Sunteți pe pagina 1din 427

DICTIONARIL

ROMANESCIB, LATINESCC GERMANESCC

FRANCESCL
LUCRATil DUPX SISTEMULil LEXICONULIII DE BUDA CU MAI MULTE ADAU-
GERI §I MODIFICATIUNI,

de

Jelomonachulii D. Pisone.

Opii
approbatil de onor. Consilinlu snperiorii scholasticil, precum Gi autorisatI do
inaltil Onoratulii ginisteriii a Culteloril qi a Instructinnit putdice.

PRIMA EfirrIIIN E.

.47atkc.._

BUCUREFI,
.` TIPOGRAFIA IOANNE WEISS, BISERICA IENJ No. 1.
." .
Anno 1865.

www.dacoromanica.ro
,
VII

tiune sea inseinuare la finitula ei. pentru buna


indireptare.
In fine, la paginile din urrna, am adtrugath
cg,teva substantive Si adjective, care au terrnina-
tiunea in littera X. Unele monosillabe altele
..;,4i

bisillabe .i trisillabe, pentru a face o impres-


siune studentilorii diligenti.

Editorult,

www.dacoromanica.ro
Amato lector!

Tata un dictionaria , lucratti dupa sistemuln


Lexiconuluf de Buda, cello in patru limbs: roma-
nesce , unguresce Si germanesce. Am lassata
afath limba ungarii, si in locu'i am adaugatu pe
cea frtincescal adjutandume cu dictionarele. Fiindu
ca in Lexiconula de Buda nu sunta puse: uicl
tempii primitive( a verbilora, nici genula Si geni-
tivula substantivelora, precum nici terminatiunea
adjectivelora etc. ; ea conoscendil marea neces-

www.dacoromanica.ro
- IV -

sitate ce au scolaril de acestea; le am insemnata.


pe tote, mat adaugendu Inca la verbe persona
a daua a tempului presentti , pentru inlesnirea
conoscerit de care conjugatiune ar fi verbulti.
Am hissatti afara multe vorbe ne usitate la
not, inlocuindtde cu altele usitate si moderne,
La mat multe locurt am adaugatu essemple
pentru mat bung intellegere, insa nu ml a fostti
prin putinta a m6 Intinde multi, din causa ma-
rime! volumulul, a carula fie-care cola de tipa-
riu m6 consta preste patruspre4ece galbeni. De
si am avutti din partea inaltti onoratului mini-
steriti a cultelorti si a instructiunit publice, un
adjutoriu de duds sute galbenl, pentru tiparirea
acestel cartl didactice, insa cheltuelile suntti cu
multi mat coversitdre.
Asa darn, m'am vedutil coactti a desparti
cartea in dubs volumurl, adeca: a face un vo-
lume de sessespreclece tole, care am tiparitti

www.dacoromanica.ro
pans acum, din care vengendtl, sa puteniti con-
tinua cu tiparulu.
Acestii volume va avea prectuld septe
sfanti. Cornparatorulii va binevoi a'st subscrie
numele in faia ce i sä va presenta, apol cu fi-
nele Mull Decembrie viitor, va afla tot la acesta
librarie si volumula alti doile a dictionariulul, pe
care lu va primi, solvendii Inca septe sfanti
restulCi.
Amate lector! Acestti vocabularia nu este
vre un opti nod sell vre o invenciune a mea; ci
mat cu sera, inumai o imitatiune, o copie dupre
alti autorl, caril ne au deschisii tale spre a pu-
tea collabora si nol imitAndu't dupg, putinta si
precepere. Direptti aceea, orf ce critics sal re-
spingere a lul, ar fi superflua sdii de prisosu.
De si, precuin am dissti, acestit dictionariti
este o copie, o imitatiune, totusi o marturisescti
cu sinceritate, ca, mia eausatti o grava fatiga-

www.dacoromanica.ro
VI -

tiune de mat multi anni, pre care o pots co-


nosee numai aceia ce s'aia occupatu cu assemi-
nea opuri.
Necessitatea de o Lt.a carte este conoscuta
i forte sinitita in coinunti. Este sciuta at, 800-
laril suntti obligati, nu numai a traduce din la-
tina , friincesca sal germana, ci si viceversa,
adeca: li se voril da teme, constructiuni, corn-
positiunl etc., ca s'a filed. .i din limba romans
in latina, francesca §i germana. Atunci, este
destuld de invederatti, ea acestu dictionariti va
fi de o mare utilitate §i adjutoriti elevilorti, nu
nutnal in scald ci §i. acasA.
Nu me adulezti ca, third inteacestei opus-
cula nu voril fi errors irrepti veriti un-
de ,.i nude, care voril fiscapati din vedere;
pentru aceea, de i nu este usitatti, ca Dictio-
narele sa, alba o errata, totqf not recitinda
cartes i aflanda errors, vomit face o observa-

www.dacoromanica.ro
Ad. 5

Aeuratd, exacta filcuttl, adj. I Accuratus, erectus, Beduins, a urn. 9lett, racdj=
briiticit gem*, ftirtreffliO, bolitommen. Exact, e. fait avec coin.
Actniii. I Acula, admits, ae, f. (inc finite gtabel. Une petite aiguille.
Add, au, verb defect, imperativ. Da, adduc, adfer, cedo. (ieb her, bring hn.
I

Donne, donnez mai, apportez.


pe: Adu vntlna. I Da manum, Cedo manum. Oiieb irr bie Oanb. Donner
moi la main
Adu'm( ed bed, dna' sa beii. I Cedo ut bibam. da mihi ad bibendum. Glieb
Donne que je boire. apportez moi lc boir. . .
Adiimanesed .A
mir 811 trinfen.
Adduct'', addncime v.Ad/aux-4.
AdApare. Adaquatio, potio, nis, f. diet Zninfen, bie Zninfuttg.
I Abreuvenient,
m. breuvage.
Addpatoret loci de addpatii. I Aquarium, rii, n. %taut:art. Abreuvoir, ni.
Adapatii, part. I Adaquatus, a, um. ogetnintt. Abreuvd, e.
Adapdtord, care adapa vitele. Aquator, adaquator, is, m. Zer bie R3iel)e
I

Celui qui abreuve les animaux.


trtinfet.
Addpostesed, tire. scuteacii de =prima tgmpului, etc. I Ab litsperitate tempo-
ris defendo, is, di, sum, dere. excipio, recipio0s, oepi, ceptum, cipere. tueor,
eris, taints, sum, tueri. 3emanbett fdUtOen, beicittatt. Abriten meters iz l'abri.
Adapostitor, °mg, locii, etc. I Defensor, tutor, protector, is, m. er '93eicf0iter.
Defenseur. protecteur, cello qui abrit.
Adapostiti, part. I Defensive, receptus, protectus, a, tun. ®eglitt. Abriter, e.
Adapostd, athipostire, loco secure, adj. Locus securus, a vento, etc.
I in gea
fdUltter art. Lieu mar, lieu abritec
Adapostire, loci de ecilpare la o nevoie. I Refugium, perfagium, gii, n. asylum,
. i, n. receptus, us, in. Zie 3uftudjt, ber BufluclUB:art. Asyle, refuge, lieu
de eared, 7n.
Adapd, are. vitele, etc. I Adaquo, poto, as, avi, Mum, are. potiono, as, are.
Zninfen. Abreuver lea animaux.
Decd cirada la apd. Armentum ad aquam appello, adpello, is, appulli, appur-
I

sum, appellere. peens ad aquam cogo, is, coegi, coactum, cogere. Zie Q3ieIj
.fnerbe bum Stiffer 4in bu treiben. Mener boire les troupeaux.
Ducil ouile, caprele la apd. I Oves et capellas potum propello vel ad potum
propello, appello. Ago, is, egi, actum, agere produco, etc. )ie ed)afe unb
Biegen bum 5Y3affer antreiben. Mener boire le brebia et lea chevres.
Adasti, v.Aateptti.
Adaugii, gere, mai 'armed. Angeo, adaugeo, es, ansi, aucttun, augere. gran-
dio, is, ivi, item, ire. augmento, as, avi, atom, are. /SergMent. Augmenter,
a grandir.
2. Adaugd, mai punii pe d'asupra. I Adaugeo. addo, is, addidi, additum, ad-
dere. Bufeven. Ajuter, matte auprA...s,jetter stir. . . .
3. Adaugii o fume, un tem? 'al. etc. v.Ineidescii.
Adaugere. I Auctio, adauctio, augmentatio, nis, f. adanctus, ns, m. additamen-
turn, ti, n. accessio, nis, f. Zie Q3ermeTjrung, bet Bufat. Augmentation, f.
accroissement, m.
4daugatii, part. I Adauctus, a, um. SSenneigt, (33efett. Augmente, agrandi, e.
Adeea, adv. I Adeoque, denique, igitur, nimirnm, nempe, scilicet, videlicet. %fp,
fobattn, namlitlj, bad heifit. En fin, par.conaequence, an moins,ciest tc dire, d savoir.
Adeneorl, nu de multi, adv. I Nuper, paulo ante. Littflingft. Depuis pee, it
n'y a paa long temps.
Adeseori, adv. I Saepe, saepe numero, crebro, frequenter. aftntaTO, oft, Often,.
&went, Flavours foie.
Addune#1, adv. I Nuper, nuperrime. gteul4. Naguere.

www.dacoromanica.ro
6 Ad.
Adevgratii, eincertl, adj. I Venus, oertue, sincerus, a, um. ga§r, tua§r§aftig.
Vrai, veritable, sinter, 6.
Adeveratd, adv. I Vere, certe, revers, sane, profecto. Saf)r, luctiglick tvirffi0.
Vrairaent, vrai, aincerement, veritablement.
Adeverinta, cause, d,ovadii. I Causa, ae. ratio, nis, f. argamentum, documen-
tum, i. n. )et Zerneie, Zetbeiegrunb. Cause, raison, argument, preuve.
Adeverezd, rire. inteiresmi. I Doceo, es, cui, doctum, cere. probo, comprobo,
demonstro, certifico, firmo, affirmo, confirmo, as, avi, atum, are. ostendo, is,
di, sum, tum, dere. 8eMetien, berceinigen, beftdtigen, bartbun. Approuver,
confirmer, certifier, eprouver.
Adeverire, aretare, inteirire. I Probatio, comprobatio, demonstratio, confirmatio,
Ms, f. Zie 58eibeifung , ZeIldtigung, Zefraitigung. Approbation, confirma-
tion, f. preuve.
Adeverfi. I Vernm veritas, is, f. Zie eargbeit. Write, f.
Vorbitorii de aievirsi, adj. I Veridicus, a, um. veriloquus, a, urn. veriloquax,
cis, o. tactiir rebettb. Veridique, qui dit toujours la virite.
.4 i, asto'fli; adv. I Hodie, hoc die, hodiemo die. .teute. Aujourd'hui,
Ain dimineta, adv. I Hodie mane. .feute trait, biefen 97terun. Ce matin.
Asti napte, adj. I Hao nocte. .eute 91act. Cette nuit.
Adinsel, din adinaii, adv. I Seri°, quasi addensate. rttftfitft, im q'rnft. Ser-
rieusement.
Administralie, gubernare. I Administratio, procuratio, dispensatio, nis, f. Zit
iBertbaTtung. Adminiatration, gouvernement des affairea.
Administrator. I Administrator, procurator, dispensator, is. praepositus, prae-
fectus, i, m. )er 23ermatter, Regierer. Adminiatrateur, celui qui est chargé
dune partie du gouvernement.
Administrn, are. octirnauesoti, etc. I Administro, procuro, gubemo, as, avi, a-
tutu, are. 1Sertvatten, regierett, berforgen. Administrer, gouverner, procurer.
Add drii, adv. I Secundo, secundum, secunda vice. Bum anniten mate. Pour
la seconds foie, pour is dem-Thine fo is.
Adopt*, are. adc;ptemi, cresoi4' un copilu. I Pilium adopto, as, avi, atom, are. Wit
.Adoptive, adj. I Adoptivus, _a, um.
inbettftatt jemanben annelmten. Adopter quelqu'un pour son enfant.
Bur Seinbeeftatt Wufnebmung gebbrig. A-
doptif, ive.
AdoptatA, part. I Adoptatus, a, um. Tht ginbeeflatt oenommen. Adopts.
Adormire. I Obdormitio 71lB, f. sapor, is, m. ZIA eutiditafen, bie infdyfafuttg.
Assoupissement, endorn;issement, m.
Adormirea maicii Domnului, Slintii Maria. I Beatae Marine virginis assumptio,
nis, f. Maria iimmelfabjrt. L'Assomption, f.
Adormitare, atipire. Dormitatio, nis, f. Zati ecbtummern. Envie de dormir.
I

Adormitezi, tare. I Dormito, as, avi, atom, are. dormisco, obdormisco, is, sca-
re. obdormio, is, ivi, itum, ire. edyiumnient. Sommeiller.
Adormitu, part. I Sopitus, obdormitue, a, um. autfritttifert. Endormi, e.
Adormn pe altulu. I Bopio, is, ivi, itum, ire. ittidttdfertt. Assoupir, enclormir.
2. Adormil eei. I Obdormio, is, ivi, itum, ire. obdormisco, is some.
fen, einicbtafen. S'Endormir.
Aducatorfi. I Adductor, m. adferens, tis, o. Zer )erautilfger. Celui guiambne,
qui apporte.
Aducatoria cu care. I Advector, is, m. `)et gmpttik:bret.
Aducator aminte. I Memorator, is, in. Zen &tvri4ner, Celia qui rappels quel-
que chose.
Aducatore aminte. I Memoratrix, cis, f. )ie &aditteritt. Celle gui raPPelle
Adam:U(1re de alte lucrurf. I Adductrix, cis, f. Zit tteraufttbrertu. Cette qui
amene, qui apporte.

www.dacoromanica.ro
Ad. 7

Adueere. I Adductio, advectio, apportatio, astir), nis, f. )it Oittsur


Action d'amener, d'apporter.
Aducere aminte. Memoria, reminiscentia, ae. recordatio, nis, f. Zie qrinnel
I

rung, bah Wubenfeu. Memoire, souvenance, f.


Adnea, cere. ceva de undeva. Adduco, is, dual., ductum, ducere. fero, fere, tuli,
I

latum, fere. adfero, fern, attuli, allatum, adferre, affero. Apporto, as, avi, a-
tum, are. Aducii cu cant. I Adveho, is, veld, vectum, vehere. £Bringen, tea:
gen, filfgen, fpfett. Apporter, amener.
Adnen aminte cuiva ceva. I Alicui aliquid in memoriam revoco, as, avi, atum,
are. 2M3 12bebadllui5 bringen. Mentioner, faire mention a quelqu'un de quel-
que chose.
lint aducii eii aminte de ceva. I Recordor, aris, atus sum, ari, d. reminiscor,
sceris, minisci, n. memini, v.defect. 3dj erinnere midi. Se souvenir, se ra-
peller, se resouvenir de . . .
Adam& cuiva daruri. I Dona alicui, adfero. Seutanbeu bie (i3egente bringen.
Apporter de presents a quelqu'un.
Adneu cuiva scrisori, o epistokl, etc. I Litteras alicui affero, perfero. 3emanben
58riefe trageu. Apporter des lettres a quelqu'un.
Adunare, de Ch Will; etc. I Adunatio, congregatio, coadunatio, nis, f.. die flier=
fammiung. Assemblie, reunion de pluseiurs personnel.
2. Adunare de ails luerwri, culegere. I Collectio, nis. f. )ie ealmntung. Re-
cuieil, colection, f.
3. Adunare °balsa, camera; v. Diets".
Adnnatoru. I Congregator, collector, is, in. Zer fiinfaMMIer, bet Vlblefer. Ce-
lui qui rassemble, qui rdunit.
Adunatl, part. I Congregates, coadunatus, coactus, collectus, a, ums 03erfant:
melt. Rassemblee, ratnasse, e. assemble, e.
Adana, rare. lucruri insufielite. I Aduno, coaduno, congrego, as, avi, atum, are.
cogo, is, coegi, coactum, cogere. Zeriammeln. Assembler, refunir.
Admit& lucruri ne insuflefite. Colligo, is, collegi, collectnm, colligere. Stfauben,
I

fammefu, aufffauben. Passembler.


Adunii o turmis imprastiag. Gregem, congrego. cogo. in unum locum coa-
I

duno. faerfammeln. Rasscmbler des brebis, etc.


Adana, ainodii, an coneiliti. ' Concilium convoco, congrego, as, avi, atum, are.
Dine .Serfammfung autfef)reiben. Convoquer, une assemblie, appeler.
Adund de non, readunfs. Revoco, recolligo. Sieber berfammein.
I .Rassembler
de nouveau.
Adund armie, ostire. f Exercitum paro. copies comparo, as, avi, atom, are.
StriegObolf tuerbelt, Cam- ofbaten Veriammefu. Lever des troupes, preparer des ar-
mes, des soldats.
Addneime, profunditate. I Altura, i, n. altitu4o, dinis. profunditas, tie, f. :die
Ziefe. Profondeur, abtme.
Adancii, afandii, profundii, adj, I Altus, profundus, a, um. Zief. Profontl, e.
Adurinu, urmare. feats urma dupe mirosii. ognele de venatsi, etc. I Sagio, is, ivi,
itum, ire. adoratu investigo, as, avi, atom, are. (taubetM, Iptif)ren. Quiter,
chercher le gibier, v--a umnii
Adana'', part. I Adductus, apportatus, allatus, convectus, advectus, a, um. Bu:-
gefiffirt. Apportd, e.
Advocatir. I Advocatus, causidicus, patronus, 1, m. Zer 2thbolat, witriprecer.
Avocat, celui qui defend des causes en justice.
Professiune de advocatii. ) Forensis opera, ae, f. patrocinium, all, n. Zit lbr
botaten4rofeffion. Profession d'avocat.
Advocate reia, palavragiii. care vorbesce mama ca all trice tempulii. Rabula,
m. blatero, nis, m. Zoller 13rocurator, 131auberer. bavard, mauvais avocat
pion fait parler pour remplir Is temps.

www.dacoromanica.ro
R Af.
Aer*, multi din pains elements antics. I Aer, is, in. coelum, i, n. Zit tuft. L'
air. tun des quatres el6nents des maims.
Aeriani, aericii, adj. I Aericus, tiering, aetherius, aetherius, a um. 2fiftig, in
ber 2uft hbniebenb. Adrien, de l'air. (Ce vie(ueste in aeril).
pe: Paserile aunt de genult1 aerianti. I Volucrum genus aereum. Zie Mgel
fdimeben in ber Tuft. Les oiseaux volent dans Vair.
Aerezii, rare, cam, etc. I Auram praebeo, es, bui, bitum, here. peril°, as, avi,
atum, are. ventulum facio, is, feci, factum, facere. l ilf ten, MO mac en. Ad-
ler, fairs vent, donner de lair.
Aerologia, inviiteitura despre aerii . I Aerologia, ae, f. Zit 2uftfunbe. Aerolologie, f.
Aerometria, mesurarea aerului. i Aerometria, ae, f. Zit 2uftme5funft. Aeromdtrie.
Aerull care resujicimii. I Aer quem respiramus. aer quern spiritu ducimus. Zit
2uft bie Mir lAbpien. L'Air quo nous respirons.
Aerfi gram-, greii. I Aer crassus. aer densua. )icfe ober fdpnere 2uft. Air dpais,
air grave.
Aeri sariitosii. I Aer saluber, salubris. coelum salubre. 03efunbe Tuft. Air min.
Aer* ne alintitosii. I Aer insalubris. coelum insalubre. Zit ungefunbe tuft. Air
malsain.
Aerostat*, balon. i Follis per aerem volitans, m. Sit bet 2uft fcfnoebenber 58ae
Ton. Aerostat, bailor, en.
alkitorii in aerii. I Aero nauta, ae, m. 2uft:60iffer. Aeronaute.
Aevea, v.Adeveratii.
Afar*, adv. I Foris, foras. tfufien, braufien. Dehors.
Dag afar& I Foras ejicio, is, ejeci, jectum, ejicere. giinaue jageit. Fair, aor-
tir, jeter hors.
Esu afford. I Eo foras. exeo, is, ivi, itum, ire. egredior, eris, egresses sum,
egredi. 3c gebe hinting. Je sore, je vais dekors.
Afar* de periculi!. I Extra periculum. 91u0er 133efabr. Hors du danger.
Afar* de. prepos. I Praeter. extra, sine. 9.fuer, obne. Hormis, exceptd, hors de,
sans, outre.
pe: Nimene nu este bunk afarci de . I Nemo est bonus praeter Num.
Riemanb ift gut aufier 63ott. Personae n'est bon exceptd Dieu.
Afar* de aceea, adv. I Praeterea, insuper. Vtufler bent. En outre, d'ailleurs.
Afar* de renthi, v. Extraordinariu.
Afemeati, muierosii, adj. I Effeminatus, mulierosus, a, um. Seibilci), aagQftig
Effemine.
Afemiere. I Effeminatio, nis, f. Zie Bagfialtigfeit. Eireinination.
Afemeezu, Indefeecg, pe cineva. I Effemino, as, are. emollio, is, ivi, itum, ire.
aemanben Meibiich matben. Effentiner quelqu'un.
2. Me affeineezii eft. I Effeminor, aria, atus sum, arc. 22t3eibifch merben. S'ef-
feminer.
Mina, pomis de azurite. I Myrtilli bacca, ae, f. Zit Oeibeiberre. Bai noire de
Myrtille,
Parma, tufa afinelorii. I Myrtillus, i, f. Zer f)eibeibeerftraucb. Myrtillef en.
Afinitate, cumniitie. I Afinitas, tie, f. Zie eotudgergaft. Afinite, f.
Allure, a unuf lucre perdutii. I Inventio, detectio, nits. repertio, nis, f. Zit Win::
bung, Qrfiubung. Action de rdtrouver.
Aflare, nescocire, inven(ie. I Inventio, detectio, nis, f. :die (rfinbung. Invention.
Aflarea S. Cruet I Sanctae crucis inventio. fieiligezitreup&finbung. L'Inven-
lion de la saints croix.
Aflatorfi. I Inventor, repertor, detector, is, in. )er Urfnber. Inventeur, celui
qui trouve.
AffatOre. I Inventrix, repertrix, dB, f. gr5uberin. Celle qui trouve, qui invent.
ADRIA, part. I Inventus, repertus, detectus, a, um. erfunbert. Trouvd, inverter, e.

www.dacoromanica.ro
At. 9

Aflu, are. ceva perdutd. r Invenio, is, veni, ventum, nire. reperio, is, ri, perturn,
rire. ainbett. Trouver, rdtrouver.
Pe: Am ajlatil ce am perdutg. I Invenimus sdd reperimus quod perdidimus.
Sir §aben gefunben unto mir t erforen Oben. Noua aeons trouvd ce que noes
alma perdu.
Atha, inventerd, ndscocesed . I Invenio, is, detego, is, texi, tectnm, tegere. excogito,
as, avi, atum, are. reperio. rftriben, entbecfen. Inventer, imaginer.
Pe: Guttenberg a aflatii tipariulu. I Guttenbergius typographiam invenit. @Id-
tenberg fiat bie Zudpruderei erfunbeu. Guttenberg a invente to Typographic.
Me aflu, suntii, trawl I Sum, es, fill, ease. valeo, es, ui, lere. eicf) befin-
ben. Se porter bien, se Louver, etc.
Pe: Cum le afli? I Quomodo vales? die befinbeft bu bic? Comment vows
trouvez vow?
Md aflu aces& I Sum domi. 3dj Geftnbe mice au .f2aufe. le me trouve lc la
maison, je me trouve chez moi.
Afumare, a bucatelorit la focii. I Adnstio, nis, f. Zer Oranb. Brglement, m.
Afamare, in easel cu mirosuri. I Suffitio, nis, f. suffitus, us, m. Elltincerung.
Action de perfumer.
Afamare a citrni, a pescelur, etc. I Camila induratio, carnis fumatio, infumatio,
nis. f. )ie 9Ittrfiudjerung. Action de fumer le carnage.
Afamatorii cu mirosuri. I Famator, suffitor, is, in. Zer Witucerer. Parfu-
meur, m.
Afamata, part. peace, carne, etc. I Infumatus, perfumatus, a, um. Ilerducert.
Fumee.
Afttmatti cu nairoswri. I Suffitus, odoratus, a, urn. Ohertiurhert. Parfumd, e.
Alum, are. pence, came, etc. I Piscem vel carnem infumo, as. Fummo sicco, as,
avi, atum, are. fltducOern, gfeiA ober ail d) aurdurliern. Fumer de to vie nee ou
de poissons, sicker lc la fumee.
Anima bucatele. I Epulas vel ferculaaduro, is, adussi, adustum, adurere. 91n-
brennen bie epeifell. Biller les meta, les aliments.
Alum cum cu mirosurl. I Domum-suffio, is, ii, fivi, fitum, fire. Zoo )nut
rani:1)cm.Parfumer la 'nelson.
Afundattli, cufunclatit, part. I Mersus, demersus, submersus, a, um. minis obru
tus, a, um. qingetaultt, nerfenft. Plongd, submerge', e.
Afandare, cufundare. 1 Mersio, demersio, submersio, nis, f. )ni3 Zaucl)en, bie
Ilittertaudjung. Immersion, submersion, f.
Afundatorti I Submersor, urinator, is, in. Zer R3erfenfer, ber Zaudier. Plon-
geur, m. celui qui plonge pour rdtirer ce qui eat dans r eau. (Care se cufundit
sit' soda ceva din apes.)
Afandator, seu-cufundator de alte lucrurt. I Immergens, tis, o. Zer Zaudier.
Celui qui plonge quelque chose dana r eau.
Afundii, are. cufundic ceva in apes. I Merge, demergo, immergo, is, si, sum, mer-
gers, in aquam demitto, is, misi, missum, mittere. Zenc4en, untertandien.
Plonger clans r eau, aubmerger, immerger, enfoncer.
Pe: A afunda ceva in apd. I Immergere aliquid in aquam. t ttune in bas Gaf-
fer tunten. Immerger ou enfoncer quelques chose dans r eau.
A afunda in mare. I Immergere ponto, marl, aliquem sub aequore mergere.
3n0 Peer tunfen, init Tfieee nerfenfen. Plonger dans to mer.
A se afunda in datorif de bani. I Foro mergi, aere alieno demergi. 3n gro fie
ecultoett geratipu. Se plonger dana les dates, etre perdu de dettes.
Afurisanie, leptidare de biserica la Christit. I Anathema, tis, n, Excomunica-
tio, nis, f. Zer Stintenbann. Excomunication.
Afurisomie, blestemii. I Maledictum, i, n. maledictio, nis. execratio, nis, f.
Zer WIO.. Malediction, execration, f. blaspheme, m.
Afurisesed, tire. departemi, eau afara din bisericd. I Anathematizo, as, are.
2

www.dacoromanica.ro
10 Ai.
%erfittcbett, berbannett; ane ber cbriftlicbett 033emeinbe berbannen. Anathemati-
zer, excommunier.
Pe: A pedepai pe cineva Cu afurisania. I Anathemate aliquem plectere. 3entans
ben nut Stircbenbanit ftrafett. Frapper d'anathente, excommunier quelqu'un.
Arurisitn, eoccumuniata, part. I Excommnnicatus, communions privatus, a, um.
Anathernatizatus, a, mu. 2tus ber cbrifttichen aSemeinbe berbannt. Excomu-
nie, e, maudit, e, anathenzatiad, e.
Agereseit, rire. ascuta. I Acuo, exacuo, cui, cutum, cuere. etbitrien, fcbteifen,
ibeOett. Aiguiser, affiler.
2. Agerescii, ascutu la v6Irfti. I Acumino, cacumino, cuspido, as, avi, atum, are.
(bitten, 3uipiten. Aiguiser, rendre pointu, e.
Agerime la teilufa. I Ades, ei, f. Zie edVirfe. Fit tranchant d'una epee.
2. Agerime la varies'. Cuspis, die, f. acumen, minis, n. Zer (pit. Point, nt.
I

3. Agerime de salute. I Sagacitas, perspicacitas, tis, f. ingenli acumen, minis,


n. )er etarifinit, bie ettuffinnigfeit. Sagacitd, perapicacite, subtilite, f.
Ageritii, part. adj. I Acutus, exacutus cuspidatus, acutatus, acuminatus, a, um.
Coeid)fiffett, Oche*, gelptig. Aigu, e. pointu, e.
AgerA, ascutit4, adj. I Acer, aerie, acre. acutus, acuminatus, a, um. mucronatus.
ettnri, Aigu, e. affile, e. pointu, e. tranchant, e.
Pe: Unghiuri ascutite. I Anguli acuti. edict* Ginter. Angles aigus.
Spine aacutitii. Spina acuta. elnit}ige Zorn. Spine argue.
I

AgoniselA, agoniaesca, v. alstig21.


Agrism, I Grosulariae ribes, ium, f. Zie etacfribeeren. G-rotmeilles.
Agrtsil, care face agr. I Grossularia, ae, f. Zie etaibelbeeritaube. Groneillier.
Agurlda, atrujuri acri. I Immatura uva. acerba uva, ue, f. Zen .t)erling, Zie
unreifen VBetnbeeren. Raisins verts, raisin ne pas MUM.
4101, adv. I Hic, hoc in loco, hue! /ci, dans ce lieu-ci.
Alescia, ire. diregii bucatele cu usturoia. I Allio-condio, is, ivi, itum, ire. Mit
knobef iubereiten. Assaiaonner avec d'ail.
Altura, bucatei cu uaturoia. Allio conditura, ae, f. Zie Sfirauno mit &nobef.
I

Assaisonnement avec d'ail.


Aite, piftiri;ca'airigi. i Obsomium congelatum, i, n. Zie eu(3e. Ge'Me, gelatine, f.
AMA, adj. facutii ou usturoia. I Alliatus, a, um. allio conditus, a, tun. TIM Snobs
laud) aubereitet. Anaisond d'ail.
Aiure, air/d, adv. I Alibi, alio loco. 21nberotvo. Ailleura.
Pe: Airier merga. I Alio vel aliorstun, eo, is, ivi, itum, ire. 2inberetuobitt geben.
Allen, ailleurs.
Trintita aiurea. I Alio mitto. Wuberonmbin irbiden. Envoyer ailleurs, etc.
Vorbesca aiurea. v.Buiguesca.
De ainlea, de aiurea. I Ex alio, loco. 31ut einem anbern Zrt. D'ailleura,d'un
autre lieu.
Ain, usturoiu de grading. I Allium, ii, n. Zer Snobfaucb. Ail, m.
Ala. de plidure. I Martagum, i, n. )ie ®ofbn.mraei. (Roatopa.sta). che'lidoine.
Ales, aelbatica. I Alium sevrodo prasum, n. Zer Weibarniebt. Ail sauvage, m.
Aiu, turcescii. I Ulpicum alium, ii, n. )er grofie fenobtaucb. Ail grog, vi.
Ajunare, postire,posta. I Jejunatio, nis. jejunum, nii, n. abstinentia, ae, f. Zao
Waften. Jenne, m. abstinence, f.
Ajunator. I Jejunator, is, m. Zer be faftet. Jeaneur, m. celui qui jeane, qui
fait abstinence.
AjtanAtore, postitdre, femee. Foemina, jejunans, tie. )ie ba faftet. Jeaneu.se,
femme qui jetlne.
Ajungere, cu fuga, cu invilleitura, etc. I Consecutio, nis. adeptio, nis, f. Zao
ittboten. Atteinte, action de toucher.
Ajungere ea mama la ceva. I Tactic, nis, f. tactus, us, in. Zee ilBerilbrett, bie
V3eril§rting. Action de toucher.

www.dacoromanica.ro
Aj. it
Ajungere, sosire wndeva. I Adventus, accessus, us, in. perventio, nis, f. Zit
rreidning, qrfangung, Want*. Arivere, f. venue.
Ajungii, gere. cu fuga, cu intateitura, etc. I Assequor, adsequor, erls, secutus
sum, sequi. adipiscor, sceris, adeptus sum, adipisci. grreidyn, einboten. At-
teindre, dgaler.
2. Ajungii ceva cu wino. I Attingo, is, tigi, tactum, tingere. rreicben, babin-
reitben. Atteindre, toucher.
Pe: Abia am ajunsa ramulii cu mina I Leniter admodum menu rarnum tetigi,
vel attigi. 3 c1 babe bum belt 3roeig angeritbrt. J'ai h peine touché le ra-
meatt avec la main.
3. Ajunga, sosesca undeva. I Advenio, pervenio, is, veni, ventum, venire. ad-
vento, as, are. accedo, is, cessi, cessum, cedere. Wniangen, antommen. Ar-
river, parvenir.
Ajungii betrdnetele. I Ad senectutem pervenio, senectutem attingo. Za0 9Ifter
erreicben. Parvenir a la vieillesse, arriver a la vieillesse.
Pe: Am ajunsa a sera la Viena. I Vespere perveni Viennam. 2cb bin 9fbenbe
in mien angefommen. Je suis arrive Mier soir Ic Vienne.
Ajunga la ports cu nay/. I Adpello, appello, is, appulli, appulsum, appellere.
advehor, hAris, adveetns sum, advehi. devebor, pervehor, deferor, etc. Wit:
tanbett, antommen. Aborder, arrives an porte.
Pe: Navd a ajwnefi la maid. I Navis apulsa est. Zini Scbiff ift angetommen.
Le vaisseau est arrivd a terre, au porte.
Vesmentu mea ajunge pend la ptimentii. I Vestimentum meum ad terrain per-
tingit. Eein gleib reicbt bW am 0:be. Mon vetement touche h terre.
Ajungil la red, cada la miserie. I In malum incido, in miseriam incido, is, cidi,
casum, cidere. labor, eris, lapsus sum, labi. ad malum redigor, eris, redac-
tue sum, redigi. 3 n /trtnIttb geratben. Ddvenir pauvre, tomber dans la misere.
Pe: Am ajuns la cea mai mare miserie, saracie. I Ad extremam paupertatem
redactus sum. 3(1) bin in bie iinfierfle 21nriut4 ocra0en. Je mis rdduit h la
derniere migre.
Ajunn, pasta, v.Ajunare.
Ajunii, are. postesca, mg infrenii de la bucate. I Jejune, as, avi, attire, are. Cibo
abstineo, es, nui, tentum, nere. aaften, fidj be efiette entbatten. Jegner, dab-
stenir d'aliments.
A jutatori. I Adjutor, auxiliator, opitulator, adminiculator, subventor, is, m.
Zer .teffer. Cetus qui aide.
Ajutatore. I Adjutrix, adminiculatrix, opitulatrix, cis, f. Zie tiefferin. Celle
qui aide, assistance.
Ajutorinta, ajutoriii I A djutorium, auxilium, subsidium, praesidinm, ii, n. ju-
vamen, minis, n. Opitulatio, subventio, nis, f. Opitulatus, us. succursus, us.
m. subventus, us. ops, is, f. Zie ifie, bie Unto:114min, ber Oeiftanb. Aide,
amours, appui, m.
De ajutata, adj. I Auxiliaries, adminiculatorius, a, um. auxiliaris, e. adjuta-
bilis, e. Zebiifficb. Auxiliaire, secourable.
Ajutdre. I Auxilia, orum, n. auxiliares, ium. )ic iffSaruppen. Troupes auxi-
liaires. (Trupe de ajzdoria in resbelzi.)
Ajutatil, part. I Adjntus, nuxiliatus, opitulatus, adminiculatus, a, um. (3340l:
fen, unterftiibt. Aide, e. secouru, e. soulage, e.
Ajutii, are. I Juvo, adjuvo, as, juvi, jutum, juvare. adjuto, as, are. adminiculo,
as, avi, atom, are. adminieulor, opitulor, auxilior, aris, atus sum, ari. Snb-
venio, is, veni, ventum, venire. succurro, is, succuri, cursum, cnrrere. alicui
opem fero, fers, tuli, latum, ferre. Geffen, beifteben, unterftitten. Aider, se-
courir, soulager.
Pe: A ajuta celord nenorocip. f Subvenire vel guecurere miser's. Zen Uri=
gfitctiicben .iffe teifiett. Secourrir lea malheureux.

www.dacoromanica.ro
12 Al.
A ajuta pe cineva in Ore care lucru. I Adjuvare aliquem in aligns. re. 3e:
ntanbent 1)e1fen, einem in einer Ea* bef)ifffid) fein. Aider quelqu'un dans quel-
que chose.
AMA o o rafiime, punti haracii. I Vitem adminiculo. Zie Ucinrebe tin=
terftii0en. Soutenir une vigne avec des ichalas.
A ajuta, a sprijini voin la cuiva. I Voluntatem alicujus adminiculari. 3eman
be3 2iti11ctt unterfrittpit. Seconder la volontd de quelqu'un.
Dais ajutoriii. I Auxilior, auxilium do. ,toefien, bciftelmt. Alder, porter secours.
Alabastru. I Alabastrum, i, n. alabaster, tri, m. )er 9tfabafte. Albatre.
De alabastru, adj. I Alabastrinus, a, um. Zion Mobafter. d'Albatre.
Alabastru, wait fella de petrel.
Atacia, un fells de grail. I Alica, ae, f. triticum, ci, n. .`der epef4. Sorte de bid.
Alain, maid, cortege. I Comitatus, us, m. stipatio nis, f. Zic Zegicitung. Cor-
tege, convoi, m. suite, escorte, f.
AlaltaerI, alantd eri, adv. I Nudius tertius, nunc est dies tertius. 5/3orgeilern.
Avant. hier.
AlAnale, limonie. Limonia, ae, f. citrus, i, m. Zie 2itnonie. Limonie, f.
I

Pomu care produce limonii. I Limonia, malus, i, f. limonium, ii, n. citrus, i.


Zer 2inionien-Z3nunt. Limcmier, arbre qui produit des limancs, citronier.
Limonzuld, beistura cu zenta de anionic. I Potio ox limoniorum pomis, aqua
limonata. :Lie Pintonabc. Limonade, f.
Alaturea, langa, adv. I Iuxta, ad invicem, secundum. Zarteben. Awl., de .
Alaturii, puma cevaalaturi cu . . . I Iuxta colloco, as, avi, atum, are. ad invi-
cem sisto, is, stiti, statum, sistere. Zurneben felytt. Mettre a cold de . . .
Alaturatti pima alatztrea. I Iuxta collocatus, a, urn. Rebell gefett. Mis a co-
te, place aupres de . .
Me alatura eu. I Me sisto, me coloco. Sid) toobin fteilen. Se placer aupres,
se mettre a ate de . . .
Alaiturti, ccnnparii un lams cu ally v.Comparii.
AlAturea, de ceea parte, facifd, Aga in facie. I Contra, e regione. 03egeniiber.
En face, vie -a-via.
Ahluta, viola, dipld, v.Cetera, titers.
Albastru, vanitis, adj. I Coeruleus, a urn. elan. Bleuatre.
Albastrezei, are. !Ka albastru. I Livido, as, are. coeruleum reddo, is. didi, red
ditum, reddere. 3latt filden. Rendre bleu.
Albeallt. I Alba cerusa, ae, f. Zic Z3feiclie. Ceruse, f.
Allbeneta, adj. I Sub albidus, a, urn. ageiViefi. Blanchatre.
Albesen, bire. I Albo, inalbo, de albo, candifico, as, avi, atum, are. cande facio.
Seifien, tucij3 madjen. Blanchir. faire blanc.
Albemen la sore, pensa, etc. I Insolo, as, avi, atum, are. 91n ber Bonne bfeidpn.
Blanchir au soled.
Me albescd, me face's alba. I Albesco, is, scere. Safi tuerben. Se blanchir, di
vent blanc.
Albeta, albiciune. I Albedo, albitudo, dinis. albicies, ei, f. Za+3 Se*. Blau-
cheur, f.
Albeta la ochi. I Cataracta, ne. suffusio, nis. ungvis, is, f. pterigium, gii, n.
Zer grant etaar, ba3 9fuggefteff. Cataratte, amanrose, =ladle des yeux.
Albetit, din launtru ochiului. I Gutta serena, ae. amorosis, is, f. oculorum re-
solutio, nis, f. Zer icbtuatle etaar. Goutte sereine, amaurose, f.
Albie, copae, &Oa. I Alveus, i, m. true, ae. magis, idis, f. Zic 2)tufbe, bet! Zrog.
Jatte de bois, auge,' huche, f.
Albie pentru a frementa pane. I Magis, die. mactra, ae, f. pistoritts ravens. )ie
/3netmulbe, ber 93neftrog. Huche, auge, I. petrin, m.
Albie, jghials, valid I Alvens squaring, m. Zer Vaffertrog. Reservoir, dvier.
Albie pentru a jumuli parci. I Suarius alveus, i, m. eautrog. Auge pour les pores.

www.dacoromanica.ro
AI. 13

Albie pentru spartii. I Alvens lotorius. Zer Aron. Lavoir, auge pour la-
ver, sebile.
Albie, matca unui rtic. I Alveus, i. Fluminis alveus, m. oZng lBett einal
fee3. Lit d'une riviere.
Alb luta, albie mica. I Alveolus, i, m. Zrbglein. Petit auge, f.
Al bind.. I Apis, is, f. tic Time. Abeille, mouche b. mid.
Albiuitg. i Apicula, ae, f. Zoe gBiendien, Zienlein. Petite abeille.
Albire. Albatio, dealbatio, nis, f. Zie 91uttveiftung. Blanchiment.
I

Albitorri. J Dealbator, is, m. )er Veifier Blanehiaseur, m.


Albitri. part I Albatus, dealbatus, a, um. ()ctveifet. Bianchi.
Albri, adj. I Albus, a, um. candidus, a, urn. Zikifi. Blanc.
Albeit ca zdpado, adj. I Niveus, a, um. ee9neetneifi. Blanc comme In neige.
Albil ca laptele, adj. I Lacteus, a, um. alltteinneie. Blanc comme du lait.
Alba imbrdeatii, adj. I Albatus, a, um. R33eif3getteibet. Veta de blanc.
Alba, adv i Albe candide. aBeilieb. En blanc.
Albri de betrdnfi, adj. I Lanus, a, um. @tau. ads, e.
Albu ochiului. Albugo, oculi albugo, iris, f. )al Eleifie im Wuge. Blanc de
I

l'oeil, taie, f.
Albu ou2ui: I Albumen, iris. ovi album, i, n. Zug gimeip. Blanc d'oeuf, glaire.
Aleritueseri., punii la rendit v.Oremluescii.
Aldgmalel, beuturd la o terguiald. I Mercipotus us, tn. &auftrunt. Le vin du
marchi.
Aldamalo, bctefirii. I Congiarium, rii, n. corollarinm, rii. wag Zrinfgeib. l' Ar-
gent pour boir.
Alegere. I Electio, selectio, nis, f. selectus, delectus, us, m. )ie Gain, lb::
Choix, election, f.
iniiMunfr.
Alegatorri. I Elector, is, m. Zer rtrotibler. C'elui qui choi8it.
Alegatore. I Electrix, cis, f. Zie Crmlifneriu. Celle qui choisit.
Alegorie. I Allegoria, ae, f. )ie f) Zentuon. Allegorie, f.
Alegoriceste, ado. I Allegorice. erbithuter R33eire. Allegoriquement.
Alegorieri, adj. I Allegoricus, a, um. 213erbitimt. Allegorique.
Alegi., gere. I Eligo, seligo, deligo, is, legi, lectum, ligere. allego, is, legi, lee-
tum, Legere. 91m3ertntiMen. Choisir, &ire.
Alegri la o parte, deosibeaml. I Secerno, discern, is, crevi, cretum, cernere. Un-
tericeiben. Discerner, diviser.
Alegi& un proms:U. Causam termino, as, avi, atom, are. causam conficio, is,
feci, fecturn, ficere. linen 13re4 augtncten. Terminer, achever un proas.
Alegi until. I Butyrum conficio. i8uttern, utter rilfnen. Baratter, bathe he
beurre.
A alege struguri cei mai bun( pentru masa. I Uvas pro mensa eligere optimas.
Zie Idninften Seintrauben file ben Zife auet(auben. Choisir les plus beaux rai-
sins pour In table.
A alege domnU, prinfil. I Principem deligere. ginen Sum 134mm ertbiiiiien.
Choisir un prince.
Aleiu, loci de preumblare. f Ambulacrum, i, n. )er epa3ierort. Lieu de pro-
menade.
Alenri, urd ascunsa asupra cuiva, I Odium occultism, i, n. simultas, tie, f. Zer
Inimitid sdcrdte, haine, envie, f.
Alergare. I Cursio, cursitatio, nis, f. cumin, us, m. Zer Fauf, bag Iftennen,
2aufen. Course, action de courir.
Alergatorn. I Cursor, is, m. Zer 2aufer. Coureur, m.
AIergtitor fora trebit v. Vagabondti.
Alergil, are. I Curro, is, cucuri, cursum, currere. Fugio, is, fugi, turn, fugere.
2aufen, =nett. Courir, fuir.

www.dacoromanica.ro
14 Al.
Alerga incdce fi insole. I Cursito, circum curso, as, are. circum curso, is, curl,
cursum, currere. .erum tauten. Courir ca et la, courir autour.
Alergn dupci cineva sa tia ajungii. f Aliquem propere insequor, erie, secutna sum,
insequi. .aagen, treiben. Poursuivre quelqu'un.
Alerga dupii fnimici. f Hostem vel inimicum insequor. )en ffeinb berfolgen.
Poursuivre rennenti s'eforcer pour to pretulre.
Alergntorn, adj. I Cnrsorius, a, urn. Bum 2aufeu georig. Propre b la course.
Alesn, part. I Electus, delectus, allectus, a, urn. WutterMdVt. Choisi, au.
2. Alesii, primariu, frontafii. f Lectus, praeclarus, a, um. R3ortreff14. Choisi,
e. distingud, e. remarquable.
3. Alesii, deosebitii, f Secretus, separatus, a, um. 9tbgefonbert, abgefcf)ieben.
Separd, e. choisi, e.
Mai AMA, mai eta admit, adv. I Praesertim, praecipue, imprimis. Efteiftene,
befonbere, bpi:Agin:1h 1ytuptfild)14. Surtout, principalement, particulierement.
Alegi, alefuire, panda, pinclire. I Insidiae, arum, pl. subsessa, ae, f. die 91ad):
1tettung, ber .interbaft. Embuche, piege, m. embuscade, f.
Alesitescii, ire, plIndescli. I Insidior, aria, atus, sum, ari. Insidias tendo, is, te-
tendi, tentum, tentum, tendere. Insidias pono. 91tfteffen, fauern. Tendre
de pidge, guetter, dpier.
Alequitora, pdnditor. f Insidiator, is, m. Zer 2ottrer, 92acOeffer. Celui qui
tend des pieges.
Ale/mit/6re, femee. f Insidiatrix, cis, f. Z)ie 2atteritt. Celle qui dresse des em-
basket?.
AliRe, unsdre de doftorie. Malagma, tie. Ungventum, i, n. Z)ie ealbe. Ong-
vent, medicament pour l'usage extern.
Alinare, adurerii I Lenimen, minis. Levamentum, i, n. Zie 2inberung. Adou-
cissement, m.
Alinare, a valurilorii mdrii, etc. I Sedatio, placatio, mitigatio, nis. Tranquillitas,
tin, f. Jie etiffe, Rube. Tranquillite, f. Calme, calms de is mer.
Allnatorn, care aduce alinare, adj. I Ilitigatorius, mitigativus, a, um. 2inbernb,
mitberub, ftiftenb. Adoucissant, calmant, e.
Pe: Doftorie alindtdre. I Medicamentum mitigatorium. )ie milbernbe 2lrinei.
Medicament, remade adoucisaant.
Alinntorn, linistitor, a mad resroli, revel etc. I Sedator, placator, mitigator, is,
m. Zer 2inberer, Ziertinftiger, etiffer. Celui qui calme, qui apaise un tumulte,
une trouble.
Minutia, linistitti, part. I Sedates, mitigatus, placates, lenitus, perrnuletus. (53e.:
finbett, gemilbert, gefliffet, beftinftiget. Apaise, came, adouci, e, tranquille.
Anna, are, linistescii. I Place, redo, tranquillo, mitigo, as, avi, atom, are.
Lenio, is, ivi, nitum. mire. Mulceo, es, si, sum, ctum, cere. Permul-
ceo, etc. Qinbern, mitbern, ftiffen, berubigen, beftinftigen. Apaiser, calmer,
adoucir.
Pe: A alina durerile. I Lenire dolores. Zie etmeraen Unbent. Apaiser les
douleurs.
A alina valurile marii. f Mulcere fluctus marls. .`die Geffen be Thera 'Nen.
Calmer lea floes de is mar.
A alina, a finish mtlnia caw. f Iram alicujus placare. Zen Born flitten.
Calmer is colere de quelqu'un.
A alina setea, a *tempera. f Sitim sedare, sitim restinquere. Zen Znrft Pit=
ten. Blancher la soil:
Reciproca: Md linistescti. f Lenior, sedor, mitigor, etc. eio finbern, rut.) feign.
Se calmer, a'apaiaer, s'adoucir.
Despre ten fi fortuna f Sedor, tranquillor. ce,4 tegen, 14 feten, naCaffen.
Se calmer, s'apaiser.

www.dacoromanica.ro
Al. t5
Pe: Fortuna se linisteate. I Tempestas sedatur. `Zee Vetter tegt flcb. La tempete
s'apaise.
S'a linistitii, s'a alinatil fort. I Tempestas sedavit. Zae 233etter fjat ficb getegt.
La tempgte West apaisde.
Ventula s'a aline", incetei. I Ventus desinit, relangvescit. Z)er Vittb tent fief),
bet Sinb fett fief). Le vent eapaise.
Alinanda, alinatoria, adv. I Lene, leniter, mitiganter, placabiliter, tranquille.
etiftenb, btrubigenb, linbernb. Doucement, tranquillement.
Allori, plants. I Esula, ae, f. Zie gfe18mitcb. Lait d'anease.
Aloe, plantii. I Aloe, es, n. Zie Moe. Aloes, m.
Alovita, vita reteicitei, v. Bitanga.
Alta data, adv. I Alias, alia vice, altera vice, alio tempore. girt anbere8 Mat.
Une autre foil.
Altuointrelea, adv. I Aliter, alio modo, alias, secus. 9Inber8, auf eine anbere
91rt. Autrement.
Cu mita altmint. I Longe aliter, multo aliter. OW anbere. Tout autrement.
Altarin. I Altare, is, n. ara, ae, f. altarium, rii, n. Zer Vatar. Autel, m.
Altarela, altanl mica. I Altariolum, i, n. 911tdrfeitt. Un petit autel.
Alt-fella, de o2iii specie, adj. I Varius, diversns, a, urn. Diversi generis. 93erf.
fcbieben, unterfcbieben, bon einer anberen iZattung. Qui est de difirentes cou-
leur:, etc.
Altoe, ranee altoita I Insitum, i, n. Remus insitus, i, in. Insita arbor, is, f
Zer 13ef3cr , ben gepfropfte 3tbeig , gepet3ter ll3aum. Greffe, elite, branche
entde f.
Altoesel, ire. I Insero, is, sevi, situm, serere. Inoculo, as, avi, atum, are. Im-
pono, is, posui, positum, ponere. sl3fropfen, pet3en, impfca. Enter, grefffer.
Altoesca on varsati de vacs. I Vaccino, as, avi, atum, are. Vaccinum virus
inoculo, as, avi, atum, are. Vaccinum virus insero, is, sevi, situm, serere.
ittimpfen. Vacciner.
Pe: A altoi un surceld intr'un arbore. I Inserere surculum arbori. Inoculare
arborem. l.in3meigen, einpfropfen. Greffer stir un arbre.
A altoi fntr'un peru. I In pirnm inserere. 3n einen iBirnbaumt3fropfen. Gref-
fer stir un poirier.
in (multi aceeta multi copil eau altoitii cu varsatii de vacs. 1 Hoc anno multi
infantes vaccinate sunt. .an biefem sabre flub bide Sieber geimpft marben.
Il soft cette amide beaucoup d'enfants vaccines.
Altoire in arbore, in porta. I Insitio, inoculatio, emplastratio, nis, f. Insitus, us,
m. 5)a6 l3fropfen, 913ef3en. Zie 3mpfung, 13et3ung. Action de greffer.
Altoire cu vasvati. I Vaccinatio, nis. Vaccini vine insitio, nis, f. Zie einim:
pfung. Vaccination, f.
Altoltoru, care altoesce. I Insitor, inoculator, is, in. Zer Tfropfer, 3mpfer,
13ef3er. Celui qui grdffe.
Altoitorit cu varsati. I Vaccinator, is, in. )er 3mpfer. Vaccinateur,
Altoitti, part. I Insitus, inoculatus, vaccinatus, a, um. gingepfropft, eingeprianat,
eingearbeigt. Greffd, entd, e. Vaccine, e.
Aluatii, on ce framentatura. I Massa, ae, f. Zer Zeig. Pate, f.
2. Aluala dospita de farina. I Fermentum, i, n. Zer eauerteig. Levain, in.
Aluna. I Avellana, ae, f. Zie tutfetnu. Aveline, noisette, f.
Alunele, Fete midi pe facie. I Lentigo, ginis. Lenticula, ae, f. Zie eommerz
fproffen. Lentille, tache de rousseur an visage.
Alunila, plidure de aluna. I Corylettun, i, n. ter Oafetbufcb. Coudrette, lieu
plantd de coudriera.
Alunecare on mintea, amagire. I Hallucinatio, inductio, nisi f. Zie ft3erleitung.
Bernie, erreure.

www.dacoromanica.ro
16 Am.
Aluneeare, pe ghlacie. I Lubricatio, nis, f. Lapsus, us, m. )ie WuOgieihutg.
Glissade, f.
Alunecos*, adj. I Lubricus, a, um. ecblitgrig. Gliaaant, e.
Alunecn, are. I Lubrico, as, avi, atum, are. Labor, beris, lapsus, sum, ;.abi.
@leiten, auggfeiten, febitivfcti, aiterutidpn. Glisser.
2. Alunecia cu mintea. j Hallucinor, allucinor, aria, atus sum, nari. Inducor,
eerie, Inductus sum, induci. terleitet turbot, irren, Wen. Se tramper,
a'egarer.
Alunecatl, part. I Lapsus, lubricatus, a, um. ®egleitet, au13geglitten. Gliasee.
Alunecatii cu mintea. I Inductus, a, um. 23erleitet. Tromp'', e.
Alungare, ponere pe gdnei. j Fugatio, infugam, actio, nis, f. Zie teriagung.
Action de charier, de mettre en fuite.
Alungatib, gonitii, palugatii, part. I Fugatus, infugam actus, propulsus, a, urn.
3erjaget. Chasse, e Expulad, e.
Alungatoria, care pelfugcl. I Fugator, is, m. Zer Zerjager, Zertreiber. Celui
qui clause, qui met en fuite.
Alungatore, femee. j Fugatrix, cis, f. )ie L3erjagerin. Celle qui chaase, qui
met en. fuite.
Alungi, are. Goneacu. Panic pe fogs". I Fugo, as, avi, atum, are. Propello, is,
propuli, pulsnm, pellere. Abigo, is, abegi, abactum, abigere. aagett, beriagett,
bertreiben. Mettre en fuite, charmer.
Alungu, d'a lungu, in lungii, adv. I In longum, in longitudinem. .ntlang,
ber Lange nad). En long, en longueur.
Alunii. j Corylus, i, f. Zer Daielbufd), bie Daielftaube. Coudrier, noieetier, m.
De alum; adj. I Colurnus, a, um. Dalein, bom Dafeibufcb. De coudrier, de
noiaetier.
Pe: Vergea de alwaii. j Virga colurna. Zie Dafel:Tutbe. Verge de coudrier.
Baguette de coudrier.
Ama, avers. j Habio, es, bui, bitwn, bere. Mihi est. ati, babe. Avoir. (V-auxiliar.)
Amyl, possedii ceva. j Habeo. Possideo, es, poseedi, possessum, possidere. Teneo,
es, nni, tentum, tenere. Daben, befittn. Avoir, posseder.
Anal pe cineva drama'. I Aliquem charum habeo. 3emanben lieb Oben. Avoir
cher quelqu'un.
Ansel sperancei. j Spem habeo. Spero, as, avi, atum, are. Doffen. Avoir de
Cesperance, espdrer.
Awl necessitate, lips& I Careo, es, Ill, ritum, rore. Indigeo, es, gui, gore. Snail=
gel babe; mangein. Manquer, avoir besoin.
Beciproc.: Me conic bine cat cineva. I Cum aliquo convenio, is, veni, ventum,
nire. (Sid) mit Zemanbem Uertragen. S'accorder avec quelqu'un, Etre d'accord.
Pe: CUM to ai cu fratele talc? I Quomodo convent tibi cum fratre tuo ?
Sic bertrtigll bu bid) mit beinem truber? Comment vows accordez VOUS avec
votre frere?
Amii avutti pe Pavelii mare incl./mica. I Paulum magnum inimicum habui.
3cb babe an 'haul einett groOen aeinb gebabt. J'ai eu Paul d'un grand
ennemi.
Amagesca, gire. I Fraudo, defraudo, as, avi, atum, are. Decipio, is, cepi, cep-
tum, cipere. Impono, is, posit, positum, ponere. Seduco, is, duxi, ductum,
ducere. Fallo, is, fefeli, falsum, fallere. Circus venio, is, veni, ventum, nire.
Illudo, delude, is, lusi, lusum, ludere. Ludificor, axis, atus, sum, ari. ter.
tritgen, iiberli ftett, 4intergeben. Frauder, tramper, duper, adduire, fourber.
Anagire. I Fraudatio, defraudatio, deceptio, circum ventio, ludificatio, nis, f.
Fallacia, fraudulentia, falsimonia, ao, f. Dolus, i, m. Fraus, dis, f. >ie ter:
filbrung, ber letrug, bie Dinterfift, t etritgerei, Dintergebung, bad tetritgett.
Fraude, dupe, deception, trampdrie, fourberie, seduction, duperie, I.

www.dacoromanica.ro
Am. 17

Amagltdre, femee. I Seductrix, deceptrix, veteratrix, cis, f. Zie R3errit§rerin,


8etritgerin. Seductrice, trompeuse, cells qui trompe, vieille coquine.
Amfigitord. I Fraudator, deceptor, seductor, veterator, is, m. Zer R3etritger,
tinterge§er, Serfit§rer. Trompeur, Dwpeur, Fraudeur.
AmagItorifi, adj. I Dolosus, fraudulosus, fraudosus, fraudulentus, seductorius,
fallaciosus, a, um. Riftig, betriiglic§, betritgerift§, berfii§rerifr§. Frauduleux,
ease. Propre d adduire, lc tromper.
Amligitoresce, adv. I Do lose, fraudulenter, fallaciter, false. aiiffctfiC bad:
gerift§. Fraudulosement, avec fourberie.
AmtYgitu, part. I Deceptus, defrandattur, seductus, ludificatus, illusus, a, urn.
S8etrogen, berfitigt. Trompi, e. Seduit, e. Dupe, e.
Pe: A andigi cu vorbe lingufitdre. I Aureis dictis decipere. gRit Witten Rebell
uerfilbren. Tromper par des belles paroles.
Bine l'a amcigitti. I Bane eum decepit. tat t§tt rec§t gut betrogen. On l'a
bien dupe.
A 'Mina, in imbues, adv. I Prae mann, ad manum. 311 ber tanb §aben, bei ber
t club. Avoir dana la main.
Pe: Am in mans. I Habeo prae manibns. sg babe in ben Vinben. J'ai dams
lea mains.
Amarea, o plantai. I Mariae carduus, i, m. Zie ffrauenzZiflef. Chardon
amer, m.
AmarAciune la guatii. I Amaritas, tie, amaricies, ei, f. Amaritudo, dints. Zie
83itterfeit. Amertume, f.
Amazonia, intristare. Acerbitas, I tis. moestitia, ae, f. Moeror, is, m. Jie
Zraurigleit. Aigreur, triatesse, affliction, f.
Amarascia, ?ire, fami amarh. I Amaro, amarico, as, are. Amarum reddo, etc.
Arnarum facio, is, feci, factum, facere. R3erbittern, bitter =ben. Aigrir,
rendre amer.
2. Me amdrescd. I Amaresco, inamaresco, is, scere. eit4 berbittern. Deve
nir amer.
Amaril, adj. I Amarus, a, um. Zitter. Amer.
Pe: Amara ca ferea. I Felleue, a, um. @affenbitter. Amer comme le ftel.
Amer* adv. Amara, amariter. R3ittertic§. Amerement.
I

Arabi, ambe, ainhndoi, amendid. I Ambo, orum, ambae, arum. Uterque. 8eibe.
Tow deux, run et l'autre.
Ambari, pentru bucate, grtlii, etc. I Cophinus, calatns, i, m. Sports., cumera,
ae, f. Granarium, rii, n. )er Oletreibedorb. Grenier, m. manne, pannier, in.
Ambasador. I Legatus, i, m. Zer Oleranbte, R3otir§after. Ainbasead,eur, m.
Ambasadera, femee. I Legate, ae. Zie 8otic§afterin. Ambassadrice, f.
Ambassada. I Legatio, nis, f. )ie @efanbtgaft, Zotic§aft. Ambassade, f.
Ambitie. I Ambitio, nis, f. Zer qrgei3. Ambition, f.
11,,mbitiosfi, adj. Ambitiosus, a, urn. einei3ig. Ambitieux, ewe.
Arnblare. Ambulatio, nis, f. )er &Eng. Marche, promenade, f.
I

4mbliktor. I Ambulator, is, m. Zer @linger, @eber. Promeneur, m.


4mblittorii, adj. I Ambulatorius, a, urn. Cilangbar. Qui marche.
Ambldforii, mira'torti, pe: o mafind. I Ambulatilis, e, adj. Zen:Reid). Am-
bulant, mobile.
Amblattora, bani, moneddi Pecturia usitata, ae, f. Zs@ gangbare tbelb, bie
gangbare Mtn?. Monnaie courante, monnaie mine.
Annblatil, canasta, drumh, etc. I Tritus, a, um. 8etreten, gebalptt. Use, foide,
batu, e.
Pe: Drumh batuth. I Via trita. Sin geba§nter Seg. Chemin battu, frequenti.
Amblit, are. I Ambulo, as, avi, atom, are. Incedo, is, cessi, cessum, cedere.
erumge§en, fbaaieren gelen. Alter, marcher.
Ambiu multe Terri. v. Percurgh.
8

www.dacoromanica.ro
18 Am.
Ameclie, ili. I Meridies, ei, m. Zer Eittag. Midi, m.
Ceara am 411, aprOpe de amelli. J Circa meridiem. @Nett SCRittag. Vera le midi.
De la ameili; adj. I Meridianus, a, um. meridionalis, e. anitttigig. Meridional.
Pe: Odinescii de andia J Meridio, us, are. Meridior, aria, atus sum, ari. Me-
ridie conquiesco, sale, quievi, acere. nittapr-914e ['often, au Vittag fdpiaien.
Faire la meridienne, se reposer.
Odihna de arneflii. J Meridiatio, nis, f. Zie Snittage=Rulfy. Mth-idienne, ,epos
du midi.
AnnAndot, adj. I Ambo, uterque, utrique. R3eibe, affe 31uet. Tous deux.
Amendea. 1 Ambae, utraque, utraeque. Wife beibe. Taus lea deux, rune et
l'autre.
Pe: Amendai mdnule. J Ambae manna. Teibe $attbc. L'une et l'autre main.
Amenintare. I Minatio, comminatio, minitatio, nis. minae, arum, pl., f. Zie
Zrotjung, Riebrolutng. Menace, action de menacem
Ameninietorfi. I Minator, comminator, is, m. )er Zroer. Celuf qui menace.
Amenintetorfi, adj. I Mivax, cis, o. Minans, comminuns, tie, o. Zr4enb.
Menacant, e.
Anteninieturl. Minae, arum, pl. Zie Zroungen. Les menaces.
Cu Amenin(are, adv. I Minanter, menaciter. Zrotpub. En menagant.
Anieninivl, are. I blinito, as, avi, atum, are. Minor, comminor, aris, atus sum,
ari. Minitor, taxis, tatus sum, tari. Q3ebroljett. Menacer, faire de menaces.
A ameninia cuiva cu merle. J 31initari alicui mortem. 3emanben mit bent Zob
bebroben. Menacer quelqu'un de la movie.
A amenin(a cu sabia. I Minitari gladio. Eft bem (divert bebroett. Menacer
de son dpde.
AanAnare, zcibavii, de acli pe mine. I Mora, ae, f. Moramentum, i, n. Moratio,
haesitatio, cunctatio, dilatio, procrastinatio, prolatio, prolatatio, sustentatio,
comperendinatio, retardatio, nis, f. Cunctamen, minis, n. Zie X3eripiitung,
&visaing, .R3 ertangentug, Ocraiigerung, Zergictung, VItifid)iebung. Retarde-
ment, delai, ajournement, m. temporisation, prorogation, hesitation, f. lenteur,
remise, f.
AmOnator, prelungitor. I Cunctator, prorogator, dilator, is, m. )cr Baubercr,
R3er3iigerer. Temporiseur, celui qui prolonge, qui hisite, qui retarde.
Amenator, ce sa pole maim, adj. I Prorogativus, compereudinus, a, um. Zerr.
langerub, Derabgernb. Qu'on peut retarder.
AmAnata, part. I Dilatus, prolatus, retardatus, cunctatus, prorogatus, protrac-
tus, a, um. R3er3bgert, beriangert. .Retards, prolonge, e. differs, e.
Aniiiku, are. premSndii de all. pe vane. I Cando, prorogo, procrastino, prolato,
comperendino, prolongo, as, avi, atum, are. profero, fees, protuli, latum, pro
ferre. Differo, fers, distnli, dilatum, differe. promoveo, es, movi, motum, mo-
vers. protraho, is, traxi, tractum, trahere. Zeraiigern, neritingern. Differrer
proroger, prolonger, retarder, ajourner.
Pe: Amend, prelungescis flilele d'a plati o datorie etc. I Prorogare dies ad
solvendum. Zen Zermin au beanlifen auffrtieben. Proroger le terms pour .
payer. ajourner ass creanciers.
Amestecare, a bucateloril in gurii. Masticatio, Manducatio, nis, f. )ie
J

Ranting, bad Sennett. Mastication.


2. Amestecare a mai multcwii lucruri. I Mistio, admistio, commistio, nis, f.
Mixtura, ae, f. Zie Tliittung. Melange, mixtion, f.
3, Amestecare in treburi. J Admistio, intermistio, nis, f. Zie intnengung.
Entre melange, f.
Amesteeatia, part. I Mistus , mixtus, admixtus, permixtus, commixtus, pro-
miscuus, a, urn. 63entifitt, bermildn. Meld, mélange.
Amesteefi, are. mancarea 4ngurd. I Mastico, as, are. Manduco, as, avi, atum,
are. mando, is, di, sum, mandere. &alien, Iftkher.

www.dacoromanica.ro
Am. 19

2. Amestccii mai mule lucruri la o &dia. r Misceo, admiseeo, permisceo, com-


misceo, es, miscui, mistum, mixtnm, miscere. 9711ifeen, bermildrit, mengen.
Meter, melanger, mixtioner.
3. Me amestecg in treburt I Admisceo, immisceo, intermisceo, es, MI9C111, mis-
turn, mixtum, miscere. eicf) tinmild)ert, ftcf) eirtmengett. Se miter, s'entre meter.
4. Amestecg in bucate la focii. I Verso, as, avi, atum, are. tudiculo, as, are.
UmoilPren. Rdmuer, meter.
Atnestecata, adv. I Mixtum, promiscue. Zermild)t. D'une manibre mdl,ange.
Ametela de cape, etc. I Vertigo, iris, f. Zer ecwittbel, Ropficipvinbei. Boar-
- di8sement, vertige, nt. ebtouissement.
2. Ametelit, lesing, lesinare. I Deliquium, quiff, n. Zie EAnmacV. Ddfaillance.
Arneetitoria, care amefesce, adj. I Vertiginosus, a, tun. edproinblici). Vertigi-
neux, sujet aux vertiges, qui a des vertiges.
Arnelescti, (ire. I Vertigino, as, are. Vertigine laboro, as, avi, atum, are. Ver-
tigine afficior, eerie, affectus sum, affici. Vertigine corripior, peris, correptus
sum, corripi. edpvinbeitt, ecbroinbct aten. Avoir des vertigee, des dtour-
diesements.
2. Lesing, nare. I Deliquium patior, ens, passus sum, pati. 3n rAumacrit
fallen. S'evanouir, tomber en difaillance.
Arnica, pretina. I Amica, ae, f. Zie I3reunbin. Arnie, f.
Arnicia. I Amicus, ci, m. Familiaris, is. Zer iYreunb. Anti. m.
Arnica, Amicalg, adj. I Amicus, a, um. humans, benevolns, a, mu. grennbrict).
Arnica, qui annonce Camitie.
Pe: Vorbe antica2e. I Verbs. arnica. )ie feettnblicett forte. Paroles amicales.
Amicie, amicitia. Amicitia, ae, f. amor, is, m. Familiaritas, tie. Caritas, tie.
I

beaevolentia, ae, f. Zie areunbrc4art. kraal, affection mutuelle.


Arnigdatlia, migdalit. Amygdala, ae, f. amygdalum, i, rt. Zie Ember.
Amande, f.
Pe: Lapte de amigdate. I Lac amygdalinum, lac amygdalorum. Zie Eaubeir.
mild). Lait d'amandes.
Amigdala, pomu care face arnigd. I Amygdalus, i, f. )er 9:12anbel6aum. A-
mandier, m.
Amirosirei Odoratio, nis. olentia, ae, f. Odoratus, olfactus, us, m. )ie
Tiechung, ber ®eruc. Odeur, odoration, f. odorat, M.
Amirositorit, ce aduce miroag, adj. I Odorifer, a, urn. odorativus, a, um.'olens,
tis, o. Vtierettb, Mobtriecenb. Odorant, odoriferant.
Amirosia, sire. I Odoror, aria, atus stun, an. Olfacio, is, feci, factum, cere.
Utiettett, beriedien. Flairer fleurer, sentir.
2. Dau mirosg din mine. Mirosii, amirosu. I Oleo, es, ni, litum, olere. Odo-
rem, edo, is, edidi, editum, edere. Odorem epargo, is, si, sum, gere. Uittett
ebertul) bon fict gebett. Exhater un odeur, repandre un odeur.
Pe: Asta fidre mirosg: frumosii. I Iste floe pulchre olet. Zie(e Ziume riett
angenei)m. Cette fieur sent agreablement.
Amistuescii, ire. bucatele in atcrmachg. Concoquo, is, coxi, coctum, coquere.
I

Digero, is, digessi, gestum, gerere. terbauer, ber3eren. Digerer, faire la


digestion.
2. Amistuescg, prapcidescii avers, etc. I Absummo, is, sumsi, snmtum, summers.
Prodigo, is, degi. dacturn, digere. Conficio, is, etc. $eraereu, bericOlenben.
Consommer, prodiguer, disstper. Vid. Allele praPtulescii.
Amistviire, a Inicatelorg. Concoctio, digestio, nis,
I f. digestus, us, m. Zie
13erbauung, a3er34rung. Concoction, digestion.
2. Amistaire a averilor. Absumtio, consumtio, confectio, nis, f. Zie slier:
fcmenbung, V3eraerung. Consommation, prodigalitd.
Amistaitoria, ce ajutd la amistuitg. Digestibilis, e. digestivus, a, um. 43er-
bauenb, berbaurid). Digestible.

www.dacoromanica.ro
10 Am.
Pe: Beuturd ami.etuitore. I Oxyporum, i, n. potus digestivus vel digestibilis.
Zee berbaufiebe 033etrttni. Breuvage digestif.
Amistulta, part. I Concoctus, digestus, a, urn. 3erbauet, bersebrt. Digere, e.
2. Avers etc. I Consumptus, absumptus, dissipatus, a, um. R3eraebrt, berr.
icfprertbet. Consomme, e. dissipet, e.
Amnara, de scdparatii. I Chalybs, bis, m. Zer Stabf, aeuerita§1. Acier, batte-
feu, in-
Amara. I Amor, is, m. Caritas, tis, f. Zie 2iebe. Amour, m. charite, f. amitiQ
f. attachment, m.
Amoruld de patrie. I Amor patriae, caritas patriae, charitas reipublicae. stu-
dium in rem publicam. Zie Zaterfanbefiebe. L'amour de la patrie, etc.
Amorula venericd. I Cupido, onis, inis, m. Zer $enut3zeobn. Cupidon, fiieu
de l'amour, amour.
Amoral* vecinuldi, coltre aprOpek. I Caritas erga proximum, erga vicinum. Zit
eiebe gegen ben 9114fien. Amour pour le prochain, charitd.
Amara propriii. V. Egoimii.
Amoreza. I Amasia, arnica, amasiuncula, amata, ae, f. die 2iebbaberin.
Amante, maitresse, f.
Amorezi, amantd. IAmasius, ii. amens, tie. amasio, nia, m. amator, is. Zer
2iebbctber. Amant, m. Celui qui a de r amour pour one femme.
Amorlzata, adj., part. I Amore captus, amore reptus, correptus, a, um. iger=
fiebt rein. Amoureux, ewe. Qui aims par amour.
Amorteseii, tire. I Rigesco, torpesco, is, :mere. rigeo, torpeo, es, ui, ere. er::
ftarren, einfdgafen. S'engourdir.
Amor fire. I Rigor, torpor, is, m. Zie rflarrung. Torpeur, engourdiasement,m.
Amorlitia, adj. j Rigidus, torpidus, a, um. etarr. Engourdi, e. endourci, e.
rigide.
Amplolata, omit in func(iune. I Officialis, is. munere fungens, tie, m. Zer
Vfmtinamt, Zeamte. Employe, fonctionnaire.
Amuteseil, tire. facie mule pe alto. I Aliquem mutum facio. Mutum reddo, is,
reddidi, ditum, reddere. 2entanben itutnnt metal. Faire muet quelqu'un.
2. Amutescd ed. I Mntesco, immutesco, obmutesco, is, scere. etuntm Werben.
Devenir muet, muette.
Amutire. I Mutitas, tie, f. Zie erftumntung. Mutisme, m.
Amnia, are, chuff. I Canes inciter, coneito, excito, as, avi, atum, are. Zie
tntnbe bet en. Ameuter lea chiena contre quelqu'un.
Amutata, part. I Incitatus, concitatus, a, um. IZeteiat, nebeig. Ameute, e.
Amu fare. I Concitamentum, i, 73. concitatio, nis, f. Zre %nteisung. Ameu-
tement, m.
Pe: Etri a amutatii ednii asupra mea. I Ille coneitavit canes contra me. Ille
canes contra me incitavit. qt bat bie stantbe gegen mid) angeteig. Ii a
arneute les chiena our moi.
Amvonia, ecaunti de uncle predicd in bisericli. I Ambo, nis, m. Pegma, tie, n.
Zie feanaef, ber 13rebigtflubl. Chairs, f. Chairs a precher.
Anagnostia, Cetito-r la maaa. Cillugdr. I Anagnostes, ae, m. Zer 2efer bei Zif0.
Anagnoate.
Anafora. I Agapae, arum, f. penis benedictus, m. ektrieibte6 Zrob. Agapea,
pain Beni, m.
Anale, ietorii, de prate ant I Annales, cum, pl. in. annalia, cum, n. pl. Zaft
3abreggitbucb. Annales, chronique.
Analogie, asemenare. I Analogia, ae, f. similitudo, dinis. Zie Meicbbeit. Anci-
logie, f. reesemblance
Analogii, de o potrivii cu... Similis, e. analogue, a, um. conformis, e.
I 03feicb:
farmig, gfeicb. Analogue, conforme, aemblable.
Anarehla, atatil uncle tog vred a domni. Stahl faro capii. Anarcbia, ae, f.I

www.dacoromanica.ro
An. 21

rerum confusio, rerum perturbatio, nis, f. gin (taat One Vbrigleit. Anar-
chie, f. dtat d'un people qui n'a plus ni chef ni Zola.
Anarchicii, ce line de anarchic, adj. I Seditiosus, turbulentus, a, um. Scett
bur 9Inardiie gehort. Anarchique, qui tient de l'anarchie.
linasond, chiminzi de Gradind. V. chimina.
Ancai, baremi, adv. I Saltem, Saltim, minimum, adminimum. Venigiteng, sum
33enigfieit, minbeftenq. Au moires, du -nine, pour le moire.
Pe Plelteate 'mi datoria baremis pe fumigate. I Solve mihi debitum, saltem
dimidium, vel dhnidiam partem. Bai)fen Cie mir bie eolith luenigitenti ben
halben Z4eif. Paye moi la dette du moires la moitici.
Anted, adv. I Adhnc. 91odj, armed). Encore.
Ado &ma; mai, ado. I Per adhuc, adfer adhuc- f8ringen eie nod). Apportez
encore.
_lineal, nu, acts. I Non dum, nee dum. 914 nicbt. Pas encore.
dknea nimica, adv. ( Nihil adhuc, nihil dum. SJ1odj nid)tg. Rien encore.
/lined niminea, adv. I Nemo adhuc, nullus dum. Vto0 hitter. Person encore,
aucun encore, pas un encore.
Ancora l, la corabie. I Ancora, ae, f. )er Mtler. Ancre, f.
Funia cu care este legates ancord. I Rudens, tie, m. ancorale, is. in grok.
Cable, m. cable de l'ancre, gros cordage, m.
canterzeeil.
Ce privesce la ancoril. I Ancoralis, e, adj. Bum 9Inter geCllfrig. D'ancre, qui
sect aux ancres.
Ce tine de ancorcl. Ancorarius, a, um.
I

Pe: Funia de la ancora. I Rudens ancorarius. 9Inter eeil. Cable de l'ancre.


Anecdotal, povestire de glume. Anecdota, se, f. Fabulla, ae. Zie 91nelbote.
Anecdote, f.
A spune, a povesti o anecclotd.1 Fabellam narsare. gine /thelbote er341en.
Conter une anecdote. Corder des anecdotes.
Spuitor, poveatitor de anecdote. I Fabulator, is, in. iluerbotemteraiilifer. Anec-
dotier, m. Conteur d'anecdotes.
Alnevoie, cu grew. V. Abia.
4ngerfi. I Angelus, i, m. Slyer angel. L'ange, m.
Angeresce, adv. ca angerii. I Angelico, angelurum more. gugeltinfic4. Ange-
liquement, te, la Inanire des angel.
Ingeresci, adj. i Angelicus, a, um. gngelglefit. Angelique.
Pe: Chorulii angereeca. I Chorus angelicus, chorus angelorum. Slyer gngelcor.
Le cceur angelique.
Cantecii angereecii. I Canticum angelicum. Zer engefgefang. Chant angelique.
Anglia, Engliterra. I Anglia, ae, f. Albion, nis. m. gnglanb. L'Angleterre.
Anglezescit, adj. I Anglicanus, a, um. Anglicus, a, um. gngfig. Anglican, e.
Anglezvl. I Anglus, i, m. Sher gnednber. Anglais, m.
Angustare, etrtmtore. Angustatio, nis. Angustitas, tis, f. Zie gttge. Action
de serrer.
Angustil, adj. I Angustus, arctus, adstrictus, a, um. gng, fifjmal. Etroit, e.
resserre; e.
Angustattl, part. I Angustatus, coangustatus, coaretatus, a, um. gng gemmtt.
.Rdsserrd, e. ritreci, e.
Ingustezii, are. I Angusto, arcto, coarcto, as, avi, atum, are. contraho, is,
traxi, tractum, trahere. gugen, fdAtttifern. .Resserrer, rarefcir, faire &role, e.
Animala, creatures vietuitore. I Animal, is, n. anitnans, tis, m. Zatt ZfAer, fez
benbigeti3iet). Animal. Un etre organied et sensible.
Ce fine de animate, adj. I Animalis, e. ,Bum Zhier gelibrig. Animal, e.
Aninare. Acatare d'abia. I Adfixio, affixio, appensio, nis, f. appenditio. Zie
9Anfitgung, ber /Caning. Appendice, suspension, f. attachment, m.

www.dacoromanica.ro
22 An.
Anima*, aternattl, part. I Affixus, appensus, a, um. Vfnge§eftet. Attache, e.
suspendu, e.
Anisul, are, accitii ceva. j Adfigo, affigo, is, fixi, fixum, figere. appendo, is, di,
sum, dere. 9Inbeften, antitgen. Attacher, 8uspendre.
Anina, lernnil. V. ariati.
Antal'i data, ado. I Primo, primum, prima vice. grfien6, auerft, aunt erften
nat. Premierement, d'aborde, pour la premiere fois.
Antellen, celu anreiu, adj. I Primus, a, urn. primarius, a, um. )er, bie, bag
erfte. Le premier, la premiere.
AntAiu, adv. I Primo, primum, prima vice. erftlit§, auerft. premierement.
Antglu nascutii, adj. I Primo genitns, a, nm. Primo natus, a, um. erftgeboren.
Ague, e. premier ni, e.
Angerea, haind lungd. Vest's talaris, f. gin fangeft Zberficib. Une robe
I

longue.
Anterifi. Anno abhinc
I tertio. Ante biennium. /Bet 1$1nei Zcit)ren. Avant
deux ans.
AntielaristA. I Antichristus, i, m. Zer Mttic§rift. Antechrist.
Antiquitate, vechime. Antiquitas, tis, f.
I Za6 Vfftertbum. Antiguite.
Antiquil, anti,* vechiii, adj. I Antiques, a, urn. Wit. Antique.
Anil. I Annus, i, m. Zee 2a4r. An, m. Annee, f.
Intr' acestii anti. I Hoc anno. Ziefeg 3arg. Cette annee.
In annul viitor. I Ad annum, futuro anno. Sliinftigee 3a§r. L'annee pro-
chaine.
Timpil de da ant:. f Biennium, nil, n. Btuei Sabre. Espace de deux ans.
De doi ani in Wrath'. I Bimus, a, um. Bimulus, a, mu. Biennia, e. Biennalis,
e. Bineiitibrig, -Wei are alt. De deux asts. Qui a deux ans.
De tref ani. I Triennis, e. Zrei .actige alt. De trois ans.
in tots anulfi, adv. I Singulis annis, qnot annis. WIe Satre. Cheque annie.
in anubi trecutii. I Anno praeterito, anno elapso. torigee 2abr. L'annee
passé.
Din anua &email. I Anni prioris, anni praeteriti. f8orliibrig. De l'annie
passe.
Pe: Vinci din anula trecuta. Vinum de anno priori. Vinum de anno prae-
terito. 3oYjntriger Seiu. Vin de l'anne'e passe.
Intr'un wag. I Anno vertente. 2luf ein 3aljr. Dane un an, en un an.
-- La inceputula anulul. f Anno inennte. Bu 9Infang be Sabre6. Au commen-
cement de l'annee.
La finitula annuluf. Anno exeunte.
I Vim ettbe be aaree. A la fin de
l'annee.
De un anti. I Aniculus, a, um. 3iiljrig, einjiiljrig, ding aarM D'un an.
Be-trana de ani, adj. I Annosus, a, um. annilis, e. Celiti4rig. Vieux, charge
d'annees.
Pe: Omii de multi: ani. I Homo annosus. ein bieliti§riger Tlenfc§. Un vieux
homme.
In toff anni, adv. I Annuatim. 3iibtfid). Taus lee ans.
Anume, pre nume, adv. I Nominanter, nominatim, nomine tenus. gtententlir.§.
Par nom, nommement.
2. Anume pentru tine. I Pro te ipso, recto pro te. 03erabe f itr Vet). A pro-
pos pour twos.
Anumesett V. numeseti.
Anumire. I Nominatio, denominatio, nis, f. Zie Zettennuttg. Denomina-
tion, f.
Anumitii, destinatii, part. I Certus, destinatns, a, um. getvifl, beftimmt. Cer-
tain, e. assure, e.
AO, I Aqua, ae, f. lympha, ae, f. liquor, is, m. Zat Ogler. L'eau, f.

www.dacoromanica.ro
Ap 23

In oglinda apeloril. I Lymphartun in speculo. am epiegef be 213afferg. Dane


le miroir des eaux.
Apa curretdre, mergatere. Fluvins, vii. Amnis, is, f. Flumen. minis, n. Der
I

afut. Fleuve, m. riviere f.


Api 8tiitcitOre. I Aqua stagnans, tis, f. gin fiebenbett Gaffer, Xeitb. L'eau stag-
nant, dtang, vivier, m.
Apa de mare. I Aqua marina, aqua mans. 31teertuaffer, eeetnaffer. Eau de mer.
Awlt de isvorii, de ciamea. I Aqua fontana. 93runnetvaaffer. Eau de source.
Apa de pulu. I Aqua puteana. TrunnenzGaffer. Eau de puite.
Apa de phife. I Aqua pluvia. aqua pluvialis. fRegentnaffer. .Eau de pluie.
Apa de ruii, de garld. I Aqua fluvialis, aqua fluids, aqua profluens. afiefimaffer,
giufiroaffer. Eau courante, eau fluide, eau de riviere.
Apa caldd. I Aqua calida, aqua calda. Garmee Gaffer. Eau chaude.
Apt' rece. I Aqua frigida, frigida, ae. f. Sfaited Gaffer. Eau froide.
Lipsd de apd. I Aquae pennria, ae. Gaffermamgef. .0afferbiirftigfeit. Man-
que d'eau, dingle d'eau.
Ape minerale, bilfv.Bolf de ape minerale. 9:12ineraitneffer.
De apd adj. I Aquaticns, aquarius, a, um. Aquatilis, e. Sae im Gaffer Iebt.
Aqttatique.
Pe: pasere de apd. I Avis aquatica. )er 923afferzZogef. Oiseau aquatique.
Ureteric' de apd. I Urceus aquarius. Der Gaffer=Strug. Cruche a r eau.
Colore de apd, cok;rea ape(. I Color aquaticus. Gafferfarbig. Couleur d'eau.
Cu ape, materie cu fete undulante. I Undulatus, a, um. flammirt, getviiffert.
Ondule. e. Ondd, e.
Materie cu ape. I Pannus nndulatus. Der 213affer3eug. Etofe ondull.
Apa acre. I Aqua acidula, ae, f. Der eauerbrunnett. Eau acide.
Apa de rose, de trandafir. I Aqua rosarum. Za6 Tofetunaffer. Eau de roses.
Apa tare. I Aqua regis, aqua fortis. )as3 e(beibezTdaffer. Eau forte.
A pelrare. I Defensio, protectio nis. Zie 93egii4ung. Defense, protection.
Aparatorn, I Defensor, protector, is, m. 58efebilter, 93ert1eibiger. Defenseur, pro-
tecteur.
Aparatare, protectrice. I Protectrix, Defenstrix, cis, f. )ie 93cfcbiiteritt. Pro-
tectrice, f.
Apara, rare. I Defendo, is, di, sum, dere. Protego, is, teal, tectum, tegere. Tu-
eor, eris, tuitus sum, tueri. Propugno, as, avi, atom, are. edit en, befcbilten,
uertbeibigen.Delendre, proteger.
2. Me- apcirii. I Me defendo. eic§ bertbeibigett. Se defendre.
Aparatit, part. I Defensus, protectus, a, um. @eftbtitet, befdUltet. Defendu, e.
Protege, e. Garde, mia a raln-ia de.
Ce senesce a apclra. Defensorius, a, um. Zeicbilijettb. Qui eert a defendre,
1

protecteur.
Apasare. I Pressio, nis. Compressio, nis. Pressura, ae. Die Zrildung. Fru-
ition, action de presser.
Apasare, cu necazurf, cu greuti /i, cu dcijclit Oppressio, nis,
1 f. Zie Untre=
britcfung. Oppression.
Apasatorii, I Pressor, is, m. )er Zritcfer. Cellui qui prase.
Apasatoril, cu necazuti pe Omni. I Oppressor, is, m. )er Unterbrlicler. Op-
Fres:cur.
Apasatii, part. Pressus, Oppressus, a, nm.
I Ocbrilcrt, unterbtitat. Prase, e.
Oppressd, e.
Apasis, are. I Premo, is, pressi, pressum, premere. Presso, as, are. Comprimo,
is, pressi, pressum, Comprimere. Zritcrett. Presser, comprimer, serrer.
2. Apasa, fa josfi. Deprimo, is, depressi, pressum, primere.
1 Unterbrilefea.
Ddprimer, abaiseer.

www.dacoromanica.ro
24 Ap.
3. ApifooN ihapoi. I Reprimo, is, repressi, etc. Bitrudbrildett. Rdprimer.
4. Apasfi cdtre o land, stringe. I Comprimo, is, compressi, etc. Bulammenbrilden.
Cosnprimer, aerrer.
5. ApasiL cu nevoi, cu cameitit, etc. I Opprimo, is, oppressi, etc. Promo, is, etc.
Unterbrilden. Opprimer, ambler par la violence.
e. Apitsti gred la cantarg. I Pendo, appendo, is, di, sum, dere. gdgett, aka&
gen. Feller, dtre pesant, e.
Pe: Cornea aeta apasei, 8671 trage doi puntr, ddri litre. I Ham taro dune libras
pendit. Zag afeift4 tviegt lmei Tfunb. Celle viande pate deuce livrea.
Apatorfeza, Jere, me apeitofeze. Aquesco, is, exaquesco, is, scare, n. Stifferig
I

tverbett. Eire aqueux, humide, ae fondre en eau.


Apatosu, adj. I Aquosus, humidus, a, am. 233dfferig. Agueux, ewe.
Apetiti, poftel de miincare. I Appetitus, us, m. Zer 'petit. Appetit, nt.
Aplecare, fn josh. I Flexio, inflexio, nis. )ie 1iegung, ba0 £E3iegett. Action
de plier. action de courber.
Aplecare, la pie, a copilului", a gnelului, etc. I Lactatio, nis. Lactatus, us, m.
)ie eaugung. Allaitement d'un enfant, etc.
Aplecare, bad' din nUlncare. I Morbus a nausea contractus. Caine qdeitrauf§eit.
Avoir de muses.
Aplecare, a cugetului, a tlnimii apre ceva. I Propensio, inclinatio, nes, f. )ie
Buneigung. Propenaion, inclination, f.
Aplecare, a unu% corpii, tilde act.. Poveirnire sere o parte. I Proclivitas, tis, f.
eeneigt4eit, 04tingung. Penchant, e. Incline, e.
Aplecaltore, Ode cu lapte, etc. I Ovis lactans. Vel lactens. Chin (d)af bae
ftiuget. Brebia gui tette.
Aplecatti, part. Flexus. Inclinatus, a, urn. 0eneigt, gebogen. P1id, e. Incliner,
e. penche, e.
Aplecati, la tile. I Lactatus, a, um. iBeftiugt. Allaitd, e.
Aplecfi, are, o cracei de arbore, etc. I Flecto, inflecto, is,
flexi, xum, flectere.
curvo, incurvo, as, avi, atum, are. Ziiegen, beugen. Courber, plier.
Aplectl, la fife, copilic, gnele, etc. I Subrumo, as, are, n. Lacto, as, avi, atum,
are. Ad mammas applico, as, avi, atum, are. Saugen, an bie R3rufl team.
Allaiter, nourrir de son fait.
Me apiece, me piece. vPlecii.
Se apiece's* flit; cdtre aerd. I Advesperaacit, crepusculum incipit. psi bammert.
Il commence le cre'puscae. Il est very le aoir.
Apol, adv. I Post, postea, tum, delude, dein. Zarnact, nacbent, bernac4, nac
biefem. Puis, apres, en suite.
Mai apoi, adv. I Paulo poet. aura barna, etumg fpat. Peu apres.
Cele de apoi, celii din apoi, din urmil, adj. I Ultimus, postremus, supremus,
extremus, a, um. 3er, bie, bat 2ette. Le dernier.
Pe: Judicata cea de apoi. I Extremum judicium. Za43 jungle (Seric§t. Le der-
nier jugement, m.
Apoplexie. guta I Apoplexia, ae, f. Zer (d)tag. Apoplexie, f.
Apostatfi, necredinczose. Apostata, ae, m. Zer Ungfaubtige. Apostat.
Apostolesce, adv. I Apostolice. 94oflotifdi. Apostoliquement.
Apostoleseft, adj. I Apostolicus, a, um. 9ipoitatild). Apostoligue.
Apostolti. I Apostolus, i, m. 9113oftel. Apotre.
Apriati, chiaris adeveratii. I Apertus, clarus, perspicuus, a, um. krar beutfi0.
Clair, evident.
Apriatil, adv. I Aperte, dare, perspicue. Zeutiich. Clairement.
Aprigit, viaiu, adj. I Vividus, vegetus, a, um. Alacer, alacris, alacre. 2eb4aft
munter. Vif m. Five, f. Prompt, e. Actif, ive.
Aprilie, luna. I Aprilis. is, m. Mensis aprilis. Zer 9r.lionot %Init. Avril.

www.dacoromanica.ro
Ap. 25

Aprindere. I Incendium, n. Incensio, snccensio, inflammatio, nis, f. Zie


Tifitgilnbung. Incendie, f, embracement, m.
AprincletorA. Incensor, accensor, inflammator, is, m. Zer 9thailltber.
I Alla-
meur, celui qui met le feu.
Apriniletore. I Inflanunatrix, cis, f. Zie Vinginberin. Celle qui dime, qui
excite.
AprindA, dere, focu, lumina. I Accendo, incendo, succendo, is, di, sum, dere.
Inflammo, as, avi, atom, are. Thtailitben, ent3ttnben. Al lumer, embracer, en-
flammer, incendier.
Pe: A aprinde orafulti. I Inflammare nrbem. Zie etabt anglnben. Enjiammer
la ville, embracer, mettre la vile en feu.
A aprinde luminarea. I Candelam accendere. Zee 2icbt ansilnben. lumer
la chandelle.
Pe: 0 willies mica ne luatd in semi de mule on a fircutii mare aprindere.
Parva scintilla neglects magnum saepe excitavit incendium. Wut3 einenr
Mitten unbeacbteten aunten ift oft ein gro0e0 aeuer entftanben. Une foible Min.
cells negligde a souvent alum' um grand incendie.
2. Reciprocii, me aprindii de mdnie. I Succenseo, es, sui, sere, n. Efervesco,
scis, score, n. etc!) erafirnen. S'emporter, se mettre en colee.
3. life aprindii la facia. Rubesco, is, rubui, rubescere. firrotfen. Rougir.
I

Aprinsii, part. I Accensns, incensus, inflammatus, succensus, a. um. 9Ingeatinbet,


ent8itubet. Allumd, e. e;nbrase, e. mis en feu.
Pe: Foci aprinati. I Ignis accensas. Ignis factus. Za.8 ffeuer ift gemacbt, bag
aeuer ift angeptbet. Le feu est alum'.
2. Aprinsu de manic. I Fervidns, iracundus. a um. Bornig, aufgebracbt. Irritd,
e. furieux, ewe.
Mdnie aprinsli, I Ira accensa. 03eretater Born. Corers alum&
AprOpe adv. I Props, propinque. 3n ber 914e. Proche, pros.
2. De aprcipe rudii. I Propinquus, a, um, adj. Oerlvanbte. Prochain.
3. De apro'pele. I Proximus, vicinus, etc. .)er 911kffite, Rebenmenicb. Le pro-
chain, voiain. is plus semblable.
Pe: Ana pa aprdpele tiiii. I Ama proximum twin. 2iebe beinen Rticbiten.
Aime ton pi ochain.
De aprdpe adv. iE propinquo. Rion ber 911i4e. De pres.
A ataca pre inimici de aprOpe. I Hostem vel inimicum e propinqno aggrodi
vet adoriri. Zen Weinb non ber 92tibe angreifen. Attaquer l'ennemi de prba.
Apropiere. I Appropinquatio, approximatio, nis, f. )ie Wnniltyrung. Ap.
proche, proximiti, f.
Pe: Aproprierea ernif. I Hyemis appropinquatio. ifttntibentug be ainterti.
Approche de thiver.
ApropiA, ere. v. recipr. me apropiii. I Appropinquo, aproximo, as, avi, atum, are.
Accedo, is, cessi, cessum, cedero. 91Aern, fid) ndb,ern. Approcher, 'Tap-
procher.
Po: A apropia armia de orafg. I Appropinquare vel admovere copies urbi.
Zie Xruufen ber etabt annitbern. Approcher l'arrnee de to Mlle,
Inimieula se apropie de armia rulatrcl. I Inimicus accedit cohortes. Zer acittb
filbert fid). L'ennemi attaque lea cohorts*, l'ennemi a'approche.
A se apropia de delis. Colleen accedere. eich bem .tligef nii§ern. S'appro-
I

cher de la colline.
Apneare on maw& de ceva. I Capture, ae. Prehensio, nis, f. Zie rgreifung.
Action de saiair, de a' emparer.
ApneA, are, ceva cu mAna, prinda. I Prehendo, apprehend°, is, di, sum, dere.
Capio, is, cepi, captum, capers. I aaffect, ergreifen. Prendre, saisir, s'emparer.
2. Recipr. me apucii Cu sn8na de ceva. Arripio, is, pui, arreptuui, arripers.
I

www.dacoromanica.ro
26 Ar.
Apprehend°, is, di, sum, dere. ergreifen, mit ber .tanb ergreifen. S'emparer,
s'empoigner, se saisir de quelque chose.
Apnea drumulii cistre Viena. I Viennam versus viam capesso. Zen Seg nacb
Bien neljmen. Pr endre le chemin vent Vienne.
Apurata, part. prinsii. I Captus, prehensus, apprehensus, a, um. 9Tugreifen,
ergriffen. Fria, e, saisi, e.
Apunere, a sdreta. I Occasus, us, tn. Occubitus, us, m. Za0 Untergeben, bet
Untergang. Coucher du soleil, le couchant.
2, Apunere, perdere, periciune a unui lucru. I Occasus, obitus, interitus, us, m.
Zer Untergang. Chute, perte, f
Apuna, nere. I Occido, is, occidi, occasum, cidere. Obeo, is, bii, bivi, obitum,
obire. Occumbo, is, bui, bitum, bere. Untergeben. Se coacher, se perdre.
perir.
Apuna, peril, morlu, etc. Pereo, intereo, is, ii, ivi, item, ire. Occido, pes-
sumeo, is, ivi, itum, ire. Bu @runbe geben. Perir. Se perdre, a'dteindre.
Pe : &nig apune. I Sol occidit Zie eonne gebet unter. Le soled 86 couche.
Peril de fdme. I Fame intereo. tounger0 fterben. Mourir ou perir de faim.
Apusula, unde apune adrele. I Occidens, tis. occasus, us, in. Zer 933eft, bet
9thenb. Nest, occident, coucchant.
.De la ,4pus, adj. I Occidentals, e. 93on Geffen, toeftficb. Occidental, de l'Oc-
cident.
Pe: Ventu de la Apusii. I Favonius, nil. zephyrus, i, m. Zer 933efttuinb. Le ze
phyr, le vent de Coyest. de l'Occident.
Arabia I Arabia, ae, f. Virabien. Arabie, f.
Arabic* adj. I Arabicus, a, um. Wrabifcb. Arcibique.
Arab*, arapni. Arabus, i. arabs. is. tn. Zer 971o1)r.
I Arabe.
AraCil, par de vie. I Ridica, ae, f. pedamentum, i, n. Zer 9?ebe Mfabf. .cha-
ion de vigne.
Araana. Aes, aeris, n. Za0 Rupfer. Cuivre airain, f
Arasna, rofie. I Cuprum, i, n Za0 upfer. Cuivre.
De aramd, adj I Aeneus, wrens, cupreus, cuprinus, a, um. Supfern, bon
Rupfer. D'airain de cuivre.
Pe: Beni de aramti. Petunia cuprina. Za0 Rupfergelb. Mtmnaie de cuivre.
Arai:pearl, mire, fermi cu arami& I Aero, as, avi, atum, are. 9r.ilit kupfer
60)6:Igen. Broncer, garnir de cuivre.
Arainita, part. I 1Eratus, a. urn. 93erfulifert, mit Seuger befcbiagen. Brand, e,
garni de cuivre.
Aramosa, cu multci arena. adj. I Aerosus, a us. attpferig. .Riche en cuivre,
qui a beaucoup dc cuivre.
Fabricantti de arena I Artifex aerarius. Faber aerarius, m. )er.t'upferfdjmieb.
Ouvrier en cuivre.
Apa, de aramd. I Vitriolum, i. chalchantum, i, n. )a6 Ruplertvaffer. Vitriol,
m. sulfate compose d'oxide metalique, etc.
Mimi de arena, bale. Aeri Fodina, ae, f. reraria, ae, f. )ie Stimfergrube,
I

ragrube. Mine de cuivre.


Fdurie de aramd. Fabric& I Fabrica reraria, ae, f. Officina aeraria. Zie
Rupierfdpniebe. Forge de cuivre, fabrique de cuivre.
Artea de a taia fn amnia. I Chalcografica are, tis, f. Zie Rupferfterberei.
L'art de graver.
Taietoru in aroma, aculptorii. I Chalcographus, 1. Scalptor, sculptor, is, m.
Zer Rupferfterber. Graveur, sculpteur.
Aware, ors, (car. I Raro, rare. eetten, feitfant. Rarement.
Aratora, loci& bunii de aratii, adj. I Arabilis, e. 03ut au 6ffitgen. Arable, la-
bourable.

www.dacoromanica.ro
Ar. 27

Arittorfi, de aratg, adj. I Aratorius, a, um. 3um Infilgett gebbrig. Aratoire,


de labour, de labourage.
Pe: Bog de arati. I Bos aratorius. Win Orb§ gum Wderbou gefebiclt. Un boeuf
de tabour, de labourage.
ArAturd.. I Aratio, nis, f. aratus, us, m. Zoe Wcfern, 13ff1lgett. Labourage,
labour, m.
Aratu, part. I Aratus, a, um. 63eadert. Labourer. e.
Aribtelit, limbo ameba, plantii t Cynoglossum, i, n. lingua canine. Zte
tatribt3gunge. Langue de chien, f. plante.
Arbore. I Arbos, arbor, is, f. Zer Baum. Arbre. m.
De arbore, adj. I Arboreus, a, um. Zorn Vaum. D'arbre.
Pe: Muschii de arbore. ) Muscus arboreus. Zag 58aummom3. Masse d'arbre.
Arborelii, arbore midi. I Arbuscula, se, 4 .0ag edianterin Af,Z9Z;V4* ae
Loci plantatg cu arbori: ( Locus arbueticas. elk tai tiaWarez .140:17407 pre
Lieu plante d'arbres.
Aren01, sagetiltorii, vS'dgetcitorii.
Ariard. Arcerg, uni leg de laming. t Acer, is, f. Zer quit. Ezrable, m.
De arcs, -u, adj. I Acernus, a, urn. 53on %born. D'erable.
Areltangelia. I Arcbangelus, i, in. )er Wrgenget. Archange, m.
Areltidinconii. I Archidiaconus, i, rn. )er Zber.13farrer. Archicliacre.
Arelliducii I Archidux, cis, tn. )er liergieraog. Archiduo.
Arelliducesa. I Archiducissa, ae, f. Zie Wrgbergogin. Archiduchesse, f
Arelliducniti I Archiducatus, ns, m. Zs@ rgieraogOum. Archiducat, tn.
Arebiepiaeopeseii, adj. I Archiepiscopalis, e. 8tfdjbfiidj Archiepiscopal.
Areltiepiseopti. I Archiepiscopus, i, m. )er grabiftftof. Avhevegue.
Arehieren. I Praesul, is. Antistes, titis, m. Zer 8ifdjof. Eaque.
Archimandritd. I Archimandrita, ae. m. )er 9.1bt. Abbe, m.
Areltiologin, cundseerea lucrurilorg antice. I Archiologia, ae, f. Zie %Bev
tituntfunbe. Archiologie. f.
Arelliolog6 I Archiologus, i, m. )er Mtertbumfenner. Archiolog.
Architectorii. I Architector, is, m. Zer Zaumeilier. Architect.
Architeetura. I Architectura, ae, f. )ie Zautunft. Architecture, d'art &bestir.
Facii pe architectu. I Architector, aris, atus sum, ari. Simmern, bauen. patir,
conetruir.
Ce tine de architect. I Architectonicus, a, um. Sur Zaufunit geborig. Qui
concerned l'architecture.
Architit, enuperd, uni fell de brad& I Iuniperus, i, f. Zer GargrIberbauttt.
Genevrier, genievre, arbuste.
De architg , adj. I Iunipereus, a, urn. Zon eatVotberbaum. De genevrier.
Arehivariu. Chartarius, rii. m. Chartophilax, cis, m.
I Archivarius, rii, In.
Zer Wrd)lbar. Archivists, 7n.
Arehisra. I Archivum, i. n. Commentarii, orum, na. 9Irtenbefitiftni6, Waft. Ar-
chives.
Archly& Casa sets sales uncle se fine Archiva. I Tabularium,rii. Archivum, vi, n.
)er eaai, mo bie briefficben Urfunben nermabrt Imam. La sage des archives.
Arenftrin, care face arcurf. I Arcuarius, rii, m. )er 8ogentnar4er. Fabri-
cateur d'arcs.
Areii, de a sageta. I Arcus, us, in Zer Zogru, 113fei16ogen. Arc 1a tirer.
Area, la vidrd. I Plectrum, i, n. Zer iebelbogett. Arc set, tn.
Ardeiu. j Capsium, eii, n. piper Indicum. Zer titbit* 31effer. Piment, poivre
d'Inde.
Ardere, a foculut I Ardor, is, m. Ustio, adustio, combustio, crematio, nis, f.
Zer Q3ranb, bad 513rennen. Ardeur, combustion, brOdure,
Ardere a sOreltsf. I Ardor, Fervor, is, m. Zie grofie oite. Chaleur, ardeur.

www.dacoromanica.ro
28 Ar.
Ardere de totii, jertfci, sacrificiii. I Holocaustum, i, n. )at3 Zranbobler. Ho-
locauste.
ArfetorIta, ce pots arde, adj. Cremabilis, e. arsibilis, e. R3erbrenttbar. Com-
bustible, qui lc la propriete de prendre feu.
Pe: Materii ariletdre. I Corpora cremabilia. Materiae arsibiles. Zie reldjt bren:
nenben StOrber. Matiere combustible.
Artletord, omit care arde ceva In focii. I Cremator, ustor, is, m. Zer Zerbrenuer.
Celui qui brale quelque chose.
Ardis, dere, ceva. I Uro, aduro, comburo, is, ussi, ustum, urere. Cremo, concre-
mo, as, avi, atnm, are, a. 23rennen, berbrennen. Driller faire, brider.
Pe : A arde omen de vii. I Vivos comburere homines. tebenbige 91"letticbett
berbrennen. Driller des hommes tout ails.
Arena, nesipii. I Arena, ae, f. Zer (aub. Sable, m. arene, f.
Arenda. I Conductio, nis, f. Conductum, i, n. Zie Zerpadgung. Louages, fer-
mage, f.
Pe: Eli cu arenda. I Couduco, is, duxi, ductum, ducere. 13ad)ten, mietl)en.
Louer,. prendre h luage, prendre h ferme.
Dad cu arenda. I Loco, eloco, as, avi, atom, are. $erpacT)ten. Donner Is
ferme.
A da cu arena scdterea dlijdii; a birului'. I Locare vectigalia. Zie etener
berbcubtett. Affermer la perception des impede.
Arendaqiia. i Conductrix, cis, f. Zie Tan)terin. Celle qui prend is ferme.
Arendaqu. I Conductor, is. redemptor, is, m. Villicus, ci, m. )er TacVer,
ber Kftietboraann. Fernier, cellui qui prend a Terme.
Arenas* rtisiposii, adj. I Arenosus, a, um. eaubig. Areneux, elute.
Arestantd, prism's. I Captivus, a, um. 9frreficutt. Captif, ive. priaonier.
Arestnesed, ire, punii la areatd. I In custodian duco.Prehendo aliquem. Wrreftiren.
ArrIter, faire priaonier.
Arestii, inchisore. I Career, is, m. Area, se. Custodia, se, f. Vincula, orum, pl.
n. IMO (Meftragnip. Prison, f. Arrgt, cachot, m.
Areetaire. I Captivitas, tie, f. )ie ®efangenicaft. Captivitd, f.
Aretare. I Indicatio, ostentatio, ostensio, nis, f. Ostentus, us. Zat Seigen.
Indication, action de montrer.
Aretare, ivire, ef ire la vedere. I Apparentia, as. Lux, cis, f. Lumen, minis, u.
Conspectus, us, m. 2)a6 Picljt, bie eicbtbarfeit. Apparence, clarets, lumiere.
Pe: Viti /a aretare. I In conspectum prodeo, is, dii, ditum, dire. In lucem ve-
nio, is, veni, ventum, nire. Appareo, es, ui, ritum, rere. Wu§ 2icbt !oilmen,
3unt Zoricbein foramen. Se montrer, apparaitre.
Aretare, dovada, vdovedirs.
Aretare, nucci, vedenie. I Visum, i, n. Visio, nis, f. Ostentum, i, n. Zie
t-fcbeittung. Vision, apparition, fantaisie.
Aretatorii, care area ceva. I Ostensor, monstrator, indicator, is, m. `.der Seiger,
ber Ieifer. Celui qui montre, qui indique.
Ar6tatora la orologiu. I Index, dicis. gnomon, is, m. )er llbraeiger. Gncnnon,
tn. aiguille.
Aretatn, part. I Monstratus, demonstratus, indicatus, ostontus, exhibitus, a, um.
03e3eigt. Indiqud, demontri, montre, e.
Aretn, are, ceva cu mama. I Monstro, demonstro, indico, commonstro, as, avi, a-
turn, are. Ostendo, is, di, sum, tun, dere. Doceo, es, cui, doctum, care. ex-
hibeo, es, bui, bitum, bere. Seifen, 3eigen. Montrer, enseigner, faire voir.
2. Aretd, dovedescii. I Ostendo, doceo, demonstro, probo, comprobo. Seigel!,
ertueilen, bartbun. Prouver, verifier, inanifeater.
Pe : A areta cuiva drumug. I Monstrare, demonstrare, indicare viam alicui.
einem ben .Seg aelgen. Montrer is chenlin a que/qu'un.

www.dacoromanica.ro
Ar. 29

AretiL, infdgifezzi ceva, ateolaturl, documente, etc. J Ostendo, exhibeo. Zeaengen.


Exlziber, presenter.
Aretmi unit lucru ascunsd, und complotii, unit furtirsgti, lit dad pe facie- I
Manifesto, vulgo, divulgo, as, avi, atum, are. in incem profero, fere, pro-
tuli, prolatnm, proferre. (ntbcden. offenbaren. Manifester, divulguer.
Aretat, prcgmci, prejbei. adv. In aretzi, in preinuf. I Contra, obviam, opposite.
$l3orentgcgen. Contre, oppose, e.
Pe: In aretti, in prejba ventulul. I Obviam vento R33ther ben Bid. Contre le
vent.
Argasela, tilbcrcire, vorgisire.
Argot*, serum, vslug'd, oervii
Argils, pdmentii de Ole. I Argilla, ae, f. )er ee§nt, Zion. Argile, glaise.
.De argild, adj. I Argillaceus, a, um. 2eipnic, t4onicf). D'argile.
Arginnirie, argintli lucratd. I Argenttun factum, n. Argentea supellex, lectilis.
f ae eilberMerf, eithergeritt4. Argenterie, f.
Argintariu. I Argentarius, rii. Argentifex, ficis. Argentarius faber, bris. m.
Zer eitherarbeiter. Ouvrier en argent,
Argintescii, tire, ferecii cu argintd. I Argento, as, avi, atom, are. Argento in-
duco, cis, duxi, ductum, ducere. Z3crfilbern. Argenter, courrir d'argent.
Arginifre. J Argentatio, nis. Argento inductio, nis, f. die Zerfifberung. Ar-
genture, f.
A rgintitvi, ferecatii cu argenti, part. I Argentatus, a, um. Argento induetus, a,
urn. Zerlifbert. Argenti, e.
Argintosii, cu znzdtti argintd, adj. I Argentosns, a, um. flit either bermifdjt.
Meld d'argent.
Ban? de argirstlivBant
Argintil viii, mercuric. Argentnm vivum, Hydrargirnm, i, n. Mercurius, rii, m.
I

Zae Duccfftiber. Argent vf.,f, mercur, m.


Mind de argintu. I Argenti vena, ae. Argenti fodina, ae. Argentaria, ae, f.
Zee eithertuerf, bie eifbergrube. Mine d'argent.
Ce produce argintu. I Argentifer, a, urn, adj. Zer, bie, bee either triigt.
Qui produit d'argent.
Argirelit, tdbciceld de peii. I Psilotrum, 1. lixivitun, vii. Coriarinm, rii, n. Zie
03erberfauge. Lessive dpilatoire.
Argisesei, sire tAdcescri. I Coria perficio, is, feci, fecturn, ficere. pellet subigo,
is, begi, bactum, bigere. psilotro elaboro, as, evil atom, are. @abet'. Tan-
ner, corroyer.
Argisitori, tdbcicii, talparia, etc. I Alutarius, corriarius, ru. cerdo, nis, n. Zer
Gerber. Tanneur, corroyeur.
Argisith, tabacitd, part. J Psilotro perfectus, psilotro elaborates, a, urn. subac-
tag, a, um. @egerbt. Tannd, e. prepare avec du tan.
Casci de tacicie. I Officina coriaria. Zae Ilerberaue. Tannerie, f.
Ariena. I Ericius, beriaius, erinaceus, 1, m. Zer Sget. Herisson, m.
Arie, pentru treeratd. J Area, ae, f. Zie Zemte, bie a:Omer. Aire k battre
le bid.
Ce fine de arie, adj. I Arealis, e, Bur Ten te geiirig. Qui sert Is l'aire.
Pe: Ciurulzi de la arie t Cribrum areale. `.Jail Zenneur,Eieb. Lecriblede raire.
Arline', un felt-4' de lemnd, anind, I Alnos, i, betula, ae, f. Zie We. Aune, f.
De aninzi, adj. I Alneus, a, nm. 33on grfentio13. D'aune.
AripA, la po-seri. I Ala, ae, f. )er {tit el. Aile, f.
2. Aripci, la pen?. Pinna, ae, f. Zie aioffeber. Nageoire de poison.
3. Aripii la ferestra; cercevele. Regula, foricnla, ae. Valvae, arum, f. pl. Tie
aenfierNigei. Les battants d'une fenetre.
Aripatd, cu aripi, adj. I Alatus, pennatus, a, um. COeffilgeft. Alle, qui a des
rates.

www.dacoromanica.ro
30 Ar.
Aristocrat*, de particle ari4tocratii'. I Nobilitatis fautor, is, m. Outer @Sonnet
Der Wriftorratie. Ariatocrate, m.
Aristocrat leit, adj. I Aristocraticus, a, um. giriftefratig. Aristocratique.
Aristoeratia, privilegiulu boerilora . f Aristocratia, ae, f. )ie Wriftofratie. A-
riatocratie, la classe noble.
Aritmetioa. I Arithmetica, ae, f. Zie fRedynfunft. Arithmetiqu,e, f.
Aritmeticit, care scie aritmetica. Arithmeticus, ci, m. Z)er FReOenmeifier. Al
ritmetitien, e.
Arma. I Telum, i, n. Zee Geruebr. Arme. f.
Arnie I Anna, orum, n, pl. )ie Geffen. Armes.
Armata, armie. Exercitus, us, m. Copiae, arum, n. p1. f. Zit %rm. Ar-
mee, f.
Armentari*, magasina de acme. I Armamentarium, rii. n. Za0 3eugaue.
Arsenate, m. lieu 04 l'on garde lea armee.
Armentarinm, pentru marina. f Navalia, ium, n. pl. at 9:friend an ber
See, 213affen. Arsenal maritime.
Armasi, care porta armele Dommulut mil I Armiger, i, m. )er Saffentrdger.
Celui qui port lea armes de son maitre.
Armat*, part. I Armatus, a, um. Zemaffnet. Pourvue d'armes.
Arnie de tote felu. f Armaments, orum, n. pl. %acrid 03eter. Toute espece
d'arn's.
Armatures, in armare, armare. I Armature, ae, f. arma, orum, n. armatus, us, m.
)ie 1/3nuafinung. Armure, f. armee defensives,
Armenesee, adv. I Armenicus, a, um. VIrmenifd). Armenien.
Armen*. I Armenus, i, m. Zer 91rmenier. Armenien.
Armesariu. f Admissarius equus, i, m. Zer knitgft, epringenfl. Etalon, m.
Armezii, are. pe cineaa. I Anne, as, avi, atum, are. Aliquem armis instruo, is,
instruxi, structum, struere. 2emaubett betuaffnen. Armer, equiper quelqu'un.
Me armeni eu I Me armo. Arms. summo. Arma capio, is, cepi, captum, ca-
pare. eidi bnuaff nen. S' armer, se munir d'armes.
Armie, ostire mica. I Manus, us, m. Zie mine %rm. Troupe, f. un corps
de troupe.
Arnie in marfii la drama. I Agnem, minis, n. Zie %rime auf ben Marg.
Troupe en marche, armee en marche.
Arnie pede:stra, pe josh. f Exercitus pedester vel pedestris, m. Zie %rime au
&.13 L'infanterie, armee de terre.
Arnie, pe uscata, pe pamenta. I Exercitus terrestris. &nue au 2anb. Armee
de terre.
Armie calare. f Exercitus equester, tris, m. 9Irmee au 13ferb. Cavalerie.
Armie, in renda de betaie. I Acies, ei, f. Zie 601ad)torbtuntg. Armee rangde
en bataille.
Armie, pe mare. I Classis, is, f. Martimae copiae, navales copiae, arum, pl. f.
Zie atotte, bie eciffearmee. Flotte, armee navale.
Prefectura armelora, general comando. I Armortun praefectnra, ae, f. Za0
@eneral:Eommanbo. Prefecture des armea.
Armindenift, prima clic; de Main, Bantu profetii Eremia. I Prima dies mensis
Mail. )er erfle Zan im Mai. La premier jour de Mai.
Armistiti*, incetare de la arms. I Armistitium, tii, n. Induciae, arum, f. pL
Zer Vaffettfliqtaub. Armistice, suspension d'armes.
Armonie. Unire, invoire. I Harmonia, concordia, ae, f. Zie .tarmonie, ginfieffigfeit.
Harmonic, f. accord.
Armonie, a ctintarilora. f Harmonia, ae, f. concentus, us, m. Metobel Har-
monic.
Armoniosii, adj. I Harmonicas, a, um. S)arntottifc. Harmcmieux, suss.
Arnautil. f Albanus miles, tis, m. Vitbanefer. Albania.

www.dacoromanica.ro
Ar. 31

Arniclu, bumbacii vdpsitil. I Xilina colorata fila, orum, u. p1. 6erdrbte0 eaumr.
Fil 4 colon colorer.
troolIgarn.
Aroganta, semefie. f Arrogantia, ae, f. )er liebertnutb. Arrogance.
Arroganta, adj. I Arrogans, tie, m. Ilebermittbig. Arrogant, e.
Aromate, mirodenii. I Aroma, tis. Aromata, orum, n. pt. Mferiei Oieroilrge.
Arcrmates, parfumes.
Arpaealik. I Hordeum, i, n. 05erfle. Orge, I.
Arpin vHarfd.
Arms, cu arsa, cu toptanii, adv. I Summatim, universim. Uebe4aupt. Sommaire-
ment, en general.
Artie* I Ossiculum, i, n. Zait 23eintetn. Chalet.
Arsita. I Ardor, fervor, calor. is, tn. Zie tite. Ardeur, chaleur, f.
Ars* part. I Arsus, ustus, adustus, combustus, a, urn. 63ebnutnt. Braid; e.
Arsura, ardere, vArdere.
Artaga, mAnie, furie, etc. I Iracundia, ae. Intemperies, ei, f. Born, .923ut. Fa-
rear, caprice.
Arta, artifitiii, meseria. Ars, tis, f. Artificium, cii, n. Rut*, 13rofeffion,
I

bat; .anbtnerf. Art, m. profession, f. matiere.


Articula, gratnaticalli. Articulus, i, M. Zat (15enbiecbtatnort Article, m.
I

Articula, inchieeturd a credintif.. Articulus fidei. etauben1=2Ittifef. Article 4


I

la foie.
Artilerie, tunarie Torments., ornm, pl. n. Tormentaria res, ei. Tormentaria
I

are, artis, f. (65egit1iunft, bie Virtitterie. Artilerie, f.


Artilerista, tureen-6. Tormentarins, rii, m. Zer Ranonier. Artilleur, m.
I

Generali de artillerie. Rei tormentariae praefectus, i, m. )er Viz-tinnier


Veifter. Gdndral d'Artillerie.
Artists, maisterii. I Artifer, ficis, m. Zer Runnier, TReirter, ttanbmerfer. Ar-
tiste, artisan, ouvrier.
Artificial* adj. Artificialis, e. afinftfic4. Artlfteiel, e.
I

Ara, arare au Flagg. Aro, as, avi, Mum, are. Viciern, priiigett. Labourer, cul-
tiver la terre.
Aruncare, asarlire. Jactio, jactatio, jaculatio, nis, f. Jactus, us, m. zas
I

Serfen, eomeifien. Action de jeter, de lancer.


Aruneatorik. I Jaculator, is, m. Zer Serfer, eteinflofier. Celui qui jet, qui
lance des pierres.
Aruneare clava cu vorba, imputare. I Objectio, exprobratio, nis, f. 2) CT 93orr
rourf. .Reproche, m.
Arunca, are. I Jacto, as, avi, atom, are. Jacio, is, jeci, jactum, jacere. Con-
jicio, is, jeci, jectum, conjicere. Mitto, is, mini, missum, mittere. 3erfen,
fdpneiten. Lancer, jeter.
Amnesia, part. I Jactus, jactatus. conjectus, a, um. eetvorfett. fete, e.
land, e.
2. Arunca afard. I Ejicio, projicio, 2itt6Inerfen, 41ttauerverfen. Teter hors.
3. Arunea josit, lepcidti. I Abjicio, is, jeci, jactum, abjicere. Segtverfert. Te-
ter, jeter A bas, A terre.
4. Aruncii in/dun/Tu. Injicio, is, injeci, injectum injicere. tinein Merfen. Teter
I

au dedans.
6. Aruncii, inderilii. I Rejicio, is, etc. Batik! wafer. .Rijeter, jeter en ar-
rare
6. Aruneik mire. I Interjicio, is. etc. Btuifcbm Inerfen. Teter entre.
7. Amite* pe d'asupra. I Superjacio, is, jeci, jactum, jacere. Superjacto, as,
avi, atum, are. llebertnerfen. fetter par dessus, lancer par deans
8. Artmea in msg. I Sursnm versus jacio, in sublime jacio, is. 3n bie Obbe
merfen. Teter en haut.
9. Arunefi fn josti. I Dejicio, is, jeci, etc. taunter tberfen. Jeter en bail.

www.dacoromanica.ro
32 As.
10. Aruned, Cu petrii in eineva. I Lapides in aliquem conjicio, is, conjeci, jec-
tum, conjicere. Lapidibus aliquem peto, is, petii, tivi, titum, tere. eteine auf
.aentanben merfen. Jeter ou lancer des pierres sur quelgu'un.
Aruned octal imprejurii. I Circumspicio, is, spexi, spectum, spicere. CSidj
atfentf)afben umfeben. Jeter les yeux autour de soi.
Me aruncii intr'ung putii. I Salire in puteum. `.fin 18ruttnen fidj Werfen. Se
jeter dans un puits.
Arvund, ea-para. I Arrha, ae, f. Arrhabo, nis, m. Za0 Oanbgeib, ber. StauffOiffittg.
Arches, f. gage, m.
ArvunezI, nire. I Arrham do, das, dedi, datam, dare. tanbgefb geben. Ar-
rher, donner des arches.
Asein, aschid. I Assula, ae, f. Segmen, minis. Secamenttun, i, n. Schidiae, arum,
f. p1. Zer .tuitariutIra. Copeau, m.
Aseultare, pentru a audi ceva I Auscultatio, attentio, nis, f. Zie 9f ufmerffainfeit,
Attention, f.
2. Aseultare de porunca cuiva, etc. I Auscultatio, obtemperatio, nis. Obedien-
tia, obsequentia, ae, f. Obsequium, qui, n. )er (Mariam, bie gagfamteit.
Submission, obeissan.ce.
Aseultatoria, pentru a audi ceva. Auscultator, auditor, is, m. Zer SubBrer.
I

Auditeur, icauteur, m.
2. Aseultatorn, aupusii, adj. I Parens, obediens, obtemperans, obsequens,
tie, attentus, obsequiosus, a, um. aoigiam, gefprfam. Obdissant, e. alien:
tif, live
Aseultandit, cu ascultare, ado. I Obedienter, obsequenter, obtemperanter, mori-
gere. (l30ordpub. Avec oblissance.
Asetaltirs, are. pentru a au1i ceva I Ausculto, a$, avi, atum, are. Attendo, is,
di, tum, dere. tbren, 3u1bren, aufmerfen. Ecouter, faire attention.
Asenitil, de paring de &midi; etc. I Pareo, es, ui, ritum, rere. Obedio, is,
ivi, aura, ire. Obtempero, as, avi, atum, are. Obsequor, eris, secustus sum
sequi. wagen, gebordf)en. Obe'ir, se sournettre.
Aseundere. I Absconsio, occultatio, celatio, abstrueio, nis, f. Zie Zerbergung,
baS Zerffedeu, Zerbergen. Action de cacher.
Asenndetore, loci* de ascunsti. Latebra, ae, f. Latibulum, i, n. Abditum,
I

n. Cachette, taniere, f.
)er ecf)fupfroinfel.
AseundetOre, fernee. I Occultrix, cis, f. Zie Zerbergerin. Femme qui cache,
Aseundetor. I Absconditor, absconsor, celator, occultator, abditor, is, m. Zer
Zerberger, Ze4ebfer. Celai qui cache, receleur, tn.
Aseundia, dere. I Abscondo, is, di, sum, dere. Abdo, is, abdidi, ditum, dere.
Occulto, celo, as, avi, atum, are. Condo, is, didi, ditum, dere. Obstruo, is,
struxi, structum, struere. Abstrudo, is, abstrusi, trusum, trudere. Occulo, is,
lui, cultum, occulere. Zerfterfen, uerbergen, berbennficen. Celer, cacher, de-
rober.
2. Recipr. Mi ascundii. I Me abscondo, me abdo, me occulto, me abstrudo, etc.
eio uerfteden, ftdJ uerbergeu. Se cacher, se dirober.
Stall ascunsii. I Lateo, deliteo, es, tui, tere. Delitesco, seis, tni, rere. La-
ttto, lat'bulo, as, are. Zerborgen fiegen. Se tenir cache, etre cache.
Asennsd, part. I Absconditus, occultus, abditus, absconsus, abstrusus, celatus,
a, um. Serborgen, fgerftecft. Cache, e. cell, e. &robe, e.
Pre ascunsii, adv. I ()unite, celate, secreto, secrete, celatim, secretim, abdite,
latenter. tninnic4, uerborgen, inqgebehn. Secretement, furtivement, It la derobie.
A ascunde fuga, a fugi pe ascunsii, pe furifu. I Fugam abscondere furto.
Cacher sa full, s'ecarter furtivement.
.eitttlidi bayou ffieben.
A as ascunde 4n ore care loci I In aliquem locum se abdere. eidx an einen
Crt nerbergen. Se cacher en quetque lieu.

www.dacoromanica.ro
As. ns
A finea ceva asmeneil la sine. I Aliquid apud se occultare. trua3 bei ftcb
beinificb baften. Tenir secret, ten:r cache quelque chose.
A ascunde, a ingropa to pa-mantis ceva, in lades, etc. I In terra aliquid con-
dere. In area condere. flua begraben, ettvatt im Raften beipiten. Rnsevelir,
enterrer quelque chose.
A se ascunde in plidaire. I Se in silvam abstrudere. eicb in ben Oath
nerbergen. Se cacher, s'enfoncer dans une forit.
Asculisia, tcaupi vTaiuris etc.
Ascu(ire. I Exacutio, acrefactio, nis, f. Zie ecbtirfung. Action de rendre
aigu, e.
Ascutitor, cars ascute. I Cotiarius, rii. Acutiator, acutiator, acutor, is, m. Zet
ec4feifer. Emouleur, remouleur, m.
Ascutiti, ascutii v Ageritd, agerescu.
Asecurare, asicurare. I Securitas, tis, f. )ie eicter4eit. Securit6f.
Asecuriii rare. I Assecuro, as, are. R3erfid)ern. Assurer.
Me assecureui. I Me assecuro. eift 3criicijent. S'assurer.
Asefare, punerea in ordine a unoril lucr. etc. I Ordinatio, collocatio, dispositio,
nis, f. die Vefteffung, 91norbnung. Arrangement, m. disposition, f. action
de mitre en ordre.
17'Affeclare a durerilorrs, a valurilorii valinare.
3. Asetlare a drojdillorii la fundu, etc. I Subsidentia, te, f. )ie Wieberlaffung,
glieberfentung. Affaissement, abaisement, m.
Aseclatia, pusi bine. I Ordinatus, collocatus, constitutus, a, um. Thigeorbnet,
beftefft. Arrange, dispose, nay en ordre.
2. Alefatat linietitu, adj. Tranquillus, placidus, quietus, sedatus, a, nm.
I

l3eftiUet, berubiget, begiltiget. Calme, tranquille, apese, e.


Alefamgntfi, de scale, de spitaluri, etc. I Stabilimentum, i, n. Futdatio, nis,
f. iie etiftung, bie ®runbiegung. Fondation, f. etablissement, m.
Asesletoril, puitoris la radii a lucr. I Ordinator, collocator, dispositor, is, in.
Zer %Olefin. Celui qui met en ordre. qui dispose.
Alecletorii, ,fundator de scale, etc. I Fundator, stabilitor, constitutor, conditor,
is, m. Zer etifter, airunbfeger. Fondateur, celui quid fonds tin etablia
sement.
AlfecletorA a unei rescdle v alinalor u.
Affetla, are, punii la unri locii ceva. I Pono, is, sui, positum, ponere. Loco, col-
loco, as, avi, atum, are. 2egen, fe4en binfelgn. Mettre, placer, deposer.
2. Ales punii la radii. I Ordino, colloco, as, avi, atum, are. dispono, is,
posui, positum, ponere. in ordinem redigo, is, degi, dactuni, digere. Crbneu,
in Drbnung feign, befteUen. Ranger, arranger, mettre en ordre.
3. AtteilA, funclezii spitale, etc. I Fundo, as, avi, atum, are. Stabilio, is, ivi, i
tum, ire. Condo, is, didi, ditum, dere. etiften, @runbiegen. Fonder, etablir.
4. Ateiliti, face afeidantii de legi, regulamentii etc. I Instituo, constituo, is, ni,
tuturn tuere. Ordino as, avi, atum, are. 91norbneit, berauflatten. Constituer,
ordoner, itablir, fonder.
Recipr. me afellu, me odihnescd. Quiesco, is, quievi, quietum, quiescere.
(idj fe0en, fid) rubig neraiten. Se tenir en repos, rester tranquille.
Pe: Afecifite, cuilempiirate. Quiesce. eei twig. Rester tranquille.
Se afefle durere3 valines, alinare.
Me afeilg la fundii, pre,cum drojcliile, ect. Sido, Subsido, is, sedi, sessum,
sidere. (id) feta!, ficb niebertaffen. S'affaiser, oiler au fond.
Pe: A se afella la fundu vasulut I Sidere ad ima oasis. (id) im (3)eicbtrt
am $oben fepee, 3u Zobeit finfen. S'affaiser au fond du vase.
Asemenare. I Assimilatio, nis. Similitudo, dins, f. Zit (leitc41)eit,Werinfid)teit.
Ressemblance, similitude, f.

www.dacoromanica.ro
34 As.
Asemenare, nivetif. I Aequalitas, tis. *quad°, nis. corequalitas, tis, f. Iliireitteit.
kalitd, surface, plane
Asemeneaadj. I Similis, e. Consimilis, e. ./Equalis, e. Par, is, m 1331eid),
ttIntlic, Egal, pareil, semblable.
Aremenea, feed, ad, I Aequus, planus, a, urn. 133leic§, then. Egal, e, plaine.
Asernineas, adv. I 2Eque, similiter, simile, plane aequaliter, pariter unifol mi-
ter. (then, gfeic, gleid)faliO, ebettraffe. .tgalement, pareillement, semblubtement.
Asemenatil, potrivitii, part. I Assimilatus, complannatus, aequatus, a. uth.
03feicb gemadu. ileeimi/e, e. dgald, e. aplani, e.
Asemenia, are. facia pdmentului. I Aequo, coaequo, piano. complano, as, avi,
atum, are. Zergteicben, tibuticb macbett. Egaler, faire dgal, aplanir.
Asemena, cu alt einem. I Similis sum, consimilis sum. lateicliirtnig felt. Res-
ambler.
Pe: cu adverbii. A impeirti o prides aseminea I Aequaliter dividere praedam.
)ie Zeute gteicbfiirmig bertbeilen. Dither igalement le butin. Partager sem-
blablement la proie.
A asemena o arie, o facie de arie. Aream aequare. Zit Zenne Chen nub
I

gleidj Indult. Aplanir une airs.


Ei aunt aaeminea intre sine cu tipuld fi cu moravulii. I Eli stint interese for-
ma at moribus similes. Zie flub gfeidj an @eftatt unb einem
A sera. ado. I Heri vesperi. (*Dern Vlbenb. Hier soir.
Aseuire, 47181ifire. I Insu fire.
Alla, afa adv. I Sic, ita, utique. So, alto, auf foldp %rt. Ainsi, comme cem,
de cette numiere, de cette fagon, de la sorte.
Asia darn, adv. I Igitur, itaque, ergo. Sic ergo. /Alto, nun, forglic§. Ainsi done,
ainsi par consequence.
2. Ou intrebare, aria claret' I Ita ne? Siccine? non ne? 91Efo? fo? gett M?
nicbt mabr? Est cette aituriti est ce ainsi? eat it vrai?
Pe: Afia fact? afra to porta I Sic tine agis? eo ntacbft bu? fo filbrft bu bit
anf? Est ce ainsi que voua vous comportez?
AsTa cugeti? I Ita ne causes? eo meineft bu? Est ce ainsi que vows perm?
Asa*, toed de sclipare. I Asylum, i, n. Zer BuffucL)W-Vrt. Asile, refuge, lieu
de suretd, abri.
Aetna, asinfi vnagarii.
Asisderea, adv. vAseminea.
Asocieza, are, dais anti sociii, writ companistii main la driand, etc. I Socium
cuipiam adjungo, is, junxi, junctum, gere. 3emanben eitten liameraben geben.
Aesocier, donner pour compagnon.
211i asociezd di cu cineva, facii aocietate. I Societatem cum align° facio. Socie-
tatem conjungo. eico angefeliett. S'aasocier, former aocietd avec quelqu'un,
se joindre a qq.
Asocialle, tovardrie, etc. I Consociatio, nis. Societas, tis, f. Z)ie (33efefffcbaft,
23erinubmig. Societe, compagnie, association,
Asociatii, part. I Consociatus, a, urn. Bufammengefeliet. Aasocid, e.
Aspida. I Aspie, din, f. )ie Ztter. Aspic, sort de serpent,
Asprime, aeveritate. I Asperitas, severitae, austeritas, tis. Aspritudo, severitudo,
dinis, f. Zie etrenge, qrnftbaftigteit. Serveritd, austeriti.
Asp/lane, asprild, pe pelle, etc. I Scabritia, ae. Scabrities, ei. Asperitas, tis, 4.
Zie .torte, Die Spriibigreit. Aspdritd, ariditd, dwreter, f. &pre.
Aspresea, prire. I Aspero, exaspero, as, avi, atum, are. .art macbett, raub
=ben. Rendre apre, dure.
Aspru, aeverii, rid, adj. I Asper, ansterus, severus, acerbus, rigidus, rigurosus,
a, um. Scarf, ftreng, unglimpflid). Sever, rigide, rigureux, ease.
Aspru, la pelle la scdrici, la pipditii, etc. I Asper, durus, a, um. Raub, ()art.
Rude, dure, raboteux, apre-au toucher.

www.dacoromanica.ro
As. 35

Aspru, adv. i Aspere, dare, severe, duriter, severiter, acerbe, rigide. Rauh,
bad, ftreng. Severement, durement, rigureusement.
Aspumare. I Spnmatio, expumatio, nis, f. Zie echtiumung. Action d'ecumer.
Aspami, are. face spume. I Spume, eximmo, as," avi, atum, are. ethtiumen.
Ecumer, jeter de l'ecume.
Asia% li, adv. I Hodie, hoe die, hodierno die. .tente. Aujourdhui.
De aatildi adj. I Hodiernus, a, um. .eutig. D'aujourdhui.
Pe: pio de wadi. I Dies hodiernus, Z)er heutige Zag. Ce jourdhui, (le jour ci,
De astddi inainte. Ab hoc die, a hodierno die. .18ou 4eute an, in &dui*.
D'aujourdhui, dorenavant.
AstA adra, adv. I Hodie vesperi, Lac vespera. .t,eute Menb. Ce soir, au soir.
Asteptare. I Exspectatio, praestolatio, nis, f. Zie gravartung. .Altente, f.
AsteptAtoret. I Exspectator, is, in. Zer grtvarter. Cellui qui attend.
Asteptatdre, I Exspectatrix, cis, f. )ie grtvarterin. Celle qui attend.
Asteptati, part. I Exspectatus, prrestolatus, a, um. grwartet. Attendu, e.
Asteptal, are. I Exepecto, praestolo, as, avi, atum, are. Praestolor, aria, ants
sum, ari. Opperior, riris, opertus sum, opperiri. Mitten, etmarten. Attendre.
Asteptia, din 11i in 11i. I Diem ex die exspectare. Zen Zag au Zag marten.
Attendre de jour en jour.
4steptA pentru ca sit acid. . . I Exepeeto ut edam. act) ermarte, um 311 Iniffett.
J'attends pour savoir.
Asteptit scrisdre de la cineva. I Litteras ab aliquo exspectare. ten entattbent
R3riefe ermarten. Attendre dee lettrea de quelqu'un.
A aatepla pind la snediulu nop(il I Usque ad mediam noctem exspectare. Zit!
Eitternatht in marten. Attendre jusqu' h minuit.
Asternere a patului. I Lecti sternum, nil, n. Zee Ffiett machen. Action de
faire is lit.
2. Asternere a mesh. I Instructio, nis, f. Zie Zilthbetfung. Le couvert de la
table.
Asternii, nere, patu. I Lectum, stern, is, stravi, Stratum, sternere. Za0 f8ett
macen. Faire is lit.
Astern* masa. I Mensam sterno, consterno. mouse= instruo, is, struxi, structuna,
struere. Zen Ziith beden. Mettre la table. dresser la table.
Care astern patu. I Lecti sterniator, is, in. Zer Zettmafter. Ce lui qui fail
is lit.
Asternatore, a patulut I Lecti sterniatrix, cis, f, Zie Ziettinc4erin.
Celle qui fait is lit.
.Asternuti. I Stratus, us, m. Stramentum, i, n. Zie etreuung. Lit, couche,m.
Tole de alternuta. I Stragula, lectisternis (arum, pl. n. Zat fflett3eug, Zett1
g etv au b. Linceuls, garniture de lit.
Asternutil, cu face la pamentii. Humi prostratus, a, um. Bn iBobett
gemorfen. .Prosterni, e.
Astapare. I Stipatio, obstructio. obturatio, nie, f. Zie Zgerflopfung. Action de
boucher.
Astupatii, part. I Obstructus, obturatus, a, um. Zerftopft. Bouchi, fermi, oba-
trud, e.
Astupti, are. I Stipo, as, are, n. Obturo, as, avi, atum, are. Obstruo, is, struxi,
structun, struere. Buftopfett, nerflogen. Boucher, toanponner.
Astupuld, cloptid Obturaculum, Obturamentum, i, n. Sher etiSpfei. Bou-
chon, tampon, m. vdope'.
Asadare. I Sudatio, desudatio, nis, f. Za0 ethivitett. Action de suer.
Asudatoria, care asudd. I Sudator, is, rn. Zer edAnitger. Sujet a suer.
Asudatorita, ce face a asuda, de asudatii, adj. Sudatorius, a, um. aunt
I

ecittriten bienfid). Sudorifique, qui fait men

www.dacoromanica.ro
36 At.
Pe: Doforie de aaudatii. I Medicament= Sudatorium. Zie ed)miloiranei.
Rem&le a suer.
Asada, are. I Sudo, aestuo, as, avi, atom, are. Sudorem emitto, is, misi, mis-
sum, miftere. etblni4en, Itttneifien. Suer.
Asunatorlu, adj. I Sonorns, a, m. Sonans, tis, o. f. Zitenb. Sonnernt, e.
sonore, retentiasant, e.
Agoura*, are. I Sono, assono, adsono, as, nui, nevi, nitum, nare. Sonitum edo,
is, edidi, editum, edere. ZOnen, ertiinen, fdjalleu, ericaffen, Tlingit. Resonner,
rdtentir, rendre WI son. vresunii.
Asnpra, improtiva, contra, v, Improtiva;
Asuprese*, naplistueacii, calomniezu. j Calumnior, aria, atus sum, ari. False
accuso, as, avi, atum, are. atiffd)ficri beguthigen. Calotnnier, accuser le tort.
Asupresra, cu greutciti vapari.
Asuprire, calomnie. Calumnia, ae, f.
I actifciry Vegulbigung. Calomnie, f.
Asupritor. I Calumniator, is, m. )er fat* VefOuthiner. Calomniateur, celui
qui calomnie. vnepilstueacti.
Asurdesea, dire, pe eineva. Exurdo, as, are, n. Aliquem surdum reddo.
I
Surdum officio, is, etc. 2emanbett tad tttOert. Assourdir quelqu'un. _Ren-
dre sourd.
Asurdesell, eii. I Surdesco, is, dui, scere. Taub ruerben. S'assourdir, devenir
sourd.
Asurdlre. j Surditas, tis. Surdigo, finis, f. Zie Zaubbeit. Sourdite, f.
AsvArlik, amoncii varuncti, averlii.
Atwell, are, pe inimicic. Adorior, riris, adortus, sum, riri. Aggredior, deris, ag-
I

gresses sum, aggredi. Zen aeinb angreffen. Attaquer l'ennemi, marcher


contre.
Attica, sb. I Aggressio, provocatio, nis, f. Aggressura, ae, f. Zie Wngreifung.
Attaque, f.
Atestatii. I Attestatum, i. Testimonium, nii, n. Za0 Seugnift. Attestation, td-
moignage, preuve,
AtAta, adj. I Tantus, a, um. (o biel. Tant, e.
Totii atgta. I Tantus dem. ben fo Piet. Autant, e. le mime.
Cu &eta preciu. I Tanti precii. Um fo Mei. Si cher.
Cu atgta mal vertosii. J Tanto magis. Zefto Heber. D'au Cant plus.
Alga bang. i Tantum pecuniae. C5o biel (c1b. Tant d'argent.
De atgtea ori. I Thntis vicibus, -toties. Coo oftmai. Autant de foie.
Meta stings varsatil fn yang. I Tantum sangvinis perditum. Coo tliel Slut
berforen. Tant de sang verse en pure perte ou inutelment.
De nattitii. Tantum. Tam multum. eb bid.
Intr'atgea me tenni. I Tantopere vereor. `2dj fiircte mid) fo febr ba0 Je
crains tenement que...
Atetutil, dimin. I Tantullus, tantillus, a, um. Coo tueitig. Si peg, si petit, e.
Ateta timpii. i Tanto tempore. Tam diu. ea lenge. Si longtemps.
Pe: Atgta tempti a trilitii? I Tanto tempore vixit. Tam diu vixit. eo Lange
tjat er getebt. Il a vicu si long temps.
Atingere. I Tactio, nis, f. Tactus, contactus, us, m. Zie Zerilbrung. Attou
chement, m. action de toucher.
Atingd, gene. I Tango, is, tetigi, tactum, tangere. Attingo, is, attigi, attactum,
attingere.Contingo, is, contigi, tactum, tingere. Pertingo. WitriOreit, beritigen,
bacillar. Toucher, atteindre.
Atingator*, ce se pole attinge, adj. I Tangibilis, e. 91nriOrbar, tarirbar. Tan-
gible, qui peat etre touch; e.
AtingAtorfi, care atinge. I Attingens, contingens, tis, o. Zee ettva8 rit§ret.
Celui qui touche, cells qui touche.
Aline*, part. I Tactus, attactus, contactus, a, um. eerilbrt. Touche, e. atteint, e

www.dacoromanica.ro
An. 37

Pe: qi gain orbs atinge qudnd fi quilndis grituntele. I Tangit inter dum caeca
gallina granum. Audi bie bfinbe Jenne beritbrt main mat bao Sibrrifein. Au..-
ai l'aveugle poule touche is grain quelque foie.
Atinttre, cu ochii la ceva. Contemplatio, nis, f. )ie Oetrarbtung. Contempla-
I

tion action de regarcler attentivement.


Atintitorii. I Contemplator, is, in. )er f8etradjter. Contemplateur.
Atintitore. I Contemplatrix, cis, f. Zie Zetrubterin. Contemplatrice, f.
Alintiti, part. I Contemplates, a, um. 23etred)tenb. Celui ou cells qui a con-
tempW.
Mint*, tire, ochii la ceva. I Contemplor, aris, atus sum, ari. Observo, as, .avi,
atom, are. R3etrubtett, befeben. Contempler.
Atinteseil, cu pusca. vochleacti. Atipeecti vdormitexii.
Asitsi ji clericals' Atfrn vatarnti.
Annan, carts, mapd. I Atlas, antis, m. (tin 2aubfartenzZucb. Atlas.
Atlas*, melees.. I Pannus sericeus atlas dictns, m. tad Wtta6.18eug. Etofe de
8028.
Atmosfern. I Atmosfrera, ae, f. Circumfusus, air, is, m. VItmefOlire, 2uft bie
rbe umgiebt. Atmosphere, f.
(Atmasferd, Aerulu cu care e.ste globulti peimentulu( infeifuratii).
Atmoaferie*, adj. ce priv. la. atmo.ferd. I Atmosfmricus, a, um. Bur tuft
g g Atmoapherique.
Atom*, are. &lads atornatii de ceva, accitatii. Pendeo, es, pependi, dere, n.
I

propendeo, es, di, sum, dere. tiangen. Etre suspendm, e. valtele spdntluru
Atdrn*, saint aplecald siii povernitii spre o parte. I Propendeo. Inclinor, aria,
atus sum, aH. ®eueigt rein. Incline, e, dtre inclini.
& Iota ficittorg. I Omnicreator, is, m. Zer ecriblifer alter '.tinge. Le crdaleur,
qui sr& toutes chases.
Atotul puternicii. I Omnipotens, tis, o. 2Iffmticbtig. Tout puissant.
Atot* puternicie. I Omnipotentia, m, f. Zie gifimadjt. Touts puissance, f.
Allot* nriscatora. I Omniparens, tis. Omnigena, m, in. 9111e8 3cugenb. Qui pro-
duit touts. chose...
Atotti sciutor. I Omniscius, a, urn, adj. 91fItniffetib. Qui sail tout.
Atoll* aciinici. I Onmiscientia, ae, f. efitniffenfieit. Omniscience, J.
Atot* iiitorii. I Omnitenens, tis, o. 910gemaltig. Qui tient tout.
*tot* raincatord. I Omnivorus, a, um, adj. )en elle§ frit. Qui mange de tout.
Atractinne, atragere. Attractio, Adtractio, nis, f. Zit .c?crau3ie19ung. At-
I

traction, f.
Attragii, gere. I Attraho, Adtraho, is, attraxi, tractam, trahere. 9.fn fie) aieben.
Attirer, tirer a soi.
Attuncl, adv. I Turn, tune, illo tempore. Zan; bamale. Lore, dor., en Ca
tempo la.
De atuner, din tempts acela. I Illins tempoHs. Zamalig. D'alore.
De atunct I Ab illo tempera. eeit ber Best. Depuis.
Pe: De la zidirea Rome( I Roma condita. Oen ber etifhtng ber etabt Rom.
Depuis la fondation de Rome.
A*, sea, (conjuntio).Aut, seu, sive, vel. Ober. On.
Pe: Aatiffli 8dii mane. I Ant hodie ant eras mane. qnttoeber beute ober morgen.
Soil aujourdhui ou demain.
Andire. I Auditio, nis, f. Zae &Pr. Ouie, f. action d'entendre.
Att(iire, awns- I Auditus, us, m. Zas3 Olken. Ouie, f.
Auda, flire. I Audio, is, ivi, itum, ire. token. Ouir, entendre.
Se aude. I Auditur Eau bort. On entend.
Pe: Eli am auplitu adesse on vorbindii. I Stepe narrando audivi. Zitmat babe
id) gebort fagenb. J'ai souvent oui dir.
Andil grew, assevole. I Graviter audio. 3171) Pre fcipver. Tentend dificillentent.

www.dacoromanica.ro
88 Au.
Alas lit*, part. I Auditus, a, um. ge§iirt. Entendu, e.
August i, Zunis de tiara. I Mensis Augustus, i, m. Calenclaa Augustae, Sextilis,
is, tn. )er eommermottat Mtguft. AMU, m.
Aurarlu, care adund aura din nesipd, care spald awl I Aurilegus, Aurilegulus,
i. Aurilotor, is, m. Zer ©tattier, @olbruilitter. Orpailleur, qui recueille d'or
dans lee rivieres.
Auraria, juvaergiii, lucratar de aura. I Aurifex fide. Aurarius, iii, m. aurarius
faber, bri, m. Zer @otbicbmieb. Orfdvre, m,
Aurescii, rire. I Auro, inauro, as, avi, sum, are. &rgofben. Dorer,
Aurescii o icons. I Imaginem, vol iconom inauro. in R3itb bergathen. Dorer
une image
Aurire, I Auratio, nis. inauratio, nis auratura, ae, f, Zie SBergolbuno. Doreur.
Auritorik, care auresce. I Aurator, inaurator, is, in. )er V.3ergelber. Dorm., m.
Auritit, part, I Auratus. inauratus, a, urn. Uebergelbet. Dont, e.
Auritore, femee care auresce, care vitae juvaeri. I Auraria, ae. Zie R3ergolberin,
bie bergothete Cam. adyn bertauft. Bijoutiere. femme qui fait commerce de matie d'or.
Aaron*, cu multi aura, adj. I Aurosus., a, um. f8e0 @IAN eotbreic4. Riche
en or, plein d'or, qui a beaucoup d'or.
Pe: Rtiutii Nibs este aurosii. I Nilus net aurosus. Zer g2itftufi ift gotbreidj, Le
fleuve du Nil eat riche en or.
Auria, de coldrd aurului. I Aurosus, aurulentus, futtma a, um. @otbfarbig. De
couleur d'or.
Pe: Materie sera stofd aurie, de coldres aurului. I Pannus aurulentua, Textile
aurulenturn. Zer golbfarbige Bata. Etoffes de couleur d'or.
AurmAtorfi, cane de venatii etc. I Odorisequns. a, um. Odorisequens tie. o.
Zem @erucb nacbtotgenb. Qui suit le vent, qui suit to la piste.
Pe: Cdnii care aurora. I Canes adorisequi. Zie ebilrbmthe. C7ttert qui suivent
is la piste, chiens de chum.
Aurma, mare, a merge pe urma, ila urma. I Sagio, is, ivi, itum, ire. Odorisequor,
erie. secutus sum, eequi. Odoratu investigo, as, avi, atum, are. Odoratu in-
dago, as, avi, atum. are. eptiren, flaubern, bem (33eruc nadjfotgen. &vivre
apres l'odeur, auivre a to piste.
Pe: Ducii urma cuioa. I Vestigium cujuspiam sequor. 3entattbetn auf ber Spur
tmcbfolgen. Suivre la trace de qrselqu'un.
Aurora, fliorile. I Aurora, ce, f. diluculum, i, n. Zie Eftorgenrotbe. Aurora,
Aurora arnica muscelord fi apta pentru rugaciuni. I Aurora music arnica et
apta precibus. )ie Vorgenflunb hat (otb im Bud. L'aurore est Comae des
muses et convenable A prier Dieu.
Auroreik, frumosis ca diorite, adj. I Aurorens, a, um. ed)iitt Pbie bie 97lorgettz
a*. Beau comme t'aurore.
Auri, metald . I Aunun, ri, n. Za0 Oolb. or, m.
Mind de aurii, bale. I Auri fodina, ae. Auraria, ae, f. Zie @orbgiuhe. Mine
d'or.
De aura adj. 1 Aureus, a, urn. 930U @db. D'or,
Pe: Ineld de aura. I Annulus aureus. Zen 40ibrittg. Bague d'or, anneau d'or.
Foie, hdrtie de aunt. I Bractea aurea. )a5 ®otbblatt. Feuille d'or.
Fird de aunt. I p41um aureum, elolbfaben. Fil d'or.
Hirtie auritd. I Charta aurata. Za0 ©olbpapier, bergotbete0 q3apier. Papier
dord.
Fabrics" de aura. Auri fabrics, Aurifichia, ae, f. Zie @olbicbmieberei, (3jo1b::
I

KmiebMerfftatt. Boutique d'orfevre.


Producdtord de aura adj. I Aurifer, a, uni, ®otb tragenb. Qui produit de
l'or.
Pe: Bid produce:tor de aura. I Rivns aurifer, &BMWS aurifer. qiit aluP bee @bib
Pitt fici) filbrt. Fleuve qui rout de l'or, qui produit de Carr,

www.dacoromanica.ro
Ba.
Aura netopitii, aura pulvere. I Anrum pulvereum. Zer ®ofbfictub.
... 89

Or en
poudre
Topitori de aura. I Anti lignator, auri fusor, is, m. auri coctor, is, m. Zer
@otbfoInnefaer. Fondeur d'or, fondeur de nuttiere d'or.
'Pip luta de Ca (a ovreitord in desertit. I Vitulus aureus. Zug golbene Stab.
Le veau d'or.
Austru, ventii de la amerli. I Anster, tri, m. Jet Illittager.233inb, eitbr133inb.
Le vent du midi.
Austral*, despre melte fli adj. I Australis, e. Meridionalis, e, ffitittagig,
Meridional.
Austria. I Austria, ae, f. Zefterreicb. Autriche.
Austriaca, ce priv la Austro adj. I Austriacus, a, um. 3Dellerreiifet. Autri-
chienne,
Austriaefi, 8b, omli de Austr. I Austriacus, ci, m. din Defterreicter. Un Au-
erichien.
Pe : Imperiuld Austriaca. Imperium Austriacum. Zefterre4ifefm5 gaifertfutm.
I

L'empire d'Autriche au autrichiene.


Autor, a unui lucre. I Auctor, is, m. I)er Urban, etifter. Auteur, inventeur.
Avaritia, egarcenie. I Avaritia, ae, tenacitas, illiberatitas, tis, f. Sordes, ictut pl.
)ie Surgbeit, nicrereir bet (43ei3. Avarice. f. ldsine.
Avarii, sgarcitd, adj. I Avarua, argenti cupidus, praeparcns, a, urn, tenet; cis, o.
tbei3ig, gefbgierig. Aware, qui a un attachment exeeeif pour lea richesse.
Avere, a unui tucrii. Habitio, nis, f. Zag nbett. Action d'avoir.
I

Avere, bogd tie, v.avutie, bogatie.


Avid*, lacomd, adj. I Avidus, cupidus, a, um. Zegierig. avide. v Lacomie.
Avutie. avere, bogalie. I Habentia, ae. Opulentia, ae. facultates, opes, um. for-
Ulnae, divitiae, arum, ph f. bona, orum, pl, m. abundantia, ae. copia, ce. f.
copiae, arum, pl. f. pecunia, ae. magna pecunia, f. grandis petunia, f, anrum,
L n. magnae divitiae, summa copia, f. ilielif)timm, Zermogen, tiab unb Gut,
ecooe unb Gaiter.
Camara regale'. I Regalia gaze. St onigtieber eoatt. etc. Richekes royale:,
richesse, abondance de biene, fortunes.
Avuta, bogatit, adj. I Dives, vitis. Locnplos. tis, o. Opulentus, pecuniosus, a,
um. Mid), zertubgfic4. Riche, opulent, pecunieux, euee.
Animal, pane ne dospitii. I Panis azymus, penis non fermentatus m. Ungefiluer-
tee Grob. Pain azyme, pain sans levain.
Ne dospitii, adj. Azymus, a, um. Ungefliuert. Qui eat sans levain.
AzuriuI, Zn coldrea cerului I Cceruleus, a, m. timmelbfau. Azure, bleu clair
couleur du del.

B.
Ha. Ba nu, particuld negativd edit' adv. I Non, hand, minim; nequaquam. 9lein,
nicbt, fentemego. Non, ye pas, non pas.
Pe: cii" eerie? ba nu. I Scis scribere? non, neguaguam. Stnunfl bu fcbreiben?
912eitt. Saves vous emir? non, non pas.
Ba ants, adv. I Quin imo, imo vero. eager, abet ja, ja, niefm4r. Bien plus,
de plus, male au contraire.
Baba, femee betrend. i Anus, us. Vetu la, a, f. ('in afte0 Seib. Une vieille
femme.
Baba*, zechfe, tundra. I Palle, ce, gausapa, se, f. Vie 63ube, ein grace afetb,
ein ft3auernr-Eantef. Manteau growler pour les payaans.

www.dacoromanica.ro
40 Ha.
Imbrdeatal cu babaic. I Gausapatus, a, um. nit einem aottigen ante oeffeibet.
Vetu d'un tnanteau grassier.
Balbesce, ca babele, ca adv. I Aniliter. %ft lueiberig. A la maniere de vieilles
femme*.
Betrineta babelord. I Anilitas, tis, f. Wire 53eiber Belt. Viei lime des
femmes.
IlAbescii, adj. I Anilis, e. Wit betteliA, alt Meibi4. De vieilles.
Pe: Povestiri bawl: I Aniles fabullre. 9Ifte Veibee Efltifiefein. Cantu de bon-
ne* lemma.
liabliA, bad de acursdre. I Profluvium, vii, n. foria, se. Alvi profusio, nis, f.
Ventris fluxus, us, m. Zee Zurdyfauf. Flux de venire.
111ocalaureatit. Baccalaureatus, us, in. Zer Zalafaureat.
I Baccalaureat.
BileAnie. I Aromataria officina, se, f. Zee 63erouralaben, Epicene, f.
Bacanit. Aromatarius, rii, m. Zee 17fiemileafAnbfee. Bpica,re, m.
I

Bactu, care face brinza la stand. I Casearius, rii, nt. Caseorum formator, is.
Zee Stiifcmatber. Fromager, m.
Bac lila, singe la doled, etc. Congiarium, rii. Corollarium, rii, n. Zao
I

Zrintgetb.Pour boir.
Blade, frate mai mare. I Frater major natus. Zee liftere Q3ruber. Frets plus age.
nagagia vai/i/arfu. I Impedimenta, orum, n, pl. Sardine, arum, pl. f. Zit
R3agage. Bagage d'une amide.
Klagagiu, 86u calabalicu unui cilliitorii. Sarcina, sarcinula, se, f. Zie 3ilrbe,
I

ba0 Ziitnbef, ba0 R3iinbfein. Petit &wage, leger bagabe.


IllaerA, chiotc;e.Linea, an, f. ate 43mbe. Bandeau, bandelette, f.
Baenut0. I Lineola, ea. Ligula, an, f. )as; illinbc4en, edpliird)en. Bandelette.
Iliagare de semi. I Attentio, consideratio, observatio, animadversio, circumspec-
tio, contemplatio, inspectio, nis, f. )ie 21ctung, 9.fuimerfung, illemerfung,
58ebacttfamfeit, Zeobad)tung. Attention, observation, consideration, reftexion,
rimarque, f. twin, m. inspection, 1.
IlAgare de vind, invinoviifire vvinovdlire.
Iliagatorti de send vobservatord.
Inagare, punere in ceva, sabia fa tecd, vinu in ploscd, etc. I Impositio, immissio,
injectio, introductio, nis, f. Za0 .tineintEntn. Action de mettre dans . . .
Ilfigare, a ape/ etc. intr'vnii vase. I Infusio, nis, f. Zit (Einfe4ung. Action
de verser clans.
Hagare a area- pe urechla acului. I Fill per acum inductio, trajectio, con-
jectio, nis, f. Vtabefe ginftibefung. Action de passer un ft par le trou d'une
aiguille.
BagatelurrI, juccirii, I Gerrte, nave, quisquilire, arum, f. pl. 3offen, unnittficfp
)inge. Bagatelles, eornettea.
nagd., are. nittna in gnu, sabia in teal, etc. I Indo, is, didi, ditum, dere Insero,
is, rui, sertum, serere. Immito, is, misi, missum, mittere. Impono, is, sui,
situm, ponere. Injicio, is, jeci, jectum, injicere. eint§un,§itteintipttt, einfleden,
binein fi4ren. Mettre dans, jeter dana, inserer, introduire, fourrer.
Pe: A bap sabia in tea. I Gladium in vaginam recondere. Zao eArvert
tvieber etnfteden. Bemettre Cep& dana is fourreau.
a bags vinu in plan& I Infundere vinum in lagenam. )en Beitt in *laic en
olefin!. Mettre de vita dans une bouteille.
A baga facia prin urechfa acului. I Fillum per foramen acne trajicere. Zeu
Bruirn buedi bait WabefiAr aiefien. Passer le fa par 63 trou d'une aiguille.
A bags buccitura in gurci. I Offam vel cibum in os indere, inserere. Zen
58ifien We Rant §inein Olin. Mettre un morceau dans la bouche.
Raga /a rii pe cinema. I Quempiam in malum conjicio, is, jed, jectum,
jicere. annanbeu in@ llebef itilraen. Teter quelqu'un dana le malheur.

www.dacoromanica.ro
Ha. 41

Hag& de sena, feat sews. I Attendo, attentionem faeio. Observo, animad-


verto. 9t ten, act geben. Faire attention, etre attentif.
Hag caru in curte. I Carrum in aulam induco. )en Own in ben Oaf
binein f itljrett. Faire entrer is char dans la cow.
Bag& in semi, espectezd pe cineva. vrespectezd.
Me bagil eu undeva vintru.
Hale de metald, mind, vita% I Metali voila, re. Metali Fodina, m. Fosaa, te, f.
Zie @rube, bag Zergmert, bie @r89rube. Mine de metal.
Hale de aura, de argintil vAura, Argintd, etc.
Spiritu metalicu, ndlucti care se aretd minarilord. I Demon metallicus. Spiritus
metallicus. )er Zergtuerfz@eift. Le genie des mdtaux.
Hale de sceildatd. I Balneum, i, n. Balnese, arum, f. pl. Zag Bab. Bain, nt.
Ha lessen, lucrezti la. o mind de metald. I Fodinam colo, is, lui, cultum, colere.
58ergbauen. Exploiter une mine.
Me bdiezti, me acaldd vscaldti.
Hal de apd minerale vindecdtdre. I Aquae medicatze. Aquae suphurein.
brunnett. Eaux mindrales.
Bai calde de nature. j Thermae, arum, pl. f. Aquas cads:). Aquas calidas. Aquae
ferventes. Barme Ober, may bon %Our mann flub. Themes, sources
d'eau chaude, bains publiques, sources minerales.
A merge la bal. I Ad aquas ire. Ad aquas pergere. Bum Zab geben. Alter
aux eaux minerales.
Feed bale, me scaldi4.1 Lavor, aris, lavatus sum, lautus sum, lotus sum,
lavari. eici) baben. Prendre un bain.
Feed bdi multe, deed. Balneo frequentiore utor. Dittnal fit§ baben. Pren-
I

dre beaucoup de bains.


Fact/ bale rece. I In frigidam square me lavo. etc) int fatten Saffer babett.
Prendre un bain froid.
Fwt/ bale caldd. I Calida ]avare se aqua. eid) in Marinelli nailer baben.
Prendre un bait; chatul.
Hale de aburd, de asudatd. I Assa, ortup, n. pl. Vaporarium, rii. Sudatorium,
rii, n. eittritbant, edpuitftube. Etuve, bain de vapeur, bain a suer.
Dalai*, copia vpreatcd.
Baiela, minariu. care lucrd la metaluri. Metallurgus, gi. Metallicus, ci. Me-
I

tallarius, rii. Fossor, is, m. Zer Oergmann. Mineur, m.


Biljenarlu, pribigd
Billauril. I Draco, nis, m. Zer )rad)e. Dragon, m.
Ballfielurese&, rire. vorbescd nimicuri. I Blatero, as, avi, atom, ye. Garrio, is,
rire, n. ectraten. Bavarder, babiller.
HalileArire. I Blateratns, us, M. ectutiterei. Bavardage.
Hillaearitorin, palavragid. j Blatero, nis, in. Garrulus, i, m. Zer eciproiiter.
Bayard.
Balamale, Fifini la tie etc. vTitini.
Balarli, buruenI, vburueni.
Malcom-a, ternatit. I Pergula, te, f. Menianum, i. podium, du, n. Zer %flan.
Balcon ou galerie exterieure.
Bale, scuipatit. I Salivm, arum, f. pl. )er @eifer, ber Speisbei. f. have, f.
Halega. I Stercus, oris. Excrementum, ti, n. Zer Rift, Mot4. Fiente, f. ex-
crdment m.
Balega de cold. j Stercus equinum. Zer 93ferbefot§. Fumier de cheval.
Halega de vacs. I Stercus vaccinum. Zer Stabinift. Furrier de vache.
Halega de due. I Stercus ovinum, n. i)er ec§aftttift. Fumier de brebis.
Balegii de pored. I Succerda, se, f. Stercus suilum, i, n. Zer 60meinfot§
Fumier de cochon.
6

www.dacoromanica.ro
42 Us.
italegariu, guno(u gramaeld'. I Fimentum, ti. sterguilinium, nil, n. Stercoris
acervus, i, m. Zer Rifibaufen. Amas de fumier.
Uslega, de copra, de epure etc. vccicarefla.
Us legal, are. lam' balegii, me balegii. Stercus facio, is,
I
feel, factum, facere.
Caco, as, avi, atom, are. Sniften, pierOnt, fcbeifien. Fielder, rejeter la flange.
Ualegatal, mdnjitu, vimblitegatfi.
Uslena, I Balcena, m, f. Crete, n. Indeclin. Cetus, ti, m. Zer 923afffifcb. Baleine.
.De balend, adj. I Balcenarius, a, um. 923a0 tom 2Baliffcb ift. De baleine.
Pe: Bastond de cad de balm& I Virga balcenaria. eta) bon Wifcbbeitt. Baton
d'as de baleine.
Balmolfi, mancare facuta cu smentaa acres* Ire cu ma7aiu. I Puls punica, e
farina et flora lactic prmparata. dine mit TRifibrabm fcfpnactimit aubereitete
ufurut=9:ReVipeile. Bouillie preparde avec de la creme.
Halos* aerostatd, vaerostatii.
curgerea balelora. Salivatio, nis, f.
I Zie (geiferung, epeiceifinp. Sa-
livation, ecoulement de la so2ive.
Bfilonii, adj. I Salivosus, salivarius, a, um. 13eiferig. Baveaux, max.
nalsantinal, o plamta IBalsamina, re, f. `.Jed R3aCiamtraut. Balsamine, I.
Bahama.. I Balsamum, i, n. Zer 23alfam. Baume, m.
Ualsamire, a unui corpd mortis, etc. I Balsamatio, nis, f. Conditura, re. )ie
Zalfamirung. Embaumement, m. action d'embaumer.
Balsam:ell, de balsamic, adj. I Balsamicus, balsaminus, balsameus, a, urn.
210 23affam gemadjt, sum 3ug= geVirtg. De baume, balsamique.
Balesmesefi, mire, ma carpi mortis. I Mortuum corpus balsamo condi°, is, ivi,
itum, ire. bitten tobtett Stbrper batfamiren. Embaumer un cadavre.
Balsam* arbore care produce balsamic. I Balsamum, i, n. Zer 23airambaum.
Baumier, arbrisseau qui produit de baume.
Unita, lacii. I Stagnum, i, n. Lacuna, re, f. Zie $flite. Eking, lacune.
Bal 4a111, adj. patatii, cu pete. I Ravus, a, um. Zuntelfaring. CIris, e.
Cu pete albe. I Qui albas maculas habet. Velibe bie tvelen 43ffecren oat. Qui
a des lathes Manes.
Baltosii, adj. I Stagnosus, Aquosus, a, um. Gumbfg. Marecageux, ewe.
Haltuire, viirsare afara din albie a unui rtii etc. I Exundatio, inundatio, nis, f.
Zie lleberidnuetmnung. Ddbordement, inondation.
Me baltuescd, and din albie. Inuudo, exundo, as, avi, atum, are. Ileberftrik.
I

men, tiberfdnnemmen. Inonder, se ddborder.


Pe: Jihad' Dambovita s'a bcVeuitii, s'a versatd. I Fluvius Dimbovica exundavit.
Zer atu0 Zimbootta ift Ubetitluvemmt. Le fleuve Dambovita west &bora.
Ualtuitik, part. I Stagnatus , inundatus , exundatus , a , um. Snit 223affer
fiberiduvemmt. Debora', e. inondd, e.
.De &alai ce fine de balta. Stagneus, a, um. Bur $fille geborig. Qui con-
I

cerne la lacune.
Pe: Locuitorii in balta, de bald, brdsce etc. I Stagnicola, m, f. Wm Gee Mobnenb.
Habitant de lacune.
Balt, jocii de petrecere Lin carnavalii, etc. I Chorea:: arum, f. pl. Solemnis sal-
tatio, nis. Festivitas saltatoria. Choris conventuin, i, n. Zer Zalf. Bal, as-
semblle ou l'on dame.
A face bald, a da bald. I Choreas celebrare. Sollemnem saltationem instituere.
2301 geben ober batten. Donner le bal. faire rassemblee de dansenra.
A merge la bald. I Choreas Frequentare. gulf ben 234 gebett. Allerau bal.
Dame. I Olus, leris n. Rib:ben:Strout, iliartenz@etotidg. Legume d'Inde.
Hansa, nautili' de scold., Scamnum, ni. Subselinm, lid, n. Sedile is. Zer etubl,
bie 23ant. Banc, f. longsiege, m.
Blanca, monde de htirtie. I Bancalis scheda, m. Zer Zantopttei. Z)ie 0e0feibauf.
Billet de barque.

www.dacoromanica.ro
Ba. 43

Bane* depositii de band. Banco cams'. I Pub lica Fcenaratio, nis. Argentaria, a3,
f. Mensa argentaria, te, f. Zie 923et§refbant. Banque, f. traffic d'argent.
"Rancher& I Mensarius, argentarius, numularins, rii, m. Trapezita, a3, m. Zer
Sednifer. Bamquier, changeur. m.
Bancrotie, falimentii. I Decoctio, nis. Argentarim dissolutio, nis. Mende ever-
sio, nis, f. Jactura, ae, f. 3n§fungSeinfletfung. l'alliment, Banqueroute, f.
Banerota, Alia. Decoctor, is. creditorum, fraudator, is, in. `.der Vanfrottirer.
I

Banqueroutier, tn.
A face falimenti. a renaanea bancrotii. I Foro cedere. de foro decedere. Men-
sam argentariam dissolvere. Decoquere. Vanferottiren, 58anferot muter!.
Faire banqueroute.
A face falimentii cu voia a traceries. Rem creditoribus decoquere. Tint§::
miffigertneite banferottiren. Qui fait volontairement la banque route.
Hanna de nes' ipg in mare, etc. I Syrtis, is, f. Brevia, ium, n. p1. Arenarea mo-
les, is, f. Zie eattbbtinfe im Veer. Banes de sable dans la mer.
Banda, de musicli. I Chorus, i, m. gres, gis, m. Z)ie R3anbe. Bande, f. cam-
pagnie, troupe de musiriens.
Bandiera, stdgii. I Veaillum, 1. Signum, i, n. Zie alagge. Bandiere, pavilion,
Etendart.
Ba'netti, bard multi. I Magna petunia, magna summa pecunite. eine gro5e
63e1biumme. litchesse, beaucoup d'argent.
Diana, blinutti. I Numulus, obolus, i, m. Sifeine Eilnae. Petite pace de mon-
naie.
Baui a, misurci pentru cereale. I Cabus, bi. Modius, du, m. Quartale, is, n. Zug
$iertet. Quartaut, mestere pour lea denrdes Ada.
Banos*, adj. I Nummonus, pecuniosus, a, um., V3iel Gelb §abettb. Pdcunieux,
qui a beaucoup d'argent.
Baal, moneta. I Numus, nummus, i, m. moneta, ae, f. Zie a:UHF. Monnaie,
f. pace de monnaie.
Band de arginti. I Numus argenteus. Argentum signatum. )ie eilbermitnge.
Monnaie blanche, monnaie d'argent.
Ban* de aura. I Nummus aureus. Zie 65oTbmiltt3e. Monnaie d'or.
Banii de amnia'. Numus cereus, numus cupreus, uumus cuprinus.
I Z)ie atntferz,
ninny. Monnaie d'airain.
Saul. I Petunia, ae, f. wag 013elb. Argent, monnaie.
Facts' band vbath bent
Ce privesce la band, adj. Pecunialis, e. Pecuniarius, a, um. 3ttm 03efb
I

ge§orig. Qui concern la monnaie, pecuniaire,


Pe: Lipsa de bard. Inopia rei pecuniariae. @efinangel. Masque d'argent.
I

Banniesca, ire, suspe,ctexii. I Suspicio, is, suspexi, suspectum, spicere. Suspecl,


turn babeo. Suspicionem habeo, es, bui, bitum, bere. Opinor, suspicor, aris,
atus sum , ari. Suspecto, as, are, n. 9frgtoormen, utut§m4en. Wrgtroolpt
§aben, Zerbat§t §nben. Soupconner, suspecter, avoir soupcon de quelque chose.
Bonaire, prepusii. I Opinio, suspicio, suspectio, nis, f. Zer 93erbac§t, Virgmoint.
Soupcon, m.
Bannitora, adj. I Suspiciosus, a, um. Supicar, cis, o. 91rgrobbnire§. Soupcon-
neux, euse.
Aplecatil spre a biinui. I Suspicax, pronus ad suspiciendum. )at3 teidjt einen
%rgtuoint faffet. D'un caractere soupconneux.
Banuita, part. I Suspectus, a, um. Zer in $erbar§t ift. Soupconni, e.
Pe: Blinuitti de o crimes capitalci.1 Suspectus criminis capitalis. Sept eincr
Zobfiinbe berbtic§tig. Sou/Round d'un crime capital.
De blinuitii, adj. I Suspicabilis, e. Zerbad)tig. Qui inspire de soupconns.
Mutat*, bcinuleiti , mere:fort; cimifirri, Nig de una verde. I Semper vixens bunts?

www.dacoromanica.ro
44

f. buxum, i, n. Bunts, us, f. Zer Zucbgbaunt. Buis, in. plante toujours


verge.
De meriford, de blinuletii, adj. I Buxeus, a, um. Son SSudyibaum. De buis.
Loei plantatil cu biinuletii. I Buxetum, i, n. 97lit iftuc§gbaum begattater Dd.
Lieu plasitd de buil?.
Barba. I Barba, ae, f. Slyer mart. Barba, f.
Cu barbel, adj. I Barbatns, a, um. 8lirtig. Barbu, e.
Fara barbel, adj. I Imberbis, e. linbartin. Imberbe, qui n'a pas de barbe.
Barbu fa. I Barbula, ae, f. Zag R3tirttein. Una peu de barbe.
Barba caprei, plantd. I Ulmaria, ae, f. Zer 03eifibart. Barbs de chevre.
Barba. /ungii. I Barba promises. (gin fanner mart. Barba longue.
Incepe a'mi cresce barba, inbeirbofezii. I Barbesco, is, scere, n. mart befommen.
Commencer in avoir de la barbe.
Peril care resare mai tLnteiu pe barbs". Lanugo, inis,
I f. Lanugines. )ie
erftett Vitc§bart:.taare. Poil follet, barbe naissante.
Barba albs". I Barba alba. Barba candida. fi3ei5er mart. Barba blanche.
Barba, cdruntd, clinunlii. I Barba cans. Grauer mart. Barbe grim.
Barbosa, adj. I Barbatns, a, um. R3artig. Qui a une longue barbe.
Barbarieesee, adv. I Barbarice. Varbarircb. A to maniere des barbaree.
Barbaricesea, adj. I Barbarians, a, um. Oarbartfc. Barbara.
Barbara. I Barbarus, i, m. &mbar. Barbara.
Barblitesee, adv. I Viriliter. 9Ittittufit§. Virilement, en homme de ccuur.
Barbateseii, adj. Virilis, e. Masculine, a, um. 97/11untic. Writ, m.
BArbaile. Virilitas, tis. Aetas virilis. Zit DItinnfic9reit. Virilitd, f
I
2. Barbaiie, curagiu. I Fortitudo, dinis, f. )er Ttntb. Courage, m. fermetd, f.
Barbata. I Vir, i. Mae, ris, m. Zer Mann. Houma, m.
Barbata, sociu de ciiscitorie. Vir. Maritus, ti. Socius, cii. Conjux, gis, m.
I

Zer Vann, qemann, 63atte, eettut§f. Mari, dpoux.


Barbatil de lucru, adj. I Strenuus, Beduins, gnavus, industrius, a, urn. (mfg,
ffeifiig, mamt§aft. Assidu, dilxgent, e, actif.
Barbaturti, parte beirbcle. ta animate. I Mas,rie. Maseniug, i, m. Zug Etinndru,
932titmleta. Male, M.
Barbie, falca. Mentum, i, n.
I `Jag Stint/. Menton, m.
Barbie, cameo de subtii barbd. I Montum duplicatum, i, n. Zer Oder. Menton.
Barbierie. I Barbitorium, rii, n. Tonstrina, ae, f. Zlarbierftube. Boutique de
barbier.
Barbirie, meseria de bcirbierii. I Tonsoria are, tis, f. Zie 83arbierfunff. Mitiere
du barbier.
Barbieri. I Barbista, ae, M. Tonsor, is. Zer iSarbierer. Barbier.
Barbiresa. I Tonstricula, ae. Tonstrix, cis, f. Die R3arbiererin. Barbara.
Ce priv. la bdrbierie, adj. I Tonsorins, a, um. Bum Etarbierett gOorig. Qui
concerne to barbier, qui serge racer.
Pe: Briciulii barbierescd. I Culter tonsorius, m. Novacula, ae, f. `Jag 58arbier:
meffer. Le rasoir. le couteau lz racer.
Barra., luntrice, vluntre.
Bard& J ABC* ae. Dolabra, ae, f. Zie Simtnerazt. Dolabre, la hache de char-
pander.
Croplescii cu bards. I Exascio, as, are. Dedolo, as, avi, atom, are. Mt bet
Bintmerart be§auett. Charpenter, dquarir.
Bardala, dulgherd. I Faber lignarins, m. Zer Bitttmerntann. C'harpentier.
Harem, fncai; adv. I Salton; minimum. adminimum. Venigflene. Au mains.
Barfela, fibula'. I Fabula, ae. Fabulosa naratio, nis, f. Mendacium, cii. Corn-
mentum, ti, n. Zie aabel, bag Tliii)reimt. Fable, I. recit allegorique.
Barfesei, fire. spunii fabule. I Fabulor, aria, atus sum, ari. Fabulam narro, as,
avi, gum, are. Witi§rcOt eratt§tett. Center des fables.

www.dacoromanica.ro
Ha. 45

Barfire. I Fabulatio, nis, f. Zie gabeff)aftigfeit. Conversation alligorigue.


Bariltori, fabulists, v fabulist&
Gargle, btlrlc;ge, la reaboiulii cu pens& I Pectinis textorii argula, ae. f. Scapus
textorius, rii, m. jugnm, i, n. )er ediatt bee Seberbautn4. Enacnaple, f.
Barlett*, strafe la cape podulu. I Claustrum, i. Vigiliae diurnae nocturnaeque.
Septum, i, n. Claustra, orum, Repagula, orum, n. pL .`die ScIfilbnimbe, ber
ed)tagbaum. Barrare, f.
Barna. Trabs, bis. f. Tignum, i. n. Zer Zahn. Poutre, f.
Barnisora. I Trabecula, ae, f. Weiner Zahn. Poutrelle, f.
Samaria, nsgritl, at I Bulbul, subfuscus, a, um. edproarabraun. Obscur,
bai, bai bran.
Baron*. I Baro, nis, m. I8aron, Wrelherr. Baron, m.
illaronlia. I Baronissa, ae, f. Zie Wreifjerrin. Baronne, I.
Baronie. I Baronia, ae, f. Baronatus, us, m. (sine ffreiberrPaft. Baronie, f.
dignitd de baron.
Ce priv. la Baronie. adj. I Baronalis, e. Bur Wreifprrfcbaft gelArin. Qui con-
cerns la baronie.
Bari's*, ciocanii mare. I Mallow, i. m. Zer Oammer. Marteau, m.
Harlon*, catifea. I Vellutum, i, n. Holosericum, ci, n. )er eammet. Velours,
f. itoffe de aoie a pals courts et serrd.
De barfonii adj. I Holosericus, a, um. 23on eammet. De velours.
Pe : /kind de barfonii, de catifea. I Vestis holoserica. `.sag eamatettleib. Ha-
bit de velours, robe de velours.
Garza, atgrcis'. I Ciconia, ae, f. Zer Sterd). Cigogne, f.
De barzd, adj. I Ciconius, ciconinus, a, um. lag lu bem Stant gebbret, trait
born etorcb tft. De cigogne. qui concerns 26 la cigogne.
Ninsmn. I Sudalium, facitergium, muccinium, nii, n. Za5 anbtitcfpl. Mouchoir, on.
Basing, fabuki, v. Bea-leaks.
Bastonasa. I Baccillum, i, n. Baccillus, i, m. Ferula, ae, f. Jag etitbOett.
Petit baton, m. verge, f.
Bastoni. Baculus. fusticulus.
I i, m. Fustis, is. Scipio, nis, m. Zer Stab,
etod. Briton, m. Conine, f.
Batacin, &IWO, adj. I Pugnax, cis, o. ad certamen promptus. Rauffuftig.
Beliqueux, ease.
Batale, co o capcitii cineva cu baatonu. I Verber, is, n. fustuarium, rii, n. Plaga,
ae, f. Zie (d)itige. Fouet, m. baatonade, f.
Batman de cap; cugetare. I Mantis labor, is, m. ,`die opfarbeit. Meditation,
action de penaer.
Saints 10' Dila; pedepali on in ce topic. Poena, ae, plaga, ae,
I f. Zia
etrafe eattea. Punition f. rhatiment, m. calamitd, malheure.
natal°, due26. I Monomachia, pugna, ae, f. Dualis, is, m. Singulare certamen,
minis, n. )er Brneifamp. Duet, combat, m.
Bataie, baaie, resbellii. I Bellum, i. praelium, lii. certamen, minis, n. pugna, ae.
acies, ei, f. dimicatio, nis, f. conflictus, us, m. Zer Strieg, bie edgadA. Ba-
taille, guerre, combat, (v. .Resbellii.)
Bataie, a sdngelui; put ii, etc. I Pulsus, us, m. pulsio, nis. `der q3uCe, bag gingen.
Pula, abattesnent des arares, coup. in.
Bataie a cocorgord. I Gallorum pugna, ae, f. Za5 ctfulen::(63efed)t. Le com-
bats de cogs.
Batca, pentru a prinde fdrici. I Muscipula, ae, f. muscipulum, i, n. Zia
Rautifalle. BouricAre, f.
2. Unica, o mice/ misurii la tragerea in compere a auredut I Assarius, rii, m.
)er 13fennig. As, son, petite mesure pour l'or.
Batelii, la tesautii. Trams, ae, f. subtemen, minis, n. 5)er eintrag, einictlfag,
I

bie Zuerfaben. Trams.

www.dacoromanica.ro
46 Be.
Elatere, a grfului, etc. I Tritur4, ae. trituratio nis, f. Za0 Zregett. Action de
&stirs is bld.
1Batioeura, biome in rise. I Ludibrium, ii, n. ludificatio. irrisio, nis 4 Zer
erott, bag @Oat, bie epotterei. Moquerie, derision, f.
Hatjoenra, °card cu rufine. Oprobrium, ii, n, ignominia , contumelia, ae f.
I

Zie eidUmOung. Outrage, deshonneur, m. injure grave,


Batioeoresen, rire, pa cineva. Bide de epic. I Ludo, illudo, is, lusi, lusum,
ludere. caviler, ludificor, aria, atus sum, are. deride° es risi, risum, ridere.
2adjen, (potters, beripotten jetnanben. He nwquer, rire de quelqu'un.
Batjoeorltorah I Cavilator, irrisor, ludificator, vexater. is, m. Zee eptitter.
Moqueur, railleur.
liatjocoritore, femee. I Cavilatrix, eis, f. epotterin. Moqueuae.
Batjoeorita, part. I Irrisus, derisus, cavilatus, a, um, sZelpottet, Q3erfpottet.
Moque, e. railler, 6.
Bata, tere pe cineva. p Batuo, is, tui, tnere. Verbero, pulse, as, avi, atum, are.
Ieo, is, ici, ictum, icere. Cutio, percutio, is, cussi, cussum, cutere. ferio, is
rire. Ceedo, is, ca3cidi, easum, =dere. etlagen, pritgetn. Battre, frapper,
batotiner.
2. Bata to ufe. I Ianuam pulso. topfen. Frapper, heurter.
3. Hat* toba, tdca, etc. ( Tympanum pulse. Simandram pulse. )ie Zrommel
dgagen, bag &tor fbrett ttopfeu. Battre le tambour.
Bata bani" facia' bald. I Numos ferio, numos eutio, percutio, is, cussi, cussum
cutere. Numos, figure, as, are. Gelb fcbtagen, @elb ortig en. Battre monnaie.
Bata in Palma, p aplaudii. I Plaudo, applaudo, is, usi, usum, dere. menus collide,
is, collisi, lisum, lidere.
Wlit ben .dnbett ffatfdyn. Claquer, applaudir.
Bata de prafti, haine etc. I Pulvere purgo, as, avi atum, are. Zug te teib au&
ftauben. Purger, nettoyer un vdtement.
Me baba, face bdtdlie. I Bello, as, avi, atom, are. helium gero, is, gessi, gee-
sum, gerere. Striegett, arieg fiilren. Faire la guerre le quelqu'un.
Hata. in likuntru un min etc. I Incutio, is, cussi, cussum, enterer. Oinein fdy(az
gen. Battre dans ...,faire
' entrer de force.
Bata in afard. Excutio, is, cussi, cussum, cutere. toinau6 giagen. fairs sortir.
I

Bata ferule. Ferrum tundo, is, tutudi, tusum, tunsum, tundere. Za6 (if en
I

forgagen. Battre is fer.


a bate, mil certa cu cineva. I Pugno, certo, as, avi, atum, are. (h:4 mit
einem ftreiten. Se battre.
Hate v8ntii, sued. I Flat ventus. Zee Bid mebet. Le vent soufle, it fait du
vent.
Hate para. I Grandinat. q8 agelt. Il grele.
Bata Ging, latrci. I Latrant canes. Zie tambe betters. Lea chiena aboyent
Mti se bate inima. I Cor palpitat. Zeit tom ttopit mir. Mon cceur palpit
'fistula cu bastards etc. I Verberatus, pulsatus, percussus, a, urn, @eprfigeft,
gefettagen. Frapl)d, batonni, e. battu, e.
Batata grdii, porumba. I Frugis extzita. detrita frumenta. @Orogen, au8gebro:
ett. Grain battu, e.
Batatii toba, tdca, etc. I Pnlsatus, a, um. &Vol*. Battu, e.
Batuta de pravg. I Purgatus, a, um. ?Iu6geflaubt. Purge, nettoyd,
Batuea pipota. I VenticuIns, i, m. Zer Ortagen. Ventricule, na.
Battteesea, tire. 0 arie, etc. I Calco, as, avi, atom, are. etc. 8etreten. Fou-
ler pour aplanir l'aire.
Beeteniele, mifcelie, I Ineptia, stultitia, ae, f. Zie Zummeit. Ineptie, sottise
Beeisalea, de nisi o trdbd. I Ineptus, abjectus. a. um. Climb, miferabel. inepte,
miserable, adj.
Beebe, podromal pionild, v. pitmitcl.
laediugn, branzi. I Campanarius tea, eerie, n. )ie elottenipeile, Bronze. ph

www.dacoromanica.ro
Be. 47

Bedreg*, masurei pe care lucre' cismarii. Truncus sutorins ,


I rii. m. Zer
ecituflert(o0, Scbuftertuerfaild). Veilloire, m.
Beni-lege*. ire. &erg ca ouile, I Belo, as, avi, atom, are. Slifbcfen. Beier.
Ilelatlire. I Balatus. us, m. Za6 R3fifcfen. Belemcnt, m. cri de la brebis.
Beleiugit, ce sa prone la aasi ursului, etc. I Lupatum, i, n. Camels i, m. Zer
23redwatm. Liam, camp's., m.
Belea, nevoie, necaeu'. I Crux, cis, tribulatio, nis, f. Zie 613toge, bah liugemacb.
Affliction, f tourment, tn.
111Belescu, lire. Unit bait de pelle, etc. I Decorio, excorio, as, are. Cute privo, as,
avi, atum, are. Cnteip detraho, is, traxi, tractum, trahere. erbinbett, blieten,
bie aut ab3iebett. Ecarcher. peter, oter la peau, depouiller.
2. Belesesi scOrtii de pre lemnit, etc. I Glubo, deglubo, is, glupsi, gluptum,
glubere. Decortico, as, avi, stem, are.,Cortice solvo, is, vi, solutum, vere.
ecitfilett, abfd)iltett, bie 9linbe ablebtilen. Ecorcer, dealer, peter, creorcher.
Belgradia. Cetate tare in Trania. I Alba Iulia, ae, f. Zie etabt fiBeifienburg.
Alba Julia.
Belgradfi, cetate tare In Servia. I Taurinnm, i, n. Alba graeea. Zelgrab. Bel-
grad.
Belire de pele. Decoriatio, nis, f. Za6 eoinben, boa Viuten.
I Action de peter.
Belire de co'je, de scdrid. I Decorticatio, nis, f. Za6 ecbdten, bie Mabee:
Wbfcbtifung. Ecorcement, m.
Belktorii de pele. I Lanins, nit. Pellis detractor, is, m. Der .tautab3ie§er.
Ecorcheur.
Bent* de co'je, ,de scOrtii, part. I Degluptus, delibratus, decorticates, a, am.
91bgefdpift. Beard pelt; e.
Belitia de pele. 1 Pelle exutus, decoriatus, cute privates, a, um. ebeirbinbet.
.Dipouille de sa peau.
Pe: Nuct despoiete de scdrid. I Nuces decorticatae. Nuces ademta cute. Nuces
delibratae. )ie abgefc§iiitt 91n5. Naix peldea, noix depouilldes de l'ercorce.
Benelleil, binefacere, v. Bine facere.
BerarTia. I Cambarius, rii. Braxator, is. Cerevisiae coctor, is, m. Zer Zirtiuer.
Brasseur.
Berarie. I Camba, ae. Zythopcea, ae, f. Braxatorium, rii, n. Cerevisiaria officina,
ae, f. Za6 R9iti4ao. Brasserie, f.
Berbeee. I Vervex, cis. Aries, tie, m. Zer libber, ,f2ammel, eoafbocf. Mou-
ton, &flier.
Berbeee de letnng, cu cars bate atelpii. I Aries, tis. Fistuca, ae, f. Zie Mamma.
Mouton pour enfoncer des pilotia.
De berbece, adj. I Vervecinus, a, urn. Zoe tntmmet. De mouton.
Pe: Came de berbece. I Caro Vervecina. Za0 .t)ammeffieifct. Chair de mouton.
Ca berbecele, In forma berbeceluf. I Verveceus, vervenns, a, um. R33ie ein
.f)ammef. Qui A la forme d'un mouton.
BerbintA, burefi, butoiefil. I Doliolum, i, n. )al gtifiOett. Baril, m.
Here. I Zythum, i, u. Cerevisia, ae, f. Zug Z3ier. Bare, f.
Berta, bortd, ornamenti pe capu feteloril . I Corrolla, ae, f. anadema, tis, n. Zie
tlauptzBierbe, bet 23orten. Couronne, f. ornement de tete d'une fille.
Bertelie In inane. I Bracealis limbos, i, m, tntlienbanb Same.
Beserica. Aedes,
I is. Ecclesia, ae, f. Templum, i, n. Fanum, i. Basilica, ae,
f. die Stircbe. Egliae temple.
Desericet id.oliscig. Delubrum, bri, n. 1:43fitlettaempel. Temple consacrd aux
I

idols.
Beserlea °uremia. I Synagoga, ae, f. Z)ie 2uben41`irOe. Synagogue.
Besericesei, adj. I Ecclesiasticus, a, um. Stircblid). Ec.clesiastigue.
Pe: Serviciti biaericescii. I Ministerinm ecclesiasticum. Zer Stirc§enbienft. Ser-
vice ecclesiaetique.

www.dacoromanica.ro
48 Be.
ileserieeace, adv. I Ecclesiastice. Stircfgich. Ecclesiaatiquement.
Besericosil, adj. I Ecclessiam frequentans, tis, o. (tin ffettiger ircbenge§er.
Pieux, no& qui va souvent a l'eglise.
Besericata. I Ecclesiola, aedicula, ae, f. Fanulum, sacellum, i, n. Za0 air4=
fent, bie Rapelie. Petit temple, chapelle.
lielica de pifata. I Vesica, ae, f. Zie Urin:58fafe. Yard, f.
Belga' e fit% de pee. Pustula, pusula, ae, f. )ie fBlafe, Caller. Pustule, f.
I

Beffica de apd. I Bulls, ae, f. )ie V33afferbfafe. Bulls d'eau.


Hellcat*, adj. I rustulatus, pustulosus. vesiculosus, a, um. &ffer Calor.
Pustuleux, ease.
Deqicare, beficdturd. I Pustulatio, nisi, f. Za0 I8Iafen berommeu. Muladie de
pustules.
Beqicuta. I Vesicula, ae, f. Za0 /3fii0d)en. Vesietie.
Melina. I Pedor, is, tn. peditum, i, n. Ventris crepitus, us, m. Zer gura. Pet,
vent, m.
Me beau, and bcifescii. I Visio, is, ire. Pedo, is, pepidi, pedere. Crepitum, ven-
tris emitto, is, misi, missum, mittere. Crepitum reddo, is, didi, ditum reddere.
Wuraen. Peter, eraquer.
Belinosa, ddj. Saepe pedens, tie, o. )er, Zie oft 15uriet. Qui pete souvent.
I

Hesna, fntunecime, v. Intunericd.


Bestia, fir& I Bestia, bellua, fora, ae, f. )ati 2liifb, butt tnifbe bier. Bete
sauvage, f.
Beteg*, invalidis. I Invalidus, a, um. 3t'raftfo0. Invalids. v. bolnavd.
Belie. I Ebrietas, ebriositas, vinositas, tis, f. Crapula, vinolentia, ae, f. Zit
Xnudettlyit. Ivrognerie, ivresse, I.
Reign, beutora, adj. Ebriosus, vinarius, a, um. Bibulus, vinosus, bibosus, biba-
I

mins, a, urn. Crapulae deditus, a, um. :der edufer. Ivrogne, adonner a la


ivrognerie.
Beita, ce aduce bete, adj. I Inebrians, tis, o. illeraufdpub. Qui reside ivre.
Pe: Vinii betiii. Vinum Inebrians. (2itt beraufcbenber Sent. Vin enivrant, vin
I

qui enivre.
.Aplecata spre belie, apre beuturd, adj. I Bibax, cis, o. In vinum pronns, vino
devotes, vino deditus, a, um. I Sum eaufen getteigt, ( aufer. Adoring au via.
Betranatectil, adj. I Vetulus, annosus, a, um. Vleftlid). Vieillot. e.,
IBetrilnesee, adv. I Seniliter, more senum. Wad) girt after 2eute. A la maniare
des viellards.
lietranesen, adj. I Senilis, e, VIeftfic4. Qui renemble le la vieillesse.
Pe: Junime cu idei betrdnefcf. I Senilis juventa, )ie Mtge 3ugenb. Jeunene
qui it les apparencea de la vieilesse.
Betrenete. I Senecta, ae, f. Senectus, tis, f. lad Vllter. Vann, f.
Betrenil, mofsi, striimorif. I Majores, um, pL Zie IllorfafFeu, bie Wften, bie Oro:
ttiftern. Les ancetres, aieuls.
Pe: Am au Flied din beirdaf. I Audivi ex majoribus. 3d) babe von unfertt R3orf:
fabren gebort. J'ai entendu de nos ancftres.
Betreimi, oeohiei, adj. I Veteranus, vetustus, antiquns, priscus, a, um. Bones,
nis. Vetus, teris, o. Vt. Vieux, vied, widen.
BetrAneli, adj. I Seniculus, a,,,um. Za0 afte 1Rtim4ett. Petit vieux.
Betriinesen, lmbetrtinesca, v. Imbeirdnesca.
Bet*, metals de beuturii. I Ebrius, potus, potulentus. Temulentus, vinolentus, a,
um. 18etrunfen, befoffen. lyre.
Hen, here. I Bibo, is, bibi, tum, bibere. Zrinfen Boire.
Ben, pentru ninitatea cuiva. I Pro valetudine alicujus bibo. Setnanbet3 &fad:
belt trinten. Boire a la sand de guelqu'un.
Bed mul.tti. I Poto, as, avi, (potus, sum.) atom et potum, are. eaufen. Boire
beaucoup, boir avec exch.

www.dacoromanica.ro
Hi. 49

De Mail, adj. bung de beutii. I Potabilis, e. potorius, potulentus, a. um. Trittit


bar. Potable, bon is boire.
Bentorii. I Potor, potator, is, m. e'er Zrinfer, eaufer. Buveur.
lieutore, femee. I Potrix, cis. bibacula, ae, f. Zie ettuferin. Buveuse.
peutArii. I Potio, nis, f. potus, us, in. Zer Zrunf. Boison, f.
Beuva, Bencek v. petricea.
Biblia, 8. scripturd. I Bib lia, °rum, pl. n. sacra scripture ae, f. )ie the1. )ie
,)eifige ecbrift. Bible, f. la saints ecriture.
Ce Fine de biblie, adj. I Riblicus, a, nrn. Q3i6lifcf). Qui concerns la bible.
Illiblioteelt. I Bibliotheca, ae, f. Zie R3ib1iotbef. Bibliotheque) f.
Ilibliotecariu. I Bibliothecarius, rii, m. R3ibliotfrfar, ber Zud)baCter. Biblio
thdcaire.
Biblioteca, mica. I Bibliothecula, ae, f. gleine Oiblielef. Petite bibliotAque.
Ce privesce la biblie, adj. I Bibliothecalis, e. Gag aur 3ilefierfarnmer grboret.
Qui concerne la bibliotaque.
Bibolarlu, pastor de biboli. I Bubalorum, pastor, is, m. Zer Oiliffeffil4t. Oar-
dien des bufles.
Bib° lila. I Yams bubalina, ae, f. Zie 31Iffeffuli. Vache de bufle.
Diboll'. I Bubalus, urns, i, m. Zer 8llf f el. Bufie, bubale.
De biboli, adj. I Bubalinus, a, ura. aion T,iiffel. De bufte.
Pe: Pelle de biboli. I Pellis bubalina. Zie Ziiffef*t. Peau de bufle.
Carne de biboli. I Caro bubalina. R3fiffetfleifch. Chair de bufle.
Mein, biciurd, corbaciii. I Flagellum, i. n. Verber, is, n. Zie 1364*. rdupr; m.
idinen, spoitor. Peniculus, 1, m. Zie Seifibilrfte. PincPart it &tutelar.
BiletiL. I Epistolium, ii, n. tessera, ae, f. Zat Zillet, Billet, 7R.
Biliartlfi. I Meuse lusoria, ae, f. Zat Zitlarb. Dillard, m.
BHA, Ghiv2ea de bilardii. I Globulus, i, m. Zer tail, bie 3ittarb:Stuget. Billl
de billard, globule, boule.
Bina, binak, olate. etc. v. Olate,
Bine, adv. I Bene, probe, recte. (Out, ether red)t. bien.
Bine, bung . I Bonmn, i, n. Zaq @M. Bien, m.
Pe: Ili poftescii Mtg. binele. Precor tibi omne bonum, vel precor tibi oninin bo-
na. 2C4 tvitnicfr )ir allot ®ute. Je vows sorthaite tout le bien.
Bine cg adv. I Quern quern, et si, tamet si, Beet. Obtoobt, obf(bou, obgtlitt,
Qoique, bien que.
Bine cuvelntare. Benedictio, nis, f. Zer eegen. Benediction, f.
Bine cuvdntatii, part. I Benedictus, a, urn. 03efegnet. Bdnit, e.
Bine cuvintezg, are. I Benedico, cis, dixi, dictum, dicere. eennen. Beni,
Bine faeato2-6, adj. I Beneficus, a, um. 92olgt4titig. Bien faisant, e
Bine flied:tor, aubst. I Benefactor, is, m. Zer SolAiiter. Bien faiteur.
Bine facere. I Beneficium, cii, n. die Gobitbat. Bienfaisance, m.
Binete, salutare. I Salutatio, nis. f. Zer (5rufi. Salutation, f.
Pe: Dag bin*, salzctil pe cineva. I Saluto, as, avi, atum, are. (55rnen. &due),
faire une salutation.
Bine voiescg, ire. I Benevolo, via, volui, velle. Faveo, es, favi, fautum, revere.
aentaubcm ruol)ftuoffenb Fein. Favoriser, vouloir du bien k quelqu'un.
Bine voire, v. Buna voinfa, etc.
Bine vortorlu, adj. I Benevolus, studiosus, a, urn. Favens, tis, o. 923oOftuot(enb.
Bien veillant, e.
Pe : Voitoriu de bine cuiva. I Benevolus alicui. Benevolus in aliquem vel ergo
aliquem S'emanbem &tuft betueif en. Atre devoui a quelqu'un.
Binitfora, adv. I Bellule, ut cunque bene. Biemlid) gut. Un pea bien.
aori, incetiforg, v. lncetg, etc.
Strati, pcirctilabg, primarig, jude v. Jude.
Birnien, contribuitoriu. I Tiibutarius, rii, m. Zer 8tuRnamt. Tributaire.
7

www.dacoromanica.ro
50 Bl.
carciumariu, etc. I Tabernarius, rii. Caupo, nis, m. Zer alairt. Au-
bergiate, cabaretier, m.
Birtii, mai mica. Cauponula, ae, f. tabernula, ae. Zat3 Mine Geinaui3, Pe-
I

tit cabaret, m.
Hirt* ceva mai mare. I Caupoua, popina, taberna, ae, f. Zie aBeinfdprite, bas
2Birt4434au5. Auberge, cabaret, m.
Birth mare de abatutic. I Stabulum, i. Diversorium, rii. hospicium, cii. Deverso-
rium, rii. Deverticulum, li, n. Popina, ae, f. Za8 6oftf)aus3, eirt()Oattq.
Aubergo, hotellerie, glee, lieu pour les voyageurs.
Ce privesce la birtti, adj. I Cauponarius, a, um. Bur 33irtVcf)aft gefOrig. Qui
concerne l'hotellerie.
Profentiunea de birtafii. I Cauponaria, ae, f. Sirtijictiaft. Profession d'au-
bergiste, f.
Ulret, contribu(ie, dare, dajde v. Dajde.
Birueseu, ire. Invingii. I Vinco, devinco, cis, vici, victum, vincere. Supero, as,
avi, atum, are. Prmvaleo, es, ui, lere. eiegen, beftegen, ttberminben. Vaincre,
etre vainqueur.
Biruinta, victorie. I Victoria, ae, f. Zer eieg. Victoire, f.
Hiruitorite. I Victor, is, m. Ztr sieger. Vainqueur.
Dirultore, femmee. i Victrix, cis, adj. Zie eiegetin. Victorieuse.
Pe: Arms biruitore. I Victricia arma. eiegreidp Saffett. Armes victorieuses.
invinai, part. I Victus, superattts, a, um. Ilebernmnben. Vainca, e.
111acata, pesmetii. Biscoctum i,n. Pains biscoctus. Zer Broiebacf. Biscuit, 'a.
I

Hitangfi, alovita. vita retacitd. I Pecus erraus, tis. Jett@ tyrumirrenbe %id).
Bete errante
Bizueseti, me b'sue.yrii v. incred, oteva, etc.
Mena, cupluflici. I Vilusa penis, is, f. Zeit iNutter. Fourrure, f.
Blanarlea, cojacariu. I Pellio, ais, m. Zer. Pei, eller, in
llassebedt, mire. Cuptursca unit" vestn4ntti. i Vestem pellibus inane, is, d ui,
datum, duere. (En .teib mit 913efa fatten'. Fourrer un vetement. garnir de
fourrure.
Mania', part. I Pellitus, a, um Pellibus indutus, a, um. Bit Vela gefitttert.
Fourrd, e. garni de fourrure.
Illanda care esse pe pelts, pete rofii. Papule, ae, I f. `die ,itbfilt6ett. Pus-
tule, f.
Blandete. Blanditia, ae. Blandities, ei, f. Mausvetudo, dinis. Zie eunittnut§,
eanftmitthigteit, artimmigfett. Douceur, mansuitude, careese.
Bland , adj. Blandus. mansvetus, plaeidus, a, um. Mitis, e. Lenis, e. eanft:
I

mitt§ig, Fromm. Doux. paisible.


2. Despre animale, blanch-4. I Cicur, is, o. Domitus, a, um. Batn. Aciouci, e.
apprivoisd, e.
Blassna, pocitura, lucru riia facutti. Opus corruptum, n. Opus imperite perac-
tura. Zie TfufdyrzWrbeit. Ouvrage corrompu, ou-mal fait.
llilasnescu, vire. pocescii, faro reu 1.1714 lucru ore. care. I Opus quodpiam cor-
rumpo, is, corrupi, corruptum, corrumpere. thin Wrbeit pinIcen ober ttbeitt.
De'figurer ou alterer la forme d'un ouvrage.
Illastemare. I Blasphematio, rnaledictio, execratio, nis, f. Zee aiucfien. Afa.
lediction, bldme, reproche outrageant, medisance.
Blaistematit, riu, adj. I Maledictus. scelestus, sceleratus, a, um. 9Ziebertrdt4tI8,
gottloo. Maudit, e. mdchant, e.
Blasteinata, part. I Blasphematus, execratus, a, um. Zerfluct, nermitnici)t.
Blaspheme, exicri, e.
ffillastemia, are, v.Blasphemo, execro, as, avi, alum, are. execror, abominor,
detestor, aris, atus sum, an. d. Maledico, cis, dixi, dictum, dicers, fffuct)en,
Iliftern. Maudir, blasphemer. execrer.

www.dacoromanica.ro
Do. 51

Blastematie, ticalo Ie, nebunie, Aped rea. I Facimur abominabile, ree execra-
bilis. V rfiuctets Zing. Action coupable, crime, forfait.
Blidarlu, pentru a puns blidele. I Theca scutelaria, m, f. Zie CSdjilfjelftelle. Ta-
blette it vaisselles.
Blidi lel*, strachicird. I Patella, scutella, ae, f. Catillus,1, m. Za0 eif)iiffelcb en.
Petit plat, m. deuelle, f.
"Bid*, strachina. I Catinum, i., n. Catinus, i, ru. Patena, patina, ae, f. Zit
eitfillet. Plat, m, plat de table.
Blotacarescat, cldtesca un yarn cu apes". j Agito, exagito. volute, as, avi, atemi
are. 91M3riittein, auffd)fitteln. .Remuer, secouer.
Boba, bombif. I Bacca, ae, f. Acinus, ni, m. Zie 58eere. Bale.
Boariu. I Bubsequa, ae, m. Boarius pastor, is. Bubulcus, ci, m. Zer Debienbirti
Bouvier, celui qui conduit les bceufa.
Boboca, puiu de gglscii. j Anserculus, i. 'Anseris pullns, i, m. Zoe (81tned)en.
Olson, Petite oie, C
Boboca la jiorf. j Gemma, ae, f. germen,minis. n. )ie Stnoepe. Bourgeon, m.
Boboca waft'. I Gemmula, ae, f. Zie Heine anomie. Petit bourgeon.
Bobocesca, tire, o Nre. j Gemmo, as, are, n. Gerrnino, as, avi, atum, are.
Gemmas ago, is, egi, actum, agere. Rtuftfproffett, ryerborf4roffen. Bourgeonner.
Pe: Florile imbobocescii. I Flores germinant. Zie 5Iumen:Ino0pen geruinneni
Les ileum bourgeonnent, pouseent des bourgeons.
Boboteza. j Baptismale festum, i, n. Epiphania, orum, pl. n. Christi apparitio,
nis. Zati Zreitonigg:aeft. Oeifige Zreilfebnig0gZag. Fête de baptente, epic
phanie.
Rolla. I Faba, ae, f )ie R3obne. Nye, f.
Ce priv. la bobii, adj. I Fabaceus, a, urn. Fabalis, e. R3on £8o4nen. De five.
Pe: Coccinulii bobului. I Fabalis stipule, ae, f. Fabacea stipule. `.der Vorinenftenget.
Faille de five.
Me boboteacti, me umflu. o bubd etc. v. 1'7;4.
Boreal de carbuni. j Carbonaria fornax, cis. Carbonaria, ae, f. Zie Robtenbrea
nerei. Charbonifre. Cdrbunerie.
Bocsesca, fire. Ouptufescd cu. fern I Lamina ferrea munio, is, ivi, itum, ire.
Snit Mien bercbtagen. Garnir de fer par didans.
Boeresce, adv. I Nobiliter, more nobilium. 91at RIrt ber R3ojaren. .21 la ma-
niere de nobles.
Boeresea, adj. I Nobilis, e. Vfbefig. Noble.
Boeresca, rire. facil unit boerti. j Nobilito , as, avi, atum, are. Mein, in
RIbefflanb erbeben.Ennoblir.
Boerie. I Nobilitas, tis, f. Zer Vibeffianb. Noblesse, f.
Boerita, part. I Nobilitatus, a, um. ®eabelt. Ennobli.
'Sorra, nobilfi. I Nobilis, is. Bojaro, nis, m. Zer betntann, R3ojar. Noble.
Boeresa, cocemei. j Nobilis matrons, ae, f. )ie beffrau, laeibame, R3ojarin.
Dame noble, f matrone.
Bona, coeds& j Glandula, ae, f. )ie Zrille. Glandule, f.
Elogalie. I Divitae, pecuniae, copiae, fortunae, arum, pl. f. Facultates, tum. 0-
pes, opum, Jer TeiciAum, ba0 R3ermbgen. Opulence, richesee, Mena, fortune.
Bogota I Dives, vitis. Locuples, tis, o. Opulentus, pecuniosus, a, um. Vieid),
bermiiglid).Riche, opulent, pdcunieux.
Ca cei boga(f, adv. I Opulente , opulenter , copiose. gteicf)lid). Richement,
somptueusement.
Bojoca, plumoni, v. polmoni.
Bola, morbfi. j Morbus, i, m. Aegritudo, nis, f. Infirmitas, tis, f. Zie Stranneit.
Maladie, f.
2. Bola vitetoni, cufurila. j Lnes, is, f. 2)te 93iebieutbe. Maladie contagiouse par-
mi les bestiaux.

www.dacoromanica.ro
b2 Bo.
Bella cliniscil, babe pe eapii la copii mici. I Comedones, num, f. pl. Zia Zfirr..
mabe. Orin" m. Sorte de maladie.
Bola de cep& I Hydrops, is, m. Vaiferfudjt. Hydropiaie.
Cu bdlii de apt, Idropieg, adj. I Hydropicus, a, um. Eaffer1ie4tig. Hidro-
pique.
BOla uscata, °facet. I Tabes. is, f. SDie Ziirrit4t. Mamma, m. phitisie, f.
Bolborosesca vorbescii pelticA v. Gingeiveacti.
Holdesci, dire. I Stimulo, as, avi, atum, are. etedyn, fratitent. Stimuler, piquer.
Boldire. Stimulatio, nis, f. Zag etediett. Action de piquer.
Bolditorii. I Stimulator, is, m. Zer ba ftidjt. Qui pique.
Bolditore. I Stimulatrix, cis, f. )ie eterfteritt. Celle qui pique.
BolditA, part. I Stimulants, a, um. Oeflodytt. Pique, e,
Bolds. I Stimulus, i, m. Zer etad)el. Aiguillon, m.
Bolesell, lire, zacii bolnavii. I Aegroto, as, avi, atum, are. Morbo laboro, as,
avi, atum, are. Male valeo, es, lui, litum, valere. aritufeht, Iran! fent, libel
fent. Etre malade.
Bolnavescik pe einem. I Morbum alicui adfero, fors, attuli, allatum, adferre.
2emanbett Widen. Rendre malade quelqu'un.
2. Me bolnciveaci eu. I Aegresco, scis, scare. Aegrotus fio, fie, factus sum, fieri.
Strad Werben. Ddvenir malade.
BolnavieioeiL, adj. I Morbosus, langvidus, morbidus, infirmus, valetudinarius,
a, um. StrOttilid). Afaladif, infirme.
Bolnavii, adj. I Aeger, aegra, aegrum. Aegrotus, langvidus, a, um. &ran!.
Malade.
111olisti4a., case pentru bolnavi la meinciatirt etc. I Nosocomiurn, mil, n. Valetu
dinarium, iii. Domus aegrotorum. Zag arattrettaug. Hopital, m. dtablia-
sement publique pour lea malades.
Bolovami, de *trig. I Scopulus, i. Globus lapideus. gilt eteittfiumpelt. Un
morceau de pare
Bolts de zidss. I Fornix, cis. Testudo, dinis absis, dis, f. die R33olbuttg, bag
Ci3eMothe. Voute, f. cintre, arc.
Boltesofi, tire. face o bolts. I Fornico, as, are. Camero, concamero, as, avi,
atum, are. Solben. Voider, cintred, arguer.
Boltire. Cameratio, coucameratio, arcuatio, nis, f. Zie 9336(buttg. Voute,
arcade.
Bohn*, part. I Fornicatus, cameratus, concameratus, a, um. Arcuatus, a, um.
ibetroblbt. Voutd, cintrd, argue, e.
Bomba. I Bacca, ae, f. acinus, pi, m. Acinum, ni, n. )ie 3eere. Baia, f.
Btimbii de atrugure. I Acinus vinaceus, i, m. Zie geinbeere. Grain de raisin, m.
Bombilesci, ire, ca albinele. I Bombito, as, are. Susurro, as, avi, atum, are.
Zrummen. Bourdonner.
Bombaire. I Bombitatio, nis. Susurratio, nis, f. Bombus, i, m. Zag Summen.
Bourdonnement, m. Immure.
Bombetnesca, nire. vorbeacii incetii. I Mugio, is, ivi, itum, ire. Murmur°, as,
avi, atum, are. Eurtnefn. Grommeler, murmurer.
Bombarlu, insects. I Crabro, nis, m. Zie .Dorttiffe. Fl. e I on, m.
Bombliii, bo'bii mica. I Baccula, ae, f. Zao Zccrfeiir. Petite baie.
BoncAese*, ire. ca taurii. I Boo, as, avi, atum, are Mugio, is, ivi, itum, gire
Rudo, is, dere. Zit:diem Rugir, Leugler, mugir.
Boncoire. I Boatus, us, Mugitus, us, ta Zug R3riateu. Rugissement, mugis
cement, m.
lioneta. I Pileus, i, m. Pileum, i. Caliendrum, i, u. )ie Supper bie SERil4e.
Bonnet, tn.
Borcani, cans. I Cantharus, i, m. Amphora, ae, f. Zia Siamte. Bocal, m.

www.dacoromanica.ro
Bo. a)
Horde In, I Gurgustium, tii, n. Casa subterranea, ae, f. Zie unterirbildy Vide.
Maisonnette soutterraine.
Bordeertii midi. I Gurgustiolum. t, n. Za0 unterirbilcfp ittriten. Petite Ca-
bane soutterraine.
Bore, venti placing. I Aura, ae, f. Zie 2uft, ein fanfter Stub. L' air, vent doux,
soufle ldger.
Boritsei, fire. Viral I Vomo, evomo, is, mui, mitum, vomere. Oid) erbredyn.
Vomir.
Boritre. I Vomitus, us, m. Iasi rbrecipn. Vomissement, m.
Horses. Jus furfureum acidum. Zie Stfeien3iber. Jas acide de son.
I

Bort*, ornamentg ye caps feteloris v. Bertg.


Boaloilezik, fere. face borFosa o femee. I Gravido, ingravido, as, are. Gral.gidam
reddo. Praegnantem reddo. ec4Iviingertt. Rendre grosse.
Boirtotfie I Graviditas, tis Praegnatio, nis, f. Die E*nangerierytit. Chvesesse, f.
Boring* etc. v. Ingrecatii.
Bose, coaie v. coal's, coiosii etc.
Bosorogfi, colon's', adj. I Herniosus, ramicosus, a, urn. .Dobenbred)ig. Qui a
une hernie, hernieux.
Holorogiro. I Hernia, ae, f. Rumex, micis, m. )er tiobenbruc. Bernie, f.
Bostani, y. Dovlercg. Bost in'g v. Voftinif
Bosunarfi. I Sacous, sacculus, i. sinus, us, m. Zie Zafdy, bee Cad. Poche,f.
Hoseonesefi, vrgjescg v. Vrajescg.
Bota a. donna, cofit v. Doniici.
Hot*, nasu vitelorg. I Rictus, us, rn. rostrum, i, n. Zer 9tiiffel. Boutoir, groin,
mouseau de cochon, m.
Boll, vase pentru culesulg viilorg. I Trimodium, dii, n. Zie Butte. Vas pour
la venclange.
Botosesen, fire o vie, hum:lite-seg. I Ablaqueo, as, are. Propago, as, avi, atum,
are. Urn bie eur3e1 bet Veinftiicte graben. Gulliver la vigne.
Botosire, humutuire. I Ablaqueatio, nis, f. Zas3 Otaben ber Seinftbcfe. Culture
de la vigne.
Botezare. I Baptizatio, nis, f. Za0 Zaufen. Action de Baptizer.
Botezatori. I Baptizator, is Baptista, ae, m. Zer Zanier. Celui qui baptise.
Vaseelg in care botezii copiit I Baptisteriumoil, n. Zat Zaufgefcirr, Zaufftein.
Baptistaire, m.
Botezatii, part. I Baptizatus, a, urn. Ctietauft. Baptiad, e.
Hotezik. I Baptismum, i, n. Baptisma, tis, n. Lavacrum, i. Zie S aufe. Bap-
teme, m.
Ce privesce to botezg, adj. i Baptismalis, e. Bur Zaufe gefOrig. Baptismal,
qui concerns le bapteme.
Pe : Carte de botezg. Literae baptismales. Zer ZauffelYitt. Extrail de bap-
I

teme.
Apa botezulul. I Aqua baptismalis. Za0 Xnuitnaffer. Eau baptismale.
Botezti, are. I Baptizo, as, avi, atum, are. Zaufen. Baptiser.
Festu sec, llio serbdrii Botezului v. Boboteza.
Bofi, bog. I Bos, vie, m. )er E.)(40. Bceuf, m.
De bog, adj. I Bovinus, a, um. Bubulus, bovilllus, a, um. Tinbern, 1,011 Odgett.
De bceuf.
Pe: Pelle de bog. I Pellis bovina Zie Cidgenbaut. Peau de bceuf.
Came de bog. I Caro bubula. 9tittbffeig. Chair de bceuf.
111onlenti. I Buculus, i, m. in iDed)011ein. Un petit bceuf.
Hourelti, me/ca. I Coclea, ae. Domiporta, ae, f. Limax, cis, m. Zie eouccie.
Limagon, ve. v. Melcii.
Bourfi, bog selbatild. I Urns, i. Bos silvestris, m. Zer tuerd)d)1. lassreau
sauvage.

www.dacoromanica.ro
64 Br.
Boavi, plantii. I Ebulum, i, n. er %aid). .11ieble, m.
BrAelnarlat. I Brace le forum, i, n. )er Oofenrietnett. Ceinture d'une culotte.
Bradetel, peidure de braflti. Pinetum, i, n. pinea Silva, se, f Zer Stannetts
I

math. Forel de sapins, foret de pins.


Bradivori. I Iuniperue, i, f. Zer Serametebaum. Getnevriere.
Bradt', arbore. Finns, i, f. abies, tis f. Zie Zattzte, bie Rio§te. Pin, sapin, m.
I

De &radii adj. I Pineus, a, urn. Abiegnus, a, um, Zen Zannett. De sapin.


de pin.
Pe: Lemnii de bradii I Lignum abiegnum. Zannemtot3. Bois de sapin.
Bradt', albu. I Picea pions, abies alba. Zie T3eitftd9te. Sapin blanc.
Bradfi, mtg. I Larix, cis, f, Zer erc:fienbauirt. Larix, arbre resineux
Braga. Milium jus, ris, n. Zie !Iirfenbriibe. Bolan?' de millet, m.
I

Brit nealt, o bobs, I Cancer, cri, m. Zer Sereba. Chancre, m.


Broluza. I Caseus friatus, i, ra. Zer Mile. Frontage, m.
Brandtale, o ,here de Tentna. I Colchicum autumnale, is, n. $erbftbtume. Col-
chique.
Bratare. in mita sets la brace., juvarica. I Armilla , ae. f. brachiale, is, n.
Zie Bierbe, tanb3ierbe. Bracelet, m. Spintere.
Bratarl de aura. I Circuli ea auro. )ie gotbenen Ninge. Bracelets d'or.
BrAtari de Incinsti. I Bracalis fascia, ae, f. Za43 VIrmbanb. Bandelette.
Ornatii cu braceri. I Armillatus, a, urn, adj. Zer, bie Oanbaterbe an bat. Qui
portes des bracelets.
Brats. I Brachium, ii, n. Ulna, ae, f. Sher %rm. Bras, m.
Pe : ieu in brace. fmbreitefeflti. I Ulnis amplector quern piam. 2emanben tuner=
men. Embrasser quelqu'un.
Brill, cingatere. I Cingulum, i, n. ventrale, is, n. Zona, ae, f Zer hurt, @HIV
tel. Ceinture, f.
Brill mica. I Zonula, ae, f. Zer Mine eitrtet. Petite ceinture.
Brill cu tinte I Balteus bracteatus, i, ru. tin mit 13Catten ge3ierter ettrtel. Cein-
ture crud de lames de metal.
Fabricator de brdne. I Zonarius, rii, m. Zer 6iirtter. Ceinturier, m.
Ce privesce la brats, adj. , Zonarius, a. urn. Bum @thief gebbrig. Qui con-
cerne la ceinture.
Brezda, de plugii. I Sulcus, ci, m, lira, ae, f. Zie hurdle. Sillon, m.
Brezda, de iefrbd cositei, polog4. I Sulcus, ci. Ordo, iris, m. Series, ei, f. Zie
Sd)tuabe. Man, m.
Brezdator. I Sulcator, is, m. Zer gurdier. Celui qui sillone.
Brezdata, part. I Sulcatus, liratus, a, urn. 03efurd)t. Sinatra, e.
Brezdia, brezdezit, are. I Su1co. liro, as, avi, atum, are. Wurdien. Sillonner.
Breclit, adj. I Maculosus, a, urn Maculis albis, sparsus, a, urn. Scfjedicb. Mar-
que, tachete, e. (cu pete.)
Bricegii. I Culter plicatilis, m Zat Zafti)enmefier. Canif; m.
Briclu. , Novacula, ae, f. Culter tonsorius. Culter rasorius, m. Zat Zarbierr.
meffer. Rasoir, m.
Briliantil. I Radians adamas, antis, in. Zer 53rittiant. Brilliant, m.
Brodesefi, cosii frumosit, v. Chindises.ni.
Brodesel, dire. Nemeresczi ceva bine eeti red. I Recte vel male aliquid applico,
as, avi. atum, are. Zreffen, aurid)ten. Appliquer Bien ou mai quelque chose.
Brosba, guilt. Brassica, ae, f. Napus, i, m. Zie 92itbe. Navel, m.
I

Bronzii, tuciu, bediugg, v. Bediugii,


Bresea. I Rana, ae, f. batracus, i, n, Zer i5roicb. Grenouille, f.
Broacil, 0 bail de gurii Za vite marl in limbs. I Rana, ranula ae, f. Zer aroicb,
bie State, bie q3lare. Ranule, grenouilette, j.
Brosea riasd, I Bufo, nis, m. rubeta, ae, f. Zie £rote. Crapauct, m.
Brosca testes& I Testudo, iris, f. Zie ecbilbtrote. Tortue, f.

www.dacoromanica.ro
Bu. 55

Bromerl la ufa, zaru. I Claustrtun, tri, n. Sera, ae, f. Schlofi. Serrure.


