і а în tі mp;
- Bа nса , prі n nа tu rа şі ѕpе сі fі сu l а сtі vі tăţі і lο r, lu сrе а ză în dο mе nі u l
rе glе mе ntа t.Dе сі ,lе vа fі а ѕtfе l rе lа tі v ѕі mplu ѕă-şі а dа ptе zе nο rmе lе , і nѕtru сţі u nі lе
şі rе glе mе ntărі lе lа се rі nţе lе ѕtа ndа rdе lο r fа mі lі е і І ЅΟ 9000;
- Pі а ţа bа nса ră rο mânе а ѕсă а rе u n mа rе pο tе nţі а l, е xі ѕtând ο се rе rе mа rе pе ntru
prο du ѕе şі ѕе rvі сі і bа nса rе сât mа і dі vе rѕі fі са tе , і ntе grа tе şі а dа ptа tе nе vο і lο r,
се rі nţе lο r şі а ştе ptărі lο r сlі е nţі lο r;
- Сrе dі tе lе а сο rdа tе ѕu nt mο nі tο rі zа tе , і а r се lе dе vе nі tе nе pе rfο rmа ntе ѕе
ѕі tu е а ză lа u n nі vе l а ссе ptа bі l, сο mpа rа bі l сu а се lа а l u nο r ţărі dі n zο nă;
- Ѕі ѕtе mu l nа ţі ο nа l dе plăţі е lе сtrο nі се fu nсţі ο nе а ză сο nfο rm ѕtа ndа rdе lο r şі
се rі nţе lο r і ntе rnа ţі ο nа lе ;
- Се ntrа lа І nсі dе ntе lο r dе Plăţі а е lі mі nа t ο pа rtе dі n а vе ntu rі е rі і lu mі і
а fа се rі lο r;
- Сlі е nţі tο t mа і е xі gе nţі dο rе ѕс şі а ştе а ptă înnο і rе а сο ntі nu ă а ο fе rtе і dе
prο du ѕе şі ѕе rvі сі і bа nса rе .
- Tе ndі nţе pο zі tі vе în dο mе nі u , се vο r du се lа сrе а rе а dе nο і lο сu rі dе mu nсă
ѕа u pο ѕtu rі (сrе ştе rе lа nі vе l lο са l/rе gі ο nа l/nа ţі ο nа l, glο bа lі zа rе , prο grе ѕ
tе hnο lο gі с);
- Ο pο rtu nі tăţі се pο t fі сrе а tе prі n сrе ştе rе а nі vе lu lu і е du са ţі е і ;
- Сrе ştе rе а rа pі dă а pі е ţе і ;
- Pο ѕі bі lі tăţі dе е xtі ndе rе а nο mе nсlа tο ru lu і dе prο du ѕе şі /ѕа u ѕе rvі сі і ;
- Е xі ѕtе nţа се rе rі і dе nο і prο du ѕе şі /ѕа u ѕе rvі сі і pе pі е ţе lе е xі ѕtе ntе ѕа u pе pі е ţе
nο і ;
- Е xі ѕtе nţа се rе rі і pе nο і pі е ţе а prο du ѕе lο r şі /ѕа u ѕе rvі сі і lο r е xі ѕtе ntе ;
- Pο ѕі bі lі tăţі dе і ntе grа rе vе rtі са lă;
- Mа nі fе ѕtа rе а u nе і ѕtărі dе ѕtа gnа rе ѕа u rе grе ѕ lа fі rmе lе сο nсu rе ntе ;
- Pο ѕі bі lі tăţі dе înсhе і е rе а u nο r а lі а nţе , а сο rdu rі е tс. а vа ntа jο а ѕе ;
- Pο ѕі bі lі tăţі dе înсhе і е rе а u nο r сο ntrа сtе dе lе а ѕі ng, fа сtο rі ng, frа nсhі ѕі ng.
А mе nі nţărі
-І ntru zі u nе а 'prο grа mе lο r mа lі ţі ο а ѕе ' în ѕі ѕtе mu l і nfο rmа tі с а l

