Sunteți pe pagina 1din 165

Ion

JOC SECUND
BARBU
CUPRINS
Tabel cronologic.............................................................................................. 4
VERSURI
DUP{ MELCI (1921)
DUP{ MELCI .............................................................................................. 10
J OC SECUND (1930)
TIMBRU...................................................................................................... 22
GRUP........................................................................................................... 23
}NECATUL.................................................................................................... 24
ORBITE ....................................................................................................... 25
STATUR{ ..................................................................................................... 26
INCREAT...................................................................................................... 27
IZB{VIT{ ARDERE..................................................................................... 28
POART......................................................................................................... 29
LEMN SF~NT ............................................................................................. 30
LEGEND{ .................................................................................................... 31
AURA........................................................................................................... 32
MOD............................................................................................................ 33
SECOL ......................................................................................................... 34
MARGINI DE SEAR{ ................................................................................. 35
STEAUA IMNULUI ...................................................................................... 36
SUFLET PETRECUT .................................................................................... 37
DIOPTRIE.................................................................................................... 38
DESEN PENTRU CORT................................................................................ 39
EDICT .......................................................................................................... 40
UVENDENRODE P{UNUL ........................................................................... 41
PARALEL ROMANTIC................................................................................. 42
RIGA CRYPTO +I LAPONA ENIGEL ............................................................. 43
OUL DOGMATIC......................................................................................... 48
RITMURI PENTRU NUN| ILE NECESARE................................................. 51
PAZNICII ...................................................................................................... 55
}NF{| I+ARE ................................................................................................ 56
FALDURI ...................................................................................................... 57
UVEDENRODE ............................................................................................ 59
ISARL~K
NASTRATIN HOGEA LA ISARL~C............................................................ 61
DOMNI+OARA HUS ................................................................................... 65
ISARL~K...................................................................................................... 73
IN MEMORIAM ........................................................................................... 76
}NCHEIERE.................................................................................................. 80
ADDENDA
ELAN ........................................................................................................... 81
LAVA............................................................................................................ 82
MUN| II ....................................................................................................... 83
COPACUL .................................................................................................... 84
BANCHIZELE............................................................................................... 85
PENTRU MARILE ELEUSINII ....................................................................... 86
PANTEISM................................................................................................... 88
ARCA........................................................................................................... 89
| I-AM }MPLETIT ........................................................................................ 90
UMBRA........................................................................................................ 91
DIONISIAC{ ................................................................................................ 93
NIETZSCHE................................................................................................. 95
PYTAGORA .................................................................................................. 96
PEISAGIU RETROSPECTIV......................................................................... 97
FULGII ......................................................................................................... 99
CUCERIRE ................................................................................................. 100
LUNTREA .................................................................................................. 101
SOLIE ........................................................................................................ 103
C~ND VA VENI DECLINUL ...................................................................... 104
R~UL ......................................................................................................... 106
UMANIZARE ............................................................................................. 107
}NFR~NGERE ............................................................................................ 108
}N CEA| {... .............................................................................................. 109
DRIADA ..................................................................................................... 111
IXION ........................................................................................................ 115
R{S{RIT ................................................................................................... 117
ULTIMUL CENTAUR ................................................................................. 118
M{CEL ...................................................................................................... 119
GEST ......................................................................................................... 120
HIEROFANTUL .......................................................................................... 121
CERCELUL LUI MISS............................................................................... 122
SELIM........................................................................................................ 124
CONVERTIRE ............................................................................................ 126
C~NTEC DE RU+INE ............................................................................... 127
R{STURNICA ............................................................................................ 131
MARIA SPRING........................................................................................ 134
O }N+URUPARE }N MAELSTRM .......................................................... 135
REGRESIV ................................................................................................. 136
}NCLE+T{RI .............................................................................................. 137
DEDICA| IE................................................................................................ 138
PROTOCOL
AL UNUI CLUB MATEI CARAGIALE ...................................................... 139
B{LCESCU TR{IND ................................................................................. 141
Referin\e critice .......................................................................................... 142
4
TA8|| CRONO|OGl C
1895 19 marric Sc narc |a Cdmpu|ung uan Baroi|ian (numc|c idcnrird(ii
civi|c), cunoscur in cu|rura, riin(a i |ircrarura romdnd suo numc|c
dc lon Barou. Tard| sdu, Consranrin Baroi|ian, csrc magisrrar dc
caricrd. Mama, Smaranda, pc numc|c dc |ami|ic Soicu|cscu, csrc |iicd
dc procuror.
