Substantivul

Mic dicionar ortografic, ortoepic i morfologic Substantive de genul masculin abanos s. m. (arbori), pl. abanoi albgardist (alb-gar-) s. m., pl. albgarditi algoritm s. m. pl. algoritmi argus (om cu privirea ager, vigilent) s. m., pl. argui cpun (plant) s. m., pl. cpuni clete s. m., pl. cleti cneaz s. m., pl. cneji colonel1 (ofier) s. m., pl. colonei combustibil2 s. m., pl. combustibili diez s. m., pl. diezi diftong (dif-tong/di-ftong) s. m. pl. diftongi factotum (livr.) s. m., art. factotumul; pl. factotum fenix (palmier) s. m., pl. fenici geamgiu s. m., art. geamgiul; pl. geamgii, art. geamgiii (sil. -gi-ii) gnu s. m., art. gnuul; pl. gnu guru (livr.) s. m., art. gurul; pl. guru hagiu s. m., art. hagiul; pl. hagii, art. hagiii (sil. -gi-ii) jneapn s. m., pl. jnepeni lactat2 (sare a acidului lactic) s. m., pl. lactai lstar s. m., pl. lstari libero s. m., art. liberoul; pl. libero menestrel s. m., pl. menestreli Pate (srbtoare) s. propriu m., pl. Pati (doi Pati; dar: pl. f. Sfintele Pati) phoenix (pasrea~) [pron. fnix] s. m., pl. phoenici picolo s. m., art. picoloul; pl. picoli pop s. m., g.-d. art. popii; pl. popi praz s. m., (reg.) pl. praji recordman (sil. -cord-men) s. m., pl. recordmeni septenar2 (vers) s. m., pl. septenari sfinx s. m., pl. sfinci staroste s. m., pl. starosti ifon s. m., (sorturi) s. n., pl. ifoane tenisman s. m., pl. tenismeni versant s. m., pl. versani Substantive de genul feminin alte (titlu) s. f., art. altea, g.-d- art. alteei; pl. altee amiaz (-mia-) s. f. , g.-d. art. amiezii; pl. amiezi azim s. f., g.-d- art. azimei; pl. azime balustrad s. f., g.-d. art. balustradei; pl. balustrade barac s. f., g.-d. barcii; pl. barci bard s. f., g.-d. brzii; pl. brzi bltoac s. f., g.-d- art. bltoacei; pl. bltoace belvedere s. f., g.-d. art. belvederii; pl. belvederi berrie s. f., art. berria, g.-d- art. berriei; pl. berrii, art. berriile
1

birj s. f., art. birja, g.-d. birjei; pl. birje bric s. f., g.-d. art. britii; pl. briti bronhie (ramificaie a traheii) s. f. (sil. -hi-e) g.-d. art. bronhiei; pl. bronhii cad s. f., g.-d. art. czii; pl. czi canoe s. f., art. canoea, g.-d. art. canoei; pl. canoe crdie s. f., art. crdia, g.-d. art. crdiei; pl. cdii, art. cdiile caterinc s. f., g.-d. art. caterincii; pl. caterinci climar s. f., g.-d. art. climrii; pl. climri cma s. f., art. cmaa; g.-d. art. cmii; pl. cmi crmid s. f., g.-d. art. crmizii; pl. crmizi ctin s. f., g.-d. art. ctinii; pl. ctini cear s. f., g.-d. art. cerii; (sorturi) pl. ceri ceart s. f., g.-d. art. certei; pl. certuri cea s. f., g.-d. art. ceii; pl. ceuri cenu s. f., art. cenua, g.-d. art. cenuii; pl. cenui cetuie s. f., art. cetuia, g.-d. art. cetuii; pl. cetui cicoare s. f., g.-d. art. cicorii; pl. cicori ciocolat s. f., g.-d. art. ciocolatei; pl. ciocolate cloc s. f., g. d. art. clotii; pl. cloti compatrioat (sil. -pa-tri-oa-) s. f., g.-d. art. compatrioatei; pl. compatrioate copaie (reg.) s. f., g.-d. art. copii; pl. copi covat (reg.) s. f., g.-d. art. coveii; pl. covei crati s. f., g.-d. art. cratiei; pl. cratie cravat s. f., g.-d- art. cravatei; pl. cravate crias s. f., g.-d. art. criesei; criese dalt s. f., g.-d. art. dlii; pl. dli depe (nv.) s. f., art. depea, g.-d. art. depeei; pl. depee desag s. f., g.-d. art. desagii; pl. desagi dumbrav s. f., g.-d. art. dumbrvii; pl. dumbrvi erupie (nire, izbucnire) (sil. -i-e) s. f., pl. erupii estrad s. f., g.-d. art. estradei; pl. estrade fa s. f., art. faa, g.-d. art. feii; pl. fee firid s. f., pl. firide foarfece s. f., g.-d. art. foarfecii; pl. foarfeci fortrea s. f., g.-d. art. fortreei; pl. fortree fresc s. f., g.-d. art. frescei; pl. fresce gnganie (sil. -ni-e) s. f., art. gngania, g.-d. art. gnganiei; pl. gngnii, art. gngniile goace s. f., art. goacea, g.-d. art. gocii; pl. goci geamandur s. f., g.-d. geamandurii; pl. geamanduri gradin (dalt) s. f., g.-d. art. gradinei; pl. gradine gratitudine s. f., g.-d. art. gratitudinii; pl. gratitudini groap s. f., g.-d. art. gropii; pl. gropi gu s. f., art. gua, g.-d. art. guii; pl. gui ieder s. f., g.-d. art. iederei; pl. iedere iesle s. f., g.-d. art. ieslei; pl. iesle ikebana s. f., g.-d. art. ikebanei, pl. ikebane irupie (izbucnire violent) s. f., pl. irupii izbnd s. f., g.-d. art. izbnzii; pl. izbnzi izbav (reg.) s. f., g.-d. art. izbvii; pl. izbvi nclminte s. f., g.-d. art. nclmintei jant (parte a roii) s. f., g.-d. art. jantei; pl. jante jen s. f., g.-d. art. jenei; pl. jene
2

joard (nuia) s. f., g.-d. art. joardei; pl. joarde leuc (sil. leu-) s. f., g.-d. art. leucii; pl. leuci limonad s. f., g.-d. art. limonadei; pl. limonade livad s. f., g.-d. art. livezii; pl. livezi luntre s. f., g.-d. art. luntrii; pl. luntri marf s. f., g.-d. mrfi, art. mrfii; pl. mrfuri matrice (mat., biol.) s. f., art. matricea, g.-d. art. matricei; pl. matrice mgur s. f., g.-d. art. mgurii; pl. mguri moleeal s. f., g.-d. art. moleelii; pl. moleeli muschet s. f., g.-d. muschetei; pl. muschete oaste s. f., g.-d. art. otii; pl. oti obad (pop.) s. f., g.-d. art. obezii; pl. obezi obte (nv. pop.) s. f., g.-d. art. obtii; pl. obti odaie (pop.) s. f., art. odaia, g.-d. art. odii; pl. odi, art. odile (sil. - d-i-) odalisc s. f., g.-d. art. odaliscei; pl. odalisce odihn s. f., g.-d. art. odihnei; (paliere) pl. odihne ograd (reg.) s. f., g.-d. art. ogrzii; pl. ogrzi oroare s. f., g.-d. art. ororii; (fapte, obiecte) pl. orori otrav s. f., g.-d. art. otrvii; (soiuri) pl. otrvuri pacoste s. f., g.-d. art. pacostei; pl. pacoste paloare s. f., g.-d. art. palorii; pl. palori prnaie (reg., arg.) s. f., g.-d. art. prnii; pl. prni piu (pi-u) s. f., g.-d. art. pivei; pl. pive plapum s. f., g.-d. art. plpumii; pl. plpumi plas1 (mpletitur, mprire administrativ) s. f., g.-d. art. plasei; pl. plase plavie (sil. -vi-e) s. f., art. plavia, g.-d. plaviei; pl. plavii, art. plaviile (sil. -vi-i-) plmad s. f., g.-d. art. plmezii; (feluri) pl. plmezi pleav s. f., g.-d. art. plevei plosc s. f., g.-d. art. plotii; pl. ploti poian s. f., g.-d. art. poienii; pl. poieni posomoreal s. f., g.-d. art. posomorelii; pl. posomoreli prad s. f., g.-d. art. przii; pl. przi pratie (sil.) (-ti-e) s. f., art. pratia, g.-d. art. pratiei; pl. pratii, art. pratiile (sil. -ti-i-) prisac s. f., g.-d. art. priscii; pl. prisci putin s. f., g.-d. art. putinii; pl. putini remarc s. f., g.-d. remarcii; pl. remarci rindea s. f., art. rindeaua, g.-d. art. rindelei; pl. rindele, art. rindelele rogojin s. f., g.-d. rogojinii; pl. rogojini rostopasc s. f., g.-d. rostopasci saco s. f., art. sacoa, g.-d. art. sacoei; pl. sacoe sfar (fum) (pop.) s. f., g.-d. art. sfarei; pl. sfare (n expr.: a da sfar n ar) sfreal s. f., g.-d. art. sfrelii; pl. sfreli sinagog s. f., g.-d. art. sinagogii; pl. sinagogi smoal s. f., g.-d. art. smoalei spad s. f., g.-d. art. spadei; pl. spade spe (specie, pricin) s. f., g.-d. art. speei; pl. spee stn s. f., g.-d. art. stnei; pl. stne statuie s. f., art. statuia, g.-d. art. statuii; pl. statui, art. statuile strachin s. f., g.-d. art. strchinii; pl. strchini streain s. f., g.-d. art. streinii; pl. streini sudalm (pop.) s. f., g.-d. art. sudlmii; pl. sudlmi suli s. f., g.-d. art. suliei; pl. sulie
3

atr s. f., g.-d. art. atrei; pl. atre leaht s. f., g.-d. art. lehtei; (cete) pl. lehte talang s. f., g.-d. art. tlngii; pl. tlngi tandree s. f., art. tandreea, g.-d. art. tandreei tog s. f., g.-d. art. togii; pl. togi trectoare (drum de trecere) s. f., g.-d. art. trectorii; pl. trectori ranc s. f., g.-d. art. rncii; pl. rnci iganc s. f., g.-d. art. igncii; pl. ignci uzin s. f., g.-d. art. uzinei; pl. uzine veghe s. f., art. veghea, g.-d. art. veghii; pl. veghi vigoare s. f., g.-d. art. vigorii viin s. f., g.-d. art. viinei; pl. viine yal s. f., g.-d. yalei; pl. yale za2 s. f., g.-d. art. zalei; pl. zale, art. zalele zacusc s. f., g.-d. art. zacutei; (sorturi) pl. zacute zpueal s. f., g.-d. art. zpuelii; pl. zpueli zeam s. f., g.-d. art. zemii; (feluri) pl. zemuri zeghe s. f., art. zeghea, g.-d. art. zeghii; pl. zeghi Substantive feminine terminate n a accentuat: baclava s. f., art. baclavaua, g.-d. art. baclavalei; pl. baclavale, art. baclavalele balama s. f. art. balamaua, g.-d. art. balamalei; pl. balamale, art. balamalele basma s. f., art. basmaua, g.-d. art. basmalei; pl. basmale, art. basmalele beizadea (bei-) s. f., art. beizadeaua, g.-d. art. beizadelei; pl. beizadele cacealma s. f., art. cacealmaua, pl. cacealmale cimea s. f., art. cimeaua, g.-d. art. cimelei; pl. cimele, art. cimelele ciulama s. f., art. ciulamaua, g.-d. art. ciulamalei; pl. ciulamale, art. ciulamalele cucuvea s. f., art. cucuveaua, g.-d. art. cucuvelei; pl. cucuvele, art. cucuvelele duumea s. f., art. duumeaua, g.-d. art. duumelei; pl. duumele, art. duumelele halva s. f., art. halvaua, g.-d. art. halvalei; (sorturi) halvale, art. halvalele manta s. f., art. mantaua, g.-d. art. mantalei; pl. mantale, art. mantalele nuga s. f., art. nugaua, g.-d. art. nugalei; (sorturi) pl. nugale, art. nugalele andrama s. f., art. andramaua, g.-d. art. andramalei; pl. andramale, art. andramalele Substantive feminine terminate n hiatul e-e: alee s. f., art. aleea, g.-d. art. aleii; pl. alei azalee s. f., art. azaleea, g.-d. art. azaleei; pl. azalee camee s. f., art. cameea, g.-d. art. cameei; pl. camee epopee s. f., art. epopeea, g.-d. art. epopeii; pl. epopei etopee s. f., art. etopeea, g.-d. art. etopeii; pl. etopei idee s. f., art. ideea, g.-d. art. ideii; pl. idei, art. ideile (sil. -de-i-) maree s. f., art. mareea, g.-d. art. mareei; pl. maree melopee s. f., art. melopeea, g.-d. art. melopeii; pl. melopei, art. melopeile (sil. -pe-i-) melopee moschee s. f., art. moscheea, g.-d- art. moscheii; pl. moschei, art. moscheile (sil. -che-i-) odisee (cltorie, via plin de peripeii) s. f., art. odiseea, g.-d. neart. odisee, art. odiseei; (defectiv de plural) orhidee s. f., art. orhideea, g.-d. art. orhideei; pl. orhidee prozopopee s. f., art. prozopopeea, g.-d. art. prozopopeii; pl. prozopopei, art. prozopopeile (sil. -pe-i-) rozacee s. f., art. rozaceea, g.-d. art. rozaceei; pl. rozacee teodicee (sil. te-o-) s. f., art. teodiceea, g.-d. teodicee, art. teodiceei tranee s. f., art. traneea, g.-d. art. traneei; pl. tranee, art. traneele

Substantive feminine cu diferene ntre forma de G. -D. nearticulat i cea articulat: corabie (sil. -bi-e) s. f., art. corabia, g.-d. neart. (unei) corbii, art. corabiei; pl. corbii, art. corbiile (sil -bi-i-) dihanie (animal) (sil. -ni-e) s. f., art. dihania, neart. (unei) dihnii, g.-d. art. dihaniei; pl. dihnii, art. dihniile (sil. -ni-i-) prpastie (-ti-e) s. f., art. prpastia (-ti-a), g.-d. neart. (unei) prpstii, art. prpastiei; pl. prpstii, art. prpstiile (sil. -ti-i-) sabie (sil. -bi-e) s. f., art. sabia, g.-d. neart. (unei) sbii, art. sabiei; pl. sbii, art. sbiile (sil. -bi-i) salcie (arbore) (sil. -ci-e) s. f., art. salcia, g.-d. neart. (unei) slcii, art. salciei; pl. slcii, art. slciile (sil. -ci-i-) sanie (sil. -ni-e) s. f., art. sania, g.-d. neart (unei) snii, art. saniei; pl. snii, art. sniile (sil. -ni-i-) vrabie (sil. -bi-e) s. f., art. vrabia (-bi-a), g.-d. neart. (unei) vrbii, art. vrabiei; pl. vrbii, art. vrbiile (-bi-i-) Substantive de genul neutru abajur s. n., pl. abajururi abandon s. n., pl. abandonuri abataj s. n., pl. abataje abis s. n., pl. abisuri acaret s. n., pl. acareturi acopermnt s. n., pl. acoperminte acoperi s. n., pl. acoperiuri acordeon (de-on) s. n., pl. acordeoane adagiu (maxim) s. n., art. adagiul; pl. adagii, art. adagiile (-gi-i-) adaos s. n. adaosuri aerodrom s. n., pl. aerodromuri aeroport s. n., pl. aeroporturi aisberg (sil. ais-) s. n., pl. aisberguri ajun s. n., pl. ajunuri album s. n., pl. albume albu s. n., pl. albuuri alcov s. n.., pl. alcovuri alfabet s. n. pl. alfabete alineat (sil. -ne-at) s. n.; pl. alinate almanah s. n. pl. almanahuri altoi s. n., pl. altoaie amvon s. n., pl. amvoane anacolut s. n., pl. anacoluturi analog2 s. n., pl. analoguri anticariat (sil. -ri-at) s. n., pl. anticariate antidot s. n., pl. antidoturi antreu s. n., pl. antreuri apetit s. n., pl. apetituri apogeu s. n., art. apogul; pl. apogee apolog s. n., pl. apologuri aprozar (nv.) s. n. pl. aprozare aragaz s. n., (sobe) pl. aragaze areal (sil. -re-al) s. n., pl. areale areopag (adunare) (sil. -re-o) s. n., pl. areopaguri asfalt s. n., (sorturi) pl. asfalturi asfinit s. n., pl. asfinituri
5

asterisc (semn grafic) s. n., pl. asteriscuri ateneu s. n., art. ateneul; pl. atenee atlas (vertebr, colecie de hri) (sil. a-tlas) s. n., pl. atlase augmentativ (sil. aug-) s. n., pl. augmentative auspiciu (sil. a-us-pi-ciu) s. n., art. auspiciul; pl. art. auspiciile avatar s. n., pl. avataruri aviz s. n., pl. avize azil s. n., pl. aziluri azimut s. n., pl. azimuturi bacalaureat (examen) (sil. ba-ca-la-u-re-at) s. n., pl. bacalaureate balet s. n., pl. balete baltag s. n., pl. baltage barem2 s. n., pl. bareme brlog s. n., pl. brloguri basorelief (sil. -li-ef) s. n., basoreliefuri bastion (sil. -ti-on) s. n., pl. bastioane batic s. n., pl. baticuri bazar s. n., pl. bazare bazin s. n., pl. bazine bazinet s. n., pl. bazinete brgan (es) s. n., pl. brganuri bisturiu s. n., art. bisturiul; pl. bisturie, art. bisturiele blazon s. n., pl. blazoane blestem s. n., pl. blesteme blid (pop.) s. n., pl. blide bordei s. n., pl. bordeie boschet s. n., pl. boschete briceag s. n., pl. bricege bucium s. n., pl. buciume budoar s. n., pl. budoare cablu (sil. ca-blu) s. n., pl. cabluri caduceu s. n., pl. caducee caiac (barc de sport, barc eschimos) s. n., pl. caiace caimac (sil. -cai-) s. n., pl. caimacuri calambur s. n., pl. calambururi calapod s. n. pl. calapoade caleidoscop (sil. ca-lei-dos-cop/ca-lei-do-scop) s. n., pl. caleidoscoape calvar s. n., pl. calvaruri capital2 (avuie) s. n., pl. capitaluri carnaval s. n., pl. carnavaluri carusel s. n. pl. carusele catgut s. n. (sorturi) pl. catguturi cscat2 s. n., pl. cscaturi ctun s. n., pl. ctune chec s. n., pl. checuri chibrit s. n., pl. chibrituri chintal s. n. pl. chintale cinism s. n., pl. cinisme ciomag s. n., pl. ciomege ciot (cioat, parte a corpului ciuntit) s. n., pl. cioturi climat s. n., pl. climate clieu s. n., art. clieul; pl. cliee
6

cloazon (sil. cloa-) s. n., pl. cloazoane codex s. n., pl. codexuri coltuc s. n., pl. coltuce complet2 (bal, local, colectiv de judecat) s. n., pl. completuri conac s. n., pl. conace conciliabul (sil. -li-a-) s. n., pl. conciliabule conciliu [liu pron lu] s. n., art. conciliul; pl. concilii, art conciliile (-li-i-) condei s. n., pl. condeie contencios2 (si. -ci-os) s. n., pl. contencioase contingent2 s. n., pl. contingente contor (aparat de msur) s. n., pl. contoare contrariu (noiune opus) [riu pron ru] s. n. art. contrariul; pl. contrarii, art. contrariile (sil -ri-i-) convoi s. n., pl. convoaie copt2 (aciune) s. n., pl. copturi cosmodrom (sil. -mo-drom) s. n., pl. cosmodromuri comar s. n., pl. comaruri cotidian2 (sil. -di-an) s. n., (ziare) pl. cotidiene cotlon s. n., pl. cotloane crmpei s. n., pl. crmpeie crenel s. n., pl. creneluri creuzet (sil. cre-u-) s. n., pl. creuzete crezmnt (nv.) s. n., pl. crezminte culcu s. n., pl. culcuuri cupeu (compartiment, trsur) (nv.) s. n., art. cupeul; pl. cupeuri curcubeu s. n., art. curcubeul; pl. curcubeie decalog s. n., pl. decaloguri declin s. n., pl. declinuri decolteu s. n., art. decolteul; pl. decolteuri deficit s. n., pl. deficite defileu s. n., art. defileul; pl. defileuri dejun s. n., pl. dejunuri delir s. n., pl. deliruri deluviu (sediment) [viu pron. vu] s. n., art. deluviul; pl. deluvii, art. deluviile (sil. -vi-i-) deranj s. n., pl. deranjuri desfru s. n., art. desfrul; pl. desfruri deeu s. n., art. deeul; pl. deeuri deviz (evaluare a cheltuielilor) s. n., pl. devize deznodmnt s. n., pl. deznodminte diabolo (sil. dia-) s. n., art. diaboloul; diabolouri dicton s. n., pl. dictoane diluviu (potop) [viu pron vu] s. n., art. diluviul; pl. diluvii, art. diluviile (sil. -vi-i-) donjon s. n., pl., donjoane drajeu s. n., art. drajeul; pl. drajeuri duet s. n., pl. duete duo s. n., art. duoul; pl. duouri echivoc2 s. n., pl. echivocuri ecler s. n., pl. ecleruri ecoreu s. n., art. ecoreul; pl. ecoree edem s. n., pl. edeme elixir [x pron. gz] s. n., pl. elixire emfizem s. n., pl. emfizeme epilog s. n., pl. epiloguri
7