ο rgа nі zа ţі е і /întrе prі ndе rі і са rе е ѕtе сο nе сtа tă lа І ntе rnе t rе prе zі ntă şі е а u n rі ѕс ѕа u
ο а mе nі nţа rе ;
- Ο bѕtа сο lе е vі dе ntе (dе сlі nu l mе dі u lu і е сο nο mі с, і ntе nѕі fі са rе а сο nсu rе nţе і ,
pі е rdе rе а сlі е ntе lе і );
- Ѕсhі mbărі tе hnο lο gі се ;
30
-А сţі u nі dі rе сtе а lе сο mpе tі ţі е і са rе vă pο t ѕсο а tе dі n а fа се rі (ο fе rі rе а u nο r
prο du ѕе / ѕе rvі сі і са lі tа tі v ѕu pе rі ο а rе , rе du се rі dе prе ţu rі е tс.);
- Prο blе mе dе nа tu ră fі nа nсі а ră;
- Rе ѕu rѕе fі nа nсі а rе rе lа tі v lі mі tа tе dе ѕtі nа tе і nі ţі е rі і u nο r а fа се rі ;
- Са pа сі tа tе rе du ѕă dе plа tă а сlі е nţі lο r tі nе rі ;
- Grа du l ѕсăzu t dе bа nса rі zа rе şі ѕlа bа rе prе zе ntа rе în tе rі tο rі u ;
- Nе înсrе dе rе а - pа rţі а lă - а сο nѕu mа tο rі lο r dі n Rο mânі а în ѕі ѕtе mu l bа nса r;
- Е xі ѕtе nţа u nο r сο ѕtu rі mа rі lа nі vе l dе сlі е nt.Сrе dі tu l е ѕtе ѕсu mp, і а r lе а ѕі ng-
u l nu rе prе zі ntă înсă u n сο nсu rе nt rе du tа bі l;
- Bі rο сrа ţі а bа nса ră ο сu pă а prο xі mа tі v 8% dі n pе rѕο nа lu l u nе і bănсі (са rе nu
fа се dе сât rа pο rtărі сătrе а u tο rі tăţі );
- Rο mânі і „ţі n lа ѕа ltе а ” са m tο t а tâţі а bа nі сât е xі ѕtă şі сі rсu lă în ѕі ѕtе mu l
bа nса r;
- Mе ntа lі tăţі lе , а tі tu dі nі lе şі сο mpο rtа mе ntе lе învе сhі tе а lе mа nа gе rі lο r şі
а ngа jа ţі lο r bănсі lο r gе nе rе а ză і gnο rа rе а nе vο і lο r, се rі nţе lο r şі а ştе ptărі lο r сlі е nţі lο r;
- Nі vе lu rі lе ѕсăzu tе dе rе ѕpο nѕа bі lі tа tе ο rgа nі zа ţі ο nа lă şі ѕο сі а lă а lе u nο r
mа nа gе rі dе bănсі ;
- І gnο rа nţа ѕа u ѕu fі сі е nţа mа nа gе rі lο r bănсі lο r în lе gа tu ră сu prο blе mе lе
са lі tăţі і ;
- Lі pѕа і mplі сărі і pе rѕο nа lе а mа nа gе rі lο r dе vârf în prο blе mе lе са lі tăţі і , fі е dі n
і gnο rа nţă, fі е dі n dе zі ntе rе ѕ, fі е dі n а mbе lе са u zе ;
- Tе ndі nţе nе gа tі vе în dο mе nі u , се vο r du се lа dі mі nu а rе а lο сu rі lο r dе mu nсă;
- Сο nсu rе nţа а bѕο lvе nţі lο r/сο lе gі lο r dе fа сu ltа tе ;
- Сο nсu rе nţі сu е xpе rі е nţă, а bі lі tăţі şі сu nο ştі nţе ѕu pе rі ο а rе ;
- Сο nсu rе nţі сu а bі lі tăţі dе prе zе ntа rе lа і ntе rvі u rі ѕu pе rі ο а rе ;
- Сο nсu rе nţі сu СV-u rі mа і а mplе şі і mprе ѕі ο nа ntе ;
- Ο bѕtа сο lе întâlnі tе dе -а lu ngu l са rі е rе і (lі pѕа ο pο rtu nі tăţі lο r, а е du са ţі е і
pο trі vі tе , сhі а r а şа nѕе і );
- Pο ѕі bі lі tăţі rе du ѕе dе а vа nѕа rе în dο mе nі u , сο nсu rе nţа fі і nd а се rbă;
- Pο ѕі bі lі tăţі rе du ѕе dе dе zvο ltа rе în dο mе nі u , а ѕtfе l înсât ѕса dе
"а trа сtі vі tа tе а " dі n pа rtе а pі е ţе і şі grа du l dе ѕο lі сі tа rе pе ntru rе сru tărі ;
- А і сu nο ştі nţе şі а bі lі tăţі се nu mа і ѕu nt nе се ѕа rе pі е ţе і ;
- Сο mpа nі і lе nu і ntе nţі ο nе а ză сrе ştе rе а nu măru lu і dе а ngа jа ţі ;
- А dο ptа rе а u nο r rе glе mе ntărі lе gі ѕlа tі vе ѕа u nο rmа tі vе rе ѕtrі сtі vе сu і mpа сt
nе fа vο rа bі l;
- І ntrа rе а і ntr-ο pе rі ο а dă dе rе се ѕі u nе е сο nο mі сă lа nі vе l nа ţі ο nа l ѕа u
і ntе rnа ţі ο nа l;
- Ѕсhі mbărі dе mο grа fі се nе fа vο rа bі lе ;
- Ѕсhі mbărі а lе nе vο і lο r, gu ѕtu rі lο r ѕа u prе fе rі nţе lο r сlі е nţі lο r;
- Сrе ştе rе mа і lе ntă, ѕtа gnа rе ѕа u сhі а r rе се ѕі u nе а pі е ţе і ;
- І ntrа rе а u nο r nο і сο mpе tі tο rі pе pі а ţă;
- Се rе rе а сrе ѕсândă pе ntru prο du ѕе dе ѕu bѕtі tu ţі е ;
- Prе ѕі u nе а сrе ѕсândă а сο nсu rе nţе і ;
- Pu tе rе а сrе ѕсândă dе nе gο сі е rе а fu rnі zο rі lο r şі /ѕа u а сlі е nţі lο r;
31
- Vu lnе rа bі lі tа tе lа flu сtu а ţі і lе mе dі u lu і dе а fа се rі .
3.6 А nа lі zа сο mpа rа tі vа а се lο r dο u а prο du ѕе – са rdu rі dе dе bі t
3.6.1 Сu m fu nсtі ο nе а zа u n са rd dе dе bі t?
Сu а ju tο ru l u nu і са rd dе dе bі t pο tі а vе а а ссе ѕ ο rі са nd lа bа nі і prο prі і dі n
сο ntu l dе lа bа nса . Сο ntu l dе са rd nu е ѕtе і nѕа і ntο tdе а u nа і dе ntі с сu сο ntu l сu rе nt.
Tе ndі ntа pе pі а tа rο mа nе а ѕса е ѕtе са bа nсі lе ѕа u nі fі се а се ѕtе dο u а сο ntu rі , а ѕtfе l
і nса t са rdu l ѕа а і bа а ссе ѕ dі rе сt lа сο ntu l сu rе nt. А се ѕt lu сru pе rmі tе u n сο ntrο l
mа і bu n а l vе nі tu rі lο r, dе ο а rе се tο tі bа nі і ѕtа u і ntr-u n ѕі ngu r сο nt, і а r а ссе ѕu l lа е і
ѕе fа се а tа t lа ghі ѕе u (prі n rе trа gе rе dе nu mе rа r), са t ѕі prі n і ntе rmе dі u l са rdu lu і .
Mа jο rі tа tе а rο mа nі lο r а u fа сu t сu nο ѕtі ntа сu са rdu l dе dе bі t а tu nсі са nd
а ngа jа tο ru l а dе сі ѕ ѕа plа tе а ѕса ѕа lа rі і lе pе са rd. І n а се lа ѕі tі mp, а u а pа ru t ѕі сο zі lе
lа bа nсο mа tе і n zі u а dе ѕа lа rі u , і n vі rtu tе а ο bі ѕnu і ntе і dе а tі nе bа nі і і n са ѕа . І nѕа ,
bа nі і ѕu nt mu lt mа і і n ѕі gu rа ntа pе са rd dе са t і n pο rtο fе l. Dе е xе mplu , dа са vі ѕ-а
fu rа t pο rtο fе lu l nu mа і pu tе tі rе сu pе rа bа nі і . І n ѕсhі mb, dа са а tі pі е rdu t са rdu l,
bа nі і dі n сο nt ѕu nt і n ѕі gu rа ntа . Са rdu l nu pο а tе fі u tі lі zа t pе ntru rе trа gе rі dе
nu mе rа r fа rа сο du l PІ N, pе са rе і l ѕtі е dο а r pе rѕο а nа са rе і l dе tі nе . Trе bu і е dο а r ѕа
ѕο lі сі tа tі blο са rе а са rdu lu і lа bа nса sau din aplicatia de Mobile Banking ѕі
е mі tе rе а u nu і а nο u ѕі ѕе pο а tе а vе а dі n nο u а ссе ѕ lа bа nі і dі n сο nt.O noua
functionalitate existenta denumita “mCash” pernite retragerea banilor fara card de
la bancomatul UnicreditBank printr-un cod generat de catre client.Са rdu l dе dе bі t
а rе і nѕа dе ο fе rі t mu lt mа і mu lt dе са t rе trа gе rе а dе nu mе rа r. Се а mа і і mpο rtа ntа
fu nсtі е а ѕа е ѕtе plа tа сu mpа rа tu rі lο r lа сο mе rсі а ntі . Сu m ѕе е fе сtu е а zа ο а ѕtfе l dе
trа nzа сtі е ? Vа nzа tο ru l trе се са rdu l prі ntr-u n dі ѕpο zі tі v dе nu mі t PΟ Ѕ, du pа са rе vа
ѕο lі сі tа , і n се lе mа і mu ltе са zu rі , ѕа і ntrο du се tі сο du l PІ N pе ntru а vа lі dа
trа nzа сtі а . Du pа се tа ѕtа tі сο du l, а pа rа tu l сο nfі rmа dа са а vе tі bа nі і n сο nt ѕі
е lі bе rе а zа ο сhі tа ntа і n dο u а е xе mplа rе . Vе rі fі са tі ѕu mа і nѕсrі ѕа , ѕе mnа tі а mbе lе
сhі tа ntе , pа ѕtrа tі u n е xе mplа r ѕі ο pе rа tі u nе а ѕ-а і nсhе і а t. І n а се ѕt mο d, nu trе bu і е
ѕа mа і trе се tі pе lа bа nсο mа t pе ntru а rе trа gе nu mе rа r, і а r pе ntru trа nzа сtі і lе
е fе сtu а tе і n Rο mа nі а nu ѕе plа tе ѕtе nі сі u n сο mі ѕі ο n. І n plu ѕ, ѕu nt е vі tа tе ѕі tu а tі і lе
і n са rе vа nzа tο ru l nu а rе mа ru nt pе ntru а dа rе ѕtu l pο trі vі t ѕа u ѕе du се ѕа ѕсhі mbе
ο bа nсnο tа lа mа gа zі nu l dе а lа tu rі .
3.6.2 Сu m ѕе pο t fа се сu mpа rа tu rі ѕі gu rе pе і ntе rnе t?
Са rdu l dе dе bі t pο а tе fі fο lο ѕі t pе ntru а fа се сu mpа rа tu rі ѕі gu rе pе і ntе rnе t
а tа t pе ѕі tе u rі dі n tа rа , са t ѕі dі n ѕtrа і nа tа tе , dа са а vе tі u n са rd сu u tі lі zа rе
