CoЧПОЫТЧĠКăştТТЧĠТПТМăă„Rolulăă‫܈‬tТТЧ‫܊‬ОТăîЧăЫОПoЫЦКЫОКăЬТЬtОЦuluТăУuЫТНТМă‫܈‬ТăpolТtТМ

o–КНЦТЧТЬtЫКtТЯ”, EНТ‫܊‬ТКăКăV-a, 10 decembrie 2019 29 ANALIZA COMPARATIVĂ A APELULUI ‫܇‬I A

PARTICIPĂRII PROCURORULUI ÎN INSTANğA DE APEL DIN UNELE STATE STRĂINE Dumitru CALENDARI
Procuror-‫܈‬ОПăКХăPrШМЮrКЭЮrТТ НОăCТrМЮЦsМrТpțТОăCКСЮХ Abstract: În artiМol se analiгeaгă
instituțiile proМesului penal apelul și partiМiparea proМurorului la eбaminarea Мauгelor penale ьn
instanța Нe apel potrivit unor state străine. Cuvinte-cheie: proМesul penal, instanța Нe apel, procurorul.
Abstract: The article analyzes the crime procedural institutions of appeal and participation of the prosecutor
in examination of criminal cases in the court of appeal according to some foreign states. Keywords: the
criminal process, court of appeal, prosecutor. Pentru efectuarea analizei şТ a trage concluzii privind
participarea procurorului la examinarea cauzelor penale ьЧ ТЧsЭКЧĠОХО de apel, precum şТ ьЧКТЧЭКrОК
propunerilor de lege ferenda, este necesar de a face o КЧКХТгă МШЦpКrКЭТЯă a ТЧsЭТЭЮĠТТХШr apelului
şТ pКrЭТМТpărТТ procurorului ьЧ ТЧsЭКЧĠК de apel conform sistemelor judiciare ale unor state sЭrăТЧО.
Sistemul judiciar al Germaniei КpКrĠТЧО modelului romano-german care s-a format ьЦprОЮЧă cu
rОМОpĠТК dreptului roman [1, p.6]. Procuratura îЧ Germania (Staatsanwaltschaft)
ОsЭОăЮЧăШrРКЧăТЧНОpОЧНОЧЭăМЮăШăМШЦpОЭОЧĠăă pОЧКХă,ă sЭrЮМЭЮrКЭăăТОrКrСТМăьЧă
КМОХКşТăЦШНă МКă şТăТЧsЭКЧĠОХОăУЮНОМăЭШrОşЭТ.ăAМОКsЭКă ОsЭОă rОspШЧsКЛТХăă
pОЧЭrЮăОПОМЭЮКrОКăМОrМОЭărТХШrăьЧăМКНrЮХăprШМОНЮrТХШrăprОХТЦТЧКrО,ăМЮărОprОг
ОЧЭКrОКăКМЮгărТТăьn cadrul
prШМОНЮrТХШrăpОЧКХОăşТăpЮЧОrОКăьЧăОбОМЮЭКrОăКăsОЧЭТЧĠОХШr.ăPrШМЮrШrЮХăGОЧОrК
ХăПОНОrКХăşТăprШМЮrКЭЮrТХОă
(pКrМСОЭО)ăНТЧăХКЧНЮrТăsЮЧЭăОЧЭТЭăĠТăНТsЭТЧМЭОăşТăsОpКrКЭО,ăПТОМКrОăКМĠТШЧьЧНăХК
ăЧТЯОХЮХăsăЮ.ăNЮăОбТsЭăăШă ХОРăЭЮrăăТОrКrСТМăăьЧЭrОă ЧТЯОХЮХă ЧКĠТШЧКХă ПОНОrКХă
şТă МОХă КХăХКЧНЮrТХШr.ăFТОМКrОă НТЧЭrОăМОХОă şКТsprОгОМОă landuri au parchete proprii. PОă
ХсЧРăă ПТОМКrОă ТЧsЭКЧĠăă rОРТШЧКХăă (Landgericht)ă ОбТsЭăă ЮЧă pКrМСОЭ,ă МКrОă ОsЭОă
МШЦpОЭОЧЭă pОЧЭrЮăТЧsЭКЧĠОХОăЭОrТЭШrТКХОă(Amtsgerichte) arondate respectivei
ТЧsЭКЧĠОărОРТШЧКХО. PКrМСОЭОХОăНОăpОăХсЧРăăТЧsЭКЧĠОХОă rОРТШЧКХОăsЮЧЭă
sЮЛШrНШЧКЭОă ПТОМКrОăpКrМСОЭЮХЮТăРОЧОrКХăНОă pОă ХсЧРăă ТЧsЭКЧĠКă rОРТШЧКХăă
sЮpОrТШКrăă МШrОspЮЧгăЭШКrО (Oberlandsgericht), МКrО,ă ХКă rсЧНЮХă ХШr,ă
răspЮЧНОăьЧăПКĠКăЦТЧТsЭОrЮХЮТăНОăУЮsЭТĠТОăКХăХКЧdului respectiv. Parchetul general
(Generalstaatsanwaltschaft)ă ОsЭОă МШЦpОЭОЧЭă prТЧă МăТХОă НОă КЭКМă ТЧЭrШНЮsОă
pОЧЭrЮăЦШЭТЯОăНОăПКpЭăsКЮăНОăНrОpЭăьЧăПКĠКăТЧsЭКЧĠОХШrărОРТШЧКХОăsЮpОrТШКrО.ăÎЧ
ăМКгЮХăьЧăМКrОăКsЭПОХăНОă КМĠТЮЧТă sЮЧЭă НОă МШЦpОЭОЧĠКă CЮrĠТТă FОНОrКХОă НО
JЮsЭТĠТО,ă КЭrТЛЮĠТТХОă pКrМСОЭЮХЮТă sЮЧЭă ОбОrМТЭКЭОă НОă Procurorul General federal [2].
PШЭrТЯТЭă ХЮТă FТХТЦШЧШЯă B.ă prШМЮrКЭЮrКă ПКМОă pКrЭОă НТЧă sТsЭОЦЮХă УЮНТМТКră şТă
ОsЭОă ШrРКЧТгКЭăă
ТОrКrСТМ,ăьЧăПТОМКrОărОРТЮЧОăОбТsЭăăprШprТКăprШМЮrКЭЮrКăМКrОăОsЭОăМШЧНЮsăăНОăМ
ăЭre procurorul general. SКrМТЧКă prТЧМТpКХăă Кă prШМЮrКЭЮrТТă МШЧsЭăă ьЧă ОбОrМТЭКrОКă
ЮrЦărТrТТă pОЧКХО,ă ПТТЧНă ЮЧă sТЧРЮră ШrРКЧă
ьЦpЮЭОrЧТМТЭăьЧăpШrЧТrОКăşТăОПОМЭЮКrОКăЮrЦărТrТТăpОЧКХО.ăÎЧăGОrЦКЧТКăОбТsЭăăНШЮă
ăПШrЦОăКăМăТТăНОăКЭКМă ьЦpШЭrТЯКăsОЧЭТЧĠОХШrăЧОНОПТЧТЭТЯО:
КpОХЮХăşТărОЯТгЮТrОКă[3, p.10]. Conform art.312 CPP RFG [4, p.293],
ьЧăШrНТЧОКăНОăКpОХăpШЭăПТăКЭКМКЭОăsОЧЭТЧĠОХОăКНШpЭКЭОăНОă
МăЭrОăУЮНОМăЭШrТТХОăНОăsОМЭШr.ăIЧsЭКЧĠОХОăНОăКpОХăМКrОăОбКЦТЧОКгăăМОrОrТХОăНОă
КpОХăsЮЧЭăМЮrĠТХОăЦТМТăşТă mari pe cauzele penale din
ТЧsЭКЧĠОХОăУЮНОМăЭШrОşЭТărОРТШЧКХО,ăПШrЦКЭОăНТЧăМШЦpХОЭОăНОăУЮНОМăЭШrТ.ă
DrОpЭЮХăНОăКăНОМХКrКăКpОХăьХăКЮăЭШțТăpКrЭТМТpКЧțТ,ăМЮăОбМОpțТКăpărțТТăМТЯТХО.ăCОr
ОrОКăНОăКpОХăsОă НОpЮЧОăьЧăУЮНОМăЭШrТКăьЧăЭОrЦОЧă НОă 7ă гТХОă НТЧă ЦШЦОЧЭЮХă
prШЧЮЧĠărТТă sОЧЭТЧĠОТăьЧă ПШrЦК sМrТsăă sКЮă ЯОrЛКХ.ă ÎЧăЮХЭТЦЮХăМКг,ăКМОКsЭăă
sОăТЧЭrШНЮМОăьЧă prШМОsЮХ-verbal. Nu se cere motivarea obligatorie a cererii de apel.
PrШМЮrШrЮХăpШКЭОărОЭrКРОăКpОХЮХăsКЮăsăărОЧЮЧĠОăХКăОХăpьЧăăХКăОбpТrКrОКăЭОrЦОЧЮ
ХЮТăНОă КpОХ,ă ТКră ьЧă МКНrЮХă МОrМОЭărТХШră УЮНОМăЭШrОşЭТă rОЭrКРОrОКă КpОХЮХЮТă
sОă КНЦТЭОă ЧЮЦКТă ХКă ьЧМОpЮЭЮХă CoЧПОЫТЧĠКăştТТЧĠТПТМăă„Rolulăă‫܈‬tТТЧ
‫܊‬ОТăîЧăЫОПoЫЦКЫОКăЬТЬtОЦuluТăУuЫТНТМă‫܈‬ТăpolТtТМo–КНЦТЧТЬtЫКtТЯ”, EНТ‫܊‬ТКăКăV-a, 10
decembrie 2019 30
МОrМОЭărТХШrăУЮНОМăЭШrОşЭТăşТăМЮăКМШrНЮХăpărĠТТăКНЯОrsО.ăApОХЮХăНОpЮsăНОăМăЭ
rОăprШМЮrШrăьЧăТЧЭОrОsОХОă
ТЧМЮХpКЭЮХЮТ,ăЧЮăpШКЭОăПТărОЭrКsăПărăăКМШrНЮХăЮХЭТЦЮХЮТă(§ă302,303ăCPPăRFG).
LТЦТЭОХОă УЮНОМărТТă МКЮгОТă ьЧă ТЧsЭКЧĠКă НОă КpОХă НОpТЧНă НОă МШЧĠТЧЮЭЮХă
КpОХЮХЮТă НОpЮs.ă DКМăă
КpОХЮХăsОărОПОrăăХКăШăКЧЮЦТЭăăpКrЭОăКăsОЧЭТЧțОТ,ăКЭЮЧМТăОsЭОăsЮpЮsăăЯОrТПТМărТТă
ЧЮЦКТăьЧăКМОКsЭăăpКrЭО.ă DКМăă КpОХЮХă ЧЮă sОă rОПОrăă ХКă КЧЮЦТЭОă pЮЧМЭОă
МШЧМrОЭОă НТЧă sОЧЭТЧĠă,ă sОă МШЧsТНОrăă Мăă sОЧЭТЧĠКă ОsЭО КЭКМКЭăă ьЧă ьЧЭrОРТЦО.ă
AНШpЭКrОКă СШЭărьrТТă ьЧă ТЧsЭКЧĠКă НОă КpОХă sОă ОПОМЭЮОКгăă Пărăă МОrМОЭКrОă
УЮНОМăЭШrОКsМăăМЮăКНШpЭКrОКăьЧМСОТОrТТ,ăШrТăНЮpăăМОrМОЭКrОăУЮНОМăЭШrОКsМăă
МЮăprШЧЮЧĠКrОКă sОЧЭТЧĠОТ.ă IЧsЭКЧĠКă НОă КpОХă ОsЭОă ьЧă НrОpЭă săă rОspТЧРăă КpОХЮХă
МКă ТЧКНЦТsТЛТХă Пărăă МОrМОЭărТă УЮНОМăЭШrОşЭТă НКМăă
МШЧsЭКЭăăМăăКЮăПШsЭăКНЦТsОăьЧМăХМărТăКХОăЧШrЦОХШrăМКrОăsЭКЛТХОsМărОРЮХТХОăНО
МХКrărТТăКpОХЮХЮТ,ăЭОrЦОЧЮХă
sКЮăПШrЦКăМОrОrТТ.ăPrОРăЭТrОКăpОЧЭrЮăУЮНОМКrОКăКpОХЮХЮТăsОăПКМОăpШЭrТЯТЭărОРЮХ
ТХШrăРОЧОrКХОăМОăsОărОПОrăă la cТЭКrОКăКpărăЭШrЮХЮТ,ăТЧМЮХpКЭЮХЮТ,ăЦКrЭШrТХШr.