Brosettrie, lads cu brdsce. I Ranarum lacuna, ae, f. )ie ffrofc-13fii0e. Gre-
nouillere, f.
Brosrosii, cu mite broace, adj. I Rattle abundans, tis. Zoller ariff0. Abondant
en grenouillea.
Bronco iu, brotacd. I Batrachus, i, m. Ingens rana, ae. f. (Eine grope itrtite.
Une grande grenouille.
Broicutet. I Ranula, ae, f. Za0 arbicen. Ranule, petite grenouille,
Brostesea, ce tine de brcisce adj. I Roues concernens, tie. Zie arbiche ange4enb,
Qui concerne les grenouilles.
Pe: Lana brosteracti, pe boatel I Conferva, ae , f. Zer Safferfaben. Conferve
genre de plante aquatique.
Brotnct midi pe arbori, etc. I Rana arborea. Diopetes, is, f. calamites, ae, m.
Zer Qaubfrofc4, Statenberfrofc. Graisset, m. grenouille verte.
Brudarta, broth-4, podu umblator pe apd, v. Podia.
Drama. I Pruina, ae, f. Zer 9teif. Chide blanche, f.
Bruma, (verbs impers) cade brume. Pruina cadit, pruina tegit terram.
I
(Z0
Il faite de gelere blanche.
reift.
Hrumattl, aclj I Pruinosus, a, urn. Ogre*. Couvert de gelie blanche.
Brumatu, in facia brumei, adj. I Canus, a, urn. @tau. One.
Pe: Strugurii aunt brumati Uwe sunt pruinoste. Zie Seintrauben finb bereift-
I

Les raisins wont couvert de gelie blanche, soul gelds.


Brurtarlu, Luna October. I October, brie. mensis October, m. Zltober ober
Seinmonat. Mai* Octobre, m.
Brunanriu, mare, Noembrie. I November, brie. mensis November, m. gloottuber
ober eintermonat. Le mei, Novembre.
Brusosil, ac//. Glebosus, salebrosus, a, um. Stfurripig. Terrain raboteux, qui
a beaucoup de mottea.
Brusturti. I Lappa, ae. bardana, ae. f. Zie fefte. Bardane, f.
Brusturat duke. I Tussilago, iris, f. Zer grope tniftatiO. Tuasilage, pas d'ane,
plante.
Braise, bulgifrii de pcinzentii. I Gleba, ae, f. ee§offe, bet (Erbffo5. Matte de
terre.
Brutarie, pdnerie. f Panificium, cii, n. vistoria officina, ae, f. 1a0 Rfiacfmert.
Boulangerie, f.
Brutarlu. Panifea, ficis. piston, is, m. Zer 8robbtider. Boulanger.
I

Brutalrlai. Panifea, ficis, f. panaria pistrix, cis. Zie Zrobbtleferei. Bataan


I

genie f.
Ce privesce la brutarie. Pistorins, a, um. Zer Ztiderei augebBrig. De kn.-
langerie, qui concern la boulangerie.
Baba, umilaturii. I Outs, ceris, n. tumor, is, m. Za0 133eidnuitr. Uleere, m.
Baba, rand. I Vulnus, neris, n. die Gunbe. Blessure, plaie, f
Baba rea I Carbunculus, i. antrax, cis, m. Zeit SBiutgefciproitr. Charbon
Dube spurcate. I Crusta lactea, ae, f. Zer Egaitimrinb. Sorte d'ulcere.
Diabolic I Bubo, nis, m. Apostema, tie, n. ulcus, eerie. tuber, is. (tine R3eule,
ein 133efc*iir. Bosse, turneur, f.
Bubattl, bubosii, adj. I Ulcerosus, pustulosus, a um. 91u0ftitig. Ulcereux.
Bubulita. I Ulcusculum, f, n din @efehMiirdlen. Petite ulcere.
Babuesetl, facia agomotii, v. buclicleacii
Buburatal, grabunlei. l Papule, pustule, ae, f. (gine ffeine 8Tatter. Pustule.
Buburosi, cu buburule, adj. I Verrucosus, scabridus, a urn. Taaraig. Plein
de verruea.
Pe: Portugala asta este buburcia'd, cu buburu(e. I Hoc malum aureum est Terra-
cosum. )iefe 3f3 omeran3e ift mar3ig. Cette orange est pleine de verruea.
Duca, a obrazului. I Buena, ae. Malegena, ae, f. SD er taden. Tone, f.

www.dacoromanica.ro
56 Het.
[Inca a curuluf, pulpit., I Clunis, is, f. Zer tiinter:13aden. Groupe, f.
Bucatal, de lemnfi, de ponce, etc. I Frustum, i. fragmentum, i, n. Offa ae, f.
Fitt etild gall, sin edict 2irob. Un morceau de ',cis, de pain.
Btacata, milneare. I Cibus, bi, m. esca, ae, f, )ie epeife, bno ffen. Meta,
aliments, m.
Hucatura. I Buccea, ae. Offa. offula, ae, f. bolus, i, m. Zer .0iffett: Mar-
ceau, m.
Btacatarescal, taiu ih bucii(t. I In partes concido, is, cidi, cisum ciders in
frusta seen, secui, sectutn, secure. ettictetn, etitcfm. Depecer, morceler, maitre
en piece.
Bucalarescvl, rire, fe,bu bucate. I Coquo, is, coxi, coctum, coguere. Coquito,
coquino, as, are. Stod)eit. Faire la cuisine. priparer au feu. faire cuire
lea meta.
Haacestarle, cugne. I Cu lina, ae. Coquina, ae, f Zie Stitt 4e. Cuisine, f
Ce privesce la bucciarie, adj. I Culinarius, coquinarias, a, um. Bur Rtitift
gefiiirig. Qui conerne la cuisine.
Bucatarie, artea de a geiti bucate. I Culinaria vel coquinaria ars, tis, f. )ie
Stoct)tunft. Dart du cuisinier.
Hucatariu. Coquus, i. Culinarius, rii, m. Zer Rod). Ouisinier, mi
Ilicicaltaresa. I Coqua, ae. Cocula, as, f. Zie Od)in. Ouisiniere, fs
Bucate, mtlneitri, Cibi, orum, n. pl. epeiren. Meta, aliments.
I -
Human, cereale, grafi, porumbit etc. I Fruges, gum, f. Alumna, ae, f. Frumen-
tum, ti, n. Zie ffrudjt, bat ©etreibe. Cerdales, grains, ble, etc.
De bucate. adj. I Annonarius, a, um. £13on aritOten. Qui concerns lea vivre&
lea provisions.
Pe: Rachiii de bucate. I Crematurn annonarium, n. Zer aruc§tbranntmein. Eau
de vie faits de cerealea
Bucatescia, (ire, fact-4 In midi bucd(i. I Offatim sec°, as, secui, sectum, aecare.
eoncido, is, cidi, cisum, cidere. Couper en moreeau, toiler en pThee
Buclitica. I Bueeella, offella, offulla, ae, f. Zat ZieLten. Petit moreeaea
D wells's*, cucutd. I Conium maculatum, i, n. Zer ecf)ierliitg, 933uttgdiieritttg.
f, Soria de plants animeuse.
Bucini. Corral de bucinatil. I Buccinurn, i, n. Buccinus, i, m. Buccina, ae, f.
Tuba, ae. Za9 .corn. Trompette, f.
Hudnall, are. strigfi Cu bucinil. I Buccino, as, are. 3n ein .taarn ()igen. Son
ner de la Trompette.
Bucluann. OcIptifina rdtet. I Rotae modiolus, i, m. Zit Tabe, bet Rabitect
Mogen de roue.
Buchunia, butucii, trunchin, v. Tricrechiu.
Hitacureqtil. C'apit. Romeinii. Bucurestii; orum, pl. m. Zutareft. Bucareat.
I

De Bu.curesti, adj. I Bucurestiuus, a, um. Bucurestiensis, e. 33on a3urareits


.De Bucarest.
Pe: Negu(iatoriu de Bucurestr. I Negotiator Bucurestiuus vel Bucurestieusis. ittt
Q3utarefter Staufmann. Marchand de Bucarest.
Bucurestennal, omit de la Bucur. Bucurestiensis.f a3ufareiter.
Bucurie. Gatlium, dii, n. Laetitia, ae, f. Zit arenbc, bag liergiiiigen. Joie,
I

wise, f.
De bucurie, adv. I Prea gaudio, Pile 'Letitia. or areube. De joie.
Pe: Asteptil cu bucurie. I Respect° cum 'Letitia. Snit areubett ern:erten. Atten
dre avec joie
Bucurusn, adj. I Libens, lubens, tis, o, etc. @ern, gutruiffig, mit Zergnngen.
Volontiers, de bon grd, do bon eceur.
Hucurosii, cu vole bunci, adv. I Libenter, lubenter, grate, lubenti animo, sponte.
voluntate. Sittig, Bern, mit Zergnitgen. Volontairement avec plaisir.
Me bucuril I Gaudeo, es, gavisus sum, gaudere. Lector, aria atus stun, ari, gratu

www.dacoromanica.ro
fin. 61

lor, aris, atus sum, ari. Ovo, as. l are. e4 freuen, froblotrett, fyreube abeu.
Se rijouir, etre joyeux.
Buda, umblatdre. I Latrina, forica, /cloaca, ae, f. Ter fibtritt, bie 2/etirabe. La-
trines, cloaque, f. lieu price'.
Budard, curcifitorg de umbliitort v. Callum-1u.
Buduluescia, scorbolescli, cautiii pc tag locu. Solicite scrutor, persecutor, aria,
I

atus sum, ari. Perquiro, ist quisivi, quisitum, quirere. ®enau burcbfurbett.
Rechercher avec coin, cherchPr soigneusement, v. Cautil cu amenuntuli.
Buduretd, cora , hornu, v. qofarrz, fumarlu.
Buecie, resfacare a unuf. mu. I Libido, dinis, lascivia, ae, f. Tie 6ei4eit.
Lascivetd, e. foldtrerie, liblertinage, debauche.
2. Buecie, a unui edit, tauril, etc. I Ferocia, ae. Feritas, tis. Petulantia, ae, f.
2llilbbeit, fftutbunffigfeit. Fdrocite, mechancetd, f.
Bu6cia, risfaqiatii, adj. unit omzi. I Lascivus, libidinosus, a, urn. @cif, unAitittig.
LaJcif; cive. impudique, foltitre, impertinent, e.
Butted, unit cubit, etc. I Ferus, a, um. Petulans, tis, o. Sitb, tttuOig, mutimiffig.
Bondissomt, fdroce, sauvage, impetudux, ease.
Buestrasu, adj. I Talutarius, a, um. Trot geljenb. Trotteur.
Pe: Calzi buestrafii Equus, tolutarius. tin Trot gebenbe6 q3ferb. Cheval qui
I

va au trot.
Buestru, passe lute. I Gradus tolutilis. Ter Trab. Trot.
In buestrumergli, adv. I Tolutim eo. Trabenb geben. filler au trot, trotter.
Bufnesca, nire, lovescii tare. I Violenter pulso, as, avi, atum, are. Eit ungefttim
f d)la g en. Frapper violement.
Bufnita, buhii. I Bubo, nis, m. Noctua, ae. Ulula, ae, f. Tie 92ac§teule. Bi-
bou, m. oiseau de nuit.
Bufonit, mciscdriciu, piticti v. Melacitriciu.
Buhaesen, ire. bald pisezd. Verbero, quasso, pulso, as, avi, atum, are. ecVa:
I

gen, bf6uen. Battre, broyer.


Buhaesee tunuld, face sunetii. I Boo, as, are. Sono, as, ui, avi, nitum, natum,
nare. Increpo, as, avi, atum, are. Fragorem edo, is, edidi, editum, edere.
anal:fen, ertbnen, frcaten. Betentir, craquer, &later.
Buhaire, sunetu tunului, etc. I Boatus, us Crepitus, us, m. Fragor, is, m. Ter
Rua, bah Stracen. Eclatement, mugissement.
Buhaire, balere, pisciturci v. Pisalura.
Buiguesed, ire. vorbesczi diurea. I Perplexe loquor, eris, locutus sum, loqui.
In somnio loquor. rre reben, pbantafieren. De'lirer, extravaguer.
2. Me burguiesczi, me ametescil de capzi. I Desipio, is, ui, pere. Deliro, as, avi,
atum, are. Uebertuitig tuerben. Bever, (Wirer.
Buiguire, delirg. I Perplexa locutio, nis, f Zat3 irre Reben. Delire.
Bulbued, bulbucatii, umflatel, adj. I Turgidus, tumidus, a, urn. %lug eftuolIett.
Enfler, e. gomfle, e.
Bulbaacii, beficci de apes'. I Bulla, ae, f.
Tie Taafferbfafe. Bulle d'eau.
Me bulbucti, me umflu, apa quendu ferbe. Bullio, ebullio, is, ivi, itum, ire.
I

Orubefn, aufbrubefu. Bottillonner.


Bulgaresce, adv. I Bulgarice, more bulgarico. Zufgariftf). A la maniere des
Bult,ares.
Bulgaresca, adj. I Bulgaricus, a, nm. 31figarifc. Bulgarique.
1Bulgard. I Bulgarus, i, m. Ter Zutgar. Bulger.
Pe : Imbracaminte bulg'driscei. Vestitus bulgaricus. Tie 23ufgarige VOL
I

Costume bulgarique.
Bulgaria. I Bulgaria, ae, f. Zufgarien. Bulgarie
Bulgaria de pcinzenta, glie, brufa v. Brues.
Sambaed, plantii. Gosipipium, pii, n.
I Tie 1'3aunnuoff=l3fInn3e. Cotonier, m.
arbuste qui prod rit le colon.
8

www.dacoromanica.ro
68 Bu.
litunbacik netereti. I Gossipii lams o, gings, f. Xylinum, ni, n Erioxilon, 1.
Gossipium, p11, n. Zie Zaumtroolle. Coton, m.
De bumbacd, adj. I Xylinus, a, um. 58autrIlvolfen. De coton.
Pc: Permit de Insmbacti. I Tell e filo xilino. Zee 58autntoollette &Web. Toile
de coton.
Bumbaesca, ire. bumburezd ca copii eel mill. I Lalo, as, are. Balbutic, is,
ivi, ire. fallen. Begayer, balbutier, parler mal.
Mittman, globti, pe verfu unui turni. I Globus, i, 114. Zie Rug& Globe, m. boule, f.
Sumba, nasturii de incheiati. I Globulus, i. Nodullue fibulatorius, rii, m. Zer
Knopf. Bataan, m.
liana, &mica- mama mare. I Avis, ae, f. Zie @roPmutter. Grand more, aieule, f
Banatate. I Bonitas, probitas, benignitas, tie, f. )ie Gate, bie ntilliglcit.
Boned, benignitd, probite, f.
Bums vestire. I Beata's Mariae virginis annuntiatio, nis, f. Earia:Berfilubiguttg.
L'annonciation.
Duna vointii. I Benevolentia, ae. Propensio, nis, f. Zest 3o4Cmolieu, bie Ounfl.
Bien vieillance, f.
Sunda, veatimentti mare blanitii. I Rheno, nis. Mastruca, ae. Pellica vestis, f.
Zie Zunba, bet q3eT3. Vetement de peau de bete.
Imbracatit cu bundd. I Mastrucatus, a, um. glit 8uttba beffeibet. Vetu d'un
vetement de peau de bete.
Bunn, adj. I Bonus, a, um. Probes, a, um. (hut. Bon, e.
Haul la ceva. I Aptus, accommodates, commodus, habilis, e. Idoneus, a, um.
Zaugfic, gut gu ettuat3, geid)icrt. Apte, propre, digne, capable, commode. con-
- venable.
Ca adv. I Apte, commode, convenienter, idonee.
Commodement, convenablement. etc.
135eictictt, beguem, taugt4.
Burl, negurd. I Pruina. ae. Bruma, ae, f. Zer Elteif, ber Vtebef im Sinter.
Brouillarde 6pais, vapeur gelee.
Burdufosa, burtosti, adj. I Ventriosus, ventricosus, a, um. Zicibat4ig. yen-
tru, e. qui a un gros ventre.
Burdufa, produfi, gaurii So ghiack 1 In glade foramen, minis, u. Zie Bade
im dig. Un trou Bane la glace.
Batraufa de Brenzd. I Follis, is. uter, Ws, m. Folliculus, i, m. Zer S(Vauc.
litre, sac fait de peau.
Burdufa, de mid de lemnil. idem.
Burete de mare. I Sponghia, ae, f. Zer eauggluamm. .ponge, f.
Buret(' lute. Agaricus piperatus, i, m. 913fefferlAtuamm. Champignon poivrd,
Burete duke. I Agaricus lactifiuus. Zer $Brobidpnamm. Champignon laiteux, nt.
Burete pastrami. I Buletus arborarius. )et ZeuuMila. Champignon d'arbre.
Buretele calului. I Agaricus fimetarius. Zer SDlijtpifb. Champignon de fumier.
Burete de cdmpd . I Agaricus campstris. Zer elbidproantm.
Burette de soca. Tremella, ae. Judea auricula, ae. Anricula, ae, o. Sambuci
I

fungus, i, m. Zer orfunberzedpumum. Champignon de eureau.


Burete gulbend. I Agaricus cantharelus Zer $ffiterling.
Burghii, sfredelti mica. I Terebellum, i, n. Terebella, ae, f. qin illorerlein.
Petit pergoir, m.
Burica. I Umbilicus, ci, m. )et %abet. Nombr it, sn.
De buricii, adj. I Umbilicaris, e. Sum %abet fle§brig. Ombilical, du nombril.
Pe: Legelturd de burial. I Fascia umbilicaris. Zte Vtabeibinbe. Cordon umbilical.
Burieula degetului. I Condyllus, i. Digiti articulus, i. m. `.der Wingerfnebef.
Articulation dee doigts.
Burin, butoiu mica v. Berbintd.
Marline* purcelti graad. I Porcellns delicus I, m. Zer ariffing. Cochon de
bait, rnarcassin.

www.dacoromanica.ro
Bs. 59

Surat, pdntice. I Venter, tris, m, Zer 92anft. Ventre, m.


nuptial& I Venter, tris, m. Zer Gantt.
t. Pe lea in care tuned 77 'ten untaiele. I Peritoneum, i, n. Membrana, ae, f. Za8
ingeroeibefeff. Pecritoine.
Pe: Fereetra de burtuid. I Fenestra membranes. Za0 .tornfeufter. Fenetre fait
de membrane.
Burulanti, baldrie. I Inutilis herbs, ae, f. Zug lInfraut. Mauvaiee herbe.
Burulanii, on ce *flea. I Planta, ae, f. zie 43ffame. Plante.
Haaruenosii, cu balarii. I Inutilibus herbis obsitus, a, um, adj. Zoller lIntraut.
.Rempli de mauvaisee herbea.
Buidiesci, ire. Cifneaca. I Bulio, ebulio, is, ivi, itum, lire. Undatim scaturio,
is, rire. Vehementer scateo, es, ui, tere. .t)erau0 fprubefu, fierauo querfeu.
Taillir, eortir avec force.
Husalaagann. I Clava, ae. Cambuca, ae, f. Caestus, i. Caestus, us, m.
bulbus, i. Zer etreitfelben. Maaaue, f, caste.
Care portal Imeclugana. I Claviger, i, m. `suer othentrtiger. Qui porte une
77U28,11.8.
Basulocal. I Ocymum, i. basilicum, el, n. Zer 93afillif. Basilic.
Basulocii maunti. I Minimum ocymum, i, n. Zer Mine 93afillif. Petite ba-
silic, tn,
Busulocii rofu. I Prunella, ae, f. )ie 13runerfe. Plante.
Batavia, dogariu. I Doliarius, rii, in. er iButuer. Tonnelier, m.
Legator de bun. Vietor, is, m. Zer wafibinber. Tonnellier, celui qui cercle
I

lea tonneaux.
Hatcia, careta, caldscd, v. Carets.
Butarie, clogarie. I Doliaria are, tie, f. Zie q3rofeff ion be fyafibinbere. Ton-
nelerie, f.
Bate. I Dolh m, lii, n. Za0 ISa. Tonneau, m.
Ce priveac la bate, adj. I Doliaris, n. Stun 5a5 gefOrig. Qui concern lea
tonneaux.
Pe: Cercii de bate. I Circulus dolimis. )er wafireif. Cercle de tonneau.
Butoin, Butvi. I Doliolum, li, n. Vasculum, f. Za6 ailficfpn, bag fftifileitt.
Baril, petit onneau.
ButnareseA, legal bull. I Vietorem ago, is, egi, actum, agere. linen 93inber
abgebett. Faire des tonneaux.
Battle*, buciumii, v. Trunchiu.
Butaramii, arbore gamma ". I Arbor ouvernosa, f. Truncus cavernosus, i, m.
Diu ljoijier $Baum. Arbre caverneux.
natures*, adj. I Cavernosus, a, um. Cavus, a, um. .tofg, au8seboblt. Caver-
neux, euse.
Hasa. I Labium, bii, labrnm, i, n. Zie Eiftpe, bie 2efae. Livre, f.
Buzatn, adj. I Labiosus, labrosus, a, um. Snit grofien 2efaett. Qui l& de gros-
ses Mares.
Hazunarii, v, Boainanii.
Buzata, bun mica. I Labellum, i, n. Za0 2ibpthett. Petite More.
Masai*, Sb. I Labio, nis, m. )er grofie fiipen fiat. Qui a de groan's Mores.

C.
Ca, Ca jri, precum, adv. I Ut, uti, sicut, sicuti, velut, veluti, quemadmodum, tam-
quam. 933ie, fe Vole. Comme, de meme que, de la lame manibre, Giusti que,
Pe: alba ca za-padai I Albus sicut nix. 43eifi tole ecfpee. Blanc commelaneige.

www.dacoromanica.ro
80 Ca.
Cabala., intriga, complota. I Conspiratio, factio, nis, f. Soladithun, tii, n. (3
beinie Zerbinbung au envie. Cabale, intrigue, complot, coterie politique.
Cabal*, o invataturci secretes' la ovrei. J Occults et arcana hebrteorum doctrine.
sine gebeime 2ebre bei ben ..f) ebrdern. Collate, instruction secrete aux jugs.
Cabalist*, care este complotistil. I Cabalista, ae. Sodalis, is, m. at Rank=
fd)mieber. Cabalist, cabaleur.
Cabinet*. Camera retrassii. I Testudo, dinis. Cella, ae, f. Sec.retarium, rii, n.
Cabinet*, camera secreta a anal' principe, etc. I Secretius cubiculum, i. Conc-
lave, is, n. Principis sanctuarium, rii, n. Zug Stabinet. Cabinet. m. petite
piece retiree.
Caen, vorbe dare copii- mkt. 11llerda. Stercus. Zred, Sloth. Marcie, crottes.
Calvados*, adj. I Cacaturiens, tis, o. Zer oft Cadet. Chieur, foireux.
Caelloariu, care curds umblatori. I Foricarius, rii. Latrinarum purgator, is, m.
Zen Radhauratiumer. Qui purge lea latrines.
Cacare. I Cacatio, the, f. Zat3 ed)eif3en. Action d'aller a la agile.
Citearecla de caprei. Stercus caprinum, n. Zer Biegenntift. Crotte de chevre.
Carar6ta de forice. Muscerda, ae, f. Eattebrect. Crottes de aouria.
Clicatorti.1 Cacator, is, nt.Celui qui fait excrement
sAeifier.
Caleatore, femee. I Cacatrix, cis, rn. Ecbeifierin. Celle qui fait des excrements.
Clicatti. I Excrementum, ti, n. merdum, i. Oletum, i. Stercus, cons, n. merda,
ae, f. {)red, Eift, lInfrath. Excrement, merde.
Pe : Mangita cu cdcatei. I Merda inquinatus, a, um. Pit )red begmulgt ober
befubeft. SouilM de merde.
Cacat4 de cane. I Stercus caninum. .fmnbeotb. Aron de chien.
De nausea. I Muscarum excrementum, i, n, ariegenbrect Chiasae, f.
De gala. I Fimus gallinecens, m. .fliihnerfot§. Fiente de poule
Client*, mangita, part. I Cacatus, concacatns, permerdatus, stercore oblitus, a,
um. s,D2it )red beffeclt. Souffle de merde.
Caoluga, cigli, un peace. I Accipenser, is, in. Silurus, i. Tursio, nis, m. Inr.:
etor. Gros poisaon de mer.
Calclulli. I Cuculla, ae, f. Cncnllus, i, m. Zie 13eismilte. Bonnet de peau,
chapeau.
Cacialie, de cepa, de usturoiu. I Bulbus, i, m. Zee CI duper. Bulbs, f.
Cacti, me caca, are. I Caco, as, avi, atum, are. Cacaturio, is, ivi, itum, ire. Yen-
trem &toner°, as, avi, atum, are. laden, miften, fdyiften. Alter a la see,
*Tater, faire des excrements, rendre par bas.
Cada, vas mare de /mai. I Cadus, i, m. panne. Tonneau, m.
Cada, pentru sclildata. I Latrinum, i. Solium, ii, n. Banne. Baignoire, f.
Cadavra, corpa morel-4. I Cadaver, is. Corpus, polls n. ffin 2eicbnam. Cadavre.
Ce are raporta cu cadavra. Cadaverinus, a, urn. 3on einem tobten Storper.
I

Cad.averique, qui a raport au cadavre, adj.


CAdelnita. I Acerra, ae, f. Thuribulum, i, c. Zee Naud)faft. Encensoire.
Cadinta, mania. Decentia, convenientia, at)
I f. )ie. Wultiinbigfeit. Decence
convenance, f.
Cadere, camel I Casus, lapsus, us, DI. Lapsio, nie, 1. ."Der Ralf. Chute, glis-
sade, f.
Cadere, ruinare. I Ruins, ae. Prolapsio, nis, f. Zen ghtfal Ruine, debris, m.
Caddie*, dire, tamtezii. Thurifico, as, are. Thure suffio, is, ivi, itum, ire.
I

97iit Seihraudi riludyrn. Offrir de l'encens.


Cadire I Thnrificatio, nis. f. Zae intiucbern. Encensement, m.
Cadisora. I Parvus cadus, i, n. Zee 1-...Knn,r6en. Petit tonneau.
Cada, dere. I Cado, is cecidi, casum, dere. Labor, beris, lapsus sum, labi.
adieu, nieber fatten. Timber.
Cade roe. i Rorat. ff0 *mt. It fait de la rode.
Cade, me ruinezii, o case, etc. I Cado, decido, concido, is, cidi, dere. ruo, is,

www.dacoromanica.ro
CA. 61

rui, rnitum, ruere. Corm, is, ui, rntum, ruere. Col labor, eris, collapsus snm,
collabi.Umfatten, einfatfen, einftiiraen. S'ecrouler, as ruiner, Comber en ruins.
Cad* din card. I Curru excido. R3otn Sagen fallen. Tomber de voiture.
Cad* de pre tali. I De equo cadere, etc. Zen 3ferb fatten. Tomber de cheval.
Cade frunfla, cadd frunflele. I Folia cadunt. )ie ibRitter fatten. Les .feuilles
tombent.
Cadet dintii: I Dentee cadunt. Dentee decidunt. Zie Nue fatten. Lee dents
tombent.
Cade pdruld. I Capilli cadunt. Pili excidunt. Zeit .Bear fat:ft au& Lea elteveux
tombent.
Cad* in lduntru. I Incido, is, cidi, casum, ciders. .inein fallen. Tomber dana.
Cad* joad. I Decido, procido, is, cidi, ciders. 9lieber fatten. Tomber la tere.
Cad* preate o ksltd.Concido, is, cidi, dere. Bufammen fatten. Tomber ensem-
ble, s'ecrouler.
Cad& in bold. I In morbum incido. 3n eine grantbeit fatten. Tomber malade,
Comber dans une maladie.
Cad* In m@nile inimicilord. I In manibus hostium incido. 3n bie t)tinbe bet
fYeinbe fatten. Tomber entre lea mains des ennemis.
Cad* in cured, in laid. I In laqueum incido. 2n bie edginqe fatten. Tomber
dana un page.
Cad* in pdeatd. I In peccatum incido. eihtbigen. Tomber dome un pdche.
Cad*, cap la rig v. ajungii la red.
Caducd, trecdtorii, adj. I Caducus, a, um. R3eradttglicb. Caduc.
Cadet*, part. I Lapsus, delapsus, collapsus, a, um. &fatten. Tontbd.
Pe : Caul caduta". I Collapse domus. gefaliene0 tau6. Una maiaon ruinie.
Caere. I Pensum, 1, n. Jer Rotten. Quenouilie, f.
Cafea. I Cafaeum, i, n. Zie Raffee:-Zone. Zer Stafee. Cafe, m.
Arbore care produce cafea. Cafea arbor, is, f. Zer oaf feebaunt. Cater, ar-
I

bre qui produit le café.


Cafea feria- de beutii. Cafeus liquor, is, m. )et $ taffee. Café bofeaon.
Cafegil, care vinde cafea. I Cafeae coctor, is, m. )er .ftaffeefiebet. Cafetier, m.
Cafenea. Cafea tabema. Zug affee4aug.
p Café.
Cater*, cdprior la o bina, etc. I Tignum, i, n. Capreolus, cantherius, rid, m.
)er ZadAtarren. Chevron, tn.
Cabala I Cacabns, i, m. Zie Stacbet. Careau, f.
Pe: Sobe de cahale. I Fornax testacea. `der Racbefofen. Fade fait de careaux.
Calera pentru scrim's. I Libellus, i, m. Zee .eft. Calder, m.
Cale*, luntre de comercfu. I Nevis mercatoria, ae, f. Za8 .fumbetstfcbiff. Vaia-
seau marchand.
Caleila, luntra fii. I Naviculator, is. Ratiarius, rid, m. Zer es1iff0mann. B atelier , m.
Caliesei, me cdieecd, int( pare 'red. I Doleo, es, ui, litum, Jere. Me paenitet, twit,
tere. q6 bereuen, Leib fein. Se repentir.
Caire. I Dolor, is, zn. Paenitudo, dinis. Paenitentia, ae, f. Zig Rene, bah iffez
bauertt. .Re'pentir, regret, tn. penitence.
Ca la, prepos. si adv I Circa, circiter, iBeildufg, ungeftibr. Environ, a peu pree, vera.
pe: Suntemd departe ca la trei miluri: I Tria circiter milia distamus. fir finb
ungeftibr brei Eeifen entfernt. NOW 80=7148 environ troia =We Eloignee.
Calafon, reitind. I Colophinia retina, ae, f. tag Satogionium. Calophane, f.
Calaballc*. I Utensilia, impedimenta, orum, n. pl. V(ttertei tiausnertitite, 03eptict.
Bagage, tate:wiles.
Calamer* de cerneld.I Atramentarium, rid, n. Za8 Zintenfafi. Enerier m.
Caterer*, planed, Tanacetum, i, n. Balsamita, ae, 1. Zee Wrauenbidttc4ett.
I

Oeillet d'Inde.
Calare, adv. I Equo, in equo. Bit 3ferbe. A cheval.

www.dacoromanica.ro
62 Ca.
Mi tufa caws. I Equum conscendo. Inscendo. eicb auft 3ferb feign!. Mon-
ter lc cheval. v. Alte le call.
Cialtrescal, rire. Umb lu cdlare. I Equito, as, avi, atum, are. Fiteiten. Chevau-
cher, alter Is cheval.
Calgirela. I Eques, quids, m. Zer Reiter. Chevalier, m.
Pe : Militarlu callreld. I Miles agues. Zer Reiter. Chevalier.
Oftire de ccildrefi. I Equitatus, us, m. Zie Reiterei. Cavalerie, f.
Calaretfi inaintea calescii. I Praecursor, is, in. Zer Zorreiter. Avant coureur.
Callas:tel. I Equitatus, us, in. Zag *elicit. Chevaucherie.
Calarire. I Equitatio, nis, f. Action d'aller a cheval.
Calatoria v. Caletorid.
Cala& engherd . I Carnifea, fide, in. Zer (anger. Bourreau, tn.
Calbeca. I Hepatica fasciola, ae, f. Zie egelfabnede.
Calbejoick, adj. I Hepatica fasciola infectus. Wlit ber egel bebaftet.
Mi calbejescii. I Hepatica fasciola inficior, ceris, infectus sum, infici. lillit bee
get bebaftet bierben. Avoir la maladie de foie.
CAlcillik. I Calcaneum, i, n. Cal; cis, ra. )ie aerie. Talon, m.
Calcare. I Calcatio, conculcatio, nis, f. Zee Zreten, bie Bertrehing. Action de
fouler la term.
Calcare de lege. I Legis violatio, legis transgressio, nis, f. Zie &debut% beg
1Zefe4et3. Violation de la loi.
CalcIttorin co picidrele. I Calcator, conculcator, is, in. Zer Bertreter. Celia
qui fouls aux pied&
Criticatorla de lege. I Legis violator, legistransgressor; is, in. Zer @eietberreter.
Violateur de la loi.
Cillcatore de lege. I Legis violatrix, cis, f. Zie gbefebberleteritt. Violatrice
de la loi.
Calcatilt on picidrele. I Calcatus, tritus, a, nm. SBetretett. Fould.
Callyeminte. I Calceamentam, i, n. Zie ecbube. chaussure, f.
Cillcl. I Stupa, ae, f. Cal; cis, in. f. Zug Berg. Etoupe, f.
Do cdki adj. I Stupeus, a, um. Bon berg. D'dtoupe.
Calcunarta, care face cedcvni. I Calcearius, rii, in. )er ecitfter. Cordonier.
Calopunalil. I Calceolus; i, m. Liu Heiner ecbub. Petit eoulier.
Calpuni /a terrani. I Carbatinae, arum, f, )ie 58auernfalpibe. Soulier des papaw.
eolbatenzeibnb. Soulier des soldats.
CA.1911111 soldelleftt I Caliga, ae, 4.
Cale& cu picidrele ova. I Pedibus aliquid conculco, proculco, as, avi, atum, are.
tiliag mit ben lien treten. Fouler aux pied&
Cale* etrugurt I Uvas calco. Zrauben augtreten. Fouler les raisins.
Calera ciarna, o acalcid. I Calciamentum attero. Zen ecbub bertreten. Courber
les talons des chaussures.
Cale* rufe on fern. I Laevigo, as, avi, atum, are. (Mitten, augbiegeln. Repas-
ser le tinge.
Caldare. I Ahenum, i, n..Cortina, ae, f. )er Reffel. Chaudron, in. chaudilre, t.
Caldararlfi. I Ahenarius faber, bri, m. Zer Reffelibmieb. Chaudronier.
Caldararie. I Ahenaria officina, ae, f. )ie RuPierid)mieberei. Chaudronerie
Fabrique des chaudrone.
CAldarale. I Ahenulum, i, n. Cucumella, ae, f. Cortinula, ae. (gin It effekbett.
Petite chaudilre, I.
Caldi, adj. I Caldus, calcine, a, um. Main. Claud.
D'abia caldii. I Tepidus, a, um. 2aulicb. Un peu tilde.
Mi caldd. I Caleo, es, ui, lere. Eir ift mann. j'ai de la chaleur.
Caldura. I Calor, caldor, is, 311. `die Same. Chaleur. f.
Caldura mare. I Aestus, us. Ardor, fervor, is, m. )ie .tite. Ardeur, chaleur
exessif.
CaldarosA, adj. care faze caldii. I Calorificus, a, um. ertudrmenb. Qui &haul's.

www.dacoromanica.ro
130. 63

Caldutd adj. I Modice calidus. ettoa6 Warm. Un pens chaud.


Cale, &runic. I Callis, is. Via, ae, f. iter, tineris, n. Zer Beg, bie etrafie.
Route, vole, f. chemin, m.
Cale umblatii, ace& I Via trita, iter trituna. eitt gebauter Deg. Vole battue,
chemin frerguenter.
Merinde, bucate de cale I Viaticus, a, um. Itinerarius, a, um. )ie FReife be:
treffeub. Prevision de voyage.
Cheltufala de drumii. I Sumptus itinerarius. )ie ateifetoften. Argent pour le
voyage.
Calesca, v. Henteii, carutii, caro(a.
Calescd, tire, Uhl, feral tn foci. I Ferrum induro, as, are. Zat? tYifen 4titten.
Durcir le fer,
Caletorescii, rire, rttii. I Itineror, aria, etas sum, rani. Viam facio, iter facio.
is, feci, factum, facere. )leifen. Voyager.
Caletorie. I Itineratio, nis, f. Iter, itineris, n. Via, ae, f. Peregrinatio, nis, f.
Zie 2leife. Voyage, m.
CA16torlu. I Viator, itinerator, is, in. Zer eattberftnanit. Voyageur, m.
Calatere, femee. I Viatrix, cis, f. Zie toanbernbe frau. Femme voyageuse.
Calatorlu faro bagagfu. I Vaeuus Viator. gin eanberguimm obtte'Z3agage, Vo-
yageur sans bagage.
Calicea, potecci. Callis, is. Semite, ae,
I f. frames, mitis, m. Zer gu5oaeg.
Sentier, in.
Calicie, scircicie. Egestas, mendicitas, tie, f.
J Pauvrete.
Zie 2irmutb.
Called, adj. I Mendicus, egenus, a, urn. Egens, tis, o.Pauvre.
23ettefarm.
Calindarlu. I Calendarinm, rii, n. Zer Staienber. Calendrier, m.
Cali'. I Equus, cabalus, i, m. Za0 q3ferb. Cheval, m.
Call de clilcirit21, de aleryatii. I Equus, ad cursuram idoneus, equus currax, cis.
Zeti3 Weitpferb, 2aufpferb. Cheval de course.
Call de traSurd. Equus vectarius, equus currulis. Za8 Bugpferb. Cheval de
J

trait.
.De claritii. Equus selarius. Zee Kettbferb. Cheval de sells.
De will, adj. Equinus a, um. Bom 13ferb. De cheval.
Pe: *Ira de calls. I Seta equine. Pihis equinus. Zatl 13ferbebaar. Pail de
cheval.
Doctor de cat I Medicus equarius. Zer fRo5arat. Marechal de chevaux.
Call ne invetat. I Equus indomitus. llugeatibmteg 13ferb. Cheval indomti.
Call de mune& I Caballus, i, in. 1:11tpierb. Chem/ de fatigue.
Call frumOsi. I Equns habitiss'mus. )at itbue Verb. Cheval gran.
Call slabu. I Equns strigosus. Zat3 magere Verb. Chews/ maigre.
Call uite I Equus acer. Zat geltroinbe Verb. Chew/ vite.
Call de resbellii. Sonipes, pedis, equus bellator, is, m. Zab StriestSperb. Che-
J

val de bataille.
Call de vencitore. f Equus venator, is, in. agbpierb. Cheval pour la cluisse.
Call de poste. I Paraveredus, i, rn. din 13ortplerb. Un cheval de poste.
Calugaresce, adv. I Monachice. T2gt4ifd). Monacalement.
Calugarescit, adj. I Monachicus, a, um. 27.12borbifeb. monacal.
CIlugarescl, face un calug. I Monachum facio. Bum 271buce macben. Faire
un moine.
2. Me fact; et. Imbrcitifezii calug. I Ordinem monachicum amplector, eris, sot-
plexus sum, amplecti. D?ondj Merben. Embrasser l'ordre religieux.
CAlugarie, via(a monachica. I Monachica vita, ae, f. Monachatus, in. Mona-
chismus, i, m. Zee artoncOgeben. La vie monastigue.
CAlugarita. I Monacha, ae, f. none, ae. )ie SZiofterfrau. Sceur, religieuse.
Calugarl. I Monachus, religiosus, i, m, Zer Mlbnc§. Moine.
Calumniezi, v. Asupresa.

www.dacoromanica.ro
64 CA.
Calulelst. I Equultis, i, m. Za6 q3fetbfeitt tin petit anal.
Ca lager*. I Saline, collinus, i, m. Zer romItnifc§e Ztimer. Danseur romain.
Calngeresee, ado. I Saliorum collinorum more. %ad) VIrt ber romtittifen
St timer. A la maniere des danseurs Romaine.
Carnata. I Usura, ae, f, Fcenus, noris, n. Z)ie $infers. Usure, f.
Doi bani cu cameitcl. I Fceneror, aris, atus sum, rani. Fenero, as, avi, atum,
are, pecuniam sub usuris mutuam do. (gegen 3i4eit auOtei§en. Prete) a
intirgt.
Carnatarnica. I Fcenerator, is, in. Fcenerarius, ril. Zer gi3u0erer. Usurier, m.
Camatarnica. I Fo3neratrix, cis, f. )ie Buc§erin. Usuriere, f.
Camara, cu de ale mdncarii. I Cella, ae, f. Zie Kammer. Cellier, garde man-
ger, in.
Camara fa. I Cellula, ae, f. Za0 timmerleiu. Chambrette.
Camarag*, la ognele de acre. I Sails perceptor, is, in. Zer init4mer. Rece-
veur de eel.
Carnarag*, schimbeitorii de aura. I Auri camsor, is, in. Zer Gatbeittiner. Col-
lecteur de l'or.
Camera v. Diets.
Carnegie. i Camisia, ae, f. Indusium, eli, n. Zao .emb. Chemise, f.
Cametfuta. I Indusiolum. i, n. afeinee .t)embe. Chemieette, f.
Camfori. I Camphora ae, f. Sher amufer. Camphre, gomme odorante.
Carnforatit. I Camphora imbutus, a, um. %flit Rampfer bermiict. Camphre.
Camforata, o plantd. I Camphorata, ae, f. Za0 Rantpferfraut. Camphrie.
Camila. I Camelus, i,, in. Za0 gamed. Chameau, m
De ccimila. I Camelinus, a, urn, adj. Ilion gamed. De chameau.
Camin* la ferara. Fabri ferrarii caminus, i, m. Zer Ramin. Forge, f.
I

Campie. I Locus campestris. Za0 unite gen). Une vaste plaine.


Camp*. I Campus, i, m. Za0 weib. Champ, m.
Camp* de arata. I Ager, gri, m, rue, ris, n. ZaO Wcterfeth. Champ labourable,
terre labourable.
Camp* lucratii I Arvum, i, n. 03ebaute0 gra). Champ labourd.
Camp* arati de doll ori. I Ager iteratus. smeimal geadert. Champ deux fois
labourtf.
Ciimpenege*, de cdmpu, adj. I Campester, stria, tre. Ruralis, e, Rusticus, a,
um. Agrestis, e, Zorn welbe, gum Welt) QeWig. Champ@tse, rural.
Pe: Fiore de campii. I Floe campestris. )te ffelbblume. Fleur champttre.
Cans de apd. I Urceus, Cantharus, i, m. Amphora, ae, f. )er Strug, bie ganne.
°ruche, f. bocal, m.
Canute'. I Cantharulus, i, m. Zer Mile Strug. Petit bocal.
Canal*. I Canals, is. in. Zer Rand. Canal, aqudduc.
Canapes, scaunti umpluta. I Amplior sells, ae, f. Si Stanaliee, 9/4ebett. Ca-
nap!, exi.
Canaria, pasere. I Canaria iringilla, ae, f. Zer ganarienungei. Canari, serin
de canarie, m.
Cancelerie. I Cancellaria, ae, f. Zie feauaelei. Chancellerie-
CancelistA- I Cancelista, ae, f. Zer gan3efifl. Cancellist.
Candela. I Candela. Lucerne., ae, f. Iie Pampe. Chandelle, lampe.
Candela aprinsd. I Lucerna viva. Zie brennenbe 2ampe. Lampe allumee.
Candela cu did lumini. I Lucerna bilychnis. Zie 2ampe mit met 2icter. Lam-
pe d deux.
Fetild de candela' I Elychnium, nii, n. )er 2ampenboefjt. Mgche de lampe.
Ciinda, adv. I Quand, ubi, quo tempore. (Bann. Quand.
Candi fi candAi, adv. I Subin, interdum, dam et qnando tifueifen, autneifen,
bann uub mann, mancinnat. Quelgue fois, de temps en temps, par fois.
Micarg Math's', adv. I Quando via, quandocunque. Matto hunter. Toutes lee fois que.

www.dacoromanica.ro
Ca. 65

Canna ea, are cdndu. I Quondam, aliquando. Fitt ftmaf, jemalc Adis, un jour.
Candara, v.aschie.
Cane. I Canis, is, m. )er Ounb. Chien, m.
De cane, adj. Caninus, a, um. a3om tumbe. De ehien.
Pe: Pelle de cane. I Pellis canina. $)a8 Outtbefelf. Peau de Mien.
Cane de vgnalft. I Canis venaticus. Zer aagbunb. Chien de chasse.
Cane de mlicelariii. I Canis laniarius. Zer Wteifcber4unb. Chien de Lonelier.
Cane de Emma, de of. I Canis oviarius. )er eft affmnb. Chien de berger, de
brebie.
Cane de ova. v.Vifla, care scdte din apa.
Canesee, adv. I Canine, more canino. kmttbifd). A la maniere des chien9.
Cattesca, adj I Caninus, a, urn. Oilubifcl). De chien.
Canepa. I Cannabis, is, f. Deaf. Chancre, m.
De cdnepa. ) Cannabinus, a, um. 23on Oartf. De chancre.
Pe: Si'mentil de cdnepa. I Semen Cannabinum. Zer jnnffaante. Semence de
chanvre.
Canepiste, loci& unde &emend. cdnepa. I Cannabetum, ti, n. Za0 tianffelb. Che-
nevriere.
Canonescii, nire. dafi canon. I Pcenitentiam impono. Zufg auffegen. Imposer
la penitence a quelqu'un.
Canonicie. I Canonicatus, us. n. Za0 Ranottifat. Canonical.
Canonic*. I Canonicus, ci, m. Zer Zomberr. Chanoine.
Canonu, dela Duhovnicii. I Canon penitentiaries. )ie 93uRe. Penitence.
Cantare. I Cantatio, nis, f. cantus, us, m. .`Dag Singen. Chanson.
Cantaresca, rire. I Statera pondero, as, avi, atum, are. trutino, as, are. pendo,
is, pependi, dere. tatigen. Pe.ser.
Cantareia. I Cantor, cantator, is, m. Zer (stinger. Chenteur.
Cantareia. I Cantatrix, cis, f. )ie Stingerin. Chantatrice.
Cantarita. I Trutinatus, a, um. @mom. Peed.
Cantarii. I Trutina, statera, ae. f. )ie edraefftuage. Balance.
Cantata, cantatura. I Cantus, us. cantatas, us, tn. Zer 033efang. Chant, m.
Pe: Cantata cocofilora. Cantus gallorum.
I amen:10m, Oanett45erattg. Le
chant des cogs.
Ciintecela. ) Cantnlus, i, m. canticulum, 1, m. canticuncula, Le, f. Za0 %iebd)en.
Chansonnette, petite chanson.
Cantu, are, tatu. I Canto, as, avi, atum, are. cano, is, ceci ]] i , eantum, canereo
sing en. Chanter.
Canunta. v Carunta
cape, (apa. Stipes, pitis. pains, i, m.
I Zer Poteau.
- PUMA in gapii. I Palo suffigo. epiefien. .Empaler.
Captives la o caldare, etc. v.Coma'nacti.
Capatina a capului. I Calve, calvaria, ae, f. cranium, nii, n. Zer gqrurci)libei.
Crane, m.
2. Capatina de zachari. I Zachari meta, se, f. Zer Buderiptt. Pain de snare m.
3. De eared.. I Caput, pitis, n Zer grauffog. Tate de Chou.
4. De cepa, de usturoiti. u. Caci,die.
Copela, bisericuta. I Capella, mdicula, Le. f. fanula, Le. )ie Rapette. Chapelle, f.
Capelana. Capellanus, i, m. Zer °plan. Chapelain, m.
Capetenie, fefa. Caput, pitis, n. princeps, cipis. dux, cis. Zatt tmupt, ber
I

Witifibrer. Chef, duo, etc.


Capita, de find. I Metula, ae, f. acervus, i, rn. Ett ecipber etr. Monceau de
foin, tas de form
Capiere la of. I Vertigo, iris, F. Zer gdnoinbef. Vertige, I.
Capiesa, ere. nebunescii. I Vertigine laboro, as, avi, atum, are. Zen Ott roinbel
befommen. Avoir de vertige.
9

www.dacoromanica.ro
66 Ca.
Capietvi. I Vortiginosus, a, um. vertigine laborans, tie. ectuinbtict). Vertigi-
neux.
Capiste, bisericd idoldsca. I Idoleum, i. Fanum, i. Delubrum, i, n. Zer 654,enr.
tempet. Temple d'idole.
Capistru, cdpeistru. I Capistrum, i, n. )ie .tialfter. Museliere, f.
Pe: Puna' cdpeistru la call. I Equum capistro, as, avi, atum, are. Za43 $ferb
Iyaftern. Mettre la musellere au cheval.
Capitalit de bani, fondii. I Caput, pitis, n. sore, tis. principalis summa, ae, f.
Zati etammgetb. Capital, m.
Ctipititaie. I Centuriatus, us, m. Zie tiauptman8fteffe. Centurie, capitainerle,
le grad de centurion.
Capitann. I Centurio, nis. Capitanens, i, m. Zee >attlitmatut. Capitain, cen-
turion.
CApetare. Acceptio, adeptio, nis, f. Zie rIfangung. Obtention, f.
2. Caltigfi, v. Cdstigd.
Capetfiiu la patio, etc. Cervical, is, n.
1 Pulvinus, ni, m. Za6 goliffiffen.
Oreiller, chevet, m. traverain de lit.
A pune ceva sub cdputilid. I Pulvino aliquid subjicere. linter feinen Ropftiffeu
ettna8 iegen. Mettre quelgne chose sous son chevet.
Capra. I Capra, ae, f. Zie 05em8, bie ,liege. Chevre, f.
De caprd, adj. I Caplinus, a, ura. Zen Siegal. De chevre.
Pe : Lapte de caprii. I Lac caprinum. Zie Biegenmitcb. Lait de chevre.
Staul de capre. Caprile, is, n. Zer Biegenitaft. £table lc chevres.
I

Capra selbaticd. I Ibex capra, rupi capra caprea ae. Orix, gis, f. aLie @entre,
Claws sauvage
05emO3iege.
Caprarlu Caprarius, rii, m. Zer 03emObirt, Biege4itt. Cheerier.
Caprarla la aoldati. Decmio, nis. Corporalis, is, m. optio, nis. Zer gorporat.
Caporal, decurion, m.
Capriora. Caprea ae, f. Zag gtet). Chevrette, fi
Capriorl, capu. I Capreolus, i, m. Zer Efilebocf. Chevreuille, m.
Capriorti la o bina v. Cafilri.
Caprii, adj. I Negricans, tis, o. e(tuangelb. Olivatre.
Capruta. I Capella, ae. f. Caine Heine ,liege. Petite chevre.
Capluna. I Fragum arvense. (fragit do cfunpli), n. Zie Wetberbbeere. Praise tie
champ, f.
Crept', ca membru I Caput, pitis, n. Zer Stop'. Tdte, f.
Acoperd capu cu palaria. I Caput operio. Caput tego. Za8 Oaupt behead!.
Couvrir la tete.
ieu poldria depre capd. I Caput aperio. Zee .f)cuot entbtii5en, ben but abnel)
men. Se dicouvrir, oter son chapeau.
Cu capu gold. I Aperto capite, nudo capita. 18aarbaupt. A tete decouverte.
Me dire capu. I Mihi dolet caput. )er Stonf fcmerat mid). J'ai mid h la tele,
Capu, inceputu a ori cdrui lucru. I Caput, principium, initium, ii, n. Zer 911117..
fang, 9Inbeginn. Priwipe, commencement m.
Pe: Ceteacii o carte din capd, de la fnceput. I Lego librum ab initio, aft a prin-
cipio. 30 fele haq 3ttcf) bon' 91nfange. Tes Us le litre des le commemcement.
Capti, cdpetenie a unei cetati etc. I Caput, pitis, u. princeps, (Apia. Caput civi-
tatis, princeps civitatis. )al Zher4aupt bee etabt. Le premier, le chef de
la ville.
Cap* fn carp; in &inlet acriptura etc. I Caput. Za0 Seapitef. Chapitre.
Din capft fn capd. I Ab mitio ad finem. Zorn VInfange 643 au qnbe. Des let
commencement jusqu'd la fin.
Capu de mistretti. I Apri caput, Caput apruomum, i, n. 1:26erefepf. Hure de scowl ler.
capit. I Caner, pri. hircus, el, rn. )er Zat, (63aiebod. Bouc m.
De gaini adj. Hircinus, a, um. *on (ItialObecf. De bout.
I

www.dacoromanica.ro
Ca. 67

Pe : Pelle de cepa. I Pellis hircina. Dab eaitteber. Peau de bout.


Barba de caprs I Barba hircina. Der Gaigbart. Barbs de bouc.
cap* mica. I Hirculus, i, m. Jae £Bothfra. Un petit bouc.
Miroati a gapii. I Hircum oleo. itiiiden. Avoir eodeur de bouc.
Capunal, capon, clapon. I Capo, nis. capus, i, in. Der StaPauu. Chapon.
Capuneaca, face clapon. I Castro, as, avi, atom, are. Seapaunen, Zerfrneiben.
Chaponner. (a acopi.)
Capule. I Ricinus, i, m. Ovine hipobosca, ae. ovinus pediculus. Die ecaffautfi.
Tique f. pow de brebie.
Caputo. piciorului. I Tarsus, i, m. Der Zorberiufi. Tarae. nt.
Capatare, inaurarea a ciantelor. I Calciamenti renovatio, nis, f. Der 213orfcinib.
Pe: Ciame caputate. I Coturni renovati. Die borgefdpbenett etiefel. Bones re-
parees.
Caputa, inaurezi ciemele. I Coturnos renovo, as, avi. atom, are. Die etiefel re=
parirett. Reparer lea bottea.
Capota, capii mica, Capitulum, capellum, i, n. Dab Siipften. Une petit teie.
I

Caracatita. I Polypus, i, m. gin Reerfch, Polyps


Carainida I Later, is, in. tegula, ae. f. Die Biqa. Briquet
Facii caramipli. I Lateres fingo. Bieget madjeu. Faire des briques.
Ardis' cariimifli. Tegulas coquo, is, coxi, coctum, coquere. 3iegef brenitem
I

Faire cuire des briquee.


De ciirtimicli adj. I Lateritins, tegularius, a, um. fi3on ,Riegel. De briques.
Cuptorii de care-mica.. I Fornax lateraria. Der BiegelviDfen. Poele de briques.
Caramidarie. I Horrenm laterminm, i, n. Zie Biegelbremterei. Briquetteries f.
Caramidariii. I Laterarum fictor, is. Laterarius, rii, m. Der Biegethrennet,
Briquetier.
Carfare, vpotecii.
Caratorial cw earn. ' Vector, is, m. Der gager. Celui qui porte qui trains.
Caratore cu care. I Vectrix, cis, f. )ie Zriigerin. Celle qui porte.
Caratori cu spatele. I Gestor, portator, bajulator, is, in. Der Strilger. Porte-
faix, poteur.
Caratura cu caru. I Vectio, nis. vectura, ae f. Zas3 Rativen. Voiture, f.
Caratura cu epatele. I Bajnlatio, nis. f. Dal Stragett. Action de porter an
fardeau.
Caralasie, cdraturd, vccireiturd.
Carazueseal, via vparueacii.
Caraula, atraje de no'pee. I Nocturnae vigiliEe. vigilias arum, f. Die glacrittnad)e.
Garde de nuit.
Clirbunlirie. I Carbonaria fornax, cis, f. Die oltenbrennerei. Charbonae,
fourneaw is faire des charbona.
Carbunarie, uncle as vendii ciirbuni. I Carbunaria officina, as. f. Die &Veil=
Jammer. Ou eon vend des charbona.
Carbunaria. I Carbonarius, rii, M. Der iitifer, bee St oVenbreuner. Charbon-
nier. m.
Carbunalii. I Carbunculus, i, in. (iue Mine Stehle. Un petit charbon.
Carbone. I Carbo, nis, m. Die gage. Charbon. m.
Carbone viii. I Carbo ardens, tie. Prune, ae, f. carbo candens. m. )ie glilijenbe
aohte. Charbon ardent.
Carbone atinaii. I Atter carbo, nis, m. Die idjtuarae Sllo1 te. Charbon noir. m.
Ce priveace la Ciirbuni ads. I Carbonarius, a, um. Bu ber koVe gef)iirig. De
charbon qui concern lea charbona.
Pe: Cares de carbuni. I Planstrum carbonarinm. Der oVentroagen. Une chd-
rette c2 charbona.
Carbone de pitrii. I Lithantrax, cis, m. Die etentroVen. Charbon de pare.
Carbone de pima I Carbo fossils. Die erbfolite. Charbon de terre.

www.dacoromanica.ro
68 Ca.
Careee de fern la oiftea carului. I Annulus ferreus, i. Circylus, i, m. Jugamen-
tum, i, m. Jugamentum ferreum. (dine eiferne aette annicben wet Zeirbiefit.
Action de jondre, jointure. I.
Careelu, cared, o durere cu spaomci. I Spasmus, i, m. Spasms, tie, u. Zer
grant)* Orampe. f. Spasms, m.
Carrell, la vitele de vie. I Capreolus, I, m. clavicula, ae. f. Zer eprofi am
Dendron de vigne
233einflode.
CAreelik, pliduche de die I Aeilus, i, m. )ie ecaffauf. Pou de brebis.
Careiume, vBirtd.
CArdii, ?gold, v turmd.
Carembl de cisme, vturiacic.
Care, adj. relat, I Qui, quae, quod. der, tuefer, trefite, Mefcbe8. Qui.
Carers, dre care. I Quidam, quaedam, quod am. Quispiam, quaepiam, quod-
piam. Quisquam, quaequam, quodquam, quidquam. Non nullus, a, um. 3e-
manb, irgenb einer. Quelque, quelqu'un, qui que ce soft.
Carets, caleaacii. I Carpentum, pilentum, I, n. Rheda, ae, f. essedmn,i, n. Car.
ruca, ae, f. covinne, ni, m. )ie Saroffe. Sorte de voiture suspenclue.
Ca ti conjont. v. la Inceput Ultra C.
Carge. Baculum rostratum, i, n. gin gefcbnabefter etod. Un bilton it bee.
I

Caries, un vernu3 in Umnti. (Termer, mitis, m. Teredo, dinis, f. Zer.t)ofatintrin.


Perce bola, m.
Carligati, incovotatii, adj. Uncatus, uncinatus, aduncus, a, um. grumm,
I

gebogen. Crochu, recourbd, tordu.


Carl**. I Uncus, ci, in. harpago, ginis, m. Zer tadert. Crochet, tn.
Carina, la corabie, etc. I Gubernaculum, i, n. Za6 fRuber. Guvernail, in.
Cilrmaela. I Gubernator, rector. is. m. Zer etettertunint. Pilote, celui qui tient
le gouvernail.
Carmalre. t Gubernatio, rectio, nis, f. Zie Negierung. Conduite d'un navire.
office du pilote.
Carmueseil, ire, o nave. I Guberno, as, avi, attun, are. rego. Zteuern, regieren.
Gouverner, diriger un navire, etc.
Carinuesea alto trebi, v. Administrezii.
Carnet*. I Farcimen, minis, n. Botulus, i, m. Zie Taurft. Andouille, boyau de
porn farsi.
Carnatarlu. I Botularius, riff, m. Zoe 233urftntacber. Celui qui fait des an-
douille..
Cameral*. I Bachanalia, orum, n. p1. Zer aafcbittg. Carnaval, m.
Carne. I Caro, carne, f. )a6 afeild). Chair, viande, f.
De came, adj. I Carneus, a, um. Zen alfeifc. De chair.
Pe : Zefnui de came, midi. I Jusculsum carneum. )ie Buifcuppe. Soupe, f.
bouillon, ?cups de viande.
Mdncator de came. I Carnivorus, a, um. areifc§freffer. Carnivore, carnassier,
qui se nourit de chair.
Ce priv. /a carne. I earmark's, a, um. Sgon Weird). De chair.
Pe: Old pantry a ferbe came. I Ola carnaria. Zer aleird)topf. Pot is fairs cui-
r re de /a viande.
Carnes*, adj. I Carnosus, a, um. aleMig. Charnu.
Carps, Mx& I Lacinia, ae, f. )er 2umpen, ae4en. Lambeau.
Caspaele, cArpitor, de on ce. I Refeetor, reparator, sarcinator, is, el. `der etz-
was anobeffert. .Raccommodeur.
CArpaci* de dame. I Veteramentarius sutor, is, m. Zer edjubfficfer. Savetier, m.
Carpeseii, pire, pita I Sarcio, is, sarsi, sartum, cire. reficia, is, feoi, feettun,
ficere. aticfen. .Raccommoder.
Carpialla, piidure de carping. I Carpinetum, ti, n. 2iiei0buc4eit433ctib. Bois de
charms.

www.dacoromanica.ro
Ca. 69

Carpind. I Carpinus, i, f. Zer Wornbautn. Charms, m.


De carping adj. I Carpineus, a, um. ftlom 9119ornbaum. be charms.
Carpitorti. I Refectio, reparatio, nis, f. Za6 gfiden. Reparation, f. raccommo-
dage, m.
Cartaboya, sdngerete. I Botulus sangvineus, i, m. Zie f8luttnurft. Boudin,
boyau rempli de sang de pore.
Cartaborta cel mare. I Faliscus venter, trio, m. Zer 131ungen, bie intagenturft.
Le grand bayou rempli)
Cartariii, dulapd pentru card. I Chartarium, rii, n. Zer 23thtericfyattf. Armoire
pour lea livrea, chartrier, m.
Carte. I Liber, bri, m. Zee 2ludj. Livre, m.
Carte de I-ugh:dune. I Liber precatorius. Za6 @ebetbuch. Livre de prierec.
De carp', ce privesce la carp. Librarius, a, um. Stott if3itcent, Au 52311*m
I

ge§ortg. Qui a raport aux livres.


Pe : Pravalie de card. I Libreria, ae, f. Libreria taberna. `.der 181tcfpriaben.
Librairie, boutique de livrea.
Carte, aciin(a, inviithturd. I Literaei scientiae, arum. Doctrine, ae. Musae, arum,
pl. f. Stadia, (num, n. )ie ®eferfatufeit, 92iffenfdytit. Lettres, science, doc-
trine, f.
Pe: -Loath carte. Studeo, es, dui, dere. literis open= do, as, dedi, datum, da..
I

re. 2ernen, rtubieren. Apprendre, Itudier. (disco, percipio).


Cartea facerii, din Biblie. I Genesis, is. liber genesis, m. Za6 erfte 8udj Me:
fig. Genies, f. livre de Moiae.
Carte de foci.", La norocii. I Charts, ae. Beide lusoria, f. Zie epiefrarte. Cara
tes a, jouer.
Me jocii in corti. I ludo cards lusoriis. Rarten rpiefen. Jouer aux caries.
Carteesicii, scorteesch, ire. I Crepo, as, avi, atum, are. strepo, is, ui, pitum, pere.
giappen, ratfdytt. Oraquer, cliqueter.
Carteitore. Crotalum, crepitaculum, i, n. Zie Sllatjdje. etiquette, hochet, m.
I

Croquet.
Cartela, murmuire cu mdnie, etc. I Murmur, is, n. murmured°, nis, f. Zee Shur:
ren. Murmure, gronderie. f.
2. Cartels, arta. I Altercatio,contentio, nis, f. Lime, carum, pl. f. Zee
Oabern, ber Bad. Altercation, querelle.
Cartesca, tire, titii. Murmur°, obmurmuro, as, avi, atum, are. Fremo, is, ui,
I

mitum, fremere. F.Rurren, fnurrett. Murmurer, guereller, grander.


Carticea. I Libellus, I, m. Zee ft3i1Ceitt. Petit livre.
2. Epistolii midi. Literula, ae, f. Epistolium, lii, n. Zee 23riefdyn. Petit lettre.
I

Cartifield, conopidd. I Brassica oleracea, ae, f. Brassies, florens. Zer Carnets


big. Chou Jleur, m.
Clirtitor. I Murmurator, is, m. Zer Rutter. Querelleur, grandeur, m.
Cartel* picioca, grunpene. I Solanum tuberosum, i, n. )er Cirbapfet, Slarteffel.
Pomme de terre, I.
Cartonfi, stambd, v. Stambel.
Carturarlu, am inviltath. I Literatus, eruditus, literis imbutus, a, um. etubiert,
gelebrt. Savant, erudit.
Carina. 1 Carruca, ae, f. Zie auticfp. Voiture. v. code.
Cara, amp. I Carrus, i. Currus, us, m.Vehiculum, plaustram, i, n. Zet nagett.
Chariot, m. Voiture, f.
Card de lemne, etc. I Vehes, is, f. Zie aubre. Charrettee, f.
-- Card de boa. I Carrus boarius. )er ZAfemnagen. Chariot h bansfe.
'Card, caret', caletch v. Carets.
Caru pe eerin. planet& I Arctus, i. Septemtriones, num, m. Major Ursa, ae, f.
Zer grofie iir, (eternbitb). La grande um.

www.dacoromanica.ro
70 Ca.
Carib, rare, rata, Ducd ou cars. I Veho, is, vexi, vectum, vehere. Gero, is, ccesD
si. gestum, gerere. }3il§ren, fabren. VOiturer.
Card afar& I Eveho, exporto. VIu0litbren. Exporter.
1- Card de undeva. Aveho. Zabon 'Oren. Exporter, transporter.
Card de ceea parte, dincolo. 1 Transveho. transporto. Vniiber flibren. Tran-
sporter.
Cara cu manels. I Fero, gero, gesto, porto. Zragen. Porter, transporter.
Me card. me ducis cu graba. Facesso, is, cessivi, sitnm, cessere. Abeo, is.
I

abivi, abitum, abire. Geggeben, ftc§ paten. S'en aller.


Pe: Caste; duce d'aci. I Apage te; Facesse bins. 43acte bid), fcbere bid) bolt
bier. Allen vows en; va t'en; ote toi; retire toi d'ici.
Carat*, card micd. Curriculum, i, n. ein Heiner /33agen. Une petite voi-
I

ture, f. un petit chariot. m.


Carat*. are, porta cts caruta. 1 Curriculo veho. 3tt ber guticbe fiibren. Voitu-
rer, porter aye() to voiture.
Caruntele. I Canities, ei, f. Zat3 graue 91(ter. Cheveux blancs.
Caruntesol, fire. I daneseo, is, canal, scere. @rotten. Devenir gria.
Carant*, catmints. I Canus, a, um, adj. ®rau. Gria, biome.
Ca ad, conjuc(ie. I Ut, uti. ZaP, bantit. Que, a fin que.
Casa. I Domns, i, us, f. m, Aedes, is. Casa, ae, f. Za0 0010. Mason.
Sant a oath. I Sum domi. `adj bin it *Nitre. Te sae is la maison.
Me" ducd a card. Eo domum. 1 3 th gebe nacb .aufe. .78 vast is la Maiaon.
I

De card, adj. I Domesticus, a, um. .t)auggenoffe. Donative.


Cassa de ilanr. Cassa, ae, f. Aerarium,rii, n. Zer etaat0fcba§, bie gaffe. TA-
I

aor publigue.
Cassia, lades' de fend pentru bani. I Arca, ae, f. Zer @elbicipaut Coffre fort.
cassette, f.
Citentai. I Domuncula, Domuscula, aedicula, ae, f. Za0 taiuMben, .f)tiudein.
Maizonnette, petite maison.
Ctisarma. I Coutubernium, nit. Stativinn praesidium, n. praesidium, dii. Stativa
castra, orum, n. l)te galertte. Caserne, f. pour toyer lea troupes.
Casatoreso*, rire, pe einem. I Matrimonio jungo, is, *xi, junctum, jungere.
Connubio jungo. qemaltbett ber§eiraten. Mtrier, joindre quelqu'un par ma-
riage (v. Meiritti. Ivor)
Me cilatoreaca ea. I Conjugium ineo, inis, ivi, nitum, nire. Sid) beiraten. Se
marier.
Cgsatorle. Conjugium, eonnubium, u n. Matrimonium, h. Zie .1)eirat, 0:24e,
I

qeflanb. Mariage. m. Union conjugate f.


Casatoritfi. I Conjugatus, matrimonio junctus, a, um. R3erbetratet, ueretjfigeti
Marie, uni en mariage.
Casatorita, naritatei. I Maritata, nupta, virojuneta. Zie Zerebtigte. Mar ice,
unie en mariage.
Cascatn, deschiaa adj. I Iiiulcus, patens, tis, o. reseratus, patefactus, apertus.
urn. IDff en, fraffenb. °melt, fends, entre ouvert.
Goad agent& I Os hiatum, os diductam, i, n. Za0 aufflierrenbe Maul. Bou-
che ouverte.
Casoare, din cauaa aomnul, I Oseitatio, nis, f, Za0 ®iibttett. Bdillement.
Caseator. I Oscitabundusi a, um. oliti§nen. Qui bailie souvent.
Cast:farad& de munte. I Caseus montauus, i, m. Zer 03ebirg0liffe. Frontage
de montogne.
Cason, are, atzi, de etyma I Oscito, as are, n, Oscitor. aria, art. @ti§nett, Bail-
ler.
Caeca guru, o deachidis. I Os aperio, is, ui, pertum, rire. 5 )a0 Raul aufs
iperren. Ouvrir to bouche.

www.dacoromanica.ro
Ca. 71

Me casca, me desfacii. i Hisao, dehisco, biasco, is, scare. Sid) iiffuett, fid)
flaffen. Se fendre, s'entre outrrir.
Calla. I Caseus, i, m. Cr Siife. Fromage, nt.
De casiii, ce prim la casiti. I Casearius, a, urn. Bum Riife geffirig. De fro.
mage. qui concerne le fromage.
Witita cu brava, cu cafii, adj. I Caseatus, a, um. nit Siif a gemaciit. Prepa-
re avec du frontage.
Pe: Placinta ca cacti I Placenta caseata. Zer Rdiefucten. Talmouse, f. gateau.
patisserie preparee avec du fromage.
Cakulenii, cafu mica. Caseolus, i, m. aq atiet§en, atigein.
Cfislegi, v. Carnaval.
Cessna, Mina, neca.ta. I Cruciatio, nis, f. Cruciatus, us, m. Cruciamentum, tor-
raentum, i, n. Zie Teinigung, Varter. Pourment, nt. torture, f, supplice.
Casne, necaza. Ccisnescii, v. Chinuescii, necaxg.
Casniesi, de saga. Domesticus, a, um. j;Itiu014, aunt .flanfiegeGbrig. Domesti-
que, qui tient de la maison
Castanet. Castanea, ae, f. Zie Raftanie.
I Chataigne, f.
Castanet selbatica. I Hypo castanea, ae. f. Die Mae Rai-tank. Chataigne sau-
sage, f.
Castanti, arbore care face castane. I Castanea, ae, f. castaneit arbor, is. Zer
Raftanieubtuun. Chataignier, arbre, m.
Padure de co.stata. I Castanetum, i, n. Zer gartanieutualb. Chataigneraie,
lieu plantd de chataigniers.
CastanI selbatica. I Aesculus, i, f. Zer mithe gaftanienbaum. Chataignier
sativage.
Castanla, adj. I Castanets, a, um. St aftaniett.garb. Couleur de chataigne.
De castanet, adj I Castaninus, a, um. Nue St aftauienfota gentc4t. Fait de elm-
taignier.
Pe: Oleic de caslane. I Oleum castaninunt. aficutienZef. Huila de chataigne.
Castravete. v. Crastavete.
Castig*, dobandit. Quaestus, us, m. Acquisitio, nis, f. Lucrurn, cri, a Zet
ebemiun, bae Zerbienen. Gain, profit, net.
Castigti, are, atii. ) Quaere, is, sivi, situm, quaerere. Acquiro, is, sivi, situm,
acquirere. Lueror, aris, atus sum, ari. Lucrifacio, is, feel, factum, facere.
025etuiunen, ermeebeu. Gagner, profiler, acquerir.
Castimatorlu, adj. I Acquirens, tie, o. Zer, bie ettvaq ermirbt. Celui me cello
qui gagne, qui acquit.
Castigattl, part. 1 Acquisitus, a, um. (armorben, geroonuen. Gagne, acquis,
profile.
Castorii, anintala amfibie. I Castor, is. fiber, bri, m. Zer 53iber. Castor, m.
De castor, adj. I Fibriuus castoreus, a, am. R3on fiber. De castor.
Pe: Zttaterie de per".11 de castor. I Fibrins materies, ei. iBiber:Bettg. Etoffe de,
poll de castor.
Castronti de arania. I Cucuma, ae, f. ;die gaftrote. Marmite, vas d'airain.
Catana, Militarize I Miles, litis, m, l)er eabat. Soldat, m.
Catana La-drama. I Miles veterans. Fitt alter Sofbat. Vieux soldat, veteran'.
Catana de randti. I Miles gregarius Zer gamine eolbat. Soldat simple.
Catanesce, milttaresce, adv. I Militariter, more militum. Eifittirildj. Ea sol-
dat, militairemeni.
Catanesett, militaresca, adj. I Militaris, e. Iftifittirift§.
Catanie, mililarie. atarea militaresca. ) Militia, ae, f. Solbaten:Stanb. Mlles, f.
Catanesetl, Hire, Willa, face pe mililaru. I Milito, as, avi, atum, are. WM Scant
bielten. Servir comma soldat, etre soldat.
Cataplasma, doftorie pentru umfiaturi. I Cataplasma, tie, n. Cataplasmus,
m. flirt Intoner. Cataplasme, m, aorte entplatre.

www.dacoromanica.ro
72 Ca.
Catarama. I Fibula, ae, f. Eciptaffe. Boucle, agrafe, f.
Inciadreimezil, tncheiu. I Fibulo, as, are. Fibula adstringo, is, strinxi, strictum,
stringere. et alien. Agrafer, boucler. Vefli altele.-4.cheru.
Catarie, picieronge. I Gra Ilse, arum, f. pl. Ztefaett. Echasses, f.
2. Catarigi, piftirf, v. Aiturf.
Catarchn v. Trdhna, trOcnei.
Catalans*, regiatru pe tOta ilioes. I Diarium. rii, n, Ephemeris, die, f. Xagrbtuf).
Journal, m. journalier.
Catea. J Catnla, ae, f. kqtabia. Chienne, f.
Catedra. J Catedra, se, f. Ratljeber. Chaise, siege, m.
Catedrala. Biserica principuiti. I Ecelesia cathedralis, f. k)auptRircbe. Ca-
thedrale, f.
Catechismal'. J Catechismus, i, m. Stur3er Zegriff ber E§riftlidjee 2e4re. Yale-
chisme, m.
Catechetd. J Catecheta, ae, m. Slinber=2efger. Catechiste, tn.
Caplets's, me flicatelezis. Catulio, is, ivi, itum, lire. Coeo, is, ivi, itum, ire.
eid) beteufen. S'unir, avoir un commerce charneux.
Cateluge. J Catella, canicula, ae, f. dine jrutcle Oitubie. Petit chienne.
Cateldt. I Catellus, i, m. catulus. Zoe Olinblent. Petit chien.
Cateld, verme 4n faguri de miere. J Clerus, i, m. eienenzalifer. Melodic des
abeilles.
Cate °data, v. Candel fi canda.
Catifea, miltasarie, v. Barfon.
Catifea, ?We, v. Purpurii.
Catma v. Ternacopil.
Catinele, {needs, adv. I Lente, tarde, sensim, paulatim. eangfam, Minbe, eeife,
eacte. Doucement, lentement.
Cattril. J Mulus, i, m. Vattiefet. Millet, in.
De cottra, adj. Mulinus, a, um. &it Wlaulefel. De millet.
Catira. I Mula, ae, f. Zie Egaitiefelin. Mille.
Cdtatime, clitime, J Quantitas, tie, f. Zer Vertii eine0 Zingee Quantitif. f.
Catre, ?repos, v. Ultra.
Catutee, obezt, la robi. I Manica, ferrea, ae, f. Zie Oattbirffrin. Main de fer.
Cat*, contignatid, &age. v. Contignalicl.
Catnqa, de fern, la Ala. J Ferrenm colare, is, Ferreum vinculum, i, n. OaN:
elicit. Carcan, cercle de fer, attache a un criminel.
Caine, tameelnilli. l Thuribulum, i, n. igriudierpfanne. Encensoir, m.
Cat*, adj. I Quantus, a, um. 933iebief. Combien de.
Pe: Celia poftesci? I Quantum postulas. 7 Sieniet beriangfi bit? Combien you-
lex vous?
A catitea. J Quotus, a, urn. Zee Ti3ienieffte. En guel nombre.
Ctittav as J Aliquantulum. in RBenig. Un pee.
Caned, de biota ape. I Caucus, ci, m. gin Zrinfgeichier. Vas a boir.
Calmed. I Cause, ae, f. ratio, nis. llrfacfp. Cause, f.
Cautare, a unui lucre ascunail. J Quaesitio, nis, f. Quaesitus, us, 111. ellItelT.
_Recherche, I.
Cantare, privire la ceva. I Aspectio, aspectatio, contemplatio, nis, f. Aspectus,
us, m. ediauen, R3etracten. Regarde, in.
Cautd, are, tali, sa aflu ceva. I Qua3ro, exquiro, is, quisivi, situm, quirere.
Wutiudpit. Chercher.
Pe: Cantu cartea. J Librum qusero. zae. *hut flttljen. Chercher is livre.
Cantd cu anianuntu v. Buduluesca, cerml.
Cant& biserica, mergri deals' la bis. I Ecclesiam Frequento, as, avi, atum, are.
Zie air* beiud9en. Alter souvent d l'eglise.
Cacti cu judecota pe cineva v. Cheintl la jud.

www.dacoromanica.ro
C6. 73

Me caned' in oglindd. I Speculum inspicio, is, spexi, spectum, inspicere. In spe-


culo me contemplor, nis, atus sum, arl. 3n ben epieget ftinuten. Se mirer, se
regarder dana an miroir.
Cantatori, v. Ceratorg.
Ceacara, v. Ceurd, chiorosii. Coca, sieguei v. Negurd.
Ceata pe ochi. I Glaucoma, tits, n. (2in gamer afar ire Wnge. Glaucome, mato-
die des yam.
Cedilla, biletn. I Scheda, scida, schedule, ae, f. Libellus, i, m. Zer 3ettei,
bao Ziffet. Billet, m.
Ceeliera. v. Cichira.
C6fa, partea din apol a capului J Occiput, cipitis. Occipitium, ii, n. Zer
L'occiput, le deriere de la tete.
tertbeif be .fmuptee.
Celia. I Thea, ae, L Zijee. TM, I.
cents, crrnamentd de metal la fend. Bractea, ae, f. Zer fffitter. Lame de
metal.
Bred cu Finte. I Baltheus bracteatus, i, m. nit afitter ge3ierter 63iirtel. Cein-
turon garni de lames
Celina, zarzavat. J Selinum, ni, n. Better. Cellerie.
centerima, Chimitird. J Cremeterium, rii. Sepulcretum, ti, n. ariebtpf, @otteq:
ader. Cimetiee, lieu ou Con enterre lea snorts.
Centuesea, ire. ferecd cu ginte. J Bracteis munio, is, ivi, itum, ire. Egit tit
ter befef)fagen. Garnir avec des lames.
Centnita. I Bracteis munitus, a, um. Dlit %litter beidiiagen. Garni de lames.
Ceniafe. Cinis, neris, n. %irf)e. Cendre f.
0:magi'', adj. I Cineraceus, a, um. KI.d)torbig. Cendri, de couleur de cenelre.
De tenure, adj. I Cinereus, a, urn. %mi. Kid)e becte4enb. De comdre.
Cenuitosii, plimi de cen. i Cinerosus, a, urn, adj. Viid)ig. Cendreuv,
Cepa. J Cmpa, ae, f. Bmiebet. Oignon, f.
De ceps, adj. I Caepinns, a, urn. 23on mkebei. D'oignon.
Lood, d'a semen cepa I Caepina, ae, f. Broicbetfelb. Lieu seaters d'oignons.
Coda de cepa. J Thallus caepinus, i, m. Bmiebeirtiingef. Tige d'oignon.
Cepa cidrei. J Hyacynthus, ii m. etb:-.3tvieb et. Hyacynthe.
Ceparia. I Caeparius, rii, in. I Btmebeffjtinbier. Qui vend des oignons, qui culti-
sm des oignona.
caparule, de spied de gran, etc.. Arista, ae, f. Zer Stair( an ber Stornithre,
I

bie 133racei. Pointe de Ce'pl du ble.


2. cepule, ghimpe. J Aculeus, i, In. Veruculum, i, n. etar4ei. Aiguillon.
ceplota, lord prdpdstiosii. v. prdpdstie.
ceposg, cu ghimpi. Aculeatus, a, um. etad)elig. .Epineux.
Ceputa, cepa micd. J Caepula, ae. f. Zad 3tniebel*n. Petit oignon
Cera, J Cera, ae, f. R33aci3. Oire, f.
De cerei, adj. I Cereus, a, urn. Zen 133c*. De cire.
Galbend ca core. J Cerinus, a, um. SOggelb. fatale, de couleur de cire.
Lumina de cord. I Candela cerea. Zie Zdadisfer3e. Chandelle de cire.
Cera rofie. J Cera Signatoria, ae, f. Za0 eiegefmadA, Cire a chacheter.
Cerbiee. I Cervix, vicis, f. Za6 63ertid. Chignon, le deriAre du coo.
Cerbicosa, v. Inddriitnicii.
Cerboiea. J Cerva, ae, f. .irfc4fu§. Biche, f.
Cerba. I Cervus, i, in. Oirref). Cerf, m.
De cerbii, adj. I Cervinns, a, urn. Zion tirjr1). De cerf,
Pe: Pelle de cerbd. I Pellis cervina. oirjr.baut. Peau de cerf.
Coma de cerbii. J Cornu cervinum. toirf4etuei0. Come de cerf.
Cereanu, fa juruld Lune,. I Cireulus, i. Orbis, is, halo, nis, in. Bled. Ce-
cle, road, cercle qu'on volt autour du Soleil ou de la Lune.
Cereana in juru sdrelui. J Patelion, halo, nis, is, m. Zer Rutg tttti bie eonne.
10

www.dacoromanica.ro
'74 Ce.
Cereare, cautare, cercetare. I Quaesitio, nis, f. Sucben. .Recherche, f.
Cereare cu amenuntu. I Investigatio, inquisitio, exploratio, indagatio, percents-
tio, nis, f. Unterfuebung. Investigation, recherche.
Cereare, ispittre. I Tentamen, minis, n. Experimentum, i. experientia, probe, ae,
f. Seritutung, 13robe. Tentation, experience, epreuve.
Cereator. I Investigator, inquisitor, explorator, scrutator, indagator, percontator,
is, m. Unterftuber. Invest igateur.
Cereator, ispititor. I Tentator, probator, is, m. 23erfurber. Celui qui essaye,
essayeur, tentateur.
Cereatii, probatii, v. probatii.
Cereetata, exarninatii, part. I Examinatus, exploratus, investigatus, scrutatus
indagatus, inspectus, perspectus, perpensus, observatus, a, nrn. Wleifug utt=
terfucbt, erforfcbt, gebritft. Examine, cherchd, e. observe, impede.
Cereal, cercetezi, are, tali. Investigo, explore, indago, examino, as, avi, atum.
I

are. Bunter, percontor, aria, atus sum, ari, quaero, inquire, sivi, situm,
quaerere, quirere. linterfucben. .Richercher, scruter, examiner.
Cereevele, la ferestri, etc. v. Aripi.
Cereueseit, legii o bate. I Do lium circulis munio. Vieo, es, vievi, etum, ere.
in 1 af3 mit Reifen binben. Lier un tonneau avec des cercies.
2. Cereueseti, via, o legi. I Vites alligo, as, avis, atum, alligare. Zie 5Bein:
reben anbinben. Lier la vigne.
Cerel. I Circulus, i, m, Birfei, Reif. Cercle, m.
Cereseii, adj. I Ccelestis, e. t)immlifcb. Celeste.
Celt cermet, I Ccelestes, ccelicolae, ccelites. .tlimmefebilrger. Les habitants du cid.
Cerlu. Ccelum, i, n. Aether, is, m. .f?immet. Oiel.
Cerlata este /tering. I Coshun est serenum. Z)et .tintmet Ift fsiter. Le ciel
est serein.
Ceriulti gurii. I Palatum, i, n. Zer Gaumen. Palais de la bouche.
Cernela de series. I Atramentum, i, n Scbruarae Stinte. L'encre.
Cernelt de a cerni haine, etc. I Atramentum. Scbtudrie. Noir, ? noircir.
Cernere cu clura. Cribratio, nis, f. Reiteru. Cribration, f.
I

Cu seta. Cribratio. Sieben. Action de tanuser.


I

Cernesell, 'neyrescu', ire. [Nigro, as, avi, atum, are. Scbmilraen. Noircir.
Cernitorifi. I Atro colons infector, is, m. er.mar3flirber. Teinturier en noir.
Cernitfi, part. I Nigratus, atro eolore infectus. atratus, a, um. 03efdpudr3t.
Noirci.
Cernilt, mere, nut. I Cerno, lucerne, subcerno, is, crevi, cretum, cernere. Cribro,
cribello, as, avi, atum, are. Sicbtert, Palen. Cribler, tamiser.
2. Cu Miuxu. I Cribro, cribello. Reitern. Cribler.
CernutO, part. I Cretus, subcretns, cribellatus, a, um. 6efiebt. Tamise, cable.
Certa. i Certamen, minis. Jurgium, gii, n. Altercatio, nis. Rixa, ae, f. Bunt,
Streit. Querelle, altercation, f.
Cerlaftl v. Lepedezi
Cerqesell. cerfire. i Mendico, emendico, as, avi, atom, are. Mendicor, aria, atus
sum, ari. Zetteln. Mendier, demander l'aumb ne.
Cerqitorie. I Mendicatio, nis. mendicitas, tie, f. 23ettelei. Mendicia
Cerlitor. I Mendicus, ci, m. Zettier. Mendiant, m.
Cerlitore. Mendica, ae, f. illettierin. Mendiante, f.
Cerlitoresett, adj. ce One de Cell. Mendicus, a, um. Zettlertfcb. De men-
diant.
Certare v. Mustrare.
Cerueseit, ire, spaieseii on cit.& I Cero, incero, as, are. tit Datf)8 ilberaiefjett.
Oirer.
Cernire. I Ceratura, ae, f. Zatt tiberaiefpn mit PIadje. Action de eirer.
Ceruittl. I Ceratus, a, um. Mit 5 ado itheraogen. Cite.

www.dacoromanica.ro
Che. 75

Cement*. I Horula, ae, f. Mettle erilnbcben. Une petite horloge.


Ces lova. I Breviarium, nii, n. Zat3 Zrebitir. Breviaire.
Casornicari. Horopegus, i. Horologiorum opifex, ficis, m. librmacber. Hor-
f

loger, m.
Cesorniel. I Horologium, gii, n. Ufjr. Horloge, montre.
De cesornicd, adj. I Horologicus, a, urn. Zan 11§r. D'horloge.
Coes*, nrd. I bora, ae, f. etunbe. Heure, f.
Pe: Cate cesuri aunt s Quota eat hora? Biebief libr ift eg? Quelle heure
I

eat il?
Jumetate de cosi. Dimidium borae. Semi bora. Chu bathe etunbe. Une
demi heure.
Au bdtutii ilece. I Sonuit decimam. gg bat aebn llbr gefcbtagen. Dix ileums,
sant sonnees,
Este un cerstl, o or I Est prima hora, etc.
Cesornica de bownarii. I Horologium portatile. ZafebenzlIbr. Montre, f.
Ceaornicii de areal. I Depsamium, mfi, n. Horologium arenarium. eattbubr.
Sabliere, m.
Cesoroloi de mad. I Horologium mensale, n. Etoctufg.
2. De pitrete. I Horologium parietale. 933anbuf)r. Pendule.
2. De sdre. Horologium solarium. eonnenubr. Gudrun solaire, m.
f

Cesornicarie. I Horologiorum officina. librmad)erfunft. Horlogerie.


Ceta, dd dmeni, etc. I Ccetua, us, M. Zolfgmenge. Troupe, f.
Cetate, orafic. Civitas, tis. Urbs, bis, f. etabt. Ville, cite, f.
Cetate int'dritd. I Ara, cis, f. Castrum, i, n. Castellttm, i, u. Propugnaculum, i.
gegung. Forteresse, f.
Cetatenesei, adj. I Civilis, e. Civicus, urbanus, a, um. 8iirgerlitt. Civil, e.
Cetetena. I Civis, is, e. Zfirger. Citoyen, f.
Cetera, lautd, dipld, v. Vitird.
Ceteraqa, lautariu. Violinicen, Fidicen, is, m.
I 1113eiger, Ziolinift. Violinist, en.
Cetera , Cantu cu cetera. I Violina canto. Fidibus ludo. ()dun. Jouer de
la violon.
Cetesei, tire, titii. I Lego, is, legi, lectum, legere. 2efen. Lire.
Cetesei dead. I Lectito, as, avi, atum, are. Cft term. Lire et retire.
Lesne de cetitti. I Legibilis, e. 2eferticb. Lisible.
Cetire. Lectio, nis, f. efung, Lecture, f.
f

Cetitor. I Lector, is, tn. Qefer. Lecteur, m.


Cetitdre. Lectrix, cis, f. Peferitt. Celle qui lit.
I

Cetitti, part. I Lectus, a, um. 13elefett. Lu.


Ceurit, cecaru. l Strabo, nis, M. Zer Hetneler. Louche, m.
Ceva, adv. I Aliquid. ttuag. Quelque chose.
Cheie. I Clavis, is, f. eeblilffel. Clef, f.
Cheila I Clavicula, ae, f. trt Miner cerbffiffet. Une petite clef.
Chelarlu. I Cellarius, nil. Claviger, i, in. )er Stonier. Sommelier, m.
Cheltuiala. Impensa, ae, f. Sumptus, us, m. Unfoften. Depense, 'reds.
f

Cheltuesca, ire, it'd. I Consumo, is, aumsi, sumptum, sumere. Impendo, ex-
pendo, is, di, sum, dere. Erogo, as, avi, atum, are. Zertbun, Deraebrett. De=
penser.
Cheltuitori. I D6coctor, profligator, consumptor, dissipator, is m. Prodi-
gus, i, m. Zerfcbtaertber, beraebrer. Prodigue, dissipateur, depenseur.
Cheltuitora, adj. I Prodigus, profuaus, effusus, damnosus, a, um. $erfcbruenz
berifcb. Prodigue, disaipateur.
Cheltuita, part. I Consumptus, impensus, expensus, erogatus, a, um. R3ertbun,
ber8ebrt. Consomme, depend, dissipe.
Chula v. Ple ii.
Chemare. Vocatio, nis, f.
I Rufen. Action, d'appeller.

www.dacoromanica.ro
713 Chi.
2. La jude.atd. I Citatio, nis, f. 53oriabung. Citation.
Cheinatori la prenflg. Vocator, invitator, is, m.
I qinfaber. Qui invite.
Cheinatl. I Vocatus, invitatus, a, urn. 133erufett, eingelaben. Invite appelle.
Chem*, are, matii. I Voco, appello, as, avi, atum. are. Nufett. Appel ler.
Chemii in ante. I Advoco, provoco. Oorrufen. Convoquer, appeller.
Chemd la pretnilg, i Voco, invito. intaben. Inviter.
Chemd la judicatcl. I Cito, in jus voco. Dior Oberictjt forbertt. Citer, appeller
en justice.
Cliervanfi, negotitori mai multi- colcitort. I Mercatorum agmen, minis, n. eitte
Une troupe de pluseurs marchanda voyageurs.
Menge Reifertber SZaufmiinner.
Chiagii. Coagulum, i, n. Zer iauarg. Caillette, f.
I

Chiara, adv. I Clare. afar, heft. Clairement. v. Apriatii.


Chlorin, adeveratd. I Clare, vere, uperte. Salo, Inirfirch. Clairement, reelement.
ChlaraTt afci, in adeverg. I Sane, profecto, plane. benfo. Certainement.
Chiarsi limpede, adj. I Clarus, Limpidus, a, 'um. Mar, 4eit. Claire.
Chlarti adeveratii. adj. I Clams, verus, a, um. Barg, tnirflid). Vrai, juste.
Chibritin. I Sulphuratnm, i, n. ecfpnefethoigchen. Allumette.
Facatorn de chibrituri. I Sulphurarius, rii, m. edpnefel§ofpnadier. Faiseur
d'allumettes.
Clalee. I Clavis, is, f. ecitriel. Clef, f.
Chielfa. I Clavicula, ae, f. din Heiner ecigiiffel. Une petite clef.
Clillavearn, vire, pe cineva, lg facia betegg d'ung membru. I Mancum reddo,
is, reddidi, ditum, reddere, aliquem. Debilito, as, avi, atum, are. 3entanben
fritIrpelig =ahem Estropier, quelqu'un.
betegg, adj. I Yams, mancus, a, um. Debilis, e. feritttpetig. Cagneux,
manchot, estropid.
Chilie. I Cella, ae, f. Cubiculum, cubicellum, i, n. Seffe, Bintmerdpn. Cab.,
nuzisonnette.
Chiminii. Cuminum, i, n.
I Rummel. Cumin, m.
Cu chiming. I Cuminatus, a, nrn. Eit atimmel genttirat. Assaiscnand cle cumin.
Supg de chiming. 1 Jus cuminatum. gitmnrelfu.pire. Soupe assaisonne de cunun.
Chiminvi de grading, anason. I Anisum, i, n. aitter6. Anie, plants aromatique.
Chimira, v. erpard.
Chlinitiril, progadie, v. gintirimii.
China, doftorie de friguri I Cortex peruvirums, m. C4itta:FRinbe, aiebeerittbe.
Quinquina, m.
Chindisesefi, sire. brodeactl, C0811 frumarti. I Acu pingo, is, xi, pictum, pingere.
eticren, fteptten. Broder, orner une dtofe de deasins a l'aiguille.
Chindisire, brodire, lucru feicutii cu acu. Opus acu pictum, i, n. etiderei.
I

broderie, f.
Ching*, de lemma, prinsurg etc. I Jugamentum, i, n. Compages, is, f. Zanb,
auge. Linteau, m.
Citing* in caltl. I Cingula, ae, f. Cingulum, i, n. Zer eattelgurt. Sangle,
ventriere, f. Sangle qu'cm, passe sous le ventre d'un chevai.
Chinovari, Qinabor. I Cinnabaris, is, f. Siunober. Cinnabre, m. sorte de mi,
neral rouge.
Cliinnesefi, ire. torturazil pe cineva. I Crucio, excrucio, as, avi, atum, are.
Torqueo , es , torsi, tortum, torquere. Eartern , peittigen , quaint. Tour-
'neuter, affliger, torturer.
Me chinuescg eu. Crucior, excrucior, aris, atus sum, an eicb ntartertt,
I

paten. Se tourmenter.
Chinuire. Ching v. Torturei. martirismg.
Chinnitor, care chinuesce pe alga. I Cruciator, afilictor, tortor, is, m. $eittiger,
Earterer. Bourreau, celui qui tourmente.
Chinuitor*, adj. 1 Cruciabilis, e. Teinlidj. Qui tcntrmente.

www.dacoromanica.ro
Chi. 77

Chinniiii, part. I Cruciatus, afffictus, a, um. eepeiniget. Torture, affligd.


Chlorfi v. Orbd.
Chiotesea, tire, tied, food cbiotd, larmd. I Vociferor, aria, atus sum, rari. E-
j1110, as, avi, atum, are. taut ftbreien. Vociferer, crier fort, pousser des
grand: aria.
Cis lotere. Ligamen, minis, n. Ligula, ae, f. Vittbfaben. Fil a ier, lien, cordon.
I

Chlotta, abierdturd. I V ociferatio, clamitatio, ejulatio, nis, f. Zee 3aurry3en, sin


Comte@ @eftbrei. Vociferation, clameurs.
Chiparosa. Cypressus, Cypressus, i, f. Ginpreffenbairm. Cyprea.
De chiparoa, de cipru. I Cupressinus, a, um. ii3on Ginpre. Des cyprea.
Chin
Chipsulahl, judicatd. f Conjectio, opinio, existimatio, nis. Sententia, ae, f. This
unrig. Tftut1)ma5ung. Opinion, jugement, intention, f.
Chipsueseii, ire, itti. I Pao, judico existimo, conjecto, ns, avi, ataxia, are.
Opinor, aria, atus sum, nari. Tleinen, mutinnafien. Fernier, conjecturer,
preaumer.
Chip*, facie. I Facies, ei, f. Vultus, us, in. Gieficbt. Face, f. visage, m.
Chip*, iccind. I Imago, ginis. Effigies, ei. Icona, ae, f. $Bilb, leifbnit. Image,
f. portrait, m.
Chipit croplitd. I Scuiptile, is, n. Sculpta imago. Status, ae, f. ectuiiptietf.
Sculpture, Statue, f.
Chip*, model. I Modus, 1,m. pacttun, i, n. ratio, nis f. fIrt, Rae*. Espece, ma-
niere, lam, genre, aorta.
Pe: intr'aceat chipd. I Hoe modo, hoc pacto, hac ratione. 91uf biefe Vie. De
cette maniere, de cette Agora, etc.
Nici intr'und chipii. I Nullo modo, nullo pacto, nulls ratione. ReinegtneV,
auf !eine girt. En mauve mamere, en nulls maniere.
Chirie, plaid pentru ceva. I Menet, cedis, f. 13ad)tgetb. Gage, toyer, in.
Chiries*, inchirietoruld unei mug. I Conductor, i, m. Zee V.Ilietfintann, 5.13itcbtcr.
Celui qui prend Is louage, qui lone.
Pe: Chiria pentru wad. f Domus mercer. .tauNint. Loyer d'une maison.
led cu chirie. inchirieed o card etc. I Conduct), cis, duxi, ductum, dncere.
sPacbten, mietbett, leiben. Lover, prendre h louage.
Dad on chirie coed etc I Eloco, abloco, as, are. Loco, as, avi, atum, arc.
S3ermietben, Zerpacbten, in 9,3adit geben. Loner, donner b louage.
Chirialu, care lea cu chirie ceva. I Conductor, is m. Zer 43dcbter, ber Mictb-
Mann. Celui qui lone, qui prend is louage.
Acela care del cu chinks. \Locator, is, m. Zet Zelmk*tt ,'Sltallatikets Louenv,
celui qui donne Is lounge.
Femea care lea cts chirie ceua.. \ Conduce-la, de, t. Tht VAt.tikA, siSVvaNti%.
Cele qui lone, qui prend Is luage on Is Prim.
lachiriere. I Conduce°, locatio, Dia, f. Zkt 'illerrrixt*o.No, Itle.x.V.4\\A, Luna-
ge, m. location f. fernzo,ge, m.
Ducted sod dada cu chirie, part. I Conductus, locatus, elocatus, a, um. &mks
tbet, berntietbet, berpacbtet. Loud, prig ou donne h louage.
Chirurgie. j Chirurgia, ae, f. euttMirsneirlunft. Chirurgie, 1.
Chirurgi. I Chirurgus, i, m. 923unb.z9frat. Chirurgien, m.
Ce priv. la chirurgd adj. I Chirurgicus, a, um. Ounbs9Irsnetifcb, sbirurgifcb. De
chirurgie.
Chile*, o erbei, v. Pird
Chisels# i, ciorbd acre. f Jus acidum, n. ate faure Suppe. Une coupe aigre.
Chilli*, gleand la piciord calului. I Astragallus, equi talus, i, xn. Zer .nr tl brg
3ferbeil. Astragals.
Chitentia. I Quietantia, ae. Apocha, ae, f. Cuittung. Quittance, f.
Chitara, citard, v. Oiler&
Chitr*. I Citreus, i, in. Citrum malum i, n. Bitrone. Citron.

www.dacoromanica.ro
78 Cl.
Chitrn, poma. I Citrus, i. Citrea, ae, f. Bitronett t3aunt. Citronier, m.
Child, balena, v. Balena.
Chiverninesci, piatrezis. I Conservo, as, avi, atum, are. 91ufbebalten. Con.
server.
2. Ingrijescii. I Curo, as, avi, atum, are. Curam, gero, is, gessi, gesturn, gerere.
(Sorge; eorge tragen. Soigner, avoir twin de quelque chose.
Chlvernisire, pciatrare. I Conservatio, nis, f. ;die afufbemabrung, Conser-
vation.
2. Carmuire a trebilor. I Procuratio, directio, administratio, nis, f. )ie Otegiernng,
R3eranftaltung. Administration, direction, f.
Chiv °tit corabia /uf Noe. Area, ae, f. Roaer-Ircbe. Arche de Nod.
I

Chivotiit, sicriu legi la Ovrei. I Area Faederis. Zunbe&tabe. Arche d'aliance.


Chizesu, garantii I Vas, die. praes, dis. sponsor, is, m. Ziftrge. Garant, rd-
pondant.
Chizesie, cautie. I Cautela, ae. sponsio, nis, f. Sponsus, us, m. 58itretaft.
Caution, garantie. f.
Dad chizefie, me punil chizefis. I Vades do, des, deli, datum, dare. 231irge
g eb en. Donner de caution.
Chisessi, pentru cineva. I Vas, die, m. praes, die. Sponsor, is. Zer 23iirge.
B epondant, garant. m.
A fi chizeffs cuiva pentru dre care lucrii. f Sponsorem ease alicui de aliqua re.
gin em dirge feht fitr ettnati. S'offrir pour rdpondant 26 quelqu'un.
Vita, peptd. I Mamma, mammula, mammilla, ae, f. 18ruft. Mamelle.
Cu cite. adj. I Mammillatus, a, ura. Wit 58.riiften berfeben. Avec des mamelles.
Cu Ode marl: I Mammoeus, a, um. Wit grof3en 23ritften. Qui a de grosses
mameaes.
Ce privesce la cite, adj. I Mammalis, e. mammillaris, e. Zen Zrilften. De
mamelles.
Pe: Verj% de site. I Papilla mammillaris. Zie Zruftwar3e. Petit bout de la
mamelle.
Pruners de cote. I Wails lactens, tie, o. Stinging. Enfant 2z la mamelle.
Cichira, corfa de papurii. I Corbie scirpeus, i, in. Zer &orb. Corbeille, f.
Cicere. I Cichorium, rli, n. Zie QBegmarte. Chicorde, f. plante.
Ciga, peace, v. Ceicitsgii.
Ciganesce, adv. I Zingarice. Bigeunerifct. A la manare de Bohdmiens.
Ciganesci, adj. I Cingaricus, zingaricus, a, urn. Sigeutterifc§. De Bohdmiene.
Ciganie. I Zingariemus, i, m. Zie Sigennerei. Zingariame.
Cigani. f Cingarue, zingarus, i, m. sigeuner. Bohdtnien, ta.
Ciganca. Zingara, cingara, ac, f. Zie Bigennerin.
I Bohdmienne, f.
Cigar& de fumatis tutunti. I Fistula fumaria, ae, f. Steuebpfeife. Cigare, m.
cigara, due an &Ina mdlle. I Moli lana ovis, f. eoaf mit fritter Sate. Brebis
qui a de la laine fine.
Cigiril, Ural I Lorea, ae, f. Zrebertnein. Vin de pressurage.
Cimbra. Satureium, i, n. Thymbra, ae, f. Veffertraut. Sarriette, f. plante.
I

Clmbrisorn. Tymus, i, m. thymum, i, n. eartentunba. Thym, m.


I

Cimelescii, lire propunii o enigma cuiva. I Enigma alicui propono, etc. tin
Kitt§iet aufgeben. Proposer une enigme a quelqu'un.
Esplicd enigma. I Enigma solvo, explico. (kin gititbrel auffofen. Expliquer une
enigme.
Cimelitura. I Enigma, tie, n. Scirpus, i, m. fRiitbfet. Enigme, f.
cimira, fildd. I Signum, i. Indicium, cii, n. enn5efiten. Signe, tableau,
Clmittirfi, v. Blimp's.
Cimpavesea, vire, de picidre. f Pedes mihi rigescnnt. etarrfit5ig tuerben.
Cimpave, bolnavd de picidre. f Pedum debilitate laborans, tie, o. etarrfliflig.
Avoir la nzaladie des jambes.

www.dacoromanica.ro
Ci. 79

Cimpnie. Gingrina, fistula, ae, f. calamus, i, m. %if e if e.


I Chalumeau.
ClInpol. I Utriculus, i, ra. Fistula utricularia. e a cf 13 le ife. Cornemuse.
Cimpoierfi. I Utricularius, rii, m. Zubeffacfpfeifer. Joueur de cornemuae.
Cina I Ccena, ae, f. Vispertina canna. Vibenbeffert. Soupe.
Cina, cina Domnutuf cea de taina. I Ccena Sacra, ccena Dominica, ae, f. ZaS
§eilige fitbenbmabi. La Sainte Euchariatie.
cialcariu. I Culex licis, m. Zie &life. Cousin, m.
Cinabora, v. Chinovarii.
Cinci, Nr. I Quinque. ilnfe. Cinq.
A cincilea. I Quintus, a, um. ailuite. Cinquieme.
De cinci on I Quinquies. itnfmai. Cinq fois.
Cate cinci. I Quini, ae, a. Bu iinf. Ong h cinq.
Chid aprellece. I Quindecim, iinfAn. Quinze.
A cinci apreclecelea. I Quindecimus, a, urn. aitnfiente. Quinzieme,
Cate cinci spreflece. Quindeni, ae, a. Be atInf3On. Quinzaine.
De cinci and I Quinquennalis, e, adj. Quinquennis, e. aiinfja§rig. Quin-
quennal. qui dure cinq amt.
De cinci punti. I Quinque libris, e, adj. Quinque libralis, e. attufpfittrbig.
Qui pese ding livrea.
De cinci luni. t Quinque mensis, e. aiinfmonattic9. Age de cinq moil.
Ce cuprinde in nine cinci. I Quinio, nis. Za9 fiinf ULM entbfilt. Reunion de cinq.
De cinci spre piece ori. I Quindecies. aiinfiefmmal. Quinze fois.
Ctneltleci. I Quinquaginta. aitnfaig. Cinquante.
A and flecilea. I Quinquagesimus, a, um. gitniiigfte. Cinquantieme.
De cinci fled de ori. Quinquagesies, quiuquagies. atinfaigntat. Cinquant
I

foie.
CineTilleel fi CinCi. I Quinquaginta quinque. aunt unb ffinfaig. Cinquant einq.
Cate cinci pled. I Quinquageni, ae, a. 3n fibtf3ig. A cinquante.
Cinci aute. I Quingenti, ae, a. aitni tunbert. Cinq cents.
A cinci sutelea. I Quingentesimus, a, um. aiinf 4)uribertfte. Cinq centime.
De cinci ante orf. I Quingenties. Wind tiunberttnat. Cinq cent fois.
Cate cinci ante. f Quingenarius, quingentarius, a, um. ae flint tiunbert. Par
ding cents.
De cinci cute. Quingenarius, quingentarius, a, um. £13on flint .)rtitoert. De
cinq cents.
Pe: Batalion de cincf aide. I Cohors quingenaria. Ft3otaifion bon Nut iptubert
fftantt. Cohora de ding cents aoldats
Cinei mii. I Quinque millia. Wiinf Zaufenb. Cinq mille.
A cincea Ord. I Quinto, quintum. Burn ftinften male. Cinquiemement.
in cinci impletiti. I Quintuple; plicis, o. Wfinffacb. Plie en cinq.
Cu cinci Unghiuri. I Quinquangularis, e, adj. aiinfedig. Qui a cinq angles.
Cingittore, v. Breit. Cine, v. Care.
Cinia, ordinal. I Ordo, dinis, m. Drben. Ordre, m.
Pe: Cinu calugareacii. I Ordo monasticus. SCRfiudOorbett. Ordre religieux.
Cinti luntrice, v. Luntrice.
Ctnu 7/071011 de sera. I C03110, as, avi, atum, nare. Bu 9thenbefien. Souper.
Chaste, cmere. I Honor, is, in. Honestas, tie, f. qrfict)feit, qrbarteit. Honneur, en.
De cinate adj. I Honestus, a, um. gelid). Honnete.
Omni cinatitti. I Homo honestus. in ebrlidier fftenic. Homme honnete.
Cinste, reepectd. I Honor, is. Cultus, us, in. Reverentia, ae, f. Veneratio, nis.
Observantia, ae, f. t)re, 9.3eref)rung, tloOad)tung. Honneur, respect, m. ea-
time, f.
Canine, dart; danie. I Donum, i. Munus, neris, n. 03nbe, bag aegenf. Don,
present. m.

www.dacoromanica.ro
80 CI.
De cinste, de darzi. I Gratuitus, dono datus, a, um. ®cf*uft. Gratuit.
Adv. In cinste, data. I Gratis, gratuito. llmfonf2. Glratuitement.
Clnatemotl, tire, respectezii. I Honoro, aestimo, observo, considero, as, avi, arum,
are. Colo, is, lui, cultum, colere. Revereor, reris, ritus sum, rem Veneror
aris, atus sum, ari. Wiren, fd)ii0en, fio*4ten. Honorer, respecter, estirner,
riverer.
Cinstescii pre D-fleti. I Colo, veneror. Gott berebren. Wizen? is Dieu.
Cinstesea, pentru o bund purtare la inviitiiturit. I Romuneror, premium do.
Praemiis aliquem afficio, etc. Zetofflten. Recompenser.
Clnatttor. I Honorator, cultor, is, m. Zeretwer. Cellui qui honore.
Clotirimu, v, Centerimg.
Cint&I, v. genta. Oita, semnii, v. Tinta:
Ciobanii, v. Pecurariu.
Clobota, drawl prostii. I Vastus coturnus, i, m. (gin grofier Stiefef. Une grande
botte, f.
Clobotarlii, v. Cismariu.
Clocanaqii la minerale, v. Biliefa.
Clocaneseu, nire. batii cu ciocanu. I Maleo, as, are Tundo, is, tudi, tututh,
tusum, tunsum, tundere. Pulso, as, avi, atum, are. saminern, fcbmieben,
mit bent hammer fcblagen. Battre a coup de marteau. battre, heurter iz In
porte, etc.
Cioranescit cu ciocu. I Rostro tundo. Eft been ecbnabet ftitfen. Becqueter,
donner des coups de bee.
('ioranearvi cu on ca. I Pulso. atopfen. Frapper, battre.
Ciocanitore, gonads pasere. I Pious, ci, m. eped)t. Pic, oiseau.
Clooanfi. I Malleus, 1, m. ,Damtner. Marteau, m.
Clocarlie. I Alauda, ae, f. 2ercbe. Alouette, f.
Cioonerral, nire, lovesca are- o Jana; etc. I Collido, is, collisi, ileum, collidere.
Bufammen fcblanen. Choquer, heurter.
Cloonese6, apargg en og, etc. I Contundo, frango. setiCagen. Caner, brisor.
Clodia de pasere. I Rostrum, i, n. eOnabef. Bec, m.
Ciole, alansii. I Aes campanarium, n. 63forfetripeile. Airain.
Clontti, tare, tats, v. taiik.
Ciontaturtl. I Caesura, sectura, ae, f. SfInitt. Coupeure.
Cioplences, cu barda. I Exasio, dedolo, as, avi, atum, are. Bimmern. Char penter.
Cloplescat, sculptezd in lesnnti, petrol, etc. Scalpo, is, scalpsi, ptum. pere. Soul-
po, is, psi, plum, pare. Graben, bauen, fcbneiben. Scalper, graver, tallier
Instruments de cioplita. I Scalper, pri, m. Scalprum, i, n. 03rabelien. Scalpele,
instrument pour graver.
Cioplitor. I Sculptor, is, m. edmiter. Sculpt cur, graveur.
Cioplitor cu bank. I Exasciator, is, m. Bintmerrnann. Charpentier, m.
Cioplittit. part. I Exasciatus, dedolatus, fabricatus, a, urn. &hard, geiimmert.
Ddgrossi, fabriqui.
Sculptatti. I Sculptus, scalptus, a, um. @3ePnitt, gegrabett. Sculpt; grave.
Clopliturit. I Sculptio, fabricatio, nis, f. eciptiten, 3immerung. Sculpture,
fabrication.
Cidporti, ototal. I Caterva, ae, f. edytor. Foyle, troupe.
(lora. I Cornix, cis, f. sertifp. Corneille, f.
Cloraesci, Matti ca cfdra. f Cornicor, corniculor, aris, Mae sum, ari, ArAen,
fcbreien tide bie art*. Crier comme urge corneille.
Clorapit. I Tibiale, is, n etrum0f. Bas, m.
Clorba, evil'. I Jus, ris, n. Jusculum, i. elope. Soupe, f.
Cloroutal. Cornioula, ae, f. (gine Mine grii4e. Petite corneille.
I

CiorchinA de atrugure, etc. I Uva, ae, f. Racemus, 1, m. eeintranbe. Grappe, In.

www.dacoromanica.ro
CI. 81

Cloreel, pantaloni tereneact I Braccae, caligae, arum, f. pl. @robe Zauernbolen.


Braiea, pantalona dee paysans.
Cloviea, einlicd. I Funera strix, nocturne strix, gis, f. gine 9lat4teule. Oiseau
de twit, stele de hibou.
cipare, v. Chichi aberare.
cipartu, peace. I Anquilla, ae, f. Cobitis, is, f. Weififch. Anguille, m.
11)11petti, cipare, v. Chichi.
Vipirigii. I Sal amoniacus, i, m. egmid. Sei amoniac, m.
Ciptl, sberii. v. C7tioteacu.
cipti, aeuned. I Sipo, supo, as, are, jacto, as, avi, atum, are. jacio, is, jeci, jactum,
jacere. projicio, is, jeci, jectum, projicere. mitto, is, misi, missum, mittere.
923erfen, icinneifien. Jeter, lancer.
ire, o v. Niceld
Virada, ciurdd turnid. I Grex, gis, m. Pecudum grex. tierbe. Troupeau, m.
Ciraltl. I Cerasum, i, n. 5lirfclje. Cerice, f.
De circlet', adj. I Cerasinus, a, um. Zon St irfche. De cerice.
Pe: Simbure de cirafe. I Nucleus cerasinus. Stiricbentern. Noyau de cerise.
Cireulariu, seriatim. I Litera universalis, f. 8U:fitter. Circulaire.
Ciripeseti, ca paserile. I Susuro, as, avi, atum, are. garrio, is, ivi, itum, ire.
Bmitichern. Gazouiller.
Ciripire. I Garritus, us, m. Susuratio, nis, f. 050)111110. Gazouille. v. piacuescd.
Cireln, portal. I Cerasus, i, f. Stirfchbaum. Cerisier, m.
In facia eirefelord. I Cerasinus, a, um. kirfcbrarbig. De couleur de cerise.
Cirta, clipd, v. Clipelii.
Chun& I Ocrea, ae, f. cothurnus, 1, m. etiefef. Botte, f. cothurne.
incalfatti cu eisnie.1 Ocreatus, cothurnatus, a, um. geftiereft. Chausse du
cothurne.
Cimanarie mania de eismarid. I Sutrinum, ni, n. edntflerztlanbruert. Metier
de cordonnier.
Ciamariu. I Sutor, is, m. echufter. Cordonnier, m.
Pravalia cismarului. I Sutrina, ae, f. zeo ettuftere:Gertflatt. Boutique de
cordonnier.
Ce line de clamant'. I Sutorius, a, um. edjuitertic4. Qui coneerne le cordonnier.
Visuesei, v. Buideaed, bujdeecu
Citarii. I Cithara, ae, f. Oa*. Cithare.
Gants cu citara. I Cithariso, as, are. Cithara cano. Ontfe fpieten. Jouer
de la cithare.
Cantator cu citara. I Citharista, ae, m. tiarfenzSieter. Joueur de cithare.
Clubgrit hardiiii. I Solium, ii. Labrum, i, n. 92i3 ecryoff. Cuve, f.
Clubuctl. Tubulus, i, m. Zabadol3feire. Tube, m.
I

Clueurti. I Cirrus, i, m. Fimbria, ae, f. Cluafte. Frange, f.


Clueuratfi, cu ciucuri. I Fimbriatus, a, um. granfig. Dantele, frange.
Ciugulesci, lire, tiffs. I Ambedo, is, di, sum, dere. Abbecco, as, are. $iclen,
abnagen. Becqupter.
Ciugulittit. I Abrosus, ambesus, a, urn. %bgenagt. Becquete.
Ciuleseil, lire, urechile mild; I Motito, crisso, as, are. RBebefu. Mouvair lea
credits.
Clulinsi. I Dipsacum, i, n. follomun, i. :gafferr.-Ziftei. Foulon. m. chardon, m.
Clumii. ,I Pestle, is, f. pestilentia, ae. 13eft, Veftifeng. Petrie, f.
Ce educe cfuma. ( Pestilentus, pestilentiosus, pestifer, a, um. 13eftifenaifcb.
Pestilentiel.
ClungeseA, gire. I Mutilo, as, avi, atum, are. 93erftiinnnetn. Mutiler.
Ciungire, ciuntire. I Mutilatio, truncatio, nie, f. Zeritiimmetung. Mutilation.
Clungita, ciuntitii, part. I Mutilatus, truncatus, a, um. 91bgeichnitten. Mutilo,
coupe, tranque, e.
11

www.dacoromanica.ro
82 Cl.
Clang*, betegfi etc. I Mutilus, mancus, a, um. Xlerftilmmeit. MOO:
Cifipagfi, cusiituni la peptfi. Mammillare acu I rn Capitium, tii. patagium,
gii, n. `,die eticferei. Broderie.
Clupelesen, lire, jumulescu. I Deplumo, plumis privo, as, avi atum, are. 95:-.
britben, bie webern aummfen. Deplumer.
Clupelire. I Deplumatio, nis, f. Weberidgeitlen. Deplumation.
Caupelitor. I Deplumator, is, m, WebericViefier. Eplucheur, celui qui ddplume.
Chime litfi. Deplumatus, plumis privatus, a, urn. ZEpte Weberit. Sans plumes,
I

deplund, egoism.
auperea. I Agaricus, ci, m. gethicniantl. Agaric, m.
Clupesefi, v. Pifcii.
Cinrariu. I Cribrarius, rii, m. eiebma*r, Reiter. Faiseur de cribles.
Clurda., v, Ciradd, turmd.
Char*. I Cribrum, bri, n. Rornfieb. Crib le, in.
Ciuta. I llama, ae, f. Zantmi)irjC Daim, m.
Chat*, fate, fare come. I Haud cornutus, a, um. 3J4ne )triter. Qui n'a pas
des cornea.
Claea, lucru de vole, faraplats. I Gratis praestitutum opus, penis, n. )ie itent:
gefbfid) berricVete 2Erbeit. Travaille gratuitement.
Claca la boeri, v. .Robotcl.
Cladesefi, dire.v. Zidmotic
Clale de fail. I Feni acervus, i, m. gieuzZ*ber. Meule de fain.
Clale de grafi. I Meta, in f. acervus, i, m. )ie @ode. Monceau de ble.
Claponi, capon.v. Cdpunii
Clataresefi, nire, spalic ran vasii. I Eluo, colluo, is, ui. lutum, luere. cantina=
fcben. Laver, rincer.
Clatese*, tire.v. Mifcii, sguduiii
Pe: CM:team-a din capfi I Caput quatio, is, quassi, quassunu, quatere. Zen Ropf
fd)ittteitt. Secouer la tete.
ClatinG, scuturti, rare. I Agito, exagito, as, avi, atum, are. excutio, tis, eussi,
cusstun, cutere. Riittefit. Secouer, agiter.
Clatinfi capulii, facia din capfi, mifns cu capu. I Caput quatio, is, quassi, quasi
RUM, quatere. quasso, as, are. concutio, is, cussi, cussum, cutere. commoveo,
es, movi, mottn, movere Za6 aupt gilttein. Hocken secouer la tele.
Clatinfi cu capu pentru a desaproba ceva, a an veil. Renuo, is, ui, nuttun, I

nuere. Alit ben kept au berfteljen geben, nit molten ettoaci, mit ben tiaupt
idgittetn. Hocher la tete pour desapprouver quelque chose.
Clettinare. I Agitatio, nis, f. excussus, Indus, us, m. ed)tittein. Agitation,
secouase, f.
Clatitfi, mifcatii, part. I Agitatus, a, um. Ceeldiiittelt, neriittelt. Agile.
Cleescil, ire, itft. Gllitill0, as, avi, atum, are. 2eimen. Collar.
I

Cleiosfi, adj. I Glutinosus, a, um. 2eimig. Qui ae cone.


Cleioais, lipiciota. Viscosus, viscidus, spissus, a, um. Rfebrig. Visqueux,
I

glutineax.
Cleire. I Glutinatio, nis, f. eintett. Agglutination.
Cita& I Gluten, tinis, n. Beim. Gin, j:
2. adz-4, pentru a prinde paseri. I iscum, ci, n. viscus, ci, m. Sogel=eint.
Glu qui sere it prendre les oiseaux.
3. Cleig, pe ponui. I Viscum, ci, n. resina, ce, f. gummi, n. indeel. Zer ge:
meine Abound. Gomme, ni.
Clerfi, dirosis. I Clerus, i, n. ordo ecclesiasticus. @eiftlidgeit. Clerge, an.
Cielte. I Forceps, cipis, m, f. Bang. Tenaille, f.
Clefte pentru carbuni. I Pruniceps, cipis, f. aeuer:Bange. Pincette, f.
Clefte pentru a suite dinfil. ; Dentarpaga, re, f. forceps dentaria. Zit Balm
Bange. Davier, instrument pour arracher les dents.

www.dacoromanica.ro
CO. 93

Clevetescal, vorbescii de reit- pe altu. I Cavilor, aria, atus sum, ari. obtrecto, as,
avi, atum, are. inent libel nactreben, Itiftern. Ddnigrer quelqu'un, blamer par
jalousie.
Clevetiti, part. I Cavilatus, obtrectatus, a, um. 63eiliftert. Dinigre, e. blamd, e.
Clevetire. I Cavillatio, obtrectatio, falsa criminatio, nis, f. calumnia, ce, f. Zie
R3erleumbnng. Calomnie, medisance, f.
Clew etitoris. I Calumniator, cavillator, obtrectans, is, in. $erieumber. Calom-
niateur, m. qui a de la jalousie.
Clevetitore. I Calumniatrix, cis, f. Zerleumberin. Celle qui calomnie.
Clima. I Clima, tis, n. ,t)imntell3ftrich. Climat, m.
Clines, la o haina. I Cuneus, i, rn. Btuidel. Coin, m.
Clipela, clipd, circa. I Nictus, us, tn. momentum, i, n. 9hgenblid. Coup d'o3il,
moment, instant.
Pe: Intrio clip& I In momento. 3m augenblide. Dana un moment.
Clipesa5, pire cu ochii. I Nictor, aril, ari. conniveo, es, nivi, nisi, nivere. Widen,
Zlinaetn. aigner,
Cloca, pe eta. I Gallina incubaus. gallina glotiens, tis. it3rut§enne, Olucf§enne.
Poule couveuae.
Cloca cu pui. I Gallina mater. 9r.f1utterfpnne. Poule qui a des pounins.
Clocifiesca., ire. I Glocito, as, are. glocio, is, cire. Chtuden, gludiett. Glouaaer.
Clocaire, cloncanire. I Gallinae singultus, us, in. Zug C3Tuden. Gloussement.
Clocescu, cire, cite. I Ovis incubo, as, ui, avi, bitum, are. Orittett. Couver,
&ore.
Clocire. I Gallinae incubatio, nis, f. Incubitus, us, in. Zug 23riiteu. Action
de couver.
Clocitt , ou. I Ovum incubitum, i, n. @in briitiges (ii. (Euf couvd.
Ori ce lucru statute, Coati, fmpu(itii I Putidus, olidus, corruptus, a, um. eta:
dig, berborben. Gate; corrompue.
Clocotescti, colcotescit, ferbd. Bullio, ebullio, is, ivi, itum, lire.
I
Sieben, fpru:
bent. Bouillir.
Clocotire. I Bullitus, us, in. )ai3 Eilrubein. Bouillonement, m.
Clomba, clombifa, cracd, v. Rawl.
Clopotarfi, care face ck Campanarius, rii, ID. Campanarum fusor, is. IZiodenr.
Oiefier, Fondeur de cloches, in.
2. Care trage clop. I Campanarum pulsator, is, m. CSlbdner. Sonneur de cloches.
Clopotelia. I Tintinabulum, i, n. &WWII. Petite cloche, f.
Clopotescii, tragit clopot. I Campana pulso, as, avi, atum, are. Zit @laden
tauten. Sonner lea clothes.
Clopotil. I Campana, ae, f. (lode. Cloche, f.
Cdbe, cobiture, prevestire I Omen, finis. praesagium, gii, n 5Botbebentung. Au-
gure, presage, m,
Cobe, bold de giiinf. I Pituita. ae, f. Zie 13ip1. Pituite, f.
Cobescia', ire, preaimpi, etc. I Praesagio, is, ivi, itum, ire. praesentio, is, sensi,
sensum, tire. Ominor, aria, nattis sum, nari. 9Puben. Pre'sager.
Cobila, a plugului. I Aratri feretrum, tri, n. Zie 13ftugteage. Fourchette it por-
ter la charrue.
Coborisit, scobortei, locs la vale. I Declivitas, tis, f. locus declivia. 2tbfiatig.
Pente. f.
Cobor6, rire, mergil in josii. Descendo, is, di, su'm, dere.
I 9.1bf1ciacii, Innunter
gel)en. Descendre, alley en bra.
Cocsiza. I Ribes grosularia, ae, f. ofpunifbecre. Groseille, f.
Tufa de ctictizi. I Ribesium, ii, n. 20annideerzetaube. Groseiller, m.
Cocenii. I Caulia, is, m. Stengel. Trognon, m.
Cocie, citrutif. I Cisium, sii, n. RLeda, ae, f. gutic4e. Chaise, caroase.
De cocie. I Rhedarius, a, um lion tier autfcl)e. De caroase, de chariot.

www.dacoromanica.ro
84 Co.
Cocera, visited. I Auriga, ae. Rhedarius, Hi, m. fenticbet. Cocher, m.
Cocina, v. Cote Vs.
Cocofana. I Pica, ae, f. Mfier. Pic, f. oiseau.
Cocora, pasere. Grus, is, f. aranid). Grue, f.
I

Coco tfatiTt. I Gibbosus, gibberosus, a, um. Zurffidjt. Boasts.


Coco la. Gibbositas, gibberositas, tis, f. die Zudticbreit. Bone, f.
I

Cocoqesci, fire. Calco, as, avi, atom, are. Ineo, is, ivi, itum, ire.
I efteigett.
Fouler, s'accoupler avec . . .
Mi cocofescii. I Coeo, is, ivi, itum, ire. eich bcgatten. S'accoupler.
Cocoqire. Initus, us. Coitus, us, m.
I Accouplement.
R3egattung.
Cocoffit de gclini. I Gallus gallinaceus, gallus, i, m. Oufm. Coq, m.
Cocortii la olele de pupil I Nervus, i, m. RQtinaculum, i, n. Zer ,tutint am
eOiegenle4r. Tirant, m.
Cocola selbaticti. I Uro gallus, i. Tetrao, nis, m. Gallus silvestris. gfuerbabn.
Coq de bruyere.
Beta& cocof Gallornm pugna. .Mnengefectt. Combat des cop.
Cantulu cocof. j Gallicinium, ii, n. Galli cantus, us, in. tabnengercbrei.
Chant du cog.
Crdsta cocof. I Galli crista, ae, f. tabnenzStamm. Crete du cog.
Cocostfred. I Ciconia, ae, f. etor0. Cigogne, 1.
Coca, cdcere ceva in foci. I Coquo, is, coxi, coctum, queue. Zacfen. Cuire.
Cocere. I Coctio, nis. Pistura, ae, f. Zit Zurfett. Action de cuire.
Cocere a fructelorii, v. Coptti.
Conatora. I Coctor, Pistor, is, m. /Bider. Cella qui fait cuire.
COda la animale. I Coda, cauda, ae, f. eOrnaiia. Queue, f.
Coda la agate, la saps, etc. I Manubrium, brii, n. Ansa, ae, f. Jeft, etiel.
Manche, anse, f.
Coda la prime, la frunlle, etc. I Petiolus, pediculus, scapus, i, m. Zer 13e0en,
etief am Zbile. Pe'tiole, pddoncule, queue des fruits.
Coda ochia/ui. I ()cull angulus. Oculi canthus. Oculi hircus, i, m. gingen-
Muhl. Coin de l'ceil, m.
Codarin la ca', v. qireglii.
Cade din grafi gozur, v. GOZ147i.
Codita. Codicula, ae, f. Zat eOniiittAett. Petite queue, f.
I

Codru, v. Psidure.
Codru, o bucatit de pdne, etc. v. Bucatd.
Cofa, donna, bold, v. Donill
Cofarifa, femee care vinde pima in piafii I Pomaria negotiatrix, cis, f. tbfli
berniuferiit. Vendeuse de fruits, de pommel.
Coif a, casguet. I Galea, cassida, ae. Cassis, dis, f .tetut. Casque, in.
Cu coiA. I Geleatus, a, um. sZebelfmt. Amid d'un calque.
Coloaa, boforogii, adj. I Herniosus, ramicosus, a, urn. ,obettbrecbig. Qui a une
hernie.
Coln. I Coleus, i. Testiculns, i, tn. Zie obc. Testicule.
Cu erne, ne acopitii. Coleatus, a, tun. Pit .f)obett nerfeben. Qui is des tea-
acute,.
CoJe, scdrici, v. Scdrtes.
COJe pe pane. I Penis crusta, ae, f. Zie Zrobrinbe. Cotite de pain.
Cojocariu. Pellionarius, rii. Pellio, nis, m. Stirptuer. Pelletier, foureur.
Cojocif I. J Rheno, nis, m. Pellicemn, i, n. Te13. Fourreure.
Cojoci ciobaMesers. I Rheno pastorius. Oittenpe16. Vetement fait de peaux des
moutons pour lee bergers.
Coiocitrie. Pellicea merces, cium, pl.
I f. Ze6 Stirftl)ner4 .V)cutblrerf. PellP-
terie, f.

www.dacoromanica.ro
CO. 85

Cola de chartie. I Plagula, ae, f. (gin Zogen Vabier. Feuille de papier.


Co lite*, aluatu impletitii. I Scriblita, ae, f. Libus tortilis, m. etrietel.
Colitearesefi, rice. ieu bard ca sa doved. reva ascunsa. I Cause obtinendi preernii
aliquid indico, as, avi, atom, are. 1.1m'6 (be% etMag an8eigen.
Colera. j Cholera, ae, f. 135a111#t. Colere, f.
Co I Colin, ginis. Casa, ae, f. Tugurium, ru, n. Oittte. Cabane, f.
Colibuta. I Tuguriolum, i, u. tiiittcten. Petite cabane, f.
Colioarin. I In tugurio habitans, tis. Zer Zethebner einer Otte. Habitant
dune cabane.
Colic& durere la wive. I Dolor intestinorum, colica, ae, f. itiaucbgrimmen. Co-
lique, f.
Colinda, la crcizinnii. I Festo nativitatis Christi canticum, ci, n. V.BeitntAtf.1
lieb. Chant an jour de Noel.
Colivd, grafi fertd. I Granea puts, tis, f. Seipubrei. Boilli de froment.
Colivie. I Cavea, ae, f. aviarium, rii, n. ll3ogetbauer. Cage, f.
Coltati. I Cynodens, tie, o. Zer grope stirpte bat. Dents canines.
Co 'tacit de pane, v. Truta.
Colt* dinte efitd. I Dens eminens, tie. Dens brochus, m. Zer 431ecf3abn. Dent
qui avancent hors de la bouche.
Colt*, unghiu. I Angulus, i, m. 33iufet. C 'jin, angle, m.
Colt*, ghimpe, glodd, v. Gihimpe.
coin, patura, straiu, v. Procovifit.
Coma, la calif. Juba, ae, f. Zie
I 9.12ii4ne. Crinibre, f.
Coma, virgula la scrisori. I Comma, tie, n. Virgule, an, f. fEseiftriO. Virgule, f.
Comandeesetl, caciulesca, ire, pe cineva. I Aliquem aperto capite veneror, a-
ria, atus sum, rari. )en tout abnemen Oter le chapeau pour saluer quelqu'un.
Comdmaen, cacirda. I Cuculus, i, m. Elite. Bonnet de peau
Comanaed, capacii la un cazanii. I Operculum, i, n. Zeclef. Couvercle d' une
Chaudiere.
Comanda. I Imperium, rii. Jas, ris, n. Zee Roman:tube. Conowndement, In.
Comendant. I Prrefectus, i, m. R3efe§Ribaber. Commandant, M.
Comedianta, actord, v. Aclorii.
Comedie, in teatru. I Ludus, i, m. Zbeaterrtild. feu, m. piece theatrale.
Comedic, vesala. I Ludus, i. Lusus comicus. Pttfifpiel. Comedie comique.
Comedic, trista, tragica. I Tragedia, ae, f. Lusus tragicus. Zratteripiel. Tra-
gedie.
Comedie, de minurd. I Praestigiae arum, f. pl. 133autelfpiel. Prestige, fourberies.
Comendare, dupes mdrte, v. pomena.
Comereln, v. negotiL
Comendare, recomendare pentru cineva. I Recommendatio, nis, f. (mpfer)fung.
Recommendation, f.
Pe: Scrisdre de recomendatia. I Epistola commendatoria, ae, f. ittpfeljfunger.
idireiben. Lettres de recommendation. f.
Cometdi. I Comets, ae, m. ettuctuaftern. Combte, f.
Comiefi, lucre de teatru, glume de rtni, etc. i Cornicus, a, um. Bum Oc4au:.-
fuiel gei)orig. Comique.
Comieti, adv. I Cornice, comcedice. Romiibiantifcb. Comiquentent.
Comoditate, ligndla. I Commoditas, tis, f. Opportunitas. Commodum, i, n. 13e::
quemlicbieit Commoditd, chose commode, situation commode.
Comodi, cu comoditate, cu tigndlii, cu buna renduialo, adj. I Commodus, oppor-
tunus, a, um. TalAtgetegett, tequeut, bolttouttuen. Commode, aise, convenable.
Loci conwdii, tignela, etc. I Locus opportunus, vet, commodus
. Zrt, ober moVgetegetter Crt.
commode,
Lieu commode.
DrUM(4 comodd. I iter opportunurn. (tin guter
fit getegetter

Seg. Chemin contmode, route

www.dacoromanica.ro
86 Co.
Cu comoditate, comodd, adv. I Commode, opportune. 58equem, tomb. Com-
mode'ment, avec commodite.
Comore. I Thesaurus, i, m. Ednl. Trieor, m.
Companie, societate. I Societas, tis, f. 6cid:4*ft. Compagnie, societd.
Compagnie, societate, etc. I Communitas, societas, tis, conjunctio, consociatio,
congregatio. nis, f. Socialis caetus, ns, rn. Zie 03ejeffic§aft, bie %ereinigung
clinger Societe, assemblage d'homnies unis
erlotten.
Companist*, tovarofil. i Socius, cii. Comes. mitis. Sodalis, is, m. Zer &left:
fcbafter. Compagnon, camarade, associi.
.Rela(iuni sociale cu cineva. I Societas. tis, f Convictus, us, m. contubernium, nil, n.
Conversatio, nis, f, Sodalitas, tis, f. Sodalitium, tii, n. oallemeinld)aft, 03efelf=
rchaft, iBritberithaft. Societe avec frequentation, relations sociale.
Companion*, de drums. Comes. mitis, m. TeifegetArte. Compagnon de
I

voyage.
Companion la voalgin pe mare. I Convector, is, m ecl3iff6gefa§rte. Compa-
gnon de voyage our mer.
Companion*, de 'scat, collegd. I Condiscipulus, college, ae, i, m. (sin ecfnaz
geriibrte. Compagnon d'asole, collegue.
Companie, rota de militarf. Centuria, ae, f. Rombagnie. Compagnie.
Compar*, rare, tin lucre cu alas. j Comparo, as, avi, atum, are. Confero, fers,
contuli, conferre, collatum. Zergfeidjen. Compares.
Pe : d compara pe un omit' cu alto. I Comparare aliquem cum aliquo. Comparare
aliquem alicui. inen Eenicfrn mit einem anbern bergteidyn. Comparer un
homme avec un autre.
Compasit. I Circinna, ni, m. Bidet. Compas, m.
Complire, sociu la. o crime. I Sceleris socius. Facinoris conscius, a, um. 9:11itr.
f Out big. Complice.
Compliment*, ealeitare. I Salutatio, m, f. @MI5. Compliment, m.
Complotn, conspiratie, conjurafie, etc. I Conspiratio, conjuratio, nis, f. consi
autism clandestinum. teintficbe faerbinbuttg, Zeridnobrung. Complot, m. cone-
piration, conjuration, f.
Complotistil, conspiratorti. I Conspirator, is, m. Zer fid) mit einem anbetn
fjeimliclj berbunben fmt. Conapiratetve.
Complotistil, conapiratorit I Conjurati, conspirati, orum, pl. Zie cut miber
einanber berbunben ttnb berfcfnuoren §aben. Lee conspirateurs. lee conjures.
A face complotti, a conspira. Conspiro, conjuro, as, avi, atum, are. Consen-
tio, tis, sensi, sensum, tire. Conjurationem facio, is, feci, factum, facere.
Bufammen fctboren, fief anfammen bcrbinben, ()dna* Zitnbniffe madiett. Com-
ploter, conspirer, faire tin complot, tine conspiratien, etc.
Pe: A face static mecum's, a conspira despre a 0M071 pa cineva. I Conspirare in
aliquem. conjured in mortem alicujus. eich aufammen berbiuben sitter ttmw
bringen. Comploter la snort, on la perte de quelqu'un.
Conneeseit, v. Abat.
Coneeneme*, stengd, priipcid. I Deleo. Contero, everto, subvert°, extermino,
tollo, suffer°, ad nihilum redigo. /lertilfgen, bernictett. Externiiner, angantir,
detruir enti'erement, abolir, etc.
Concenire, stingere, pr'dpcidenie. I Deletio, aversio, exterminatio, nis, f. Serf.
itormig, Zertilgung, Zernichtung. Destruction, extermination, andantinement, m.
Coneenitor. I Deletor, eversor, exterminator, is, m. ,Beritorer, ertotifter. Ex-
terminateur, destructeur.
Coneenitu, part. I Deletus, exterminatus, destructus, a, um. Serftort, bertitat,
bertroilitet. Extermine, ane'anti detruit.
Coneiu, la fond. I Cesticellus, i, m. calieudrum, f, n. )er Stopfbunb. Faux
cheveux, coiffure de femme.
Condein, de acritni. I Stylus, i, m. graphitun. ii edyeibgriffel. Plume &Tire,

www.dacoromanica.ro
Co. 87

Condifie, stare. I Conditio, nis, f. Zer Buftattb. Condition, f.


Confeeturi, duketuri. I Bellaria, °nun, n, pl etifligteiten. Confituree.
Conopide, v. Cartifiol.
Conopistirite, insects. I Gryllus, i, m. glictuttuurPgriffe. Gri //cm, m.
Constiinta, a suflet. I Conscientia, ae, f. 63etniffen. Conscience.
Conseientiosit. I Conscientiosus, ay urn. (9etuifieni)aft. Consc4ntieux.
Consistoriu. I Consistorium, rii, n. SZOnfiftorium Consistoire, m.
Consistorial, ce priv. la cons. I Cousistorialis, e. Ronfiftorifc. Consistorial.
Consplratie, v. Comp toga, etc.
ContaglosA, adj. I Contagiosus, a, um. ?inftedenb. Contagieux.
Pe: BOlei cantagidsa. I Morbus contagiosus. cAnitedenbe Strata 1pit. Ma ladle con-
tagieuse.
Contenesel, pe cineva, v. Infrenezi.
Contignalta, rata, etage. I Tabulaturn, i, n Contignatio, contabulatio, nis, f.
etoctIvert. Etage, m.
Cant cu doh etagiuri. I Domus duplici tabulato. .tnut6 mit aroei etodruerten.
Maison to deux e'tages
Casa cu mai multe etagiuri. I Multiplici tabulato donuts. Oaus3 nut mehreren
etocfmerfeit. Maison d plusieura dives.
Pe : Casa cu patru caturi. I Domus quatuor tabulationum. .Vatt8 mit bier etoct-
tnerfcn. Maison it quatre Rages.
Contimporanti. I Coevus, a, urn, adj. Beitgenoffe. Contemporain.
Contra. Improtiva. v. Improtiva.
Contributie. v. Birii. Dare.
Copee I Fibula, umb-ela, ae, f. Die ednuiffe. Agrafe, I.
Incopcere, Inchiere. I Fibulatio, nis, f. Die .1)eftuttg. Action de Tier par une
agrafe.
Copiatit, de ecrittii. I Descriptus, a, urn. bgefci)rieben. Copid, e.
Copie, dupes o scriso're. I Descriptio, nis. Copia ae, f. Die S2lbfdjrift. Copie, f.
Copiezit, ere. Describo, is, psi, ptum, scribere. Ropieren. Copier,
CopilA, v. pruned.
Copita, la cala. I Gamba, ae. Ungula equina, ae, f. Der 3ferbe4tif. Sabot, 7/1.
Copoiu, capcia, v, Cane de venati.
Coptttlit, cdcerea cerealelor. I Matutitas, tis. Zie Teife. Maturitd, f.
Pe : Holdele se aproprie de cdeere. I Segotes approximant maturitati. Die cant-
frit*e faugett an au reifen. Les moissons sont pree de se murir.
Coptura, de aluatti. I Opus pistorium, n. liderei. Patisserie.
CopturA, la bube, v. Puroiu.
Corabie. I Navis, is, f. Navigium, gii, n. ecf)iff. Navire.
Ce fink de corabie, adj. I Navalis, e. Nauticus, a, um. 3u ben er4iffen ge:
()brig. Naval.
Spargere de corabie. I Naufragium, gii, n. ed)iffbrucr). Xaufrage, tn.
Tunis corabii. , Rudens, tis, rn. etbiff(ifeil. Cable, tn.
Corabierie, calatorie pe mare. I Navigatio, nis, f. S-Millafirt. Navigation, f.
voyage stir la mer.
2. Corddierie, sciinta de a naviga. I Nautica ars, tis, f. erniffialjrtfunft. Ear(
de naviguer.
Corabierit. I Nauta, navita, ae, m. ec()Ontattn. Matelot, nautonier.
Corabie armata dc pimp, hoti marini. I Prcedatoria navis, is, f. Myoparo,
nis, m. Stapperfctff. Batiment amid de coreaires.
Holie pe mare, Corearie, pirateirie. Piratira, se, f. Maritimum latrociuium,
I

nii, n. Maritima latrocinatio, Ms, f. Die Zeerituberei. Piraterie, f. metiere


de pirate.
Ce tine de coraari, de pirati, adj. I Piraticus, a, urn. Bum Zeeraub gefArig.
De pirate, qui concern lea pirates.

www.dacoromanica.ro
88 CO.
Pe: .Resbellii piratica, contra piratiloris, etc. I Piraticum bellum, i, n. Serie° trot=
ber bie eeezNiluber. Guerre contra lea pirates.
Eacii meseria de piata. Piraticam exerceo, es, cui, citum, cere. Piraticam
I

facio, is, feci, factum, acre. Zie eeerauberci treiben, cabern. Faire ou exe-
cer la piraterie.
Capitanulti, fefulu piratilora. Archipiata, ae, sb, m. muptmann ber (See:
Tauber. Capitaine, chef de pirates.
Corabieztl, ye mare. I Navigo, as, avi, atum, are. admen. Naviguer.
Capitanu corabii. I Navis prefectus. ed)iff r:Eapitiiit. Le prefet d'nne navire.
Domnula corabii. Nauclerus, i, m. ecbiffpatron. Maitre de navir.
I

Corabiora. I Navicula, ae, f. ZaS Sebifffein. Petit vaisseau.


Coraesea, ire, ca wadi. Crocito, as, avi, atom, are. griicfmen. °roame.
I

Coragiia, inimolie. I Magnanimitas, tis, f. ,erAaftigteit. Courage.


Coraitura, a col& I Crocitus, us, m. 91abengeprei. Croassement, m.
2. A maceloii ' Rugitus, us, m. Mutant. Rugissement, m.
Corasta, laptele vacii cdnda fats. I Colostrum, i, n. Zie erfte Eifcb. Premier lait.
Corbaciu, bicirtra. I Corigia, corrigia, ae, f. Zie 13eitfc4e. l'ouet, in.
Corbu. I Corpus, i, tn. Babe. Corbeau, m.
De coba, adj. I Corvinus, a, um. t on *den. De corbeau.
Pe : Pinii de corbel. Penult corvina. 92abenfeber. Plume de corbeau.
Coreeseti, nth' cocesca. I Cum animali diversae speciei Code), is, ivi, itum, co-
ire. Sid) begotten mit cinem Zbiere bolt beridiiebener Ontung.
Coreie, scares pentru buti. I Scala cellaria, ae, f. Refferfeiter.
Coreitura. I Hibrida, ae, f. Musimo, musmo, nis, m. Nothus, i, m. Saftarb.
Animal hylwide, no de deux e.rpeces difteentes.
COrda la instr. de musichie. I Corda, chords, ae, f. eaite. Corde, f.
Cordivia, chiorifa, ado. I Exobliguo, lateraliter. eeitruiirtit. Obliquement.
Cordon* piquet, straje la hotard. I Limitaneum praesidium, dii, n. gorbon.
Garde de frontieres, cordon, in.
Corfa, covi I Corbis, is. Spota, ae. f. Calathus, cophinus, i, m. Zer sorb.
Corbeille, f. panie, rt.
Cortica, cofuleta. Corbula, fiscella, ae, f. ZtA Storblein. Petite corbeille.
I

Cormanu la pluga. I Aratri asser, is, m. tflugbrett. Planche de charue.


Coma, pow's. Cornus, i, f. Zer goritelffiriebbanm. Cornouiller.
I

Coma, point's. I Cornum, C, n. )ie Storneffe. Cornouille, f.


De corns, adj. I Corneus, a, um. Son Siorneffenbaum. De cornouiller.
Corn& de animal. I Cornu, u, n. Zag Sp'ortt. Come.
De corm-4 adj. I Corneus, a, tun. ton .orn. De come.
Cu come. I Cornutus, a, um. Corniger, a, um. ®ebbrnt. Qui a des cornea.
Pe : Animal cu cdrne. I Animal cornutum. Oortmiel). Animal quiporte des cornea.
Fares come. I Hand eonutus. Ungefpirnt. Sans cornea.
Cu unii contd. I Unicornis, e. itthiirnig. Qui n'en a qu'une come.
Cu does come. I Bicornis, e. 3tueiberttig. Qui a deux cornett.
Maria in trei colturf. I Pileus triangularis. din breiefiger $tit. Chapeau
triangulaire.
Coral de veniltdre. I Buccinus, i, rn. Cornu venatorium, n. 31104orn. Come
de chasse, f.
Corona. I Corona, ae, f. grime. Courone, f.
Coronati, part. I Coronatus, a, um. 13efribtt. Couronne.
Coronare, Incoonare. I Coronatio, nis, f, kronung. Couronnement
Coroneza, are, WU. I Corono, as, etc. ariitten. Couronner.
Corp* I Corpus, oris, n. gorper. Corps. in. (V. altel.e. Trupi, etc.)
Corsara, big de mare. I Pirata, ac, m. Grassator, is. Maritimus praedo, nis.
eee4ttiuber. Corsaire, pirate, m. (V. Corabie de comma.)
Corset*. I Thorax, cis, m. f8ruft:Stlict. Corset, m.

www.dacoromanica.ro
Co. 89

Cortenescii, priimeacil pe cineva cu binele. I Accepto, as, avi, atum, are.


iiipfangett. Recevoir bien quelqu'un.
Cortenire, primire amicalii. I Exceptio, acceptatio, nis, f. Zer ampfang. Ac-
ceptation, f.
Cortenitor, omenert. I Officiosus, Urbanus, a, um. t,offich bienftfertig. Offi-
cieux, obligeant.
Cortina, perdi de teatru. I Velum, i, n. Plage, cortina, ae, f. Sorhattg. Ri-
deau, vx.
Corti's. Tentorium, rii, n. Tabernaculum, ,i. Zug 3eft. Tente, f.
Fac( cortg. I Tentorium statue. Tabernaculum pono. 7/ag Belt aufictagen.
Dresser ace tente.
Cortntii I Tentoriolum, i, Zug Beft*n. Petite tente
COsa. I Fah., cis, f. ceenfe. Faux, f.
Coda la cosh. Manubrium, ii, n. etiel. Manche de faux.
Cosaqii. Fceniseca, ae, m. Falcator, is. Zer 9.114er. Faucheur.
Coqcinga. I Capulus, loculus, i, m. Sun. Cercueile, m.
Cosesci, sire. I Meto, demeto, is, messni, messum, mettere. Seco, deseco, as,
cui, sectum, are. 511/tifien, abidmeiben. Faucher, couper l'herbe.
Cosire. I Falcatio, desectio, uis, f. Zug D1ii1 en. Fauchage.
Cositti, part. I Messus, demessus, desectus, a, urn. 63emphet. Fauche
Cositor. , Staunurn, i. Cassiterium, rii, n. Zag Shut. BCain, m.
De cositoriu, adj. I Stanneus, a, urn. Binnern. D'dtain.
Pe: Strachind de cositoriu. I Patina stannea. BiunicVitet. Plat d'itain.
Cosa, caminu, hornii de fumfi.Fumarium, rii, n. ScIprnflein. Cheminee, f.
Conita de albine. I Alveus, i, m. 23iettenforb. Ruche, f.
Cosorfi. I Falx vinitoria, scirpicula, ae, f. Zug atebineffer. Serpette.
Costa, os. I Costa, ae, f. Rippe. Cote, f,
Costa unui &chi. I Latus, tens, n. Montis latus. eergieite, Penge, f. le Pen-
chant dune canine.
ostiafi, adj. I Obliquus, a, urn. ethief, *lige. De Travers, oblique.
Costitel, adv. Oblique, lateraliter. ethief.
[ Obliquement
Coati, cdsere, cusutfi. I suo, is, sui, sutum, suere. 9?Ithen. Coudre.
Cosii, Mitre o lalta. I Adsuo. 9inuithen. Rapiecer.
Coati mai nudte finpreuncl. I Cousuo. Btqatttnten nfiten. Coudre ensemble.
Cosii imprejurri. I Circum suo. llmndhen. Coudre it l'entour.
Coati pre dedesuptu. j Subsno. Unterntil)en. Coudre par dessous.
Cosii frumatii, lnadescii, v. Chindisescd.
Coafi pentru bucate. I Cophinus, calatns, 1, n. 13etreibefor6. Punier, mauve, f.
coloi caruluf. I Captus, us, in Sagenfaften. Bonne, f.
Cokis la mdrcl. I Infundibulum, i, n. Zr'uljter. tremie, f.
Cotesefi, tire, deg cu cotu mesurii. I Ulna metior, tins, mensus sum, metiri.
Tfit ber Wife meffen. Auner, mesurer avec de l'aune.
Cotitti, strembii , adj. I Sinuatus, a, um. ectief, frumm. Courbe, ainueux.
Cotitura, ciirsituril. I Sinuatio, nis, curvatura, ae, f. bents, us, in. Zie Reim
mutt& Sinuosite, courbure, f.
Coteta, Cocind de porci. I Hara, ae, f. Suile, is, n. Ednueinitail. Stable des
cochons.
t'otela de Ace. I Chenoboscium, cii, n. Gitnieftal(. 'table aux oies.
Coteta de .dini. Gallivarium, rii, n. 5)iihnerhang. Poulailler.
Cotocii. Catus, i, m. Felesmas, ris. Zer Ratter. Chat, matou, m.
I

Se cotocescd pisicile, I Coeo, is, ivi, itum, ire. Zie Retell rammeln fit begat:
ten M. S'accoupler.
Cotocire. I Coitus, us, m. Zie Zegattung. Accouplement, m.
Cotora. I Caulis, is. Still's, i, m. Zer Stengel. Manche, m.
Cotra, prepo. I Versus, ad. 433egen, itimiirm Very, emery.
12

www.dacoromanica.ro
90 Cr.
Infra, contra, improtivci. I Contra, erga, adversus. ®egen. Sur, contre.
Pe: Cotre apus. I Occasum versus. 033egen Sounenuntergang. Vera le couchant.
Am amor cotre parintr. I Amorem habeo erga parentes. Srb ijabe bie 2iehe
gegen meine Viltern. J'ai de lamour pour men parents.
Cotu, la mdse. I Cubitus, i, in. )er Ilfenhogen. Coude, m.
Cot& mdiura. I Cubitus, -i. Ulna, ae, f. Z)ie EU. Aune, f.
De un cola adj. I Cubilatis, e. fleniang. D'une aune.
Colveltiri. I Operculum, i, n. Zer Zerfel. Couvercle, f.
CovArseseti, v. intreca.
Covertlitoriu, cu demnitatea. I Excellens, praestans, eminens, tie, praeclarus ,
praecipuus, a, urn. $ortrefflid). Excellent, preferable.
Covorii. I Tapes, tic, m. torale, is. Cadurcum, stragulum, i, n. Zer Zebbick bie
Zberberfe. Tapia, m.
Covrigata, adj. I Orbiculatus, a, um. Birreffbrmig. En forme de cercle.
Covrigii. I Spira, ae, f. Crustulum, i, n. Zie lire e. Craquelin, m.
Cozonaetit. I Libum, i, n. Ter CStri el. Sorte de gateau.
Cozorocii. I Buccula, ae, f. Zee R3ifier. VisThre, f.
Craw*. ram; v. Rama.
Crae,eseti, picdrele. Varico, divarico, as, axe. Zie Zeine bon einanber Orden.
I

Ecarter les jambes.


(`raeittl I Various, a, um. Ea bon einanber gefireeften 33ll5en. Qui lc les jam-
bes icarte.
Craclunu. I Festum nativitatis Christi. SeiOacfns3fefl. Noel.
Crack de piciora. I Crus, ris, n. Stipa& Jambe, m.
Craesce, adv. ca craii, ca regii. I Regaliter, more regio. ganigM. En roi,
royalement.
Cram'', rege. I Rex, regis, regnator, is, m. lbnig. Roi. m.
Cralesee, adj. ce fine de nut'. I Regius, a, urn. regalia, e. gonig14. Royal.
Craiaslit, regind. I egina, ae, f. abuigin. Reine, f.
Craime, regatd I Regnum, 1, n. StDnigreidj. Royaume, f.
Craneeni, cruda, tirand, adj. j Crudelis, e. immanis, e. ferns, hoirendus, a,
um. Sd)reelii0, graufam. Cruel, farouche, violent.
Crap*, peace. I Carpio, nis, m. garbfen. Carpe, f.
Crastavete. I Cucumis, cucumer, is, m. 03urte. Conconbre.
Cratita. I Tripus, podia. Tripes, podia, o. Cacabus, i, m. Zreifu5. Tre-pieds
trois pieda, f.
Creator*, care face ceva din nintica, creaza, ab. I Creator. conditor, aedificator,
is, m. procreator, effector, is, m. Opifex, artifex, ficis, e. erfel)affer, e0Opfer,
114eber, Stifter. Oreateur, celui qui a crde, qui tire du neant.
Creatoralti /spa. Mundi procreator. Creator, effector, artifex, conditor, etc.
I

Zer aBelterld)affer ober edOpfer. Le criateur du monde.


Creatorulta universului. I Omnium, omnicreator, creator, conditor, etc. Zer
Scopfer after Zinge. Le crdateur de l'univera, le souverain de toutes chosen.
Creatoralia fi plannuitoriula corpuluf nostru. I Creator, opitex, fabricator, ulas-
mator nostri corporis. Zer ScIppier ober aieftatter unfer43 Rorpers. Le crea-
teem de nos corps.
Crealia, actiunea prin care D-flea creazd. I Plasmatio, creatio, nis. Fabrics. ae, f.
plasma, tie, n. Zie rfdylffung, e0opfung. Creation, action par la quelle Dieu cree.
Creatrice creatdre, naturd femee, etc. I Creatrix artifex ficis, effectrix, tricis, f.
ed)iipferin. Oreatrice, f.
Creature, v. Zidire, etc.
Crept*, facut din nirnica, part. I Creatus, plasmatus, generatus, genitus, a, um.
erfc§affen, erbauet. Ora, engendrd.
Creestt, are, at,, facti ceva din nimica. I Creo, procreo, genero, as, avi, atom.
are. gigno, is, genui, genitum, gignere. lingo, is, finxi, fictum, &gore. facio,

www.dacoromanica.ro
Cr. 91

is, feci, factum, facere, plasm), as, are. act)opfett, bilben, geltatten, erfcijaffen.
Crder, tirer du ndant.
Creits la 2)&6, adj. I Crispus, tortus, a, um. Straus. Crepu.
Greta, incretitfi in frunte. I Rugosus, a, um. Tunaelidjt. Ride%
Credinclosti, adj. I Fidus, a, um. Fidelis, e. Zreu. Fidde.
Demnd de credinta. I Fide dignus, a, um. Credibilis, e. 63Inubnntrbig. Cro-
yable.
Credinta. I Fides, ei, f. ler @fan. Foi, parole donnie, etc.
Credinta catre D-pled.. I Fides, ei. fiducia, ae, f Zer @lean. I oi, f.
Lesne creiletor. I Credulus, a, urn. 2eiditglaubig. Orddule.
Creditor. I Creditor, is, m. Zer 0331tiubiger. Ordancier.
Credo, dere, fluta. I Credo, is, didi, ditum, dere. @laden. Croir.
Creezti, are. facii ceva din nimicie. Creo, as, avi, atum, are. erfcliaffen. Crier.
Cremene. Pyrites, ae. silex,
I licis, f. Weuerzetein. Caillou, m.
Crepatti. I Fissus, diffisus, o, um.
Begotten. l'endu.
Crepatura. I Fissura, ae, f. rims, epalte. Fente, fissure, f.
ae.
Crepii, are, o scandura. Crepo, as, ui, pitum, are. findo, diffindo, is, fidi, fis-
I

sum, findere. enatten, aerfpcften. Fendre.


Creri, creeri. I Cerebrum, i, n. @e4irn. Cerveau, ceruelle.
Crescere, sporiu. Crescentia, ae, f. Sody3tbum .4ccrlissentent.
I

Crescere, educa(ie. I Educatio, nis, f. raieijung. Education.


Crescii, cere. I Cr ( sco, is, orevi, cretum, erescere. 213oci)jen. Croitre.
Cresca un copilii. I Educo, at, avi, atum, are. r3ief)en. Eleven
Cresca vu animala. Alo, is, ni, litum, lore. Nutrio, is, ivi, itum, ire. 2lui.
ffittern. Nourrir, allaiter.
Crescattii mare, flaccia, etc. I Adultus, a, um. 1:luadfien. Grandi, qui a cru.
Crest*. I Crista, juba ae, f. gamut. Orate, f.
Crestatorii pe 2400 I Incisor, is, m. Berfc4neiber. Coupeur, vt.
Crestatura. I Incisura, sectura, ae, f. qinfdptitt. Coupeure.
Crestii, are, pe reboisa . I lucid°, is, cidi, cistun, cidere. Strio, as, avi, atum,
are. e(tueiben. Couper, inciaer.
Crestinetate. I Christianitas, tis, f. Christianismus, is m. qtiftettOwn. Chris-
tianisme, In.
Crestinesre, adv. I Cristiane, more christiano. fifp:iffibt. Chretiennement.
Crestina. I Cristiana, ae, f. e()riftitt. Chretienne, f.
Crestina. Christianus, i, m. Fin 14tifla Chre'tien, m.
Creta. I Creta, ao, f. areibe. Craie, f.
Crine, /Wong. Crinon, i. Lilium, ii, n. 2ifie. Lis, m.
I

Crisis-it, tuna. Fruticetum, i, n. 63ebitic. Taillis, m. bocage.


I

Criataln. I Crystallum, i, n. Striae& Crystal, m.


De cristalii, adj. I Crystalinus, a, um. &it ROA. De crystal.
Crocodila. I Crocodilus, i, m. grorobif. Cracodil, m.
Croescii, ire. I Ad formulam excindo, is, cidi, cissum, scindere. Bufdpteiben.
Tailler.
Croitoria. I Sartor, is, m. S#eiber. Tailleur, m.
Croitorie. I Sartoria ars, tis, f. ectneiberei. Le metier du tailleur.
Croce. I Crux, cis, f. Streua. Croix, f.
Fad cruce. Crucem formo, as, avi, etc. arett3 macfp. Faire is signs de
la croix.
Crucivel. Decussatim, in formam crucis. Aretoneife. En croix.
Cruclime. I Crudelitas, tis, f. V. Tiranie.
Crud*, ne coptii. adj. I Crudus, immaturus, a, urn. Ibtaeitig. Cru. qui n'eal
pas mar.
Crud*, drawl, v. Craneena.
Crag*, v. Circanti.

www.dacoromanica.ro
99 Cu.
Cruntare de &tinge. I Cruentatio, nis, f. Terpritung mit 23tut. Aspersion avec
du sang.
Cruntii. Cruentus, sanquinens, a, urn. adj. Ziutig. Sangtant.
I

Crunti, are, tatd. Cruento, as, avi, atum, are. Ziutig ma0en. naanglanter.
Cu, prep. I Cnm. Snit. Avec.
Pe: Cu mare bucurie, I Cum magna volnptate. 21lit groffein Tergiiiigen. Avec
une grande joie.
Cucerire, Smerenie. I Hunailiatio, submissio, nis, f. Die Zcitriltfiigurtg. Humi-
liation, submission.
Cueernicie. v. Evlavie.
Cueu, pasere. I Cuculus, i, m. Der Hula. Coucou, m.
Cantii ca tutu. I Cuculo, as, are. stufuren. Crier comme is coucou.
Cueulionit, v. Potcapid.
Cu.eu.vea, v. Ciovicii.
Cueurbetil, cu care trage via/ I Cucurbita lagenaria, ae, f. Zer atajcipt.
fitrbi0. Colldbasse.
Cucuta. I Cicuta, ae, f, Stf)irling. Gigue, f.
Cuferu, lada cu pelle. I Riscus, i, m. Der Staffer. Coffre, vi.
Curundosti. I Cavatus, a, urn. Tief, auqe4iift. Creuse.
Cufundu, v. Afundis.
Cufurela, c'dcare. I Foria, ae. Alvi profluvtum, ii, n. Zurdjhutf. 1%x de
ventre.Veill allele. Cdcare, urdinare.
Cugetare. I Cogitatio, nis, f. Cogitatum, i. n. Dab Zeirfeu. Pensie, f.
Cugetator. I Cogitator, is. Cogitans, tis, o. _Ter Denier. Qui pence.
Cugetil, are, tat. Cogito, as, avi, atom, are. Zenten. Penser.
Cugetu muliii, v. Gandescd.
Gagne, bucdtdrie. I Coquina, ae, Culina, an, f. Die Study. Cuisine, f.
Ce fine de cugne, adj. I Culinarins, a, urn. Ilan ber Stitdy. De cuisine.
Cuibi. I Nidus, i, m. Za0 Tett. Nid, m.
Facd cuibd. Nidifico, as, avi, atum, are. Nidulor, axis, atus sum, ari. Ni
ohm, struo, is, xi, structum, struere. Niften. Niche, construir son nid.
Cuter*, scdndurd cu cuie de a ateirna hainele. I Asser clavatus, i, rn. Der
9tOmen. Planche garnie de clous,
Cuigare. I Cariophillus, i, m. Die 03emiNneffe. Girofle, m.
Culu. p Clavus, i, m. Der Ragel. Clou, m.
Culeare. I Cubatio, nis, f. Decubitus, us, m. Za0 9liebertegen. Action de se
coucher.
Callen, are, unti copild . I Colloco, as, avi, atom, are. 9lieberTegen. Coucher.
Me culcd I Cumbo, decumbo, is, cubui, cubitum, cumbere. Sid) nteberlegen.
Se coucher, se mettre au lit.
Culetuuti, locd de dormitd. I Locus dormitorius. Der ettlfaiort. Lieu lc coucher.
Culegere de frupte, etc. I Lectio, collectio, nis, f. Data Stladen. Collection,
action de ?amasser.
CulegAtorft. I Lector, collector, is, m. Der eantinfer. Collecteur.
Culegtl, legere, culesd. Colligo, is, collegi, collecturn, colligere. Lego, is, legi,
lectum, legere.eammein, fraden. .Recueillir, rassembler.
2. Culegft, cu man, din pomil. Carpo, is, carpsi, carptum, carpere. 2llitirtubot.
I

Cueillir.
3. Culegil, via. I Vindemio, as, are. Uvaslego. 923ein Tefen. Vendanger.
Culesuld viiloru. I Vindemia, an. Vinderniatio, nis, f. Zie Send*. Vendange,
f. recoils de raisins.
Culme a muntelut I Culmen, minis.. Cacumen, minis, n. Iugum, gi, n. Vertex,
ticis, Der 65ipfel. Clime scmunet, m.
2. Collate prdjind pentru a Linde rufe, etc. I Pertica, ae, f. Zie aifClauge.
Perche,'f.

www.dacoromanica.ro
Cu. 93

CumineentA, grijitil, part. I Sacra Eucharistia provisos, a, um. Zit bent


eifigen 91benbmafge perf*n. Qui a rep la a-Eucharistie.
Cuminecatura, grijanie. j Eucharistia, ae, f. Sacra communio , nis Zat3
tieifige 91bettbm01. L'Eucharistie.
Cuminecit, grijesci, impa:rtdIescii pe einem
Sacram commtudonem alicui
praebeo es, bui, bitum, here. Sacra coma aliquem provideo, es, vidi, visuin,
videre. 3emanbeit tommuMairert. Communier quelqu'un.
Me cuminecii et. Sacram Euebaristiam sumo, is, sumsi, sumtum, sumcre.
I

ZcO f)eitige 9,fbenbmnf)f empfangeit. Receuoir la S. Eucharistie.


Cumnata. I Affinis, is, cognata, fratria, ae, f. ectudgerilt. Belle femur, f.
Cu.mnatie. I Affinitas, tis, cognatio, nis, f. ed)magerfc4aft. Afinite, f.
Cumnatfi. Affinis, is. Levir, ri, in. Ednunger. Beau free.
I

Cumpana, cu 2 waft. I Bilanx, cis, f. Sagid)ale. Balance, in.


Cumpana la fontend, la pulfc. I Toileno, nis, m. Zirmmenicfputiuget. Bascule.
Cumparare. I Cumparatio, emptio, nis, f. Zne Staufen. Achat. m.
Comparator. I Emptor, is, In. &tinier. Acheteur, m.
Cumparatilre. I Emptrix, cis, f. gauferiit. Acheteuse, f.
Cumparatti, part. I Emptus, a, urn. &fault. Acheti.
Cumparat, rare, rata. I Emo, is, emi, emptum, emere. Coemo, is, etc. Mereor,
aris, atus sum, mi. Commercor, aris, etc. Comparo, as, avi, atum are. gait=
fen. Acheter.
Cumpene, balanei, v. mai susa.
Cumpanesefi, v. Mesug.
Cumpatia, fnenare, p. infrenae.
Cumpatti, orenduia/cl. I Ordo, dinis, w. Dispositio, nis, f. Zrbtutitg, aittricf)tutin.
Disposition, arrangement, M.
Complitii. v. tiranu, etc. grosnica.
Cam*, in ce tipu, adv. I Quomodo, qua ration. 933ie, auf tuelefr Id. Comment.
Cum ap. Quomodo, tandem Gie ben ro. Comment ainsi.
Cumea, conjunc. I Quod. Znfi. Que.
etanoscator. I Cognoscens, tis, o. Renner. Connaisseur, m.
Cunosointa a lucrurilor. I Cognitio, nis. Notitia, ae, f. germtni, Siffettfchaft.
Connaissance, f.
2. Cunoneintit a aufletuluf, v. Consciing.
Cunoscit, scere. I Nosco, cognosco, is, nova, notum, uoscere. Rennen. Connaite.
Cannosoutti. I Cognitus, notus, a, um. .befatutt. COMM
Cununa. I Sertum, i, n. Corona, ae, f. gram. Courone, f.
Cununie, la cdsator. I Copulatio, nis, f, Zrattung. Copulation, la benediction
nuptiale.
Cununatti. I Copulatus, a, urn. Matrimonio junctus, a, um, Ropttlirt, berfobt.
Associd, uni.
Cununi, nare, la casator. I Copulo, as, avi, atum, are. Matrimonio, jungo, is,
xi, junctum, jungere. Zranen, Deaden, fopu(iren. Associer, unir.
Cupa de vinii, oca. Octale, is, n. Zie ER4. Pot, mesure, f.
I

Cuprindere. I Comprehensio, nis, f. Zer 2n1)aft. Comprehension.


Cuprindere, cu puterea a unoru locuri, etc. I Occnpatio, nis, f. Zie &mai-
utung. Occupation.
Cuprindetor, cu mintea, etc. I Compreheusibilis, e. anfieub, bcgreiffid). Com-
prehensible.
Cuprindetor, on putet ea de Ferri, etc. I Occupator, is, m. ier titnebuter.
Qui occupe, qui s'empare de ...
Coprindetor, cu vorba, familiarti. Arnicalis, familiaris, hospitalis, e. Wren=
I

Amicale, familiaire.
bfid).
Coprindil, dere, ceva, etc. I Comprehendo, is, di, sum, dere. Sujammenfaffen.
Prendre, embraseer, saieir.

www.dacoromanica.ro
94 CU.
Cuprinda, ocupii. I Occupo, as. avi, atum, are. einitefinten Occuper, 81 emparer.
Ali ocupa eti. i Ale occupo. aid) beidttiftigen.
S'occuper.
Cupringa, part. I Comprehensus, occupattts, a, urn. 05einfit, beicOftiget. Said,
occuper.
Cuptorali. Fornacula, ae, f. Zer !lane Cfen.
i Petit fourneau, m.
Cuptorlu de pdine. Furnus, i, m. Fornax pistoria. Zer ndofen. .F'ournaise.
Ce priv. la cuptoriu. I Foruacalis, e. Fornacarius, a, urn. Bum .5.7). fen gebbrig.
Qui concern la fournaise.
Ca an cuptoriis. I Fonaceus, a, um. Zliie eitt Cfen. Comma une fournaise.
Cuptuomzeit cu ferzi,v. Bocfesca.
Cura(elu, adj. ,frumufelii. I Mundulus, a, urn. Bellulus, pulchellus, venustulus.
eil69M. oli.
Curalenie. I Munditia, ae, mundicies, ei, f. Zie 91einfiVeit. Propreti, dlegance.
Curateuie, fnfrenare. I Castitas, tis. f. Zie Steufdtfteit. Chasten, f.
Cursed, sire, Ma, de noroiu, etc. I Purge, expurgo, mundo, as, avi, atum, are.
33u4en, fRinben, reinigen. Purger, nettoyer.
Curatit de cOje. I Decolico, as, avi, atum, are. Deglubo, is, glubsi, ptum, here.
ed)riteit, nbferyiten. Ecorger, peter, dealer.
Carat& an loci& de maracini, etc. I Exstirpo, as, etc. cautrotten. Exdtirper.
Curatire de noroiu, etc. I Purgatio, nis, f. Weinigung. Nettoyement, m.
Curaiire de pecate I Expiatio, nis, f. Zlerfoimung. Expiation, f.
Curalitor de haine, f Purgator, expurgator, is, m. 9floputer. Netoyeur, m.
Curatita. I Purgatus, a, um. @epuOt, gefaubert, gereinigt. Netoyd, purifie,
pal*.
Curate. I Clarus, punts, muudus, castus, a, um. Rein, fouber. Pure chaste.
Curea. I Meleagris, dis. Indica gallina, ae, f. Zruttljenne. Poule d'lnde.
Cureanfi. I Gallus indicus, i. Gallo pavus, i, m. Zrutthan. Dindon, coq d'Inde.
Cureubeet. I Iris, dis, f. Arcus coelestis, m. Regenbogen. Arc en ciel, 91-6.

Curea. I Corium, rii. Lorum, 1, n. habena, ae, f. iltiemett. Courroie, tuners, f.


Curea de incinsii. I Ventrale lorium, rii, n. .Zattcriemen. Ceinture, f.
De curea, adj. I Loreus, a, urn. 9tut Riemen. De eurroie.
Cureubeta, v. Cucurbita.
.Curelariu. I Coriarius, lorarius, rii, m. Zer Riennter. Courrogeur.
Curelurfe. I Habenula, ae, f. .Jas Niemd)en. Petite courroie.
Curgnati, lute, adj. I Citus, a, um. Celer, is, e. Velox, cis, e. e(tueff, gm
fdpirtb. Prompt, vite, rapide.
Curenda, adv. I Cito, velociter, celeriter. 13efOtuinb, f#eft Vile, prompte-
ment, rapidement, en toute hate.
De curenda. I A. brevi tempore. Sett furaer Beit. Il n'y a pas longtemps.
C'ata de curendii. I Quantocius, quo ocius. 911g6 63eictoinbefle. Au plus vile.
Curgere. f Flnxio, nis, m. tief3cn, Timm. Ecoulement, m.
Curgere de range. I Profluvium sangivinis, haemorhagia, ae, f. 8fut-afu5.
Flux de sang, m. perte de sang, f.
Curg6tora Fluens, tis, o. Fluidus, a, um.
I atie5enb. Fluide, qui coule.
Anula curgeiora. I linnus currens. Zug laufeube 3a4r. L'annee courante.
Curirti, purt. de scrisort. I Celer tabellarins, rii, m. Hurter. Courrier, m.
Curmare. curnultura, v. Incetare.
CurineOinlii, adj. I Obliquus, transversus, a, um. Suer. De gravers.
Curmectilia, adv. I Ex obliquo, transverse. suer. Obliquement de gravers.
Curmilt, mare, matii. I Sugrum. Elido, is, si, sum, lidere. ttunt eutpueibrildett.
Elider, presser, strangler.
Curpator, o bucata de scandurd laid. I Pala, tabula, ae, f. 91ttbeibrett. Ta-
blette, f.
Curea. I Tendicula, decipula, ae, f. edjfinge, acffe. Trappe, f. piege, m.
Camara, hotti de mare, v. Coraarti. Carat; v. Curgere.

www.dacoromanica.ro
Cu 95

Caren sOrelui. I Canna soils. Sonnenfauf. Count du aoleil.


Curie, ICors, tie. Aida, ae, f. bof. Cour, f.
De carte, adj. I Au liens, a, um. Bum .of geWig. Qui time de eour.
Curia, feclutu. I Culus, i. Anus, i, rn. 21110. Cut.
Cur*, alergii, v. Alergd, fugg
Carvell, care e neciiacitor. I Meretrix, cis, Mcecha, fornicaria, ae, f. Scortum, I,
n. Lupa, meretricula, f. protstibulum, i. Scortillum. n. Tie ure. Pulain, garce,
f. femme publique, courtisane, f.
Care este cgsgtoritg I Adultera, ae, f. qebrezherin. Femme adulti-re.
Curvarit, necasiit. Mcechus, clu. Meretricator, fornicator, is, m. S)urer. DJ-
I

bauxite, fornicateur, m.
Celia ascitor. I Adulter, is, m. qhehredjer. AdultbV.
Curreacii, vire. I Mcechor, meretricor, aris, atus sum, ari. .wren. Commettre
un adultere.
2. Cef ceistitor. Adulterium patro, as, avi, atum, are. Adulterium committo, is,
I

missi, missum, mittere. 4ebrechen. Commettre un adultere.


Cauwasarie, easel de cut-v. Lustrum, ganeum, i. Lupanar, is, n. .urenfiazzq.
Lieu de ddbauche.
Currie. I Fornicatio, nis, f. Stuprum, adulteriam, i, n. ..turerei, efirudj. For-
nication, adultere.
Currie intre rudenil I Iucestus, 1, zn. Incestum, i, n O ftztjchanbe. m
Cuserti. Consocrus, us, f. Tie ea)miegermutter. Mere du gendre ou de la bra.
I

Cuserie. I Cognatio, nis, f Sertuanbfdmit. Affinite, f.


Cuscria. Cousocer, i, in. eduthegeroater. Pixe du mari ou de la femme.
Cuatura, eittitg red. I Usu tritus culter, tri, m. edileci)te6 Meijer. Couteau use,
Cuailtoresa. I Sutrix, cis, f. Cibterin. Couturiere, f
Cusittorg. I Sutor, is, in. Ter gut ni.i4et. Couturier.
Custatura. I Suture, ae, f, Tie %alit. Couture, f.
Cusutii, part. I Sutus, a, um 63entihet. Count.
Cute, gresie, petrel de asculitg. I Cos, tis, f. 251ehitein. Pierre is aiguiser, queue.
Cutezare, etc. v. Indriisnire.
Cutie, /Mita. Arcula, cistula, capsule, ae, f. E-thad)tel. Cassette, bate, f.
Cuittariva. I Faber cultrarius, rii, m. Vefferichmieb. Coutelier, m.
Cutitailal I Cultellus, i, m. Tad Tiefferfeht. Petit couteau.
Ciatatele. I Scalprum bimanubriatum, i, n. Tad Bielpneffer. ('odteau lc deux
munches.
Cutitu. I Culter, tri, In. alleffer. Couteau, in.
Cutreinura de pat. I Tense motus, us, in. Term quassatio, nis, f. Term
tremor, is. &bbebeit. Tremblentent de Terre.
Cavintare, cn.atie. Sermo, oratio, dictio, nis, f. 9iebe. Parole, diacours, en.
I

Cuvintatorti, orator, etc. I Orator, is. Loquens tis. Tebizer. Orateur, predi-
cateur, m.
Cuvdntdtor bung. I Rationalis, e, adj. 23eriiilnf ttg. Raisonable
CurAntA, varbg. I Vocabulum, verbum, dictum, i, n. Vox, cis, f. wort. Pa-
role, f. mot, m.
Pe : Nu intelegg acestg cuvdntd. I Non intelligo Lane vocem. 3cf) verftc4c bicjai
sort nicht. Je ne comprend,s pas ce mot.
Cuventulii lui Verbum Dei. 'ad 9i3ort 65otte(t. La parole de Dieu.
Curgntii, in Bisericd, v. Predieg.
Curdniare, precuvdntare, la o carte. I Priefacio, nis, f Prcelocutio, prologue,
i, In. AntelocpLum, ii. Proemium, mii, u. Zorrebe. Preface, prologue, m.
Cuvintezil, are. I Loquor, dico, for, etc., v. Vorbesca.
Cuviinciosa, aij. I Conveniens, decens, tis, o. Congruns, decorus, a, um.
ecticfficf), anitiinbig. Convenable, &mg, e.

www.dacoromanica.ro
96 Da.
Cur linia. I Convenientia, Decentia, Congruentia, ae, f. ifultditbigfeit. Conve-
nance, deeence.
Cu cuviin4d, de curiin(d, adv. I Convenienter, decenter, congruenter. ?.Infttiubig,
bequem. Convenablernent, decemment, decent.
Se cuvine, impers. I Convenit, decet, congruit. fticit fit, N gc5ietnet
Il convient, e'tre convenable.
Mi se cuvine. I Mihi convenit, mihi conpetit. hinuut mir 3tt, c43 gebittjut
mir. Ce appartient 2s inci.
Din cuoiincidse cause. I Justis de causis. can§ gegribibeten Utiadpn. Par des
justes causes, avec justesse.
Cuviosit, religiosii. I Pius, Bandits, probus, religiosus, a, urn. 21fribliditig, fromin.
Pieux, saint, reliyieux.
Cuviogie, evlavie. Pietas, sanctitas, probitas, tis, f. 5,Yf tibatt, arominiereit. Pi-
I

iti, probiti, sainteld, f V. altele Evlacie.

D.
Da, aria, ado. Sic, its, utique. Co, talc. Ain't, comme cela.
Wants a, cu anevoie, adv. I Vix, 9egre, difficulter, difficiliter. Schtucr, rdittntich,
taunt. A peine, poniblement, avec peine.
Dab: la, cal( re(. I Equus strigosus, i, m. anilre. Checal maigre.
Dived, conj I Si. Gaut, Si.
Dat.a. dads'? I Sed si, sin autem, sin vero? Ueitzt abet? Malt si?
Mack nu, adv I Si non, ni, msi. 51.1.1enn Hitt. Si non.
Pe: Deed nu vei veni astdili nu to voiu artepta. Ni hodie veneris, non prtes-
I

tolabor tui. 233enn bu [mite nitt fbminft, Meat it bit nitt eriuorten. Si
you* ne viendrez pas aujourd'hui je ne eons attendrai pas
Dlfdae doicii. I Nutria, cis, f. Zie 91inme. Nourice, f.
taurfi I Laurus, 1, f. 2orbeerattin. Laurier, m.
Dajde, bird, contriburie, v. Dare.
Malta, instrumentu la lemnori. I Ccelum, scalprum, i , n. Zna @rnbeircIT.
Scalpel, in.
Daman, apoplexie, v. Chad.
Dante, dare. I Datio, praestatio, nis, f. Datum, ti, n. Zie @abe. Don, nt.
Dantd, dclquire, joc(. Saltus, us, m. Saltatio, nis, f. Zrr Tana. Dense, f.
I

11)antnesed, ire. I Salto, as, avi, atom, are. Zaii3en. Denser.


Ilalpanatere, vtirtelnird. I Rhombus, gyrgillus, i, tn. Alabrum, bri, n. Oafpct.
Devidoir, m.
Dapetnia, are. I File glomero, as, avi, alum, are. Evolvo, is, vi, volutum, vere.
nvinben, fiaipcfn. Divider.
ILlapanatil, part. I Glomeratus, evolntns, a, urn. 6eimfbeft. Devide.
Dare, bird, dajde. Contributio, nis, f Vectigal, is. Tributum, i, n. ilbcpbc, Zona.
Contribution. f.
Dare, de semi. I Rationis redditio , nis, f. Responsio, nis. Zetantmortung.
.Reddition d'un comt., excusation.
D arnicie, liberalitate. I Liberalitas, largitas, tis. Munificentia, ae, f. Flreigebig
feit. Largesse, liberalitd, f.
Darnicik, liberal, adj. I Largus, munificus, a, um. Liberalis, e. areigehig. Li-
beral, genereux.
Darn de anu nods. I Strena, ae, f. 9-trur:3004eftenf. Cadeaux, presents,
etrennes, dons.

www.dacoromanica.ro
De. 97

Dar*, premiii, recompenser. Premium, ii, n. Remuneratio, nis, f. geelo4nung. Re-


compense, remuneration.
Difiruesee, ire. I Dono, as, avi, atum, are. Donum largior. edr Men, heiefiettfett.
Donner, faire presents.
illaruesek de anuld nag. I Streno, as, are. Strenas do, das, dedi, datum, dare.
ecenteri. Faire de presents, de cadeaux.
IlAsealemea, lire, facd pe (14:;scit/u, invdtd pe altii. f Doeeo, es, cui, doctum,
care. Magistri munere fungor, eris, functus sum, fungi. el)rett. Instruire,
enseigner, tenir deole.
Dasealie. Magisterium,
I rii. Magistri mums, neris, n. Zati ehrautt. La
profession d'un maitre d'etucles.
Daseillit. I Magister, tri, m. Prseceptor, is. Didascalus, i. Doctor, is. Instructor
institutor, is, m. Der 2erer. Maitre d'etudea.
Datil., unite/. I Faturn, i, n. Sors, tie, f. Fottuna, ae. Zatt qiefcbicf. Destinee,
sort, oracle,
0 data-, una datd, adv. I Semel. eitunaf. (hie fois.
Anteia datd, adv. I Prima vice. Bum erflett male. Pour la premiere fois.
0 date; Ore qudadii, adv. I Olim quondam. inft, einftmal. Une foie, jadle.
De aatei data. In prmsens, in prtesentia, bac vice. Zieqmal, bermafen.
I

Celle fois.
De altd data I Alias, alia vice, alio tempore l in anberef mat. Une autre
foie, autre foie.
Datorin banf etc., v. Detoriu.
Datatorik. I Dator, is, m. th3ther. Celui qui donne.
Datil, part. I Datus, donatus, a, urn. (6)tgehen, gerchettft. Donne.
Dail, dare. I Do, das, dedi, datum, dare. Tribuo, is, bui, butum, buere. Prtesto,
as, stiti, statum, stitum, stare. Nehru. Donner. timer, offrir.
Dal de scire, V. Inaciintezii.
Had mama, fried prinadre. I Mannm do, stipulor, aria, atus sum, ari. .aentanben
bie kntub reidjen, metten. Stipuler, s'engager.
Dal fuga. I Fugam capio, is, cepi, captum, capere. Fugam, capesso, is, sivi,
situm, pessere. Fugam peto, is, tii, tivi, titum, peters. Zit j Ittcht ergreifen.
Prendre la fuite.
Hal imp-umutti. I Coinmodo, as, avi, atum, are. ilutuum do. eif)en, borgen.
Prater, emprunter.
Dail o carte la tiparg Librum ado, is. edidi, editum, edere. din 53uch event):
I

geben. Publier un Nara, un ouvrage.


Dail afarli, descoperf un aecretd. I Prodo, is, didi. diturn, dere. Revello, as, avi,
atum, are. Detego, is, taxi, tecturn, tegere. %ntberfett, Detrattru. Devoiler,
decouvrir, reveler.
Dal inapoi ce amu luatii. I Reddo, is, reddidi, dittun, red dere. Restituo, is, tui
tutum, tuere. Burticf geben. Rendre, restiteter, rentettre,.
Dal ceva in grija cuiva. I Trado, is, didi, dittun, dere. ilbergeben. Rendre.
2. Re,ciprocii. Are dad legatii. I Me trado me dedo, is, didi, ditum, dere. me coin-
mitto, is, mini, missum, mittere eiti) ergeben. R (louver, ae livrer, a'abatt-
donner.
Me dad la desideari, la belie la vele urmari, etc.
Date to o parte. I Cede, recede. @cfjc nuf bie eeite. Faitea you, It ate.
Dad de bine. I Bene nuhi res succedit. gltir geljet e0 gut. Je suits heureux.
Dad de red. Male mihi succedit. Sri) bin libel augetommen. .Te suis mal
heureux.
De. Deapre, prep. I De. ton. De, du, dela.
Pe: Nu amid nimica de tattild tad. I Nihil audio de patre too. 3d) bore nicl)t§
non beinem Vetter. Je n'entend rien de ton pe're.
De steeea, adv. v. Pentru aceea.
13

www.dacoromanica.ro
94 De.
He acelu fela. I Id generis, ejus generis. 93on ber 9frt, Von bet @attung. I e
cette espece, de cette aorte.
De aci, de aici, locator, etc. I Hujas, tis. o. hujus loci. Velig, bon tier. D'ici
de ce lieu.
Pe : Obiceiula de aid' I Consvetudo hujas. Tiie ljiefige (setuorAeit. Vhabitud
d'ici, de ce lieu.
2. He aici, din loculii acesta. I Hine, abhinc, exin, exinde. ton Diet, bon barmen.
D'ici.
He down, adv. v. Acura, etc.
Le astadi. adj. I Hodiernus, a, um. .teutig. D'aujourdhui.
He astadi inainte, adv. I Ab hodiemo, ab hac die. ton fjeute an. D'aujourd-
hui, deaormais, dorenavant.
De mita data, adv. I Pro nunc, pi praescntia, nunc, hac vice. Zieentaf. Celle
foie.
Dee and data. I Alias, alia vice, alio tempore. din anber mat. D'autre fois.
He aprOpe, adv. I Prope, expropinquo. ton bet Mfg. De pres.
Pe : Me OIL, privescu de aprdpe I Prope intueor, eris, tuitus, sum, tueri. ton
ber Warp befefien. Regarder de pre*.
Mi Wu de apro'pe. I Ex propinquo puguare. Cominus pugnare. 3n be 974e
fettert. Combottre de pre*.
Deeembrie. I December, brie, m. mensis December. Ze3ember ober Cf)rift-
mount. Dicembre.
He catre, prep. I Ab, ilinc versus. Zon bannen. De la, de ce cote la, de cette
part.
Lie mitre o Jana. I Ab invicem. This einanber, uon einanber. Separtment.
De candii. I Quam diu? Quam dudum? A quo tempore? eeit Mann, felt meIdyr
3eit? Depuis quand ?.
Pe: De cata timpa esti bolnavii. J A quo tempore es aegrotus ? A quo tempore
aegrotas ? eeit mann hilt bu frant? Depuis quand etes vous malades?
De cdte ori, adv. I Quoties. s e oft, mieuielmal. Combien de fois.
Pe: De cdte on mi ai scristi? I Quoites mihi scripsisti? Ste oft Wt bu mit
geldmieben? Combien de foie m'avez vow. derit
He MN, adv. I Quam. 91fq. Que.
Pe : Cate odata mai bine este a tame de cat a vorbi. Aliquoties vel, aliquando
praestat tacere qnam loqui. Sa ift manc*fimaf beer ffhibeigen afq reben. Il
eat quelque fois mieux Loire que punier.
Le eati ani ? I Quot annoram ? Gime( 2af)r aft? De quel age, de eombien d'annees?
Declares esplica arehi, etc. I Claro, declaro, as, avi, atum, are. rfftiren. De-
clarer, eclaircir.
Le cold de acolo, adv. I Jude, ex inde,ab inde, ex eo loco. ton bortljer, uon balm.
De la, d'y.
He cumva, daca cumva, adv. I Si quodam modo, si quodam ratione. Senn auf
irgenb eine 91rt. Si en quelque flicon, etc.
He curenda, noti, prOspetia, adj. I Recens, tis, o Nuperus, a, um, non antiquus.
grim unfdngft. Recent.
He curendti, adv. I Recentor. arifck filugft. Recemment.
He date, obicinuitti, v. Deprinal
He de multa, vechiu, adj. I Antiquus, priscus, a, um. vetus, teris, o. Wit bon
3a ryren. Antique, vieux.
He de mita, adv. I Dudum, olim, pridem 93 or Beam. Il y a longtemps.
De departe, adv. I Eminus, e longinquo. ton Geiten, Won bet acme. De loin.
De desuptii. adv. I Ab imo. ton unten. De deaou.s.
He dintinita, adj. I Matutimus, a, um. fi3ai3 Vorgen 1019 gegiefp. Malinale.
Pe: Rugaciunile de diminita. I Preces matutinae. Za8 ttorgengebet. Les prii-
res =ablates.

www.dacoromanica.ro
De. 99

He din josii adv. I Ab infra. iBon untett. D'en bas.


He din 8U8ii . I A summo, a supra. Cberbalb, bon oben. De dessus.
He flioa, adj. I Diurnus. Zdglicb. Journalier.
He &sit intr'ascunsd , adv. I Clam, oceulte, in occulto. anti 10e4eim. A l'inau,
Se'rretenzent. V Intr'ascunsa.
He duke, ill de duke I Dies carnarius, rii, m. )er gfeirctag. Jour gras. car-
nage.
Bucate de dulce. I Cibi camel. Zie afeifcfgpeifen. Viande.
He face, adj. I Prmsens, tis, o. @egenmiirtig. Present, e.
A fi de facie. I Adesse, adstare, prresto ease, Coram adesse, inconspectu a-
desse. sgegemuiirtig rein. Etre, present, e.
Defiiimare. I Diffamatio, vituperatio, reprehensio, nis, f. 2lifleruttg. Action
de diffamer.
Defatmatorti. Diffamator. vituperator, repiThensor, is, m. 2tifterer. Qui
blame, gui diffame.
Defitimn, are, v. a. I Diffamo, vitupero, maledico, as, etc. Culpo, as, avi, &-
turn, are. Reprehendo, is, di, sum, dere. Zabein, Tiiftern. Diffamer, male lo-
quor de aliguo.
Deftlitnattii, part. I Diffamatus, vituperatus, culpatus, a. um. (Pefliflert, getabgt.
DSizmi, blame, e. calomnie, e.
Ifrafara, adj. I Externus, a, um. Oluterlicb. Externs.
De dinafarci, adv. I Extra, foris. 2tuterhalb. Au dellors, de dehora.
He frunte, adj. Primariue, prmcipnus, a, um. Sornelunite. Le premier.
I

Ilvgeratit, adj. I Gelidus, a, um. Irfroren. Geld, e.


Degerea, rare, inghiegzi. Congelo, as, avi, alum, are. Gelasco, is, scere. grfri:
I

eren. Geier.
2. Amortescii de fidgii. I Frigore rigeo, es, ui, gere. Gelu amburor, reds,
ambustus sum, amburi. (Eririeten Dot atilte. Se geler.
Degetarti. Digitate, is. Digitabulum, i, n. Zer ginger§ut. Di, m.
I

Degettelfi. Digitalas, i, m Zito gingert4en. Petit, doigt.


r

Degettl. Digitus, i, m. Zer ginger. Doigt, m.


I

Degetu celi mare a mini. Pollex, licis, m. Zer Zonmen. Le ponce, m.


I

Celli de k1nga relit mare, arliatorit . Digitus index, dicis, rn. Dinitus de-
I

monstrativus. Zer Beigepiiner. Index, zrz. le doigt le plus proche du ponce.


Celii din mijlocu. I Digitus medius, i, m. Zer Eilittelftnger. Le doigt du
milieux.
)er (tbftnger. Doigt
Alit patrulea degetti, inelaru. I Digitus annularius, rii.
annulaire.
Celii mica. I Digitus auricularis. Zer Z)brftnger, ber Mite ginger. Le petit
doigt.
Degetul acid mare, de to picrord. I Allus, ballus, i. Hallex, iris, m. )ie grope
Bef)e. Le gros orteil, gros doigt du pied.
A umbla in viztu degetelorii. Gradn suspenso incedere. 914 ben Sehen
I

geben. Marcher sur le point dea pieds.


He jabs, adv., v. In deferti.
De jam's, adv, 9i pr. I Ab imfra. Bon untenber. De clematis.
He grabii, adv. Cito, celeriter, velociter. ednten, gefc4rninb. Vile, promptemenl,
I

soudainement.
Cdlu mai de grabii. I Quo oeius, quautoeyus. Ecbneffftena. Au plus vice.
Deirile, din alti tom's', adv. Aliunde, alio ex loco. 2tnberis4er, bon einem anbern
Dd. D'ailleura.
He ionovii, adv. I Denuo, rursus, iterum. 92euerbingi3, aufd Nene. De rechef,
de nouveau.
DIES junsii, adj. I Sufficiens, tie, o. (Penult, hinliinglith Souffisant.
D's junsiz, adv. I Sat, satin, ad satim. &mtg. Souffissamment. Assez.

www.dacoromanica.ro
ton De.
He la, prepoa. I A, ab. abs, de, ex. Rion. De, du, de la.
De la o laza, de mitre o land, despettlitd, adv. I Distinctim, separatim. 23on ein-
anber. Separement, distinclement.
He latu, En tali, adv. I In latitudinem, in latitudine. SDer £8reite nub. En lar-
geur, en large.
He ldturi, d'o lature, ado. I A. latere, ad laths. Rtuf bie eeite. A cote.
Pe: Punic ceva de laturi, la o parte. I Repouo, is, posui, positam, reponere,
Rfuf bie eeite fegett. Mettre et, cote, mettre dans un lieu retire.
Deletnieeseft, aed me inde2etnicescii, me ocupii. I Me occupo, as, avi, alum,
are. eich beftbeftigen. S'occuper.
Deletnieire, trdbei, occupatiune. I Occupatio, nis, f. Negotium, ii , n. Zit
Occupation, affairs, f.
Zefc4aftigung.
Dellent*, adj. fragetii. I Tenor, a, um. 3ertficb, 3 art. Ddlicat, e. tendre.
Deligent*, carii Inge. I Diligentiae currus, us, m. Zet eiftragen. Diligence, f.
voiture publigue.
De lipid, adj. I Necessarius, a, urn. 9totfunenbig. Necessaire.
Forte de lipid. Maxima necessaries. Valde necessaries. Magnopere necessa-
I

rius. eebr notturening. Bien neceesaire.


3, Adv. de lipid. t Necesse, necessario. Rotbmenbig. Necessairement, par ne-
smite.
Dellrezil, rare. :int in delird. I Deliro, as, avi, atum, are. 3rre rebel'. Deli-
rer, avoir be delire.
Delft*, amecild, nebunie. I Delirium, rii, n. Deliratio nis, f. RtherIvit, eabmvit.
Demence, manic, f.
Heinle*, erdafe. I Ager, gri, m. Zer Rider. Champs, terse cultive'e.
Delnielortl. I Agellus, agellulus, i, ra. in Miner Rider, RIcfercbett. Petit champ.
He lord, nici intr'un feld , nisi" de cum, adv. I Nulla tenus, ne utiquam, nequa
gnaw, nulla rations, minima gentium. Reineatuege, gang unb gar nid)t, anf lei:
ne 9Irt, auf Leine Seice. NuUement,aucunentent, pas du tout, en aucune maniere.
Delos* cu ddluri, adv. I Clivosus, montosus, a, urn. 18ergig, bergicbt. Monteux,
montagneux. ewe.
Del* munte. I Collie, is, clivus, i, m. mons, tie, f. Zer R3erg. Montague, I. colline.
De lungiir adv, I In longitudinem. Rengft, ber P.tinge nab. En long, en longeur.
Deint*, del, mica. I Colliculus, i, m. as t8ergtein. Petite colline.
Demnitate. I Dignitas, tie, f. eitrbe. Dignitd. f.
Demnfi, trednica, adj. I Dignus, a, um. efirbig. Digne, capable.
Ile wind, din mlimei, adv. I E manu, de mann. Rine ber .tanb. De main.
He mijlocd, adj. I Mediocris, e. 91littelmatig. Mediocre.
He mijlocu, adv. f Mediocriter. SERittelmtifiis. Mddiocrement.
He menvmtii, adv. I Minutim, minutatim. Rteintueife, fttldtaeife. En detail, par
parcelles.
Ile 'mpreund, de odatd. I Una, una cum. eammt. Ensemble, Is la foie.
De multe feluri, adj. I Multiplex, plicis, o. Multifarius, a, urn. R3teffilltig. De
plueieurs especea.
2. adv. In multe felri, tipuri, etc. I Multifaria, m, multipliciter, vane, multimodis,
an bieffaitiger Seife. En divers manieres.
De ?unite ori, adv. I Saepe, multoties, saepe numero, frequenter. efhttafe, Weir
male. Fidguemment, souvent.
Tile multi, vechiu, adj. I Antiquus, prisons, a, urn. vetus, tens, e, g. Rift, after:,
tbtimfid). Vieux, ancien, antique.
De multi, o data, ore guilndii, adv. I Diu, dndum, pridem, olim, ante longum
tempus. 93or Beiten, Ringft. Il y a longtemps, jadia, autrefois, depuie ichty-
temps.
He niceiiri, adv. I Nullo ex loco. Mirgenbeber. De nulle part.

www.dacoromanica.ro
De. to t

Dente ruggciune de 'age. I Divinum officium nocturnum. 9trichtficher Ootteb-


biettfl. Priere nocturne, roffice divin nocturne.
De nimica, omg, etc, adj. I Homo nequam, homo abjectus. Glut ttiebertrtichtiger
Eenfch. Vaurien, qui n'est on rien
De neptea, adj. I Nocturnes, a. urn. gtrichtlich. Nocturne de nuit.
De no'pte, adv. I De nocte, ante dilnenlnm. 91(tchnS, bei ber 5Inc4t. De nuit,
an point du four.
De nog, de ingovit, adv. I Denuo, iterum, rursus. 91enerbingf ante 92ette. De
nouveau.
lie nu. &leg nu, adv. I Ni, nisi, si non. 233enn nid)t, me nicht. Si non, hormis.
De obfte, de consumes, adj. Generalis, e. Communis, e. Universalis,
e. Publicus, a, um. 13emeitt, affgemein, gemeinfchaftlicb. Commtat+ pnblique,
en general.
De obfte, adv. I Generaliter, communiter, universaliter, publice. Oetntitt,ailz
getttein, int gement. Commun, communement, generalement.
De ochig, are, v. a. I Fascino, as, avi, atum, are. R3eichreien, ntit ben 9tugett
be3aubern. Fasciner.
Deochiii, de deochig. I Fascinum, i, n. Fascinatio, nis, f, Zie Zeidtreiung. Fas-
cination, f. charm.
Deochlattl. Effascinatus, a, um. Zerytubert. Fascini, e.
De o dell, on respire, adv. I Repente, repentine, repentino, subito, extemplo, ra-
tim. 131bOlich, aftbafb, unberfehent3. Soudain, ausaitet.
De omenie, adj. I Rumania, honestus, a, um. (Zhrlich, rebirth, recbtfcfniffen. flu-
main, homage, a.
De o parte, v. despre o parte.
Deoseheseti, v. despartescii.
lleosebit*, part. I Distinctus, separatus, varies, a, urn. Zeienbere, berfchieben,
unterfcbieben. Distingui, separe.
adv. intr'ung tipg deosibiti. I Distinetim, distinete, separatim, separate, ape-
ciatim, discriminatim. 21bfenberlich, fonberbarlich. Separement, diatinctement.
beosibire. I Distinctio, separatio, discriminatio, nis, f. Unterfc4eibung, atbfon:
berung. Separation, distinction, &Terence.
Deosibitorii. I Separator, distinctor, segregator, is, in. Zer Ofonberer, Un::
tericfjeiber. Celui qui sdpare, etc.
Deosibitore femee. J Separatrix, cis, f. Nis 91bfenberin. Celle qui separe.
Deosibitg, ce sa pets deosibi, adv. I Disjunctives, separativus, a, um. Separa,
bilis, e. 2thfottberbar, trennbar. Sdparativ, separable, qui peat se separrer.
Deparelori, cant departe, adv. I Longule, lungiuscule. (itmati Melt, dome
entfernt. Un peu plus loin.
Departure. I Amotio, remotio, elongatio, nis, f. die entfernung. loigue-
ment, m.
Departare, distanfa de la wi /ova plus la alto. Distantia, ae, f. intervalum
I

n. Spatium, tit, n. 2bie qntfernung, 91brtanb. Distance, f. apace.


Departatui, part, ri adj. I Dissitus, remotus, a, ura. Distans, tis, o. entfernt,
entlegen. Eloigne, dcarti, e.
Departatli din func(iune, etc. I Amotus, remotus a function. entfetg, entfernt.
Destita, e.
Departe, adv. I Longe, procul, remote. Sett, entfernt, entlegen. Loin, loin de. .
Departezi, are, pe cineva, v. a. I Moveo, amoveo, removeo, es, movi, motum
were. Amolior, is, litus, sum, liri. longingvo, as, are. entfernen, ibegitflaffen.
Ecarter, dloigner.
2. recipr. Me depart cad eg. I Secedo, discedo, recedo, is, cessi, cessum, cedere.
Abeo, is, ivi, item, ire. eich entfernen. S'dcarter. s'eloigner.
DepAndit de la cineva, aunt aupus cuiva, aternii, etc. I Dependeo, es, di,, gami
dere. ?ibbiingen. Ddpendre de . . . . etre 802141 l'autori.d de quelqu'un.

www.dacoromanica.ro
102 111e.

Dep#n*, v- Dapenii. fact; chiesol.


Ile plinii, adj. I Plenus, absolutus, perfectus, a, um. integer, gra, gram. Self-
tommen, botlfitinbig, gang. Comp let, accompli, parfait, e. ached, e.
De plinti, adv. I Plene, absolute, integre, perfecte. Solifommen, bonfttinbig, gtIna-
Parfaitement, completentent.
Depre, prep. I De, a, ab, abs, ex. Son, M. De, du, de le.
Pe: De pre granite. I De monte, a monte. Sant Serge. De la montagne.
De pretutinclene, adv. I Undique, unde quaque. Villentbalben. De tow cotia, par
taus.
He pre lama', adv., Ultimus, ei,>tremus, postremus, supremus, novissimus, a, urn.
:der, bie, bas Fetate. a denier, la derniere.
Deprindere. I Exercitium, ii, m. Occupatio, nis, f. )ie Motu& SeitiSifti
gong. Exercice, pratique, f. action de s'exercer.
Deprincletor. Exercitor, exercitator, is, m. ZP1: einen in Iltloae ilbet, ber
I

te4rmeifter. Celui qui exerce, maitre d'exercice.


Deprindit, dere pe einem la ceca. I Exerceo, es, cid, citum, care. exercito, as,
are. then. Exercer.
2. Mg deprimbi ell. I Me exerceo, me exercito. Sic§ nen. S'exercer.
Deprinsu, part. I Exercitatus, exercitus, a, um. Old nit. Exerce, r.
Deprisosii, adj. I Copiosus, a, urn. Uber, ris, re, largus, a um. Abundans, tie,
o. fReicbfic), reiMintitig. Riche, abundant, e. qui diborde.
De prieosis, adv. I Copiose, Ubere, abundanter, large, largiter. liberfitlfiig. A-
bandonment, copieusement, largement, amplement.
In ler din*, are. ramurile unui arbore. I Puto, as, avi, atum, are. Ramos ,seco,
ramie privo, as, avi, atom, are. ittem ainume bie %fie abfdpteiben. Emon-
der, tailler.
Dew/ma o case etc., v. Striat, surpti.
De'rametura etc., v. Surpeiturci.
Derapami, are, etricii. I Destruo, is, xi, dun], struere. Diruo, is, rui, rutum,
mere. Demolior, ris, Titus sum, liri. Untreiffen, nieberbredien. Ddmolir, ren-
verser, detruire.
Ilerapanare. j Demolitio, destructio, eversio, nis, f. Zie Wieberreiffung. De-
molition, destruction, renversement.
Deraptinator. i Demolitor, destructor, dirutor, is, in. Zer Ctireifier. Des-
tructeur, qui &trait.
Deretpanatfi, part. Demolitusydestructus, dirutus, a, urn. Vliebergeriffen. Def-
I

trui, dimoli.
He rendes, de obste, vulgarti, adj. I Communis, e. Vulgaris, e. Ordinarius, a, run,
©emein. Common, vulgaire.
He renciii, adv. I Communiter, vulgariter. 03emeiniglicf), intigemein. Commune-
ment, vulgairement.
He rostii, pe din afara, etc. adv. I Memoriter, sins libro. Wutimenbig. Par corer.
Desaga, dieaci. Bisaccium, cii, n. Mantles, pera, ae, f. Zer Efteitiad, bie eattel:
I

tafe4e. Besace, f. espece de sac h deux poches.


Desarmit, are, ieaii armele de la china. I De armo, ex armo, as, avi, atum,
are. In ermo, as, are. Armis exuo, is, ui, exutum, ere. Armis spoil°, as, avi,
atum, are. IZntlooffnett. Disarmer.
Desarmare. I Exarmatio, armorum spoliatio, nis, f. Zie t3ntluaffnung. Des-
armentent, m.
Desarmata part. fi adj. I Exarmatus, inermus, a, um. IZnituaffnet. Des-
armi.
Fcirci arme. I Inermus, a, um. Inermis, e, adj. Selploo, unbenArt. Sane
armee.
Desbaeri, v. Descheiu, desfacti.

www.dacoromanica.ro
De. 103

Desbaerare, deacheere. I So lutio, nis, f. .die Wuffnitpfung, bad tfuftiffen. DC-


boutonnement, m.
Desbaerata, part. I Solutus, exsolutus, laxatus, denodatus, a, um. Wufgefeft,
otigematt. Degrafd, deboutonnb, ddlie.
Lesne de descheatd, adj. I So Whale, e. solutilis, e. 9tuffbactr, feitt aufau
Itifen. Soluble, facile a &tier.
Desbareit, are, a efi din corabie. I E nevi egredior, aria, egressus sum, egredi.
E nevi exeo, is, ivi, item, ire. In terram oxpono. In litore expono, ate, Stus
Tiff en, fanben, an 2anb feten. Debarquer.
Desbartl, desvcith, v. Desobicinuescii.
Desbatfi, tere, o ac4n.durii, unit cuiu, etc. I Doeutie, excutio, is, cussi, cussum,
decutere. Dejicio, is, dejeci, jectum, dejicere. erctu8fcijfagett. Abattro,
faire sortir de force.
Desbatti, la pregiulis unei merle, dad unit precie vial mid. I Minus precium
indico, as, avi, atum, are. Minori precio emere conor, aris, natus sum, nari.
Wbich lagen, flit etmat meniger bitten. Mettre h un prix plus bah.
Desbatii o camel. I Causam exquiro, is, quieivi, quisitum, quirere. line eate
unterfuten.Chercher la cause dune chose.
Desbatere a unei cause. I Causae exquisitio, nis, f. )ie Unterfutung duet
e ate. Recherche, enquite.
Desbatutfi, part. I Decussus, excussus, dejectus, exquisitus, a, um, Wbgefit
Abattu en forcant, arrache, recherche.
gen, berau8geftingen, gefutt.
Desbetib, are, fees sit actie betia cuiva. I Crapulam alicui depello, is, depuli,
depulsum, depellere. aentanben ben Nauft uertreiben. Chesser l'ivrease de
quelqu'un.
2. recip. me deabetii. I Crapulam exhalo, as, avi, atum, are. Crapula liberor, aris,
atus sum, ari. Zen *emit berlieren. Disaiper l'ivratae.
Desbinare, deepicare. I Fissio, nis, f. Zie epaftung. Fante, crevasse.
2. Desbinare, discordie. I Dissiditun, dii, n. discordia ae, disconvenientia, ae.
f. Zie Uneinigfeit, bie Btrietraeht, ber Bmiefolt. Diacorde, dissentiment, m.
Desbinfi, are, v. invrajbeacti.
IDesbraleatfi, part. I Exutus, a, um. Witegeffeibet. Deshabili, o. depouille e.
Desbracare, I Vestium depositio, nis, f. Za43 2f ugaieben. Action de se des-
habiller.
Desbracinii, are, v. a. ( Femora lia solvo, is, vi, solutum, vere. dissolvo, ate.
Zie 58einffeiber aufbinben. De tier.
Desbraeit, are, v. a. pe cineva. Veste aliquem exuo, is, ui, utum, uere. Ves.
tem alicui, detrain), is, traxi, tractum, trahere. 21118ffeiben, jemanben bie Sffei
ber an83ieben. Deshabille,. quelqu'un.
Me desbracd sic Vestem exuo, depono, rejicio. Sid) entfleiben. Se deshabiller.
ILlesetlitnaresek, me desme(escd. I Me recolligo, is, collegi, collectum, colli-
gere. aid) erbofen, au fit !oilmen. Se remettre, se retablir.
Desealecti, care, de pre calzi. I Equo descendo, excendo, is, di, sum, dere
Wbiteigen, berabcteigev. Descendre de cheval.
Deseallerare. i Descensio, nis, f. slescensus, us, m. Za8 Ofteigen. Detcente, f.
Ilesealeratfi, part. I Descensus, a, um. perabgeftiegen. Descendu, e.
Deseantare, deacantecii. I Incantatio, nis, f. Tao Baubern. Enehantement, en-
sorcellement, m.
Desetintatorti.1Ipcantator, is, m. Zer 03auffer; ber Bauberer. Enclianteur.
Desetintatore, v. Thijilcire.
Desetintil, are, v. a. I Decanto, incanto, avi, atum, are. itte 3nnberformel fierz
ragert ober mormeth. Enchanter.
Desrarea, are, v. a. I Exonero, deonero. as, avi, atom, are. ilblaben, abpacfen.
Decharger.

www.dacoromanica.ro
104 De.
Deseareare. I Exoneratio, deoneratio, nis, f. Zie /fag labuttg, V/blabung. Der-
charge, m.
Derciireati, part. 1 Exoneratus, deoneratus, a, um. afbgetaben, auOgetabeit.
Dechargi.
Deseatarami, are, descheits, Diffibulo, as, are, fibulas solve, is, vi, solutum,
I

vere.
liuffdraUen. Degraffer.
Dement*, tare. I So lvo, Hirer°, as, avi, atum, are. S!otibinben, foOmacett. Mier.
Deschidere. I Apertio, patefactio, nis, f. Zie Zrffnung. Ouverture.
Deschidu, dere 1 Aperio, is, ii, ivi, item, ire. patefacio, is, foci, factum, facere.
°mw.
C)effnen, auftnad)en.
Demehei*, are, v. a. I Solvo, dissolve, is, vi, solutum, vere. diffibulo, as, are.
9Tuftnadfen.Defier, &grater, de'boutonner.
Ilesching*, are, calulti. I Equum discinge, is, cinxi, cinetum, cingere. Zeit
Verb aufgurten. Dessangler.
Desch's*, part, utta, ferestra. 1 Apertus, a, urn. patens, tis. Offen, geOffnet.
Ouvert, e.
2. Un loci, unti, camps- desclziaii. I Campus patens, campus apertus. Cffearg Gelb.
Champ ()overt.
Demeing*, gere, v. a. I Discingo, rescingo, is, cinxi , cinctum , cingere.
Vibgitrten, aufgfirten. Oter is ceinture, deceindre.
Deseingere. I Religatio, nis, f. Cinguli solutio. Zie 21buitrtung. Action do-
ter is ceinture.
Deicing*, part. I Discinctus, a, um. Wufgegitrtet, aufgefriptallt. Qui q Ste as
ceinture.
Deseleesci, ire, v. a. I Disglutino, as, are. getieinten. Ddtacher.
Deselestu, are, v. a. desfacit, etc. I Dissolve, is, vi, solutum, solvere. Discs-
pedino, as, are. 91ufedeln. Decrocher.
lUleicoperire. Detectio, retectio, revelatio, nis, f.Tag Wufbecien, bag ffittbe-
cfen.Manifestation, revelation, f. ddcouverte.
2. Descoperire, invenfie. Detectio, inventio , nis, f. Zie gntbedung. In-
1

vention, f.
3. A unui secrete. I Manifestatio, revelatio, nis, f. Indicium, cii, n. Zia I2ittbe=
dung, bie Cffenbarung. Manifestation, revelation.
4. Descoperire de la Dumnedeg. I Divine revelatio, nis, f. tie gottlidp Cffem
boning. Revelation divine.
ileseoper*, rire, v. a. casa, capu, eta. I Detego, retego, is, texi,tectum, tegere.
Discooperio, is, rire. Nudo, as, avi, atum, are. 2tufbecfert, eutbeclett, entbfofien.
Ddcouvrir.
2. Descoperg unfi sec.-etii. I Manifesto, indico, revelo, as, avi, atum, are. Detego.
Aperio, is, nil, pertum, rire. ntberfen, offenbaren. Manifester, decouvrir.
3. Descoperd, inventemi, v. Ajlu.
Descoperitor. I Detector, is, m. Zer antbeder. Qui decouvre.
2. Descoperitor, a unui secrete. I Manifestator, indicator, revelator, is, 111. Zer
entbecfer, 2inariger. Celui qui indique, qui de'montre, revelateur.
Descoperitit, part. I Detectus, retectus, reanifestatus, apertus, revelatus, a,
um. entbecft, aufgebedt, geoffenbaret. Decouvert, manifestk, rdvdld. V. Ve.
desert .
Descossi, sere, v. a. I Dissuo, is, sui, sutum, suere. Zie Vtat auftrennen. De
coudre, ddfaire une couture.
Me descosii. I Dissuor, eris, dissutus sum, dissui. eici) auftrennen. Sf di-
coudre.
1Demensut*, part. I Dissutus, a, inn. Itufgetrennt. Decousso.
Demeretegel, fire. I Erugo, as, avi, atum, are. Ragas explico, as, avi, atum,
are. gutfraufeltt, entruu3eftt. Derider.
Demeretire. I Erugatio, nis, f. Iic Ith.lrunpfung. Action de derider,

www.dacoromanica.ro
De. 106

Desereeiti, part. I Erugatus, a, um. (ntruu3ett. Deride.


Deseriere,v. Copie.
111eseuletore,v. Incuietdre.
Deseuiu, ere, v. a. I Discludo, recludo, is, si, sum, dere. resero, as, avi, stun;
rare. 9tuffd)Cieffen, aufiperreu. Ouvrir.
neseulere. Reseratus, us, m. apertio, nis, f. Zie .ktufglieffung, bie bffnuttg,
I

bag 2luft4un. Action d'ouvrir, ouverture.


Ileacuetfi, part. I Reclusus, reseratus, apertus, a, um. 2tufgeid)foffen , gebffnet,
aufgetban. °avert, e.
Illeseul(ii, adj. I Excalceatus, discalceatus, a, um. nudipes, dis, o. g. 23arfilf3ig,
Dechaussi, e. pieds nus.
Heseulta, are. me desco2pi. I Discalceo, excalceo, as, avi, atom, are. gittfrul
4ett, bic edjul)e attq3ic4en. Dechausser, oter sa chaussure.
Deseurefi, are. ce a fostii incurcatu. J Explico, extrico, as, avi, atum, are. exsol-
vo, is, vi, solutum, vero. rttluirrett, aultuidellt. Demeter, &tier.
Pe: Descurcli perulg. Capilos explico, depecto. Zie .aare franmett. Demeter,
ptigner see checeux.
2. 0 lntrebare incurcatd, etc. I Solvo, explico, declaro. interpretor, aria, atus stun,
ad. 91uffiSfett, erffiiretr. Expliquer, interpreter.
Deseureare. Explicatio, declaratio, interprttatio, nis, f. Die grftbrung, %tit-
I

lofting, (rtratterung. Explication, interpretation, action de deplier, de demeler.


rbeseureator. I Explicator, is, n. )er rtfiirer, cauftbfer. Celia qui explique,
qui intelprete, etc.
Descureatere. I Explicatrix, cis, f. lie (rttdrerin, %Obtain. Celle qui ex-
plique, etc.
Deseureatii, part. I Explicatus, extricates, solidus, declaratus, interpretatua,
a, um. rfitirt, aufge(oft. Explique, declare, dented, interprets.
Delelatik, stricata de fete,, adj. Elumbis, e. Delumbis, e. elumbus, a, um.
I

2enbenrabm, greu3fa4m. Breinti, enerve, qui ne peut se trainer.