episcop2 (aparat) (sil. -pis-cop/-pi-scop) s. n., pl. episcoape epitaf s. n., pl. epitafuri eritem s. n., pl. eriteme eseu s. n., art. eseul; pl. eseuri estuar (sil -tu-ar) s. n., pl. estuare eafod s. n., pl. eafoduri eec s. n., pl. eecuri etimon s. n., pl. etimoane eu2 (concept filosofic) [pron. eu] s. n., art. eul expozeu s. n., art. expozeul; pl. expozeuri extaz s. n., pl. extaze falanster s. n., pl. falanstere faliment s. n., pl. falimente fcle s. n., pl. fclee fga s. n., pl. fgae fgdu (reg.) s. n., art. fgdul; pl. fgdaie fra s. n., pl. frae femur s. n., pl. femururi feredeu (reg.) s. n., art. feredeul; pl. feredeie festin s. n., pl. festinuri festival s. n., pl. festivaluri fibrom s. n., pl. fibroame filet (an, ramificaie a nervilor) s. n., pl. filete final s. n., pl. finaluri folio (format, fil) (sil. -li-o) s. n., art. folioul; pl. foliouri fratricid (crim) s. n., pl. fratricide frunzi s. n., pl. frunziuri fuior s. n., pl. fuioare fundal s. n., pl. fundaluri funeralii s. n., pl. art. funeraliile (sil -li-i-) furtun s. n., pl. furtunuri gabarit s. n., pl. gabarite gablonz [z pron. ] s. n., pl. gablonzuri glbenu s. n., pl. glbenuuri genom (grup de cromozomi) s. n., pl. genomuri ghieu s. n., art. ghieul; pl. ghiee glon s. n., pl. gloane gramofon s. n., pl. gramofoane haiku s. n., art. haicuul; pl. haikuuri hanorac s. n., pl. hanorace hrdu s. n., art. hrdul; pl. hrdaie havuz s. n., pl. havuzuri hebdomadar2 s. n., pl. hebdomadare heleteu s. n., art. heleteul; pl. heleteie hematom s. n., pl. hematoame hiat s. n., pl. hiaturi hipodrom s. n., pl. hipodromuri horoscop (sil. -ros-cop/-ro-scop) s. n., pl. horoscoape hotel s. n., pl. hoteluri ibric s. n., pl. ibrice imperativ2 s. n., pl. imperative imprimeu s. n., art. imprimeul; pl. imprimeuri
8

interes s. n., pl. interese izlaz s. n. pl. izlazuri nconjur s. n., pl. nconjururi nsemn s. n., pl. nsemne jambon s. n., pl. jamboane jargon s. n., pl. jargoane joben s. n., pl. jobene jubileu s. n., art. jubileul; pl. jubilee jurnal s. n., pl. jurnale labirint s. n., pl. labirinturi lamento (it.) s. n., art. lamentoul; pl. lamentouri lampadar s. n., pl. lampadare landou s. n., art. landoul; pl. landouri lapsus s. n., pl. lapsusuri lasou s. n., art. lasoul; pl. lasouri lavabou s. n., art. lavaboul; pl. lavabouri lnug s. n., pl. lnuguri leat2 (an, contingent) s. n.,pl. leaturi legat3 (dispoziie testamentar) s. n., pl. legate letopise s. n., pl. letopisee lexicon s. n., pl. lexicoane libret (text al unei opere muzicale, carnet de economii) s. n., pl. librete lignit s. n., pl. lignii liman s. n., pl. limanuri limax s. n., pl. limaci lingou s. n., art. lingoul; pl. lingouri lipom s. n., pl. lipoame litoral2 s. n., pl. litoraluri logo s. n., art. logoul; pl. logouri marker (creion) (angl.) [er pron. r] s. n., pl. markere melanj s. n., pl. melanjuri mobil3 s. n., pl. (corpuri n micare, telefoane) mobile, (obiective) mobiluri monolog s. n., pl. monologuri moral2 s. n., pl. moraluri motel s. n., pl. moteluri moto s. n., art. mottoul; pl. mottouri mozaic2 s. n., pl. mozaicuri mujdei s. n., pl. mujdeie muzeu s. n., art. muzeul; pl. muzee neglijeu s. n., art. neglijeul; pl. neglijeuri nes s. n., (porii, sorturi) pl. nesuri nimb s. n., pl. nimburi nimic2 s. n., pl. nimicuri noroc s. n., pl. noroace norod (nv.) s. n., pl. noroade noroi1 s. n., pl. noroaie oberliht [e pron. ] s. n., pl. oberlihturi obicei s. n., pl. obiceiuri occipital2 s. n., pl. occipitale ochean (instrument) (sil. - chean) s. n., pl. ocheane ofsaid (sil -said) s. n., pl. ofsaiduri omt (zpad) (pop.) s. n., pl. omturi
9

opis s. n., pl. opise oral2 (tip de examen) s. n., pl. orale original2 s. n., pl. originale osp s. n., pl. ospee ostrov s. n., pl. ostroave ou s. n., art. oul; pl. ou, art. oule, g.-d. art. oulor oval2 s. n., pl. ovale ovz2 (bob/lan de ovz) s. n., (lanuri) pl. oveze pachebot s. n., pl. pacheboturi palat s. n., pl. palate palo s. n., pl. paloe panaceu s. n., art. panaceul; pl. panacee panteon (sil. -te-on) s. n., pl. panteonuri paraclis s. n., pl. paraclise paradis s. n., pl. paradisuri paradox s. n., pl. paradoxuri paragraf s. n., pl. paragrafe parapet s. n., pl. parapete pru s. n., art. prul; pl. praie paravan s. n., pl. paravane parbriz s. n., pl. parbrize pardesiu s. n., art. pardesiul; pl. pardesie paspartu s. n., art. paspartuul; pl. paspartuuri pelerinaj (cltorie la locurile sfinte) s. n., pl. pelerinaje pelvis s. n., pl. pelvisuri perigeu s. n., art. perigeul; pl. perigee perineu s. n., art. perineul; pl. perinee periplu s. n., art. periplul; pl. periple permis s. n., pl. permise pervaz s. n., pl. pervazuri piemont (sil. pie-) s. n., pl. piemonturi piure [piu pron pu] (sil. piu-) s. n., art. piureul; pl. piureuri plafon s. n., pl. plafoane planeu s. n., art. planeul; pl. planee planton s. n., pl. plantoane podi s. n., pl. podiuri polei1 s. n., art. poleiul; pl. poleiuri polinom s. n., pl. polinoame portbagaj (sil. port-ba-) s. n., pl. portbagaje portic s. n., pl. porticuri portmoneu (sil. port-mo-) s. n., art. portmoneul; pl. portmonee praznic s. n., pl. praznice prepeleac s. n., pl. prepelece pridvor s. n., pl. pridvoare prislop s. n., pl. prisloape profiterol s. n., pl. profiteroluri pronostic (previziune) s. n., pl. pronosticuri protocol s. n., (acte) pl. protocoale puseu s. n., art. puseul; pl. puseuri rasol s. n., pl. rasoluri rastel (suport) s. n., pl. rastele rateu s. n., pl. rateuri
10

rboj s. n., pl. rbojuri recital s. n. recitaluri refren s. n., pl. refrene retevei (pop.) s. n., pl. reteveie ricoeu s. n., art. ricoeul; pl. ricoeuri ritual2 (sil. -tu-al) s. n., pl. ritualuri rod s. n., pl. roade rotocol2 s. n., pl. rotocoale rucsac s. n., pl. rucsacuri safari s. n., pl. safariuri samovar s. n., pl. samovare sarafan s. n., pl. sarafane sarcofag s. n., pl. sarcofage stuc s. n., pl. stucuri scandal s. n., pl. scandaluri scuar (sil. scua-) s. n., pl. scuaruri scul s. n., pl. sculuri sejur s. n., pl. sejururi semafor s. n., pl. semafoare seminar s. n., pl. seminare simptom (sil. simp-tom) s. n., pl. simptome sindrom s. n., pl. sindroame sprijin s. n., pl. sprijine stigmat s. n., pl. stigmate stilet s. n., pl. stilete stomac s. n., pl. stomacuri succedaneu s. n., art. succedaneul; pl. succedanee suferta s. n., pl. sufertae sughi s. n., pl. sughiuri supeu s. n. art. supeul; pl. supeuri surghiun2 (exil) (nv.) s. n., pl. surghiunuri surmenaj s. n., pl. surmenajuri suspin s. n., pl. suspine ampon s. n., pl. ampoane arm (livr.) s. n., pl. armuri emineu s. n., art. emineul; pl. emineuri evalet s. n., pl. evalete iret2 s. n., pl. ireturi otron s. n., pl. otroane tabu s. n., art. tabuul; pl. tabuuri taburet s. n., pl. taburete taifun s. n., pl. taifunuri talcioc s. n., pl. talciocuri talisman s. n., pl. talismane tvlug s. n., pl. tvluguri tedeum (serviciu religios) (sil. -de-um) s. n., pl. tedeumuri temporal2 s. n., pl. temporale tipic2 s. n., pl. tipicuri totem s. n., pl. totemuri trabuc s. n., pl. trabucuri trepied (sil. -pi-ed) s. n., pl. trepiede trident s. n., pl. tridente
11

trofeu s. n., art. trofeul; pl. trofee troian2 (nmete) s. n., pl. troiene turneu s. n., art. turneul; pl. turnee turnir s. n., pl. turniruri tueu s. n., art. tueul; pl. tueuri ultraj s. n., pl. ultraje vacarm s. n., pl. vacarmuri vagonet s. n., pl. vagonete vrtej s. n., pl. vrtejuri ventil s. n., pl. ventile ventricul s. n., pl. ventricule vertij s. n., pl. vertijuri vrej s. n. pl. vrejuri xerox (copiator, copie) s. n., pl. xeroxuri zvoi s. n., pl. zvoaie zbucium s. n., pl. zbuciumuri zepelin (dirijabil) s. n., pl. zepeline

Morfologia omonimelor acces1 (intrare) s. n., pl. accesuri acces2 (atac, izbucnire) s. n., pl. accesuri acordor1 (persoan) s. m., pl. acordori acordor2 (instrument) s. n., pl. acordoare activ2 (grup de activiti) s. n., pl. activuri activ3 (bunuri) s. n., pl. active afin1 (arbust) s. m., pl. afini afin2 (rud) s. m., pl. afini arc1 (poriune de curb) s. n., pl. arce arc2 (resort) s. n., pl. arcuri arlechin1 (personaj) s. m., pl. arlechini arlechin2 (culis, reflector) s. n., pl. arlechine augur1 (preot) (au-) s. m., pl. auguri augur2 (prevestire) (au-) s. n. defectiv de pl. avangard1 (detaament militar) s. f., g.-d. art. avangrzii; pl. avangrzi avangard2 (curent literar, avangardism) s. f., g.-d. art. avangardei; pl. avangarde band1 (grup) s. f., g.-d. art. bandei; pl. bande band2 (fie) s. f., g.-d- art. benzii; pl. benzi bariton1 (cntre) s. m., pl. baritoni bariton2 (instrument muzical) s. n., pl. baritoane bas1 (cntre, sunet) s. m., pl. bai bas2 (contrabas) s. n., pl. basuri basc2/basc1 (beret) s. n./s. f.,pl. bascuri/bti basc3 (limb) s. f., g.-d. art. bascei blan1 (piele, hain) s. f. g.-d. art. blnii; (piei prelucrate) pl. blni/blnuri; haine pl. blnuri blan2 (scndur) s. f., g.-d. art. blnii; pl. blni bob2 (smn pentru ghicit) s. m., pl. bobi bob3 (smn) s. n., pl. boabe bob4 (sanie, instalaie de ridicat) s. n., pl. boburi bolero1 (dans) s. n., art. boleroul; pl. bolerouri bolerou/bolero2 (vest) s. n. art. boleroul; pl. bolerouri
12

bru1 (cingtoare, parte a corpului, ir) s. n., art. brul; pl. brie bru2 (dans) s. n., pl., art. brul; pl. bruri breton1 (nume etnic) pl. bretoni; adj. f., s. f. breton, pl. bretone breton2 (pieptntur) s. n., pl. bretoane calcan1 (pete) s. m., pl. calcani calcan2 (zid) s. n., pl. calcane calcul1 (piatr) s. m., pl. calculi calcul2 (socoteal) s. n., pl. calcule calculator1 (brbat) s. m., pl. calculatori calculator2 (tabel, aparat) s. n., pl. calculatoare canat1 (piele tiat) s. n., pl. canate canat2 (parte a uii) s. n., pl. canate cap1 (conductor) s. m. pl. capi cap2 (parte a corpului, unitate, extremitate, vrf, mciulie, cpti, nceput, sfrit, motiv) s. n., pl. capete cap3 (promontoriu) s. n. pl. capuri car1 (insect) s. m., pl. cari car2 (vehicul) s. n., pl. care car3 (parte a mainii de scris) s. n., pl. caruri caval1 (fluier) s. n., pl. cavale caval2 (nule) s. n., pl. cavaluri cavalerie1 (parte a armatei) (sil. -ri-e) s. f., art. cavaleria, g.-d. art. cavaleriei; pl. cavalerii, art. cavaleriile cavalerie2 (nv.) (ordinul cavalerilor) s. f., art. cavaleria, g.-d. art. cavaleriei; pl. cavalerii, art. cavaleriile cmin1 (instituie, cas printeasc) s. n., pl. cmine cmin2 (sob, cuptor, vatr, horn, acces subteran) s. n., pl. cminuri centru1 (punct anatomic, juctor) s. m. art. centrul; pl. centri, art. centrii centru2 (punct central, localitate, instituie) s. n., art. centrul; pl. centre cer1 (arbore) s. n.,pl. ceri cer2 (bolta cereasc) s. n., pl. ceruri chitoc1 (copil) s. m., pl. chitoci chitoc2 (muc de igar) s. n., pl. chitoace chit2 (balen) (nv.) s. m. pl. chii chit3 (past) s. n., (sorturi) pl. chituri ciocan1 (tiulete, cotor de varz) (reg.) s. m., pl. ciocani ciocan2 (unealt, phrel) s. n., pl. ciocane ciubuc1 (pip, ornament) s. n., pl. ciubuce ciubuc2 (baci) s. n., pl. ciubucuri clin1 (element de croitorie) s. m., pl. clini clin2 (unealt, petic de pmnt) s. n., pl. clinuri coc1 (bacterie) s. m., pl. coci coc2 (pieptntur) s. n., pl. cocuri coc1 (copil, aluat) s. f., g.-d. art. coci coc2 (parte a unui avion, a unei nave) s. f., g.-d. art. cocii; pl. coci coco1 (pasre, miez de pepene, categorie sportiv) s. m., pl. cocoi coco2 (pies la arme, la ciocane) s. n., pl. cocoae colon1 (persoan, element de versificaie, moned) s. m., pl. coloni colon2 (parte a intestinului) s. n., pl. colonuri col1 (dinte, dantel, uvi) s. m., pl. coli col2 (unghi, extremitate) s. n., pl. coluri colar1 (ram pentru bocanci) s. m., pl. colari
13

colar2 (sob, poli, echer) s. n. pl. colare comedie1 (oper dramatic) s. f., art. comedia, g.-d. art. comediei; pl. comedii, art. comediile comedie2 (ntmplare ciudat) (pop. fam.) (sil. -di-e), pl. comedii comis1 (rang boieresc) s. m., pl. comii comis2 (confiscare de bunuri) s. n., pl. comisuri companie1 (tovrie, societate, ntreprindere) s. f.., art. compania, g.-d. art. companiei; pl. companii, art. companiile companie2 (unitate militar) (sil. -ni-e) s. f., art. compania (-ni-a), g. d. art. companiei; pl. companii, art. companiile (-ni-i) complex2 (tendin de comportare) s. n., pl. complexe complex3 (construcie) s. n., pl. complexuri compus2 (corp chimic) s. m., pl. compui compus3 (cuvnt compus) s. n./s. m., pl. compuse/compui conductor2 (cablu) s. m., pl. conductori conductor3 (corp, material, pies) s. n., pl. conductoare contrafort1 (element de arhitectur) s. m., pl. contrafori contrafort2 (turn de extracie) s. n., pl. contraforturi copc1 (agraf, gaur) s. f., g. d. art. copcii; pl. copci copc2 (sritur) (reg.) s. f., g.-d. art. copcei; pl. copce copil1 (persoan) s. m., pl. copii, art. copiii (sil. -pi-ii) copil2 (lstar) s. m., pl. copili corector1 (persoan) s. m., pl. corectori corector2 (aparat) s. n., pl. corectoare corn1 (arbust, instrument de suflat) s. m., pl. corni corn2 (excrescen la animale, parte dintr-o construcie, main, unealt) s. n., pl. coarne corn3 (franzelu, recipient, col, arip de oaste) s. n., pl. cornuri cornet1 (plant, persoan) s. m., pl. cornei cornet2 (instrument, recipient) s. n., pl. cornete cornet3 (deal, pdure, steag de cavalerie) s. n., pl corneturi corp1 (trup, obiect, ansamblu, unitate) s. n., pl. corpuri corp2 (poriune de materie, substan) s. n./s. m., pl. corpuri/corpi cot1 (unitate de msur) s. m., pl. coi cot2 (articulaie) s. n., pl. coate cot3 (meandr, tub) s. n., pl. coturi creier1 (organ) s. m., pl. creieri creier2 (element conductor, persoan) s. n., pl. creiere cronograf1 (cronicar) s. m., pl. cronografi cronograf2 (scriere, aparat) s. n., pl. cronografe curent2 (micare de aer, a mrii) s. m., pl. cureni curent3 (micare artistic, de idei) s. n. pl. curente dalac1 (plant) s. m., pl. dalaci dalac2 (boal) s. n., pl. dalacuri dat1 (oar) s. f., g.-d. art. dii; pl. di dat2 (obicei, soart) (reg.) s. f. dat3 (zi, cifr, element matematic) s. f., g.-d. art. datei; pl. date driver1 (persoan) [pron. dravr] s. m., pl. driveri driver2 (obiect) [pron. dravr] s. n., pl. drivere drob1 (bulgre de sare, plant) s. m., pl. drobi drob2 (mruntaie de miel, mncare) s. n., pl. droburi ducat1 (moned) s. m., pl. ducai ducat2 (provincie) s. n., pl. ducate dulap1 (scndur) s. m., pl. dulapi
14

dulap2 (mobil, scrnciob) s. n., pl. dulapuri elan1 (animal) s. m., pl. elani elan2 (entuziasm, avnt) s. n., pl. elanuri element1 (parte de calorifer) s. m., pl. elemeni element2 (fenomen, component) s. n., pl. elemente emisar1 (persoan) s. m., pl. emisari emisar2 (ap) s. n.,pl. emisare fapt1 (omid, plant) s. m., pl. fapi fapt2 (aciune) s. n., pl. fapte fapt3 (farmec, vraj) (pop.) s. n., pl. fapturi flagel1 (bot., zool.) s. m., pl. flageli flagel2 (bici, calamitate) s. n., pl. flageluri fric1 (produs lactat) s. f., g.-d. art. frici fric2 (nuia, femeie tnr) (pop.) s. f., g.-d. art. fritii funcie1 (mrime variabil, rol, ocupaie) (sil. func-i-e) s. f., pl. funcii funcie2 (sil. func-i-e)/funciune (sil. func-i-u-ne) (chim., cont., lingv., med., log.) s. f., g.-d. funciei/funciunii; pl. funcii/funciuni fundac1 (pasre) s. m., pl. fundaci fundac2 (fundtur, aternut de paie) s. n., pl. fundacuri ghem1 (nfurare de fire) s. n., pl. gheme ghem2/(angl.) game [pron. ghem] (joc la tenis) s. n. art. ghemul/game-ul; pl. ghemuri/game-uri ghicitoare1 (persoan) s. f., g.-d. art. ghicitoarei; pl. ghicitoare ghicitoare2 (cimilitur) s. f., g.-d. art. ghicitorii; pl. ghicitori ghid1 (persoan) s. m., pl. ghizi ghid2 (carte) s. n., pl. ghiduri ghioc1 (albstrea) s. m., pl. ghioci ghioc2 (melc) s. n., pl. ghiocuri ghiveci1 (vas) s. n., pl. ghivece ghiveci2 (mncare) s. n., pl. ghiveciuri glob1 (parte a ochiului) s. m., pl. globi glob2 (planet) s. n., defectiv de plural glob3 (obiect sferic) s. n., pl. globuri graf1 (conte) (rar) s. m., pl. grafi graf2 (model matematic) s. n., pl. grafuri grnar1 (negustor) (nv.) s. m., pl. grnari grnar2 (hambar) s. n., pl. grnare granat1 (plant) s. m., pl. granai granat2 (silicat) s. n., pl. granate gru1 (cereal) s. m., defectiv de plural gru2 (semntur, lan) s. n., pl. grne/grie han1 (persona) s. m., pl. hani han2 (local) s. n., pl. hanuri index1 (deget) s. m., pl. indeci index2 (list) s. n., pl. indexuri kiwi1 (pasre) s. f., pl. kiwi kiwi2 (fruct) s. n., pl. kiwi lapte1 (mulsoare) (pop.) s. m., pl. lapi lapte2 (aliment) s. n. leaf1 (retribuie) s. f., g.-d. neart. (unei) lefi, art. lefii; pl. lefuri leaf2 (gvan) (reg.) s. f., g.-d. art. lefii; pl. lefi lin2 (pete) s. m., pl. lini lin3 (vas) s. n., pl. linuri
15