ÎЦpЮЭОrЧТМТrТХОă prШМЮrШrЮХЮТă ьЧă ТЧsЭКЧĠКă НОă КpОХă sЮЧЭă КМОХОКşТă МКă şТă ьЧă
prТЦКă ТЧsЭКЧĠă,ă МЮă
КЧЮЦТЭОăХТЦТЭărТăКăprТЧМТpТЮХЮТăМОrМОЭărТТăЧОЦТУХШМТЭОăКăprШЛОХШr.ă
ÎЧăМКНrЮХăМОrМОЭărТХШrăУЮНОМăЭШrОşЭТă
sОăОбКЦТЧОКгăăНТЧăЧШЮăМТrМЮЦsЭКЧĠОХОăНОăПКpЭăКХОăМКЮгОТ,ăsОăКЮНТОКгăăЦКrЭШrТТ,
ăОбpОrĠТТ,ăsОăНăăМТЭТrТТă ЦКЭОrТКХОХШră МКЮгОТ.ă LОРОКă prШМОsЮКХăă МШЧĠТЧОă
prОЯОНОrТă prТЯТЧНă pШsТЛТХТЭКЭОКă prОгОЧЭărТТă prШЛОХШră ЧШТ.ă DЮpăă МОrМОЭКrОКă
УЮНОМăЭШrОКsМăă ЮrЦОКгăă НОгЛКЭОrТă ьЧă МКrОă prТЦЮХ ТКă МЮЯьЧЭЮХă prШМЮrШrЮХ,ă
ЮХЭОrТШr,ăЮrЦОКгăăЮХЭТЦЮХăМЮЯьЧЭăКХăТЧМЮХpКЭЮХЮТ.ă
IЧsЭКЧĠКăНОăКpОХăpШКЭОăКНШpЭКăЮЧКăНТЧăЮrЦăЭШКrОХОă СШЭărьrТ:ă1-
săăМКsОгОăsОЧЭТЧĠКăşТăsăăьЧМОЭОгОăprШМОsЮХăpОЧКХ;ă2-
săăМКsОгОăsОЧЭТЧĠКăşТăsăărОsЭТЭЮТОăМКЮгКă ьЧăprТЦКăТЧsЭКЧĠă;ă3- să
rОspТЧРăăКpОХЮХăМКăЧОьЧЭОЦОТКЭăşТăsăăЦОЧĠТЧăăsОЧЭТЧĠКăьЧăЯТРШКrО;ă4- săăМКsОгОă
sОЧЭТЧĠКăşТăsăăКНШpЭОăШăЧШЮКăСШЭărьrО. CЮă ЭШКЭОă КМОsЭО,ă ХКă КНШpЭКrОКă
СШЭărьrТТă ТЧsЭКЧĠКă НОă КpОХă ОsЭОă ХОРКЭăă НОă rОРЮХКă ЧОКРrКЯărТТă sТЭЮКĠТОТă ьЧă
prШprТЮХă КpОХ,ă КНТМăă ЧЮă pШКЭОă săă ЦШНТПТМОă ЭТpЮХă şТă ЦărТЦОКă pОНОpsОТă ьЧă
НОПКЯШКrОКă
ТЧМЮХpКЭЮХЮТ,ăНКМăăОХăКăНОМХКrКЭăКpОХ,ărОprОгОЧЭКЧЭЮХăХЮТăХОРКХăşТăprШМЮrШrЮХ
ăьЧăТЧЭОrОsОХОăТЧМЮХpКЭЮХЮТă [4, p.78-79, 293-298; 5, p.468-473]. AsЭПОХ,ă ШrНТЧОКă
УЮНОМărТТă КpОХЮrТХШră ьЧă GОrЦКЧТКă şТă ьЧă MШХНШЯКă Кu multe norme comune,
ЧОКРrКЯКrОКă sТЭЮКĠТОТăьЧă prШpТЮХăКpОХ,ă МОrТЧĠОă pОЧЭrЮăМШЧĠТЧЮЭЮХăКpОХЮХЮТ,ă
prОРăЭТrОКă МăЭrОăУЮНОМКrОКă
КpОХЮХЮТ.ăSЭКЭЮЭЮХăprШМОsЮКХăКХăprШМЮrШrЮХЮТ,ăМКrОăОsЭОăЮЧăpКrЭТМТpКЧЭăШЛХТ
РКЭШrТЮăьЧăТЧsЭКЧĠКăНОăКpОХ,ă apare ca reprezentant al staЭЮХЮТă şТă prТЧă МКrОă sОă
НОpЮЧă МОrОrТХОă ьЧă ТЧsЭКЧĠОХОă ТОrКrСТМă sЮpОrТШКrО,ă ОЯТНОЧĠТКгăă ПКpЭЮХă Мăă
prШМЮrШrЮХă ОбОrМТЭăă Шă КЧЮЦТЭăă ПЮЧМĠТОă НОă sЮprКЯОРСОrОă КsЮprКă СШЭărьrТХШră
УЮНОМăЭШrОşЭТ. ÎЧă FЫКЧĠК,ă КpОХЮХă Кă ьЧНОpХТЧТЭă ЦЮХЭăă ЯrОЦОă ЮЧă rШХă pШХТЭТМă –
de centralizarОă ьЧă ПШХШsЮХă
УЮrТsНТМĠТТХШrărОРКХО,ăНОşТăУЮrТsНТМĠТТХОăОrКЮăЧЮЦОrШКsОăşТăьЧăКМООКşТăМКЮгăăp
ЮЭОКЮăПТăПШХШsТЭОăЦКТăЦЮХЭОă КpОХЮrТă
sЮММОsТЯОăКНrОsКЭОăЮЧШrăТЧsЭКЧĠОăНОăКМОХКşТă РrКН.ăOrНШЧКЧĠКăНТЧă 1670ăКă
rОРОХЮТăLЮНШЯТМăКХă XIV-ХОКă Кă pЮsă МКpăЭă КМОsЭЮТă sТsЭОЦ,ă rОНЮМьЧНă ЧЮЦărЮХă
КpОХЮrТХШră ХКă ЮЧЮХă sТЧРЮră şТă ТЧЭrШНЮМьЧНă prТЧМТpТЮХă МОХШră НШЮăă РrКНОă НОă
УЮrТsНТМĠТО.ă JЮНОМКrОКă КpОХЮrТХШră Кă ПШsЭă КЭrТЛЮТЭăă ЮЧОТă ТЧsЭКЧĠОă
sЮpОrТШКrОăьЧă РrКНă МОХОТă МКrОă Кă prШЧЮЧĠКЭă СШЭărьrОКă КЭКМКЭă.ăCКЮгОХОă МКrОă
sОăУЮНОМКЮă НОă МЮrĠТХОă МЮă УЮrКĠТ, apelul nu a fost admis [6, p.15-16]. ÎЧă FrКЧĠК
МăЭrОăТЧsЭКЧĠОХОă НОăУЮНОМКЭăă НОă ЧТЯОХЮХă НШТă sОă КЭrТЛЮТОăТЧsЭКЧĠОХОă НОă
КpОХ,ă МКrОă sОă МШЦpЮЧăНТЧăЭrОТăУЮНОМăЭШrТ.ă
SЮЧЭăОЯТНОЧĠТКЭОăНШЮăăПШrЦОăНОăКЭКМăьЦpШЭrТЯКăsОЧЭТЧĠОХШr:ă1)ăПШrЦКăШrНТЧКrăă
НОăМШЧЭОsЭКrО,ă
МОăТЧМХЮНОăШpШгТĠТОăşТăКpОХЮХ;ă2)ăПШrЦКăОбЭrКШrНТЧКră:ărОМЮrsăşТărОЯТгЮТrОă[7,
p.13].
TОrЦОЧЮХăpОЧЭrЮăНОМХКrКrОăКpОХЮХЮТăОsЭОăНОă10ăгТХОăНЮpăăprШЧЮЧĠКrОКăsОЧЭТЧĠОТ
ă(КrЭ.496ăCPPă RF)ă‫܈‬ТăsОăНОpЮЧОăХКăsОМrОЭКrЮХăТЧsЭКЧĠОТăМКrОăКăКНШpЭКЭ-
Ш.ăÎЧăМКгЮХăНОpЮЧОrТТăНОăМăЭrОăШăpКrЭОăКăМОrОrТТă
НОăКpОХ,ăКХЭăăpКrЭОăpШКЭОăНОpЮЧОăШăМОrОrОăНОăКpОХărОМШЧЯОЧĠТШЧКХăăьЧăЭОrЦОЧЮ
ХăНОă5ăгТХОăsЮpХТЦОЧЭКrОă (art.500 CPP RF). Dreptul de a НОpЮЧОă КpОХă ьХă КrОă
ТЧМЮХpКЭЮХ,ă pКrЭОКă МТЯТХЦОЧЭОă rОspШЧsКЛТХă,ă pКrЭОă МТЯТХăă ьЧă
ХКЭЮrКăМТЯТХă,ăprШМЮrШrЮХăНТЧăТЧsЭКЧĠКăНОăУЮНОМКЭăărОspОМЭТЯă,ăprОМЮЦăşТăprШМ
ЮrШrЮХăРОЧОrКХăКХăМЮrĠТТăНОă apel. Ultimul dispune de un termen special pentru contestare de 2
luni. Depunerea apelului sЮspОЧНăăОбОМЮЭКrОКăsОЧЭТЧĠОТ. JЮНОМКrОКă sОă НОsПăşШКrăă ьЧă
ХТЦТЭОХОă МОrОrТТă НОă КpОХ.ă AРrКЯКrОКă sТЭЮКĠТОТă ТЧМЮХpКЭЮХЮТă pШКЭОă
КЯОКăХШМăНШКrăьЧăМКгЮХăНОМХКrărТТăКpОХЮХЮТăНОăМăЭrОăprШМЮrШrЮХ.
CoЧПОЫТЧĠКăştТТЧĠТПТМăă„Rolulăă‫܈‬tТТЧ‫܊‬ОТăîЧăЫОПoЫЦКЫОКăЬТЬtОЦuluТăУuЫТНТМă‫܈‬ТăpolТtТМ
o–КНЦТЧТЬtЫКtТЯ”, EНТ‫܊‬ТКăКăV-a, 10 decembrie 2019 31
JЮНОМКrОКăКpОХЮХЮТăsОăНОsПăşШКrăăНОăМăЭrОăЮЧăМШХОРТЮăНОăУЮНОМăЭШrТăşТăьЧМО
pОăМЮărКpШrЭКrОКăpОă
sМЮrЭăКăМКЮгОТăНОăМăЭrОăЮЧЮХăНТЧăУЮНОМăЭШrТ.ăDЮpăăМОăsОăpОЭrОМăМОrМОЭărТХОă
УЮНОМăЭШrОşЭТăşТăНОгЛКЭОrТ.ă
IЧsЭКЧĠКăpШКЭОăsăăsОăХТЦТЭОгОăХКăМОrМОЭКrОКăprШМОsОХШr-
ЯОrЛКХОăНОăКЮНТОrОăКăЦКrЭШrТХШrăПărăăМТЭКrОКăХШr.ă
MartШrТТăsЮЧЭăКЮНТКĠТăЧЮЦКТăьЧăМКгЮХăМьЧНăТЧsЭКЧĠКăНОăКpОХăНТspЮЧОăКМОКsЭă.ă
IЧsЭКЧĠКăНОăКpОХăОsЭОăьЧă НrОpЭă săă ЦОЧĠТЧăă sОЧЭТЧĠКă КЭКМКЭăă şТă săă rОspТЧРăă
КpОХЮХ,ă săă КНЦТЭОă КpОХЮХă şТă săă КНШpЭОă Шă sОЧЭТЧĠăă
prШprТО,ăsКЮăsăăьЧМОЭОгОăprШМОsЮХăpОЧКХă[5, p.391-406; 8, p.15-18]. PrШМЮrКЭЮrКă ьЧă
FrКЧĠКă ОsЭОă ЮЧă sТsЭОЦă МОЧЭrКХТгКЭă НОă ШrРКЧОă МКrОă ТЧЭrăă ьЧă МШЦpШЧОЧĠăă
MТЧТsЭОrЮХЮТăУЮsЭТĠТОТăşТăsЭrЮМЭЮrКХăМШТЧМТНОăМЮăШrРКЧОХОăУЮНТМТКrО,ăМЮăsЮ
ЛШrНШЧКrОКăТОrКrСТМă,ă‫܈‬ТăОsЭОă
МШЧНЮsăăНОăPrШМЮrШrЮХăРОЧОrКХăpОăХьЧРăăCЮrЭОКăНОăМКsКĠТО.ăPrШМЮrШrТТăКМЭТЯО
КгăăşТăpОăХьЧРăăМЮrĠТХОăНОă
КpОХăşТăЭrТЛЮЧКХОХО.ăTШĠТăprШМЮrШrТТăsЮЧЭăЧЮЦТĠТăНОăМăЭrОăprОşОНТЧЭОХОăĠărТТăХК
ăprШpЮЧОrОКăЦТЧТsЭrЮХЮТă НОăУЮsЭТĠТО.ăPКrЭТМТpьЧНăьЧăТЧsЭКЧĠКă НОăУЮНОМКЭăă МКă
rОprОгОЧЭКЧЭăКХă pЮЭОrТТăОбОМЮЭТЯО,ă prШМЮrШrЮХă ОsЭОă independОЧЭ,ăьЧă
МШЦpКrКĠТОă МЮă МШЦpХОЭЮХă НОăУЮНОМКЭăă şТăУЮrКĠТТ,ă şТă ЧЮă ОsЭОă sЮpЮsă
rОМЮгărТТă (КrЭ.669ă
CPPăRF).ăPrШМОsЮХăpОЧКХăЧЮăКrОăМКăsЮЛТОМЭăpКrЭОКăЯăЭăЦКЭă.ăSШМТОЭКЭОК,ăКpărьЧНăТ
ЧЭОrОsОХОăprШprТТăьЧ
ЮrЦКăТЧПrКМĠТЮЧТТăМШЦТsО,ăprТЧăТЧЭОrЦОНТЮХăprШМЮrШrЮХЮТărОКХТгОКгăăНrОpЭЮХăsă
ЮăХКăНОpЮЧОrОКăКМĠТЮЧТТ pЮЛХТМО,ă ТКră ЯТМЭТЦКă ТЧПrКМĠТЮЧТТ,ă КМĠТШЧьЧНă ьЧă
ТЧЭОrОsОХОă prТЯКЭО,ă НОpЮЧОă КМĠТЮЧОКă МТЯТХăă şТă ОsЭОă НОЧЮЦЧТЭăăpКrЭОăМТЯТХăă[7,
p.13]. ÎЧăAnglia dreptul procesual-
pОЧКХăОsЭОăМОКăЦКТăЯОМСОăsТsЭОЦăăprШМОsЮКХă.ăAЧЮЦОăьЧăAЧРlia s-a format sistemul de
drept anglo-sКбШЧ,ă КЯьЧНă prТШrТЭКЭОă ЧШrЦОХОă НrОpЭЮХЮТă prОМОНОЧЭă КsЮprКă normelor
dreptului statutar [1, p.6].
PьЧăăьЧăprОгОЧЭăsЮЧЭăьЧăЯТРШКrОăКМЭОХОăprШМОsЮКХОăКНШЭКЭОăsЮЭОăНОă
КЧТăьЧăЮrЦă,ăОб.:ăMКРЧКăCСКrЭКăLТЛОrЭКЭЮЦă(TСОăGrОКЭăCharter) din 1215 –
MКrОКăCКrЭăăКăLТЛОrЭăĠТТ,ă Habeas Corpus Act din 1679.
ÎЧăĠКrăăЧТМТШНКЭăăЧЮăКăОбТsЭКЭăМШНЮХă НОăprШМОНЮrăă
pОЧКХăăsКЮăШăКХЭăăХОРОăМКrОăКră rОРХОЦОЧЭКă
prШМОНЮrКăpОăМКЮгОХОăpОЧКХО.ăPrШМОsЮХăsОăьЧЭОЦОТКгăăpОăЦКТăЦЮХЭăНОă300ăКМЭОă
ХОРТsХКЭТЯОăКНШptate de МăЭrОă pКrХКЦОЧЭă ьЧă НТПОrТЭОă pОrТШКНО.ă PrТЧЭrОă КМОsЭОКă
sЮЧЭă ОЯТНОЧĠТКЭОă ЮrЦăЭШКrОХО:ă LОРОКă prТЯТЧНă prШМОsЮХă pОЧКХă şТă МОrМОЭărТХОă
НТЧă 1996,ă LОРОКă prТЯТЧНă УЮsЭТĠТКă pОЧКХăă şТă ШrНТЧОКă pЮЛХТМăă НТЧă 1994,ă Legea
despre apelul pe cauzele penale din 1995.
PrШМОsЮХăpОЧКХăЧЮăМЮЧШКşЭОăsОpКrКrОКăХКăОЭКpОХОăprОУЮНТМТКrăăşТăУЮНТМТКră.ăPrШ
МОsЮХăОsЭОăЮЧЮХă МШЧЭrКНТМЭШrТКХ,ă ТКră НШsКrЮХă pОЧКХă ОsЭОă ЮЧă НТspЮЭă ьЧЭrОă
părĠТ.ă SТsЭОЦЮХă УЮНТМТКră ОsЭОă ЮЧЮХă МШЦpХОб,ă
pКrКХОХăşТăЮЧОШrТăКХШРТМ.ăSТsЭОЦЮХăТЧsЭКЧĠОХШrăpОЧКХОăОsЭОăМШЦpЮs din trei nivele: 1-
Judecata Camerei
LШrгТХШr,ăМКrОăОбКЦТЧОКгăăКpОХЮrТХОăьЦpШЭrТЯКăСШЭărьrТХШrăCЮrĠТТăНОăApОХă(Court of
Appeal)ăşТăCЮrĠТТă Supreme (the Highe Court of Justice); 2-
CЮrЭОКăSЮprОЦăăьЧăМКrОăТЧЭrăăCЮrЭОКăНОăApОХ,ăÎЧКХЭăăCЮrЭОă НОăJЮsЭТĠТОă(Her
Majesty's High Court of Justice in England) şТăCЮrЭОКăCШrШКЧОТă(Crown Court); 3-
CЮrĠТХОăЦКРТsЭrКĠТХШr (Magistrates’ Мourts).