Ileffell, are v. a. Elumbo, delambo, as, avi, atum, are. ?Oineu. Ereinter,
I

enerver.
Iles sera, adj. I Vespertinus, a, um. 2lbenbfl4 Du sob%
llelertaciune, vanitate. I Vanitas, tis. Innanitas, tis, f. Zie gitelfeit, bie Rich-
tigfeit. "Fanjet; f.
Dertertare, golire a iota vas, etc. I Evacuatio, exinnanitio, nis, f. )ie /NO"
(eerung. Action d'e'vacuer, evacuation, f.
Delerti, gold, adj. I Vacuus, vanus, a, um. Innanis, e. Peer. Vide, vacant, e.
zadarnicii, adj. I Innanis, inutilis, e. Vanus, a, um. teer, bergeblid).
Vide, vain, inutile. v. In defertii.
Detiertii, are. gole.smi. Vacuo, evacuo, as, avi, atum, are. Vacua facio, is, feci,
I

factual, cere. Exinnanio, is, ivi, itum, ire. 2tecen, augfeeren. Vider, &amt.?. .
Illerrtatel, part. I Evacuatus, vacue factus, a, urn. 910gefeert. Evacue, vide.
Heseverlire. 3 Perfectio, absolutio, nis, f. Zie $011foutmedrit. Perfection, j'.
achevement, m.
Hese. erlitti, adj. I Perfectas, absolutes, a, urn. Zoittommen. Parfaile, ac-
compli.
DesevArlesel, fire, ispriivescii. I Perficio, is, feci, fectum, ficere. finio, is, ivi,
Rum, ire. Absolvo, is, vi, solutum, were. Soltenben , notibringen. Achever,
accomplir, finir.
Desfuei, cere ce a fost facutii. v. Des.fiinteils.
Denfacii, deslegii. v. Deslegii.
Desfaci, porumbu de foil. 3 Deglubo, is, bi, ptum, glubere. 21bfctitett. Peter,
&creel..
MC desfacii precum mica& I fiasco, is, cere. dehisco, is, cere. aperior, riris,
apertu, sum, riri. bTfuctt, t(affcti. S'oucrir, se fendre.
14

www.dacoromanica.ro
108 De.
Denraeli, de caje. i Decortice, delibro, as, avi, atum, are. 91(hfchtifen. Eroreer.
/1111e*1acere, de foil, de scdrfe, etc. I Decorticatio, delibratio, nis, f. Zie 716:
fcljtIlting. Action d'e'corcer.
Demfautii fie (tip, de pele. I Delibratus, decorticatus, decoriatus, a, um. 25.1
gridnitt. Ecorcis, peW, e. (part.)
Deaf:11%1in, ere. I Fasciis, solve, is, vi, solutunn, Vere. 91tifluilibein. Mier,
denoner, denutillotter.
Deaftill6til, part. I Fnsciis solutus, a, um. Wufgetroinbrft Dille dentaillotC, e.
Deftftivirii, rare, v. a. I Devolve, revolve, is, vi, volutum, volvere. retorqueo,
es, torsi, tortum. quere. %bminbrn, prild bretpu. &router, rovier en arriere.
Desralturare. I Retorsio, niy, f. Zie abwinbung. Action de router en arriere.
DeniAlwratia, part. I Devolutus, revolutus, retottus, a, urn. 91bgetninbelt, 3m:
Hid gebrebet. Deroule, delie, deplii.
Deilifaitarr. I Oblectatio, delectatio, nis. f. Delirium, cii. Voltiptas, tis. Oblecta-
mentum, i, n. deliciae, arum, f. Za8 a3ergniigen, bie Qrgiilong, bie (tvgiitp
Wit. Delectation, f. plaisir, amusement, m. divertissement.
lleAfntare, desmirdare, resfucare. v. Deratirdare.
Desfatatii, adj. I Jucundus, deliciosus, amoenus, a, um. genialis, e. 2iebtick
angniefpn, ergoOlid). Ageable, delicietts. (anti ken. o greidind, etc,
2. Destatati, voiosti, adj. I Lactus, jucundus, a, urn. Hilaris, e. $crgniigt, fro[).
Joyenx, ease gai, e.
Denfalitatii, part. I Oblectatus, delectatus, a, um. Qriveuet, befurtiget, erobtt.
Redovi, charme, veered, diverti, e.
Deuralta, are, pe anew. I Oblecto, delecto, as, avi atum, are. tirgiften, erfreuen.
Amuse, recreer, divertir quelqu'un.
2. Reeipr. me desfdtti ea. I Obleetor, delector, aria, atus sum, aH. eic§ ergbten,
erfreuen. Se distraire, s'amuser, se divertir.
Deshataltii, cu desfeitare, ode. I Delectabiliter, jueundc, amcene, ameniter. tie:
hitcher Safe, froblic§, fitting. Ageablentent, avec joie.
Deftfatnehea, v. Deententti.
Illeosioin ere. desfacu fate utter cacti. I Foliatim devolve, is, vi, voltam, were.
Vattern, bie it3ltitter tuenben. De:touter lea feuillets d'un litre
DesIliniezel, are, ninticesa. I Aboleo. es. evi, ui, olitinn, olere. Abrogn, obli-
tern, as, avi, atum, are. Tolle, is, sustuli, sublatum, tollere. 9thicbaffen,
auftbien, auftphen. Aboger, annuity, abolir, dintitver, ditruir.
Dereflinistre, ninticire. I A bolitio, abrogatio, antiquatio, nis, f. Zie Ordp.ffung
%Opting. Abolition abrogation, annotation.
Deali issintn, pat t I Abolitus, abregatus, a, um. 91hgrfafit, aufgellift. Aboli,
(throne, annuli, e.
LlesTrenstre, lvarea feztlui de la call. Effrenatio, freni detractio, nis, f.
Tie t fltOtimung, bie 3ilgellofigfeit. DebrItlement, f
DeAfanare la pigete, etc. I Luxtuia, ae. Libido, finis, f. Zie lippigfrit ,
ce-cfmtgerei. LUZUFP, incontinence, f.
DesfrtInatii, fora field. I Effrenis, e. Effrenatus, a, um. Ungesliumt, 3ilgrifo8.
Ejlrend, debr di, f.
IlleglrOnntil in mite, adj. I Effrenis, e, effrenus, luxuriosus, libidinosus, a, um.
fired), grit, fittnelgerird). Luxttrieux, ease, fasitteux, ease.
Dearrueza. ate, unit edit. I Effreno, as, avi, alum, are. Frennm equo de-
trnho. is, xi, tractum, here. gnt3itunten. Delnide, Oter la bride.
2. Me &qt. hie* me deamhdi. I Luxurior, libidinor, anis, atm sum, ari. 311::
getto8 Icbrn, fdpefgen, geil fein. Se lin er a In debauche. ee debaucher.
illeafrttnatfi, ado. I Effrennte, luxuriose, libidinose. Bilge11o0, fd;ruelgeriict).
Avec mollesse, creme maniere direglie.
Desiundfi, are, leat's fiendulti mud rasa- etc. I Fund= ejieio, cis, ejeci, ejec-
tum, ejicere. Zen it3oben ausfOlagen. titer le fond a tin vase.

www.dacoromanica.ro
De. 11)7

Desghlforet, desfacif nuci, etc. I Enucleo, as, avi, atum, are. /ntfernen. Ater
le moguls.
Dehgrioratii, part. I Enucleatus, a, tn. Sion amen bcfrcit. Done on a ble
IS nnyatt.
Desgratlegefi, and garrld, etc. j Disenpio, is. dissepsi, septum, "spire. Selma:
salvo, is, vi, soluttim, vere. Zen Bann nuefferbtru, rntlduncn, bar Bann aufs
&Mien. Maitre tine hale.
Desgtrildire. I Disseptio, nis. f. Zie Mibflecbtuirg. Action d'abaltre, de delr#4.,
neagrrilditii, no &gra-4Ni. Rand srptns, non srptus, diseeptus, a, um.
I 1111:
ongeAtittutt. Qui n'a pas une fail., non eneeinl, C.
De.gropere. I Effossio. uis. f. Zie 21ilbgrafnuin. _Fatale, f. exhumation.
rbegrooptilsi. purl. I Etrossus, a, um. WttSgtgrabm. NAM, deteri, e.
Desstrapn. are. I Etfodio, is, di. fossum. fodere. 2iutiarabett. Fn,rir. deferrer.
Deshainantil, calls, part. I Equns abjunetus, a, um. 210gerpannte013ferb. Che-
vat Mete.
Denim tau, are, era, pie. I Dittos abjungo, is. jnnxi. unctum, gere. Helcia
equis demo, is, dempsi, demptum, demere. Zie 3ferbe auffpannen, bott ben
131erben bait 054d)ier abne§men. Meter lee chevaux, &ter l'equipage au che-
vaux
De f:, adv. Et si, etiam si, tamet si, licet, qnamvis. tin:limp/um Cbjc§on,
obtuo§f, abgicic§, tniemorif, mean and). Quo,gne, Bien qui,. encore qua, au reste.
Deal ?lie, deflate I Densitas, tis, t. 'die Zit§te, bit Zit§tigfeit. Densite; epai-
seur, f.
Degrialles, are. me devIllia I Detumeo. es, ui, mere. `.die 03eicipmlft bniierett,
bie 03.fdimufft fit§ feign. Se disentiler.
Dettirattn. imprel4r.et t, respglaUtii, adj. I Disperses, dissipates, a, um. 3crflreut.
Diverse% dbetipe. e. rejmuuln, e.
Dejagare. 1 Dijngatio, nis. f. it 1(ttOpannung. 'learnt de Meter.
De.jugsit boil din jugit. j Dejngo, dijugo, as, are. Za0 sod) abneEpnen. Dite-
ler, ditaeher.
Desplira. rare 1 Solvo, dissolvo, is, vi, dissolutum vere. menbratim, solvo.
Bertheilen, patriot. Dissoude. disperser.
Denelegitre, din vre o lewd:turd' Religatio, solntio, resolntio, nis. f. 2)a0 21bt:
I

binben, 2ittibinben, bie offtinbuttg. Denouement, m anion de defier.


Deslegare de pecate. I Abso;u:io, nis, f. )er %Waft. Absolution, indul-
gence.
Deslegare a utter enigme, a ?mei intrebari, v. Descurcare.
1)eslegatorii a unel legaturi, a unul nodii. I Solutor, enodator, is, m. Zee
11lifiofer. Qui delie.
Deslegatorti a unel enigme, v. tiilmdcitorii, talcuitor.
Dealegatii, part. Solutus, absolutus, religatus, explicatus, a, um.
1 arei, Toe,
Pelle, &none, e.
tebig, tuigebunben.
2. De pecate. I Absolutes, culpa libernms. a, um. arei, fa gelprocrit. Abeone.
De:illegal, are, ceva din legaturd. Religo, as, av,, atum, are. Solvo, absolvo,
I

resolvo, is, vi, solumm, solvere. 21ufbittben. Dollen v. altele slobodd.


2. De picate. I Absolvo, etc. 2o6fpredien. Absoudre.
3. 0 intrebare, o enigma, v. Trzlcueseti.
DeAlipesen, ire. I Solvo. Abjungo, is, xi, junctum, abjungere. 2fbffebett. D6r-
tacher, distiller.
Desniatiliu, ere, pe einem. I Tram alicujus lenio, is, ii, ivi, Rim, ire. Sto-
machantem redo, as, avi, atum, are. 13eftinftigen. Calmer la coThre de
gnelqu'un.
1. Ple &omits:h.:U. I Tram depono, is, posui, positum, ponereo Zen Born ablegen.
Deposer la colere, quitter la ware.

www.dacoromanica.ro
108 De.
Deans Onture, desviituire. I Disvasio, dehortatio, nis, f. Zie %brathung, bit
213tberrathung. Dissuasion, action de dissuader.
Desmentatorhs. Dissuasor, dehortator, is, m. Zer %brother, ber eibetrather.
I

Celui qui dissuade.


Desmgatd, are, desfilluescti. I Disvadeo, es, si, sum, dere. dehortor, aris, atus
sum, ari. %brotheit, miberrathen. Dissuader.
DesmAntati, part. I Dissuasus. dehortatus, a, um. Dissuade, e.
91Dgerothett.
Desmerdare, desfeitare. Voluptas, I tie. Delectatio, oblectatio, nis, f. Zie
ergbhung, bat alergniigen. Trolupte, f. plaisir, amusement, m. delectation, f.
Desmerdare, resfagare. J Voluptas. Libido, dinis, lascivia, ae. mollicies, ei, f.
Zie Vault, edran(gerei, %utfrinueifung. Volupte, mollesse, direglemen4,
debaucke.
Desmerdatii, adj. I Lascivus, libidinosus, luxuriosus, a, urn. RBorrilftig. Fas -
tueux, luzurieux, ease.
Desmerdil pe cineva, v. deafeitii.
Me dermerdi eu, v. desfciti.
Me deamerdii in pofte urge, I Helluor, luxurior, libidinor, aris, ari. libidini
indulgeo, es, si, tum, gore. Sara/doers, sell rein, auffernveiren. Se livrer zt
la delnitiche.
Demme lege*, tire, desmesticescii pre anis. A vertigine vel a deliquio reduce,
I

is, duxi, ductum, ducere. linen Chranthhtigen au rid) bringer. Ramener qua.
qu'un de ea defaillance.
2. Me desmelescii. E vertigine, e deliquio reducor, eras, reductus sum, duci. (id)
Isom ectuinbef eripien, gu fief) rommeu. Se remettre, se rdtablir.
Desmetire. I A vertigine reductio, nie. f. Zie &boiling torn ednuinbcf. Ac-
tion de se remettre.
Desmortesed, tire, pe albs. I Torpore libero, as, avi, atum, are. esinutben
bolt ber qrflarrung befreien. Degourdir.
Me desmortescii eta. I Torpore liberor, aris, atus, sum, ari. Son bet: erflarrung
befreiet tuerben. Se degourdir.
Desmortita I Torpore vel narcosi liberatus, a, um. alan bet qrftarrung be=
fruiet. Degourdi.
Desmostenesed, nire, v. a. I Exheredo, as, avi, atum, are. Exheredem facio,
is, fed, factum, facers. eitterben. Desheriter.
llesnioqtenire. Exheredatio, exhereelitatio, nis, f. Jae enterbung. Dishire-
dation, f.
Desmoseenia, part. I Exheredatus, a, um. entetbt. Deskiritif.
Exheres, die, m, f. enterbt, erbtht. Deshdritd, e.
Desnadesdnesed, ire, me desn. I Despero, as, avi, atom, are. Spero abjicio,
is, abjeci, jectum, abjicere. R3er3ineifein. Se desespirer.
Desnadesduire. I Desperatio, nis, f. )ie Zerpreiffung. Disespoir, f.
Desnaddsduitit, part. I Desperatus, a, um. Q3er,meifelt. Desesperd, e.
Desnodel, are, v. a. I Abnodo, Enodo, as, avi, atum, are. %uffnillsfen, belt
&flatten auflbfen. Dinouer, Mier.
Desnodare. I Enodatio, nis, f. Zie %liffbfung. Action de defier.
Desnodatfi, part. I Enodatus, a, um. 91ufgerniipit, aufgeloft. Demme, della; e.
Desobielnuesei, ire, desveitil pe cineva de la ceva. I Dedoceo, es, cui, doc-
turn, docere. Desvefacio, is, feci , factum, cere. flttaiihiten, abgembhunt.
Desaccoutumer quelqu'un.
2. Me desolfricinuescil di. I Desuesco, cis, suevi, suetum, suescere. Desuefio, fis,
foetus, sum, fieri. (id) abgelniihnera Se desaccoutumer.
Desobieinuire. I Desuetudo, iris, f. Zie entrubfraung. Desuetude, desaccou-
tumence, f.
Desoblelnuitit, part. I Desuetus, desuefaetus, a, um. %bgerabfrat. Desaeou-
turner, e. deshabitue, e. qui a perdu lIkabitude.

www.dacoromanica.ro
De. 109

Despagaabeseift, bire. I Compenso, as, avi, atnm, are. Damnum alicui prmsto,
as, stiti, stitum, statum, stare. 60abloa batten. Dedommager, compenser.
IllespAgubire. I Indemnitas, tis. Compensatio, nis, f. Zie Wntfc§iibigung. Di-
dommagement, m. compensation, I.
Deapalgabiti, adj. I Indemnis, e. 12ntfcbiibigt. Derdommage,e.
Despartire de mitre cumoscuji. I Separatio, dissociatio, sejunctio, segregatio,
nis, f. Zie Zrennung, bie Sdribung. Separation, f.
2. A barbatului de muiere. I Divortimn, tii, n. Zie Aegeibung. Divorce, rup-
ture du mariage.
Despartn, tire ceva in parti anumite. I Dispartior, dispertior, iris, titus sum,
tiri. Dispartio, dispertio, is, n, ivi, itum, ire. Distribuo, is, bui, butum, buere.
Divido, is, visi, visum, dividere. Partior, etc. Zbeifen, abtbeifen, 3ertfieiten.
Partager, distribuer, rdpartir, diviner.
2. Deaparta pe cineva de altu. I Separo, as, avi, atum, are. Sejungo, is, junxi,
junctum, jnngere. Zrettnen, fOeiben. &parer.
3. Unri luau de altu. I Separo, segrego, as, avi, atum, are. Distinguo, is, xi,
ctum, guere. eonbern, abfonbern, entfcbeiben. Distinguer, adparer.
II. Recipr. me desparta, me deosibescii I Separor, segregor, sejungor, dissocior,
distinguor, etc. eidi unterfOeiben, fic4 bon einauber trennen. Se siparer, se
desunir.
2. De calre sociula de caultbrie prin judicator. I Divortimu facio, is, feci, fac-
tum, cere. )ie qbegeibung einteiten. Faire divorce.
Despartital, part. I Separatus, segregatus, sejunctus, a, um. 9lbgefonbert, abge-
jOieben, getrennt. Sipare, disuni, e. 'Tech' allele. Impartd, deosibescii.
Despaturii, rare, v. a. I Explico, as, avi, atum, are. ,'volvo, is, vi, volutum,
vere. gfoftuidefn, aoroffen. Deployer, deplier, rouler hors.
Despatuarere. I Explicatio, evolutio, nis, f. Zie 9Tufnneffung. Action de de
ployer, de de'plier.
DespataratA, part. I Explicatus, evolntus, a, um. alnfgernicIeft, auagerofft.
Diplid, diploye, e.
Despecetluenci, ire. I Resigno, as, avi, atum, are. Solvo, resolvo, aperio.
Sigillum frango, is, fregi, fractum, gere. fttfiegeln, bast eieget brecten. De-
cacheter, ouvrir ce qui eat cached.
Despeeetluire. 1 Resignatio, sigilli fractio, nis, f. Zie ilntfiegelung. Action
de dicacheter.
DespeeetlialtorZa. 1 Resignator, sigilli tractor, is, m. fttftegter. Celui qui
descelle ce qui eat scene.
Despeeetluitdre. I Resignatrix, cis, f. qntfiegferin. Celle qui descelle.
nespeeetluitit, part. I Resignatus , solutes, resolutus, a, um. ntfiegeft.
Dicachete, e. descend, e.
Despedicata, part. I Pedica solutus, a, urn. %us auficifen befreiet. Etre di-
livre de set Maims.
Ilespedieit, are. I Pedica solvo. Compede solvo, is, vi, solutum, vere. 91uS
auteifett befreien. Delivrer quelqu'un de au chainee, bier lea fern is quelqu'un.
2. Despedicd rota caruluf. I Rotam suffiamine libero, as, avi, atum, are. Zaa
Nab entbentmen. Oter l'entrave.
1Pespicaturi. I Fissio, nis. Fissura, ae, f. Zie epalte. Fente, f.
crcIpata. I Fissus, diffissus a, um. 13efpalten. Fendu, v.
Despici, are. I Findo, diffindo, is, fidi, fissum, findere. epalten, 3erfbaften. Fendre.
Desplacii, ere, nu placti. Displiceo, es, ui, citum, cere. EftiOfatten. Deplaire.
Desplueere. I Displicentia, ae, f. Zan Eififatten. Deplaisire, m.
flesplaciatii, adj. I Displicitus, a, um. Et ffalfig. Disagreable.
Despleteseti, ire. I Displico, replico. retexo, is, xui, texture, xere. retorqueo,
es, torsi, tortum, quere. 9fitiffectten. Defaire, deplier.

www.dacoromanica.ro
110 De.
Deem legire. I Displicatio, retorsio, nis, f. Zte Viufftecf)tung, bie Berftrettung.
Action de defaire, de deplier.
Deals teat& plat. I Displicatus, retortns, retexns, a, um. Berftreut, abgegody
ten. 14114 e. dosourtli, e.
Illempointsi, part. I Pelle exutus Ben spoliatus, a, nm. 214efchunben. Pete, e.
de'pouille de eon poii,
Despoiu, ere, de pele. I Deglubo, is, &psi, gluptnm ere. Cntem, adimo, is,
ademi, emtum, adimere. pelle exuo, is, ui, mum, ere. pelle spolio, as, avi,
atum, are. echinben, abfrhinben. Prier, ecorrher, Oter la peau.
Deapoiss de pert& I Glabro, as, are. Glabrum facio. plum detraho, pilos vello.
berupfen. Arrarher lee poile.
Despiairre. I Spoliatio, nis, f. Zie Eeraubung. Spoliation, f.
Demputrovenrei vire. I Feneam solemn eqno.extrabo, is, traxi, tractum, tra-
here. Z )ad .f,ufeifen born 93ferbe aubiieben. Oter lee .fora oaf cheoal.
Dempotenvilfi. I Non soleatns. hand sulentus, a, urn. Unbefdjiagen. Non ferre, e.
Deeppre, do, prop. De. ken, megen. De, pour.
I

Eleapretueara, ire. I Sperno, is. sprevi, turn, nere. temno, contemno, is, temp
si, temptmn, temnere. $eradgen. Meprieor.
Ilemprettaire. I Spretio, contemtio, nis, f. Zie $erarbtug. Meprift.
Drapregsaitie, part. I Spretns, contemptus, a, urn. iBeradjtet. Meprise, e.
ilenpretuitor. I Spretor, contemptor, is, m. Zer Zeracbter. Celui gui me'priee,
etmtempteur.
Despriosisi, deefacii and lurru tie altu. I Ab invicem discutio, is, cussi, cus-
snm, eutere. rcnnen. Abattre, separer.
2. Pe: o erandurd, etc. I Decntio, is, cussi, cussnm, tere. Demo, is, etc. Oerab:
fcb(ogen. Detwiler, abaltre.
3. Deaprinclik boil' din jugli, calf din bawd. I Aiing°, as. avi, attun, are. Ab-
jungo is, junxi, eturn. jungere. V3olit aim* nehmen. Meter. Iliconpler.
Denprindere. I Dijngatio, nis, f. Zas, 21usfpannett. Action do de-toter.
Demprinaii din jugs. I Abjugatus, abjunctus, a, urn. R3om o genommen.
Detele; e.
Dampest*, me desputii. Exorloro, rare. faetere desino, is, sivi, sii, situm, nere.
I

9110frinten. Coeser de peer, censer de moth. maueais.


Dearalideclunre. Eradicatio, exstirpatio, nis, f.
I Zie 9Ittenntr3efung Deraci,
'gement, m.
DearaldeeinatA, part. I Eradicatus, exstirpatns, a, um. 2ittegetnUttiett. Dira-
clue, e.
Dearadeeinezii, nare. I Ersulieo, as, are. exstirpo, as, avi, atom, are. Radi-
citns, tollo, is, sustuli, sublatum, tollere. ilm5rouraein, nuorotten. Derariner.
DeAvelii, are, load tam de pre calft. I Ephipium demo, is, dmpsi, demptum,
mere. %bfattein. De:eoeller.
Dea.meemea, deetorra. I Retro ago, is, egi, Return, agere. Retro verso. as. avi,
arum, are. Retorqueo, es, torsi, tortoni, torquere. Wbbreben , aurtictbreben ,
aurtid tuenben. Reim de.
Ilenpueire. I Retorsio, nis, f. )ie Buritdbrebung. Action de retordre.
Illeateptatio, deeteptit, adj. I Vigil, is, o. g. Experectus, a, um. SO, minter.
1,gdost, e.
2. La mint°, iatotd. v. Iste(d, apdgh.
Desteptii, are, pe einem din nomad. I Experge fordo, is, feci, factum, sere. Ex.
eh°. as, avi, mum. are. 91ufmuntern, aufroeden. Eceillor.
2. Itoripr. me drarepti. I Expergiscor, sceris, experectus sum, expergisei. Eni-
gilo, as, avi, atm, are. Excitor, aris, atus sum, ari. qrtuadien, aufmadyn,
counter merben. S'e'reiller.
Illealeptaare. I Vigilan ia, ae, f. Zie aBadgamteit. Vigilance, f.
Cu deeteptare, ado I Vigilanter, vigilate. iiiad)faM. Avec vigilance.

www.dacoromanica.ro
De. 111

Desteptti, aprinteng, v. Sprintenii, aprigu, vioiii.


Dehtupare. I Apertio, nis, f.
Zte %ufftopfung. Debouehement, m.
Destuputel, part. Apertus, a, urn. I Ibeoffnet, offal. Debmwhe, e.
Destupit. are. I Returo, as, are. Re lino, is, lini, livi, levi, linere. %uriprittben,
Mune 93eritopitre auftfiun. Deboucher, ouvrir.
Dessfiettsesert, v. Deamentit.
Destoinicie, demnitate. Cupacitas, f %mites, habilitas,
I
tis, f. Sflie Wilhigfeit,
@eftriidfiditeit, Zettgittfireit. Dignite, capacite, habilite.
Destoinien, demmi, adj. I Dignits, idoneus, aptus, a, urn. Capax, cis, o.
taugfidi, geichidt. Digne, capable.
Destramii, are, v. a, I Filathn solvo, is, vi, solutum, vere. Wittfdiern, auglibein.
Dissoudre, desourdir.
Destulare, inzbelfugare. I Sacietas, tis. Sufficientia ae, f. Zie 13enfigiamteit.
Saffisance, f.
2. Facere destulii. I Satisfnetio, nis, f. Zit @enunffi Sathfaetion.
Destulatn, adj. I Sufticienter provisus, a, um. Sur @cage berfefpn. Qui est
saffiiamment provisione, e.
Me destulesen cu ce anni. I Contentus sum, es, fui, esse. Sufis habeo, es,
ni, bitum, bere. Milli suffieit ®einig Oben. Avoir assez, etre content.
'Mese, adj. I Densus. a, um. Zicht. Epuis.
Desk, de 'unite ori, adj. I Frequens, tic, o. riftmai. Souvent.
Dean, adv. I Frequenter. saepe. aftmai. Souvent.
Des de clim'nejei, adv. I :Malmo mane, bens mane. 9Ellorgenti frith, frfir frith.
Au point du jour, de grand matin.
Desunesefi, nice. I Disunio, is, ivi, itum, nire. Zrennen. Separer, , diviser,
disunir.
Destauire. I Disunio, nis, f. Zit Bertrennung. Separation.
Detuttitti, part. I Disunitus, a, um. Bertrettitt. Separd, e. deauni.
ILDeaupwa, adj. i Superus, a, um. Zer, bit, ba0 Zbcre. Qui est au denim, qui
Pat en haut.
Pe. desupra, prepos. fi adv. I Supra, Superne. Chen, fiber, oher§alh. Par
dessua, par en haut
De suss, adj. f Supersus, supernus, a, urn. Z)ber, ber, bit, bait Dbere. Qui est
au deans, en haut
DesveleAcii, lire, o ma, etc., v. Descoperd.
Desveleseii pe o fentee. ! Feininam revel°, as, avi, atum, are. ein arauctt:
gimmcr entfuittett. Devoiler une femme.
Desvelitii, pm/ Revelatus, a, um Cgittbcdt. Deeoilr, e.
I

Deavirteseii. tire. Retorqueo, us, si, tum, quere. Retro verto, is, ti, sum, te-
I

re. 91ufbrefien. Retorquer.


Denvirtire. I Retro versio, nis. Retorsio, nis, f. Zak 2fufbrefien. Action de
reioarner.
Desvirtitil, part. I Retortus, retro versus, a, AM. 911110ebrefit. Ritourne, e
Dens v Desobicinuesrii
Denvinovalenecs, fire, pe eineva I Purgo, exeuso, disculpo, justifico, as, avi,
atum, are. Qutfttulbincit, rechtfcrtigeit. Excuser, just fier, diseulper.
Me desvinov. en. be exeuso, justinco, purgo. eicf) enticijulbtgcn. Se diseul-
I

per, s'exruser, se jastfier.


DeAvinovallite. I Exessatio, purgatio, justifientio, nis, f. Zit fintictufbicurg,
5teditfertigung. Excuse. jest :Potion, purgation.
Desvlatuvaliiii, part. I Excusatus, ',urgent; justificatus, a, um. (inti#Ibiget.
Excuse, just fie, e. diacull,d. e.
Ce se pate desvinov. adj. I Excusabilis, e. Ta43 Bit eittfOufbigen ift. Exeuseb'e.
Ce priveace In desvinov, I Exeuaatorius, a, um, adj. Bur intfcliu.bigung Obi
rig. Justificative, e.

www.dacoromanica.ro
112 Di.
Pe: Scrisore de desvinoviiiire. j Epistola exeusatoria. Zee qutfd5 tt ib is zing cbrei-
ben. Lettre justificative, e.
Illesvolti, are. me deevoltu, o ,fldre. I Evolvor, veris, evolutus sum, evolvi, ei0
entfalten. Se developer.
1111esvoltare. I Evolutio, nis, f. pie ®Ittroidefung. Ddvelloppement, m.
Desvoltatia, desrolatii, adj. I Solutes, ovolntus, explicatus, a, urn. antroideft.
Dive lope, e.
2. Illlesvoltates /a nainte, v. latelti.
Inetoravii. I Debitor, is, in. Zer edjutbiter, bet. dpibige. De'biteur.
Detorasil. ,frtnee. J Debitrix, cis, f. Zie adwlancrin. Debitrice, f.
Alletorie de bang. Debitum, i, u. yEs allonym. Alienum aes, aerie, n. zie
Dctte, j. dotes d'argent.
eciptib.
He inclatorescii, feat datorii. I Debita contraho, aes alienum contralto, is, xi,
etum, here. ecbuiben matben. Faire d,' deuce.
2. netorie, datorintil, *hi. Offieium, eii, n. Obligatio, nis, f. murals, neris,
n. Zie ediutbigtett, baS 'Amt. Charge, ,f. emploi, m. devoir, f.
1lDetoriu, bang, v. Detorafic.
Illgtorlta pcInsi in Oa I Obaeratus, a, uw. In aere alien() haerens, tie, o. Zer
itber bie )Dbren in eciptlben ftedet. Fort endette, endetti, e.
Detorin, obligatgi, indatorata, adj. I Obstrictus, obligatns, a, um. Serpflictet,
berbuttben. Oblige, e.
He Ica, adv. I Omnino, place, penitus, prorsus. ®an3, giitt3ficb, ga» 3 nub gar.
.Entierentent, totalement.
De toti felulu, adj. °antis generic, omnigenus, a, tun Meriei, afferbanb. .De
I

tout genre, de tonic forme, de gouge espece, de toute same, divers.


He trait; de folomi, adj. I Utilis, e. Salutaris, e. fruetuosus, a, um. 91111gitb.
Utile.
1. He treabig, bumi, de °mode, adj. I Humanus, probus, egregius, a, ma. praes-
tans, tie, o. (2hrlid), reittfelytffen, reblidj. Humain, honne'te, brave.
1Detunci, de attend, adv. Abi llo tempore. eeit ber Beit. De lore, depuis
I

lora.
Detunii, are, trigsnesmi. I Fu halite ico, is, ici, ictum, ieere. Zonnern. Tanner,
foudroyer, !rapper de In ,foudre. r. Triiinescii.
De una, despre o parte, adv. I Partim, una exparte. Zbeilb, eitre6 f.thea, 311m
Zbeit. En partie.
Pe: Despre o parte bine s'a inremplat. I Ex parte bene accidit. t itteS ZljeilS ift
gut gej*beit.
Totti de una, adv. I Seaver, perpetne, omni tempore. 3mnter, alle Belt, Pete.
Toujoars.
lie un'eflis, adv. I Nuper. 9leutidj. It n'y a pas longtemps.
Cells de ddunckli, adj. I Nuperus, a, um. Neuticbe. C'elui de t'autre jour.
He uncle? adj. I Cujas, tie, o, g. Zion tuannen? Mee t'anbee? D'ou? de quelle
pays?
De uncle? din ce lova? I Unde ? e quo loco? soijer. De quel lieu.
De vreme, de timpuriu, ce ae mice de vreme. I Praecox, cis, e. ariO3eitig. Pre-
cove, premature, e.
De vreme ce, adv. I Dum, ubi, quoniam, siquidem, quandoquidem. Da, Weil, in
bent, inctfien. Paisque, parceque.
1Disconie. I Diaeouatus, us, m. tae Zictfonat. Diaconal, m.
Diseoni. I Diaconus, i, in. Zer Ziaronue. Diacre, m.
Diadem*, v. Stemil.
litlamanta. I Adamas, antis, in. Zer Ziantant. Diamant, m.
De diamantti, adj. I Diamautinus, a, um. on Ziamant. De dipmant.
Ibiavolu. I Diabolus, i, daemon, is, zn. Zer Zeufef. Le diable.
DlIpacIt, v. indemendimi.

www.dacoromanica.ro
Li. 113

Li eel v. Pentru ce?


Dielmd, tlecivalii. I Decline, ae. Decuma, ae, f. Zie Se6eitbe. Dime, f. decime, f.
Dicimator, defma#1. I Decimator, is, In. Zer 8e6enbett-4intreiber. Gelid qui
decime.
Licimueeml, ire. I Deciino, as, avi, atum, are. Berienbett eintreiben. Die/trier.
°trona, laniard. I Biliosus, stomachosus, iracundus, a, inn. tbalifitcbtig, lornig.
Emporter, avec mauvaise husneur.
Lictionarin. I Dictionarium, rii. elossaritun, rii, lexicon, i, n. gorterbuO.
Dictionnaire, m.
Meta, obstesed adunare. I Comitia, ovum, n. Ditteta , ae, f. Zen lanbtag.
Cornice, assemblie generale, didte.
Dievolesce. adv. Diabolice. Teliffild). Diabotiquement.
Dievolesel. adj. I Diabolicus. a, um. Diabolique.
Xeufflic1).
nievolle, hicru red. I Male res, oi. diaholica, res, f. Zig Xenfelti. Diabierie, f.
Lilaortify and animal puturoed. Praia mnstela, ae, f. Zer XtiS, ben etlinfer=
I

rat. Putois, tn.


Diligentfi, v, Deligeantl.
Dimicattl, menunti, adj. I Frietus, a, um. Berrieben.Broyd, emie. e.
Dimicare, turd. I Friatio, nis, f. )ie Berbrb/efung. Action de tinier.
Dianicel. are. I Taro, is, trivi, tritum, terere. Frio, as, avi, atum, are eroden,
3erreiben. Brayer, denier.
DiminetA, adv. i Mane, tempos matutinum. Ter Emelt, bie artfineit. Mean,
matinee.
Aeld diminia(d, astdtli dimind(d. Hodie mane. 45eute Diorgen. Aujourd'hui,
I

ee matin.
Mane dimineta. I Crasmaue. Eftorgen arit§. Demain matin.
De diminea(a. adj I Matutinus, a. urn. Eorgentfic6. Maginot, e.
Pe: Lucru de dimineta, I Labor matutinus. Z ie ariff9arbeit. Travail maginol.
Forte de diminild, adv. Primo mane, sum tno. ZeIF frit4. Au point chi jour,
de bon matin, de grand made.
11Dinafara, prep. I Extra. 91tuer, auller6af6. Hors, hors de.
Dinainie, de dinainte. Ab ante, a fronte. lion Lorne, De Decant.
I
Geld dinainte, adj. I Primus, antiquns, a, urn. )er, bit, bag Zorbere. Le
premier.
Dinapol, din direptii. Pone, post, retro, atergo. /ion ()intett, ()intertviirte,
Derriere, apres.
Celli din vat; adj. I Posterior, rius. )er, bte bag bintere. De derriere, pos-
terieur, le dernier.
Linarin, band I Denarius, rii, In. Zer Zeiler. Denier, ut.
1)incatro, din ce parte? adv. I Uncle ? qua exparte ? Oen mannen, meffen.
D'ou? de quel endroit ? de quelle pantie ?
Lincoce, adv. I Cis, bine, hac ex parte. Ziegfeitg, non Meier eeite tier, Don
1)iefer. D'ici, de ce cold, de ce parti.
Dincolea, adv. I Illine, illa exparte. i3on britbett. De ce cold la, de la, de
cette part.
Lincoce, fi dincolo. I Hine et Mine. lion bier nub volt banner. D'une cote et
d'autre.
Lincoln. prep. I Trans. Zettben, binilber. Au dela.
Pe: Dincolo de mare a trece. I Trans mare currere. 116er bag Veer geben. Pas-
ser in Incr.
Dindereplei, v. Dinapoi.
Dinjosia, adj. I Inferus, a, um. )er, bit, bag Untere. Inferieur.
Ellnjosa, prep. seti adv. I Infra, sub, subter. Unten, tinter, Plus bat, an des-
cow de .
15

www.dacoromanica.ro
114 Do.
De dinjasii. I Ab infra, ab imo. ton lInteit berani. De demo:at.
Din /liuntrti, adj. Interns, interulus, a, urn. Compar. interior, interim, super].
I

Intimus, a, um. 3.nuer. Interieur, e.


Din cc, adv. I Ex quo, a quo. Gorant. D'ou.
Pe: Din ce timgni. I A quo tempore. Zeit tuatttt, Uott tueteErr Beit. Depuia
quand?
Dimon, &Mau, pron. I Is, ea, id. ille, ilia, illnd. Zer, bie, ba6. (r, fie, a. Ce,
cette, il, elle.
Din await, adj. I Super, a, um. Superus, a, um, e, Superior, rius. superi. super-
nus, supremus, superrimus, a, urn. Der, bie, ba4 acre, oberfte. Qui eat
en haul, d'en hang.
Din atop, sea deettpra, prep. Supra. Zinn, oberbalb. Au desalts.
I

Dinted I Dens, tis, m. Zee Balm. Dent, m.


Cu cling, adj. I Dentatus, a, urn. kieaniutt. Eclent,i e. qui a dee dente.
locird din ti, adj. I Edentulus, a, um. Babstiog. Edente, e.
Cu doi dinfi. Biclens, tis, o. BroeiatitInig. Area deux dente.
flute calumet"; Dens eaninus. Zer ,unbo:Babit. Dent de chien.
Dintaln, adj. I Primus, primaries, a, um. Primers, cipis, o. Zee, bit, bet
erfle. Premier, e.
Mantes data, adv. I Primo, primum, prima vice. (eft, Auerft, erftett6. Dabord,
an commencement.
2. Din inceputti, adv. I Initio , ab initio, principio. Miffing, aufthigticb , jape.
Gum de supra.
dintutti. Denticulus, i, m. Za6 3iibutben. Un petit dent.
D'intre, prepos. I De, ex, inter. ilue, bon, tinter. D'entre.
Pe: Care d'fnte volt I Quilt ex vobis, s64 quis inter vos, quis veqtrum ? tdeici)er
Don %lid)? Qui d'entre voua R . .
Hintru, prepoe. E, ex, de. Viu0, DOH. De.
Dipla cetera, tridrci, T. Cetera.
ipio, ilia'''. I Dies, ei, f. m. Lux, cis, 1. Zer tag. Jour, m.
A dda fli. Postridie, postern die. Zen ntid9ften tag. Le letulenutin.
Timpu de dal file. I Biduum tempns. 3eit bon mei Zugen. L'avace de
deux jours.
Timpis de trei, de patru flute. I Triduum, quatriduum. ,3eit bon brei ober Don
tier tagen. L'eapace, de trois joura.
De jour en jour.
Din flu in flu. I In singulos dies. .:Bott rage 3u Zug.
pioa fi noptea. I Noctes atque dies. Dies noctesque. Diu noctuque. tag
unb 9"tact. Jour et nuit.
fi frumdsd cu *Ore. I Dies illustris. !gin fierier tag. Jour &laird.
n ante de ]lid. I Ante lucio, ante luco, ante di lueulo. .tBor tage&utbrucb.
Avant le point du jour.
Jumetate de tli. I Semi dies. lin bather tng. Demi jour.
l'plorile. I Aurora, ae, f. Zit Vorgrurble. Attrore, f.
Diploma. I Diploma, tis, n. Zag Ziplom. Diplome, .f.
Diregatorie, v. Dotorie, often's'.
Diregere. Refectio, reparatio, nis, 1. Zit 93erbefferuitg. Reparation, f.
I

Direga, gere, ce a fostu etricata. Reparo, as, avi, atum, are. Reficio, is, feci,
fectum, ficere. Reparer.
WuCbeff ern.
Diregatoriu, amploiata, lista. Officialis, ie. Superior, is, m. Munere fungens,
I

tis, o. Zer Vbere, Zorgefetge, bet Q3eamte. Superieur, intendant. in. employe.
Direptate, v. dreptate.
Direptik, cadintii. Jus, ris. Justum, I, n. tae 9tec4t. Drat, m. Justice, f.
I

Adv., cu direptu. I Jure. ailiffig, mit ate*. Equitable, raiaonnable.


Direptatc, adeverd. I Justitia, ae. Aequitas, tis, f. )ie @crecbgfiteit, bie
*Might,. Egnitcr, veritct.

www.dacoromanica.ro
Do. 115

Pe: Facti direptd cuiva. I Justitiam cuipiam administro, as, avi, atom, are.
2entanbent @crecfnigfeit mieberfafgen laffen. Faire justice lt quelqu'un.
Direpta, oblu, sale, baston, etc. adj. I Rectus, directus, a, um. eherabc. Di-
rect, e. droit, e.
Direpta, adeveratd, adj. I Verus, certus, sequus, justus, a, um. Babe, 0E1144
Mafghaftig. Vrai, just, certain, e.
Direpta, adv. I Recta, directs. iZerabe. Directement.
Direptd, adeveratd, adv. Vere, recta, genuine. Taafg, rudglitt ,
I roirflid).
V7 aiment, aincerement.
Pe: Spurni lucru direptd, ad,etiiatd. I Revere dico. 31:1) rage N aufridgig ober
mirtticf).
Direptit fn inimd. I Recte in ipsnm cor. (SSerabe ille g)tra. Justement datte
is cceur.
Discipline, v. °rend/data.
Disoordie, v. Ne invoire.
Disc*, taterti. I Discus, i, in. Patella, ae, f. Zer Streit, sin Zelierdjen. Die-
qUe
Disputa. I Disputatio, disceptatio, nis, f. Zer etreit. La dispute.
Dispu.te, me disputii, are. I Disputo, as, avi, atom, are. etreiten, miberfpredien.
Disputer, as disputer.
Divan* de judicatd. I Judicium, cii. Tribunal, is, n. Senatus, magietratus, us,
m. Zee igerittt, ber Tat4, ber Nu1nerriu41. Tribunal, actual, jugement, m.
Pe: Boerii de divang4 I Consiliarius, ii, m. Zer Nati). Committer, m.
D6A, a clod.. I Secunda, ae, f. `die Streit& Seconds, deuxieme.
A dda Orel, adv. I Secundo, secunda vice, secundum. Sum atroeiten %Rale.
tine seconds foie, de nouveau.
Doa. I Duse, arum. Bttiei. Deux.
Doll. Mile. I Biduum. BtDel gage. Deux jours.
De dod Bile. 13iduus, a, um. Brueittigig. De deux jours.
I

De ddil Zuni. Bimestris, is, e. Broeimonatli. De deux mois.


1

Cu ddci lege. Bi color, is. Bmeifiirbig. De deux couleur&


I

Cu dad lege, fillarnicti, v. Fdgarnicd.


Cw ddd carne. I Bicornis, e, adj. Bn3eibornig. Qui a deux cornea.
Cu did forme, tipuri. I Biformis, e. Broeifiirmig. Qui a deux formes.
Cw doa frunti. I Bifrons, tis. Stveiftirniq. Qui a deux fronts.
D6A fled. I Viginti. Bmanaig. Vingt.
A dda de,cile. I Vicesimus, vigesimus, a, um. Broamigite. Viagtame.
De did deci de ori: I Vicies, vigesies, adv. Bmatt3igmal. Vingtfois.
Doa mii. I Duo millia. Btnei Zaufenb. Deux miller.
De &id mi Sc ori. Bis millies. Brueitaufenbmal. Deux mills foie.
I

Dóá milluri. I Duo miliaria. 3ivei Erteiten. Deux mulles, deux milliaire.9.
D6a err, de add on I Bis. Btinimal. Deux lois.
D6A spre pee. I Duodecim. Smolf. Douze.
De dda spre deco ori. I Duo decies. Strobffutal. Douze foul.
A doi spre deselect. Duodecimus, a, um. Stroblfte. Dottziem, e.
I

D6#. spre dece intl. I Duodenae. Btuiiffe 3.,firer. Par douze.


DIM side.] Ducenti, ae, a. Broeilmnbert. Deux cents.
Dóá sute infi. I Duceni, ae, a. Broelinmbert `*firer. Deux cents individus.
bóá sute ori, de ddd eute ori.J Ducenties. Broeibunbettntai. Deux cent foie.
Doba, lob& I Tympanum, i, n. Zie VI:unmet. Tambour, m.
Batd doba. I Tympanum pulso, as, avi, atom, are. Zie Trammel frVagen.
Battre is tambour.
Dobasa, dobofertl. I Tympanists, tympanotriba, ae, m. Zer Zrommeffditager.
Celui qui joue du tambour.

www.dacoromanica.ro
116 Do.
DobsindA, caftiga. I Lncrum, i, n. quaestus, us, In. acquisitio, nis, f. Zer eiSe:
tnintt, 13rt*t. Gain, profit m.
DobAndescit, dire. I Lucror, aria, atus sum, ari. obtineo, es, rti, tentum, nere.
adipiscor, sceris, adeptus sum, adipisci. nanciscor, eerie, nactus sum, nancisci.
Sortior, tins, titus sum, tiri potior, tins, titus sum, tiri. adquiro-seu-acquiro,
is, acquistivi, situm, acquirere. 03eminnen, befammh, efiraften, erfannett. Obte-
nir, gagner, acquerir.
DobAndire. I Acceptio, adeptio, acquisitio, nis, f, Zee WrIattgen, Zefommen,
Wrfoiten. Acquisition, f. action d'acquerir.
IlobAnditA, part. I Acquisitus, adeptus, obtentus, a, urn. Wriangt, ertoorben.
Gagne, e. acquis, e.
Dobitocesce, adv. I Brutaliter, more pecudum. 93tebift1), ZlYerild). I is ',w-
eave des bites.
Dobitocesci, adj. I Brutalis, e. belluinus, pecuinus, a, um. Zieltifcf), SEIjierifdt.
De bêtea.
Dobitocie, brutalitate. I Brutalitas, bestialitas, tis, f. Zie 18iebifthe ober tbierie
fdje girt. Brutaliti, f.
DobitocA, animal. Animal, is. animans, tis, n.
1 Za0 Zfjier, bee WefdYinf. A-
nimal, in. bete, f.
2. Animal, dobitocii us cuAntatoril. I Brntum, i, n. bestia, ae, f. animal irratio-
nale, peens, die, f. pecus, cons, n. Zee 23ieb, bag Viler. Animal, bete, f.
Dobortl, rice. prime din pomma, etc. I Dejicio, is, jeci, jectum, dejicere. Decu-
tio, is, easel, cussum, cutere. berunterfd)lagen. Abattre en eecuant, on en
frappant.
Document*. I Dotumentum, i, n. Za0 2,3entei0ftild. Document, m.
Doftoreecfi, lecueeca, tamadueecii pe . Curo, as, avi, atom, are. Medeor,
I

eris, deli. Medico, as, are. Medicor, aria, eras sum, ari. f)eifen, (quiver.
Guerir, remedier.
Doftorie, sciin(a doftorii. I Medicine, an. Medics ars, tis, f. Zit Viraneifuntl.
Medicine, e.
Doftorie, team. I Medicamentum, i. Medicamen, finis, n. Iledicina, ae, f. Die
Wranei, Ilebiain. Medicament, reneede, m.
Doftor, doctor, I Mediens, ci, m. )er 91r3t, bet Zottot. Medecin, m.
Doftor de ochi. I Medirus ocularius, i, m. )er 2Cugenrar3t. Oculist, nt.
Doftor de vite. Medicus veterinarius, ii, m.
I Zet 93iefi-9(t3t. Vittlrinaire, 'o.
midecin viterinaire.
Dag& doge. I Doge, ae, Lamina, ae. Assis, is, 1. assula doliaris, tabula doliaris.
Zie taube, bie atbaube. Douce, planche de tonneau.
Dogarie J Deliarii officina, se, f. )e8 43inber0 Serfrtatt. Boutique du tonnelier.
Dogarie, arta de doyariu. I Doliaria ars tis, f. v. Butarie.
Dogaria. Dogarius, rii, doliarius, rii, m. Zer 93iittner. Tonnelier.
Dogma, a credintii. I Dogma, tis, a. Zie 2ehre, Woebot bee 03fauben0-91rtifei.
Borne, f.
Dogmatic* adj. I Dogmaticus, a, urn. golilbegtithbet. Dogmatique.
Dogma, incheeturii a credinlii. Articulus fidei. I Ofaubett0:11rtifei. Article de
foie. croyance, f.
Dogmatics, invalatura. teologie, dogniat. I Theologia dogmatica, ae. Zie Man-
bettez.2ebre. Dogmatique, f.
Dogoresca, rire. Inca? clued la foe& I Torreo, es, ui, tostum, torrere. Torrido
as, are. fl26ften, braten, barren. Faire griller, rotir, cuire, brdler, etc.
Dog*, de scandal a. I Asserculus, i, m. Za0 93rettdien. Petit morcean de planche.
Dogeneectl, v. dofenesca.
Dol. I Duo. Btoei. Deux.
Cate doe'. I Bini. 3mei unb 31roei. Deux et deux.
Doi ani. I Biennium. 3tuei aahr. Espace de deuce ane.

www.dacoromanica.ro
Do. 117

De dof ant, adj. I Bimus, bimulvs, a, urn. 311,601)1'4f. De deux ans.


De dai coil. Bicubitalis, e. Btneieltig. De deux coudies,
I

De dor punt': Bilibris. e. I


Pesant deux Mmes.
Cu da ding. I Bidens, tie, o. 3troei3ii§nig. Avec deux dents.
Doled, &Idea, v. Deldaccl.
Dolosa, adj. I Desiderio ardens, o. Eelinfltd)tig. Desireux, ease.
2. Mama, obidosti. I Compatiens, tie, misericors, die, a. Tititleibig. Compaeistant,
e. misericordieux, ease.
Done aid doile, adj. I Secundus, a, um. Zer smeite. Deuxihne.
Doisprecleee. I Duodecim. Btnblfe. Douze.
Doispreilleee infl. I Duo deni. Bmotfe 3§rer. Douze.
Dotspreilleeele, alas doiapr. I Duo decimus, a, urn. Zer 8Molfte. Doureme.
Domentien, adj., de easel. j Domestieus, a, um. Familiaris, a. ,t4tingich,Ocutt=
enon. Domeatique.
Domeetieu, servo'. I Servus, i. Domeeticus, ci, m. Zer )iener, ber STnedjt.
Domestique, valet, serviteur.
"'omen*, dominiti. I Dominium, ii, n. Zie .Derrftf)aft. Domains.
Domne. f Domina, ae, f. Domna, ae, Zie Runt, bie tlerrittn. Dame, matt-
Erase, f.
Domnesee, adv. I Dmninaliter, more dominorum. .f)erriIA, terrftaftrieb. En
seigneur.
Domnesee, adj. I Dominalis, e. Berilis, e. ,f)erricfmftlidy. Seigiieureux.
Domnesee, mire, v. a. preale cineea. I Dominor, aris, atns sum, ari. Impero.
as, avi, atom, are, guberno, etc. *errgen. Daminer, regner.
Domnie. I Dorninatio, nis, f. Dominium, nil, n. Zit ftertfa)aft. Domination,./:
Domniqdra. I Domicella, ae, f. Zag rtiulein. Dhnoiselle, f.
Domnilorit. Domicellus,
I t, m. Zer lunge .err. feline seigneure.
Domnitorin. I Dominator, is, m. Dominant, tie, o. Zer errfcber, ber Oebieter.
Maitre qui domino.
Domani'. I Dominus, i. Domnus, i, in. Zer Derr. Seigneur.
2. Domnd, et seiPintl. I Dominus, hems, i. Possessor, is, m. Zer gterr, eebieter,
23efiner. Passesseur. V. Stipinitorti.
Domoleseti, v. Alinti.
Domole, ling, adj. I Lenis, e. Mitis, e. Lentils, mansvetus, a, um. eanft,
fadA, leife, OIL Doux, calme, lent, e.
Hameln, lin* ads. I Leniter, lente, pedetentitn. mansvete. Eanft, fadfte, !cite.
Doucement, tenement.
Donita, cofci. I Cnligna, diota, ae, f. Zat3E2affergefd)ier. Vaisseau pour r eau, m.
Dope. I Obturaculum, i, n. Embolus, i, m. Zer Stilpfel. Piston, bouchon, en.
DOrgi, pdte ea, adv. I Fors, forsan, forsitan, forte, fortassis, fortasse. 4'lbron,
bieffeicht. Peut etre.
Doreseti, rire, v. a. I Desidero, as, avi, Mum, are. eid) fawn. Disirer, sou-
halter.
Dorire, d,orinta, dorii. I Desideratio, nis, f. Desiderium, ii, n. Za4 ettpten,
bie Eefmfucht. Ddsire, m.
Doriti, part. I Desideratus, exoptatns, a, urn. (rfei)nt, ertnilnfdit. Desire, e.
Doritoriu. Desiderator, Cupitor, is, m. Zer eeEntlitdnige. Celui qui desire.
I

De doritti, adj. I Desiderabilis , e. 9.13linfdyngtnert, erfe§nentinntrbig. Desi-


derable, regretable.
Dormire. I Dormitio, nis, f. Jag Ettrafett. Sommeil, m.
Dormitare. f Dormitatio, nis, f. Obdormiseentia, ae. Zae Erbiumniern. Som.
mil, envie de dormir.
Poftel de dormitd, v. Mi soma&
Dormitese, are. I Dormito, abdormito, as, avi, atom, are. ectfluntmertt,
rig frill. 8' esidormir, avoir envie de dormir.

www.dacoromanica.ro
118 Do.
Dormit, mire, v. n. Dormio, is, ivi, item, ire.
I etfjlafen. Dormir.
De darning, ads. I Dormitorius, a. urn. Bum 641afen gefjtirig. Ou l'on dart,
chambre h touche.
Pe: Casa de dormitfi. p Dormitorium cnbiculum. Dag echInf3immer. Chambre
toucher, I
dortoir, m,
Dorobanta, v. (I ornicu.
Dosenescn, dogenescg, fire. I Hortor, adhortor, cohortor, aris, atus- sum, ari.
Moneo, commoneo, admoneo, es, ni, nitam, nere. Mahnen, ermarmen. Ex-
horter, eonseiller.
Dolenire, domnii. Hortatio, adhortatio, cohortatio, commonitio, nis, f. her.
tatus, monitus, ns. m. adhortamen, minis, n. Die rtttal)nung. Exhortation, f.
Dosenitorlu. I Hortator, cohortator, adhortator, exhortator, admonitor, moni-
tor, commonitor, is, tn. Der rntalmer. Qui exhorte.
Dogenitit, part. I Hortattts, adhortatus, monitus, admonitus, a, um. IZratah-
net. Exhorter, comae, e.
Dospela. I Fermentum, i, n. Der Zeig, bit 13hlifjrung. Fermentation, levain.
Dospesca, Aire, v. a. I Ferment°, as, avi, atom, are. einfiluertt. Fermenter.
Dospitit, part. I Fermentatus, a, um. Temente, e.
®efiittert.
Pe: pdne damn& I Penis fermentatus. Oefintertet Zrob. Pain ferment(.
Dostina, dosedie una deli, etc I Poetics pars montis. Der Vergriirfen. La
partie derrare, le dos.
Dos*, spate. I Dorsum, tergum, i, tt. Der 21ilden. Dos, m.
Dovada. I Argumentum, i, n. ratio, nis, cause, ae. f. Der Zoom. Preuve,
argument, tn.
Dovedesca, dire. I Firmo, probe, comprobo, demonstro, as, avi, atum, are.
Zetneifen, Befttitigen, befraftigen. Prouver, tenwigner, demontrer, conformer.
Dovedire, intarire, aretare. I Probatio, comprobatio, demonstratio, nis, f. Zie
Zetneifung, Y8eflatigung. Confirmation, j.
Doveditii, *adrift-4, part. I Probatus, qomprobatus, firmetus, demonstratus, a,
urn. Zetnieren, befrtiftigt, betra4rt. Eprotad, confirmd, e.
Dovleei bastang, curcubetg. I Cucurbita, ae, f. Der Rtirbi1. Courge, citrouille, f.
Drama, v. Diavolii.
Drachma, dramii. I Drachma. ae, f. Cuintlein. Drachme.
2. Drachma; bang. I Drachma, ae, f. Die Dracipne. Drachme, monnai.
Drantuescil, ire. I Drachmis trntino, as, are. drachmis penso, as, etc. Mit
ben Cuintein tntigen. Peter, balancer avec les drachmae.
Dramniti. I Drachmis pensatns, a. um. nit ben Cuinteln getnogett. Peed,
balance, e.
Drepta, mans direpta. Dextra, ae. Manus dextra, f. Die rette .anb. La
main droite.
Drepta aceea, pentru a,ceea. adv. I Hee, idcirco, ea de cause, propterea. Defi:
Pour cela, h cause de cela.
tnegen, befifun.
Dreptarlu, linie. Regula, ae. Amussis, is, f. Die 9tictfcnur, ber illaafirtab.
Ligne, mesure, cordeau, eguerre.
Dreptate. I Justitia, ae. A equitas, tis, Die 133erechtigreit. Justice, eguite.
f.
Dreptu, jug. I Juts, ris, n. Le droit. (v. ri direptg).
DaS 9tedjt.
Drop*, grunzg, bucatg, de care, etc. I Glomus, eris. Fragmentum, i, n. gleba, ae.
f. Die ettid, ber altimpen. Fragment, motte de ad.
Dromedariu, dobitocd. i Dromedarius, rii, rn. Cain Dromebar. Droma.
daire, m.
Dropie o pasere. j Tarda, ae. Otis, dis, f. Der rrnpp, bie Drove. Outarde.
JOropica, v. Bag de ape.
Drojdii. I Fex, feces, um, pl. Faex, cis. crassamentum, i, n. Die ,befen, Lie.
De drojdii, adj. I Faecatus, a, urn. .N,,5ent. De lie de mare.

www.dacoromanica.ro
111u. 119

Pe: liathiti de cfrojdii. Crematum faeeattun


I )er Pngerbrauuttoeitt, bet' .t.efett
branttoeiti. Eau de vie fait de mare de raisins.
Drojdios*, cu drojefii, adj. Faecinus, faeculentus, faecosns, a, um. rpefig.
I

Pleine de lie, avec de lie, de mare.


.Drotek, tells, fire de metals. I Filtun metalicum, i, n. Zee Zrobt. de fer, in.
Drusnarlu, calatoni. p Viator, itinerator, is, in. ,'Der Retfenbe. Voyageur.
Drum*. I Via, se, f. iter, itineris, n. Zer Veg, bit Stroffe. Chemin, in. rou-
te, voie, f.
Drum*, biituta, untblatti. I Via trita, iter tritum, Ter Rebalpite 4.0eg, bit _.7,traffe.
Chemin, voie battle.
Drum*, de Idrrii. I Via publics, tte, t. Via regia. Zie 2anbitraffe. Grand
chemin, grande route, vole publigne.
Vestiment, haiva de drunni. I \ estis 1 lath-a. Tai, *eijetleib. Plement pour
le voyage.
laubencia, argeiseecti peii, etc., N tydeelfrii, lillnicesca.
Dube, plod* de haine, v. Pia.
Duegi, ducere, *care. I Abitus, discessus, abscessus, us, tn. Zas 1.geggeben.
Depart, M. retraite.
Pe: Mi gfitescii de dual. I Paro abire. aortgeheit. .3(t bcreite mid) bent Sort
gebeit. Je me prepared partir.
Ducaltora, care duce ceva. I Ductor, gestator, is, m. Zer aiirget Porteur, ease.
Duck, cere, v. a. I Duco, deduco, is, dull, ductum, ducere. &Igen. Conduire,
Miler, transporter
Duca afar& I Educe, is, etc. kiiitau{itiOren. Metter hors.
Duca de undeva. I Abdnco. Segfitbreu. Emmener de. .
Ducal de ceea alai parte. I Transfero, transporto. inilber trageu. Trans-
porter.
Duca pe cineva in lanntru. I Induct), introduco. tquein fitbrem Introduire,
faire entre.
Duca inapoi. I Reduco. Burk! fidget' Bamener.
Duca la o hilts. I Conduco. 3uiomeu filbreit. Conclave.
Ducti cu cant. I Veho, is, voxi, vectuni, vehere. Gero, is, gessi, gestalt', ge-
rere. ailfgett. Voiturer. Vellt allele. Can't, porta.
IT. Recipr. Me duci. Ea, is, ivi, item, ire. Abe°, is, etc. Diseedo, is, ceessi,
I

cessum, cedere. Oebeit. .le m'eu Vai8.


Date intreba'it to drumulu ten. Abi teas S ias. Alder, te. ge(je beinei4 Segt,
path bicb. Ira t'en
Dud*, frligariu. I Mortis, i, t. Zer illiattlbeerbaunt. MUlier, 711.
Duduitl, gonesca de la mine. I Abigo, is, abegi, abactum, abigere. Pello, is,
pepuli, pulsum, pellere. actgett, oerjagelt. Chasser, repousser.
Duda, frays. Merlin, i, n. Zie Noulbeere. Mire, f.
Duel*, v. Bala:ie.
Duhowniceaci, adj. I Spiritualis, e. Oeiftlid). Spirituel, e.
Dulsowniel, cure ispovaduesce. I Sacerdos spiritnnlis. Ter *+eitfit R3ater. Con-
fesseur, "Are spirituel.
Dash*, spirits. Spiritus, us, m. Ter Obeift. Esprit, m.
I

Dula* aantei. I Spiritus sauctus, i, tn. Per betfige @tilt. Le saint esprit.
Duhvi necaratti. Spiritus nuptial, spirit's mains. Zer bige (33eift. L'esprit
malin, m.
Duleele, iii de duke. I Dies carnarius. Zer aleifd)tag. Jour gra*, m.
Hulce, adj. I Dulcis, e. Svavis, e. etip. Doux, dome. suave.
Dulcet& Dulcitas, tis. Dulcedo, iuis. Dulcitudo, finis. Sualitts, tis. Suavitu
do, dinis, f. Dulcor, is, m. )ie etiBigfeit. Douceur, f.
Duleli, dulcigti , adj. I Sub dulcis, e. Silf3firb. Donceatre.
Duleutd, adj. I Dulciculus, a, urn. Silpicb. Tin peu &tux.

www.dacoromanica.ro
120 Doe.
Humbraval, peAure frunuisti. I Saltus, us, m. Sylva, ae, f. (gut japiner 8afb.
Bois, foret, bosquet, ombragec.
Iburabrawnirfi, o plant& I Melysphilinn, i, n. Zit Balbuteliffe. Melissa, f.
Ilumeresci, dumerire. v. intblanfiescit.
Dumerire. I Domatio, cicuratio, nis, f. Zit teatifyoutan, Doe Vtadhinen. Ap-
privoisenter t, tn.
Huminees. I Dies Domini, Dies Doutinicus, i, m. Zer Sontag. Dimanche.
De Dunaineca, adj. Dominicans, e. aolintagig. De Dimanche.
Pe: Predica, cazania de Duminica. I Condo dominicalis. Zit ('ontage:Vrebigt.
Sermon du Dimanche
Dumnecteeare, adv. I Divine. (SSottiid). D' une manibre divine.
Humnecleescii. adj. I Divus, divinus, alum. Oiitttici). Divine.
Dumueileire. I Divinitas, tis, f. Numen, minis, n. Deltas, tie, f. Zit tVottrieit.
Divinitd, f.
Humueqleita. I Den. ae. Diva, ae, 1. Zie gottiit. Deese, 1:
Dumnettei. Deus, i, m. @on. Dieu, nt.
.b creased Dumnefleit. I Avertat Deus. @oft bemabre. Puissent lea dieux di-
tourner de . .
Cu ajutoriulit lui D. I Del anxilio. Deo, juvante. D2it 03ottee Oittfe. Avec
taissance de Dien.
Numai D. scie. I Bolus Deus novit. Nett often' tueiji ee. Settlement Dieu le
sail.
Teigeidaitoriu lui D. I Athens, i, ut. Gilt Qottiofer, lbottettitinoner. AMA, m.
2. Dumneilets strain, idol& I Deus tictus, m. Idolum, i, n. Ier 060e. Idole.
Humnets. I Dominatio tua. eie. Votre seigneurie.
Huneres. I Danubius, ii. m. Zit Zonau. Danube.
De dunare, adj. I Danubialis, e. Danubianus, a, um.
Pe: Apel de dundre. Aqua danubiana. Zee Zonattrauffee. Eau danubiene.
Ouargla, ntuchie a cutitului, etc. I Doraum cultri. `.seer alleffertilden. Dos du
couteau, m.
Dungd, o brazdoi mai redicatci. I Sulcus, i, m. (Zinc erf)aberte Rut*. Sillon.
Dupla, prep. I Post, a, ab. *ad). Apres.
Pe: daps mcYte. I Post mortem. Itot4 bent Zobe. Apres in molt.
Dupat preinclu. I A praudiis. %ad) bem Eittageeljen. Apres diner.
2. Dupl. I Pro, juxta, secuudum.
Pe: dupes. merilit. I Juxta meritum, pro diguitate. Wadi 8erbienft. Scion le
mdrite.
Dupd socotela mea. I Mea opinione, )2nd) twitter Sliteirtung. Salon mon opiz
nion, salon mon avis.
/Pupa aceea, ado. I Postea, bun, dein, deinde, post hoc. 91ad)bem, §ernad). En -
suite, pubs, aprbs, plus ensuite.
'Pupa aceasta, adv. I Post hac, post hoc. )last) biejem, fiierntui). Ensuite, dans
in suite, clAormais.
Dupe o luta, necontenitti, adv. I Continuo. nod) ein (tuber. Incontinent.
Davit ce, adv. I Post quam, postea quam, cum, ubi. 91nchbent. Apres qua.
Dupa cum, adv. j Prout, prouti, quarnadmodnm. 910d)bem, jotnie. Comma. De
merne qua, salon qua.
Duraeacti, durigt, dais d'a darn ea ceva rotundi, etc. Volvo, is, vi, volu-
tum, vere. Rugetn, malign, rotten. Render, enrouler.
Durduearal, ire, turn-4. tress:mesa, face agornetti. I Crepo, as, avi, atom, are,
persono, as, ui, are. Tono, intone, as, ui, are. Zonnern, frodyn. Toner, fair
grand bruit.
DurduiturA. I Tonitrus, us. erepitus, us, m, fragor, is, in. Zoe Zonnerti, era:
d)en. Tonnerre. TA.
Durere. I Dninr, is, m. 10er l'^dmrera. Doulent., to.

www.dacoromanica.ro
Eg. 121

Mi durere, am durere de ceva I Do leo, es, Dui, litum, lere. Aegre fero, fere,
tali, latum, ferre. Veib rein, Fcib tragen. Etre affliyd, plaindre, ae father.
Durere de capii. I Dolor capitis. Zer Siopficfpuerb bn@ Roprnieb. Mal de tete, m.
Durere de din(i, I Dolor de»tium, m. Odontolgia, ae, f. Zie Babnidpueram.
Mal aux dents, m.
Durere de gtti. I Angina, ae, f. Cynanclie, es, f, faucium dolor, is, in. Za4
.afdluefa. Esquinancie, mil tie cou, nz. anyine.
Durere de ininui. Cardialgia, ae. f. cordis dolor, is, in. Zae Sjerpue(). Mal
I

au coeur
Adc. Durerosii, cu durere. I Do lenter. C.'"cfpiterifid), idniterifift. Avec douleur.
Durere de °chi I Dolor oculortun. Zir 911igeujcipnerAen. Mal aux yeux.
Durere de fele. I Lumbago, iniv, f. dolor ischiadiens, in. Za4 .11ftmelje. Fair
blase de reins.
Durere de urechi. j Otalgia, ae. Dolor auritn. Aurieularius dolor. Zer Zr)ren::
gong, Digenicipteq, ZOreniuely. Mal d'oreille.
Dureros, adj. en dureri. I Dolorosus, a. um. SdnnerOaft. Douloureur, ease.
nasal, plecata. j Profectus, discessns, a, um. &men. t Parti.
DusA, ducere. I Abitus, discessus, us, m. Discessio, 1114, f. Zne 933eggetjeit, fort=
gef)ett, ber Wbga»g. Depart, nt.

E.
Ea, aia, aceea, fa, pron., sea adjective, demonstr. I Ea, illa, is. tie, biefe. Elle,
celle, cette, celui la.
Eclesiarclaii, al). j Ecclesiarcha, ae, in. Rirdyn::93orfteber. Chef de l'eglise.
Eclesia, bisericci j Ecclesia, ae, f. Zie Stir*. Eon, f.
Eclesia, mofia, fundedii unef bisericf. j Fondue ecclesiasticus, i, m. Stir*itgitt.
La proprieter, le donzaine ou le been ecelesiastique.
Economisescal, v. Pdetrezii.
Economil, pa'strcitorii, adj. I Parcus, attentus, restrictns, a, urn. Parcens, tie, o.
Frugi, indeclin. Tenax, cis, o. epariam, fdpnenb. Manager, dconome.
Economia, la calugarz, ingmjitor pentru a le max, etc. I Oeconoinus, i, m.
Zer .c?aufifiafter. Econome d'un convent, dune e'glise, etc.
Economie, peistrare, v Pcistrare.
Economie, (inerea in Luna stare a lucrur. easel;etc. j Oeconomia, ae, f. Zit
Economie, ordre, disposition.
S-xtudylftnitg.
Edemaa, rafula j Edemus, paradisus, i, m. ZaS 13arabie& Paradis, m.
Ede, pufu de caprd. j Haednla, ae, f. Za6 Bicffeitt. Piquet, la petite de la
carve.
Edera, planed. j Hedera, ae, f. Witte Stet Sittbfraut. Lieive, f.
Ed* pulu de caprd. Hcedus, haedulus, i, in. Za4 Bidefeljen. Cabri, chlereau.
I

Eftinescii, fire, scads"; pretulii. j Deprecio, as, are. Precium diminuo, is, ui,
nutum, nuere. Zeit 13reiq ipratifeben. Depricier, diminuer la valeur tie.. .
Me eftinesca, deviii la pre(d mai josii. I Vili pretio venio, is, veni, ventutn,
venire. Pretio minuor, eris, minutes sum, minui. o1jifeil luerbett. Devenir
lz vie 'mix, a bas prix.
Eftinatate. j Vilitas, tis, f. )ie Sofificiffieit. Bon marchd, f. h bas prix.
Eftina, adj. I Ville, e. Levis precii. Vo'Vfcif. A bon marchd
Egoism:, amore proprig. I Amor sui. Amor proprius. Zie igentiebe, bie
eaftjudit. Eyoisme amour exaydrd de soi meme.
Egoista-a. I Sese diligens Sese amans, tis Zer eetb(iMi)tige. Egoiste. qui a de
Pdgoisme.

1G

www.dacoromanica.ro
122 Er.
Egnmenfi, Abe. I Abbas, tis. Prtepositus, ti. Superior, is, in. Zer 2tbt, ber
13rob ft. Abbe, an.
Egumenesca, adj. I Abbaticus, a, urn. %Gni). Abbatigue.
Ella, pron. peraonalii, I Il le, g, illius, Pr. IL
Elefantii. Elephas, antis, m. Zer ientiant. Elephant, m.
I

Nasu elefantului. I Proboscis, cidis, f. )er aiepinttettlitiffel. Trompe d'ele


pliant, in.
OA de elefantii. I Ebur, ebor, is, n. Zag qfpliettbein. Ivoire, m.
De osil de elefantii, adj. I Eburneus, a, urn. Elephantinus, a, um. ( (Oen=
bcincrn. D'ivuire.
Elementarlii, adj. I Elementarius, a, um. fententarifri). Elementaire.
Elementarlgt, ce fine de litere, etc. I Elementarius, a, um. Jer Thtflinger,
ber nod) mit Zu Ociben umgehet. Qui en est Is l'alphabet.
Pe: Copilii care invalci la litere. I Puer elementarius. qiu grub meldieq bte
Suclgiaben erft lernet. Enfant elementaire.
Elinesce, adv. I Helenice, more helenico. Helenistice. ®rierf)ifdr. Ea grecque.
Elinescii, adj. I Graecus, helenicus, helenisticus, a, um. (3tied)ifci). Grecgue.
ElInit, grecii. I Graecus, ci, m. Graius, i. Zer 05rie*. Grec.
Epa. Equa, ae, f. Cabala, ae. Zie etutte. Jument, f.
I

Eparchle. I Districtus, us, m. Zer Ocala District, m.


Eparchia, unui Episcopzi. Ecclesiastica dioecesis, is, f. ZCr
I feintenfpren gel.
Paroisse, evecher, f.
Eparchia, unui protopopti. Districtus archidiaconalis. Archidiaconatus, us,
I

m. Zer Sesift dug aroriefterg. Le district d'un archipretre. archidiaco-


nat, m.
Epatratirui. I Presbiterialis stola, ae, f. din 3rieflerlidjeg Sticib. Robe de
pi etre.
Epe la resboiulii de lessuizi. I Insilia, rum, n. pl. )ie auRtritte im 1eberftu4t.
Pedalea des tisaerands.
Episcopesci, adj. I Episcopalis, e. R3ifd)iifficb. Episcopal, d'evggue.
Episcopie. I Episcopatus, us, m. Zag SiVimtn. Eveche, m.
Episcop*. I Episcopus, i, m. Praesul, is. Artistes, titis. Vicfpf. Evegue.
Episcopesce, adv. I Episcopaliter, more episcopali. SifiVif(id). En evggue.
Epistatfi, pe poligie. I Denunciator, is, m. Zer 9Ingeber. Agent de police.
Epistola, scrizafre. I Epistola, ae. Literae, arum, f. Zer Qjrief. Epitre, yttes.
EpIstolarifi, carte de epistole.4 Epistolarium, rii, n. (in .Zriefbuc4. Episto-
laire, m.
Epitallek, acrisdre pe unti mormintii. I Epitaphium, ii, n. Zia 03rabierift. Epi-
taphe, m.
Epitropfi, tutorii. I Curator, tutor, tastamenti executor, is, m. Zer SS ormunb.
Tuteur, gardien, curateur, protecteur, regiaseur, nr.
Erb* de pufcci, v. Pram', pulvere.
Erb*. I Herbs, ae, f. Gramen, minis, n. 03rag. Hebe, f.
De drba, adj. I Gramineus, a, urn. Son @M. D'herbe. (Ca drba).
Pe: Foliate de irbli verde. I Cespes gramineus. Qoriiner Waiett. Gazon, convert
de gazon.
E'rbA cetci, isms, V. hug crild.
Erba ferrelorii. I Buphonus, i , n. Buplitalmum, i. Zag aberfrant. Oeil de
boeuf, plante.
trba, tatina. I Symphylum, i, n. Zer 2Batbottr3. Grande consoude, plante.
igrbsli mare. I Inula, ae, f. Zag Oefenenfraut. Autiee, f. plante.
Erba feipeluf. f Serpentaria, ae, f. Zie SOlangentrourol. Plante utile contre la
morsure des emperor. seipentaire, serpentine.
Erbosi, adj. I Herbosus, herbidus, graminosus, a, urn. I13raf4t, bat (kae.
Hth beux, euse, plain. d'herbe.

www.dacoromanica.ro
Ex. 123

Erbo les*, mg facia erboad. f Herbage°, herbesco, is, scere. Strout gerborbringen.
Pouaaer de l'herbe.
De &bd. animate care paws orb& f Herbaticus, a, um. Herbatica animalia.
ebraofregenbe Zgiere. Animaux herbivores. betas herbivores.
Erbilfera, erbutel. Herbula, ae, f. gteina brad. Petite herbe.
Eres*, rea credinfd. f Haeresis, is f, Zie Ste4erei. Hdresie, f.
Eretic*. Haereticus, ci, m. Steger. Heretique, m.
Eriticesca, adj. I Haereticus, a, um. Seeterifd). De heretique.
Eri, adv. I Heri, hesterno die. @erten!. Hier.
De eri, adj. I Hesternus, a, um. on &item, geftrig. D'hier.
Erna, iarreci. f Hyems, mis, f. Zer Tdinter. L'hiver.
Ertare, v. Iertare, etc.
Ernes*, v. Iernezd.
EruM canalii de a$ cureittire. I Canals aquarius, m, Zer Rand. Canal, In.
Essen. I Fames mitts m. Zer Bunber, eegroamm. Amadou. m.
Escosii, cu multd &A ads. I Fungosus, spongiosus, a. urn. ectuammig. Spon-
gieux, euse.
Elire. I Exitus, egressus, us, m. Egressio, nis f. Zfuagang. Sortie, f, issue. ac-
tion de sortir.
Elire, Cartea efirii ovreilor din Egiptti. I Exodus, i, f. Zed 3meite Ting FRofif.
Exode.
Esle, escle. I Praesepe, is, n. Zie grippe. Creche f.
Esplion, v. Ttilmikeacti.
Ennui, efire. esti afarci. I Exeo, is, ivi, itum, ire. prodeo, is, dii, divi, ditum, dire.
egredior, deris, egressus sum, egredi. 9IttOgeryn, fjerau6gefiett. Sortir.
Ells* in publicti. ease intre dmeni. I In publicum prodeo. in publicum egredior.
Linter bie 2eute gegen. Se montrer en public.
Est temp, eat anti. anu esta. I Praesens annus. currens annus. )ad laufenbe aaig.
L'annde courente.
In eat anti. I Hoc anno. Ziefes3 3agr. Gettig annde.
Din eat anti. I Hornus, hornotintui, a, um. Oeuerin. De l'ande.
Etagi* cat, v. contignatie.
Etimologie, aciinta linabii. I Etimologia, ae, f. )ie 933ortfunft. Etymologie f.
Etimologica, adj, I Etymologicus, a, um. But Vortbeutung gegiirig. Ely
mologique.
Ea, pron. personal. I Ego, g. mei. 2d), Je, moi.
Europa. Europa, ae, f.
I Europa. L'Europe.
Enropenta, adj. I Europaeus, a, um. %uroptlifc. De C Europe.
Omti dela Europa I Europaeus, I, europensis, is, m. europiler. Europeen,
de l'Europe.
Exilil. f Exilium. exeilium, lii, u. exclusio, ejectio, relegatio, nis, f. Zie Zen:
meting, Serbannung. Exit. dtat de celui qui eat force de quitter son pays.
Exilati part. et adj. I Exul, exsul, is, m, f. Extoris, is, e. ejectus, expulsus,
relegatus, profugus, exilio mulctatus, a, urn. in Oertriebener, Serjagter, Fan:
beftermiefener. aiertrieben, uerbannt. Exile', e. banni, proecrit.
Exiles*, trimitti in exiliti. Exilic) afficio, is, affeci, affectus sum, afficere. Exi-
I

lic, mulcto, as, avi, atum, are. In exalt= pello, is. pepuli, pulsum, pellere
vel ejicio, is, ejeci, jectum, ejicere. Ago, is, egi, sawn, agere. Relego, as,
avi, atum, are. R3ertoeifcn, uerbatmen, Dertreiben. Exiler, condamner to l'ecil.
envoyer en exit. rele'guer.
Extra ordinariu. ne obicinuitd, adv. I Extra ordinarie, insolenter. Praeter solitum,
Praeter consvetudinem, inusitate, super solitum. 2fugerarbeittlicg, auger ber
03ernsfutheit. Extra ordinairement. contre l'usage.
Extra ordinariu, ne usitatii. adj. I Extra ordinarius, insolitus, inusitatus, ins-
vetus, a, um. ituDerer bestfidj. Extra ordinaire, inusite, e.

www.dacoromanica.ro
124

Pe: Crime extra ardinarie. I Crimina extra ordinaria. )ie uttgembOritlyn Zer:
brec*tt. Crimes extra ordinaires.
Extern*, de afarti, adj. f Externus, a, um. ifufiertid). Externe, de dekors.
Extremitate, cea mai din urmii margine, necessitate, etc. I Extremitas, tis, f.
Za4 tiu5errte tut felge Mittel eitte4 Tinge& Extremitg, f.
Examen, cercetare, examinare. I Examen, minis, n, observatio, exploratio, disqui-
sitio, nis, f. tentamen, minis, n. Zie $rilfung, rforiciptita, llItterjuditutg. Exa-
men, en. observation attentive, re'cherehe.
Examinatorfi. I Examinator, is, m. Zer Triifer. Examinateur, en.
Examines*, ware. I Examine, rem consiclero, explore, observo, as avi, alma],
are, rem inspicio, is, spexi, spectum, spicere. *Ulm, erforicljett, freif3ig unterz
it4en. Examiner ettentivement.
Exempla. I Exemplum, i, n. Zat3 Peifpia(. Example, m.
Exerciiifi, deprindere. Exeroitium, tii, n. Zie llbuttg. Exercice.
I

Experienta, Incercare. I Experintia, ae, f. )ie QrfOrtuig. Experience. f.


Evangelic*, adj. I Evangelicus, a, um. intngelifd). Evangelique.
Evangelie. I Evangelium, lii, n. Za4 unngelitun. Evangile, f.
Evangelista. I Evangelista, ae, m. Zer tictugelift. Evanyeliste, at.
Eveharistia. Eucharistia, ae, f. Zap Oeflige 21beubma41. Eucharistic.
I

Evlavie, pietate. I Pietas, tis, religio, devotio, nis, f. )ie cAttbad)t.


Evlavios*, piosi . I Pius, religiosus, Devotus, a, um, 2(ubild)tiq. Religieux, eta&
Evreesce, adv. I Hebraice, judaice. ebraijd). A /a haft.
Evreescii, adj. I Hebraeus, a, um. hebraicus, a, um, 31'00), bebaild). Judaitpte
Eyre*. I Hebraeus, 1. judaeus, i, m. Zer 3itbe, Ocbriier. JuV.
Evreica. f Iudaea, ae, f. te. 3itbin. Juive.

F.
Fabric*. Fabrica, ae, f.
I
ffahrir. Fabrique, f.
Fabricant*. I Fabricator, is. Faber, bri. Artifex, ficis. Opifex, ficis, m. Zer
ffabrifant, Serfmeifter, Ritnftfer. Fabricant, m.
Fabricanta, femee. I Fabricatrix, cis, f. Zie adrirantitt, Sfinfiferin. Fabri-
quante, cellos qui fabrique.
Fabric*, are. Atoms cu fabrica. I Fabrico, as, avi, atum, are. Fabricor, aris, a-
tue sum, ari. isabrigieren. Fabriquer.
Falmicatie, turd. I Fabricatio, nis, f. Artificium, cii, n. Bubereitung. Fabri-
cation, construction, f. etc.
Fabricate, part. I Fabricatus, fabrefactus, manufactus, a, um. aabriaiert,
aubereitet. Fabrique, travailli.
Bung de fabricate, adj. I Fabricabilis, e. Bunt R3ou Propre k etre
travailld.
Fabula. I Fabula, ae. Fabella, ae, f. Apologus, i, m. Zie anbef, Fable, f.
Recit allegorique.
Fabulist*, povestitor de fabule. I Fabulator, is, in. anbethicf)ter. Fabulists.
Fabulosti, adj. I Fabulosus, a, urn. abeffjaft. Fabuleux. ,
Facaletil, drugii. I Cylindrus, i, m. Scutula, ae, f. 233alalp3{3. Cylindre.
Facere. I Factio, Ws, Facture, ae, f. Zat Inn'cipit. Action, faction, f.
Facere din nimica. I Creatio, nis, f. ed)tiOung, 1:jci)aftling. Creation.
Fficatoril. I Factor, auctor, is, in. alladjer, 2;4iiter. Faiseur, auteur.
Facere destulu, satisfacere. I Satisfactio, nis,-f. @enuatintutte. Satisfaction.
Pacator* de bine. I Benefactor, is, m. Zer 23341t1jliter. Bienfaiteur.
FalcAtor* de bine, adj. I Beneficus, a, um. Vo4Ctfititer. Bienfaisant.

www.dacoromanica.ro
Fa. 125

Faciitore de bine. I Benefice, ae, f. Sobttbateritt. Bienfaitrice, f,


Faceitorta din viatica. I Creator, is, m. etbiittfe. Createur.
Facittore din nirnica. I Creatrix, cis, f. Zie ecboplerin.,. Creatrice.
Facatorlu, de red. I Malefactor, is. Malefieus, ci, m. Ilbeltfpater, Ririe* tier.
Malfaiteur, inalfaisant.
Facatorla de pace. I Pacificus, a, um. ariebeflifter. Pacificateur.
Facie, facet I Facies, ei, f. Vultus, us, m. Zag ®eficbt. Face, visage.
-- De facie, adv. I Facie tenus, ad faciem, coram. Sna ®efidU. En face.
--Pe: Spunii cuiva in facie. I Dico cuipiam aliquid in faciem. Dico coram. Dico
in os. 2emanben ettl3a0 ink ®erubt fart. Dire a qaelqu'un en face. dire
ouvertement.
Sung de facie. I Adsum. Praesens sum. Prcesto sum. tbegenttnirtig fent.
Etre present.
De facie. I Praesens, tis. 03egentuartig. Present.
Fiin(d de facie. I Praesentia, ae. &Retuned. Presence.
Facia case'i. I Area domus. Solum, 1. t)attabobett. Cour de la maison, surface.
Facia plimentulur, a apei, etc. I Fades, superficies, ei, f. Solum. Zer erbbobett,
bie Vberrifinbe be 933affer9. Surface, f.
via unei foi in carte. Pagina, ae, f. Zie eeite. Page, f.
i

Facia, coldre. I Color, is, m. Zie aarbe. Couleur, face.


Pe: lecujia rosid. I Color roseus. Pie 9tofeniarbe. Couleur de rose.
Wachs, persdnci. I Persona, ae, f. Zie 13erfon. Personne, f.
Facie de perind. I Pulvini indumentum, ti, n. Toffterilberang. Habilement du
coussin.
Facie 'n facie, via lc vie. I Contra, e region°, exadverso, adversus. Qiegeniiber,
entgegen feitt. Etre vis-h-vis, etre en face.
Facerie, facernicie. I Simulatio, dissimulatio, nis, f. )ie Oeucbelei, Oeritettung.
Dissimulation, hypocrisie, f.
Facernicie calugliriscci. Pietatis simulatio, nis,
I f. Zie Oeucbefei, ed)einTric
ligfeit. Hypocrisie, affectation de vertu.
Me fifOrmicescii. I Simulo, dissimulo, as, avi, atum, are. Simulate ago, is, egi,
actum, agere. eicb berfteffen. Dissimuler, feindre.
FAv adj. I Fictus, fucatus, simulatus, dissimulatus, a, um. t eucbrerifcb.
Feint, efmu/e.
2. Ca aubat. I Simulator, dissimulator, is, m. .teucbter, Mei:finer, ecbeinbeifiger.
Hypocrite.
FaCernicesce, adv. I Simulate, simulanter. OetuVerifen. Avec feinte, avec hy-
pocriaie. D'une maniere simulee.
FAcuescfi, ire. face facia unei arie, etc., v. Assemenevii.
Facile, de cent I Fax, cis. Candela cerea, ae, f. 1133atb5ferae. Bougie, chan-
delle de cire,
Faclie. I Fax, cis f. Zie `Wades. Flambeau, tn.
Facile de refine. I Fax picea. Taeda, ae, f. 43eebfarfel. Torche, flambeau.
Faci, cere. I Facio, is, feci, factum, cere. Ago, is, egi, actum, agere. St bun,
macbeu. Faire, agir.
Fedi o case. I Domum aedifico, as, avi, atum, are. Iin tang batten. Batir
une maison.
Facii focu. I Ignem accendo, is, di, sum, dere. wetter macben, aeuer ansfinben.
Fairs is feu.
Faciit necazd cuiva. I Molestiam vel aegritudinem alicui infero, facio, etc. Se=
maubem ZerbrO mafpu. Chagriner, rendre chagrin.
Facia de acire. 1 Cerciorem facio. Cercioro, as, are. Cerciorem reddo. t3e=
nacbricbtigen. Avertir, faire savoir.
Fact; ed capu, dad din cap; v. Clatina.

www.dacoromanica.ro
126 Fa.
Facti bine cuiva. I Bane facio, is, feci, factum, facers. eute6 Olin. Fairs
du bien Lt gnelqu un.
Fa bine a veni pad la mine. I Digneris ad me venire. Set io gut Itt mir
811 fornmett. Ayez la bonta pour venir chez moi.
Facts' cuiva pet vole, facia' destuld. I Satis facio, is, feel, factum, cert.. IBenug tipteu.
Satisraire h quelqu'un.
Fa41 ceva din nimica. I Creo, as, avi Mum, are. Produco, cis, duxi, ductum,
ducere. L-Icf)affett, §ersorbriugen. Girder, produir.
2. Reciproci. Me fatal, precum plantele, pemtele, etc. I Provenio, is, veni, ventum,
nire. Cresco is, crevi, cetum, crescere, .5ernortottnnett, tuadDien. Provenir,
croitre, se faire.
Mi fads bolnavii. I Morbum simulo, as, avi, atum, are. eich frail ftellett.
Faire le malade. faire semblomt d'être malade.
Fiteatii, part. I Factus, creatus, confectus, fabricatus, fabre factus, actus, per-
actus, a um. ericfpffen, gentacht, gethan. Fait, era,.
racist*, ..rubst. i Factum, i, n. Actus, us, m. Viet. Action, fait. (Faptal).
Fagadaift, birtii, v. Birth.
FikgadueseG, ire. promitti. I Promitto, is, misi, missum, mittere. Polliceor,
eerie, cites sum, ceri. Zerfprechen. .Promettre.
Fagaduinta. I Promissio, nis, f. Promissum, i, n. Zae 13eripredytt , 13ers
fpred)ung. Promesse, f.
Fiigadnitorea. I Promissor, policitator, is, m. 23erfpredjer. Celui qui promet.
nigadnitore. I Pollicitatrix, cis, f. Zit 23errrecfjeritt. Celle qui promet.
Ffigraduitii, part. I Promissus, pollicitus, a am, Oeriprothen. Promie.
Eagetal, pcIdure de fagti. I Silva fagea, ae, f. itiuct)entsatb. Bois de lattre.
raga. Fagus, i, f. )ie Zudy. Metre, m.
Pe fagii. adj. I Fageus, faginus, a, um. 23on Zuthenhol?,. De h8ttre.
Eagare de mlere. I Favus, i, m. Zer atooe, tamigtjeittt. Rayon de miel.
Walla, farina. I Farina, ae, f. ROC. Farina, f.
Falfi, mandrie. I Superbia, arrogantia, insolentia, ae, f. Fastus. us, m. etora,
.Nthmuth, .fmffart. Orgueil, arrogance, fierti.
Falanga, acaunii de a bate timed. I Caudex, dicis, m. etocf. Sage Is battre.
!Paled!". Maxilla, ae. f. Stinnbaden. Maehoire, f.
Falesei, lire. faces falosi aati mdndru pet cineva. I Aliquem extollo, is, extuli,
elatum, extollers. Superbum facio. Superbum reddo, is, reddidi, ditum, red,
dere. 3etnattben not& matett, tiodpuittl)ig madjen. Enorgueillir rendre orgue-
illeux quelqu'un.
2. Me filleacti ers. J Superbio, is, ivi, itum, ire. Me effero, fers, extuli, elatum,
efferre. Superbum me prcebeo, es, bui, bitnm, bare. t idj pra§ten, flab ho.
mittfiig merben. S'enorgueillir.
Wane, atrugea de One, etc. I Segmentum, i, n. Zer edmitt. Tranche, f.
Fallmenti, falitti, v. Bancrotii, etc.
ralonik, vestimentti bisericescii. I Casula, ae, f. (Zin E)IefigeManb. Chasuble,
vetement de pretre.
Falosa, mtindru, adj. I Superbus, elatus, fastuosus, a, um. Arrogans, tie, o
etota, §offtirtig, fjocmittbig. Superbe, orgueilleux, arrogant.
Famena, acopitti. I Castratus, eunuchus, apocopus, m. Spado, nis. din SiBerz
ictinittener. Chatre, emondi, lunuque.
Familie. I Familia, ae. Stirps, pis, f. Genus, neris, n. Zie ffatnifie. Fa-
mine.
- De familie, adj. Familiaris, e. Bag our Watuitie gehiirt, De famille.
I

Fantasie. I Phantasia, ae. Imaginatio, nis, f. Zie 43§antafie, bie eittbilbuttg.


Fantaaie, imagination.
Fapta. I Factum, i. Facinus, noris. Opus, efis, n.Actio, nis. Res, ei, f. Eytt,
OunbIung. Action, f. ouvrage, m.

www.dacoromanica.ro
Fa. 127

Fapta Maui. I Bona actio, nis, f. bonurn opus, eris, n. EofiltIpt. Una bone
action.
Ffiptura. I Creature, ae, f. Zoe 05efc41431. Orlature, f.
2. Formd, lipd, fauld. I Facture, figura, forma, ae, f. Zie @eftart. Figure, for-
me, f.
Fara de, prep. I Sine, abs, absque. Cime, fonber. Sane.
Fara de aceea. I Prceterea, alioquin, caeteroquin, aliunde. Witter bem, ofme bem.
Outre cela, en outre.
Fara de veste. I Importune, inopinanter, ea impreviso, inopinate. Uunermuthet.
Imprevu, al improviste, adv.
Fara de arme. v. Desarmatd.
Farama, sdrobeacti, v. Sfiiruraii.
Farama, v. Sfarcimiturii.
Farina, fine. I Farina, ae, f. Za9 Beft. Farine, f.
De find, adj. I Farinaceus, farreus, a, um. MO ariteh( gemart. De farine.
Farina, de a infdrina piruld. Criniarius pulvis, eris, m. Zoo Oaarpuber.
I

Poudre d eheveux.
Farina sad tdriite de firestred. I Snobs, bis. serrago, iris, f. 'noble, is. lignea fa-
rina, ae, f. Zed Zdgmebf, .tmiametg. Sciure de bois, f.
Farinezel, nare. infarineod perulii, etc. I Pulvere crinali caput inspergo, is si,
sum, gere. 13ubern. Poudrer.
Farinosa, adj. I Farinosus, a, um. Moller Vebl, mebfig. Farineux, ewe.
Fariseu. I Phariseus, i, m. Zer Warifiler. Pharisien, m.
Farmecati, adj. I Incantatus, a, um. iSe3aubert. Enchantd.
Fifirmeoatura. I Incantatio, nis. praestigi 1, ae. magica res, ei, f. Zie Baube=
rei, Omni. Enchantment, charm, tn. incantation, f.
Farinecatoare. Incantatrix, cis. maga, venefica, as, f. die 3auberin, bie
,Vgfe. Enchanteresse, magicienne.
Farmacatoria. I Incantator, is. magus, i. veneficus, i, m. Zer Bauberer. En-
chanteur, magicien, &order.
Farmed* are, v, a. i Incanto, as, avi, atum, are. fascino, as. rebus magicie,
utor, eris, usus sum, uti. Baubern, beTen, begaubern. Enchanter. ensorceler.
Farineenta, part. I Incantatus, fascinatus, a, urn. iBefiert. Enchanter, sneer-
celi, fascia, e.
Farmieloaa, fdrdmiciotd, adj. I Friabilis, e. Berreiblitt. Friable.
Farmitura. I Mica, ae. micula, ae, f. Frustalum, i, n. Zag 5Brhcfcion, R3rhe-
(emu, Miette, f.
Futile, de infainatcl. I Fascia, ae, f. Zit Virthei, bag eidetbanb. Band', ban-
ddette, f.
Valle. I Habenul a, re, f. din idpnatet 93tinbdien. Bande charnue.
Fasole. I Faseolus, i, m. Vertu. Faseole, 1. haricot.
Fannie de parts. Faseolus vulgaris. Zie etdttgeifirofe. Espice de haricot.
I

Wata, filed. I Vilma, ae, f. Zie Zochter. Fille, f.


Ne maritald, virgin& I Virgo, finis. filia, puella, ae, f. Zee aritik4en, bie
S ungfrau. Yierge, jeune fille, f.
Fatal[ de mdritatd. I Paella nubilis, f. gin ntannbareg Viibdjen. Fille en age
d'être =ride.
Fatuta, feat& Filiola, ae, f. parva puella. Zee Zilchteriein. Petite fat /e.
I

rata, fdtatti. v. Fitic.Fault . v. Fapturd.


Fauresea, tire. lucrezti la feria. I Ferum fabrico, as, avi, atm, are. Ferran
cudo, is, di, si, sum, cudere. e#tiebell. Forger.
Faurie, ferarie. I Ferraris fabrica, ae, t. Zit eci)miebe. Forge, f. lieu ou l'on
forge to fer.
2. Maestria 34u artea de faurilu. Fabrilis are, tis, f. Za6 ecfpnieberianbtuctf.
Forgerie, f.

www.dacoromanica.ro
128 F4.
Faura, ferariii. I Ferrarius faber, bri, rn. Zer edpuieb. Forgtron, m.
Februariii, luna. I llensiq Februaritiq, ii, in. )er tioriumg, ber aebruar. Fe.
vrier, m.
Feciara, v. Rita'.
Feeloresce, adv. I More virginal'. ;Nigel:tidy En fille.
Feeloresei, feteacii, v. Fetescu adei Fat&
Fecioreaci, fetesci, adj. v. Fetesca.
FeeTorie. I Virginitas, tis, f. Zie 3iltigicrichaft. Virginite, e.
Fee lorica. Virguncula, ae, f. Za0 aungjerd)en. Petite fille, f.
I
Fee lora, serum, v. Sluga.Feciorti, fits, v. Phu.
Fedeleqd. I Vaseulmn, doliolum, i, n. din aiififein. Bari?, in.
Fedea, v. Ta",ietei.Felcera v. Hirurgn.
Fellettectfi, salute pe cineua. I Saluto, as, avi, atum, are. erillieit, begtfiftett.
Saluer.
Fe Hefted& pe cineva In fill ltd. Gratulor, congratnlorii, aris, atus sum, mi.
I

65fUcfmtinfri)en. Feliciter quelqu'un.


Felleitatiane. Gratulatio, congratulatio, nis. f. Zie ®fficfrutinfdputg. Feli-
citation, congratulation, f.
Fe lie, v. Falie.Felinarti, v. Lamp
Fe lid, genii. I Genus, neris, n. Zie girt, bee ericVeci)t, bie @Ohm. Genre, in.
layece, sorte, f.
Fella care deosibeace ye beirbatii 1i pe mere. I Sexus, us, m. Genus. Za0
05eicljled)t. Sexe, m. genre.
Pe : Feria barbeiteacii. I Sexus virilis. Sexus masculinus. Za03 'nautili* 135efdpecip.
Sexe viril. I

Feliu fen-wenn. I Srxus muliebris, sexus femineus, vel femininus. Za0 Iota,
(idle @eftVedg. Sexe fdminin, le genre feminin.
3. Modu, ,fellu, tipu. I Modus, i, m. Genus, neris, n. Ratio, nis, f. Zie Gelje,
bie girt. Manure, facon, sorte, f. genre, m.
Pe: Intr'a.st feln, eipn. I Hoc modo, hac ratione. Vluf bieje 9.Irt. De cette ma-
niere.
Intr'altn felin I Alio modo, alia ratione. Witt eine anbere ?M. Autrement,
d'une attire manure.
De aces? feliu. I Tells, e. Hujus modi, istins modi. Zerlei, bergieir4en. De
cette espece, pareil, de tette sorte, quailed. etc.
De altu feta, adj. I Diversusf varies, a, urn. Diversi generis. Terictiebert,
Dori berfd)iebener flirt. Divers, different, de differente espece, d'autre espece.
De multe feluri. I Multiplex, plicis, o. Multimodus, varies, a, urn. iBieffadj,
nieferlei. De plusieura espece.
In =die feluri, adv. I Multipliciter, vane, multimode. ffuj nieferfei Wrt. De
pluseurs nzanieres.
Felurime. I Varietas, tis, f. etc Varmigfattigfeit. Varilte, f.
Feluritii, v. De mune feluri.
Femee. I Femina, ae, f. tic &au, ba§ Veib, Wrauenlimmer. Femme, f.
Ca aorie nevasta. I Uxor, is. Conjux, gis. Consors, tie, f. die (24efrau, @Min,
03emahlin. Epouse. maitresse, f.
Fesneeace, adv. I Femine, muliebriter. 223eilnjd). A la maniere des termites.
Fesneeseis, adj. I Femineus, femininus, a, urn. Muliebris, e. Fbni-
nin, de femme.
Fenatii, lova de fend. I Ager foenarius, m. Pratum foenarium, n. 2 ie bentuiefe.
Prairie a foin.
Feml. I Foenum, fenum, i, n. Za8 seu. Foin m
De fend, adj. I Fenarius, a, um. Bum feu geWig. Qui concerne is foin.
Locu pentru a tine end. I Foenile, is, n. Zer .eutioben. Fenil, lieu ou l'on
serre le foin.

www.dacoromanica.ro
Fe. 129

Flori de fend. I Feni semen, minis, 11. Zie .tieubittmett. Fleur* de foin.
Fdatorg de find. i Foenifex, ficis. Feniseca, ae, m. Zer 9;12tibcr. l'aucheur, m.
Fern, bestie. I Fera, bestia, bellua, ae, f. Zee mat ZEper. sauvage, f.
Ca fire's-le, adv. I Ritu ferarum. die bie tvithen Zbiere. A A la maniere des
bgtes sauvages.
De fires' selbaticgi, adj. I Ferinus, a, nrn. 93on mithen Zicrett. De bgte
sauvage.
Pe: Carne de fe'rli selbatica". I Caro ferina. Za9 giibpret. Chair de bgte sau-
vage.
Ferarie, pritvaie cu ferrerii. I Ferraris taberna, ae, f. (Zifenhanbiung. Per-
ronnerie.
Ferarie, uncle ad lucre's' ferulti, v. Fdurie.
Ferariu, nego(itor de fermi. I Ferrarius negotiator, is, m. Zer eifenOnbier.
Ferbinte, adj. I Fervens, tis, o. Fervidus, calidus, a, um. .tni5, brabbei5,
brilbroarm. Ardent, bouillant, e.
Pe: Amor ferbinte. I Amor fervens, ardens, flagrans , tie, m. Zie brennenbe
2iebe. Amour flagrant, amour brulant, ns.
Ferbinte, adv. I Ferventer, fervide, flagranter, ardenter. brenttettb. Ar-
demment.
Ferbinlela, de foci's, de sore. I Fervor, calor, is, m. Aestus, us. Zie stnt4e.
Chaleur, ardeur, f.
Ferbinteld In iubire add altd pornire a inimil. I Ardor, fervor is, m. Zelus, i, m.
Zie taf4e, Oeitigfeit, ber filter. Ardeur, emportement, m. zee.
Ferbil, bere, apa, etc. I Ferveo, es, vi, bui, were. eieben. Bouillir, bouillonner.
Ferbb, bere, came, etc. I Coquo, is, xi, coctum, coquere. odien. Cuire, cui-
sin er.
De ,fertd, adj I Cogninarias, a, um. 3um Rocijen. De cuisine.
Pe : Old de fertg. I 011a coquinaria. Zer ,Rochtopf. Pot h cuire.
Ferbd rufe cu lefie. I Lixo, as, are. Lixivia lavo, as, avi, atum, are. 1flit
2auge berfodjen. Laver avec lessive.
Ferburig, care ferbe lesne, adj. I Coquibilis, coctibilis, e. Gag 14 feidjt Yod t.
Facile a cuire.
Fire, fare. I Billis, is, f. Fel, lie, n. Zie 113affe. Fiel, tn. bile.
Ferris, on ce lucru de fermi. I Ferramenta, orum, n. Za9 Clifen3eug. Ferran-
aerie, f.
Pe: Fdrrci de fereatrii I Fenestrarum ferramenta. aenfiergitter. Treillia dune
fenetre.
Ferris, ccitufr, °befit. I Compes, dis Compedes, um, f. Ferreum vinculum, i, n.
Zie effc1ii. Entrave, liens, menottes.
Pe: Pang in fend pe cineva. I Aliquem in vincula conjicio. Aliquem compedio,
is, ivi, itum, ire. 3n (tfen legen. Alettre quelqu'un dans lea fen,. meltre lei
fers aux pieds h quelqu'un.
Ferecatii, part. I Ferratus, ferro munitus, a, um. Mit ellen beicVagen. Ferri,
garni de fer.
Ferecii, are. legis" cu fern's. I Munio, is, ivi, item, nire. R3eiCagen. Garnir de
fer, ferrer.
Pe : Ferecd rota cis fine. I Rotam canthis munio. Rotam ferro munio. Za6 'Rub
beftbingen. Garnir un ronet.
Ferecii nuira, pitra morii. I Acuo, exacuo, is, ui, cutnm, cuere. ed)iirfen.
Aiguiser une Pierre de moulin.
Fereseis, tire. apgris pe cineva, v. Apart's'.
Ferdscei D-fled. I Deus avertat. tort betualjre, Lott bcfnite. Puisse le Diets
ditourner etc.
2. Ferescis o gropd, unit noroiu. I Vito, devito, as, avi, atum, are. Efteiben,
Dermeibett. Eviler.
17

www.dacoromanica.ro
130

Me feescri, recipe.. I Devito, evito. Mihi caveo, es, cavi, utum, vere. Sid)
bitten. Se garder.
Fereacit din cale. Excedo, secedo, decedo, cessi, cessum, cedere. 91u6tveidien.
I

Se detourne de la route, s'dcarter.


Ferestra. Fenestra, ae, f. Za8 anifter. Fenetre, I.
I

Ferestra, drbif. I Fenestra Seta, fenestra simulata, ae, f. Zati T,Iinbfettfter.


Fenetre simulee.
Ferestreil, fired. I Serra, ae, f. Zie edge. Scie, I.
Ferestrett unde tale scanduri. I Mo la serraria, ae, f. Zie eagemitIge , bie
TrettmliVe. Moulin a scier. machine h rider.
Ferestratiea, fenestruica. I Fenestrula, fenestella, fenestrella, ae, f. Zee Wen-
flercfpn, Wenfterfein. Mee petite fenetre.
FericeseA, dire, v. a. ,firch feicitii pe cineva. I Felicito, fortuno, beo, as, avi,
atum, are. Felicem reddo, beatum reddo, is, reddidi, turn, reddere. Secundo,
as, avi, atum, are. 2;entittfen, giticftidd madjen. Rendre hereux.
2. 1\'7L71tescii, dicti pe eineva fericitd. Felicem vel beatum aliquem, dico vel
de praedico, as, are. 3entattbett glittflich nennen. Nommer hey, FIIX guelqu'vn.
Fericire. Felicitas, beatitas, tis. Beatitudo, finis, f. Zie Ofilcffeliareit. Bon-
heur, beatitude, fe7icitd.
Fericirea cea ceresea. I Felicitas coelestis. eeligteit. La le7icite ce7este, bea-
titude.
Ferteitilt, adj. I Felix, cis, o. Beatus, fortunatus, secundus, prosper, a urn.
®Iiidlid), left& gliidjelig. ilienhen .eux, houreux, euse.
Fermeeit, v. Ferenecare.
Fertit, part. I Coctus, elixus, fenefactus. a, um. eetod)t, gerotten. Cult, bouilli.
Fertura. Coetio, nis. Coctura, ae, f. Za8 occst. Cuison, action de faire
cuire.
Mdncare feria. I Edulium coctnm, i, n. Cibus eliens, i, m. attune gefochtee.
Meta cuits, aliments cuits.
Ferro. I Ferrum, i, n. Za6 filet, Fer, m.
_Facia ferruled. I Ferrugo, finis, f. Zie ifenfarbe. Couleur de fer.
In facia ferruled. Ferrugineus, a, urn, adj. cif ettfarbig. Ferrugineux.
I

De ferit, faceted, adj. I Ferreus, a, urn. qiiern. De fer.


Pe: Fumed de ferit. I Fuca forrca, ac, f. Tie ifengabef. Fourchetle de fer.
Told ce are comunicatiune cu ferrule. I Ferrarius, a, urn.
Pe: Negotitoriu, de ferret. I Negotiator ferrarins. ter ifenljtinbler. Ferronier.
Mind de fermi. I Ferraria fodina, he, f. `.die Ilifengrube. Mine de fer.
Ferruld cu care fnferami o vita, etc. I Cauter, is, m. Cauterium, rii, n. Za6
Zrenneilen. Fe a marquer. m.
l'errei de calcatu ufela, etc. I Ferramentutn leNigatorium, ii, n. Za8 10119e1a
ellen, 13iiitteifen. l'er a repasser le tinge.
Ferrel de fncretild peulu. Calamister, tri, m. Calamistrtun, i, n. Zug
I

arintiefeifeu. Per a friser.


Ferrule l plugului cell tali Vomis, vomer, is, m. Zie $fingitiparr. Le soc de
I

la charrue.
2. Geld lungi. I Aratri culter, tri, m. Arabi dens, tis. Zee 13fiugmeffer, bie q3fluir.
ftige. Coutre de la charrue.
Fetmeel, v. Sfeitnecd.
Fe,ellA, fitilli i Elychnium, nii, n. candelae Slum, i, n. Zer Zottt. Miche, f.
lumignon, m.
Veal, caciulita. I Caputium, tii, n. cuculla, ae, f. cucullus, i, m. Zie Mite, bie
Bonnet, m. calotte, J. capuchon, ne. cape, f.
St appe.
CIA feed, adj. I Cucullatus, a, urn. Zer eine Elite trdgt. Qui ports un ea-
puchon.
retelte, ca fetele. adv. I Puellatiter. 974 2:illibenart. En jeune fille.

www.dacoromanica.ro
Ff. 131

Fetesca, adj. I Puellaris, e. Zie Ottibcen angebenb. De jeune fille.


Pe: Scold de fete. Scholl). puellaris. Zie Ribdieufd)ule. Boole des jeunes fillet.
I

Fetescil, tire. triiescis ca fate. I Puellarem aetatem transigo is, segi, sactum, ei-
gere. Za4 Edbcbenafter aubringen.
Fetie, elate fetescd. I Puellaris setae, tis, f. tae littibcfpitafter. L'age de Its
jeune fille.
Feti lara, fetiki, v. Flituict
FAtal, beiatic, file. Filius, i. foetus, us, m. Zee Rub. Files, enfant, In.
I

Pe: Fetub's me/1! I Mi fill! Dlein alubl Mon fits.


FAta, are. Atli, nascii. I Feto, as, avi, atum, are. pario, is, peperi, partum, pa-
ritum, parere. eebiifiren, merfen. Accoucher, mettre bat, mettre au jour.
Despre vaci. I Fetare. ftalben. Ire ler, mettre bath
Despre epe. I Pario, rere. f iiffen. Pouliner.
Despre acrofe. I Porcellos parere. aerfeth. Cochonner.
.Despre Oul. Agnum parere. 2timmern. Faire ten agneau.
I
Dupre ciffele, epuri, etc. I Catulos parere. foetus procreare. 3unge merfett.
Faire des petits, mettre bas des petits.
De falatii, d'a fata. I Fetus, a, urn. Zrticijtig. Pleine.
Pe: Otte de f@tatzi. I Ovis feta. din tracbtigeg edpf. Brebia k mettre bat.
Fiastra, nor& I Filiastra, ae, f. privigna, ae. Zie etieftoOter. Belle fille, bru,
f. fille d'un premier lit.
Fiastru, ginere. I Pilaster, tri. privig-nus, i, m. )er etieffolyt. Beau fits.
2. Privignus,Copilti din prima crisiitorie.
3. Privignus,Copilti naacuti inaintea de ccisdtorie.
Ficata, main. Jecur, oris vet jecinoris, n. hepar, tis, n. Zie eber. Foie, m.
I

Fieclue, fie care, adj. nedefin. Quicunque, queecunque, quodcunque. Quilibet,


I

qtuelibet, quodlibet. Quivis, queevis, quodvis vet quidvis. 933er immer, ein jez
ber. Quelconque, qui que ce soil, quel qu'il soil.
Ffecare, adj. nedef. I Unus quisque, una quteque, unum quodque vet quidque.
genit. unius cujusque. ein jeber. Chaque, chacun.
Fiesci, adj. I Filialis, e. Filial.
52inbficfj.
Fiecanda, nicker candid, adv. I Quandocunque, quandovis. 3eber Belt. Toutes
lea foil; que. (v. allele, Maar candii).
Flece, on ce. v. Mdcari ce.
Figura, tipu". I Figura, ae, f. die aigur, bie (53ertaft. Figure, f.
Filcal, file. I Filia, nate, ae, f. ie Zoitter. Fille, f.
Filcuta. j Filiola, ae, f. Zoe Zbcfnerdyn, Zocinerlein. Petite fate, fillette f.
Fiindca, adv. I Cum, quoniam, siquidem, quando quidem. Za, Melt, inbent.
Puisque.
Fie uncle, adv. I Ubi, ubicunque, ubique, ubivis, ubilibet. 9iffentbafben, Haag.
Par tout, en tout lieu.
Flintesegi, adj. I Essentials, e. substantialis, e. Befentlicf,. Essentiel, =Ulan-
tiel, e. reel.
Flint& I Esentia, existentia, eubstantia, ae, f. Zati Gefen, boo Selo, bie
Qriflen3 einer eatf)e. Existence, essence.
2. Ori ce lucru fiitoriu. I Ens, tis, o. Zaq 923 eren. Slant, exiatant.
Fiinta, de facie. I Praesentia, ae, f. Zle Oegettroart. Presence, etre present, I.
Fiitoria, care se via in fiinfil. I Existens, tis, o. quod existit, quod est. $33a8 ift
qictirenb. Qui existe, quz eat existant, e.
Flitoria, de facie. I Praesens, tis, o. @egentuartig. Present, e.
Fiiu, filiu. I Filius, ii, m. natus, i. Zer eapt. Fila, m.
Filigorie, foiforti, coati de desfial. I Domhs voluptaria, ae, f. Zee ttft§ctue.
Maison de pleasance, f.
Filosofesce, adv. I Philosophice, more philosophorum. Ilinfolopinf cf). Philos°.
phiquement.

www.dacoromanica.ro
132 Fl.
Filosoleseii, fire. Peg pe ftlos. Philosopbor, aria. atus sum, ari.
I 93§ilofoirbil
ren. Parlor philosophic, agir en philosophe.
Filosofeervi, ca, adj. I Philosophicus, a, urn. ifaTopbtfd). Philosophique.
Filosoile, I Philosophic, ae, f. 13bifolop4ie. Philosophie, f.
Fi losofit. I
Philosoplins, i, m. /311i1efopb. Philqsoph.
Fimiu ie, frtnghie, frimbie. Fimbria, ae, f. Zie arnme. Frange, f.
I

Fiats, din botexti. I Filiola spiritualis, f. filia lustrica. Zauf:?Aatitt. Fille spiri-
tuel.
Fin& din botezi. I Filius, filiolus spiritual's, lustricus, i, m. Zaufpatt). Filo api-
rituele.
FIntAnal, v. Fernand.
Floret, fori, grozii. I Horror, is, m. Zer edpluer. Horreur, f.
Fire, nail,' 'd. I Natura, ae, f. Watur. Nature, f.
Legea firif. I Lex naturae. giaturgeret. Loi dela nature.
Istoria naturei. I Historia naturalis. Waturgefiticf)te. Histoirs naturelle, f.
Invefatura despre natures. I Phisica, ac, f. WaturfOre, $1)nfif. La physique.
Cercelatoruld naturei, fzsicti. I Naturae indagator, is. physicus, I, m. Zer Vtas
turforf*T. Physicien.
adv., 17sicesce. I Phisice $1344fir4 Physiquentent.
Statuld firescii, naturalis al cuiva. I Natura, ae. complexio, nis. indoles, is. eon-
stitutio, nis, f. Watur, feeftfjaffenbeit. Complexion, constitution, f.
Viresce, adv. I Naturaliter. 92ntiirficb. Naturellement.
Firese& naturald adj. 1Naturalis, e. Watittlid5. Naturel.
Fires*, firestrod, v. Ferestred.
Firit de aid. I Filum, i, n. fyabett. Fil, m.
Firs l de Org. I Pillus, i. crinis, is, m. @in .,car. Fit de pail.
Fir* auritd. v. Sirmii.Finis de mdrgele. v. qini.
Fitseig, bemi, v. Befescii.
Attila, v. Festilli.
Flacaral de foci/. Flamma, ae, f. Zie alamme. Flamme, f.
Fliicarezii, rare. I Flagro, flammo, as, avi, atum, are. nit afnnunen brennen.
Beflammer, brtller.
2. Fleiciirezii °chi( de mdnie. I Flagro, mico, as, ui, avi, are. aunfeln. Ainceler.
Fliicavi, v. 1%/6"e6g.
Flaut8nslescAt, plire. pe cineva, v. a. I Fame conficio, is, feci, fectum, ficere,
(aliquem). 3emanben cnobungern. Affamer quelqu'un, causer la faim, a.
2. .Flamenflescii, ed. I Esurio, is, ivi, Hum, rire. Famesco, is, scare. Oungern,
4ungerig merben. Avoir faim, dire affamd.
3. Ducic fume, radii. I Fame conficior, ceris, fectus sum, fici. fame laboro, as,
avi, atum, are. fame premor, eris, pressus sum, premi. tamer feiben. Souf-
fir de la fain, avoir grand faim, endurer la faint.
FlamOndosti, adj. I Esurio, nis. esurictor, is, in. Jar Oungrige Qui a tau-
joura faim, grand mangeur, tn.
Flituaindiz, adj. I Famelicus, a, nun. esuriens, tis, o. .ungerig. Qui a faint.
Flamenditti, part. I Fame coufectus, a, urn. @ebungert. Affame, e.
Planta. I Tibia, fistula, flauta, ae, f. Zie HIVE FlOte, f.
Flautist& I Tibicen, is. Subulo, nis. Flautists, ae, m. albtenfpieler. Joueur de
flue.
Flecluese4, v. Sdrobesal. Admit.
Elecuri, banal de vacs, v. Ceirtlitui.
Flecariu, v. Pleura. Palavragid.
Elegant I Phlegma, th, n. eofeim. Phlegm, I.
Fleginatien. Phlegmaticus, a, um, adj. $41egmatifd). Phlegmatique.
I

Flencanesea, nine. vorbesca nemicuri, v. Beil'dcdrescii.


Flearcal, cured, v. Bulenchd, tfrfci.

www.dacoromanica.ro
FO. 183

Pleura, flecariu. I Lingulaca, ae, m. Blatero, nis. 13fappermaut. Bayard.


Ca adj. fleurd. I Loquax, cis, o. Garrulus , a, urn. dicaculus , multiloquus
ec§tudAaft. Bayard, e.
Finn, neasu porcului, v. Pliti, rad.
FlintA, v. Pupa; durdti.
IFI6e11, floor:6. I Lanugo, inis, f. Floccns, f, m. 212ild)baare , erften iSartbaare.
Poil follet, barbe naissante.
Flociii, June sea jund. I Adolescens, tis, o. Zer tingling. Jeune.
Floeosii, adj. I Floccosus, floccidus, a, inn. gfoclig, boarig. Plein de flocons.
laineux, clue.
Floeti, pails'. Floccus, piing, i, m. Zie Blood, bag Saar. Flocon, poll, nu
I

Flaculti. I Flocculus, i, m, Zat iffiidcben. Petit flocon, tn.


Flare. I Floe, ris, ra. Cum Fleur, f.
De don; adj. I Floralis, e. Ilion Slitumen. De fleurs.
Pe: Grddind de flori. Hortus floralis. Zer f8Intnengarten. Jo.,din fleuriste,
ou de fleurs.
2. Fiore la chide. I Pecten clavis. Zer ed)filffelbart. Panneton, tn.
Fiore de inazere. I Latyrus, lathyrns odoratus. Zit fpanifcbe Si& Fleur,
plante, f.
Flare de narcissi, warder*, v. Narcissi.
De narcissi, adj. I Narcissinus, a, um. Rion glarciffenblumen. De narcisse.
Flares, sOrelui. I Heliotropium, ii, n. eonnentthune, eonnentuirbel. Tourne-
sol, m. plante.
Culeglitoriu de flori. I Flori legus, a, um. ialumenfamittler. Qui recueille
de flews.
Plini de fort. I Florulentus, a, um /Boa Zilumen. Plein de fleurs.
Florille. Duminicu florilori. Dominica palmarum, f. 13almfonntag. Dimon-
I

che de rameaux.
Flori menuntele. I Viola, ae. Violae, arum, f. (viorele). Seiftben. Violette field.
Flotal pe mare. v. Armie pe mare.
Fluerfi, flues. I Arundo, inis. Fistula, ae, f. Calamus, 1, m. Avena, stipula,
ae, 1. Chalumeau, tn. flute, f.
913feife, 1300.
Fluerarlu, fluera1ii. Fistulator, is. Fistularius, ii. Tibicen, is, m. 13feifer,
gliitenfpiefer. Tcnieur de la flute, etc.
Flueru piciorului. I Crus, ris, n. Tibia, ae, f. ed)enfer, etbienbein. Jambe, m.
Fluerit, rare. v. a. cu buzele. I Sibillo, as, avi, atum, are. Dlit bem Eunbe
pfeifen. Siffler.
Fluera in bat.jocurci pe cineua. I Quempiam exsibillo. emanben augpfeifen.
Siffier quelqu'un it outrance.
Fluerfi, Mufti cu flueru. I Fistula vel tibia cam. ff Men, aibte fpielen. Jouer
de la flute.
Fluturatitl. J Papilinnculus, i, m. Cin Heiner edunetterlittg. Petit papillon, m.
Fluturatii, nebund, adj. I Ventosus, venue, a, urn. Levis, e. inbig, feicbt:
finnig. Venteux, kger, vaniteux.
Fluture. I Papilio, nis, m. edpnetteriing. Papillon, tn.
Fluture de mild. Floccus niveus, i, m.
I edmeeffade. Flocon de neige.
Fluturii, rare. e. n. unit stegil in 'Anti, etc. I V olito, as, are. Moveo, es, vi,
y:4nm, movers. ednueben, gattern. Voltiger.
Foca. I Focus, i. ignis, is, m. i3euer. Feu, tn.
De foci, adj. I Igneus, ignitus, a, um. geuerig. De feu.
Pe : Plde de foci. I Imber igneus. geuerregen. Pluie de feu.
Ce priv. la foci. adj. I Igniarius, a, um. Bum Wetter ge4drig. Qui concern
le feu.
Pe: Clesee de foci. I Forceps igniaria. aeueraange. Lea pincettes, f.
-- In facia focului. i Igni colorue. (feuerrott). Rouge comma k feu.

www.dacoromanica.ro
134 FO.
Parte/lora de foci, adj. I Ignifer, a, um. Weuertragenb. Qui porte du feu.
Scalpel:tot-1'u, focu, care varsii focu. I Ignivomus, a, um. aeuer(peienb. Qui
jells du feu.
-- Care da din sine focu. I Ignifluus, a, urn. Wetter bon rid) gebenb. D'ou coals
Is feu, qui lance du feu.
Care are piratic ca facet. I Ignicomus, a, um, adj. ffetterrot§e 45nare §abenb.
Dont la chevelure est flamboyante.
Focetife, focforii. Igniculus, i, m. gin Reinee aeuer. Etincelle.
I

Facti focu, v. Acila focula,


Foie. I Folium, ii, n. Zat 18fatt. Feuille, f.
froioset, adj. plinti de foil'. I Foliosus, a, um. 18iiitterreit§. Feuilleuz, e.
Foilorti, bacon, v. Balcon.
Foitsora, filigore, v. Filigore.
Foita de rumenitii, v. Sulimana.
Foie, v. Burtd. Rile de branila, v. Budufa
Foloseseit, sire. *int de folosu cuiva. I Utilis sum, es, fui, ease. Usui sum ali-
cui. Emolument= adfero alicui. emanbett nitiguf) fan. Etre utile h quelqu'un.
2. Ali foloseacis ea cu ceva. I Re aliqua utor, eris, usus sum, uti. gtrone bettilten.
User de quelque chose, faire usage de. .
Folositoria, de foto* adj. I Utilis, e. 92il tidj, V3ort§eiffialt, Utile.
Polon*, folosinia. I Usus, us, fructns, us, m. Utilitas, tie, L Commodum, emu-
lumentum, t, n. gluten, SBort§eil, genufi. Profit, avantage, m. utilitd.
Rai folosa din ceva. I Usum capio, is. cepi captuin, capere. (din Ore ce lucru,
e re quapiam). 91u§en Sieben, bon etmae ne§men. Avoir l'utiliti, faire
usage de. .
Folttoosit, v. Burclufosii, burtosi.
Fame. I Fames, is. Esuries, ei. Esurigo, iris, f. hunger. Fain, f.
Adv. Cu flew. I Esurienter. 9Rit gfibegierbe. Avidement, en affami.
Care are force. I Esmiens, tis, o. fAutgerig. Aland, qui a faim.
Mi fume, am fame. I Esurio, is, is, ivi, itum, rire. ad) bin §ungerig. J'ai de
la faim, j'ai faint.
Fomete, lipsei de bucate. I Inopia, indigentia, ae. Egestas, tie, f. )ie ungeras
nott). Indigence, manque, disette, f.
Fontana, puta. I Puteus, i, in. Fontana, ae, f. Zer Zrunnen. Fontaine, puita,
Fontana, isvorit nescipatii, v. livora
Glizele, lemnele de /a gura putalui. I Crater, is, in. lBrunneniStarten. Balus-
trade.
Acoperementulti fontanel'. I Puteal, is, n. 18runnenbetfel. Couverture de puita, f.
Cumpena de la fontanel. I Tolleno, nis, m. £1,3ntnnettfcfpnlinget, ber Scr9tutingef.
Bascule, f.
Sapeitorit de fontame, fontanariu. I Putearins, rii, m. 1Brunnen:Griiber. Celui
qui creuse is puita.
De fontanel, de pufti, adj. I Putealis, e. Puteanus, a, urn. Bum Bie§brunuen
ge§brig. De puits.
Pe: Apa de femtanei, de pu(ii. I Aqua putealis. Aqua puteana. Orunnettlbaffer.
Eau de pulls.
Fontanel, levoru, cismea, v. Isvcn-ii.
Fontanea, putii mica. I Puteolus, i, tn. it3ritnnlein. Petit pulls, m.
Fantiinen scdth pe corgi de Doctorii. I Vulnusculum, i. cauterium, ii, n. any
tonal, atufiEbdgein. Cautere, fontanelle, f.
Fonteqte Cu fontu, adv. I Libratim, adlibram. 13funbroeife. Avec la livre.
Font*, Anti, punt& I Libra, ae, f. q3funb. Livre, f.
Foraela, ifor'delig. I Follicatio, nis, f. ronchus, i, m. ed)nardpn. Bonfiement, tn.
Foraemoa, ire. v. a. I Follico, as, are. sterto, is, tui, tare. sternuo, is, ui, nu-
tutu, nuere. edptardpu. Ronfler.

www.dacoromanica.ro
Fr. 135

Foraitoria. Stertor, is, tn. eciparcryer. Ronfieur, m.


I

Forfeca. I Forfex, ficis, f. edpere. Ciseaux, m


Forfecute. Forficulae, arum, f. Zie Heine edpere. Petite: ciseaux.
l

Forma, figura. I Species, ei. forma, figura, ne, f. aorm, ®eftaft. Forme, figtt
re, image, espece, f.
Forma, dupe care copiem ceva. I Forma, formula, ae, f, formulare, is. exemplar,
is, n. Zoricigift, Ettcler. Bxemptair, models, na. formide, f.
Forte, adv. pre. Va lde. nimis, nimium, nimiopere, magnopere, admodtn, prat%
I

seir:, gar Au, fjiiri)ft. Trop, tree, extrentement


Pe: Pref bogatil. Admodum dives, taide locuples. eery reid), gu reid5. Tres
I

riche, extremement riche.


Fortuna, vigelie. I Turbo, finis. procella, ae, f. eturm, eturtmuittb, eturrnmet.
ter. Orage, in. tempete, f.
Fortuna, norocii, v. N61`061
Fortunosa, adj. vigelios6. Procellosus, tempestunsns, a, um. llugeintitt, Gina:
I

ftltrmig. Orageux, ease.


Fraga. Fragum, i, n.
I rbbeere. Frain. 1.
Fraguria, clud21, v. Duclii, fragi, dude.
Frageta, adj. ( Fragilis, e. tener, a um. educed), 3erbred)liO. Fragile, foible.
2. Cruclii, mole I Mollie, e. mitis, e. tener. Efirbe, iart. rendre, I:toile.
Fragetime. I Fragilitas, tis, f. Tie (53ebred)itcf)feit. Fragilite,
Francesa, femee. I Francogalla, ae, F. Zie Rran3orin. Une femme frativaise.
Francesce, adn. I Franck*, gallice. Rranitifiitt. .4 la maniere des gauloi :, en
francais.
Francesca, ad). Francicus, gallicus, a. nm. aranabfijr4. Fr,ncais.
Francia. ( Gallia, ae, f. branfreicf). La France.
Franca, francetni. I Francus, gallns, i, m. aranioie. Un gauloi. un francais.
FrangatOre, de canepil, inic, ete. Frangibulurn, i, n. Zer .fl.aufbrec4er. Bri-
soir, m.
Franga, gere, v a. ( Frango, is, fregi, fracture, gere. memo, is, rupi, rupture,
rumpere. bred)ett. Briser, rompre.
Frantia, part. 1 Fractus, a, um. 03eltrodytt. Brisd.
Frasinelfi, o plantel. 1 Aproxis, is, f. Pemiffe6 grout. Fraxinelle.
Frasinn. I Fraxinus, i, f. O'd)enbaunt. Frgile, tn.
De frasinu, adj. I Fraxineus, a, um. Zott gfcljen. De f :One.
Frate. I Frater, tris, m. Gruber. Fre, m
Frate bintii, din doi pilring. I Frater germanus. &Midge graben Fire germain.
Frate, numai de tatii. Frater, consangs ineus. I

Fratele tatil, v. Unchiu.


41Inerea fratelui. I Fratria, ao, F. `.bite editudgerin. Belle soenr.
Onwrdtorii, iteiclatorii de frate. I Fratricide, ae, m. Zruberiniirber. Fratricide.
Ucidere de frate. I Fratricidium, ii, n. Zrubermarb. Meurtre die fi.ere.
Fratietate. I Fraternitas, tis, F. Zruberidiaft. Frateinite, f.
Fratele barbatitlui. I Levir, i, m. Zer edpuager. Beau frere, m.
1Pralietate, rudenie. Propinquitas, consanglinitat., tie. Ihrtuaubid)aft. Parent, e.
I

Fratesce, adv. I Frtterne. Qiritbcrlidj. Fraternellement.


Fratesca, adj. I Fraternus, a, um. Ortiberitc!). Fraternal, nelle.
Fratie, rudenie, v. Rudn.
Fratiorat. I Frnterculus, m. Zrilberd)en. Tandre fret e.
Frecare. I Fricatio, nis, f. Fricatus, us, in. teiinutg. Friction, fi.ottement, tn.
Frecatorlu I Fritetor, is. Frictor, is, m. Zer Sleiber. Frotteur, in.
Frecata, part. I Frictus, fricatus, a, um. (3)erteben. Frotte, frictions.
Freels, are. v. a. I Frico, as, cui, frictum, are. Reiben. Frictioner, frotter.
Frem6ntare. I Subactio, nis, f. Subedits, us, m. fineten. Action de petrir.

www.dacoromanica.ro
136 Fr.
Fre/2'4'1'41er*. J Subigens, depsens, tis, o. Zer ba fuetet. Celui ou celle qui
pdtri, qui rdduit en pate la farine.
Frenziatitaturtl, toll& aluatulti. I Massa, ae, f. Zer Zeig. Masse, f.
Frementia, are, v. a. I Depso, is, sal, psitum, depsere. Subigo, is, begi, bao-
tum, bigere. atteten. Pdtrir.
Frem6ntatii, part. I Depsus, depsitus, subactus, a, um. 03efnetet. Petri, mud.
FrOnii, Mil. J Frenum, i, n. Habena, ae, f. Zer Baum. Frein, m. bride, f.
Fried, temere. I Timor, is. pavor, is. Mettle, us, m. Formido, infs. Trepidatio,
nis, f. Zie Wurd)t. Crainle, peur, I. effroi.
Mi frith. I Metuo, is, ui, ere. Timeo, es, ui, ere. S4 fit*en. Craindre,
avoir peur.
De fried. 111btu, prae metu, ex metu, propter metum. Wuti WurtEit. D'ef-
froi, de pear.
Erica lui D flea. I Timor Dei. Pietas, tis. Religio, nis, f. Zie eottellfurdit.
La crainte de Dieu.
Aplecare *re ilia J Timiditas, tis, f. )ie gurdfiamteit. Timiditd, f.
Films* adj. I Timidus, pavidus, meticulosus, a, um. ffutAtfam. Craintif,
peureux, ewe
Cu fried, adv. I Timide, pavide. witrOtfam. Timidement.
Frigare. Veru, n. Q3raqpiefi. Broche, f.
I

Eritrea, recall. I Frigus, oris, n. &tate. Froid, m froideur, f.


Este frigid. I Est frigidurn. qtt ift fart. Il fait froid.
Mi frigit. I Frigeo, es, ui, xi, gere. Bit ift raft. Avoir froid.
Friguri. J Febris, is, f. Sieber. Faure, f.
Frigurl de tote flilele. I Zati tiiglidx wither. La Pyre quotidienne.
Frig. d'a treia fli. I Tertiana febris. Za6 breittigige aieber. FAvre tierce, f.
Cele de a patra fli. I Quartana febris. )at3 biertagige aieber. Favre qua*, f
Frig. ferbing. Calida febris. Zoe f)itige aieber. Fievre ardente.
I

Frig. mortarete. I Febris lenta. Zee fditeic4enbe aieber. Faure lente, f.


Am friguri. I Febrio, is, ire. wider baben. Avoir in Pore.
Frigtaros6, adj. I Frigidus, a, urn. Raft. Froid, frail.
!Frig*/ gere, v. a. I Frigo, is, xi, xum, ctum, frigere. Asso, as, are. Q3raten.
Frire.
Friptii, part. I Frictus, frixus, assus, a, um. ®ebraten. Frit, e.
Friptura. I Assum, i, n. assatura, ae. taro assa, f. !)er 18raten. 1181i, m.
FrIzatti, cu perulu erefd. I Crispus, cirratus, a, ura. itraug. Crdpu, e. froid, e.
(Vefli allele, increlescii).
Fructu, rodis. v. redd.
Frumosfi, adv. I Formose, pnlchre, belle, venuste. SdAn. Bien joliment.
Frantic's* adj. I Formosus, bellus, venustus, a, um. pulcher, chra, thrum.
etf)iin. Beau, bel, joli, nt.
Frumusele. I Venustas, formositas, tis pulchritudo, finis, f. Zie ScljtitOeit.
btautd, f.
Frumuleltl, adj. I Formosulus, bellulus, puichellus, venustulus, a, urn. .Ditbicti,
Joliet, joli, f. mignon, charmant.
Aientlid) fdpin.
Frunclariel, cningii. I Dumetum, fruticetum, i, n. Zaa 13thlifcf). Bocage, ba-
guet, m.
2. Umbraritt de unfle. I Umbraculum, frondarium. ii, n. Zie itaub1jittte, bad
2aubbac§. Ombrage, in. couverture de feuilles.
Fruncla. I Frons, dis, f. folitun, ii, n. Zag Blatt. Fetiille, feuillage, f.
Franclulita. s Foliolum, i, n. Zaa 15tdttdjen, Eifilttlein. Petite fewillage.
FrunclosA, adj I Frondosus, foliosus, foliatus, a, um Zidtterig. Feuilleux, e.
Fares' frunfle. I Non foliatus, a, um. R3Iiitterlot3. Sans feuilles.
Fruntariii, frontulis unei flidirr, etc. I Frons, tis, f. frontispicium, ii, n. Zai
13orber*it, front/spice, in.

www.dacoromanica.ro
Fu. 137

Frunte a capulut I Frons, tis, f. Zic etirn. Front, m.


increfescd fruntea. I Frontem contraho. Froutem capero, as, avi, atum, are.
Iie atinte nitwit'. Rider le front.
Cu dde funti. Bifrons, nis, o. Stueirtintig. Qui a deux fronts, deux vi-
I

sages.
Cu frunte mare. I Pronto, nis, m. erofftintig. Qui a un grand front.
.De frunte adj. I Frontalis, e. Sur etirne (rifting. Qui concerne le front.
Pe: Legatura de frunte. Fascia frontons. etirnbinbe. Le frontal, fronteau, m.
I

De frunte, mai alemi. Primarius, praecipuus, a, um.


I ortte0t, DOrailg
Principal, notable, remarcable, superieur.
Fudulii, v. Fidosti mendra.
Fuga. Fuga,
I ae, f. Cursus, us, in. Zee afi4en, bie Riudjt. Fuite, f.
Dad fuga, apucii fuga. I Fugam peto, is, tii, tivi, titum, tere. Fugam capio,
is, cepi, captum, capere. Fugam capesso, is, sivi, situm, capessere. (Wien,
bie g(uil)t nerptten, Pt* ergreifett. Fuir, prendre la kite
In fuga, adv. I Fugaciter, celeriter, festinanter. @eicOtinb. Vile, vitement.
Fugaciu, adj. I Fugax, currax, cis, o. afitc0g. Fugitif, ice.
Fugaresefi, fed in gdnd pe cineva. I In fugam ago, is, egi, actum, agere. 2n
bie atuP ingen. Mettre en fuite.
Fugaresefi, umbla fugariu. Fugito, as, avi, atum are. Ittifielytt. S'enfuir.
Fugariu, adj. I Fugitivus, a, urn. afiiPting. Fugitif, Live.
Fugitii, adj. I Fugitivus, profugus, a, a(ild)tig. Fugitif.
Pe : Militaru fugitd. I Desertor, is, m. Zeferteur. De'serteur, m.
Care fuge la inimici I Perfuga, transfuga, ae, m. lieberidufer. Transfuge, m.
Fug*, give, v. a. I Fugio, is, gi, gitum, fugore. Cerro, is, cucuri, cursum, cur-
rere. RfiOctt. Fuir, courir.
Fagg afara. I Efugio, excurro, is, curri, cursum, currere. Oinauo faufen.
Courir hors de. .
Fugii ceitre cineva. I Ad Purr°, accurro. .ter3u faufen. Accourir.
Fugd dupe cineva. I Cursu aliquem insequor, is, secntus sum, sequi. Cursu
aliquem prosequor. 3emaubem Itactrattien. Courir apo4.9 quelqu'un.
Fugd de ceea parte. I Transcnrro, is, curri, cursum, currere. Trans fugio, etc.
piuiibcr fettfen. Courir d'un lieu a un aulre.
Fug& inainte. Pnecurro, etc. orfaufen. Courir decant.
Fug* spre internpinarea cuiva. i Occurro. ittgegett faufen. Accourir.
Fugal inzipor. Recurro. Buritcf faitien. Courir en airier.
Fug* in coce fl in colo. I Discurro, is, curri, cursum currere. Curs°, as, avi,
atum, are. stn unb fjer Taufen. Courir ca et la.
Fug* in josti. I Decurro. :)erunter faufeu. Courir de haul en bas.
Fug* pre metaled. Fugio, aufugio. fttffic4en, entluil*u. S'enfuir, s'dchaper.
I

Fugit d'intre eolda(i, peirasesca sUgulii. Signs de sero, is, rui, sertum, serere.
Telertiren. Deserter.
Fasiorel de canepa. I Canabis manipulus, i, m. Cauabinus fasciculus, i. din
Ziitnbet S)auf. Fascule de chanvre.
De init. Lini fasciculus. in t3itnbel air*. Fascicule de lin.
Fulgeratoriu. I Fulgerator, fulgurator, is, m. Zer bie fri)feubert. Qui
lance des eclairs.
Fulgeratara. i Fulguratio, nis. Fulguratura, ae, f. OfiVn. Eclaire, ap-
parition des éclairs.
Fulgeratfi, lovild de fulgerd part. I Fulguratus, fulguritus, a, um. Z3om ZitiO
etro fiat. Frappe de la foudre, foudroyd.
Fulgerik. I Fulgor, is, In. fulgur, is. fulsr,etrum, i, fulmen, finis, n. Zer flip.
dclaire, in. foudre, f.
Fulgerel, rare. v. n. Fulguro, as, are. fulgurio, is, rire.
I i3fiQen. Lancer des
éclairs, faire des eclairs.
18

www.dacoromanica.ro
188 FR.
Fulgera, impers. I Fulgurat. g0 bfitet, tog. Il fail des eclairs.
Fumare, fumegare. Fumatio, famigatio, nis, f. Zie 'Flitiudyrung. Fumigation, f.
I

Fumarit*, bird pentru corurile de fume. I Pro fumario vectigal, is, n. Zie
92aurbfanortener. La taxe ou Pimp' t pour les cheminies.
Ftamariu, cord pentru fume. I Fumarium, rii, n. caminus, i. m. ecTiornftein,
Raud)fang. Cheminde, f.
Fumatoriu de tutunit, v. Pipard.
Fumatoriu, afumatoriu cu mirosuri, etc. I Fumator, suffitor, is, in. Zer Tdit
dieter. Parfumeur. m.
Fumegatoriu adj. I Fumigans, tis, o. fumificus, a, um. Fliantbenb, and) bon
fir!) gebenb. Fumant, qui licit de la fumes.
Famegii, are. v. a. dad fumii din mine. Fnmigo, firm°, as, avi, atom, are.
I

Fumiger, fumer, jeter de la fumee


ginucbett, 9tetud) bon ftd) geben.
Fumezn tutund. I Fumo, as, are. fumigo, fumum nicotianae duco, cis, duxi, due-
tum, ducere. Zdat =diem Punter.
Fumosa, adj. I Fumosus, fumidus, a, urn Ffialtubig. Qui fume, plein de .funtere.
Fum*. I Fumus, i, m. Zer %am!). Funde, f.
Fund la fumii ceva. I Ad fumum suspend°. an ben %tomb !Angell. Sus pen.
dre a la fumde. (v. a. Afumii.)
Funariti, care face funs.Funarius, rii, m. restio, nis, m. )er Idler. Coy-
dier, m.
Fundament*, temelie. I Fundamentum, i, n. basis, is, f. fruidanicn, minis, n.
)er @rturb, bie Oritublage. Fondement, m. base, f.
Din fundamentd, din temelie. I A fundamentis. funditus, adv. 9.Citti bent @nub.
De fond en comble, entarement.
Funda(te. I Fundatio, nis, f. etiftung, attribution. Fundation, dtablissement.
Fundatora, v. Areilitord.
Fundezu, are. scale, spitale., etc. I Fondo, as, avi, atum, are. stabilio, is, ivi, 1-
tum, ire. G ttiten, griinben. Fonder, dtablir. (v. a. Areilementd. Areild.)
Fund* de ori ce. I Fondus, i, m. Zer Ooben, ber Gfrunb. Fond, m.
Fame, funie. Funis, is. m. restis, is, f. tomes, micis, f. Zee eat, bet etricf.
Corde, f.
Funia corabit I Rudens, tis, m. in gro5eg ect)iffqfeii. Cable, m. amarre, f.
Funie de ceps. I Restis. sertum, i, n. Zug Zifcbel, bie 92iefte. Tram d'oignon.
Funingine. I Fuligo, iris, f. Zer Nufb Suie f.
Funinginosa, adj. I Fuliginosus, a, urn. Fliuffig. Plein de suie, couvert de =ie.
De coldrea funinginie. Fuligineus, a, um. Toutbfarbig. Fuligineux, ease, de
I

couleur de suie.
Funikord., fizniord. I Funiculus, i, m. gin ffetne8 Leif. Ficelle, f. cordeau, nt.
Faro* de lemnd cu dad come. I Furca, ae, f. cervus, i, m. antes, mitis, m. Zie
@abet. Fourche, f.
Flare* de fern. Furca ferrea, ae, f. Zie eiferne @abet. Fourche de fer.
Fauna de teased. Prelum, i, n. )et 13rePaltm. Presse, f
1

Flare* de a gone inu, canepli, etc. I Coins, us, in. )er epinitroden. Quenouille, f.
Fureulipl. I Furcilla, furculla, ae, f. Niue treine @abet. Fourchette, f.
Forel, apenfluriitori. I Patibulum, i, n. gabalus, i, m. furca, ae, f. Zer &gyn.
Patibule, fourche patibulaire.
Fureot4, Ara de /era'. I Merge, ae, f. orngabef. Fourche de fer.
Fureuta, furculi(a. Furca, furcilla, furculla, fuscinula, ae, f.
1

qg abet. Fourchette.
Furculifii de bucatdrie, mai mare. I Creagra, ae, f. afrifc4abei. Grande four-
chette de cuisine.
Ca furca, furcatii, adj. I Furcillatus, a, um. @abefforinig. Fourche, e. four-
chu, e.

www.dacoromanica.ro
Ga. 139

Furl IA, pe furipi, adv. I Clam, abdite, furtim, furtive, furaciter. eimfidj, in
QOebeim, nerft° fener Seife.Fourtivement, a l'inau, a la derobee, en cachette.
11Furnica. I Formica, ae, f. 9Imeife. Fourmi, f.
De farnicei, adj. I Formicinus, a, um. Son Vimeifen. De fourmi.
Pe: Oti de furnicei. I Ovum formicinum, i, n. 91meifenet. Oef de fourmi, m. ,
Furnicariu, morroiii de furnici. I Fornicarum nidificiom, cii. formicetum, i n.
acervus formicinus, i, m. Jer 9tmeifettbaufen, bad /tmeifertneft. Fourmiliere, f.
Funieosil, cu multe furn. adj. I Formicosus, a, um. Moller 2tmeifen. Plein de
fourmis.
Furnicii, are. mine furnica cotpulti. I Formico , as, are. audett. Demanger
comme is fourmis.
Farnienni. I Formicula, ae, f. Zie nettle Wmeife. Petite fourmi, I.
FurtiqagA. I Furtum, latrocinium, ii, n. Ziebftaf)1, Raub. Lenin. vol, vol de
nuit, m.
.
Furl, lotru, v. Hopi
Furii de eels elute, nacre. I Sacrilegus, gi, m.
pie, sacrilege, m.
irdienbieb. Profanateur, int-
Furii, rare. v. a. I Furor, aris, atus sum, ari. furtum, facio, is, feci, factum, ca-
re. eteVen, raubett. Voter, ddrober.
Fusarlu, un peace. I Ophidium, ii, n. Zer edgangettfirb. Boric de poisson.
*Instal, v. &cud, rochie.
lFlastelfi, bilticapi. I Fustis, is, m. Zer anittel. Petit baton. m.
Fustelti, cuitl la scars. ) Gradus, us, m. 2eiterfprofiett. Grade,' de l'Ichelle.
Feasti de torsi. I Fusus, i, m. epinbel. Fuseau, m.
De rota de ?nerd. I Fusus, i. modius, ii. cylindrus, i, m. axis, is, f. Zie 933al3e,
Vette, Biginber. Rouleau, cylindo.e, m.
Buau /a teascii. f Preli trochlea, ae, f. Zie TrefflAraube. Poulie, moufle, f.

a
Gadiaa, feria' selbaticci. I Animal, is, n. Animans, tis, o. Fera, bestia, ae, f. etc.
itl tutlbett ZOier. Animal, in. bite sauvage.
Gliffieseti, ire. resuflu grew. I Anhelo, as, avi, atum, are. St ettett, flatf Wtem
paten. Halleter, respire,. difficillement.
Gilfaire. I Anhelatio, nis, f. Anhelitus. us, m. Sao Reucen, ber f*vere Vftipm.
Courte haleine, difficultd de reapirer.
Gaillitorita. I Anhelator, is, m. ettgbrilflig. Qui respire piniblement.
Gilgaeseel, ire. ca ginscele. I Clango, is, xi, ctum, gere. Glacito, as, are: Gin-
grio. is, ivi, itum, ire. @glen, fcizatteru. Crier comme l'oie.
2. Giigaesefi on ratele. Tetrinio, is, nire. @adern. Barbiller.
Cw'ilgaire. I Clangor, is. gingritus, us, m. Scbuattern. Crie de role.
Gale, pasere reipitere. I Falco, nis, m. .DiAttergetter. Faucon, m.
Giiina. 1 Gallina, ae, f. .fmtne, u4n. Poule, f.
De gaud, adj. I Gallinaceus, gallinarius, a, um. ion ber .tntute. De poule.
Pe: Oil de gains. I Ovum gallinaceum. ,tdibnerel. Oeuf de poule.
Peduchie de getinli. f Pediculus gallinarius. .itEnterfaus. Pan de petite, m.
Gai nail, balegii de gains. I Gallinaceum stercus, oris, n. Otibuerbred, Dfitmem
miff. Fumier de poule.
Gain& de apil. I Fulica, ae, f. 2Baffertjutjtt. Poule d'eau.
Gain& de munte. I Tetrao, nis, m. 9230144n. Poule sauvage.
Gainfirie. I Gallinarium, ril. Gallinarium stabulum, 1, n. 04nerflaff. Foul-
lailler, tn.

www.dacoromanica.ro
140 Ga.
Galvin'. Wu. Gallinarius, rii, in. tilbnermann. Garde des poules, poulailler.
GAinurfii. I Gallinula, Re, f. gine faille f)enne. Poulette, f.
Gainutpl, o pasere. I Attagen, is, m. .afe0u4n. Franco lin, gelinotte de boil, m.
Gaintufti pe ceriu, cele fepte stele. I Pleiades virgiliae. Pleiades, dum, pl. eiez
beugertirn, bie fuctbenne. Les ple'iades, une constellation.
Galanta, adj. Elegans, tis, o. Lepidus, decorus, a, urn. Wrtig, manierlick
I

!infant. Elegant, e. beau.


Gaitann, finurti de aunt, v. Posomarthi.
Gaitanti, finurii, v. 41inurd.
Gillainare, o bola I fauns, i. Morbus arquatus, i, m. Aurugo, finis, f. gab.:
Jaunisse, f.
rucf)t.
Cu grilbinare, adj. I Ictericus. arquaticus, aurugineus, a, urn. @elblitctig.
Icterique, qui a dela jaunisse.
2. Galbinare, o plant& I Serratula tinctoria, ae, f. carte, l cbartentrant.
Betoine, f. melilot, tn.
Giillbineld. I Flavedo, finis, f. @efbe Rube. Couleur jaune, f.
2. In fade galbinela. I Pallor, is, m. 'die ":11eichflutt. Paleure, f.
3. Vipsea galhina. I Pigmentum flavum, pigmentum luteum, i, n. @elk iarbe.
Couleur jaune, f.
Galbinesell, fire. v. a. vapsescii galbina. I Flavo colors tingo, is, tinxi, tine-
tum, tiugere. Flavo colors pingo, is, pinxi, pictum, pingere. 03elb farben.
Peindre en jaune.
Me galbinescii v. n. I Flavesco, is, seere. Nett toerbelt. Se jaunir, decenir
jaune.
GalbinieVonal, galbinia, adj. I Fulvaster, tra, train. Subflavus, helvolus, a,
um. @And). Jauntitre.
Galbina, band, moneta. I Aureus, i, nt. Zufoten. Ducat. m.
GEallaina, coldre galb. I Galbinus, galbeus, fulvus, flavus, gilbus. gelvus, a, um.
adj. 15366. Jaune.
Galbinutil, de od. I Vitellus, i, m. Luteum, 1, n. gibotter. Jaune d'ceuj, m.
Galca, ginduni I Glandula, scrofula, tonsilla, ae, f. lRanbef, Zritfe. Glande,
glandule, f.
Galcos b, gindurosd, adj. I Glandulosus, a, urn. Zritfig. Rempli de glandes.
Galeeva, larma. I Tumultus, strepitus, us, m. Turbo., ae, t. 2tirtn, Verrnirrung.
Tumulte, us. alarms, f. trouble, m.
2. Neintelegere, netnvoire. v. NeEnvoire.
Giileevitorit, adj. I Turbidus, turbulentus, a, um. jurgiosus, contentiosus, ri-
xosus. Hurtling, ttirmerirc, MAWS, bertuirrtic. Inquiet, e. turbulent, e. sedi-
tieux, euse.
Galeevitorti, subst. Turbator, interpellator, is, m. Zer Storer. Perturba-
teur, m.
Galeeveseti, rare. face turburare. I Turbo, as, avi, atum, are. (turbo). tumul-
tuor, aris, ari. turnulturn, excito, as, avi, atom, are. 2iirtuen , Zermirrung er-
reg en. Faire des troubles, causer du trouble.
Galettl, o misurd de paint banite. I Cubulus, i, m. medimnum, i, u. Zer OIL
bet. Baguet, sage, f
2. Galeatif de apci. I Modiolus, i, m. urea, ae, f. Haustrum, i, n. hydria, as, f.
Zer Ceatopreimer, echopftlibeT. &au a puiser, m.
3. Galeata de mulsa. Mulctra, ae, f. mulctrum, i. mulctrale, is, n. Zer Detfc
filbel. Baguet a traire, vase lc traire.
Gcaleffa, gogc;fa. I Galla, ae, f. gid)abfef, @aftnpfet, gnoper. Galle, noix de galls.
GAIgaescit, ire. I Gargarizo, as, are. @urgent. Gargariser.
Galgaire. Gargarizatio, nis, f. Za6 @urgent. Action de as gargariser.
Gamalie, la acii, la cuiu. I Capitellum, i, n. Nodulus, i, m. Stol3f, anopf.
Tete, f.

www.dacoromanica.ro
GA. 141

Glindtaca. I Scarabceus, f, m. Stiffer. Scarabee, m


Grandacelii din tuna lid Maio. I Bruchns, i, m. Melolontha, ae, f. Eatfiirer.
Hannetcm, m.
Gandacelii de turbare. Cantharida, ae, f. Cantharis, die, m. eritner Safer,
I

fpcinif* afiege. Cantharide, insecte.


Gandescii, ire, cugetii, v. a. I Cogito, a9, avi, atum, are. Zettfett. Songer,
penser.
Me gandescii multi. I Cogito. Meditor. aris, atus sum, ari. eitb befinnett,
bebenten, toubbenfett, Outten!. Fenger, ntediter.
Gandemen, socotesrii, tire. t Puto, as, avi, atum, are, Judico, as, etc. Opinor,
aris, ari. Sentio, is, sensi, sum, tire. Zenten, meinen, befitr 4alten. Jager,
penser.
Glindire. I Cogitatio, nis, f. Meditatio. Zeofett. Pewee, meditation, f.
Ganditorn. I Cogitator, is, tn. Zenfer. Penna., celui qui perm.
Ganda, cogetec. i Cogitatus, us, m Cogitatio, nis, f. erbante. Pewee, f.
Semi pe ganclurl. I Cogito, considero, reputo, as, avi, atum, are. Meditor,
aria, atus sum, ari. 9tacbbettfett, nadifinnett. Penner, mPditer, reflechir.
Stall pe gdnduri me indoesca. Dubium haereo, es, haesi, haesum, haerere.
lingetuiR rein. Se dottier.
f- nai vine in ganda. I In mentem mihi venit, in mentem occurit. acb erittnere
to id). Se ressouvenir.
lvti ease din panda. I Animo effluit, mente evolat. adj bemire eq. Oublitht
2. Cugetec, judicatii , dcipzuiala, opinie. j Opinio, nis. Sententia, ae, f. Zer
&bank bie Veinung. Opinion, penade.
Pe: Dupes gandula med. I Men opinions. 91(4 twiner Tleinung. Selon moi,
comme je le pease, etc.
3. ('u gandurt, cu grifi; ingrijiatec, adj. I Sollicitus, sollicitudinis plenus, a, um.
Eorgenboff. Soigneux, mule. Inquiet, avec sollicitude.
Giangslveseii, vire, v. a. I Balbutio, ivi, 'turn, ire. Balbucinor, aria, atus sum,
nazi. etammeln, Stottern. Balbuter.
Gii ngaviI. I Balboa, a, ura. Balbutiens, lingva bcesitans, tis, o. etammelnb,
ftotternb. Begue, begayer.
etannnler, etotterer. Segue, m.
2. Ca eubstant. j Balbus, i, m.
Gangrenes. I Gangrtena, ae. Tabes, is, f. nine ranfijeit. Gangrene, I.
Gansu/mu, ginscanu. I Anser rims, ris, m. ®thfferi4 Jars, sm. le male de Cole.
Gansca. I Anser, is. Gansa, ae, f. 6ang. Oie, f.
De gamed, adj. I Anserinua, a, um. 133tinferiti). D'oie.
Pe: Unturd de gamma I Adeps anserinus. Zu6 e6tinferett. Ghwisse d'oie.
GlinseutA. I Anserculus, i, m. dant4en. Petite oie, f.
Gansearita, peizitorii de ganace. Anserarius, rii, m. 03tinfertict. Cella qui
I

garde lea oies.


Cotelu ganscelorii. I Chenoboscium, chenotrophium, ii, n. (Mule:Eta. Eta-
ble aux oies.
Ganjeacel, ire, v. Strimbezii, in covoItz.
Ganju, June de nuiele sucite. I Scalmus, i, m. Funis e virgultis nexus. din
one Rutben gefrod)tene6 eeit. Corde faite de jonc, etc.
Giidee de ou- . I Testa, ae, f. Cortex, Bei& Zie e Oale, Emilie, coquille.
2. Glioel, in card, in pane, etc. I Pustule, fistula, ae. fenestra, ae, f. Zie Vale.
Pustule, Mule, f.
Gacice de nucci. I Paternal', minis, n. Juglans, dis, f. R33iiffdie 910. Ecale,
coquille de noix, f.
Gritociosilt, cu gelocI, adj. I Foraminosus, fistulosus, fenestratus, a, um. Vag&
roc4ertg. Fistuleux, ease. plein de trous.
Garbovil, v. Strandra.Garantii, garantie, v. Chizerie.

www.dacoromanica.ro
142 G.
Gardina, margine. I Margo, finis, ora, ae. depetigo, finis, f. Zer Taub, Bard
bordure, marge, f.
Ewa' gardind la ceva. I Margino, as, are. iltanb maclytt. Border.
Gardu. Sepes, saepes, is, f. septum, ti. sepimentum, i, n. Zer 3aun. Haie,
I

f. enceinte.
Gardii de nude. I Sepes virgea, sepes viminivus implicata. aieffottener 3mtn.
Haie faite de branches.
haie garde, ingrildescii. i Sepio, is, sepii, sepsi, sepitum, septum, sepire. cir-
cum sepio,.. intersepio. Baum, berouneti. Faire une haie, entourer d'une
haie. (v. IngrOidescd.)
Gard& de fern. I Clatbrum, tri, n. clathrus, tri, m. cancelhis, i, m. cancelli, o-
rum. (litter, dimmer Baun. Barreau, m. cloture de fer, barre.
Gard* viii, de meiracini, etc. I Saepes viva. 2ebenbiger Baun. Haie vice.
Gargarlti, gengd care etricii grduld I Curculio, nis, m. aornYourm. Charan-
con, m. calandre, insecte qui rouge le bid.
Gargaritosu, ad?. Curculionibus plenus, a, urn.
I &orMnitrmig. Plein des cha-
rancon.s.
Gargarisezi, are. v. Galgliescti
Gasesefi, v. Aflu.
Gata apre ceva, adj. I Paratus, promptus, a, um. acrtig, berth, bereifioinig. Fret,
prdpard, dispose a faire.
Cumpiird cu bani gata. Praesenti pecunia, numerata pecunia numis praesen-
tibus emo. Urn baarc6 (110, faufen. Acheter argent comptant.
Gala, ispreivitd, part. I Absolutus, terminatus, confectus, peractus, perfectus, a,
um. aertig. Achevd, ternsine, fait.
Pe: Cartea este gata. Liber est absolutus, liber est terminatus. Data Zucl) ift
fertig. Le liure est achevd.
Gateseit, tire, v. a. I Paro, adparo, praeparo, as, avi, atum, are. apparo, curo,
accuro, concinno, as. 3ereiten, aubereiten. Preparer, appreter.
GAtire, pregitire. Paratio, praeparatio, adparatio, apparatio, nis, f. ,Buberei=
I

tune, Zerfertigung. PreParation, f.


2. Gcitire, punere in orenduialel. Apparatus, us, m. apparamentum, i,_n. dispo-
sitio, nis, f. Zie atititurtg, Bubereitung. Preparation, f. appret, m. disposition,
1. arrangement, m.
3. Gdtire de bucate. v. Ferturci.
Gateseii bucate. v. Buceiteiresca.
Gait* gitledil. v. Gatti.
Gain, tire. riteseiS ceva, pre cineva, fad, orendueseil. 1 Paro, aparo. praeparo.
Vereiten aubereiten. Preparer.
Pe: is de mtlncare, bucate. Cibos praeparo. Zn6 ffen anbereiten. Prepa-
rer lee aliments, faire 2c manger.
Gaul, sferfescfi, ispray. une tucru, etc. I Finio, is, ivi, itum, ire. conficio, is, feci,
fectum, ficere. termino, as, avi, atum, are. absolvo, is, vi, solutum, vere. &-
ben, eubigen arb3madyn, nciffenben. Achever, terminer, finir.
IL Recipr. MO gdtescu la resbelii , etc. I Me praeparo. eid) riliten. Se prepa-
rer h la. guerre.
Me gdtescu, me imbracti. I Me induo, is, ui, dutum, induere. Cyidt anaie4en,
Sqtabiler.
fief) anffeiben.
Me gala, me ispreivescii. i Deficio, is, feci, fectum, ficere. Vfitogeljert, au nbc
gOen. Commencer is manquer.
Pe: Se gala rituals' din vasfs. Vinum deficit. )er Sein Act cute, geet 3u (.ube.
Le yin commence Is manquer.
Ggunolesca, ire. v. a. fads geiveinatd. I Cavo, excavo, concavo, as, avi, atinn,
are. Mtti)iif(leit, 1)41 madjen. Excaver, creaser.

www.dacoromanica.ro
Ghe. 143

Gannosti, adj. I Cavus, coucavus, txcavahts, a, um. gmf)f, nut3Ao4ft. Creux,


euse, excave, e.
Grauttn, o insect( cu a ea otrelvitoriii. I Orebro, nis, m. Zit Sorte de frdlon, m.
Gaura. I Foramen, iris, n. 2od). Thou, m.
Gataresen, rire. v. a. I Foro, perforo, as, avi, atum, are. iid)ern, bo4ren, bunt-
bOrert. Percer, trouer, forer.
Glittrescii cu sfredelli, T. Sfredelescii.
Ganrutit. I Foramellum, i, n. cavernala. ae, f. 5Nte Viidfleht. Petit trou.
Gauritor*. I Perfossor, is, m. Zurd)borger. Celui qui pence.
Gauritiit, part. I Perforatus, perfossus, a, um. Zurtbotiret. Percd, e.
Gaurire. I Perfossio, nis, f. perforatio, nis. TurtfAoln'ung. Action de pereer.
Gaul*, priimitorii de streini. I Hospes, pitis, m. einftgcbcr. Ilfite, celuf qui donne
rhospitalitd.
Gazeta. p Ephimeris, dis, f. Diarinm, rii, n. publica acts, orum, n. plur. Bei
tang. Journal, vi. gazette, f.
Gazetariu, scriitorig de gazete. I Ephimeridium scriptor, is, m. publicus scrip-
tor. Zer Beitungqicijreiber. Journalier, celui qui travaille aux journaux.
Gemenare, la cat* furca. I Subscus, dis, f. furca, ae. Zie @abet. Tenon, f.
queue d'aronde.
GemenA, adj. I Geminus, a, um. Zer 31uiffing. Juneau, rn. jumelle, f.
Gemenii, plur. I Gemini, ae, a. Zie Btuiginge. Jumeaux, jumelles.
Gem.", gearat, ochiu de fereastra. I Orbis, vitreus, 1, m. specularia, ium, m, pl.
Weniterid)ribe. Verre to vitre, vitre.
Gemere, gentutti. I Gernitus us, xn. suspirium, rii, n. qtriBen, !mien. Gentle-
sement, m.
Gentle, geamie bisericci tura. I Mahometicum templum, i, n. Zttrfir* airdy. E-
glise turque, mosquee, f.
Gem* mere, v. a. I Gemo, is, ni, mitum, gemere. suspiro, as, avi, atum, are.
eentien, ticNett. Gan..
Gemetorid, toare, care gone. Gemens, gemiscens, tie, o. Wednicn b. Geniis-
sant, e.
marginea pleopet I Gene, ae, f. cilium, Hi, n. Wugettfieb. La paupat'e,
le bard dela poupiere.
Generalisinati, general - comando. Militiae magister,tri. armortun praefectus,1.
I

m. sumtnns militiae praefectus. Zen elbniaricfpfl, ritiaettgineiftev. ad/tire/Is-


sime, celui qui commande en chef.
General*, care comandel o armie. Generalis, is. imperator, praetor, ductor, is.
I

praefectus, i, m. dux, cis. Zer &nerd, bet aellAerr. Ge'neral, celui qui com-
'made une arsde.
In generalii, preste loth', adv. I Generaliter, generatim, universe. 03cmciniglick
alageinetn, in6gcnteitt. Gdndralement, communement.
Genera4ie. I Generatio, procreatio, nis. genitura, ae, f. Zit gortpfiattputg.
Generation, f. procreation.
Generostt, adj. I Generosus, a, um. nobilis, e. bettni4ig. Genereux, ease.
Genuelle. Genu, u. n. Za# Stnie. Genou, m.
Ingenucherdi, plecd genuchii. I Genua flecto, is, flexi, xum, flectere. 9:1uf bie
Stnie fallen. S'agenuiller.
Oulu edit aruhl genuchelui. I Patella, an, f. Zit Anief*ibc. Rotule, I.
lnc,heetura genuchelul. I r'oples, itis, f. Die anicheuge. Jar -ret, m.
Gera, /WO. I Gelu, u, n. croft. Gelee, f.
Gest*. v. Schimci, mirare a cotpului.
Gltemn. Glomus meris, n. Glomus, i, m. Runlet, Bruiruftaittelf. Peloton, tn.
Gheinueseti, ire. facia ghenui. Glomero, adglomero, conglomero, as, avi, atum,
I

are. Wuftroittbett. Halm en peloton, en pelote.

www.dacoromanica.ro
144 Gil.
Chemishii, feitutal °howl'. Glouaeratus, a. um.
I ffufgetviinben. Agglomdrd, e.
mis en *loge.
Ghemuire, facerea ghensulai. I Glomeratio, nis, f. Za4 2litftv in ben. Glome-
ration, f.
Gheograllie I Geographia, ae, f. regionum, descriptio, nis. Zit %rbbei#eibuttg.
Gdographie.
Cheogralicii, adj. ce priv. la geograf. I Geographicus. a, urn. Bur qrbbc-
fdyribung gehdrig. Geographique.
Pe: Descriptiune geoyi aficii. Geographica
I descriptio. Zie 2anbeebeidgeibung.
Description geographique.
Cheografa, subs& care ftie geografia. I Geographus, i, m. Zcr 2aubbercbreiber.
Geograpke, M.
Chermania. I Germania, ae, f. Zeutir4faub. Germanie, f. Allemagne.
Gherananices, adj. I Germanicus, a, urn. ZeutiM. Allemand, e.
Germania I Germanus, a, m. tin Zenticher. Un allemand.
Ghiacle., Glacies, ei, f. Zap gi4. La Glace.
Dc ghiagie, adj. I Glacialis, e. Bolt Gie, cifirljt. De glace.
Glithosii, cocofatet, adj. I Gibbosus, gibberosus, gibbus, gibber, a, um. Oilder.
fig, fOrferig. Bosse, e. Gibbeax, ease, courbd, e.
Ghibosie. I Gibbositas, gibberositas, tis. f Zie tineffichfrit. Gibbositi, f. v. cocOfti.
Ghieciarik graPci unde se tine ylliacia. I Glaciei fovea, ae, f. l ifTgrube. Gla-
ciere, f.
Ghieciosvi, adj. i Glacialis, e. iftcht. Glacial, e.
Ghimberti, piper& mare. I Zingiber, is, n. Anemone, es, f. 'Der 3llgber. Gin-
gembre, m.
Ghimberhl galbeni. Curcurna, ae, f Zer geTbe 3itgber.
Ghiunpe, bolda. I Stimulus, i, m. Zer etacfpf. Aiguillon, n.
Ghimpe, glodu, pc-matt-4 inghieciatii. I Gleba, ae, f. Zie Scf)offe, ber tinfper.
Afotte de terre geld, m.
Ghimposii, cu ghimpt, adj. I Aculeatus, a, urn. etadptig. Qui a des aiguil-
Ions. de pointer, dpineux.
2. Glodosa, cu ghimpi, tnghiegiath. I Glebosus, Salebrosns , a, urn. St funtpig,
.t)orperig. Baboteux, rocailleux.
Ghinde I Glans, dis Glando, finis, f. Zie ic4ei. Gland, m.
Ghindosii, adj. cu Duda glainda,-. Glandarius, a, urn. 5171it Diefett gicipitr. Qui
a beaucoup de glands.
Pe: Padure cu ghinde. i Glandaria sylva. I giciplocifb. For& de chenes qui pro-
duit des glands.
Ghindura, v. Gala, gufei
Ghiocehl, Aire de primiiv. I Galanthus, i, tn. mine aritiffing0713funte. Fleur
du printemps.
GhloldS, ghioldescii, v. Boldescd.
Ghipsii. I Gypsum, i, n. Gypsus, i, m. enpft. Gypse, platre, m.
Spofescd ca ghipsii. I Gypso, as, are. &Men. Fairer.
Lucreitoriu, cu ghipsii. I Gypso piastres, is, m. 1351)13+3=91rbeiter. Cella qui era-
vaille en pldtre.
De ghipsa, adj. I Gypsetts, a, urn. 23otl elm. De pldtre.
Pe: 'cowl...de ghipses. I Imago gllypsea. Za4 ©W inn. Image de gyps.
Glatulea, v. GlonId, globil, etc.
Gteemeik, cire, v. a. I Conjicio, is, conjeci, conjectum, coujicere. Conjecturo,
as, are. Zettten, erratben. Deaner, conjecturer.
Ghichore. I Conjectrix, cis, f. Zit grratberin. Devineresse, f.
Gichortu. Conjector, is, in. Yates, is. Zer rratber. Devin, vs. interprkte
de songs.
Gielre, giciturci. I Conjecture, ae, f. IMO en:other!. Conjecture, f

www.dacoromanica.ro
Go. 14b

Gidi 'emelt, lire, v. a. I Titillo, as, avi, atum, are. gitetti. Chatouiller.
Mi Oita. I Titillor, aria, atus sum, nil. Sti4efig fein. Eire chatouilleux, euse.
Gidiliciosd, adj. I Titillosus, a, um. Stitglig. Chatouilleux.
Gidilire. Titilatio, nis, f. Titillatus, us, m Titillamentum, i, n. ZaS .ftiOeln.
I

Chatouillement.
Gidilitia, part. Titillatus, a, um.
I Oefiteft. Chatouille, e.
Ginere. I
Gener, is, in. eibam, Ednoiegerfon. Gendre, m.
Ginfatis. v. Infiati.
Gingee. I Gingiva, ae, f. Zat3 Befpiffeifd). Gencif, f.
Glaarit, fmpregiurii. I Girus, i, m. Zer Rule. Cercle, m.
61fradsl, v Ciurdd, ciradd.
Gina* impregiurii, adv. I In gyro, circum undique, circum circo. lint nub inn,
rings 4erum. Tour b, tour.
Gloje, v. Sticld.
Clasnied, litera. I Vocalis, is, f. Seibillauter in4ftabe. Vogelle, f.
Glasnied, suneitoril, v. Suncitoric. Cu glasti bung.
Gins*. I Vox, cis, f. etimme. Voix, f.
2. Glaris de cdntare. I Tonus, i. Modulus, i, m. ffrie. Aire, f.
Glasnesed, ire. vorbescri. I For, furls, fetus sum, fari. Eflor, aria, etc. Noma
emitto, is, is, misi, missurn, mittere. Wr*itutnert. Entonner.
GlAstrti. I Vocula, ae, f. Zufl Stimindrn. Petit mot, etc.
Gleand., v. Chi,ifd, copied'.
Glie, bucatif de piz'mentii cu drbd. I Gleba herbida, glebe cespititia, at, I. Lint
refine ed)oue. Motte de terre couverte d'herbea.
Glob*, globire. pedepsd cu bani. Multa, ae. Muleta,muletatio,nis, f. 48tIbittult.
Amende, f. peine pecuniaire.
Globesei, bire, v. a. I Motto, mulct°, as, avi, atum, are. 9:12it @ell) ftrafen.
Condamner d une amende.
Globosi, ca globu, adj. I Globosus, a, urn. Spheroides, is, f. Rugeffiirmig.
Spherrigue, rond.
Glob*, eferd. I Globus, f, in. Sphere, ae, f. Zie augel. Globe, m.
Globniti ochiului. I Cora, ae. Pupula, papilla, an, f. Zer 9Ingapfelf. Prunelle,
f. Globe d'ceil. pupille.
Imitate de globti. Hemisplierium, rii, n. inc eifbe Rug& Hintisphere, m.
Glodi, norofu. I Lutum, 1. Ccenum, i, n. Rot§, Elloraft, 13filte. Rogue, f
bourbier, m.
talon u, ghiulea. I Globus, globulus, i, m. die Ritgef. Balle, f.
Glon4bfori. I Globulus, i, m. On aiigridpn. Petite balle.
Glota, multime. I Caterva, ae. Frequentia, ae. Popularis turbo., ae. Multitudo,
finis, f. ?Menge. Foule, Multitude, f.
Glugit. I Cucullus, i, m. Sagum cucullaturn, ii, n. Zer Stittel. Capuchon, m.
aorta de manteau gauloia.
Glaanad. I Jocus, i, m. Nuga, ae, f. Sti)era, Suafi. Badinage, plaisanterie, f.
D'fn glumd, ado. I Joco, per jocum. ?.fito CSdjcr3, ctut3 epa0. Par jeu, en
plaisantant.
Fara glum& I Extra jocum, citra jocum. .04ne Eci)er3, oljne epaft. Saw
plaiaanterie.
Glunaindu cu glume, adv. I Jocose, ludicre. epa5ig. Plaisamment.
16'llasnesed, mire, v. a. I Jocor, joculor, cavilor, anis, atus sum, ari. edmeir,
jpafien. Plaisanter.
Glusnetd, adj. I Jocosus, ludicrus, a, UM. jovialis, e. Ztbergiaft , fpa54aft,
fpaflig. Plaisant, e. gai, e.
Gogosa de meitase. I Bombyeis folliculus, i, m. )ie Seibeinnurmittaale. L'en-
veloppp du ter k soie.
19

www.dacoromanica.ro
146 Gr.
Golaal, golii, lard pene etc. I Nudus, a, urn. deplumis, e. War% fall, feberio@,
One Snare. Nu, e. deplume, e.
F(Ird perii. I Depilis, e, adj. Slab[, ofine .aare. Sans poil.
Golatate de imbracianinte. i Nuditas, tis, f. Zie Tibfie, bie Vtacftlyit. Nudite, f,
Goleseit, lire unit' vani, etc. I Vacuo, evacuo, as, avi, atum, are. vacua facio.
is, feci, factual, cere. exinanio, is, ivi, itum, fire. 2eeren, cutOteeren. Vider,
evacuer.
2. Golescii de hake, despoiii. I Nudo, denudo, as, avi, attun, are. retego, is, texi,
tectum, tegere. qittbiiifien. Denver, de'pouiller.
Golfe vsink de ma, e.
Golictune vyolatate.
Golire a until vase, etc. vdefertare.
Gana, persecutiune. I Persecutio, insectatio, nis, f. 5Serfoigung. Persecution, f.
Gouache, gonitord. I Persecutor, insectator, is, in. &ridge. Persecuteur, in.
Gonesed, alungis; pafugu, r. Alungd pe cineva.
Gonesed, nice, dau afar dela mine. Pella, is, pepuli, pulsum, pellere. abigo,
is, abegi, abactum, abigere, Sagen, megjagen. (Sesser, expalser.
Gonesee Laura, rani, o care. J Salio, is, ivi, salui, salli, saltmn, salire. Theo,
is, inii, Mini, nituni, Hire. efprettgett. Saillir
Gangel, ginoganie, insects. I Insectun, i, n. ia5 3iljeft. Insecte, f.
Gonire, at/agars. Abactio, depuisio, His, f. .Za6 53agett, bad ciltreifien. Ac-
I

tion de cleanser.
Gonire, fuga, v. .Alungare.
Gonita, vace de gonita. Vaca subans, I f. Tine brituftige Stub. Vache en clta-
lean J.
Gonitord, care gonesce dela sine. I Expulsor, depulsor, is, in. Zer $ertreiber.
Celui qui Chasse.
Gornica, dorobaniii. Apparitor, is, in. Zer 91mt§biener. Sargent, bedeau, M.
I

Goruni, gurunifte, v. Stejariu, stejerime.


Gosteana, atufei, petra en metaln Minera, ze, f mins, dens, n. Zia Qrgiufe
Mineral en pibce.
Gozuri din grail etc. I Cretura, in, f. extremum, i, tt. 3eggefiebte. Criblure.
Grab. Festinatio, properatio, nis, f. celeritas, tis. (2ife, &ffertigfeit, 03eir4minr
I

Promptitude, vitesse, late, f


bigfeit.
Cu grabii, adv. I Celeriter, festinanter, festinatim,, propere, celeranter, prope-
ranter, cito. titeub, gejciHnitrb, 4nrtig, ftiptelt. A la bate, en hate, vitement.
v. (Pripd.)
Grabescii, hire. ceva seu pe cineva. I Maturo, accelero, festino, prEecipito, pro-
pero, appropero, depropero, celero, as, avi, atum, are. Urgeo, es, ursi, ur-
sum, gere. Zeicigennigett, Wen. Accelerer hater quelque chose.
2. Me grabescii eft. Festino, propero, appropero, accelero, mature', celero, prae-
I

cipito, celeritatem vet festinationem adhibeo, es, etc. t ifett, Pt!) berciffeurtigen.
Se hater, alter vite, se mettre toute de suite he faire quelque chose.
Grabitorii. I Properator, festinator, is, m, f. properans, festinans, tis, o. .7i2er
giienbe. Qui se hate.
Grabitorfi, adj. I Pestinus, Festinabundus, a, urn. iffertig. Qui se hate.
GrAbitel, part. I Alaturatus, festinates, properatus, a, um. @mild, file gemactit.
Hate, accolere.
Pre grabitti. I PrEefestinatus, a, urn. eefir eilellb. Trop hate.
GrAbnicie. I Festinantia, properantia, ae, f. preecipitatio nis.
iffertigfeit, Sur
uterite, hate, f. diligence, precipitation.
tigfeit.
Grades, nuie de garde. Vimeu, minis, n, virga, ae, f. Z e ®Iirte, bie Baun-:
rutbe. Verge, branche, f.
Gradina. I Hortus, i, m. @erten. Jardin, M.

www.dacoromanica.ro
Gr. 147

Grading de pond'. I Pomariurn, rii. pometum, i, n. Ze tbitgarten. Jardin


fruitier, m.
Grading de leguini, de zarzavata. I Hortus olitorius. .Der Aiiffieugarten. Jar-
din potager.
Gradina de flori. Hortus floralis. Zer Zittmennarten. Jardin fleuriste.
I

De gradincl, adj. I Hortensis, e. Oott 65arteu. De jardin.


Pe: Fiore de gradinci. I Flos hortensis. Zie Oartenbiume. Fleur de jardin.
Lucrezd la gradindrie. I Hortum cold, is, ui, cultum, colore. Zen Vharten
batten. Gulliver le jardin.
Gradindriti, lams grading Horti culture, ae. Zer @artenbatt, bie Oitrtnerei.
Jardinage, m.
Meftefugula gradinarii. I Arshortensis, f. Zie Chartenrunft. Jardinage, m.
Gradinarin. I Hortulanus, i, m. ehiirtner. Jardinier, tu.
GrAdinuta. I Hortulus, i, m. Zaft Coartebett, eirtfein. Petit jardin, m.
Griiesn, v. Vorbeecii.
Grafti, conte, etc, v. Groff.
Grajdii de vile. I Stabulum, i. Pecuarium, rii, n. Bubile, is. Zer Wittberftall.
Stable, ercurie, bergerie.
De boi, vac'. I Bovile, is, n. Bubile, is., Stubftall. Stable u &leafs.
De coil. f Equile, is, n. 13ferbeftalf. Ecurie, m.
De owlof. I Ovile, is, n. ecT)affiaff. Bfrgerie, f.
De capre. I Heedile, is, n. Biegettftaff. Etable de cheores.
De porci, v. Cotera.
Gr Amadei, gramildire. I Cumulus, i, m. cumulatio, acervatio, coacervatio, exa-
geratio; accumulatio, nis, f. acervus, i, m. aggestus, us, m. .tiaufen. Mon-
ceau. m.
Gramadesefi, dire. v. a. I Cumulo, accumulo, acervo, coacervo, agglomero,
exagero, conglomero, as, avi, atum, are. aggero, congero, is, gessi, gestum,
gerere. 91n1)tiufeu. Accumuler, amonceler.
Cu griimada, adv. I Catervatim, cumulatim, acervatim. tlaufenmeig. En Joule,
en troupes.
Gramaditi, part. I Cumulatus, accumulatus, coacervatus, acervatus, a, um. ag-
geratus, congestus, aggestus, exageratus. ®ebiluft. Accumuld, amonceld, e.
Gramadire. v. Gramada.
Gramaticat. I Grammatica, ae, f. eprarbfebre. Grammaire,
Gramatieesce, dupe's gram. adv. I Grammatice, gramaticaliter. @rammatifa:
Hilt. En grammairien. scion les regles de la 91.°nm-wire.
Gratnaticesefi, adj. I Grammaticus, a, um. grammatiealis, e. Cbranunatitarifc.
Grammatical.
Grammatical, onus /iteratel. j Grammatieus, m. din ®rantmatifer. Gramai-
rien, homme de lettres.
Grnnaritl, magazie de grail. j Granarium, rii, n. aedilis cerealis. f. aedificium
frumentarium, u. horreum, i. )a@ 133etreibe:tauo, Soruzgmu@. Magasin aux
bids, grainier, grenier, m.
Granatiri. I Granatarius miles, litis, m. @rumbler. Grenadier. m.
Grtimatit, pitra precidsa. f Granatus lapis, die, m. 033ranatitein. Grenat, m.
2. Granath, o ghiulea de tuna. I Globus pyrobolus, i, in. mine Chanate.
Grikne, gran*, holde de grail. j Tritici segetes, tum, plur. gornfaaten. Touted
aortas des bids sur pieds, etc.
Granitsl, hotarii. I Coufinium, nu, n. fines, ium, m. margo, iris, f. limes, itis, m.
)ie 03rilnae. Limites, confine, frontiere d'un pays, f.
Graniterik, locuitora pre la gran.Limitaneus, limitanus, a, um. 9Ingrtinaenb.
De frcmtieres, limitrophe.
Pe: Soldatif. graniter.i. j Limitanei milites. @riinir.eolbaten. Soldata qui gar.
dent lee frontieres.

www.dacoromanica.ro
118 Gr.
Grapy I Occa, a, f. irpex, picis, m. Zie Csgge. Ilerse, J.
Grapitturtl. I Occatio, de occatio, nis, f. Zas, .ggett. Hersuge, M. action de
hover.
Graph, are. v. a. I Gratio, is, tivi, titum, tire. deocco, occo, as, avi, alum, are.
ggett. //ersei.
GrApatorti. I Occator, is, in. Zer (gager. Iferseur, sn.
G'rapattl, part. I Occatus, a, um. deoccatus, a, urn. @tegget. Herd, e.
Grasime. Adeps, dipis. pingvedo, dinis. pingvitudo, dinis, f. Zag `nett, bie
Bette, aettigfeit. La graisse.
Grail, adj, I Pingvis, e. opimus, obesus, a, um. aett, fell. Gras, e. engraisd, e.
Grattan*, purcelaffi . Porcellus, i. delicus, ci, in. arifcWtg. Cochon de bait, nt.
I

Gratte, milii. I Gratia, ae, benignitas, tis, f. favor, is, m. xenium, nii, n. @nabe,
Couttft. Grace, I. faveur, m.
2. Gratie, ertare de o pedeopsa. I Venia, ae. gratia, ae, f. 03nabe. Grace, f.
pardon. m.
Gratard de a frige earns. Craticulum, i, n. craticula, ae, f. Zer %oft. Gril,
I

m. sur le quel on fait roar dela .viande.


A frige carne pe gratara. I In craticula assare vel sub assare earnem, super
craticulam assare. Zeta { feirc4 auf bent fRoft beaten. Faire mire ou rotir
dela viande, sur is gril,
Came friptd, pe griltarru. Assatura, ae, f. 05ebratenee feif tfj. Viande ro-
tie, Grilade, f. viandes grille'es.
Gran, grant's, holds verde. I Seges, getis. Triticea messis, is, f. Zie eaat. Bid,
plante qui produit is grain, etc.
Gran graunta. I Frumentum, triticum, i. Far farris, n. Rom, 013etreibe, Sewn.
Bid, froment.
Graff, grail I Triticum, tici, n. 2Bei3en, porn, aruOt. Proment, bbd, m.
Grail, de primavard. I Triticum restivum, i, n. estrunerfrud)t. Bld de mars,
bbd d'etd, m.
Grail de tdmnci. Triticum hibernum, i, n. Arinca,
I re, f. Oaf*: ober Sinter:
art4t. Bld d'autome, bbd d'hiver.
Grail golara, fares tepf. I Triticum restivum, i, n. mutica Spica, ae, f. rut
ante tteftrenfniten.
De graze, adj. I Triticeus, a, nm.23ort Sent gentacht. De froment, de bbd.
Negotiator de grafi. I Frumentarius, riff, m. Negotiator frumentarius. Porn:
itttnbier. Marchand de bid.
Pe: Pane de graft. I Penis triticeus. Seiaenbrob. Pain de froment, m.
Provisiune de grad. I Frumentatio, nis, f. Storttborratf). Apyroviaionnement
de bid.
Grope de grdil. I Sinus, i, in. fovea, ae, f. Porngrube. La fosse pour serrer
lea grains.
Umblu sa adund provisie de grafi. I Frumentor, aria, ari. @etreibe einfamitteln.
Alter is la provision de LW.
Magazie de grafi% v. Granaria.
A avea necesitate de grafi. I Ab re frumentaria laborare, inopia frumentaria.
ormnanget. Manque de bld.
Gratantosa, aj. I Granosus, a, urn. $011 .brner. Grainu, plein de grains.
Pe: Spica grOuntosii, cu multe gr. I Arista gravida vel granola. Storni:age, tioff
Pouter. Epi grand.
Graunte. I Granum, i, n. Za§ Porn. Grain. m.
Mare la graunta, adj. I Granatus, a, um. 153roVdrnig. Grenu, e.
Grauril, pasere. I Sturnus, i, m. ficedula, m, f. etaar, eprefte. Sansonet, d-
tourneau, m. Bdcfigue.
Grea, bortdaii. I Gravida, ae, f. praegnans, inciens, tis, o. Zrtid)fig, frtnanger.
.Enceinte, grosse, f.

www.dacoromanica.ro
Gr. 149

Greblg. I Pecten, tinis, m. rastrum, tri, n. rastellum, i, n. Der 9tecben, iarfctt.


Bateau, e'griloir, m.
Greblu, are. adund cu grebli. etc. I Pectino, as, are. abrado, is, rasi, rasum, ra-
dere. rastro colligo, is, legi, lectum, ligere. 5iccijen. Recuelllir avec l'egri-
loir, avec le rateau.
Greblatg. part. I Pectinatus, pexus, rastro collectus, a, um. @credit. Feig-
ner, herd, e.
Greeesee, adv. I Graece, greecanice. 033ried)iftfi. En grecque, en langue grecque.
Greeeseg, adj. I Gra3canieus, grains, a, um. 6rie0ifd). Grecque.
Pe: Terra grecescd. I Grrecia, ae, f. @riecettIanb. La Grece.
Greeisma, obicefulii greed. I GrEecismus, i, in. Zia gried)ifrte 9frt. Grecisme, tn.
Greeg. I Gra3cus, ci. griijus, 1, m. Zer Igriecbe. Grec, m.
Greco, femee. I Grreca, ae. f. )ie @rieciu. Femme grecque.
Greere, grelusg, greurufg de wad. i Grillus domesticus, i, m. Zie autgriffc,
teinte. Grillon, m.
2. Greere de camp& I Gryllus !walls, cicada, re, f. acfbgriffe, t)eurcrede. Ci-
gale, 1.
Greg, greg, la umblare, etc. ad. I Gravis, e. gravidus, tardus, a, urn, cnnctane,
tis, o. cetner, langfant. Lourd, appesanti, tardif, lent.
2. Grail /a capii, la memorie. I Tardi ingenii, gravatum caput, difficilis inge-
nii. 93egriffitittig. Tete pesante.
3. Greg la vorbd. v. Aspru.
Gresela. I Error, is, m. vicium, cii. mendum, i. delicturn, i, n. culpa, noxa,
mends., ae, f. Zer aefger, adittritt, bae Zierfefien. Erreur, vice, delis, m. faute, f.
Greleseg, fire. v. a. I Erro, pecco, as, avi, aunt; are. delinquo, is, liqui, lic-
tum, linquere. weigen, einen ebter begeben, fidj oerfeben. Errer, pecher, faire
une faute, commettre une faute
Gresie, petrd de ascutitii. v. Cute.
Gresitn, care grefesce, adj. I Delinquens, sons, tis, o, g. 93eriOulbet, bar gefebft
fiat. Coupable, criminel, e.
Gres*, grefda. v. Gi.ef ad.
Greta. I Nausea, ae, f. to3dium, fastidium, dii, n. Zer gdei, bie llebeffeit. Nan-
see, f. &gout, m.
Am grecd, mi gretd. I Nauseo, as, avi, atum, are. 9]]lidj edett'a. Avoir des
nausea.
Gretosift, adj. I Nauseosus, fastidiostts, a, um. nauseabilis. e. qcfetaft. Qui
cause des nausea.
Greg, adj. I Gravis, e. ScIruer. Pasant, e. lourd, e. grave.
Gre* de fdcutii. v. Anevoie.
Greg la miroaii, miroszi ne placutii, adj. I Grave olens, tis, o. Ingratue, a, urn.
In jucundus, in ama3nus, a, um. Uebefriedynb, unangenebm. Qui a un odeur
de aagreable.
Cu greg, adv, v. Abfa.
A dormi gred. I Alte dormire. Profunde dormire. Ziff ici)ictfett. Dormir un
sommeil profond.
Greutate, povard. I Gravitas, tis. Gravedo, dinis, f. Onus, neris, n. 93iirbe.
fcijtvere raft. Poids, sn. charge. I. fardeau, m.
Grijanie, v. Cuminecaturif.
Grije. I Cara, ae. Sollicitudo, dinis, f. Diligentia, ae. Sedulitas, tis. Opera, ae.
Stadium, dii, n. Zie Sorge, Sorgfalt. Soin, souci, nt. solicitude, f.
Cu mulls griji; adj. I Sollicitus, curls obrutus, a, um. Sorgatholf. Plain
de souci, de solicitude.
Ford' de grill, adj. I Securus, inenrius, a, um. a ettris liber, a, um. Sorgio9,
Sorgenioe, Sorgenfrei, Sans souci.
Griieseg, jire, de ceva. v. a. I Curo, as, avi, atom, are. prospicio, is, spexi,

www.dacoromanica.ro
160 Gr.
spectum, spicere. curam, gero, is, gessi, gestum, gerere. curam habeo, es, ui,
bitum, bere. eorgen, beforgen, berforgett. Soigner, avoir coin. prep re. soin.
Me ingrijesca, aunt necajitu de griji. Sollicitor, axis, atus sum, ail. sollicitus
I

sum, es, fui, esse. eic4 &bitumen. S'inquieter, se toumenter.


ingijitoriii. I Curator, is, m. Borger, Oeforger, 91uffefur. Curateur,
celui qui a le soin, nt.
Grijire, ingrifire Cuatio, nis. cure, ae. f. eorgen, forgbaft. Soin, m.
I

Gri le, garda de fern. v. Garda.


Grind*. I Tabs, bis, f. tignum, iii, n. Oalfett. Poute, solive, f.
Grindeivl la plugii. Aratri trabs, bis, f. burls, is. temo, nis, f. Zer .S.acfeii-
baum. Manche de charrue, f.
Grinding', pldie cu para. I Grando, dinis, f. bagel. Gele, I.
Fiche cu grindind, bate ;AM, I Grandinat. (Verbs impes.) @6 begat, fcbtoffet.
Il grdle.
Grinduta. I Tigillum, i, n. trabecula, ae, f. @in Miner Oaten. Une petite
poutre, f.
Groton le, mama. I Comitissa, ae, f. Zie Comtesse, f.
Grof*, grafi. I Comes, mitis, m. )er @raf. Comte, na.
Grofesee, ca grofii, adv. I Comitaliter, more comitum. @riifficb. En comic, h
la maniee de comics.
Grofeseii, ce priv. la gofie. Comitalis, e. @rdfficb. Comtal, e. de contte.
Grofie. Comitatus, us, m. comitis dignitas, tis, f. @raffcbaft. La dignite du
comic, le comte.
Grohotesel, tire. ca pocif. I Grunio, is, nivi, nitum, nire. @rumen. Gogner.
Grohoire. I Grunitus, us, tn. Zee @rumen. Grognement, in.
Gropa. Scrobs, bis. fovea, ae. fosse, ae. Zie @rube. Fosse, f.
A sdpa o gro'pd. Scrobem efrodere. @ine @rube graben. Crewe tine fosse.
Gropa, mormentii. I Scrobs, bis, f. sepulerum, cri, n. Za0 @tab. Fosse, f.
tombeuu, m.
Grosime. I Crasities, ei. crassitudo, dinis. grossitas, tis. grossities, ei. grossitu
do, dinis, f. Zie Zicre. Grosseur, f.
Grolita, band. I Grossus, i, m. Zer @rofcben. Gros, m.
Groseiori, adj. I Crassulus, gossiusculus, a, urn. tivati bid. Un pen gos, e.
Gros*, adj. I Crassus, grossus, a, urn. Zitf. Gros, e.
Groza. I Horror, terror, is, m. edymber. Horreur, m.
Am grozd, mi groza. I Horreo, es, rui, rere. edymbertt. Ete saisi d'horeur.
Grosama, o bd. I Cytisus, i, m. 230nenfrant. Cyan, f.
Grozavie. I Horribilitas, tis, f. @thud. Horreur, m.
Grozavii, adj. I Fcedus, a, um. horribilis, e. Horrible, hideux.
Grosnieii, care aduce grOzci. I Horrendus, a, urn. terribilis, horribilis, e. Ibrau 110,
idiauerlid). Horrible, terrible.
Gruetti, movild delutii. I Gmmus, i, m. Sitgel. G-rumeau, m.
Grumazare, duere de Oa I Angina, ae, f. Cinanche, is, f. ,Reblfucbt. Es-
quinancie, f.
Grams's*, Oa Collum, I i, n. Cervix, cis. Faux, cis, f. Ode. Cou, col,
gorier, m. gorge, f.
De grumazi, adj. I Collaris, e. a3on Safe. De cou, de gorge.
Pe: Legriturii de grum. I Fascia collaris, f. .ctl0bitibe. Collier, m. cavate, f.
Duee de gatzi. I Dolor faucium. .tcd0ineije. Mal de cou, de gorge.
M dory grumazg gatu. I Fauces mihi dolent. Fancium dolore laboro, as, etc.
Zer Sale Out ink tbelje. J'ai mal au cou.
Grunaitzut*, dimind. I Cerviculus, i, m. Collum exiguum, i, n. Zer thine
Safe. Petit con.
Grans*, bucata de sare, etc. I Fragmentum, i, n. Gleba, ae, f. Glomus, meris, n
On etiid, eiu atuutpeu. Piece, morceau de sel, m.

www.dacoromanica.ro
Ga. 151

()Irma, saria, v. &Ilia. zechie.


Gubernium. I Gubernium, nii, n. Zie tegienntn, baq 0ourernement. Gouvern, m.
Gubernator. I Gubernator, is, in. etatt4a(ter, Regent. Gouverneur.
114n1erti. I Patagium, ii, n. Collaris limbus, i, m. amen. Collet, m.
()Irmo:ego* ire. vre unti loco, ele. I Fimo, as are. Stercoro, as, avi, atum, are.
Z itrigen, miften. Earner, engraiaser avec dufumier.
Gunoire. I Stercoratio, nis, f. fftiftung, Ziingung. Action de fumer les terre.
Gunoittl, part. I Stercoratus, a, um. @entiftet, gebiinget. Fume, e.
Gunolu. Fimus, i, m. Sterols, cons, n. Mil. Le fumier.
Gianoluhl greimada. briligariu. Fitnetum, ti, Sterquilinium, nii, n. Sterculi-
I

num, i. siniithoutert. AIMS de ,fusnier.


Usirsl. I Gula. Bucca, ae, f. Os, ris, n. 92itunb, Mad. Bouche, gueule. f.
Durere de gurd. i Stomachace, es, f. ganitattle. Scorbut, m. mat de bouche.
Guru cuptorialui. I Prtefurnium, nii, n. Fornacis os, oris, n. qentort). Bouche
de four.
Gures*. guraticii, adj. I Lingua; cis, o. Locutulejus, a, urn. eeitipohtiq,
pf(tub al) aft. Babillard, e.
Gilrboweso*, v. Strintber.A.
Gurita. I Osculum, 1, n. 23touterrtt. Petite bouche, f.
Gulte. I Struma, ae, f. Stropf. Ecrouelles, scrofules.
Guts la paseri. I Guttur, is, n. &ropf bei ben /3ogetn. Gossier, m.
GuffatiA, adj Strumosus, a, um. Strumaticus, a, um. gropfig. Serofuleux,
I

ease. qui a des scofules. e'crotdeux.


Gtalezii, fare. cupit gufe. I Strumaticus, fio, fis, factus sum, Seri. arlipfig Um=
ben, Sing belommen. Avoir des crofules.
Gulita, gufe mica-. I Strumella, ae, f. Za0 Seropfcijen. Petite scrofule, f.
Gustare, pentru a cerca gustulti. Gustatus, us, rn. Gustatio, nis, f. Roitett.
f

Action de gouter.
2. Unii pransa midi. I Gnstulus, i, m. Gustatio, nis. eine Heim 9)1aVaeit. Col-
lation, f.
Gustii, are. tricintlncti ceva. I Libo, as, are. Gusto, as, avi, atum, are. ettva0
effen, eine Heine Enigaeit ficiften. Gouger, faire collation.
Gultirita, verme la malulti cailorti. I Lumbricus equinus, ni, m. 9t4rourtn.
Lombric de cheval, m. ver intestinal, m
Gustosii, adj. I Gustuosus, sapidus, a, um. edunacniajt. Saveureux, sapide.
Gustti, are. bucatele, etc. I Gusto, as, avi, atum, are. goiter'. Gloater.
Gustula bucatelorti. I Gustus, us. Sapor, is, m. Zer 153efdmacf. Sareur, m.
goat.
Gustatit, part. I Gustatus, a, urn. Uietoftet. Goad, e.
Guta, damla, apoplexie. Apoplexia, ae. Apoplexis, is,
I f. Zer sAing. Apo-
plexie, f.
Atinsu de gull Apoplexia tactus, a, urn. Apoplecticus, a, um. Apoplexia
I

correptus, a, urn. i3on ecigag getroffen ober gerilfirt. Apoplectique.


Grutitie. Cydonium, nii. Maim cydonium. )ie Elititte. Coing, fruit do eo
f

gnassier.
Gutiirtis, ponni. I Cydonia mains, i, f. Zer Qttitteltbnum. Cognassier, m.
Miere, dulcetci de gutfiie. Electuarium cydonium, malomellum, i. Zie Cluit-
tenfatluerge. Cotignac, m. gelee de coing.
Gunton:It, trdiend. I Gravedo, dinis, f. catarrhus, i, m. rheumu, tis, n. `.der Star.
Ocirr, ber edput.pien. Catarrhe, m.
Cu guturaiu, adj. I Catarhosus, rheumaticus, a, um. oft atarrI) ober
ecrittpfen. Catarrheux, ease. qui a un catarrhe.
GAUT:, giltlejti. I Gluttus, i, tn. Jugulum, i. Guttur, is, ri. Gula, ae, f. Zie (5 lir
get. La gorge.

www.dacoromanica.ro
152 Ha.
H.
1114101, crangti. I Dumetum, vepretum, spinetum, senticetum, i, n. virgulta, o-
rum,, n. Zee 1330ede. Lieu couvert de buieacms.
litalpitforta, eningoeit, adj. I Dumosus, virgnitosus, virgultus, a, um. .ectici)t,
bornidjt. Buiettonneux, euse.
nagimti, unu felh de,cepa. I Ascalonia ctepa, ae, f. ascalonicum allium, ii. n.
Zer edmitttand) Echo late, f. espece d'oignon.
Hanitt, calatoriu la locurile Mute. I Religiosus peregrinator, is, m. si3iiger. Pe-
lerin, grand voyageur, m.
vestmhztit. I Vestis, is, f vestimentum, i, n. Stteib, 521eibtntg. Vetement,
habit.
De haine, adj. I Vestiarius, a, um.
Pe: Perie de haine. I Peniculus vestiarius, m. setaceum, vestiarium, n. scopula
vestiaria, f. Zie afeiberbitrfte. Brom, f.
Hainal bisericescei. I Vestis sacra, f. vestimentum ecclestiastieum, i, n. casula, Le,
f. Rircbtieib, 9Refifteib, Refigcmanb. Chasuble, f. vitement ece2esicuttique.
Maine nelciute, rule negre, etc. v. Bufe.
Maine de path. v. Afternuth.
Mainita, hainutil. Vesticula, vestiuncula, ae, f. Stieibc*. Un petit vitement, m.
Hale Iteit, tech. I Lacus, us, in. cisterna, ae, f. immissarium, rii, m. Zeic4,
cif tljteid). Reservoir, m. lac, bassist, m.
vestmenth de dormith. I Vestis cubicularis, is, f. SCafrod. Robe de
chambre, f.
Malice, piumbii. v. tiretti.
Hamalu, purthtorit de greuthtt. I Bajulus, i. gerulus, i. bajulator, is. sarcina-
rius, rii, m. afttrdgcr. Poeur, portefaix, m.
Fetch pe hamalii, porte4 la apinare, etc. I Bajulo, as, avi, atum, are. Daft trar
nett. Porter our son doe, porter h. bras.
Haanii. I Camus, i, m. helcium, cii, n. ;:qtritifcf), 93ferbgeid)ier. .HarruLia, m.
Cala de hamii. I Equus vectarius. equus jugalis. Bugpferb. Cheval de trait.
Funie de hands. I Funis, aurigarius, rii, m. Zeit am q3ierbgeidger. Corde Is
trait.
Lemnele, crucile de la Manic. f Helciaria machinula, orum, n. Zoe CrtfOcit.
Bois is trait.
Hilnjer* cutitti mare. I Sica, ce, f. dolo, nis, m. clunaculum, i. machcerium,
n. pugio, nis, m. Zold). Poignard, sn. grand couteau.
Han* v. Birds, carciuma.
Maracii, parii de vie. I Charax, cis. pains, i. vallus, i. scipio, nits, m. ridica, ce,
f. adminiculum, i, n. Behold. Bchalaa, m.
HartIcesca, v. Pommes via.
Htirtimbasti de ho(i. I Proedonum dux, cis, m. Zer 9tauberanfilf)rer. Le chef
de voleurs, capitain tie brigands.
Marapti, v. Arabti, negru.
Mardi's* v. Chibilrii.
Marfa, arpei. I Harpa, ae, f. nablium, ii, psalterium, ii, n. cithara, ae, f. arfe.
La. harpe.
Harpist* catiitorftl cu hatra Harpicen, cenis, m. )(trieitlpiefer. Joueur de
I

harpe. harpiate, m.
Harengi, peace. Halec, halex, cis. harengus, i, in. taring. Un petit poiason
I

de mer.
lialtralzemea, v. deiruesa, cinatesch.
Harmonic, v. Armonie, acordet.

www.dacoromanica.ro
lit. 153

Harp Dela, erednicie. I Capacitas, facultas, idoneitas, habilitas, tis, f. habitue, us,
m. atOigteit, eeirtidtid)feit, Zauglidgeit. Capaciti, habiletd, f.
liarnlea, adj. j Capax, cis, o, idoneus, aptus, accomodatus, a, um. habilis, e.
atOia, tauglid9, tiiditig, gen:fitcft. Capable, habile.
Harnielt, demnti de alaiii, adj. I Przestans, tis, o. egregius, pranlarus, a, um.
Rilortreffiid), itor3itglid). Distingud, le plus habile, qui excels.
"[Artie de scrisii. I Charts, ae, f. papyrus, i, f. 13apier. Papier, nt.
Hartle pentru epistole. I Charts. epistolaris, f. Za8 TriefidjteibPapier. Papier
h lettres, in.
Hartle poleitd. j Charts inaurata. @olbpapier. Papier dord.
liArfie de bani. I Charts numaria, ae, f. Zaq 03efbpaliter. Billet de banque.
De Mrtie, adj. I Chartaceus, a, urn.
Pe: Mesurof de hartie. j Mensura chartacea. Zie 13apierman. Papier lc mesurer.
Pentru hartie, adj. I Chartarius, a, urn.
Pe: Flrfeci pentru liiirtie. j Forfex chartaria, ae, f. Talitericeere. Ciseaux pour
le papier.
Mdrii de hartie. I Mola chartaria. Zie 13aDiermilVe. Moulin 4 papier.
Hartierlt. I Chartarius (gaffes, ficis, m. Zer 13aPiermacer. Fabricant de papier.
liartlutit. I Chartula, ae, f. scull:11a, ae. Za8 s.tiaitiercfpn. Petit papier.
Harfi, favorti, etc. I Favor, is, In. gratis, as, f. bun ft, Geivogenbeit. Faveur,
grace, f.
Cu hard, favorabilii, adj. I Favorabilis, e. favens, tis, o. propitius, a, um.
@itnitig. Favorable.
Cu hard, adv. I Favorabiliter. 4iilnftig. Favorablement.
Hafted, tigaie la ofele. I Trulla incendiaria, ae, f. Bitnbpianne. Bassinet, m.
Illalvieeca, ire. epariii paserile. I Ayes sibilo, as, avi, atum, are. Za8 @efliigef
bertreiben. Siffter lea oiseau.
1140114nelt, neburi. v. Prostti, nebunii.
Ileefielt, °Pic& v. Ofticil.
HE fu, hall. I Habeas., ae, f. frenum, i, n. ;Der Bilge. Bride, renes, f.
Helailla, v. Peptine de cdnepd, de inu, etc.
Heliela, peptenii lend- I Pectino, carmino, as, avi, atum, are. .D4eln, tram:
pan. Serancer.
Hemel& j Lupulus, i, ID. Zer Oopfen. Houblon, nt
Mlddi(d de kernel& j Lupuli cyma, ae, f. asparagus, i, m. Sciopienraute. Ten-
dron d'houblon, m.
Hoinoroicii, trilnfi. j Hcemorhois, die, f. Zit Oemorttoibett. Hemorroides.
Cu trilrifi, adj. I Hcemorrhoicus, a, urn. @in iBlutifitOiger. Qui a les, henor-
roicles.
IIrba. I Testa, se, f. Zie Scijerbe. Tesson, m.
114rbutit. j Testula, ae, f. Zeal eoterinrem. Petit town, in.
"'leen*. j Nasturcium, ii, u. e r Streen. Cresson, m.
Herghlelie, stave de cat j Equaria, ae, f. equorum armentum, i, n. 034h/rte.
Haras, m.
Illerurisna. j Cherubin, indecl. Zer Cherubim. Cherubin, esprit celeste.
iiideopica, bold de apii. j Hydrops, pis, f. Zie Safferjudn. Hydropisie.
Hadropieli, adj. j Hydropicus, a, um. Vaffernid)tig. Hydropique.
Masa, crangii. v. Hqifil, cr'ongi.
'Unfelt, caleascii. j Pilentum, carpentum, i, n. Zer Ungen. Voiture suspendue,
f. chariot.
1111poeriffi, Aortae:1. I Hypocrita, ae. pietatis simulator, is, ru. Zer gnud)ler,
ber eefyitOeifige. Hypocrite, in.
"Hyena, v. Herenti.
litrelegd, ciiitorti. I Cricetus, i, m. Zer Outliner. Hamster, m.
Illblesetit, ire. ca cdnii. j Hirrio, is, rire. Curren. Grander.
20

www.dacoromanica.ro
154 HO.
.111litrititnret. I Hintus, us, in. $)a6 )Ifturren. Grognement. m.
Ilirisea. I Polygonum fagopyrum, i, n. Zer Zucbmeiien. Bid noir, bid sar
racen, m.
liirotoneacfi, nire. Jima preotd. I In sacerdotem consecro, as, avi, atum, are.
inert 93riefter tneiljen. Faire un pretre.
Iiirotonie. I Sacerdote lis ordo, inig, m. Sacerdocium, cii, n. Zie 13rieftertueibe.
Sacerdote, f.
Historie, v. Istorie.
Hoda, pasere de ape. Fulica, ae, f.I Za6 213affer4u1ltl. Oiseau aquatique.
illodina, v. Odihnd, repaosii.
Hodorogesei, corbescal late. I Blatero, as, avi, atum, are. Celeriter loquor,
eris, locutus sum, loqui. ecfptappent, ptapbern. Bahl ller, blatterer.
iiodorogire. I Blateratio, nis, f. Blateratus, us, m. Scintappern. Babil, m.
Hodrobele, borfe, v. Calabalicd.
Holt*, morticinne. I Morticinium, nii. Cadaver mortuum, n. )ad Wag. Cha-
rogne, I. cadavre, m.
liolda, semendturil. I Seges, tie, f. Satutn, i, n. )ie Sant. Terre ensemencde,
champ de bid.
liolteln, bickers:, necdsdtor. I CEelebs, libis, o. .agefloC3. Cdlibataire, qui
n'est pas marid
Moiaii*, sterlii, v. Ldmpasii.
Mora, Jodi. I Chorus, i, m. Chorea, ae, f. Ian3. Chew de clanseurs.
Agora, paseri de cant I Alites, um, pl. Avts domesticEe. Znq k5ausgefItiget.
Oiseaux de bane tour. volailles.
HorealeaciA, ire. horcdneacii. I Sterto, is, ui, tere. Ronchisso, rhoncho, as, are.
edmatrcben. Bcmfler.
Horeaire. I Rhonchus, i, m. Zat edwarrcben. Ronfiement, m.
Hospa, tuirpii. I Gluma, siliqua, vaginula, valvula, ae, f. Foliculue, i, m. Zer
©rbbti, 03tiebel, S$atg. Pellicule de grains, silique, f.
Hoopoe* adj. I Siliquosus, glurnis plenus, a, urn. ecotigt, fjatfigt. Plein de
pellicules, de siliques.
Hotareacit, tire. peal some la Toni hotard, I Limito, termino, as, avi, atum,
are. Terminos constituo, is, ui, tntum, tuere. ghanien, begrtinsen. Limiter,
confiner.
2. Hotarescia, decretezii, face o lege, etc. I Decerno, is, crevi, cretum, cernere.
Decido, is, cidi, cisum, cidere. Colman°, statuo. Ordino, as, avi, atum, are.
Zrbnen, beftimmen, beftbfie5en. Demeter, decider, constituer.
Hotarnicie. I Limitatio, nis. Limitum finitio, nis, f. Zit V3eftinttuug bet
ertinaen. Bornage, delimitation, f.
Hotarire, afezeintintd, I Statutio, constitutio, dispositio, nis, f. Decretum, i,, n.
Zie Zerorbnung, bet Ratbjc1)143. Decision, f. ddcret, m. disposition, f.ordre,m.
Itotarire, gcladd pusfi, propunere. I Propositum, i, n. Consilium, lii. ZnIS $or:
Imben, bet fRat§ic4lag, &tticbt14. Intention, resolution, volontd, f.
Hataritbd, cu hotorii al'dturea, adj. I Conterminus, a, urn. Collimitaueus, finiti-
mils, a, um. Confinis, e. frigriittgenb, aufammengriiitaenb. Limitrophe, misfit.
Hotarui, teritoriulu, vatra unui °rap-, etc. I Territurium, rii, n. Agor, gri, m.
)er (Pruub, bao (ebiet. Territoire, fn.
Granifa loculd hairs hotare. I Confinium, nii, n. Die Ektin611:4eibtutg. Situa-
tion lonitrophe, f.
Hoterit, marginea, finitulii hotandui. I Finis, is. Limes, itis. Terminus, ni, m.
Tie (grape. Limite, borne, f.
lioleace, adv. I Furaciter, larocinaliter. More furuin. Ziebijd), biebiitbermeile.
./1. la maniere des voleurs. en brigand.
Hotesei, tire, v. I Prredor, latrocinor, aris, atus sum, ari. Latrocinia exerceo,
es, cut, citum, cere. atatthen, Rauberei begeben. Exercer des brigandages.

www.dacoromanica.ro
www.dacoromanica.ro
www.dacoromanica.ro
www.dacoromanica.ro
www.dacoromanica.ro
Im. 159

Imburemi, rare. v. a. I Pruina obduco, is, dual, ductum, dueere. Zereilen,


mit Teij iiberiieftett. Couvrir de frinias, couvrir de givre.
Imuguresei, rare. v. n. I Gemasco, is, scare. pullulo, as, avi, atum, are. ger-
mino, as, etc. gammas ago, is, egi, actum, agere. gnojpen berommen. Bour-
geonner.
Imuguratii, adj. I Gemmatus, a, um. Ritooen fmbenb. Couvert de bourgeons.
Imultesefi, tire. v. a. I Multiplico, amplifico, as, 'IN i, atom, are. augeo, Man-
ge°, es, auxi, auctum, gere. 99tehren, bermehren.
Imultire. I Multiplicatio, nis, f. ampliatio, anmlificatio, auctio, nis, f. anctrts,
us, m. augmentum, i, n. Sermebrung. Multiplication, augmentation, .f.
Imultitori. I Multiplicator, anctor, amplificator, is, in. ilernteltrer. Qui mid'
tiplie, qui augmente.
Imultiti, part. I Multiplicatus, a, urn. $ernteigt. Multiplie, e. augments, e.
Impacare. I Pacatio, pacificatio, nis, f. 9Ittejtifplung. Pacification, f.
Impamatori. Pacator, pacificator, reconciliator, is, m. atiebeitqtifter, Wink
I

Auer. Pacificateur, m.
Impaed, are. v. a. pe eel invrajb. Paco, pacifico, con-ilio, as, avi, atum, are.
I

Pacifier, reconcilier.
ariebc ntaci)en, veriiitmen.
2. Reciproce, me lmpacd an cineva. I Alicui reconcilior, aria, atus sum, ari. cum
quopiam in gratiam redeo, is, ivi, ii, item, redire. eid) mit iemmtben tatoz
Atm. Se reconcilier, faire la paix.
Impleata, part. I Pacatus, reconciliatus. a, urn. f8efriebiget, nerfolptt. Pacifier,
reconcilie, e.
Impereehiere. neinvoire. I Discordia. disconvenientia, ae, f. dissensio, nis, f.
dissidium, dii, n. Zie Uneinigteit, stvietutri)t. La discorde, &station, mesin-
telligence, f.
Imperechiati, inoriljbitii, adj. I Discors, dis, o. dissidens, tis, o. Uneinig,
getrenut. Discordant, qui est en desaccord.
Imperechiezi, are feed imajbe intre cineva. I Dissidia semino as, are. Un-
einig maMen. Faire la discorde.
2. Me impcirechierii, me immajlre. Dissideo, es, dissedi, sessum, dissidere. die-
core fio, fis, factus sum, fieri. Utteinig tuerben. Etre en discorde.
Imparezti, pane hamar, parr. v. &pare via, etc.
ImpArtaqesed, fire. face perta$ pe cineva la ceva. I Inmertio, is, tivi, tittun,
tire. comunico, as, avi, atutn, are. Eittiteiten, tfteithaftig mnd)en. Partager
avec quelqu'un, quelque chose.
2. Reciproce, me imparter-ace, lace parte la ceva. I Participo, as, avi, atum, are.
particeps fio, fis, factus sum, fieri. Uteit neftmen, Z§eilimftig tverben. Par-
ticiper, etre participant.
Imparts ire, facere de parte. I Inmertitio, communicatio, f. illitOetfung. Com-
munication, action de faire part.
2. primire de parte, fmplirtefire. I Communio, partiripatio, nis, f. Zileiftta§me,
ZIteiftteftmitng. Participation, association, f.
Imparlire. I Partitio, divisio, distributio, nis. f. 9fuot4eilfung. Division, distri-
bution, partage,
Imparptoria. I Divisor, distributor, is, m. Motiteifer. Distributeur, m.
Imparih, lire, ceva Lacrari. f Partior, this, thus sum, tiri, divide,* diviix,vi-
sum, dividers. distribuo, is, bui, butum, bum. dispesco, is, cul, titura, skew.
Aeiten, aerttriten, abttriten. Diviser, partager, dictribusr.
Imparieseii eu ceva cu. cineva. Impertio, tis, tivi, titura, tire. impart:1o, Vu-
pertior. Zi)elit)aitig madru jeluuuben. Faire part, communiquer.
ImpartitA, part. I Partitus, divisus, distributus, a, um. Qbetbetit. Diatribes,
diviscf, partage, e.
Impart, rare. bald pari. I Palo, impale., pedo, statunimo, as, avi, atum, are.

www.dacoromanica.ro
160 TM.
Palls fillet°, is, fulsi, fultum, tire. Titiftiett, bepfaVen, mit Viti§fen Iten.
Garnir de pieux, ichalasser la vigne.
Imparare. j Palatio, statuminatio, nis, f. 13ftifife f cl)fagen. Enfoncement de pi-
folio, action d'echalasser.
Imparata, hfftutii cu pari, part. Pa intim, a, um. WngepfdVet. Echalassi,
I

rand, e.
Impatrala. adj. I Quadruples, plicis, o. Quadruplus, quadruplicatus, a, um.
.Bierfa0, Zierfaitig. Quadruple, e.
Impatreza, trare. v. a. facie in patru. j Qnadruplo, quadruplico, as, avi, atum,
are. erbierlditigen, ZierictO madjen. Quadrupler.
Impaturare. j Complicatio, nis, f. 8 ufarnmenfaihtitg. Action de plier.
Impaturata, part. ) Complicitus , complicatus , a, um. Bufammengefaften.
Plie, e.
Impatura, rare. I Complico, as, avi, atum, are. Batten. Plier, envdloper.
Impedicare, opeicire. I Impeditio , nis , f. /3erhinberung. ErnpPchement, ob-
stacle, m.
2. Impedicare, legare la picidre. j Impedimentum, i, n. °be; bids, m, f.
tlinberuifi. Obstacle, liens, entraves.
Impedicata, part. opiicitzi de la ceva, etc. I Impeditus, a, um. 03e§ittbert.
Empeche.
2. Impedicata de piciore. j Impeditus, compeditus, a, urn. 03efeffelt. Entra-
ve, e. enchaine.
Impedica, are. unil call. j Inpedico, as, are. Die 93ferb in 60 elite( feben.
Enchainer.
2. Rdta carului. j Suftlamino, as, are. Zia )tub fpannen. Enrayer.
8. Punic cuiva pedicii cu picioruli. I Supplant°, as, avi, atum, are. aeutanben
f)inbern, ber4inberit. Supplanter, renversdr par ruse.
4. Impedicii de la lucru, etc. I Impedio, is, ivi, itum, dire. Impediment° sum, es,
fui, esse. Obicem pono, is, sue, situm, ponere. Obsto, as, stiti, statum,
stare. .inbern, ueritinbern, anf4aften. Empecher, faire obstacle.
II. Me impedidi in cineva, lovesmi, isbescd in ceva. I Offendo, is, di, sum, dere.
alult4eu, anfOiagett. Seurter contre. faire un faux pas.
2. Mi impedicd in vorbei. I Lingva biesito, as, avi, atum, are. Adhaase loquor,
eris, locutus sum, loqui. etammein, ftottern. Begayer.
impenata, cu pens. j Pennatus, plumstus, a, um. Tefiebert. Emplume, e.
2. Ornatii cu florf, adj. I Floribus ornatus, a, urn. Eit Ziumen ge3iert. Ornd
de fleurs.
impeneza, nare, cu pens de pasere. I Penno, plumo, as, are. V3efebern, mit
gebern Perfeen. Emplumer.
impanezia, impodobeacii, ornezzi cu flori. I Floribus orno, as, avi, atom, are.
9J2it fumen fOmitcren. Orner de fleurs.
Imperatora. j Inventor, is. Caesar, is. Augustus, i, m. Zer gaffer. Em-
pereur.
Imperatesa. j Imperatrix, cis, f. Zie Staiferin. Imperatrice.
Imparettesca, adj. I Imperialis, e. Imperatorius, ccesareus, a, um Shafer=
Itfdj. Imperial, e. d'empereur. de l'empire.
Imperatescii, sire, v. a. I Impero, regno, as, avi, atum, are. errgett, regie
ten. .Regner, gouverner un etat.
Imperatesce, adv. I Imperialiter, imperiali modo. gaiferfidi. En empereur.
Imperatie. j Imperium, rii. Regnum, ni, n. Mae aifert4um, Dna RaiferrEeeid).
Empire. royautd. refine.
Pe: Imperatia cerfurilorii. j Regnum ccelorum, regnum cceleste. 2)a8 pinturet;
Teich. Royaume de cieux.
impetrezei, trire, facto ca pitra. I In lapidem cogo, is, coegi, coactum, co-
gere. In lapidem converto, is, ti, sum, tare. Petrifieo, as, are. In lapidem

www.dacoromanica.ro
I M. 161

muto, as, avi, atum, are. t erfteinern, in (stein bertuanbeln. Pderifier, chan-
ger en pierre.
II. .Reciproc. Me" impetreacii. I Lapidesco, scis, seers. Lapis fio, fie, factus sum,
fieri. In lapidem vertor, mutor. In lapidem concresco, is, crevi, cretnm, area-
cere. eic4 in (stein Oermanbern. Se petrifier, se changer en pierre.
Impetrire, prefacere in petrel. I Petrificatio, in lapidem versio, nis, f. iSerfteir.
nerung. Petrification, f.
Impetriti, adj. I Saxeus, lapideus, a, um. In lapidem versus, a, um. Sera
fleinert. Petri*, e. change en pierre.
imptlattl, adj. I Humiliatus, humistratus, a, um. Gebemilt§iget, erniebriset.
Humilie, abaisse, e.
impilezi, are. aprisA cu greutd(i. Humilio, as, are. Deprimo, is, pressi, pres-
I

sum, primere. Seugen, bemittigett. Hunzilier, abaiaser.


Impilare, apdeare cu nevoi. I Humiliatio, nis, f. )emitt§igung. Humiliation,
f. abaisaement, m.
Ilmpingere. I Trusio, nis, f. etofiett. Action de power.
Impingit gere, v. a. I Tntdo, is, si, sum, dere. etoten. Poueser.
impingt1 de la mine. I Abstrudo, extrudo, is, si, sum, dere. Son mir ftoilen.
Repousser.
laming& manta. Protrudo, is, etc. sort flofien. Chasser.
I

Impingfi in apoi. Retrudo, is, si, sum, dere. Burild flofiett.


I Repousser.
lumping& in lduntru. I Intrudo. Vnein flof3en. Pousser dans. . .
'taping* in joth. I Detrudo. tierabflofien Pousaer de haul en baa.
'taping* la. o lolls. I Contrudo. Bufammen ftofien. Palmer avec force.
Impinsti, part. I Detrusus, a, um. COeftoRcrt. Pawed, e. repousse.
Implatreza, are, v. n Vario, as, avi, atom, are. Vermicular, aria, ants sum,
ari. Variego, maeulo, as, are. etbedig macen. Varier, diversifier, =arguer.
Impistritura. I Varietas, tis, f. Zee Sunte, bit Stannigfaltigleit bet i arben.
Variete, diversite de coleurea. V. a. Pestrifzi.
Impintritati. I Variatus, vermiculatus, a, um. ecf)eclig geinac4t. Varier, di.
teraifie. e.
Impletese6, tire. v. a. I Pleeto, implecto, Recto, is, xi, xum, tare. Tex:),
is, xui, textum, texere. fettett, einfleMten. Tresser, entrelacer.
Impletire. I Plexio, flexio, implexio, nis, f. Plexus, textus, us, m. ffieOte,
Setroitfelung. Tresse, f. entrelacement, m.
Impletitit, part. I Plexus, flexus, textus.a,um. (63effod)ten. Tress, entrelacd, e.
Impletatral. I Impletum, repletum, i, n. Wtille. Action de remplir.
Pe: Impleturd de tund, de pupa. Teli igni vomi onus, aerie, n. 2abuug.
Charge, f.
Bunk de tnzpletiti , adj. Plectilis, e. Plicatilis. Flexibilie, e. ilfetf)tbar.
I

Flexible, qui se plie.


Implineseri, mire, vre o fagaduinia, o porumcd. I Adimpieo, es, vi. tuna, plere.
Satisfacio, is. feci, factum, facere. i efiillen. Satisfaire.
2. Implinesel, ce nu a foot d'ajunsii, daraoa. I Suppleo, es, vi, tuna, plere.
ergiimen, erfeign. Supplier, ajouter.
Implinire a unui termini, etc. I Impletio, adimpletio, nis, f. Zie llrftlgung.
Accompliasement.
2. Implinire a unei. rimdfile. I Pensatio, compensatio, nis, f. Supplementam,
n. )ie rgiinaung. Accomplimentent, m.
Implineseit officiuld niefi. Officium meum impleo. eein Knit Derrichten. Fairs
son devoir.
Implu, plere. v. a. I Impleo, expleo, repleo. Refercio, is, fersi, tuna, cue. Com-
plea, es, evi, atom, plere. Witaen, erfittlen, anftlfien. Remplir, supplier.
Impla o butie, etc. I Dolinm impleo, compleo. Fitt acto enfant. Remplir an
tonueau.
21

www.dacoromanica.ro
162 Ear.
Implu purea, tunulii. I Onero, as, avi, atum, are. &ben. Charger.
Imp lu unu carnatii. Intestinum farcire. Iinen Zarin mrifteu, audilften. Rem-
I

plir un intestin de pore.


