Sunteți pe pagina 1din 56

UNIVERSIDAD TRANSILVANIA DE BRASOV

LENGUA ESPAÑOLA
PARA ESTUDIANTES
DE 1er CURSO

. RALUCA ALEXE
PROFESORA

1
ÍNDICE = CUPRINS

SPANIOLA IN LUME...................................................................................2

HARTA SPANIEI..........................................................................................4

EL ALFABETO ESPAÑOL..........................................................................6

LECCIÓN 1 DATOS PERSONALES....................................................10

LECCIÓN 2 EL HORARIO....................................................................16

LECCIÓN 3 EL ASPECTO FÍSICO......................................................23

LECCIÓN 4 LA CASA............................................................................29

LECCIÓN 5 LOS ALIMENTOS............................................................37

REPASO LECCIONES 1-5.........................................................................43

LECCIÓN 6 EL OCIO............................................................................46

LECCIÓN 7 LA CIUDAD.......................................................................51

LECCIÓN 8 LA SALUD.........................................................................56

LECCIÓN 9 ESPAÑA Y LOS ESPAÑOLES.........................................61

REPASO LECCIONES 6 – 9.......................................................................66

LECCIÓN 10 LA ENSEÑANZA.............................................................67

LECCIÓN 11 MEDIOS DE COMUNICACIÓN....................................74

LECCIÓN 12 FIESTAS POPULARES DE ESPAÑA...........................79

REPASO GENERAL...................................................................................89

LECTURAS................................................................................................114

2
SPANIOLA IN LUME
Limba spaniolă (español) sau castiliană (castellano) este o limbă romanică vorbită de
mai mult de 350 milioane de persoane în Spania, Mexic, şi Statele Unite ale Americii, în
cea mai mare parte din ţările din America Centrală şi de Sud (cu excepţia Braziliei unde
se vorbeşte portugheza), în Guineea Ecuatorială, Sahara Occidentala, Filipine, Andorra
şi în Gibraltar.

Limba spaniolă este una din cele 6 limbi oficiale ale ONU. Este a treia limba după
chineză si engleza ca număr de vorbitori nativi cu 440 de milioane de persoane care o
utilizează ca limbă principală sau secundară, dar sunt surse care ridică acest număr la 500
de milioane. Este a doua limbă studiată în lume după engleză, cu cel puţin 14 milioane de
persoane care o învaţă din 90 de ţări.

Spaniola este una dintre limbile oficiale a Organizaţiei Statelor Americane, a Organizaţiei
Naţiunilor Unite, a Comunităţii Naţiunilor Sud-Americane şi a Uniunii Europene.

Mexicul are cea mai mare populaţie vorbitoare de limbă spaniolă din lume. Următoarele
trei state în care populaţia vorbeşte spaniolă sunt Spania, Columbia şi Argentina.

Spaniola este limba oficială în 19 state din America Latina: Argentina, Bolivia, Chile,
Columbia, Costa Rica, Cuba, Republica Dominicană, Ecuador, El Salvador, Guatemala,
Honduras, Mexic, Nicaragua, Panama, Paraguay, Peru, Puerto Rico, Uruguay, şi
Venezuela.

In Statele Unite ale Americii 42.7 milioane persoane vorbesc limba spaniolă. Conform
recensământului din anul 2005, 12 % din populaţia SUA, vorbeşte spaniola acasă. SUA
are a cincea comunitate de vorbitori de limbă spaniolă din lume, iar spaniola este a doua
limba utilizată, dupa limba engleză.

În alte ţări europene în afară de Spania, spaniola este vorbită de către comunităţile în care
trăiesc imigranţii vorbitori de spaniolă, în special în Andora (unde este vorbită de o mare
parte a populaţiei, chiar dacă nu este limbă oficială), în Olanda, Italia, Franţa, Germania
şi Regatul Unit, în Londra existand o mare comunitate hispanofonă. În ultimii ani,
populaţia vorbitoare de spaniolă a crescut în Regatul Unit. Este vorbită şi în Gibraltar,
chiar dacă numai limba engleză are statut de limbă oficială.

În Filipine, limba spaniolă a intrat în declin din punctual de vedere al unei limbi oficiale.
Chiar dacă a fost limbă oficială în această ţară timp de secole, a scăzut ca importanţă
începând cu prima jumătate a secolului al XX-lea, ca urmare a ocupaţiei acestei ţări de
către SUA. Introducerea limbii engleze ca limbă oficială în sistemul guvernamental
filipinez, a însemnat sfârşitul spaniolei ca limbă oficială. A încetat să mai fie limbă
oficială in anul 1987.

3
VORBITORI DE SPANIOLA IN LUME

TARA NR. VORBITORI DE SPANIOLA

1. ESPAÑA 39.500.000

2. ESTADOS UNIDOS 22.500.000

3. GUINEA ECUATORIAL 300.000

4. FILIPINAS 2.900.000

5. GUATEMALA 9.200.000

6. EL SALVADOR 5.200.000

7. HONDURAS 4.500.000

8. NICARAGUA 3.100.000

9. COSTA RICA 3.100.000

10. ECUADOR 10.000.000

11. PERÚ 22.000.000

12. MÉXICO 80.000.000

13. CUBA 10.800.000

14. REPUBLICA DOMINICANA 7.300.000

15. PUERTO RICO 3.500.000

16. PANAMÁ 2.100.000

17. VENEZUELA 18.000.000

18. COLOMBIA 33.600.000

19. BOLIVIA 6.900.000

20. PARAGUAY 4.500.000

21. ARGENTINA 32.500.000

22. CHILE 13.600.000

23. URUGUAY 3.150.000

4
ESPAÑA

5
España

Area=suprafata 504,750 km2

Población=populatie 39.5 millones

Lenguas oficiales =limbi oficiale Castellano (español)


Catalán, Gallego,
Vasco

Religión=religie 99% Católica

Capital=capitala Madrid

Forma de Gobierno=forma de Monarquía


guvernare Constitucional

Cabeza del Estado=seful statului Rey Juan Carlos I

Presidente=presedinte José Luis Rodriguez


Zapatero

Bandera= steag

Día nacional= ziua nationala 12 de octubre

6
EL ALFABETO ESPAÑOL = Alfabetul spaniol

a j jota r ere
b be k ka rr ere doble
c ce l ele s ese
ch che ll elle t te
d de m eme u u
e e n ene v uve
f efe ñ eñe w uve doble
g ge o o x equis
h hache p pe y i griega
i i q cu z zeta

Vocalele spaniole, atât cele deschise (abiertas sau fuertes): a, e, o cât şi cele închise
(cerradas sau débiles): i, u se pronunţă, în general, ca vocalele româneşti:a,e,i,o,u.
Ex: casa (casă), banco (bancă), mesa (masă)

În pronunţarea consoanelor, între spaniolă şi română apar o serie de diferenţe mai


profunde. Pronunţarea corectă sau incorectă a unora dintre consoane poate afecta sensul
cuvântului, de aceea vom insista mai ales asupra acestor sunete.

Literele B şi V reprezintă grafic acelaşi sunet, care, în funcţie de contextul fonic (de
poziţia literei în cadrul cuvântului) se pronunţă în două feluri. Astfel, b, v la începutul
cuvintelor sau după consoanele m şi n se pronunţă ca b românesc.
Ex: bueno (bun), verano (vară), vapor (vapor), también (de asemenea).
În celelalte cazuri se pronunţă mai slab, cu buzele foarte apropiate, fără însă să se atingă:
abril (aprilie), avispa (viespe).

C + a, o, u sau urmat de o consoană se pronunţă ca în română.


C + e, i se pronunţă s, rostit cu vârful limbii între dinţi, asemănător sunetului englezesc
din cuvântul think. Ex: ceniza(cenuşă),cero(zero), cereza (cireaşă), ciruela (prună).

Grupul CH se pronunţă apropiat de sunetele româneşti c + e, c + i din cuvintele ceapă,


cer, cinste. Ex: muchacho (băiat), coche (masina).

7
Observaţie: La despărţirea în silabe, grupul ch este considerat o singură literă şi deci nu e
poate despărţi: mu-cha-cho.

G + a, o, u se pronunţă ca în limba română;


G + e, i se pronunţă ca un h românesc, ceva mai tare, aproximativ la fel ca sunetul din
cuvintele româneşti: han, hrean. Ex: gemelo (geamăn), género (gen), gigante (gigant).

GUE, GUI se pronunţă ca în româneşte: ghe, ghi. Ex: guerra (război), guinda (vişină).
Când vocala u are însă tremă (trema sau diéresis) (ü) pronunţarea este gue: vergüenza
(ruşine), cigüena (barză), lingüista (lingvist).

H în limba spaniolă, deşi apare în scris, nu se pronunţă: Ex: haber (a avea), hijo (fiu).

J înaintea oricărei vocale (a, e, i, o, u) se pronunţă ca sunetul românesc h, ceva mai tare,
întocmai ca g + e, i. Ex: jamón (şuncă), jefe (şef), jinete (călăreţ).

LL se pronunţă întocmai ca sunetul italienesc din cuvintele figlio, giuglio, adică


asemenea unui l muiat urmat de un i foarte scurt, aşa încât să nu se audă sunetul li. La
pronunţarea acestui sunet, vârful limbii se sprijină în partea din spate a incisivilor
inferiori; restul limbii se lipeşte de cerul gurii, în aşa fel încât aerul respirat să iasă prin
părţile laterale rămase libere.Actualmente este foarte raspandit fenomenul numit yeísmo
(pronuntia lui LL ca Y) Ex: caballo (cal), gallo (cocoş), gallina (găină).
Observaţie: La despărţirea cuvintelor în silabe grupul ll e considerat o singură litera: ga-
lli-na.

Ñ se pronunţă ca sunetul din cuvintele franţuzeşti cognac, vigne sau italieneşti: giugno,
bagno, asemenea unui n urmat de un i scurt astfel încât să nu se audă sunetul ni ci un n
muiat. La pronunţarea acestui sunet, poziţia limbii este la fel ca la pronunţarea lui ll, dar
aerul nu iese pe canalele laterale, ci prin orificiul nazal (glota e deschisă). Ex: niño
(copil), mañana (mâine), señal (semnal).

Q se întâlneşte numai în grupurile qui, que şi se pronunţă ca sunetul din grupurile


româneşti che, chi. Ex: queja (plângere), queso (brânză), quien (cine).

R în interiorul cuvântului, se pronunţă ca în română. La început de cuvânt sau precedat de


consoanele l, n, s se pronunţă cu mai multe vibraţii. La fel se pronunţă când e dublu (-rr-),
în poziţie intervocalică. Ex: radio (radio), rico (bogat), rocío (rouă), alrededor
(împrejur), un río (un râu), carro (car), perro (câine).
Observaţie: La despărţirea cuvintelor în silabe, r dublu e considerat o singură literă: fe-
rro-ca-rril.

X se pronunţă cs în poziţie intervocalică şi ca un s când e urmat de o consoană. Ex:


examen (examen), exacto (exact), texto (text), textil (textil),explicar (a explica).

Y se pronunţă ca un i propriu-zis numai când este conjuncţie: y (şi). În poziţie finală, se


pronunţă ca în cuvintele româneşti: doi, noi, cimpoi. Ex: ley (lege), voy (merg).

8
În poziţie iniţială, intervocalică sau după consoanele l, n se pronunţă ca un i consonantic,
asemănător cu un i muiat, ca în cuvintele româneşti iată, iar. Ex: ya (deja), mayo (mai).
Acest sunet se redă uneori în scris şi prin grupul hi- numai în diftongul hie: hierro (fier),
hierba (iarbă), hiena (hienă).

Z, în orice poziţie, se pronunţă ca un s rostit cu vârful limbii, între dinţi, întocmai ca c +


e, i. Ex: izquierda (stânga), zorra (vulpe), zumo (zeamă), capaz (capabil).