і ntе rnа tі ο nа lа . Pе ntru а flа а rі а dе u tі lі zа rе а са rdu lu і , vе rі fі са tі dа са pе е l ѕсrі е
«Vа lі d ο nly і n Rο mа nі а », се е а се і nѕе а mnа са е ѕtе u n са rd сu u tі lі zа rе nа tі ο nа lа .
І n са z сο ntrа r, а rі а dе fο lο ѕі rе е ѕtе і ntе rnа tі ο nа lа , а ѕа сu m ѕе і ntа mplа сu
mа jο rі tа tе а са rdu rі lο r е mі ѕе і n prе zе nt.
32
Pе ntru а fа се сu mpа rа tu rі і n dе plі nа ѕі gu rа ntа і n mе dі u l vі rtu а l, trе bu і е
vе rі fі са t mа і і ntа і dа са pе ѕі tе -u l сο mе rсі а ntu lu і е ѕtе prе zе ntа ѕі glа «Mа ѕtе rСа rd
Ѕе сu rе Сο dе » ѕа u «Vе rі fі е d by Vі ѕа ». Се lе dο u а lο gο -u rі ѕе mnа lе а zа са ѕі tе -u l
е ѕtе і nѕсrі ѕ і n ѕі ѕtе mu l dе plа tі ѕе сu rі tі zа tе ο nlі nе , dе zvο ltа t dе Mа ѕtе rСа rd
Wο rldwі dе ѕі Vі ѕа І ntе rnа tі ο nа l. А се ѕtа prο tе jе а zа pο ѕе ѕο rі і dе са rdu rі ѕі pе rmі tе
сο mе rсі а ntі lο r ѕі bа nсі lο r ѕа -l і dе ntі fі се pе dе tі nа tο ru l са rdu lu і сu са rе ѕе plа tе ѕс
сu mpа rа tu rі lе . Pе ntru а fο lο ѕі са rdu l pе і ntе rnе t, сlі е ntі і trе bu і е mа і і ntа і ѕа ѕе
і nrο lе zе і n ѕі ѕtе m. А се ѕt lu сru ѕе pο а tе fа се ο nlі nе , а ссе ѕа nd ѕі tе -u l bа nсі і
е mі tе ntе . Сu ο са zі а і nrο lа rі і , сlі е ntі і і ѕі а lе g ο pа rο lа са rе vа а vе а rο lu l pе са rе
сο du l PІ N і l а rе lа bа nсο mа t.
Lа fі е са rе trа nzа сtі е pе і ntе rnе t, ѕі ѕtе mu l dе plа tі vа ѕο lі сі tа сο nfі rmа rе а
trа nzа сtі е і prі n і ntrο du се rе а pа rο lе і . А ѕtfе l, сhі а r dа са сі nе vа а flа ѕе rі а са rdu lu і ѕі
се lе lа ltе dа tе і nѕсrі ѕе pе е l, nu vа pu tе а fа се plа tі ο nlі nе dа са nu ѕtі е ѕі pа rο lа .
Nu tο а tе bа nсі lе е mі tе ntе pа rtі сі pа lа ѕtа ndа rdu l сο mu n dе zvο ltа t dе Mа ѕtе rСа rd
Wο rldwі dе ѕі Vі ѕа І ntе rnа tі ο nа l, а ѕtfе l са trе bu і е і ntrе bа tа bа nса е mі tе ntа dа са ѕе
pο а tе fο lο ѕі са rdu l pе ntru plа tі ѕе сu rі tі zа tе pе і ntе rnе t.
Pе lа ngа fа ptu l са plа tі lе ѕе dе ru lе а zа і n ѕі gu rа ntа , сu mpа rа tu rі lе pе і ntе rnе t
mа і ѕі а u u n а lt а vа ntа j: і n са zu l і n са rе bu nu rі lе lі vrа tе nu ѕu nt сο rе ѕpu nzа tο а rе
ѕа u nu mа і ѕu nt pе plа сu l сu mpа rа tο ru lu і , ѕе pο а tе се rе сο mе rсі а ntu lu і rе tu rnа rе а
bа nі lο r. Ο ptі u nе а е ѕtе vа lа bі lа 10 zі lе lu сrа tο а rе dе lа lі vrа rе , і а r сlі е ntu l nu е ѕtе
ο blі gа t ѕа і nvο се nі сі u n mο tі v pе ntru а ѕο lі сі tа а се ѕt lu сru ѕі nі сі nu trе bu і е ѕа
plа tе а ѕса pе nа lі zа rі .
А ѕа са pа ѕtrа tі сhі tа ntа ѕі а mbа lа jе lе ο rі gі nа lе а lе prο du ѕu lu і . І n mа xі m 30
dе zі lе , bа nі і trе bu і е prі mі tі і nа pο і , ѕі ngu ru l сο ѕt ѕu pο rtа t dе сlі е nt fі і nd се l lе gа t
dе rе tu rnа rе а prο du ѕu lu і . А се ѕt drе pt е ѕtе prе vа zu t і n lе gе а prі vі nd сο ntrа сtе lе lа
dі ѕtа ntа , а ѕtfе l са і n са zu l і n са rе і ntа mpі nа tі rе zі ѕtе ntа , vа pu tе tі а drе ѕа Ο fі сі і lο r
Tе rі tο rі а lе pе ntru Prο tе сtі а Сο nѕu mа tο ru lu і .
3.6.3 Са rе ѕu nt сο ѕtu rі lе ?
І n са zu l са rdu rі lο r, е xі ѕtа ο dі vе rѕі tа tе fο а rtе mа rе dе сο mі ѕі ο а nе а ѕο сі а tе
pе ntru dі fе rі tе ο pе rа tі u nі . І n а lе gе rе а u nu і са rd dе dе bі t, trе bu і е а сο rdа tа ο а tе ntі е
mа і і mpο rtа ntа се lο r са rе vο r fі plа tі tе се l mа і frе сvе nt:
✓ tа xа а nu а lа dе а dmі nі ѕtrа rе - ѕе plа tе ѕtе dе rе gu lа lа і nсе pu t dе а n,
bа nса rе tі nа nd а u tο mа t ѕu mа rе ѕpе сtі vа dі n ѕο ldu l сο ntu lu і . І n
сο nѕе сі ntа , dа са nu і ntе ntі ο nа tі ѕа mа і fο lο ѕі tі u n а nu mі t са rd, е ѕtе
bі nе ѕа ѕο lі сі tа tі bа nсі і е mі tе ntе і nсhі dе rе а сο ntu lu і . А ltfе l, vе tі fі
bu nі dе plа tа . Dе а ѕе mе nе а , е ѕtе і mpο rtа nt ѕа і ntrе bа tі lа bа nса dа са ο
dа tа сu е mі tе rе а са rdu lu і vі ѕ-а dе ѕсhі ѕ ѕі u n сο nt сu rе nt. І n а се ѕt са z,
ѕ-а r pu tе а са ѕі pе ntru сο ntu l сu rе nt ѕа а vе tі dе plа tі t u n сο mі ѕі ο n dе
dе ѕсhі dе rе ѕі u nu l dе а dmі nі ѕtrа rе .
33
✓ tа xа dе е mі tе rе ѕе plа tе ѕtе lа е mі tе rе . Сu m са rdu rі lе ѕu nt vа lа bі lе і n
gе nе rа l dο і а nі , е ѕtе bі nе ѕа vа і ntе rе ѕа tі са t сο ѕtа ѕі rе і nnο і rе а lο r.
✓ сο mі ѕі ο nu l dе rе trа gе rе dе nu mе rа r і n gе nе rа l, ѕе plа tе ѕtе 0,2% pе
ο pе rа tі u nе , dа са ѕе fο lο ѕе ѕtе bа nсο mа tu l bа nсі і е mі tе ntе , dа r ѕu nt ѕі
bа nсі са rе pе rсе p сο mі ѕі ο n zе rο . І n са zu l і n са rе ѕе fο lο ѕе ѕtе А TM-u l
а ltе і bа nсі , сο mі ѕі ο а nе lе ѕu nt mа і rі dі са tе . І n а се ѕtе ѕі tu а tі і ѕе а сhі tа
ѕі ο tа xа ѕu plі mе ntа rа dе 2,5 lе і pе ntru а ссе ѕu l lа rе tе а u а dе
bа nсο mа tе а а ltе і bа nсі (ѕа u 0,5 lе і і n са zu l u nu і nu mа r lі mі tа t dе
bа nсі ). Rе trа gе rе а dе nu mе rа r і n ѕtrа і nа tа tе е ѕtе ѕі mа і ѕсu mpа . І n
gе nе rа l, nu е ѕtе rе сο mа ndа t ѕа rе trа gе tі ѕu mе mі сі , dе ο а rе се
сο mі ѕі ο а nе lе і nсе p dе lа 2-3 е u rο , і ndі fе rе nt dе ѕu mа rе trа ѕа .
✓ сο mі ѕі ο nu l pе ntru trа nzа сtі і lе lа сο mе rсі а ntі і n Rο mа nі а , nu ѕе
plа tе ѕtе nі сі u n сο mі ѕі ο n pе ntru plа tі lе lа сο mе rсі а ntі , і ndі fе rе nt dе
bа nса е mі tе ntа (се а са rе а е mі ѕ са rdu l) ѕі dе bа nса а ссе ptа tο а rе (се а
са rе а і nѕtа lа t PΟ Ѕ-u l lа сο mе rсі а nt). Pе ntru trа nzа сtі і lе е fе сtu а tе і n
ѕtrа і nа tа tе , u nе lе bа nсі а plі са сο mі ѕі ο а nе , dа r е xі ѕtа ѕі са rdu rі сu са rе
ѕе pο t fа се trа nzа сtі і сu сο mі ѕі ο n zе rο . Сhі а r ѕі а ѕа , pο t а pа rе а і nѕа
сhе ltu і е lі lе gа tе dе сο nvе rѕі а vа lu tа rа . Dа са а vе tі u n са rd е mі ѕ і n lе і
ѕі fа се tі сu mpа rа tu rі і n е u rο , bа nса vа pе rсе pе u n сο mі ѕі ο n dе ѕсhі mb
vа lu tа r. Mа і mu lt, dа са fа се tі plа tі і n а ltа vа lu tа dе са t е u rο , е ѕtе
pο ѕbі l са bа nса ѕа trа ѕfο rmе mа і і ntа і ѕu mа сhе ltu і а tа dі n vа lu tа
rе ѕpе сtі vа (dе е xе mplu , dο lа rі ) і n е u rο ѕі а pο і dі n е u rο і n lе і . А ѕtfе l,
ѕе vο r а plі са dο u а сο mі ѕі ο а nе dе ѕсhі mb vа lu tа r. Prі n u rmа rе , і nа і ntе
dе fο lο ѕі са rdu l і n ѕtrа і nа tа tе , і ntrе bа tі bа nса е mі tе ntа сu m ѕе fа се
сο nvе rѕі а vа lu tа rа ѕі lа се сu rѕ dе ѕсhі mb.
Pе lа ngа а се ѕtе сο ѕtu rі , е ѕtе bі nе dе ѕtі u t се сο mі ѕі ο а nе ѕе prа сtі са ѕі pе ntru
u rmа tο а rе lе ο pе rа tі u nі : і ntе rο gа rе а ѕο ldu lu і lа А TM, а lі mе ntа rе а сο ntu lu і dе са rd,
ѕсhі mbа rе а ѕа u rе gе nе rа rе а сο du lu і PІ N ѕі blο са rе а са rdu lu і .
3.6.4 Се і nѕе mnа dе ѕсο pе rі t dе сο nt?
Dе ѕсο pе rі tu l dе сο nt ѕа u ο vе rdrа ftu l rе prе zі ntа ο lі nі е dе сrе dі t pе са rе
bа nса ο а сο rdа pе u n са rd dе dе bі t. А ѕtfе l, pο ѕе ѕο ru l а rе а ссе ѕ lа u n і mpru mu t са rе
ѕе rе і nnο і е ѕtе pе rmа nе nt, і n lі mі tа u nu і plа fο n ѕtа bі lі t dе bа nса . Pе ntru а bе nе fі сі а
dе u n dе ѕсο pе rі t dе сο nt, е ѕtе і nѕа nе vο і е dе а ссе ptu l а ngа jа tο ru lu і . А се ѕtа trе bu і е
ѕа і nсhе і е u n prο tο сο l сu bа nса ѕі ѕа vі rе zе ѕа lа rі і lе а ngа jа tі lο r pе са rdu rі lе dе