Implutd, part. I Impletus, repletus, completus, refertus. a, urn. goefitift.
Rempli, e. charge, e.
Impodobesci, bire, v. a. I Orno, adorno, exorno. decoro. colo, is, ui, cub-
turn, colere. continuo, condecoro, as, avi, atmn, are. Sieren, fdpititcfen.
Omer, decore.
Impodobire. I Ornatio, concinnatio, exornatio. concinnitas, tis. decoratio, iris, f.
Zie ecfpnitcrung. Ornement, m. parure.
Impodobitord. I Ornator, concinnator, decorator, is, in. Bierer, admilder.
Celui qui decore, qui orne.
Impodobitfi, part. I Oruatus, exam:arts, decoratus, a, um. Bierlid), ge3iert,
gejdnniteft. Ornd, e. decors. e.
Imposdrare. I Oneratio, gravatio, nis, f. 23etabung. Charge, .1.
Impovaratit, adj. IOrteratus, onustus, gravatus, a, urn. 23einbett. Charge, e.
Impovarezfi, rare. v. a. I Gravo, (mere, as, avi, atum, are. Oeiaben, attgabezt.
Charger.
Imprasciatfi, adj. I Dispersus, disjectus, dissipates, a, um. Berftrent. Di*
perse, e.
Imprasciere. I Dispersio, dissipatio, nis, f. Berftxettung. Dispersion, dissi-
pation, f.
Imprastia, ere. v. a. I Dispergo, is, si, sum, gere. dissipo, as, avi, Mum, are.
Disjicio, cis, jeci, jectum, jicere, Berftrenen. Disperser, dissiper.
Impriistietorii, v. Risipitoriu.
Impreglurii cereis ocolis. Ambitus, circuitus, us, m. Zer Susie,
I bet 43e3irt,
Umfang.Circuit, detour, enceinte, m.
Impregluri, (preposi(iune). I Circa, circum. .1titteberum. Environ, autour.
Giurii impregitrii, adv. I Circum circa, unclique, in eircuittr. lim nub um,
ringdyrum. A rentour, tout autour.
Impregiarfi, rare. v. a. Itmblu impregiumi. I Gyro, as, are. ambio, is, ivi, bi-
tum, bire. Circum eo, is, ivi, itum, ire. Llingeben, gerumgehen. Faire le tour
de . . . , aller A l'entour, entourer.
2. Impregiurezil, incl,idu and /ocri cu gardd. o pdi drie cu panclici. I Cingo,
is, xi, cinctum, cingere. Ciremn do, as, dedi, datum, dare. Umgeben, tintriu
gen. Environner, entourer.
Impresurare, strimtorare. I Angustia, ae. pressure, ae, f. Coarctacio, nis.
Calamitas, tis. pressus, us, m. Zrucf, (Inge, ft minut)ae. Detresse, action de
presser, extremites facheuses.
2. Diavole'scii.Energema, tis, n. Obsessio, nis, f. 8ejerienbeit. Possession de
I

l'esprit matin.
Impresuratd, strtnitoratti. I Coaretatus, pressus, a, um. eingeontngeit. Presse,
semi, e.
2. De diavolu. I Obsessus, a, um. Energumenus, i, m. Mitt i8elefiener. Possedd.
Impresurtl, rare. tncungiurii o cetate, etc. I Circumdo, as, dedi, datum, dare.
Cingo, is, xi, cinctum, gere. Ilmringen, unigeben. Environner. entourer.
2. Strinatorezzi.1 Coarcto, coangusto, as, avi, atum, are. Ad angustias adduco,
cis, adduxi, ductum, adducere. Riemmen, in bie ,Rfeinine bringers. Bessemer
presser, ritrecir.
Impretinescii, nire, pe cineva cu altu. j Amico, as, are. Bunt tireunbe umbel%
Faire des amis.
2. Me impretinescii di cu cineva, face preteptyg. I Amicitiam facie, cis, feci, fac-
tum, care. Amicitiam jungo, is, junxi, junctum, jungere, cum quopiam).
il3eireunben tint iemanbem. Faire de l'amitie avec quelqu'un.

www.dacoromanica.ro
Im. 163

Impretoia, cu to(ii, adv. de o data. I tine, simul. Bugleicb, aufammen, fammt.


Ensemble, a la foie, de compagnie.
Impreunare, mire a unorit lucruri; legare, inchieere, etc. I Connexio, conjunc-
tio, nis, f. nexus, us, m. ereinigung, Bufammenfilgung. Liaison, reunion,
f. nand, lien, m. emboiture, f.
2. Insocire. I Societas, tis, Consociatio, nis, f. @elenicfmft. Association, f.
3. Impreunarea trupeascti. Coitus, concubitus, us, m. tetici)1101. Union de
I

l'homme et de la femme. commerce, accouplement des animaux.


Impreunii ausuitdre, adicei litera consonci. Consona, ae. consonans, tis. )er,
I

bie, bag 97.ftitlantenbe. Commune, f.


Impreunia deosebite lucruri, unescii. I Unio, is, ivi, itum, ire. consero, ts, rui,
sertum, serere. necto, connecto, is, nexui, nexum, nectere. conjungo, is, con -
jnncxi, junctum, conjungere. *ereinigen, iufammen filgen. Joindre. unir.
Impreumu prin cnsatorie. v. Cciaeitorescii.
II. Me impreund prin criacitorie. v. Ctiseitorescii.
Me impreund trupesce cu femeea. I Coeo, is, [ivi, itum, ire. concubo, is, bui,
bitum, bere. eid) begotten. S'accoupler.
Impreunatti, unitii, part. I Unitas, conjunctus, connexus, copulatus, a, um.
tereinigt, aufammengerett. Uni, e. associe, e.
Impresmii, infacie, prepas. I Coram, ante, inconspectu. tor. Decant.
Facie in facie. I Contra, e region. (3egentiber. Via a via, en face, contre, a
l'dgard de ...
Imprimavaresce, v. Impers. I Vernat. 6 tutrb Writbfiug. 11 fait printeinpa.
Improbodesca, invideacii, lire. I Caput velo, caput obvelo, as, avi, atum, are.
Zag .tiaupt berfUilten, berfcisleiern. Voiler la tete, couvrir.
Improbodittl) part. I Velatus, a, urn. 3er1)ilat, berfcleiert, gebecft. Calmer?,
voile, e.
Improsctl, atropesczi. v. Stropescii.
Cu petril. v. Aaverlzi.
Cu vorbe ur£te. I Prostituo, is, tui, tutum, tuere. verbis contumeliosis aliquem
petu, is, tii, tivi, titum, petere. ed)impfen, beftimpfert. Outrager, injurier.
Improtiva, prepas. I Contra, adversus, inadversum. &gen, fiber. Contre, con-
trairement, envera.
Improtivescii, vire, me- improtiv. Adversor, aria, atus sum, ari. contrarius
I

sum, es, fui, ease. me oppono, is, poaui, situm, ponere. renitor, eris, nisus,
nixus sum, niti. Zarother fein. S'oppoaer, etre contraire.
Improtivire. I Adversitas, contrarietas, tis, f. renisus, renixus, us, m. @eget':
f4. Opposition, ccmtraridtd, f.
Improtivitoriu, adj. I Adversarius, contrarius, a, urn. 933iberipr4eub. Ad-
versaire, contraire, m.
Improtivnical. v. Preipnatil
Impruinutare. I Mutuatio, commutuatio, commodatio, nis, f. own, 2eiben,
Zorgung, qntleiung. Fret. emprunt, vs.
Imprumutatoria. I Commodator, creditor, is, m. 2eifjer, forger. Preteur,
creamier. m.
ImprumutAtore. I Creditrix, cis, f. eiljertn, @elbreifprin. Creancare, f.
Imprumuttl. v. imprumutare.
Imprumutatil, part. I Mutuatus, commodatue, a, urn. entlefmt, geborgt. Em-
pruntd, pretd, e.
Ifinprumutti, are. daii inzprum. I Commodo, as, avi, atum, are. mutuum do, as,
dedi, datum, dare. mutuo do, etc. 2ei§en, borgen. Preter.
Imprumutil, zeii de la cineva. I Mutuo, as, avi, atum, are. mutuo summo, is,
sumpsi, snmptum, summere. tort einem ettroag entlamen, auf Zorn name's.
Emprunter.
ImprumutiL, adv. I Mutue, mutuiter, mutuo. SetVelMelfe. Reciproguement.

www.dacoromanica.ro
164 In.
Impueinare. I Deminutio, imminutio, nis, f. terminberung, terringerung. Di-
minution, f. amoindrisaement, m.
Impncinez*, nare, v a. I Minuo, imminuo, diminuo, is, nui, nuttun, nuere.
terminbern, berringern. Diminuer, amoindir.
Impucinati, part. I Diminutus, a, urn. terminbert, bertingert. Dimintd, amoindri.
Impungatortu adj. I Petulcus, a, um. etouto. Qui frappe de sea comes.
Impungere. I Punctio, impunctio, uis, f. etec4en, etofien. Pigilre, f. pointe, m.
Inviting*, gere, v. a. I Pungo, is, punxi, pupugi, punctum, gere. Impungo, is,
etc. etec4en, flofien. Piquer, percer.
Impunsura. I Puncture, ae, f. etid). Piqudre.
Impunsa, part. I Punctus, impunctus, a, um. 43ectoctjeir. Piqué, e.
Impupezefi, pire. v. Imboboceacii, etc.
ImpuseAtura. I Iaculatio, explosio, nis, t. Scufr. Coup de feu, m.
Imputicii, pupil, slobod pufca, v. a. I Iaculor, aria, atus sum, ari. Sciopum ex
plodo, is, si, sum, dere. Sciefien. Tirer, decharqer.
!Enplane* ceva. I Trajicio, is, jeci, jectum, jicere. ediiefien. Percer quelqu'un,
atteindre.
Pe: Impure& uuii spore. I Leporem trajicio. inen afen fctiefien. Atteindre
un libvre.
Impntare. I Exprobratio, objectio, nis, f. Zer R3ormurf. Reproche.
Imputatori. I Exprobrator, is. Imputator, is, m. Z)er $orritcter, ber Oertueifer,
bet einem etroaft burnt*. Celui qui fait des reproches.
Imputatore. I Exprobratrix, cis, f. Zie teriverferin. Celle qui fait des re-
procher.
Implatatii. I Exprobratus, objectus, a, um. Zorgemorfen. Reproche, e.
Imputi, are cuiva ceva. I Exprobro, imputo, as, avi, atum, are. Objicio, cis,
jeci, jectum, objicere. torroerfen, borrilden. .Reprocher, imputer un crime, etc.
Imputernicesci ceva. I Roboro, corroboro, as, avi,atum, are. Vires tribuo, is,
bui, butum, buere. Starter!. Fortifier, affermir, corroborer.
2. Reciproc. Me imputernicescl I Roborasco, is, seers. Vires capio, is, cepi, cap-
turn, capere. St rtifte befommen. Pi endre de la force.
Imputernicesca pe cineva, pentru a face ceva. I Autoritatem do. potestatem
do, as, dedi, datum, dare. Postetatem alicui tribuo, is, bui butum, buere.
Potestatem alicui, concedo, is, cessi, cessum, concedere. :.'setnanben Inbar.=
milcbtigen. Donner a quelqu'un is pouvoir de fair quelgue chose.
Imptaternioltil. I Plenipotentiarius, ril, m. fi3ebollmacbtigter. Plenipotentiaire, m.
Imputernieire, a da cuiva de plind putere. I Plenipotentia, ae, f. Zofitned)t.
Plenipotence, f.
Imputescu, fire. Plea' ceva puturosd. I Putidum reddo. Fcetidum reddo, is,
reddidi, redditum, reddere. etinfettb madmi. Faire fdtide, empuantir.
2. Reciproc. me impulii. I Putesco, cis, scere. Fcetidus fio, fis, factus sum, fieri.
Stintenb Merben. S'empuantir, as corrampre.
Imputiciune, v. Putdre.
Impulitit, adj. I Putidus, fcetidus, a, um. Stintenb, flinfig. Puant, e. gate, e.
In, prep. cu ac fi abL Pe: Ilfergii in cetate. I Eo in civitatem. .3cb gee in bie
etabt. .7e vais dans la ville, dans la cite.
2. Cu dd. In flilele acestea nimicii n'am invitatii. I In his diebus nihil didici.
3n biefen Zagen babe id) nictsi gefernt. Dana ces joura je n'ai rien appria.
Inante, inainte, prepos. I Ante, in ante. 93or. Devant, en avant de, avant, en
presence de.. .
Pe: Inante cu pains flile. I Ante quatuor dies. 23or bier Zagen. Quatre joura
au paravant.
Inantea mea. I Coram me. tor meiner. En ma presence.
Da scum fn ante, v. De astacli inante.
Egli cuiva Strange, hi intimpinii, v. intimpinii.

www.dacoromanica.ro
In. 165

Inante de (sada, prepoa. I Ante, antes, ante hac. S9orfier, borbem. Au pa-
ravant. avant que.
Inante de ce, adv. I Prius quam, ante quern. 13evor, ef)er al& Rut& ?tee,
avant que.
Inaintare, v. Progreasii.
Inalbeacia, bire. v. Albeacil, =Mead.
Inaltare in sus. I Elatio, sublatio, nis, f. erfOrmug. Elevation, action de soulever...
2. Ina Itare cu laude. Laudatio, celebratio, prredicatio, nis, f. eoben, 91i Omen.
I

Celehration, f. eatime, m.
Ina 'tares Jul': Christi's. I Christi ascensio, nis, f. 1",iriftv.f3immeifOrt. L'as-
cension de notre seigneur
Ina 'tares crucii, I Elevatio crucis, erectio crude Christi. Strettierhehung.
Ina lint*, in rues, part. fi adj. I S9blatus, erectus, inaltatus, in sublime eduo-
tus, a, um. ar064et, er0oben. Eleve; e. dresser, e. erige, e.
Inalitinie, a unui arbors, 9nunte, etc. I Altura, i, n. Altitudo, dinis. Sublimitas,
tie. Proceritas, tie, f. s)bbc, kvbeit, (r4aben4rit. Hauteur, m. elivation, y.
InAl4ime, titlu unui principe. Serenitas, tis. Celstitudo. dinis, f.
I ZurMlaucf)t,
tilrfiliEe .tmfieit.Se'renite; dime, e.
Inalifi, fare. redid's in muds. f Attollo, is, tollere. Erigo, is, erexi, erectum, eri-
gere. Eveho, is, erexi, vectum, vehere. Inalto, as, are. I2r4ofen, erbeben.
Lever. clever, driger.
2. Jinni** per cineva cu lauds. I Tollo, is, suetuli, sublatum, tollere. Effero, ex-
tulir datum, efferre. Celebro, as, avi, atum, are. Magnifico, glorifico. Treifeu,
rfifinten, erighen. Celebrer, honorer, luer, rendre fameux, due.
IL Me inalpl in msg. Me attollo, me, erigo. Eid) erbeben. S'eliver.
I

Inalta, adj. I Altus, procerus, celsue, excelsus, ardnus, elatue, a, um. Subli-
mis, e. hod), erbnben. Haut, elevi, e.
Inaltit, adv. I Alte, procere, excelse, sublime, sublimiter. S ocf). Haut, enhaut,
avec elivatiorz.
Inapol, adv. I Retro, retrorsum. fRtitfiutirt6, wild. En arribre.
Celd dinapol. I Posterior, posticus, a, uru. Zer, bie, boo 4intere. Le derrare,
posterieur, e.
In armezii,v. Intr'armexii, armeztl.
Inca, v. Ana, adv.
Inealceminte, v. Calceminte.
IncAleesci, tire. IncurcU. I Implico, intrico, turbo, perturbo, as, avi, atum,
are. Confundo, is, fudi, fusum, fundere. iBerMirren, bertuicfeln, betflethten.
Impliquer, miler, melanger, confondre. miler, melanger.
Incaloitn, incurco.tii, part. adj. I Implicitus, implicatus, perturbatus, a, um.
I8ermirrt, bermorren, berkvideft. Merle, melange, e.
Inealeire, Incurcare. I Implicatio, intricatio, perturbatio, confusio, nis, f. 3er:
midefung, Zerminuttg. Action de meter, de amalgamer.
IncAltlesci, dire. ceva. v. a. I Cale facie, is, feci, factum, care. Foveo, es,
fovi, fotum, fovere. /33tirmen, erIntirtnen. Echauffer. chaulfer.
2. Reciproml. Me incillylescti la foes. I Me tale facio. 6it4 mermen. S'echauffer.
3. Me cuprinde dildura, Me. incidfleaca, Calesco, scis, scere. Calefio, fie, factus
I

sum, fieri. 933arm Mahn. Devenir chaud.


IncalOire. I Calefactio, nis, f. Calefactus, ns, m. Zit Urtviirmung. Action
d'echauffer.
Inealclitit, part. I Calefactus, a, um. ertniirmet. &wife, e.
IncalOitori, adj. I Calefactorius, a, um. Sum Written bienlidi. Qui a la
propriete d'e'chauffer.
Incalec ii, are. per cols. I Equum inscendo, conscendo, is, di, sum, dere. In
equo sedeo. Equo insideo, es, sedi, sessum, sidere. Zat 31erb befteigen.
Monter un cheval.

www.dacoromanica.ro
166 In.
Incalecare. I Inscensio, conscensio, nis, f. Tie 21uffi4ung. Action de mon-
ter sur...
Inclileento, part. I Insceusus, conscensus, a, urn. Equo insidens, tie. Merits
tett. Monte, a cheval, our un cheval.
Incalpeati, paticip. Calceatus, calciatus, calceis indutus, a, urn. eeicbubt,
I

b OA et. Chausse, e.
lIncalventa cu cisme. ) Cothurnis calceatus. cotliurnatus, a, urn. @eftiefeit, mit
.

etiefein befcbubet. Chanced de cothurnes, de botteq, botte, e.


Incalezia, tare. me incalezzi, pung came. I Corpulentus fio, fis, factus sum, Geri.
Incalci, are. pe altulu, v. a. I Calceo, calcio, as, avi, atum, are. edmbert,
befcbuben. Chausser.
2. Me inert/0u eu. I Me calceo, me catch). Sid) befMuben,bie ettlie ober etiefef
attaieben. Se chausser, mettre une chaussure.
Inenpa, pare, Ince:ilk, atrepungd. Transfigo, is, fixi, flaum, figere. Transfodio,
is, di, fossum, dere. Zurcbipiefiett. Percer, transpercer.
Puna, tragd in gap', v. calla'.
Inpapati, part. I Transfixus, transfossus, a, urn. Zurktecbeit. Transperce, e.
Invapatura. f Transfixio, nis, f. Zurcbctetbuttg. Action de percer.
Incapu, pere. am lads, intru. I Intro, as, avi, stunt, are. capior, eris, captus
sum, capi. Vat. baben, faffen, in rub faffen, begretfen. Avair place, on l'on
puine entrer.
Pe: Ce de rnultime este, abia ea incapea in cash. I Quid turba est, cedes via ca
piet. Zao tang tnirb bie Stenge taunt faffen. Quelle monde, a peine pouront
ils entrer dans la maiaon.
'nearest:I, adj, f Onustus, oneratus, a, um. 8etabett. Charge, e.
IncareiL, are. un card etc. I Onero, gravo, as, avi, atum, are. onus alicui im-
pono. &Men, befallen, befraMten. Charger.
IncarculL une card, o corabie, etc. I Onero. Belaben, befracbten, befallen. Charger.
Incarcti pe and om aid animalg. I Aliquein sarcinis gravo, onero. 3emanben
befcbtneren, befabett. Charger quelqu'un d'un lourd paquet, etc.
Incatrati, adv, I Quorsum? qua versurn? Jo zingegen. Vera goal lieu.
Inctittava, adv. I Quodammodo. iniciernulen. En quelque carte.
Incatrafiva, adv. f Aliquorsum. aliquoversum. gtacb tnelcber Ricbtung, tuofjitt.
De quelque cote.
Incaruntescii, v. Cdruntesers.
Incelii, v. Amagesca.
Incenngez*, fere. Cinere conspergo, is, si, sum, gere.
I qintifcbern, mit 9.11cbe
beftreuen. Asperger avec de la cendre.
Preface to cenufe. I In cinerem verto, is, ti, sum, tere. 311 Vflcbe nertuanbefu.
Reduire en cendre. .
3. MS" face cenufe. I Cineresco, scis, scere. Bu 91fcbe tnerben. Se changer en
cendre.
/ncepere, ineeputil. I Initium, principium, inceptum, i. Exordium, ii, n. Incep-
tio, Inchoatio, nis, f. 9Infang, 91ubeginit. Commencement, m, principe.
Din ineeputfi. Ab initio, a principio. 23om 91nfange. Au commencement.
I

d'abord.
Intru inceputii la inceputii, adv. I Initio, principio, in principio. 2m linfang,
au Tfrtfang. Au commencement.
Incepatorin. I Inceptor, inchoator, is, m. Auctor, is. 91nftinger. Celui qui
commence, celui qui fait le premibre.
IncepA, pere, ceva. f Incipio, is, cepi, ceptum, cipere. Initio, as, are. Inchoo
as, avi, atom, are. Ordior, exordior, diris, exorsus sum, diri. Aggredior
Vinfattgen, beginners. Commencer, entreprendre.
1. IncepI o cdntare. f Cantum, incipere. t itt 2ieb anfangen. Commencer un
chant.

www.dacoromanica.ro
In. 167

2. Incept o pane, o Wu. I Panem incido, is, cidi, cisum, cidere. S8rob angnelz
ben. Trancher le pain.
3. Incepd unto lucre gra. I Aliquod difficile opus aggredi. Witte icOnre %dot
anfangen. Commencer une oeuvre difficile.
Inceputii, part. I Inceptus, initiatus, exorsus, inchoatus, a, urn. 91tigefangen.
Commence, e. entreprie.
Inceputit, v. Incepere.
Incetare. I Cessatio, nis, f. Finis, is, ni. 9Infpren, gituf)iaffen. Cessation, f.
cease, repos, fin, m.
Inceteza, are. de la ceva. I Cesso, as, avi, atum, are. Desino, is, desii, sivi,
siturn, sinere. desisto, is, stiti, stitum, sistere. finem facio, is, feel, factum,
cere. Lesser, mectre fin, discontinuer de.
2tttffjoren, nadgailen.
Ineetati, part. I Cessatus, desitus, a, urn. 91ad)gelaffen. Qu'on a cease, e.
lucetti, lint, aclj. Lentus, tardus, a, um. lenis, e. eangram, PM. Lent, calm, e.
I

Pe: Pasti Una, incetii. I Paeans lentils .111anniamett edgittes. Pas lent.
Incetii, biniforu, adv. I Lente, tarde, leniter, sensim, paulatim. Vangram, gelinbe,
feife, Rift, faciite. Lentement, a pas lent.
Inchegare. I Coagulatio, densatio, concretio, nis, f. ;,Lie iftinnung. Coagula-
tion, f. coagulation du lail.
Inchegati, part, adj. Coagulatus, coucretus, densatus, coactus, spissatus,
duratus, a, urn. &rennet', geliefert. Coagule, e. fait coagule.
Inchegii, are. ceva, v. a. I Cuagulo, as, avi, atum, are. sujammenrinnen maim.
('oaguler, cailler, coaguler le bait. e'paissir.
inchegu eangele. Sangvinem spissare. Zr0 .131Itt gerinnettb macben. Goa-
I

guler le sang.
2. Reciproca. DIe Inchega. I Coagulor, aris, atus sum, are. concresco, scis, crevi,
cretum, scere. aid) anjannnen rinnen. Se coaguler, s'epaisir, ae antler.
Inchidere. I Conclusio, nis. qinfcf)tidung. Action de fermer.
Inchidd, dere. v. a. I Claude, is, clausi, sum, dere. operio, is, rui, pertum, rire.
3ttmacfril. Fernier.
Me inchicla to calla. I Me occludo, domi me include, is, si, stun, dere. aid)
einfperren. Se fermer dans la ntaiscm.
Inchida calea curva. I Alicui iter prrecludo. cuipiam iter intercludo. .einanbein
ben Beg beriperren. Fernier le chentin, be passage a guelqu'un.
Inchidd pe cinera undeva I Includo, etc. einfperren. Enfernter, renfernier.
Inchiere la coinzafdr, etc. / Alligatio, adstrictio, leis, Y.' Sitautbitog. Ac/.&n d'
agrafer.
Inchiatti, intbaratii, part. I Adstrictus, alligatus, a, um. Bugebunben. Agra fe; e.
Inchiere a moral lemne, etc. I Junctio, combinatio, coagmentatio, nis, f. SLie
Bufammenfitgung. Reunion, f. emboiture d'une chatpente.
incheere, finitula unei vorbiti. I Conclusio, nis, f. epilogue, f, m. Zer edifq
be l)tebe. Conclusion d'un discount.
Inchiatii, part. I Conjtmctus, conclusus, combinatus, a, urn. Merbunben, pijav
mengeftigt. Joint, e. reuni, e. combine, e.
Inchieturd. I Juncture, ae, f. coagmentum, i, n. )ic Bufannenitigung. Re-
union, jointure, f.
2. Inchietura la corps, la degete, etc. I Articulus, i, m. vertebra, brae, f. ale:
tent. Articulation, jointure des os, etc. f.
3. Inchietura a credit? tit I Fidei articulus. ©Inubent3=91rtitei. Article de la foi.
Inchein, ere. ceva la o land, o copce, o cataramei. I Jung°, conjungo, injungo,
is, junxi, junctum, jnngere. necto, connecto, is, nexui, nectere. jugmnento,
combino, as, avi, atum, are. Lierbinben, bereinigen, aufannnenfitgen. Joindre,
lien ensemble, combiner.
2. Incheln o cuvenlare, focal finitula. I Claudo, concludo, is, si, sum, dere.

www.dacoromanica.ro
168 In.
finio, nis, ivi, nitum, nire. tannin°, as, avi, atum, are. ec§fiefiett, berd)fiefiett,
enbigett. Finir, conclure, achever, terminer.
Inchinticlune, pleciciune. I Inclinatio, nis. proelivitas, tie, f. 23iegung , Zen:
gung, 9teigung. Inclinaison, action de se poacher.
2. Inchinliciune la D Veit. I Adoratio, veneratio, Ms, f. cultus, us, m. gfnbettutg.
Adoration, f. culte de dieu, m.
Inclatnatorti catre D-iled. I Adorator, is, m. %deter. Adorateur, m. celui qui
prie.
Inchinift, te, me plecii ceitre piimentii, capulti, etc. I Clino, inclino, as, avi, atum
are. flecto, is, xi, xum, flectere. Viegen, ()any; neigen. S'Incliner, aebaisser
2. Inching ceva tut' Dunaneileg, unit temple, etc. I Sacro, dedico, consecro, as, avi,
atum, are. devoveo, es, vovi, votum, vovere. 2Beihert. Consacrer, divouer.
3. Inching, dedicii o carte cuiva. I Dico, dedico, as, avi, atum, are. Gibmen. Didie.
4. Inching cuiva cu piiharli, b &aura. I Propino, as, avi, atuni, are. 3emanbem
autrittfett. Qffrir h boire, is to salad de quelqu'un.
5. Mi inching cuiva, '15 salute. I Saluto, as, avi, atum, are. salutem alicui mitto,
is, misi, missum, mittere. (griif3ett, gritfien inffen. Saluer, faire une salutation,
envoyor un aalut to

Inoltinattl, part. lei D plea, etc I Deo sacratus, consecratus, devotus, dedica-
tus, a, urn Oielueifjet. Consaci, devoud, dedid, e.
Inching*, are, calu cu chinga. I Equum cingula subcingo, is, cinxi, cincture,
cingere. Zat3 13ferb utngilutert. Ceindre le cheval.
Ineltingatu, part. I Cingula succinctus, a, um. Umgitrtet. Odra.
InchipuescA v. intipuescti.
Inelirlez6 o emit, etc. v. Chirie, lit. a
Inchlsore, arestei. Claustrum, i, n. custodia, ae, f. inclusio, nis, f. career, is,
I

m. Ceftinguifi. Prison, f. cachot, m.


Inchisit, part. Clausus, inclusus, a, um.
I (2ingerperrt. Fermi, e. enferme, e.
dos.
2. Dupre viipsele, coldre inchise, adj. Fuscus, a, um. Zunferfarbig. Coulewr.
sombre, obscur, e.
Incliirieztl, v. Arendat-ii, iig en end& v. Chirie.
Incingere. I Cincture, ae, f. lie Llmgitrtung. Ceinture, f.
Incingi, gene. pe altu I Cingo, incingo, accingo, succingo, is, einxi, cinctum,
cingere. Oitirtett, utugtirteit. C'eindre.
2. .ecifyr. dMo incingit. I Me cingo. Chid) 1111mM:ten. Se ceindre.
Incinstl, part. I Cinctus, incinetus, succinctus, a, mu. Umgiirtet. Ceint. e.
2. Bucate, graft incinsu, stricatii. I Grave olens frumenhim, i, n. Zumpfig. Fro-
meat gall, corrompu.
Incoce, ado. I Hue, horsum. .1)icher, 4icrintittii. Par ici.
Incoce fi incolo, adv. I Hue et lime. .in nub fjer. (:,'a et la, de tota aids.
Incolacitura. v. Covigiiturii.
Ineolacescu. v. mai la vale.
Incolo, intr'acolo, adv. I Illuc versus, illuc, eo. Eolith, bortilin. De ce cote la.
Incolteacia, fire. sententa. I Genuino, as, avi, atum, are. germinasco, scis, sca-
re. Stamen, auffennen, 4erborrproffeit. Gentler, pousser des bourgeons.
Incoltire a aeminiii. I Germinatie, pullulatio, nis, f. germinatus, us, m. Zie
`Ituffeintuttg. Germination, action de germer.
Incomodezii, gineecit, tatigneacti. sunta spre greutate cuiva. v. Zatignescii.
Incollitia, part. I Germinatus, a, um. .f)eroorgefproffett. Qui it fait des germs..
In colturi, en unghiuri, v. incornuri.
In contra, impotrivii, prepoa. Contra, in adversus.
I (3egen. Contre, en face
de °rives.
Isacopciu, ,ee. incheitt. I Fibula, infibulo, as, are. st)eften, eittbeftett. Agrafer,
attacher.

www.dacoromanica.ro
In. 169

Incopciere. I Fibulatio, nis, f. ettung. Action d'unir par des agrafea.


Incopoietg, part. I Infibulatus, a, ura. gingefieftet. Agrafi, e.
Incordfi, are. arculii, cdrda, etc. I Tendo, is, tetendi, tentum, tentum, dere. in-
tendo, is, di, sum, turn, dere. Spannen, aut3be4nen, au03i*n. Tendre, ban-
der en arc, etc.
Incordatii. v. /Wiwi.
Incornurata, adj. cu col(uri, cu unglAri. I Augulosus, angularis, e. angulatus,
a, um. gcfig, tvinlelig. Anguleux, ease, qui a des angles.
Ineoronezi. v. Coronezd.
Incovoiu. ere. v. a. I Adunco, as, are. inflecto, is, flexi, rum, flectere. sinuo, in-
curvo, as, avi, atum, are. StrUmmen, biegen. (Thurber, plier.
Ineovoiere. I Sinuatio, inflexio, incurvatio, nis, f. grilmmung. Sinumile, ac-
tion de plier, f.
Incovoetd, part. I Inflexus, sinuatus, a, um. aduncus, a, um. adj. (Mogen, Be=
friimmt. Courbe, pue, fie'clzi.
Incolacesci, cire. v. a. I Circtunplico, in orbem circino, as, avi, atum, are.
Ummidefn. Entortiller.
Pe: A incoldci o curea pe laza bastona. I Circumplicare lorum baculo. ainen
Riemen um einen etoct micreirt. Reader une courroie autour d'un baton.
Incolacire. Circumplicatio, circumflexio, circinatio, nis, f. Birfelung, UmMicfef.
lung. Action de entourer.
Incolacitg, part. I Circumplicatus, a, urn. geOrfeft, gemideft. Envelope de replis.
Incredere. I Fiducia, confidentia, ae, f. Zertranen, Confiance, assurance, f.
Incredintatd, aim* adj. I Persvasus, tutus, seeuras, a, um. Ileberieugt, per:
fuf9ert. Persvadd, convaincu, stir, e.
Incredin4ezl. are. cuiva ceva. I Credo, concredo, is, didi, ditum, credere. fi-
do, is, fisus sum, fidere. commito, is, misi , missum, mittere. Verttauett.
Confier.
2. Me increda in cineva, etc. I Credo, concredo, fido, confido. Sic§ uertrauen,
fie berfaffen. Se fier, as confier.
Pe: Me increcla virtutii mele. I Virtuti sure confidere. Vfuf feint Oeicf)idliVeit per:
trauen. Se confiant dana son savoir.
3. incredintera pe cineva despre vita lucre. i Assecuro, assevero, as, avi, atom,
are. persvadeo, es, si, sum, dere. 93erfid)errt. Assurer.
Increfutd, adj. I Fidus, tutus, a, um. fidelis, e. zertrant, beritiVic4. Fid21s,
a qui Pon peut se fier.
Incremenescd, nire, mz ulmesca. I Stupeo, obstupeo, es, ui, ere. eid) erftau:
nen. Interdir, a' engourdir.
Incrementre. v. Uimire.
Incretesci, tire. fruntea, o hand:, etc. I Rugo, corrugo, rugas facio, rugosum
facio. capero, as, avi, atum, are. contraho, is, traxi, tractum, trahere. ad-
stringo, is, strinxi, strictum, stringere. 9tun3eftt, aufamtneufaften. Rider, re-
/ropier, rider le visage.
Incretescit perzda capului. I Crispo, as, avi, atum, are. Artinieln, NO ma:
dun. Miser, boucler.
.Recip: Me fncre(escii. I Corrugor, rugor, ails, anis sum, ari. icti run3etn.
Se rider, as couvrir de rides.
Incretitii, adj. I Rugosus, a, um. 9iutt3eficr)t. Ride, e. rugueux.
Incretitd, part. I Rugatus, corrugatus, crispatus, caperatus, a, urn. 9itut3eficf)t,
sulammettgefaftet. Ride, e.
Increttturd, abarcire. I Sinus, us, m. rugn, ae, f. Tic Nuttpi, Die Weft. Ride, f.
Incrucescd, cire. punii ceva crucifia. Decusso, as, avi, atutn, are. game frees:
I

Croiser, mettre en forme de croix.


tueife legen.
Incruelsere. I Decussatio, nis, f. Zit 2egung file Streua. Croiaentent. at.
Inerneisetd, adv. I Decussatim. reu3roeu3. En forme de croix.
22

www.dacoromanica.ro
170 In.
Inerneblat6, part. I Decussattts, a, um. grettatueie gemad)t. Fait en forme
de croix. cram, e.
Ineruntii. v. Cruntti.
Incuetbre. I Claustrum, repagulum, i, n. vectis, is, m. Zoe 03eiperr, bay; ecbfofi.
BarrThre, Cloture, f. serrure.
'nen tat* cu lacatti, bnisra., etc. part. 1 Clansus, occlusus, inclusus, obseratus,
a, urn. %eriperrt, ittgeinerrt, eingerperrt. Ferme, e.
2. Ineuettit la burtei. I Tenesmo laborans, tie. Alvum habens obstrnctam. Z3erz
popft am 2eibe. Qui a le tenesme. envie douloureuse d'aller a la selle.
3. Inenietfi de pi ere. I Dysuriacus, stranguriosus, i, m. SD2it bem .tiarn3tuange
ober i3inbe bebaftet. Afflige de atrangurie. qui a let difficultd extreme d'u-
riner.
Ineneturet la plintice. I Alvi suppressio, nis. alvi coustipatio. ventriculi duritia,
ae, f. )ie R3ertiopfung. Reaterrement du ventre. constipation, f.
2. Ineuetural de pifatet. I Dysuria, stranguria, ae, f. Zie tinritzTerflopfuttg.
Strangurie, retention d'urine, f. dysurie.
Ineuetura und ufe. I Obseratio, nis, f. clausura, ae. Zug cectiOett. Fer-
mature, f.
Inenibii, are. me fncuibu, fmi facie cuibii. I Nidulor, aril, atus sum, ari. nidifi-
co, as, are. uidum struo, is, xi, structum, struere. Mile% floriten. Conant»
son nid.
Incubi, ere. v. a. I Claudo, occludo, is, si, sum, dere. obsero, as, are. Camper:
ren, berfperren, aufperren, aufcbtie5en. Fenner.
Me inculu la pantice. I Obstruor, eris, structus sum, obstrui. 93erftonft
merben. S'obatruer, se boucher. etre conatipi.
Inenneurare. I Circuitus, us, m. amfractus, us, m. ambages, is, f.
Inenngiuri, rare. v. a. ere o estate, etc. I Cingo, is, cinxi, cinetum, cingere.
circum do, as, avi, atom, are. Umgebeu, umringen. Entourer.
2. Umblu ftnpregiura. I Gyro, as, are. ambio, is, ivi, bitten, hire. circum eo, is,
ivi, item, ire. Umge4eit, fierumgetytt. Faire is tour de.. .
3. Incungiurii , ocoleacti. I Circum eo. circuitum facio. per ambages eo. nun Um:
tueg nta*n. Faire Is tour.
Ineungiuratil, part. I Cinctus, circum datus, eircuitus, a, urn. Umgeben, um:
riugt. Entoure, e.
Inennunezil, v. Incoranemi.
Ineurea, v. Incalcescg.
Ineurageztl, v Inbarbalexii.
Indatft, nutria de cati, adv. I Mox, illico, confestim, actutum. protium, statim,
continuo, extemplo, cito, subito, repente, quamprimum. @fele!), fogfeick aft:
fogfeick adult), auf bet etelle. Sur le champ, amtsitot, tout de suite. bin-
rat, et i'instant, sur l'heure.
Indatorezti, v. Indetorezd.
In delete, ado. v. Indenttlna.
Indeletnicire, etc. v. Deletnicire.
Indelungft readare. 1 Patientia, ae. longanimitas, tie, f. Zie 2nngmutb. Pa-
tience, longanimite, f.
Indelungare, departure de undeva. I Amotio, remotio, elongatio, nis, f. `smite
ntfertturtg. Eloignement, m.
2. Indelungare, prememlare de afli pe mane. I Elongatio, dilatio, prorogatio,
prolatio, nis, f. Zie tersogerung , tericbiebung. Delai, remise, ajournement,
prorogation.
Indelungfi, adj. I Longue, longinquns, diuturnus, a, um. italtge, Tang bauernb.
Qui duce longtempa.
indelungit, are. atminti de Dili pe mane, v. Amend. prentandet.

www.dacoromanica.ro
In. 171

Indelungd, rabdii. I Pacienter fero. longanimiter fero. Oebulbig feibett. Soul-


frir avec patience, pa ttiemment.
Indebanga rebdiitorti, adj. I Longanimis, e. longanimus, a, um. 2angtnillig.
Patient, gui te de la longanimitd.
Indelunga, ado. j Longinque. 2ange, 'hinge Belt. Loin, kmgtemps.
Indemanare, diblicie. I Conunodum, i, n. commoditas, facilites, tis, f. )ie
58equentfidjfeit. Commoditd, faciliti, f.
Indemtina, adv I Apte, commode, commoditer. Tequentlict), Antragfict. Com-
modement, avec adresse.
Indemanatie*, dibaclu, adj. I Commodus, aptus, accomodatus, appositus, a,
urn. Ziequent, gefcbictt. Propre, habile h . . . , fait pour, convenable, apte.
Indemnare. Impulsus, us, m. impulsio, incitatio, exstimulatio, nis, f. per-
I

motio, nis. Zer Wntrieb, bie 9theiferung. Incitation, impulsion.


Indemna, motive. I Motivum, incitamentum, f, n. cause movendi, ratio mo-
vendi. Zer Wntrieb, Sfiemeggmb. Encouragement, motif, m. cause, f.
Indemni, nare. v. a. I Impel lo, is, puli, pulsnm, pellere. incito, exetimulo, as,
avi, atom, are. permoveo, es, movi, motunt, movere. adhortor, cohortor, aris,
atus sum, ari. 9Intreiben, anftiften, belvegen, ermabnen. Exciter, animer, &nos-
voir, exhorter, h.. .
Indemnatvi, part. I Impulsus, incitatus, exstimulatus, permotus, a, urn. Mtge::
triebett, bemegt. Exciter, anime, exhorts.
Inderatnieesea, cire. me Indira I Refl./Igor, adversor, aris, atus sum, ari.
renitor, tens, nisus, nixus sum, niti. resisto, is, restiti, restitum, resisters.
contumacem me exhibeo. repugno, as, are. 64 toieberieten, fitt tiartniiefig
betneiren. bre contraire, e'opposer, resister. etre enteld.
Inderepticesee, ads. cu indere-ptnicie. I Pertinaciter, contumaciter, obstinate.
Trotig, tvieberfnenftig, bartnticlig. Opimidtriment, obstinentent.
Indereptnieie. j Contumacia, pervicacia, pertinacia, ae, f. obstinatio, nis. sere-
brositas, tis, f. Zer Zrot, bet igenfittn, bie Siberfoenfilgfeit, toartufidigfeit.
Opiniatrete, obstination, f. entetement, m. rim:stance, persistence, contumace, f.
Indareptnica, adj. j Pertinax, pervicax, contumax, cis, o. g. obstinatus, re-
fractarius, cerebrosus, a, urn. OartniicliQ, f)ctiOftorrig , trotig , tniberfpenitig, ei:
genfinnig. Obstind, opiniatres, entetd, gut risiste.
Indarepta, adv. I Retro, retrorsum. Bruit& En arrare.
Pe: Dute £ndareptii, inapoi. I Retro cede. @ete aura& Va en arrThre.
2. Indarepta, dinapoi, dindcireptii. v. Dinapot.
Indarepta, prepos. v. lndiriptii.
Indesela. v. Imbulzealil.
Vorbd indesatci. I Dictum pressum, vox pressa. ecblverer enrucb, Manna; Sort.
Mot pressant, mot plus fort.
Indesaita, adj. I Densus, a, urn. Zidd. Serre.
Pe: Varna inclesatil. j Crambe dense, brassies dense. Zictte8 &rant ober Roff.
Chou epais, chou serre.
Sacu indesatti. I Saccus refertus. din geftonfter eacf. Un sac rempli.
In de sera, Mere adrii, adv. I Vesperi, vespere, advesperam. 91benb6, au vt:
benb, gegen Wbenb. Vera is soir.
Indeqerta, inzadarii, adv. I Frustra, vane, insulter, in vanum, incassum. EBers
geblitt, umfonft. En vain, vainement, inutilement.
Indelertil, inzadarnicii, adj. I Frustraneus, irritus, venue, a, um. inutilis, e.
Zergebticb, unniltci, ungitttig. Vain, e. nul, e. gui eat sane effet, inutile.
Indestulare. I Satietas, tie. sufficientia, ae, f. )ie ®entigiamfeit. Satidte, suf.
ftsance, f.
2. Facere deatuld. Satisfactio, nis, f.
I )ie eenugtbuung. Satisfaction, f.
3. Inimd odihnitii. I Animus contentus, i, m. Zie Sufriebenbeit. Contentement.
Indestulata, bogatd. v. Bogatd.

www.dacoromanica.ro
172 In.
2. Care are deatulet. I Sufficienter provisos, a, um. ,fur @ettiige beriehett. Sitf-
fisaniment prevu, e. qui a fait de provisions.
8. Deatulitil, multdmitft. I Contentus, a, urn. Bufriebett. Content, e.
Indestulesefi, lire. facd cuiva destulzi, pe voie. I Satisfacio, is, feci, factum,
facere. @ettiige thun. Satisfaire,h...
2. Recipr. Me indeatulescii, me multiim. I Satis habeo, ea, bui, bitum, bere. mihi
sufficit. contentus sum, es, fui, ease. @enug hi:then, fief beguitgen. Avoir as-
8ez, titre content.
lades* are. ceva. v. a foci indesatfi. Denso, condense, spisso, as, avi, stunt,
I

are. Zicft mcten. Serrer, rendre compacte.


2. Recipr. Me indesfi. I Denseo, condenseo, es, ui, sere. Zicft Merbert. Etre ser-
rd, etre compacte.
Indetorez*, rare. pe cineva cu bane'. I Debitis aliquem obligo, as, avi, atum,
are. aere alieno obstringo. debitis obstringo, is strinxi, strictum, stringere.
2entanben fcbufbig inadjen. De'biter guelqu'un.
2. Indetorezd pe cineva a face ceva. I Obligo, alligo, adligo, as, avi, atom, are.
obtrsingo, is, etc. Zerbfficbten, berbinben. (Niger, engager, tier.
3. Recipr. Me indatorea, me" legu a face ceva. I Me obligo, me obstringo. etc()
berbinben, fhb berpflid)ten. S'obliger, s'engager.
4. Mir indator, facie datorit I Debita contraho. tee alienum contraho, is, traxi,
tractum, trahere. Schuibett matfett. Faire des dette8, contracter une dette, etc.
Indatoratit cu bane'. v. Diftoriu.
Indetorati, obligatfi, part. I Obstrictus, obligatus, a, um. 3erbuttbett, berpftitbr.
tet. Oblige, engage, e.
Indireptare, punere la tale. I Rectio, directio, dispositio, ordinatio, nis, f. lin:
orbnung, Crbnung, bie Vinfialt. Direction, disposition, f. arrangement.
2. Indireptare, oblire. I Aequatio, nis, f. Fail ethfirf ten, ba0 @erabe ma-
tfett. En ligne droite, direction en ligne droite.
3. Indireptare la moravuri. I Correctio,- emendatio, nis, f. Zie terbefferung.
Action de corriger, correction, f.
4. Indireptare pe drumulii celt bung. I Vise monstratio, nis, f. )ie deg:
bleifung. Action de mortrer le chemin.
5. Indireptare, desoinovtifire. I Excnsatio, purgatio, juatificatio, nis, f. Zte
Cutiduttbigung, ilterftfertigung. Justification, excuse.
Indireptatorig, puitorii la rdnduiald. Ductor, conductor. rector, director, is
I

m. `.der Zireftor. Celui qui regit, qui guide, conducteur.


Indirept*, vis-a-vis, adv. I Contra, e regione. @egentiber. En face, via it vie, it
l'opposite de noua.
Indireptez*, tare. punt la rendii. I Dirigo, is, rexi, rectum, rigere. rego, is
rexi, rectum, regere. dispono, is, sui, situm, nere. ordino, as, avi, atum, are.
inicittett, orbnen, anftclfen. Diriger, disposer, mettre en ordre, ordoner, rigler.
2. Indireptez*, ce a forte 8treinIni. I Ae,quo, piano, complano, as, avi, atum,
are. Innen, fkridjten, getabe macben. Egaler aplanir.
3. Corigezii. I Emend°, as, avi, atum, are. melius vel meliorem facio. corrigo,
is, corexi, rectum, comigere. Zeffern, berbeffern. Corriger, amender, rendre
meilleur.
4. Indireptez*, aretii drumulii cuiva. I Viam alicui monstro, as, avi, atum,
are. Burecbttreifen, ben deg weifen. illontrer le chemin a quelqu'un.
5. Indireptez*, excuse pe cineva de o grefall. I Excuso, justificio, as, avi,
atum, are. Cntjefutbigen, redAfertigen. Excuser justifier.
.Reciproci. Me indreptezu. I Me emendo. emendor, aria, atus sum, ari. Melior
fio, is, factus sum, fieH. eict) berbeffern. S'amender, 88 corriger.
Indoiala. I Dubium, bii, n. dubitatio, nis. dubietas, tis. ambigaitas, tis, f.
Zer &relief. Doute, f. hesitation, irresolution.

www.dacoromanica.ro
In. 173

Am incloialii. I Dubito, as, avi, atum, are. `adj itveige. Je me doute.


je ne suis pas stir.
Fara indoicila. I Sine dubio, baud dubie. f.)hite Steger. Sane doute, an
hesitation.
Cu indoiala, adj. I Dubius, ambiguus, incertus, a, um. Smeifelhaft. Quz
doute, irrersolu, e.
Indoesci, ire. fads' in ded induplica. f Duplico, gemino, as, avi, atum, are.
Zobbefu, berbobpefn. Doubler, rendre double.
2. Indoese* o haired v. Impatura.
3. 0 nuia, o cracii. I Flecto, inflecto, is, flexi, flexum, flectere. plico replico, as,
etc. 5Biegen, beugen. Courber, ployer, plier.
U. Reciprocii. Me indoescii, cu citgetula. I Dubito, as, avi, atum, are. ambigo, is,
begi, bigere. dubium habeo. Brodkin. Se douter.
Indoire a unei funii, etc. I Duplicatio, nis, f. Zie Zerbeppriung. Act. de doubler.
2. Indoire, a unei nuiele. I Flexio, nis, f. Zie Ziegung. Action de plier.
Indoitora cu cugetuliz. I Dubitator, is, m. ¶)er Stingier. Celui qui doute.
Indoiti cu inima, v. Mai 814fra.
Indoiti, in ddei, part. I Duplicatus, a, urn. Zolrocit genii:fit. Double, e.
2. Indoitti, adj. in cicia. I Duplex, plicis, o Stneifach. Double, fait en deux.
3. Indoita, nuia etc. I Flexus, a, um. ibehagen. Plie, courbe, e.
Indoiturit, crefitura. I Sinus, us, m. volumen, minis, n. Ruga, ae, f. Zie Waite.
Courbure, sinuositd, pli d'un vetement.
Indraceseii, cire. v. Realer. Me inciter,. I A diabolo obsideor, dens, obsessus
sum, deri. Sem Zeufel befeffen merben. Elie posse& the demon.
Indraeitti, adj. Demoniacus, a demons obsessus, a, um. energumenus, i, m.
I

Zloin Zeufef befeffen. Possede, e.


Indracire. i Obsessio, nis. energema, tis, n. Ziefeff en. Possession de l'esprit
malin.
Indragesel, gire. pe cineva, iubescii. I Adamo, as, avi, atum, are. 2teb gernin-
nen. Aimer.
II. Me inclregesca cu cineva. I Amore cujaspiam capior. amorem ergs, aliquem
habeo. amore cujaspiam capior, eris, captus sum, capi. etch Verfieben. Are
antoureux.
Indragittl, inamorata, adj. I Amore captus, a, urn. Zerriebt. Amoureux.
Indrea, undrea. I Acus adstrictoria. Zie 3acfnabef.
Indrea, luna Decembr. I December, brie, m. Chriflzffnenat. Decembre.
Indrasnelit. I Audacia, ae, f. ausus, us, m. &iihnheit, bie Zreiftigfeit. Au
dace, f.
Indrasnela erbci, semeiti. I Temeritas, tie, f. Redbeit, Oermegenbeit. Temerite.
Indrasneseii, fire. v. a. I Audeo, es, ausi, fi ausus sum, audere. subtimeo,
es, mui, mere. rfiihtten, fiat' unterftehen. Oser, entreprendre.
Indralsnefi, adj. I Auden, tis. audax, cis, o g. Zreift, tuba. Audacieux, euse.
Cu semetie. I Temerarius, a, um. Red, 3ertnegen. Temeraire.
Cu indrasnilif, adv. I Audacter, audaciter. githrah. Audacieusement.
Indrugu, are. torcd fire grcise. Crassa fila duco, cis, duxi, ductum, ducere.
I

Grob fpinnen. Filer grossierement.


Induleesei, cire. I Dulceo, es cui, cere. dulcoro, as, are. dulce reddo, is, red
didi, ditum, reddere. Zierfilten, fiifj madyn. Adoucir, rendre doux.
2. Reciprocii. Me indulcesca. Dulcesco, is, scare. ea & merben. S'adoucir.
Induleire. I Dulcoratio, nis, 4 ZerffiRung. Douceur.
Indumae#eeseift, ire. punii pe cineva in rendula ileilora. I In Deos refero,
is, retuli, relatum, ferre. Dug adnumero, as, avi, atum, are, $ergottern.
Deifier, diviniser, mettre au rang des Dieux.
Inditinnelleiti, part. I Diis adnumeratus. Deificatus, diis adseriptus, in Deos
relatus, a, um. Divinise, dAifie.

www.dacoromanica.ro
174 In.
Indtamnesleire. I Consecratio, nis, f. Zergotterung. Deification.
Induplicati, part. I Duplicatus, a, urn. igerboppelt. Double.
2 adj. I Duplex, plicis, o. g. Zoppeit. Double.
India') ilea, are. I Duplico, as, are. Zomiefn, berbobbeln. Doubler.
2. 21/i indup/icii, me pleas. ( Flector, inflector, tens, flexue sum, flecti. aid) belt:
gen, biegen. Se plier, se courber.
Indurare, misericordie. I Misericordia, m. miseratio, commiseratio, nis, f. A3 arm:
beraigfeit, Eiffel!, Misericorde, compassion, commiseration.
Inditratft, misericordiosii, adj. I Misericors, die, o. miserens, tis. benignus, a,
um. iBarmtergig, mitleibig. Misericordieux.
Me indurii, am misericord. I Me miseret. misereor, reris, misertns sum, reri.
eict erbarmett. Avoir pitid, etre misericordieux.
Inelariu. I Annularius, rii, m. 91ingmacber. Toaillier, m. faiseur d'anneaux.
Zoeller*. I Annellus, anellns, i, m. 92ingfeilt, Tingekten. Un petit anneau.
Ineli. I Annulus, i, m. )er Ting, Tingel. Anneals, m. bague, f.
Inell de logodowl. I Annulus sponsallitius, m. R3rautring. l'Anneau de funKailles.
I Umbo, nis, m. annuli palm, m, f.
Lwmea inelului. Zer Tinglaften. Le cha-
ton de boom.
De Meld, adj. I Annularis, e. 930M Tinge. D'anneau.
Pe: Degetulii de Meld. I Digitus, annnlaris. Tingfttger. Le doigt annulaire.
adj. Ce privesce la inelu. I Annularius, a, um. ,Bum Tinge getbrig. D'anneau.
In facie, adv. Coram. .artS ®efittt. En face.
I

Infaciqezit cuiva ceva, punii inante. I Propono, ob oculos pono, is, posui, po-
situm, ponere. Sorfteffen, borlegen. Mettre devant.
Infacilere, punere %write. I Propositio, nis, f. propositum, ti, n. Zorfteffung,
3orfoll. Action de mettre devant les yeux.
Infainezfi, nare, preaarii cu fain. I Farina adspergo, is, si, sum, gere. milt
ifftetl tectreuett. Aaperger avec de farina.
2. Infaineza perulti capulud. I Pulvere cyprio caput couspergo. ittpubertt.
Poudrer sea cheveux, se poudrer.
InfAvia, ere, ltd. Panic), as, are. fasciis involvo, is, vi, volutum, vere.
I qin=
minbefn. Bander, lien
Infitlieta. I Fasciatus, a, um. (ingebunbett. Bantle, lid.
Infftlurfttursl. I Obvolutio, circumvolutio, nis, f. )ie Utinuidelung. Enve'loppe.
Infftwari, rare. I Obrolvo, circumvolvo, is, vi, volutum, vere. t2tMuittben, dm:
tirfeltt. Envelopper.
Inflignratfi. I Involntus, circtunvolutus, a, um. Limgetuidelt. Envcfloppe.
Inferati. I Cauteriatus, stigmaticus, a, urn. ®etranbmardt. Cauterise, marque.
Inferare. Stigma, tie, n. inusta nota, ce, f. Za6 &unbind. Marque faite
I

avec an fer chaud.


Inferezu, ras e, natl. Stigmo, as, are. canterizo, as, are. cauterio inuro, is,
I
usi, ustum, nrere. 58ranbmarlett. Marquer avec wn fer chaud.
Inferbintare. I Cale factio, fervefactio, nis, f. Zie 1:titung. Action de
chaufer.
Inferbintatg. I Pervidus, fervefactus, a, um. toeif3. F;chaufe.
Inferbtnt1, are, tatii. Ferve facio, percale facio, etc.
I 1:titett, brit maMen.
Echaufer, faire bouillir.
Me inferliintii. I Inferveo, es, ferbui, fervere: ferve fio, fis, factus sum, fieri.
percale fio, etc. (id ertiten, ertitt merbett. S'echauffer forte.
Infigirt, gere, fiptfi. Infigo, is, fixi, fixum, figere. Qinitblagen. Ficher dans, en-
I

foncer. clouer.
Inftpti. I Infixus, a, urn. qingeflectt. Fiche, fixe, cloud.
Intigere. I llama, ce. fixio, incussio, nis, f. Zug tiinftedett. Action de clouer.
Inflintati, ce este in fiinfii. Existens, tis, o. qiitirenb. Qui exiate, existent.

www.dacoromanica.ro
In. 175

Inflin(ezfi ceva, face sa fee. I Existere facio, is, feci, factum, facere.
Inflorare, grozil. I Horror, is, m. cohorrescentia, ee, f. Za0 edpubern. Horreur.
Me inflomi. Ilorreo, cohorreo, es, ui, horrere. horresco, cohoresco, is, horrui,
I

scare. `2 d) fdjaubere. Fr emir, avoir de l'horreur.


Inlioratorlu, adj. I Horribilis. e. 03raujani, criehrectiid). Horrible.
Cu inflorare, adv. I Horribiliter. Ortiutich. D'une inanire horrible.
Int hare, umflare. Inflatio, nis, f. tumor, is, m.
I idpeffen. Enflure, gonfle-
ment, m.
Inflati, adj. I Inflatus, tumidus, turgidus, a, um. etIAMoIteit, aufgeichrooffen.
Enfle, gonfle, e.
Infloreaci, rire. v. n. I Efloresco, is, rui, scere. floreo, es, rui, rere. 58(it1)en,
aufbrilijeti. Fleurir, etre en fleur.
Infloritik, mucedzi, v. Mucedti.
Inflorit*, pomd, etc. I Florus, floridus, a, urn. florens, tis, o. Zttibenb. Fleuri, e.
Smilltatti de flori. I Florulentus, a, um. 58tumenreidi. Emailli de fleura.
Iufloritorlu, care face flori. Florifer, a, urn.
I Za+3 58tumen triigt. Qui porte
de fleura. fleuri.
Influ, are. v. a. vre o beficcl, etc. I Inflo, as, avi, atum, are. Wufbfaien, aufbldfrit.
Enfler, gonfler.
2. Me influ e,c. I Inflor, aris, atus sum, ari. eict aufbfaien. S'enfler.
Deapre bube, me influ. I Tumeo, intnmeo, es, tumui, mere. turgeo, es, torsi,
turgere. turgesco, intumesco, is, scere. eciroeffeti, auffittuelfett. S'enfler se
gonfler.
Apa candle, ferbe la foci, v. Bulbuzil.
Infocatti, de fools', adj. I Igneus, ignitus, a, urn. ardens, candens, tis, o. ant::
rig, entbrannt. De feu, enflammd, embrace.
Infoel, ore. facia ceva infocatel. I Ig,nio, is, nire. Weurig madyn, gfilenb madjen.
Faire inflammable, faire brsilant.
2. Beciprocii. Mi infocti ell. I Ignesco, excandesco, effervesco, gels, scere. am:
rig Merben. Prendre feu, etre bralant. a'enflammer.
Infolu, ere. influ. I Info, follico, as, avi, atom, are. turgescere facio. 3tufbiti4eu.
Enfler, gonfler.
2. Me 'Wats. I Tumeo, extumeo, turgeo, follicor. Sid) aufbitifien. Se gonfler.
Infrangil, v. Frangti.
Infrittescia, tire. v. a. I Fraterno amore jungo, is, junxi, junctum, jungere.
Zerbrilbern. Fraterniser.
Infriititi, part. I Fraterno amore junctus, a, urn. R3erbritbert. Fraternise, e.
Infr4nare. i Refrenatio, nis. continentia, temperantia, ae. abstinentia, ae. mo-
deratio, nis, f. Enthaltfamteit, 9714igreit. Continence, moderation abstinence,
temperance, f.
Infrenatii, adj. I Moderatus, a, urn. abstinens, continens, tis. temperans, tis,
o. g. itthaftjam, mtifiig. Abstinent. e. moderd, e.
Infrenezia, stare. punii freulzi la coin". I Freno, infreno, as, avi, atum, are.
ditaaumett, aufatiumen. Brider, mettre, un frein.
2. Infrenezi, tinti in fred pe cineva, opreseil de la ceva. I Refreno, as, avi,
aturn, are. cohibeo, es, bui, bitum, here. contineo, es, tinui, tentum, tinere.
coerceo, es, cui, citum, cere. Stamen, be8iihmen, entbatten. Arreter, empe-
cher, refrener, contenir.
II. Itecipr. Me infrenezti. I Me abatineo es, nui, nere. me contineo, me refreno,
me modero. eid) euthaften, fict orb igen. S'abstenir, contenir, refrener, ar-
rater.
Infrenatia, calls, etc. part. I Frenatus, a, um. VIutgepumt. Bride, e.
Ne in/renal; find fred. I Infrenatus, a, urn, infrenis, e. LIngeatiumt. Non
bride, e.

www.dacoromanica.ro
176 In.
Infrlcoi std, coprinaii de fried, adj. I Pavidus, pavibundns, meta correptus, a,
urn. &Rhoden. Rempli de crainte.
2. Infrientfatia, care aduce aar insulter pia. I Timendus, horrendus, metuendus,
a, um. terribils, e. Wurd)tbar, , fitcfirtfam, fitreVeritd). .Redoutable, horrible,
enorme. craintif; live.
Infrieolezg, fere. pe altulu, v. a. I Deterreo, es, rui, territum, deterrent. time
facio, is, feci, factum, cere. 3einanben erfdyecfen, .aemanbein aurcf)t einingen.
Effrayer, intimider, epouvanter.
II. Recipr. Me fnfricofezi eft. I Extimeo, es, u.;, mere. expaveo , es, vi, vere.
expavesco, is, scere. eic4 eridgeden. S'epouvanter, etre effraye, epouvante'.
Infrieolere, v. _Fria, temere.
Infrigoffezti, v. lYCIVCIL
Infrnmueetare. i Decoratio, nis, f. ornatus, us, m. Die ,Biening, bie 9.3er-
jcbbnerung. Ornentent, e. decoration, f.
Infrumusetatii, adj. I Decorus, vAnustus, ornatus, formosus, a, um. ced)ifit,
geiicrt. Orni, e. beau, pare, e.
Infrumnsetezei, are. v a. pe altu hnpodob. i Decoro, orno, as, avi, atum,
are. venusto, as, are. pulchrum, reddo, is, didi, ditum, reddere. 3ieren, per:
fdAttern, fcfnithcfen. Omer, parer, decorer.
II. Recipr. Me infrumusetesc4. Pulchresco, is, scere. ecipti rnerben. S'embel-
lir, devenir beau.
Infruntare, mustrare. Objurgatio, exprobratio, animadversio, reprehensio, nis,
f. Wut3jdjettung, Biit4tigung. Reproche, reprimende, f. correction.
Intruntatoritt. I Ohjurgator, castigator, exprobrator, reprehensor, is, m. Ocz
fcbefter, Bfid)tiger.Qui fail des reproches.
Infrantatore. I Exprobratrix, cis, f. Die Zertneijerin. Celle qui rdproche.
Infrantattl, mustrali, part. I Objurgatus, exprobratus, castigatus, reprehensus,
a, urn. gri*Iten, nermiejen, getabeft. Reprimands, reprochd, e. repria.
Infrunti, are mustru. I Objurgo, exprobro, castigo, as, avi, atum, are. verbis
corripio, is, corripui, correptum, corripere. reprehendo, is, si, sum, dere. Stijef::
ten, aticfnigeil. .Riprimander, reprocher, corriger.
Infrunzemeii, dire. I Frondeo, es, dui, dere. frondesco, effrondesco, is, scere.
®ritnen , 2imb befommen, befaubt werben. Pawner du fuillage, a voir des
feuilles.
Infran(lita, frundosir, adj. I Frondens, tis, o, frondosus, folioans, a, wu. 2att:
Qui fait de ,fealties, leafy.
big, befatibt, gritn.
Inland*, are. v. a. unit vasii, o bale. I Fundo instruo, is, xi, etum, struore.
din a4 mit 8oben Derie'4en. Mettre un fond l un vase.
Infundattl, v. Aatupatir.
Ingiidneacti, ire. dair voe. i Permitto, admito, is, misi, missum, mittere. sine,
is, sivi, sini, situm, sinere. coneedo, is, cessi, cessum, cedere. potestatem,
do, das, dedi, datum, dare. Qrfanben, ittiaffen, lriattbnif3 gebett. Perniettre,
accorder.
2. Ingaduire, ertare, v. Iertare.
Ingaimacelii, v. Incalcire, incureeiturii.
Inganare, I Sauna, ae. snhsauium, uii, n. subsannattio, nis, f. Die Zerf)blinting.
hie aieripottung. Moquerie, f.
Inganaltoriu. I Salmi°, Ms. subsattator, is, nt. Zee spottuoget. Boulon, mo
moqueur, nt.
Inganii. are. I Subsanno, as. are. Mojpotten, alobbipten, perfarfpn. Se moquer
de . . . , tourney en derision.
ingaimacescu, rive. v. Incurcu, fncillcescd.
Ingennehlere, i Iugeniculatio, gennflexio, nis, f, ttieen, nieberftlieen. Genu-
flexion, action de s'agenouiller, action de fiechir les genoux.

www.dacoromanica.ro
In. 177

Ingenue.' lu, are. v. a. I Ingeniculo, as, are. geniculor, aria, art. genuaflecto,
is, xi, sum, flectero. Sitieen, nieberfnieen. S'agenouiller, ae mettre h genoux.
Ingennehinta, part. I Geniculatus, a, um. genu nixus, a, urn. Agenouilli, de.
qui eat a genoux.
Inger*. v. Angerii.
Inghiecatfi, adj. I Gelatus, glaciatus, congelatus, gelidus, a, um. eefroren,
froflig, eifig. Geld, e. glace, e.
Inghlecfi, are. v. a. I Gelor, gelo, congelo, as, avi, atum, are. congelor, axis,
atus sum, art. gelasco, cis, score. grieren, erfrieren. Geler, congeler.
Ing *ley*, gerd. v. Gera.
Ins himpii, impungii. v. a. I Stimulo, as, avi, guru, are. pungo, is, pupugi,
punctum, pungere. etcriytt, flachrin. Aiguillonner, piquer.
Inghimpare. I Stimulatio, nis, f. etichefung. Action de aiguilloner.
Inghimpatora. I Stimulator, is, in. 91nreger.
Gelid qui pique.
InghimpAtore. I Stimulatrix, cis, f. Celle qui pique.
2turegerin.
Ingleinepata. impunsit, part. I Stimulatus, punctus, a, um. geftochen, angereilt.
Stimu le, e. aiguillond, e.
Inglaititdre. I Faux, cis. gula, ae, f. aesophagus, i, m. echiunb, epeit3rbhre.
Gosier, gorge, f.
Inghitire. I Deglutitio, devoratio, nis, f. Za6 ecVifett, b a@ ecVingen. Ac-
tion de devorer, d'engloutir.
Ingliital, tire. v. a. I Glutio, deglutio, tis, tivi, titum, tire. echtucfen, nerfchilicfen,
neridgingen. Avaler, ddvorer, engloutir.
Inghiiitti, part. I Deglutitus, devoratus, a, urn. eeicritudt, nerfcVudt. Ava ld, e.
&cord, e. englouti, e.
Inglod*, dare. bagit in nororu. I Cceno Inger°, is, gessi, gestum, gerere. luto
immergo, is, si, sum, gere. tluag in Sfoth fteden. Enfoncer dans lo. boue.
II. Reciprocii. Mg inglodti, me cufundii in noroiu. I Luto inhasreo, es, htesi, has-
sum, hEerere. 3n Rod) geradyn, fid) in 13fiiip fteden. S'enfoncer dans la boue.
IngrAdese*, dire. v. a. unit gardii. Sepio, sEepio, is, pit, sepsi, sepitum, sep-
I

tum, inspire. Barmen, dant Bun ftedjtcn. Faire une haie, entourer d'une haie.
IngrAdire. I Septio, nis, f. Sepimentum, i, n. Zie Zeratiunung. Endo., m.
Ingraditn, part. I Septus, a, um. @eidunt, gefiochten. Entourd d'une haie.
Ingralare. I Saginatio, nis, f. Enftung. Action d'engraisser. engraissement, m.
Ingravntfi, adj. I Saginatus, adescatus, pingve factus, a, um. 03enniftet, fett
gemadft. Engraised, e.
Ingralii, are. v. a. I Sagino, as, avi, atum, are. pingve facto, is, feci, factum,
facere. Snitflen, fett machen. Engraisser.
II. Reciprocii. Mg ingrapi. Glisco, is, scero. pingvesco, is, scere. 5ctt merben,
I

feifi merben. S'engraisser.


Ingreenta, borldsii. I Gravida, ae. praegnans, inciens, tis, f. Scroanger, in bee
.1offming. Enceinte, femme enceinte.
IngreetI, are. /twit bor(dsd. I Gravido, ingravido, as, are. gravidam reddo, prie-
gnantem reddo, is, didi, ditum, reddere. ednutingern. Rendre grosse.
Ingrennare. I Gravatio, ingravatio, nis, f. 3eidnuerung. Charge, f.
Ingrenni, are. impoviirezit . I Gravo. ingravo. onero, as, avi, atum, are. bcfchmeren,
befdfligen. Charger.
2. Ingrennii, facet ceva a fi anevoie. I Praegravo. difficillius reddo. ricfnnercir.
Appesantir, rendre difficile.
II. Reciprocd. Me ingreunii. I Gravor. ingravesco, is, scere. 23eichmert merben.
S'appesantir, devenir peacant.
Ingretolez*, pe cineva. I Cuipiam nauseam procure, as, avi, atum, are. .aez
mmtbent einen Faire de nausde a quelqu'un.
cfef beturfachen.
II. Reciproa Mg ingretoferii, ell de ceva. I Nauseo, as, avi, atum, are. nauseam
eaplo, is, eepi, captum, capere. Ude! berommen. Avoir des naiades.
23

www.dacoromanica.ro
178 In.
Ingrijire. I Cura, ae, f. Ociorgnif3. Soin. in.
Ingrijata, cu griji, adj. I Sol licitus, curis distentus, anxius, u, um. C-orgiam,
forgfartig. Inquiet, geln cle sollicitude, d'anxierte.
Ingrijesca, v. Grijescu.
IngropAclune, inntormentare, cu solemnitate. I Plms, neris, u. justa, orum.
funeralia, orum, n. plur. exequiac, arum, f Trgriib4, Vehhcribegiiligil.
l'une'ailles, f. pl. convoi, nt. pontpe fundee, obsi,gues, f. p1.
Ingropd, foci 81ujba de ingropare la mortit v. Prohodescd.
Ingropare a unui lucre. I Infossio, defossio, nis, f. defossus, us, in. $ergra=
bug, ittgrabring. Evfnuissement, in.
Ingropare, a unui oma. I Humetio, Ms. sepulture, ae, f. 93cgrebung, Tegriib
Sepulture, f.
nib.
Ingropatora. Sepultor, is, m. Zobtcunriibcr. Gehl qui ensevelil.
Ingropata, part. I Humerus, inhumatus, contumulatus, sepultus, a, um. 51.1e.:
graben. Enseveli, enterre, e. inhume, e.
Ingropd, are. v. a. o contord, &glutei, ele. I Infodio, defodio, is, fodi, fossum,
fodere. Enfouir
ucrgraben.
Ingropd via. i Defodio, accumulo, as. avi, arum, are. Zia Veinftbrfc bcberfell,
einfrtarrcu. Rechausser les vignes.
Ingropd unit mortis. I Hurno, coutumulo, as, avi, atum, are. sepelio, is, ii,
pultum, lire. 23cgrebeit, bcerbigcn. Ensevelir, entet,Ter.
Ingrolala I Spissamentum, i, n. TidAcit. Epaisissentent, tn.
Ingrotfi, are. v. a. I Crasso, incrasso, as, are. Tici marlyn, verbicfen. Grossir.
faire Bros, sae.
2. Ingrola ceva din cele curgdtdre, cernela, ele. I Condenso, crasso, incr,asso.
dens°, spisso, conspisso, as, avi, atum, are. Zirlit tuadjen, uctbideu. Epais-
sir, condenser.
II. Reciprocd. Mi ingroffi. I Crassesco, incrassesco, is, scee. Zid Werbcn. Se
grossir.
Ingrozesca, pe cineva, v. a. I Perterre facio, is, fed, factual, sere. perterreo,
es, ui, rere. horrorem, incutio, is, cussi, cussum, cutere. 2enialtben erfdyeden.
Epouvanter, inspirer la crainte is quelgzeten.
II. Reciprocii. me ingrozescd. Horreo, cohorreo, es, ui, horrere. horresco, is,
scare. @mint, fdpubern, fic4 cutfelyu. Se hdrisser, gird saisi d'horeur.
Ingrozire. I Horror, terror, is, in. @mien, idjairbern, cntic4cir. Ilorreur, ter
reure, herissentent, nt.
logrozitorIn, adj. I Horrendus, horridus, a, urn. horribilis, e. terribilis, e.
EOraulant, graufid), erid)rectlid). Horrible, terrible.
Ingttzteza. v. Strintte-ii.
Ingusti. v. Angustd.
Inieptare, repezire. I Impetus, us, m. Zert 91uS1jolcrt. Impe'luosite, f.
Inept, aeptd, are. raped& Jacto, us, avi, atum, are. cum impetu, judo, is,
jeci, jactum, jacere. ecipibern. Teter ou-lancer rapidement.
!tutorial, in cacti este came. i Cor, dis, n. Sfusra. Carer, In.
Din ininzli, dela inintii, adv. I Cordicitus. !Born .5crgert. Au .fond eceu.
Durere de inimit. I Cordialgia, ae, f. cordis dolor, is, m. .7)no 45crsmely. that
de Cod', nt.
Inima, seetfi, intelegere I Animus, i, tu. pectus, oris. cor, dis, n. Sacra, (SSctniftlj,
Ecele. Ante, f. cmur, vr.
Din told ininza. I Toto animo , toto excorde. Tat flt1113C111 4)rtvii. .De tout
mon cceur.
Inima band. I Animus bonus. @MO sera, Bute eeete. Bon cceur, bone ante.
Inima rea, bold de scurscire. I Dysenteia, ae, f. pie rotbe Rufir. Dyssenterie,J.
Bolnatni de acea bad. I Dysenteiens, a, um. )cr bie runic atu4r ()at. Cellui
ou cello qui a la dyssenlerie.

www.dacoromanica.ro
In. 179

Durerea inimii de intristare. I Cordo lium, ii, n. ZetrithniO, ,ergfeib. Chagrin


creve cmur.
Nu me trage ininta. I De est mihi animus. 30 abe feine 2uft. Je msnque
de courage.
Inimoqie, curagru. I Animositas, tis. audacia, ae, f. .tiergiaftigteit, Eunterfeit.
Animosite, dnergie, f.
Inianosa, adj. I Animosus, intrepidus, a, um. audax, cis, o. TRuligg, tler3haft.
Couvageux, hardi, intrepide.
Inimntn, inimiorg. I Cordulum, i, n. animulus, i, m. .er3tfien, toer3lein. Utz
petit ca=ne. (dimin).
In josil, adv. I Deorsum, deorsum versus. .t erainutir0. En bas, vers le bas.
Injugak boil la care. v. Prindd boil.
Injurd, rare. v. Suduiu, blcistem.
In latti, d'a latu. In latitudinem. 3n bie Zreite. En largeur.
j

Inlemneseit. v. Incremenescii.
In locu, adv. I Loco, pro. etatt, anftatt, fair. Pour, an lieu.
Pe: In locu meu. I Loco mei, pro me. EMU memer. A ma place, au lieu de
moi, pour moi. (pentru mine).
In launtru, adv. I Intus, in tra. 3mvenbig, barinuen, inuerbatb. Dans, degans.
Me duct"; in lguntru. I Intro, eo, is, ivi, itum, ire. .incingefjen. Entrer dans.
Duca. in lguntru. I Intro Fero. S:)ineinflihren. Porter dans.
Celg din lguntru, adj. I Intents, interulus, a, urn. comparat. interior. super!. in-
timus. internus, a, tun 2nuen, inmenbig. Inte'rieur, interne.
Innaldesci, ire. v. a. I Adnecto, annecto, subnecto, is. xui, nexum, nectere.
Buiontmenflitcletn. Attache,. h, Tier, joindre, unir.
Innadita, part. I Annexus, adnexus, a, um. Wugeftitcfeit. Attache, lie, e. uni.
Innaditurai. I Adnexus, annexus, us, in. annexio, nis. adjunetio, nis, f. 2fw.-
fliidefung. Connexion, jonction, f. attachment.
InnecacIosii, pontii care swinge la gait, etc. adj. I Austerus, acerbus, a, urn.
g)erb. Apre, austere.
Pe: Tusci innecgdosa. I Tussis suffocans, tis, f. Stidhufleu. Toux suffocante, f.
Inneci, are. ncibufescii pe &neva. v. a. I Suffoco, as, avi, atum, are. rfticren.
Suffoquer.
2. Innecg in apg. I Aquis neco, as, avi, atum, are. aqua mergo, immergo, der
mergo, submergo, is, si, sum, mergers. (rfaufen, Mt Soifer erftiden. Sub-
merger, foyer, soffoquer.
R. Recipr. Me innecg, me nibulescii. I Suffocor, aris, atus sum, ari. arfticlett.
Suffoquer.
In apci. I Aquis necor, aria, atus sum, ari. aquis suffocor, haurior, riris, haus-
tus sum, hauriri. mergor, etc. rftutfell. Se foyer, mourir dans !'eau.
Me lanced cu mducare. I Edendo praefocor, aris, atus sum, ari. Sithrenb bem
qen erfaden. Boucher la respiration.
Inneenre, niibufire. I Suffocatio, nis, f. Zie ritiefung. Suffocation, f.
Inneciiturt de apii, potopii, viirsare de apli. v. Wirsare de (qi.
Innecatvi, niibufit fi, part. I Suffocatus. praefocatus, effocatus, strangulatus, op-
pressus, exanimatus, a, um. 1:ftictt, ermiirgt. &d rogue, e'touffe, e. etrangle, e.
Inneentra in apli. I Aqua mersus, aqua immersus, aqua suffocatus, a, um. 3n
Saffer erIlicft. Plonge, noye, submerge, e.
Innegreseik. v. Negrescg.
InnotletturA. I Nodositas, tis, f. nodamen, minis, n. Serfultplung, &uotigteit.
Assemblage de nccuds.
InnodA, are. v. a. I Nodo, innodo, connodo, as, avi, atum, are. Aniipren, bet:
tuftpr en. Nouer, tier, server.
Innodatii, part. I Nodatus, innodatus, a, um. $erfniipit , nercitidt. Now; e.
lie, e. serve.

www.dacoromanica.ro
180 In.
Innoeseii, ire. ceva. v. a. I Novo, innovo, renovo, restauro, instauro, integro,
as, avi, atum, are. grneuern. Renouveler, rdpare, refaire.
2. Recipr. Me innoescil. I Novor, instauror, ads, atus sum, mi. grneuert medal.
Se renouveler.
Innoire, renoire. I Novatio, innovatio, renovatio, instauatio, restauratio, nis, f.
l.rneuerung. Renouvelement.
Innoitoriii. I Novator, innovator, renovator, restaurator, is, m. `letterer, Grum=
rer. Restaurateur de . . .
celui qui repare.
,
Innottfi, renoitd, part. I Novatus, renovatus, restauratus, a, um. griteuert. Re-
nouvell, repare, e.
Innoptatal, de no'pte, adv. Noctu. glacbt& Pendant la nuit.
I

Pe: Am sositis innoptatil. Noctu perveni. Jcb bin bei ber 97acbt angelommen.
I

Je side arrive pendant la nuit.


InnoptezA, are. I Nocte oprimor, meris, opressus sum, oprimi. nox mihi ad-
venit. lion ber gtacbt ftberfatien merben. Etre aurpris par la nuit.
Pe: Am innoptatii pre tale. I In itinere nox me coaperuit. Zie %At iibeifef
mid) auf bet 9?eife. La nuit m'a surpria sur 7a route.
Innoptezii, noptezii, remeng undeva presto no'pte. Pernocto, as, avi, atum, are.
Uebernacbten. Rester pendant la nuit en quelque lieu, passer la nuit, etc.
Innoptezii, se face ndpte. v. imp. I Noctescit. g43 tuirb 91acV. 11 fait nuit.
Innorezit, rare. v. n. I Nubilo, as, are. nubilor, obnubilor, aril, ari. obnubilo,
as, avi, atum, are. Soffig merben. Se couvrir de nuage.
Innoratil. v. Nooratii.
Innoroesek ire. Acoperii eta norau. Stagno, as, are. paluster, fio, fis, factua
I

sum, fieri. 2)lit Eornit ilberbeefen. Inonder, couvrir de bourbier.


Innotare. I Natatio, nis, f. natatura, ae, f. natatus, us, in. ecinnimmen. Naged.
Innotatorlu. I Natator, is, m. natans, tis. ecrunimmer. Nageur.
2. Ca adj. Innotatoriti, ce privesce la Inca. I Natatorius, a, urn. ,gum Ctijtuim-
men gOiirig. Qui sere It nager.
Trecti o apd innotanclii. I Trano, as, are. trans no. Ilebericbtvimmett. Passer
la nage an fleuve. etc.
Innottl, are. v. a. I No, as, are. nato, as, avi, atom, are. S(bwimmen, fiber:
fcluinnen. Nager, /totter.
Inorogu sea unicornii. i Unicornis, is. monoceros, Otis, tn. ginborr. Licorne,
unicorn, quadrupkle.
Inquatg, adv. I In quantum, quatenus. `,fin fo Unit. En (ant que.
Inquatfiva, adv. I Aliquatenus, aliquomodo, quodammodo. ginigermaflen. En
quelque torte, en quelque fagon.
Inquatrail, adv. I Quorsum? quo versum? qua versus? Taw? ttmaugegen?
Vera pet lieu, dams queue direction.
V. a. Incdtorva, etc.
Inplantii. v. Infigii, Plantezii.
Inpaelk, inpiirleacti. v. Impacii,
Inpotriva. v. Impotrivii, Contra, etc.
Inradaleinatia, cu rlicleicini, adj. I Radicatus, a, um. radices habens, tis, o.
ingetrurseft. Enracine, qui a de racines.
InresdAoinervI, me- inrddlicin. I Radio, as, avi, atum, are. radicor, aria, atus
sum, ari. radices ago, is, egi, actum, agere. radicesco, is, scere. eicb mars
einrvurAeln. S'enraciner.
Pe: Me int-add:tine:ft In ceva moratturf, in pricate, etc. I Inveterasco, is, scere.
.att bie COetroOnfieiten fidj neraften. S'inveterer dana les vices, etc.
Insalnfitopare. I Sanitatis recuperatio, nis. convalescentia, ae, f. @cueing.
Convalescence, f.
Inaanettolezi, ere. vindecii pe altula. I Sano, resano, as, avi, atum, are. me-

www.dacoromanica.ro
In. 181

deor, deris, medicatus sum, mederi. valetudini restituo, is, ui, tutum, tnere.
3einanben gefunb marben, beifen. audrir quelqu'wn.
2. Recipr. Me Inscinaloiescii ell I Convalesco, resanesco, consanesco, is, scere.
convaleo, es, ui, litum, lere. valetudinem recupero, as, avi, atum, are. eio
beiten, genefen, gefunb rverben. Se re'tablir,
Insareinare. I Oneratio, nis, f. Zag etabett, bie Tercinverung. Charge, f.
Insareinata, part. I Sarcinatns, oneratus, a, 'um. Ociabeli. Charge. e.
Insfireinezi, are. pe altu. v. a. I Onero, sarcino, as, avi, atum, are. sarcinas
impono, is, posui, positum, ponere. 21ufbilrbeit, auftaben, mit 23iirbe bepacfelt.
Charger, charger de bagage.
Inseiintare. I Nunciatio, annuntiatio, denuntiatio, significatio, renuntiatio, nis,
f. Zie Racbrid)t, bie Zenacbricbtigung. Action de annoncer, annonce.
luso lintezia, are. face de wire. I Nuncio, annuncio, denuncio, significo, as, a-
vi, atom, are. scire facio. cerciorem facio. 9,1nfiinbigen, benadyiaitigen. Aver-
tir, faire savoir, annoncer.
InseilMatori. care face de scire. I Nuntius, ii. denunciator, enuntiator, is, fn.
i8otgaffter, 9Infitubiger. Celui qui annonce, annonceur, annonciateur.
Inselintatu, part. I Nunciatus, denunciates, significatus, a, um. cercior factus.
terfitribiget. Armond, averti, declare, informe, e.
Inseollosezi, acme. imbracii cu scOrtil. I Crusto, incrusto, as, avi, atum, are.
crusta obduco, is, duzi, ductum, ducere. Tat 91inbe ilberaiefjen. Cruster.
II. Recipr. Me inscorloirezii. I Crusts obducor, eerie, ductus sum, dud. Snit ei.
ner Viinbe ilber3ogeu merbeit. Se curter, enduire, reveal..
Inselaeinne. I Dolus, i, m. fraus, dis. deceptio, defraudatio, nis, f. impostura,
fallacia, ae, f. Zer Oetrug, bic Pift, bie Zetritgerei. Fourberie, tromperie, f.
aude.
Inselatorti. I Fraudator, defraudator, deceptor, impostor, is, m. Zer Zettitger.
Fourbe, trompeur, qui trompe. Seducteur.
Inselatore. Fraudatrix, deceptrix, cis, f. )ie Zetrfigerin. Celle qui trompe.
Inselatorii, adj. I Dolosus, fraudulentus, deceptorius, a, um. fallax, cis, o. g.
2iftig, betritgerifit. Fourbe, frauduleux.
Pe: Lumea e tnfeatore. I Mundus est dolosus. Zie Vett ift betritgliO. Le mon-
de eel perfule, trompeur.
Inselatil, part. I Fraudatus, deceptus, seductus, a, um. Zetrogett, f)intergangen.
Trompe', seduit, e.
Ingelii calu. I Equum, sterno, is, stravi, stratum, sternere. equo sellam impono,
is, posni, situm, ponere. eatteln, bag ¶3ferb befattefn. Seller, mettre une selle
sur un ahead.
fulfeld, amageacii. Fraudo, defraudo, as, avi, atum, are. decipio, is, cepi, cep-
I

turn, cipere, ect. Oetritgett. Tramper seduir.


Recipr. Mi infelii. I Falor, decipior. tier) betrtigen. Se tramper, etc.
Insemnare, pentru a fine minte ceva. I Signatio, consignatio, signatura, ae, no-
tatio, adnotatio, connotatio, nis, f. Zie Wnmerfung, 9Tufmerfung, Wuf3eiOnung.
Signature, f. annotation, note, rdmarque.
2. Insemnarea vorbelord. I Significatio, nis, f. )ie Vebeututtg. Indice, signifi-
cation, f.
Inseennatit, notate, part. I Signatus, notatus, annotatus, a, um. 05e3eie§net.
Note, sign, e.
InsemnatorA. I Annotator, is, in. Witgeidpter, "luffdireiber. Marqueur, qui
observe, etc.
Insemni, are. v. a. ceva sd nu nitti. Signo, cousigno, noto, connoto, adnoto,
as, avi, atum, are. BettOen, be3eicbnett, anmerfen. Designer, voter.
2, Arita ce inplesa are unii lucre. f Indico, designo, signiSco, denoto, as, avi,
atum, are. 3ebettten, angeigen. Indiquer, designer, faire connaitre.

www.dacoromanica.ro
182 In.
Insenines*, are. facet senina. I Sereno, as avi, atum, are. rteiterit, §eiter
madjen. Rendre serein.
2. Becipr. Mi Inserineza. 1 Serenor, aria, atus sum, ari. .niter merben, §eff inerg
ben. Etre serein.
Insera, inseneazei. v. impers. I Vesperascit, advesperascit. (20 btintmert, N toirb
(benb. It se fait nuit.
Inserati, adv. I Vespere, vesperi. 2tbenbo. Le wit.
Pe: Am venita inserata. Vespere veni. 3d) bin 2lbenbe gerommen.
Inseri, rare. mi apnea sera. I Vesper mild advenit, crepusculo cooperior, rids,
opertus sum, cooperiri. Zen bet: %benbbammerung tiberfanen tuerben. Etre
surpria par la nuit.
Insetatik, adj. I Sitiens, tie. sitibundus, siticulosus, a, urn. Zurilig. Qui a aoif.
InsetolezA, are. I Sitio, is, ivi, itum, ire. Zurftig tnerben. Avoir soil.
Inter*, rare. punu soldari la renda, etc. I Ordino, as, avi, atum, are. in ordinem
colloco, as, avi, atum, are. in seriem dispono, is, posui, positum, ponere.
Reiben, in Reiben fteflen. Mettre en ordre, aranger, disposer.
2. Inftra nuirgele. I Filo ordino. filo juugo. filo persero, is, ui, sertum, serere.
inftibetn, aurei§en. Enfiler des perles.
Inqtrati, part. I Ordinatus, in ordinem collocatus, in scrim dispositus, a, um.
olieorbnet, in ber Drbnung gefteUt. Range, eras en ordre.
Inelocesei, cire. pe cineva cuiva. I Socio, consocio, as, avi, atum, are. socium
cuipiam adjungo vel conjungo, is, junxi, junctum, gere. Bugefeffen. Asso-
der, joindre, unir.
Insoteseil ye cineva la drumti, etc. v. Aeompaniezil, fi Companionii.
II. Reciprocii. Ma insocesca cu cineva. 1 Socior, cpnsocior, aris, atus sum, ari.
societatem ineo, is, ivi, itum, ire. eicb 2cmanbem augefetten. S'associer
quelqu'un.
Insocire. 1 Sociatio, consociatio, nis, f. Zit &I:chanting. Association.
Inso %ire, companie, companions v. Companie.
Insoru, rare. dazi mulere cuiva. 1 Uxore aliquem instruo, is, instruxi, struetum,
struere. Marito, as, avi, atum, are. 3emanben belueiben, nerbeiratben. Marier.
2. Reciprocii. Me fit8Oril . 1 Uxorem duco, is, duxi, duetum, ducere. tleirat4en.
Se warier.
Inspaimentare, v. Spanentare.
Inspleatik, cu spice, adj. I Spicatus, a, urn. Bit Webren berfe§en. Qui porte
des epis, qui en 2z. . .
Inspie*, are. fact; spied. 1 Spicor, ads, atus sum, ari. 21e§ren belommen. Pro-
duir des epis.
Inspinil, are. impungii cu spinele. 1 Spina pungo, is, pupugi, punctum. pungere.
Vit einem Zorn ftetben. Piquer avec une epine.
II. Recipr. Me inapimi. I Spina pungor, ens, punctus sum, pungi. eic4 mit
einem Zorn fiet§en. Se piquer avec une dpine.
Inspirfi, rare, v. Insuflu.
Instrainare. 1 Alienatio, abalienatio, nis, f. Zit ittfrembung. Alienation, f.
Instrainatii, part. I Alienatus, abalienatus, a, um. ntirembet. Aliene, e.
InstrAinezii, are. ceva. I Alieno, abalieno, as, avi, atum, are. ittfrembett,
entfernen. Atiener.
InstrAinez*, departeza de In mine. 1 Abalieno. on jic entiernen. Eloigner
de soi.
Instrument*, v. Unelttl
lusts, insa, promon. , Ipse, a, urn. (e jail. Lug lame, elle meme.
Insuflare. 1 Adflatio, inspiratio, inflatio, nis, f. Zie iliblafung. Inspiration,
f. gonflement.
Insunetesei, fire, v. a. I Animo, as, avi, atum, are. Sefeeten. Vivifier, ra-
nimer. . .

www.dacoromanica.ro
In. 183

Insulletesefi, fire, v. a. I Animo, as, avi, atum, are. Zefeefen, befeben. Ani-
men vivifier.
Insulletire. I Animatio, uis, f. Zie Oefeetung, Oefebung. Action d'animer.
Insuaetiti, part. I Anirnatus, a, mn. Zefeelt. Aninte, e.
Insulin, are. inspirit. I Adflo, afflo, inflo, inspiro, as, avi, atom, are. iribtafeti,
einbandjen. Inspirer.
Insula, v. Ostrava.
Imagine ea, adv. I Egon-re ipse, ipse met. pl. nosmet. .adj fait. Moi meme.
Insurare. Conjugium, matrimonium, ii, n. Zie k5eiratb. Massage, nn.
Insuratii, part I Conjugatus, maritatus, matrinionio junctus, uxoratus, a, um.
aierbeiratbet, bemeibt. Marii, e.
Insurezia cisme, v. Caputii.
Ins etsia' , la incIllime, v Inaltime.
Insusel, ado. I Sursum. 214 ijerauf, binauf, oben. En haut.
Insusu, Sri 'n joss, adv. I Sursum et deorsum. sus deque. 9.1rif nab ab. En
haut et en bas.
Ceti de suss, adj. I Superus, a, um. Zer, bie, bag obere. D'en hau. qui eat
en haut.
Insuleseeli, sire, ceva ca aid meg. I Sibi aliquid assumere, sumere. attribuere.
sibi arrogare, vindicare, suum facere. ad proprio, approprio, as are. pro-
prima facio, is, feci, factum, facere. Bueiguen. S'appropridr, s'attribuer.
Insusire. I Appropriatio, nis, f. vindicatio, attributio. Zie Bueigining. Appro-
priation, f. attribution.
Jamieson'', tire product's, facii insutilii. I Ceutuplico, as, are. .tunbertitiltig
macijen. Centuples.
Iunsutitfi, adj. I Centuples, plicis, o. centuplus, centuplicatus, a, um. Ounr.
bertfarb, bunbertfditig. Centuple.
Intiirgliere. j Retarded°, commoratio, nis. mora, ae. tarditas, Us. tardicies,
ei. tarditudo, finis, f. Zie iBerabgerung, ber $eraug, )8erweitung. Retard, m.
Intiircliitoriu, de a(li pe inane, v. Ainanitoriu.
Intircliin, are. pre cineva. I Tardo , retardo , intardo , as , avi, atum, are.
detineo, es, tinui, tentum, tinere. Zeriptiten, aufbaften, )emanbcn berabgern.
Retarder, causer de retarde a quelqu'un.
II. Reci2trocic. Me Intarilliu ea. I Tardo, moror, commoror, cunctor, ens, atus
sum, ad. me detineo, es, ni, tentnm, tinere. Sid) nerfpdten, Derweifen. S'ar-
reter, se retenir, lt.. .
IntArelet. v. Samba.
Intareseil, sire. facii tare. v. a. I Fortifico, roboro, corroboro, as, avi, atom,
are. ettirten, itart madyn. Fortifier, corroborer.
I. Intareseal o cetate. I Munio, eruunio, communio, is, ivi, itum, nire. roboro,
corroboro, firmo, as, avi, atum, are. Zefeitigen. Fortifier, rendre fort.
2. Intarescia o lege, o aproli. I Approbo, auctoror, aria, ari. auctoro, as, avi
atum, are. 03enOntigen, beittitligen. Autoriser.
3. Inteireseet, fad; vertosa, v. Invertorzii.
4. Intiireseil, scrobescit. v. Scrobescii.
II. Recipr. stile intarescii, cape-all putere. I Roborasco, is, scere. vines adipiscor,
ceris, adeptus sum, pisci. ce tart werben. Prendre de la force.
Intarire, imputernicire. Firmatio, confirmatio, fortificatio, roboratio, nis, f. Zie
I

etiirtung, bie 2eibung ber 5tritfte. Confirmation, f. action de fortifier.


2. Inarire a unef cetati. Munitio, nis, f. munimen, -minis. munimentum, ti, n.
die 93efelligung. Fortification, f. rempart, m.
3. Intarire, prin dovefli a unef jud. Approbatio, comprobatio, confirmatio,
nis, f. Oefttitigung, ber Zeiveig. Approbation, preuue ratification.
Intalritn, un tons, o cetate etc. part, I Fortificatus, roboratus, corroboratus, mu-

www.dacoromanica.ro
184 In.
nitus, finnatus, confirmatus, a, urn. aiejeftiget, beftarrt, befrtiftiget. Fortifd,
muni, e.
Intaritti, v, 'nth-U(4, app.
Intel& v Anteiu.
Intelegere. I Intellectio, nis, f. Za0 23erft4ett, bie 93erfte4ung. Intelligence.
action de comprendre.
2. Puterea de a intelege. I Intelligentia, ae. mens, tis, f. intellectus, us, ra.
Zer Zeritanb, bao Zierfttinbui. Intelligence, f. connaissance, science, I.
2. In4elegere, invoire, ndriivire,intre amici, etc. I Consensus, us, m. concordia,
ae. consensio, nis, f. Zie Ilbereinftinmung, bie ZertriigfiCeit. Concorde, har-
monie, J. accord, m.
4. In4elegere adg insemnare a unui cuventii. Sensus, us, m. ius. signifies-
I

tio, nis, f. Zer einn, bie Oebentung. Significatinn. f.


I ntelegatorIu, adj. Intelligens, tis, o. Zerftanbig. Intelligent, habile.
Intelegit, gere. pricepa. I Intelligo, is, intellexi, lectum, ligere. percipio, is, ce-
pi, ceptinn, cipere. perspicio, is, spexi, spectum, spicere. aierfte§en, einfeben.
Entendre, comprendre, concevoir.
Intelenesetl, me inIelenescal, staii nelucratti. I Incultus relinquor, eris, relictus
sum, relinqui. lingebattet firgen. Etre inculte, nergligd, e.
Intelenitil, adj. i Incultus, herbidns, a, um. Ungthant, grafig. Inculte, nd-
gligd, e.
Inielepeisane. I Sapientia, prndentia, ae, f. Zit Taei0eit, bie giugfrit. Sa-
ran, prudence, f.
Inteleptesell pe altu. I Doceo, edoceo, es, docui, doctum, docere. sapientem
alliquem reddo, is, reddidi, ditum, reddere. J3erftiinbigen, Hug madjen. En-
seigner, instruire, montrer, faire =vein
II. .Reciprocii. Mg' inteleptesa. I Sapio, is, ivi,ui, itum, ire. prudens fio, fis, factus
sum, fieri. Sting merben. Etre sage, prudent.
Inteleptetite, cu intelepefune, adv. I Sapieuter, prudenter. Stile, Ting, nee:
niinftig. Sagentent, prudemment, habilement.
Inieleptil, adj. I Sapiens, prudens, tis, o. 92geife, ling, nernfinftig. Sage, pru-
dent, habile.
ImelesA, v. Infelegere.
Intelneseti, fire. me inteln. Aliqucm convenio, is, veni, ventum, nire. cui-
I

piam obviam fin, fis, factus sum, fieri. annanben begeguen, mit aemanbett
imamtnen foramen. Itencontrer guelqu'un.
Int6lnire. I Concursus, occursus, us, m. obviam itio, nis, f. Zit Zegegnung,
bie Bufannnentunit. Recently.
Intemeeata, intciritel, adj. I Fundatus, finnus, a, um. @egriinbet. Eta'li soli-
dement, solide, ferme.
Intemeere. I Fundatio, nis, f. Zie (33rilnbung. Fundation, I.
Intemeeziii, ere. punft temelie. I Fundo, as, avi, atum, are. fundaments jacio,
is, jeci, jacturn, jacere. Oiritnben, ben (33runb Tegen. Fonder, dtublir, batir.
Intemeeze note, spitale, etc. v. Afeflit.
Intemplare. Cast's, eventus, us, m. accidentia, ae, f. Zer anti, bat3 lficeiguifi,
bie Q3egeberr4eit. Accident, eVenement, hasard, sort.
Intemplu, me intemplu, are. v. n. Accido, is, cidi, cipere. evenio, is, veni,
I
ventum, nire. contingo, is, tigi, tactum, tingere. Sorfaliett, ftctj ereignen, ber.
geben. Arriver, parvenir.
Pe: Nu ?ream intemplati a easel. I Ab eram domo, vel, contignit me abesse do-
mo. .(f) befanb mid) nid)t 8u Ortute.
Se intemplii se brodesce, etc. impel's. I Accidit, contingit. tfid trtigt Pc') pt.
It arrive.
Din tntemplare. I Accidentaliter. SufdIfig. Casuellement.
Intemplatorita, adj. I Casualis, e. Buftiaig. Caeuel, accidentel e.

www.dacoromanica.ro
In. 186

Intereare. I Ablactatio, delactatio, nis, f. Die (ntub1nuiig. Sevrage, in.


Intereatil, part. I Ablactatus, delactatus, uberibus ablactatus, a, um. nttoolint.
Sevri.
Intercii, are. v. a. I Ab lacto, delacto, as, avi, atum, are. 91bipebnen, entmobnett.
Sem*.
Inteleseei, v. Strimtorezii, sitirases.
IntImpinare, efire in ante cuiva. I Occursus, us, m. obviatio, obviam itio, nis,
f. I Za6 gntgegengeben. Action d'aller et la recontre de quelqu'un.
Intimpini, are. mergit fnaintea, fa calea cuiva. I Cuipiam obviam occurro, is,
occurri, occursum, occurerre. 2emaithem entgegen geben. Alter au decant de
quelqu'un.
Intervale', v. respaet.
Intinaelune. I Inquinamentum, 1, n. Squalitas, squaliditas, tis. Sordes, is, 1.
squalor, is m. macula, ae. alluvies, ei. labes, is, f. Zer 6#1110, ber Iluffatb,
bie Teffedung. Ordure, &geld.
Intinatit, adj. fi part. I Inquinatus, sordidus, squalidus, maculosus, maculatus,
a, um. ecipnutig, fotbig, befubeft, beftecft. Souill, e. sale, tarhe.
Intina, are. v. a. manjeset on tins. I Foedo, maculo, inquino, into as, avi, atom
are. inficio, is, feci, fectum, deere. Into inficio, etc. nit Roil) begmieren,
befcbinuign. Saunter. tacker, salir.
Intina, are, aninii, sways d'abia. I Aliquid leviter affigo, is, fixi, fixum, figere.
Etlua6 bidjt an4ef ten. Pendre legerement.
Intinate", part. I Leviter affixus, a, um. Rant ang4fingt. Ligerement pendu.
Intindu, dere, funia, arcu, etc. I Tend°, is, tetendi, tensurn, tendere. intendo,
is, di, sum, tentum, tendere. pando, expando, is, di, pansum, dere. Ze4tten,
au6beOcn, fpnnuen, ftreden, aufftrecfen. Tenclre, dtendre.
2. Intindn ceva pe facia pilmentodui, and vestimentii, etc. Pando, expando, ex-
I

tendo. 2Tu6bretten. Etendre.


3. Reciproet. 111e £ntindd. I Me expando, me extendo. Sid) auabebnen, autftveden.
ifetendre, iallanger.
MO intindii caudal mi somnu. Pandiculor, aris, atus sum, aH. Sitt ranfen,
bebnen. S'allonger, s'itendfre.
Se intinde, se trage vinulii, zema de varzcl, etc. I Vinum lentum est. Zer Gehl
aiebt fid). S'epaisir.
Intindere. I Tensio, intensio, extensio, expnnsio, nis, f. zcio spatmen, 9110:
rtreden, bie Biebung. Extension, artion d'etenclre.
Int:nail, adj. sin part. I Tensus, intensus, extensus, expansus, tentus, a, um.
@erpannt, aufgertrecft. Tendu, etendu, ddployd. e.
Intinclaitoriu, care intinde ceva. I Extensor, is, m Zer 9Iu6fIrrder. °alai qui
crtende, qui deploi.
Intinereseel, rire. pe altu. Aliquem jnvenem reddo. is, reddidi, ditum, red-
f
dere. 2emanben Derjtingett. Faire jeune quelqu'un.
2. v. n. Me intinerescii. i Juvenesco, is, score. 3uttg merben. Rojeunir, redeye
nir jeune.
Intinerire. i Juvenilitns, tis, f. Zia 3ugeub. Jeunesse, f.
Intingel, main, inmoiu. Tingo, intingo, is, tinxi, tinctum, gore. Zunfen, sill
I

Witten, tctudyn. Tramper, mouiller, baigner.


Intipueaci, ire. persona cuiva mi facd in lipulu (mica. i Praemefero, prnete-
fers, praesefert, etc. me represento, as, avi, atum, are. effingo, is, finxi, fic-
turn, fingere. Tenir lieu de, renzplacer, reprennter, fer
orftefteu, abbrildett.
le portrait de quelqu'un.
2. Lni inlipuesca ceva in minty. I Cogito, as, avi, atum, are. imaginor, aris, a-
tus sum, ari. eic4 ettuae borfielfen, ober einbilben. Penser, s'imaginer.
Intipuire, frifilcifire a unui lurru. I Representatio, expressio, nis, f. Zie Zer-
ftenug. Representation, f.
24

www.dacoromanica.ro
186 In.
2. In minte. I Cogitatio, conceptiu, imaginatio, nis. idea, ae, f. Zie ffirrbilDUng,
tkoriteltnng. Imagination, pensee, refflexion.
Intaritare. I Irritatio, instkratio, concitatio, incitatio, nis,
f. incitamentinn, ir-
ritamentum, i, n. irritamen, minis. Zie 9(nreiong, 2lnftiftttug, Mtfbetottg.
Irritation, action d'exciter.
Int.iritatorili. I Irritator, concitator, is, m. Zer 9(ttreiler. Cella qui excit.
Intaritaterre. I Irritatrix, cis, f. Zie 9111reiprin. Celle qui excit.
Intarttator. add. care se pole Va. Irritatbilis, n. excitabilis, e.
Intaritit, are. v. a. Irrito, instigo, incito, suscito, as, are. concito. as, avi, a-
I

turn, are. lacesso, is, lacessivi, sitinn, cessere. Reiiett, anreiien, anftiften.
Irriter exciter. smelter.
Dfe £ntartlti eta, v. Me °gild spre while.
Intslirttatil, adj. sea part. I Irritates, concitatus lacessitus, a, urn. 9Ingeetit
nufgel)ett. frritd, excite, e.
Intoczna, asemene, adj. Aequalis, e. prorsns, a, net. kid), nrrobe. Egal, e.
2. Intocinp, ado. I Aeque, sequaliter, prorsus. Ofeidfinitti, gerabe, el enjo, eben
faIN. Egalentent, equitablement.
Intocmescii, mire. 2umii ceva la rg»dii. I Aocommodo, apto, adapto, applien,
as, avi, atum, are. dirigo, is, rexi, rectum, dirigere. 9Ittricbten, 3uridgcit, all
recbt utodten. Appieter, adopter, arcommoder, mettre en ordre.
Intocnire, punere la renduialii. I Aptatio, accommodatio, applieatio, uis. .a^+ to
Sufidttung, %Itrid)tung. Action de mettre en ordre, arrnmodation.
Intocznita, part. I Accommodatus, appositus, a, inn. Acrommode, ajuste, e.
arrange, e.
Intootnitit spre ceva, band de ceva, adj. I Aptus, accommodates, a, um. 13e
quell, frict)idt. Apte, propre, adroit, convenable.
adv. Cu rendutalii. Apte, apposite, commode. Q3equetn, gritticit. Commode-
ment, dune manare convenable.
Intorcere, dare inapoi a unui lam. I Restitutio, redditio, nis. Zee &trudge-
ben. Restitution, reddition, f.
2. Intorcere, tillnacire a unei car(i, traductie. v. Traduc(ie.
3. Intorcere din callitorie, etc. I Reditus, us, m. reversio, reditio, regressio. nis,
f. Zie Titcfrunft, attidKr. Retain., la,
4. Intorcere dela red spre bine, sett dela eriticie la cresliniitale. I Conversio, nih,
f. resipiscentia, a, f. Zie Oefripling. Conversion, f.
b. Intorcere a ogorului, adoua arciturii. I Agri iteratio, His, f. it lintactentitg,
bie Sieberiptung be Wcferff. Reiteration, f. binge, nv
intOre cere, torsi. rota, etc. Intorqueo, contorqueo, es, torsi, tortmn, torque
I

re. verto, inverto, is, si, sum, tere. verso, inverso, as, ay', slum, are. `.ire
ben, tuenben, febren. Tourner, de'tourner.
2. Intorcii pe cineva la credinlia, la pocdinta, etc. I Convert°, is, ti, sum, tere,
rednco, is, xi, ductnnt, ducere. Ziefebren. Cmivertir.
3. Intorcia, dad inapoi ce am luald. I Redd°, is. reddidi, (Min, reddere. rest(
tuo, is, tui, tutum, tuere. Buriitincinii. Rendre, rest iluer.
4. Intorcu oclaii in altii parte. v. Abatia.
5. 'More& paguba clam. I Penso, compel's°, as, avi, atum, are. &fc13ett. Cone
penser, rendre.
6. ligature& vorlia cuira. I Contra died, is, dixi, dictum, dicere. uiberrebm, lui
bropredrit. Contredire, objecter.
7. Iniorci ogortzlii, aid adoua Orli. I Arturo result°, as, avi, atm, are. terrain,
itero, as, etc. Ilinadent, 3ut inieitennutt °dem. Difi.irher, biller, Conner um,
seconde fagon lz la terre.
8. Intorcit porumbu, cucuruzu, $16 sopa adnua Ord. I Repastino, as, are. Um-
4acten, aunt atueitenntaf beOden. B hlen Lecher ou labourer la terre pour la
seconde foil).

www.dacoromanica.ro
In. 187

IL Recipr. Me intorcti, me invfirtacri. I Versor, aria, atus sum, ari. Invertor, te-
ns, versus sum, verti. Sid) mitbrebett. Se Owner.
2. Me intocii de undeca. Redeo, is, dii, divi, ditum, rodire. revertor, tens, re-
I

versus sum, reverti. Burildtebrett. Revenir, retourner.


Intra,,prepoa. I Inter, intra. 3mirdyn, Mater. Entre, parmi.
Pe: Intre nor. I Inter nos. Bluifdyit um Entre noun, parmi 110148.
Inteaceea, interject. I Interea, interim. 3ttbeffett, unterbeffen. Pendant que
cependant.
Inteacoce, adv. I Horsum, hac versus. sertuiirt6, bergegen. Par ici, de ce cote.
Inteacolo, adv. Pliers-um, eorsum. iliac versus. Zoltan. Vera cet endroit,
Vera ce lieu a.
Intealrea, in alai pare, adv. I Aliorsum versus, alio versum. 9Ittbertutirt6.
Vera un autre lieu, dans un autre but.
Intending*. v. Adinaii.
Intrare. I Introitus, ingressus, us, m. Zer ittgattg. Entree, f.
Intearipatia, adj cu aipr. v. Aripit.
Intearmare. I Armatus, us, m. Tie :Iernaffintitg. Arnture, f.
Intrlarniata. I Armatus, a, um. Q3etuaffnet. Arnte, e.
Intearmeza, are. v. a. I Armo, as, avi, atum, are. 933affnen, beroaffnett. Armer.
Intrlascunsa, adv. Clam, occulte, Abstruse. eimlid), itiqebeim. Secrete -
I

ment, a l'insu.
Inteatata, adv. I Tantopere, adeo, tam, intantum. t'-"o felt, injetueit. Tant,
tellement, autant que.
Intrehare. I Quaestio, interrogatio, nis, f. Zle `wage. Question, interrogation.
Intrebatora. I Interrogator, percontator, is, in. het Rtager. Qui irterroge.
Intrebata, part. I Interrogatus, pereontattts, a, um. Glefragt. InterogI, e.
Intreba, are. v. a. I Rogo, interrogo, as, avi, atum, ore. qumro, is, qutesivi, si-
turn, quterere. percontor, aris, atus sum, all ragett, aitiragett. Interroger.
Intrebuinteza, are. uni lacru. I Re tutor, tens, uses sum, uti, f. rem usurp°,
as, avi, atum, are. Zrauchett, gebraucben. User, de ae aervir ou faire usage de..
Intrebatintare. Usus, us, m. usio, nis. usurped°, nis, f. Zer @ebrauch , bie
I

Zettiitung. Usage, in.


Intrecatora, renzeiiird, adj. I Residuus, reliquus, a, um. Ilebrig , rileffRittbig.
Restant, ce qui reale.
Intrecatorlu cu demnitatea. v. Covireitorii.
Intrecere, emcifitel. I Residuum. reliquum,i, n. Zia Uebrige, bet Refl. Ce
qui rude, mete, eeidu, m.
Intrecere la vredmicie. Praestantia, eminentia, praecellentia, ae, f. Zer 13orz
I

8ttg. Superiorite; excellence, f.


Intreca, cere. pre altuiti cu inveitetura, etc. Prtesto, praecello, antecello, supe-
i

ro, as, avi, atum, are. preeeedo, is, cessi, eesstun, cedere. emineo, es, nui, mi-
none Ilebertreffen. Surpasser.
II. v. n. Intrust, mufti pe deasupra, entlifi(ii. I Super sum, es, fui, esse. relin-
quer, erisrelictus sum, relinqui. residuus sum. Ileberbieiben, iibrig Rut, itbrig
bleibeit. Etre de mite, reste.
IlL v. recipr. Me Intrecti cu cineva. I Acmulo, as, are. temulor, aris, atus sum,
ari. 9larbetfern. Rivaliser, entier en concurrence.
Me intrecti, facti copilaf ir. Pueritias exerceo, es, cud, citum, cere. Stittberel
I

treibeit. Faire des enfantillagea.


Intreenta, copilliretfi, adj. I Puerilis, e. Siiltbifffj. Puerit, e.
Intrelescii, ire. facti in tree. I Triplieo, as, are. Zreitacb madjen. Triplex.
Intregime. Integritas, tis, integritudo, dinis, f. die V3ollittinbigfeit. Integritd.
I

Intrega, adj. I Integer, gra, grunt. 6ait3. Intege, entier.


Intreire. Tnplicatio, nis, f. Zie Zreifmtbeit. Action de tripler.
I

www.dacoromanica.ro
188 In.
Intreltd, adj. I Triplex, plicis, o triplus, triplicatus, a um. ZreirctO, breiftiftig
Triple.
Intremare, fraseinlito?ire. v. inacina'tofire.
IntrAntsi, me intramti, me ilia amitosis. I Convaleo, es, ui, valere. convalesce,
consanesco, is, scere. resanesco. vires recupero, as, avi, atum, are. @mien,
au Straiten foininen. Se retablir.
Intrerumpa. v. Precurmit, etc.
Intristare. Tristitia, te. tristities, ei, f. tristimonia, an. tristitudo, dinis. con-
I

tristatio, nis, f. mceror, is, m. mcestitia, ae, f. `.die ` 2antrigfeit, bie ZietritbitiO,
ber Rummer. Tristesse, f. chagrin, an.
Intristatfi, tristil, adj. I Tristis, e. contristatus, maestus, a, urn. nuerens, tie, o.
Zraurig, itetriibt. Triete, attristd,e. abattu, affligd, e.
Intristezi, are. pe altu. I Contristo, as, avi, atum, are. tristo, as, are. tristitia
afficio, mserore afficio, is, affeci, affectum, afficere. tristem vel mcestum all-
quern reddo, is, didi, ditum, reddere. 8etritben, traurig ma*n. Contrister,
attriater, affliger, abattre.
2. Reciproeir. Me intristea. I Tristor, aris, ari. mmreo, es, ui, mEestum, maerere.
tristitia afficior, earls, affectus sum, affici. maerore afficior. eic4 betrilbeit. S'at
trister, a'affliger.
adv. Trigs; as intriat. f Triste. Xraurig. Triatement.
Introenntia, adj. I Gravedinosus, a, um. edutupfig. Catarrheux.
Capalis taca, guturaits. I Gravedine afficior. Zie Ztrau0eit befotnmen. Avoir-
le rhume de cerveau.
In, Intru, prepos.In, pe: Intru tdte. I In omnibus. 311 affetn. Dans, en, in,
entre, h.
IntrtentAiii, adv. I Principio, initio. 9InfanO, attriingid), 3ttcrft. Premieretnent,
Intrupare. I Incarnatio, nis. bumani corporis assmnptio, nis, f. ineorporatio
nis. incorporalitas, tis, f. Zie afeifdpuerbutta. Incarnation, f. incorporalite.
Intrupatil, part. I Incarnatus, incorporatus, inhumanatus, a, um. 81[6[0 gavot--
ben. Incarnd, e. incorpore, e.
Me intrupezis. i Incorporor, aris, atus sum, ari. corpus assume, carnem assu-
me, is, sumpsi , sumtum , sumere. gieifd) merbett. S'incorporer, s'incarner.
Intuneeli, ae trauma. v. Dupers. i Obscuratur, tenebrescit biz berfinftert rid).
.11 se fait nuit, it s'obscurcit.
Intuneenre. I Obscuratio, nis, f. )ie ainfternifi. Obscurcissement, m.
Intuneent*, adj. I Obscures, obscuratus, tenebrosus, a, um. ainfter, bunfe1,
berfinfiert. Obscur, obscurci, te'nebreux, euse.
Intuneeime a adrelui, eclipais. I Solis, eclypsis, is, f. Zie eonnemainfiernifi.
Eclipse (de soled on de lune).
Intianecii, are. facii ceva intunecatti. i Obscuro, as, avi, atum, are. tenebris in-
duco, is, duxi etc. $erbunfeltt, berftnitern. Obscurcir.
Intnnereeti. I Tenebrae, arum. obscurum, i, n. obscuritas, tis, f. Zie ainfterz
nifi, bie ZunfeAeit. Tendbres, obscuritd.
Inturnare. v. Intorcere.
Intl. i Linum, i, n. 1)er afacOg, ber Vein. Lin, m.
De fog, adj. I Linens, a, urn. Zion vein. De lin,
Pe: Oleiti de inis. I Oleum lineum. Zug 2einoV. Huile de lin.
Inundeztl. v. Bsiltuescii.
In urmal, adv. I Postremum, adpostremum, adultimum, ultimatim. 2e0tette, au=
left, auf bie 2e4t. Pour la derniere fois, en fin.
Inzadarnien, adj. I Venus, fntstraneuus, irritus, a, urn. inanis, e. inutilis, e.
/3ergebficti, unniit. Vain, e. inutile.
Inzadarit, adv. I Frustra, vane, inaniter. $ergeblid), umionft. En vain.
Inzestrare. I Dotatio, uis, f. Zie Vattglattuttg. -Potation, f

www.dacoromanica.ro
In. 189

Inzestrezfi, are. I Doto, as, avi, atum, are. dotem do, as, dedi, datum, dare.
ilugteuern, aufftatten. Doter.
In Juicer, are. v. a. I Jugo, as, are. jugum impono, is, posui, situm, ponere. Tiny
j.ocijen, bas 3oci) augegen. Atte ler, unir sous le joug.
InjninAtatare. I Dimidiatio, nis, f. Zie Saatbirttttg. Portage par moitid.
Injumetatith, adj. I Dimidiatus, a, urn. *atbirt. Portage par moitid.
InJumetateseii, fire. I Dimidio, as, are. bifaritun divido, is, visi, visum, di
videre. tlatinreti, eut3tuei *item Partager en deux.
Inktrare. Convicium, cii, n. conviciatio, nis. injuria, se, f. Zie Zeid)impfung,
I

bag ectelten, afittbett. Injure, cri injurieux.


Injure, rare. auduiti. I Objugo, as, avi, atum, are. convicior, anis, Mils sum,
ari. (djelteit, fluc*tt. Injurier, reprocher.
Inverstatil, adj. I Varius, lineatus, virgatus, a, um. (3efireift. Bigarrd, e.
Inversteri, are. I Vario, lineo, as, avi, attun, are. etretiett. Tracer des lignes,
aligner, varier.
Invechesei, ire. v n. I Vetero, as, are. obsole facie, cis, feci, factum, facers.
%ft mai*. Vieillir, inveterrer.
0 haind. I Deter°, is, trivi, tritum, terere. 9Ibtragett. User, getter.
II. Recipr. Me invechescii. I Veterasco, obsolesco, cis, scere. eta) Deraftett. Vi-
eillir, s'inverterer.
Iiivecinatii, adj. I Finitimus, propinquus, conterm:nus, vicinus, a, urn. tie:
uad)bart. Voisin, proche, contigu, e.
Inveleseii, lire o mindset. v. a. I Flames velo, as, avi, atum, are. Za6 taupt
tterWen. Voiler.
Invelesefi pen= pe reshoifi I Stamen liciatorio cicum volvo, is, volvi, volu-
turn, were. Ciumen, bag ®emebe aufbaumett. Ourdir la chaine.
Invelitore de capft. I Capitis velamen, minis, n. capitalis fascia, ae, f. Zie
Ropfbinbe. Voile de tete.
Invelesei ceva intr'o ccilpti. v. Inviiluescli.
Invelesefi o cash. v. Acoperfu.
Inventeza ceva, v. Aflu, descoperifi.
Invenile, (Vary. I Inventio, detectio, nis, f. `,die t.flibung. Invention.
Inverslesefi, dire, face verde. I Virido, as, are. @run macten. Rendre vent.
2. v. n. Inveresee, me facia verde. I Vireo, es, ui, rere. viresco, scis, scere.
(Mitten, griin merben. Verdir, etre vent.
Inverilire. I V./Ad/tag, tie, f. Za8 @diner?. Verdure, f.
Inverfita, verde, adj. I Viridis, e. @run. Vert, e.
Invertfuneml, v. Intthitil. Invertesa, v. Intorci
Invertire. I Versio, versatio, intorsio, nis, f. `Jai; Zrefjett, bas Ilmbre0t.
Tournoiement, action de tourner.
Inv ertites, part. I Contorsus, versus, versatus, a, urn. circum actus. 133ebrOt.
Toured, e.
Invetata, adj. I Doctus, eruditus, literatus, scientiis imbutus, a, um. ®efeigt.
Savant, e. instruit, tearer, docte.
InvetetorWn. I Doctor, prasceptor, institutor, enulitor, magister, tai. moderator,
is, m. Ze 2e4rer. Prdcepteur, maitre, docteur.
Inveletnra. I Doctrina, discipline, ae. eruditio, nis, f. Zie 2ebre, bee linter:
tict. Doctrine, science, f.
Inveletura in bisericd, cuventil. I Sacer sermo, nis, m sacra contio, nis, f.
)ie q3rebigt. Sermon, prerche, m.
Invela, are. pe altu. I Doceo, edoceo, es, cui, docttun, cere. Erudio, is, ivi, itum,
ire. Instituo, is, ni, tutum, tuere. prmcipio, is, cepi, septum, cipere. 2eiiren,
unterricten. Enseigner, instruire.
Inviere. I Resuseitatio, revocatio, resurectio, nis, f. Zie 91uferftetjung. Rau-
recticm, f.

www.dacoromanica.ro
190 In.
Inviezii, ere. pe cineva. I Revifico, resuscito, in vitam revoco, as, avi, atum,
are. 2fulteerfelt, Zen ben Zobten ertueden. Ressusciter, revivifier.
2. Inviezi, eft. I Revivisco, is, revixi, viscera. in vitae redeo, is, ii, redidi, di-
turn, redire. a mort amortuis resurgo, is, resurexi, rectum, rcsurgere. Wuf=
erlKen bon ben Zobten. Revivre, etre rendu & la vie, resusciter.
Inviforezii, me Inviforev.i. J Turbine jactor sezi versor, axis, atus sum, ari.
procella vexor, aria, atus sum, ari. tempestate agitor, axis, atus sum, ari. Y
eturm geratben. Etre orageux, euse.
Inviforit*, adj. I Tempostuosus, procellosus, a, urn. flagellum, Minbiltirmig.
Orageux.
Invinetesefi, fire. face albastru. I Livido, as, are. cceruleum reddo, is, reddidi,
ditum, reddere. Van Mann. Rendre bleu.
'flying*, v. Biruescal.
Inyingatorin, adj. I Victoriosus, a, um. Ziegfeld). Victorieux, euse.
Invinovatesei. v. Vinovatescti.
Invins*, purt. I Victns, superatus, a, um. tibeenntaben. Vaincu.
Invgrtolati, part. I Obduratus, duratus, induratus, a, um. 23er f)iirt. Eadurci,e.
Invertolere. I Obduratio, nis, f. ie 23erl)iirtuug. Action d'endurcir.
Inv6 .toiere, Impetrire a inimil. I Animi duricies, ei. animi obfirrnatio, nis, f.
Tie .tartfieraigreit. Duritd de mar, f. endurcissement, m.
InvArtolezi, facie ceva vertosal. I Duro, induro, as, are. Otifteit, tierbcirteii,
tart ntacirti. Rendre dew.
2. Reciprocu. Me invertotexii. I Duresco, induresco, is, scere. ,aft Werben. S'en-
durcir.
Invitare, v. Init.-163re, indemnare la ceva.
Invitare, chiemare la prinxil, etc. I Invited°, vocatio, nis, f. ittlabtutg. lu
vitation.
Invite', are. chienial la pranzin, etc. I Invito, voco, as, avi, atum, are. arcesso
iniaben. Inviter.
Invitatii. part. I Invitatus, vocatus, a, um. ittgelaben. Invite, e.
Invitator*, chiematorg. Invitator, is, m. intaber. Celui qui invite.
I

Invoieme*, me invoiescii la ceva. I Consentio, is, sensi, sensum, sentire. volo,


adsentio. imuiff ig en. Conseutir, s'accorder.
Invoire, infelegere. I Consensio, nis, f. consensus, us, m. Die ittlutaiguttg,
Fitt ftimmuttg. Conaentement, m.
Invalutala, confusie. Turba, ae. confusio, nis, f. Die Oeripirrung. Con
fusion.
Invaluire, invelire inceva, cu ceva. I Involutio, nis. ittwictefunci. Eace/oppe-
meat, e.
Invalueseti, ire. ceva in fervetal, etc. J Involvo, is, vi, volutum, volvere. din
width!. Enveloper, e
Invrajbesci, bire. pe alFii. I Concito, sollicito, turbo, as, avi, atom, are. 91uf
mien ein. Exciter, solliciter.
&mini discordie. I Discordiam, scmino, as, avi, atom, are. dissensionom fa
cio, is, feci, faction, facere. buietract aerurfaci)en. l'aire ha discorde.
Reciprocal. Me invraljbescri. I Inimicitias sustipio, is, cep', ceptuin, cipere. Zid)
mit 2cinattbein berfeinben. Etre en discorde avec quelq'un.
Invrailpire. Concitatio, turbatio, nis. discordia, ae, f. dissiditon, dii, n, llnei
I

nig f eit. D scorde.


Invraibitora. I Coneitator,turbator, m. Ze 2fufnpiegTer, (direr. Perturbatenr,
qui excite.
De incrajbita, adj. I Discordiosus, turbulentus, a, urn. 2ftiffilfgerifd), aitiMieg-
ferifd). Porte lc la discorde.
Isivrednieese*, face vredstical. I Dignor, axis, atus sum, an digmtm aliquem
babe°, es, ui, bitum, bere. aemattbeit. Miirbig flatten Juger dive guelqu'un.

www.dacoromanica.ro
Is. 191

Inzestrezel, are. v. Pagina 189 lei Zestre etc.


Inzadara, adv. v. Indeftertii, etc.
IpocritA, flicarnicii. I Hypocrita, ae. Zer 153(ei5ner. Hypocrite.
Ipocrisie, v. Facernicie.
11[4, o unwire do lied. I Ungventum, i, n. Zie eathe. onquent m.
Isbalveseit, vire, mentuescd. I Salvo, libero, as, avi, atom, are. Retteii, erretten,
befreien. De Timer, saucer.
Isbavire. I Salm, tis. salvatio, nis, f. liberatio, nis. Zic Zefreiung, t.rettung.
Saint delivrence, f;
Isbalvitoril. I Liberator, salvator, is, in, Zer Better, ber Ziefreier. Liberateur,
sauveur, m.
Isb Anita, resbunare. I Ultio, nis. vindicta, ae, f. Die CACt...)e. Vengeance, f.
Isbendescia, dire. iirti resbund. I Ulciscor, eris, ultus sum, ulcisci. vindico, as,
avi, atum, are. Sid) riid)en. Se venger, venger.
Isbendire. I Ultio nis. vindicta, ae, f. Zie %Honig. Vengenre, f.
Isbenditor. I Ultor, is. vindex, dicis, m. Zer &tidier. Vengeur.
IsbAntlitore. I Ultrix. cis. vindex, dicis, f. Zie gidinerin. Vengeresae, f.
Isbescia, lovescii, ire. v. a. I Violtnter pulso, as, avi, atum, are. flit Ungeftilin
fri)Tagen. Frapper violemnient.
Me isbescu, me trantesed ea to peiment. I Me sterno, me objecto. l:idj air
Zoben maim. Se prosterner.
Isbugneseii, fire. viirsii din mine, vomesed. v. a. i Rncto, eructo, as, avi, a-
tum, are. ructor, aris, etas snm, ari. Nilfpfen, aufft4en. Sortir avec effort.
e subscrid, ere. I Subseribo, is, scripsi, scriptum, scribere. Unterl
fcreiben. Souscrire.
Iscalire. i Subsociptio, nis, f. Zie llitterArift. Sousrription.
'sea Marta. I Subscriptor, is, in. f der Uutericimiber. Celui qni souscrit.
Ise Antis, part. I Subscriptus, a, um. Zer, bic lluter3e4netc. Souscrit, signe, e.
(V. Subseriii.)
Iseuseseit pe rineva, v. Inteleptescii.
Iseusinta. I Prudentia, peritia, ae, f. Zie atitOcit. Prudence.
Iscusitti, adj. I Peritus, a, urn. prudens, tis, o. Sting, geldjicft. Habile, capable.
Isgonescii, wire. I Pello, is, pepuli, pulsum, pellere. abigo, begi, bactum, abi-
gere. agett, tuegtreiben. Chewer.
Isgonescii, exilezd din patrie, v. Surgunescd, exilezd.
Isgonire, din patrie. I Exilium, ii, n. Tic Zicrbannung. Exit, m.
Isgonittl. Exsul, is, rn. Zer Zerbanirtc. Exile, e banni, e.
I

Islazia', loco de plifune. I Compascuus ager, gri,m. Zie Cfiemeinbe:Ti3eibe. Lieu


pour paitre les aniniaux, les betes.
IsmA. I Menta, ae, f. Zie 12iltt3e. Menthe, f.
brostetscii. Aquatica mentor, ae, f. ^ie Thifermiiit3e. Menthe aquatique.
I

Isnaga erqd. I Menta crispa, an, f. Zic gratifeniiiric. Menthe crepue.


bang" selbaticd. I Menta silvestris, f. frtie 9i*iitn3e. Menthe sauvage
Issnene, plur. I Perisomata, urn. femoralia, ium, n. Zie gatjen, bie than fiofen.
Calegon, cutottins.
lisp Jet, indemnare spre red. I Sollieitatio, tentatio, ale. pellectia, ae, f. Zie 5Scr-
lud)ung, 9iiciptitg aunt `8iifen, bie 2ecfuttg. Tentation, sollicitation, f,
2. Ispitire, cercare, probe. I Tentamen, minis tentamentum, i. experimentrun,
n. Zer Serritd), bic Zerfildping, Vrobirung. Preuve, f.
Ispitescii, lire. trulemnii la red. I Tento, as, probo, sollicito, as, avi, atum, are.
Zerjudjen. Tenter, solliriter
2. Cered, probevi. E'cperior, ririq, expertus sum, riri. tento, exarnino, a3, avi,
I

atum, are. 13rilfen, foricen, uerfud)en, probirett. Experimenter, examiner.


Ispitliori. I Tentator, is, Zer 43erfud)er. Tentanteur.

www.dacoromanica.ro
192 Iu.
Iapititti, cercatii. I Tentatus, sollicitatus, a, urn. Zerful*, gepritft. Tend, sot-
licite, e.
Ispovedanie, miirturisire. J Peccatorum confessio, nis, f. Zie R3eicijte. Con-
fession, f.
Ispovedueseti, ire. pe cinema. I Confitentem peccata exaudio, is, ivi, itum, ire.
V3eicte Oren. Entendre la confession de quelqu'un.
II. Me ispov. mi. Peccata confiteor, eris, confesses sum, confiteri. eid) beidjten.
I

Se confesser.
Ispralvesci, vire. sfirfescii un lucru. I Efficio, perficio, conficio, cis, feci, fee-
turn. absolvo, is, vi, solutum, vere. exequor, queris, executes sum, exequi.
finio, is, vi, Ruin, ire. termino, as, avi, atum, are. Zerriditen, auqfii4ren,
enben, bottenben, nottbringen. Finir, executer, terminer, achever.
Ispraveseu o judicator, v. Alegii.
Ispravnica, v. Administrator, prefectii.
lutetium. I Ingeninm, nii, n. sagacitas, tie. perspicatia, ae, f. Iie Chdjarf=
finnigteit, bie CiegifffiCeit. Genie, sagacite, finesse.
Istetb, adj. I Sagax, perspicax, cis, o. acutus, ingeniosus, a, um. djarffinnig,
Mtg. Ingenieux, ease. 'labile, penetrant.
Istoria. I Historia, ae. gesta res, ei. rerum gestarum memoria, ae. temporum tes-
tis. vetustatis nuncia, ae. aunales, ium, pl. t. Zie 63egid)te, .iftorie. His-
Loire, f. recit d'dvenementa.
Istoricul, scriitoril de istorie. I Historicus, historiographus, i, m. (i3cfdjicfjtS,--
freiber. Hietorien, celui gui dcrit une histoire.
Istoriefi, ce line de istorie, adj I Historicus, a, um. historialis, e. Bur (DepieVe
geborig. Historique, d'histoire, d'historien.
Istoricesce, adv. I Historialiter. historice. 03eici)icVmti5ig. ilietoriquement. eon-
form6nent a l'histoire.
Istorldra, o mica istorie. I Historiola , ae, f. Rug .iflorie, rttrae 03efitichte.
Scriere istorii. I Istoriographia, ae, f. historica, ae. )ie Shaft eine Ebefif)id)te
au fifireiben. L'art ou methode pour dcrir l'histoire.
Istru, Dunarea. I Ister, tri. Danubius, if, m. Zie Zoltau. Danube.
Isvodeseit, niscoceami v. Aflu ceva nou, inventesu.
Isvodire, v. afiare nescocirc.
/svodfi, model I Arclietypum, i. exemplar, is. originale, is, n. Za0 luftcr,
$orbilb. Module, type.
levoralii. I Fonticulus, i, m. i»e Urine Cueffe. Une petite source.
IsvorescI, lire. I Scaturio, is, ivi, itum, rire. promano, as, avi atum, are. Clam.
Taillir, sourdre.
IsvorI, fated& I Fons, tis, m. scaturigo, finis. f. Zie Cuefle. Fontaine, source, f.
Apci de isvorti. I Aqua fontana. Za0 Jauelifflaffer. Eau de fontaine, eau de
source.
Italianii. I halls, is. Rains, i, m. Zer atalicuer. Italien.
Kee, /a fenuea. I Licia, ium, pl. Zie lOarntrinniner. Lines.
Iubescal, bite. I Arno, as, avi, atum, are. Diligo, is, dilexi, dilectum, diligere.
2ieben. Ajmer.
Iubire. I Amor, is m. Caritas tis. dilectio, nis f. Zie 2iebe. Charlie, ''amour, m.
Itabitorlu. I Amator, is, m. Zer 2iebbaber. Amateur nt.
Iubitoriu, adj. I Amens, tis, o. studiosus, a, um. Viebenb. Celui au eelle qui
ainic.
Iublta, part. I Afflatus, dilectus, a, um. ®ciiebt. Aimd.
tune, tuna. Mensis Julius, ii, m. Zee .ufflutottat. Julius, le mois Juillet.
I

lunie, tuna. I 'unit's, nu. Mensis Iunius Zer Vradunottat. Le mois Juin.
lute, currendli, adj. yriibitu. I Celer, is, e. Cites, repentinus, a, tin. velox, cis, o g.
Zdjueg, §Itrtin. Promt, soadain, e. vile

www.dacoromanica.ro
Je. 193

2. lute, la mdnie. I Fervidus, iracundus, a, um Oitig, fieftig, jiib3ornig. Jrus-


cible, coldre, irritable, emporte, e.
3. bate la pistil, hirdnel, oletii, etc. I Acer, acris, acre. mordax, cis, o. g. Er lyirr,
beifienb. Apre, aigre, piquant, mordant, e.
4. lute, adv. i Celeriter, celeranter, celere, cito, velociter, repente. @eitinuinb,
frbnelf. Vitement, avec vitesse.
Iuteseal, tire me jutescii la gusto, vie faro piscdtarii. I Acresco, is, acui, scere.
eebarf ober beifienb merben. S'aigrir, devenir aigre.
Itatime, grabii. I Celeritas, velocitas, tis, f. Zie 45effsrontbigfelt, Cinetluffit,
edinettigreit. Vitesse, rapiditd, f. colentd, promptitude f.
2. Iutime, la mdnie. I Effervescentia, praecipitantia, ae. praeceps iracundia, m,
f. Zie .tniftigteit, ber dbiorn. Effervescence, emporte anent.
3. Iutiane, la gush; asprime. I Acrimonia, ae. tnordacitas, tis f. )ie Sti)tirfe.
Acrete, aciditd, f.
Ivele, aretare la luaraind. I Lux, cis, f. Lumen, minis, n. conspectus, us, m. ap-
parentia, ae, f. V3orrtbein, Pidjt, eiebtbarteit. Apparence, Maniere, darter, f.
Iveseal, ivire. dad la aretare, la Meld. Conspectui expono, is, posui, positum,
ponere. trnrifs an 2icbt bringen, in Sorfebein bringen. Metre en vue, exposer.
2. Beciprocii. Me ivescd, runic la aretare. Appareo, es, rui, ritum, rere. In con-
I

spectum prodeo, is, ivi, dii, ditum, dire, In lucem venio, is, veni, ventum,
nire. ricbeinen, ano id)t romnten, aunt orid)ein fonunen. Paraitre, apparaitre.
Ivire, v. Ivdla.
IvitI, part. I Visus, a, um. &Ken. Apparu, e.

J.

Jaba de jaba, v. Indeferti, fazadarg.


Jaffi, pradd. Praeda, ae, f. spolium,
I lii, n. `.die 3ettte. Proie f. butin, m,
depouilles.
J aallba, pltinsiMe, instantie. I Questus, conquestus, us, m. querella, conquestio,
nis. querimonia, ae, f. Zie afage, V3eftinverbe. Plainte en justice, &mantle, f.
Jade, plangere. I Lnctus, ns, m. Zie Zratter. Dead, m. tristesse, f.
Jale, o lend mirositore. I Salvia, ae, f. Zie eathei. Sauge, plante, f.
Jale de cdmpd. I Salvia pratensis. Zie Vierenfaibei. Sauge de champ.
Jeans'''. care tense muierea. I Zelotypils, 1, m. Jaloux, se.
Jalusie. I Zelotypia, ae, f. iferriobt. Jalousie, f.
Jalnie*, care jelesce, adj. I Luctuosus, a, urn. lugens, tis, o. --Traurig. Etre
en deuil.
J ambaftal, v. Schimbiztord de cal:
dark cdrbuni aprinfi. I Pruna, ae, f. ardens earl)°, nis, m. Zie @Mb. Braise, f.
Tigae de jard. I Foculus, i, in. Ofittpfninte. Beehoud, vi.
Javral, jlecariu. Blatero, nis. pirrultts, i, in Vauperer, ecbrutiber. Babil-
I I

lard, braillard, e.
Jderia, v. ,Feril.
Jefueseil, ire. rmidezil. I Priedor, deprindor, aria, lairs sum, ari. spolio, ex-
spolio, as, avi, atum, are. 131iiithern, beranbeu. Depouiller, butiner, puller.
Jena:re, predd. I Priedatio, exspoliatio, nis, 1. eraubitiig. Butler, vi. spOlia-
Lion, f.
Jefuitorlu, preddeorii. I Pried°, nis. prredator, is. expoliator, is, m. 131iinberer,
Eltanber. Pillard, voleur, celui qui byline.
Vestal-87dg de jale. I Vestis lugubris. Zratterffeib. Habit de &nil, m.
'MU jele, v. Jelesed, mint Wylie.
2,

www.dacoromanica.ro
194 J.
De jale, adj. I Lugubris, e. qnerulus, a, um. Traurig. De dead.
Pe: Cantica de jale. Carmen quertilmn, cactus Ingubris. klagefieb.
I Chant
lugubre, 7H.
Jeleseil, lire. v. it. I Lugeo, es, luxi, Inctum, lugere. Deplore, as, avi, atom,
are. Tratiertt, betrettern. kre en deal/, porter le denil de quelqu'un.
Je Ilia, yenta suptire. I Aura, uvula, ae, f. Vilftdrit. Vent tiger, 2iphy.
Jellil, plansa, part. I Deploratus, a, um. 13elveinet. Dej,lare", pleure, e.
Jeluesco, ire. jeluescti. Querer, conqueror, reris, questus sum, queri. que-
771i. I

rulor, aris, ari. Eicb (Awn. Sr plaindre.


Jeluitorn, adj. I Querelle, querultis, a, um. querulaus, tis, a. g. Stlagenb, jidj
befdpuerenb. Qui se plaint.
Jemblartn. I Pister vermin similagineorum. Zetinitetbdcf. Boulanger it pain
Nana, In.
Jembhi, jintbla. I Panis cimil agiueus. C...65eltuttet. Pain blanu.
Jerateen, arbuni aprini. I Prunae, arum, plu. die glitbenbe Roble, bie OW.
Braise, bravier, feu, 77.
Jertvenied, altar. Ara, an. merlin' sacrificalis. Cpfer 1.7tfcb, bieri.9(tter. Au-
I

ld, table pour le sacrifice.


Jertva. I Saerificium, cii. Oblatum, i. sacrum, cri, n. oblatio, nis. beetle, victi
ma, ae, f. FOlifer. Sacrifice, victinte, hostie, pain que le pretre coroacre it la
/nesse.
Jertvese6, vire. v. a, Offero, fees, obtuli, oblatum, offerre. sacrifice, as, al i,
I

atum, are. sacrificer, aria, atm; sum, ari. opferil. Sacrifier, oft'rir.
Jertvire. I Sacrificatio, oblatio, nis, f. (en singe:) immolatio, nis, f. Cpfermig.
Sacrifice, m.
Jertvitorin, care jertvesce. Sacrificus, ci. saerificans, offerens, tis, sacrifex,
I

fide, m. Zpferer. Cella qui sacrifie, sacrificateur.


Jertvitore. I Sacrificatrix, cis, f. Zpferin. Sacrificatrice.
Jeruerci cuptorulti I Ignem ruo, is, rui, rutum, mere ZaB aeuer j*Irren lilt
3actofen. Greater le feu dans le four. fourgonner.
Jeruitorlu, lemmi de jeruitit. Furnale rutubulum, 1 i, n. rutrum furnale, is.
aetterid)ierer, Zfenfritife. Fourgon de bonlanger.
Jell', scaumi, v. Jilift.
Jevreseti, mire. vorbesca nimicuri. I Gannio, is, ivi, nitum, nire bjatero, ,1%,
are. 131anberti, *WWII. Grander, babiller.
Jevrlre, flecaire. I Blateratio,-gannitio, nis, f. gaunitus, us, m $1auberu, fettled-
ten. Bauardage, verbiage.
Jghlabfi, valuiia, trdcd, v. Vcilaa.
J idovesed, adj. I Judaicus, a, urn. atibiirb. Judnique.
J idovi, Berea. Julians, i. liebraeus, i, m.
I nbe, corder. Juif.
Jidovolea, evreica. I Judaea, ae, f. 3iibut. Juive, f.
Jiganie, ,/era, v. Ferg.
Jigodie, o bOla la (.01'4. I Morbus conk-tits, i, m. S"tuibti-graiitipit. Ofaladie Glee
chiens.
Jildveseu, vire. unieflesca. Humido, madido, hurnecto, as , ari, atom, are.
I

made facio, is, feci, fact= , facere. 9Infettcbtelt, jeudjt niadjen. Humeri',
faire /mide.
2. Ali jilavescli. I Madesco, Immesco, is, score. antdjt turrben. S'humeefer.
J ilavare, v. Untezeald.
J11avii, v. Umeda, apatosa.
repefiirea apei la nadra. I Aquae ductile, us, m. Melee catititeta, se, f
Zer Oefferfalt bei bee allittble. Cataraete d'un moulin.
JULIA, Jela, scaund. I Sedes, is. sella, ae, f. aeffet, Cetubf. Siege, an.
J1111, cu brinci. Braeltiata aella, se, f. 2elstieffet, 2Onftuf)fe. Siege branch%
1

www.dacoromanica.ro
au. 195

Jimbeac*, Lire. Zimbesch a ride. I Subrideo, arrideo, es, risi, sum, dere. ?lidiefit,
Souire.
jciptutit3e(n.
Jiinbire, Zimbire. I Arrisio, subrisio, Ms, f. Ze# ?tidie(lt. Souris, nt.
JimbItl, v. Jdviblit.
Jinxed, etrimbh v. struntii.
Jlinbirt, strimba la yara. I Distortum Os habeas, tis. Artutintutattfin. Qui lz la
&niche lupine.
Jiugat alt, delicath , adj. I Mullis, e. Teller, a, urn. Bart, lucid). Tendre, delicat, e.
2. Forte si»t(itor. I Senn" plenus, a, urn. I'S In u5n h. I i . Sensible.
Jingatiti, adv. I Tenere, molliter. Mollement, dune maniere tendre.
Jintita. I Grarnia mixtum serum. Tip Beigermoffeu.
Jipii, jupu. I Fusels, is, in. Ter arta*. Faisceau, m. (V. Snoph .
Jiravit, seveh, v. aspru.
Jiredg, claie lungh, lirri de fish, etc. I Meta oblongs, ae f. Cumulus oblongus,
i, itte friturlidic Zrieftr. Antos de foin en pyramide.
Jirit. I Fagina glans, dis, f. finding, Jend)ridirl. Fable, f. fruit du hare. (fuc-
guilt fagului).
Jitariu, paitoruth 6erinii cu bucate. I Agroruin custos, dis, m, aelb4itter. Mes-
sier, In.
Jistaild, granaiu, magazie de bucate v. Granariu.
Jijite, vreji, love de castaveli, de fasole, etc, v. Lose.
Jivina, ydngh, vermi, ydndaci etc. I Insectuni, ti, n. Insecta, (mum. 3Itjeft. Insectea.
Joe*, de cdiff. I Lusus, ns. earful:mum lesns. hums, 1, in. Startenipiel. Jeu des
cartes.
Imi batu ,juch tie cittet a. I Ludificur aril, alum sum, ari. Quern piam ludibrin
babe(. .3einanbrn aneitiotten. Insulter quelgtt'un, se moyuer de quelqu'un.
Joel., dansii sb. I Saltus, us, in. Saltatio, nis, f. Ze Init3. Dense, f.
De joch, adj. I Saltatoritts, a, um. Bum Tam gebbrig. De dame.
Pe: Scold de juch. i Ludus saltatorius. Tie Zatt3fdpt1e, Lieu on l'on apprcrul
(lame.
Joon, are, v. Cu fentee, etc. I Qua plain in saltu uto, eris, usus sum, uti. Milt
titter tait3en. Denser avec quelque personne.
2. Joch eh singuh. I Salto, as, avi, atum, are. Zausen. Dander.
3. Me jock la chr(i, etc. Chantulis lusoiis ludo. Ludo, is, si, sum, dere. apiefen.
Auer aux jeux des cartes, etc.
Mi jock la TtOOCa. I Aleani ludo. Bum @Ind ober Ilugfild fpieleu. Jotter au-
hasad.
JoiJlu, ntadepolon. I Tenue linteum, i, n. rjciuc f!rimuntib. Toile fine.
Jorda, nuia. I Virga, ae, f. Zit *Idl)c. Verge, f:
Jordetescii, bath etc jdrda. Virgig etedtt, is, creeidi. COntIIII, dere. Vit 9intfien
icliiagett. Frappe:. avec des verges, hattre, etc.
Jortlita, nuelufe. I Virgula, se f. Ta0 ihiitfjdjcn. line petite verge.
Josii, adv. Deorsum, infra. 9lieber, unfelt, (Kra, bittaft, ficrunter. Bas, en Las.
Puna josh. Depono. iltbferien, abfrigu. Alfette has.
Tragu josh. I Detraho. glbsielpu, ficrunter bilges. l'irer en Las.
Jube, scurteicii. I Subucula an Tao llitterffeib. Habit de dessotts, m.
Jubra, &gra/marts. I Pusula, pustule, papula, ae f. f3ItiS1iett. Pus'ule f.
Jucare I Saltatio, nis, f. z Srait3rn. Danse, f.
Jucarii. I Crepundia, ortun. ae. .Res lusoriste. Cpiet cr f. Jouele.
Juciitortu, dint:ikon I Saltator, is, in. Tiller. Danseu, m.
Jucatorlu, eu ductirii. I Lusor, is. in. e pi eler. Joueur, vt.
Jucatore, daquildre. Saltratrix, vie, f. au3critl. Danseuse, mime. f.
Jucatoriu, pe fune. I Funambulus, i. Funirepus, 3, m. Ter Lei(. htti er Dan
sear tie code, 01.
Jude, birtiti, pared:lab:1. I Judea, dicis, c. )litter. Juge, nt.

www.dacoromanica.ro
196 Ju.
Judteatta. I Judicium, cii, n. sententia, ae, f. Urtljeil. Jugement, n.
Judieata, de merle. Judicium capitis. ZobegrlIrtbeif. Arret dr mart, f.
2. Tribunal. &main de judicatei. I Judicium, cii. Tribunal, is, n. Zug @erictit,
bey Ridjterflubt. Tribunal. Cour de justice, I.
3. Judicata, procag. I Processus, us, m. Zer 13royfi. Proces, m. cause f
4. Judieata, luare de sena. I Judicium, cii, n. sententia, ae, f Opinio, nis. it
afteinung. Opinion, jugement, m.
Pe: Dupd judicata ?Iva. I Meo judicio. 914 mei= Miming. Apr& mon ju-
gement, axes l'opinian.
Judecatorti. I Judex, dicis, e. Zcr fllid)ter. Juge, m.
Jndeeti, pe einem. I Judico, as, avi, atum, are. Judicium Fero. sententiam foro.
Tichten, urtbeiten. Aga..
Judie* face Liigare de semi. I Judico, puto, as, avi, atum, are. opinor, autu-
mor, aria, atus sum, ari. Urtbei len, =inn. Juger, penser, etre d'avis.
Judieuta, cea de pre vivid. I Extremum judicium, novissimum judicium. ZIA
jilngfle ecricht. Jugement derider.
Juganesefi, wire, scopescii. I Castro, as, are. Exseco, as, secui, sectum, secare.
eviro, as, avi, atum, are. Zericfmcibut, clitmannen. Chdtrer.
Juganire, Castratio, eviratio, nis. Virilitatis exsectio, nis f. Zit &finannung,
bag R3ericbneibeu. Castration, f.
Juganitti, part. I Castratus, exsectus, eviratus, a, urn. kiericiptitten. Claltre, de.
Jaganta, cella jugunitii I Cantherius, vii, m. Gilt bericiinitteneg 13ferb. Ram, j.
Jugastru, Una lemmi. Acer, is, f, n. Zer 9(born. Erable, in.
De jugastru, adj. Acernus, acerneus, a, um. 9I4orucit. D'emble.
Juga. I Jugum, i, n. Zag odj. Jug, m.
De jugii adj. I Jugalis, c. jugatorius, a, um. ;Ler, bie im orlie 3icbet. Pro-
pre au joug.
Pe: Animate, vice de jugd. I Jumenta jugalia. Bieb-Zicb, BielyrAfen. Animaux
de trait.
Jumalta, v. Snap'.
Jumara, hued fic'd de came, etc. Carnis micula, ae, f. Zug afeircfmrantcf. Pe-
tit morceau de viande.
Juanetate. I Medium, dimidium, dii, n. Medietas, tis, f. Semi, semis indoclin.
Oath, bie Otilfte. Maitid, f.
Jumnleseit, de gene. I Deplumo, as are. plmnis privo, as, avi, atom, are. s?lb-
bti4en, abfeberu. DePlumer. (V. clupelescii).
Jumetateseil, v. Injundiatescii.
June*, bag tiniml. Juvencus, i. buculus, i. din *ger P00. Jeune taureau.
June, Jane `d. I Juvenis, is. Juvenculus i, m. i8uri(t, mtge. Jeune homme, jou-
venceau.
Jima, Alit. I Juvenis, juvenca, juvencula, ae. din ilittgeg Ziltib*tt. Jeune fills f.
Juneseii, nice. fedel facia I Crelibem vitam ago, is, egi actum, agere. tin febigeg
£eben itibreit. Rester cilibataire.
Junghiere. I Jungulatio, nis, f. Zag Xiibten. Action d'egorger.
Junghia, inhtnghia, ere o vita, etc. I Jugulo, macto, as, avi, atom, are. etccrytt,
erfte*n. Egorger, massacrer, titer.
Mi julighie o durere, am junghiu. 1 Acutum dolorem sentio, tis, tivi, titum, tire.
Mice ftidjtg.
Jungian, durere ages. I Dolor acutus, m. punctio, Ms, f. Za0 etaben. Dou-
leur alga, douleur violent, m.
Junghiu, in cdste. I Pleuritis, tidis, f. Zug Ecitenfledytt. Pleuresie, f.
Junie, becherie. I Ccelibatus, us, m. Ccelibalis vita, ae, f. 3unggeic1fenflanb. Vets-
vage; edlibat, m.
Juninea. Juvenca, cae. Junix, cis, f. Zit
I junge Bury. Genisse, f.
Juninenta. I Juvencula, ae, f. Za0 Rath. Une petite genise.

www.dacoromanica.ro
LA. 197

Jupolu, de pele, etc. V. Des-po(a, belescii.


Jupurluesera, ire. j,uniulescii de peril cu apci feria. I Aqua fervida depilo, as,
are. 91bbritben. Epildr, de'piler.
Juram6nti. Juramentum, i, n. Jus jurandum. fib, ecf)ttnir. Bement, nt.
Jurameniii, strtmbii. I Perjurium, iii, m. Zer Meincib. Patjure, m.
Juratorin. Jurator, is, m. Ter ectutirer. Qui fail sentient.
2. Care juror" pe altulii. I Jurator, adjurator, is, in. Ter Veriber. Celuf qui
fait preter sentient.
Juratorin strembii. I Perjurus, a, urn. ffteineibig. Parjure.
Juratii, part. I Juratus, adjuratus, a, urn. 455efeinuoren, beeibigt. Jury, e.
Jurator, alesd la sate, etc. I Juratus, ti, delectus, ti, m. Ter 05efebtvorene. Jure,
dlu, choisi, e.
JurnalA, Jurnalistfi, v. Gazetdi, etc.
Jura, rare. I Juro, as, avi, atum, are. El:1)1136mi. JUVP7', faire sentient.
Jur* strdmlil. Perjuro, pejero, as, avi, atum, are. actlicb fcbtudren, Dleineib
I

begeben. Se par jurer, faire un faux sentient.


2. Juril, pe allu, lfi face se jure. I Quempiam adjuro, as, avi, atum, are. 3er.
numben bcciben. Faire jurer quelqu'un.

L.
La, prepos, cu amts. I Ad, apud. 3tt, jar, nod). Chez, dans, oupres de, h. . .
Pe: Am fort la pat-intl. I Fui apud meos parentes. 3c1) bin bei meinen ftern
(louden. J'eftait chez mei, parents.
Me ducii la scold. Eo ad scholam.
I `3clj gebe in bie eAufe. Je vale h l'e-
cote, etc.
Laba, piciorw dinainte la animate. Brachium, u, n. Ter 43orberfrifi. Patte, f.
I

Laba gascif, planed. I Chenopodium, dii, n. (33tinfefur3. Patte d'oie.


Labirintd. I Labyrinthus, i, m. 3rr:153arten. Labyrinthe, m.
Lacata. I Sera, ae, f. ectfofi. Serrate, f.
Laratuqa, care face locate. I Serarius, rii, m. Scbroffer. Serrurier.
Laraine/mit, mire. I Cupio, is, it, ivi, itum, ire. appeto, is, tii, tivi, titum, tere.
Zeg ebren. Disirer.
Pe : Leiconiescii la averea altu(a. I Rem alienam appeto. glad) fremben but geiiien.
Convoiter le bien d'autrui.
Laramie. I Cupido, dinis. cupiditas. aviditas, tis. appetitio, nis, f. 8egierbe.
Cupidite, avidite, f. &sir, m.
Ldcomie la nulneare. I Edacitas, voracitas, tis, f. tleibunger, arefibegierbe.
Voracite, avidite, f.
Leicomie de ban(, de avere. i Pecuniae aviditas. avaritia, ae, f. 133e1bgei3, beet:
begier. Avarice, cupidite d'argent.
Lacomi dupii ceva, adj. I Cupidus, avidus, a, um. appetens, sitiens, tis, o.
(Rem quampiam). V3egierig. Ddsireux, avide.
Lacomfi la ban(, la avere. E Pecuniae cupidus, a, urn. adj. I @eibinerin. Avide
d'argent.
Lacomii la nilIncare. I Edax, vorax, cis, o. gulosus, a, um. arefibeg4erig. Qui
mange avec un grand appetit.
Cu ldcomie, llicontesce, adv. I Avide, cupide, appetenter. Cbierig, baftio. Avi-
dement, goultiment.
Laerema. I Lacrima, lacryma, ae, f. Tbrtine. Larme, f.
Lacremare. Lacrimatio, nis, f. Za0 Zbriinen. Lartnoiement, m. action de
verser des larmes.

www.dacoromanica.ro
198 La.
Lacrematoriu, adj. I Lacrimabundus, laerimosus, a, um. lacrimans, tis, o.
Lamayant, qui pleura.
Zbaittenb.
Lacremeza, mare, v. a. I Laerimo, as, avi, atum, are. lacrimor, marls, tnatus
sum, marl. Zip:Mutt. Pleurer, verser des halms.
Lacrematorliu, care to face a versa lamina. Lacrimabilis, e. Za6 3it be.
j

mitten ift. Qui fail verser des larmes.


Lacremator, sub. I Lacrimator, is, in. Zer betueittet. Celia qui pleure.
Cu lacranti, liiceindiuld, adv. I Lacriniabiliter. Tilt Oriitteit. Avec &trines.
Lticriniosit, adv. I Lacrimose. an Oieltatt bet alyitten. En pleasant.
Lacremosa, adj. j Lacrimosus, a, urn. Soil Zfulitten. Larmoyant, qui pleure.
Lac*, baltd. I Lacus, us, m. `raid). Lac, m.
Lacu de pesci, helefled. Piscitut, ae, f. Ttild)teicf). Piscine, f, vivier. m
I

List *, lag& I Laqueus, i, m. terms, noris, n. ed)tinge. Lacet, filet, piege, ncOal
coulant.
Lac*, tarsi pentu acoperiruld cant I Tigillum, assercultun, i, n. pie Patte. So-
liveau, m.
De Zara, adj. I Tigillaris, e. (Pe: Cuiu de /act's.) clavus tigillaris. tattendtagef.
Clew de soliveau.
Lacuesca, v. Ve-guescli.
Lacaesci, ire. v. n. I Habito, inhahito, as, avi, atum, are. coin, incolo, is, lui,
cultum, colere. dego, is, gi, gui, gere. So4nen, bemormett, (Intro!. Loge,
habiter, demurer.
Lacuesca cu cineva. I Cohabito, as, avi, atum, are. '&0=ml =linen. De
meure avec, cohabiter, habiter ensemble.
Lacuinia. Habitatio, nis, f. Sofptung. Habitation, f.
j

Leicuingi cu einem. I Cohabitatio, uis, f. Teirno(mung. Cohabitation, f-


Lamnitoriu. j Habitator, inhabitator, is. incola, ae, in, f. ittive4iter, Ziemo4uet.
Habitant, e. celui ou celle qui demeure.
Lacuitore. I Habitatrix, cis, f. 3tuviAiterin. Habitante, f.
Lades. I Area, cista, ae, f. i!abe, .trugel. Cc e, M. cassette, f.
Lads, mesa, cutia mesa. I Forulus, i. mensae loculus, i, m. Tiftfgabe, ,zdna,
Tube. Tiroir, in.
Ladita. I Arcula, cistula, cistella, ae, f. ?dbd)elt. Petit tiroir.
Ladoiu, ladd mare. I Riscus, ci, m. major vista, ae, f. ecf)reitt, Zcfiranf. A-
moire, f.
Hagar* de var'd, de ierrnd, v. Tablird.
Late, v. Ciopord, cardit
De late, adj. I Catervarius, a, urn. R3ont attfen. De la Joule, de bande.
Lalaesca, canttl. Lallo, as, are. modulor, aria, attts sum, ad. Paflen, Men,
triliern. Laller, chanter.
Lamie, timonie, v. Aldinie.
Lampalia. I Lampas, dis. lucerna, ae, f. Patera e. Lampe, f.
Larnaca. I Puritas, tis, f. tauterfeit. Puete, f.
Lamuresca, rire. v. a. j Purgo, expurgo, as, avi, atum, are. Vitutern, nut-
Riubern. Purger.
Lana. I Lana, ae, f. die Sotto Laine, f.
AJe land, adj. j Lanarius, a, um. lion Soffe. De laine.
Pe: Negotitoil de land. I Negotiator lanaritts. Z3o1ffitittbler. Negociant de laine.
Lena breseel pe lacuri. I Conferva, ae, f. Safferfaben, Zi3ajfermooe. Confer ve, f.
Lance. I Lances, ae, f. tame. Lance, f.
Lancirfora. Catella, ae, f. Zag kettel. Chainette, f.
j

Lang*. I Catena, ae, f. Retie. Chaine, f.


Pe: Pun') pe cineva in lancd. I In catenas aliquem conjicio, is, coujeci, coulee
tutu, conjicere. an Staten lean. Enchainer quelqu'un.
Cane in lancii. I Canis catenarius. kettetitptitb. Chien a /a chaise.

www.dacoromanica.ro
La. 199

Lancia, cu care se impedicci cam. Suftiamen, minis, n. Die 4)iingrette. Sabot


I

pour enrayer.
Lancik de aura. I Torques, is, e. Die eci)mtuffette, gotbene Rette. Collier,
Maine d'or.
Langa, prepos. I Juxta, secundurn, penes, pone. Zei, neben. Auprbi, aupris de,
prs de, cheL.
Langedn, v. Ldnqueta, mole, lenela, alaloanoga.
Langore. I Langvor, is, m. febris ardens, tis. in Iii4ige3 aieber. Langneur,
mutate.
Lanasii, adj. I Lanosus, lanatns, lanugineus, a, urn. Goffig. Laineux, ease.
Langecieseti, cure. mint slabcinoga. Langneo, es, gui, gnere. languesco, is,
scere. Seraft(o6 werben. Etre languissant.
Langedii, slabanogii, adj. I Larignidus, a, urn. lang,nens. tis, o. Matt, endritftet.
Languissant, e.
La o kilt& de o data cu tofii, adv. I Simul, nun. Buformnen. Ensemble.
Lapadare. I Abjectio, nis, f kinwerfen. Action de jeteer.
Lapadatura. I Ejectamentum, i, n. %Owner. Ce qui est rejele.
Lapadia, are. unit vestimenti. I Depono, is, posui, situm, ponere. 9liebet(egen.
Deposer, mettre bas un vetement.
Lapadn, ceva de la mine. I Ahjicio, projieio, is, jeci, jeetum. projicere. 933eg-
inerfen. Jeter rejeter.
Lapadi din serviciii. Officio de pond. officio privo, as, avi, atum, are. %Dm
Mute abletyn, nbfegcn. Oter l'autorite a quelq'un. deposer quelqu'un de son
emploi.
Lapadn copilu. aascic fora areme, v. Eason.
U. Me &wait ea, me lase din servicitl, etc. I Abdico, renuntio, as, avi, atum, are
91uffogen, fid) (oeragen. Abdiquer, renoncer.
Lapadatn, part. I Depositus, abjectus, a, urn. Wiebergelegt, ibeggetroorren. Jett',
rejete.
Lapadit, muierea. I Repudio, as, are. Uxorem repudio. seine Q§efrau bon lid)
fto[eu. Repudier sa femme.
Lapte. I Lac, tis, n. Die Mild). Lait wt.
Cu lapse, adj. I Lact.tris, e. aftrIdng. Q vi a du tail.
De lapse, alba ca laptele. I Lacteus, a, urn. as3aq non Mi(d) ift, tie N(d).
De lait, blanc comme du lait.
Lapte, acre I Orygala, ae, f. Snlicrmikb. Lait aigre.
Lapte, batuta, prdspita v. Zara.
Lapte, in chiegata. I Lac coagulatum, lac conerettun, i, n. (iiefforfte D)n(el), geron:
Ilene 9Ni(d).Lait coagule, e, m.
Lapte, de migdale. I Lac amigdalarum, TI. Dlattbefutifit. Lait d'amamdes.
Lapp, ficati de pesce. I Piscium lactes, ium. piscimn semen, minis, n. Die Mild)
in iicijelt. Intestine des poissons.
Laptosii, adj. I Lactarius, a, um. Mild) bobenb. Qui a du lait.
Laptaca, burete duke. I Agaricus lactifluns, m. 9.3tifcbjcinvantnt. Sante de Mane-
pignon laiteux.
Lapttaea, &Vat& I Lactuca sativa, ae f. @artenjaint. Laitue, f.
Large/ten, gire. I Amplio, amplifico, laxo, as, avi, Mum, are. Laxiorem reddo
is, reddidi, diturn, reddere. Qrtneitern, twit ntneben, griiinntig =diem Elm-
dre, elargir.
11. 31 largesca. I Amplior, laxor, axis, atus slim, ail. esid) erweitern. S'elargir.
Largiane, Amplitndo, thole. Laxitas, tis, f. laxamentum, i, n. 'zit' 433eite, *era.
migreit. Largeur, espace.
Largik, adj. I Amplus, spaciosus, largos, a urn. Veit, gertiumig. Ample, spa
clean, large.

www.dacoromanica.ro
200 La
Larma, alarnait. I Tumultus, us. Clamor, is. strepitus, us, m. Zer 2drnt, bag
@eidgei. Clameur, tumulte, trouble.
Larva, masa. I Larva, e. f. 2arne, Efta0fe. Masque, f.
Lasare, parcleire. I Relictio, permissio, amtssio,nis, f. Zerfailung. Ddlaissentent,
abandon d'une chose.
Larare, de sange v. Sloboilie.
Lasare, de postti de carne. I Carnis privium, vii, n. celebria ante jejunalia. gait.
nadit. Witte de careme, f.
Lastara, rattail, mladija. I Pa lmes, mits, m. &twig. Sarment, m.
2. Lastara, pirghie. I Vectis, is, m. tlebef. Levier, M.
Lartuart, o ritnclanett. I Riparia lairundo, dinis, f. llierRitratbe. Hirondelle ri-
veraine, f.
Lama, sure, Ingaduitt. I Sinn, is, sivi, sini, situm, sinere. permiso, mitto, is misi,
missum, mittere, patior, aril, passus sum, pati. fnffen, aufaffert. Laisser fa-
ire.., permettre, pe. Laurin se merga. Sine ilium abire. 2affe itpt fortge4ert.
Laisse lui alter.
2. Las*, parclseaca ceva. I Sine, mitto, Iingno, relinquo, is, linqui, lictunt, quote,
permitto. Zerlaffett. Laisser, delaisser, abandonner.
Pe: To(i ?Jetta lasat. I °tunes me relinquerunt. Wife (Oen mid) berfaffen. Its
m'abandonnerent tous.
II. Recipr. M6 task de unit' lucre. I Desisto, is, stiti, stitum, sistere. Vibilet)en.
(lesser, renoncer.
II. Me lam' din serviciu. I Abdico, as, avi, atum, are. (ntfngen, baq %int nit:
berfegeit. Abdiquer, renoncer.
Lama, adage v. Slobod sange.
Latareata, cinzaccl, chid-fled dramuri. Cotula, hernias, ae f. semi quadrans,
tie, n. Ott SeODI. Hthnine, f.
1:1116

Laterea, sire, o patura d'aluatii etc. I Dilato, as, avi, atum, are. Vfialbreiteit.
Dilater, dtendre.
2. Materea, ye pantenti unit vestmenta, intinda etc. Tendo, is tetendi, tentum,
tenders. Estendo, protendo, is, tendi, tensum, dere. 210breiteu, augitrerfen.
Tencle, dtendre.
II. Recipr. Me la'(escit. I Latesco, is, scere. eid) auebreiten. S'etendre, se dilater.
Latime. I Latitudo, dines, f. 48reitc. Latitude, largeur, f.
Latire. I Dilatatio, nis. f. WuObteitnug. Extension, dilatation, f.
Latitor, care face latti. I Dilatator, is, m. 2Tudreiter. Celui qui dilate, qui
etende.
Latita, part. I Dilatatus, a, um. Mt0gebreiter. Dilate, etendu, e.
Latina, latinesca, adj. I Latinus, a, urn. 2ateinifd). Latin, e.
Pe: Limbo Win& I Lingva latina. Zie 2ateinild)e Spradr. La longue latine.
Latineree, adj. I Latine. 2ateittircf). En latin.
Pe: A vorbi latinesce. I Latine loqui. 2ateiniid) fprecben. Parle is latin.
Latina, de na(iune. I Latinus, i, m. ftt 2ateitter. Le latin, m.
Latratorfi. Latrans, tie, o. Za0 Men, Iglebeffe. Oui aboie, aboyeri.
I

Latratora. Latrans, tie, o. 573elfettb. Qui aboie, aboyeur.


I

Latru, are. v. a. I Latro, as, avi, atum, are. Y8eilett. Aboyer.


Latta, la acoper. easel, v. Le(a.
Latu, adj. I Latus, a, urn. Zreit. Large, spacieux.
In late, ado. I Late, in latitudinem. Zer breite and). Au large, en largeur.
Latta, latime. I Latitudo, dials, f. Zie Zlreite. Latitude, f.
Laturara, vas pentru la turf. I True, trulla, ae, f. eluviei labrum, i, n. Zed
Wbmarcinefit. Buie?, ease a laver la vaisselle.
Lature, o parte. I Latus, teHs, n. pats, tis, n. Zie Eeite. Cote, 'lane, partie, f.
Do &tura; afar., dinafara. I Extra foris, adv. 914er4a1b. Au dehors.
Pe: De laturi de orasd. I Extra urbem. 2fder ber Etat. Hors de to ville.

www.dacoromanica.ro
La. 201

in lalurf, la o parte. I Ad partem. Wu, bit eeite. A NV,.


Latareania, care loeuesce afiui din satin. J Villieo, nis 1. Dieier, tiofbaiter.
Campagnard, e.
Latarl, apliltiturf. Eluvies, ei,
I f. Tai Lavure, e.
Lau en lefie, v. 1",,fiht.
Lai, are. veld. Lawn, as, avi, atuni, are. abluo, is, ui, ablutum, luere.
I Safrt)en.
Laver.
Lauda.] Laus, dis, f. Tai !ob. Loimge, f.
Drfintli de lama. J Laudabilis, e. adj. laudandus. a, um. laude dignus, a, um.
Yoben3Mertb. Digne de louange.
Lauda, miudrie. i Jactantia, se. gloria, ae, f. Tie VaVerei. factanee, f.
Landare. I Landatio, nis, f. In Fobrn. Eloge, f.
Liaudalromel, aij. I Gloriosus, jactabundus, a, um. 13raVeriid), prnWI)aft. Qui
se mute, fire, glorieux, qui se glorijie
Laudatorin. I Laudator, is, in. Ter ,'ofier. Louangeur, eelni qui lone.
Landatore. I Laudittrix, cis, f. Tie Voberin. Louan.3cuse.
Laudati, part. I Laudatus, a, urn. (ie1obt. Loud.
Land*, are. v. a. pe attn. I Laudo, collando, as, avi, atum, are. 20belt, rilfp
men. Loner.
Laudd pe Dionnefled. I Lando, celebro, as, avi, atum, are. 13reijen, oerberrii%
*It. Lauer, lover Dieu.
111; landd.
TI. Reciprocii. Glorior, aris, alas sum, ari. snperhio, is, ivi, itum,
ire, me jacto, as, avi, atom, are. Eid) riilpueu, prongen. S'en orgueillir, se
glorifier.
jemee care a ndscut fi e in patii. J Puerpera, ae, f. Tie Ritibbetterin.
Accouche'e, femme en couche
Lanni, viord, v. Cetera*, lautartu, v. Ceterafd.
Lunt* Wahl, spillatd. J Laub's, lotus, lavatus, a, um. 0eroafdien. Lave, e.
Lavita, scaunii. I Scamnum, i. sedile, is, n. 23anf. Sige, bane.
Lavra, mdndstire. I Ccenobinin, monasteium, rii, n. Shorter. Couvent, »tonal-
Are, wt.
Lebeda. I Cycnus, cygnus, i. olor, is, m. ecfpuati. Gigue, m.
Lee n, leach, doftorie. I Medicina, ae, f. mediciunen, minis. medicarnentum, i, n.
9irinei. Medecine, remede, medicament, m.
De lea, adj. Medicinalis. e. But 91r3itei gefiorig.
I Medicinal, e.
Leenesevi, ire. doftoreecd, vindecd. I f'uro, medico, as. avi, atum, are. medieor,
aris, atus sum, ari. medeor, deris, deri. guriren, 4eileit. Rentedier, guerir.
Leenitoriu, vindeditoriu, bend de lieu, adj. Sanabilis, e. curabilis, e. .tetlbar.
I

Guerissable.
Lecuire, curd, Wed'. I Curatio, inedicatio, nis, f. Ta3 .eifen. Cure f.guerison.
LAM, aimbrie, plaid. I Merces, dis, f. stipendium, dii, n. salarium, rii. auctora-
mentum, 1, n. Ter Seth, ofm, @eViCt, )8efolbitng. Salaire, gages, solde, par.
Legadniala, kgoiturd, jeigaduintd. I Vinculum, i, n. 13intb, Tilltbnif3. Lien,
engagement, nt.
Ligann, la copit mici. J Cunae, arum, f. plur. cunabula, ovum, n. siege. Be-
ceau, m.
Livania, nare, v. a I Cunas agito, as, avi, atum, are. Ta3 giub luiegen. Bet.-
cer un enfant.
Lt gams, de funie v. hid*
Leganatn, part. Cunis agitates, a, um.
I (Siemiegt. Bercd, e.
Legatura. Ligamen, minis. Ligamentum, i, u. ligatio, nis. ligatura, ae ligula,
I

ae, f. 8attb, Ziinbe. Lien, ligature, bande, bandage, f.


Legatoriu, care lega ceva. I Ligans, tis, o. Zee R3iiiber Lieur, In.
Pe: Legator de snopi. I Alligator, is, mergitum alligator. (33arbenbinber. Lieur,
qui lie.
26

www.dacoromanica.ro
202 Le.
Legator's., de burl'. v. Cercuitoriu.
Legator lu, de dill. I Bibliopegus, I. librorum compactor, is, m. .OudAinber.
Relieur, m.
Legatora, dogarhi, v. Butarin.
Legatura, de OW. I Co llare, is, n. collarium, ii. collare linteum, i, n. focale,
is, n. S2atobittbe, .Nliititcb. Collier, m. cravate, .f.
Legatura, de pare. rind snopu, ?Ina manuchia do pale. I noels, is, f. frtscien-
lus, i, tn. Zas3 ftitbel Stub. Botte de paillea.
Legatura, in voire.Vinculum, i, n. pactus, us, in. 23itub, 23ilubiq. Lien, wt.
engagement.
Legatura, alianfn, fntre imperatori, etc. I Foedus, deris, n. coalitio, nis, f. Tunb,
tliinbuifi. Alliance, liaicon, ,f.
Legatia, part. I Ligatus, a, um. Ohclumbru. Lie, garni, mind.
Cu cercuri. I Circulis munitns, a, urn. Mit Weifeit get:mitten. Lie avec de eel.-
des, garni de cercles. muni de cercles.
Lege. I Lex, gis, f. 03efet. Loi, I.
Pe: legea firii. I Lex naturae. Waturgefe4. Loi dela nature.
Legea vechie, Banta scripturd. I Lex yews, lex antiquum. Zeit Me Zeftament.
L'anciene loi. vieux testament, in.
Legea newt I Lex nova, novnin testamentum. Zat3 nem Zeftantent. Le nou-
veau testament.
Diltatorin de lege. I Legislator, is, m Igefetneber. Ltfgislateur, wt.
Calciaoriu de lege. Legi rupa, proevaricator, is. ne. legi rnpio, nis. legis vin.
lator, legis transgressor, is, in. at Serteber bee @efetp. Violateur de la loi.
LegiuItg, dupii lege, adj. I Legalis, e. legitimus, a, um. 63efelgut, gefetntii5ig.
Legal, legitime.
Fara de lege. I Exlex, gis, o. legibus contrarius, a, urn. 03ejetioq. Qui vit
sans lois.
Carte de legi. I Codex, dicis. legtun liber, bri, m. COefetbucf). Code, m.
Sorocesca la lege I In jus voco, as, avi, atum, are, ad judicituu cito, as, avi,
atum, are. Zor (5ericf)t forbern. Oiler en justice.
Lege, religiune. I Religio, nis, f. 92etigion. .Religion, f.
Legion. I Legio, nis, f. legion. Legion, f. Regiment, nt.
Legluenefi, me leginesca cu cineva. I Litigo, as, avi, atum, are. Mem babe°
cum aliquo. TecfUen, einem Vroaefi filbrett. Are en proces. plaider
Legluire, processii. i Litigatio, nis. controversia, ae, f. 13ro36 jitClreu. P,o-
ces, m, debat.
Legluitorifi, care se judica eu altu. I Litigans, tis, o. Zer $roattfiliger.
Plaideur, m.
Legiuiti, dupli legi, adj. I Legitimus, a, urn. legalis, e. ®eicl2inti5ig. Legali
Legitim, e.
Legsi, are. ceva cu funia. I Ligo, as, avi, atum, are. vineio, is, vinxi, vinctunt,
cire. Zinben. Lier.
Legio anal lucre de allu. I Adligo, alligo, religo, as, etc. Wilbliiben. At-
tacker. tier a.
Legit mai mutts luctini la o lalta. I Colligo, as, avi, atom, are. Bujammen-
binben. Attaches, lies ensemble.
Legit' o carte. I Compingo, is, pegi, pactum, pingere. ittbiubert. Relier.
Legn o bate cu cercuri. Dolbun circulis munio, is, nivi, nitum, nice. qm
I

fi4 mit 92eifen binben. Lier nu tonneau aver de cercles.


Legit cu vorba. indatornn. I °blip, as, obstringo, is. Serbiiibett, ueruflicbten.
Oblige?, tier.
II..Me lega, etc. I Me lign, me ileligo, as, avi, alum, are. e4 umbinben, ficb
uerbinben. .fie lie,, s'adiger.

www.dacoromanica.ro
Le. 203

2. Mi legu, me ladatorezii. I Me oblige, me °batting°. Sit verpfitc6telt. S'o


bliger.
Legatios. Olus, leris, tt. Dad ebatteminutidA. Legume, herbage, f.
I

2. Cele cu posteif. I Legumen, minis, it. Tic .tAilfenfruc6t. Legume.


S. Legume's, pliziturd, ceva zema. I Obsonium, nii, n. Tie 3ufoft, bad Bugentille.
Meta, tout aliment prepare ear le feu et gu'on mange twee le pain.
Legunniesc*, mire. mane; cu economic. Obsonio vescor, eerie, sci. Buitnife
J

effect. Manger avec economic.


Le le, eora mai mare, v. Styli,.
Lemnariu. Lignarius, rii.
J lignator, is, m. Dec ,,ininternman. ChaTentier.
(Dulgheri).
Leninariu, rotaria, v. liotariu.
Lemnos*, adj. I Lignosus, a, tun. S:Mt5ig. Ligneux, euse.
Leann*. I Lignum, i, n. Tod $c1.4. Bois, m.
De tonna, adj. I Ligneus, a, urn. kibliern. De bola.
Pe: Lingurd de lenui. I Lingula lignea. (gut 1013erucr bite(. Culler de bout.
Taieloa u de lemne. Lignicida, ae, m. Ter riot; .Ndcy. Coupear de boil.
Magazie de lentne. I Lig,nile, is, n. Tie el5fleac. Magasin de bois.
Cara de lemne. I Sarracum, ci, n. Ter ol,31tiagen. Charrette k boia.
Leann* cduescii. I Daphne, es, f ?otbeetbaum. Le laurier, arbre.
Lemn* dulce. I Glycirrhiza, ae, f, Tad eappits. Winne, raciue sucree, f.
Lemnos Doninalui. Abrotanum, ni, n. Zcte e..3tabtraut. Anyone, plante ma-
J

dieinale.
Limonada. I Aqua limonata, f. Zit 2imonabe. Liournade, f.
Lease, tette-vire. I Desidia, ignavia, pigritia, segnitia, inertia, socordia, acedia, ne-
gligentia, ae. pigritas, tis, f. torpor. is, nr. otitum tii, u. Tie Trogfieit, Rout=
frit, gladjiiiifigteit, bet antifiimnig. Pavan, f. mollusc, f negligence, oisivete,
inertie, f.
Mi lease. I Me piget, pigror, aris, ari. ad) 6ht fau(. bye pareeseux.
Lenevi, adj. Deses, idis. reses, sidis, o. ignavus, otiosus, a, urn. piger, gra,
J

grim. segnie, e. socors, iners, tie, o. negligees, tie. Xtdo, fnuf, nackftifitg.
Paresseux, oisif negligent.
Me tenecesci. I Pigresco, is, scere. segnesco, scis, scere. attf nierbett, trite
tverbeu. Devenir pareaseux.
Leolea. I Lerena. lea, ae, f. Tie fotuitt. Lionne. f.
Leopard*. Leopardus, i, m. Ter feoparb. Leopard, m.
De leoparda, adj. I Leopardinus, a, um. 13ott S.!eopub. De leopard.
Leostena, v. Leuateni.
Lepede*, earl, I Linteamen, minis, n. loll; cis, f Tad Venitucf). Linceul, m.
Lepaalii, v. iapidti.
Lepra, o bold. Lepra, ae, f. Ter 211tera4. Lepre, f. maladie de la peau.
J

Leprosi, adj. I Leprosus, a, mu. 2futiiiittg, taubig. Lepreux, euse.


Less, Leaed. I Crates, is, f. Tie atedite. Claie. trellis, f.
Less, pe care se used ponte. 1, Crates sicaria. Zit WIette pint !.7.)bft-Zorrett. La
dais pour secher des ponies, des fruits.
Lease, apd fend. Lixivium, vii, n. lixivia, au, f. Die Vauge. Leasive, f.
Leviita, lad, spill cu leitie. I Lixivia lavo, as, avi, atum, are. nit ?.auge maidpn.
Lacer aces lessive.
Lesiatil, part. I Lixivia lavatus, a, um. Mit i!auge getucticryn. Lace aces de
lettuce.
Levinare, lefinti. I Deliquium, quii, n. animi defectio, nis, f. animi defectus, us,
m. exanimatio, nis, f. Zic Zintmad)t. Defaillance, ,f. Ecanouissentent, 771.
Leginatii, adj. I Exanimis, e. exanimus, a, urn. 21t4entfog. In mum', pried de
la vie, evanotti, e.
Letion, nare, a. v. I Limp°, is, liqui, lictum, linquere. linquor, erie, lictus sum,

www.dacoromanica.ro
204 Li.
linqui. animo deficio, is, cere. deliquiem patior, tens, passus sum, pati. esani-
mor, aris, atus sum, ari. evanesco, is, evanui, seers. ,CfMntildUig Merben. S'i-
vanoir, perdre connaiseance.
Leine, cu inleenire, adv. I Facile, faciliter. ?eidU. Akentent. facikment.
Lesne, tifora, adj. I Facilis, e. ?eitt. Facile.
Lesne, eftind, adj. I Vilis, e. a His pretii, levis pretii. c2.13031feill. ;1 bus pri,
bon marchi.
Lesnire, In leenire. Facilitas, tis, 1. Zie VeiMtigteit. 1 acilitd, f.
1

Lespede, tables de para. I Tabula lapidea, ae f. din plotter Ztetn. Plaque, I a-


blette de pierce.
Leila, piimentii mole, lipicisea. Argilla, ae, f. Zee !etteu. Argils, m.
Letiosfi, adj. Argillosus, argillaceus, a, urn. Zhonig, lettig. Argileux, lewd!.
I

(V. Argila.)
Leta, firs. I Leo, nis, m. Zer eatue. Lion, m.
Pula de letl. I Scymnus, ni, m. eitt junger Lome. Lioncean, m.
V. /ell, adj. I Leoninus, a, um. %on 2iiteett. De lion.
Pe: pelt de leg. I Pellis leonine. Zie Paroenbattt. Peau de lion.
Lea, de paint-fle parale. I Florenus, i, m. Zer 4.)3iafter. Piastre, florin, m.
Leura, la Cal (4. I Currus brachium, ii, n. Zte Zeicfge. Mancheron, tn.
Leurusea, vie selbaticii. I Labrusca. ae, f. die milbe Setnrebe. Lanibruche,
vigne sausage, 1.
Leurnsca, etruguri selbatici. I Labruscum, ci, n. Site Iuttbe Zraube. Raisin
sac cage, sm.
Leustenfi. I Ligustrum, i, n. ligusticum, ei, n. 'der &bitod. Troiine, ticiehe m.
plante.
Levendula, licanu, visa. I Angusti fella spice, uardi spica, levendula spice, as f.
Zer 2thuenbet. Lavande, f.
Libov*, v. Dragoste.
Libra, fonta eau puntu, fungi, v. Ponta.
Librern. Librarius, rii. Bibliopola, ae, m. `.Fier ZuMhtinbter. Libra ire, m.
I

Librarie. Libraria taberna, ae, f. `der nd)taben. Librairie, f.


Licaescu, ire, beg ca Mail. I Lig,urio, is, ivi, item, tire. lambito, as, are. lin-
go, is, linai, linctum, lingere. Peden, trinten tie bie .uttbe. Laper, boner.
Lieaire. Liguritio, nis, f. Zee %ale*. Friandise f.
I

Lioaltorlii. I Liguritor, is, m. Zer Feder. Friend, qui Ache.


Liatariu, miere de praline, peltea, etc. I Prunorum palatha, ae, f. 31uctirljten:
mug. Mid de prunes, gelds de prunes.
Liglan*, lighianii. Labrum, pollubrum, i, n. pelvis, is, f, SoiMbecten. Rue
I

sink laver, bandit, m.


Liked*, adj, jard guata. I Insipidus, a, um. 63eftfunactfoe. Ineipide, fade.
Littered, edrice eburatorii. I Vespertilio, nis, m. afebernuntd. ()heave eourie, J.
Millar*, scumpie, lorgosanti. I Orgonosa, ae. syringe, ae, f. epaitif*r Ault:
ber. Sorte de eureau d'Espagne.
Lilian*, v. Grind.
Liman*, portii, sada. I Portus, us, in. S)arett. Port, at.
Limbs, cea din burii. I Lingua, ate, f. Bturge. Langue, f.
In forma' de limbs, facutu, adj. I Liugulatus, a, mn. Stutgenfrirntig gentodit,
Qui eat faire ea forme de langue.
Cis clod limbi. I Bilinguis, e, adj. `I oppet3fingig. Qui a deux langues.
Tails limba cuiva. I Aliqueuo elinguo, as, are. Zie Bully abichneiben. Cou-
per la langue Ze quelqu'un.
Limbs, sorbirea unei mama. I Lingua, ae, f. sermo, nis, m. idioms, tie, u.
eprady. Langue, f. iciiome, langage.
Pe: Limba fiancezii. Lingua gallica. Zie aran3blifrip eprady.
I La langue
gauloise.

www.dacoromanica.ro
LL 205

Limb A, naliune, ginta, nemii. I Natio, nis. gene, tie, f. populus, i, m. Station,
Rio /t. Nation, race, peuple, na.
Pe: Lisibci pcigtIng. I Gens pagana, populus ethnicus. in 4eibnifite0 $off. Race
paten.
Limbos, clopotuldi. Pistillum campanae, n. Zer 033forienfcvniingef. Bound de la
I

cloche, m.
Limbit, la cataramti I Infibula, lingula, ansula, ae, t: -Dorn ober ,311tigletu int
einer etraffe. Porte d'agrafe, f.
Limbs, hoului plants. I Officinalis anehusa, se, E 47.10fettsitttge. Oreaniie, f.
plante.
Limbs, canelui. I Cynoglossos, i, 1. lingua canine. ,fnutb§prine. Lava° cle chien,
plante.
Limba, cerbulut I Scolopendrium, ii, n. Tie Vrjelmunge. Scolopendre, plante.
Limbs, sit I Plantago, gins, f. 23egerich. Plantain, j:
Limbricit. I Lumbricus, ci, m, tinea, ae, f. vermis, is, m. Sum, elitthuittm. Ver
intestinal, m.
LInobricosfi, care are limbr. Lumbricosns, a, urn, adj. %off Stirmer.
I Qui
a des very intestinaux.
Lisrabricarita, doftorie de limbs. Tineae semen, tis, u. Surmfaninen. Sorts
I

de semence contre lea vers.


Llinbutil, palavrajia. I Linguax, cis, o. linguosus, a, um. 13fauberbaft. Buvard,
babillard, e.
Lisnonie, v. alibnie.
Limpede, adj. I Limpidus, darns purrs, a, um. afar, beit Limpide, pur, claire, e.
2. Limpede, chiarg. adeverati, adj. ' Clams, perspicuus, a, um. Stier, bell.
Clair, evident, certain, e.
3. Limpede, admiral chiarii adv. I Clare, pure, place, apete perspicue, evi-
denter. Mar, beutfid). Clairement, purenaent, ividement.
Limpeclesed, ilire. I Puro, as, avi, atom, are. clarum reddo, limpidum reddo,
is, didi, ditum, reddere. Maven, reitrigen. Purifier, rendre clair, rendre lim-
pide, pur, e.
Llinpescii, v. lingii.
Lindina. I Lens, dis, f. 91iffe. Lode, P. oeuf de pou.
Lindinosi, adj. Lendiginosus, a, um. 23offer 9liffe. Qui a de lentes.
I
Lingi, gene, v. a. I Lingo, is, linxi, linctum, lingere. lambo, is, bi, bitum, lam-
here. Qecfen. Lecher.
Lingusesei, fire. I Assentor, adulo, as, avi, atum, are. adulor, axis, utus sum,
ari, cuipiam. edimeidpfn. Aduler, flatter quelqu'un.
Lingusire, I Adulatio, assentatio, nis. f. Tie edpneidyfung. Flatlerie, f.
Lingusitoriu. I Adulator, assentator, is, in, )er admeittfer. I'latteur, 7/.
Lingusitore. I Adulatrix, cis, f. Tie edpneid)feriti. Flatteuse.
Lingnsitoriu de lingufitis, adj. I Adulatorins, assentatorius, a, um. ecfpnei:
**aft. ild;dateur, euse.
Ca lingulitorii, adv. I Assentatorie, adulatorie. edpIteidj1erift1). En vil jkiteur.
Lingere. I Linctus, tie, m. Zoe 2eden. Action de lecher.
Lingatorlu. I Linctor, is, m. Ter Vetter. Celia qui Wche.
Linsa, part. I Linctus, a, urn. @theft. Le'che, e.
a de nuincati. Ligula, ae. f. Lingula, ae, f. cochlear, is, n cochlea-
I

rium, rii, n. ViiffeT, if ;/offer. Cuillere, f.


Lingurii la zidarii, mistrie, v. mistrie.
Lingararid, care face linguri. I Lingularum fabricator, is, in. coelearium opi-
fex, fide, m. i!offelntadier. Faiseur de callers.
Lingurariu, uncle se tina ling. cuieriu gduritti. 1 Asserculus foraminosus, i, nt.
Zie affeffiette.
Linie, o trcisurii. I Linia, ae, f. 2inie. Ligne, f.

www.dacoromanica.ro
206 LI.
2. Mein, cu care tragendi. I Regula, ae. amussis, is, f. Zle Qinie. Ligne, regle.
L ieneltera. I Lineatio, nis, f. litteamentunt. i, it. Plniclt311g. Ligne, trait, linea-
ment, rn.
Liniezil, ere. I Linea), as, avi, atum, are. linens duco, is, duxi, dttetum, ducere.
tittieren, 2iniett 3ief)en. Aligner, tracer des lignes.
Liniste. I Lenitas, tranquillitats; tis, f. etitte, bie 91nOc. Douceur, f. calme, in.
tranquillite, f.
Liniste, pe mare. I Malacia ate. f. Veereg 'ate. Ca lute plat dela rater.
Linistesed, tire, v. Aline.
Elute. Lens, tis, f.
, Pinfc. Lentille, f.
Link inceta, adv. I Lene, leniter, trauquille. @etinbc, langlant, ftiff. Doucement,
lentement.
Linn, incele, adj. Leads, e. quietus, tranquillus, a, um. 914ig, fattgratn,gefinb.
Lente, tranquille.
Lipeani, un puce. I Thyma lus, i, m. 211difijdy. Some de poisson.
Lipeseii, pire, an piirete etc. v. a. I Lio, as, are. lino, illiuo, is, livi, linivi. li-
tum, linere. luto, deluto, as. avi, atum, are. allit Scutt ilbertillidjen. Luger,
poisser, enduire.
Cu dein, v. Cleescii.
Lipeseit un fuel u de altu. I Adjungo, adman, adfigo. 2(1qt tom, I)ittifigin. Jo-
indre, emboiter.
II. Mi lipescii de ma. I Adhaereo, es, bawd, haesum haerere. adhaeresco, scis,
seers. Eicf) an ettuat tId,cit. S'attacher.
I

Lipieiosa., adj. I Lentus, a, um, teuax, cis, o. Stfebrig. Visqueux, terrace


l.ipii, lipie.I Libum, i. lagatnum, ni, u. Sindien. Espece de gateau.
Lipitore. f Hirudo, dinis. sangvi sup, ate, f. Vntincl. Swap/ice.
Lipire, Upiturcl. I Lutatio, nis, f. Ilebertiindpit. Action de luter.
Lip Ittl, part I Lutatus, a, um. Ilebertilitchet. Sali de boue, enduit, e.
2. Lipire, aternare, acii(are. I Appendix, dicis, f. 'Ant) an g Appendice.
Lipsif, ne ajungere. Defectus, us, in. defectio, uis, E
I 2)latigel, acipfer. Manque,
defaut, rn.
Lipsa, seirdcie. I Necessitas tis. Necessitudo, dinis. egestas, tis. penuria, ae, f.
sinattgei, %off). Necessite, f. dinette, faint.
Lipudt, inibuinfei. I Necessitas, tis, f. opus, hided. 9100, cbitrittift, 91oOluettbig-
reit. Benin, in. necessite, f,

-Lipseseil, sire. pe cineca de ceca. I Privo, spolio, as, avi, atum, are.
De lipsei, de trebuinta, adj. I Necessaries, a, um. Dlotimenbig. Necessaire.
Ant Upset, trebuittici v. Trebuintd.
$erattben.
Pricer, depottiller queltrun de...
II. recipr. dle lipsescet, pdtimesce lipsii, leant. I Careo, es, ui, ritum, rere. Wetly
teibett. Manquer de...
Lipsitii, Selma, adj. I Egens, tis. inops, pis, o. egenus, a, um. Pauper, a, um.
Ziiritig, 91ot1pilritig. Femme, indigent, e.
Lipsitd, nebund, v. Nebunii.
'Altera.. I Liters, ae, f. Zudgtabc. Lettre f.
L iterittn, v. Ltutitatti, docift.
Litres, de vinti, de bere. I Sextarius, rii, m. 2 a6 Stile!. Setier. nt.
Litres, de oca, de fonts. I Quartarius, rii. quadrans, tis, m. Za6 Ziertef. Qua; le.
Jumitate de litres, cincillect dranturf. I Dimidium sextarii. flIfb=e-eitef. De.
mintier.
Liturglaie. I Lythurgia, ae, missa, ae, f. sacrum, (xi, n. Tleffe. Nesse f.
Slujescd liturgic I Lythurgiam celebro, as, avi, atum, are. 'lie glieffe term. Cd-
lebrer la mane.
Carte de liturgic I Liber lythurgicus, tn. Za6 EftePudj. Mind, in.
Llurberi, dafinu. I Laurus, i, us, E V.orbeerbaunt. Laurier, na.

www.dacoromanica.ro
1.4 gi 207

Lluriu, liriu, cighiriu, etc. I Lora, ae, f. Zrebertnein. Vin de preesurage, m.


Livede, livade. I Prattun, i, n. 2llicfe. Pre, prairie, f.
Loboda. I Chenopodium, nii, n. atriplexnm, i, n. c_Oletbe. Arroche, f.
De grildinii. I Hortensis, atriplcx, plieis. Oarten alletbe. Arroche de jardin,
plante.
Loc0. I Locus, ci. m. 5.:)rt, Vat, eteffe. Lieu, in. place, f.
In ce lock. I Quo iu loco? in. 'An weldient CAtc. Dane quel lieu.
In locttlu acesta. I Hoc iu loon, m. hie. 2fit bicion Zrtc. Ici, dans ce lieu.
In tote locu. I Omni inloco, tibique. Mier 5:rtett, liberal En tout lieu, partout.
Din toed in locu. I De loco in Om on Crt an Zrt. Then lieu b l'autte.
Loeusta. I Locusta, ae, f. S)etticfrede. Sauterelle, f.
Logodesen, me logorlescii. Sponsalia facio. Sponsalia ineo, is, inivi, initnm,
I

mire, (cum quadam). Z-id) mit einer berfobeit. Se fiancer.


Logodire. I Desponsio, desponsatio, nis, f. Die Serlobung. Fiangt Yes.
Logodnil. Sponsalia, ium, n, pl. Die Serfobung. Fia»cailles.
Logodnica. I Sponse, ae, desponsata f. Die Serlobte. Fiancee, f.
Logoduica. I Sponsus, i, desponsatus, i. Ter 23erlobte. Finned, epoux, m.
Loitra, la care. I Velticularis scale, ae, f. lageniciter. Itidelle, f.
Logofata, Scriitoriz. I Scribe, ae, m. Der Ettreiber. Ecrivain, m.
Lompaa, alive, tragulii. I Vinatius sipho, nig, in. Veinbeber Siphon, tn.
Lopata, de gunoiti. I Pala, ae, f. batillus, i, m. Scitanfet. Pelle, f.
Lopata, de fmit. l Batillus ferreus. lFiicit C-...",cfnutief. Pelle de fee.
Lopata, de venelatit la luntre, v. Viinshi.
Lopatara, venstatoriu, v. Vensliitoriu.
Lopta, mirage, caeca, piles. I Pila, ae, f. Ter San. Balle ie jouer.
Me jocii cu loptii. I Ludo pile. R3citt fpicten. linter it la balle.
Lotrie, ho(ie. I Latrocinium, latrocinatio nii, n. cetr4enrattb. Brigandage, in.
Lotru, hotti. I Latro, nis, en. estraficnrauber. Brigand, voleur de grand chentin, tn.
Loze, vreji de fasole, de castraveli, etc. Vitis, is, 1. sarmentum, i. brachium,
ii, n. palmes, mitis, m. Die *ante Branche de vigne, de houblon, etc.
Lovezen, vire, ceva. Ico, cis, ici, ictum, icere. ferio, is, rire. eutio, prrcntio,
I

tis, cussi, cussum, cutere. tundo, is, tutndi, tusum, tundere. ced)fagett. Bat-
tre, frapper.
Loveeed, in piimentil. I Terram ferio. 9inf bit gybe itampfen. Frapper la terre.
L'a lovit guta dantlaoa. I Apoplexia eum tetigit. Der ScVag Ipt ibn gerfifitt.
Il die frappe d'apoplexie
Lovesci clod lucruri la o (aka. I Collido, is, lisi, lisum, lidere. contnndo, is,
tudi, tusum, tundere. Bufatuntenjd)Ingen. Frapper contre, choquer l'un contre
l'autre.
II. recipr. Me lovemil. I bit offendo, is, di, sum, dere. me ferio, is, rire, me
tundo, etc. eidt arfttlagett. Se flapper, se heurter.
Collide isbitii, part. I Ictus, tusus, contuses, a, urn. 133eid)lagen. Frappd,heurte,
e. c/toque, e.
2. Potrivitit, cuviinciosii. I Conveniens, tis, o. congruus, a, urn. Saffenb. Con-
venable.
Lovitura. I Ictus, us. percnssns, us, m. percussio, nis, f. Der edjfag, bleb,
etreid). Coup, m. action de _trapper.
Luare. Acceptio, sumptio, nis, f. glebinett. Acceptation, f,
Luare, afarci. Exceptio, nis, f. WIWitabme. Exception, f.
Luare aminle I Attentio, nis, f. %fitting. Attention, f.
Luatorta de Mita, irtgrilitoritt. I Procurator, inspector, administrator, is, nt.
13eiorger. Inepecteur, in
Luatora, rare ira cern. Accipiens. stunens, tis, o. 9lebinetib. Qui suisit, qui
p end.

www.dacoromanica.ro
208 Les.
Luatfi, apucata, part. I Acceptus, comprehensus, sumptus, captus, a, um. illenont=
ntett, empfattgen. Pris, naiad, e.
Lubeuityl, pepene verde, v. Pepene.
Lucency's, tire, v. a. I Luceo, es, laxi, cere. Splendeo, es, dui, dere Oftittgen.
Luire.
Lucefara de dimineta. I Lucifer, i, m. Venus, neris, f. Vorgettrtern. kale
du matin, f.
Lucefylra de sera f Vesperus, i, tu. vesper, i. Venus. libettbitern. Etoile du
soir, f.
Luciere, liwitre, netedire. I Laevigatio, nis, f. eiilttung. Polissage, f.
...metre, v. Strelucire. Lucitoriu, v. sclapiciosd.
Lucia, netedii, ad". I Laevis, e. lubricus, a, urn. Matt, idifitpfrig. Line, poll,
e. glissomt, e.
Lucia lit nirii, facia nariI. I Maris aequor, is. n. Oberffitcfp be 'Reered. Ln
surface de la men.
Lucrare. I Actio, uis, f. opus, penis, n. labor, is. m. Zit 9Irbeit, bad Ziptn,
bie Zerrirbtung. Ade, action, ouvrage, travail,
Lueryltorgu. I Operator, laborator, is, m. operaritts, vii, m. 9Irbeiter, Wrbeitd:,
Travailleur, ouvrier, us.
mann.
Lueratorgta, silitorii, adj. I Laboriosus, operosus, a, urn. Wrbeitiam , taiitig.
Laborieux, mum.
Luerate, part. I Elaboratus, foetus, operatus, a, urn. @matt, berarbeitet. Fail,
opens. travaille, e.
Luoratfi, cu luare aminte, cu attentlune. I Elncubratus, a, um. Ttit eorginft
berrithtet. Prepare avec wain.
Laser's, lucremi, are, v. a. I Ago, is, egi, actum, agere. facio, cis, feci factum, fa-
core. illactfen, tfmn. Faire, agir, travailler.
Lucrezik, en attentiane. I Elucubro, as, avi, atum, are. elucubror, aria, atus sum,
ari. 59tii 9fuluterliamfeit arbeiten. Preparer avec sole.
Lucru, cu care se ocupd einem, &dui. I Actio, occupatio, nis, f. labor, is, m. ne-
gotium, tii, n. Zie 9trbeit. Action, occupation, f. ouvrage, travail, m.
2. Lucru, ispravitai, Akashi. I Opus, ells, n. Znq ailed. °mirage, travail, m.
tenors, f.
Pe: Minunate aunt nwricrile lei Dumneded. f Mirabilia aunt opera Dei. Zie Serfe
63otted flub tuunberbar. Lea oeuvres de Dieu sont admirable*.
Lueru, m i ce trebd., etc. I Res, rei, f. Tie ea*, NA Zing. Chose, afaire,
cause, f.
Pe: Acesta este lucru curiosd. f Haec est cutiosa res. Zied ift chic fonberbare
Cade. Cette chose eat curieuse.
Luger*, /6...9taritt, ranni, mladitd, vlastaria, amid, de vita de vie. I Cyma ae, f.
asparagus, pampinus, i, m. palmes, mitis, tn. tutio, nis, m Zproffc, @eict)of3.
Sarment, na. rejeton, 7It.
Lugubrn, tristi, jalnicie, adj. I Lugubnis, e. Zraurig, ieibig. Lngubre.
Lug, pronom, dativit. 1111i, ei. Shin. Lui.
Lulea. I Fistula fumaria, ae, f. Zit Zabafd-131eife. Pipe, f.
Lunse. f Mundus, 1, m. universum, 1, n. tie Sett. Monde, waivers, m.
Invetetura derive tunas. I Cosmologia, ao, f. Zie 933ettlefge. Cosmologie, f.
Total pcline'ntula. I Orbis terrarum, orbis terrae. Zie 433eit, ben (irbtretd. Ter-
re, ',sonde, is globe terrestre.
Ceea altd fume. f Inferi, rorum. locus inferorum. orcus, ci, m. Zit attbere
Belt. Lea enfers.
Pe: Trimitti pe cineva la ceea ally luau. I Mitto ad inferos. Zit bie anbere Sett
piden. Envoyer quelqu'un dans les Wert?.

www.dacoromanica.ro
Lu. 209

Lume, omenf. Homines, mundus. Zie ffltenftbeit bleier Vett. Lea hommes,
monde, m.
Lumen, ineluluf. I Umbo, nis, m. annuli pain, ae, f. Zer Otingtaften. Chaton
de bague, m.
Lucrurile lumesce. I Res mundanne. Zie Iveltfieben Zittge, bit irbijd)cn Zinge.
Les chosen ntondains, ou'lerrestres.
Lumesmi, de lume. I Mundanus, a, urn. Beltlicb, irbileb. Mom lain, e.
Omu de lume. I Homo mundanus. 933ettficb. Mondain.
Lumina, sdreluf, a lunii, etc. Lux, cis, f. lumen, minis, n. Za0 Vicbt. Lu-
mare, f. jour, éclat.
Lumina noun a lunii, lund noaci . I Novilunium, nii, n. )ae nene Der
91eumonb. Nouvelle it se.
Luminare, lumina de sed. I Lumen, minis, n. candela, lucerna, ae, f.id)t,
Seem. Cierge, m. chandelle f.
Aprinda lumina. I Lucem aceendo. Za0 Qidjt an3finben. Allumer la chandelle.
Slingd lumina. I Lumen exstinquo. Zee 2iebt au0liffcben. Eteindre la chandelle.
Curiltd lumina, ied mucu. I Lumen emungo. Za0 2icbt nueput.en. Moucher la
chandelle.
Luc-rem-4 la lumind. I Lucubro, as, avi, atum, are. lei 2icbte arbeitett. Trava-
iller pendant la nuit.
Fags lum£narf. I Candelas efficio. candelas fundo, is, etc. Sfer3en ntacen, ger3en
giet en. Faire des chandelles.
Lumina ochiuluf. I Cora, papilla, pupula, ae, f. oculi lumen, minis, n. Zer
91ttnenftern. Prunelle, f.
Luminatie. I Illuminatio, nis, f. rfeudttung. Illumination, f.
Luminarariu, filcdtorfu de lumini. I Caudelarum ductor, candelarum fusor, is, m.
Chandelier, m.
2icbt3ieber, 2icbtgiefier.
Forma de lumini, in care terrnd seuld. I Candelarum forma, ae, f. Zie tcbtferm.
Moule a. chandelle, m.
Luminati, part. I Illuminatus, illustratus, a, um. .eff erieurbtet. Eclaire,
e.
Luminati, adv. I Lucide, lueulenter, dare, perspicue. .r2eff, flay, bentliO. Clai-
rement.
Lumineza, nare, mintea cuiva. I Illumino, illustro, collustro, as, avi, atum, are.
rifeuOten. Iduminer, eclairer.
Dwelled, dad lumina din mine. I Luceo, es, luxi, lucere. illuceo, es, etc. lu-
cem prnebeo, es, bui, bitum, bere. fulgeo, es, fulsi, gere. 2icbt von fid) geben.
Luire, &Mire,
II. recipr. Me luminezd, me face lu9ninosfi. I Lucesco, illucesco, is, scere. 2icbt
'verbal. S'illustrer, s'eciairer.
Se lumina de flioa. I Lucescit, illucescis. (NO mirb Fist. Il commence it faire
jour.
Luminosi, adj. I Lutr'nosua, lucidns, a, um. 2icbt, fpfl Lumineux, euse, clair, e.
Luna. I Luna, ae, f. Monb. La lune, m.
Lund noun. I Luna nova, ae, f. novilluniu n, interlunium, nii, n. gteutnottb. La
nouvelle lune.
Lund plinii. I Luna plena. plenilunium, nii, n. Zioamonb. La pleine lune.
141clipsuld, intunecime lunii. I Lunae defeetus, us, m. lunaedeliquium, gull, n.
lunae eclipsis, is, f. Ttenbfinfterrifi. Eclipse de lune.
Cerculd, cerclinuld ce se face cats odatd, in juruld lunel sea a soreluf. I Halo,
nis, m. Zer Wing nut ben fftonb. Cercle qui entoure quetque foie la lune ou
le soled.
Lumina tuner. I Lunae lumen, minis, n. ifteubfidtt, Eonbjciyin. Clair de lune.
Pre lund. I Lucente luna. Zleim Eirtoubfdyin. A la elaire de la lane.
Luna, una din cele doud-spre-dece. Mensis, i'3, m. Zer Donal. Mole, rn
I

27

www.dacoromanica.ro
210 Lee.
Pe: Luna lur ,nartiu. Mensis martins. Zer VIM3monat. Mois de mars, m.
I
De tuna, adj. I Menstruus, a, urn. Monatlich. Qui se fait taus les mois.
Pe: Ridiche de tuna% I Raphanus menstrum. Ze D1onatrettig. Qui se fait taus
les vtois.
De a tuna incoce. Abuno manse. Seit einem Mond. Depuis un mois.
I

Bkrdnit de o luna. I Menstruus, a, urn. gin Mount alt. Vieux d'un mole.
De dolt luni. I Bimestris, e. Broeintonatfid). De deux mole.
De tree bunt I Trimestris, e. Zreimonathdi. De trois mois.
In Oa' lung. I Singulis mensibus. Monatlich, monatmeit. Cheque mole.
Lunatiel, ad3. I Lunaticus, a, urn. Monbitidnig. Lunatique.
LuneA, de feat. Pratum, i, n. zlieje, glue. Prd, m. prairie, f.
I

De tuna, ad3. Pratensis, e. 513on bet Sieje. De prerie.


I

Pe: Feat de lung. I Faenum, pretense. feu nut bet iefen. Fain de pririe.
Luneeotal, alunecosii, adj. I Lubricus, a, urn. Matt, fchlripirig. Glissant, e,
Pe: Cale luneccksii. I Via lubrica. Zer fditiipierige QBeg. Vole glissante.
Lunecusit. Lubricum, ci, n.
I @Rate, echltipirigteit. Terrain-glissant.
Luneen, v. Alunecii.
Lungureiii, adj. I Oblongus, a, um. 2tingfici). Oblong, e.
Lungesell, give, v. a. I Prolongo, as, are. produco, is, duxi ductnm, &were.
aierfiingern. Prolonger, allonger.
II. recipr. Mi lungescii. I Longisco, scis, seers. 2aug merben. S'allonger.
Lungaii, omit /ungli. I Longurio, nis, m. din longer ober ein fpfpr Vann. Gran
de perche, longue.
Lungime. I Longitudo, dinis. longitia, ae, f. Zic Piinge. Longueur.
Lungire. I Prolongatio, nis, f. Zat Zerliingern. Prolongation, f.
Lungs, adj. I Longus, a, urn. clitg. Longue.
Ce aternd In josii, lungitg . I Prolixns, promissus, a, um. 2ang. Long, 6tendu, e.
Pe: Peril luny's. Promissus capillus. 2anget3 .anr. Foil long.
I

Lunguiu, adj. I Longulus, longiusculus, a, urn. gtlinnt fang. Fin peu long.
Lung, dioa de luni. I Dies lunge. Montag. Lundi, m.
Luntrarisi, luntrafii. I Lintrarius, rii, m. Zer Stahnitihrer. Batelier, m.
Luntre, mica. I Linter, tris, m. limbus, scaphus, i, m. eymba, ae, f. Rahn, toot
Nacelle, f. bateau, m.
Lupeseil, de lupii, adj. I Lupinus, a, urn. EtoMich. De loup.
Lupesee, adv. I Lupine, more lupino. t3Offifd). A la maniere de loupe.
Lupoiea. I Lupa, ae f. Soffit'. Louve, f.
Lupta, infra dd. i Lucta, pugua, ae, f. luctamen,Icertamen, minis, n. Zer Ramp f.
Lutte, f.
Luptare. I Luctatio, nis, f. luctatus, us, m. Rtimpien, Ningen. Little.
Luptatoriu. I Luctator, is, m. Riimpfer. Lutteur, m.
Luptii, are. me luptil. I Luctor, ads, atus sum, ad. Sftimpfcn, tingen. Lubber,
combatre.
Lupu. I Lupus, pi, in. Soff. Loup, 977..
Adj. de lupii. I Lupinus, a, um, v. Lupescii.
Pe: pele de lupu. I Pellis lupina. Volit:ant Peau de loup f.
Lupu schimbii perulu der nu fi moravulii. I Lupus pilum mutat sed non et a
nimum. Zer 2Boff Int bie .actre abet nidjt bie Zilde. Le loup cltange son
poll mail non pas sa malice.
Lutosfi, argilosg, adj. I Argillosus, a, um. 2ehmig, thonig. Argileux, mute.
Lori, pUmentii mole. I Lutum, i, n. argilla, ae, f. !Zhou, 2efurt. Argile, f.
De haft, adj. I Luteus, argillaceus, a, urn. Zhiinern. D'argile.
Pe: Vas de lute. I Vas luteum. Zhongeichirr. Vase d'argile.

www.dacoromanica.ro
Ma. 211

M.
Macar, mdear de ti, baler, ado. Etiam ti, tamet ti, licet, quamquam, quamvis.
I

Zbroorg, oftgleid), obid)on. Quoique, bien rte.


Macar cdndti. Quandovis, quandocunque. Balm hunter.
I Toutes les fois que.
linear care, v. Fie-care.
Macar ce, on ce, fie ee. I Quid quid, quideunque, quodcunque, quidlibet. The
immer. Tout ce que ; qui que ce soit, chaque chose.
Macar cane. I Quis cunque, quis libet, quis quis, quisque. ein Oen- Mame,
gui que VOU8 soyez.
Macar cap. Quotquot, quotcunque. C5o 13 iefe Minter. Autant que.
I

Macar catn. I Quantus vie, quanta via, quantum vie, quantus libet, quanta li-
bet, quantum libet. ea btel immer. Taut qu'on voudra.
linear cum. Quoquo
I modo, quomodo cunque, qualiter cunque. 03ie immer.
En toute maniere, de quelque maniere qua ce soit.
Macar nude, v. Fie uncle
ilacelarie. 1 Macellaria taberna, ae. laniarium rii, n. carnaria taberna, ae, f.
laniena, ae, f. afeiftlibant. Boucherie, f.
iincellariu. i Macellarius, rii, lanius, nii, lanio, nis, m. 81ei4er, afeiWacfcr.
Boucher, m.
Macelaresci, tire, taiu vite. I Macto, as, avi, atum, are. ecaten. Tuer,
dgorger.
Macelnrie. I Mactatio, nis, f. mactatus, us, m. tai ecignci)ten. Action d'im-
moler, d'egorger.
tcliatii. I Mactatus, a, um. 03elAtatfjtet. kande, dgorgd, e.
Macesii. I Bacca canina, ae, f. .Ngebutte.
Macelii. I Rosa caning, ae, f. $agerofe.
Maciniq*, macinaturd. I Molitura, ae, f. Za0 11141en. Mouture, f.
Macini, ware, bucate la mini. I Molo, is, ui, litum, molere. Eafjlett. Moudre.
llioiaoi. I Clays, ae, f, ccestus, i, in. bulbus, i, m. attotettftocf. Massue, f.
Macrime. I Macritudo, dinis. macies, ei, f. macor, is, m. Zie Diagerteit. Mai-
greur, f.
Macrilii. I Acetosa rumex, micis, m. enter:910*r. Oseille, f.
/Sacral, adj. I Macer, ca, crum. macillentus, a, um. Eager. Maigre.
Macu, ,/tore. Papaver, is, 11. .9010411. Pavot, 2n.
I

.De mace, adj. I Papavereus, papaverinus, a, um.' .3om 21201t...Eaamett. De


pavot.
Pe: Oleg de mace. I Oleum papaverinum, i, n. iff/of)ttbfg. Huile de pavot.
Madrain, Saltea. I Sagum, stragulttm, i, n, cilicium, cii, n. amphitapa, culicita.
ae, f. Eatrate. Matelas, nt.
itlaigiirescii, de vulgariu, adj. I Asininus, a, um. fe14ctft. D'ane.
iingaresce, adv. I Asinine, asino more. efelf)art. En dne.
Magarime, nepricepere. I Asinina stoliditas, tis, f. felci, Zummfyit. Betise,
dnerie, J.
Magarita. I Asina, ae, f. fe1itt. finesse, f.
agariu. I Asinus, i, m. ancarius, rii, villas, i, tn. QfeC. Ane, m.
Sberetulii mitgarului. I Asini rugitus, us, m. felI0gefc4rei. Braiment, m.
Pete de magariu. I Pellis asinine,. gieKaut. Peau d'ane.
Magareln, milgiirutti. I Asellus, i, m. Zee feteitt. Petit dne.
agaruta. I Asella, ae, f. Cue Mine gide.. Petite finesse.
'1Iagariu, selbaticii. I Onager, gri, m. Zer Mae (fel. Ane sauvage, m.
Magazie, magazinii. I Horretun, rei. conservaborium, rii, n. Za0 Eagnaut. Ma-
gasin, m.

www.dacoromanica.ro
212 Ma.
Maghierana. I Origanum, ni. amaracum, ci, n. majoranna, ae, f. Zer Mar.
Oran, Wlageran. Marjolaine. f. origan, tn. plante odoriferante.
De mtighieranti, adj. I Amaricinus, a, um. 2tue Eajoratt gema0t. De mar-
jolaine.
Pe: Oleiu de truighieranti. I Oleum amariciuum. Snajoranolif. Huila de marjo-
raine.
Magie, vriijitorie. I Magia, ae, f. 3auberei. Magie, f.
Magiefi, vrtijitorescil adj. I Magicus, a, um. Bauberifd). Magique. v. Allele
vrtijitorie.
liagistratii. I Magistratus, us, m. Zer Eagiftrat. Magistrat, tn.
Magnetic Magnes, tis, m. Ellagnetfielu. Aimant, m.
De magnetii, adj. I Magneticus, a, um. ErRagnetifcb. D'aimant.
Magura, delu cu pi:Uwe. I Saltus, us, m. in matbigee Chebirg. Collin, m. dd
fild, bois.
Mahomedana. I Mahomedanus, i, mrmusulmanus, i. Zer Enfettnattn, Ea:
bomebaner. Musa/man, m.
Malta la. I Suburbium, bii, n. Zie orflabt. Faubourg, m.
Malta 'Bahl. Suburbanus, i, m. Zer 13erfiiibter. Habitant d'un faubourg.
f

De mahala, adj. I Suburbanus, a, um. 'gluts ber Zorftabt. De faubourg.


Mahrama, v. Basnta.
Mal, adv. I Fere, ferme, propemodum, paene. Zeinabe, fait. Presque, a peu prds.
Pe: Mai top. I Ferme, omnes. gait die. Presque boas.
2. Mal, Inca, adv. I Adhuc. 91°0. Encore.
Pe: Ce mai vrei Inca. I Quid vis adhue? na4I mtIIft bu noc§? Qua voulez vows
encore.
3. Mal, gradti de comparatitni, pa: mai invifatii. I Doctior vel magic doctus.
06elebrter. Plus savant.
4. Mal, c &e odatil se pune fi la superlativii, pe: cab's mai vestitii eroii. Celeber-
I

rimus heros. Zer berfibmtefie .etb. Le plus cdlebre afros.


Mal, alesu, mai cu admit, mai vertostl, adv. -Presertim, cumprimis, imprimis, prae-
cipue, praeprimis. R3efoubere, bauptiddifich, boraitglitb, borneinitlicb. Surtout,
principalement, particulterement, notament, en parliculier, spdcialement.
Mai, anteiti, v. D'int81.
Matadi., mums. I Mater, tris, f. Rutter. Mere, f.
Maienta, m'diculifti. I Matercula, ae, f. ritttertben, Viltterleht. Maman, petite
mere, f.
De mama, adj. I Maternus, a urn. Ttiltterlicb. Maternal, e.
Mama, masterti, v. Vitregli.
Pe: Amorulii de mama:. Amor maternus. Zie miltterficbe 2iebe, Vutterz2iebc.
L'amour maternal.
/Sales, Bisericii. I Sancta mater ecclesia. ircbe. L'arglise.
Maica, Domnului. I Mater Domini. Mater Dei. Dei genitrix. Dei para. Zie
Eutter Chttee. Mere de Dieu, f.
Maier* maier i te, curte afarti din marl. I Villa, ae, f. Zer Maierhoi. Maison
de campagne, f.
Maestrie, arts, meittefugii. I Ars, tis f. artifieium, cii, n. toanbtuert, Rut*. Me-
tier, profession, toute espece d'art. f.
Cu mashie, cu istefitne fautii lucru. I Opus artificeosum. Zie Runitarbeit.
Oeuvre d'esprit, fait avec art.
Cu malaria, adv. I Artificiose. Rfinftlitb. Artificiellement.
Pe: Oniti mastru, artiste. I Homo artiticiosus. Diu Stunfifer. Artiste tn.
Maietica, cartabopi. I Tomaculum, i. farcimen hepaticum, n. ?ebernmrft. Hou-
din de foie, in.

www.dacoromanica.ro
t11f a. 213

Mal initiate, adv. I Prins, paulo ante. Subor, bor timer seit. Auparavant, a-
vant, peu auparavant.
Mal tamale, adv. I Porro, ultra. Seiter. En avant, plus loin.
Pe: qi aia mai incolo. I Et sic porro. Unb fo Metter. Ainsi plus loin, ain't en
avangant, ensuite.
Nalmuca. I Simla, ae, f. Zen 2iffe. Singe I.
MalinuioIu. I Simius, mil, rn. )er 2Iffe. Le tinge.
Mal pre urona, adv. I Ultimo, ultimum, postremo, tandem, denique. 2elgene0,
let tlidj, enblid), aulelg. En fin, a la fin, aprea tout.
Maim, racifugd, cu care batemu inu, canepa, etc. I Malleus stuparius, m. Zet
fitacfAidilegel. Maillet a battre la lin.
2. Ori ce altii maid. I Malleus, i, m. )er dgegef. Maillet, m.
(

Mai vertosol, mai cu soma, mai bine, adv. Potius. Vieber, bief me4n. Plutol
Mai roll* mai mete. I Maio, potius volo. .3d) matt Lieber. Aimer mieux,prefdrer.
Pe: Mai vrea a tervi de cat a se bate. I Mavult servire quam pugnare. it ruiff
(idler gefued)tet Fein, at fampfen. R aims neieux etre octave qui de combattre.
Nail, rimarui preste nopte undeva. I Pernocto, as, avi, atum, are. Ilebernac§ten.
passer la nuit dam quelque lieu.
Maje, cantarie. I Pondus centenarium. (Eenten, CEentner. Centanaire.
De o maje, adj. I Centenarius, a, urn. On Centner fdpvet. Pnids centenaire.
Majescit, jire. cantareeca cu moja, v. cantareaca.
Plajund, lictariu, v. miere de prune.
Malachi°, curvie cu mina. I Onania, ae. rnastupratio, nix, f. Znanie, eelbPbez
flecfung. Onanieme, m. Onanie, f.
Malaciesca, facie mole. I Malasso, as, are mollio, is, ivi, itum, ire. Urneicl)en,
lueich madien. Amollir.
Minted, adj, v. mile.
Nalalu, farina de porumbii. I Zeae mayis farina, ae f. ZakaufutUantef)i. Fa-
rine de mait, ou de bid de Turquie.
Malalu, pane facutei din farina de porumba. I Panic e zea mayis Cactus. Zee
f8rob on Rufutuamehl gemact. Sorte de pain, fait de bid de Turquie.
merunt, v. mein.
Mall, idrmure, la mare. I Litus, tons, n. orgy, ae, f. $`a0 9Iteerenfer. Bord de la
mer, rivage m.
Mall la alte ape. I Rips ae. Zee Ufer. Rive f. rivage, m.
Malurosit, termurota adj. I Litorosus, a, um. llferig. Avec des grandee rivagee.
Ce fine de mold. I Litoralis, e. Litoreus, a um. Bum lifer gelpirig. Qui con-
cerns le rivage.
Pe : locuitori de pre angel maid marii. I Litorales homines nenic§en bie out
Ufer mormen. Les habitant du rirage.
Mama, make% v. math'.
Sora mamii. I Matertera, ae, f. Zie Outterfdpnefler. Tante, f.
Dragu mamii. Deliciae metric. Zee Outtetfiiiptcl)ett. Delice de la mere. f.
I

De mama, adj. I Maternus, a, um. Eilttenlich. Maternel.