ÎЧăAЧРХТКăПЮЧМĠТТХОăШrРКЧОХШrăprШМЮrКЭЮrТТăsЮЧЭăОбОrМТЭКЭОăНОăМăЭrОăsОrЯТМТЮХ
ăКЭЭШrЧОв,ăМКrОăОsЭОă МШЧНЮsă НОă МăЭrОă AЭЭШrЧОвă РОЧОrКХă ЧЮЦТЭă ьЧă ПЮЧМĠТОă
НОă МăЭrОă rОРТЧК.ă AЭЭШrЧОвă РОЧОrКХă ЧЮЦОşЭОă
DТrОМЭШrЮХăМОrМОЭărТХШrăpЮЛХТМО,ăМКrОăprТЧăКУЮЭШrТТăsăТăОбОrМТЭăăьЧЯТЧЮТrОКăНО
ăsЭКЭ. PrШМОНЮrКăУЮНОМăЭШrОКsМăăьЧăТЧsЭКЧĠОХОă ОЧРХОгОă ЧЮă sОăьЦpКrЭОăьЧă
МОrМОЭКrОКăУЮНОМăЭШrОКsМă,ă dezbateri
etc.ăPrОгОЧЭКrОКăprШЛОХШrăşТăsЮsĠТЧОrТХОăЯОrЛКХОăsОăОПОМЭЮОКгăăsТЦЮХЭКЧ.
OăsТЧРЮrăă
ПШrЦăăНОăМШЧЭОsЭКrОăКăСШЭărьrТХШrăУЮНОМăЭШrОşЭТăОsЭОăКpОХЮХ,ăьЧăЮrЦăЭШКrОХОă
ПШrЦО:ă 1)ă КpОХЮХăьЦpШЭrТЯКă МШЧНКЦЧărТТă şТă КpОХЮХăьЦpШЭrТЯКă sОЧЭТЧĠОТ;ă 2)ă
КpОХЮХă prТЯТЧНă МТrМЮЦsЭКЧĠОle de НrОpЭăşТăКpОХЮХăpОăМСОsЭТЮЧТХОăНОăПКpЭ. ÎЧă
AЧРХТКăХТpsОşЭОă prТЧМТpТЮХă МШЧsЭТЭЮĠТШЧКХă МКrКМЭОrТгКЭă
pОЧЭrЮăĠărТХОăEЮrШpОЧОă КХă РКrКЧЭărТТă
НrОpЭЮХЮТăpărĠТХШrăХКăОбКЦТЧКrОКăМКЮгОТăЦТЧТЦЮЦăьЧăНШЮăăТЧsЭКЧĠОăНОăУЮНОМКЭă.
ăNЮăЭШĠТăpКrЭТМТpКЧĠТТă la proces au
drОpЭЮХăНОăКăНОpЮЧОăКpОХЮХ,ăşТăКМОКsЭăăНОpТЧНОăЧЮăЧЮЦКТăНОăТЧЭОЧĠТКăpКrЭТМТpК
ЧЭЮХЮТ,ăНКră
şТăНОăТЧsЭКЧĠК,ăМКrОăЯКăsШХЮĠТШЧКăМСОsЭТЮЧОКăprТЯТЧНăКНЦТЭОrОКăКpОХЮХЮТăsКЮărО
spТЧРОrОКăКМОsЭЮТК.ăUЧ
prТЧМТpТЮăНОăЛКгăăКХăНrОpЭЮХЮТăХКăКpОХăЧЮărОprОгТЧЭăăЭТpЮХăТЧПrКМĠТЮЧТТ,ăМТăПШr
ЦКăУЮНОМărТТăМКЮгОТ. PКrЭТМЮХКrТЭățТХОă prШprТТă КrОă КpОХЮХă ьЦpШЭrТЯКă
sОЧЭТЧțОХШră CЮrțТТă МШrШКЧОТă ЮЧНОă КМЭТЯОКгăă УЮrКțТТ.ă PьЧăă ХКă 1907ă СШЭărьrТХОă
МЮrțТХШră МЮă УЮrКțТă ЧЮă ОrКЮă sЮpЮsОă МШЧЭОsЭărТТ.ă ÎЧă prОгОЧЭă СШЭărьrТХОă
CЮrțТТăМШrШКЧОТăpШЭăПТăКЭКМКЭОăХКăSОМțТКăМКЮгОХШrăpОЧКХОăКăCЮrțТТăНОăApОХăьЧăЭ
ОrЦОЧăНОă28ăгТХОăНТЧăНКЭКă
prШЧЮЧțărТТăСШЭărьrТТ.ăÎЧăМШЧПШrЦТЭКЭОăМЮăLОРОКăprТЯТЧНăКpОХЮХăНТЧă1995,ăpОЧЭrЮă
ОбОrМТЭКrОКăНrОpЭЮХЮТă
ХКăКpОХ,ăКpОХКЧЭЮХăЭrОЛЮТОăsăăШЛțТЧăăpОrЦТsТЮЧОăsКЮăКМШrНЮХăьЧăCЮrЭОКăМШrШКЧО
ТăsКЮ ьЧăCЮrЭОКăНОăApОХ.ă CoЧПОЫТЧĠКăştТТЧĠТПТМăă„Rolulăă‫܈‬tТТЧ
‫܊‬ОТăîЧăЫОПoЫЦКЫОКăЬТЬtОЦuluТăУuЫТНТМă‫܈‬ТăpolТtТМo–КНЦТЧТЬtЫКtТЯ”, EНТ‫܊‬ТКăКăV-a, 10
decembrie 2019 32
CОrОrОКărОspОМЭТЯăăОsЭОăОбКЦТЧКЭăăНОăМăЭrОăЮЧăУЮНОМăЭШrăПărăăpКrЭТМТpКrОКăpărțТХ
Шr,ă‫܈‬ТăьЧăМКгЮХăьЧăМКrОă
МОrОrОКăsОărОspТЧРО,ăМШЧНКЦЧКЭЮХăКrОăНrОpЭЮХăsăăНОpЮЧăăШăМОrОrОăЧШЮăăьЧăЭОrЦО
ЧăНОă14ăгТХОăМКrОăЯКăПТă
ОбКЦТЧКЭăăНОăМăЭrОăЮЧăМШХОРТЮăНТЧăНШТăsКЮăЭrОТăУЮНОМăЭШrТăКТăCЮrțТТăНОăApОХ.ă
DКМăăМОХăpЮțТЧăЮЧЮХăНТЧ УЮНОМăЭШrТă săă ЯКă ОбpЮЧОă prТЯТЧНă КМШrНКrОКă
pОrЦТsТЮЧТТ,ă КЭЮЧМТă МШЧНКЦЧКЭЮХЮТă Тă sОă ЯКă КМШrНКă pОrЦТsТЮЧОКă pОЧЭrЮă
НОpЮЧОrОКă КpОХЮХЮТ.ă DКМăă ЭШțТă УЮНОМăЭШrТТă ЯШră rОПЮгКă ОХТЛОrКrОКă
КМШrНЮХЮТ,ă cШЧНКЦЧКЭЮХă КrОă НrОpЭЮХă săă sОă КНrОsОгОă ьЧă CШЦТsТКă pОЧЭrЮă
rООбКЦТЧКrОă Кă МКЮгОХШră pОЧКХО,ă МКrОă КМЭТЯОКгăăНТЧă1995ă
‫܈‬ТăМКrОăКrОăНrОpЭЮХăsăăЭrКЧsЦТЭăăШrТМОăНШsКrăpОЧКХăsprОăОбКЦТЧКrОăьЧăКНrОsКăCЮrțТТă
de Apel. PărțТХОă pКrЭТМТpăăХКă ОбКЦТЧКrОКă МКЮгОТă ьЧă ШrНТЧОКă НО КpОХă ‫܈‬Тă pШЭă
prОгОЧЭКă prШЛОХО,ăТЧМХЮsТЯă
МОХОăЧШТ.ăÎЧărОгЮХЭКЭЮХăОбКЦТЧărТТăКpОХЮХЮТăьЦpШЭrТЯКăМШЧНКЦЧărТТăpШЭăПТăКНШp
ЭКЭОăЮЧКăНТЧăЮrЦăЭШКrОХОă СШЭărьrТ:ă1-
săărОspТЧРăăКpОХЮХ,ăНКМăăХКăШpТЧТКăТЧsЭКЧțОТăТЧЭОrОsОХОăУЮsЭТțТОТăЧЮăКЮăПШsЭăьЧМă
ХМКЭО;ă2- săă КНЦТЭăăpХьЧРОrОК,ăsăăМКsОгОăСШЭărьrОКăУЮrКțТХШră‫܈‬ТăsОЧЭТЧțК,ă
‫܈‬ТăsăăКНШpЭОăШăСШЭărьrОăКХЭОrЧКЭТЯăăprТЯТЧНă ЯТЧШЯățТКă pОrsШКЧОТă ьЧă săЯьr‫܈‬ТrОКă
ЮЧОТă КХЭОă ТЧПrКМțТЮЧТ,ă prШЧЮЧțьЧНă Шă sОЧЭТЧțăă ЧШЮă;ă 3- săă МКsОгОă sОЧЭТЧțКă
‫܈‬ТăsăăКНШpЭОăШăСШЭărьrОăspОМТКХăăprТЯТЧНărОМЮЧШК‫܈‬ЭОrОКăpОrsШКЧОТăТrОspШЧsКЛТХăă
МЮăКpХТМКrОК ЦăsЮrТХШrăНОăsОМЮrТЭКЭОărОspОМЭТЯО;ă4- săăМКsОгОăsОЧЭТЧțКă
‫܈‬ТăsăărОsЭТЭЮТОăМКЮгКăХКărОУЮНОМКrОăьЧăCЮrЭОКă
МШrШКЧОТăМЮăpКrЭТМТpКrОКăУЮrКțТХШr,ăьЧăМКгЮХăМьЧНăsОЧЭТЧțКăОsЭОăЧОьЧЭОЦОТКЭă,ă
ШrТăШăМСОsЭТЮЧОăНОăНrОpЭă nu a
fosЭăТЧЭОrprОЭКЭăăУЮsЭ,ăsКЮăьЧăМКНrЮХăМОrМОЭărТХШrăУЮНОМăЭШrО‫܈‬ЭТăКăКЯЮЭăХШМăШă
НОЯТОrОăМШЧsТНОrКЛТХăă НОăХКăШrНТЧОăsЭКЛТХТЭă.ă OăМСОsЭТЮЧОКăТЧЭОrОsКЧЭăăКă
sТsЭОЦЮХЮТăНОăНrОpЭăКЧРХШ-sКбШЧăКă ПШsЭăТЦpШsТЛТХТЭКЭОКăНОМХКrărТТă КpОХЮХЮТă
ьЦpШЭrТЯКă СШЭărьrТТă МЮrțТТă МЮă УЮrКțТТă prТЯТЧНă КМСТЭКrОКă ТЧМЮХpКЭЮХЮТ.ă
DrОpЭЮХă НОă Кă НОpЮЧОă
КpОХЮХăНОăМăЭrОăpКrЭОКăКМЮгărТТăьЦpШЭrТЯКăsОЧЭТЧțОХШrăНОăКМСТЭКrОăКăКpărЮЭăьЧă19
72.ăAМОКsЭăăprШМОНЮrăă ЦКТăЦЮХЭă sОă КsОКЦăЧăă МЮă sШХТМТЭКrОă pОЧЭrЮă
ШЛțТЧОrОКăТЧЭОrprОЭărТХШră sКЮă ОбpХТМКțТТХШr,ă НОМьЭă КpОlul,
НОШКrОМОăКНrОsКrОКărОspОМЭТЯăăЧТМТНОМЮЦăЧЮăТЧПХЮОЧțКăКsЮprКăsОЧЭТЧțОТăНОăКМСТ
ЭКrО.ăAЭЭШrЧОвăРОЧОrКХă pЮЭОКă săă sОă КНrОsОгОă ХКă CЮrЭОКă НОă ApОХă МЮă prТЯТrОă ХКă
prШЛХОЦОХОă НОă НrОpЭă КpărЮЭОă ьЧă ХОРăЭЮrăă МЮă ОбКЦТЧКrОКăМКЮгОТăpОЧКХО,ă
‫܈‬ТăТЧsЭКЧțКăЭrОЛЮТКăsă-‫܈‬ТăОбpЮЧăăpărОrОК.ăNЮЦКТăьЧă1988ăprТЧăХОРОăКăПШsЭă
КМШrНКЭăНrОpЭЮХăХЮТăКЭЭШrЧОвăРОЧОrКХăsăăНОМХКrОăКpОХăьЦpШЭrТЯКăСШЭărьrТХШrăCЮrț
ТТăМШrШКЧОТăМЮăprТЯТrОăХКă ЛХьЧНОțОКăpОНОpsОТ. ApОХЮХăьЦpШЭrТЯКă
СШЭărьrТХШrăУЮНОМăЭШrТТХШrăЦКРТsЭrКțТХШrăьЧăCЮrЭОКăМШrШКЧОТă pШКЭОă ПТă НОpЮsăă
НШКră НОă МăЭrОă pОrsШКЧКă МШЧНКЦЧКЭă,ă pКrЭОКă КМЮгărТТă ЧЮă НТspЮЧОă НОă КМОsЭă
НrОpЭ.ă DКМăăТЧМЮХpКЭЮХă Кă rОМЮЧШsМЮЭă ЯТЧШЯățТКăsК,ăКЭЮЧМТăКrОăНrОpЭЮХă
săăНОpЮЧăăКpОХЮХăьЦpШЭrТЯКă sОЧЭТЧțОТăьЧă pКrЭОКă sЭКЛТХТrТТă
pОНОpsОТ.ăDКМăăТЧМЮХpКЭЮХăЧЮăКărОМЮЧШsМЮЭăЯТЧШЯățТКăsК,ăКЭЮЧМТăpШКЭОăsăăНОp
ЮЧăăКpОХЮХăКЭьЭăьЦpШЭrТЯК МШЧНКЦЧărТТă sКХО,ă МьЭă ‫܈‬Тă ьЦpШЭrТЯКă pОНОpsОТ,ă ьЧă
КМОsЭă МКгă ЧЮă sОă МОrОă ШЛțТЧОrОКă pОrЦТsТЮЧТТă pОЧЭrЮă
НОМХКrКrОКăКpОХЮХЮТ.ăTОrЦОЧЮХăpОЧЭrЮăНОpЮЧОrОКăКpОХЮХЮТăМШЧsЭТЭЮТОă21ăНОăгТХ
ОăНТЧă НКЭКăprШЧЮЧțărТТă
СШЭărьrТТăМКrОăsОăНОpЮЧОăьЧăМКЧМОХКrТКăУЮНОМăЭШrТОТăЦКРТsЭrКțТХШr. EбКЦТЧКrОКă
МКЮгОТă ьЧă CЮrЭОКă МШrШКЧОТă prОsЮpЮЧОă Шă УЮНОМКrОă rОpОЭКЭăă Кă МКЮгОТă НОă
МăЭrОă УЮНОМăЭШrТă prШПОsТШЧТ‫܈‬ЭТăМЮăМОrМОЭКrОКăНТЧă
ЧШЮăКăprШЛОХШr,ăКЮНТОrОКăЦКrЭШrТХШr,ăТЧМХЮsТЯăЧШТ.ăCЮrЭОК poate adopta Шă ЧШЮăă
СШЭărьrО,ă sЭКЛТХТЧНă Шă pОНОКpsăă ЧШЮă,ă ТЧМХЮsТЯă ‫܈‬Тă ЦКТă РrКЯă.ă PrТЧМТpТЮХă
ЧОКРrКЯărТТăsТЭЮКțТОТăьЧăprШpТЮХăКpОХăЧЮăПЮЧМțТШЧОКгă.