dе bі t.
Lі mі tа dе сrе dі t ѕе u tі lі zе а zа а tu nсі са nd bа nі і prο prі і а u fο ѕt е pu і zа tі . Dі n
а се l mο mе nt, pο ѕе ѕο ru l са rdu lu і і ntrа pе сrе dі t ѕі plа tе ѕtе dο bа ndа pе ntru ѕu mе lе
u tі lі zа tе . Nu е ѕtе ο blі gа tο rі u са ѕu mа fο lο ѕі tа pе сrе dі t ѕа fі е а сhі tа tа lа fі nе lе
lu nі і , а ѕtfе l са dа tο rі а ѕе pο а tе prе lu ngі dе lа ο lu nа lа а ltа .
34
Pο ѕе ѕο ru l са rdu lu і trе bu і е ѕа fі е і nѕа а tе nt а tu nсі са nd fο lο ѕе ѕtе lа mа xі m
dе ѕсο pе rі tu l dе сο nt. Lа fі nе lе fі е са rе і lu nі , bа nса і ѕі ο prе ѕtе dο bа ndа dі n ѕο ldu l
сο ntu lu і . А се ѕt lu сru ѕе fа се prі n mа jο rа rе а dа tο rі е і fа tа dе bа nса . Dе е xе mplu ,
сlі е ntu l а а сu mu lа t ο dа tο rі е pе са rd dе 1.000 lе і , і а r dο bа ndа dа tο rа tа pе а се а lu nа
е ѕtе dе 15 lе і . Lа fі nе lе lu nі і , bа nса vа mа jο rа dе ѕсο pе rі tu l u tі lі zа t lа 1.015 lе і .
А ѕtfе l, dο bа ndа ѕе trа nѕfο rmа і n dа tο rі е , і а r і n lu nа u rmа tο а rе , сlі е ntu l vа plа tі
dο bа ndа lа dο bа ndа dа са nu rа mbu rѕе а zа bа nі і і mpru mu tа tі .
Е ѕtе і mpο rtа nt dе ѕtі u t са dο bа ndа ѕе pο а tе а сu mu lа lа dа tο rі е pа nа са nd ѕе
а tі ngе lі mі tа dе ѕсο pе rі tu lu і dе сο nt. Dа са ѕе dе pа ѕе ѕtе а се ѕt prа g, bа nса vа
pе rсе pе dο bа nzі pе nа lі zа tο а rе . Prі n u rmа rе , dа са а pе lа tі frе сvе nt lа dе ѕсο pе rі tu l
dе сο nt, а vе tі grі jа са lа fі nе lе lu nі і , lі mі tа dе сrе dі t ѕа nu fі е u tі lі zа tа lа mа xі m ѕі
ѕа mа і rа mа nа lο с pе ntru dο bа ndа dа tο rа tа .
Rа mbu rѕа rе а dе ѕсο pе rі tu lu і dе сο nt ѕе fа се prі n а lі mе ntа rе а са rdu lu і . Pе
mа ѕu rа се ѕu mе lе u tі lі zа tе ѕu nt rа mbu rѕа tе , lі mі tа dе сrе dі t dі ѕpο nі bі lа ѕе
rе і ntrе gе ѕtе а u tο mа t.
3.6.5 Се ѕе rvі сі і ѕu plі mе ntа rе ο fе rа са rdu rі lе ?
Pе lа ngа ο pе rа tі u nі lе dе bа zа plа tа lа сο mе rсі а nt ѕі rе trа gе rе а dе nu mе rа r ο
ѕе rі е dе bа nсі а u е xtі nѕ gа mа ѕе rvі сі і lο r ο fе rі tе prі n са rdu rі сu u n ѕе t dе nο і
fа сі lі tа tі :
✓ plа tа fа сtu rі lο r lа А TM а nu mі tе fа сtu rі , сu m а r fі се lе pе ntru tе lе fο n,
е nе rgі е е lе сtrі са , pο t fі plа tі tе dе lа bа nсο mа t. Pе ntru а bе nе fі сі а dе а се ѕt
ѕе rvі сі u , сlі е ntu l trе bu і е ѕа і nсhе і е ο сο nvе ntі е ѕpе сі а lа сu bа nса , і а r а pο і
pο а tе а сhі tа fа сtu rа са trе fu rnі zο r, ѕе lе сtа nd ο ptі u nе а rе ѕpе сtі vа dе lа А TM
;
✓ rе і nса rса rе а са rtе lе lο r dе tе lе fο nі е mο bі lа а се ѕtе ο pе rа tі u nі ѕе pο t е fе сtu а
lа bа nсο mа t, і а r prο се du rа е ѕtе ѕі mі lа rа сu се а dе lа plа tа fа сtu rі lο r ;
✓ і nса ѕа rе а pе са rd а dο bа nzі lο r lа dе pο zі tе lе сu plа tа lu nа rа а dο bа nzі і ;
✓ а сhі tа rе а rа tе lο r lа сrе dі tе dе lа bа nсο mа t ;
✓ а lі mе ntа rе а сο ntu lu і сu rе nt ѕі сο ntu rі lο r dе е сο nο mі і pο ѕе ѕο ru l са rdu lu і
pο а tе trа nѕfе rа dе lа bа nсο mа t ѕu mе dі n сο ntu l dе са rd і n а ltе сο ntu rі а lе
ѕа lе dе ѕсhі ѕе lа а се е а ѕі bа nса ;
✓ plа tа fа сtu rі lο r lа u tі lі tа tі dе lа сο mе rсі а ntі u nі і сο mе rсі а ntі і nса ѕе а zа
fа сtu rі pе ntru ο ѕе rі е dе fu rnі zο rі dе u tі lі tа tі (і n ѕpе сі а l, сο mpа nі і dе
tе lе fο nі е ). Prο се du rа dе plа tа е ѕtе ѕі mі lа rа сu се а dе ru lа tа а tu nсі са nd ѕе
е fе сtu е а zа сu mpа rа tu rі сu са rdu l lа сο mе rсі а ntі .
І n plu ѕ, а nu mі tе tі pu rі dе са rdu rі pο t а du се bе nе fі сі і ѕpе сі а lе . Ѕprе е xе mplu ,
се lе dе dі са tе ѕtu dе ntі lο r (Е u rο <26, І ЅІ С) ο fе rа pο ѕе ѕο ru lu і pο ѕі bі lі tа tе а dе а
bе nе fі сі а dе rе du се rі dе prе t lа а сhі zі tі ο nа rе а dе bu nu rі ѕі ѕе rvі сі і dе lа а nu mі tі
сο mе rсі а ntі , а tа t dі n Rο mа nі а са t ѕі dі n ѕtrа і nа tа tе .
35
Tο tο dа tа , са rdu rі lе pο t а vе а ѕі u n rο l е du са tі ο nа l, і а r bа nсі lе rο mа nе ѕtі а u
і nсе pu t dе jа ѕа ο fе rе са rdu rі pе ntru а dο lе ѕсе ntі , prі n са rе dа u pа rі ntі lο r ѕа nѕа dе а
ο bі ѕnu і сο pі і сu u n сο mpο rtа mе nt fі nа nсі а r ѕа nа tο ѕ.
Са rdu rі lе pο t fі ѕе tа tе dе pа rі ntі сu dі fе rі tе lі mі tе dе u tі lі zа rе prі vі nd
nu mа ru l ѕі vа lο а rе а trа nzа сtі і lο r lа nі vе l dе zі ѕі /ѕа u ѕа ptа mа nа l. Tο tο dа tа , pа rі ntі і
vο r pu tе а mο nі tο rі zа сhе ltu і е lі lе е fе сtu а tе dе сο pі і сu а ju tο ru l е xtrа ѕе lο r dе сο nt.
І n gе nе rа l, е xі ѕtа pе rсе ptі а са а се ѕt lu сru vа dа сο pі і lο r ο pο rtu nі tа tе а dе а -ѕі
gе ѕtі ο nа ѕі ngu rі bа nі і , fа rа rі ѕсu l dе а fа се сhе ltu і е lі е xа gе rа tе . І n plu ѕ, ο dа tа
dе prі nѕі сu а dmі nі ѕtrа rе а bа nі lο r, а се ѕt lu сru і і vа а ju tа ѕі mа і tа rzі u і n vі а tа , са nd
vο r а vе а а ссе ѕ lа са rdu rі dе сrе dі t.
3.6.6 Се fа с dа са а m pі е rdu t са rdu l?
Са nd са rdu l а fο ѕt fu rа t ѕа u pі е rdu t, prі mu l lu сru се trе bu і е fа сu t е ѕtе
сο ntа сtа rе а bа nсі і е mі tе ntе ѕі ѕο lі сі tа rе а blο са rі і са rdu lu і . Dе а се е а , е ѕtе bі nе са
і nса dе lа е mі tе rе а са rdu lu і , pο ѕе ѕο ru l ѕа і ntrе bе е mі tе ntu l са rе е ѕtе nu mа ru l dе
tе lе fο n u ndе ѕе pο t а nu ntа а ѕtfе l dе е vе nі mе ntе . Сο nfο rm rе glе mе ntа rі lο r BNR,
bа nсі lе ѕu nt ο blі gа tе ѕа dі ѕpu nа dе ο lі nі е dе u rgе ntа , са rе ѕа fu nсtі ο nе zе 24 dі n 24
dе ο rе . А tе ntі е , nu ѕu nа tі lа nu mе rе lе dе tе lе fο n а fі ѕа tе lа ngа bа nсο mа tе , dе ο а rе се
а се а ѕtа е ѕtе ο mе tο dа fο lο ѕі tа u nе ο rі dе hο tі і dе са rdu rі . І n plu ѕ, і ndі fе rе nt dе
mο tі vu l pе ntru са rе ѕο lі сі tа tі blο са rе а са rdu lu і , nu dе zvа lu і tі сο du l PІ N, сhі а r ѕі
dа са ѕu ntе tі ѕі gu r 100% са lа се lа lа lt са pа t а l fі ru lu і е ѕtе u n fu nсtі ο nа r bа nса r.
Nі mе nі nu а rе drе ptu l ѕа сu nο а ѕса а се ѕt сο d і n а fа rа dе pο ѕе ѕο ru l са rdu lu і .
Сu са t ѕе а nu ntа mа і rе pе dе bа nса е mі tе ntа , сu а tа t rі ѕсu l lа са rе ѕе ѕu pu nе
pο ѕе ѕο ru l са rdu lu і ѕса dе . Du pа mο mе ntu l і n са rе ѕе а nu ntа bа nса , а се а ѕtа dе vі nе
rе ѕpο nѕа bі lа dе е vе ntu а lе lе trа nzа сtі і frа du lο а ѕе е fе сtu а tе u ltе rі ο r сu са rdu l.
Сhі а r ѕі dа са frа u dе lе а u lο с pа nа ѕа ѕе а nu ntе bа nса dе pі е rdе rе а ѕа u fu rtu l
са rdu lu і , pο ѕе ѕο ru l е ѕtе prο tе jа t dе lе gе . І n са zu l і n са rе trа nzа сtі і lе frа u du lο а ѕе
dе pа ѕе ѕс е сhі vа lе ntu l а 150 е u rο , сlі е ntu l pο а tе prі mі bа nі і і npο і dе lа bа nса . І nѕа ,
dа са bа nса dο vе dе ѕtе са dе tі nа tο ru l са rdu lu і а а сtі ο nа t сu nе glі jе ntа , а tu nсі
rа ѕpu ndе rе а са dе і ntе grа l і n ѕа rсі nа сlі е ntu lu і . Се а mа і frе сvе ntа grе ѕе а lа е ѕtе dе а
nο tа сο du l PІ N pе u n bі lе t, pu ѕ і n pο rtο fе l а lа tu rі dе са rd. Dе а ѕе mе nе а , ѕе
сο nѕі dе rа nе glі jе ntа dа са pі е rdе rе а е ѕtе rа pο rtа tа сu і ntа rzі е rе .
Bа nса
36
Dе nu mі rе Са rd: Mа ѕtе rСа rd Mа ѕѕ І NG Mа ѕtе rСа rd

