Sunteți pe pagina 1din 283

Viorel OLARU

Verbele neregulatte în limba peersană

reguli, exceppții, dificultăți

1
Vio
orel Olaru (n
n. 14 februarrie 1978) licen
nțiat în teolo
ogie ortodoxăă (2004), licen
nțiat în filolog
gie, specializa
area,
ara
abă-persană (2010),
( doctorr în teologie ortodoxă (2011). Dintre cărțile sale amintim: •S
Samanizii şi poezia
neoopersană: Secollul Samanid ddin Istoria Iran
nienilor şi înceeputurile poeziiei clasice persaane.Între fabulos și faptul isstoric
reall (2012); •Suf
ufism și poeziee mistică în Persia
P ( 20133); •Dicționarr român - perrsan, persan - român, med
dia și
com
municare (20144); •Cartea P
Psalmilor desppre superioritaatea omului șii mesianismull biblic (martie 2015).; •Sffânta
Litu Tainăla Liturgghia Sfântului Ioan Gură dee Aur. Liturghhia Sfântului Ioan Gură de Aur
urghie - de la Cina cea de T
Arh
hiepiscopul Coonstantinopolu
ului (347- 407)) în ediție bilin
ngvă română și
ș persană ( iun
nie 2015).

Collecția
Persana este melo odioasă,
dulce și elegantă

© 2016,Viorel
2 O
Olaru
Toa
ate drepturilee rezervate. N
Nicio parte a acestei cărţi nu poate fi reeprodusă sau
u transmisă sub
s nicio form
mă şi
prin
n niciun mijlloc, electronicc sau mecaniic, inclusiv fo
otocopiere, în
nregistrare sau
u prin orice sistem
s de sto
ocare
a in
nformaţiei, făără permisiun
nea dată de editor. Ediţiee în limba ro
omână publiccată de Editu
ura Universitară
"Ca
arol Davila", Copyright © 2016.

2
Viorel OLARU
_________________________

VERBELE NEREGULATE

ÎN LIMBA PERSANĂ

reguli, excepții, dificultăți

Editura Universitară „Carol Davila”


_________________________________
Bucureşti •2016

3
Coordonator: Prof. Reza Heidari
Tehnoredactare: Matei Olaru, Teodor Olaru
Corectură: Prof. Alexandra - Violeta Ștefan
Copertă: Petruț Radu
Format : B5
Apărută: ianuarie • 2016

Descrierea CIP a Bibliotecii Naţionale a României


OLARU, VIOREL
Verbele neregulate în limba persană : reguli, excepţii, dificultăţi / Viorel Olaru. - Bucureşti :
Editura Universitară "Carol Davila", 2015
ISBN 978-973-708-824-6

811.222.1'367.625

ISBN 978-973-708-824-6

© Viorel Olaru

© Editura Universitară "Carol Davila" - București • 2016


B-dul Eroii Sanitari nr. 8, sector 5, Bucureşti
Tel: 021.318.08.62 int. 199
http://www.umfcaroldavila.ro/index.php/editura
E-mail: editura@umf.ro

4
mul apare îîn colecția•Persana este melodio
Volum oasă, dulcee și elegantăă

‫ﻣﺎ ر ﺴﺎرره ﻮن ا و ﻢ‬ ❀ ‫ای ﺑﺎ ﺲ ﮋﭘ ده ﺖ‬


‫ﻻ ی‬
" ‫" پرروين اعتصامی‬

O lalea spu
use unei narccise ofilite: Priveșște cum chipu
ul nostru a în
nflorit!
Parrvin E'tesāmi (poetă 1907 - 1941)

5
6
CUVÂNTUL AUTORULUI
____________________________________

Bucură-te, carte, în care a fost scris Cuvântul!

Lucrarea Verbele neregulate în limba persană, reprezintă un auxiliar didactic util


pentru studiul gramaticii limbii persane vorbite, fārsi și este destinată acelora care doresc
să-și însușească temeinic elementele de bază ale acestei limbi străine, să dobândească
ușurința de a întreține o conversație, pentru început simplă, având însă siguranța
corectitudinii limbii folosite. Însușirea conjugărilor verbelor persane nu este, de obicei o
sarcină ușoară, cu atât mai mult, dacă acestea sunt neregulate. Folosirea acestui tip de
verbe la forma lor corectă e o dificultate întrucât tulpina verbelor se schimbă în timpul
conjugării.
Pentru a folosi eficient această carte trebuie să știți deja să scrieți și să citiți în persană,
să fiți familiarizați cu gramatica și structura de bază a limbii persane.
• Persana limba florilor
Limba persană modernă vorbită în Iran, fārsi așa cum îi spun iranienii, este versiunea
modernă a unei limbi străvechi parsi care aparține familiei de limbi indo-europene, o
limbă dintre cele mai frumoase și expresive, fiind melodioasă, dulce și elegantă1. Apropiată
de limbile urdu, pashtu și kurdă, însă îndepărtată de sanskrită, hindi și bengali, limba
persană, se impune, în mod deosebit prin intermediul numeroșilor și talentaților săi poeți.
Din acest punct de vedere, Ferdowsi (940-1020 d.Hr.) s-a ridicat din cenușă, având intactă
structura specifică indo-ariană, după cucerirea arabă, care în alte părți ale lumii a însemnat
arabizarea totală chiar a unor popoare cu un trecut istoric fabulos.
În timp ce araba se impunea ca limba unei teologii hegemonice, jurisprudenţei,
filosofiei, ştiinţei şi literaturii culte, persana se perpetua prin cântecele de leagăn ale
mamelor și poeților rătăcitori, menestrelilor şi povestitorilor. "A înflorit continuu și
neîntrerupt, a fost vorbită multe veacuri de sfinți și păcătoși, regi și cerșetori, de cei mai
mari prinți de la cele mai distinse curți regale și împărătești din Asia2".

1 Sir William Jones, A Grammar of the Persian Language, Publisher Ulan Press, 2012, pag. I.

2Wheeler Thackston, AMillennium of Classical Persian Poetry, Ibesc Publishers, Bethesda, Maryland, 1994, pag.IX.

7
În acest mileniu, s-au scris opere admirabile de istorici, filosofi și poeți care au găsit-o
capabilă să exprime elegant și limpede, în egală măsură, cele mai profunde idei și gânduri,
precum și cele mai frumoase și cele mai înălțătoare sentimente. Se deosebește de celelalte
limbi indo-europene prin simplitate, gingășie, naturalețe, frumusețe, prin originalitatea ei
gramaticală și mai ale prin excelență literară. A suferit secole întregi agresiuni și dușmănie,
în secial în timpul invaziilor hoardelor de cotropitori care, cel puțin la începuturi vorbeau
ca stăpâni, propria limbă pe care și-o doreau impusă și noilor supuși. În timpul
confruntărilor în condițiile cele mai vitrege, limba persană nu a sucombat și, cu toate că a
împrumutat și adaptat mii de cuvinte și a adoptat un nou alfabet, nu și-a pierdut
personalitatea și spiritul, ci, din contră și le-a îmbogățit "cucerindu-i pe cuceritori". Astfel
au reușit iranienii să-și păstreze tradițiile, limba, naționalitatea în mijlocul nenumăratelor
invazii și revărsări de popoare, a tot felul de rase, care s-au abătut asupra pământului
Persiei și este un adevărat miracol cum au reușit mereu să iasă deasupra potopului de
care ar fi putut fi înghițiți fără să mai lase vreo urmă.
Despre iranieni se spune că sunt neobișnuiți de atașați de membrii familiei, de rude,
de prietenii apropiați și de clan. Sunt inteligenți, inventivi și au un simț artistic dezvoltat;
le plac distracțiile, veselia și petrecerea timpului în aer liber. Talentul lor constă în
realizarea celor mai amuzante glume, pe seama celor care dețin puterea, în special, a
guvernului. Ei fac din servirea mesei o adevărată artă, iar arta culinară persană este una
dintre cele mai rafinate din întreaga lume. Un poet modern iranian afirma că viața noastră
este poezie, legendă și mit. Pentru un iranian, e mult mai sigur că va fi convins de adevărul
unei afirmații, dacă aceasta este justificată printr-un vers sau anecdotă, decât dacă se
folosește de o argumentare logică sau sunt aduse probe concludente.
Care este oare factorul determinant în această situație: caracterul psihosocial al iranienilor
care a favorizat cizelarea tipului de limbă căruia îi aparține persana, sau limba, tezaurul
moștenit, i-a condus spre adoptarea acestui comportament social?

8
‫ﮐﻼمِ ﻮ ﻨﺪه ) ﻘﺪ (‬
‫___________________________________‬

‫ا ان ﺖ ﻮد و ا ا ﯿﺎن آ ا " ر ﯽ" ﻨﺎ ﻨﺪ‪ ،‬ﯾﮏ ﻪء ﺪرنِ ) ا وزیِ ( ﯾﮏ زﺑﺎنِ‬ ‫زﺑﺎنِ ﭘﺎر ﯽِ ﺪرن ) ا وزی (‬

‫ﺑﺎ ﺘﺎ ﯽِ "ﭘﺎر ﯽ" ﺒﺎ ﺪ ﻌ ﻖ ﺷﺎ ای از زﺑﺎن ﻨﺪ و اروﭘﺎ ﯽ ﻮده و از زﺑﺎ ﮫﺎی ز ﺒﺎ و رﺳﺎ ﺒﺎ ﺪ‪ " ،‬ز ا زﺑﺎ ﺖ ﻣ ﻮدﯾﮏ‪،‬‬

‫ﺮ ﻦ و ز ﺒﺎ " ‪.‬‬
‫ﮐ‬
‫‪ ،‬ﻨﺪی و ﯽ‪ ،‬ﻮ ﻂِ ﯽ‬ ‫زﺑﺎ ﮫﺎی ﺳﺎ ﺴ‬ ‫ا ﻦ زﺑﺎن‪ ،‬زﺑﺎ ﺖ دﯾﮏ زﺑﺎ ﮫﺎی اردو‪ ،‬ﭘ ﻮ و دی‪ ،‬و ﺑﺎ ﯽ ﺻ ﻪ‬

‫ﯿﻼدی (‪ ،‬ﭘﺲ از ﭘ ﺮوزیِ ا اب‪ ،‬دوﺑﺎره ﺑﺎ ﻆِ ﺳﺎ ﺘﺎر زﺑﺎ ﯽ ﻨﺪوآرﯾﺎ ﯽ د ﺖ‬ ‫ﯽ ) ‪940-1020‬‬ ‫از ﺷﺎ ا ﺶ‪ ،‬ﻮ ه از ﻮی دو‬

‫ﻮرده‪ ،‬از ﺧﺎ ﺮ ون آ ﺪ ‪.‬‬

‫‪ ،‬و ن ﻮ ﻂِ ﻘﺪ ﻦ و ﻨﺎ ﮑﺎران‪ ،‬ﭘﺎدﺷﺎ ن و ا ‪ ،‬ر ﺮ ﻦ‬ ‫‪ ،‬رو ﯽ ﯽ و ﻪ ﯾﺎ‬ ‫" ای ﺪ ﯽ ار ﺳﺎ ‪ ،‬زﺑﺎن ر ﯽ ﺑ ﻮ ء‬

‫ﻪ ﻦ ﺑﺎرﮔﺎ ﮫﺎی ﭘﺎدﺷﺎ ﯽ و ا ﭙﺮا ﻮریِ آ ﯿﺎ‪ ،‬ﺖ دﯾﺪ " ؛‬ ‫ﺷﺎ ادﮔﺎنِ‬

‫‪،‬ﻮ ﻪ‬ ‫آ ر ﻦ اﻧ ﺰی ﻮ ﻂ ﻮرﺧﺎن‪ ،‬ﯿ ﻮ ن و ﺷﺎ ا ﯽ ﻮا ﯽِ ﯿﺎن ﺮ ﻦ و ﺸﺎط ﺶ ﻦ ا ﺴﺎﺳﺎت ﺮﭘ ا ﺨﺎر را دا‬

‫ﺪ‪.‬‬
‫ھ‬
‫ﯽ و زﺑﺎ ﯽِ واژﮔﺎنِ ‪ A‬ﮕﺎ ‪ ،‬ﻮ ه ﯽ ‪.‬‬ ‫ء ﮫﺎ ﻢِ‬ ‫ﻦ ن از ﻢ و د ﯽِ ﺠﺎوز ان و ﮫﺎ ﻤﺎن ر ﺞ د‪ ،‬ﻮص‬
‫ﺴ‬
‫ﺖ ﻦ ﺮا ﻂ‪ ،‬زﺑﺎنِ ر ﯽ ﻢ ﺸﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ا ﻪ اران واژهء ﺪﯾﺪ او ر ﻪ ده و وف ا ﺒﺎی ﺪﯾﺪی‬ ‫ﻮل ﮫﺎ و‬

‫دﯾﺪ ‪.‬‬ ‫ﺤﺎن "‪ ،‬ﯽ‬ ‫روحِ ﮐﻼمِ ﻮد را از د ﺖ ﺪا د‪ ،‬ﺑﻠ ﻪ ﺑﺎ " ﭘ ﺮوزیِ‬ ‫‪ ،‬اﻣﺎ‬ ‫ﯾﺎ‬

‫ﻮ ﻨﺪه‬

‫‪9‬‬
10
STUDIU INTRODUCTIV
___________________________________

Limba persană este limba oficială a Iranului, iar variantele ei sunt cunoscute sub
numele de dari, fārsi sau pārsi. Din punct de vedere structural, este o limbă S.O.V
(subiect-obiect-verb), flexionară, cu o topică relativ fixă și aparține ramurii de apus a
limbilor indo-europene.
În prezent, este vorbită de circa 130 de milioane de oameni, în principal, din Iran,
Afganistan, Tadjikistan și Uzbekistan, dar și din Pakistan, Bahrein, Irak, Kazahstan și
diaspora iraniană. Persana se scrie și se citește de la dreapta la stânga, folosind o versiune
ușor modificată a scrierii arabe. Astfel, la alfabetul arab s-au mai adăugat niște caractere,
în schimb, din arabă n-au fost adoptate în persană unele litere, iar altele prezintă o formă
ușor modificată. La fel ca în arabă, reprezentările diacritice ale vocalelor scurte, de obicei,
nu se scriu. Nu întâlnim majuscule și minuscule existând din acest punct de vedere un
singur tip de literă. În plus, două caractere adiacente pot fi unite (scrise cu o linie
neîntreruptă) sau justapuse (urmează una după alta, dar nu sunt legate) ori sunt separate
de un mic spațiu alb. În cazul în care o literă este legată sau izolată de următoarea literă,
aceasta poate să mai adopte până la trei forme diferite.
• Noțiuni de morfologie persană
În cadrul morfologiei persane, sistemul nominal este relativ simplu. Nu există sistemul
cazurilor, nu se face distincție în funcție de gen, excepție făcând câteva substantive
împrumutate din arabă care și-au păstrat terminația de gen feminin. Adjectivele care
califică sau determină substantivele la forma de plural nu se acordă în număr cu acestea, ci
rămân la singular.
În persană, sunt două numere, singular și plural, dintre care pluralul este marcat cu
sufixul ‫( ھا‬hā) pentru toate substantivele numărabile, excepție de la regulă făcând doar

câteva subtantive animate care primesc sufixul de plural mai formal, ‫( ـان‬ān).

Împrumuturile din arabă și-au menținut terminațiile de plural ‫( ات‬āt), ‫( ون‬un), ‫( ين‬in) etc.
În persană sunt și câteva plurale neregulate (sparte), venite odată cu împrumuturile din
arabă, dar pe care morfologia persană nu le mai tratează, ci se învață la vocabular, ca
excepții lexicale.

11
În persană, există o particulă enclitică ‫( ی‬i), numită ‫( اضافه‬ezāfe), pentru a marca
subtantivele modificate. Ezafetul poate marca un anumit substantiv sau o întreagă
expresie nominală. Mai există și un articol nehotărât enclitic ‫( ی‬i) care are o singură formă,
atât pentru singular, cât și pentru plural, și care, în cazul subtantivelor modificate de
adjective, poate urma direct, fie substantivul, fie adjectivul. În prima situație substantivul
nu primește particula ezafe, în timp ce în al doilea caz, o primește. Alte particule enclitice
sunt ‫( ی‬i) combinate cu particula relativă ‫( که‬ke), marca finită opțională ‫( ـه‬h sau e) și

particula postpozițională de marcare a obiectului ‫( را‬rā).

Adjectivele formează gradele de comparație cu sufixul ‫( ـَر‬ar) pentru comparativ și ‫ترين‬


(tarin) pentru superlativ. Adjectivele pot primi ezafetul enclitic când urmează un substantiv

modificat. De asemenea, adjectivele primesc fie complement direct, fie un complement


indirect, ultimul caz fiind caracteristic adjectivelor derivate din forme verbale.
• Verbul în limba persană
Verbul este un cuvânt care exprimă, în principal, o acțiune, precum a face, a se juca, a
mânca etc. Verbele sunt la moduri, timpuri și diateze diferite, în funcție de felul în care
vorbitorul prezintă acțiunea având în vedere raportul dintre subiect și predicat. Forma de
bază este cea de infinitiv lung.
Există un număr limitat de lexeme verbale care formează o clasă închisă de cuvinte
(circa 200 itemuri). Cele mai multe înțelesuri verbale întâlnite și descrise extensiv în limbi
indo-europene sunt exprimate prin predicate verbale complexe, construite dintr-un cap
verbal și un element predicativ care poate fi un substantiv ori adjectiv. Morfologia verbală
este o parte puțin mai complexă a gramaticii persane, dar urmează, totuși, un tipar destul
de simplu.
Descrierile morfologice persane, de regulă, susțin existența a două tulpini verbale
distincte, una pentru formele timpurilor prezente și alta pentru formele timpurilor trecute.
Tulpina prezent se folosește la formarea tuturor timpurilor prezente, participiul prezent,
gerunziul și imperativul. În schimb tulpina trecut este folosită pentru a forma timpurile
trecute, participiul trecut, care exprimă posibilitatea și obligația și ajută, de asemenea, la
formarea celor două infinitive.
Verbele compuse constituie majoritatea verbelor în limba persană, fiind, de regulă,
formate dint-un element non-verbal şi unul verbal. Elementul non-verbal poate fi: un

12
substantiv ‫( کار‬kār) muncă în verbul compus ‫ ( کار کردن‬kār kardan) a munci, a face ceva,un

adjectiv ‫( پيدا‬peidā) găsi în verbul compus ‫( پيدا کردن‬peidā kardan) a găsi, un adverb ‫( پيش‬piș)

înainte, în verbul compus, ‫( پيش رفتن‬piș raftan) a avansa, amerge înainte.Timpurile compuse,
precum cele de la diateza pasivă, sunt derivate de la participiul trecut. Toate paradigmele
verbale persane rezultă din combinația unei tulpini date, cu un set de prefixe și sufixe,
după cum urmează: Prefix(e) modal / temporal - tulpină- sufix(e) personal. Paradigma
prefixelor modale/ temporale e formată din ‫(می‬mi) și ‫ب‬
ِ (be) pentru construirea formelor
de indicativ,conjunctiv și imperativ. Sufixele personale posibile sunt ‫( ـَم‬am), ‫( ی‬i), ‫( د‬ad/- e/ᴓ),

‫يم‬ (im),‫( يد‬id/-in) și ‫ند‬ (and/(an). Aceste combinații generează șapte forme diferite de timpuri,

fiecare având câte șase persoane, precum și cinci forme verbale nominale, la care se pot
atașa particulele enclitice menționate mai sus. La formele create astfel se pot atașa prefixele
negaționale َ ‫( نـ‬na), sau ‫( م‬ma) (folosit doar la imperativ).
Substantivele care denumesc fiinţe, în special, persoane, atunci când sunt la numărul
plural, cer forma de plural a verbelor. Limba persană are două paradigme distincte ale
formelor de indicativ prezent ale verbului ‫( بودن‬budan) a fi, o formă lungă pentru verbul
"a fi" ca verb noțional și auxiliar și o formă scurtă care constă din particule enclitice
(copule) care se pot atașa substantivelor și adjectivelor (verbul "a fi" copulativ). Aceasta a
doua paradigmă se atașează la participiul trecut pentru a forma timpurile compuse perfect
și imperfect. Persana are, de asemenea, sufixe pronominale, care pot fi combinate cu
substantive, pronume, verbe, prepoziții, adjective și unele adverbe.
În elaborarea prezentei lucrări s-a avut în vedere atât aspectul scris al limbii, cât și cel
oral, făcând referiri la pronunția cuvintelor persane.
M-am convins de cât de complex este sistemul verbal în totalitatea lui și câtă muncă
presupune însușirea tuturor formelor, atât pentru vorbitorii nativi, cât și pentru cei care
învață persana ca limbă străină.

! ‫ُﻣﻮﻓَّﻖ ابﺷـﻴﺪ‬
(movaffaq bāșid!)

Succes!

13
14
• Alfabetul limbii persane
_____________________________________
‫( الفبای زبان فارسی‬alefbāy-e zabān-e fārsi)

Pronunţie Finală Poziţie Mediană Iniţială

singură finală

A (alif) ‫ا‬ ‫ـا‬ ‫ـا‬ ‫ا‬

B (be) ‫ب‬ ‫ـب‬ ‫ـبـ‬ ‫ب‬

P (pe) ‫ـپـ‬ ‫پ‬


‫پ‬ ‫ـپـ‬

‫ت‬
T (te) ‫ت‬ ‫ـت‬ ‫ـتـ‬

S (se) ‫ث‬ ‫ـث‬ ‫ـثـ‬ ‫ث‬

J (jim) ‫ج‬ ‫ج‬ ‫ـجـ‬ ‫ج‬

Č (ce) ‫چ‬ ‫چ‬ ‫ـچـ‬ ‫چ‬

H (he) ‫ح‬ ‫ح‬ ‫ـحـ‬ ‫ح‬

Kh (khe) ‫خ‬ ‫خ‬ ‫ـخـ‬ ‫خ‬

D (de) ‫د‬ ‫ـد‬ ‫ـد‬ ‫د‬

Z (zal) ‫ذ‬ ‫ـذ‬ ‫ـذ‬ ‫ذ‬

R (re) ‫ر‬ ‫ـر‬ ‫ـر‬ ‫ر‬

15
‫)‪Z (ze‬‬ ‫ز‬ ‫ـز‬ ‫ـز‬ ‫ز‬

‫)‪J (je‬‬ ‫ژ‬ ‫ـژ‬ ‫ـژ‬ ‫ژ‬

‫)‪S (sin‬‬ ‫س‬ ‫ـس‬ ‫ـسـ‬ ‫س‬

‫)‪Ş (șin‬‬ ‫ش‬ ‫ـش‬ ‫ـشـ‬ ‫ش‬

‫)‪S (sad‬‬ ‫ص‬ ‫ـص‬ ‫ـصـ‬ ‫ص‬

‫)‪Z (zad‬‬ ‫ض‬ ‫ـض‬ ‫ـضـ‬ ‫ض‬

‫)‪T (ta‬‬ ‫ط‬ ‫ـط‬ ‫ـطـ‬ ‫ط‬

‫)‪Z (za‬‬ ‫ظ‬ ‫ـظ‬ ‫ـظـ‬ ‫ظ‬

‫)‪(‘ayn‬‬ ‫ع‬ ‫ـع‬ ‫ـعـ‬ ‫ع‬

‫)‪Q (khayn‬‬ ‫غ‬ ‫ـغ‬ ‫ـغـ‬ ‫غ‬

‫)‪F (fe‬‬ ‫ف‬ ‫ـف‬ ‫ـفـ‬ ‫ف‬

‫)‪Q (qaf‬‬ ‫ق‬ ‫ـق‬ ‫ـقـ‬ ‫ق‬

‫)‪K (kaf‬‬ ‫ک‬ ‫ـک‬ ‫ـکـ‬ ‫ک‬

‫)‪G (gaf‬‬ ‫گ‬ ‫ـگ‬ ‫ـگـ‬ ‫گ‬

‫)‪L (lam‬‬ ‫ل‬ ‫ـل‬ ‫ـلـ‬ ‫ل‬

‫‪16‬‬
M (mim) ‫م‬ ‫ـم‬ ‫ـمـ‬ ‫م‬

N (nun) ‫ن‬ ‫ـن‬ ‫ـنـ‬ ‫ن‬

V (vav) ‫و‬ ‫ـو‬ ‫ـو‬ ‫و‬

H (he) ‫ه‬ ‫ـه‬ ‫ـھـ‬ ‫ھـ‬

Y (ye) ‫ى‬ ‫ی‬ ‫ـيـ‬ ‫ي‬

• PRONUMELE PERSONAL
_____________________________

‫ضمير شخصی‬ (zamir-e șakhsi)

Eu man ‫َمن‬

Tu to ‫تو‬

El/Ea ( u / ān) ( ‫او ) آن‬

Noi mā ‫ما‬

Voi șomā ‫ُشما‬

Ei /Ele ānha / ișān ‫ ايشان‬/ ‫آنھا‬

17
• TIMPURILE VERBALE ÎN LIMBA PERSANĂ
________________________________________________________

1. Prezentul simplu - de hal-e sāde ‫حال ساده‬


ِ
informare

2. Conjunctiv prezent hal-e eltezāmi ‫حال التزامی‬

3. Prezentul continuu hal-e estemrari ‫حال استمراری‬


ِ
(prezent simplu )

4. Trecutul simplu ( trecut gozaște-ye sāde ‫گذشتهء ساده‬


perfect compus )

5. Trecutul continuu- trecut gozaște-ye estemrari ‫گذشته استمراری‬


imperfect

6. Trecutul prezent ( perfect gozaște-ye naqli ‫گذشته نقلی‬


compus)

7. Trecutul mai mult ca gozaște-ye ba'id ‫گذشتهء بعيد‬


perfect

8. Trecutul conjunctiv gozaște-ye eltezāmi ‫گذشته التزامی‬


perfect

9. Trecutul în efectuare gozaște-ye mostamar - (dar giariān) ‫گذشته مستمر– در جريان‬

10. Viitorul simplu āyande-ye sāde ‫آيندهء ساده‬

11.Verbul de comandă fe'l-e amr ‫فعل امر‬


(Imperativul)

18
PARTEA I
_____________________
Considerații generale asupra verbului în limba persană

Verbul persan ‫( فعل‬fe'l) constituit dintr-un un sistem divers de forme, care se împart,
după structură, în simple (sintetice) și compuse ( analitice). Cele simple se formează din
forma verbală de bază ‫( اساس فعل‬asās-e fe'l) cu ajutorul terminațiilor și prefixelor verbale.
Structura verbului persan este regulată. Conjugarea verbală are la bază una dintre cele
două tulpini verbale- tulpina de prezent și tulpina de trecut la care se adaugă terminațiile
conjugaționale care sunt în ambele situații identice cu excepția persoanei a III - a singular a
timpului trecut simplu care nu are o terminație conjugațională (terminație 0).

• Infinitivul

În persană verbul are două forme de infinitiv lung și scurt. Infinitivul lung are toate
caracteristicile unui substantiv, astfel: - admite sufixul de plural ‫( ھا‬ha), articolul nehotărât

‫( ی‬i), poate fi urmat de ezafet și / sau de postpoziția ‫را‬ (rā) ori este precedat de prepoziții.

Sintactic îndeplinește în general aceleași funcții ca și adjectivul. Verbele în persană se


găsesc în dicționare la forma de infinitiv lung. Toate verbele la infinitiv, în persană, au
terminaţiile: ‫( تن‬tan), ‫( دن‬dan), şi ‫( يدن‬idan).

Exemplu:
A ucide koștan ‫کشتن‬
A aduce āvardan ‫آوردن‬
A cumpăra kharidan ‫خريدن‬
A pleca, a merge raftan ‫رفتن‬
A spune goftan ‫گفتن‬
A vedea didan ‫ديدن‬

Forma scurtă de infinitiv se formează prin eliminarea terminaţiei ‫( ـَن‬an) de la infinitivul


lung, astfel încât toate verbele la infinitivul scurt se termină în ‫( د‬d) sau ‫( ت‬t). Forma de
infinitiv scurt este identică cu tulpina de trecut a verbului.
Exemplu: ‫ ( کشت‬koșt ), ‫( آورد‬āvard) , ‫( خريد‬kharid).

19
• Tulpini verbale
Conjugarea tuturor verbelor persane are la bază două tulpini, numite tulpina prezent şi
tulpina trecut. Odată ce aceste tulpini sunt aflate și cunoscute pentru un anumit verb,
verbul acela poate fi conjugat conform singurei forme de conjugare care există în limba
persană.
1.Tulpina trecut se formează prin eliminarea sufixului ‫( ـَن‬an) din terminaţia infinitivului,

astfel încât toate tulpinile de trecut să termină în ‫( د‬d) sau ‫( ت‬t) (formă echivalentă cu
infinitivul scurt).
cumpără kharid ‫خريد‬
aduce āvard ‫آورد‬
știe dānest ‫دانست‬
ucide koșt ‫کشت‬
vede did ‫ديد‬

Nu există excepţii de la această regulă3.


2. Tulpina prezent se formează de la tulpina trecut în mai multe moduri:
• În mod regulat:
(a) Tulpinile de trecut termiante în ‫( يد‬id) pierd această silabă:
kharid →khar ‫خريد ← خر‬
(b) Tulpinile de trecut treminate în ‫( د‬d), iar penultima literă este n, r, a ori u, pierd litera

‫( د‬d).
ovard→ovar ‫آورد← آور‬
(c) Tulpinile de trecut terminate în ‫( ت‬t), în care penultima literă este f sau ș, pierd litera

‫( ت‬t).
koșt → koș ‫کشت ← کش‬
d) Tulpinile de trecut terminate în –est, -eft, -oft şi –ad pierd această silabă.

dānest → dān ‫دانست ← دان‬

3 La Anexa 1 se prezintă o clasificare a verbelor în funcție de forma infinitivului și a modului de obținere a tulpinei de
trecut.

20
• În
Î mod neregulat:
Un
n mare num
măr de verrbe comunee din limbaa persană formează
f t
tulpina lor de prezen
nt în
mo ui ‫( د‬d) / ‫( ت‬t) ), fie printr-o schim
od neregulaat (după eliiminarea lu mbare a con
nsoanei fin
nale,
fie printr-o scchimbare m
mai radicalăă, chiar ado
optând o tu
ulpină comp
plet diferităă:
a fa
abrica → faabrica ‫ن‬
‫ساختن‬ ( sākhttan) ← ‫ ( ساز‬sāz)

a vedea
v → veedea ‫( ديدن‬diddan) ← ‫بين‬ (bin)

a arăta
a → arăăta ‫ن‬
‫نمودن‬ (nemuddan) ← ‫( نما‬n
nemā)

Exceptând în
ncă câteva cazuri izollate tratatee, de regulăă, la vocabu
ular, acestaa este singu
urul
tip
p de nereg
gularitate în
n ce priveeşte verbull în persan
nă care con
nstituie grrupul verbeelor
nerregulate. Tulpinile
T dee prezent alle verbelor neregulatee se dau în majoritateaa dicţionareelor
şi trebuie
t învăţate pe dee rost împreeună cu inffinitivele reespectivelorr verbe.

a vedea
v didan
n →bin ‫ديدن ← بين‬
a ști, a cunoașște șenākhtan → șenās ‫ختن ← س‬
‫شناس‬ ‫شناخ‬
a veni
v āmadaan → ā ‫آمدن ← آ‬
a pleca
p raftan
n→ ro ‫رفتن ← رو‬
‫ن‬
a scrie
s neveștan
n → nevis ‫نوشتتن ← نويس‬
Tulpina prezent
p estee folosită pentru
p form
marea indiicativului prezent,
p a conjunctivu
c ului
prezent și a participiiului activ.

• Terminaţii
T şi prefixe
(a)) Terminaţiii personalee / desinențțe
Tim
mpurile sim
mple ale v
verbului see formeazăă prin com
mbinarea tu
ulpinilor (ccele două)) cu
urm
mătoarele terminaţii
t p
personale.
Singu
ular P
Plural
1. ‫( م‬am) 1. ‫ ( يم‬im)
2. ‫ ( ی‬i) 2. ‫( يد‬id)
3. ( Numai tulpina d
de prezent)) ‫( د‬ad) 3. ‫( ند‬and)

Nu
u se foloseeşte nici o terminaţiee la persoaana a III-a singular a timpurilo
or formate din
tullpina de treecut.

2
21
Ateenție! Acesste terminaţţii nu trebu
uie confund
date cu sufiixele prono
ominale.
(b)) Prefixele verbale.
v
În conjugareaa verbelor sse folosesc trei
t prefixee verbale:
(a) ‫( می‬mi), caare marchează continu
uitatea sau repetarea acţiunii
a

(b)) ‫( به‬be) caree introducee un elemen


nt de îndoială sau de viitor
v

(c) ‫( نه‬ne, na) care


c formeaază negativ
vul

To
oate aceste prefixe
p se p
pot scrie sep
parat sau leegate de veerb. În cel de-al
d doileaa caz ‫( ه‬he) de

la cele două prefixe ‫( به‬be) şi ‫( نه‬nne) se omitte. Contrar regulii geenerale, aceeste prefixee îşi
asu
umă accenttul principal al cuvân
ntului, putâând însă săă rămână şi
ş un accen
nt secundarr pe
ulttima silabă a verbuluii. Când dou
uă prefixe de acest geen se adaugă unui veerb (în pracctică
doar ‫می = نمی‬
‫ ) نه ی‬primu
ul preia acccentul.

• VERBE COMPUSE
bal persan cuprinde un număr extrem dee mare de verbe com
Sisstemul verb mpuse, form
mate
din
ntr-o partee nominalăă și un veerb auxiliar. Număru
ul de verb
be simple este reduss în
com
mparație cu
u marele n
număr de verbe
v comp
puse, locuțiiuni verballe, expresiii etc. care sunt
s
ech
hivalentul ori se pot traduce în
n română printr-un
p v
verb simplu
u. Verbele auxiliare sunt
s
verrbe care pot
p funcțion
na și ca verbe
v noțio
onale simplle, indepen
ndente, av
vând un sens
s
pro
opriu mai mult sau m
mai puțin co
oncret; cân
nd sunt folo
osite ca aux
xiliare, senssul lor de bază
b
estte mai puțțin evidentt, iar uneori dispare complet, îndreptând
î du-se de laa concret spre
s
absstract, deveenind astfeel simple in
nstrumente de constru
ucție gramaaticală. Parttea nomina
ală a
verrbelor com
mpuse- o p
prepoziție, un substtantiv, un adjectiv sau
s un ad
dverb exprimă
con
nținutul seemantic al verbului, iar
i auxiliarrul oferă în
n primul râând inform
mații legatee de
cattegoriile grramaticale ale formelor pe caree le poate căpăta veerbul comp
pus pe tim
mpul
utiilizării în comunicarre. Distinccția dintre verbele compuse
c ș asociereea de verb
și b +
com
mplement prezintă
p un
neori o difiicultate atâtt în predareea cât și în însușirea liimbii persa
ane.

Exemple de formare a v
verbelor com
mpuse:
(a) Cu prepozziţii: ‫( بر‬bar), pe, ‫( در‬dar
d ) în

a în
ntâlni (din întâmplaree) bar khhurdan ‫خوردن‬
‫بر خ‬
a ridica
r bar dāștan
d ‫بر دااشتن‬

2
22
a întoarce bar gaștan ‫بر گشتن‬
a se amesteca în, a se asocia dar āmikhtan ‫در آميختن‬
(b) Cu adverbe: ‫( باز‬bāz) din nou
a deschide bāz kardan ‫باز کردن‬
a întoarce bāz gaștan ‫باز گشتن‬
a repeta (spusele ) bāz goftan ‫) تکرار کردن ( باز گفتن‬
a progresa piș raftan ‫پيش رفتن‬
a da înapoi, a înapoia pas dādan ‫پس دادن‬

(c) Cu adjective: ‫( تنگ‬tang) îngust, strâmt; ‫( بيدار‬bidār) treaz; ‫( بلند‬boland) înalt; ‫بيرون‬
(birun) afară; ‫( پايئن‬pāiin) jos; ‫( وارد‬vāred) (care) intră.
a strânge tang kardan ‫تنگ کردن‬
a trezi bidār kardan ‫بيدار کردن‬
a se trezi bidār șodan ‫بيدار شدن‬
a ridica boland kardan ‫بلند کردن‬
a expulza birun kardan ‫بيرون کردن‬
a trage în jos pāiin ovardan ‫پايئن آوردن‬
a intra vāred șodan ‫وارد شدن‬

(d) Cu substantive: ‫( در‬dar) uşă; ‫( صبر‬sobr) răbdare, așteptare;‫( دوست‬dust) prieten; ‫( نگاه‬negāh)

privire, uitare; ‫( حرف‬harf) cuvânt; ‫( ياد‬yād) memorie; ‫( نشان‬neșān) semn; ‫( سرما‬sarmā)rece.

a veni afară, a ieşi dar āmadan ‫در آمدن‬


a scoate dar ovardan ‫در آوردن‬
a aştepta sobr kardan ‫صبر کردن‬
a plăcea, a iubi dust dāștan ‫دوست داشتن‬
a privi, a se uita la negāh kardan ‫نگاه کردن‬
a vorbi harf zadan ‫حرف زدن‬
a aminti yād kardan ‫ياد کردن‬
yād dādan
a învăța ( pe cineva ) ‫ياد دادن‬

23
a arăta neșān dādan ‫نشان دادن‬
a răci sarmā khurdan ‫سرما خوردن‬
Observații: (a) În timp ce elementul non-verbal este considerat ca parte integrantă a întregii
expresii verbale, în conjugarea verbală este independent, prefixele verbale, sunt inserate
înaintea verbului și atașate acestuia. Prefixul ‫( به‬be) este în general omis.
nu s-a întors bar nagașt ‫بر نگشت‬
nu progresez piș nemiravam ‫پيش نميروم‬
ei ridică boland mikardand ‫بلند ميکردند‬
voi aştepta sobr khoham kard ‫صبر خواھم کرد‬
(lasă-l) să aştepte! sobr konad ‫صبر کند‬
au arătat neșān dādand ‫نشان دادند‬

(b) Când elementul non-verbal este un adjectiv sau un substantiv, la el se poate ataşa un
prefix pronominal cu funcţie de complement direct sau chiar de complement indirect.
el l-a exclus (pe el) o rā birun kard= birunaș kard ‫او را بيرون کرد = بيرونش کرد‬
el a strâns-o ān rā tang kard = tangaș kard ‫آنرا تنگ کرد = تنگش کرد‬
el ţi-a predat be to yād = yādat dād ‫بتو ياد داد= يادت داد‬

Acest caz întâlnit în principal în uzajul comun, oral. În stilurile literare există practica de a
lega complementul indirect de elementul non-verbal printr-o construcţie ezafe. Acest lucru
se întâmplă în mod obişnuit când verbul compus este un verb intranzitiv format dintr-un
verb simplu şi un adjectiv.
El s-a urcat (a încălecat) pe sevār- e āsb șod ‫سوار آسب شد‬
cal.
A intrat în Teheran. vāred-e Tehran șod ‫وارد تھران شد‬

Uneori acestă situaţie se mai întâlneşte când verbul compus este verb tranzitiv format
dintr-un verb simplu şi un substantiv verbal.
(c) O expresie prepoziţioanlă poate, de asemenea, să urmeze elementul compus.
El îşi reamintea de scumpa yād az vatan-e 'aziz khud mikard ‫ياد از وطن عزيز خود ميکرد‬
lui patrie.

(d) Accentul tinde să treacă de la prefixul verbal la elementul non-verbal al expresiei


verbale.
24
• Verbe auxiliare
Printre cele mai comune verbe auxiliare folosite în formarea verbelor compuse sunt:
‫( کردن‬kardan) a face ( deseori este preferat în vorbirea colocvială oricărui alt verb din această
categorie); ‫( داشتن‬dāștan) a avea; ‫( گشتن‬gaștan) a întoarce ; ‫( شدن‬șodan) a deveni; ‫( دادن‬dādan) a

da; ‫( نمودن‬nemudan) a arăta; ‫( خوردن‬khurdan) a mânca; ‫( زدن‬zadan) a lovi; ‫( کشيدن‬keșidan) a trage;

‫( ديدن‬didan) a vedea. Verbele ‫( گشتن‬gaștan) și ‫( شدن‬șodan) sunt în mod obişnuit ca forme pasive
sau intranzitive ale lui ‫( کردن‬kardan), ‫( نمودن‬nemudan) etc, când acestea sunt părţi ale verbelor
compuse tranzitive.Verbele, a fi, a voi și a deveni, pe lângă sensurile lor ca verbe noţionale,
sunt folosite şi ca verbe auxiliare pentru formarea verbelor compuse fiind partea care se
modifică în conjugarea acestora.
a fi → tulpina prezent budan → bāș ‫بودن ← باش‬
a dori, a voi → tulpina khostan → khoh ‫خواستن ← خواه‬
prezent
a deveni → tulpina prezent șodan → șav ‫شو‬ ← ‫شدن‬

În timp ce ‫( خواستن‬khostan) a dori, a voi și ‫( شدن‬șodan) se conjugă în mod normal verbul ‫بودن‬
( budan) a fi, are două forme pentru timpul prezent. ( A) Forma scurtă și ( B) forma lungă.
• Verbul ‫( بودن‬budan) A fi

Infinitivul lung al verbului “a fi” din română este echivalentul lui ‫( بودن‬budan) din limba

persană a cărui tulpină de prezent este ‫( باش‬bāș). Așa cum verbul “a fi” din română are mai

multe forme supletive şi ‫ ( بودن‬budan) îşi schimbă forma în funcţie de diferitele subiecte pe
care le are. Mai mult decât atât , “a fi” are forme scurte şi forme lungi.

( A) a fi - verb auxiliar, și verb copulativ


Singular Plural

(eu sunt ) ‫َم‬...،‫آم‬ (noi suntem) ‫ يم‬...،‫ايم‬


(tu eşti) ‫ ی‬... ،‫ای‬ (voi sunteţi) ‫ يد‬...،‫ايد‬
(el, ea este) ‫َست‬...،‫آست‬ (ei,ele sunt) ‫َند‬...،‫آند‬
Aceasta este singura formă folosită când a fi este verb auxiliar în conjugarea altor verbe și
este de regulă enclitică prin urmare, neaccentuată. Poate fi scris ca un cuvânt independent
ori să fie ataşat cuvântului unde îl atașăm: - cuvântului care urmează- precedat- la

25
cuvântul căruia îi urmează- precedent. dar nu trebuie să fie confundat cu terminaţiile
personale ale verbului.
• Forma scurtă a verbului ‫( بودن‬budan) a fi

eu sunt bucuros / vesel man khoșhālam ‫من خوشحالم‬


tu ești bucuros / vesel to khoșhāli ‫تو خوشحالی‬
el/ea este bucuros /vesel (ă) u khoșhāl ast ‫او خوشحال است‬
noi suntem bucuroși /veseli mā khoșhālim ‫ما خوشحاليم‬
voi sunteți bucuroși /veseli șomā khoșhālid ‫شما خوشحاليد‬
ei /ele sunt bucuroși /vesele ānhā khoșhāland ‫آنھا خوشحالند‬

Comentarii:

a) Când însoţeşte cuvinte care se termină în sunetul e, scris ca ‫ ـه‬- ‫( ه‬h ) şi ‫( ی‬i), scris ca la
verb se adaugă un ‫ ( ا‬alef) excepţie făcând persoana a treia singular.

Exemple:

sunt iranian irāni ( ām ) hastam ‫ايرانی ) ام ( ھستم‬


ești iranian irāni ( i ) hasti ‫ايرانی ) ای ( ھستی‬
este iranian irāni ( ast ) hast ‫ايرانی ) است ( ھست‬
suntem iranieni irāni ( im ) hastim ‫ايرانی ) ايم ( ھستيم‬
sunteți iranieni irāni ( id ) hastid ‫ايرانی ) ايد ( ھستی‬
sunt iranieni irāni ( ānd ) hastand ‫ايرانی ) اند ( ھستند‬

b) Dacă cuvântul se termină în sunetul ‫ ـه‬- ‫ه‬ (h) nu i se adaugă un ‫( ا‬alef ) întrucât
cuvântul nu se termină în vocală.

șāham ‫شاھم‬
șāhi ‫شاھی‬
șāh ast ‫شاه است‬
șāhim ‫شاھيم‬

26
șāhid ‫شاھيد‬
șāhand ‫شاھند‬

c) Când se alătură cuvintelor care se termină în vocale lungi ‫ ( ا‬ā) şi ‫ ( و‬u), se adaugă un ‫ی‬
(i), excepţie făcând persoana a III-a singular.

dāneșjuiam ‫دانشجويم‬
dāneșjui-y ‫دانشجويی‬
dāneșju-st ‫دانشجوست‬
dāneșjuyim ‫دانشجوييم‬
dāneșjuyid ‫دانشجوييد‬
dāneșjuiand ‫دانشجويند‬

(B) Forma lungă a verbului ‫( بودن‬budan) a exista, a se afla, verb noțional


eu sunt hastam ‫ھستم‬
tu eşti hasti ‫ھستی‬
el/ea este hast ‫ھست‬
noi suntem hastim ‫ھستيم‬
voi sunteţi hastid ‫ھستيد‬
ei/ele sunt hastand ‫ھستند‬

Aceasta este forma verbului "a fi", când are sensul de „a exista”, „a se afla” etc. Verb
existenţial, noțional şi nu cere nume predicativ, iar timpul prezent regulat ‫( می باشم‬mi bāșam)
conţine un element de îndoială sau de viitor. Unele schimbări între elemente sunt permise
de dragul stilului.
Exemple:

eu sunt student man daneșjiu hastam ‫من دانشجو ھستم‬


tu ești student to daneșjiu hasti ‫تو دانشجو ھستی‬
el /ea este student (ă) o daneșjiu ast ‫او دانشجو است‬

27
noi suntem studenți mā daneșjiu hastim ‫ما دانشجو ھستيم‬
voi sunteți studenți șomā daneșjiu hastid ‫شما دانشجو ھستيد‬

ei /ele sunt studenți (te) ānhā daneșjiu hastand ‫آنھا دانشجو ھستند‬
Mașina mea este foarte māșin-e man kheily qadimi ast ‫ماشين من خيلی قديمی است‬
veche.

Ochii dumneavoastră sunt cheașmhā-ye șomā besiār zibāst ‫چشمھای شما بسيار زيباست‬
foarte frumoși.

Noi suntem români. mā rumāniai hastim ‫ما رومانيايی ھستيم‬


Exemplu:

eu sunt fericit man khoșbakht hastam ‫من خوشبخت ھستم‬


tu ești fericit to khoșbakht hasti ‫تو خوشبخت ھستی‬
el/ ea este fericit u khoșbakht ast ‫او خوشبخت است‬
noi suntem fericiți mā khoșbakht hastim ‫ما خوشبخت ھستيم‬
voi sunteți fericiți shomā khoșbakht hastim ‫شما خوشبخت ھستيد‬
ei / ele sunt fericiți ānhā khoșbakht hastand ‫آنھا خوشبخت ھستند‬

Forma negativă a timpului prezent ‫( بودن‬budan) este neregulată. Negativul pentru ambele

forme ‫( آم‬ām), şi ‫( ھستم‬hastam) etc. se formează după cum urmează:

eu nu sunt nistam ‫نيستم‬


tu nu eşti nisti ‫نيستی‬
el, ea nu este nist ‫نيست‬
noi nu suntem nistim ‫نيستيم‬
voi nu sunteţi nistid ‫نيستيد‬
ei, ele nu sunt nistand ‫نيستند‬
Exemple:

eu nu sunt student man daneșjiu nistam ‫من دانشجو نيستم‬


tu nu ești student to daneșjiu nisti ‫تو دانشجو نيستی‬

28
el /ea nu este student u daneșjiu nist ‫او دانشجو نيست‬
noi nu suntem studenți mā daneșjiu nistim ‫ما دانشجو نيستيم‬
voi nu sunteți studenți shomā daneșjiu nistim ‫شما دانشجو نيستيم‬
ei /ele nu sunt studenți ānhā daneșjiu nistand ‫آنھا دانشجو نيستند‬

N-am mers la universitate man diruz be dāneșgāh naraftam ‫من ديروز به دانشگاه‬
ieri. ‫نرفتم‬
Noi nu locuim în Iran. mā dar irān zendegi nemi konim ‫ما در ايران زندگی نمی کنيم‬
Atunci când ‫ ( ن‬na) este înaintea lui ‫( می‬mi), se pronunţă ne, altfel se pronunţă na.

eu n-am fost nabudan ‫نبودم‬


eu nu sunt nemi bāșam( nistam) ( ‫نمی باشم )نيستم‬
eu să nu fiu nabāșam ‫نباشم‬

• Dubla negație

În persană, propoziţiile care conţin anumite expresii negative, cum ar fi ‫(ھيچ وقت‬hici vaqt)
niciodată, ‫( ھيچ کس‬hici kas ) nimeni şi ‫( ھيچ جا‬hici jiā) nicăieri, cer forma negativă a
verbului.

Exemplu:

Nu l-am văzut niciodată. hici vaqt u ra nadideam ‫ھيچ وقت او را نديده ام‬
Nimeni nu mă place. hici kas ma rā dust nadārad ‫ھيچ کس مرا دوست ندارد‬
Anul acesta nu mergem emsāl hici jiā naraftim ‫امسال ھيچ جا نمی رويم‬
nicăieri.

•Principalele verbe auxiliare cu ajutorul cărora se formează verbe compuse


( tranzitive, intranzitive, reflexiv-pasive)
A. Verbe auxiliare care formează verbe compuse tranzitive ( care pot avea un complement direct)

• Verbul ‫ ( کردن‬kardan) A face este verbul cel mai des utilizat în pereche cu ‫( شدن‬șodan)

formează verbe tranzitive: ‫ ( اعالم کردن‬e'lām kardan) a anunța - de la ‫( اعالم‬e'lām) anunț,

‫شروع کردن‬ (șoru' kardan) a începe, de la ‫شروع‬ (șoru') început. În limba literară este adesea
29
înlocuit de auxiliarul ‫( نمودن‬nemudan) a arăta. În orice verb compus cu ‫( کردن‬kardan), acesta

poate fi înlocuit cu ‫( نمودن‬nemudan), fără a se produce altă modificare de sens în afara

schimbării de registru: ‫( اعالم نمودن‬e'lām nemudan) a anunța. Mai poate fi înlocuit de ‫ساختن‬

(sākhtan) sau ‫( گردانيدن‬gardānidan) atunci când partea nominală este un adjectiv sau adverb.

Într-un limbaj ceremonios (oficial), kardan este înlocuit de ‫( فرمودن‬farmudan ) însemnând

adăugarea nuanței de reverență ‫( اعالم فرمودن‬e'lām farmudan).

• Verbul ‫( داشتن‬dāștan) A avea poate să apară în paralel cu kardan formând verbe


tranzitive: ‫( تقديم کردن‬taqdim kardan) / ‫( تقديم داشتن‬taghdim dāștan) a prezenta, a oferi.

• Verbul ‫ ( دادن‬dādan) A da formează verbe tranzitive: ‫( تغيير دادن‬taghiyr dādan) a modifica

, de la ‫( تغيير‬taghiyr) schimbare, dar și intranzitive ‫( رو دادن‬ru dādan) a surveni.

• Verbul ‫ ( زدن‬zadan) A lovi formează atât verbe tranzitive ‫( گول زدن‬gul zadan) a păcăli, a

înșela de la ‫( گول‬gul) fraudă, înșelăciune.

• Verbul ‫آوردن‬ ( āvardan) A aduce, formează verbe tranzitive ‫( جمع آوردن‬jam' āvardan) a

aduna de la ‫( جمع‬jam') mulțime.

• Verbul ‫کشيدن‬ (keshidan) A trage formează verbe tranzitive.

B. Verbe auxiliare care formează verbe compuse intranzitive (care nu pot avea un complement
direct)

• Verbul ‫( کردن‬kardan) A face formează verbe, intranzitive ‫( تعجب کردن‬ta'ajjob kardan) a se

mira, de la ‫( تعجب‬ta'ajjob) uimire, mirare.

• Verbul ‫ ( زدن‬zadan) A lovi formează verbe intranzitive ‫( چشمک زدن‬ceshmak zadan) a clipi,

a face cu ochiul, de la ‫( چشمک‬ceșmak) clipire.

• Verbul ‫ گرفتن‬gereftan A lua, a prinde formează verbe intranzitive care apar în pereche cu

verbele compuse cu ‫( دادن‬dādan), ‫( قرار دادن‬qarār dādan), a fixa, a stabili : ‫( قرار گرفتن‬qarār

gereftan) a fi stabilit , a avea loc de la ‫( قرار‬qarār) acord, stabilire, fixare.

30
• Verbul ‫( خوردن‬khordan) A mânca formează verbe intranzitive, adesea perechea reflexiv-

pasivă a verbelor cu auxiliarul ‫( دادن‬dādan) a da, ‫( گول خوردن‬gul khordan) a fi păcălit.

• Verbul ‫( آمدن‬āmadan) A veni formează verbe intranzitive.

• Verbul ‫بردن‬ bordan A duce formează verbe intranzitive ‫( حسد بردن‬hasad bordan) a fi
gelos, de la ‫( حسد‬hasad) invidie.

• Verbul ‫( کشيدن‬keșidan) A trage formează și verbe intranzitive ‫( سيگار کشيدن‬sigār keșidan )


a fuma, ‫( زحمت کشيدن‬zahmat keșidan) a se deranja.

• Verbul ‫( ديدن‬didan) A vedea formează verbe intranzitive ‫( صدمه ديدن‬sadame didan) a fi


lovit, a fi afectat de ceva, a suferi o daună, de la ‫( صدمه‬sadame) daună, distrugere.

• Verbul ‫( يافتن‬yāftan) A găsi formează verbe intranzitive, care sunt adesea perechea

reflexiv-pasivă a verbelor compuse cu dādan: ‫( تغيير يافتن‬taghyir yāftan) a fi schimbat, se


schimbă.

C. Verbe auxiliare care formează verbe reflexiv-pasive

• Verbul ‫( شدن‬șodan) A deveni, alături de ‫( کردن‬kardan), este cel mai utilizat verb auxiliar,

formând verbe reflexiv-pasive care corespund celor formate cu kardan ‫( اعالم شدن‬e'lām
șodan) a anunța, ‫( شروع شدن‬șoru' șodan) a începe / a fi început. În limba literară, verbul

‫( شدن‬șoodan) este înlocuit de ‫گرديدن‬ (gardidan) sau ‫( گشتن‬goștan) ambele cu sensul, a se


întoarce.

• Verbul ‫( آمدن‬āmadan) A veni adesea perechea reflexiv-pasivă a verbelor cu auxiliarul

‫( آوردن‬āvardan): ‫گرد آمدن‬ (gerd āmadan) de la ‫ ( گرد‬gerd) cerc, rotund.

• Verbul ‫( آمدن‬āmadan) A veni, adesea perechea reflexiv-pasivă a verbelor cu auxiliarul

‫آوردن‬ (āvardan) a aduce.

31
‫ سيميين بھبھانی‬:‫ شعر‬4
‫ھوای گريه‬
_____________________________

‫کس به من دل‬
‫نبسته س‬ ‫ام به کس دل‬
‫( نبسته م‬١
‫ رھا من‬،‫رھا رھا‬ ‫چو تخته پپاره بر موج‬

‫ک‬
‫به سينه نزديک‬
‫چو دل ه‬ ‫آن که او دور‬
‫( ز من ھر ن‬٢
(
‫از او جدا جدا من‬ ‫به من ھر آنکه نزديک‬

‫نه باده در سبويی‬ ‫( نه چشم دل به سويی‬٣


‫آشنا من‬
‫به ياد ا‬ ‫تر کنم گلويی‬
‫که ر‬

‫در آسممان ابری‬ ‫( ستارره ھا نھفته د‬۴


‫اند‬
‫گريه با من‬
‫گرفته ای دوست ھوای ه‬
‫ه‬ ‫دلم‬

Dorul dee a plânge


_____________________________

1. 3
3.
Nimăn
nui nu-i dattă inima meea, Nici occhiul suflettului priviree nu are
Nimen
ni nu mi-a dat inima sa
s Nici viin nu mai este
e în aste'' pahare
Ca o scând
dură ruptăă, plutind pe
p val, Caa gâtul uscaat să-l umezzesc
Liberă, lib
beră sunt, d
desprinsă de
d mal În aminttirea celui cunoscut
c săă vorbesc.
2. 4
4.
Cel care îmi esste departe Ascunse sunt
s stelelee
Cu mine, inima din p
piept o împ
parte! În cerul înnorat
Cel caare îmi este un apropiaat Priietene, am inima
i întrisstată
De el trăiesc tottal separat! mi vine să plâng
Și-m p totod
dată!

4
Pe m Homayoun Shajarian - Havaaye Gerye | ‫ ھوای‬- ‫ھمايوون شجريان‬
entru o audițiee plăcută accessați https://soundcloud.com
‫گگريه‬

3
32
Simin Behbahani, Mama națiunii
(20 iulie 1927 - 21 august 2014)
Simin Behbahani, unul dintre cei mai proeminenți poeții moderni ai Iranului, s-a
născut într-o familie cultă și a crescut în mijlocul elitei literare. Și-a publicat prima poezie
când avea doar 14 ani, iar în anii care au urmat și-a dezvoltat treptat un stil propriu
devenid o poetesă renumită. Înainte de revoluția iraniană din 1979, Behbahani a lucrat ca
(scriitor de texte) textier de cântece pentru Radioul Național Iranian. A fost un timp
membră a Consiliului Național al Radioului și Televiziunii pentru muzică. Pe lângă
cariera sa de poet, Behbahani a fost permanent implicată în activismul social și civic. În
tinerețe a fost membră în Organizația de Tineret a Partidului Tudeh (Comunist) din Iran și
mai târziu a contribuit la înființarea Asociației Scriitorilor Iranieni. În ultimii ani a devenit
cunoscută ca activistă pentru drepturile femeilor fiind respectată de tinerele membre ale
mișcării feministe iraniene. Deși poezia ei tratează în principal teme personale, totuși
preocupările sale socio-politice dreptatea socială, sărăcia, drepturile femeilor, libertatea
cuvântului și rezistența împotriva cenzurii sunt teme centrale întâlnite în multe poezii
scrise de ea. În ultimii ani, ai vieții sale guvernul iranian impusese restricții activismului
lui Behbahani, iar voci oficiale din media o atacau special pentru caracterul său, totuși
Behbahani a continuat să-și exprime opiniile și mai ales să răspundă acestor atacuri dintr-o
perspectivă compătimitoare. Behbahani i-a mișcat pe iranieni nu numai prin realizările ei
artistice, ci și prin luările de poziție politice. Activiștii iranieni pentru drepturile omului de
multe ori i s-au adresat pentru sprijin și inspirație, iar ea cu trecerea timpului a devenit
mama spirituală a mișcării feministe din Iran care militează pentru egalitate și drepturi
mai mari pentru femei în republica islamică.
Când o inițiativă numită "Campania pentru un milion de semnături împotriva legilor
discriminării" a fost nominalizată în 2009 pentru Premiul Simone de Beauvoir pentru
Libertatea Femeilor, organizatorii campaniei au rugat-o pe Behbahani să meargă la Paris
să primească premiul. Un an mai târziu autoritățile iraniene i-au interzis să meargă la
Paris la un eveniment legat de Ziua Internațională a Femeilor. A plecat dintre cei vii la
vârsta de 87 de ani, în august 2014.

33
34
ANEXA 1
________________________

O clasificare a verbelor în funcție de forma infinitivului și a modului de obținere a


tulpinei prezent
A. La verbele terminate în ‫( – ندن‬ndan), ‫ردن‬- (rdan), ‫ ا ردن‬- (ārdan), ‫ وردن‬-(ordan),tulpina prezent
se obţine îndepărtând de la tulpina trecut a consoanei dentale:
1. ‫ ( ماندن‬māndan) a rămâne → tulpina prezent ‫( مان‬mān)

2. ‫ ( آوردن‬āvardan) a aduce → tulpina prezent ‫( آور‬āvar)

3. ‫( خوردن‬khordan) a mânca → tulpina prezent ‫( خور‬khor)


Excepţii:
4. ‫( مردن‬mordan) a muri → tulpina prezent ‫( مير‬mir)

5. ‫( کردن‬kardan) a face → tulpina prezent ‫( کن‬kon)

B. La verbele terminate în ‫(– ادن‬ādan) tulpina prezent se obţine îndepărtând grupul –ādan:

6. ‫( افتادن‬oftādan) a cădea → tulpina prezent ‫( افت‬oft)


7. ‫( ايستادن‬istādan) a sta (în picioare) → tulpina prezent ‫( ايست‬ist)
Excepţii:
8. ‫( دادن‬dādan) a da → tulpina prezent ‫( ده‬deh)
C. La verbele terminate în ‫( ودن‬udan) tulpina prezent se obţine îndepărtând grupul –dan,
iar –u se transformă în ā: îndepărtăm grupul dan şi rămâne radicalul.
9. ‫( نمودن‬nemudan) a arăta → tulpina prezent ‫( نما‬namā)
10. ‫( ربودن‬robudan) a fura, a răpi → tulpina prezent ‫( ربا‬robā)

Excepţii:
11. ‫( بودن‬budan) a fi → tulpina prezent ‫( باش‬bāş)
D. La verbele terminate în ‫( يدن‬idan), se îndepărtează terminaţia de infinitiv –an, iar
consoana d se transformă în n:
12. ‫( گزيدن‬gozidan) a alege → tulpina prezent ‫( گزين‬gozin)

Excepţii:
13. ‫( شنيدن‬şenidan) a auzi → tulpina prezent ‫( شنو‬şeno)

14. ‫( ديدن‬didan) a vedea → tulpina prezent ‫( بين‬bin)

E. La verbele terminate în ‫( ختن‬khtan), în general consoana ‫( خ‬kh) se transformă în ‫( ز‬z):

35
15. ‫( ساختن‬sākhtan) a construi → tulpina prezent ‫( ساز‬sāz)

16. ‫( انداختن‬andākhtan) a arunca → tulpina prezent ‫( انداز‬andāz)

17. ‫( آموختن‬āmukhtan) a învăţa → tulpina prezent ‫( آموز‬āmuz)

18. ‫( ريختن‬rikhtan) a vărsa, a turna → tulpina prezent ‫( ريز‬riz)


Pot apărea şi alte modificări fonetice:
19. ‫( پختن‬pokhtan) a găti, a coace → tulpina prezent ‫( پز‬paz)
Excepţii:
20. ‫( شناختن‬şenākhtan) a cunoşte → tulpina prezent ‫( شناس‬şenās)

21. ‫( فروختن‬forukhtan) a vinde → tulpina prezent ‫( فروش‬foruş)

F. La verbele terminate în ‫( ستن‬stan), tulpina prezent se obţine îndepărtând grupul –stan, dar
apar şi alte modificări:
a) dacă grupul –stan este precedat de vocala ā sau a, după aceasta apare consoana ‫ ه‬h

22. ‫( خواستن‬khāstan) a vrea, a cere → tulpina prezent ‫( خواه‬khāh)

23. ‫( کاستن‬kāstan) a reduce, a diminua → tulpina prezent ‫( کاه‬kāh)

b) dacă înainte de ‫( ستن‬stan) este vocala o, aceasta se transformă în u:

24. ‫( شستن‬şostan) a spăla → tulpina prezent ‫( شوی‬șuy) sau ‫( شور‬șur)


Excepţii:
25. ‫( پيوستن‬peivastan) a lega → tulpina prezent ‫( پيوند‬peivand)

26. ‫( برخاستن‬barkhāstan) a se ridica → tulpina prezent ‫( برخيز‬barkhiz)

G. La verbele care se termină în ‫( شتن‬ştan), tulpina prezent se obţine îndepărtând grupul –


ştan, iar ş se transformă în r:

27. ‫( داشتن‬dāştan) a avea → tulpina prezent ‫( دار‬dār)

28. ‫( کاشتن‬kāştan) a planta → tulpina prezent ‫( کار‬kār)

29. ‫( گذشتن‬gozaştan) a trece → tulpina prezent ‫( گذر‬gozar)


Excepţii:
30. ‫( نوشتن‬neveştan) a scrie → tulpina prezent ‫( نويس‬nevis)

H. La verbele a căror formă verbală de bază se termină în ‫( فتن‬ftan), tulpina prezent se

obţine îndepărtând grupul ‫( تن‬tan), iar ‫( ف‬f ) se trasformă în ‫( ب‬b):

31. ‫( کوفتن‬kuftan) a sfărâma, a zdrobi → tulpina prezent ‫( کوب‬kub)

32. ‫( يافتن‬yāftan) a găsi → tulpina prezent ‫( ياب‬yāb)


36
Dacă grupul ‫ ( فتن‬ftan) este precedat de vocala o, aceasta se transformă în u:

33. ‫( آشفتن‬āşoftan) a fi tulburat, agitat → tulpina prezent ‫( آشوب‬āşub)


Excepţii:
34. ‫رفتن‬ (raftan) a pleca → tulpina prezent ‫( رو‬ro)

35. ‫( گرفتن‬gereftan) a lua → tulpina prezent‫( گير‬gir)

36. ‫گفتن‬ (goftan) a spune, a zice → tulpina prezent ‫( گو‬gu)

37
38
PARTEA a II- a
__________________________________

Conjugarea verbelor în limba persană

Categorii gramaticale verbale

Prezentarea tuturor formelor unui verb structural organizate pe ( 1) diateze, (2) aspecte, (
3) moduri, ( 4) timpuri, (5) număr și (6) persoană, reprezintă conjugarea acelui verb.

1) Diateza - este categoria gramaticală verbală care exprimă raportul dintre subiect și
acțiunea verbului. În persană sunt două diateze, activă și pasivă.

2) Aspectul- este categoria gramaticală care arată stadiul de realizare a acțiunii exprimate
de verb, ca fiind terminată sau nu (perfectiv-neperfectiv), ca având durată sau nu
(continu sau progresiv și non-continuu, simplu etc.). În persană reprezintă importanță
ambele tipuri de aspect pentru că prezintă dificultăți atât în înțelegerea lor cât și în găsirea
celor mai potriviți echivalenți în română în cazul realizării unor traduceri.

3) Modul- este categoria gramaticală specifică verbului care arată felul în care vorbitorul
consideră acțiunea din punctul de vedere al posibilității de realizare a ei în realitate.

4) Timpul- este categoria gramaticală specifică verbului care se referă la ordinea


evenimentelor în timp, așa cum este percepută de vorbitor, în momentul vorbirii.

5) Număr - este categoria gramaticală prin care exprimă deosebirea dintre un exemplar
( singular ) și două sau mai multe exemplare ale aceluiași obiect (plural).

6) Persoană- este categoria gramaticală specifică verbului și unor pronume prin care se
indică vorbitorul, interlocutorul și orice obiect deosebit de vorbitor și interlocutor.

•Timpuri verbale la care este prezentată conjugarea verbelor neregulate.

1) Prezentul simplu- de informare ‫( حال ساده‬hāl-e sāde)


Se formează din tulpina prezent a verbului, precedată de particula ‫( می‬mi) (prefix cu

valoare durativă) şi urmată de terminațiile personale de prezent ‫( ـَم‬am), ‫( ی‬i), ‫( د‬ad), ‫( يم‬im),

‫يد‬ (id), ‫ند‬ (and). Prefixul ‫می‬ (mi) se poate scrie legat sau despărţit de tulpină. În scrisul de

mână și la începători este recomandată scrierea despărţită.


39
Exemplu: ‫کردن‬ (kardan) → tulpina prezent ‫( کن‬kon) a face
eu fac man mikonam ‫من می کنم‬
tu faci to mikoni ‫تو می کنی‬
el/ea face u mikonad ‫او می کند‬
noi facem ma mikonim ‫ما می کنيم‬
voi faceţi șomā mikonid ‫شما می کنيد‬
ei/ele fac ānhā mikonand ‫آنھا می کنند‬

În cazul verbelor prefixate şi compuse, partea nominală rămâne invariabilă, doar


auxiliarul se conjugă:
Exemplu:
La verbele prefixate : ‫( برگشتن‬bar gaștan) a se întorce, a reveni – tulpina prezent ‫( گرد‬gard)

eu mă întorc man bar migardam ‫من بر می گردم‬


tu te întorci to bar mi gardi ‫تو بر می گردی‬
el/ea se întoarce u bar mi gard ‫او بر می گرد‬
noi ne întoarcem mā bar mi gardim ‫ما بر می گرديم‬
voi vă întoarceți șomā bar mi gardid ‫شما بر می گرديد‬
ei/ele se întorc ānhā bar mi gardand ‫آنھا بر می گردند‬

La verbele compuse: ‫( کار کردن‬kār kardan) a munci


Eu nu muncesc man kār nemikonam ‫من کارنمی کنم‬
Tu nu muncești to kār nemikoni ‫تو کار نمی کنی‬

Când tulpina prezent se termină în vocală lungă (ā sau u), între tulpină şi terminațiile
personale se interpune semiconsoana ‫( ی‬y) sau, o situaţie mai rară, nerecomandată în
prezent, la persoanele ale căror terminații încep cu vocala a- (pers.I sg. şi pers.III sg. şi pl.),
se interpune între tulpină şi terminații hamze.