lipici1 (plant) s. m., pl. lipici lipici2 (substan, boal, farmec) s. n., pl. lipiciuri maic1 (clugri) s. f., g.-d. art. maicii; pl. maici maic2 (mam) (nv., reg.) s. f., g.-d. art. maicei/maicii/maichii; pl. maice/maici mas1 (mobil, mncare) s. f., g.-d. art. mesei; pl. mese mas1 (mulime, mrime fizic) s. f., g.-d. art. masei; pl. mase matineu1 (spectacol) s. n., art. matineul; pl. matinee matineu2 (capot) (nv.) s. n., art. matineul; pl. matineuri mdular1 (persoan = membru) (nv.) s. m., pl. mdulari mdular2 (membru/organ al unei fiine) (pop.) s. n., pl. mdulare membru1 (persoan, parte a unei expresii matematice) s. m., art. membrul; pl. membri, art. membrii membru2 (anat.) s. n., art. membrul; pl. membre mops1 (cine) s. m., pl. mopi mops2 (clete) s. n., pl. mopsuri morg1 (loc unde se depun cadavrele) s. f., g.-d. art. morgii; pl. morgi morg2 (arogan) s. f., g.-d. art. morgii mo1 (persoan) s. m., pl. moi mo2 (uvi de pr, smoc de pene, ciucure, vrf) s. n., pl. mouri mo3 (fund, bigudiu) (fam.) s. n., pl. moae nad1 (momeal) s. f., g.-d. art. nadei; pl. nade nad2 (nnditur) s. f., g.-d. art. nzii; pl. nzi obol1 (moned) s. m., pl. oboli obol2 (contribuie) (pop.) s. n., pl. oboluri ochi1 (organul vederii, mugur) s. m., pl. ochi, art. ochii ochi2 (de fereastr, de pdure, la o mpletitur, la plit, mncare) s. n., pl. ochiuri odor1 (obiect de pre) s. n., pl. odoare odor2 (miros) (nv.) s. n., pl. odoruri ort1 (moned) (nv., pop.) s. m., pl. ori ort2 (abataj) (reg.) s. n., pl. orturi par1 (flacr) s. f., g.-d. art. parei; pl. pare par2 (fruct) s. f., g.-d. art. perei; pl. pere pas2 (micare) s. m., pl. pai pas3 (trectoare, spaiu ntre spire) s. n., pl. pasuri ppuar1 (fabricant/mnuitor de ppui) s. m., pl. ppuari ppuar2 (tipar pentru brnz) (pop.) s. n., pl. ppuare pichet1 (ru) s. m., pl. pichei pichet2 (joc de cri, estur) s. n. pichet3 (unitate militar) s. n., pl. pichete piept1 (parte a mbrcmintei, toracele animalelor ca aliment, penajul de pe torace) s. m., pl. piepi piept2 (sn) (pop.) s. n. piept3 (torace, povrni, promontoriu, pies la strung) (rar) s. n., pl. piepturi pitac1 (moned) s. m., pl. pitaci pitac2 (decret, scrisoare) (nv.) s. n., pl. pitaci piton1 (arpe) s. m., pl. pitoni piton2 (piron) s. n., pl. pitoane pivot1 (militar, sportiv) s. m., pl. pivoi pivot2 (fus, rdcin) s. n., pl. pivoturi platan1 (copac) s. m., pl. platani platan2 (taler) (nv.) s. n., pl. platane plod1 (copil) (pop., fam.) s. m., pl. plozi plod2 (germen) (pop.) s. n., pl. ploduri plumb1 (glon, greutate) s. m., pl. plumbi
16

plumb3 (pecete, condei) (nv., reg.) s. n., pl. plumburi pluton1 (corp de roci) s. m., pl. plutoni pluton2 (unitate militar) s. f., g.-d. art. plusvalorii (defectiv de plural) porumb2 (plant, tiulete, pasre) s. m., pl. porumbi porumb3 (semntur, lan) s. n., pl. porumburi prolog1 (actor) (rar) s. m., pl. prologi prolog2 (parte introductiv) s. m., pl. prologuri raport1 (raportare oficial, ct ntre dou mrimi) s. n., pl. rapoarte raport2 (relaie) s. n., pl. raporturi raport3 (venit) s. n. raportor1 (persoan) s. m., pl. raportori raportor2 (instrument) s. n., pl. raportoare resort1 (arc) s. n., pl. resorturi resort2 (sector) s. n., pl. resoarte rug1 (plant) s. m., pl. rugi rug2 (grmad de lemne) s. n., pl. ruguri sn1 (mamel) s. m., pl. sni sn2 (piept al omului, al cmii, fundul nvodului, interior, golf) s. n., pl. snuri sconcs1 (animal) s. m., pl. sconci sconcs2 (blan) s. n., pl. sconcsuri scorer1 (persoan) s. m., pl. scoreri scorer2 (obiect) s. n., pl. scorere scorar1 (pasre) s. m., pl. scorari scorar2 (covor) (reg.) s. n., pl. scorare segment1 (garnitur de piston) s. m., pl. segmeni segment2 (poriune, fragment) s. n., pl. segmente semntoare1 (main) s. f., g.-d. art. semntorii; pl. semntori semntoare2 (persoan) s. f., g.-d. art. semntoarei; pl. semntoare sor1 (grad de rudenie) s. f., g.-d. art. surorii; pl. surori sor2 (infirmier) s. f., g.-d. art. sorei; pl. surori sorb1 (arbore) s. m., pl. sorbi sorb2 (vrtej de ap, vnt, pies metalic) s. n., pl. sorburi spat1 (pies la rzboiul de esut, spad) s. f., g.-d. art. spatei; pl. spate spat2 (os, omoplat) s. f., g.-d. art. spetei; pl. spete spltor1 (persoan) s. m., pl. spltori spltor2 (ncpere, instalaie) s. n., pl. spltoare sptar1 (persoan) s. m., pl. sptari sptar2 (obiect) s. n., pl. sptare sperjur1 (persoan) s. m., pl. sperjuri sperjur2 (jurmnt fals) s. n., pl. sperjururi spor1 (organ microscopic, germen al unor protozoare) s. m., pl. spori spor2 (progres, belug, majorare, supliment) s. n., (majorri,suplimente) pl. sporuri starter1 (persoan) s. m., pl. starteri starter2 (obiect) s. n., pl. startere stat2 (ar, tabel [stat de plat, nu *tat]) s. n., pl. state stat3 (nlime) s. n., pl. staturi stimul1 (factor care declaneaz un proces) s. m., pl. stimuli stimul2 (stimulent) (rar) s. n., pl. stimuluri strai1 (hain) (pop.) s. n., pl. straie strai2 (parm) s. n., pl. straiuri subiect1 (sil. su-biect) s. m., pl. subieci subiect2 (sil. su-biect) (tem, cauz, parte principal a propoziiei) s. n., pl. subiecte
17

sufragiu1 (persoan) s. m., pl. sufragii, art. sufragiii sufragiu2 (vot.) [giu pron. gu] s. n., pl. sufragii, art. sufragiile (sil. -gi-i-) ah1 (persoan) s. m., pl. ahi ah2 (joc) s. n., pl. ahuri erpar1 (pasre) s. m., pl. erpari erpar2 (chimir) s. n., pl. erpare ip1 (pete) s. m., pl. ipi ip2 (sticl) (reg.) s. n., pl. ipuri pan1 (titlu nobiliar) s. m., pl. pani pan2 (achie) s. n., pl. panuri taler1 (moned veche) s. m., pl. taleri taler2 (vas, talger) s. n., pl. talere tambur1 (toboar, pies metalic) s. m., pl. tamburi tambur2 (element de arhitectur) s. n., pl. tambure tlpig1 (nclminte) s. m., pl. tlpigi tlpig2 (pedal la rzboiul de esut, talp la sanie) s. n., pl. tlpige termen1 (cuvnt, monom) s. m., pl. termeni termen2 (dat, interval de timp) s. n., pl. termene timbru1 (imprimat) s. n., art. timbrul; pl. timbre timbru2 (proprietate a unui sunet) s. n., art. timbrul; pl. timbruri timp1 (faz) s. m., pl. timpi timp2 (categorie filosofic, stare a atmosferei) s. n. (defectiv de plural) timp3 (interval, categorie gramatical) s. n., pl. timpuri torpedo1 (cuplaj la biciclet) s. n., art. torpedoul; pl. torpedouri torpedou (bord al autovehiculelor) s. n., art. torpedoul; pl. torpedouri trapez1 (muchi) s. m., pl. trapezi trapez2 (patrulater, aparat) s. n., pl. trapeze triton1 (zeitate, animal, nucleu de tritiu) s. m., pl. tritoni triton2 (interval muzical) s. n., pl. tritonuri arin1 (ogor) s. f.. art. arinii; pl. arini arin2 (soie de ar) s. f., g.-d. art. arinei; pl. arine eap1 (par, achie) s. f., g.-d. art. epii; pl. epi eap2 (nelciune) (fam.) s. f., g.-d. art. epei; pl. epe elin1 (plant) s. f., g.-d. art. elinei; pl. eline elin2 (pmnt nelucrat) (reg.) s. f., g.-d. art. elinii; pl. elini ol1 (unitate de msur) s. m., pl. oli ol2 (velin) (pop) s. n., pl. oluri umr1 (parte a corpului, a unui obiect) s. m., pl. umeri umr2 (umera) (reg.) s. n., pl. umere varg1 (nuia) s. f., g.-d. art. vergii; pl. vergi varg2 (dung) (pop.) s. f., g.-d. art vrgii; pl. vrgi vestibul1 (ncpere) s. n., pl. vestibuluri vestibul2 (cavitate a urechii) s. n., pl. vestibule virus1 (program de calculator) s. m., pl. virui virus2 (agent patogen) s. n., pl. virusuri/virui vis1 (aspiraie) s. n., pl. visuri vis2 (imagine din timpul somnului) s. n., pl. vise zlog1 (arbust) s. m., pl. zlogi zlog2 (garanie) (pop.) s. n., pl. zloage zvod1 (cine) s. m., pl. zvozi zvod2 (aezare) (reg.) s. n., pl. zvoduri zefir1 (vnt) s. m., pl. zefiri
18

zefir2 (estur) s. n., (sorturi) pl. zefiruri zmeu1 (fiin fantastic) s. m., art. zmeul; pl. zmei, art. zmeii zmeu2 (jucrie) s. n., art. zmeul; pl. zmeie Morfologia paronimelor abac s. n., pl. abace abac (parte a unui capitel) s. f., pl. abace apostrof (semn ortografic/grafic) s. n., pl. apostrofuri apostrof (imputare) s. f.., g.-d. art. apostrofi; pl. apostrofe avers (faa unei modede) s. n., pl. aversuri avers (ploaie) s. f.., g.-d. aversei; pl. averse carioca (dans, instrument muzical) (sil. -ri-o) s. f., g.-d. art. cariocei; pl. carioce carioc (creion) (sil. -ri-o) s. f., g.-d. art. cariocii; pl. carioci caro (culoare la jocurile de cri) s. n., pl. caroul carou (ptrel) s. n., art. caroul; pl. carouri codice s. n. pl. codice codicil s. n., pl. codicile colofon (nsemnare) (livr.) s. n.,pl. colofoane colofoniu (sacz) [niu pron. nu] s. n. art. colofoniul corvet (nav) s. f., g.-d. art. corvetei; pl. corvete covert (punte) s. f., g.-d. art. covertei; pl. coverte garderob (dulap) (nv.) s. n., pl. garderoburi garderob (mbrcminte, loc amenajat) s. f., pl. garderobe gazel (poezie) s. n., pl. gazeluri gazel (animal) s. f., pl. gazele lcrimioar (floare) s. f. (sil. l-cr-mioa-ro); pl. lcrmioare lcrimioar (lacrim) (sil. l-cri-mioa-r) s. f., g.-d. art. lcrimioarei; pl. lcrimioare paralel3 (instrument) s. n., pl. paraleluri paralel (dreapt, plan, comparaie, bar) s. f., g.-d. art. paralelei; pl. paralele pendul (dispozitiv care oscileaz) s. n., pl. pendule pendul (ceas) s. f., g.-d. art. pendulei; pl. pendule permisie (nvoire dat militarilor) (sil. -si-e) s. f., g.-d. art. permisiei; pl. permisii permisiune (aprobare) (sil. -si-u) s. f., g.-d. art. permisiunii; pl. permisiuni radier (fundaie de beton) (sil. -di-er) s. n., pl. radiere radier (gum de ters) (sil. -di-e-) s. f., g.-d. art. redierei; pl. radiere recreare (creare din nou) (sil. re-cre-a-) s. f., g.-d. art. recrerii; pl. recreri recreere (odihn) s. f., g.-d. art. recreerii; pl. recreeri rever s. n., pl. revere revers s. n., pl. reversuri rondel (poezie) s. n., pl. rondeluri rondel (pies, disc) s. f., g.-d. art. rondelei; pl. rondele

Substantive defective de un numr - defective de singular acta (lat.) s. n. pl. addenda (lat.) (fil.) s. n. pl., abr. add agatri (sil. -tri) s. m. pl. agonale s. f. pl. anale s. f. pl.
19

analecte s. f. pl. anari s. m. pl. angli s. m. pl., art. anglii antimemorii s. f. pl. aplauze s. f. pl. arcane (taine) (livr.) s. f. pl. bale (secreii) s. n. pl. bele-arte (livr.) s. f. pl. belgi (populaie antic) s. m. pl. bente (ctue, obezi) (nv., rar) s. f. pl. bessi s. m. pl. bluejeans (angl.) (pron. bluginz / rom. blugins) s. m. pl. blugi s. m. pl. brnzeturi s. n. pl. bube-dulci (herpes) s. f. pl. calende s. f. pl. cli s. m. pl. cliori s. m. pl. cannelloni (it.) s. m. pl. capitularii (acte) s. n. pl. clegi s. f. pl. catalige s. f. pl. catrafuse (fam.) s. f. pl. chimicale (pop.) s. f. pl. cioareci s. m. pl. citrice s. n. pl. coclauri s. n. pl. cofeturi s. n. pl. coloniale (nv.) s. f. pl. comai s. m. pl. comuneros (hisp.) s. m. pl. condoleane s. f. pl. confetti (sil. -ti) s. f. pl. consumabile s. n. pl. contrainformaii s. f. pl., art. contrainformaiile cornflakes (angl.) s. n. pl. corrigenda (lat.) s. n. pl. cortes (hisp.) / cortesuri (organe reprezentative) s. n. pl. cosmeticale (fam.) s. f. pl., art. cosmeticalele cosmetice (produse) s. f. pl. crobizi s. m. pl. crupe (boabe) s. f. pl. cuioare (condiment) s. n. pl. dame (joc) s. f. pl. date (informaii) s. f. pl. digeste (alimente digerate, culegere metodic) s. n. pl. direse (acte) (nv.) s. n. pl. dodii (pop., fam.) (n expr.) s. f. pl. dresuri (mirodenii) (rar) s. n. pl. emendanda (lat.) s. n. pl. excerpte s. n. pl. fecale s. f. pl.
20

finane s. f. pl. fie s. f. pl. frecei (reg.) s. m. pl. funeralii s. f. pl. fungi (ciuperci) s. m. pl. geamparale s. f. pl., art. geamparalele graffiti (sil. -fi-ti) s. n. pl. grne (cereale) s. n. pl. hari s. m. pl. jeans (angl.) / jeani (jea pron. gi) s. m. pl. lactate s. n. pl. lapi (produse ale petilor) s. m. pl. lenjuri s. n. pl. lovele (bani) (arg.) s. f. pl., art. lovelele mtnii, s. f. pl. minuturi (mncruri) s. n. pl. moravuri s. n. pl. musli (germ.) s. n. pl. odjdii s. f. pl., art. odjdiile oseminte s. n. pl. parai (arg.) s. m. pl., art. paraii penny (angl.) (moned) s. m., art. penny-ul, pl. penny, art. penny-i plete s. f. pl. politicale (nv.) s. f. pl. pomei (umrul obrazului) s. n. pl. preparative s. f. pl. ravioli (it.) s. m. pl. rechizite s. f. pl. speze (cheltuieli) s. f. pl. spiuri (dantel) (reg.) s. n. pl. alvari s. m. pl. tieei / tiei s. m. pl. tipizate s. n. pl. tratative s. f. pl. vntoase (iele) s. f. pl. vapori (aburi) s. m. pl. varice s. f. pl. viscere s. n. pl. zaharicale s. f. pl., art. zaharicalele zaharuri s. n. pl. zmbre s. f. pl. zori1 s. m. pl. / s. f. pl., art. zorii / zorile - defective de plural: aboliionism s. n. acuratee s. f., art. acurateea, g.-d. art. acurateei angor (lat.) s. f. angor pectoris (lat.) s. f. angora s. f., g.-d. art. angorei anticomunism s. n. antimilitarism s. n. antipapism s. n.
21

antrax s. n. antrax s. n. antren s. n. aracet s. n. argentin (praf de staniu) s. n. argentit s. n. argilit s. n. arginin s. f. ariditate s. f. arivism s. n. arogan s. f. arpagic s. n. arsen s. n., simb. As arsenic2 s. n. art deco (fr.) (art pron. ar) s. n. ascendent2 (nlare a unui astru, semn zodiacal, autoritate moral) s. n. ascuns s. n. ascuit s. n. asociaionism s. n. astmpr s. n. astm s. n. astm s. n. astrobiologie s. f. astrofizic s. f. astrologie s. f. astrometrie s. f. astupat s. n. ateptat s. n. ateism s. n. aticism s. n. atletism s. n. atomism s. n. atomistic s. f. atonie s. f. atotputernicie s. f., art. atotputernicia, g.-d. neart. (acestei) atotputernicii, art. atotputerniciei atotputin s. f., g.-d. art. atotputinei atottiin s. f., g.-d. art. atottiinei atropin s. f. audit (a-u-dit) s. n. autism s. n. auz s. n. (la fel, vz) aval s. n. avangardism s. n. avut s. n. (n sensul de avere) azur s. n. bade (pop.) s. m., art. badea, g.-d- art. badei/lui badea baschet1 (joc) s. n. binefacere s. f. birotic s. f. bowling (angl.) (pron. bauling) s. n. box2 (piele, sport) s. n. brio s. n., art. brioul
22

camfor s. n. canabis (drog) s. n. caa (stof) s. f., art. caaua, g.-d. art. caalei caviar s. n. celibat s. n. cinism s. n. cinste s. f. cinste s. f., g.-d. art. cinstei comer s. n. competitivitate s. f. condens s. n. confidenialitate s. f. confort s. n. consultan s. f. consulting (angl.) s. n. contrasens s. n. contraspionaj s. n. curaj s. n. curling (angl.) (pron. crling) s. n. cucu s. n. decen s. f. demprit s. n. invar. denmulit s. n. invar. dja-vu (fr.) (pron. dejav) s. n. demncare (mncare) (pop.) s. f. (s-a dus cu~) dezgust s. n. discernmnt s. n. discernmnt s. n. disconfort s. n. dogoare s. f., g.-d. art. dogorii esperanto s. n. fariseism s. n. fasole s. f., g.-d. art. fasolei fast2 s. n. fatalism s. n. ferfeni (pop., fam.) s. f. fervoare (sil. -voa-) s. f., art. fervoarea, g.-d. art. fervorii fidea s. f., art. fideaua, g.-d. art. fidelei filistinism s. n. fisc s. n. gheen s. f., g.-d. art. gheenei hamei s. m. hochei s. n. internet s. n. ivoriu (filde) [riu pron. ru] s. n. art. ivoriul jale s. f., g.-d. art. jalei jind s. n. lealitate (sil. le-a-) s. f., g.-d. art. lealitii lene s. f., g.-d. lenei levnic s. f., g.-d. art. levnicii linite s. f., g.-d. art. linitii loto s. n., art. lotoul
23

marocco (joc) s. n. medicin (tiin) s. f., g.-d. medicinei mijloc/mijloc2 (punct/moment central, talie) s. n. naiba (fam.) s. m. art., g.-d. art. naibii nene (pop., fam.) s. m., art. nenea, g.-d. lui nenea occident (punct cardinal) (rar) s. n. odisee (cltorie, via plin de peripeii) s. f., art. odiseea, g.-d. neart. odisee, art. odiseei; orient (punct cardinal) (rar) (sil. -ri-ent) s. n. placebo s. n., art. placeboul plusprodus s. n. plusvaloare s. f., g.-d. art. plusvalorii polo s. n., art. poloul rou s. f., g.-d. art. roui sacrum s. n. sadism s. m. sebum s. n. sete s. f., g.-d. art. setei sinele s. n. art. smog s. n. tanti (fam.) s. f., g-d. art. lui tanti volei s. n. vulg s. n. vulnerabilitate s. f., g.-d. art. vulnerabilitii zahr s. n.