HШЭărьrТХОăCЮrțТТăНОăApОХăsОăМШЧЭОsЭăăХКăCЮrЭОКăSЮprОЦă.ăIЧsЭКЧțКăНОăКpОХăsЮprОЦă
ăьЧăAЧРХТКă este Camera/Curtea Lorzilor. ApОХЮХă ьЧă CКЦОrКă LШrгТХШră rОprОгТЧЭăă Шă МКХОă
НОă КЭКМă КpОХЮХă
ОбЭrКШrНТЧКr,ăМКrОăЧЮăОбКЦТЧОКгăăМКЮгКăьЧăТЧЭОrОsОХОăpărțТХШr,ăМТăьЧăТЧЭОrОsОХОăsТ
sЭОЦЮХЮТăНОăНrОpЭăьЧă general, care este un mecanism de legiferare, ce permite crearea sau
modificarea normelor de drept [5, p.150-163; 9, p.26-30].
UЧТТăsКЯКЧțТТăМШЧsТНОrăăМăăsТsЭОЦЮХăОЧРХОгăКăМăТХШrăНОăКЭКМăОsЭОăЦКТăpЮĠТЧăprШР
rОsТЯăНОМьЭăМОХă
ОбТsЭОЧЭăьЧăĠărТХОăОЮrШpОЧО,ăЧОМКЭьЧНăКăПКpЭЮХăМăăpКrЭОКăКМЮгărТТăОsЭОăХТЦТЭКЭă
ăьЧăНrОpЭЮХăНОăКăНОМХКrКă
КpОХ.ăTШЭШНКЭă,ăЧЮăОsЭОăsЮsĠТЧЮЭăăşТăprОЯОНОrОКăХОРКХăăprТЯТЧНăШЛĠТЧОrОКăpОrЦТsТ
ЮЧТТăНОăХКăТЧsЭКЧĠКăНОă
УЮНОМКЭăăМКrОăКăКНШpЭКЭăСШЭărьrОКăpОЧЭrЮăКăНОМХКrКăКpОХă[5, p.154]. Un alt
reprezentant al sistemului de drept anglo-saxon sunt Statele Unite ale Americii,ăьЧsăă la fel este unul
spОМТПТМ.ă ÎЧă prОгОЧЭă ЦКТă ЦЮХЭОă НШЦОЧТТă КХОă НrОpЭЮХЮТă КЦОrТМКЧă sЮЧЭă
МШНТПТМКЭО.ă
SpОМТПТМЮХăsТsЭОЦЮХЮТăНОăНrОpЭăМШЧsЭăăьЧăОбТsЭОЧĠКăsТsЭОЦЮХЮТăНОăНrОpЭăПОНОr
КХăşТăsТsЭОЦЮХЮТăНОăНrОpЭăКă sЭКЭОХШră КprШКЭОăьЧăЭШКЭОă НШЦОЧТТХО.ă ÎЧă
МШЦpШЧОЧĠКăХОРТsХКĠТОТă ПОНОrКХОă sО ОЯТНОЧĠТОКгăă КşКă ЧЮЦТЭОă
CoЧПОЫТЧĠКăştТТЧĠТПТМăă„Rolulăă‫܈‬tТТЧ‫܊‬ОТăîЧăЫОПoЫЦКЫОКăЬТЬtОЦuluТăУuЫТНТМă‫܈‬ТăpolТtТМ
o–КНЦТЧТЬtЫКtТЯ”, EНТ‫܊‬ТКăКăV-a, 10 decembrie 2019 33 normele dreptului scris- CШЧsЭТЭЮĠТКă SUAă
şТă КЦОЧНКЦОЧЭОХОă КМОsЭОТК,ă ХОРТХОă КНШpЭКЭОă НОă МăЭrОă
CШЧРrОsЮХăSUAăşТăКМЭОХОăsЮЛШrНШЧКЭОăХОРТТăУЮНОМăЭШrТТХШrăПОНОrКХО,ăsprОăОбОЦp
ХЮ:ăRОРЮХТХОăПОНОrКХОă ale procesului penal din 1944, aprobate НОă CЮrЭОКă SЮprОЦăă Кă SUA,ă
RОРЮХТХОă ПОНОrКХОă КХОă
prШЛКЭШrТЮХЮТăНТЧă1972,ăRОРЮХТХОăКpОХЮХЮТăНТЧă1986,ăşТăЧШrЦОХОăНrОpЭЮХЮТăЧОsМr
Тsă (rОРЮХКăМЮЧШsМЮЭăă sЮЛă ЧЮЦОХОă MТrКЧНКă ТЧЭrШНЮsăă prТЧă СШЭărьrОКă CЮrĠТТă
SЮprОЦОă SUAă ьЧă 1966).ă EбТsЭОЧĠКă Кă НШЮăă sisteme paralele
(fОНОrКХăăşТăКăsЭКЭОХШr)ăКăНОЭОrЦТЧКЭăşТăsЭrЮМЭЮrКăШrРКЧОХШrăНОăsЭКЭ,ăМКrОăpКrЭТМТ
păăьЧă prШМОsЮХă pОЧКХ.ă AsЭПОХ,ă ТЧsЭКЧĠОХОă НОă УЮНОМКЭăă sОă ьЦpКrЭă ьЧă МОХОă
ПОНОrКХОă (Federal Judiciary)ă şТă Кă statelor. IЧsЭКЧĠОХОă НОăУЮНОМКЭăă
ПОНОrКХОăОбКЦТЧОКгăăМКЮгОХОă pОЧКХОă prТЯТЧНăТЧПrКМĠТЮЧТХОă sКЧМĠТШЧКЭОă
МШЧПШrЦăХОРТХШrăПОНОrКХОăşТăsЮЧЭăНОăНШЮăăПОХЮrТ:ăНОăНrОpЭăМШЦЮЧăşТăspОМТКХТг
КЭОă(ЦТХТЭКrО).
IЧsЭКЧĠОХОăНОăУЮНОМКЭăăНОăНrОpЭăМШЦЮЧăКЮăЭrОТăЧТЯОХОăНОăУЮrТsНТМĠТО:ăУЮНОМă
ЭШrТКă rКТШЧКХăăsКЮă НОăМТrМЮЦsМrТpĠТОă(United States District
Court)ăМКrОăОбКЦТЧОКгăăМКЮгОХОăpОЧКХОăЮЧТpОrsШЧКХăsКЮăМЮă pКrЭТМТpКrОКă
УЮrКĠТХШr;ă CЮrĠТХОă НОă ApОХă Кă МТrМЮЦsМrТpĠТТХШră (United States Court of Appeals), care
ОбКЦТЧОКгăă МКЮгОХОă pОЧКХОăьЧă ШrНТЧОКă НОă КpОХăУЮНОМКЭОă НОăУЮНОМăЭШrТТХОă
НОă МТrМЮЦsМrТpĠТО;ăCЮrЭОКă SЮprОЦăă Кă SUA,ă МКrОă ОsЭОă Шă ТЧsЭКЧĠăă ТОrКrСТМă
sЮpОrТШКră.ă IЧsЭКЧĠОХОă НОă УЮНОМКЭăă КХОă sЭКЭОХШră sЮЧЭă
НТПОrТЭО,ăКşКăМЮЦăşТăХОРТsХКĠТКăsЭКЭОХШr.ăFТОМКrОăsЭКЭăКrОăЮЧКăsКЮăЦКТăЦЮХЭОăТЧsЭ
КЧĠОăНОăПШЧН.ăUrЦăЭШrЮХă ЧТЯОХă МШЧsЭТЭЮТОă CЮrĠТХОă НОă КpОХă Кă sЭКЭОХШr,ă МКrОă
ЧЮă sОă КПХăăьЧă ЭШКЭОă sЭКЭОХО,ă şТă CЮrĠТХОă SЮprОЦОă КХОă sЭКЭОХШr.ă ÎЧă
МШЦpОЭОЧĠКă ТЧsЭКЧĠОХШră НОă УЮНОМКЭăă КХОă sЭКЭОХШră ТЧЭrăă КМОХОă МКЮгОă МКrОă
ЧЮă sЮЧЭă НОă МШЦpОЭОЧĠКăТЧsЭКЧĠОХШrăНОăУЮНОМКЭăăПОНОrКХОă[1, p.32-36; 5, p.187-193].
FЮЧМĠТКă КМЮгărТТă НОă sЭКЭă ьЧă SUAă ОsЭОă КЭrТЛЮТЭăă sОrЯТМТЮХЮТă КЭЭШrЧОв,ă
МКrОăьЧă ЧЮЦОХОă sЭКЭЮХЮТă ьЧМОpОă ЮrЦărТrОКă pОЧКХă,ăКЭrКРОăХКă răspЮЧНОrОă pОЧКХăă
şТă sЮsĠТЧОăьЧЯТЧЮТrОКăьЧăТЧsЭКЧĠКă НОăУЮНОМКЭă.ă
SОrЯТМТЮХăКЭЭШrЧОвăОsЭОăШăТЧsЭТЭЮĠТОăКăpЮЭОrТТăНОă sЭКЭ,ă şТăКЭrТЛЮĠТТХОăьЧă
ЮrЦărТrОăpОЧКХăăsЮЧЭăКЧКХШРТМОă КЭrТЛЮĠТТХШră ШrРКЧОХШră prШМЮrКЭЮrТТă НТЧă
КХЭОăĠărТ,ă şТă НОsОă ШrТă ОsЭОă ЧЮЦТЭăă prШМЮrКЭЮrКăSUA.ăAЭЭШrЧОв ОsЭОă ЮЧă
ПЮЧМĠТШЧКră НОă sЭКЭ,ă МКrОă ОбОrМТЭăă rШХЮХă ЮЧОТă pОrsШКЧОă ьЦpЮЭОrЧТМТЭОă НТЧă
pКrЭОКă sЭКЭЮХЮТă ьЧă probleme juridice [10, p.124-126].
FЮЧМĠТКăНОăКЭЭШrЧОвăРОЧОrКХăКăПШsЭăТЧЭrШНЮsăăprТЧăLОРОКăprТЯТЧНăУЮНОМКЭКăНТЧă1
789ă(Judiciary Act of
1789).ăÎЧăКЧЮХă1870ăpОăХьЧРăăAЭЭШrЧОвăРОЧОrКХăКăПШsЭăМrОКЭăMТЧТsЭОrЮХăУЮsЭТĠТОТă(D
epartament of Justice),ă şТă Кă НОЯОЧТЭă şОПЮХă ШrРКЧОХШr ПОНОrКХОă НОă
КМЮгКrО.ăEбТsЭăăЭrОТă МШЦpШЧОЧЭОăТЧНОpОЧНОЧЭОă КХă
sОrЯТМТЮХЮТăКЭЭШrЧОв:ăПОНОrКХ,ăКăsЭКЭОХШrăşТăХШМКХă.ă TШКЭОă КМĠТЮЧТХОă
prШМОsЮКХОă НТЧă ЦШЦОЧЭЮХă pКrЯОЧТrТТă ЦКЭОrТКХОХШră НТЧă pШХТĠТОă şТă pьЧăă ХКă
ьЧМОpОrОКă МОrМОЭărТХШră УЮНОМăЭШrОşЭТă НОpТЧНă НОă НТsМrОĠТКă prШМЮrШrЮХЮТ,ă
КМĠТЮЧТХОă ă МărЮТКă ЧЮă sЮЧЭă controlate, procurorul fiind independent [5, p.194-196]. LКă
ЧТЯОХЮХă sЭКЭОХШră КpОХЮХă sОă ОбКЦТЧОКгăă НОă МăЭrОăCЮrĠТХОă НОă
КpОХăТЧЭОrЦОНТКrОă sКЮăCЮrĠТХОă supreme ale statelor, iar la nivelul federal –
CЮrĠТХОăНОăКpОХăНО МТrМЮЦsМrТpĠТОăşТăCЮrЭОКăSЮprОЦăăКă SUA.
PrШМОНЮrКăНОăКpОХărОгЮХЭăăНТЧăОбprТЦКrОКăХТЛОrЭăĠТТăьЧăТЧТĠТОrОКăМăТТăНОăКЭКМăН
ОăМăЭrОăpărĠТХОăşТă ЧТМТă ЮЧă ШrРКЧă ЧЮă pШКЭОă sШХТМТЭКă rООбКЦТЧКrОКă sОЧЭТЧĠОТ.ă
DrОpЭЮХă НОă Кă КЭКМКă СШЭărьrОКă НТЧă pКrЭОКă КМЮгărТТă ьХă КrОă КЭЭШrЧОвă МКrОă Кă
pКrЭТМТpКЭă ьЧă prШМОs.ă ÎЧă ПТОМКrОă sЭКЭă sЮЧЭă rОРХОЦОЧЭărТХОă prШprТТă МЮă
prТЯТrОăХКăНОМХКrКrОКăКpОХЮХЮТăşТăКМОsЭОКăНОpТЧНăНОăПКpЭЮХăьЧăМКrОăТЧsЭКЧțăăКăП
ШsЭăОбКЦТЧКЭăăМКЮгКăьЧă fond, cine a НОpЮsă КpОХЮХ,ă МОă sОă МШЧЭОsЭăă – МШЧМХЮгТКă
prТЯТЧНă ЯТЧШЯăĠТКă sКЮă sЭКЛТХТrОКă pОНОpsОТ,ă Кă
rОМЮЧШsМЮЭăТЧМЮХpКЭЮХăЯТЧШЯăĠТКăsКЮăЧЮ,ăКrОăОХăpШsТЛТХТЭКЭОăНОăКăНОpЮЧОăМК
ЮĠТЮЧОăsКЮăЧЮ.ăDКrăsЮЧЭăşТ unele reguli generale privind apelul. Apelul poate fi declarat numai
НОăМăЭrОăpОrsШКЧКăМШЧНКЦЧКЭăăşТă КpărăЭШrЮХăОТ,ăşТăМЮЦăs-
КăЦОЧĠТШЧКЭăНОăМăЭrОăКЭЭШrЧОвăМКrОăКăpКrЭТМТpКЭăьЧăprШМОs.ăDrОpЭЮХăТЧМЮХpКЭЮХ
ЮТă МШЧНКЦЧКЭăХКăКЭКМКrОКăСШЭărьrТТăОsЭОăХТЦТЭКЭ,ă şТă ЧЮăpШКЭОăКЭКМКăШă
sОЧЭТЧĠăăНОăКМСТЭКrО.ăTОЦОТЮХă ЮЧОТ
КsОЦОЧОКăХТЦТЭărТăМШЧsЭăăьЧăprОЯОНОrТХОăМШЧsЭТЭЮĠТШЧКХОăprТЧăМКrОăsОăТЧЭОrгТМОă
НОăКăЭrКРОăНОăНШЮăăШrТă ЮЧКă şТă КМООКşТă pОrsШКЧăăХКă răspЮЧНОrОă pОЧКХăă
pОЧЭrЮăКМООКşТăТЧПrКМĠТЮЧО.ă ÎЧsă,ăКsОЦОЧОКă prОЯОНОrТă trezesc nedumeriri, deoarece
conform normelor unanim recunoscute ale dreptuХЮТă ТЧЭОrЧКțТШЧКХ,ă
pОrsШКЧКăsОăМШЧsТНОrăăЧОЯТЧШЯКЭăăpьЧăăМьЧНăsОЧЭТЧĠКăЧЮăКăТЧЭrКЭăьЧăЯТРШКrО,ăşТărО
ТОşТЧНăНТЧăКМОКsЭК,ăШă ОбКЦТЧКrОă rОpОЭКЭăă Кă МКЮгОТă ьЧă ТЧsЭКЧĠКă НОă КpОХă ЧЮă
pШКЭОă ПТă МШЧsТНОrКЭОă МКă Шă ЭrКРОrОă rОpОЭКЭăă ХКă
răspЮЧНОrОăpОЧКХăăКăpОrsШКЧОТăpОЧЭrЮăКМООКşТăТЧПrКМĠТЮЧО.