Exemplu: ‫( آمدن‬āmadan) a veni → tulpina prezent ‫( آ‬ā)


eu vin (man miāyam) ‫من می آيم‬
tu vii (to miāyi) ‫ تو می آئی‬/ ‫تو می آيی‬
el/ ea vine (u miāyad) ‫او می آيد‬
40
noi venim (mā miāyim) ‫ ما می آئيم‬/ ‫ما می آييم‬
voi veniți (șomā miāyad) ‫ شما می آئيد‬/ ‫شما می آييد‬
ei/ ele vin (ānhā mi āyand) ‫آنھا می آيند‬
Când tulpina verbală se termină în diftongul ‫( و‬o), pronunţia va fi av.

Exemplu: ‫( رفتن‬raftan) a merge → tulpina prezent ‫( رو‬ro)


eu merg (man miravam) ‫من می روم‬
tu mergi (to miravi) ‫تو می روی‬
el/ ea merge (u miravad) ‫او می رود‬
noi mergem (mā miravim) ‫ما می رويم‬
voi mergeți (șomā miravid) ‫شما می رويد‬
ei/ ele merg (ānhā miravand) ‫آنھا می روند‬

Timpul prezentul indicativ se folosește pentru a exprima:


a) un eveniment ce se desfăşoară în momentul vorbirii sau într-o perioadă ce include
momentul vorbirii
Săptămâna aceasta nu in hafte be dāneșgāh nemi ravim ‫اين ھفته به دانشگاه نمی رويم‬
mergem la facultate

b) o acţiune ce se desfăşoară în mod repetat


În fiecare zi la ora 8 merge har ruz sā'at hașt be adāre mi ravad ‫ھر روز ساعت ھشت به‬
la birou. ‫اداره می رود‬
c) un adevăr general valabil

Toamna frunzele copacilor dar pāyz bargahāi derkhatān zard mi ‫در پاييز برگھای درختان زرد می‬
șavand va mi oftand.
se îngălbenesc şi cad. ‫شوند و می افتند‬

d) o acţiune viitoare (de obicei, împreună cu circumstanţiale de timp ce indică viitorul)

Se întoarce din Iran anul sāl āiande az iran bar mi gardad. ‫سال آينده از ايران بر می گردد‬
viitor.

e) prezent narativ
Azi fiul meu, în timp ce emruz farzande man ( pesaram ) ‫ در‬،( ‫امروز فرزن ِد من ) پسرم‬
zamanike qaza mikhord, livan ra
mânca, a spart paharul. ‫ ليوان را‬،‫زمانيکه غذا ميخورد‬
șekast .
.‫شکست‬

41
Forma negativă se obţine prin alipirea de prefixul ‫( می‬mi) a prefixului negativ َ ‫( نـ‬na),
pronunţat ne.
eu nu fac man nemikonam ‫من نمی کنم‬
tu nu faci to nemikoni ‫تو نمی کنی‬
el/ea nu face u nemikonad ‫او نمی کند‬
noi nu facem mā nemikonim ‫ما نمی کنيم‬
voi nu faceţi șomā nemikonid ‫شما نمی کنيد‬
ei/ele nu fac ānhā nemikonand ‫آنھا نمی کنند‬

2) Conjunctiv prezent5 ‫( حال التزامی‬hal- e eltezāmi)


Conjunctivul prezent al verbelor simple se formează prin prefixarea particulei ‫( به‬be), în loc

de ‫( می‬mi) la tulpina prezent a verbului și adăugarea terminațiilor personale.

Exemplu:

eu să cumpăr man be kharam ‫من بخرم‬


tu să cumperi to be khari ‫تو بخری‬
el, ea să cumpere u be kharad ‫او بخرد‬
noi să cumpărăm mā be kharim ‫ما بخريم‬
voi săcumpărati șomā be kharid ‫شما بخريد‬
ei, ele să cumpere ānhā be kharand ‫آنھا بخرند‬

Excepție face verbul ‫( بودن‬budan) care nu primește particula ‫ب‬


ِ (be). Când tulpina prezent
începe cu o, prefixul sau particula ‫ب‬
ِ (be) se schimbă în ُ‫( ب‬bo). Când tulpina prezent începe
cu vocalele ‫( آ‬ā), َ‫( ا‬a), și ُ‫( ا‬o) prefixul ‫ب‬
ِ (be) devine ‫( بـی‬bi).

Forma de negativ a conjunctivului prezent se formează cu ajutorul prefixului de negare َ‫نـ‬

(na) care se adugă la tulpina prezent înlocuind prefixul ‫ب‬


ِ (be). Când elementul non-verbal
al verbului compus este un substantiv, adjectiv sau adverb, prefixul ‫ب‬
ِ (be) al
conjunctivului se folosește opțional, iar când elementul nonverbal este o prepoziție sau
particulă cum ar fi ‫( بر‬bar), ‫( در‬dar), ‫( باز‬bāz) prefixul ‫ب‬
ِ (be) nu apare în structura verbului
compus.

5În unele gramatici acestui timp i se mai spune și aorist, fiind definit ca timp verbal care exprimă o acțiune trecută
nedeterminată.

42
Conjunctivul prezent este folosit:

a) cu anumite verbe “de control” şi expresii verbale care exprimă dorinţa, voinţa,
necesitatea şi obligaţia.

Exemplu:

Ei vor să plece. ānhā khohand beravand ‫آنھا می خواھند بروند‬


Nu pot să dorm. man nemi tavānam bekhābam ‫من نمی توانم بخوابم‬
Doream să fiu acolo. ārezu dāshtam ānjā bāșam ‫آرزو داشتم آنجا باشم‬
b) Conjunctivul prezent în persană e folosit şi ca să exprime sugestii.

Exemplu:

(Hai) să mâncăm! bekhorim !‫بخوريم‬


(Hai) să mergem! beravim !‫برويم‬
(Hai) să citim! bekhānim !‫بخوانيم‬

c) ca un complement al verbelor ‫( بايد‬bāyad) trebui, ‫( شايد‬șāyad) a putea, ‫( ممکن است‬momken ast)


este posibil

Trebuie să plec. bāyad beravam ‫بايد بروم‬


S-ar putea să nu merg. șāyad naravam ‫شايد نروم‬
Este posibil să merg. momken ast beravam ‫ممکن است بروم‬

d) În propozițiile subordonate după ‫( اگر‬agar) dacă, când se referă la prezent sau viitor.

Voi merge cu el dacă mă va agar ciand lahze sobr konad bā o ‫ با او می‬،‫اگر چند لحظه صبر کند‬
miravam
aștepta câteva momente. ‫روم‬

e) Se întâlnește frecvent după conjuncțiile temporale ‫( قبل از اينکه‬qab az in ke), și ‫پيش از اينکه‬
(piș az in ke) înainte ca, înainte să.

43
Exemplu:

Înainte să plecați trebuie să- qabl az inke beravid bāyad bā șomā ‫قبل از اينکه برويد بايد با شما‬
sohbat konam
vă vorbesc. ‫صحبت کنم‬

f) după unele verbe cum ar fi:

Exemple:

Verbul ‫( خواستن‬khostan) a dori

Ei vor să plece. ānhā mi khohand beravand ‫آنھا می خواھند بروند‬

Verbul ‫( توانستن‬tavānestan) a putea, a fi în stare

Nu pot să dorm. man nemitavānam bekhobam ‫من نمی توانم بخوابم‬

Verbul ‫( گذاشتن‬gozaștan) a lăsa, a da voie

Mama nu mă lasă să vin cu mādaram nemigozarad bā șomā ‫مادرم نمی گذارد با شما بيايم‬
biāiam
voi.

Verbul ‫( اجازه دادن‬ejāze dādan) a permite

Îmi permiteţi să stau aici ? ejāze mi dehid injā beneșinam? ‫اجازه می دھيد من اينجا بنشينم؟‬

Verbul ‫( ترجيح دادن‬tarjih dādan) a prefera să

Prefer să vorbesc persană man tarjih mi dehad fārsi sohbat ‫من ترجيح می دھم فارسی‬
konam
‫صحبت کنم‬

‫( دوست داشتن‬dust dāștan) a plăcea


Îmi place să citesc cărţi. dust dāram ketāb bekhonam ‫دوست دارم کتاب بخوانم‬
Nu vă place sportul? varzeș dust nadārid? ‫ورزش دوست نداريد؟‬
Vă plac dulciurile? șomā șirini dust dārid? ‫شما شيرينی دوست داريد؟‬
Îmi place ceaiul iranian man ceāi irāni dust dāram ‫من چای ايرانی دوست دارم‬

44
Te iubesc! dustet dāram ! ‫دوستت دارم‬

Verbul ‫( امکان دارد‬emcān dārad) a fi posibil

Este posibil să mă sune emcān dārad telefon konad ‫امکان دارد تلفن کند‬

Verbul ‫( احتمال دارد‬ehtemāl dārad) a fi probabil

E probabil ca eu să trec ehtemāl dārad ke qabul șavad ‫احتمال دارد که قبول شوم‬

Verbul ‫( الزم است‬lāzem ast) a fi necesar

E necesar să vin şi eu? āya lāzem ast ke man ham biāiam ‫آيا الزم است که من ھم بيايم؟‬

‫( بايد‬bāyad) a trebui

Trebuie să-i ceri scuze. ‫بايد از او معذرت بخواھی‬

‫( نبايد‬nabāyad) a nu trebui

Nu trebuie să conduci nabāyad tand baranid ‫نبايد تند برانيد‬


repede.

‫شايد‬ (șāyad) a putea

Este posibil să ne vedem. șāyad hamdigar rā bebinim ‫شايد ھمديگر را ببينيم‬

g) după conjuncții:

particula ‫( تا‬tā) ca să, în scopul

Am venit aici ca să te văd. āmadam injia tā to rā bebinam ‫آمدم اينجا تا تو را ببينم‬

‫( اگر‬agar) dacă
Dacă vii, vin şi eu. agar biāyi man ham mi āyam ‫اگر بيايی من ھم می آيم‬

Excepție: În cazul verbului ‫( داشتن‬dāștan) a avea, în locul conjunctivul prezent se folosește


conjunctivul perfect.

45
3) Prezentul continuu ( prezent simplu) (‫( حال مستمر ) در جريان‬hal-e mostamar)
Timpul prezent continuu se formează adăugând terminațiile personale la tulpina prezent a
verbului de conjugat precum și prefixul ‫( می‬mi). Timpul prezent indicativ al verbului ‫داشتن‬
(dāștan) a avea, se folosește pentru a conjuga toate verbele la prezentul continuu.

eu cumpăr man dāram mi kharam ‫من دارم می خرم‬


tu cumperi to dārai mi khari ‫تو داری می خری‬
el, ea cumpără u dārad mi kharad ‫او دارد می خرد‬
noi cumpărăm mā dārim mi kharim ‫ما داريم می خريم‬
voi cumpărati șomā dārid mi kharid ‫شما داريد می خريد‬
ei, ele cumpără anhā dārand mi kharand ‫آنھا دارند می خرند‬
Este folosit ca să descrie o acțiune care este în desfășurare chiar în momentul vorbirii.

Leyla vine (chiar acum) Layla dārad bā barādarat mi āyad. ‫ليال دارد با برادرت می آيد‬
împreună cu fratele tău.

4. Trecutul simplu ( Trecut perfect compus) ‫( گذشتهء ساده‬gozaște-ye sāde6)


Trcutul simplu exprimă constatarea săvârșirii unei acțiuni trecute. Este format adăugând
terminațiile personale la tulpina trecut. La persoana a III-a singular are desinență zero.
Accentul cade pe forma de bază, iar în cazul când este format din mai multe silabe,
accentul cade pe ultima. Pentru a forma tulpina trecutului, pur şi simplu se elimină
terminația infinitivului ‫( ن‬n). Tulpina trecutului, care se termină fie în ‫( د‬d) fie în ‫( ت‬t), este
urmată de terminațiile personale astfel:

‫ ( م‬am) pentru pers. I sing. “eu” ‫يم‬ (im) pentru pers. I pl. “noi”

‫ی‬ (i) pentru pers a II-a sing. “tu” ‫يد‬ (id) pentru pers. a II-a pl. “voi” şi pentru
pers. a II-a sing. ca la pronum. de polit.
“dumneavoastră”

terminație " 0"pentru pers. a III-a sing. ‫ند‬ (and) pentru pers. a III-a pl. “ei/ele”
“el/ea”

6Timp care, în unele limbi, exprimă o acţiune din trecut fiind echivalent cu perfectul simplu, imperfectul sau perfectul
compus.

46
Exemplu:

eu am fost man budam ‫من بودم‬


tu ai fost to budi ‫تو بودی‬
el/ ea a fost u bud ‫او بود‬
noi am fost mā budim ‫ما بوديم‬
voi ați fost șomā budid ‫شما بوديد‬
ei/ele au fost anhā budand ‫آنھا بودند‬
Exemplu:
Prietenul meu mi-a dat dustam kelid-e khāneash rā be man ‫دوستم کليد خانه اش را به من داد‬
dād
cheia de la casa lui.

• Pronumele personal se folosește în conjugarea verbului la trecutul simplu mai ales


pentru pentru a evidenția autorul acțiunii pentru că terminațiile personale specifică
singure persoana și numărul la care este forma verbului la acest timp.
Exemplu: Verbul ‫( خريدن‬kharidan) a cumpăra
eu am cumpărat man kharidam ‫من خريدم‬
tu ai cumpărat to kharidi ‫تو خريدی‬
el/ ea a cumpărat u kharid ‫او خريد‬
noi am cumpărat ma kharidim ‫ما خريديم‬
voi ați cumpărat șoma kharidid ‫شما خريديد‬
ei/ ele au cumpărat anha kharidand ‫آنھا خريدند‬

• Verbul la timpul trecut simplu exprimă o acțiune care s-a întâmplat în trecut de regulă.
Exemplu:

Eu am cumpărat două man diruz do ketāb kharidam .‫من ديروز دو کتاب خريدم‬
cărţi ieri.

El a cumpărat casa lui anul o pārsāl khāneaș rā kharid .‫او پارسال خانه اش را خريد‬
trecut.

El a plecat raft ‫رفت‬


El tocmai a plecat ālān raft ‫آآلن رفت‬
47
• Forma negativă a timpului trecutul simplu a tuturor verbelor se formează prin
prefixarea particulei de negație َ ‫( نـ‬na). Când prefixul/ particula negativă َ ‫( نـ‬na) se adaugă
la verbe care încep cu o vocală au loc câteva schimbări fonetice și grafice, se infixează un
‫( ی‬i) între prefixul negativ și tulpina verbului.

5) Trecutul continuu- trecut imperfect ‫( گذشته استمراری‬gozaște-ye estremrāri)


Trecutul continuu-trecut imperfect se formează adăugând la tulpina trecut prefixul verbal
‫( می‬mi) (care denotă o acţiune continuă sau repetată) și terminațiile personale( 0 la
persoana a III- a singular) la verbul de conjugat.

eu cumpăram mi kharidam ‫من می خريدم‬


tu cumpărai mi kharidi ‫تو می خريدی‬
el, ea cumpăra mi kharid ‫او می خريد‬
noi cumpăram mi kharidim ‫ما می خريديم‬
voi cumpărati mi kharidid ‫شما می خريديد‬
ei, ele cumpărau mi kharidand ‫آنھا می خريدند‬

În anumite cazuri se foloseşte ca să exprime o acţiune trecută (din trecut) care în realitate
nu a avut lor. Imperfectul în limba persană exprimă o acțiune trecută sau repetarea unei
acțiuni trecute accentul punându-se pe durata lor.
el mergea; (el obişnuia să mi raft ‫می رفت‬
meargă)

Forma negativă se obține prefixând forma afirmativă cu particula de negație َ ‫( نـ‬na).

6) Trecut prezent ( perfect compus)‫( گذشته نقلی‬gozaște-ye naqli)

Prezentul perfect se formează din conjugarea formei scurte a verbului "a fi" ‫( است‬ast) și
verbul de conjugat la forma de participiu trecut. Câteodată la acest timp se foloseşte
prefixul ‫( می‬mi) şi atunci sensul este: a obişnuit să (obişnuiam să cumpăr, obişnuiai să
cumperi, obişnuia să cumpere, obişnuiam să cumpărăm, obişnuiaţi să cumpăraţi,
obişnuiau să cumpere). Deci, la acest timp, forma de participiu a verbului ‫ رفته‬،‫ گفته‬،‫) ديده‬

48
este urmată de o terminaţie personală enclitică a lui ‫( بودن‬budan) a fi, după cum se poate

vedea din exemplul următor:

eu am plecat rafteam ‫رفته ام‬


tu ai spus goftei ‫گفته ای‬
el/ea a văzut dide ast ‫ديده است‬
noi am auzit șenideim ‫شنيده ايم‬
voi aţi fost budeid ‫بوده ايد‬
ei/ele au citit khondeand ‫خوانده اند‬

a) Trecutul prezent ( perfect compus) indică o acțiune realizată în trecut, dar rezulatul este
resimțit evident și în momentul prezent, ceea ce a făcut pe unii gramaticieni să-l numească
și trecutul rezultativ.

b) Această formă a verbului exprimă afirmații despre evenimente din trecut care sunt
considerate ca fiind de o relevanță specială pentru prezent.

Exemple:

Unde a plecat? u kojā rafte ‫او کجا رفته؟‬


Hafez a fost un mare poet. hāfez șā'er bozorgi bude ast ‫حافظ شاعر بزرگی بوده است‬

Am mers acolo de multe ori. bār hā be ānjā rafteam ‫بارھا به آنجا رفته ام‬
De câte ori ați călătorit în ciand dafe'e be Iran safar kardeid? ‫چند دفعه به ايران سفر کرده ايد؟‬
Iran?

Am servit masa de prânz. man nāhar khordeam ‫من ناھار خورده ام‬
Aţi văzut filmul acesta? șomā in film rā dideid ‫شما اين فيلم را ديده ايد؟‬
el a plecat (şi nu s-a întors rafte ast ‫رفته آست‬
încă)

Observație: Traducerea se face în funcţie de context.

49
Verbul ‫ ( خريدن‬kharidan) a cumpăra → participiul trecut ‫( خريده‬kharide)

Exemple de conjugări:

eu am cumpărat man kharideam ‫من خريده آم‬


tu ai cumpărat to kharidei ‫تو خريده ای‬
el /ea a cumpărat u kharide ast ‫او خريده آست‬
noi am cumpărat mā kharideim ‫ما خريده ايم‬
voi ați cumpărat șomā kharideid ‫شما خريده ايد‬
ei / ele au cumpărat anhā kharideand ‫آنھا خريده آند‬

Verbul ‫( آوردن‬āvardan) a aduce → participiul trecut ‫( آورده‬āvarde)


eu am adus man āvardeam ‫من آورده ام‬
tu ai adus to āvardei ‫تو آورده ای‬
el /ea a adus u āvarde ast ‫او آورده آست‬
noi am adus mā āvardeim ‫ما آورده ايم‬
voi ați adus șomā āvardeid ‫شما آورده ايد‬
ei / ele au adus anhā āvardeand ‫آنھا آورده اند‬

Trecutul prezent ( perfect compus) este folosit, de asemenea pentru a exprima o acțiune
care a vut loc repetat, în trecut.

Am mers acolo de multe ori bār hā be ānjā rafteam ‫بارھا به آنجا رفته ام‬

De câte ori ați călătorit în ciand dafe'e be Iran safar kardeid? ‫چند دفعه به ايران سفر کرده ايد؟‬
Iran?

• Pentru obținerea formelor negative ale trecutului prezent ( perfect compus) particula de
negație se atașează participiului7.

eu nu am plecat narafteam ‫نرفته ام‬

7
Notă: În limba persană există două forme de participiu: a) participiul prezent, care se formează de la tulpina prezent a
verbului căreia i se atașează sufixul ‫( ـَـنده‬ande). Această formă a participiului se folosește mai ales ca adjectiv.

50
tu nu ai spus nagoftei ‫نگفته ای‬
el/ea nu a văzut nadide ast ‫نديده است‬
noi nu am auzit nașenideim ‫نشنيده ايم‬
voi nu aţi fost nabudeid ‫نبوده ايد‬
ei/ele nu au citit nakhondeand ‫نخوانده اند‬

b) Participiul trecut ori gerundiv se formează atașând la tulpina de trecut a verbului


sufixul ‫( ـه‬e).

khond + e → khonde ‫ ه ← خوانده‬+‫خواند‬


goft + e → gofte ‫ ه ← گفته‬+ ‫گفت‬
raft + e → rafte ‫رفته‬ ← ‫ ه‬+ ‫رفت‬
Exemple:

cumpărat kharide ‫خريده‬


adus ovarde ‫آورده‬
ucis koște ‫کشته‬
ştiut dāneste ‫دانسته‬
văzut dide ‫ديده‬
Participiul trecut se folosește:

a) la formarea unor timpuri compuse. Timpurile compuse în limba persană cad în trei
grupe: 1) timpuri perfecte (trecut), 2) viitorul 3) timpuri la diateza pasivă.

b) ca adjectiv activ când e format dintr-un verb intranzitiv și adjectiv, pasiv când provine
de la un verb tranzitiv.
Exemple:
anul trecut ( a trece) sāl-e gozaște ( gozaștan) (‫سال گذشته ) گذشتن‬
geamul spart (a sparge) panjarey- e șekaste (șekastan) (‫پنجره شکسته ) شکستن‬
ٔ

c) Participiul trecut poate fi folosit și independent ca substantiv:


Spusele lui Ali (a spune) gofte hāy-e 'Ali ( goftan) ( ‫) گفتن‬ ‫گفته ھای علی‬
51
7) Trecutul mai mult ca perfect ‫گذشته بعيد‬ ( gozaște-ye ba'id)

Trecutul mai mult ca perfect în limba persană se formează de la forma de participiu trecut

al verbului de conjugat ‫( رفته‬rafte) ،‫( گفته‬gofte) ،‫( ديده‬dide) urmată de timpul trecut al lui ‫بودن‬

(budan).

mersesem man rafte budam ‫من رفته بودم‬


mâncasei to khurde budi ‫تو خورده بودی‬
el se îmbrăcase u pușide bud ‫او پوشيده بود‬
noi cusesem mā dukhte budim ‫ما دوخته بوديم‬
voi cumpăraserăţi șomā kharide budid ‫شما خريده بوديد‬
ei /ele citiseră anhā khonde budand ‫آنھا خوانده بودند‬
Acest timp se întrebuințează pentru a exprima o acțiune care s-a terminat înaintea altei

acțiuni din trecut. Expresia adverbială ori complementul circumstanţial ‫پيش از اينکه‬

(piș az inke), ‫( قبل از اينکه‬qabl az inke) înainte ca, înainte să..., este urmat de conjunctivul
prezent, folosite de obicei pentru a indica a doua acțiune.

Înainte ca tu să soseşti eu qabl az inke to barsi man rafte ‫قبل از اينکه تو برسی من رفته‬
budam
plecasem de acasă. ‫بودم‬

Înainte de a călători în Iran, piș az inke be Iran safr konad fārsi ‫پيش از اينکه به ايران سفر کند‬
yad gerefte bud
ea învăţase deja persană. ‫فارسی ياد گرفته بود‬

Înainte să vin în România qabl az inke be romāni biāiam hici ‫ ھيچ‬،‫قبل از اينکه به رومانی بيايم‬
vaqt barf nadide budam
nu văzusem niciodată ‫وقت برف نديده بودم‬
zăpadă.

8) Trecutul conjunctiv perfect ‫( گذشته التزامی‬gozaște-ye eltezāmi)


Trecutul conjunctiv perfect se formează din forma de participiu trecut al verbului

principal ( ‫ رفته‬،‫ گفته‬،‫ ) ديده‬urmat de conjunctivul prezent al verbului ‫( بودن‬budan). Trecutul


conjunctiv perfect este folosit pentru a exprima voinţa, dorinţa, posibilitatea şi necesitatea
din trecut.

52
Exemplu:

eu să fi spus man gofte bāșam ‫من گفته باشم‬


tu să fi spus to gofte bāși ‫تو گفته باشی‬
el/ea să fi spus u gofte bāșad ‫او گفته باشد‬
noi să fi spus mā gofte bāșim ‫ما گفته باشيم‬
voi să fi spus șomā gofte bāșid ‫شما گفته باشيد‬
ei/ele să fi spus ānha gofte bāșand ‫آنھا گفته باشند‬

Exemple:

Sper să fi învăţat pentru omidvoram ke baray-e emtehan dars ‫اميدوارم که برای امتحان درس‬
khonde bāșid
examen. ‫خوانده باشيد‬
Se poate să fi plecat. șāiad rafte bāșand ‫شايد رفته باشند‬
Dacă a venit, vă voi agar āmade bāșad șomā rā be o ‫اگر آمده باشد شما را به او‬
ma'rofi mi konam
prezenta lui. ‫معرفی می کنم‬

Forma de negativ a subjonctivului trecut se formează cu ajutorul prefixului negativ َ ‫( نـ‬na),


care se adaugă la participiul trecut.

9) Trecutul în efectuare ‫( گذشته استمراری‬gozaște-ye estemrari)

Timpul trecut ul în efectuare în persană se formează prin adăugarea prefixului continuu

‫( می‬mi) ( particula de aspect continuu) la forma de trecut simplu a verbului de conjugat.


La verbele compuse particula ‫( می‬mi) se prefixează la elementul verbal. Acesta se foloseşte
pentru a exprima:

a) o acţiune se află în desfăşurare în trecut.

Exemplu:

eu spuneam man mi goftam ‫من می گفتم‬


tu spuneai to mi gofti ‫تو می گفتی‬

53
el/ea spunea u mi goft ‫او می گفت‬
noi spuneam mā mi goftim ‫ما می گفتيم‬
voi spuneați șomā mi goftid ‫شما می گفتيد‬
ei/ale spuneau ānha mi goftand ‫آنھا می گفتند‬
Exemple:

Cumpăram o carte când m-ai ketāb mi kharidam ke be man ‫کتاب می خريدم که به من زنگ‬
zank zadid
sunat. ‫زديد‬

Găteam când ai venit. vaqti ke to āmadi āșpazi mi ‫وقتی تو آمدی آشپزی می کردم‬
kardam

b) o stare sau obicei din trecut ca în construcţiile de tipul “a obişnui să”

Anul trecut, eu beam foarte pār sāl man kheily qahve mi ‫پار سال من خيلی قھوه می‬
khordam
multă cafea. ‫خوردم‬

Noi locuiam în Iran. dar Iran zendegi mi kardim ‫در ايران زندگی می کرديم‬

c) În persană mai puţin formală, în special în limba vorbită, timpul trecut ‫( داشتن‬dāștan) a
avea este folosit direct după subiect.

Vorbeam cu el, când te-am man dāștam bā o sohbat mi kardam ke ‫من داشتم با او صحبت می کردم‬
to rā didam
văzut. ‫که ترا ديدم‬
Când am ajuns noi, ei vaqti mā residim ānhā dāștand qaza ‫وقتی ما رسيديم آنھا داشتند غذا می‬
mi khordand
mâncau. ‫خوردند‬
Anul trecut pe vremea asta pār sāl in moqe'-e șomā dāștid fārsi ‫پارسال اين موقع شما داشتيد‬
mi khondid
voi studiați limba persană. ‫فارسی می خوانديد‬

Forma negativă a trecutului în efectuare se formează prin prefixarea particulei negative َ ‫نـ‬
(na) la prefixul de asepct continuu.

54
10) Viitorul simplu ‫( آيندهء ساده‬āyande-ye sāde)
Viitorul simplu este format prin folosirea timpului prezent al verbului ‫( خواستن‬khostan) a

voi, a dori, fără ‫( می‬mi), urmat de tulpina trecutului verbului.

eu voi cumpăra man khoham kharid ‫من خواھم خريد‬


tu vei cumpăra to khohi kharid ‫تو خواھی خريد‬
el/ea va cumpăra u khohad kharid ‫او خواھد خريد‬
noi vom cumpăra mā khohim kharid ‫ما خواھيم خريد‬
voi veţi cumpăra șomā khohim kharid ‫شما خواھيد خريد‬
ei/ele vor cumpăra ānha khohand kharid ‫آنھا خواھند خريد‬
Terminaţiile verbelor sunt aceleaşi ca acelea folosite la timpul prezent. Prima parte a
verbului este conjugată din tulpina prezent ‫ ( خواه‬khoh) a infinitivului ‫( خواستن‬khostan), a voi,

a dori, fără particula ‫( می‬mi) în timp ce verbul principal apare întotdeauna ca o tulpină a
trecutului.

Exemplu: ‫( آمد‬āmad), ‫( رفت‬raft), ‫( گفت‬goft).

Timpul viitor în persană poate fi format şi în următorul mod:

eu voi merge. khoham raft ‫خواھم رفت‬


tu vei spune khohi goft ‫خواھی گفت‬
el/ ea va auzi. khohad șenid ‫خواھد شنيد‬
noi vom vedea. khohim did ‫خواھيم ديد‬
voi veţi veni. khohid āmad ‫خواھيد آمد‬
ei/ ele vor citi. khohand khonad ‫خواھند خواند‬

Viitorul simplu este folosit pentru a exprima o acțiune care va avea loc la un moment dat
în viitor. Forma negativă se obține prin prefixarea la forma ccare se conjugă a particulei de
negație َ ‫( نـ‬na).

Nu voi face. man nakhoham kard ‫من نخواھم کرد‬


Nu voi ridica. bar nakhoham dāșt ‫بر نخواھم داشت‬

55
11. Imperativul ( verbul de comandă) ‫ ( فعل امری‬fe'l-e amri)
Imperativul ( verbul de comandă) se formează din tulpina prezent a verbului și prefixul
‫ب‬
ِ (be) pentru persoana a II-a singular și din prefixul ‫ب‬
ِ (be), și tulpina prezent a verbului
de conjugat și terminația personală a persoanei a II-a plural, pentru forma de plural.
Exemple: Singular
Mănâncă! bekhor ! ‫بخور‬
Stai jos! beneșin ! ‫بنشين‬
Vino! biā ! ‫بيا‬
Adu! biāvar ! ‫بياور‬
Exemple: Plural

Mâncați! bekhorid ! ‫بخوريد‬


Stați jos! beneșinid ! ‫بنشينيد‬
Veniți! biāyid ! ‫بياييد‬
Aduceți! biāvarid ! ‫بياوريد‬
Stați aici! injā beneșinid ! ‫اينجا بنشينيد‬
Deschideți uşa! dar rā bāz konid ! ‫در را باز کنيد‬

Imperativul (verbul de comandă) plural are formal aceeaşi formă ca şi conjunctivul


prezent pentru persoana a doua plural.

cumpăr be kharam ‫بخرم‬


cumpără! be kharad ‫بخرد‬
cumpărați! be kharid ‫بخريد‬

La verbele compuse, forma imperativă se formează prin adăugarea prefixului ‫ب‬


ِ (be) la
partea verbală. Prezența prefixului ‫ب‬
ِ ( be) nu este obligatorie.
La verbele prefixate, folosirea prefixului ‫ب‬
ِ ...be este facultativă, iar la verbele prefixate cu ‫بر‬
bar și ‫ در‬dar prefixul este omis.

Forma negativă a verbului de comandă (imperativului) se formează prin prefixarea


directă a tulpinei cu particula de negare َ ‫ ( نـ‬na), înlocuind prefixul ‫ب‬
ِ ( be).

56
Exemple singular:
Nu pleca! naro ! ‫نرو‬
Nu spune! nagu ! ‫نگو‬
Nu mânca! nakhor ! ‫نخور‬

Exemple plural:

Nu plecaţi! naravid ! ‫نرويد‬


Nu spuneţi! naguyid ! ‫نگوئيد‬
Nu mâncaţi! nakhorid ! ‫نخوريد‬

Schimbări fonetice:

- dacă tulpina prezent a verbului de conjugat începe cu ‫ آ‬ā se adaugă un ‫( ی‬i) după ‫ب‬
ِ (be).
Exemple:
Vino! biā ! ‫بيا‬
Adu! biāvar ! ‫بياور‬
- dacă tulpina de prezent se termină în av, aceasta devine ou, la pesoana a II-a singular,
imperativ.
‫ رفتن‬raftan ( a merge) tulpina → ‫( رو‬rav), imperativ singular → ‫برو‬ (boro).

Exceție: Verbul ‫( بودن‬budan), formează imperativul fără prefixul ‫ب‬


ِ (be).
Fii! bāș ! ‫باش‬
Fiţi! bāșid ! ‫باشيد‬
Există în limba persană categorii gramaticale verbale și mai ales semnificații ale acestora pe
care nu le-am abordat având în vedere subiectul limitat al prezentei lucrări. Totuși se
impun încheiere câteva remarci în legătură cu diateza pasivă în limba persană.

• Diateza pasivă ‫فعل مجھول‬ fe'l-e majhul

ُ (șodan) a deveni, și participiul trecut al


se formează prin conjugarea verbului auxiliar ‫شدن‬
verbului de conjugat.
a fost cumpărat kharide șod ‫خريده ُشد‬
era cumpărat kharide mișod ‫خريده مي ُشد‬
se cumpără kharide mișavad ‫خريده مي َش َود‬
să fi fost cumpărat kharide șavad ‫خريده َش َود‬
fusese cumpărat kharide șo ‫خريده شد‬
57
să fi fost cumpărat kharide șode ast ‫خريده شده آست‬
va fi cumpărat kharide șode bud ‫خريده شده بود‬
ar putea fi cumpărat kharide șode bāșad ‫خريده شده باشد‬
va fi cumpărat kharide khohad șod ‫خريده خواھد شد‬

În limba persană se evită folosirea diatezei pasive ori de câte ori este posibil acest lucru.
a) Dacă autorul acțiunii este exprimat, trebuie să se folosească verbul la diateza activă.
Complementul direct poate fi scos în evidenţă şi accentuat punându-l la începutul
propoziţiei.
Câinele a fost bătut de sag rā Hasan zad ‫سگ را حسن زد‬
Hasan (lit. Hasan a bătut
câinele)

b) Dacă autorul nu este menţionat sau este necunoscut, ca subiect se foloseşte construcţia
impersonală la persoana a III-a plural.
Câinele a fost bătut de ei. sag rā zadand ‫سگ را زدند‬
c) Numai când nu este implicată o fiinţă umană sau un agent activ, se poate folosi
gramatical fără restricții sau preferințe diateza pasivă.
Din cauza zăpezii drumul a besabab-e barf , rah baste șod ‫ راه بسته شد‬،‫ب برف‬
ِ ‫بسب‬
fost închis.

Forma de pasiv a verbelor compuse este formată prin schimbarea elementului verbal
ُ (șodan).
tranzitiv într-unul intranzitiv. În mod obișnuit ‫( کردن‬kardan) este schimbat cu ‫شدن‬
Exemplu:
diateză activă
Ei au împărțit banii. pulha rā taqsim kardand ‫پولھا را تقسيم کردند‬

diateză pasivă
Banii au fost împărțiți. pulha taqsim șod ‫پولھا تقسيم شد‬
Forma de negativ a diatezei pasive se formează adăugând particula negativă َ ‫ نـ‬na la verbul
ُ (șodan).
auxiliar ‫شدن‬
Exemple:
Nu spusese gofte nașod ‫گفته نشد‬
Nu văzuse dide nemi șavand ‫ديده نمی شوند‬
58
‫گی‬‫دلتنگ‬
_
_________
__________

‫کنی‬
‫مھر و وفا نميک‬
‫جفا بکن اگر مھ‬
‫جور و جف‬ ‫دگر جور و جفا نميکنی ؟‬
‫سنگ دال چرا ر‬
‫گ‬
‫ رنج و بال نمميکنی‬،،‫جان خستگان‬
ِ ‫دور ز ج‬ ‫به جان ما د‬
‫رسد‬ ‫ از تو ه‬،‫چه غم و بال ررسد‬
‫ھر چ‬
‫نميکنی ؟‬
‫ی‬ ‫ قھھر چرا‬،‫زخم چررا نميزنی‬ ‫ تيغ چرا نميزنی ؟‬،‫ايکه ترش نشسته ای‬
‫درد دگر ببده اگر خسته دوا نميکنی‬ ‫ مرھم ر‬،‫زخم دگر بزن به دل‬
‫اگر نمی نھی‬
‫ وعده وفا نميکنی‬،‫عھد ِز ياد ميبری‬ ‫ی‬
‫ميدھی‬ ‫عھد ھر آنچه ميک‬
‫ وعده به ھر که‬،‫کنی‬
‫ از چه فدا نمي‬،‫لب رسيده را‬
‫ميکنی‬ ‫جان به ب‬ ‫ دست دگر ز جان ددال‬،‫سته ای‬
‫در رره دوست شست‬
‫ چرا نشسته ای فتتنه به پا نميکننی ؟‬،‫خيز‬ ‫منتظر قيامتتم‬
ِ ،‫بت سرو قامتمم‬
‫ت‬
ِ ‫ای‬
‫ ززآنکه خطا نمميکنی‬،‫ھر چه کننی بکن بُتا‬ ‫به خون نشانيم‬
‫ تا که ه‬،‫جان‬
‫غمم زدی به ج‬
‫تير غ‬
‫کام دلم شکس‬
‫ از چهه دوا نميکنی ؟‬،‫سته ام‬ ‫غم‬
‫صنم خسته دللی ز درد و غ‬
‫کيست سھيلی ای ص‬
‫ت‬
‫احمد سھيلی خوانس‬
‫ساری‬

Nostalggie ( dor )
__________________

Inimă de
d piatră, de ce
c nu mă maii chinui ?
m
măcar chinuieșște-mă dacă nu
n ești bună și
ș loială cu mine
m
T
Toată durerea și pățania su
ufletului meu
u vin de la tin
ne
îîn afara celor obosiți (rănițți), nu îndureerezi pe nimen
ni
Tu caare stai mâhn
nit, de ce nu mă
m tai ?
de ce nu
u mă rănești, de ce nu te în
nfuriezi ?
Măăcar rănește-m
mi inima, daccă nu-mi ești balsamul durrerii
dă-mi o alltă durere, daacă nu-mi alin
ni oboseala
Orice promiți, și oricui prom
miți
uiți de promisiunea făcută, nu ești loială promisiunii
p făăcute
Te-aii spălat pe mââini de calmaarea drumulu
ui inimii prietenului
atunci de ce
c nu-mi sacrrifici inima ceea chinuită?
Co
orpul meu cell de cedru, su
unt în așteptarrea răsculăriii tale
scoaală-te, de ce sttai și nu te inttrigi ?
M
Mi-ai lovit inim
ma cu tirul du
urerii ca să mă
m îneci în sân
nge
fă cee vrei să faci, fiindcă nu grreșești
Prea măritulle, cine-i Soh
heili, decât o inimă
i sfâșiatăă
m
mi-am frânt dorința
d inimiii, de ce nu-mii ești balsamu
ul?
Poet Ahmadd Soheili Khan
nasāri

5
59
Ahmad Soheili Khansari, poet național

Ahmad Soheili Khansari, s-a născut la Teheran în anul 1911. A început să scrie poezii din
adoleșcență. După terminarea studiilor a petrecut cea mai mare parte din timpul său în
studierea și cercetarea înscrisurilor culturale istorice de persană veche precum și redarea
cărților de poezii ale poeților cunoscuți precum Khajavi Kermani, Divane Hafez, Khosrow
Name Attar, Șahnameie Naderi. Timp de 40 de ani a fost șeful bibliotecii Malek din
Teheran. Cărțile sale de poezii numără peste 6000 de strofe. A plecat din lumea aceasta în
anul 1994.

60
ANEXA 2
________________________

Verbul A fi / ‫( بودن‬budan)
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬
ِ

Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma hastim Noi suntem ‫ما ھستيم‬ man hastam Eu sunt ‫من ھستم‬
șoma hastid Voi sunteți ‫شما ھستيد‬ to hasti Tu ești ‫تو ھستی‬
anha hastand Ei/Ele sunt ‫آنھا ھستند‬ u/an hast El /Ea este ‫ آن ھست‬/ ‫او‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬

Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma bașim Noi să fim ‫ما باشيم‬ man bașam Eu să fiu ‫من باشم‬
șoma bașid Voi să fiți ‫شما باشيد‬ to bași Tu să fii ‫تو باشی‬
anha bașand Ei/Ele să fie ‫آنھا باشند‬ u/an bașad El /Ea să fie ‫ آن باشد‬/ ‫او‬

Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Nu există. (Excepție de la regulă)
=========
Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬

Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma budim Noi am fost ‫ما بوديم‬ man budam Eu am fost ‫من بودم‬
șoma budid Voi ați fost ‫شما بوديد‬ to budi Tu ai fost ‫تو بودی‬
anha budand Ei/Ele au fost ‫آنھا بودند‬ u/an bud El /Ea a fost ‫ آن بود‬/‫او‬

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬

Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-budim Noi eram ‫ما می بوديم‬ man mi-budam Eu eram ‫من می بودم‬
șoma mi-budid Voi erați ‫شما می بوديد‬ to mi-budi Tu erai ‫تومی بودی‬
anha mi-budand Ei/Ele erau ‫آنھا می بودند‬ u/an mi-bud El /Ea era ‫ آن می بود‬/‫او‬

61
Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬

Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma bude-im Noi am fost ‫ما بوده ايم‬ man bude-am Eu am fost ‫من بوده ام‬
șoma bude-id Voi ați fost ‫شما بوده ايد‬ to bude-i Tu ai fost ‫توبوده ای‬
anha bude-and Ei/Ele au ‫آنھا بوده اند‬ u/an bude ast El /Ea a fost ‫ ان بوده است‬/‫او‬
fost

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Nu există. ( Excepție de la regulă)
=========
Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬

Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma bude bașim Noi să fi fost ‫مابوده باشيم‬ man bude bașam Eu să fi fost ‫من بوده باشم‬
șoma bude bașid Voi să fi fost ‫شما بوده باشيد‬ to bude bași Tu să fi fost ‫تو بوده باشی‬

anha bude bașand Ei/Ele să fi ‫آنھا بوده باشند‬ u/an bude bașad El /Ea să fi ‫ آن بوده باشد‬/‫او‬
fost fost

Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Nu există.( Excepție de la regulă)
=========
Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim bud Noi vom fi ‫ما خواھيم بود‬ man khaham bud Euvoi fi ‫من خواھم بود‬

șoma khahid bud Voi veți fi ‫شما خواھيد بود‬ to khahi bud Tu vei fi ‫تو خواھی بود‬

anha khahand bud Ei/Ele vor fi ‫آنھا خواھند بود‬ u/an khahad bud El /Ea va fi ‫ آن خواھد‬/‫او‬

‫خواھد بود‬

Verbul de comandă ( mod imperativ )/ ‫فعل امر‬

Șoma bașid fiți! ‫شماباشيد‬ To baș fii! ‫توباش‬

62
ANEXA 3
______________________________

Verbul A avea / ‫( داشتن‬dāștan)


Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim Noi avem ‫ما داريم‬ man daram Eu am ‫من دارم‬
șoma darid Voi aveți ‫شما داريد‬ to dari Tu ai ‫تو داری‬
anha darand Ei/Ele au ‫آنھا دارند‬ u/an darad El/Ea are ‫ آن دارد‬/ ‫او‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be-darim Noi să avem ‫ما بداريم‬ man be-daram Eu să am ‫من بدارم‬
șoma be-darid Voi să aveți ‫شما بداريد‬ to be-dari Tu să ai ‫تو بداری‬
anha be-darand Ei/Ele să ‫آنھا بدارند‬ u/an be-darad El/ Ea să ‫ آن بدارد‬/‫او‬
aibă aibă

Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Nu există.(Excepție de la regulă)
=========
Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim Noi am avut ‫ما داشتيم‬ man daștam Eu am avut ‫من داشتم‬
șoma daștid Voi ați avut ‫شما داشتيد‬ to daști Tu ai avut ‫تو داشتی‬
anha daștand Ei/Ele au avut ‫آنھاداشتند‬ u/an dașt El/Ea a avut ‫ آن داشت‬/‫او‬

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-daștim Noi aveam ‫ما می داشتيم‬ man mi-daștam Euaveam ‫من می داشتم‬
șoma mi-daștid Voi aveați ‫شما می داشتيد‬ to mi-daști Tu aveai ‫تومی داشتی‬
anha mi-daștand Ei/Ele aveau ‫آنھا می داشتند‬ u/an mi-dașt El/Ea avea ‫ آن می داشت‬/‫او‬

Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daște-im Noi am avut ‫ما داشته ايم‬ man daște-am Eu am avut ‫من داشته ام‬
șoma daște-id Voi ați avut ‫شما داشته ايد‬ to daște-i Tu ai avut ‫تو داشته ای‬
anha daște and Ei/Ele au ‫آنھا داشته اند‬ u/an daște ast El/Ea a avut ‫ آن داشته‬/‫او‬

63
avut ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬

Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daște budim Noi ‫ما داشته بوديم‬ man daște budam Eu avusem ‫من داشته بودم‬
avuserăm
șoma daște budid Voi avuserăți ‫شما داشته بوديد‬ to daște budi Tu avusei ‫تو داشته بودی‬
anha daște budand Ei/Ele ‫آنھا داشته بودند‬ u/an daște bud El/Ea avuse ‫ آن داشته‬/‫او‬
avuseră ‫بود‬

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬

Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daște bașim Noi să fi ‫ما داشته باشيم‬ man daște bașam Eu să fi avut ‫من داشته باشم‬
avut
șoma daște bașid Voi să fi avut ‫شما داشته‬ to daște bași Tu să fi avut ‫تو داشته باشی‬
‫باشيد‬
anha daște bașand Ei/Ele să fi ‫آنھا داشته باشند‬ u/an daște bașad El/Ea să fi ‫ آن داشته‬/ ‫او‬
avut avut ‫باشد‬

Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Nu există. (Excepție de la regulă)
Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
makhahim dașt Noi vom ‫ ما خواھيم داشت‬mankhaham dașt Eu voi avea ‫من خواھم داشت‬
avea
șomakhahid dașt Voi veți avea ‫شما خواھيد‬ tokhahi dașt Tu vei avea ‫تو خواھی داشت‬
‫داشت‬
anhakhahand dașt Ei/Ele vor ‫ آنھا خواھند‬u/ankhahad dașt El/Ea va ‫ آن خواھد‬/‫او‬
avea ‫داشت‬ avea ‫داشت‬

Verbul de comandă ( modul imperativ )/ ‫فعل امر‬


șoma bedarid Voi aveți ‫شما بداريد‬ to bedar Tu ai ‫تو بدار‬

64
PARTEA a III-a
______________________________

CONJUGAREA VERBULUI ÎN LIMBA PERSANĂ

Pentru învățarea conjugărilor am ales cele mai utile verbe. Ordinea verbelor conjugate este
cea alfabetică. Fiecare model cuprinde, în principiu, 11 forme verbale, conjugate integral.
Numele modurilor și timpurilor sunt date în limba persană și în limba română, traducerea
lor /sau echivalenții pot fi întâlniți în diverse gramatici și cursuri / manuale.
1. A veni āmadan ‫آ َمدَن‬
2. A învăța amukhtan ‫آموختَن‬
3. A crea āfridan ‫آفريدَن‬
4. A adăuga afzudan ‫اَفزودَن‬
5. A arunca endokhtan ‫انداختن‬
6. A cădea āftādan ‫اُفتادَن‬
7. A chinui āzardan ‫آ ُزردَن‬
8. A ridica bardāștan ‫بَرداشتَن‬
9. A scula barkhāstan ‫بَرخاستَن‬
10. A închide bastan ‫بَستَن‬
11. A ierta bakhșidan ‫بَخشيدَن‬
12. A se întoarce bargaștan ( bāz goștan) ( ‫بَر َگشتَن ) بازگشتن‬
13. A întoarce bar gardāndan – ‫بَر َگرداندَن ) واروونه کردن‬
( ‫واژگون کردن‬
14. A găti (mâncare) pokhtan ‫پُختَن‬
15. A accepta paziroftan ( qabul kardan) ( ‫پَذيرُفتَن ) قَبول کردن‬
16. A plăti (a achita) pardākhtan ‫پَرداختَن‬
17. A alătura (a uni ) peyvastan ( hamrah șodan) ( ‫پي َوستَن ) ھمراه شدَن‬
18. A parcurge ( a traversa- a peymudan ( tey kardan- 'obur ( ‫پيمودَن ) ِطی کردن – عبور کردن‬
kardan)
trece )
19. A sări paridan ( jiastan- jiahidan) ( ‫پَريدَن ) َجستَن – َجھيدن‬
20. A zbura paravaz kardan ‫پَرواز َکردَن‬
21. A întreba porsidan ( porseș kardan- su'al / ‫ سُئوال‬- ‫ُرسش کردن‬ ِ ‫پُرسيدَن ) پ‬
kardan)
( ‫کردن‬
22. A putea tavānestan ( tavāndan) ( ‫تَوانِستَن ) تواندَن‬
23. A speria (a înfricoșa,a tarsāndan ‫تَرساندَن‬
înspăimânta, a îngrozi)
24. A finaliza ( a termina ) tamām kardan ( pāyān yāftan) ( ‫تمام َکردَن ) پايان يافتَن‬
25. A căuta giostan ( giuidan- giostegiu kardan) ( ‫ جُستِجو کردَن‬- ‫جُستَن) جوييدن‬
65
26. A mesteca giavidan ‫َجويدن‬
27. A război giangidan ‫َجنگيدَن‬
28. A lipi cheasbāndan ‫َچسباندَن‬
29. A tipări cheāp kardan ‫چاپ کردن‬
30. A dormi ( a se culca ) khobidan ( khoftan ) ( ‫خوابيدن ) ُخفتَن‬
31. A citi ( a cânta ) khondan ‫خواندن‬
32. A mânca khondan ‫خ ُوردَن‬
33. A râde khandidan ‫خَنديدَن‬
34. A vrea khostan (taleb kardan- talabidan ) َ - ‫طلَب کردَن‬
( ‫طلَبيدَن‬ َ ) ‫خواستَن‬
35. A strica kharab kardan ‫خراب کردَن‬
36. A da dādan ‫دادَن‬
37. A ști dānestan ‫دانستن‬
38. A coase dokhtan ‫دوختن‬
39. A alerga davidan ‫دَويدَن‬
40. A vedea didan ‫ديدَن‬
41. A fura dazdidan ‫دزديدَن‬
42. A răpi robudan ‫رُبودَن‬
43. A merge raftan ‫رفتن‬
44. A vărsa rikhtan ( estefarāq kardan) ( ‫ريختن ) استفراغ کردن‬
45. A refuza rad kardan ( napaziroftan- qabol ( ‫رد کردن ) نپذيرفتن– قبول نکردن‬
nakardan)
46. A bate ( a lovi ) zadan ‫زدَن‬
47. A șterge zadudan ( pāk kardan) ( ‫زدودَن ) پاک کردَن‬
48. A trăi zistan ( zendegi kardan ) ( ‫زيستن ) زندگی کردن‬
49. A construi sākhtan ‫ساختن‬
50. A diviniza satudan ( ‫ستودَن ) ستايش کردن‬
51. A arde sokhtan ( ataș kardan) ( ‫سوختن ) آتش گرفتن‬
52. A grăbi șetāftan ( șetābāndan- 'agiale ( ‫ عجله کردن‬-‫شتافتن ) شتاباندن‬
kardan)
53. A spăla șesttan ( șestoșu dādan) ( ‫شستَن ) شستشو دادن‬
54. A sparge ( a mărunți ) șekastan ( ‫شکستَن ) خرد کردن‬
55. A număra șomardan ( șomārdan) ( ‫شمردَن ) شماردن‬
56. A cunoaște șenākhtan ( āșenā șodan) ( ‫شناختن ) آشنا شدن‬
57. A auzi șenidan ‫شنيدَن‬
58. A trimite forstādan ‫فرستادن‬
59. A vinde forukhtan ‫فروختن‬
60. A cultiva ( a planta ) kāștan ‫کاشتن‬
61. A face kardan ( enjām dādan) ( ‫کردَن ) انجام دادن‬

66
62. A omorî, a ucide koștan ( boqatal resāndan) ( ‫ُکشتن ) بقتل رساندن‬
63. A pune gozāștan ( nehādan- qorār dādan) / ( ‫ قرار دادن‬-‫گذاشتن ) نھادن‬
64. A lua gereftan ‫گرفتن‬
65. A fugi gerikhtan ( forār kardan) ( ‫گريختن ) فرار کردن‬
66. A plânge geristan ( gerie kardan) ( ‫گريستن ) گريه کردن‬
67. A deschide keșudan ( bāz kardan) ( ‫گشودن ) باز کردن‬
68. A spune goftan ‫گفتن‬
69. A muri mordan( jeān dādan- fout kardan- / ‫ُمردَن ) جان دادن – فوت کردن‬
dar gazștan) ( ‫ درگذشتن‬-
70. A rămâne mānand ‫ماندن‬
71. A sta-jos neșastan ‫نشستن‬
72. A privi nagaristan ( ‫نگريستن ) نگاه کردن‬
73.A scrie neveștan ( negāștan) ( ‫نوشتن ) نگاشتن‬
74. A găsi yāftan ( peydā kardan) ( ‫يافتن ) پيدا کردن‬

• TABELELE CU VERBELE ȘI CONSTRUCȚIILE VERBALE

1. A veni / ‫آ َمدَن‬
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬ ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
mā mi-āyim Noi venim ‫ما می آييم‬ man mi-ayam Eu vin ‫من می آيم‬
șomā mi-āyid Voi veniți ‫شما می آييد‬ to mi-ayi Tu vii ‫تو می آيی‬
ānhā mi-ayand Ei / Ele vin ‫آنھا می آيند‬ u / an mi-ayad El / Ea vine ‫ آن می آيد‬/ ‫او‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma bi-ayim Noi să ‫ما بياييم‬ man bi-ayam Eu să vin ‫من بيايم‬
venim
șoma bi-ayid Voi să veniți ‫شما بياييد‬ to bi-ayi Tu să vii ‫تو بيايی‬

anha bi- Ei/Ele să ‫آنھا بيايند‬ u / an bi-ayad El / Ea să vină ‫ آن بيايد‬/ ‫او‬


ayand
vină

Prezentul continuu ( prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi-ayim Noi venim ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu vin ‫من دارم می‬
‫آييم‬ ayam ‫آيم‬
67
șoma darid mi-ayid Voi veniți ‫شما داريد می‬ to dari mi-ayi Tu vii ‫تو داری می‬
‫آييد‬ ‫آيی‬
anha darand mi- Ei/Ele vin ‫آنھا دارند می‬ u / an daradmi- El / Ea vine ‫ آن دارد‬/ ‫او‬
ayand ‫آيند‬ ayad ‫می آيد‬

Trecutul simplu ( trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma amadim Noi am ‫ما آمديم‬ man amadam Eu am venit ‫من آمدم‬
venit
șoma amadid Voi ați venit ‫شما آمديد‬ to amadi Tu ai venit ‫تو آمدی‬
anha amadand Ei/Ele au ‫آنھا آمدند‬ u / an amad El / Ea a venit ‫ آن آمد‬/ ‫او‬
venit

Trecutul continuu- trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-amadim Noi veneam ‫ما می آمديم‬ man mi-amadam Eu veneam ‫من می آمدم‬
șoma mi-amadid Voi veneați ‫شما می آمديد‬ to mi-amadi Tu veneai ‫تو می آمدی‬
Anha mi- Ei/Ele ‫آنھا می آمدند‬ U / An mi- El / Ea ‫ آن می آمد‬/ ‫او‬
amadand veneau amad venea

Trecutul prezent (trecut simplu / perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma amade-im Noi am venit ‫ما آمده ايم‬ man amade-am Eu am venit ‫من آمده ام‬
șoma amade-id Voi ați venit ‫شما آمده ايد‬ to amadae-i Tu ai venit ‫تو آمده ای‬
anha amade and Ei /Ele au ‫آنھا آمده اند‬ u / an amade ast El / Ea a ‫ آن آمده‬/ ‫او‬
venit venit ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma amadeh budim Noi veniserăm ‫ما آمده بوديم‬ man amadeh Eu venisem ‫من آمده بودم‬
budam
șoma amadeh Voi veniserăți ‫شما آمده بوديد‬ to amadeh budi Tu venisei ‫تو آمده بودی‬
budid
anha amadeh Ei/Ele ‫آنھا آمده بودند‬ u / an amadeh bud El / Ea ‫ آن آمده‬/ ‫او‬
budand ‫بود‬
veniseră venise

68
Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma amadeh bașim Noi să fi venit ‫ ما آمده باشيم‬man amadeh bașam Eu să fi venit ‫من آمده باشم‬
șoma amadeh bașid Voi să fi venit ‫شما آمده باشيد‬ to amadeh bași Tu să fi venit ‫تو آمده باشی‬
anha amadeh bașand Ei/Ele să fi ‫ آنھا آمده باشند‬u /an amadeh bașad El / Ea să fi ‫ آن آمده‬/ ‫او‬
venit venit ‫باشد‬

Trecutul în efectuare ( trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștam mi- Noi veneam ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu veneam ‫من داشتم می‬
amadim ‫آمديم‬ amadam ‫آمدم‬
șoma daștam mi- Voi veneați ‫ شما داشتيد می‬to daștam mi-amadi Tu veneai ‫تو داشتی می‬
amadid ‫آمديد‬ ‫آمدی‬
anha daștam mi- Ei/Ele ‫ آنھا داشتند می‬u /an dașt mi-amad El / Ea ‫آن داشت‬/ ‫او‬
amadand ‫آمدند‬ ‫می آمد‬
veneau venea

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim amad Noi vom veni ‫ما خواھيم آمد‬ man khaham amad Eu voi veni ‫من خواھم آمد‬
șoma khahid amad Voi veți veni ‫شما خواھيد‬ to khahi amad Tu vei veni ‫تو خواھی آمد‬
‫آمد‬
anha khahand Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند آمد‬ u / an khahad amad El / Ea va ‫ آن خواھد‬/ ‫او‬
amad ‫آمد‬
veni veni

Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬


șoma byaiid Voi veniți ‫بياييد‬ ‫شما‬ to bya Tu vino ‫بيا‬ ‫تو‬

* * *
* *
*

69
2. A învăța / ‫آموختَن‬
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-amuzim Noi învățăm ‫ما می آموزيم‬ man mi-amuzam Eu învăț ‫من می آموزم‬
șoma mi-amuzid Voi învățați ‫شما می آموزيد‬ to mi-amuzi Tu înveți ‫تو می آموزی‬
anha mi-amuzand Ei/Ele învață ‫ آنھا می آموزند‬u/an mi-amuzad El /Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
învață ‫آموزد‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma bi-amuzim Noi să ‫ما بياموزيم‬ man bi-amuzam Eu să învăț ‫من بياموزم‬
învățăm
șoma bi-amuzid Voi să ‫شما بياموزيد‬ to bi-amuzi Tu să înveți ‫تو بياموزی‬
învățați
anha bi-amuzand Ei/Ele să ‫آنھا بياموزند‬ u/an bi-amuzad El /Ea să ‫ آن بياموزد‬/ ‫او‬
învețe învețe

Prezentul continuu ( prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daram mi- Noi ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu învăț ‫من دارم می‬
amuzam ‫آموزيم‬ amuzam ‫آموزم‬
învățăm
șoma darid mi- Voi învățați ‫شما داريد می‬ to dari mi-amuzi Tu înveți ‫تو داری می‬
amuzi ‫آموزيد‬ ‫آموزی‬
anha darand mi- Ei/Ele ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi-amuzad El /Ea ‫ آن دارد می‬/ ‫او‬
amuzad ‫آموزند‬ ‫آموزد‬
învață învață

Trecutul simplu ( trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma amukhtim Noi am ‫ما آموختيم‬ man amukhtam Eu am ‫من آموختم‬
învățat învățat
șoma amukhtid Voi ați ‫شما آموختيد‬ to amukhti Tu ai ‫تو آموختی‬
învățat învățat
anha amukhtand Ei/Ele au ‫آنھا آموختند‬ u/an amukht El /Ea a ‫ آن آموخت‬/ ‫او‬
învățat învățat

70
Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi- amukhtim Noi ‫ما می آموختيم‬ man mi- Eu învățam ‫من می آموختم‬
amukhtam
învățam
șoma mi- amukhtid Voi învățați ‫شما می آموختيد‬ to mi- amukhti Tu învățai ‫تو می آموختی‬
anha mi- amukhtand Ei/Ele ‫ آنھا می آموختند‬u/an mi- amukht El /Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
învățau învăța ‫آموخت‬

Trecutul prezent ( = trecutul simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma amukhte-im Noi am ‫ما آموخته ايم‬ man amukhte-am Eu am ‫من آموخته ام‬
învățat învățat
șoma amukhte-id Voi ați ‫شما آموخته ايد‬ to amukhte-i Tu ai ‫تو آموخته ای‬
învățat învățat
anha amukhte-and Ei/Ele au ‫آنھا آموخته اند‬ u/an amukhte-ast El /Ea a ‫ آن آموخته‬/ ‫او‬
învățat învățat ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma amukhte- Noi ‫ما آموخته بوديم‬ man amukhte-budam Eu ‫من آموخته بودم‬
budim
învățaserăm învățasem
șoma amukhte- Voi ‫شما آموخته‬ to amukhte-budi Tu învățasei ‫تو آموخته بودی‬
budid ‫بوديد‬
învățaserăți
anha amukhte- Ei/Ele ‫آنھا آموخته‬ u/an amukhte-bud El /Ea ‫ آن آموخته‬/ ‫او‬
budand ‫بودند‬ ‫بود‬
învățaseră învățase

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma amukhte-bașim Noi să fi ‫ما آموخته‬ man amukhte-bașam Eu să fi ‫من آموخته‬
învățat ‫باشيم‬ învățat ‫باشم‬
șoma amukhte-bașid Voi să fi ‫شما آموخته‬ to amukhte-bași Tu să fi ‫تو آموخته‬
învățat ‫باشيد‬ învățat ‫باشی‬
anha amukhte-bașand Ei/Ele să fi ‫ آنھا آموخته‬u/an amukhte-bașad El /Ea să fi ‫آن آموخته‬/‫او‬
învățat ‫باشند‬ învățat ‫باشد‬

71
Trecutul în efectuare ( = trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștam mi- Noi învățam ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu învățam ‫من داشتم می آموختم‬
amukhtim ‫آموختيم‬ amukhtam
șoma daștam Voi învățați ‫شما داشتيد می‬ to daștam mi- Tu învățai ‫تو داشتی می‬
mi-amukhtid ‫آموختيد‬ amukhti ‫آموختی‬
anha daștam Ei/Ele ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi- El /Ea ‫ آن داشت می‬/ ‫او‬
mi-amukhtand ‫آموختند‬ amukht ‫آموخت‬
învățau învăța

=========
Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim Noi vom ‫ما خواھيم‬ man khaham Eu voi ‫من خواھم آموخت‬
amukht ‫آموخت‬ amukht
învăța învăța
șoma khahid Voi veți ‫شما خواھيد‬ to khahi amukht Tu vei ‫تو خواھی آموخت‬
amukht ‫آموخت‬
învăța învăța
anha khahand Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad El /Ea va ‫ آن خواھد‬/ ‫او‬
amukht ‫آموخت‬ amukht ‫آموخت‬
învăța învăța

=========

Verbul de comanda ( = mod imperativ ) / ‫فعل امر‬


șoma by-amuzid Voi ‫شما بياموزيد‬ to by-amuz Tu învață ‫بياموز‬ ‫تو‬
învățați

* * *
* *
*
3. A crea / ‫آفريدَن‬
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬ ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-afarinim Noi creem ‫ما می آفرينيم‬ man mi-afarinam Eu creez ‫من می آفرينم‬
șoma mi-afarinid Voi creați ‫شما می آفرينيد‬ to mi-afarini Tu creezi ‫تو می آفرينی‬
anha mi-afarinand Ei/Ele ‫آنھا می آفرينند‬ u/an mi-afarinad El /Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
crează crează ‫آفريند‬

72
Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma bi-afarinim Noi să creem ‫ما بيافرينيم‬ man bi-afarinam Eu să creez ‫من بيافرينم‬
șoma bi-afarinid Voi să creați ‫شما بيافرينيد‬ to bi-afarini Tu să creezi ‫تو بيافرينی‬
anha bi- Ei/Ele să ‫آنھا بيافرينند‬ u/an bi-afarinad El /Ea să ‫ آن بيافريند‬/ ‫او‬
afarinand
creeze creeze

Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi- Noi creem ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu creez ‫من دارم می‬
afarinim ‫آفرينيم‬ afarinam ‫آفرينم‬
șoma darid mi- Voi creați ‫ شما داريد می‬to dari mi-afarini Tu creezi ‫تو داری می‬
afarinid ‫آفرينيد‬ ‫آفرينی‬
anha darand mi- Ei/Ele crează ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El /Ea ‫ آن دارد می‬/ ‫او‬
afarinand ‫آفرينند‬ afarinad ‫آفريند‬
crează

Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma afaridim Noi am creat ‫ما آفريديم‬ man afaridam Eu am creat ‫من آفريدم‬
șoma afaridid Voi ați creat ‫شما آفريديد‬ to afaridi Tu ai creat ‫تو آفريدی‬
anha afaridand Ei/Ele au ‫آنھا آفريدند‬ u/an afarid El /Ea a creat ‫ آن آفريد‬/ ‫او‬
creat

Trecutul continuu (trecut imperfect ) / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi- afaridim Noi cream ‫ما می آفريديم‬ man mi- Eu cream ‫من می آفريدم‬
afaridam
șoma mi- afaridid Voi creați ‫شما می‬ to mi- afaridi Tu creai ‫تو می آفريدی‬
‫آفريديد‬
anha mi- afaridand Ei/Ele creau ‫آنھا می آفريدند‬ u/an mi- afarid El /Ea crea ‫ آن می‬/ ‫او‬
‫آفريد‬

73
Trecutul prezent ( = trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma afaride-im Noi am creat ‫ما آفريده ايم‬ man afaride-am Eu am creat ‫من آفريده ام‬
șoma afaride-id Voi ați creat ‫شما آفريده ايد‬ to afaride-i Tu ai creat ‫تو آفريده ای‬
anha afaride-and Ei/Ele au ‫آنھا آفريده اند‬ u/an afaride-ast El /Ea a ‫ آن آفريده‬/ ‫او‬
creat creat ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma afaride-budim Noi ‫ما آفريده بوديم‬ man afaride- Eu creasem ‫من آفريده بودم‬
budam
creaserăm
șoma afaride-budid Voi ‫شما آفريده‬ to afaride-budi Tu creasei ‫تو آفريده بودی‬
creaserăți ‫بوديد‬
anha afaride-budand Ei/Ele ‫آنھا آفريده‬ u/an afaride-bud El /Ea crease ‫ آن آفريده‬/ ‫او‬
creaseră ‫بودند‬ ‫بود‬

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma afaride-bașim Noi să fi ‫ ما آفريده باشيم‬man afaride-bașam Eu să fi creat ‫من آفريده‬
creat ‫باشم‬
șoma afaride-bașid Voi să fi ‫شما آفريده‬ to afaride-bași Tu să fi creat ‫تو آفريده‬
creat ‫باشيد‬ ‫باشی‬
anha afaride-bașand Ei/Ele să fi ‫آنھا آفريده‬ u/an afaride-bașad El /Ea să fi ‫ آن آفريده‬/ ‫او‬
creat ‫باشند‬ creat ‫باشد‬

Trecutul în efectuare ( = trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi cream ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu cream ‫من داشتم می‬
afaridim ‫آفريديم‬ afaridam ‫آفريدم‬
șoma daștid mi- Voi creați ‫شما داشتيد می‬ to daști mi-afaridi Tu creai ‫تو داشتی می‬
afaridid ‫آفريديد‬ ‫آفريدی‬
anha daștand mi- Ei/Ele creau ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi-afarid El /Ea crea ‫ آن داشت می‬/ ‫او‬
afaridand ‫آفريدند‬ ‫آفريد‬

