Documente Academic
Documente Profesional
Documente Cultură
x 1
x dx C , 1 ,
1
9
11 4
x 1 x 4 x4
x x5 dx
10
dx C, C, x5 dx C
11 4 9
4
1
6
x4 1 7 x 6 1 x3
x7 9 dx x
3
x dx C, dx x dx C, 9 dx C
4 6 x6 1
3
1
x dx ln/ x / C ,
ax
a dx C, a 0
x
ln a
e13 x
e dx
13 x
e dx e C , C
x x
13
sin(100 x)
sin xdx cos x C , cos(100 x)dx 100
C
1 1 x
x 2 a 2 dx a arctg a C ,
1
2 2
dx ln/ x x 2 a 2 / C ,
x a
1
2 2
dx ln/ x x 2 a 2 / C
x a
1 x
dx arcsin C
a2 x2 a
1 sin 2 x cos 2 x 1 1
sin 2 x cos2 x dx sin 2 x cos 2 x dx cos 2 x dx sin 2 x dx tgx ctgx C
Exemple
xe dx xe x 1 e x dx xe x e x C
x
a) f ( x) x f '( x) 1
g '( x) e x g ( x) e x dx e x
1
ln xdx x ln( x) x x dx x ln( x) x C
b) 1
f ( x) ln x f '( x)
x
g '( x) 1 g ( x) x
1 a
e sin(bx)dx e ax cos(bx) eax cos(bx)dx
ax
b b
1 a 1 a
e ax cos(bx) ( e ax sin(bx) e ax sin(bx)dx)
b b b b
2
1 a a
e ax cos(bx) 2 e ax sin(bx) 2 eax sin(bx)dx
b b b
2
a 1 ax a ax
e sin(bx)dx(1 b2 ) b e cos(bx) b2 e sin(bx)
ax
b2 1 a
( e ax cos(bx) 2 e ax sin(bx))
ax
e sin( bx ) dx 2 2
a b b b
f ( x) e
ax
f '( x) ae ax
cos(bx)
g '( x) sin(bx) g ( x) sin(bx)dx
b
f ( x) e
ax
f '( x) ae ax
c) sin(bx)
g '( x) cos(bx) g ( x) cos(bx)dx
b
x3 1 x3 x3
x ln xdx 3 ln x x 3 dx ... 9 C
2
f ( x) x 2 f '( x) 2 x
g '( x) ln x g ( x) .....
d) ....
1
f ( x) ln x f '( x)
x
3
x
g '( x) x 2 g ( x)
3
arcsin 2 x t3 arcsin 3 x
dx t dt C
2
C
1 x2 3 3
e)
1
t arcsin x dt dx
1 x2
3) Integrarea funcțiilor raționale
1
x a dx ln( x a) C
1 ( x a ) n 1
( x a)n dx n 1 C , n 1
1 4 ( x 5)3
( x 5)4 dx ( x 5) dx
3
C
1 1
ax 2 bx c dx b 2
C se analizează după semnul lui .
a[( x ) ]
2a 4a
1 1 1 x2
x 2 4 x 9 dx ( x 2)2 5 dx 5 arctg ( 5 ) C
1 1
( x 2 4 x 9)2 dx (( x 2)2 5)2 dx
t x 2 dt dx
1 1 1 5 t2 t2 1 1 t t
(( x 2)2 5)2 dx (t 2 5)2 dt 2
5 (t 5) 2
dt ( 2
5 t 5
dt 2
(t 5) 2
dt )
1 1 t 1 t 1 1
( arctg 2 2 dt ) ...
5 5 5 2 t 5 2 t 5
f (t ) t f '(t ) 1
t 1
g '(t ) 2 2
g (t ) (t 2 5) 1
(t 5) 2
1 1
( x 2 2 x 3)2 dx (( x 1)2 2)2 dx
t x 1 dt dx
1 1 2 t2 t2 1 1 t
I 2 2
dt 2 2
dt ( 2 dt t 2 dt )
(t 2) 2 (t 2) 2 t 2 (t 2) 2
1 1 t 1 t 1 1 t
( arctg 2 arctg ) C ...