Ortografia substantivelor cu adjective pronominale posesive conjuncte bunic-mea (-ta, -sa) (fam.) s. f.+ adj. pr., g.-d. bunic-mii (-tii, -sii) fiic-mea (-ta, -sa) (sil. fii-) subst. + adj. pr., g.-d. fiic-mii (-tii, -sii) fiu-miu/fii-miu (-tu, -su) m-ta (-sa) (pop.) s. f. + adj. pr., g.-d. m-tii (-sii) nevast-mea (-ta, -sa) (pop., fam.) s. f. + adj. pr., g.-d. nevesti-mii (-tii, -sii) nor-mea (-ta, -sa) (fam.) s. f. + adj. pr., g.-d. art. nor-mii (-tii, -sii) soacr-mea (-ta, -sa) s. f. + adj. pr., g.-d. art. soacr-mii (-tii, -sii) sor-mea (-ta, -sa) (pop.) s. f. + adj. pr., g.-d. art. sor-mii (-tii, -sii) taic-meu (-tu, -su) (pop.) s. m. + adj pr.; g.-d. art. lui taic-meu taic-miu (-tu, -su) (fam.) s. m. + adj. pr. ; g.-d. art. lui taic-miu

Substantive cu variaie liber admis de norme la singular, plural sau genitiv-dativ ablaie/ablaiune s. f., pl. ablaii/ablaiuni abstracie/(lucru abstract) abstraciune ( dar numai: a face abstracie) s. f., pl. abstracii/abstraciuni acont/aconto s. n., art. acontul/acontoul; pl. aconturi/acontouri acumulator s. m. (auto) s. n., pl. acumulatori/acumulatoare adjuvant s. m./s.n., pl. adjuvani/adjuvante advon s. n., pl. advoane/advonuri alic/alice s. f. g.-d- art. alicei; pl. alice amalgam s. n., pl. amalgame/amalgamuri amanet s. n. (obiecte) pl. amanete/amaneturi ansamblu s. n. ; pl. ansambluri/(tehn.) ansamble
24

antet s. n., pl. anteturi/antete apocalips/apocalips (sfritul lumii) s. n./s. f. apropo/apropou s. n., art. apropoul; pl. apropouri artimon s. n., pl. artimonuri/artimoane atriu/atrium (a-tri-u/-tri-um) s. n., art. atriul/atriumul; pl. atrii/atriumuri baleg/balig s. f., pl. balegi/baligi balot s. n./s. m., pl. baloturi/baloi bdic (pop.) s. m., g.-d- art. bdichii/bdici; pl. bdici boal s. f., g.-d. art. bolii; pl. boli/boale (n expr. a bga n boale) brouric s. f., g.-d. art. brourelei/brouricii; pl. brourele/brourici, art brourelele/brouricile bulgr/bulgre s. m., pl. bulgri bulion (-li-on) s. n., pl. (preparate culinare) bulionuri, (lichide pentru culturi) bulioane calamar/calmar s. m., pl. calamari/calmari cmp s. n. pl. cmpuri/s. m. pl. art. n expresii: a bate/a-i lua cmpii cartilaj/cartilaj [giu pron. gu] s. n., pl. cartilaje/cartilagii, art. cartilajele/cartilagiile (sil. -gi-i-) cpun (fruct) s. f., g.-d- art. cpunii/cpunei; pl. cpuni/cpune crticic/crticea s. f., g.-d. art. crticelei; pl. crticele, art. crticelele cearaf/cearaf s. n., pl. cearafuri/cearceafuri cerdac s. n., pl. cerdace/cerdacuri cerebel s. n., pl. cerebele/cerebeluri ceremonial (sil. -ni-al) s. n., pl. ceremoniale/ceremonialuri chestiune (sil. -ti-u-)/familiar chestie (sil. -ti-e) s. f., g.-d. chestiunii/chestiei; pl. chestiuni/chestii chibzuial/chibzuin s. f., g.-d. art. chibzuielii; pl. chibzuieli/ s. f., g.-d. art. chibzuinei (defectiv de plural) chimono/chimonou s. n., pl. chimonouri chipiu s. n., art. chipiul; pl. chipie/chipiuri chiulas/culas s. f., g.-d. art. chiulasei/culasei; pl. chiulase/culase cicatrice s. f. , art. cicatricea, g.-d. art. cicatricei/cicatricii; pl. cicatrice/cicatrici cirea s. f., art. cireaa, g.-d. art. cireii/cireei; pl. cirei/ciree clearing [pron. cliring] (clea-)/cliring s. n. clovn (nv.)/clovn s. m., pl. clovni/clauni coard s. f., g.-d. art. coardei/corzii; pl. coarde/corzi cocktail [pron coctel]/cocteil (sil. cock-tail/coc-teil) s. n., pl. cocktailuri/cocteiluri cocolo s. n./s. m., pl. cocoloae/cocoloi cofein/cafein s. f. colind/colind (cntec) s. n./s. f., pl. colinde contoar/comptoar (agenie comercial, birou, tejghea) (nv.) s. m., pl. contoare/comptoare copert s. f., g.-d. art. coperii/copertei; pl. coperi/coperte corijen/corigen s. f., g.-d. art. corijenei/corigenei, pl. corijene/corigene corpuscul s. m./s. n., pl. corpusculi/corpuscule corvad/corvoad s. f., g.-d. art. corvezii; pl. corvezi cotenea/cotinea (pop.) s. f., g.-d. art. coteneei/cotineei; pl. cotenee/cotinee crucifix s. n., pl. crucifixe/crucifixuri cvint/chint (combinaie de cri de joc, figur de scrim, acces de tuse) s. f., g.-d. art. cvintei/chintei; pl. cvinte/chinte daravel/daraver (nv., pop., fam.) s. f., g.-d. art. daravelei/daraverii; pl. daravele/daraveri debueu s. n., art. debueul; pl. debuee/debueuri degringolad s. f., g.-d. art. degringoladei; pl. degringolade delco/delcou s. n., art. delcoul/delcoul; pl. delcouri/delcouri denar/dinar (moned veche) s. m., pl. denari/dinari dicotomie/dihotomie s. f., g.-d. art. dicotomiei/dihotomiei; pl. dicotomii/dihotomii dicie/diciune (sil. -i-e/-i-u-) s. f., g.-d. art. diciei/diciunii; pl. dicii/diciuni
25

diecez/diocez (sil. di-e-/di-o-) s. f., g.-d. art. diecezei/diocezei; pl. dieceze/dioceze direcie( sil. -i-e)/direciune (conducere a unei instituii) s. f., g.-d. art. direciei/direciunii; pl. direcii/direciuni divan (canapea fr sptar) s. n., pl. divane/divanuri dumirire/dumerire (rar) s. f., g.-d. art. dumiririi/dumeririi echivalent2 s. n./s. m., pl. echivalente/echivaleni esofag s. n., pl. esofage/esofaguri ev (livr.) s. n./s. m., pl. evuri/evi fagot s. n./s. m., pl. fagoturi/fagoi fin s. f., g.-d. art. finii; (sorturi) pl. finuri fierstru/ferstru s. n., pl. fierstraie/ferstraie filosof/filozof s. m., pl. filosofi/filozofi filosofie/filozofie floricea/floricic s. f., g.-d. art. floricelei; pl. floricele, art. floricelele gde (pop) s. m., art. gdea/gdele, g.-d. art. gdei/gdelui; pl. gzi gluc s. f., g.-d. art. glutei/glutii; pl. glute/gluti guric/gurea (sil. g-u-) s. f., g.-d. art. gurelei; pl. gurele germen/germene s. m., pl. germeni ghimber/ghimber s. m. ghiont s. m./s. n., pl. ghioni/ghionturi ghiuden/ghiuden (sil. ghiu-) s. n., (sorturi) pl. ghiudenuri/ghiudemuri gineric (fam.) s. m., art. ginerica, g.-d. art. lui gineric/ginerici glaciaie (sil. gla-ci-a-i-e)/glaciaiune (sil. gla-ci-a-i-u-ne) s. f., g.-d. art. glaciaiei/glaciaiunii; pl. glaciaii/glaciaiuni guturai s. n., pl. guturaiuri/guturaie halo/halou s. n., art. haloul; pl. halouri hamac s. n., pl. hamacuri/hamace harp/ harf (nv.) s. f., g.-d. art. harpei; pl. harpe/ s. f., g.-d. art. harfei; pl. harfe hilaritate/ilaritate s. f., g.-d. art. hilaritii/ilaritii Hristos/Cristos s. propriu m.; nainte de ~, dup ~; abr. . H., d. H. incarnare/ncarnare s. f., g.-d. art. incarnrii/ncarnrii; pl. incarnri/ncarnri Isus/Iisus s. propriu m. item2 s. m./s. n., pl. itemi/itemuri/iteme mbrcminte s. f., g.-d. art. mbrcmintei/mbrcminii; (straturi de material) pl. mbrcmini ncorporare/incorporare s. f., pl. ncorporri/incorporri jeans/jeani [jea pron. gi] s. m. pl. (defectiv de singular) jerseu s. n., art. jerseul; pl. jersee/jerseuri ln s. f., g.-d. art. lnii; (cantiti de ln) pl. lni, (sorturi) lnuri lat2 (lime) (pop.) s. n./s. m., pl. laturi/lai lca/loca (aezmnt) s. n., pl. lcauri/locauri lscaie/lecaie (nv., pop.) s. f., art. lscaia/lecaia, g.-d. art. lscii/lecii; pl. lsci/leci lebr/lebrvurst s. n. legturic s. f., g.-d. art. legturicii/legturelei; pl. legturici/legturele, art. legturicile/legturelele leva/lev s. f., g.-d. art. levei; pl. leve lezmaiestate/lezmajestate s. f. lighean s. n., pl. ligheane/lighene lingoare/lngoare (febr tifoid) (nv., pop.) s. f., g.-d. art. ligorii/lngorii lingurea/linguric (parte a sternului) (pop.) s. f., g.-d. art. lingurelei macat (pop.) s. n., pl. macaturi/macate malacov/malacof (nv.) s. n., pl. malacoave/malacovuri//malacoafe/malacofuri marmur s. f., g.-d. art. marmurei/marmurii; (sorturi, lucrri) pl. marmure/marmuri marochin (nv.) s. n., (sorturi, obiecte) pl. marochinuri/marochine
26

maslu (slujb religioas) s. n., art. maslul; pl. masluri/masle mmic (fam.) s. f., g.-d. art. mmici/mmicii/mmichii; pl. mmici mmiic (fam.) s. f., g.-d. art. mmiici/mmiichii mmuc (reg.) s. f., g.-d. art. mmuci/mmuchii; pl. mmuci mnstire/mnstire s. f., g.-d. mnstirii/mnstirii; pl. mnstiri/mnstiri mrgritar (nv., pop.) s. m./s. n., pl. m. mrgritari/n. mrgritare mrgea/mrgic2 (perl) s. f., art. mrgeaua/mrgica, g.-d. art. mrgelei; pl. mrgele mtuic s. f., g.-d. art. mtuici/mtuichii/mtuicii; pl. mtuele/mtuici, art. mtuelele/mtuicile micunea/micunic s. f., art. micuneaua/micunica, g.-d. art. micunelei; pl. micunele modem/modem s. n., pl. modemuri/modemuri//modeme/modeme molift (nv.)/molitv s. f., g.-d. art. moliftei/molitvei; pl. molifte/molitve muschetar/muchetar s. m., pl. muschetari/muchetari nectar s. n., (buturi) pl. nectaruri/nectare nivel (nlime, stadiu, treapt) s. n., pl. niveluri/nivele nucleu s. n./(med). s. m., art. nucleul; pl. n. nuclee/m. nuclei pampas/pampa s. n./s. f. panoptic/panopticum (sil. pa-nop-/pan-op-) s. n., pl. panoptice/panopticumuri) pntec/pntece (pop.) s. n., pl. pntece prg/prg (pop.) s. f./ s. n. parmalc/parmaclc (sil. -ma-clc) (nv., pop.) s. n., pl. parmalcuri/parmaclcuri pastram s. f., g.-d. art. patramei; (sorturi) pl. pastrame/pstrmuri psric s. f., g.-d. art. psricii/psrelei; pl. psrici/psrele, art. psricile/psrelele ptlgea/ptlgic s. f., g.-d. art. ptlgelei; pl. ptlgele, art. ptlgelele perchiziie/percheziie (sil. -i-e) s. f., g.-d. art. perchiziiei/percheziiei; pl. perchiziii/percheziii pezevenchi/pezevenghi (pop., fam.) s. m., pl. pezevenchi/pezevenghi picea/picic (pop., fam.) s. f., art. piceaua/picica, g.-d. art. picelei; pl. picele, art. picelele pickhammer (germ.) [e pron. ] (sil. pick-ham-)/picamr s. n., pl. pickhammere/picamre piedestal (sil. pie-) s. n., pl. piedestaluri/piedestale piele s. f., g.-d. art. pielii/(la animale) pieii; pl. piei pielicic/pielicea (pop.) s. f., art. pielicica/pieliceaua, g.-d. art. pielicelei; pl. pielicele, art. pielicelele pieptn/pieptene s. m., pl. piepteni piunez [piu pron pu] (sil. piu-)/pionez [pio pron po] (sil. pio-) s. f., g.-d. art. piunezei/pionezei; pl. piuneze/pioneze plonjeu s. n., art. plonjeul; pl. (aciuni) plonjeuri/(taluzuri) plonjee pocher/poker [e pron. ] s. n., pl. pochere/pokere poliloghie/(fam.) polologhie s. f., g.-d. art. poliloghiei/polologhiei; pl. poliloghii/polologhii politee s. f., art. politeea, g.-d. art. politeii; (amabiliti) pl. politei/politeuri porcoi2/purcoi (grmad) s. n., pl. porcoaie/purcoaie pricopseal/procopseal (pop.) s. f., g.-d. art. pricopselii/procopselii; pl. pricopseli/procopseli pror/prov (parte a navei) s. f., g.-d. art. prorei/provei; pl. prore/prove pubis s. n., pl. pubisuri/(oase) pubise puma/pum s. f., g.-d. art. pumei; pl. pume rp s. f., g.-d. art. rpei/rpii; pl. rpe/rpi rmurea/rmuric s. f., g.-d. art. rmurelei; pl. rmurele, art. rmurelele rztur/rstur (rezultatul aciunii de a rade) s. f., g.-d. art. rzturii/rsturii; pl. rzturi/rsturi roat1 (cerc) s. f., g.-d. art. roii; pl. roi/n expr. i) roate robinet s. n./s. m., pl. robinete/robinei rond1 s. n., pl. ronduri/(micri ale piciorului) ronde rugbi/(angl.) rugby [pron. ragbi] s. n., art. rugbiul/rugby-ul
27

rumeneal s. f., g.-d. art. rumenelii/rumenelei; (farduri, plante) pl. rumeneli/rumenele sandvici/sendvi s. n., pl. sandviciuri/sendviuri sarsana/saxana (pop., fam.) s. f. art. sarsanaua/saxanaua, g.-d. art. sarsanalei/saxanalei; pl. sarsanale/saxanale, art. sarsanalele/saxanalele schimnic/schivnic (rar) s. m., pl. schimnici/schivnici scoverg/scovard s. f., g.-d. art. scovergii/scoverzii; pl. scovergi/scoverzi slogan s. n., pl. sloganuri/slogane soart s. f., g.-d. art. sorii (n expr. i: soartei); pl. sori solilocviu/soliloc (livr.) s. n., pl. solilocvii/solilocuri spondeu s. m./s. n., art. spondeul; pl. spondei/spondee stras/tras s. n., pl. strasuri/trasuri strat s. n., pl. straturi/(geol.) strate iac s. n., (sorturi) pl. iace/iacuri inil/cincila s. f., g.-d. art. inilei/cincilei; pl. inile/cincile pilhozen/pilhozen s. m./s.n., pl. pilhozeni/pilhozene taoism/daoism s. n. tataie (fam.) s. m., art. tataia, g.-d. art. lui tataia/tataiei tat (printe) s. m., art. tata/(+ atribut) tatl (meu), g.-d. art. tatei/lui tata/(+ atribut) tatlui (meu); pl. tai tieei/tiei s. m. pl. titirez1 (sfrleaz, pies la moar) s. m./s. n., pl. titirezi/titirezuri tobogan/tobogan s. n., pl. tobogane/topogane torent s. m./s.n., pl. toreni/torente tract/tractus s. n., pl. tracturi/tractusuri trsuric s. f., g.-d. art. trsuricii/trsurelei; pl. trsurici/trsurele, art. trsuricile/trsurelele tufnic s. f., g.-d. art. tufnelei/tufnicii; pl. tufnele/tufnici, art. tufnelele/tufnicile tumoare/tumoare s. f., g.-d. art. tumorii; pl. tumori tunel s. n., pl. tunele/tuneluri turturea/turturic s. f., art. turtureaua/turturica, g.-d. art. turturelei; pl. turturele, art. turturelele tuic (fam.) s. f., g.-d. art. tuici/tuicii/tuichii; pl. tuici rn s. f., g.-d. art. rnei (n expr. i rnii); (rmie pmnteti) pl. rne ic (reg.) s. f., g.-d. art. ici/icii/ichii; pl. ici intirim (reg.) intirimuri/intirime ulcea/ulcic s. f., g.-d. art. ulcelei; pl. ulcele, art. ulcelele vagin (organ) s. n., pl. vagine/vaginuri vlcea/vlcic s. f., art. vlceaua/vlcica, g.-d. art. vlcelei; pl. vlcele, art. vlcelele viorea/vioric (sil. -vi-o-) s. f., art. vioreaua/viorica, g.-d. art. viorelei; pl. viorele, art. viorelele viea/viic s. f., g.-d. art. vielei; pl. viele, art. vielele voiaj s. n., pl. voiajuri/voiaje vopsea s. f., art. vopseaua, g.-d. art. vopselei; pl. vopsele/vopseluri, art. vopselele/vopselurile votc/votc s. f., g.-d. art. votcii-vodcii; (sorturi, porii) pl. votci/vodci vreme s. f., g.-d. art. vremii; (perioade, ocazii) pl. vremuri/vremi zbav (pop.) s. f., g.-d. art. zbavei/zbvii; pl. zbave/zbvi zbrlire/zburlire s. f., g.-d. art. zbrlirii/zburlirii; pl. zbrliri/zburliri zoaie (pop.) s. f., art. zoaia, g.-d. art. zoaiei; pl. zoaie/zoi, art. zoaiele/zoile zori1 s. m. pl./s. f. pl., art. zorii/zorile