Observaţie: Noi am insistat asupra diferenţelor de pronunţare între română şi spaniolă


care nu afectează semnificaţia cuvântului în spaniolă. Astfel, în general, consoanele d, f,
k, l, m, n, p se pronunţă la fel sau aproape la fel în spaniolă şi în română.
Cu toate acestea, litera D în poziţie intervocalică sau în contact cu consoane (cu excepţia
consoanelor n, l când o preced) se pronunţă mai slab; în rostirea acestui sunet, vârful
limbii atinge uşor incisivii superiori. În poziţie finală de cuvânt, se pronunţă şi mai slab,
iar în vorbirea curentă nu se mai pronunţă. Ex: tarde (târziu), salud (sănătate), Madrid.

Tot la fel, litera G în poziţie intervocalică sau în contact cu consoane (cu excepţia
consoanei n când o precede) se articulează mai slab; la pronunţarea acestui sunet, partea
posterioară a limbii se ridică spre partea din spate a cerului gurii (vălul palatin), uneori
atingându-l chiar. Ex: lago (lac), digo (spun), lágrima (lacrimă), algo (ceva).

În cursul vorbirii, se produc o serie de fenomene fonetice la fel ca în limba română.


Cele mai importante sunt fenomenele de asimilare.

Astfel:

S se sonorizează, adică se pronunţă ca un z înaintea consoanelor sonore b, d, g, m, n, ñ, l,


ll, r, v, y: riesgo (risc), ca în română: dezrădăcina.

N se labializează, adică se pronunţă m, înaintea consoanelor f, v: enviar (a trimite).

Asimilarea lui S de către un R următor, în cadrul aceluiaşi cuvânt sau a unui S final de
cuvânt de către un R iniţial de cuvânt. În urma acestui fenomen, articularea lui s se
slăbeşte până la dispariţia totală, iar r se pronunţă cu mai multe vibraţii: israelita
(israelian), los ríos (râurile), las repúblicas (republicile).

Important! Insemnarile facute anterior corespund spaniolei peninsulare, adica cea


vorbita in Spania; exista, in orice caz, doua mari asa-numite variante ale spaniolei
(variantes del espanol), una peninsulara si alta specifica spatiului american, care, la
randul lor, inregistreaza subvariante. Diferentele spaniolei vorbite in America Latina se
manifesta atat la nivel fonologic (cea mai importanta ar fi, in acest sens, pronuntarea lui Z
si a lui C+E/I ca simplu S, fenomen denumit “seseo”), cat si la nivelul lexicului, sau
morfo-sintactic. La unele din aceste diferente vom incerca sa ne referim pe parcursul
acestui material.

9
SALUDAR EN ESPAÑOL = Cum salutam in spaniola

Hola = buna

Buenos días = buna dimineata (buna ziua)

Buenas tardes = buna ziua (dupa pranz)

Buenas noches = buna seara (noapte buna)

Hasta luego/ adiós = la revedere

Hasta mañana = pe maine

Hasta la próxima semana = pe saptamana viitoare

Hasta el próximo mes = pe luna viitoare

Hasta el próximo año = ne vedem la anul

Hasta pronto = pe curand

LECCIÓN 1

DATOS PERSONALES = Date personale

¿Cúal es tu nombre? = Care este numele tau?


Mi nombre es.... = Numele meu este....

¿Cómo te llamas? = Cum te cheama?


Me llamo... = Ma cheama....

 In spaniola contextele interogative si exclamative se marcheaza prin


notarea semnului de interogatie si, respectiv, de exclamatie, intors, la
inceputul frazei / propozitiei (pentru a avertiza vorbitorul asupra
schimbarii intonatiei) si in pozitie normala la final.

10
Apellido = nume de familie Mi apellido es... = Numele meu de familie este...
Nombre = prenume Mi nombre es... = Prenumele meu este...

 In marea majoritate a spatiul vorbitor de spaniola (exceptie face


Argentina) toata lumea poarta doua nume de familie atasate prenumelui,
primul preluat de la tata si al doilea de la mama (luand in calcul ca sotii
isi pastreaza numele de familie dupa casatorie).

¿Quién eres? = Cine esti?


Soy... = Sunt...

 SER = A fI

Yo soy = eu sunt
Tú eres = tu esti
Él, ella, usted (Ud.) es = el, ea, dvs este (sunteti)
Nosotros/as somos = noi suntem
Vosotros/as sois = voi sunteti
Ellos, ellas, ustedes (Uds.) son = ei, ele, dvs. sunt (sunteti)

 In spaniola pronumele de politete (usted si ustedes) face acordul la


persoana a 3-a.

 In America Latina persoana a 2-a plural “vosotros” nu este folosita; ea este


inlocuita de “ustedes”.

¿Qué nacionalidad tienes? = Ce nationalitate ai?


Soy rumano/a = Sunt roman/ca

¿Qué edad tienes? = Ce varsta ai?


¿Cuántos años tienes? = Cati ani ai?
Tengo.... años = Am.... ani

¿Cúal es la fecha de tu nacimiento? = Care este data nasterii tale?


Mi fecha de nacimiento es el 3 de mayo de 1982 = Data nasterii mele este...

 Articolul hotarat: m.sg. EL m.pl. LOS


f.sg. LA f.pl. LAS

el chico = baiatul los chicos = baietii


la chica = fata las chicas = fetele

11
 Articolul nehotarat: m.sg. UN m.pl. UNOS
f.sg. UNA f.pl. UNAS

un chico = un baiat unos chicos = niste baieti


una chica = o fata unas chicas = niste fete

sg. pl.
 Formarea pluralului in spaniola: calle calles
país países
pez peces

Obs. Substantivele terminate in -s, -x, la care silaba tonica este penultima sau
antepenultima, raman invariabile :ej. La tesis – las tesis.
Substantivele terminate in -y adauga –es pentru formarea pluralului (ej.
ley – leyes) cu exceptia: jersey/ jerséis.

Los días de la semana = zilele saptamanii


Lunes, martes, miércoles, jueves, viernes, sábado, domingo

Los meses del año = lunile anului


Enero, febrero, marzo, abril, mayo, junio, julio, agosto, septiembre, octubre,
noviembre, diciembre

Las estaciones del año = anotimpurile anului


Primavera = primavara otoño = toamna
Verano= vara invierno = iarna

¿Cuál es la fecha de hoy? = Care este data de astazi?


¿Qué día es hoy? = Ce zi este astazi?
Hoy es el 12 de octubre = Azi este 12 octombrie

EL NUMERAL CARDINAL EL NUMERAL ORDINAL

1 Uno primero/a 1º /1ª


2 Dos segundo/a 2º /2ª
3 Tres tercero/a 3º /3ª
4 Cuatro cuarto/a
5 Cinco quinto/a
6 Seis sexto/a
7 Siete séptimo/a

12
8 Ocho octavo/a
9 Nueve noveno/a
10 Diez décimo/a

11 Once undécimo
12 Doce duodécimo
13 Trece décimotercero/a
14 Catorce décimocuarto/a
15 Quince décimoquinto/a
16 Dieciséis décimosexto/a
17 Diecisiete décimoseptimo/a
18 Dieciocho décimooctavo/a
19 Diecinueve décimonoveno/a
20 Veinte vigésimo/a

21 Veintiuno vigésimo primero/a...


22 veintidós....
30 treinta trigésimo/a....
31 treinta y uno
40 cuarenta cuadragésimo...
41 cuarenta y uno
50 cincuenta quincuagésimo...
51 cincuenta y uno
60 sesenta sexagésimo...
61 sesenta y uno
70 setenta septuagésimo...
71 setenta y uno
80 ochenta octogésimo...
81 ochenta y uno
90 noventa nonagésimo
91 noventa y uno

100 cien centésimo...


101 ciento uno
123 ciento veititres
200 doscientos/as duocentésimo...
300 trescientos/as
400 cuatrocientos/as
500 quinientos/as
600 seiscientos/as
700 setecientos/as
800 ochocientos/as
900 novecientos/as

1000 mil

13
2000 dos mil
1247 mil doscientos cuarenta y siete
1 000 000 un millón

 In spaniola se folosesc curent doar primele douasprezece numerale


ordinale, restul fiind inlocuite de numeralele cardinale.

EJERCICIOS:

Scrie in litere urmatoarele sume:

1.452……………………………………………………………………………………....

529………………………………………………………………………………………....

12.125………………………………………………………………………………………

687…………………………………………………………………………………………

3.915……………………………………………………………………………………….

872…………………………………………………………………………………………

¿De dónde eres? = De unde esti?


Soy de Rumanía = Sunt din Romania

¿Dónde vives? = Unde locuiesti?


Vivo en Brasov = Locuiesc in Brasov

 Adverbe si pronume relativ-interogative:

QUE=ce ej. ¿Qué tal?


QUIEN/ES=cine ej. ¿Quién es el? ¿Quiénes son ellos?
CUAL/ES=care ej. ¿Cuál es tu nombre? ¿Cuáles son tus apellidos?
CUANDO=cand ej. ¿Cuándo es tu cumpleanos?
CUANTO/A/OS/AS=cat/a/i/e ¿Cuántos anos tienes?
DONDE=unde ej. ¿Dónde vives?
COMO=cum ej. ¿Cómo te llamas?

El país = tara
La ciudad = orasul

14
La calle = strada (se prescurteaza: C/)
La avenida = bulevardul
La plaza = piata
El pueblo = comuna,satul
El edificio = cladirea, blocul
El piso = etajul
La puerta = usa (apartamentului)

¿Cuál es tu dirección? = Care este adresa ta?


Mi dirección es C/ Murcia, nr. 10, 5º (el piso) , B (la puerta), 28304 (código postal),
Madrid

LA FAMILIA

Pariente/familiar = ruda nieto/a = nepot de bunici


El padre = tatal tío/a = unchi/matusa
La madre = mama sobrino/a = nepot de unchi
Los padres = parintii primo/a = var/verisoara
El hijo = fiul suegro/a = socru/soacra
La hija = fiica cuñado/a = cumnat/a
Los hijos = fiii esposo/a = sot/sotie
Hermano/a = fratele/sora marido/mujer = sot/sotie
Abuelo/a = bunicul/a padrastro = tata vitreg
Bisabuelo/a = strabunic/a madrastra = mama vitrega

 Genul substantivelor in spaniola

• Majoritatea substantivelor spaniole terminate in –a sunt feminine, iar cele


terminate in –o, masculine. Exista, bineinteles, exceptii: la mano (=mana), el
mapa (=harta), el día (=ziua)

• Pentru multe substantive, diferenta de gen se face cu ajutorul unor terminatii:


o / a (chico/chica); e/a (jefe/jefa = sef/sefa); -/a (señor/ señora)

• Alte terminatii pentru feminin sunt: -esa (alcalde/alcaldesa = primar/primarita);


-ina (rey/reina = rege/regina); -triz (actor/ actriz)

• Exista si substantivele care se deosebesc dupa sex prin radicale diferite


(heteronime): padre/madre (=tata/ mama); hombre/mujer (=barbat/femeie)

• Pentru unele substantive spaniole, diferenta de gen se face cu ajutorul articolului


(sau a altor determinanti): el/la turista (= turistul/turista), el/ la estudiante

15
(=studentul/studenta), el/la artista (=artistul/artista), el/la cantante
(=cantaretul/cantareata).

 TENER = a avea tengo, tienes, tiene, tenemos, tenéis, tienen

Tengo una familia grande/pequeña = Am o familie mare/mica


Tengo muchos/pocos primos = Am multi/putini veri.
Mi familia es numerosa = Familia mea este numeroasa.