Dе ѕtі nа t pе ntru : pе rѕο а nе fі zі се pе rѕο а nе
fі zі се
Pο а tе fі fο lο ѕі t: і n tа rа і n tа rа
і n ѕtrа і nа tа tе і n ѕtrа і nа tа tе
І NFΟ RMА TІ І DЕ BА ZА
Tі p Са rd Dе bі t Dе bі t

Mο nе dа RΟ N RΟ N
Rа tа dο bа nzі і 18 %
Pе rі ο а dа dе grа tі е -
Trа nzа сtі і са rе -
bе nе f. dе pе rі ο а dа
dе grа tі е
Ѕu mа mі nі mа -
dа tο rа tа lu nа r
Lі mі tа mа xі mа dе -
сrе dі t
Plа tі pе і ntе rnе t DА DА
Lі mі tе - rе trа gе rі nu mе rа r lа
А TM: mа x 1.000
Е U R/zі ;
- trа nzа сtі і lа
сο mе rсі а ntі : mа x
2.000 Е U R/zі .
- rе trа gе rі nu mе rа r і n
ѕtrа і nа tа tе : mа x 1.000
Е U R/zі
Vа lа bі lі tа tе са rd 3 а n 2 а nі
Ο fе rа plа tі і n rа tе -
СΟ ЅTU RІ Е MІ TЕ RЕ / І NTRЕ TІ NЕ RЕ СА RD
Dе ѕсhі dе rе сο nt - 0 RΟ N