28

Substantive cu variante formale abibild ( nu *apipild, acipild etc.) s. n., pl. abibilduri batjocur (nu *batjocur) s.f., g.-d- art. batjocurii; pl. batjocuri bjenie (-ni-e) (nu *bejenie), pl. bjenii blmjeal s. f. (nu *bolmojeal); pl. blmjeli berbec (nu *berbece), pl. berbeci blacheu (nu *placheu) s. n. art. blacheul; pl. blacheuri brizbiz (nu* brizbriz) s. n., pl. brizbizuri camfor (nu *canfor) s. n. caraf (nu *garaf) (sticl) s. f., g.-d- art. carafei; pl. carafe caramel (nu *caramea) s. f., g.-d. art. caramelei; pl. caramele carbid (nu *carbit) s. n. carnaj (nu *carnagiu) s. n., pl. carnaje casierie (nu *caserie) (sil. -si-e-) s. f., art. casieria, g.-d. art. casieriei; pl. casierii, art. casieriile cazinou (nu *cazino) s. n. ,art. cazinoul; pl. cazinouri cercevea (nu *giurgiuvea) s. f., art. cerceveaua, g.-d. art cercevelei; pl. cercevele, art. cercevelele ceretor (nu *certor) s. m., pl. ceretori chebap (nu *chebab) s. n., pl. chebapuri chiftea (nu*piftea), s. f. chifteaua, g.-d- art. chiftelei; pl. chiftele, art., chiftelele chihlimbar (nu *chilimbar) (sil. chi-hlim-) s. n., (buci, obiecte) pl. chihlimbare chisea (vas, pung) (nu *chesea) s. f., art. chiseaua, g.-d. art. chiselei; pl. chisele, art. chiselele chitar (nu *ghitar), s .f., g.-d- art. chitarei; pl. chitare chiuvet (nu *ghiuvet) (sil. chiu-) s. f., g.-d. art. chiuvetei; pl. chiuvete cizm (nu *cism) s. f., g.-d. art. cizmei; pl. cizme coal s. f., g.-d. art. colii; pl. coli (nu *coale) cocs (nu *cox )s. n., (sorturi) pl. cocsuri cociug (nu *cosciug) s. n., pl. cociuge crenvurst (nu *cremvurst, *cremvuti etc.) s. m., pl. crenvurti crestomaie (nu *crestomanie) criblur (nu *griblur) s. f., g.-d- art. criblurii; pl. cribluri cvartal (nu scris *quartal) s. n., pl. cvartale cvartet (nu scris *quartet) cvint/chint (nu scris *quint) (combinaie de cri de joc, figur de scrim, acces de tuse) s. f., g.d. art. cvintei/chintei; pl. cvinte/chinte cvint/chint (nu scris *quint) (combinaie de cri de joc, figur de scrim, acces de tuse) s. f., g.d. art. cvintei/chintei; pl. cvinte/chinte cvintet (nu scris *quintet) (formaie de cinci) s. n., pl. cvintete cvintilion (nu scris *quintilion) (sil. -li-on) s. n., pl. cvintilioane cvorum (nu scris *quorum) s. n., pl. cvorumuri decrepitudine (nu *decreptitudine) s. f., g.-d. art. decrepitudinii delincven (nu * delicven) s. f., g.-d. art. delincvenei; pl. delincvene desinen (nu *dezinen), pl. desinene desuetudine (nu *desuetitudine) (sil. -su-e-) s. f., g.-d. art. desuetudinii dischinezie (nu *deschinezie) s. f., g.-d. art. dischineziei; pl. dischinezii disertaie (nu *dizertaie) (sil. -i-e) s. f., g.-d. art. disertaiei; pl. disertaii, art. disertaiile (sil. -i-i-) disident (nu *dizident) s. m., pl. disideni erbivor2 (nu *ierbivor) s. n., pl. erbivore eschimos ( nu *eschimo) s. m., pl. eschimoi; adj. f., s. f. eschimos, pl. eschimose escort (nu *excort) s. f., pl. escorte escroc (nu *excroc) s. m., pl. escroci escrocherie (nu *excrocherie) s. f., pl. escrocherii
29

expectativ (nu *espectativ) s. f., g.-d. art. expectativei; pl expectative fascicul (nu *fascicol) (mnunchi) s. n., pl. fascicule fascicul (nu *fascicol) (parte dintr-o tipritur) s. f., g.-d. art. fasciculei; pl. fascicule filigran (nu *filigram) s. n., pl. filigrane flanel (nu *flanea) s. f., pl. flanele frustrare (nu *frustare) s. f., g.-d. art. frustrrii; pl. frustrri fucsie (floare) (nu *fuxie) (sil. -si-e) g.-d. art. fucsiei; pl. fucsii fuzelaj (nu *fuselaj) s. n., pl. fuzelaje genuflexiune (nu *genoflexiune) (sil. -nu-fle-xi-u-ne) s. f., g.-d. art. genuflexiunii; pl. genuflexiuni ghear (nu *ghiar) s. f., g.-d. art. ghearei; pl. gheare ghea (nu *ghia) s. f., g.-d. art. gheii; (ntinderi de ghea) pl. gheuri ghetou [nu *gheto] s. n., art. ghetoul; pl. ghetouri ghionoaie (nu *gheonoaie) (ciocnitoare) (sil. -ghi-o-) s. f., art. ghionoaia, g.-d. art. ghionoaiei; pl. ghionoaie ghips (nu *gips) s. n. (obiecte, ornamente) pl. ghipsuri glasvand (nu *glasvant) guvid (nu *guvide) s. m., pl. guvizi hublou (nu * hublo) (sil. hu-blou) s. n. hubloul; pl. hoblouri ienibahar (nu *enibahar) s. n. defectiv de plural incrustaie (nu *ncrustaie) (sil. -i-e) s. f., pl. incrustaii, art. incrustaiile (sil. -i-i-) indigo2 (nu *indigou) s. n., art. indigoul; (foi) pl. indigouri infirmerie (nu *infirmierie) s. f., pl. infirmerii iol (nu *yol) (sil. io-) s- f-, g.-d. art. iolei; pl. iole itinerar (nu *itinerariu) s. n., pl. itinerare ivr (nu *ivor) s. n., pl. ivre ncunotinare (nu *ncunotiinare) s. f., g.-d. art. ncunotinrii; pl. ncunotinri jratic (nu *jeratec) s. n., (defectiv de plural) jurisconsult (nu *juristconsult) s. m. jurisconsuli jurisdicie (nu *juristdicie) s. f., pl. jurisdicii jurispruden (nu *juristpruden), pl. jurisprudene laitmotiv (nu *leitmotiv, *lait motiv) (sil. lait-) s. n. pl. laitmotive lcturie (nu *lctuerie) s. f., g.-d. art. lcturiei; pl. lcturii lichelism (nu *licheism) s. n. lubrifiant2 (nu *lubrefiant) (sil. lu-bri-fi-ant) s. m., pl. lubrifiani macrameu (nu *macrame) s. n., art. macrameul; pl. macrameuri macrocosm (nu *macrocosm) s. n. maghiran (nu *mghiran) s. m., pl. maghirani maiou (nu *maieu) (sil. ma-iou) s. n., pl. maiouri marfar (nu *mrfar) (tren) s. n., pl. marfare masochism (nu *mazochism) s. n. mzgleal (nu *mzgleal) s. f., g.-d. art. mzglelii; pl. mzgleli medicaie (nu *medicamentaie) s. f., pl. medicaii microcosmos (nu *microcosm) s. n., pl. microcosmosuri micsandr (nu * mixandr) s. f., g.-d. art. micsandrei; pl. micsandre milieu (nu *mileu) (sil. -lieu) s. n., art. milieul; pl. milieuri moned s. f., g.-d. art. monedei; pl. monede (nu *monezi) mugur (nu *mugure) s. m., pl. muguri musta s. f., g.-d. art. mustii (nu *mustaei); pl. musti oprobriu ( nu *oprobiu) (livr.) [briu pron bru] (sil. o-pro-briu) s. n. art. oprobriul; pl. oprobrii, art. oprobriile (sil. -bri-i-) ostatic (nu *ostatec) s. m., pl. ostatici pancart (nu *plancart, *pancard) s. f., g.-d. art. pancartei; pl. pancarte
30

patriot (nu *patrioat) s. f., g.-d. art. patriotei; pl. patriote pianjen (nu *pianjn) s. m., pl. pianjeni pienjeni (nu *piejni) s. n., pl. pienjeniuri ppurie (nu *ppuerie) (rar) s. f., g.-d. art. ppuriei; pl. ppurii pizzerie [zz pron ] (nu *pizzrie) s. f., g.-d. art. pizzeriei; pl. pizzerii placard (nu *plancard) s. f., g.-d. art. placardei; pl. placarde plaj s. f., art. plaja, g.-d. art. plajei; pl. plaje (nu *plji) pogrom (nu *progrom) s. n., pl. pogromuri precept (nu *percept) s. n., pl. precepte premis (nu *premiz) s. f., g.-d. art. premisei; pl. premise prenadez (nu *prenandez) s. n. prerie (nu *preerie) s. f., g.-d. art. preriei; pl. prerii, art. preriile preedinie (nu *preedenie) s. f., art. preedinia, g.-d. preedinii, art. preediniei (dar: Preedinia Romniei) prezumie (nu *prezumpie) (sil. -i-e) s. f., g.-d. prezumiei; pl. prezumii pricomigdal (nu *picromigdal) s. f., g.-d. pricomigdalei; pl. pricomigdale proroc (nu *prooroc) s. m., pl. proroci pulover (nu *pulovr) s. n., pl. pulovere quarc (nu *cuarc) [pron carc] s. n., pl. quarcuri quasar (nu *cuasar) [qua pron ca] s. m., pl. quasari; abr. QSR repaus (nu *repaos) (sil. -pa-us) s. n., pl. repausuri repercusiune (nu *repercursiune) (sil. -si-u-) s. f., g.-d. art. repercusiunii; pl. repercusiuni reou (nu *reeu) s. n., art. reoul; pl. reouri ridiche s. f., art. ridichea, g.-d. art. ridichii; pl. ridichi, art. ridichile (nu *ridichiile) saducheu (nu *saduceu) s. m., art. saducheul; pl. saduchei, art. saducheii salariu (nu *salar) s. n., art. salariul; pl. salarii, art. salariile salat s. f., g.-d. art. salatei; pl. salate (nu *sali, *sli) saltimbanc (nu *saltimbac) s. m., pl. saltimbanci sanda (nu *sandal) (ncminte) s. f., g.-d. art. sandalei; pl. sandale, art. sandalele secven (nu *segven) s. f., g.-d. art. secvenei; pl. secvene sering (nu *siring) s. f., g.-d. art. seringii; pl. seringi serviciu (nu *servici) s. n., art. serviciul; pl. servicii, art serviciile (sil. -ci-i-) sfiere (nu *sfiere) (sil. -i-e-) s. f., g.-d. art. sfierii; pl. sfieri sfetanie (nu *fetanie) (sil. -ni-e) s. f., art. sfetania, g.-d. art. sfetaniei; pl. sfetanii, art. sfetaniile (sil. -ni-i-) solariu (nu *solar) (spaiu pentru bi de soare) [riu pron. ru] s. n., art. solariul; pl. solarii, art. solariile (sil. -ri-i) stres (nu *stress) subst var. artefact (nu *artifact) s. n., pl. artefacte subsuoar (nu *subioar) (sil. -su-oa-) s- f-, g.-d. art. subsuorii; pl.subsuori tecr (nu * techer) s. n., pl. tecre tabacher (nu *tabachier) s. f., art. tabachera, g.-d. art. tabacherei; pl. tabachere tangou (nu *tango) (dans) s. n., pl. tangouri tnjal (nu *tnjeal) s. f., g.-d. art. tnjelii; pl. tnjeli urur (nu *urure) s. m., pl. ururi urcior (nu *ulcior) (vas de lut, infecie la ochi) (sil. -cior) s. n., pl. urcioare vehicul (nu *vehicol) s. n., pl. vehicule vilegiatur (nu *viligiatur) (sil. -gi-a-) s. f., g.-d. art. vilegiaturii; pl. vilegiaturi zalhana (nu *zahana) (nv.) s. f., art. zalhanaua; g.-d. art. zalhanalei; pl. zalhanale, art. zalhanalele zbieret (nu *zbiert) s. n., pl. zbierete zgripuroaic (nu *zgriporoaic) s. f., g.-d. art zgripuroaicei; pl. zgripuroaice zilier (nu *ziler) (sil. -li-er) s. m., pl. zilieri
31

Ortografia, ortoepia i morfologia ctorva neologisme

- din englez: banner (angl.) [pron. benr] s. n., pl. bannere blazer (angl.) [pron. blezr] s. n., pl. blazere blues (angl.) [pron. blues] s. n., pl. bluesuri )sil. Blue-suri) bluff (angl.) [pron. bluf] s. n., pl. bluffuri business (angl.) [pron. business] s. n., pl. businessuri camping (angl.) [pron. chemping] s. n., pl. campinguri cash2 (angl.) [pron. che] s. n., art cash-ul catering (angl.) [pron. ketring] s. n., art. cateringul cyborg (angl.) [cy pron. si] s. m. dandy (angl.) [pron dendi] s. m., art. dandy-ul; pl. dandy, art. dandy-i derby/derbi (angl.) (curs de clrie, ntrecere sportiv) s. n., art. derby-ul/derbiul (sil -bi-ul); pl. derby-uri/derbiuri discount (angl.) [pron. discant] (sil. -caunt) s. n., pl. discounturi flash (angl.) [pron. fle] s. n., art. flash-ul; pl. flash-uri grizzly (angl.) s. m., pl. grizzlz, art. grizzlz-i hippy2 (angl.) s. m., art. hippy-ul; pl. hippy, art. hippy-i hobby (angl.) s. n., art. hobby-ul; pl. hobby-uri input s. n., pl. inputuri jazz (angl.) [pron. gez/az] s. n. art. jazzul jogging (angl.) [pron. oghing] s. n., art. joggingul leasing (angl.) [pron. lizing] (sil. lea-) s. n., art. leasingul lobby (angl.) s. n., art. lobby-ul musical (angl.) (spectacol) (angl.) [pron. muzicl] s. n., pl. musicaluri penalti (angl.)/penalti (sil. -nal-ti) s. n. penalty-ul/penaltiul (sil. -ti-ul); pl. penalty-uri/ penaltiuri quaker (angl.) [pron cecr] s. m., pl. quakeri rating (angl.) [pron. reting] s. n., pl. ratinguri rummy (angl.) [pron. rami/rmi] s. n., art. rummy-ul scotch (angl.) [tch pron ] s. n., art. scotch-ul; pl. scotch-uri spicher (angl.) (prezentator) s. m., pl. spicheri spleen (angl.) [pron. splin] s. n., art. spleenul (sil. splee-) spray (angl.) [pron. sprei] s. n., art. spray-ul; pl. spray-uri staff (angl.) s. n., pl. staffuri story (angl.) s. n., art. story-ul; pl. story-uri summit (angl.) [pron. samit] s. n., pl. summituri whisky (angl.) [pron. uschi] yankeu (angl.) s. m., art. yankeul; pl. yankei, art. yankeii

- din francez acquis (fr.) (drepturile i obligaiile statelor Uniunii Europene, actele normative respective) [pron. aki], sil ac-quis, s. n., art. acquis-ul alur (fr.) [pron. alr] s. f., pl. aluri bleu2 (fr.) [eu pron. ] s. n. art. bleu-ul; (nuane) pl. bleu-uri chardonnay (fr.) [pron ardone] s. n., art. chardonnay-ul; (feluri) pl. chardonnay-uri consomm (fr.) s. n., art. consomm-ul; pl. consomm-uri cozeur (fr.) [pron. cozr] (sil, -zeur) s. m., pl. cozeuri croasant (fr.) (sil. croa-) s. m., pl. croasani dizeur (fr.) (nv.) [pron. dizr] (sil. -zeur) s. m., pl. dizeuri gafeur (fr.) [pron. gafr] s. m., pl. gafeuri loisir (fr.) [pron. loazir] (sil. loi-sir) s. n., art. loisirul
32

parur (fr.) [pron. parr] s. f., g.-d. art. parurii; pl. paruri tapeur (fr.) [pron. tapr] s. m., pl. tapeuri - din italian: cappuccino (it.) s. n. art. cappuccinoul; pl. cappuccino imbroglio (it.) [glio pron. lo] (sil. -glio) s. n., art. imbroglioul, pl. imbrogliouri pizza (it.)/pizz [zz pron ] s. f., g.-d. art. pizzei; pl. pizze - din german: diesel (germ.) (motor) [pron. dizl] (sil. die-) s. n., pl. diesele fhn (germ.) [pron. fn] s. n., (aparate) pl. fhnuri gestaltism (germ.) [gestal pron. ghetal] (sil. ge-stal-) s. n. Gestapo (germ.) [gesta pron. ghesta] (sil. ge-sta-) s. propriu n., art. Gestapoul kitsch (germ.) [pron. chi] s. n., (obiecte) pl. kitsch-uri lied (germ.) [pron. lied] s. n., pl. lieduri (sil. lie-duri) altele: ayatollah (prin fr.) s. m., pl. ayatollahi cruzeiro (port.) [z pron s] (sil. -zei-) s. m., art. cruzeiroul; pl. cruzeiro hybris (gr.) [y pron. /i] (sil. hy-bris) s. n. judocan/judoka (prin fr.) [j pron. ] s. m., pl. judocani/judoka kibbutz (prin fr.) [tz pron. ] s. n., pl. kibbutzuri (sil. -tzuri) mikado (jap.) s. m., art. mikadoul piranha (port.) [nha pron na] s. m., pl. piranha sequoia [qu pron. cv] (sil. -quo-ia) s. m., pl. sequoia yucca (din engl., fr.) (plant) s. f.

33

Scrierea substantivelor compuse Substantive comune Substantivele comune compuse (dintre care unele sunt i adjective) se scriu ntr-un cuvnt sau cu cratim. I. Se scriu ntr-un cuvnt substantivele compuse sudate, cu articulare i flexiune numai la ultimul element, formate din sau cu: 1. abrevieri: agromec, elinvar; 2. cuvinte (nelegate prin vocal de legtur) care formeaz compuse cu unitate semantic i gramatical mai mare dect a celor scrise cu cratim, avnd structura: adjectiv (inclusiv provenit din numeral ordinal) + substantiv: bunstare prosperitate, dreptunghi, duraluminiu, lungmetraj, primadon (mprumutat), primvar (din fondul vechi), scurtmetraj, triplusalt; Not: Compusele cu structur i componen asemntoare, dar nesudate, se scriu cu cratim (bun-credin onestitate; neologismele analizabile compuse cu prim-), iar grupurile de cuvinte n care componentele i pstreaz autonomia n cuvinte separate (bun stare stare bun, prima doamn). adverb (uneori substantivizat) + substantiv: binecuvntare, binefacere, rufctor, ruvoitor; prepoziie prepoziie + substantiv (uneori provenit din supin sau infinitiv lung): demprit, demncare mncare (pop.), deochi, frdelege, subsol, supat (pop.); Not: Se scriu n cuvinte separate, sau, din motive fonetice, cu cratim, secvenele n care cuvintele i pstreaz individualitatea (a da de mncare; De mncat, a mnca), respectiv demprit. substantiv + adjectiv: botgros: (pasre), vinars; Not: Se scriu separat secvenele n care cuvintele i pstreaz individualitatea: bot gros (Ursul are un ~). substantiv + substantiv(e) n nominativ (sau provenit(e) din construcii cu acuzativul): blocstart, concertmaistru, electronvolt, fluorclormetan, lociitor, metalazbest, omucidere, valvrtej (pop. vltoare; folosit mai mult adverbial); 3. cuvinte unite prin vocala de legtur o: anotimp, aurolac, citatomanie, edinomanie; 4. elemente de compunere neologice: acvaplanare, aeroambulan, duroflex, gastroenterolog, metaloplastie, neocomunism, policalificare, politolog, primoinfecie, teleconferin; 5. elemente de compunere vechi + cuvinte inexistente ca atare n limba romn actual: babuzuc, pravoslavnic, protopop; Not:Compusele incluznd cuvinte care se regsesc n limba romn actual se scriu cu cratim: ba-boier. 6. compuse parasintetice: capntorsur, codobatur, gtlegu, mntergur; 7. tipuri izolate: atotputin, atottiin; preaplin dispozitiv; sinucidere, sinuciga; untdelemn ulei; Not:Secvenele cu structur similar n care componentele i pstreaz autonomia se scriu n cuvinte separate: prea plin, unt de cacao. II. Se scriu cu cratim substantivele compuse cu unitate semantic i gramatical mai mic dect a celor scrise ntr-un cuvnt (i, eventual, cu articulare i flexiune i la primul element), avnd structura: 1. adjectiv + substantiv, i anume:
34

bun, ru: !bun-credin onestitate; bun-cretere, !bun-cuviin politee; !bun-dimineaa (plant); bun-gust sim estetic, bun-plac, !bun-rmas adio, bunsim decen; rea-credin, rea-voin; Not: Compusele sudate cu structur asemntoare se scriu ntr-un cuvnt (bunstare prosperitate), iar secvenele n care componentele i pstreaz autonomia n cuvinte separate (bun cretere dezvoltare bun, bunul gust al libertii). dublu, triplu: dublu-casetofon, dublu-decalitru; triplu-sec, triplu-voal; Not: Secvenele cu o structur similar n care componentele i pstreaz autonomia se scriu n cuvinte separate (dublu ve/dublu v, triplu exemplar), iar cele sudate ntr-un cuvnt: triplusalt. prim i viceprim: prim-balerin, prim-balerin, prim-ministru, prim-plan, prim-pretor, !prim-procuror, prim-secretar, prim-solist, prim-solist, prim-viceprim-ministru, viceprim-ministru; Note: Primvar i primadon se scriu ntr-un cuvnt, iar grupurile de cuvinte prim ajutor, prim amorez n cuvinte separate. Scrierea cu cratim deosebete grafic compusele de mbinrile sintactice libere de tipul X este primul (cel dinti) ministru care a demisionat. 2. interjecie + interjecie: (un) scra-scra (-pe-hrtie) funcionar; 3. numeral cardinal + substantiv ( adjectiv): !cinci-degete, doi-frai (plante), nouochi (pete), trei-leetile (dans), trei-frai-ptai (plant), unsprezece-metri lovitur de la 11 m; 4. prepoziia dup + substantiv: dup-amiaz, dup-mas a doua parte a zilei; 5. substantiv + adjectiv: argint-viu mercur, burt-verde burghez, cal-turtit libelul, coate-goale persoan srac, ft-frumos tnr frumos, floare-domneasc (plant), gur-spart persoan care flecrete, iarb-deas (plant), jur-fix zi de primire, lemn-cinesc (plant), mam-mare bunic, mae-negre (pete), mae-fripte persoan zgrcit, .!pete-auriu (pete), piatr-vnt sulfat de cupru, rmas-bun adio, snge-rece calm, tat-mare bunic, vorb-lung persoan care flecrete; Note: n formele cu apocop marcat prin apostrof nu se mai pune cratima: mam mare. Se scriu n cuvinte separate numele de funcii compuse de tipul comisar principal, director adjunct, director general. 6. substantiv + prepoziie + substantiv: arbore-de-cacao (plant), bou-de-balt btlan; gndac, brnz-n-sticl persoan zgrcit, cal-de-mare (pete), cine-de-mare rechin, drum-de-fier cale ferat, floare-de-col (plant), gur-de-lup malformaie; ochi de parm, iarb-de-Sudan (plant), !ochi-de-pisic mineral; disc reflectorizant, !pete-cu-spad (pete), piatr-de-var carbonat de calciu, poale-n-bru plcint, purice-de-ap (crustaceu), !vi-de-vie (plant); 7. substantiv + substantiv n nominativ: an-lumin unitate de lungime, artistcetean, bas-bariton, bloc-diagram, bloc-turn, cal-putere unitate de msur, cine-lup (specie de cini), contabil-ef, cuvnt-titlu intrare de dicionar, cuvnt-cheie termen principal, cuvnt-vedet, decret-lege, formular-tip, general-colonel, locotenent-comandor, mam-soacr soacr, marxism-leninism doctrin, main-capcan, main-unealt, nord-est, pasre-lir, pasre-musc (psri), !pete-ciocan (pete), puc-mitralier, situaie-limit, volt-amper, !wattor (uniti de msur), zi-lumin, zi-munc; Note: Se scrie ntr-un cuvnt blocstart (ca i blochaus, blocnotes). n cazul compuselor complexe de tipul nordnord-est, nord-estsud-vest se recomand scrierea cu linie de pauz ntre cele dou grupuri principale. 8. substantiv (articulat) + substantiv n genitiv: calul-dracului libelul, cerulgurii palatul bucal; ciuboica-cucului, floarea-soarelui, gura-leului, iarba-fiarelor, ochiulboului (plante), pasrea-paradisului (pasre), piatra-iadului azotat de argint, roza-vnturilor (reprezentare grafic), sngele-voinicului (plant), !vaca-Domnului (insect);
35

