Documente Academic
Documente Profesional
Documente Cultură
3% 2%
4%
6%
B. Ap. Respirator
B. Ap. Digestiv
6%
B. Sist. Osteomuscular
B. Org. Genito-urinare
7%
B. Ap circulator
B. De piele i esut subcutanat
B. Infecioase i parazitare
9%
9%
10%
2015
Disciplina de Sntate Public i Management,
UMF Carol Davila
1. Nu au o etiologie cunoscut;
OMS estimeaz c
principalii factori de
risc pentru bolile
cronice sunt:
Fumatul,
Inactivitatea fizica,
Dieta nesanatoasa
Consumul de alcool.
5
5
6
6
3.4%
1 Cardiovascular diseases
Ap. circulator
4.0
3.0
2 Cancers
4.1
Tumori
5.0%
3 Injuries
27.0
5.6
Ap. digestiv
5.8%
5 Musculoskeletal diseases
6.0
Ap. respirator
Leziuni traumatice
19.2%
60.3%
conditions
7 Infectious diseases (incl.
6.6
respiratory infections)
8 Digestive diseases
Sistem nervos
Ap. genito-urinar
10.2
Altele
9 Respiratory diseases
15.1
10.5
9
9
hipertensiunea arterial;
cardiopatia ischemic;
bolile cerebrovasculare.
2. Tumori
cancerul bronhopulmonar;
BPOC
Astmul
4. Bolile aparatului digestiv
Boli digestive
Diabetul
Obezitatea
6. Bolile psihice
0.78% 0.70%
0.35%0.16%
Boli cardiovasculare
Boli neurologice
Tumori
4.67%
Accidente
Boli digestive
6.18%
30.85%
6.82%
11.01%
Anomalii congenitale
Boli ale aparatului genito-urinar
19.43%
13.12%
Boli dermatologice
Sursa: WHO - Data and statistics
10
17,5 milioane
decese, 46% din
decesele BNT (2012)
8,2 milioane
decese, 21% din
decesele BNT (2012)
4 milioane
decese, 11% din
decesele BNT (2012)
11
11
1,5 milioane
decese, 4% din
decesele BNT (2012)
12
12
BCV
Diabet
Tumori
B Respirat
14
14
13
Dieta nesanatoasa
Sedentarismul/inactivitatea fizica
Fumatul
Consumul excesiv de alcool
15
16
16
Hipertensiunea arterial
Romania
European Region
EU
17
18
18
Cardiopatia ischemic
Hipertensiunea arterial
In Europa
55% n Germania,
49% n Finlanda,
47% n Spania,
In Europa
Determin anual:
n Romnia
In Romnia
19
20
19
20
Romania
European Region
EU
300
250
200
150
100
50
21
22
23
23
24
24
2. Tumori (1)
250
200
150
100
50
0
25
26
25
26
2. Tumori (2)
In Romnia
478.11
Numar cazuri noi/100000
482.76
500
489.59
492.04
490.28
487
478.93
400
300
258.22
Romania
258.84
249.38
243.83
200
197.29
243.89 240.04
240.66
100
0
Disciplina de Sntate Public i
Management, UMF Carol DavilaDisciplina de
Sntate Public i Management, UMF Carol
Davila
27
28
30
200
150
100
50
29
www.arspms.ro
29
31
Cancerul de sn
Cea mai frecvent form de tumor la femei i prima cauz de
mortalitate prin cancer n rndul acestora
6% din decesele determinate de toate tipurile de cancer
Important prin:
www.arspms.ro
32
SDR, malignant neoplasm female breast, all ages per 100000, Last available
Denmark2006
Armenia 2009
Serbia 2009
Belgium2005
Ireland2009
Hungary2009
Republic of Moldova 2009
Israel 2008
Netherlands2009
Slovenia2009
Germany2006
United Kingdom2009
Croatia 2009
60
Latvia2009
Ukraine 2009
France2008
Russian Federation 2009
Lithuania2009
EU 2009
Italy2008
Bulgaria2008
Luxembourg2008
Malta2008
Austria2009
50
Estonia2008
Romania2010
Romania
40
Eur-B+C 2009
CIS 2009
Slovakia2009
Cyprus2009
Greece2009
Belarus 2007
Montenegro 2009
Poland2009
Portugal2009
Iceland 2009
30
Czech Republic2009
Kazakhstan 2009
Finland2009
Sweden2009
Norway 2009
Spain2008
20
1980
1990
2000
2010
Georgia 2009
San Marino 2005
Kyrgyzstan 2009
Bosnia and Herzegovina 1991
CARK 2005
Uzbekistan 2005
Albania 2004
Turkmenistan 1998
Azerbaijan 2007
T ajikistan 2005
2020
33
10
20
30
40
34
33
34
30
10
0
1980
Romania
20
35
35
1990
2000
2010
2020
36
36
SDR, cancer of the cervix, all ages, per 100000, Last available
Romania2010
Kyrgyzstan 2009
San Marino 2000
Serbia 2009
Kaz akhstan 2009
Lithuania2009
Estonia2008
Poland2009
Eur-B+C 2009
Bulgaria2008
Russian Federation 2009
CIS 2009
Slovakia2009
CARK 2005
Latvia2009
Belarus 2007
Hungary2009
Uzbekistan 2005
Luxembourg2008
Turkmenistan 1998
TFYR Mac edonia 2003
Czech Republic2009
European Region 2009
Ireland2009
Portugal2009
Slovenia2009
Armenia 2009
Croatia 2009
Montenegro 2009
Georgia 2009
EU 2009
Bosnia and Herzegovina 1991
Tajikistan 2005
Denmark2006
Austria2009
Germany2006
Israel 2008
Belgium2005
United Kingdom2009
Norway 2009
Sweden2009
Eur-A 2009
Malta2008
Azerbaijan 2007
Spain2008
France2008
Netherlands2009
Greece2009
Switzerland 2007
Albania 2004
Iceland 2009
Finland2009
Cyprus2009
Italy2008
0
10
15
37
38
37
38
Factori de risc
fumatul - prevalena de 3 ori mai mare a cancerului
bronhopulmonar la brbai, asociat prevalenei mai
mari a fumtorilor de sex masculin
factorii profesionali
poluarea atmosferic.