Pe: Ucidere de mama. I Matricidium, dii, n. Zen Outterntorb. Parricide,
crime de celui ou de celle qui a NI sa mere.
Uciflitoriu de name. I Matricide, ae, m, f. Zet altuttermiltbet. Matricide,
parricide. celui ou cells qui a tud ea mere.
Mama betrana, bunica, mate. I Avia, ae, f. Zie erofimuttet. Aieule f.
Mamaligal. I Pule, tie, polenta, ae, f. Zer guluru3brei. Bouillie, f.
Mama paduril, vedenie naluca etc. I Monstrum sylvestre, n. Dryas, die, f.
Zie Valbnimpfe. Dryade, f. nymphe die forego.
'IN Anal. I Manus, us f. Zie Oanb. main, f.
Mina direptel. I Dextra, ae. Dextra menus. gited)te .tianb. Maine droite, f.

www.dacoromanica.ro
214 DNA.

Mt Ina attngli. I Leva, ae. Leva mantis, f. sinistra manus. 2inte tuntb. La
main gauche.
Cu o 'wind ciungii. I Unimanus, a, um. (ittt)tinbig. Qui n'a qu'une main,
manchot, e.
Bur .anb gefiiirig. Manuel.
.De andadi, adj. I Manualis, e.
Pe: Lucru de nand. I Opus manuale. Zie Onnbarbeit. Ouvrage manual.
Din mind en ?nand. I De manu ad manum. aion .tanb 3u 1aitb. De main
en main.
Din India in ?Oa. I Iutermanus. $13en .5iitbett 3u .titittbett. Demains en mains.
0 mad de ceva. f Vola, ae, f. Manipulus, i, m. 52nttbboa. Une main pleine.
Pe: 0 ?nand de faints. I Una vola farinae. line Jjaitb boa 921141. Une poig-
ne'e de farina.
0 manci de feta f Manipulus vel pugillus focal. Mite *nub bolt 2eu. Une
poignee de foie.
0 manti de dmenl. I Manipulus hominum, pauci homines. itte gerittge 211t3aV
Slitenitten. Une poignie d'hommes.
Dute spre mana dirdpa. I Vade dextrorsum. 1334e reciA geite aur redpeit
.f?" flub. Alley you: a main droite.
llaneaelosa, adj. I Edax, vorax, cis, o. gulosus, a, urn. areigpit. Qui mange
beaucoup, grand mangeur. glouton, gourmand.
'flatware. Manducatio, nis, f. esus, us, m. Ztu3 Wren. Action ale manger.
2. llaneare, orf ce bucate. Cibu s, i, m. Epulae, arum, f. pe. Fermium,
I i, n.
Esca ae, f. pulmentarium, rii, n. edulia, itun, n, pl. esculentuin, i, n. Zng
Wien, bie Epeife. Meta, aliment, tout ce qui serf a la nourriture de l' homme, etc.
De mdncare, 6w-a de mAncatii, adj. I Esculentus, a, um. eseatilis e. Qgbar
gut Sum Clem Mangeable, bona manger.
ltlattearime, pe cmpa. I Pruritus, us, m. prurigo, ginis f. Zoe 3uctett. Dd-
nzangeaisona.
Illanearime, cu usturinte. I Uredo, dinis, f. ZaS breintenbe 3lieten. Dentan-
geaison ardente.
illeneatora, care mckenca. I Edens, tie, o. estor, comesor, is, m. Zer ffcr.
Mangeur, nt.
Femee manccicidsci. I Estrix, els, f. Zie fieritt. Grande mangeuae.
1111iniessti, part. I Esus, comesus, mauducatus, comestus, a, urn. 03egeffeit.
Mange, e.
Ce privesce la mAncare, cu ce mAncifotti adj. I Escarius, cibarius, a, urn.
Pe: Lingura de mancatii. I Coelear, cochlear escarium endear, cibarium.
Zer filbffef. Cuillere It manger.
311iinefitorie, cu nedireptu de pre sifracf. I Iuiqua extorsio, nis f. die x..preffultg.
Extorsion inique. exaction violeute.
eleiveS, miinencii, are. I Manduco, as, avi, atum, are. commanduco, as, are. Man-
do, is, di, sum, dere. vescor, ens, vesci. sumo, is, sumsi, sumtum, vel swap-
tum, sumere. absumo, assumo, cousurno. edo, edis vel es, edit vol est, edi,
esum, edere vel esse. corned°, edis vel es, dit vel est, edi, esum vel estum,
edere vel esse. Qff en, fpcifelt. Manger.
Despre animate. I Voro, as, avi, atum, are. areffen. De'vorer.
Despre pared, musce, piiduchf, etc. I Mordeo, es, momordi, morsum, dere. liei0eit.
Mordre, piper, manger.
Pe: Me maned spatele. I Dorsum mihi prurit. `.der 9liitfett huff mid). Le dos me
demange.
Mi maned. muacele. i Museae me mordent. Zie atiegen beifien mid). Les mou-
ches nie piquent.
Vane, adv. I Mane, eras, crastino die. 9Norgen. Demain.
Mane dimindid. I Crasmane. norgett fritbe. Demain matin.

www.dacoromanica.ro
Mg. 215

Asteidi sea mane. I Hodle aut eras. t cute ober morgen. Aujourd'hui ou de-
main.
De mane, adj. I Crastinus, a, um. allorgenb. De demain.
Pr: pica de mane. Dies crastinus. Zer morgenbe tag. Demain.
Piaci mane I In crastiunm. Via Vorgen. Jusqu'a demain.
1111sInica. I Manica, ae, f. Zer Wrrtnet. Manche, 1
Cu ntanicf, adj. I Manicatus. a, urn. Mt Wermefir berldien. Qui ades marches.
1U Anecare, plecare de dimine la la drums, etc.. Discessus maturus. Zat3 fritimetttge
?fitibrecIten. Le dePart premature
Inanecarin, I Manica manulea, f. Zer Miff. Manchon, m.
Ilanectl, are, pleat de dimineta. I Summo mane proficiscor, eceris, profectus sum,
proficisci. mature proficiscor. ante diluculum moveo, es, movi, motum, movere.
6vflbieitig aufbredjen. Partir au point du jour.
11111nere, preste nopte undeva. I Pernoctatio, nis, f. Ueberitndjten, Uebernad)tnug.
Action de passer la nuit dana quelque lieu.
inangaere. I Solamen, minis. solatium, tii, n. eolatio, consolatio, nis, f. Zer
Zro ft. Consolation, f.
Pitting snangaiere. I Exiguum, Solatium. din febt ecbter tro ft. Une peu de
consolation.
Mangaieta, parte. I Consolatus, a, um. Igletrollet. Qui a did consohl.
Ne mangaieta, adj. I Inconsolabilis, e. UngetrOftet. Inconsolable.
De mangedtii, care se pole mlingiiia. I Consolabilis, e. Zroftenb, troftbar.. Con,
solable, gui peut etre console.
MangaiosA, torin adj. I Consolatorius, a, urn. Zroftfid). De consolation.
Iflanglitorilu, care mangaie. I Solator, consolator, is, m. Zer Zriifter. Con -
aolateur, m.
Mannikitore. I Consolatrix, tricis, f. Zie Zrofterin. Consolatrice, f.
MAngaill, ere, v. s. Solor, consolor, aria, [this sum, ari.Recreo, as, avi, atum,
I

are. Solatium adfero. Zroften. Consoler.


MAngalaii, drugs, cilindru, cu care mica rufele. I Cylindrus lintearius, i, ns.
Zee Eangeibot3. Rouloir, m.
Plangaluescit, ire. I Lintea ope cylindri levigo, as, avi, atum, are. Gage
maunder. Rahoter.
MAnie. I Ira, iracundia, ae. Indignatio, nis f. Born. Caere, f. Emportement,
m. fureur, f.
De mane. I Prae ira. aior Born. Par indignation.
Din rani& I Ex ira, per iram. 2tiI6 Born. De colbre, par colbre.
Aplecatd *pre manie adj. I Iracundus, a, urn, ad iram pronus, a, um. BIM
Born gencigt. Incline Ala colere.
Me mdniiu pe cineva. I Cnipiam indignor. Bilreten. S'indigner.
pe altu.I Irrito, ad iram concito, as, avi, atum, are. 4iitrnen.
3emanben in Born bringen. Mettre en colere quelqu'un. irriter.
recipr. Me manifu. I Irascor, sceris, iratus sum, irasci. indignor, aria, atus
sum, ari. S'reb eraiirnen. S'irriter, se mettre en colbre.
Maniocs , adj. I Iratus, indignatns, a, um. Bornig. Irrile, insigne, e.
111111niala la penza. I Furfurea pnls, tis, f. )er Stieirnmuq. Bouillie de son.
Planiesca, jire, kerma. I Farrell maza vel furfurea maza, lino, is, livi, linivi,
litum, linere. oblino, is, lini, livi, levi, litum, linere. obduco, cis, duxi, due-
turn, ducere. lllit Stfeienmerg iibertiincbctr. Salir avec de bouillie de son.
Manjesci ceva cu balega, etc. I Stercore inficio, cis, feci, fectum, ficere. inqui-
no, as, avi, atum, are. Pit allenfebenrotb befubefn ober befebmieren. Souiller
avec des excrements.
liltinfitik cu raoroiti, etc. v. Manzililii.
liana, a ovreilorti fa pudic. I Manna, ae, f. Zat3 Oimmeibrob. Marne, f.
Manosit. v. Roditoni.

www.dacoromanica.ro
216 Mg.
ManonA, areilitorula de la orologiii. v. Aradtorig.
Manta. I Pelham, ii, n. Zer Mantel. Manteau, m.
Manta, mantia la previa catol. Ecclesiasticum pallium.
I Zee 4.13riefterrnantel.
Manteau de pritres.
"'antenatal'. Palliolum, i, n. Qin ffeiner altantel. Petit manteau.
I

Intbreicatii cu manta. I Palliates, a, urn. iftit einem illantef beffeibet. Vilu


d' un manteau.
Maintneseii, ire. liberezii pe cineva. I Salvo, liboro, as, avi, atum are. salvum
vel liberum facio. %Men, erretten, beireien. Saucer, delivrer, racheter.
II. Recipr. Mi mentuescis de unit necazd, etc. I Liberor, eliberor, aria, atus sum,
ari. grei merben. Se de'limer.
Me mantuescg de o pfra, me excusg. I Me excuso, me purgo, as, avi, atum, are.
eicb entiebuthigen. S'excuAer.
llanttaire. I Salus, tie, f. salvatio, liberatio, nis, f. )ie Stettung, R3efreiung.
Ddlivrance, f.
Mantuirea sufietului. I Salus animee. Zee CSeeleu ail. Salut de lame, fell-
cad eternelle.
Bliintnitoria. I Salvator, liberator, is, m. Zer letter, Zefreier. Liberateur,
sauveur, m.
Mantuitoriulii sufietelorg, Cristu. I Salvator, redemptor, is, m. Zer tteifanb
rtiffer. Bedempteur, sauveur.
.111intnital, part. I Salvatus, liberates, redemptus, a, um. 'rrettet, gerettet, be
freiet. Liberd, sauce, e.
MAnnta. I Manicula, ne, f. Zat Rnbcf)en. Petite main
Manitoba& de ea-nerd, etc. I Manipulus, fasciculus, i, m. lltfdjel, 4311V)el. Poig-
nee, faisceau, m.
2. Cdda sabit, a secerii, etc. I Manubrium, brii, n. capulus, i, m. Zer eriti, bat
eft. Poignee, manche, f.
Manaute de mane. I Chiroteca, ae, f. .anblefutf). Gant, m.
Mitnufferivt, care face man. I Chirotecarias, rii, m. Oanial...,1 uf..,matgoier. Gautier, m.
Mannsterguralt, v. Stergarid.
Manza, iapci tfnerg. I Equula, ae. equine vitula, ae, f. Zat Eutterfillien. Aline
mutate, f.
Mainzeleneal, fitting, majescg. I Fred°, maculo, commaculo, as, avi, atum, are.
inquino, as, are. inficio, cis, feci, fectum, ficere. 3efcbmutyn, beicfpnieren, be
fubein. Souiller, stair, (Aare.
1111Anzalire, manjire. I Maculatio, inquinatio, nis, f. at Zefcmulrn, Zefubefn.
Souillur, saletd, f.
Manzialital, part. I Infectus, maculates, inquinatus, a, um. ft3efcbmittt, befubeft.
Sali, :milled, sale.
BlanzAlitura. I Macula, ae, f. inquinamentum, i, n. squalor, is, m. edpnittj,
Rfecfen. Tache, *add f.
Mama**, vi(elii, part. I Ablactatus, a, um. Zan ber Mutter abgefett. Sevrd, e.
Manzi. I Mannus, manniaus, i, equulus, li, ru. puttee equinus, i. Zat Wen.
Poulain, m.
Marateine, v. Spine.
Itlararial. I Anothum, i, n. cotula foetida, ae, f. Zie Zille, ber milt. Anet, m.
Mare. I Mare, is, n. aquor, is, n. pelages, gi, m. )at 2.1teer, bie eee. La mer.
Mares care inconjurcl lumea. I Oceanus, i, m. oceanum, i, n. Geltmeer, Ocean.
Ocean, m.
Starers mediterand. I Mare medium, mare mediteraneum. Zat mitteatinbifc4e
Dicer. Mer mdditeranle.
Mares adriaticii. I Mare adriaticum, n. at abriatircbe Veer. Mer adritaigue, f.
Marea negral. I I Mare nigrum, pontus euxinus. Zat fcbMarae gateer. Mer
noire, f. pont euxin, in.

www.dacoromanica.ro
Ma. 217

Mares rofie seas ainuld arabicu. I Mare rubrum. n. sinus arabicus, i, tn. Zat3
robe Peer, ber an:160p Beerbufen. Mer rouge, f.
Mares caspii. I Mare caspium. 2)0 rafpifdje Beer. Mer caspiene.
Mares germand. I Mare germanicum. Zug bent* Deer. Mer baltique.
Mares Tiveriadii. I Asphaltites, mare mortuum. Zets3 tobte Veer. Mer ',torte, f.
De mare, adj. I Marinus, sequoreus, a, urn. 2fue bent Beer. Mann, e.
Pe: Peace de mare. I Piseis marinus. Zer Beerfifcry. Poison de men.
Cotiturd, &Ind de mare. I Sinus marls. Zer lacerbufen. Golfe, m.
Strimare Mere cloud magi. I Isthmus, i, m. Zie grbaunge. L'ialhme.
Ingustime de mare. I Fretum, i, n. Zie Meet:cup. "'Ante, m.
Liniftea Vara, alinarea J Malacia, alcedonia, ae, f. Zie BeerittIle. Calme
de la mer.
Hopi de mare. I Pyratn, ae, m. )er Seeafftanber, Beer Tauber. Pirate, cor-
saire, m.
Piaidi de mare. I Cercopithecus, ci, m. Zic Beerfalp, Zeerate. (Mat de mer, m.
Blued de mare. I Sudes, die. sudis, is, f. Zee Tieerlycl)t. Merluche de mer,
sorte de poison, f.
Vilelit de mare. I Phoca, ae, f. )ad Beerfalb. Veau marin, m.
De pre lengd mare. I Maritimus, a, urn. adj. 91m Dicere gefegen. Maritime.
Pe: Tinutulti de pre lengd mare. I Ora maiitima, plur. Zie Beerfitfte. Lea ri-
vages maritimea.
De colorea marii. J Coloris marini. 2:17cergriln. Couleur de la mer, vert de
mer.
Mare, adj. I Magnus, a, urn. grandis e. 033r4. Grand, e.
MAreseti ceva, face mai mare. I Magnifico, amplifico, exaggero, as, avi, atum,
are. augeo, es, auxi, auctum, augere. tPrgrOern. Augmenter, agrandir, faire
plus grand, exagerer, accumuler.
Fads pe cineuct Domnd mare. I Effero, offers, extuli, elatum, efferre. eveho, is,
evexi, vectum, vehere. 4eben, gut m4en. teller quelqu'un an plus haul
degri de puissance.
:Maresca cu laude. v. &art cu laude.
II. Becipr. Me mdrescd, me" trufeacti. I Superbio, is, bivi, bitum, bire. in arro-
gantiam vel superbiam efferor, reris, ellatus sum, efferi. .tmffdrtig fait, 1104
tuerben, itbermitting ruerben. S'en orgueillir, etre arrogant, e.
MOretti, fudulii, fcilosa, adj. I Superbus, fastosus, a, um. arrogana, tis, o. etot3,
hocipuilt4ig, ithermitr4ig. Superbe, arrogant, e.
Marfa, negocit. I Merx, cis. coerces, ium, f. Zic Snare. Marchandise.
Margaritariti. I Unio, nis margarita, ae. maria bacca, ae, f. $erfe. Perle, f.
Scoica de de mare, in care se afld miry dritaru. I Concha margaritifera. q3erz
lenmutter. Coquille qui produit des perlea, f.
Margea. I Margarita, ae, f. margaritum, i, n. $erfe. Perle, f.
Margine a apei, a digit', a vestmintelotti. I Margo, iris, ora, ae, f. )er Raub.
Bord, marge, bordure, j.
2. Margine, leotard a unei (err, (inutd etc. I Limes, mitis, finis is m. confinium,
nii, n. @range. Limites, frontiere.
MOrgineana. I Limitaneus incola, ae, m. itt 133rtitt3betuoipter. Habitant de
I

frontiere.
MArgineseil, nire. v. a. I Finio, is, ivi, item, nire. finito, as, are. limit°, as,
are. Tegriinaen. Terminer, borne,', limiter.
Marginesetl, fried margine la. unit veatimentii. I Margino, as, are. Zeranben,
mit einem Ranbe umgeben. Border, faire tan bord, crdneler.
Marginire, holcirtre a unei moil, etc. I Limitatio, nis, f. Zia Zegrtinaung.
'Biretioo, f. borne, terme, m.
Marginita, hotcitild, part. I Lirnitatus, finitus, a, um. Zegran3t. Limitd, ter-
mini, borne.
28

www.dacoromanica.ro
218 Ma.
Maria to Domnule. Illustrisime domino. fitter 63nabert. T7'3 illustre seigneur.
I

Marinate. I Magnitudo, amplitudo, dinis. vastitas, tis, f. Zie ®rofjc. Grosseur,


Grandeur, f.
Marire, lorie. I Gloria, ae. majestas, tis. magnificentia, ae, f. Zie ,f)oc4eit,
errtici)teit. Magnificence, gloire, majestd, f.
Mari lora, meiriceld, adj. I Grandiculus, a, urn. Bientiitt grit. Un pen grand.
Maritata. I Maritata, nupta, ae, f. Q3ertleirntcte. Maride.
Marital, slauitu, adj. I Augustus, gloriosus, magnificus praeclarus, a, um. .err:
lid), =jet-tat-4A oforrcid). Auguste majestueux, glorieux, ease, magniftque.
Marital, are, o fats. Marito, colloco, as, avi, atom, are. nuptui trado, is, didi,
I

dittun, derv. matrimonio jungo, is, xi, junctum, jungere. $erei)figen, Derfieiz
raten. Marier.
II. Recipr. Me mantic. I Nubo, is, nupsi, nuptum, nubere. ei(t fyiraten. Se
merrier, prendre un mari.
Mariesca, lire. se m'drlescii oile, caprele, etc. I Ineo, is, inivi, nitum, nire. su-
bo, as, are. salio, is, lii, lui, saltum, lire. 53efteigen, befpringen. S'accoupler,
saillir une jemelle.
Marmore. I Marmor, is, n. Ttarmer. Marbre, m.
De marmore, adj. I Marmoreus, a, um. 513on 59tarmor. De marbre.
Pe: &21p-4 de marmore. I Columna marmorea. Zie Marmorfiiitic. Colonne de
marbre.
Marmureseii, rire. v. a. Captufescg cu marmore. I Marmoro, as, are. Nit
allarmorftcht iibersieben. .Revetir ou incruster de marbre.
Marmatrire. Marmoratio, nis, f. Vamteritung. Outrage en ,marbre.
I

Marqevescia, slabesci, bite. Maceo, es, cui, sere. macesco, is, scere.
I maci-
lentus fio, fir, factus sum, fieri. Mager tuerben. Maigrir, devenir maire.
Mar lava, slabs, adj. I Mater, cra, crum. xnacilentus, a, um. Pager. Maigre
decharnd
Martocii, pisoiu, cotoid v. Cotoiii.
Marti, dioa de marti. I Dies martis. Zienftag. Mardi.
itlartie, tuna. I Manias, tii, m. mensis martins. Banat Edr8, 2ett3mouat. Moss
de Mars.
Din tuna lui Mctrtie, adj. I Martius, a, um. I3ou Mutat MA. Du mois de
Mars.
Pe: Ztipadei seu vital din Luna lui Murtie. I Nix marLia. Zee aniirgdmee. Neige
du mois de Mars.
Martoria, marturie. Testis, is, f. fatens, tis, o. Zer ,cage. Trnwin, m.
MartUriSeSell, sire. ceva. I Testor, attestor, contestor, testificor, aria atus sum
ari. confiteor, eris, confessus sum, confiteri. fateor, teris, fassus sum, fateri.
profiteor, etc. 0e3ettgen, beiueifen. Temoigner, avower.
II. Recipr. Me marturisesci, vie ispoved. Peccata confiteor. Cid beitVeu. Se
canfesser.
Marturisire. I Testatio, attestatio, testificatio, fassio, confessio, nis, f. ,Pad
Beugnt, bie 3e8eidutung. Attestation, f. tdmoignage, m.
Mara, paint; care face mere. I Mains, i, f. 91pfei:Onum. Pommier, arbre, m.
Mara, fructuld mttruluf. I Malum, i. pomum, i, n. Wpfer. Pomnie, f. fruit du
pommier.
Masulit lei Adam, nodulti din AS. I Frumen, inis, n. 2Ibaniqz9lpfet. Gooier, m.
Marsala lupului, o plants. Aristolochia, ae, f. Zie Oolpuuri. Aristoloche, f.
I

Maruntra, v. Mat-until.
Mari ptiduretti. I Malum sylvestre, malum sylvatieum, n. Zer tiolopfel, Ong=
Ofet. Pomme sauvage.
Masa. I Mensa, ae, f. Zer Zifd). Table f.
Cutia mesh. I Mensae forulus, i, m. )er Ziftfilaben, eltubiaten. Cassettej.
Piciorulti mesh. I Mensae pedamentum, i, n. Zer Ziftu5. Pied de table, M.

www.dacoromanica.ro
ma. 219

De masa', adj. I Mensalis, e, f. Bum Zifd) gefArig. De table.


Puna masa', aftermi masa. I Mensam sterno, mensam appono. Zen if (mfr.
becfen. Mettre la table, dresser la table.
qeflei la mash. I Mensa3 adsido. Bum Zifct feign. Se meters a table, s'asseoir
a table.
Me ecolii dela masa'. I Surgere de mensa. $out Stife auffieen. Se lever de
table, sortir de table.
Mash mare. I Ccena lauta. Fine grofie Zaref. Tine grande table.
Asterneitorubi , puitorulit mesa. I Tricliniarius, ii, m. Zer Zafeiberfeu. Serve
qui sert a table.
Nassau, omii de la masa. I Conviva, ere, m. commensalis, is. Zifgenoffe, Zig):
gaff. Commensal, m. connive.
ItIasarita. I Mappa, se, f. Stragtilum meusale, n. ZifMt0. Nappe, f.
11111.etsartas, timplarti, care face mese. I Arcularius, Hi, ru. Faberlignarius, abieta-
rius, rii. Scriniarius opifex, ficis. Zifd)ier. Menuisier, m.
ltlAsarie, v. Templarie.
Matfett, v. Larva.
Plasearielia, bufonii. I Mario, sannio, nis. Scurra, in, m, f. etocfnarr, .tioluarr,
,Dan0murft. Bouffort, arlequin.
Itlaseure. I Majalis, is, in. tin geidmitteneg ecinnein. Pourceau chtltre.
Nelsen. f Maxilla, ae, f. Dens maxillaris, in. ).Bactiatin. Dent mdcheliere, m.
Blase o plant& I Hyosciarous, 1, m. ci3iffenfraut, er.Caffraut. Jusquiame, f.
Itlastina. I Oliva, ae, f. Ceibaum. Olivier f
Niislina. I Olea, olive, ae. f. Zelbeere. Olive, f.
selbaticii. I Oleaster, tri. f. Zer mithe £)eibaum. Olivier sauvage, m.
Illasltl. I Extrema unctio, nis, f. )ie le3te Celung. L'ex grime °notion.
Plasteru, masters, v. Vitregit.
111asuia, pe care lucre cismaru, v. Bedregii.
111asuita, snefcidrii. I Mensula, se, f. Za0 Zirdjtert. Petite table.
Netstara, v. Mil:aural.
BlatficinA, o planter. f Apiastrnm, i, u. Melissa officinalis, f. Zficiteufraut. Me-
lisse, f.
1I1 its"al><ulsf, momue. I Monstrum, terriculamentum,portentum, i, n. Vol ecred::
bin), bet Topelmann. Spectre effrayant, en.
Itlatanie. v. Mi etanie, etc.
Matett la. albine. I Apum regina, au, f. )er bie bieneutouigiu. Reins abeille, f.
2. Mated, stupit batrinu. I Matrix alveus, i, m. Zer ffitutteritod.
3. Mateo apei. Fluminis curses, us. Fluminis alveus, i, m. Zie etriimung eitteq
Ptije0. Le lit d'un fleuve ou d'un riviet e.
Diaterialvi, adj. f Materialis, e. Corporeus, a, nm. Eateriai, fiirperfic. Ma-
teriel, e.
llaterie, din care se face ceva. I Materia, te. Materies, ei, f. Za0 Stag , bie
Vaterie. Matibre, f.
2. Materie, purolu din babe, v. Puroiu.
Matti. I Viscus, sceris. Intestinum, ni, n. Hilla, se, f. Zarin. Boyeau, intestin, m.
Rasta curactui. I Longano, nis, in. Intestinum rectum, n. )er Eaftbarm. Le rec-
tum, le gras intestin.
itiatarti, coptii, adj. I Matures, a, um. Reif, aeitig. Mar, e.
Ittatragunti, o plant& I Mandragora, ae, f. ZIA Zeufei@fraut. Mandragore, f.
Itlettreta, v. Mcitreyz.
ti atrice, o plants. I Matricaria, se, f. Zat3 Eutterfraut. Matricaire.
2. Mdtrice, durere la burtil. I Ventris tormina, utn, n, pL Za0 lBaudjgrimmen,
bie Seal!. Colique, f. Douleur vine dans le venire.
Matara. I Scopa, ere. scopm, arum, f, phi/. Everriculum, i, u. Re4rbefen. Balai, m.
Illfituratoriu. Scoparius, iii, in. Zer Wudeiger. Balayeur, yr

www.dacoromanica.ro
220 me.
Maturfi, rare, va. Verro, everro,
I is, verri, versum, verrere. Scopo, as, are.
&Oren, audebren. Balayer.
Ilaturatii, part. I Versus, conversus, a, urn. 2Tufigefebrt. Balaye.
aturicii. I Scopula, re, f. Zie feefirbiirfte. Petite balai
11116.tule. I Amita, m, f. die 23cie, Bufme, Zante. Tante, f.
Plazere. I Pisum, i. Pisa, orum, n. Zie rbjc. Pais, m.
Mazerielie. I Nigra vicia, ae, f. Zie fide. Vesce, f.
Mea, a mea prop. adj. posacasiv. I Mea, te, f. Mine. Miene, ma.
Pe: Vaca mea. I Vacca mea. Meine Stub,. Ma cache.
Medicine'. I Medicine, ee, f. Zie ffrinei. Medicine, f
Medici", doctorii. I Medicus, ci, m. Doctor, is. Zer 2irat. Docteur, me'decin, M.
lleops-cli. v. Amelia: -di.
Partea despre ameda-di. I Meridies, ei, m. eitb, fflittag. Sur; midi, m.
De in airidda-di, adj. I Meridianus, a, nm. Meridionalis, e. Australis, e. eitb=
'jct. Meridional, du midi.
Pe: Mania despre amidli-di. I Oceanus australis. Zie eiiblee. Ocean austral.
Ventulti dela amedalli. I Auster, tri, notus, m. Zer Ettbminb. Le vent du
midi.
Mesla-nopte. I Medium noctis. Media not. 91litternacbt. Minuit.
Partea pdmintului despre me'da-no'pte. I Septemtrio, nis. Boreas, ee, m, aquilo,
nis. %orb. Nord, septemtrirm, m.
Pe: Dela mega-noPte. I Septemtrionalis. e. aquilonaris, e, 9tbrbfic. Septem-
trional, e.
Pe: Unix populti dela ine'da-no'pte. Populus aeptemtrionalis. Litt uorbiirfieo
I

ott. Une people du Nord.


Ventulii, dela ine'ilanopte. I Aquilo, nis. Septemtrio, nis. Boreas, ae. Corus,
caurus, i, m. Zer glorbtuittb. Aquilon, vent du nord, caurue, m.
Mectosti, eu mellii grosii, adj. I Carnosus, a, urn. ateiic4ig. Charnu, potel4.
Nestle., added, mediulii verii. I Medium aestatis. )ie Elite be eouttnero.
Milieu de fete.
2. Mef/itriir paired. I Medals., ae, f. Zie antntte. Miette, f.
3. Mediulii pdmelor, a pepenilord. I Pulpa, as, f. afeig be Dbfte6. Pulpe, chair
des fruits.
faink mezuina, hotarii. I Limes, mitis. Limes intermedius, m. Zit 03rettie.
Limite, f.
111eiliulii-noptit. I Media not, noctis medium, n. Eitternadit. Minuit, m.
MetI T, o beuturii, duke. I Mulsum, i, n. 9ReM. Hydromel, in.
Intadulta. Medulla, re, f. Zac3 Mart. Meelle, f.
i

Pind in meiduhd. I Medullitus, adv. 18io aufo Mart. Jusque dam, in modle.
Scold mdduha. j Emedullo, as, are. Zug Mart ()emus nebinen. Tirer in
man
Mliduhotii , adj. I Medullosus, a, um. 13off Ear!. Mai/aux.
Pe: Osii cu inciduha. I Os medullosum. Zao Utarthein. Os modleum.
Miiduha lemnuluz, inima. I Cerebrum, bri, n. Zatt Mart in Otiunten.
111adulauta. I Medullula, ae, f. lirocts3 Parr. Peu de modlle.
Madulariu, membru. Membrum, i, n. Artus, us, m. Zcel 011ieb. Membre, m.
I

Maltnescii, nire, super pe cineva. I Mresto, mrestifico, as, are. Mserore efficio,
is, affeci, fectum, ficere. Zetrilben, traurtg inarfien. Affliger, attriater.
II. recipr. Me mehneacti. I Moereo, es, rui, moestum, moerere. doleo, es, lni, li-
tum, dolare. Tristor, contristor, aria, atus, sum, aH. Moerore afficior. Trisiitia
afficior. eicf) betrilben, beffiunern. S'affliger.
IllIglanire. I Moeror, dolor, is, m. moestitia, moestitudo, iris, tristitia, ae, f. seer-
bites, tis, f. )er Rummer, bie Q3etriibnifi. Triatesse, affliction.
Inehnitil adj. fi part. I Moestus, contristatus, a, urn. Merens, tis, o. etritht,
traurtg. Attriati, sombre.

www.dacoromanica.ro
Ma. 221

Metdanit, locii de fugli la mind. I Curriculum, i. Spacinm, cii. Stadium, dii, n.


Zer iftenttbia0. Lice, f. lieu d courir.
Melia. I Mi lium, lii, n. Zie tit*. Millet, mil, m.
Melaneollet, adj. I Melancholicus, a, um. ednvermitt§ig, melancljorifit. ifd-
lancoliqv.e.
Melaneolie. I Melancholia, ae, f. Zie ectuermutii, Efielandjatie. Mdancolie.
Mel..., mekii. I Cochlea, ae. Domiporta, ae, f. Limax, cis, m. Zie ecnerfe.
Limagon, m.
Ca melculii, adv. I Cochleatim. edittedeniveife. En forme de limavon.
Fdcutti ca melees. I Cochleatus, a, urn. edytedenformig. Fait en forme de
limagon.
Melegarlu. I Fimetaria strues, is, f. Za0 Elliftbeet. Furrier, m.
Melita, pentru canepii, in,i, etc. I Frangibulum, i, n. Zie Zired)elf, Oanfbredyl.
Brisoir, m.
Melilla, are. Cdtzepli frdngii. Canabem frango, is, fregi, fractum, gere. Cana-
I

bem ope frangibuli, contero, is, trivi, tritum, terere. .tiauf brecteln. Broyer
is chancre.
Menelaus*, adj. I Mendax, cis, o. 2itgett§aft, Ittgnerifdi. Menteur.
Menoluna. I Mendacium, cii, n. Zie titge. Mensonge, m.
Mente, minte, pricepere. I Mens, tis. ratio, nis, f. Zer eittn, 18erflanb, 23err.-
nunft, Intelligence, time, raison, f.
Cu 'ulnae. I Mentis compos, tis, o. Sapiens, tis, o. Mug, bernitnftig. Sage,
raisonable, sense.
Fetrii mints. I Mente carens, insipiens, tis, o. Rationis expers, tis, o. Ulmer:
nitnftig. Ddraiamnable, insense.
Mente, iacusined, pricepere. I Prudentia, ae, f. Sana ratio, nis. Stiugfieit, 13erz
nunft. Prudence, f.
Cu minte, iateed, adj. I Prudeus, tis. Sagas, cis, o. Ingeniosus , a, urn. Ring,
MIA]. Ingenieux, ewe.
7'inere de mints. I Memoria, ae, f. Zit; Chebticlitztifi. Memoire.
lUentit, mined, tire. I Mentior, tins, titus, sum, Uri. mendacium dico, cis, dixi,
dictum, dicere. 2figen. Mentir.
2. Mined main, Ltd Ostield cu minciuna. I Mendacio fallo, is, fefeli, falsum, fallere.
Mendatio decipio, nis, cepi, cepturn, cipere. Zelfigen. Mentir a quelqu'un,
tramper, duper.
Merariu, negueiltord de miere. I Mellarius, rii, m. gmnigtinbler. Marchand de
mist.
Merartu, care Fine stupi, face miere. I Mellarius, rii, m. Zer ottigba e r. Pay-
s= qui aves des abeilles.
Mereurl. I Dies mercurii, m. Eithuod). Mercredi.
Mere, miere de albind. I Mell, g. mellis, u. gmnig. Mid, m.
Cu miere, adj. I Mellitus, a, um. LRit .tonig berfitfit. Mielee, e.
Pe: Tura cu miere, pleicintei cu miere. I Placenta mellita, libum mellitum. Zer
.fmnigfuc4en. Gateau de mist.
Dulce ca mierea. I Melleus, a, um, .f)onigfil5. Doux comme mist.
La gush's' ca miere. I Melligerus, a, um. .tontgartig. Mieleux.
Facts' miere. I Mellifico, as, avi, atum, are. tionig madjen. Faire du mid.
Fdecitcrrd de miere. I Mellificus, a, um. Honig ma0ettb. Mellifique, qui fait
du mist.
Ce produce miere. I Mellifer, a, um. .ionig madjenb. Qui produit is mid.
Mere, de pamiintd, cartoff, picioicf, grundpere. I Solanum tuberosum, i, n. Orbs
abfel. Pomme de terra, f.
Mere de prune. v. Lictariu, miere.
Miere, dulcied de trandafirg. I Mel rosarum. iRofenonig. Mid twat, m.
Mere de trestle, zahard. I Sacharum, i, n. Zer Buder. Sucre, m.

www.dacoromanica.ro
222 Me.
Mere de truth' galbend. Sacharum crystallinum,
I i. Bucterfaubef. Sucre aria-
lallisI
Merinde, bucate de drutmLiViaticum, ci, n. Zie FReifeaebrung. Provision de
voyage.
Merindarita, fercetii de a inveli merinde. I Linteum, i, n. Linteum involvendo
viatico. ZaS Znib, um bie Elielfeaebrmig einmicfein. Serviette ou morceau de
toile pour envelopper les provisions de voyage.
Mere, incetie, adv. I Lento, sensim, leniter, paulatim, tarde. 2angfant, fad)te,
fife, gefutb. Lentement, doucement.
Mereutii, tnceliforii, adv. I Lentule. 2eife. Un yeti lentement.
Mergere, cale, drumii, ducere. I Iter, intineris, n. Itio, nis, f. Itus, us, In, Per-
rectio, nis. Zrt0 @eben, ber ©uug. Marche, m. allure.
Mergere, plecare de undeva. I Abitus, discessus, us, m. Abitio, discessio, nis, f.
Veggeben, fortgeben, abreifen. Depart, m.
Mergere la cineva, care cineva, sere cineva. I Aditus, us, m. Aditio, nis, f.
Za(3 tingeben. Action de alter.
Mergere afard. v. Efire.
Mergere in leuntra. v. Intrare.
Mergere inante, sporiu, progressii. Progressus, us. profectus, um. m. Zer
I

ortfrbritt, aortgang. Progres, avancement, m.


Mergere de cea parte. v. Trecere.
Mergatoriu. I Jens, euntis. Vadens, pergens, tis, o. Zer ba gebet. Celui ou
cells qui va.
Mergatorin 'wage. I Prceiens, euntis, o. Preecursor, is. Prodromus, i, m. Zer
aiorgeber, 513orbote. Avant coureur, precourseur, massager, m.
Mergil, gere, va. I Eo, is, ivi, itum, ire. Pergo, is, perrexi, rectum, ge'e. Yado,
is, dere. Migro, as, avi, atum, are. (den. Alter.
Mergii, me dues, pleci de undeva. Abe°, is, ivi, itum, ire. Discedo, is, cessi,
cessum, cedere. Geggeben, lortgeben. S'en otter, s'etoigner.
Mergil la cineva. I Alec), is, ivi, itum, ire. kiittittgeben. Atter b, quelqieun
Mergii pre lingei ceva. I Praeter eo. %orbeigeben, norabergehen. Passer auprses.
Mergre inapoi, me intorcii. I Redeo. Buritdgetrn Retouraer.
Mergii adeseorr. I Ito, itito, as, avi, atum, are. Dft geben. Alter souvan.
Mergii pe 28 and, etc. I Ago annum octavum supra vicesimum 3d) gebe in
acbt unb alman3igfte actfiT. Are dans sa 28 annie.
Merge pe fise ore. I Sexta instat hora. )ie Ilbr gebt auf eedA.
Merilorik, o plant& v. Beinuletti, cinzifirg.
Ifterl&. I Mernla, ae, f. )ie Wmfef. Merle, m.
Merta, misurif, &mites, ferdeld, vadret. I Metreta, ae, f. Modium, ii, n. Modius,
dii, m. )ail Ziertef. Boisseau, moure.
Jumdtate de meld. I Media metreta. din bulb 13iertel.
Mogrnektii. v. Miruntii.
Mesdrea, cu(itde. I Scalprum bimanubriatum. Zag Biebtneffer. Tranchet lc deux
manches.
Meseni. v. Masan, ospe.
Mamma. I Alburnum. i, n. Zer epiint. Aubier, sue.
Orr ce umeder/ti a /ernnultd. f Succus, us, rn. Sapa, ae. f. Craft. Sue, jutt, m.
save, J.
Mesgosift, adj. I Succosus, a, um. ectftig. Succulent, e.
itlesteneann, arbors. I Betula, ae, f. Zie R3irte. Bouleau, m.
Itiesteett, v. .Amesteczi, etc.
Meorteresen, focal pe mefteru. j Fabrico, as, avi, atum, are. Fabricor, aria, atus
sum, ari. artem molior, liris, litus sum, liri. aabri8irett. Fabriquer.
Meltern de lucru manual. I Artifex, opifex, ficis, og. Zer Tfteifter thug tlanbr.
inertO. Artisan, ouvrier, m.

www.dacoromanica.ro
1,1g. 223

Mefterti de tote. I Omnium artium peritus, a, urn. ter Zaufenbfitnitter.


1111"e filter*, adj. I Artis peritus, a, um. Seunfterfafgen. Experiments dana un art.
Melteopagire. i Fabricatio, machinatio, molitio, nis, f. tag Yeilttflein. Ma-
chination, f.
Melte:lug& de lucru mai proatii. I Ars, tie, f. opificium, cii, n. ZaS tlanbz
Merf. 'Mere, m.
2. De uni lucru mai iacusitri. I Ars. artificium, cii, n. tie Seunft. Adresae, f.
Ouvrage de l'art.
Ifiresurg., cu cotu, cu stanjenu, cu ocaoa. Mensura, ae, f. Za§ Tfiaa. Mesure
I

f. instrument pour misurer.


2. ilie'surci, canter/A.. I Libra, trutina, statera, ae, f. Zie sage, bag 03etnicht. Lime,
balance, f.
3. Misura, cumpatii on £n ce. I Modus, i, n. ZaS Maafi, bie Vaafte. Moderation,
Mdaure, f.
Pe: Preste minaret I Extra modum. supra modem. printer modum. Lieber bie
tnn. Ontre mesure.
4. Me-Aura, infriinare, in nulncare, etc. I Temperantia, ae. continentia, ae, f. Zie
ZMigung. Temperance, f. moderation, continence.
NIAsuratoriu cu cotu, atdnjenu, ocaoa, etc. I Mensor, mensurator, is, m. ,der
Elleffer. Toiseur, mesureur, I.
2. Misurcitorii cu cunzpenele, cu catcalls. I Librator, is. Ponderator, is, rn. ter
Sieger. Qui pese, pe'aeur, qui balance.
Mgauriltorii de plinicintii, inyinerii. I Dim.nsor, is. geometra, ae, m. ter erbr
meffcr, Relbuteffer. 3ngineur. AzTenteur, gdometre, inginieur, m.
ltle'surare de panzeintic Agrimensura, ae. Metatio, nis. Jugeratio, nis, f. ZaS
I

aefbmcien,
f bie 91buterfung. Arpentange, rneaurage de terra!: par arpenta.
Plexuratel, part. I Mensuratus, libratus, mensus, dimensus, a, urn. ()Mogen,
genteffen. Me:aure, balance, piss.
Mesurn, rare, cu cola, cu atelnjeni, cu ocaoa. I Mensuro, as, avi, atum, are. Me-
tior, this, mensus sum, metiri. al/efien, abutelien. Mesurer.
2. Misural cu ctIntaru, cu cumpena. I Libro, pondero, as, avi, atum, are. Pendo, is,
pependi, pensum, dere. Dagen, aburtigen. Balancer peser.
Meauta. I Mensula, ae, f. ZaS Zirdyfeitt. Petite table, f.
Metal*. I Metallum, i, n. fossile, is. Zag 9:Itetaff, Eltineral, Metal, M.
Sciinta seu cunoacivta nzetalelorii. I Metallurgia, ae. Mineralogia, ae, f. )ie
Vineralogie. Metallurgie, mineralogie, f
Spiritu metalicti, care se aratii minarilord. v. Bale.
Bletanie, adinca, inchinacitine. I Profunda inclined°, nis, f. sine tiefe Zerbenr.
gung. Inclination profonde, f.
31etanii, margelle infirate. I Rosarium, rii, n. globulorum linea, ae, f. ter No=
fenfran3. .Rosaire, m.
Itletasa. I Metaxa, mataxa, ae, f. Bombyx, cis, m, f. sericum, rici, n. eeibe.
Boie. f.
De mitase, adj. I Bombyeinus, a, urn. lion eeibe. De aoie.
Pe: Vestmlintii de mtasii. I Vestimentum sericum, vestis series. t2in feibenee
Meib. Vetement de sole.
Pciliirie de mitase. I Pileus fibrinus. to Enflorrut. Chapeau de castor, en.
Fabrica de mitiisiirie. I Fabrica sericaria. tie eribeniabrif. Fabrique de aoie.
NegutitorA de mitase. I Sericarius, a, um. ter eeibeni)tinbler. Marchand de
soierie.
Tesetoril cu mitaad f Textor sericarius. ter eeibeivebee. Tisaerand en aoie.
Chindisitorii, cusiitorii cu metaad. Phrygio, nis, m. Zer eeibenftider. Bro-
deur en aoie, m.
Verme, care face mitaaii. I Bombyx, cis, f. Zer eeibentnurm. Ver a sole, m.
Itt6tasal reaucitii. v. Ibrifimli.

www.dacoromanica.ro
224 MI.
11116tiinziii de stropitd. I Adspergillum, 1. adspersorium, rii, n. Zer eprengtvebet.
Asperaoir. m.
A preotilorti cu care botermi. I Adspergillum. Zer 233eifnvebef. Aapersoir.
2. Meedurti pomiitufti cu care mirue. I Pennicillus, i, m. iinfel. Pinceau, m.
Meteled, prostd, adj. I Stupidus, stolidus, ineptus, a, um. Zer Zotpet, Zeit,
Zummfopf. Balourd, stupid, bite.
Mgtreta. I Porrigo, iris, f. Capitis furfur, is, m, )ie Scfguppe. Crasse A la
tete, f.
Metrice, colica. I Colica passio, nis, f. Alvi tormina, um, n, pl. Za0 auty:
grimmest, bie RIAU. Colique, f.
Metropoliti, metropolis, v. Mitropolitd.
Med, adj. poss. I Metre, a, urn. Dlein, mein, meine0. Mien, mon, ma.
Pe: Sociulti mein. I Socius meus. Vein Ranterab. Mon camerad.
Socia mea. I Mea socia, mea mailer, Ines. conjux. Vein Seib. Ma femme.
Mica Orbit, mija, jocu copillorli . I Myinda, trapetinda, ae. Myja, ae, f. Za0 231in:
bemaufelpiel. Un sorte de jeu d'enfants.
Mt is popii, omidd, mare. I Scolopendra, an. Centipede, multipeda, ae, f. Zie
Diettnige Naupe. Scolopendre, f. mille pieds, insecte, I.
Micda, pisica, co.tufe. I Feles, is, f. Zie Rate. Chat, m.
De 'MO& I Felinus, a, um. Zen Rater!. De chat.
Pe: Pele de mfgid. I Pellis feline. tag Ratpnictl. Peaty de chat.
2. 0 prinfletdre de 'Ore ci I Muscipula, ae, f. Zie Eaurefaffe. Souricier, f.
Miaung ca micia. i Ejulo, as, avi, atum, are. altiarreit, mitten. Crier contme
un chat.
!Metre, imputinare, micforare. I Minutio, imminutio, dimiuutio, minoratio, nis, f.
Zerffeinentng, 23ertninberung. Diminution, f. Amoindrissement, m.
Mtvia, pisoiu midi. I Catulus felis. parvus felis, m. (fin Miner Stater, Petite
chat, m.
ItIlicbtera. I Parve fells, f. )a0 atiMen. Petite chat, f.
Miclorezfi, imputinezri, v. imputinezd.
Mievunea, viorea. I Manila viola, ae, f. Zie Mirattiofe. Violate.
Midi, adj. I Parvus, exiguus, a, um. Mein. Petite, e.
dimin. i Parvulus, a, urn. 3iemtid) stein. Plus petit, e,
Mida, scoicd care produce vilirgdrite. I Mytillus, i, m. Concha margaritifera, ae, f.
43eritrtfc4er. Coguillage, ,coquille qui produit des yerles.
Nile, dativ. I Mihi. Vit. A moi.
Mie, o mie. I Mille, indecl. Zaufenb. Mile.
Cate o mie. I Milleni, ae, a. 3e Zauleub unb Zarrienb. A mille.
Cu mule. I Milleni, ae, a. Zaufenintnife, tanieubfaftig. Par millers.
Al miilea. I Millesimus, a, um. Zer, bie, bag Zaufenbile. Millieme.
De o mie de ort. I Millies. Zattienbmaf. Mille foie.
Ce coprinde hi sine o mie, tumnd, etc. Nlillenarius, a, um. Milliarius, a, urn.
I

Zaufenb entlialtenb. Milldnaire.


Mies, gnea, melufea. I Agna, agnella, ae, f. CSdjaf, 2amm. Teune brebis, f.
1111elartn, pdstoru mieiloru. J Agnorum pastor, is, m. )er 2antm§itter. Berger
des agneaux.
Niel*. I Agnus, i, m. Zaq 2antm. Agneau, m.
Mieluvelit I Agnellus, i, m. Za0 2iimmcfpn. Petit agneau, m.
Miere. v. Mere.
Migaiala, gandidire. I Musinatio, muginatio, mugatio, nis, f. Ziinbefei. Baga-
telle, badinage.
Migaesea, tanddlescii, lire. I Muginor, musinor, axis, ari. Zdnbetn, 1naupein.
Badiner, rnuser, perdre le temps en bagatelles.
Migaloso, adj I Musinans, tie, muginabundus, a, um. etlinbler.
Migdalit. v. Amigdald.

www.dacoromanica.ro
Mi. 225

littja, jocu copillord, v. Alicia drbd.


Mijesea, inijlocii, etc. v. mai inante aid.
Mi la, misericordie. I Misericordia, dementia, ae, f. Zie @ride, bie 23arni5er3igr.
feit. Misericorde. charite, grace, f.
2. Compdtimire. I Commiseratio. compassio nis, f. fag Vitleib en. Commisera-
. tion, compassion, f.
Pe Mi mild de tine. I Misereor tui, miseret me tui. condoleo tibi, compatior tibi.
2d) bebaucre bid). J'ai pitie de toi, (v. a. Indurare).
111111, und spacid de 'oat. I Milliarium, rii, n. Zie 1Reite. Uri mille, eevace de
milk pat.
Milian*. I Mil lio, nis, m. decies centena millia. 3Onmal4unbert Zaufenb.
Million, m.
Mi Marin, eoldat. I Miles, m. Zer Sofbat. Soldat. m.
Milionera. I Qui possidet millionern. ain SERilfioner. Qui poeAde un million
ou des milliones.
Milostenie. Stips, pis, f. eleemosyna, ae, f. Zag 9llmolett. Aumane, f.
I

rite.
Milos*, adj. I Misericors, die, o. g. miserens, compatiens, tis, o. Eitleibig. Mi-
aericordieux, ease.
Milanese* dais mild cuiva. I Stipem do, das, dedi, datum, dare. Wintofen at:
ben. Donner de l'aiimOne.
Minare, mfraturd, a bollard, etc. I Actio, minatio, agitatio, nis, f. Zag Zreiben.
Action de chasser, de conduit.
Minatarea. I Buletus bovinus, i, m. Zer Seuipit3.
Miniitora, de bor, etc. I Minator, agitator, actor, is, m. :Der Xreiber. Celia qui
chases.
Mina de metalii. v. Bare de metald.
Minge, loped, balon. v. Surducii.
Mintie, mantie, o haind. I Lacerna, ae. chlamys, die, f. lain fur3er Rod. Ca-
saque, robe, f.
2. Mintie, and vesainentri lungii. Amiculum, 4, n. toga, ae, f. Za0 Oberffeib.
Cu habit long, togs, f.
Mint*, mincrund v. Mentri.
Mintuitora. v. Mantuitord.
Mina, are. bor, cad etc. I Mino, as, are. Ago, is. Abigo, is, egi, actum, abigere.
Pello, is, pepuli, pulsum, pellere. Zreiben. Masser, pousser, conduir les betel.
Minunata, de mirare, adj. I Mirus, mirandus, a, urn. mirabilis, admirabilis, e.
Portentosus, a, um. stupeudus, a, um 331rubertici), muuberbar, erftaunlid). E-
tonnant, miraculeux, prodigieux, merveileux.
2. Cludatd, chisnovatii, gluineld adj. I Ludicrus, ridiculus, jocosus, curiosus, pa-
radoxus, a, um. epaffig, poffent)aft. Curieux, plaisant, bouffon, m.
Minunata, cu mirare, adv. I Mire, birabiliter, admirabiliter. Gunber14, mutt=
berbar. Miraculeusement.
Minune. Mirum, miraculum, i, n. prodigiurn, ii. portentum, ti, m. Zag Vun=
bet, Sunberbing. Miracle, merveille, prodige.
Filciltorii de minunr I Thaumaturgus, i, m. Zer OunberaViter. Qui fait des
miracles.
7tlinunezi, me minunezd, v. Me mini..
Mora, one de dor ant. I Ovis bimula. din 3tueijitfirige+5 crpr. Breb'e des let x
ans.
Mirare. I Miratio, admiratio, nis, f. Zag Sunbern, bit Zerrounberung. Eton-
nement, m.
Mirazenie. v. Minune.
Mire, ginere. I Sponens i, m. er Ortiut gam. Fiand, epoltx.
29

www.dacoromanica.ro
226 M t.
Dlireanti, omil de rendfi I Laicus, a, um. srecularis, e. (gin gemeiner V.Renfc.
Laique, na.
Mireasift. I Sponse, ae f. )ie kraut. Fiancee, I.
Mireasmil. I Odoramen, minis, n. odoramentum, i. Zer So1)1geru0. Senteur,
chose odorante, parfum, m.
3111restneuel, mire. afurai cu miresme. 1 Svavem odorem spargo, is, si, sum,
gore. fRtimbern mit mobtriecbenben lbetuitraen. Parfumer.
Ittiriqte. I Stipule, ae, f. Zie Stobbei. Chaume, tige des cereales, Faille.
Mirla. v. Merle-.
Mirosire. I Odoratio, nis, f. odoratus, us, m. Zae Nietrytt. Odeur, odorat, m.
DUrositori*, adj. I Odorus, a, urn. olens, tis, o. olax, cis. FRiedynb, morPrie:.
Menb. Odorant, odoriferant, e.
nirosfi, sire, v. a. amirosii ceva. pe: o Aire. I Odoror, aris, atus sum, rani, ol-
facio, is, foci, factum, olfacere. Niedyn, beriecben. Flairer, sentir.
2. Dad mirosti din mine. I Oleo, es, ui, levi, liturn, lere. odorem spargo, is, si,
sum, gore. Iftiechen, einen @crud) bon fed) geben. Repandre une odeur, exha-
ler une odeur.
111irosi, una din cele 6 edntirt. Odoratus, us. olfactus, us, m. Zer ®eruc4.
I

Odorat, m. odeur, f.
Mitosis pleicutii. I Odor gratus, odor svavis. )er UoVgerucf). Odeur agreable.
Mirori geii, neplacutu. I Odor gravis, odor ingratus, graveolentia. lluanger.
nelpner @crud). Odeur desagreable, mauvaise odeur. (v. a Amiroini).
unit* poni. I Myrtum, f. )ie Ebrtbe. Myrte, m.
Mir*. I Chrisma, tis, n. sacrum oleum, i, n. Zoe 4eitige Ed. Chrdme, huile
eacde.
Mir*, taint; sacramentu. i Confirmatio, nis, f. `.die airmung. Confirmation, f.
Mir*, rare. me mini. I Miror, demiror, admiror, aris, atus sum, rare. eith mutt:
Bern, 110 bermunbern. Admirer.
MirnescA, ire. ungd cu. mire.. I Confirmo, as, avi, atum, are. sacro chrismate
ungo, is, xi, unctum, ungere. airman. Confirmer.
Iniraire, ungere cu mini I Confirmatio, nis, f. Zee airman. Confirmation, f
Miruntel, bojoci, mate. Exta, intestine, orum, n. Zoe ingenleibe. Intestine.
I

2. Mtruntili la paseri. I Gigeria, orum, n, pl. )er tiilipermagen. Gdsier, en-


trailles des oiseaux.
Itairtantelii, adj. I Minutulus, a, um. San: Min. Fort petit.
ItUrunteztl, are facie Tretruntii. Comminuo, is, ui, nutum, nuere. minutatim
I

contero, is, trivi tritum, terere. Berftilefeln. Diminue, mettre en pieces, broyer.
Itliruntiqi. I Minuties, ei. minutia, ae, f. leinigteit. Petite parcelle, petitesse, f.
2. Miruntifil , halice pentru pupa-. I Glarea, ae, f. plumbei globuli, pl. m. Zag
S(hrott. Balles de plomb, f.
Dliranta, menuntii, adj. I Minutus, parvus, a, um. Stiehl. Petit, diminud.
Pe: Banff mfrun(i. Pecunia parva. Rhino ($e1b. Petite monnaie.
Cu Taruntu, cu minentifulti. ado. I Minutim, minutatim. aleinmeife. En petits
morceaux, en petites parcelles.
Mists, liturgia la Catol. Missa ae. f. sacrum, cri, n. Zie Elleffe. Meese, f.
I

Bliqcare. I Moths, us, m. motio, nis, f. Zie Q3emegung. Monument, M.


Bliqcatoria adj. I Mobilis, e. ZeMeglid). Mobile.
Mileatoria, care mifcli ceva. I Motor, is, in., Zer 3emeger. Qui reve.
',Divest*, part. I Motus, a, urn. f8eMegt. Emu, e.
Dliqedi, are, ceva. I Moveo, es, vi, motum, vere. Agito, as, avi, atum, are. NO):
ten, bemegen. Mouvoir, remuer.
II Recipr. Mi mitcti. Moveor, veris, motus sum, yeti, me moveo.
I eith riibren,
fed bemegen. Se mouvoir.
Milne cu capu, v. Latin din capti.

www.dacoromanica.ro
Itlf. 227

Mile lie, miaerie. I Miseria, ae. aerumna, ae. Calamitas, tie, f. Zao Cateub, bte
Tliirgefig reit. Misere,
Misericordie, etc. v. inclurare.
Miser6, adj. I Miser, a, um. efenb, ntlifgelig. Miserable.
Mini-feu, care imbitil peach. I Esca piscaria, ae, f. Zer aigtober. Amorce, f.
Mistertn, arcane, tang. I Arcanum, i mysterium, ii, n. Oculta res, ei. f. VI@
fZe§eimni, bie ieimlidjfeit. Mystbre, secret, m.
Mistrete, v. Porci selbaticg.
Mistrie lingura zidariloru. I Trulla, ae. coementaria trulla, f. )ie 9:11aurerrette.
Truelle, f.
Mistuesei, v. Amistuescii.
Mite, danie. I Largitio, nis, f. Munus, neris. Donum, ni, n. Zag &Ken!, bie
babe. Present, don.
Mitarnieit, v. Cilmcitarnicii.
Mituesefi, ire, dad mite, corumpd cu bane. I Largitione corrumpo, is, rupi, rup-
tum, corrumpere. I .93efiedyn. Corrompre par largesse, e.
Mitutela, adj. I Parvulus, exiguus, a, urn. Singig, ffeitt. Fort petite.
Mitra, a episcopului. I Mitre, ae, f. Zie Eitip. Mitre, f.
La episcopii addict I Infula, ae, f. Zie 53mbfel. Mitre.
A papef. I Tiara, ae, f. Triregnum, ni, n. Zie sPapittnitte. Tiare, I.
Mitropolie, capitals unei ferri. I Metropolis, is, f, Zie Oauptftabt. Metropole,
capitale, f.
Mitropolie. Archiepiscopie. I Archiepiscopatus, us, m. Zati %rabititimm. Ar-
chevichd, f.
Biserica mitropolii. I Ecclesia metropolitans, ae, f. Zie Ratiybraffinte. Ca-
thedrale f.
Mitropolitil. I Metropolita, ae, m. archiepiscopus, i, m. Zer erabirdpf. Arche-
vegue, m.
illiJesca, jire inchidii ochii. I Clausis oculis vigilo, as, are, v. n. SDlit 3ugeberfteu
Viugett Marlyn. Fermer lee yeux.
Mijitti. I Durere de urechf v. Durere.
1/111locesed, cire v. a. I Intercedo, is, cessi, cessum, cedere. me interpono, is,
posni, situm, ponere. Zermitteln. Jntercdder. intervener, s'inter poser.
Pe: Amiposi o pace. I Se interponere in pacificationem. bitten arieben bet:
mitten". S'interposer pour un accommodement.
Inkilocire. I Medium, dii, n. modus, i, m. Zag Eittel. Moyers, m. entremise, f.
Pe: Nu aflu nisi o mijlocire. I Nullum invenio modem. 3d) ftlibe gar rein Wlittet.
Je ne trouve pas aucun moyen.
2. Mijlocire, pentru a impaca pe Invreijbiff. I Mediatio, intercessio, interpositio,
nis, f. )ie Zermittefung. Mediation, entremise, f.
MUloeitorA. I Mediator, interventor, is, m. Zer alftittfer. Mediateur, media-
teur dela paix etc.
Mijlocitore. I Meditarix, cis, f. Zie Zitittferin. Mediatrice.
Illejlocid, celti din mijlocii, adj. , Medius, a, urn. )er, Die, bag litittlere, Y8er:
mitten'. Qui est au milieu.
De: mijlocd, nisi frunte nici calf I Mediocris, cre adj. Eittetmiiifig. Mediocre.
Pe: Pricepere sees ingeniu cle mijlocd. I Mediocre ingenium. Ilittelmatiger 23 et:
ftattb. Un esprit midiom .
MUloeime, mediocritate. I"( diocritas, tie, f. Eittefmtitigfeit. Mediocrite.
1,11ijloci. I Medium, du, n. Zte Elite. Milieu, centre, m.
Pe: in mijloeulii case'i. I In medio domus vel media domo. Eaten im Dade.
Au milieu de la maison.
11111,j1oculit, corpului. I Lumbi, orum, m. pl. Pia, um, n. Zie 2enben. Milieu du
corps.

www.dacoromanica.ro
228 Mo.
Durere de millocd. I Lumbago, ginis, f. lumborum dolor, is, m. 2enbeninebe,
2enbengmer3. Sciatique 1.
Mijoted, jocit de ascurcaele. I Latitationis causa lusus, us, m. )al f8erftedenfpiet.
Se jouer en se cachant.
Pv : Me jock de aecunsele. Ludo latitationem. 2(f) fpiefe bat 23erfteclenipief.
MIddiosii, v. cuveload, indoicosti.
Mladilifi, remit, viiistarift. Ramus, surculus, i, m. germen, minis, u. Tier eproffe.
I

Rameau, rejeton, m.
Mladita, de vie ldstariu. I Palmes. mitis, m. gin Btueig, eproffe be6 Dein-
floclet. Sarment, rejeton dela vigne.
moDild mirlitord, v. Mitcdtorii etc.
Mobilezti o caul. I Domum instruere. Snit tioutra4 berfelyn. Meubler la mai-
son, garnir de meubles.
Mobilatti, part. I Infructus, exornatus, a, um. Pit ,tautgertit berfeen. Ma-
bld e.
Pe: Cued' bine mobilatd. I Exornata domus, bene iustructa domus. I Zat tooVr.
berfefjene haul. Maison bien meublee.
lucruri din caul acareturi. I Supelectilia, utensilia, run, n. din mobi-
lien. Zie .f2autgert4e. Meubles, ustensiles.
Mocantli, omit dela munte. I Montanus, ni, m. eebirgdcnnAner. Montagnard.
Moeirla. Ccenum, ni. lustrum , tri. volutabrum , bri, n. ( amm, 972oraft.
I

Boue, f Limon m.
minjeacii cu morcirld. I Cceno luquino, as, avi, atum, are. cceno
adspergo, is, si, sum, gere. SD2tt Rod) befcfnnuten. Souiller avec boue.
Moeirlosii, adj. Laeunosus, lutosus, uliginosus, a, um. eumpfig, ofitig, /no:
raftig. Fangeux, mardcageux, bourbeux, boueux.
Mittera, moor& petroad, adj. I Duracinus, a, urn. Virtlid). Dur, e.
Pe: Circlet' mOcre. I Cerasa 'duracina. .tirtficbe Stirftfjen. Cerises dares.
Mods, obiceiii. I Mos, ris, m. Consvetudo, dinis, f. Robe, getuobr4eit. Usage,
habitude, mode, f.
Mode, tipd, maniera. I Modus, i, m. ratio, nis, f. 9Irt, Snanier. Maniere, I.
Pe: Nici intr'un modti, tipit. I Nullo modo, nulls ratione. Tiuf feine 91rt, auf
!eine Leif e. En aucune maniere.
2. Nu este modti, modru, nu'i putintd. I Non est modus, non est possibile.
ift nitt mifgtidj, unmbglicf). Il eat imposible de.. .
Mogandeta, monde. Figura monstru6sa, ae f. Caine munberri* gleftaft. Fi-
I

gure monatrueu.se, f.
Moghild, mov°ild, gruefil. I Grumus, i. clivulus, i, m. Zer .itgef. Petit colline,
petite eminence de terre.
Molsorttii, adj. Coccineus, a, um. ec4arfacbrarbig. Ecarlate.
I

Mohorii, o erbd. I Panicum, nici n. Zer gu*r. Sorte de millet.


Moiste, rovind. v. Roving.
2. Moiste, timpli ploiosii. I Phrvia tempestas, tis, f. Zat f:litegentuetter. Temps
pluvieux.
Moina, (elind. I Rue vervactum, i, n. Ungeoclertet Web. Champ inculte.
Moi n, face ceva mole. f Mollio, emollio, is, ivi, item, lire. eeiceit, mid) macen.
Amollir, faire mou.
2. Itiolu, ceva tiindis in apli ctinepd, etc. I Macero, as, avi, atom, are. gintueicen.
Tramper (topescii inri etc.)
3. recipr. Me moil. Mollior, kris, litus sum, liri. emollior, monis fio, fis, &etas
I

sum, fieri. 94cid) Merben. Devenir mou, s'amollir. v. Imoiii.


olcutfi, adj. Molliculus, mollicellus, a, urn. TOeicb, dart. Un peu 9710t4.
Molds, v. Albie, copafe mare.
Moldova. I Moldavia, ae, f. Molbau. Moldavie.

www.dacoromanica.ro
MO. 229

Moldovenescil, adj. I Idoldavicus, a, um. TRofbouig, nue SEItolbau. Dela


Moldavie, de moldavie.
Moldovanii. I Moldavus, i, n. Zer StRolbauer. Moldave.
Moldovana. I Moldava, ae, f. Zie Tfloibauerin. Femme dela Moldavie.
Mole, adj. I Mollie, e. cid). Mou.
Inoleattl. I Mollities, ci. mollitia, ae, mollitudo, dinis, f. R:Beicbbeit. Mollese, f.
2. Moleata, timpu cu ploy. v. Moiste.
Molitiffi, un soiu de bradii. I Pinus larix, cis, f. 2ercbenhaum. Maze, larix.
1)e molidfti, adj. I Larignns, a, um. 23on Ferdlenbaum. De mblhe.
Molidni, &radii albu. I Abies candida. pinus silvestris, tris. Zie 923eiOtanne.
Sapin blanc, m.
De molidfti. I Abiegnus, a, urn. Zon ber Seifitanne. De sapin.
Molie, de haine. I Tinea, ae. blatta, ae, f. Zie Vette, Scbabe. Tigne, f.
Molitevnica, carte de biserica. I Rituale, is, n. (tin kircbenbucb. Un livre de
pribres.
Molitra, rugliciune. I Preces, cum. precatio, nis, f. Zaq &het. Prare, f.
Momfile, semnii. I Signum, ni. indicium, cii, n. din Seicben. Signe, indite.
Momile. v. Somodgd, Mogdnolitd.
lOomell, arnolgire. lllectus, pellectus, us, m. ellectatio, nis. illecebra, ae, f.
I

Zie 2ocruug, Zerifibrung. Seduction, f.


Moniescil, mire. emit-jelled. I Allicio, illicio, pellicio, cis, lexi, lectum, licere. Al-
lecto, as, avi, atum, are. seduco, cis. duxi, ductum, ducere. 2oden, reiten,
berfilbren. Seduire, attirer par des paroles flatteuse.
Momitia, anagia, part. I Illectus, pellectus, seductus, a, um. Zerlitbrt. Se-
duit, gagne.
Monachit, calugdril. I Monachus, religiosus, si, m. )er Sand). .Religieux,
moine, solitaire, m.
Monarchill, singurii domnitord I Monarcha, ae, m. Zer Vateinberrger, ber ffloz
nerd). Monargue, roi, empereur, souverain.
Monarchie, imperiu absolute. I Monarchia, ae, f. Zie SOlonard)ie. Monarchie.
Moral. I Mola, ae, f. Zie Efible. Moulin, m.
Ce tine de mini'. Molaris, e. mollarius, a, um. Sur Trtilfe gebbrig. De
I

moulin, qui coecerne le moulin.


pe: .Apli de mord. I Aqua molaria. Zoe Eitifftnaffer. Eau de nwulin.
ROM de mdra. I Rota molaris, f. Zee S9Jiibirab. Roue de moulin.
Mdra de car. I Mola equaria, mola jumentaria, ae, f. )ie Sugmilfge. Moulin
h bras.
MOra de apil. I Mola aquaria. Zie 33affermiible. Moulin h eau.
Mora de vgntti. I Mola alata, mola pneumatica. Sinbmilble. Moulin 21. vent.
MOril de htirtie. I Mola chartaria. 13opiermiibte. Fabrique de papier.
Mora de firestrid. I Mole. serraria. Q3rethniible, etigemitbfe. Moulin 26 acie, m.
Moral& I Moralis, is, m. eittenfeige. Morale, f.
Moralitate. I Moralitas, tie; f. eittenreinbeit. Moralite.
Ce privesce la moral. I Moralis, e, adj. Su ben enter' gebbrig. Qui concerne
la morale.
Morarlu. I Molitor, is. molendinarius, rii, m. Zer Flitter. Le meunier.
Morarita, morciresci. I Uxor molitoris. biolitrix, cis. Zie Tlifflerin. Femme du
metuaier, f.
MoratA, muratii, castraveti, etc. I Muriaticus, a, urn. 3n Ecti3traffer gelegen.
Meta confits dana la saumure.
Pe: Varna muratd. I Brassies acids. eauerfrauf. Chou cart*, m.
Moriltdre, murdturd. I Muria, ae, f. ealmaffer. Saumure, eau salve.
Morcotte de fern la osie. I Lamina ferrea, f. Wcbrenhietb. La happe.
Morcolencii, ferecii aria I Axim munio, is, nivi, nitum, nire. Zie Vfcbfe befrbras
gen. Ferrer l'essieu.

www.dacoromanica.ro
230 M6.
Bloreovat. I Siser, is, n. Daucus, ci, m. ©efbe %Ube, Ttorprftbe. Garotte, 1.
Legume, m.
More, zemd de varzii. I Muria, ae, f. jusculum brassicae acidae. Zie RrautrupPe.
Saumure de chu.
Illorez6, acrescii, punk murciturt Muria condo, is, didi, ditum, dere. Acidum
J

facio. ©infauern. .Rendre aigre.


Alorinea, I Parva mole. ©ine Mine Mitfife. Petit moulin.
Morin rire, va, omit. I Morior, riris, mortus sum, mori. Denascor, scene, dena-
tus sum, denasci. Defungor, genie, defunctus sum, de fungi. Decedo, is, de-
cessi, cessum, cedere. Exstingvor, veris, exstinctus sum, exstingvi. Supremum
diem obeo, is, obii, obitum, bire eterben. Mourir.
Morin de fdme. I Fame intereo, is, rii, rivi, ritum, rire. iSor tenger fterben.
Mourir de 'aim.
Tragic pe morte. I Animam ago. Agoniso, as. are. Agonisor, aria, atus sum,
art. Sn ben fetten Bitgen Fein. Etre lc l'agonie.
Mord, despre animate. agues* crepti. I Crepo, as, ui, pitnm, pare. pereo, is,
rii, rivi, ritum, rire. intereo, is, rii, ritum, rire. £rel3iren, umfomnten. Craver,
perir.
Mormatalii, murmuire. I Murmur, is, n. obmurmuratio, nis, f. Vurrett. Mur-
Inure, m.
PlormAesci, ire. I Murmuro, as, avi, atum, are. Rurren. Murmurer.
igorinentit. f Sepulcrum, monumentum, i, n. Grab, @rabmal. Sepulcre, tom-
beau, m.
Ce privesce la mormgntii, adj. I Sepulcralis, e. Bum grab gebbrig. Sipulcral.
Pe: Petra depe mormentti. I Cippus eepulcralis. @rabftein. Cippe, colonne fu-
neraire.
Scrisdrea depre pdtra morm. I Epitaphium, ii, n. inecriptio sepulehralis. @rub-
fcbrift. Epitaphe, m.
ftlormaitorti. I Murmurator, is, m. )er Enrntfer. Celui qui murmure.
Iflorana, peace. I Huso, nis, m. accipenser, is, rn. )er toanien. Morue. f. some
de poison de men.
Beficgi de MO/WILL I Ichthyocolla, ae, f. Zie .tlaufenbfare. Colle de poison f.
Norte. I Mors, tie, f. nex, cis, f. letum, i, n. obitus, us. decessus, us, m. Zer
Zob, ba6 eterben. Monte, f.
MOrte, ucidere de anti. I Homicidium, dii, n. nettrcbeitmorb. Homicide me-
urtre.
Imf feed' morte. Mortem mihi conscisco, is, scare. eial ben Zob ant§ttn. Se
dormer la morte.
Me necdjescii de muerte. I Afflictione pereo. dJ argere mill au 'obe.
me- luptti cu mdrtea. I Animam ago. Mit bent 'obe ringett. .Rendrerame, ex-
spinet.
Bolnavii de merle. I Admortem infinnus. Strattf auf ben ZIA.
De mOrte aduciitorti. I Letalis, e. mortalis, e. mortiferus, ra rum. ZObtlidi.
Martel, e.
Pe: pe'catii de morte. I Peccatum mortale, crimes mortale. )ie Zobitittbe. Fiche
mortel.
Bane de merte. I Vulnus letale. ('ine tobtfice 2l 3unbe. Blessure mortete.
llorieste, adv. I Letaliter, mortaliter. Zobfick De maniere A causer la morte.
Illortaciune, stirvii. I Morticinium, nii, n. cadaver mortum. Za6 Wa6. Cada-
vre, m. charogne, 1. corps de bgte morte corrompu.
Martina, calti reu. Equus strigosus, i, m. @in gfettee 9131erb.
J Un Mewl mai-
gre, dicharrne.
Mori*, part. I Mortuus, demortuns, exanimus, a, um. ZIA. Mort, e.
311146, butaicci. I Avia, ae, f. Zie el,roOmutter, Aieule, grand mere f.

www.dacoromanica.ro
Mu. 231

2. Mntal, care mofesce copit Obstetrix, cis, f. Zit .ebamme, bie 34eirau. Ac-
I

coucheuae, f.
Mandela, o mdneare. Moretum alliatum, i, n. Zie ltirte. (fared° de nuci.)
Moffenca, fire. I Obstetrico, as, are. 45ebamme fein. Eire accoufeuse.
Itlogie, averea remasa dela moftl. I Hrereditas, tis, f. `die rbjc1)aft. Hereditd,
heritage f.
De movie adj. I Eltereditarius, a, um. rbficf). Hdreditaire, de heritage.
Molia, unui plugarel. I Fundus, i, m. )er 03runb. Propriete, bien, fonds de
terre.
Moqi, tats mare. I Avus, i, M. Zer Orobater. Aieul, grand pbre, m.
2. On ce morel Wareing. I Senex, nis. Zer MU. Vieilard.
3. Care e tare biltrdnis. I Senex de crepitus. Zer cite Mm. Decrepit, e.
MOste, dse &ante I Sacrae reliquiae, trim, plur, f. alefiquien. Releque, f. Ce
qui reate d'un saint aprbs sa morte.
Molftenencel, nire, va. lizeredito, as, avi, atum, are. rbett. Hiriter.
i

Motftenire. I Hzereditas, tis, f. lueredium, dii, n. Zie rbjc§aft. Heritage.


Moltenitorku. I Hseres, dis, c. Dominus hmreditarius. Zer rbberr. He'rectibre.
Motatg, adj. I Cirratus, galeatus, a, nm. Cristatus, a, um. )er, bie, einett flee
berbufd bat. Huppe, panache, e.
10.04.1 to prism-17. j Cirrus, i, m. galea, cristula, juba, ae, f. Zer e0opf, bee OH.
Idyl. Suppe, touffe, toupet, 1.
Motocolesci sire, amesteca, incurca. I Perturbo, as, avi, atum, are. k'erverto,
is, ti, sum, tere. Unorbenttiltj 1)erumtuerien, bermtfOen. Mettre en desordre,
confondre, me/anger.
Motucti pisoiu. I Cetus, i. Pelee mas, ris, m. Stater. Chat, m.
Movila, v. Moghilii.
Maleria, analogy's, piuli15. Mortarinm, rii, n. Viirfer.Mortier, vas h piler, tn.
Moierutta, mojera mica. i Mortariolum, i, n. Petit mortier, m.
9:12i3rielein.
Piseloga, drugel cu care piaeza. I Pilum, i. pistillum, i, n. (tlimpfef. Pilon,m.
Maliceirte, adv. I Rustics, rusticane. 58liuerifd). (Jrossierement, en paysan.
Malicencil adj. I Rusticus, rusticanus, a, nm. agrestis, e. 18tiuerift(). Ruati-
que, de to champagne.
Mojicie, prostie. Rusticitas, inurbanitas, tis, f. Zie afegefei.
I Rusticite, gros-
sierete, f.
llojicet, prosttl. I Rusticus, a, uru. Agrestis, e. adj. Paysan, villageois.
Mrent, un pence. I Muraena, ae, f. 2Jluriine. Murene, f. Poison.
Mrejle, pentru pent I Rete, is, n. Zat3 airdyrnet. Bets, nt. Filet, pour pren-
dre les poisons.
Mucarin, mare. I Emunetorinm, rii, n. Emunctoria, orum, n. )ie icf)tput,e,
tictfcbeere. Mouchettes.
Mace, mucosii, v. MUC0814%
Mucecleala. I Mucedo, dinis, f. mucor, is. Situs, us, m. )er Scijimmef. Moi-
sissure, f.
Muceclenci, (lire, I Mucesco, is, scere. Scf)immefn, berftf)itnuteln. Se moisir.
Macedfi, adj. I Mucidus, a, um. ce0iinmetio§. Moisi, e.
lilacenie, martirismii. I Martyrium, rii, n. Slierterei. Martyre, I.
Mucenicii. I Martyr, is, in. 9El2iirtljrer. Martyr.
Mucenita. Foemina martyr, is, f. Startgrerin. Martyre, f.
Muchie, a cutitulul, etc. v. Dunga,muche.
Mucosa, adj. I Mucosus, mucidus, muculentus. a, um. Netig. Morveux, euse.
Mucci, mica. I Mucus, ci, m. Flegma, tis, n. Rot. Morve, m,
Suflu mucii, v. Sujits, me suflu.
2. 2124411 luminii. I Myxus, i, m. Myxa, ae, f. Fungus, gi, m. Fungus candelao.
Zit 2iefgfcbuppe, Mouchure, f.
Mufluseicii, sire, ranting bancrotil, v. Bancrolii.

www.dacoromanica.ro
232 ML.
Mugesc*, gire, ca boui. I Mugio, is, ivi, itum, ire Zvi Men. Mugir.
MugitA, gire. Mugitus, us, m. Zati Ori Men. Mugissement.
I

nuguraltric I Gemmula, ae, f. calyculus, i, m. )as3 fenb0pdyn. Petit bourgeon,


gemmule, bouton, m.
Muguresci, rire, v. n. I Gemmasco, gemmesco, scis, scare. gemmas ago, is,
egi, actum, agere. eproffen, SenoSpen befonutten. Bourgeonner, pousser des
bourgeons.
Mugurati rite, adj. I Gemmatus, a, um. St noqpig. Qui bourgeonne.
Mugurii. I Gemma, ae, f. Oculus, li, m. Germen, minis, n. Calix, cis, m. Zia
Anoope. Bourgeon, oeil, ceilleton, m. bouton.
Muiere. I Mulier, is. femina, ae, f. Zie arau, bat; Seib. Femme. (Oct ce
mufere.)
Muiere, nevasta Irma barbatti. I Mulier, uxor, is conjux, gis. consors, tis. Ma
rite, ae, f. Za0 Seib, bie arau, ®attin, ®entablin. Femme, epouse, cont-
pagne, f.
Mueresce adv. I Muliebriter, feminine. neiblict. A la maniere des femmes,
en femme.
Muerescu, adj. I Muliebris, e. feminintts, femineus, a, um. Geiblit. De femme.
Muerosii, adj. I Mulierosus, muliebrosus, a, um. Zer Qeibermann, Seiberbe:
gierig. Celui qui aims lea femmes.
Mueruse. I Muliercula, re, f. Zaq Seif4en. Femelle, petite femme.
Muletfi, part. fcicutti mole. Mollitus, a, urn. rlveicV. Bendu mou, amolli.
Mujici, v. Afojicel
ltliulcomescu, mire, ding. v. Alinfi.
gere, v. a. I Mulgeo, es, si, mulctum, sum, gere. Eeffen. Traire.
Mulsura, mulgere. Mulsura, ae, f. Zao Efteften. Action de traire.
I

Multumescii, mire, a. a. cufva pentru ceva. I Gratias ago, is, egi, actum, a-
gere. Zanten. Bemercier, rendre grace.
Multemescil, din slujbii, dad dimissia. I Abdico, renuncio, as, avi, atum, are.
9thiagen, abbanten. Abdiquer, renoncer.
Multemire, tignelci, v. Tignealci.
Mis multemesci, de ceva cu ceva. I Acquieseo, is, evi, etum, acquiescere. cpn-
tentus sum, es, ease. satis habeo, es, bui, bitum, bere. Bufriebeit feu'. Etre
content, etre satisfait.
Plultemita. I Gratitudo, dinis. gratiarum actio, nis, f. Zer Zan!, bie Zanfbarreit.
Gratitude, reconnaissance f.
Multernita, fie la D-fleic I Deo sit gratia, Deo gratias. Gott lei Zauf. Gra-
ce lc Dieu.
Cu multemitii, adv. I Grate, cum gratiarum actione. Dtit )antbarfeit. Avec
reconnaissance.
Multeinitoriu, recunosciitor. I Gratus, a, um, beneficii memor, is. Zantbar.
.Recomaisant, e.
Multime. I Multitudo, dinis. copia, ae, f. Zie Menge. Multitude, f. grand nombre.
Multu, adj. I Multus, a, um. R3ief, aaVreit. Beaucoup, en grand nombre, mul-
titude.
Cu multfi mai, vertosii. Multo magis.
I Zief meljr. Bien plus.
De multe feluri adj. I Multiplex, plicis, e. multimodus, multigenus, varius, a,
um. Oielerfei, perfebieben, Meffacb. De pluseurs especes.
In multe feluri, adv. I Multi mode, variis moths. 2tuf bieferfei 2frt.. De plu-
aeurs sorts.
Cu multe fete. I Multi color, is. Zieffarbig. Qui a beaucoup de couleurs.
Cu multe piedre. I Multipes, dis. 513ietiiiirl. Qui a beaucoup de patter.
Cu multe gal/rt. I Multiforns, a, um. Zielitiefprig. Qui a pluseurs trous.
De multe on; adj. Multocies, saepe numero , crebro, frequenter. Diets
I

ma, *mai, biefmate Souvent, frequeminent.

www.dacoromanica.ro
Nta. 233

Niumit, v. Mak&
11Iumesce, adv. I Materna. niitterlicb. En mere.
ltinneit, lucre. I Labor, is, m. laboratio, nis, f. opera, ae, f. studium, ail, n. :die
Tittbe, Wrbeit. Travail, fatigue.
2. Blanca, chino, pdtimire. I Cruciatus, us, m. tormentum, I, n. aotteuung, 3eiu,
Clue. Tourment, torture, aupplice.
Aluncenefi, cire, lucrezd. I Laboro, as, avi, atum, are. operam do, as, dedi, da-
tum, dare. operam impendo, is, di, sum, dere. eif4 bemft§en, arbeiten. Tra-
vail/en
2. Ittuneenek chinuescii pe einem. Crucio, excrucio, as, avi, atom, are. tor-
queo, es, torsi, tortum, quere. &Item, peinigen, ntartern. Tourmenter, tor-
turer.
Bluneitore, luertitoriu, v. Lucrillorlii.
Muneitortift, chinuitor, care chinuesce pe altu, v. chinuitor. Muncilu, obositil de
lucre. I Multi laboribus fractus, a, um. Zurdj uicfe 91rbeit euttraftet. Epui-
si par la fatigue.
Munte. I Mons, tis, m. alpis is, f. alpes, ium, p1. Za0 Oicbirg, ber 23erg. Mon-
tagne.
De munte, adj. I Montanus, alpinus, a, um, alpestris, e. 63ebir gig. De mon-
tagnes.
Pe: apd de munte I Aqua montana. eifebirginuaffer. Eau de montagnes.
Muntenesefi, adj. I Montanus, alpinus, alpicus, a um. 9 11pijcb, gebirgtg. De
montagnes.
Muntentl, &ma dela munte. I Montanus, i, m. 63ebirgq6etvol5ner. Montagnard.
Muntosit, cu mulFi ?flung.. I Montosus, montuosus, a, urn. ®ebirgig. Montag-
neux, case.
Miura, nigrci I Morum, i n. Mora ae, f. Sctuaribeere. Mitre f
Murasu, o apd fit Tranailu. I Marusius, ii, m. Zer EaroicipafuO.
Muratore, apd saratcl. I Muria, ae, muries, ei, f. aqua salsa, ae. Safiroaffer.
Saumure, eau amide. f.
Murat*, acritd, v. Moral
Murdaresea, v. Ponareacii ceva multu intrebuinlinduld.
Murgeste, In Bird, v. impera. I Advesperascit, incipit crepusculum. ©8 bdrumert.
It se fait tard. la nuit approche.
Mtargittl, ceva fnaerat. I Crepuseulum, li, n. 916cnbbiimmerung. CrePuscule, f.
Murtpl, adj. negru sum-. I Nigricans e glauco. edpuar3grau. Glauque.
Murire. I [Pertain., tis, f. (terbiubleit. Mortaliti, f.
Muritorin, adj. I Mortalis, e. eterblid). Mortel, e.
Murmur:1, v. mormciescti.
Murata, medal. I Hydromel, is, u. iftetb. Hydromel, m.
Mar*, rug& care face mitre raegre. I Rubus fruticosus, i, m. 23rombeerftrauc.
Mare sauvage, m.
Muruiesen, lipescic cu pilmintii. I Incrusto, as, are. Oblino, is, lini, livi, levi,
litum, linere. Snit 2ebm ilbertihnten. Enduire..
Musa, sb. I Musa, ae, f. Eufe. Muse, f. doctrine, science.
A cultiva musele. I Muses colere. etubieren. Cultiver lea muses. (a invii(a.)
Matsui. I Musca ae f. alien Vitae. Mourhe, f.
Mused de calii. I Tabanus, ni, m. ilto5brtittne. Taon, m.
Blase& ctinefscit. I Musca canine, ae, f. Cynomyla, ae. OunbqIiege. Mourhe de
chien.
De mused, adj. f Muscarius, a, um. museinus, a, um. 3uut aiiegeat gefOrig.
De mouche.
Musearie. I Muscetum, ti, n. fiegeniebluartn. Amen de mouchea.
Museuta. I Muscula, ae, f. Rietne Elide. Petite mouche.
Muses de vinti I Muses cellaria, ae, f. St efterfftege.
SO

www.dacoromanica.ro
234 Mu.
Muses la, mtg. I Moscovita, ae, m. Zer tulle. Ruse&
Muse* Luse*, adj. I Moscoviticus, a, urn. Ruin(d).
Muleare. Morsio, nis, f. morsus us, m. Oif3, Zkifiung. Morsure, f.
Muleatoriu, adj I Mordax, cis. mordens, tis, o. g. Sbif fig, beienb. Qui mord,
mordant, e.
Blurfeatia, part. I Morsus, a urn. @thiffen. Mordu.
Muse lail, la omit etc. I Musculus, i, m. Zit Rudd. Much., m.
Bci la muschdorii. I Morbus ischidiacus. m, s)iifttue4. Sciatigue, f.
Muschlu, carne mole. I Caro assanda. Zfratneirri). Chaim a roar.
Muse* lu, de piidure. I Muscus, ci, m. loo43. Mousse, f.
inuselaiosii, adj. I Muscosus, a, urn. Son Mood. Couverte de mousse.
Mu leuia, v. Catira.
Musen, are, v. a. I Mordeo, es, momordi, morsirm, dere. Ze*n. Mord re.
Muletelti, o (ore. I Chamomilla, ae, f. &muffle. C'hamomille, I. plante.
Museum. I Museum, i, n Thrjeum. Mizsee m.
Musical. I Musica, ae, f. gituftt. Musigue, f.
Facic, musics. I Musicam ago, facio. irtuftlieren. Faire de la mustque.
De musics, adj. I Musicus, a, um. Euritaiiid). Musical.
Blusicautia. I Musicus, ci, m. Eulifant. Musicien, on.
mufurobi I Grumus, mi, m. EntrimurNaltien. Grun eau, m.
Muleute, muscute pe legunti. I Chrysomella, ae, f. COartenfiilpfer. Chrysontelle I.
Musite purici pe varzii, etc. I Aphis, is, f. goliffau0. Pou dechu.
Mustate, la omit. I Mystax, cis, mustax, cis, f. c=t,"--#ausbart, ecOurrbart. Mou-
stache. f.
Cu mustate adj. I Mystacatus, a, urn. Scfprauabiirtig. Acec moustache.
Mustafe la reacini. I Fibre, ae, f. Surzselfacer. Fiore, f.
Blustariu. I Sinapi, laded. sinape. is, rapistrum, tri, n. eenf. Moularde, m.
Mustaciorni, adj. I Magno mystace prreditus, a, um. nnit gr4em Ruth( per:
Mem Qui a des grandee moustaches.
Blasius*, adj. I Mustulentus, a, um. Voftreid). Abondant en sin doux.
2. Zentosii, summit, adj. Succosus, succidus, succulentus, a, um. ealtig. Suc-
culent, e.
Musts, forma, modelii. v. Forms.
2. Blusira, smotru. I Exercitium, tii, n. erer3ierung. Excercice, f.
Mustrulueseal, ire. exercezii. Exerceo, es, oil, citum, cere. in armis exercito,
as, avi, atum, are. er3ierett. Exrercer.
Must*, de struguri. I ilustrun, i, n. Esti. Vin doux.
Ca mustulii adj. I Musteus, a, urn luster musti. SD2ofiig, mie ber nog. Qui a
le gat du sin doux.
Mustra, v. infrontg.
Mulurolu, v. Musinoid, mutalau. v. Meteleu
Mature, schimbare. I Mutatio, pernmtatio, immutatio, nis, f. Wenberung, Oerlinr
betting. Changentent, m.
Mutare, dintr'unti locii lntr'altulii. I Emigratio, nis, f. discessus, us, in. 2?iegaie4en,
bie 2hotuanberung. Emigration, f.
Mute, mutie, muchie a cutitului, etc. I Dorsum, i, n. 9titcfert. Le dos du cou-
teau, etc.
Maltese* v. Antutescii.
Mut*, adj. I Mutus, a, um Cam, tumni. 31net, e.
Mutire. I Mutitas, tis, f. etuntutheit. Mutisme, m.
Mutant, are, ceva la altii loch. I Muto, immuto. perrauto, commuto, as, avi, atom
are. Uthertragen. Transporter.
Muth judicatd, face apelft. I Appello, provoco, as, avi, atnm, are. %Offiren.
Appeller.

www.dacoromanica.ro
NA. 235

Me mutti dintr'unii lock intraltu. Migro, emigro, as, avi, atum, are. ei cf) bug
aiet)en. Emigres.

N.
Na: na (le. I En babes! Hie babes. a foil, hier haft bu. Tenez, voila, void.
Nabuescii, fire! me fruibufescil, me untftu, precum prinitivara. Enunpo,
is, rupi, ruptum, rumpere. prodeo, is, dii, divi, ditum, dire. 9ludretett, auf3:
forfeit. S'enfier, sortir de son lit, an fleuve etc.
Pe: A niibufilii fi a datii apa preste ghiagth I Erupit aqua super glaciem. Zug
Tiloffer tft fiber bag qit3 auf3gebrocf)en. L'eau eat sorti de son lit. le fleuve s'e"-
fait enflde, etc.
Nabuffesetl, ruidtifescii, astupil resvflarea, osetorg. I Suffoco, as, avi, atum, are.
spiritum intercludo, is, si, sum, dere. rftitfen, ben Item bemmen. Etovf-
fer, iniffoquer.
Nabutire, a °per. I Aquae eruptio, nis, f. Zie Ztimpfung be Saffer8.
abiatire, sugrumare. I Suflocatio, praefocatio, spiramenti praefocatio, nis, f.
Etovffement, m. suffocation, f.
Cirflidung.
Nabiattdta, sugrumatil. Suffocatus, a, um.
I riticft. Safford, e, e'touffe, e.
Nabulala, ceildurit mare. I Aestus, us. ardor, is, m. Zie Stroltle.
Grande chaleur, ardour.
Nfita(15, fi derivate, v. Necailii.
Naelaesca, ire. v. Ungti.
Nada, icu, pent's', pentru a crepe lemne. I Cuneus, f, m. Retire. Coin, m.
Pe: Crepis unii lemnu cu nada. I Lignum cuneo findo. (iota fbalten mit einer
Reufe. Fendre un piece de bah? avec un coin.
Niidaesca, ire. banuescii. i Puto, as, avi, atuxn, are. opinor aria, atm sum, nari.
$oraio bertnutben, etroao ahuei'. Avoir tells ou tells opinion, s'imaginer. v.
allele banuescii etc.
Necleresee, v. Impers. mi ae, liss, i se ncyciresce. Aliquid obscure mihi ap-
paret, aliquid quasi per radios mihi apparet. 03 f °mut mir clime unbeutficb,
gleirbfam afg bull) etral)len bor.
NsideJde, subst. I Spes, ei, f. expectatio, nis. )offnuttg. Espeance, espoir.
Am nlidejde. I Spero, as, avi, atum, are. spem habeo. 3d) (pile, id) babe
.offitung. J'espe, j'ai de l'espoance.
Onii de n.xdejde. I Homo bonae spei. .flofftutitgi3boffer Emit. Ilomme dune
bonne espdrance.
Feird de ncidejde. Exspes, ei, o. ape carens, tis, o. .offnungefoe. Qui eat
sans esperance.
Putind nadejde. I Specula, ae. f. Exigua spes, ei. Witte Mine Ooffnung. Fai-
ble esperance, liger espoir.
Nadajduesca, ire, v. a. I Spero, as, avi, atum, are. spem habeo, es, bui, bi-
tuna, here. spe teneor, in spe sum. spes mihi est. tioffen, .tmffititito fjaben.
Espe'rer, avoir de l'espdance, avoir de l'espoir.
Nadkiduescal, cu incredinlare. I Certo spero, certain spem habeo, confido. aktnifi
boffen, auberftiffig boffen. Expetrer fermement, avoir confiance.
Neidailduire, subst. I Spes, sperare. .tIoffen, Voffnung. Espthysnce, espoir.
NadaJduitor, care are nadejde. I Sperans, tis, o. Zee ba boffet. Celui ou
celle qui espere.
Midejdultvi, part. Speratus, a, um.
I (ehoffet. Espere, e.
De ntidejduitii, adj. I Sperabilis, e. Qu'on peat espee.
.Nffentficb.
NAdragi, cioreci, pantalont I Caligae, arum, f. pl. .ofen. Pantalon, m.

www.dacoromanica.ro
236 NA.
Nadragl, etc. I Bracae, arum, pl. braca, cae, f. bracca, ae. .tofen. Braies.
Nadu ala, naufacti, v. Alm( la.
Nafora, v. Anafora'.
Nal, nu al I Non babes. Zu haft nicflt. Tu n'a pas.
Pe: n'ai tu awns? I Non babes tu labores ? daft bu feine VIrbeit. Tu n'a pas
to travailler, vow) n'avez pas a travailler?
N'al, audita. I Non au divisti? daft bit niebt gebort. N'avez vans entendu?
Nalba, ceva reg. I Malum, i, n. @dud, ,f)eurer, Zeidifef, 933etter. Mai.
Dula la naiba I Abi in malam rem. sbebe gum .enter.
Va to faire rendre.
°multi naibi. I Lurco, nis. homo nequam. homo sceleratus. Settertnann, Zen=
fefoferf. Scildrat, abominable, mechant.
Naimita, tocmiti cu tuna, etc. I lllercede conductus, a, um, part. IBebungen,
bebungen, getnietfrt. Pris a louage.
Nalmita, servit, lucrator cu dioa. I Mercenarius, rii, m, sb. StaglAner, EietIging. .
Mercenaire, ouvrier h gage.
Nalba, plant& I Malva, ae, t. Zie Maine ober Tappet. Mauve, f.
De naiba, adj. I Malveus, a, um. malvaticns. a, urn. 23on q3appefn. De mauve.
Pe: flora de nalbli. I Floe malvaticus. q3appelfbiume. Fleur de mauve.
Nalba, mare. I Althaea officinalis. Zie 2lItbee, bee eibirc4 ober, Guimauve.
Nalba, mare de grlidind. i Althaea rosea, ae, f. malva arborea, ae, f. Toren:
papper. Mauve de jardin.
Nalba mica, mhnuntd. I Malva silvestris, rotundi folia malva. SiNe atiepoppef,
(63iinopappef. Mauve sauvage.
Nalbescit, bire face alba. j A lbo, inalbo, de albo, as, avi, atum, are VeiPen,
tueif3 maciyit. Blanchir, rendre blanc.
Nalbescii, pindd, cerii, etc. I Insolo, as, avi, atum, are. 8feicten. Blanchir au
soleil.
Nalbire, a pin flit". etc. I Insolatio, nis, f. )ie 8leid)e. Insolation, f.
Nalbire a cases. v. Spoire, varuire, albire.
Locu pentru ndlbitu pinta. I Locus insolandis linteis. SB(eichltiati. Blanchis-
saris f.
Nalbitora, tore. I Insolans, tie, u. Sher Zfeicer, bie leidjerin. Blanchisseur,
blanchisseuse.
Nalbita, port. I Albatus, he albatus, insolatus, a, urn. alebleid)t, getreifit. Bian-
chi. rendu blanc.
Naltia fi derivata. v. Inaltii.
Naluca, vedenie. I Visum, i. Spectrum, tri. Ocursaculum, i, n. Viejo, apparitio,
nis, f. phantasms, tis, n. I rfcfrittung, 033efgenft. Apparition, vision nocturne,
f. spectre, nt.
Mi se nhlucesce. I Phantasms video. occursaculum video, spectrum video. 3(t
Ke eine rgeinung. Je vois une vision, un spectre.
N'am, nu am. I Non habeo, mihi non est. 3dj babe ricbt. Je n'ai pas.
Namestnic. I Vice arhidiaconus, i, m. Zer Ziee:Zecfmnt.
Namete, mete de zdpadd. I Nives congestae. ec§neebaufett. Amas de neige.
Nanale, nave de boteza. Matrina, ae. Mater lustrica. Zaufpatije, Zaufgeuge.
I

marraine, celle qui tient un enfant our lea fonts de bapteme.


Nale la cununie. I Natrona, ae. Testis matrimonii. Beuge eiuer Zetintit9lung. Celle
qui reconduit lea maries. paranimphe.
Nanalesca, niifesch, fire,botezi cuiva un prunch. Patrinum ago, is, egi, actum,
I

agere. Zaufpatbe fan. Etre parrain.


La Cununie. Testem matrimonii ago, patrinnm ago, paranimphum ago, is,
egi, atum, agere. 5rautiiibrer ober R3rautfilbrerin fein. Paranimphe.
Minas*, la boteza. I Pater lustricus, testis baptismi, patrinus, ni,m. Zaufputip,
Staufgeuge. Parrain.

www.dacoromanica.ro
Na. 237

lantivii, la cununie. I Testis matrimonii, paranimphus, architriclinus, i, m. Zer


a3rautfitbrer. Celui qui mine lea dpouaea h l'eglise.
Napadire, aaupra cuiva. I °brad°, opressio, nis, f. Zefatfung, 1.Ieberfatc Ilebere
icinuennung. Action d'accabler par le nombre.
Naptidesci, dire asupra cuiva I Obruo, is, i, utum , uere. lupus), is, ni, ere.
Opprimo, is, pressi, pressum, primere. Ueberfanen, liberftinnemmen. l'ondre
Our quelq'un, attaquer a l'improviste.
Naparlescia, lire, ldpadu piruli I Veteres pilos amitto, is, misi, missum, mit-
tere. toaaren, rid) Oren. Perdre son poll.
Napaste, asuprire, v. Nipaste.
Naprasna, v. Neprami etc.
Napa. I Napus, i, m. Zie Rube. Navel, m.
Naramma. I Aurantium pomum, i, n. Zie 13omeran3e. Orange, f.
Narita's*, arbore, pomil de taramze. Aurantia malus, i, f. Zer 3omeranlen:
I

bourn. ()ranger m.
Narcisi, ildre. I Narcissus, i, m. Vtareiffe. Narcisse Fleur.
.De narcis, adj. I Narc,issinus, a, um. Tareiffen. De narcisae.
Naravai, v. Neravfi, moruvii.
Nare, la usual Naris, is, f. 91afettlod). Narin, f.
%Arad, v. Nerodti.
%are. Nail, v. Ncinafe, amnia'.
Nasca, scere. I Pario, is, peperi, partum, parere. Parturio, is, ivi, item, rire. Eni-
tor, tens, nisus , nixus sum, niti. gigno, is, genui, nitum, gignere. &bare;
bernorbringeu. Enfanter, accoucher, mettre au jour.
Nana Ora vreme. Aborior, riris, abortus sum, riri. Aborto, as, avi, atum, are.
;

Abortum patior, tubs, passus awn, pati. Unaeitig gebtiren. Avorter, accoucher
avant le terme.
Me nascti v. n. I Nascor, sceris, natus sum, nasci. Gignor, neris, genitus sum,
gigni. ®eboren werben. Naitre, venir au monde.
NAfficatare. I Genitrix, cis. puerpera, ae. f. (Pebiirerin. Mere, accouchie.
NAscatore de .D-flefi. I Dei genitrix, cis. Dei pare, ae, f. @otteogebiirerin. La
mere de Dieu.
NascAtor, produclitoriii adj. I Genitives, a, um. graftig bu gebiiren. Productif.
Narcatora. I Genitor, creator, is, in. Urbeber. Createur.
Narcocesea, v. Aflu ceva nog, inventezii.
%Arcata, part. I Natus, genitus, a, um. &borer. Nd, e.
f t @fie nciscutis. I Primo genitus, primo natus, a, urn. qrftgeboren. Le pre-
mier tit
Nciscutii mai pre urrnii. I Postumus natus, a, um.9lacbgeboren. Le dernier ne.
Unulfi nacuti. I Unigenitus, a, um. ingeboren. File unique.
Ndscutii Ora vreme. I Abortivns, a, um. Un3eitig geboren. Avorton, cad avant
is terme.
%Minnie:7i, adj. I Violentus, saevus, a, um. 63eniaitiarn. Violent.
Nanilnicie. I Violentia, ae. Vie, is. f. Betticatfamfeit. Violence, f.
Nasipu. I Arena, as, f. eanb. Sable, m. arbne, f.
Nariposa, adj. I Arenosus, a, um. eanbig. Sohloneux, ewe.
Ca taiisipulti, adj. I Arenaceus, a, um. eanbigt. Compose de stable .
Amestecatii cu neisipfs. I Arenatus, a, um. Eft eattb bermif0t. Mali de sable.
Nascere. I Partio, nis, f. Partns, us, m. Za8 eebaren. Accouchement.
2. Nascere, venire in lume. I Natura, ae. nativitas, tis, f. Zie (eburt. Nais-
sauce, f.
pica nascerii. I Dies natalis. Zer obeburtetag Le jour dela naissance.
Nascere, partea de refine a mueritorti. I Membrum genitale. Cunns, i, m, vulva,
ae, f. Zie ecfmntbeite. Vane, matrice.

www.dacoromanica.ro
238 Ne.
Naseerea D-lui Oriatii. Nativitas D-ni Christi. )ie &butt GEhripi.
I Nativite,
naiaance de Jesu Christ.
Naseerea D-lui , Ordciun. Feature natale Christi. 9213eifinarinert.
I F4te de
noel, f.
Naseerea maicif Domnului. Santa Maria midi. I Nativitas Beatae virginis Ma-
riae. Zie &bud P1arie. Naisanee dela Mere de Dieu.
Naseere faro eme. I Abortio, nis, f. abortus, us, m. litt3eitine ®eburt. Avor-
tement, in.
Nasturil. I Fibula, ae, f. globulus, i. nodules Sbulatorius, ii, m. anopf. Bou-
ton, m. agrafe. f.
Nasi. I Nasus, i, m. Zie Wale. Nez. m.
Vorbescii pe mad. I De naribus loquor. 2d) rebe burl bie Wafe. Parler du flex.
Nicsosii , cu nasu mare. I Naso, nis. nasutus, i, m. )er eine grofie 9lafe Jjata
Qui a un grand nez.
Vtlrfuld nasula. I Nasi cacumen, nasi apex. Zie 9tafenini4e. Pointe du nez.
Natiune I Gene, tis, natio, nis, f. Populus, i, m. Zie Nation, bas3 Zaft. Na-
tion, f. peuple, m.
Nationalfi, adj. I Nationalis, e. gentilitius, a, um. Wationai. National, e.
Natura. I Nature, ae. constitutio, complexio, nis, f. )ie Maur, bie natitente
Ziefci)affenbeit. Nature, f. l'ordre del'univers, v. Allele fire.
Natural, adj. I Naturalis, e. 9latiirtirb. Natnrel, e.
Dupci naturd, adv. naturaliceete. I Naturaliter. Wetitrlicb. Naturallement.
Naturallstu. I Naturae inquisitor, is, m. Waturforid)er. Naturaliste.
Naueie, ne pricepere. Stupiditas, stoliditas, simplicitas, tis, f. Zummbeit. Stu-
pidild, f.
Name*, prostii, adj. I Stupidus, stolidus, ineptus, a, um simplex, plicis, o. Zof-
pild), einfattig. Stupide, sot.
Naufragin. Naufragium, gii, n. etbiffbrudi.
I Naufrage.
Plitinzesmi naufragiii. I Naufragor, aria, ari. ecf)iffbruct) leiben. Faire nau-
frage.
Care pots se pdtimi8cd naufigiu adj. I Naufragalis, e. Za man ecbiffbrucb
leiben faun.
Navala. I Impetus, us, m. irruptio, aggressio, nis, f. der 9Infali, ber eturin.
Impetuosite, élan, violance.
Pe: kg o cetate cu ndvala. I Urbem impetu capio. (ine etabt mit eturm ein-
nebmert. AS' emparer d'une place forts par l'elan.
Niivalesea, lire, v. n. I Adorior, riris, adortus sum, riri. irrumpo, is, irrupi, ir-
ruptum, irrumpere. aggredior, deris, aggressus sum, aggredi. impetum facie,
is, feci, factum, cere. 9tuf jemenben ftitriett, ftitrmen. Allaquer vie meet se
jeter sun . . . f o n d e sur . . . . l'ennemi.
Navoda. I Rete, is, n. ffiltbernet. Bets, m. filet, M.
%aunt I Cicer, is, n. Ridlern. Pois m.
Nava, v. Corabie etc.
Nazuesefi, ire, v. Nisuescd.
Ne, particuld negativii. I Non. Wein. Non.
Nea, zeipadd. I Nix, nivis, f. ecinee. Neige, J.
Rind de nea, adj. I Nivosus, a, urn. ecfmeeig. Pleine de neige, neigeux.
Pe: Munti cu nea. I Montes nivosi. ecitee.:126ebirge. Montagnes pleines de
neige.
De nea, adj. I Nivalis. ecbtteeicbt. De neige.
A.pd de nea. I Aqua nivalis. edmeetualfer. Bau de neige, f.
Albu ca neaoa adj. I Niveus, a, um. erijneetreifi. Blanc comma neige.
Ale aeoperitil, adj. I Discoopertus, hand tectus, a, nra. lingebedt, unbebedt.
Non couvert, e. decouvert, e.

www.dacoromanica.ro
Ne. 239

Ne ad6v6ratti, adj. Iniquus, hind verus, a, um. tint*, nil* Marg.


I In-
juste, non vrai.
Ne adunatii, v. Ne culesd.
Ne atlinca, v. Ne cufundosd.
Ne ajunsa, ne cup rind cu mintea. I Incomprehensibilis, e. incomprehensus, a,
urn. Unbegreiffich. Incomprehensible.
Ne albita, adj. I Non de albatus, a, urn. 9ticht getveilJt. Non blanchi.
Ne albitu, penzcl etc. I Insolatus, a, urn. Ungebiercht. Qui n'a point encor eld
blanchi.
Ne aanblatu, ne pdtitii. I Parum versatus, a, urn. Zilenig hetnanbert. In expe-
riments, qui n'a &experience.
Drawl ne amblatfi. I Via non trita. linbetretene etr4e. Chemin non &tau,
non frequents.
Ne amestecatii, adj. I Impermixtus, a, urn. ilubermiicht. Non meld, e.
Ne anumita. I Anonymus, hand norninatus, a, um Ilithenannt. Anomyme.
Ne aparata. I Indefensus, a, urn. llube(d)itig. Qu'on ne defend point.
Ne aprinsu. I Hand accensus, a, um. Linange3ttnbet. Non allume'.
Ne apropiatit. Cui approximari nequit. Zent man nit nabe fommen faun.
Ne apusa Quod hand occidit. 211a0 Mitt vutergetpt. Qui ne se couche pas.
I

We aretata. I Haud monstratus, non osteneus, a, urn. Ungeieigt. Non mont,d.


Ne strata. I In aratus, a, um. Ungeadett. Non labourd.
Ne argintita. I Non argentatus, a, urn. linnerrifbert. Non argente.
Ne armatii. I Inermis, e. baud armatus, a, um. Unbttuaffnet. Sans armea, dd-
varmd
Ne aria, adj. Non combustus, a, urn.
I Unnerbrannt. Non brute.
Ne aacultare. Inobedientia, ae, f.
I Zer Ungehorfarn. Desobeiasance f.
Ne ascultatora. i Inobedus, a, urn. inobediens, tis, o. baud obtemperans,
tis, o. Ung*rfam. Desobeisvant.
Ne &scum& Haud occultus, non absconsus, non celatus, a, urn. Unnerborgen,
I

unbergerft. Non cache, e.


Ne asezare, ne aateMpirare. I Inquies, tis. inquietudcr, dinis, f. Zit Unr4e.
Inquietude, f.
Ne avezatil, ne astdmpa'ratii. I Inquietus, a, urn. Ilurnhig. Inquiet, t.
Ne asemanare, ne oblire. I Inaequalitas, tis, f. Ungfeichbeit. Inegalite, f.
Ne asemanare cu altu. I Absimilitudo, dissimilitudo, dinis f. Undhulichfrit,
Ungfeichheir. Difference, f.
Ne asentinea, ne oblu, adj. I Inaequalis, e. 11141shb. Regal, e.
Ne aseminea, on altu. Absimilis, e. dissimilis, e. dispar, is, s.
I Unlihufid),
ungieich. Different, e.
Ne asteptatii. I In expectatus. a, um. Unermartet. Inattendu, e.
adv. Pre ne afteptate. J Praetor exqpectationem. iusperate. llnerwartet. D'une
maniere inatenclue.
Ne aaternuta. I Hand stratus, a, um. Unaufgebedt. Non etenda.
Ne astupata. I Non obstructus, non obturatus, a, um. linnerftolift. Non bouchd.
Ne atinsti. Intactus, a, urn. Urtangerithrt, imbetaftet. Intact. e.
Ne audit:tel. I In auditus, a, urn. Ihterhdrt. Inoui.
Ne aturata, I Haud inauratus, non de auratus, a, um. linnergorbet. Non dori.
Ne bagare de ennui. I In attent,io, nis. Inobservautia, ae, f. Ibtatt tfamfeit,
Unaufmertfamteit. Inattention, f
Ne bagatorsi de sena. I Inconsideratus, a, urn. non attendens, tis, o. Ilits
ad)tiam, unbebadUfam. Inconoidere.
Ne bagare in sena, despretuire. Aspernatio, nis. f. contemptus, us. m. Zerneb:
tong. De'clain, m. mepris, m.
Ne bagatora In sema, despretuitord. I Contemptor, aspernator, is, m. ti3e rrtic4.-
ter. Qui mepriae, contemteur, 98.

www.dacoromanica.ro
240 Ne.
Ne bfigntfi inseenti, part. I Spretus, a, um. £Berad)tet. Meprigd, didaigni.
Ne bag& insema, despreluiescii. v. Despretuescti.
Ne batatti. I Non caesus, non verberatus, a, um. Ungefc§iagen, ungepritgeft. Non-
battu, 6.
Ne bliiuita, ne ceiptufita. Interim hand munitns, a, um.
I Ungefitttert. Sans
doublure.
Ne birnitfi, v. Ne favinati.
Ne boltit*. I Hand fornicatus, a, um. Ungerootht. Non cattle.
Ne botezatfi. I Non baptizatus, a, um. Ungetauft. Non baptist; e.
Nebanfi, v. Nerodii.
Nebunarita, o planed. I Hyosciamns, i, m. Tiffenfraut. Juaguiame.
Nebnneece, adv. I Stulte, insane, delire, amenter, dementer. Didrrifc§, t4drid)t,
unfinnig. Follement, aotlement.
Nebunesca, pe cineva. I Stultnm reddo, is, reddidi, ditum, dere. mente privo,
as, avi, atum, are. Bum 9Inrrett macden. Faire sot quel qu'un.
Nebunesefi eft, v. n. I Stultesco, is, scare. insanio, is, nivi, nitum, nire. deliro,
as, avi, atum are. mente capior, eris, captus sum, capi. VItirrifd) werben.
Devenir sot, fou.
Nebunie. I Stultitia, insania, vesania, amentia, dementia, ae, f, Vtardyit, Z§orz
§eit, 1334nfittn. Dimense, f. folie, sotiae, f. mania.
Nicairl, v. Nicairi.
Necajescfi, pe cineva. I Affligo, is, xi, dictum, fligere. ango, is, anti, anctum,
angere. vexo, tribulo, crucio, as, avi, atum, are. Wengftigen, pfagen, quafen.
Affliger, attriater, tourmenter.
II. Me neclijeacit. I Affligor, angor, tribulor, crucior. aid) ;gage; qudien, dug:
ftigen. S'affliger, se tourmenter
Net:Apia, adj. I Afflictus, a, um. Oepfagt. Affligd, e.
Ne caleatfi. I Incalcatus, hand tritus, a um. littbetretert. Non fouli atax piede
Ne canonitfi, v. Ne pedepsitti.
Ne carpiti. I Non sartus, a, um. lingefficft. Non racommodi.
Ne cianitoritfi. I Calebs, bis. conjugii expers, tie, o. 2ebig, unefplicb, wow
§eiratbet. Cilibataire, non moil, qui n'eet pas markt.
Ne cantata. I Non quaesitus, hand visitatus, at um. litiberuct. Non cherchi,
non visiti, e.
Neoax*, neclijire. I Afflietlo, tribnlatio, nis. anxietas, calamitas, acerbitas, tis, f.
miseria, aerumna, ae, f. MIA £ua1. Affliction, tribulation, chagrin, cala-
mite; miaere, f. v. Nevoie.
Ne cercati, ne experti. I In expertus, intentatus, a, utn. Ungepritft. Inez-
pirimenti, e.
Ne cernutii. I Incretus, non cribratus, a, urn. Ungefteht, uttureutert. Non cri-
ble, e.
Ne certata, ne mustratii. I Irreprehensus, a, urn. Ungeirhoitea. Qui n'a pas de
rerproche.
Ne cecina. I Hand cupitus, haud petitus, a, um. Unbegeljrt. Non demandi, e.
non desiri, e.
Ne eitiematalk. I Invocatus, haud invitatus, a, urn. Ungerufen, ungefctben. Non
nviti, e.
Ne °hist*. adj. I Incoenatus, a, um. r4ne 91-1(uttnutEg. Celui qui n'a pas
coupe.
Ne cinste. I Inhonestas, tis. Infamia, ae. f. dedecus, colds, n. Un4re, ScOnbe.
Malhonneteti, infamie 1.
Ne cinstescfi, tire, v. a. I Dedecoro, inhonesto, as, avi, atum, are. dedecore
afficio, is, feel, fectum, ficore. 513erunefiren. Dishonorer.
Ne cinstiti, adj. I Infamis, e. inhonoratus, inhonorus, a, um. inhonorabilis, e.
Ungeefgt. Inflame, sans honneur.

www.dacoromanica.ro
We. 241

Neeloplita, /emnii. I Infabricatus, indolatus, a urn. lime 3immert. Non travaille,


brut.
2. Omit prostit. I Impolitus, incultus, a, urn. rudis, e. Ungefiobeit, ungebilbet.
Qui n'eat pa poll, inculte.
Ne elatita, v. Nemifcatii.
Ne comendata. I Haud commendatus, a, urn. UnempfoVett. Non recommande.
Ne eontenire, ne fnIrenare. I In continentia, intemperantia, ae. immoderatio,
nis, f. Unentaltfamfeit. Incontinence, intempernnee, f. de ,fact de moderation.
Neeontenita, ne moderatd. I Incontinens, intemperans, tis, o immoderatus, a,
urn. linen* Want. Immoderd.
Necontenitii, neincetatd, v. Neincelald.
Neeopta, pdne, etc. I Male pistus, incoctus. a, urn. Ungebacfen. Non cult.
Pd?ne, frupte, nectipte. Immaturus, a, um. Unveil, un3eitig. Qui n'est pas
I

milt.
Necosita. I Non falcatus, non messes, a, um. Ungeintiliet. Non Plunks*.
Neeovala. I Acmou, is, m. Winb4. Enclione, /.
Necoverlita, adj. I Immensus, a, um. incomprehensibilis, e. UnermeVic4,
unbegretfii. Immense, incomprehensible.
Neereata. Increatus, a, urn. UnerAaffen. Incree.
I

Neeredineiosa. I Incredulus, a, um. Ungidubig. Incredule.


2. Care nu tine credinta cdtre amid, etc. I Infidus, perfidus, a, urn. Untreu,
treutoq. Perfide.
3. Care nu e cristiand. i Infidelis, e. Ungfiiitbig. Infidels.
Neeredinta. Incredulitas, tis, f. Ungfaube. Incre'dulite, f.
I

Neeredintet cdtre patrie, amici, etc. I Perfidia, ae, f. Ungetrcuc, Zreurofigreit.


Perfidie, f.
8. Neeredinta in cele cdtre D-fleii. I Infidelitas, tis, f. Ungfaubc, UngRiubigfeit.
Infideliti, f.
Neereduta, de necreflutd. I Incredibilis, e. Ungitiubtg. ineroyab/e.
Neereseuta. i Haud educates, non cretus, a, urn. Uneraogen. Qui n'est pea
ave.
Neerestina, adj. I Haud christianus, a, um. Undiriftlic1). Peu chritiene.
Neertrtatora. I Haud parcus, a, um. Unfparfam. Qui n'est pea econome.
Neeufundosii, neadincii. I Hand profundus, a, urn. Mfg lief. Non prafond.
Neeugetatora I Incogitans, tis, o. inconsideratus, a, um. Uubebacigfam, tin=
bebticigig. Inconsidere.
Neeulesii, adj Nou collectus, a, urn. Ungefammett. Non mane, e.
I

Neetaminecata, adj. I Sacra Eucharistia improvisus a. urn. Vit bem beiligen


91benbmatge unnerfe4ett. Non communie.
Neeumpata, tea disposiliune. I Male. dispositio , nis, f. ecf)iedjte MOM.
Mauvaise disposition,
Necumptitata. I Male dispositus, a, um. edgccrit bef*ffert. Mal dispose.
Neennoseutii. I Ignotus, incognitus, a, um. Unbarring. Inconnu, e.
Neettnosea, scere, v. a. I Dignosco, is, novi, notum, seere. non uprose°, is,
novi, notum, noscere. 13erlenttett. Miconnaitre.
Neeununata. I Haud copulatus, a, um. gtidg getraut. Qui n'a pea la bene-
diction nuptiale.
Neeuprinsa cu mintea. 1 Incomprehensus, a, urn. incomprehensibilis, e. Untie=
greifficii. Incomprehensible.
Necuptusita, v. Nebldnitd.
Neeuratit, adj., murdard. Impurns, immundns, a, urn.
I Unrein, unreinficf),
unfauber. Impur, mal propre.
Necuratenie. I Impuritas, tis immunditia, ae. sordities, ei, f. UnreinfiVeit.
Impurete mal proprete.
Neeurntata, v. Nefncetatd.
31

www.dacoromanica.ro
242 Ne.
Neenvantare. I Irrationabilitas, tis, f. Unvernituft, tinuerntinftigfeit. Privation
dela raison.
NeeaventAtoriu, adj. I Rationis expers, tie, o. irrationalis, e. irrationabilis, e.
Unuerntinf tig. Irraisonable.
Neeuviinelosii, adj. I Inconveniens, indecens, tie, o. g. illiberalis, e. incon-
gruns, indecorus, a, urn. Iltiattititubig, ungebitbrficb. Inconvenant, indecent, qui
ne convierat pas.
!Weeny:int& I Inconvenientia, ae. illiberalitas, tie, f. dedecus, oris, u. Zie Uii
gebithrlid)teit. Inconvenance, f.
Neetaviosii, nereligiosa. I Impius, irnprobus, a, um. 03ottio. Impie.
Nedarnicie. I Illiberalitas, tis, f. Zie linfreigebigreit. Avarice. f.
Nedarniell, adj Illiberalis, e. avarus, a, um. Ilnireigebig. Avare.
I

Nededatn, adj. I Insvetus, inconsvetus, a, um. My lubbrit. Qui n'est pas ha-
bitue, inaccoutumd.
Nedefaimati, adj. I Irreprehensus, baud vituperatus, a, um. Ungetabeft. Ir-
reprochable.
Nedejde, v. Nddejde.
Nedeprinsil, adj. I Haud exercitatus, a, um. Ilugetibt. Non exerrd.
Nedelertatii, adj. I Inexhaustus, a, um. Unerfebbvflid). Inepuisable.
Nedespartitil. Indivisus, a, urn. hand separatus, a, urn. Ilmert4eift, 'Raab:
gefonbert. Indivisible.
Nedespicatia. I Haud fissus, a, um. non diffissus. Ungefpaften. Non fends, e.
Nedestoinicii. v. Nevredniciz.
Nediresti, nereparatd. I Non reparatus, a, urn. Nit* verbeffert. Non repard.
2. Nediresii, o pele nelueratel. I Haud subactus, a, um. thigegiirht. Non tanni.
Ne(listi. I Indictus, a, urn. Ungeingt. Non dit.
Nedoritii. I Haud desideratus, inoptatus, a, urn. Ungerntinid)t. Non defsiderd.
Nedospitti. I Asymus, a, urn. hand fermentatus, a, um. Ungefthrert. Non fer-
tnentd.
Nedoveditel. I Haud probatus, non demonstratus, a, um. Unbetniejen. Non
montrd.
Nedreptate. I Injuetitia, injuria, ae. iniquitas, tie, f. UngmecOgfeit. Injustice,
iniquitd, f.
Nedreptit, adj I Injustus, iniquus, a, urn. illegalis, e. llnbiltig, unger*. In-
juste.
Nedrepta, adv. I Inique, injuste lingerecbt, unbiffig. Injustemenl.
Nedtaqaltl, asudare. v. Asudare.
Nedutiala, zdclufli de caldurd. Aestus, us, in. ardor, is. Zie sti0e,
I bie
dpin i ie. Chaleur dtoufante.
N'eduqala a resufldrii I Suffocatio, nis, f. Zie rfliefung. Etouffement, m.
Nedu.leseti, fire. sugrum, pe cineva. I &loco, as, avi, atum, are. spiritum in-
tercludo, is, si, sum, dere. riticteit. Etovifer.
II. Me neduresmi. I Suffocor, strangulor, aris, atus, sum, ari. Sid) erfticfen. E.
touffer, suffoquer.
Neesplicat . v. Netalmeicilii.
Nefaleatic I Infectus, non factus, a, um. Ungemacbt. Qui n'est pas fait.
Nefilgaduitel. I Haud promissus, a, um. linverfprocben. Qui n'est pas promis.
Neferieire. I Infelicitas, tis, f. UiigfildjeCigtcit. Infortune, f.
eferieitu, adj Infelix, cis, o. infaustus, a, um.
I Ungliithid), trugtfictlefig.
lnfortund, e
Nefertii, adj I Incoctus, non elixus, a, um. Ilugerod)t. Non cult.
Neflinia. I Niliilum, i, n. Znq 91id)te. Bien, aucune chosse.
Neflinta, de Mei. I Absentia, ae, f. )ie 21Eanefett4eit. Absence, f.
Neflitoriti. I Haud existens, tie, o. 9lid)t qiftirenb. Qui n'existe pas.

www.dacoromanica.ro
Ne. 243

NellitoriA. de Mil. I Absens, tie. hand prresens, tie. Stuerenb , nit gegen::
tuitrtig. Absent, qui n'est pas present,
Nefolosit, nefolosintil. I Inutilitas, tis, f. Zie Unnii4Ticbfeit. lnutilitd, f.
Nefolositoritt, adj. I Inutilis, e. inanis, e. Unnittlic. Inutile.
Nefranta, adj. I Hand fractus, a, um. Ungebrocben. Qui nest pace briasd.
Nefrecatil. I Non fricatus, a, urn. Ungeriebeit. Non frotte.
Nefre'tnentatti, adj. I Haud subactus, a, um. Ungefnetet. Qui n'est pas petri, e.
Nefricosti, adj. Intrepidus, impavidus, iniperterritus, a, um. llufurditfam ,
I

Iluerfcfmnien. Intrepide, sans crainte.


Neiriptil, adj. I Non assatus, a, urn. Itugebraten. Non 7.66.
Negandire. I Inconsiderantia, ae, f. lie Unbefonnenbeit, Inattention, impru-
dence, f.
Negauditoria. v. Nebeigeitorid de admit-.
Negata. I Imparatus, a, um. Unbereitet. Qui n'eat pas prit, e.
Negatiti, neimbriicatii. I Incomptus, inornatus, a, um. Ungepubt. Negligi, qui
n'est pas habild.
Negelti. I Verruca, ae, f acrochordum, di, n. Zie Varae. Verrue, f. mamelon, m.
NegelosA, adj. I Verrucosus, a, um. alar3ig. Plein de verrues.
Negeluttl, negii. I Verrucula, ae, f. Uiiraiein. Petit verrue, J.
Neglainet, I Agrnstema, tis, n. zizania, ae. githago, iris, f. nigina, ae, f. lolium,
ii, n. Zer 2oftb, bie Zreglie, ber £Raben. Zizanie, ivraie, f.
Neghlobil, v. Nehall.
Negeluiti, ne datii la rendea I Haud runcinatus, a, um. Ungebobelt. Qui
n'est pas rabotd.
Neglasnietit, negldncitorii. I Insonns, baud sonorus, a, um. 9licbt tbnenb. Qui
n'a pas de son.
Neglobiti, cu bang. I Haud mulctatus, a, urn. Ungeftraft um @M. Qui n'est
puni d'une amende.
Negotitoreseii, adj. I Mercatorius, a, um. Rauftniittniicii. De marchand.
Negotitoresea, rire, fads' negotitorie. Negotior, mercor aris, atus sum, ari.
I

mercaturam facio, is, feci, factum, cere. .tianbefit, .Nnbittng treiben. Faire
le commerce.
Negotitoresee, ca negotitorii, adv. I More mercatorum. aufindnuird). A la
maniere de marchands.
Negalitorie. I Negotiatio, nis. mercatura, ae, f. mercatus, us, m. .fmnbcf,
.fmnblung.Ndgoce, commerce, m. marchandise, f.
Negotitoriu. Negotiator, mercator, is, m. anufmann, tianbefqmonn. Mar-
I

chand, negociant, m.
Negotitoreasa. i Negotiatrix, cis, f. Raufmamoirau. Marchande, celle qui
fait le commerce.
Negotii, marfei. I Merx, cis, f. merces, ium, f. plur. Gam. Marchandise, f.
Negraitel, ne spusd. I Inenarrabilis, e. Unau6ipred)lirt. Inexprimable.
Negrealil, cerndlei, v. Centel&
Negreseii, grire, v. a. I Nigro, de nigro, as, avi, atum, are. nigrum, vel atrum
reddo, is, didi, redditum, reddere. nigre facio. eciprotiraeu, groara macen.
Noircir.
II. Me negrescd, v. n. I Nigresco, is, scare. nigreo, es, grui, grere. nigre, So,
fis, Slane sum, fieri. eciproars merbeu. Noircir, s'obscurcir.
Negresiti, ?card' greitald, ne viciosii, adj. I Viciorum expers, tie, o. viciis vacuus,
a, um. Weblerfrei. Sans fautes.
Negresita, a bunt mama, adv. I Certo, inevitabiliter. certe, sane , profecto,
mehercule, sine dubio, indubitanter , hand dubie. (14etnifl, auberfiti)ttiC un-
uermeiblid). Certenement, assurement, en verite, etc.
Negreata. I Nigritia, ae. nigrities, ei. nigritudo, iris. nigredo, anis, f. Zte
eco)iirae. Noirceur.

www.dacoromanica.ro
244 Ne.
Negriciosa, adj. I Nigricans, tis, o. nigellus, a, um. subniger, gra, grum.
ecfmtir3tict. Noiratrp.
NegrUe, jire. I Incuria, ae, f. eorgforteeit. Incurie, neglicence, f.
NegrUitoriu, adj. I Incuriosus, incurius, a, um. ( orgIoq, unforgfithig. No-
glig,t, peu soigneux.
NegrUitii, neingrijitti, murdarg , adj. I Sordidus , a, um. ettntutig. Sale,
aordide.
NegritA, adj. part. I Nigratus, denigratus, a, um. Gierchindrat. Noirci, obsurci, e.
Negras, adj. I Niger, gra, grum. ater. atra, strum. edpvar3. Noir, e.
Negraviii, adj. I Nigellus, a, urn. subniger, a, um. ectirotir3fid). Noiratre.
Negura, I Nebula, ae, f. caligo, iris. 9lebet. Nuage, m. brouillard.
Negurosii, adj. I Nebulosus, a, um. Webetig. Nebuleux, euse. couvert de brouil-
lard.
Neguatata, adj. I ingustatus, a, um. Ungefoftet. Non pule; e.
Neharnicia, ne capabilii, adj. I Incapax, cis, o. inhabilis , e. ineptus, baud
idoneus, a, urn. linfithig, untauglich, ungerd)irft. Incapable, inhabile, mala-
droit.
Neharnicie. I Incapacitas, inhabilitas, tis, f. Unftifiinfeit, UntaugficVelt. Inca-
pacite, inhabilitd.
Nehotartre, a hotarelorti. I Illimitatio,inis, f. Oremenforigreit. Sans delimitation
2. NehotArire. stare la indoialif. I Hresitatio, indeterminatio, dubitatio, nis, f.
Iltientichtoffenheit. Dottie, hesitation, J.
Nehotaritil, gra' margine, adj. I Influitus, illimitatus, a, um. @rementoe, uur.
begrenat. Qui est sans Undies, illintiEd.
Nehulitii, v. Nedefilimatit.
Netnbetrinitoriu, adj. I Non veterascens, tie, o. Uticht berattettb, Qui non
vieillit pas.
Neimblimclitil, adj. I Indomitus, a, urn. UnbeAmt. Indomptable.
2 Care nu se pole £mbl£nili. I Indomabilis, e. 1.1nbe34mlicf). Qteon ne peut
dompter.
Neimblatitit, ne treeratil. I Non trituratus, a, um Ungebroi*tt. Non battu,
(le ble) non triturd.
Neimbraratti, v. Desbriicatfi.
Neimitatil, v. Ne urmatti.
Neimultitift, adj. I Non auctus, non multiplicatus, a, urn. Unbertnehrt. Non
multiplid, non augmenti.
Neimpacatn. I Baud conciliatus, a, um. Unauegefebut. Non concilid.
Neimparlitii. I Indivisus, a, um. Unget4eitt. Non partage.
Neimpaturatfi. I Non complicatus, a, urn. 9lidjt 3ufannuengelegt. Non route,
non pile.
Neimpletitild Hand flexile, a, um. Ungeflocbten. Non trend.
Neimplut4. I Inexpletus, a, urn. litterfttflt. Insatiable, non rassasid.
Neimpodobitii. I Inornatus, a, um. Unge3iert. Non pare, e.
Neimpreunatit. I Non conjunctus, a, um. Unbereinigt. Non joint, e. non reuni.
Neimputinatal. I Non imminutus, a, um. linDerMiltbert. Non diminud.
Neinalbital. v. Ne albitii.
Neinefiltata v. Descultg.
Neineaputa. v. Necuprinsii.
Neineareatii, adj. I Baud onustus, a, um. non oneratus, a, um. linbefaben.
Non chargé.
Neineetatia, adj. I Incessans, indesinens, tis, o. continuus, assiduus, perpetuus
a, um. Ilnaufhorlid). Continued, elle. incessant, e.
Neineetatti, adv. I Incessanter, indesinenter, assidno, perpetuo, continuo, as-
sidde. Ilnaufhorlid). Continuellement, assidument, incessemment.
Neinclaietti, v. Neimplinitii.

www.dacoromanica.ro
245

Neincined, part. I Hand cinctus, discinctus, a, um. Ungegitrtet. Qui a otd ea


ceinture, aura ceinture.
Neineredinlati, vesecurii. j Incertus, a, um. Unft*r, ungetrif3. Incertain, e.
Neinereclutn, idem.
Neinenietia. I Non obseratus, non occlusus, a, urn. Ungeinerrt, unnerfffiloffen.
Non fermd.
Neincoronatvi, neincununaa Non coronatus, a, um. Ungefriint. Non couronnd.
Neindemanare. I Incommodum, i, n. Zie UngefegeOeit. Incommoditd, f.
Netridesati. I Haud refertus, non pressus, a, urn. 9ticbt gepreffet. Non prase, e.
Neindestulare, nesatili . f Insacietas , tis, f. animus incontentus. Ungenitg.
f am feitInsatiabilitd, f.
Neindestnlitii, nemullcimitti. 1 Hand contentus, a, um. Unaufrieben. Non con-
tent, e.
Neindatoritfi. I Non obstrictus, non obligatus, a, um. 92irt nergfic§tet. Non
oblige, non astreint, e.
Neindoita. I Simplex cis, o. infacb.
2. Forei indoield. j Haud dubius, indubitatus, a, 11111. Broeifei§ctit. Qui est hors
de doute, sans doute.
Neindreptatti, nedesvinomititii. I Inexcusatus, hand justificatus, a, um. tinge::
recVfertigt. Non excuse, e.
Neindurare. v. Nemilostivire.
Neinduratii, adj. I Immisericors, dis. inclemens, tis, o. g. Unbarmberaig. Im-
pitogable, qui est sans pitid.
Neinnintatia. I Non existens, tie. o g. gticV eriftirenb. Qui n'existe pas, non
existant.
Neinfrenare. f Effrenatio, nis, f. Bitgelfoligleit. Licence, f. &regiment.
Neinfrenatn, adj. I Effrenis, e. infrenus, effrenus, a, um. BitgefloO. Debridd,
effrdnd, e.
Neinfruniusetatii. v. Neimpodobitti
Neintruntatil. v. Necertatii.
Neingaduitfi, neslobodg, adj. I Illicitus, inconcessus , hand admissus, a, um.
Unerlaubt. Illicite, defendu, e. illegitime.
Weingraditit. Inseptus, hand septus, a, urn. Uneingeount. Non entourd d'une
haie, d'une enceint, e.
NeingrAlatA. I Non saginatus, a, um. Ungemtiftet. Non engraisai.
Neingropatii. I Inhumatus, insepultus, a, um. Unbegraben, unbeerbigt. Non
enterrd, e.
Neinsulletites. j Inanimatus, a, um. Z0e eeefe. Inanime.
Neinsurattl. v. NecaSaloritii.
Neintaritu, adj. I Haud roboratus, non munitus, a, um. Unbereftiget. Non
fortifid, e.
2. Vre o lege, o scrisdre, etc. I Hand approbatus, non aucthoratus, a, um. Un-
befteittiget. Non approuve, e.
Nehrtelegere, a unui mantic. I Obscuritas, tie, f. Unnerfltinbigfeit. Mdsintel-
ligence, obscurite, f.
2. Nepricepere. f Imperitia, imprudentia, ae, f. inscitia, ae, f. Z)er Unverflanb.
Ignorance, f. imprudence.
Neinteleggitoriu. v. Nepriceputii.
Neintelesfi, obscurii. I Obscurus, non perspicuus, a, um. Unnerfttittblic§. Ob-
scure, difficile h comprendre.
Neintemelatn. I Haud fundatne, a, um. nullo fundamento thins, a, urn. lin=
gegritnbet. Non °fermi, non solidement dtabli ou fondd.
Neintinati. j Incontaminatus, hand inquivatus, a, urn. Utibeffeeft, unbegmutt.
Non souille

www.dacoromanica.ro
246 Ne.
Neintocmitit spre ceva, nu bunii la nimicu. I Non aptus, non idoneus, ineptus,
a, um. inconveniens, tis. Ungeichidt,untaugfich. Maladroit, e. qui ne vaut rien.
Netntrelbat*, adj. Hand iuterrogatus, a, urn. llithefragt. Non interroge, e.
Netnva.tatu. I Indoctus, a, um. ineruditus, a, urn. Ungelelyt. Non lettrd ig-
norant, e.
Neinvinsii. I Invietus, a, nm. lIntiberrounben. Invincible.
Neinvingatoriii, care nu se pote fnv. I Invincibilis, insuperabilis, e. Unitbers
Invincible, qu'on ne peut vaincre.
minblid).
Neinvoire, ve unire. I Dissensio, nis, f. dissensus, us, m. Uneinigfeit, lincinftimz
mmHg. Dissentiment, m. dissension, discorde, divisione.
Neinclestratii. Indotatus, a, urn. llnatogeftencrt. Non dote.
I

Neiscalitu. Non subscriptus, a, urn. Ununterichriehen Non signd, e.


Neispitini. I Intentatus, in expertus, a, urn. 1111VerfucV,ungeprilft. 'Non tents', e.
Neispoveduit6. I Non confessus, a, urn. littgrbricf)tet. Pon confessd. e.
Neispravittl. I Non finites, imperfectus, a, um. Ilnuotlenbet. Inachevd, non
achevd, e.
Nejefuitii. j Inspoliatus, a, urn. Utthernuht. Non de'pouilld.
Nejelil, negd, v. Negeld.
Nejudicani. j Injudicirtus, a, nm. Uttgericlitet. Non jugs', e.
Nejugainita. I Non castrates, a, urn. lInverf*titten. Non chatrd, e.
Nejuratfi. I Injuratus, a, urn. llugeiciptioren. Qui n'a pas jure.
Nelacnini. I Non habitatus, a um. Utthemobnt. Inhabild, e.
Nelamnrittl. 1 Non purgatus, a, urn. Ungeitiutert. Non purgd.
Nelaudatii. I Illaudatus, a, um. littlob id). Non loud, e.
Nelanni. j Illotus, a, um. Ilugemnfchen. Non laud, e.
2. Murdard neldutii. I Sordidus, squalidus, a, um. Ecbmutig. Sale, sordide.
Nelautesci, fire, rufe, etc. I Dilaculo, as, avi, atum, are. sordidum reddo, is,
didi ditum, reddere. Zeithmutett. Souiller.
Nelecuitorin, farci leach. Insanabilis,
I incurabilis, e. Unlyilbat. Incurable,
qui ne peut etre gudri.
Nelegatii. I Hand ligatus, non vinctus, a, um. Ungebuttben Non /ii, e.
Neleginire. I Illegalitas, tis, f. Unred)tmii0igfciten. Illegalite, f.
Nelegluitu. j Illegitimus, a, um. illegalis, e. 11nreOtmtifiig, (63efettnibrig.
ldgale, e.
Nelmtre, antinte. v Ne luare in sen.
Nelncratvl, pcinantil, etc. I Incultus, a, um. Ungearbettet. Inculte.
2. Lucre ne ispriivitis. I Illaboratus, a, um. Ungentactit. Qui n'est pas travailld.
Nemaingaintia. I Inconsolabilis, e. Untriiftfich. Inconsolable.
Nemarginiti. I Infinitus, illimitatus, a, urn. Unenblid), chrementot3. Infini, e.
illimitd, e. sans limiter..
Nemaritata. I In nupta, baud maritata, ae, f. Unbe4eiraOet. Qui n'est pas
mane, e. non marid, e.
Nemarturisitil, v. Ne ispoveduitil.
Nemerescil, rire. la sentral, etc. I Collineo, as, avi, atom, are. metam ferio, is,
tire. Treffen. Peen frapper le but.
Nemeriti, part. I Collinneatus, a, um. @etroffen. Frappe, e.
Nemernicia, v. Strein, etc.
Nemestecani, v. Ne amestecatii.
Nemesurati. I Hand mensus, a, um. Ungemeffen. Non Inesurd
2. Care nu se pots mesura. j Irnmensus, a, urn. Uttermefilit§. Immense.
Nemica, adv. I Nil, nihil, nihilum, gerrae. 91i/rite. Bien.
Pe : Acdsta este o nimica. I Hoc est mihilum. )ae ift sin 9tiCq. C'e n'est rien.
Omii de nimica I Homo nequam, homo nauci, homo abjectus. Cu nirip:
nutiger Ellenic. Qui n'est bon It rien, qui ne vaut rien.
Nemilostivi, v. Ne Indurata.

www.dacoromanica.ro
Ne. 247

Nemilostivire. I Immisericordia, ae, f. Unbarm4er3igfeit. Durete, irisensibilite


de corn-.
Nemineinosie. I Haud mendax, cis, o Uniiigenlytft. Qui n'est pas menteur.
Nemirositorii. I Inodorus, a, urn. inolens, tis, o. glicht rie*nb. Sans odorat,
inodore.
Iliemilcat*. I Immotus, a, um. thibernegt.
Nemileatorliu, adj. I Immobilis, e. Unbetuegtie. Immobile.
Nem*, v. Niandz.
Nemiesce, adv. I Germanice. Zeuticf). I la manibre des allemande.
Neentencfi, adj. I Germanicus, theodiscus, theutonicus, a, um. Zentid). Alle-
'nand, gernzanique, theutonique.
Terra nemtascii. I Germania, ae, f. Alemania. an. Zeutlehianb. Allemagne, f.
Nemultamire, ne recunoscintil. I Ingratitudo, dinis, f. Unbanfbarreit. Ingra-
titude, f.
Nemultamire cu sdrtea, v. Neindestulire.
Nemullemitorii pentru o facere de bine. I Ingratus, a, urn. Unbaufbar.
Ingrate.
Nemuliemitii cu sortea. Haud contentus, a, um.
I llitaufrieben. Qui n'est
pas content.
Nemustratfi, v. Ne certatii.
Nemutatfi, neschimbatti. I Immutatus, a, um Unberiinbert. Invariable.
Ce nu se kite muta seu schimba, adj. I Immutatits, a, um Uttberanberti4 In-
variable.
Nenadejduitn I Insperatus, a, urn. linnerWt. Inattendu, e. non espere, e.
Nenaseutti. I Haud natus, a, um. Ungeboren. Qui n'est pas tad.
Nenorocire. I Infortunium, nil. infortunitas, tis, f. calamitas, tie,. f. Ungfilef.
Malheur, calamitd.
Nenorocosii, adj. I Infortunatus, a, um. infelix, cis, o. g. Ungfileffic. Malhe-
reux, infortune, e.
Nenurneratn. I Haud numeratus, a, um. Unge3tifjit. Non comptd, e. non nombre, e.
Ce nu se pole nuriera I Innumerus, a, um. innumeralis, e. innumerabilis, e.
Uniabfig, ntrAiibibor. Innombrable, qu'on ne peut compter.
Nenuntita. I Hand nominatus, anonymus, a, urn. Ungenanut, uubeuaunt. Non
nomme, anonyme.
Neobicinuitu, ce nu e fn obiceiii. I Inusitatus, insolitus, a, urn. Ungenriifnifirk
ungetabnt. Inusite, e.
Neobicinuitit, ne dedatd.. Iusvetus, non cousvetus, a, urn. UngemiAnt. Non
habitue, non acoutume, e.
Neodihnet. I Ingnies, tis. inquietudo, dinis, f. Unrube. Inquietude.
Neodihnitii, adj. I Inquietus, irrequietus, a, urn. Unrufiig. Inquiet.
Neomenie. I Inhumanitas, inurbanitas, tis, f. Unfief(id)teit. Inhumanite, int-
politesse, f.
Neomenosi, adj. I Inhumanus, inurbanus, a, urn. Unmenici)fic4, unfreunblidb
grob. Inhumain, grossier, incivil,
Neopritii, adj. I Haud vetitus, non interdictus, a, urn. Unnerboten. Non inter-
dit, permis.
Neordonatil. v. Neporuncitzi.
Neorindniala, confusiune. i Confusio, perturbatio, nis, f. UnoTbnung. Trou-
ble, confusion, f. ddsordre, fli.
Neosinditu. i Indemnatus, a, MU Unnerurtfrift. Non conclamne
Neostenitti.1 Indetcssus, a, um. Unermitbet. Infatigable.
Nepaslitti. I Incustoditus, a, urn. lingefOltet. Non garde, e.
Nepagnbitu. I Indemnis, e. ed)abfoO. Qui n'a point perdu, qui n'a pas de
dommage.
Nepangaritu. Impolutus, a, urn. Unbelubeft. Non eouille, e.

www.dacoromanica.ro
248 Ne.
NeparAsitii. I Indesertus, a, um. Unberfaffen. Non quitter, e.
Nepardomila cu petri. I Lapidibus hand stratus, a, urn. Ungegtaftert. Non pave.
Nepascutfi. I Impastus, a, urn. lIngenreibet. Qui n'a pas mange.
Nepartinitoriel. I Aequus, a, um. Llnpartfieiifdi. Impartial, e.
Nepaste I Calumnia, falsa critninatio, nis. injuria, no, f. Zie fail* Zeicfpnfbi:
gang. Calomnie, f.
Nepastrattl. I Non parcitum. UngerPart. Non menage, e.
Nepastratoriii. v. Necrutiitorfu
Nepastuescii, ire. v. a. Calumnior, aris, atus sum, ari. adiftigicf) beidjuthiv
I

gen. Calomnier. (v. Yi Asuprescis).


Nepastuitorik. Calomniator, is, m. iniquus aecusator, is, m. gin falidyr 5 3e-
I

fdnabiger. Calomniateur.
Nepastuitore. I Calumniatrix, cis, f. dinefaffdjeSefdjulbigerin. Calamniatrice.
Nepal:U-1, neincercatu. I Inexpertus, a, urn. Unerfabren. Inexperimente, e.
Nepticalosit, curatd de plicate. I A peccatis purus, a, urn. Iluittnblicb, bott
eitnben frei. Qui n'a pas de perches.
Nepecetluitii. I Non obsignatus, a, urn. Unnerriegeit. Ouvert, non signer, e.
Nepedepsitit. Impenitus, a, um. Ungeflraft. Inapuni, e.
I

Nepeptenatti. f Impexus, a. urn. lIngetiimmt. Non peigni, e.


Nepatruusti. v. Neatreibiitutg.
Nepipaitii. I Intactus, a, um. Ungerilbrt. Intact, non touché.
Neparleacti, lire. I Pilos amitto, is, misi, missum, mittere. .tInaren. Perdre
son pod.
Nephotti. I Non tritus. non contuses, a, nm. Ungeflofien. Non broye.
Neplacere. I Desplicentia, ae, f. Za6 Oflaffen. De'plaisir, delgout, m.
Neplacutti. I Ingratus, injucundus, a, um. Iftififiillig. Desagriable.
Neplatitia. I Non solutus, a, urn. UnbeviVt. Non pate.
NepoTtitii. I Non rogatus, hand requifitus, a, urn. Ungebeten. Sans avoir ad
invite, non invite. e.
Nepoleitii. I Impolitns, a, um. Unbefirt. Qui n'est pas poll.
Nepomenittl. I Irnmemoratus, a, um. Unerrodbut. Qui n'a pas encore Ite dit.
Neporuncitir. ; Injussus, a, um. Ungebeifjen. Sans ordre.
Nepotit. I Nepos, tis, m. Zer 9leffe. Petit fits, petit neveu.
NepOta. I Neptis, is, f. Zie gnrefin, bie Wid)te. Petite fills, niece, f.
Nepotcovittl. I Hand obsoleatus, a, urn. Unbefrigagen. Non fem.&
Nepolelli. I Nepotulus, i, m. ZaS &fatten. Petit fits.
Nepotolitu. v. Nestinsii.
Nepotrivire. I Disparitas, tis, f. proportionis defectus, us, m. lIngfeicbbeit.
Dissemblance, f. difference.
Nepotrivitii, adj. I Dispar, is, o. hand proportionalis, e. Ungfeid). Disaem-
blable, inegal, different, e.
Nepoveatitit. I Non narratus, a, um. Unerariblt. Non racontd, e.
Nepranclitia. Impransus, a, um. Zer au lDlitag nidA gegeffen bat. Qui n'a
pas mange.
Niiprannit, Intemplare grabnicii. I Casus fortuitus. Bufall. Ilassarde, m. a-
venture, f.
De naprasnii, !aril vests. f Subitus, a, um. repentinus. a, um. Unermartet.
Subit, imprant, qui arrive tout lc coup,
Pe: A muri mdrte de niiprasnii. Morte subitanea extingvi. gilieq p1541iciptt
I

ZobN Tier ben. Mourir de mort subite.


De nciprasial, adv. I Repente, repentino, subito , inopinanter. $1fMicq, unr.
Deriebene. Subitement. soudainement, inop:nement.
Nepricepere. Imperitia imprudentia, ae, f.
I Unberftlinbigfeit. Ignorance, im-
prudence.
Nepriceputi. I Hand intelligeus, tis, o. Unberfttinbig. Imprudent, ignorant, e.

www.dacoromanica.ro
Ne. 249

Nepretuitil. I Non aestimatus, a, um. Ungegiitt. Non estime.


NepreveciAtoriu. I Improvisus, incautus, a, urn. UnDorfid)tig. Qut manque
de precaution, imprevu, e.
Neproptitfi. I Haud fultus, a, urn. Ricbt gertfil4t Non appuysr, non soutenu, e.
Nepurtata. I Non portatus, non gestatus, a, um. Uitgetragen. Non Forte, non
transports, e.
Nepartinelosfi. I Impotens, tis, o. g. infirmus, invalidus, imbecillus, a, um.
inhabilis, e. Llunerntiigenb, fraftio8. Impuissant, infirme, invalide.
Neputin$, I Impotentia, ae. infirmitas, imbecillitas, tis, f. ertroacT)§eit. Poi-
blame, f, sante chancelante, maladie, f.
Nerabdare. I Impatientia, ae, f. Ungebufb. Impassibility, f. impatience.
Nerabdatortu. I Impatiens, tis, o. Ungebufbig. Qui ne peat souffrir, qui ne
peat supporter.
Neranitia. Invulneratus, a, urn. Unbernmabet. Sans blessure.
I

N6ravit, obiceiu. I Mos, ris, m. consvetudo, dinis, f. 63cMobn4eit. Usage, cou-


tume, ?maniere.
Neravescia, me nerevescil. v. Invoiescii.
Neravurl, obiceiuri. I Mores, rum, plur. einem Mount, habitudes.
Nerendutala, v. Ne ordndulald.
Nerodire. Sterilitas, infructuositHs. tis, f. Unfrutbarfeit. Steri lite, dinette, f.
Neroditorfi, adj. I Sterilis, e. infecundus, infructuosus , a, um. Unfrud)tbar.
Sterile, infsrcond, e.
Nerodii, nebunii. I Stultus, fatuus, vesanus, mente captus, a, um. amens, de-
mens, tis, o. g. Warr, marptfinuig. Sot, m. incense, fou, stupide.
Nerugatii. I Non rogatus, a, urn. Ungebeten. Non prig, e.
Neruginitii, adj. I Haud rubiginosus, a, urn. Unberroftet. Non rouiat.
Nerameniti. I Haud fucatus, a, urn. UngeicOrinft. Sans fard.
Neruptit. I Non ruptus, hand fractus, a, urn. Ungebro*tt. Non rompu, non
brine, e.
Nerutlinatik. i Impudens tis, o. impudicns, a, urn. ItuberidAtnt. Impudent, e.
NesadIttl, ne re:adieu% I Non sates, non plantatus, a, urn. Ungepficin3t. Non
plants, e.
Neseuatosia, adj. I Valetudinarius, insanus, a, urn. LIngefuitb, unptiigic. Mal
gain, valetudinaire.
NesentitosA, ceva striclitoriu slindeitir. Insaluber, bris, bre. Ungefunb. Mal
sain, insalubre.
Nesapatia. I Hand fossus, a, um. non sarritus, a, um. Unbebtuft, ungegracit.
Non sarcle, non bead, e.
Neadrata, adj. I Isulsus, a, urn. Uunclafpn. Non sale, e.
Nestirutatik. I Osculi expers, tis, o. non osculatus, a, urn. Ungefi*. Non &rise.
Nesatiosil, adj. I In satiabilis, e. insaturabilis. e. inexplebilis, e. Unerfdttfiri).
Insatiable.
Nesatii. I Insatietas, insatiabilitas, tis, f. Unerftittlicbfeit. Insatiability, J.
Nesitturatiit, adj. I Hand saturatus, non satiatus, a, urn. Ungeftlitigt. Non
raasasisr, e.
NesevArliti, v. Ne isprdniia.
Nescarbitii, adj. I Aegritudinis expers, tis, o. Ungefriinft. Non chagrins'.
Neachimbatil. I Non permutatus, a, urn, lingemed)feit. Non change, e.
Neacrian. I Non descriptus, a, urn. Unbeftbrieben. Non &Tt, non copid, non
transmit, e.
Pe: Ildrtie ne serisa. I Papyrus non conscripta, papyrus pura. Unbegriebenee
q3apier. Papier blanc.
Neseuturatfi. I Non quassatus, a, um. lingeiciltteit. Non sewed, e.
NeadrobitA, v. Ne puma
Neseeatfi. I In siccatus, a, tun. Ungetrodnet. Non dessechs; e.
82

www.dacoromanica.ro
260 Ne.
Neseeerattl. I Non demessus, a, um. lIngetudfiet, unscerntet. Non moiasonne, e.
Nesemnatiti. I Hand notatus, a, urn. lInge3eidutet. Non marque, non note, e.
Nesinititoriu. Insensatus, a, urn. sensus expers. Ilnempfinbtic. Insensible,
incense, e.
Nevi Morin. I Indiligens, tis, o. llnflcif,ig. Inapplique, negligent, e.
Nes:Mita. I Indiligentia, ae, f. Unftcij. Inapplication, negligence.
%echoic* violenli, v. Niisilniczi.
Nesfirsitit. I Infinitus, a, um. llnenblic. Infini, e.
Nesfintitia, adj. I Non consecrates, a, urn. lIngrtuciV. Non consacre, e.
Nespgudtaitii, v. Ne scuturati.
Nesilitii, adj. I Incoactus, a, urn. Ungemungen. Non force, e. volontaire.
Nesilniefe, v. Silnicie.
Nesipn, v. NcIsipti.
Nes leita, ne inchiegatii, adj. I Non concrotus, baud coagulatus, a, urn. tinge-
rottnen. Non coaguld, e.
Neslugaritorig, adj. I In officiosus, a, um. Ilubienftfcrtig. De'sobligeant.
Nesomnorosa, adj. I Non somniculosus, a, um. lIn(d)ttiftig. Qui n'elt pas
dormeur.
NespAlatil. i Illotus, non lavatus, a, urn. lIngetuajcfpn. Qui nest pas lave, e.
Nespureatii. I Irnpollutus, incontaminatus, a, urn. lInbrffedt, unbciubett. Non
aouille, sans (ache.
Nespusil. I Indictus, a, um. lIngeingt. Qui n'a pas ete Cl(.
Nespusti, ce nu se pdte spune. I In enarrabilis, e. Ilnalwipred)titi). Indicible, in-
effable.
Nestatornicu. Inconstans, tis. instabilis, e. Unbeildubi. Inconstant.
I
Nestatornicesee, adv I Inconstanter, instabiliter. lInbefttinbig. Inconstamment.
Nestatornicie. I Inconstantia, ae. instabilitas, tis, f. Zit linbeittinbigfeit. In-
conatance, f
Nesters* ce nu se pdte merge, adj. I Indelebilis, e. UnamgoiCir4. Ineffacable.
Nesliinta, nesciintiii. I Inscintia, inscientia, ignorantia, imperitia, ae, f. Zit Un=
tniffe4eit. ,Ignorance, f.
Nestine. V. Ore carele.
Nestinsfi. i Inexstinctus, a, urn. Unnerfoitten. Non eteint, e.
Nestinsei, care nu se pole stinge. I Inextingvibilis, e. lInnuefbittfit. Inextingrible.
Nestiutil, nesciutii, netncil(atti, adj. Inscius, nescius, ignarus, a, urn. insciens,
1

tie, o. Ihnuifienb. Ignorant, e.


Nestrebetuta, nepcItrunati, adj. I Impenetrabilis, e. lInburd)bringlict. imp&
fldi rable.
Nestrebatere. I Impenetrabilitas, tis, f. linburd)bringtidjfeit. Impenetrabilite.
Nestreeuratili. I Non transcolatus, a, um. 92idjt burcbjeifjet. Non filtrd, e.
Nestrajuitil. i Incustoditus, a, um. lInbetnact. Non garde.
Nestralinutatu. v. Schimbatii.
Nestrieaelosis, adj. I Incorruptibilis, e. Unnerberbii. Incorruptible.
Nestrieaelisne. Ineorrnptio, nis. incorruptibilitvs, tis, f. Zit linberberblicf)
bit. Incorruptibilitd
Nestricatii. I Incorruptus, a, urn. Unberborben. Incorrompu, e.
Nestricatoriu, ne viircinuitoriu. omii, animalii, etc. I Innocuus, a, um, innoxius,
a, um. innocens, tis, o. Uniciiiiblicf). Qui n'est pas nuisible.
Nestropitii. I Non adspersus, baud conspersus, a, um. linbefprengt. Non as-
perge, e.
Nesuferire, v. Ne radare.
Nesulimanitu, v. Nerumenitii.
NesunAtoriu, adj. I Insonus, insonorus, a, um. glAt ertiiiienb. Qui n'a pas
de son.
Nesuperatik, v. Ne intristatii.

www.dacoromanica.ro
Ne. 251

Nesupusfi. I Non submissus, a, urn. Un Actium, nid)t unterMorfen. Non sou-


mis, disobeissant.
Nesupusi, v. Ne plecatti.
Nesurpatia, ne ruiruati. I Non dirutus, baud eversus, a, urn. Un8erftiirt. Non
demoli, non ddtruit, e.
Netaeutii. I Non tacitus, a, um. thmericijmiegen. Qui ne as tail pas, non tit.
2. Care nu tace. I Non taciturnus, a, um. adj. Unberfc0.1iegen. Qui n'est pa
taciturne.
Netaviduitii, ce nu se pdte tagadui. I Qui, quae, quod, negari nequit. IN=
liiugbar. Qu'on ne peut vier.
Netaiatii. I Non sectus, a, um. lIngef#itteu. Non coupe, non &unclad, non
tailld.
Netalati lmprejurii. I Non sectus, a, urn Unbefdmitten. Incirconcise.
Nett linuitit, v. Ne ascunsii.
Netalmacitfi. I Non interpretatus, a um. inexplicitus, inexplicatus, a, um.
Unberboimetidit. Non interpretd, non espliqud, e.
Netedia, adj. Nitidus, a, um. @lett. Poli, net, pur, e.
/

Netaleuita, Ne taneicitet.
Netemere de D-fleal. I Impietas, improbitas, pravitas, tie, f. ®ottfortgfeit. Im-
piety, michancetd, perversity.
Netemetorii, de D-fleti. I Deum non timens, tis, o. impius, improbus, irreligi-
osus, pravus, a, um. lingottegiirdjtig. Impie, michant, pervers, imatigieux.
Netemetord, v. Ne fricosa.
Neteselatel. I Non strigilatus, a, urn. Ungefiriegelt. Qui n'est pas dtralli.
Netesuta. I Non textus, a, um. Ungetuebt. Non Used, e.
Netezescia, calcii rufele, penza, etc. I Lrevirro, as, avi, atum, are. Witten. .Ra-
boter, rdpasser is linge, etc.
Netimpuriti, Ara vreme. I Intempestivus, a, urn. UNeitig. Intenzpestif, qui
se fait hors de saison.
Netiparitea. I Haud impressus, a, um. Ungebrudt. Non irnprimi.
Netocinitii, v. Ne diresd.
Netoemitia, servo, etc. I Haud conductus, a, um. lIngemietbet. Non loud.
Ceva negotti, marfei, I Haud, conductus, a, um. Ungebanbeft. Non marchandi.
Netopiti. I Non liquefactus, a, urn. lingeicbmoT3en. Non liquefid, non fondu.
Netorsi. I Hand netus, a, um. Llugerponneu. Non fad.
Netotia, nu totti, adj. I Haud taus, mancus, a, um. 9titt gang, mangellpit.
Non tout, incomplet, defectueux.
Netrainicii, adj. I Haud durabilis, e. 914t bauerbaft. Qui n'est pas durable.
Netrebuicie. I Inutilitas, inanitas, tie, f. Unbraudibarfeit. Inutilite, f.
Netrebnicii, adj. de nici o trebic. I Inutilis, e. Maths, e. Unnitib unnit4ficb,
uubraudibar. Inutile.
Netrecuti, ne aparatti, adj. I Inevitabilis, e. UnbermeibTidj. Inevitable.
Netrecuti, ne aparata. adv. I Inevitabiliter. 1lribermeibTtdj. Inevitahlement.
Netreeratal, v. Ne
Netrimisii. I Haud missus, a, um. Ungefenbet. Non envoys'.
Netunsti. p Intonsus, a, Ungefcfpren. Qui n'est pas tondu.
urn.
Neudati. I Non humectus, non humefactus, a, um. Ilubefeucbtet. Lon humide,
non humectd, non mouilld.
Neultatil. I Non oblitus, a, um. non oblivioni datus, a, um. Unuergeffeu. Qui
n'est pas oublil.
Ce nu se pOle Oa. I Hand obliviscendus, a, urn. 1.11Mergerg4. Qui ne peut
etre oublid.
Neumblatia, v. Ne dmblattl.
Neumplutd. v. Ne

www.dacoromanica.ro
252 Ne.
Nennire, vie invoire. I Dissensio, nis. discordia, ae, f. dissidium, dii, tt. schisma,
tie, n. Uneinigfeit. Dissension, discorde, f. dissentiment, schisme, tn.
Neuniti. I Die unitus, hand unitus, a, urn. Unbereint. Non uni, e.
Neunit6, cu biserica mist. I Schismaticus, ci, m. ®ettennt. Schismatique.
Nenrmatfi, ne imitatti, adj. I Inimitabilis, e. Unnocbabmlid). In imitable.
Nevala, v. Ndvald.
Nevernitit, ne albitn. I Non dealbatus, a, urn. Ungemeif3t. Non blanchi.
Nevasta. J Neo nupta, ae, f. gin iunget 928eib. Une jeune femme maride.
Nevastuica. I Mustela, ae. viverra, ae, f. Vaiefef. Belette, f.
Nevastnica de pcIdure. I Ictis, is, tidis, f. eafbmiefef. Belette sauvage, f.
Nevastuta. I Nuptula, ae, f. Seibcben. Petit femme.
Nevatamatit cu vorba. I Illaesus, a, um. Unbeleibigt. Non offense.
Nevatamatil, ne rdnitd. I Illaesus, a, um. Unbermunbet. Qui n' est pas blesser, e.
Nevadescel pdnza, v. a. urdescd adicd: dad firsts prin spates'. I Ordior, iris,
orsus sum, did. 91n3etteftt. Ourdir.
Nevaditi, ne descoperitti. I Haud patefactus, a, um. Uttentberft. Non d6couvert,
non &Voile.
Nevenduttl. I Non venditus, a, urn. Unberfauft. Non vendu, e.
Nevestedittl, adj. I Non marcidue, non flacons, a, um. Unbettoefft. Non fid-
tri, e.
Ce nu se vestedeste nisi o data, adj. J Immarcescibilis, e. maroons expers,
tie, o. linbettueffficb. Incorruptible.
Neventitti, ne renumitd. I Inclarus, a, um. baud celeber, brie, bre. Unberilbmt.
Non celebrd.
Neveduti. I Invisus, a, um. lingefeben. Non vu, e.
Nevindecaciosa, adj. I Insanabilis, e. incurabilis, e. Unbeifbar. Qui ne peut
etre guiri, incurable.
Nevinovata, adj. I Inocens, insone, tis, o. g. littfcbufbig. Innocent.
Nevinovktie. J Innocentia, ae, f. Unfcbufb. Innocence.
Nevole, necasti. I Calamitas, anxietas, tis, f. miseria, ae. tribulatio, nis. crux,
cis, f. Toff), Cud, 9Ingft, 13fage. Cialamite. misere, f. malheur, m.
2. Necasti, veld facd cui-va. I Molestia, ae, f.incommodum, i,n. Ziefcbtrerficbfeit.
Peine. chagrin, inccrmmodite.
Pe: Multd nevoie, necazd fmi fact to mie. I Tu mihi multas molestias facessis.
)u fd)afft mit bid Ungefegenbeit. Vous me causez beaucoup de chagrin.
Cu anevoie, cu grew, adv. I Difficulter aegre. ectuerficf). Difficilement peni-
blement.
3. Nevoie, mired cu cineva. I Controversia, ae. lie, tie, f. Zet etteit. Controverse.
querelle.
4. Nevoie, Epilepsie. I Epilepsia, ae, f. morbus ominous. Zie araig, bie p3iiepfte.
Ecilepsie, f.
Nevoiesca, me nevoiescil, ire, me silescd. I Conor, aria, atus sum, ari. Contendo,
is, di, tum, sum, dere. nitor, eris, nixus sum, nixus sum, niti. Stride°, es, dui,
dere. Conatum adhibeo. Operam do, as, dedi, datum, dare, (id) bemitben,
Eiritibe geben. S'Cfforcer.
Nevoieln, miserabili, adj. I Miser, a, urn. miserabilis, e. grettbliO, miferabei.
Miserable.
Nevointa, trudd, strddanie. J Contentio, intentio, nis, f. conatus, us, m. Stadium,
dii, n. opera ae, f. gnavitas, tis. 3einitbung, ateift. Effort, m. activite, anis
duiter, e.
Nevoin4a, nevrere Noluntas, tis, f. Ticbt Moffett. Action de ne pas vouloir.
I

Nevoitorii, silitord , adj. I Industrius, Beduins, gnavus, atudiosus, a, um. ateif;ig,


emfig. Actif, diligent, assidu.
Ne volnicii, adj. I Haud arbitrarius, a, urn. Untuifffittficb. Involontaire.
Nevrednicie. Indignitas, tis, f. lintvilrbe, Ilittbitrbigteit.
i Indignite, f.

www.dacoromanica.ro
No. 253

Nevrednie6 adj. I Indignus, a, um. Untettrbig. Indigne.


Ne zidita, ne creatis. I Increatus, a, um. Uneric Offen. Inerde e.
NInnult, name, natiune, populis. I Natio, nis. gene, tie, f. populus, i, m. %atiott,
Bolt. Nation, I. peuple, m.
2. Soiu, vita, genii. I Genus neris, n. Stirps, pis, f. eOefdifect. Nation, race, f
3. Budente. I Propingvitas, consangvinitas, gentilitas, tie, f. Cognatio, nis. $ers
Manbfcaft. Parente, affinitd, f.
Pe: Big mi rude. I lie est mihi cognates. lr ift mein Wnbertuanbter. Il est
mon parent.
Niannii. I Germans, teodisus, alemanus, i, m. Teuto; tonis. Zer ZeutlAe. Ale-
mand, germain, teuton.
Nemtoica. I Germane, teodisca, ae, f. )ie Zetttfce. line femme alemande.
Nicein, pugintelii, adv. I Hilum paululum, parum, modicum. Bit 8iecen. Un
peu
Niel, conjuctie. I Ne, nec, neque. Reber, noclj ni(l)t. Ni, non, ne pas.
Pe: Nici frioa, nici no'pte. Nec die nec nocte. Other Zap nod) 9lactit0. Ni
I

jour ni nuit.
Nici de cum, adv. I Nulla ratione, neutiquam, nequaquam, nullo pacto, minime
gentium. eineqreegg, auf Leine girt, gan3 unb gar ttict. Pas du tont, ?sul-
lenest&
Nici cab's de pitting, adv. I Nil, nihil prorsus, ne minimum quidem. glicf)t bag
(eringfte. Hien du tont.
Nici unulii, adj. I Nullus, a, um. Steiner, Leine, feineq. Nul, aucun, e.
Nici odatii, adv. I Nunquam, nullo tempore. Wiemalo, au Leiner Beit. famais.
Nicairl, adv. I Nullibi, nusquam, nuspiam. Tirgenbg. Nu lle parte, en aucun
lieu.
2. Nivairi; mergti, trimita, duds, etc. I Nullorsum, nuspiam. glirgenbe f)in.
De nicairf, de nick o parte. I Nu lla ex parte. 91irgenbo tyr. De male parte.
Niehlezare, v. .Renchezare. Nimica, v. Nemica.
Nimieurl, jucarii. I Gerrae, nugae, quiequiliae, arum. Toffen, Bagatelles.
Nimieesel, v. Ccmcenescii. Nimerescii, v. Nemeresca.
Nimes'''. I Nemo, minis, e. g. 9-tiemattb. Femme, aucun.
Ninge, v. impers. I Nivit, ningit, nives cadunt. fcneit. Il neige.
Ninsoare. I Ningor, is, m. e(tneien. Abondance de neige.
Niseare va, v. Ori care, careva.
Nizuesea, it e, alerga to ajutoriula cam. I Confugio, refugio, is, fegi, gitum,
gere. recurro, is, curri, cursum, currere. eid) an jemanben menben. Se ref-
fugier aupres de quelqu'un, recourir it . . . .
Nizuire Confugium, gii. refugium, gii, n. recursus, us, m. aufft4tne4mung.
I

refuge, m. recours a.
boerii. Nobilis, is, e.
I beftttann. Gentilhomme.
Nobilitate, boerie. I Nobilitas, tie f. 9./bel. Noblesse f.
Nodorosii, adj. I Nodosus, a, um. £nbtig. Noueux, ewe.
Nod*, la ata, etc. I Nodus, i, m. Sinoten. Noeud, m.
2. Nodti pe lemnti. I Nodus, i, m. tuber, is, n. Stunten. Tumeur, bone, noeud.
3. Nodes la inchieetura paiului, etc. I Nodus, i, m. geniculum, i, n. articulus, i, m.
,ftnoten. Noeud des planter, article.
Nothstia, nodifora. I Nodulus, li, m. SIntit*e. Petit 'mud.
Noemvrie. I November, brie, m. WI:umber. Novembre, m.
Noinnii, abisu, prcipastie, v. Prapastie.
Nojita, curelufe. I Habenula, ae, f. )liemd)en.
Or ce curelufe de legate, etc. I Habenula, ae, f. tineola, ae. ffitt 23ittbt§ett.
None, noes, numeric. I Novem. 9leun. Neuf.
De noun Oils. I Novem dialis, e, adj. Neunttigig. Novenulial, qui duce neuf
jours.

www.dacoromanica.ro
254 'No.
De ninui ani. I Novennis, e, adj. Vleurtja§rig. Age de neuf ans.
Ce stii din Tuduei parfi. I Enueas, clis, f. :Die neunte 3a§f.
Cu noun isvdre. I Ennea ',runes. 92eurt iDuelIen §abenb.
Cite nduii, adj. ord. I Noveni, ae, a. 3e neun unb neun. Au nombre de neuf.
NOniicleoX. I Nona ginta. 91eumig. Quatre vingt dix.
Alti neutiflectlea. I Nona gesimus, a, um. 91eun3igfte. Quatre vingt dixieme.
Cite ?Lou-eyed: I Nonageni. 9teunaig unb neungig. Qui sone an nombre de 90.
De nducifleci mi. I Nonagesies, nonagies, adv. irteumigmal. Quatre viugt dix
fois.
Alti nduilea. I Nonus, a um. Rennte. Neuvieme.
Mug, mii. I Novem malls,. 9leun taufenb. Neuf mills.
.De rata mif de orf. I Novem millies. glean taufenbmal. Neuf mine fois.
De ?vita orf. I Novice, nonies, adv. 9leunmal. Neuf fois.
NOuispreflece. I Novem decim, trade viginti. 92euti3e§n. Dlx neuf
A tuiuclepreflecilea. I Un de vicesimus, uncle vigesimus, a, um. gieunalute.
Dix neuvieme.
NOutisprectece mit I Un de viginti minis. 91eun3e§n taufenb. Dix neuf mile.
NotilispreOece on. I Un de vicesies. 91eun3e§nmal. Dix neuf fois.
NOna cute. I Nongenti, ae, a. 91eun§unbert. Neuf cent.
Nduii ante infi. I Nongeni, ae, nongenteni, a. 2#er 91eunbunbert. Qui sont
an nombre de neuf cent.
De nduel ante ori, actv. I Nongenties, noningenties. Vteun§unbertmal. Neuf
cent lois.
A nduci sutelea. I Nongesimus, nongentesimus, a, um. 91eutt§unbertfte. Neuf
centieme.
Ce fine de nunteru alit, nduilea. I Nonanus, a urn. Bur neunten Ba§l geblirig.
Qui fait partie de neuvieme nombre.
Pe: Militariu de la alit nouilea legion. I Miles nonamus. Zer eofbat bet: neunz
ten legion. Le soldat de la neuvieme legion.
Noperea, ferpe. I Vipera, ae, f. Otter. Vipere, f.
De noperci, adj. I Viperinus, a, um. 23an Otter.
Pe: Puiti de noptrcti. I Progenies viperina, f. Dtterngeatfitt. Petit de viiiere.
NOpte. I Nox, noctis, f. glac§t. Nuit, f.
Poftescii nopte buni. I Bonam noctem precor. 3c§ Wit* Bute 9tadit. Je
vow saultait. la bonne nuit.
A fedea =Pte. I Noctu vigilare. )ie Watt aufbleiben. "realer pendant la nuit.
Rini noptea tarfliti. I In multam noctem. Zief in bie 91nd)t §inein. Bien
avancde dans la nuit.
Lucrezi noptea la lumina. I Lucubro, as, avi, atum, are. .Zie 9thcbt bei 2icbte
arbeiten. Travailler pendant la nuit.
Noptezd, remini preste no'ple undeva, v. inoptexii, inopti.
La mediulfi nopfii. I Media nocte. Bu Ditternat§t. A 012112614
De no'ple, adj. I Nocturnus, a, urn. glticptig. Nocturne, de la null.
Pe; Nilucti de nepte. I Spectrum nocturnum. 92nOtgefpeull. Vision nocturne, A
De no'pte, /Ali in (lioa. I Ante diluculum. Sat Vabruc§ NS Zageg. Avant
is points du jour.
Scularea de vdpte. I Nocti surgium, ii, n. Ze4 92at§t4 auffieben. Action de
as lever pendant la nuit.
Unblitoriu noptea. I Noeti vagus, a, ura. 8ei Itac§t beruntfc§meifenb. Qui erre
pendant la nuit.
Privighetoriu noptea. I Noctivigilus, a, um. Zei glar§t Inac§enb. Qui veille pen-
dant la nuit.
Noora. I Nubes, bis, m. )ie 2Bo1fe. Nuage. m.
Nora, nor& I Nurus, us, f. et§miegertoc§ter. Belle fills, f.

www.dacoromanica.ro
Nu. 255

Nooratti, adj. I Nubilus, nubilosus, a, urn. R.Bolfig. Nuageux, couvert de nua-


gee, m.
Noorezii, v. Inorezii. Noroca, v. Norocire.
Noroceseti, faca fericiti pe altu, v. Fericesca.
Norocire. I Fortuna, ae. prosperitas, tis, f. casus secundus, m. Za0 @filet
Bonheur, m. prospdrite, f.
Norocitil, norocani, adj. I Fortunatus, faustus, a, urn. prosper, a, um. Felix, cis,
o. @Ciidf4. Hereux, prospbre.
Norod&, populti, v. Popora.
Norolesea, ire, punk noroia pe ceva. I Super stagno, as, are. Limo obruo, is,
ui, brutum, bruere. $ericiffammen, mit el)famm tiberbecfen. Couvrir de Li-
MOM
Noroiosia, adj. I Limosus, a, urn. eCammig. Bourbeux.
Noroitii, part. I Limo obductus, a, urn. Zierfd)fammt. Couvert de limo».
Norotu, Una. I Stagnum, i, n. lotus, i, m. Coenum, i, n. Zer e4famm, Ro0.
Marais, boue, f. fange, f. Union, m.
Nostra, a nostru, adj. poss. I Noster, nostra, nostrum. 'Infer. Notre.
A nostril. i Nostri. Jie Unfrigen. Les noires.
Dinteaf nostri. I Nostras, tis. Iturrig. Qui est de notre.
Notes, insemnare. I Notatio, adnotatio, connotatio, signatib, nis, f. %unfeeling,
91nfmerfung. Remargue, note, f.
2. Not la musichie. I Nota musica, ae, f. Zie Note. Note, f. caraetdre de mu-
' tripe.
Notariu, scriitoriu. I Notarius, rii, m. der Toter. Notaire.
Nada*, miela de un and. I Agnus annotinus, i, m. Sin tiniabrigee 2amm. Ag-
neau d'un an.
Noti, adj. I Novus, a, um. Neu. Nouveau, neut..
Nod prdspail. Recens, tis, o. Wriftb. Recent.
I

Forte nog. 1 Novissimus, a, urn. recentissimus, a, nm. 6cur3 neu. Tres recent.
Nu, adv. neg. I Non, hand, minime. 9lidjt, nein. Non, ne pas, ne point.
Nara. I Nux, cis, f. Zie 914. Noix f.
Nue& mare de Italia. I Iuglans, die, f. )ie tuff* Rd. Noix.
CM', verde de nuts. I Culliola, ae, f. Cea tare. Putamen, minis, n. 911uticWe.
Beale, f.
Sfmbure de med. I Nucleus, i, tn. 914feru. Amande, f. noyeau, In.
SpargatOre de nuci. I Nuci frangibulum, i, n. Nu Instrument pour
casser lea noix.
De nuca, adj. I Nuceus, a, urn. Zan Nufieu. De noix.
Ca nucile, adj. I Nucalis, e. 9Z4ert iOnfid). Comma une noix.
Nuea. de mare, v. Nucfdra.
Nueetil, pacture de nuci: I Nucetum, i, n. 914tuctib, Mthatten. Lieu plants
de noyers.
Nuefi, ar6ore. I Nux, cis, f. Vtufitmum. Noyer, m
De nuca, adj. I Nucinus. nuceus, a, um. Zan Nuffntm. De boils de noyer.
Pe: Frunze( de num'. Fo lium nuceum, i, n. in VtuPaumbfatt. Feuille de
foyer.
Masa de nucti. I Meuse nucina, ae, f. Fitt giuDaumaild). Table de boils
de foyer.
Nuesortl. I Nux moschata, myrhistica nux. Ettgfatznifi. Noix muscaie, f.
Nneuttl, nucfera. I Nuculla, ae, f. nucella, ae. Zee 91itMen. Petite noix, f.
Null, nu este. I Non est, de est, abest. (20 ift nibt.
Nutt, nuiele. I V irga, ae, f. ramus, i, m. FRute. Verge.
Pe: Bata on nulele. I Virgis caedo, is, caecidi, caesum, caedere. Wilt NUt4en
fcVagen. Battre avec des verges.
Nuteluge. I Virgula, ae, f. (ine Mine Nut§e. Petit verge.

www.dacoromanica.ro
266 Nu.
Nula, aurei, cifvei la arum. I Nnlla, ae, f. 9btif. Nulle, f.
Nuntaa, adv. I Solum, solummodo. tantum, tantummodo, duntaxat. 9Zur. Seta.
ment.
Pe: Num.( unulti. I Unus duntaxat. Slur enter. Seulment un.
Numal de Mtn', fndatei, adv. I Mox, Mica, confestim, actutum. eteicfb attfogfeich,
bath, (Math, auf ber eteffe. Sur le champ, aussitot, tout de suite, d e instant,
tout h. i'heure.
Nume. I Nomen, minis, n. Rune. Nom, m.
Pre nume. I Nominatim, nominaliter, adv. 91amentficb. Par nom, nommement.
Chic-ma, striga pe cineva pre nume. Voco quempiam nomine. 3emanben beim
I

Monett rufen. Appeler quelqu'un par son nom.


Puna tuba nume. i Nomen impono cuipiam. .aemattbem einen stamen beitegen.
Mettre un nom It quelqu'un.
Cs nume aiR Quod est tibi nomen? Sic triOt bein tame? Quel est ton
I

MOM ?
Cum to chimes'. i Quomodo vocaris? 933ie beit bein name? Comment vous
appellant? comment e appelles to ?
In numele Dommdui". I In nomine Domini. an @Mtn %amen. Au nom de
Dieu.
Nume, siesta, reputatiune. Nomen, minis, n. fama, ae, f. Rufpn. lienammee,
reputation, I.
Nanterare, numeratie. i Numeratio, nis, f. Bit§tung. Comte, nt. calcul.
Numeratoriu, care numera ceva. I Numerator, is, m. Biibfer. Compteur, oal-
culateur, m.
Numeratia, part. Numeratus, a, um. 120e3 tibtt. Calculi, compte.
I

Numera. Numerus, i, in. Babi. Nombre, m


I

Numerosu, mita, adj. I Numerosus, a, urn. Baigreic. Nombreux.


Numerfi, rare, v. a. I Numero, de numero, as, avi, atum, are. BtiVen. Cont-
ter, calcuter.
Numeseil, mire, chiemii pe nume. I Nomino, as, avi, atum, are. glennen, beim
%amen rufen. Nammer, appeler par le nom.
Numire. Nominatio,
i nomenclatio, nis, f. %miming, Oenennuug. Nomination.
denomination, f.
Numftfi, particip. I Nominatus, nuncupatus, apellatus, vocatus, a, urn. (33enanut.
Noma, appall, e.
Nunelosti, adj. v. Alunelosfi. Nunele, v. Alunele.
Nun*, anvil, v. Nara.
Nunta. I Nuptiae, arum, plur, f. tA3eit. Noce.
De nuntii, adj. I Nuptialis, e. odmeitlid). Nuptial.
Pe: Cantecti, cdntare de Tma. Carmen nuptialis.
I .ottitnebiti)t. Chanson
de voce, m.
Nuntalit. I Conviva nuptialis. .acbgeit6gafl. Convive de note.
Nunteacia, tire, v. a. I Nuptias celebro, as, avi, atm, are. soocNeit batten.
Celebrer les notes.
Nu numal, adv. I Non modo, non solum, non tantum. 911cbt nnr. Non seu
lament.
Nutrescu, trire. hranescii. I Nutrio, is, ivi, itum, ire. alo, is, Ili, litum, lere.
Rtibren. Nourrir.
Nutrire, nutrimenta, brand. I Nutrimentum, i, n. Zie 9in1irling. Nourritur, f.
Nu vain, nu vrefi. ) Nolo, non via, non volt, nolui, nolle. Ricbt molten. Ns pas
vouloir.

www.dacoromanica.ro
Ob. 257

O.
Obeda, la ruts. I
°riffle, is. n. Rotae absis, sidis, f. Cant lins, i. m. Beige,
Tabfefge. Janie, circumference (d'uno roue).
Obedariti, sedelu pentru agauri obedele. Perforandae absidi terebrtim, bri,
I

11. La tarthre pour forer les jante.


Welocitz93orger.
Obedezit, pung obedi la o rdld. Rotam absidibus mmlio. rotam canthis
I

mimic, is, ivi, itum, mire. Za0 MO mit Ravi no:fermi. Mettre de jantes
is une roue.
Obedatii, part. IAbsidibus muuitus, a, um. Tilt aelfgen berfe4en. Muni de
jantes.
Pe: .Rdtg obedatd. I Rota absidibus munita. tin Stab mit Weigen nerfe4en. Tine
roue munie de jantes.
Obeisill, catufi, fera, care se pung La robi, La criminal-, etc. I Compedes, dum. Ca.
tense, arum. manicae, carum, f. pl. Vincula, orinn, pl. n. Weffein, Setten,
W4eifen. Menottes, chainette, chaines, liens, fers (d'un prisonier).
Pe: Pang pe cineva, in obefli; in fe'rg. Injicere alicui man=tas ferreas. in yin-
I

culls vtl in compedibus aliquem conji ere. 3entanben in Ream fd)fagen. En-
traver, mettre les menottes h quelqu'un. jeter dans les fern.
Obeid, de a inveli picidrele. Udo, nis, m. panus, m. WnOfeten, Scitf)feteti,
I

15nfituili. Morceau d'etoffe, lange, tinge pour enve'lopper les pied..


Obelogd, sdras(osg. I Pannosits, a, urn. itmpig, aerfeig. Deguenilld, e. dont
leg habits sont en lambeaux.
Obicelu, tnvdFic, moravg. I Mos, ris. uses, us, in. Consvetudo, dinis, f. @ern*:
1)eit, ®ebrauc4, 3raiicf). Coutume, habitude, f. usage, moeurs.
Pe: Dupe's obicefu. I Pro snore, pro consvetudine. 944 Oemo4nipit. A t'usage:
suivant t'usage, suivant la contume.
Afia este obieeiulg. I ha mos est. its est consvetudo. Re ift ber 65ebraudj, eg
ift bie 133e1uo1mbeit. Telle est la coutume, c'est t'usage, c'est Gl sa coutume.
Afia m'ans obicinuitg. I Its consvevi, assvevi, sic solitits sum, assvetns sum.
U) fide mit 0 am ©eiuoinifyit einaciit ; fo bin id) 0 gemiiiptt. Ainsi je
me suis accoutame. c'est la ma coutume.
Obiciunesed, ire, pe cinema la ceva, lu cleprindii. I A dsvefacio, assvefacio,
consvefacio, is, feci, factum, cere. 3cmaitbeit an etwag gemii4nen. Accoutu-
mer quelqu'un a quelque chose.
Pe ; A obicinui un calu cu sunetalii armelorg. I Equnm ad armorum strepitum
comparare. din flab an bag Saffeit Werafiet emotmen. Arcoutumer un eke-
vat au lnuit des armes.
Obieinuire, obicinuintg v. °Ueda
Obieirtuito, part. I Assvetus, consvetus, a, um. eocluctint.
Ceva lucru. I Solitus, consvetns, a, um. usitatns. China ittick fiebriiitcf)fiffi. Ac-
coutume, habitue, e.
Obida, supdrare v. Intristare.
Obladuieti, oblainimi, care ed, pune pe capi pentru a purta ceva mai cu in-
?mire. I Cesticillus, i, m. cifttrait3. Coussinet, qu'on place stir la tete pour
porter un fardeau.
Oblanefi, la fe'oci. Ephipii pila, sellae pila, ae, f. eatteiftwpf. Pommeau
I

dela aelle.
Oblesei, ire. Facts direptg unti /estnii etremlni. I Aequo, as, avi, atom, are.
Dirigo, is, rexi, rectum, rigere. rectum facio, is, feci, factum, cere. @era be
macfpn. Egaler, diriger, faire droit.
33

www.dacoromanica.ro
258 Ob.
Oblire. I Aequatio, directio, nis, f Wichtnitg. Allignement, action de Aire (11.0.
Obladueseit, obladatire, v. Gubernezzi, Impticliesca.
Obleseii, ire. 1"acic netedii o arie, etc. I Aequo, piano, complano, as, al i, atom,
are. Planer, eqaler.
bitett, ichlirhten, Odd) niadpit.
Oblieescia, tire, and ceva vesie. Disco, is, didici, discere. comperio, is, rui,
I

pertmn, rire. Inaudio, is, ivi, itum, ire. tfahreli, 9tuchriiht Don etlua0 eehnif
ten. Apprendre, etre averti.
Oblicire. I Auditio, nis, f. Zie 91cutrid)t, bernefunell. Action d'apprendre.
Oblicitfi, auditii, part. I Compertus, a, um. t.lahren. Appri, entendu, e.
Oblitti, part. I Aequatus, recte factus, a, um. Dtecht gentacht. Egale, aplani,
rendu dgal.
Oblontl, tables la ferectri. I Foricula, valve, ae, f. Wenfterinben. Contrevent.
Pe: Ferdstrti cu obl4ne. I Fenestra valNata. B:enfter, "ifelliter mit 2nbelt uermafirt.
Fenetre qui a des battants.
Oblu, direpld, adj. I Rectus, directus, a, um. ®rabe. Droit, e.
Oblu, piano, retedii, adj. I Aequus, plant's, a, urn. ben, Odd).
°bora, phyi, tergg, v. pia(a, Virgil.
Obosescia, sire. pe cineva, lit fats sei ostenepcii forte. i Aliquem lasso, as, are.
defatigo, as, avi, atum, are. 3einctitbett eenntben. Lasser, fatigue?.
Me obosescit eu. I Lassesco, is, scere. Defatigor, axis, atus sum, all. Lassus fin,
fis, factus sum, fieri. lrnrtibet tueben. Se lasser, se fatigues.
Obosire, ostenelci. I Fatigatio, defatigatio, nis. Lassitudo, dins, f. Enttigfeit.
Lassitude, fatigue, f.
Obositit, part. I Lassus, fessus, defatigatus, a, um. ftuilbet, abgentattet. Lane,
fatigue, e.
Obrazeseil, sire. Mustru, certg. Exprobro, objurgo, as, avi, atum, are. Coy-
I

ripio, is, ripui, reptum, ripere. reprehendo, is, di, sum, dere. e*Tten, nio-
macen, aunt ZerlueiS geben. Reprocher, imputer, reprimander.
Obraznicie, nerufinare. I Impudentia, as, f. animus effrons, tis. IlltherfOlut
heit. Impudence, f: audace, onterie, f.
Obraznieir lard soli, e. I Impudens, effrons, tis, o. linberithiinit. Impudent,
de'hontel, sans pudure.
°brazil, facia. I Os, oris, n. vultus, 114 m. Facies, ei, f. ®cfidjt. Witgeficht.
sage, portrait, m.
Lovescii preste obrazii, pe cineva. I Quempian in faciem cited°, is, caecidi, cap-
sum, caedere. 3entanben ilber6 63efitt ichlagen. Frapper quelqu'un an visage.
Obreje, locg ceva mai redicatti. I Editior terra. elation campus, i, m. Lin @e-
eftfanb. Champ, plains elevde.
Obriutela, obrintire. I Inflammatio, uis, f. Qnt3iobmrg. inflarnation.
Obrinteseil, tire. o baba. I Influamo, as, avi, atom, aro. 2tu3iinbeit, auflecfen.
Enflammer.
Me obrintesthi. I Inflammor, axis, atus, sum, ari. ilt3iinbet luerben. S'enflammer.
Obrocit, oborocii, mtinrarea cailorg, orzii, etc. I Pabulum, i, n. equarinm pabu-
lum. Zas Vferbefutter, Nuriture, philtre des chevaux.
Observa4tune, luare de sinul. I Obsematio, animadversio, nis observantia, ao,
f. 21nmertung, aufmerfeii. Observation, f.
Observator, beigiitorti de semi I Observator, anlindversor, contemplator, sus-
pector, inspector, is, m. cf)t geber, 2htjje1jer. Observaleur, inspecteur, content-
plateur, m.
Observattl part. I Observatus, animadversus, a, um. Zeobnchtet, augemetft. 01-
serve, impede', e.
Observ, are. I Observo, servo, as, avi atom, are. contemplor, aria, atus sum,
ari. speculor, axis. inspicio, perspicio, is, spexi, spectum, spicere. 2(chtea, nuf:
'unfelt, aufKeit, (Ammer, rdgarder attentivement.

www.dacoromanica.ro
09, 259

Oba Ward, militard efitu din servitid. I Dimissus miles, litis, m. in verabriffie:,
betcr, mit 9.01cMeb eittfaffener eolfbat. Soldat congidie.
Ob lit**, carte de congedid. Missio, dimissio, nis, f. 9tbic4ieb, Urfaub. Ccmgd, in.
I

Obqte, publied. I Vulgus , i, m. communitas , tie, f. public= , ci, n. (be:


meinbe, 131tbfifunt. Le commis des &mimes, le people, Is vulgaire, to turbe, la
multitude, le public.
Obliescil, de obfle, adj. I Communis, e. universalis, e. genealig, e. publicus, a.
um. @mein, afigcmciti, genteittjcfmftlicf). Column, public. en general.
De oblie, ado. I Communiter, universe, universim, universaliter, universatim,
communitus. 0)emeittiglid), inNeincin, gcmcinjdmitfid). Comnzunement, ge-
neralement, unsver8alement.
Ob1tdsca, adunare, camera.v. Dietii.
Oca, me:rani de dor. 'lung, fund, libre. Bilibra, ae, f. Zie Dfa. Poids de deux
liorea.
Oca, de vino. I Octale, is, n Zie $14. Misure, 1. pot, m.
Ocacfiescii, ire. strigis ca brdscele I Coaxo, as, avi, atum, are. Ctuafett, id)relen
mie bie &dram. Coasser.
Ocacaire, Ca brdscele. I Coaxatio, nis, f. Zaq Cuadeit. Coisaement.
Oscar*, pestritti pe botd, berbece, due, etc. I Dlaculosus, a, ura. Omit, geffedt.
Qui a de lathes au nez.
°caret, ru fine. I Probrum, Uri. opprobrium, brii. convicium, cii, n. ignominia, con-
tumelia, ae, t. etf)int0f. Opprobre, f.
OcalrAscii, vire. Convicior, aris, atus, sum, mi. opprobtiis afficio, iguominia,
I

afficio, is, teci, fectum, ficere. iBefct)impfeit, idmtac4en. Injurier, insulter. (v.
Mustru).
OcArmuesci, ire. o corabie, o luntre, etc. I Guberno, as, avi, atum, are. Zen::
ten, fteuertt. Gouverner un vaisseati.
Ocarmuescil lucrurile. trebile until districtd, a casd'i", etc. I Guberno, as, etc.
dirigo, is, rexi, rectum, rigere. rego, is, rexi, rectum, regere. gtegieren, leiten,
filf)ren. Gouverner, conduir, administrer.
Ocarmuire, a unei nave. I Gubernatio, nis, f. Ellegierung. Conduete dun na-
vire, office du pilote.
Ocarinuire, a trebilord. I Regimen, minis. gubernaculum, i, n. rectio, nis, f.
administratio, nis. Zeitultg, 9tegieruttg. Administration, gotwernement.
Ocarmuitorfi a unei nave.v. Ciirmacid.
Ocarannitora, prefectii. ispravnicie, etc. Administrator, rector, director, guber-
I

nator, is, In. Slegierer, iBermolter. Gouverneur, prdfet, celui qui dirige lea af-
faies de Mat.
Ocasiune, p.ilegifi. Occasio, nis, f. tempos. oris, n. ehelegenfteit. Occasion, f.
Ocean* marea. Oceanus, i, m. oceanutn, i, n. QBcitntcer. L'Ocdan, la vaste
mer qui baigne touts la terre.
°vele, la pufcd. Teli ignivomi claustrum, i, n. alintenfc4f*
Ovelescii, lire. un topord , etc. I Chalibe induco, is, duxi, ductum, ducere. duro,
induro, as, avi, atom, are. etablen, Wen. Acerer.
Ovelosii, adj. I Chalibe refertus, a, um. etOtreic1). Plein d'acier.
°cell, Peru tare. I Chalibs, bis, m. Zer eta41. Acid, m.
Dc °old, adj. I Chalibeus, a, um. Wtte etabl gemad)t. d'Acier.
Ovetarin, vas de cot. I Vas acetarium, n. jfiggefrifi. Vinaigrier, m. vase a
vinaigre.
Ocetarlu, care etude °vett. Oxiporopola, ae, in. aceti venditor. is, in. effig.
I

berfaufer. Celui qui vend le venaigre, vinaigrier.


Stratu de ogetd, paid. Stratum aceti, aceti sedimentum, i, n. affigiager. Cou-
I

che de cinaigre.
Me ogetescu, ine facu ogetti. I Areto, as, are. acetasco, is, scene. acesco, is, cui,

www.dacoromanica.ro
260 Oc.
score. in acetum fio, fis, factus sum, fieri. Bu Offig tuerben. S'aigrir, se faire
vinaigre.
Ovetoon, adj. I Acetosus, a, urn. 3tt Wig luerbeii. Qui (I le goilt du vinaigre.
°vete'. I Acetum, i, n. l2f ig. Vinaigre.
Vas pentru ogeta. j Acetabulum, i, n. ampule acetaria, f. qiiigtanne, qigz
Vas d mettre du vinaigre, vinaigrier.
flaid)en.
Muraturf, verdeturi cu oceta I Acetaria, orum, pl. granter mit qig. Legu-
mes ou lies bes qu'on liens dans le vinaigre.
Oelaelarn. I Oculare, is. conspicillum, i, n. pie 2irille, bat3 Witgetigfae. Lu-
nettes, f. pl.
Ochelaii. j Telescopium, pii, n. perspectiva, ae, f. aeritgfat3, 13eripectiu. Lorg-
nette, lunettes d'approche, f.
Oncheallu, cu aprincene negre, adj. I Nigris superciliis. 27lit futluar3en 2lugen.
brauen. Qui is des 8010'618 71.0irs.
2. Cu ochii negri. j Nigris oculis. dnuar3dugig. Qui is lee yeux noire.
3. Negriti la facie. Badius, subfuscus, a, um. spadix, cis. Q3raun. Brun, bru-
nette, f.
OcheeeI. chire. antnei °alai epre ceva. I Oculos ad aliquid adjicio, conjicio,
cis, jeci, jectum, jicere. Zie %ugen auf etnnto merien. Jeter lee yeux 11U7'
quelque chose.
2. Outten', privesed la ceva. I Quidpiam in spicio, is, spoxi, spectum, spicere.
quidpiam contemplor, aris, atus sum, ari tront3 befiditigen. Begarder eaten-
tivement.
3. Ocheeca cu pura. j Collimo, collineo, as, avi, atum, are. 91uf etlur0 licfcu.
Viler, diriyer en visant.
Oclaiatil, cap's, pane cu ochinri, adj. I Foraminosus, fistulosus, fenestratus, a,
mu. '.iitberig. l'istuleux, frontage qui k des yeux ect.
Ocliire. j Inepectio, contemplatio, Ms, f. 3efid)tiguitg. Action de vises, de re-
garder attentivement.
Ochlu. I Oculus, i. m. Wuge. Oeil, m.
Ant ochi bum.% j Oculis valeo. adj babe cute Miami. Tai des bons yeux.
Inatntea ochilord. j Ante oculos, in conspectu. 3or ben 2lugen. Decant lea
yeux.
Puna caw ceva inantea ochilord. I Cuipiam ante oculos aliquid pono. 3e:
manbem bar Wugen MINA ftelien.
Ochi frumofi. j Oculi venusti. Cam. d)iine Wugen. Beaux yeux.
Peru dinantea ochilord. j EVEL118SCO ex oculis. evanesco ex conspectu. 2fitg
ben 9lugen bericfnuMben. Disparaitre.
V4lenda cu ochii. I Apparenter, manifesto. 9.fugenrcbeinlicb. Manifestement.
Martura cu ochif. I Testis oculatus. 9Iugen3euge. Tdmoin oculaire, ca.
Coda ochiului. Angulus oculi. canthus oculi, hircus oculi. 9lugenroinde1.
j

Coin de l'oeil, m.
Lumina ochiului. I Cora, ae, pupilla, pupula, ae. f. lumen oculi. 21rugentlern,
21unenlittt. Prundlle. pupille de l'oeil, f.
.De ochi, adj. I Ocularius, a, urn. Bum %lige geprig. Oculaire.
Pe: Doctor de ochi. I Medicus oeularius. 9lugenart3t. Oculiste, tn.
Ochiurl, in pane, earl, etc. I Pustula, fistula, ae. f. 31(afe, 1)ri) er. Pustule,
fistula, *trmis dans le fromage.
Pe: Car; cu ochturi. j Caseus fistulosus. gelocberter gtiI3. Fromage qui is des
yeux.
OchiurI, in fagurii de miere. I Cella, ae. f. Bebe. Abides des ruches.
Oolaiu de stick, geamii in ferestrif. j Vitreus orbis, is, m. aetifteridyibe. Verne
is nitres.
Oolatu de gdinii, negfi la piciorii. j Clavus, i. helos, is, m. Zat3 tdifmerange.
Cor au pied, m.

www.dacoromanica.ro
Ad. 261

Och %alit bouluf, planed. I Buphtalmum, i, n. buphtahnus, i. m. Fitinbeauge. Oeil


de bold; plante.
2. Ock lu boului, o pa'aefricci. I Motocilla, ae. f. trochilus, T. m. 3autaintig. Roi-
telet, oiseau.
Och la fdrpelui. plant& Myositis, is. f. tergimentniAt. Gremillet, m. myoao-
tis.
Ochi ?for*. I Ocellus, ocellulus, i, In. %cogent. Petit cell.
Ocirmuescii, v. Ocarinueadi, administrezli.
Oen* de save. I Salina, ae. salis fodina, ae. f. ealagrubc, eafpuerf. Saline,
salines. f.
Ocolescik, lire, incunjurii o cetate etc. I Cingo, is, cinxi, cinctum, ciugere. cir-
cum do, das, dedi, datum, dare. limringen, umgeben. Environner, entourer.
2. Incuejurii, ocolescii ca se nu fetile. pe einem. I Vito, devito, as, avi, atum, are.
3cmanbeit bermeiben. Eviter, ae ddtourner de quelqu'un.
3. Oco leacic pe o cale ne direptil. I Circum eo. circuitum fuel°. per ambages eo,
is, ivi, Rum, ire. i2inen Unnueg madien. Faire un tour, parcourir.
°col*, cet cuire. I Circuitus, us. in. circuitio, nis. ambages, is. f. 11mgang, Umz
Tani. Chemin tournant, ddtqur.
Oeola de oi, de capre ect. v. Staulii.
Ocovsl, afdtoaii, v. Sfeitosii, palavragid.
°erotica, favoric, pdrtinire. I Favor, is. in. sustentatio, nis. f. Unterciiltung.
Soutien, appui, m. faveur.
2. Adiipostire, scutire. I Commoratio, nis, f. receptaculum, i. n. 91ufentaft. Re-
fuge, m. .its.
Ocrotesch, tire. I Faveo, es, favi, fautum, vere. sustento, as, avi, atum, are.
tentAtett, begiinfligen. Favoriaer, protege?.
2. Adciposteaczi, aciuezil.Excipio, recipio, is, cepi, ceptum, cipere. terprbergen,
I

attinemen. Recevoir quelqu'un. accueillir avec bona.


3. Me ocroiesca, fedzi la cineva. I Moror, commoror, aris, atus, sum, avi. CSidj
bei jernanbem augaitett. Demeurer, habiter k quelqu'un.
°cicala*, carte de bisericci. Liber ecclesiasticus, i, m. Stird)enbue4. Livre ec-
I

cleaiaatique.
Octombrie, I October, bris, mensis october, m. f. nonat Cftober, ober Seim:
monat. ()dare, mole d'octobre.
°copal*, cuprinati. I Occupatus, distentus, a, um. teicOftigt. Occupd, e.
Ocapatii, loch, fermi, ect. Occupatus, insessus, a, um. Ii2ingettommen. °c-
oupe, e,
Ocupallune, indeletnicire cu ceva. Occupatio, onis. f. negotium, tii. n.
I Be:
fr)iiltigung, ®efdAfte, terrictung. Occupation, quire, soie.
Ocupn, me ocupic cu trebuni. I Me occupo. negotium ago. Zici) befAditigen.
S'occuper, travailler a. .
Ocup* locuri, fermi cu puterd. I Occupo, praeoccupo, as, avi, atum, are. capio,
is, cepi, captum, pere. insideo, obsideo, es, sedi, sessum, sidere. innefpnett,
fict) etnuo mit @Matt bentdOtigen. Occuper, a' emparer.
Odaie.v. Caaci.
Odaidie, hainci de bisericil. I Vestis lythurgica, f. Zai3 21tereib. Vdtement ec-
cleaiaatigue.
Oditta, adv. de tempi. Semel. itmlat. Une foie.
Numai °data'. I Non plus quam semel. 3tur einmaT. Une seule foie.
°data in annii. SemeL per annum. ittmat be 3a4ro. Une fois par Cannes.
°data, Ore candzi, de demultii, adv. I Olim, quondam, aliquando. 3emaft3, ben.:
mai einit. Une foie, autre foie, un jour.
°data, de odatd cu totil, interject. I Age, agedum, agesis! Witf! Au! Alone,
courage.
Odihna. I Quies, tis. requies, tis, f. Tuip. .Repoa, m.

www.dacoromanica.ro
262 Og.
OdihneseA, pe altulu. I Quiescere facio aliquem. 2etnanben berubigen. Fai
reposer quekreun.
2. recix. /116 odihnescil eel. I Quiesco, requiesco, is, evi, etum, scare. Vic() au:
ruf)en. Se reposer.
OdihnitA, adj. I Quietus, a, um. Vittig. En repos, paisible.
Odiniora.v. ()data, ore candor.
Odolanvi, plantii. I Valerians, ae, f. Zer Salbriau. Sorte de plante.
Odor* on ce lucru pneciosti dm cash. I Supellex, lectilis, f. Oauqgertithe. Mo-
bilier, meubles, ustensiles.
Odorhein, orafii in Transilv. laidava, ae. f. udvarlielinum, i, n. llbmarbe(i.
Udvarlfe2i.
Odosfi, avail selbaticii. I Fetus avena, ae, f Zer tuitbe safer. Ivraie, f.
Odovaenia, onus prasnicii. I Octave dies cujusdam festi. Zer adtte Zag unt
einem Wefte. Repetition du service divin.
OdavaeseA, 1.epetfi alujba. i Repeto, is, tii, tivi, titum, tere. 9iebe4ofen. Rd-
peter le set vice divin d'un jour de fete.
Odras1A, ramii. I Germen, minis, n. palmes, mitis, m. pampinus, ui. pullus, i.
surculus, i, m. Zet Stir*, lgeitofi. Germs, m. rejeton.
OdrasleseA, sire, v. a. I Germino, as, avi, atom, are. pullulasco, is, score. pul-
lulo, as, are. v. fa. eproffeu. Gensler, bourgeonner.
OdrAslire. I Germinatio, nis, f. Za0 eptoffen. Production du germe.
OdrAsliti, cu odrasle, adj. I Germinalis, e. elnoffeit babertb. Qui germe.
(,)(1.1.11.alita, part. I Germinatus, a, mn. COefproffen. Qui a des germes.
Oe, oaie. Ovis, is, f. etaf. Brebis, f.
I

De de, adj. I Ovinus, ovillus, ovillinus, a, urn. Zan etaf. De brebis.


Pe: Came de de. I Caro ovine, taro ovillina, ae. Staffieift. Chair de brebis.
Lapte de de. I Lac ovinum, ovillum. 5cgafmiidj. Lait he brebis.
Ce priv. la our. I Ovilis, e. oviarius, a, um. oviaricus. 3u belt Stafen gefyirig.
De brebia.
Pe: Turmh de our. I Gres oviaricus. dine Staffperbe. Troupeau de brebis.
Grajdii de our. v. Staulti
Oueritti, deciuiala ouilorii. Decima ex ovibus. Zet efaipbettb. La dime
I

de brebia.
2. Ccmtribulie pentru our. I Vectigal oviarium. )ie ec*EftaTe. Imp'dt de brebia.
contribution.
Ofenseilfi, mama' cu vorba.v. Vatemii.
peritii la facie adj. i Pallidus, a, um. pallens, tis, o. 23f4ibteidt, Pale.
(Mei* datorie. I Officiam, cii, n. 943ititt, etnIbigfelt. Devon., m. service, fonc-
tion.
OfIcirii, la armie, etc. Officialis, is. ordinum doctor, is, m. Zet Zifit,iet.
I Of-
ficier, m.
Oftare. I Suspirium, rii, n. gemitus, us, m. Za0 eetti3en. Soupir, m.
Oftecli, tare. v. a. I Suspiro, as, avi, atom, are. gemo, is, ui, mitum, gemere.
seuf3cIT. Soupirer.
(Mica. Hectica, ae,
I f. tabes, is. cachexia, ae, f. plitisis. is. (atintubjutt.
phthisie, f.
Care are °ilia, adj. I Hecticus, tabidus, phtifieus, cachecticus, a, um. Zcittinb-
ffiefttig. Phtiaique.
OgareitA, slabri. v. Marfavii.
°gar*, cline. I Vertagus, i, m. '.vagbfuttlb. Chien de chasse.
Ogarea, famelh. I Vertagus femella, ae, f. 2agbfAubin. Chicane de chasse.
OgasA, ogatil. I Orbita, ae, f. 03efei0, :RabfOut. Grass dune roue.
Ogijeseti, uaucti, adj. I Sicco, exicco, as, avi, atom, are. are facio. Ziittett,
troduen. Faire secher.
OglindA. I Speculum, i. n. 5picgcl. Miroir, m.

www.dacoromanica.ro
01. 263

De oglindsi anj. Specularis, e. Bum Zpienei gebbrig. De miroir.


I

Pe: Fabrics de oglinfli. I Fabrica specularia. apiegeffabrif. Fabrique des mi-


roirs.
Oglindariu, foiccitoris de oglincli. I Specularius, rii. m. epiegchnadier. Miroi-
tier, in. celui qui fait et vend des miroirs.
Ogna, v. Ocnd de sane.
Ogoiu, me ogoiu, v. Lin; ;leads' .
Ogoru, ardtura data. I Vervactum, i, n. age proscissus. 113Tacncfer, eturgader.
Jachire.
Ogorire, ardtura tlntei. Vervactio, nis. f. 23radie. facare, f.
Ogoritscii, sire. aru de ogorg. I Vevactum subigo, is, begi, bactum, bigere.
vervago, is, ere. agrum proseindo, is, scidi, scissum, scindere. b'recfnn, ben
%der ftiir5en. Jaciserer.
Ogrinji, cocenii de fan rensasii de la vice. i Fenton crasius a pecoribus relic-
tum. .)eufttingef. Le reste, ce qui mate de.. .
Oiffte, v. Ruda, profapii.
Oita, due mica. 0, icula, ae. f. Z-d)affipit. Petite brebis.
I

Ojina nvincare in de sera. I Ante coenium, nii, n. merenda, ae. Zet3perbrob.


Collation, f.
Ojitstezti, nvincis care sera. I Merendam sumo, is, sumpsi, sumptum, sumere.
3anicit. Diner, faire une collation, goitter, faire un Myer repas.
Tenspulii de ojind I Tempts antecoenii. 3nurcupit. Le temps Is faire une
courtier.
0Jogii, obiald d'a ntlitura captor. I Scopa furnaria, ae. f. Ofenteircri. Balai pour
baloyer les fourneaux.
Ola. I 011a, ae. f. Zopf. Pot, nt. marmite, f.
Acoperementuld dlei. I 011a, is. n. ,efenberfel. Couvercle de marmite.
De Ole, adj. 011arius, a, um. figularis, e. Zuni Ziipfe. Qui concerne les
marmites.
Pe: Tirgd de dle. I Poi= ollariurn. Zopfmartt. Marche' aux poteries, m.
Olalfiesetl, facto lama I Clamo as, avi, alum, are. strepito, as, are. n. cla-
mores facio. 2iirmcit, fdjreieii. Faire d'alarme, de bruit.
Olsen, cai de olacd. I Vehiculares equi. 30rjpatut. .Relais, m. pl.
Olareseti, de °Ian's, adj. Figlinus, figulinus, a, um. Zopieriicf). De potier.
I

Pe: ,.ecru oldresca. I Opera figlina, ae. f. Tiipferluert. Outrage du potier.


Oldrie meseria de ol. Piglina ats, tis.
1 f. Ziipferf)attbroert. Poterie, f. metier
ou la profession du potier.
Olarlu, I Figulus, i. rn. Zopier, S:miner. Potier, ni.
Olate, bins, clddire. I Aedificium domi contiguum. Zem .nufe angefOrige 63e-
bilube. Les edifice d'une maison.
Olcutti, 414 midi. I 011ula, ae. ollicula, ae. f. Xopftcht. Petit pot, petite mar-
mite.
Oleerit care face ori vinde oleii. Olearius, rii. m. Z.)effiiinbler. Marchand
d'hvile.
Oleeza, ere. v. a. I Oleo, as, avi, atom, are. Delon. Huller.
De oleic. adj. I Olearius, a, urn. .`Bolt !Dd. D'huile.
Pa: Urciord de oleiti. I Urceus olearius. Deffrug. C'ruche d huile.
Teascii de oledi. Trapetum, i. olearinm torcular, is. n. Celprefie, Zetrefter.
I

Pressoir lc huile.
Drojdii de oleti. I Amurca, ae. f. fraces, cum. Crif)efe. Marc d'huile.
(Hestia, on deg. adj. I Oleatus, a, urn. 212it Del. l'aite avec de l'hvile.
Pe: Grisd °teats's. I Pule oleata. Zefirje. Bouillie huilde.
In facia oleultd. I Oleaceus, a, urn. Celiarbig. Semblable au huile.
Oleil de bradis. Oleum pineum. Riettof. Haile de pin.
Oleik de imi. I Oleum lineum, n. 2einbf. Haile de lin.

www.dacoromanica.ro
264 OM.
Ole* de lemnii v. Until de lemnii.
Olen l de misdate. I Oleum arnygdalinum, i. n. Eanbefilf. Suite d'amandes.
Olen de petrel. I Petroleum, i. n. naphta, ae. f. eteintif. Haile de petrole, m.
Oleil de relict I Oleum nuceum, i. n. 91ufiiil. Hui le do noix.
Ole* de faepilnii, de ampere. I Olenm ebaccis juniper!. SaCiotberor. Hui le de
genevrier.
Oleosfi, adj. I Oleosus, oleaceus, a, um. Orfila, bolter Cei. Huileux.
Ologi, adj. I Claudus, paralyticus, a, um. Palm, gebrecbticb. Boiteux, parali-
ague.
Ologesefi, pe alto. Debilito, as, avi, atom, are. 2o4ntett. Paralyser quelgu'un.
Ologeseis mi. Membrorum debilitate capior, eris, captus sum, capi. Pcgm
I

luerbelt. Se paralyser.
Ologire. I Paralysis, is. membrorum debilitas, tis. f. Ntnbcit. Mutilation, f.
paralyaie.
Oltftra, v. Altar; A.
Otto le. I Insitum, i. a. insitio, nis, f. arbor insita, f. 13efger, eitt gepetater Vaum.
Greffe, J.
Oltoiesel, v. Altoiescii.
Oltenia, adj. I Alutanus, a, urn. %on 2ift. Alutain.
Pe: Omu de la oltii, oltdmi. I Alutanus, m.
Femeo olleacci. I Alutana femina.
Om*. I Homo, m. Zer allettith. L'homme, m.
Omenescd, de omii, adj. I Humanus, a, tun. 9:fteltid)Ticii. Humain.
Pe: Sdnge de em. Sangvis humanus.
J dynb Int. Sang humain.
lnetitorii de dmeni. I Antropophagus, i, m. Ellenj*nfreffer. Antropophage,
m. mangeur de chair d'hornme.
lubire de dmeni. I Philantropia, ae f. amor ergs homines. Zie 9r.ftenjc*1iebe.
Philantropie, amour de l'hummanite.
liebitorit de omenire. I Benignus, humans, philantropus, a, urn. Zer Ern-
fthenfrettub, Philantropique, humain.
Urltord de dmeni. I Misantropus, i, m. hominum osor, is, in. Zer Eftenfeben-
haffer. Misanthrope, cella qui halt les hommes.
Ba-pire de dmeni. I Plagium, gii, n. hominum raptus, us, m. Zer Eenfebeu:
rad. Vut, in. rapine des hommes.
Beipitorii de dmeni. I Plagiarins, rii, ltominum raptor, is, m. Zer Mlenfdpur.
bleb. Plagiaire, ravisseur. m.
Ucidere de 07la. Homicidium, dii, tt Zer Eenjcbentnorb. Homicide, f.
Ucifletorii de ovaa. I Homicida, ae, en. Zcr Ellettjcipumbrber. Homicide, m, f.
Tu esei unit brava mei. I Tu es holm) pracstans. Zit lift citt brow Ertenjcb.
Tu es un homme brave.
Onsenesee, adv. I Humane, Inunauiter. Dicufd)lid). Humainement avec bonier.
2. Omenesee, cu cinste, °flesh's, adv. Honeste. (1rfid). Honnetement.
I

Omeneseit, nire. respecteui. f Honoro, aestimo, observe, as, avi, atnm, are. ye-
neror, aris, atus sum, rari. cold, is, ui, cultum, colere. errAen, c4rett, adj
tot. Honorer, respecter.
2. Omeneseal, priimesca in guarani, dad meincare, act. I Accipio, excipio, is,
cepi, ceptum, cipere. bene accepto, hospitaliter tracto, as, avi, atnm, are.
/3etuirtbett, gut emplaugen. Traitor, re'galer, etc.
3. Mi porcti omenesce. I Me honeste gero, is gessi, gestum, gerere. ebt e4r14
berijaftett. Se comporter lumorablement.
Omenese*, adj. ce prey. la omit. Humanus, a, urn. af2ctticf4. Humain.
Pe: Glasii omenesa. I Vox humana. fftenfcbentlinune. La voix humaine.
Omeveti.v. Cortenitor.
Omente, I Honestas, tic, f. honor, is, m. Zie Wire, bie Zbrlicbreit. Honneteld, f.

www.dacoromanica.ro
Op. 266

°meats omenie asteptii. I Gratia gratiam petit, officium officio provocatur. din
)ieuft erforbert ben VInbern.
De omenie, onestia, adj. i Honestus, a, um. 4ritc1), rebfich, red)tjdjaffen. Hon-
nete, honorable.
Pe: Onni de omenie, onestii . I Homo honestus. din chrlicher Iftenj(h, cin rebficher
9Citenich. Homme honnete.
Omenie, cortenire, tractatie. J Humanitas, tis. urbanitas, tis, f. Zie .offichteit,
Wrtigteit. Huntanite, politesse, f.
De omenie, care sale curteni, adj. I Humanus, urbanus, a, urn. .ttiffic, artig.
humain, outlive.
Bitch onaenire. I Inlaunanus, inurbanus, a, urn. Unhoffich, unartig. Inhumain,
inci,'1.
O.nenirea, firea omenesch. I Humana nature, ae, f. humanitas, tis. Zie gcnid).
licbteit, bie Incujchtid)e Nana. Nature humaine.
2. Minutia' omenesch . I Genus humanum. Za6 menrchtiche Ileichlaht. Le genre
humain.
Ometii.v. ZcIpadd.
Omidtt. Eruca, ae, f. campe, is, f. Zie 9tau
I Chenille, f.
Omortre, amorg. Occissio, interfectio, nis. coedes, is, f. Zie Zobhurg, bie
Ilmbringung. Meurtre, carnage, m.
Omoritorg. I Occisor, interfector, necator, is, m. Zer Ziibter, bee Elibrber
Meurtrier, assassin, m.
°mother°, femee. I Interfectrix, cis, f. Zie Vorberin. Celle qui tue.
Omorittortu, adj. I Interfectivus, interfectorius, a, urn. necem adferens, tis, o.
SEbbtfich. Mortel, qui cause la morte.
Pe; °Irani omorltdre. I Venenum interfectivum. Za8 tbbtfiche Gift. Le poison
mortel.
Omorei, rire. ucidu. v. a. I Neco, eneco, as, avi, atum, are. occido, is, di, sum,
dere. interficie, is. feci, fectum, ficere. vita privo, as, avi, atum, are. Zob=
ten, morben, umbringen. Tiler, mettre h morte, faire pdrir.
Omuill, 07716 mica, dimin. I Homuncio, nis, m. homulus, i, m. homunculus, i,
m. Za8 genichiein. Un petit homme.
°nest& adj. q4rlic, rect4affen. Hannete, probe.
I Honestus, probus, a, urn.
Ottomasticii, adj. ce fine de nume. I Onomasticus, a, urn. Stint Tamen gelid-
rig. Onomastique.
Pe: Did onomastics. I Dies onomasticus. Zer 92amentltag. Tour de naissance.
Onore, cinste. i Honos, honor, is, m. existimatio, nis. honestas, tis, f. et/re,
*tlocfy4tung. .Respect, honneur, estime. reputation.
Pe: Omd de mire. I Homo honestus, honorabilis homo. qin chanter Venich. Hong-
me d'honneur.
Onorabilet adj.Honorabilis, e. erloarbig, anfe4nTic. Honorable.
Ofloreffi, rare. cinstesch, respectezd. I Honoro, honesto, cohonesto, as, are.
(Ijren, (21;re el:Meilen. Honorer, respecter.
Onorittii, part. I Honoratus, honestatus, a, um. ®ee4rt, tuohigeactet, im guten
9Infe1)en. Honore, considers, e
Opiicela, zabovire. i Hemoratio, retardatio, nis, f. 9tufhattung. Retard, ddlai, m.
Opacesen, zabovesch pe cinema. i Detineo, retineo, es, tinui, tentum, tinere.
2tuthaftell, her3i3gern. Retarder, re'culer.
Pe: Opiteemea, impeclicii. Impedio, is, ivi, item, dire. .tlinbern, berT)inbern.
Empacher
II. .Recipr, Me opcleescii, zifbovesoil, v. interflierh.
Opacfi, fntunecosd, ads. I °peens, obscurus, tenebrosus, a, urn. Scattig, fniter,
buntet, Ombreux, tenebreux. obscur.
Oparesefi, vire. ceva. I Aqua fervila perfundo, is, fadi, fusttm, fundere. am-
34

www.dacoromanica.ro
266 Op
buro, is, bussi, bustum, burere. 21hbr4eit, mit todynbem Taaffer begiefjen.
Layer avec de l'eau chaude.
Oparitti, part. I Aqua fervida perfusus, a, um. ambustus, lavatus, a, urn. 9th-
gebr4t, auqgebriii)t. Lavd avec de l'eau chaude.
Opine*. I Carbatina, solea, ae. pero, nis. f. R3inbfdA, Opittici)en. Chaussure
des paysans.
Opineariu, veniletor de opinci". I Solearius negotiator, is. carbatinarum nego-
tiator. m. Vttinicenbanb(er. Marchand des chaussures dee paysans.
Opinie, parere. I Opinio, nis. f. mum. Opinion, f.
Opinteseil, me opintesdi. I Enitor, eris, enixus sum, eniti. eid) an enttaq an
ftrettgen. S'efforcer.
Opintire, silintei din Cola puterea. Virium adhibitio, nis, f. conatus, us. nisug,
us. m. conanem, mis, f. nixes, us. m. conamen, minis, n. 9.frifireitgung.
Effort, m.
Oprire, de ceva grin poruna. I Interdictio, inhibitio, prohibitio, nis, f. inter-
dictum, i, n. Zerbietung. Interdiction, prohibition.
Opresefi, oprire, unU /ueru ca se nu se feed.
Opreseil, pe cineva de la ceva. I Inhibeo, prohibeo, es, ui, bitum, here. veto,
as, ui, titum, tare. interdico, is, dixi, dictum, dicere. Zerbieten, unteriagen.
Interdir, prohiber, defendre.
2. Opresea caruli, etc. I Sisto, is, stiti, statum, sistere. sustineo, es, nui, sten-
turn, nere. Wufbatten, einaiten, ftei)en inacen. Retenir, arreter, empecher d'a-
vancer.
OpritOre, la oifte, la rucla. I Catena, ae, f. qua equi currum sustinent. Plato
ijaittette. Chainete pour arreter.
Opritor, care opresce ceva. I Prohibitor, is. m. a3erbieter. Celui qui defend, qui
prohibe.
2. Opritorii a carului, etc. I Stator, is, m. Zer qttua6 auffjii(t, ber tivae ftefjen
mat. Qui arrite.
Opritfi, part. I Prohibitus, vetitus, interdictus, illicitus, a, um. 5Berboten, miter=
font. Defendu, prohibd, interdtt.
Pe: Faure oprita. I Nemus vetitum. sylva incaedua. din tterbotener Gab.
Forret defendue.
°piste*, obeitarifi, v. Obfitii.
Opt* numerd. I Octo. 914t. Huit.
Cate optic. I Octeni, octoni, ae, a. .ae att. Qui sont au nombre de knit.
Cu optic cdrde. I Octo chordis. Viti)ticitig. Qui est h huit cordes.
Cu optic unghiuri. I Octangulus. octagonos. t2ldjtedig. Octogone.
Cu optics stalpi. I Octa styles. Wd)titirtfig. Qui h huit colonnes.
Cu opt21 picidre. Octipes, pedis, o. 2(d)tiliig. Qui h knit pled*.
I

Carmen cu optic picidre. I Octameter, tra, tram. Vera h huit piecls.