 Adjectivele posesive

Mi(s) piso(s)/casa(s)= apartamentul meu/casa mea


Tu(s) piso(s)/casa(s)= apartamentul tau/casa ta
Su(s) piso(s)/casa(s)= apartamentul sau/casa sa
Nuestro(s) piso(s) /nuestra(s) casa(s)= apartamentul nostru/casa noastra
Vuestro(s) piso(s)/ vuestra(s) casa(s)= apartamentul vostru/casa voastra
Su(s) piso(s)/casa(s)= apartamentul lor/casa lor

 Pronumele posesive

El piso es mío/ la casa es mía= apartamentul e al meu/casa e a mea


El piso es tuyo/ la casa es tuya= .........al tau/a ta
El piso es suyo/ la casa es suya= .........al sau/a sa
El piso es nuestro/ la casa es nuestra= ........al nostru/a noastra
El piso es vuestro/ la casa es vuestra= .........al vostru/a voastra
El piso es suyo/ la casa es suya= .......... al sau/a sa

Pl. Los pisos son míos/ las casas son mías, etc.= apartamentele sunt ale mele/ casele
sunt ale mele

VAMOS A PRACTICAR:

Folosind vocabularul acestei unitati, incearca sa te prezinti (nume, varsta, data nasterii,
adresa, familie):

...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................

16
...............................................................................................................................................
.......
LECCIÓN 2

EL HORARIO = Programul zilnic

Despertarse = a se trezi
¿A qué hora te despiertas? = la ce ora te trezesti
Me despierto a las 7 = ma trezesc la 7

Temprano = devreme
Tarde = tarziu

Madrugar = a se trezi cu noaptea in cap


Levantarse = a seridica (din pat)
Lavarse = a se spala
Vestirse = a se imbraca
Desayunar = a lua micul dejun
Antes de desayunar me visto = inainte de a lua micul dejun ma imbrac

Ir = a merge
Después de desayunar voy a la universidad / al trabajo = dupa ce iau micul dejun plec la
facultate/ la serviciu
¿En qué vas a la universidad? = cu ce (mijloc de transport) mergi la facultate ?
Voy en autobús/coche/andando = merg cu autobuzul/masina/pe jos

Comenzar/empezar = a incepe
¿A qué hora empiezas las clases? = la ce ora incepi cursurile?
Tengo 5 clases al día = am 5 cursuri pe zi

LA HORA = ora

¿Qué hora es? = cat e ceasul?


Son las 3 = e ora 3
Es la una = (exc) e ora unu
Menos = fara Ej. Son las 5 menos cuarto
Y = si Ej. Son las 3 y media
Cuarto = sfert Ej. Son las 10 en punto
Media = jumatate
En punto = fix
Sobre = aproximativ Ej. Me despierto sobre las 7
Reloj = ceas
Despertador = ceas desteptator
Estoy en la oficina desde las 2 hasta las 4 = Sunt la birou de la 2 la 4
Estoy en la oficina de 2 a 4

17
¿Qué estudias? = ce (specializare) studiezi?
Estudio /idiomas/económicas = studiez/ limbi straine/ economia
¿En qué curso estás? = in ce an esti?
Estoy en el 1º = sunt in anul intai
¿ A qué te dedicas? = Cu ce te ocupi?
Soy ingeniero/ médico/ economista = Sunt inginer/medic/economist.
Trabajo en una empresa = Lucrez intr-o firma.

Terminar = a termina
Volver = a se intoarce
Después de las clases vuelvo a casa = dupa ore ma intorc acasa

Merendar = a lua o gustare


Almorzar = a lua pranzul
Cenar = a cina

Leer = a citi
Ver la tele = a se uita la tv
Escuchar la radio = a asculta radioul
Dar un paseo = a face o plimbare
Ir de compras = a merge la cumparaturi
Salir con los amigos = a iesi cu prietenii
Los fines de semana salimos de juerga = la sfarsit de saptamana iesim sa ne distram

Acostarse = a se culca
Quedarse en casa = a ramane in casa
Descansar = a se odihni Ej. Algunas veces me gusta quedarme en casa y descansar =
uneori imi place sa raman in casa si sa ma odihnesc

 Exprimarea frecventei

Siempre = intotdeauna
Cada día/semana = in fiecare zi/saptamana
A menudo = adesea
Una vez a la semana = o data pe saptamana
De vez en cuando = din cand in cand
Algunas veces = uneori
Casi nunca = aproape niciodata
Jamás = nicicand

 CONTENIDO GRAMATICAL

PRESENTE DE INDICATIVO = Indicativ prezent

Conjugaciones = conjugari

18
(se procedeaza la inlaturarea terminatiei infinitivului, dupa care se ataseaza terminatiile
specifice fiecarei persoane)

1ª –AR Desayunar
desayuno, desayunas, desayuna, desayunamos, desayunáis, desayunan

2ª –ER comer
como, comes, come, comemos, coméis, comen

3ª –IR partir
parto, partes, parte, partimos, partís, parten

Irregularidades = neregularitati

a) vocálicas = vocalice 1) diptongación = diftongare: E-IE; O,U-UE


2) alternancia = alternanta: E/I

1) DESPERTARSE = a se trezi

Me despierto = ma trezesc Alte exemple: comenzar, empezar (a incepe),


Te despiertas = te trezesti entender(a intelege), pensar (a gandi)
Se despierta = se trezeste sentarse(a se aseza),querer (a dori)
Nos despertamos = ne trezim sentirse(a se simti), cerrar (a inchide)
Os despertáis = va treziti mentir(a minti),divertirse (a se distra)
Se despiertan = se trezesc merendar (a lua o gustare)

ALMORZAR = a lua pranzul

Almuerzo Alte exemple: volver, poder(a putea),contar (a numara)


Almuerzas jugar(a se juca), acordarse( a-si aminti)
Almuerza dormir(a dormi), encontrarse (a se intalni)
Almorzamos acostarse (a se culca), rogar (a ruga)
Almorzáis soler (a obisnui), mover ( a misca), oler ( a
Almuerzan mirosi : huelo, hueles, huele...)

2) VESTIRSE = a se imbraca

Me visto Alte exemple: pedir(a cere), seguir (a urma, urmari)


Te vistes corregir(a corecta),servir (a servi)
Se viste elegir (a alege), repetir (a repeta)
Nos vestimos medir( a masura), reirse (a rade)
Os vestís
Se visten

19
Atentie! Verbele terminate in –gir ca elegir, corregir , coger (=a lua)
prezinta o particularitate ortografica la persoana I sg.: elijo, corrijo, cojo (in loc de eligo,
corrigo, cogo).Se schimba consoana “g” cu “j” pentru a asigura astfel pastrarea
pronuntiei corecte)
O particularitate ortografica similara prezinta si verbele terminate in –cer ca vencer= a
invinge  venzo, vences...
b) consonánticas = consonantice (afectan a la 1ª persona del sg. = afecteaza doar persoana
1 sg.)

C G

HACER (a face): hago, haces…

C ZC

CONOCER (a cunoaste): conozco, conoces, conoce...


AGRADECER ( a multumi): agradezco, agradeces...
PARECER (a parea): parezco, pareces...
CRECER (a creste) crezco, creces...
OFRECER (a oferi): ofrezco, ofreces...
MERECER (a merita): merezco, mereces...
TRADUCIR (a traduce): traduzco, traduces...
CONDUCIR (a conduce): conduzco, conduces...

+G

PONER (a pune): pongo, pones...

VALER (a valora): valgo, vales...

SALIR (a iesi/pleca): salgo, sales...

VENIR (a veni): vengo,vienes, viene, venimos, venís, vienen

TENER ( a avea): tengo, tienes, tiene,tenemos, tenéis, tienen

+IG

TRAER (a aduce): traigo, traes...

DECIR (a zice): digo, dices, dice, decimos, decis, dicen

OIR (a auzi): oigo, oyes, oye, oimos, oís, oyen

20
Atentie! Aceeasi transformare din “i” in “y” (inaintea vocalelor –a, -e, -o) este
caracteristica verbelor terminate in –uir: huir = a fugi  huyo, huyes, huye, huimos,
huis, huyen;
Alte exemple: construir= a construi, incluir= a include, contribuir= a contribui

CAER (a cadea): caigo, caes...

Alte neregularitati

CABER (a incapea): quepo, cabes...

SER (a fi): soy, eres, es, somos, sois, son

ESTAR ( a fi): estoy, estás, está, estamos, estáis, están

IR (a merge): voy, vas, va, vamos, vais, van

SABER (a sti): sé, sabes...

VER (a vedea): veo, ves...

DAR (a da): doy, das...

HABER: hay = este, se afla, sunt (invariabil; se poate folosi atat pentru singular, cat si
pentru plural) ej. Hay un problema/ varios problemas.

VAMOS A PRACTICAR:

Folosind vocabularul si notiunile de gramatica din aceasta unitate, prezinta programul tau
zilnic:

...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...........

21
LECTURA

Lee este texto y contesta a las preguntas:

LOS ESPAÑOLES

Como ocurre en todas partes no existe un estereotipo del español. Los hay alegres
y tristes: rubios y morenos; tacaños y generosos: trabajadores y perezosos. Pero sí
existen algunas costumbres que sorprenden al extranjero que nos visita,
La primera es el horario: todo sucede más tarde. No hay una hora establecida
para el desayuno; eso depende de cuando entra cada cual a trabajar. De todos modos
no es costumbre desayunar en casa; como mucho, un café bebido. Por eso son tan
importantes el café y el bocadillo de media mañana, en una pausa en el trabajo. Los
españoles almuerzan entre las 13 h. 30 y las 14 h. El que puede, echa la tan
reparadora siesta. La merienda tiene lugar entre las 17 h. 30 y las 18 h. 30. Es
obligatoria en los niños y motivo de reunión en los cafes para los que tienen la tarde
libre. La familia cena entre las 21 h. 30 y las 22 h. 30, pero en los restaurantes el
horario se amplia hasta las 23 h. 30 o las 00 h. 30. Los que nos visitan piensan que
los españoles dormimos poco.
Lo que queda claro es que una buena parte de la vida espanola transcurre en la
calle. Según estudios, en 1993, la densidad de bares, cafeterías y restaurantes es de 6
por cada 1000 habitantes.
EÍ comportamiento de los españoles en estos locales es también diferente. Sobre
todo, a la hora de pagar. Si la cantidad es pequena, cada día paga uno, y si es mayor,
se divide el total entre todos, sin pensar si uno ha comido más que otro; a eso se
llama pagar a escote.
Y algo singularmente español son las tapas (pequeño plato de comida que
acompaña al vino o la cerveza). La costumbre de las tapas es muy antigua y proviene
de una orden real.
En efecto, el Rey Alfonso X el Sabio (siglo XIII) ordena a los mesoneros de la
época servir una loncha de jamón o algo similar, tapando las jarras de vino, quizás
también para tapar los efectos del alcohol.
En España hay ciertos temas tabú. No se suele hablar de la muerte; no se debe
preguntar la edad de la gente y esta muy mal visto hablar de dinero, sobre todo si se
tiene. Nadie dice gano mucho o gano bastante, sino no puedo quejarme o voy
tirando.
Pero se habla mucho, eso sí, y en un tono de voz demasiado alto, segun muchos
visitantes. No es necesario conocer a alguien para hablar con el durante horas,
terminando la conversación sin saber siquiera el nombre del interlocutor.
Esto conecta con el hecho de llamar amigo a una persona a la que simplemente
hemos visto un par de veces. Así, cuando la amistad es verdadera, hay que emplear
la expresión: un íntimo amigo, un verdadero amigo, un buen amigo ....

22
VOCABULARIO:

Ocurrir, suceder = a se intampla


Tacaño = zgarcit
Perezoso = lenes
(la) costumbre = obicei
Bocadillo = senvis
Cafe bebido = cafea pe stomacul gol
Como mucho = cel mult
Echar la siesta = a-si face siesta
Merienda = gustare
Quedar = a ramane
Segun = conform, potrivit
Pagar = a plati
Transcurrir = a se scurge ( despre timp)
Sobre todo = mai ales
Algo = ceva
Plato de comida = fel de mancare
Cerveza = bere
(la) orden = ordinul
Real = regal
Mesonero = hangiu
Loncha = felie
Tapar = 1. a acoperi 2. a ascunde
Cierto = anumit
Deber = a trebui
Preguntar = a intreba
Voy tirando = ma descurc
Siquiera = macar
Un par de veces = de doua ori
Emplear = a utiliza

EXPLOTACIÓN DEL TEXTO:

1. ¿Cómo son los españoles?