1902 la vdrsra dc 7 ani inccpc coa|a primard in saru| dc oarind, pc carc
o conrinud apoi |a udmicncri (Roman) i o rcrmind |a Srd|pcni
(Muscc|).
1906 lnrrd |a |iccu in Pircri. u|rimc|c rrci c|asc a|c cursu|ui in|crior |c |acc
in Cdmpu|ungu| Muscc|u|ui. Trcccrca dinrr-o coa|d in a|ra sc
darorcrc, dupd cum va mdrrurisi mai rdrziu auroru|, |apru|ui dc|oc
inrdmp|dror, cauzar dc ,soarra dc judccdror nomad, |drd cuscriri
i|usrrc" a rard|ui.
1910 lon Barou urmcazd cursu| supcrior a| |iccu|ui |a Bucurcri. Acici va
sra in gazdd, adus |iind dupd oricc vacan(d dc |a Ciurgiu dc cdrrc
raicd-sdu, carc inrrc rimp ajungc sd dc(ind |unc(ia dc prim-prccdinrc
|a rriouna|. ln c|asc|c a \-a i a \l-a i| a||dm |a |iccu| ,lazdr", iar in
urmdroarc|c c|asc (a \ll-a i a \lll-a) |a ,Minai \ircazu|". uc rcmarcar
cd dacd in cursu| in|crior c|cvu| ,|dcusc |a(d onoraoi| |a roarc
marcrii|c", voroa |ui uinu Pi||ar, ,acum inccpc sd sc dcsrindd din
p|in". Rdmdnc oun numai |a marcmaricd, dcmonsrrdnd ,cu prc-
cocirarc aprirudini rarc". lon Banciu, pro|csoru| sdu dc marcmarici,
a |osr omu| carc a riur sd-| in(c|cagd i sd-| indrumc |a rimp. ucsprc
accsr noroc in via(d lon Barou nu va uira |ircrc sd-i mdrruriscascd
rccunorin(a. F| va |acc-o cu pri|cju| mor(ii pro|csoru|ui drag. lard i
prccizarca oaroiand in accsr scns. ,A |osr maisrru|, omu| carc m-a
|ormar, dc |a carc am invd(ar cscn(ia|u|. Cci|a|(i pro|csori dc ma-
rcmaricc, inc|usiv cci dc |a univcrsirarc, nu m-au invd(ar, m-au
in|ormar. Banciu insd mi-a rrccur sim(u| |ui dc rigoarc, mi-a sddir
a|ccru| marcmaric, cmo(ia in |a(a unci rcorcmc i parima ccrccrdrii,
|drd dc carc nu po(i |i marcmarician".
CUPRINS
5
1912 Parricipd |a un concurs a| Guzetei mutemutice, rcuind sd dcvind
primu| pc (ard. ln accsr an, in rimpu| vacan(ci dc vard, i| cunoarc |a
Ciurgiu pc Tudor \ianu, dc carc i| va |cga o pricrcnic pc via(d.
1918 uin accsr an porncsc, inccp cxcrci(ii|c |ircrarc a|c |ui lon Barou. A||ar
in gazdd |a Bucurcri imprcund cu pricrcnu| sdu Simion Baycr, accsra
dc pc urmd |a ,||acdra vcrsuri|or". Mai concrcr, primii sdi pai pc
|dgau| cdurdri|or pocricc darcazd din c|asa a opra. Auroru| va
mdrrurisi |ranc dupd cum rim i mcmoraoi| |apru| ca ararc. ,Am
inccpur sd scriu in vcdcrca unui singur ciriror arc sd rc|arczc mai
rdrziu unui ancncraror |ircrar Tudor \ianu, insd un Tudor \ianu
ado|csccnr i mai aparcnr gcnia|, c|cv in c|asa a aprca |icca|d i rdndr
macsrru. Nc vcdcam pc arunci dcsru| dc dcs, urmdrcam cxcrci(ii|c |ui
|ircrarc cu un amcsrc dc admira(ic i dcarrd invidic. F| compunca i
rraducca. Am cdurar sd-| imir. Am inccpur cu un |oarrc amoi(ios
modc|, cu Le moit joyeux din Les fIeuis du muI. \crsu| oaudc|airian
m-a dcmonrar, m-am imoarcar in acc|ai rimp pcnrru o caricrd |ircrari
dc cincisprczccc ani".