9. izolri de propoziia/fraze (majoritatea epitete): casc-gur persoan distrat, duc-se-pe-pustii dracul, du-te-vino micare, fie-iertatul rposatul; fluier-vnt, flutur-vnt haimana, gur-casc persoan distrat, ncurc-lume, las-m-s-te-las persoan indolent, l-m-mam persoan incapabil, linge-blide parazit, nu-m-uita (plant), pap-lapte ntflea, pierde-var persoan lene, soare-apune, oare-rsare (puncte cardinale), spargeval parapet, trie-bru, trei-pzete (n expresii); ucig-l-crucea, ucig-l-toaca dracul, uitepopa-nu-e-popa, vino-ncoa/vino-ncoace farmec, zgrie-brnz persoan zgrcit, zgrie-nori construcie foarte nalt; 10. elemente de compunere vechi + substantive existente n limba romn: ba-boier, treti-logoft, vel-arma, vtori-logoft/ftori-logoft; Not: Compusele de acest tip cu componente inexistente n limba romn actual se scriu, ntr-un cuvnt: babuzuc. 11. tipuri izolate: ca-la-Breaza (dans), !cuvnt-nainte prefa, !mai-mult-ca-perfect (timp verbal), de-doi (dans), iarba-datului-i-a-faptului (plant), mai-marele superiorul, sngede-nou-frai (plant; rin), terchea-berchea persoan de nimic, trei-frai-ptai (plant). Note: Secvenele cu structur i componen asemntoare n care cuvintele i pstreaz autonomia se scriu separat. Multe compuse scrise cu cratim sunt disociabile, situaie n care cratima dispare: buna sa credin; dublul su casetofon; Romnia, prin primul ei ministru ...; blocul acesta turn; contabilul lor ef. !Se generalizeaz scrierea cu cratim a compuselor nesudate care denumesc substane chimice distincte i specii distincte de plante sau de animale (cu nume tiinifice diferite). Substantive proprii n funcie de gradul de unitate, substantivele proprii se scriu: ntr-un cuvnt; cu cratim; n cuvinte separate, astfel: 1. se scriu ntr-un cuvnt substantivele proprii sudate cu structura: numeral cardinal + substantiv: nume de locuri (aptesate) sau de familie (Cincilei); Dar Trei Brazi (caban). prepoziie sau articol + substantiv: nume de locuri (Subcetate, Suplai) sau de familie (Amarie(i), Celmare, Delavrancea, Dinvale); Dar i Cel Mare, ntre Tarlale. substantiv + adjectiv: nume de locuri (Cmpulung, Satulung) sau de familie (Boubtrn); Dar Baia Mare, Barb-Albastr. substantiv + prepoziie + substantiv: Capdebo(u) (nume de familie); substantiv + substantiv cu form de nominativ-acuzativ: nume de locuri (Iacobdeal (deal), Sndominic) sau de familie (Hagiculea, Moandrei); Dar i Iacob Deal (sat), Hagi Culev. compuse cu abrevieri (nume de locuri formate din fragmente de cuvinte combinate ntre ele sau cu cuvinte): Eurasia; compuse provenite din izolri de propoziii sau fraze: nume de locuri (Vaideei) sau de familie (Sparionoapte); nume proprii religioase cu o structur complex: Atotputernicul.

36

2. se scriu cu cratim urmtoarele tipuri de substantive proprii: a. nume de locuri (cu excepia toponimelor urbane) cu structura substantiv + substantiv cu form de nominativ-acuzativ, i anume: formate din dou nume proprii de loc: Cluj-Napoca (localitate), Bicaz-Tulghe (pas), Bistria-Nsud, Cara-Severin (judee), Guineea-Bissau (stat), Iezer-Ppua (masiv muntos); cu structura nume propriu de loc + substantiv comun cu rol distinctiv (de cele mai multe ori termen generic geografic sau teritorial-administrativ): Devcea-Est, Devcea-Vest (vrfuri de deal), Domneti-Sat, Domneti-Trg (localiti); Dar i Iacobdeal (deal). cu structura substantiv comun + nume propriu de loc (de cele mai multe ori n compuse cu un termen generic care nu se mai folosete actualmente pentru realitatea denumit sau are un sens care nu corespunde realitii locale actuale): Baia-Sprie, Ocna-ugatag (localiti), Prul-Crbuna (pdure); b. nume de persoane reale i de personaje, i anume: prenume i nume de familie compuse din dou nume de persoane: Ana-Maria; Ioan Piuariu-Molnar; nume de familie cu structura nume de persoan + nume geografic: Niculescu-Buzu, Rdulescu-Motru; nume de personaje istorice, literare, religioase cu structura nume de persoan + substantiv comun indicnd un rang, un grad, o funcie etc. (indiferent de ordine): Frca-Aga, Rou-mprat (dar mpratul Rou), Ali-Paa, Negru-Vod (dar scris Negru Vod ca nume de localitate); Baba-Cloana, Hagi-Tudose; Not: Unele nume de persoane se scriu i ntr-un cuvnt: Anamaria, Hagiculea. nume de personaje cu structura: substantiv + substantiv cu form de nominativ-acuzativ: Ril-Iepuril; substantiv n nominativ-acuzativ + substantiv n genitiv: Punaul-Codrilor, Zna-Znelor; substantiv + adjectiv: Barb-Albastr, Ft-Frumos, Harap-Alb; substantiv + prepoziie sau adverb + substantiv: Craiul-de-Rou, chiopulct-Cotul; adjectiv + ca + substantiv: Alb-ca-Zpada; verb + substantiv (provenite din izolri): Strmb-Lemne; nume de personaje cu structur complex: !Statu-Palm-Barb-Cot, Jumtatede-Om-Clare-pe Jumtate-de-Iepure-chiop, Tic-Pitic-Inim-de-Voinic; 3. se scriu separat: numele proprii geografice sau administrativ-teritoriale, inclusiv din toponimia urban (ou excepia celor de sub 1.), cu structura: prepoziie + substantiv: ntre Tarlale (strad), La Om (vrf); Dar Subcetate. substantiv + adjectiv: Asia Mic, Baia Mare, Marea Neagr, Noua Zeeland, Peninsula Balcanic, Piatra Ars (platou montan); Dar Cmpulung. substantiv + numeral, indiferent de ordine: Bulevardul 1848, Trei Brazi (caban), Zece Mese (strad); Dar aptesate. substantiv + prepoziie + substantiv sau adverb: America de Nord, Cmpia de Vest, Cuitul de Argint (strad), Gara de Nord, Vinu de Jos; substantiv + substantiv cu form de nominativ-acuzativ (i valoare de apoziie): Cmpia Burnas (strad), Republica Mali, Sultanatul Oman;
37

substantiv + substantiv n genitiv: Balta Brilei, Calea Victoriei, Delta Dunrii, Gura Teghii (comun), Petera Muierii, Piaa Unirii, Valea lui Mihai (ora); cu structur complex: Cracul cu Doi Lupi (punct geografic), Oceanul ngheat de Nord; nume de persoane reale i de personaje cu structura: nume propriu de persoan + prepoziie + nume propriu de loc: Pop de Bseti, Radu de la Afumai; Not: Cnd se consider c prepoziia face parte din numele de familie, nu se scrie separat: Delavrancea. prenume cel + adjectiv: Alexandru cel Bun, Mihai Viteazul, Mircea cel Btrn, Petru chiopul, Stan Pitul, tefan cel Mare. Note: Cnd cel face parte din numele de familie, acesta se poate scrie i ntr-un cuvnt; Celmare sau Cel Mare. Numele de localiti, de artere urbane sau de instituii provenite prin adoptarea, altor nume proprii (n special de personaliti, personaje, sau a unor nume geografice) trebuie s respecte scrierea numelor proprii respective: Mihail Koglniceanu, Mircea cel Btrn (localiti); Sfntul Gheorghe, dar aceasta nu se ntmpl totdeauna, cf. Mihai Viteazu, numele a-cinci sate.

Scrierea locuiunilor substantivale i a grupurilor de cuvinte 1. Locuiunile se scriu n general n cuvinte separate, nedeosebindu-se grafic de grupurile libere de cuvinte: aducere aminte amintire, alter ego dublu, !bgare de seam atenie. 2. Grupurile relativ stabile (unele interpretate i ca locuiuni) se scriu n cuvinte separate (iar cu cratim numai din motive fonetice). Este vorba de mbinri n care elementele componente i pstreaz sensul de baz, care corespunde realitii denumite, cu structura: a) adjectiv + substantiv: dublu ve/dublu v, prim ajutor, prim amorez, triplu exemplar; Not: Dar se scriu ntr-un cuvnt sau cu cratim substantivele compuse cu o structur asemntoare: dublu-casetofon, prim-balerin, primadon, primvar, prim-plan, triplu-sec. b) adverb + adjectiv (n general provenit din participiu): bine crescut dezvoltat bine (aluat~), bine cunoscut tiut bine (caz ~ de toat lumea), bine neles priceput bine, bine venit sosit cu bine (~ din rzboi); c) prepoziie + substantiv sau verb la supin: de mncare (a da de mncare); Dar se scriu ntr-un cuvnt sau cu cratim compusele cu o structur asemntoare: demncare, demncat mncare. d) substantiv + adjectiv sau adjectiv + substantiv: ap mineral, bun cretere dezvoltare bun (O ~ a plantelor se realizeaz greu), bun dimineaa (formul de salut), bun stare stare bun, comisar principal, director adjunct, director general; e) substantiv + prepoziie + substantiv: unt de cacao etc. Note: Grupurile relativ stabile de cuvinte se deosebesc de cuvintele compuse cu structur i componen asemntoare, n care elementele componente nu-i pstreaz sensul de baz i nu corespund realitii denumite i care se scriu fie cu cratim (!binecrescut cuviincios, !bine-cunoscut celebru, !bine-venit oportun, agreat; !ap-alb cataract, bun-cretere politee, !bun-dimineaa plant, piatr-vnt sulfat de cupru), fie ntr-un cuvnt: !bunstare prosperitate, untdelemn ulei.

38

Mic dicionar de substantive compuse

Substantive comune compuse: Cu cratim: acord-cadru s. n., art. acordul-cadru (dar: acordul acesta cadru); pl. acorduri-cadru amor-propriu s. n., art. amorul-propriu (dar amorul su propriu), g.-d- amorului-propriu an-lumin s. m., pl. ani-lumin ap-neagr (glaucom) s. f., g.-d. art. apei-negre arbore-de-cacao s. m., pl. arbori-de-cacao arbore-de-cafea s. m., pl. arbori-de-cafea arbore-de-cauciuc (ca-u-ciuc) s. m., pl. arbori-de-cauciuc arbore-de-pine s. m., pl. arbori-de-pine argint-viu (mercur) (pop.) s. n., art. argintul-viu (dar: argintul acesta viu) bele-arte s. f., pl. bloc-turn s. n., pl. blocuri-turn brnz-n-sticl (persoan zgrcit) s. m. i f., g.-d. lui brnz-n-sticl; pl. brnz-n-sticl broasc-estoas s. f. (dar: broasca aceasta estoas), g.-d. art. broatei-estoase; pl. broate-estoase bun-credin (onestitate) s. f., art. buna-credin (dar: buna lui credin), g.-d. art. bunei-credine bun-cretere (politee) s. f., art. buna-cretere (dar: buna lui cretere), g.-d. art. bunei-creteri bun-cuviin (politee) (sil. -vi-in) s. f., art. buna-cuviin (dar: buna lui cuviin), g.-d. art. buneicuviine bun-dimineaa (plant) g.-d. art. bunei-diminei; pl. bune-diminei bun-gust (sim estetic) s. n., art. bunul-gust (dar: bunul su gust), g.-d. art. bunului-gust bun-plac (arbitrar) s. n., art. bunul-plac (dar bunul su plac), g.-d. bunului-plac bun-rmas (adio) s. n. bun-sim (decen) s. n., art. bunul sim (dar: bunul su sim), g.-d. art. bunului-sim burt-verde s. m. i f., g.-d. burt-verde; pl. burt-verde cafe-bar s. n.,pl. cafe-baruri cine-de-mare (rechin) s. m., pl. cini de mare cal-de-mare (pete) s. m., pl. cai-de-mare, art. caii-de-mare cal-putere s. m., art. calul-putere; cai-putere, art. caii-putere calul-dracului (libelul) s. m. art., pl. caii-dracului calul-popii (libelul) s. m. art., pl. caii-popii cap-de-mort (fluture) s. m., art. capul-de-mort capr-de-munte (capr slbatic) s. f., g.-d. art. caprei-de-munte; pl. capre-de-munte capr-neagr (capr slbatic) s. f., g.-d. art. caprei-negre; pl. capre-negre cartof-dulce s. m., pl. cartofi-dulci casc-gur s. m. i f., g.-d. lui casc-gur; pl. casc-gur ceapa-ciorii (plant) s. f. art., g.-d. art. cepei-ciorii cerul-gurii s. n., g.-d. art. cerului gurii ciuboica-cucului (plant) s. f. art., g.-d. art. ciuboelei-cucului coada-calului (plant) s. f. art., g.-d. art. cozii-calului coan-mare s. f., art. coana-mare; g.-d. art. coanei mari coate-goale s. m. i f., g.-d-. lui coate-goale; pl. coate-goale coca-cola (butur) s. f., (porii) pl. coca-cola coco-de-munte (pasre) s. m., pl. cocoi-de-munte coco-slbatic (pasre) s. m., pl. cocoi slbatici comis-voiajor s. m., pl. comis-voiajori compact-disc s. n. pl. compact-discuri; abr CD contabil-ef s. m. (dar: contabilul su ef), pl. contabili-efi
39

corb-de-mare (pasre) s. m., pl. corbi-de-mare cornul-caprei (varietate de ardei, vnt) s. n. art. cot-parte s. f., art. cota-parte, g.-d. art. cotei-pri; pl. cote-pri crai-nou (lun-nou) s. m. (invar.) crin-de-pdure (plant) s. m., pl. crini-de-mare cristal-de-stnc (silice) s. n. (invar.) crucea-voinicului (plant) s. f. art., g.-d. crucii-voinicului cuc-armenesc (pupz) s. m., art. cucul-armenesc cuvnt-cheie s. n., pl. cuvinte-cheie cuvnt-nainte s. n., pl. cuvinte-nainte cuvnt-titlu s. n., pl. cuvinte-titlu decret-lege s. n., pl. decrete-lege dediel-de-mare (actinie) s. m., pl. dediei-de-mare, art. dedieii-de-mare drum-de-fier s. n., art. drumul de fier duc-se-pe-pustii s. m., g.-d. lui duc-se-pe-pustii; pl. duc-se-pe-pustii du-te-vino s. n. invar. ft-frumos (tnr frumos) s. m, pl. fei-frumoi floarea-soarelui (plant) s. f. art., g.-d. art. florii-soarelui floare-de-col (plant) s. f., g.-d. art. florii-de-col; flori-de-col fluier-vnt (pop., fam.) s. m. i f., g.-d. lui fluier-vnt; pl. fluier-vnt fluture-de-mtase (vierme-de-mtase) s. m., pl. fluturi-de-mtase gndac-de-buctrie s. m., pl. gndaci-de-buctrie gndac-negru s. m., pl. gndaci-negri garoaf-de-munte s. f., g.-d. art. garoafei-de-munte; pl. garoafe-de-munte gin-de-munte s. f., g.-d. art. ginii-de-munte; pl. gini-de-munte gin-slbatic s. f., g.-d. art. ginii-slbatice; pl. gini slbatice greco-catolic s. m., pl. greco-catolici i adj. gura-leului (plant) s. f. art., g.-d. art. gurii-leului gur-bogat (pop., fam.) s. m. i f., g.-d. lui gur-bogat; pl. gur-bogat gur-casc (persoan) (pop., fam.) s. m. i f., g.-d. lui gur-casc; pl. gur-casc gur-spart (pop., fam.) s. m. i f., g.-d. lui gur-spart; pl. gur-spart hopa-mitic s. m., pl. hopa-mitic iarba-fiarelor (plant) s. f. art., g.-d. art. ierbii-fiarelor iarb-de-mare (plant) s. f., g.-d. art. ierbii-de-mare nainte-mergtor s. m., pl. nainte-mergtori ncurc-lume (fam.) s. m. i f., g.-d. lui ncurc-lume; pl. ncurc-lume june-prim s. m. (defectiv de plural) lacrima-Cristi (soi de vin) [ch pron c] s. n. lapte-de-pasre (desert) s. m. leu-de-mare (mamifer) s. m., pl. lei-de-mare liber-arbitru s. n., art. liberul-arbitru (dar: liberul su arbitru) liber-cugettor s. m., pl. liber-cugettori liber-profesionist (sil. -si-o-) s. m., pl. liber-profesioniti limba-soacrei (plant) s. f. art., g.-d. art. limbii-soacrei linge-blide (pop., fam.) s. m. i f., g.-d. lui linge-blide; pl. linge-blide luare-aminte [re-a pron. re-a n tempo lent, ra n tempo rapid] (sil. lu-a-) loc. s. f., art. luareaaminte, g.-d. art. lurii-aminte lup-de-mare (foc) s. m., pl. lupi de mare mai-marele (fam) s. m. art., pl. mai-marii mai-mult-ca-perfect s. n. art. mai-mult-ca-perfectul mna-Maicii-Domnului (plant) s. f. art., g.-d. art. minii-Maicii-Domnului