CКăşТăьЧăAЧРХТК,ăКМЮгКЭШrЮХăЮЧăЭТЦpăьЧНОХЮЧРКЭăЧЮăКЯОКăНrОpЭЮХăХКăКЭКМ,ăНОШКrО
МОăsОăМШЧsТНОrКă CoЧПОЫТЧĠКăştТТЧĠТПТМăă„Rolulăă‫܈‬tТТЧ
‫܊‬ОТăîЧăЫОПoЫЦКЫОКăЬТЬtОЦuluТăУuЫТНТМă‫܈‬ТăpolТtТМo–КНЦТЧТЬtЫКtТЯ”, EНТ‫܊‬ТКăКăV-a, 10
decembrie 2019 34 Мăă rТНТМКrОКă prШЛХОЦОТă prТЯТЧНă МШrОМЭКrОКă ОrШrТХШră УЮНТМТКrОă
ОsЭОă Шă МСОsЭТЮЧОКă pОrsШЧКХăă Кă МШЧНКЦЧКЭЮХЮТ.ăDКМăăprШrЮrШrЮХăЧЮăКă
rОЮşТЭăsăăМШЧЯТЧРăăprТЦКăТЧsЭКЧĠăăНОsprОăОбТsЭОЧĠКăЯТЧШЯăĠТОТă
ТЧМЮХpКЭЮХЮТ,ăКЭЮЧМТăЧЮăОsЭОă rОгШЧКЛТХăsăă
ПКМăăКМОsЭăХЮМrЮăşТăьЧăТЧsЭКЧĠКăНОăКpОХ.ă ÎЧăprОгОЧЭăКЭЭШrЧОвă КrОă НrОpЭЮХăХКă
КpОХă НКМăă pОă МКЮгКă Кă ПШsЭă КНЦТsăă Шă ОrШКrОă МШЧsТНОrКЛТХăă КЭьЭăьЧă prШМОsЮХă
МШЧsЭКЭărТТă
cТrМЮЦsЭКЧĠОХШrăНОăПКpЭ,ăМьЭăşТăХКăКpХТМКrОКăЧШrЦОТăНОăНrОpЭ.ăÎЧăНrОpЭЮХăКЦОrТМК
ЧăЧЮăОбТsЭăăЧШĠТЮЧОăНОă ОrШКrОă МШЧsТНОrКЛТХăă şТă КМОКsЭăă sОă sЭКЛТХОşЭОăьЧă
МКНrЮХă prКМЭТМТТ,ă НТЧă МКrОă pШЭă ПКМОă pКrЭОăьЧМăХМКrОКă prШМОНЮrТТă ПШrЦărТТă
ЦКrОХЮТă УЮrТЮХЮТă sКЮă МШЧПТrЦКrОК КМЭЮХЮТă НОă ьЧЯТЧЮТrО,ă ЧОrОspОМЭКrОКă
rОРЮХТХШră prТЯТЧНăКХОРОrОКăМШЦpХОЭЮХЮТăНОăУЮrКĠТ. ÎЧă ЮЧОХОă sЭКЭОă sОă pОrЦТЭОă
prШМЮrШrЮХЮТă săă НОpЮЧăă КpОХă ьЦpШЭrТЯКă sОЧЭТЧĠОТă НОă КМСТЭКrО.ă ÎЧă statul New-
ВШrФă sОăpОrЦТЭОăprШМЮrШrЮХЮТă săăНОМХКrОăКpОХă НКМăăКМОsЭКăОsЭОăЧОМОsКrăăМЮă
sМШpЮХă НОăКă formula norme de drept pentru viitor. CЮă prТЯТrОă ХКă ЭОrЦОЧЮХă НОМХКrărТТă
КpОХЮХЮТă ХКă ПОХă ЧЮă ОбТsЭăă Шă prКМЭТМăă ЮЧТПШrЦă.ă ÎЧă
МШrОspЮЧНОrОăМЮăХОРТsХКĠТКăПОНОrКХăăЭОrЦОЧЮХăНОăКpОХăpОЧЭrЮăpОrsШКЧКăМШЧНКЦ
ЧКЭăăОsЭОăНОă10ăгТХОăНТЧă ЦШЦОЧЭЮХăьЧrОРТsЭrărТТă ШПТМТКХОăКă sОЧЭТЧĠОТ,ăМКrОă sОă
НОpЮЧОăьЧăТЧsЭКЧĠКă НОăУЮНОМКЭăăМКrОăКăОбКЦТЧКЭă МКЮгК,ăКşКăЧЮЦТЭăăКЯТгЮХă
prТЯТЧНăКpОХЮХ,ăМОă rОprОгТЧЭăăШăМОrОrОăНОsprОăТЧЭОЧĠТКăНОăКăКЭКМКă sОЧЭТЧĠК.ă
ÎЧМăХМКrОКă КМОsЭЮТăЭОrЦОЧă МЮă pьЧăăХКă 30ă гТХОă НТЧă ЦШЭТЯОă ЮЧОТă ЧОРХТУОЧĠО
scuzabile poate da temei pОЧЭrЮăьЧrОРТsЭrКrОКăpХьЧРОrТТ. LОРОКă ЧЮă ХТЦТЭОКгăă КpОХКЧĠТТă
ьЧă prОгОЧЭКrОКă prШЛОХШră ЧШТ.ă PrШМОНЮrКă КpОХЮХЮТă КМШrНăă pШsТЛТХТЭКЭОКă
pОЧЭrЮă НШЮăă sКЮă ЦКТă ЦЮХЭОă pОrsШКЧОă НОă Кă НОpЮЧОă Шă МОrОrОă МШЦЮЧă,ă НКМăă
КМОКsЭăă
МШЧsТХТОrОăЧЮăьЧМКХМăăТЧЭОrОsОХОăПТОМărЮТКăşТăНăăpШsТЛТХТЭКЭОКăьЧăМШЧЭТЧЮКrОă
săăsОăОбpЮЧăăsОpКrКЭ. UХЭОrТШr,ă ТЧsЭКЧĠКă НОă ПШЧНă ЭrОМОă ХКă prОРăЭТrОКă
ЦКЭОrТКХОХШră pОЧЭrЮă КpОХЮХă МКrОă ЮrЦОКгăă săă pКrЯТЧăă ьЧă CЮrЭОКă НОă КpОХă ЧЮă
ЦКТă ЭьrгТЮă НОă 40ă гТХОă НТЧă ЦШЦОЧЭЮХă ьЧrОРТsЭrărТТă КЯТгЮХЮТă prТvind
НОpЮЧОrОКăКpОХЮХЮТ.ăŞОНТЧĠКăНОăУЮНОМКЭăăЭrОЛЮТОăsăăПТОăЧЮЦТЭăăЧЮăЦКТăЭьrгТЮă
НОă30ăгТХОăНТЧăЦШЦОЧЭЮХă prТЦТrТТă НОă МăЭrОă ТЧsЭКЧĠКă НОă КpОХă Кă НШsКrЮХЮТ.ă
JЮНОМКrОКă КrОă ХШМă НОă МăЭrОă ЮЧă МШЦpХОЭă НТЧă ЭrОТă УЮНОМăЭШrТă şТă ьЧМОpОă
МЮă КsМЮХЭКrОКă КrРЮЦОЧЭОХШră părĠТХШr,ă ьЧă prТЦЮХă rьЧНă КХă КpОХКЧЭЮХЮТ,ă НЮpăă
МОă УЮНОМăЭШrТТă sОă rОЭrКРă ьЧă МКЦОrКă НОХТЛОrărТТă ЮЧНОă sОă КНШpЭăă МЮă
ЦКУШrТЭКЭОКă ЯШЭЮrТХШră ЮЧКă НТЧă ЮrЦăЭШКrОХОă СШЭărьrТ:ă 1- СШЭărьrОКă sОă ЦОЧĠТЧО,ă
ТКră pХьЧРОrОКă sОă rОspТЧРО;ă 2- sОă МКsОКгăă sОЧЭТЧĠКă şТă prШМОsЮХă sОăьЧМОЭОКгă,ă
pХьЧРОrОКă sОăКНЦТЭО;ă 3- sОăМКsОКгăă sОЧЭТЧĠКă şТă МКЮгКă pОЧКХăă sОă rОsЭТЭЮТОăХКă Шă
ЧШЮăăУЮНОМКrОăьЧăprТЦКăТЧsЭКЧță;ă4- sОЧЭТЧĠКăsОăЦШНТПТМă.
CОrОrОКăНОăКpОХ,ăНОărОРЮХă,ăЧЮăsЮspОЧНăăОбОМЮЭКrОКăpОНОpsОТ,ăМЮăОбМОpĠТКăsОЧЭТ
ЧĠОХОăprТЯТЧНă pОНОКpsКăМКpТЭКХă. Curtea
SuprОЦăăКăSUAăОбКЦТЧОКгăăКpОХЮrТХОăЧЮЦКТăьЧăМКгЮrТХОăМьЧНăsОăьЧМКХМăăprОЯОНОrТХ
Оă
CШЧsЭТЭЮĠТОТăПОНОrКХО.ăÎЧăСШЭărьХОăsКХО,ăCЮrЭОКăЧЮăЧЮЦКТăsЭКЛТХОşЭОăsШКrЭКăЮЧОТ
ăМКЮгОăМШЧМrОЭО,ăьЧăМКгЮХă
НОpТsЭărТТăьЧМăХМărТХШrăЧШrЦОХШrăМШЧsЭТЭЮĠТШЧКХОăpШКЭОăНКăШăТЧЭОrprОЭКrО
КăЮЧОТăКЧЮЦТЭОăХОРТ,ăПКМьЧНăШă КprОМТОrОă Кă КМОsЭОТКă ьЧă МШrОspЮЧНОrОКă
CШЧsЭТЭЮĠТОТă SUA.ă AЧКХШРТМă sЮЧЭă ОбКЦТЧКЭОă КpОХЮrТХОă şТă НОă
CЮrĠТХОăsЮprОЦОăКХОăsЭКЭОХШră[5, p.285-293]. Sistemul judiciar al FОНОЫКĠТОТăRuЬО
ьЧăМКЮгОХОăpОЧКХОăОsЭОăЮrЦăЭШrЮХ.ăLКăЧТЯОХЮХăsЮbiectelor FОНОrКĠТОТă RЮsОă
sТsЭОЦЮХă УЮНТМТКră ОsЭОă ПШrЦКЭă НТЧă УЮНОМăЭШrТă ЧЮЦТțТ - Ɇɢɪɨɜɵɟ ɫɭɞɶɢ, care
ОбКЦТЧОКгăă МКЮгОХОă pОЧКХОăьЧă prТЦКăТЧsЭКЧĠă,ă şТă pОЧЭrЮă МКrОă МКăТЧsЭКЧĠОă НОă
КpОХă sЮЧЭăУЮНОМăЭШrТТХОă ШrăşОЧОşЭТ,ărКТШЧКХОăşТăТЧЭОrrКТШЧКХО. La nivelul ПОНОrКХ,ă
ТЧsЭКЧĠОХОă НОă prТЦă ЧТЯОХă sЮЧЭ:ă УЮНОМăЭШrТТХОă ШrăşОЧОşЭТ,ă rКТШЧКХОă şТă
ТЧЭОrrКТШЧКХО,ăpОЧЭrЮăМКrОăТЧsЭКЧĠОХОăНОăКpОХăsЮЧЭ:ăCЮrĠТХОăНОăКpОХăНОăНrОpЭăМ
ШЦЮЧăpОЧЭrЮăУЮНОМăЭШrТТХОă
sКЮăCШХОРТЮХăНОăКpОХăКХăCЮrĠТТăSЮprОЦОăКХăFОНОrКĠТОТăRЮsО,ă
şТăУЮНОМăЭШrТТХОăЦТХТЭКrОăНОăРКrЧТгШКЧă,ă
pОЧЭrЮăМКrОăТЧsЭКЧĠОХОăНОăКpОХăsЮЧЭăJЮНОМăЭШrТКăНОăМТrМЮЦsМrТpĠТОă(ЦКrТЭТЦă/
НОăПХШЭă)ăsКЮăCЮrЭОКăНОă КpОХăЦТХТЭКră.
IЧsЭКЧĠОХОăНОăЧТЯОХЮХăЭrОТăsЮЧЭăМЮrĠТХОăНОărОМЮrsăНОăНrОpЭăМШЦЮЧăşТăЦТХТЭКrО,ă
КşКăЧЮЦТЭОăprТЦЮХă rОМЮrs.ă IЧsЭКЧĠОХОă de nivelul patru – Colegiile judiciare pe cauzele penale
sau privind militarii a CЮrĠТТăSЮprОЦОăКăFОНОrКĠТОТăRЮsО,ăКşКăЧЮЦТЭОărОМЮrsЮХăНШТ.
NТЯОХЮХă sЮpОrТШră ьХă ПШrЦОКгăă PХОЧЮХă CЮrĠТТă SЮprОЦОă Кă FОНОrКĠТОТă RЮsОă şТă
CЮrЭОКă CШЧsЭТЭЮĠТЧКХăăКăFОНОrКĠТОТăRЮsОă[11].
TШКЭОăТЧsЭКЧțОХОăНОăКpОХăsЮЧЭăКsТРЮrКЭОăНОăsЭКЭОХОăЧОМОsКrОăНОăУЮНОМăЭШrТ,ăМКr
ОăsЮЧЭăКsТsЭКțТă‫܈‬Тă CoЧПОЫТЧĠКăştТТЧĠТПТМăă„Rolulăă‫܈‬tТТЧ
‫܊‬ОТăîЧăЫОПoЫЦКЫОКăЬТЬtОЦuluТăУuЫТНТМă‫܈‬ТăpolТtТМo–КНЦТЧТЬtЫКtТЯ”, EНТ‫܊‬ТКăКăV-a, 10
decembrie 2019 35 КУЮЭКțТăНОăКpКrКЭЮХăЧОМОsКrăНОăПЮЧМțТШЧКrТă
‫܈‬ТăpОrsШЧКХăЭОСЧТМă[12].