...............................................................................................................................................
………………………………………………………………………………………………
...............................................................................................................................................
.

2. ¿Qué costumbre sorprende al extranjero que visita España?


...............................................................................................................................................

23
...............................................................................................................................................
.
...............................................................................................................................................
.

3. ¿Cuándo desayunan/almuerzan/cenan los españoles?


...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
..
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
……
...............................................................................................................................................
.

4. ¿Cuál es la forma de pagar de los españoles en un local?


...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
..
...............................................................................................................................................
.
...............................................................................................................................................
.

5. ¿Qué son la tapas?


...............................................................................................................................................
.
...............................................................................................................................................
.
...............................................................................................................................................
.

6. ¿Cuál es la historia de las tapas?


...............................................................................................................................................
.
...............................................................................................................................................
.
...............................................................................................................................................
.
...............................................................................................................................................
.

7. ¿Qué temas tabú existen en España?


...............................................................................................................................................
.

24
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
..
...............................................................................................................................................
.

LECCIÓN 3

EL ASPECTO FÍSICO = Aspectul fizic

Partes del cuerpo = Partile corpului

La cabeza = capul la espalda = spatele


El pelo = parul el pecho = pieptul
La frente = fruntea el brazo = bratul
Las orejas = urechile el codo = cotul
Los ojos = ochii la mano = mana
Las cejas = sprancenele los dedos = degetele
Las pestañas = genele las uñas = unghile
Los párpados = pleoapele la cintura = mijlocul
La nariz = nasul la barriga = burta
Las mejillas = obrajii las caderas = soldurile
El cuello = gatul (exteriorul) las piernas = picioarele
La garganta = gatul (interiorul) el pie = laba piciorului
La nuca = ceafa la rodilla = genunchiul
Los hombros = umerii el tobillo = glezna

¿Cómo es? = Cum este/arata?

Altura = inaltime

alto/a = inalt/a bajo/a = scund/a de altura mediana = potrivit


¿Cuánto mide? = Ce inaltime are? Mide 1,70 = Are 1,70

Peso = greutate

gordo/a = gras/a delgado/a = slab/a de peso mediano = potrivit


¿Cuánto pesa? = Cate kilograme are? Pesa unos 50 kilos = Are vreo 50 de kg.

Pelo = parul

largo = lung liso = drept moreno =brunet tenido = vopsit


corto = scurt rizado = ondulat castaño =saten claro = deschis

25
mediano = potrivit rubio = blond pelirrojo = roscat oscuro = inchis

Tiene el pelo largo y rizado = Are parul lung si ondulat


Es rubia/pelirroja = Este blonda/roscata
Peinarse = a se pieptana
Peinado = frizura
Flequillo = breton
Tener canas = a fi carunt
Calvo = chel
Lleva una coleta/trenza = Poarta coada/coada impletita
Lleva el pelo suelto/recogido en un mono =Poarta parul desfacut/strans in coc

 Verbul TENER se foloseste pentru a se referi la caracteristici intrinsece ale


persoanei, in timp ce verbul LLEVAR (a purta) face referire la accesorii
sau la caracteristici ce pot suferi schimbari

Ojos = ochii

negros = negrii
verdes = verzi Ej. Tiene los ojos verdes = Are ochii verzi
azules = albastri Ej. Mis ojos son azules = Ochii mei sunt albastri
marrones = caprui

(la) Nariz = nasul

chata = carn Ej. Tiene la nariz chata = Are nasul carn


aguileña = acvilin
puntiaguda = ascutit Ej.Su nariz es larga y puntiaguda = Nasul sau este lung si ascutit

pecas = pistrui lunar = alunita hoyuelos = gropite


bigote = mustata barba = barba gafas = ochelari
Lleva bigote = Poarta mustata
Lleva gafas = Poarta ochelari

guapo/a = frumos/oasa feo/a = urat/a


joven = tanar/a viejo/a = batran/a

Parece más joven con este peinado = Pare mai tanar cu aceasta frizura
Se parece a su madre = Seamana cu mama sa

 ADJECTIVUL

Dupa terminatiile pe care le au, adjectivele spaniole sunt de doua tipuri:


 cu doua terminatii (-/o pentru masculin, a pentru feminin): bajo/a, español/a

26
 cu o terminatie (terminate in e, l, n, r, s, z, atat pentru masculin cat si pentru
feminin): alegre, azul, común, cortés Ej. Un chico alegre/ una chica alegre.

Pluralul adjectivelor este similar cu cel al substantivelor, formandu-se prin adaugarea


unui -s sau -es, in functie de terminatie.

Dupa semnificatie adjectivele sunt de mai multe tipuri cu mar fi: calificative (bueno,
malo), determinative (este, anterior,etc), care desemneaza originea sau nationalitatea
(“gentilicios”). Din aceasta ultima categorie vom enumera unele din cele mai uzuale. Cu
ajutorul dictionarului, gasita adjectivele corespunzatoare din a doua coloana:

España español/a Hungría


Italia italiano/a Alemania
Francia francés/a Grecia
Inglaterra inglés/a Suecia
Rumanía rumano/a Noruega
Rusia ruso/a Holanda
Polonia polaco/a Estados Unidos
Alemania alemán/a México
Suiza suizo/a Venezuela
China chino/a Cuba
Japón japonés Puerto Rico

Gradele de comparatie ale adjectivului. Compararea adjectivelor in spaniola se face


dupa cum urmeaza:

Más joven que = mai tanar decat (comparativ de superioritate)


Menos joven que = mai putin tanar decat (comparativ de inferioritate)
Tan joven como = la fel de tanar ca (comparativ de egalitate)
El más joven = cel mai tanar (superlativ relativ)
Muy joven/jovensísimo/a = foarte tanar (superlativ absolut)

Adjective spaniole cu forme neregulate pentru comparativ si superlativ (provenite


direct din latina):

POZITIV COMPARATIV SUPERLATIV

Bueno(bun) mejor óptimo


Malo(rau) peor pésimo
Pequeño(mic) menor mínimo
Grande(mare) mayor * máximo
Bajo(scazut) inferior ínfimo
Alto(inalt) superior supremo

27
*Cand face referire la varsta, mayor se comporta ca pozitiv, astfel ca sunt corecte
urmatoarele propozitii: El es tan mayor como yo = El este la fel de mare ca mine
Ya es mas mayor, asi que puede venir =Acum este mai mare, asa
ca poate veni

Apocoparea (la apocope) = accidental fonetic suferit de unele adjective


prin caderea unui sunet/ grup de sunete de la sfarsitul cuvantului

BUENO / MALO  BUEN / MAL + subst. masc. sg. ( ej. buen / mal hombre)
(bun) (rau)
SANTO  SAN + prenume masc. (exc. cele care incep cu TO / DO –ej. San José,
(sfant) Santo Tomás )
GRANDE  GRAN + subst. masc. si fem. sg. (ej. gran hombre / mujer)
(mare)
TANTO TAN + adj. si adv. ( ej. tan bonito/rápidamente)
(atat)
ALGUNO/NINGUNO  ALGÚN/NINGÚN + subst. masc. sg. ( algún/ningún chico)
(vreunul) (niciunul)
PRIMERO/TERCERO PRIMER/TERCER +subst. masc. sg.( primer/tercer piso)
(primal) (al treilea)
CUALQUIERA  CUALQUIER + subst. ( cualquier chico/chica)
(oricare)

Substantivizarea adjectivelor se realizeaza cu ajutorul articolului neutru “lo”:


Ej. Lo bueno de la situación= Partea buna a situatiei/ Ceea ce este bun in aceasta situatie.

Pozitia adjectivului. In mod normal adjectivul sta dupa substantiv, dar in cazul unora,
antepunerea sau postpunerea aduce cu sine schimbari de sens:

Un nuevo trabajo =un alt loc de munca un trabajo nuevo = o noua munca
Un pobre nino = un biet copil un nino pobre= un copil sarac
Un gran hombre= un om important un hombre grande= un om voinic
Una simple mujer= o femeie simpla una mujer simple= o femeie ignoranta

Accesorios = accesorii

Reloj = ceas anillo = inel collar = colier


Pulsera = bratara pendientes = cercei gargantilla = lantisor

Ropa = Imbracaminte

Llevar = a purta ropa de dormir = lenjerie de noapte


Llevarse = a se purta/a fi la moda camisón = camasa de noapte
Ponerse = a-si pune(o haina) pijama = pijama
Sentarle bien/mal = a-i sta bina/rau bata = halat de casa

28
Quitarse = a-si scoate (o haina) albornoz = halat de baie
Desnudarse = a se dezbraca calzado = incaltaminte
Calzarse = a se incalta descalzo = descult
Prenda de vestir = imbracaminte zapatos = pantofi
Abrigo = haina,palton zapatillas = papuci de casa
Chaqueta/americana = sacou de tacón alto/bajo=cu toc inalt/jos
Traje = costum botas = ghete, cizme
Chaleco = vesta sandalias = sandale
Esmoquín = smoking chanclas = slapi
Chándal = trening deportivas = adidasi
Vestido = rochie sombrero = palarie
~ abierto = ~ cu slit boina = basca
~ escotado = ~ decoltat gorra = sapca
Blusa = bluza gorro = boneta
Jersey/sueter = jerseu,pulover pañuelo = esarfa/batic/batista
Camisa = camasa corbata = cravata
manga = maneca pajarita = papion
Polo = camasa polo bufanda = fular
Camiseta = tricou guantes = manusi
Pantalón = pantaloni cinturón = curea
Vaqueros = blugi tirantes = bretele
Falda = fusta botón = nasture
Ropa interior = lenjerie de corp cremallera = fermoar
Pantis/medias = strampi tejido = tesatura
Calcetines = sosete sastre/costurera = croitor/easa
Calzoncillos = slip barbatesc dobladillo = tiv
Bragas = slip dama percha = umeras
Camiseta = maiou ancho/a = larg/a
Sujetador = sutien ceñido/ajustado = cambrat
Bañador = costum de baie bolso = geanta, poseta

Estampado = imprimat liso = uni


De listas = reiat de lunares = cu picatele
De cuadros = in carouri de rayas = in dungi

Algodón = bumbac terciopelo = catifea


Seda = matase cuero = piele
Piel = blana lana = lana
De punto = tricotat arrugado = sifonat

Los colores = culorile

blanco = alb malva = mov


negro = negru rojo = rosu
gris = gri rosa = roz
verde = verde marrón = maro

29
azul = albastru granate = bordo
amarillo = galben naranja = portocaliu
beige = bej violeta = violet

VAMOS A PRACTICAR:

1. Folosind vocabularul acestei unitati, fa o descriere fizica a propriei persoane sau a


unei persoane din jurul tau.Descrie apoi si vestimentatia purtata de persoana in
cauza.

...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
.........

2. Folosind datele despre compararea adjectivelor, compara din punct de vedere


fizic doua persoane.

...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
.......

 CONTENIDO GRAMATICAL

Pronombres personales

N. Per. Sujeto Complemento sin preposicion Complemento con preposicion

Sin. 1ª yo me mí, contigo

30
2ª tú te ti, contigo
3ª él, ella,Ud. lo, la, le, se él, ella, si, Ud., consigo
1ª nosotros nos nosotros/as
Plu. 2ª vosotros os vosotros/as
3ª ellos,ellas,Uds. los, las, les, se ellos, ellas, si, Uds.