74
Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim afarid Noi vom ‫ما خواھيم‬ man khaham Eu voi crea ‫من خواھم‬
‫آفريد‬ afarid ‫آفريد‬
crea
șoma khaham afarid Voi veți crea ‫شما خواھيد‬ to khahi afarid Tu vei crea ‫تو خواھی‬
‫آفريد‬ ‫آفريد‬
anha khahid afarid Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad El /Ea va ‫ آن خواھد‬/ ‫او‬
‫آفريد‬ afarid ‫آفريد‬
crea crea

=========
Verbul de comanda ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬
șoma bi-afarinid Voi creați ‫شما بيافرينيد‬ to bi-afarin Tu crează ‫تو بيافرين‬

* * *
* *
*
4. A adăuga / ‫اَفزودَن‬

Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬ِ


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-afzayam Noi ‫ما می افزاييم‬ man mi-afzayam Eu adaug ‫من می افزايم‬
adăugăm
șoma mi-afzayam Voi adăugați ‫شما می افزاييد‬ to mi-afzayam Tu adaugi ‫تو می افزايی‬
anha mi-afzayam Ei/Ele ‫ آنھا می افزايند‬u/an mi-afzayam El /Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
adaugă adaugă ‫افزايد‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma bi-afzayim Noi să ‫ما بيفزاييم‬ man bi-afzayam Eu să adaug ‫من بيفزايم‬
adăugăm
șoma bi-afzayid Voi să ‫شما بيفزاييد‬ to bi-afzayi Tu să adaugi ‫تو بيفزايی‬
adăugați
anha bi-afzayand Ei/Ele să ‫آنھا بيفزايند‬ u/an bi-afzayad El /Ea să ‫ آن بيفزايد‬/ ‫او‬
adauge adauge

75
Prezentul continuu ( present simplu ) / ‫حال استمراری‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darai mi- Noi ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu adaug ‫من دارم می‬
afzayim ‫افزاييم‬ afzayam ‫افزايم‬
adăugăm
șoma darid mi- Voi adăugați ‫شما داريد می‬ to dari mi-afzayi Tu adaugi ‫تو داری می‬
afzayid ‫افزاييد‬ ‫افزايی‬
anha darand mi- Ei/Ele ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El /Ea ‫ آن دارد می‬/ ‫او‬
afzayand ‫افزايند‬ afzayad ‫افزايد‬
adaugă adaugă

Trecutul simplu ( trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma afzudim Noi am ‫ما افزوديم‬ man afzudam Eu am ‫من افزودم‬
adăugat adăugat
șoma afzudid Voi ați ‫شما افزوديد‬ to afzudi Tu ai ‫تو افزودی‬
adăugat adăugat
anha afzudand Ei/Ele au ‫آنھا افزودند‬ u/an afzud El /Ea a ‫ آن افزود‬/ ‫او‬
adăugat adăugat

Trecutul continuu ( trecut imperfect ) / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi- afzudim Noi ‫ ما می افزوديم‬man mi- afzudam Eu adăugam ‫من می افزودم‬
adăugam
șoma mi- afzudid Voi adăugați ‫شما می افزودد‬ to mi- afzudi Tu adăugai ‫تو می افزودی‬
anha mi- afzudand Ei/Ele ‫آنھا می افزودند‬ u/an mi- afzud El /Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
adăugau adăuga ‫افزود‬

Trecutul prezent ( trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma afzude-im Noi am ‫ما افزوده ايم‬ man afzude-am Eu am ‫من افزوده ام‬
adăugat adăugat
șoma afzude-id Voi ați ‫شما افزوده ايد‬ to afzude-i Tu ai ‫تو افزوده ای‬
adăugat adăugat
anha afzude-and Ei/Ele au ‫آنھا افزوده اند‬ u/an afzude ast El /Ea a ‫ آن افزوده‬/ ‫او‬
adăugat adăugat ‫است‬

76
Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma afzude-budim Noi ‫ما افزوده‬ man afzude- Eu ‫من افزوده‬
‫بوديم‬ budam ‫بودم‬
adăugaserăm adăugasem
șoma afzude-budid Voi ‫شما افزوده‬ to afzude-budi Tu adăugasei ‫تو افزوده‬
adăugaserăți ‫بوديد‬ ‫بودی‬
anha afzude-budand Ei/Ele ‫آنھا افزوده‬ u/an afzude-bud El /Ea ‫ آن افزوده‬/ ‫او‬
adăugaseră ‫بودند‬ adăugase ‫بود‬

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma afzude-bașim Noi să fi ‫ما افزوده‬ man afzude-bașam Eu să fi ‫من افزوده باشم‬
adăugat ‫باشيم‬ adăugat
șoma afzude-bașid Voi să fi ‫شما افزوده‬ to afzude-bași Tu să fi ‫تو افزوده باشی‬
adăugat ‫باشيد‬ adăugat
anha afzude-bașand Ei/Ele să fi ‫آنھا افزوده‬ u/an afzude-bașad El /Ea să fi ‫ آن افزوده‬/ ‫او‬
adăugat ‫باشند‬ adăugat ‫باشد‬

Trecutul în efectuare ( trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu adăugam ‫من داشتم می‬
afzudim ‫افزوديم‬ afzudam ‫افزودم‬
adăugam
șoma daștid mi- Voi adăugați ‫شما داشتيد می‬ to daști mi-afzudi Tu adăugai ‫تو داشتی می‬
afzudid ‫افزوديد‬ ‫افزودی‬
anha daștand mi- Ei/Ele ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi- El /Ea ‫ آن داشت‬/ ‫او‬
afzudand ‫افزودند‬ afzud ‫می افزود‬
adăugau adăuga

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim afzud Noi vom ‫ما خواھيم‬ man khaham afzud Eu voi ‫من خواھم افزود‬
adăuga ‫افزود‬ adăuga
șoma khahid afzud Voi veți ‫شما خواھيد‬ to khahi afzud Tu vei ‫تو خواھی‬
adăuga ‫افزود‬ adăuga ‫افزود‬
anha khahand Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad afzud El /Ea va ‫ آن خواھد‬/ ‫او‬
afzud ‫افزود‬ ‫افزود‬
adăuga adăuga

77
=========
Verbul de comandă( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬
șoma bi-afzayid Voi adăugați ‫شما‬ to bi-afza Tu adaugă ‫بيفزا‬ ‫تو‬
‫بيفزاييد‬

* * *
* *
*
5. A arunca / ‫انداختن‬
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬ ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-andazim Noi ‫ما می اندازيم‬ man mi- Eu arunc ‫من می اندازم‬
andazam
aruncăm
șoma mi-andazid Voi aruncați ‫شما می اندازيد‬ to mi-andazi Tu arunci ‫تو می اندازی‬
anha mi-andazand Ei / Ele ‫آنھا می اندازند‬ u/an mi-andazad El /Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
aruncă aruncă ‫اندازد‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma bi-andazim Noi să ‫ما بيندازيم‬ man bi-andazam Eu să arunc ‫من بيندازم‬
aruncăm
șoma bi-andazi Voi să ‫شما بيندازيد‬ to bi-andazi Tu să arunci ‫تو بيندازی‬
aruncați
anha bi-andazand Ei/Ele să ‫آنھا بيندازند‬ u/an bi-andazad El /Ea să ‫ آن بيندازد‬/ ‫او‬
aruncă arunce

Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi- Noi ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu arunc ‫من دارم می‬
andazim ‫اندازيم‬ andazam ‫اندازم‬
aruncăm
șoma darid mi- Voi aruncați ‫شما داريد می‬ to dari mi-andazi Tu arunci ‫تو داری می‬
andazid ‫اندازيد‬ ‫اندازی‬
anha darand mi- Ei / Ele ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El /Ea ‫ آن دارد می‬/ ‫او‬
andazand ‫اندازند‬ andazad ‫اندازد‬
aruncă aruncă

78
Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma andakhtim Noi am ‫ما انداختيم‬ man andakhtam Eu am aruncat ‫من انداختم‬
aruncat
șoma andakhtid Voi ați ‫شما انداختيد‬ to andakhti Tu ai aruncat ‫تو انداختی‬
aruncat
anha andakhtand Ei/Ele au ‫آنھا انداختند‬ u/an andakht El /Ea a ‫ آن انداخت‬/ ‫او‬
aruncat aruncat

Trecutul continuu (trecut imperfect ) / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-andakhtim Noi aruncam ‫ما می انداختيم‬ man mi- Eu aruncam ‫من می انداختم‬
andakhtam
șoma mi-andakhtid Voi aruncați ‫شما می‬ to mi-andakhti Tu aruncai ‫تو می انداختی‬
‫انداختيد‬
anha mi-andakhtand Ei/Ele ‫آنھا می‬ u/an mi-andakht El /Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
aruncau ‫انداختند‬ arunca ‫انداخت‬

Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma andakhte-im Noi am ‫ما انداخته اند‬ man andakhte- Eu am ‫من انداخته ام‬
am
aruncat aruncat
șoma andakhte-id Voi ați ‫شما انداخته ايد‬ to andakhte-i Tu ai aruncat ‫تو انداخته ای‬
aruncat
anha andakhte and Ei/Ele au ‫ آنھا انداخته اند‬u/an andakhte ast El /Ea a ‫ آن انداخته‬/ ‫او‬
aruncat aruncat ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma andakhte budim Noi ‫ما انداخته‬ man andakhte Eu ‫من انداخته‬
‫بوديم‬ budam ‫بودم‬
aruncaserăm aruncasem
șoma andakhte budid Voi ‫شما انداخته‬ to andakhte budi Tu aruncasei ‫تو انداخته‬
aruncaserăți ‫بوديد‬ ‫بودی‬
anha andakhte Ei/Ele ‫آنھا انداخته‬ u/an andakhte bud El /Ea ‫ آن‬/‫او‬
budand ‫بودند‬ ‫انداخته بود‬
aruncaseră aruncase

79
Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma andakhte Noi să fi ‫ما انداخته‬ man andakhte Eu să fi ‫من انداخته باشم‬
bașim ‫باشيم‬ bașam
aruncat aruncat
șoma andakhte Voi să fi ‫شما انداخته‬ to andakhte bași Tu să fi ‫تو انداخته باشی‬
bașid ‫باشيد‬
aruncat aruncat
anha andakhte Ei/Ele să fi ‫آنھا انداخته‬ u/an andakhte El /Ea să fi ‫ آن انداخته‬/ ‫او‬
bașand ‫باشند‬ bașad ‫باشد‬
aruncat aruncat

Trecutul în efectuare ( trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu aruncam ‫من داشتم می‬
andakhtim ‫انداختيم‬ andakhtam ‫انداختم‬
aruncam
șoma daștid mi- Voi aruncați ‫شما داشتيد می‬ to daști mi- Tu aruncai ‫تو داشتی می‬
andakhtid ‫انداختيد‬ andakhti ‫انداختی‬
anha daștand mi- Ei/Ele ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi- El /Ea ‫ آن داشت می‬/ ‫او‬
andakhtand ‫انداختند‬ andakht ‫انداخت‬
aruncau arunca

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim Noi vom ‫ما خواھيم‬ man khaham Eu voi ‫من خواھم‬
andakht ‫انداخت‬ andakht ‫انداخت‬
arunca arunca
șoma khahid Voi veți ‫شما خواھيد‬ to khahi andakht Tu vei ‫تو خواھی‬
andakht ‫انداخت‬ ‫انداخت‬
arunca arunca
anha khahand Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad El /Ea va ‫ آن خواھد‬/ ‫او‬
andakht ‫انداخت‬ andakht ‫انداخت‬
arunca arunca

Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬


șoma biandazid Voi ‫شما بيندازيد‬ to biandaz Tu aruncă ‫بينداز‬ ‫تو‬
aruncați

* * *
* *
*

80
6. A cădea / ‫اُفتادَن‬
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-oftim Noi cădem ‫ما می افتيم‬ man mi-oftam Eu cad ‫من می افتم‬
șoma mi-oftid Voi cădeți ‫شما می افتيد‬ to mi-ofti Tu cazi ‫تو می افتی‬
anha mi-oftand Ei/Ele cad ‫آنھا می افتند‬ u/an mi-oftad El /Ea cade ‫ آن می افتد‬/ ‫او‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma bi-oftim Noi să ‫ما بيفتيم‬ man bi-oftam Eu să cad ‫من بيفتم‬
cădem
șoma bi-oftid Voi să cădeți ‫شما بيفتيد‬ to bi-ofti Tu să cazi ‫تو بيفتی‬
anha bi-oftand Ei/Ele să ‫آنھا بيفتند‬ u/an bi-oftad El /Ea să ‫ آن بيفتد‬/ ‫او‬
cadă cadă

Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. pronunție traducere conj. verb
verb
ma darim mi-oftim Noi cădem ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu cad ‫من دارم می‬
‫افتيم‬ oftam ‫افتم‬
șoma darid mi-oftid Voi cădeți ‫شما داريد‬ to dari mi-ofti Tu cazi ‫تو داری می‬
‫می افتيد‬ ‫افتی‬
anha darand mi- Ei/Ele cad ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El /Ea cade ‫ آن دارد‬/ ‫او‬
oftand ‫افتند‬ oftad ‫می افتد‬

Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma oftadim Noi am căzut ‫ما افتاديم‬ man oftadam Eu am căzut ‫من افتادم‬
șoma oftadid Voi ați căzut ‫شما افتاديد‬ to oftadi Tu ai căzut ‫تو افتادی‬
anha oftadand Ei/Ele au ‫آنھا افتادند‬ u/an oftad El /Ea a ‫ آن افتاد‬/ ‫او‬
căzut căzut

81
Trecutul continuu ( trecut imperfect ) / ‫گذشته استمراری‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-oftadim Noi cădeam ‫ما می افتاديم‬ man mi-oftadam Eu cădeam ‫من می افتادم‬
șoma mi-oftadid Voi cădeați ‫شما می افتاديد‬ to mi-oftadi Tu cădeai ‫تو می افتادی‬
anha mi-oftadand Ei/Ele ‫آنھا می افتادند‬ u/an mi-oftad El /Ea cădea ‫ آن می‬/ ‫او‬
cădeau ‫افتاد‬

Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție pronunție traducere conj. verb pronunție traducere
ma oftade-im Noi am căzut ‫ما افتاده ايم‬ man oftade-am Eu am căzut ‫من افتاده ام‬
șoma oftade-id Voi ați căzut ‫شما افتاده ايد‬ to oftade-i Tu ai căzut ‫تو افتاده ای‬
anha oftade-and Ei/Ele au ‫آنھا افتاده اند‬ u/an oftade ast El /Ea a ‫ آن افتاده‬/ ‫او‬
căzut căzut ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma oftade budim Noi ‫ما افتاده بوديم‬ man oftade Eu căzusem ‫من افتاده بودم‬
budam
căzuserăm
șoma oftade budid Voi ‫شما افتاده بوديد‬ to oftade budi Tu căzusei ‫تو افتاده بودی‬
căzuserăți
anha oftade budand Ei/Ele ‫آنھا افتاده بودند‬ u/an oftade bud El /Ea ‫ آن افتاده‬/ ‫او‬
căzuseră căzuse ‫بود‬

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma oftade bașim Noi să fi ‫ما افتاده باشيم‬ man oftade Eu să fi căzut ‫من افتاده باشم‬
bașam
căzut
șoma oftade bașid Voi să fi ‫شما افتاده باشيد‬ to oftade bași Tu să fi căzut ‫تو افتاده باشی‬
căzut
anha oftade bașand Ei/Ele să fi ‫ آنھا افتاده باشند‬u/an oftade bașad El /Ea să fi ‫ آن افتاده‬/ ‫او‬
căzut căzut ‫باشد‬

82
Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi cădeam ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu cădeam ‫من داشتم می‬
oftadam ‫افتاديم‬ oftadam ‫افتادم‬
șoma daștid mi- Voi cădeați ‫شما داشتيد می‬ to daști mi-oftadi Tu cădeai ‫تو داشتی می‬
oftadam ‫افتاديد‬ ‫افتادی‬
anha daștand mi- Ei/Ele ‫ آنھا داشتند می‬u/an dașt mi-oftad El /Ea cădea ‫ آن داشت‬/ ‫او‬
oftadam ‫افتادند‬ ‫می افتاد‬
cădeau

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim oftad Noi vom ‫ما خواھيم افتاد‬ man khaham Eu voi cădea ‫من خواھم افتاد‬
oftad
cădea
șoma khahid oftad Voi veți ‫شما خواھيد‬ to khahi oftad Tu vei cădea ‫تو خواھی‬
cădea ‫افتاد‬ ‫افتاد‬
anha khahand oftad Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad oftad El /Ea va ‫ آن خواھد‬/ ‫او‬
cădea ‫افتاد‬ cădea ‫افتاد‬

Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬


șoma bioftid Voi cădeți ‫بيفتيد‬ ‫شما‬ to bioft Tu cazi ‫بيفت‬ ‫تو‬

* * *
* *
*

7. A chinui / ‫آ ُزردَن‬
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-azarim Noi chinuim ‫ما می آزاريم‬ man mi-azaram Eu chinui ‫آزارم‬
َ ‫من می‬
șoma mi-azarid Voi chinuiți ‫شما می آزاريد‬ to mi-azari Tu chinui ‫تو می آزاری‬
anha mi-azarand Ei/Ele ‫آنھا می آزارند‬ u/an mi-azarad El /Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
chinuie chinuie ‫آزارد‬

83
Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma bi-azarim Noi să ‫ما بيازاريم‬ man bi-azaram Eu să chinui ‫من بيازارم‬
chinuim
șoma bi-azarid Voi să ‫شما بيازاريد‬ to bi-azari Tu să chinui ‫تو بيازاری‬
chinuiți
anha bi-azarand Ei/Ele să ‫آنھا بيازارند‬ u/an bi-azarad El /Ea să ‫ آن بيازارد‬/ ‫او‬
chinuie chinuie

Prezentul continuu ( prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi-azarim Noi chinuim ‫ما داريم می‬ ma daram mi- Eu chinui ‫من دارم می‬
‫آزاريم‬ azaram ‫آزارم‬
șoma darid mi-azarid Voi chinuiți ‫ شما داريد می‬șoma dari mi-azari Tu chinui ‫تو داری می‬
‫آزاريد‬ ‫آزاری‬
anha darand mi- Ei/Ele ‫آنھا دارند می‬ anha darad mi- El /Ea ‫آن دارد می‬/‫او‬
azarand ‫آزارند‬ azarad ‫آزارد‬
chinuie chinuie

Trecutul simplu ( = trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma azordim Noi am ‫ما آزرديم‬ man azordam Eu am ‫من آزردم‬
chinuit chinuit
șoma azordid Voi ați ‫شما آزرديد‬ to azordi Tu ai chinuit ‫تو آزردی‬
chinuit
anha azordand Ei/Ele au ‫آنھا آزردند‬ u/an azord El /Ea a ‫ آن آزرد‬/ ‫او‬
chinuit chinuit

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-azordim Noi ‫ما می آزرديم‬ man mi-azordam Eu chinuiam ‫من می آزردم‬
chinuiam
șoma mi-azordid Voi chinuiați ‫شما می آزرديد‬ to mi-azordi Tu chinuiai ‫تو می آزردی‬
anha mi-azordand Ei/Ele ‫آنھا می آزردند‬ u/an mi-azord El /Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
chinuiau chinuia ‫آزرد‬

84
Trecutul prezent ( = trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma azorde-im Noi am ‫ما آزرده ايم‬ man azorde-am Eu am ‫من آزرده ام‬
chinuit chinuit
șoma azorde-id Voi ați ‫شما آزرده ايد‬ to azorde-i Tu ai chinuit ‫تو آزرده ای‬
chinuit
anha azorde-and Ei/Ele au ‫آنھا آزرده اند‬ u/an azorde ast El /Ea a ‫ آن آزرده‬/ ‫او‬
chinuit chinuit ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma azorde budim Noi ‫ما آزرده بوديم‬ man azorde Eu ‫من آزرده بودم‬
budam
chinuiserăm chinuisem
șoma azorde budid Voi ‫شما آزرده‬ to azorde budi Tu chinuisei ‫تو آزرده‬
chinuiserăți ‫بوديد‬ ‫بودی‬
anha azorde budand Ei/Ele ‫آنھا آزرده‬ u/an azorde bud El /Ea ‫ آن آزرده‬/ ‫او‬
chinuiseră ‫بودند‬ chinuise ‫بود‬

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma azorde bașim Noi să fi ‫ما آزرده‬ man azorde bașam Eu să fi ‫من آزرده باشم‬
chinuit ‫باشيم‬ chinuit
șoma azorde bașid Voi să fi ‫شما آزرده‬ to azorde bași Tu să fi ‫تو آزرده باشی‬
chinuit ‫باشيد‬ chinuit
anha azorde bașand Ei/Ele să fi ‫آنھا آزرده‬ u/an azorde bașad El /Ea să fi ‫ آن آزرده‬/ ‫او‬
chinuit ‫باشند‬ chinuit ‫باشد‬

Trecutul în efectuare ( = trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi ‫ما داشتيم می‬ man mdaștam Eu chinuiam ‫من داشتم می‬
azordim ‫آزرديم‬ mi-azordam ‫آزردم‬
chinuiam
șoma daștid mi- Voi chinuiați ‫شما داشتيد می‬ to daști mi- Tu chinuiai ‫تو داشتی می‬
azordid ‫آزرديد‬ azordi ‫آزردی‬
anha daștand mi- Ei/Ele ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi- El /Ea ‫ آن داشت می‬/ ‫او‬
azordand ‫آزردند‬ azord ‫آزرد‬
chinuiau chinuia

85
Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim azord Noi vom ‫ ما خواھيم آزرد‬man khaham azord Eu voi chinui ‫من خواھم‬
chinui ‫آزرد‬
șoma khahid azord Voi veți ‫شما خواھيد‬ to khahi azord Tu vei chinui ‫تو خواھی‬
chinui ‫آزرد‬ ‫آزرد‬
anha khahand Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad azord El /Ea va ‫ آن خواھد‬/ ‫او‬
azord ‫آزرد‬ ‫آزرد‬
chinui chinui

Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬


șoma bi-azarid Voi chinuiți ‫شما بيازاريد‬ to bi-azar Tu chinuie ‫بيازار‬ ‫تو‬

* * *
* *
*
8. A ridica / ‫بَرداشتَن‬
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma bar midarim Noi ridicăm ‫ما برميداريم‬ man bar Eu ridic ‫من برميدارم‬
midaram
șoma bar midarid Voi ridicați ‫شما برميداريد‬ to bar midari Tu ridici ‫تو برميداری‬
anha bar midarand Ei/Ele ridică ‫آنھا برميدارند‬ u/an bar midarad El /Ea ridică ‫ آن‬/ ‫او‬
‫برميدارد‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma bar darim Noi să ‫ما برداريم‬ man bar daram Eu să ridic ‫من بردارم‬
ridicăm
șoma bardarid Voi să ‫شما برداريد‬ to bar dari Tu să ridici ‫تو برداری‬
ridicați
anha bar darand Ei/Ele să ‫آنھا بردارند‬ u/an bar darad El /Ea să ‫ آن بردارد‬/ ‫او‬
ridice ridice

86
Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim bar Noi ridicăm ‫ما داريم‬ man daram bar Eu ridic ‫من دارم برميدارم‬
midarim ‫برميداريم‬ midaram
șoma darid bar Voi ridicați ‫شما داريد‬ to dari bar midari Tu ridici ‫تو داری‬
midarid ‫برميداريد‬ ‫برميداری‬
anha darand bar Ei/Ele ridică ‫آنھا دارند‬ man darad bar El / Ea ‫ آن دارد‬/ ‫او‬
midarand ‫برميدارند‬ midarad ‫برميدارد‬
ridică

Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma bardaștim Noi am ‫ما برداشتيم‬ man bardaștam Eu am ridicat ‫من برداشتم‬
ridicat
șoma bardaștid Voi ați ‫شما برداشتيد‬ to bardaști Tu ai ridicat ‫تو برداشتی‬
ridicat
anha bardaștand Ei/Ele au ‫آنھا برداشتند‬ u/an bardașt El /Ea a ‫ آن برداشت‬/ ‫او‬
ridicat ridicat

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma bar mi-daștim Noi ridicam ‫ما برميداشتيم‬ man bar mi- Eu ridicam ‫من برميداشتم‬
daștam
șoma bar mi-daștid Voi ridicați ‫شما برميداشتيد‬ to bar mi-daști Tu ridicai ‫تو برميداشتی‬
anha bar mi- Ei/Ele ‫آنھا برميداشتند‬ u/an bar mi-dașt El /Ea ridica ‫ آن‬/ ‫او‬
daștand ‫برميداشت‬
ridicau

Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma bardaște-im Noi am ‫ ما برداشته ايم‬man bardaște-am Eu am ridicat ‫من برداشته ام‬
ridicat
șoma bardaște-id Voi ați ‫شما برداشته ايد‬ to bardaște-i Tu ai ridicat ‫تو برداشته ای‬
ridicat
anha bardaște-and Ei/Ele au ‫ آنھا برداشته اند‬u/an bardaște ast El /Ea a ‫ آن برداشته‬/ ‫او‬
ridicat ridicat ‫است‬

87
Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma bardaște budim Noi ‫ما برداشته‬ man bardaște Eu ‫من برداشته‬
‫بوديم‬ budam ‫بودم‬
ridicaserăm ridicasem
șoma bardaște budid Voi ‫شما برداشته‬ to bardaște budi Tu ridicasei ‫تو برداشته‬
ridicaserăți ‫بوديد‬ ‫بودی‬
anha bardaște Ei/Ele ‫آنھا برداشته‬ u/an bardaște bud El /Ea ‫ آن‬/ ‫او‬
budand ‫بودند‬ ‫برداشته بود‬
ridicaseră ridicase

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma bardaște Noi să fi ‫ما برداشته‬ man bardaște Eu să fi ‫من برداشته‬
bașim ‫باشيم‬ bașam ‫باشم‬
ridicat ridicat
șoma bardaște Voi să fi ‫شما برداشته‬ to bardaște bași Tu să fi ‫تو برداشته‬
bașid ‫باشيد‬ ‫باشی‬
ridicat ridicat
anha bardaște Ei/Ele să fi ‫آنھا برداشته‬ u/an bardaște bașad El /Ea să fi ‫آن برداشته‬/‫او‬
bașand ‫باشند‬ ‫باشد‬
ridicat ridicat

Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim bar Noi ridicam ‫ما داشتيم‬ man daștam bar Eu ridicam ‫من داشتم‬
mi-daștim ‫برميداشتيم‬ mi-daștam ‫برميداشتم‬
șoma daștid bar Voi ridicați ‫شما داشتيد‬ to daști bar mi- Tu ridicai ‫تو داشتی‬
mi-daștid ‫برميداشتيد‬ daști ‫برميداشتی‬
anha daștand bar Ei/Ele ‫آنھا داشتند‬ u/an dașt bar mi- El /Ea ridica ‫ آن داشت‬/ ‫او‬
mi-daștand ‫برميداشتند‬ dașt ‫برميداشت‬
ridicau

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khaham Noi vom ‫ما خواھيم‬ man khaham Eu voi ridica ‫من خواھم‬
bardașt ‫برداشت‬ bardașt ‫برداشت‬
ridica
șoma khaham Voi veți ‫شما خواھيد‬ to khaham bardașt Tu vei ridica ‫تو خواھی‬
bardașt ‫برداشت‬ ‫برداشت‬
ridica
anha khaham Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khaham El /Ea va ‫ آن خواھد‬/ ‫او‬
bardașt ‫برداشت‬ bardașt ‫برداشت‬
ridica ridica

88
Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬
șoma bardarid Voi ‫شما برداريد‬ to bardar Tu ridică ‫بردار‬ ‫تو‬
ridicați

* * *
* *
*
9. A scula / ‫بَرخاستَن‬
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma bar mikhizim Noi sculăm ‫ما برميخيزيم‬ man bar Eu scol ‫من برميخيزم‬
mikhizam
șoma bar mikhizid Voi sculați ‫شما برميخيزيد‬ to bar mikhizi Tu scoli ‫تو برميخيزی‬
anha bar mikhizand Ei/Ele scoală ‫آنھا برميخيزند‬ u/an bar mikhizad El /Ea scoală ‫ آن‬/ ‫او‬
‫برميخيزد‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma bar bekhizim Noi să ‫ما بربخيزيم‬ man bar bekhizam Eu să scol ‫من بربخيزم‬
sculăm
șoma bar bekhizid Voi să sculați ‫شما بربخيزيد‬ to bar bekhizi Tu să scoli ‫تو بربخيزی‬
anha bar bekhizand Ei/Ele să ‫آنھا بربخيزند‬ u/an bar bekhizad El /Ea să ‫ آن‬/ ‫او‬
scoale scoale ‫بربخيزد‬

Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim bar Noi sculăm ‫ما داريم‬ man daram bar Eu scol ‫من دارم‬
mikhizim ‫برميخيزيم‬ mikhizam ‫برميخيزم‬
șoma darid bar Voi sculați ‫شما داريد‬ to dari bar mikhizi Tu scoli ‫تو داری‬
mikhizid ‫برميخيزيد‬ ‫برميخيزی‬
anha darand bar Ei/Ele scoală ‫آنھا دارند‬ u/an darad bar El /Ea scoală ‫ آن دارد‬/ ‫او‬
mikhizand ‫برميخيزند‬ mikhizad ‫برميخيزد‬

89
Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma bar khastim Noi am ‫ما برخاستيم‬ man bar khastam Eu am sculat ‫من برخاستم‬
sculat
șoma bar khastid Voi ați sculat ‫شما برخاستيد‬ to bar khasti Tu ai sculat ‫تو برخاستی‬
anha bar khastand Ei/Ele au ‫آنھا برخاستند‬ u/an bar khast El/Ea a ‫ آن برخاست‬/ ‫او‬
sculat sculat

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma bar mi- Noi sculam ‫ما برمی‬ man bar mi- Eu sculam ‫من برمی خاستم‬
khastim ‫خاستيم‬ khastam
șoma bar mi- Voi sculați ‫شما برمی‬ to bar mi- khasti Tu sculai ‫تو برمی خاستی‬
khastid ‫خاستيد‬
anha bar mi- Ei/Ele ‫آنھا برمی‬ u/an bar mi- khast El/Ea scula ‫ آن برمی‬/ ‫او‬
khastand ‫خاستند‬ ‫خاست‬
sculau

Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma bar khaste-im Noi am ‫ما برخاسته‬ man bar khaste- Eu am sculat ‫من برخاسته ام‬
‫ايم‬ am
sculat
șoma bar khaste-id Voi ați sculat ‫شما برخاسته‬ to bar khaste-i Tu ai sculat ‫تو برخاسته ای‬
‫ايد‬
anha bar khaste Ei/Ele au ‫آنھا برخاسته‬ u/an bar khaste El/Ea a ‫ آن برخاسته‬/ ‫او‬
and ‫اند‬ ast ‫است‬
sculat sculat

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma bar khaste Noi ‫ما برخاسته‬ man bar khaste Eu sculasem ‫من برخاسته‬
budim ‫بوديم‬ budam ‫بودم‬
sculaserăm
șoma bar khaste Voi ‫شما برخاسته‬ to bar khaste budi Tu sculasei ‫تو برخاسته‬
budid ‫بوديد‬ ‫بودی‬
sculaserăți
anha bar khaste Ei/Ele ‫آنھا برخاسته‬ u/an bar khaste bud El/Ea ‫ آن برخاسته‬/ ‫او‬
budand ‫بودند‬ ‫بود‬
sculaseră sculase

90
Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma bar khaste Noi să fi ‫ما برخاسته‬ man bar khaste Eu să fi ‫من برخاسته باشم‬
bașim ‫باشيم‬ bașam
sculat sculat
șoma bar khaste Voi să fi ‫شما برخاسته‬ to bar khaste bași Tu să fi sculat ‫تو برخاسته باشی‬
bașid ‫باشيد‬
sculat
anha bar khaste Ei/Ele să fi ‫آنھا برخاسته‬ u/an bar khaste El/Ea să fi ‫ آن برخاسته‬/ ‫او‬
bașand ‫باشند‬ bașad ‫باشد‬
sculat sculat

Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim bar Noi sculam ‫ما داشتيم برمی‬ man daștam bar Eu sculam ‫من داشتم برمی‬
mi-khastim ‫خاستيم‬ mi- khastam ‫خاستم‬
șoma daștid bar Voi sculați ‫ شما داشتيد برمی‬to daști bar mi- Tu sculai ‫تو داشتی برمی‬
mi- khastid ‫خاستيد‬ khasti ‫خاستی‬
anha daștand bar Ei/Ele ‫ آنھا داشتند برمی‬u/an dașt bar mi- El/Ea scula ‫آن داشت‬/‫او‬
mi-khastand ‫خاستند‬ khast ‫برمی خاست‬
sculau

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma bar khahim Noi vom ‫ما برخواھيم‬ man bar khaham Eu voi scula ‫من برخواھم‬
khast ‫خاست‬ khast ‫خاست‬
scula
șoma bar khahid Voi veți scula ‫شما برخواھيد‬ to bar khahi khast Tu vei scula ‫تو برخواھی‬
khast ‫خاست‬ ‫خاست‬
anha bar khahand Ei/Ele vor ‫آنھا برخواھند‬ u/an bar khahad El/Ea va ‫ آن برخواھد‬/‫او‬
khast ‫خاست‬ khast ‫خاست‬
scula scula

Verbul de comandă ( modul imperativ ) / ‫فعل امر‬


șoma bar-khizid Voi sculați ‫شما برخيزيد‬ to bar-khiz Tu scoală ‫تو برخيز‬

* * *
* *
*

91
10. A închide / ‫بَستَن‬
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-bandim Noi închidem ‫ما می بنديم‬ man mi-bandam Eu închid ‫من می بندم‬
șoma mi-bandid Voi închideți ‫شما می بنديد‬ to mi-bandi Tu închizi ‫تو می بندی‬
anha mi-bandand Ei/Ele închid ‫آنھا می بندند‬ u/an mi-bandad El/Ea ‫ آن می بندد‬/ ‫او‬
închide

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be-bandim Noi să ‫ما ببنديم‬ man be-bandam Eu să închid ‫من ببندم‬
închidem
șoma be-bandid Voi să ‫شما ببنديد‬ to be-bandi Tu să închizi ‫تو ببندی‬
închideți
anha be-bandand Ei/Ele să ‫آنھا ببندند‬ u/an be-bandad El/Ea să ‫ آن ببندد‬/ ‫او‬
închidă închidă

Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi- Noi ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu închid ‫من دارم می‬
bandim ‫بنديم‬ bandam ‫بندم‬
închidem
șoma darid mi- Voi închideți ‫شما داريد می‬ to dari mi-bandi Tu închizi ‫تو داری می‬
bandid ‫بنديد‬ ‫بندی‬
anha darand mi- Ei/Ele închid ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El/Ea ‫ آن دارد می‬/ ‫او‬
bandand ‫بندند‬ bandad ‫بندد‬
închide

Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma bastim Noi am ‫ما بستيم‬ man bastam Eu am închis ‫من بستم‬
închis
șoma bastid Voi ați închis ‫شما بستيد‬ to basti Tu ai închis ‫تو بستی‬
anha bastand Ei/Ele au ‫آنھا بستند‬ u/an bast El/Ea a ‫ آن بست‬/ ‫او‬
închis închis

92
Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-bastim Noi ‫ما می بستيم‬ man mi-bastam Eu ‫من می بستم‬
închideam închideam
șoma mi-bastid Voi ‫شما می بستيد‬ to mi-basti Tu închdeai ‫تو می بستی‬
închideați
anha mi-bastand Ei/Ele ‫آنھا می بستند‬ u/an mi-bast El/Ea ‫ آن می بست‬/ ‫او‬
închideau închidea

Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma base-tim Noi am ‫ما بسته ايم‬ man baste-am Eu am închis ‫من بسته ام‬
închis
șoma baste-id Voi ați închis ‫شما بسته ايد‬ to baste-i Tu ai închis ‫تو بسته ای‬
anha baste-and Ei/Ele au ‫آنھا بسته اند‬ u/an baste ast El/Ea a închis ‫ آن بسته‬/ ‫او‬
închis ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma baste budim Noi ‫ما بسته بوديم‬ man baste budam Eu ‫من بسته بودم‬
închiseserăm închisesem
șoma baste budid Voi ‫شما بسته‬ to baste budi Tu închisesei ‫تو بسته‬
închiseserăți ‫بوديد‬ ‫بودی‬
anha baste budand Ei/Ele ‫آنھا بسته بودند‬ u/an baste bud El/Ea ‫ آن بسته‬/ ‫او‬
închiseseră închisese ‫بود‬

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma baste bașim Noi să fi ‫ ما بسته باشيم‬man baste bașam Eu să fi ‫من بسته باشم‬
închis închis
șoma baste bașid Voi să fi ‫شما بسته باشيد‬ to baste bași Tu să fi ‫تو بسته باشی‬
închis închis
anha baste bașand Ei/Ele să fi ‫ آنھا بسته باشند‬u/an baste bașad El/Ea să fi ‫ آن بسته‬/ ‫او‬
închis închis ‫باشد‬

93
Trecutul în efectuare ( trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu ‫من داشتم می بستم‬
bastim ‫بستيم‬ bastam
închideam închideam
șoma daștid mi- Voi ‫شما داشتيد می‬ to daști mi-basti Tu închideai ‫تو داشتی می‬
bastid ‫بستيد‬ ‫بستی‬
închideați
anha daștand mi- Ei/Ele ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi-bast El/Ea ‫ آن داشت می‬/ ‫او‬
bastand ‫بستند‬ ‫بست‬
închideau închidea

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim bast Noi vom ‫ما خواھيم بست‬ man khaham bast Eu voi ‫من خواھم بست‬
închide închide
șoma khahid bast Voi veți ‫شما خواھيد بست‬ to khahi bast Tu vei ‫تو خواھی‬
închide închide ‫بست‬
anha khahand bast Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند بست‬ u/an khahad bast El/Ea va ‫ آن خواھد‬/ ‫او‬
închide închide ‫بست‬

=========

Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬


șoma bebandid Voi ‫شما ببنديد‬ to beband Tu închide ‫تو ببند‬
închideți

* * *
* *
*
11. A ierta / ‫بَخشيدَن‬
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬ ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-bakhșim Noi iertăm ‫ ما می بخشيم‬man mi-bakhșam Eu iert ‫من می بخشم‬
șoma mi-bakhșid Voi iertați ‫شما می بخشيد‬ to mi-bakhși Tu ierți ‫تو می بخشی‬
anha mi-bakhșand Ei/Ele iartă ‫آنھا می بخشند‬ u/an mi-bakhșad El/Ea iartă ‫ آن می‬/ ‫او‬
‫بخشد‬

94
Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be-bakhșim Noi să ‫ما ببخشيم‬ man be-bakhșam Eu să iert ‫من ببخشم‬
iertăm
șoma be-bakhșid Voi să iertați ‫شما ببخشيد‬ to be-bakhși Tu să ierți ‫تو ببخشی‬
anha be-bakhșand Ei/Ele să ‫آنھا ببخشند‬ u/an be-bakhșad El/Ea să ‫ آن ببخشد‬/ ‫او‬
ierte ierte

Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi- Noi iertăm ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu iert ‫من دارم می بخشم‬
bakhșim ‫بخشيم‬ bakhșam
șoma darid mi- Voi iertați ‫شما داريد می‬ to dari mi-bakhși Tu ierți ‫تو داری می‬
bakhșid ‫بخشيد‬ ‫بخشی‬
anha darand mi- Ei/Ele iartă ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El/Ea iartă ‫ آن دارد می‬/‫او‬
bakhșand ‫بخشند‬ bakhșad ‫بخشد‬

Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma bakhșidim Noi am iertat ‫ما بخشيديم‬ man bakhșidam Eu am iertat ‫من بخشيدم‬
șoma bakhșidid Voi ați iertat ‫شما بخشيديد‬ to bakhșidi Tu ai iertat ‫تو بخشيدی‬
anha bakhșidand Ei/Ele au ‫آنھا بخشيدند‬ u/an bakhșid El/Ea a iertat ‫ آن بخشيد‬/ ‫او‬
iertat

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-bakhșidim Noi iertam ‫ما می بخشيديم‬ man mi- Eu iertam ‫من می بخشيدم‬
bakhșidam
șoma mi-bakhșidid Voi iertați ‫شما می‬ to mi-bakhșidi Tu iertai ‫تو می بخشيدی‬
‫بخشيديد‬
anha mi-bakhșidand Ei/Ele iertau ‫آنھا می‬ u/an mi-bakhșid El/Ea ierta ‫ آن می‬/ ‫او‬
‫بخشيدند‬ ‫بخشيد‬

95
Trecutul prezent ( = trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma bakhșide-im Noi am iertat ‫ ما بخشيده ايم‬man bakhșide-am Eu am iertat ‫من بخشيده ام‬
șoma bakhșide-id Voi ați iertat ‫شما بخشيده ايد‬ to bakhșide-i Tu ai iertat ‫تو بخشيده ای‬
anha bakhșide and Ei/Ele au ‫ آنھا بخشيده اند‬u/an bakhșide ast El/Ea a iertat ‫ آن بخشيده‬/ ‫او‬
iertat ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma bakhșide budim Noi ‫ما بخشيده‬ man bakhșide Eu iertasem ‫من بخشيده‬
‫بوديم‬ budam ‫بودم‬
iertaserăm
șoma bakhșide budid Voi ‫شما بخشيده‬ to bakhșide budi Tu iertasei ‫تو بخشيده‬
iertaserăți ‫بوديد‬ ‫بودی‬
anha bakhșide Ei/Ele ‫آنھا بخشيده‬ u/an bakhșide bud El/Ea iertase ‫ آن‬/‫او‬
budand ‫بودند‬ ‫بخشيده بود‬
iertaseră

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma bakhșide bașim Noi să fi ‫ما بخشيده باشيم‬ man bakhșide Eu să fi iertat ‫من بخشيده‬
bașam ‫باشم‬
iertat
șoma bakhșide Voi să fi ‫شما بخشيده‬ to bakhșide bași Tu să fi iertat ‫تو بخشيده‬
bașid ‫باشيد‬ ‫باشی‬
iertat
anha bakhșide Ei/Ele să fi ‫آنھا بخشيده‬ u/an bakhșide El/Ea să fi ‫آن بخشيده‬/‫او‬
bașand ‫باشند‬ bașad ‫باشد‬
iertat iertat

Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi iertam ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu iertam ‫من داشتم می‬
bakhșidim ‫بخشيديم‬ bakhșidam ‫بخشيدم‬
șoma daștid mi- Voi iertați ‫شما داشتيد می‬ to daști mi- Tu iertai ‫تو داشتی می‬
bakhșidid ‫بخشيديد‬ bakhșidi ‫بخشيدی‬
anha daștand mi- Ei/Ele iertau ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi- El/Ea ierta ‫آن داشت می‬/‫او‬
bakhșidand ‫بخشيدند‬ bakhșid ‫بخشيد‬

96
Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim Noi vom ‫ما خواھيم‬ man khaham Eu voi ierta ‫من خواھم‬
bakhșid ‫بخشيد‬ bakhșid ‫بخشيد‬
ierta
șoma khahid Voi veți ierta ‫شما خواھيد‬ to khahi bakhșid Tu vei ierta ‫تو خواھی‬
bakhșid ‫بخشيد‬ ‫بخشيد‬
anha khahand Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad bakhșid El/Ea va ‫ آن خواھد‬/ ‫او‬
bakhșid ‫بخشيد‬ ‫بخشيد‬
ierta ierta

Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬


șoma bebakhșid Voi iertați ‫شما ببخشيد‬ to bebakhș Tu iertă ‫تو ببخش‬

* * *
* *
*

12. A se întoarce / ( ‫بَر َگشتَن ) بازگشتن‬


Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬ ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma bar-migardim Noi ne ‫ما برمی‬ man bar- Eu mă ‫من برمی گردم‬
‫گرديم‬ migardam
întoarcem întorc
șoma bar-migardid Voi vă ‫شما برمی‬ to bar-migardi Tu te întorci ‫تو برمی گردی‬
întoarceți ‫گرديد‬
anha bar- Ei/Ele se ‫آنھا برمی‬ u/an bar-migardad El/Ea se ‫ آن برمی‬/ ‫او‬
migardand ‫گردند‬ ‫گردد‬
întorc întoarce

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma bar-gardim Noi să ne ‫ما برگرديم‬ man bar-gardam Eu să mă ‫من برگردم‬
întoarcem întorc
șoma bar-gardid Voi să vă ‫شما برگرديد‬ to bar-gardi Tu să te ‫تو برگردی‬
întoarceți întorci
anha bar-gardand Ei/Ele să se ‫آنھا برگردند‬ u/an bar-gardad El/Ea să se ‫ آن‬/ ‫او‬
întoarcă întoarcă ‫برگردد‬

97
Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim bar- Noi să ‫ما داريم برمی‬ man daram bar- Eu să întorc ‫من دارم برمی‬
migardim ‫گرديم‬ migardam ‫گردم‬
întoarcem
șoma darid bar- Voi să ‫شما داريد برمی‬ to dari bar- Tu să întorci ‫تو داری برمی‬
migardid ‫گرديد‬ migardi ‫گردی‬
întoarceți
anha darand bar- Ei/Ele să ‫آنھا دارند برمی‬ u/an darad bar- El/Ea să ‫آن دارد برمی‬/‫او‬
migardand ‫گردند‬ migardad ‫گردد‬
întoarcă întoarcă

Trecutul simplu ( trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma bar-gaștim Noi ne am ‫ما برگشتيم‬ man bar-gaștam Eu m-am ‫من برگشتم‬
întors întors
șoma bar-gaștid Voi v-ați ‫شما برگشتيد‬ to bar-gaști Tu te ai ‫تو برگشتی‬
întors întors
anha bar-gaștand Ei/Ele s-au ‫آنھا برگشتند‬ u/an bar-gașt El/Ea s-a ‫ آن برگشت‬/ ‫او‬
întors întors

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma bar-migaștim Noi ne ‫ما برمی‬ man bar- Eu mă ‫من برمی گشتم‬
‫گشتيم‬ migaștam
întorceam întorceam
șoma bar-migaștid Voi vă ‫شما برمی‬ to bar-migaști Tu te ‫تو برمی گشتی‬
întorceați ‫گشتيد‬ întorceai
anha bar- Ei/Ele se ‫آنھا برمی‬ u/an bar-migașt El/Ea se ‫ آن برمی‬/ ‫او‬
migaștand ‫گشتند‬ ‫گشت‬
întorceau întorcea

Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma bar-gaște-im Noi ne am ‫ ما برگشته ايم‬man bar-gaște-am Eu m-am ‫من برگشته ام‬
întors întors
șoma bar-gaște-id Voi v-ați ‫شما برگشته ايد‬ to bar-gaște-i Tu te ai ‫تو برگشته ای‬
întors întors
anha bar-gaște and Ei/Ele s-au ‫ آنھا برگشته اند‬u/an bar-gaște ast El/Ea s-a ‫ آن برگشته‬/ ‫او‬
întors întors ‫است‬

98
Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma bar-gaște Noi ne ‫ما برگشته‬ man bar-gaște Eu mă ‫من برگشته‬
budim ‫بوديم‬ budam ‫بودم‬
întorseserăm întorsesem
șoma bar-gaște Voi vă ‫شما برگشته‬ to bar-gaște budi Tu te ‫تو برگشته‬
budid ‫بوديد‬ ‫بودی‬
întorseserăți întorsesei
anha bar-gaște Ei/Ele se ‫آنھا برگشته‬ u/an bar-gaște bud El/Ea se ‫ آن‬/ ‫او‬
budand ‫بودند‬ ‫برگشته بود‬
întorseseră întorsese

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma bar-gaște Noi să ne fi ‫ما برگشته‬ man bar-gaște Eu să mă fi ‫من برگشته باشم‬
bașim ‫باشيم‬ bașam
întors întors
șoma bar-gaște Voi să vă fi ‫ شما برگشته‬to bar-gaște bași Tu să te fi ‫تو برگشته باشی‬
bașid ‫باشيد‬
întors întors
anha bar-gaște Ei/Ele să se fi ‫آنھا برگشته‬ u/an bar-gaște El/Ea să se fi ‫ آن برگشته‬/ ‫او‬
bașand ‫باشند‬ bașad ‫باشد‬
întors întors

Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim bar- Noi ne ‫ ما داشتيم برمی‬man daștam bar- Eu mă ‫من داشتم برمی‬
migaștim ‫گشتيم‬ migaștam ‫گشتم‬
întorceam întorceam
șoma daștid bar- Voi vă ‫شما داشتيد برمی‬ to daști bar- Tu te ‫تو داشتی برمی‬
migaștid ‫گشتيد‬ migaști ‫گشتی‬
întorceați întorceai
anha daștand Ei/Ele se ‫آنھا داشتند برمی‬ u/an dașt bar- El/Ea se ‫آن داشت‬/‫او‬
bar-migaștand ‫گشتند‬ migașt ‫برمی گشت‬
întorceau întorcea

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma bar-khahim Noi ne vom ‫ما برخواھيم‬ man bar-khaham Eu mă voi ‫من برخواھم‬
gașt ‫گشت‬ gașt ‫گشت‬
întoarce întoarce
șoma bar-khahid Voi vă veți ‫شما برخواھيد‬ to bar-khahi gașt Tu te vei ‫تو برخواھی‬
gașt ‫گشت‬ ‫گشت‬
întoarce întoarce
anha bar- Ei/Ele se vor ‫آنھا برخواھند‬ u/an bar-khahad El/Ea se va ‫آن برخواھد‬/‫او‬
khahand gașt ‫گشت‬ gașt ‫گشت‬
întoarce întoarce

99
Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬
șoma bargardid Voi ‫شما برگرديد‬ to bargard Tu întoarce te ‫تو برگرد‬
întoarceți vă

* * *
* *
*

13. A întoarce / ( ‫بَر َگرداندَن ) واروونه کردن – واژگون کردن‬


Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. pronunție traducere conj. verb
verb
ma bar- Noi ‫ما برمی‬ man bar- Eu întorc ‫من برمی‬
migardanim ‫گردانيم‬ migardanam ‫گردانم‬
întoarcem
șoma bar- Voi întoarceți ‫شما برمی‬ to bar migardani Tu întorci ‫تو برمی‬
migardanid ‫گردانيد‬ ‫گردانی‬
anha bar- Ei/Ele ‫آنھا برمی‬ u/an bar El/Ea ‫ آن برمی‬/ ‫او‬
migardanand ‫گردانند‬ migardanad ‫گرداند‬
întorc întoarce

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma bar-gardanim Noi să ‫ما برگردانيم‬ man bar- Eu să întorc ‫من برگردانم‬
gardanam
întoarcem
șoma bar-gardanid Voi să ‫شما برگردانيد‬ to bar-gardani Tu să întorci ‫تو برگردانی‬
întoarceți
anha bar-gardanand Ei/Ele să ‫آنھا برگردانند‬ u/an bar-gardanad El/Ea să ‫ آن‬/ ‫او‬
întoarcă întoarcă ‫برگرداند‬

Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim bar- Noi ‫ما داريم برمی‬ man daram bar- Eu întorc ‫من دارم برمی‬
migardanim ‫گردانيم‬ migardanam ‫گردانم‬
întoarcem
șoma darid bar- Voi ‫شما داريد برمی‬ to dari bar- Tu întorci ‫تو داری برمی‬
migardanid ‫گردانيد‬ migardani ‫گردانی‬
întoarceți
anha darand bar- Ei/Ele întorc ‫آنھا دارند برمی‬ u/an darad bar- El/Ea ‫ آن دارد‬/ ‫او‬
migardanand ‫گردانند‬ migardanad ‫برمی گرداند‬
întoarcă

=========
100
Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma bar-gardandim Noi am ‫ما برگردانديم‬ man bar- Eu am întors ‫من برگرداندم‬
gardandam
întors
șoma bar-gardandid Voi ați întors ‫شما‬ to bar-gardandi Tu ai întors ‫تو برگرداندی‬
‫برگردانديد‬
anha bar- Ei/Ele au ‫آنھا‬ u/an bar-gardand El/Ea a ‫ آن‬/ ‫او‬
gardandand ‫برگرداندند‬ ‫برگرداند‬
întors întors

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma bar- Noi ‫ما برمی‬ man bar- Eu întorceam ‫من برمی‬
migardandim ‫گردانديم‬ migardandam ‫گرداندم‬
întorceam
șoma bar- Voi întorceați ‫شما برمی‬ to bar-migardandi Tu întorceai ‫تو برمی‬
migardandid ‫گردانديد‬ ‫گرداندی‬
anha bar- Ei/Ele ‫آنھا برمی‬ u/an bar-migardand El/Ea ‫ آن برمی‬/ ‫او‬
migardandand ‫گرداندند‬ ‫گرداند‬
întorceau întorcea

Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. pronunție traducere conj. verb
verb
ma bar-gardande- Noi am ‫ما‬ man bar-gardande- Eu am întors ‫من برگردانده‬
im ‫برگردانده ايم‬ am ‫ام‬
întors
șoma bar-gardande- Voi ați întors ‫شما‬ to bar-gardande-i Tu ai întors ‫تو برگردانده‬
id ‫برگردانده ايد‬ ‫ای‬
anha bar-gardande- Ei/Ele au ‫آنھا‬ u/an bar-gardande El/Ea a ‫آن‬/‫او‬
and ‫برگردانده اند‬ ast ‫برگردانده است‬
întors întors

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma bar-gardande- Noi ‫ما رگردانده‬ man bar-gardande- Eu ‫من برگردانده‬
budim ‫بوديم‬ budam ‫بودم‬
întorseserăm întorsesem
șoma bar- Voi ‫شما برگردانده‬ to bar-gardande- Tu întorsesei ‫تو برگردانده‬
gardande-budid ‫بوديد‬ budi ‫بودی‬
întorseserăți
anha bar- Ei/Ele ‫آنھا برگردانده‬ u/an bar-gardande- El/Ea ‫آن‬/‫او‬
gardande-budand ‫بودند‬ bud ‫برگردانده بود‬
întorseseră întorsese

101
Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma bar- gardande- Noi să fi ‫ما برگردانده‬ man bar- Eu să fi ‫من برگردانده‬
bașim ‫باشيم‬ gardande- bașam ‫باشم‬
întors întors
șoma bar- Voi să fi ‫شما برگردانده‬ to bar- gardande- Tu să fi ‫تو برگردانده‬
gardande-bașid ‫باشيد‬ bași ‫باشی‬
întors întors
anha bar- Ei/Ele să fi ‫آنھا برگردانده‬ u/an bar- El/Ea să fi ‫آن برگردانده‬/‫او‬
gardande-bașand ‫باشند‬ gardande- bașad ‫باشد‬
întors întors

Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim bar- Noi ‫ ما داشتيم برمی‬man daștam bar- Eu întorceam ‫من داشتم‬
migardandim ‫گردانديم‬ migardandam ‫برمی گرداندم‬
întorceam
șoma daștid bar- Voi întorceați ‫شما داشتيد برمی‬ to daști bar- Tu întorceai ‫تو داشتی‬
migardandid ‫گردانديد‬ migardandi ‫برمی گرداندی‬
anha daștand bar- Ei/Ele ‫آنھا داشتند برمی‬ u/an dașt bar- El/Ea ‫آن داشت‬/‫او‬
migardandand ‫گرداندند‬ migardand ‫برمی گرداند‬
întorceau întorcea

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma bar-khahim Noi vom ‫ما برخواھيم‬ man bar-khaham Eu voi ‫من برخواھم‬
gardand ‫گرداند‬ gardand ‫گرداند‬
întoarce întoarce
șoma bar-khahid Voi veți ‫شما برخواھيد‬ to bar-khahi Tu vei întoarce ‫تو برخواھی‬
gardand ‫گرداند‬ gardand ‫گرداند‬
întoarce
anha bar- Ei/Ele vor ‫آنھا برخواھند‬ u/an bar-khahad El/Ea va ‫آن برخواھد‬/‫او‬
khahand gardand ‫گرداند‬ gardand ‫گرداند‬
întoarce întoarce

=========
Verbul de comanda ( mod imperative ) / ‫فعل امر‬
șoma bargardanid Voi ‫ شما برگردانيد‬to bargardan Tu întoarce ‫تو برگردان‬
întoarceți

* * *
* *
*

102
14. A găti (mâncare) / ‫پُختَن‬
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-pazim Noi gătim ‫ما می پزيم‬ man mi-pazam Eu gătesc ‫من می پزم‬
șoma mi-pazid Voi gătiți ‫شما می پزيد‬ to mi-pazi Tu gătești ‫تو می پزی‬
anha mi-pazand Ei/Ele gătesc ‫آنھا می پزند‬ u/an mi-pazad El/Ea gătește ‫ آن می پزد‬/ ‫او‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be -pazim Noi să gătim ‫ما بپزيم‬ man be-pazam Eu să gătesc ‫من بپزم‬
șoma be -pazid Voi să gătiți ‫شما بپزيد‬ to be -pazi Tu să gătești ‫تو بپزی‬
anha be -pazand Ei/Ele să ‫آنھا بپزند‬ u/an be -pazad El/Ea să ‫ آن بپزد‬/ ‫او‬
gătească gătească

Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬ِ


Plural Singular
pronunție traducere conj. pronunție traducere conj.
verb verb
ma darim mi-pazim Noi gătim ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu gătesc ‫من دارم می‬
‫پزيم‬ pazam ‫پزم‬
șoma darid mi-pazid Voi gătiți ‫شما داريد‬ to dari mi-pazi Tu gătești ‫تو داری می‬
‫می پزيد‬ ‫پزی‬
anha darand mi- Ei/Ele gătesc ‫ آنھا دارند می‬u/an darad mi-pazad El/Ea gătește ‫آن دارد‬/‫او‬
pazand ‫پزند‬ ‫می پزد‬

Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma pokhtim Noi am gătit ‫ما پختيم‬ man pokhtam Eu am gătit ‫من پختم‬
șoma pokhtid Voi ați gătit ‫شما پختيد‬ to pokhti Tu ai gătit ‫تو پختی‬
anha pokhtand Ei/Ele au ‫آنھا پختند‬ u/an pokht El/Ea a gătit ‫ آن پخت‬/ ‫او‬
gătit

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-pokhtim Noi găteam ‫ما می پختيم‬ man mi-pokhtam Eu găteam ‫من می پختم‬
șoma mi-pokhtid Voi găteați ‫شما می پختيد‬ to mi-pokhti Tu găteai ‫تو می پختی‬
anha mi-pokhtand Ei/Ele ‫آنھا می پختند‬ u/an mi-pokht El/Ea gătea ‫ آن می‬/ ‫او‬
găteau ‫پخت‬

103
Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma pokhte-im Noi am gătit ‫ما پخته ايم‬ man pokhte-am Eu am gătit ‫من پخته ام‬
șoma pokhte-id Voi ați gătit ‫شما پخته ايد‬ to pokhte-i Tu ai gătit ‫تو پخته ای‬
anha pokhte-and Ei/Ele au ‫آنھا پخته اند‬ u/an pokhte ast El/Ea a gătit ‫ آن پخته‬/ ‫او‬
gătit ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma pokhte-budim Noi ‫ما پخته بوديم‬ man pokhte- Eu gătisem ‫من پخته بودم‬
budam
gătiserăm
șoma pokhte-budid Voi gătiserăți ‫شما پخته‬ to pokhte-budi Tu gătisei ‫تو پخته بودی‬
‫بوديد‬
anha pokhte-budand Ei/Ele ‫آنھا پخته‬ u/an pokhte bud El/Ea gătise ‫ آن پخته‬/ ‫او‬
gătiseră ‫بودند‬ ‫بود‬

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma pokhte-bașim Noi să fi ‫ما پخته باشيم‬ man pokhte- Eu să fi gătit ‫من پخته باشم‬
bașam
gătit
șoma pokhte-bașid Voi să fi gătit ‫شما پخته باشيد‬ to pokhte-bași Tu să fi gătit ‫تو پخته باشی‬
anha pokhte-bașand Ei/Ele să fi ‫ آنھا پخته باشند‬u/an pokhte-bașad El/Ea să fi ‫ آن پخته‬/ ‫او‬
gătit gătit ‫باشد‬

Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi găteam ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu găteam ‫من داشتم می‬
pokhtim ‫پختيم‬ pokhtam ‫پختم‬
șoma daștid mi- Voi găteați ‫شما داشتيد می‬ to daști mi-pokhti Tu găteai ‫تو داشتی می‬
pokhtid ‫پختيد‬ ‫پختی‬
anha daștand mi- Ei/Ele ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi-pokht El/Ea gătea ‫آن داشت‬/‫او‬
pokhtand ‫پختند‬ ‫می پخت‬
găteau

104
Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim pokht Noi vom găti ‫ما خواھيم‬ man khaham Eu voi găti ‫من خواھم‬
‫پخت‬ pokht ‫پخت‬
șoma khahid pokht Voi veți găti ‫شما خواھيد‬ to khahi pokht Tu vei găti ‫تو خواھی‬
‫پخت‬ ‫پخت‬
anha khahand pokht Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad El/Ea va găti ‫ آن خواھد‬/ ‫او‬
‫پخت‬ pokht ‫پخت‬
găti

=========
Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬
șoma bepazid Voi gătiți ‫شما بپزيد‬ to bepaz Tu gătește ‫تو بپز‬

* * *
* *
*
15. A accepta / ( ‫پَذيرُفتَن ) قَبول کردن‬
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬ ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-pazirim Noi acceptăm ‫ ما می پذيريم‬man mi-paziram Eu accept ‫من می پذيرم‬
șoma mi-pazirid Voi acceptați ‫شما می پذيريد‬ to mi-paziri Tu accepți ‫تو می پذيری‬
anha mi-pazirand Ei/Ele acceptă ‫ آنھا می پذيرند‬u/an mi-pazirad El/Ea acceptă ‫ آن می‬/ ‫او‬
‫پذيرد‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be -pazirim Noi să ‫ما بپذيريم‬ man be-paziram Eu să accept ‫من بپذيرم‬
acceptăm
șoma be -pazirid Voi să ‫شما بپذيريد‬ to be -paziri Tu să accepți ‫تو بپذيری‬
acceptați
anha be -pazirand Ei/Ele să ‫آنھا بپذيرند‬ u/an be-pazirad El/Ea să ‫ آن بپذيرد‬/ ‫او‬
accepte accepte

Prezentul continuu ( = prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi- Noi ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu accept ‫من دارم می‬
pazirim ‫پذيريم‬ paziram ‫پذيرم‬
acceptăm

105
șoma darid mi- Voi acceptați ‫شما داريد می‬ to dari mi-paziri Tu accepți ‫تو داری می‬
pazirid ‫پذيريد‬ ‫پذيری‬
anha darand mi- Ei/Ele ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El/Ea ‫آن دارد می‬/‫او‬
pazirand ‫پذيرند‬ pazirad ‫پذيرد‬
acceptă acceptă

Trecutul simplu ( = trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma paziroftim Noi am ‫ما پذيرفتيم‬ man paziroftam Eu am ‫من پذيرفتم‬
acceptat acceptat
șoma paziroftid Voi ați ‫شما پذيرفتيد‬ to pazirofti Tu ai ‫تو پذيرفتی‬
acceptat acceptat
anha paziroftand Ei/Ele au ‫آنھا پذيرفتند‬ u/an paziroft El/Ea a ‫ آن پذيرفت‬/ ‫او‬
acceptat acceptat

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-paziroftim Noi ‫ما می پذيرفتيم‬ man mi- Eu acceptam ‫من می پذيرفتم‬
paziroftam
acceptam
șoma mi-paziroftid Voi acceptați ‫شما می‬ to mi-pazirofti Tu acceptai ‫تو می پذيرفتی‬
‫پذيرفتيد‬
anha mi- Ei/Ele ‫آنھا می‬ u/an mi-paziroft El/Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
paziroftand ‫پذيرفتند‬ ‫پذيرفت‬
acceptau accepta

Trecutul prezent ( = trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma pazirofte-im Noi am ‫ما پذيرفته ايم‬ man pazirofte-am Eu am ‫من پذيرفته ام‬
acceptat acceptat
șoma pazirofte-id Voi ați ‫شما پذيرفته‬ to pazirofte-i Tu ai ‫تو پذيرفته ای‬
acceptat ‫ايد‬ acceptat
anha pazirofte and Ei/Ele au ‫آنھا پذيرفته‬ u/an pazirofte ast El/Ea a ‫ آن پذيرفته‬/ ‫او‬
acceptat ‫اند‬ acceptat ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma pazirofte Noi ‫ما پذيرفته‬ man pazirofte Eu ‫من پذيرفته‬
budim ‫بوديم‬ budam ‫بودم‬
acceptaserăm acceptasem
106
șoma pazirofte Voi ‫شما پذيرفت‬ to pazirofte budi Tu acceptasei ‫تو پذيرفته‬
budid ‫بوديد‬ ‫بودی‬
acceptaserăți
anha pazirofte Ei/Ele ‫آنھا پذيرفته‬ u/an pazirofte bud El/Ea ‫ آن پذيرفته‬/ ‫او‬
budand ‫بودند‬ ‫بود‬
acceptaseră acceptase

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma pazirofte Noi să fi ‫ما پذيرفته‬ man pazirofte Eu să fi ‫من پذيرفته باشم‬
bașim ‫باشيم‬ bașam
acceptat acceptat
șoma pazirofte Voi să fi ‫شما پذيرفته‬ to pazirofte bași Tu să fi ‫تو پذيرفته باشی‬
bașid ‫باشيد‬
acceptat acceptat
anha pazirofte Ei/Ele să fi ‫آنھا پذيرفته‬ u/an pazirofte El/Ea să fi ‫ آن پذيرفته‬/ ‫او‬
bașand ‫باشند‬ bașad ‫باشد‬
acceptat acceptat

Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu acceptam ‫من داشتم می‬
paziroftim ‫پذيرفتيم‬ paziroftam ‫پذيرفتم‬
acceptam
șoma daștid mi- Voi acceptați ‫شما داشتيد می‬ to daști mi- Tu acceptai ‫تو داشتی می‬
paziroftid ‫پذيرفتيد‬ pazirofti ‫پذيرفتی‬
anha daștand mi- Ei/Ele ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi- El/Ea ‫آن داشت می‬/‫او‬
paziroftand ‫پذيرفتند‬ paziroft ‫پذيرفت‬
acceptau accepta

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


PLURAL SINGULAR
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim Noi vom ‫ما خواھيم‬ man khaham Eu voi ‫من خواھم‬
paziroft ‫پذيرفت‬ paziroft ‫پذيرفت‬
accepta accepta
șoma khahid Voi veți ‫شما خواھيد‬ to khahi paziroft Tu vei ‫تو خواھی‬
paziroft ‫پذيرفت‬ ‫پذيرفت‬
accepta accepta
anha khahand Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad paziroft El/Ea va ‫ آن خواھد‬/ ‫او‬
paziroft ‫پذيرفت‬ ‫پذيرفت‬
accepta accepta

Verbul de comandă ( mod imperativ) / ‫فعل امر‬


șoma be- pazirid Voi ‫شما بپذيريد‬ to be-pazir Tu acceptă ‫تو بپذير‬
acceptați

107
* * *
* *
*
16. A plăti ( A achita ) / ‫پَرداختَن‬
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-pardazim Noi plătim ‫ما می پردازيم‬ man mi- Eu plătesc ‫من می پردازم‬
pardazam
șoma mi-pardazid Voi plătiți ‫شما می‬ to mi-pardazi Tu plătești ‫تو می پردازی‬
‫پردازيد‬
anha mi-pardazand Ei/Ele ‫آنھا می‬ u/an mi-pardazad El/Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
plătesc ‫پردازند‬ plătește ‫پردازد‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


PLURAL SINGULAR
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be -pardazim Noi să ‫ما بپردازيم‬ man be-pardazam Eu să plătesc ‫من بپردازم‬
plătim
șoma be -pardazid Voi să plătiți ‫شما بپردازيد‬ to be -pardazi Tu să ‫تو بپردازی‬
plătești
anha be -pardazand Ei/Ele să ‫آنھا بپردازند‬ u/an be -pardazad El/Ea să ‫ آن بپردازد‬/ ‫او‬
plătească plătească

Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi- Noi plătim ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu plătesc ‫من دارم می‬
pardazim ‫پردازيم‬ pardazam ‫پردازم‬
șoma darid mi- Voi plătiți ‫ شما داريد می‬to dari mi-pardazi Tu plătești ‫تو داری می‬
pardazid ‫پردازيد‬ ‫پردازی‬
anha darand mi- Ei/Ele ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El/Ea ‫آن دارد می‬/‫او‬
pardazand ‫پردازند‬ pardazad ‫پردازد‬
plătesc plătește

Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
Pronunție Traducere Conj. Verb Pronunție traducere conj. verb
ma pardakhtim Noi am plătit ‫ما پرداختيم‬ man Eu am plătit ‫من پرداختم‬
pardakhtam
șoma pardakhtid Voi ați plătit ‫شما پرداختيد‬ to pardakhti Tu ai plătit ‫تو پرداختی‬
anha pardakhtand Ei/Ele au ‫آنھا پرداختند‬ u/an pardakht El/Ea a plătit ‫ آن‬/ ‫او‬
plătit ‫پرداخت‬

108
Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-pardakhtim Noi plăteam ‫ما می‬ man mi- Eu plăteam ‫من می‬
‫پرداختيم‬ pardakhtam ‫پرداختم‬
șoma mi-pardakhtid Voi plăteați ‫شما می‬ to mi-pardakhti Tu plăteai ‫تو می‬
‫پرداختيد‬ ‫پرداختی‬
anha mi- Ei/Ele ‫آنھا می‬ u/an mi-pardakht El/Ea plătea ‫ آن می‬/ ‫او‬
pardakhtand ‫پرداختند‬ ‫پرداخت‬
plăteau

Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma pardakhte-im Noi am plătit ‫ما پرداخته ايم‬ man pardakhte- Eu am plătit ‫من پرداخته ام‬
am
șoma pardakhte-id Voi ați plătit ‫شما پرداخته‬ to pardakhte-i Tu ai plătit ‫تو پرداخته ای‬
‫ايد‬
anha pardakhte Ei/Ele au ‫آنھا پرداخته‬ u/an pardakhte ast El/Ea a plătit ‫ آن پرداخته‬/ ‫او‬
and ‫اند‬ ‫است‬
plătit

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma pardakhte Noi ‫ما پرداخته‬ man pardakhte Eu plătisem ‫من پرداخته‬
budim ‫بوديم‬ budam ‫بودم‬
plătiserăm
șoma pardakhte Voi ‫شما پرداخته‬ to pardakhte budi Tu plătisei ‫تو پرداخته‬
budid ‫بوديد‬ ‫بودی‬
plătiserăți
anha pardakhte Ei/Ele ‫آنھا پرداخته‬ u/an pardakhte bud El/Ea plătise ‫ آن پرداخته‬/ ‫او‬
budand ‫بودند‬ ‫بود‬
plătiseră

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma pardakhte Noi să fi ‫ما پرداخته‬ man pardakhte Eu să fi plătit ‫من پرداخته‬
bașim ‫باشيم‬ bașam ‫باشم‬
plătit
șoma pardakhte Voi să fi ‫شما پرداخته‬ to pardakhte bași Tu să fi plătit ‫تو پرداخته‬
bașaid ‫باشيد‬ ‫باشی‬
plătit
anha pardakhte Ei/Ele să fi ‫آنھا پرداخته‬ u/an pardakhte bașad El/Ea să fi ‫آن پرداخته‬/‫او‬
bașand ‫باشند‬ ‫باشد‬
plătit plătit

109
Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi plăteam ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu plăteam ‫من داشتم می‬
pardakhtim ‫پرداختيم‬ pardakhtam ‫پرداختم‬
șoma daștid mi- Voi plăteați ‫شما داشتيد می‬ to daști mi- Tu plăteai ‫تو داشتی می‬
pardakhtid ‫پرداختيد‬ pardakhti ‫پرداختی‬
anha daștand mi- Ei/Ele ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi- El / Ea ‫آن داشت می‬/‫او‬
pardakhtand ‫پرداختند‬ pardakht ‫پرداخت‬
plăteau plătea

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim Noi vom ‫ما خواھيم‬ man khaham Eu voi plăti ‫من خواھم‬
pardakht ‫پرداخت‬ pardakht ‫پرداخت‬
plăti
șoma khahid Voi veți plăti ‫شما خواھيد‬ to khahi pardakht Tu vei plăti ‫تو خواھی‬
pardakht ‫پرداخت‬ ‫پرداخت‬
anha khahand Ei / Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad El / Ea va ‫آن خواھد‬/‫او‬
pardakht ‫پرداخت‬ pardakht ‫پرداخت‬
plăti plăti

Verbul de comanda ( mod imperative ) / ‫فعل امر‬


șoma bepardazid Voi plătiți ‫شما بپردازيد‬ to bepardaz Tu plătește ‫تو بپرداز‬

* * *
* *
*

17. A alătura (A uni) / ( ‫پي َوستَن ) ھمراه شدَن‬


Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬ ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-peivandim Noi alăturăm ‫ما می پيونديم‬ man mi- Eu alătur ‫من می پيوندم‬
peivandam
șoma mi-peivandid Voi alăturați ‫شما می‬ to mi-peivandi Tu alături ‫تو می پيوندی‬
‫پيونديد‬
anha mi-peivandand Ei/Ele ‫ آنھا می پيوندند‬u/an mi-peivandad El/Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
alătură alătură ‫پيوندد‬

110
Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be-peivandim Noi să ‫ما بپيونديم‬ man be- Eu să alătur ‫من بپيوندم‬
peivandam
alăturăm
șoma be-peivandid Voi să ‫شما بپيونديد‬ to be-peivandi Tu să alături ‫تو بپيوندی‬
alăturați
anha be-peivandand Ei/Ele să ‫آنھا بپيوندند‬ u/an be-peivandad El/Ea să ‫ آن بپيوندد‬/ ‫او‬
alăture alăture

Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi- Noi alăturăm ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu alătur ‫من دارم می‬
peivandim ‫پيونديم‬ peivandam ‫پيوندم‬
șoma darid mi- Voi alăturați ‫ شما داريد می‬to dari mi-peivandi Tu alături ‫تو داری می‬
peivandid ‫پيونديد‬ ‫پيوندی‬
anha darand mi- Ei/Ele ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El/Ea ‫ آن دارد می‬/ ‫او‬
peivandand ‫پيوندند‬ peivandad ‫پيوندد‬
alătură alătură

Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma peivastim Noi am ‫ما پيوستيم‬ man peivastam Eu am ‫من پيوستم‬
alăturat alăturat
șoma peivastid Voi ați ‫شما پيوستيد‬ to peivasti Tu ai alăturat ‫تو پيوستی‬
alăturat
anha peivastand Ei/Ele au ‫آنھا پيوستند‬ u/an peivast El/Ea a ‫ آن پيوست‬/ ‫او‬
alăturat alăturat

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-peivastim Noi alăturam ‫ما می پيوستيم‬ man mi- Eu alăturam ‫من می پيوستم‬
peivastam
șoma mi-peivastid Voi alăturați ‫شما می پيوستيد‬ to mi-peivasti Tu alăturai ‫تو می پيوستی‬
anha mi-peivastand Ei/Ele ‫آنھا می پيوستند‬ u/an mi-peivast El/Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
alăturau alătura ‫پيوست‬

111
Trecutul prezent ( trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma peivaste-im Noi am ‫ ما پيوسته ايم‬man peivaste-am Eu am ‫من پيوسته ام‬
alăturat alăturat
șoma peivaste-id Voi ați ‫شما پيوسته ايد‬ to peivaste-i Tu ai alăturat ‫تو پيوسته ای‬
alăturat
anha peivaste and Ei/Ele au ‫ آنھا پيوسته اند‬u/an peivaste ast El/Ea a ‫ آن پيوسته‬/ ‫او‬
alăturat alăturat ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma peivaste budim Noi ‫ما پيوسته‬ man peivaste Eu ‫من پيوسته‬
‫بوديم‬ budam ‫بودم‬
alăturaserăm alăturasem
șoma peivaste budid Voi ‫شما پيوسته‬ to peivaste budi Tu alăturasei ‫تو پيوسته‬
alăturaserăți ‫بوديد‬ ‫بودی‬
anha peivaste Ei/Ele ‫آنھا پيوسته‬ u/an peivaste bud El/Ea ‫ آن پيوسته‬/ ‫او‬
budand ‫بودند‬ ‫بود‬
alăturaseră alăturase

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma peivaste Noi să fi ‫ما پيوسته‬ man peivaste bașam Eu să fi ‫من پيوسته‬
bașim ‫باشيم‬ ‫باشم‬
alăturat alăturat
șoma peivaste Voi să fi ‫شما پيوسته‬ to peivaste bași Tu să fi ‫تو پيوسته‬
bașid ‫باشيد‬ ‫باشی‬
alăturat alăturat
anha peivaste Ei/Ele să fi ‫آنھا پيوسته‬ u/an peivaste bașad El/Ea să fi ‫آن پيوسته‬/‫او‬
bașand ‫باشند‬ ‫باشد‬
alăturat alăturat

Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi alăturam ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu alăturam ‫من داشتم می‬
peivastim ‫پيوستيم‬ peivastam ‫پيوستم‬
șoma daștid mi- Voi alăturați ‫شما داشتيد می‬ to daști mi- Tu alăturai ‫تو داشتی می‬
peivastid ‫پيوستيد‬ peivasti ‫پيوستی‬
anha daștand mi- Ei/Ele ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi- El/Ea ‫آن داشت می‬/‫او‬
peivastand ‫پيوستند‬ peivast ‫پيوست‬
alăturau alătura

112
Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim peivast Noi vom ‫ما خواھيم‬ man khaham peivast Eu voi ‫من خواھم‬
alătura ‫پيوست‬ alătura ‫پيوست‬
șoma khahid Voi veți ‫شما خواھيد‬ to khahi peivast Tu vei ‫تو خواھی‬
peivast ‫پيوست‬ ‫پيوست‬
alătura alătura
anha khahand Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad peivast El/Ea va ‫آن خواھد‬/‫او‬
peivast ‫پيوست‬ ‫پيوست‬
alătura alătura

Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬


șoma be-peivandid Voi ‫شما بپيونديد‬ to be-peivand Tu alătură ‫تو بپيوند‬
alăturați

* * *
* *
*

18. A parcurge ( a traversa - a trece) / ( ‫طی کردن – عبور کردن‬


ِ ) ‫پيمودَن‬

Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬ ِ


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-peymaiim Noi ‫ما می پيماييم‬ man mi- Eu parcurg ‫من می پيمايم‬
peymaiam
parcurgem
șoma mi-peymaiid Voi ‫شما می پيماييد‬ to mi-peymaii Tu parcurgi ‫تو می پيمايی‬
parcurgeți
anha mi-peymaiand Ei/Ele ‫ آنھا می پيمايند‬u/an mi-peymaiad El/Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
parcurg parcurge ‫پيمايد‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be -peymaiim Noi să ‫ما بپيماييم‬ man be -peymaiam Eu să ‫من بپيمايم‬
parcurgem parcurg
șoma be -peymaiid Voi să ‫شما بپيماييد‬ to be -peymaii Tu să ‫تو بپيمايی‬
parcurgeți parcurgi
anha be -peymaiand Ei/Ele să ‫آنھا بپيمايند‬ u/an be-peymaiad El/Ea să ‫ آن بپيمايد‬/ ‫او‬
parcurgă parcurgă

113
Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi- Noi ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu parcurg ‫من دارم می‬
peymaiim ‫پيماييم‬ peymaiam ‫پيمايم‬
parcurgem
șoma darid mi- Voi ‫شما داريد می‬ to dari mi- Tu parcurgi ‫تو داری می‬
peymaiid ‫پيماييد‬ peymaii ‫پيمايی‬
parcurgeți
anha darand mi- Ei/Ele ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El/Ea ‫آن دارد می‬/‫او‬
peymaiand ‫پيمايند‬ peymaiad ‫پيمايد‬
parcurg parcurge

Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma peimudim Noi am ‫ما پيموديم‬ man peimudam Eu am ‫من پيمودم‬
parcurs parcurs
șoma peimudid Voi ați parcurs ‫شما پيموديد‬ to peimudi Tu ai parcurs ‫تو پيمودی‬
anha peimudand Ei/Ele au ‫آنھا پيمودند‬ u/an peimud El/Ea a ‫ آن پيمود‬/ ‫او‬
parcurs parcurs

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-peimudim Noi ‫ ما می پيموديم‬man mi-peimudam Eu ‫من می پيمودم‬
parcurgeam parcurgeam
șoma mi-peimudid Voi ‫شما می‬ to mi-peimudi Tu ‫تو می پيمودی‬
parcurgeați ‫پيموديد‬ parcurgeai
anha mi-peimudand Ei/Ele ‫آنھا می‬ u/an mi-peimud El/Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
parcurgeau ‫پيمودند‬ parcurgea ‫پيمود‬

Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma peimude-im Noi am ‫ما پيموده ايم‬ man peimude-am Eu am ‫من پيموده ام‬
parcurs parcurs
șoma peimude-id Voi ați ‫شما پيموده ايد‬ to peimude-i Tu ai parcurs ‫تو پيموده ای‬
parcurs
anha peimude and Ei/Ele au ‫ آنھا پيموده اند‬u/an peimude ast El/Ea a ‫ آن پيموده‬/ ‫او‬
parcurs parcurs ‫است‬

114
Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma peimude budim Noi ‫ما پيموده‬ man peimude Eu ‫من پيموده‬
‫بوديم‬ budam ‫بودم‬
parcurseserăm parcursesem
șoma peimude budid Voi ‫شما پيموده‬ to peimude budi Tu ‫تو پيموده‬
parcurseserăți ‫بوديد‬ parcursesei ‫بودی‬
anha peimude Ei/Ele ‫آنھا پيموده‬ u/an peimude bud El/Ea ‫ آن‬/ ‫او‬
budand ‫بودند‬ ‫پيموده بود‬
parcurseseră parcursese

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma peimude bașim Noi să fi ‫ما پيموده باشيم‬ man peimude Eu să fi ‫من پيموده‬
bașam ‫باشم‬
parcurs parcurs
șoma peimude bașid Voi să fi ‫شما پيموده‬ to peimude bași Tu să fi ‫تو پيموده‬
parcurs ‫باشيد‬ parcurs ‫باشی‬
anha peimude bașand Ei/Ele să fi ‫آنھا پيموده‬ u/an peimude El/Ea să fi ‫ آن پيموده‬/ ‫او‬
‫باشند‬ bașad ‫باشد‬
parcurs parcurs

Trecutul în efectuare ( trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu ‫من داشتم می‬
peimudim ‫پيموديم‬ peimudam ‫پيمودم‬
parcurgeam parcurgeam
șoma daștid mi- Voi ‫شما داشتيد می‬ to daști mi- Tu ‫تو داشتی می‬
peimudid ‫پيموديد‬ peimudi ‫پيمودی‬
parcurgeați parcurgeai
anha daștand mi- Ei/Ele ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi- El/Ea ‫آن داشت می‬/‫او‬
peimudand ‫پيمودند‬ peimud ‫پيمود‬
parcurgeau parcurgea

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim peimud Noi vom ‫ما خواھيم‬ man khaham Eu voi ‫من خواھم‬
‫پيمود‬ peimud ‫پيمود‬
parcurge parcurge
șoma khahid peimud Voi veți ‫شما خواھيد‬ to khahi peimud Tu vei ‫تو خواھی‬
parcurge ‫پيمود‬ parcurge ‫پيمود‬
anha khahand Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad El/Ea va ‫ آن خواھد‬/ ‫او‬
peimud ‫پيمود‬ peimud ‫پيمود‬
parcurge parcurge

115
Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬
șoma be-peimaiid Voi ‫شما بپيماييد‬ to be-peima Tu parcurge ‫تو بپيما‬
parcurgeți

* * *
* *
*
19. A sări / ( ‫جھيدن‬
َ – ‫پَريدَن ) َجستَن‬

Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-parim Noi sărim ‫ما می پريم‬ man mi-param Eu sar ‫من می پرم‬
șoma mi-parid Voi săriți ‫شما می پريد‬ to mi-pari Tu sari ‫تو می پری‬
anha mi-parand Ei/Ele sar ‫آنھا می پرند‬ u/an mi-parad El/Ea sare ‫ آن می پرد‬/ ‫او‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be -parim Noi să sărim ‫ما بپريم‬ man be-param Eu să sar ‫من بپرم‬
șoma be -parid Voi să săriți ‫شما بپريد‬ to be -pari Tu să sari ‫تو بپری‬
anha be -parand Ei/Ele să ‫آنھا بپرند‬ u/an be -parad El/Ea să sară ‫ آن بپرد‬/ ‫او‬
sară

Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬ ِ


Plural Singular
pronunție traducere conj. pronunție traducere conj. verb
verb
ma darim mi-parim Noi sărim ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu sar ‫من دارم می‬
‫پريم‬ param ‫پرم‬
șoma darid mi-parid Voi săriți ‫شما داريد‬ to dari mi-pari Tu sari ‫تو داری می‬
‫می پريد‬ ‫پری‬
anha darand mi- Ei/Ele sar ‫ آنھا دارند می‬u/an darad mi-parad El/Ea sare ‫او آن دارد‬
parand ‫پرند‬ ‫می پرد‬

Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma paridim Noi am sărit ‫ما پريديم‬ man paridam Eu am sărit ‫من پريدم‬
șoma paridid Voi ați sărit ‫شما پريديد‬ to paridi Tu ai sărit ‫تو پريدی‬

116
anha paridand Ei/Ele au ‫آنھا پريدند‬ u/an parid El/Ea a sărit ‫ آن پريد‬/ ‫او‬
sărit

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-paridim Noi săream ‫ما می پريديم‬ man mi-paridam Eu săream ‫من می پريدم‬
șoma mi-paridid Voi săreați ‫شما می پريديد‬ to mi-paridi Tu săreai ‫تو می پريدی‬
anha mi-paridand Ei/Ele ‫آنھا می پريدند‬ u/an mi-parid El/Ea sărea ‫ آن می پريد‬/ ‫او‬
săreau

Trecutul prezent ( = trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma paride-im Noi am sărit ‫ما پريده ايم‬ man paride-am Eu am sărit ‫من پريده ام‬
șoma paride-id Voi ați sărit ‫شما پريده ايد‬ to paride-i Tu ai sărit ‫تو پريده ای‬
anha paride and Ei/Ele au ‫آنھا پريده اند‬ u/an paride ast El/Ea a sărit ‫آن پريده‬/‫او‬
sărit ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma paride budim Noi ‫ما پريده بوديم‬ man paride Eu sărisem ‫من پريده بودم‬
budam
săriserăm
șoma paride budid Voi săriserăți ‫شما پريده‬ to paride budi Tu sărisei ‫تو پريده بودی‬
‫بوديد‬
anha paride budand Ei/Ele ‫آنھا پريده‬ u/an paride bud El/Ea sărise ‫آن پريده‬/‫او‬
săriseră ‫بودند‬ ‫بود‬

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma paride bașim Noi să fi sărit ‫ما پريده باشيم‬ man paride Eu să fi sărit ‫من پريده باشم‬
bașam
șoma paride bașid Voi să fi sărit ‫شما پريده‬ to paride bași Tu să fi sărit ‫تو پريده باشی‬
‫باشيد‬
anha paride bașand Ei/Ele să fi ‫آنھا پريده‬ u/an paride bașad El/Ea să fi ‫آن پريده‬/‫او‬
sărit ‫باشند‬ sărit ‫باشد‬

117
Trecutul în efectuare ( = trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi săream ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu săream ‫من داشتم می‬
paridim ‫پريديم‬ paridam ‫پريدم‬
șoma daștid mi- Voi săreați ‫شما داشتيد می‬ to daști mi-paridi Tu săreai ‫تو داشتی می‬
paridid ‫پريديد‬ ‫پريدی‬
anha daștand mi- Ei/Ele ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi-parid El/Ea sărea ‫آن داشت‬/‫او‬
paridand ‫پريدند‬ ‫می پريد‬
săreau

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim parid Noi vom sări ‫ما خواھيم پريد‬ man khaham Eu voi sări ‫من خواھم پريد‬
parid
șoma khahid parid Voi veți sări ‫شما خواھيد‬ to khahi parid Tu vei sări ‫تو خواھی‬
‫پريد‬ ‫پريد‬
anha khahand parid Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad parid El/Ea va sări ‫ آن خواھد‬/ ‫او‬
sări ‫پريد‬ ‫پريد‬

Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬


șoma be-parid Voi săriți ‫شما بپريد‬ to be-par Tu sari ‫تو بپر‬

* * *
* *
*

20. A zbura / ‫پَرواز َکردَن‬


Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma parvaz mikonim Noi zburăm ‫ما پرواز می‬ man parvaz Eu zbor ‫من پرواز می‬
‫کنيم‬ mikonam ‫کنم‬
șoma parvaz mikonid Voi zburați ‫شما پرواز‬ to parvaz mikoni Tu zbori ‫تو پرواز‬
‫می کنيد‬ ‫می کنی‬
anha parvaz Ei/Ele ‫آنھا پرواز می‬ u/an parvaz El/Ea zboară ‫آن پرواز‬/‫او‬
mikonand ‫کنند‬ mikonad ‫می کند‬
zboară

118
Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma parvaz be-konim Noi să ‫ما پرواز‬ man parvaz be- Eu să zbor ‫من پرواز‬
‫بکنيم‬ konam ‫بکنم‬
zburăm
șoma parvaz be- Voi să ‫شما پرواز‬ to parvaz be-koni Tu să zbori ‫تو پرواز‬
konid ‫بکنيد‬ ‫بکنی‬
zburați
anha parvaz be- Ei/Ele să ‫آنھا پرواز‬ u/an parvaz be- El/Ea să ‫آن پرواز‬/‫او‬
konand ‫بکنند‬ konad ‫بکند‬
zboare zboare

Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬ِ


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim parvaz Noi zburăm ‫ما داريم پرواز‬ man daram Eu zbor ‫من دارم پرواز‬
mikonim ‫می کنيم‬ parvaz mikonam ‫می کنم‬
șoma darid Voi zburați ‫شما داريد پرواز‬ to dari parvaz Tu zbori ‫تو داری پرواز‬
parvaz mikonid ‫می کنيد‬ mikoni ‫می کنی‬
anha darand Ei/Ele ‫آنھا دارند پرواز‬ u/an darad El/Ea zboară ‫آن دارد پرواز‬/‫او‬
parvaz mikonand ‫می کنند‬ parvaz mikonad ‫می کند‬
zboară

Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma parvaz kardim Noi am ‫ما پرواز‬ man parvaz Eu am ‫من پرواز کردم‬
‫کرديم‬ kardam
zburat zburat
șoma parvaz kardid Voi ați ‫شما پرواز‬ to parvaz kardi Tu ai zburat ‫تو پرواز‬
zburat ‫کرديد‬ ‫کردی‬
anha parvaz Ei/Ele au ‫آنھا پرواز‬ u/an parvaz kard El/Ea a ‫ آن پرواز‬/ ‫او‬
kardand ‫کردند‬ ‫کرد‬
zburat zburat

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma parvaz mi- Noi zburam ‫ما پرواز می‬ man parvaz mi- Eu zburam ‫من پرواز می‬
kardim ‫کرديم‬ kardam ‫کردم‬
șoma parvaz mi- Voi zburați ‫شما پرواز می‬ to parvaz mi-kardi Tu zburai ‫تو پرواز می‬
kardid ‫کرديد‬ ‫کردی‬
anha parvaz mi- Ei/Ele ‫ آنھا پرواز می‬u/an parvaz mi-kard El/Ea zbura ‫آن پرواز‬/‫او‬
kardand ‫کردند‬ ‫می کرد‬
zburau

119
Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma parvaz karde- Noi am ‫ما پرواز‬ man parvaz karde- Eu am ‫من پرواز کرده‬
im ‫کرده ايم‬ am ‫ام‬
zburat zburat
șoma parvaz Voi ați ‫شما پرواز‬ to parvaz karde-i Tu ai zburat ‫تو پرواز کرده‬
karde-id ‫کرده ايد‬ ‫ای‬
zburat
anha parvaz Ei/Ele au ‫آنھا پرواز‬ u/an parvaz karde El/Ea a ‫آن پرواز‬/‫او‬
karde-and ‫کرده اند‬ ast ‫کرده است‬
zburat zburat

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma parvaz karde Noi ‫ ما پرواز کرده‬man parvaz karde Eu zburasem ‫من پرواز کرده‬
budim ‫بوديم‬ budam ‫بودم‬
zburaserăm
șoma parvaz Voi ‫ شما پرواز کرده‬to parvaz karde Tu zburasei ‫تو پرواز کرده‬
karde budid ‫بوديد‬ budi ‫بودی‬
zburaserăți
anha parvaz Ei/Ele ‫آنھا پرواز کرده‬ u/an parvaz karde El/Ea ‫ آن پرواز‬/ ‫او‬
karde budand ‫بودند‬ bud ‫کرده بود‬
zburaseră zburase

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma parvaz karde Noi să fi ‫ ما پرواز کرده‬man parvaz karde Eu să fi ‫من پرواز کرده‬
bașim ‫باشيم‬ bașam ‫باشم‬
zburat zburat
șoma parvaz Voi să fi ‫شما پرواز کرده‬ to parvaz karde Tu să fi ‫تو پرواز کرده‬
karde bașid ‫باشيد‬ bași ‫باشی‬
zburat zburat
anha parvaz Ei/Ele să fi ‫ آنھا پرواز کرده‬u/an parvaz karde El/Ea să fi ‫ آن پرواز‬/ ‫او‬
karde bașand ‫باشند‬ bașad ‫کرده باشد‬
zburat zburat

Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim parvaz Noi zburam ‫ما داشتيم پرواز‬ man daștam Eu zburam ‫من داشتم پرواز‬
mi-kardim ‫می کرديم‬ parvaz mi- ‫می کردم‬
kardam
șoma daștid Voi zburați ‫شما داشتيد پرواز‬ to daști parvaz Tu zburai ‫تو داشتی پرواز‬
parvaz mi-kardid ‫ميکرديد‬ mi-kardi ‫می کردی‬
anha daștand Ei/Ele ‫آنھا داشتند پرواز‬ u/an dașt parvaz El/Ea zbura ‫آن داشت پرواز‬/‫او‬
parvaz mi- ‫ميکردند‬ mi-kard ‫ميکرد‬
zburau
kardand

120
Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma parvaz Noi vom ‫ما پرواز‬ man parvaz Eu voi zbura ‫من پرواز خواھم‬
khahim kard ‫خواھيم کرد‬ khaham kard ‫کرد‬
zbura
șoma parvaz Voi veți ‫شما پرواز‬ to parvaz khahi Tu vei zbura ‫تو پرواز خواھی‬
khahid kard ‫خواھيد کرد‬ kard ‫کرد‬
zbura
anha parvaz Ei/Ele vor ‫آنھا پرواز‬ u/an parvaz El/Ea va ‫ آن پرواز‬/ ‫او‬
khahand kard ‫خواھند کرد‬ khahad kard ‫خواھد کرد‬
zbura zbura

Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬


Șoma parvaz Voi zburați ‫شما پرواز کنيد‬ To parvaz Tu zboară ‫تو پرواز کن‬
konid kon

* * *
* *
*
21. A întreba / ( ‫ سُئوال کردن‬- ‫ُرسش کردن‬
ِ ‫پُرسيدَن ) پ‬

Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-porsim Noi întrebăm ‫ما می پرسيم‬ man mi-porsam Eu întreb ‫من می پرسم‬
șoma mi-porsid Voi întrebați ‫شما می پرسيد‬ to mi-porsi Tu întrebi ‫تو می پرسی‬
anha mi-porsand Ei/Ele ‫آنھا می پرسند‬ u/an mi-porsad El/Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
întreabă întreabă ‫پرسد‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be -porsim Noi să ‫ما بپرسيم‬ man be-porsam Eu să întreb ‫من بپرسم‬
întrebăm
șoma be -porsid Voi să ‫شما بپرسيد‬ to be -porsi Tu să întrebi ‫تو بپرسی‬
întrebați
anha be -porsand Ei/Ele să ‫آنھا بپرسند‬ u/an be -porsad El/Ea să ‫ آن بپرسد‬/ ‫او‬
întrebe întrebe

121
Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬ ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi- Noi întrebăm ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu întreb ‫من دارم می‬
porsim ‫پرسيم‬ porsam ‫پرسم‬
șoma darid mi- Voi întrebați ‫شما داريد می‬ to dari mi-porsi Tu întrebi ‫تو داری می‬
porsid ‫پرسيد‬ ‫پرسی‬
anha darand mi- Ei/Ele ‫ آنھا دارند می‬u/an darad mi-porsad El/Ea ‫آن دارد می‬/‫او‬
porsand ‫پرسند‬ ‫پرسد‬
întreabă întreabă

=========
Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma porsidim Noi am ‫ما پرسيديم‬ man porsidam Eu am ‫من پرسيدم‬
întrebat întrebat
șoma porsidid Voi ați ‫شما پرسيديد‬ to porsidi Tu ai întrebat ‫تو پرسيدی‬
întrebat
anha porsidand Ei/Ele au ‫آنھا پرسيدند‬ u/an porsid El/Ea a ‫ آن پرسيد‬/ ‫او‬
întrebat întrebat

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-porsidim Noi întrebam ‫ ما می پرسيديم‬man mi-porsidam Eu întrebam ‫من می پرسيدم‬
șoma mi-porsidid Voi întrebați ‫شما می‬ to mi-porsidi Tu întrebai ‫تو می پرسيدی‬
‫پرسيديد‬
anha mi-porsidand Ei/Ele ‫آنھا می‬ u/an mi-porsid El/Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
întrebau ‫پرسيدند‬ întreba ‫پرسيد‬

Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma porside-im Noi am ‫ما پرسيده ايم‬ man porside-am Eu am ‫من پرسيده ام‬
întrebat întrebat
șoma porside-id Voi ați ‫شما پرسيده ايد‬ to porside-i Tu ai întrebat ‫تو پرسيده ای‬
întrebat
anha porside and Ei/Ele au ‫ آنھا پرسيده اند‬u/an porside ast El/Ea a ‫ آن پرسيده‬/ ‫او‬
întrebat întrebat ‫است‬

122
Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma porside budim Noi ‫ما پرسيده‬ man porside Eu ‫من پرسيده‬
‫بوديم‬ budam ‫بودم‬
întrebaserăm întrebasem
șoma porside budid Voi ‫شما پرسيده‬ to porside budi Tu întrebasei ‫تو پرسيده‬
întrebaserăți ‫بوديد‬ ‫بودی‬
anha porside budand Ei/Ele ‫آنھا پرسيده‬ u/an porside bud El/Ea ‫ آن‬/ ‫او‬
întrebaseră ‫بودند‬ întrebase ‫پرسيده بود‬

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma porside bașim Noi să fi ‫ما پرسيده‬ man porside Eu să fi ‫من پرسيده باشم‬
‫باشيم‬ bașam
întrebat întrebat
șoma porside Voi să fi ‫شما پرسيده‬ to porside bași Tu să fi ‫تو پرسيده باشی‬
bașid ‫باشيد‬
întrebat întrebat
anha porside Ei/Ele să fi ‫آنھا پرسيده‬ u/an porside bașad El/Ea să fi ‫آن پرسيده‬/‫او‬
bașand ‫باشند‬ ‫باشد‬
întrebat întrebat

Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi întrebam ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu întrebam ‫من داشتم می‬
porsidim ‫پرسيديم‬ porsidam ‫پرسيدم‬
șoma daștid mi- Voi întrebați ‫ شما داشتيد می‬to daști mi-porsidi Tu întrebai ‫تو داشتی می‬
porsidid ‫پرسيديد‬ ‫پرسيدی‬
anha daștand mi- Ei/Ele ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi- El/Ea ‫آن داشت می‬/‫او‬
porsidand ‫پرسيدند‬ porsid ‫پرسيد‬
întrebau întreba

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim porsid Noi vom ‫ما خواھيم‬ man khaham porsid Eu voi ‫من خواھم‬
întreba ‫پرسيد‬ întreba ‫پرسيد‬
șoma khahid porsid Voi veți ‫شما خواھيد‬ to khahi porsid Tu vei ‫تو خواھی‬
întreba ‫پرسيد‬ întreba ‫پرسيد‬
anha khahand Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad porsid El/Ea va ‫آن خواھد‬/‫او‬
porsid ‫پرسيد‬ ‫پرسيد‬
întreba întreba

123
Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬
șoma be-porsid Voi întrebați ‫شما بپرسيد‬ to be-pors Tu ‫تو بپرس‬
întreabă

* * *
* *
*
22. A putea / ( ‫تَوانِستَن ) تواندَن‬
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬ ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-tavanim Noi putem ‫ما می توانيم‬ man mi-tavanam Eu pot ‫من می توانم‬
șoma mi-tavanid Voi puteți ‫شما می توانيد‬ to mi-tavani Tu poți ‫تو می توانی‬
anha mi-tavanand Ei/Ele pot ‫ آنھا می توانند‬u/an mi-tavanad El/Ea poate ‫ آن می‬/ ‫او‬
‫تواند‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be -tavanim Noi să ‫ما بتوانيم‬ man be-tavanam Eu să pot ‫من بتوانم‬
putem
șoma be -tavanid Voi să puteți ‫شما بتوانيد‬ to be -tavani Tu să poți ‫تو بتوانی‬
anha be -tavanand Ei/Ele să ‫آنھا بتوانند‬ u/an be -tavanad El/Ea să ‫ آن بتواند‬/ ‫او‬
poată poată

Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬ ِ


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi- Noi putem ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu pot ‫من دارم می‬
tavanim ‫توانيم‬ tavanam ‫توانم‬
șoma darid mi- Voi puteți ‫شما داريد می‬ to dari mi-tavani Tu poți ‫تو داری می‬
tavanid ‫توانيد‬ ‫توانی‬
anha darand mi- Ei/Ele pot ‫ آنھا دارند می‬u/an dard mi-tavanad El/Ea poate ‫آن دارد می‬/‫او‬
tavanand ‫توانند‬ ‫تواند‬

Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma tavanestim Noi am ‫ما توانستيم‬ man tavanestam Eu am putut ‫من توانستم‬
putut

124
șoma tavanestid Voi ați putut ‫شما توانستيد‬ to tavanesti Tu ai putut ‫تو توانستی‬
anha tavanestand Ei/Ele au ‫آنھا توانستند‬ u/an tavanest El/Ea a ‫ آن توانست‬/ ‫او‬
putut putut

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-tavanestim Noi puteam ‫ما می توانستيم‬ man mi- Eu puteam ‫من می توانستم‬
tavanestam
șoma mi-tavanestid Voi puteați ‫شما می‬ to mi-tavanesti Tu puteai ‫تو می توانستی‬
‫توانستيد‬
anha mi-tavanestand Ei/Ele ‫آنھا می‬ u/an mi-tavanest El/Ea putea ‫ آن می‬/ ‫او‬
puteau ‫توانستند‬ ‫توانست‬

Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma tavaneste-im Noi am putut ‫ ما توانسته ايم‬man tavaneste-am Eu am putut ‫من توانسته ام‬
șoma tavaneste-id Voi ați putut ‫شما توانسته ايد‬ to tavaneste-i Tu ai putut ‫تو توانسته ای‬
anha tavaneste and Ei/Ele au ‫ آنھا توانسته اند‬u/an tavaneste ast El/Ea a ‫آن توانسته‬/‫او‬
putut putut ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj.
verb
ma tavaneste budim Noi ‫ما توانسته‬ man tavaneste Eu putusem ‫من توانسته‬
‫بوديم‬ budam ‫بودم‬
putuserăm
șoma tavaneste Voi ‫شما توانسته‬ to tavaneste budi Tu putusei ‫تو توانسته‬
budid ‫بوديد‬ ‫بودی‬
putuserăți
anha tavaneste Ei/Ele ‫آنھا توانسته‬ u/an tavaneste bud El/Ea putuse ‫آن‬/‫او‬
budand ‫بودند‬ ‫توانسته بود‬
putuseră

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma tavaneste Noi să fi ‫ما توانسته‬ man tavaneste bașam Eu să fi ‫من توانسته‬
bașim ‫باشيم‬ ‫باشم‬
putut putut
șoma tavaneste Voi să fi ‫شما توانسته‬ to tavaneste bași Tu să fi putut ‫تو توانسته‬
bașid ‫باشيد‬ ‫باشی‬
putut

125
anha tavaneste Ei/Ele să fi ‫آنھا توانسته‬ u/an tavaneste bașad El/Ea să fi ‫آن‬/‫او‬
bașand ‫باشند‬ ‫توانسته باشد‬
putut putut

Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi puteam ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu puteam ‫من داشتم می‬
tavanestim ‫توانستيم‬ tavanestam ‫توانستم‬
șoma daștid mi- Voi puteați ‫شما داشتيد می‬ to daști mi- Tu puteai ‫تو داشتی می‬
tavanestid ‫توانستيد‬ tavanesti ‫توانستی‬
anha daștand mi- Ei/Ele ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi- El/Ea putea ‫آن داشت می‬/ ‫او‬
tavanestand ‫توانستند‬ tavanest ‫توانست‬
puteau

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim Noi vom ‫ما خواھيم‬ man khaham tavanest Eu voi putea ‫من خواھم‬
tavanest ‫توانست‬ ‫توانست‬
putea
șoma khahid Voi veți ‫شما خواھيد‬ to khahi tavanest Tu vei putea ‫تو خواھی‬
tavanest ‫توانست‬ ‫توانست‬
putea
anha khahand Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad tavanest El/Ea va ‫ آن خواھد‬/ ‫او‬
tavanest ‫توانست‬ ‫توانست‬
putea putea

Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬


șoma be-tavanid Voi puteți ‫شما بتوانيد‬ to be-tavan Tu poți ‫تو بتوان‬

* * *
* *
*
23. A speria ( A înfricoșa - a înspăimânta- a îngrozi) / ‫تَرساندَن‬

Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-tarsanim Noi speriem ‫ ما می ترسانيم‬man mi-tarsanam Eu sperii ‫من می ترسانم‬
șoma mi-tarsanid Voi speriați ‫شما می‬ to mi-tarsani Tu sperii ‫تو می ترسانی‬
‫ترسانيد‬
anha mi-tarsanad Ei/Ele sperie ‫آنھا می‬ u/an mi-tarsanad El/Ea sperie ‫ آن می‬/ ‫او‬
‫ترسانند‬ ‫ترساند‬

126
Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be -tarsanim Noi să ‫ما بترسانيم‬ man be-tarsanam Eu să sperii ‫من بترسانم‬
speriem
șoma be -tarsanid Voi să ‫شما بترسانيد‬ to be -tarsani Tu să sperii ‫تو بترسانی‬
speriați
anha be -tarsanand Ei/Ele să ‫آنھا بترسانند‬ u/an be -tarsand El/Ea să ‫ آن‬/ ‫او‬
sperie sperie ‫بترساند‬

Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi- Noi speriem ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu sperii ‫من دارم می‬
tarsandam ‫ترسانيم‬ tarsanam ‫ترسانم‬
șoma darid mi- Voi speriați ‫شما داريد می‬ to dari mi- Tu sperii ‫تو داری می‬
tarsandam ‫ترسانيد‬ tarsani ‫ترسانی‬
anha darand mi- Ei/Ele sperie ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El/Ea sperie ‫ آن دارد می‬/ ‫او‬
tarsandam ‫ترسانند‬ tarsanad ‫ترساند‬

Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma tarsanidim Noi am ‫ما ترسانيديم‬ man tarsanidam Eu am ‫من ترسانيدم‬
speriat speriat
șoma tarsanidid Voi ați ‫شما ترسانيديد‬ to tarsanidi Tu ai speriat ‫تو ترسانيدی‬
speriat
anha tarsanidand Ei/Ele au ‫آنھا ترسانيدند‬ u/an tarsanid El/Ea a ‫ آن‬/ ‫او‬
speriat speriat ‫ترسانيد‬

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-tarsanidim Noi speriam ‫ما می‬ man mi- Eu speriam ‫من می‬
‫ترسانيديم‬ tarsanidam ‫ترسانيدم‬
șoma mi-tarsanidid Voi speriați ‫شما می‬ to mi-tarsanidi Tu speriai ‫تو می‬
‫ترسانيديد‬ ‫ترسانيدی‬
anha mi- Ei/Ele ‫آنھا می‬ u/an mi-tarsanid El/Ea speria ‫ آن می‬/ ‫او‬
tarsanidand ‫ترسانيدند‬ ‫ترسانيد‬
speriau

127
Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma tarsanide-im Noi am ‫ما ترسانيده ايم‬ man tarsanide- Eu am ‫من ترسانيده ام‬
am
speriat speriat
șoma tarsanide-id Voi ați ‫شما ترسانيده‬ to tarsanide-i Tu ai speriat ‫تو ترسانيده ای‬
speriat ‫ايد‬
anha tarsanide and Ei/Ele au ‫آنھا ترسانيده اند‬ u/an tarsanide El/Ea a ‫آن ترسانيده‬/ ‫او‬
ast ‫است‬
speriat speriat

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma tarsanide Noi ‫ما ترسانيده‬ man tarsanide Eu ‫من ترسانيده‬
budim ‫بوديم‬ budam ‫بودم‬
speriaserăm speriasem
șoma tarsanide Voi ‫شما ترسانيده‬ to tarsanidi Tu speriasei ‫تو ترسانيده‬
budid ‫بوديد‬ ‫بودی‬
speriaserăți
anha tarsanide Ei/Ele ‫آنھا ترسانيده‬ u/an tarsanid El/Ea ‫آن ترسانيده‬/‫او‬
budand ‫بودند‬ ‫بود‬
speriaseră speriase

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma tarsanide bașim Noi să fi ‫ما ترسانيده‬ man tarsanide Eu să fi ‫من ترسانيده‬
‫باشيم‬ bașam ‫باشم‬
speriat speriat
șoma tarsanide bașid Voi să fi ‫شما ترسانيده‬ to tarsanide bași Tu să fi ‫تو ترسانيده‬
speriat ‫باشيد‬ speriat ‫باشی‬
anha tarsanide Ei/Ele să fi ‫آنھا ترسانيده‬ u/an tarsanide El/Ea să fi ‫آن ترسانيده‬/‫او‬
bașand ‫باشند‬ bașad ‫باشد‬
speriat speriat

Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi speriam ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu speriam ‫من داشتم می‬
tarsanidim ‫ترسانيديم‬ tarsanidam ‫ترسانيدم‬
șoma daștid mi- Voi speriați ‫شما داشتيد می‬ to daști mi- Tu speriai ‫تو داشتی می‬
tarsanidid ‫ترسانيديد‬ tarsanidi ‫ترسانيدی‬
anha daștand mi- Ei/Ele ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi- El/Ea speria ‫آن داشت می‬/‫او‬
tarsanidand ‫ترسانيدند‬ tarsanid ‫ترسانيد‬
speriau

128
Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim Noi vom ‫ما خواھيم‬ man khaham Eu voi speria ‫من خواھم‬
tarsanid ‫ترسانيد‬ tarsanid ‫ترسانيد‬
speria
șoma khahid Voi veți ‫شما خواھيد‬ to khahi tarsanid Tu vei speria ‫تو خواھی‬
tarsanid ‫ترسانيد‬ ‫ترسانيد‬
speria
anha khahand Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad El/Ea va ‫ آن خواھد‬/ ‫او‬
tarsanid ‫ترسانيد‬ tarsanid ‫ترسانيد‬
speria speria

Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬


șoma betarsanid Voi ‫شما بترسانيد‬ to betarsan Tu sperie ‫بترسان‬ ‫تو‬
speriați

* * *
* *
*
24. A finaliza ( a termina ) / ( ‫تمام َکردَن ) پايان يافتَن‬
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬ ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma tamam mikonim Noi ‫ما تمام می‬ man tamam Eu finalizez ‫من تمام می کنم‬
‫کنيم‬ mikonam
finalizăm
șoma tamam mikonid Voi finalizați ‫شما تمام می‬ to tamam mikoni Tu finalizezi ‫تو تمام می‬
‫کنيد‬ ‫کنی‬
anha tamam Ei/Ele ‫آنھا تمام می‬ u/an tamam El/Ea ‫ آن تمام‬/ ‫او‬
mikonand ‫کنند‬ mikonad ‫می کند‬
finalizează finalizează

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma tamam be-konim Noi să ‫ما تمام بکنيم‬ man tamam be- Eu să ‫من تمام بکنم‬
konam
finalizăm finalizez
șoma tamam mikonid Voi să ‫ شما تمام بکنيد‬to tamam be-koni Tu să ‫تو تمام بکنی‬
finalizați finalizezi
anha tamam be- Ei/Ele să ‫آنھا تمام بکنند‬ u/an tamam be- El/Ea să ‫ آن تمام‬/ ‫او‬
konand konad ‫بکند‬
finalizeze finalizeze

129
Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim tamam Noi ‫ما داريم تمام می‬ man daram Eu finalizez ‫من دارم تمام می‬
mikonim ‫کنيم‬ tamam mikonam ‫کنم‬
finalizăm
șoma darid Voi finalizați ‫شما داريد تمام‬ to dari tamam Tu finalizezi ‫تو داری تمام می‬
tamam mikonid ‫می کنيد‬ mikoni ‫کنی‬
anha darand Ei/Ele ‫آنھا دارند تمام‬ u/an darad El/Ea ‫آن دارد تمام‬/ ‫او‬
tamam mikonand ‫می کنند‬ tamam mikonad ‫می کند‬
finalizează finalizează

Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma tamam Noi am ‫ ما تمام کرديم‬man tamam kardam Eu am ‫من تمام کردم‬
kardim
finalizat finalizat
șoma tamam Voi ați ‫شما تمام کرديد‬ to tamam kardi Tu ai ‫تو تمام کردی‬
kardid
finalizat finalizat
anha tamam Ei/Ele au ‫آنھا تمام کردند‬ u/an tamam kard El/Ea a ‫ آن تمام‬/ ‫او‬
kardand ‫کرد‬
finalizat finalizat

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma tamam mi-kardim Noi ‫ما تمام می‬ man tamam mi- Eu finalizam ‫من تمام می‬
‫کرديم‬ kardam ‫کردم‬
finalizam
șoma tamam mi-kardid Voi finalizați ‫شما تمام می‬ to tamam mi- Tu finalizai ‫تو تمام می‬
‫کرديد‬ kardi ‫کردی‬
anha tamam mi- Ei/Ele ‫آنھا تمام می‬ u/an tamam mi- El/Ea ‫آن تمام‬/‫او‬
kardand ‫کردند‬ kard ‫می کرد‬
finalizau finaliza

Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma tamam karde- Noi am ‫ ما تمام کرده‬man tamam karde- Eu am ‫من تمام کرده ام‬
im ‫ايم‬ am
finalizat finalizat
șoma tamam Voi ați ‫شما تمام کرده‬ to tamam karde-i Tu ai ‫تو تمام کرده‬
karde-id ‫ايد‬ ‫ای‬
finalizat finalizat
anha tamam Ei/Ele au ‫ آنھا تمام کرده‬u/an tamam karde El/Ea a ‫آن تمام کرده‬/‫او‬
karde and ‫اند‬ ast ‫است‬
finalizat finalizat

130
Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma tamam karde Noi ‫ما تمام کرده‬ man tamam Eu ‫من تمام کرده‬
budim ‫بوديم‬ karde budam ‫بودم‬
finalizaserăm finalizasem
șoma tamam Voi ‫شما تمام کرده‬ to tamam karde Tu finalizasei ‫تو تمام کرده‬
karde budid ‫بوديد‬ budi ‫بودی‬
finalizaserăți
anha tamam Ei/Ele ‫آنھا تمام کرده‬ u/an tamam El/Ea ‫ آن تمام‬/ ‫او‬
karde budand ‫بودند‬ karde bud ‫کرده بود‬
finalizaseră finalizase

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma tamam karde Noi să fi ‫ما تمام کرده‬ man tamam Eu să fi ‫من تمام کرده‬
bașim ‫باشيم‬ karde bașam ‫باشم‬
finalizat finalizat
șoma tamam Voi să fi ‫ شما تمام کرده‬to tamam karde Tu să fi ‫تو تمام کرده‬
karde bașid ‫باشيد‬ bași ‫باشی‬
finalizat finalizat
anha tamam Ei/Ele să fi ‫آنھا تمام کرده‬ u/an tamam El/Ea să fi ‫آن تمام کرده‬/‫او‬
karde bașand ‫باشند‬ karde bașad ‫باشد‬
finalizat finalizat

Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim tamam Noi ‫ما داشتيم تمام‬ man daștam Eu finalizam ‫من داشتم تمام‬
mikardim ‫می کرديم‬ tamam mikardam ‫می کردم‬
finalizam
șoma daștid tamam Voi finalizați ‫شما داشتيد تمام‬ to daști tamam Tu finalizai ‫تو داشتی تمام‬
mikardid ‫می کرديد‬ mikardi ‫می کردی‬
anha daștand tamam Ei/Ele ‫آنھا داشتند تمام‬ u/an dașt tamam El/Ea ‫ آن داشت‬/ ‫او‬
mikardand ‫می کردند‬ mikard ‫تمام می کرد‬
finalizau finaliza

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma tamam Noi vom ‫ما تمام خواھيم‬ man tamam Eu voi ‫من تمام خواھم‬
khahim kard ‫کرد‬ khaham kard ‫کرد‬
finaliza finaliza
șoma tamam Voi veți ‫شما تمام خواھيد‬ to tamam khahi Tu vei ‫تو تمام خواھی‬
khahid kard ‫کرد‬ kard ‫کرد‬
finaliza finaliza
anha tamam Ei/Ele vor ‫آنھا تمام خواھند‬ u/an tamam El/Ea va ‫ آن تمام‬/ ‫او‬
khahand kard ‫کرد‬ khahad kard ‫خواھد کرد‬
finaliza finaliza

131
Verbul de comanda ( mod imperative ) / ‫فعل امر‬
șoma tamam konid Voi ‫شما تمام کنيد‬ to tamam kon Tu ‫تمام کن‬ ‫تو‬
finalizați finalizează

* * *
* *
*
25. A căuta / ( ‫ جُستِجو کردَن‬- ‫جُستَن ) جوييدن‬

Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-juiim Noi cautăm ‫ما می جوييم‬ man mi-juiam Eu caut ‫من می جويم‬
șoma mi-juiid Voi cautați ‫شما می جوييد‬ to mi-juiii Tu cauți ‫تو می جويی‬
anha mi-juiand Ei/Ele caută ‫آنھا می جويند‬ u/an mi-juiad El/Ea caută ‫ آن می‬/ ‫او‬
‫جويد‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be-juiim Noi să ‫ما بجوييم‬ man be-juiam Eu să caut ‫من بجويم‬
cautăm
șoma be-juiid Voi să cautați ‫شما بجوييد‬ to be-juii Tu să cauți ‫تو بجويی‬
anha be-juiand Ei/Ele să ‫آنھا بجويند‬ u/an be-juiad El/Ea să ‫ آن بجويد‬/ ‫او‬
caute caute

Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi- Noi cautăm ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu caut ‫من دارم می‬
juiim ‫جوييم‬ juiam ‫جويم‬
șoma darid mi- Voi cautați ‫شما داريد می‬ to dari mi-juiii Tu cauți ‫تو داری می‬
juiid ‫جوييد‬ ‫جويی‬
anha darand mi- Ei/Ele caută ‫ آنھا دارند می‬u/an darad mi-juiad El/Ea caută ‫آن دارد می‬/‫او‬
juiand ‫جويند‬ ‫جويد‬

132
Trecutul simplu ( = trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma jostim Noi am ‫ما جُستيم‬ man jostam Eu am căutat ‫من جُستم‬
căutat
șoma jostid Voi ați căutat ‫شما جُستيد‬ to josti Tu ai căutat ‫تو جُستی‬
anha jostand Ei/Ele au ‫آنھا جُستند‬ u/an jost El/Ea a ‫ آن جُست‬/ ‫او‬
căutat căutat

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi- jostim Noi căutam ‫ما می جُستيم‬ man mi-jostam Eu căutam ‫من می جُستم‬
șoma mi- jostid Voi căutați ‫شما می جُستيد‬ to mi-josti Tu căutai ‫تو می جُستی‬
anha mi- jostand Ei/Ele ‫آنھا می جُستند‬ u/an mi- jost El/Ea căuta ‫ آن می‬/ ‫او‬
căutau ‫جُست‬

Trecutul prezent ( = trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma joste-im Noi am ‫ما جُسته ايم‬ man joste-am Eu am căutat ‫من جُسته ام‬
căutat
șoma joste-id Voi ați căutat ‫شما جُسته ايد‬ to joste-i Tu ai căutat ‫تو جُسته ای‬
anha joste and Ei/Ele au ‫آنھا جُسته اند‬ u/an joste ast El/Ea a ‫ آن جُسته‬/ ‫او‬
căutat căutat ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma joste budim Noi ‫ما جُسته بوديم‬ man joste budam Eu căutasem ‫من جُسته‬
căutaserăm ‫بودم‬
șoma joste budid Voi ‫شما جُسته بوديد‬ to joste budi Tu căutasei ‫تو جُسته‬
căutaserăți ‫بودی‬
anha joste budand Ei/Ele ‫آنھا جُسته بودند‬ u/an joste bud El/Ea ‫ آن جُسته‬/ ‫او‬
căutaseră căutase ‫بود‬

133
Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma joste bașim Noi să fi ‫ ما جُسته باشيم‬man joste bașam Eu să fi ‫من جُسته باشم‬
căutat căutat
șoma joste bașid Voi să fi ‫شما جُسته‬ to joste bași Tu să fi ‫تو جُسته باشی‬
căutat ‫باشيد‬ căutat
anha joste bașand Ei/Ele să fi ‫آنھا جُسته‬ u/an joste bașad El/Ea să fi ‫ آن جُسته‬/ ‫او‬
căutat ‫باشند‬ căutat ‫باشد‬

Trecutul în efectuare ( = trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daști mi- Noi căutam ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu căutam ‫من داشتم می‬
jostim ‫جُستيم‬ jostam ‫جُستم‬
șoma daștid mi- Voi căutați ‫شما داشتيد می‬ to daști mi-josti Tu căutai ‫تو داشتی می‬
jostid ‫جُستيد‬ ‫جُستی‬
anha daștand mi- Ei/Ele ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi- jost El/Ea căuta ‫ آن داشت‬/ ‫او‬
jostand ‫جُستند‬ ‫می جُست‬
căutau

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim jost Noi vom ‫ما خواھيم‬ man khaham jost Eu voi căuta ‫من خواھم‬
căuta ‫جُست‬ ‫جُست‬
șoma khahid jost Voi veți ‫شما خواھيد‬ to khahi jost Tu vei căuta ‫تو خواھی‬
căuta ‫جُست‬ ‫جُست‬
anha khahand jost Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad jost El/Ea va ‫ آن خواھد‬/ ‫او‬
căuta ‫جُست‬ căuta ‫جُست‬

Verbul de comanda ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬


șoma bejuiid Voi căutați ‫شما بجوييد‬ to beju Tu caută ‫بجو‬ ‫تو‬

* * *
* *
*

134
26. A mesteca / ‫جويدن‬ َ
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-javim Noi ‫ما می َجويم‬ man mi-javam Eu mestec ‫من می َج َوم‬
mestecăm
șoma mi-javid Voi mestecați ‫شما می َجويد‬ to mi-javi Tu mesteci ‫تو می َجوی‬
anha mi-javand Ei/Ele ‫آنھا می َج َوند‬ u/an mi-javad El/Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
mestecă mestecă ‫َج َود‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be-javim Noi să ‫ما ب َجويم‬ man be-javam Eu să mestec ‫من ب َج َوم‬
mestecm
șoma be-javid Voi să ‫بجويد‬
َ ‫شما‬ to be-javi Tu să ‫تو ب َجوی‬
mestecați mesteci
anha be-javand Ei/Ele să ‫بج َوند‬
َ ‫آنھا‬ u/an be-javad El/Ea să ‫ب َج َود‬ ‫ آن‬/ ‫او‬
mestece mestece

Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬ ِ


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi-javim Noi ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu mestec ‫من دارم می‬
‫َجويم‬ javam ‫َج َوم‬
mestecăm
șoma darid mi-javid Voi mestecați ‫شما داريد می‬ to dari mi-javi Tu mesteci ‫تو داری می‬
‫َجويد‬ ‫َجوی‬
anha darand mi- Ei/Ele ‫ آنھا دارند می‬u/an darad mi-javad El/Ea ‫آن دارد می‬/‫او‬
javand ‫َج َوند‬ ‫َج َود‬
mestecă mestecă

Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma javidim Noi am ‫ما َجويديم‬ man javidam Eu am ‫من َجويدَم‬
mestecat mestecat
șoma javidid Voi ați ‫شما َجويديد‬ to javidi Tu ai ‫تو َجويدی‬
mestecat mestecat
anha javidnd Ei/Ele au ‫آنھا َجويدَند‬ u/an javid El/Ea a ‫ آن َجويد‬/ ‫او‬
mestecat mestecat

135
Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-javidim Noi ‫ما می َجويم‬ man mi-javidam Eu mestecam ‫من می َج َوم‬
mestecam
șoma mi-javidid Voi mestecați ‫شما می َجويد‬ to mi-javidi Tu mestecai ‫تو می َجوی‬
anha mi-javidnd Ei/Ele ‫آنھا می َج َوند‬ u/an mi-javid El/Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
mestecau mesteca ‫َج َود‬

Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma javide-im Noi am ‫ما َجويده ايم‬ man javide-am Eu am ‫من َجويده ام‬
mestecat mestecat
șoma javide-id Voi ați ‫شما َجويده ايد‬ to javide-i Tu ai ‫َجويده ای‬ ‫تو‬
mestecat mestecat
anha javide and Ei/Ele au ‫آنھا َجويده اند‬ u/an javide ast El/Ea a ‫آن َجويده‬/ ‫او‬
mestecat mestecat ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma javide budim Noi ‫ما َجويده‬ man javide budam Eu ‫من َجويده‬
mestecaserăm ‫بوديم‬ mestecasem ‫بودم‬
șoma javide budid Voi ‫شما َجويده‬ to javide budi Tu ‫تو َجويده‬
mestecaserăți ‫بوديد‬ mestecasei ‫بودی‬
anha javide budand Ei/Ele ‫آنھا َجويده‬ u/an javide bud El/Ea ‫ آن‬/ ‫او‬
mestecaseră ‫بودند‬ mestecase ‫َجويده بود‬

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma javide bașim Noi să fi ‫ما َجويده باشيم‬ man javide Eu să fi ‫من َجويده‬
bașam ‫باشم‬
mestecat mestecat
șoma javide bașid Voi să fi ‫شما َجويده باشيد‬ to javide bași Tu să fi ‫تو َجويده‬
mestecat mestecat ‫باشی‬
anha javide Ei/Ele să fi ‫ آنھا َجويده باشند‬u/an javide bașad El/Ea să fi ‫ آن َجويده‬/‫او‬
bașand ‫باشد‬
mestecat mestecat

136
Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu mestecam ‫من داشتم می‬
javidim ‫َجويديم‬ javidam ‫َجويدَم‬
mestecam
șoma daștid mi- Voi mestecați ‫شما داشتيد می‬ to daști mi-javidi Tu mestecai ‫تو داشتی می‬
javidid ‫َجويديد‬ ‫َجويدی‬
anha daștand mi- Ei/Ele ‫ آنھا داشتند می‬u/an dașt mi-javid El/Ea ‫آن داشت می‬/ ‫او‬
javidnd ‫َجويدَند‬ ‫َجويد‬
mestecau mesteca

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim javid Noi vom ‫ما خواھيم َجويد‬ man khaham javid Eu voi ‫من خواھم َجويد‬
mesteca mesteca
șoma khahid javid Voi veți ‫شما خواھيد‬ to khahi javid Tu vei ‫تو خواھی‬
mesteca ‫َجويد‬ mesteca ‫َجويد‬
anha khahand Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad javid El/Ea va ‫ آن خواھد‬/ ‫او‬
javid ‫َجويد‬ ‫َجويد‬
mesteca mesteca

=========
Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬
șoma bejavid Voi ‫ب َجويد‬ ‫شما‬ to bejo Tu mestecă ‫بج ُو‬ ‫تو‬
mestecați

* * *
* *
*
27. A război / ‫جنگيدَن‬
َ

Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-janghim Noi războim ‫ما می َجنگيم‬ man mi-jangam Eu războiesc ‫من می َجنگم‬
șoma mi-janghid Voi războiți ‫شما می َجنگيد‬ to mi-janghi Tu războiești ‫تو می َجنگی‬
anha mi-jangand Ei/Ele ‫آنھا می َجنگند‬ u/an mi-jangad El/Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
războiesc războiește ‫َجنگد‬

137
Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be -janghim Noi să ‫ما ب َجنگيم‬ man be-jangam Eu să ‫من ب َجنگم‬
războim războiesc
șoma be -janghid Voi să ‫شما ب َجنگيد‬ to be -janghi Tu să ‫تو ب َجنگی‬
războiți războiești
anha be -jangand Ei/Ele să ‫آنھا ب َجنگند‬ u/an be -jangad El/Ea să ‫ آن ب َجنگد‬/ ‫او‬
războiască războiască

Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi- Noi războim ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu războiesc ‫من دارم می‬
janghim ‫َجنگيم‬ jangam ‫َجنگم‬
șoma darid mi- Voi războiți ‫شما داريد می‬ to dari mi-janghi Tu războiești ‫تو داری می‬
janghid ‫َجنگيد‬ ‫َجنگی‬
anha darand mi- Ei/Ele ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El/Ea ‫آن دارد می‬/‫او‬
jangand ‫َجنگند‬ jangad ‫َجنگد‬
războiesc războiește

Trecutul simplu ( = trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma janghidim Noi am ‫ما َجنگيديم‬ man janghidam Eu am ‫من َجنگيدَم‬
războit războit
șoma janghidid Voi ați ‫شما َجنگيديد‬ to janghidi Tu ai războit ‫تو َجنگيدی‬
războit
anha janghidand Ei/Ele au ‫آنھا َجنگيدَند‬ u/an janghid El/Ea a ‫ آن َجنگيد‬/ ‫او‬
războit războit

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-janghidim Noi ‫ما می َجنگيديم‬ man mi- Eu războiam ‫من می َجنگيدَم‬
janghidam
războiam
șoma mi-janghidid Voi războiați ‫شما می‬ to mi-janghidi Tu războiai ‫تو می َجنگيدی‬
‫َجنگيديد‬
anha mi- Ei/Ele ‫آنھا می‬ u/an mi- janghid El/Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
janghidand ‫َجنگيدَند‬ ‫َجنگيد‬
războiau războia

138
Trecutul prezent ( = trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma janghide-im Noi am ‫ما َجنگيده ايم‬ man janghide- Eu am ‫من َجنگيده ام‬
am
războit războit
șoma janghide-id Voi ați ‫شما َجنگيده ايد‬ to janghide-i Tu ai războit ‫تو َجنگيده ای‬
războit
anha janghide and Ei/Ele au ‫ آنھا َجنگيده اند‬u/an janghide ast El/Ea a ‫آن َجنگيده‬/ ‫او‬
războit războit ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma janghide budim Noi ‫ما َجنگيده‬ man janghide Eu războisem ‫من َجنگيده‬
‫بوديم‬ budam ‫بودم‬
războiserăm
șoma janghide Voi ‫شما َجنگيده‬ to janghide budi Tu războisei ‫تو َجنگيده‬
budid ‫بوديد‬ ‫بودی‬
războiserăți
anha janghide Ei/Ele ‫آنھا َجنگيده‬ u/an janghide bud El/Ea ‫آن‬/ ‫او‬
budand ‫بودند‬ ‫َجنگيده بود‬
războiseră războise

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma janghide bașim Noi să fi ‫ما َجنگيده‬ man janghide Eu să fi ‫من َجنگيده‬
‫باشيم‬ bașam ‫باشم‬
războit războit
șoma janghide bașid Voi să fi ‫شما َجنگيده‬ to janghide bași Tu să fi ‫تو َجنگيده‬
războit ‫باشيد‬ războit ‫باشی‬
anha janghide Ei/Ele să fi ‫آنھا َجنگيده‬ u/an janghide El/Ea să fi ‫ آن َجنگيده‬/ ‫او‬
bașand ‫باشند‬ bașad ‫باشد‬
războit războit

Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu războiam ‫من داشتم می‬
janghidim ‫َجنگيديم‬ janghidam ‫َجنگيدَم‬
războiam
șoma daștid mi- Voi războiați ‫شما داشتيد می‬ to daști mi- Tu războiai ‫تو داشتی می‬
janghidid ‫َجنگيديد‬ janghidi ‫َجنگيدی‬
anha daștand mi- Ei/Ele ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi- El/Ea ‫آن داشت می‬/ ‫او‬
janghidand ‫َجنگيدَند‬ janghid ‫َجنگيد‬
războiau războia

139
Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim Noi vom ‫ما خواھيم‬ man khaham janghid Eu voi război ‫من خواھم‬
janghid ‫َجنگيد‬ ‫َجنگيد‬
război
șoma khahid Voi veți ‫شما خواھيد‬ to khahi janghid Tu vei război ‫تو خواھی‬
janghid ‫َجنگيد‬ ‫َجنگيد‬
război
anha khahand Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad janghid El/Ea va ‫ آن خواھد‬/ ‫او‬
janghid ‫َجنگيد‬ ‫َجنگيد‬
război război

=========
Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬
șoma bejanghid Voi ‫شما بِ َجنگيد‬ to bejang Tu ‫تو بِ َجنگ‬
războiți războiește

* * *
* *
*

28. A lipi / ‫چسباندَن‬


َ
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-ceasbanim Noi lipim ‫ما می َچسبانيم‬ man mi- Eu lipesc ‫من می َچسبانم‬
ceasbanam
șoma mi-ceasbanid Voi lipiți ‫شما می‬ to mi-ceasbani Tu lipești ‫تو می َچسبانی‬
‫َچسبانيد‬
anha mi-ceasbanand Ei/Ele lipesc ‫آنھا می‬ u/an mi-ceasbanad El/Ea lipește ‫ آن می‬/ ‫او‬
‫َچسبانند‬ ‫َچسباند‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be -ceasbanim Noi să lipim ‫ما ب َچسبانيم‬ man be-ceasbanam Eu să lipesc ‫من ب َچسبانم‬
șoma be-ceasbanid Voi să lipiți ‫شما ب َچسبانيد‬ to be -ceasbani Tu să lipești ‫تو ب َچسبانی‬
anha be -ceasbanand Ei/Ele să ‫آنھا ب َچسبانند‬ u/an be -ceasbanad El/Ea să ‫ آن‬/ ‫او‬
lipească lipească ‫بچسباند‬
َ

140
Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi- Noi lipim ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu lipesc ‫من دارم می‬
ceasbanim ‫َچسبانيم‬ ceasbanam ‫َچسبانم‬
șoma darid mi- Voi lipiți ‫ شما داريد می‬to dari mi-ceasbani Tu lipești ‫تو داری می‬
ceasbanid ‫َچسبانيد‬ ‫َچسبانی‬
anha darand mi- Ei/Ele lipesc ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El/Ea lipește ‫آن دارد می‬/ ‫او‬
ceasbanand ‫َچسبانند‬ ceasbanad ‫َچسباند‬

Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma ceasbandim Noi am lipit ‫ما َچسبانديم‬ man ceasbandam Eu am lipit ‫من َچسباندَم‬
șoma ceasbandid Voi ați lipit ‫شما َچسبانديد‬ to ceasbandi Tu ai lipit ‫تو َچسباندی‬
anha ceasbandand Ei/Ele au ‫آنھا َچسباندَند‬ u/an ceasband El/Ea a lipit ‫ آن‬/ ‫او‬
lipit ‫َچسباند‬

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-ceasbandim Noi lipeam ‫ما می‬ man mi- Eu lipeam ‫من می‬
‫َچسبانديم‬ ceasbandam ‫َچسباندم‬
șoma mi-ceasbandid Voi lipeați ‫شما می‬ to mi-ceasbandi Tu lipeai ‫تو می‬
‫َچسبانديد‬ ‫َچسباندی‬
anha mi- Ei/Ele lipeau ‫آنھا می‬ u/an mi-ceasband El/Ea lipea ‫ آن می‬/ ‫او‬
ceasbandand ‫َچسباندند‬ ‫َچسباند‬

Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma ceasbande-im Noi am lipit ‫ما َچسبانده‬ man ceasbande- Eu am lipit ‫من َچسبانده ام‬
‫ايم‬ am
șoma ceasbande-id Voi ați lipit ‫شما َچسبانده‬ to ceasbande-i Tu ai lipit ‫تو َچسبانده‬
‫ايد‬ ‫ای‬
anha ceasbande and Ei/Ele au ‫ آنھا َچسبانده‬u/an ceasbande ast El/Ea a lipit ‫ آن َچسبانده‬/‫او‬
lipit ‫اند‬ ‫است‬