2 2 2 2 t 2 2 2 2
f (t ) t f '(t ) 1
t 1 1
g '(t ) 2 2
g (t ) 2
(t 2) 2 t 2
P ( x)
4) Cazul general de funcție rațională f ( x) , P, Q polinoame.
Q( x)
Algoritm de rezolvare
a) dacă gradP>gradQ se împarte cu cât și rest P la Q și
P( x) R( x)
Q( x) dx C ( x)dx Q( x)dx și continuăm pt ultima fracție în care gradul
numărătorului este mai mic.
b) Se descompune în factori ireductibili numitorul Q( x)
R ( x)
c) Se descompune in fracții simple și se integrează fiecare fracție în parte.
Q( x)
Exemple
1 1 1 1 x
x 2 x dx x( x 1) dx x dx x 1 dx ln/ x / ln/ x 1/ C ln/ x 1 / C
1 A B
x( x 1) x x 1
1 A( x 1) Bx
A B 0
A 1 B 1
1 1 1 1 1 1
x 2 9 dx ( x 3)( x 3) dx 6 x 3 dx 6 x 3 dx
1 1 1 /x 3/
ln/ x 3 / ln/ x 3 / C ln C
6 6 6 /x 3/
1 A B
1)
( x 3)( x 3) x 3 x 3
1 A( x 3) B( x 3)
A B 0
1 1
3 A 3B 1 6 B 1 B A
6 6
1 1 1 1 1
x3 2 x 2 x dx x( x 1)2 dx x dx x 1 dx ( x 1)2 dx
ln/ x / ln/ x 1/ ( x 1) 1 C
1 A B C
x( x 1) 2
x x 1 ( x 1) 2
2) 1 A( x 1) 2 Bx( x 1) Cx
A B 0
2A B C 0
A 1 B 1 C 1
1 1 1 1 1 1 1
x( x 3)2 dx 9 x dx 9 x 3 dx 3 ( x 3)2 dx
1 1 1 ( x 3)1
ln/ x / ln/ x 3 / C
9 9 3 1
1 A B C
x( x 3) 2
x ( x 3) ( x 3) 2
3) 1 A( x 3)2 Bx( x 3) Cx
A B 0
6 A 3B C 0
1 1 1
9A 1 A B C
9 9 3
x x 1 1 1 x 1
x3 1 dx ( x 1)( x 2 x 1) dx 3 x 1 dx 3 x 2 x 1 dx
1 1 2x 2 1 2x 1 3
ln/ x 1/ 2 dx ... ( 2 dx)
3 6 x x 1 6 x x 1
1 2x 1 1
... ( 2 dx 3 2 dx)
6 x x 1 x x 1
1 1
... (ln( x 2 x 1) 3 dx)
6 1 2 3
(x )
2 4
1 2 2 1
.. (ln( x 2 x 1) 3 arctg[ ( x )]
6 3 3 2
x A Bx C
2
( x 1)( x x 1) x 1 x x 1
2
x A( x 2 x 1) ( Bx C )( x 1)
A B 0
1 1
A B C 1 A B C
4) 3 3
AC 0
1 1 1 x 1
x3 x dx x( x 2 1) dx x dx x 2 1 dx ln/ x / 2 ln( x
2
1) C
1 A Bx C
2
x( x 1) x x2 1
5)
1 A( x 2 1) ( Bx C ) x
A B 0
C 0
A 1 B 1
1 1 1 1
x 2 ( x 2 1)2 dx x 2 dx x 2 1 dx ( x2 1)2 dx
x 1 1 x2 x2 x
arctg ( x) 2 dx ... arctg ( x) x 2 dx .....
1 ( x 1) 2
( x 1) 2
f ( x) x f '( x) 1
x 1 1
g '( x) 2 2
g ( x)
( x 1) 2 x2 1
1 A B Cx D Ex F
2 2 2
2 2
x ( x 1) x x x 1 ( x 2 1) 2
1 Ax( x 2 1) 2 B( x 2 1) 2 (Cx D) x 2 ( x 2 1) ( Ex F ) x 2
AC 0
BD 0
2A C E 0
2B D F 0
A0C 0 E 0
B 1 D 1 F 1
Cazuri particulare a) Funcția rațională R(sin x, cos x) este parî în sin(x) și cos(x),
adică R(sin x, cos x) R( sin x, cos x) . Se face substituția
1
t tg ( x) x arctg (t ) dx 2
dt
t 1
Exemplu
t2
sin 2 x t2 1 1 t2
4 cos2 x dx 1 t2 1
dt (4t 2 5)(t 2 1) dt
4 2
t 1
5 1 5 1 5 2 2t
4t 2 5 dt t 2 1 dt 4 2 5 dt arctg (t ) 4 5 arctg 5 arctg (t ) C ...