Complemento con preposicion (cu prepozitii: para = pentru, de = de la, despre, a)

ej. Esto es para ti (= Asta este pentru tine).

Hablamos de vosotros (= Vorbim despre voi)

A mí me interesa el arte. (=Pe mine ma intereseaza arta)

¿A ti te gusta eso? (=Tie iti place asta?)

Cand prepozitia este con (=cu) avem urmatoarele forme la singular:

• Yo (mí) → conmigo =cu mine


• Tú (ti) → contigo =cu tine
• Él/ella (sí) → consigo =cu sine

PRONOMBRES PERSONALES EN FUNCIÓN DE OBJETO DIRECTO E INDIRECTO

PERSONA DIRECTO INDIRECTO

1ª sg. me me
2ª sg. te te
3ª sg. lo, la le (se)
1ª pl. nos nos
2ª pl. os os
3ª pl. los, las les (se)

 Pozitia acestor pronumelor este urmatoarea: 1. CI 2. CD

Ej. Damos los libros a ti.  Te los damos (= Ti le dam)


Me dice la noticia.  Me la dice (=Mi-o spune)

31
 Daca formele lo/la/los/las apar alaturi de le/les, acestea din urma se
transforma in se.

Ej. Le compro un collar a Maya – Se lo compro ( = I-l cumpar)


Gresit: Le lo compro.

 Cand CD sau CI se afla inaintea verbului, acesta trebuie reluat printr-o


forma neaccentuata a pronumelui personal:

Ej. A tus amigos les perdonas todo. (=Prietenilor tai le ierti orice)
(CI)
A tu hermana la conozco muy bien.(=Pe sora ta o cunosc foarte bine)
(CD)

Atentie! Atat CI cat si CD poate fi precedat de prepozitia “a” (vezi exemplele de mai
sus); in spaniola, CD de persoana este intotdeauna precedat de prepozitia “a”.

 Daca CI este reprezentat prin sintagma “a + pronume forma accentuata”,


este obligatorie reluarea acestuaia printr-o forma neaccentuata.

Ej. A mí me molesta el ruido (=Pe mine ma deranjeaza zgomotul)


Eso no me gusta nada a mí . (=Asta nu-mi place mie deloc)

 LO neutro = pronumele neutru LO poate face referire la o propozitie anterioara


sau posterioara
Ej. Te lo digo simpre: tienes que prestar mas atención = Ti-o spun mereu:
trebuie sa fii mai atent
Laura es muy guapa. Sí, lo es = Laura este foarte frumoasa. Da, asa este.

LEÍSMO, LAÍSMO, LOÍSMO

Leísmo : Fenomen manifestat si in randul vorbitorilor nativi, care consta in intrebuintarea


incorecta a pronumelor le si les in loc de lo/la si los/las. Este frecvent in central Spaniei si
in unele zone din Pais Vasco.

Ej. El libro le dejo en el escritorio. = Cartea o las pe birou. (corect: El libro lo dejo en el
CD CD escritorio)

A Maria le llaman por telefono = Pe Maria o cheama la telefon (corect: A María la


CD CD llaman por teléfono)

Obs. RAE (Real Academia Española) accepta folosirea lui le/les in loc de lo/los doar
referitor la persoane (la masculin), la singular.

32
Ej. A Juan le vi ayer./ A Juan lo vi ayer

Laísmo: Fenomen manifestat si in randul vorbitorilor nativi, care consta in intrebuintarea


incorrecta a pronumelui la/las in loc de le/les. Este frecvent in unele zone din central
Spaniei.

Ej. A Maria *la duele la cabeza = Pe Maria o doare capul (Corect: A Maria le duele..)
CI CI
Loísmo: Fenomen manifestat si in gandul vorbitorilor nativi, care consta in
intrebuintarea gresita a pronumelor lo/los in loc de le/les.

Ej. A Pedro lo dan un premio = Lui Pedro ii dau un premiu. (Corect: A Pedro le dan…)
CI CI

EJERCICIOS :

a) Completati cu forma corecta de pronume lo,la,los,las,le,les,se.

1. ......... he comprado a Pilar una planta para su cumpleaños.


2. ¿Conoces a Maribel y Manolo? No, no........ conozco.
3. ¿Has visto que gorda esta María? Es verdad. Si que ........ esta.
4. ¿De qué color tiene los ojos Sara? .......... tiene negros.
5. Todas las mañanas la abuela......... hace una trenza a Inés.
6. Señora Hernández, ese moño......... queda bien.
7. Éste es el señor Carro. Mucho gusto. Tenía ganas de conocer...... .
8. Hay que terminar los vestidos de la señora Peguero, ........ necesita para
mañana a primera hora.
9. ¿Crees que estos pantalones son de su talla? No sé, ¿por qué no …….. prueba?
10. Esta mañana he ido a la peluquería. Ya ...... veo. Te ...... han dejado estupendo.
11. Mi novio me llama todos los días y cuando no ..... hace, me enfado.
12. La nariz...... tiene un poco pequeña.
13. Dile a tu hermana que estoy bien. Sí .... lo digo.
14. A ellos ....... gusta cenar en este restaurante.
15. No puedo venir a la fiesta porque tengo que trabajar. ....... siento mucho.
16.

b) Rescrieti propozitiile urmatoare folosind pronumele potrivite dupa modelul de mai jos:

1.Encarna cuenta una historia a sus nietos. Encarna se la cuenta.


CD CI CI CD

2. ¿Me compras una moto?


3. Rebeca ha pagado a Luis su sueldo
4. Mañana compraremos un regalo a Roberto :

33
5. ¿Compartimos la habitación?
6. La semana que viene nos darán las notas
7. ¿Sacamos el coche del garaje? :
8. Mañana por la mañana llamo a Carmen
9. He dicho a Luis que no venga :
10. Es mejor que digamos a Matilde la verdad
11. Mis padres te compran los discos viejos
12.Ayer los jueces sentenciaron a las acusadas :
13. Nos han dado una posibilidad
14. Mi padre ha pedido a su jefe dos días de vacaciones :
15. Me quedo los libros
16.Da las llaves a Luis
17.Pide información a los funcionarios
18.Pide información a los funcionarios
19.No le prestéis dinero a Raquel
20.Visitad a vuestra prima

c) Raspundeti la urmatoarele intrebari folosind pronume neaccentuate cu rol CD sau CI


dupa modelul de mai jos:

1. ¿Te he dicho que María ha vuelto? No, no me lo has dicho.

2.¿Tienes el último disco de "Ketama"? Si,….


3.¿Os dan la factura? Si,…
4. Escucha usted las noticias? No, no…
5. ¿Luis te ha pedido el teléfono de Marta? Si,…
6. Tus hermanos se compran un coche? No, no…
7. ¿Me prestas tus apuntes? Si,…

LECTURA

Lee el texto y contesta a las preguntas:

BESOS Y OTRAS COSAS

Es curioso lo mucho que nos besamos en España. Me refiero al beso social en las
mejillas, y no a esos otros besos mas lentos y sabrosos que pertenecen al reino de lo
privado.
Al saludarnos, si es entre mujeres siempre nos besamos, y si es entre los hombres y
mujeres casi siempre, con la sola excepción de las ocasiones muy formales u oficiales,
tratos de negocios, personas muy mayores. Tampoco estos besos suelen ser unos besos
auténticos, esto es, un restallar de labios en el moflete, sino que mas bien son un leve

34
refrote de carrillos, un soplar de tópicas palabras de saludo sobre las orejas del contrario.
Pero, de todas formas, nos rozamos, nos aproximamos, nos tocamos mucho más los unos
a los otros que casi todos los pueblos que conozco. Los españoles somos muy “tocones”,
para bien y para mal.
Los franceses también se besan al despedirse o encontrarse, pero me parece que es un
gesto que reservan solo para los más amigos. En cuanto a los anglosajones, los alemanes
o los nórdicos, se limitan a darse la mano, y si te abalanzas hacia el cuello de un hombre
al saludarlo, le dejas estupefacto y apuradísimo.
Pues bien, conociendo que en el mundo casi nadie se besa de este modo amistoso y
público que nosotros nos gastamos, ahora que tanto hablamos de la Europa unida y de
cómo pueden coexistir culturas diferentes de una manera abierta y enriquecedora, este
beso celtibérico, tan rapidamente adoptado por los visitantes de nuestro país, es un
perfecto ejemplo de cómo los pueblos pueden intercambiarse tranquilamente sus distintas
miradas sobre el mundo. Además de ser un roce de mofletes, es también un trasvase de
costumbres.

Rosa Montero
El País, 22.11.1992 (adaptado)

VOCABULARIO

Beso= sarut
Mejillas/carrillos/mofletes= obraji
Sabroso= savuros, apetisant
Reino= regat, domeniu
Casi= aproape
Trato de negocio=afaceri
Tampoco= nici
Esto es= adica
Restallar= a plesni, a pocni
Leve= usor
Refrote= frecare
Soplar= a sufla
Tópico= comun, banal
Rozarse= a se atinge usor
Aproximarse= a se apropia
Tocarse = a se atinge
Despedirse= a-si lua ramas bun
Abalanzarse= a se balansa
Estupefacto= stupefiat
Apurado= ingrijorat
Pues bien= ei bine
Gastarse= a (se) folosi
Enriquecedor/a= bogat, care imbogateste

35
Ademas= in plus
Intercambiar= a faceschimb
Trasvase= transfer

EXPLOTACIÓN DEL TEXTO:

1. ¿ Como se saludan los españoles? ¿En qué ocasiones no se besan?


……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
…………

2.¿Cómo se comportan otras naciones la la hora de saludarse?


……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
…………

3.¿Crees que los diferentes gestos y saludos en cada país reflejan maneras distintas de
pensar?
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
…………

4.¿Cómo se saluda la gente en Rumanía?


……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
…………

LECCIÓN 4

LA CASA = Casa

36
Vivienda = locuinta ventana = fereastra
Piso = etaj, apartament contraventanas = obloane
Hogar = camin, casa chimenea = cos/horn
(des)habitado = (ne)locuit tejado = acoperis
Céntrico = central techo = tavan
Mudarse = a se muta azotea = terasa pe acoperis
Alquilar = a inchiria ascensor = lift
Alquiler = chirie patio = curte interioara
Alojamiento = cazare garaje = garaj
Edificio = cladire valla = gard
Chalé = vila muebles = mobila
Rascacielos = zgarie-nori amueblar = a mobila
Planta = etaj (la cladiri mari) armario = dulap
Desván = pod de casa alacena = dulap in perete
Pasillo =hol cama = pat
Escalera = scara (el) sofá = canapea
El cuarto/la habitación = incapere colchón = saltea
Dormitorio = dormitor manta = cuvertura
Salón = camera de zi estante = raft
Comedor = sufragerie escritorio = birou (mobilier)
Cuarto de huéspedes = camera de oaspeti aparador = bufet de bucatarie
Despacho = birou mesa = masa
Cocina = bucatarie mesilla = masuta, noptiera
Despensa = camara servicio = toaleta
Sótano = subsol/pivnita baño = baie
Descansillo = palier de scara bañera = cada de baie
Ducha = dus lámpara = veioza
Grifo = robinet luz = lumina
Lavabo = chiuveta de baie silla = scaun
Fregadero = chiuveta de bucatarie butaca = fotoliu
Nevera = frigider tumbona = sezlong
Horno = cuptor espejo = oglinda
Lavadora = masina de spalat cortinas = perdele
Cocina eléctrica = aragaz persianas = jaluzele
Microhondas = microunde alfombra = covor
Suelo de parque = parchet azulejos = gresie, faianta
Felpudo = pres de intrare calefacción = incalzire
Timbre = sonerie (la) pared= peretele
Tocar el timbre = a suna la usa cerrojo = zavor, iala

 HAY = este, se afla, se gaseste/se gasesc (invariabil). Se foloseste insotit de


articolele nehotarate un/a, unos/as, numerale si adjective nehotarate (alguno,
mucho, poco, etc)

Ej. Al lado de la ventana hay un escritorio.