.De optu ani. I Octennis. 21chtiti§rig. Age de huit ans.
De optii 071 casdtorttu. I Octogamus, i, m. Wct mat gelyirathet. Celui qvi
s'est marie huit fois.
Ce cuprinde in sine optii. I Octonarius, a, um. VW adjten britripub. Qui ren-
ferme huit unite.
Cu optii fecie. I Octaedros, on, adj. Zug ad)t ladjen 4at. Qui a huit face.
Optiicleel. Octoginta, indeclin.
I Quatre vingts.
Oplicteel de infi. I Octogeni, ae, a. .a4rer adjtaig. Qui sont au nombre de
quatre vingts.
A optliclecile. I Octogesimus, octuagesimus, a, um. )er, bie, bah 9AtAigfte.
Quatre vingtieme.
De 02)121'f:tea ori. I Octogies, octuagies, adv. 9IttAigittof. Quatre .vingts fois.
De opticleci ani. Octuagenarius, octogenarius, a, urn. V(ttaigltitgig. Age
de quatre vingts aus, octogenaire.

www.dacoromanica.ro
Or. 267

Opt*, info. v. Cdte optti.


Opt mai. I Octo millia. 91tt taufeub. Huit mille.
De optic mii ore. I Octies millies. Wdjt taufenbmai. Huit mile foie.
De optic mi. I Octies. 9.1t4ttnat. Hull foie..
Imultescd ceva de optic on mai multi, aporescd. I Octuplico, as, are. fct)tmat
berme4rett. Huit lois multiplier, augmenter.
.De optic ore imuititti. I Octuplicatus, a, um. 94tfiiitig. Rendu hull foils plus
considerable.
OptAspretil.ece. I Octo decim, duo de viginti. 9.Tctarf)n. Dix huit.
Opt*sprefece ine. I Duo de viceni, ae, a. 21ger ar4t3eipt. Au nombre de
dix huit.
A opticspredecelea I Duo de vicesimus. duo de vigesimus, octavus decimus,
a, um. Zer, bie, ba6 24134ermte. Dix huitiem.
De optiispretlece ore. I Octies decies. duo de vicies. Wct3eiptmcd. Dix huit
fois.
OptAsute. I Octingenti, ae, a. 27tc tt ilttbert. Huit cent.
Optiisute info. I Octingeni, octingenteni, ae, a. 3i)rer 2fct bunbert. Qui song
au nombre de huit cents.
A optiisutelea. I Octingentesimus, a, um. Wd9t inmbertfte. Huit centime.
De optdsute ore. Octingenties. adv. 9.(d)t. Intubertmat. Huit cent foie.
I
A optulea. Octavus, a, um. Zer Mite. Huitieme.
I

A opta Ord. I Octavum. Bunt ac4ten Mae. Huitieme fois.


A opta parte din ceva. I Octane, tie. m. 940 bem actett Zfrif befte4enb. La
huitieme partie.
Care coprinde opta' volumurt I Octateuchus, a, um. V1u6 ad)t Zii4ent fmRet
1)enb. Qui contient huit volumes.
lifilitarie de /a a optulea legion. I Octavani, corm, plur. m. Zie ( olbaten bon
bet adjten 2egion. Lee soldate de la huitieme legion.
Ce cuprinde in sine, optdsute. Octingenarius, octingentenarius, a, urn.
I Wue
ad)t 4unbert beflefienb. De huit cents.
Cu optic cal to trieturd, adj. I Octojugis, e. (onto jugum.) 21.11it ad)t flerbe
bcfpannt. Atteld de huit cheveaux.
Opit lucru. I Opus, penis, n. labor, is, m. Virbeit. Travail, m., ouvrage.
Ord, paseri, gdind, rate etc. I Aves domesticae. ayes cohortales, ium, plur.
aeberuie4. Vulaidee. oeseaux de basse cour.
Ord, cease. I Hora, ae, f. etuttbe. Heure, m. V. altele. Gdsu.
°radio mare, orafii. in Ungaria. Magno Varadinum 661 Ulpianum.
I @Sufi:,
roarbein. Grand Varadine.
Orariu, vestimentii bisericescii. I Stola diaconalis. ircenffeib. Vetement eccle-
siastique.
Oralell, orafii mica'. I Oppidulum, i, n.
Marcitftefett. Petite vile.
OrAffenesce, adv. I Urbane, more urbano. ettibtilth. Civillement.
Oralenesea, adj. I Urbanus, oppidanus, a, um. Ettibtifc1). De la vile.
OralanA, ceatiand. Oppidanus, i. m. ettibter. Bourgeois, m.
Oral t. I Urbs, bis. f. oppidum, di, n. Etabt. Ville, cite, f.
Din oraini in °raft; adv. I Oppidatim. Zan Etabt au etabt. De vile en vile.
OrbantA. I Erysipelas, atis, n. gutty rosacea, ae. f. fRotVauf. Erysipele, in-
flammation de la peau.
orbeeit, are. umblu pe intunerecii. I Coeculto, as, are. coecutio, is, ivi, titum,
tire. instar coed titubo, as, avi, atum, are. .5crumtaumetn Ink ein R3Iinber.
Faire de faux pas dans la obcsuritd de la nuit, comme un aveugle.
Orbesee, adv. ca orbit I Coece, temere, inconsulte. inconsiderate. iBliublingq.
Aveuglement.
OrbescA, bire. pe cineva. I Coeco, obcoeco, excoeco, as, avi, atum, are. Olen:
ben, bfinb ntaMen. Aveugler quelqu'un.

www.dacoromanica.ro
268 Or.
2. /If orbescd en-. t Excoecor, occoecor, aris, atus sum. coecus fio, fis, factus sum,
Seri. i8finb tuerben. S'aveugler.
Orb ime. I Coecitas, tie. coecitudo, dinis, f. Q3finbheit. Cecitd, f. aveuglement, m.
Orbire a 'ninth:. Mentis caligo, finis, f. Unberficinb. Trouble de la raison.
I

Orbire a vederii. I Obcoecatio, excaecatio, nis. f. arMinbung. Aveuglement, m.


Orbit*, part. si adj. I Obcoecatns, occoecatus, a, um. Oerbieribet. Aveugle, e.
Pe: Orbitii de amorulti aurulul. I Auri amore obcoecatns. Aveugle par la pas-
sion de l'or.
Orb*, adj. I Coecus, visu orbits, a, urn. Tfinb. Aveugle, m.
Orb* din nascere. I Coecigenus, a, urn. 23linb Omen. Aveugle de naisaauce.
Ca subst. Coecigena, ae. m.
Orbnli gainii. I euscitio, nis. f. 91i4tTi* Ninbiyit. Qui 26 /a vue basse.
myope.
Care are orbulti giting, adj. I Luscitiosus, a, urn. mDlit ber nibttficten Zlint 4eit
be4aftet. Nyeta lope.
Orfeso*, dire. pdnza, etc. I Telam ordior, diris, orsus sum, diH. Zag 05etuebe
an3ettetn. Ourdir. V. Urdeseit.
Ordinia, cinai, v. Cinti Citlugdrescii sect&
fprdini, poruncii, v. Poruncd. Ordine, v. rencluiala.
Ore, oars, (interjectie). I An, ne, num, num nam, numne, num quid. Zeno, bod).
Eat, ce que.
Pe: Ore tine a acrisfi acestit carte? I Quisnam scripsit hunc librum? Set Cjat
benn biereg Zuci) ger*ieben? Qui est cet homme qui a eerie ce livre?
Ore venitait told? I Venerunt ne omnes? einb benn 2iUe nefommen? Eat ce
que tows sent venu?
(re ce, adv. I Aliquid, quidpiam. &lung. Quelque chose.
Ore ce? cu intrebare. I Quidnam? 23a6 brim? Quoin
Ore tine. I Aliquis, aliqua, aliquod. quidam, quaedam. quoddam. 2entailb. Quel
Dina.
Orgnduemovit, dire. punk la rinduielci. I Ordiuo, as, avi, atum, are. in ordinem
colloco, as, etc. digero, ris, gessi, gestum, gerere. dispono, is, posui, situm,
ponere. 9.tufaiumen, in Zrbnung feign. Arranger, rigler, disposer.
Pe: A orendui, a pune la rend. trebile sale. I Suit negotia in ordinem redigere,
suss res ordinare. Seine ©eicf)iifte in Zlrbnung fieffen. Arranger see affatres.
mettre en ordre.
Orendulaia, rendutald. I Ordo, dinis, m. ordinatio, nis. dispositio, nis, f. ins-
titutum, i. n. Drbnung, 2inftait, ittrictung. Ordre, m. regularite, disposi-
tion, f
2. Orenduiala care se sine in arniie, in scale, etc. I Disciplina, ae. norms, ae.
f. institutum i, n. Valftaft, iltr4tung, Buct. Discipline, instruction, f.
3. Orendulalla, porunca atapfnirid. I Jussus, us, m. mandatum, i, n. ordinatio
nis, f. &miming. Ordre, snandement, m.
4. OrAndulaitt, comoditate. Commodum, i, n. commoditas, tie, f. eequenifich-
hit. Commodite,.. f.
Or enduitoriu. I Instructor, procurator, ordinator, is. dispusitor. Zer ettucti3
anftefft, anorbnet. 9Inftafter, Zerricter. Clrclonateur, qui dirige, qui dispose,
qui met en ordre.
Or4nduiti, dispusii, part. I Ordinatus, dispositus, constitutus, a, tun. &rorbitet,
OreMis en ordre, arrange, dispose, ordonne, e.
Ore quandis odata, dedemultti, adv. I Olim, aliquando, quondam.
ma16, jetnalf. Une foie, autre fois, jadis.
in ma!, einft
Ore care, adj. nedef I Quidam, quaedam, quoddam. quispiam, quaepiam, pod-
piam. .emanb. Quelqu'un, quelque.
Ore quetli, adj. I Aliquantus, a, um. orig, ettroa6. Quelque.
Ore cativo. plur. I Aliquot. Qinige, ctitcfp. Quelquesuns.

www.dacoromanica.ro
Or. 269

Ore cum, dre cumva, adv. I Quodam modo, aliquo mod°. Wur irgettb eine %rt.
En quelque fagon, en quelque sorte.
Ore undeva, adv. I Alicubi. .argenb too, irg ettb 03. En quelque enciroit.
Ore undeva, trimitg, mergii. adv. I Aliquo. aliquorsum. 3rgenb ruo§in. En quel-
que lieu.
Ores*, orare.v. Urezd, felicitezii.
Orezii, urezd. I Oryza, ae, f. Zee fReifi. Riz, m.
Orfantl, copila fdra peirinti. I Orphanus, i, m. parentibus orbatus, i. pttpillus,
m. (iteritio0, 213atje. Orphe lin, celui qui b perdu son pere et sa mere.
Casa de crescere a orfaniloru. I Orplianotrophium, i, n. 2)(0 Oailenbauq. Hos-
pice 'orphelins.
Care fngrijesce de orfanr. I Orpbanotrophus, i, m. Saijem:%ater. Celui qui
eleve les orphelina.
Organist*, care face org. Organarius, rii, m. Zer Crytmacter. Faeteur de
I

orgue.
Organist*, care cants cu org. I Organoeans, i, m. Crgattift, Crgeficigtiger. Or-
ganiste, m.
Organ*, de musiche. I Organum, i, n. organs, orum, plur. Orget. Orgue, tn.
orgues, f.
Ori, veri, sail, conjunct. I Sett, sive, aut, vel. eber, entmeber. Ou.
Pe: Tu add elld. I Tu vel ille. sive to sive ille. fltrueber bu ober er. L'un ou
e Ware.
Or% ce, on cine, on unde, on cdndd, etc.v. Miicar ce, cine, etc.
Origine, inceputti, nascere. I Origo, finis, f. principinm, pii. initium, tii. exordium.
primordium, dii, n. 2Infoug, Ilrforung, Urradje, &burr, ,f)ertommen. Origine,
f. commencement, in. (des dues) naissance. f. sang, famille, race, cause, source,
principe.
Original*, adj. I Originalis, e. archetypes, a, urn. thipriingick Original.
Pe: Isvdrele originale ale toad rid. I Originales venae fluminis. Ilrfprung thud
fu freq. Les sources originaires d'un fleuve.
Plicatulti din inceputfi. I Pecatum originale. l rbriittbe. Le peche originel.
Ortacti, ortikie, ortdceseg, v. Tovaropi, companion.
Orz*, orzd. I Ordeurn, Hordeum, i, n. OtTo. Orge, nt.
De orzd, adj. Hordeaceus, a, urn. 03 erfteu. D'orge.
I

Pe: Pane de orzi.i. I Penis hordeaceus. erftenbro b. Pain d'orge.


Osehiga, mdlura, prin holde. Bromns secalinus, i, m. Roggen:aro*. Zizanie,
I

ivraie, f.
Oselbesefi, deosibescd. Separo, segrego, as, avi, atom, are. distingvo, is, stinxi,
I

stinctum, gvere. sejungo, is, junxi, junctum, gere. 95ft:unbent, unterj*ibett.


Se'parer, discerner.
Oseisire. I Separatio, distinctio, segregatio, sejunctio, nis, f. 91bionberuttg. Se,
paration, f.
Osebitit, de osebitd, part. I Distinctus, separatus, segregatus, disjnnctus, a, um.
linterWeben. Separd, pillage. (V. altele deosibescii.)
Osebitik, neaseminea. j Dispar, is, og. specialis, c. 3efottbet3, nerPieben. Dis-
semblable, particulier.
Osebiti, adv. I Distinctim, seorsitn. diverse, separatim, speciatim, segregatim.
23cfonbEEC Separement, distinctement.
Osenda. i Damnatio, condemnatio, nis, f. Zerbammung. Condemnation, f.
Osendese*, dire. I Damno, condemn°, as, avi, atum, are. 13erbaMMen, berur.
ei fen. Condainner.
Osindire, v. Osendci, condemna(ie.
Osinditil, part. I Damnatus, condemnatus, a, um. 13erbammt, uerttrOeift. Con-
darnne.
OsIrdie, silinld. I Industrie, diligentia, solertia, ae, f. gnuvitas, sedulitas, tis, f.

www.dacoromanica.ro
270 Os.
Conamen, minis, n. Conatus, us, m. Riei9, 58em4uttg. Industrie, diligence,
activitd. (Vecii allele, Straduescii. ailesca)
011ie. I Axis, is, f. 1fcbfe, 2fTe. Eesieu, axe, m.
Osorhein, orafii in Transilv. I Praetoria Augusta, act= Maros Vasarhelinum.
9leumartt. Vacharheli.
Ospete, musafirg. I Hospes, pitis. conviva, ae, cg. @aft. Hate, convive.
Casa de aspeti. I Diversorium, rii n. Diversoria taberna, ae, f. @aftlyute, Ganz
[)of. HOtellerie, f.
Priimire de dspeti. Hospitalitas, tie, f. 63nflfreibeit. Haspitalitd.
I

Priiinitoriii de dspefii. I Hospitalis, e, adj. ®aftfreuttb. Recerveur d'hOtes.


Ospetezil, are, pe altu. I Convivio excipio, epulo excipio, is, copi, ceptum, ci-
pere. 3etnanbett beMirt4eit, traftiren. Regaler, trailer.
Ospettl. I Convivium, vivii, n. epulum, i. epulae, arum. 03aftn141, Sctnau6,
®afterei. Festin. repots, in.
Ospetul unei nunte. I Nuptiale convivium, H, n. ,tmcNeits34mauq. .Repms de
91008.
Ostitseste, ca militarii; adv. I Militariter. eothatig, mifitdrifo§. Militairement.
Ostateseli. adj. I Militaris, e. Ttilitdrifd). Militaire, de soldat. (Veit( allele.
Cdtanii, militariu.)
Ostasi, militariu. I Miles, litis, m. eolbat. Soldat. tn.
Oste, of tiro, v. Armie.
Osteneala. I Fatigatio, xis. lassitudo, dinis, f. Eitbigfeit, nattigfeit, rmi.tbuttg.
Fatigue, lassitude, f.
2. Muncei, 'data is ceva. I Opera, ae, f. Conatus, us, m. R3emitimng. Peine,
f. travail, ()mirage, in.
OsteneseA, nire, v. a. pe cineva. Fatigo, defatigo, lasso, as, avi, atom, are.
I

rmitben, mitbe tm4en. Fatiguer quelqu'un.


2. Me obosescii eu. I Fatigor, defatigor, lassor, aris, atus sum, ari. 64 ermilben,
mitbe merben. Se fatiguer, se lasser.
3. Me aiteneicti, me atraduesci, me silesmi. I Nitor, adnitor, eris, nixus sum, niti.
Operam do, das, dedi, datum, dare. Conatum adhibeo, es, ui, bitam, bare.
Studeo, es, dui, dere. eid) betnit4en. Se donner de la peine, avoir de la
peine.
Ostenitu, obositg, v. Obositd.
°mite:Ban*, mahalagia. I Suburbanus, i, m. Zorfttibter. Du faubourg.
Ostezana. I Suburbana, ae, f. Zorfttibterin.
Ostie, unealta d'a prinde pent Tridens, tie, m. Zer Zreisarr. Trident, four-
chette, f.
Ostoieseit, afeftu, v. Liniftescii.
Ostroveani, imsularii, locuitorii in ostrovii. I Insulanus, i. in. 3ttfutaner. In-
sulaire, m. qui habits une ile.
Ostroveanea, femee. 1 Insulana, se, f. Sinfutaiteritt. Insulaire, f.
Ce priveece la aggro* adj. Insulanus, a, um. insularis, e. 8tt einer anfer
I

getiorig. Insulaire.
Ostrovia. insula. I Insula, ae, f. 3nfe1. Ile, f.
Osn. Os, g. ossis, n.
I Sein, Strtmlyn.
Os, m.
Osti cu meduhd. I Os medulosum. Varfbein. Os moelleux.
Tare ca osu, adj. I Osseus, a, urn. R3einfjart. Dur comme WI 08.
0/1108*, cu Ose, adj. I Ossuosus, a, urn. Zeinigt. Reim d'os.
-- Fara Ose, adj. I Exos, oasis, o. exossis, e, exossus, a, um. .0eittroe. Sans os.
Scold dsele. I Exosso, as. are. Zie Seine IrrauOnebmert. Ddsosser.
.De osu, adj. I Osseus, a, um. 8einern. D'os.
Pe: Cenufa de doe. I Cinis osseus. Zie 8einalc4e. Cendre d'os.
Osik mat, sgiirciii. I Cartilago, ginis, f. )er norpel. Cartilage, m.
0154. mortd. Ganglitun, ii, u. Za6 Ueberbeht. Oan,glion, in. loupe.
I

www.dacoromanica.ro
Ou. 271

Otapocit, sterolv. Sterol


Otawa, drba care cresce dupe ce se cosesce Anal I Sicilimentum, i. fenum sero-
tinum, i. foenum chordum, foenum autumnale, n. grummet. Regain, m.
Combat otava. I Pratum sicilire. ginchmtifyn. Faucher le regain.
Otaveseti, vire. cresca adoa Ora. I Minus herbesco, scis, scare. recresco, is, re-
crevi, cretum, crescere. Wufg 91ette graten. Oroitre de nouveau, se renouve-
ler.
001, vuteci. I Protropum, i, n. 2)cr 13orfnui bon Oranbtueirt. Eau de vie fai-
ble, f.
Ote111,v. Birtii.
°flea, la plugi. I Ra llum, i, n. Zie Nettie. Racloir, m.
Otr Ate.* plants. I Borago, ginis, f. Zai3 Gebigemutf). Bcrurrache, f.
°trawl. I Virus, indecl. venenum, i. toxicum, sici, n. gift. Poison, venin, m.
Otrfivencik, vire. v. a. pe cineva. I Veneno, as, are. venenum praebeo, es, ui,
bitum, bere. veneno inficio, is, feci, etc, .aemanbeit vergiften. Empoisonner.
2. Me otravescit ea. I Venenum haurio, is, hausi, baustuth, rire. toxicum sumo, is,
sumpsi, sumptum, summere. aTMefi nergiften. S'empnisonner.
Otravire. I Veneficium, vii, n. Sergiitung. Empoisonnement.
Otravitii, adj. I Venenatus, verulentus, a, urn. giftig, bergii tet. Etnpoisource.
Otrawitori, adj. I Veneficus, a, um. Zergifteitb. Vdneneux.
Otravitori, omu care otrdvesce pe altu. I Veneficus, ci, m. Zer Zergifter.
Empoisoneur.
Doftorie contra °Graver. I Antidotum, i, n. Alexi farmacum, ci, n. Zoe (De:
gengift. Antidote, m.
Ofi, outs. I Ovum, i, n. )aa (ii. Oettf, m.
Albufulti ouluf. I Ovi albumen, minis. ovi album, i, n. ovi albor, is, m. al-
bumentum, ti, n. ex ovo candidum. glineifi. Blanc d'oeuf, m.
Galbenulfi ouluf. I Vitellus, i, m. luteum, i, n. Zetteq gierbotter, l iergetb.
Jaune d'ceuf, m.
Gacice de oa. I Ovi cortex, ticis, f. ovi putamen, minis, n. calyx, ycis, m. gier:
fc4anfe. Coquille, f. coque d'ceuf.
01 mole. I Ovum molls, ovum sorbile. gin tueidyq (si. Oeuf mow, mol.
01 clocitii, in care este puiu. I Ovum incubitum. gin hriltige6 (i. Oeuf couve.
Ou elocitti Ara plait I Ovum hypenemium. 933intv:gi, emu ftintenbeti (si. Oeuf
sans germe.
01 stillutii, de multi ouatii. I Ovum requietum. gin aftee (ii.
Facutti ca oula. I Ovalis, e. ovatus, a, um, adj. Enutf, eifiirmig. Ovate.
Gala cu oil. I Gallina ovum positura. )ie .g)eitne, meidje emit ei tenet' Miff.
Pottle ovipare.
Oulu de la penuche. I Patella, ae, f. Setheicheihe. Rotule, f.
Ouatore, care face mite ouli. 1 Ovi pares, a, um. adj. ierlegenb. Ovipare.
OA, oare, v. a. I Ovum pono, is, sui, situm, ponere. parere. ovum edo, is, edidi,
ditum, dere. ovum gigno, is, genui, nitum, gignere. tier tegen. Pondre un
°eat. faire des oeufe.
Gain'd mulare I Gallina ova parlous. 2egfunne. Poule qui pond, f.
Gelinil care nu duo. I Gallina effoeta. .tenne fo feine (ier mefir fegt. Pottle
qui ne pond plus.
Ovesea. I Avena, ae, f. .tnifer. Avoine, f.
.De ovgra, adj. I Avenaceus, a, um. lion tafer. D'avoine.
Pe: Pane de mita. I Paths avenaceus. tieferbrob. Pain d'avoine, m.
Ca tine de ovisa, adj. I Avenarius, a, urn. Bum tiger gefnitig. Qui concerne
eavoine.
Pe: Lodi de a semana mai. I Agar avenarius. Zer tictferacfer, bet aferfefb
Champ d'avoine.
Ovrea, v. Ewell.

www.dacoromanica.ro
272 Pa.,

P.
*Dana Infelaloriu, aniggitoi fu.
Pace. I Pax, cis, f. griebe. Paix, f.
In pare, adv. I Pacifice, pacate. Rriebtici). PacUiquement.
Fara pare en, einem,. I Pacem in eo, is, ivi, item, ire. pacem facio. ariebe
madyn. Faire la paix.
Facg pace infra cei mvrajbiti.v. Iniparg.
Shied pacea. I Pacem violo, as, avi, atum, are. pacem dirimo, pacem distur-
bo. Zen arieben bre*n. Violer la paix, violer an traite, rompre la paix,
enfreindre la paix.
-- A cere pace. I Pacem petere, poscere, orare. arieben Geg4ren. Demander la
pa ix.
Facistorg de pace. I Pacificator, pacis conciliator, pacator, 1., m. Zer arie::
bent.letifter. Pacificaieur, celui qui pacifie.
Accordezi pacea. I Pacem annuo. aricbe bemitiigen. Accorder la paix.
Friciitorg de pace, adj. I Pacificus, a, um. qin ariebticbenber. Pacifique, qui
aim la paix.
Stricgtoriu de pace. I Pacis turbator, pacis interpellator, is, in. 3rieben0fthrer.
Perturbateur du repos publique.
De pace, omit bung, adj. Pacatus, a, urn. arieblick rubig. Paisible.
A pcifli, a tine pacea. I Pacem servare. ariebe 1;titen. Garder la paix.
Paciuire. I Pacatio, pacificatio, nis, f. Zer arieben0f#14, Pacification, f.
Paciaitoriu. I Pacator, is. in. v. Fiiatorzi de pace.
Pacurii de wag carele. I Axungia, ae, f. oleum resinosum, i, n. Zie Semen=
ic4miere. Vieux, oing, f. axonge.
Paduchle.v. Piduche.
Padurariu. I Saltuarius, rii. sylvae custos, die, zn. Zer SalbViter. Garde
boil, m.
Padure. Sylva, ae, E saltus, us, m. nemus, oris, n. Zie Saibung. Forel, f.
I

boil, m.
Padure sacra. Lucus, i, tn. (in getpitigter Falb. Bois mere, f
Padure oprata sei nu se tale. I Sylva incoedua, ae, f. nemus vetitum. X3erbote-
ner VA. Bois defendu, m.
Padure liberg de taiatu. I Sylva coedua. din Vail) barinuen matt 4o1get. Bois
taillis.
De pgdure, adj. j Sylvestris, tre. Zen 9.13atb. De Bois.
Pe: Pasere de *dare. I Avis sylvestris. Zer SalbOogef. Oiseau de bole, m
Padureanii, omu locaitorg la pliduri. Sylvicola, ae, I e. Zer GaIbbetuo4ner.
Honinie de boil, in.
PAdurelii, adj. I Sylvester, tris, tre. sylvaticus, a, um. Valhi°, with. Dr
bola, sauvage.
Pe: Mini peidaretti. I Malum sylvestre. Zer olgnpjel. Ponime sauvage.
PAdurcal, cu multi p'adure, adj. I Sylvosus, a, urn. tikting. Garni de bola.
Padurice mica. I Sylvula, ae, f. Za0 Taiifbrein. Petit boia, m.
Paganesce adv. I Ethnice, gentiliter, more paganorum. .tleibwird). En paien.
Pfiganesci4 adj. I Ethnicis conveniens, tis, o. Oeibnif(t.
Paganie, crediniti tea. I Paganitas, tie. f. gentilismus, i. m. Za0 .eibent4unt.
Paganisme, en.
Pagan*. I Paganus, i. ethnicus, ci, en. .f)eibe. Palen, m.

www.dacoromanica.ro
Pa. 273

Pagini la o carte. I Pagina, ae, f. `die Seite. Page, f.


Pagubtl. Damnum, detrimentum, i. dispendium, dii. interimentum, i. n. jactu-
I

ra, ae, f. Zer edrben, bet alatinfpif. Dommage, m.


Pagabespi, patimescd paguhd. I Damnum patior, jacturam facio. ecipbett leis
ben. Eprouver un dommage.
Pagubark, adj. I Damnum -vet -jacturam passus, a, um. Sdpben feibeub. Ce-
lui qui a de dommage.
PAgubesei, bire. pe altu. I Cuipiam damnum adfero, infero, damnifico, as, are.
3emanbcm edyiben 8ufilgen Faire de dommage a quelqu'un.
Pfigubltora, care aduce altora paguba, adj. I Daranificus, a, urn danmum-vel-
darimentum adferens, tis, o. Ethaben zittfillen. Qui cause de dommage.
2. 0,1 ce este stricatorfi, Pagubitori. Damnosus, damnificus, nocivus, detrimento-
sus, a, um. erOblicf). Dommageable, qui cause du dommage.
PAltareli, paharuiii. I Pocillum, i. n. caliculus, i. m. zao aitiodyn. Petit
verre.
Paltarnicil. I Pocillator, is. m. Zer Stunbfdieuf. .gchanson. qui serf d boire.
Palter*. Tomblin, i. n. calix, C15. in. Zer Zecipt, bag Wag. Verne, coupe.
I

Valuer* de sticks'. I Vitreum, i. cristallinum, ni. n. poculum, H. n cyathus, ti.


in. scyphus, phi, m. calix, cis. in. Zer 43e*r, bag ®Iag. Verne, tn. vase a
boire. (fait de verre ou de mishit).
A deferta paharele. I Siccare calices, siccare pocula. Zie Zed)er augetren,
aut3trinfen. Vider lee verres.
Pale. I Stramen, minis. stramentum, ti. n. Zcn3 St*. Pail le, f.
Acoperitii cu pale. I Stramineus, stramentitius, a, um. Tait Stye§ bebedt. Cu-
vrd de paille.
Pe: Casa acoperitd cu pale. I Casa stramentis tecta, case straminea. )ie Strofp
Otte, eM mit etr4 gebeciteg Haug. Hutte male)* de paille.
Pamentd antestecald au pale I Lutum paleatum. off) mit Zinette benttifdit.
Terre mellde de paille.
De pale, adj. Stramineus, a, um. Son Stroh. De paille.
I

Pe: Marie de pale. Pileus stramineus. Zer etrobriut. Chapeau de panic. m.


I

Ce privesce la trdba palelorti, adj. I Stramentarius, a, nm. Bu bem Sint) gez


()brig.
Pe: Cooed d'a taia pale. I Pah stramenteria. Zatt Sirotmener. Faux pour coo-
per de paille.
1Palengin*. I Aranea, ae, f. araneuni, i, n. Zie Sninne. Araignie, f.
Pgnzei de painginii. I Aranea, ae, f. Zaq euinneagemebe. Toile d'araignie.
Palos*, piing de pale, adj. I Straminis plenus, a, urn. X?otler etro4. Plein de
paille
Paluolfi, pate. I Culmus, calamus, i, m. palea, ae. festuca, ae, f. Zer .,aim.
Tuyau, m. lige, f.
Pajllte, loci en drba verde. I Cespes, pitis, m. Zer Wafen. Gazon, m.
De pajifte, cu paji Ile, adj. I Cespititius, a, urn. gramineus, a, um. Bon atafen.
Couvert de gazon.
PaJura, vulturii . I Aquila, ae, f. Zen 91bier. Aigle, m.
De pajurd, adj. I Aquilinus, a, um. %blerifd). D'aigle.
Pe: Glaard, unghie de pajurd. I Ungula aquiline. )ie 91btertffaue. Serre d'aigle.
Palainariii, fune mare. I Rudens, tie, m. crassus funis. Zai3 SdUfffeif, In
fertau. Cable, M. amarre, f.
PAlamidit. I Serratula, ae, f. Zie Merbiftet. Chardon, m.
Palangi, garde de sanduri. I Septum tabulinum, i, n. Zer iBretter3aun. Hale
de planches.
Ptlerie.
Paint& I Palatinm, tii, n. regia, ae, f. Zer q3ataft. Palais, in.
:15

www.dacoromanica.ro
274 Pa.
Ce priyesce la palald. I Palatines, a, urn. sum cfnfaft gebbrig. Qui concerne
le palais.
Palaara.v. Rosa.
Palavragiu.v. 1leura, flecariu.
Valeseii, lire. v. n. &fade de swill, etc. Uror, reris, ustus sum, uri. mediae
I

afficior, ceris, affectus sum, affici. Serfengt werben, nmibiirren. $e desadche,


etre brine.
Palli4A, preying, pat u. I Pertica, ae, f. Zic etaity. Perche, f.
Palitu, arsg, adj. I Ustus, a, urn. 58etbrannt. Braid, desseche, e.
Palire, /iturcl. I Vries, ae. ustrigo, ginis, f. uredo, dinis. carbunenatio, nig. ro-
bigo, ginis, f. Zer raltto. Nielle, charbon, m. maladie des p'an'es.
Palma, a manii. I Palma, ae. 101a, AO. cal a, ae, f. Tic f(ad)e Ssanb. Pawned'.
2. Mesura cu ?liana intinsg. Palmas, i, mopithama, ac, f. Tic epainir. Palme,j.
I

3. Lovitura, cu palma. I Alapa, ae, f. colaphus, i, m. Zie 17)brfeige. Souffle', m.


Palmuesea, mirurg cu palma, adecd cu maaura numitel palmg. I Palmo mensu
ro, spithama mensuro, as, avi, atum, are. flit bet Swine meifen. Meturer
avec un polme.
2. Bali cu patina, pcilmuescg. Colaphizo, as, are. colaphis caedo. ftdenftreidje
geben. Souffleteri domer de soul fiat.
PAlnie. v. Tolcerd
Pa1041, sabie, vatic Spatha, ae, f. gladius, dii. ensis, is, m.
I Zn6 ecfnuert.
Epee, sabre, f. espadon, m. espade.
Asseminea unuf palosu. Gladiatorins, a, urn.
I itlent ed)tuert dfulfid). Sent.,
blable a un espade.
Paltiml. I Acer pseudo platanus, f. Zie 52Terfe, Morn. Eable, plateau', m.
Viimantuqn. I Penicillus, i, m. penicillum, i, n. Ter Fl3infel. Pinceou.
PamAnteni, din plintantg, adj. I Terrenus, terrigenus, a, urn. 3rbird).
Omd peimente'ng, omit de Ferro. Indigena, ae. terrae incola, ae. titibe@finb.
I

Du pays, indigene.
1PAnientescfi.v. Patenting.
Pamentosfi, adj. I Terreus, teosus, a, urn. Erbig. De terre.
PlimAntfi. I Terra, ae, f. tellus, ris, n. humus, i, m. lutum, i. solum, i, n. Tie
rbc. Terre, f.
Globu piimantului. I Terrae globs, orbisterrae. grbfugelf, grbfrei43. Le globe
terreatre.
Cutremuru pgmantului. I Tense moths. Zat 1:bbeben. Tremblement de terre, m.
De pcimenti. Terrenus, terreus, a, urn.
I

Pe: Movilii de patina I Cumulus terreus. )er Urbinntrett Monceau, de terre.


Peste told plimenat. Ubique terrarum. it alter Vett. Par tout l'univers.
De la marginea pantentului. I Ex ultimis terris. Zan ber Sat 2nbe. De l'ex-
imitate du monde.
De subtg pcintantu, adj. I Subterra.nens, a, um. Unterirbifc. Sou terrain, qui
est sous terre.
Plisrtgatu16, terra mea fit a to I Terra mea et tua. Erin unb bein nterfaub.
La patrie.
Peintentg de Ole. 1 Argilla, ae, f. Mum, ti, n. Zer floe, ber £re f m. Argile, f.
Ptinal.v. Pane, Rai.
ranaellidal bogh.larht. I Pugillares, mum, f. Zic edmibtnief. Tablettes is derir.
Panel:ea. I Toenia, fascia, ligula, vitta, ae, f. Zati R3anbet. Kuban, m.
Panelipa mica. I Fascioln, taeniola. gleine R3altbef. Petit ruban.
railcars. I Pastilles, i, m. tractum, ti, n. tracta, ae, f. Stropfen. Beignet.
m. petit gateau.
Panclicatfi, gillitg cu panel. Vittatus, a, um. I 'tit Zanbef ge3ieret. Orne de
bandelettes, dP rubans.

www.dacoromanica.ro
Pa. 275

A lega pirulu cu pancl:cii. I Itringere vitta comas. Zae Saar hufammenbittr.


ben. Presser ses cheveux par une bandelette.
Panto lout. I Caligae, arum, f. pl. .ofett. Pantalon, at.
Pandora, paztticu. I Custos, dis, m. Zer .itter. Garde, f.
Pe: Pdndariu la vie, viertu. I Vineao custos. Zer Seinbergbitter. Messier? ns.
celui qui garde les vignes, m.
Pandescer, dire. pazesca. I Custodio, is, ivi, itum, ire. .cited, Garden
Vandesca, pima curses. v. Alesueseb.
Panda, pandire pentru a p.-itule ceva venatti.v. Aleet.
Vandesca, ides semi dupes ceva. I Servo, observo, as, avi, atum, are. specular,
aucupor, aria, atus sum, ari. R3efauern, belattiOett, beobaOten. Guetter, dpier,
observer.
Pandit& part. I Obserwatus, a, urn. 3n 9I0t genommen. Observe, dpid, e.
Pane. I Panis, is, f. 23rob. Pain, in. ( Sub numele de pane, se intelege vi
aerviciula cuiva).
Pe: Scota pe cineva din pane I Victu privo aliquem. 3emattben um Fein R3rob
bringen. Priver quelqu'un de son emploi.
De pane, adj. I Panarius, a, um. Zen R3rob. De pain.
Pe: Farina de pane. I Farina panaria. Dal 113robute41. Farine a pain.
Cob de pane. I Panarium, panariolum, i, n. Zer R3robtorb. Panier a pain.
Croje de pane. I Crusta panic. Vrobriube. Cradle de pain.
Media pang. I Caro panic. Zie Zrobtrume. .1Ifie, midge, nt.
FacatOra de pane. Panifex ficis. 23robbacfer. Boulanger, boulangere.
Cocatdre de pane. I Pistrix panaria. 23robbadertn. Boulangere, f.
Coccitora de pane. I Pistor, is, m. 23tioter, 23robbtict. Boulanger.
Pane alba. I Panis candidus. 22eiet3 Rirob. Pain Blanc, m.
Pane negra. Paula ater. eittuary6 93rob. Pain noir, m. pain Els.
I

Panerie, arta de a face pane. Pistrina, ae. pistoria ars, tis, f. panifioium, cii,
I

n. R3robbaderei. Boidangerie, f.
Pangaresca, rire. v. a. I Polluo, is, lui, lutum, luere. foedo, spurco, inguinot
contamino, as, avi, atum, are. 23efubeltt, ()gluten. Sallir, souiller, profaner,
tacker.
Pdngarire. I Pollutio, inquinatio, contaminatio, nis, f. Zie 23efubefung , 58er.
ffecrung. Salissure, tache, souillure, profanation.
Pangaritora. I Pullutur, violator, profanator, foedator, is, rn. 23eilecter, Ze:
leibiger, 23erle4er, Ziejubier. Celui qui souille, profanateur.
Vangarita, part. I Pollutus, profauatus, violates, foedatus, a, um. Veffedet,
()Oath, tort*, befetbiget. &tulle; viold, profane:
Ponta de fern. v. Fines, Yenta
Printere.y. Burg. fdle
Pantofa. I Solea, crepida, ae, f. sandalium, lu, n. Zer 13antoffef. Pantaufle,
sandale, f.
Incalgatet cu pantofi. I Soleatus, crepidatus, a, um. Zer q3cuttoitel geflet. Chatted
de sandales.
Pantofttra. I Crepidarius, rii, m. `.ilex 13antorfelmOer. Celut qui fait des pan-
toufles, cordonier. .3
Panura. I Pannus, crassus, i, m. @hobo+ Zarb. Drap grossiez, tn.
Piinza. I Tela, ae, f. linteum, i, n. carbasus, i, m. (la pl.) carbasa, orum, n.
Zie Feiut0anb. Toile, f. Lange, m. voile de vaisseau.
.De panza, adj. I Linteus, lintearius, a, urn. Reinroanben. De tinge, de toile.
Palma ctruita. I Linteum ceratum, n. Zie SacOleintuattb. Toile ciree.
Panzaria, fesetora. I Linteo, nis. lintearius, rii, m. viler Reintoeber. Tisserand,
m. ottorzer qui fait de la toile.
2. Piinzarlu, negolitor it de panza. I Negotiator lintearius. Zer 2eintraubljtiub:
ler. Linger, m. celui qui vend du tinge.

www.dacoromanica.ro
276 P.
Pandigora. I Linteolum, i, n. tela exigna, ae, f. Qin etilddien 2einevaitb.
Petite toile.
Pao**, vints pentru liturghie. I Vinum sacrificale. Zer Dbfertnein. Vin pour le
sacrifice.
Papa, o mat:care la copii. I Papa, ae, f. cibus puerilis. Zrei, bas ffen ber Ain=
ber. Aliment pour lea enfants.
Papa, patriarchulg dela Roma. I Papa, ae, m. pontifex romanus. Zer Viiimif(te
1apit. Pape, m.
Ca de papg, adj. I Papalis, e. Vibittiefj. Qui concerns le pope.
plantii. Leontodon, i. taraxacum, ci, n. Zer 2iimen3abn. Dent de
I

lion, plants.
Papara. I Ex ovis frixa, ac, f. `:der gierfOnto13. Grillade de awls.
Papareti, negotitorafic grecg Tabernarius, rii, m. (sin Heiner St attimann. Qui
I

.tient boutique.
Papagala. Psitacus, ci, 111. ;der $apagei. Perroquet, m.
raprica, ardeiti.v. Piparcd.
P'apuearlu.v. Ceikunarti, Pantofarid.
Papuel. I Calceus, cei, m. edmb. Chauasure, J. mistier, m.
Papura. Typha, ae, f. juncus, ci, m. R3infe. Joni:, plante aquatique.
I

De papurd, adj. I Juncinus, a, um. junceus, a, um. 18iniertt. De jonc.


Cofuletg de papurd. I Sporta juncea. sorb auS Ziniett gemacbt. Pettier, cor-
beille de jonc, fait de jonc.
'1294ipurosit, plinil cu papurd. f Juncosus, a, um. 513inftgt, bon 3ittfett. Plein
de jowl.
Papurilte, /octl cu papurd. I Juncetum, ti,
n. Sao Ziniett toadifeu. Lieu ou
it croit du jonc.
Vaputtia. Pupa, pupula, ae, f. 'ode, eptefpuppe. Poupee, f.
I

Porumbg.
-'Fare, fiaceird. I Flamma, ae, f. atnnlle. Flamme, f.
Para, pima. I v. Peres.
Stara, bang. I Para, ae. poltura, ae, f. din 13ara. Sots, m. sorts de monnaie.
Parsons*. I Paracleticae preces, cum, pl. f. Zroftgebet. Priere de consola-
tion.
Parade, aolemnitate. I Solemnitas, tis. solemnes caerimoniae, arum. pompa, ae,
f. apparatus, us, m. 13arabe, eierlitl)teit. Solemnite. f.
Cis parades, adv. I Solemniter, splendide, speciose. Oerrlict. Pompeuaement,
avec pompe.
Ce priveace la parades, adj. I Pompalis, e. pompabilis, e. aolemnis, solennis, e.
Vriicbtig. Pompeux, magnifique, aolenanel.
Paradigms, exemplu.v. Pildg.
raradisfi.v. Edema, Rau.
aragrafil. I Paragraphus, i, m. 13aragrabb. Paragraphs, m.
Parangina, irbii mirositore. Anthoxantum, i, n. RieOgra(i. Herbs h aentir.
I

PAralia, rtuletti. I Rivulets, i, m. amniculus, i, 23141eiu. .Ruitseau, m. petit


courant d'eau.
Paraplied, pariaolg.v. Umbrelci.
Parallelled', tire. pe cineva, Med. I Relinquo, derelinquo, is, liqui, lictum, lin-
quere. desero, is, rui, sertum, serere. Valien berlaffen. Quitter, abandonner.
2. recipr. Me pgriuseacg, me load de ceva. I Renuncio, as, avi, atom, are. vale di-
co, etc. entiagen, auffagen. Renoncer h
Pe: A pgrogai pleicerile lumeaci, etc. I Delicias omittere. rgiitgiciifeitett berfaffen.
.Renotacer aux plaitira.
Para:sire. I Relictio, derelictio, desertio, nis, f. tertaffung. Abandon, delaia-
sement, en.

www.dacoromanica.ro
Pi. 277

2. Irdrasire de wig obiceiti, etc. I Renunciatio, valedictio, nis, f. 2Iuffagen, %ntr.


fagen. .Renonciation, f.
Parasitit, part. I Re rictus, derelictus, desertus, a, um. 18erlaffen. Quitte, a-
bandonne, dilaieed, e.
Parastasii. I Popanum, ni, n. penis sacrificalis, m. (sine 9frt Cpferbrob. Pain
a sacrifier.
Para*. I Rivus, i, m. Zech. Ruisseau, m.
Parealabi, eptetata la o mofie. I Administrator, curator, provisor, is, in. Ze::
forger. Curateur, proviseur. m.
3. Ingrijitoru pufcariilora. I Carceris praefectus, carcerarius, rii. janitor, is, m.
&erfernteifter. GeOlier, m.
3. Jude, birau la aegis. I Judea, dicis. primarius, rii, praetor, is, in Zorfricbter.
Le juge d'un village.
PAreanesel, nire. facie etrafinif la o case. I Margino, as, are. rBeranben. Bor-
der, entourer d'un bard.
Pareani, margine. I Ora, Ile. margo, ginis, f. Iftenb, Shute. Bord, m. extra-
mite, f.
Pareese*.v. Pircescd, purcescii, porcesca
Pardonfi,v. Ertare.
Pardosire, eAlddrinui, pot/ire cu. petra. Stratura, ae, f. stratum, i, a.
I 513frafter.
Pavage, m.
Pardosesci, sire, o uli(if, etc. I Lapidibus sterno, is, stravi, stratum, steraere.
ififfaftern. Paver, paver une rue.
Pardosit*, part. I Lapidibus stratus, a, iun. &grafted. Pave, e.
Pe: Druma pardosita. I Via strata, via lapidibus strata, iter stratum. ®egfaftette
etraf je.Chemin pave, route payee.
Cale red pardosita. I Scabra semita. ed)fccf)t geuffafterter Geg. Chemin mat
pave.
Pardositorulti, care face pavagiuld. I Silicarius, rii, m. etraffen4ffallerer.
Paveur, celui qui pave lee rues.
Pare, se pare, verbii impere. f Videtur, apparet. (00 fdyint. Il tremble.
Mi ae pare, mi se vede. I Mihi videtur. Mir fcheint. Il me tremble.
Eii eocotesed. I Ego puto. dj butte. Te perms, je Is crois que
Ins pare bine. I Gratulor, aria, atus sum, an. gaudeo, es, gavisus sum, gau-
dere. eich freuen, fro() Fein. Se rejouir, etre Bien ante.
hn pare riu. I Doleo, es, lui, litum, dolere. poenitet me. 2th bebaure, es3 ift
mir Leib. Se repentir, avoir regret, regretter.
PAreeltie. I Par, is, n. q3actr. Une paire, couple d'animav= de la meme espece.
Pe: 0 piireehie de boi. I Par bourn, bini boves. din 13aar Vd)fen. Une pair de
bosufa.
0 perechie de porumbei. I Par columbaram. qin 13aar Tauben. Une paire
de colombes.
Parente, *fringe. I Parens, tis. pater, tris. genitor. is, m. Zater. Pere, m.
Titult.1 preofilorti, onorate parinte. I Honorabilia pater, reverende pater. (1)t:
mitrbiger 3ater ober ®eifiricher. Venerable pere.
Parentesee, adv. I Paterne. Zdterrich. Paternelement.
Parentesefi, adj. I Patrius, paternus, a, tun. Sfiterticb. Paternel, de pers.
Iubire, amore parintesca. i Amor paternus, amor maternus. Oternfiebe, 23a:
ter unb fflutterriebe. Amour paternel, amour maternelle.
Parentit, plur. f Parentes, um. Otern. Parents, pere et mere.
Copilu lard parings v. orfana.
1Parentesis. t Parenthesis, is, interjectio, nis, f. 13arentefe. Parentheae, f.
(Frani care se desparte din firulti vorbirei.)
Parere, opine. Opinio, nis, f. Meinurtg. Opinion, f.
I

Parere bung. I Gaudium, dii, n. loetitia, ae, f. arenbe. Joie, aise.

www.dacoromanica.ro
278 Pa.
Pe: A nicrima de peiere band. I Prae gaudio vel prae laetitia lacrimare. 23or
ireube Meineu. Pleurer de joie.
Parere de rill. I Dolor, is, m. poenitentia, ae. poenitudo, dials, f. moeror, Is,
m. Zie 91cue, bad Tdattern. Repentir, regret, m.
Pe: Pdrere de eit pentru Iota piicatii. I Peccati dolor. 9teue eined 2aftert. Le re-
pentir dune faute.
Paresemile, Pl. Quadragesima, ae, f. jejunium quadragesimale. gterfaftem
1

Le careme, lea quarante joura qui precedent gigues.


Parete. I Parks, tis, m. Oaub Mop, moraine, f.
De parete, cc priv. la parete. I Parietalis, e. adj. De rquraille.
Pe: Oologiti de parete. Horologium parietale. 233attbufp:. Pendule, horologe, I.
1

Parrumeze, are. aprindd mirosuri. I Suffio, is, ivi, itum, ire. iRdultern. En-
censer, hraler des perfumes.
Parfumi, mirosti plcicutii. I Odor svavis, m. 22041getud). Encenaement, odeur
agreable.
Parga. Primitiae, arum, f. plur. Cgrftfinge. Premises, f. premiers produits de to
I

terre.
Pe: Struguri de pegcl, paga viii de vie. I Primitiae vitis. )ie erfte Geintraube.
Lea premises de la vigne, lee premiers fruits de la vigne, lea premiers raisins.
Pargamenti. I Membrane, ae. charta pergamena. 13ergament. Parchemin, m.
De pegamentii. I Membraneus, a, urn. Wad Vergameut. De parchemin, fait
en parchemin.
Fabricantfi sift negotiatorti de pergamenta. Membranarius, rii, m. Fitt 13er.
gamentmadyr obey Obi:401er. Parcheminier, fabricant ou marchand de parche-
min.
Hartle mai mica, de pagamentii. I Membranula, ae, f. inembranulum, i, n.
Se (eine 13ergantent. Feuille de parchemin pour ecire.
Parie, copie. I Copia, ae. descriptio, exscriptio, transciptio, nis, f. 9thrdpift.
Copie. f
Copiatti. Descriptus, txanscriptus, a, um. 9ageidtriebett. Copie, e.
I

Copiezii, ere. I Excribo, describo, transscribo. 9th1tljreibett, abcopireit. Copier,


faire la copie d'un ecrit.
Paris, capitals .Francii. I Parisii, orum Lutetia Parisiorum,m. Zie etabt 13arid.
Paris, la capitals de la France, Lutece.
De la Paris, adj. I Parisiensis, e. 9110 Valid. De Paris.
Parisoll. I v. Umbrelii.
Parjolesed, v. a. I Uro, is, ussi, ustum, urere. comburo, is, bussi, bustum,
burere. ustulo, as, are. eengen, Derbrctuten. Dreier, incendie, dessecher, (lea
plantea, etc.)
Parjolik. I Incendium, dii, n. ustrina, ae, f. acuersinunft, Zraltb. Bralement,
bralete.
Pariolitifi, part. I Ustus, combustus, a, um. Zerbranut. Brute, e. desseche, e.
Parlamenti, senatti, consiliti. I Regni supremus senatus, in. parlamenturn,i, n.
Zed fjodjfte 2attbedgerict. Parlement, m. assemblie deliberante des grands du
oyaume.
Parlau, vasu de opiiitti rufe.v. Perna
Pairlazis, prilazic prate WIZ garde, trecere. I Per sepes transitus, us, in. Ott
eteig fiber einen Sault. Passage par deems une haie.
Parlescfi. v. Perlesca, Parjolesca.
Paroca, perucil. I Capilamentum, i, u. calantica, ae. coma empta, see, 1. galeri-
culum, i, n. galerus, ri, m. afftfte Saar, 13ertite. Perruque, j.
Parocarlas, care face peruse. I Tonsor, is, m. ciniflo, nis. 13erittenma0er.
Perruquier, qui coiffe, qui rase.
Parocha, Preotii. Parochus, i, m. presbyter, is. 13farrer. Le curd, pretre.
1

www.dacoromanica.ro
Pa. 279

Parochiana, enoriela. I Parochianns, ni, m. 131arrfinb. Paroisaien, habitant


d'une paroisse, m.
parochie, enorie. I Parochia, ae, f. 13forret. Paronise, f.
- De parochie, adj. I Parochialis, e. parochianus, a, urn. ittelit 13farren nuns:
t orig. Paroiss-ial, de la paroisse.
Pe: Casa de parochie. I Domus parochialis. 13faraymq. La ?liaison paroissi ile.
Paroles. v. Fayaduinta, cuvenlu, vorbit de credinta.
Parasolv. pirosa, flocosii.
Partani. I Particeps, cipis socius, cii, in. Zbeifitebmer. Participant, qui a pall
. , qui parlay..
Pe: Partafa la o jefuire, la o pra,cla. I Particeps praedae. Zfriff)aftig fent ;u ei-
nun Taub. Qui a part 4 241t, butin.
Parte. I Pars, tis, f. Zbrit. Partie, f. portion, part.
Faca pe cineva piirtalii. Facio participem quern piam.
I Seutcniben tijei*Iftig
nutcben. Faire quelqu'un compagnon it quelque chose.
Despre o parte, adv. Ex parte, partim. `(rife. En partie, d'une eta.
La o parte, stag, merge, etc. adv. I Seorsim, ad partem. 2tuf bie e cite. Si-
pareinzent, it part, h cold.
De tote partite, adv. I Undique, omni a parte. Zen affen eeiten. De tow
coils, de Imam parts.
Despre and parte. I Parte alia, ex alia parte. Zen atiberer Seite. D'un antra
cede.
Despre partea mea, (a, sa. 9'1014 pentru mine.... I Equidem, men ex parte,
quod me attinet... Miner feitq. Pour ma part, quant lc moi....
Incdtd despre partea mea socoteam... Eguidem putabam. adj bad)te meinerf.
I

fejt& Quant d moi, je pensais.


Dad in parte. I Do in commune, do erga dimidium. 21uf bath Tart geben.
La demie partie.
Tina parte cuiva. I Faveo cuipiam. 2einnuben begitnftigen. Favoriser a quel-
qu'un.
Partea cl se cuvine cuiva, portie. I Rata, ae. rata pars, competentia. 9Intbeir.
Portion, proportion.
Pe: S'a venitu pe partea sa dace galbeni. I Obtinuit pro rata sua parte decem att-
reos. Bon feinem 91ntl5eit entpfing el: 3eIpt Zufaten. // a gaga pour sa part
dix ducats.
Parte, pirte pe zdpadit. I Trita via per nivem. Zdyteebatju. Chemin sur le neige.
Partielea. I Particula, ae, f. Zeifdrit. Petite partie, yirtiOule.
Partinesea, nire. v. a. I Faveo, es, favi, fantum, vere. patrocinor, aria, stns
sum, nazi. I 3emanbeit henitnitigert. Favoriser.
Vartinire, 'Ewald este filra paguba altuia. I Favor, is, m. 014. Faveur, /71.
2. Partinire contra adev'eriltur, en paguba altuia. i Partiu,n studium, ii, n. iniqui-
tas, tis. pravus favor. 13artfrifigteit. Partialite, f.
Partinitoriu, aij. Favens, tis, o. studiosus, a, um. Ilitnitig, getuogen. Fa-
I

vorable.
Partinitora, subet. Fautor, is, m. @butler. Fauteur, protecteur.
1PartinitUre. i Fautrix, cis, f. &Interim Fautrice, protectrice.
Pari. i Palus, i, m. 13KI. Pieu, ichalas, m.
Paris de vie, wadi. I Ridica, ae; f. pedamentinn, ti, n. 'Xebenbfobf. halas
de vigne.
Paraesea, impara,v. Imparezii.
Para, me parti, me vgdti. I Videor, eris, visas sum, deli. Siteirtert. Se voir.
Paruneni. parutii. I Pazillus, 1, m. Ells Heiner 93fabf. Un petit pieu.
Pass. v. impers. fair, 5/1, if pasa.
Itnf paid de °multi acela. I Curo hominem.

www.dacoromanica.ro
280 Pa.
imf pea de lucrult1 acela. J Laboo de re. el0 um drone beMmmern. Se
chagriner de quelque chose.
Ce 'mf pah. I Quid men refert? Sad gefit ba(i mid) an. Que m'importe?
Nu'nsi path nimica. I Nihil mea refert. ee 04t mid) niOtt3 an. l'eu m'im-
porte.
Ps: Niel path de niminea. I NemiLem curat. (1.r befihnmert fidj um Riemanben.
Il ne se soucie de personne.
Pasapartil, riivafti de drunsii .v. Pasus.
POsatti. I Alice, ae. ptisana, ne, f. @Hal. Gruau, gravier, tn.
2. Nimbi dela prliveilie. I Excorticatum milium, lii, n. 4jirfe. Millet; tn.
Palate fertis. I Pull, tis. pulticula, ae, f. Ord. Bouillie, f.
Pasca, pawl, azintd, etc. I Lib= pascale, n. Diterfuci)en. Azime, f.
Pascalesell, spunti din pascelie, gacescli . I Praedico, cis, dixi, dictum, dicere.
divino, as, avi, atum, are. vaticinor, aris, ari. alArragen. Prophetiser. pre-
dire l'avenir.
1PAsealle, carte de pdacal. I Liber vaticinus, m. (gin tveiigagerifOeg 93u0. Li-
vre prophetique.
PaseAlire, spunere din pascalie. I Praedictio, divinatio, onis, f. vaticinium, nii,
n. 21Wpiogung. Prediction, prophetic, 1. oracle, m.
PAseglItor*. I Yates, is. divinus, i. fatidicus, ci. vaticinus, ni. m. vaticinator,
is, in. gal)rfancr. Devin, prophet, m.
Pasealitoare. I Yates, divine, vaticinatrix, cis. fatidica, fatiloqua, ae. f.
Pophe'tesse, divineresse, f.
2ga4rjagerin.
Pasch, srere, vitele. I Pasco, is, pavi, pastum, score. 92eiben Faire paitre,
paitre.
2. v. n. Me pascii I Pastor, scene, pastus sum, pasci. Wu' ber 933eibe freffen.
Paitre, bouter, manger.
Palscutfi, part. Pastus, a, um.
I ®etueibet. Qu'on a fait paitre, repu, e. broute,
nouri, e.
PAserarIa, prindetorg de pager?. I Auceps, g. cupis, m. $ogefftinger. Celui
qui prend lee oiseaux, oiseleur, nt.
Pasere. I Avis, is, f. ales, is. volucris, is, f. &get. Oiseau, f.
Pasere de paradisil. I Apus, odic, f. din 23oget. Oiseau de pendia.
De pasere, adj. I Aviarius, a, um. 23ott tonef. D'oiseau.
Pe: Mreje de paseri. I Rete aviarinm. alogetneQ. Filet pour prendre lee oiseaux.
Pamela de caul, Oita, etc. v. HOd, hoare.
Paseresee, adv. I More volucrum. lad) 21rt be Siiget. 1 la manare des
oiseaux.
PAseriegi. I Avicula, avicella, ae, f. Vtigcldmi. Une petite oiseau.
Palesei, fire. I Gradior, dens, gressus sum, gradi. gressum facio. ec§reiten,
eaten edpitt tIptn. Marcher, faire des pas.
POseseit Inante. I Progredior, dens, gressus sum, gredi. procedo, is, cessi, ces-
sum, cedere. 23orid)reiten. Avancer, faire de pas, alter en avant.
Pail* puffs. I Coactile, is, n. ffifa. Feute, e.
Patinae, v. Zdsite, tdrite.
Pasqua* biletfs de batjocurli. I Libellus famosus, pasquilus, li, m. eci)m4..
id)rift. Pasquale, tn.
PAstaie, postaie. I Siliqua, ae. folliculus, i, m. valvula, ae, t. eciptc, Psliffests
irtiOtc. L'enveloppe.
Pastale, postaie, fasole verde. I Faseoli virides. @due 234ne. Haricots verts
1Palsternitp*. I Pastinaca, ae, f. Vaftiraftuuraef. Legume, m.
Papitere, pascere. Pesti°, nis. f. pastus, ns, rn. 232eiben. Action de faire
I

paitre.
PaqtetO, placinta cu carne. f Artocreas, tis, n 13alletr. Pattie, m.

www.dacoromanica.ro
Pa. 281

Pastile. j Pascha, tis, n. festum paschale, festum paschae. festum paschatis.


C firm. Ptique, f.
De Pafti, adj. j Paschalis, e.Zefterfici). De gigues, pascal.
Pe: Mie lu paftilorii, de pafti. j Agnus paschalis. Zfterfamm. L'agneau pascal.
Pastoresee, adv. ca pastorit Pastoraliter. .tirtenmiifiig , auf tlirten Irt.
D'une manare pastorale.
Pastoreseti, rire. vitele face pe pastor. I Pastorem ago, is, egi, actum, agere.
inett .c)irten abgeben. (harder les betas.
Pastoresci, adj. ce tine de pastor. j Pastoralis, e. Bum Sirtctt griirig. Pas-
toral.
Pastorie, at area plistorisca. I Pastoralis conditio, nis. f. Vrtenftanb. L'dtat
du pasteur, sa condition.
Pastor* la on ce animale. I Pastor, is, m. S)irt. Pasteur, m.
2. Pastor* sultetescii, preota. j Animanun pastor, is, m. etetenijirt, eeefenforger.
Pasteur des rimes.
Pastrare, cru(are. I Parsimonia, parcimonia, ae, f. (parting, eparfamteit.
Parcimonie, f. dconomie.
Pastratorti, ,adj. I Parcus, a, um. tens; cis, o. (Futon). eparfam, mirt4z
fc0ftlic. Econome.
Pastrawsi, unii pence. I Salmo, nis, m. aerate. Saumon, m.
2. 1Pastravit, burete. j Clathrus, tri, m. Oitteridmamin. Champignon d'arbre.
Pastreglit, rare I Parco, cis, peperci, parsi, parcitum, parsum, parcere. -tor,
tens, usus sum, uti. conservo, as, avi, atum, are. coneal, iparen, Epar-
gner. V. Chivernisescii.
P'astrata, linutti, part. j Conservatus, parsus, parcitus, a, urn. Cirfpart, gefefpnt.
Epargnd.
De peistratii, adj j Parcibilis, e. conservabilis, e. ec§onenb, foal au erfiatten
ift. Qu'on peut, dpargner.
Cu pei.strare, adv. I Parce, parciter. Vafiiglid), fparfam. Avec economic.
Patin, pang. I Passus, us. gradus, gressus, us, m. ecijritt. Pas, M.
In pawl, adv. I Gradatirn, pedetentim. .ant ediritt. Pas et. pas.
Pe: Mergti fn poem-. i Gradatun eo. m ediritte ge4en. Te vais en pas.. .
Pasunare, parcere. v. Paftere.
Pastine. j Pascio, nis. pastura, ae, f. pascuum, cui, n. Velimeibe. Paturage, m.
Pastinezult.v. raactl.
Paso t;, pafaportti. j Literae liberi commeatus, f. charta, ae, f. literae passnales.
$afi, $afiport. Passeport, m. un permis pour partir...
Vatet., pea, macula.
Patasea, traistei de pale. j Pasceolus, i, m. bulga, ae. pars, ae, f. sacciperium,
ii, n. eubfact. Havre sac, m. sac de peau.
Patesca.v. Peitimescit.
Fatima, radare, taiferinict j Passio, perpessio, toleratio, nis, f. 2eiben. Pas-
sion, souffrance, f.
Pe: Patima lui Christie. I Passio Christi. )al 2cibett (ifirifti. La passion de Tesu
christ.
2. Fatima, pornire a inimei spre mane, etc. I Affectus, us, m. affectio, passio,
nis, f. 2eibettfdjaft. Passion, affection.
1Pratimasti adj. I Patibilis, e. passibilis, e. passivus, a, urn. 2eibfidj, tribenid-
ig. Passible.
Patimesei, mire. I Patior, tens, passus sum, pati. perpetior, tens, perpessus
sum, perpeti. fero, perfero. eeiben.Patir, avoir du mal, souffrir.
Patimitora, adj. I Patiens, perferens, tis, o. 2eibenb. Patient, qui souffre.
PAtitfi, incereatfi, adj. I Expertus, usu peritus, a, ura. (rfatjren. Eprouvd.
Petra, a patra din ceva. j Quarta pars. quadrans, tic. Za6 Certef, ben bierte
Zijeit. La quatrieme pantie.
36

www.dacoromanica.ro
282 Pa.
A patra. I Quarts. )ie ierte. La quatrieme.
A patra drii. I Quarto, quartavice. a3ierteir(i. Quatrientement.
Patraiirfi. I v. Epatrafira.
Patria, panzentulg natalii. Patria, ae, f. solum natale, n. Saterfanb. Patrie,
I

f. le pays ou l'on a prix naissance.


Patriariao. I Patriarella, ae, rn. Tatriarcii. Patriarche, ni.
Patriarchal*, adj. I Patriarclialis, e. SO sum TatrialAcit get)orig ift. Pa-
triarcal.
Patriotic*, adj. I Patrioticus, a, urn. Bum liatrioten gePrig. Patriotique.
Patriot*. I Patriota, ne, in. patrine amans, tis, o. liatriot. Patriote, in.
Pearling'. I Patrons, ae. fautrix, cis, f. Minimum Patronize, protecirire, .(
Patron*. I Patronns, ni. fautor, is, m. @hirer. Patron, protecteur, m
Patru. I Quatuor. Q3ier. Qualm
Cate patru. I Quaterni. 3firer bier. Quatre is quatre.
Cu patru unghiuri. I Quadratum , tetragonum, i, n. ZIO Zierecf. Quadrat,
un card.
Cu patru unghiurf, adj. I Quadratus, quadrangulus, a, urn. V3ierecfig. Qua-
drangulaire, angles droite.
On patru maul. I Quadrimanus, a, um. V3ier .tliinbe I)abeitb. Qui Is quatre
mains.
-- Cu patru picidre. I Quadrupes, pedis, o. aierfilifig. Quadrupede, qui a quail e
pieds.
Timpii de patru anni. I Quadriennium.Q3ier aa4re. Laps de quatre ans.
In patru pcirti. I Quadrifarius, a, urn.
3iertf)eilig. Partagd en quatre.
De patru mini. I Quadrimus, a, um. quadriennis, e. 3ierjt*tg. De quatre
ans.
Patru dile. I Quatriduum. aiier `.gage. Quatro jours.
De patru (file. I Quatuor dierum, quatriduanus, quartanus, a, urn, Q3iertagig.
De quatre jours.
De patru Zuni. I Quadrimestris, e. adj. iBiermonatficb. De quatre nzois.
De patru fund, pun(. I Quadrilibris. Zierbfitubig. De quatre litres.
.-- LUNire on patru v8nsle. Quadriremis. $ietruberig. Quadrieme, vaisseau Is
I

quatre range de rames.


Cu patru stelpf. 1 Tetrastylos. Verfaulig. Qui a qualm colonizes.
Cu patru muchf, I Quadrilaterus, a, urn. 93ierfeitig. Quadrilatire, qui a qua-
ire colds.
In patru pttrlf. I Quadripartitus, a, urn. Ziert§eifig. Diuise en quatre.
-- Cu patru dinti. I Quatridens, tie, o. Sier3abnig. Qui a quatre dents.
Cu patru forme, jece. I Quadriformis, e. Xiier 135eftaften babenb. Qui a quatre
formes.
Cu palm capete. I Quadriceps, cipitis, o. 58ierfdpfig. Qui a quatre Mee.
Cu patru corns. I Quadricornium, nii, n. Zat3 bier ,brner oat. Qui a quatre
cornea.
Cu pa/ru tiiii. I Quadriforis, e. %int bier I inglingett. Qui a quatre entrees ou
ouvertures.
Cu patru frunji. I Quadri frons, tis, o. Zierftirnig. Qui a quatre fronts.
Mergii in patru picidre. I Quadru pedo, as, are. Wrif bier gi*.tt ge4en. Ga
loper, marcher Is quatre pieds.
Paten deaf. I Quadraginta. a3ier3ig. Quarante.
Patna deci de inff. I Quadrageni. 3brer bier3ig. Quarante.
A patrudecilea. ; Quadragesimus, a, um. $ier3igfte. Quarantieme.
De patru(ieci orf. I Quadragies. Zier3igmat. Quarante foie.
. De patrudeci ani. I Quadragenarius, a, urn. Ver3igjiihriger. De quarante one
Patru inft. I Quaterni. Sier if)rer. Quatre.
A patrulea. I Quartus, a, urn. Bierte. Quatrierne.

www.dacoromanica.ro
Pa. 283

Pairs& mit. I Quatuor milks. Mier taufenb. Quatre mille.


Petra'. ma de infi. I Quaterni milleni. 3Iirer tuff taufenb. Qut sont au nombre
de quatre ms
De patru mii de ori. I Quater millies. Ziff taufenbmaf. Quatre male foie.
Patrundit.v. Petrunda.
De patru on. I Quater. tiermat. Quatre foie.
De patru on attlta. Quater tantum. Ziermat fo Diet. Quatre fore au tant.
I

PatruspreOleee. Quatuor decim. Zieraefut. Quatorze.


I
Patrusprefeee infi. I Quaterni deni. 3frrer ZierAefut. Quatorze, dix el quatre.
A patruzpredecelea. Decimus quartus. Zer Zier3ebute. Quatorzieme.
I

De patruepredece ori. I Quater decies. 2.3ierie5n mat. Quatorze foie.


A patruepredecea ord. I Quarto decimo. 23ier3efutten0, Sum bier3e4ntett Vale.
Quatorze foie.
Patrusute. I Quadringenti. Zier 1unbert. Quatre cents.
Patrusute inf I.. I Quadringeni. rjrer /3ler intnbert. Quatre cents.
De patrusute ori.. Quadringenties. Zier bitubertmaf. Quatre cents foie.
I

Pat* de culcata, lemnula numai. I Lectus, i, m. sponda, ae, f. fulcrum, cri, n.


Oett, Zettgeftett, 58ettftatt. Bois de lit, dealit, m.
Pat& impreunii cu afternutulii. I Lectus, i, In. lectulus, i. cubile, is, m. 5.0ett.
Lit, m.
flaine, Ole de patii. I Stragula, ae, f. lectisternia, mum, m. R3ettieug, Zettge-
toanb. Linceuls, habits de lit, garniture.
rattail. nuptiala. I Cubile, is, n, thalamus, mi, m. lectus jugalis. Zer ebeteute
Zdyfafbett. Lit nuptial.
1Patul.a puscii, a pistolulut Scapus, i. m. manubrum, brit, n. Zer etliaft an
I

. einem @eroef)r. Manche d'une acme.


Mai mica. I Manubriolum, li, n. S)eittein, 52attbgrif fleitt. Petite manche.
PettutiL, pcicela. Lectulus, i, m. Oett*tt. Un petit lit.
I

Petal& pe care se puna merele de iarna. I Stratum, ti, u. 3ett, trger. Couche, m.
Patura, de aluata. I Folium, n. volumen, minis, n. aafte, Vett. Feuille
de pate.
Pirttura, to/ii, v. Tag, atratu.
Paturnielte. Perdu, dicis, f. 5Rebbahn, aethOubit. Perdrix, f.
Pettarostl, cu paturi. adj. I Foliosns, foliaceus, a, um. adtig, bkittertg, ftie-
ferig. Feuittu. garni de feuillee.
Petra pliturdsa, lespedousa I Lapis schistus, schiste. ScfUeferfteitt. Ardoise, f.
Patina, v. Feting, peunita.
Paragitl, podire cu para. I Stratura, ae, f. stratum, i, In. 3ftafter. Pavage.
(V. Pardosire). (v Pardosesca, etc.)
Pavecla, scutu, cea lungli a pedestrilorii. I Scutum, ti, n. clipeurn, i. n. clipeus,
m. Stith. Bouclier, long, m.
Cea rotunda. Clipeus, i. m. parma, ae, i. Sttifb, Boudier, vt.
I

Pave#a ca o semilund. Pelta lunata. gleinee eta. Dowdier dchancrd.


I

1Pavechl. mica. I Scutulum, li, n. clipeolum, oli, n. parmula, ae, f. Rfeitte6


Stith. Petite bouclier.
Ce fine de paveda, adj. Scutarius, a, um. Bum Scbitb gefpirig. De bouclier.
Armatii cu pacirilci. j Scutatus, clipeatus, peltatus, a, urn. trtit einem Stith
nerfOen. Arme d'un Lowlier.
Pe: Militcui armatr cu pavetle. j Scutati, clipeati milites. 512it Sdlifb beriefiene
Sofbateit. Les soldats armds de boucliers.
Pawl, ftreaje. I Custodia, tutella, ae, f. Shut, 58e1Uttung. Sentinelle, f.
2. Biigare de sena. I Attentio, nis. drligentia, vigilantia, ae, f. Wditfantfeit,
Wdjt. Attention, vigilance, f. (v. Strdje).
2. Path. grije. Cure, ae, f. Sorge. Soin, nt.
I

www.dacoromanica.ro
284 Pe.
Pitaesefi ceva, ingrijeacti. I Custodio, is, ivi, itum, ire. tueor, eris, tuitus sum,
Uteri. gniten, bennagen. Garder, surveiller.
2. Plizesedi, faci piiziturr, mancdri, v. Bucallirescii.
3, Reciprocti. Me piizeactl de ceva. I Me custodio. mihi caveo, attendo. Lich
buten. Se garder, faire attention.
Pam 'tor*. I Custos, dis. vigil, is. tutor, is, m. Q3eilter, liter, 8eid)itipr.
Gatzde, protecteur, m.
Pe: Angerulii petzitorti. I Angelus custos. ettpitpuget. L'ange gardien.
Pazitura, ferturii, bucatil feria. I Obsonium, nii, n. pulmentnm, i. Surbeire.
Meta, tout aliment prepare sur le feu.
Pe aici, pe aate &curl% I Hic circa, hac in regione. Ver ()cram, in bleier @egenb.
Par ici, darts Ca lieu.
2. P9alei &col°, pe drumulti aceeta. Hac versus, hac via. flier burs!), bier bar=
bei. Par ici, par ce chemin, par cette route.
Pe acolo, adv. I Ibidem, ibi circa. Sport 1)erum. Par la, au meme lieu.
2. Pe acolo, adv. I Iliac. Zort barbel. Par la, en cet en drat.
Pe airea, adv. I Alibi, alio loco. 2Xnberfiroo. Dana an autre lieu.
2. Pe altti cale. I Alias, alia via. 2liti etnem anbetn 5Iieg. Par un mare che
min.
Pe ascunsii, adv. I Clam, occulte, abdite, abstruse. ,einificbl-t, berborgen, im 63ebei:
men. Secretement, furtivement, en cachette.
Pecatil. I Peccatum, ti, n. nefas, indecl, n. delictum, ti, n. eitnbe, Pa fter. Pd-
chd, delit, m. faute, f.
Face pdcate, piicettuesfi. I Peccata committo, pecco. delinquo. eilitbe begelytt,
Pecker commettre un pdchd. commettre une faute
Ting ceva cei e pecatti, aocotescit a fi pic. I Aliquid nefas deco. ttuttS3 flit
eitnbe baften. Regarder quelque chose comme ddfendue. comme prohibe; e.
Pecatfi atreimofeacti. I Peccatum originate. I rItiitnbe. Le peche oiginel. (Alla
lui Adam).
Pecate atrigeitore la cern'. I Peccata ad coellum clamantia. timmel idyeienbe
eitnbe. Pichds, qui crient au del.
P6eati, de mOrte. I Peccatum mortale. Zobrilnbe. Pdchd mortal.
Pecata leene ertiitor. Peccatum veniale. minnta peccata. venialia peccata.
I

eitnbe, bie beraeben merben faun. Pechd vdniel. peches vdniels.


Jertfei pentru pecate. I Piaculum, li, n. eitbnopfer. Sacrifice arpiatoire, m.
P6oatorni, pedituitor. Peccatorr is, tn. peccans, tie, m. eintber. Pdcheur, m.
I

Celui qui commet des perchia.


Pecatuitore. I Peccatrix, tricis, f. eiinberin. Pechereaae, f.
P6olitoaii, adj. I Pravus, peccatis implicitus, peccaminosus, a, um. eiinbbaft,
ffinbliM. Criminel, vicieux.
Pecattlegoi, ire. I Pecco, as, avi, atum, are. peccatum committo, tie, mini,
missum, mittere. delinquo, is, liqui, lictum, linquere. ettnbigett, eitnbe be:
geben. Picher, commettre une faute.
Pecatuire. I PPccatio, onis, f. terffinbigung. Panic, f.
Ce tine de pecatti. adj. I Peccatorius, a, um. But eihibe gefOrig. Qui con-
cerne le perch4.
Pecatultfi, part. I Peccatus, a, urn. 63efilnbigt. Qui a fait une faute un pd-
che.
Peeelnicii, sigillet. I Sigillum, li, n. eiegei, 13eticaft. Sceau, m. cachet.
Peeelnicarfi, care taie peed. I Sigillorum sculptor, is, m. sigillarins, rii. si-
gillator, is. etetfter. Fa4icant de cachets.
Pecetlneseii, ire. Sigillo, obsigillo, signo, obeigno, as, avi, atum, are. eiez
I

gent, bailment. Catheter, aceller.


Pecetluiti, part. I Sigillatus, signatus, a, um. 93erfiegelt. Sce121.
Pecetluire. I Obsignatio, nis, f. $erflegelung. Acton de catheter.

www.dacoromanica.ro
Pe. 285

Peeetlnitora, care puns pecetii I Obsignator, is, m. Zerfiegfer. Celui qui


scene.
Ce priveace la pecetluith, adj. i Sigillaris, e. sigillaricius, a, um, Bu ben
Servant a catheter.
3etfcljaften gelArig.
Peele, muachiu. came de friptd. Assanda taro. iBratfleifc§. - Viande a rotir.
I

Peeingine, pepingine. Petigo, impetigo, ginis, f. lichen, is, m. gledjte, Bitter=


mal. Dartre vice, f.
Peeing:nos:1, cu pecingine, adj. I lmpetiginosus, a, um. Raubig. Dartreux,
ease.
Peenrfiresee, ciobiineaco, phstoresce, adv. I Pastoraliter, more ovilionem. ecf)it:
ferijd). En pasteur, en berger.
Pecurareacia, phstoresch, adj. I Pastoralis, e. pastoricius, a, um. ad ovilionem
pertinens, tis, o. Bum Sitrifer gebbrig. Qui concerne Is pasteur, Is berger.
Pe: Cane pdourdresch, ciobeinesch . I Canis oviarius , canis pastoritius. ecf)dierz
Enntb. Chien du berger. chien de troupeau.
Ciumagfi pecuraresch, ciebrinesch. I Pedum, di, n. Stigtfetitotf. Houlette, f.
Paeuraresefi, rice. paach oile. ciabiimescti, nire. facia pe ciobanu. I Oves pasco,
is, pavi, pastum, scere. oves custodio, is, ivi, itum, dire. ovilionem ago, is,
egi, actum, agere. Zie adjafe Weil. harder les brebia.
Peenrarlu, ciobanti. I Pecuarius, ru. ovilio, opilio, nis. ovium pastor, is, m.
ectiifer, ec4af4irt. Berger, pasteur, m.
Pe de supra, adv. I Superne, supra, superius. %uf ber °berm Sate. Par des-
sus, par en haut.
Pedica, de impedicath calu. I Pedica, ae, f. au fl Lacet, lien aux piede.
.1. De a impedica caru. I Sufflamen, minis, n. Rabiperre. Sabot pour enrage?.
3. Updcire, impedicare. I Impedimentum, i, n. obex, bids, f, Vabernift. Bon.
pichement, m.
Pe: Fund pedica cuiva se cadh. I Supplanto, as, avi, atum, are. 3emanbem ben
154 borlegen, bit er fate. Supplanter, donner le croc en jambe a.
Pe de laturf. prepoa. I Circa, circum. ad latera, seorsim. lltn, 4erum, feitrutirt6.
A cold, de cote, h l'entour.
Pedeapsa. I Paena , ae, f. punitio, nis. Strafe. Paine, punition, f. chati-
ment, m.
Ied pedeapsh. I Paenam solvo. paenam subeo. paenam sustineo. paenam pa-
tior, Strafe leiben. Sere puni, porter la peine de. .
De pedeapsd, adj. I Paenalis, e. Bur Strafe geriiirig. Finale. qui concerne la
punition.
Strajulh add munca ce face cineva de pedeaps'd. I Opera paenalis. Strut-
Wrbeit. Travail periale, m.
Pedepseseii, sire. v. a. I Punio, is, ivi, nitum, nire. coerced, es, cui, canna,
cere. castigo, as, are. plecto, is, xui, xum. plectere. paellas indigo, is, flixi,
xum, fligere. etraien, bertrafen. Punir, chatier.
Pedepsire. I Punitio, nis, f. Strafe. Punition. f.
Pedepsitor, care pedepseace. I Punitor, is, m. etrater. Celui qui punit.
1Pedepeitia, part. I Punitus, a, um. @city*. Puni, e.
Vedestru, pe josh. I Pedes, ditis. pedestris, is, m. Bu aufie. Pedestre, qui va
a pied.
Cale, potech, nuanai de pedestri. I Semita, ae, f. aufmeg. Sentier.
Pedentrime, ostire. i Pedites, tum, plur. peditatus, us, in. pedestres copiae,
arum, f. pl, .aufanterie, anfi uolt. infanterie.
Pedinafara, adv. I Externe, extrinsece. 2Jon anfien, dufierlirfi. Extdrieure-
meet, par l'exterieur.
Pedinnfara, lard carte, a recite, v. De roma
Pe dinenee, adv. J Hac, isthac, hac versus. Za 7u, be ljer, anf Wein. eeite
Par ici, de ce cold.

www.dacoromanica.ro
288 Pg.
Pe dineolo, adv. I Il lac, ills exparte. Zed an, auf bet anbeten Seite. Par la.
Pe dinderepta, prep. A post, a parte pontica, per posteriorem partem. 23o n
4inten, fjintctt. Par derriere.
Pe din joss, prep. I Infra, inferius. Mtn]. Par dessous.
Pe din ante, prep. I Ab aute, a parte antica. Morn, borne. Par devant.
Pe din launtru, adv. I Introrsum, intrinsecus. 3muctibig. Par dedans.
Pe din &poi, v. Pe dindereptd.
Pe din anal, v. Pe d.assupra.
Pe doss, adv. I Inverse. &dein:I. A lit renverse.
Pe direpta, adv. I Jure, merito. Ziffig, mit &abr. Apres le merite.
reduces, o pesnd ailbaticd. Oxia cantha, ae, f. Zie Pef)lbeere. Baie de
I

viorne.
Pgducela, miircicine. I Cratoegus, oxiacantha, ae, f. ifielifbeerbaum. Viorne.
2. reducelk la piciore. I Uredo, dinis, f. Zao 3infen an ben aiifieu. Desnan-
geaison, prurit, m.
Peduelte. Pediculns, li, m.
I 2a1143. Pou, sn.
reduche de lemnd, de piirete. I Cimex, micis, f. 5salan3e. Punaise, f.
Peduclaela. I Pedicellus, f, m. Witte Mine Paul. Petit pou.
Pgduclaeza, dare, cautii peduchi., I Pediculos conquiro, is, quisivi, quisitum
quirere. Paufen, Paufe fuclien. Epouiller.
Ce tine de peduchf, adj. I Pedicularis, e. Bu ben 2iittren gehtfrig. Qui con
cerne les poux.
Boalli de peduchf. I Pediculatio, nis, f. Zie 2iinie:Stranneit. Maladie pedi-
culaire.
Ye fuga, Mali la gdnii pe cineva. I In fugam ago, is, egi, actum, agere. Infn-
gam conjicio. 3n bie afitd,t fd)tagen. Charmer, bannir. (V. alungii gonescit.)
Pe furiva, adv. I Furtim, furaciter, clam, occulte, abdite, .%)eimitcf), berftoble
ner P13eife. Furtivement lc in dirobee.
Ye tneeta, adv. I Sensim paulatim, pedetentim. S2litmatig. Peas pea, lente-
meat.
relariu, tdbacd, timard I Cerdo, nis coriarius, rii. pellarius, rii, m. 03erbet.
Tanneur, corroyeur, m.
Pelcuta. I Pellicula, ae, f. Une petit peau, f.
2ebercbeit.
Pelle. I Pellis, is. cutis, is, f. corium, rii, n. 2ebet. Peau, f.
De pele, adj. I Pellicus, pelliceus, pellicius, a, urn. ahnt 2eber gemacV. Dg
peau.
Bleinescit ea pele. I Pelliculo, as, are. Nit Weffen fiittern. Couvrir de peau.
Cuptufitd cu pele. Pellitus, a, urn.
I 11tit aclien Offal:Igen. VOW de four-
rures.
Pelican*, o pasere. Pelicanus, i, m. $elifctit. Pelican.
I

Iselin*. Absinthium, tii, n. Genital). Absinthe, m.


I

Cu pelind, adj. I Absinthiatus, a, um. P(it getnn4 Dermif cf) t Meld d'ab-
sinthe.
Pe: Vind cu pelinii. Vinum absinthiatum. Uerinittinuein. Absinthe.
I

Pelina alba. I Artemisia absinthium. alleif3et Sermutb.


Pelina midi. I Artemisia pontica, f. Zet Nine WeibIberniutf).
Pain& negru. I Artemisia vulgaris. Zet feMbatae Betmuti).
1P'elita, pekufii. I Pellicula, cuticula, membrana, ae, f. *iintd)en. Pellicula, f.
Pe linga, v, Pre Ova.
reifies-it, v. Gangavd.
Iremselii, v Piitneituiill.
Pena de on ce sbureitore. 1 Penna, piuna, ae, f. actin:. Plume, J.
Pena depre burtd, puld . 1 Plums, ae, f. Tflaumfeber. Poil fillet.
Cu pene, adj. I Pennatus, plumens, a, urn. penniger, a, urn. iaeberig, beffebert.
Alla, qui a des plumes.

www.dacoromanica.ro
Pe. 287

Acoperrs ceva cu pene. Penno, plume, as, are. Zefiebeen, mit aebern berf*n.
I

Ent Amer.
C'apatri pene, imi crescd pene. I Penesco, plumesco, scis, scere. Reberit befoul:
men. S'emplumer.
De pene, adj. I Plumeus, a, um. Zott Rebent. De plumes.
Pe: Patti de pene. I Torus plumens. Weberbett. Lit de plumes.
Mai uford ca pend. Plume levior, levius, Rebel:lei*.
I Plus leg& que la
plume.
2. Pena de scrisd condefd. I Calamus, mi ni. penna scriptoria. eciyeibfeber.
Plume h eerire..
1Penda, v. A/etuire.
brice'gis de pene. I Scatpellutn, i, n. Webeenteffer. Canif, m.
Penosa cu multe pene adj. I Pennosus, plumosus, a, inn. aiolier acbertt. Qui
is beaucoup de plumes.
Pensie pentru unit seraitiii. Annuum, i, n. Annua, orum, n. 20rgeib. Pension.
I

Care priimesce pensie. I Beneficiarius, rii, n. $eitflottirtee. Pensionaire, celui


qui recoil un pension.
Yenta, film de fern. I Pertica ferrea, ae, f. gine ciletne etange. Une perche
de fey.
Pena" pe rota carv2u1. Cantlius, i, m.
I Jtabfdjictte. Fer de roue.
Leficituri, obezf, pente. Ferd v. Obezi.
Pentieostara, o carte bissericescd Pentecostale, is, n. din Stiec*bluit. Un
livre ecclesiastique.
Pentru, prepos. I Pro, propter, ob, causa. Um, Wept, file. Pour.
Pe: Pentru mine. I Propter me. aitr mid), megen meiner. Pour moi.
Pentru bard. I Pro pecuuia. Urn Gelb. Pour de l'argent.
A libera pe cineva pentru. bani. I Pecunia accepta aliquem liberare. 3.emattz
ben timq Oelb feel maim Delivrer quelqu'un pour de l'argent.
Pentru Dumnedeu. I Per Deum Unt COotteMilten. Pour la volonter de Dieu.
Pentru aceea. I Ideo, idcirco, propterea, ea de causa. Zarum, beOrnegen, ben-
balben, be0a1b. Pour cela.
Pentru nume. Pronomen, minis, n ZIA B'iletuort. Pronome, m.
Pentru ca, fiindu at, adv. I Quin, quoniam, nam, eniw, etenim. Zen, weir, ba.
Puisque, par ce que.
Pentru ce? I Cur? eccur? quare? quern obrem ? qua propter? qua de cause?
Sarum? n4tuegem ? Pour quoi.
Penuta, I Plume, pennula, ae, f. aeberd)en. Une petite plume.
Pepene. I Pepo, nis. melo, nis, m. melopepo, nis. Ertelone, Bucfer Pam. .=

Melon, m.
Pepene verde. I Citrullus, li, Tn. Saffermefone. Melon d'eau.
Pepeniste, bostand. I Peponum ager, gri, m. Zee Wielonen:91der. Champ pour
lee melons.
Pepingine, v. Pecingine.
Peptariu.i Pectoralis tunics, ae, f. Subucula, ae. exomis, dis, f. taq Mrn n
rfeib. Tunique de dessou, f.
Peptenii, rare, peruld capului. I Pecto, is, xni, xum, pectere. pectino, as, are.
gammen, fampein. Feigner.
2. Peptend land, calli, etc. I Pectino, carmino, as, are. grampeitt. Carder, peig-
ner la lain.
Peptenarlu. I Pectinarius opifex, ficis, tn. Zee autumn:idyl% Faiseur de
Peignes.
Peptenalia, null I Pectunculus, li, m. Sitimuuten. Pe'tonde.
Peptenata, part.. I Pexus, a, urn. Pectitus, pectinatus. ®ertimmt. Peigne e.
Peptenator6, care pepttnit. Pectinator, is, m. (lin Stammer. Celui qui
peigne.

www.dacoromanica.ro
288 Pe.
Peptenfi de capil. I Pecten, tinis, m. Zer Stamm. Peigne, m.
1Peptenfi nerd, de descurcat peruld. I Pecten rarus, m. pecten explicandis ca-
pilis. Zen Stamm Sum audiintmen. Peigne rare.
Peptend dead, de peduchf. I Pecten densus tollendis pediculis. Niufe farm.
Peigne ipait.
Peptend de land. I Pecten lanarius, pecteu stuparius, m. Rriimpet, atieffer.
Peigne pour in laine.
Peptostl, cu peptu mare. I Pectorosus, a, um. Scitbrilftig. Qui a une poitrine
large.
Peptu. I Pectus, tons, n. R3rufl. Poitrine, f.
De peptd, adj. Pectoralis, e. But Zruft gePrig. De poitrine.
I

Pe: Doftorie de peptd I Medicamenturn pectorale. 8ruitar3nei. Medicament pour


in poitrine.
Peptuti. I Pectusculum, li, n. .13ritild)cu. Petite poitrine.
Peguikudd.v. Pre quandi.
Pere, pare, pond". I Pirum, ri, n. Rime. Poire, f.
Perd pit'dureld. I Pirum silvaticum. toi3birue. Poire &swage.
Peril, pird, dacd e dire'ptd. Actio, accusatio, delatio, nis, f.
I 91ntiage. Accu-
sation, f.
2. De e nedirenld. I Calwnnia, ae, f. Waif* 2Infiage. Calomnie, f.
3. Peril,' intre doi, ce'red, proceed. I Vadimonium, nii, u. controversia, ae, f. pro-
cesses, us, in. *wife. Procea, rt.
Percurgii, gene, umblu matte Ferri. I Permeo, peragro, lustro, perlustro, pererro,
perambulo, as, avi, atum, are. percurro, transcurro, is, curri, cucurri, cursum,
currere. pervagor, aria, atus sum, ani. Zurdpvanbern. Parcourir, traverser.
Percurgere, umblare prin multe tern. I Peragratio, percursio, nis, f. Zurek.-
reifung, Zurdpualtbcrung. Voyage, m.
Percursorit, mu/hi andatorii. i Poragrator, permeator, percursor, is, m. qin
ZurctManbercr. Celui qui parcourt.
Percurgatore. I Peragratrix, tricis, f. Zu141vanbertn. Celle qui voyage.
Percursi, umblatd, part. I Peragratus, pervagatus, percursus, a, um. Zurek...
wanbert. Voyage, parcouru, e.
Pereo, is, rii, rivi, tire. $3erforen gel
Peril, tire. me perch's, me fact"; neveiltdii. I

Peril., se perdre.
fjett.
2. Me prdpeideacd, me face nimica. I Pereo, pessum co, is, ivi, item, ire. Urn-
romnten, 3u @rani:or gc4eu. Mourir, I/64.
8. Peru in reabellti, moriu. Pereo, intereo, is, rii, rivi, ritum, rire. occumbo, is,
I

bui, bitum, occumbere. cado, is, cecidi, casum, cadere. Ilmfommen, fatten,
getobtet lverben. Tomber, petit, mourir dans un combat.
4. Pend din °chit': mica. I Pereo, evanesco, is, nui, nescere. ex oculis elabur, be-
ris, elapses sum, elabi. SBerfdpuinbeu, eittidvinbeit. Disparaitre.
Verdes I Velum, i, n. cortina, ae, f. Zen 93c4ang. Rideau, m.
Perdere, a unui lucru. I Perditio, amissio, nis, f. Zie %erfierung. perle, .1.
Perdere de timpd. I Jactura, ae, f. temporis dispendium, dii, n. Beituerfult.
Depense, f. perle de temps.
Perdi, dere. ceva, v. a. I Perdo, is, didi, ditum, dere. amitto, is, amisi, amis-
sum, amittere. aicrlierett. Perdre.
Perdd banii In jock de carp. I Ludendo vel luau pecuniam perdo. Zaq ®eib
verfpiefen.Perdre au jeu de cartes.
2. Perdti, strict; banii, timpulii lard OA& I Gratis impendo, is, di, sum, dere. in-
sumo, is, sumsi sumtum, insumere. pessum do, das, dedi, datum, dare. ±Berr.
lierett, bertImu, bergtvenben. Perdre le temps, etc.
8. Perdia tine prance; Lid nand fart's' vreme. I Aborto, as, avi, atum, are. aborior,
this, abortus stem, riri. abortum facio, is, feci, factum, facere. 11n3eitig se:
bdren. Avorter.

www.dacoromanica.ro
Pe. 289

4. Perth's' pe unii criminald, flu dad la morte. I Interficio, is, feci, fectum, ficere.
supplicio afficio, cis, affeci, affectum, afficere. ittrid)ten. Tuer, executer.
Percietora, aduciitorit de mcirte, periculoau, adj. I Pernicialis, e. necem adfe-
rens, interitum adferens, tis, o. Zienberbfirb, tobtlicb. Pernicieux, mortel.
Perdutti, part. I Perditus, amissus, a, um. Zerforen. Perdu, e.
Pergesefi, ire. facie sycnnotii. Crepo, as, ui, pitum, pare. strepito, as, are. fra-
gorem edo, is, edidi, editum, edere. Stracen. Craquer.
PArgitura. I Crepitus, strepitus, us, m. fragor, is, m. Zee Stratbert. Bruit,
croquenzent.
Pe rand*, adv. I Ordine, ordinatim, suo ordine. glad) ber Weibe. Par ordre.
PAr6seit, rire. pfreacil pe cineva pe dreptate. I Acuso, incuso, as, avi, atum,
are. %uncivil, berflagen. Accuser.
2. Pere:Reg cu nedreptd. Calumnior, aris, atus sum, ari. inique accuso.
tic9 ccf(agen. Calomnier.
3. Me perescii cu cineva, am processti. Litigo, as, etc. lite decerto, as, avi, atum,
I

are. q3 r o 3 e fitbren. Avoir un proceae.


Perielune, mOrte. I Interitus, ns, m. exitium, tii, n. llutergang. Mort, des-
truction.
Perieulit, primejdie. I Periculum, li, n. 153efabr. Peril, danger.
Perie de fuidre. I Seta, ae, f. setaceurn, cei, n. graibilrfte. Brosae, f.
2. Perie de haine. I Peniculus, penicillus, i, m. scopula vestiaria, ae, f. afeiber=
bitrfte. Brosse, f.
3. Perie de cisme. I Peniculus calcearius, i, m. ecbubbitrite. Decrotoire, f.
4. Perie de apoitd cu vara. Peniculus tectonics. Eleil3pinfef. Pinceau tc blanchir.
Peril, ere. o Actin& I Peniculo purgo, as, avi, atum, are. tiabilrften. Bros -
aer, nettoyer avec une browse.
2. Perris fuidre. I Setaceo pectino, as, are. irMitriten. Brosaer.
Perina. I Pnlvinus, i. torus, ri, ni. pulvinar, is, n. $offter. Cousain, m.
Facie de perind. Indumentum, ti, n. pulvini indumentum. 13offler3ie4e. Ha-
billement d'un couasin.
Perinuta. Pulvinulus, pulvilltts, i, m.
I gifitbett, Un petit cousain.
Perire, peire.v. Periciune.
Perittl, perduld, part. I Perditus, deperditus, interemptus, a, urn. R3erforen, um:
gebradit. Perdu, hie, perime.
2. Peritti la facie, adj. I Pallidulus, a, um. pallens, tie, o. S$Ieictj. Pdle, palls-
sant.
Peritoritt, treceitorzi, adj. I Caducus, a, 71131. fluxus, a, um. periens, auntie, o,
iBergiingfit, Derberbficr). Caduc, perissable.
PArlesetl, lire, until. Uro, aduro, comburo, is, ussi, ustum, urere.
I 3erfengen,
berbrennen. Butler.
POr165, hardiiii de opliritii rufele. Labrum linterarium, i, n. 2augenfctaff. Vatt,
I

couve de bola pour le Tinge.


Pgrluesett, ire. ferbd rufele. I Lixo, as, are. lixivia perluo, is, lui,lutum, lucre.
(I) tell, beucticn. Leasiver.
Pgrluit*, part. I Perlutus, a, urn. Zurcbrunftben. Lave avec leaaive.
Perseed. Persicum, sici, n. q.;
I Peck, f
Simbvre de persica. I Persici nucleus , 913ftrfitbfertt. Amande d'une peche.
Perseeti, pomti I Persica, cae. persicus, sici. persica arbor, is, f. 13ftrfidjbaum.
Pecher.
Pere de Femora. I Persicae floe, ris, m. Tffnittfjblitte. Fleur de peche.
Persia. I Persis, die. persia, ae, f. $erften. La Perie.
Person& I Persona, ae, f. 13erfon. Peraonne, f. homme, etc.
Personala, adj. I Personalis, e. q3 e riii it (i (I). Personnel.
In peradnal. adv. I Personaliter, in persona. 13 criblifid). Personnellement.
1Perspeetival.--v. Ochianti,

www.dacoromanica.ro
290 Pe.
Peru capului, etc.v. Ping.
Pera, rire.v. Amu's.
Peruca.y. Parocii.
Pescarie, meseria de pescaria I Piscaria, ae. piscatio, nis, f. piscatus, us, in.
3ifd)erei. Poissonnerie, f.
Vesearita, pescuitti, venarea peacelui. I Piscatio, nis. piscatura, ae, f. aildgan.g.
Peche, f.
Pescariu. I Piscator, is, in. aijcfpr. Pdcheur, cn.
P747111(ii0111 de peed'. I Pisciceps, eicupis, m. glimanger. Pecheur.
Pescarata. I Piscatrix, cis, f. ifttjeritt. Pechmese. .f.
De pescariu adj. I Piscatorius, a, um. 311 ben gifcberit pf)brig. De percheura.
Pr: Lun ire de pescorf. Scapba piscatoria. B'ildjertaful. Nacelle de pecheur.
I

Negoiitoriu de peace. Piscarius, rii, in. negotiator piscarius. aifdAtitib(er,


Poissonnier, M. marchand de poisson.
Peace. I Piscis, is, tn. Bird). Poisson, m.
Peace siiratu. I Salsarnentum, ti, n. per gefaraeite aifd). Poisson sale.
De peace, adj. I Piscarius, a, UM. BUM Rifdjett geljorig. De poisson.
Pe: Piatii de peace. Forum piscatorium. aildpuirrft. Poissonnerie, marche au
I

poisson, M.
Lacti de peace, elefteil. I Piscine, ae, f. aifteidj. Vivier, piscine.
Oar's de pence. I Balenae maxilla, ae, f. RiftiAcitt. Baleine, f.
0.rupl de peace. Piscis spina, ae, f. aiftijortitr. Pointe, arete de poisson.
I

Muratura de pesci. i Germ, ri, n. nutria, ae, f. alfa)larfe. Soumure de pois-


son.
Urechia pescelui.Brancbia, ae, f. Rigrfemntr. Gales de poisson.
I

Unturcl de peace. I Piscis adeps, dipis, f. 3i4tfiran. Huila de poisson.


Aripa peacelui. I Plana, ae, f. Wlofifeber. Nageoire, f.
Pescosti, adj. I Piscosus, pisculentus, a, um. 93oU air*. Poisoonneux.
Pescuesco, ire. I Piscor, aris, atus sum, ari. aijelyn. Pdcher.
Pelmet*. I Pisciculus, i, m. aiid,fein. Petit poisson.
Mdnc &oral de pesci. I Piscivorus, a, tun. aifdp feeffenb. Mangeure de poisson
resmeta.v. Biscotd.
Pests, orcifiu in ungaria. I Peatinum, ni. Veit. Pest.
Pestera. Specus, us, m. spelunea, ae, F. caverna, ae, F. antrum, tri, n.
I fiVe.
Caverne, f. souterrain.
Petreci, me petrecii v. Lefinii, Antefeacit.
restrita, adj. I Varius, maculosus, a, um. Sc*ctig, meiheffedt. Rempli de
Caches.
Feta, patil. I Macula, ae, f. Wietten. Tache, f.
retain, adj. I Maculosus, maculatus, a, um. afectio. Avec de Caches.
Petectit. I Segmentum, ti, n. licinia, ae, f. f5fed. Tache, lambeau.
Petecosit, adj. I Pannosus, pannuceus, a, mn. 2umpig. Diguenille.
Petezio, are. v. a. I Maculo, commaculo, as, avi, atum, are. afecTelt, ()gluten.
Tacher.
Petescift, tire. v. a. I In matrimonium peto, is, tii, tivi, titum, petere. filiqumn
nuptiis ambio, is, bii, bivi, bitum, bire. c3reien. .Rechercher en mariage.
retire, pefilic. in ciisiitorie. I Procatio, nis, f. areit4e. .Recherche en mariage.
Petitorii. I Procus, ci. petitor, is, in. areier. Galant, gui recherche.
Petra, peatrii. I Lapis, idis, m. petra, ae, f. stein. Pierre, f.
Impetreacic ceva. I Lapio, is, ivi, itum, ire. Bunt stein madjen. Pelisifier.
Me" irnpetrescii, me facil paid. I Lapidesco, is, scere. petrificor, aris, atus Run,
ari. Bum stein Werben. Se petrifier.
Ucidio cu petri. I Lapido, as, are. lapidibus, obruo, is, ui, utum, obruere. stei=
nigen. Lapider.
Ucidere cu petri. Lapidatio, nis, f. Steinigung. Lapid.ation, f.
I

www.dacoromanica.ro
Pe. 291

De petrel facutti, adj. I Lapideus, petrinus, saxeus, a, urn. Tort elein cie:--
titadnt.De pierre.
Pe: Podi de p6rtrii. I Pons lapideus. eteinerne 58rtide Pont de pterre.
Bale de pan's', undo taie petrd. Lapidicina, ae, f. lapidaria, ae. eteinbrucb,
I

Carriere, f. carriee (26 pierre.)


Tdieterti de para.. Lapidicida, ae, m. eteittbre*r. Milieu,. de pierre.
I

Cioplitord de petrel. I Qnadratarius lapidicida. eteintnet. Tailleur de pierres.


Olen de piatrd. Petroloeum, i, n. eteintif Bitume coulant des rockers.
I

Pe: Bufnitif de pitr'd. I Noctua saxatilis. eteinedc. Hibou qui vit dans lee ro-
ckers.
Tare ca petra, petrosti, adj. I Lapidosus, a, um. eteinijart. Pierreux, dur.
Petra, grindind, care cade cu pldie. I Grando, dinis, f. .tuigef. Grae, f.
Bate petra. I Grandinat. (ZO Emelt.
Petra acrd. I Alumen, minis, n. stypteria, ae, f.. Wham. Alan, espece de set.
Facd ceva cu 'Area acrd. I Alumino, as, are. 911(aunen. Fairs avec a'alure.
_Mutt; cu path acrd. Aluminatus, a, um. adj. Mit Mann gem*. Mete
I

d'alun.
Plini de petrel acrd. I Aluminosus , a, urn. adj. Maunig. Qui a beaucoup
d'alun.
Negotitorii cu petrel acrid. I Aluminarius, rii, m. 2ffauttfjiittbfer, Marchand
d'alun.
Petra de mdrd. I Lapis molaris, is, m. Ellitbfftein.
Petra marif cea d'curupra I Meta ae, f. Zer obere Tflilbfftein. Pierre meuliere,
meuliere.
Cea de desuptd. I Catillus, i, in Zer untere 9Thibtftein. Meule de vtoulin.
Petra de vial. I Tartarus, i, m. Zer R33einftein. Tartre, m.
Petra pucroaa. I Sulphur, is, m. etveier. Soufre, m.
Fdoutti cu pucidsd, adj. I Sulpliuratus, a, urn. eeicbtuefelt. Soufre'.
Pe: Aga, apt cu pucidsd I Filum sulphuraturn. ecbruereliaben. Fit 4300.
De puclOsci, adj. I Sulphureus, a, urn. ecfroefe ub. De sovfre.
Mind, bale de pucidsd. Sulphuraria, ae, f. etbiroefelgrube. Soufriere.
I

Petra rofie. I Haematites, is, f. =8futftein. Hematite, m.


Petra fdrecelui, saricica. I Arsenicum, ci, n. 9frjenit. Arsenic.
Petra acumpd. I Gemma, ae, f. belfteitt. Pierre precieuae.
Ornezd ceva cu petri scumpe. Gemmo, as, are. gemmis orno. tit ebeifteb:
nen 'Amadeu. Orner avec de pierres precieuses.
Cu petri scumpe, adj. I Gemniatus, a, urn. alit QbeifteMett beide. Orni de
pierreries.
Producatord de petri seumpe. I Gemmifer, a, um. ebeffleine in fief 4abenb.
Qui produit des pierres precteuses
Negolitorii de petri scumpe. I Gemmarius, rii, m. ebeffleinbiinbler. Toddler.
Petra vencitd, *Ira boilord Vitriolum caeruluin, n. RupierbitricT. Vitriol, m.
I

Petrari. I Lapidarius, rii. lapidicida, ae, m eteinbarter. Tailleur de pierre.


Locit petrosii, petrifii I Saxetum, i, n. locus lapidosus. din ftehtiger Da.
Lieu rempli de pierres.
Petrec6, cere. pe cineva *nit la und toed. I Comitor, aria, atus sum, ari. Oe-
gletten, gleiteu. Accompagner.
2. Petrecd viata, timpulii. Transigo, is, segi, sactum, sigere. constuno, is, sum -
I

psi, sumptum, sumere. Bubringen. Passer, consumer.


3. Petrecii o carte Cu cetirea. I Perlego, percurro. ZurAfeien. Parcourir, lire en
entier.
4. Petrecii sabia orf cutitu prin ceva. I Trajicie, is, jeci, jectum, jicere. transfigo,
is, fixi, fixum, figere. transfoclio, is, fodi, fossum, fodere. ZurAbobren. Trans-
percer.
IL l'etrectli viala, &delta'. I Vivo, vitam transigo, vitam geo. &ben. Viv).e.

www.dacoromanica.ro
292 Pl.
Pe: Cumin petreci? sumo &clad? I Quomodo vivis? die lebil bu? tvie gebt ea
bir? Comment vows poreez vows?
Potreo* cu cineva impreunii, Erases's. I Utor, eris, usus sum, uti. conversor, a-
ria, atus sum, ad. Snit 3emartbent Isbell.
IPetreeit in desfiltils4. Recreor, oblector, aria, atus sum, ari. me distraho, is,
I

traxi, tractum, trahere. 5ic4 untettalteu. Se divertir, as rejouir.


IL Recipr. Ma petrecti , [spina, v. Lefinis.
Petreeere, ce facemii insotindh pe einem Asa la unit locg. I Comitatio, nis, f.
comitatus, us, m. Zat3 05eleit, bie Zegfeitung. Accompagnement, m.
2. Petrecania unui mortis. Funus, neris, n. justa, orum, n. pl. funebria, orum.
I

2ei*trbeglingni0. Convoi funebre, funerailles.


3. Petrecere cu cineva. I Usus, us, m. conversatio, nis, Zer Umgang. Frequen-
tation, f. commerce, m.
4. Petrecere, chefii. I Oblectatio, exhilaratio, distractio, nis, f. Zie &Attu&
Unterbaftung. Amusement, divertissement, 7n.
Petrecere de timpii. I Temporis traductio sed consurnptio, nis, f. Beitbertrei:
bung. Passetemps.
Pe: A petrece timpulis in cafenele, in birturi. I In popinis consumere temple. Zie
3eit im 923irtbgbaue uerittnertben. Passer ou consumer le temps clans le café.
Petreeutil de betriinete. Admodum senex, decrepitus, a, urn Sebr alt. De-
1

crepit.
Petrieea. Lapilullus, i, m. eteindjett. Petite pierce.
1

retrenjlel*. I Petroselinum, ni, n. q3eterfief. Persil, m.


l'etrisfil. I Glarea, ae, f. sabulum, i, n. Rim Gravier, m.
Petersburg-11, capitals. Bussii. I Petropolis, is, m. 13eterattrel. Petersburg.
Yetrosa, adj. Petrosus, lapidosus, a, um. saxosus, a, urn. eteinig. Pierreu.x.
I

Petrundatoriu, adj Penetrabilis, e. pervius, a, um. penetrans, tis, o. Zurciy:


I

bringett b. Penetrable.
,Petrundere. I Pertusio, pervasio, penetratio, nis, f. ZurcOringung. Action
de pinetrer.
Petrundfi, dere. I Pertundo, is, trial, tusnm, tundere. ZurcbitoBen. Pthallrer.
2. Pervado, penetro.v. Petrecii.
Petrunefi, part. I Pertusus, a, urn. ZmAgefto5en. Pdridtre.
Pe unde, adv. I Ubi, ubilocorum. Par oh.
233o, rooaugegen.
2. Pe care parte? I Qua, qua parte. 91uf Mel* geite. Par gale cute, par guelle
part.
Peunita. I Pava, ae. pavo femina, f. q3faitin. Femelle de peon.
PAunit. I Pavo, nis, m. q3ratt. Paon, m.
De peunti, adj. I Pavoninus, pavonius, a, um. $on 13fau. De Paon.
Pe: Pend de piun. I Penna pavonina. Tfaufeber. Plume de pawn.
1Pezevenehiel, toemitori de curve. v. Votru, Part.
Plata. I Forum, i, n. Earkpla4. Marche, m.
Vista de zarzavatd, de legumi, de verdeturi. I Forum olitoriuin. arautmarft.
Marche aux legumes.
PIMA, de peace. I Forum piscarium. ailciparft. Marche aux poissons.
Piefflore, tigaie pentru friptg. Fraoriurn, rii, n. sartago, ginis, f. tratganne.
Pale 2s frire, f.
Pleatura, de pldre, etc. I Gutta, stilla, ae, f. Zropiett. Goalie, f.
Piefi, piaturescii.v. Flours's.
Piefiturnia. Guttula, ae, f. Zapfd)en. Une petite goutte.
Pleigoin, passere. I Parus, ri, m Mile. Philons, olseau.
Vieioca, cartofti.v. Mere de pilmentli.
Vielorarti. Pediculus, pedunculus, i. pediolus, pedunculus, i, m. qin Miner
a4. Petit pied.
Piciori. f Pes, die, m. Witt. Pied, m.

www.dacoromanica.ro
P1. 293

Fdrif picidre. I Apus, odis, e. aufnoe. Qui n'a pas de pieds.


Fund picidre la ceva, tmpiciorezfi. I Pedo, as, are. Kett sit en berfeben. Met-
tre des pieds a quelque chose.
Cu picidre. Pedatus, a, um. gg5e f)abettb. Qui a des pieds.
I

Cadfi la picidrele cuiva. Ad pedes alicujus accido, is, di, dere. ad pedes ali-
cujus me abjicio, is, jeci, jectum, abjicere. 3emattbem au aiifien faTtenr Se
prosterner devout quelqu'un.
Catcu ceva cu picidrele. I Conculco, proculco, as, avi, atum, are. wit atiett
treten.Fouler aux pied,.
Studs bunii de picidre. I Pedibus valeo. 311) bin pt au ffttfje. J'ai de bons
pied*.
Sintis red de piciere. I Pedibus minus valeo, male sum pedatus. 3d) bin
fc§fec§t du aupe. J'ai des mauvais pieds.
Potecii de picidre. i Semita, ae, f. trainee, mitis, m. uflfteig, aulbeg. Sen-
der, m.
Und picioric, o viovirsta, a patra parte. I Quarts. pars, quadrans, tis. Zer
bierte Z4eil. La quatrieme pantie.
Picioni de munte, plaid. j Radix montis. 222urgel be Zergeo. Le pied d'une
montagne.
Puna pe plait' redica, scold in picidre. I Erigo, is, erexi, ereotum, erigere.
attollo, is, attollere. Semanben auf§eben, auf§elfen. Lever quelqu'un, elever.
Piciorele mesh, I Pes, die. pedamentum, ti, n. trapezophorum, i, a. Jtifr§ge.
itell. Lea pieds de la table.
Inciorula cap ii. I Pee caprinus, i, m. 03eiDfufi. Pied de chivre.
Piciora caprii, o plant*. Aegapodium, dii, n. Oei5fuf3. Pied de Miura, plants.
I

Pielorulfi viteluluf. I Pea vitulirius, i, m. 5terlifit5. Pied de veau.


2. 0 plants, barba lui Aron. v. Barba.
19c ugr, tabachere.v, Tabachere.
Isictoria.v. Zugravg.
Pica, anti pica, putintela, adv. I Hillum, exigumn, modicum, paucum. (sin i8ifi:
c§en, ein menig. Un peu.
Pe: Una pica de pane. I Modicum penis. (tin iBitc§en 23rob. Un peu de pain.
Picurd, rare, ceva cu refinic. I Stillo, instillo, as, avi, atum, are. Zrilbletti.
Degoutter, distiller.
2. Picurd,v. Imperil. I Stillat, substillat. (IA triipfeit. Il degoulte.
Pietate.v. Evlavie. Pima.- v. Beligiosu.
Piftiri, reci, cdtarigi.v, Bite, aituri.
Vila, minge, loptei.v. Loped'.
PIM de fern. I Lima, ae, f. geife. Lime, f.
Pild I Exemplum, pli, n. eifpiel. Exemple, modele, m.
Dad pildd buns. I Bono exemplo prae eo. Qin guteo Zetfinef geben. Don-
ner un bon exemple.
191(111, paradigms, parabola. I Paradigms., tie, n. Zao exempeC. L'exemple.
Pildesefi, me pildesca . I Parabolic* loquor. efiletdmilbeife reben. Parler alle-
goriquement.
POlerie. I Pileus, 1, m. pileum, i, n. .ttt. Chapeau, nt.
- Cu pglerie, adj. I Pileatus, a, um. )er einen tout auf §at. Qui porte un cha-
peau.
Puna pflaria pe capii. Pileum capiti impono. Zen .tout auffeten. Se cou
I

vrir, 'metre le chapeau.


lea pllaria din cap's. Pileum capiti demo. Zen .t5ut §erabne§men. Oter le cha-
I

peau.
Pilarieria. I Pileorum opifex, ficis. pileo, nis. pilearius, rii, m. .fntter, Outumv
er. Chapelier, m.
Pilarintes. Pileolus, I, m. ;112W. Un petit chapeau.

www.dacoromanica.ro
284 PL
Pliesefi, lire, radii cu pila. I Limo, as, avi, atum, are. lima rado, is, rani sum,
radere. aeifen. Linter.
P1 lire, radere cu pi/a. Lirnatio, nis, f. Zat3 weilcit. Action de timer.
I

PIMA, part. I Limatus, a, urn. COefeift. Lime.


IPilitoria. I Limator, is, m. Zer ba feifet. Celui qui lime.
Pi Mora, roseturi de Limatura, ae. seobs, bis, f. ramenta, torum, p1. n.
I

Liman le, f.
acitfictub.
Pilotn, dricalei.v. Mad/rail-4 Saltea.
Piing* de pisatti. I Pillum, pistillttut, i, n. pistrilla, ae, f. tudes, ditis. eol[4:
get. Maillet, battoir, gigot, m.
Pilaa14, doftorie. PiltAa, ae, f. 13itte. Pilule, f.
I

Pimnita. I Vinaria cella, ae, f. cellarium, rii, n, Stater. Cave, quvecru, f.


Vilna, pinci ciindti.v. Pond.
Pintenia la cisme. I Calcar, is, n. Sporn. Eperon, m.
2. Pintenii la picioru cocofulut I Radius, dii, m. calcar. Sporn. Ergot de coq.
Daicu pintenii. I Calcaria adhibeo, (adecil intrebuinterti
Pine, bradti.v, Bradti.
Pinzerie, tarapana, wade se bate monedd. I Domus monetaria, ae, f. Mina=
bau1. Fabrigue de la monnaie, monnaierie, f.
Batu monedd, bans. v. Batti.
Pioa de pisatti. I Pila, ae, f. mortarium, rii, n. Stampfe. Mortier, tn.
2. Pia de (Ole de lancl, etc. I Mola fullonica, ae, f. Ualfutilbfe. Foulerie, f.
Vioarial. I Fullo, nis, m. Gaffer. Foulon, m.
Pipet, Lulea. I Pipa, ae. faica, ae. fistula fumaria, f. iffeife. Pipe, f
Pipaesea, ire. I Palpo, attrecto, contrecto, as, avi, atum, are. tangoi to, tetigi,
tactum, tangere. Zaften, betaften, beritbrcu. Toucher, idler.
Pipaire. Palpatio, attrectatio, contrectatro, nis, f. tactus, us, in. iBerOrung,
I

g3etaitung. Attouchentent, m.
Pipalital, part. I Palpatus, attrectatus, contrectatus, a, um. @evil!" beraflet.
Touché.
Piparca.v. Ardeiii.
Pipasi, "ioncitorti de tutunii. I Fumator, fumigator, is, m. 9taucber, 1:abaft:au:
dyer. Fumeur.
Piperezift, rare. I Pipero, as, avi, atum, are. 13feffern. Poivrer.
Piparare. Piperatio, nis, f. q3feffent. Action de poivrer.
Piperatal, part. I Piperatus, a-, um. sZepfeffert. Poivre.
Piper& I Piper, is, n. f3feffer. Poivre, m.
Pe piperiu, adj. I Pipereus, piperinus, a, um. Zon f3feffer. De poivre.
Pipernita, in care se pone piperu. I Piperis pixie, is, f. Ticiferbitcbfe. Poiv-
rier, m.
Pipirigia. f Scirpus, i. juncus, ci, m. 23infe, Sinifi. ,Tonc, m.
ripota, 1.171711. v. Beitucii.
Pip* fumezd tutunti.v. Fumetii.
Pirate, corsarlti, hotit' marinii.v. Corabie de corsari. Corsarlu.
Pireesefi, pgrcescti, tire. I Subo, as, are. ineo, is, ivi, ii, hum, ire. Tammetn,
befteigcn. Bouquiner, saillir.
Pironia, cuiii lungli. I Clavus longior, m. in lager Wand. Un clou long.
Pironescia, nire. batii cu pirdne. I Clavis suffigo, affigo, is, xi, xum, affigere.
Wintagetu. Clouer, ficher.
Pironire. I Affixio, nis, f. 2ffi1yitung. Action de clouer.
Vironitia, part. I Affixuo, a, um. 9Ingenageft. Clue, attaché.
Pirosai, pirosii, adj. I Pilosus, a, um. ,tuntrig. Velu, poilu.
Pira, o carbd de ogorti. Gramen caninum, n.
I itnbegrag. Chiendent; nt.
Pure, perk, pomii. Pirus, i, f. Virnbaum. Poirier, arbre, m.
I

Pia.* piiduretti. I Pirms milvegtris, f. .ofibirnhnum. Poirier sativage.

www.dacoromanica.ro
Pt. 295

Pia* per la mut, la animals, mama. unfi fire. ' Pi lus, i. capillus, i. crisis, is,
m. Za6 Sinn. Poil, m.
Toil& *rota din capii. I Coma, ae. ccesaries, ei, f. capillus, i. crines, nium, pl.
.1)anobanr. Cheveux, chevelure de Phomme, criniee du lion, clu clieval etc.
De peril, adj. I Capillaris, e. crinalis, e.iaarig. Capillaire, qui concern les
cheveux.
Pe: Pomades pentru p6-ti. Ungventum capillare. SL.5oarrafbc. Pommade f.
I

Legiituril pentru peril. I Vinculum crinale. .ctarbaub. Cordonet de cheveu.


Yiruescit, ire. intorcii oyoru. I Teri:am, itero, as, avi, Mum are lltnacfertt,
;Inicbra ct cu. Biner, renouveler.
Pitman porcului, o plants. v. Cdda calulun
inqare, pirre. I Minctio. nis. minctura, ae, f. *Irttmett, .c5artten. Action d'uri-
ner.
Pilate:. I Urine, ae, f lotiurn, tii, n. S)arit, Milt. Urine, f.
Ce fine de pirtfir. I Urinalis, e, urinarius, a, urn. Bum Mitt gefOrig. Qui
concerns l'urine.
Pisatfi, sdrobilii, part. I Tritus, contusus, a, um. erfto5en. Broyd, pile.
Pisatura. I Pistura, as. quassatura, ae. contusio nis, 1. 3erft4nngu Broi&
ment, m.
PiTeare, ciupire. I Vellicatio, nis, f. Said. Pincement, m.
riqcfi, are. ciupescii. I Vellico, as, avi, attun, are. Bmiden. Pincer, piquer.
Page* sea pupa corabii. I Rostrum, tri, n. eti)ific4nabc(. La poulaine, Cdpeon.
Pixie* la care, la sanie. I Temo, nis, f. bifucus, ci m. Zei(f)jet. Timon, m.
Placuescia, ire. ca paserile. I Pipio, is, ivi, itum, ire. pipillo1 as, are fritinio,
is, nine. zinzilulo, as, are. Bruitj*rrt. Gazouiller.
Piaelogel, pilugii, mojet Enid&
Plafitorfi, care piaazil. I Pistor, is, in. contundens, tie, 64 Stampfer, Berfto5er4
Broyeur, in.
Pisezik, are. I Pinso, as, are. pinso, is, ui. pinsitum, pistutn, pinsera. contero,
is, trivi, tritum, terere. contundo, is, tusi, tusum, tundore. Stofien, ger::
itofien, ftampfen. Broyer, battre, pile.
Pisica, inicia. Feles, lis, f. &tip. Chat, In. (v. a. Alicia).
Pinola. I Invidia, invidentia, ae, f. livor, is, rn. Neib. Envie, jalousie, f.
Din plena. I Ex invidia, per inovidiam. 91116 gteib. Par envie.
rigmattin. I Invidus, lividus, malignus, i, in. 91eibcr. Envieux, galoux.
Piamosil, adj. I Invidiosus, lividus, malignus, a, um. gleibilcb, mifiniinftig. Qui
Porte envie.
Pisantaesevi, ire. v. n. I Invideo, es, visi, visurn, videre. 9leiben, beneiben, neig
bifcb Fein. Envier, jatouser, porter envie.
Pigoiu, motocd, coloredv. Cotocii.
Pilorea, care se pies in patfi. I Submejulus, i, m. l8ettbruu3er. Celivi qui pisse
an lit.
Pistol& I Telum ignivomum, i, n. 13iftole. Pistolet, m.
Tea, toes de pistolfi I Teli iguivomi theca, ae, f. pistolae, theca. £13ifiofenr.
baffter. Fourreau de pistolet, fi
Pistornicit, pecetea care se pone pe prescuri 1 Sigillum, i, n quad panibus ly-
thurgicis imponitur. Zag eieget, MeTc1)0 bent Opicrbrobc oufgebritcfet Inirb.
Cachet pour is pain de sacrifice.
Isistrilfi.v. Pestri(d.
19111, rre. me- pies. Mejo, is, minxi, minctum, mictum, meiere, mingo, is, min-
xi, mictum, mingere. ,arnen, Innen, brunaen. Uriner, pisser.
Pitioti, cnnii mica. I Pamilio, nis. menus, ni,m. Brnerg. Nain, m.
Pities. I Nana, ae, f. BIrcergin. Naive, f.
Pitpalaca. I Ortix, gis, f. coturnix, cis. Zacfjtei. Caille, f.
Pitulice, o pasere mica. I Currnca, ae, f. Oraquntde. Fauvette, f.

www.dacoromanica.ro
296 P1.
Plueoca, ire. ca puii. Pipio, is, ivi, itum, ire.
I q3ipett. Glouaaer.
Plvnita.v. Pimni(a.
Piu lita. I Mortariolum, 1, n. (sin Heiner 5fflorfer. Petit mortier. (v. Mojeii).
Plateere. I Placentia, lubentia, ae, f. placitum, lubitum, i, n. Ilefaffen, a3eftez
ben. Plaiair, m. joie, f.
Dupe pliicere. I Ad lubitum, prout lubet. Tub R3efieben, nod) 03efaliten. Se-
lon le plaisir, aelon la volonW.
Facii cuiva o pldcere. I Gratificor cuipiam. 3emanbelt etmae au gcfaifen tbun.
Faire plaisir b quelqu'un.
Placintil. I Placenta, ae, f. Stuthen. Gateau, in.
Placa, pliicere cuiva. v. n. Placeo, es, cui, citum, cere) cuipiam. 133efoffent
Plaire.
bellebeit.
Nu placii. I Displiceo, non placed, es, ui, citum, cere. fflifjraffelt. Deplaire.
Pe: Elii nu place nimului. Ille omnibus displicet. (r gefafit 9liemanbem, ets miff:
I

fait nen. 11 depktit a tout le monde.


Plaouta, adj. I Placitus, gratus, carus, acceptus, a, urn. ifSaiebt, geftilfig, an:
genebm. Eatina, ohne.
VIaleta, grani(erd, piaitori la granild. Limitum custos, die, m. ®ritnputicb:
I

ter. Garde de frontiere, de Undies.


Viola, cafe preste munte. Semita, via, ae. via per alpes. Qin Seg fiber bae
I

Crfin3gebirge.Sentier par la montagne.


2. Strdjuirea la grani(O. I Excubiae, arum, f. pl. ®riinpuady. Action de gar-
der, garde, f.
Plamadela, aluatu acru. I Fermentum, i, u. eaucrteig. Levain, vv.
IVlamadesea, dire. v. a. Fermento, as, avi. atum, are.
I Teinfauern. Fairs
fermenter.
inamadita, part I Fermentatus, a, um. ingeitinert. Fermentd.
Iniimaditura. I Fermentatio, nis, f. Zoe ingeratterte. Fermentation, f.
Vianeta. I Planate, ae, f. 13fanet. Planets, 1.
Vlangere, pldnad, I Fletus, planctus, ploratus, us, m. Heinen. Pleura, in.
Plangit, gere. v. n. I Plango, is, xi, planctum, gere. flee, es, flevi, detain, de-
re. ploro, as, avi, atum, are. Seinen. Pleurer.
PlOnga Zoe cineva sed dupd cineva. I De fleo, cc, etc. deploro, Iugeo es, luxl,
lnctum, lugere. 3entailben betneinen. Pleurer. deplorer, regretter.
recipr. Me plengi cuiva, wand aecaluld. I Queror, conqueror, reris, questus
sum, queri. querulor, aria, ari. lamentor, aris, atus sum, ari. (34 befd)weren,
firb beflagen, jammern. Se plaindre.
Plansore, pldngere, jeluire. I Questus, us, m. querela, ae. querimonia, ae,, P.'
lamentatio, nis, f. Rings, Zefcbmerbe. Plainte, querelle, f.
Planta, tare. readdeacii. I Plauto, as, avi, atum, are. plantas pono, is, sni, etc.
13ffamen. Planter.
Plantatie, seidire. I Plantatio, nis, f. 1.31(altaung. Plantation, f.
Plantatora. I Plantator, is, in. 3ffatt3er. Planteur, 971.
Viantattire. I Plautatrix, cis, f. spfitut3erin. Celle qui plante.
Plantata, part. i Plantatus, a, um. @epfiattat. Plante, e.
Vlantlea, plant/cf. v. Amelia.
Plana, forma, deacriere. I Forma, ae. descriptio, nis, f. Snitem, Von. Plan, m.
Pe: Plano unui edificiu. I Aedificii forma sea descriptio. eruttb:9 i5 duce @ebb':
bee. Plan d'un edifice.
Plapouna. I Lodix, dicis. culcita, ae, f. Zettbede. Plafond, m, couverture de lit.
Plasa.v. Mreje pentru a prinde peaci.
Plasea, cddd de cutiti, etc. I Manubrium, brii, n. Refferbert. Manche de emu-
teau.
Plasontuire. I Plasma, tic, n. plasmatic), nis, f. figmenttun, ti, n, Oernorbrin:
gung. Fiction, f. ouvrage en tetra a poitier.

www.dacoromanica.ro
Pl. 297

Plasmuesei, ire. creezh, facia, formezii teas I Plasmo, as, are. formo, as, avi,
atum, are. effingo, is, finxi, fictum, fingere. 8ithen, madyn, orbringen.
Former de terre, faraner, crier.
Plasmuita, formate. Plasmatus, formatus, effictus, a, um. 03 ebilt et, gemact.
I

Forms ou fait de terre, aril.


Plasma:torn. I Plasmator, is. plastes, ae. formator, fictor, is, in. Zither,
ectopfer. Potirr, createur, aufeur, m.
Plastografle. I Falsa scripture, aa, f. Wafiche edgift. Fausse icriture.
Plastografa. I Falsus scriptor is, m. aff dyer eOrcibet. Faux ecrivain, m.
Plastru, doflorie. I Emplastrum, tri, n. 131tafter. Emplatre, m.
Plaza in plugh, talpa plogului; in care se pone ferulh cello lath. I Dentale, is, n.
Za6 acfbrett. Partie de la chorrue ou a'enclave le soc.
Plata. I Solutio, nis, f. Babfung, e3aTjfung. Paiemrnt, m.
Plata de lung, de pu.v. Leafs.
Platangina, limba oui. I Plantago, ginis, f. Gegerict). Plantain.
Platesca, tire. v. a. I Solvo, is, vi, solutum, solvere. BoVett, beaaVen. Payer.
Platesea . main tote, quituesch ce am foci datorii. I Exsolvo, persolvo, is, vi,
solutum, vere. 2tuNaljten. Payer, acquitter, 8' acquitter, payer integralement.
Platesca inapoi ce am fostil priimith. Renumero, as, avi, atum, are. retro do,
I

etc. Burlidialiten. Recompter, renibourser.


PM:teach inainte. I Ante solvo. ZoratO AaVen. Payer d'avance.
Me pliitescii de datorii. Debita exsolvo. ecoilb bea a Ven. Payer aes dates.
I

Lucru tiu nu pliitesce nimica. I Opus tuum nihil valet. Zeine %deft ift nic4t6
turd). Ton ouvrage ne vaux rien.
rlatitora. Solutor, is, m. solvens, tis, o. saVer. Payeur, m.
I

Pl atitore. I Solutrix, cis, f. BaVerin. Payeuse, f.


Platosa, cuiraasti. I Lorica, ae, f. thorax, cis, m. R3rufMarnifc. Cuirattse, f.
Plaviiii, albenefii, adj. I Subalbus, subalbidus, a, um. .1.13ei5fic. Blanchatre.
1.100,101001, indoiciosh, adj. I Flexibilis, e. Ziegfam. Flexible.
Plecaclune, aupunere. v. Supunere.
Plecare, indoiciune. I Flexio, inflexio, inclinatio, nis, f. 18eigung, Rcigurtg.. Ac-
tion de courber.
Plecare, aplecarea unui cuvintii dupi gramatica. f Declinatio, nis, f. Mantic:
rung. DdeLinai8on, f.
Plecare, spre invdtatura.v. Aplecare.
Plecare la drumii.vt pornire.
Plecata, aplecatii, part. I Plexus, inflexus, inclinatus, a, um. 03 eb o gen. Cour-
bi, ployd, flichi, inclind.
Plecati, ascultiitorh, aupush.v. Supusii.
IPlecatia cu inima apre ceva. I Pronus, propensus, a, um. proclivis, e. Gentigt.
Enclin h... Penchant.
1Pleesi o crash de arbore. I v. Aplecii.
Pleca 064 spleen voinfa cuiva apre ceva. Flecto, inflecto, is, xi, xum, tere.
I

moveo, permoveo, es, movi, mottun, movere. eta en, ritiyen. Molar, cour-
ber, mouvoir.
lPleca la drumh. v. n. I Proficiscor, sceris, profectus sum, cisci. discedo, is, cas-
ed, cessum, cedere. me itineri accingo, is, cinxi, cinctum, cingere. 9rufbrec4en.
Partin alter, se mettre en route.
recipr. Mi place. I Flector, inflector, eris, flexile sum, flecti. 'aid) ueigen, IV)
beugen, bieg en. Se courber, se plier.
Me plech as idic ceva de josh. I Inclinor, aria, atus sum, ari. (id) beugen.
Se plier.
Me plech, me aupunti. I Me submitto, me subjicio, me humilio, SiO enter=
merf en. Se soumettre.
Pleopa, germ ochiului v. Geasiii, gind.
38

www.dacoromanica.ro
298 Pl.
PlitrA, d'a prinde peed: t Funda piscatoria, ae, f. verriculnm, i, n. plaga, ae,
f. Caine VIrt 5iidjernet. Drague, aorta de filet.
Pleased, la biciu, Midi. Flagri spicuturn, II, n. epti4e, ber 03ei6el.
I

Plesneaefi, trosnesciz in degete. Digitis concrepo, as, avi, atum, are.


I 3Rit
ben aingern idnielfeu. Craqueter avec les doigts.
2. Plesnescu Sn palmi.v. Bald in pdimi.
3. Plesnesci cu btciulii, treieneecii.v. Pocneeczi.
Plesneseii, crepfz, me epargil. j Rumpor, dirumpor. Berberftett. Se crever.
Se plesnefte o aticla. I Findor, deris, fissue sum, findi. epringen, jpatten. Se
caner.
Plesnitural.v. Pocniturd.
Pleauxie, plefuvie, chelie. Calvities, ei. rlabritas, tie,
I f. Ra§ttieit. Chatreste.
Ple*ugia, faro peril. j Calves, a, urn. Sal)(. Chauve.
2. Plefugn de pens. I Glaber, bra, hrum. Stai)1. G/abre, sans plume.
Ple$agesen, me face cheld. I Calvesco, is, scere. calve, fio, fie, factus sum,
heti. calveo, es, ere. ,StaV Merbett. Devenir chauve.
2. De pane. j Glatresco, is, scere
Pleval. I Pelee, ae, f. acne, ceris, n. epreu. Pail le.
Amestecii veva cu plevi. I Acero, as, are. paleo, a&r, avi, atum, are. 9.Ttit epteu
Meter area pails.
nermifct)en.
Plevot+u. cu multi pldvd, adj. j Acerosus, a, urn. Zoller enreu. Mile de pails.
Plinio, adj. I Plenus, refertus, a, um. 584, erfUfft. Pleine.
Flinn, inedrcatti, piatolai, piled, etc.) Oneratus, a, urn. coetabett. Chargé.
Plinal, o Aire inrdlid. j Flos luxurians, tie. £8o11, boppett. Reim.
Plineme.i. I v. implinescal.
PHU., kill, bind I Rostrum, tn, n. 9ittffef. Groin, mvfie, m.
Plivesen, vire. etraturf. I Runco, erunco, as, avi, atum, are. 9fuejlittett. Esear-
ter, purger un lieu de mauvaises 'zeibes.
2. Pliveacti via de frunfle. I Pampino, as, are. Vlbintittern. .pamprer la vigne,
effeiziller.
Plivire a etraturilortl. j Runcatio, nis, f. 9Tuftjtitung. E.,aortement, m.
2. A vii. I rampinatio, nis, f. 21bbRitterung. Action d'effeuiller, dpamprement de
la vigne.
Plivatoril la etraturf. Runcator, is, m Zer Sitter. Esearteur, m.
La vie. I Pampinator, is, m eaub.,fire.ter. Celui qui epampre.
Plivitu, part. I Runcatus, pampinatus, a, urn. ZuggejtItet, abgebttittert. Etzsorter,
epamprd,
Plod*.) Vulva, ae, f. uterus, ri, m. Teutter, Vulve, f.
Plate, ploaie. j Pluvia, ae, f. Regen. Pluie, f.
De pldie, adj. I PlIvius, a, urn. pluvialis, e. pluviaticus, a, um. eon Regen.
De pluie, pluvial.
Pe: Apii de pldie. I Aqua pluvialis. ategentuaffer. Eau de pluie.
Manta pentru pldie. Penula, ne, f. fRegenfleib. Manteau pow la pluie.
I

Ploosia, adj. j Pluvius, pluviosus, a, um. FRegnerifc. Pluvieux.


Pleat, impere I Pluit. I regnet. B pleut.
Ploull. I Pluit, pluebat, pluit et pluvit. plutum, plum. v. n. unipers.
Plop*. j Populus, i, f. Vappelbaum, Ihpenbaum. Peuplier.
De plow' 4, adj I
Populeus, populneus, populnus, a, um. 93011 13110PelbaUtri.
De peuplier.
Pe: Frunfle de plopd. I Frons populea. (apettiaub. Feuilloge de peuplier.
Mugurii is plopfz. Oculus populeus. 13 appettrloopen. Bourgeon de peu-
I

plier.
Failure de plopf. j Populetum, ti, n. $apnefroctib. Bole is peupliera.
Plosea. I Lagena, ae, f. .tibiaertte i3fctri*. Flacon, f.

www.dacoromanica.ro
PS. 299

Plotogii, potlogii. I Corii segmentum, tii, n. in Otild Mee Peber. Un mor-


ceau de peau.
Plotogescii, g;re. ccirpescii. I Corio antiquo munio, is, ivi, itum, nire. Oit
ahem Peber flu/en. .Rapilrer avec de vieux morceau de peau ou de cuir.
Plou, are. , Pluo, is, ere. Reguen. Pleuvoir.
Plugraremcfi, rim. aril cu plugu, v. a. i Agricolor, axis, an agrumcolo, is, ui,
cultum, colere. agriculturam exerceo, es, cui, citum, cere. Zderbau treibett.
S'orcuper d'agriculture.
Plugarie. ( Agriculture, ae. agricultio, agricolatio, nig, f. 2Icferbau. L'agri-
culture.
1Plugasiu. I Agricola, ae. agricultor, is, m. tftfermattn, ibauer. La boureur, m.
Plugti. Aratrum, tri, n. j3jtug. Charue, f.
Plumbarlet, lucre:lora la plumbl. Plumbariue, rii, m. 23Ieiarbeiter. Plow
I

bier, m.
Plumbosii, adj. I Plumbosus, a, um. Boll Q3le1. Plein de plombii.
Plaumbil. I Plumbum, bi, n. Zlei. Plomb, m.
Plumbuesca, ferecl cu plumbs. I Plumb°, as, are. 23erbreien. Plomber.
Legtituril de plumbit. I Plumbatura, ae, f. f8ertii*Ing. Soudure, f.
De plumbl, adj. I Plumbeus, a, um. Rion itifei. De plomb.
Pe: Ghiulea, globl de plumbi. I Glans plumbea, ae, f. 23Ieifugel. Bale de plomb.
Plumbia, haliee. I v. qiretic
Ce privesce la plumbl. I Plumbarius, a, utn. Bum ftilei georig. Qui comer-
ne le plomb.
Pe: Fclurie de plumbl. I Officina plumbaria, ae, f. iBleiPtte. Plentberie, f.
Plumbuitfi, part. seti adj. I Plumbatus, a, um. Snit $81e1 bergoffett. Garni de
plontb, plontbd.
Plumcnet, bojocii, mitruntdi. I Pulmo, nits, f. Punge. Poumon, m
Care are bola plumon. I Pulmonicus, a, um. .eungenritd)tig. Poulmonique.
.De plumoni, adj. I Pulwoneus, pulmonaceus, a, urn. But 2unge gefOrig. De
poumon.
Pe: Rddi icing de plumoni. I Radicula pulmonacea. 2ungentrouraef. Racine de pou-
mon.
Plumonare, plena I Pulmonacea, ae, f. Pungenlraut. Poulmonaire.
i'luta. I Ratio, is, f. gtoo. Rarleau, navire, m.
Plutarlii. I Ratiarius, rii, m. aftifier. Conducteur de radeau.
1Poetteseet, ire, aducis pe cineva la pociiintcl. Corrigo, is, correxi, correctum,
I

emendo, as, avi, atum, are. 23effern, nerberfent. corriger, amdliorer guelqu'un.
2. Me pocdescii. I Poenitentiam de pecatis ago, is, egi, actum, agere. doleo,
poenitet me. 18ne tijun, bie Siinben bereuen. Se repentir, avoir regret.
3. Indireptezii viata.Vitaai emend°, as etc. eicf) beffern. Se corriger.
Poraintit. Poenitentia, ae, f. dolor de pecatis. 234e, Penitence, regret
p

d'avoir pdche.
Pooescia, v. Blame...mil, foci ceva atricatl.
Focht, putere, v n. I Possum, tee, potui, posse, potuisse. queo. is, quivi, quitum,
quire. Valeo, es, ni, Blum, Jere. I Mennen, ntogett. Pouvoir.
Pete, se pote, imp. I Potest. ffe fan feitt, et3 ijt mi3glief). Cola ee peut,
c'est possible
Nu pocfu. I Nequeo, is, quivi, quitum, quire, non possum. 3'd) (anti ItiOt.
Ne pouvo'r pa , je ne puis.
Pociumnpi, part's. smalls. I Brevior pallus, i, m. in fttr3er g3fatil. Un pieu
court.
Po -lade, pooladl, told pa call. I Dorsuale, is, n. stragulum infra sellam,
stratum, ti, n. 91ficfenberfe elne q3ierbee. Howse, couverture de cheval.
Pocuescal, trosnesca v. pleenescl.

www.dacoromanica.ro
800 PO.
Pocuesed au biciu/ii. I Flagello sono, as , ui, avi, atum, itum, are. Zit
ber Veitfce fcfmataen. Craquer avec un /suet.
Poenitura. I Crepitus, strepitus, us, m. fragor, is m. Stracen. Craquement.
1P000cin, ca/t2 ru gufe la picidre. I Equus suffragiosus. eteif. Roide, raide.
Podagra, o WO. Podagra, ae f.
I Bipperfeitt. Goutte aux pied*.
Cu podagra, adj. I Podagricus, a. urn. q3obagrifc. Goutteux.
Podard , ingrUitor la podia. I Pontis curator, is, m. Zrildenunifter. Maitre
des pants.
Care sea vans. I Pontis exactor, is, in. F8ritcfen3oft-1innefinter. .Receveur
dela douane.
Podaril, la pod umblator. I Portitor, is. nauta, ae, m. giArmann. Bate -
lier passant.
Popdald, plants. I Tussilago, iris, farfara, ae, f. Ouffatid). Tussilage, f.
Podeld, scandurif v. Scandurd.
Podia& a =set dedesuptii. I Tabulatum pavimentum, i. n. aufiboben. Plan-
cher, m.
Podesed, dire cu scab Burs. f Tabulo, contabulo, as, avi, atum, are. 58iibuen,
bebielen. Planchdier.
Podita, part. I Contabulatus, a, um. ®etafelt. Plancheid.
rodire. I Tabulatio, contabulatio, nis, f. Zertafefung. Plancher.
rodire cu petrlt. v. Pardosire.
Podifford, podutti. I Ponticulus, li, m. fefeine R3ritcfe. Petit pont, m.
Podmoltl, priapa pe ltingd cant.. I Circa basim domes agger, is, m. Zamm
urn ben .fnattigrunb.
Podobii, infrumuntare. I Decus, oris,n. ornatus, us, na. ornamentum, 1, n.
Bierbe, ertmud. Ornement, m. parure, f.
Podoba natiunii. I Decus nations, decus gentle. Bierbe ber Station. Orne-
ment dela nation.
Vodromil, pivnifk, becfu. v. Pintnitii.
Pod& a easel. I Tabulatum superius, octuOboben. Le plancher de deans.
2. Podil preste apd statiitor. I Pons, tie, ru. i8ritcfe. Pont, m.
Podia umblator. I Pons traductilis. e0iff6briicfe. Pont de bateau.
Podvald zaacu pe care nazi bu(ile fn pivnita. Doliorum cubile, is, n. ()autner,
I

ffafiiager. Lit de tonneaux.


1Podvign, rostirea easel'. Negotium, iii, n. cure, ae, administratio, nis, f.
I

035efditift, 523eforgung. .,faire, f. administration domestique.


Pe: Podviguld cases, rostulti, treaba. I Negocium rei donaesticae. (efd)tift ber
.tauti4altung. .fairer domestigues.
roesie. I Poesis, is. poetics ars, tie, f. Zicijtfunft. La podsie.
Poeta. I Poeta, ae, M. Zictter, q3oet. Pate, in.
1Poeticesce, adv. I Poetice. 43netifc, bidnerifd). Podtiquement.
Poetied, adj. I Poeticus, a, um. Toetifd). Podlique.
Porta. I Cupid°, dinis. cupiditas, aviditas, tis, f. desiderium, rii, n. postula-
tus, us, in. 3egierbe, Serlaugen, 33uufci). Cupiditd, aviditd, f. desir, 711..
1"oftesed, tire, va. Cupio, is, ivi, itum, ire. posco, is, poposci, poscere. pos-
I

tulo, desidero, as, avi, atum, are. peto, appeto, is, petli, petivi, petitum,
petere. a3eriangen, .0egeren. Desirer, exigrr, vouloir.
2. 1Pofteseal cuiva bine seu mi. I Precor, imprecor, axis, atus, sum, ars.
92attnid)en. Souhaiter, deairer.
Portitoriu, adj. I Cupidus, avidus, a, um. appetens, Us, o. Zegierig. Dd-
sireux.
roftoresed, rice, repetii. Repeto, is, I tin, petivi, petitum, repetere. 583ieber=
ipten. .Repeter, rdcommencer.
Poftorire. I Repetitio, nis, f. repetitus, us, in. SieberoTung. Repetition.

www.dacoromanica.ro
Po. 801

1Poftorita, part. I Repetitas, a, um. R33ieber§oft. Rdpetd, reiterd, recommend,


rinouvele.
Pogaoe, coca, azina, cdpth En cenuse,i7urpuza. I Scriblita, ae. f. penis subcine.
reus. 9ijcVitc§en. Tourte, f. pain azynie.
Poganiolti, lu boi care wind boui. I Puer boves minans. gin annbe bet
1DMien treibet. Un garcon qui conduit lea bowls.
rogireesca, adund dupd culegatori. I Racemor, aris, ari. gtattferett. Recueillir
des grappes apres les vendangeura.
Adunis spice dupd seceratori. I Spices colligo. gtocOoppetti. Glaner, rammer
lea Oil].
Pogtncfre de struguri. I Racematio, nis, f, 91ac4fere. Action de recueillir.
Dap& svceratori. I Spicilegium, gii, m. 91o0flonnefung. Spicilbge.
a de pamenti. I Jugerum, i. n. gin till gab. Arpent, in.
lPogora, vire, pe cineva de undeva, ivu joss. I Demo, is, dempsi, demptum.
Deorsum tollo, is sustuli , sublatum , tollere. anfero, fers, abstuli , abla-
turn, auferre. .erunter neinnen. Mettre en bas.
2. Me pogord , eu. Descendo, is, di, sum, dere. .f)erborfieigen. Descender.
I

rogoriln, loci la vale. I Descensus, us, m. declivitas, tis, f. gin abgeenber


Q13eg. Pente, penchant.
Pogrebanie, v. Ingropaciune.
curea la feoa co2ului. I Postilena, ae, f. ectreifrieuten. Croupiers.
Poltiba cattail. v. Causit, pretextii.
Polana, loci gold in padurre. I Pratum in mediis silvis. (sine Stele mitten
im ,T3afbe.
Voltuane, adv. I Perendie, posterns. iibermorgen. Apra demain.
Poivanii In cold, v. Pripon.
Pailnara, v. Buzunard.
Yolai furtuld dinante. Praeligamen,
I minis. subligaculum, li, n. Q3ortud).
Amulette, m.
2. Pohl, marginea din jos a vestimentului. Limbus, bi, m. Ora, ae, f. Baum,
etreit. Bord, m.
3. Pohl muntelui. J Radix montis. )er ffitfi be Zergeo. Le pied dune
montangne.
rola Santa Nairn, o planed. I Matricaria, ae, f. Rutted-mut. Matricaire, j.
plante.
Pole. I Castula, ae, f. Unterrymb. Jupon, long dtement de femme.
1Poleescii, ire, a. a. I Polio, is, ivi, itum, ire. 43ofiren. Polir.
Poleire. I Politio, onis, f. Za6 q3oliren. Action de polir.
Poleita, part. I Politus, a, um. $ofirt. Poll.
Poleitura. I Politura, ae, f. .Die 13ofiruttg. Polissage, f.
Polloandru. i Lychnuchus, i. m. policandelum, i. n. ronf ettc ter. Chan-
delibre a branches, lustre.
Polleiora, la .1710' . f Assula, ae, f. jugi assula. q3ocOrett. Planch au jot g.
Poligainia, tinere de mai multe mueri. Polygamia, ae, f. ToTOgamie, Q3iet=
I

meiberei. Poligamie.
Polital<, de scdnduri. Repoeitorium, rii, n. gin 03eftetf. Plateau, m.
Polite, de b mi. I Syngrapha, ae, f. praescriptio, nis, f. edgifttice Zerfi0erung,
.f)anblOrift. Lettre de change, f. billet de change, m.
Politica, adj. I Politicus, a. um. 93olitifer. Politique.
Politica. I Politica, ae, f. 13olitif. La politique.
Volitalu. Disciplinae civilis praefecttts, i. m. 1343ei. Prdfet de la police.
Policia. I Politia, ae, publics, res, ei, Civilis disciplines praefectura, ae, f.
vofipi. La police.
Pologii, &big cositd. I Demessum gramen, minis, n. Vibgetntt§tee g)eu. Sillon
de Cherbe fauchee.

www.dacoromanica.ro
802 Po.
Ponta. I Pomum, i. m. Z)bft. Fruit, on. touts espies de fruii.
Pomade. I Capillorum unqventum, i. n. 913omabe. Pommade, f.
Pomo uscate. I Poma siccata, n. pl. (35eborrtet Zb ft. Fruits Arches.
Pomena. pomenire. I Memoria, ae. mentio, nis. commemoratio, nis, f. erinne:
rung. Memoire, f. mention f.
Pomena la marg.. Silicernium, nii, n. convivium funebre.
I Zobtenmabf. Re-
pas de funerailles.
Pomona, milostenie. v. Milostenie.
P'omenesna, nire pe cineva. J Memoro, commemoro, as, avi, atum, are. fir:
trotibnen, Zorbringen. Mentionner.
2. Pontenesci din soma pe cineva. Exito, as, avi, atum, are. experge facio,
I

is, fed, factum, facers. Witfiroecien. Rived ler que-lq'un.


3. Pomenencil clams ceva, aducti aminte. v. Aducil aminte.
H. Me pomenescii din somnii. I Fxpergiscor, eerie, experectia sum, glad. sommo
excitor, aris, atus sum, ari. experge So, fie, factus sum, fieri. Q3om Cif1afe
antgemedt roerben. 3'dveeller, se rdveiller.
Demnti de pomenire. I Memorabilis, e adj. Wlerboilrbig , benfmilrbig , eettnez
T1111(03n3frt4. Memorable, digne de memoire.
Poinenitora, aducator aminte. I Memorator, is, in. Zer qrtotifmer. Qui
rappelle quelque chose.
P'omenitore. I Memo; atrix, cis, f. Zie rtutibneriu. Celle qui rappelle.
Poineta. I Pometum, i. pomarium, rii, n. Zbftarten. Jardin fruitier.
roman's* de miruittl, etc.v. Mitiluzii.
Pontpa, pofald. i Pampa, ae. solemnitas, tis, f 13raeht. Pompe, magnificence.
Cu , adv. I Pompaliter, solenniter. q3rad)rig. Pompeusement, magnifi-
quement.
Pomposii, adj. I Pomposus, a, urn. pompabilis, pompalis, e. solennis, e. 13rad)tz
DOU. Pompeux, magnifigue.
Ponta roditoru. I Fructifera arbor, is, f. eliftbaum. Arbre fruitibre, arhre qui
porte du fruit.
Yoma nerodi,orii. I Arbor infrminosa. Unfruchtbarer Zaum. Arbrea sterile.
ronella, adv. I Ex opposito, ex adverso. ittgegen. Via 3 vie, en face.
Pang, adv. prepos. Usque, ad, terms. Zit, bitau. Jusque.
I

Pe: Hai fn fine. I Usque ad finem. Q3it au (nbe. Jusque er fin.


Nue mane. I Cras usque, in crastinum, usque ad diem crastinum. i8i13 931or::
gen. Jusqu' 7c domain.
Fla-Gesell pOnit fittr'unti banti. I Ad numum exsolvo. 3c1) ?Jahle bit tad mien
13fennig.
Pond fn gatti. I Collo tenus. QiiO an ben tett. Juaqu'au cou.
POnd candid I Quo usque? quoad? Zig lo lunge? Jusques a quand?
Pe: Pond a trditii tataa melt I Quam diu pater meus vixit. Co lunge mein A3ctz
ter lebte. Taut qua mon pbre vivait encore.
Pond aci, pOnd aid. I Hucusque. Zig bier. Jusqu' ici.
Pond acolo. I Eo usque, iliac tenus, illuc usque. Zig baliirt. Jusque la.
Pima' acumii. I Huc dum, hue usque. f8it Ott, bit bato. Jusqu' b. present.
Pima atunci. 1 Ad usque, eo usque, illuc usque. So lunge, big babin. Jusqu' a.
Vonivosa, scurtfi la vedere. I Myops, pis, o. Seurgruhtig. Qui a la vue courts.
Ponoseandt, sire. I Usu detero, is, trivi, tritum, terere. Whitten, abtragen.
User, faire usage de ...
ronostta, purtatti, part. I Usu de tritus, a, um. 9Ibseitii4t. Use.
Isonosa, jalbii. I Questus, us, in. querella, querimonia, ae, f. kluge, f8efibruerbe.
Plainte, querelle, f.
ropa, preotti. I Sacerdos, tis, in. presbyter, ri, in. flamen, minis, in. pope, ae.
5.13riefter, 13faff, ®eiftlid)er. Prdtre, cure, on.
Pops ta Wire. I Regiminis capellanus, i, m. aelbpater. Prdtre crun regiment.

www.dacoromanica.ro
Po. 808

Popesce, adv. ca popii. I More sacerdotum, more poparum. Na0 Wrt ber q3icti::
fen. A la maniere des pretrea.
Vonescii, preotescii, ire. facie unit pop& In presbyterum consecre, as, avi, a-
tum, are. Brun 13rieller tueriptt. Faire un prdtre, consacrer un prdtre.
2. Popesrd, facie serviciulie de preotii. I Sacerdotem, ago, is, egi, actum, agere.
13rierter fein. Faire lee fonctions de prdtre.
Poporanii, enorieffi. I Parochianus, i, in. 13farrfinb. Paroiasien, in.
Poporia, populii. I Populus, i, m. Zoff. Peuple, en.
Populii ca gintie. I Gens, tie, f. Station, 23olf. Raec, nation, f.
Porcorlu. I Porcarius, rii, m. subulcus, ci. edpneinfiirt. Porcher, m.
1orcOrie, cofarii de porci. I Sui lle, is, n. porcaria, as, f. ecInneinitaU. Co-
chonnerie, f.
Porcelanii. I Porcellana terra, ae, f. sPor3ellan. Porcelaine, f.
De poreelanie, adj. I Porcellanicus, a, um. 3or3ef Innen. De porcelaine.
Pe: VaMi de porcelanii. I Vasa porcelanica, n. pl. 13or3elfangefOier. Vaisseaux
de porcelaine.
Porcesce, adv. I Suatim, more porcornm. ednueinif. Comme les pores.
Porcesci, adj. I Porcinus, a, um ectueinircri. De pore.
Porcie, necurdtie. Immunditia, spurcitia, ae, f. eilueitterei,
I Cochonerie, f.
2 Vorbe de refine. I Spurciloquium, quii, n. eattiotten. Obecdnite, f.
Lomeli unde pascal porcii, unde eel cream-4. I Porcinarium, rii, n. ,SDrt tuo bie
eOtneine eriogen rnerben, ecrneinfobe. Lieu ou paissent lee pores.
Porcosii, adj. I Spurcus, immundus, a, urn. edmeiniicf). Comme le pore, impair,
honteux.
Pores. I Porcus, ci. sue, is, In. ecrnein. Pore, m. cochon.
Ike pored, adj I Porcinus, suilus, a, urn. ednneittert. De pore, de cochon.
Pe: Carne de pored I Caro porcine, vel, suilla. ectmeineffeip. Viande de pot e.
Pg711 de pored. I Setts suilla. eduroeinaborfte. Pail de cochon.
Balegd de pored. I Succerda, ae, f. eOmeinfot§. Pioneer de pore.
Mocirld fn care se tievedti porcii. I Volutabrum, bri, n. eaufa0e. Bourbier; m.
Ce privesce la porci, ce tine de pone', adj. I Suarius, portarius, a, um. Bu
ben eorucinen geborig. Qui concerne lea cochons.
Pe: Negotttorie de porci. I Negotiator suarius. eOlueinOltbfer. Marchand de co-
chons.
Pore* selbatecii, anistretii. Aper, pri, m. SiCb=ecinuein, biter. Sanglier, m.
I

De pored selhatemi, adj. I Aprinus, aprineus, aprugnus, a, um. Zan knifbem


eOrnein. De aanglier.
Pe: Coifil seti dinte de pored aelbatemi. I Dens aprugnus. tin SilbidnueinzBan.
Dent de sanglier, m.
Porecla, numele familiei seal pronum. I Cognomen, minis, n. pronomen, minis.
Bunamen. Surnont, m.
2. Poreclire, flume de batjocurd. I Ridiculum cognomentum, ti. epotthante. So-
briquet, m.
Posz..,clescA, ping inane rid I Quempiam, ignominiose nomino, compello, as,
are. erttanbem einen epottnamen geben. Donner le quelqu'un 4/71, sobriquet.
Portira, catifea rofie. I Purpura, ae, f. 13tuintr. Pompre, f.
Pornela, plecare is drume-4. Profectio, nis, f. 4:11eiffaljrt. Depart, an. voyage, in.
I

Pornescii, nire. o morel, unu ceasornicie. I Moveo, commove°, es, movi, moturn,
movere. 58emegen. Mouvoir.
2.Pornescd is drurnti. I Proficiscor, sceris, profectus sum, proficisni. discedo.v.
Heal.
POrtii. I Porta, ae, f. Za0 Zfjor, bie $forte. Porte, f.
Portarli. I Janitor, is. ostiarius, rii, portarius, rii, m. ZIpriUlter. Portier, 177.
Portiirlia. I Ianitrix, cis. ostiaria, ae, f. St§ortutid)terin. Portiere, f.

www.dacoromanica.ro
304 Po.
Portie de fenii, de carne, etc. I Portio, nis, f. demensum, m, n. 13ortion. Por-
tion, f.
2. Portie, dajdie, bird./ Contributio, nis, f. eteuer. Contribution.
Portieffilt, care des dajde.v. Birelnica.
laortitts, I Portula, ae, f. 13forteben. Petite Porte, I.
Port& imbreiciiminte. I Habitus, vestitus, us, in. gestamen, minis, n. Zr4t.
Habil gement, m.
1Portit, scheld.v. Vadu la Mare, la Dun'dre, etc.
Portit ceva, dueil. I Porto, gesto, as, avi, atum, are gero, is, gessi, gestum, ge-
rere fero, fers, tuli, 'Mum, ferre. Zragen. Porter, transporter.
Portii unit nume, 'anti servicitt. Gero, habeo. Zragen. Porter, avoir.
I

3. Portii grije. I Caro, as, avi, atum, are. curam goro. eargett. Soigner, avoir
soin.
4. Portia de menii.v. Povdtuesed, duds unii orbu etc.
6. Ports cheltuiala. Sustineo, es, nui, tentum, tinere. Zrag en. Soutenir.
I

Pe: Cine va purta cheltuelile resbellului acestuie? Quis sustinebit sumptus humus
I

belli? Set mirb bie Untoflen biefee Striege6 tragen?


II. recipr. Me portii bine sdii red. I Me gero, me porto. Sid) auffitigen, fidj tragen.
Se comporter bien ou mat.
Pe: Pruncif care se pertil bine sunlii hucuria pdrintilorii. I Pueri qui se bene ge-
runt, aunt gaudium parentum. .Winber bie ftch gut aufftibren flub bie areube
be Ctern. Les enfants qui 88 cumportent segment, song la joie de sea pa-
rents.
Me porta dupe nwda. I Vestitu recenti, utor, terms, usus sum, uti.
Pe: Blti se pcirtig dupes mode cea mai noun Ille utitdr vestitu moris recentissimi.
I

Cyr trtigt fit4 mid) bee neueften 9:Robe. Il se ports to la mode.


Portugal*. I bIalum aureum, m, n. pomunt auretun. 93omeranaenfri4t. Oran-
ge, f.
Portugal*, pontii, arbore care face portugale. I Mains aureola, citrus aurantium.
anrantia matus, i, f. 13emerattaenbaunt. Granger, sorte de arbre fruitier.
De colorea portugalii, adj. I Flammeus, flammeolus, a, um. 93emerangenfarbig.
Orange, e. qui est couleur d'orange.
Porumbartl. Columbar, columbare, is. columbarium, rid,
I n. Zaubenfailag.
Colombier, pigeonnier, m.
Porumbea. Bacca, ae, f.
I ecf)fery. Bai, f. graine.
Poravnbelti de yea, puiti de porumbii. I Colurnbulus, i, m. Zdubdytt. Pi-
geonneau, m. petite colombe, jeune pigeon.
Porumbeln. selbatecit. I Palumbus, m, In. palumbes, bis, f. .tmlataube. Rainier.
Puili de poruntbi aelbaticii. I Palumbulus, m, m. Zdubdyn. Petite rainier.
Porumbelit, migivicine. I Spinosa prunus, i, f. ettlefienborn. Prunelle, f.
Porumbil aeu roruinbita. I Columba, ae, f. Zaube. Pigeon, colombe, f.
Porumbil inceillatii. I Columba dassypus, i. Zrammefaaube, eberfnfi. Pi-
geon tambour, m.
Porumbil. I Columbus, hi, m. Zaube. Pigeon, male.
Porumbi de case. I Columba, ae, f. Zaube. Colombe, femelle.
Porumbitei selbaticei I Palumba, ae. Zrommelaanbe. Pigeon rainier, palm:
be, f.
De porumbii, adj. I Columbinus, a, um. Mon Zauben. De pigeon.
Pe: Carne de porumbli. I Caro columbine. Zaubettflei4. Chair de pigeon.
Ce fine de porumbi, adj. I Columbarius, a, um. columbaris, e. Za6 bon Zeit=
belt ift. Qui concerne lea pigeons.
Pe: Tiitorii de porumbei. I Columbarius, rid, m Zaubentudrter. Celui qui a twin
du colombier, qui eleve des pigeons.
Porumbi, pdpufoid, cucuruzu, malaid. I Zea mayis, sea, ae, f. aufttrua, Zitr=
tiger Seiaen. Sorge de bid, bid de turquie.

www.dacoromanica.ro
Po. 805

Porunea. I Jussus, us, m. jussum, i. mandatum, ti. imperium, rii. praeceptunt,


ti, n. Zeferg, 63ebot. Ordre, commandement, m.
Dau poruncd. I Jussum do. Linen Ziefe4i ertfieifen. Donner l'ordre.
Suntii poruncitii, am poruncd:. I Jussus sum. 3d) intbe 523efel)l. J'ai r ordre.
1Poruneesea, cire. Impero, mando, as, avi, atum, are. praecipio, is, cepi, cep-
turn, cipere. jubeo, es, jussi, jussum,jubere. R3ere1lett, fcintffen, gebieten. Com-
mander, ordonner.
Poruneitori. I Jubens, imperans, tie, o. praeceptor, mandator, is, in. Zefe§r
ter, gebieter. Qui ordonne, qui commode.
Poruneitore. I Mandatrix, cis, f. gebieterin. Celle qui commande.
1Poruneita, part I Mandatus, imperatus, jussus, a, um. 9inbefoVen, gcboten.
Commander, ordonnd.
Vosada, cam de streje la grani(J. I Domus excubitoria, f. griin3tuacVlyntS.
Maisan de garde de la fronti'ere.
Posdarie. I Acne, eerie, n. Cbtlen. Faille de chanvre.
Posomanta, gditand, (nurd de aura. I Limbus, bi, m. funiculus aurens. Solo
bene eoflur. Cordon, ficelle d'or.
Posomortre. I Morositas, torvitas, tie, f. Zoe ndirrifte Velem marmite, f.
Posomorita, tristu, adj. I Morosus, torvus, a, um. Elliirrifcb. Morose, difficile.
Ponta, serviciulil de poftli. Veredaria res, ei, f. crrsus publicus, i, m. posta,
I

ae, f. 13o1i1. Poste, f.


Cab's de poster. v. Calif.
Curiru care ptirtil scrisori, etc. I Cursor is, m. tabellarius, rii. Zote, iBrierg
trilger. Me'ssager, courrier, m.
Postale.v. Pd.taie. Fasole verde.
Postal, me tern, domnuld postei, proprietaru. I Postae magister, tri, in. q3ortmef::
tier. Maitre de poste, m.
Postaresea, rire. trimitii fncdce fi incolo. I Circum mitto, misi, museum, mit-
tere. 2emanbett berumic4ichtt. Envoyer de tour ate.
Postarle, alergare. I Cursatio, cursitatio, nis, f. lerulttlaufeit. Course ga et la.
Postata, de acipcitort, etc. I Ordo, dinis, m. series, ei, f. ate*. Berm, f.
Postavarie, fabrics de postavd. I Lanificium, pannificinm, cii, n. textriva, ac,
f. fulonica, cae, f. Zud)ltanbnierf. Draperie, manufacture de drape.
Postavariu, tessiitord de postavii I Penni textor, is, m. Zuctueber, Zudimal
d)er. Drapier, fabricant de draps.
Postava, I Pannus, i. pannum, i, n. panniculus, i, m. Zuc. Drap, m.
De postavu, adj. I Panneus, a, um. Zan Zud). De Drap.
Postelnica, vornicii, minietru. I Supremus minister, tri, m. Zberminifter. Mi-
nistre supreme.
Postelnica, postitoril, adj. I Jejunans, tie, o. jejnnator, is, m. ffafter. Qui
jettneur.
Postesei, tire. I Jejuno, as, avi, atum, are. aaften. leaner.
Posteritate. I Posteritas, tatis, f. 91ad)fommenfraft. Posteritd, f.
Postire. Jejunatio, nis, f. Wafleit. Jane, m
Posta. Jejunium, MD n.
I aaftenb. Jane, m. abstinence, f.
De pasta, adj. I Jejunialis, e. actftenb. De jane.
Pe: Bucate de postd. I Cibus jejunialis vel esurialis. gaftenipeife. Mets pour le
jetlne.
pio de posh's. I Dies jejunialis, vel dies abstinentialis. aafttag. Jour de jeil-
ns, jour maigre, tn.
Potangu, curea la plugil. I Coburn, i, n. Iftiemen be Wingeq. Courroie de la
charrue.
PotArniehe.v. Pdturniche.
Potea, nevoe, necofld, reutate, arid, etc.
39

www.dacoromanica.ro
8013 PO.
Potcapitl, cued. I Galerus monachicus, ci. cucullio, nis, nt. MondMitifje. Cape,
f. capuchon de moine, m.
Potcova de call I So lea, ae, f. ttleifett. Fer 1c Anal, m.
Potcoverfi, ciocand. I Malleolus, a, um. afeitter .Vammer. Petit marteau.
Potcovesca, vire. I Ferreis soleis calceo, as, are. soleas induere equo, soleo,
as, are. (gin 131erb befebragen. Ferrer un cheval.
Potorovital, part. I Calceatus, a, um. obsoleatus, a, urn. ZeicVagen. Fem.,
garni.
Pate sli fie. I Potcst fieri. 6 faun rein. Cele se peat, cela est possible.
Poteevi. I Semite, ae, f. W4tveg. Sentier, chemin etroit.
Potere. v. Race; lir, zaverci.
Potica.v. Spe(erie, apotecd.
Potignesca, oire. Talipedo, cespito, as, are. offendo, is, di, sum, dere. Ztof.
I

Broodier, traucher.
Bern.
Potign Ire. I Offensio, nis, f. WnfloRen be au5,. Bronchade, f.
Cali care potignesce. I Equus cespitator, equus sternax. girt 13ferb, ivetcb0
rimer itorpert. Cheval qui bronche.
Potirel. I Calix, cis, m. St efc1). Calice, m.
Potolescii, lire. stingfi. I Stingy°, extingvo, is, stinxi, stinctum, stingvere. eti-
Eteindre.
fdyn, atzerbrcben.
2. Potolesec vre o pornire apre manic, etc. I Sedo, placo, as, avi, atm; are. mul-
ceo, es, mulsi, mulsum, cere. etilfrtt Apaiser, calmer.
3. Potolesci o durere. I Lenio, is, nivi, nitum, nire. mulceo. 2inbern, ntiloern. Cal-
mer, adoucir.
Potopescal.v. Prcipa'descii.
Potopti, perzare. Exitium, tii, n. interitus, us, m.
I Untergang. Fldau, m. per-
te, destruction.
Potopitorlu, prdpd 7itorii, adj. I Exitialis, ex:tiabilis, e. 23ierberbfi4 Perni-
cieux, funeste.
Polopti de epic'. I Diluvium, vii, n. diluvies, ei, f. 8afferffu5, Ilderfcfpuemmung.
Inondation, f. debordement, m.
Potricala, instrument d'a gduri accrete. Terebra, ae, f. I 2eberboljuer. TrePan.
Potrivi. Proportio, nis. aequalitas, tatis, f. 910nfitf)feit. Proportion, egalited.
f

2. Potrivire. I Comparatio, nis, f. Mergfe4ung. Conformiti, comparaison.


Potriverci, vire. I Proportionate digero, is, gossi, gestum, gerere. proportio-
nem servo, as, avi, atum, are. q3roportio.arett. Proportionner, garden la pro-
portion.
Potriviti, part. I Proportionatus, a, um. omnibus partibus honestus. Tropor:
tionirt. Proportiond.
rotreca, centa end, doftorie de friguri. Centaurium, rii, I
a. febrifugia, ae, f.
(Irbgaffe, aiebertrant. Centaurde, f. plante.
Potti, potere.v. Poach etc.
Povatuire. I Ductus, us, m. ail§rung. Conduite, f.
Povatuesefi, ire. I Duco, deduco, is, duxi, ductum, ducere. aOren. Concluir.
rovatuitora. I Dux, cis, ductor, conductor, is, m. gittger. Conducteur.
Poviltuitere. I Dux, cis, rectrix, tricis, f. a i*erin. Conductrice, f.
Powatuitit, part. I Ductus, deductus, adductus, a, um. &Pia. Conduit, a-
mend.
rovara. I Onus, neris, n. sarcina, ae, f. poudus, deris, n. moles, is, f. 2a ft,
Zitrbe, &bung, ara*. Poids, charge, fardeau, f.
De povard, adj. I Onerarius, a, um. Oen £'a ft. De fardeatt.
Pe: Corabie de povard, de greutate. I Nevis oneraria. ara0t4iff. T'aiaseau de
transport.
rovarml, rachierierie.v. Vinarsarie.

www.dacoromanica.ro
Pr. 307

1P'ovarnicii, greti, adj. I Onerosus, molestus, a, um. gravis, e. Pitfdg, ftuer.


Lourd, pesant.
PovirolsA.v. Costly's, prdvaldfd.
Povirneseu.v. Atornti spre o parte.
1Poveste adeveratd. I Naratio, nis, f. (grAtiVung, Narration, f.
2. Neadeve.ratd. I tabula, fabella, ae, f. Raba. Fable, f.
1Povestesei, tire. ceva adeveratil. I Narro, as, avi, atom, are. refero, fere, tuli,
relatum, referre. Qr341fen. Narrer, dire.
2. Poveetescii o fabuld. I Fabulor, aria, atus sum, ari. fabulam narro. iyabutireu.
Dire des menaongee.
3. Simi de povefei cu cineva. I Confabulor, colloquor. Ziofuriren. Pewter.
Povesitire intre mai multi: I Collocutio, sermocinatio, nis, f. colloquium, ii, n.
Unterrebung. Entretien, f.
Povestitorti. I Narrator, fabulator, is, m. (.2r8d5fer. Narrateur, m.
Povothl, cal'. I Equus desultorius, rii, m. .anbpferb. Cheval de main. (call
fdrd mildreft1).
Povolir, ploie mare. I lmber, brie, m. nimbus, i, f. Vfatregett. Orage, m.
2. Potopil de apd. I Torrens, tie, m. CateObatf). Torrent, tn.
Pradii.v. Pt edit, jafti.
Prajesefi, fire. I Torreo, es, rui, tostam, rere. frigo, is, xi, frictum, frixum, fri-
gere. itiorten, braten. BOtir, brWer.
Me prajeeci4 la sore. I Apricor, aria, atus sum, ari. etdi an her Solute thttr=
men. Se chauffer au aoleil.
Priijina, tufan4 Scida, ae, f.
I Qin ect)eit .tof8. Marceau de bois.
Pr lij re.v. Prigartre.
1Prajitit. I Tostus, friaus, a, urn. @eroftet. Brute, roti.
Prajitura v. Copturd, friptura.
Prajiturl, phicinte, etc. I Opus pistorium, rii, n. Vtitferet. Patisserie, f.
Prasfa. I Liman, minis, n. Ztirfittneffe. Seuil, m.
Prancleseti dimineta, facil dejunti. Jentaculum sumo, is, 8111118i, BUMtllal, su-
mere. artitfitittfen. .Pejeuner.
Prancleseii, d'amedt. I Prandeo, es, di, sum, dere. 3u Rittag ipeifett. Diner,
faire la m6lridienne, dejeuner au milieu de la faunae.
1Priinclia. I Prandium, dii, n. Kftittagmabl. Dijeuner, ripas du milieu de la four-
née.
Pat nclitie, adj. I Pransus, a, um. )er 3u Vittag gegeffen bat. Dine.
1Priipadesen.v. Pripefdescii.
Praporis, ategd bisericescd. I Vexillum ecclesiasticum, i, n. ircertfalme. Gon-
falon, banniere, drapeau de edglise.
Prapastie. I v. Preipaatie, adilncime.
Prapore, o pelird care e preste mate. I Omentum, ti, n. 91etbaut. kiploon,
membrane qui enveloppe lea intestine.
Prasescii porunthis,t, Intorcii, sapii adoa drat
Prasesen.v. Prelsescii, Itasca .
Prasnieei, serbildre. I Festum, ti, n. solennitas, tie, f. festus dies. aeft, aeitEr.
tag. Fete, f. jour de fete.
De prasnicti, adj. I Festus, a, um. festivalis, e. weierTic.
Pe: .pi de prasnicd. I Dies festus, dies solemnis. Refttag, eiertag. Jour de fete.
Vestimentii, haind de pra-enicd. I VPstis festivalis. aeiertaptfeib. Habit pour
les jours de fete.
PrAnnueseu, ire. v. a. I Celebro, as, avi, atom, are. solennia, ago, is, egi,
actum, agere. weiern. Cdlebrer, Peter.
Prasnuire. I Solenne, is, n. celebratio, nis, f. aeierlicbfeit. Solemniti, f.
Prastie. I Funds, se, f. ecteiber. Fronde, f.
Pravalie, bolter. I Taberna mercatoria, ae, f. 05eligoTh. Boutique, f.

www.dacoromanica.ro
308 Pr.
Priiviilidrit f Tabernacula, ae, f. din ffeine0 ehetubfbe. Une petite boutique.
Pravda. le, erbitrie. Pulveris igniferi mola, ae, f.
I q3ufbermilVe. Moulin l& pou-
dre, in.
Magazie de pravit. I Pulveris pyrii horreum, i, n. q3uluermagaairt. Magaain
h poudre
Pravila. I Regnla, ae. lex, gis, f. Wegel, @deb. Regle, loi, f.
2. Pravila cu candnele bisericefti.. I Codex, dicis, f. legum ecclesiasticarum codex.
tircbengefete. Livre qui contiene les lois ecclesiastiques.
Pravoslavie, credinla direptd. I Orthodoxia, ae, f. ateci)tgidubigteit. Ortho-
doxie.
Pravoslavnicii, dreptil credinciosti, adj. I Orthodoxus, a, urn. glecbtgfaubige.
Orthodox, f.
Priivosit, ;sij. f Pulverulentus, a, urn. Staubig. Poudreux.
Prove. I Pulvis, veris, tn. q3uluer, Staub. Poudre, poussiere.
Pre, prepos. I Per. Veber, burcb, auf. Par.
Pe: Umblu pe ulifa. I Ambulo per platens. 2tb gebe auf bie @alien berum. Je
m'en vain par les rues.
Am ceflutil pre trepte. I Lapsus sum per gradus. 2cb bin fiber bie etiege ges
fatten. J'ai Comber par les degrds.
A efitil pre uie. f Exiit per ostium. Cyr ift our Zbilre bitta0gegangen. Il eat
sorts par la porte.
Locuescii pre ?matte. I Dego in monte. Zdj mobile auf bent Gebirge. Je de-
meure stir la mantagne.
qedti pre tali. I Sedeo in equo. `3`dj fil3e 3u q3ferb. Etre h cheval.
Zaml pre pementii. I Jaceo in terra. 2cb liege auf ber (rbe. Etre toucher
par terre.
Me mini' pre call I Conscendo equum. 3ch fleige aura q3ferb. Monter le che-
val.
Prea, adv. I Valde, Minis magnopere, maxime, admodum, summe, summopere.
eerjr, au, tiberaug. Trop, beaucoup, grandement.
Pe: Prea mare. I Valde magnus. eeV grog, 3u grog. Trop grand.
Prea bine. f Valde bene, optime. eefp: gut. Tres bien.
Pre aid; pre acolo.v. Pe acolo, etc.
Pregmblare. Ambulatio, de ambulatio, spaciatio, nis, f. Epagiergang. Pro-
f

menade, 1.
Loci de prettmblare. Ambulaerum, cri, n. epa3lergang. Alle'e d'arbres.
Preamblatorie. Ambolator, is, m. epaaiergtinger. Promeneur, m.
I

Preilmblatere. I Ambulatrix, cis, f. Spaaiergtingerin. Femme qui se proutene.


Preambles ceva, unit tale, etc. I Circumduco, cis, duxi, ductum, ducere. cir-
cumfero, fers, tuli, latum, ferre. Oerunt fiOren. Porter autour, promener ga
et /a.
2. reeipr. Me prelmblu Ambulo, de ambulo, obambulo, praeambulo, as, avi, a-
I

tum, are. spacior, aria, atus sum, ari. epa3ieren. Se promener.


Preeepere. I Preceptio, nis, intelligentia. prudentia, peritia, perspicatia, ae, f.
intellectus, us, m. ertanb.
tf Intelligence, f. prudence.
Preeepatorifi, adj. I Intelligens, perspiciens, prudens, tie, o. perspicax, cis, o.
peritns a, um. Q3erflanbig. intelligent, prudent.
Preeepitoril, ca subst. I Intellector, is, m. Zer berflehet. Qui intellige.
Precept, cepere. I Percipio, is, cepi, ceptum, cipere. 53erfleen. Comprendre.
Preeesta, Maica Domnului. I Mater dei. TRutter @eta. La mere de dieu.
Precestanie. v. Cuminecatura, grijanie.
Precoliciii. I Vertumnus, proteus, i, m. Zer fib in Zbierett bertuanbein faun.
Vertumne.
Precani.v.

www.dacoromanica.ro
Pr. 309

Precupetezcii, fire. vgndii mai acumpli. Majori pretio vendo, is, didi, &tam,
I

dere. eebr Oeuer berfaufett. Vendre trop cher.


Precupell, poftitorfi de multii caftig4. t Lucri cupidus, i, m. 65cMinnfilcbtig.
cupide, avare.
Precurmn, intrerumpii o ccmvorbire, etc. I Interrumpo, is, rnpi, ruptum, rum-
pere. stn 63efprttdl ftdren. Interrompre, entrecouper un discours, etc.
Precurmare. I Interruptio, nis, f. Zleri)inberung. Empechement, m. interrup-
tion.
Precurmatii, part. I Interruptus, a, urn. Serftdrt, beri)iabert. Interrompu, e.
entrecoupd.
W'recurmatora, care prec. Interruptor, is, m. interrumpens, tie, o.
I Zerijing
beret. Interrupteur, celui qui interrompt.
Precurva. I Adultera, moecha, ae, f. bebrecirrin. Femme adultere.
Preacurvara. I Adulter, i. moechus, i, m. qebrecer. Somme adultere.
Preacurweeci, vire. I Adultero, as, avi, atum, are. adulterium commiito, is,
misi, missum, mittere. fiebrecert. Commettre d'adultere.
Precurvie. I Adulterium, rii, n. Prbrudj. Adultere, f.
Predare, )eflare. I Praedatio, exspoliatio, nis, f. 13titnberung, R3eraufmng. De-
pouillement, m.
Predare, stricare de banf, cleeltueli Lane. I Pessnmdatio, perditio, profusio, dil-
lapidatio, nis, f. Zerictuenbung, Bugrunbricttung. ProdigaZiti, dilapidation, f.
Predator*, jefuitoru. I Praedator, , spoliator, is. praedo, nis, m. ilittnberer.
Pillard, voleur, m.
2. Predator*, che2tuitorri lard trebci. I Prodigus, profusus, a, um. Zerittnen::
b erif cf). Prodigue, dissipateur.
Predata, jefuitu, part. I Praedatus, spoliatus, a, urn. @epitinbert. Derpouila
Predezi, dare. jefueacti. I Praedor, aris, atus sum, ari. spolio, as, avi, atum,
are. 431Iiinbern, rauben. Depouiller, piller.
2. Predeza, stria bang lard trail. I Perdo, is, didi, ditum, dere. pessurndo,
das, dedi, datum, dare. effundo, is, fudi, fusum, dere. prodigo, is, degi, dige-
re. diliapido, as, avi, atum, are. Zerfieren, au 03runbc ricbtett, berfcmenben.
Prodiguer, dissiper.
Predestineza.v. Preursescii.
Predict, cuventi, cazanie in biserioil . I Contio. nis, f. sacer sermo, nis, m. lire=
Mgt. Sermon, m. preche, predication.
Predicator*. I Contionitor , praedicator, is, m. q3rebiger. Predicateur, prg-
cheur.
Prefacere, schimbare. I Dlutatio, transformatio, nis, f. Zertnanbfung, 923edgefung.
Changement, m. transformation, f.
Predirepta, dupd dreptate, adiv. I Jure, merito. 523iIng, mit 41t4t. Avec droit,
avec raison, justement.
Prefaci, cere, schimbfi. I Muto, transmuto, transformo, as, avi, atum, are. 23cr:
Manbeiu. Changer, transformer.
Prefacntii, schimbatii. Mutatus, transformatus, a, urn. Tertuanbeft. Change,
transformi.
2. Prefacutil, fagiarnicii. I Versutus, a, urn. ZerKfagen. Fourbe, hypocrite.
Prefacie, inainte-cutrintare, prologii. Praefacio, nis, f. Scrubs. Preface, f.
Prefect*, ocdrmuitorii. I Praefectus, ti, m. etatt after. Gouverneur, intendant,
administrateur, prefet.
Prefectura. I Praefectura, ae, f. &rtualtung. Administration, f. gouverne-
ment, m.
Prefontii, pdnea military la nemti. I Panis military, m. Giommibrob, Pain
de munition.
Pre furiffi.v. Pe furivi.

www.dacoromanica.ro
810 Pr.
Pregittesei, tire. I Praeparo, paro, apparo, comparo, as, avi, atum, are. Gorr
bereiten. Prdparer. (v. a. Gate's, gatescli.
Pre ineetea, adv. cu fncetu. I Sensim, pedetentim. 2angfam. Lentement.
Prejetare. v. Lenevire.
Prejeti, are. mi lene. I Praetermitto, is, misi, missum, mittere. ncgligo, is,
neglexi, neglectum, negligere. superseded, es, sedi, sessurn, dere. labori par-
co, is, peperci, partum, parcere. Zerftiumen. Negli ger.
Prejunii, facie. Vultus, conspectus, us, m. facies, ei, f. eeftebt, Witgeficf)t.
I

Presence, P. regard, m. face f.


Pe: Sta4 fa prejma cufva. I Inconspectu cujrspiam consto, at, stiti, statum, stare.
coram consto. Zort 033eficbt fteben. Etre en presence ou e n face de quel-
qu'un, via-h-vie de . . .
Prejudiela. I Praejudicium, cii, n. 91adit1rii. Prejudice.
Pre In, prep. Ad, apud, in.
I 83e1, in, auf. Chez, aupres, h.
Pe: Am foga pre la amid.. I Fui apud amicos. Stf) bin bet mitten rettnben ger.
tvefen. J'etais aupres de mes amis.
Me abatii pre la rudenii. I Deverto ad cognatos. 3c§ febre ait nteinen Wilber=
tnanbten. Je was piendre Ole chez mes parents.
Am imbetraitil pre la mac. I Consenui in scholis 3th bin in ecintlen aft
getnorben. J'ai devenu vier= en freguentant lea dcoles.
Pre la doui ore. I Circa horam secundam. 1:13egen g mei Uljr. Vero deux heures.
Am oenitti pre la Belgrachl I Veni per Carolinam. 3cTj bin fiber SYarft3bttrg
gefottnen. J'etait venu par Charlsburg.
La IntOrcere mi void abate pre la tine. I In reditu divertam ad te. 3m Wild::
meg tnerbe idj bei bir einfebren. A mon retour je viendrai vous var.
Preling6, gire. me prelingii, curgii fncetu. I Mano, still°, as, avi, atum, are
91innen. Couler, degoutter.
Pre lInga, prep. I Juxta, penes, secundum. lJteben, baneben, bet. Aupre:s de,
prde de, h c6td de .
Preluea. I Pratulnm, i, n. Caine Mine Siefe tin SaTbe.
Preluugesei, gire, lungesca.. Prodnco, is, duxi ductum, ducere. prolongo.
I

R3erIting ern. Prolonger, allonger.


Prelungire. Productio, prolongatio, oils, f. 13ettlingeru"g. Prolongation, f.
I

Prelungite, part. I Productus, a, um. Zieritingert. Allongd, prolongs, ductile.


Ce se pdte intinde, prelungi, adj. I Productilis, e. ei3erdnnetbig. Ductile.
Premandi, straganescti de %li pe mane.v. Ames u.
Premiinda, d'ale m4ncarif. t Praebitio, nis, f. praebitum, i, n. 2dbriielje Ter.
fofbung, etc. Fourniture des ohms, necessaires lc la vie.
Premenesei, schimbii hainele. I Vestes muto, commuto, p.rmuto, as, avi, a-
tom, are. cambio, is, bivi, hire. Zie 031ifcfy taufcben. Echanger des tinges,
changer des habits.
Premenire. I Vestinm vel linteaminum permutatio, nis, f. Zertaugung ber
Safcbe. Changement des linges.
Premenescia niece lipitori, le punii apes prOspetcl, etc. I Reficio, is, feci, fectum,
ficere. erfrifcen. Rafraichir.
Prernifi. I Praemium, mil, n. remuneratio, nis, f. 93e1Onung. .Recompense, f.
Preotesa. I Sacerdotis conjux, gis, f. Varrerin. Femme d'un Prdtre.
Preotemee, adv.v. Popesce.
Vreotie, popie. I Presbyteritun, sacerdotium, iii, n. Trieftertunt. Sacerdoce,
presbytere, I.
Preotitfi, part. I Consecratus, i. @3eIneiet. Consacre en pretre.
Preotesefi, fad; un preotii.v. Popescii.
Preotti. v. Pope.
Prepastle. I Praecipitium, tii, u. praerupta, ae, f. iefe, 9lbgrUllb. Precipice, t.

www.dacoromanica.ro
Pr. 311

Pr6pastilosal, loco. f Praeceps, cipitis, praeruptns, a, um. Wbgebrodjett, abfc4tif::


fig. Dangereux.
Prepastuesea, ire. arundi pe cineva in prepastie. I Praecipito, as, avi, atum, a-
re. S2ernbftilrlett. Prdcipiler.
Prepadenie, perdere.v. Repunere, edare.
Prepadesea, atingu, stricii tots. v. Concenesdi.
Prepadescia, stricu. I Perdo, is, didi, daunt, dere. pessum do, as, dedi, da-
tum, dare. R3erberben, au Ormibe rici)ten. Perdre enrerenient.
2. Me pripcidescis. I Pessum eo, is, ivi, itum, ire. Bu (runbe gebett. Se preci-
piter, se perdre.
3. PrePiidesrni averea, bane, etc. I Effundo, profundo, prodigo, dillapido. v. Pr'idezzi.
Prepelita. I Ortyx, gis. coturnix, cis, f. Gadjtef. Cadle, f.
Prepusia.v. Beinu;re, suspechi.
Pre ctlndii, pre ce timpaR adv. ! Pro quo tempore? quando, quotempore. Um
%nadir Brit? Quand? en quel temps.
Pre cum; adv. I Prout, prouti, sicut, ut, quemadmodum. tt13ie, fotuie. Salon que,
comme, suivant
Pe: Dupd obiceid. i Prout mos est. Wad) bet: 03emobnfieit. Suivant l'l,abitude.
Preseria. I Praescribo, is, scripsi, scriptum, scribere. .0efd)reiben. Ecrire en
tote, e'crire au paravant.
Preseura. I Pants lythurgicus, m. Zuferbrob. Pain pour le sacrifice.
Premartl, rare. I Spargo, is, si, sum, gere. conspergo, is, si, sum, gere. 58et
ftreueu. Rdpandre, jeter ga et la.
Pri.isaratura. I Sparsio , conspers'a, rife, f. $3efheuuttg. Aspersion, action de
parsemer.
Prescurteza, tare.v. Abreviatiune, etc.
Preserati, part. I Sparsus, conspersus, a, urn. Zieftreut. Parseme, repandu.
Preseseal, sire. naacu, producii. I Procreo, genero, as, avi, atum, are. produco,
cis, duxi, ductum, ducere. pario, is, peperi, partum, parere. gigno, is, genui,
genitum, gignere. fetifico, as, are. Bulgur, gebtireit, 4erborbrIngett. Engen-
drer, produir, crier, enfanter, mettre au jour, procrder.
Pramila, sire. I Procreatio, generatio, nis, f. fetura, ae, f. partue, us, m. tier./
borbringung. Procreation, generation, production, accouchement, m.
Bund de prtisi/d, adj. I Genitalis, e. idoneus ad procreandum. Bur 3udjt get
fcMdt, frucVbar. Futile, fecond, qui procree, qui engerubre.
Preste, prepos. I Supra. Veber. Par dessus, sur, au dams de ...
Pe: Am dots prate una sutd fiorini. I Supra centum florenos, dedi. 2d) babe fiber
bunbert eufbett gegeben. J'a donne plus que cent ,Torino.
Peste mesurd. I Supra modum. Ueberntiiaig. Autre mesure.
Acesta este preste puterea men. I Hoc superat meas vires. Zut3 tit fiber Meine
Strtifte. C'est au deans de ma forces, ce precede mes efforts.
2. Prate, dincolo, de ceea parte. I Trans, ultra. Veber. Au de la de.
Pe: qedli preste dundre. I Habito trans danubium. adj luo4tic fiber ber Zoltan. Je
demeure au dela du danube.
Treca preste slid. I Eo trans plateau]. .3( gOe fiber Me @O re. Traverser
la rue.
Preste aceea, afard de aceea, prep I Praeterea, insuper. Wufterbem, ilberbie0.
En outre, outre cela.
Preste tOta, de cmzunti, adv. I Summatim, universe, ingenere. UrberfAUpt. Som-
mairement, en general.
Prestola.--v. Priatolii, masa in altariti.
Pretend, pretemlv. Amicti.
Pretenesce, adv. I Amice, amicabiliter. al:cunt:4d). Anticalenze t, en amie.
Pretenesca, adj. I Amicalis, e. &eunbiti)aftlid). Amical.
Pretenie. I Amieitia, ae, f. ffreunbfc0ft. Amide, f.

www.dacoromanica.ro
312 Pr.
Pretenosit, adj. I Amicabilis, e. areungaft14. Amical.
Pretext*, mica. I Praetextum, i, n. causa, ae, f. tonoanb. Pretexts, cause
supposee.
Pretil. I Pretium, tii, n. Braid. Prix, m. valeur, J.
Preintesefi, ire. I Pretium statuo, is, iii, tutum, tuere. pretium defigo, is, fixi,
fixum, figere. zen 13reiq beftintmen. 1lfettre un prix k ...
Pretuesofi, stintezii. I Aestimo, as, avi, atum, are. appretio, as, are. eCiten.
Estimer.
Pretuire. Aestimatio, nis, f. ed)titunfi. Estimation, f.
I

Pretunii, part. I Aestimatus, a, urn. 6cfcljiitt. Estime.


Pretuitor*. I Aestimator, is, m. ettiiter. Estimateur.
Pretuitore. I Aestimatrix, cis, f. ediaterin. Celle qui estime.
Pretutindenea, adv. I Ubique, ubique locorum, ubicunque. Ueberaff, nifent=
ficaben.Par tout.
De pretutindenea, adv. I Undique, undiquaque. Zon nUen Seiten. De tout
cote.
Preumblu. I v. Pretiniblu.
Pre uncle? adv. I Ubi? ubilocorum? o? iv4erunt? Par ou.
Pre urmd, celu din urnici, adj. I Ultimus, extremus, postremus, novissimus,
a, um. Zer, bie, bad 2e4te. Le dernier, qui eat aupes toils lee autres.
2. Pre urmd, adv. I Ultimum, ultimo, ultimatim, postremo, novissime. 2ettettO,
fettfic4, 3u Celt, eubfic1). En fin, dernierement.
Prevechati. I Provisus, a, um. ,Bubor gefeiptt. Prevu, medite, approvisionne.
Preursescii, sire. I Praedestiuo, as, are. X3orfpr beftimmen. Predestiner.
Preursire. I Praedestinatio, nis, f. £Borieflung ®otteo. Predestination, f.
Preursiti, part. I Praedestinatus, a, um, Q3orher berorbnet. Predestine.
Proved*, dere. I Praevideo, es, vidi, visum, vid-re. ZorKen. Prevoir.
Prevelesci, lire. ung butyl: o ghinlea, etc. I Volvo, provolvo, devolvo, is, vi,
volutum, yore. voluto, as, avi, atum, are. Minch', totifaen, Cjerumtnat3en. .Rou-
ler, faire tourer.
2. Me prevelescii. I Volvor, veris, volutus sum, volvi. eic4 miii8ett. Se rouler.
D'a prevcilitti adv. I Volutatim. Taiii3enb. En roulant.
Prevelire. Volutatio, nis, f. Stif3ung. Roulement, m
I

Prevelesci, care, amnia, restortzti. I Everto, inverto, subverto, is, ti, sum, te-
re. Unnuerfen. Renverser.
Prevelire a carului. I Eversio, inversio, nis, f. Zoe Itunverfen. .Renveree-
ment, m.
Prevent* card, etc. I Eversus, inversus, a, um. Unineivorfen. Renverad, e.
Prevent*, tavalit, , butoiii, etc. I Volutus, volutatns, a, urn. Untoutifat. Road
Prevestesca, tire.v. Proroceacd.
Prevestitorfi.v. Proocg.
Pribejesca, fire. I Peregrinor, aria, atus sum, ari. erro, as, avi, atum, are.
.erunnuonbern. Parcourir lea pays strangers.
Pribejire. I Peregrinatio, vagatio, erratio, nis, f. g)erunnonnbern. Voyage dans
l'etranger.
Pribegii, adj. I Peregrinans, errans, tis, o. vagub, a, um. teruunuonbernb. Qui
voyage en pays strangers.
Price, argil. I Lis, tis. controversia, ae, f. vadimonium, nii, n. etreit. Con-
troverse.
Pricepfi.v. Precepii.
Pricese*, cire me pricescii la judecatti, etc. I Litigo, as, avi, atom, are. Zor
63eric* ftreiten. Etre en proses, quereller.v. Sfithescii.
Pricing. I Causa, ae. ratio, nis, f. liriacfp. Cause, f.
Pard prieind. I Sine sauna, temere. SJ§ne Urfa*. Sans motif, sans cause.

www.dacoromanica.ro
Pr. 313

Prieinuesea, ire. face ceva sd fie. I Efficio, is, feci, fectum, efficere. affero,
fern, attuli, allatum, affere. author sum, es, fui, csse. Thutt, berttrfa*u.
Causer, faire.
Pricinaire, d'a fe ceva. I Effectio, causatio, nis, f. Zerurfactung. Cause, f.
Prieolieln. I v. Precolicig.
Pridvora, balcond. I Porticus, ns, f. atrium, trii, n. vestibulum, li, n. g3o4anit,
Poreique, salle d'entrie.
Prierk tuna Aprilie. j Aprilis, is, m. Voila 9.tprif. Avril, m.
Prieseg, ire. partinescd. I Favoo, es, favi, fautum, favere. iBegitttftigen. Favo-
riser.
Prigonire, cdrta.v. Sfadd, price.
Prigoneseit, me prigcmescii.v. Me sfadescii, me cela.
Prigoreseii, precjescu la adre. I Torreo, es, id, tostum, torrere. torrido, as, are.
attiftett, biirren. Bruler, ae'cher.
Prigoritii, part. I Tostus, torridus, a, um. 9Ittegebiirret. Brule. ache.
Prihana, pats, tntinaciune I Macula, ae. labes, is, f. inquinamentum, ti, a.
fed, tfplatO. Tache, f. sated.
c

Fdrei prihand, I Immaculatus, intemeratus, a, urn. sine labe. Urtbefferft, un:


befubeft. Sans tache, qui n'est ta-her.
Priinta, peirtinire. I Favor, is, m. Celturt. _Paccar, m.
PrilazA, perlarei, trecere peste unu garde. I Per sepern transitus, us, m. Zer
eteig itber einen ,Bean.
Prilegifi. I Occasio, nis. opportunitas, tis, f. eetege4eit. Occasion, f.
Prilostire, titti.v. Vrdjitorie.
Primarifi. I Primus, primarius, a, urn, rfte. Premier, e.
Pe: Catea primare, (cea d'inteia cats ce face ginerite cu nareasei la socri). Iter I

primarinm, callis primaria. Zie erfte 3teife met* 91euuermtibtte nadj ber .tor§:
eit .6u ibreu ttern mufru. La premiere route.
Vitra primarni. i Frater patrnelis. Zet 23rubere eapt. Cousin germain.
Primavera. 1Priraum ver, is, n. rititting , Le printemps.
ritt)j,ctijr.
De prinlveci, adj. f Vernus, a, um. vernalis, e. :Pen rilf)ting betreffeub. Du
printemps.
Pe: Fiore de primal:6rd. Flos vernus.
I riittiittgdtunte. Fleur du printemps.
Grdii de prim:Icel& Triticum aestivum vel vernum. Sonnet:frit*. Fro-
meat du printemps.
Vine prima've'ra, prinaverizei. Vernat. Zaq ari4jAr plat att. It commence
I

le printemps.
Primejdie, periculii. I Periculum, li. discrimen, minis, n. &farm 1Befitbrfick:
!cit. Peril, danger, m. risque.
PrimejdiosI, adj. I Penculosus,V,perniciosus, a, um. d5efiOrfir. Perilleux,
dangereux.
111e primejduesmi. I Periditor, aris, atus sum, ari. periculum subeo, is, bii, bi-
vi, bitum, bire. 63eftibrbet feitt. Etre en danger, pdricliliter, etre en peril.
1Primejduitio, part. I Periclitatus, a, um. Oeftittrbet. Qui a risque de perils.
Primeseu, mite. pe cineva. I Accipio, excipio, is, cepi, ceptnm, cipere. accepto,
as, avi, atum, are. trtpfaugett. Recevoir.
Primes& unii copilii de auflehl. I Adopto, as, avi, atum, are. noptiereit. A-
dopter.
Primesen vre o scriadre. I Percipio, is, cepi, ceptnm, cipere. accipio, is, etc.
&batten, empfangett. Recevoir.
Primire a wad cdldtoric, etc. I Receptio, exceptio, nis, f. entbfang. .Rerception.
Priimire de bani, de epistolif. I Acceptio, perceptio, Ws, f. (Er§aftung. Per-
ception, f.
Primire de sufietii a und copilii. I Adoptio, nis, f. Wufnalmt. Adoption, f.
Primire de streinf. f Hospitalitas, tie, f. Tie Gaftfreitubfdpft. Hoapitalite, t
40

www.dacoromanica.ro
314 Pr.
Primitord. Acceptator, receptor, is, m. 9Iufttebmer. Receptor, receveur, m.
I

2. Care primesce ceva In mand. Accipiens, percipients, tis, o. gmbftinger. Ce-


I

lui qui molt.


3. Priimitord a unui copild de 8141. I Adoptator, is, m. Kboptibbater. Cetui qui
adopte.
4. Priim. de strain. I Hospitalis, is, e. 133allfrei. Hospitaller, e.
Prim It*, part. I Acceptus, exceptus, receptus. Ittbfangen, eingenommen. Blcu.
Prin, prrpos. I Per. Zurcb. Par, parmi.
Prindere. I Prehensio, nis, f. captus, us, in. capture, ae, f. Gang. Prise, ac-
tion de prendre.
PrincletOre de fOreciv. Bata.
Prindi, Jere. pe cineva de nand, etc. I Prendo, prehendo, apprehendo, is, di,
sum, dere. capio, is, cepi, captum, capere. angers, fallen, ergteiren. Prendre,
saisir, se saisir de, demparer de.
2. Prindii cu silo anti holu, etc. I Capio, intercipio, comprehendo. aangett. Pren-
dre par force, par surprise.
3. Prindii pesci, pescueacti. I Piscor, aria, atus sum, aH. pieces capio. airri)en,
cif fje fattgett. Pecher, prendre du poisson.
4. Prindti paseri. I Aucupo, as, are. aucupor, aria, atus sum, ari. 5l3bgef fangen.
Prendre des oiseaux.
Prindu o scandurd cu cuie.v. Bahl cu cuie.
Prindil o materie cu alto prin cusdturd I Adsuo, consuo, is, sui, sutum, suere.
Bulammenntiben. Coudre a... coudre ensemble.
Prindit boil la card, fnjugd. I Adjugo, as, avi, atum, are. 3ufammen fbannen.
Accoupler, joindre.
Prindd Indere. I Vires capio. Striifte be!ommen. Prendre de to force.
Me prindti frigurile. Febrio, is, ire. febri laboro, as, avi, atom, are. 3cb
babe bag Bieber. Avoir la fievre.
Me prinde noPtea, fnoptezd. I Nocte opprimor. lion ber Vtacbt ilberfaffen mer:
ben. La nuit me surprit.
Mi prindd /a remmeg cu oineva I Paciscor, sceris, pactus sum, pacisci. pac-
tum ineo, is, ivi, itum, nice. eaten. Faire un pacts, proposer un pari A
quelqu'un.
Prisms* jertfit, sacrificiti. I Sacrificium, cii, n. oblatio, nis, f. Vpfet. Offrancle
fate lc Dieu, sacrifice, m.
PrInsdre, remasd. v. .Remasii.
Prinsore. I Captivitas, tie, f. sZefangenftbaft. Captivitd, esclavage.
PrIuma, part. Prensus, prehensus, apprehensus, captus, a, um.
I (Pefangen.
Pris, captif,
Prins& to jugti. I Injunctus, adjugatus, a, um. gingefbaunt. Atteli, attache, ac-
coupM.
Printre, p'intre, prep. I Inter, intra. Bmiftbett, miter. Parmi.
Pe: Am crescutd p'intre omen inviialf. I Educatus sum, inter homines doctos. 3d)
bin untet gefebrten Olenfiben eraogen. Je suss elever parmi lea hommes sa-
vants.
Pripa, grabg. I v. Grab&
Pripa cea mai mare. I Nimia festinatio. Uebereifung. Precipitation, j.
Prea cu grabii. Nimia festinanter, prae propere. llebeteift. Avec precipita-
tion.
Pripon*, poivanii la ocesi. Vaeerra, ae, f. funis, is. epannitrict Pied pour
attacker le cheval.
PrIponesed, nire. calu. Equnm ab evagatione cohibeo, es, ui, bitum, bare.
I

Stag Tferb binben.Lier, utlacher le cheval.


PrIpord, reper/iii. i Preecipitium, tii, n. locus praeruptus, i, m. Tan f eUer Crt.
Precipice.

www.dacoromanica.ro
Pr,. 1316

Preslaga, treaties on care luercitorii de mine aprindii puaccitura. I Arundo incen-


diaria. 3finbroljr. Canna incendiair e.
PrIxtinela. I Verticillus, spondilus, i, m. Tairtel. Peron de fuaeau.
Prlsorinta. I Abundantia, redundautia, copia, ae, f. Ueberflufi. Abondence, f.
Da prism's, adv. I Abundanter, redundanter. Ileberffiltig. Abonlemment.
Prisositorie, adj. I Abundans, redundans, tie, o. copiosus, a, urn. lleberffittig.
Abcmdant.
PrIstava, gormcii. I Apparitor, is, m. V1mtS3biener. Sergent, n.
Pristola, masa in altami. ; Ara, ae, f. mensa sacrificii. Elifertild). Table du
eacrifice.
Pritoeire. I Vini defaecatio, elutriatio, nis, f. Tfugegung, Vibaie§ung be 923einee.
Action de tirer ou de purifier le via.
Pritocesei, cire tragil vinuffs. I Yin= defaeco, as, are. vinum elutrio, as, avi,
atum, are. Tirer le vin a clair.
)en Vein ab3iefpn.
1PrItGelta, part. I Defaecatus, elutriatus, a, um. 9lbgegogett, abgeidjfittet. Tire,
clarifii, transpose.
Privighere. I Vigilatio, pervigilatio, nis. vigilantia, ae, f. pervigilia, ae. gtact::
Inad)en. Vigilance, f.
Privighesn, ghere. I Vigilo, pervigilo, as, avi, atum, are. excubo, as, brd, bi-
tum, bare. 933a0en, Sad) baften. Veiller.
Privighetore, pasere. I Philomela, ae. luscinia, ae, f. aedon, is. 91ac§tigai,
Roarignol, m. oiseau.
3t)if °mete.
Privighitorit, adj. I Vigil, is, o. vigilax, cis, o. vigilans, tie, o. nadjfant,
Siidner. Qui vcilli, vigilant.
PrIvighindit, cu privighere, adv. I Vigilanter. 92.3ac4Tam. Avec vigilance.
Privealii. I Spectaculum, i. spectamen, minis, n. epedtafel. Spectacle, in.
Privesegi, vire, me, uitii, I Specto, as, avi, atum, are. adspicio. is, spexi, spec-
tum, spicere. intueor, eris, itus sum, eri. cerno, is, crevi, cretum, camera.
contemplor, aria, atue, sum, ari. e0auen, pgauen, betrctiten. Regarder,
contempler.
Privilegii. I Privilegium, gii, n. praerogativa , ae, f. (Mine Zegnabigung.
Privilege
1Privire. I Spectatio, contemplatio, nis, f. aspectus, us, m. intuitus, us. Sits
I'd) nen, Zetrachtung. Contemplation, action de regarder attentivernent.
Privitorik. I Spectator, is, m. Bufdjauer. Specteteur, tn.
Privitoare. I Spectatrix, cis, f. Bulcipueritt. Spectatrice, f.
Probst, cercare. I Probe, ae, f. %mind). Essai, m.
1Probati, cercatii. I Examinatus, probatus, a, um. Zerittc§t. Essays, examine.
Proboada, velitdre la femee. I Capitalis, is, capitis velamen, minis, n. calyptra,
ae. rice, ae, f. Ropfhilffe. Voile, m.
Probezu, cercd. I Examino, probo, as, avi, atum, are. experior, riris, bipertue,
sum, experiri. q3robieren, verfucen. Essayer, examiner.
Proratoresea, facie pe procuratori seu pe advocati. I Causam in judicio de
fendo, is, di, sum, dere. causam proaliquo dico, is, dixi, dictum, dicers.
113rofurator fein. Etre avocat, faire l'office d'avocat.
Proratorie, vichilitic. I Advocatio, nis. forensis opera, ae, f. 7f bnaratettamt.
Office de l'avocat, plaidoierie, f.
Proeetor, procurator. v. Aduocatii. Procedere. v. Parcedere.
Proritesett, v. Repetd, Poftoresci. .Recitescg.
Proeletfi, blesternatic, adj. I Perditus, perversus, scelestus, sceleratus, a, um.
3erbammt, berrud)t. Pervers, corrompu.
Procovita, told. I Stragulum, li, m. stragula, ae, f. gausape, is, n. Stollen,
Rote. Houses, couverture, f.
Produca, rodeacii, v. Rodescii, etc.

www.dacoromanica.ro
816 Pro.
Proaadle, /ocii de ingropare. I Coemeteriun3, rii. sepulcretum, ti, n. ffrrif)of,
arieb4of. Cimetiere, m
Profesordi , invtitetord Professor, instructor, moderator, is, m. q3rofeffo4
24rer. Profeaseur, m. inatituteur.
Profettl, v. Prorocii.
Profundii, adincii, v. Adgncii.
Progress*, inaintare. Progressus , I us , m. progressio , ni. Sorteaug.
Progrea, m.
Progresezfi, facts inaintare. Progressmn facio, is, feci, factum, facere. pro-
ficio, is, feci, fectum, ficere lartldjritte inacipn. Faire des progrea, avancer.
v Allele, sporeacis, spore, etc.
Prohodeseii, dire. face oficiulil de kgropciciune. I Officium aepulturae per ago,
is, egi, actum, agere. &ic4enceremottiett Often. Faire l'office de la sepulture.
P'ronia, pro vedinta. i Providentia, ae, f. Zerfe@mg. Providence, j.
Pronuntle. I Pronunciatio, nis, f. 9.1ugpra*. Pronontiation, f.
Propovednire. I Annunciatio, praedicatio, nis, f. 9Infiinbigung. Predication,
Annonciaticra, f.
2. OUVelli4 in Biaericii. I Condo, praedicatio, nis, f. 5,..rebigt. Sermon, J.
preche, m.
Propoveduese*, ire. I Praedico, as, avi, atum, are. concionor, naris, natus
sum, nari. 13rebigett. Pricher, annoncer la parole de Dieu.
Propoveduitorin. I Predicator, is. divinus praeco, nis, m. 3rebiger.
Predicateur, tn.
Proprietate. i Proprietas, tis, f. igenjAaft. Propriete, f.
Proprii, adj. I Proprius, a, um. eigetttf)iimi4. Propre, ce qui nova appar-
tient en propre.
Proptea. Fulcrum, cri. fulcimentum, ti. adminiculum, li. pedamen, stattunen,
minis, n. Stil0e, q3feifer. Support, appui, soutien, m.
Propteseii, tire, un gardis, v. a. I Fulcio, suffulcio, is, fulsi, fultum, tire. sus-
tento , statumino, adminicnlo, as, avi, atum, are. linterfiftten. Appuyer,
aoutenir.
2. Me proptescii. v. Me raziniii.
Proptitoru, v. Sprijinitor. Proptire, v. Prifinire.
Proptiti, part. I Fultus, suffultus, snstentatus, adminiculatus, a, um. Linter::
ftiitt. Soutenu, e. appuyd sur. . .
Proroefi, profeta. I Profeta, ae, m. Yates, tis, o. praenunciator, vaticinator,
is, m. VropFyt, 9234riager. Prophets, m.
1Proroceseil, tire, spunk cele viitore. I Vaticinor, aria, atus snm, ari. praedico,
cis, dixi, dictum, dicere. prophetizo, as, avi, atum, are. Troptypien, tnatm
fagen. Deviner, prophetiser.
Proroceseii, ce sine de proroci, adj. I Propheticus, a, um. 913roAetirc. Pro-
phetique.
Prorocire. I Praedictio, vaticinatio, nis. prophetia, ae, f. $ropimetiumg. Pro-
phdtie, f. prediction, f.
Prorocilii. Proph tissa, fatidica, ae, f. 913roptytin. Prophetesse, &cinemas% f.
I

Proscomedie. I Offertorium, rii, n. Cpfer bringett. Cdrinionie du sacrifice.


Proslaveseii, mareacti, tnalfu cu laude. I Magnifico, as, are. glorifico, as, are.
celebro, as, avi, atum, are. tisc4reifen, berlierrficten. Glorifier.
Prospetu, adj. I Recens , tie, o. novus, a, um. arifd). Recent, e., frail,
fraich.
Pe: Peace prdspetii. I Piscis recens. arifc4 nefaugener aig. Poisson recent.
Prostesce, adv. I Rustice. Cittetiitt. En papal'.
Prostesea, pe cineva. I Rudem facio, is, feci, factum, facere. agrestem reddo, is,
reddidi, tum, reddere. 3cmanben bduerild) matt en. Faire rustique , brut,
grossier.

www.dacoromanica.ro
Pru. 317

2. Mi prostescii. I Simplex vel agrestis, fio, fie, &etas sum, fieri. 18duerifct)
roerbett.Etre rustique, non cultive, simple.
Prosteseil, ferinescii, adj. I Rusticus, orassus, rusticanus, plebejus, a. um.
St3tiuertic. Ruatique, de paysan, grassier, e.
Pe: Vestimentg de materie, prOstd. Vestimentum crassum, toga crease. rtidueti:
fer)e13 Plait. Vetement grossiere.
Prostie. IRuditas, rusticitas, simplicitas, tis, f. Vump§eit: UnmanierficVeit.
Rusticitd, ignorance, grossiertd.
W'rostinte. lume. vvlgu, ameni de radii.. I Vulgus, i, rn. rusticitas, tis. pleps,
bis, f. 6emeine8 533off. Peuple, populace, f.
Proste, teren ti I Rusticus, ci, m. Zone, Paysan, m. rustique.
Pe : Obiceiu prostii. Mos rusticns. Ziittetird)e 03etut4ubeit. Usage, habitude,
I

moers rustiquee.
2. Ne civilisatti, ne inveitattl, ne cioplitti. Rudie, e. agrestis, e, etc. lintniffeub,
gtoll, rot), ungelOrt, unerldireu. Non cultive, non civilly"
Prostii, ordinarid, de render. J Simplex, cis, o. ordinarins, a, urn. communis, e.
gemein, Crbindt. Simple, ordinaire.
Pe : Hartie prostii. I Charta communis. Orbintiree 13apicr. Papier ordinaire, vul-
gaire commun.
Soleltil de r8ndii. I Miles gregarius. genteinet Sorbet. Soldat vulgaire.
pi prostcl de lucru. I Dies profestus, dies ferialis. Serfteg. Tour de travail,
Jour ouvrable.
Proteteare, &Weitz; 'IL v. Brotacg, brdscli verde.
Protape, °isle la ceirupi. Tema, nis, f. bifurcus, ci, in.
3 gine :.Deictier.
Timon, m.
Protege, protegezfi. v, Partinescti.
Protocol*, condici. I Protocolltun, i. commentarium, rii, n. 13rotofoff. Pro-
tocole, m.
rrotopopesee, adv. I More arcbidiaconali. Wad) 9Itt ber grolnieftet. A /a
maniere d'archidiacre.
Protopopesee, ce fine de prot. adj. I Archidiaconalis, e. Archipresbiterialisi
protopopalis, e. grapriefletric4. Qui concerns l'archidiacre.
Protopopesetl, foci pe protopopulii. Archidiaconi munere fungor, functus
I

sum, fungi. &priefter fein. Eire archidiarre.


Protopopiatii. I Archidiaconalis districtus, us, in. /3e3iff eittee rapriefier6,
District d'un archidiacre.
Protopopie. I Archidiaconatus, us, in. Archidiaconi mums, neris, n. Jab
Vrtnt duce raprieliero. L'office d'un archidiacre.
Proverbium, adeverii moral. I Proverbium, bii, n. Adagium, gii,, Effatum,
ti, n Sprictuott. Proverbe, nt. verite morale souvent ripdtde par is pduple.
intrunft tipti proverbialfi, adv. I Proverbialiter. eprictoortometfe. Prover -
bialement.
Proverbistlil, ce fine de proverbiii. Proverbialis, e. Bu einem epric4tuort
I

geliorig. Proverbial, qui tient du proverbs.


Provincie. I Provintia, terra, ae. Regio, nis, f. 2anblAaft. Province.
Provincial, adj. I Provincialis, e. $rooinalar. Provincial, de province,
Provisie, merinde de drum. I Viaticum, ci, n. Semerung. Provision de
voyage.
Prune. I Prnnum, ni, n. 43fraume, Btretidyfe. Prune, f.
Prance.. I Puera, puella, ae. f. pupilla, ae. SERtibceit. Jeune fille.
Pruneesee, adv, I Pueriliter. Stinbird9. Puerilement.
1Pruneesell adj. I Puerilis, e. Stinbrie4. Pueril, e.
Pruneesei, cire, copileirescis'. Etatem, puerilem, ago, agis, egi, actum, agere.
I

ZS ie Ritib4eit iuhringen. Passer is temp de l'enfance.

www.dacoromanica.ro
318 Pia.
Priancie, copildrie. I Pneritia, ae. puerilitas, tie, f. Stinbbeit. Puerilitd, en-
fence, f.
Trianon, la tile. I Infans, tie, e. in fleinel ginb. Petit enfant, m.
Rind la 14 ant Puer, i, m. pnpus, i. pupulus, i. m. attabe, nittb.
I

Garcon, m.
Prunci, copii seti fete. I Proles, ium. liberi, rorum, pl. &inber. Enfants.
Pe: Cali prune( are Cora la? I Quot proles babet tua soror ? Tale bide inber
hat eine edpvefier ? Votre soeur combien d'enfante a-t-elle?
Prune*, fiiii. I Puer, i, filing, Ili, natus, ti, m. eobn, Stint). File, enfant.
Prunent* mini. I Infantulus, li, m. Stinb. Petit enfant.
Mai nuiriceld. I Puellus, i, m. puerculus, 1. antibclytt. Petit garcon.
Prune*, fetitd. I Puella, ae, f. Klitibleitt. Petite fine.
Prandosel, adj. f Sabulosus, arenosus, a. urn. eanbig. Sablonneux.
Prim**, ii I Glarea, ae, f. sabulum, L n. eanb. Sable, m.
Pruneti, Jodi en multi pruni. Prunetum, i, n. 93gaumengarten. Lieu plante
I

de pruniera.
Praia*. I Prunus, i, f. 13flauntenbaum. Premier, m.
Pratt, rid la Moldavia. Pruthum, i, n. Pyretus, i, m. Z)er 13rutti. Pruth
riviere, m.
Psalm*. I Psalmus, i, m. Train!. Peaume, m.
Scriitorid de paalmi. Psalmista, ae, m. psalmographus , i. 131amicfreiber.
I

Paabniate, qui compose des paaumes.


Psaltichie, cdntare regulatei dupei note I Cantus notis regulatus. gletettgefattg.
Chant sur lea notes.
Psaltichieq*. I Psaltes, is, m. 9lotenfanger. Chanteur sur lea notes.
Psaltire. I Psalterium, rii, n. psalmorum liber, bri, m. Tialmbucb. Paalterion.
Publicalfi.v. Obfte, comunitate.
Partialitate. I Paucitas, exiguitas, tie, f. 33eitigfeit. Petite quantiti, 1.
Paiinteld, ofird, adv. I Paululum, pauxillum. in Gettig. Fort pets, (v. ',Mrs,
unti ping).
Patin*, adj. I Paucus, modicus, pnsillus, exiguus, a, um. in REenig. Pen.
Pupae, adv. I Paulo, pauce, modice.
Pe: Pu find dupd aceea. I Paulo post. aura fyrna0. Peu apres.
Pughtlarii. I Pugillar, is, n. etbreibtaiel. Tablettes, f. pl.
Pate*. I Pulastra, ae, f. 3unge k)enne. Poularde, f.
latteml, ere. scow. pui. I Enitor, tens, nixus sum, niti. pario, is, peperi, partum,
rare. gigno, is, genui, genitum, gignere. faeto, as, avi, atum, are. VInefcbitts
ten, gunge troerfett. Ficonder, pondre, mettre au jour.
lonitforit. Pullulus, i, m. 3ungeo Ofindiett. Petit poulain.
I

Pull de comun. I Pullus, i, tn. Zug Gunge. Poulain, petit.