141
Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma ceasbande Noi ‫ما َچسبانده‬ man ceasbande eu lipisem ‫من َچسبانده‬
budim ‫بوديم‬ budam ‫بودم‬
lipiserăm
șoma ceasbande Voi lipiserăți ‫شما َچسبانده‬ to ceasbande budi Tu lipisei ‫تو َچسبانده‬
budid ‫بوديد‬ ‫بودی‬
anha ceasbande Ei / Ele ‫ آنھا َچسبانده‬u/an ceasbande bud El / ea lipise ‫ آن‬/‫او‬
budand ‫بودند‬ ‫َچسبانده بود‬
lipiseră

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma ceasbande Noi să fi lipit ‫ما َچسبانده‬ man ceasbande Eu să fi lipit ‫من َچسبانده‬
bașim ‫باشيم‬ bașam ‫باشم‬
șoma ceasbande Voi să fi lipit ‫شما َچسبانده‬ to ceasbande bași Tu să fi lipit ‫تو َچسبانده‬
bașid ‫باشيد‬ ‫باشی‬
anha ceasbande Ei / Ele să fi ‫آنھا َچسبانده‬ u/an ceasbande El / Ea să fi ‫ آن َچسبانده‬/ ‫او‬
bașand ‫باشند‬ bașad ‫باشد‬
lipit lipit

Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi lipeam ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu lipeam ‫من داشتم می‬
ceasbandim ‫چسبانديم‬ ceasbandam ‫چسباندم‬
șoma daștid mi- Voi lipeați ‫شما داشتيد می‬ to daști mi- Tu lipeai ‫تو داشتی می‬
ceasbandid ‫چسبانديد‬ ceasbandi ‫چسباندی‬
anha daștand mi- Ei/Ele lipeau ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi- El/Ea lipea ‫آن داشت می‬/‫او‬
ceasbandand ‫چسباندند‬ ceasband ‫چسباند‬

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim Noi vom lipi ‫ما خواھيم‬ man khaham Eu voi lipi ‫من خواھم‬
ceasband ‫چسباند‬ ceasband ‫چسباند‬
șoma khahid Voi veți lipi ‫شما خواھيد‬ to khahi ceasband Tu vei lipi ‫تو خواھی‬
ceasband ‫چسباند‬ ‫چسباند‬
anha khahand Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad El/Ea va lipi ‫ آن خواھد‬/‫او‬
ceasband ‫چسباند‬ ceasband ‫چسباند‬
lipi

142
Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬
șoma beceasbanid Voi lipiți ‫شما بچسبانيد‬ to beceasban Tu lipește ‫بچسبان‬ ‫تو‬

* * *
* *
*
29. A tipări / ‫چاپ کردن‬

Prezentul simplu / de informare / ‫حا ِل ساده‬


PLURAL SINGULAR
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma ceap mikonim Noi tipărim ‫ ما چاپ می‬man ceap mikonam Eu tipărec ‫من چاپ می‬
‫کنيم‬ ‫کنم‬
șoma ceap mikonid Voi tipăriți ‫شما چاپ می‬ to ceap mikoni Tu tipărești ‫تو چاپ می‬
‫کنيد‬ ‫کنی‬
anha ceap Ei / Ele ‫ آنھا چاپ می‬u/an ceap mikonad El /Ea ‫ آن چاپ‬/ ‫او‬
mikonand ‫کنند‬ ‫می کند‬
tipărec tipărește

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


PLURAL SINGULAR
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma ceap mikonim Noi să ‫ما چاپ بکنيم‬ man ceap mikonam Eu să tipărec ‫من چاپ بکنم‬
tipărim
șoma ceap Voi să tipăriți ‫شما چاپ بکنيد‬ to ceap mikoni Tu să ‫تو چاپ بکنی‬
mikonid
tipărești
anha ceap Ei / Ele să ‫آنھا چاپ بکنند‬ u/an ceap mikonad El / Ea să ‫ آن چاپ‬/ ‫او‬
mikonand ‫بکند‬
tipărească tipărească

Prezentul continuu ( = prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim ceap Noi tipărim ‫ما داريم چاپ‬ man daram ceap Eu tipărec ‫من دارم چاپ می‬
mikonim ‫می کنيم‬ mikonam ‫کنم‬
șoma darid ceap Voi tipăriți ‫شما داريد چاپ‬ to dari ceap Tu tipărești ‫تو داری چاپ می‬
mikonid ‫می کنيد‬ mikoni ‫کنی‬
anha darand ceap Ei / Ele ‫ آنھا دارند چاپ‬u/an darad ceap El /Ea ‫ آن دارد چاپ‬/ ‫او‬
mikonand ‫می کنند‬ mikonad ‫ميکند‬
tipărec tipărește

143
Trecutul simplu ( trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma ceap kardim Noi am ‫ما چاپ کرديم‬ man ceap Eu am tipărit ‫من چاپ‬
kardam ‫کردم‬
tipărit
șoma ceap kardid Voi ați tipărit ‫شما چاپ‬ to ceap kardi Tu ai tipărit ‫چاپ‬ ‫تو‬
‫کرديد‬ ‫کردی‬
anha ceap kardand Ei/Ele au ‫آنھا چاپ‬ u/an ceap kard El/Ea a ‫ آن‬/ ‫او‬
tipărit ‫کردند‬ tipărit ‫چاپ کرد‬

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma ceap mi- Noi tipăream ‫ما چاپ می‬ man ceap mi-kardam Eu tipăream ‫من چاپ می‬
kardim ‫کرديم‬ ‫کردم‬
șoma ceap mi- Voi tipăreați ‫شما چاپ می‬ to ceap mi-kardi Tu tipărei ‫تو چاپ می‬
kardid ‫کرديد‬ ‫کردی‬
anha ceap mi- Ei/Ele ‫آنھا چاپ می‬ u/an ceap mi-kard El/Ea tipărea ‫ آن چاپ‬/‫او‬
kardand ‫کردند‬ ‫می کرد‬
tipăreau

Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma ceap karde-im Noi am ‫ما چاپ کرده‬ man ceap karde- Eu am tipărit ‫من چاپ کرده‬
‫ايم‬ am ‫ام‬
tipărit
șoma ceap karde-id Voi ați tipărit ‫شما چاپ‬ to ceap karde-i Tu ai tipărit ‫تو چاپ کرده ای‬
‫کرده ايد‬
anha ceap karde Ei/Ele au ‫آنھا چاپ‬ u/an ceap karde El/Ea a ‫ آن چاپ‬/‫او‬
and ‫کرده اند‬ ast ‫کرده است‬
tipărit tipărit

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma ceap karde Noi ‫ما چاپ کرده‬ man ceap karde Eu tipărisem ‫من چاپ کرده‬
budim ‫بوديم‬ budam ‫بودم‬
tipăriserăm
șoma ceap karde Voi ‫شما چاپ کرده‬ to ceap karde budi Tu tipărisei ‫تو چاپ کرده‬
budid ‫بوديد‬ ‫بودی‬
tipăriserăți
anha ceap karde Ei/Ele ‫آنھا چاپ کرده‬ u/an ceap karde bud El/Ea ‫ آن چاپ‬/‫او‬
budand ‫بودند‬ ‫کرده بود‬
tipăriseră tipărise

144
Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma ceap karde Noi să fi ‫ما چاپ کرده‬ man ceap karde Eu să fi ‫من چاپ کرده‬
bașim ‫باشيم‬ bașam ‫باشم‬
tipărit tipărit
șoma ceap karde Voi să fi ‫شما چاپ کرده‬ to ceap karde bași Tu să fi ‫تو چاپ کرده‬
bașd ‫باشيد‬ ‫باشی‬
tipărit tipărit
anha ceap karde Ei/Ele să fi ‫آنھا چاپ کرده‬ u/an ceap karde El/Ea să fi ‫ آن چاپ کرده‬/‫او‬
bașand ‫باشند‬ bașad ‫باشد‬
tipărit tipărit

Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim ceap Noi tipăream ‫ما داشتيم چاپ‬ man daștam ceap Eu tipăream ‫من داشتم چاپ‬
mikardim ‫می کرديم‬ mikardam ‫می کردم‬
șoma daștid ceap Voi tipăreați ‫شما داشتيد چاپ‬ to daști ceap Tu tipăreai ‫تو داشتی چاپ‬
mikardid ‫می کرديد‬ mikardi ‫می کردی‬
anha daștand Ei/Ele ‫ آنھا داشتند چاپ‬u/an dașt ceap El/Ea tipărea ‫ آن داشت‬/ ‫او‬
ceap mikardand ‫می کردند‬ mikard ‫چاپ می کرد‬
tipăreau

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma ceap khahim Noi vom ‫ما چاپ خواھيم‬ man ceap khaham Eu voi tipări ‫من چاپ خواھم‬
kard ‫کرد‬ kard ‫کرد‬
tipări
șoma ceap khahid Voi veți ‫شما چاپ‬ to ceap khahi kard Tu vei tipări ‫تو چاپ خواھی‬
kard ‫خواھيد کرد‬ ‫کرد‬
tipări
anha ceap Ei/Ele vor ‫آنھا چاپ‬ u/an ceap khahad El/Ea va ‫ آن چاپ‬/ ‫او‬
khahand kard ‫خواھند کرد‬ kard ‫خواھد کرد‬
tipări tipări

Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬


șoma ceap konid Voi tipăriți ‫شما چاپ کنيد‬ to ceap kon Tu ‫چاپ کن‬ ‫تو‬
tipărește

* * *
* *
*

145
ُ ) ‫خوابيدن‬
30. A dormi ( a se culca ) / ( ‫خفتَن‬
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬ ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-khabim Noi dormim ‫ما می خوابيم‬ man mi-khabam Eu dorm ‫من می خوابم‬
șoma mi-khabid Voi dormiți ‫شما می خوابيد‬ to mi-khabi Tu dormi ‫تو می خوابی‬
anha mi-khaband Ei/Ele dorm ‫آنھا می خوابند‬ u/an mi-khabad El/Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
doarme ‫خوابد‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be -khabim Noi să ‫ما بخوابيم‬ man be-khabam Eu să dorm ‫من بخوابم‬
dormim
șoma be-khabid Voi să ‫شما بخوابيد‬ to be -khabi Tu să dormi ‫تو بخوابی‬
dormiți
anha be -khaband Ei/Ele să ‫آنھا بخوابند‬ u/an be-khabad El/Ea să ‫ آن بخوابد‬/ ‫او‬
doarmă doarmă

Prezentul continuu ( = prezent simplu ) / ‫حا ِل استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi- Noi dormim ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu dorm ‫من دارم می‬
khabim ‫خوابيم‬ khabam ‫خوابم‬
șoma darid mi- Voi dormiți ‫شما داريد می‬ to dari mi-khabi Tu dormi ‫تو داری می‬
khabid ‫خوابيد‬ ‫خوابی‬
anha darand mi- Ei/Ele dorm ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El/Ea ‫ آن دارد می‬/ ‫او‬
khaband ‫خوابند‬ khabad ‫خوابد‬
doarme

Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khabidim Noi am dormit ‫ما خوابيديم‬ man khabidam Eu am ‫من خوابيدم‬
dormit
șoma khabidid Voi ați dormit ‫شما خوابيديد‬ to khabidi Tu ai dormit ‫تو خوابيدی‬
anha khabidand Ei/Ele au ‫آنھا خوابيدند‬ u/an khabid El/Ea a ‫ آن خوابيد‬/ ‫او‬
dormit dormit

146
Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-khabidim Noi ‫ ما می خوابيديم‬man mi-khabidam Eu dormeam ‫من می خوابيدم‬
dormeam
șoma mi-khabidid Voi dormeați ‫شما می خوابيديد‬ to mi-khabidi Tu dormeai ‫تو می خوابيدی‬
anha mi- Ei/Ele ‫آنھا می خوابيدند‬ u/an mi-khabid El / Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
khabidand ‫خوابيد‬
dormeau dormea

Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khabide-im Noi am ‫ما خوابيده ايم‬ man khabide-am Eu am ‫من خوابيده ام‬
dormit dormit
șoma khabide-id Voi ați ‫شما خوابيده ايد‬ to khabide-i Tu ai dormit ‫تو خوابيده ای‬
dormit
anha khabide and Ei/Ele au ‫ آنھا خوابيده اند‬u/an khabide ast El/Ea a ‫ آن خوابيده‬/‫او‬
dormit dormit ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khabide budim Noi ‫ما خوابيده‬ man khabide Eu ‫من خوابيده‬
‫بوديم‬ budam ‫بودم‬
dormiserăm dormisem
șoma khabide budid Voi ‫شما خوابيده‬ to khabide budi Tu dormisei ‫تو خوابيده‬
dormiserăți ‫بوديد‬ ‫بودی‬
anha khabide budand Ei/Ele ‫آنھا خوابيده‬ u/an khabide bud El/Ea ‫ آن‬/ ‫او‬
dormiseră ‫بودند‬ dormise ‫خوابيده بود‬

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khabide bașim Noi să fi ‫ما خوابيده‬ man khabide bașam Eu să fi ‫من خوابيده‬
dormit ‫باشيم‬ dormit ‫باشم‬
șoma khabide bașid Voi să fi ‫شما خوابيده‬ to khabide bași Tu să fi ‫تو خوابيده‬
dormit ‫باشيد‬ dormit ‫باشی‬
anha khabide Ei/Ele să fi ‫آنھا خوابيده‬ u/an khabide bașad El/Ea să fi ‫ آن خوابيده‬/‫او‬
bașand ‫باشند‬ ‫باشد‬
dormit dormit

147
Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu dormeam ‫من داشتم می‬
khabidam ‫خوابيديم‬ khabidam ‫خوابيدم‬
dormeam
șoma daștid mi- Voi dormeați ‫شما داشتيد می‬ to daști mi- Tu dormeai ‫تو داشتی می‬
khabidi ‫خوابيديد‬ khabidi ‫خوابيدی‬
anha daștand mi- Ei/Ele ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi- El/Ea ‫ آن داشت می‬/ ‫او‬
khabid ‫خوابيدند‬ khabid ‫خوابيد‬
dormeau dormea

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim Noi vom ‫ما خواھيم‬ man khaham khabid Eu voi dormi ‫من خواھم‬
khabid ‫خوابيد‬ ‫خوابيد‬
dormi
șoma khahid Voi veți ‫شما خواھيد‬ to khahi khabid Tu vei dormi ‫تو خواھی‬
khabid ‫خوابيد‬ ‫خوابيد‬
dormi
anha khahand Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad khabid El/Ea va ‫ آن خواھد‬/ ‫او‬
khabid ‫خوابيد‬ ‫خوابيد‬
dormi dormi

Verbul de comandă ( mod imperative ) / ‫فعل امر‬


șoma bekhabid Voi ‫شما بخوابيد‬ to bekhab Tu dormi ‫بخواب‬ ‫تو‬
dormiți

* * *
* *
*
31. A citi ( a cânta ) / ‫خواندن‬
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-khanim Noi citim ‫ما می خوانيم‬ man mi-khanam Eu citesc ‫من می خوانم‬
șoma mi-khanid Voi citiți ‫شما می خوانيد‬ to mi-khani Tu citești ‫تو می خوانی‬
anha mi-khanand Ei/Ele citesc ‫آنھا می خوانند‬ u/an mi-khanad El /Ea citește ‫ آن می‬/ ‫او‬
‫خواند‬

148
Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be -khanim Noi să citim ‫ما بخوانيم‬ man be-khanam Eu să citesc ‫من بخوانم‬
șoma be -khanid Voi să citiți ‫شما بخوانيد‬ to be -khani Tu să citești ‫تو بخوانی‬
anha be -khanand Ei/Ele să ‫آنھا بخوانند‬ u/an be -khanad El /Ea să ‫ آن بخواند‬/ ‫او‬
citească citească

Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi- Noi citim ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu citesc ‫من دارم می‬
khanim ‫خوانيم‬ khanam ‫خوانم‬
șoma darid mi- Voi citiți ‫شما داريد می‬ to dari mi-khani Tu citești ‫تو داری می‬
khanid ‫خوانيد‬ ‫خوانی‬
anha darand mi- Ei/Ele citesc ‫ آنھا دارند می‬u/an darad mi-khanad El /Ea citește ‫آن دارد می‬/‫او‬
khanand ‫خوانند‬ ‫خواند‬

Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khandim Noi am citit ‫ما خوانديم‬ man khandam Eu am citit ‫من خواندم‬
șoma khandid Voi ați citit ‫شما خوانديد‬ to khandi Tu ai citit ‫تو خواندی‬
anha khandand Ei/Ele au ‫آنھا خواندند‬ u/an khand El/Ea a citit ‫ آن خواند‬/ ‫او‬
citit

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-khandim Noi citeam ‫ما می خوانديم‬ man mi- Eu citeam ‫من می خواندم‬
khandam
șoma mi-khandid Voi citeați ‫شما می خوانديد‬ to mi-khandi Tu citeai ‫تو می خواندی‬
anha mi-khandand Ei/Ele citeau ‫آنھا می خواندند‬ u/an mi-khand El/Ea citea ‫ آن می‬/ ‫او‬
‫خواند‬

149
Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khande-im Noi am citit ‫ما خوانده ايم‬ man khande-am Eu am citit ‫من خوانده ام‬
șoma khande-id Voi ați citit ‫شما خوانده ايد‬ to khande-i Tu ai citit ‫تو خوانده ای‬
anha khande and Ei/Ele au ‫آنھا خوانده اند‬ u/an khande ast El/Ea a citit ‫ آن خوانده‬/ ‫او‬
citit ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khande budim Noi citiserăm ‫ما خوانده‬ man khande Eu citisem ‫من خوانده‬
‫بوديم‬ budam ‫بودم‬
șoma khande budid Voi citiserăți ‫شما خوانده‬ to khande budi Tu citisei ‫تو خوانده‬
‫بوديد‬ ‫بودی‬
anha khande budand Ei/Ele ‫آنھا خوانده‬ u/an khande bud El/Ea citise ‫ آن خوانده‬/ ‫او‬
citiseră ‫بودند‬ ‫بود‬

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khande bașim Noi să fi citit ‫ما خوانده‬ man khande bașam Eu să fi citit ‫من خوانده‬
‫باشيم‬ ‫باشم‬
șoma khande bașid Voi să fi citit ‫شما خوانده‬ to khande bași Tu să fi citit ‫تو خوانده‬
‫باشيد‬ ‫باشی‬
anha khande bașand Ei/Ele să fi ‫آنھا خوانده‬ u/an khande bașad El/Ea să fi ‫ آن خوانده‬/ ‫او‬
citit ‫باشند‬ citit ‫باشد‬

Trecutul în efectuare ( = trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi citeam ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu citeam ‫من داشتم می‬
khandim ‫خوانديم‬ khandam ‫خواندم‬
șoma daștid mi- Voi citeați ‫شما داشتيد می‬ to daști mi- Tu citeai ‫تو داشتی می‬
khandid ‫خوانديد‬ khandi ‫خواندی‬
anha daștand mi- Ei/Ele citeau ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi- El/Ea citea ‫ آن داشت می‬/ ‫او‬
khandand ‫خواندند‬ khand ‫خواند‬

150
Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim khand Noi vom citi ‫ما خواھيم‬ man khaham Eu voi citi ‫من خواھم‬
‫خواند‬ khand ‫خواند‬
șoma khahid khand Voi veți citi ‫شما خواھيد‬ to khahi khand Tu vei citi ‫تو خواھی‬
‫خواند‬ ‫خواند‬
anha khahand Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad khand El/Ea va citi ‫ آن خواھد‬/ ‫او‬
khand ‫خواند‬ ‫خواند‬
citi

Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬


șoma bekhanid Voi citiți ‫شما بخوانيد‬ to bekhan Tu citește ‫بخوان‬ ‫تو‬

* * *
* *
*

32. A mânca / ‫خ ُوردَن‬


Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-khorim Noi mâncăm ‫ما می خوريم‬ man mi-khoram Eu mănânc ‫من می خورم‬
șoma mi-khorid Voi mâncați ‫شما می خوريد‬ to mi-khori Tu mănânci ‫تو می خوری‬
anha mi-khorand Ei/Ele ‫آنھا می خورند‬ u/an mi-khorad El/Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
mănânc mănâncă ‫خورد‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be -khorim Noi să ‫ما بخوريم‬ man be-khoram Eu să ‫من بخورم‬
mâncăm mănânc
șoma be-khorid Voi să ‫شما بخوريد‬ to be-khori Tu să ‫تو بخوری‬
mâncați mănânci
anha be-khorand Ei/Ele să ‫آنھا بخورند‬ u/an be -khorad El/Ea să ‫ آن بخورد‬/ ‫او‬
mănânce mănânce

151
Prezentul continuu ( = prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi- Noi mâncăm ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu mănânc ‫من دارم می‬
khorim ‫خوريم‬ khoram ‫خورم‬
șoma darid mi- Voi mâncați ‫شما داريد می‬ to dari mi-khori Tu mănânci ‫تو داری می‬
khorid ‫خوريد‬ ‫خوری‬
anha darand mi- Ei/Ele ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El/Ea ‫آن دارد می‬/‫او‬
khorand ‫خورند‬ khorad ‫خورد‬
mănâncă mănâncă

Trecutul simplu ( = trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khordim Noi am ‫ما خورديم‬ man khordam Eu am ‫من خوردم‬
mâncat mâncat
șoma khordid Voi ați mâncat ‫شما خورديد‬ to khordi Tu ai mâncat ‫تو خوردی‬
anha khordand Ei/Ele au ‫آنھا خوردند‬ u/an khord El/Ea a ‫ آن خورد‬/ ‫او‬
mâncat mâncat

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-khordim Noi mâncam ‫ما می خورديم‬ man mi-khordam Eu mâncam ‫من می خوردم‬
șoma mi-khordid Voi mâncați ‫شما می‬ to mi-khordi Tu mâncai ‫تو می خوردی‬
‫خورديد‬
anha mi-khordand Ei/Ele ‫آنھا می خوردند‬ u/an mi-khord El/Ea mânca ‫ آن می‬/ ‫او‬
mâncau ‫خورد‬

Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khorde-im Noi am ‫ما خورده ايم‬ man khorde-am Eu am ‫من خورده ام‬
mâncat mâncat
șoma khorde-id Voi ați ‫شما خورده ايد‬ to khorde-i Tu ai mâncat ‫تو خورده ای‬
mâncat
anha khorde and Ei/Ele au ‫آنھا خورده اند‬ u/an khorde ast El/Ea a ‫ آن خورده‬/ ‫او‬
mâncat mâncat ‫است‬

152
Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khorde budim Noi ‫ما خورده‬ man khorde Eu ‫من خورده‬
‫بوديم‬ budam ‫بودم‬
mâncaserăm mâncasem
șoma khorde budid Voi ‫شما خورده‬ to khorde budi Tu mâncasei ‫تو خورده‬
mâncaserăți ‫بوديد‬ ‫بودی‬
anha khorde budand Ei/Ele ‫آنھا خورده‬ u/an khorde bud El/Ea ‫ آن خورده‬/ ‫او‬
mâncaseră ‫بودند‬ mâncase ‫بود‬

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khorde bașim Noi să fi ‫ما خورده‬ man khorde bașam Eu să fi ‫من خورده‬
mâncat ‫باشيم‬ mâncat ‫باشم‬
șoma khorde bașid Voi să fi ‫شما خورده‬ to khorde bași Tu să fi ‫تو خورده‬
mâncat ‫باشيد‬ mâncat ‫باشی‬
anha khorde bașand Ei/Ele să fi ‫آنھا خورده‬ u/an khorde bașad El/Ea să fi ‫ آن خورده‬/‫او‬
mâncat ‫باشند‬ mâncat ‫باشد‬

Trecutul în efectuare ( = trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi mâncam ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu mâncam ‫من داشتم می‬
khordim ‫خورديم‬ khordam ‫خوردم‬
șoma daștid mi- Voi mâncați ‫شما داشتيد می‬ to daști mi- Tu mâncai ‫تو داشتی می‬
khordid ‫خورديد‬ khordi ‫خوردی‬
anha daștand mi- Ei/Ele ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi- El/Ea mânca ‫ آن داشت می‬/‫او‬
khordand ‫خوردند‬ khord ‫خورد‬
mâncau

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim khord Noi vom ‫ما خواھيم‬ man khaham Eu voi ‫من خواھم خورد‬
‫خورد‬ khord
mânca mânca
șoma khahid khord Voi veți ‫شما خواھيد‬ to khahi khord Tu vei mânca ‫تو خواھی‬
mânca ‫خورد‬ ‫خورد‬
anha khahand khord Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad khord El/Ea va ‫ آن خواھد‬/ ‫او‬
mânca ‫خورد‬ mânca ‫خورد‬

153
Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬
șoma bekhorid Voi mâncați ‫شما بخوريد‬ to bekhor Tu ‫تو بخور‬
mănâncă

* * *
* *
*
33. A râde / ‫خَنديدَن‬
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬ ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-khandim Noi râdem ‫ما می خنديم‬ man mi-khandam Eu râd ‫من می خندم‬
șoma mi-khandid Voi râdeți ‫شما می خنديد‬ to mi-khandi Tu râzi ‫تو می خندی‬
anha mi- Ei/Ele râd ‫آنھا می خندند‬ u/an mi-khandad El/Ea râde ‫ آن می‬/ ‫او‬
khandand ‫خندد‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be -khandim Noi să râdem ‫ما بخنديم‬ man be-khandam Eu să râd ‫من بخندم‬
șoma be -khandid Voi să râdeți ‫شما بخنديد‬ to be -khandi Tu să râzi ‫تو بخندی‬
anha be -khandand Ei/Ele să ‫آنھا بخندند‬ u/an be -khandad El/Ea să ‫ آن بخندد‬/ ‫او‬
râdă râdă

Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi- Noi râdem ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu râd ‫من دارم می‬
khandim ‫خنديم‬ khandam ‫خندم‬
șoma darid mi- Voi râdeți ‫شما داريد می‬ to dari mi-khandi Tu râzi ‫تو داری می‬
khandid ‫خنديد‬ ‫خندی‬
anha darand mi- Ei/Ele râd ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El/Ea râde ‫ آن دارد می‬/ ‫او‬
khandand ‫خندند‬ khandad ‫خندد‬

Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khandidim Noi am râs ‫ما خنديديم‬ man khandidam Eu am râs ‫من خنديدم‬
șoma khandidid Voi ați râs ‫شما خنديديد‬ to khandidi Tu ai râs ‫تو خنديدی‬
anha khandidand Ei/Ele au râs ‫آنھا خنديدند‬ u/an khandid El/Ea a râs ‫ آن خنديد‬/ ‫او‬

154
Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-khandidim Noi râdeam ‫ما می خنديديم‬ man mi- Eu râdeam ‫من می خنديدم‬
khandidam
șoma mi-khandidid Voi râdeați ‫شما می‬ to mi-khandidi Tu râdeai ‫تو می خنديدی‬
‫خنديديد‬
anha mi-khandidand Ei/Ele ‫آنھا می‬ u/an mi-khandid El/Ea râdea ‫ آن می‬/ ‫او‬
râdeau ‫خنديدند‬ ‫خنديد‬

Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khandide-im Noi am râs ‫ما خنديده ايم‬ man khandide- Eu am râs ‫من خنديده ام‬
am
șoma khandide-id Voi ați râs ‫شما خنديده ايد‬ to khandide-i Tu ai râs ‫تو خنديده ای‬
anha khandide and Ei/Ele au râs ‫آنھا خنديده‬ u/an khandide El/Ea a râs ‫ آن خنديده‬/ ‫او‬
‫اند‬ ast ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj.
verb
ma khandide budim Noi ‫ما خنديده‬ man khandide Eu râsesem ‫من خنديده‬
‫بوديم‬ budam ‫بودم‬
râseserăm
șoma khandide budid Voi ‫شما خنديده‬ to khandide budi Tu râsesei ‫تو خنديده‬
râseserăți ‫بوديد‬ ‫بودی‬
anha khandide budand Ei/Ele ‫آنھا خنديده‬ u/an khandide bud El/Ea râsese ‫ آن‬/ ‫او‬
râseseră ‫بودند‬ ‫خنديده بود‬

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khandide bașim Noi să fi râs ‫ما خنديده‬ man khandide Eu să fi râs ‫من خنديده‬
‫باشيم‬ bașam ‫باشم‬
șoma khandide bașid Voi să fi râs ‫شما خنديده‬ to khandide bași Tu să fi râs ‫تو خنديده‬
‫باشيد‬ ‫باشی‬
anha khandide Ei/Ele să fi ‫آنھا خنديده‬ u/an khandide El/Ea să fi ‫ آن خنديده‬/‫او‬
bașand ‫باشند‬ bașad ‫باشد‬
râs râs

155
Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi râdeam ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu râdeam ‫من داشتم می‬
khandidim ‫خنديديم‬ khandidam ‫خنديدم‬
șoma daștid mi- Voi râdeați ‫شما داشتيد می‬ to daști mi- Tu râdeai ‫تو داشتی می‬
khandidid ‫خنديديد‬ khandidi ‫خنديدی‬
anha daștand mi- Ei/Ele ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi- El/Ea râdea ‫او آن داشت می‬
khandidand ‫خنديدند‬ khandid ‫خنديد‬
râdeau

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. pronunție traducere conj. verb
verb
ma khahim khandid Noi vom ‫ما خواھيم‬ man khaham Eu voi râde ‫من خواھم‬
‫خنديد‬ khandid ‫خنديد‬
râde
șoma khahid khandid Voi veți râde ‫شما خواھيد‬ to khahi khandid Tu vei râde ‫تو خواھی‬
‫خنديد‬ ‫خنديد‬
anha khahand Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad El/Ea va ‫ آن خواھد‬/‫او‬
khandid ‫خنديد‬ khandid ‫خنديد‬
râde râde

Verbul de comandă ( mod imperativ) / ‫فعل امر‬


șoma bekhandid Voi râdeți ‫شما بخنديد‬ to bekhand Tu râzi ‫بخند‬ ‫تو‬

* * *
* *
*

34. A vrea / ( ‫ طَلَبيدَن‬- ‫خواستَن ) طَلَب کردَن‬

Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-khahim Noi vrem ‫ما می خواھيم‬ man mi-khaham Eu vreau ‫من می خواھم‬
șoma mi-khahid Voi vreți ‫شما می خواھيد‬ to mi-khahi Tu vrei ‫تو می خواھی‬
anha mi-khahand Ei/Ele vor ‫آنھا می خواھند‬ u/an mi-khahad El/Ea vrea ‫ آن می‬/ ‫او‬
‫خواھد‬

156
Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be -khahim Noi să vrem ‫ما بخواھيم‬ man be-khaham Eu să vreau ‫من بخواھم‬
șoma be -khahid Voi să vreți ‫شما بخواھيد‬ to be -khahi Tu să vrei ‫تو بخواھی‬
anha be -khahand Ei/Ele să ‫آنھا بخواھند‬ u/an be -khahad El/Ea să ‫ آن‬/ ‫او‬
vrea vrea ‫بخواھد‬

Prezentul continuu ( = prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi- Noi vrem ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu vreau ‫من دارم می‬
khahim ‫خواھيم‬ khaham ‫خواھم‬
șoma darid mi- Voi vreți ‫شما داريد می‬ to dari mi-khahi Tu vrei ‫تو داری می‬
khahid ‫خواھيد‬ ‫خواھی‬
anha darand mi- Ei/Ele vor ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El/Ea vrea ‫ آن دارد می‬/ ‫او‬
khahand ‫خواھند‬ khahad ‫خواھد‬

Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khastim Noi am vrut ‫ما خواستيم‬ man khastam Eu am vrut ‫من خواستم‬
șoma khastid Voi ați vrut ‫شما خواستيد‬ to khasti Tu ai vrut ‫تو خواستی‬
anha khastand Ei/Ele au ‫آنھا خواستند‬ u/an khast El/Ea a vrut ‫ آن‬/ ‫او‬
vrut ‫خواست‬

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-khastim Noi vroiam ‫ما می خواستيم‬ man mi-khastam Eu vroiam ‫من می خواستم‬
șoma mi-khastid Voi vroiați ‫شما می‬ to mi-khasti Tu vroiai ‫تو می خواستی‬
‫خواستيد‬
anha mi-khastand Ei/Ele ‫آنھا می خواستند‬ u/an mi-khast El/Ea vroia ‫ آن می‬/ ‫او‬
vroiau ‫خواست‬

157
Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khaste-im Noi am vrut ‫ما خواسته ايم‬ man khaste-am Eu am vrut ‫من خواسته ام‬
șoma khaste-id Voi ați vrut ‫شما خواسته‬ to khaste-i Tu ai vrut ‫تو خواسته ای‬
‫ايد‬
anha khaste and Ei/Ele au ‫ آنھا خواسته اند‬u/an khaste ast El/Ea a vrut ‫ آن خواسته‬/ ‫او‬
vrut ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khaste budim Noi ‫ما خواسته‬ man khaste Eu voisem ‫من خواسته‬
‫بوديم‬ budam ‫بودم‬
voiserăm
șoma khaste budid Voi voiserăți ‫شما خواسته‬ to khaste budi Tu voisei ‫تو خواسته‬
‫بوديد‬ ‫بودی‬
anha khaste Ei/Ele ‫آنھا خواسته‬ u/an khaste bud El/Ea vruse ‫ آن‬/ ‫او‬
budand ‫بودند‬ ‫خواسته بود‬
vruseră

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khaste bașim Noi să fi vrut ‫ما خواسته‬ man khaste Eu să fi vrut ‫من خواسته‬
‫باشيم‬ bașam ‫باشم‬
șoma khaste bașid Voi să fi vrut ‫شما خواسته‬ to khaste bași Tu să fi vrut ‫تو خواسته‬
‫باشيد‬ ‫باشی‬
anha khaste Ei/Ele să fi ‫آنھا خواسته‬ u/an khaste bașad El/Ea să fi ‫ آن خواسته‬/ ‫او‬
bașand ‫باشند‬ ‫باشد‬
vrut vrut

Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi vroiam ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu vroiam ‫من داشتم می‬
khastim ‫خواستيم‬ khastam ‫خواستم‬
șoma daștid mi- Voi vroiați ‫ شما داشتيد می‬to daști mi-khasti Tu vroiai ‫تو داشتی می‬
khastid ‫خواستيد‬ ‫خواستی‬
anha daștnd mi- Ei/Ele ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi- El/Ea vroia ‫ آن داشت می‬/ ‫او‬
khastand ‫خواستند‬ khast ‫خواست‬
vroiau

158
Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim khast Noi vom ‫ما خواھيم‬ man khaham Eu voi vrea ‫من خواھم‬
‫خواست‬ khast ‫خواست‬
vrea
șoma khahid khast Voi veți vrea ‫شما خواھيد‬ to khahi khast Tu vei vrea ‫تو خواھی‬
‫خواست‬ ‫خواست‬
anha khahand Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad khast El/Ea va ‫ آن خواھد‬/ ‫او‬
khast ‫خواست‬ ‫خواست‬
vrea vrea

=========
Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬
șoma bekhahid Voi vreți ‫شما بخواھيد‬ to bekhah Tu vrei ‫تو بخواه‬

* * *
* *
*
35. A strica / ‫خراب کردَن‬

Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma kharab mi- Noi stricăm ‫ما خراب می‬ man kharab mi- Eu stric ‫من خراب می‬
konim ‫کنيم‬ konam ‫کنم‬
șoma kharab mi- Voi stricați ‫شما خراب‬ to kharab mi-koni Tu strici ‫تو خراب می‬
konid ‫می کنيد‬ ‫کنی‬
anha kharab mi- Ei/Ele strică ‫آنھا خراب‬ u/an kharab mi- El/Ea strică ‫آن خراب‬/‫او‬
konand ‫می کنند‬ konad ‫می کند‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. pronunție traducere conj. verb
verb
ma kharab be-konim Noi să ‫ما خراب‬ man kharab be- Eu să stric ‫من خراب‬
‫بکنيم‬ konam ‫بکنم‬
stricăm
șoma kharab be-konid Voi să stricați ‫شما خراب‬ to kharab be-koni Tu să strici ‫تو خراب‬
‫بکنيد‬ ‫بکنی‬
anha kharab be- Ei/Ele să ‫آنھا خراب‬ u/an kharab be-konad El/Ea să ‫ آن خراب‬/‫او‬
konand ‫بکنند‬ ‫بکند‬
strice strice

159
Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim kharab Noi stricăm ‫ما داريم خراب‬ man daram Eu stric ‫من دارم خراب‬
mi-konim ‫می کنيم‬ kharab mi-konam ‫می کنم‬
șoma darid Voi stricați ‫شما داريد خراب‬ to dari kharab Tu strici ‫تو داری خراب‬
kharab mi-konid ‫می کنيد‬ mi-koni ‫می کنی‬
anha darand Ei/Ele strică ‫ آنھا دارند خراب‬u/an dard kharab El/Ea strică ‫ آن دارد خراب‬/‫او‬
kharab mi- ‫می کنند‬ mi-konad ‫می کند‬
konand

Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma kharab kardim Noi am ‫ما خراب‬ man kharab Eu am stricat ‫من خراب‬
‫کرديم‬ kardam ‫کردم‬
stricat
șoma kharab kardid Voi ați stricat ‫شما خراب‬ to kharab kardi Tu ai stricat ‫تو خراب‬
‫کرديد‬ ‫کردی‬
anha kharab Ei/Ele au ‫آنھا خراب‬ u/an kharab kard El/Ea a ‫ آن خراب‬/ ‫او‬
kardand ‫کردند‬ ‫کرد‬
stricat stricat

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma kharab mi- Noi stricam ‫ما خراب می‬ man kharab mi- Eu stricam ‫من خراب می‬
kardim ‫کرديم‬ kardam ‫کردم‬
șoma kharab mi- Voi stricați ‫ شما خراب می‬to kharab mi-kardi Tu stricai ‫تو خراب می‬
kardid ‫کرديد‬ ‫کردی‬
anha kharab mi- Ei/Ele ‫آنھا خراب می‬ u/an kharab mi- El/Ea strica ‫آن خراب می‬/‫او‬
kardand ‫کردند‬ kard ‫کرد‬
stricau

Trecutul prezent ( = trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma kharab karde- Noi am ‫ما خراب‬ man kharab karde- Eu am stricat ‫من خراب کرده ام‬
im ‫کرده ايم‬ am
stricat
șoma kharab Voi ați stricat ‫شما خراب‬ to kharab karde-i Tu ai stricat ‫تو خراب کرده ای‬
karde-id ‫کرده ايد‬
anha kharab Ei/Ele au ‫آنھا خراب‬ u/an kharab karde El/Ea a ‫ آن خراب کرده‬/‫او‬
karde and ‫کرده اند‬ ast ‫است‬
stricat stricat

160
Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma kharab karde Noi ‫ما خراب کرده‬ man kharab Eu stricasem ‫من خراب کرده‬
budim ‫بوديم‬ karde budam ‫بودم‬
stricaserăm
șoma kharab Voi ‫ شما خراب کرده‬to kharab karde Tu stricasei ‫تو خراب کرده‬
karde budid ‫بوديد‬ budi ‫بودی‬
stricaserăți
anha kharab karde Ei/Ele ‫آنھا خراب کرده‬ u/an kharab El/Ea ‫ آن خراب‬/‫او‬
budand ‫بودند‬ karde bud ‫کرده بود‬
stricaseră stricase

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma kharab karde Noi să fi ‫ما خراب کرده‬ man kharab Eu să fi ‫من خراب کرده‬
bașim ‫باشيم‬ karde bașam ‫باشم‬
stricat stricat
șoma kharab Voi să fi ‫ شما خراب کرده‬to kharab karde Tu să fi ‫تو خراب کرده‬
karde bașid ‫باشيد‬ bași ‫باشی‬
stricat stricat
anha kharab Ei/Ele să fi ‫آنھا خراب کرده‬ u/an kharab El/Ea să fi ‫آن خراب کرده‬/‫او‬
karde bașand ‫باشند‬ karde bașad ‫باشد‬
stricat stricat

Trecutul în efectuare ( = trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. pronunție traducere conj. verb
verb
ma daștim Noi stricam ‫ما داشتيم‬ man daștam Eu stricam ‫من داشتم خراب می‬
kharab mi-kardim ‫خراب می‬ kharab mi-kardam ‫کردم‬
‫کردم‬
șoma daștid Voi stricați ‫شما داشتيد‬ to daști kharab Tu stricai ‫تو داشتی خراب می‬
kharab mi-kardid ‫خراب می‬ mi-kardi ‫کردی‬
‫کردم‬
anha daștand Ei/Ele ‫آنھا داشتند‬ u/an dașt kharab El/Ea strica ‫آن داشت خراب‬/‫او‬
kharab mi- ‫خراب می‬ mi-kard ‫می کرد‬
stricau
kardand
‫کردم‬

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma kharab Noi vom ‫ما خراب‬ man kharab Eu voi strica ‫من خراب خواھم‬
khahim kard ‫خواھيم کرد‬ khaham kard ‫کرد‬
strica
161
șoma kharab Voi veți ‫شما خراب‬ to kharab khahi Tu vei strica ‫تو خراب خواھی‬
khahid kard ‫خواھيد کرد‬ kard ‫کرد‬
strica
anha kharab Ei/Ele vor ‫آنھا خراب‬ u/an kharab El/Ea va ‫ آن خراب‬/ ‫او‬
khahand kard ‫خواھند کرد‬ khahad kard ‫خواھد کرد‬
strica strica

Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬


șoma kharab konid Voi stricați ‫شما خراب کنيد‬ to kharab kon Tu strică ‫تو خراب کن‬

* * *
* *
*
36. A da / ‫دادَن‬
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-dahim Noi dăm ‫ما می دھيم‬ man mi-daham Eu dau ‫من می دھم‬
șoma mi-dahid Voi dați ‫شما می دھيد‬ to mi-dahi Tu dai ‫تو می دھی‬
anha mi-dahand Ei/Ele dau ‫آنھا می دھند‬ u/an mi-dahad El/Ea dă ‫ آن می‬/ ‫او‬
‫دھد‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be-dahim Noi să dăm ‫ما بدھيم‬ man be-daham Eu să dau ‫من بدھم‬
șoma be-dahid Voi să dați ‫شما بدھيد‬ to be -dahi Tu să dai ‫تو بدھی‬
anha be-dahand Ei/Ele să dea ‫آنھا بدھند‬ u/an be -dahad El/Ea să dea ‫ آن بدھد‬/ ‫او‬

Prezentul continuu ( = prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi- Noi dăm ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu dau ‫من دارم می‬
dahim ‫دھيم‬ daham ‫دھم‬
șoma darid mi- Voi dați ‫شما داريد می‬ to dari mi-dahi Tu dai ‫تو داری می‬
dahid ‫دھيد‬ ‫دھی‬
anha darand mi- Ei/Ele dau ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El/Ea dă ‫ آن دارد‬/‫او‬
dahand ‫دھند‬ dahad ‫می دھد‬

162
Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma dadim Noi am dat ‫ما داديم‬ man dadam Eu am dat ‫من دادم‬
șoma dadid Voi ați dat ‫شما داديد‬ to dadi Tu ai dat ‫تو دادی‬
anha dadand Ei/Ele au dat ‫آنھا دادند‬ u/an dad El/Ea a dat ‫ آن داد‬/ ‫او‬

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-dadim Noi dădeam ‫ما می داديم‬ man mi-dadam Eu dădeam ‫من می دادم‬
șoma mi-dadid Voi dădeați ‫شما می داديد‬ to mi-dadi Tu dădeai ‫تو می دادی‬
anha mi-dadand Ei/Ele ‫آنھا می دادند‬ u/an mi-dad El/Ea dădea ‫ آن می داد‬/ ‫او‬
dădeau

Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma dade-im Noi am dat ‫ما داده ايم‬ man dade-am Eu am dat ‫من داده ام‬
șoma dade-id Voi ați dat ‫شما داده ايد‬ to dade-i Tu ai dat ‫تو داده ای‬
anha dade and Ei/Ele au dat ‫آنھا داده اند‬ u/an dade ast El/Ea a dat ‫ آن داده‬/ ‫او‬
‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma dade budim Noi ‫ ما داده بوديم‬man dade budam Eu dădusem ‫من داده بودم‬
dăduserăm
șoma dade budid Voi ‫شما داده بوديد‬ to dade budi Tu dădusei ‫تو داده بودی‬
dăduserăți
anha dade budand Ei/Ele ‫آنھا داده بودند‬ u/an dade bud El/Ea ‫ آن داده‬/ ‫او‬
dăduseră dăduse ‫بود‬

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma dade bașim Noi să fi dat ‫ما داده باشيم‬ man dade bașam Eu să fi dat ‫من داده باشم‬
șoma dade bașid Voi să fi dat ‫شما داده باشيد‬ to dade bași Tu să fi dat ‫تو داده باشی‬
anha dade bașand Ei/Ele să fi ‫ آنھا داده باشند‬u/an dade bașad El/Ea să fi ‫ آن داده‬/ ‫او‬
dat dat ‫باشد‬

163
Trecutul în efectuare ( = trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi dădeam ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu dădeam ‫من داشتم می‬
dadim ‫داديم‬ dadam ‫دادم‬
șoma daștid mi- Voi dădeați ‫شما داشتيد‬ to daști mi-dadi Tu dădeai ‫تو داشتی می‬
dadid ‫می داديد‬ ‫دادی‬
anha daștand mi- Ei/Ele ‫آنھا داشتند‬ u/an dașt mi-dad El/Ea dădea ‫ آن داشت‬/‫او‬
dadand ‫می دادند‬ ‫می داد‬
dădeau

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim dad Noi vom da ‫ما خواھيم داد‬ man khaham dad Eu voi da ‫من خواھم داد‬
șoma khahid dad Voi veți da ‫شما خواھيد داد‬ to khahi dad Tu vei da ‫تو خواھی داد‬
anha khahand dad Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند داد‬ u/an khahad dad El/Ea va da ‫ آن خواھد‬/ ‫او‬
da ‫داد‬

Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬


șoma bedahid Voi dați ‫شما بدھيد‬ to bedeh Tu dă ‫بده‬ ‫تو‬

* * *
* *
*
37. A ști / ‫دانستن‬
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-danim Noi știm ‫ما می دانيم‬ man mi-danam Eu știu ‫من می دانم‬
șoma mi-danid Voi știți ‫شما می دانيد‬ to mi-dani Tu știi ‫تو می دانی‬
anha mi-danand Ei/Ele știu ‫آنھا می دانند‬ u/an mi-danad El/Ea știe ‫ آن می‬/ ‫او‬
‫داند‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be -danim Noi să știm ‫ما بدانيم‬ man be-danam Eu să știu ‫من بدانم‬
șoma be -danid Voi să știți ‫شما بدانيد‬ to be -dani Tu să știi ‫تو بدانی‬
anha be -danand Ei/Ele să știe ‫آنھا بدانند‬ u/an be -danad El/Ea să știe ‫ آن بداند‬/ ‫او‬

164
Prezentul continuu ( = prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬
ِ
Nu există. ( Excepție de la regulă)
=========
Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma danestim Noi am știut ‫ما دانستيم‬ man danestam Eu am știut ‫من دانستم‬
șoma danestid Voi ați știut ‫شما دانستيد‬ to danesti Tu ai știut ‫تو دانستی‬
anha danestand Ei/Ele au ‫آنھا دانستند‬ u/an danest El/Ea a știut ‫ آن دانست‬/ ‫او‬
știut

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-danestim Noi știam ‫ما می دانستيم‬ man mi-danestam Eu știam ‫من می دانستم‬
șoma mi-danestid Voi știați ‫شما می دانستيد‬ to mi-danesti Tu știai ‫تو می دانستی‬
anha mi-danestand Ei/Ele știau ‫آنھا می دانستند‬ u/an mi-danest El/Ea știa ‫ آن می‬/ ‫او‬
‫دانست‬

Trecutul prezent ( = trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daneste-im Noi am știut ‫ما دانسته ايم‬ man daneste-am Eu am știut ‫من دانسته ام‬
șoma daneste-id Voi ați știut ‫شما دانسته ايد‬ to daneste-i Tu ai știut ‫تو دانسته ای‬
anha daneste and Ei/Ele au ‫ آنھا دانسته اند‬u/an daneste ast El/Ea a știut ‫آن دانسته‬/‫او‬
știut ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daneste budim Noi ‫ما دانسته بوديم‬ man daneste Eu știusem ‫من دانسته‬
budam ‫بودم‬
știuserăm
șoma daneste budid Voi ‫شما دانسته‬ to daneste budi Tu știusei ‫تو دانسته‬
știuserăți ‫بوديد‬ ‫بودی‬
anha daneste Ei/Ele ‫ آنھا دانسته بودند‬u/an daneste bud El/Ea știuse ‫ آن‬/ ‫او‬
budand ‫دانسته بود‬
știusereră

165
Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daneste bașim Noi să fi știut ‫ما دانسته‬ man daneste Eu să fi știut ‫من دانسته‬
‫باشيم‬ bașam ‫باشم‬
șoma daneste bașid Voi să fi ‫شما دانسته‬ to daneste bași Tu să fi știut ‫تو دانسته‬
știut ‫باشيد‬ ‫باشی‬
anha daneste Ei/Ele să fi ‫آنھا دانسته‬ u/an daneste El/Ea să fi ‫ آن دانسته‬/ ‫او‬
bașand ‫باشند‬ bașad ‫باشد‬
știut știut

Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Nu există. ( Excepție de la regulă)
=========
Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim danest Noi vom ști ‫ما خواھيم‬ man khaham Eu voi ști ‫من خواھم‬
‫دانست‬ danest ‫دانست‬
șoma khahid danest Voi veți ști ‫شما خواھيد‬ to khahi danest Tu vei ști ‫تو خواھی‬
‫دانست‬ ‫دانست‬
anha khahand Ei/Ele vor ști ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad El/Ea va ști ‫ آن خواھد‬/ ‫او‬
danest ‫دانست‬ danest ‫دانست‬

Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬


șoma bedanid Voi știți ‫شما بدانيد‬ to bedan Tu știi ‫بدان‬ ‫تو‬

* * *
* *
*

38. A coase / ‫دوختن‬


Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-duzim Noi coasem ‫ما می دوزيم‬ man mi-duzam Eu cos ‫من می دوزم‬
șoma mi-duzid Voi coaseți ‫شما می دوزيد‬ to mi-duzi Tu coși ‫تو می دوزی‬
anha mi-duzand Ei/Ele cos ‫آنھا می دوزند‬ u/an mi-duzad El/Ea coase ‫ آن می‬/ ‫او‬
‫دوزد‬

166
Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be -duzim Noi să ‫ما بدوزيم‬ man be-duzam Eu să cos ‫من بدوزم‬
coasem
șoma be -duzid Voi să coaseți ‫شما بدوزيد‬ to be -duzi Tu să coși ‫تو بدوزی‬
anha be -duzand Ei/Ele să ‫آنھا بدوزند‬ u/an be -duzad El/Ea să ‫ آن بدوزد‬/ ‫او‬
coasă coasă

Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi-duzim Noi coasem ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu cos ‫من دارم می‬
‫دوزيم‬ duzam ‫دوزم‬
șoma darid mi-duzid Voi coaseți ‫شما داريد می‬ to dari mi-duzi Tu coși ‫تو داری می‬
‫دوزيد‬ ‫دوزی‬
anha darand mi- Ei/Ele cos ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El/Ea coase ‫آن دارد می‬/‫او‬
duzand ‫دوزند‬ duzad ‫دوزد‬

Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma dukhtim Noi am cusut ‫ما دوختيم‬ man dukhtam Eu am cusut ‫من دوختم‬
șoma dukhtid Voi ați cusut ‫شما دوختيد‬ to dukhti Tu ai cusut ‫تو دوختی‬
anha dukhtand Ei/Ele au ‫آنھا دوختند‬ u/an dukht El/Ea a ‫ آن دوخت‬/ ‫او‬
cusut cusut

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-dukhtim Noi coseam ‫ ما می دوختيم‬man mi-dukhtam Eu coseam ‫من می دوختم‬
șoma mi-dukhtid Voi coseați ‫شما می دوختيد‬ to mi-dukhti Tu coseai ‫تو می دوختی‬
anha mi-dukhtand Ei/Ele ‫آنھا می دوختند‬ u/an mi-dukht El/Ea cosea ‫ آن می‬/ ‫او‬
coseau ‫دوخت‬

167
Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma dukhte-im Noi am cusut ‫ما دوخته ايم‬ man dukhte-am Eu am cusut ‫من دوخته ام‬
șoma dukhte-id Voi ați cusut ‫شما دوخته ايد‬ to dukhte-i Tu ai cusut ‫تو دوخته ای‬
anha dukhte and Ei/Ele au ‫آنھا دوخته اند‬ u/an dukhte ast El/Ea a ‫ آن دوخته‬/‫او‬
cusut cusut ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma dukhte budim Noi cususem ‫ما دوخته بوديم‬ man dukhte Eu cususem ‫من دوخته‬
budam ‫بودم‬
șoma dukhte budid Voi cususeți ‫شما دوخته‬ to dukhte budi Tu cususei ‫تو دوخته‬
‫بوديد‬ ‫بودی‬
anha dukhte Ei/Ele ‫آنھا دوخته‬ u/an dukhte bud El/Ea cususe ‫ آن‬/ ‫او‬
budand ‫بودند‬ ‫دوخته بود‬
cususe

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma dukhte bașim Noi să fi ‫ما دوخته‬ man dukhte Eu să fi cusut ‫من دوخته‬
‫باشيم‬ bașam ‫باشم‬
cusut
șoma dukhte bașid Voi să fi ‫شما دوخته‬ to dukhte bași Tu să fi cusut ‫تو دوخته‬
cusut ‫باشيد‬ ‫باشی‬
anha dukhte bașand Ei/Ele să fi ‫آنھا دوخته‬ u/an dukhte bașad El/Ea să fi ‫ آن دوخته‬/ ‫او‬
cusut ‫باشند‬ cusut ‫باشد‬

Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi coseam ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu coseam ‫من داشتم می‬
dukhtim ‫دوختيم‬ dukhtam ‫دوختم‬
șoma daștid mi- Voi coseați ‫ شما داشتيد می‬to daști mi-dukhti Tu coseai ‫تو داشتی می‬
dukhtid ‫دوختيد‬ ‫دوختی‬
anha daștand mi- Ei/Ele ‫ آنھا داشتند می‬u/an dașt mi-dukht El/Ea cosea ‫ آن داشت می‬/‫او‬
dukhtand ‫دوختند‬ ‫دوخت‬
coseau

168
Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim dukht Noi vom ‫ما خواھيم‬ man khaham Eu voi coase ‫من خواھم‬
‫دوخت‬ dukht ‫دوخت‬
coase
șoma khahid dukht Voi veți ‫شما خواھيد‬ to khahi dukht Tu vei coase ‫تو خواھی‬
coase ‫دوخت‬ ‫دوخت‬
anha khahand dukht Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad dukht El/Ea va ‫ آن خواھد‬/ ‫او‬
coase ‫دوخت‬ coase ‫دوخت‬

Verbul de comandă ( mod imperative ) / ‫فعل امر‬


șoma beduzid Voi coaseți ‫شما بدوزيد‬ to beduz Tu coase ‫بدوز‬ ‫تو‬

* * *
* *
*
39. A alerga / ‫دَويدَن‬
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-davim Noi alergăm ‫ما می دَويم‬ man mi-davam Eu alerg ‫من می د ََوم‬
șoma mi-david Voi alergați ‫شما می دَويد‬ to mi-davi Tu alergi ‫تو می دَوی‬
anha mi-davand Ei/Ele ‫آنھا می َد َوند‬ u/an mi-davad El/Ea ‫ آن می د ََود‬/ ‫او‬
aleargă aleargă

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be -davim Noi să ‫ما بدَويم‬ man be-davam Eu să alerg ‫من بد ََوم‬
alergăm
șoma be -david Voi să ‫بدَويد‬ ‫شما‬ to be -davi Tu să alergi ‫بِدَوی‬ ‫تو‬
alergați
anha be -davand Ei / Ele să ‫ب َد َوند‬ ‫آنھا‬ u/an be -davad El/Ea să ‫ب َد َود‬ ‫ آن‬/ ‫او‬
alerge alerge

Prezentul continuu ( = prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. pronunție traducere conj. verb
verb
ma darim mi-davim Noi alergăm ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu alerg ‫من دارم می‬
‫دَويم‬ davam ‫د ََوم‬
169
șoma darid mi-david Voi alergați ‫شما داريد‬ to dari mi-davi Tu alergi ‫تو داری می‬
‫می دَويد‬ ‫دَوی‬
anha darand mi- Ei/Ele ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El/Ea ‫ آن دارد‬/‫او‬
davand ‫َد َوند‬ davad ‫می َد َود‬
aleargă aleargă

=========
Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma davidim Noi am alergat ‫ما دَويديم‬ man davidam Eu am ‫من دَويدَم‬
alergat
șoma davidid Voi ați alergat ‫شما دَويديد‬ to davidi Tu ai alergat ‫تو دَويدی‬
anha davidand Ei/Ele au ‫آنھا دَويدَند‬ u/an david El / Ea a ‫ آن دَويد‬/ ‫او‬
alergat alergat

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-davidim Noi alergam ‫ما می دَويديم‬ man mi-davidam Eu alergam ‫من می دَويدَم‬
șoma mi-davidid Voi alergați ‫شما می دَويديد‬ to mi-davidi Tu alergai ‫تو می دَويدی‬
anha mi-davidand Ei/Ele ‫آنھا می دَويدَند‬ u/an mi-david El / Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
alergau alerga ‫دَويد‬

Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma davide-im Noi am ‫ما دَويده ايم‬ man davide-am Eu am ‫من دَويده ام‬
alergat alergat
șoma davide-id Voi ați alergat ‫شما دَويده ايد‬ to davide-i Tu ai alergat ‫تو دَويده ای‬
anha davide and Ei/Ele au ‫آنھا دَويده ايد‬ u/an davide ast El / Ea a ‫ آن دَويده‬/‫او‬
alergat alergat ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma davide budim Noi ‫ما دَويده‬ man davide Eu ‫من دَويده‬
‫بوديم‬ budam ‫بودم‬
alergaserăm alergasem
șoma davide budid Voi ‫شما دَويده‬ to davide budi Tu alergasei ‫تو دَويده‬
alergaserăți ‫بوديد‬ ‫بودی‬
anha davide budand Ei/Ele ‫آنھا دَويده‬ u/an davide bud El / Ea ‫ آن دَويده‬/‫او‬
alergaseră ‫بودَند‬ alergase ‫بود‬

170
Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma davide bașim Noi să fi ‫ما دَويده‬ man davide bașam Eu să fi ‫من دَويده‬
alergat ‫باشيم‬ alergat ‫باشم‬
șoma davide bașid Voi să fi ‫شما َدويده‬ to davide bași Tu să fi ‫تو دَويده‬
alergat ‫باشيد‬ alergat ‫باشی‬
anha davide bașand Ei/Ele să fi ‫آنھا دَويده‬ u/an davide bașad El /Ea să fi ‫ آن دَويده‬/‫او‬
alergat ‫باشند‬ alergat ‫باشد‬

Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi-davidim Noi alergam ‫ ما داشتيم می‬man daștam mi- Eu alergam ‫من داشتم می‬
‫دَويديم‬ davidam ‫دَويدَم‬
șoma daștid mi-davidid Voi alergați ‫شما داشتيد می‬ to daști mi- Tu alergai ‫تو داشتی می‬
‫دَويديد‬ davidi ‫دَويدی‬
anha daștand mi- Ei/Ele ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi- El / Ea ‫آن داشت‬/‫او‬
davidand ‫دَويدَند‬ david ‫می دَويد‬
alergau alerga

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim david Noi vom ‫ما خواھيم دَويد‬ man khaham Eu voi alerga ‫من خواھم دَويد‬
david
alerga
șoma khahid david Voi veți ‫شما خواھيد‬ to khahi david Tu vei alerga ‫تو خواھی‬
alerga ‫دَويد‬ ‫دَويد‬
anha khahand Ei/Ele vor ‫ آنھا خواھند دَويد‬u/an khahad david El/Ea va ‫ آن خواھد‬/ ‫او‬
david ‫دَويد‬
alerga alerga

Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬


șoma bedavid Voi alergați ‫شما بدَويد‬ to bedo Tu aleargă ‫بدو‬ ‫تو‬

* * *
* *
*

171
40. A vedea / ‫دي َدن‬
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-binim Noi vedem ‫ما می بينيم‬ man mi-binam Eu văd ‫من می بينم‬
șoma mi-binid Voi vedeți ‫شما می بينيد‬ to mi-bini Tu vezi ‫تو می بينی‬
anha mi-binand Ei/Ele văd ‫آنھا می بينند‬ u/an mi-binad El/Ea vede ‫ آن می بيند‬/ ‫او‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be -binim Noi vedem ‫ما ببينيم‬ man be-binam Eu văd ‫من ببينم‬
șoma be -binid Voi vedeți ‫شما ببينيد‬ to be -bini Tu vezi ‫تو ببينی‬
anha be -binand Ei/Ele văd ‫آنھا ببينند‬ u/an be -binad El/Ea vede ‫ آن‬/ ‫او‬
‫ببيند‬

Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi-binim Noi să ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu să văd ‫من دارم می‬
‫بينيم‬ binam ‫بينم‬
vedem
șoma darid mi-binid Voi să vedeți ‫شما داريد می‬ to dari mi-bini Tu să vezi ‫تو داری می‬
‫بينيد‬ ‫بينی‬
anha darand mi- Ei/Ele să ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El/Ea să ‫ آن دارد‬/‫او‬
binand ‫بينند‬ binad ‫می بيند‬
vadă vadă

Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma didim Noi am ‫ما ديديم‬ man didam Eu am văzut ‫من ديدَم‬
văzut
șoma didid Voi ați văzut ‫شما ديديد‬ to didi Tu ai văzut ‫تو ديدی‬
anha didand Ei/Ele au ‫آنھا ديدَند‬ u/an did El/Ea a ‫ آن ديد‬/ ‫او‬
văzut văzut

172
Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-didim Noi vedeam ‫ما می ديديم‬ man mi-didam Eu vedeam ‫من می ديدَم‬
șoma mi-didid Voi vedeați ‫شما می ديديد‬ to mi-didi Tu vedeai ‫تو می ديدی‬
anha mi-didand Ei/Ele ‫آنھا می ديدَند‬ u/an mi-did El/Ea vedea ‫ آن می ديد‬/ ‫او‬
vedeau

Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma dide-im Noi am văzut ‫ما ديده ايم‬ man dide-am Eu am văzut ‫من ديده ام‬
șoma dide-id Voi ați văzut ‫شما ديده ايد‬ to dide-i Tu ai văzut ‫تو ديده ای‬
anha dide and Ei/Ele au ‫آنھا ديده اند‬ u/an dide ast El/Ea a ‫ آن ديده‬/ ‫او‬
văzut văzut ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma dide budim Noi ‫ما ديده بوديم‬ man dide budam Eu văzusem ‫من ديده‬
văzuserăm ‫بودم‬
șoma dide budid Voi ‫شما ديده بوديد‬ to dide budi Tu văzusei ‫تو ديده‬
văzuserăți ‫بودی‬
anha dide budand Ei/Ele ‫آنھا ديده بودند‬ u/an dide bud El/Ea văzuse ‫ آن ديده‬/ ‫او‬
văzuseră ‫بود‬

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma dide bașim Noi să fi ‫ما ديده باشيم‬ man dide bașam Eu să fi văzut ‫من ديده‬
văzut ‫باشم‬
șoma dide bașid Voi să fi ‫شما ديده باشيد‬ to dide bași Tu să fi văzut ‫تو ديده باشی‬
văzut
anha dide bașand Ei/Ele să fi ‫ آنھا ديده باشند‬u/an dide bașad El/Ea să fi ‫ آن ديده‬/ ‫او‬
văzut văzut ‫باشد‬

173
Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi vedeam ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu vedeam ‫من داشتم می‬
didim ‫ديديم‬ didam ‫ديدم‬
șoma daștid mi- Voi vedeați ‫شما داشتيد می‬ to daști mi-didi Tu vedeai ‫تو داشتی می‬
didid ‫ديديد‬ ‫ديدی‬
anha daștand Ei/Ele ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi-did El/Ea vedea ‫ آن داشت‬/‫او‬
mi-didand vedeau ‫ديدند‬ ‫می ديد‬
Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim did Noi vom ‫ ما خواھيم ديد‬man khaham did Eu voi ‫من خواھم ديد‬
vedea vedea
șoma khahid did Voi veți ‫شما خواھيد‬ to khahi did Tu vei vedea ‫تو خواھی‬
vedea ‫ديد‬ ‫ديد‬
anha khahand did Ei/Ele vor ‫ آنھا خواھند ديد‬u/an khahad did El/Ea va ‫ آن خواھد‬/‫او‬
vedea vedea ‫ديد‬

Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬


șoma bebinid Voi vedeți ‫شما ببينيد‬ to bebin Tu vezi ‫ببين‬ ‫تو‬
* * *
* *
*
41. A fura / ‫دزديدَن‬
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-dozdim Noi furăm ‫ما می دزديم‬ man mi-dozdam Eu fur ‫من می دزدم‬
șoma mi-dozdid Voi furați ‫شما می دزديد‬ to mi-dozdi Tu furi ‫تو می دزدی‬
anha mi-dozdand Ei/Ele fură ‫آنھا می دزدند‬ u/an mi-dozdad El/Ea fură ‫ آن می‬/ ‫او‬
‫دزدد‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be -dozdim Noi să ‫ما بدزديم‬ man be-dozdam Eu să fur ‫من بدزدم‬
furăm
șoma be -dozdid Voi să furați ‫شما بدزديد‬ to be -dozdi Tu să furi ‫تو بدزدی‬
anha be -dozdand Ei/Ele să ‫آنھا‬ u/an be -dozdad El/Ea să fure ‫ آن بدزدد‬/ ‫او‬
fure ‫بدزدند‬

174
Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi- Noi furăm ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu fur ‫من دارم می دزدم‬
dozdim ‫دزديم‬ dozdam
șoma darid mi- Voi furați ‫ شما داريد می‬to dari mi-dozdi Tu furi ‫تو داری می دزدی‬
dozdid ‫دزديد‬
anha darand mi- Ei/Ele fură ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El/Ea fură ‫ آن دارد می‬/‫او‬
dozdand ‫دزدند‬ dozdad ‫دزدد‬

Trecutul simplu ( = trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma dozdidim Noi am furat ‫ما دزديديم‬ man dozdidam Eu am furat ‫من دزديدم‬
șoma dozdidid Voi ați furat ‫شما دزديديد‬ to dozdidi Tu ai furat ‫تو‬
‫دزديدی‬
anha dozdidand Ei/Ele au ‫آنھا دزديدند‬ u/an dozdid El/Ea a ‫ آن‬/ ‫او‬
furat furat ‫دزديد‬

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-dozdidim Noi furam ‫ما می دزديديم‬ man mi- Eu furam ‫من می دزديدم‬
dozdidam
șoma mi-dozdidid Voi furați ‫شما می دزديديد‬ to mi-dozdidi Tu furai ‫تو می دزديدی‬
anha mi-dozdidand Ei/Ele furau ‫آنھا می دزديدند‬ u/an mi-dozdid El/Ea fura ‫ آن می‬/ ‫او‬
‫دزديد‬

Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma dozdide-im Noi am furat ‫ ما دزديده ايم‬man dozdide-am Eu am furat ‫من دزديده ام‬
șoma dozdide-id Voi ați furat ‫شما دزديده ايد‬ to dozdide-i Tu ai furat ‫تو دزديده ای‬
anha dozdide and Ei/Ele au ‫ آنھا دزديده اند‬u/an dozdide ast El/Ea a ‫ آن دزديده‬/ ‫او‬
furat furat ‫است‬

175
Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma dozdide budim Noi ‫ما دزديده‬ man dozdide Eu furasem ‫من دزديده‬
‫بوديم‬ budam ‫بودم‬
furaserăm
șoma dozdide budid Voi ‫شما دزديده‬ to dozdide budi Tu furasei ‫تو دزديده‬
furaserăți ‫بوديد‬ ‫بودی‬
anha dozdide budand Ei/Ele ‫آنھا دزديده‬ u/an dozdide bud El/Ea furase ‫ آن دزديده‬/‫او‬
furaseră ‫بودند‬ ‫بود‬

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma dozdide bașim Noi să fi ‫ما دزديده‬ man dozdide Eu să fi furat ‫من دزديده‬
‫باشيم‬ bașam ‫باشم‬
furat
șoma dozdide bașid Voi să fi ‫شما دزديده‬ to dozdide bași Tu să fi furat ‫تو دزديده‬
furat ‫باشيد‬ ‫باشی‬
anha dozdide bașand Ei/Ele să fi ‫آنھا دزديده‬ u/an dozdide bașad El/Ea să fi ‫ آن دزديده‬/‫او‬
furat ‫باشند‬ furat ‫باشد‬

Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi furam ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu furam ‫من داشتم می‬
dozdidim ‫دزديديم‬ dozdidam ‫دزديدم‬
șoma daștid mi- Voi furați ‫ شما داشتيد می‬to daști mi-dozdidi Tu furai ‫تو داشتی می‬
dozdidid ‫دزديديد‬ ‫دزديدی‬
anha daștand mi- Ei/Ele furau ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi- El/Ea fura ‫آن داشت می‬/‫او‬
dozdidand ‫دزديدند‬ dozdid ‫دزديد‬

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim dozdid Noi vom ‫ما خواھيم‬ man khaham Eu voi fura ‫من خواھم‬
‫دزديد‬ dozdid ‫دزديد‬
fura
șoma khahid dozdid Voi veți fura ‫شما خواھيد‬ to khahi dozdid Tu vei fura ‫تو خواھی‬
‫دزديد‬ ‫دزديد‬
anha khahand Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad El/Ea va ‫ آن خواھد‬/ ‫او‬
dozdid ‫دزديد‬ dozdid ‫دزديد‬
fura fura

176
Verbul de comandă ( mod imperative ) / ‫فعل امر‬
șoma bedozdid Voi furați ‫شما بدزديد‬ to bedozd Tu fură ‫بدزد‬ ‫تو‬

* * *
* *
*
42. A răpi / ‫رُبودَن‬
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-robayaiim Noi răpim ‫ما می رباييم‬ man mi-robayam Eu răpesc ‫من می ربايم‬
șoma mi-robayaiid Voi răpiți ‫شما می رباييد‬ to mi-robayai Tu răpești ‫تو می ربايی‬
anha mi-robayaind Ei/Ele ‫ آنھا می ربايند‬u/an mi-robayad El/Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
răpesc răpește ‫ربايد‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be-robayaiim Noi să răpim ‫ما برباييم‬ man be-robayam Eu să răpesc ‫من بربايم‬
șoma be-robayaiid Voi să răpiți ‫شما برباييد‬ to be-robayai Tu să răpești ‫بربايی‬ ‫تو‬
anha be-robayaind Ei/Ele să ‫آنھا بربايند‬ u/an be-robayad El/Ea să ‫ آن بربايد‬/ ‫او‬
răpească răpească

Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi- Noi răpim ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu răpesc ‫من دارم می‬
robayaiim ‫رباييم‬ robayam ‫ربايم‬
șoma darid mi- Voi răpiți ‫ شما داريد می‬to dari mi-robayai Tu răpești ‫تو داری می‬
robayaiid ‫رباييد‬ ‫ربايی‬
anha darand mi- Ei/Ele ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El/Ea ‫ آن دارد می‬/‫او‬
robayaind ‫ربايند‬ robayad ‫ربايد‬
răpesc răpește

Trecutul simplu ( = trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma robudim Noi am răpit ‫ما ربوديم‬ man robudam Eu am răpit ‫من ربودم‬
șoma robudid Voi ați răpit ‫شما ربوديد‬ to robudi Tu ai răpit ‫تو ربودی‬
anha robudand Ei/Ele au ‫آنھا ربودند‬ u/an robud El/Ea a răpit ‫ آن ربود‬/ ‫او‬
răpit

177
Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-robudim Noi răpeam ‫ ما می ربوديم‬man mi-robudam Eu răpeam ‫من می‬
‫ربودم‬
șoma mi-robudid Voi răpeați ‫شما می ربوديد‬ to mi-robudi Tu răpeai ‫تو می‬
‫ربودی‬
anha mi-robudand Ei/Ele ‫آنھا می ربودند‬ u/an mi-robud El/Ea răpea ‫ آن می‬/ ‫او‬
răpeau ‫ربود‬

Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma robude-im Noi am răpit ‫ما ربوده ايم‬ man robude-am Eu am răpit ‫من ربوده ام‬
șoma robude-id Voi ați răpit ‫شما ربوده ايد‬ to robude-i Tu ai răpit ‫تو ربوده ای‬
anha robude and Ei/Ele au ‫آنھا ربوده اند‬ u/an robude ast El/Ea a răpit ‫ آن ربوده‬/‫او‬
răpit ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma robude budim Noi ‫ما ربوده‬ man robude Eu răpisem ‫من ربوده‬
‫بوديم‬ budam ‫بودم‬
răpiserăm
șoma robude budid Voi ‫شما ربوده‬ to robude budi Tu răpisei ‫تو ربوده‬
răpiserăți ‫بوديد‬ ‫بودی‬
anha robude budand Ei/Ele ‫آنھا ربوده‬ u/an robude bud El/Ea răpise ‫ آن‬/ ‫او‬
răpiseră ‫بودند‬ ‫ربوده بود‬

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma robude bașim Noi să fi ‫ما ربوده‬ man robude Eu să fi răpit ‫من ربوده‬
‫باشيم‬ bașam ‫باشم‬
răpit
șoma robude bașid Voi să fi ‫شما ربوده‬ to robude bași Tu să fi răpit ‫تو ربوده‬
răpit ‫باشيد‬ ‫باشی‬
anha robude bașand Ei/Ele să fi ‫آنھا ربوده‬ u/an robude bașad El/Ea să fi ‫ آن ربوده‬/‫او‬
răpit ‫باشند‬ răpit ‫باشد‬

178
Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi răpeam ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu răpeam ‫من داشتم می‬
robudim ‫ربوديم‬ robudam ‫ربودم‬
șoma daștid mi- Voi răpeați ‫شما داشتيد می‬ to daști mi- Tu răpeai ‫تو داشتی می‬
robudid ‫ربوديد‬ robudi ‫ربودی‬
anha daștand mi- Ei/Ele ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi- El/Ea răpea ‫ آن داشت می‬/ ‫او‬
robudand ‫ربودند‬ robud ‫ربود‬
răpeau

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim robud Noi vom răpi ‫ما خواھيم ربود‬ man khaham Eu voi răpi ‫من خواھم‬
robud ‫ربود‬
șoma khahid robud Voi veți răpi ‫شما خواھيد‬ to khahi robud Tu vei răpi ‫تو خواھی‬
‫ربود‬ ‫ربود‬
anha khahand Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad El/Ea va ‫ آن خواھد‬/ ‫او‬
robud ‫ربود‬ robud ‫ربود‬
răpi răpi

Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬


șoma berobaiid Voi răpiți ‫شما برباييد‬ to beroba Tu răpește ‫بربا‬ ‫تو‬

* * *
* *
*

43. A merge / ‫رفتن‬


Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-ravim Noi mergem ‫ما می َرويم‬ man mi-ravam Eu merg ‫من می َر َوم‬
șoma mi-ravid Voi mergeți ‫شما می َرويد‬ to mi-ravi Tu mergi ‫تو می َروی‬
anha mi-ravand Ei/Ele merg ‫آنھا می َر َوند‬ u/an mi-ravad El/Ea merge ‫ آن می‬/ ‫او‬
‫َر َود‬

179
Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be -ravim Noi să ‫ما ب َرويم‬ man be-ravam Eu să merg ‫من ب َر َوم‬
mergem
șoma be -ravid Voi să ‫ب َرويد‬ ‫شما‬ to be -ravi Tu să mergi ‫ب َروی‬ ‫تو‬
mergeți
anha be -ravand Ei/Ele să ‫بر َوند‬
َ ‫آنھا‬ u/an be -ravad El/Ea să ‫ آن‬/ ‫او‬
meargă meargă ‫ب َر َود‬

Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi- Noi mergem ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu merg ‫من دارم می‬
ravim ‫َرويم‬ ravam ‫َر َوم‬
șoma darid mi- Voi mergeți ‫شما داريد می‬ to dari mi-ravi Tu mergi ‫تو داری می‬
ravid ‫َرويد‬ ‫َروی‬
anha darand mi- Ei/Ele merg ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El/Ea merge ‫ آن دارد می‬/‫او‬
ravand ‫َر َوند‬ ravad ‫َر َود‬

Trecutul simplu ( = trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma raftim Noi am mers ‫ما َرفتيم‬ man raftam Eu am mers ‫َرفتم‬ ‫من‬
șoma raftid Voi ați mers ‫شما َرفتيد‬ to rafti Tu ai mers ‫تو َرفتی‬
anha raftand Ei/Ele au ‫آنھا َرفتند‬ u/an raft El/Ea a ‫ آن َرفت‬/ ‫او‬
mers mers

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-raftim Noi ‫ما می َرفتيم‬ man mi-raftam Eu mergeam ‫من می َرفتم‬
mergeam
șoma mi-raftid Voi mergeați ‫شما می َرفتيد‬ to mi-rafti Tu mergeai ‫تو می َرفتی‬
anha mi-raftand Ei/Ele ‫آنھا می َرفتند‬ u/an mi-raft El / Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
mergeau mergea ‫َرفت‬

180
Trecutul prezent ( = trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma rafte-im Noi am ‫ما رفته ايم‬ man rafte-am Eu am mers ‫من رفته ام‬
mers
șoma rafte-id Voi ați mers ‫شما رفته ايد‬ to rafte-i Tu ai mers ‫تو رفته ای‬
anha rafte and Ei/Ele au ‫آنھا رفته اند‬ u/an rafte ast El/Ea a ‫ آن رفته‬/‫او‬
mers mers ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma rafte budim Noi ‫ما رفته بوديم‬ man rafte budam Eu ‫من رفته‬
merseserăm mersesem ‫بودم‬
șoma rafte budid Voi ‫شما رفته بوديد‬ to rafte budi Tu mersesei ‫تو رفته‬
merseserăți ‫بودی‬
anha rafte budand Ei/Ele ‫آنھا رفته بودند‬ u/an rafte bud El/Ea ‫ آن رفته‬/ ‫او‬
merseseră mersese ‫بود‬

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma rafte bașim Noi să fi ‫ ما رفته باشيم‬man rafte bașam Eu să fi ‫من رفته‬
mers mers ‫باشم‬
șoma rafte bașid Voi să fi mers ‫شما رفته‬ to rafte bași Tu să fi mers ‫تو رفته باشی‬
‫باشيد‬
anha rafte bașand Ei/Ele să fi ‫آنھا رفته‬ u/an rafte bașad El/Ea să fi ‫ آن رفته‬/‫او‬
mers ‫باشند‬ mers ‫باشد‬

Trecutul în efectuare ( = trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu mergeam ‫من داشتم می‬
raftim ‫رفتيم‬ raftam ‫رفتم‬
mergeam
șoma daștid mi- Voi mergeați ‫شما داشتيد می‬ to daști mi-rafti Tu mergeai ‫تو داشتی می‬
raftid ‫رفتيد‬ ‫رفتی‬
anha daștand mi- Ei/Ele ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi-raft El / Ea ‫ آن داشت‬/‫او‬
raftand ‫رفتند‬ ‫می رفت‬
mergeau mergea

181
Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim raft Noi vom ‫ما خواھيم رفت‬ man khaham raft Eu voi ‫من خواھم‬
merge merge ‫رفت‬
șoma khahid raft Voi veți ‫شما خواھيد‬ to khahi raft Tu vei merge ‫تو خواھی‬
merge ‫رفت‬ ‫رفت‬
anha khahand Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad raft El/Ea va ‫ آن خواھد‬/ ‫او‬
raft ‫رفت‬ ‫رفت‬
merge merge

Verbul de comanda ( mod imperative ) / ‫فعل امر‬


șoma beravid Voi mergeți ‫شما برويد‬ to boro Tu mergi ‫برو‬ ‫تو‬

* * *
* *
*

44. A vărsa / ( ‫ريختن ) استفراغ کردن‬


Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj.
verb
ma mi-rizim Noi vărsăm ‫ما می ريزيم‬ man mi-rizam Eu vărs ‫من می ريزم‬
șoma mi-rizid Voi vărsați ‫شما می ريزيد‬ to mi-rizi Tu verși ‫تو می ريزی‬
anha mi-rizand Ei/Ele varsă ‫آنھا می ريزند‬ u/an mi-rizad El/Ea varsă ‫ آن می‬/ ‫او‬
‫ريزد‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be -rizim Noi să ‫ما بريزيم‬ man be-rizam Eu să vărs ‫من بريزم‬
vărsăm
șoma be -rizid Voi să vărsați ‫بريزيد‬ ‫شما‬ to be -rizi Tu să verși ‫تو بريزی‬
anha be -rizand Ei/Ele să ‫بريزند‬ ‫آنھا‬ u/an be -rizad El/Ea să ‫ آن‬/ ‫او‬
verse verse ‫بريزد‬

182
Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi-rizim Noi vărsăm ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu vărs ‫من دارم می‬
‫ريزيم‬ rizam ‫ريزم‬
șoma darid mi- Voi vărsați ‫شما داريد می‬ to dari mi-rizi Tu verși ‫تو داری می‬
rizid ‫ريزيد‬ ‫ريزی‬
anha darand mi- Ei/Ele varsă ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El/Ea varsă ‫ آن دارد می‬/‫او‬
rizand ‫ريزند‬ rizad ‫ريزد‬

Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma rikhtim Noi am ‫ما ريختيم‬ man rikhtam Eu am ‫ريختم‬ ‫من‬
vărsat vărsat
șoma rikhtid Voi ați vărsat ‫شما ريختيد‬ to rikhti Tu ai vărsat ‫تو ريختی‬
anha rikhtand Ei/Ele au ‫آنھا ريختند‬ u/an rikht El/Ea a ‫ آن‬/ ‫او‬
vărsat vărsat ‫ريخت‬

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-rikhtim Noi vărsam ‫ما می ريختيم‬ man mi-rikhtam Eu vărsam ‫من می ريختم‬
șoma mi-rikhtid Voi vărsați ‫شما می ريختيد‬ to mi-rikhti Tu vărsai ‫تو می ريختی‬
anha mi-rikhtand Ei/Ele ‫آنھا می ريختند‬ u/an mi-rikht El/Ea vărsa ‫ آن می‬/ ‫او‬
vărsau ‫ريخت‬

Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma rikhte-im Noi am ‫ما ريخته ايم‬ man rikhte-am Eu am ‫من ريخته ام‬
vărsat vărsat
șoma rikhte-id Voi ați vărsat ‫شما ريخته ايد‬ to rikhte-i Tu ai vărsat ‫تو ريخته ای‬
anha rikhte and Ei/Ele au ‫آنھا ريخته اند‬ u/an rikhte ast El/Ea a ‫ آن ريخته‬/‫او‬
vărsat vărsat ‫است‬

183
Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma rikhte budim Noi ‫ما ريخته‬ man rikhte budam Eu vărsasem ‫من ريخته‬
vărsaserăm ‫بوديم‬ ‫بودم‬
șoma rikhte budid Voi ‫شما ريخته‬ to rikhte budi Tu vărsasei ‫تو ريخته‬
vărsaserăți ‫بوديد‬ ‫بودی‬
anha rikhte budand Ei/Ele ‫آنھا ريخته‬ u/an rikhte bud El/Ea ‫ آن‬/ ‫او‬
vărsaseră ‫بودند‬ vărsase ‫ريخته بود‬

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma rikhte bașim Noi să fi ‫ما ريخته‬ man rikhte bașam Eu să fi ‫من ريخته‬
vărsat ‫باشيم‬ vărsat ‫باشم‬
șoma rikhte bașid Voi să fi ‫شما ريخته‬ to rikhte bași Tu să fi ‫تو ريخته‬
vărsat ‫باشيد‬ vărsat ‫باشی‬
anha rikhte bașand Ei/Ele să fi ‫آنھا ريخته‬ u/an rikhte bașad El/Ea să fi ‫ آن ريخته‬/ ‫او‬
vărsat ‫باشند‬ vărsat ‫باشد‬

Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi vărsam ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu vărsam ‫من داشتم می‬
rikhtim ‫ريختيم‬ rikhtam ‫ريختم‬
șoma daștid mi- Voi vărsați ‫شما داشتيد‬ to daști mi-rikhti Tu vărsai ‫تو داشتی می‬
rikhtid ‫می ريختيد‬ ‫ريختی‬
anha daștand mi- Ei / Ele ‫آنھا داشتند می‬ u / an dașt mi- El/Ea vărsa ‫ آن داشت می‬/ ‫او‬
rikhtand ‫ريختند‬ rikht ‫ريخت‬
vărsau

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim rikht Noi vom ‫ما خواھيم‬ man khaham rikht Eu voi ‫من خواھم‬
vărsa ‫ريخت‬ vărsa ‫ريخت‬
șoma khahid rikht Voi veți ‫شما خواھيد‬ to khahi rikht Tu vei vărsa ‫تو خواھی‬
vărsa ‫ريخت‬ ‫ريخت‬
anha khahand rikht Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad rikht El/Ea va ‫ آن خواھد‬/ ‫او‬
vărsa ‫ريخت‬ vărsa ‫ريخت‬

184
Verbul de comandă ( mod imperativ) / ‫فعل امر‬
șoma berizid Voi vărsați ‫شما بريزيد‬ to beriz Tu varsă ‫بريز‬ ‫تو‬

* * *
* *
*
45. A refuza / ( ‫رد کردن ) نپذيرفتن – قبول نکردن‬
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬ ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma rad mi-konim Noi refuzăm ‫ما رد می‬ man rad mi- Eu refuz ‫من رد می کنم‬
‫کنيم‬ konam
șoma rad mi-konid Voi refuzați ‫شما رد می‬ to rad mi-koni Tu refuzi ‫تو رد می‬
‫کنيد‬ ‫کنی‬
anha rad mi-konand Ei/Ele ‫آنھا رد می‬ u/an rad mi-konad El/Ea refuză ‫ آن رد‬/ ‫او‬
refuză ‫کنند‬ ‫می کند‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma rad be-konim Noi să ‫ما رد بکنيم‬ man rad be- Eu să refuz ‫من رد بکنم‬
konam
refuzăm
șoma rad be -konid Voi să ‫شما رد بکنيد‬ to rad be-koni Tu să refuzi ‫رد بکنی‬ ‫تو‬
refuzați
anha rad be -konand Ei/Ele să ‫آنھا رد‬ u/an rad be - El/Ea să ‫ آن رد بکند‬/‫او‬
‫بکنند‬ konad
refuze refuze

Prezentul continuu ( prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim rad mi- Noi refuzăm ‫ما داريم رد می‬ man daram rad Eu refuz ‫من دارم رد می‬
konim ‫کنيم‬ mi-konam ‫کنم‬
șoma darid rad Voi refuzați ‫شما داريد رد‬ to dari rad mi- Tu refuzi ‫تو داری رد می‬
mi-konid ‫می کنيد‬ koni ‫کنی‬
anha darand rad Ei/Ele ‫آنھا دارند رد می‬ u/an darad rad El/Ea refuză ‫ آن دارد رد‬/‫او‬
mi-konand ‫کنند‬ mi-konad ‫می کند‬
refuză

185
Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma rad kardim Noi am ‫ما رد کرديم‬ man rad kardam Eu am ‫من رد کردم‬
refuzat refuzat
șoma rad kardid Voi ați ‫شما رد کرديد‬ to rad kardi Tu ai refuzat ‫رد کردی‬ ‫تو‬
refuzat
anha rad kardand Ei/Ele au ‫آنھا رد کردند‬ u/an rad kard El/Ea a ‫ آن رد‬/ ‫او‬
refuzat refuzat ‫کرد‬

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma rad mi-kardim Noi refuzam ‫ما رد می‬ man rad mi- Eu refuzam ‫من رد می‬
‫کرديم‬ kardam ‫کردم‬
șoma rad mi-kardid Voi refuzați ‫شما رد می‬ to rad mi-kardi Tu refuzai ‫تو رد می‬
‫کرديد‬ ‫کردی‬
anha rad mi-kardand Ei/Ele ‫آنھا رد می‬ u/an rad mi-kard El/Ea refuza ‫ آن رد می‬/‫او‬
refuzau ‫کردند‬ ‫کرد‬

Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma rad karde-im Noi am ‫ ما رد کرده‬man rad karde-am Eu am ‫من رد کرده ام‬
refuzat ‫ايم‬ refuzat
șoma rad karde-id Voi ați ‫شما رد کرده‬ to rad karde-i Tu ai refuzat ‫رد کرده ای‬ ‫تو‬
refuzat ‫ايد‬
anha rad karde Ei/Ele au ‫ آنھا رد کرده‬u/an rad karde ast El/Ea a ‫ آن رد کرده‬/‫او‬
and ‫ايد‬ ‫است‬
refuzat refuzat

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma rad karde budim Noi ‫ما رد کرده‬ man rad karde Eu ‫من رد کرده‬
‫بوديم‬ budam ‫بودم‬
refuzaserăm refuzasem
șoma rad karde budid Voi ‫ شما رد کرده‬to rad karde budi Tu refuzasei ‫تو رد کرده‬
refuzaserăți ‫بوديد‬ ‫بودی‬
anha rad karde Ei/Ele ‫آنھا رد کرده‬ u/an rad karde bud El/Ea ‫ آن رد‬/‫او‬
budand ‫بودند‬ ‫کرده بود‬
refuzaseră refuzase

186
Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma rad karde Noi să fi ‫ما رد کرده‬ man rad karde Eu să fi ‫من رد کرده‬
bașim ‫باشيم‬ bașam ‫باشم‬
refuzat refuzat
șoma rad karde Voi să fi ‫شما رد کرده‬ to rad karde bași Tu să fi ‫تو رد کرده‬
bașid ‫باشيد‬ ‫باشی‬
refuzat refuzat
anha rad karde Ei/Ele să fi ‫آنھا رد کرده‬ u/an rad karde El/Ea să fi ‫ آن رد کرده‬/‫او‬
bașand ‫باشند‬ bașad ‫باشد‬
refuzat refuzat

Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim rad Noi refuzam ‫ ما داشتيم رد می‬man daștam rad Eu refuzam ‫من داشتم رد می‬
mi-kardim ‫کرديم‬ mi-kardam ‫کردم‬
șoma daștid rad Voi refuzați ‫شما داشتيد رد‬ to daști rad mi- Tu refuzai ‫تو داشتی رد می‬
mi-kardid ‫می کرديد‬ kardi ‫کردی‬
anha daștand rad Ei/Ele ‫ آنھا داشتند رد می‬u/an dașt rad mi- El/Ea refuza ‫آن داشت رد‬/‫او‬
mi-kardand ‫کردند‬ kard ‫می کرد‬
refuzau

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma rad khahim Noi vom ‫ما رد خواھيم‬ man rad khaham Eu voi ‫من رد خواھم‬
kard ‫کرد‬ kard ‫کرد‬
refuza refuza
șoma rad khahid Voi veți ‫شما رد‬ to rad khahi kard Tu vei refuza ‫تو رد خواھی‬
kard ‫خواھيد کرد‬ ‫کرد‬
refuza
anha rad khahand Ei/Ele vor ‫آنھا رد خواھند‬ u/an rad khahad El/Ea va ‫آن رد‬/‫او‬
kard ‫کرد‬ kard ‫خواھد کرد‬
refuza refuza

Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬


șoma rad konid Voi refuzați ‫شما رد کنيد‬ to rad kon Tu refuză ‫رد کن‬ ‫تو‬

* * *
* *
*

187
46. A bate ( a lovi ) / ‫زدَن‬
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-zanim Noi batem ‫ما می زنيم‬ man mi-zanam Eu bat ‫من می زنم‬
șoma mi-zanid Voi bateți ‫شما می زنيد‬ to mi-zani Tu bați ‫تو می زنی‬
anha mi-zanand Ei/Ele bat ‫آنھا می زنند‬ u/an mi-zanad El /Ea bate ‫ آن می زند‬/ ‫او‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be-zanim Noi să batem ‫ما بزنيم‬ man be-zanam Eu să bat ‫من بزنم‬
șoma be-zanid Voi să bateți ‫شما بزنيد‬ to be-zani Tu să bați ‫تو بزنی‬
anha be-zanand Ei/Ele să ‫آنھا بزنند‬ u/an be-zanad El /Ea să ‫ آن بزند‬/ ‫او‬
bată bată

Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. pronunție traducere conj. verb
verb
ma darim mi-zanim Noi batem ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu bat ‫من دارم می‬
‫زنيم‬ zanam ‫زنم‬
șoma darid mi-zanid Voi bateți ‫شما داريد می‬ to dari mi-zani Tu bați ‫تو داری می‬
‫زنيد‬ ‫زنی‬
anha darand mi- Ei/Ele bat ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El /Ea bate ‫آن دارد‬/‫او‬
zanand ‫زنند‬ zanad ‫می زند‬

Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma zadim Noi am bătut ‫ما زديم‬ man zadam Eu am bătut ‫من زدم‬
șoma zadid Voi ați bătut ‫شما زديد‬ to zadi Tu ai bătut ‫تو زدی‬
anha zadand Ei/Ele au ‫آنھا زدند‬ u/an zad El/Ea a bătut ‫ آن زد‬/ ‫او‬
bătut

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-zadim Noi băteam ‫ما می زديم‬ man mi-zadam Eu băteam ‫من می زدم‬
șoma mi-zadid Voi băteați ‫شما می زديد‬ to mi-zadi Tu băteai ‫تو می زدی‬
anha mi-zadand Ei/Ele ‫آنھا می زدند‬ u/an mi- zad El/Ea bătea ‫ آن می زد‬/ ‫او‬
băteau

188
Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma zade-im Noi am bătut ‫ما زده ايم‬ man zade-am Eu am bătut ‫من زده ام‬
șoma zade-id Voi ați bătut ‫شما زده ايد‬ to zade-i Tu ai bătut ‫تو زده ای‬
anha zade and Ei/Ele au ‫آنھا زده اند‬ u/an zade ast El/Ea a bătut ‫ آن زده‬/ ‫او‬
bătut ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma zade budim Noi ‫ ما زده بوديم‬man zade budam Eu bătusem ‫من زده بودم‬
bătuserăm
șoma zade budid Voi ‫شما زده بوديد‬ to zade budi Tu bătusei ‫تو زده بودی‬
bătuserăți
anha zade budand Ei/Ele ‫آنھا زده بودند‬ u/an zade bud El/Ea bătuse ‫ آن زده‬/ ‫او‬
bătuseră ‫بود‬

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma zade bașim Noi să fi ‫ ما زده باشيم‬man zade bașam Eu să fi ‫من زده باشم‬
bătut bătut
șoma zade bașid Voi să fi ‫شما زده باشيد‬ to zade bași Tu să fi bătut ‫تو زده باشی‬
bătut
anha zade bașand Ei/Ele să fi ‫ آنھا زده باشند‬u/an zade bașad El/Ea să fi ‫ آن زده‬/ ‫او‬
bătut bătut ‫باشد‬

Trecutul în efectuare ( = trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi-zadim Noi băteam ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu băteam ‫من داشتم می‬
‫زديم‬ zadam ‫زدم‬
șoma daștid mi-zadid Voi băteați ‫شما داشتيد‬ to daști mi-zadi Tu băteai ‫تو داشتی می‬
‫می زديد‬ ‫زدی‬
anha daștand mi- Ei/Ele ‫آنھا داشتند‬ u/an dașt mi- zad El/Ea bătea ‫ آن داشت‬/‫او‬
zadand ‫زدند‬ ‫می‬ ‫می زد‬
băteau

189
Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim zad Noi vom ‫ما خواھيم زد‬ man khaham zad Eu voi bate ‫من خواھم زد‬
bate
șoma khahid zad Voi veți bate ‫شما خواھيد زد‬ to khahi zad Tu vei bate ‫تو خواھی زد‬
anha khahand zad Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند زد‬ u/an khahad zad El/Ea va ‫ آن خواھد‬/ ‫او‬
bate bate ‫زد‬

=========
Verbul de comandă( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬
șoma ezanid Voi bateți ‫شما بزنيد‬ to bezan tu bate ‫بزن‬ ‫تو‬

* * *
* *
*
47. A șterge / ( ‫زدودَن ) پاک کردَن‬
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-zedaiim Noi ștergem ‫ما می زداييم‬ man mi-zedaiam Eu șterg ‫من می زدايم‬
șoma mi-zedaiid Voi ștergeți ‫شما می زداييد‬ to mi-zedaii Tu ștergi ‫تو می زدايی‬
anha mi-zedaiand Ei/Ele șterg ‫ آنھا می زدايند‬u/an mi-zedaiad El /Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
șterge ‫زدايد‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be-zedaiim Noi să ‫ما بزداييم‬ man be-zedaiam Eu să șterg ‫من بزدايم‬
ștergem
șoma be-zedaiid Voi să ‫شما بزداييد‬ to be-zedaii Tu să ștergi ‫تو بزدايی‬
ștergeți
anha be-zedaiand Ei/Ele să ‫آنھا بزدايند‬ u/an be-zedaiad El /Ea să ‫ آن بزدايد‬/ ‫او‬
șteargă șteargă

Prezentul continuu ( = prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi- Noi ștergem ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu șterg ‫من دارم می‬
zedaiim ‫زداييم‬ zedaiam ‫زدايم‬
șoma darid mi- Voi ștergeți ‫شما داريد می‬ to dari mi-zedaii Tu ștergi ‫تو داری می‬
zedaiid ‫زداييد‬ ‫زدايی‬
anha darand mi- Ei/Ele șterg ‫ آنھا دارند می‬u/an darad mi-zedaiad El /Ea ‫ آن دارد‬/‫او‬
zedaiand ‫زدايند‬ șterge ‫می زدايد‬

=========

190
Trecutul simplu ( = trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma zodudim Noi am șters ‫ما زدوديم‬ man zodudam Eu am șters ‫من زدودم‬
șoma zodudid Voi ați șters ‫شما زدوديد‬ to zodudi Tu ai șters ‫تو زدودی‬
anha zodudand Ei/Ele au ‫آنھا زدودند‬ u/an zodud El/Ea a șters ‫ آن زدود‬/ ‫او‬
șters

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-zodudim Noi ștergeam ‫ ما می زدوديم‬man mi-zodudam Eu ștergeam ‫من می زدودم‬
șoma mi-zodudid Voi ștergeați ‫شما می زدوديد‬ to mi-zodudi Tu ștergeai ‫تو می زدودی‬
anha mi-zodudand Ei/Ele ‫آنھا می زدودند‬ u/an mi-zodud El/Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
ștergeau ștergea ‫زدود‬

Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma zodude-im Noi am șters ‫ما زدوده ايم‬ man zodude-am Eu am șters ‫من زدوده ام‬
șoma zodude-id Voi ați șters ‫شما زدوده ايد‬ to zodude-i Tu ai șters ‫تو زدوده ای‬
anha zodude and Ei/Ele au ‫آنھا زدوده اند‬ u/an zodude ast El/Ea a șters ‫ آن زدوده‬/ ‫او‬
șters ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma zodude budim Noi ‫ما زدوده‬ man zodude Eu ‫من زدوده‬
‫بوديم‬ budam ‫بودم‬
șterseserăm ștersesem
șoma zodude budid Voi ‫شما زدوده‬ to zodude budi Tu ștersesei ‫تو زدوده‬
șterseserăți ‫بوديد‬ ‫بودی‬
anha zodude budand Ei/Ele ‫آنھا زدوده‬ u/an zodude El/Ea ‫ آن زدوده‬/ ‫او‬
‫بودند‬ budud ‫بود‬
șterseseră ștersese

191
Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma zodude bașim Noi să fi ‫ما زدوده‬ man zodude Eu să fi șters ‫من زدوده‬
‫باشيم‬ bașam ‫باشم‬
șters
șoma zodude bașid Voi să fi șters ‫شما زدوده‬ to zodude bași Tu să fi șters ‫تو زدوده‬
‫باشيد‬ ‫باشی‬
anha zodude bașand Ei/Ele să fi ‫آنھا زدوده‬ u/an zodude bașad El/Ea să fi ‫ آن زدوده‬/ ‫او‬
șters ‫باشند‬ șters ‫باشد‬

Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi ștergeam ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu ștergeam ‫من داشتم می‬
zodudim ‫زدوديم‬ zodudam ‫زدودَم‬
șoma daștid mi- Voi ștergeați ‫ شما داشتيد می‬to daști mi-zodudi Tu ștergeai ‫تو داشتی می‬
zodudid ‫زدوديد‬ ‫زدودی‬
anha daștand mi- Ei/Ele ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi- El/Ea ‫ آن داشت می‬/‫او‬
zodudand ‫زدودند‬ zodud ‫زدود‬
ștergeau ștergea

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim zodud Noi vom ‫ما خواھيم‬ man khaham Eu voi ‫من خواھم‬
‫زدود‬ zodud ‫زدود‬
șterge șterge
șoma khahid zodud Voi veți ‫شما خواھيد‬ to khahi zodud Tu vei șterge ‫تو خواھی‬
șterge ‫زدود‬ ‫زدود‬
anha khahand zodud Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad El/Ea va ‫ آن خواھد‬/ ‫او‬
‫زدود‬ zodud ‫زدود‬
șterge șterge

Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬


șoma bezodaiid Voi ștergeți ‫شما بزداييد‬ to bezoda Tu șterge ‫بزدا‬ ‫تو‬

* * *
* *
*

192
48. A trăi / ( ‫زيستن ) زندگی کردن‬
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-zyiim Noi trăim ‫ما می زييم‬ man mi-ziyam Eu trăiesc ‫من می زيم‬
șoma mi-zyiid Voi trăiți ‫شما می زييد‬ to mi-ziy Tu trăiești ‫تو می زيی‬
anha mi-zyiand Ei/Ele ‫آنھا می زيند‬ u/an mi-ziyad El /Ea ‫ آن می زيد‬/ ‫او‬
trăiesc trăiește

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be -zyiim Noi să trăim ‫ما بزييم‬ man be-ziyam Eu să trăiesc ‫من بزيم‬
șoma be -zyiid Voi să trăiți ‫شما بزييد‬ to be -ziy Tu să trăiești ‫تو بزيم‬
anha be -zyiand Ei/Ele să ‫آنھا بزيند‬ u/an be -ziyad El /Ea să ‫ آن بزيد‬/ ‫او‬
trăiască trăiască

Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi-zyiim Noi trăim ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu trăiesc ‫من دارم می‬
‫زييم‬ ziyam ‫زيم‬
șoma darid mi- Voi trăiți ‫شما داريد می‬ to dari mi-ziy Tu trăiești ‫تو داری می‬
zyiid ‫زييد‬ ‫زيی‬
anha darand mi- Ei/Ele ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El /Ea ‫ آن دارد‬/‫او‬
zyiand ‫زيند‬ ziyad ‫می زيد‬
trăiesc trăiește

Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma zistim Noi am trăit ‫ما زيستيم‬ man zistam Eu am trăit ‫من زيستم‬
șoma zistid Voi ați trăit ‫شما زيستيد‬ to zisti Tu ai trăit ‫تو زيستی‬
anha zistand Ei/Ele au ‫آنھا زيستند‬ u/an zist El/Ea a trăit ‫ آن زيست‬/ ‫او‬
trăit

193
Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-zistim Noi trăiam ‫ما می زيستيم‬ man mi-zistam Eu trăiam ‫من می زيستم‬
șoma mi-zistid Voi trăiați ‫شما می زيستيد‬ to mi-zisti Tu trăiai ‫تو می زيستی‬
anha mi-zistand Ei/Ele trăiau ‫آنھا می زيستند‬ u/an mi-zist El/Ea trăia ‫ آن می‬/ ‫او‬
‫زيست‬

Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma ziste-im Noi am trăit ‫ما زيسته ايم‬ man ziste-am Eu am trăit ‫من زيسته ام‬
șoma ziste-id Voi ați trăit ‫شما زيسته ايد‬ to ziste-i Tu ai trăit ‫تو زيسته ای‬
anha ziste and Ei/Ele au trăit ‫آنھا زيسته اند‬ u/an ziste ast El/Ea a trăit ‫ آن زيسته‬/ ‫او‬
‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma ziste budim Noi ‫ ما زيسته بوديم‬man ziste budam Eu trăisem ‫من زيسته بودم‬
trăiserăm
șoma ziste budid Voi trăiserăți ‫شما زيسته‬ to ziste budi Tu trăisei ‫تو زيسته بودی‬
‫بوديد‬
anha ziste budand Ei/Ele ‫آنھا زيسته‬ u/an ziste bud El/Ea trăise ‫ آن زيسته‬/ ‫او‬
trăisereră ‫بودند‬ ‫بود‬

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma ziste bașim Noi să fi ‫ما زيسته باشيم‬ man ziste bașam Eu să fi trăit ‫من زيسته‬
trăit ‫باشم‬
șoma ziste bașid Voi să fi trăit ‫شما زيسته‬ to ziste bași Tu să fi trăit ‫تو زيسته‬
‫باشيد‬ ‫باشی‬
anha ziste bașand Ei/Ele să fi ‫آنھا زيسته‬ u/an ziste bașad El/Ea să fi ‫ آن زيسته‬/‫او‬
trăit ‫باشند‬ trăit ‫باشد‬

194
Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi trăiam ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu trăiam ‫من داشتم می‬
zistim ‫زيستيم‬ zistam ‫زيستم‬
șoma daștid mi- Voi trăiați ‫ شما داشتيد می‬to daști mi-zisti Tu trăiai ‫تو داشتی می‬
zistid ‫زيستيد‬ ‫زيستی‬
anha daștand mi- Ei/Ele trăiau ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi- El/Ea trăia ‫ آن داشت می‬/‫او‬
zistand ‫زيستند‬ zist ‫زيست‬

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim zist Noi vom trăi ‫ما خواھيم‬ man khaham zist Eu voi trăi ‫من خواھم‬
‫زيست‬ ‫زيست‬
șoma khahid zist Voi veți trăi ‫شما خواھيد‬ to khahi zist Tu vei trăi ‫تو خواھی‬
‫زيست‬ ‫زيست‬
anha khahand zist Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad zist El/Ea va trăi ‫ آن خواھد‬/ ‫او‬
trăi ‫زيست‬ ‫زيست‬

=========
Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬
șoma bezyiid Voi trăiți ‫شما بزييد‬ to ezi Tu trăiește ‫تو بزی‬

* * *
* *
*
49. A construi / ‫ساختن‬
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
Ma mi-sazim Noi construim ‫ما می سازيم‬ man mi-sazam Eu ‫من می سازم‬
construiesc
șoma mi-sazid Voi construiți ‫شما می سازيد‬ to mi-sazi Tu ‫تو می سازی‬
construiești
anha mi-sazand Ei/Ele ‫آنھا می سازند‬ u/an mi-sazad El /Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
construiesc construiește ‫سازد‬

195
Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be -sazim Noi să ‫ما بسازيم‬ man be-sazam Eu să ‫من بسازم‬
construim construiesc
șoma be -sazid Voi să ‫شما بسازيد‬ to be -sazi Tu să ‫تو بسازی‬
construiți construiești
anha be-sazand Ei/Ele să ‫آنھا بسازند‬ u/an be-sazad El /Ea să ‫ آن بسازد‬/ ‫او‬
construiască construiască

Prezentul continuu ( = prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi- Noi ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu ‫من دارم می‬
sazim ‫سازيم‬ sazam ‫سازم‬
construim construiesc
șoma darid mi- Voi construiți ‫شما داريد می‬ to dari mi-sazi Tu ‫تو داری می‬
sazid ‫سازيد‬ ‫سازی‬
construiești
anha darand mi- Ei/Ele ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El /Ea ‫آن دارد می‬/‫او‬
sazand ‫سازند‬ sazad ‫سازد‬
construiesc construiește

Trecutul simplu ( = trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma sakhtim Noi am ‫ما ساختيم‬ man sakhtam Eu am ‫من ساختم‬
construit construit
șoma sakhtid Voi ați construit ‫شما ساختيد‬ to sakhti Tu ai ‫تو ساختی‬
construit
anha sakhtand Ei/Ele au ‫آنھا ساختند‬ u/an sakht El/Ea a ‫ آن ساخت‬/ ‫او‬
construit construit

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-sakhtim Noi ‫ما می ساختيم‬ man mi-sakhtam Eu ‫من می ساختم‬
construiam construiam
șoma mi-sakhtid Voi ‫شما می ساختيد‬ to mi-sakhti Tu construiai ‫تو می ساختی‬
construiați
anha mi-sakhtand Ei/Ele ‫آنھا می ساختند‬ u/an mi-sakht El/Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
construiau construia ‫ساخت‬

196
Trecutul prezent ( = trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma sakhte-im Noi am ‫ما ساخته ايم‬ man sakhte-am Eu am ‫من ساخته ام‬
construit construit
șoma sakhte-id Voi ați ‫شما ساخته ايد‬ to sakhte-i Tu ai ‫تو ساخته ای‬
construit construit
anha sakhte and Ei/Ele au ‫آنھا ساخته اند‬ u/an sakhte ast El/Ea a ‫ آن ساخته‬/‫او‬
construit construit ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma sakhte budim Noi ‫ما ساخته‬ man sakhte budam Eu ‫من ساخته بودم‬
construiserăm ‫بوديم‬ construisem
șoma sakhte budid Voi ‫شما ساخته‬ to sakhte budi Tu ‫تو ساخته‬
construiserăți ‫بوديد‬ construisei ‫بودی‬
anha sakhte budand Ei/Ele ‫آنھا ساخته‬ u/an sakhte bud El/Ea ‫ آن ساخته‬/ ‫او‬
construiseră ‫بودند‬ construise ‫بود‬

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma sakhte bașim Noi să fi ‫ ما ساخته باشيم‬man sakhte bașam Eu să fi ‫من ساخته باشم‬
construit construit
șoma sakhte Voi să fi ‫شما ساخته‬ to sakhte bași Tu să fi ‫تو ساخته باشی‬
bașid ‫باشيد‬
construit construit
anha sakhte Ei/Ele să fi ‫آنھا ساخته‬ u/an sakhte bașad El/Ea să fi ‫ آن ساخته‬/ ‫او‬
bașand ‫باشند‬ ‫باشد‬
construit construit

Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu ‫من داشتم می‬
sakhtim ‫ساختيم‬ sakhtam ‫ساختم‬
construiam construiam
șoma daștid mi- Voi ‫ شما داشتيد می‬to daști mi-sakhti Tu construiai ‫تو داشتی می‬
sakhtid ‫ساختيد‬ ‫ساختی‬
construiați
anha daștand mi- Ei/Ele ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi- El/Ea ‫آن داشت می‬/‫او‬
sakhtand ‫ساختند‬ sakht ‫ساخت‬
construiau construia

197
Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim sakht Noi vom ‫ما خواھيم‬ man khaham sakht Eu voi ‫من خواھم‬
construi ‫ساخت‬ construi ‫ساخت‬
șoma khahid sakht Voi veți ‫شما خواھيد‬ to khahi sakht Tu vei ‫تو خواھی‬
construi ‫ساخت‬ construi ‫ساخت‬
anha khahand Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad sakht El/Ea va ‫آن خواھد‬/‫او‬
sakht ‫ساخت‬ ‫ساخت‬
construi construi

Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬


șoma besazid Voi ‫شما بسازيد‬ to besaz Tu ‫بساز‬ ‫تو‬
construiți construiește

* * *
* *
*

50. A diviniza / ( ‫ستودَن ) ستايش کردن‬


Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-setaiim Noi ‫ما می ستاييم‬ man mi-setaiam Eu divinizez ‫من می ستايم‬
divinizăm
șoma mi-setaiid Voi divinizați ‫شما می ستاييد‬ to mi-setaiai Tu divinizezi ‫تو می ستايی‬
anha mi-setaiand Ei/Ele ‫آنھا می ستايند‬ u/an mi-setaiad El /Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
divinizează divinizează ‫ستايد‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be -setaiim Noi să ‫ما بستاييم‬ man be-setaiam Eu să ‫من بستايم‬
divinizăm divinizez
șoma be -setaiid Voi să ‫شما بستاييد‬ to be -setaii Tu să ‫تو بستايی‬
divinizați divinizezi
anha be-setaiand Ei/Ele să ‫آنھا بستايند‬ u/an be -setaiad El /Ea să ‫ آن بستايد‬/ ‫او‬
divinizeze divinizeze

198
Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi- Noi ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu divinizez ‫من دارم می‬
setaiim ‫ستاييم‬ setaiam ‫ستايم‬
divinizăm
șoma darid mi- Voi ‫شما داريد می‬ to dari mi-setaii Tu divinizezi ‫تو داری می‬
setaiid ‫ستاييد‬ ‫ستايی‬
divinizați
anha darand mi- Ei/Ele ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El /Ea ‫آن دارد می‬/‫او‬
setaiand ‫ستايند‬ setaiad ‫ستايد‬
divinizează divinizează

Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma setudim Noi am ‫ما ستوديم‬ man setudam Eu am ‫من ستودم‬
divinizat divinizat
șoma setudid Voi ați ‫شما ستوديد‬ to setudi Tu ai ‫تو ستودی‬
divinizat divinizat
anha setudand Ei/Ele au ‫آنھا ستودند‬ u/an setud El/Ea a ‫ آن ستود‬/ ‫او‬
divinizat divinizat

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-setudim Noi ‫ ما می ستوديم‬man mi-setudam Eu ‫من می ستودم‬
divinizam divinizam
șoma mi-setudid Voi ‫شما می ستوديد‬ to mi-setudi Tu divinizai ‫تو می ستودی‬
divinizați
anha mi-setudand Ei/Ele ‫آنھا می ستودند‬ u/an mi-setud El/Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
divinizau diviniza ‫ستود‬

Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma setude-im Noi am ‫ما ستوده ايم‬ man setude-am Eu am ‫من ستوده ام‬
divinizat divinizat
șoma setude-id Voi ați ‫شما ستوده ايد‬ to setude-i Tu ai ‫تو ستوده ای‬
divinizat divinizat
anha setude and Ei/Ele au ‫آنھا ستوده اند‬ u/an setude ast El/Ea a ‫ آن ستوده‬/‫او‬
divinizat divinizat ‫است‬

199
Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma setude budim Noi ‫ما ستوده بوديم‬ man setude Eu ‫من ستوده بودم‬
budam
divinizaserăm divinizasem
șoma setude budid Voi ‫شما ستوده‬ to setude budi Tu ‫تو ستوده‬
divinizaserăți ‫بوديد‬ divinizasei ‫بودی‬
anha setude Ei/Ele ‫آنھا ستوده‬ u/an setude bud El/Ea ‫ آن ستوده‬/ ‫او‬
budand ‫بودند‬ ‫بود‬
divinizaseră divinizase

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma setude bașim Noi să fi ‫ما ستوده‬ man setude bașam Eu să fi ‫من ستوده‬
divinizat ‫باشيم‬ divinizat ‫باشم‬
șoma setude bașid Voi să fi ‫شما ستوده‬ to setude bași Tu să fi ‫تو ستوده‬
divinizat ‫باشيد‬ divinizat ‫باشی‬
anha setude bașand Ei/Ele să fi ‫آنھا ستوده‬ u/an setude bașad El/Ea să fi ‫آن ستوده‬/‫او‬
divinizat ‫باشند‬ divinizat ‫باشد‬

Trecutul în efectuare ( = trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu ‫من داشتم می‬
setudim ‫ستوديم‬ setudam ‫ستودم‬
divinizam divinizam
șoma daștid mi- Voi ‫ شما داشتيد می‬to daști mi-setudi Tu divinizai ‫تو داشتی می‬
setudid ‫ستوديد‬ ‫ستودی‬
divinizați
anha dașt mi- Ei/Ele ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi- El/Ea ‫ آن داشت می‬/‫او‬
setudand ‫ستودند‬ setud ‫ستود‬
divinizau diviniza

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim setud Noi vom ‫ما خواھيم ستود‬ man khaham setud Eu voi ‫من خواھم ستود‬
diviniza diviniza
șoma khahid setud Voi veți ‫شما خواھيد‬ to khahi setud Tu vei ‫تو خواھی‬
diviniza ‫ستود‬ diviniza ‫ستود‬
anha khahand setud Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad setud El/Ea va ‫ آن خواھد‬/ ‫او‬
diviniza ‫ستود‬ diviniza ‫ستود‬

200
Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬
șoma besetaiid Voi ‫شما بستاييد‬ to besetai Tu ‫بستای‬ ‫تو‬
divinizați divinizează

* * *
* *
*
51. A arde / ( ‫سوختن ) آتش گرفتن‬

Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-suzim Noi ardem ‫ما می سوزيم‬ man mi-suzam Eu ard ‫من می سوزم‬
șoma mi-suzid Voi ardeți ‫شما می سوزيد‬ to mi-suzi Tu arzi ‫تو می سوزی‬
anha mi-suzand Ei/Ele ard ‫آنھا می سوزند‬ u/an mi-suzad El /Ea arde ‫ آن می‬/ ‫او‬
‫سوزد‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be-suzim Noi să ‫ما بسوزيم‬ man be-suzam Eu să ard ‫من بسوزم‬
ardem
șoma be-suzid Voi să ardeți ‫شما بسوزيد‬ to be-suzi Tu să arzi ‫تو بسوزی‬
anha be-suzand Ei/Ele să ‫آنھا بسوزند‬ u/an be-suzad El /Ea să ‫ آن بسوزد‬/ ‫او‬
ardă ardă

Prezentul continuu ( = prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi-suzim Noi ardem ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu ard ‫من دارم می‬
‫سوزيم‬ suzam ‫سوزم‬
șoma darid mi-suzid Voi ardeți ‫شما داريد می‬ to dari mi-suzi Tu arzi ‫تو داری می‬
‫سوزيد‬ ‫سوزی‬
anha darand mi- Ei/Ele ard ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El /Ea arde ‫آن دارد می‬/‫او‬
suzand ‫سوزند‬ suzad ‫سوزد‬

Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma sukhtim Noi am ars ‫ما سوختيم‬ man sukhtam Eu am ars ‫من سوختم‬
șoma sukhtid Voi ați ars ‫شما سوختيد‬ to sukhti Tu ai ars ‫تو سوختی‬
anha sukhtand Ei/Ele au ars ‫آنھا سوختند‬ u/an sukht El/Ea a ars ‫ آن سوخت‬/ ‫او‬

201
Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-sukhtim Noi ardeam ‫ ما می سوختيم‬man mi-sukhtam Eu ardeam ‫من می سوختم‬
șoma mi-sukhtid Voi ardeați ‫شما می سوختيد‬ to mi-sukhti Tu ardeai ‫تو می سوختی‬
anha mi-sukhtand Ei/Ele ‫آنھا می سوختند‬ u/an mi-sukht El/Ea ardea ‫ آن می‬/ ‫او‬
ardeau ‫سوخت‬
Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma sukhte-im Noi am ars ‫ما سوخته ايم‬ man sukhte-am Eu am ars ‫من سوخته ام‬
șoma sukhte-id Voi ați ars ‫شما سوخته ايد‬ to sukhte-i Tu ai ars ‫تو سوخته ای‬
anha sukhte and Ei/Ele au ars ‫آنھا سوخته اند‬ u/an sukhte ast El/Ea a ars ‫ آن سوخته‬/ ‫او‬
‫است‬
Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma sukhte budim Noi ‫ما سوخته‬ man sukhte Eu arsesem ‫من سوخته‬
arseserăm ‫بوديم‬ budam ‫بودم‬
șoma sukhte budid Voi ‫شما سوخته‬ to sukhte budi Tu arsesei ‫تو سوخته‬
arseserăți ‫بوديد‬ ‫بودی‬
anha sukhte budand Ei/Ele ‫آنھا سوخته‬ u/an sukhte bud El/Ea arsese ‫ آن سوخته‬/‫او‬
arseseră ‫بودند‬ ‫بود‬
Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma sukhte bașim Noi să fi am ‫ما سوخته باشيم‬ man sukhte Eu să fi ars ‫من سوخته‬
ars bașam ‫باشم‬
șoma sukhte bașid Voi să fi ars ‫شما سوخته‬ to sukhte bași Tu să fi ars ‫تو سوخته‬
‫باشيد‬ ‫باشی‬
anha sukhte bașand Ei/Ele să fi ‫آنھا سوخته‬ u/an sukhte El/Ea să fi ‫ آن سوخته‬/‫او‬
ars ‫باشند‬ bașad ars ‫باشد‬
Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi ardeam ‫ ما داشتيم می‬man daștam mi- Eu ardeam ‫من داشتم می‬
sukhtim ‫سوختيم‬ sukhtam ‫سوختم‬
șoma daștid mi- Voi ardeați ‫شما داشتيد می‬ to daști mi- Tu ardeai ‫تو داشتی می‬
sukhtid ‫سوختيد‬ sukhti ‫سوختی‬
anha daștand mi- Ei/Ele ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi- El/Ea ardea ‫ آن داشت می‬/‫او‬
sukhtand ‫سوختند‬ sukht ‫سوخت‬
ardeau

202
Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim sukht Noi vom ‫ما خواھيم‬ man khaham Eu voi arde ‫من خواھم‬
‫سوخت‬ sukht ‫سوخت‬
arde
șoma khahid sukht Voi veți arde ‫شما خواھيد‬ to khahi sukht Tu vei arde ‫تو خواھی‬
‫سوخت‬ ‫سوخت‬
anha khahand Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad sukht El/Ea va ‫آن خواھد‬/‫او‬
sukht ‫سوخت‬ ‫سوخت‬
arde arde

Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬


șoma besuzid Voi ardeți ‫شما بسوزيد‬ to besuz Tu arzi ‫بسوز‬ ‫تو‬

* * *
* *
*
52. A grăbi / ( ‫ عجله کردن‬-‫شتافتن ) شتاباندن‬
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬ ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-șetabim Noi grăbim ‫ما می شتابيم‬ man mi-șetabam Eu grăbesc ‫من می شتابم‬
șoma mi-șetabid Voi grăbiți ‫شما می شتابيد‬ to mi-șetabi Tu grăbești ‫تو می شتابی‬
anha mi-șetaband Ei/Ele ‫آنھا می شتابند‬ u/an mi-șetabad El /Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
grăbesc grăbește ‫شتابد‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be -șetabim Noi să grăbim ‫ما بشتابيم‬ man be-șetabam Eu să ‫من بشتابم‬
grăbesc
șoma be -șetabid Voi să grăbiți ‫شما بشتابيد‬ to be -șetabi Tu să ‫تو بشتابی‬
grăbești
anha be -șetaband Ei/Ele să ‫آنھا بشتابند‬ u/an be -șetabad El /Ea să ‫ آن بشتابد‬/ ‫او‬
grăbească grăbească

203
Prezentul continuu ( = prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi- Noi grăbim ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu grăbesc ‫من دارم می‬
șetabim ‫شتابيم‬ șetabam ‫شتابم‬
șoma darid mi- Voi grăbiți ‫شما داريد می‬ to dari mi-șetabi Tu grăbești ‫تو داری می‬
șetabid ‫شتابيد‬ ‫شتابی‬
anha darand mi- Ei/Ele ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El /Ea ‫ آن دارد می‬/‫او‬
șetaband ‫شتابند‬ șetabad ‫شتابد‬
grăbesc grăbește

Trecutul simplu ( = trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma șetaftim Noi am grăbit ‫ما شتافتيم‬ man șetaftam Eu am grăbit ‫من شتافتم‬
șoma șetaftid Voi ați grăbit ‫شما شتافتيد‬ to șetafti Tu ai grăbit ‫تو شتافتی‬
anha șetaftand Ei/Ele au ‫آنھا شتافتند‬ u/an șetaf El/Ea a grăbit ‫ آن شتافت‬/ ‫او‬
grăbit

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-șetaftim Noi grăbeam ‫ما می شتافتيم‬ man mi-șetaftam Eu grăbeam ‫من می شتافتم‬
șoma mi-șetaftid Voi grăbeați ‫شما می شتافتيد‬ to mi-șetafti Tu grăbeai ‫تو می شتافتی‬
anha mi-șetaftand Ei/Ele ‫آنھا می شتافتند‬ u/an mi-șetaf El/Ea grăbea ‫ آن می‬/ ‫او‬
grăbeau ‫شتافت‬

Trecutul prezent ( = trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma șetafte-im Noi am grăbit ‫ما شتافته ايم‬ man șetafte-am Eu am grăbit ‫من شتافته ام‬
șoma șetafte-id Voi ați grăbit ‫شما شتافته ايد‬ to șetafte-i Tu ai grăbit ‫تو شتافته ای‬
anha șetafte and Ei/Ele au ‫آنھا شتافته اند‬ u/an șetafe ast El/Ea a ‫ آن شتافته‬/ ‫او‬
grăbit grăbit ‫است‬

204
Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma șetafte budim Noi ‫ما شتافته‬ man șetafte Eu grăbisem ‫من شتافته‬
‫بوديم‬ budam ‫بودم‬
grăbiserăm
șoma șetafte budid Voi ‫شما شتافته‬ to șetafte budi Tu grăbisei ‫تو شتافته‬
grăbiserăți ‫بوديد‬ ‫بودی‬
anha șetafte budand Ei/Ele ‫آنھا شتافته‬ u/an șetafe bud El/Ea ‫ آن شتافته‬/ ‫او‬
grăbiseră ‫بودند‬ grăbise ‫بود‬

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma șetafte bașim Noi să fi ‫ما شتافته‬ man șetafte Eu să fi ‫من شتافته باشم‬
‫باشيم‬ bașam
grăbit grăbit
șoma șetafte bașid Voi să fi ‫شما شتافته‬ to șetafte bași Tu să fi ‫تو شتافته‬
grăbit ‫باشيد‬ grăbit ‫باشی‬
anha șetafte bașand Ei/Ele să fi ‫آنھا شتافته‬ u/an șetafe bașad El/Ea să fi ‫آن شتافته‬/‫او‬
grăbit ‫باشند‬ grăbit ‫باشد‬

Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi grăbeam ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu grăbeam ‫من داشتم می‬
șetaftim ‫شتافتيم‬ șetaftam ‫شتافتم‬
șoma daștid mi- Voi grăbeați ‫شما داشتيد می‬ to daști mi- Tu grăbeai ‫تو داشتی می‬
șetaftid ‫شتافتيد‬ șetafti ‫شتافتی‬
anha daștand mi- Ei/Ele ‫ آنھا داشتند می‬u/an dașt mi-șetaf El/Ea grăbea ‫ آن داشت می‬/ ‫او‬
șetaftand ‫شتافتند‬ ‫شتافت‬
grăbeau

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim șetaft Noi vom ‫ما خواھيم‬ man khaham Eu voi grăbi ‫من خواھم‬
‫شتافت‬ șetaft ‫شتافت‬
grăbi
șoma khahid șetaft Voi veți ‫شما خواھيد‬ to khahi șetaft Tu vei grăbi ‫تو خواھی‬
grăbi ‫شتافت‬ ‫شتافت‬
anha khahand șetaft Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad șetaft El/Ea va ‫ آن خواھد‬/ ‫او‬
grăbi ‫شتافت‬ grăbi ‫شتافت‬

205
Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬
șoma beșetabid Voi grăbiți ‫شما بشتابيد‬ to beșetab Tu ‫بشتاب‬ ‫تو‬
grăbește

* * *
* *
*
53. A spăla / ( ‫شستَن ) شستشو دادن‬
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-șuiim Noi spălăm ‫ما می شوييم‬ man mi-șuiam Eu spăl ‫من می شويم‬
șoma mi-șuiid Voi spălați ‫شما می شوييد‬ to mi-șuii Tu speli ‫تو می شويی‬
anha mi-șuiand Ei/Ele spală ‫آنھا می شويند‬ u/an mi-șuiad El /Ea spală ‫ آن می‬/ ‫او‬
‫شويد‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be-șuiim Noi să ‫ما بشوييم‬ man be-șuiam Eu să spăl ‫من بشويم‬
spălăm
șoma be-șuiid Voi să ‫شما بشوييد‬ to be-șuii Tu să speli ‫تو بشويی‬
spălați
anha be-șuiand Ei/Ele să ‫آنھا بشويند‬ u/an be-șuiad El /Ea să ‫ آن بشويد‬/ ‫او‬
spele spele

Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi-șuiim Noi spălăm ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu spăl ‫من دارم می‬
‫شوييم‬ șuiam ‫شويم‬
șoma darid mi-șuiid Voi spălați ‫شما داريد می‬ to dari mi-șuii Tu speli ‫تو داری می‬
‫شوييد‬ ‫شويی‬
anha darand mi- Ei/Ele spală ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El /Ea spală ‫ آن دارد‬/‫او‬
șuiand ‫شويند‬ șuiad ‫می شويد‬

206
Trecutul simplu ( = trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma șostim Noi am ‫ما شستيم‬ man șostam Eu am ‫من شستم‬
spălat spălat
șoma șostid Voi ați spălat ‫شما شستيد‬ to șosti Tu ai spălat ‫تو شستی‬
anha șostand Ei/Ele au ‫آنھا شستند‬ u/an șost El/Ea a ‫ آن شست‬/ ‫او‬
spălat spălat

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-șostim Noi spălam ‫ ما می شستيم‬man mi-șostam Eu spălam ‫من می شستم‬
șoma mi-șostid Voi spălați ‫شما می شستيد‬ to mi-șosti Tu spălai ‫تو می شستی‬
anha mi-șostand Ei/Ele ‫آنھا می شستند‬ u/an mi-șost El/Ea spăla ‫ آن می‬/ ‫او‬
spălau ‫شست‬

Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma șoste-im Noi am ‫ما شسته ايم‬ man șoste-am Eu am ‫من شسته ام‬
spălat spălat
șoma șoste-id Voi ați ‫شما شسته ايد‬ to șoste-i Tu ai spălat ‫تو شسته ای‬
spălat
anha șoste and Ei/Ele au ‫آنھا شسته اند‬ u/an șoste ast El/Ea a ‫ آن شسته‬/ ‫او‬
spălat spălat ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma șoste budim Noi ‫ما شسته بوديم‬ man șoste Eu spălasem ‫من شسته بودم‬
budam
spălaserăm
șoma șoste budid Voi ‫شما شسته بوديد‬ to șoste budi Tu spălasei ‫تو شسته‬
spălaserăți ‫بودی‬
anha șoste budand Ei/Ele ‫آنھا شسته بودند‬ u/an șoste bud El/Ea ‫ آن شسته‬/ ‫او‬
spălaseră spălase ‫بود‬

207
Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma șoste bașim Noi să fi ‫ ما شسته باشيم‬man șoste bașam Eu să fi ‫من شسته باشم‬
spălat spălat
șoma șoste bașid Voi să fi ‫شما شسته‬ to șoste bași Tu să fi ‫تو شسته باشی‬
spălat ‫باشيد‬ spălat
anha șoste bașand Ei/Ele să fi ‫آنھا شسته‬ u/an șoste bașad El/Ea să fi ‫ آن شسته‬/ ‫او‬
spălat ‫باشند‬ spălat ‫باشد‬

Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi spălam ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu spălam ‫من داشتم می‬
șostim ‫شستيم‬ șostam ‫شستم‬
șoma daștid mi- Voi spălați ‫ شما داشتيد می‬to daști mi-șosti Tu spălai ‫تو داشتی می‬
șostid ‫شستيد‬ ‫شستی‬
anha daștand mi- Ei/Ele ‫ آنھا داشتند می‬u/an dașt mi-șost El/Ea spăla ‫آن داشت می‬/‫او‬
șostand ‫شستند‬ ‫شست‬
spălau

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim șost Noi vom ‫ما خواھيم‬ man khaham șost Eu voi spăla ‫من خواھم شست‬
spăla ‫شست‬
șoma khahid șost Voi veți ‫شما خواھيد‬ to khahi șost Tu vei spăla ‫تو خواھی شست‬
spăla ‫شست‬
anha khahand șost Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad șost El/Ea va ‫ آن خواھد‬/ ‫او‬
spăla ‫شست‬ spăla ‫شست‬

=========
Verbul de comandă ( mod imperativ) / ‫فعل امر‬
șoma beșuiid Voi spălați ‫شما بشوييد‬ to beșui Tu spală ‫بشوی‬ ‫تو‬

* * *
* *
*

208
54. A sparge ( a mărunți ) / ( ‫شکستَن ) خرد کردن‬
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-șekanim Noi spargem ‫ما می شکنيم‬ man mi-șekanam Eu sparg ‫من می شکنم‬
șoma mi-șekanid Voi spargeți ‫شما می شکنيد‬ to mi-șekani Tu spargi ‫تو می شکنی‬
anha mi-șekanand Ei/Ele sparg ‫آنھا می شکنند‬ u/an mi-șekanad El /Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
sparge ‫شکند‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be -șekanim Noi să ‫ما بشکنيم‬ man be-șekanam Eu să sparg ‫من بشکنم‬
spargem
șoma be -șekanid Voi să ‫شما بشکنيد‬ to be -șekani Tu să spargi ‫تو بشکنی‬
spargeți
anha be -șekanand Ei/Ele să ‫آنھا بشکنند‬ u/an be -șekanad El /Ea să ‫ آن بشکند‬/ ‫او‬
spargă spargă

Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi- Noi spargem ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu sparg ‫من دارم می‬
șekanim ‫شکنيم‬ șekanam ‫شکنم‬
șoma darid mi- Voi spargeți ‫شما داريد می‬ to dari mi-șekani Tu spargi ‫تو داری می‬
șekanid ‫شکنيد‬ ‫شکنی‬
anha darand mi- Ei/Ele sparg ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El /Ea ‫ آن دارد می‬/‫او‬
șekanand ‫شکنند‬ șekanad ‫شکند‬
sparge

Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma șekastim Noi am spart ‫ما شکستيم‬ man șekastam Eu am spart ‫من شکستم‬
șoma șekastid Voi ați spart ‫شما شکستيد‬ to șekasti Tu ai spart ‫تو شکستی‬
anha șekastand Ei/Ele au ‫آنھا شکستند‬ u/an șekast El/Ea a spart ‫ آن‬/ ‫او‬
spart ‫شکست‬

209
Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-șekastim Noi ‫ما می شکستيم‬ man mi-șekastam Eu spărgeam ‫من می شکستم‬
spărgeam
șoma mi-șekastid Voi spărgeați ‫شما می‬ to mi-șekasti Tu spărgeai ‫تو می شکستی‬
‫شکستيد‬
anha mi-șekastand Ei/Ele ‫آنھا می‬ u/an mi-șekast El/Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
spărgeau ‫شکستند‬ spărgea ‫شکست‬

Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma șekaste-im Noi am spart ‫ما شکسته ايم‬ man șekaste-am Eu am spart ‫من شکسته ام‬
șoma șekaste-id Voi ați spart ‫شما شکسته ايد‬ to șekaste-i Tu ai spart ‫تو شکسته ای‬
anha șekaste and Ei/Ele au ‫ آنھا شکسته اند‬u/an șekaste ast El/Ea a spart ‫ آن شکسته‬/ ‫او‬
spart ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma șekaste budim Noi ‫ما شکسته‬ man șekaste Eu ‫من شکسته‬
‫بوديم‬ budam ‫بودم‬
spărseserăm spărsesem
șoma șekaste budid Voi ‫شما شکسته‬ to șekaste budi Tu spărsesei ‫تو شکسته‬
spărseserăți ‫بوديد‬ ‫بودی‬
anha șekaste Ei/Ele ‫آنھا شکسته‬ u/an șekaste bud El/Ea ‫ آن‬/ ‫او‬
budand ‫بودند‬ ‫شکسته بود‬
spărseseră spărsese

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma șekaste bașim Noi să fi ‫ما شکسته‬ man șekaste Eu să fi spart ‫من شکسته‬
‫باشيم‬ bașam ‫باشم‬
spart
șoma șekaste bașid Voi să fi ‫شما شکسته‬ to șekaste bași Tu să fi spart ‫تو شکسته‬
spart ‫باشيد‬ ‫باشی‬
anha șekaste bașand Ei/Ele să fi ‫آنھا شکسته‬ u/an șekaste bașad El/Ea să fi ‫ آن شکسته‬/‫او‬
spart ‫باشند‬ spart ‫باشد‬

210
Trecutul în efectuare ( = trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu spărgeam ‫من داشتم می‬
șekastim ‫شکستيم‬ șekastam ‫شکستم‬
spărgeam
șoma daștid mi- Voi spărgeați ‫شما داشتيد می‬ to daști mi- Tu spărgeai ‫تو داشتی می‬
șekastid ‫شکستيد‬ șekasti ‫شکستی‬
anha daștand mi- Ei/Ele ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi- El/Ea ‫آن داشت می‬/‫او‬
șekastand ‫شکستند‬ șekast ‫شکست‬
spărgeau spărgea

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim șekast Noi vom ‫ما خواھيم‬ man khaham Eu voi ‫من خواھم‬
‫شکست‬ șekast ‫شکست‬
sparge sparge
șoma khahid șekast Voi veți ‫شما خواھيد‬ to khahi șekast Tu vei ‫تو خواھی‬
sparge ‫شکست‬ sparge ‫شکست‬
anha khahand Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad El/Ea va ‫ آن خواھد‬/‫او‬
șekast ‫شکست‬ șekast ‫شکست‬
sparge sparge