39
40
39
40
41
41
42
42
Finland2009
Czech Republic2009
Ukraine 2009
Belgium2008
Lithuania2009
BPOC
Bulgaria2000
Belarus 2009
EU members since 2004 or 2007 2009
Kazakhstan 2009
European Region 2007
Slovakia2009
Latvia1995
United Kingdom2009
Netherlands2007
Bosnia and Herzegovina 2009
Romania2009
France1992
Hungary2009
Denmark1994
n Europa:
cea mai mare prevalen a BPOC exist n
Finlanda, Republica Ceha, Belgia, Lituania,
cea mai redus n Italia, Grecia si Malta.
Ireland2009
Germany2008
Tajikistan 2009
Italy2000
Greece2006
Norway 2009
Albania 2009
Andorra 2009
Malta2009
Croatia 2009
Switzerland 2008
Turkmenistan 1997
0
43
44
44
45
45
46
Romnia
45
40
Nr. decese/100000 loc.
35
30
25
20
15
10
5
0
47
47
48
48
SDR, diseases of the digestive system, all ages per 100000, Last available
Romania2010
Hungary2009
Turkmenistan
CARK
Azerbaijan
Armenia
Ukraine
CIS
Kazakhstan
Russian Federation
90
1998
2005
2007
2009
2009
2009
2009
2009
Lithuania2009
Eur-B+C 2009
Slovakia2009
80
70
Slovenia2009
Estonia2008
Belarus 2007
Denmark2006
Latvia2009
Poland2009
60
50
Czech Republic2009
Finland2009
40
Germany2006
United Kingdom2009
EU 2009
Bulgaria2008
Serbia 2009
Belgium2005
Portugal2009
30
Spain2008
Luxembourg2008
Austria2009
France2008
Ireland2009
20
Georgia 2009
10
Malta2008
Italy2008
Netherlands2009
Montenegro 2009
Switzerland 2007
TFYR Macedonia 2003
Sweden2009
Israel 2008
Norway 2009
Iceland 2009
Greece2009
Cyprus2009
Albania 2004
San Marino 2005
49
50
100
150
50
49
50
Romnia
locul 1 n Europa, la mortalitatea prin hepatite cronice
i ciroze,
o rat standardizat de mortalitate de peste 3 ori mai
mare decat media europeana.
Disciplina de Sntate Public i
Management, UMF Carol DavilaDisciplina de
Sntate Public i Management, UMF Carol
Davila
51
51
52
SDR, chronic liver disease and cirrhosis, all ages per 100000, Last available
Romania2010
Azerbaijan 2000
Turkmenistan 1998
Uzbekistan 2005
CARK 2005
Hungary2009
Kazakhstan 2003
CIS 2004
Ukraine 2004
Tajikistan 2005
Eur-B+C 2009
Lithuania2009
Estonia2008
Slovenia2009
Slovakia2009
Croatia 2009
Armenia 2003
Finland2009
European Region 2009
Bulgaria2008
Latvia2009
Bosnia and Herzegovina 1991
Georgia 2009
Poland2009
Czech Republic2009
Austria2009
Belarus 2001
Denmark2006
Germany2006
EU 2009
Luxembourg2008
United Kingdom2009
Portugal2009
Modelul morbiditatii
Eur-A 2009
EU members before May 2004 2009
France2008
Serbia 2009
Belgium2005
Italy2008
Spain2008
Ireland2009
Switzerland 2007
TFYR Macedonia 2003
Greece2009
Malta2008
Sweden2009
Cyprus2009
Netherlands2009
Israel 2008
Norway 2009
San Marino 2005
Iceland 2009
Montenegro 2009
Albania 2004
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
53
53
54
54
Obezitatea
Diabetul zaharat
Europa:
creterea mortalitii -unul din 13 decese nregistrate anual determinat de obezitate-, riscul de deces crescnd proporional cu
greutatea corporal
n Romnia:
Prevalena DZ - estimat prin anchete ale strii de sntate la
471.000 cazuri n 1989 i respectiv la 575.000 cazuri n 1997.
Mortalitatea specific prin diabet zaharat a fost pentru anul 2010
de 8,66 cazuri/100.000 locuitori, reprezentand circa 1% din
totalul deceselor.
Povara bolii - n 2004 diabetul era responsabil de 69207 ani de
via ajustai dup incapacitate, respectiv de 1,96% din totalul de
DALY.
55
56
55
6. Bolile psihice
Problem actual de sntate public, prin incidena i prevalena n
continu expansiune
CONSECINTE:
o evoluie ndelungat,
56
57
57
58
MPLINIRE
-Acceptarea i trecerea
acestei etape inevitabile
-nelegerea
semnificaiei morii
RESPECT: Pstrarea
demnitii, n ciuda
slbiciunii, Pstrarea
autonomiei , A se simi normal
i uman pn la
sfrit, Pstrarea identitii
INGRIJIRILE PALEATIVE i
TERMINALE
60
10
ngrijirile paliative
Ingrijirile terminale
Sprijin emotional
62
63
Tipurile de eutanasie
64
65
TOATE OBLIGATORII
66
11
67
12