Pe: Fuld de birch's.. I V itulus bubalinus, i, m. Zilffelfalb. Poulain ms veau de
buffle.
Pull de porumbii. I Pullus columbinus. aunge 1aube. Petit de colomb.
Pull de gaud. I Pullus gallinacens. .1)enntein. Petit de poule, pouiette, f.
Pull t8rgului. I Donum nundinarium. 3Ormarfts343itifent. Caieau, present, m.
Palbere. I Pulver, is. pulvis, veris, m. etaub. Pousaiere, poudre, f.
De pulbere, adj. I Pulvereus, a, um. Mat etattb. De pouesiere.
Pe: Nuor de pulbere. I Nubes pulverea. etaubmolfe. Nuage de poussiere.
Plind de pulbere, adj. I Pnlvernlentus, a, um. Cam. taubig. Pouctreux, plain de
poussiere.
Fang pulbere, pisezd ceva, 'la fade pulb. I Pulvero, as, are. in prelveres con-
tero, is, trivi, tritum, terere. 3u etaub mac§en. Faire en poudre, en poua-
rare.
1Palpit. I Pulpa, ae. sura, ae, f. Tanbe. Pulpe, f.
Pullposi, adj. I Pulposus, carnosus, a, um. aleigig. Charms.

www.dacoromanica.ro
Pu. 319

Puinnikreseit, rire. batii Cu pumnu. Pugnis coedo, is, coecidi, coesum, coe-
I

dere. Vat bet aauft fd)fagen. Frapper avec le poing, donner des coupe de
poing.
2. Me bati cu pumnu. I Pugnis contundo, is, tudi, tusum, tundere. ei4 Mit
aduften 1Mfagett.Se frappe,. avec les poinga.
umnivoria. I Pugillus, i, m. iNtiundru. Petit poing ou poignie.
Punini. 1 Pugnus, aauft. Poing, m. poignee, f.
Punetti. I Punctum, i, n. 13unft. Point, m.
Punere. I Positio, nis. propositio, f. Coat. Position, f.
Pungiti. I Crumena, zona, ae, f. marsupium, pii, n. Tgutet. Bourse. f.
Il'ungallti, care taie pungi. I Crumeniseca, ae, m. /3entelfrinteiber. Coupeur de
bourse..
Punga popii, o plena. I Pastoris bursa, ae, f. Zeidielfrant. La bourse du cu-
rd, plant..
2. Punga seal straita popii, atomachu porcului umplutii. I Faliscus venter, tris, m.
allageinuurft. Estonia. rempli, boudin, m.
Pungulita. I Marsupiolum, i, n. parva crumena, ae, f. Zentrldyn. Petite bourse.
Punti, funtu.v. Farad.
Punte, podd. I Pons tis, m. S3rilde. Pont, m.
Punte Pa trece numal cu piciOrele. I Pouticulus, li, in. Steg. Petit pont, m.
Punta, nere. puid ceva undeva. I Pono, is, posui, situm, ponere. statuo, is, ui, tn-
tum, tuere. colloco, as, avi, atum, are. e Oen, legett, fterfett. Mettre, placer,
poser, deposer.
2. Composita, punti beanie. I Praepono, antepono. R3orfelAen. Mettre ou placer de-
vant.
Fund indiireptii, inapot I Repono. Buritcflegen. Rentettre, replacer.
Punzi cuiva mancarea inante. I Appuuo. 2tuffetett. Mettre aupres ou devant.
Fund inliiturr. I Sepono. 8ei Seite tegett. Meted de cote, a part.
Puna in prejnad. I Oppono. &tgegettretpu. Presenter, mettre devant lea yeux.
Puna' afard. I Expono. 21itqfetjett. Exposer, mettre hors.
Punti dupa altu. I Post pono. 91acble4en. Mettre apres.
Pund intre. j Interpouo. Zapulicben tegett. Mettre parmi, entre mettre.
Puna aarcina josu. I De pono. Tieberiegen. Deposer.
Fund cuiva lli. I Diem dico, diem indict). aematiben betagen. Indiquer un
jour a quelqu'un.
II. Recipr, me punzi la masa'. I Accumbo, is, accubui, bitum, bere. Mensae assi-
den, es. e id) au Xif(be felytt. Se mettre is table.
PupazA, o pasere molata. 1 Upupa, ae, epops, pis, f. .`der Siebeboni. Huppe,
f. sorts d'oitureau qui a une touffe de plumes sur la tete.
Pupi, sa-ruttiv. &Bldg.
Purcarl, purc'drie v. Porcard.
Purees. I Porcella, porcula, porculena, ae, f. ein erfnveincben, ifeine8 edpuein.
Petite truie, f.
1"tuyedere, procedere. I Processio, nis, f. exitus, us, m. qntfpringung. Ori-
eine, f.
Pureedere, merger., plecare. 1 Profectio, nis, f. discessus, us, in. Vibreire.
Depart, m.
Pureecletori, efitor din . I Procedens, tis, exiens, exeuntis, o gutfprin:
genb. Qui procede.
Pureed*, plecd /a drumtl. I Proficiscor, discedo.v. Plea.
Pu.reedia, dare. me nascti, esi din . . . I Procedo, is, cessi, cessum, cedere.
prodeo, is, dii, divi, ditum, dire. exeo, is, xii, xivi, exitum, exire. lIntiprinx
gen. Prodder, a. nitre.
Parcel*. I Porcellus, i, in. porculus, i. fferfeL Cochon de fait.
Pureele de Md. Porcellus subrumus. epanferfei. Chochon de lei&
I

www.dacoromanica.ro
320 IP U.

De purceld, adj. I Porcellinus, a, urn. Zont epauferfer. De cocAon de lait.


Pe: Fripturd de porceld. j Assatura porcellina. epanferteibratert. Roti de cochon
de lait.
Purece. j Pulex, licis, m. 8109. Pouce, m.
Pureee de pe VarZfi verde. I Chrysomella, ae, f. rbflforj. Chrysomelle.
Purecosti, adj. I Pulicosus, a, um. Moller atO. Renipli de pouces.
Puree*, are, cant pureci. Pulices venor, aris, atus sum, nari.
I e fucett.
Chercher de pouces.
Purgatle, curcitenie. Metlicantentum purgativum. purgatio, nis,
I f. 13urgirmit:
tel. Purgation, j.
Purgatoriu, purgative, adj. I Purgatorius, a, urn. omit man reiniget. Puy-
gatif
Purolu, copturd. I Pus, ris, n. biter. Pus, in.
Cu puroiu, adj. I Puruleutus, a, um. Purulent, e.
itrrig.
Purpura, catifea rosie. I Purpura, ae, f. ostrum, i, n. murex, rieis, m. q3urz
Intr. Pouipre, itoffe teinte en pourpre.
Ce priueste la pop, adj. I Purpurarius, a, urn. Bum 131trpur gef)orig. Qui
tiene de pourpre.
In jaw puipurii, voila j Purpueus, a, um. b.purpurfarbig. De couleur de
pout pre.
Inibracatu cu purpw d. I Purpuratus, a, um. Mit 131trIntr, roll) beffeibet.
Vetu de pourpre.
Purtare, pe mans, in spate. I Gestatio, portatio, nis; f. Tragen. Action de
porter.
2. Purtare-bunci morale. j Gestio, nis. vita, ae, f. comportantia, ae. mores. Wuf.=
fiifyung, 5etragen. Conduite f.
Purtare de grije. I Cure, ae, f. Gorge. Soin, m.
Purtati, part. I Portatus, gestatus, a, um. Ibetragett, gefilbrt. Porte.
Purtatora cu vinare. j Baiulus, i, nt. hilt 2arttrtiger. Porteur.v. Clircitord.
Purtatorti. I Gestator, gestor, is, m. Zritger. Cetui qui port, porteur.
Purtatore. j Gestatrix, cis, f. Zrtineritt. Celle qui port.
Purtata, lucu purtati, haind etc. I Detritus, a, um. Ugetragen. OW.
Purtator de grije. I Curator, provisor, is, In. Zeforger. Celui qui a le twin.
Purtatare de grije. I Curatrix, cis, f. Verorgeritt. Celle qui a le solo.
Pura, tanturitii. j Purus, mundus, a, um, adj. eouber, rein. Pur, e.
Pe: Aiire pure. I Autism purum. Reittet 03otb. Or pus.
Apd purl, limpede. I Aqua pura. Eiteitte0 5Baffcr. L'eau pure.
Pururea, told d'a una, adv. I Semper, perpetuo. 2mmer. Toujours, Fetidtuellement.

Negev..
De' pururea adj. I Aeternus, perpetuus, sempiteruus, a, um. toig, immetr.
tod4renb. Eternel.
lamer'. j Telunt ignivomum, i, n. sclopetum, 1. @clvebr. Arnie, f. fusil, m.
Pusearie. I Career, is, m. custodia, ae, f. Ruhr. Prison, cachot, f'.
Ce fine de puscarie. Carceralis, e. carcerarius, a, um. carcereus, a, um, adj.
Bum 03c1ditgui0 ge4rig. De prison.v. Teninifd.
Puseasit, care inpusal. I Jaculator, is, m. ecijitte. Chasseur, m.
Puseasa, fa:calor de punt. I Telorum ignivomorum artifex, ficis, m. s$iltljfett=
martyr. Argue busier, m.
Puseatora. j Jaculatio, explosio teli ignianii. edjq. Coup de feu, m.
Puscea. j v. Sgreibuntli.
Puseelosa, adj. I Pustulosus, a, um. Zfajig. Pustuleux.
Pusea, are, dui; cu pun& j Jaculo, as, avi, atum, are jaculor, aris, atus sum,
ari. sclopum explodo, is, plosi, plosurn, dere. eeieDeit. Tires, decharger.
2. Purl in ceva. inpuffu ceva. I Trajicio, cis, jeci, jectum, jicere. trOae
idutten. Ti,er en potpie etc.

www.dacoromanica.ro
Pu. 321

Puspanit. I v. Blinuletti, Merictor.


Pustfi, ample Oa Desertum, ti, n.
I SZllitfte, Desert, m.
1Pustie. p Eremus, i, m. desertum, ti, n. loca deserts. RBilftenei. Desert.
Pustlesefi, ire. despopulezii, un argil, etc. I Vasto, devasto, as, avi, atum, are.
popular, depopulor, atis, atus sum, ari. Sertnitften. Ravager, divaster.
P nut iesefi, pirate:cu. I v. P'drilsesci.
Pustiesefi pe cineva, lu facii se fuga. I Elimino, as, are. abigo, is, abegi, abac-
turn, abigere. Segtreiben. Chesser.
2. Me pustiescii eu, me ducii. I Emigre, as, avi, atum, are. discedo, is, discessi,
cessum, ceders. 2egge4ett. Emigrer.
Pustietate, ainguratate. I Vastitas, tatis. solitudo, tudinis, f. (Eittbbe, 2eere.
Solitude, f.
Pustiire, preidare, etingere. i Vastatio, devastatio, populatio, depopulatio, nis, f.
Zerruttflung. Ravage, m. devastation, f.
Pustiltorfi. I Vastator, depopulator, is, m. A3ertuilfter. Devaetateur, celui qui
ravage.
Pustiitoare. I Vastatrix, depopulatrix, cis, f. Saertnititerin. Celle qui ravage.
Pustiitfi, ne lucrata, locti, vie, etc. I Locus desertus, locus incultus, m. Unger.
arbeitet. Divastd, ravage, non eultive.
Pustule& I Eremitis, tidis, f. Cnfiebterin. Eremite, f.
Pustnleesefi, tire, Ara pepustniculti. I Erimito, as, are. liinfiebler lei% Vivre
contrite 4/n solitaire, emcee en dremit.
2. Me .facti pustnicd. I Vitam eremitarum amplector, plexus, sum, plecti, qins
ftebfer Merbett. Embrasser la vie dremittque.
Puatnicesee, adv. I Anacoretice, more eremitarum. einftebierifC. Solitai-
rement.
Pustnieeceii, ce tine de pustular, adj. I Anachoreticus, eremiticus, a, um. (tin=
fiebferifcf). Anacitoretigae, d'erdmite, de solitaire.
Pustnicie, viatcl singuratied. I Vita solitaria. vita anachoretica. Qinfieblers
&ben. La vie anacboretique, vie solitaire.
Pszetuivii. I Eremita, anachoreta, ae, m. einfirb ler. Erdmit, solitaire.
Puma, part. I Positne, a, um. eclegt. Pose, place, infs.
Putere. I Vis, is, f. plur. vires, sum. &Taft. Force, f. vigueur, forces.
2. Planta unei dojtar,i. A davultri lui Dumnedeti, etc. I Vie, is. efficacia, ae
effieentia, ae, f. Shaft, R33irfuno. Iffierteiti, vertu, f.
3. Putere, Mrie. i Vis, robur, boris, n. fortitudo, dinis, f. 1/raft, Stade. Force.
Fermeti, f.
4. Puterea care andipreste supttsi. I Potentia, ae. potestas, tis, f. acV, eetvait,
Force, puissance, domination f.
b. Baena, (rand zidi case, d'anti cumpdra ce vote. f Vis. facilites, tie, f. Rraft,
971belidgeit. Faculte, f.
Putrni ti, tare, rabastii, adj. f Potens, pollens, tie, og. fortis, e. robustus, a,
urn. Puittant, fort, robust.
t97_,-- tart, mticf)tig, frriftin.
Putina. I Trimodium, dii, n. 58utte. Hotta rerette, f.
Putiuelopon, ce esto ru putinici. adj. f Possibilis, e. 971i3griO. Possible.
restore. I Tutor, foetor. is, m. 03rflonf. Paanteur, f.
Putrydo. odj. Putridus, a. n ". Raul. Pourri, e.
I

Ploti.4Rniss, ipmnis putypdit. i Lignum putridum. gattic8 .)efa. Bois pourri.


Put. ejua,e I Putrnmen, minis, n. putredo, diuis, f. fOule. Pourriture, f.
Fulcra-clat w, d,re, vu. Puirkseo, is, scere. putrefio, Se, factus sum, Seri.
I

Bela Warn. Se pourrtr, s- putrefier, se earrompre.


rm.'s, Fete. I Puteo, es, tui, tere. foeteo, es, tui, tere. Etiuten, 115efrfed)en. Peer,
8Pts mariva;8.
1Puifi, ftwenci. I Patens, i, m. 23rtmen. Pates. m.
Apo de pulti. I Aqua puteana. trunneu.eaffer. Eau de puits.
41

www.dacoromanica.ro
322 Ha.
Artistd, maisterti care ...rapid pu(d. I Putearius, rii, m. 8runnen43rtiber. Ou-
vrier qui creuse des pulls.
A adpa un put& I Puteum fodere, effodere. linen R3runnen graben. Creaser
un puits. v. altele Fontein&
Campine putului. I Tolleno, nis, m. Zirunnenitt tuettgef. Bascules, f.
Acoperifuld pu(uluf. I Puteal, is, n. i8runnenberfef. Couverture de pulls.
Putturosis, adj. I Putidus, foetidus, a, um. etinfrnb. Puant, f. fettde.
Putore, putureed.y. Lenevosd.

R.
RabarburA, reventd, o reidecind. I Rbabarbarum, i. n. rbacoma, ae, f. 114as
barber. Bhubarbe, f.
Rabdare, avjerreta. I Passio, perpessio, toleratio, nis, patientia, toleran-
tia, ae. f. 3:ouitatttg, rtragert Patience, la patience dane la douleur, etc.
Rallidatorlu, adj. I Paciens, toerans, tis, o. aiebufbig. Patient, qui (were.
liabdia, Wert's. I Fero, perfero, fers, tuli, latum, ferre. suffero, sustul,, subla-
turn, suffere. sustineo, es nui, tentum, tinere. 2eiben , butben , ertragen.
Sovffrir, supporter. (v. allele suferit.)
Itabind, la otrei. I Rabbinus, ni, m. )er Eftabbiner. Babbim, maitre docteur.
Adelina, salcie, nueloed. I Salix, cis, f. Balla viminalis. aigenveibe. Sort
de mute.
Walachia. I Sicera, ae, f. crematum, ti, n. gBrannttnein. L'eau de vie.
litacla, cutie. I Arcula, cistula, capsula. ae, f. etipOtef. Boite, f.
Itacneseit, v. .Rugnescd. RcicCre, y. Recere.
Itaci. I Cancer, cri, m. Streb6. Ecrevisee, f. cancre, m.
Laba raculuf. I Brachium, chii, n. chela, ae, f. grebOdpere. Pinces
d'icrevisse.
Prindd rad. I Caneros venor seu capto. grebrett fangen. Pdcher des
ecrevissea.
De racu, adj. I Canceraticus, a, um. X3on grebt3. D'eorevisse.
Racal de mare. I Astacus, i, m. carabus , i. Beerfrebq. Canon, ecrevisse de
mer, crabe.
lifidiche, I Rapbanus, 1, radicula, ac, f. atettig. Reinert, m, radio.
liadiche de lung. I Raphanus mnnstruus. Monatrettig. Radio menstruel.
De rddiche, adj. I Raphaninus, a, um. Zan Rettig. De raifort, de radix.
Radgeina. I Radix cis, f. 933=W. Racine, f.
Prindd r'ddicind. I Radicesco, is, scere. radico, as, avi, atum, are. rwlicor,
aria, atus sum, ari, radices ago, is, egi, actum, agere. 933uraein, RI3urset
befommen. S'enraciner, prendre racine.
Din reiclicinii, adv. I Radicitus. eammt ber Sur3ei. Radicalement.
Pe: A smulge arborele din rddicind. I Radicitus evellere arborem. ittra (Baum
entrourgein. Diraciner tax arbre. (A desrdcina un arbore.)
Radecinatii, part. I Radicatus, a, um. l eingetuuraelt. Enracine, qui a des
racines.
Radeciumni, cu mzdte rad& ini, adj. I Radicosus, a, um. Ourgetig. Qui a
beaucoup de racines.
iiiideoinula. I Radicula, ae, f. suraelOett. Petit racine.
Rada, dere. I Rado, erado, is, si, sum, dere. 9.1m3fraten. Racier, Rainer
Greater.
2, Radii cu pile. I Limo, as, avi, atum, are. Weifen. Linter.
3. Radii hivernti. I Nasturtium rado. green reiben. Bdper de creaeon.

www.dacoromanica.ro
RA. 823

4. lindu barbs". I Barbara tondeo, es, totondi, tonsnm, dere. detondeo, rado.
51aftren, barbieren. Racer la barbe, se racer.
111actrior. I Rasor, tonsor, is, m. edpber, grater, iSarbierer. Barbier.
litagacita, rudoscd, g'dndacii. Lucauus, i, m. 4). irIc if et. Cerf volant, insecte.
Itsigaiu, v. Bilgdiu.
Itagugala.Ravis, is. raucitas, tic. raucedo, dials, f. eiferigfeit. Enroue-
ment, m. raucitd, f.
Itaguvesefi, sire, v. n. I Rancio, is, rausi, raucere. .ieifer Iverbeu. De-
venir rauque.
ItrAgaigiiii, adj. I Raucus, a, um. toeiferig. Enroud, rauque.
itaitgral, caleiretti imbracat Cu fern. Eques cataphractns. gfiraffter. Cuirassier.
Haiulia pamentescii, v. Edema.
Hama, cercevea la ferestri , icone, etc. I Margo, inis, ora, ae, f. 9{4men.
Bordure, f.
Rama, craca, clembd. I Ramus, i, m. %ft, Btueig. Rameau, m.
Itantiatfi. I Ramulus, i. m. 9illfein. Petit rameau,,
Cu mulle ramuri, adj. I Ramosus, a, urn. 2'3o1( (fie. Rameux, branchu.
Rana., p/dgd. I Vulnus, neris, ulcus, ceris, n. plaga, ae, f, R33unbe. Plait, blessure, f.
De rane, ce priv-la rane, adj. Vulnerarius a, um. Bar guube gefOrig.
I

Vulneraire de blessures.
Pe: Pla.stru de rane. I Amphlastrum vulnerarium, euubpflafter. Empltitre pour
lee blessures.
Semi de rand. I Cicatrix, cis, f. Rade. Cicatrice, f.
Rfinceolu, taurd jumatate juganitil. j Taurus semi castratus. .i5alftergnitter
ner 'tier. Taureau demi chatrd.
liancedelli. I Rancor, is, m. 4Ran3ig. Banciditd, f.
Mg' rancedescd. I Ranee°, es, core rancesco, is, scere, Wanaig merben. Ban -
cir, devenir ranee.
Itiineeclu, adj. I Rancidus, a, um. Eflanaig. Rance, moisi.
Riinchezare, a cailord. I Hinnitus, us, m. Zcoli Vietyru. Henniesement, m.
Ranchezil, are. I Hinnio, is, ivi, itum, mire. Sieliertt. Hennir.
Itandescii, dire. O scandurd etc. I Runcino, as, are. .Nbelit. .Raboter, doler.
Handed., jildu. I Dolabra, runcina, ae, planula, ae, f. S2obel. Rabot, doloire.
Aschiile, rddeturile ce cadli dela randea. Ramenta, orum, n, pl. scandularnm
ramenta. 'panne. Copeaux, bdchette.
Ranescel, mire, va. Vulnero, sancio, as, avi, atum, are. £Bertumtbert. Blesser,
lianesewl, matarti gunofulti din grajdii etc. Stabulum a stercore purgo, as,
I

avi, atum, are. Zen eta( ain3puten. Purger l'dcurie.


Rang*, dignitate. I Dignitas, tic, f. Nang. Dignitd, f.
Ranire. I Vulneratio, nis, sauciatio, nis, f. Zertnunbung. Mature.
Ranitfi. I Vulneratns, sauciatus, a, urn. 93ermunbett. Blesser.
Aduccito, de rane. I Vulnifer, um. Ounb macbenb. Qui blame.
Facatori de rane, adj, Vulnificus, a, um. 92dunb Tnacbenb. Qui blame.
I

Restage, boia.Farina tosta, ae, f. Es.',inbrenn. Farina brulde.


Facia rdntafii in nidncare. I Farinam tostam cibo incoquo, is, cosi, cootum,
coquere. ainbrelitt macen. Faire farina bridle.
Itanza, v. StamachU".
Itanzosi, &cosi; , adj. I Stomachosus , biliosus, iracundus, a urn. Bornig.
gatflitcbtig. Emparti, irritd, furieux, qui a de mauvaise humeur.
IliApaosti, v. Repausd.
Itapelaint, luna septembre. I September, brie, m. Zer lDlonat eeptember.
Septembre, tn.
Itapede, lute, adv. Rapide, velociter. Rafc4, eilenb. Vita, rapidement, avec
vitesse.
Me rdpeda. I Impetum facio. 91u4olen. Se jeter stet . . .

www.dacoromanica.ro
324 Ra.
Me riipedis', &di fuga. I Engam capesso. Zie iffutt ergreif en. Prendre
la guise.
RepedIre, repejune I Rapiditas, tis, f. eitneffigfeit. Vilma, 1. rapidite.
RApegetl, Aire. Rapio, is, pm, raptum, rapere. abripio, eripio. 9tauben.
I

Ravir.
Rapire. I Rapti°, nis. rapine, ae, f. raptus, us, in. Za6 Reuben. .Ra-
pine, f.
Bapire a unuf lucre bisericescii. f Sacrilegium , gii, n. Stircfpnraub. Sa-
critege, m.
Rapital. I Rapistrum, i, n. einapis, is. f. Sent. Sdnevd, f.
Italpitor. I Raptor, is, ereptor, m. ifltiuber. Ravine:1r, m.
lIalpitti, part. I Raptus, ereptns, a, um. (Deraubt. Enlace, ravi, ate.
Ralpstraten, tire. I Fremo, is, mid, mitum, fremere. murmur°, obmurmuro, as,
avi, atum, are. anurren. Murmurer.
RAputire. I Murmur, is, n. murmuratio, nis, f. fremitus. us, m. Za8 nurren.
.k/urmure, m.
R Apstiior. I Murmurator, is, m. Zer Mutter. Murmurateur, m.
Bares a, rire, fuels ram's. I Raro, as, are. rare facia, is fed, factum, care
ediiitter madjen. Karcher, faire rare
2. Ale rureseu I Rareseo, is, scerre. rare fie, fie, factus sum, fiat ectitter Met.=
ben. Se ra, after.
RArime. I Raritas, tie, raritudo, dinis, f. ecpttereit. Bared, J.
itaritate, lucru mil I Raritas, tis. ecitenbett. Objet rare.
Mara, adj. I Rams, a, um. ect)iitter. Rare.
Rural, adv. I Ram, rare. eeiten. liarement.
Rasa, /4/ cdtugari. I Vestimentum monaehieum, i, n. Ertlinctfreib. Vetement de
manic.
Ralhiea, la jugs I Radius, dii, m. 3edgicden. Baguette, in.
Raibilgursacet, v. Bestsgnesed.
Ratan, sofiaturci la dart& I Tympanites, is, f. ISancisnafferfudjt. Enflure
du venire.
Rail, part. Rating, abrasns, a, um. ifbgeicabt, abgefralit. Ra.td, meld.
f
Itasuni. I Rasura, ae. rasio. iris, f. ediaben, araten. Itaelure, f.
Kalil. Anna, tis, f. ante. Canarde, cane, j.
I

Rain selbaticci. I Anasfera, ae, f. .133' Him ante. Canards sauvage.


De rata, adj. I AMILMU8, a, urn. *ion Der ante. De canards.
Pe: Carus de rata. Caro anatilia, sett munai anatina. enfettffeifc§.
I Chair
de canarde.
Ruble. aocotela. I Ratio, nis, f. 914nung. Calcul, compte, tn.
Raiiune, mints, prmeepere. f Ratio, via, f. Zernunff. Rrison, m.
Cu Innate. I Rationis particeps, cipis, o. ilaisosab/e.
iBermittfug.
Ralie, ratatne, causd, pricaza. I Ratio, nis, canes, ae, f. Lirfathe Cause, f.
A fi du. ropan,a, carraa, pentru CES Una turret este r,fa fi nu attnantrilea.
Rationem reddere, vet causam dicere. Zie Llrfadje cutaetgen. 1?ir la cause.
BAissiu. Alias mac, ris, m, (Zntericf). Le mdl, de canards.
Italurien, rata mica, I Anaticula. ae, f. nt(f)ett, Ciente ante. Petit canard,.
RAya0, de lemnd pentru a cresta. I Talea, an, crena, 88, f. Zer Rerbfloci.
Tadle, f.
Pe: Tura pe rewasii, crestnii. I Taleae incido. gfufferben. Inciser.
Ralvenel. v. Jilarti, tnedii.
Raman, eel& I Zelus, i. fervor, is, m. stadium, dii, n. affix. Zeit, m. desk
Ravnereel, rare, silesea pentres reva. Nitor, tens, nisus, uixus, sum, niti, etu-
I

de°, es, dui, dere. gifern, ftdj befireben. S'efurcer,


2. Poftescd, rammed' la ceca, v. Paftescis.

www.dacoromanica.ro
Re. 825

RAivnitorfi , rpre ceva. I Zelotes, ae, zelator, is, aemulator, is, m. eiferer.
Zitateur.
2. Bevnitor a averii strain.. I Concnpitor, is, m. f8ege4rer. Qut desire . . .

Raza. I Radius, dii, m. etrabl. Rayon, m.


Rawl de sore. I Radius solaria. eonnenftratit. Rayon solaire.
Dna raze din mine. I Radio, as, are, radios mitto. etraVen. Rayonner.
RAzatore. I Radula ae, f. etarre. .Ratirtoire, f.
ilvesitofi, sprijOna. i Adminiculum, fulcrum, i. n. etiipe. Appui, m.
Ma mimosa, popiesca un gardi, v Proptesca.
2. Suasion& earns& de ceva, bastona de pcirete etc. I Acclino, as, avi, atum,
are, 2thletpien. Pencher, appuyer.
Bempr. Mi razimu. I Nitor, initor, subnitor, teris, nisus, nisus sum, niti.
me acclino. etd) fttiten, full aniefinen. S'appayer.
Razinentia, part. I Fultus, suffultus, nisus, flirts, a, um. Oefliitt. Appuyi,
Soutenu.
Riszuipi, instruments's d'a rade. I Radula, ae, f. ettarreifen. Racloir, m.
2. Dated, v %feu, acobicia, v. la Mertz lone.
Rare friya, Frigus, oris, frigidum, di, n. Stalls. Froid, m.
Ye: Bete figa, reee. I Frigus est, frigid= est. e8 ift fat. It fait oid.
Mere, adj. Frigidus, a, um. Salt. Froid.
I

ReetS1a. Feigns, algor, is. m. State. Froideur, fraicheur, f.


ReeerO, recant's, vast de recall'. Vas refrigeratorium, n. RiiVtuanne. Vas
I

afaichiesant, carajon, m.
Receileft, tire, ceva. I Frigero, as, avi, atum, are. erfill)fen. Rdfroidir,
Rafraichir.
Ir. Ale rerescri eu. I Frigesco, refrigesco, is, scere. refrigeror, aria, atus sum,
ari. aftiji merben. Se refroidir.
Reritfi, part. I Refrigeratus, a, urn. erfilVt. Refroidi, rafraichi.
Reeire. I Refrigeratio, nis, f. rfiitjlung. Rafaichissement, m. froideur.
Reeuniendalie, v. Comendare.
Recomendatti, part. I Commendatns, a, um. empfdgett. Recommandd.
Recontendil, are. I Commendo, recommendo, as, avi, atum, are. empleVen.
Recommander.
Lemma de recomentlata, adj. I Commendabilis, e. 2obenttuert4. .Recom-
mandable.
U. Me recomendii. I Me commando, me recommendo, etc. aid) entpfeVen. Se
recommander.
Reconoseik. scere. f Recognosco, is, novi, nitum, noscere, beneficii memor
sum. Zenner Fein. Etre reconnaissant, reconnaltre. (Fi mul(emitor, re-
eunoacator.)
Reeourperiglezit, v. .Reopktesca.
Reconoseiniii. I Beneficii memoria, ae, recognitio, nis. erfenntliCett. Recon
naisoance, f.
Recomuseator. I Beneficii memor, is. Zanfbar. Reconnaissant, e.
Reettiusl. v. .Rocoinei.
Reeore. Frigus, oris, frigusculum, i, n. aura recens.
I l'raicheur.
Reetbreln. Refrigerium, ii, n. refrigeratio, nis, refrigescentia, ae, f. erfilly
lung. Rofaichloonnent, m.
Recoreseit ceva. v. Becesca. Recoritoa. v. Stempeatorfi.
Reerealie, leteare de lucru. Recreatio, nis, f. refectio, nis. erquicfung. Re-
creation, t.
Pe: piie de recreatiune. I Feriae, arum, pl. Dies recreationis. 'Kuetage. lours
de repoe.
Regazia, resuflare, odilsta. I Respirium, rii, n. respiratio, nis, f. erfplung.
Recreation, f.

www.dacoromanica.ro
526 Re.
liege, orals. I Rex, gis, m. Rhin. Roi, m.
Itegeste, adv. I Regaliter. Siinigfici). .Royalement, en roi.
liege lik, crai f or . I Regulus, i, m. ein Heiner Stonig. Roi enfant, roi d'un
petit itat.
Itegesett, adj. Regalia, e. Sliinigiiit , igent'§um einee &big& Royal,
I

Digne d'un roi.


Pe: Putere regescli I Regalia potestas. St6nigfidte Eact. Pouvoir royal.
Reforms. 1 Reformatio , melioratio, emendatio, nis, f. /3erbefferung. Ame-
lioration, f.
Reformeza, facii mar bine. I Reformo, melioro, emendo, as, avi, aturn, are.
t'neuern, berbeffern. Andliorer, ref ormer.
Reformator. I Reformator, i, s, m. Oerbefferer. Reformateur, en.
Reformatore. I Reformatrix, cis, f. Oerbefferin, Reformatrice, f.
Iteformattl, part. I Reformatus, a, urn. terbeffert. .Rejorme, omdliord.
Itefozezit, are, nu voiu a primi ceva. I Recuso, abnego, detrecto, as, avi, atum,
are. Zertnerrett, abfcbiagen, beriagen, nicbt annefpnen. Rejuaer, rdcuser.
Itefuzare, refuzii. I Recusatio, abnegatio, detrectatio, ni, f. $ertuerfung, 91
fagung. Refill?, en.
Refuzatu, part. I Recusatus, negatus, abnegatus, a, um. Zeriagt, abgefcbtageen.
Refuse, ricusi.
Regina. I Regina, ae, f. gonigin. Reine, f.
Regiment* . I Legio, nis, f. regimen, minis, n. !Regiment. Legion, regi-
ment, m.
Cs fine de regimenteld Legionaries, a, um. Zinn Regiment. Legionaire,
dune legion.
Pe: Militari: de regimental' . I Milites legionarii. Regulirte eothaten. Soldata
legionnaires.
Registru condicd. I Codex, dicis, m.tabnlae, arum, f. registrum, tri, n, index,
dicis, rn. Za6 fRegifler. Regiatre , livre 01.4 l'on icrit les affairea de cheque
jour.
Itegrutg, militarii nou. I 'I iro, ills, novus miles. Ellefrut. Recrue, novice, en.
Regula, rgnduiald. I Regula, norma, ae, lex, gis, f. Regd. Regle, loi, modkle.
Pe: Ting pe cineva in regulii. I In officio, continco aliquem. Santanben in
rtntung Often. Tenir quelqu'un en regle, pour fairs son devoir.
Regulez* pung la rencluiald. I Regulo, rego, constitno, ordino, dispono. Qe:
gutirett, orbiten, regeln, nit macben. Mgler, mettre de l'ordre.
Regulattl, part. I Constitutus, ordinatus. 05eorbnet, geregeft. Regld, arrange.
dispose.
Religiune. I Religio, nis, f. ritus, us, m. cultus. us, m. Refigion. Religion,
mite, j-
Relighasit, adj. I Religiosus, a, um. @otteofiirtig. Religieux.
Religiositate.v. Evlavie.
Remain* nere. Maned, remaneo, permaneo ,
I es , mansi, mansum, nere,
Q3leiben, berbleiben. Rester, ddmeurer. s'arreter.
Remanti, inderkptii. I Remaneo. Suritc/Meiben. Rester en arrikre.
Remilnit dater. Reliquor, aria, ari. recto, as, stiti , stitum , stare.
I

edmibig bleiben. Rester oblige, endette, rester dibiteur


Remanere. I Remansio, mansio, permansio, nis, f. 2:416 R3Teibett. Action de
rester, de aejourner.
Reiman& undeva preste ndpte. v. Condscescel.
Remaqit, rival:sag:1, prinsore. I Pactum, i, n. sponsio, onis, f. Bette. Pacts, m.
paroles, f. rani, m.
lienitesefi, fire, mil prindti pe rentafra. I Paciscor, scans, pactus sum, cisci.
pactum ineo, is ivi, nitum, nire. sponsionem, facio. Bettert. Paris., fairs
un pari.

www.dacoromanica.ro
Re. 827

Hemagita, ce prisosesce. I Residuum, reliqunm, i, n. reliquiae, arum, pl. f.


Weft, Ueb erbtei Reste, tn. ce qui retie (d'un tout).
2. Avere remasa dela cineva. I Bona relicta, pl. n. f8erfaffeng aft. Succession, f.
Liens. propriads. etc. qu'on a Jaime en mourant.
litemaufi, part. I Mansus, remansus , permansus, a, urn. @Michell. Bestd,
sejournd.
Benda, firii. I Ordo, finis, m. series, ei, f. Crbnung , Reihe. Ordre, rang,
Arrangement.
Pe rends-4 adv. I Ordine, brdinatim. Zer 92ethe !lath. Par ordre.
Farb rendg. I Sine ordine. Unorbnung. Sans ordre.
Afarii de remit's. i Extra ordinem, extra seriem. Tfufier ber Ertel Hors de
l'ordre.
De rendii. I Ordinarius, a, um. commune, e. vulgaris , e, adj. Orbin
getuS1 rlidj. Ordinaire, vulgaire.
In dOci renduri. I Binis vicibus. Blueimat. Deux fois.
R On d ul al ti.v. Orenduiald.
11.8ndueseti, ire, aseclis, pung la rendti. I Ordino. in ordinem colloco, as, avi,
atom, are. dispono, is, sui, situm, ponere redigo, is, degi, dactunt, digere.
digero, is. gessi, gestum, gerere. Crbnen, In Orbnung fteUen. Mettre en
ordre, Ranger, ordonner.
Renduescti pe cineva in tr'un posts. I Dispono, applico. 11.-Iliteliett. Charger
guelqu'un d'un emploi.
Ilessadu9scil, pcnuncescii ceva. I Ordino, dispono, statuo. Miorbnen. Or-
donn r, Bonner ordre, commander.
II. .Recipr. Mi r8nduesca cu cineva, facem pe rendii. I Invicem permuto. reciproce
ago. eith abme Vein. Faire reciproquement quelque chose.
litenichlu. v. .Rirunchig.
Itepeosatii, mortis. I Mortuus, defunctus, denatus, a, urn. Oerftorb en, tobt.
Mort, defunt, e.
litepaosii. v. .Regazii, odihnd.
illeparatel, part. I Reparatns, refectus, a, urn. erheffert. .Rdpare, refait, e.
Revere., meremet.v. Diregu.
Reparator, care direge. I Reparator, refector, is. m. @rueuercr, $erbefferer.
ReParateur, restaurateur.
nepede, jute, adj.v Jute.
Itepetti, repetitie.v. Poftorescd.
Repunere.v. Perdere. Repudieils muierea. v Lapedii.
Iltepulatiune, veste bona, mime I Reputatio, nis. fama, ae, f. 9Ittlehen, Ruf,
fluter Warne. Reputation.
ilteratinehtu. Ren, nis m.
I 9tiere. Reine, m.
De rerunchi, adj. I Renalis, e. Zen bet Vlieren. De reine.
Pe: Durere de rerunchi. Renalis passio , nis, f. Vtierenf*neraen.
I Passion
des reins.
illerunclaitate. I Reniculus. i, m. Rirethen. Petit rein.
illtesfulesell, dire, pltrnteris.v. Plantis, plantezii.
Best/dire. Satio, plantatio, nis, f. Zug 13ffanaen. Plantation, f.
11.esatiti. I Planta, ue, f. $ffanae. Plante, f.
Rezada de varzil. I Planta brasasicae. grautuffau3e. Plante de ohm.
Remark rire, sdrele, tuna, etc. I Orior, exorior, riris, ortus sum, oriri. ttufgefpn.
Se lever.
2. Grad, irks, etc. I Prodeo, is, dii, divi, ditum, dire. 91unehen. Sortir. nitre.
Resaritore, to ufe. Pessulus, i, m. 92iegel. Pine, Verrou, f.
BesAritu, a soreltd, etc. I Ortus, us, m. Viufgang. Dorient, le levant.
Pe: ltesaritula. sorelui. Ortus sae. Zer Cam. mmenaufgang. Le levant
du soled.

www.dacoromanica.ro
828 He.
Partea despre liesaritti. Oriens, tis, ortns, us, m. Zfien, Morgen, Illorgen
I

fanb. Orient, he part orientate.


Dela Re:stiritti. I Oriente lis, e. tilticb. Oriental.
Pe: Biserira ligsaritului. Ecclesia orientalis. Crientalifdie air*. L'eglise
I

orientate.
Ventuld dela Readritii. I Eurue, i, m. Oftroinb. Burets, vent d'est.
Omenif dela rescirita. I Oriente les. Morgenitinber. Lea orientaux.
Realm 116, reaboiu. I BeIIum, i, n. Krieg. Guerre. f.
Insciin(ezti cuiva resbella. I Bellum ludic°, is, dial., dictum, dicere. Zen Strieg
antilnbigen. Declarer la guerre.
Beebellic pe Mare. I Bellum maritimum. eeefrieg. Guerre navale.
Me reaboiescu, me batti. i Bello, as, avi, atum, are. Krieg Meen. Faire
he guerre.
Care face reabella, adj. I Bellifer, belliger, a, um. Rriegi4rettb. Qui fait
la guerre.
Portd resbellti. I Bellum gero, is, gessi, gestum, gerere. belligero, as, avi, atum,
are. Rrieg filbren. Faire la guerre.
De rubella, adj. ce fine de resb. I Bellicus, a, urn. Bum Rriege gelprig. De
guerre, gui appartient a la guerre.
Pe: a:Vire de rubella. Bellicus apparatus, a,
I 11111. Rriegi3rilfluttg. Preparation
de guerre.
Uesbellicosn, resboinicii, adj. I Bellicosus, a, um. Rriegerig. Belliqueucc.
Purtetor de resb. Belligerator, is, m. Rriegismann, Rrieger. 9uerrier, m.
I

Iteabolnica. I Bellatrix, cis, f. Striegerin. Guerriere, f. belliqueuae.


Aplecatd epre rubella. I Bellax, cis, o. Bum Rriege geneigt. Belliqueux.
Itesbuna, as resbund, as face serinti. Serenatur. Ite ift Ijeiter. Il
I fait
aerein.
Itesbunii, o manic v. labendeaca, etc.
Iteschtfi, ere, torte pe reachitor. I Fula in alabrum duco. guttipeitt. Divider,
Quinder.
Reselaird.v. Intpriatiti.
Reehiratti. I Dispersus, a, urn. Berfteut. Disperse.
Reschitorii. I Alabrum, i. n. I 1:63aruImpei. Devidoir, m.
Itescoltl. revolutie. i Seditio, nis, f. tumultus, us, m. 9Ittfr4r. Revolte,
emeute, J.
Itescolescii, face rescdlcf. I Tumultuor, ads, ari. tumultum exito, as avi, atum,
are. seditionem excito. Vlufrubr erregett. Se revolter, faire une reco'te.
2. Itescolescia, coat ceva pe tot loci. I Perscrutor, aria, atus sum, ari,
perquiro, is, quisivi, quirere.
tierumit4eit. Rechercher avec coin.
3. Reacolencel fend ca as as vsuce. Foenum moveo, es, movi, motum,
I

movere. Vf ufrilbren. Moucoir le foin.


IlLgscolAtor, revo /ufionard. I Tumultuosus, seditiosus, turbidus, a, urn. 9:fufr.
ritigerifd). Seditieux, tumultueux.
Itescolitor, zavergia, ca subs& i Concitator, incitator, turbator, is, m. Olaf.
Rebelle, nt. agitateur, pertubateur, en.
tniegier, 21ufrittger.
Iteseolitore. I Concitatrix, cis, f. atuftniegieritt. Celle qui excite a he revoke.
Rescoptu, pricoptd. pane, etc. part. 1 Per pistus, per coctus, a, um. Zurcfp
gebaclen. Cuit entierement, bien mdr.
2. Itescoptia, gran, prime, etc. I Nimis maturus, permaturus, a, um. ilberreif.
Trop mar.
Itdscoefi, cocu pre tare pdnea. I Per pinso, is, sui, pistunt, pingere. percoquo,
is, coal, coctum, coquere. Zurd)bacfen, au febr baden. Faire trop cuir.
2. G-rdd, prime. I Per maturesco, is, scere. Su feIr reifen. Paruenir d une
entiere maluritti.
Rescumptirare. I Redemtio, nis, f. qritifuttg. Rachat, redemtion. f.

www.dacoromanica.ro
Vu. 329

ReseumperAtor. I Redemtor, is, in. rflifer. Ridempleur, m.


Itesennipitratore. 1 Redemtrix, cis, f. riiileritt. Celle qui rach&e.
Resenuiparn, rare, v. a. I Redimo, is, demi, demptum, dimere. gegen.
Racheter.
Reseumparatil, part. I Redemtus, liberatus. a, urn. Vefreiet. Rachete
Mese lau, scobiciu, jug de a scobi. Scobina, ae, f. 3tethcifcn. Lime, rape, f.
Itesiilneacil, ire, radii. Rado, is, si, sum, dere. tero, is, trivi, tritum, terere.
I

ateiben, 3errciben. Baser, racier.


Resfecare. I Voluptas, tis. Libido, dinis. lascivia, ae. mollicies, ei, f. (5eiff sit,
ednueigeret. Voluple f. plaisir, m. debauch., f.
RestlIcatn, adj. I Libidinosus, lascivus, luxuriosus, a, um. Sollitftig , ftttnetz
gerifit. Voluptueux, libidineux.
Resfalca, me resfeigil. I Helluor, aris , aH, luxurior, axis, ari. ednvergen. Se
livrer d la mollesse, it la debauche.
Reafrangfft, gere, sufulcii. Replico, as, ui , citum, are. reflect°, is, xi,
I

xum, tere. retorqueo, si, tortum, quere. V(uffireifen. Rpplirr, ddtourner.


Resfriint&, part. I Replicatus , reflexus, a, um. Buriidgebogen. Replier,
Detourne.
Resfriingere. I Replicatio , reflexio , nis, f. Zie Buritchniclefung. Action de
retourner.
Retina, I Resina, ae. pia, cis, f. 13ec, Sara. Resine, f.
Picurii cu refine's. I Pico, as, avi, atum, are. resino, are. Zerpicen. Poisser.
Picatti on rifincl. I Picatus, a, um. R3erpit, gefiarat. PoUi.
.De res. intl.', adj. I Piceus, a, um. tiarlig. .De resins.
Pe: Fdclie de refine. I Fax picea. 13etiadet. Torche de risine.
Venfletor tie refind. I Resinarius, picarius, rii, m. career. Vendeur tie re.aine.
Retinos*, adj. I Piceus, resiuosus, a, urn. $arlig, ned)ig. Resineux.
Restneseii, nire, macinic cu ref-id ta. Mola manuaria molo, is, lui, litum, molete.
contero, is trivi, tritum, terere. ed)rotten. Egruger, reduir en poudire.
itiltnita. I Manuaria mole, ae, f. Salaria mola. ealamiifite. Moulin is bras.
Ratan it*, macinatti, part. I Contritus, a, um. Gentat)tert. Broye, moulu.
Reapendesei.v. Imprciftiu, resipesdi.
espasel , intervaiti. I Intervallum, i, tempus intermedium. 3trolfiten3eit.
Respectezi, are. I Veneror, arts, atus sum, rani. considero, aestimo, as, avi,
atum, are. revereor, reris, veritus sum, vereri. V3erciyett. (tyre ertneifen.
Respecter, reverer.
Respectil. I Respectns, us, m. Veneratio, nis reverentia, ae, f. aestimatio,
consideratio. gryrameifung. Veneration. consideration, f. respect, m.
Reepiegen.v. Apriatit.
Respleteseul, tire. I Reddo, is, didi, ditum reddere. retribuo, is, but, butum,
buere. rependo, is, di, sum, dere. compenso, as, avi, atum, are. recompenso.
as, are. remuneror, atus sum, rani. V3ergelten. Re'compenser.
Resplatire. I Retributio, n pensio, compensatio, recompensatio, remuneratio,
nis, f. Zergeltung. Recompense, remuneration, f.
Respletitora. I Retributor, compensator, remunerator, is, m. 23ergefter. Rd-
munerateur, celui qui recompense.
Reapletitdre. I Repensatrix, cis, f. Egergeiterin. Celle qui recompense.
Resplatittl, part. I Compensatus, recompensatus, remuneratus, a, tun. .93ergolfz
ten. Recompense.
RespAntie, rescruce a cedilorti. I Compitus, i, m. compitum, ti, n. bivium, ii.
trivium, vii, n. areuttneg. Carrefoure, m.
Reapundere. Responsio, nis, f. 9futtrort. .Repcmse, replique, f.
Respundel, dere. I Respondeo, es, di, sum, dere. repono, is, sui, situm, repo-
mere. 9Intworten. Ripondre, rdpliquer.
Itespundalt la ecriedrea cuiva. I Respondeo, rescribo. Znfinerten. Repondre.
42

www.dacoromanica.ro
330 1116v.

Respundit aspru. Responso, as, are. ogganio, is, ivi, item, nire.
I Diberfpre
d)en. Contre dire, crier d'une maniere importune.
Respunsit, dere. I Responsum, i, n. 9Itttmort. Reponse, In.
Respunclatoriii. I Responsor, iq, m. 9lutmortgeber. Celui qui repond.
Restignesed, nire. I Adfigo, ctucifigo, is, fixi, xum, figere, reqtgett. Cru-
cifier.
Restignire. I Crucifixio, nis f. arcuatgung. Crucifiement.
Restignitorfi. I Crucifixor, is, m. Sirru 3igcr. Celui qui crucifie.
Restignitit, past. I -Crucifixus, a, urn. @etreuiiget. Crucifie.
Restignire, &dna restignirii. I Crucifixum, i, n. Ruicif4. Le crucifix.
Restortl. Fosse, ae, f. canalis, is, m. Rand. Fosse, canal, n.
B 60 to rn Prind
Resneeseti, cire.Duplico, as, avi, atum, are. contorqueo, es, si, tum, piers.
Bruirnen. Re ordre.
Bettneire. I Duplicatio, contorsio, nis, f. 3tuirncn. Action de retordre.
116sitettli, part. I Duplicatus, contortus, a, urn. 03eltuirtit. Retors.
Pe: Mitasei resucitei. I Filum sericum duplicatum. @c3troirute eeibe. Soie retorse.
Resuflare. I Spiritus, us. respiratus, us, m. respiratio, nis, f. Wtbemboblen.
Respiration, f.
ResttlatItore. Spiramen, respiramen, minis. spiraculum, i, n. respiraculum,
I I,
n. Canal de la respiration.
2uttriihF.
B6sttillu, are. I Spiro, respiro, as, avi, atom, are. %Omen. Respirer.
Resuflare grea. j Anhelatio, nis, f. anhelitus, us, m. ecipuereti Mbem. Respi-
ration penible.
Resulltitorti gretl. I Anhelator, is, m. Zer alien fur3eit 2rtbent 4at. Qui res-
pire peniblement.
Results. greg. I Anhelo. as, avi, atum, are. Reuett, fdjttaubetl. Respirer dif-
ficilement. haleter, eourte haleine.
Itesunare, resunetti I Resonantia, ae, f. ftifinung , Vieberbaa. .Retentiase-
ment, in.
Restanatora, adj. I Resonus, a, um. resonabilis, e. eaf(enb. Remnant.
IRettunti, are. I Resono, as, avi, atum, are. 1:1cf)affen. Resonner, rdtentir.
Retivretesru.v. Reacolti.
Retaleesetl, tire. I Erro, aberro, as, avi, atum, are. 2rren. Errer.
Rettleesell incdee fi incolo. I Circum erro. .f)erumirrerl. Errer autour.
Retticire. I Aberratio, nis, f. error, is, in. 3rrung. D'art, erreur.
Retaleitti, adj. I Errans, aberrans, tis, o. errabundus, a, um. Sized. Erre:
Itetezfi, incvetdre. I Vectis, is. pessulus, i, m. 92iegel. Levier, verou, n-t.
Reteza, are. taiii ceva. I Obseco, trunco, as, avi, atum, are. 91bftu4en. Tr071.-
quer.
Retezottl, part. I Scissus, truncatus, a, um. Vlbgefcbuitten. Tronque, ampule.
Retorlen.v. Ritorica.
Rea. Malum, i, n. Uebel, iBiife. Mal, wands.
Feicatord de reit. I Maleficus, ci, m. Uebeltijiiter. Malfaisant, mdehant, mel-
felteurs.
Reel, lid1c1.v. Bold.
Pe: Mi reu, *urea bolnavii. I Male valeo, aegroto, eat. 3d) befinbe midj icfgecr)t ,
libel. Je suis malad, je suis indispose.
R611, adv. I Male, improbe. eiVedit, fcblimm, libel. Mal, mechamment.
Pe: Se pOrtci refit. I Male se gerit. (r filtyt fidj fcbt4t auf. 11 se conduit honteu-
aement.
Reutate. I Malum, i, n. malitia, ae. malignitas, tis. nequitia, ae. malitiositas,
tie. Zodbeit, bad Scblecbte, rt3i3je, ecblimme. Mal, malignite.
Reversare a apei. I Exundatio, nis, f. 910fliefiung. Inondation, f.
Reversare cis glioa. I Aurora, ae, f. iritorgentiitbe. Aurore, aube, f.

www.dacoromanica.ro
mu. 831

litevgraatfi, adj. riulu, etc I Exundatus, redundatus. a, urn. Ilebericfnroemmt.


Inonde, deborde.
Revolutie.v. Reseda
11.111,101, unn pee. j Gobius, bii, m. 135runbei. Goujon, m.
Iticesesed, ire. in pcimentii. I Rimo, as, are. rimor, aris, atus sum, aria. scabo,
is, bi, bere. ecarren, fraten. Foul lter, eonder la terre, gratter.
Rietlitura. I Rimatura, ae, f. ecarrett. Action de sonder, de grafter.
Ridere de cineva in batjocurd.v, Bayocurcl, altele Rtaa
111d:care. I Levatio, elevatio, sublatio, nis, f. grufeben. Elevation, f. action
d'elever.
Itidicata, cu ridicata, cu toptanii, adv. I Summatim, universim. IleberaUVt.
En general, generalement.
Reidiche.
Iiidica, are. I Levo, elevo, as, avi, atum, are. tollo, is, sustuli, sublatum, tol-
lere, attollo, is. erigo, subrigo, surrigo, is, surreal, rectum, rigere. .Deben,
auff)eben. Eldver, soulever.
2. recipr. Me ridicd. I Errigor, attollor, etc. eir4 &lumen. S'ilever, se dresser,
idriger.
3. Se tidied. aluatulii la dospiti. I Fermentesco, scis, scare. isi_tifi.,rett, aufgeen.
Se goofier.
Itidicatil, part I Levatus, elevatus, sublstus, surrectus, a, urn. Of efjabett, auf:
gefioben. Lever, ilea, soulever, gonfle, etc.
Hide', dere. I Rideo, es, risi, sum, ridere. 2acen. Rine.
Rtdse cuiva. I Alicui, arrideo, es, risi, risum, ridere. 9Inftbteln. Rire d . . .
Rides de cineva, v. a. Batjocorescii. Irrideo, es, etc. 3entanben audactiett. Se
moquer de . . .
Bidet cu hohotii. J Cachinuor, aris, atus sum, ari. cachinno, as, avi, atum, are.
taut Jaclyn, ftart lacfpn. Rire aux eclat,.
Itidere, risa. I Risio, nis, f. 03eltid)ter. Action de tire.
RD(a, mencitrime per coypu. I Scabies, ei. scabitndo, dinis. f. agra, ae, f. impeti-
go, finis. porrigo, this, f. Raube, Striite. Gale, J. teigne, m.
Hula oilorii, a caprelord, etc. I Scabies, ei, f. Taube. Gale, rogue, f.
Elia tncepe a as ivi. I Scabies incipit erepere. Zie ariite fiingt fici) an sue
au ici)arren. La gale commence apparaitre.
itileati, capatii riie. I Scabie inficior, ceris, infectus sum, infici. rdtig merben.
Etre galeux, etre rugueux.
Riaosfi, adj. I Scabiosus, a, urn. scaber, bra, brum. , raubig. Rugueux,
,qaleux, rahoteux.
itima. I Lumbricus, ci, m. terrae lumbrier. rbtourm , ategentrurnt. Ver de
terra
litimatorial, adj. I Rimans, ruens, tis, o. 5...T0fenb. Celui qui gratt la terre.
Rimy, rimuescii.--v.
Rineseu noroiti, etc.v. .Rtinesca.
Ringescii, gire. din( T, me rtngescii. Ringor, geris, rictus sum, ringi. ringo, is,
I

ringi, rietum, ringere. dentes nudo, as, avi, atum, are. Zie 3114 ne Meant.
Montrer les dents.
Itingire. I Rictus, us, m. dentium, nudatio, nis, f. Zas3 Zferfert ber Sit§ne.
Bouche ouverte.
Rinsa de cluing, de nucil, etc. J Julus, i, m. amentum, i, n. SitilAett.
Rapti, (emu. I Ripa, ae, f. lifer. Bard, m. rive, f,
2. Itipti, locii prdpastiosu. I Locus praeruptus, i, m. din fteiter Ort. Lieu es-
Gaspe.
Riposfi, adj. locii cu ruptuni. I Praeruptus, a, um. praeceps, cipis, o. Mgebro:
dener Vrt. Becarpe.
De lhng5 rips. I Ripenais, e. adj. Wm lifer beftrtbficfj. Qui habit le rivage.

www.dacoromanica.ro
392 No.
Rip* rfie pe porci'. I Porcorum scabies, ei, f. erfuneirtraube. Raude, rogue, f.
Rita, sdrarnid.v. Sdramtd.
Higfe pe riphitord.v. Rewhiii.
Hinipencia, pire. I Dissipo, as, avi, atum, are. dispergo, is, si, sum, gere. Ser:
ftreuett. Dissiper, disperser.
2. Resipescii bani, avere. I Dissipo, dilapido, as. prodigo, is, degi, digere. profun-
do, effundo, is, fudi, fusum, fundere. ericbtvenben. Prodiguer, dissiper.
Rtsipire. Dissipatio, dispersio, nis, f. 3erfireuung. Dissipation, ,f.
2. Rasipire de bard.. Dilapidatio, profusio, effusio, nis, f. Berrettue itbuleg. Pro-
diyalitd, dilapidation, f.
lainipitorii. I Dissipator, is, m. Berflreuer. Qui disperse, disipateur.
2. De bani, de avere. I Dilapidator, is. prodigus, gi, m. ilierftinenber. Dissipa-
teur, prodigue.
Iltinipitti, part. I Dispersus, dissipatus, a, um. Serfirettet. Dissipe.
Rio nescei, nire.v. .Refneseic.
Rises, o fiord aelbatecd. I Panthera, ae. 13antljertbier. Panther.
nista, m. I Risus, us, m. Qadjen. Ris, m.
De rise-4, adj. I Ridiculus, a, um. risu dignus. Piidjerlidj. Ridicul.
Ritorica, arta d'a vorbi frumoaii. I Rhetorica, ae. oratoria ars, tis, f. 3tebe:
tuna. Rhetorique.
ititoricesea, adj. I Rhetoricus, a, urn. 1114etorild). Qui concerne la rhetorique.
Ilituricesee, adv. I Rhetorice. 214etorig. En orateur.
Ritora, retorts. I Rhetor, is, m. 21etor. Rheteur, orateur.
Rita, Odd Rivus, vi. fluvius, vii, tn. tin fieiner i514.
I Ruisseau.
Itiurelsi. I Rivulus, i, m. Zititlein. Petit ruisseau.
Itizetorgia, adj. I Ridibundus, a, urn. Patljeitb. Qui rit aux &lats.
litoba, cdrutil ea o rota*. I Pabo, nis, in. curriculum, i, n. vehiculum unirotum,
ti, n. ecipthfarren. Brouette, f.
Raba, sclavci. Mancipium femina. eflabitt. Esclave, f.
2. Boba prinsd in reabelu. I Captive, ae, f. 133efangene. Captive.
Itobenci, prindu, iati robi. I Capio, is, cepi, captum, capers. in captivitatem ad-
duco, dual, ductum, ducere ®efangett nefunett. Faire des captives.
pne-.4 in robie. In captivitate detineo, es, etc. .an ber @efangenftaft batten.
I

fienir dans la captivate.


Itobie, 2.rinsdre. I Captivitas, tis, f. servitus, tubs, f. ehefangertfitaft. Captivi-
te, I.
RobotA, claed la arenclaft. I Angaria, ae. opera, ae, f. dominale servicium, cii,
n Wrof)nbienit. Comet, f.
Robotaqii. Operamj servam praestans, tis, e. Zer ben 73ro4nbienft berr4tet.
Celui qui fait la corvee.
Rotas nascutc-4. I Mancipium, pit, n. fat). Esclave.
2. Robs prinsei in resbellti. I Captivus, i, m. ®efangette. Captif; prisonier.
Iltocie, Asa, vestinzentii. I Muliebris toga, ae, f. aileiberrod. Juppe, -cotte, I.
Bonita, d'a prinde pawl. I Verriculum, i, n. funda piscatoria, ae, f. $amen,
Uatf)e. Verveux.
Itocoina, o irbd I Alsine. is, f. Zogeffraut. Morgeline, f.
Rods, radii fruptil. f Fructus, us, in. aruc4t. Fruit, tn.
Jidda. multd. I Fertilitas, tie, f. faecunditas, tie. ubertas, tis, f. an4barreit. Fer-
fecondite, f.
BOdere cu diniii. I Rosio, nis, f. 9lagung. Action de ronger.
liodeseel, dire. fact; fructe. f Fractifico, as, are. fructus procreo, as, avi, atom,
are. fructus adfero, fers, attuli, allatum, adferre. fructus produco, is, duxi,
ductum, ducere gritcOte tragen. .FructXer, porter des fruits.
Rodie. Granatum,
I i. malum punicum, 1, n. Okanatapfer, Grenade, f:
'Lodi*, poem's:. I Punka mains, i, f. Oftattatapietziactuut. Grenadier, In,

www.dacoromanica.ro
HO. 833

FlOrea rodiilori I Balaustium, tu, n. @ranatenblift§e. Fleur de grenadier


aauvage.
Rodire. I Fructificatio, procreatio, prodnctio, nis, f. Wrutbtingung. Fructifi-
cation, f.
Roditorill, adj. I Fructuosus, fecundus, a, um. fertile, e. nber, is, re. uber, is,
og. fructifer, a, um. anubtbar. FruCtueux, fertil.
Rodi, rddil. I Fructue, us, in. ffrucbt. Fruit, m.
Rod*, dere. rosii cu dintif. I Rodo, is, rosi, rosum, rodere. 9lagen, benagen.
Banger.
Modal impregiurd. I Circum, rodo. blingeberunt benagen. Bonger autour.
Rod* de pre crva. I De rodo, is, etc. Vanagen. .Ronger.
Hod ceva purttindd, o /wind, etc. I Detero, is, detrivi, tritum, terere. lbnU sit.
User.
Roesci, ire. I Examino, as, avi, atum, are. examen exmitto, is, misi, missum,
mittere. ectottrinen. isaaimer.
Rogozosii, cu multii rogozil Carice refertus, a, um. eilf4t. Couvert de jonc.
p

Rogozii. I 'care; rids, f. atitbgra0, CSdjitf. Jonc, m.


Rogojinit. I Storea, matte, ae, f. ednIffleibte. Platte, f.
Illoga, are. pe cineva. I Rogo, oro, as, avi, atum, are. quoeso, is, quoesare. pre-
cor, aria, atus sum, ari. /Bitten. Prier, demander.
Me rogii de ertare. I Veniam rogo. veniam deprecor. .5c4 bitte um Eleraelintng.
Je you* demands pardon.
Mi rogii on mare pleciiciune. I Supplico, obsecro, demisse oro, exoro, as, avi,
atum, are. Untertbdttiq bitten. Supplier an nom de Dieux, implorer.
ble rogii luf Dumnefled. I Precor, comprecor, oro. Zeten. Prier Dieu.
Rolbd, o plantd de vapaitu. I Rubia, ae, f. 6ralm. Garance, plants.
Ftoire roitii. I Examinis missio, nis, f. ed)latirmen. Action d'essaimer.
Rota.) Apum examen, minis, n. icblvarm. Essaim, m.
Roma. I Roma, ae, f. Zie etabt Nom. Rome.
De la Boma, adj. I Romanus, a, um. atilmildh awl Rom. Remain.
Romanesee, adv. I Romans, valachice. Saladnlib. En rouniain.
Romanesmi, adj. I Romanus, romanicus, dacoromanicus, valachieus, a, um.
Romig), teafacbird). .Roumain, gui concerns lea roumains.
Pa: Limbs roma-wind. I Lingua deco romans, lingva valachica. FRiimirthe ieptudie,
inaracbilcbe eprac4e. La langue roumaine.
Terra romilniscd. I Romania, deco romania, valachia, ae f. Romani, oda=
Roumanie, I.
Roninal. I Romanus i, m. %outer. Roumain.
Romanic I Valacha, deco romanal. ae, f. 9Malacbin. Boumaine, f.
Romania, o plant& I Chrisanthemum, i, n. 1331inieblume. Plante.
Romonitii. I Matricaria, chamomilla, as, f.. Cibautiffe, Women. Matricaire, f.
1146., rood. I Ros, rorie, zn. Zbau. Bode, f.
Pied rod. I Rorat. ffi tbauet. Il tombs de la rosés.
Aduclitord de rod. Ranger, a, um. rotifer, a, ura. :l au bringenb. Qui don-
I

ne de la rosés.
Plind de rod, adj. I Roridus, roscidus, rorulentus, a, um Zietbant. Baird
de rosés.
Itna duke. I Melligo, ginie, f. .tonigtbau. Sue mielleux.
Roorare, alders de rat. I Roratio, nis, f. Tae ,Derabfaffen bee Zhaue0. Ro-
ses, f.
Roorata, adj. Roridus, a, um Zetbaut. Husside cis rode.
Roorezul. I Roro, as, are. Zbauen. Arroser.
Umtata, vdpaea. I Rubrics, ae, f. tuber color, is, in. 8100. Couletv rouge.
Hovallat, tape rode. J Rubor, is, eu. Imbed°, iris, f. iRot§e{5arbe, Roveun

www.dacoromanica.ro
334 Hu.
nor la ginger.. I Rheumatismus dentalis, m. Zer afufi in ben Bi4nett. Mal
aux dents.
Roo peva. I Siliqua ceratonia, ae, f. 3obantii6brob. Caroube, f.
Rolesefi, fire. coca, v. a. I Rube facio, is, feci, facturn, facere. rubrum, reddo.
9i6tf)en, rot machett. Faire rouge.
2. Me rofescii. I Rubesco, is, scere
Roth Inerben. Are roage.
3. Ropfesci de rufine. I Rubeo, es, bui, lure. erubesco, scis, bui, erubescere.
Qrriittjen. Rougir de honte.
Ro adj. I Rubidus, rubicundns, subrubicundus, a, um subruber, bra,
brum. 1.11bOlich, etlua6 TOO. Rougeatre, rubicund.
Roffiera, fclimina, o, fidre. I Calendula, ae, f. Ringethfume. Souci, jieur.
Rotflora, adj. ditnin. I Rubellus, rubicundulus, a, um. gtivat riltftieb. Un
peu rouge.
Refill'', adj. I Buber, bra, brum. rutillus, a, um. 22c4. Rouge.
Iltoliu la peni. Rufus, a, urn. fRotbbaarig. Roux, mum.
I

Marea rofie. I Mare rubrum, n. 3to0e Deer. La mer rouge.


Our. rofiii. I Ovum rubrum, i, n. l to 6 ei. Oeuf rouge.
Coldre rofte. I Color ruber. Otothe aarbm Couleur rouge.
Rosmarina I Rosmarinus, i, n. rosmarinue.i, n. Rosmartn. .Romarin, m.
nonteta, gedtarii, fi2rele fee,irri, C is, f. @Ater. Teeillie, grille.
I

Roltopa4tii, o p!antel. I Chelidonium, nil, @aiblultrief. P ante.


Rostg, ciocii. I Rostrum, trr, n. CSIj tab.f. ec, 94.
De rostii, farel carte, pe din afarci. I Memoriter. Viutlueubig. Par coeur.
Itestula, botu elefantulur. I Proboscis, eidis, f. Riiffef. Trompe d'dldphant.
Restulti to panzii. I Secretio, nis, f. Zrennung. Secretion, f.
Rost*, inceputu unui lucru. I Initium, tii, n. 2titinng. Commencement.
Rosti, part. I Rosus, a, um. Bernaget. Rouge.
Rossi, purtall I Detritus, a, um. 91bgenulg. Usd.
Rota.Rota, ae, f. Rob. Roue, f.
Ucidu on rota pe unit criminalti. I Rota elido, is, elisi, lisum, elidere. Rd:
bern, mit bem Rabe bredyn. Rouer, rompre avec la roue.
Rologola, rota, guru fnprejurii, adv. I Rotatim in gyro, dream circa. llm unb
um. Tout a l'entour.
Rotariu. I Rotarius, rii, m. plaustrarius opifez, flcis, m. 233aquer. Carosaier.
HAMM, roticil. I Rotula, se, I. Niibchett. Botule, petite roue.
Rotila plugulur. Rotas aratri. 13flugrab. Retitle de la c'zarue.
I

Rotilata, rotata, adj. I Rotatus, orbiculatus, a, um. Rabformig, 3irlelrunb.


Bond, arrondi.
Ilutuncleseil, dire. I Rotundo, as, are. illunb madjen. .Arrondir.
Rotunda, adj. I Rotundus, a, um. 9Zuub. Bond, e.
Cam rotunda. I Sub rotundus, a, um. &Wag tltunb. Un pee rond.
Resole, rachiii duke. I Crematum, conditum, n. Otololie. Eau de vie doux.
Ilovina, loch apdtomi. I Locus polluter, locus uliginosus, i, m. Cain fumpftger
Drt. Lieu mardcageux.
Rearm, brazd4.v. Razors.
Ruda, rudenie, frd(ie. I Propinquitas, consangvinitas, tie, f. cognatio, nis. $3er..
Inanbichaft. Parentd, affinitd, f.
Ruda, preijimi de lemnd, de ferii Pertica, ae, f. etange. Perche, f.
I

Rude, lernne de h4rdau. I Vectis, is, m. Buherftange. Perche pour to mac.


Ruda, oifte.v. Oifte, profapii.
Ruda, de sdpund. I Saponis tabula, ae, f. eeilentafel. Pain de moon, m.
Uudita, de cdrii rofie. I Cerae signatoriae massa, ae, f. (sine etange elegant
itudatirea. I Lucanue, 1, m. .fsirfc4fdfer. Cerf volant, insecte.
Ruda, fratie, adj. I Propingvus, cognatus, consangvineus, a, um. Cutfterz
Inanbte. Proche parent.

www.dacoromanica.ro
Ru. 336

Rule, schimburi. I Lintea, orum, n. pl. Tiliiithe. Linge.


2. Rule nelclute. I Sordida lintea, vestes sordidae, maculosa lintea. 0Antutgige
Gtildje. Linge, vetements sales.
3. Optirescd, spalfi rufe.v. Pei luescli.
Rugg, rugaciune la D-flea. I Precatio, oratio, rogatio, nis, f preces, cum, pl.
@ebet. Priere, f.
Rugare, cdtre dmeui. I Rogatio, petitio, nis, f. Zitte. Petition, demande, f.
2. Unwire cu umilire. I Obsecratio, obtestatio, humilis petitio, nis, t itte
geborfante Bitte. Supplication, f
De rugticiune, adj. I Orans, tis, o. petitorius, a, um.
Pe: Scriadre de rugaciune., jalbd, etc. I Epistola orans, literae mantes, literae sup-
pliees, libellus supplex. 8ittitrift. Petition, tupplique.
Rugatoriaa. I Rogator, is. supplicans, tis, o. Zrr um ettuat3 billet. Suppliant.
2. Rugatorlu cdtre D-fled. I Precator, is. precans, tis, o. Zer V3ittente. Ce-
lui qui prie.
Ruglitore. I Rogatrix, cis, f. Zie R3ittenbe. Celle qui prie, qui demande.
Itugina pe feru. I Rubigo, iris, f. ferrugo, iris. (pe amnia), aerugo, iris, f.
aloft. Rouille, f.
Ruginenen, wire. v. n. I Rubigino, robigino, as, are. rubiginem traho, is, tra-
xi, tractum, trahere. &often, Derroften. Rouiller.
Ruginonti, adj. I Rubiginosus, a, urn. Roftig. Couvert de roville.
Ruginits, part. I Rubigine obductus, a, um. Zerropet.
Rugnencit, nire. ca boii. I Rugio, is, ii, ivi, gitum, giro 18rilfirtt. Rougir.
Rugniturali. I Rugitus, us. ruditus, us, m. Zee Zriiffen. .Rougisaement.
Buell PAC11, ire. I Ructo. eructo, as, avi, atum, are. ructor, aria, atus sum, ari.
Wittpfen, aufflofien. Boter.
Rugnire. I Ructus, us, m. Zw3 ©rolien. Rot, m.
Rugil selbaticd, mdcefd. I Frutex rosae caninae, m. tiogebuttenftraucb. Grattecu,
cherme, m.
2. Rug& de grading, tufa de trandafirii. I Rosae frutex, ticis, m. 4Rofenftra4.
Rosier, m.
3. Rug& de inure negre. I Rubns, bi, m. iBreMbeerftaube. Buisaon, m, mare
sauvage.
Ruin %, ddrcimare. I Ruina, ae, f. attune. Chute, f. ercroulement, tn.
Ruinezn, feed in wine Diruo, is, rui, rutum, ruere. destruo, is, struxi, struc-
turn, struere. demolior, liri, litus sum, liri. 9-tieberreiten. Renverser, detruir.
Ruinatis, part. I Dirutus, destructus, demolitus, a, um. Vtiebergerifjen, aerttikt.
Renverad, demoli, ddtruit, ruin/.
Inumegare. I Rumigatio, ruminatio, nis, f. Sieberfauung. Rumination, f.
Rumegatoriu, adj. I Pumigans, tis, o. Oieberfauenb. Ruminant.
Ca subs& I Ruminator, is, M.
Zer 1Bieberfauet. Qui rumine.
Rumegfi, are. v. a. fi n. I Rumigo, rumino, as, are. remando, is, di, mansnm,
mandere. V33ieberfouen. Ruminer.
Rumens. I Rubicundus, a, um. Totbbacfig. .Rubiconde.
RumenelA, cea naturald. I Rubor, is, m. rubedo, dinis, f. Zie atot4e. Boa-
geur, f.
Rumenele, sulimand. I Pigmentum rubrum, i, n. rubrica, ae, f. Wetly ecntinfe.
Rubrique, teinture rouge.
1Rumeneliii, adj. dimin. I Rubicundulus, a, urn. 9-toti)tid). Un pee rubiconde.
Rumenesed, fire. viipsescd. v. a. I Rubrics lingo, is, tinxi, tinctum, tingere.
fuco, infuco, as, avi, atum, are. iftotfi fdpninten. Temdre, farder.
Rumpere. I Ruptio, nis, f. laceratio, nis. 5)at3 Berreien. Rupture, f.
Ruinpfi, pere. v. a. I Rumpo, is, rupi, ruptum, rumpere. %breiPert. Bonapre.
Rumpra de undeva ceva. I Abrumpo, is, etc. 2Ibreien.

www.dacoromanica.ro
336 Ru.
Rumpu bastonulg. I Frango, is, fregi, tractum, frangere. 58rec4eit. Briaser,
rompre.
Itundunea. I Hirundo, finis, f. eriproalbe. L'hirondelle.
ltundunen de apii. I Riparia hirundo. Ilfrridimatbe. Hirondelle de rivage.
De rundunea, adj. I Hirundineus, hirundinarins, a, um. 93on bet ed)roaibe.
D'hirondelle.
Pe: cuilni de rundunea. I Nidus Iirundineus vel hirundinus. Sciproatben.11ert.
Nid d'hirondelle.
Ruptio, part. I Ruptus, laceratus, fractns, a, um. Betriffen , gebrocfpn. Briad,
rompu, cease.
Rapid, bolorogitii. I v. Coiosii.
lauptura a unul veatimentd. I Ruptio, lacemtio, nis. Za6 Teifien. Dechirement.
2. A ula' piciora. I Fracture, Re, f. Zet &lit. Fracture, f.
Buie, raid. I Rosa, ae, f. Tole. Rose, f.
De ruji seu de trandafir(, adj. I Rosarius, rosaceus, a, urn.
Pe: CIL9ZUMS de ruff. de Trandafiri. Corona rosacea. 92ofentran3. Couronne
I

de roses.
Bus*, muscalii. Russus, i, m. Nuffe. Bus.
lanaesei, adj. I Russicus, a, urn. moscoviticus, etc. 5tuffild). Moscovitique.
Pe: Imperiuld msg. I Imperium russicum. Zoe ruffifd)e Teid). L'empire moscovi-
tique, l'empire rug.
lansalile. I Pentecoste, festum pentecostes, f. 13fingrten. Penteate.
De rusalii, ce fine de serbetdrea rtaal. adj. I Pentecostalis, e. Zen 3fingitieft
angefArig. De in pentecdte.
Pe: Septatena rusalilorit. I Hebdomada pentecostalis. $fingftmodp. Semaine de in
pentecole.
Predica aeii cazania din 1lioa de radii. I Conti° pentecostalis. q3flugftprebigt.
Sermon an jour de in pentecllte.
Ca pre in rusali, adv. I Pentecostaliter. 13fngftlicf).
Rnisatii.v. Bor(&
Rusesee, adv. I Russice. 9tuffifd9. A in maniere de names.
Rusin. I Russia, ae, f. Faufitanb. Blasi&
lantlinatia, adj. I Pudore affectus, a, um. dedecore affectus, a, um. (Pefd)iinbet.
Comble d'honte, deshonord.
lanoline. I Pudor, is, m. pudicitia, ae, f. Zie Sdytm, Seaube. Houle, &Ikon-
neur, m.
Pe: Mi rufine. I Me pudet, mihi eat pudor. .ad) fddme mid). Avoir horde.
Flird rufine v. Nerufinatti.
Foci pe cineva de rufine. I Dedecoro, as, avi, atum, are. dedecore, afficio, is,
affeci, affectum, afficere. 3entanben fOtinben. Deshonorer.
Partite de rufine a corpulut I Flutes genitales. die eccungfieber. Les par-
ties honteusea.
nuotinezio, nare. pe cineva. fo.cii de ruene. I Pude facio, cis, feel, factum, fa-
cere. ZeidAmen. Rend/re honteux quelqu'un.
Faci de rufine pe o fat& I Vitio, violo, as, avi, atum, are. e*inben, ents
eigen. Vioter, de'shonorer.
3. recipr. Mi rufinemi. I Pude fio, fis, factus sum, fieri. GidJ id)timen. Avoir de
in haute.
lanitinoona, adj. I Pudicus, verecandus, a, um. ecain§aft. Pudique.
2. Vrednicil de rufine. I Pudibilie, e. pudibundus, a, um. ectiubtic§. Puclibond,
honteux.
lanaunoln, rusuroiu. I Libum rasum, i, n. Zrogicf)arte. Radoir, en.
lansmnrinia.v. Rosmarintti
Rata, o plant& I Ruts, ae, f. 91aute. Rue, plants.

www.dacoromanica.ro
Na. 829

De rata', adj. I Rutaceus, a, mu. Fait de rue.


Pe: Oleic de ruts. I Oleum rutaceum. Rautdf. Hell de rue.
Amestecatii cu ruts. I Rutatus, a, um it Route angentadit. Fait avec de
rue.
Pe: Vinci cu ruts. I Vinum rutatum. ;der ifteutenroeitt. Vii meld de rue.

S.
Sa, adj. poss. I Sua. Seine, Arc. Sa.
Pe: Domnia sa I Dorninatio sua. eeitte DerrfiCeit. Sa seigneurie
Sore sa. I Sorer sua. Leine S*roefter. Sa near.
(v. a. aa, al ail, etc.
Sabie. I Wading, dii ensis, is, m. Scl) uert, Gabel. Sabre, epee.
Tragic s lb a. I Gladium educo, is, dusi, ducturn, ducere. gladium string°, is,
strinxi, strictum, strin .ere. distringo, ect Zen Zegett icfpu. Ttrer repde.
Lis sabia la bra.4. I Cingo glalio latus. 'It Z2geit arpirten. elf t.tre rep&
S abieril, care face saint. Gladiarius, rii. gladiator, is, m. Sc4mertfeger, Zee
I

genmatinr. Fabricant d'epie.


S ahietti, in fern a sabii, adj. I Cuneatus, a, urn. Ruifformig. Fait enforme de sabre'.
Sabieztl, fans in forma siib i, I Culla°, as, are. cuneatim scindo, is, scidi, eels-
sum, seindere. Suifformig feneibett. Faconner en sabre.
Sannan, populti in Italia.Nthini, Dram, pl. th. Zie adiner Les satins.
Stibiolii. I Gladiolus, i, m. gladiolum, i, n. ertuertc*. Petite epee.
Saburall petrific, mesipii mare. I Sabura, ae, f. glares, ae. (rober Sanb. Gros
sable, gravier.
Sacagift. I Aquarius, rii, m. Zaffertrtigcr. Qui vende de l'eau.
Sara, bute pentru spa. I Aquarium doliolum, i, n. .fat Blifetfdf*It. Vas Is
l'eau.
@ stearin, feiciitoriu fi venfliltorg de sad. J Saccarius, rii, m. eadma0er. Celui
qui fait des sacs.
Nego(i(orie de sad. I Sacearia, ae, f. Sacfgemerb. Vendeur de sacs.
A face negof cu sad. I Saccariam facere. lJlit ectde banban. Spdru'er avec de sacs.
Ce privesce la sad, adj. I Saccarius, a, um. ,3u ben. Scicfen gefOrig. Qui con-
cerne lea sacs.
Pe: 0 navy care porta sad. I Navis saccaria. Gilt Sd3iff bat Stith tag. Na-
vire qui porte des sacs.
Omoritti in sad. I Saccatus, a, um. (ciodet. Tad dans 1471 sac.
Sacramental* adj. I Sacramentalis, e. Bum ectframent gel)brig. Sacramen-
tale.
Sacraments', Mind, I Sacramentum, i, n. Zug eaframent. &cerement, en.
Sacrifirin, jertfd. I Sacrificium cii, n. Zug Cpfer. Sarrifire, f.
Sacrilegiel, nelegiuire. I Sacrilegium, gii, n. Sttrclienraub Sacrilege, m.
Saco. J Saccus, saccubis, i, m. pera, ae, f. Zer Sad. Sac, sn,
Sava cu pale, strojactc. I Saccus stramineus. etroblacf. Paillasse, f.
Sacii de peed. J Verriculurn, i, n. funds, l iscatoria, f. Zic 1l at4e. Drague,
Salculettl. Sacculue, i, m. ellef*n. Petit sac.
Sadesc11.v. Plante:al.
Sadire. I Satio, plantatio, nis, f. 13fran3ung. Plantation, f.
Saditorti. I Sator, plantator, is, m. 13fianaer. Planteur, .m.
De sa"ditsi, add. I Sativus, a, urn. Bunt 13flanaen gut. Bon a planter.
Pe: Timpfe, de sciditu. I Temps fiativum. 3eit gut sum pflcut3ett. Temps favo-
rable k planter.
43

www.dacoromanica.ro
330 Sa.
Slidita, part. Satus, plantatus, a, um.
I 63epflan3et. Plante.
Sageta. I Sagitta, ae, f. flea. Fleche, f.
Armatti Cu sageti. I Sagittifer, sagittiger, a, um. Tfeile tragenb. Qui ports de
Aches.
lute ca sageta. I Velocissimus, celerrimus, a, dm. 13 feiff#eff. Vile, rapide
comme une Ache.
Sagetitioriu. I Sagittarius, rii. jaculatGr, is, m. R3ogettfcinite. Archer.
S figetezil, dau cu sage'ta. I Sagitto, as, are. sagittam jacio, is, jeci, jactum, ja-
cere. sagittam emitto, sagittam conjicio. sl3feile abgiefiett. Tirer de rare, lan-
cer des Aches.
S atetuia. I Sagittula, ae, f. 131eifcfpn. Petite figehe.
Ce fine de sage'tii, adj. I Sagittalis, e. Bunt Scijilfett geijiirig. Qui tiene de
Ache.
S agetata, part. I Sagittatus, a, urn. Tilt 13feifen gefOoOett. Perce d'une fleche.
Sail, stlrü, rire. v. a. I Salio, is, ivi, lui, lii, saltum, lire. tiultiett. Sauter.
Sail la cineva. I Adsdio, assilio, is, silui eilii, sultum, lire. erattipringen.
Sauter our quelqu'un.
Sail impregiur& . I Circumsilio, is, ui, sultum, lire. toerumfpringen. Assaillir de
Lou., cotes.
S ail ajard. I Prosilio, is, etc. tierborfpriogett. Sauter hors.
Sall fn lifuntru. I Insilio, is. $itteinfpringen. Sauter dans. . .
Sail de ceea parte. I Transilio. Oinitberforingen. Passer rapidement, franchir
en sautant.
S ail fa ausii. I Exulto, as, avi, atum, are. MtfjOringett. Sauter en haul, bondir.
Sail jam-. I Desilio. Oerunterforingen. Sauter en bah.
Sail indereptii. I Resilio, is, etc. Burildipringen. Sauter en arribre.
Bare armisarulti o iapd. Salio, is, lii, livi, lui. saltum, lire. ineo, is, ivi, nitum,
f

inire. Velpringen, belaufen. Saillir une femelle.


Sall de mancati. I Refectorium, rii, n. Speifer.Snai. Refectoire, m. salle a man-
ger.
S all de intrare. I Atrium, tail triclinium, nii, n. Zor4aug. Salle, entrée.
Sall de audieng. I Auditorium, rii, n. Wubien3-Saaf. Salle d'audience.
SalamAndra. I Salamandra, ae, f. Salamander. Salamandre, f.
Salami. I Botulus, i, m. lucanica, ae, f. 1I3lirft. Salome, m.
Salarita, cea din bucatitrie. I Salinum, i, n. SatabilcVe. Salibre, f.
2. Care as puns pa mead. I Salillum, i, n. ea13 faf3. Petite calibre.
S alaserl, cnrtelarii, care face guarlire to soldati. Hospitiarum curator, is, m.
I

Cluartiermeifter. Marechal de logic.


S aluesei pe cineva, dais guarani . Quempiam colloco, as, avi, atom, are, hos-
f

picio quempiam recipio, is, cepi, ceptum, cipere. 3emanben beberbergen ober
Cuartier Rebell. Donner quartier & quelqu'un.
Siiluesei ea, remain& undeva preste no'pte. I Diversor, hospitor, aris, atus sum,
ari. Sid) einquartieren 3u jemanben. (v. Ababa).
Salata, /elptuacl. I Lactuca, ae, f. ea f at. Salade, f.
2. De celina fi alte verdefuri. I Ohm acetarium. ealat. Salade.
Pe: Salad de castraveli. I Cucumeres acetarii. @Surten:Satat. Salade de con-
combre.
Will*, Ospe, care mane to guarani. I Hospes, pitis, e. g. @aft. Hole, tn.
Salbl to gala. Monile, is, n. .talqierbe. Collier, m.
I

Salba mole, unu lemnii. I Evonymus, i, f. Spinbethaum. Fusain, m.


Saleamtl.v. Acars.
Saleie. I Saila, cis, f. 2i3eibe. Saute, m.
.De sakie, adj. I Salignus, a, um, saligneus, a, um. Rion Beiben. De mule.
Pe: Frunfle de &side. I Folium salignetun. 92eibenblatt. Feuille de saule.

www.dacoromanica.ro
ma. SU
&fleet*, pcidure de silica: i Salicetum, salictum, i, n. 2Beibengebill4. Lieu plan-
ed de nudes, eatursaie.
Sahli* la gustfi, adj. I
Insipidus, fatuus, a, urn. llnicipnadijaft. Insipide.
gralAtii, una puce. Perca, ae, f. Sunber. Sorts de polygon.
I

Salina. v. elind, Geier.


Salitra. I Nitram, i. salnitrum, i, n. ealpeter. Nitre, m.
De salitru, adj. I Nitrarius, a, um. ealneterift. De nitre.
Flicutti cu salitru. I Nitrates, a, urn. 126efainetert. Meld de nitre.
Mind de 'alum. I Nitraria, ae, f. eafpetergrubc. Nitriere, f.
Plinu de salitru. I Nitrosus, a, um enipeterig. Nitreux.
Ilialtare. I Saltatio, exultatio, ovatio, nis, f. Zas .t)Upfen. Dense, t.
Saltator16. Saltator, is, M. Vetoer. Danseur, m.
thiltatore, juccito're. I Saltatrix, cis, f. Zdtioerin. Danseuse, f.
&alien v. Madraiii,
Salta, are. v. a. I Salto, as, avi, atum, are. Zanotti. Denser.
Salata.v. Binge, daa binete, etc.
Samna, modru, mi,surd. I Modes, di, in. gRafie. Mdsure, f. maniere
Pe: Fard same, afard de soma. I Extra modum, supra modem. adv. Veber bit
afie. Outra mcsure.
Sauna, socotaii. I Ratio, nis, f. Redynic§aft. Comte, m.
Pe: Gerd socotdla, sera same. I Rationes pato. ittec§nung forberm Demander is
comte.
Dare de sera. I Rationis redditio. Ifteenfctaftegebung.
Mai cu llama; mai alesg, adv. 1 Cum primis, imprimis, praecipue, praesertim.
9r.Reiftenfi, beionberg, bor3liglidj, bauptiiid)(4. PrincipoIement, our tout.
Bagare de yoga, luare de mad. Attentio, ratio, nis, f. 9(d)tung. Attention, f.
f

Baps- de soma. v. Ida eamd.


Samara, faoa de povard la cal( muncitori. I Clitellae, arum, f. pl. eaumfattef.
Bat, m. Belle pour les bates de aomme.
Stimb6tit. f Sabbatum, ti, n. dies sabbati. eamftag. Sabbat, samedi, m.
Tina fuoa elmbeti. I Sabbatizo, as, are. 9/404 batten. Cile'brer is sabbat.
Ce priv. la sambitd, adj. I Sabbaticus, a, urn. Bum eabbat gefOrig. De sab-
bat.
Pe: Calea sambetil. i Iter sabaticum. eabbater RBeg. Vag du sabbat.
&franca, gimpe aacutitii. 1 Stimulus, i. aculeus, i, in. etat4ei. Aiguillon, m.
Samar*. I Zibellina mustella, ae, f. ,Bobs[. Zibeline, f.
Sandacosa.v. Posomorft,i.
Samfa, calapoda la cismarl. Tentipellium, ii, n,
I etiefeffeiften. Forme de cor-
donnier.
Vampane.v. Vim', de bonbe.
Sanetate. i Sanitas, tie. salubritas, tie. bona valetudo, dinis, f. 03efunbipit.
Santd, f.
Siinetosil, adj. Santis, salves, validus, a, um.
I Oefunb. Stein, salubre.
2. Aeru" sanitosii, doftorie, beuturd, etc. 1 Saluber, brie, bre. salutaris, e. &fun!).
Air salubre, remade salutaire.
Silage. I Sangvis, nis. artier, is, m. 58fut. Sang, m.
Lays' sdnge. f Sangvinern emitto, dimitto, is, mini, missum, mittere. 431ut Taff.
Baigner, firer du sang en ouvrant la veins.
fen, Vther toffee.
Versa sdnge. I Sangvinem fundo, is, fudi, fasten, fundere. Slut bergie5en.
Verser du sang.
Imi surge sdnge. I Saugvino, as, are. 231uten. Saigner.
De save, adj. f Sangvineus, a, um. f8lutig. De sang.
Pe: Pied tura de sdnge. I Gutta sangvinea. f8Tutstropfen. Goutte de sang.
In coldrea sangelut I Sangvineus, a, um. R3lutlarbig. De couleur de sang.
Mani de save. 1 Sangvinarius, a, um. R3futburitig. Sanguinaire.

www.dacoromanica.ro
332 Set.
Rudenie de *tinge I
Consangvinitas, tie, f. 381utnertnan b it. Cansamguindi
parentd.
S angeratil, crunti. I Sangvineus, cruentum, a, um. Zlittig, bog Cut. Sang-
lane.
Lasare de range. v. Losare, sloboclire.
Sangerare. J Sangvinatio, nis, f. Tag Ziuten. Saignement, m.
Ce privesce la sonqe, nrlj. J Sangvinalis, e. Bum *lint grhorig. De sang.
Pe: Erba sangelvi. I Herba sangvinalis Ta.3 92tigei grant. Re-nouee, f.
Sangerete, capnatu vmplutu on save. Botulus cruore distentus. Zifutnntrft.
Boudni, m.
Sangerosa, adj. I Sangvinosus, a, um. 3o1:( 'Slut. Sang lant.
Sangerezii, rare. strop. cu sdnge. Sangvine aspergo, conspergo, is, si, sum,
I

spergere. Bit Nut beipritett. Arroser de sang.


S anger* anti nenul de tonna. Sangvinea cornus, i, f. .1)artriegel. Sorte de
boil.
S antjorzA, santu Georgie. I Sanctus Georgina. Zer fjeilige ®eorqiug. 2.-Geor.
gm8.
Sanie. J Traha, ae, f. edilitten. Traineau, m.
Taipei de sanie. Trahae pedamentum, i, n. cf)fittentufe. Patin d'un trai-
neau.
Cale de sanie. I Trahae apta via, an, f. SCittentreg. Voie pour is traineau.
S anietura. J Intraha rectio, nis, f. ed)littenfart. Trainage, m.
Sanitu, ducti pe eineva cu sania. I Traha veho, is, vexi, rectum, vehere. VIuf
beir edgitten filbren. Trainer quelqu'un avec is traineau.
Me aantia. J Traha vehor. Zat3 ethlittenfalyett. Se trainer, etc.
Santa-Maria. I Sancta Matia. 'die ljetlige 3ungfran natio. Marie.
Santa-Maria mare, adormirea mdcii Donn. J Festum assumtae beatae virgi-
nis Mariae. Nark Vmmelfaryt. l'Assomption, f.
Sanziena, Aire. I Gallium, ii, n. Ergerfraut. Plante.
Sanzienele, nascerea at. loan botez. I Nathitas san .ti Ioannis baptistae. Zie
Oieburt 34ann0 beg Zauferg. Nativite du s. Jeane.
Napa. I Sarculum, rastrure, iy n. ligo, nis, m. )(u:te. Roue, hoyau, m, pioche, f.
Sapattsra. I Fossio, nis, f. Orden. Creusement, action de piocher.
S alta porumbului, a vii, etc I Pastinatio, sarritio, nis, f. Zoo .Zef)aden, bie Zez
bathing. Houage, f.
Sapatora. I Fossor, is, m. 135rtibu. Cultivateur, qui houe la terre.
Sapatorit, la po. IA la vie, etc. I Pastinittor, sarritor, is, m. ifielyttfer. Qui
houe, qui pioche.
Sapata, part. J Fossus, pastinatus, sarritus, a, um. ©egraben , gebadt. Pioche;
houe, creuse, fouille.
lope& I Mitra, ae, f. galericulum, Ii, n. Pate. Sorts de bonnet.
Sapeta, sipetu. I Riscus, ci. pellitus, i. vidulus, i, m. koffer. Coffre, m. ar-
moire, f.
,t5acte. Iloue, f.
terncicopii, I Pastinum, gamut re, i, n.
Sapoia ou doi ding. J Pastinum bidens, n. ,tiacte, Run. Houe Is deux dents.
Saponarlu. Saponarius, rii. saponis opifex, fiefs, m.
I etifenfteber. Celui qui
fait Is savon.
Saponeltl, o plant& I Saponaria, ae, f. eetfettfraut. Plante.
Saponarie. Saponis otficina, ae, f. eeilenfieberei. Savonnerie, f.
S aponesea, apolu ea siipung. Sapone lavo. Snit eeife maicfien. Savonner.
I

Saponiii. I Sapo, nis, m smigma, tis, n. Cheife. Savon, m.


De aapunti, adj. I Saponaceus, a, um. %on eeifett. De savon.
Pe: Beficii de apung. J Bulla saponacea, ae, f. eeifenbtare. Bouteille de sawn.
S aponitn, adj. I Saponatus, a, um. 035eleifet. Savonue.

www.dacoromanica.ro
Sa 383

Sap*, are. v. a. dup6 o comOrci, anis putii, etc. I Fodio, is, di, fossum, fodere.
Graben. Fouir, creuaer, bather, percer.
Saila to porumbii, fasole, vie. I Pastino, as, avi, atum, are. sarrio, is, ivi, item,
rire. Q3eijacten. Bauer, bicker, piocher.
Sapd adoa Ord. I Repastino, resarrio. Bum ameitat Eat belptfen. Houer, difri-
cher, biner.
Sdratti, ad j. Salsus, a, urn.
I 133efaT2,en. Sale.
Saratural. I Salsnra, salsitura, ae. salsitudo, iris, f. eat3igfeit, fat3igr. Balai-
son, &dement.
Sarbethi, adj. I Acidus, acetus, a, um. eatterlict). Acids.
Sarbedela.v. Acrime. atirbezeseti,acreacu.
Sareina. I Sarcina, ae. fascis, is, f. it3itrbc, Daft . Charge, f. fardeau.
Sareinuta. I Sarcinula, ae, f. fasciculus, i, m. Zinbticijen. Petite fardeau.
Ce 'prin. la sarcina, adj. I Sareinalisl e 2aftbar. .De charge, de fardeau.
Sardea. I Sardela, ae, f. encrasicolum, i, m. earbeffe. Sardine, poisson.
Bare. I Sal, is, m. Ea18. Set, m.
Inima scirii. Floe salis. eatablume. Fleur de eel.
I

De sure, adj. Salarius, salinarius, a, urn. Bum eat?, geiJrig. De eel.


I

Pe: Vend de ears. I Vena salaria. eaf3aber. Mine de eel.


Ocnii de care. I Salina, ae. salis fodina, ae, f. eal39rube, ealpvert. Salina
salines, f.
Casa:, magazie de care. I Casa salaria. 6aT3fot4c. Saunerie, f. saline.
Ciocanariu, taietoris la care. I Salinator, is, m. ea131)auer. Saunier, tn.
Sarea pieicii. I Argyrolithus, i, m Stalg.englaq. Argyrolithe.
Saris, aarezii, rare. I Salio, is, ire. eat3eit. Saler.
Silrezil prea tare. I Nimis ?mho. Zeriataen. Saler trop.
Sarieet, gubli. I Psilla, ae, f. gausape, indecl. pl. gausapa, ortun, n. gannacum,
ci, n. gaunaca, ae, f. @ube. Manteau de paysarie.
SArindarilk, 40 de liturghii. i Officium quadraginta lithurgiarum. Zie bierxig
Wlcffeu. Quarante messes.
SAritura. I Saltus, us, m. eprang. Saut, m.
Sarii, adrire.v. Saiu.
Sarutare. 1 Osculatio, basiatio, nis, f. Zed Stiffen. Baser, m.
Sarutd, are. v. n. Oseulor, aria, atus sum, ari. osculo, as, are. basio, as, avi,
I

atum, are. Stiffen. Baser.


Sasesee, adv. I Saxonice. etirigifcb. En *axone.
Sasescii, adj. I Saxonicus, a, urn. eacbfifc. Saxonigue.
Terra sasescd. I Saxonia, ae, f. eac4fett. Le pays des Saxons.
Saadi. I Saxo, nis, m. eacbje. Saxon.
Sultana. I Satanas, an, m. eatatt. Satan, m.
Sataniefi, case& adj. I Satanicus, a, um. eatallifth. Salanique.
Sitteana. I Vicanus, paganus, i, m. Zorft3betnoluter. Vdiageois, m.
Sa.tened. Vicana, an. pagana, ae, f.
1 Zorfeberochnerin. Villageora f.
Sitteuesee, adv. I More vicano, more rnsticano. 914 Zorittart. En paysan.
Sateneseet, adj. I Vicanus, paganus, rusticns, a, um. Tag Zorf ange§erib. De
Village.
Pe: dude solteacii, la mail. I Judea paganus. Zorrt3ricter. Le jugs d'un Mllages
Saliosii, adj. I Sacietatem adferens, tic, o. edttigenb. Bassaaiant.
Satift, mtg. Saties, ei. sacietas, sataritas, tie, f. etittigteit. Eaaaasiemenb, ntz.
Sofia. I Vicus, ci. pagus, i, m. )orf. Village, nz.
Satullil, adj. I Satulus, a, um. satur, a, urn. Batt. Raasaaii, e.
Saturare. I Saturatio, satiatio, nis. saturitas, tic, f. Ceiittigurtg. Saciebh
Saturii, pe altu. v. n. I Saturo, as, are. satio, as, av4 atum, are. etittigett:
Rassasier.

www.dacoromanica.ro
384 Se.
2. Broipr. Me' &third. I Satnror, aria, ari. satior, aria, stns sum, ari. eatt %Innen.
Etre raasasid, e.
Sad. v. Sdzi, on, yeti.
S1.1 r c es c , cite. literate.% etc.v. fncreteacti.
SbArniteaci.v. Sborrideati.
Shot*, tete. fain cenandii. I Excutio, is, cussi, cussum, cutere. ffuebenteln.
Bluter.
Sbatfi, loptcle din ugeril, augu totti I Ex sugo, is, suxi, suctum, sugars. Zue:
faugen. Suter tout.
Sberare, turd de unit animal. I Ruditus, rugitus, barritus, us, m. Jab tritgen,
bag @efdirei. .Rugissement, in.
gibergi, rare. I Rudo, is, divi, =dere. rugio, is, givi, gitum, giro. barrio, is, rivi,
ritum, rire. etreien, britffen. Rugir, braire.
S heik, sugii in mine. I Imbibo, is, bibi, bibitum, bibere. sugo, is, suxi, suctum,
sugere. (tinfaugen. Absorber, sucer.
Sbentoria, fruga'torii, adj. i Bibulus, a, urn. Vag eine Weittigfeit in fidj iiebet.
Q ui s' imbibe.
Pe: Hartle abeutore. I Charts bibula, ae, f. 1Ciefipapier. Papier qui boil.
S bieesefi.v. Used, sbiciii.v. Bide.
ceinepii de posderitv. Melitii.
fibornaesen, ire. I Bombito, murmuro, susuro, as, avi, atum, are. 23nuntiten,
fumfen. Bourdonner, murmurer.
Sborii, rare. I Volo, as, avi, atom, are. fyiiegen. Voter.
Sborfi la cineva I Advolo. ii-tauffiegen. Voter a . . . vers.
Sborit de undeva. I Avolo. Zabouffiegen. S'envoler.
Sborn imprejurii. Circumvolo. ,erumfliegen. Voter autour.
I

SborU inantea altuia. I Antevolo, praevolo. toranfliegen. Voter devant.


Sbordi impreund. I Convolo. Bufammenfliegen. Voter ensemble.
@bora' in Iduntru. Involo. ttneinfltegett. Voter dana.
Sbora afara din .. . I
Evolo. Waffiegen.
Sboria audit. I Evolo. n bte .f)bbe fliegen. Voter en haul.
Sbori to josii. I De volo. .erabffiegett. Voter en bag.
Shore inddreptd. I Revolo. Burticlgiegett. Revoler.
Sborl de ceea parte. I Transvolo. t.linilberfliegett. Traverser en volant.
Shore pre lined... I Praeter volo. Sorbeiffiegen. Depasser en volant.
Sbori prate anti locti, etc. I Pervolo. Zurtfliegen. Voter par.. .
Sborii to auau. I Subvolo. atuftniirtf3 ffiegett. S'elever en volant.
Sbugueseit, nire. bate inima, vela avocotescii.
Sburare, tu,a. I Volatile, us, m. volatura, ae, f. Zee aliegen. Vol, In.
Shuratori, adj. I Volans, tis, o. volatile, e. VI3n8 fliegen faun. Volage.
Sburatura, bucatti de lemnii. I Fustis, is, m. frustum ligni. 13titget, attitppel,
anittet. Gourdin, morceau de bola.
Sburatureaeia, rice. dati cu sburitturi intr'und ponui, etc. I Fustibus jacio, is,
jeci, jactum, jacere. Tilt anitteln auf einen taunt merfeu.
Sburdare. I Evagatio, digressio, fluctuatio, nis, f. Wutfcluneifung. Extrava-
gance, f.
Sburdatfi, dalnicii, adj. I Levis, e. vans, ventosus, a, um. afildjtig, leiebtfmr.
nig, minbig.Vaniteux, fanfaron.
Shard*, are. v. a. I Evagor, aria, atus sum, ari. digredior, derie, digressus sum,
digredi. fluctno, as, are. %utfttneifen. Extra vaguer.
Sburdatorn. I Evagator, is, m. Vfn8fdpnelfer. Vain, eztravagant.
Sburdatere. I Evagatrix, cis, f. Vungdpneiferitt. Paine, f.
Seadere, a apei, a greissitnei, etc. I Diminutio, attenuatio, nis, f. Vibnalune,
terminberung. Diminution, f.

www.dacoromanica.ro
Sc. 885

2. Sccidere la carne, la m'isurii. etc, lipsi. I Defectus, us, In. inopia, ae, f. litany
gel. Disette, manque, f.
Scadii, dere. me finpu(inezd. I Deficio, is, feci, fectum, ficere. decresco, is, crevi,
cretum, crescere. minuor, eris, minutus sum, minni. %bnelmett, fide permin:
bent Diminuer, a. amoindr ir.
Scade apa, descresce. I Aqua decrescit. Safferfaff. Decroitre, l'eau diminue.
Scala, talere to cumpene. I Dam, cis, f. Eagfcfpfe. Plateau de balance.
Scaete, scaii. Carduus, ui, tn. )i ftel. Chardon, m.
I

Scala. I Dipsacus, i, m. dipsacum, i, n. Doan:billet. Chardon a carder.


Seaiu albastru. I Eryngium, gii, n. 18faue Ziftef. Eringe, chardon roulant.
Scala, bad la boi., vad, etc. I Pecorum paronclia, ae, f. stn 03efcfnvilt bet 'Elfin::
bet. Panaris, maladie de bêtes.
Scalciti, ere. cisme. I Calcem attero, is, attrivi, tritum, terere. calcem corrumpo,
rupi, ruptnm, rumpere. Zen etiefei ober ben ecfm4 othreten. User les e.haus-
sures par le frotement.
Scalcieta, part. I Attritus, corruptus, a, um. YBetttetett. Use, corrumpu.
Scalds, apa calla pentru unu pruned mica. I Aqua calida ad lavandum. Bobs
tuaffet. l'Eau pour laver un enfant.
Scaldare. I Lavatio, exealdatio, balneatio, nis, f. Zag Zaben. Echaudement.
Scaldatore. Balneum, i, n. Tlab. Salle de bain particulifre.
I
Scalds unri copild. I Lava, as, avi, atom, are. 8aben, tunfelpr. Baigner
2. Mi scaldi. I Me lava, me excaldo, as, avi, atum, are. "eic baben. Se laver
baigner.
Scaldata, part. I Lavatus, excaldatus, a, um. 03e1roaftben, gebabet. Lave, baigne.
Scaluldt, ceaufii. Obturamentum, i, n.
I nebef. Ronde, m.
Ecamit. Fibra, ae, f. 5tifer*n. Fibre, I.
I

2. Scams din pene. I Plume, pennula, ae, f. weberc§en. Petite plume.


Scanlon* adj. I Fibratus, a, urn. atifertg. Fibreux.
Scandal a. I Scandalum, i, n. Wergetttifi. Scandale, on.
licandalineza pe einem. I Scandalizo, as, are. scandalmn praebeo, res, Ili, bi-
tum, bare. 9letgern, Wallet geben. Scandaliser.
2. Me scandalisezii ell. I Offendor, deris, offensus sum, offendi. efit argent. S'oft-
fenser.
Scandalosil, adj. I Scandalosus, a, um. 9letgerficii. Scandaleux, ease.
Scandura. Assis, is, f. asser, is, m. tabula, ae, f. 23rett. Planche, f.
De scanduri, adj. I E tabulis. Zon )8tettetn genic*. De planches.
Pe: Mord de scttnduri, firestriiu. I Mole seraria. 8rettettni11)fe. Machine a acier.
Garda de scanduri, pileup:" .v. Margit.
Scanduriea. I Assiculus, asserculus, i, m. S8tettcen. Petite planche.
Scapare, mentuire. I Liberatio, salvatio, nis, f. Zefteiung. Dilivrance."
Scapare cu fuga de undeva. I Effugium, ii, n. evasio, nis, f. ntftiefiung., Mo-
rn pour fuir.
Scapare la cineva, aditpost. I Perfugium, refugitun, gii, rt. receptus, us, m. 3u:
ffuct. Refuge, m.
Loci de ocipare. I Effugium, reffugium, perfugium, gii, n. receptus, us, m.
BuffucVsort. Refuge, arile, nt.
loci de scdpare. I Asylum, i, n. Wteifiatt. Asile, m.
Scapula, part. I Salvatus, liberatus, a, nm. ®erettet, errettet. Salad.
Scaparaminte, inatrumentele de sodpcirati. f Ignitabula, ae, f. ffeueraeig. Bri-
quet, m.
limper*, rare. v. a. I Ignem elicio, cis, elicui, elicitum, elicere. ignem excutio,
is, cussi, cussum, cutere. ignem excudo, is, di, cnsi, cusum, cudere. Weuer
Wagen. Faire fens, battre le briquet.
Scapata, cadti.v. Lunecis, atunecii.
2. Scapetti, devils din avuti miserd, *area v, Se-racescii.

www.dacoromanica.ro
886 So.
S calpel pe cineva dela reg. I Salvo, libero, as, avi, atum, are. Veireien. Sauver.
licapit din enttni lard voice mea pe and hotn, etc. j Fur mihi elapsue est. ant
Dieb ift mir entflofmt.
Scapfi ceva joint din mans. I De menu amitto, menu emitto, is, misi, missum,
mittere. CtuaS utt6 ber cittb fallen fallen. Laisser tomber quelque chose.
Me acapci pifatu. Mictnrio, is, ivi, itum, rire. 4jarnen mallen. Avoir envie
d'ursner.
3le scapa cacatu. I Cacaturio, is, ivi, itum, rire. Staten roam, au etufg gefien
tuaten. Avoir envie d'aller k la selle.
S eapt cu fuga din arestii, etc. Evado, is, si, sum, evadere. elabor, eris, dap.,
I

sus sum, elabi. efugio, is, gi, tum, fugere. antfli4en. S'enfuir.
Scarf'. I Scala, ae, f. 2eiter. Escalier.
Sclera, ardritel la f0a calului. I Stapes, peals, m. staple, ae, f. stapedo, dinis, f.
eteipZilgel. Eerier, m.
hearts unef carlf. I Index, dicis. catalogue, gi, m. tlergeidmifl. Catalogue.
Setirba, grefit. I Nausea, ae. taedium, fastidium, du, n. (2cfei, Ilebelfeit Nam-
see, f.
Searitti, ardriern. I Parva scale, ae, f. Witte !Leine 2eiter. Petite eacalior.
Curets la scaritele de la ems. I Stapiae lorum i, n. eteigrienun. Etriare.
Ce priv. la &yarn, adj I Scalaris, e. Bur Peiter gefjorig. D'echelle, d'escalier.
S etIrtnenare. I Carminatio, nis, f. Za6 3upfen. Action de carder.
Seariattluvl, ale. v. a. I Vello, is, velli, vulsiun, vellere. vellico, as, avi, atum,
are. carmino, as, avi, atum, are. Bupfen, rupfen. Carder.
Searinentitoret. I Germinator, is, carminarius, rii, m. Sirompler. Cardeur,
S earmenatore. I Carminatrix, cis, f. Gotteraciatmerin. Cardeuse.
Seitrinilautfi, part. I Carminatus, vellicaus, a, um. @efrempelt. Cards, e.
Scarpinik, are. I Frico, as, ui, avi, atom, are, scabo, is, bi, bare. Sfreign.
Greater.
Pe: Me scarpion. I Me scabo, me frico. 2.(1) fra(3e mid). Te me finale.
S earpinare. I Fricatio, nis. fricatura, ae, f. Za6 St reign. Friction, f. grat-
tage.
Searpittutori. I Fricator, is, m. grater. Qui frictionne, qui, gratte.
Searpinatti, part. I Fricatus, a, um. @Myatt. Frictioni, gratte, e.
Sealromeseil cu dintir. I Dentibns strideo, es, dui, dere. dentibue frendeo, es,
dui, fressum, frendere. frendo, is, fressi, fressum, dere. ,itttiridgn. Griner
lea dents.
Seastfnire. I Stridor, is, m. Za6 nirfcljen. Grincement.
Srarteesen.v. Cirteesca.
S cannas* nein. I Sella, ae, f, scabellum, i, n aufifdyinmef. Escabeau, peddle.
Scannel lungn.v. Baum's', lavild.
S eating pentru tool °mu. I Sedes, is. sella, ae, f. etufg, eerref. Siege, en.
chaise, f.
Seminal cu &Mud. I Sella brachiata. &Weller. Fauteuil, 7n.
Seeptru. v. Schiptru.
Sehelt1.v, Porta, vadii.
Selailaltlescit, ire. v. a. I Vagio, is, ivi, hum, ire. vagito, as, are. ejulo, as,
are. Uinfein. faire des vagissemens.
Sehiltil ire. Ejulatio, nis, f. vagitus, us, m. Za8 Sinfeftt. Vagiseementot
I

Seltimbare de bald; I Mutatio, permutatio, commutatio, nis, t. 5)a Secijitlu.


Changement, tn.
2. A timpului. I Mutatio, nis, vicissitudo, dinis, f. Bertinberuitg. Changement, on.
vicissitude, f.
Sehimbare le facia a D. Christ. f Transfiguratio Christi. ViertIcirung E§rifti.
Transfiguration, A

www.dacoromanica.ro
Seo. 387

Schimbare de bani; zarafie. I Taberna argentaria, taberna numularia. Sedgeir


bane. Banque, f.
Sehimbares aurului pe moneda. I Auri comptoratus , us, m. eetbeinibiung.
Echanga de l'or pour monnaie.
Sebimbetorit de ceva lucruri. I Mutator, permutator, commutator, is, m. ,`tarry
flyer. Changeur, m.
Sehimbetora de bani. I Argentarius, numularius, rii, m. kaetbOter. Banguier.
Sehimbetork timpii, etc. adj. I Yutabilis, e. varius, a, um. Z3erttnberlic k abr
Med)fehtb Muable, inconstant, variable.
SCI1111111 batorli de aura. v. Csinanri.
Selaimbatoria de cat j Equorum mango, nis hippocomns, i, m. Rofitauf*r,
ToWinbfer. Maguignon, tn. changeur de chevaux.
Sehimbatfi, part. j Miitatus, immutatus, commutatus, permutatns, a, urn. 02i3e=
tauft, bertinbert. Change.
Sebimbi, are. anti lucru cu altu. j Muto, commuto, permuto, immuto, as, avi,
atum, are. Zauf*n. Changer, donner une chose pour une autre.
Schimb4 nuntele. j Nomen muto, commuto, etc. Zen stamen uertinbern. Chan-
ger is nom.
Se schimba timpula. j Tempus mutatur, etc. Zie 3eit berthibert f4. Le temps
as change, vane.
Selsiinbfi banf. j Pecnniam permuto. 63e1b mecbietn. Changer de eargent.
II. Recipr. Me achimba. I Motor, commutor, etc. Sid) ttiufd)en, med)fetn, ttubern,
ettinb ern. Se changer.
Sebimburi, premenell. I v. Premeneaca.
Sebimoseseu, sire. Deformo, as, are.
I /3erunitaften. Deffigurer.
S ebionosire. I Deformatio, nis, f. Zerultftalten. Action de defigvrer.
Schimonitia, pocita, adj. I Deformis, e. Zerutiftattet Difforme, laid.
Seblintee. I Scintilla, ae, f. iyunlen. EtincellP, f.
Sehinteere j Scintillatio, nis, f. auntein. Ebloujasement, m
Sebitateezfi, are. Scintillo, as, are Runteln. Etinceller.
I

Sehiateuta. I Scintillula, ae, f. ailefeitt. Petit etincelle, f.


Sehiptru. I Sceptrum, i, n. eaepter. Sceptre, m.
Sehiopfi, adj. I Claudus, a, urn. tineenb, trumm. Boiteux.
Selliopezi pe cineva. I Clauduin, reddo, is, reddidi, tnm, reddere. Oinfenb ma:
[fru, trumm fcbtagen. .Faire boiteux quelqu'un.
2. Sehiopezfi, umblu sehiopa. I Claudeo, es, dere. dandle°, as, avi, atum, are.
tineen, ruappen, tabm Fein. Baiter.
Sehiopetare. I Claudicatio, onis, f. Zag .tinten. Action de boiler.
Sehitacta,v. Viola, iateftl, aprigti.
Schitfi, manaslire mica. j Monasteriolum, i. n. GEM Mind afofter. Petite rtio-
'aware.
SeleafA, despiclitura. I Scida, ae, f. Zer e(teiti. Bache, f.
Selipelfi. I Lux, cis, micatio, nis, f. fulgor, is, in. 'er (d)immer. Eclat.
S elipesefi, pire. j Luceo, es, hurl, lucere. fulgeo, es, si, sum, gere. mico, as,
ui, avi, are. OSItin3eu, fdiimmern. Britten etre It mineux.
Sclipielosii, torin. adj. I Micans, fulgens, tie, o. fulgidus, a, um. 6ttiti3enb,
fchimmerb. Qui brille, &ratan&
S elipindi, adv. I Fulgenter. Oaf g uin3eiib. L'une maniere brillante.
Seaba. I Subscus, die. fibula, ae. f. Zie stammer. Crampon, ,n.
Prindri cu acad. I Subscude constringo. Sulammenficnmern. Cramponner.
Seobarfi, peace. I Cyprinus, i, m. Zer 92afenficb. Sorte de poisson, carpe, m.
ScohescI, hire. v. a. I Excavo, as, are. WuefAfen. Excaver.
2. Seobese6 to lemnri, nu/peril. I Scalpo, excalpo. is, psi, ptum, pare. (Ora=
ben, fte*n. Graver, taller.
Scobitorul. j Scalptor, sculptor, coelator, is, m. Zer Ortiber. Gravevr, m.
44

www.dacoromanica.ro
338 Soo.
2. Instrumentii de scobitu. Coelum, coestrum, scalprum, i, n.
I )cr 9Reibel, ber
gbrabftidyl. Rac loir, burin, touret.
Scobitore de dint?: Dentiscalpium, pH, n. Zer Babnitecber.
I Cure dent, ni.
Seoboria,v. Coborii.
Scoelor acotocesc(4,v. Cautii cu am'enuntu.
Scoca, citerna. I Canalis, is, m. Zie Mime. Canal, m.
Care eate la strafing. I Stillicidium, dii, n. Zie Zodginue. Gouttiere, f.
Scoca tit, scocu, mica. I Caualiculus, i, m. Cue f (eine Mune. Petit canal.
Soocurl, cu care se invelescti ca.^ele. I Imbrex, bricis, c. Zer .obt3iegel. Tulle
creuse, faitiere.
Acoperitti cu scocuri, adj. I Imbricatus, a, um. flit tiobiaiegeht gebecft. Con-
vert avec de tulles creuses.
Acoperii cu 8COCtlri- I Imbrico, as, aro. l)ltt .f.mb4ieget berfett. Couvrir de gui-
les creases.
Scoica. I Concha, ae. coclea, ae. f. Zie c112ttfdjel. f'ongue, coquillage, f.
Sella. I Schola, ae, f. ludus, i, m. Zte ecbitte. Ecole, f.
Soo la militarii. I Schola mnilitaris. Zie Rriepicbule. Eco le militaire.
Se Ola ovrecuscii. I Sinagoga, ae, f Zie 31tbenicf)ufe. Sinagogue, f.
Scolit de cella-riga I Ludus equitationis. circus, ci. hippodromus, i, m. Zie 9?eit:
{Mule. Manege, m. exercise qu'on fait faire a un cheval.
Umblu la accild. I Scholam obeo, is, ivi, itum, ire. an bie Scbuie geben. Al-
ter a l'icole.
Dais copilu la acad. I Puerum ludo trado. Cain Rinb in bie Cdjttle bringers.
Faire alter un enfant a l'ecole.
Se keep& scolele, as deachidti. I Scho lae aperiuntur. Zie ecbule fling fidj an.
Lea ercoles commencent.
Ilico Jarful. l Studiosus, discipulus, i, n. Zer ecbitier. Ecolier, m.
Soo lastioi, ce fine da sco'ld, adj. I Scholasticus, a, mu. Zie ceittfe betreffenb.
Scholastique.
Pe : drtulu scolasticii. I Annus scholasticus. Zaf eoutjafir. L'annee scolastique.
50011, are. v. a. pe einem de josd, hi scold. Extollo, is, extulli, elatum, tollere.
suscito, as, are. erigo, is, erexi, rectum, erigere. 9lufricbten, in bie .brae be:
ben. Lever, relever.
2. SoolI din somnii. I Excito, as, avi, atum, are. experge facio, is, feci, fac-
tam, facere. ginimecfen. Reveller.
IL Reciprocii. Mi soda din patti,_I Surge, is, surreal, surrectum, surgere. 9Iuffle:
fiat. Se lever.
2. Me swig asupra inemiculuf. I Hostem aggredior, deris, aggressus sum, aggredi.
Zen Weinb angreifen. Attaquer l'ennemi.
fileopescel, v. Juganescii.
Scorn, cugetti. I Scopus, i, m. Zer Street bie 9Ibfict. But, dessein.
Scorbelesei, agar/nil cu degetu fn mtg. J Rimo, as, are. 13ritbeltr. Faultier.
Seorbura, buturugii. j In trunco caverna, ae, f. Zie .Nbintig in einem 58 nume.
Caverne dams un arbre, f.
Scorburosii, adj. gdunosii. I Cavus, cavernosus, a, um. otjl. Caverneux.
Scornavie, uriciune. I Squalor, is, m. foeditas, deforrnitas, aborninabilitas, tie.
turpitudo, dinis. sordicies, ei, f. Zer ednnutb bie Unreinigfeit. &tete, f.
Scornavia, uritu, ininjiti, adj. I Squalidus, foedus , sordidus , a, um. turpis, e.
abominabilis, e. deformis, e. CSdjmupig, garflig, abiOeuric§. Sordide, abomi-
nable.
Scoraeseia, mire. o minciunci. I Fingo, confingo, is, Stud, fictum, fingers. exco-
gito, as, avi, atum, are. rbicbten, erbenfen. Inventer.
hcornire a unif minciuui. I Fictio, excogitatio, onis, f. Zie grbieljtung. Inven-
tion, fiction.
Scornitorikt de o minciuna. I Fictor, is, nr. Zer 2:Ater. Auteur, inventPur.

www.dacoromanica.ro
Ser. 389

Scorpio. j Scorpio, nis, f. Zer Scorpion. Scorpion, m.


De acorpie, adj. I Scorpionius, a, um. lion ecorpion. De scorpion.
Seertii, de lemna, etc. I Cortex, ticis. crusta, ae, f. die Rinbe. Ecorce, f.
2. Scoria cea mai subfire de pre arbori. I Liber, bri, m. alburnum. ni, m. 58aft.
Zaunt taft. L'dcorce subtile de l'arbre.
SedrideseS, ire. osia carului start& I Strido, die, dere. strideo, es, Ili, dere.
crepito, as, avi, atum, are, St niridru, (er1ufdl trte4en. Craver.
Scorteiturg, a carului, a ufelora, etc. I Stridor, is. crepitus, us, m. niricfpn.
Craquement, m.
Scortildra. I Cinnamum, i, n. Bimmet. Cannelier, m.
S coriolezi, Pere. v. Inscortoleza.
S cortosa, adj. I Corticosus, crustatus, a, urn. Riubig, Qui a beaucoup d'd-
corce.
Scortitte, o pdma. I Sorbnm, i, n. Zogefbeere. Come, aorbe, f.
Scoruvi, porna de grading. I Domestica sorbus, i, f. R3ogelbeerbaum. Cormier, m.
Scoralii selbatica. I Crataegus, i, f. Eftebibeerbaum. Azerolier, m.
Ponies lui I Cratagi bacca, ae, f. Zarmbeere. Fruit d'ozerolier.
Somata, smulsa. I Examtus, a, um. 2iuOge3ogett. Arrache, ddragind.
Scotoceseti, cautii cu amanuntu,v. Buduluescii.
Seotol, dtere. din piimentii o raddcind, etc. I Excipio , is, cepi, ceptum, cipere.
eximo, is, exemi, exemptum, eximere promo, is, promsi, promptum, promere.
evello, is, evelli, evulsum, evellere. extraho, is, traxi, tractum, trahere. edu-
co, is, duxi, ductum, ducere, 94m53ieben, 4eran6aierjen. Tirer de . . . arra-
cher.
2. Scot* apa din put& I Aquam haurio, is, hausi, hausium, rire. Soifer idid:
pfen. Puiser, dpuiaer. puiser de l'eau avec une urne.
Pe: Scota apa cu vadra.. I Aquam urns hanrio. gaffer fdibgeit mit bem qimer.
Puiaer de l'eau avec un urne.
3. Scotu puii din did. I Exoludo, is, clusi, clusum. oludere. 9ludritteu. (louver.
4. Scot* cuiva un ochia. I Cuipiam oculum excutio. l in ?lug E)erautifettagen
jemanbem. Arracher un oeil a quelqu'un.
Soot* din wail pe cineva, dais afara. Expello, is, expulli, pulsum, pellere. eji-
I

do, is, ejeci, ejectum, ejicere. WuRreiben, inaue Janet'. Chasser hors de
sa maison quelqu'un.
Scot* pe cineva din slujba, etc. I Offitio depono, is, posui, positum, ponere. of-
ficio privo, as, avi, atum, are. munus adimo, is ademi, ademptum, adimere.
3om Mute abieten, eloigner quelqu'un de son service.
Scot* un aertni I Servum pello, expello. 2tu bem Zienfie megjagen. Chatter
un serviteur.
Scot& pe cineva ae la rev, din robie, etc. I Salvo, libero, elibero, as, avi, arum,
are. Zefreien. Affranchir, ddlivrer.
Scots ism zalogii,v. Riscumparii.
Scovarda. I Placenta, ae. f. afaben. Gateau, m.
Seremia, mere. I Nitor, eris, nisus, nixus sum, niti. SereiOcu. S'efforcer.
Sereinutfi, mere. I Nisus, nixus, us, m 2Inftrertgung. Efforce.
Seriere. I Scriptio, nis, f. Cam. treibcn. Ecriture, f.
Seriitorin. Scriptor, is. scribe, ae, m. ecreibcr. Ecrivain, m.
I

Scrinteeci, tire. I Luxo, eluxo as, avi, atum, are. distorqueo, es, torsi, tor-
turn, torquere. 93errenten. :Luxer, disloquer.
2. Me scrintesca. I Eluxor, aris, stns sum, ari. eicr) eerrenfen. Se luxer.
SerintitOre, o plants. Potentilla, ae, f. 631infertc. Plante.
I

Scrintitard. I Laxatura, ae. distortio, nis, f, perrenfttng. Distorsion, f.


ScrinS, castena. I Scrinium, nii, n. Staftlein. Ecrin, m.
SeriptueS, acrisdre. I Scriptura, ae, f. Scriptum, i, n. eOrift. Ecriture, f.
2. Santa scripture. I Sacra, scriptura, ae, f. Ectrift. La sainte ecriturc.

www.dacoromanica.ro
390 Itaa.
S erisal, part. I Sriptns, a, um. (.33eft4rieben. Aerie
De scristi, adj. I Scriptorius, a, urn. Bum ecreiben ge§brig. Qui serf a icrir.
-- Pe: Condeiil de scrisii. I Penns, scriptoria. etlyeibfeber. Plume a dcrir, f.
Serial, era. v. a. I Scribo, is, scrip3i, scriptnm, scribere. ectreiben. Arir.
Serial, imprejurtl. I Circumscribo. 58ercirrei6en. Circrscrir.
S oria. la o laltd. i Conseribo. 3ufammenftfireiben. Ecrire ensemble.
Serld ceva din rare o carte. I Exacribo. 9Ipdfcreiberr. Tranacrire.
Serial to ceva. I Inscribo. ginicreiben. Ecrire dans. .
S erial eeva inainte. Praescribo. Ooranicixeibert. Prescrire.
I

S erial tnapoi, rispunsti. Rescribo. Burirrtgrriben. .14ondre.


I

Serial dedesubtti. I Subscribo. linteridgeiben. Souscrire.


Am pofld ale acriu. I Scriptnrio, is, rire. Puft gaben aum fc§reibert, Avoir en
vie d'ercrire.
Serobela, bared. Amyium, i, n. etittfe. Amidon, m.
Scrobesci, bite. I Amylo corroboro, as, avi, atom, are. Zie Stif4e ridden.
Mettre to Cempois.
Serobital, part. I Amylo corroboratus, a, urn. 1101lb:ht. Mis d l'empois.
Scroll. i Scrofa, ae. scropha, ae. pores, ae, f. eau. Truie, f.
S crora selbaticd. I Apra, ae, f. Zie tnifbe eau. Truie sauvage.
Ugerula wrest. I Sumen, minis, u. ectatineiter. retina de truie.
De-icrdfd, adj. I Scrofinus, a, urn. eiinifc. De truie.
Pe: Gunoif4 de sordid. I Stereos scrofinum. Earmuff. Fumier de truie.
Semolina. I Fuligo, ginis, f. Rug. Buie, f.
Sciatic, cdciuld de noPle. I Paleolus nocturnus, i, m. ecfgafinitte ecritaffpube.
Bonnet de nuit, nt.
Seufundel,v. Cufundii.
Seuipare. Sputns, us, m. sputatio, nis, f. eprtcei. Crachat, m.
I

Seuipal, are. I Spno, is, ui, sputum, spuere, sputo, as, are. epeien. Cracker.
Setaipal afard. I Expuo, is, ui, sputum, spuere. Vtitqfpeien. Cracker, vomit.
Scalpel pe cineva. i Conspuo, is, etc. 23e(peien. Cracker our quelqu'un.
Sou:pail part. \ 6oOlt118, C0111110.V1%, s, Nitt\ Stt\s'0.\!&, Crenha.
Scull, uneattii. \ Inetramentura, k, a, .3.teniAst., ie. 11.tt.A.w.g. IN+.11.remca., r.
2. Lucre prefiosii.\-Res pretiosa. etc loil.botto eu6r..n. Chose pritleux..
Seulare din pail.; de josii. Surrectio, nis, f. Vtuffrefien. Action de as lever
I

Sculatal, redicatu, part. I Sumectus, erectus, suseitatus, a, urn. 9Iufgeric§tet, nuts


geftanben. Levi.
S eulainentu. Morbns gallicus, Ines venerea, f. )ie etiuce, ber aranaofens
ranft9eit. Maladie contagieuse.
Bo/navu de sculamentfi. Galileo morbo laborans, tis. lee venerea infectus, a,
nm. Zer bie aranaofemaranfinit bat. Injecte dune maladi contagieuse.
Seulptoral.v. Cioplitorift, templarfu, tdietorg, scobitorft, to lemnu, In antra, etc.
S eumpeseii, pire. redicu prepulti. I Precium augeo, es, mud, auctum, augers.
ZerOeuern. Encherir.
IL Mi scumpescii, tmi create prepulti. Augeor, elevor. S'encherir.
I

Pe: Se acumpesce gravitl, create preliulii. 1343cinm tritici augetnr.


I )ie rut
fieigt im Treife.
Seuanpete de bucate, de vite, etc. I Caritas, tis, f. Z§euentng. Cherie, f.
2. Avarifie, sgtircenie.v. Avarifie.
Seumpie pentru a tlibeici peile. Coriaria rims, rhois, m.
I 031irberbaunt. Re-
doul m.
Scampi:, adj. I Carus, pretiosus, a, um. Zipuer. Cher.
Seurgia, gene, rani lam's, etc. I Emanare facio, evancno, as, avi, atom, are. VW=
rinnen inacen. Evacuer.
Seurgal, acurri unit paharg de vino. I Exsorbeo, es, btti, sorpsi, sorptum, sorbere,
prorsns ebibo, is, etc. Tfuttrinren. Boire tout.

www.dacoromanica.ro
e. 341

2. Mi acurgii. I Emano, as, avi, atum, are. prorsus effluo, is, fluxi, fluxum, fluere.
. 2fuerittnen. S'icouler.
Scursore, urdinare. Profluvium, vii n. foria, ae. alvi profusio, nis, f. ventris
I

fluxus, us, m. Z urthiauf. Flux de venire, m.


2. Scuraore cu atinge. I Dysenteria, ae, f, 4Rot1 e Eaufg. Disaengerie, f.
S martie, aecu, adj. I Siccus, exsiccatus, a, um. 91thnetrodnet Vide, desserclid.
S curaura din pane, do(ii, coltucd. I Tuber, is, n. penis effluentia, ae, f. Zne
WuSgelaufene Dom l8rob. Tameur fail en pain.
@ curia, la o vend durere. I Varix, rids, m. 2lberfropf. Varice, f.
S curtare. Breviatio, abbreviatio, nis, f. curtatio, decurtatio, nis. erfilrgung.
I

Abbreviation. f.
S curtime. I Brevitas, tis, f. ffitrse. Brievetd, J.
Scurtati, part. I Breviatus, decurtatus, a, um. faerfiNt. Abrdge.
ScurteicA I Superior togula, ae, f. breve amieulum, i, n. in furger 13eI8. Un
habit court,
Scurtezii, are. ail I Abbrevio, as, are. coarcto, as, avi, atinn, are. contraho, is,
traxi, tractum, trahere. adstringo, is, strinxi, strictum, gere. in breve cogo,
etc. %bfiirsen, berfiirsen. Abreger, rendre plus court, accovrcir.
@ curt* adj. Curtus, a, um. brevis, e. Shag. Court.
I

SourtA, tend. are I Brevio, abbrevio, curto, decurto, as, avi, atum, are. Mir=
ben, abflirsen. Ahreger.
Presto 8CUriii. timpii. I Brevi tempore. n !urger Belt. Dana peu de temps.
dana le plus bref dilai.
Spinel pe 8C117'14. I Breviter expono. aura fart Dire brievement.
Pe mold adv. I Breviter. BiteeliM.
Brievement, en peu de mots.
_ Tina' pe einem de scurtd. I Aliquem stricte habeo. 3enianbett furl baften. Te-
nir guelqu'ust de pros, atrictement.
Scutecil. I Pannulus, i, m. einbeltuef). Lange pour envelopper lea enfant,.
Scut:re. j Immunitas, libertas. tis, f. arcifieit. Immunitd, f.
Scutescu, tire face fibers', Libero, as, avi, atum, are. V3 efreien. Exempter,
delivrer.
Scutitoru. I Liberator, protLetor, is, m. Qui &lime.
58efreier, Zeicitig.er.
S cutiti, adj. Immunis, e. liber, a, um. arei. Delivrd degagi.
Scuturtl, rare. I Agito, exagito, quasso, as, avi, atum, are. quatio, is, quassi,
quassum, quatere. succutio, is, cussi, cussum, cutere. edjilttein, benteitt. Sd-
couer, agiter.
Pe: Scuturii poem din porn& I Excutio, decutio. fxrabglittefit. Abattre en se-
couant.
Scuturare. I Agitatio, quassatio, succussio, nis, f. erfiiittefung. Sdcousse, f.
S cuturattl, part. I Quassatus, exagitatus, a, urn. .t) erabgeicfMtteit. Secoue, vied.
tterit, o lira. I Martes, tie. mustella, ae, f. Iflarber. Martre, m.
Sdranta, rfzel. Pannulus, i, m. lacinia, ae, f. 2umpen geten. Lambeau, m.
I

S drantosti, adj. I Pannosus, a, urn. iumpig, gerfett. Ddguenilld


Sdrantueacti, ire. facu adrante. Lacero, dilacero, as, avi, atum, are. Bev:
I

fumpen, aerfebett. Lacdrer, dechirer.


Sdravanit, intregd, adnetoad, aleau, eto.v. Litera lord.
Sdrobescit.v Ppepl.
Sdrucescii. v. Struceacii.
S drumicare, fdremare. I Comminutio, in frusta concisio, nis, f. 3erftitdetung.
Depecement, m.
Sdrumicii, are. facil meruntii. I Comminuo, is, nui, nutum, nuere. minutim con-
tero, is, trivia tritum, terere. in frusta concido, is, cidi, dawn, cidere, Bev.
ftitcfefn, gerbrodein. Dipecer, broyer, mettre en pieces.
Ng, conjunct. I Ut. Zit. A fin de, quo, pour.

www.dacoromanica.ro
342 Ne.
Pe: Am ow a aerie. I Dixi tit scribat. fah §abe gefagt, bafi er ftreibe. J'ai dit
lui pour icrir.
Am doritii ae te vgflii. I Optavi tit te videam. 2clj tuiinftte bid) au fOen. J'ai
desire pour te voir.
Vets, fe0 d'a puns pe ea/IL Sella, ae, f. epliipium, pii, n. Chattel. Selle, f.
I

Vets de povarii, eamarU. I elite llae, arum, f. pl. sagma, tis, n. eaumfaftel Bett,
m. see pour lea betel de somme.
Perina de pre fea.v. Bitufe.
S6bornicesee, adv. I Synodaliter. einobatifti). Synodalement.
Sebornicesca, adj. I Synodalis, e. einobaliftfr: Synodal.
Sebora, rinocia. Synodus, i, f. concilium ecclesiasticum, n. einobe, bie (sift-
I

licfje Zeriammlung. Synod) m. assemblie de ecelesiastigues.


Secura. I Secale, is, a. ailigo, ginis, f. Roggen. Seigle, m.
De near& adj. I Secalinus, siligneus, a, urn son Roggen. De aeigle.
Pe: Farina de mar& I Farina secalina. Toggenmeig. Farine de seigle.
Secareta, adj. I Seliginosus, a, urn. 23oiler *men. Seligineux.
Seceratora. Messor, is, m.
I ecijnitter. Moissonneur, m.
Ca tine de seceritu. I Messorius, a, um. Bur t:nbte gefOrig. De moissonneur.
Severe pentru secerifii. Falx messoria. enf)et. Faucille, instrument II mois-
I

aonner.
Secerika, seceraturtl. I Messio, ale. measure, ae NibEfen. Meissen, f.
Severe. I Sicilis, is, f. secula, ae, f. falx messoria. eidrt. Faueille, faux.
Seeere, secerifaa, timpulu de secere. I Tempus messis. rubte3eit. Temps de re-
colter.
Secerit, rare. v. a. I Sicilio, is, ire, nieto, demeto, is, messui, messum, metere.
rnbtett japteiben. Moiseonner.
Seceta. I Siccitas, ariditas, tie, f. Zayre. Secehrease, f.
Secret*, taints'. Secretum, i, a. @efieintnifi. Secret, m.
I

Secta, partici& Secta, ae, f. eecte, 3arttjei. Secte, parti. f.


I

Secta, deosebire in eredinta, intru Invites:tura% I Secta, ae. haercsis, is. Boole, ae,
f. eeete, %retuning in bet , Secte, f.
Pe: Secta Jul pithagora. I Seola pythagorica vel pithagoreorum. 13itogorlicte eeete.
La sects de Pythagore.
Secure. I Securis, is, f. SBcit, atv. Hache, cognee, f.
Securice. I Securicula, ae, f. tieildrit. Petite haehe, f.
Securitate. I Securitas, tis. eid)e4eit. Securite, assurance, aurae; f.
Secura, siguni. Securus, tutus, a, um. adj. eider. Sar, assure. .
I

Cu securitate, sigurd, ado. I Secure, tute, tuto. eidjer. Avec sure'd


gedere. I Sessio, nis, f. sessus, us, m. eiten. Action de s'asseoir.
Vedere, lenevire.v. Lenevire.
edere, locuire undeva. I Habitatio, nis, f. Zin3 2334nen. Habitation, J. login,
an. demeure, f.
Seletore, uncle as adunii fetele nOpte on sa tOrdi. I Nentium domus, nentiurn
societal i tie, f. epinutjatte. Maison is filer.
Vecletori. I Sessor, is, m. Der Oiter. Qui est assis.
Died*, dere. v. n. pre and acaunii, I Sedeo, es, sedi, sessum, sedere. eiten.
S'asseoir.
liedit to math'. I Adsideo, assidseo, es, assedi, assessum, assidere. `.lei ZijA nbett.
Etre aseis, etre place aupree.
flied* josli, ma' penis to fed,ere. I Consideo, es, sedi, sessum, sidere. eid) fetett.
S'asseoir.
tied* uThoveacti.v.
Veda, locuesca undeva. Habito, as, avi, atum, are. dego, is, gui, degere. e*:
I
pen, logiren, Habiter, loger, demeuxerrresicier.

www.dacoromanica.ro
Se. 848

Pe: qedii la plirinti I Dego spud parentes. adj Mame bei 'mitten gftern. Je ha-
bit it mes parents.
gedu la gazdii, in guarani la cineva. I Diversor, hospitor, aris, atus sum, aii.
an Zittartier tiegeu. Etre loger Bans un gnarlier.
2. Se fede, stli bine. v. impers. I Decet, condecet, congruit, convenit. (20 id)idt
fief), 0 geaiemt FM). Etre convenable, etre sdant.
Nu se fede. I Dedecet, non decet, non conveuit. Es3 ici)ieft nic4t. Qui n'est
pas convenable.
Pe: Nu fede bine a minii. I Dedecet mentiri. Ea fet)idt fed) nit au fagot. Il ne
convient pas mentir.
Cumin Imi fede vestimentuld acesta? I Quomodo quadrat milli istud vestimen-
tum. Ste debt min bief0 Stfeib.
Vera, capu".v. Cdpetenie.
Seimi, adj. I Glaucus, a, um. @rau. Glauque.
Selaminturi. i Sellaria instrumenta, orum, p1. eattetaettg. Instruments a eelle.
faclitorit de fei. Ephippiarius, rii. sellarum opifex, finis, m. eattter.
Sellier, m.
Selbeitiefi. v. Silbaticd.
mijlocit. I Lumbi, orum, m. ilia, urn, n. .enben. Lcrmbes, reins, in.
Durere de fele. I Lumbago, finis, f. 2enbentnefg. Sciatigue, f.
Bunipere de fele. I Lumbifragium, gii n. ettbenbruel). Fracture de lombes.
Semfi, mai cu Samii.
Sementa. I Semen, minis, n. eaame. Semence, j.
SemAnta de bradd. ; Iuniperi bacca, ae, f. StrammettTheere. Grain de gene-
crier.
De semen adj. I Seminalis, e. Tact§ gut p Pint ift. Destine ft etre semi.
Pe: Grad de semenatit. I Triticum seminale. eaattueivn. Froment a semer.
Semechile, cafit de vacs. I Bubulns caseus, i, m. guljttlie. Fromage de nacke.
Seminarii, scold. I Seminarium, rii, n. institutum, i, n. eemiuurium. Semi-
naire, m.
SemAnatorli. I Seminator, sator, is, m. eller. Semeur, nt.
SemignStOre. I Seminatrix, cis, f. die ba ilia. Celle qui /time.
Semenatura. I Seminatura, ae. satio, nis, f. eclat. Semailie, f.
Semenfi, are. v. a. Semino, as, are. sero, is, nevi, saturn, serere. etten. Semer.
I

lail6menel cu cineva. I Cuipiam similis sum. 9letmliet) fent. Dissembler it quelqu'un.


Semenattl, part. I Satus, a, um. IBeitiet. Seine.
Pe: Grad semenatii. I Frumenta sata. (efiiete4 Rom. Froment semi.
Semetie.v. Sumetie.
Semnare. I Signatio, consignatio, notatio, adnotatio, nis, f. 9Iuf3eid)nung. Note.
Semnatorill. I Signator, notator, adnotator, is, in. Zer gitt0 beaeidmet, ben
%uff(breiber. Margueur, noteur, tn.
Semnatura. I Signatura, ae. nota, ae. notatio, nis, f. Za6 Bei*n, Wnmerfung.
Signature, 1.
Sem-Haiti', part. I Signatns, notatus, a, ura. Oeaeidutet. Marque, note.
De artnatii, ads. Signatorius, a, urn. Bum BeiOnen bienficf). Qui sere
I 8
marguer, a signer.
Semnez*, are. v. a. I Signo, noto, as, avi, atom, are. Beicfmen, be3eittnen.
Noter, signer, marquer.
Semnezit o vita' cu Peril a:mi.v. Inferezd.
Semni. I Signum, i. indicium, cii, n. nota, ae, f. Zas3 Beitimen. Signe, mar-
que, m.
Davi semnd, face semni cuiva. I Signum do. 3eicfpn geben. Donner le signal.
Semni de rand. I Cicatrix, cis, f. Wade. Cicatrice, 1.
Semni de versatil. I Variolarum cicatrix. V3tatternarbe. Cicatrice de virole.
Cu serame de versatn. I Variolatus, a, um. Oletterfteppig. Verde.

www.dacoromanica.ro
344 SS.
Senator. I Senator, le, m. gtatbeberr. Senateur, m.
Senati. I Senatus, us, m. Reif). Se'nat, m.
Seninesi, nare,v Inseninezii.
Seninik, serinii, adj. I Serena, sndus, a, um. )eiter, belt Serein.
Senindt, snbst. Serenum, i, n. serenitas, tis, f. toeiterfeit. Sdndrit6.
I

Pe: Cerulti eats seninu I Coe lum est serenum. Zer gIimmet ift ()titer. Le ciel
eat serein.
Sentesefi, fire. I Sentio, is, semi, sensnm, sentire. fitgeit. Sentir.
Sentiment. I Sentimentum. ti, n. Sinn. Sentiment, m. Vesli altele. Sim-
leactl etc.
Septe. f Septem. indecl. Sieben. Sept.
Cate fepte. I Septeni. 1e Sieben. Sept par Sept.
Cu rpm unghiuri. Heptagonum, i, n. eiebened Heptagon.
I

In fdpte unghiuri, adj. I Heptagonus, septangulus, a, um. eiebenectig. Hep


tagon.
Timpii de fepte ant Septennium, nii, n
I Beit bon fieben 3afgen. Durde
de wept ans.
De fepte ant adj. I Septennis, e Siebenjdbrig. Qui a wept ans.
De fdpte hint adj. I Septimestris, e. Siebenmonatlid). Qui a wept mass
Ce ail din tepee. I Septenarius, a, um. %uEt Sieben beftelynb. Qui contient
apt.
In eve fh4pd,11. Septemplex, Olds, o. siebenfad). Qui a sept doubles.
Cu fepte deluri I Septicolis, e, adj. Zao fieben ieierge gat. Qui a aept col -
lines.
Cu fdpte picidre. I Septipee, die, o. eiebenfitfiig. Qui a sept pied&
Virmi cu fdpte piciore. I Heptameter, heptametrum, tri, n. eiebenfi*g. Vera
de wept pieds.
Cu fdpte capete. I Septiceps, cipitis, o. eiebenfiipftg. Qui a sept Wes, Sept
amulets.
Septa fiver. J Septuaginta laded. eiebenaig. Soixant dix.
A fdpte ilecilea. I Septuagesimus, a, urn. Zer eiebeRigfte. Soixante dixiente
De epee fled ori. I Septagies, septuagesies, adv. Sieben 3ig Vai. Soixante
dix foie
De fepte fled' ant I Septuagenarius, a, um. tin ftebenaigAriger Diann. Sep-
tuagenaire.
A fIptelea, adj. I Septimus, a, urn. Zer, bit, baO Siebente. Septieme.
A eptea Orel. I Septimo, septimum, septimavice, adv. eiebentene. Sept foie.
Itiepte mil". Septem millia, turn Sieben Zat*nb. Sept mil&
I

gepte mil de inft I Septeni milleni. bre fieben Zaufenb. Sept mills.
De fdpte mil or I Septies willies, adv. eiebentaufenb Vat. Sept milk foie.
Septemvrie. I September, brie, m. september mensis. Zer eeptemberzEitonat.
Septembre.
De epte ort I Septies, adv. Sieben Eat. Sekt foie.
De fepte on atfta. Septies tantus, a, um. Sleben mat fa nig. Sept foie taut.
I

lOpte apre Ow. I Septem decim, adv. Sieben3ebn. Dix wept.


epte spre flece inti. Septeni deni. .arer Siebeit3e1n Dix Sept.
A fdpte spreflecitea. Septimus decimus, a, urn. eiebenaebute. Le dix sep-
tOme.
De fepte spre piece ori. I Septies decies. eieben34n Srflaf. Dix wept foie.. .
A feptea *re ilece °aril. Septimo decimo. Bum ftebenge§nten Sltaf. .Dix
I

septiem foie.
Septe ante. I Septingenti, ae, a. Siebenbunbert. Sept cents
Septa mite infi. I Septingeni, ae, a. ae fiebenfpnbert. Sept cents.
.De fdpte cute ori. I Septingenties. eieben4unbert Mat. Sept cent fois.
Septetwinii. I Septimana, ae. Dotty. La semaine.

www.dacoromanica.ro
Se. 345

Pe fie care septets-0mi, adj. I Singula hebdomada. 9335cfientlicb. Par aemaine.


De preste septimann, adj. I Hebdomadalis, e. SiSchentlich. Hebdomadaire.
Pe: Tergii de septnnuind. I Nundivae hebdomadales. Soci)enmarft. Foire de /a
sernaine.
Septemana mare a patimilorii. I Sancta hebdomas, dis, f. 14artua*. La se-
maine sainte.
Sera I Vesper, is. vesperns, i, m. vespera, ae, f. Wbenb. Soir.
Sera, adv. I Vesperi, vespere. 91benbi3. Le soir.
In de sera, entre sera. I Ad vesperam, circa vesperam. 1 enb6,gegen Vlbettb.
Vera le soir.
De sera. I V espertinue, a, um. adj. 9lhenbli4 Du soir.
Pe: Cantare de sera. I Cantus vespertinus. 2lbenblieb. Chant du soir.
S6raeesee, adv. ea seraeii. I More pauperum, parce, tenuiter. ffrmielig. Pau-
vrement.
Seracesen, tire. pe altu. Paupero, as, are. ad paupertatem redigo, is, degi,
I

dactum, digere. 2entaltben arm machen. Appauvrir quelqu'un.


II. Serneeseu eu, eadis la arcieie. I Ad paupertatem redigor, etc, arm tverben.
Devenir pauvre.
Seraeesea, adj. ce priv. la seraci. I Pauper, pauperus, a, um ad pauperem
spectans, tis, o. Zen 91rmett betreffeub. Qui concern les pauvrea.
Seracie. I Paupertas, xis. pauperies, ei. inopia, ae. egestas, tis, f. VIrmutb,
Totb, Zitrftigfeit. Pauvretd, f.
Serarime, serail. I Pauperes, rum, pl. %men. Lea pauvres.
Seraca, adj. I Pauper, a, um. Wrm, artnfefig. Pauvre.
Seraea de piirinti. I Orphanus, a, um. parentibus orbus. Eiternfoe, ber, bie
TiSaife. 0,phe/in.
S6raeutsi, adj. I Pauperculus, a, urn 9Irmfelig. Pauvre.
Serantoeu v. Cerfitorti.
Serbetere. I Festum, i, n. dies festus, m. geiertag. Fête, I.
Serbetii, o beuturn turc. I Turcicus potus, us, m. 00erbet. Boisaon Euro.
Serbezit, praznueacti.v. Pranuesen.
Serbu. I Serbus, gems, i. servianus, rascianus, i, m. eerbiatter. Servian.
Serguesea, ire. nee silesen. I Studeo, es, dui, dere, nitor, teris, Dims, nixus
sum, niti. conor, aris, atus sum. ari. operam adhibeo, conatum adhibeo, stu-
dium adhibeo. industriam adhibeo, bui, bitum, here. Old) bentiOen, ficy be
ffeiigett. teifiig. S'efforcer, entrcprendre, etre acq.
Serguitora, adj. I Industrius, sedulus, gnavus, studiosus, a, um. diligens, tis,
o. leif3ig, entfig, hetriebiam. Actif,
Sergainla. I Industria, diligentia, opera, ae. gnavitas, sednlitas, tis, f. studinm,
dii, n. conatus, us, m. ateit, 93etriebfautreit, Entrigteit, YSeftrebung. Activite,
diligence, assiduiti, f.
Cu arguing's, adv. I Sedalo, gnaviter, diligenter. afei5ig. Avec diligence.
Serindara.v. ScIrindorg.
Serparel, curea laid. I Ventrale, is. zona, ae, f. Zauchgurt. Ceinture.
Fnentorn de ferpare. I Zonarius, rii, in. @Wier. leabricant de ceintures.
Serpe. I Serpens, tis. angvis, is. coluber, brie, in. ed)lange. Serpent, m.
De serpe, adj. I Serpentinus, angvinus, colubrinus, a, urn. fi3on ed)iangen.
De serpent.
Pe: Mu fcciturn de ferpe. I Morsus serpentinus. ectrangenbifi. Morsure de serpenta.
Serpe de (sig. I Hydra, ae, f. hydras, I, m. 933afferfchlange. Hydre, f.
Serpe curtu, ciungis. I Coluber atropos. Peffedte 9-tatter. Couleuvre, I.
Servesea.v. Slujeseil , Slugs, etc.
Servieia, slugitrire. I Servicium, cii, n. ministratio, nis, f. Zienft, ffiebienung.
S ervice, m.
Serveta. I Mappa, ae, mappula, ae, f. ZeIfertilCein, Serbiette. Serviette, f.
48

www.dacoromanica.ro
346 Se.
fliclare. I Sex, indecl. etc0. Six.
Cate fese infi. 1 Seri.3e fec0. Six, par six.
in flu unghivri, adj. I Sex angulus, hexagonus, a, urn. C.c7;e0tefig. Haze-
gone.
Ttrnpfs de ?Ise ani. Sexennium, nii, n. eet0 .afirfang. Espace de six ans.
I

De fese 01117, adj. I Sexennis, e. etc0jtif)rig. De dix ans.


De fese luni, adj. I Semestris tre. sex mensium. etd)qmottatitd). Semestre,
qui a six 7120;8.
Luntre cu fese vensle I Hexeres, is, f. eedArttberig. Galere a six ,bancs.
De fen on I Sexies. eecOntat. Six fois.
De fdse ori atata. I Sexies tantus, septuplus, a, urn, adj. eed)q mai io Met.
Six foie aulant.
Cu fen cords. I Hexa cordus, a, nm. eedArcitig. Instrument a six cordus.
Cu fen atilpi. I Hexa stylos. eeOftiulig. Qui a six rangy de colonnes.
Vera cu fen picidre. I Hexameter, tri, m. Csin Bert; mit fec4 St)Tbett. Hexa-
metre.
If eseclecli. I Sexaginta. ettip33iq. Soixante.
Cate feseileci de inff. Sexageni, a, a. 3u fet03ig, je ferfMig. Par soixante.
I

A fiseflecilea, adj. I Sexagesimus, a, urn. Zer (..65ed)63igfte. Soixantieme.


De fesefleci ori. I Sexagies, sexagesies. eert)183ig mat. Soixante foie.
De fesefieci ani. 1 Sexagenarius, a, um. QM eedp3igillriger. Sexagenan.es,
qui a soixante amides.
A feselea, adj. I Sextus, a, um. eedjfte. Sixieme.
A fen; Ord, adv. 1 Sexto, sexta vice. eekteug, aunt fecfgten Pat. Pour la
sixieme fois.
Vene-mil. I Sex millia. eedA Zaufettb. Six male.
ierse-mii de in ff 1 Seni milleni. .Rbrer fedp3 Zaufettb. Six mills.
Cate fese-mif. 1 Sena millia. 3u fedgi Znufenb. Par s'rc
De fese-mii de mi. 1 Sexies millies. eecijetaufenb mai. Six mile foie.
#6.se.spre-111ece. I Sedecirn, sex deeim. ("6" tc08,30n. Seize.
Cale fese-sprellece ire'. 1 Seni deni 3e fe03e0n. Par seize.
A fese-spre-plecelea. 1 Sextus decimus, a, um. ecc634nte. Le ee'ziime.
De fese-syrellece ori. I Sedecies, adv. eet03eipt mat. Seize foie.
A fese-sprellece Ora*. 1 Sexto deem -a. ee*ietpten0. Seizieme fois.
Nese-elute. Sexcenti, ao, a. eedjefputhert. Six cents.
Cate fese-cute. 1 Sexceni, sexcenteni, ae, a. ,Bu fedA 111 bent. Par six rents.
A fdse-suielea. I Sexcentesimus, a, um. eed*unbertfte. Six centieme.
De fese-cute ori. I Sexcenties, adv. eatqfputbert mat. Six cents fois.
If eats, bonti °btu, campie. 1 Planicies, ei, f. aequor. is, n. gbene. Sur face plane.
lesa, adj. I Aequus, planus, a, urn. ben. Plaine.
Seta. I Subeerniculum, i. cribrum farinarimn, 1, n. eteb. Tamia, m.
Setartil. Cribrarius, rii, m. Siebtnater. Tamiseur, m.
Sete. I Sitis, is, f. Zurft. Soif.
Mi seta. I Sitio, is, tivi, titum, tire. Zurftig fein. Avoir coif.
Sett* a.v. Strecuratdre.
Setosa, adj. 3 Sitiens, tis, o. siticnlosus, a, mn. Zuritig. Qui a soil,
Sea, conjunct I Sea, sive, vel, aut. Ether, entrueber. Ou, soit que.
Selz de luminarf. I Sevum, sebum, i, n. Vag, Unfrnlitt, 3111ficbt. Suif, m.
De seii, adj. I Sebacens, a, nm. ion 1.1uftVitt. De sail'.
Pe: Lumina de sea. I Candela sebacea. JtafglicV. Chandelle de suif:
Seosa, p/imi de sell, adj. I Sevosus, sebosus. a, nrn. atgig. Plein de suit:
Severqese*, fire. I Conficio, perficio, is, feel, fectum, ficere. perago, is, egi, Re-
turn, agere. consumo absolvo, patro, perpetro. Zerienben.
Severifire a unui lucru. I Confectio, perfecti6, peractio, nis, f. iBottenbung,
ottbringung. Perfection, f.

www.dacoromanica.ro
St. 347

Sergrlitorit. I Confector, perfector, is, m. 33offenber. Qui perfectionne.


Sev6rlitti, part. I Confectus, peractus, consummates, perpetrates, absolutus, a,
UM. Zoiffommen, geenbigt. Fini perfeetiont.
Cu deseverfire, adv. Perfecta, absolute. Soffrommett. Parfaitement.
I

Stada, certi. I Altercatio, contentio, nis, rixa, ue, f. jurgium, ii, n. litigium,
3ant, Otrett. Querelle, f.
Stadeseit pe cineva.v. Infrunta.
Me all:ides* me" certel cu cineva. I Altereor, rixor, aris, atus sum, ari. litigo,
as, avi, attun, are. jurgor, aris, an. contendo, is, tendi, tentum, tentum, ten
dere. Banter!, babern. Quereller.
Sfadnicit, adj. , Litigiosus, contentiosus, actiosus, a, um. Btinfifcb, ftreitiflOtig.
Querelleur.
Star*, mirosii de grattime asti. I Nidor, is, m. Zuft non getten. Odeur forte
de viande brute.
Sfarainare. I Contusio, fractio, ruptio, nis, f. contritus, us, m. 3erbrecung.
Broyement, m.
Starasnare de corabie. I Naufragium, gii, n. eoiffbruo4. Naufrage, m.
Starmiclos*, adj. I Friabilis, e. Sag rub aerbecireln lint. Friable.
Sfarmitura. I Mica, ae. micas, ae, f. frustulum, i, n. Zrocfcben. Parcelle, f.
Sfarfa, are. porumlni, sftirmeacti. Enucleo, as, avi, atom, are. Vittetonten.
I

Egrener.
Starve:mil, fire. isprcivescri. I Finio, is, ivi, itum, ire. finemfacio, is, feci, fac-
tum, facere. termino, as, avi, atum, are. enben, enbigen. Finir.
2. Sjarfesca mancarea, beutura. I Consummo, absolvo. Zer3ebren. Consumer.
(v. a. Severfescri).
IL Mi sfitrtescri. Finior, terminor. 05eenbigt merben. Se finir.
Starlit*. Finis, is. exitus, us, m. extremum, i, n. clausula, ae, f. terminus, i,
m. (nbe, s2fu6gang. Fin, term, m.
Insfarfitti, adv. I In fine, in extremo. 91m cube. En fin.
Sfdrfituld vigil'. I Finis vitae. Zaa (ttbe be ebens3. Fin de la vie.
Starlit*, part. I Finitus, terminates, a, urn. Chenbigt. Fini, termini.
afafiere, sfdrticii. I Lacero, dilacero, as, avi, atum, are. discindo, is,
scidi, scissum, seiudere. discerpo, is, cerpsi, cerptum, cerpere. seco, conseco,
disseco, as, secui, sectum, secare. Telfien, aerreien, serfcbneiben. Ddchirer.
Staliatii, adj. I Laceratus, dilaceratus, dissecatus, a, urn. Berriffen. Dechird.
Sfilkiiere. I Laceratio, dilaceratio, nis, f Berreifmng. Dechiement, m.
ffiftilietortit. Lacerator, is, m. Berreiger. Qui dichire.
Sfallietore. I Laceratrix, cis, f. Serreir3erin. Celle qui dechire.
Sfatosti. I Sciolus, m. argutator, is. 9/afelnelq. Demi savant.
Statfi, svatuire, consilifi. I Consilium, lii, n. svasus, us, m. svasio, nis, 1. Nati).
Conseil, m.
Dad sfatii cuiva. I Consilium do alicui. Tatb geben. Conseiller quelqu'un.
Certi Mate de la cineva. I Consulo quempiam, consilium peto a quopiam. Um
514 fragen. Demander comma a quelqu'un.
Sfat*, adunare de sfatii. I Cunsilium, iii, n. senatus, us, m. magistratus, ns, m.
Zer Otatb. Conseil, m.
Tina afatii. I Consulto, delibero, as, avi, atum, are, Nat§ baiten, fid) beratb..
fcblagen. Consulter tenir conseil.
Casa sfatului. Curia, ae, f. praetorium, rii, n. 92atbijaus3. Curie, f. pre
I

toire, m.
Domed de Biala. I Senator, is, in. Diatbqberr. Senateur.
Statuese*, ire. pe cineva, dad Valli. I Consilium, do, das, dedi, datum, dare.
svadeo, es, svasi, svasum, dere. consilior, aris, atus sum, ari. igatbert, }Kati)
geben. Conseiller.

www.dacoromanica.ro
348 Sg.
2. Mi sfdluescil cu cineva. I Consulo, is, 1W, sultum, consulere. consult°, as, avi,
atum, are. delibero, as, etc. £BeratijicVagen. Cdnsulter, deliberer our guelgue
chose.
fattaire.- v. Sfatd.
S fatuitorn. I Svasor, anctor, consiliator, is, in. Illatgeber. Qui conseille.
tiffitnitore. I Consiliatrix, cis, f. Watfjgeberin. Celle qui commute.
Cars cere sfatti de la aliu. I Consultator, consultor, is, m. illatbfrag er. Qui
demands conseil.
Sfeela rofie. I Beta rubra, ae, f. }Rothe Tithe. Bette rouge, f.
Sfeela alba.. I Beta alba, ae, f. Ellangofb. Bette blanc.
Sfertil, sfartarifi. Quartarius, iii, m. quadrans, tis, o. Za6 Ziertel,
I ber bierte
Zinif. Quart, m. la guatribme partie.
Sfequeed. I Candelabrum, i, n. lychnuchus, i, m. 2et4ter. Chandelier, lustre, m.
Sfetesed, artItti catile la jocti. I Inverto, is, ti, sum, vertere. aperio, is, rui,
pertum, rire. Untictagett, ummenben. Retourner lea cartes.
Sfetire. i Inversio, apertio, nis, f. Za6 Umfergen. Retournement des cartes.
Sfetnicd, consiliariti.v. Consiliariii.
Shalt, rvfinFa. I Verecundia, ae, f. ecf)iiciUerntrit. Pudeur, f.
Sflesen, me sfreseti. Vereor, reris, veritus sum, vereri. verecundyr, aria, atus
I

sum, ari. eicf) fditinten. Avoir de la pudeur.


Sante, sdrele, Luna, etc. I Occidit, occumbit, obit. gerjet unter. Le soleil se
couche.
SIM ntenie. I Sanctitas, tie. sanctitndo, dinis, f. eifiqthum. Saintetd, f.
Slitsteseti, tire. Sanctifico, as, avi, atum. are. .teifigen Sanctifier.
I

Stintescii o bisericd , etc. I Consecro, dedico, as, avi, atum, are. gintbeiryn.
Consacrer.
Sfintti, adj. I Sanctus, a, urn. sacer, sacra, sacrum. Saint.
@Maitre a vnei bisericr. etc. Sanctificatio, consecratio, dedicatio, nis, f.
I toeiz
ligung, gunneOung. Sanctification, f.
S fintittl a adrelui, etc. I Occasus, obitus, us, m eonnenuntergang. Coucher du
soleil, vi.
Stintitti, adj. I Consecratus, sacratus, sanctificatus, a, um. geeiliget, getueifjet.
Consacrd.
Pe: Apt sfin pd. I Aqua benedicta. Seituunffer. L'eau benie, f.
Sfirci la pie. I Papilla, ae, f. iSruftmarae. Mamelon, m-
S idra, Attie. I Funiculus, i, m. resticula, ae, f. epagat. Ficelle, f. cordeau,m.
lifordesed, ire. sfornciesmi. I Follico, as, are. sterto, is, tui, tere. edinardgen.
Ranfler.
Sfarnaria, afOrndrescii.v. Negolitorescii.
Sfredelavd. I Terebellum, i, n. terebella, ae, f. gin ffeiner 58o1)rer. Trdpan, m.
Sfredelesed, lire. I Terebro, perterebro, perforo, as, are. Zo4ren. Percer a-
vec la taribre, perform.
S fredelire, tuna. I Terebramen, minis, II. terebratio, nis, f. ZoTtrung. Action
de percer. (v. a. Gitarescti).
Sfredelii. Terebra, ae, f. Zorer. Tariere, f. vrille, f.
I

Sfenttl, sfren(ilu. v. Sculamentii, etc.


Sgaiba, o bubii rea. Carbunculus, i, m. anthrax, cis, m.
I il3futgeidAntr. ER-
cbre, pestile.
Sgtiroescit.v. Increfescii.
2. Mg agdrcescii, v. n. I Contrahor, heris, tractus sum, trahi. corrugor, aria, atus
sum, ari. eid) bergrumpfen. Se restreindre, se reaserrer.
Sgaretre. I Contractio, nis, f. Bulammenaiel)ung. Restriction, f.
Sgareittl, adv. I Contractus, vietus, a, um. edyumg. Resserrd.
Sgareitg, avarii.v. Avarti.
Sgarciu, thrcelti to o vSni.v. Cdrcelti.

www.dacoromanica.ro
SI. 849

S garelu, awl mole. I Cartilago, iris, f. anorpef. Cartilage, m.


Sgarda la glltu anilorg. I Maellinm, lii, n. minus, i, m. .cif6banb. Collier, m.
cercle au cou d'un ehien.
Sgaritl, riere. cu unghiile. Ungve lacero, vulnero, as, avi, alum, are. Vidern,
I

fraten. Gratter.
Sgarietttra. I Lacerario, vulneratio, nis, f. toticrefung. Action de gratter.
Sgetrietit, adj. I Laceratus, vulneratus, a, urn. (60ticleft. Grated.
Sgarmi.v. Scorbelescg.
Sgateiescit.v. elating.
Sgaturn, rare. me sgdescg, me ultii cu mirare la ceva, fedi' fdr'd trdbg. I Cum
stupore intueor, eris, intuitus sum, intueri. Zegierig anfeben. Regarder at-
tentivement.
Sghlabit. v. Vci
Sglobii.v. intrecutii
Sgontottl, larmg. I Clamor, is. tumultus, us, m. @Septet. Tumult, m.
Sgomotosa, adj. I Tumultuosus, a, um. Zolf airmen. Tumultueux.
Sgrabunta, pusc,a. Pusnla pustula, papula, ae, t. tEtfiterlyn. Pustule, f.
Sguduitt.v. Scv.turii.
Sgura. I Scoria, ae, f. edgarfen. Scoe, f.
Sclaima, gestic. I Gestus, us. corporis motus, us, m. ibeberbe. Gezte, m. mouve-
ment du corps.
IC conjunct. I Et, ac que, atque, etiam, quoque. Unb. Et, aussi, mgme.
Sibilta. I Cibinium, nii, n. .errntattuftabt.
Dela Sibifu, adj. I Cibiniensis, e. son Oerrmannftabt.
Siertnii, lada, scrims. v. &ring.
Sirlie, hartis. poleitd. I Aluta inaurata, charta ivaurata, ae, f. Zergoibetet; Mann
2eber ober Tauter. Papier done.
Sila, violentg. I Vie, is. violentia, ae, f. @emit, ®eroaTtfantteit. Violence, f.
Cu aild, cu putere, adv. Vi, violenter. flit @malt, (ielnaftiam. Avec force,
Violemment.
S'ilabgt. I Syllaba, ae, f. Cifbe. Syllabs.
Silabiseza, are. I Syllabizo, as, are. 3ud)flebiren. P
_ rononcer, sylabiser.
Silbatacie, ferofie. I Feritas, tis, f. Vitbbeit. Ferocite f.
Silbatietl, adj. I Silvester, tris, tre. ferns, a, urn. Ga. Feroce, sauvage.
2. Ce crease prin padunl, pe cdmpuri.. Silvaticus, a, urn. Silb. De forbt.
I

SINS, semnii. v. Qimiru.


Sileseil, lire. pe cineva la ceva. f Cogo, is, coegi, coactum, cogere. adigo, is,
adegi, adactum, adigere. Bmingen, nothigen. Forcer, contraindre.
2. Mg aiGerd. v. Serguescg
Sillotal. I Studium, dii, n. gnavitas, tis. opera, ae. diligentia, ae, f. conamen,
minis, n. nisns, conatus, us, in sedulitas, tis, 1. afeit, Emligteit, Zlettrebung.
Assiduite, diligence, f.
Silire pe altu. I Coactio, nis, f. coactus, us, m. 3tuang, NiSt4igung. Obligation,
f. condition imposde.
Silitorsi, care silence pe altu. Coactor, is, m. cogens, adigens, tis, o. set, fez
I

manben Au Gatti qui force.


ttnaO atuinget.
2. Serguitorg, adj. I Industrius, Beduins, gnavus, studiosus, a, urn. diligens, tis, o.
atei5ig, entftg, betriebfam. Diligent, actif, laborteux, agissant.
Silitii, part. I Coactus, adactus, a, urn. ibeateungen, genottilget. Force', contraint,
oblige'.
Silnicie.v. Si/4.
Silniefi, adj. I Violentus, a, urn. Ibemattfam, getroatttbiitig. Violent.
Sianbolu a credintei. I Symbolum, i, n. INauben&ZefenutttiO. Symbole, signe, m.
S imbra, tovgreffie. Societas, tis. communio, nis, f. commercium, cii, U. @el
I

meinfcaft. Societe; association, f.

www.dacoromanica.ro
350 St.
Simbralia. I Sothis, cii, m. tamerab. Camarade, f.
Simbrie, I Merces, die, f conducti pretium, tii, n. Oofb, &bat. Salaire,
prix, m.
Simbriegii, cu siMbrie. I Mercenarius, rii, m. eabner. Mercenaire.
Simbure de prune, etc cu gdOce. I Nucleus, i, m. granum, i, n. ossiculum, li,
n. tern. Oseellet, noyau, m.
2. Simburele din intru. I Nucleus, i, m. tern. Amande, f.
Simbu.rosi, adj. I Granosus, acinosus, a, um. Aernig, bolter amen. Plcin
de pepins.
Simburelia. I Acinns, i, m. acintun, i, n, ternfein. Pepin, m.
Simbure de mini, de per'd. I Granum, i. semen, minis, n. tern. Grain, In.
De maslind. I Naucus, ci, m, naucum, ci, n. Zliuenfern. Zeste, nu.
De struguri, agrife, fragi, etc. I Aciuus, i, m. Zie Amite in ben Qiecren. Pepin.
Scotu, simburii din nut-a, din alund. J Enucleo, as, avi, atum, are. Zen tern
auS bey etbade nebnten. Oter le noyau.
Simcea, ghimpe. I Stimulus, i. aculeus, i, m. eta*I. Aiguillon, m.
Simpatie.v. Sympatie.
Simiencii, tire. v. a. I Sentio, is, sensi, sensum, sentire. gitfgen, empffnben.
Sentir.
Simiencia, prindii de veste. I Sentio, animadverto, is, ti, sum, tere. gerten, be
=fen. Observer, avertir.
Shupe°. I Sensus, us, in. einn, gni*Ibung. Sentiment, m.
Simtitori, adj. I Sensibilis, e. sensilis, e. sentiens, tis, o. sensitivus, a, um.
(imp finblilt. Sensible.
lint( de fern, etc. I Ferrea pertica, ae, f. fine dram Nage. Perche de fer.
Cea cu care e rota ferecatd. I Canthus, i, m. atabidiiene. Fer de roue.
gindeteosil.v. Posomorttu.
If Indila, fisd. I Scindula, scandula, ae, f. ed)ittbef. Bardeau, f.
De fiudila, adj. I Scandularis, e. Btt ecbinbeln ge1)orig. De bardeau.
Cuiu de findild. I Clavus scandularis. eittbefitager. Clou de bardeau, m.
Sindilariii, care face find. Scandularius, rii. scandularum opifex, fide, m.
I

ecinbettnaer. Faiseur de bardeaux.


Sindilenc*, lire. acoperd cu find. Scandulis togo, is, toxi, tectum, tegere.
I

tit (cf)inbein berlen. Couvrtr des bardeaux.


Sinetv1.v. Isvodd.
Sinegi, misurd de grdii la ungar. I Cubulus, i, m. Rubel. Sorte de mesure
des di-dales.
Singhilie, diploma de popie. Episcopales Meru; arum, f. pl, Tecontutanba-
I

tion0-6#eiben. Letre de recommandation.


Singuriitate. I Singularitas, tie. solitudo, dinis, 1. lttf amfeit. Singularitd, so-
litude, f.
Singuraticei, adj. I Singularis, e. solitaries, a, urn. ittiam. Solitaire, seal,
singuNer.
Singuria, adj. I Singulus, solus, a, um. 91ffeitt. Seal.
Singurii, singureld. I Plane solus. @am affein. Tout seul.
Sinorescilt, cord cu finord. I Vesti funiculos adsuo, assuo, sui, sutum, suere.
Cu Meth berichnilren. Lacer, corder.
Sinoritvl, cturutii cu finuric. I Funiculis expositus, a, um. 9:Rit 5djnilreit auq-
genti4et. Lad, cordi.
Sintii.v. Suntd, etc.
Sinures. I Funiculus, i, m. zonula, ae, f. eciptur. Bru, lace, cordon, nt.
Sinai la beirbalf. I Sinus, us, m. gremium, ii, n. Ouren. Sein, m.
La mueri. Pectus, oris, n. mamma, a, f. 5Bruft. Poitrine, m.
1

Golfil de mare. I Maris sinus. Kiteerbujen. Golfe.


Sipeta..v. &pelt; cuferu.

www.dacoromanica.ro
SI. 351

lpotii, isvord, Tolland. I Fons, tis. fistularis pnteus, i. scaturigo, gifts, f. Cateffe,
Source, fontaine, f.
FRoi)rbutnnen.
qlregla, codirlit I Clatrus, tri, m. Sitraget. Ted Mau, m.
Siregii, sire lungd. I Series, ei, f (inc lunge 5Rei4e. Enlacement, m.
qiregii de cocori, de Ow e Mudd sboru. I Caterva, ae, f. edictar. Troupe,
bande, f.
Cu Hindu, cu girdgu, adv. I Catervatim. eckaartueife. En foule.
Siretii, Sallee, plumbic. I Glandines phunbeae, arum. ettrott. Petites balles de
plomb, grgle.
Slrma, fird de aurd etc. Filum auratum vel argentatum. Chotbfaben, either-
faben. Fit d'or, it d'argent.
Sir Oda, cadvtd. 1 Cadus, i, m. lacusculus, li. ettiuber. Tonneau, m.
Viroffi, firupd. I Cochlea, ae, f. ecfp:aube. Vie, f.
lira. I Series, ei, f. ordo, dinis, m. 'ate*. Suite, rangde, file.
2. a fru de nargele. I Margaritarum linea, ae, f. (inc Reifie Terfen. Fiddle de
parte*.
Sittsearyl, adj.v. Gangavii. Sia.v seta, satarii.
Sitireseit, greibescd pe altu. I Urgeo, eq, ursi, urgers. Wuftrengett, amingett.
Presser.
Sititii, situp. I Cribellum, i, n. eiebcfjen. Petit tamis, m.
Slabanogesei ce a foetil tare legatii, sabescd. Remitto, is. misi, missum,
mittere. laxum reddo, solvo, is, vi, lutum, solvere. 91ndgaffen, icVapp ma=
Oen. Radcher.
Slabanogire a corpulut v. Ologire.
SlAbanogire a cdrdelord, etc. I Remissio, laxatio, solutio, nis, f. 9-tad)faffung.
Relachement, M.
SlAbanogfi, ologii, adj. I Paralyticus, claudu-, a, um. @ebredgich. Paralytigue.
2. Neputinciosii, adj. I Debilis, itihabilis, e. Unftibig. Inhabde.
3. Ce nu este strinsii add Wines. I Detentus, dissolutus, lams, remissus, a, tun,
?oder, !Capp. .Reldchd.
SIfibAnogfi, o plantd. I Mercurialis annua, ae, f. 13ie1be Oaffatniue. Plante.
SlabeseA, bire. pe cineva de putere. I Debilito, infirm°, as, are. ecipro4en,
6M-raft-igen. Affaiblir guelgu'un, rendre faible.
2. Ceva ce era prea £ntinsu. I Remitto, relaxo. solvo. Vtadjinfjeu. Reacher,
II. Slabescii ed de putere. I Deficio, is, feci, fectum, ficere. vires, amitto, is, misi,
missum, mittere. S*oac4 tverbett. Perdre les forces, s'affaiblir.
Slitbeseti din carne, v. Marfeveacd.
Slablre a puterif. I Infirmitas, imbecillitas, debilitas, tis, f. ecluacVjeit. Pal-
blase, ddbilitd, f.
Slab*, Ara putere. I Infirmus, imbecillus, a, urn. debilis, e. Etluunik fraftiod.
Faible, ddbile, nialade.
Shad& I Polenta, ae, f. T2a13. Malt, m.
Slanina. I Lardum, laridum, di, n. sped. Lard, in.
Slating, lock apcitosit I Locus paluster, tris, m. (in jumpPger Crt. Lieu ma-
rdcageux.
SIgeseitt, ire. v. a. unto, arra, etc. I In mammal cogo, is, coegi, coactum, co-
gere. concrescerefacio, is, feci, factum, facere. @cliefern taffen. Coiguler,
dpaiseir.
Sleittl, part. I Concretus, coagulatus, a, urn. @dieted. Caiguld.
Sleire. I Concretio, coagnlatio, nis, f. Qieferung. Coigulation, f.
Snell , nisipd minerall Ilinerartim pulveres , rum , pl. edificf. Sable au
I

poussiere mdtalique.
Slobodn, adj. I Liber, solutus, a, nm. Wrel. Lebre.
2. Slobodiote opritS. I Licitus, hand interdictus, a. urn. 2rlaubt, nnberboten.
Permis.

www.dacoromanica.ro
352 SI.
Pe: Mi alobodu. I Mihi licet. Wir ift erfaubt. Il m.'est permit:.
Slobodvi, stabil:I, v. Sliibtlnogitii.
Sloboslenie, libertate. I Libertas, tis. reiljeit. Libertd, f.
2. Vase, ingckluinfei. I Licentia, venia, ae, f. ticutbruft. Pdrmission.
3. Sloboslenle din of tire pe U71 timini. Commeatus, us, m. Ilrfaub.
I Congd
militaire.
Sloboslire, ideare a stIngeltri I Sangvinis missio, nis, f. 2(ber(affung. Saignde,j.
Slobodi, flire. pe cineva din legiiturf. I Libero, elibero, as, avi, atum, are. di-
mitto, is, misi, missum, mittere. solvo, is, vi, solutum, solvere. bAlaffen,
entfaffett. Ddlivrer, mettre en libertd.
2. Dail voe la ceva, alobodu. I Concedo, is, cessi, cessum, cedere. permitto, is.
Facultatem do, veniam facio. &laden, 3utaffen. Accorder, conceder, per-
mettre.
3. Slobodfi ce a fosti prea strineg, v. Slilblinogescii.
4. Slobodeli pufca. I Emitto. explodo, is, si, sum, dere. Itbfeuern. Tirer, &-
charger.
5. SlobodS sang& f Sangvinem mitto, is, misi, miisum, mittere. 9therfaffen.
Saigner.
II. Mi alobodu, me lasil de undeva fn josd. I Me demitto. Comic() §erunter faffen.
Se laisser en bas.
2. Me *lobo& la necuviinfei. I Inducor, eerie, inductus sum, induci. eicf) berfeiten
faffen. Se lais,er sdduit par. .
S lobodu, vine de la latinesculit. So lvo.
Slotta de ghiacie. I Glaciei fragraentnm, i, n. igAttplen. Glagon, morceau de
glace.
Slova, v. Liter& Slovenescti, v. Silabisera.
Shwa, alugci. I Semis famulus, i, m. minister, ri. Stned)t, Ziener, Zebienter.
Serviteur, esdave, domestigue.
Slugaresefi, slujescii, fire. I Servio, irtsevio, is, vi, itum, ire. ministro, as,
are. famulor, aria, ari. Zienen, bebienen, aufwarten. Servir, etre comme do-
mestigue it un maitre.
S lujesei liturghie. I Lythurgiam, missam celebro, as, avi, atum, are. Mefie
baften. Cildbrer la mesa&
Slugaritorn, adj. I Servile, a, ura. )ienftbar. Servile.
Slugulita. I Servulus, i, n. in Heiner g3ebienter. Petit seruiteur.
Slugarire, slujbli. I Servitus, tis, f. aervitium, cii, ministerium, rii. Zien ft.
Servitude, f. service, m.
2. Slujba, rugaciune calre D-fleti. I Sacrum officium. 0oftabienft. Service di-
yin, tulle de Dieu, m.
Sluqnlea. I Serva, ancilla, famula, ae, f SCIZagb. Servante, f.
ShasinientS. I Servula, ae, f. Stieine Zienftmagb. Petite servante.
S littesefi, fire pe cineva, v. a. I Mutilo, as, avi, atum, are. mane= reddo.
Zeriiiimmetn. Mutiler.
Shatfi, adj. I Mutilus, mancus, truncus, a, urn. Zerfiiimmelt. Maid/.
Slutire. I Alutilatio, trnncatio, nis, f. Zeritiimmiung. Mutilation, f.
Slutitil, part. I Mutilatus, a, um. Oerftiimmett. Mutile.
SmAcesei, v. Bipedal.
Sul:icemen, tire. cuiva ceva din mai; rcipesmi. I Eripio, is, ui, reptum, eripere.
Extorqueo, as, torsi, tortum, torquere. mambus evello, is, veil, vulsi, vul-
sum, vellere. VW ben tliinben minben. Ravir, arracher, orracher de force
Pufca amdceste. I Slopetum repercutit. )ie r 51itite fit*. Le fusil frappe.
Sma146. I Lithargyrum, i, n. eMafurerbe. Litharge, in.
Smallueseit, ire. I Lithargiro oblinio, is, ivi, itum, air°. 031afieren. Ver-
niaser.
Sznalluitfi, part. f Lithargiro oblinitus, a, um. Wafted. Vernissi.

www.dacoromanica.ro
SM. 853

Smaragda, petrel precidsll. I Smaragdus, i, m. emaragb. Ernernuel.


Smarcia, tulutnbei de a trage spa. I Antlia, ae, f. Vuutpe. Pompe a eau.
Smega, v. Gush's, mirosii.
SmAntena. I Lactis floe, ris, m. lactis spurns, ae. gifcbrabm. Creme, f.
SmentOna, prdspatel. I Lactis floe recens. eifgobere. Creme recente,
Smentgnesell, fecul smentena. I Lactis florem demo, is, dempsi, deropinia, de-
mere. spumam lactis, eximo, is. exemi, emptum, eximere. 91bra§meu, Mild/:
10am abnOmen. Ecrdmer, oter la creme du laic.
Smerenie. I Humilitas, tis. demissio, submissio, nis, f. Temut§. Humilite, f.
Smerenle, modestiet. I Modestia, pudicitia, ae, f. Zefrheibenbeit. Modestie."
Smereacu, umileecu pe cineva. Hamill°, as, are. deprizno, is, pressi, pressum,
deprimere. Zemiltbigen. Hustitier, abaisser guelgu'un.
Me smerescii . I Me demitto, misi, missum, mittere. me humilio, as, are. eidi
bemlitbigett, erniebrigen. S'humaier.
Smmit. I Ignis fatuus, m. Zee feurige Zratbe. Le dragon 14 feu.
Smeura. I Rubi idaei bacca, ae, f. Vmbeerett. Franiboise, f.
Smenraria. I Rubus idaeus, i, m. t)imbeerretrauc. Framboisier, m.
Smieurata.v. fartimatil. Syninuni.a. Mali* nanuntezii.
Smintela, scandaltl. Offensio, nis, f. scandalum, i,n. Vlergerni. Scandate, m.
2. Grefalii. I Error, is, m. noxa, culpa, ae, f. vicium, cii, n. mendtun, di n. de-
lictnm, ti. aefger. Erreur, m. faute, I. delit, m.
S mintesea, scandalisezii.v. Scandal.
Smintesca de la lucru, etc.v. impedicii.
Smintesca, grefesmtv. Grefescrs.
SmIntita, fdrif minte.v. Nebunii.
SmIrvoia. I Smyrna, ae, f. Tflt)rtbe. Myrthe, f.
Smochina. I Ficus, ci. Weige. Figue, f,
Smochina. I Ficus, ci. ficus, us, f. aeigett:5aum. Figuier, en.
Smochina aeThaticti. I Caprificus, ci, m. 2:Bilber f5eigen.-513aum. Figuier eau-
vage.
De smochinii, adj. I Ficulneus, ficulnus, a, urn. SOM aeigen49autn. Lib fi-
guier.
Pe: Frunde de smochinii. I Folium ficulneum. t5eigen!--Oiatt. Feuille de figuier.
Smochinuta. Ficnins, i. ficnla, ae, f. Stieme aeige. Petite figuie.
I

Smola. I Exungia, ae, f. 9agenfdmiere. Graisse h graisser lee roues.


Ungii cu stuck& I Exungia inficio. Oft Sagenicfpniere befcmierett. Oraisser.
S mulga, gere. v. a. I Evelio, is, velli, vulsi, vulsum, vellere. erno, is, rui, ru-
tnm, raere. extraho, is, traxi, tractum, trahere. Vhaireiten, )erau63ieben. Ar-
racher, deraciner.
Smulga pitruhl. I Capillos vello. Zit!) Dane raufen. Titer is poll.
Smulgere. I Vulsio, evulsio, extractio, nis, f. gfu6reiung, Vlitornpfnng, Wato
3iebung. Action d'arracher.
Smitlefi, part I Vulans, evulsus, erutus, extractus, a, um. ftegernpft, mug?
ge3ogen. Tire, arrache.
Snepa foul brcidiforil care face semgnpi. I Iuniperus, i, f. Sac§oiberbaunt. Ge-
nevrier, m.
Snepa, o posers. I Scolopax, cis, m. gallinago, finis, f. eOnepfe. Bi&the
Snepa de cet marl: I Scolopax arguata. Sinumnfchnabef. Bec crochg, sin.
Snopi de grdii. I Merges, tis, m. &ex. Gerbe, f.
Soba. I Fornactda, ae, f. .ei3ofen. l'ournaise, f.
Sobolil. I Talpa, ae, f. TRaufmurf. Taupe, f.
Sobora.v. &bora.
Sock,. I Socia, ae, f. anterabin. Compagne, f.
Socia, 844. I Sodalis, is, m. Stamerab. Camarad, en.
Social, de cetsatorie. I Conjux, gis, e. ilbegettoffe. Epoux, m. 1pouse, /.
46

www.dacoromanica.ro
864 So.
Sovietate. I Societas, tie, f. consortium, sodalitiurn, tii, n. 05elengaft. Societe.
f. (v. a. Companie, etc.
Social de drums'. I Comes, mitis, viae socius. Teiregefairete. Compagnon de ye-
page.
S ocha la ecmcursii. I Aemulus, i, m. Neebeiferer. Emile, rival, m.
S ocotela a angora, a timpulta, a veniturilora. I Computatio, calculatio, gie, f.
Zeredmung. Compte, calctd, m.
2. Luare de arena. I Attentio, consideratio, circumspectio, nis, f. Vtd)tung, 23et
be ttiam f ea. Attention, f.
SocotescO, tire. v. a. ani, venituri. I Calculo, computo, as, avi, atum, are. own
alive) confero, contuli, collatum, conferre. Zeretimert. Compter, calculer
2. Tudecti, ctigetii. Judico, puto, existimo, as, avi, atum are. opinor, arbitror,
I

ads, atus sum, ad. censeo, es, censui, sum, sere. ienfen, ruiner'. Juger,
penaer, gtre d'avia.
3. Socoteacti cu luare aminte. I Cogito, considero, delibero, as, avi, atum, are. 38e5
benfen, nerdpenfen. Penaer, conaiderer.
4. Socoteacti, stiniezi. Respicio, is, spexi, spectum, spicere. consider°, aestimo,
as, avi, atum, are. 2t(tert, fittiten. Coneiderer, eatimer.
Ne socoleacel, ne bagel 10 eienii. I Contemno, nis. contempsi, temptum, tem-
mere. sperno, is, sprevi, spretum, spernere. aspernor, axis, flatus sum, nari.
23eraditen. kepriser, dddaigner.
Socotitorii, care fea aocotelile. I Computator, is, m. EIZetbnungOrneifter. Calcu-
lateur, m.
Socotitu, part. I Computatus. a um. Bujammen gerecIntet. Calculd.
Socra. Socera, ae. Boerne, us, f. eennegermutter. Belle mire.
I

Socru. Socer, ceri. socerus, ri, m.


I ciroiegerbater. Beau pare.
Socrii. I Soceri, rorum, pl. ceittiriegereltern. Lea beaux *res.
Soca. I Sambucus, ci. sabucus, ci, f. onunberbaum. Bureau, m.
De socii, adj. I Sambuceus, a, um. Zorn .tmliunber. De sureau.
Pe: 7'dvie de socii. I Fistula sambucea. .traltunberrobre. Fietule de aureau.
Flori- de aocii. I Flores sambuci. tioffunberbliltbe. Fleura de mtreau.
god*, glumetti,v. Gelumetil.
S ofranii. I Crocus, ci, m. eafratt. Safran, m.
Diregti bucate cu sofranti. I Croco condio, is, ivi, item, ire. WUt eafran
Intlrgen. Assaisonner avec de safran.
Sofraniti, dreaiu cu fofranii; I Croco conditus, a, um, lit Zaftangerroirg.
4ssaiaonne, eafrand.
In facia fofranului I Crocatus, a, um. eafraenelb. De couleur de sofran.
De fofranu, adj. I Croceus, crocinus, a, um. 23on eafran. De aafran.
101.*, o paaere. I Falco, nis, m. )er Wolfe. Faucon, en,
Sobs, geni, felti,v. Marrai.
Soldatsh, v. Ccitand, militariu.
void*. I Cosa, ae, coxendix. dicis, f. femur, moris, u. $itfte. Hanche, f. cuing.
S olesci,v. Mijiocereel.
Solie, v. Ambasadli. Soli, v. Ambezaadorii.
Solnita, Balar,Fa. Salinum, ni, n. CSatabQttjfe. Saliere, f.
I

S oloutonarifi. I Imbricator, is, m. 2S3etteetreiber. QM parte la pluie.


Solovar1,--v. Clod, ciorapi.
S olovirvit, plantol. Origanum, ni, n. 333obigernutb. Origan- m.
J

S olsosa, adj. I Squamosus, squamatus, a, urn. Odprabig. Ecailleux,


Solza. I Squama, ae, f. ettupbe. L4caille, amide, f.
Pe: Peace cu aolzi. I Piscis squamiger. ettublrenr:aift. Poisson dcailleux.
Somnorosa, adj. I Somniculosus, somnolentus, a, um. edjinfeig. Somnolent,
qui endort.
S own*. j Somnus, 1. sopor, is, m. Zer 64114. .Sommeil, m.

www.dacoromanica.ro
So. 355

Aducli lora* de somnii. I Somnifer, a, um. somniferus, somnificus, a, um. edgetfo


bring HO. Assoupissant, soporatif.
Fars somnik, adj. I Insomnis, e. somni expers, o. ScAfalfm3. Sans eommeiI.
Somnorolie, iubire de somng. I Somnolentia, ae, f. Sc4Rifrigfeit. Envie de
dormir.
Some* un peace. I Silurus, i, tn. Sete. &lure, glanit, m.
Somoega, mondle, legalurii de paie intr'un parts, etc. I M.anuciolum, i, n. etra-
minis fasciculus, i, m. Ziouice. Faitceau de paille.
Sonea, tuna I Petaso, nis, m. perna, ae, f. eittfen. Jamhon, sn,
oparla. I Lacerta, ae, f. lacertns, ti, m. qibeTe. Lizard, m.
Soprena. I Nubilarium, rii, n. praestega, ae, f. tectum, ti, n. eopf. Toil, m.
Soptire. I Susurrus, i, m. sussurramen,minis, n. susurratio, nis, f. Zoe Bigett,
2ispen. Chuchoterie, f.
Soptesea, tire. spuntl la urechie. I Susurro, insusurro, as, avi, atom, are. 3n'8
04r aifdvlit. Chuchvter, parler a l'oreille.
Soptiterfi. I Susurro, nis. susurrator, is, in. allifterer. Celui qui chuchot,
chuchoteur, m.
Sera. I Soror, is, f. ecfftuefter. Soeur, f.
De sorii, adj. I Sororius, a, um. abit ectinefter. De 803UM
Sarn.tare de sorci. I Osculum sororium. ecinvellerru5. Raiser de sceur.
Uckletorii de nth-. Sororicida, ae, m. ecbroefterrnotber. Qui tue ea sceur.
I

Ucidere de sirs. Sororicidium, du, n. ednvertermorb. Meurtre d'une sceur.


I

Sorb*, bire. Sorbeo, es, bui, eorpsi, bitum, sorptam, bere. sorbillo, as, are.
I

ed)lilrfett. Avaler, boire, humer.


Sorbire, turd. I Sorbitio, sorbillatio, nis, f. Zas edllitrfen. Breuvage, en.
Sore. I Sol, is, In eonne. Soleil, m.
- U8Cti ceva to sore. I Insolo, as, avi, atum, are. Wit bet eonne bbrren. Se-
cher au soled.
Me inclilflescii in sere. I Apricor, aris, atus sum, mi. Wu ber eonne liegen.
Se chauffer au soled.
De &ire, adj. I Solaris, e. V3on ter Semen. Solaire.
Pe: .Racife de sore. I Radius solarius. eonnenfiraV. Rayon de soleil.
Venice. I Mus, ris, in. Maus. Souris, m.
Prinflti Oriel. I Mures capio. Midair fangen. Prendre des smirk
De fOrice, adj. I Murinus, a, um. a1on Etittfett. De nutria.
Pe: COdei de fOrice. I Cauda murina. 9:11ilufeic03an3. Queue de souris.
In facia foricelui. I Colore murino. Eausfarbig. Couleur de souria.
Soriee de apti. i Musamphibius, ii, m. Safferratte. Souris d'eau.
qorice de Adure. I Sores, ricis, in. ,afefutaub. Souris de foret.
Soricelift, I Musculas, f, m. 9:1114U3cen. Petit south.
*orleat de alanina. I Callum, i, n, epecticfprarte. Couenne de lard.
soriora. I Sororcula, ae, f. edimerterretti Petite sceur.
SorOca, in musicii. I Interstitium, intervallum, i, n. Bmiiciiettaeit. Intervene, in-
terstice, m.
Soroci, in ctintare, in tragerea dopotelorii, etc. idem.
Sorocire, citatie la judicator. ( Citatio, nis. adjudicium evocatio, nis, f. Morro:
bung. Citation, f.
Sorocesca, la judicator. Cito, as, avi, atum, are. in judicium voco. as, etc.
Zortaben, been 6erid9t forbern. Cyder en justice.
Soreeitai, la judicator. Citatus, evocatus, a, um. 9Iufgeforbert. Cite.
I

Soreea, terming. ( Dies, ei. terminus, i, m. praefixam tempos, oris. Zerntlif,


sin gefetter tag. Terme, en. temps prefix.
tforefel,v. airupa.
SOrte, stare, condige, etc. uraitcl. I Sore, tie. conditio, nis, f. status, us, m. Zer
Otani), bag 6o0icfrat. Condition, f. sort, m.

www.dacoromanica.ro
hoi 356

Noll de trasii. 1 Sore, tis. sortitio, nis, f. sortitus, us, m. Za0 2000. Sort, m.
Tragil la writ Sortior, this, titus sum, tiri. Zee 2oo0 aieben. Tirer au
I

sort.
!Wiese*, sire. v. a. I Advenio, pervenio, veni, venture, venire. appello, is, ap-
puli, pulsum, pellere. Vintommen, aniangen. Arriver, parvenir.
Sosire, I Adventus, us, m. l)ie Knfunft. Action d'arriver.
Sonitil, part, 1 Adventus, perventus, appulsus, a, um. Wngefommen. Arrive,
parvenu.
Sovavervi,v. So/ovOrvii.
ovitesed, ire. umblu cu citrcofele. Anabagibus utor, erir, usus sum, uti. ef-
I

fugia queer°, is, sivi, situm. quaerere. 9.1u0111#te ftuben. Fairs des atom%
2. l ovaesou, umblu Empedecandume. I Titubo, nutof vacillo, as, avi, atum, are.
Bunten, Mean. Chanceler, vaciller.
ovaire, cdreafek cu raineiuni. 1 Ambages, is, f MuSfiticljte. Detours.
ovaire, impedectindute. I Nutatio, titubatio, vacillatio, nis, f. titubantia, ae.
Zer atuMdMetf, bie eanfung. Vadillation, f, balancement, m.
Spalma, frith'. I Favor, terror, is , m. Scbredett. Terreur, m, pear. effroi,
erainte.
Spaimantatit, adj. I Pavidus, territus, trepidus, terrefactus, a, um. Errifyoclen.
Effrayd, efpouvana
Spaisnanti, are. rp'a'ritl pe cineva. I Terreo, es, terrui, territum, terrere. ter-
rito, as, are. terrefacio. expavefacio. echreden. Effrayer.
U. Mi epiiitraintezti. I Expaveo, es, pavi, pavere. terrefio, is, factus sum, fieri.
Chid) erfOreciett. S'effrayer.
Spalare. 1 Logo, lavatio. ablutio, nis, f. Sagett. Action de laver.
Sipalatoreasa. I Lotrix, cis, f. 03aftberin. Blanchiaaeuse.
2. Spalatoare, carpi de spalatii. 1 Eluendo serviens lacinia, ae, t. Safdirappelt.
Frottoir, m.
Spalatorin, omtl. I Lotor, lavator, is, in. 92Stifther. Laveur, m.
@paint*, part. I Lotus, lautus, lavatus, a, um. @etnaidien. Lett
Spalatura. J Lotura, ae, f. lotus, us, m, `.fag Segni, Lotion, f.
@pall, are. I Lavo, as, avi, atum, lavatum, lotum, lautum , are. abluo, is,
ablui, ablutum, luere. luo, is, lui, luere. 2Bafdjen, abmaidyn. Laver.
Pe: Spala rufe, /Leine. I Lintea layo, vestes lavo. Zie Sal* abtualcben, Ran-
ohir le tinge.
IL me spaii. I Me lavo, me abluo. CSidj Maicfpn. Se lacer.
Itufele de optilahl. I Lavandria, orum, n. Zie Sal*. Linge h blanchir.
Albie de epakatii. I Lavacrum, i, n. Zer 2i3aId)trog. Lavoir, nt.
Spalatorie, waif de opal. 1 Lavatorium, rii, n. Zee Bajthbaue. Lavoir.
Sparangelis. I Asparagus, i, m. Zer epargel. Asperge, m.
Spanao. Spinacinm, cii, n. Spinachia, m, f. Zee Spettatfraut. Epinard tn.
1

S pargaciosa, adj. I Fragilis, e. Berbrechli. Fragile.


Spargere. I Fractio, nis, f. Zit Berbredutng. Fractiou, rupture, f.
Spargator. I Fractor, is, m. Zer Berbrecfyr. Qui brine, briaeur, m.
Sparg-S, gere. v. a. I Frango, confringo, perfringo, is. fregi, fractum, fringere.
Q3recben, aerhrecfpn. Briser, rompre.
Spargn nuef. I Nuces effringo, is, effregi, fractum, fringere. g2tiffe auffttiagen.
Caner les noyaux.
Spargel capul cuiva. 1 Caput frango.. Zen Rog eingfagett. Caner la tete el
quelqu'un.
S pargA o bubo. I Aperio. is, rui, apertnm, aperire. seem, as, mil, sectnm, secare.
Kufbrecen. Ouvrir une plaie.
Mpargii casa cuiva, traiul bung. I Donuts concordiam turbo, as, avi, atom, are.
Zen )clitqfrieben ftoren. Troubler to concorde d'une famine.
SpAriati, spariii, etc. v. spaimentatil.

www.dacoromanica.ro
Se. 357

Sparta, part. I Fractus, confractus, a, ura. 133ebrocen, 3erbrocen. Cased, rompu.


Spartura. I Fracture, ae, f. Zer R3rutb. Fracture, fragment.
Spats, palorg, sable mare, v. palosii.
Spats de tesuta. I Spathe, ae, f. textorius pecten, tinis, m. )er 03eberfamm,
peigne du tisserand.
Spats ume'ruitsi. I Scapula, ae, f. Zee edpiterbfatt. Paleron, m.
Spatari care pdrta apata sag sabia unui vetlir, etc. Spatharius, rii, Onsifer, I,
m. Qui ports lidpee.
)er edprocrttrtiger.
Spatari, care face spete de tessutfi. I Spatharum textoriarum opifea, ficis, m.
Zer Geberfammalladyr. Le fabriquant de peignee de tisserand.
Spate, doni. I Dorsum, tergum, i, n. Zer %Wen. Dos, m.
intorca apatele cuiva. I Tergum verto. Zen ?Widen febren. Towner le dolt, m.
Spateell, corseta. I Strophium, ii, n. Zeit 2:Rieber. Corset m.
Specerte, apotecti. I Pharmacopolithn, ii, n. apotheca, ae, n. Zie tf13ot4efe. A-
pothecairerie.
Specter*, apotecaril Pharmacopola, oe. apothecarius, rii, m. Zer !fpetfiefer.
I

Apothecaire, pharmacien.
Spelinghera, stilpfi de refine, v. stilpii.
Spen*, fare per in barbs. I Impubes, is, o. imberbis, e. adj. linbiirfig. Qui n'a
pas de barbe.
Spenzi, o plant& I Hellebores, i, m. 9lie5rour8ef. ElMbore, plante.
Spensurare. I Suspensio, nis, f. Suspendium, dii, n. Zee Vluftgugen. Action
de pendre.
Spensuratii, part. I Suspensus, appensus, a, um. 7fufgetplugt. Pendu, 6. sus-
pends, e.
Spensuri, rare. actItil ceva. j Appendo, suspendo, is, di, sum, dere. 91urbtingen,
aufbenfen. Suspendre, pendre.
SpOnsurii, in fwd. I Appendo, suspend°. Wuffniiplen, aufueftein. Pendre.
Spensuratdre, furcl uncle apgnsurti pe m imirali, v. Furcf.
2. AtArnii, accitfi ceva de cut's, etc. I Dependeo, es, di, sum, dere. pendeo, es, di,
sum, dere. .t erebbtittgeu. Pendre, suspendre.
SpenenzAtorii. Appendens, suspendens , tis, o. Zer tlenfer. Celui qui
I

penile, bourreau.
Speranc6,v. Arddejde.
Sperla, cenufe de pate. I Stramineus cinis, neris, m. etro4afdy. Cendre tie
paille.
Sperlesefi, peruld cuiva. I Hirsutum reddo. hirsutum facio. etruppig Ittacben.
Faire hiristd.
Spent*, adj. I Hirsntus, hispidus, a, um. etruppig. Hdrissd, e.
Speteseil, tire. stricii la vete, calu, eta. I Elumbem reddo. elumbem facio.
snub Tabm luerbett. Faire ddbile, inerver.
Speteza in loitrea carului: I Scalae vehicularis radius, dii, m. qine epeic0 bet
2Bagenieiter.
Spetitti, adj. I Elumbis, e. greuilabm. Faible, dnervd.
Spica is mita% I Radius, dii, m. Tabfpeicbe. Rayon de roue.
Spica de rudenie. I Gradus, us, m. fines, ae, f. Grab ber 9.3.rinanbidjait. De-
gni de parent&
SWAIM*, aculti prin care se impenezti cornea de sanind. I Acne lardaria, f. lar-
dariumt rii, n, epicittabel. Lardoire, f.
Spicaluesea, ire. I Lardo trajicio, is,jeci, jectum, trajicere. Spideit. Larder.
&tibia de spicaluita. I Lardum ad trajiciendum. epitfipect. Lard bon a
larder.
SpicatI. v. Dispicati.
Spice de grafi% I Spica, ae, f. spicus, ci, m. Siortulibre. Epi, m.
Cu spice, adj. I Spicatus, a,um. Zao Vbrett bat. Qui a an dpi au des dpis.

www.dacoromanica.ro
858 Sp.
Despice, adj. I Spiceus, a, um. Zan %Oren. D'epie.
Culegere de spice. I Spicilegium, gii, n. giacfgefung ber 91e4ren. Glanage, m.
Tepele spicului, barba. I Arista, ae, f. Zag Saar ober epitlein am if orniOren.
Barbe d'epi.
Spin* lard barbd fares (epe. I Mutila spice,. 21e1jre oIjne .,ear. Apt sans barbs.
Spinare. I Dorsi spina, ae, f. Rildgrab. Bpi/ft du dos, f.,
Spinare de pores. I Sulam spina, ac, f. Sdnueinriicten. Epine de pore.
Ce tine de vinare. I Spinalis, e, adj. Bum fatictgrab gOorig. D'ipine
Spinet*, mdrcicini. I Spinetum, ti, n. Zorngebiqt. Buiason, m. opines.
Spinisorti. Spinula, ae, f. din Miner Zorn. Petite opine, f.
I

Spinosii, adj. cis multi sp. Spinosus, sentosns,a, um. Zornig. Epineux,euse.
I

Spine, vim's, marcicine. I Spina, ae, f. vepres, is, m. Zorn. .pine, f.


De spini, adj. I Spineus, a, um. on Zornen. 'Alpine.
Pe: Cunund de spini. i Corona spines. Zornenrarone. Couronne d'epines.
Spintecare, spargere la haine. I Rims, ae. laceratio, nis, f. $Rifi. Ddchirure, f.
Spintecit, are. unit peace; I Exentero, as, avi, atom, are. ifinnneiben, bie Zinger.
meibe fjeraueneinnen. Eventrer lee entrailles.
Spinteon o haind I Lecero, as, avi, atom, are. rumpo, is, rupi. ruptum, rum.ro
pare. conscindo, discindo, is, scidi, scissum, 'mindere. epalten, aerreifien,
auficiteiben. Declarer.
Spintecare a unui pace. Exenteratio, nis, f.
i erctune§mung bes3 Zingemeipeg.
Action doter les entrailles.
Spionesen, nire. v. a. I Exploro, as, avi, atom, are. speculor, aria, atus sum'
ari. 9Icutiptifien, fpioniren. Observer, exspioner.
SpiontI. I Explorator, is. speculator, is, m. eptif)er, CSpion. Obeervateur, ex-
plorateur, ,n. espion.
Spionire. I Eploratio, nis. speculatio, f. grforrcung. Observation, espionage, m.
SpienA, femee. i Exploratrix, cis, f. 9114101prin. Exploratrice, espione, f.
Spionita, part. I Exploratus, a, um. Tilo41 erfunbiget. Explore, observe.
Spirit*. I Spiritus, us, m. @eft. Esprit, m.
Spiritnia &anti. I Spiritus sanctus, 1. Zer f)eifige Geifi. Saint esprit.
Spirittal*. necuratd. I Spiritus nequam. spiritus mains, i. Zer bole @rift. si es-
prit malin, diable, m.
Spirit's metalicu, care as arita minarilord cieccirsafiv. Baia.
Spiritual*, adj. I Spirituelle, e. sZeiftlic4. Spirituel.
Spitalti. I Hospitalium, lii. nosocomium, mil valetudinarium , rii, n. epitof,
granfenfmne. Hopital, eitablinement public pour les malades.
Splint'. Splen, is. lien, is, m.
i Rita. Rate, J.
Bold de splines'. I Morbus lienis. Eif3fud)t. Mal de rate.
Bolnavii de spina. i Splenicus, lienicus, a, urn. Tailafittigig. Sajet au mad
de rate.
Spoiala. I Marga, ae, f. 912drgef. Terre a blanchir.
Spotesca, ire. cam, eat. I Cake de albo, as, avi, atom, are. Eit Sired au&
meifien. Blanchir area de chaux.
Spoitorin,v. Bidinea.
Spoitfi, albitii. I De albatus, a, urn. part. 91uqqeMeifit. Bianchi.
Spongitie, burete. I Spongia, ae, f. eaugidisvamm. Eponge, f.
Sporesok, rire,v. Adaugal, imultestd.
Sporire. I Auctio, Ms, f. auctus, us, m. augmentum, i. incrementum, i. n.
multiplicatio, nis, f. Zettnefirung, 2.13ctc46lintm. Augmentation.
2. Sporire, sporiu, progress& I Progressus, us, profeetus, us, m. processio, pro-
gressio, nis, f. ffortgang, fforticiFitt. Progression, f. avancement, m.
Sporeseti. feed inaintare, progress-4. Progredior, deris, progresses sum, pro-
I

gredi. proficio, cis, feel, feetum, fieere. profectum facio. progressum facio.
fforticfpitte tfmn. Avancer, faire des progres.

www.dacoromanica.ro
Sp. 359

Sporniett, rodnicii, etc. adj. I Frnctuosus, foecundus, a, urn. fertilis, e. frugifer,


uber, a, urn. rucbtbar. Fecond, feral, fructueux.
Spritneentl. I Supercilium, iii, n. Vingenbratten. Sourcil, f.
Spriincenattl, adj I Superciliis praeditus, a, um. Wilt bicfen 9Ingenbratten
berfebett. Qui a de sourcils.
Spre, cdtre, prepos. I Ad, in, erga, versus. Bit, gegen, 1ueirt9. Vers, envers.
Pe: Spre binele de comonii. I In bonum commune. Bunt aftgemeinen Zeften. Pour
le bien commune.
Anroric citre aprOpele. I Amor erga proximum.Zie Siebe gegen ben 9?thbften.
L'amour envers le prochain.
Me duds spre dire'pta. I Ad dextram eo. 3cb gebe rete. Je vals d droite.
Maki ochii apre cern'. I Oculos in cod= attollo. 3d) rite bie 2lugen gegeu
ben .trimmet, Lever les yeux vers le ciel.
Sprijineseti, mire. prindu cu notnile. Capio, is, cepi, captum, capere. exci
I

pio, is, cepi, ceptum, cipere. Vtuffangen. Prendre.


2. Sprijineseli, proptescii anti garde, v. Proptesca.
II. Me aprijinescd, end revinni,n. Razirriu.
Sprijinire, proptire. I Fulcrum, cri. sustentaculum, li, n. columen, winis, n.
Sttite. Appui, f.
Sprijinire, ajutoriu,v. Ajtaodu.
Sprijinitorii, proptrtorii. I Fultor, sustentator, is, m. Unterflitter. Celui gui
Sentient.
Spriijinit*, part. I Fultus, sustentatus, a, urn. 63eflittt. Soutenu, e.
Sprintenil, adj. I Alacer, alacris, alacre. agilis, e. veto', cis, o. erblien,
counter, frifcb. Alegre, act if.
Spritat, pentrts a umplea v.
Corradu.
Spulberatil, nelnazi, adj. I Ventosus, vanes, a, urn. 933inbig, teittfettig. Yen
teux.
Spulberat4, versturatti,v. Venture:Id grdel, etc.
Spulberfi. rare. I Ventilo, jacto, as, avi, atum, are. 211ften. Manner.
Spurn*. I Spume, ae, f, erbantn. .gcume, f
Spumes, de mare. I Spuma marina, ae. f. neerfcljaum. Ecutne etc mer, f.
Fads spume. I Spumes ago. editinmen. Faire d'ecume.
Ieau spuma de pre old. I De spumo, as, are. 9tbfdpiumen. Oter reicume.
De spumes', ca spume, adj. I Spumeus, a, urn. ecaum ClOnlicb. D'ecume.
Spumes*, adj. I Spumosus, spurnidus, a, urn. etviumig, bolt edpum. Bea-
r:teem
Spumes*, mare. face _spume. I Spumo, as, are. spumes ago, is, egi, actum, a-
gere. (c humeri. Ecumer.
Spunere. I Dictio, prolatio, expositio, nis, f. dictum, i, n. Zat3 eagen, bie
enge. Diction, f. recit, m.
2. Spunere a und intenzpleiri. I Narratio, nis, f. Sr341ung. Ride, narration, f.
Spun*, nere. cuiva ceva. I Dico, is, dixi, dictum, dicere. inquio, is, inquit.
for, fans, fatus sum, furl. loquor, eris, locntus sum, loge. ajo, is, ait. fero,
fers, tuli, latum, ferre eagen, fprecben. Dire, parler, raconter, discurir.
Spun* vr'o istorie. I Narro, as, avi, atum, are. refero, etc. (rgibten. Raconter,
narrer.
Spunk lectiunile. I Recito, as, avi, atum, are. 9101agen. Reciter.
Spureaelune. I Spurcitia, ae. spurcities, ei, f. foeditas, tis. obscenitas, tis, f.
Saletd, f. obscenite.
linnet), 133arfligfeit.
2. Vorba de rufine. I Spurciloquium, quiff. verbum obscenum, i, n. 65arftige
9iebe. Langage obscene, m.
Spurcat4, adj. I Spurcus, foedus, impurus, immundus, obscenus, a, um. @at:
fug, htifiticb, unftlitbig, fcbmutig. Sale, impar, obscene.
Spuren, are, ceva. I Spurco, contamino, foedo, as, avi, atum, are. inquino, co-

www.dacoromanica.ro
360 St:
inquino, conspurco, maculo, as, avi, atum, are, polluo, is, ui, pollutnm, pol-
luere. Zefubein, befrhmulyn, beftecfen. Salir, souiller, profaner, polltung.
Spureata, part. I Spurcaps, contaminatust foedatus, inquinatus. maculates, pol-
lutes, a, um. Zeiubeft, beffecft. Soul 114, prqtand, sali, e.
Spuzii, cenufe aprinsii. f Favilla, ae, f. dnis candicans. )ie ofimmenbe i1(e.
Cendre chaude, f.
Sroffi,v. qirupg.
Stacojii, adj. I Coccineus, a, urn. ectatia*ot. De couleur d'ocarlat.
Stadia, o depIrtare de a soli doutilleci f i CiaCi parr. I Stadium, dii, n. (ine
Bette bon bunbert flint nub amangig edgitten. Stade, m. mesure itineraire.
Stalidd. I Astaphis, idis, f. bacca uvae passae. Seinheeriein. Raisin adchd au
aoleil.
Stadde mentente. I Minor astaphis, die, f. aleitte Seinbeercipu. Petite. raisins
sick&
Slane, uNucii de noptea. I Spectrum, tri. phantasma, tie, n. 153elpenfl. Spectre,
m. apparition, A
Stambit, cartonii. f Tela picturata, aef f. Zer ,Barton, Toile de couleur de
PourPre-
Stsinctit, de pitrci. Saxum, i, n. aeffen. Pierre, f. rocker, m.
I

Stances*, adj. Saxosus, a, urn. ff eifig. Pierreux.


StAngind. I Or a, ae, f. ulna, ae. Stiafter. Brame, toise, f.
litiinginesed , &tura cu stanginth f Orgia metior, tins, mensus sum, metiri.
9iudictftern. isurer avec la brume.
II. Me sitInginescti , intindel bratulii. I Brachium extend°, is, di, sum, tenders.
)ie toiinbe auoitreden. Tendre is bras.
Starcescu, me stdrceacti, me agircescti. I Conquinisco, is, quevi, quexi, Macau,.
incoxo, as, are. 9lieber4uden. Se baisser, s'accroupir.
Starefi,v. Cocostdrcti.
Stare In /ocii. f Statio, nis, f. status, us, m. Zat3 eteipn, ber Staub. Etat, en"
position, f. demeure.
2. Stare, avere,v. Avere.
3. Stare, conditie, sorts. f Statio, conditio, nis. sore, tis. Zer Buflanb, bie fags:
Sort, m. condition, f.
Starelkv. Egumenti.
Stareta. f Abbatissa, antistita, ae, f. Webtiffin, S8oriterjerin. Abbesse, f.
Staroste. I Magister, tri, m. Reifler. Chef des artisans. staroste, m.
Stiirostie. I Magisterium, rii, n. Eeifterfcfpft. Dignitd de chef des artisans.
Staruesei, ire,v. Sarguescu.
Starvd, cadavru, v. Mortaciune.
Std.tatorti, adj. I Sums, tis, o. etelpttb. Qui ea tient debout, stable.
Statornied, adj. I Stabilis, e. constans, tis, o. etanbhaft, befilinbig, Stable,
constant.
Statornicie. f Constantia, ae.firmitas, stabihtas, tis, f. aeftigreit, Ze§arriithieit.
Constance, stabiliti, fermetef, f.
Sista, statura corpului. f Statura, ae, f. etatur. Stature.
Pe: Midi de stag. f Parvae statnrae. 23on Miner etatur. D'une petite stature,
Statult, chipti de pe'trii, etc. I Statua, ae, f. $iibfinife. Statue, f.
Statutes, imputitit, atricatii, rdneedg. f Requietus, rancidus, a, um. vetus, tens,
o. longs haesitatione corruptus, a, um. etodig, raujig, uerborberte Rance,
moisi.
Stall, are. v. a. I Sto, as, steti, stattun, stare. (Stet)en. Beater stir le champs
etre &bout.
Composita:
Sta1 ldnga cineva, kings ceva. I Adsto, as, are. 23eift4en. Assister.

www.dacoromanica.ro
St. 861

Stalk imprejurii. I Circumsto, as, stiti, 'steti, stitum, stare. tierumfteben. Etre
autour, accompagner.
@tail cu altif impreunti. I Consto, as, stiti, stitum, stare. 18eirammettfte§en. Are
ensemble.
Stasi depiirtatti. I Disto, as, are. ntfernt fteben. Etre distant.
Stalk fmprotiva cuiva. I Obsto, as, stiti, stitum, statum, stare. obsisto, is, obstiti,
stitum, obsistere. Sieberfte§en. Resister.
Stair pe loci. I Resto, as, stiti, stitum, stare. consisto, subsisto, is, stiti, stittun,
sistere. Stebett bieiben. Rester, s'arreter.
Stall Ora de lucre. Vaco, as, avi, atum, are.
I Orme 13efd)afte fetn. Etre sans
occupation.
Stalk, Incetezti, lasts% I Subsisto, desino, is, desii, desitum, nem Vfufbbren. Cen-
ser de ... °meter.
Pe: A state ventubi. I Ventus substitit. Zer 1Binb at aufgebiirt. Le vent a cad.
Sidi, lasate de cereal Desine querelarnm. ,f)bre auf bu pinfetn. Cases vous
26 quereller.
Stalk bunti pentru cineva. I Praesto, as, stiti, stitum, stare. spondeo, es, spopondi,
tlponsum, dare. Sieb berbitrgen. Garamiir.
-- In call ata, c4tt to fine cam asta? I Quanti constat te haec domust R33a13
fofiet bidj biefeg *tutu& Combien vous cosine cette maison.
Staxl fnainte. J Antesto, praesto, as, etc. X3orfteben. Etre devant.
Mitsui(' de out I Ovile, is. stabulum ovile, n. ovium caula, ae, f. S(bafftaff.
Bergerie, f. &able de brebis, para.
Stara de cat. I Equaria, ae, f. equorum armentum, i, n. equitium, tii, n. Oer.
Sara?, m.
fliitt.
S tlkvariu. I Equitii pastor, is, m. equarius servus, . 0)eflatte,Ditter. Gardien
de tiaras.
Starlit", rlistabnitii a patulwi I Lecti catering latus, terns, n. Zao ttuf3ere ear
tenbrett ben i8ettftatt.
2. Stavilli de 6 anopi de grill. I Quinio mergetum, i. ffnf (arben grttcbt.
Stea. I Stella, ae, f. aster, trig, m. astrum, tri, n. sides, deris, n. stern. Etoile; f.
Cu stale, adj. I Stellatus, a, um. (Jelling, boa terne. Etoilef, parsemd d'eg-
lodes.
Stea cu midi. I Comets, ae, f. Comet. Combte, f.
Lumineitorii ca stelele. J Stellans, tis, o. Bag gtlinaet. Rayonnant, brillant,
lumineux.
Stelluta, stea mica. I Stellula, ae, f. din eterniein. Petite dtoile, asterisque.
Stegarlu. I Vexillarius, rii. vesillifer, signifer, ri, m. gii§nricb, aabnentrager.
Porte enseigne, m.
Steghie, ftevie. I Rumex, micis, m. hypolapathum, i, n. oropbuittetiger ealler=
ampfer. Oseille, f.
Stegleta, pasere. I Cardnelis, is. acanthis, is, m. Stigfit. Oiseau.
Stega. I Vexillum, i, n. ffabne. Etendard, drapeau, m.
Stejariu. I Qnercus, ci, f. Oc§e. Chat, m.
De stejariu, adj. I Querceus, quercinus, quernus, querneng, a, um. Sem ei:
*lib aunt. De then.
Pe: Corona de stejarti. I Corona quercea. @ine Hone on i(benbaum. Couronne
de then.
Stejerime, piidure de atejarii. I Qttercetum, ti, n. e4entuarb. Chenaie, f. fo-
ret de chines.
Stejerela. I Quercula, ae, f. Weiner gicbenbaum. Petit arbre de then.
Stelesett.v. Edipescii.
StelnISA, peduche de lemnii.v. Peduche.
Sterna, diademil. I Diadems, tis, n. Ziabeut. Diademe, f.
Stemparlu. I Pistrinarius, rii, m. ercutoftnitiger. Meunier, m.
47

www.dacoromanica.ro
862 St.
fitArnpArare a zildufului. 1 Temperies, ei, temperatio, nis, f. Sit4fung. Tem-
perature, f.
2. A durerilorii.v. Alinare.
Stemperatortu, recoritoriii. I Temperans, refrigerans, tis, o. refrigeratorius,
a, um. rtil§lenb. Temperant, e.
2. La vre o durere. I Temperativus, a, um. allevians, tie, o. 2ittberub, tuithernb.
Adouciasant, e. qui sert It temperer.
Steraparatfi, ape, aeris, etc. adj. I Temperatus, a, urn. 03eninigt, getnifbert.
Temperi.
Stempern, setea.v, Alind
Stemperfi ce este ferbinte. Tempero, frigero, refrigero, as, avi, atum.
I St iii)
len, erfilijien, Temperer.
2. Me stemperti, me recur. I Me tempero. refrigesco, is, scere. eid) austilVen.
Se temperer, s'abatenir de . . .
Stempurl, mores d'a macina, pdtra metalicci. I Mola onetalica, f. Stampfmillife,
Todnuert. Moulin mdtallique.
Siena de our. I Stabulum ovile. SdpgAltte. Table de brebis.
Stendfi, patina'. I Orcula, ae, f. scaphium, ii. vasculum oblongum, n. ehinber.
Petite jarre, f.
Stentli,v. Stduccl.
Stepanal. Domina,
I ae. hera, ae, f. .r7ansiran. Dame, maitreate, f.
Stepanisci,v. Domnescii.
Steptinire, domnire,v. Gubernii, domnie.
bieptinti de card. I Dominus, herus, i, m. .err. Maitre, chef, seigneur,
monsieur, m.
Sterol, gunolu. I Assula, ae, f. Splitter. Copeau, tn.
Steregole, o planta'. I Veratrum album, n. heleborus albus, i, m. Zit weifie
9liesmur3. Plante, ellibore, f.
Stergaritt, de 'limit. I Mantile, is. manutergium, ii, n. aiichairch. Esauie,
main, f.
Stergere. I Tersus, us, m. abstersio, detersio, delatio, nis, f. Zaet Sifchen,
insigne. Netioiement, m.
Sterga, gere. I Stergo, abstergo, detergo, is, si, sum, tergere. deleo, es, delevi,
letum, lere. tergeo, es, ere. b3iid)en, abtuifdjcn, auetnigen, auCifcen. Prot
ter, netoyer, essuer, effacer.
II. Mi stergu- . I Me abstergo, detergo. Sid) abruifcen. S'essvyer.
liternatare. I Sternutatio, nis, f. sternutamentam, ti, n. Zoe Wiefen. Eternu
meet, m.
SternutS, tare. v. a. I Sternuo, is, nui, nutum, nuere. sternuto, as, avi, atum,
are. iDft niefen. Eternuer.
S terpesca, pine. v. a. unit' loci. I Derivo, sicco, as, avi, atum, are. VCuOtrocfr.
nen. Becher, deatecher.
Sterpescu o pildure. Eastirpo, as, avi, atum, are. iludrottett. Exstirper.
Sterpesci, leapadis unu copilti. I Aborior, riris, abortus sum, aboriri. abortion
faeio, is, feel, factum, facere. lln3eitig erpugen. Avorter, accoucher avant le
terms.
II. Me sterpeseti, woes, capra, eto. I Sterilesco, is, scere. sterile fio, fie, factus sum,
fieri. Unfrt4tbar tuerben. Devenir sterile.
S terpiclune a vitelorii. I Sterilitas, infaecunditas, tie, f. Unfrud)tbarteit. ste-
rilitd, f.
A utter pddurr. I Eastirpatio, nis, f. 521u8rottung. 7)dracinement,Efradication,f.
A unef femer, epoidare. I Abortion; tii, n, abortio, nis, f. aborsus, us, m.
Otifigebutt. Avortement, m.
Sterpn, adj. I Sterilis, e. infaecundus, a, um. Unfruditbar. Sterile.
Stern v. MortaCiune, cadavrti.

www.dacoromanica.ro
St. 863

fitielti. I Vitrum, tri, n. Vat. Verne, m.