Verbul de comandă ( mod imperativ) / ‫فعل امر‬


șoma beșkanid Voi ‫شما بشکنيد‬ to beșkan Tu spargi ‫بشکن‬ ‫تو‬
spargeți

* * *
* *
*
55. A număra / ( ‫شمردَن ) شماردن‬
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-șomarim Noi ‫ ما می شماريم‬man mi-șomaram Eu număr ‫من می‬
numărăm ‫شمارم‬
șoma mi-șomarid Voi numărați ‫شما می‬ to mi-șomari Tu numeri ‫تو می شماری‬
‫شماريد‬
anha mi-șomarand Ei/Ele ‫ آنھا می شمارند‬u/an mi-șomarad El /Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
numără numără ‫شمارد‬

211
Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be -șomarim Noi să ‫ما بشماريم‬ man be-șomaram Eu să ‫من بشمارم‬
numărăm număr
șoma be -șomarid Voi să ‫شما بشماريد‬ to be -șomari Tu să ‫تو بشماری‬
numărați numeri
anha be - Ei/Ele să ‫آنھا بشمارند‬ u/an be -șomarad El /Ea să ‫ آن‬/ ‫او‬
șomarand ‫بشمارد‬
numere numere

Prezentul continuu ( = prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi- Noi ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu număr ‫من دارم می‬
șomarim ‫شماريم‬ șomaram ‫شمارم‬
numărăm
șoma darid mi- Voi numărați ‫شما داريد می‬ to dari mi-șomari Tu numeri ‫تو داری می‬
șomarid ‫شماريد‬ ‫شماری‬
anha darand mi- Ei/Ele ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El /Ea ‫آن دارد می‬/‫او‬
șomarand ‫شمارند‬ șomarad ‫شمارد‬
numără numără

Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma șomordim Noi am ‫ما شمرديم‬ man șomordam Eu am ‫من شمردم‬
numărat numărat
șoma șomordid Voi ați ‫شما شمرديد‬ to șomordi Tu ai ‫تو شمردی‬
numărat numărat
anha șomordand Ei/Ele au ‫آنھا شمردند‬ u/an șomord El/Ea a ‫ آن شمرد‬/ ‫او‬
numărat numărat

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-șomordim Noi ‫ما می شمرديم‬ man mi- Eu ‫من می شمردم‬
șomordam
număram număram
șoma mi-șomordid Voi numărați ‫شما می شمرديد‬ to mi-șomordi Tu numărai ‫تو می شمردی‬
anha mi- Ei/Ele ‫آنھا می شمردند‬ u/an mi-șomord El/Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
șomordand ‫شمرد‬
numărau număra

212
Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma șomorde-im Noi am ‫ما شمرده ايم‬ man șomorde-am Eu am ‫من شمرده ام‬
numărat numărat
șoma șomorde-id Voi ați ‫شما شمرده ايد‬ to șomorde-i Tu ai ‫تو شمرده ای‬
numărat numărat
anha șomorde and Ei/Ele au ‫ آنھا شمرده اند‬u/an șomorde ast El/Ea a ‫ آن شمرده‬/ ‫او‬
numărat numărat ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma șomorde budim Noi ‫ما شمرده‬ man șomorde Eu ‫من شمرده‬
‫بوديم‬ budam ‫بودم‬
număraserăm numărasem
șoma șomorde budid Voi ‫شما شمرده‬ to șomorde budi Tu ‫تو شمرده‬
număraserăți ‫بوديد‬ numărasei ‫بودی‬
anha șomorde Ei/Ele ‫آنھا شمرده‬ u/an șomorde bud El/Ea ‫ آن شمرده‬/‫او‬
budand ‫بودند‬ ‫بود‬
număraseră numărase

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma șomorde Noi să fi ‫ ما شمرده باشيم‬man șomorde bașam Eu să fi ‫من شمرده‬
bașim ‫باشم‬
numărat numărat
șoma șomorde Voi să fi ‫شما شمرده‬ to șomorde bași Tu să fi ‫تو شمرده‬
bașid ‫باشيد‬ ‫باشی‬
numărat numărat
anha șomorde Ei/Ele să fi ‫آنھا شمرده‬ u/an șomorde bașad El/Ea să fi ‫آن شمرده‬/‫او‬
bașand ‫باشند‬ ‫باشد‬
numărat numărat

Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu ‫من داشتم می‬
șomordim ‫شمرديم‬ șomordam ‫شمردم‬
număram număram
șoma daștid mi- Voi numărați ‫ شما داشتيد می‬to daști mi-șomordi Tu numărai ‫تو داشتی می‬
șomordid ‫شمرديد‬ ‫شمردی‬
anha daștand mi- Ei/Ele ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi- El/Ea ‫آن داشت می‬/‫او‬
șomordand ‫شمردند‬ șomord ‫شمرد‬
numărau număra

213
Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim Noi vom ‫ما خواھيم‬ man khaham șomord Eu voi ‫من خواھم‬
șomord ‫شمرد‬ ‫شمرد‬
număra număra
șoma khahid Voi veți ‫شما خواھيد‬ to khahi șomord Tu vei ‫تو خواھی‬
șomord ‫شمرد‬ ‫شمرد‬
număra număra
anha khahand Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad șomord El/Ea va ‫ آن خواھد‬/‫او‬
șomord ‫شمرد‬ ‫شمرد‬
număra număra

Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬


șoma beșomarid Voi ‫شما‬ to beșomar Tu numără ‫بشمار‬ ‫تو‬
numărați ‫بشماريد‬

* * *
* *
*
56. A cunoaște / ( ‫شناختن ) آشنا شدن‬
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-șenasim Noi ‫ما می شناسيم‬ man mi-șenasam Eu cunosc ‫من می شناسم‬
cunoaștem
șoma mi-șenasid Voi ‫شما می شناسيد‬ to mi-șenasi Tu cunoști ‫تو می شناسی‬
cunoașteți
anha mi-șenasand Ei/Ele ‫آنھا می شناسند‬ u/an mi-șenasad El /Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
cunosc cunoaște ‫شناسد‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be -șenasim Noi să ‫ما بشناسيم‬ man be-șenasam Eu să cunosc ‫من بشناسم‬
cunoaștem
șoma be -șenasid Voi să ‫شما بشناسيد‬ to be -șenasi Tu să cunoști ‫تو بشناسی‬
cunoașteți
anha be -șenasand Ei/Ele să ‫آنھا بشناسند‬ u/an be -șenasad El /Ea să ‫ آن بشناسد‬/ ‫او‬
cunoască cunoască

214
Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi- Noi ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu cunosc ‫من دارم می‬
șenasim ‫شناسيم‬ șenasam ‫شناسم‬
cunoaștem
șoma darid mi- Voi ‫شما داريد می‬ to dari mi-șenasi Tu cunoști ‫تو داری می‬
șenasid ‫شناسيد‬ ‫شناسی‬
cunoașteți
anha darand mi- Ei/Ele ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El /Ea ‫آن دارد می‬/‫او‬
șenasand ‫شناسند‬ șenasad ‫شناسد‬
cunosc cunoaște

Trecutul simplu ( = trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma șenakhtim Noi am ‫ما شناختيم‬ man șenakhtam Eu am ‫من شناختم‬
cunoscut cunoscut
șoma șenakhtid Voi ați ‫شما شناختيد‬ to șenakhti Tu ai ‫تو شناختی‬
cunoscut cunoscut
anha șenakhtand Ei/Ele au ‫آنھا شناختند‬ u/an șenakht El/Ea a ‫ آن شناخت‬/ ‫او‬
cunoscut cunoscut

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-șenakhtim Noi ‫ما می شناختيم‬ man mi- Eu ‫من می شناختم‬
șenakhtam
cunoșteam cunoșteam
șoma mi-șenakhtid Voi ‫شما می‬ to mi-șenakhti Tu cunoșteai ‫تو می شناختی‬
cunoșteați ‫شناختيد‬
anha mi-șenakhtand Ei/Ele ‫آنھا می‬ u/an mi-șenakht El/Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
cunoșteau ‫شناختند‬ cunoștea ‫شناخت‬

Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma șenakhte-im Noi am ‫ ما شناخته ايم‬man șenakhte-am Eu am ‫من شناخته ام‬
cunoscut cunoscut
șoma șenakhte-id Voi ați ‫شما شناخته ايد‬ to șenakhte-i Tu ai ‫تو شناخته ای‬
cunoscut cunoscut
anha șenakhte and Ei/Ele au ‫ آنھا شناخته اند‬u/an șenakhte ast El/Ea a ‫ آن شناخته‬/‫او‬
cunoscut cunoscut ‫است‬

215
Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma șenakhte Noi ‫ما شناخته‬ man șenakhte Eu ‫من شناخته‬
budim ‫بوديم‬ budam ‫بودم‬
cunoscuserăm cunoscusem
șoma șenakhte Voi ‫شما شناخته‬ to șenakhte budi Tu ‫تو شناخته‬
budid ‫بوديد‬ ‫بودی‬
cunoscusrăeți cunoscusei
anha șenakhte Ei/Ele ‫آنھا شناخته‬ u/an șenakhte bud El/Ea ‫ آن شناخته‬/‫او‬
budand ‫بودند‬ ‫بود‬
cunoscuseră cunoscuse

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma șenakhte Noi să fi ‫ما شناخته باشيم‬ man șenakhte Eu să fi ‫من شناخته‬
bașim bașam ‫باشم‬
cunoscut cunoscut
șoma șenakhte Voi să fi ‫شما شناخته‬ to șenakhte bași Tu să fi ‫تو شناخته‬
bașid ‫باشيد‬ ‫باشی‬
cunoscut cunoscut
anha șenakhte Ei/Ele să fi ‫آنھا شناخته‬ u/an șenakhte El/Ea să fi ‫ آن شناخته‬/ ‫او‬
bașand ‫باشند‬ bașad ‫باشد‬
cunoscut cunoscut

Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu ‫من داشتم می‬
șenakhtim ‫شناختيم‬ șenakhtam ‫شناختم‬
cunoșteam cunoșteam
șoma daștid mi- Voi ‫شما داشتيد می‬ to daști mi- Tu cunoșteai ‫تو داشتی می‬
șenakhtid ‫شناختيد‬ șenakhti ‫شناختی‬
cunoșteați
anha daștand mi- Ei/Ele ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi- El/Ea ‫ آن داشت می‬/‫او‬
șenakhtand ‫شناختند‬ șenakht ‫شناخت‬
cunoșteau cunoștea

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim Noi vom ‫ما خواھيم‬ man khaham Eu voi ‫من خواھم‬
șenakht ‫شناخت‬ șenakht ‫شناخت‬
cunoaște cunoaște
șoma khahid Voi veți ‫شما خواھيد‬ to khahi șenakht Tu vei ‫تو خواھی‬
șenakht ‫شناخت‬ ‫شناخت‬
cunoaște cunoaște
anha khahand Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad El/Ea va ‫آن خواھد‬/‫او‬
șenakht ‫شناخت‬ șenakht ‫شناخت‬
cunoaște cunoaște

216
Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬
șoma beșnasid Voi cunoașteți ‫شما بشناسيد‬ to beșnas Tu ‫بشناس‬ ‫تو‬
cunoaște

* * *
* *
*
57. A auzi / ‫شنيدَن‬
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-șenavim Noi auzim ‫ما می شنويم‬ man mi-șenavam Eu aud ‫من می شن َوم‬
șoma mi-șenavid Voi auziți ‫شما می شنويد‬ to mi-șenavi Tu auzi ‫تو می شنوی‬
anha mi-șenavand Ei/Ele aud ‫شنوند‬
َ ‫آنھا می‬ u/an mi-șenavad El /Ea aude ‫ آن می‬/ ‫او‬
‫شنود‬
َ

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be -șenavim Noi să auzim ‫ما بشنويم‬ man be-șenavam Eu să aud ‫من بشنوم‬
șoma be -șenavid Voi să auziți ‫شما بشنويد‬ to be -șenavi Tu să auzi ‫تو بشنوی‬
anha be -șenavand Ei/Ele să ‫آنھا بشنوند‬ u/an be -șenavad El /Ea să ‫ آن بشنود‬/ ‫او‬
audă audă

Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi- Noi auzim ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu aud ‫من دارم می‬
șenavim ‫شنويم‬ șenavam ‫شنوم‬
șoma darid mi- Voi auziți ‫شما داريد می‬ to dari mi-șenavi Tu auzi ‫تو داری می‬
șenavid ‫شنويد‬ ‫شنوی‬
anha darand mi- Ei/Ele aud ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El /Ea aude ‫ آن دارد می‬/‫او‬
șenavand ‫شنوند‬ șenavad ‫شنود‬

Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma șenidim Noi am auzit ‫ما شنيديم‬ man șenidam Eu am auzit ‫من شنيدم‬
șoma șenidid Voi ați auzit ‫شما شنيديد‬ to șenidi Tu ai auzit ‫تو شنيدی‬
anha șenidand Ei/Ele au ‫آنھا شنيدند‬ u/an șenid El/Ea a auzit ‫ آن شنيد‬/ ‫او‬
auzit

217
Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-șenidim Noi auzeam ‫ما می شنيديم‬ man mi-șenidam Eu auzeam ‫من می شنيدم‬
șoma mi-șenidid Voi auzeați ‫شما می شنيديد‬ to mi- șenidi Tu auzeai ‫تو می شنيدی‬
anha mi-șenidand Ei/Ele ‫آنھا می شنيدند‬ u/an mi-șenid El/Ea auzea ‫ آن می‬/ ‫او‬
auzeau ‫شنيد‬

Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma șenide-im Noi am auzit ‫ما شنيده ايم‬ man șenide-am Eu am auzit ‫من شنيده ام‬
șoma șenide-id Voi ați auzit ‫شما شنيده ايد‬ to șenide-i Tu ai auzit ‫تو شنيده ای‬
anha șenide and Ei/Ele au ‫آنھا شنيده اند‬ u/an șenide ast El/Ea a auzit ‫ آن شنيده‬/ ‫او‬
auzit ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma șenide budim Noi ‫ما شنيده بوديم‬ man șenide Eu auzisem ‫من شنيده بودم‬
budam
auziserăm
șoma șenide budid Voi ‫شما شنيده‬ to șenide budi Tu auzisei ‫تو شنيده‬
auziserăți ‫بوديد‬ ‫بودی‬
anha șenide budand Ei/Ele ‫آنھا شنيده‬ u/an șenide bud El/Ea auzise ‫ آن شنيده‬/ ‫او‬
auzisereră ‫بودند‬ ‫بود‬

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma șenide bașim Noi să fi ‫ ما شنيده باشيم‬man șenide bașam Eu să fi ‫من شنيده باشم‬
auzit auzit
șoma șenide bașid Voi să fi ‫شما شنيده‬ to șenide bași Tu să fi auzit ‫تو شنيده باشی‬
auzit ‫باشيد‬
anha șenide bașand Ei/Ele să fi ‫ آنھا شنيده باشند‬u/an șenide bașad El/Ea să fi ‫ آن شنيده‬/ ‫او‬
auzit auzit ‫باشد‬

218
Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi auzeam ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu auzeam ‫من داشتم می‬
șenidim ‫شنيديم‬ șenidam ‫شنيدم‬
șoma daștid mi- Voi auzeați ‫ شما داشتيد می‬to daști mi- șenidi Tu auzeai ‫تو داشتی می‬
șenidid ‫شنيديد‬ ‫شنيدی‬
anha daștand mi- Ei/Ele ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi- El/Ea auzea ‫آن داشت می‬/‫او‬
șenidand ‫شنيدند‬ șenid ‫شنيد‬
auzeau

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim șenid Noi vom ‫ما خواھيم شنيد‬ man khaham șenid Eu voi auzi ‫من خواھم شنيد‬
auzi
șoma khahid șenid Voi veți auzi ‫شما خواھيد‬ to khahi șenid Tu vei auzi ‫تو خواھی شنيد‬
‫شنيد‬
anha khahand Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad șenid El/Ea va ‫ آن خواھد‬/ ‫او‬
șenid ‫شنيد‬ ‫شنيد‬
auzi auzi

VERBUL DE comandă ( mod imperativ) / ‫فعل امر‬


șoma beșnavid Voi auziți ‫شما بشنويد‬ to beșno Tu auzi ‫بشنو‬ ‫تو‬

* * *
* *
*
58. A trimite / ‫فرستادن‬
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-ferestim Noi trimitem ‫ ما می فرستيم‬man mi-ferestam Eu trimit ‫من می فرستم‬
șoma mi-ferestid Voi trimiteți ‫شما می‬ to mi-feresti Tu trimiți ‫تو می فرستی‬
‫فرستيد‬
anha mi-ferestand Ei/Ele trimit ‫آنھا می‬ u/an mi-ferestad El /Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
‫فرستند‬ trimite ‫فرستد‬

219
Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be -ferestim Noi să ‫ما بفرستيم‬ man be-ferestam Eu să trimit ‫من بفرستم‬
trimitem
șoma be -ferestid Voi să ‫شما بفرستيد‬ to be -feresti Tu să trimiți ‫تو بفرستی‬
trimiteți
anha be -ferestand Ei/Ele să ‫آنھا بفرستند‬ u/an be -ferestad El /Ea să ‫ آن بفرستد‬/ ‫او‬
trimită trimită

Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi- Noi trimitem ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu trimit ‫من دارم می فرستم‬
ferestim ‫فرستيم‬ ferestam
șoma darid mi- Voi trimiteți ‫ شما داريد می‬to dari mi-feresti Tu trimiți ‫تو داری می‬
ferestid ‫فرستيد‬ ‫فرستی‬
anha darand mi- Ei/Ele trimit ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El /Ea ‫ آن دارد می‬/ ‫او‬
ferestand ‫فرستند‬ ferestad ‫فرستد‬
trimite

Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma ferestadim Noi am ‫ما فرستاديم‬ man ferestadam Eu am trimis ‫من فرستادم‬
trimis
șoma ferestadid Voi ați trimis ‫شما فرستاديد‬ to ferestadi Tu ai trimis ‫تو فرستادی‬
anha ferestadand Ei/Ele au ‫آنھا فرستادند‬ u/an ferestad El/Ea a ‫ آن‬/ ‫او‬
trimis trimis ‫فرستاد‬

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-ferestadim Noi ‫ما می فرستاديم‬ man mi- Eu trimiteam ‫من می‬
ferestadam ‫فرستادم‬
trimiteam
șoma mi-ferestadid Voi trimiteați ‫شما می‬ to mi-ferestadi Tu trimiteai ‫تو می‬
‫فرستاديد‬ ‫فرستادی‬
anha mi-ferestadand Ei/Ele ‫آنھا می‬ u/an mi-ferestad El/Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
trimiteau ‫فرستادند‬ trimitea ‫فرستاد‬

220
Trecutul prezent ( = trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma ferestade-im Noi am ‫ ما فرستاده ايم‬man ferestade-am Eu am trimis ‫من فرستاده ام‬
trimis
șoma ferestade-id Voi ați trimis ‫شما فرستاده‬ to ferestade-i Tu ai trimis ‫تو فرستاده ای‬
‫ايد‬
anha ferestade and Ei/Ele au ‫ آنھا فرستاده اند‬u/an ferestade ast El/Ea a ‫ آن فرستاده‬/ ‫او‬
trimis trimis ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma ferestade budim Noi ‫ما فرستاده‬ man ferestade Eu ‫من فرستاده‬
‫بوديم‬ budam ‫بودم‬
trimiseserăm trimisesem
șoma ferestade budid Voi ‫شما فرستاده‬ to ferestade budi Tu trimisesei ‫تو فرستاده‬
trimiseserăți ‫بوديد‬ ‫بودی‬
anha ferestade Ei/Ele ‫آنھا فرستاده‬ u/an ferestade bud El/Ea ‫ آن‬/ ‫او‬
budand ‫بودند‬ ‫فرستاده بود‬
trimiseseră trimisese

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma ferestade bașim Noi să fi ‫ما فرستاده‬ man ferestade Eu să fi ‫من فرستاده‬
‫باشيم‬ bașam ‫باشم‬
trimis trimis
șoma ferestade bașid Voi să fi ‫شما فرستاده‬ to ferestade bași Tu să fi ‫تو فرستاده‬
trimis ‫باشيد‬ trimis ‫باشی‬
anha ferestade Ei/Ele să fi ‫آنھا فرستاده‬ u/an ferestade El/Ea să fi ‫آن فرستاده‬/‫او‬
bașand ‫باشند‬ bașad ‫باشد‬
trimis trimis

Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu trimiteam ‫من داشتم می‬
ferestadim ‫فرستاديم‬ ferestadam ‫فرستادم‬
trimiteam
șoma daștid mi- Voi trimiteați ‫شما داشتيد می‬ to daști mi- Tu trimiteai ‫تو داشتی می‬
ferestadid ‫فرستاديد‬ ferestadi ‫فرستادی‬
anha daștand mi- Ei/Ele ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi- El/Ea ‫ آن داشت می‬/‫او‬
ferestadand ‫فرستادند‬ ferestad ‫فرستاد‬
trimiteau trimitea

221
Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim ferestad Noi vom ‫ما خواھيم‬ man khaham Eu voi ‫من خواھم‬
‫فرستاد‬ ferestad ‫فرستاد‬
trimite trimite
șoma khahid ferestad Voi veți ‫شما خواھيد‬ to khahi ferestad Tu vei ‫تو خواھی‬
trimite ‫فرستاد‬ trimite ‫فرستاد‬
anha khahand Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad El/Ea va ‫آن خواھد‬/‫او‬
ferestad ‫فرستاد‬ ferestad ‫فرستاد‬
trimite trimite

Verbul de comanda ( mod imperative ) / ‫فعل امر‬


șoma beferestid Voi ‫شما بفرستيد‬ to beferest Tu trimite ‫بفرست‬ ‫تو‬
trimiteți

* * *
* *
*

59. A vinde / ‫فروختن‬


Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-forușim Noi vindem ‫ما می فروشيم‬ man mi-forușam Eu vând ‫من می فروشم‬
șoma mi-forușid Voi vindeți ‫شما می فروشيد‬ to mi-foruși Tu vinzi ‫تو می فروشی‬
anha mi-forușand Ei/Ele vând ‫ آنھا می فروشند‬u/an mi-forușad El /Ea vinde ‫ آن می‬/ ‫او‬
‫فروشد‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be -forușim Noi să ‫ما بفروشيم‬ man be-forușam Eu să vând ‫من بفروشم‬
vindem
șoma be -forușid Voi să ‫شما بفروشيد‬ to be -foruși Tu să vinzi ‫تو بفروشی‬
vindeți
anha be -forușand Ei/Ele să ‫آنھا بفروشند‬ u/an be -forușad El /Ea să ‫ آن‬/ ‫او‬
vândă vândă ‫بفروشد‬

222
Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi- Noi vindem ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu vând ‫من دارم می‬
forușim ‫فروشيم‬ forușam ‫فروشم‬
șoma darid mi- Voi vindeți ‫شما داريد می‬ to dari mi-foruși Tu vinzi ‫تو داری می‬
forușid ‫فروشيد‬ ‫فروشی‬
anha darand mi- Ei/Ele vând ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El /Ea vinde ‫ آن دارد می‬/ ‫او‬
forușand ‫فروشند‬ forușad ‫فروشد‬

Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma forukhtim Noi am ‫ما فروختيم‬ man forukhtam Eu am ‫من فروختم‬
vândut vândut
șoma forukhtid Voi ați ‫شما فروختيد‬ to forukhti Tu ai vândut ‫تو فروختی‬
vândut
anha forukhtand Ei/Ele au ‫آنھا فروختند‬ u/an forukht El/Ea a ‫ آن فروخت‬/ ‫او‬
vândut vândut

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-forukhtim Noi vindeam ‫ما می فروختيم‬ man mi- Eu vindeam ‫من می فروختم‬
forukhtam
șoma mi-forukhtid Voi vindeați ‫شما می‬ to mi-forukhti Tu vindeai ‫تو می فروختی‬
‫فروختيد‬
anha mi-forukhtand Ei/Ele ‫آنھا می‬ u/an mi-forukht El/Ea vindea ‫ آن می‬/ ‫او‬
vindeau ‫فروختند‬ ‫فروخت‬

Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma forukhte-im Noi am ‫ ما فروخته ايم‬man forukhte-am Eu am ‫من فروخته ام‬
vândut vândut
șoma forukhte-id Voi ați ‫شما فروخته ايد‬ to forukhte-i Tu ai vândut ‫تو فروخته ای‬
vândut
anha forukhte and Ei/Ele au ‫ آنھا فروخته اند‬u/an forukhte ast El/Ea a ‫ آن فروخته‬/ ‫او‬
vândut vândut ‫است‬

223
Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma forukhte budim Noi ‫ما فروخته‬ man forukhte Eu ‫من فروخته‬
‫بوديم‬ budam ‫بودم‬
vânduserăm vândusem
șoma forukhte budid Voi ‫شما فروخته‬ to forukhte budi Tu vândusei ‫تو فروخته‬
vânduserăți ‫بوديد‬ ‫بودی‬
anha forukhte Ei/Ele ‫آنھا فروخته‬ u/an forukhte bud El/Ea ‫ آن فروخته‬/ ‫او‬
budand ‫بودند‬ ‫بود‬
vânduseră vânduse

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma forukhte bașim Noi să fi ‫ ما فروخته‬man forukhte bașam Eu să fi ‫من فروخته‬
vândut ‫باشيم‬ vândut ‫باشم‬
șoma forukhte bașid Voi să fi ‫شما فروخته‬ to forukhte bași Tu să fi ‫تو فروخته‬
vândut ‫باشيد‬ vândut ‫باشی‬
anha forukhte Ei/Ele să fi ‫ آنھا فروخته‬u/an forukhte bașad El/Ea să fi ‫آن فروخته‬/‫او‬
bașand ‫باشند‬ ‫باشد‬
vândut vândut

Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi vindeam ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu vindeam ‫من داشتم می‬
forukhtim ‫فروختيم‬ forukhtam ‫فروختم‬
șoma daștid mi- Voi vindeați ‫شما داشتيد می‬ to daști mi- Tu vindeai ‫تو داشتی می‬
forukhtid ‫فروختيد‬ forukhti ‫فروختی‬
anha daștand mi- Ei/Ele ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi- El/Ea vindea ‫آن داشت می‬/‫او‬
forukhtand ‫فروختند‬ forukht ‫فروخت‬
vindeau

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim Noi vom ‫ما خواھيم‬ man khaham Eu voi vinde ‫من خواھم‬
forukht ‫فروخت‬ forukht ‫فروخت‬
vinde
șoma khahid Voi veți ‫شما خواھيد‬ to khahi forukht Tu vei vinde ‫تو خواھی‬
forukht ‫فروخت‬ ‫فروخت‬
vinde
anha khahand Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad forukht El/Ea va ‫آن خواھد‬/‫او‬
forukht ‫فروخت‬ ‫فروخت‬
vinde vinde

224
Verbul de comandă ( mod imperativ) / ‫فعل امر‬
șoma beforușid Voi vindeți ‫شما بفروشيد‬ to beforuș Tu vinde ‫بفروش‬ ‫تو‬

* * *
* *
*
60. A cultiva ( a planta ) / ‫کاشتن‬
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-karim Noi cultivăm ‫ما می کاريم‬ man mi-karam Eu cultiv ‫من می کارم‬
șoma mi-karid Voi cultivați ‫شما می کاريد‬ to mi-kari Tu cultivi ‫تو می کاری‬
anha mi-karand Ei/Ele ‫آنھا می کارند‬ u/an mi-karad El /Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
cultivă cultivă ‫کارد‬
Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be -karim Noi să ‫ما بکاريم‬ man be-karam Eu să cultiv ‫من بکارم‬
cultivăm
șoma be -karid Voi să ‫شما بکاريد‬ to be -kari Tu să cultivi ‫تو بکاری‬
cultivați
anha be -karand Ei/Ele să ‫آنھا بکارند‬ u/an be -karad El /Ea să ‫ آن بکارد‬/ ‫او‬
cultive cultive
Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬ ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi-karim Noi cultivăm ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu cultiv ‫من دارم می‬
‫کاريم‬ karam ‫کارم‬
șoma darid mi-karid Voi cultivați ‫شما داريد می‬ to dari mi-kari Tu cultivi ‫تو داری می‬
‫کاريد‬ ‫کاری‬
anha darand mi- Ei/Ele ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El /Ea ‫ آن دارد‬/‫او‬
karand cultivă ‫کارند‬ karad cultivă ‫می کارد‬
Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma kaștim Noi am cultivat ‫ما کاشتيم‬ man kaștam Eu am ‫من کاشتم‬
cultivat
șoma kaștid Voi ați cultivat ‫شما کاشتيد‬ to kaști Tu ai cultivat ‫تو کاشتی‬
anha kaștand Ei/Ele au ‫آنھا کاشتند‬ u/an kașt El/Ea a ‫ آن کاشت‬/ ‫او‬
cultivat cultivat

225
Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-kaștim Noi cultivam ‫ما می کاشتيم‬ man mi-kaștam Eu cultivam ‫من می کاشتم‬
șoma mi-kaștid Voi cultivați ‫شما می کاشتيد‬ to mi-kaști Tu cultivai ‫تو می کاشتی‬
anha mi-kaștand Ei/Ele ‫آنھا می کاشتند‬ u/an mi-kașt El/Ea cultiva ‫ آن می‬/ ‫او‬
cultivau ‫کاشت‬

Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma kaște-im Noi am ‫ما کاشته ايم‬ man kaște-am Eu am ‫من کاشته ام‬
cultivat cultivat
șoma kaște-id Voi ați ‫شما کاشته ايد‬ to kașe-i Tu ai cultivat ‫تو کاشته ای‬
cultivat
anha kaște and Ei/Ele au ‫آنھا کاشته اند‬ u/an kaște ast El/Ea a ‫ آن کاشته‬/ ‫او‬
cultivat cultivat ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma kaște budim Noi ‫ما کاشته بوديم‬ man kaște Eu ‫من کاشته بودم‬
budam
cultivaserăm cultivasem
șoma kaște budid Voi ‫شما کاشته بوديد‬ to kaște budi Tu cultivasei ‫تو کاشته‬
cultivaserăți ‫بودی‬
anha kaște budand Ei/Ele ‫آنھا کاشته بودند‬ u/an kaște bud El/Ea ‫ آن کاشته‬/ ‫او‬
cultivaseră cultivase ‫بود‬

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma kaște bașim Noi să fi ‫ ما کاشته باشيم‬man kaște bașam Eu să fi ‫من کاشته باشم‬
cultivat cultivat
șoma kaște bașid Voi să fi ‫شما کاشته‬ to kaște bași Tu să fi ‫تو کاشته باشی‬
cultivat ‫باشيد‬ cultivat
anha kaște bașand Ei/Ele să fi ‫آنھا کاشته‬ u/an kaște bașad El/Ea să fi ‫ آن کاشته‬/ ‫او‬
cultivat ‫باشند‬ cultivat ‫باشد‬

226
Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi cultivam ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu cultivam ‫من داشتم می‬
kaștim ‫کاشتيم‬ kaștam ‫کاشتم‬
șoma daștid mi- Voi cultivați ‫شما داشتيد می‬ to daști mi-kaști Tu cultivai ‫تو داشتی می‬
kaștid ‫کاشتيد‬ ‫کاشتی‬
anha daștand mi- Ei/Ele ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi- El/Ea cultiva ‫آن داشت می‬/‫او‬
kaștand ‫کاشتند‬ kașt ‫کاشت‬
cultivau

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim kașt Noi vom ‫ما خواھيم‬ man khaham kașt Eu voi ‫من خواھم کاشت‬
cultiva ‫کاشت‬ cultiva
șoma khahid kașt Voi veți ‫شما خواھيد‬ to khahi kașt Tu vei ‫تو خواھی‬
cultiva ‫کاشت‬ cultiva ‫کاشت‬
anha khahand kașt Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad kașt El/Ea va ‫ آن خواھد‬/‫او‬
cultiva ‫کاشت‬ cultiva ‫کاشت‬

Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬


șoma bekarid Voi cultivați ‫شما بکاريد‬ to bekar Tu cultivă ‫بکار‬ ‫تو‬

* * *
* *
*
61. A face / ( ‫کر َدن ) انجام دادن‬
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-konim Noi facem ‫ما می کنيم‬ man mi-konam Eu fac ‫من می کنم‬
șoma mi-konid Voi faceți ‫شما می کنيد‬ to mi-koni Tu faci ‫تو می کنی‬
anha mi-konand Ei/Ele fac ‫آنھا می کنند‬ u/an mi-konad El /Ea face ‫ آن می کند‬/ ‫او‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be -konim Noi să facem ‫ما بکنيم‬ man be-konam Eu să fac ‫من بکنم‬
șoma be -konid Voi să faceți ‫شما بکنيد‬ to be -koni Tu să faci ‫تو بکنی‬
anha be -konand Ei/Ele să ‫آنھا بکنند‬ u/an be -konad El /Ea să ‫ آن بکند‬/ ‫او‬
facă facă

227
Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬ ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. pronunție traducere conj. verb
verb
ma darim mi-konim Noi facem ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu fac ‫من دارم می‬
‫کنيم‬ konam ‫کنم‬
șoma darid mi-konid Voi faceți ‫شما داريد‬ to dari mi-koni Tu faci ‫تو داری می‬
‫می کنيد‬ ‫کنی‬
anha darand mi- Ei/Ele fac ‫ آنھا دارند می‬u/an darad mi-konad El /Ea face ‫ آن دارد‬/ ‫او‬
konand ‫کنند‬ ‫می کند‬

Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma kardim Noi am făcut ‫ما کرديم‬ man kardam Eu am făcut ‫من کردم‬
șoma kardid Voi ați făcut ‫شما کرديد‬ to kardi Tu ai făcut ‫تو کردی‬
anha kardand Ei/Ele au ‫آنھا کردند‬ u/an kard El/Ea a făcut ‫ آن کرد‬/ ‫او‬
făcut

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-kardim Noi faceam ‫ما می کرديم‬ man mi-kardam Eu faceam ‫من می کردم‬
șoma mi-kardid Voi faceai ‫شما می کرديد‬ to mi-kardi Tu faceai ‫تو می کردی‬
anha mi-kardand Ei/Ele ‫آنھا می کردند‬ u/an mi-kard El/Ea facea ‫ آن می کرد‬/ ‫او‬
faceau

Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma karde-im Noi am făcut ‫ما کرده ايم‬ man karde-am Eu am făcut ‫من کرده ام‬
șoma karde-id Voi ați făcut ‫شما کرده ايد‬ to karde-i Tu ai făcut ‫تو کرده ای‬
anha karde and Ei/Ele au ‫آنھا کرده اند‬ u/an karde ast El/Ea a făcut ‫ آن کرده‬/ ‫او‬
făcut ‫است‬

228
Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma karde budim Noi ‫ما کرده بوديم‬ man karde Eu făcusem ‫من کرده بودم‬
budam
făcuserăm
șoma karde budid Voi ‫شما کرده بوديد‬ to karde budi Tu făcusei ‫تو کرده‬
făcuserăți ‫بودی‬
anha karde budand Ei/Ele ‫آنھا کرده بودند‬ u/an karde bud El/Ea făcuse ‫ آن کرده‬/ ‫او‬
făcuseră ‫بود‬

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma karde bașim Noi să fi ‫ ما کرده باشيم‬man karde bașam Eu să fi făcut ‫من کرده باشم‬
făcut
șoma karde bașid Voi să fi ‫شما کرده باشيد‬ to karde bași Tu să fi făcut ‫تو کرده باشی‬
făcut
anha karde bașand Ei/Ele să fi ‫ آنھا کرده باشند‬u/an karde bașad El/Ea să fi ‫ آن کرده‬/ ‫او‬
făcut făcut ‫باشد‬

Trecutul în efectuare ( = trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi faceam ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu faceam ‫من داشتم می‬
kardim ‫کرديم‬ kardam ‫کردم‬
șoma daștid mi- Voi faceați ‫شما داشتيد می‬ to daști mi-kardi Tu faceai ‫تو داشتی می‬
kardid ‫کرديد‬ ‫کردی‬
anha daștand mi- Ei/Ele ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi-kard El/Ea facea ‫آن داشت می‬/‫او‬
kardand ‫کردند‬ ‫کرد‬
faceau

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim kard Noi vom face ‫ما خواھيم کرد‬ man khaham Eu voi face ‫من خواھم کرد‬
kard
șoma khahid kard Voi veți face ‫شما خواھيد کرد‬ to khahi kard Tu vei face ‫تو خواھی‬
‫کرد‬
anha khahand kard Ei/Ele vor ‫ آنھا خواھند کرد‬u/an khahad kard El/Ea va face ‫ آن خواھد‬/ ‫او‬
face ‫کرد‬

229
Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬
șoma bekonid Voi faceți ‫شما بکنيد‬ to bekon Tu fă ‫بکن‬ ‫تو‬

* * *
* *
*

62. A omorî / ( ‫ُکشتن ) بقتل رساندن‬


Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-koșim Noi omorâm ‫ما می کشيم‬ man mi-koșam Eu omor ‫من می کشم‬
șoma mi-koșid Voi omorâți ‫شما می کشيد‬ to mi-koși Tu omori ‫تو می کشی‬
anha mi-koșand Ei/Ele ‫آنھا می کشند‬ u/an mi-koșad El /Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
omoară omoară ‫کشد‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be -koșim Noi să ‫ما بکشيم‬ man be-koșam Eu să omor ‫من بکشم‬
omorâm
șoma be -koșid Voi să ‫شما بکشيد‬ to be -koși Tu să omori ‫تو بکشی‬
omorâți
anha be -koșand Ei/Ele să ‫آنھا بکشند‬ u/an be -koșad El /Ea să ‫ آن بکشد‬/ ‫او‬
omoară omoară

Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi-koșim Noi omorâm ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu omor ‫من دارم می‬
‫کشيم‬ koșam ‫کشم‬
șoma darid mi-koșid Voi omorâți ‫شما داريد می‬ to dari mi-koși Tu omori ‫تو داری می‬
‫کشيد‬ ‫کشی‬
anha darand mi- Ei/Ele ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El /Ea ‫آن دارد می‬/‫او‬
koșand ‫کشند‬ koșad ‫کشد‬
omoară omoară

230
Trecutul simplu ( = trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma koștim Noi am ‫ما کشتيم‬ man koștam Eu am ‫من کشتم‬
omorât omorât
șoma koștid Voi ați ‫شما کشتيد‬ to koști Tu ai omorât ‫کشتی‬ ‫تو‬
omorât
anha koștand Ei/Ele au ‫آنھا کشتند‬ u/an koșt El/Ea a ‫ آن کشت‬/ ‫او‬
omorât omorât

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-koștim Noi omoram ‫ما می کشتيم‬ man mi-koștam Eu omoram ‫من می کشتم‬
șoma mi-koștid Voi omorați ‫شما می کشتيد‬ to mi-koști Tu omorai ‫تو می کشتی‬
anha mi-koștand Ei/Ele ‫آنھا می کشتند‬ u/an mi-koșt El/Ea omora ‫ آن می‬/ ‫او‬
omorau ‫کشت‬

Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma koște-im Noi am ‫ما کشته ايم‬ man koște-am Eu am ‫من کشته ام‬
omorât omorât
șoma koște-id Voi ați ‫شما کشته ايد‬ to koște-i Tu ai omorât ‫تو کشته ای‬
omorât
anha koște and Ei/Ele au ‫آنھا کشته اند‬ u/an koște ast El/Ea a ‫ آن کشته‬/ ‫او‬
omorât omorât ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma koște budim Noi ‫ما کشته بوديم‬ man koște budam Eu ‫من کشته بودم‬
omorâserăm omorâsem
șoma koște budid Voi ‫شما کشته بوديد‬ to koște budi Tu omorâsei ‫تو کشته بودی‬
omorâserăți
anha koște budand Ei/Ele ‫آنھا کشته بودند‬ u/an koște bud El/Ea ‫ آن کشته‬/ ‫او‬
omorâseră omorâse ‫بود‬

231
Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma koște bașim Noi să fi ‫ ما کشته باشيم‬man koște bașam Eu să fi ‫من کشته باشم‬
omorât omorât
șoma koște bașid Voi să fi ‫شما کشته باشيد‬ to koște bași Tu să fi ‫تو کشته باشی‬
omorât omorât
anha koște bașand Ei/Ele să fi ‫ آنھا کشته باشند‬u/an koște bașad El/Ea să fi ‫ آن کشته‬/ ‫او‬
omorât omorât ‫باشد‬

Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi omoram ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu omoram ‫من داشتم می کشتم‬
koștim ‫کشتيم‬ koștam
șoma daștid mi- Voi omorați ‫ شما داشتيد می‬to daști mi-koști Tu omorai ‫تو داشتی می‬
koștid ‫کشتيد‬ ‫کشتی‬
anha daștand mi- Ei/Ele ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi- El/Ea omora ‫ آن داشت می‬/ ‫او‬
koștand ‫کشتند‬ koșt ‫کشت‬
omorau

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim koșt Noi vom ‫ما خواھيم‬ man khaham koșt Eu voi ‫من خواھم کشت‬
omorî ‫کشت‬ omorî
șoma khahid koșt Voi veți ‫شما خواھيد‬ to khahi koșt Tu vei omorî ‫تو خواھی‬
omorî ‫کشت‬ ‫کشت‬
anha khahand koșt Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad koșt El/Ea va ‫ آن خواھد‬/ ‫او‬
omorî ‫کشت‬ omorî ‫کشت‬

Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬


șoma bekoșid Voi omorâți ‫شما بکشيد‬ to bekoș Tu omoară ‫بکش‬ ‫تو‬

* * *
* *
*

232
63. A pune / ( ‫ قرار دادن‬-‫گذاشتن ) نھادن‬
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬ ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-gozarim Noi punem ‫ما می گذاريم‬ man mi- Eu pun ‫من می گذارم‬
gozaram
șoma mi-gozarid Voi puneți ‫شما می گذاريد‬ to mi-gozari Tu pui ‫تو می گذاری‬
anha mi-gozarand Ei/Ele pun ‫آنھا می گذارند‬ u/an mi-gozarad El /Ea pune ‫ آن می‬/ ‫او‬
‫گذارد‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be -gozarim Noi să ‫ما بگذاريم‬ man be-gozaram Eu să pun ‫من بگذارم‬
punem
șoma be -gozarid Voi să puneți ‫شما بگذاريد‬ to be -gozari Tu să pui ‫تو بگذاری‬
anha be -gozarand Ei/Ele să ‫آنھا بگذارند‬ u/an be -gozarad El /Ea să ‫ آن‬/ ‫او‬
pună pună ‫بگذارد‬

Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi- Noi punem ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu pun ‫من دارم می‬
gozarim ‫گذاريم‬ gozaram ‫گذارم‬
șoma darid mi- Voi puneți ‫ شما داريد می‬to dari mi-gozari Tu pui ‫تو داری می‬
gozarid ‫گذاريد‬ ‫گذاری‬
anha darand mi- Ei/Ele pun ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El /Ea pune ‫ آن دارد می‬/ ‫او‬
gozarand ‫گذارند‬ gozarad ‫گذارد‬

Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma gozaștim Noi am pus ‫ما گذاشتيم‬ man gozaștam Eu am pus ‫من گذاشتم‬
șoma gozaștid Voi ați pus ‫شما گذاشتيد‬ to gozaști Tu ai pus ‫تو گذاشتی‬
anha gozaștand Ei/Ele au ‫آنھا گذاشتند‬ u/an gozașt El/Ea a pus ‫ آن‬/ ‫او‬
pus ‫گذاشت‬

233
Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-gozaștim Noi puneam ‫ ما می گذاشتيم‬man mi-gozaștam Eu puneam ‫من می گذاشتم‬
șoma mi-gozaștid Voi puneați ‫شما می گذاشتيد‬ to mi-gozaști Tu puneai ‫تو می گذاشتی‬
anha mi-gozaștand Ei/Ele ‫آنھا می گذاشتند‬ u/an mi-gozașt El/Ea punea ‫ آن می‬/ ‫او‬
puneau ‫گذاشت‬

Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma gozaște-im Noi am pus ‫ما گذاشته ايم‬ man gozaște-am Eu am pus ‫من گذاشته ام‬
șoma gozaște-id Voi ați pus ‫شما گذاشته ايد‬ to gozaște-i Tu ai pus ‫تو گذاشته ای‬
anha gozaște and Ei/Ele au ‫آنھا گذاشته اند‬ u/an gozaște ast El/Ea a pus ‫ آن گذاشته‬/‫او‬
pus ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma gozaște budim Noi puseserăm ‫ما گذاشته‬ man gozaște Eu pusesem ‫من گذاشته‬
‫بوديم‬ budam ‫بودم‬
șoma gozaște Voi puseserăți ‫شما گذاشته‬ to gozaște budi Tu pusesei ‫تو گذاشته‬
budid ‫بوديد‬ ‫بودی‬
anha gozaște Ei/Ele ‫آنھا گذاشته‬ u/an gozaște bud El/Ea pusese ‫آن گذاشته‬/‫او‬
budand ‫بودند‬ ‫بود‬
puseseră

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma gozaște bașim Noi să fi pus ‫ما گذاشته‬ man gozaște Eu să fi pus ‫من گذاشته‬
‫باشيم‬ bașam ‫باشم‬
șoma gozaște bașid Voi să fi pus ‫شما گذاشته‬ to gozaște bași Tu să fi pus ‫تو گذاشته‬
‫باشيد‬ ‫باشی‬
anha gozaște bașand Ei/Ele să fi ‫ آنھا گذاشته‬u/an gozaște bașad El/Ea să fi ‫آن گذاشته‬/‫او‬
pus ‫باشند‬ pus ‫باشد‬

234
Trecutul în efectuare ( trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi puneam ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu puneam ‫من داشتم می‬
gozaștim ‫گذاشتيم‬ gozaștam ‫گذاشتم‬
șoma daștid mi- Voi puneați ‫شما داشتيد می‬ to daști mi- Tu puneai ‫تو داشتی می‬
gozaștid ‫گذاشتيد‬ gozaști ‫گذاشتی‬
anha daștand mi- Ei/Ele ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi- El/Ea punea ‫ آن داشت می‬/‫او‬
gozaștand ‫گذاشتند‬ gozașt ‫گذاشت‬
puneau

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim gozașt Noi vom ‫ما خواھيم‬ man khaham Eu voi pune ‫من خواھم‬
‫گذاشت‬ gozașt ‫گذاشت‬
pune
șoma khahid gozașt Voi veți pune ‫شما خواھيد‬ to khahi gozașt Tu vei pune ‫تو خواھی‬
‫گذاشت‬ ‫گذاشت‬
anha khahand gozașt Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad El/Ea va ‫ آن خواھد‬/‫او‬
‫گذاشت‬ gozașt ‫گذاشت‬
pune pune

Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬


șoma begozarid Voi puneți ‫شما بگذاريد‬ to begozar Tu pune ‫تو بگذار‬

* * *
* *
*
64. A lua / ‫گرفتن‬
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬
ِ

Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-ghirim Noi luăm ‫ما می گيريم‬ man mi-ghiram Eu iau ‫من می گيرم‬
șoma mi-ghirid Voi luați ‫شما می گيريد‬ to mi-ghiri Tu iei ‫تو می گيری‬
anha mi-ghirand Ei/Ele iau ‫آنھا می گيرند‬ u/an mi-ghirad El /Ea ia ‫ آن می‬/ ‫او‬
‫گيرد‬

235
Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be -ghirim Noi să luăm ‫ما بگيريم‬ man be-ghiram Eu să iau ‫من بگيرم‬
șoma be -ghirid Voi să luați ‫شما بگيريد‬ to be -ghiri Tu să iei ‫تو بگيری‬
anha be -ghirand Ei/Ele să ia ‫آنھا بگيرند‬ u/an be-ghirad El /Ea să ia ‫ آن بگيرد‬/ ‫او‬

Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi-ghirim Noi luăm ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu iau ‫من دارم می‬
‫گيريم‬ ghiram ‫گيرم‬
șoma darid mi-ghirid Voi luați ‫شما داريد می‬ to dari mi-ghiri Tu iei ‫تو داری می‬
‫گيريد‬ ‫گيری‬
anha darand mi- Ei/Ele iau ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El /Ea ia ‫آن دارد می‬/‫او‬
ghirand ‫گيرند‬ ghirad ‫گيرد‬

Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma ghereftim Noi am luat ‫ما گرفتيم‬ man ghereftam Eu am luat ‫من گرفتم‬
șoma ghereftid Voi ați luat ‫شما گرفتيد‬ to gherefti Tu ai luat ‫تو گرفتی‬
anha ghereftand Ei/Ele au ‫آنھا گرفتند‬ u/an ghereft El/Ea a luat ‫ آن گرفت‬/ ‫او‬
luat

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-ghereftim Noi luam ‫ما می گرفتيم‬ man mi- Eu luam ‫من می گرفتم‬
ghereftam
șoma mi-ghereftid Voi luați ‫شما می گرفتيد‬ to mi-gherefti Tu luai ‫تو می گرفتی‬
anha mi-ghereftand Ei/Ele luau ‫آنھا می گرفتند‬ u/an mi-ghereft El/Ea lua ‫ آن می‬/ ‫او‬
‫گرفت‬

236
Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma gherefte-im Noi am luat ‫ما گرفته ايم‬ man gherefte-am Eu am luat ‫من گرفته ام‬
șoma gherefte-id Voi ați luat ‫شما گرفته ايد‬ to gherefte-i Tu ai luat ‫تو گرفته ای‬
anha gherefte and Ei/Ele au ‫ آنھا گرفته اند‬u/an gherefte ast El/Ea a luat ‫ آن گرفته‬/‫او‬
luat ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma gherefte budim Noi ‫ما گرفته‬ man gherefte Eu luasem ‫من گرفته‬
‫بوديم‬ budam ‫بودم‬
luaserăm
șoma gherefte budid Voi luaserăți ‫شما گرفته‬ to gherefte budi Tu luasei ‫تو گرفته‬
‫بوديد‬ ‫بودی‬
anha gherefte Ei/Ele ‫آنھا گرفته‬ u/an gherefte bud El/Ea luase ‫ آن گرفته‬/ ‫او‬
budand ‫بودند‬ ‫بود‬
luaseră

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma gherefte bașim Noi să fi luat ‫ما گرفته‬ man gherefte Eu să fi luat ‫من گرفته‬
‫باشيم‬ bașam ‫باشم‬
șoma gherefte bașid Voi să fi luat ‫شما گرفته‬ to gherefte bași Tu să fi luat ‫تو گرفته‬
‫باشيد‬ ‫باشی‬
anha gherefte Ei/Ele să fi ‫آنھا گرفته‬ u/an gherefte bașad El/Ea să fi ‫ آن گرفته‬/ ‫او‬
bașand ‫باشند‬ ‫باشد‬
luat luat

Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi luam ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu luam ‫من داشتم می‬
ghereftim ‫گرفتيم‬ ghereftam ‫گرفتم‬
șoma daștid mi- Voi luați ‫شما داشتيد می‬ to daști mi- Tu luai ‫تو داشتی می‬
ghereftid ‫گرفتيد‬ gherefti ‫گرفتی‬
anha daștand mi- Ei/Ele luau ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi- El/Ea lua ‫ آن داشت می‬/ ‫او‬
ghereftand ‫گرفتند‬ ghereft ‫گرفت‬

237
Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khaham ghereft Noi vom lua ‫ما خواھيم‬ man khaham ghereft Eu voi lua ‫من خواھم‬
‫گرفت‬ ‫گرفت‬
șoma khahid ghereft Voi veți lua ‫شما خواھيد‬ to khahi ghereft Tu vei lua ‫تو خواھی‬
‫گرفت‬ ‫گرفت‬
anha khahand Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad ghereft El/Ea va lua ‫آن خواھد‬/‫او‬
ghereft ‫گرفت‬ ‫گرفت‬
lua

Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬


șoma beghirid Voi luați ‫بگيريد‬ ‫شما‬ to beghir Tu ia ‫بگير‬ ‫تو‬

* * *
* *
*
65. A fugi / ( ‫گريختن ) فرار کردن‬

Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-gorizim Noi fugim ‫ما می گريزيم‬ man mi-gorizam Eu fug ‫من می گريزم‬
șoma mi-gorizid Voi fugiți ‫شما می‬ to mi-gorizi Tu fugi ‫تو می گريزی‬
‫گريزيد‬
anha mi-gorizand Ei/Ele fug ‫ آنھا می گريزند‬u/an mi-gorizad El /Ea fuge ‫ آن می‬/ ‫او‬
‫گريزد‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be -gorizim Noi să fugim ‫ما بگريزيم‬ man be-gorizam Eu să fug ‫من بگريزم‬
șoma be -gorizid Voi să fugiți ‫شما بگريزيد‬ to be -gorizi Tu să fugi ‫تو بگريزی‬
anha be -gorizand Ei/Ele să ‫آنھا بگريزند‬ u/an be -gorizad El /Ea să ‫ آن‬/ ‫او‬
fugă fugă ‫بگريزد‬

238
Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi- Noi fugim ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu fug ‫من دارم می‬
gorizim ‫گريزيم‬ gorizam ‫گريزم‬
șoma darid mi- Voi fugiți ‫شما داريد می‬ to dari mi-gorizi Tu fugi ‫تو داری می‬
gorizid ‫گريزيد‬ ‫گريزی‬
anha darand mi- Ei/Ele fug ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El /Ea fuge ‫ آن دارد می‬/‫او‬
gorizand ‫گريزند‬ gorizad ‫گريزد‬

Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma gotikhtim Noi am fugit ‫ما گريختيم‬ man gotikhtam Eu am fugit ‫من گريختم‬
șoma gotikhtid Voi ați fugit ‫شما گريختيد‬ to gotikhti Tu ai fugit ‫تو گريختی‬
anha gotikhtand Ei/Ele au ‫آنھا گريختند‬ u/an gotikht El/Ea a fugit ‫ آن‬/ ‫او‬
fugit ‫گريخت‬

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-gotikhtim Noi fugeam ‫ما می گريختيم‬ man mi- Eu fugeam ‫من می گريختم‬
gotikhtam
șoma mi-gotikhtid Voi fugeați ‫شما می گريختيد‬ to mi-gotikhti Tu fugeai ‫تو می گريختی‬
anha mi-gotikhtand Ei/Ele ‫آنھا می گريختند‬ u/an mi-gotikht El/Ea fugea ‫ آن می‬/ ‫او‬
fugeau ‫گريخت‬

Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma gotikhte-im Noi am fugit ‫ما گريخته ايم‬ man gotikhte-am Eu am fugit ‫من گريخته ام‬
șoma gotikhte-id Voi ați fugit ‫شما گريخته ايد‬ to gotikhte-i Tu ai fugit ‫تو گريخته ای‬
anha gotikhte and Ei/Ele au ‫ آنھا گريخته اند‬u/an gotikhte ast El/Ea a fugit ‫ آن گريخته‬/ ‫او‬
fugit ‫است‬

239
Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma gotikhte budim Noi ‫ما گريخته‬ man gotikhte Eu fugisem ‫من گريخته‬
‫بوديم‬ budam ‫بودم‬
fugiserăm
șoma gotikhte budid Voi fugiserăți ‫شما گريخته‬ to gotikhte budi Tu fugisei ‫تو گريخته‬
‫بوديد‬ ‫بودی‬
anha gotikhte budand Ei/Ele ‫آنھا گريخته‬ u/an gotikhte El/Ea fugise ‫ آن‬/ ‫او‬
‫بودند‬ bud ‫گريخته بود‬
fugiseră

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma gotikhte bașim Noi să fi ‫ما گريخته‬ man gotikhte Eu să fi fugit ‫من گريخته‬
‫باشيم‬ bașam ‫باشم‬
fugit
șoma gotikhte bașid Voi să fi ‫شما گريخته‬ to gotikhte bași Tu să fi fugit ‫تو گريخته‬
fugit ‫باشيد‬ ‫باشی‬
anha gotikhte bașand Ei/Ele să fi ‫آنھا گريخته‬ u/an gotikhte El/Ea să fi ‫ آن گريخته‬/ ‫او‬
‫باشند‬ bașad ‫باشد‬
fugit fugit

Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi fugeam ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu fugeam ‫من داشتم می‬
gotikhtim ‫گريختيم‬ gotikhtam ‫گريختم‬
șoma daștid mi- Voi fugeați ‫شما داشتيد می‬ to daști mi- Tu fugeai ‫تو داشتی می‬
gotikhtid ‫گريختيد‬ gotikhti ‫گريختی‬
anha daștand mi- Ei/Ele ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi- El/Ea fugea ‫ آن داشت می‬/‫او‬
gotikhtand ‫گريختند‬ gotikht ‫گريخت‬
fugeau

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim gorikht Noi vom fugi ‫ما خواھيم‬ man khaham Eu voi fugi ‫من خواھم‬
‫گريخت‬ gorikht ‫گريخت‬
șoma khahid gorikht Voi veți fugi ‫شما خواھيد‬ to khahi gorikht Tu vei fugi ‫تو خواھی‬
‫گريخت‬ ‫گريخت‬
anha khahand Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad El/Ea va ‫آن خواھد‬/‫او‬
gorikht ‫گريخت‬ gorikht ‫گريخت‬
fugi fugi

240
Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬
șoma bogrizid (begorizid) Voi fugiți ‫شما‬ to bogriz ( begoriz ) Tu fugi ‫بگريز‬ ‫تو‬
‫بگريزيد‬

* * *
* *
*
66. A plânge / ( ‫گريستن ) گريه کردن‬

Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-gheriim Noi plângem ‫ما می گرييم‬ man mi-gheriam Eu plâng ‫من می گريم‬
șoma mi-gheriid Voi plângeți ‫شما می گرييد‬ to mi-gherii Tu plângi ‫تو می گريی‬
anha mi-gheriand Ei/Ele plâng ‫آنھا می گريند‬ u/an mi-gheriad El /Ea plânge ‫ آن می‬/ ‫او‬
‫گريد‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be -gheriim Noi să ‫ما بگرييم‬ man be-gheriam Eu să plâng ‫من بگريم‬
plângem
șoma be -gheriid Voi să ‫شما بگرييد‬ to be -gherii Tu să plângi ‫تو بگريی‬
plângeți
anha be -gheriand Ei/Ele să ‫آنھا بگريند‬ u/an be -gheriad El /Ea să ‫ آن بگريد‬/ ‫او‬
plânga plânga

Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi- Noi plângem ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu plâng ‫من دارم می‬
gheriim ‫گرييم‬ gheriam ‫گريم‬
șoma darid mi- Voi plângeți ‫شما داريد می‬ to dari mi-gherii Tu plângi ‫تو داری می‬
gheriid ‫گرييد‬ ‫گريی‬
anha darand mi- Ei/Ele plâng ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El /Ea ‫ آن دارد می‬/‫او‬
gheriand ‫گريند‬ gheriad ‫گريد‬
plânge

241
Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma gheristim Noi am plâns ‫ما گريستيم‬ man gheristam Eu am plâns ‫من گريستم‬
șoma gheristid Voi ați plâns ‫شما گريستيد‬ to gheristi Tu ai plâns ‫تو گريستی‬
anha gheristand Ei/Ele au ‫آنھا گريستند‬ u/an gherist El/Ea a ‫ آن‬/ ‫او‬
plâns plâns ‫گريست‬

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-gheristim Noi ‫ ما می گريستيم‬man mi-gheristam Eu ‫من می گريستم‬
plângeam plângeam
șoma mi-gheristid Voi plângeați ‫شما می گريستيد‬ to mi-gheristi Tu plângeai ‫تو می گريستی‬
anha mi-gheristand Ei/Ele ‫ آنھا می گريستند‬u/an mi-gherist El/Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
plângeau plângea ‫گريست‬

Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma gheriste-im Noi am plâns ‫ما گريسته ايم‬ man gheriste-am Eu am plâns ‫من گريسته ام‬
șoma gheriste-id Voi ați plâns ‫شما گريسته ايد‬ to gheriste-i Tu ai plâns ‫تو گريسته ای‬
anha gheriste and Ei/Ele au ‫ آنھا گريسته اند‬u/an gheriste ast El/Ea a ‫ آن گريسته‬/‫او‬
plâns plâns ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma gheriste budim Noi ‫ما گريسته‬ man gheriste Eu ‫من گريسته‬
‫بوديم‬ budam ‫بودم‬
plânseserăm plânsesem
șoma gheriste budid Voi ‫شما گريسته‬ to gheriste budi Tu plânsesei ‫تو گريسته‬
plânseserăți ‫د‬ ‫بودي‬ ‫بودی‬
anha gheriste Ei/Ele ‫آنھا گريسته‬ u/an gheriste bud El/Ea ‫ آن‬/ ‫او‬
budand ‫بودند‬ ‫گريسته بود‬
plânseseră plânsese

242
Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma gheriste bașim Noi să fi ‫ما گريسته‬ man gheriste Eu să fi ‫من گريسته‬
‫باشيم‬ bașam ‫باشم‬
plâns plâns
șoma gheriste bașid Voi să fi ‫شما گريسته‬ to gheriste bași Tu să fi plâns ‫تو گريسته‬
plâns ‫باشيد‬ ‫باشی‬
anha gheriste Ei/Ele să fi ‫آنھا گريسته‬ u/an gheriste bașad El/Ea să fi ‫ آن گريسته‬/‫او‬
bașand ‫باشند‬ ‫باشد‬
plâns plâns

Trecutul în efectuare ( trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu ‫من داشتم می‬
gheristim ‫گريستيم‬ gheristam ‫گريستم‬
plângeam plângeam
șoma daștid mi- Voi plângeați ‫شما داشتيد می‬ to daști mi- Tu plângeai ‫تو داشتی می‬
gheristid ‫گريستيد‬ gheristi ‫گريستی‬
anha daștand mi- Ei/Ele ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi- El/Ea ‫ آن داشت می‬/‫او‬
gheristand ‫گريستند‬ gherist ‫گريست‬
plângeau plângea

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim gherist Noi vom ‫ما خواھيم‬ man khaham Eu voi ‫من خواھم‬
‫گريست‬ gherist ‫گريست‬
plânge plânge
șoma khahid gherist Voi veți ‫شما خواھيد‬ to khahi gherist Tu vei ‫تو خواھی‬
plânge ‫گريست‬ plânge ‫گريست‬
anha khahand Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad El/Ea va ‫آن خواھد‬/‫او‬
gherist ‫گريست‬ gherist ‫گريست‬
plânge plânge

Verbul de comanda ( mod imperative ) / ‫فعل امر‬


șoma begheriid Voi ‫شما بگرييد‬ to begherii ( gherie Tu plângi ‫تو بگری ) گريه‬
kon) ( ‫کن‬
plângeți

* * *
* *
*

243
67. A deschide / ( ‫گشودن ) باز کردن‬
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-goșaiim Noi ‫ما می گشاييم‬ man mi-goșaiam Eu deschid ‫من می گشايم‬
deschidem
șoma mi-goșaiid Voi ‫شما می گشاييد‬ to mi-goșaii Tu deschizi ‫تو می گشايی‬
deschideți
anha mi-goșaiand Ei/Ele ‫آنھا می گشايند‬ u/an mi-goșaiad El /Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
deschid deschide ‫گشايد‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be -goșaiim Noi să ‫ما بگشاييم‬ man be-goșaiam Eu să ‫من بگشايم‬
deschidem deschid
șoma be -goșaiid Voi să ‫شما بگشاييد‬ to be -goșaii Tu să ‫تو بگشايی‬
deschideți deschizi
anha be -goșaiand Ei/Ele să ‫آنھا بگشايند‬ u/an be-goșaiad El /Ea să ‫ آن بگشايد‬/ ‫او‬
deschidă deschidă

Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi- Noi ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu deschid ‫من دارم می‬
goșaiim ‫گشاييم‬ goșaiam ‫گشايم‬
deschidem
șoma darid mi- Voi ‫شما داريد می‬ to dari mi-goșaii Tu deschizi ‫تو داری می‬
goșaiid ‫گشاييد‬ ‫گشايی‬
deschideți
anha darand mi- Ei/Ele ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El /Ea ‫ آن دارد می‬/‫او‬
goșaiand ‫گشايند‬ goșaiad ‫گشايد‬
deschid deschide

Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma goșudim Noi am ‫ما گشوديم‬ man goșudam Eu am ‫من گشودم‬
deschis deschis
șoma goșudid Voi ați ‫شما گشوديد‬ to goșudi Tu ai deschis ‫تو گشودی‬
deschis
anha goșudand Ei/Ele au ‫آنھا گشودند‬ u/an goșud El/Ea a ‫ آن گشود‬/ ‫او‬
deschis deschis

244
Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-goșudim Noi ‫ما می گشوديم‬ man mi- Eu ‫من می گشودم‬
goșudam
deschideam deschideam
șoma mi-goșudid Voi ‫شما می گشوديد‬ to mi-goșudi Tu ‫تو می گشودی‬
deschideați deschideai
anha mi-goșudand Ei/Ele ‫آنھا می گشودند‬ u/an mi-goșud El/Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
deschideau deschidea ‫گشود‬

Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma goșude-im Noi am ‫ما گشوده ايم‬ man goșude-am Eu am ‫من گشوده ام‬
deschis deschis
șoma goșude-id Voi ați ‫شما گشوده ايد‬ to goșude-i Tu ai deschis ‫تو گشوده ای‬
deschis
anha goșude and Ei/Ele au ‫آنھا گشوده اند‬ u/an goșude ast El/Ea a ‫ آن گشوده‬/‫او‬
deschis deschis ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma goșude budim Noi ‫ما گشوده‬ man goșude budam Eu ‫من گشوده‬
deschiseserăm ‫بوديم‬ deschisesem ‫بودم‬
șoma goșude budid Voi ‫شما گشوده‬ to goșude budi Tu ‫تو گشوده‬
deschiseserăți ‫بوديد‬ deschisesei ‫بودی‬
anha goșude Ei/Ele ‫آنھا گشوده‬ u/an goșude bud El/Ea ‫ آن گشوده‬/ ‫او‬
budand ‫بودند‬ ‫بود‬
deschiseseră deschisese

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma goșude bașim Noi să fi ‫ما گشوده‬ man goșude bașam Eu să fi ‫من گشوده باشم‬
deschis ‫باشيم‬ deschis
șoma goșude bașid Voi să fi ‫شما گشوده‬ to goșude bași Tu să fi ‫تو گشوده‬
deschis ‫باشيد‬ deschis ‫باشی‬
anha goșude bașand Ei/Ele să fi ‫آنھا گشوده‬ u/an goșude bașad El/Ea să fi ‫ آن گشوده‬/‫او‬
deschis ‫باشند‬ deschis ‫باشد‬

245
Trecutul în efectuare ( trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu ‫من داشتم می‬
goșudim ‫گشوديم‬ goșudam ‫گشودم‬
deschideam deschideam
șoma daștid mi- Voi ‫شما داشتيد می‬ to daști mi- Tu ‫تو داشتی می‬
goșudid ‫گشوديد‬ goșudi ‫گشودی‬
deschideați deschideai
anha daștand mi- Ei/Ele ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi- El/Ea ‫ آن داشت می‬/ ‫او‬
goșudand ‫گشودند‬ goșud ‫گشود‬
deschideau deschidea

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim goșud Noi vom ‫ما خواھيم‬ man khaham goșud Eu voi ‫من خواھم‬
deschide ‫گشود‬ deschide ‫گشود‬
șoma khahid goșud Voi veți ‫شما خواھيد‬ to khahi goșud Tu vei ‫تو خواھی‬
deschide ‫گشود‬ deschide ‫گشود‬
anha khahand goșud Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad goșud El/Ea va ‫آن خواھد‬/‫او‬
deschide ‫گشود‬ deschide ‫گشود‬

Verbul de comanda ( mod imperative ) / ‫فعل امر‬


șoma begoșaiid Voi ‫شما‬ to begoșai Tu deschide ‫بگشای‬ ‫تو‬
deschideți ‫بگشاييد‬

* * *
* *
*
68. A spune / ‫گفتن‬
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-guiim Noi spunem ‫ما می گوييم‬ man mi-guiam Eu spun ‫من می گويم‬
șoma mi-guiid Voi spuneți ‫شما می گوييد‬ to mi-guii Tu spui ‫تو می گويی‬
anha mi-guiand Ei/Ele spun ‫آنھا می گويند‬ u/an mi-guiad El /Ea spune ‫ آن می‬/ ‫او‬
‫گويد‬