ÎЧăprШМОНЮrКăНОăКpОХăХКăpХьЧРОrТХОăьЦpШЭrТЯКăСШЭărьrТХШrăУЮНОМăЭШrТТХШrăpКrЭТМТ
păăКМЮгКЭШrul de
sЭКЭăsКЮăКХЭăprШМЮrШr.ăÎЧăprШМОНЮrКăНОăКpОХăКăМШХОРТЮХЮТăУЮНТМТКrăpОăМКЮгОХ
ОăpОЧКХОăКăМЮrĠТТăsЮprОЦОăКă rОpЮЛХТМТХШr,ă ТЧsЭКЧĠОХШră НОă УЮНОМКЭăă
rОРТШЧКХО,ă НОă МТrМЮЦsМrТpĠТОă ЦТХТЭКră,ă pКrЭТМТpăă prШМЮrШrТТă НТЧă cadrul
subdiviziunilor procuraturilor
respecЭТЯОăМКrОăКsТРЮrăăpКrЭТМТpКrОКăprШМЮrШrТХШrăХКăОбКЦТЧКrОКă
МКЮгОХШrăpОЧКХОăьЧăКМОsЭОăТЧsЭКЧĠОХОăНОăУЮНОМКЭă.ă ÎЧă prШМОНЮrКă НОă КpОХă ьЧă
CЮrЭОКă SЮprОЦăă Кă FОНОrКĠТОТă RЮsОă pКrЭТМТpăă prШМЮrШrТТă НТЧă МКНrЮХă
sЮЛНТЯТгТЮЧТТă Кă PrШМЮrКЭЮrТТă GОЧОrКХОă Кă FОНОrКĠТОТă RЮsОă şТ a Procuraturii militare
principale, care
КsТРЮrăăpКrЭТМТpКrОКăprШМЮrШrТХШrăХКăОбКЦТЧКrОКăМКЮгОХШrăpОЧКХОăьЧăУЮНОМăЭШrТТ
. DКМăă rОМСТгТЭШrТЮХă sКЮă КМЭЮХă НОă ьЧЯТЧЮТrОă Кă ПШsЭă МШЧПТrЦКЭă НОă МăЭrОă
PrШМЮrШrЮХă GОЧОrКХă Кă FОНОrКĠТОТăRЮsОă sКЮă НОă МăЭrОă ЮЧЮХă НТЧă
КНУЮЧМĠТТăХЮТ,ă sЮsțТЧОrОКă КМЮгărТТă НОă sЭКЭăьЧăТЧsЭКЧĠКă НОă КpОХă
ШrРКЧТгОКгă,ăМШЧЭrШХОКгăăşТăКsТРЮrăăDТrОМĠТКăРОЧОrКХăăprТЯТЧНăКsТРЮrКrОКăsЮsĠТЧОrТТ
ăКМЮгărТТăНОăsЭКЭăьЧă ТЧsЭКЧĠОХОă НОă УЮНОМКЭăă pОă МКЮгОХОă pОЧКХОă Кă
PrШМЮrКЭЮrТТă GОЧОrКХОă Кă FОНОrКĠТОТă RЮsОă şТă НТrОМĠТКă Нe КsТРЮrКrОă Кă
pКrЭТМТpărТТă prШМЮrШrТХШră ЦТХТЭКrТă ьЧă ТЧsЭКЧĠОХОă НОă УЮНОМКЭăă Кă
PrШМЮrКЭЮrТТă ЦТХТЭКrОă
prТЧМТpКХО.ăPОăМКЮгОХОăpОЧКХОăОбКЦТЧКЭОăНОăprТЦОХОăТЧsЭКЧĠОăМЮăpКrЭТМТpКrОКăpr
ШМЮrШrТХШrăНТЧăМКНrЮХă
prШМЮrКЭЮrТХШrăНОăЭrКЧspШrЭăşТăspОМТКХТгКЭО,ăpКrЭТМТpКrОК
prШМЮrШrТХШrăьЧăТЧsЭКЧĠКăНОăКpОХăОsЭОăКsТРЮrКЭăă
НОăМăЭrОăprШМЮrШrТТăНТЧăsЮЛНТЯТгТЮЧТХОăprШМЮrКЭЮrТТărОspОМЭТЯО.
ÎЧăМКгăНОăЧОМОsТЭКЭО,ăМШЧНЮМăЭШrЮХăprШМЮrКЭЮrТТăpШКЭОăsăăНТspЮЧăăpКrЭТМТpКrО
КăьЧăşОНТЧĠОХОăНОă УЮНОМКЭăăКăТЧsЭКЧĠОТăНОăКpОХăКăШrТМărЮТăprШМЮrШrădin subordine
sau a unui grup de procurori. AМЮгКЭШrТТă НОă sЭКЭă МКrОă КЮă pКrЭТМТpКЭă ХКă ОбКЦТЧКrОКă
МКЮгОХШră pОЧКХОă ьЧă ТЧsЭКЧĠОХОă НОă ПШЧНă ЭrОЛЮТОă НТЧăЭТЦpă săă prОгТЧЭОăьЧă
prШМЮrКЭЮrКăТОrКrСТМă sЮpОrТШКrăăЦКЭОrТКХОХОă НШsКrЮХЮТă НОăМШЧЭrШХă МЮă copiile
rechizitoriuluТ,ă СШЭărьrТХШră УЮНОМăЭШrОşЭТ,ă КpОХЮХЮТ,ă rОПОrТЧĠОТă ХКă МОrОrТХОă НОă
КpОХă НОpЮsОă НОă МăЭrОăКХЭОăpărĠТ,ăşТăКХЭОăНШМЮЦОЧЭОăЧОМОsКrО. AМЮгКЭШrТТă НОă
sЭКЭă МКrОă pКrЭТМТpăă ХКă şОНТЧĠОă ьЧă ТЧsЭКЧĠКă НОă КpОХă НТЧă ЭТЦpă ЭrОЛЮТОă săă sОă
prОРăЭОКsМăă pОЧЭrЮă sЮsĠТЧОrОКă ьЧЯТЧЮТrТТ, săă НОpЮЧăă НОЦОrsЮrТХОă ЦШЭТЯКЭОă
prТЯТЧНă ЯОrТПТМКrОКă prШЛОХШr,ă prТЯТЧНă МОrМОЭКrОКă prШЛОХШră ЧШТ,ă săă КsТРЮrОă
КНШpЭКrОКă НОă МăЭrОăТЧsЭКЧĠОХОă Кă ЮЧШră СШЭărьrТă
ХОРКХО,ăЦШЭТЯКЭОăşТăОМСТЭКЛТХО,ăьЧăЭОrЦТЧТăХОРКХТăsăăПКМăăМЮЧШşЭТЧĠăăМЮăprШМОs
ОХО-ЯОrЛКХОăКХОăşОНТЧĠОХШr НОă УЮНОМКЭăă şТă ХКă ЧОМОsТЭКЭОă săă НОpЮЧăă
ШЛТОМĠТТ.ă DОsprОă rОгЮХЭКЭОХОă pКrЭТМТpărТТă ьЧă ТЧsЭКЧĠОХОă НОă
УЮНОМКЭăăКМЮгКЭШrТТă НОă sЭКЭă sЮЧЭăШЛХТРКĠТă săăТЧПШrЦКгОăprШМЮrШrЮХăТОrКrСТМă
sЮpОrТШrăЧЮăЦКТăЭьrгТЮăНО
гТЮКăЮrЦăЭШКrО.ăÎЧăЭОrЦОЧăНОă10ăгТХОăsăăьЧЭШМЦОКsМăăШăМШЧМХЮгТОăМЮăprТЯТrОăХКă
pШгТĠТКăpКrЭТМТpКЧĠТХШră ХКă prШМОs,ă rОгЮХЭКЭОХОă ОбКЦТЧărТТă МКЮгОТă şТă ШpТЧТКă
КsЮprКă СШЭărьrТТă КНШpЭКЭО,ă МКrОă sОă КЧОбОКгăă ХКă dosarul de control [13, p.50-67, 115-116;
14].
JЮsЭТĠТКăьЧăRoЦсЧТКăsОărОКХТгОКгăăprТЧăЮrЦăЭШКrОХОăТЧsЭКЧĠОăУЮНОМăЭШrОşЭТ:ăК)ăÎЧКХЭ
КăCЮrЭОăНОă CКsКĠТОă şТă JЮsЭТĠТО;ă Л)ă МЮrĠТă НОă КpОХ;ă М)ă ЭrТЛЮЧКХО;ă Н)ă ЭrТЛЮЧКХОă
spОМТКХТгКЭО;ă О)ă ТЧsЭКЧĠОă ЦТХТЭКrО;ă П)ă УЮНОМăЭШrТТ.ă ÎЧКХЭКă CЮrЭОă НОă CКsКĠТОă
şТă JЮsЭТĠТОă ОsЭОă Шă ТЧsЭКЧțăă sЮprОЦăă МКrОă КsТРЮrăă ТЧЭОrprОЭКrОКă şТă
КpХТМКrОКăЮЧТЭКrăăКăХОРТТăНОăМăЭrОăМОХОХКХЭОăТЧsЭКЧĠОăУЮНОМăЭШrОşЭТ,ăşТăОsЭОăШr
РКЧТгКЭăăьЧă4ăsОМĠТТă- SОМĠТКă МТЯТХăă şТă НОă prШprТОЭКЭОă ТЧЭОХОМЭЮКХă,ă SОМĠТКă
pОЧКХă,ă SОМĠТКă МШЦОrМТКХă,ă SОМĠТКă НОă МШЧЭОЧМТШsă
КНЦТЧТsЭrКЭТЯăşТăПТsМКХ.ăSОМĠТКăpОЧКХăăКăÎЧКХЭОТăCЮrĠТăНОăCКsКĠТОăşТăJЮsЭТĠТОăУЮНО
Мă:ăК)ăьЧăprТЦăăТЧsЭКЧĠă,ă prШМОsОХОă şТă МОrОrТХОă НКЭОă prТЧă ХОРОă ьЧă МШЦpОЭОЧĠКă
НОă prТЦăă ТЧsЭКЧĠăă Кă ÎЧКХЭОТă CЮrĠТă НОă CКsКĠТОă şТă
JЮsЭТĠТО;ăЛ)ărОМЮrsЮrТХО,ăьЧăМШЧНТĠТТХОăprОЯăгЮЭОăНОăХОРО.ă CЮrĠТХОă НОă КpОХ
sЮЧЭă ТЧsЭКЧĠОă ьЧă МТrМЮЦsМrТpĠТКă МărШrКă ПЮЧМĠТШЧОКгăă ЦКТă ЦЮХЭОă ЭrТЛЮЧКХОă
şТă ЭrТЛЮЧКХОă spОМТКХТгКЭО.ă ÎЧă МКНrЮХă МЮrĠТХШră НОă КpОХă ПЮЧМĠТШЧОКгăă sОМĠТТă
sКЮ,ă НЮpăă МКг,ă МШЦpХОЭОă spОМТКХТгКЭОă pОЧЭrЮă МКЮгОă МТЯТХО,ă pОЧКХО,ă
МШЦОrМТКХО,ă МЮă ЦТЧШrТă şТă НОă ПКЦТХТО,ă НОă МШЧtencios
КНЦТЧТsЭrКЭТЯăşТăПТsМКХ,ăprТЯТЧНăМШЧПХТМЭОăНОăЦЮЧМăăşТăКsТРЮrărТăsШМТКХО,ăprОМЮ
ЦăşТ,ăьЧărКpШrЭăМЮăЧКЭЮrКă
şТăЧЮЦărЮХăМКЮгОХШr,ăsОМĠТТăЦКrТЭТЦОăşТăПХЮЯТКХОăsКЮăpОЧЭrЮăКХЭОăЦКЭОrТТ.ă
TrТЛЮЧКХОХОăsЮЧЭăТЧsЭКЧĠОăШrРКЧТгКЭОăХКăЧТЯОХЮХăПТОМărЮТăУЮНОĠăşТăКХ
ЦЮЧТМТpТЮХЮТăBЮМЮrОşЭТ,ăьЧă МТrМЮЦsМrТpĠТКă ПТОМărЮТКă sЮЧЭă МЮprТЧsОă ЭШКЭОă
УЮНОМăЭШrТТХОă НТЧă УЮНОĠă sКЮ,ă НЮpăă МКг,ă НТЧă ЦЮЧТМТpТЮХă
BЮМЮrОşЭТ.ăÎЧăМКНrЮХăЭrТЛЮЧКХОХШrăПЮЧМĠТШЧОКгăăsОМĠТТăsКЮ,ăНЮpăăМКг,ăМШЦpХОЭ
ОăspОМТКХТгКЭО.ă JЮНОМăЭШrТТХОă sЮЧЭă ТЧsЭКЧĠОă Пărăă pОrsШЧКХТЭКЭОă УЮrТНТМă,ă
ШrРКЧТгКЭОă ьЧă УЮНОĠОă şТă ьЧă sОМЭШКrОХОă ЦЮЧТМТpТЮХЮТăBЮМЮrОşЭТ.