t
4
2
t At B Ct D
2
(4t 5)(t 1) 4t 5 t 2 1
2 2
b) Funcția rațională R(sin x, cos x) esteim parî în sin(x) sau impară în cos(x), adică
R(sin x, cos x) R( sin x, cos x) t cos x
sau .
R(sin x, cos x) R(sin x, cos x) t sin x
Exemplu
1 cos x dt 1 t 1
cos x dx cos2 x dx 1 t 2 2 ln/ t 1 / C
1 1 sin x
ln C
2 / sin x 1/
t sin x dt cos xdx
Observație Primitivele puterilor pare ale lui sin(x) și cos(x) se fac cu formulele
1 cos(2 x) 1 cos(2 x)
trigonometrice sin 2 x , cos 2 x
2 2
1 cos(2 x)
sin 2 x
2
1 cos 2 x 2 1
cosxdx ( ) dx 1 2 cos(2 x) cos 2 (2 x)dx
4
2 4
1 sin(2 x) 1 cos(4 x) 1 x sin(4 x)
(x 2 dx) (... )C
4 2 2 4 2 8
1) Substituțiile Cebâsev
x (ax n b) p dx, m, n, p Q
m
4 1 1
x
1 dx x 4 (1 x 2 ) 1 dx
x
1 1
m , n , p 1 Z
4 2
i) x t dx 4t 3dt
4
1 1
t4
I (t 4 ) 4 (1 (t 4 ) 2 ) 1 4t 3dt 4 t 4 (1 t 2 ) 1 dt 4 dt
t2 1
t 4 1 1 (t 2 1)(t 2 1) 1 t3
4 dt 4 dt 4( t arctg (t )) C ...
t2 1 t2 1 3
1
1
4 dx x ( x 0 4
1) 4 dx
x4 1
1
m 0, n 4, p Z
4
m 1 1
Z
n 4
m 1 1 1 x4 1 4
ii) p 0 Z 4 t x 4 1 t 4 x 4 x 4 (t 4 1) 1
n 4 4 x
1 5
4
1
x (t 1) 4 dx (t 4 1) 4 4t 3dt
4
1 5
1 4 t2
I (t (t
4 4
1) ) (t 4 1) 4 t 3dt t 2 (t 4 1) 1 dt dt
t 4 1
t2
dt
(t 1)(t 1)(t 2 1)
t2 A B Ct D
(t 1)(t 1)(t 1) t 1 t 1 t 2 1
2
1 1
x
dx x( x 2 1) 2 dx
x 1
1 1
m 1, n , p Z
2 2
m 1 11
4Z
n 1
iii)
2
1 1
2
x2 1 t x2 t 2 1 x (t 2 1) 2 dx 2(t 2 1)2tdt
1
I 4 (t 2 1) 2 (t 2 ) 2 t (t 2 1)dt 4 (t 2 1)3 dt 4 t 6 3t 4 3t 2 1dt
t7 t5
4( 3 t 3 t ) C ....
7 5
Exemple 1)
3 1 1
x
1 dx x 3 (1 x 2 ) 1 dx
x
1 1
m , n , p 1 Z x t 6 dx 6t 5 dt
3 2
1
t7 t
I (t ) (1 t 3 ) 1 6t 5 dt
6 3
6 3
dt 6( (t 4 t )dt dt )
1 t (t 1)(t 2 t 1)
t A Bt C
2
(t 1)(t t 1) t 1 t t 1
2
t A(t 2 t 1) ( Bt C )(t 1)
A B 0
A C 1
1 1 1
AC 0 C , A ,B
2 2 2
t 1 1 1 t 1
(t 1)(t 2 t 1) dt 2 t 1 dt 2 t 2 t 1 dt
1 1 2t 2 1 2t 1 3 1 1
ln/ t 1/ 2 dt .. 2 dt ... (ln(t 2 t 1) 3 dt )
2 4 t t 1 4 t t 1 4 1 2 3
(t )
2 4
1 2 2 1
... (ln(t 2 t 1) 3 arctg ( (t )) C
4 3 3 2
1
1
3 dx x (1 0 3 3
x ) dx
x3 1
1
m 0, n 3, p Z
3
m 1 1
Z
n 3
m 1 1 1 x3 1 3
2) p 0 Z 3 t 1 x3 (t 3 1)
n 3 3 x
1 4
3
1
x (t 1) 3 dx (t 3 1) 3 3t 2 dt
3
1 4
t
1
I [t (t 1) ]
3 3 3 t 2 (t 3 1) 3 dt t (t 3 1) 1 dt 3
dt
t 1
t
dt ....