37
En mi cuarto hay pocas muebles.

 ESTÁ/ESTÁN= este, se afla, se gaseste/ se gasesc . Se foloseste insotit de


articolele hotarate el/la, los/las si de adjectivele posesive.

Ej. Aquí están mis cosas.


En la mesa está el ordenador.

INDICAR LA DIRECCIÓN = Cum indicam adresa

Perdona/e ¿dónde está la calle X? = ma scuzi/scuzati, unde este strada X?


Mira/e, es por aquí, la primera a la derecha = uite/uitati, e prima la dreapta

Todo recto = drept inainte


Girar a la derecha/izquierda = a o lua la dreapt/stanga
Hacia delante/detrás = inainte/inapoi
Al final de la calle = la capatul strazii
Cruzar = a traversa
Doblar la esquina = a lua coltul
Al norte/sur/este/oeste = la nord/sud/est/vest
Mas allá de = mai departe de

Ej. Para llegar al teatro hay que ir todo recto, luego girar a la derecha, cruzar la calle y
allí está = Pentru a ajunge la teatru, trebuie sa mergeti drept inainte, apoi sa o luati la
dreapta, sa traversati strada si acolo este.

 Adverbe si prepozitii de loc

Dentro (de) = inauntrul enfrente (de) = in fata


En = in, pe entre = intre
Encima (de) = deasupra al lado (de) = langa
Sobre = pe arriba = sus
Fuera (de) = in afara abajo = jos
Delante (de) = inaintea cerca (de) = aproape de
Detrás (de) = in spatele lejos (de) = departe de
Debajo (de) = dedesubt en el medio = in mijloc

 Pronume si adjective demonstrative

Aquí = aici Ahí = acolo Allí = acolo (mai departe)

38
(apropire fata de (apropiere fata de persoana (departare atat de persoana care
persoana care vorbeste) careia i se vorbeste) vorbeste cat si de cea careia i se vorbeste)
Este = acesta ese = acela aquel = acela
Estos = acestia esos = aceia aquellos = aceia
Esta = aceasta esa = aceea aquella = aceea
Estas = acestea esas = acelea aquellas = acelea
Esto = acesta (neutru) eso = acela (neutru) aquello = acela (neutru)

Ej. ¿Qué es esto? No sé, parece un disco = Ce este asta? Nu stiu, pare sa fie un disc

¿Quiénes son estas personas? = Cine sunt aceste persoane?

Ésos son mis mejores amigos = Aceia sunt cei mai buni prieteni ai mei.

Atentie! La masculin si feminin, formele de demonstrative mentionate mai sus


functioneaza atat ca adjective (sunt insotite de un substantiv) cat si ca pronume (in acest
caz poarta accent). Formele de neutru, in schimb, functioneaza doar ca pronume.

VAMOS A PRACTICAR:

Folosind vocabularul acestei unitati, descrie casa in care locuiesti/ti-ar placea sa locuiesti,
apoi descrie in amanunt (indicand pozitia pieselor de mobilier) camera ta.

...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
........
LECTURA

Lee el texto y contesta a las preguntas:

LOS ESPAÑOLES. VIDA EN FAMILIA

Hablamos de las relaciones en la familia, las celebraciones familiares, en la mesa, la


siesta, animales de compañía y las visitas. Los españoles somos amistosos y deseosos de
demostrarlo. Una prueba de fuego es conocer a una familia española. El saludo implica
una demostración añadida de afecto. Entre familiares de uno y otro sexo es habitual el
abrazo, el beso o una buena ración de besos si quien te besa es tu abuela. Aunque tú eres
un desconocido no te puedes salvar de un apretón de manos bien fuerte, quizá de algunos
golpecitos en la espalda, brazo u hombro y las mujeres te van a dar dos besos en las

39
mejillas. Es mejor que te quede claro desde el principio que el contacto físico entre
nosotros es una forma de comunicación antes que una intromisión en la privacidad de los
demás.
Al visitar una casa es conveniente no permanecer en silencio y expresar la agradable
sensación que te produce. No importa que el papel pintado no combina con el resto del
mobiliario o que es muy evidente que las flores son de plástico de primerísima calidad.
Te van a contestar "¿De verdad?" o "¿Tú crees?" y a continuación van a insistir en
mostrarte toda la casa. Lo mismo debes hacer si te muestran fotos familiares o el coche
que está en el garaje. Si recibes una invitación para comer o cenar, es un acierto hacer un
regalo a los anfitriones, una botella de vino o unos dulces es todo un detalle. El agasajado
te va a decir "pero si no hacía falta", "para qué te has molestado".
En tu visita, y si convives más prolongadamente con una familia española, vas a
comprobar algunos aspectos que pueden ser desconcertantes para tí, pero que aquí se ven
como normales; por ejemplo, llevar zapatos en casa es habitual. La televisión es uno de
los centros de la vida familiar. Muchos españoles la conectan al llegar a casa, realizan
diversas actividades en otras habitaciones mientras el aparato se mantiene encendido.
Las llamadas telefónicas a los domicilios particulares a partir de las 22:00 ó 22:30 no son
bien vistas por lo general, salvo si hay gran confianza o la llamada está motivada por
razones de urgencia. Así mismo, por lo general, los hijos permanecn en el domicilio
familiar hasta los treinta o más. Más que a la resistencia de cortar lazos familiares que
naturalmente los une, parece que ello se debe a razones económicas.

VOCABULARIO

Amistoso= prietenos
Deseoso= dornic
Anadida= suplimentara
Abrazo=imbratisare
Aunque = desi
Apretón= strangere
Golpe= lovitura
Ir a + inf.= perifraza verbala pentru exprimarea viitorului ej. Vas a verlo= Vei vedea.
Desde el principio= de la bun inceput
Intromisión= amestec
Los demas= ceilalti, restul
Mostrar= a arata
Acierto= potrivit
Anfitriones= gazde
Agasajado = sarbatoritul
Prolongadamente= indelung
Desconcertante= perturbador, tulburator
Mientras= in timp ce
Encender (eie)= a aprinde
Salvo= cu exceptia
Confianza= incredere, familiaritate

40
Lazo= legatura
A pesar de= in ciuda

 CONTENIDO GRAMATICAL

ACENTUACIÓN = Accentul

Cuvintele care in pronuntie au accentul pe ultima silaba se denumesc in spaniola


“agudas” (ej. reloj). Dintre acestea, se accentueaza grafic doar cele terminate in vocala
sau in consoanele “n” si “s”: mamá, camión, francés.

Cuvintele care in pronuntie au accentul pe penultima silaba se denumesc in spaniola


“llanas” (ej. examen). Dintre acestea, se accentueaza grafic toate cu exceptia celor
terminate in vocala sau consoanele “n” si “s”: azúcar, álbum, fértil.

Cuvintele care in pronuntie au accentul pe antepenultima silaba se denumesc in


spaniola”esdrújulas” si toate se accentueaza grafic: séptimo, físico, régimen.

Atentie! Monosilabicele nu se accentueaza grafic. Exceptie fac cazurile prezentate mai


jos.

TILDE DIACRÍTICA

a) Se foloseste pentru a deosebi cuvintele omonime:

sé – verb Ej. Sé quien eres.


se – pronume Ej. ¿Cómo se llama?

sí – adverb = da Ej.Sí, es verdad


si – conjunctie (daca) Ej.No sé si viene hoy.

mi – adj. posesiv Ej.Ésta es mi casa


mí – pronume Ej. Esto es para mí

tú – pronume Ej. Tú eres Juan, ¿verdad?


tu – adj. posesiv Ej. Esa es tu casa?

Él – pronume Ej. Él es mi hermano


el – articol Ej. El jefe no está

té – subst. (ceai) Ej. Voy a tomar un té.


te – pronume Ej.¿Cómo te llamas?

41
dé – verb Ej. Es imposible que me dé el préstamo
de – prepozitie Ej. Es un curso de español

éste – pron. dem. Ej. Éste es mi piso


este – adj. dem. Ej. Este piso es mío

más – adverb (mai) Ej. Éste es más bonito


mas – conjunctie (dar) Ej. Lo veo, mas no lo creo

sólo – adverb (doar) Ej. Sólo habla inglés


solo – adjectiv (singur) Ej. Está solo

b) Se foloseste pentru a distinge pronumele, adjectivele si adverbele


interogative/exclamative de cele relative (primele poarta accent grafic)

qué - ¿Qué quieres? ¡ Qué bonito!


que - Entonces le voy a decir que te vas

cuál - ¿Cuál es tu color preferido?


cual - Come cual un lobo = Mananca asemenea unui lup

dónde - ¿Dónde estás?


donde - Sé donde están

cuándo - ¿ Cuándo volvemos?


cuando - Cuando tengo tiempo vamos de compas

cómo - ¿Como te llamas? ´¡Cómo me encanta!


como - Lo hace como puede

cuánto – ¿Cuánto cuesta el libro? ¡Cuánto me gusta!


cuanto – Sé cuanto te quieren

quién - ¿Quién es ése?


quien - Tú no eres quien para decirme todo esto

 Interogativelor si exclamativelor indirecte este prezent accentul grafic

Ej. No sé quién es él.


Explícame adónde vas.

ATENTIE! Hiatului in care elemental tonic este o vocala inchisa (i, u) se accentuaeaza
grafic intotdeauna fara a tine seama de regulile generale de accentuare

EJERCICIOS:

42
Puneti accentul grafic pe cuvintele urmatoare acolo unde este cazul:
oido, seis, heroína, laismo, ahí, dia, guion, aereo, pais, dia, leon, viuda, huesped, cancion,
nautico, creeis.

LECCIÓN 5

LOS ALIMENTOS = Alimentele

comida = mancare ~ de cerdo = de porc


desayuno = mic dejun lechón = purcel de lapte
almuerzo = pranz cordero = miel
cena = cina carnero = berbec
leche = lapte fiambre = mezeluri
~desnatada = ~ degresat jamón = jambon
mantequilla = unt cecina = pastrama
nata = smantana carne picada = carne tocata
yogur = iaurt albondiga = perisoara
queso = branza aves = pasari
huevo = ou pollo = pui
huevo cocido = ou fiert pato = rata
huevos fritos = ochiuri ganso = gasca
miel = miere pavo = curcan
pan = paine gallina = gaina
panecillo = chifla faisán = fazan
bollo = corn, placinta perdiz = potarniche
bocadillo = sandvis venado = vanat
tostada = paine prajita liebre = iepure
galleta = biscuit salchichón = salam
pastas = fursecuri chorizo = carnat
cereales = cereale morcilla = caltabos
trigo = grau pescado = peste
centeno = secara mariscos = fructe de mare
salvado = tarate merluza = batog
avena = ovaz bacalao = cod
harina = faina anchoa = ansoa
arroz = orez salmón = somon
cebada = orz trucha = pastrav
copos de cereales = fulgi de cereale atún = ton
maíz = porumb calamar = calamar
dulces = dulciuri pulpo = caracatita

43
bombones = bomboane camarones = creveti
chocolate = ciocolata gambas =crevete de apa dulce
churro = gogoasa langostino = rac
pastel = prajitura sopa/caldo = supa/ciorba
tarta = tort guisado =supa de legume
carne = carne gazpacho = supa de rosii
~ de ternera = ~ de vitel cocido = rasol