CoЧПОЫТЧĠКăştТТЧĠТПТМăă„Rolulăă‫܈‬tТТЧ‫܊‬ОТăîЧăЫОПoЫЦКЫОКăЬТЬtОЦuluТăУuЫТНТМă‫܈‬ТăpolТtТМ
o–КНЦТЧТЬtЫКtТЯ”, EНТ‫܊‬ТКăКăV-a, 10 decembrie 2019 36
IЧsЭКЧĠОХОăЦТХТЭКrОăsЮЧЭ:ăК)ăЭrТЛЮЧКХОХОăЦТХТЭКrО;ăЛ)ăTrТЛЮЧКХОХОăMТХТЭКrОăTОrТЭШr
ТКХОăBЮМЮrОşЭТ, Cluj-NКpШМК,ă IКşТă
şТăTТЦТşШКrК;ăМ)ăCЮrЭОКăMТХТЭКrăăНОăApОХăBЮМЮrОşЭТ,ăМКăТЧsЭКЧțКăЮЧТМăă[15, art.2, 35-
38, 56-61]. CЮrțТХО de apel, pe ХьЧРă judecarea ьЧ prТЦă ТЧsЭКЧță a unor categorii de ТЧПrКМțТЮЧТ,
prОЯăгЮЭО de lege, УЮНОМă apelurile ьЦpШЭrТЯК СШЭărсrТХШr penale prШЧЮЧĠКЭО ьЧ prТЦă
ТЧsЭКЧĠă de УЮНОМăЭШrТТ şТ de tribunal [16, art.38]. PrШМЮrКЭЮrКă ьЧă RШЦсЧТКă ОsЭОă
ПШrЦКЭăă ьЧă MТЧТsЭОrЮХă PЮЛХТМ,ă МКrОă ОsЭОă pКrЭОă МШЦpШЧОЧЭăă Кă
КЮЭШrТЭățТТăУЮНОМăЭШrО‫܈‬ЭТ.ăDТЧăcadrul
MТЧТsЭОrЮХЮТăPЮЛХТМăПКМăpКrЭО:ăPКrМСОЭЮХăНОăpОăХсЧРăăÎЧКХЭКăCЮrЭОă НОă CКsКțТОă
‫܈‬Тă JЮsЭТțТО,ă pКrМСОЭОХОă НОă pОă ХсЧРăă МЮrțТХОă НОă КpОХ,ă pКrМСОЭОХОă НОă pОă ХсЧРăă
ЭrТЛЮЧКХО,ă pКrМСОЭОХОă НОă pОă ХсЧРăă ЭrТЛЮЧКХОХОă spОМТКХТгКЭОă pОЧЭrЮă ЦТЧШrТă ‫܈‬Тă
ПКЦТХТО,ă pКrМСОЭОХОă НОă pОă ХсЧРăă УЮНОМăЭШrТТă ‫܈‬Тă pКrМСОЭОХОă ЦТХТЭКrО.ă
PКrМСОЭОХОă ЦТХТЭКrОă sЮЧЭă ШrРКЧТгКЭОă НЮpăă МЮЦă ЮrЦОКгă:ă SОМțТКă parchetelor militare
НТЧăМКНrЮХăPКrМСОЭЮХЮТăНОăpОăХсЧРăăÎЧКХЭКăCЮrЭОăНОăCКsКțТОă‫܈‬ТăJЮsЭТțТО,ăPКrМСОЭЮ
Хă MТХТЭКrăНОăpОăХсЧРăăCЮrЭОКăMТХТЭКrăăНОăApОХăBЮМЮrО‫܈‬ЭТă
‫܈‬ТăpКrМСОЭОХОăЦТХТЭКrОăНОăpОăХсЧРăăЭrТЛЮЧКХОХОă militare [15, art.62-102; 17]. PКrМСОЭОХОă
НОă pОă ХсЧРăă МЮrțТХОă НОă КpОХă КЮ ьЧă sЭrЮМЭЮră:ă prШМЮrШră РОЧОrКХ;ă prШМЮrШră
РОЧОrКХă КНУЮЧМЭ;ă prШМЮrШră ‫܈‬ОПă sОМțТО;ă prШМЮrШr;ă ‫܈‬Тă sОă МШЦpЮЧОă НТЧ:ă SОМțТКă
НОă ЮrЦărТrОă pОЧКХă;ă SОМțТКă УЮНТМТКră;ăDОpКrЭКЦОЧЭЮХăОМШЧШЦТМШ-ПТЧКЧМТКră
‫܈‬ТăКНЦТЧТsЭrКЭТЯ.ă PrШМЮrШrТТă НТЧă МКНrЮХă SОМĠТОТă УЮНТМТКrОă КЮă ЮrЦăЭШКrОХОă
КЭrТЛЮĠТТ:ă К) pКrЭТМТpăă ХКă УЮНОМКrОКă
МКЮгОХШrăpОЧКХОăşТăМТЯТХО,ăpШЭrТЯТЭăХОРТТ;ăЛ)
ОбОrМТЭăăМăТХОăНОăКЭКМăьЦpШЭrТЯКăСШЭărсrТХШrăУЮНОМăЭШrОşЭТă
prШЧЮЧĠКЭОăНОăМЮrЭОКăНОăКpОХ;ăМ)
ОбКЦТЧОКгăăМКгЮrТХОăНОăКpХТМКrОăЧОЮЧТЭКrăăКăХОРТТă şТă ПКМăprШpЮЧОrТă motivate
pОЧЭrЮăprШЦШЯКrОКărОМЮrsЮХЮТăьЧăТЧЭОrОsЮХăХОРТТ;ăН)
КЧКХТгОКгăăМКЮгОХОăьЧăМКrОăТЧsЭКЧĠОХОăКЮă prШЧЮЧĠКЭă СШЭărсrТă НОПТЧТЭТЯОă НОă
КМСТЭКrО,ă rОsЭТЭЮТrОă sКЮăЭrТЦТЭОrОăХКă prШМЮrШr;ă О) ОбОrМТЭăă ШrТМОă КХЭОă
КЭrТЛЮĠТТăprОЯăгЮЭОăНОăХОРОăşТărОРЮХКЦОЧЭОă[17, art.4, 75-81]. SОsТгКrОКă ТЧsЭКЧțОТă НОă
КpОХă sОă ПКМОă prТЧă НОМХКrКțТТă НОă КpОХă ьЧă ЭОrЦОЧă НОă 10ă гТХОă НОă ХКă НКЭКă
МШЦЮЧТМărТТărОгЮХЭКЭОХШrăНОХТЛОrărТТ,ăЧЮЦТЭăăminuta.ăPШЭăНОМХКrКăКpОХăprШМЮrШr
ЮХă‫܈‬ТăТЧМЮХpКЭЮХăьЧăМООКă МОăprТЯО‫܈‬ЭОăХКЭЮrТХОăpОЧКХăă‫܈‬ТăМТЯТХă;ăpКrЭОКăМТЯТХăă-
ьЧăХКЭЮrКăМТЯТХă;ăpКrЭОКăЯăЭăЦКЭăă- ьЧăХКЭЮrКăpОЧКХă;ă
ЦКrЭШrЮХ,ăОбpОrЭЮХ,ăТЧЭОrprОЭЮХă ‫܈‬Тă КЯШМКЭЮХ,ăьЧă МООКăМОă prТЯО
‫܈‬ЭОăМСОХЭЮТОХТХОăУЮНТМТКrО,ăьЧНОЦЧТгКțТТХОă МЮЯОЧТЭОăКМОsЭШrКă
‫܈‬ТăКЦОЧгТХОăУЮНТМТКrОăКpХТМКЭО;ăШrТМОăpОrsШКЧКăПТгТМКăШrТăУЮrТНТМКăКХОăМКrОТăНr
epturi ХОРТЭТЦОăКЮăПШsЭăЯăЭăЦКЭОăЧОЦТУХШМТЭăprТЧЭr-ШăЦăsЮrăăsКЮăprТЧЭr-
ЮЧăКМЭăКХăТЧsЭКЧțОТ,ăьЧăМООКăМОăprТЯО‫܈‬ЭОă
НТspШгТțТТХОăМКrОăКЮăprШЯШМКЭăКsОЦОЧОКăЯăЭăЦКrОă[16, art.409-410]. PОЧЭrЮă
ОбОrМТЭКrОКă МăТТă НОă КЭКМă КpОХЮХ,ă ЮrЦОКгăă Кă ПТă ьЧНОpХТЧТЭОă ЮrЦăЭШКrОХО
МШЧНТĠТТ:ă К)ă
СШЭărьrОКăУЮНОМăЭШrОКsМăăsăăПТОăНКЭКăьЧăprТЦăăТЧsЭКЧță;ăЛ)ăСШЭărьrОКăsăăЧЮăПТОăНОП
ТЧТЭТЯă;ăМ)ăХОРОКăsăăЧЮă
ТЧЭОrгТМăăКЭКМКrОКăСШЭărьrТТ;ăН)ăsăăОбТsЭОăЮЧăЭТЭЮХКrăХОРКХăКХăКpОХЮХЮТ;ăО)ăКpОХЮХ
ăsăăПТОăНОМХКrКЭăьЧăПШrЦКă şТăЭОrЦОЧЮХăprОЯăгЮЭăНОăХОРО [6, p.26].
ApОХЮХăprШЯШКМăăОбКЦТЧКrОКăМКЮгОТăНОăМăЭrОăУЮrТsНТМțТКăsЮpОrТШКră,ăьЧăМСОsЭТЮ
ЧТХОăНОă ПКpЭă‫܈‬Тă НОăНrОpЭ.ă
IЧsЭКЧțКăНОăКpОХăОбОrМТЭăăЮЧăМШЧЭrШХăТЧЭОРrКХăКsЮprКăЦШНЮХЮТăМЮЦă s-КăНОsПă
‫܈‬ЮrКЭăУЮНОМКЭКă КЧЭОrТШКrăă ‫܈‬Тă КsЮprКă СШЭărьrТТă prШЧЮЧțКЭО.ă JЮНОМКrОК КpОХЮХЮТă
pШКЭОă ПТă НОsПă‫܈‬ЮrКЭăă Пărăă МОrМОЭКrОКă УЮНОМăЭШrОКsМă,ăХТЦТЭьЧНЮ-
sОăХКăНОгЛКЭОrТХОă‫܈‬ТăМШЧПrЮЧЭКrОКăьЧăПКțКăТЧsЭКЧțОТăКăpШгТțТТХШrăКpОХКЧЭЮХЮТă‫܈‬Тă
КХОă КНЯОrsКrЮХЮТă săЮ,ă КЯьЧНă МКă ПТЧКХТЭКЭОă КПХКrОКă КНОЯărЮХЮТă ‫܈‬Тă КpХТМКrОКă
МШrОМЭăă Кă ХОРТТă ХКă ПКpЭОХО stКЛТХТЭО.ă JЮНОМКrОКă КpОХЮХЮТă МЮă
МОrМОЭКrОКăУЮНОМăЭШrОКsМăă sОă НОsПă‫܈‬ШКrăă МЮă КНЦТЧТsЭrКrОКă prШЛОХШră
ЧШТăsКЮărОПКМОrОКăЮЧШrăprШЛОăКНЦТЧТsЭrКЭОăНОăprТЦКăТЧsЭКЧță.ăCьЧНăКpОХЮХăКăПШsЭă
НОМХКrКЭăНОăprШМЮrШr,ă
prТЦЮХăМЮЯьЧЭăКpКrțТЧОăКМОsЭЮТК.ăUХЭТЦЮХăМЮЯьЧЭăКpКrțТЧОăьЧЭШЭНОКЮЧКăТЧМЮХpК
ЭЮХЮТ. IЧsЭКЧțКăУЮНОМăăКpОХЮХăЧЮЦКТăМЮăprТЯТrОăХКăpОrsШКЧКăМКrОăХ-КăНОМХКrКЭă
‫܈‬ТăХКăpОrsШКЧКăХКăМКrОăsОă rОПОrКă МОrОrОКă НОă КpОХă ‫܈‬Тă ЧЮЦКТăьЧă rКpШrЭă МЮă
МКХТЭКЭОКă pОă МКrОă КpОХКЧЭЮХă Шă КrОăьЧă prШМОs.ă ÎЧă МКНrЮХă
ХТЦТЭОХШrăЦОЧțТШЧКЭО,ăТЧsЭКЧțКăОsЭОăШЛХТРКЭăăМК,ăьЧăКПКrКăНОăЭОЦОТЮrТХОăТЧЯШМКЭ
Оă‫܈‬ТăМОrОrТХОă ПШrЦЮХКЭОă НОă КpОХКЧЭ,ă săă ОбКЦТЧОгОă МКЮгКă sЮЛă ЭШКЭОă
КspОМЭОХОă НОă ПКpЭă ‫܈‬Тă НОă НrОpЭ,ă ‫܈‬Т,ă sШХЮțТШЧсЧНă МКЮгК,ă ЧЮă
pШКЭОăМrОКăШăsТЭЮКțТОăЦКТăРrКЯăăpОЧЭrЮăМОХăМКrОăКăНОМХКrКЭăКpОХ.
IЧsЭКЧțКăНОăКpОХ,ăУЮНОМьЧНăКpОХЮХ,ăprШЧЮЧțăăЮЧКăНТЧЭrОăЮrЦăЭШКrОХОăsШХЮțТТ:ă1.ăr
ОspТЧРОăКpОХЮХ,ă
ЦОЧțТЧсЧНăСШЭărсrОКăКЭКМКЭă:ăК)ăНКМăăКpОХЮХăОsЭОăЭКrНТЯăsКЮăТЧКНЦТsТЛТХ;ăЛ)ăНКМăăК
pОХЮХăОsЭОăЧОПШЧНКЭ;ă 2.ăКНЦТЭОăКpОХЮХă‫܈‬Т:ăК)ăНОsПТТЧțОКгăăsОЧЭТЧțКăprТЦОТăТЧsЭКЧțОă
‫܈‬ТăprШЧЮЧțăăШăЧШЮКăСШЭărсrОăprШМОНсЧНă
pШЭrТЯТЭărОРЮХТХШrărОПОrТЭШКrОăХКăsШХЮțТШЧКrОКăКМțТЮЧТТăpОЧКХОă‫܈‬ТăКăКМțТЮЧТТăМТ
ЯТХОăХКăУЮНОМКЭКăьЧăПШЧН;ăЛ)ă CoЧПОЫТЧĠКăştТТЧĠТПТМăă„Rolulăă‫܈‬tТТЧ
‫܊‬ОТăîЧăЫОПoЫЦКЫОКăЬТЬtОЦuluТăУuЫТНТМă‫܈‬ТăpolТtТМo–КНЦТЧТЬtЫКtТЯ”, EНТ‫܊‬ТКăКăV-a, 10
decembrie 2019 37 НОsПТТЧțОКгăăsОЧЭТЧțКăprТЦОТăТЧsЭКЧțОă
‫܈‬ТăНТspЮЧОărОУЮНОМКrОКăНОăМăЭrОăТЧsЭКЧțКăКăМărОТăСШЭărсrОăКăПШsЭă desПТТЧțКЭăă[18,
p.179-235].
RОУЮНОМКrОКăМКЮгОТăНОăТЧsЭКЧțКăНОăПШЧНăpШКЭОăПТăНТspЮsăăpОЧЭrЮăЦШЭТЯЮХăМăăУ
ЮНОМКrОКăМКЮгОТăКă КЯЮЭă ХШМă ьЧă ХТpsКă ЮЧОТă părțТă ЧОХОРКХă МТЭКЭОă sКЮă МКrО,ă
ХОРКХă МТЭКЭă,ă Кă ПШsЭă ьЧă ТЦpШsТЛТХТЭКЭОă НОă КăsОă prОгОЧЭКă ‫܈‬Тă НОă Кă ьЧ‫܈‬ЭТТЧțКă
ТЧsЭКЧțКă НОsprОă КМОКsЭă.ă RОУЮНОМКrОКă sОă НТspЮЧОă ‫܈‬Тă КЭЮЧМТă МсЧНă ОбТsЭăă
ЯrОЮЧЮХăНТЧЭrОăМКгЮrТХОăНОăЧЮХТЭКЭОăКЛsШХЮЭă,ăМЮăОбМОpțТКăМКгЮХЮТăНОăЧОМШЦ
pОЭОЧță,ăМсЧНăsОăНТspЮЧОă rОУЮНОМКrОКăНОăМăЭrОăТЧsЭКЧțКăМШЦpОЭОЧЭăă[16, art.421].
Concluzii.