(t 1)(t 2 t 1)
1
x2
3 dx x ( x 1)
2 3 3 dx
x3 1
1
m 2, n 3, p Z
3) 3
1 2
m 1 3 1
1 Z x3 1 t 3 x (t 3 1) 3 dx (t 3 1) 3 3t 2 dt
n 3 3
2 1 2
t2
I (t 3 1) 3 (t 3 ) 3 t 2 (t 3 1) 3 dt tdt C
2
Exemplu
x
dx
x x2 x 1
2t 1
x 2 x 1 t x x 2 x 1 t 2 2tx x 2 x
t 2 1
2(t 2 1) (2t 1)2t 2t 2 2t 2
dx dt dt
(t 2 1) 2 (t 2 1) 2
2t 1
t 2 1 t2 t 1 (2t 1)(t 2 t 1) 2t 3 3t 2 3t 1
I 2 dt 2 t (t 2 1)2 dt 2 t (t 2 1)2 dt
2t 1 2t 1 (t 2 1) 2
t 2
t 2 1 t 1
3 2
2t 3t 3t 1
2 dt
t (t 1) 2 (t 1) 2
2t 3 3t 2 3t 1 A B C D E
2
t (t 1) (t 1) 2
t t 1 (t 1) t 1 (t 1) 2
2
2t 3 3t 2 3t 1 A(t 1) 2 (t 1) 2 Ct (t 1) 2 Bt (t 1)(t 1) 2 Dt (t 1) 2 (t 1) Et (t 1) 2
A B D 0
CBDE 2
2 A 2C B D 2 E 3
CBDE 3
A 1 B D 1 C 2D E 3
2C 2 E 4
1 3 9 1
C 2D E 2 D B C E
4 4 4 8
1 3 1 9 1 1 1 1 1
I dt dt dt dt dt
t 4 t 1 4 (t 1) 2
4 t 1 8 (t 1) 2
3 9 (t 1) 1 1 1 (t 1) 1
I ln/ t / t ln/ t 1/ ln/ t 1/ C
4 4 1 4 8 1
x 1
x 1
dx
x 1 2 2 2 t2 1 2t (t 2 1) 2t (t 2 1)
t x 1 xt t x 2 dx dt
x 1 t 1 (t 2 1) 2
4t
dx dt
(t 1) (t 1) 2
2
t2
I 4 dt ....
(t 1) 2 (t 1) 2
1 1 1
0 t 2 1 dt arctg (t ) 0 arctg (1) arctg (0) 4
b b
a f '( x)g ( x)dx f ( x) g ( x) a a f ( x) g '( x)dx
b
sin x 0 dt 1 dt
02 1 cos2 x dx 1 1 t 2 0 t 2 1 4
t cos x dt sin xdx
x 0 t cos 0 1
x t cos 0
2 2
x
dx
1 x2 x 1
t 2 1
x 2 x 1 t x x 2 x 1 t 2 2tx x 2 x
2t 1
2t (2t 1) 2(t 2 1) 2t 2 2t 2
dx dt dt
(2t 1)2 (2t 1) 2
t 2 1
2 2 2
2t 1 2t 2t 2 dt 2 (t 1)(t t 1) dt
t 2 1 (2t 1) 2
(2t 1)2 (t 2 3t 2)
1 t
2t 1
1
I dt
(t 1)(t 2)(2t 1) 2
1 A B C D
(t 1)(t 2)(2t 1) 2
t 1 t 2 (2t 1) (2t 1) 2