Especies = condimente puré = piure


Mahonesa = maioneza tortilla = omleta
Aceite = ulei fruta = fructe
~ de oliva = ~ de masline manzana = mar
Vinagre = otet pera = para
Sal = sare cereza = cireasa
Pimienta = piper ciruela = pruna
Pimentón = boia de ardei melocotón = piersica
Mostaza = mustar albaricoque = caisa
Ajo = usturoi uva = strugure
Perejil = patrunjel fresas = fragi
Azafrán = sofran moras = mure
Tomillo = cimbru frambuesa = zmeura
Romero = rozmarin arándanos = afine
Albahaca = busuioc grosellas = coacaze
Eneldo = marar pasas = stafide
Comino = chimion plátano = banana
Laurel = dafin naranja = portocala
Clavo = cuisoare pomelo =grapefruit
Verduras = zarzavaturi limón = lamaie
Legumbres = legume piña = ananas
Judías = fasole melón = pepene galben
Lentejas = linte sandía = pepene rosu
Garbanzos = naut aguacate = avocado
Guisantes = mazare figo = smochina
Espárrago = sparanghel dátil = curmala
Alcachofa = anghinare aceituna = maslina
Col = varza nuez = nuca
Coliflor = conopida avellana = aluna
Espinaca = spanac cacahuete = arahida
Setas = ciuperci almendra = migdala
Tomate = rosie pistacho = fistic
Pepino = castravete bebidas = bauturi
Zanahoria = morcov agua = apa
Remolacha = sfecla rosie sin/con gas = plata/gazoasa
Apio = telina refresco = racoritoare
Puerro = praz zumo = suc
Cebolla = ceapa café = cafea

44
Calabaza = dovleac ~ cortado = cafea cu lapte
Berenjena = vanata ~ solo = cafea neagra
Pimiento = ardei té = ceai
Rabano = ridichie manzanilla = ceai de musetel
Lechuga = salata verde tila = ceai de tei
Patatas = cartofi de 1º /2º (plato) = la felul 1/2
~ fritas = ~ prajiti de postre = la desert
~ cocidas = ~ fierti menú = meniu
Cocinar = a gati taza = ceasca
Pelar = a curati de coaja vaso = pahar
Colar = a strecura cuchillo = cutit
Remover = a amesteca cuchara = lingura
Batir = a bate cucharilla = lingurita
Rebanar = a felia tenedor = furculita
Picar = a toca cubierto = tacam
Moler = a macina sacacorchos = tirbuson
Cocer = a coace servilleta = servetel
Hervir = a fierbe restaurante = restaurant
Freir = a praji cuenta = nota de plata
Asar = a frige camarero/a = chelnar/ita
Asado = friptura propina = bacsis
Al horno = la cuptor de compras = la cumparaturi
A la parrilla = la gratar tienda = magazin
Utensilios = ustensile(de bucatarie) panadería = brutarie
(la) sartén =tigaie carnicería = macelarie
Cazuela = oala charcutería = mezelarie
Cacerola = cratita pescadería = pescarie
Plato = farfurie marisquería = fructe de mar
Fuente = platou pastelería = cofetarie
Bandeja = tava mercado =piata

 CONTENIDO GRAMATICAL

LOS INDEFINIDOS = Pronume, adjective si adverbe nehotarate

Alguien = cineva
Algo = ceva
Alguno/a/os/as = vreunul/vreuna... Ej. ¿Hay alguno por aquí?
Algún (adj.) = vreun Ej. ¿Hay algún chico aquí?

Nadie = nimeni
Nada = nimic
Ninguno/a/os/as = niciunul/niciuna...
Ningún (adj.) = niciun Ej. Aquí no hay ningún chico

45
Poco/a/os/as = putin/putina...
Un poco (adv.) = putin

Unos cuantos/unas cuantas = cativa/cateva

Mucho/a/os/as = mult/multa... Ej. Tengo muchas amigas


Mucho (adv.) = mult Ej. Me gusta mucho.

Varios/as = mai multi/e, diversi/e


Todo/a/os/as = tot/toata...

Muy = foarte
Bastante/s = destul/i Ej. Tengo bastantes libros
Bastante (adv.) = destul Ej. Ya tengo bastante con eso.

Demasiado/a/os/as = prea ej. Es demasiado tarde para esto.


Demasiado (adv.) = pera mult ej. Habla demasiado.

Menos = mai putin


Más = mai mult

Tanto/a/os/as = atat/a, atatia/ea Ej. Tienen tantos problemas.


Tanto/tan = atata Ej. Eso me gusta tanto. Eso es tan importante.

Cualquiera (pron.) = oricare Ej. ¿Cuál de los libros quieres? Cualquiera.


Cualquier (adj.) = oricare Ej. Me puedes llamar por cualquier cosa.

Cada uno/a (pron.) = fiecare Ej. Cada uno de ellos conoce el tema.
Cada (adj.) = fiecare Ej. Cada persona debe matricularse.

Otro/a/os/as = altul/a... ¿Me da otro cuaderno, por favor?


Nu se combina niciodata cu UN/A..

Los/las demás = restul, ceilalti/celelalte

Cierto/a/os/as = anumit/a, anumiti/e

EJERCICIOS:

¿Conoces las costumbres de los españoles a la hora de pagar en bares y en restaurantes?


Intenta buscar la lógica del texto, completando con los indefinidos que siguen (algunas
formas las necesitas varias veces):

46
Algo (2), los demás, unos cuantos, otro, varios, nadie, toda (2), cada uno (3), ningún,
todo (4), cierta, otra, demasiado, cualquier, uno (2), otros (2), bastante, todos (2).

En ………………. países, en los bares y restaurantes ………….. ………….. paga lo


que ha consumido, pero ………………… extranjero que quiera relacionarse con
españoles sin ……………… conflicto debe saber que, cuando un grupo de amigos,
compañeros toma …………. en un bar, lo normal es que …………… pague lo de
…………… . Y que en sucesivas ocasiones, paguen …………. …………... . Por
supuesto, si se trata de comidas y no hay una invitación previa, …………… paga
…………… pero lo normal no es, como en ……………… países, que ………….
…………. pague lo que ha tomado, sino que se divida a partes iguales entre
………………… persona del grupo; no importa si …………….. ha comido más que
…………….. .

Cuando ………… …………. amigos salen para ir de copas o quizás cenar y luego
tomar …………. en ………….. sitios, es bastante usual hacer un fondo: cada persona
pone ……………….. cantidad de dinero y una lo guarda ………………… y se encarga
de pagar …………….. lo que se consume. Si hay ………………. dinero y al final sobra,
se reparte ………………. vez entre ………………. . Si no es …………… y falta, se
vuelve a poner dinero a partes iguales.
Estas tradiciones tienen algunas ventajas y algunos inconvenientes, como ……………….
costumbre, que nunca es buena ni mala del …………….. : así que hay que evitar hacer
largas cuentas para aclarar qué tiene que pagar …………… ……………. .

PRONOMBRES RELATIVOS

QUE (EL QUE, LA QUE, LOS QUE, LAS QUE) = care, ce (se construieste cu
antecedent)

Ej. El chico que habla es mi hermano = Baiatul care vorbeste este fratele meu.
Son pocas las cosas de las que me acuerdo. = Sunt putine lucrurile de care imi
amintesc.
El que puede echa la siesta = Cel care poate isi face siesta.

EL/LA CUAL, LOS/LAS CUALES = cel/cea/ce/cele care (se construieste cu


antecedent; in multe cazuri este echivalent cu QUE)

Ej. Conozco a su hermano,el cual creo que es ahora estudiante = Il cunosc pe fratele lui,
care cred ca este student acum
Necesito un ejemlo sin el cual no puedo comprender. = Am nevoie de un exemplu
fara de care nu pot intelege.

Atentie! QUE si EL CUAL nu sunt intotdeauna echivalente:

47
 in subordonatele relative determinative cand relativul nu este precedat de
prepozitie (se foloseste EL QUE)
ej. Los libros que leo me gustan (gresit: …los cuales leo…)
Aquí hay una ventana desde la cual se ve la ciudad
 In pozitie initiala (se foloseste EL QUE) ej. El que busca, halla. (gresit: El cual…)
 Cand subordonata relativa este intrerupta de o incidenta (se foloseste EL CUAL)
Ej. Tenemos un profesor, el cual, aunque es muy simpático, no es competente.
(Gresit: Tenemos un profesor, el que,…)

QUIEN/QUIENES = cine, care (echivalent cu EL QUE; ambele pot functiona fara


antecedent)

Ej. Trabajo con quien quiero = Lucrez cu cine vreu.


Ellos son mis hijos a quienes tanto quiero = Ei sunt fiii mei pe care ii iubesc mult.
(a los que)
Quien lo dice se equivoca = Cel care spune asta greseste.
(El que)

CUANTO/A/OS/AS = cat, cata, cati, cate;care, ce (poate avea ca antecedente pe TODO


sau TANTO)

Ej. Me dice todo cuanto sabe = Imi spune tot ce/cat stie
Puedes hacer tantas preguntas cuantas quieras = Poti sa pui cate intrebari vrei

CUYO/A/OS/AS = a/al/ai/ale carui,carei,caror, carora (are valoare posesiva si se acorda


cu cuvantul careii urmeaza)

Ej. Esta es la madre cuyo hijo está aquí = Aceasta este mama al carei fiu este aici
(m, sg) (m,sg)
Compro las obras de este autor cuyas opiniones comparto = Cumpar operele acestui
(f, pl) (f, pl) autor ale carui opinii impartasesc.

EJERCICIOS:

Complete con el relativo apropiado:QUE, EL QUE, QUIEN, EL CUAL, CUYO:

1. A………… ganan se les concede una medalla


2. La película ….ponen en la tele, la conozco.
3. Los alumnos ……..estudian mucho sacan buenas notas.
4. Los alumnos, ……. estudian mucho, sacan buenas notas.
5. Siempre hago todo….. tu me dices.
6. Es a el a …… quieren ver.
7. Estamos hablando de los chicos………. padres no acuden a la reunion.

48
8. ……… estan presentes, tienen que firmar.
9. El escritor … libros me emocionan es Ernesto Sabato
10. Este es el documento por………… pregunta el gjefe.

LECTURA

Lee el texto:

LA COCINA ESPAÑOLA

Podríamos hablar de “regiones” o de “rutas” en la cocina española:


En el norte destaca la cocina vasca (merluza del Cantábrico, bacalao a la
vizcaina); la asturiana (fabada, sidra) y la gallega con sus magníficos mariscos.
En los Pirineos, una gran cantidad de platos se prepara con la típica salsa
chilindrones.
La zona de Cataluña ofrece al turista su variedad de salsas, embutidos y el famoso
pan con tomate.
Si se quiere degustar la mundialmente conocida paella hay que poner rumbo a la
zona del arroz: el Levante español.
Y dirigirse al centro de España si se desea probar los exquisitos corderos asados en
el horno de leña, los cochinillos o el tipico cocido madrileño.Para ser completo el festín
hay que acompanar la comida con un buen vino, el excelente Ribera del Duero o el tinto
de la Rioja.
Al sur, Andalucía invita a degustar su exquisito jamón de Jabugo (Huelva), el
gazpacho andaluz, las aceitunas verdes, el pescado frito, el ”fino” de Jerez y los
langostinos de Huelva

España, ayer y hoy


Itinerario de cultura y civilización SGEL 2001

VOCABULARIO:

Destacar = a evidentia
Fabada = mancare de fasole (fabas = fasole, in Asturias)
Salsa chilindrones = sos tipic zonei Aragon, Navarra, la Rioja, care se prepara din carne
de miel sau pui, ardei, rosii, ceapa, usturoi
Sidra = bautura din cidru
Exquisito = rafinat, fin, select
Vino tinto = vin rosu
Fino = varietate de vin sec (15-17 grade)

49
EL BAR LA CASA DE TODOS

El templo de nuestras relaciones es el bar. En el cómputo vital de los españoles


debería incluirse, junto con el tiempo que dedicamos a trabajar, comer o dormir, el que
permanecemos en los bares. Son el centro de reunión con los amigos para jugar la partida
de cartas o al dominó, para tomar unas tapas, para charlar un rato, para ver un partido de
fútbol o simplemente para hacer un alto en nuestras obligaciones diarias. Son por así
decirlo, epicentros de la socialización.
En el bar nunca falta la "caja tonta" o televisión, con un volumen que suele superar
con mucho los decibelios tolerables por el oído humano, que pugna por imponerse a la
estridencia de la imprescindible máquina tragaperras (los españoles somos los europeos
que más gastamos en loterías, quinielas, lotos y demás juegos de azar).
En el bar el suelo debe estar cubierto de preferentemente de servilletas usadas aunque
tampoco es descartable encontrar otros objetos como huesos de aceitunas, colillas o
conchas. Todo bar que se precie debe incorporar este elemento a su decoración. Si no lo
encontramos en un bar es una de dos, no es recomendable o no estamos en España.