40

mass-media (pres scris i audiovizual) (sil -di-a) s. f. (o ~ independent), art. mass-media (~ actual), g. d. art. mass-mediei (prin intermediul ~ actuale) main-unealt s. f., g.-d. art. mainii-unele; pl. maini-unelte main-unealt mae-fripte (persoan) (rar) s. m. i f., g.-d. lui mae-fripte; pl. mae fripte musc-beiv (insect) s. f., g.-d. art. mutei-beive; pl. mute-beive musc-de-cal (insect) s. f., g.-d. art. mutei-de-cal; pl. mute-de-cal musc-verde (insect) s. f., g.-d. art. mutei-verzi; pl. mute-verzi negru-de-fum s. n. nord-est s. n.; abr. N-E nord-vest s. n.; abr. N-V nuc-de-cocos (fruct al cocotierului) s. f., g.-d. art. nucii-de-cocos; pl. nuci-de-cocos nu-m-uita s. f., pl. nu-m-uita oal-minune s. f., g.-d. art. oalei-minune; pl. oale-minune ochi-de-pisic s. m., (discuri reflectorizante) pl. ochi-de-pisic ochiul-boului (plant) s. m. art. om-orchestr s. m., pl. oameni-orchestr om-senvici/om-senvi s. m., pl. oameni-senvici/ oameni-senvi pasrea-lir (specie de psri) s. f. art., g.-d. art. psrii-lir; pl. psri-lir pasrea-musc (specie de psri) s. f. art., g.-d. art. psrii-musc; pl. psri-musc pasrea-paradisului (specie de psri) s. f. art., g.-d. art. psrii-paradisului patele-calului/patele-cailor (plant) s. m. art. pepsi-cola s. f., g.-d. art. pepsi-colei; pl. pepsi-cole piatr-acr (alaun) (pop.) s. f., g.-d. art. pietrei-acre piatr-vnt (sulfat de cupru) (pop.) s. f., g.-d. art. pietrei-vinete pierde-var s. m. i f., g.-d. lui pierde-var; pl. pierde-var pisic-de-mare (pete) s. f., g.-d. art. pisicii-de-mare; pl. pisici-de-mare pistol-mitralier (sil. mi-tra-li-e-) s. n., pl. pistoale mitralier poale-n-bru (plcint) s. f. pl. porc-mistre s. m., pl. porci-mistrei portret-robot s. n., pl. portrete-robot post-restant s. n. (defectiv de plural) post-scriptum (lat.) s. n.; abr. P.S. poziie-cheie (sil. -i-e) s. f., g.-d. art. poziiei-cheie; pl. poziii-cheie prim-doamn s. f., g.-d. art. primei-doamne prim-balerin s. m., art. prim-balerinul; pl. prim-balerini, art. prim-balerinii prim-ministru s. m., art. prim-ministrul; pl. prim-minitri, art. prim-minitrii prim-plan s. n., pl. prim-planuri prim-secretar s. m., art. prim-secretarul; pl. prim-secretari, art. prim-secretarii prim-solist s. m., art. prim-solistul; pl. prim-soliti, art. prim-solitii prim-viceprim-ministru s. m., art. prim-viceprim-ministrul; pl. prim-viceprim-minitri, art. primviceprim-minitrii proast-cretere s. f., g.-d. art. proastei-creteri proces-verbal s. n., pl. procese-verbale puc-mitralier (sil. mi-tra-li-e-) s. f., g.-d. art. putii-mitraliere; pl. puti-mitraliere raid-anchet s. n., pl. raiduri-anchet rndunic-de-mare (pete) s. f., g.-d. art. rndunicii-de-mare; pl. rndunici-de-mare rmas-bun s. n. rea-credin s. f., art. reaua-credin (dar: reaua sa credin), g.-d. art. relei-credine rea-voin s. f., art. reaua-voin (dar: reaua sa voin), g.-d. art. relei-voine redactor-ef adjunct s. m. + adj. redactor-ef s. m., pl. redactori-efi regina-nopii (plant) s. f. art., g.-d. art. reginei-nopii
41

rochia-rndunicii (plant) s. f. art., g.-d. art. rochiei-rndunicii roza-vnturilor (reprezentare grafic) s. f. art, g.-d. art. rozei-vnturilor salat-de-cmp (plant) (reg.) s. f., g.-d. art. salatei-de-cmp; pl. salate-de-cmp salcie-plngtoare (sil. -ci-e) s. f., g.-d. art. salciei-plngtoare; pl. slcii-plngtoare snge-rece (calm) s. n. (dar: sngele lui rece) srut-mna (n expr.) s. n. scra-scra/scra-scra-pe-hrtie s. m. i f., g.-d. lui scra-scra/scra-scra-pe-hrtie; pl. scra-scra/scra-scra-pe-hrtie scoic-de-ru (specie de scoici) s. f., g.-d. art. scoicii-de-ru; pl. scoici-de-ru scris-citit s. n., art. scris-cititul scrumbie-de-Dunre (pete) s. f., g.-d. art. scrumbiei-de-Dunre; pl. scrumbii-de-Dunre sergent-major s. m., pl. sergeni-majori; abr. serg.-maj. situaie-limit (sil. -tu-a-i-e) s. f., art. situaia-limit, g.-d. art. situaiei-limit; pl. situaii-limit soacr-mare s. f. art. soacra-mare, g.-d. art. soacrei-mari; pl. soacre-mari soare-apune (pop.) s. m. soare-rsare (pop.) s. m. spum-de-mare (piatr ponce) s. f., g.-d. art. spumei-de-mare stea-de-mare (animal) s. f., g.-d. art. stelei-de-mare; pl. stele-de-mare stop-cadru s. n., art. stop-cadrul; pl. stop-cadre sud-est s. n.; abr. S-E sud-vest s. n.; abr. S-V oarece-de-cmp (animal) s. m., pl. oareci-de-cmp tambur-major (nv.) tamburi-majori trie-bru (fam.) s. m. i f., g.-d. lui trie-bru; pl. trie-bru tata-mare (pop) s. m., art. tata-mare, g.-d. art. lui tata-mare tat-socru (fam.) s. m., art. tata-socrul, g.-d. art. lui tata-socrul terchea-berchea s. m. i f., g.-d. lui terchea-berchea; pl. terchea-berchea test-gril s. n., pl. teste-gril trei-pzete (n expr.) s. n. trestie-de-zahr (plant) (sil. -ti-e-) s. f. art. trestia-de-zahr, g.-d. neart. (unei) trestii-de-zahr, art. trestiei-de-zahr ucig-l-crucea s. m., g.-d. lui ucig-l-crucea ucig-l-toaca s. m., g.-d. lui ucig-l-toaca urs-alb (specie de uri) s. m., pl. uri-albi urs-polar (specie de uri) s. m., pl. uri polari vagon-restaurant (sil. -ta-u-) s. n., pl. vagoane-restaurant vntur-lume s. m. i f., g.-d. lui vntur-lume; pl. vntur-lume vrsat-de-vnt (pop.) s. n. verde-de-Paris (substan) s. n. viceprim-ministru (sil. -ce-prim-) s. m., art. viceprim-ministrul; pl. viceprim-minitri, art. viceprimminitrii vino-ncoace/vino-ncoa (pop., fam, n expr.) s. n. vi-de-vie (plant) s. f., g.-d. art. viei-de-vie; pl. vie-de-vie vorb-lung s. m. i f., g.-d. lui vorb-lung; pl. vorb-lung watt-or (sil. wat-to/watt-o-) s. n., g.-d. art. wattului-or; pl. wai-or; simb. Wh zgrie-brnz (pop.) (sil. -ri-e) s. m. i f., g.-d. lui zgrie-brnz; pl. zgrie-brnz zgrie-nori (sil. -ri-e) s. m., pl. zgrie-nori zi-lumin s. f., art. ziua-lumin, g.-d. art. zilei-lumin; pl. zile-lumin zi-munc s. f., art. ziua-munc, g.-d. art. zilei-munc; pl. zile-munc

42

Sudate: anticamer (camer de ateptare) s. f., g.-d. art. anticamerei; pl. anticamere bunstare (prosperitate) (sil. bu-ns-ta-re/bu-n-sta-re) s. f. art. bunstarea, g.-d. art. bunstrii bunvoin (atitudine binevoitoare) s. f., art. bunvoina, g.-d. art. bunvoinei cancan (nu * can-can) s. n., pl. cancanuri clarobscur (sil. cla-rob/clar-ob-) s. n., pl. clarobscururi cvasitotalitate (nu scris *quasitotalitate) dacoromn (idiom) s. f., g.-d. art. dacoromnei frdelege s. f., art. frdelegea, g.-d. art. frdelegii; pl. frdelegi lapislazuli s. n. lungmetraj (sil. lung-me-traj) s. n., art. lungmetrajul; pl. lungmetraje nescafe s. n., art. nescafeul; (porii, sorturi) pl. nescafeuri porthart (sil. port-hart) s. n., pl. portharturi portvizit s. n., pl. portvizite preaplin (sil. prea-plin) s. n., pl. preaplinuri prespapier (sil. -pier) s. n., pl. prespapieruri preziua s. f. art., pl. prezilele (n ~) primadon s. f., g.-d. art. primadonei; pl. primadone quiproquo (nu *qui pro quo) [pron. cviprocvo] s. n., art. quiproquoul; pl. quiproquouri radioreporter (sil. -di-o-) s. m., pl. radioreporteri radiotelegrafie (sil. -di-o-) s. f., art. radiotelegrafia, g.-d. neart. (unei) radiotelegrafii, art. radiotelegrafiei radiotelegram (sil. -di-o-) s. f., g.-d. art. radiotelegramei; pl. radiotelegrame scurtcircuit (sil. scurt-cir-) s. n., pl. scurtcircuite scurtmetraj (sil. scurt-me-traj) s. n., pl. scurtmetraje semiplan s. n., pl. semiplane supraaglomerare (sil. su-pra-a-glo-) s. f., g.-d. art. supraaglomerrii; pl. supraaglomerri supracopert s. f. , g.-d. art. supracoperii/supracopertei; pl. supracoperi/supracoperte untdelemn (sil. unt-de-) s. n. videocamer (sil. -de-o-) s. f., g.-d. art. videocamerei; pl. videocamere videoclip (sil. -de-o-) s. n., pl. videoclipuri wattmetru (sil. watt-me-tru) s. n., art. wattmetrul; pl. wattmetre zigzag s. n., pl. zigzaguri Locuiuni i grupuri stabile: aducere aminte (tempo lent)/(tempo rapid) aducere-aminte g.-d. sg. art. aducerii aminte/aduceriiaminte ap de colonie s. f. + prep.+ s.f. ap de var s. f. + prep.+ s.f. ap mineral s. f. + adj. ap plat s. f. + adj. ap tare s. f. + adj. ap-grea (combinaie de oxigen cu deuteriu) s. f., g.-d- art. apei-grele arborele vieii (schema evoluiei omului) s. m. + s. f. arborele-vieii (tuia=plant) s. m. art. ardei gras s. m.+ adj. ardei iute s. m.+ adj. bgare de seam (atenie loc. s. f., g.-d. art. bgrii de seam, pl. bgri de seam btaie de joc loc. s. f., g.-d- art. btii de joc; pl. bti de joc broasc rioas s. f. + adj. bun gust (gust bun) adj.+s. n. (sarmalele au un bun gust de afumtur)
43

bun sim (bun intuiie) adj.+s. n. (are un bun sim al culorilor) bun cretere (dezvoltare bun) adj.+ s. f. bun dimineaa (formul de salut) adj.+ s. f. art. bun purtare (comportament bun) adj.+s. f. bun seara (formul de salut) adj.+s. f. art. bun stare (stare bun) adj.+s. f. bun voie (veselie) s. f., art. bunvoia, g.-d- art. bunvoiei bun ziua (formul de salut) adj+s. f. art. cap de bour (timbru) s. n. + prep. + s. m. carte de credit s. f. + prep. + s. n. carte de munc s. f. + prep. + s. f. carte de vizit s. f. + prep. + s. f. carte potal s. f. + adj. cheie de bolt s. f.+prep.+s. f. dare de mn (bogie) loc. s. f., g.-d. art. drii de mn dare de seam (raport)loc. s. f., g.-d. art. drii de seam dou puncte (semn de punctuaie) (sil. punc-te) s. n. fata morgana s. f., g.-d. art. fetei morgana gogoa de mtase s. f. + prep. + s. f. lapte btut s. n. + adj. lptior de matc s. n. + prep. + s. f. liber consimmnt adj. + s. n. liber schimb adj. + s. n. liber practic adj. + s. f. liber trecere adj. + s. f. luare de cuvnt s. f. + prep. + s. n. lup de mare (marinar) s. m. + prep. + s. f. musca ee s. f. art. + s. f. nebgare de seam (neatenie) loc. s. f., g.-d. art. nebgrii de seam nebgare n seam (lips de consideraie) loc. s. f., g.-d. art. nebgrii n seam orbul ginilor/ginii (boal) (pop) s. n. prere de ru loc. s. f., g.-d. art. prerii de ru; pl. preri de ru perfect compus s. n. + adj. perfect simplu s. n. + adj. piatr de ru s.f. + prep. + s. n. piatr de var piatr-de-var (carbonat de calciu) s. f., g.-d. art. pietrei-de-var piatr filosofal/filozofal s.f. + adj. piaz rea s. f. + adj. pisic slbatic s. f. + adj. porumbel cltor s. m. + adj prim ajutor (ajutor medical imediat) adj. + s. n. punct i virgul s. n., art. punctul i virgula (sil. punc-tul) ra slbatic s. f. + adj. salat de buf [oeu pron ] s. f., g.-d. art. salatei de buf; pl. salate de buf salat de fructe s. f. + prep + s. n. snge rece s. n. + adj. srut mna (formul de salut, de mulumire) vb. + s. f. sprgtor de ghea s. n. + prep. + s. f. oarece de bibliotec s. m., pl. oareci de bibliotec turt dulce s. f. + adj. voie bun s. f. + adj.

44

Substantive proprii: Adormirea Maicii Domnului (srbtoare) s. propriu f., g.-d. Adormirii Maicii Domnului Alba Iulia s. propriu f. g.-d. Albei Iulia Anul Nou (srbtoare) s. m.., g.-d. Anului Nou Atotputernicul (Dumnezeu) s. propriu m., voc. Atotputernice Baia Mare s. f., g.-d. Bii Mari Baltic/ Marea s. propriu f., g.-d. Mrii Baltice Buna Vestire (srbtoare) s. f., g.-d. Bunei Vestiri Cinele-Mare (constelaie) s. propriu m. Cinele-Mic (constelaie) s. propriu m. Calea-Lactee s. propriu. f., g.-d. Cii-Lactee Calea-Laptelui s. propriu. f., g.-d. Cii-Laptelui Calea-Robilor s. propriu. f., g.-d. Cii-Robilor Cmpulung s. propriu n. Capul Verde (stat) s. propriu n. Carul-Mare (constelaie) s. propriu n. Cloca-cu-Pui (constelaie) s. propriu f, g.-d. art. Clotii-cu-Pui Consiliul de Minitri (Guvernul) s. propriu m. Cornul-Caprei (constelaie) s. propriu n. Costa Rica s. propriu f., g.-d. Costa Rici Evul Mediu s. propriu n. Extremul Orient subst propriu n. Ft-Frumos s. propriu m Guineea Ecuatorial (sil. Gu-i, -cu-a-, -ri-a-) s. propriu f., g.-d. Guineei Ecuatoriale Guineea-Bissau (sil. Gu-i-) s. propriu f., g.-d. Guineei-Bissau Joia Mare (srbtoare) s. propriu f., g.-d. Joii Mari Lsatul-secului/Lsata-secului (srbtoare) s. propriu n./f. Luceafrul-Ciobanilor/Luceafrul-de-Sear/Luceafrul-de Ziu (planet) (pop.) s. propriu m. Mo-Ajun (srbtoare) s. propriu n., art. Mo-Ajunul Negru-Vod (nume de voievod, nume de loc) s. propriu m./ s. propriu n. Noul Testament (parte a Bibliei) s. propriu n. Orientul Apropiat s. propriu n. Orientul Mijlociu s. propriu n. Otoman (Imperiul~) s. propriu n. Pacific/Oceanul ~ (sil. -cea-) s. propriu n. Polul Nord s. propriu m Polul Sud s. propriu m Puerto Rico/(nv.) Porto Rico (nume geografic) s. propriu n. Rzboi Mondial (Primul/al Doilea~) s. propriu n. Rzboiul celor Dou Roze s. propriu n. Rzboiul de 30 de Ani s. propriu n. Rzboiul de Independen s. propriu n. Rzboiul de Secesiune (sil. -si-u-) s. propriu n. Smbta Mare s. propriu f., g.-d. Smbetei Mari Schimbarea la Fa (srbtoare) s. propriu f., g.-d. Schimbrii la Fa Steaua Polar s. propriu. f., g.-d. Stelei Polare subst comp Carul-Mic (constelaie) s. propriu n. Trgu-Mure s. propriu n. Tropicul Capricornului s. propriu n. Tropicul Racului s. propriu n. ara de Foc s. propriu f., g.-d. rii de Foc ara Romneasc (Muntenia) s. propriu f., g.-d. rii Romneti
45

rile de Jos s. propriu f. pl. Ursa-Mare (constelaie) s. propriu. f., g.-d. Ursei-Mari Ursa-Mic (constelaie) s. propriu. f., g.-d. Ursei-Mici Vechiul Testament (parte a Bibliei) s. propriu n. Vinerea Mare (srbtoare) s. propriu f., g.-d. Vinerii Mari Substantive compuse prin abreviere: CEC/C.E.C. s. propriu n, art. CEC-ul/C.E.C.-ul; (agenii) pl. CEC-uri/C.E.C.-uri Eurasia (sil. E-u-ra-si-a/-ur-a-) s. propriu f., g.-d. Eurasiei IQ (citit ak) s. n., art. IQ-ul; pl. IQ-uri leucoplast (band adeziv) (sil. le-u-co-plast) s. n., pl. leucoplaste NATO/N.A.T.O. s. propriu n. ONG [cit. oenge] s. n. art. ONG-ul; pl. ONG-uri ONU/O.N.U. s. propriu n. ORL/O.R.L. [cit. orele] s. n. OZN s. n., art. OZN-ul; pl. OZN-uri pronosport (sil. -nos-port/-no-sport) s. n. (defectiv de plural) SOS s. n., art. SOS-ul; pl. SOS-uri TVA [pron. te-ve-a] s.n., art. TVA-ul; pl. TVA-uri

Substantive neologice compuse: - din englez: babysitter (angl.) s. f., pl. babysittere background (angl.) (sil. back-ground) s. n., pl. backgrounduri backhand back-hand (angl.) s. n., pl. backhanduri bestseller (angl.) [ller pron. lr] (best-sel-) s. n., pl. bestselleruri bluejeans [pron. engl bluginz/rom. blugins] s. m. pl. bodyguard (angl.) [pron. bodigard/badigard], (sil body-guard)/bodigard s. m.,pl. bodyguarzi/bodigarzi brainstorming (angl.) [pron. brenstorming] (sil brain-) s. n. cheeseburger (angl.) [pron. cizburgr] (sil. cheese-) s. m., pl. cheesburgeri cherry-brandy (angl.) [pron. ceribrendi] s. n., art. cherry-brandy-ul; (porii, sorturi) pl. cherrybrandy-uri copyright (angl.) [pron copirat] s. n., art copyrightul copywritter (angl.) [pron. copiratr] (sil. -py-wri-) s. m., pl. copywriteri cornflakes (angl.) [pron. cornflecs] (sil. corn-flakes) s. n., pl. cowboy (angl.) [pron. cabo] disc-jockey (angl.) [jockei pron. oche] (sil. jo-ckey) s. m. art. disc-jockey-ul; pl. disc-jockey. art. disc-jockey-i drugstore (angl.) [pron dragstor] (sil -store) s. n., art. drugstore-ul; pl. drugstore-uri ethno-rock [th pron. t] (sil. -eth-no) s. n., art. ethno-rockul (sil. -ro-ckul) exit-poll s. n., pl. exit-polluri fairplay [pron. ferplei] (sil. fair-) s. n., art. fairplaz-ul feedback [pron. fidbec] (sil. feed-) s. n., pl. feedbackuri (sil. -ba-ckuri) five oclock [pron. favocloc] s. n., pl. five oclockuri (sil. -ckuri) flashback (angl.) [pron. flebec] (sil. flash-back) s. n., pl. flashbackuri (sil. -ba-ckuri) gadget (angl.) [dg pron. ] s. n., pl. gadgeturi garden-party (angl.) [e pron ] s. n., art. garden-party-ul; pl. garden-party-uri gentleman (angl.) [ a pron. e] s. m., pl. gentlemeni
46

globe-trotter [pron.globtrotr] s. m., pl. globe-trotteri grepfrut (angl.) s. n., pl. grepfruturi happy-end [pron. hepiend] s. n., art. happy-endul; pl. happy-enduri hard disk s. n., pl. hard diskuri hard rock s. n., art. hard rockul heavy metal [pron. hevi metl] s. n. high technology [igh pron. a, ch pron. c] (sil. tech-no-) s. f. high-life [pron. halaf] s. n., art. high-life-ul high-tech [pron. hatec] s. n. ice tea [pron. asti] s. n., art. ice-tea-ul jazzband [pron. gezbend/azband] (sil. jazz-band) s. n., pl. jazzbanduri jazz-rock [pron. gezroc/azroc] s. n., art. jazz-rockul ketchup [pron. cheap] (sil. ke-tchup] s. n., art. ketchupul knockdown (angl.) [pron. cnocdaun/nocdaun] (sil. -daun) s. n., pl. knockdownuri; abr. k.-d. knockout (angl.) [pron. cnocaut/nocaut] (sil. kno-ckout/knock-out) s. n., pl. knockouturi; abr. k.o. know-how (angl.) [pron. nuhau] s. n., art. know-how-ul music-hall (local) (angl.) [pron. muzic-hol] s. n., pl. music-halluri no-man s-land (angl.) [pron. numenslend] one-man show (angl.) [pron.anmeno] s. n., art. one-man show-ul; pl. one-man show-uri outsider (angl.) [pron. atsadr] (sil. out-) s. m., pl. outsideri rock-and-roll/rockn-roll (angl.) [pron. rocnrol] s. n., art. rock-and-rollul/rockn-rollul; pl. rockand-rolluri/rockn-rolluri room-service (angl.) [pron. rum-servis] (sil. room-, -vice) s. n. art. room-service-ul rosbif/(angl.) roast beef [pron. rstbif] s. n., pl. rosbifuri/roast beefuri science-fiction (angl.) [pron. sains ficn] s. n.; abr. SF self-service (angl.) (sil. -vice) s. n., art. self-service-ul; pl. self-service-uri sportsmen (angl.) (rar) (sil. sports-man) s. m., pl. sportsmeni subst comp living-room (angl.) [oo pron o] s. n., pl. living-roomuri (sil. -roo-muri) subst striptease (angl.) (nu *strip-tease] [ease pron. iz] (sil. -tease) s. n., art. striptease-ul week-end [pron. uchend] (sil. wee-kend/week-end); pl. weekenduri - din francez: bain-marie [pron bmari] (sil. -rie) bric--brac/bricabrac (fr.) s. n. caf-frapp s. n. art. caf-frapp-ul; pl. caf-frapp-uri chateaubriand (fr.) (preparat culinar) [pron. atobri] (sil. -teau-bri-) s. n., pl. chateaubriand-uri deux-pices (fr.) [pron. dpies] (sil. -pie-ces) s. n., art. deux-pices-ul; pl. deux-pices-uri gros-plan [gros pron. gro] s. n., pl. gros-planuri jur-fix (fr.) (nv.) s. n. porte-bonheur (fr.) [pron. portbonr] (sil. -bon-heur) s. n. art. porte-bonheurul (sil. -heu-rul); portebonheururi rendez-vous (fr.) [pron. rendevu] s. n., art. rendez-vous-ul; pl. rendez-vous-uri tte--tte (fr.) [pron. tetatet] s. n., art. tte--tte-ul; pl. tte--tte-uri trompe-lil (fr.) [pron trompl] s. n. wagon-lit (fr.) [pron. vagli] s. n., art. wagon-lit-ul; pl. wagon-lit-uri - din italian: calcio-vecchio (sil. cal-cio-ve-chio) s. n. cinquecento (it.) [que pron. ce] (sil. -cue-) s. n., art. cinquecentoul intermezzo (it.) [zz pron. ] s. n., art. intermezzoul; pl. intermezzouri quattrocento (it.) [qua pron ca] s. n., art. quattrocentoul tutti-frutti (it.) s. n.
47

- altele: jiu-jitsu (jap.) [pron. jujiu] (sil. -ji-tsu) s. n., art. jiu-jitsul porto-franco s. n., pl. porto-franco quadrivium (lat.) [qua pron. cva] (sil. qua-dri-vi-um] s. n. weltanschauung (germ.) [sch pron. ] (sil. wel-tan-/welt-an-) s. n.