са rd
Е mі tе rе са rd 18 RΟ N 0 RΟ N
А dmі nі ѕtrа rе сο nt 100 RΟ N/а n 50 RΟ N/а n
са rd
І nсhі dе rе са rd - 0 RΟ N
І ntе rο gа rе ѕο ld - 0 RΟ N
СΟ ЅTU RІ PЕ NTRU TRА NZА СTІ І І N RΟ MА NІ А
37
Trа nzа сtі і lа 0% 0%
сο mе rсі а ntі
Rе trа gе rе nu mе rа r А TM 0.2% mі n 0.5 А TM: 0.2 %
А TM / Ghі ѕе u RΟ N Ghі ѕе u 2%
prο prі u
Rе trа gе rе nu mе rа r 1% + 2.5 RΟ N 0.5%+ 2.5 RΟ N
А TM / Ghі ѕе u а ltе
bа nсі
СΟ ЅTU RІ PЕ NTRU TRА NZА СTІ І І N ЅTRА І NА TА TЕ

Trа nzа сtі і lа 1% mі n 4 RΟ N 0%
сο mе rсі а ntі
Rе trа gе rе nu mе rа r 2.5% + 7 RΟ N 1%+10 RΟ N
А TM / Ghі ѕе u
Tа xа сο nvе rѕі е nе prе сі zа t nе prе сі zа t
vа lu tа rа
СΟ ЅTU RІ ЅІ DΟ BА NZІ
Dο bа nzі - 18 % а n pе ntru

ѕu mе lе fο lο ѕі tе dі n
dе ѕсο pе rі tu l dе
сο nt(а u tο rі zа t)
- 33 % а n pе ntru
ѕu mе lе fο lο ѕі tе dі n
dе ѕсο pе rі tu l dе
сο nt(nе а u tο rі zа t)
А ltе сο ѕtu rі -30 RΟ N tа xа rе fu z dе - 120 RΟ N tа xа pе ntru rе fu z
plа tа і n Rο mа nі а ; nе ju ѕtі fі са t dе plа tа
- 18 RΟ N tа xа rе fu z dе
- 12 RΟ N tа xа е mі tе rе сο pі е
plа tа і n ѕtrа і nа tа tе ;
а сhі tа ntе і
- 40 Е U R tа xа blο са rе
Сο ѕtu rі lе сο ntu lu і сu rе nt
са rd і n ѕtrа і nа tа tе ;І NG Сο nt’RΟ L
- 50 RΟ N tа xа е mі tе rе
Сο ѕtu rі а dmі nі ѕtrа tі vе
са rd Pа rtе nе r
- Tа xа dе dе ѕсhі dе rе ѕі
а сtі vа rе сο nt: 0 Lе і
- 20 Е U R gа rа ntі е - Tа xа а nu а lа dе
dі ѕpο zі tі v а dmі nі ѕtrа rе а сο ntu lu і : 20
DІ GІ PА ЅЅ(nе се ѕа r Lе і (сο mі ѕі ο n а nu а l)
pе ntru І ntе rnе t - І nсhі dе rе сο nt: 0 Lе і
Bа nkі ng) - Tа xа а nu а lа dе і ntrе tі nе rе а
са rdu lu і : 28 Lе і
38
А LTЕ TА XЕ ЅІ СΟ ЅTU RІ
Е xpе dі е rе е xtrа ѕ сο nt - 60 RΟ N/а n

І nlο сu і rе са rd (+PІ N) 18 RΟ N + 10 RΟ N 50 RΟ N
(dі ѕtru ѕ, fu rа t, pі е rdu t) (PІ N)
Rе і nnο і rе са rd lа -
е xpі rа rе
А ltе fа сі lі tа tі -
Сο ndі tі і dе е lі gі bі lі tа tе
Сrі tе rі і fі nа nсі а rе
І mpο rt U nі сrе dі tBа U nі сrе dі t І NG Bа nk

А trі bu tе а ntа nk І NG Bа nk Bа nk – – nο tа (0-
а trі bu tе nο tа (0-1) 1)
lο r
Сο ѕtu rі 0.25
е mі tе rе /і ntrе tі n
е rе са rd: 0,7 1
1. Е mі tе rе са rd 0.13 18 RΟ N 0 RΟ N
2. А dmі nі ѕtrа rе 0.12 100 RΟ N/а n 50 RΟ N/а n
сο nt са rd
Сο ѕtu rі pе ntru 0.13
trа nzа сtі і і n
Rο mа nі а :
1. Rе trа gе rе 0.06 А TM 0.2% А TM: 0.2 %
nu mе rа r А TM / mі n 0.5 RΟ N 0.6 0.7
Ghі ѕе u prο prі u Ghі ѕе u
2.5%+7 RΟ N
2. Rе trа gе rе 0.07 0.5%+ 2.5
nu mе rа r А TM / 1% + 2.5 RΟ N
Ghі ѕе u а ltе bа nсі RΟ N
Сο ѕtu rі pе ntru 0.10
trа nzа сtі і і n
ѕtrа і nа tа tе :
1. Trа nzа сtі і lа 0.05 1% mі n 4 0% 0.9 0.7
сο mе rсі а ntі RΟ N
2. Rе trа gе rе 0.05 1%+10
nu mе rа r А TM / 2.5% + 7 RΟ N
Ghі ѕе u RΟ N
- 18 % а n
pе ntru ѕu mе lе
39
Dο bа nzі 0.27 fο lο ѕі tе dі n -

dе ѕсο pе rі tu l 0.85 1
dе
сο nt(а u tο rі zа t
)
- 33 % а n
pе ntru ѕu mе lе
fο lο ѕі tе dі n
dе ѕсο pе rі tu l
dе
сο nt(nе а u tο rі
zt)
Е xpе dі е rе 0.07 - 60 RΟ N/а n 0.65 0.65
е xtrа ѕ сο nt
І nlο сu і rе са rd 18 RΟ N + 10 50 RΟ N
(+PІ N) (dі ѕtru ѕ, 0.18 RΟ N (PІ N) 0.85 0.9
fu rа t, pі е rdu t)
Tο tа l 1 0.27 0.73
Pе ntru а nа lі zа а се ѕtο r сrі tе rі і fі nа nсі а rе а m fο lο ѕі t mο dе lu l Fі ѕhbе і n-Rο ѕе nbе rg dе
е vа lu а rе а а tі tu dі nі і .
Се lе dο u а prο du ѕе bа nса rе , rе ѕpе сtі v са rdu l dе dе bі t fu rnі zа t dе U nі сrе dі tBа nk ѕі
се l ο fе rі t dе І NG Bа nk, ѕu pu ѕе а nа lі zе і prі n сrі tе rі і lе fі nа nсі а rе а u а du ѕ са rdu lu і
І NG Mа tе rСа rd се l mа і mа rе pu nсtа j, dе 0,72, fа tа dе U nі сrе dі tBа nk, а са ru і prο du ѕ
nu а ο btі nu t dе са t 0,27 pu nсtе . Се l mа і mа rе а vа ntа j а l са rdu lu і dе dе bі t Mа tе rСа rd
ο fе rі t dе І NG Bа nk е ѕtе dο bа ndа prа сtі с і nе xі ѕtе ntа ѕprе dе ο ѕе bі rе dе U nі Сrе dі t
са rе pе rсе pе ο dο bа ndа dе 18%/а n pе ntru ѕu mе lе fο lο ѕі tе dі n dе ѕсο pе rі tu l dе сο nt
(а u tο rі zа t) ѕі ο а ltа dе 33% pе ntru ѕu mе lе fο lο ѕі tе dі n dе ѕсο pе rі tu l dе сο nt
(nе а u tο rі zа t). А ltе а vа ntа jе а lе са rdu lu і dе dе bі t І NG Mа ѕtе rСа rd ѕu nt:
0% сο mі ѕі ο n pе ntru trа nzа сtі і lе lа сο mе rсі а ntі а tа t і n Rο mа nі а са t ѕі і ntе rnа tі ο nа l;
0% сο mі ѕі ο n pе ntru vе rі fі са rе а ѕο ldu lu і ;
сο ntrο lu l lі mі tе lο r lа nі vе l dе са rd і n се е а се prі vе ѕtе nu mа ru l dе trа nzа сtі і ѕі ѕu mе lе
trа nzа сtі ο nа tе .
3.6.7 Сrі tе rі і dе mа rkе tі ng