VOCABULARIO

Computo= calcul
Charlar= a sporovai
Un rato= un timp
Caja= cutie
Oido= auz
Hacer un alto= a face o pauza
Maquinas tragaperras= masini de jocuri mecanice
Juegos de azar= jocuri de noroc
Suelo= podea
Huesos= samburi
Colillas= chistoace
Conchas= coji

Con la ayuda del vocabulario traduce estas recetas de cocina española:

Tortilla de patatas – se cortan las patatas, se pica una cebolla y se frien en aceite de oliva.
En una fuente se baten los huevos con un poco de sal y se añaden las patatas fritas. Se
echan en la sartén para dorarse y, para terminar, se vuelve la tortilla.

Paella – Se prepara con arroz, azafrán que le da su color amarillo, pollo, cerdo, mariscos,
judías, guisantes y pimientos.

Turrón (el dulce típico de la Navidad española) – Con la ayuda de la batidora se tritura
muy bien un kilo de almendras tostadas. Se pone el agua a calentar, se vierte el azúcar(un
kilo) poco a poco. Se añade canela y la ralladura de un limón. Se remueve todo muy bien.

50
A continuación, se pone la pasta resultante en un molde y se deja reposar de 5 a 7 horas.
Se sirve con canela en polvo.

...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...

...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
..
...............................................................................................................................................
.

...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
.....
...............................................................................................................................................
.

VAMOS A PRACTICAR:

1. Enumera cateva tipuri de mancaruri specifice romanesti si numeste ingredientele


din care se prepara.
..............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...........

• REPASO GRAMATICAL LECCIONES 1-5

Utiliza la forma correspondiente del presente de indicativo:

51
1. La gente (aprovechar) ……………… el buen tiempo y (ir) ............. al parque para
pasear.
2. ¿Cómo te (sentir) …………………….? ¿(Estar,tú) ……………… mejor?
3. Siempre (salir, yo)……………………. de compras cuando (volver) ……………..
del trabajo.
4. El vestido (ser)………………… precioso pero no (caber, yo) ……………en él.
5. Cuando (empezar,ella) ………………… a hablar, todos la (escuchar) …….……
con atención.
6. No (ver, yo)……………….. por qué (querer,tú)……………… tanto hacer esto.
7. Primero se (vestir,ellos) ………………y, después (desayunar)………………….
8. No lo (conocer, yo)………………… bien y por eso no (confiar)……………… en
él.
9. La profesora nos (dar)……………….. buenas notas si (saber, nosotros) ……........
las respuestas correctas.
10. Siempre (pedir, Uds) ………………… paella cuando (tener, Usd.) ……...............
hambre.

Completa con la forma comparativa/ superlativa adecuada:

1. Este producto es………….. malo ………… nadie lo compra.


2. En esta empresa hay …………. empleados ………. en la otra.
3. Mis amigos no viven ……….. lejos …………. yo.
4. Aquí se come el …………. jamón de Jabugo.
5. Las cosas van de mal en …………. .
6. Este edificio es ...…… …………… alto de la ciudad.
7. La película es ..………. interesante.
8. Es más joven que yo. Es mi hermano ………………
9. Aquí tenéis ............... condiciones de trabajo.
10. Esta paella está sabros......... .

Completa con el pronombre personal adecuado:

1. Este libro ya ……… conozco.


2. A Martin no ……… interesa el fútbol.
3. No encuentro las llaves. Creo que ………. he dejado en el coche.
4. Tus padres ……. saben? No, todavía no …… …… he contado.
5. A mí no ……. gustan las películas de terror.
6. Es verdad todo lo que …… digo (a vosotros).
7. Este asunto …... vamos a resolver mañana.
8. Miguel es muy amable y su hermano también ……. es.
9. ¿Tienes el dinero? Sí aquí …... tengo.
10. ¿Me dejas el libro para leerlo? Ahora no lo tengo pero ……. …… traigo
manana.

Completa con la forma demonstrativa adecuada:

52
1. Siempre llegas tarde y ……… no me gusta.
2. ……..es Carmen y ……… chica de pelo largo es mi hermana.
3. ……… libros son de Marta.
4. ……… que ven ustedes allí es el estadio.
5. …….. película me gusta más que ……... que vi ayer.
6. …….. me interesa muchísimo.
7. ……. son mis mejores amigos.
8. Por favor, ¿puedo ver ……..... par de guantes que tienen ahí?
9. ¿De quién son todas ......... cosas?
10. .......... verano vamos a visitar Barcelona.

Completa con la forma posesiva adecuada:

1. ¿Estas revistas son ………… (de Ud.)?


2. (de mí) ………. hijo es muy listo, pero el(de ti) …….... también lo es.
3. ¿Dónde están (de ti) ………. cosas.
4. (de vosotros) ........... casa está cerca, ¿verdad?
5. (de mí) ........... padres vienen a visitarme la semana que viene.
6. ¿Es ......... (de él) el piso? No, de hecho, es ........... (de mí).
7. (de nosotros) ........... trabajos son los mejores.
8. ¿Todo esto es (de ti)………...?
9. Éste es (de ellos) ……….. proyecto.
10. No hay mejor solución que la ......... (de nosotros).

Completa con el relativo apropiado:

1. Aquí tienes los libros … hacen falta.


2. Es el …. Envia estos mensajes.
3. El barrion en ….. vivimos es muy tranquilo.
4. Estos chicos, ….. se creen muy listos, no son m responsables.
5. Es precisamente esto … me saca de quicio.
6. Las historias …. cuenta son increíbles.
7. El albúm … fotos miras, es mío.
8. No me interesa…. dicen los demas.
9. Esta es la razón por … estoy enfadada.
10. …….. tienen hambre, pueden tomarse una pausa.

Pon en forma correcta lo que va entre paréntesis:

1.No hay (ninguno).......................... joven mejor que el.


2. Le dieron el (tercero)..................... premio.
3. Puedo ayudarte en (cualquiera) .......................problema.
4. Eso se refiere a (alguno) ........................ personas.
5. Está pasando por un (malo)..................... momento.
6. Hay (tanto) .................... gente que no se puede entrar.

53
7. La obra es de (grande)........................ interés para todos.
8. No esperaba recibir esas (malo)................... notas.
9. Siempre habla (tanto) ……………… rapido
10. Tienen tantos (grande) ……………… proyectos para el ano que viene.

Completa con la forma indefinida correcta:

1. Hoy hablan español 350 millones de personas en el mundo. Pues yo no me imaginaba


que hay …………. hablantes de español.
2. El chino es el idioma hablado por más personas en el mundo. Eso lo sé, pero el chino
no es idioma oficial en …………. países como el inglés.
3. El inglés es el idioma más rico. Sus diccionarios recogen 600.000 entradas. ¿Tu cees
que hay ………… que sepa todas estas palabras?
4. El idioma chippewa de los indios de Minnesota tiene más de 6.000 formas verbales.¡ Y
yo que me quejo de que en español hay ………….!
5. El sonido más complicado es la letra checa “r”. Pues si es difícil para ellos, seguro que
……………. extranjero puede pronunciarla.
6. La vocal “a” es el fonema común a todas las lenguas del mundo. Por fin ……………
igual para todo el mundo.
7. El rotoka, idioma de las Islas Salomón, sólo tiene 11 letras. ¡Qué bien! ¿Por qué no
hablamos ………… rotoka?
8. Los húngaros tienen palabras hasta con seis acentos. Eso es …………… acento para
una sola palabra.

LECTURA

MALAS COSTUMBRES

Curiosamente, cuando los extranjeros – ejecutivos de multinacionales, diplomáticos,


futbolistas – vienen a residir aqui, acaban adaptándose a nuestra filosofia vital. Les va la
marcha española. El proceso de aclimatación se produce – si bien con diferentes matices
– en tres etapas:
Fascinación: Al llegar a España, sienten un gran alivio al comprobar que los
españoles no llevamos al cinto la espada de matar toros. Las gentes, el clima y las
costumbres les atraen poderosamente.Todo es diferente a su país. La vida parece fácil. Se
hacen amigos como churros. Se bebe y se come a placer. Se aparca el coche donde uno
quiere.Las multas no se pagan. Tampoco se declara todo lo que se gana. Los cheques sin
fondo no son un delito, sino un trámite. Los medicos atienden por teléfono y recetan lo
que a uno le gusta. Los horarios no importan. Les facina nuestro ingenio. Descubren no
sólo que en este país todo es posible, sino que es el auténtico paraiso terrenal.
Desesperación: Al poco tiempo, empiezan a detectar extraños comportamientos. El
piso que quieren alquilar no está listo en la fecha prometida y el precio es superior al

54
pactado.El certificado de residencia se demora más de lo previsto. El concepto hispáno
del “mañana” significa un indefinido futuro. También descubren que el “enchufe” aquí es
otra cosa muy distinta a lo que dice el diccionario. Que es algo imprescindible para
instalarte el teléfono, entregarte el automóvil, etc. Las normas no se cumplen o se
reinventan cada día y nadie es responsable de nada.
Hispanización: Esta etapa la desarrollan cuando regresan a su país de origen. Allí han
de enfrentarse con la racionalidad, la puntualidad y la seriedad. Pero ya no la soportan. La
esclavitud del reloj, el trabajar sin interrupción siete horas seguidas es realmente
agotador. No hay espacio para tomarse un vino y unas tapas en el bar de la esquina o
charlar mientras se redacta el informe. En su país no hay lugar para la sorpresa. Lo serio
es aburrido y “lo español” divertido.
Ciertamente la vida para los españoles es un espectaculo intenso y alegre que cautiva al
extranjero. [....]

Adaptado de Francisco Gavilán


Guía de malas costumbres españolas
Mondadori España

VOCABULARIO

Acabar = a sfarsi
Les va la marcha española = sunt atrasi de ritmul vioi al vietii spaniole
Matiz - matices = nuanta/e
Alivio = usurare
Cinto = brau
Churros = gogosi (au o forma asemanatoare unei potcoave si se consuma cu ciocolata
calda la micul dejun)
Multa = amenda
Tampoco = nici
Sin fondo = fara acoperire
Trámite = formalitate
Atender (EIE) = a se ocupa de, a consulta
Ingenio = ingeniozitate
Está listo = este gata
Demorar = a intarzia
Enchufe = 1. priza 2.(fig) pila “tener enchufe” = a avea pile
Imprescindible = indispensabil
Entregar = a inmana
Cumplir = a indeplini
Desarrollar = a dezvolta, desfasura
Esclavitud = sclavie
Agotador = epuizant
Esquina = colt de strada
Charlar = a sporovai
Aburrido = plictisitor

55
Cautivar = a captiva

EXPLOTACIÓN DEL TEXTO:

1.¿Cuáles son las etapas por las que pasa un extranjero que viene a residir en España?
...............................................................................................................................................
.
...............................................................................................................................................
.

2.¿Qué le fascina al extranjero que llega a España?


...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...
...............................................................................................................................................
.

3.¿Por qué está desesperado el extranjero que se queda a vivir en España?


...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
..
...............................................................................................................................................
.
...............................................................................................................................................
.

4.¿ Qué le pasa al extranjero después de regresar a su país de origen?


...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
..
...............................................................................................................................................
.
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
..

56

S-ar putea să vă placă și