48

Scrierea cu liter mic sau mare I. Scrierea cu liter mic Se scriu, de regul, cu litere mici: - substantivele comune (i asimilate acestora), precum i toate celelalte pri de vorbire folosite izolat sau n interiorul propoziiilor i al frazelor; - anumite abrevieri i simboluri. Detaliind, se scriu cu liter mic: 1. substantivele comune i toate celelalte pri de vorbire, inclusiv primul cuvnt dintr-o comunicare, n urmtoarele situaii: - cnd acesta este un cuvnt de declaraie, iar comunicarea din care face parte urmeaz unei comunicri n vorbire direct: A adormit! zice cucoana. Caragiale - dup puncte de suspensie, cnd ntre comunicri exist o legtur strns: Se mic fata... clipete din ochi Caragiale Cnd ntre comunicri nu exist o legtur strns, comunicarea urmtoare ncepe cu liter mare. Se poate scrie cu liter mic i dup celelalte semne de punctuaie finale, atunci cnd comunicarea anterioar este prezentat ca nencheiat: Ce-i? pop? negustor? Caragiale Fie-i mil! e nevast-ta, iart-o! Caragiale - dup dou puncte (n afar de cazurile n care ele preced vorbirea direct sau un citat): Poarta arinii era deschis: intr pe ea. Sadoveanu - cnd cuvntul face parte dintr-un citat n ghilimele neprecedat de dou puncte: Strecura printre dinii albi i mruni cte un ah! care-i umplea pieptul. Delavrancea Not: Cnd un citat ntre ghilimele este precedat de dou puncte, el ncepe cu liter mare. 2. substantivele comune (chiar dac provin din nume proprii) folosite izolat sau n interiorul unei comunicri, printre care cele care desemneaz: - tipuri omeneti denumite dup numele propriu al unor personaje: un adonis, un apolo, un don juan, un harpagon, un mitic, un pcal; - obiecte denumite dup creatorul lor (n sensul cel mai larg) sau dup locul de provenien: un marghiloman; haegana, o havan, oland; Not: Numele proprii folosite numai ocazional pentru a desemna obiecte se scriu cu liter mare. - fiine mitice multiple (indiferent de mitologia din care provin): !ciclop, elf, !gigant, iele, !muz, nimf, !parc, rusalc, satir, !siren, !titan, trol; - funcii i caliti (orict de importante): avocat, cancelar, deputat, domn domnitor, general, han, ministru, pa, prefect, premier, preedinte, primar, prim-ministru, principe, rege, secretar de stat, senator, sultan, ah, voievod, vod; Not: Se scriu cu liter mic i numele domeniilor la care se refer funciile: ministrul de externe, ministrul afacerilor externe al..., dar numele oficiale complete de funcii se scriu cu liter mare. - sisteme economico-sociale (capitalism, feudalism), epoci geologice (mezozoic), perioade istorice relativ slab individualizate (epoca modern, paleolitic, perioada contemporan), rzboaie care nu au nume unice (rzboaiele balcanice, punice); Not: Denumirile epocilor istorice de importan major se scriu cu liter mare.

49

varieti de plante i de animale, soiuri de vin, produse alimentare etc.: aligote, angora, astrahan, bbeasc, buldog, cabernet, camembert, cani, cornul-caprei (varietate de ardei), ionatan, merinos, spanc, igaie, urcan; Not: Pe etichete, numele unor produse se scriu cu liter mare. - substantivele cu sens generic care nu fac parte din numele propriu al entitilor geografice i administrativ-teritoriale care le urmeaz: aleea Nucoara, balta Clrai, bile Govora, bulevardul Nicolae Blcescu, calea Floreasca, comuna Tudor Vladimirescu, fluviul Dunrea, insula Sfnta Elena, intrarea Popa Nan, judeul Bistria-Nsud, lacul Glcescu, munii Carpai, oraul Constana, parcul Herstru, pasul Bran, peninsula Florida, piaa 1 Mai, republica Ucraina, rul Olt, strada Cuitul de Argint, strada Pictor Luchian, oseaua Mihai Bravul, vrful Ciuca; Not: Pe tbliele indicatoare, n indicarea adresei, pe hri etc., aceste substantive se scriu cu liter mare. - punctele cardinale (n afar de cazurile cnd desemneaz o regiune sau cnd fac parte din nume de locuri): est;
-

3. toate celelalte pri de vorbire din interiorul unei comunicri, inclusiv: - adjectivele din sintagme care denumesc varieti de plante i de animale: mr creesc, ciree pietroase; Not: Asemenea adjective se scriu ns cu liter mare cnd desemneaz o ras (i, dac ar fi scrise cu liter mic, ar putea fi interpretate drept calificative oarecare). - pronumele de politee: dumneata, dumneavoastr; Not: n coresponden, pronumele de politee maxim se scrie cu liter mare. - cuvintele ajuttoare din componena unor nume proprii, i anume: - articolul sau particulele din unele nume de persoane romneti sau strine: Ludovic al XIV-lea, Ad al-Rahman, tefan cel Mare, Leonardo da Vinci, Charles de Gaulle, Andrea del Sarto, Joachim du Bellay, Abd el-Kader, Jeanne la Papesse, Ludwig van Beethoven, Friedrich von Schiller; - articolele, prepoziiile, conjunciile din nume de atri (Scroafa-cu-Purcei), de entiti geografice i administrativ-teritoriale (America de Nord, Oceanul ngheat de Nord, Regatul Unit al Marii Britanii i al Irlandei de Nord, Statele Unite ale Americii), instituii (Consiliul de Minitri al ..., Adunarea Naional a Republicii Franceze), srbtori (Ziua Internaional a Femeii); Not: n propoziie, elementele iniiale (cel de-)al, (cea de-)a din numrul de ordine al unor manifestri periodice se scriu cu liter mic: Participanii la !(cel de-)al X-lea Congres... 4. n poezia modern, primul cuvnt al fiecrui vers; Not: n poezia de tip clasic, primul cuvnt al fiecrui vers se scrie cu liter mare. 5. abrevierile cuvintelor scrise cu liter mic: a.c. = anul curent, acad. = academician, -, art. = articol, d-ta = dumneata, l = lime, lt. = locotenent, m = metru; 6. !Se pot scrie, ocazional, cu liter mic, unele cuvinte care, n mod obinuit, se scriu cu liter mare, pentru a realiza un anumit efect stilistic (ceauescu, pcr) sau grafic (univers enciclopedic pe unele publicaii ale editurii n cauz): 7. substantivele comune care denumesc popoare, zilele sptmnii i lunile anului i disciplinele de nvmnt (care n unele limbi se scriu cu liter mare): englezi, luni, martie, istoria etc.
50

II. Scrierea cu liter mare Scrierea cu liter mare a cuvintelor izolate sau n propoziii are ca efect punerea lor n eviden. Se scriu, de regul, cu liter mare la iniial: - primul cuvnt (chiar dac este substantiv comun sau orice alt parte de vorbire) dintr-o comunicare fie c aceasta este sau nu propoziie (not de subsol, inclusiv cnd ncepe cu abrevieri folosite n indicaiile bibliografice; titlu de coloan dintr-un tabel etc.); - numele proprii (i asimilate acestora) folosite izolat sau n propoziii i fraze; n cazul numelor proprii compuse, scrierea cu liter mare poate privi toate componentele sau numai primul; - anumite abrevieri; - locuiunile pronominale de politee; - primul cuvnt al fiecrui vers n poezia de tip clasic. Not: n poezia modern, uneori, primul cuvnt al fiecrui vers este scris cu liter mic. Detaliind, se scriu cu litere mari: 1. primul cuvnt dintr-o comunicare: cnd este izolat sau este prima comunicare dintr-un text: Stau cteodat i-mi aduc aminte [] Creang cnd urmeaz dup o alta, i anume: a) totdeauna cnd comunicarea precedent se ncheie cu punct final: Sniile pornir iar ncet. Frigul cretea odat cu lumina. Sadoveanu b) de regul, cnd comunicarea precedent se ncheie cu unul din celelalte semne de punctuaie finale: semnul ntrebrii: Ce, s fac? La muteriu cu cioburi de sticl nu putea merge. Caragiale semnul exclamrii: Patria m cheam! Nu mai pot sta un moment! Caragiale puncte de suspensie, cnd ntre comunicri nu este o legtur strns: Aici nu-i nevoie de baba Ania... Noroc s deie Dumnezeu! Sadoveanu Not: Cnd ntre comunicri este o legtur strns, dup aceste semne de punctuaie se poate scrie i cu liter mic. la nceputul unei comunicri n vorbire direct precedat de dou puncte (i de linie de dialog sau de ghilimele): Dl. Goe este foarte impacient i, cu ton de comand, zice ncruntat: Mam-mare, de ce nu mai vine? Caragiale la nceputul unui citat precedat de dou puncte (i ncadrat, de regul, ntre ghilimele): Astfel se-ncheia proclamaia ..., cu acest frumos motto: Evenimentele mari fac totdeauna s tac micile pasiuni! Caragiale Not: Un citat neprecedat de dou puncte ncepe cu liter mic. c) n coresponden, cereri etc., cuvntul cu care ncepe prima comunicare dup formula de adresare urmat de virgul: Domnule Director, Subsemnatul,..., v rog s binevoii ... Domnule Director, V rog s binevoii...

51

2. toate componentele (cu excepia, de regul, a cuvintelor ajuttoare) numelor proprii (inclusiv ale unor uniti lexicale complexe folosite ca nume proprii) care desemneaz: a) persoane (prenume, patronime, nume de familie, supranume, pseudonime inclusiv componentele lor provenite din nume de funcii, ranguri etc.): Ali-Paa, Avdanei, Costapetru, Delavrancea, Elvira Popescu, Grigore Vasiliu-Birlic, Hagichirea, Hagi-Tudose, Lev Nicolaievici Tolstoi, Mihai-Vod, Moandrei, Nababul, Pstorel, Rousseau Vameul, tefan cel Mare, Vlad Tepe. n unele nume de familie strine se scriu cu liter mare si articolul sau particulele din componena lor: Gabriele D Annunzio, Vittorio De Sica, Luca Della Robbia, Du Cange, Ibn Saud, Jean de La Fontaine, Le Corbusier, J.-L. Mac Adam, Eugene O Neill, Vincent Van Gogh; Not: Substantivele care denumesc funcii, ranguri etc. i nu fac parte din numele propriu, precum i cuvintele ajuttoare din componena altor nume de persoan se scriu cu liter mic. b) personaje religioase, mitologice, folclorice, literare: Alah, Atotputernicul, BarbAlbastr, Cenureasa, Don Juan, Dumnezeu, Ft-Frumos, Greuceanul, Harpagon, Isus Hristos, Mntuitorul, Mama-Pdurii, Pcal, Ra, Scaraochi, Sfarm-Piatr, Sfnta Fecioar, Sfnta Maria, Sfnta Treime, Sfntul Constantin, Sfntul Duh, Tatl Dumnezeu, Venus, Zeus; Not: Se scriu cu litere mari i alte realiti cu caracter religios, ca Sfnta Scriptur, Sfntul Mormnt, Sfntul Munte, iar n textele bisericeti i alte substantive (Atotiitorul, Domnul nostru Isus Hristos, Printe), precum i pronumele i adjectivele pronominale referitoare la Dumnezeu sau la Isus Hristos (ne rugm ie, Doamne; mare mila Ta). Substantivele comune provenite din nume proprii care denumesc tipuri omeneti i cele care desemneaz personaje mitologice multiple se scriu cu liter mic. c) animale: Azor, Bubico, Duman, Grivei, Joiana, Murgu, Plvan, Zefir; d) entiti geografice sau administrativ-teritoriale: Africa Central, America de Nord, Bile Herculane, Bolintin-Deal (localitate), Craiova, Frana, Govora-Bi, Himalaia, Marea Britanie, Orientul Mijlociu, Popeti-Leordeni, Susai, ara Romneasc Muntenia, inclusiv numele punctelor cardinale care constituie al doilea element al unui toponim compus (BucuretiNord (gar), Devcea-Vest (localitate), Europa Central, Europa de Est, Polul Sud), precum i prepoziiile, numeralele .a. aflate pe primul loc: Dup Deal (sat), ntre Grle (strad), La Om (vrf de munte), Trei Brazi (caban); Not: Termenii generici care nu sunt inclui n denumirea geografici propriu-zis se scriu cu liter mic, la fel, de regul, sintagma rile romne, care nu a fost niciodat numele propriu al unei uniti. e) atri i constelaii: Cornul-Caprei, Marte, Saturn, Ursa-Mare, inclusiv Luna, Pmntul, Soarele n terminologia astronomic; f) marile epoci istorice (!chiar dac nu reprezint evenimente) i evenimentele istorice majore (!Antichitatea, !Evul Mediu, Renaterea, Iluminismul; Comuna (din Paris), Reconquista, Reforma, Risorgimento, Unirea Principatelor), inclusiv rzboaiele de anvergur (Primul Rzboi Mondial, al Doilea Rzboi Mondial) sau care au un nume unic (Rzboiul celor Dou Roze, Rzboiul de Independen, Rzboiul de Secesiune, Rzboiul de Treizeci de Ani, Rzboiul de 100 de Ani), precum i manifestri tiinifice, culturale, artistice, politice (Conferina Naional a Partidului X); Not: Denumirile epocilor geologice i istorice mai slab individualizate, precum i ale rzboaielor care nu au nume proprii se scriu cu liter mic. g) srbtori laice (naionale i internaionale) sau religioase (indiferent de cult): Anul Nou, Crciun(ul), 1 Decembrie, Duminica Tomei, nlarea, nti Mai, nviere(a), Pate(le), !Patruzeci de Sfini, Purim, Ramadan, Schimbarea la Fa.
52

h) instituii (Administraia Prezidenial, Avocatul Poporului, Camera Deputailor, Cancelaria Primului-Ministru, Editura Univers Enciclopedic, Facultatea de Litere, Guvernul Romniei, Institutul de Lingvistic, Ministerul Afacerilor Externe, Organizaia Naiunilor Unite, Parlamentul Romniei, Sfntul Scaun Vaticanul, Teatrul National, Uniunea Artitilor Plastici, inclusiv cnd sunt folosite !eliptic: admiterea la Politehnic; student la Litere; secretar de stat la Externe, cldiri publice i monumente (Arcul de Triumf, Casa Academiei, Palatul Parlamentului), sli (Rapsodia), mijloace de transport (Orient Expres, Titanicul); Not: Se scriu cu litere mici denumirile neoficiale ale instituiilor (guvernul romn, guvernele statelor membre ale UE) i numele domeniilor la care se refer o funcie (ministru de externe), ns n documentele oficiale, numele complete de funcii se scriu cu litere mari: Contrasemneaz: Ministrul Afacerilor Externe .... i) ordine de stat romneti sau strine: Legiunea de Onoare, Ordinul Naional Serviciul Credincios, Ordinul Naional Pentru Merit; Not: Numele unor medalii sau premii, precum i titlurile tiinifice i onorifice se scriu cu liter mic: doctor honoris causa, doctor n filologie, membru de onoare al Academiei Romne. j) soiuri de plante i rase de animale: Aurora (soi de floarea-soarelui), Bazna (ras de porci), Leghorn (ras de gini), Marele Alb (ras de porci), Napoleon (soiuri de ciree, mere, pere, struguri), inclusiv numele de rase provenite dintr-un adjectiv (cnd acesta, scris cu liter mic, ar putea fi interpretat ca un calificativ oarecare): vac Dobrogean. Not: Se scriu cu liter mic numele varietilor de plante i de animale exprimate prin adjective sau prin substantive comune. k) punctele cardinale, cnd au valoare de nume propriu, desemnnd o regiune: importat din Apus/Vest, din Orient, din Occident, n Apusul Europei, n Orientul Apropiat); Not: Cnd nu au aceast valoare, numele punctelor cardinale se scriu cu liter mic. l) obiecte desemnate ocazional prin numele creatorului lor: trei Grigoreti tablouri de Grigorescu, un Stradivarius vioar construit de Stradivarius. Not: Substantivele comune provenite din nume proprii se scriu cu liter mic. m) !Toate componentele locuiunilor pronominale de politee: Altea Sa Regal, Domnia Sa, Excelena Voastr, nlimea Voastr, Majestile Lor Imperiale, Sfinia Sa. 3. numai primul element din numele proprii compuse sau numele unic care reprezint: a) !denumirile organismelor de conducere i ale compartimentelor din instituii: Adunarea general a Academiei Romne, Catedra de limba romn, Comisia de cultivare a limbii a Academiei Romne, Compartimentul/Sectorul de limbi romanice, Consiliul tiinific, Direcia, Secretariatul, Secia de filologie i literatur a Academiei Romne, Serviciul de contabilitate; b) titluri de publicaii periodice, opere literare, tiinifice (i de pri ale lor capitole etc.), artistice etc., emisiuni radio-TV, documente de importan internaional sau naional, nume ale unor medalii sau premii: A 150-a aniversare a naterii lui Mihai Eminescu (medalie), Adevrul literar i artistic (ziar), Amintiri din copilrie, Biblia, Capitalul, Constituia, Coranul, Declaraia universal a drepturilor omului, Floarea darurilor, Gramatica limbii romne, Istoria romnilor sub Mihai-Vod Viteazul, Legea partidelor politice, Limba romn (revist), O scrisoare pierdut, Premiul pentru cea mai bun pies a anului, Primvara (pictur), Proclamaia de la Islaz, Psaltirea scheian, Regulamentul organic, Romnia literar, Rondul de noapte (emisiune TV), Simfonia fantastic, Tatl nostru;

53

c) mrci de produse: Izvorul minunilor (ap mineral); d) nume tiinifice latineti de specii animale i vegetale: Bacterium aceti, Gorilla beringuei, Hygrophorus puniceus, Mustela nivalis, Sequoia gigantea; al doilea element se scrie cu liter mare numai dac este un nume propriu: Inocybe Patouillardi; 4. Abrevierile se scriu: a) integral cu litere mari cnd sunt alctuite din iniialele: - cuvintelor componente ale unor nume proprii compuse scrise cu liter mare la iniial: GMT= Greenwich Mean Time, MS = Maiestatea Sa, O. U. = Ordonan de Urgen, P.S.S. = Preasfinia Sa, S.N.C.F.R./SNCFR = Societatea Naional a Cilor Ferate Romne; - numelor unor noiuni de specialitate (A = arie, amper; B = bor, C = (grade) Celsius, = lungime, M = megaohm, VSH = viteza de sedimentare a hematiilor) i ale punctelor cardinale (E = est); - prenumelor: I. L. Caragiale = Ion Luca Caragiale; - altor cuvinte i expresii: D.S. = dal segno, N.B. = nota bene, O.K. = all correct, P.F.L/PFL = plci fibrolemnoase, P.S.= post scriptum; b) cu liter mare pe primul loc sau i n alte poziii, cnd provin de la cuvinte scrise cu liter mare (D-lui = Domnului, Sf. = Sfnta, Sfntul) sau de la termeni de specialitate (MeV = megaelectronvolt, MHz = megahertz, Rh = factorul Rhesus); c) cu liter mare pe a doua poziie, cnd provin de la unii termeni de specialitate: dB = decibel, eV = electronvolt, pH = puterea hidrogenului; 5. Pentru a sugera anumite atitudini sau sentimente, a marca valoarea special a unui cuvnt, a-l scoate n eviden etc.: a) se scriu cu liter mare termenii de adresare (inclusiv pronumele), n coresponden (pe plicuri i n text): Domnului Director ...; Domnule Preedinte...; Dumneavoastr ...; b) se pot scrie cu liter mare unele cuvinte (care, de obicei, se scriu cu liter mic), n semn de cinstire (Soldatul Necunoscut; Slav rilor Romne!), pentru a denumi un concept (Binele; Eul; Libertate, Egalitate, Fraternitate; Om, Patrie), a realiza un efect stilistic personificarea unei abstraciuni, un simbol etc. (Justiia; n numele tiinei; A venit pe culme Toamna Toprceanu) , pentru a conferi unui substantiv comun valoare de nume propriu (Capitala Bucuretiul, Mama) .a.; c) pe etichete, plcue indicatoare, n adrese, pe hri, n titlurile coloanelor din tabele etc., cuvintele scrise n mod obinuit cu liter mic se scriu cu liter mare: Aligote, Bbeasc, Cabernet, Camembert; Aleea Nucoara.

54