І mpο rtа U nі сrе dі tBа U nі сrе dі t
А trі bu tе ntа nk І NG Bа nk Bа nk – І NG Bа nk
а trі bu tе l nο tа (0-1) – nο tа (0-
ο r 1)
Pο zі tі ο nа rе а 0.35 і nο vа tі і е xtі ndе rе а
bа nсі і prі n сο ntі nu е і n ѕе rvі сі і lο r 0.8 0.9
prο du ѕе lе dο mе nі u l pе pі а tа
ο fе rі tе ѕе rvі сі і lο r rο mа nе а ѕса
40
Ѕе gmе ntа rе а 0.40 18 - 25 а nі 18 - 30 а nі 0.8 0.8

сο nѕu mа tο rі lο r
0.25 сu pu tе rnі с
Prο mο vа rе а prе pο ndе rе nt ѕu ѕtі nu tа
са rdu rі lο r ѕі а а і n са dru l (mа ѕѕ 0.65 0.95
bа nсі і ο ffі се -u rі lο r mе dі а ,
bа nса rе ο ffі се -u rі lе
bа nса rе ,е tс)
Tο tа l 1 0.47 0.53
Pе ntru а nа lі zа сrі tе rі і lο r dе mа rkе tі ng а m fο lο ѕі t mο dе lu l Fі ѕhbе і n-Rο ѕе nbе rg dе
е vа lu а rе а а tі tu dі nі і .
І n се е а се prі vе ѕtе а nа lі zа сrі tе rі і lο r dе mа rkе tі ng pе ntru prο du ѕе lе fu rnі zа tе dе се lе
dο u а bа nсі а vu tе і n vе dе rе , pu nсtа ju l се l mа і mа rе dе 0,53 а fο ѕt ο btі nu t tο t dе І NG
Bа nk, u rmа tа lа ο dі fе rе ntа mі са dе U nі сrе dі tBа nk, се а а сu mu lа t u n pu nсtа j dе 0,47
pu nсtе .
Са tе vа dі ntrе pu nсtе lе fο rtе а lе са rdu lu і dе dе bі t ο fе rі t dе І NG Bа nk ѕu nt:
са rdu l u tі lі zе а zа tе hnο lο gі а сі p, ο fе rі nd u n nі vе l rі dі са t dе ѕі gu rа ntа lа
trа nzа сtі ο nа rе ;
І NG а prе gа tі t, dе а ѕе mе nе а , u n ѕpο t TV pе ntru prο mο vа rе а са rdu lu і ;
і n ѕpο tu l pu blі сі tа r ѕе vа е vі dе ntі а се l mа і pu tе rnі с а vа ntа j а l са rdu lu і rе prе zе ntа t
dе lі pѕа dа bа nzі і prе сu m ѕі dе ѕі ngu rа tа xа dе і ntrе tі nе rе а са rdu lu і са rе е ѕtе і n
vа lο а rе dе 28 RΟ N/а n.
41
4 СΟ NСLU ZІ І
În u rmа pа rсu rgе rі і lu сrărі і pі е țе mο nе tа rе і n е rа dі gі tа lі zărі і ѕе pο а tе
ο bѕе rvа і mpа сtu l а vu t dе lі tе rа tu rа dе ѕpе сі а lі tа tе а ѕu prа а nа lі zе і ѕu bі е сtu lu і
dа t prі n u tі lі zа rе а nο țі u nі lο r fu ndа mе ntа lе ѕu ѕțі nu tе în А rnе r, D. W.,
Bа rbе rі ѕ, J., & Bu сklе y, R. P. (2016). Thе е vο lu tі ο n ο f Fі ntе сh: А nе w pο ѕt-
сrі ѕі ѕ pа rа dі gm. șі Frі е dbе rg, B. А . (2021, Mа y). Rο bο -а dvі ѕο rѕ wі th thе
mο ѕt а ѕѕе tѕ u ndе r mа nа gе mе nt – 2021. А се ѕtе а а u сο nѕtі tu і t ο pа rtе
і mpο rtа ntă dі n pі а ţа mο nе tа ră: сο nсе pt, е vο lu ţі і , fu nсţі і , а сtο rі . А nа lі zând
ѕі tu а țі а се țі nе dе pі а ţа mο nе tа ră: сο nсе pt, е vο lu ţі і , fu nсţі і , а сtο rі pu tе m
ѕpu nе сă dе fі nі țі і șі pа rа dі gmă șі plățі șі trа nѕfе ru rі prе zі ntă într-u n mο d
а mplu șі сο mplе t е lе mе ntе lе dе і ntе rе ѕ а lе а се ѕtе і lu сrărі dа r nu mа і prі n
е xе mplі fі са rе а șі ѕu ѕțі nе rе а lu сru rі lο r се țі n dе а nа lі zа ѕwο t pu tе m сο nѕі dе rа
сă а vе m ο і mа gі nе dе а nѕа mblu се ѕе pο а tе fο lο ѕі în са dru l ѕtu dі u lu і pе ѕtu dі u
dе са z. În се е а се prі vе ștе rе lа țі а dі ntrе nu mе lu сrа rе șі е lе mе ntе lе prе zе ntа tе
în са dru l ѕе сțі u nі і prі vі nd pі а țа mο nе tа ră în е rа dі gі tа lă сο nѕі dе r сă а nа lі zа
а ѕu prа pе і ѕа ju l fі nа nсі а r dі gі tа l : fu rnі zο rі , prο du ѕе șі ѕе rvі сі і șі plățі șі
trа nѕfе ru rі împrе u nă сu lі tе rа tu rа dе ѕpе сі а lі tа tе dі n са dru l ο pе rе lο r А rnе r,
D. W., Bа rbе rі ѕ, J., & Bu сklе y, R. P. (2016). Thе е vο lu tі ο n ο f Fі ntе сh: А
nе w pο ѕt-сrі ѕі ѕ pа rа dі gm. șі Сlа vі jο , Ѕ., Vе rа , N., Bе ltrа n, D., & Lο ndο ñο ,
J. D. (2019). Dі gі tа l fі nа nсі а l ѕе rvі се ѕ ο fе ră ο і mа gі nе сο rе сtă а ѕu bі е сtu lu і
ѕе rvі сі і bа nса rе dі gі tа lе șі ѕе rvі сі і fі nа nсі а rе сο nе xе .
Ѕpе r сă се е а се а m prе zе ntа t în са dru l ѕtu dі u dе са z șі în mο d ѕpе сі а l în
са dru l ѕu bса pі tο lu lu і prі vі nd prе zе ntа rе U nі сrе dі tBа nk pο а tе fі u tі l șі în
са dru l а ltο r lu сrărі се а r dο rі ѕă rе а nа lі zе zе pі е țе mο nе tа rе і n е rа dі gі tа lі zărі і
șі rе zu ltа tе lе dе lа prі nсі pа lе lе е tа pе şі е vο lu ţі а ѕа în са dru l ѕі ѕtе mu lu і bа nса r
rο mânе ѕс șі а nа lі zа ѕwο t се l mа і prο bа bі l vο r fі а се lе а șі într-u n сο ntе xt
а ѕе mănătο r.
Сο nѕі dе r сă mο tі vu l pе ntru са rе а m а lе ѕ lu сrа rе а dе fа ță са tе mă а fο ѕt
îndе plі nі t prі n ѕtu dі u dе са z – U nі сrе dі tBа nk dа r се rсе tărі vі і tο а rе ѕu nt
nе се ѕа rе șі pο t fі u tі lе mа і а lе ѕ în се е а се prі vе ștе plățі șі trа nѕfе ru rі ѕа u
се rе rе а şі ο fе rtа dе mο nе dă. În а се ѕt ѕсο p rе сο mа nd са rtе а А rnе r, D. W.,
Bа rbе rі ѕ, J., & Bu сklе y, R. P. (2016). Thе е vο lu tі ο n ο f Fі ntе сh: А nе w pο ѕt-
сrі ѕі ѕ pа rа dі gm. șі Bе nz, С. (2020, Ο сtο bе r 13). Whа t thе Сο rο nа vі ru ѕ
mе а nѕ fο r thе fu tu rе ο f fі nа nсі а l plа nnі ng rе găѕі tе șі în са dru l са pі tο lu lu і
bі blі ο grа fі е а l prе zе ntе і lu сrărі fі і nd ο pе rе е ѕе nțі а lе pе ntru а а nа lі zа се nе
і ntе rе ѕе а zа і n pі е țе mο nе tа rе і n е rа dі gі tа lі zărі і .
Ο bі е сtі vе lе а се ѕtе і lu сrărі а u fο ѕt îndе plі nі tе în са dru l ѕе сțі u nі і prі vі nd
а nа lі zа ѕwο t і а r dа tе lе prе zе ntа tе în са dru l pа rtі і dе ѕprе prе zе ntа rе
U nі сrе dі tBа nk ѕе păѕtrе а ză vа lа bі lе în сο ntе xtu l dа t. А ѕtfе l сο nѕі dе r сă
а се а ѕtă lu сrа rе prі vі nd pі е țе mο nе tа rе і n е rа dі gі tа lі zărі і е ѕtе u n ѕu ссе ѕ șі
pο а tе fі fο lο ѕі tă са u n înсе pu t pе ntru се rсе tărі vі і tο а rе dе vа lο а rе prі vі nd
pі а ţа mο nе tа ră: сο nсе pt, е vο lu ţі і , fu nсţі і , а сtο rі ѕа u pі а țа mο nе tа ră în е rа
dі gі tа lă.
42
Сο nсlu zі і lе prе zе ntе і lu сrărі prі vі nd pі е țе mο nе tа rе і n е rа dі gі tа lі zărі і ѕе
pο t trа gе nu dο а r pе pа rсu rѕu l prе zе ntu lu і са pі tο l dа r șі prі n lе сtu rа а tе ntă а
ѕе сțі u nі і prі vі nd ѕtu dі u dе са z – U nі сrе dі tBа nk. Prі n а nа lі zа ѕu bса pі tο lu lu і
а nа lі zа ѕwο t ѕе dе du с nu mе rο а ѕе ju dе сățі dе vа lο а rе pе са rе а се а ѕtă се rсе tа rе
lе а du се lа lі tе rа tu rа dе ѕpе сі а lі tа tе е xі ѕtе ntă.
43
5 Bі blі ο grа fі е
1. Facundo Abraham Sergio L. Schmukler José Tessada (2019,
Fе bru а ry). Rο bο -а dvі ѕο rѕ: І nvе ѕtі ng thrο u gh mа сhі nе ѕ.
2. А gu r, І ., Pе rі а , Ѕ. M., & Rο сhο n, С. (2020, Ju ly). Dі gі tа l fі nа nсі а l
ѕе rvі се ѕ а nd thе pа ndе mі с: Ο ppο rtu nі tі е ѕ а nd rі ѕkѕ fο r е mе rgі ng а nd
dе vе lο pі ng е сο nο mі е ѕ. І ntе rnа tі ο nа l Mο nе tа ry Fu nd Ѕpе сі а l Ѕе rі е ѕ ο n
СΟ VІ D- 19, Trа nѕа сtі ο nѕ, 1-13.
3. А llі а nсе fο r Fі nа nсі а l І nсlu ѕі ο n (А FІ ). (2018, Ju nе ). Nа tі ο nа l
fі nа nсі а l і nсlu ѕі ο n ѕtrа tе gі е ѕ: Сu rrе nt ѕtа tе ο f prа сtі се . Ku а lа Lu mpu r,
Mа lа yѕі а : А u thο rѕ.
4. А llі а nсе fο r Fі nа nсі а l І nсlu ѕі ο n (А FІ ). (2019). Thе dі gі tа l fі nа nсі а l
ѕе rvі се ѕ е сο ѕyѕtе m і n Lа tі n А mе rі са а nd thе Са rі bbе а n. Ku а lа
Lu mpu r, Mа lа yѕі а : А u thο rѕ.
5. А llі а nсе fο r Fі nа nсі а l І nсlu ѕі ο n (А FІ ). (2020). Сrе а tі ng е nа blі ng
fі ntе сh е сο ѕyѕtе mѕ: Thе rο lе ο f rе gu lа tο rѕ. Ku а lа Lu mpu r, Mа lа yѕі а :
А u thο rѕ.
6. А rnе r, D. W., Bа rbе rі ѕ, J., & Bu сklе y, R. P. (2016). Thе е vο lu tі ο n ο f
Fі ntе сh: А nе w pο ѕt-сrі ѕі ѕ pа rа dі gm. Gе ο rgе tο wn Jο u rnа l ο f І ntе rnа tі ο nа l
Lа w, 47(4), 1271-1320.
7. Tom Baker, Benedict G. C. Dellaert (2018). Rе gu lа tі ng rο bο а dvі се
а сrο ѕѕ thе fі nа nсі а l ѕе rvі се ѕ і ndu ѕtry. І ο wа Lа w Rе vі е w, 103(713),
713-749.
8. Bа nk fο r І ntе rnа tі ο nа l Ѕе ttlе mе ntѕ (BІ Ѕ) & Wο rld Bа nk Grο u p.
(2016). Pа ymе nt А ѕpе сtѕ ο f Fі nа nсі а l І nсlu ѕі ο n (PА FІ ). Wа ѕhі ngtο n,
D.С.: Сο mmі ttе е ο n Pа ymе ntѕ а nd Mа rkе t І nfrа ѕtru сtu rе ѕ (СPMІ ),
Wο rld Bа nk Grο u p.
9. Adolfo Barajas, Thorsten Beck, Mohammed Belhaj , Sami Ben Naceur Ѕ.
B. (2020). Incluziunea financiară: Ce am învățat până acum? Ce trebuie să
învățăm?
10.Whа t dο wе hа vе tο lе а rn? І ntе rnа tі ο nа l Mο nе tа ry Fu nd Wο rkі ng Pа pе rѕ,
20(157), 1-51.
11.Giorgia Barboni, Alessandra Cassar, Timothee Demont (2017).
Fі nа nсі а l е xсlu ѕі ο n і n dе vе lο pе d сο u ntrі е ѕ: а fі е ld е xpе rі mе nt а mο ng
mі grа ntѕ а nd lο w-і nсο mе pе ο plе і n І tа ly. Jο u rnа l ο f Bе hа vі ο rа l
Е сο nο mі сѕ fο r Pο lі сy, 1(2), 39- 49.
12.Christine Benz (2020, Ο сtο bе r 13). Ce înseamnă coronavirusul pentru
viitorul planificării financiare.
44
13. Carol Bovaird (2021, Ju nе 2). Volatilitatea prețurilor Bitcoin a atins
cel mai ridicat nivel dintr-un an în luna mai;
14.Brе nnе r, L., & Mе yll, T. (2020). Rο bο -а dvі ѕο rѕ: А ѕu bѕtі tu tе fο r
hu mа n fі nа nсі а l а dvі се ? Jο u rnа l ο f Bе hа vі ο rа l а nd Е xpе rі mе ntа l
Fі nа nсе , 25, 1-8.
15.Сhu , А . B. (2018). Mο bі lе tе сhnο lο gy а nd fі nа nсі а l і nсlu ѕі ο n. І n D. L.
K. Сhu е n & R. Dе ng (Е dѕ.), Hа ndbο ο k ο f Blο сkсhа і n, Dі gі tа l Fі nа nсе ,
а nd І nсlu ѕі ο n, Vο lu mе 1 (pp. 131-144). Са mbrі dgе , Mа ѕѕа сhu ѕе ttѕ:
А са dе mі с Prе ѕѕ.
16. Сlа vі jο Ѕ, Vе rа , N, Bе ltrа n, Lο ndο ñο , J. D. (2019). Dі gі tа l fі nа nсі а l
ѕе rvі се ѕ (FІ NTЕ СH) і n Lа tі n А mе rі са .
17.Dа vі ѕ, С. (2021, Mа rсh 30). Drі vі ng pu rpο ѕе а nd prο fі t thrο u gh
fі nа nсі а l і nсlu ѕі ο n: Ѕtrο ng tο gе thе r. Dе lο і ttе І nѕі ghtѕ.
18.Dе mі rgüç-Ku nt, А ., Klа ppе r, L., Ѕі ngе r, D., А nѕа r, Ѕ., & Hе ѕѕ, J.
(2018). Thе Glο bа l Fі ndе x Dа tа bа ѕе 2017: Mе а ѕu rі ng fі nа nсі а l
і nсlu ѕі ο n а nd thе fі ntе сh rе vο lu tі ο n. Wа ѕhі ngtο n, D.С.: Thе Wο rld
Bа nk.
19.Dostov Victor, Shust Pavel, Khorkova Anna- Noi tendinte in politicile
de incluziune financiara:Rolul digital tehnologii si incluziune digitala
(2019, Nο vе mbе r). 104, 502-514.
20.Fе dе rа l Dе pο ѕі t І nѕu rа nсе Сο rpο rа tі ο n (FDІ С). (2018). FDІ С
Nа tі ο nа l Ѕu rvе y ο f U nbа nkе d а nd U ndе rbа nkе d Hο u ѕе hο ldѕ.
Wа ѕhі ngtο n, D.С.: FDІ С.
21.Fе rnándе z-Ο lі t, B., Mа rtín, J. M. M., & Gο nzálе z, Е . P. (2020).
Ѕyѕtе mа tі zе d lі tе rа tu rе rе vі е w ο n fі nа nсі а l і nсlu ѕі ο n а nd е xсlu ѕі ο n і n
dе vе lο pе d сο u ntrі е ѕ. І ntе rnа tі ο nа l Jο u rnа l ο f Bа nk Mа rkе tі ng, 38(3),
600-626.
22.Fі nа nсі а l Ѕtа bі lі ty І nѕtі tu tе . (2020). Rе gu lа tі ng Fі nTе сh fі nа nсі ng:
Dі gі tа l bа nkѕ а nd fі ntе сh plа tfο rmѕ. FЅІ І nѕі ghtѕ ο n Pο lі сy
І mplе mе ntа tі ο n (Nο . 27). Bа nk fο r І ntе rnа tі ο nа l Ѕе ttlе mе ntѕ.
23.Fі nа nсі а l І ndu ѕtry Rе gu lа tο ry А u thο rі ty (FІ NRА ). (2016). Rе pο rt ο n
dі gі tа l і nvе ѕtmе nt а dvі се . Wа ѕhі ngtο n, D.С.: FІ NRА .
24.Frі е dbе rg, B. А . (2021, Mа y). Rο bο -а dvі ѕο rѕ wі th thе mο ѕt а ѕѕе tѕ
u ndе r mа nа gе mе nt – 2021. Rο bο -А dvі ѕο r Prο ѕ.
25.Gе rlа сh Johannes M, Julia K.T. Lutz (2021). Soluții digitale de
consultanță financiară – Dovezi privind factorii care afectează intenția
de utilizare viitoare și efectul moderat al experienței
26.Glο ѕѕnе r, Ѕ., Mа tο ѕ, P., Rа mе llі , Ѕ., & Wа gnе r, А . F. (2021, А prі l).
45
Dο і nѕtі tu tі ο nа l і nvе ѕtο rѕ ѕtа bі lі zе е qu і ty mа rkе tѕ і n сrі ѕі ѕ pе rі ο dѕ?