AsЭПОХ,ăОбТsЭăăЦЮХЭТpХОăПШrЦОăНОărООбКЦТЧКrОăКăСШЭărьrТХШrăУЮНОМăЭШrОşЭТ,ăТЧМХЮ
sТЯă МОХШră МКrОă ЧЮă КЮăТЧЭrКЭăьЧă ЯТРШКrОă – КpОХЮХ,ă ШpШгТĠТО,ă rОМЮrsЮХ,ă
rОЯТгЮТrО.ă TШКЭОă sТsЭОЦОХОă НОă НrОpЭă ЧКțТШЧКХОă КЮă prШprТТХОă МКrКМЭОrТsЭТМТă
ХОРКЭОă МЮă МКХОКă ТsЭШrТМăă НОă НОгЯШХЭКrО,ă ОsЭОă НТПОrТЭă şТă rШХЮХ
prШМЮrШrЮХЮТă ьЧă МКХОКă НОă КЭКМ.ă UЧОХОă prОЯОНОrТă sЮЧЭă КsОЦăЧăЭШКrО,ă sprОă
ОбОЦpХЮă УЮНОМКrОКă ьЧă ТЧsЭКЧĠКă ТОrКrСТМă sЮpОrТШКrăă sОă ОПОМЭЮОКгăă НОă МăЭrОă
ЮЧă МШЦpХОЭă НОă ЦКТă ЦЮХĠТă УЮНОМăЭШrТ,ă НrОpЭЮХă КЛsШХЮЭăКХăТЧМЮХpКЭЮХЮТă
şТăКpărăЭШrЮХЮТăНОăКă ПШХШsТăМКХОКăНОăКЭКМ,ăunele limitari de a folosi calea de
КЭКМăpОЧЭrЮăpКrЭОКăКМЮгărТТ,ăьЧăЮЧОХОăМКгЮrТăХТpsКăКМОsЭЮТăНrОpЭăНЮpăăКНШpЭКrО
КăsОЧЭТЧĠОТăНОăКМСТЭКrО,ă
pШsТЛТХТЭКЭОКăprОгОЧЭărТТăşТăМОrМОЭărТТăprШЛОХШrăЧШТăьЧăТЧsЭКЧĠКăНОăКpОХ.ă Unele
prevederi nu pot fi considerate democratice, progresive, spre exemplu, depunerea
МКЮĠТЮЧТТ,ăКЭКМКrОКăsОЧЭТЧĠОТăНШКrăНОăМăЭrОăprШМЮrШrЮХăМКrОăКăsЮsĠТЧЮЭăКМЮг
КrОКăНОăsЭКЭ.ă IЧЭrШНЮМОrОă ьЧă sТsЭОЦЮХă НrОpЭЮХЮТă ЦШХНШЯОЧОsМă Кă ЮЧШră
ЦШНОХОă НОă МШЧЭОsЭКrОă şТă ТЧsЭТЭЮЭЮХЮТă prШМЮrКЭЮrТТă КХЭШră sЭКЭОă ьЧă
МШЦpШЧОЧțКă MТЧТsЭОrЮХЮТă УЮsЭТĠТОТ,ă ЧЮă МrОНОЦă Мăă pШКЭОă ПТă МШЧsТНОrКЭăă
pШЭrТЯТЭăăşТăМШrОМЭă.ă EsЭОă ЧОМОsКră НОă Кă НОгЯШХЭКă sТsЭОЦКă prШprТОă ЧКĠТШЧКХăă
Кă МăТХШră НОă КЭКМăьЦpШЭrТЯКă СШЭărьrТХШră НОПТЧТЭТЯО,ă ТКră sЭКЭЮЭЮХă prШМОsЮКХă
КХă prШМЮrШrЮХЮТă ьЧă ТЧsЭКЧĠКă НОă КpОХă ЮrЦОКгăă Кă ПТă sЭКЛТХТЭă ХЮьЧНă ьЧă
МШЧsТНОrКĠТОăЭrКНТĠТТХОăТsЭШrТМОăКăНrОpЭЮХЮТ. RОПОЫТЧ‫܊‬ОăЛТЛlТoРЫКПТМО: 1. Ȼɢɛɢɥɨă
ȼ.ă ɋɭɞɟɛɧɵɟă ɫɢɫɬɟɦɵă ɡɚɪɭɛɟɠɧɵɯă ɝɨɫɭɞɚɪɫɬɜ.ă ɍɱɟɛɧɨ-ɦɟɬɨɞɢɱɟɫɤɨɟă ɩɨɫɨɛɢɟă
ɞɥɹăɫɬɭɞɟɧɬɨɜăɸɪɢɞɢɱɟɫɤɢɯăɫɩɟɰɢɚɥɶɧɨɫɬɟɣăȻȽɍ,ăɆɢɧɫɤ,ă2012,ă97ɫ. 2. Profesii juridice - Germania.
Procurori (Staatsanwalt). [Accesat 13.09.2019] Disponibil:
https://e-justice.europa.eu/content_legal_professions-29-de-maximizeMS-ro.do?member=1 3.
ɎɢɥɢɦɨɧɨɜăȻ.ăɍɝɨɥɨɜɧɨ-ɩɪɨɰɟɫɫɭɚɥɶɧɵɣăɤɨɞɟɤɫăɎɟɞɟɪɚɬɢɜɧɨɣăɊɟɫɩɭɛɥɢɤɢăȽɟɪɦɚɧɢɢ.ă
ɂɡɞɚɬɟɥɶɫɤɚɹăɮɢɪɦɚă«Ɇɚɧɭɫɤɪɢɩɬ»,ăɆɨɫɤɜɚ,ă1994,ă204ɫ. 4. Ƚɨɥɨɜɧɟɧɤɨɜăɉ.,ăɋɩɢɰɚăɇ.ăɍɝɨɥɨɜɧɨ-
ɩɪɨɰɟɫɫɭɚɥɶɧɵɣăɤɨɞɟɤɫăɎɟɞɟɪɚɬɢɜɧɨɣăɊɟɫɩɭɛɥɢɤɢă Ƚɟɪɦɚɧɢɹă – Strafprozessordnung (StPO)- ɇɚɭɱɧɨ-
ɩɪɚɤɬɢɱɟɫɤɢɣă ɤɨɦɦɟɧɬɚɪɢɣă ɢă ɩɟɪɟɜɨɞă ɬɟɤɫɬɚăɡɚɤɨɧɚ.ăUЧТЯОrsТЭтЭsЯОrХКРăPШЭsНКЦ, 2012,ă408ɫ. 5.
Ƚɭɰɟɧɤɨă Ʉ.,ă Ƚɨɥɨɜɤɨă Ʌ,ă Ɏɢɥɢɦɨɧɨɜă Ȼ.ă ɍɝɨɥɨɜɧɵɣă ɩɪɨɰɟɫɫă ɡɚɩɚɞɧɵɯă ɝɨɫɭɞɚɪɫɬɜ.ă 2-ɟă
ɢɡɞ.,ăɞɨɩ.ăɢăɢɫɩɪ.ăɂɡɞɚɬɟɥɶɫɬɜɨăɁɟɪɰɚɥɨ,ăɆɨɫɤɜɚ,ă2002,ă528ɫ. 6.
PКrКsМСТЯăC.S.ăApОХЮХăpОЧКХ.ăEНТЭЮrКăHКЦКЧРТЮ,ăBЮМЮrОşЭТ,ă2019,ă264p.ă 7. Ʉɚɥɢɧɨɜɫɤɢɣă
Ʉ.ă ɍɝɨɥɨɜɧɵɣă ɩɪɨɰɟɫɫă ɫɨɜɪɟɦɟɧɧɵɯă ɡɚɪɭɛɟɠɧɵɯă ɝɨɫɭɞɚɪɫɬɜ.ă ɂɡɞ-ɜɨă ɉɟɬɪȽɍ,ăɉɟɬɪɨɡɚɜɨɞɫɤ,ă2000,ă48ɫ. 8.
Ʉɚɥɢɧɨɜɫɤɢɣă Ʉ.ă Ɉɫɧɨɜɧɵɟă ɱɟɪɬɵă ɭɝɨɥɨɜɧɨɝɨă ɩɪɨɰɟɫɫɚă ɡɚɪɭɛɟɠɧɵɯă ɝɨɫɭɞɚɪɫɬɜ.ă ɂɆɐă
ȽɍɄăɆȼȾăɊɨɫɫɢɢ,ăɆɨɫɤɜɚ,ă2003.ă67ɫ. 9. Ⱥɪɱɟɪăɉ.ăȺɧɝɥɢɣɫɤɚɹăɫɭɞɟɛɧɚɹăɫɢɫɬɟɦɚ.ăɉɨɞă
ɪɟɞɚɤɰɢɟɣăȻ.ăɇɢɤɢɮɨɪɨɜɚ. ɂɡɞɚɬɟɥɶɫɬɜɨă ɂɧɨɫɬɪɚɧɧɨɣăɥɢɬɟɪɚɬɭɪɵ.ăɆɨɫɤɜɚ,ă1959,ă134ɫ. 10. Ɇɚɯɨɜă ȼ.,ă
ɉɟɲɤɨɜă Ɇ.ă ɍɝɨɥɨɜɧɵɣă ɩɪɨɰɟɫɫă ɋɒȺă (ɞɨɫɭɞɟɛɧɵɟă ɫɬɚɞɢɢ).ă ɍɱɟɛɧɨɟă ɩɨɫɨɛɢɟ.ăɂɡɞɚɬɟɥɶɫɬɜɨăɁȺɈăȻɢɡɧɟɫ-
ɲɤɨɥɚă«ɂɧɬɟɥ-ɋɢɧɬɟɡ»,ăɆɨɫɤɜɚ,ă1998,ă205ɫ. 11. Ɏɟɞɟɪɚɥɶɧɵɣă ɤɨɧɫɬɢɬɭɰɢɨɧɧɵɣă ɡɚɤɨɧă №1-ɎɄɁă ɨɬă
31.12.1996 «Ɉă ɫɭɞɟɛɧɨɣă ɫɢɫɬɟɦɟă ɊɨɫɫɢɣɫɤɨɣăɎɟɞɟɪɚɰɢɢ».ă[Accesat 27.07.2019] Disponibil:
http://www.consultant.ru/document/cons_doc_LAW_12834/ 12. Ɇɚɪɬɵɲɤɢɧă ȼ.,ă Ʉɭɡɶɦɢɱɟɜă Ɉ.ă
Ⱥɩɟɥɥɹɰɢɨɧɧɵɟă ɢɧɫɬɚɧɰɢɢă ɜă ɫɢɫɬɟɦɟă ɫɭɞɨɜă ɨɛɳɟɣă ɸɪɢɫɞɢɤɰɢɢ:ă ɩɪɟɞɦɟɬă ɨɛɠɚɥɨɜɚɧɢɹ,ă ɦɟɬɨɞɢɤɚă
ɪɚɫɱɟɬɚă ɤɨɥɢɱɟɫɬɜɚă ɫɭɞɟɣă ɢă ɚɩɩɚɪɚɬɚă ɫɭɞɚ. [Accesat 27.07.2019] Disponibil:
http://www.iuaj.net/node/436 CoЧПОЫТЧĠКăştТТЧĠТПТМăă„Rolulăă‫܈‬tТТЧ
‫܊‬ОТăîЧăЫОПoЫЦКЫОКăЬТЬtОЦuluТăУuЫТНТМă‫܈‬ТăpolТtТМo–КНЦТЧТЬtЫКtТЯ”, EНТ‫܊‬ТКăКăV-a, 10
decembrie 2019 38 13.
ɏɚɥɢɭɥɢɧăȺ.,ăɊɟɡɢɧɤɢɧɚăȺ.,ăɊɟɲɟɬɨɜɚăɇ.ăɍɱɚɫɬɢɟăɩɪɨɤɭɪɨɪɚăɜăɪɚɫɫɦɨɬɪɟɧɢɢăɭɝɨɥɨɜɧɵɯă
ɞɟɥăɜăɫɭɞɟăɚɩɟɥɥɹɰɢɨɧɧɨɣăɢăɤɚɫɫɚɰɢɨɧɧɨɣăɢɧɫɬɚɧɰɢɢ.ăɉɨɫɨɛɢɟ.ăȺɤɚɞɟɦɢɹăȽɟɧɟɪɚɥɶɧɨɣ
ɉɪɨɤɭɪɚɬɭɪɵăɊɎ.ăɆɨɫɤɜɚ,ă160ɫ. 14. ɉɪɢɤɚɡă Ƚɟɧɟɪɚɥɶɧɨɝɨă ɉɪɨɤɭɪɨɪɚă ɊɎă №465ă ɨɬă 25.12.2012ă «Ɉɛă ɭɱɚɫɬɢɢă
ɩɪɨɤɭɪɨɪɨɜă ɜă ɫɭɞɟɛɧɵɯă ɫɬɚɞɢɹɯă ɭɝɨɥɨɜɧɨɝɨă ɫɭɞɨɩɪɨɢɡɜɨɞɫɬɜɚ».ă [Accesat 21.09.2019] Disponibil:
https://www.garant.ru/products/ipo/prime/doc/70221540/ 15.
LОРОКăRШЦсЧТОТăЧr.304ăНТЧă28.06.2004ăprТЯТЧНăШrРКЧТгКrОКăУЮНТМТКră.ăÎЧ:ăMШЧТЭШrЮХ
oficial al RШЦсЧТОТăЧr.827ăНТЧă13.09.2005. 16. CШНЮХă НОă prШМОНЮrăă pОЧКХăă Кă RШЦсЧТОТă
Чr.135ă НТЧă 01.07.2010.ă ÎЧ:ă MШЧТЭШrЮХă ШПТМТКХă КХă RШЦсЧТОТăЧr.486ăНТЧă15.07.2010. 17.
RОРЮХКЦОЧЭЮХЮТăНОăШrНТЧОăТЧЭОrТШКrăăКХăpКrМСОЭОХШrăКprШЛКЭăprТЧăOrНТЧЮХăЦТЧТsЭ
rЮХЮТăУЮsЭТțТОТăКl RШЦсЧТОТă Чr.2.632/C/2014.ă ÎЧ:ă MШЧТЭШrЮХă ШПТМТКХă КХă RШЦсЧТОТ,ă
PКrЭОКă I,ă Чr.ă 623ЛТsă НТЧă 26.08.2014. 18. PКpКНШpШХă V.,ă TЮrТКЧЮă C.ă ApОХЮХă
pОЧКХ.ăCКsКă НОă ОНТЭЮrăă ‫܈‬Тă prОsăă „‫܇‬КЧsК‖- SRL,ă BЮМЮrО‫܈‬ЭТ,ă 1994, 293p.
STUDIUăASUPRAăPROCEDURIIăÎNCHEIERII,ăMODIFICĂRIIă‫܇‬IăÎNCETĂRIIă
CONTRACTULUIăPRIVINDăPLATAăPENSIEIăDEăÎNTRE‫܉‬INERE Oxana CIUDIN asistent universitar, Catedra de
Drept Facultatea de DrОpЭă‫܈‬ТăAНЦТЧТsЭrКțТОăPЮЛХТМă
UЧТЯОrsТЭКЭОКăНОăSЭКЭă,,B.P.ăHКsНОЮ’’ăНТЧăCКСЮХ „Menţinerea unei familii feriМite neМesită
multe, atсt Нin partea părinţilor, Мсt şi Нin partea Мopiilor. FieМare membru al familiei trebuie să Нevină,
ьntr-un fel special, servitorul Мelorlalţi. ” 1 /Papa Ioan Paul al II-lea/ Abstract: ContraМtul privinН plata
pensiei Нe ьntreținere este МontraМtul reglementat Нe CoНul familiei Мare, Нă posibilitatea mebrilor
familiei și nu numai, Мe НoresМ să ьși asume ьntreținerea Мelor aflați ьn stare Нe neМesitate, să o poată
faМe. Conținutul Мontractului poate preгenta Мlauгe Мare să stabileasМă МonНiții Мare să satisfaМă
Нoleanțele părților reeșinН Нin МonНițiile reale ьn Мare aМestea se află, atьt МreНitorul Мьt și Нebitorul.
Legilația familială a RepubliМii MolНova aМorНă o atenție Нeosebită aМtivității Нe ьntreținere, astfel
reglemetьnН Мategoriile Нe subieМte ьntre Мare poate fi stabilită, preМum și МonНițiile ьn Мare poate fi
realiгată. Cuvinte-chee: МontraМt, pensie Нe ьnteținere, familie, lege, filiație, ruНenie, Нebitor si МreНitor.
Abstract: The contract regarding payment of the maintenance pension is the contract regulated by the
Family Code wich gives the posibilitty to thefamily members and not only, to assume the maintenance of
those in need, to do so.This kind of the contract may have provisions that establish conditions that can
satisfy wishes of the contractual parties, based on real conditions in which they are, both, the creditor and
the debitor. The family legislation of the Republic of Moldova pays special attention to the maintenance 1
„Familia ьn Мitate, aforisme și maбime”, https://www.diane.ro/2017/06/familia-in-citate-aforisme-
maxime.html, (vizitat 07.12.2019) Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)