De aticld, adj. i Vitreus, a, um. Von @fad. De verre.
Stie Idris. I Vitraria officina, ae, f. Madztiltte. Boutique de verrerie.
Luoruri, vase de aticl& I Vitreamina, num. ®fiti1/4@eicliirr. Ouvrages de verre,
verrerie, f.
Geamti de atica I Viternm, i, n. ffenfteridjeiben.
Stiolaritu, care face aide. I Vitriarius, rii, m. 1351a0mc4er. Vernier, m.
Stegletii.
Stileariu, vestiment biaeric. (Dalmatica, ae, f. eitt Eflefgetuanb. Chasuble, /.
Stilpare. I Viridis ramus, 1, m. eta grber tseig. Rameau vent.
Stilpi. I Columna, ae, f. columen, minis, n. etude. Colonne, f.
Stilpi de ufc1.v. u.
Stilpi de refine wade se MO femeile crimin. I Columna ignominiosa, ae, f. pa-
ins publicus, i, m. Traeger, Cam. cbaubbfabt. Poteau, m.
Stings, masa. I Laeva, ae. sinistra, ae, f. etc linfe toanb. La main gauche.
Spre atinga. I Ad sinistrum, sinistrorsum, laevorsum. Wuf bie fide eeite. A
gauche.
Stingselu, care lucre cu atinga. I Scaevola, scaeva, ae, m. (glint ber bie ante
,t)anb ftatt ber redjten gebraucbt. Gaucher.
Stingiartit.v. Stdnginti.
Stingere. I Stinctio, extinctio, nis, f. Zad alugloirbett. Exatinction, 1.
Stingheriu, ne pcireche. I Impar, is, o. lincaar. impair, inegal.
Stingd, adj. I Laevus, a, urn. sinister, tra, trum 2inf8. Qui eat h gauche.
Stingd, gene. foculi, luminarea. I Stinguo, exstinguo, is, xi, stinctum, quere. 2b=
fdjen, audbicben. Eteindre.
Stinted, part. Stinctus, exstinctus, a, um.
I .gteint, e.
81uflgeliirdit.
Itirbare, sb. I Defectus, us, m. lacuna, ae, f. %Ranger, e0arte. Lacune, bre-
eke, f.
Stirbare a dintilorii, etc. I Lacuna, ae, f. Babttlitcre. Breche de dents.
Stirbind, in cutitii, in sabie, etc. I Fissum, i, n. etbarte; Fente, f.
Stirbn de dinri, adj. I Edentatus, a, um. Balpacfig. Edente, breche dent.
Stirbezd, acotii cuilm dinta. Dentes cuipiam excutio, tis, cussi, cussum, cu-
tere. Zie Btibue jemanbem beraug brecbett. Arracher lea dents Is quelqu'un.
Stirhezi ei de dinri. I Edentulus, fie, fis, factus sum, fieri. saimIlicrtg trerbett.
Etre brdche dent.
Stiroad, adj. I Ansterus, acerbus, a, urn. elver, Serb. Auatre, apre.
Stir& rofii. I Amarantus sangvineus, i, m. %attic 9Imarant. Amarante rouge.
Stir de totii genulti . I Amarantus, i, m. Wmarant. Amarante, f.
tiueet, mil peace. I Lupus, i, m. .tiecbt. Brochet, m.
Stoeflvd, anti peace. I Asellus salitus, i, in. etedfifcb. Stocfiche, m. merluche,f.
Stogy de grad. I Tritici strues, is, f. gerniceber. Tas de bid en dpis.
Pe: A face grdulti atogii. I Triticum coarctare in struem. Zag Root calf ecf;ober
feign. Mettre le bid en tea, tamer le bld.
Stomach*. I Stomachus, i. venter, trig, m. ventriculus, i. Engem L'estomac.
Stored, cere. v. a. rufele, etc. I Extorqueo, es, torsi, tortum, quere. 2fueringen.
Extorquer.
Stored atruguri. Torqueo, es, etc. presso, as, avi, atumfars. exprimo, is, pres-
I

si, pressum, primere. ReTtern, andprefren. Presser les resins.


StOrzere. I Extorsio, pressio, nis. pressure, ae, f. %ThStninburtg, Vtuepreffuttg.
Preasurage, 1. presaion.
Storeatorfi.. I Pressor, expresser, is, m. 911tobreffer. Pressureur.
Stored, part. I Extortus, pressus, a, um. Ibebrefiet, gefeftert. Fraud, e.
Strabatatori, adj. I Penetrans, tis, o. penetrabilis, e. Zurc4bringettb. Hut-
trable, pdndtratif, penetrant.
Stribstei, umblu multe /err/. I Peragro, lustro, perlustro, permeo, as, avi, atum,

www.dacoromanica.ro
364 St.
are. pervagor, aria, atus sum, ari. percurro, is, percucuri, cursum, =were,
Zurd)reifen, burt§Mattbertt. Parcourir, traverser.
Strabatere. I Penetratio, peragratio, percursio, trajectio, nis, f. Zurpringung,
Zurcinuanbermig. Action de percer, parcours, m.
Strabittutit, part. I Penetratus, pervagatus, peragratus, percursus, a, um.
Zurcbgebrungen, burd)gemanbert. Penderd, parcouru, traverse.
Strabata, tere, tutu, aculii prin penild, v. a. I Trans verb ro, as, are. tralicio,
is, jeci, jectam, icere. Zurtffiledjett, bur6bebren. Pendtrer.
Strabati, plaa prin vestminte, cernela prin hdrtie, etc. I Penetro, as, avi, atum,
are. pervado, is, vasi, vasum, dere. Zurciprtngen. Penderer, entree dans.
Straehina.--v. Blida, Blidarii.
Straeurasee. I Percolatio, nis, f. ZurOfeibung. Filtration, f.
Stracuratare, de feria, de primentil, etc. I Colum, i, n. (ieb. Couloire, pas-
wire, f.
Sititd de atrilcuratii. I Cribellum transcolatorinm, n. Viitrirabbarat rands Is
filtrer.
Straramt, rare v. a. I Transcolo, percolo, as, are. colo, as, avi, atum, are.
Zurcblieben. Cooler, filtrer.

tranger.
Straenrata, part. I Percolatus, a, um. Zurcbgefiebt. Filtre, coati.
Stradanie.v. Silintd.
Straganesei de acli pe mane. v. Amami.
Strateuta. I Percula, ae, f. gin Miner Zoraifier. Petit havre sac, m.
Strainatate, locti strain& I Extent regio, nis, f. Wrembe. Pays arranger.
adj. I Extraneus, peregrinus, alienus, a, um. gremb, augtinbild). E-
tranger.
Straita. I Para, bulge, ae, f. Welfetaicfp. Valise, f.
Strain, iota. I Stragulum, i, n. stragula, ae. gauepa, ae, f. Robe, Zede. Lin-
ceul, m. housse, 1.
Strata de brOsce pa lacuri. I Conferva, se, f. Safferraben. Conferee, genre de
plante aquatigue.
Straje de ndpte. v. Carauld.
Straje, veghitoria. I Vigilia, ae. excubiae, arum, f. 33a0e, Ga0t. Garde, sen-
tinelle, f. veillie.
Casa de strafe. I Domns vigiliarnm. ifihutt§nu6.
Strainitorin. I Vigil, is. custos, die. excubitor, is, m. 2Bt4ter, emir. Sen-
tinelle, f. gardien, m.
Stall de strafe. I Vigilias ago, excubias ago. Vliacbett, Sacbe baiten. Veiller.
Straje mefterii la soldati. I Magister vigiliarum. V.BacVmeifter, ffetbmebef. Ser-
gent major, ns.
Strajuesei, ire. stall de strafe. I Vigil°, as, are. vigilias ago. gadjeu, Sacbt
!fatten. Veiller.
Strajuesea pe cineva /a areal:4% I Custodio, is, ivi, itum, dire. 93eMacen.
Gender, tenir en prison.
Stralacesei, cire. v. n. I Luceo, es, luxi, lueere. fnlgeo, es, fulsi, sum, fat-
pare. splendeo, es, dui, dere. niteo, es, ui, tere. @Admen, fcbimmern. Luire,
briller.
Stralueire. I Fujgor, splendor, nitor, is, m. lux, cis, f. Zag Niinaen, bag
edjumuern. Eclat, to brillant, to luisant.
Intr'enni modii atrillucitorii, ode. I Splendide, fulgenter, nitenter. (Rimed,
fcbinnernb. D'une maniere brillome, aplendidement.
Stralueitora, adj. I Splendens, nitens, splendicans, tie, o. nitidtu3, fulgidus,
lucidns, a, um. (91tinaenb, frbitnmernb Brillant, luisant.
Stralacita. I Splendidus,fulgidus, coruscue. lucidus, pellucidus, clams, a, min.
®Idn3enb, fcbimmernb. Splendide, brillant, magnifigue, amen, etc.

www.dacoromanica.ro
St. 365

Strfimfitord, Idea vlIpsitli. I Lana colorata, ae, f. Zie geftirbte Sole. Laine
colon!.
StriimAturari, vtipaitoril de Mai. I Lanae infector, is, m. Zer adder. rein-
turier, e.
Stramattle, fora etreimorlut I Abamita, ae, f. Zee Urgrofnnttere ethreeftert
Grande tante, soeur du trisaieul (du cote paternel).
Sora strandiei: Abmatertera, ae, f. Zer urgrapmutter eomkrier. Soeur de
in trisaieule.
Strantela. I Abavia, proavia, ae, f. Zie Urgrofonntter. Bisaieule, f.
Strdmovesed, adj. I Abavitus, a, Inn. ton ben UrgroDeltern geerbt. Herita-
ge, m. succession, f. de trisaieuls.
Pe: Pecatulii etrdmofescii. I Peccatum originate. Zie (Irbfinbe. Fiche originel, m.
Stramogi. I Abavus, proavus, i, m. Zer Urgro*ter. Bisaieul.
Straimitare. I Transmutatio, permutatio, nis, f. )ie 7lertberuttg. Changentent,
modification, transposition.
Stramutati, part. I Transmutatus, a, nm. @ednbert. Change, modifid, trans-
port
StrAmuld, are. v. a. I Transmuto, permuto. transformo, asi avi, atm.:, are.
Unninbern. Changer, transformer, modifier.
Strdmuti dintr'unii loci in altuld. I Trausmuto, transpono, transloco ilebere
Transporter, tranposer.
fetaen.
Strand la bisericii. I Chorus, i, m. Byer (Ehor. Choeur, m.
Stranepota. I Proneptis, abneptis, is, f. Urettlelitt. Arriere petite fine.
Stranepoti. I Pronepos, abnepos, tie, m. Ilrentet. Arriere petit file.
Strapungi, gere. v. a. I Transpungo, is, gere. transfodio, is, di, fossum, dere.
Zurcbitecben. Percer en piquant.
Strapungere. I Transpunctio, perforatio, nis, f. Zurchithh. Action de percer.
Straptinati, part. I Transfosus, a, um. Zuni:I:schen. Pend.
Striilnieie. I Asperitas, acerbitas, severitas, tie, f. rigor, is, m. Zer Unglimpf,
bie etrenge. Asperitd, severite, J.
Strittimied, severti.r. Aspru.
Strut& de otetil. I Stratum, sedimentum, i, n. Qffigmutter. Sediment, 174.
Strain, de verde(uri in grCidinii. I Area, ae, f. 58eet. Carreau.
Streehe, o muses. I Aestrus, tri, m. aestrum, tri, n. Ziretnfe. Taon, torahs nez, nt.
Streekezn, cite, e. v. a. I Aestro stimulatus diffugio, is, fugi, tum, fugeree Q33et-
gen bent tremienfti(b rennen. Courir pour lee Figures du taon.
Strengaresefi, umblu vagabundd. I Erro, as, avi, atum, are. vagor, circum
vagor, aria, stag sum, ari. .ternnatreichen. Etre vogabond, vagaronner, errer.
Strengaritt, vagabundli. I Erro, nis. vague, L vagabundus, i, m. toerumitreicher.
Errant, vagabond.
Strengartti, adj. I Vagabundus, vague, a, um. errabundus, a, um. .errans, tie, o.
Untfcbtneifenb. Qui erre, errant, e. vagabond.
Strengn, June. I Restis, is, f. funis, is, m. Zer Chhid. Corde, f.
Strentati.v. Sternutii.
Strepedil, verme din card, etc. I Acarus, i, m. Eitithe. Ciron, m.
Strepeclesega dintif. I Dentes obstupescunt. tie Biihne Werben flumpf.
Streqina. I Protectum, ti. subgrundinm, dii, n. subgrunda, ae, f. Zee fBerbach.
Avant toit, m.
Streginesei, mire. v. a. I Protego, is, teal, tectum, tegere. Zae *alai mit
torbacb berfeben. Faire ten avant toit, m.
Strietteload, adj. I Destructibilis, e. corruptibilis, e. corruptioni obnoalus, a, urn.
a3erberbfith. Corruptible, destructible.
Striedelosi, care educe pagubii, alj. I Noxius, nocivus, damnosus, a, um.
echlibtich, nactbeifig. Nuisible.

www.dacoromanica.ro
366 St.
StrIeleinne, a cdrnii, a peacelui, etc. I Corruptio, nis. foetiditas, tie, f. faetu-
lentia, ae. IMO ZerberbniO, istiutnifi, bie Q3efiecbung. Corruptio, matzvaise o-
dour, f.
Strielielune, pagv,bc1.v. Pagubii.
Strieaelune a moravurilorii. Depravatio, corrnptio, nis, f.
I kerberbuug
Der eitten. Depravation, corruption, f.
StriegtorA. I Destructor, corruptor, is, m. Zer IBerberber. Destructeur, cor-
rupteur, m.
De bani.v. Cheltuitoritz.
Strieati, part. I Destructus, a, urn. 93erborben. Ddtruit, ruind.
La moravuri. I Perditus, deperditus, pravus, corruptus, depravatus, a, uro.
R3erberben. Perdu, deprave, corrompu, demoralise
De v&satii. I Variolarnm cicatricibus notatus, a, ura. 13ortmgritbig, blotter=
narbig. Marque de petite verole.
Serie*, are. o case, etc. v. a. I Destruo, is, struxi, structum, strnere. eorrumpo,
is, corrnpi, ruptum, corrumpere. everto, is, ti, sum, tare. Zerberben, ruiniren.
Detruire, renveraer, detnolir.
@trio& ung calu fn spate. I Equum attero, is, attrivi, tritum, terere. Diu 43ferb
munb reiten, autibrficlen. Detruire un cheval sur son dos.
Stile* o lege, odesfiintexu. A.boleo, es, levi, lui, litum, lere. deleo, es, levi,
I

letum, lere. tollo, is, sustuli, sublatum, tollere. 2010affen, auNeben. Abolir,
ddtruire, andantir.
Nitric* cui'va norocu, etc. I Noceo, es, cui, nocitum, nocere. officio, is, feci, fec-
tum, officers. e0abeit. Nuire.
II. Me *erica. I Corrumpor, pereo, intereo, etc. eio berberben, au Qi3runbe geben.
Se corrompre, 8e perdre.
Strict, poceacii unit lucru.v. Barnescii.
Stridie. I Ostrea, ae, f ostreum, i, n. 2lufter. Huitre, 1.
Strigare. I Clamor, is, m. exclamatio, nis, f. Zoo edgetett, @Orel. Clameur,
m. exclamation, I.
Strigare, vestire fn plata; publicatie. I Promulgatio, ptonunciatio, publicatio, nis,
f. £Berffinbigung. Promulgation, publication, f.
Strigatorlu, adj. I Clemens, tis, o. clamosus, a, um. ecbreienb. Qui fait de
clamenrs.
2. Ca subagent. Clamator, is, m Zer Zrbreier. Criard, m. declamateur..
I

Strig*, are, v. a. I Clamo, clamito, as, are. exclamo, as, avi, atom, are. cla-
morem edo, is, edidi, editum, edere. vociferor, aris, atus sum, ari. edyeien.
Crier, vociferer.
@trig* In jocu. I Decanto, as, avi, atom, are. Eauieub, 5Z3erie abfingen.
Strigi, publicu ceva. I Promulgo, pronuntio, publico, as, avi, atom, are. Mier
rufen, V3erffinbigen. Promulguer, annoncer, publier.
Strigatii, publicatti, part. I Promulgates, pronunciatus, pnblicatus, a, um. 3er=
fitubiget. Promulgtze annoncd, publid.
Strigele. I Strix, gis. striga, ae, f. saga, maga, ae, f. Bauberinn.
Strigobl. I Segue, magus, veneficus, ci, m. Bauberer. Border, enchanteur.
Strimbare. I Curvatie, incurvatio, sinuatio , nis, f. Sritmmung. Action de
eourber.
Strimbatate, nedireptate. Iniquitas, tis. injustitia, ae,
I f. Unbilligfeit, Unger.
recbtigfet. Iniquitd, injustice.
Strimbatara. I Curvature, flexura, ae, f. fiexus, us,m. aritnune, fetilmtrmg.
Courbure, f.
Strimbatn, part. I Curvntns, incurvatus, a, um. @ebegen. Curbe
Strimbn, adj. I Curves, a, urni Strumrn. Courbe, curbs, plii
2. Nedireptilv. Nedireptd.
Pe: Miirturie strimbil. I Testis iniquus. din fafger Bulge. Faux timoin, tn.

www.dacoromanica.ro
Si. 867

Strimbil, are. v. a. Cum°, incurvo, as, avi, atum, are. fleet°, infieeto, is, 4
I

xum, flectere. Striimmen, biegen. Courber, plier.


Strimtezia, tare. Adstringo, is, strinxi, strictum, stringere. coarcto, coangusto,
I

as, avi, atum, are. ligcn. Serrer.


Strimtoare Zie gage. Braved, f.
intre ddluri. I Angustia, ae, f.
Strimtia, adj. I Adstrictns, arctus, angustus, a, urn. &g, gumf. Serre.
Strimtare, ingustare. I Adstrictio, constrictio, nis, f. Za6 Bufaunnenbraden.
Action de aerrer, resserrement, m.
Stringere, adunare. I Collectio, nis, f. eammfung. Collection, f. ecueil, m.
StringtItortli, culeg'dtoris.v. Culegatorii.
Strings torn de contributie, de birii. I Vectigalium collector, is, m. perceptor,
is, m. Zer eteitereinnef)mcr. Percepteur, m.
Stringatortu catre o Ishii. I Adstringens, tis, o. adstrictorius, a, um. ,Bitiatn:
menaieenb. Astringent, qui resserre.
2. Chnis stringcitorii, pcistrittoru.v. Pdatraoret.
String* gene. ceva in mtlni. I Stringo, constringo, is, strinxi, strictum, stringere.
Zriiden, 3ufammenbrilcfen. Serrer.
Stringo in brale.v. Imbraciferg.
String* o funie. Contraho, is, traxi, tractum, trahere. Bniammen3ie4en. Res-
serrer.
String*, adunii.v. Adumg.
Me stringii eu cu o curea, etc. I Me stringo. eio brtingett. Se aerrer.
Strinsare, durere de buirta. ; Tormina, ae. ventris mordicatio, nis, f. Zuudj.-:
trainmen. Colique, f.
Strinstl, part. I Strictus, constrictus, adstrictns, a, um. Bufainutengebtileft. Ber-
ri, pressi.
Strinsura, adtmare de ceva agonisela. I Collectio, nis, f. Jie eanunfung. Col-
lection, f. action de rassembler.
Stropeseit, Aire. cu apt Aspergo, conspergo, is, spersi, spersum, spergere.
eprengett, fgrif en. Arroser, o-sperger.
Stropire. I Adspersio, conspersio, nis, f. Za6 epritert, bie Zefpritung.. As-
persion, arrosement, m.
Stropitorfi, nitcluni. Peniculus adspersorius, ii, m. Zer eptenglimbet. As-
persoir, m.
Stropleseit, fire. strugurt v. Sdropfescii.
Stroplerii, stronccinitorii. I Baeulus pressorius, ii, m. Zer Cuetfafitoct. Pres-
soir, m.
Stroplire, enUcaurg, bdla copiilorii.v. Epilepaie.
Stroplire, cdlcare cu piciorele, I Conqnassatio, conculcatio, vie, f. Za6 23er=
treten. Action de fouler avec lea pieds.
Strop*, piciiturli.v. Pica:turd.
Strucesefi, sdrobescii, bire. v. a. I Contero, obtero, extero, ris, trivi, tritum, te-
rere. concutio, is, cussi, cussum, cutere. elido, is, elisi, elisum, eliderek Berl
quetfOen. Broyer.
Strucinatura. I Obtritus, us, in. elisio, contusio, nis, f. Zte Berquetictiung.
Action de broyer, d'icrasser.
Strugea, felie de cards, etc. I Segmentnm, i, n. Cu ecbnitt. Un moresauf m.
Strug*., strungii. I Torn,us, i, M. `die ZreOfelbanf. Tour, en.
Lucrezi en atrungu. I Torno, as, avi, atum, are. Zrecfefn. Tourney
Strugurei, agrirri, ccfccize.v. Cdclize.
Strugura. I Uva, ae, f. botrus, tri, m. Zraube. Raisin, m.
Bdba de struguris. I Acinus vinaceus, i, m. 3eiubeere. Grain de raisin, m.
Simbure de strugurii. I Acinus, ni, m. Seinbeerfern. Pepin, tn.
Strunk cdrdd. I Chords, ae, f. Seite. Cords, f.
Strungarfi. I Tornator, is, m. ZreOgfer. Tourneur, m.

www.dacoromanica.ro
868 Sn.
Strung* de owl'. I Caula, ae, f. cults, arum. Kftefff Id. Parc, m. bergerie, f.
Strutioni, o pasere. I Struthio, nis, m. etrauebogei. Autruche, m.
Student*, acolarii. I Studiosus, i, m. discipulus, i. etubent, edUilet. Disciple,
elbve, ecolibr, m.
Situp* de cdnepd, etc. I Stupa, ae, f. Serf. Etoupe, f.
Stupariu. Apiarius, rii, m.
I .93icuentotirter. Eleveur d'abeilles.
S itupina. I Apiarium, rii. alvearium, rii, n. Zienengarten. Lieu ou soot les ru-
ches.
StupI. I Alvens, i, m. alvear, is, n. alveare, is. Zienenctocf. .Ruche, f.
Sturm* o pasere. Turdus, i, m. arameivoget. Grive, f.
I

lab*, ftandra. v. (Tuba.


Subseria, ere. I Subscribo, is, scripsi, scriptum, scribere. Unterfcbreiben. Ecrir
deems, souscrir, signer un acte.
Subzeriere. I Subscriptio, nis, f. Untergreibung. Signature, aouscription, f.
Subserizi, part. I Subscriptus, a, um. Untergcfc#ieben. Signer. (v. a Izeilleng).
Subto, supta.v. Supttl.
ineala. I Rhombus, i, m, Gnuirab. Rhomboide, f.
Sneeze*, tire. v. a. I Verto, is, ti, versum, tere. torqueo, contorqueo, es, torsi,
tortum, torquere. Zreben, umbreben, nerbreben. Tordre.
thaolgkeel, nebunti. I Ventosus, vanus, a, um. 2eit4tftnnig. Leger, venteux, fri-
vole.
Sueire.v. "overtire.
Sueitora, care aucefte ceva. I Torquens, versans, tie, o. )er, bie ettua8 brebet.
Celui qui Lord.
Sueitor* de duatil, drugci, etc. I Cylindrus, dri, m. 92ube1na1Cer. Cylindre, m.
Stacie*, part. I Versus, tortus, torsos, a, um. Terbrehet. Tordu.
S udalma, injurciturd. I Male dictum, i, convicium, cii, n. maledictio, impreca-
tio, nis, f. (,,led, 2tifterung. Injure, malediction, imprecation, f.
Sudore. I Sndor, is, in. ecbn3eiff. Sueur, I.
Suduil, ire. injurii. I Maledico, blasphemo, objurgo, as, avi, atom, are. impre-
cor. convitior, aria, atus sum, ail- aluc§en, fOeften, (intern. Maudir, medire,
injuribre.
kiaerare. I Sibilatio, nis, f. sibilatus, us, m. Za6 Bifcen. Sifflement.
If uerati, part. I Sibilatus, us, m. (33eaticet. Siffld
'neva, rare. I Sibilo, as, avi, atum, are. sibilum edo, is, edidi, editum edere.
Veifent bigen Sif.fier.
Suerator*. I Sibilator, is, in. Trener, Biger. Sifflaur, m.
Suferire. I Passio, perpessio, toleratio, nis, f. Zie rintibung, bat Zeiben, bas
(grtragen. Patience a supporter, aouffrance, f.
2. Babdare, pacientii. I Tolerantia, ae, f. 6ebufb. Patience.
S uferitor*, adj. I Patiens, perpetiens, tie. sufferens, tie, o. aiebuthig. Pati-
ent, qui soufre.
S urer*, tire. patimeacti.v. Peditriescii.
Slifer* pe cineva. I Sustineo, es, nui, tentum, tinere. fero, fors, tuli, latum, fer-
re. tolero, as, avi, atum, are. patior, tens, palms sum, pati. 3emanbeit erttar
gen. Souffrir, supporter.
Suferiti, part. I Toleratna, a, um. etc. rbufbet. Tolerd, supporte.
Suflare. I Flatus, us, in. Zoe Valen. Souffle, m.
Sufletelfi. I Animulus, i, m. animula, ae, £ Eceicipit. Petite dme.
Sulietesefi, adj. I A nimam concernens, tie, o. )ie eeere betreffenb. Qui con-
cerns Paine.
Pe: Plistoriu aufleteecii. I Pastor animarum. SeefettInrt. Pasteur des rimes.
Sufielire, inaujlefire. Animatio, nis, f. Zefeefung. Action d'elnimer.
I

flatlet*. I Animus, i, m. anima, ae, f geelfe. L'ame, f.

www.dacoromanica.ro
SII 369

Pe: q'a datti sufletuld. f Anirnaru davit. (r bat ben 03eift aufgegeben. Il a ren-
du l'dme.
(in aufgenommene@ Rinb. Fits adopttj.
Copilii de sufleta. I Finns adoptivus.
Sufi*, are. v. a. Flo, sufflo, as, avi, atom, are. Vfafen. Souff ler.
I

Suflu spre cineva. I Adflo, afflo, sufflo. Souffler fur quelqu'un.


91nbiaren.
Sufis' in laturi. I Diflo, as, etc. S'exhaler.
Mott einanbcr Waren.
Sufi& °lard. I Eflo. 91n1)aucrytt. Pousser dehors en soufflant.
Suitt, in. . . I Inflo. inblajetr. Souffler dans.
Sufld ventuld. I Flat ventus. Zer Ginb btafet, merpt. Le vent souffle.
Me suflu nasu. I Me emungo, nares emungo. Zie %ale pulpit. Se ',toucher.
Sufulen, are. v. a. 74.0.610 mdnica, etc. I Replico, as, avi, Mum, are. reflec-
to, contraho. retorqueo, es. torsi, tortum, quere. sursum, distringo, is, strinxi,
districtum, stringere. 91ufftreifen bic Wet:mein. Replier les munches.
Sugatorfi, neintercatft. I Sugens, lactens, tis, o. (melti, purcelti.) subrumus, i, rn.
Zlingenb, etiughttg. Qui tette encore, non sevre, e.
Sugelfi, bubi la degetii. I Panaricium, cii, n. Zer Uurnt am i5inger. Fana-
tic, m.
Sugere, sb. I Suctus, us, nr. Zee eaugen. Sucion, f. =cement, m
Sughitare, tali. I Singultus, us, m. Za43 ecblucbien. Sanglot, m. soupir m.
Sughitii, are. v. a. I Singultio, is, tire. ecbtrulmen. Sangloter, soupirer.
Sugna, Justei. I Muliebris vestis interior. Zer 33eiber Unterrocf. Tupe de des-
sous, f cotillon, tn.
Sugnila mice. I Muli.bris interior parvum vestimentum. llitterrtickfiett. Jupon, m.
Sugrumare. I Straugulatio, suffocatio, nis, f strangulatus, us, m Za6 Qr.
fticfen, l rbroffefung. Etranglement, m. strangulation, f.
Sugrumatorn. I Strangulator, is, in. (rfticfer. Qui strangle.
Sugrumatfi, part. I Strangulatus, suflitcatus, a, urn. (Erfttcft, ermilrgt, erbroffeft.
Etrangle, e. suffoque, e. itouffe, e.
SugrumA, are. v. a. I Strangulo, as. suffoco, as, avi, atum, are. Sitrgen, er:
fticfen, erbroffefn. Etrangler, suffoquer, &suffer.
Sown, gere. v. a. I Sugo, is, suxi, suctum, sugere. eaugen. Slicer.
Suire. I Ascensio, adscensio, nis, f. )ati 91uffteigen. Ascension, f. action de
monter.
Sulfa, cortege, alaiu. v. Alarm
Suiqu. I Clivus, i, m. acclivitas, lie, f. adscenus, us, m. Ter bergaufge4enbe
Seg. Montee, f.
Sulu, ire. me aviu. I Scando, is, di, scanstun, scandere. ascendo, is, di, sum, de-
re. enitor, tens, enixus sum, ensue sum, eniti. tqnauffteigen, ffinnett. Mon.
ter, gravir, escalader.
Mi auiii pe cald. Equum conscendo, ascendo, inscendo. 3u I3ferbe auffleig
I

gen. Monter a cheval. (Suia unit matte. I Montem conscendo. G roar one
montagne).
Suit*, part. I Ascensus, conscensus, a, um. 7fufgefriegen. Monte, e. gravi, es-
calade, e.
quite, o bubd rea, rani. I Cancer, cancri, m. Sera& Chancre, same d'ulchre qui
ronge.
Ce tine de erased; bubd. I Canceraticus, a, urn. il3on Rrebe. Cancerneux, ewe.
Sula. I Subula, ae, f. WE*. Alene, f.
Sulfina, o fldre. I Melilotus, i, m. eteinflee. Fleur, f. p/ante.
Sulimaneseil, nire. vipsesci. v. a. I Fuco, infuco, as, ari, atum, are. gttrben,
edjminfen. Teindre, farder, colorer.
Sulimanire. I Fucatio, infucatio, nis, f itirbung. Action de farder.
Sulimani. I Fucus, ci, m. pigmentum, ti, n. edOninfe. Teinture rouge.
Sulimanitit. I Fucatus, a, urn. afeftirbt. Teint.
IS

www.dacoromanica.ro
870 Sts.
Suli,faxi. j Hasta, ae, f. jaculum, li, n. 3ttrifpief3. Jaye lot.
Stalk, la 7 e.boiulu de FFessutu. j Insubula, ae, f. insubulum, i, n. liciatorium, rii.
22enbelbaunt eitte8 14eberti. Ensauple, f. rouleau, faisave parae du metier it
timer.
Surma. I Summa, ae, f. Eumme. Somme, total, totalite.
Sumanu, cundrii, zeche. I Sagum, i, n. R3auernrocf. Sayan, sorte de manteau.
Sumeleacti, tire. me sum. I t-ubnitor, tens, nisns sum, nixus sum, niti. praesu-
mo, is, sumsi, stuntum, sumere. arrogantia efferor, reris, elatus sum, efferri.
Chid) au uief pitmen. Avoir de la confiance en se.
Sumetie. j Subnixio, nis. arrogantia, ae. elatio, nis, f. (tora, 2ermeffenbeit.
Arrogance, hardiene, presomptian, f.
Sumeliu, adj. I Subnixus, elatus, a, urn. arrogans, tis, o. 53crtneffen, fid) Mei
autrauen. Arrogant, confiant, fier.
Sumnii cllnei. I v. A7111411.
Sunatore, o p/anta. j 1-13 pelican] , ci, n. 30nithi6pgalt3e, OtTenfraut. Mille
pertuis, plante.
Stanatoriu, resuncitora, adj. I Sonans, tis, o. sonorns, a, inn. St (ingenb, fOat.:
fenb, ertiinenb.Sonore, retantissant, e. qui resonne.
Vunetl. I Petaso, nis, m. perna, ae, f. ed)infe. Jamban, m.
If unet1 bunil, delicatii. Teniacae, arum. @Me niebfitbe ecf)infett. Jambon deli-
cat, jambonneau.
Sunetil a unui clopotu. I Sonus, sonitus, us, in. Zan, effpfl, Mang Ritentis-
semen&
Sunetu tuuutui. v. Buhaire.
Santa, a fi, fit e. I Sum, es, fill, ease. Lein. Etre.
Sunlit de facie. I Adsum , es, adfui, adesse. 035egentroiirtig Fein, Etre prisent,
assistant, e.
Nu suntzi de facie. I Absum, desum, etc. Titbt ba fein. Etre absent.
Suntu in liiuntru. I Insum. Zarin fein. Etre liana . .
Suntil intre. I Inter sum. Za aruijOen fein. Etre entre.
Suntu mai mare preste ceva. I Praeauni. Sorgejett fein. Presider, etre a la
igte de. . . lire le premier.
Suntii def.:impel-4. I Sub sum. Zarunter fein. ,POre sous, titre place dessoua.
Bunt pe de'supra. j Super sum liebrig fein. Etre Etre de reale.
Multe mai auntti pe d'asupra, raMdfile, etc. j Multa supersunt. tI ift nod)
bief Orig. 11 est encor du mete.
Suntic cuiva de folosii. j Prosum. g2ii lit fein. Lire util a quelqu'un, etre a-
vantagieux.
A nu fi de folosii nicf rie'pi, nici altora. I Nec sibi, nec alteris prodesse. Lb:
nittfit fein. Etre inutile a aoi mgme et aux autres.
Suntu inprotivitorii. j Obsum. .tnnberficb, fcbtibficb fein. l'aire obstacle, lire
nuiaible, lire cantraire.
Sunzulana, o fldre. v. Sanzieanii.
Sung, nare. v. n. I Sono, as, awl, aturn, nare. sonitum, edo, is, edidi, editum,
edere. Xiinett, flingen. Re'sonner, retentir, faire du bruit.
Sabra, susudrii. I Axilla, ae, f. Wdgef. Aisselle, J.
Staptil suds, grdpa de acolo. I Cavum infra axillam. Zie bobfe &fifth La trou
de sous l'aisselle.
Supa, ciorbel. I Jus ris. jusculum, li, n. Suppe. Jus, sue des viamdes mites,
bouillon, sauce.
SuptirActoevl, adj. I Ad moerorem proolivis. Bur raurigfeit geneigt. Etre
sujet a la tristesse,
Suparare. Moestitia, tristitia, ae, f. moeror, is, m. Rummer, Zetrtibtni0.
Tristesse, f. affliction.

www.dacoromanica.ro
Su. 371

Necazti, nevoie, etc. I Molestia, miseria, ae, f. calamitas, tis, f. Za0 Ungemacb.
Peine, chagrin, inquietude, embaras, abatement.
Pe: Am sup rare. Molestia vexor. 3th habe emu Ungemml).
1 Avoir de la trio-
tem, etc.
SupitratS, adj. Tristis, e. moestus, a, um. moerens, tis, o.
I Zraurig, betriibt.
Triste, abatu, e. afflige, e.
Superi, rare. pe cineva. v. a. I Contristo, as, avi, atom, are. moesto, rnoestifi-
co, as, are. tristitia afficio, cis, affeci, affectum, afficere. Zetritben, traurig
nta*n. Attrister quelqu'un, abattre ckfflipr.
II, Me auperti ell. Tristor, contristor, aris, atus sum, ad. moerore afficior, ce-
I

ris, affectus sum, affici. did betritben, tranrig tuerben. .kre afflige, etre ac
cable de tthtesse.
S uptiere. I Extenuatio, nis, f. Zie 23erbilimuttg. Action, de rendre mince, atte-
nuation.
Suptiezi, ere. v. a. I Tenuo, attenuo, as, avi, atum, are. Zerbitniten, Whin
irtacett. .Rendre mince, menu, te'nu, amincir, etc.
II. Me euptiezii, sliibesca. 1 Attention, extenuor, aris, atus sum, ari. Minn mer-
ben. S'attinuer, s'amaigrir.
Suptire, adj. I Subtilis, e. tennis, e. gracilis, e. Zitutt, ithittachtig.
S ub tire, adv. I Tenuiter, suptiliter. Zfirtn, pith Subtil, fin, tenu, mince.
Suptit, dedesubtg, prepos. I Sub, subter, infra. linter, unten. Sous, dessous, au
(18880148.
Pe: Suptfi mass. I Sub mensa. lIuterm Zif*." Sous la table.
Supt-earinuitorii. I Vice praefectus, i, m. Zer 91uffeber einee 13e3irfo. Vi-
ce praefet, inspecteur.
SuptS, part. lapte. Suctus, a, um. I @elegem Tete.
Al' suptd titele niaici tale. I Suxisti mammas matris tune. Zit aft an ben
V3rliften beiner Eutter gefogen. Tu as tete les mamelles de to more.
Supiulu, nere. I Suppono, nis, posui, positum, supponere. subjicio, cis, subjeci,
s ibjectum, subjicere. subigo, gis, subegi, subactum, subigere. lluterwerfen.
Subjuguer, soumettre, metere 80148.
Supunere. I Subjectio, subactio, submissio, nis, f. lintertuerrung. Assujettis-
sement, m.
Supusfi, part. I Subjectus, subactus, submissus, a, um.
Ca adj. I Obuoxius, a, urn. Untertuorien , untertban. Soumis, assujetti, e.
mis 80148.
qura, arie de treeratti. I Horreum, rei, m. Zie ediener. Aire, aire a battre le
ble, grittier. (a cerdales).
Kurd. mica. I Horreolum, i, n. Witte ttcine ecijeuer. Petite grenier.
Surarlu. f Horrearius, rii, m. Zer ecOter.liuffeter. Gardien d'un grernier, nt.
SuratalL, amica. Soror, is. amica, ae, f. ectuciter, areunbin. Arnie, f. amante.
I

Sureeli. Creminum, ni. sarmentum, ti, n. surculus, I, m. Sao Wei5ig. Re-


I

jeton, jeune branche, scion, drageon.


Surdateetl, adj. surdii. f Surdaster, tra, trim. surdus, a, um. &limo taub,
taub. Un pen sourd, dur oreille, sourdaud.
Codru surdfi, plidure death'. I Saltus densissimus. Cite bicte Salbung. Une
foret epais, bait sem; m.
Surduea, minge, loped% I Sphaerula, pila lusoria, ae, f. Zer 58aff. Balon, m.
balle, fi globe, m.
Surguneseii, exilezu, trimitu £n exiliii. 1 In exilium mitto, is, mini, missutn,
mittere. Zerbauttett. Exiler, bannir.
Surgunire, surgunfi. I Exilium, Ili, n. Y3erbannung. Banissement, in.
Surgunitii, exilati. Exul, exsul, is, m. patria pulsus, a, um. Oerbannt. E-
a., e. banni, e.
I

www.dacoromanica.ro
872 filw.

If arluesefi. ire. frecii, apalu cu neaipu. I Arena lavo, as, avi, lavatum, lavare.
Mitt eattb rocti*n. Laver avec d'arene.
Surpare, stricticiune. I Demolitio, nis, f. destructio, eversio, excisio, nis, f.
Berftorung, eturs. Destruction, j.
N arpatoru, clarapcinatorti. I Destructor, eversor, demolitor, is, m. Zer Bernd':
ter. D es true teur, 7/1.
Surpatura. I Ruins, ae. labes, is, f. Stab Destruction, chute, f. Icroule-
went, m.
Starpis, are. v. a. I Diruo, is, rui, rutum, ruere. demolior, liris, litus sum, liri.
destruo, is, struxi, structum, struere. everto, is. subvert°, is, verti, versum,
vertere. subrumpo, is, rurnpere. Wieberreifien. Detruir. miner, ddmolir, ren
verser.
II. Mil turpg. I Labor, collabor, conuo, destruor, etc. Burammenfaffen, Warn=
menftitraett. ifercrouler, crouler, tomber.
!part* fotd, I Praeligamen, minis. subligar, is, subligaculum, i, n. &tarp,
Ziortudj. Amulette, f. tablier, divantier.
SurzueseA, ire.v. Adaugd.
S unman. Sonchus, chi, f. eaubiftel. Laiteron, plante.
Suspinare. f Suspiratio, nis, f. gemitus, us, m. Za0 eeuf8ett. Action de sou
pirer.
Suspinfi, oftare. f Suspirium, rii, n. gemitus, us, m. Za0 eeufaen. Soupir, m.
Suspinfi, nare. 1 Suspiro, as, avi, atum, are. gemo, is, mni, mitum, garners.
ecur3ett. Soupirerdeter, ou pousser des soupirs.
ustarii, d'a mulge, vacile, elc. I Mulctra, ae, t. mulctrum, tri, n. Zas Eeff,.
fafi. Vas h traire.
Swat& I Centum, indecl. .tnutbert. Cent.
Cate o sold. f Centeni, ae, a. 3u fiunbert. Cent.
A sutilea. f Centesimus, a, um. Zer, bit, bets, .f)uttbertfte. Centibme.
Asuta ors. I Centesimo. Burn hunbertfien Ertafe. Centidnie fois.
De o sutif ors, Centies. t)unbert mat. Cent foie.
I

Cu o seta de capete. f Centiceps. tntnbertfonftg. Qui a cent tetes.


Cu o Bug de °chi. I Cent ()mina. .fmnberttingig. Qui a cent yeux.
Cu o suta mani". I Centimanns. .11trtbertbiinbig. Qui a cent mains.
Cu o auto picidre. f Centipes. .tautbertfithig. Qui a cent pieds, ou tin grand
nombre de pieds.
De o auto ani. I Centenarius, a, um. centum annorum. flittbertitibrig. Cen-
tenaire, age de cent ans.
Ce cuprinde in sine o sag, ce sta dintr'o auto. I Centesimus, a, um. centu-
plex, plicis. /WO tambert beftebenb. Centuple, centenaire.
Cu o sutd foi, fruncle. I Centifolius, a, tun. tiunbertbitittrig. Qui a cent feuiles.
Cu o luta grauntii. Centigranius, a, um. .ounbertforrtig. Qui a cent grains.
I

/Natalia, cdpitanii. f Centurio, nis, m. Jer t)auptmattn. Centurion, commandant


d'une compagnie de cent hommes.
tut(' lard. come. I Hand cornutus, a, um. Ungebtirnt. (2ui n'a pas des comes.
Sauk at sou, adj. possess. I Suns, a, um. eeiner, feint, feine0. Son, sa.
Ssavavervii.v. Solovervii.
Saveica. I Radius textorius, m. Zoe Seberfcbiffcben. Navette, f. instrument de
tisserand qui port le flu entre lea fi:e de la chaine.
Itivabii. f Svevus, i, m. Zer etbmabe. Subve, m.
tvabeiscit. I Svevicus, a, um. ecluilbifth. Des subves.
Pe: Marea balticii. f Suevicum mare. Q3aftif* neer. Mer baltique.
Svatuerc afcituesci4,
Svatn, fnfelegere, eb. I Consilium, Iii, n. monitus, us, m. hortatio, nis, f. Rata,
Natbidifag. Conseil, m. exhortation, f.

www.dacoromanica.ro
Ta. 873

Ifilverstfttit, uscata, adj. 1 Slams, siccaneus, exsiccatus, a, um. Zvi) dett, auflee
trodnet. Sechd, e. sec.
@vent*, sbicesca. I Exsieco, sicco, as, avi, atum, are. Zroctuett. Se'cher, fair Si-
cher, &sicker, tarir.
Svargolesen, lire. me svercolesca. I Me jacto, as, avi, atom, are. me projicio,
cis projeci, jectum, projieere. adpedes alicujus. eid) fprummerfen. Se jeter
aux pieds de quelqu'un, se precipiter, s'ilancer, etc.
Sverlfi, lire. a ever/4. j Jacio, cis jeci, jactum, jacere. jacto, as, avi, atum, are.
mitto, is, misi, missum, mittere. Serf cu, fdpneifieu. Jeter, jeter sur quelqu'un,
jeter vers, lancer contre.
SvBrlii cu picidrele, deal ca calm I Calcitro, as, are. iltt6id)lagett. Baer, re
gimber, donner de coups des pieds.
Sverlaga, unu peace mica. I Gobbius, bii, m. )ie @runbei. Sorte de poison.
liver 14, trintesca, la pilmentii, una cal pe citlicretulti . I Dejicio, cis, dejeci, de-
jectum, dejicere. ,f)eruntermerfen. Jeter en bas, jeter a terre.
Swerlire. I Jactio, jaculatio, nis, f. jactus, us, m. Za6 Gerien. Action de je-
ter, delancer, jet.
Sverlire cu picioru. Calcitratus, us, in. Za6 WuofcVagen. Ruade, coup de
pied.
voeotesen, tire. sv6enesea sangele in vine, etc 1 Palpito, trepido, as, are. mico,
as, Ili, are. Silopfett, pocben. Palpiter, battre.
Svoeotire. I Palpitatio, micatio, trepidatio, nis, f. Zug St topren, bah 3o*n.
Battement des arteres, palpitation, f.
Svocotirea, baterea inimii. I Palpitatio cordis. S-peraflopfen. Battement du cceur. .
Sympatie. Sympathia, ae, f. 5:41 nitleith Simpathie.
I

Sympatisezu, are. I Consentio, is. sensi, sensum, sentire. eongruo, is, ere.
titieib f)aben, ntittilVen. Sympathiser.

T.
Ta, a ta. I Tua. Zne Zeine, Zeiniae. Ta, Henna.
Mdna ta. j Tua mantis. Zeine tianb. Ta main.
Tabiicari, care Crags abaci& pe nasti. 1 Nicotianae pulvere utens, tis, o. Zer
ZabatgcOupfer. Preneur de tabac.
TeLbeicesci peir, v. Pellariu.
Tabaehere. I Pulveris nicotianae theca, ae, f. pixie, sidis. Zabaf6bofe. Boite
a tabac, f. tabatiere, f.
Teibaci, de trawl pe nasu. j Nicotiana sternutatoria, ae, f. e(tnupitabd. Tabac
en poudre.
Taberil, laggra. j Castra, °rum, plur. n. Welt:linger. Camp, m.
Tabery de yard. I Castra aestiva. Oommerfager. Quartiera Pad.
Tabery de fdrrici. Hyberna castra. 33intetiager. Quartiera d'hiver.
1

De taberil, adj. I Castrensis, e. Bum Pager geriorig. De camp, relatif au camp.


Taberi, tire. ping !abet-a, lageiru undeva. I Castra pono, castra loco. castra
constituo, facio. 2agern, Pager auffctiagen. Camper, dana un lieu.
Despre a4i caldtori care tabirci undeva. I Consido, is, sedi, sessum, sidere.
ei(b ragern. Se poster dans un lieu.
Redica tabh-a. j Castra moveo, promoveo, es, movi, moturn, were. Za6 Pager
bertinbern. Dicamper, lever is camp.
Tablet de acrisa. I Tabula, ae, f. abacus, ci, m. Zie Zafel. Table, f.
Valli& de lemnsi la ferestri. j Foricula, ae, f. enfteriaben. Contrevent, valet, m.
Tabbl. I Tabella, ae, f. abaculus, i, m. Zdiel en. Tablette, f.

www.dacoromanica.ro
374

Tab lo*, tipu. I Effigies, ei, f. ebenbitb. Effigie, statue, f.


Ce tine de MLitt, adj. I Tabularis, e. Bur Zaiet gehdrig. Qui concerne les
tablettes.
Titeere. I Taciturnitas, tis, f. silentium, tii, n. Zak, Oduucigen. Twiturnite, f.
silence, m.
W1tclune,v. Ticiune.
Woes*. I Taxa, ae, f. Zara. Tone, f.
Woomera*, are. I Tim, as, avi, atum, are. editi4ett ttm eelb. Taxer, taxer le
bid, etc.
Tack, cere. v. a. I Taeeo, es, cui, citum, cere. conticeo, es, cui, ticitum, ticere.
eileo, es, lui, lere. ecfpueigen, berfittueigen. Taira, se taire.
TActstilt, adj. I Tacitus, taciturnus, tacibundus, a, um. etifficipveigenb. Qui
se tait, taciturne, silentimix.
Wilgadueme*, ire. I Nego, abnego, pernego, as, avi, atum, are. Zerneittett,
Nier, dire non.
peril:mot.
WAgildvaire. Negatio, abnegatio, nis, f. Zie Zerneinung. Negation, f. action
de vier.
Wilgaduitorii Negator, abnegator, is, m. Zerneitter, 23erldugiter. Celai qui
nie, qui ment.
Witgaduitore. I Negatrix, cis, f. 13ernciiterin, 3erfitugneritt. Celle qui nie, cello
qui ment.
Waiere. I Sectio, amputatio, caesio. scisio, nis, f. Zaq Zciteiben. Coupeure,
taille, coupe, action d'ibrancher un arbre.
TssIere a capului. Capitis amissio. decollatio, nis, f. Zie ittlytuptung. Dd-
capitation, f. decollation.
3. Witiere byre"' uric. I Circumcisio, nis, f. Zie fielcueibutui. Circoncieioa, f.
Titietel. I Turunda, ae, f. funduli, orum, m. pl. Zic 91libellt. Pelotte de pile.
Wiiietorfi, care tale. I Sector, scisor, caesor, is, m. Zer 'Vatter, ecfpteiber.
Celui qui coupe, coupeur, m.
Pe: Tiiietorg de lemne. I Lignicida, ae, m. tiolAucfcr. Fendeur de boil.
Tailetorn, pe care se panic lemnele spre a se laid. Truncus, ci, m. Zee .tau:
I

Clot, tiacftfolg,. Hachoir, billot, m. tronc.


Taletori, scobitoris in lemml, arama, etc.v. Sculptor.
Valet*, part. I Coesus, sectus, scissus, amputatus, a, um. 8efc0ittelt. Coupe,
taille, tranchi, ampule.
Watetura. I Coesura, sectura, ae, f. Zer edpitt. Coupeure, coupe f.
Taloa, a I Mysterium, rii. arcanum, ni, n. arcana res, ei, f. COrtjeittutiR.
ystere, secret.
In taina, pre ascunsii, adv. I Clam, occulte, arcane. eitttlid), im ectieimett.
Secretement.
Wainiek de taina, adj. I Arcanus, secretus, occultus, a, um. beimlid). Cache.
mysterieux.
Wain* bisericerseci. I Sacramentum, ti, n. Zati Eaframent. Saerement, m.
Wainuesei, ire. aseundti. Occulto, celo, as, avi, atum, are.
I Zerbergen, Derr:
ijeintfi*n. Cacher. cdler, reedier.
Wainuit*, ire.v. Ascunsfi.
Wain tiiiere. v. a. I Seco, as, secui, sectum, secare. amputo, as, avi, atum, are.
scindo, is, scidi, scissum, scindere. coedo, is, coecidi, coesum, coedere. .auett,
laden. Cover, tallier.
'Wain capulii cuiva. I Caput amputo, capita privo, decollo, as, avi, atum, are.
gutbaupten, ben Slopf abgneiben. Couper la tete, trancher la tete, dicapiter.
Wain unit ponni, din grlidinii. i Exscindo, exseco. 9101cipteibett. Couper, exstirper.
Walla carne menunta, toad. I Conseeo,as, secui, sectum, secare. concido, is, cidi,
cidere. Ber4auen, eitacfen. Couper en pieces.

www.dacoromanica.ro
Ta. 375

Tana imprejuil. I Circum cido, is, di, sum, cidere. circum seco, ns, are. 5/3e:
fdpeiben. Coupe? autour, circoncire.
Walla in dot. I Bifariam scindo. ittarnei Ipttett. Tallier en deux.
Ta la vile la mecelerie.v. Be tenni.
Vain pane. I Panem incido, is, cidi, cisum, dere. Zat3 Zrob auffeljneiben. 2-4 an-
cher le pain.
Tattuli, a scibir, cutituluf, etc. I A cies, ei, f. Zie eltneibe. Trenchant, m.
Cu dot teifitTi.' I Anceps, cipitis, o. BIurifdpleibig. A deux tronchants.
Talus& de apel.v. Yalu.
Taleniesea, ire. I Explico, explano, ns, avi, atum, are. expono, is, posui, si-
turn, ponere. interpretor, aria, atus sum, mi. rffiiren, nuSirgett. Expliquer,
dclaircir, exposer, interpreter.
Ttalenire. I Fxplicatio, interpretatio, explanatio, expositio, nis, f
Explication, f.
Talenitora. I Explicator, interpretator, expositor, is, m. interpres, tis, ttt. qr:
Wirer, 91u6reger. Interprete, qui explique.
Taleuita, part. I Interpretatus, explicatus, explanatus, expositns, a, urn. IZt=
fitirt, au@getegt. Intelprete, expliqud, &WTI.
Taleuinda, adv. I Explicabiliter, explicate, exposits. 511ar, MOM. D'une
maniere explicable, clairement.
De esplicate, de talcuite, adj. I Explicabilis, interpretabilis, explanabilis, e.
?rid)t &It erffiiren. Explicable, qui peut etre expliqui.
Wafer* movedcl. I Talerus, i, m. Zer Ziniter. Ecu, 711. risdale, f.
Talharesea, rire.v. Hops* etc.
Talie, stature. I Corporis stature, ee, f. die Veibeggeftnit. Stature, f. faille.
Talmacesea.v. Talcuesou.
Talpa a picibrului, a ciente; etc. I Plana?, ae. solea, ae, t. Sof*. Plante des
pieds.
Talpa unef case, berm dealemeii. I Pedamentum, ti, n. basis, is, f. trabs, bis.
133ruub. Base. f. fondement, m.
Talpa de sane. I Trahae pedamentum, i, n. Ed)fittentufc. Patin des tiaineau.
Punic tarps. o. Talpuesce.
Talpara, petard, tabacii. v. Pelariu.
Talpneaca, ire. punt's' talpe. I Soleam calm) subduco, cis, duxi, ductal??, du-
cere, Ziefoblen. Mettre de semelles a . . .
Tamaduesea, ire. pe cineva. I Sano, as, avi, atum, are. curo, as, avi. /awn,
are. medeor, dens, deri. sanitati restituo, is, tui, tutum, tuere. .f)eifen, fee
riren. Cluerir, trailer.
Me temeduesci. I Sanesco, convalesco scis, scere, convaleo, es, ui, late con-
sanesco, resanesco, scis, scere. valetudinem recupero, as, avi, atnm, are. @r::
nefen, heilen, gefunb rnerben. Se gudrir, se retablir.
Tainfidnire. I Sanatio, consanatio, sanitatis restitutio, sanitatis recuperatio
nis, f. teifung, ®enefung. Gudrison, cure, f.
Tamadnita. Sanatus, a, um. (gebeift. GuFtri.
I

Tamadnitora, care tamed. doctoral, etc. I Senator, curator, is, m. g)cifer,


%rat, @efunbmadjer. Celui qui gueit.
De tenulduitil, tameduitoriu, adj. I Sanabilis, e. cuativus, a, urn. .teilbar,
fieifenb. Guerissable.
Pe: Dollorie temeduitdre. I Medicamentum sanabile vel salutare. ,tleilbare Woo.
Bemede gudrissable.
Tamiie. I Thus, ris, n. thymiama, matis, n. libanne, i, m. Se*auc. En
cens, m.
De tande, adj. I Thureus, a, um. Zen Sei§rauc. D'encens.
V. n. Thais.
Tambura. I Lyra, as, f. Zie 2eier. Lyre, f.

www.dacoromanica.ro
376 TA.
Tandalesca.v. Migaescii.
Waimea la. I Temo, nis, f. temo anterior. a3orberbeiCel. Timon, m.
Tiangesca, gire. doreacii de ceua. I Nimio desiderio tabesco, scis, scere. tor
eOnittct bergeljen. Ddsirer trop, de'sirer excessivement.
Tangire, mare dorin(d. Minium desiderium, rii, n. (rode E-4nfucf)t. Grand
I

detain tn.
Tanguesca, ire. plangii pe cineva.v. Plelogd.
H. Me tangueacil ed. I Queror, conqueror, reris, questus sum, queri. querulor, la-
mentor, aris, atus sum, ari. eicI) Hagen, jumment. Se plaindre, se lamenter.
Irsinguire. I Querela, ae, f. questus, us, in. lamentum, ti, n. lamentatio, nis,
f. glop, tefrimerbe. Plainte, ,/.
Tapana.v. 7ep6011. 7'+ra. v. Tera.
Taraba, tablit la prcirStie, la micelerie, etc. I Tabula, ae, f. abacus, ci, m. men-
sa, ae, f. Tafel, t anf. Table, f. tablette.
Tarapana, batere de bani. v. Plnzerie.
Tarite. I Furfur, is, in. apluda, ae, f. gfeien. Son, m.
De Mlle, adj. I Furfureus, a, urn lion gleiert. De son.
Pe: Pane de Wife. Penis furfureus. zao greienbrob. Pain de son.
Taritosi, adj. I Furfurosus, a, urn. toll gleien. Plein de son.
Tarcona, plants. I Pyrethrum, tri, n. Ter tertram. Pyt etre, m.
Warehora, adj. I Tardiusculus, a, urn. Bientlidt flat. Un pea tard.
Tarehora, adv. I Tardiuscule. Biemlid) fplit. Un pen lent, tardivement.
'Iraqi* adj. I Tardus, serus, serotinve, a, um. Split. Tardif, lent.
Tarelia. adv. I Tarde. Split. Tard.
Pe: Mere care se coca* tariliti. I Poma serotina. Pommes qui se mitrissent Gard.
Omit mole. 1 Tardus homo. 2angfamer Mufti). Honone tardif.
V. altele, rutdrftini.
Tare, °nig, bog, etc. adj. I Fortis, e. patens, tis, o validus, firmus, robustus, a,
urn. Start, tittid)tig. Fort, puissant, vigoureux.
lerna' tare. I Fortis hiems, vehemens hiems. etarfer Sinter. Hiner vehernen-
te, m.
Tare, pane, lemmi, piimgmeti, etc. vertosii. I Durus, a, urn. .art, fprobe. Dur, e.
endurci.
Tare, °peg, rachin. I Aerie, fortis. Start, ftarf. Acre, fort.
Omit de o tare complexie. I Homo durae complexionis. lilt illettg bort fiat=
fer gompferion. H07)1771.8 vigoureux d'une forte complexion.
Cabs tare la guri. I Equus duri oris. tiartntaulige6 qfferb. Cheval qui a la
bouche dare.
Tare, adv. I Fortiter, &miter, valide. Star!, felt. Fortement, avec force.
Targa, cofti de nuele pentru a efi funtulit. I Cratitium fumarium, rii, n (2in ge=
flocritener Ellaufartg Cheminee de verges, trend.
Tarliosoa, grosS.v. Bortosti, grea.
Tarte, putere. I Rolm., boris, n. vie, is, f. pl. vises, ritim. fortitudo, dinis. fir -
mites, tis, f. graft, ettirre, Enclit. Force, fermete, f.
Tarie, latregime, soliditate. I Soliditas, tie, f. Weftigleit. Soliditd, f.
Tarts cerului, firtnamentulti. I Finnamentum, ti, m. Ta6 irtnameitt. Le fir-
mament.
Tarilorfi, adj. I Forticulus, a, um. Bientlid) ftarf. Un peu fort.
Tarla, atolu, dope., multtme. I Caterva, turba, ae, f. multitudo, dinis, f. .Nur.
fen, Role, St*r. Troupe, multitude, f. foule, troupes d'oiseaux, etc.
Cu tdrla cu cfoporu, adv. Catervatim. .tiaufentbeife. Par troupes, par bander,.
I

Tarnatil, balccnti. I Portions, us, f. prostas, tis. Ter 6altg. Portique, galerie.
Tarnaoopa, tarfita.v. Sapoiti.
Tarnava, o apci in Transilvsnia. I Cicellus, i, m. Tie go*l. .Riviere, fleuve.
Tarnita, prod de povard.v. Samarfi.

www.dacoromanica.ro
Tel 877

Tarnotneta. I Pales, ae, f. Spreu. Pat' lie, m. (plivd cu paie).


Tarsi a, edpoiii, catinia.v. Scipoiu.
Tartarfi, iadg. I Tartarus, i, m. plur. tartara, rorum, n. fjglfe. Tartarec m.
Task, cutia de parole. I Eleemosynaria pixie, sidis; t. Kftnofenbitdge. .00ite
pour l'aumbna, f.
Tata. I Pater, tris. parens, tie. genitor, is. tata, ae, m. grater. Le pens,
De lard, adj. I Paternus, patrius, a, uro. Ztiterficb. Paternel.
Pe: Amoruld de latd. I Amor peternus, amor patrius. R3atertiebe. L'amour- pat-
ternet.
Ucidere de tea'. I Parricidium, patricidium, dii, n. Zatermarb. Parricide, ay.
Uckletoriti de tea I Paricida, ae. patricida, ae, mJ Zatermbrber. Parricide, m.
Titaigl. v. Cumnatii.
Tatalal nostru, rugaciunea Doran. I Pater noster, oratio dorninica. ZasiI Q3atet.:
linter. Notre pare, etc.
Tattered, plantd din care ee facii mdturile. I Polygonum fago pirum, I, n. Oei=
befrant. Bruybre, f.
Tat/reset:, adj. I Tartaricus, a, um. Zartarif..,. Tartarique.
Tartar's, Ora tattireeca' Tartaria, ae, f. ,Zartarei. La Tartarie.
Tataresee,adv. I Tartarice. Zartarifc4. A la manibre de tartans.
Tlitartl. I Tartarus, tatarus, i, m. Zer tartar. Tartar, m.
Tatina, o plantd. Symptoytum, ti, n. Salbroura. Plante.
I

Taltuta. I Paterculus, i, m. Ztiterett. Petit pbre.


TAU, a tail. I Tuns, a, um. Zeitt, beine, beinee. Ton, lien, ta.
TAO, Lacii, baltd.
Tlueseti, me tiluesca, eery din albie. I Exundo, as, avi, atum, are. UeberftrOmen.
Invader.
Tluire. Exundatio,
I inundatio, uis, f. lleberftrbmung. Inondation, f.
Titurelti. I Taurulue, i, m. din etierfeht. Petit taureau, m.
Tatars. I Taurus, ri, m. Stier. Taureau, m.
De tauri, adj. I Taurinus, a, urn. /'ion Stier. De taureau.
Pe: Pele de taurii. I Penis taurina. etierbaut. Peon de taureau.
Tauu, facia mica. I Lacusculus, li, in. Fitt !(sitter Zeid) Un petit lac.
Wave, tagind. I Tabula, ae, f. aid. Table, tablette, f.
ngitutildt.v. Paining.
Te, acusativ prcmom. I To. Z4. Te, toi.
Pe: Eu to iubeecu. I Ego to amo. .acb liebe bicb. Te t'aime toi.
Teatru. I 'rheatrum, tri, n. scans, ae, f. .[)eater. Teatre, m.
De teatru, adj. I Theatralis, e. t4eah:alifd). De teatre.
Tee/, tease. I Theca, vagina, ae, f. eteibe, /Belted. Fourreau, m.
Tecaueseti, ire.v. Indeed, apcisfi.
TeIu, unit' arbore. I Tilia, ae, f. robe, 2inbenbaum. Tilleul, m.
De teiu, adj. I Tiliaceus, a, urn. Von 2inben. De tillcul.
Pe: ScOrtd de Wu. Liber tiliaris. phylira, ae, f. 2ittbenbart. &omit c743 tilleul.
Fune de teiu. I Funis e libro titian. inbettbaftzSeif. Corde d'icorc4, de til,-
I

lea&
Telegarlu, odic' de erasure. Equus tolutarius, rii, m. equus rhedarius.
I in
Bugpferb. Cheval qui va au trot, cheval se trait.
'retina, lord nelucratti. I Ager, gri, m. locus incultus. din ungebauted aetb.
Lieu ou champ non. cultivi.
Venous*, erboaii, adj. I Incultus, herbidus, herbosus, a, um. Urioebout, trait
@rag betuacVen. Couvert d'herbe, inculte.
Tell, drot, fir de inetalii.v. Drain.
Tement a unei clidiri. I Fundamentum, ti, n. basis, is, E. 03runb, Ounbantent.
Fondement, m. base, f.
Cu temati, adj. I Fundatus, firmus, a, um. 03egriinbet. Fonds!
49

www.dacoromanica.ro
878 Te.
Pe: .Ltscru tare, cu temeru. I Opus firmtun. qine gegriinbete Wrbeit. Ouvrage oolitic,
ferme.
Temere. I Timor, is. metus, us, rn. aurtt. Crainte, f.
Temere de Dumnefieti. I Titnor Dei. religio, Ms, f. @ottainrc4t. Crainte de
.Dieu.
Temetorik, fricosii, adj. I Timers, metuens, tie, o. timidus, a, um. witrctenb.
Timide, craignant, craintif,
Temetorlu de I Daum timens, religiosus, Pius, a, um. @ottefititAtig
Beligieux.
Temnicerlu, mat marele temnitii. f Carceris praefectus, i, tn. carceris ens-
tos, die, m. gerfenneifter. (holier, m.
Temnita.v. Puscarie.
Tempescii, pire. ldifulu unei sabii, etc. Hebeto, as, are. obtundo, is, tadi,
I

tusum, tundere. etunipfett. Antousser.


2. Mg temper:di. I Hebesco, scis, scere. etumpf merbett. 8'6w-inner.
TAmpire. I Hebetudo, dinis. obtusio, nis, f. Stuntptheit. Etat de as qui eat
obtus.
Tempitn, adj. I Hebes, tis, o. etttmof. .6nousse, /Alter.
Tempite, prostd, nepriceputIL I Hebes, stupidus, a, um. 581bbfinnig. Insipide,
insensible, halter.
Tempitit, part. Hebetatus, obtusus, a, um.
I 03eftumpft, flumnf gemacr)t.
mousse, hIbeti
Templa, fruntea altarului. I Prone, tis, f. Sorberieite be %dare. Prontispice
d'un autel.
Metsariii.
Templariii, tdietorti de temple. I Statuarius, rii, m. 18itbauer. Sculpteur, sta-
tuaire, rn.
Templarie, lemndrie. I Scriniarii *du abietarii opificium, cii, n. Zifcte4anb:
Inert. Menuiaerie.
Templele eaputuf. I Tempora, um, n. plur. crotaphus, i, m. eCilfe. La tete,
tempes.
Templu.v. Biserica.
T8mpi, timpii. I Tempus, oris, n. Beit. Temps, m.
TAmpi schimbiltord, variabild. I Tempestas, tis, f. eitterung. Tempgte, f.
Pe: Buroi timpti. I Bona tempestas. )te gate 1i13itterung. Beau tempgte, beau temps.
TAmpuria, adj. I Temporarius, oportunua, a, um. Beitig, addict). Temporaire.
C'e as cece de timpuriis, adj. I Praecox, cis, o. at1143eitig. Prdcoce, prdmaturi.
V. altele. Vreme, timpuld de acum.v. Actand.
Vence, legaturii. I Fuels, is. sarcina, ae, f. Zee it3aileu. Paquet, m.
Teneuesedi v. Vticdluescd cu yard, etc,
'4' mere. J Tentio, served°, conservatio, nis, f. 4)attung, tarty:tiding. Conserva-
tion, f.
Tenere aminte. I Memoria, ae. recorded°, nis, f. @ebtAtnifj. AA:moire.
T enere a unei" porunci. I Observatio, nis, t. 18eobatbtung. Observation, f.
Tenere a serbdiorilord. I Celebratio, nis, f. Zte geterung. Solennite, f.
Tenere, trilinicie.v. Trdinicie a unei haine, etc.
Tenerebi, adj. I Tenellus, tenellulus, juvenculus, a, um. auttg. Jeune.
Tenereami, adj. I Iuvenilis, e. 3ugenbric§. De jeunesse.
Teneresefi, rite. v. Intinerescd.
Tenerele. I 'avant-us, tutis. adolescent's, ae, f. Zie 3ugettb, bat augenbatter.
Jeune dge, f.
Teeserime. I Iuvenes, num. plur. e. iuventus, tutis, f. die armful). Jeunease, f.
Teneri, adj. I Tener, a, um. juvenilia, le. juvenis, a. adolescens, o. Jung.
Jeune, adolescent.

www.dacoromanica.ro
Teo 879
irgna, nere. ceva fn mini. I Teneo, es, nni, tentum, tenere. habeo, es, habub
bitnm, habere. ,taften. Tenir.
Ir#nn minte. I Memoria teneo. 3m (gebacbtniffe bebaften. Non oublier.
'On* nu lewd colorea, etc. I Teneo, retineo. 5801:attn. Retenir.
Pe: Acesta pdnurd fine facia. I lie pannus retinet colorem. Ziefee Z14 bebtift
bie wade. Cet drap conserve ea couleur.
qr4nirt coprindd in mine. I Contineo, es, tinui, tentum, tinere. habeo, complector,
teHs, plexus sum, plecti. ,t)altett, begreifen. Contenir, comprendre.
Po: Cate vedre fine butea acdsta? cage vedre are? elite vedre coprindet Qnot ur- I

nas continet hoc dolium. Sit Mete timer entbdft ba6 ano. Combien d'urnes
contient cat tonneau.
Ten* pe cineva, nu'lti Wire a umbla de voia lui. I Quempiam striate habeo. Ses
manben Curb ['attn. Tenir quelgu'un strictement.
'Tani, pdetrezii. I Servo, conservo, as, avi, atum, are. erbatten. Conserver, tenir.
rgnnt o poruncer. I Servo, observo, as, etc. Salters, beobadjten. Observer, garder.
Ten& vorba, fdgailuinfa. I Promise= servo, promissis maneo, promissis eto.
Za8 ifierfprecben batten. Tenir sa promesse.
Irgnat o serbetdre. I Festum ago, is, egi, actum, agere. festum celebro, as, avi,
atom, are. geiern, einen aeiertag 4ctiten. Feter, cdldbrer.
Ten& cu cineva.v. Parana* find parse.
II. find, trdeacti multi, durezd. I Duro, perduro, as, avi, atum, are. Zattern,
frodbren. Durer, continuer d'être ou de vitoe.
Pe: Nu multi a finutd pacea. I Pax non din duravit. )er wriebe at nicbt fang
gebauert. La pain n a pas durd long temps.
'IL .Recipr. Mi find' de ceva ca ad me wag. I Aliquid apprehendo, is, di, sum, dere.
aid) an qtma6 batten. Se tenir, se prendre a quelque chose, pour ne pas
tomber.
Me find cu cineva, am amore cu cineva I Mutnos &mores habeoeum aliquo.
Snit 3entanbetn aerfiebt fein. Avoir de l'amour mutuel avec guelgu'un
Tentaii,, mai mare, fIrd, etc. I Regio, nis. plaga, ae. ditio, nis, f. Zoe tebiet.
Domination, f. territoire, en. region, f.
2. Tinutii mai mica. I Districtus, tractus, us, tn. 93e8irf. District, tn.
TAnnali, part. I Tentns, retentus, a, um. flufgebaften. Tenu, retain.
Tepenesed, nire. intdrescu ceva. I Solido, firmo, as, avi, atum, are. i8tfelligen.
Affermir, faire solide.
2. v. n. repeneacti e4. I Rigesco, obrigesco, eels, rigui, rigescere. torpeo, es, pui,
pere. qrftarrett. S'engourdir.
Tepenire. Solidatio, nis. firmitas, tie, f. Zefeftigung. Solidus, I.
'repentant, part. I Solidatus, firmatns, a, um. i8efeltiget. Affermi, fortifie.
Tepenit, adj. I Solidus, firmus, a, um. Weft, riff!. Solids ferme.
Tepenii, adj. and carps morel I Rigidus, torpidns, a, um. Starr. Rigide.
Irepenel, adj. we putere. I Fortis, e. robustus, a, um. etarf. Fort, robuste vi-
goureun.
Adv. I Solids, firmiter. Zed, gar!. Fermement, avec soliditd.
Teri. I Terra, ae. regio, nis. provincia, ae, f. )ae 2anb. Confrere, region, pays,./.
Pe: Firs Italiendscit. I Terra Italia. atatien. Italie, f.
pa lira, adj. drumi de Fero. I Via publics. 2anbftraffe. Grand cltemin, panda
route, vole publigue.
Tergi de Ord. I Nundinae, arum. f. plan. Zer aarjrznarft. Foire, I. grand
mani( public.
TerAeseit, ttriia dupes mine. I Traho, is, trail, tractum, here. ecbleppen, tub:
fcbfepOett. Trainer apris soi.
2. Recipr. hig tirditi. I Repo, is, !ape', reptum, repere. repto, as, are. serpo, is,
serpsi, serptum, serpere. artedytt, fcljiettlytt. Ramper, se trainer.
TttrAire. I Reptatio, Ws, f. reptatus, no, in. Zee grucben. Action de ramp,.

www.dacoromanica.ro
380 Te.
TAraitorlu, adj. Repens, serpens, tis. reptans,
I tis, o. reptabundus, a, tri,,
Striett enb. Rampant.
Teranit, de prcl, fiult1 patril. Patriae filing, lii, m. indigene, ae, in. 2anbela
I

finb. File de la patrie, in.


2. Satena, plugartlv. &Venni, plugartl, etc.
Terfari, care inootefte pe mire fi pe miresa in calea primare. Sponges comes, I

mitis. e. f8rautflifger. Compagnon de repousee.


Tiirgoafi, Virguicgcl. I Nnndinatio, ms, f. Zer Rauf unb erfauf. Trufie, in.
Tergovefa, care wit a tSrgui. I Qui bens scit nunclinari. 933elcer gut &mien
f amt. Qui snit wilder et vendre.
Tema. Nundinae, arum, pl. f. lYlarft. Foire, marche m.
I

Term& de septemand. I Nundinae hebdomadales. Gortentnadt. Marche hebdo.


madaire.
Tergia de vitae. I Nundinae pecuariae, f. p1. i8ielunarft. Foire de bad's.
Terguesefi, ire. cumpgrti de la cineva ceva. I Nundinor, aria, ari. emo, isp emi,
emtum, emere. cobmo, etc. Roulet!. Acheter, trafiquer.
Tgrguire, cumpaz are. I Emtio, nis, f. )er Rauf. Achat, m.
V. altele Ouniptlml.
Terinet. I Campus, i agar, gri, m. pratum, ti, n. arva, orum, n. aelb, glut.
Champ, in.
Terina.v. Arena'. Tirtnooil.v. Arenosil.
Terming. I Terminus, ni, m. praefixum tempus. Termin, ein fefigefetter Zug.
Tour fad. (o pli pusa).
Termure. I Littus, toris, n. ripe ae, f. lifer. Rivage, zrz.
De pre hingii termuri, locuitorf, etc. I Littoreus, a, um. litoralis, e. Vfm lifer
benblicf). De rivage, aitud our le rivage.
TermurosA, adj. cu termuri marl:. I Littorosus, a urn. Uferig. Qui avoiaine
de rivage.
T6raonela, 84n(irea bisericii. I Templi inauguratio, templi dedicatio, nis, f.
Rirduseifie. La dedicate d'une eglioe.
Ternoseseti o biaericfi.v. Sfintescii.
Terpentiml. f Terebinthi oleum, i, n. Zerpentintil. _Mile de terdbinth.
Terla-parta fi nimica. I Tertia pars et nec mica. Zer britte eif, ettnag WI=
bebeutenbee. La troisibme partie, U118 bagatelle.
grtlqualli. I Strigilis, is, f.
etriegel. Strigile, f
Tea cariu, care Intdrce la tee-mi. Torcularius, rii, h. Zer Refterer. Qui con-
I

duit le pressoir.
Tenea, teeing. I Torculum, Ii. torcularium, rii. torcularis, `prelum, lit n. Reiter
J3reffe. Preesoir, m.
Tesea de clod. I Trapetum, ti. torcular olearium. tetpreffe. Prawn. Is olives,
preasoir d'huile.
Teacia de tipariel. I Prelum tipographicum. ZudOntc1.13reffe. Preasoir.
Teseueseii, ire. atorcii. I Torqueo, extorqueo, es, torsi, tortum, quere. presso,
as, avi, atom, are Reftertt, preffert, auenreffen. Presser; extorquer.
Teselik, /ars. v. a. I Strigillo, as, are. atrigilli redo, is, rasi, rasum, radbre
etriegeln. Etriler.
Teaeluta. 1 Strigillecula. ae, f. (in ffeiner etriegel. Petite strigile.
Teselare. I Strigilatio, nis, f. Zao etriegein. Action d'etriller.
Teselatul, part. I Strigili rasus, a, um. aSeftriegett. Strigile, rade.
Teselariu, fabricantil de teself. I Strigilarius, rii, m. etriegeffsbritant. Fabri-
plant de atrigilea.
greleseli, sire. face oigzietii. I Cuneo, as, are. cuneatim facio, is, feci, factum
facere. Reifforntig fitneibett. Pagonner en coin.
Terfire. Cuneatio, nis, f.
f Zie BurriOung. Configuration en forme de coin.
Telitu, adj. I Cuneatus, a, urn. epitig, tuie eiu Reif. Fait en coin.

www.dacoromanica.ro
TI. 881

Teseter*. I Textor, is, m. Zer rather. Tisserand, m.


Tesetore. I Textrix, cis, f. Zie 933eberitt. Ouvribre en toile.
Tesetur* I Texture, ae, f. textus, us, rn. Za0 Ibetuebe. Tissure, f.
TesotA, part. I Textus, a, urn. Oetnebt. Tised, e.
Ce tine de testier's, adj. I Textorins, a, urn. Bum itl3eben geborig. De tisserancl.
Tes la. I Caelum i. n. Zer .fAimeifel. Instrument du ciseleur.
Testes*, adj. I Testa coopertus, a, um. Vit einem ee§ifb bebeeft. Covert Ie
vne &title.
Pe: Brdscci taloa. I Testudo, dinis, f. erbifbfrbte. Tortt le, f.
Test* pentru a cote. I Testum pistorium, n. din Zer lei baruttter ttua0 barfett
faun. Cuvercle en terre cuit.
2. Testis, scoica broscelorii testOse. I Testa, ae, f. tegumentum, ti, 71. ecifb. Co-
quille, ecaille, f.
Tes*, cesere. I Texo, is, xui, textnm, texere. Seben, Mitten. Tarr.
Tetrapoda. I Pegma, tis, n. pegma quadrupes. Zaq Vier. Echofaud pour
exposer quelgue chose.
evsl, Fevie. J Fistula, ae, f. tubus, i, in. canaliculus, i. Zie 4re. Fistule,
chalumeau, flute, f.
'Veva de pufcd. I Fistula catapultae. Zer alintenfauf. Fistule de fusile.
'rev* de tesutis. I Fistula textoria, ae, f. Zie cetmle. Bobine, f.
evii de citibucti. I Fistula fumaria, ae, f. Zati qffeifenro4r. Fistule h fennt+.
Teveleseti, lire. ceva. I Volvo, devolvo, is, vi, voluturn, volvere. voluto, as, a-
vi, atnm, are. Tdtif3en, berumtudfaett, rotten. Router enrouler.
2. Mi tiiveiescil. Volntor, arise volvor, veris, etc. efit berumtniti3en. Se router.
I

Teologia. I Theologia, ae, f. Zie Tecifogie. Theologie, f.


Teologu. I Theologus, f, m. Zer Zbeolog. The'ologien.
Teo logien', de theologie. I Theologicus, a, urn. Zbeologift. Theologigue.
Tic#logie. I Miseria, aerumna, ae, f Za0 t 1enb, bie TftiiVeligfett. Mise.r1,
malheur.
2. SliThiciune, aplecare sere red. I Imbecillitasf infirmitae, fragilitas, tie, f.Ecttratly
4eit, Oebrecblitbteit. Faiblesse, f. pusil animite.
Tic* losti, adj. I Miser, a, urn. aerumnosus, a, um. efenb, triferabef. Ma-
Theureux.
2. Slabti, vidosil. I Imbecillus , infirmus, a, urn. fregilis, e. cfirmut. Fable,
ddbile.
Ttelune. de foci's. J Titio, nis. torris, is, to. Ter £Branb. Tison, m.
2. Tietune in grills'. I 'Credo, dinis, f. Zer Zitaub in ben gritttelt. Nielle,
charbon, m.
Titeinnosk, cu mullas aciune, adj. Rubiginosus, carbunculosus,
I um Oranbig.
Rein de nielle.
Ticnela, v. Comoditate.
Tienesen, mire. tmi ticnesee. I Mihi eapit. mihi conducit. ei8 betommt mit gut.
Ce est bon pour moi de..
TievA, tigvd, tidy& Lagenaria cucurbita.
I Zer 2angbaftifilrbie. Courge, ci-
trouille.
Tie, pronom. I Tibi, Dir. A tot, pour toi.
Tigae. I Trulla, ae. sartago, ginis, f. frixorium, rii, n. 13fantte. Pale, f.
Tigae la ()vie, la pufcci. I Trulla incendieria. sitnbpfanne.
Tigana, v. gigauu.
Tiglet. Tegula, ae, f. Zat3iegel. Tulle, f.
I

Acoperitti cu tigle. I Tegulitius, a, nrn. tega!is tectus, a, um. nit .Biegt11


gebecft. Covert de tulles.
Tie*, tiglofie to pa/lac, apatofie. Aquosa densitas, tie, f. Ter evil:
I

9trig1enti, o pasere. J Parus, i, rn. Zie Efteife. Oiseau.


Tiglosi, adj. I Derma aquosus, a, urn. ecOfftg. Aqueux.

www.dacoromanica.ro
882 Ti.
2140re/se* clue; o yield nedijitii. I Afflictarn vitam duco, dB, dual, ductum,
ducere. ittimmerli0 leben. Mener tine vie oftige'e.
Tigris o fir& I Tigris, gridis, f. Zer Sl icor. Tigre, en.
De tigru, adj. I Tigrinus, a, um. Zorn Ziger. De tigre.
Vigra, alms rtti in Asia. I Tigris, is, m. Zer Zigerflufi. Tigre, rivier.
TIgvA cu care as scdte vino din bute. v. Tf/fd.
Ti liar°, fentee care fine, pit-Jerez& I Tenens, servans, tie, conservatrix, vie, f.
Rlelitilterin. Celle qui tient, qui conserve.
Ti 'tore, concubine.. I Concubine, ae. pellex, licis, f. Zeicbtaferin. Concubine, f.
!Mora, plistratorii. I Servator, conservator, is, m. >Bap:titer. Celui gall tient4
qui conserve.
Tiiioril, amorezii, v. Amorezii.
Vittoria, trainicu, v. Trainicii.
Tiltii, telfa, tigvd ou care trage vino din bate. I Sipho, nis, m. sipho vinarius.
Zer Other. Siphon, m.
TIltsgii, caruta cu dad rote. I Birota, ae, f. cisium, sii, n. currus birotus, i, ru.
(in pueirlibriger Hagen. Voiture a deux roues.
Willard, fluera de icicle. I Tibia e cortice salignea. 13feife nue ZBeibenrinbe.
FltIte, chalumeau, f.
Timnritz. pelariu, v. Tabacli, Argisitorti.
Timis. I Thus, rie, n thymiama, tis, n. 923eifgaucl). Encens.
Tisiitore, wait de afumatu. I Acerra, ae, f. tharibultun, li, n. itleifiraudgaft.
Encensoir, m.
Timiesil, ere. v. a. I Ture suffio, is, ivi, itnm, ire, incenso, as, are. IDEt
923eibroudi random. Encerzser.
Tiantiora , o *acid de grddind. I Chenopodium, dii, n. Zer ruo§friecipnbe
Plante
gtinfefuO.
2. De cdmpii. I Tencrium, crii, n. Zie iSetbripreffe.
Timpani, v. Dobd Timpa-tempit.
TinA, noroiu. I Lutum, ti, coenum, ni, n. Ref), SY/craft. Boue, J.
Tindii. I Atrium, trii. propileum, lei, n. Zee 51304auti. Salle, entree, f.
Tinganeacyl, mire. I Tinnio, is, nivi, nitum, nire. Minion?. Tinter.
Tingire. I Ahennm vas, vasis, n. gin .tupfergegirr. Vas d'airain.
Tinos*, adj. I Lutosus, coenosus, a, um act§ig, ntoraftig. Bourbeux, fan-
geUX.
Tintarit. I Tabula lnsoria, ae, f. Za0 epieibrett. Tablette a jouer.
Tina, semnii. I Meta, se, f. signum, ni, n. Za0 Biel. But, terme, m.
Tintarity. I Culex, cads, m. Cam. dpate. Cousin, moucheron, m.
Tinteaci, tire in semnii I Collimo, collineo, as, avi, Mum, are. Siam. Visor.
Tintire, on ochif la ceva. v. Afintire, ochire.
Tint116, ochitti, part. I Collimatus, a, um, SIM bee Biel gericfitet. Vied
Tioca to cataitl din care (mute coca. I Theca, capsule, ae, f. Staple!. Etui, at.
Tiparin. I Typarium, rii, n. typus, pi, in. Zie Zudibruderldirtft, ben Zruct.
Figure, pression.
Tiparesesl, rire. I Typis imprimo, is, pressi, premium, primere. edo, is, edidi,
edituru, edere. (dad /a lumind). Zntefen. Presser.
Pe: Tipdreecu, o carte. I Librum imprimo. in 8uc bruden. imprimer tin Byre.
Tips rire. lImpressio, editio, Ms, f. Zoe Zruden, bie Vtuffage, bie gfusgabe.
Edition.
Tiparitorii. I Impressor, is, in. Zer Zrucier. Imprimeur, in.
Tiparita, part. I Preset's, impressus, editus, a, um. gebrudt. Imprimd.
Tipograile. I Typograpbia, ae, f. Zudibruderei. Typografie.
Tipogrard. I Typographus, i, rn. R3uchbrucfer. Typographe.
Tipsie. I Sartago, iris, f. Ziegef. Poole a frire.
Tips, ehipii.v. Chip/.

www.dacoromanica.ro
To. 883

Tiranese4, adj. I Tyranicus, a, um. Sttgannig. Tyrannique.


Tiranesee, adv. I Tyrannice. Xliranitife4. Tyranniquemen.
Tiritale I Tyrannis, nidis. f. Xnrannei. Tyrannie, f.
Than*. I Tyrannus, ni, m. Arum. Tyran, m.
Visa, o api in Ungaria. Tibiscus, ci. tibissus, i, m. Zie
I Zbeib. Thetas, tteuve
de Dacie.
Visa, un lemni. I Taxns, ii, f. Zer ZaTuftboum. Arbre, f.
Tistie, dregatorie. I Munus, neris. officium, cii, n. Za0 $Imt, bie eteffe. Charge
devoir,
Vista. I Officialis, is. munere fungens, tis. superior, is, m. Zer lBorgefette, f8ez
amte. Fonctionaire.
Wiriest:* nire. I Bu lio, is, livi, litum, lire. vehementer scateo, es, tni, tere.
tnrauffprubein. Bouillir.
Tlittmil, balama. Cardo, dials, m. ?Inge If, X§firangel. Gond, m.
Titoele. I Cure, as. tutella, ae, f. Sorge, Viuffidit. Tatelle, f.
Titorfi. I Curator, tutor, is, m. i8eforger, Vluile4er. Tamar, m.
Titorii a unord copif orfani. I Tutor, is, m. Bormunb. Tuteur.
A unei bisericf. I Curator, is, m. Stintenuater. Curateur.
Vital& I Titnlus, i, m. Zitel, 91uffdyift. Titre.
Timeliest, ire. I Tinnio, is, ivi, item, nire. alingen. Tinter.
Pe: Imf suns urechile. I Aures mihi tinniunt. Mir Killeen bit elgen. Lea oreilles
me tintent.
Tlaire. I Tinnitus, us, m. Zoe Stfingett. Tintement, m. son aigu.
WW1, cu acetate's nume. I Homonymus, mi, m. Zer 631eidpiontige. Homonyme.
Tivesel, vire. cosi marginea unuf vestmenti. I Circum suo, is, sill, sutum, 'mere.
oram limbo circum do, dee, dedi, datum, dare. t inidumett. Ourler.
Tivitara. I Limbus, i, m. enum, flinfaumung. Owlet, in.
Toba.v. Dobil.
Toca, toaca. Asser, is, m. asser puisatorins. lopfbrett. Planche h battre.
I

Vocals& Confixum, xi, n. aricaffee. Fricassee, f.


I

Tocesei.v. Temperas'.
Toei la. I Rota acuminaria, ae, f. "Sdgeifrob, ec§feifitein Meule is aiguiser.
Toeitore.v. Cada.
Toema.v. Intocma.
Toema, adv. I Recte, prorsue, sane, profecto. ®erabe. Just.
Pe: Tocma in bunk timpg. I Profecto, comode. &robe an red)ter 3eit. Exacte-
ment li temps, just au temps.
Toomelit. I Conventum, ti. pactum, ti, n. conditio, nis, f. R3ertrag, $ergleicb.
Accord, paste, m.
Toemeseti, mire. punii la rentluialii.v. Renduesci.
Toemesmi, diregd. Reparo, emend°, as, avi, atum, are. reficio, is, fedi, fee-
I

turn, ficere. corrigo, is, correxi, correctum, corrigere. Zerbeffern, nufbeffern.


.Reparer.
Toomencil marfd, o slugs, etc. I Conduco, cis, duxi, ductum, ducere. .g)nitbefn,
Lou.,., prendre h louage.
attorbiren.
II. Mi tomes* me (nuance's. Convenio, is, veni, ventnm, nire. paciscor, ceris,
I

pactus sum, pacisci. Uebereinfommen, attorbiren, berabreben. Faire un


pacte.
Toed', care. bath toaca. I Asserem pulso, simandrum pulso, as, avi, atum, are.
Rtopfen. Battre.
Tolagi, bastonti. I Bacu lus, i, rn. scipio. nis, in. etod, Stab. Bdton, m.
Celt"; episcopesci cirja. I Episcopale pedum, di, n. 580)001-tab. Houlette,
MINE d'Ettegue.

www.dacoromanica.ro
884 To.
A beiranetelol d, razimulti I Columen, minis, n. praesidium, dii. fulcrum, cri,
n. CStiipe, etod. App'ii, f.
Toleer*, pallid. I Infundibuium, li, n. Zrictter. Tube, entonnoir.
Tomna. I Auttunnus, ni, in. Automne, f.
Tomnatiefi, adj. de tdnena. Autumns, a, mu autumnalis, e.
j Oerblific§.
Automnal.
Pe: Grad de Edina& I Triticum autumnale. .erbitirtti*. BM d'automne, froment
automnal.
Se face toning. I Autumnescit, impers. gO mitt) .f?erbit. L'automne commence.
Tong', butoiu. I Ores, cae, f. doliolum, ii, n. Zonne. Baril, m.
Topazie, topazg, pOrli pecidsii. Topazins, ii, m. Zer Zopae. Topaze.
I

Topesefi, pine. ceva. I Liquo, as, ayi, atm, are. solvo, resolvo, is, vi, solutum,
vere. lique facio, is, feci, factum, facere. edpnet3en, ierfcluttet3en. Fondre.
Topese4 cdnepd, inn. I Macero, as, are. i.tnueichett. Macerer, rouir Is lin. et
le chancre.
II. Recipr. Me tooescii. I Liquesco, tabesco, scis, scene, lique fio, fis, factus sum,
fieri. ei6 fdpnefien, *men. Se fondre.
Topila, de topita canepa, etc. I Leone, us. (macerandae cambia). Zoo Zeip
warier. Lac a tramper is lin et le chancre.
Topire a auruluf, a cerei, etc. I Liqttatio, liquefactio, solutio, nis, f, tJag eaptiefo
Sett. Lipid faction, fonte, f.
A inului, a clinepii. Maceratio, nis, f. Zag Zeiaen. Maceration, f.
I

Topitorit de metalurf. I Liquator, is, tn. Zer edunel3er l'ondeur.


Toporiqte, coda' de secure. I Manubrium, brii, n. .tladenftief. La ma ache.
Toporti. I Securicula, se, f, Zaii Zeitc4ett. Petite hackie, petite cognee, f.
Toptanii, cu toptanu, v Redicata, Area.
Torefi, cere. v. a. J Neo, es, nevi, netum, .here. torqueo, es, torsi, tortum, tor-
sum, quere. emnnen. Tordre, filer.
Toreatora. I Netts, tis, o. eptnner. Celui ou celle qui file.
ToreatOre. I Netrix, cis, f. epinnerin. Celle qui file, fileuae.
Artea de a tdrce. I Netrina, se, t. epittittuttft. L'art d filer.
Tdreere, toisurii. Netus, us, m. ;Da,3 evinnen, bie epituterei. Action defiler.
I

Torsi, part. I Netus, a, um. ®efponnen. File.


Torna, mare. vdrsii. Fundo, is, fudi, fusum, fundere. 03ieOett. Witten., /auger.
I

Torn*, yarn; v. Vdrsii.


Tornare, vdrsare. I Fusio, nis. f. Zer Ibufi. Effusion, f.
TornatorA, I Fusor, is, m (idler. Fondeur.
TOrt&I, mdnufe. I Ansa, ae, f. manubritun, brii, n. tenfel, tanb4abe. Manche, f.
Cu tdrtli. Ansatus, a, um, adj. Tlit einem gnntei verjetien Qui a des
I

rn cinches.
Pe: did cu arta'. I Ola ansata. stienreitopf. Pot le anse.
Torti. I Netum, ti. nata fila, orunn, plur. fila torte. Zee 03eipinnit. Fit.
Tortaral, chino, chinuire. Cruciamen, minis. cruciaraentum i, n. cruciatus, us,
m. cruciabilitas, tis, f. q3einignitq, 2/tarter. Tourmcnt, torture, supplice.
Total, adj. I Totus, universus, a, um. @am, imigerammt. Tout, total.
Pe: Mil cetatea. I Tote civitas. Zie gauge (tabt.
De Otis. I Ex toto, in toto, in totum. C33iin3fidj, ilbet*upt. Tout, total, ear
tierement.
Totfi, fie care, adj. I Omnis, cunctus, quivis, quiscrinque. %fie, jeber. Chacun,
e. queleonque.
Pe: Totti omu/ii. I Omnis homo. quivis. (yin jeber Peng. Cheque homme.
Tote d'a sow, adv. I Semper, perpetuo, omni tempore. 3mmer, ftet6) of(eleita.TPie
jour.9.
Totull, adv. I Tamen, attamen, nihilominus. Zot jebocii, bennoci). Cependant,
pourtant, touts foie.

www.dacoromanica.ro
Tr. 385

Mai totii d'a una I Plerumque. Eetfleng, meiftentbeife. Presque toujours.


Tovarattesetl, me toyer. I Socior, consoeior, aris, atus sum, ari. societatem
ineo, is, inivi, initum, Mire. eid) aentanbent angefelfen. S'associer.V. al.
Asoceseii,
Tovarettie. I Societas, tie, f. consortium, sodalitium, tii, n. Ronterabicbaft.
Compagnie, association, f.
Tovar fUl. I Socius, cii. sodalis, is, in. Ramerob. Ascocii, compagnon.
Towarimmi la drumii . I Comes, mitis, e, 9te4egeftifjrte. Corapagnon de voyage.
Tracsarn, rire. tresserg . I Transilio, resilio, is, lire. recello, is, ui, cellere.
etimalipen. Sauter rapidement. s'etonner.
Tradanie, traditie. I Traditio, nis, f. Zrabition. Tradition.
Traduelie. I Traductio, versio, nis, f. lleberfetung Traduction.
Traducatoris. I Traductor, is, in. lleberfeigr. Traducteur.
Traduesi, cere. I Traduce, verto, etc. 1.1eberjeten. Traduire.
Tracing*, part. I Traductus, a, um. Ileberlett. Traduit.
Traesefi, ire. I Vivo, is, vixi, victum, vivere. vita fruor, erie, fruitus sum, frui,
2eben. Vivre.
Traganu, durere la gtttuli vitelorg. I Angina ae, f. Cynanche, is, f. ;die tm1143:
gefcbroulft. Angine, inflammation de gosier, eaquinancie.
Tragatoria la can't, etc. I Trahens, tie, o. Bie4er, 3ieberin. Celui qui train,
qui tire.
2. Tragatorfi, care globeece. I Mulctuns, tie, o. Zer um ettroaq mit Gelb beffrafet.
Qui condamne (24 une amende).
3. Care trage bani cu nedreptate de pre omen. I Abrasor, extortor, is, In. Er::
Celui qui exeorque, qui obtient l'argent de force.
preffer.
Tragere. I Tractio, dnctio, nis, f. Zee Bielien. Action de tirer.
Tragere de inima, aplecare epre ceva. I Inclinatio, propensio, nis, f. Teigung.
Inclination, j. affection.
Traga, gere. v. a. ceva. j Traho, is, traxi, tractum, trahere. Biel)en. Trainer,
tirer.
Composite:
Tragil ceva afar& I Abstraho. 953ierrn. Arracher.
Tragii la mine. I Attraho. eic3u3ieben. Attirer, tirer a soi.
Traga inpreune. I Contraho. Bufanunemie4en. Tirer enterable.
Trag* afara un dinte. Extraho. I .t.eraue3iefien. Tirer de. . . arracher.
Tragik fnapoi. I Retraho. Buriicf3iefjeit. .Retirer, reenter, tirer en arribre.
Trag* clopotu. Campanam pulso. fluter. Sonner la cloche.
I

Tragfi, tdbacii pe nami. Tabacum sumo. pulveres nicotianae naribus duco.


I

J1abat fcbnupfen. Prendre de tabac.


Tragilt vinulg de pre drojdif. Vinum de promo, vinum elutrio. Zen Dein
l

abiieben. Tirer, transvasser le yin.


POI @i Prilocescii.
Trag* la. judicate. I In jus voco. in judicium attraho. Zino ©ericbt forbern.
Citer, appe/er en justice.
Tragi de pre cineva bani cu nedirepte, atoreg. I Inique extorqueo, exprimo.
Unrecttniifi;g erpreffen, eramingen. Extorquer de l'argent.
Trag* o palmy cuiva. I Cnipiam alapam duco, vel, impinge. 3emonben eine
Paufftbelie geben. Donner un soufflet a quelqu'un.
Tragi pe mdrte, de mdrte. i Animam ago, agonizo, as, are. agonizor, aria, atus
sum, ari. 2n ben feteen Bilgett tiegett. bre a. l'agonie.
Traga /a camtarti.v. Cdneareacii.
II. Beciproce. Me tragg, me terkia.v. Tertlig.
Abia me tragd, mergii fncetfi. I Aegre me bajulo. Seam gefAtt tbtrnen. Je me
trains avec peine.
50

www.dacoromanica.ro
888 Tr.
Mi tragic din cutare lira, de ndma, de origin. I Originem duco, ortum traho,
etc. etammen, abftammen. Descendre de quelqu, firer son origins de. . . .
Pe: Toti ne tragemis de la Adam. I Omnes ab Adamo originem ducimus. fir
ftammen ant Don 9.1bam ab. Nous descendons toes d'Adam.
Tragultl, tragace, curcubetd de a &age vital. v. Curettbeta, ttlf4.
Trainicie, durare. I Firmitas, durabilitas, tis, f. Zit Zauer, Zalterbaftigteit.
Durde, conservation, soliditd, f.
Trainici. I Firmus, a, um. durabilis, e. Znuerbaft. Durable.
Train. I Victus, us, m vita, ae, f. Zeit Qebcn. Subsistence, f.
Traits. Usus, us, m. cliebrand). Usage, genre de vie.
I

Trandalir6, tufa. Frutex, ticis, m. FRoienittctuc. Rosier, m.


Trandafirfi, rosa. I Rosa, ae, f. Tole. Rose, f.
In facia trankfirului. I Roseus, a, urn, adj. FRofenfarben. De couleure rose,
rouge.
Duleita de trandafira I Dulcor rosarum. FRofenfilftigreit. Douceure de rose.
Apo- de trandafira. I Aqua rosarum. Nofemoaffer. Eats de rose.
Cununa de trandafiris. I Corona rosacea. Ectofentrana. Courone de roses.
Trandavesei, me trandclvesca. Pigresco, scis, scere, otior, aris, ari. pigror,
I

aris, ari. Wauf tnerben. Etre paresseux.


Tr a n d av I e. v. Lenevire.
Trandava.v. Lewes., lenevosii.
Trandoset, adj. pane, etc. I Spissus, densus, glebosus, a, um. Zerb, ttofig.
Dense, dru, ye.
Transilvania. I Transylvania, ae, f. eiebenbilrgen. Transylvania.
Transilvantl. I Transylvanus, ni, m. din ._.iebenbitrger. Transylvain.
Transilvanti. I Transylvana, ae. tine eiebettburgerin. Transylvaine.
Transilvanioti, adj. I Transylvanions, a, urn. eiebenbitrgif. Transylvanique.
Transporti de militari, etc. I Commeatus, us, m. Zran4to rt. Transport, m.
Transil.v. Hemoroide.
Trantesol, tire. v. a. Yen, etc. I Ianuam cum impetu claudo, is, clausi, clau-
sum, dere. Zie Zrplr aufd)ragen. Fernier la port avec craquentent.
Tritnteseil pe cineva la pamentis. I Jacio, is, jeci, jactum, jacere. dejicio, is,
dejeci, dejectum, dejicere. allido, is, allisi, lisum, lidere. Ruben-unfelt , att
Zoben merfen. Jeer a ter e, renverser.
II. Mi trantesca, me" luptti, me isbesca.
Trantitara, baba" la piciora I Scirhus, scirrus, i m. (sine 63efcinuurft am ffuji.
Sorte de tunaeur.
Trantire, jotti. I Dejectio, nis, f. glieberinerfuug. Jet, nr.
TrtIntorit. I Fucus, ci, m. .tertubiene. Frelon, m.
Trapirtdare, trapcidatorti.v. Barbatis de lucru.
Trapiidti, 774 serguescii.v. Sdrguesea, etc.
Teased. v. Trescd, tuna micas.
Trissnesetl, airs. tuna, detunit. ! Fulmino, as, avi, atum, are. fulmine percutio,
tis, cussi, cussum, cutere. fnlmino tango, is, tetigi, tactum, tangere. fulmine,
ico, cis, etc. Wieberbliten, einfebtagen. Foudroyer, lancer la foudre.
Pe: A trasnitti case vecinului, a lovit'o fulger. i Fulmen tetigit domum vicini.
bee Vtadfiare tmite §are eingefe4fagen. La maison du voisin est frappe de la
foudre.
Trasuesofi an biciula, etc. I Crepo, as, pui, piturn, pare. strepito, as, are.
grOeu, proffern. Betentir.
Trasnitoria. I Fulminator, is, m. )er triter. Celui qui lance la foudre.
Trasneta, tunettl. Fulmen, minis, n.
I Zonnerfeir. Foudre, tonnerre.
Trasnittl part. I Fulminates, fulguritus, fulmine ictus, a, um. tom 43fi0 get:
frfitagen, nom Zoniter geftVagen. Foudroyd.
Train, part. I Tractus, ductus, a, urn. 03eaogen, geftl§rt. Tird, traind, e.

www.dacoromanica.ro
Tr. 887

2. Tres& de la ceva. I Abstractus, a, urn. itbgegogett. Tint de.. .


Trasurii, cdrutii, v. Cdrvtd, cale'arci, hauled.
Transmit, tragere. I Tractus, ductus, ns, m. Zer Bug. Action de firer.
2. Transmit cu condeiu. I Linea, ae. stria, ae, f. Bug, Strict), 2inie. Serie,
ligne, f.
Treba, trebuintd, colon's. I Utilitas, necessitas, tis, f. Witten, Zrauc4barreit. Uti-
liti, f. 'weaseled.
De trebil, de folosii, adj. I Utilis, e. idoneus, aptus, necessarius, a, um. Wilt=
lid), braucbar. Utile.
De nice o grand', adj. I Inutilis, e, ineptus, a, urn. Unnii0. /twills.
Omit de tribe. I Homo honestus, homo praestans, tis. gin recOtfcficiffiter 97tenfc§.
Homme honnete.
Treba, negotift, lucru. I Negotium, tii, n. res, rei, f, Pt*, Sa0e. Afaire,
occupation, f. travail, m. etc.
Pe: Am o trebii cu tine. I Negotium habeo tecum. St§ babe mit bir Iiittna0 in
gum, ober gu nerrict)ten. J'ai quelques afaires aveo tot.
Dute intrdbali, in calea ta. I Abi tuam viam. (&ebe beiner Sege. Allen vow en...
Trebue, se cade, v. impers. Oportet, debet, etc. &t mufi. Il faut.
I

Pe: Trebue se acrid o epistold. Oportet me unas literas scribere. .acf) mufi einen
I

Brief itreiben. It faut que j'ecris une lettre.


Am trebuintei. I Egeo, es, egere. indigeo, es, indigui, gere. opus habeo es,
bui, bere. 2( braud)e, id) bebnrf. Avoir besoin.
Pe: Am trebuin(d de o carte. I Libro quodam indigeo, libro quodam habeo opus
2d) babe ein Zucl) noting. al besoin d'un livre.
Trebuescia, (tint 4 trebuinfa:. I Opus sum, usui sum, utilis sum. 3tb bin
ubtbiq, id) bin brauci)bar. Etre utile.
Pe: Eti nu trebuesci nimiduf. I Non opus sum cuiquam. Vitt) braud)t 9tiemcnib.
Etre inutile.
Trebuintsi, Upset:. i Necessitas, tis, f. opus, indeclin. giotbMenbigleit. Necessild,
beasoin.
TrecatOre, loch, vadd de trecut o ape. I Vadum, di, n. Zie enbe. flue, m.
endroit gueable.
Trecatdre cu podu, cu luntrea. I Trajectus, us. transitus, us, m. lleberfaigt.
Passage, m.
Trecaltorti. I Transitor, is, m. Zer 83orilber gefit. Celui qui passe.
Care trece pe drumfh. I Transitor. transiens, euntis. chit 92eifenber, Taffagier.
l'aseager, celui pui passe.
Treciitorlu, adj, I Transitorius, fluxus, caducus, a, um. 23ergiinglicb, borilberz
gebenb. Qua passe rapidement, caduc, perissable.
Trecere. I Transitus, us, m. transitio, nis, f. Za0 13orttbergeryn, ber Ilebergang.
Passage, action de passer.
Trecere din lume, din viag. I Obitus, decessns, us, m. more, tis, m. Zee
Zericbeiben, ber g)intritt, ber Zob. Ddcea, morte, f.
Trecere a unui negotli, venflare. I Venditio, nis, f, Zer Qthgang , ber 88erfauf.
Vents, f.
Treed, cere. v. a. pe cineva preste o ape, etc. I Traduco, is, dnxi, ducttun, Au-
cere. toittilberieten. Passer au de la, transporter.
Cu candii, cu luntrea, cu podu. I Transveho, is, vexi, vectum, vehere. trans-
fer°, fers, transtuli, translatnm, transferre. transporto, as, avi, atum, are. din=
ilberfilbren. Tot ca mai sued.
Cu picidrele prep apd. I Vado, as, avi, atum, are. )urd)maben. Passer 2s rd.
Treces sdrindii unit rauletii. I Transilio, is, lire. transulto, as, are. Dinner:,
fpringen. Sauter, traverser rapidement.
Tree* printr'un °rata. Transeo, pertranseo, is, ivi, itum, sire. Zurcbgebeg,
burOaffiren. Passer par.. .

www.dacoromanica.ro
888 Tr.
Treca cu vederea. I Transeo, praeter eo, ris, ivi, itum, rire. Uebergeben, fiberfeter.
Surpasser, lchapper.
Mi trees pifatu, etc. v. Scapd, mi scapa.
Tree* prin multe necasuri. I Defungor, genie, defunctus sum, defungi. lleberz
fleben.
Pe: Am trecut prin multe necasuri. I Multis calamitatibus defunctus sum. .acit
babe bid fettb fiberftattben.
Tree*, trecere, tempi, vara, etc I Transeo, abeo, praeter eo, is, ivi, itum, ire.
elabor, beris, elapses sum, elabi. Sergeben, bergi6en, berfdttoinben. Dispa-
raitre, passer.
Pe: A trecutii amid. I Abiit jam annus. (din of r ift bergangett. Un an est passé,
west rile.
in septdmena trecutd. I Elapsa hebdomada. Zie borige 03ocbe, bie nerfloffene
..Bodte. La aemaine passé.
Tree* din viola. I Vita defungor, genie, functus sum, fungi. obeo, is, obii, obivi,
obitum, obire. morior, ieris, mortuus sum, mori. exstingvor, veris, exstinctus
sum, exstinqui. eterben. Mourir.
Trecu, mi ga(i, mi isprciveseti. I Deficio, cis, feci, fectum, ficere. ZuSgeen,
au enbe geben. Se finir, s'eteindre.
Pe: Trece vinu. I Deficit vinum. Zer R33ein geljet aug. Le yin se finit.
Trece pldia, fnce'tei d'a ploia. I Desinit pluvia. Zer ategen bort auf. La pluie
cease de tomber.
Mi aft trecutii frigurile. I Febris me desiit. Zat3 Bieber at aufgebort, bat
mill) nerlaffett. La fienre m'a /aurae.
Trecuta, timpii, and, ilioa, etc. I Elapsus, praeteritus, a, um. part. £Bergaugett,
berfioffen. Passé.
Pe: In anu trecutd. I Anno elapso. 3m bergangenett 3abre. L'annde passé.
Trecutit dincolo, preste apci, etc. Transvectus, traductus, translatus, a, um.
I

toittithergefitbrt. Porte ate de la, transportd ate de la.


Trecutel de ile. I Annosus, vetustus, a, urn. 13ejabrt. Chargé d'anndea.
Trecutuli. Praeteritum, ti, n.
I Zag R3ergangene. Le passd.
TreerI. v. Trierd
'Frei, adj. num. I Tres, trice. Zrei. Troia.
Cdte tref. I Trini, terni, nae, na. 3e brei, 3u brei. Qui acrid par trois.
Numeru de tref. I Tornio, nis, M. tine Zrei. Le ncnnbre trois.
Trek anal'. I Triennium, nii, n. Zrei Nbre. Eapace de troia ans.
De trei anni. I Triennis, e. adj. trimus, trimulus, a, um. Zreijabrig. De
groat ans.
Ce se intemplii la trei ani. I Trietericus, a, um. Gag die brei Jaljre gefcbiebt.
Qui a lieu tous lea trois ans.
De trei lun'i, adj. I Trimestris, a. Zreimonatficb. De trois mois.
Tref flile. I Triduum, ui, m. Zrei ."age. De trois joura, &pace de troia joura.
De tree flile. I Triduanus, a, um. adj. Zreittigig. Qui revient tous les trois
joura.
Trei' nopif. I Trinoctir i, tii, n. Zrei 91iicbte. Espace de trois "wits.
De trei nopti. I Trinoctialis, e. adj. £Bott brei 92adjten. De trois nuits.
Cu Wei corpuri. I Tricorporus, a, um. tricorpor, is, o. Zrei eiber babenb.
Qui a trois corps.
Cu trei capete, adj. I Triceps, cipitis, o. ZreifoOg. Qui a troia tetes.
Cu tref come. I Tricornis, e. Zrei tinnier babenb. Qui a trois cornea.
Cu tref limbi. I Trilinguis, e, adj. Zreigungig. Qui a, troia langues.
Cu trei dinti. I Tridens, tie, m. Zrei3lictig, brei ,Babne babenb. Trident, four-
Cbe a trois dents.
Cu trei picidre. I Tripus, podia, tripes, pedis, o. Zreiffifiig. Trdpied, Ridge
ou table a groat pieds.

www.dacoromanica.ro
Tr. 8R9

Beaune' etc trei piciore. I Tripus, tripetia, ae, f. din breifilfiiger Sit. Siege
it trois pieds.
Cu trei name. Trionymus, a, urn, adj.
I )rei Tamen 4abenb Qui a trois
9101118.
Cu tref forme. I Triformis, e, adj. Zreiformig, breigeftaftig. Qui lc trois formes.
Rescrucea a trei calf. I Trivium, vii, n. StreuQtroeg Carrefour,
In trei much.f, dungi, etc. I Trilnterus, a, urn. Zreifeitig. Qui lc trois abler.
In trei Unghlurf. I Triangulus, a, urn triangularis, e. Zreierfig. Triangutaire,
qui 2; trots angles.
Cu trei cordi. Tricordis, e. Zrelleitig. A trois cordes.
Cu tref Venal& J Triremis, is of. On breintberigeS eoiff. Qui Is trois range
de tames.
In tref i(e. I Trilix, licis, o. rreibratig. Qui a un triple tissu.
impartescu in era. J Tripartior, tripertior, tiris, titus sum Uri. 3n brei Cjeile
Oeifen. Diviser en trois parts.
Inpli)titii in trei. I Tripartitus, a, UM. 3n brei trieiCe getfyilt. /Naiad en trois
parts.
Cu trei noduri. Trinodis, e. adj. Zreifnotig. Qui a trois meads.
I

Cu trei silabe. Trisillabus, a, um. Zreifbibig. Qui a trois syllabes.


I

De tref fungi. Trilibris, e, adj. Zreipfilubig. De trois livres.


I

De trei schiope. I Trispithamus, a, um. )rei epannen graft. Haut de traits


empans,
A treilea. I Tertius, a, um. Zritte. Troieieme.
A trea Ore, adv. I Tertio, tertia vice. ZritttenS, bum Mitten Ear& Pour la
troisieme foie.
Trek mii. I Tria millia Zrei 2aufenb. Trois mills.
Trek mif de infi. I Termilleni. Zrel Zaurenb ifger. Trois mine.
De trei mii ori. I Ter millies, adv. Zrei taufenb Val. Trois mille fois.
Treime. I Trinitas, tic, f. Zreitcatigfeit. Trinite, f.
Trek pied. I Triginta, hied. Zre*g. Trente.
Trek Fled de infi. I Triceni, nae, na. 3e breif;ig. Trente.
A trei decilea. I Tricesimus, a, um. Zer Zreifiigfte. Trentieme.
De trei dear or'i. I Tricies, adv. Zreitig Oaf. Trente foie.
Trek fled de ani. I Tricennium, nil, n. Zrei5ig 3abre. Trente ans.
Pe: Orni de tref fled ant I Homo tricenariu3. breittgiiifpiger Mann. Homme
de &ante any.
De trei ori, adv. I Ter. Zrei Ea. Trois fois.
Trek apre piece. inded. I Tredecim. Zreiaefin. Treize.
A ,trei spre decilea. I Tertius decimus, a, urn. Zer ZreiAnte. Treizieme.
De trei spre piece orf.. I Ter decies, adv. Zreiaeint Eat. Treizieme fois.
A tref spre decea Ord. i Tertium dechnum. Bum breiAnten Iliac. Pour la
treizieme foie.
Trek cute. I Trecenti, ae, a. Zre4unbert. Trois cents.
Trek cute infi. Treceni, trecenti, ae, a. Zreibunbert tfivrer. Trois cents.
I

De Ire' cute orf. I Trecenties. Zreibunbert Mal. Troia cents .fois.


A tref sutilea. I Trecentesimus, a, urn. )er Zreibunbertfte. Troia centieme.
Tremurare. I Tremor, is, m. contremiscentia, ac, f. ZaS Bittern, bag Zieben.
Tremblement, m.
Tremuratora, adj. I Tremnlus, tremidus. trernebundus, a, um, Bitternb.
Tremblant.
Tremurti, rare. v. a. I Trerno, contremo. is, mui, mere. trepido, as, are. con-
tremisco, scis, tremui, contremiscere. Bittern, eraittern, beben. Trembler.
Trepta. Gradus, us, m. etufe. Degrd.
I

Trepta a p.eotii. I Ordo, dinis, m. Gfanb, Rang. Ordre.

www.dacoromanica.ro
390 Ta.
Trepta, gradii de ondre. I Honoris gradus, ns, rn. qrenfture, g§rettitaffer. Rang
d'honneur.
Trepte ale whir. I Scalae gradus, ns. Zreppe, ( tiege. Degrd de reecalier.
Treed*, tuna mica. I Mortarium, rii, n. 9:Rorfer. Mortier.
Trestle. I Arundo, dinis canna, ae, f. Rohr. Basseau, cantle.
De trestle, adj. I Arundineus, arundinaceus, a, urn. Zon %oh; bon echilf.
De roseau.
Pe: Baston de trestie. Baculus arandinens. Rohl:flab. Baton de roaeau.
I
Trestiosa, adj. cu mult'd trestie. I Arundinosus, a, urn. ERohrig. Plain de ro-
Beaux.
Tresvesea, trezesca pe altu din belie, etc. v. Deebatii.
Tresvesea din eoninii, v. Deatepta
Tresvie. I Sobrietas, tis, f. die 91iiitterneit. Sobrieti.
Tref* adj. I Sobrius, a, um %littera. Sobre.
Tree a, deftepta din eamna. I Vigil, is, o. experectns, a, urn. 2Bad), SaVam.
Trevere. I Vinacea, orum, n. plur. weber. Papins de raisin.
.Rachia de trevere. I Crematum vinaceornm. Trebcrbratuttroein.
Trierare a graului. I Trituratio, nis. f. )aI3 Zreichen. Action de battre le bid.
Trieratora. I Triturator, is, m. )er Zrelchrr. Cella qui bat le ble.
Triers, rare. v. a. bald grange cu £mblcu ii. I Eater°, is, trivi, tritum, terere.
trituro, as, are. Zreichen. Battre le ble.
2. Trier& cu boa, cu earl. I Calcando fruges exprimo, is, pressi, pressum, pri-
mere. @etre ibe auqtreten. Fouler is 1,14.
Trierata, part. I Extritus, a, um. %fuegetreten. Fouls, grain battu.
Trifolu, o bd. I Trifolium, lii, n. &lee. Traffic.
Trifoia mare. I Melilotus, i, m. eteinftee Me lrlot.
Trambita. I Tuba, ae, buccina, ae, f. Zrompete, 13orautte. Tronrpette
Tritmbitasa. Tubicen, cenis, buceinator, is, m. Zrompeter. Trompette.
I

Trimbita, fare, v. a. I Tuba cano, nis, cecini, cantrun, canere. Trompeten.


Sonnet. de la trampette.
Trimisi, part. I Missus, a. urn. Oeithidt. Envoye'.
Trimitere I Missio, nis, f. Zas SOcfen, bie eeilbting. Envoi.
Trimita tere, v. a. Mitto, is, misi, missum, mittere. Lsc4idett, Ruben. En
I

'Myer.
Trimita afara. Emitto. 9lueichiden. Faire eortir, envoyer.
Trimita £n lontru. I Immitto. titteinfthicten. Envoyer clans.
Trimita inainte. I Praernitto. R3orau9ichiden. Envoyer devant.
Trimiti ind,ereptfi. I Remitto. Burilefichitfen. Renvoyer.
Trimita dincolo. I Transmitto. tinilbrrichidett, tiberfettben. Tranemettre, envoyer.
Trimita fncdce f ncolo. I Circummitto. erumid)icfeit. Envoyer c/a at za, envoyer
de taus cot&
Trista, adj. I Tristis, e, moestus a, urn. dolens, tis o. Traurig, betrilbt. Triage.
Triumfa. I Triumphus, i, m. Triumph. Triomphe.
irriamfeza, fare. I Triumpho, as are. Zriumphiren. Triumpher.
TrIamfatoria. I Triumphator, is, m. Zriumphirer. Triomphateur.
Ce fine de triumfa. adj. I Triumphalis, e. Brun Zriumph gehorig. Triom-
phale.
Troca, copaie, alble. I True, ae, f. alveus, i, m. Zrog, Titufbe. Auge, huche.
Troca, albie de framentata pane, etc. Magis, dis, metre, ae, f. alveus pisto-
rins, i, m. 8adtrog. Ruche, petrine.
Troca de apalatt. rufe. I Alveus lotorius, i m. 92archtrog. Lavoir, m.
De adapata vitele. Alvens aquarius. gaftertrog. Auge, f.
I

Traca pentru poref. I Alveus suarius. eautrog. Auge pour lee pores.
Fuca pe cineva trocci de para., batjocorescii. I Quempiam maxima ignominia,

www.dacoromanica.ro
Tu 891

afficio, cis, affeci, fectum, afficere. emauben mit e.timpf bebecren. V. bat-
jocoreaca.
Trocna, &Anil. I Gravedo, dinis, f. catarrhus, i, m. atarrk bee eduntbfeu.
Catarrhe, in.
Trocula, copaze. I Alveolus, i, m. Zeiigfein. Petite auge.
Trout. I Tronns, thronns, i, m. 11jron. Trone, m.
Tropotesci, tire, tropnesmi ea picidrele. I Subplaudo, is, dere. Supplodo, is
plosi, plosum, dere. Zappen, ftampfett. Manner.
Tropoire, tropotA. I Subplosio, nis, f. Strepitus, us, m. Strepitosus incessus,
us, xn. Za6 Mtfilampfen. Tatonnement.
Mergii In tropic. I Tolutim incedo. fit Zrapp gebeit. Aller au trot, troller.
Troscoteltli. I Polygonum, i n. Ntrae(fraut. Remolds.
2) 0 &bill' grass. I Portulaca, ae, f. q3ortular. Plante.
Trosnesci, V. Triisnesmi.
Truda, munca. I Contentio, nis. intentia, ae. opera, ae, f. labor, is. nisns, co-
natus, us m. Zemilbung, Mtfirengttug. Travail, ouvrage, peine.
Truditorl, adj. I Laborans, tie, o. laboriosus, operosus, a. urn. EllitIgam, ay=
bei lam. Laborieux.
Trudescd, dire, v. n. Munceseil, V. Serguesca.
Trudites, adj. I Multo labore fractus, a, m. (Zutfrilitet. Affaibli, fatigue.
Trufasn, mevdru, V. Falosei.
Trunchiu, butucii. I Truncus, ci, stipes, pitis, tn. caudex, dicis. etoct, Shot.
Tronc, souche, beehe, morceau de gi os Lois.
Trupesce, adv. I Corporaliter. Storberf4, ffeiglic§. Corporellement, materiel-
lenient.
TrupeseA, adj. on ce are trupti . I Corporeus, a, urn. corporalis, e. 2eiblidh
fiirbetlick Corporel, materiel.
Trupesi, lapcinii la corp.'s. I Corporosus, corpulentns, a, um. MAI befeibt.
Gros, gran.
Trupina, V. Trunchiu.
Trupsord, dinar. I Corpusculum, li, n. Rorberdlert. Petit corps.
Trup*, carpi de ondi de animal, etc. I Corpus, poris, n. aorrer, 2eib. Corps.
Trupia, corpg, ori cc lucru solidi's. I Corpus, oris, n. ktirber. Corps.
Fara' trupii. I Incorporeus, a, um. incorporalis, e. Insensilis, e. elute St dew,
feiblo0. Immateriel qui n'a pas an corps.
1)Te trupesce, adv. I Iucorporaliter. Unforberfi4 Immaterielement.
Intrupezu, admit* o trupei de ceva. I Incorporo, as, ave. einnerfeiben. Refunir
plusieurs chose& agreger dans une cermpagnie, incorparer.
Trait*, doff's, coltuefi, baba to pane. I Tuber, is, n. panis tuber. Zad %Wig thin=
fene bout Grob.Tumeur dans Is pain.
Tn pronum. I Tu. )u. Tu toi.
Tutimt, dv,cenit an numgrii de 12. I Duodecim. Za0 Zutenb. Douzaine, f.
Tufa. I Dumus, i, m. &bug. Buisson.
Tufa Genera; I Frutex, ticis, m. etraucb. Arbrisseau, f.
Tufarlu, tufiei, crangg. I Dumetum, ti. frutetnm, fruticetum, ti, n. (gebtift1).
Pepiniere, bruyeres, lieu couvert de buissons.
Taros*, adj. I Fruticosus, fruticosus, a, um. $offer Ilebtifdr. Couvert d'ar-
brisseaux.
2. Penni tufo* fldre tufcisa. I Ramosus, fruticosus, a, um. etaubig, liftig. CMS-
vert de rejetans, rameux, ease.
Taira, rachig slabii. I Crematum, ti, /1. 423rannnroein. Esau de vie Jaible.
Tulba, cutie cu seigelf. I Pharetra, ae, f. corytus, i, m. Ri4er. Carquois, m.
itui a fleshes.
Tulei, cocdnii a unei plante. I Caulis, is. scapus, i, stylus, li, m. C tengef. Tige, f.

www.dacoromanica.ro
392 Tu.
Tuleis de porumbii cu griiuntele. I Arista, ao. panicula, ae,f. Men, Scaft.
Panicule, panic, f
Pe: Porumbti nestdrImatii, cu Mel I Tnrcicum hand explicitum. itufurutpRolben.
Mats, non explique.
Tulpina. I Culmus, 1. in. halm. Tige de plante.
Tulipana, o Aire. I Tulips, ae, f. Zuipe. Sorte de Fleur.
Tunartu, soldatii I Miles tormentarius, m. ¶)er Runnier. Cannoniere.
Tunarie. I Tormentaria, are, tie, v. Artilerie.
Tundra, zeeke, v. Bas un vestimentii.
Tundere. I Tonsio, nis, f. 70aq eci)eeren. Tonle, f. action de tondre.
Tundra, dere. v. a I Tondeo, es, totondi, tonsum, dere. detondeo, es, detondi,
detonsum, dere edyeren, Wye. Tont/re.
Tundetora. Tonsor, is, m.
I :Der edjecrer. Celui qui tond.
Tundetore. I Tonstrix. tricis, f. Zie ecbeererin. Celle qui tond.
Tuneta, trcianeta. I Tonitrus, us, m. tonitru, u, n. Zonner. Tonnerre, m.
Tunetnia, sunFtu tunului, v. Bulaire.
Tunsa, part. I Tonsus, a, urn. 6efc0rett. Tomb:, n.
Tunsura a perului. I Tonsure, ae, f. eceerung. Tonte, f. tonsure.
Tuna. Tormentum,
I ti, n. canon. is, m. ganone, etiief. Canon, on. pice d'ar-
tilerie.
Dau cu tunu. I Torrnentum explodo. Zombarbiren. Bontharder.
Batas cu tunurt, o cetate, etc. I Mums eel moans ferreis globis obrno, is, ui,
utum, were. tormentis bellicis arcem oppugnare. tormentis urbem verberare.
@ine ae Rung canoniren, bombarbiren. Battre en brcIte, battre lea enure ts
coups de "anon. canonner.
Gloniu de tuna, ghiuleaoa. I Globus tormentarius, m. Stattonenfugei. Bombe, f.
V. Artilerie.
Tuna in ceriu, v. impers. I Tonat. @.9 tinned. It tonne.
Tur bare. I Rabies, ei, f, Raferei. Rage, J.
Gandacii de turbare, de lad. Cautharis,' ridis, f. Speatildie Vliege. Es-
I

carbot.
Turbnta, adj. I Rabidus, a, um. 2T3titbenb, tuiitl)ig. Enrage.
Turbo, are. v. n. I Rubio, is, ire. 213tit4eitb tverben. Etre jurieux.
Turbnrare, vralbil, etc. I Tnrbatio, nis. turbulentia, no, f. turbor, is, m. Zerz
roircung, Berritttung. Trouble, deaordre, m.
Turbnratoris, v. Invrajbitorit.
Turbure, adj. I Turbidus, turbulcntud, a, um. Zritbe. Turbulent.
Turboare, adv. I Turbide, turbulenter. Zrilb. Avec turbolente.
Turbure o plants. I Scadix, cis, f. Starbel frau t. Plante.
Tairbures, rare. apa. I Turbo, as, avi, atum, are. turbidum facio. Zritben, tritbe
=diem Troubler.
Turbure, fnvrajbescii, v. inmadbeacii.
Me turburti, v. Mi nulnitu.
Turceice, adv. I Turcice. Ziirtifd). Turquoise, en Calque.
Turcese, adj. I Tnreiens, a, um. Zitrfild). Turque.
Turcia. I Turcia, ae, f. Zitriet. La Tarquie.
Turea. I Turca, ae, f. itrf. Turgue.
Turecis, carentbfi de cismil. I Coturni scapus, i, m. etieferriAre. Le traverse
d'une cothurne. tige de botte.
Turma de vile, de (intent, etc. I Grex, gis, m. .eerbe, eci)aar. Troupeau,
troupe.
De vile. I Grex armeutornm. @ine tieerbe 93ie4. Troupeau de bdtail, d'atzi-
maux.
De turma, adj. I Gregalis, e. Bur .toeerbe gObrig. Du Tame troupeau.
Din tumid; adj. I Gregarins, a, tun. iBon ber Oeerbe. De la foule. de troupeaa.

www.dacoromanica.ro
Uc. 393

Purina de Omenl, de amici. I Grex amicorum. lilt g)aufen Zrennbe. Une troupe
d'amis, assemblee d'amis.
Turnia de passerf. I Gres aviurd. ogelzScf)aar. Troupe croiseaux.
Purina de asini', de nidgart. I Grex asinorum. eerbe. Une troupe cranes.
A priimi £n turm'd pe etc. I Aliquem in gregem recipere. linen mit in bie
Oeietild)aft nefunen. Recevoir guelqu'un Jana la compagnie.
Turnigora. Turricula, ae, f. Zfiiirmcfpu. Petite tour, tourelle.
I

Turn& I Turris, is, f. Z4urin. Tour.


Turta cu mien. I Svavillum, II , n. placenta mellita, f. 2ebrucryn. Sorte de
gateau.
2. Tart& de infix. I Placenta linea, ae, f. &inftufmt. Pain de lin, m.
Tartar:a. I Placentarum inellitarum pistor, is, m. 2ebfild)Ier.Celui qui fait
de gateaux doux.
Tartesea, tire. v. a. I Comprimo, is, pressi, pressum, primere. 3ttfainmenc
brtiden. Comprimer.
Tartita. part. I Compressus, collisus, a, urn. Bufammengcbritat. Comprimi.
Turturea. I Turtur, is, m. Turteitanbe. Tourterelle, f.
Tartaric& I Turturilla, ae, f. Zurtelttiubdp. Petite tow leelle.
Tusa. I Tussis, is, f. Zer 52ufteit. Tour, f.
De tug, adj. I Tussicularis, e.65egen ben SMien. Qui convient k la toux.
Pe: Doftorie de had. I Medicamentum tussieulare. Wrairei gegen ben Soften. Me-
dicament pour in toux.
Cu multd had, adj. I Tussiculosus, a, urn. .trienb. Qui toueae.
Tura mageire'scil. I Tussle ferina. eidAuften. Coqueluche, f.
Tattesca, fire. v. a. I Tussio, is, sivi, situm, sire. .t) uftert. Towiser.
Tatora, v. Titor, Curator.
Tatunaritil, taxa tutunv,lui. I Pro nicotiana vectigal, is, n. Zabaffieuer. La
taxe pour le tabac.
Tatungia. I Nicotianae negotiator, is, m. ZabaKiinbler. Marchand de tabac.
Tatiana. I Nicotiana, ae, f. tabacum, ci, n. Fflauctabar. Tabac.
Fumezd tutun, tragd, etc. pipit'. 1 Fumo, fumigo, as, are. illaud)en, Tuba!
raudjen. Furrier.

U.
reenica, disciplu. Scholariu. Discipulus, li, m. Siffer. Eleve, icolier, dis-
ciple.
2. Weenie:a la nidrii. I Molltoris adjutor, is, in. Eitilerburice. Garcon meu-
trier, rn.
3. Weenicii in o messerie. I Tiro, nis, D3. 2erjuttge, 2erIntbe. Apprenti, m.
a Discipula, ae, f. eciAterin. Ecoliere, I.
I

Ileidere. 1 Occisio, interfectio, nis, coedes, is, f. 9:Rorb, Zlibtung. Massacre,


tuerie f. assassinat.
licidere de omii. I Homicidium, dii, n. Eorb, Sr.Rarbtat. Homicide, meurtre,
assassinat.
illeidere de pdrinp. I Parricidium, dii, n. Oternmorb. Paricide.
De tatd. 1 Patricidium, dii, n Zatermorb. Parricide, m.
De mama. I Matricidium, dii, n. Auttermorb. Matricide.
De frate. 1 Fratricidium, dii, n. R3rubermorb. Fratricide, m.
De sore". I Sororicidium, dii, n. Sdimeftermorb. Meurtre d'une aoeur.
De copilu mica. I Infanticidium, dii, n. Rinbermorb. Infanticide.
lUeidere pe fu, i fit. I Coedes furtiva, f. 9fleudylmorb. Assassinat, m.
51

www.dacoromanica.ro
394 Iron.
re Were cu petrif Lapidatio, nis, f. eteittigung. Lapidation, f.
I

111cidit, dere. ye I Oceido, is. cidi, cisum, cidere. neco, eneco, as, avi, atum, are.
Interfieio, cis, feci, feetum, ficere. Interimo, is, interemi, interemtum, rimere.
Macto, vita privo, as, avi, atum, are. 9Itorbetr, tobten, untbringett. Tuer,
dormer la morte, faire per ir.
Vite la macelifrie. I Macto, as etc. edyfachten. Tuer, immoler.
Yield& cu petrif. Lapido, as, avi, attire, are. eteinigen. Lapider.
I

Weidettorii. I Occisor, interfector, is m. Zobter. Meurtrier.


Weidatorat de onui. I Homicide, ce, m. Eiirber. Homicide, assassin.
De petrinci. Parieida, oe, m. 0terttntorber. Parricide.
I

De tats. I Patricide, ae, m. 23atermbrber. Patricide.


De mama. I Matricide, ae, m. Outtermorber. Matricide.
De irate. I Fratricide, ae, m. £8rubermorber. Fratricide.
De sore. I Sororicida, ae, m. ednuelterntorber. Meurtrier de sa soeure.
De copila mica'. I Infanticide, ae, m. ginbertniirber. Infanticide.
Weit'lletor pe fore d. I Sicarius, rii, m. Eettcheftthirber. Assassin, m.
Ce ucide, ce aduce mo'rle, adj. I Interfectorius, a, inn. lethalis, e. lethabilis, e.
Zbbtfich. Mortel, qui cause :a mort.
lUdare. I Humectatio, nis, f. Zerettnng, Zenetung. Humidite, f.
2. Wdare. I Rigatio, irrigatio, perfusio, nis, f. 8egiefttttg. Arrosement.
IJdi, adj. I Udus, uvidus , madidus, humidus, a, um. 9/4, feu*. Humide
mouiltd.
Wthl, are v. a. I Udo, madido, as, are. madefacio, is, feel, factum, facere. PICa
fend)ten, nafi ina*n. Humecter, mouiller.
Irdfi, florae, etc. I Rigo, irrigo, as, avi, atum, are. perfundo, is, fudi, fusum, fun-
dere. Zegilen. Arroser.
Udii aitti ceva, v. a. I Udo, made facio. Riefeucbteit, tract macf)en.
Me tails. I Madesco, eels, medal, scere. hurnesco, is, seerelmadefio, fie, factus
sum, fieri. eucht tnerben, nay merben. Etre humide, etre mouille.
Sdntu add. i Medea, es, dui, dere. Waft fan. Humide,
'Level, V. chiuescil, tipa.
Wgerti. I Uber, is, n. biter. Mamelles des animaux.
Lima, umfliiturd. I Steatoma, tie, n, abscesses, us, m. l itergeicinvurft. Stiatome,
sorte de tumeur.
IJItneseet, me uimesca, v. n. I Stupeo, obstupeo, es, pui, pere. in extasim abri-
pior, penis, abreptus sum, Jtbripi. 91ufier ftd) feht. Are engourdi, etre stu-
pefait.
rimire. I Stupor, is, rn. extasis, is, f. (ut3itcfung. Engourdissement.
adj. I Obstupidus, a, urn. &t3iidt, et:flaunt. Stuplfait.
' Atari& cu mintea. Oblivio, nis, f. oblivium, vii, n. Vergeffenheit. Oubli, f.
I

2) 'Mare cu ochii, privire. I Spectatio, contemplatio, nis, f, adspectus, intuitus,


us, In. Zing Buicbauen, R3etracVung. Contemplation, f. regard.
lUitatoru cu mintea, adj. I Obliviosus, a, um. obliviscens, tis, o. TergeOficf),
feici)t bergeffenb. Oublieux, ewe. qui oublie.
'Kati, are ceva, v. a. I Obliviscor, sceris, oblitus sum, oblivisci. Zergerrett. Ou-
blier.
II. Me uitii cu ochif la ceva. I Specto, as, avi, atnm, are. aspieio, cis, spexi, spec-
turn, aspicere. intueor, (Nis, tuisus sum, iutueri. contemplor, axis, atus sum,
ari. tern, nis, crevi, cretum, cernere. ecbaueu, auichauen, beh'achten, aufehen.
.Regarder.
Me uitii So oglindli, V. Me caul.
Lieu, V. Oleg.
I Platea, via, ae, f. I Chile. Rue, f.
11.11itie.
lUliu, uligaie. I Accipiter, tris, milvus, vi, m. gaff. Epervier oiseau de prole.
Limit, lemnd. I Ulmus, i, f. Ufmbaum. Orme, ormeau.

www.dacoromanica.ro
I1n. 395

De Tamil, adj. I Ulmeus, a, um. Zen Ufmen. D'ormeau.


luci, V. Pci langii. Umb lure, V. Ala lare.
IlmbIA.Mre, V. Budd.
Umbra.. I Umbra, ae, f. ecatteit. Ombre, f.
Ihnbrariu. I Umbraculum, li, n. ecbatten4iitte. Ombrage.
Umbrella. Umbel
I la, ae, f. umbraculum, i, n. eonnengirm. Ombrelle.
lUmbrezii, are. v. a. I Umbro, obumbro, as, avi, &tam, are. Vefcpatten. Om-
brager, donner de l'ombre.
Iimbrosti, adj. I Umlurosus, opacus, a, um. ems. 0attig. Ombreux.
Umbritia, part. I Umbratus, a, um. Zell:hetet. Ombragd
Adtwittorii de umbra, adj. j Umbrifer, a, urn. etOtten bringenb. Qui donne
de l'ombre.
Vnieclala. Udor,
I humor, mador, is, m. maditas, humiditas, tie, f. Bear,
tigreit, bag 1ta5. Humiditd, f.
lisnedit, adj. I Udus, humidus, madidus, a, um. aeucljt, ttafi. Humide.
lUrnedesea, v. Jildvescii, Udii.
lina6ria. I Humerus, i, m. ala, an. axilla, ae, f. echufter, Wchfef. Epaule.
Idic ceva pe urnerii. I Succolo, as, avi, atom, are. 91uf bie VIchfel nehmen.
Porter stir sea dpaules.
Umerosti, adj. I Humerosus, a, mu 0ro5e ettiftertt 4abenb. Qui a des grands
dpatdes.
limerulii. I Humerulus, i, m. gine Mine ecutter. Petite dpaule.
lUmilescel, lire. pe cineva. I Humilio, as, are. humilifico, as, are. Zemi4igen.
Humilier.
Me umileseti eu. I Me humilio, as, are. eirt bemitthigen, rich erniebrigen. S'hu-
milier, s'abaisser.
Ihnilinta. I Humilitas, tis. humiliatio, demissio, submissio, nis, f. Zemuth,
ruiebrigung. Humiliation, bassesse, f.
ltmilitn, adj. Humilis, e. submissus, a, um. Zemiitbig. Humble.
I

Cu umilinfei, adv. Humilliter, demisse, submisse. Zemilibig. Avec bassesse,


humblement.
Iimiliti, part. I Hnmiliatus, submissus, a, um. grniebriget. Humilid, abaised.
limplu, v. .implu. Umplutii, v. Piing.
lUanultuhala, botofire a vileloni de vie. I Propagatio, nis, f. 9Thfegung, bag
Graben um bie 24einfthrle. Culture de la vigne.
11multuescii, v. Bordiescii.
IJinultuita, part. I Ablaqueatus, propagatus, a, um. ffortgepffanat, geharit, ger,
fauhert. Provigne, eultivd.
Lute. I Una, g. unius. gine. Une.
Totg de una, adv. i Semper, perpetuo. 2mmer, flet43 Toujoura.
Toga una face. adv. I Idem. tot idem. %flee eutO. Le meme, la meme, tout
autant.
Una fi alta. I Unum aliudve. glum unb bag Wttbere. L'une et l'autre.
Pane una alta. i Interea, interim. 3nbeffen, unterbeffen. Pendant ce temps a,
Bans cet intervalle.
Ilnchiu, unchieint. I Patruus, i, m. 23etler Oncle paternal.
Despre mama. I Avunculus, i, m. add, Ebtim. Oncle maternel.
lunchtu mare. fratele mama, etc, I Abavunculus, 1, 111. gro5ontef. Oncle du
cote maternal.
U nda. I Unda, ae, f. fluctus, us, in. 923elle. Onde, f
'Inds meirti. Unda marls. Zie SefIen be6 There& Flot de in mer.
I

lUnde I adv. I Ubi? Us? Oic.


Pe : Uncle ai fostii". I Ubi fuisti? 5Bo bift bu gernefen? Du you. etas.
Lode fi uncle. I Ubi ubi. .ttier unb ba. En quelque lieu que.
lUnde naergt? I Quorsum? quo is? 5 o gehfl bu Ijin? Ou allez vows.

www.dacoromanica.ro
396 lin.
lUndeva, adv. I Alicubi, nsquam. 3rgenbroo. En quelque endroit.
Loculii uncle trimit ceva, la care mergd. I Aliquo, quoquam, quopiam. `,}Lc
Dana quelque endroit.
genb Mobin.
lUnditik. I Hamus, i, in. 2inget. Hamecon.
Pe: Prindii pad cu unclip. Piscor Immo.I Ott bet' 9Ingel ficben. Pecker a
l'hamecon.
lUndren, v. Indrea
lUndeza, are. I Undo, as, are. ebulio, is, livi, litum, lire. 923effen foetid!. On
doyer, couler A /lots, bouillonner.
lUndezel, me virsii. v. Baltuescii.
lUneltA, v. Sena.
Uneorl, adv. I Nonnunquam, interdum, subinde. Zigmeilen, mancbmai, bann unb
maim. Quelquefois.
IJnesril, nire. ceva I Unio, is, nivi, nitum, nire. R3ereinigen. Unir, reunir.
II. .Reciprocii. Ali unescii. I Unior, coalegco, eels, coalui, alitum, coalescere, con-
jtingor, connector. aiereinigen S'unir, se coaliser.
lUnflare, v. Inflore.
Ungatorin. I Unctor, is, m. etntierer. Ce lui qui graisse.
11Ungatore. I Unctrix, cis, f. ecbmiererin. Celle gui graisse.
lUngere. I Unctio, nis, f. litus, illitus, us, in. Zat Sdpieten. Onction, action
d'oindre.
Iingbeti. I Angulus, i, in. Vinteldjen. Angle, coin.
lUnghie. I Ungvis, is, f. 9-taget. Ong le, f.
lUnghltii, v. Unditi4
lUnghiu. I Angulus, li, in. einfei Angle.
Cu unghiuri, Angularis, e. cfig. Angulaire.
Prin tote unghiurile. I Angulatim. Zilrtlj die Z3inlet. D'angle en angle.
lUnghiuta, unghie mica, I Ungviculus, i, m. Ttigeldjen. Ong let, petit ongle.
lingti, gere. v. a. I Ungo, is, xi, unctum, ungere. lino, is, livi, linivi, levi, litum,
linere. edgnieren. Oindre, graisser.
2. lUngii, ranjescii, v. Manjescii.
IJogurfi. I Hungarus, i, in. )er Ungar. Hongar.
Ilnii, uncle. I Quidam, quaedam, quipiam, quaepiam, nonnnlli. inige, VRalube.
Quelquee.
Iliicornel, V. Inorogii.
7Unime. I Unitas, tie, f eintteit. Unitd.
1.1nire. I Unio, consensio, nis, f. concordia, ae. unanimitas, tie, f. inigfeit,
einberfltinbniP. L'unite.
11Unhforn, adj. Unicus, solus, a, um. gittaiti, aUein. Unique.
lUniti, part. I Unitus, conjunctus, a, um. tIereinigt. Uni.
Unsure, grasinte. I Pingvedo, dinis, f. pingve, is, n. pingvitudo, dins, f. edintaf3,
weft, aettigfeit. Graisse.
lUnsere pentru a unge *fruit; etc. I Ungventum, ti, n. eathe. Parfuns, porn-
made, f.
113nspreclece. I Undecim. eiff. Onze.
lUnspreclece infi. I Undeni. ailioiliter. Qui sone par craze.
A unepredecelea. I Undecimus, a, um. fliffte. Onzieme.
De unepre ece ort I Undecies. itftnai. Onze foie.
A unapre ecea Ord. I Undecimo, undecimum. eititent, bum eilften Vale Pour
onzieme oia .
linsurosia, graati, adj. I Pingvis, e. Sett. Gras, engraissi.
Until. I Butyrum, i, n. '.butter. Beurre, vt.
Latn de lemnii. I Olivarum, oleum, i, n. Zdumol. Huile d'olive, f.
lintura. I Adeps, dipis. arvina, ae, f. ecbmeer, Graisse.

www.dacoromanica.ro
Ur. 897

Curative* adj. I Adipatus, a, um. nett, mit ecineer berfef)en. .Rempli de


graisae.
Cntosa, de unfit. I Butyro plenus, a, um. 23offer gutter. Plain de beurre.
(Inn, una, adj. nunterti. Unus, a, um. din, eine, einec Un, une.
11.Inu cote unu, adv. I Singillatim. qin3citt. Una un,
Cu and corns I Unicorns, e, adj. ittbiirttig. Licorne.
I

Cu unii ochiu. I Unoculus, i, m. (finiiugig. Qui n'a qu'un ceil.


Cu un dinte. I Monodos, i, m. iltAtiftntg. Qui n'a qu'un dent.
Cu o mane's. Unimanus, a, urn.
I int)iinbig. Qui n'a qu'une main
Cu o inima. I Unanimis, e. Unanimus, a, urn. itimiitIng. Unaninte.
Cu unit piciot it. Nionopodius, dii, m. Qinfithig. Table a un seut pied.
Cu o facie. I Unicolor. is, o. unicolorus, a, um. ittfarbig. MOM aeule
couleur.
Unalii nclacuta. I Unigenitus, a, urn. titgeborcit. Fils unique.
Crfi. I Odium, taedium, dii, n. detestatio, aversatio, nis, f. tAfi. Maine, f.
Crare, gratulatie. I Gratulatio, nis, f. iZitichnuttidt. Fdlieitation, f.
lUrreoria. Urceus, i, m. urceum, i, n. Sittig. Ovid e, j.
Creeorill, o buba la orh'i. Hordeolus, i, tn. aegylops, pis fa IMO Chrftettforn
I

im 2ltige. Aposteme a la paupiere.


Urea, V. Ridicu, suita.
Me urea, V. Sulu, me mil 'I.
lUrdal. I Caseus secundarius, i, m gramia, ae, f. Biegentii6. Chassie, f.
lIrda aacii, o planta I Lepidium, dii, n. Zie tuifbe &relic. Passerage.
lUrdinare, o bola, V. Scursdre.
lUrdinit4, gaura coparii, pe uncle timbal albinele. Alvearis foramen, minis, n.
Za@ ftoda be 93ienenforbet3. Le Iron dr la ruche pour les abeillea.
lUrdinti, la umblatdre. I Frequenter alvum exonero, as, avi, atum, are. Zft au
etuf)fe geett. Aller souvan pour e'vacuer son venire.
UrdOre, la °chi: Lippitudo, dinis, f. 1)nd 9fugentriefen. Lippitude, f.
I

Vrdorl. Gramia, Re, f. Zie 9fugenbutter. Chas/tie, j.


Iirdtarosti, adj. I Gramiosue, a, um. golf biter in ben 9fugen. Chaffeux.
'Erectile. I Auris, is. auricula, ae, f. 01)r. Oreille, f.
Slobodit urechile fn josh, Aures demitto, is, 'nisi, missum, mittere. Zie
Cfireit Vingen inffen. Baisser les oreilles.
Redicii, ascut urechile, ca ad aud. Aures arrigo, is, arrexi, arrectum, arrigere.
I

die Dfiren Initen. Dresser lea (wellies.


Imi Fine urechile. I Mihi tinniunt cures. D2ir Bingen bie Cf)ren. Lea oreilles
me tintent.
fmr, vjee urechile. I Aures mihi strepunt. 211ir braufen bie 24ren. Ills me
retentissent lea oreilles.
Spund cuiva ceva la urechie. I Dico cuipiam aliquid in aurem. 2eManben
ttnas3 itti3 3JIr fart. Dir a l'oreille a quelqu'un.
Cleiu din urechi I Aurium sordes, is, f. annum viscum, ci, n. £11)renimaia.
La glu dans l'oreille.
Cu urechi, adj. ( Auritus, a, um. Eit Ofgen berfeen. Qui a de oreilles.
Martor care a auflit cu urechile. I Testis auritus Ofgettieuge. Temoin auri-
culaire.
De urechi, adj. I Auricularis, e. auricularius, a, um. .3u ben Cbren gefforig.
De l'oreillea.
P. e : Doftorii de urechi. I Medicus auricularius. (in Cf)renarat. Mddecin d'o-
reilles.
'Credal& aculut I Foramen acus. 92abefobr, 97abelofir. Le trou de l'aiguille.
Scobiarc de urechi. I Auriscalpium, pii, n. rDbribilet. Pure oreille, m.
2) 0 gtingd, urechelnitcl. I Vermin auricularis. forficula auricularia. Zigfing. Sorte
de insecte.

www.dacoromanica.ro
398 Ur.
Crechea pendia: Branchia, ae, f. Zer Riefer. Branchies, (mice de poisson.
I

IJrecheatfi, cu urechi mare. i Auritus, a, um. 2angiihrig. Qui a de grands


oreillez.
lirechita. I Auricula, ae, f. Cehrcheit. Petite °reale.
1Urescii, tire, ceva, v. a. I Odio, is, odi, odivi, odire. detestor, abominor, aris,
atus sum, ari. .affect, berabicheuen. Hair, detester
Recipr. me urgaril de ceva. I Me toedet, toeduit, toesnm est, to edere. Serz
briefait feiu. S'ennuyer de quelque chose.
lUrezii. I Oriza, ae, f. Zer 92ei0. Rix, m.
iirezel, felicitezei, salute's pe cineva la flid lui, V. Felicilezu.
lUrgie, V. Manic, urii.
Urgiseacti, V. Ureecil.
Vriciosi, adj. I Odiosus, a, urn. odibilis, e. garftig, abfrheurich. Odieux.
lUrteinne. I Aversatio, deteatatio , abominatio, nis, f. I toitrichreit, @aritigfeit,
Aversion, haine, f.
Vlbicheirichreit.
lUrie7ii. I Gigue, ntis, m. Tiefe. Geant, m.
lIETrieleseal, adj. Giganteus, a, um. INgantifch. Gigantesque.
trriocu. I Stamisis reliquiae, arum, f, p1. Za0 lleberbreibfer non ber eerite.
lUritti, ne jiuntosa, add. I Turpis, e. deformis, e. foedus, a, urn. .tififich, garflig,
abfeheulich. Laid, &forme, vitae's, e.
Vaittia, subt. I Odium, toedium, fastidium, dii, n. Zer lleberbrufi, bah 83erbriefif.
riche. Ennui, &gout, fatigue.
Pe: Mr uriti. t Me toedet, me fastidit. lleberbutiffig feiu. Eprouver de l'ennui,
dire degoute, e.
Mi unite de tine. I Tn mihi olio es. Zu bift mir Unangettehm. Vous me
cause de l'ennui, je vow detest.
Irrla, tunu/ii V. Buhciesce..
lirlare a lupuluf. Ululatio, nis, f. ululatus, us, m. ululamen, minis, n. Za0
I

Hurlement, in.
.teuTen, Coebriiff.
lUrlu, are la lupu. I Ululo, ejulo, as, avi, atum, are. .eulfert. Hurler comme un
loup, comme un chien.
UrInVela, ferecciturci, farina mare. I Vilissima farina, ae, f. aufintefif.
lirluencii, ire. macinii mare. I Crassius molo, is, molui, lituni, molere. ediro
ten, grbbrid) mahren. Eyruger
1Jrnia, finite's unui lucru. I Finis, is, in. ultimum, postremum, mi, n. Za0 Mtbe,
bag Petite. Fin terine, m.
lUrina., a piciorulul, a carului, etc. I Vestigium, gii, n. auOtagen, a4tritt,
epur. Trace, vestige, f.
Gehl din urma, adj. I Ultimus, extremus, supremus, postremus, novissimus, a,
um. 2e4te, 3fingfte. Le dernier.
Pe: Tudecata cea de pre urinii. I Extremum judicium. Za0 jititgfte 03eritt. Le
jugement dernier.
Ducti urma cuiva, iIii urma. Vestigium cuiuspiam prosequor. )er Spur
nacbgeben.Pour suivre le vestige de quelqu'un.
lirmare dupla' altu. i Secutio, nis, f. ;die Rathrolge. Action de suivre.
lUrmare in vre un poetil. I Successio, nis, f. 92ad)fo1gung. Succession, f.
lUrmare a faptelorti cuiva. I Imitatio, nis, f. 91acha1)mung. Imitation.
Ce urmeazd dupd unit processes' sea resbellti. I Sequels, ae. consequentia, ae,
f. effectus, us, in. Zie Werge, goigerung. Succession, consequence.
lirmare, continuare a unui lucru, processii etc. I Continuatio, perseveratio, Ms.
perseverantia, ae, f. Outfitting, 33ortftrecrung. Continuation, peredve'rance, f.
11rmatorlk, care merge dun& Secutor, is, m. )er aolger. Qui suit.
I

IJrnultorii in postil dupii altu. Successor, is, m. 91achforger. Suceeeseur.


lUrmatora a faptelor mica. I Imitator, is, m. %achahmer Imitateur, vs.
UrniatorA, adj. I Sequens, tie, o. Tadgorgetib. Suivant.

www.dacoromanica.ro
Us. 399

lirmezi, m4rgil dupl. I Sequor, queris, secutus, sum, sequi. 910fofgen. Suivre
alter aupres.
tirmezel in functiune &qui. I Snccedo, is, cessi, cossurn, cedere 97aCofflen.
Succeder.
lUrmezelt faptele cuiva. I Irnito, as, are. imitor, aris, atm; sum, ari. sequor, etc.
9Iadjainneu. hater.
slIrmezi, continunii, ce am tnceput. I Continuo, persevero. as, avi, atum, are.
V3e4arren, fortfeign. Continuer, persiverer.
Urmi, urmezo, ieu urniic, ctinele la. venatti, V. Adurnal
Ifrnescia, nire. mifcu din loch. I Amoveo, os, movi, motum, vere. amolior, liris.
titus sum, liri. Gegfd)ieben. Mouvoir, emporter.
lUrnire. I Amotio, amolitio, nia, f, Zoe .1)inlocgtfurn- Eloignentent.
lUrsescii, de ureil, adg. I Ursinus, a, um. Zorn Ztiren, Den 18tir ang4enb. D'ura.
Mesita, destinatinne. I Faturn, ti, n, fortuna, oe, 1. sons, tis, necessitas, tis, f.
ebotte9:13orrOung, ed)icflaf. Derstination, J. fatalite.
lUrsesell, sire.Statuo, constituo, is, tui, tutrun, tuere, destino, as, atum, are.
decerno, is, decrevi, cretuzn, cerner. V3eftimmett, uerorbnen. Distiner, decider.
decreter.
Ersole. I Ursa, ae, f Lidrin. Ourse, f.
lUrsii. I Ursus, i, m. Sir. Ours, ni.
De urea, adj. I Ursinus, a, urn. Zom Q3dr. D'ours.
Pe: Pelle de ursti. I Pellis ursina. Oitrenbaut Peau d'ours.
lUrezit, urare, la flió nun-wild, etc. Gratulor, aria, atas sum, ari. felicia adpre-
cor, aria, etc. 03fitiftoUnic4en. Confiraluier, faiciter.
treza, fruptii, v. Orezti.
lUrare, felicita. Gratulatio , felicitatio, congratulatio, nis,
I f. 03titcfrvilnidyn.
Congratulation, felititation
lUrzeltl. I Stamen, minis, n. 933ebersettel. Fit tire de la quenoille.
lUrzescit penza. I Felam ordior, diri., orsus sum, diri. 21ttaetteln. Ourdir de la
toile.
lUrzescii, tncepis ceva, v. lncepii.
1Jrzita, part. I Orsus, exorsui, a, urn. Wngeaetteit. Ourdi.
Irrzica. Urtica, ac, f. Zirenneffef. Ortie, f.
lUrzieet nirtti. I Lamium, mii, n. Zie tobte 9leffef. 0, tie mcn.te.
Urzioa pe cineva. Urtica uro, is, ussi, ustum, urere. Ert 13reniteffeln Grenueu.
I

Bruler avec vine ortie.


'JO, *Tie. I Ostium, tii, n. janua, ae, foris, is, f. ZVtre Porte, f. entrée.
Intru pe Nal. I Intro per januam. Bur Zhiir 4erein gef)en. Ent:* par la
porte.
Esii pe wit% I Exeo per januam. Bur Zijiir binctut3 96en. Sortie par la poi te.
Argil tifict cuiva. Ostium ostendo cuipiam. 2emattbeit bie Z4iir Wcifeu.
I

Montrer la ports a quelqu'un.


Din ufici in tiff& Ostiatim. Zon cutter ZfUtr Sur aubern. De porte en porte.
J

Useaclosel, care se usucii, adj. I Siccabilis, exsiceabilis, e. &kV, troden. Des-


siccatif.
2. Omit twat-Wet. J Siccus, a, urn, macor, macra, macrum. `lager. Maigre.
111seficlune, seat& I Ariditas, siccitas. tis, f. )ie Zurre. Aidite.
Vacate& Siccus, exiccatus, aridus, a, urn. Zfirr, troden. Se'r.
I

Pre apa fi pre uscatii. I Terra marique. 3u Lonbe unb 311 .933affer, Par tuere
et par mer.
11111clorit, stalpii la life& Postis, is, m. 24itrpfofte, 4ittctocf. fambage de porte.
I

11.1seit, are. usucii ceua. I Sicco, exsicco, as, avi, Minn, are. are facio, is, feci, fac-
tum, facere. Zrocfnen, biirren. Secher, faire adcher.
Me twit, Siccesco, aresco, is, scere. areo, es, ui, arere. exsiecor, aria, Mils
I

sum, ari. berbittren, fttij trotfnett. Se seeker devenir sec.

www.dacoromanica.ro
900 Va.
Me uscii de o bola I Tabesco, is, scere. 2tu93cbren. Se consumer, ae secher.
1.fli4a., yea' mica. I Ostiolum, i, n. Zbilriein. Petite porte, f.
lUlfarare de grezi. Levatio, allevatio, exoneratio, nis, f. grfeicbterung. Alle'-
I

gement, m sontriqement.
Illurare a Wei. I Levatio, mitigatio, nis, f, 2inberung. Adoucissement, dimi-
nution, f.
liffureza, rare. o ga eutate. Levo, allevo, exonero, as, avi, atum, are. grleicty:
t tn. Decharger. soulever, reudre plus tiger.
2. 1.11tarezii o ducere, v. Alina.
Me ufarezii. I Levor, exoneror, aria, atus sum, ari. CSidj erieid)terit. Se do-
charger d'une petite de on fardeaa.
lUsorift, lesne, adj. I Levis, e. facilis, e. S.kicbt. Legere, facile, aisd.
lliqora, adv. I Leviter, facile. 2etcbt. .Aisement, facilement, legerentent.
lUsps1.411, v. Ospdifi.
lUsturoIn, v. Aiu Al liurn.
lUsturinte. I Ustulatio, nis, f Za43 43rennert. Bra lement, m. bruleure.
11Justurti, rare, ratii. I Ustulo, as, are. uro, is, ussi, ustum, urere. Zreituen,
beien. Driller
lUsneulti, euddre, pre lana oilorii. i Lanae sudor, is, in. Zer ffebrige A
i(fuuci ber edpfe. La sneer de brebis, dans leur toison.
Rime* la sore, v. Uscil, sbicescu.
lUtrenle, 7.mgriciune dimineta. I Officium divinum matittiumn, n.preces matut'i aaer.:
arfilfitimbr, Morgengebet. Les prieres matinales. t'office divin du matin.

V.
Vacs. I Vacca, ae, f. Rub. Vache, f.
Vaal d'a teita. I Vacca forda, vacca feta, ae. glue trilditige Ruf). Vache plein.
Weed, cu laple. I Vacca lactaris. give Rilcb-Rub. Vache a lait.
Vaea sterpd. I Tanra, ne, t. line mitrudjtbare Rut). Tam e, vache sterile.
De vacs, adj. I Vaccinus, a, um. aion ber Stub. De cache.
Pe: Lapte de vacs I Lac vaccinum, n. Rubmikb. Lail de vache.
Vacarita, plata la vdcarii. I Vaccagium, gii, n. utp:eteuer.
Vaealuesea, ire, tencuescil. I Trulisso, lorico, as, are. tectorio induco, 613, duxi,
ductum, ducere. Eftit 11nrtet bemerfen. Enduire, cre'pir, enduire de pldtre.
Vaealuire, tencuire. Trutisatio, nis, f, Tectorium, rii, n. Zit Zan*, ber
I

Dribrtei. Enduit, crepi, m. action de cr'ipzr.


Vacaria. I Vaccarum pastor, is, m. Ru(birt. Vacher, m.
Vaenia. I Vaccula, ae, f. Rieitte Rub. Petite vache.
Vadra, a note apii. Hydria, ae, f. haustrum, tri, n. eci)iipffitbef. Urne,
creche, I.
Vadra de vinii. Urna, amphora, ae, f. gutter. Urne, f.
Veda. I Vadus, i, m. vadum, di. n. Zie babe. Gue, f.
2. Vadn, loco uncle trece apa cu podu. I Trajectus, us, m. Ueberrabrt. Pas
sage, m.
8. Vada pentru coribii. I Portus, us, m. Zer ctiert. Port, in. Station naval.
4. Vada, uncle adapii vitele. I Aquarium, rii, n. ate Zriinfe. Lieu pour abreuver
les animaux.
Valera, and vaierii, V. Plangfi.
Vagabunda, adj. I Vagabundus, a, urn. Ilmichtneifenb. Vagabond.
Valeea, vale mica" I Vallicula, a, f. in tfeineq Tlat. Petite vallee, f.
Vale. I Vallis, is, f. ZbaL Vallee, f.

www.dacoromanica.ro
Ve. 401

Valli de apir, etc I Fluctus, uq, m. Gate, WfutO. Plot, m.


Varna. I Portorium, rii, n. Boll. Dounne, f.
Casa de vamd. I Telonittm, nii, n. 3offfnute. Bureau de douane, ou de pelage.
Vasneff ti. Portitor, is. telonarius, rii, m. 3 Saner. Receoeur de douane de
I

pelage.
Vamuemea, ire. I Portorium exigo, is, exegi, exactum, exigere. 3off einneOten.
Re'cevoir la douane, ou le peage.
V $1.plen, v. Veprea.
Vara.' Aestas, tis, f. Sommer. Ad, f.
De yard, adj. I Aestivus, a, um. eommerfict. D'ete.
Pe: pi de yard. I Dies aestivus. eottunertag. Jour d'e'td.
Grd de yard. Triticutn aestivum.
I eommermeigen. Froment d'ete.
Varnita unde arde varu. 1 Calcaria fornax, cis, f. Staffofen. Fournaixe de
chaux.
Varara. I Calcarius, rii, m. Raffbrenner. Chazifournie«.
Vareza, rare, petrecii vara undeva. I Aestivo, as, are. Ueberfommetn. Passer
l'ite en un lieu.
Varga, nufa. I Virga, ae, f. fnutbe. Verge, f.
Varga ye o materie de penzd. I Virga, liuea, ae, f. etticy. Ligne, trait, m.
raie, f.
Vargatii. I Virgatus, lineatus, a, um. oBeftreift. .Ray4
Varosit, cu varti, adj. I Calcem continens, tis, o. Staffig. Qui a de chaux.
Vara. I Cala, cis, f. Raft. Chaux, f.
Vara stinad. I Cala eastincta. gefoldner Ruff. Chaux eteinte.
Vara ne st;nsti. I Cala viva. Ungeibicbter Raft Chaux vive.
Ce rue de =mi. I Calcarius, it, um. Bum Ralf geborig. Qui concerns la
chaux.
Pe: Pdtrd de yard. I Lapis calcarius. Raffflein. Pierre a chaux.
Varnemea, valued cu yard. I Cake de albo, as, avi, atum, are. ZBeien, sue:
rueien. Blanchir, v. Spoiescii.
Warza. I Brassica, cae. caulis, is. crambe, is, f. grout. Chou, rn.
W asaria, care face vase. I Opifex vasorum. gefc4ittfabrifant. Fabricant de
vases.
Care face mad de lemnii. I Vasorum ligneorum opifex, ficis, ro. filter bet
tiofnefd)irte mad)t. Qui fait de vases de kris.
Vases, lemnu sacra la unele ginte antice, v$ VIscd.
Vasi. I Vas, is, n. gefcfnrt. Vasse, vaisselle.
Vasuta. I Vasculum, i, n. vascellus, li, M. gin ffeine6 gegitt. Petit vase.
Vatava. I Vir primaries. dux, cis. ductor, is, m. 91nfiibtet. Chef, in.
Vatemare, loviturd, etc I Laesio, vulneratio, nis, f. .0erietung. Blessure, f.
Watemare Cu vorba. I Offensio, nis, f. Zefeibigung. Offense, f.
Vatevaatoril, rdnitord, adj, I Vulnerabilis, e. l3ermultbeitb. Qui blesse.
Vatematora cu vorba. I Offensor, is, in. ).Befeibiget. Offenseur.
Watematura, boforogire. I Hernia, ae. pendigo, ginis. ramex, micis, f. tiobeitr.
btudj. Bernie, f.
Vatenra, mare. cu vorba. Laedo, is, si, sum, laedere. offend°, is, di, sum,
dere. Zefeibigen. (Yemen
Vatenta rdnescd, v. Iiiinescd.
Wafts, a focului. I Focus ci, on. aeuertyrb. Foyer us.
Vatra, /cm a casei etc. I Fundus domus, m. bauqgrunb. Fonds m.
Vatrain, lopatd d. jars. I Batillum, li, n. goblenfrbaufef. pelle, f.
Vera, tempu viefii. I Aevum, vi, n. Aetas, tis, f. 2eben63eit. L'age.
Vera, multi. I Soeculum, 11, n. in Beittaum bon fjunbert 3a4rett. Siecle, a-
pace de cent ans.
W eed, vecie, eternitate. I Aeternitus, tie, f. Aeternum mi n. gurigfeit dternitd. f.
62

www.dacoromanica.ro
402 V.
in veci vecilor. I In soecula, orum. In aeternum 211 wig felt. A jamais,
pour toujours.
Vechieseii, Claire, ceva. I Vetero, as, are. Obsole facio, is, feci, factutn, face-
rc. 9f ft marlyn. Vicil lir, faire vieillir.
Vechiescii o haind. I Vestem de tero. 9ibtrngett. User.
Mi vechiescrt I Veteraeco, vetustesco, eels, scare, obsolesco. Mtcrtt. Se viellir.
Vechime, antiquitate. I Vetustas, antiquitas, tis, f. 2literOum. Antiquitd, vie-
Muse, f.
Vechiu, adj. I Vetus, veteris, o. Vetustus, antiquus, a, urn. S2lft. Vieux, encien.
Pe: Vinii vechiti. I Vinum vetustum. 9Itter Stitt. Vin vieux.
Legea vechie I Lea vetus. Vetus testamentum. Zug (ate Zcilatttent. La loi
antique.
Venial', de (Zillc. I Vetustus, annosus, prisons, a, um, f. tlfft, beiabrt. Vieux
enciene.
Vecing. I Vicina, oe, f. glac*rttt. Voisine, f.
Vecinatate. I Vicinitas, tie, f. 91ad)barld)aft. Voisinage.
Yelping. I Vicinus, cini, m. glcubbar. Voisin, m.
Vecinicii. I Apternus, a, um. Sempiternus, perpetuus, a, um. (twig, inuer-
miibrenb. Memel.
Vedenie, nalucd. I Visum, ostentum, spectaculum, i, n. Visio, nis, f. (Erf*i-
ming. Vision, apparition, f.
Vedere. I Visio, nis, f. Visus, conspectus, us, m. Za8 e4ett. Vue, f. rd-
garde, m.
Vederosii, adj. I Visibilis, e. Conspicuus, a, um. eicbtbar. Visible.
Vederosii, luminosd. I Luminosus, lucidus, a, urn. del[. Lumineux, dare.
Vedesei, dire, v. Descoperi, etc.
Vedire. I Indicatio, enunciatio, nis, f. titberfttrtg, Offeubarung. Ddcouverte,
indication, f.
Veditorg, ariteitorii. I Indicator, enunciator, is, m. %ttieiger. Denonciateur.
V etilis, vedere. I Video, es, vidi, visum, videre. cerno, is, crevi, cretum, cernere.
e0en. Voir, apdrcevoir.
Veduva, v. Viduva.
Venii. I Venn, nae, f. Vfber. Veine, artdre, f.
Venare. I Venatio, nis, f. Znq 3agen. Chasse, f.
Venare de peace. I Piscatio, nis, f. aif*rei. Fiche, f.
Venatorui. I Venator, is, m. 3eiger. Chasseur, m.
Venati. I Venatus, us, m. 3agb. Chasse, f.
De ven'dare, adj. I Venaticus, a, urn. But 3agb gebbrig. De chasse.
Pe: Bucinti de vendttire. I Cornu venaticum. angbfprri. Come de chasse.
Venture. I Venditio, nis, f. erfauf. Vente, f.
De vendare, adj. I Venalis, e. 43erlitufftd). Venal, qui est a vendre.
Ventetorg, care vinde. I Venditor, is, m. Zerftittfer. Vendeur, m.
Ventatoreza. I Venditrix, tricis, f &thiuterin. Vendeuse.
Veneta, albastru. I Caeruleus, lividus, a, um. .931au. Bleu.
Venezg, nare, natii. I Venor, aris, atus sum, ari. 3ngett. Chasser.
Venetgre, v. 'Mare.
Veninatg, adj. I Venenatus, yenenosus, a, um. @Sittig. Venimeux, empoisonne, f.
Vening, otravd, v. °travel.
Veninl in corpu omului. I Bilis, is, f. Oath. Bile, f.
Fling de veninii. I Biliosus, a, um. &Milli:0g. Bilieux.
Venire, mire. I Ventio, nis, f. adventus, us, m. Witrunft. Arrivie, f.
Venlig de bard etc. de la mofii etc. I Reditus, proventus, fructus, quaestus, us,
m. qinfounneu, einfUnfte. Bevenu, produit an,nuel.
Venetieg, strdinu. Advena, ae, m arembe. Stranger, m.
Venom*, adj. eta multe vine. I Venosus, a, um. Vlberig. Veineux.

www.dacoromanica.ro
Ire 403

Vene1A, lopatii. I Remus, mi, m. Ruber. Rame, f.


Vane tare. Remigatio, nis, f. Zag Rubern.
I Action de ramer.
Venslatori. I Remex, migis, m Zer Tuberer. Rameux, m.
Venslu, are. I Remigo, as, avi, attain, are. Rubern. Ramer.
Ventosi, adj. I Ventosus, a, urn. l inbig. Venteux.
Venti. I Ventus, us, m. Sid.. Vent, m.
Suflii vantulii. I Flat yentas. Zer Vinb nnfrt, Le vent soufte.
Inceta ventulti. I Ventus quiescit. Zer Taint) legt full. Le vent s'apaise.
Ventfi bung, I Ventus secundns. Outer Ttlinb Bon vent.
Venus improtivii. I Ventus adversus. tin iroibriger R3linb. Vent contraire.
Ventri, burtd. I Venter, trig, m. 523auch. Ventre, m.
Venturare. I Ventilatio, nis, f. Zcte ectinten. Ventilation, f.
Venturatore. I Ventilabrum, bri, n. vannus, i, f. Zie ec4rninge. Van, m.
Venturatori. I Ventilator, is, m. Zihlrffer. Vanneur.
Venturi, rare, rata. I Ventilo, as, avi, atum, are. ZI3iirfetn, roman. Vanner.
Venturati, part. I Ventilatus, a, um, @Mt lrfeft. Vanne.
Ventuiti. I Ventalus, li, fn. aura, ae, f. tin faniter Sinb. Vent Uger.
Venuta. I Venu la, ae, f. 9Iberd)en. Petite seine.
Vepsea. I Pigmentum, ti, n. aarbe. Teinture, couleur.
Vepsire. I Coloratio, infectio, nis. tincture, ae, f. atirbung. Teinture, f.
Vepsitortl. I Colorator. infector, is, in. barber. Teinturier, m.
Vepsiti. I Coloratus, tinctus, infectus, a, um. Oefarbt. Co lord, feint.
Verde, adj. I Viridis, e, @din. Vert, e.
Verdeti. I Viriditas, tis, f. Zag @dine. Verdure, f.
Verdeturl, legumi. I Olera viridia, ium, pl. n. @ram eacfmt. Legumes, her-
bages.
Veresetl, rare. ceva undeva. I Ingero, is, gessi, gestum, gerere. intrudo, is, Si,
sum, dere. Poueser dans . . . mettre dans.
ilticiebett, einfieden.
2. Me arcing. I Adrepo, irrepo, is, repsi, reptum, repere eid) einiCei*n. Se
gliner, se introduir furtivement.
Verges, v. Varga, nula, Jaycee,.
Verges de plc& I Virga sclopetaria, f. 2abeflocf. Verge a charger.
Verges de ciubucti. I Fistula fumaria, ae, f. 913f eifenrolo. Tuyau de pipe.
Vergura, virginii. I Virgo, ginis, f. 2ungfrau. Vierge, f.
Veriga. I Annulus, i, in. Ring. Anneau, bague, f.
Veriguta. I Anne llus, li, m. Ring kin. Anne let, m.
Verilora din dal frari, I Soror patruelis, f.
Din doll surorl. I Consobrina, ae, f, 292u4me. Cousin, j.
Verme. I Vermis, is, m. 33urm. Ver, m.
Vermenosfi, adj. I Verminosus, vermiculosus, a, um. Surmig. Vermoulu.
Vermuletil. I Vermiculus, li, 111. 923iirm*n. Vermiseau, m.
Verge. I Vericulum, li, m. Wif*e4e. Verveux, m.
Versaciosit, adj. I Violarum cicatricibus notatus, a, um. 8iatternarbig. Qui a
des marques de vet de.
Versare. I Fusio, effusio, nis, f. Zag gie5en. Fusion, anion de verser.
Vereare de salve. I Sangvinis effusio, nis, f. Zag Zifutuergiefiett. Effusion du sang.
Wermare a unei gdrle. I Eluvies, ei, inundatio, nis, f. tleberidjtvettunung. De-
bordernent, inundation.
Versetori. I Fuson is, in. 63iefier. Celui qui verse.
Versatti. I Variolae, arum, f. p1. Vattern. Verole, f.
Capcitii viirsatii, v. Bubezli.
VArsati, vomitli, part. I Vomitus, a, um. 9Ingsemorfen. Vomi, verse, rejetd.
Wereati, apd etc. I Future, a, um. Oegoffeit. Verse.
Versta, etate. I Aetas, tis, f. Zati Witer. Age, f.

www.dacoromanica.ro
404 We.
De o versa an cineva. I Coaetaneus, a, um. 23on gleid)em 7fiter. Contem-
porain.
Verstezi, are. I Vario, as, avi, atom, are. Streifen. Bayer.
Versti, care. I Fundo, is, fudi, fusum, fundere. ednitten, giefien. Verser.
Composite:
Versa afar& I Effundo. Wutglitten. Verger.
Verses in liluntru. I Infundo. 52 ineinIcfnitten. Venter dans.
Vero* adnge. I Sangvinem effundo. Stutbergiefien. Verser du sang.
Versa, vomeacu. I Vomo, is, mui, mitum, mere. evomo, eructo, as, are. rejicio,
expuo. eta) brettett, att6tnerfen. Vomir, rejeler, verser.
Me venni, gdrla etc. I Exundo, as, avi, atum, are. %itetreten. Se de'border.
Vern& I Versus, us, in. carmen, minis, n. Z et 23ere. Vera, m.
Vertejii /a atria I Pessulus, li, m. 92iegel. Verrou, m.
ertejei la mine, ogee. Pnteus metalicns, m. Zer etbacljt. Puits, m.
I

V ertelnitii. I Rhombus, girgillus, i, m. 6ar4ajpei. Demdoir.


Vern, pormi ne scopiti. I Verres, is, m. gber. Verrat, m.
Vern din dirt frati. I Patruelis, fratruelis, is, tn. Setter. Cousin germain.
Din clod* surori I Consobrinus, ni, m. Setter. Cousin.
Vs frate fi cord. I Amitinus, ni, m. Setter. Cousin.
V &mark p &Mai eu terdeturi. I Libum foliis olerum sartnm. it granter gez
flatter fiuclyn. Gateau fait avec des hebages.
6rfit, vervii. I Vertex, ticis, rn. culmen, cacumen, minis. fastigium, gii, n.
epite, (33ibtel. Pointe, sommet, m.
Veselesen pe cineva. I Laeto, laetifico, exhilaro, as, are. oblecto, as, avi, atom,
are. laetitia afficio, cis, affeci, affectum, ficere. 3emanben erfreuen. .Rejouir,
divertir quelqu'un.
2. Me veseleacti ed. I Laetor, oblector, aris, atus sum, ari. gaudeo, es, wins
sum, gaudere. eid) erfreuen. Se rejouir, divertir.
Veselie. I Laetitia, ae. hilaritas, tis. oblectatio, nis, f. gaudium, dii, n. arettbe,
grobtiVeit. Joie, gaiete, f.
Veselitoriu, adj. I Laetabilis, e. laetificus, a, um. grfreuti4 Quj rand jo-
yeux.
Vesela, adj. I Laetus, a, um. hilaris, e. rii 1idj, luftig. Gai, joyeux.
Veste, faima. I Fame, ae, f. rumor, is, m. glad)ricbt. .Re'nommee, f.
Bami veste. I Rumorem &Mo. gine ata*ici)t berbreitett. Repandre one nou-
velle.
Veste, reputatiune, nume bung sig red. I Famma, ae. Doman, minis, n. 91111)m.
Opinion, reputation, f. renom.
Pe: Are bund vests. I Est in fame. gr fiebt in gutem Tufe. I/ a une bonne re-
putation.
Fdrd de veate, adv. I Inopinanter, inopinate, eximproviso, praeter spew, prae-
ter opinionem. Unbermutivt, unberfpfft. Inopinement, a Amprovist, an de-
pourvu.
Vestedu, adj. I Vescus, flaccus, flaccidus, marcidus, a, um. Self, bertuelft.
Pane, flitri, debits.
Vestescis, tire. Mali de scire. I Nuncio, annuncio, denuncio, as, avi, atum, are.
91nfitnbigen. Annoncer, fairs savoir.
Vestesetli, in publicii. publicii ceva. I Pronuncio, publico. promulgo, as, avi,
atum, are. 23erffinbigen, auitrufen. Annoncer, promulguer.
eltejire. I Marcor, is, f. 92360eit. Pletrissure, ef.
Me veitejescis. I Marcesco, flaccesco, scis, scere. ei(f) bermelfen. Be fletrir.
Vestimenta, haind. I Vestimentum, ti, n. vestis, is, f. Sifeib. Vetement, ha-
bit, m.
Vestire. I Nunciatio, annunciatio, promulgatio, nis, f. Wutiinbigung, ierftins
bigung. Annonciation, promulgation, f.

www.dacoromanica.ro
Vi. 406

Vestitora. I Annunciator, is. praeco, nis, m. Vinfitubiger. Qui annonce.


Vestitore. I Nunciatrix, cis, f. Terfiinbigerin. Celle qui annonce.
Vestitak, celebru, adj. I Celeber, celebris, celebre. famosus, a, urn. .0crOmt.
Celbbre, illuatre.
Vetrila, penza corcita. Navale vellum, li, m. eegel. Voile, f.
I

Lemnul de care este legatii vetrila. Antena, ae, f. eegefftange. Antenne, f.


I

V6zetoria. I Visor, is. videns, tis. Ter e0er. Qui volt.


Veveritit. I Solna's, ri, m. ici)fibritten. Ecureuil, 71i.
Viola. I Vita, ae, f. ZIA 2eben. Vie, f.
Vienrin. I Vicarius, rii, in. Zer Vrar. Vicaire, tn.
Vieleneseft, nire. face viclefugg. I Astute ago, is, egi, actum, agere. ecbtait
fein. Agir avec ruse.
Viclenie. J Astutia, versutia, ae, f. ecignOeit. Astuce, sagacill, f.
Vielena, odj. I A stntus, versutus, callidus, a, um. ectlau. Adroit, penetrant.
astucieux, hypocrite.
Vidria, animalii. I Fiber, bri. castor, is, m. Tiber. Castor, tn.
Vidura. I Vidua, ae, f. Sitree. Veuve, t.
Vtainvai niciritatd a doa Crii. I Bivira, ae, f. Bite arau bie aluei Mintier gefyibt
bat. Femme mariee en secondes noces.
Viduvit. I Viduus, m. Sifter. Veuf, 771.
Vitainvie. I Vidnitas, tis, f. viduatus, us, m. Sitmeitilanb. Veuvage.
Vie. I Vinea, ae, f. vinetum, ti, n. Veingarteu. Vigne, f.
Vier& , Vinitor, is, m, Deingiirtlicr. Vigneron, gal deur de in vigne.
Vietueseit, ire. triliescii. I Vivo, is, vixi, victum, vivere. 2eben. Vivre.
Vietnitoria. Vivens, tis, o. &berth. Qui nit.
Vitoria, viscola, vijelie. I Procella, ae, f. eturnminb. Orage, tempete, f.
Viitorlu, tempa,fiitorg. Venturus, futures, a, um. Stiinftig. Fidler, le temps
I

futur.
Pe: in annuli's viitorti. Anne future. St iinftige,8 ailr. L'annde attivaute.
Vileedd, v. Vileedti.
Vint, grefalci. I Culpa, noxa, ae, f. error, is, m. ectifb. Faute, f.
Pe: Ed stint de vines. I Ego sum in culpa. adj hilt fcbulbig, Je euis coupable.
Nu Ant de vino. I Ego non sum in culpa. absum at culpa. 11) [Abe feine
ecufb. Je ne suis pas coupable.
Facis o vino. I Culpam committo. &Mae nerbredyn. Faire tore faute.
Bap's' vines cuiva. I Quempiam culpo. 3emanben bei#Cbigen. Accuser quelqu'un.
-Wiwi, cattail,. I Causa, ae, f. Urfa*. Cause, f.
Pe: Cine eate de vines? Quin est cause? Ger ift ednilb baron? Qui eat la
I

cause? Qui eat coupable.


VioliritA, acciati vinului. I Taxa pro vino. 413eintare. La taxe pour le vin.
Vindecare, instinetor're. I Sanatio, nis. medela, ae, f. ,Nifung. Guerissone.
Vindeeittorin, adj. I Sanabilis, medicabilie, e. .f)etibar. Guerissah/e.
Vindeeu, v. Tionciduescti.
Vinert. I Dies Veneris. areitan. Vendredi, in.
Vinereas mare a paacilorti. I Dies parasceves. Cbarfreiteg. Vendredi saint.
Vinetelia. I Caeruleum, i, n. Zr6 5taue. De cou'eur bleae.
Vineteseil, fire. I Livido, as, are. caeruleum reddo. Tlau laden. Teindre
blase.
2. Hi vinetescii..1 Liveo, es, ere. livesco, scis, scare. 18tau merben. Devenir blue
V. Albastru, Mehl.
Vinosia, adj. I Vinosus, vinolentus, merulentus, a, urn. 23olt Uein, betrunfen.
Vineux, adonnd au via, enivre.
Vinovatencia, fire. pe cineva. Culpo, accurst), insimulo, as, avi, atiun, are.
i

Zeidolbigen. Accuser faussement.

www.dacoromanica.ro
406 Vi.
Vinovatire. I Culpatio, accusatio, incusatio, insimulatio, nis, f. Teguthigung.
Accusation.
Vinovatii, adj. I Rens, noxius, a, ura. sons, tie, o. culpabilis, e. ecOtbiq.
Coupable.
Vintritfi pe &urea' adv. I Ventre aspens. Sfrie*nb. Rampant, venire a terra.
Vinfi, venire de undeva. I Venio, is, veni, ventum, nire. gammen. Venir.
Yin* inpreunct I Convenio. Buinmmenfommen. Venir ensemble
Win& 'Mire. I Int r venio, is, veni, ect. Zapnidjen fonttnen. Inter venir.
. Vinu preste. supervenio.
I Lieber emauben fommen. Sur venir.
Vim& intr'ajatoriu. I Subvenio. annanbcm 8a tittle fommen. Subvenir, aider.
Vin ladirepta, v. Me taboret.
Vinu pe lume. Venio in viten]. edor in lucem. 3rte &ben fommen. Venir au
I

monde. naitre.
Win*. I Vinum, ni, n. Sera. Vin, v.
Vinti nod. I Vinum novum. 9lcuer Vin nouveau.
Vinfi vechid. I Vinum vetustum. 411ter Sera. Vin vieux.
Vinci pritocitd. i Vinum depromptum. 4160e3ogetter Sera. Vin Uri h clam.
Vinyl curata. Vinum merum.
I Neuter QBetn. Vin pur.
Vinyl cu pelin. t Vinton absinthiacum. 926ermutVoein.
Vinii de bdbe. I Vinum passum. 91raibruclimeitt. Vin de raitsinssece.
De vino, adj. I Vinous, a, um. ?Tug 23eitt. De yin.
Pe: supci de vinu. I Jusculum vineum. 23eittiraine. Soups de via.
Pdtii de ving. Tartan tremor, is, in. 923einftein. Tartre, in.
Vasil de villa. I Vas vinarium. Rieingeici)irr. Vase it vin.
Vinarsarie, rachierie, povarncl. I Ustrina, oe. Domus coquendo cremato. Zranntr.
treittbrennerei. Lieu on l'on fait de l'eau de vie.
Wing' arsarit, rachieril I Cremati coctor, is, in. Oranuttveinbrenner. Qui fait l'eau
de vie.
Vini arzd, v. Rachid.
De bucate. Crematum frumentaceum. aruci)tbrannttueitt. Eau de vie fait
des grains.
De tescovina, de bostinli. I Vinaceorum crematum. Zroberbrannttneitt. Eau
de vie fait de mare ales raisins.
De drojdif. I Faecum crematum. VagerbranntMein. Eau de vie de mare.
De prune. I Prunorum crematum. BrveticVenbranntrnein. Eau de vie fait de
prunes.
Viola, deftepld, v. Aprigii.
Viola, fidre. I Viola, ae, f. 23eildjen. Violette, f.
"Viora, cetera, etc. I Violins, a, f. Fides, dium, pe. Qbeige. Violon.
Canatorii cu vidra, v. Ceterafii.
Virgins, v. Vergurci.
Virtosfi, adj. I Durus, a, urn. dart. Dur.
Virgula, v. Coma.
Virtute, putere. I Vie, vie, pl. Vires, rium. graft. Vigueur.
2. Virtute, ark I Fortitudo, dinis, f. ettirre. Force, vertu.
3. Virtute, faptd bun& I Virtue, tutis, f. Zugenb. Vertu, f.
Virtuosii; cu virtute, adj. I Virtuosos, a, um. Zugenblytit. Vertueux.
Vie -a-vi, v. Facie in facie, etc.
Vitiefi, Vascd, o plants sacra* la drain:. I Lorantus, i. Viscus, ci, m. Viscum, ci,
n. )ie Duffel. Gui, m.
Viseetfi. I Annus bisextilis. Annus iutercalaris. ecbaftjAr. L'annde bissextile.
Visetorti. I Somniator, is, in. I Zriiumer. Songeur, rdveur, m.
Visezti, are. I Somnio, as, avi, atom, are. Somnium video, es, vidi, visum, vi-
dere. Zrtiumen. Songer, rem..
Vilina. I Acidum cerasum, i, n 2BeicVeC. Cerise acide. f.

www.dacoromanica.ro
VT. 407
Viqinui. I Cerasus aproniana. Veidjfetbaunt. Cerisier, m.
Vista. Visitatio, nis. f Zer 3efttcb, bie Sifite. Visite, f.
Visiteza, pe cine-va Visito, as, are. Inviso, is, sere ./iefutl)ett. Visiter.
I

V itfhl, cane de ape. I Canis aquaticus, m. Gafferbunb. Chien d'eau.


Vison, materie sublire. Byssus. 1, m. (sine feine acibe. Lin tr;,., fin.
I

Vistierie, a statului I Aerarium, rii, u. ecbnlecnnter. Trdsor public.


Vistiera. I Thesaurarius, rii, m. ecfpfoncifter. Trdsorier, m.
V lag. I Somnium. nii, n. I Zer Zrautn. Songs, m. reverie, j.
Talmacitor de visuri: I Somniorum interpres, tis. Zraumbettter. Interprets des
songes.
Vita, animal I Pecus, dis, f, peens, cons, n. 9Ifferboltb Zile ft. Bete. bdtail, m.
De vita, adj. I Bubulinus, a, um. Zorn 9tinboieb. De betail.
WWI, de vie. I Vitis, is. Vinifera, vitis. Geinrebe. Cep de vigne.
Vita, de fasole, de castravetf v. Loze.
WW1, aoia, ndmii. I Stirps, pis, gens, tis, familia, ae, f. @ejcbfecbt, amiiitie. Ra-
ce, nation, families, f.
Viten. I Vitula, a. St ubfalb. Gennisse, f.
Vi . i Vitulorum pastor, is, in. Stiffberbilter. Gardien de waltz.
Viteltalii, i Vitellus, i, ru. glilblein. Petit veau.
Vitell. I Vitulus, i, m. Rath. Veau, m.
De v'Feld, adj. I Vitulinus, a, um. SIN:acme& De vsau.
Vitrega, mama. I Noverca, ae, f. etiefmlitter. Belle mere f.
Vitrega. Vitricus, ci, m. etiefbater. Beau Are, m.
I

Vila, adj. i Vivus, a. um. &bettbtg. Vi/, vice.


Vizulnii. I Fossa, caverna, ae f. @rube. Caverne, f.
Vladica, v. Archierea.
Vlastar, ramii. Cyma, ae, f Asparagus, i, palmes, mitis, m. Sannentu
I 1,
n. Zer eproffe, Stria). Sarment, regeton, in.
Vonla, I Velum, i, u. Velamentum, i. Flameum, i. Velamen, minis. Invo-
lucrum, cri. ecbteier. Voile, M.
Vocabularium, v. I Dictionarium Lexicon.
Vole, voinfa. Voluntas, ti, f. 933iffe. Votontd, j.
De band voie. I Sponte, voluntate. Wreinnitig. Volantairentent.
Fat-it voia mea. I Praeter meam voluntatem. Giber Gillen. Malgrd tnoi.
Volesca, ire. i Volo, vie, coin, velle. Goffen. Vouloir.
Nu tofu I Nolo, nonvis, nului, nolle. 9ticbt Moffett. Ne pas vouloir.
Voitorl de bine. Benevolus, a, urn. Boljimoffenb. Bien veillant.
I

Voitorii de red. Male volus, a, um. Ilebeigefinnt. Mal veillant.


I

Volbura, vtnta mare.) Turbo, binis. Vertex, ticis, m. QBirbettuitt b.


Voluica, adj. I Voluntaries, arbitrarins, a, um. areiluillig. Volontaire.
Vontesca, v. Bora:sea dared.
Vorba. i Verbum, vocabulum, in. Dictum, i, n. Sort. Mot, nt, parole f.
Vorbescii, bare. I For, faris, fetus sum fari. Loquor, queris, locutus sum, lo.
qui. Dico, cis, dixi, dictum, dicere Ifteben, fpretben. Panics, dire, discourir-
Parler aur une mata.re.
Vorbesci cuiva. A ffor, aris, affatus sum, rffari. Alloquor, eris, allocutussum,
alloqui, etc. 2etnanbeit cuireben, anipreclyn. Parley a quelqu'un.
Vorbire. I Locutio, f. Serino, nis, m. Zie £Itebe. Parole, f.
Vostru, vdstra. Vester, tra, tram. tuer. Votre.
I

Votra, pezevenchfe. I Lena, ae, f. Ruppferin. Entre metteuse, f.


Votresca, trire, facti pe pezev. Le nocinor, aris, atus sum, ari. Rappeln. Cher-
cher a seduir.
Votrie. I Lenocinium, nil, n. Ruppelei. Seduction, f.
Votru. I Leno, nis, m. suppler. Marchand de femmes.
Viable. I Passer, is, m. Fringilla. ae, f. Sperling. Moineau.

www.dacoromanica.ro
4u8 Zit.
Vrajba. Dissidium, dii, n. Discordia, ae, f. Bruiettarbt. Discorde.
I

Vrajbesci, v. invrajhe.
Vrajeacil, fire. I Incanto, as, avi, atum, are. Arte magica utor. Beam, Batt-
berei tretben. Enchanter.
Vraijire, vrdje, vrcijitur'd Incantatio, nis, f. Bauberei: Enchantement.
I

VrAjitor. Incantator, is, magus, i, tn. Zer Bauberer. Enrhanteur.


I

Vrajitore. I Incantatrix, cis, f. Zit 3cutberitt, .tare. Enchanteus.


VrAjitorescii, adj. I Magicus, a, um. 3auberifcb. Magique.
VrAjitel, fermecatti. Incantatus, a, um. it3e3aubert, berfmt. Enchant, Chard.
I

Vrana la bute. I Os, oris, orificium, cii, n. epunMocf). Trou, m.


VrAsineqesci, adj Iniruicus, a, uni, hostilis, e. Weinblicb. Ennemi.
Vraumaftesce. I Inimicer, ae, hostilite, tis, f. TOeindlic, Inimitid, f.
Vrnsinnqie. I Inimicitia, ae, hostilitas, tis, i. Weittbiefigreit. Inimitid. f.
Vrasmattil. I Inirnicus, ci. Adversarius, rii, m. Zee 1 einb. Ennenti, or.
Vrednicie, dignitate. Diguitas, tis, f. Zie Gurbe. Thgnitd, f.
I

Vrednica, adj. I Dignus, a, um Gertb, miirbig. Digne, capable.


Vreme, timpfc. I Tempus, poris, n. Belt. Temps
in sauna" vrente. I Brevi tempore. an fuller Belt.
La vremea sa Stto tempore. Bu recbter Beit. A son temps.
I

fn told vremea. I Omnitempore. Mie&eit. Tonjoura.


in vremile de mum. I His temporibus. lei jeOgen Beiten. Duns les temps
moderns.
Dupes chtti-va vreme. I Post aliquod tempue. glad) einiger Belt.
Toccoa In &Intl tempi. I Ipso commodo tempore. 63erabe aur rerbten Beit.
Justement au temps convenable.
Vremelni c ea I Temporalis, e. temporarius , a, um. Beitlidt. Temporaire.
Vreani grele. f Tempora dura. cedynere Beiten. Les temps rigoureuse.
Vre o datis'. I Aliquando. Cmilmale. Quelque fois.
VAlcedti, adj. I Lividus, suggillatus, a, um. ilifau bon ecVagen. Meurtri.
Valiceillela. I Livor, is, m. suggillatio, nis. Zie etriente. Meurtrisseures.
Valceclescal, dire. pe einem; cc loviture. I Suggillo, as, avi, atum, are. einctur.
ben bleu fcbtagen. Meurtrir quelqu'un.
Vulpe. I Vulpes, pis. vulpis, is, f. guco. Renard, na.
De vu/pe, adj. I Vulpinus, a, utn. i'vud'ten. .De renard.
Pe: tdc1 de vu/pe. I Cauda vulpina, gudysidmani. Queue c7e renard.
Vulpe de mare. I Vulpes marina. eeefudSi. .Renard mann.
Vulture. Vultur, is, m.
I Geier, etofinogel. Vautour.
De vultur, adj. I Vulturinus, a, urn. Bum Geier geborig. De vautour.
Po: Pend de vulture's. I Penna vulturine. @eierfeber Plume de vautour.

z
Zabnla, la flit's. I Lupatum, 1, n. postornis, die, f. @At Mors, m. le fer
placie dans la bouche du cheval, sere a le gouvern.r.
Zaballe, babe la yard, sb. i Lichen, is, in. pusula, ae, t. nunbMinfet. Pustule
au coin de la bouche.
ZAbava, interfliere. Retardatio, commoratio, nis. mora, ae. tarditas, tis, tardi-
I
cies, ei, f. tarditudo, &Ws, sb. Zie Zermeitung, £Bergtigerung, Zeraug. Re.
tivq, m. retardement, m. retardation, f. ralentissement, on.
Zabavnicii, intarflietor, v. Ameniitoric.
Zabowescia, vire vats, v. liatirfliezis, ed.
Zabovescn pe altu, lea foci ed arida. I Tardo, retardo, as, avi, atom, are.

www.dacoromanica.ro
Za. 909

verbis tineo, es, nui, tontum, tenere. Seribdten, surtuateit, 3emanbeu neraol
germ. Retarder, causer de retard a quelqu'un.
2. Zaboveseii eh. I Tardo, moror, commoror, cunctor, aria, ants sum, ari. mo
define°, es, ui, tentum, tinere. aid) tlerfraten, uermeifen. S'arreter, se re-
tenir.
Zabrele, sb. pl. Clatri, clathri, cancelli, ormn, n. Zia Oitter. Ocilla
I

Zfilrea, 8b. Clatrus. clatbrus, i, m. ZcO 'bitter. Grille, f.


I

Inchidu cu zebrele. I Cancel lo, as, avi, atum, are. tiergittertt. Griller, treil.
liner.
Zab tan*, o toga; o rata' de penile la terrani. I Togula, ae, f. sb. .'1n6 Q3atterttg
Sibetttrit. Toye, f. petite toge blanche.
Zeeatore de animate, cacti:tali lora, sb. I Cnbile, is, n. lager, 511ifie ber ZWere.
Got ou retrette des animaux.
Zacere, in path sea josh, ab. I Cnbatio, nis, f. cubitus, us, in. Zoo Piegett.
Action de se voucher, etre couchd, e.
ZacharyIt, sb. I Sacharum, i, n. Butter. Sucre. m.
Cipalinii de zacheira. 3 Zachari meta, an, f. Buderiptt Pain de snore, nt
Zacharicale, cluketuri; Cupediae, orum, f. pl. cupedia, orum, n. dtticia o-
rum, n. 2ederbiffen, Zelifateffett. Friandisses, meta snores, ancrdrie.
De zaharii, adj. ce priv. be zacharg. I Sac:hat-inns, saclutricus, sachureus,
urn. illon Buder gemad)t. De snore, fait de snore.
Zae#, sere, cubs. I Iaceo, es, cid jacere. cubo, as, bui, bitum, cubare. tegett.
Etre couchi, e.
Zaeut in lenevire, fares' or,upa(iune. Otior, aria, desideo, es, sedi, desidere.
Eilifig feu', taut feiu. Etre oisij; pareaseux.
Zile* ye peimenta. I Humi jaceo, es, cui, jacere. Mir bent Vobeu Hew, dui ber
rbe Hem.. Coucher sur to terre. our la dare.
Zae* pa pate. I In stramentis quicsco, is, quievi, etum, quiescere. 2Itti Stub
tiegeu.
Zacil in path, stag culcatti. I In lecto jaceo. Bu Zette Irgett. Arc colloid an M.
Zito& josh de gretitalea salcivei. I Oneri succumb°, is, succubui. Munn, suc-
cumber°. Ilater her enft liegett. Succomber sous Is poids.
Zadaruteit, cacti, adj. I Venus, a, um. irritue, a, mu. inanis, a itrt, (cid),
fertig, ungitittg. Vain, e.
Zadaroicie. I Vanitas, inanities, tis, f. 2eic§tfertigfeit, Ilitgiiitigfeit. Vunile, f.
inanite.
Cu zia larnicie, in sada?* adv. Vane, inaniter. R3ergebttet. En vain, raine-
ment, sans raison.
Vorbitorti, in zadarii, adj. I Vani loquus, a, tun 13fauberer, Qirof3foreiter. Ceini
qui tient de dioxin.: futiles,janfaron.
Vorbire zadarnied, sand, sb. I Vauiloquium, ii, n. vaniloqueutia, ae, f. Citt
unnii4ett (3egniat. Vain babil, babillage.
Zalduffi, clildurci mare vara. i Ardor, calor, fervor, is, m, aestus, us. tatp,
ecf)rniiie. Chaleur, itcntfante, f.
Zulu, apii en slot de gloacie. I Soluta glades, ci, f. Qi4to5, Qidittoltett. Gla-
cm, A
ochiu de lan(ii. I Annulus, i, tn. Rettenring. Chaimon, //L. cercle.
Zfilogii. Pignus, oils, n. flub.
I Gage, vt. hypotbque.
Zalogese*. ieaa cove z'dlogh pentru band. I Pigneror, pignoror, aria, atus SUM,
ari. 13iiinbett, aum flanbe uebnien. Prendre en gage.
Zalogescii, }and rem zeilogii. Oppignoro, obpignore, as, avi, atum, are.
V3erpfiinbeit, attm 13funbe geben. Mettre en gage.
Zalogiee. I l'igneratioi oppigneratio, nis, f. terpfdttbung. Action de rnettre
en gage.

63

www.dacoromanica.ro
410 Zg.
Zalogitifi, pusii, amanetg, part. I Opignoratus, pigneratus, a, um. Zierpfrinbet.
Mis en gage, depose comme gage, gage, e.
Zalogita, luatic zalogii. I Conductus, a, urn. mercede conductus 63ennetfrt.
Gage, prix a gage.
Zambila, o Aire. I Hyacinthus, i, m. Ildr31iClttlte. Ilyacinthe, in.
Za, zaod, torrice. I Thorax, cis, m. lorica, ae, f. l3en3er. Cairasse, f.
Zapada, nerd. I Nix, nivis, f. 8ctiee. Keige, J.
-- De zapada, adj Niveus, a, um. f8on edpree. De neige.
I

Ca ziipada, adj. I Niveus, a, um. 33ie bet Edptee. Comma la neige.


Pe: Alba ca zdpada. I Niveus, a, um. Veir3 Inie bet eciptee. Blanc cowrie la neige.
Plink de zapadei. I Nivosus, a, um. nive plenus. %off et:Ewe. Plein de neige.
Zapisit, scrisdre. Syngrapha, ae, f. ..aubccfp7ift. Lettre de la main.
f

Zapcia, subt prefecta. I Vice praefectus, i. inspector, is, in. Witifeter duce
Zeairfs. Sous pre et, inspectear dun district.
Zaporn, versatu menunta pe pelle efitil. Rubeolae, arum, f. pl. Zie Parent.
I

Rougeole, m.
Zara, alesei din untie, sb. I Oxigala, ae, f. lac serosum. Tutternni(t. Babeurre, f.
(Lapte &Vida)
Zare, arire de lumina. I Fulgor, is, m. lux, cis, f. ediimmer. Lueur, f. e-
clat, In.
ZArescvl, rire, rite'. I Cerno, is, crevi, crotum, cernere. specto, as, avi, shim,
are. Zfidett. Apereevoir, regarder.
Zarti, brdscei la Ili, sb. I Claustrum, tri, n. sera, ae, f. ccoo Sereure, f.
Zarvta, zaver'd, cerla, Erb. I Clamor, is stpepitus, tumultus, us, in. &dimmest ,
Banferci. Tumulte, vacarme, In. aria conjirs.
Zarzavatfi, legumi, verde(uri. I Viridia, orum, n. pl, olera viridia. &tauter.
Legumes, pl.
Zascat, porlvalii. dedesuptulii buttiorii, barna, etc. I Tigna, orum, n. pl. tignum,
i, n. Tie 43affen miter ben atiffern im Reffer. Poutres, pl.
ZAsite, fainei cu aril& f Furfures farinosi, pl. Zie ntcOlige Attie. Son fari.
neusc, f.
ZAtiguire, ineomodare, jignire. I Offensio, nis, f. molestia, ae. incommodum, i,
n. %).414, 23efdpverung, Y8erbruO, Zerdnuerficfgeit. Incommodite gene, malaise.
Zatigneseil, sii. yriltc. incomodeza, facii suparare, etc. I Offend°, is, di, sum,
dere. interpello, as, avi, atum, are. incommodo, vexo, molest°, as, avi, atum,
are. 3enictitben tirgern, befc mertidj fein, Itiftig fent, verbrieNid) fein. !neon-
moder, causer de l'ineamodied, etre a charge a quelqu'un.
ZavOza, steaoi In jertfelnicii, sb. I Astericus, ci, m. stella, ae, f. Zer etern.
Etoile, f.
Zavistile, invidie, sb. I Invidia, ae, f. livor, is, m. sneib. Envie, jalousie, j.
Zavistuicti, adj. I Invidus, invidiosus, a, um. 91eibild), mi5gituftig. Envieux,
ease. jab-nix, oase.
Cu invidie, adv. i Invidiose. Tlifigiinflig. Avec jalousie.
Zavistuescii, invidiezit pe cineva. I Invideo, idi, visum, videre. 5eneibeit,
gegen einen neibifd) fat. Envier, etre attriste the bonheur dautrui.
Zavistuitilt, part. I Invians, a, um. invidiae expositus, invidiae subjectus, a,
urn. Oeneibet, berfiaft. Envie, a:
Zavistuitorfi, sb. Invisor, is, m. I gteiberp-Rifiglitmer. Envicux, celui qui
porte envie.
Zfivotlii, cane mare, to mheellar'i, sb. I Canis laniarius. molosus, i, m. Zie Zone
Fpunb). Dogma, gros Chien, m.
Zavor* de fnceriata. 1 Repagulum, i, n. retinaculum, i, n. vectis, is, m. Zae
eperript3. Baillon, traverein, tn.
Zebavalt, intdriliere, v. Zabrivii.
Zehavniefi, avj. Tardus, a, um. moratorius, a, um.
I 23erWeitenb. Tardry:

www.dacoromanica.ro
Zi. 411

Zech le, tundra. 1 Sagum, i, n. Tauernmantef. Sayon, f. veternent grassier.


ZeIttra, venue placutti. 1 Zephyrus, ri, m. favonius, nii. Seflininb. Zdphyr, vent
de l'ouest.
Zama, ab. Jus, jobs. jusculum,
I i, n. eitt £Britigeitt, eutMe. Boi llon, m.
Pe: Zemirt de carne, intpd. I luau lum bulinum. I2nibt3inppe. Jus, m. sue do
viandea cuites, bouillon.
Zema de varilt, more, ab 1 Muria, ae, f. brassicae jusculum, salsilago, nis, f.
grautiuppe. Portage de thou, aalure.
Zentosn, adj. I Succosus, a, um. etiftig. Succulent, e.
Zetnislesen, sire. concepd. 1 Concipio, is, cepi, ceptum, cipere. comprehend°,
is, di, sum, dere. conceptum facio, is, feel, factum,facere. ittpfattgett, groan=
ger tuerben. Coneevoir, devenir enceinte, engendrer.
dM zimialescd. 1 Concipior, eris, ceptus sum, concipi.
Z6ntislitd, part. 1 Conceptus, a, nm. ntplattgett. Engendrd, concu.
Zeta, revnit, ab. 1 Zelus, i, m. studium, die, n. sedulitas, tie, (tfer, afcif;,
ritft. Zile, m. soins divouis pour quelque chose.
Zelosi, ab. 1 Zelator, is, in. On iferer. Zelateur, m. ceui qui agit avec tile
pour la patrie, etc.
Zelosd, ca adj. I Studiosus, a, urn. diligens, tis, o. iferig. Zile', e.
Zeros*, cu multii zero, adj. 1 Serosus, a, urn. Roffig. Sdreux.
Zerii remasii din =frt. 1 Serum, i, n. Rotten. Petit bait.
Zestre la o fate. I Dos, tis, f. parapherna, norm, n. pl. Eitgahe, .t)eiralegut.
Dot, f. bien qu'une femme apporte en mariage.
inzestrezii, are, aid. dad zestre unei fete. 1 Doto, as, avi, atum, are. dotem do,
das, dedi, datum, dare. Zegabett, augfleuern. Doter, donner une dot a une
fills.
Celd care dd zestrea. 1 Dotator, is, m. Zer bie ?fuel-teller gibt. Celui qui
donne la dot.
i- nzestratd, part. 1 Dotatus, a, um. ffuggeftettert. Doti, e.
-- De zestre, ce tine de zestre. Dotalis, e. adj. Bur 20lorgengabe geljorig. Do-
I

tal, de dot.
Zed, zed lui Dumnefled. 1 Juro per Deum. `3dt fe4tniire au 63ott. Se surer par
Dieu, faire semen&
Zidarlu, cementarid, sb. 1 Murarius, rii. coernentarius, rii, m. sb. Reuter.
Macon, m. ouvrier qui travaille aux constructions.
Zidesen, dire, dia. un zidvi. 1 Muro, as, avi, atum, are. murum dna°, is, duxi,
ductum, ducere. mu..um facio. Eauern, mit diner Mauer umgeben. Cans-
truir un mur.
Zidesei o case. 1 Domum construo, is, xi, struetum, struere. exstruo, is. instruo.
aedifico, as, avi, atum, are. condo, is, didi, ditum, dere. Vonen, eitt tlaut3
bauen. Construe., bdtir une maiaon.
Zidesei o Bisericd. 1 Aedem construo. templum loco, as, avi, atum, are. aedi-
fico. (ine Stir* bauen. Bdtir un temple.
Zidesed asure mai: raid'. 1 Casas aedifico. tuguria instruo. Rieitte .t)itufer bauen.
Batir des maisonnettes, des (=banes.
Zidarie, professiunea de zidariu. 1 Murat; ars, tis, f. aedificatoria ars, tie, f.
Zautunfl. Architecture, maconerie, f.
Zidesen, creezd facie din nimica. 1 Creo, procreo, as, avi, atum, are. Scaffett,
erfdytifen, nerurfacipm Order, tirer du, neant.
Zidire cu care-midi, cu pdtrd, etc. I Muratio, aedificatio, construetio, nis, f. Zug
Rauern, Mauermert. Maccmnage, m.
2. Zidire a unef wad. E Aedificatiu, constructio, nis, f. ferbauung. Edification,
construction.
8. Zidire, creaciune. 1 Creatio, nis, f. plasmatio, nis. plasma, tie, n. qriettffung.
Creation, f.

www.dacoromanica.ro
412 Zu.
4. Zidire, fhptura lui Zeal. I Creatrra, ae, f. &WO. Creature, f.
Ziditori, a unei cash, etc. I Aedificator, extructor, is, m. qrbaner. Bdifica-
teur, celui qui bdtit.
Zidttori, a vniversului. I Creator, is, m. Cam. dpipfer, grgaffer. Createur, m.
Zidift, sb. I Murus, i, at. flatter. Mur, m.
Zidurile unei eddy'. I Meenia, mum, n, pl. etabtmauer. Murailles, murs, en-
ceinte d'une ville.
Ce se afia intre zidurile cetafii. I Maenianus, a, urn. Zie Uttnitteu ber Otabt-
TIMM wamett. Qui se trouvent entre eenceinte d'une vine.
Zimbesefi, Sire. I Renidio, es, ui, dere. Subrideo, es, Hsi, risum, ridere, le-
niter arrideo, es, risi, risum, dere. titf)eln, icipmm1e1n. Sourire.
Zimbire, at. I Risus, us, m. Mediocris risus, renidentia, ae, f. 2a6 2tice1n.
Sourire, m.
Zimbitori. I Renidens, tis, o. £ttidjelnb. Qui sourie.
Zodiac/It, callea sOrelui pe certi. I Zadiacus, i, m. tie eounenftrafie alit 4jint-
mei. Zodiaqua, m.
Zorile, v. Aurora.
'Audit le 12 care aunt pe Cerh.
1. Berbecele. I Aries, tis, m. Zer Sibber. Mier, 711.
2. Taurulft. Taurus, i, m.
I )er Gtier. Taureau, m.
3. Gemenii. I Gemini. Zie Bmiffinge. Jume;aux.
4. .Raculii. I Cancer, cri, in. Zer areb3. Bcrevisse, j. chancre, m.
5. Leulti . I Leo, nis, m. Zer 2iime. Lion, m.
6. Virgina. I Virgo, finis, f. Zie 3ungfrall Vierge.
7. Cumpenile. I Libra, ae, f. Zie Gauge. La balance.
8. Scot-pia. I Scorpius, ii. scorpio, nis, m. Zer ecorptou. Scorpion.
9. Sagethtoredel, arcardh. I Arcitenens, tis, o. Zer ed9Ute. Sagitaire, m.
10. Cciprionda. I Caper, pri, m. )er eteinbecf. Bouc, na.
11. Viirseitcrrulii. I Amphora, ae, f. Zer Valfermann. Seau, m.
12. Pena. I Pisces, ium, rn. Zie Rif*. Les poissons.
Ce sine de zodiacit. I Zodiaceus, a, urn. zodiacus, a, urn. Bum T4ierfrei6 fler
bong. Du zodiaquc.
Zugravii, pictor, 86. Pictor, is. nt. Dater. Peintre.
I

Zugraveseti, vire, vita I Pingo, is, pinxi, pictum, pingere. Eftaten. reindre.
Zugrtivie, artea de a zagraai. I Pictura, ae, f. iltaferei. Peinture, f.
zugravire, profesiunea de pictor. I Pictura, ae, f. Pictoria, ars, tie, f. 9:Re-
ferfunft. L'art 2c peindre.
Zugravit, part. I Pietus, a. um. @emalet. Peint.
Zuroesel, ire, facii sgomotii.1 Strepitum facio. (aertinft nta*n. Faire du
bruit.
Zurgalati, clopotel la glitulti cdieilor, et. I Tintinabitlum, i, n. 133(iitteirt, cedyffe.
Clochette, f.

www.dacoromanica.ro
Vorbe terminate in litera x.
Arx, cis, f. - - - citadels
Ca lx, - ---- - -cilicalu.
vara
Pinax,
Capsax,
--- -._-- Tava
vas de olea.
-- --- -pace.
Ca lx, in.
Fax, 1.
- acne.
Thorax, - - _ _-
-
Fornax, -_ _ peptara.
cuptoru.
Smilax, - - - o plena.
Pax,
Frax, - - - --
-__- --__ drojda . ---
Limax,
Antrax, - - - India rea.
melcii.
Fa lx,
immx, --
cede, secere.
balantit. --
Mordax, mnselitor.
Capax, - - - - capace.
Rapax,- --- rapitor.
-
Ex, prepos. - - - din.
Crex, - ._ -
Fex,
-
o pasere.
--- - -- - drojdii.
Bibax, bentor.
Grex, gis, m. - - turmii.
Lex, gis, f. - - - lege.
Lora; -- --
Vorax, - - - Oman.
lacom,
hqii de drum.
Merx,- cis.
._ ---marta"
nuirte.. Sonax, _. ._ - suniitor.
Nex,
Rex, - ----- -Sesse.
rege. --
Sagax, - - - - e. miros. nrma.
pew.; - -
__ - -- beta de villa.
Sex, hid.
Vix, adv. - - -
Nix, - -_- -_- -Ilene. able. - -- - --
Minas,
Loquax,
Trebax,
-- anierdntitort.
palavragia.
indaratnicii.
p a, rasing.. Wax, .
Lix, -
staix, gig.
- - - spine.
strigdie.
-..-
Allex, - - - ._-
Apex, -- _-
care di miros.
attraglitor.
viral, crestet.
- ._ ._ - ape, etigie Vertex, - ----....
Vitex, - - - -
Styx,
Tryx, - - - - must.
viral, crestet.
Mox, adv. - amp, indatil. Silex,
Nox, noctis, - n6pte. Forfex,
- - - --- mielu, gnela.
cremene.
forfica.
Vox, 63.
Trox, - - - -. nn verme.
voce. , Vulcedela.
Crux, - - - -,
Dux, - - _. -- truce.
duce.
Cimex,
Halex,
Culex,
__
p6d. de learn.
nn puce.
cintarin.
Max, - -. - -
Lux, luming. Pulex, price.
mica. Judea, judicator.
Frux, gis. - frupta.
True, cis. - _ - severa. Carex, plants.
Vervex, berbece.
Fallax, -. - - inceliitora. Cortex, smile.
Mendax, -_ _ raincinosa. Murex,
Verax, --- _ care spun ad. Tomex,
inure, matasa.
Fortax,
Borax,
- .-- -
-- _. - --
temeiu. Remex,
funie mare.
veuslariu.
Cardax, -. - o sure. Ramer,
Joan cerdaqii. Urpex,
bosorogie.
graph.

www.dacoromanica.ro
Obex,
Po llex,
Senex,
Fritter,
-
-- -
-
- --
-
- -- -----
riitezfi.
degetu mare.
bbtritnil.
tufa.
Praecox,
Ve lox,
Pernox,
Atrox,
--- pre copt6.
iute.
veghitor.
aspru, severe.

----
TUD18X, buboln. Ferox, feroce.

--
Segrex, deosebi. Audax, audace.
Simplex, simplu. Pertinax, indkiitnicit
Duplex,
Triplex,
Sores,
-- -- indoitil.
intreitil.
qbrice.
Perspicax,
Pervicax,
Vigilax,
istepi.
nazurosil.
vegitorlu.
artists.
- - -- -
Bombyx, matasa, verme Artifex,
Sutrix, cusittor. cism Supellex, mobile
Victrix, invinglitore. Pontifex, - pontifice.

--
Pistrix, bruthr6sa. Carnifex, carnilke.
Felix, fericitii. Panifex, brutarin.
Cornix,
- -- -- - cii.
iZe Aqui lex, Mos. de pupal.

-
Larix, un bradit. Caudex, _. trupinii, butuo.
Cervix,
Matrix,
Nutrix,
Lodix,
Oryx,
- -
- -
- cerbice.
vestries.
nutrice.
covorii.
clipriorii.
Multiplex,
Auspex,
Aruspex,
Genitrix,
Cicatrix,
- multiplu.
ghicitor.
ghicitor.
genitrice.
plagii, vulnii.
Ortyx, pipalaca. Obstetrix, mdsA.
Tutrix,
Radix, -- --, tutrice.
radkinii.
Coxendix,
Appendix, -- poldu.
ate'rnatii.
Perdix,
Rectrix,
Volvox,
- ------ poturniche.
rectrice.
gogdsii.
Meretrix,
Directrix, - curve.
directrice.

-081483911Slose..-

Vorbe remase de la litera lord.


Altuld, alga. Alius, a, ud. alter, a, urn.
I 9inbere. L'avtre.
Creptetu. I Apex, picis. vertex, ticis. 6ipfel, QBirbel am St oPf. Crete, Pointe,
aommet de la tete, etc.
Vie*, care, phasic. I Dico, cis, dixi, dictum, dicere. loquor, eris, locutus sum, lo.
qui, eloquor, praedico, narro, as, avi, atum, are. eagen, reben, fpre(ten. Dire,
parler.
I;)ieere. I Dictio, locutio, narratio, nis, f. fRebe, 613rucri. Parole, ride, mot.
Sofa. wire, ',Iasi. Scio, is, scivi, scitum, scire. nosco, ads, novi, notum, noscere
I

Siffett, erfaigen. Savoir, conaitre.


S eiinia. I Scientia, doctrine, ae. ernditio, xis, f. iffengafft, guttft, 12rfafFaug.
Savoir, dermal...am&

www.dacoromanica.ro
Eratit, grekitel. Coreetn, indreptat&.
Adurmii adori sequor, 0 dori sequor.
Api tare aqua regis, aqua regia.
Biscoti, pesmetii pain biscocs us, panis biscoctus.
Bumbaci gossipipium, gossipium.
Cirasi cerice, cerise.
Cracitil ecarte, dcartdes.
De multe feltui Multifaria, multifarie, adv.
Desebidii Aperivi, ritum, aperui, apertum.
Cu ajnt. lui D siert avec l'aisance de D. avec l'aide de Dieu.
Dormitezii A bdormito, Obdormito.
Durdnitura erepitus, crepitus.
Dnrere de dinti o dontolgia, odontalgia.
Felicitezil congratnlorii, congratulor.
Flamindosii esurictor, esuritor.
Grafi de tbmnii bid d'autome, bid d'automne.
Indireptezii, justificii justificio, Instifico.
IntemplA contignit, contingit.
Inviezii in vitam rodeo, didi, in vitam rodeo, dii, dial.
intimpinil occurerre, occurrere.
Lapte acru orygala, oxygala.
Li4lme latitudo, dine, latitudo, tudinis.
Liturarit pas a laver, vas a laver.
Lumineciii de olio illucescis, illucescit
Madratu, saltea cnlicita, calcite.
Mare, strimt. de mare istbme, ddtroit de mer.
Mare aquor, aequor.
Mere, miere men, Mel.
Mijlocit6re meditarix, mediatrix.
Miiestrie opus artificeosam, opus arlificiosum,
Morticians cadaver mortum, -- cadaver mortuntn.
Nebnnie dimense, ddmence.
Necasatoritu calebs, caelebs.
Ne hotaritfi, Infiniti inflaitus, infinitus.
Ids vestitil Non celebr6, non celebre.
Ne pcitutti jnsclatia, inscitia.

www.dacoromanica.ro
Nuntfi, dint, de n. carmen nuptialis, carmen nuptiale.
Portugalii, pornfi aurantia maths, aurantia mains.
Postitor qui jeuneur, qui jefine, jefineur.
Ranitii blesser, bless.
Rfirescfi, mg rfirescii ragfio, Sri, rarefiio, Seri.
Seurgii, golescii evancuo, evacuo.
libedfi la mash, etc. assidseo, assido.
Slugareseil insevio, inservio.
Saler, pe dela' adscenus, adscensus, ascensio.
Surcelit
Telegartu
creminum,
cheval se trait,
Tonere de D-clots titnor Dei,
. cremium.
cheval de trait.
Timor Dei.
Tragit-bnpreunfi tirer enterable, tirer ensemble.

---.4.:3--

Mola salsa litant, qui thura non halint.

PRETI11.11.1t ACESTII IIIICTIONAHI1U VA El UN GAMMEN..

Cele fru% sigilA ti subscriMinne se 7oru contesta.

www.dacoromanica.ro
www.dacoromanica.ro

S-ar putea să vă placă și