246
Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be-guiim Noi să ‫ما بگوييم‬ man be-guiam Eu să spun ‫من بگويم‬
spunem
șoma be-guiid Voi să ‫شما بگوييد‬ to be-guii Tu să spui ‫تو بگويی‬
spuneți
anha be-guiand Ei/Ele să ‫آنھا بگويند‬ u/an be-guiad El /Ea să ‫ آن بگويد‬/ ‫او‬
spună spună

Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi-guiim Noi spunem ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu spun ‫من دارم می‬
‫گوييم‬ guiam ‫گويم‬
șoma darid mi-guiid Voi spuneți ‫شما داريد می‬ to dari mi-guii Tu spui ‫تو داری می‬
‫گوييد‬ ‫گويی‬
anha darand mi- Ei/Ele spun ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El /Ea spune ‫ آن دارد‬/‫او‬
guiand ‫گويند‬ guiad ‫می گويد‬

Trecutul simplu (trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma goftim Noi am spus ‫ما گفتيم‬ man goftam Eu am spus ‫من گفتم‬
șoma goftid Voi ați spus ‫شما گفتيد‬ to gofti Tu ai spus ‫تو گفتی‬
anha goftand Ei/Ele au ‫آنھا گفتند‬ u/an goft El/Ea a spus ‫ آن گفت‬/ ‫او‬
spus

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-goftim Noi ‫ما می گفتيم‬ man mi-goftam Eu ‫من می گفتم‬
spuneam spuneam
șoma mi-goftid Voi spuneați ‫شما می گفتيد‬ to mi-gofti Tu spuneai ‫تو می گفتی‬
anha mi-goftand Ei/Ele ‫آنھا می گفتند‬ u/an mi-goft El/Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
spuneau spunea ‫گفت‬

247
Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma gofte-im Noi am spus ‫ما گفته ايم‬ man gofte-am Eu am spus ‫من گفته ام‬
șoma gofte-id Voi ați spus ‫شما گفته ايد‬ to gofte-i Tu ai spus ‫تو گفته ای‬
anha gofte and Ei/Ele au ‫آنھا گفته اند‬ u/an gofte ast El/Ea a spus ‫ آن گفته‬/ ‫او‬
spus ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma gofte budim Noi ‫ما گفته بود‬ man gofte budam Eu ‫من گفته بودم‬
spuseserăm spusesem
șoma gofte budid Voi ‫شما گفته بود‬ to gofte budi Tu spusesei ‫تو گفته بود‬
spuseserăți
anha gofte budand Ei/Ele ‫آنھا گفته بود‬ u/an gofte bud El/Ea ‫ آن گفته‬/ ‫او‬
spuseseră spusese ‫بود‬

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma gofte bașim Noi să fi ‫ما گفته باشيم‬ man gofte bașam Eu să fi spus ‫من گفته باشم‬
spus
șoma gofte bașid Voi să fi spus ‫شما گفته باشيد‬ to gofte bași Tu să fi spus ‫تو گفته باشی‬
anha gofte bașand Ei/Ele să fi ‫آنھا گفته باشند‬ u/an gofte bașad El/Ea să fi ‫ آن گفته‬/ ‫او‬
spus spus ‫باشد‬

Trecutul în efectuare ( trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu ‫من داشتم می‬
goftim ‫گفتيم‬ goftam ‫گفتم‬
spuneam spuneam
șoma daștid mi- Voi spuneați ‫شما داشتيد می‬ to daști mi-gofti Tu spuneai ‫تو داشتی می‬
goftid ‫گفتيد‬ ‫گفتی‬
anha daștand mi- Ei/Ele ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi-goft El/Ea ‫ آن داشت می‬/‫او‬
goftand ‫گفتند‬ ‫گفت‬
spuneau spunea

248
Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim goft Noi vom ‫ما خواھيم گفت‬ man khaham goft Eu voi ‫من خواھم گفت‬
spune spune
șoma khahid goft Voi veți ‫شما خواھيد گفت‬ to khahi goft Tu vei spune ‫تو خواھی‬
spune ‫گفت‬
anha khahand goft Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند گفت‬ u/an khahad goft El/Ea va ‫ آن خواھد‬/ ‫او‬
spune spune ‫گفت‬

Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬


șoma beguiid Voi spuneți ‫شما بگوييد‬ to begu Tu spune ‫بگو‬ ‫تو‬

* * *
* *
*

69. A muri / ( ‫ درگذشتن‬- ‫ُمردَن ) جان دادن – فوت کردن‬


Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-mirim Noi murim ‫ما می ميريم‬ man mi-miram Eu mor ‫من می ميرم‬
șoma mi-mirid Voi muriți ‫شما می ميريد‬ to mi-miri Tu mori ‫تو می ميری‬
anha mi-mirand Ei/Ele mor ‫آنھا می ميرند‬ u/an mi-mirad El /Ea moare ‫ آن می‬/ ‫او‬
‫ميرد‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be -mirim Noi să ‫ما بميريم‬ man be-miram Eu să mor ‫من بميرم‬
murim
șoma be -mirid Voi să muriți ‫شما بميريد‬ to be -miri Tu să mori ‫تو بميری‬
anha be -mirand Ei/Ele să ‫آنھا بميرند‬ u/an be-mirad El /Ea să ‫ آن بميرد‬/ ‫او‬
moară moară

249
Prezentul continuu ( = prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi-mirim Noi murim ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu mor ‫من دارم می‬
‫ميريم‬ miram ‫ميرم‬
șoma darid mi-mirid Voi muriți ‫شما داريد می‬ to dari mi-miri Tu mori ‫تو داری می‬
‫ميريد‬ ‫ميری‬
anha darand mi- Ei/Ele mor ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El /Ea moare ‫ آن دارد‬/‫او‬
mirand ‫ميرند‬ mirad ‫می ميرد‬

Trecutul simplu ( = trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mordim Noi am ‫ما ُمرديم‬ man mordam Eu am murit ‫من ُمردَم‬
murit
șoma mordid Voi ați murit ‫شما ُمرديد‬ tu mordi Tu ai murit ‫تو ُمردی‬
anha mordand Ei/Ele au ‫آنھا ُمردند‬ u/an mord El/Ea a ‫ آن ُمرد‬/ ‫او‬
murit murit

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-mordim Noi muream ‫ما می ُمرديم‬ man mi-mordam Eu muream ‫من می ُمردَم‬
șoma mi-mordid Voi mureați ‫شما می ُمرديد‬ tu mi-mordi Tu mureai ‫تو می ُمردی‬
anha mi-mordand Ei/Ele ‫آنھا می ُمردَند‬ u/an mi-mord El/Ea murea ‫ آن می ُمرد‬/ ‫او‬
mureau

Trecutul prezent ( = trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma morde-im Noi am ‫ما ُمرده ايم‬ man morde-am Eu am murit ‫من ُمرده ام‬
murit
șoma morde-id Voi ați murit ‫شما ُمرده ايد‬ tu morde-i Tu ai murit ‫تو ُمرده ای‬
anha morde and Ei/Ele au ‫آنھا ُمرده اند‬ u/an morde ast El/Ea a ‫ آن ُمرده‬/‫او‬
murit murit ‫است‬

250
Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma morde budim Noi ‫ ما مرده بوديم‬man morde budam Eu murisem ‫من مرده بودم‬
muriserăm
șoma morde budid Voi ‫شما مرده‬ tu morde budi Tu murisei ‫تو مرده‬
muriserăți ‫بوديد‬ ‫بودی‬
anha morde budand Ei/Ele ‫آنھا مرده‬ u/an morde bud El/Ea murise ‫ آن مرده‬/ ‫او‬
muriseră ‫بودند‬ ‫بود‬

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma morde bașim Noi să fi ‫ ما مرده باشيم‬man morde bașam Eu să fi ‫من مرده باشم‬
murit murit
șoma morde bașid Voi să fi ‫شما مرده باشيد‬ tu morde bași Tu să fi ‫تو مرده باشی‬
murit murit
anha morde bașand Ei/Ele să fi ‫ آنھا مرده باشند‬u/an morde bașad El/Ea să fi ‫ آن مرده‬/ ‫او‬
murit murit ‫باشد‬

Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi muream ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu muream ‫من داشتم می‬
mordim ‫مرديم‬ mordam ‫مردم‬
șoma daștid mi- Voi mureați ‫شما داشتيد می‬ tu daști mi-mordi Tu mureai ‫تو داشتی می‬
mordid ‫مرديد‬ ‫مردی‬
anha daștand mi- Ei/Ele ‫ آنھا داشتند می‬u/an dașt mi-mord El/Ea murea ‫ آن داشت‬/‫او‬
mordand ‫مردند‬ ‫می مرد‬
mureau

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim mord Noi vom ‫ما خواھيم مرد‬ man khaham Eu voi muri ‫من خواھم مرد‬
mord
muri
șoma khahid mord Voi veți muri ‫شما خواھيد مرد‬ to khahi mord Tu vei muri ‫تو خواھی‬
‫مرد‬
anha khahand mord Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند مرد‬ u/an khahad mord El/Ea va ‫ آن خواھد‬/ ‫او‬
muri muri ‫مرد‬

251
Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬
șoma bemirid Voi muriți ‫شما بميريد‬ to bemir Tu mori ‫تو بمير‬

* * *
* *
*

70. A rămâne / ‫ماندن‬


Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-manim Noi ‫ما می مانيم‬ man mi-manam Eu rămân ‫من می مانم‬
rămânem
șoma mi-manid Voi rămâneți ‫شما می مانيد‬ to mi-mani Tu rămâi ‫تو می مانی‬
anha mi-manand Ei/Ele ‫آنھا می مانند‬ u/an mi-manad El /Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
rămân rămâne ‫ماند‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be-manim Noi să ‫ما بمانيم‬ man be-manam Eu să rămân ‫من بمانم‬
rămânem
șoma be-manid Voi să ‫شما بمانيد‬ to be-mani Tu să rămâi ‫تو بمانی‬
rămâneți
anha be-manand Ei/Ele să ‫آنھا بمانند‬ u/an be-manad El /Ea să ‫ آن بماند‬/ ‫او‬
rămână rămână

Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi- Noi ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu rămân ‫من دارم می‬
manim ‫مانيم‬ manam ‫مانم‬
rămânem
șoma darid mi- Voi rămâneți ‫شما داريد می‬ to dari mi-mani Tu rămâi ‫تو داری می‬
manid ‫مانيد‬ ‫مانی‬
anha darand mi- Ei/Ele ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El /Ea ‫ آن دارد‬/‫او‬
manand ‫مانند‬ manad ‫می ماند‬
rămân rămâne

252
Trecutul simplu ( trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mandim Noi am ‫ما مانديم‬ man mandam Eu am ‫من ماندم‬
rămas rămas
șoma mandid Voi ați rămas ‫شما مانديد‬ to mandi Tu ai rămas ‫تو ماندی‬
anha mandand Ei/Ele au ‫آنھا ماندند‬ u/an mand El/Ea a ‫ آن ماند‬/ ‫او‬
rămas rămas

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-mandim Noi ‫ما می مانديم‬ man mi-mandam Eu ‫من می ماندم‬
rămâneam rămâneam
șoma mi-mandid Voi ‫شما می مانديد‬ to mi-mandi Tu rămâneai ‫تو می ماندی‬
rămâneați
anha mi-mandand Ei/Ele ‫آنھا می ماندند‬ u/an mi-mand El/Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
rămâneau rămânea ‫ماند‬

Trecutul prezent ( = trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mande-im Noi am ‫ما مانده ايم‬ man mande-am Eu am ‫من مانده ام‬
rămas rămas
șoma mande-id Voi ați rămas ‫شما مانده ايد‬ to mande-i Tu ai rămas ‫تو مانده ای‬
anha mande and Ei/Ele au ‫آنھا مانده اند‬ u/an mande ast El/Ea a ‫ آن مانده‬/ ‫او‬
rămas rămas ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mande budim Noi ‫ما مانده بوديم‬ man mande Eu ‫من مانده بودم‬
budam
rămăseserăm rămăsesem
șoma mande budid Voi ‫شما مانده‬ to mande budi Tu rămăsesei ‫تو مانده بودی‬
rămăseserăți ‫بوديد‬
anha mande Ei/Ele ‫ آنھا مانده بودند‬u/an mande bud El/Ea ‫ آن مانده‬/ ‫او‬
budand ‫بود‬
rămăseseră rămăsese

253
Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mande bașim Noi să fi ‫ما مانده باشيم‬ man mande Eu să fi ‫من مانده باشم‬
bașam
rămas rămas
șoma mande bașid Voi să fi ‫شما مانده‬ to mande bași Tu să fi ‫تو مانده باشی‬
rămas ‫باشيد‬ rămas
anha mande bașand Ei/Ele să fi ‫آنھا مانده‬ u/an mande El/Ea să fi ‫ آن مانده‬/ ‫او‬
‫باشند‬ bașad ‫باشد‬
rămas rămas

Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu ‫من داشتم می‬
mandim ‫مانديم‬ mandam ‫ماندم‬
rămâneam rămâneam
șoma daștid mi- Voi ‫ شما داشتيد می‬to daști mi-mandi Tu rămâneai ‫تو داشتی می‬
mandid ‫مانديد‬ ‫ماندی‬
rămâneați
anha daștand mi- Ei/Ele ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi-mand El/Ea ‫ آن داشت می‬/ ‫او‬
mandand ‫ماندند‬ ‫ماند‬
rămâneau rămânea

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim mand Noi vom ‫ما خواھيم ماند‬ man khaham mand Eu voi ‫من خواھم‬
rămâne rămâne ‫ماند‬
șoma khahid mand Voi veți ‫شما خواھيد ماند‬ to khahi mand Tu vei ‫تو خواھی‬
rămâne rămâne ‫ماند‬
anha khahand Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند ماند‬ u/an khahad mand El/Ea va ‫ آن خواھد‬/ ‫او‬
mand ‫ماند‬
rămâne rămâne

Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬


șoma bemanid Voi ‫بمانيد‬ ‫شما‬ to beman Tu rămâi ‫بمان‬ ‫تو‬
rămâneți

* * *
* *
*

254
71. A sta-jos / ‫نشستن‬
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-neșinim Noi stăm ‫ما می نشينيم‬ man mi-neșinam Eu stau ‫من می نشينم‬
șoma mi-neșinid Voi stați ‫شما می نشينيد‬ to mi-neșini Tu stai ‫تو می نشينی‬
anha mi-neșinand Ei/Ele stau ‫آنھا می نشينند‬ u/an mi-neșinad El /Ea sta ‫ آن می‬/ ‫او‬
‫نشيند‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be -neșinim Noi să stăm ‫ما بنشينيم‬ man be-neșinam Eu să stau ‫من بنشينم‬
șoma be-neșinid Voi să stați ‫شما بنشينيد‬ to be -neșini Tu să stai ‫تو بنشينی‬
anha be-neșinand Ei/Ele să ‫آنھا بنشينند‬ u/an be-neșinad El /Ea să ‫ آن‬/ ‫او‬
stea stea ‫بنشيند‬

Prezentul continuu ( = prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi- Noi stăm ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu stau ‫من دارم می‬
neșinim ‫نشينيم‬ neșinam ‫نشينم‬
șoma darid mi- Voi stați ‫شما داريد می‬ to dari mi-neșini Tu stai ‫تو داری می‬
neșinid ‫نشينيد‬ ‫نشينی‬
anha darand mi- Ei/Ele stau ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El /Ea stă ‫ آن دارد می‬/‫او‬
neșinand ‫نشينند‬ neșinad ‫نشيند‬

Trecutul simplu ( trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma neșastim Noi am stat ‫ما نشستيم‬ man neșastam Eu am stat ‫من نشستم‬
șoma neșastid Voi ați stat ‫شما نشستيد‬ to neșasti Tu ai stat ‫تو نشستی‬
anha neșastand Ei/Ele au ‫آنھا نشستند‬ u/an neșast El/Ea a stat ‫ آن نشست‬/ ‫او‬
stat

255
Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-neșastim Noi stăteam ‫ ما می نشستيم‬man mi-neșastam Eu stăteam ‫من می نشستم‬
șoma mi-neșastid Voi stăteați ‫شما می‬ to mi-neșasti Tu stăteai ‫تو می نشستی‬
‫نشستيد‬
anha mi-neșastand Ei/Ele ‫آنھا می نشستند‬ u/an mi-neșast El/Ea stătea ‫ آن می‬/ ‫او‬
stăteau ‫نشست‬

Trecutul prezent ( = trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma neșaste-im Noi am stat ‫ما نشسته ايم‬ man neșaste-am Eu am stat ‫من نشسته ام‬
șoma neșaste-id Voi ați stat ‫شما نشسته ايد‬ to neșaste-i Tu ai stat ‫تو نشسته ای‬
anha neșaste and Ei/Ele au ‫آنھا نشسته اند‬ u/an neșaste ast El/Ea a stat ‫ آن نشسته‬/ ‫او‬
stat ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma neșaste budim Noi ‫ما نشسته بوديم‬ man neșaste Eu stătusem ‫من نشسته‬
budam ‫بودم‬
stătuserăm
șoma neșaste budid Voi ‫شما نشسته‬ to neșaste budi Tu stătusei ‫تو نشسته‬
stătuserăți ‫بوديد‬ ‫بودی‬
anha neșaste Ei/Ele ‫آنھا نشسته‬ u/an neșaste bud El/Ea stătuse ‫ آن نشسته‬/ ‫او‬
budand ‫بودند‬ ‫بود‬
stătuseră

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma neșaste bașim Noi să fi stat ‫ما نشسته باشيم‬ man neșaste Eu să fi stat ‫من نشسته‬
bașam ‫باشم‬
șoma neșaste bașid Voi să fi stat ‫شما نشسته‬ to neșaste bași Tu să fi stat ‫تو نشسته‬
‫باشيد‬ ‫باشی‬
anha neșaste bașand Ei/Ele să fi ‫آنھا نشسته‬ u/an neșaste El/Ea să fi ‫ آن نشسته‬/ ‫او‬
‫باشند‬ bașad ‫باشد‬
stat stat

256
Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi stăteam ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu stăteam ‫من داشتم می‬
neșastim ‫نشستيم‬ neșastam ‫نشستم‬
șoma daștid mi- Voi stăteați ‫شما داشتيد می‬ to daști mi- Tu stăteai ‫تو داشتی می‬
neșastid ‫نشستيد‬ neșasti ‫نشستی‬
anha daștand mi- Ei/Ele ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi- El/Ea stătea ‫ آن داشت می‬/‫او‬
neșastand ‫نشستند‬ neșast ‫نشست‬
stăteau

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim neșast Noi vom sta ‫ما خواھيم‬ man khaham Eu voi sta ‫من خواھم‬
‫نشست‬ neșast ‫نشست‬
șoma khahid neșast Voi veți sta ‫شما خواھيد‬ to khahi neșast Tu vei sta ‫تو خواھی‬
‫نشست‬ ‫نشست‬
anha khahand Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad El/Ea va sta ‫ آن خواھد‬/ ‫او‬
neșast ‫نشست‬ neșast ‫نشست‬
sta

Verbul de comandă ( mod imperativ) / ‫فعل امر‬


șoma benșinid Voi stați ‫شما بنشينيد‬ to benșin Tu stai ‫بنشين‬ ‫تو‬

* * *
* *
*

72. A privi / ( ‫نگريستن ) نگاه کردن‬


Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-negarim Noi privim ‫ما می نگريم‬ man mi-negaram Eu privesc ‫من می نگرم‬
șoma mi-negarid Voi priviți ‫شما می نگريد‬ to mi-negari Tu privești ‫تو می نگری‬
anha mi-negarand Ei/Ele ‫آنھا می نگرند‬ u/an mi-negarad El /Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
privesc privește ‫نگرد‬

257
Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be -negarim Noi să privim ‫ما بنگريم‬ man be-negaram Eu să privesc ‫من بنگرم‬
șoma be -negarid Voi să priviți ‫شما بنگريد‬ to be -negari Tu să privești ‫تو بنگری‬
anha be -negarand Ei/Ele să ‫آنھا بنگرند‬ u/an be -negarad El /Ea să ‫ آن بنگرد‬/ ‫او‬
privească privească

Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi- Noi privim ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu privesc ‫من دارم می‬
negarim ‫نگريم‬ negaram ‫نگرم‬
șoma darid mi- Voi priviți ‫شما داريد می‬ to dari mi-negari Tu privești ‫تو داری می‬
negarid ‫نگريد‬ ‫نگری‬
anha darand mi- Ei/Ele ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El /Ea ‫ آن دارد می‬/‫او‬
negarand ‫نگرند‬ negarad ‫نگرد‬
privesc privește

Trecutul simplu ( = trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma negaristim Noi am ‫ما نگريستيم‬ man negaristam Eu am privit ‫من نگريستم‬
privit
șoma negaristid Voi ați privit ‫شما نگريستيد‬ to negaristi Tu ai privit ‫تو نگريستی‬
anha negaristand Ei/Ele au ‫آنھا نگريستند‬ u/an negarist El/Ea a ‫ آن‬/ ‫او‬
privit privit ‫نگريست‬

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-negaristim Noi priveam ‫ما می نگريستيم‬ man mi- Eu priveam ‫من می نگريستم‬
negaristam
șoma mi-negaristid Voi priveați ‫شما می‬ to mi-negaristi Tu priveai ‫تو می نگريستی‬
‫نگريستيد‬
anha mi- Ei/Ele ‫آنھا می‬ u/an mi-negarist El/Ea privea ‫ آن می‬/ ‫او‬
negaristand ‫نگريستند‬ ‫نگريست‬
priveau

258
Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma negariste-im Noi am ‫ما نگريسته ايم‬ man negariste- Eu am privit ‫من نگريسته ام‬
am
privit
șoma negariste-id Voi ați privit ‫شما نگريسته ايد‬ to negariste-i Tu ai privit ‫تو نگريسته ای‬
anha negariste and Ei/Ele au ‫ آنھا نگريسته اند‬u/an negariste El/Ea a ‫ آن نگريسته‬/‫او‬
ast ‫است‬
privit privit

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma negariste Noi ‫ما نگريسته‬ man negariste Eu privisem ‫من نگريسته‬
budim ‫بوديم‬ budam ‫بودم‬
priviserăm
șoma negariste Voi ‫شما نگريسته‬ to negariste budi Tu privisei ‫تو نگريسته‬
budid ‫بوديد‬ ‫بودی‬
priviserăți
anha negariste Ei/Ele ‫آنھا نگريسته‬ u/an negariste bud El/Ea privise ‫ آن‬/ ‫او‬
budand ‫بودند‬ ‫نگريسته بود‬
priviseră

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma negariste bașim Noi să fi ‫ما نگريسته‬ man negariste Eu să fi ‫من نگريسته‬
‫باشيم‬ bașam ‫باشم‬
privit privit
șoma negariste Voi să fi ‫شما نگريسته‬ to negariste bași Tu să fi ‫تو نگريسته‬
bașid ‫باشيد‬ ‫باشی‬
privit privit
anha negariste Ei/Ele să fi ‫آنھا نگريسته‬ u/an negariste El/Ea să fi ‫آن نگريسته‬/‫او‬
bașand ‫باشند‬ bașad ‫باشد‬
privit privit

Trecutul în efectuare ( trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi priveam ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu priveam ‫من داشتم می‬
negaristim ‫نگريست‬ negaristam ‫نگريستم‬
șoma daștid mi- Voi priveați ‫شما داشتيد می‬ to daști mi- Tu priveai ‫تو داشتی می‬
negaristid ‫نگريست‬ negaristi ‫نگريستی‬
anha daștand mi- Ei/Ele ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi- El/Ea privea ‫ آن داشت می‬/‫او‬
negaristand ‫نگريست‬ negarist ‫نگريست‬
priveau

259
Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim negarist Noi vom ‫ما خواھيم‬ man khaham Eu voi privi ‫من خواھم‬
‫نگريست‬ negarist ‫نگريست‬
privi
șoma khahid Voi veți privi ‫شما خواھيد‬ to khahi negarist Tu vei privi ‫تو خواھی‬
negarist ‫نگريست‬ ‫نگريست‬
anha khahand Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad El/Ea va ‫آن خواھد‬/‫او‬
negarist ‫نگريست‬ negarist ‫نگريست‬
privi privi

Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬


șoma bengarid Voi priviți ‫شما بنگريد‬ to bengar Tu ‫بنگر‬ ‫تو‬
privește

* * *
* *
*
73. A scrie / ( ‫نوشتن ) نگاشتن‬
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬
ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-nevisim Noi scriem ‫ما می نويسيم‬ man mi-nevisam Eu scriu ‫من می نويسم‬
șoma mi-nevisid Voi scrieți ‫شما می نويسيد‬ to mi-nevisi Tu scrii ‫تو می نويسی‬
anha mi-nevisand Ei/Ele scriu ‫آنھا می نويسند‬ u/an mi-nevisad El /Ea scrie ‫ آن می‬/ ‫او‬
‫نويسد‬
Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma be -nevisim Noi să ‫ما بنويسيم‬ man be-nevisam Eu să scriu ‫من بنويسم‬
scriem
șoma be -nevisid Voi să scrieți ‫شما بنويسيد‬ to be -nevisi Tu să scrii ‫تو بنويسی‬
anha be -nevisand Ei/Ele să ‫آنھا بنويسند‬ u/an be -nevisad El /Ea să ‫ آن‬/ ‫او‬
scriu scrie ‫بنويسد‬
Prezentul continuu ( prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬ ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi- Noi scriem ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu scriu ‫من دارم می‬
nevisim ‫نويسيم‬ nevisam ‫نويسم‬
șoma darid mi- Voi scrieți ‫شما داريد می‬ to dari mi-nevisi Tu scrii ‫تو داری می‬
nevisid ‫نويسيد‬ ‫نويسی‬
anha darand mi- Ei/Ele scriu ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El /Ea scrie ‫ آن دارد می‬/‫او‬
nevisand ‫نويسند‬ nevisad ‫نويسد‬

260
Trecutul simplu ( trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma neveștim Noi am scris ‫ما نوشتيم‬ man neveștam Eu am scris ‫من نوشتم‬
șoma neveștid Voi ați scris ‫شما نوشتيد‬ to nevești Tu ai scris ‫تو نوشتی‬
anha neveștand Ei/Ele au ‫آنھا نوشتند‬ u/an neveșt El/Ea a scris ‫ آن نوشت‬/ ‫او‬
scris

Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-neveștim Noi scriam ‫ ما می نوشتيم‬man mi-neveștam Eu scriam ‫من می نوشتم‬
șoma mi-neveștid Voi scriați ‫شما می نوشتيد‬ to mi-nevești Tu scriai ‫تو می نوشتی‬
anha mi-neveștand Ei/Ele scriau ‫آنھا می نوشتند‬ u/an mi-neveșt El/Ea scria ‫ آن می‬/ ‫او‬
‫نوشت‬

Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma nevește-im Noi am scris ‫ما نوشته ايم‬ man nevește-am Eu am scris ‫من نوشته ام‬
șoma nevește-id Voi ați scris ‫شما نوشته ايد‬ to nevește-i Tu ai scris ‫تو نوشته ای‬
anha nevește and Ei/Ele au ‫آنھا نوشته اند‬ u/an nevește ast El/Ea a scris ‫ آن نوشته‬/ ‫او‬
scris ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma nevește budim Noi ‫ما نوشته‬ man nevește Eu scrisesem ‫من نوشته‬
‫بوديم‬ budam ‫بودم‬
scriseserăm
șoma nevește budid Voi ‫شما نوشته‬ to nevește budi Tu scrisesei ‫تو نوشته‬
scriseserăți ‫بوديد‬ ‫بودی‬
anha nevește Ei/Ele ‫آنھا نوشته‬ u/an nevește bud El/Ea ‫ آن نوشته‬/ ‫او‬
budand ‫بودند‬ ‫بود‬
scriseseră scrisese

261
Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma nevește bașim Noi să fi scris ‫ما نوشته باشيم‬ man nevește Eu să fi scris ‫من نوشته‬
bașam ‫باشم‬
șoma nevește bașid Voi să fi scris ‫شما نوشته‬ to nevește bași Tu să fi scris ‫تو نوشته‬
‫باشيد‬ ‫باشی‬
anha nevește bașand Ei/Ele să fi ‫آنھا نوشته‬ u/an nevește El/Ea să fi ‫ آن نوشته‬/ ‫او‬
‫باشند‬ bașad ‫باشد‬
scris scris

Trecutul în efectuare ( trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi scriam ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu scriam ‫من داشتم می‬
neveștim ‫نوشت‬ neveștam ‫نوشتم‬
șoma daștid mi- Voi scriați ‫شما داشتيد می‬ to daști mi- Tu scriai ‫تو داشتی می‬
neveștid ‫نوشت‬ nevești ‫نوشتی‬
anha daștand mi- Ei/Ele scriau ‫آنھا داشتند می‬ u/an dașt mi- El/Ea scria ‫آن داشت می‬/‫او‬
neveștand ‫نوشت‬ neveșt ‫نوشت‬

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim neveșt Noi vom ‫ما خواھيم‬ man khaham Eu voi scrie ‫من خواھم‬
‫نوشت‬ neveșt ‫نوشت‬
scrie
șoma khahid neveșt Voi veți scrie ‫شما خواھيد‬ to khahi neveșt Tu vei scrie ‫تو خواھی‬
‫نوشت‬ ‫نوشت‬
anha khahand neveșt Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند‬ u/an khahad El/Ea va ‫ آن خواھد‬/‫او‬
‫نوشت‬ neveșt ‫نوشت‬
scrie scrie

Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬


șoma benevisid Voi scrieți ‫شما بنويسيد‬ to benevis Tu scrie ‫بنويس‬ ‫تو‬

* * *
* *
*

262
74. A găsi / ( ‫يافتن ) پيدا کردن‬
Prezentul simplu / de informare / ‫حال ساده‬ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-yabim Noi găsim ‫ما می يابيم‬ man mi-yabam Eu găsesc ‫من می يابم‬
șoma mi-yabid Voi găsiți ‫شما می يابيد‬ to mi-yabi Tu găsești ‫تو می يابی‬
anha mi-yaband Ei/Ele găsesc ‫آنھا می يابند‬ u/an mi-yabad El /Ea ‫ آن می‬/ ‫او‬
găsește ‫يابد‬

Conjunctiv prezent / ‫حال التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
Ma bi - Noi să găsim ‫ما بيابيم‬ Man bi- Eu să găsesc ‫من بيابم‬
yabim yabam
șoma bi -yabid Voi să găsiți ‫شما بيابيد‬ to bi -yabi Tu să găsești ‫تو بيابی‬
anha bi -yaband Ei/Ele să ‫آنھا بيابند‬ u/an bi -yabad El /Ea să ‫ آن بيابد‬/ ‫او‬
găsească găsească

Prezentul continuu (prezent simplu ) / ‫حال استمراری‬


ِ
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma darim mi-yabim Noi găsim ‫ما داريم می‬ man daram mi- Eu găsesc ‫من دارم می‬
‫يابيم‬ yabam ‫يابم‬
șoma darid mi-yabid Voi găsiți ‫شما داريد می‬ to dari mi-yabi Tu găsești ‫تو داری می‬
‫يابيد‬ ‫يابی‬
anha darand mi- Ei/Ele găsesc ‫آنھا دارند می‬ u/an darad mi- El /Ea ‫ آن دارد‬/‫او‬
yaband ‫يابند‬ yabad ‫می يابد‬
găsește

Trecutul simplu ( trecut perfect compus ) / ‫گذشتهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma yaftim Noi am găsit ‫ما يافتيم‬ man yaftam Eu am găsit ‫من يافتم‬
șoma yaftid Voi ați găsit ‫شما يافتيد‬ to yafti Tu ai găsit ‫تو يافتی‬
anha yaftand Ei/Ele au ‫آنھا يافتند‬ u/an yaft El/Ea a găsit ‫ آن يافت‬/ ‫او‬
găsit

263
Trecutul continuu – trecut imperfect / ‫گذشته استمراری‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma mi-yaftim Noi găseam ‫ما می يافتيم‬ man mi-yaftam Eu găseam ‫من می يافتم‬
șoma mi-yaftid Voi găseați ‫شما می يافتيد‬ to mi-yafti Tu găseai ‫تو می يافتی‬
anha mi-yaftand Ei/Ele ‫آنھا می يافتند‬ u/an mi-yaft El/Ea găsea ‫ آن می‬/ ‫او‬
găseau ‫يافت‬

Trecutul prezent (trecut simplu – perfect compus ) / ‫گذشته نقلی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma yafte-im Noi am găsit ‫ما يافته ايم‬ man yafte-am Eu am găsit ‫من يافته ام‬
șoma yafte-id Voi ați găsit ‫شما يافته ايد‬ to yafte-i Tu ai găsit ‫تو يافته ای‬
anha yafte and Ei/Ele au ‫آنھا يافته اند‬ u/an yafte ast El/Ea a găsit ‫ آن يافته‬/ ‫او‬
găsit ‫است‬

Trecutul mai mult ca perfect / ‫گذشتهء بعيد‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma yafte budim Noi ‫ما يافته بوديم‬ man yafte budam Eu găsisem ‫من يافته بودم‬
găsiserăm
șoma yafte budid Voi găsiserăți ‫شما يافته بوديد‬ to yafte budi Tu găsisei ‫تو يافته بودی‬
anha yafte budand Ei/Ele ‫آنھا يافته بودند‬ u/an yafte bud El/Ea găsise ‫ آن يافته‬/ ‫او‬
găsiseră ‫بود‬

Trecutul conjunctiv perfect / ‫گذشته التزامی‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma yafte bașim Noi să fi ‫ما يافته باشيم‬ man yafte bașam Eu să fi găsit ‫من يافته باشم‬
găsit
șoma yafte bașid Voi să fi găsit ‫شما يافته باشيد‬ to yafte bași Tu să fi găsit ‫تو يافته باشی‬
anha yafte bașand Ei/Ele să fi ‫آنھا يافته باشند‬ u/an yafte bașad El/Ea să fi ‫ آن يافته‬/ ‫او‬
găsit găsit ‫باشد‬

264
Trecutul în efectuare (trecut imperfect ) / ‫گذشته مستمر – در جريان‬
Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma daștim mi- Noi găseam ‫ما داشتيم می‬ man daștam mi- Eu găseam ‫من داشتم می‬
yaftim ‫يافتيم‬ yaftam ‫يافتم‬
șoma daștid mi- Voi găseați ‫شما داشتيد می‬ to daști mi-yafti Tu găseai ‫تو داشتی می‬
yaftid ‫يافتيد‬ ‫يافتی‬
anha daștand mi- Ei/Ele ‫ آنھا داشتند می‬u/an dașt mi-yaft El/Ea găsea ‫ آن داشت می‬/‫او‬
yaftand ‫يافتند‬ ‫يافت‬
găseau

Viitorul simplu / ‫آيندهء ساده‬


Plural Singular
pronunție traducere conj. verb pronunție traducere conj. verb
ma khahim yaft Noi vom găsi ‫ما خواھيم يافت‬ man khaham yaft Eu voi găsi ‫من خواھم‬
‫يافت‬
șoma khahid yaft Voi veți găsi ‫شما خواھيد يافت‬ to khahi yaft Tu vei găsi ‫تو خواھی‬
‫يافت‬
anha khahand yaft Ei/Ele vor ‫آنھا خواھند يافت‬ u/an khahad yaft El/Ea va găsi ‫ آن خواھد‬/ ‫او‬
găsi ‫يافت‬

Verbul de comandă ( mod imperativ ) / ‫فعل امر‬


șoma biyabid Voi găsiți ‫شما بيابيد‬ to biyab Tu găsește ‫بياب‬ ‫تو‬

* * *
* *
*

!‫تبريک‬ (tabrik)

Felicitări!

265
266
• LISTA ALFABETICĂ A VERBELOR
UZUALE ÎN LIMBA PERSANĂ
___________________________________________

Echivalentele românești în Transcriere fonetică Verbul neregulat


ordinea alfabetică în persană
A acoperi pușandan ‫پوشاندن‬
A ajunge, a sosi residan ‫رسيدن‬
A amesteca makhlut kardan ‫مخلوط کردن‬
A apleca / a îndoi kham șodan, ta șodan/ ‫ دوال‬/ ‫ تا شدن‬،‫خم شدن‬
dolāșodan
‫شدن‬
A aprinde, a lumina roșan kardan, nurāni ‫ نورانی‬،‫روشن کردن‬
kardan
‫کردن‬
A arăta eșārekardan, neșān dādan ‫ نشان دادن‬،‫اشاره کردن‬
A arde/ a cauteriza suzāndan ‫سوزاندن‬
A (se) abține khoddari kardan ‫خودداری کردن‬
A (se) afunda în foru raftan dar, qaraq șodan ‫ غرق شدن‬،‫فرو رفتن در‬
(dar)
(‫)در‬
A (se) amesteca dekhālat kardan, fozuli ‫ فضولی‬،‫دخالت کردن‬
kardan
‫کردن‬
A (se) apropia nazdik șodan ‫نزديک شدن‬
A (se) asemăna șabih kardan, moșabeh ‫ مشابه کردن‬،‫شبيه کردن‬
kardan
A (se) așeza, a se neșāndan, tābe'e șodan ‫ تابع شدن‬،‫نشاندن‬
supune
A arunca, a azvârli partāb kardan, andākhtan ‫ انداختن‬،‫پرتاب کردن‬
A așeza, a pune gozaștan ‫گذاشتن‬
A ațâța, a stârni, a tașviq , tahrik ‫ تحريک‬،‫تشويق‬
instiga
A avansa piș raftan , taraqi ‫ ترقی‬،‫پيش رفتن‬
A bate la ușă dar zadan ‫در زدن‬
A bea, a sorbi nușidan, sar keșidan ‫ سر کشيدن‬،‫نوشيدن‬
A boci, a jeli, a plânge gherie kardan, șivan kardan ‫ شيون کردن‬،‫گريه کردن‬
A boteza qosle taamid kardan ‫غسل تعميد کردن‬
A(se) campa kheimeh zadan, otrāq ‫ اتراق کردن‬،‫خيمه زدن‬
kardan
A căra / a transporta haml kardan ‫حمل کردن‬
A cântări vazn kardan ‫وزن کردن‬
A cheltui khargi kardan ‫خرج کردن‬
A chema seda kardan, fara khandan ‫ فرا خواندن‬،‫صدا کردن‬
267
A citi khandan, motālee kardan ‫ مطالعه کردن‬،‫خواندن‬
A coace, a se coace pokhtan ‫پختن‬
A coase dukhtan ‫دوختن‬
A coborâ pāiin āmadan ‫پايين آمدن‬
A compara moqāiese kardan ‫مقايسه کردن‬
A congela, a îngheţa mongiamed kardan, yakh ‫ يخ زدن‬،‫منجمد کردن‬
zadan
A construi / a clădi sākhtan, bana kardan ‫ بنا کردن‬، ‫ساختن‬
A conține șāmel budan ‫شامل بودن‬
A copia copi kardan ‫کپی کردن‬
A crea, a face khalq kardan, angiam ‫ انجام دادن‬،‫خلق کردن‬
dadan
A crede bāvar kardan ‫باور کردن‬
A crește ruidan, roșd kardan ‫ رشد کردن‬،‫روئيدن‬
A culege bardāșt kardan, dero kardan ‫ درو کردن‬،‫برداشت کردن‬
A cumpăra kharidan, kharidari kardan ‫ خريداری کردن‬،‫خريدن‬
A cunoaște șenakhtan ‫شناختن‬
A curăța pāk kardan, tamiz kardan ‫ تميز کردن‬،‫پاک کردن‬
A da dādan ‫دادن‬
A da cu împrumut qarz dādan ‫قرض دادن‬
A da cu piciorul/ a lagad zadan, gioftak zadan ‫ جفتک زدن‬،‫لگد زدن‬
lovi cu piciorul
A da drumul rahā kardan, vel kardan ‫ ِول کردن‬،‫رھا کردن‬
A da naștere, a făta motevaled kardan, zāiidan ‫ زائيدن‬،‫متولد کردن‬
A decora, a orna, a zinat kardan, ārāstan, ،‫ آراستن‬،‫زينت کردن‬
taziin kardan
împodobi, a ‫تزئين کردن‬
înfrumuseţa
A delibera tasmim ghereftan ‫تصميم گرفتن‬
A deranja/ a ofensa rangiāndan ‫رنجاندن‬
A deschide bāz kardan ‫باز کردن‬
A deține dāștan ‫داشتن‬
A diminua kam kardan, kāheș dādan ‫ کاھش دادن‬،‫کم کردن‬
A dizolva hal kardan ‫حل کردن‬
A dori, a voi, a vrea khastan ‫خواستن‬
A dormi khabidan ‫خوابيدن‬
A duce dorul, a tânji deltang budan ‫دلتنگ بودن‬
A dura tulani șodan ‫طوالنی شدن‬
A durea, a chinui dard keșidan, azab dadan ‫ عزاب دادن‬،‫درد کشيدن‬
A elibera, a scoate āzād kardan, dar āvardan ‫ در آوردن‬،‫آزاد کردن‬
268
A exploda monfager șodan, tarakidan ‫ ترکيدن‬،‫منفجر شدن‬
A ezita do del budan ‫دو دل بودن‬
A face cu ochiul, flirt ceșmak zadan ‫چشمک زدن‬
A face, a fabrica, a angeām dādan, tolid ،‫ توليد کردن‬،‫انجام دادن‬
kardan, sākhtan
realiza ‫ساختن‬
A felicita șādbāș goftan, tabrik goftan ‫ تبريک‬،‫شادباش گفتن‬
‫گفتن‬
A fi budan ‫بودن‬
A fi beat mast budan ‫مست بودن‬
A fi credincios bā imān budan, moomen ‫ مومن بودن‬،‫با ايمان بودن‬
budan
A fi demn/ a merita/ șāieste budan/ lāieq budan/ ‫ اليق بودن‬/ ‫شايسته بودن‬
șāiesteh
vrednic ‫ شايسته‬/
A fi în stare/ capabil tavanā budan ‫توانا بودن‬
A fi perplex boht zade ‫بھت زده‬
A fi rănit zakhmi budan ‫زخمی بودن‬
A folosi estefāde kardan ‫استفاده کردن‬
A frământa mālidan , khamir kardan ‫ خمير کردن‬،‫ماليدن‬
A freca mālidan, saiidan ‫ سائيدن‬،‫ماليدن‬
A fugi farār kardan ‫فرار کردن‬
A fura, a ciordi, a dozdidan ‫دزديدن‬
șterpeli
A găsi peidā kardan, yāftan ‫ يافتن‬،‫پيدا کردن‬
A găti pokhtan, āmādeh kardan ‫ آماده کردن‬،‫پختن‬
A gândi fekr kardan, andișidan ‫ انديشيدن‬،‫فکر کردن‬
A geme nāle kardan, nālidan ‫ ناليدن‬،‫ناله کردن‬
A ghici hads zadan ‫حدس زدن‬
A grăbi, a se grăbi ageale kardan ‫عجله کردن‬
A gusta maze kardan, ceșidan ‫ چشيدن‬،‫مزه کردن‬
A ierta bakhșidan ‫بخشيدن‬
A implora eltemās kardan ‫التماس کردن‬
A informa khabar dādan, motale'e ‫ مطلع کردن‬،‫خبر دادن‬
kardan
A intra vāred șodan, dākhel șodan ‫ داخل شدن‬،‫وارد شدن‬
A izbucni tarakidan ‫ترکيدن‬
A îmbrăca lebās pușidan ‫لباس پوشيدن‬
A împărți taqsim kardan ‫تقسيم کردن‬
A împrăştia, a presăra, pakhș kardan , pașidan ‫ پاشيدن‬،‫پخش کردن‬
a stropi
269
A încălca( promisiune, zire pa gozașyan, ahd ‫ عھد‬،‫زير پا گذاشتن‬
șekastan
jurământ) ‫شکستن‬
A începe / a porni șoruu kardan, āqāz kardan ‫ آغاز کردن‬،‫شروع کردن‬
A încerca sa'ai kardan, kușeș kardan ‫ کوشش کردن‬،‫سعی کردن‬
A înceta dast bardaștan ‫دست برداشتن‬
A închide, a sigila, a bastan, qofl kardan ‫ قفل کردن‬،‫بستن‬
încuia
A încredința sepordan ‫سپردن‬
A încuraja tașviq kardan ‫تشويق کردن‬
A îndoi, a răsuci kham kardan , tā kardan, ،‫ تا کردن‬،‫خم کردن‬
piceāndan
‫پيچاندن‬
A înflori gol dādan, șokufāșodan ‫ شکوفا شدن‬،‫گل دادن‬
A înghiți baliidan, qurt dādan ‫ غورط دادن‬،‫بلعيدن‬
A îngrămădi talanbār kardan ‫تلنبار کردن‬
A înmagazina, a anbār kardan, zakhire ‫ ذخيره کردن‬،‫انبار کردن‬
kardan
depozita
A însuși Beohde ghereftan ‫بعھده گرفتن‬
A (se) îneca qarq șodan ‫ خفه شدن‬،‫غرق شدن‬
A se întoarce bargaștan ‫برگشتن‬
A întinde, a răspândi pahn kardan , pakhș kardan ‫ پخش کردن‬،‫پھن کردن‬
A întoarce, a răsuci bargardāndan, poșto ru ‫ پشت و رو‬،‫برگرداندن‬
kardan
‫کردن‬
A întreba porsidan, porseș kardan, ،‫ پرسش کردن‬،‫پرسيدن‬
soāl kardan
‫سئوال کردن‬
A înțelege, a pricepe fahmidan, dark kardan ‫ درک کردن‬،‫فھميدن‬
A înțepa niș zadan ‫نيش زدن‬
A învăţa, a preda, a amukhtan, yad gereftan ‫ ياد دادن‬،‫آموختن‬
instrui
A juca bāzi kardan ‫بازی کردن‬
A lăuda taarif kardan, tamgid ‫ تمجيد‬،‫تعريف کردن‬
kardan
‫کردن‬
A lega bastan ‫بستن‬
A livra erāee dadan, tahvil dadan ‫ تحويل دادن‬،‫ارائه دادن‬
A lovi zadan ‫زدن‬
A lovi cu piciorul bā pā zadan, lagad zadan ‫ لگد زدن‬،‫با پا زدن‬
A lua ghereftan ‫گرفتن‬
A lumina, a aprinde roșan kardan ‫روشن کردن‬
A mătura geāru kardan ‫جارو کردن‬
270
A mânca khordan ‫خوردن‬
A mârâi, a mormăi qor qor kardan ‫غر غر کردن‬
A memora / a reține hefz kardan, bekhāter ‫ بخاطر‬،‫حفظ کردن‬
sepordan
‫سپردن‬
A merge raftan ‫رفتن‬
A merita sezāvar budan, liaghāt ‫ لياقت‬،‫سزاوار بودن‬
dāștan
‫داشتن‬
A mirosi, a adulmeca bu kardan ‫بو کردن‬
A mișca, a stârni harekat kardan, bāes șodan ‫ باعث شدن‬،‫حرکت کردن‬
A mixa/ a amesteca makhlut kardan ‫مخلوط کردن‬
A mulțumi sepāsgozāri kardan, tașakor ‫ تشکر‬،‫سپاسگزاری کردن‬
kardan
‫کردن‬
A munci kar kārdan ‫کار کردن‬
A murdări, a mânji kasif kardan, alude kardan ‫ آلوده کردن‬،‫کثيف کردن‬
A muri mordan, fot kardan ‫ فوت کردن‬،‫مردن‬
A naște motevaled kardan, zaiidan ‫ زاييدن‬،‫متولد کردن‬
A număra, a socoti șomardān, șomareș kardan, ،‫ شمارش کردن‬،‫شماردن‬
hesāb kardan
‫حساب کردن‬
A nutri, a hrăni, a qazā dādan, qazā khordan ‫ غذا خوردن‬،‫غذا دادن‬
mânca
A obține bedast āvardan ‫بدست آوردن‬
A opri negah dāștan, motevaqef ‫ متوقف کردن‬،‫نگه داشتن‬
kardan
A orna, a decora, a taziin kardan, decor ،‫ دکور کردن‬،‫تزئين کردن‬
kardan, ārāstan
înfrumuseța ‫آراستن‬
A ospăta pazirāi kardan ‫پذيرايی کردن‬
A (se) odihni esterāhat kardan ‫استراحت کردن‬
A (se) opri tavaqof kardan, māndan ‫ ماندن‬،‫توقف کردن‬
A (se) petrece ( timpul ) vaqt gozarand ‫وقت گزراندن‬
A (se) plimba piāde ravi kardan, rah ‫ راه‬،‫پياده روی کردن‬
raftan
‫رفتن‬
A păcăli / a înșela farib dadan, gul zadan ‫ گول زدن‬،‫فريب دادن‬
A păli, a se ofili, a se pajmorde șodan ‫پژمرده شدن‬
vesteji
A pălmui ceak zadan, keșide zadan ‫ کشيده زدن‬،‫چک زدن‬
A părea benazar amadan ‫بنظر آمدن‬
A păși gām gozaștān, qadam ‫ قدم برداشتن‬،‫گام گذاشتن‬
bardāștan
A permite egeāze dādan ‫اجازه دادن‬
271
A picoti ciort zadan ‫چُرت زدن‬
A picta, a desena naqāși kardan ‫نقاشی کردن‬
A picura cekidan, qatre kardan ‫ قطره کردن‬،‫چکيدن‬
A pierde gom kardan, az dast dādan ‫ از دست دادن‬،‫گم کردن‬
A plati pardakhtan ‫پرداختن‬
A plânge gherie kardan ‫گريه کردن‬
A pleca raftan, tark kardan ‫ ترک کردن‬،‫رفتن‬
A plescăi (din buze) meleci muluci kardan, ،‫ِم ِمچ ُو مولوچ کردن‬
sedāi-e geavidan
‫صدای جويدن‬
A ploua bāridan, bārān āmadan ‫ باران آمدن‬،‫باريدن‬
A poliza/ a șlefui tarāșidan, sāiidan ‫ سائيدن‬،‫تراشيدن‬
A pregăti hāzer kardan, āmāde ‫ آماده کردن‬،‫حاضر کردن‬
kardan
A prăji sorkh kardan ‫سرخ کردن‬
A presa, a comprima, feșordan, celāndan ‫ چالندن‬،‫فشردن‬
a stoarce
A preveni/ a geologiri kardan ‫جلوگيری کردن‬
preîntâmpina
A prezenta/ a moarefi kardan ‫معرفی کردن‬
întroduce
A prinde gereftan ‫گرفتن‬
A privi ( la) negāh kardan- be ‫ به‬-‫نگاه کردن‬
A produce tolid kardan ‫توليد کردن‬
A pune, a plasa gozāștan ‫گذاشتن‬
A purta pușidan, be hamrāh dāștan ‫ به ھمراه داشتن‬،‫پوشيدن‬
A răbda sabr kardan, tahamol ،‫ تحمل کردن‬،‫صبر کردن‬
kardan, șakibā budan
‫شکيبا بودن‬
A rămâne māndan ‫ماندن‬
A răni, a se răni zakhmi kardan, zakhmi ‫ زخمی شدن‬،‫زخمی کردن‬
șodan
A răpi robudan, dozdidan ‫ دزديدن‬،‫ربودن‬
A răsări toluu kardan ‫طلوع کردن‬
A răsuci bargaștan ‫برگشتن‬
A realiza tahie kardan, igeād kardan ‫ ايجاد کردن‬،‫تھيه کردن‬
A recunoaște șenākhtan ‫شناختن‬
A refuza rad kardan, napaziroftan ‫ نپذيرفتن‬،‫رد کردن‬
A renunța laqv kardan , monsaref ‫ منصرف شدن‬،‫لغو کردن‬
șodan
A repara taamir kardan ‫تعمير کردن‬

272
A reproșa,a admonesta ghelāie kardan, eeterāz ‫ اعتراض‬،‫گاليه کردن‬
kardan
‫کردن‬
A rezolva, a soluționa hal kardan, rafee kardan ‫ رفع کردن‬،‫حل کردن‬
A (se) ridica, a se scula boland șodan, bepā khastan ‫ بپا خواستن‬،‫بلند شدن‬
A (se) rostogoli qaltidan, qalt khordan ‫ غلط خوردن‬،‫غلطيدن‬
A (se) ruga do'ā kardan, khaheș kardan ‫ خواھش کردن‬،‫دعا کردن‬
A(se) ruina, a se nābud șodan ‫نابود شدن‬
dărâma
A (se) rușina khegeālat keșidan, ‫ شرمنده‬،‫خجالت کشيدن‬
șarmande șodan
‫شدن‬
A rula raftan, piceāndan ‫ پيچاندن‬، ‫رفتن‬
A rupe, a despica pāre kardan, daridan, teke ‫ تکه‬،‫ دريدن‬،‫پاره کردن‬
kardan
‫کردن‬
A săpa hafāri kardan ‫حفاری کردن‬
A sărbători geașn ghereftan ‫جشن گرفتن‬
A sări, a țopăi geastan ‫جستن‬
A săruta, a pupa busidan, māci kardan ‫ ماچ کردن‬،‫بوسيدن‬
A scăpa raha șodan, gorikhtan

A scăpa, a fi eliberat rahā kardan, azād kardan, ،‫ آزاد شدن‬،‫رھا شدن‬


negeāt yāftan
‫نجات يافتن‬
A schimba avaz kardan, taaviz ‫ تعويض‬،‫عوض کردن‬
nemudan
‫نمودن‬
A scoate dar āvardan, birun āvardan ‫ بيرون آوردن‬،‫در آوردن‬
A scotoci, a căuta hesāb kardan, geosteju ‫ جستجو‬،‫حساب کردن‬
kardan
‫کردن‬
A scrie neveștan ‫نوشتن‬
A sculpta/ a ciopli în hakaki kardan, kande kari ‫ کنده کاری‬،‫حکاکی کردن‬
kardan
piatră ‫کردن‬
A scutura tekan dadan, larzandan ‫ لرزاندن‬،‫تکان دادن‬
A (se) speria tarsidan, vahșat kardan ‫ وحشت کردن‬،‫ترسيدن‬
A (se) strădui, a încerca sa'ai kardan, kușeș kardan ‫ کوشش کردن‬،‫سعی کردن‬
A (se) strecura ( pe nofuz kardan- (dar)-( be) ‫ به‬-‫ در‬-‫نفوذ کردن‬
furiș) în...
A semăna kāștan ‫کاشتن‬
A simți ehsās kardan ‫احساس کردن‬
A sluji khedmat kardan ‫خدمت کردن‬
A smulge kandan ‫کندن‬
A sosi rasidan ‫رسيدن‬
273
A sparge șekastan ‫شکستن‬
A spăla șostan ‫شستن‬
A spânzura halq aviz kardan, dār zadan ‫ دار زدن‬،‫حلق آويز کردن‬
A spune goftan ‫گفتن‬
A stinge khāmuș kardan ‫خاموش کردن‬
A strange, a aduna geam'āvari kardan ‫جمع آوری کردن‬
A străluci barq zadan, barāq budan ‫ براق بودن‬،‫برق زدن‬
A străpunge, a găuri surākh kardan ‫سوراخ کردن‬
A strânge spicele geam āvari kardane ‫کردن خوشه‬ ‫جمع آوری‬
ِ
khușeha
‫ھا‬
A striga, a țipa, a face faryād zadan, șoluq kardan ‫ شلوغ کردن‬،‫فرياد زدن‬
gălăgie
A stropi pāșidan ‫پاشيدن‬
A studia tahsil kardan, āmukhtan ‫ آموختن‬،‫تحصيل کردن‬
A suge makidan ‫مکيدن‬
A șarja, a galopa davidan ‫دويدن‬
A ședea neșastan ‫نشستن‬
A șlefui, a lustrui barāq kardan ‫براق کردن‬
A șterge pāk kardan ‫پاک کردن‬
A ști dānestan ‫دانستن‬
A tăia boridan ‫بريدن‬
A termina tamām kardan, khāteme ‫ خاتمه دادن‬،‫تمام کردن‬
dādan
A topi āb șodan ‫آب شدن‬
A traduce targiome kardan ‫ترجمه کردن‬
A trage kașidan ‫َکشيدن‬
A trata darmān kardan, dorost ‫ درست‬،‫درمان کردن‬
kardan
‫کردن‬
A traversa, a străbate 'obur kardan, gozar kardan ‫ گذر کردن‬،‫عبور کردن‬
A trăi zendegi kardan ‫زندگی کردن‬
A trece , a traversa gozar kardan, 'obur kardan ‫ عبور کردن‬،‫گذر کردن‬
A tremura larzidan ‫لرزيدن‬
A tuna rikhtan ‫ريختن‬
A ține negah dāștan ‫نگه داشتن‬
A țipa fariād zadan, giq keșidan ‫ جيغ کشيدن‬،‫فرياد زدن‬
A ucide, a omorî koștan, beqatl resandan ‫ به قتل رساندن‬،‫کشتن‬
A uita farāmuș kardan ‫فراموش کردن‬
A uni motasel kardan, vasl ‫ وصل‬،‫متصل کردن‬
274
kardan, peivastan ‫ پيوستن‬،‫کردن‬
A urla, a mugi, a țipa, fariād kzadan, dād zadan, ،‫ داد زدن‬،‫فرياد کشيدن‬
giq zadan
a striga ‫جيغ زدن‬
A urmări taaqib kardan, peighiri ‫ پيگيری‬،‫تعقيب کردن‬
kardan
‫کردن‬
A vărsa rikhtan ‫ريختن‬
A vâna șekār kardan ‫شکار کردن‬
A vedea didan ‫ديدن‬
A vinde forukhtan ‫فروختن‬
A vizita / a întâlni molāqat kardan, didār ‫ ديدار‬،‫مالقات کردن‬
kardan
‫کردن‬
A voi/ a dori khastan ‫خواستن‬
A vomita estefrāq kardan, bālā ‫ باال آوردن‬،‫استفراغ کردن‬
āvardan
A vorbi harf zadan ‫حرف زدن‬
A vorbi de rău pe qeibat kardan ‫غيبت کردن‬
cineva /a bârfi
A zâmbi labkhand zadan ‫لبخند زدن‬
A zbura parvāz kardan ‫پرواز کردن‬
A zgâria kharāșāndan, kharāș ‫ خراش انداختن‬،‫خراشاندن‬
andākhtan
A zice goftan ‫گفتن‬

275
276
BIBLIO
OGRAFIE
____________________________________

AB
BOOMAHB mad, ‫خت زبان فاارسی‬
BOOB, Ahm ‫( ساخ‬Structu
ura limbii persane), Tehran, Mitra
M
Pu
ublishers, 19997.
AM
MUZEGAR
R Hooshang
g, A Diction
nary of Com w Synonyms
mmon Persiaan And Engglish Verbs with
An
nd Exampless, Ibex Publlishers, Bethesda, Marryland U.S..A, 1988 și 2005.
2
AW
WDE Nickolas and S
Shahribaf Camilla,
C F
Farsi (Persiaan) Dictionary and Phhrasebook, Ibex
I
Pu
ublishers, Beethesda, M
Maryland U.S.A, 2006.
BR
ROOKSHAW
W Dominiic PARVIZ
Z, Media Persian
P (Esssential Midddle Eastern
n Vocabularries),
Ed
dinburgh University P
Press, 2011.
BA
AGEACU Viorel,
V Limbba Persană, vol.1-2,
v Un
niversitateaa București,, Secția de limbă
l persa
ană,
197
78 și 1988.
BA
AGEACU Viorel
V în colab. cu Monica
M BRO
OȘTEANU
U, Dictionarr frazeologicc persan-rom
mân,
Ed
ditura Universității din
n Bucureștii, 1997.
CIO
OVÂRNAC
CHE Cristiina, Exprim
marea incoatiivului în araabă și persan
nă în perspeectivă tipoloogică
( Teză
T de docctorat), Univ
versitatea București,
B 2
2011.
CH
HEUNG Jo
ohnny, (Leiiden Indo--European)), Etymologgical Diction
nary of thee Iranian Verb,
V
Ed
dited by Aleexander Lu
ubotsky, Vo
ol. 2, Leiden
n-Boston, Netherland
N ds, 2007.
FA
AROKHFAL ntroduction to Persian ( ‫ اينجا و اکنوون آشنايی با‬:‫فارسی‬
L Reza, Perrsian: Here and Now In ‫ی‬
‫)زبان فارسی‬, Maage Publish
hers, Washiington, 20113.
FA
AROKHFAL
L Reza, Perrsian: Here and
a Now Boook II-Interm
mediate Perssian ( ‫اکنون کتاب‬
‫ن‬ ‫ اينجا و‬:‫فارسی‬
‫ی‬
‫)دوم‬, Mage Pu
ublishers, W
Washington
n, 2014.
ORBES Dun
FO ncan, A Graammar of thee Persian Laanguage: A Selection off Easy Extracts for Read
ding,
Tog nslations, Cosmo Publlication, Neew Delhi, 1985.
gether with a Vocabularry, and Tran
HA
AIM Solaym
man, The N
New Persian
n-English Dictionary.
D C
Complete an
nd Modern,, ( ‫فرھننگ بزرگ‬
١٣٨۵،‫تھران‬،‫صر‬ ‫)ففارسی ـ انگليس‬, Farhang
‫فرھنگ معاص‬،‫سليمان حيييم‬،‫سی‬ g Moaser Publishers,
P Tehran, 20
006.
KA
AYE S. Alan ed., Perrsian Phonoology in Phoonologies off Africa andd Asia, vol..2,partea a 2 a
Ind
do-Europeaan Languag
ges, Winon
na Lake, in: Eisenbrauns, 1997, paag. 853–10221.
KA
ARIMI Simiin, Samiian
n Vida and Stilo Donaald ( edit), Aspects
A of Irranian Lingguistics
2
277
Cambridge Scholars Publishing, 2009.
LAMBTON K.S. Ann, Persian Vocabulary, Students Edition, Cambridge University Press,
New York, 1998 și 2003.
L.P. Elwelle-Sutton, Elementary Persian Grammar, Cambridge University Press, New York,
1999.
LAZARD Gilbert, Grammaire du Persan Contemporain, Published by Libraire C. Klicksieck,
Paris, 1957 și 1992.
LAZARD Gilbert, Le morphème ra en persan et les relations actancielles. Bulletin de la So-ciété
de Linguistique de Paris 77: 177–208, 1982.
MANOOCHEHR Aryanpur-Kashani with the colaboration of Seyyed Mostafa Assi,
Aryanpur Progressive Persian-English Dictionary,Publisher Jahan Rayaneh, 2005.
MACE, John, Persian Grammar: For Reference and Revision, Routledge, 2002.
MIRSALDEGHI Nazamin, 100 Irregular Persian Verbs. Fully Conjugated In the Most Common
Tenses ( Farsi-English bi-lingual edition ), Publisher by Bahar Books, white plains, New York,
2013.
OLARU Viorel, Dicționar român-persan, persan-român, media și comunicare, Editura
Universitară "Carol Davila", București, 2014.
OLARU Viorel, ‫ ( مناجات الھی از يوحنای مقدس زرين دھان اسقف اعظم قسطنطنيه‬Liturghia Sfântului Ioan
Gură de Aur) în ediție bilingvă română și persană, Editura Universitară "Carol Davila",
București, iunie, 2015.
PERRY, John R, A Tajik Persian Reference Grammar, Leiden, Brill, 2005.
Persian Grammar. History and State of Its Study. The Hague: Mouton. 1982 The Verbal
Category of Inference in Persian, pag. 263–287 în Monumen-tum Georg Morgenstierne II.
Acta Iranica 22, Leiden: Brill, 1979.
SAFFAR Moqaddam Ahmad, Ph.D., Persian language.Book four: History, Culture and
Civilization of Iran, (‫ جلدي‬۴ / ‫ آموزش زبان و فرھنگ ايران به غير فارسی زبانان‬:‫)زبان فارسی‬, Institute for
Humanities and Cultural Studies, Tehran, 1386 și 2013.
SAEED Yousef and Torabi Hayedeh, Basic Persian. A Grammar and Workbook, Routledge,
New York, 2013.
SAMEI, Hossein, Bilingual Dictionaries: Introductory Principles. One Volume Millennium
English-Persian Dictionary, Farhang Moaser Publishers, Tehran, 2000.

278
SEDIGHI Anousha, Agreement Restrictions in Persian, in Amsterdam University Press-
Iranian Studies from Leiden University Press, Netherlands, 2011.
SHABANI - JADIDI Pouneh and Parviz Brookshaw Dominic, The Routledge Introductory
Persian Course: Farsi shirin ast, Routledge, London and New York, 2010.
SHABANI - JADIDI Pouneh and Parviz Brookshaw Dominic, The Routledge Intermediate
Persian Course: Farsi shirin Ast, book two, Routledge, London and New York, 2012.
SHABANI - JADIDI Pouneh, What the Persian Media Says. A Coursebook, London and New
York, Routledge, 2015.
SHAHRAM Ahadi, New Persian Language and Linguistics: A Selected Bibliography up to 2001,
Wiesbaden: Harrassowitz. Boyle, John Andrew, 2002.
SHAHSAVARI Anousha and Blake Atwood, Persian of Iran today. An introductory course in
Persian,Vol. 2,The University of Texas at Austin Center for Middle Eastern Studies and
Shahsavari-Atwood, 2015.
SIR William Jones, A Grammar of the Persian Language, Publicher Ulan Press, 2012.
TAQI Purnamdarin, (‫( درس فارسی برای فارسی آموزان خارجی )دوره ی مقدماتی‬Persian for Foreigners, an
Elementary Course), Institute for Humanities and Cultural Studies; 7 edition, Tehran, 2007.
THACKSTON M. Wheeler, An Introduction to Persian. Revised third edition, Ibex Publishers
Bethesda, Maryland, U.S.A, 1993 și 2009.

279
280
CUPRINS
___________________________

Cuvântul autorului .....................................................................................................................7

( ‫ ﮐﻼمِ ﻮ ﻨﺪه ) ﻘﺪ‬..................................................................................................................................9

Studiu introductiv .....................................................................................................................11


Alfabetul limbii persane ‫ ( الفبای زبان فارسی‬alefbāy-e zabān-e fārsi) ............................................15

Pronumele personal ‫( ضمير شخصی‬zamir-e șakhsi) ...................................................................17


PARTEA I
_________________

Considerații generale asupra verbului în limba persană .............................................. 19

Anexa 1.O clasificare a verbelor în funcție de forma infinitivului și a modului de obținere a


tulpinei prezent ...........................................................................................................................35
PARTEA II-a
_____________________

Conjugarea verbelor în limba persană. Categorii gramaticale verbale ......................39


1) Prezentul simplu- de informare ‫( حال ساده‬hāl-e sāde) ...........................................................39

2) Conjunctiv prezent ‫( حال التزامی‬hal- e eltezāmi) ...................................................................42

3) Prezentul continuu ( prezent simplu) (‫( حال مستمر ) در جريان‬hale mostamar) ..................46

4) Trecutul simplu ( Trecut perfect compus) ‫( گذشتهء ساده‬gozaște-ye sāde) ...............................46

5) Trecutul continuu- trecut imperfect ‫( گذشته استمراری‬gozaște-ye estremrāri) .........................48

7) Trecutul mai mult ca perfect ‫گذشته بعيد‬ ( gozaște-ye ba'id) ...............................................52

8) Trecutul conjunctiv perfect ‫( گذشته التزامی‬gozaște-ye eltezāmi)...............................................52

10) Viitorul simplu ‫( آينده‬āyande)...............................................................................................55

11) Imperativul ( verbul de comandă) ‫ ( فعل امری‬fe'l-e amri).................................................56

Anexa 2 Verbul A fi / ‫( بودن‬budan)............................................................................................61

Anexa 3 Verbul A avea / ‫( داشتن‬dāștan) .....................................................................................63

281
PARTEA a III- a
_______________________

CONJUGAREA VERBULUI ÎN LIMBA PERSANĂ. TABELELE CU VERBELE ȘI


CONSTRUCȚIILE VERBALE ...............................................................................................65

Lista alfabetică a verbelor uzuale în limba persană ..........................................................267


Bibliografie .................................................................................................................................277
Cuprins .......................................................................................................................................281

282
Editura Universitară „Carol Davila”
B-dul Eroii Sanitari nr. 8, sector 5, Bucureşti
Tel: 021.318.08.62 int. 199
http://www.umfcaroldavila.ro/index.php/editura
E-mail:editura@umf.ro
Director: Conf. Dr. Ing. Victor Lorin Purcărea
Secretar Ştiinţific: Conf. Dr. Bogdan Voiculescu
Coordonator: prof. univ. Reza Heidari •Tehnoredactare: Gabriela Olaru
Copertă:Petruț Radu•Format : A5•Bun de tipar : ianuarie 2016
Apărută: ianuarie 2016

283

S-ar putea să vă placă și