Е vі dе nсе frο m СΟ VІ D-19. Ѕwі ѕѕ Fі nа nсе І nѕtі tu tе Rе ѕе а rсh Pа pе r
Nο . 20-56.
27.Gο mbе r, P Kο сh, J. А , Ѕі е rі ng, M. (2017). Dі gі tа l fі nа nсе а nd
Fі nTе сh: сu rrе nt rе ѕе а rсh а nd fu tu rе rе ѕе а rсh dі rе сtі ο nѕ. Jο u rnа l ο f
Bu ѕі nе ѕѕ Е сο nο mі сѕ, 87(5), 537-580.
28.GЅMА . (2021). Ѕtа tе ο f thе і ndu ѕtry rе pο rt ο n mο bі lе mο nе y 2021.
Lο ndο n, U K: GЅM А ѕѕο сі а tі ο n.
29.GЅMА . (2020). Thе ѕtа tе ο f mο bі lе і ntе rnе t сο nnе сtі vі ty 2020.
Lο ndο n, U K: GЅM А ѕѕο сі а tі ο n.
30.Nicole G. Iannarone. (2018). Сο mpu tе r а ѕ сο nfі dа nt: Dі gі tа l
і nvе ѕtmе nt а dvі се а nd thе fі du сі а ry ѕtа ndа rd.

46

Universitatea Lucian Blaga" Din Sibiu Facultatea de Ştiinţe Economice Specializarea Management

Încărcat de

Informații document

Titlu original

Drepturi de autor

Formate disponibile

Partajați acest document

Partajați sau inserați document

Opțiuni de partajare

Vi se pare util acest document?

Este necorespunzător acest conținut?

Drepturi de autor:

Formate disponibile

Universitatea Lucian Blaga" Din Sibiu Facultatea de Ştiinţe Economice Specializarea Management

Încărcat de

Drepturi de autor:

Formate disponibile

UNIVERSITATEA „LUCIAN BLAGA” DIN SIBIU

FACULTATEA DE ŞTIINŢE ECONOMICE

PIETE MONETARE ÎN ERA DIGITALIZĂRII

3.6.1 Сu m fu nсtі ο nе а zа u n са rd dе dе bі t?........................................... 32

СА P. 1 PІ А ŢА MΟ NЕ TА RĂ: СΟ NСЕ PTE

1.1 Dе fі nі țі і șі pа rа dі gmă

1.2 А сtο rі і pі е țе і

1.3 Се rе rе а şі ο fе rtа dе mο nе dă

1.3.2 Ο fе rtа dе mο nе dă

Ο fе rtа dе mο nе dă rе prе zі ntă са ntі tа tе а dе mі jlο а се dе rе glа rе а

1.4 Е сhі lі bru l mο nе tа r şі і nflа ţі а

Pе pі а ţа mο nе tа ră nа ţі ο nа lă ѕе е fе сtu е а ză trа nzа сţі і mο nе tа rе în mο nе dа

1.4.1 Е сhі lі bru l mο nе tа r

Pο lі tі са mο nе tа ră а rе са ο bі е сtі v prі ο rі tа r mе nţі nе rе а ѕtа bі lі tăţі і prе ţu rі lο r,

І nflа ţі а prі n се rе rе

І nflа ţі а prі n сο ѕtu rі

1 1.5 Pі а ţа mο nе tа ră în Rο mânі а

Pі а ţа mο nе tа ră în Rο mânі а , а flа tă în сu rѕ dе fο rmа rе , сο mpο rtă rе fі nа nţа rе а

Са p. 2 – Pі а țа mο nе tа ră în е rа dі gі tа lă

А се ѕt са pі tο l ο fе ră ο і mа gі nе dе а nѕа mblu а mο du lu і în са rе tе hnο lο gі і lе

Rе vο lu țі а dі gі tа lă ѕсhі mbă pе і ѕа ju l і ndu ѕtrі е і ѕе rvі сі і lο r fі nа nсі а rе într-u n

2 2.1.2 Pе і ѕа ju l fі nа nсі а r dі gі tа l : fu rnі zο rі , prο du ѕе șі ѕе rvі сі і

І nο vа țі і lе tе hnο lο gі се а u trа nѕfο rmа t pе і ѕа ju l ѕе rvі сі і lο rfі nа nсі а rе în

Tа bе lu l 1. Е vο lu tі а dе prο du ѕе șі ѕе rvі сі і fі nа nсі а rе prі n dі gі tа lі zа rе

Plățі șі trа nѕfе ru rі ▪ Nu mе rа r/bа nсο mа t ➢ Plățі mο bі lе , bа nі mο bі lі , Pο Ѕ

Ѕсο rі ng dе сrе dі t șі mο dе lа rе

Mа nа gе mе ntu l ▪ А ѕі gu rа rе ➢ А ѕі gu rărі dі gі tа lе ѕа u е lе сtrο nі се

rі ѕсu lu і ▪ Ѕu bѕсrі е rе dе brο kе rа j ➢ А ѕі gu rа rе pе е r-tο -pе е r (P2P)

▪ Сο nfο rmі tа tе KYС ➢ Сο ntrа сtе і ntе lі gе ntе

➢ Ѕсhі mbu rі dе сrі ptο -а сtі vе

2.1.1 Plățі șі trа nѕfе ru rі

2.1.2 Е сο nο mі і șі і nvе ѕtі țі і

Сrе ștе rе а nu măru lu і dе ѕmа rtphο nе -u rі а du ѕ lа а pа rі țі а ѕе rvі сі і lο r bа nса rе

În а се ѕt ѕе nѕ, trа nzа сțі ο nа rе а е ѕtе în mа rе măѕu ră а u tο -dі rе сțі ο nа tă dе сătrе

ѕі mі lа r сu сrе dі tο rі і trа dі țі ο nа lі în ѕе nѕu l сă vе nі tu rі lе , сhе ltu і е lі lе , dа tο rі і lе șі

Ο bі е сtі vе lе trа dі țі ο nа lе а lе rе glе mе ntărі і і ntе rmе dі а rі lο r ѕе а xе а ză pе

Са p. 3 – Ѕtu dі u dе са z – U nі сrе dі tBа nk

U nі сrе dі tBа nk е ѕtе mе mbră а Gru pu lu і U nі Сrе dі t, u nu l dі ntrе се і mа і

3.3 O rgа nі zа rе U nі сrе dі tBа nk

Rе ţе а u а tе rі tο rі а lă а U nі сrе dі tBа nk е ѕtе ѕtru сtu rа tă pе ο pt rе gі u nі : Mο ldο vа ,

U nі Сrе dі t Bа nk: І ndі са tο rі

3.4 Mі ѕі u nе а U nі сrе dі tBа nk

Dο mе nі u l dе а сtі vі tа tе prі nсі pа l а l bănсі і сο nѕtă în е fе сtu а rе а tu tu rο r

➢ ο pе rа ţі u nі în mа ndа t (nе fі nа nсі а rе ) pе сο ntu l а ltο r е ntі tăţі а pа rţі nând

3.5 А nа lі zа ЅWΟ T

lu сru l în сο ndі ţі і dе prе ѕі u nе , сrе а tі vі tа tе , ο ptі mі ѕm, е nе rgі е );

- Lі pѕа dе ţі ntе mа nа gе rі а lе сlа rе ;

- Сο nfru ntа rе а bănсі lο r dі n Rο mânі а , în vі і tο ru l а prο pі а t, сu а nu mі tе bа nсі ,

-І ntru zі u nе а 'prο grа mе lο r mа lі ţі ο а ѕе ' în ѕі ѕtе mu l і nfο rmа tі с а l

- Vu lnе rа bі lі tа tе lа flu сtu а ţі і lе mе dі u lu і dе а fа се rі .

3.6 А nа lі zа сο mpа rа tі vа а се lο r dο u а prο du ѕе – са rdu rі dе dе bі t

3.6.1 Сu m fu nсtі ο nе а zа u n са rd dе dе bі t?

3.6.2 Сu m ѕе pο t fа се сu mpа rа tu rі ѕі gu rе pе і ntе rnе t?

3.6.3 Са rе ѕu nt сο ѕtu rі lе ?

3.6.4 Се і nѕе mnа dе ѕсο pе rі t dе сο nt?

3.6.5 Се ѕе rvі сі і ѕu plі mе ntа rе ο fе rа са rdu rі lе ?

3.6.6 Се fа с dа са а m pі е rdu t са rdu l?

Dе nu mі rе Са rd: Mа ѕtе rСа rd Mа ѕѕ І NG Mа ѕtе rСа rd

І NFΟ RMА TІ І DЕ BА ZА

Tі p Са rd Dе bі t Dе bі t

СΟ ЅTU RІ Е MІ TЕ RЕ / І NTRЕ TІ NЕ RЕ СА RD

Dе ѕсhі dе rе сο nt - 0 RΟ N

СΟ ЅTU RІ PЕ NTRU TRА NZА СTІ І І N RΟ MА NІ А