1914 Sus(inc cxamcnc|c dc oaca|aurcar in |a(a unci comisii dc cxaminarc,
cac i| arc prccdinrc pc pro|csoru| C. ]i(cica. ln roamna acc|uiai an
urmcazd ca srudcnr cursuri|c scc(ici dc marcmarici dc |a lacu|rarca
dc riin(c din Bucurcri.
1916 li inrrcrupc srudii|c din cauza izoucnirii rdzooui|ui. P|cacd din
Mo|dova imprcund cu scmaii sdi. lnrrd |a coa|a dc gcniu, dupd carc
ii |acc sragiu| dc p|uronicr |a un rcgimcnr dc ponronicri canronar pc
Prur.
1918 Cdrrc s|driru| vcrii csrc dcsconccnrrar. Sc inroarcc |a Bucurcri. \oca(ia
|ircrard inccpc sd dominc in via(a srudcnru|ui in marcmarici.
18 scprcmoric A|cxandru Maccdons|i ii puo|icd prima poczici, Fiin(u,
in rcvisra LiteiutoiuI.
1919 Condus dc scnrimcnru| purcrnic a| scrisu|ui, ii adund roarc vcrsuri|c
scrisc pdnd arunci i mcrgc |a F. lovincscu, rccomanddndu-sc suo
numc|c ,Popcscu". Criricu|, ,cdrigar dc |a prima |ccrurd", voroa |ui
uinu Pi||ar, i| prczinrd cd|duros in pagini|c rcvisrci SbuiutoiuI, din 8
6
dcccmoric. arrico|u| poarrd rir|u| un oet nou. uar Baroi|ian ii
dcscnidc caricra |ircrard anun(ard dc rcvisra |ui F. lovincscu
suo pscudonimu| lon Barou.
1921 ln primdvara accsrui an ii ia |iccn(a in marcmarici.
ln urma unci rccomanddri a pro|csoru|ui C. ]i(cica, csrc rrimis in
Ccrmania. Oo(inc o oursd in vcdcrca prcgdririi rczci dc docrorar in
ordc|u| univcrsirar Coc|ringcn. Aici sc va a||a suo indrumarca
pro|csoru|ui gcrman landau. uar pcsrc doud |uni dc zi|c sc pomcncrc
cu oursa suspcndard dc cdrrc minisrcr. Tdria dc caracrcr, rcspon-
saoi|irarca pcrsona|d i| |ac sd nu sc inroarcd insd in zard izourind sd-i
conrinuc acrivirarca riin(i|icd, dc ccrccrdror, dc docrorand, mizdnd
doar pc suosidii|c primirc dc acasd. \oroa acc|uiai uinu Pi||ar. ,Pocru|
ii arc jusri|icdri|c sa|c pcnrru ccca cc urmcazd sd sc inrdmp|c cu c| in
Ccrmania". lapru| csrc mai mu|r dccdr c|ocvcnr. Sd-| ascu|rdm pc
auror i sd-| crcdcm pc cuvdnr. ,ldrd nici o oo|iga(ic |a(d dc cci cc md
rrimiscscrd aco|o, impcrmcaoi| |a rcoria numcrc|or aa cum o conccpca
landau (o inrrcccrc dc |ormu|c dc cva|uarc asimroricd), in |a(a unui
uavid li|ocrr in p|in scdpdrar, md |as cu roru| in voia dcmonici |ircrarc,
cd|drorind prin |rumoasa Nicdcsracnscn|and, dar mai a|cs, asimi|dnd
misrcrioasa armos|crd, sarurard dc mcdira(ii|c |ui Causs i Rcimann,
a acc|ui ordc| pcnrru rordcauna marcmaric, in carc |i|ia(ia cugcrdrii
nu arc ncvoic dc o vcnicu|arc rangioi|d, ci sc rrans|crd imarcria|".
Mai rdrziu, lon Barou, privind |ucruri|c in og|inda |or rcrrospccrivd
sc va judcca scvcr, ,din puncru| dc vcdcrc a| marcmaricianu|ui rrddar".
,Am grcir dcsigur |a(d dc |cgca mca inrcrnd. Adcvdraru-mi rosr cra
ccrccrarca cxacrd. Crcdcam insd pc arunci in Pocsic i aduccam in
addncirca ci o vcracirarc carrcziand i o ardoarc dc navigaror".
Tor in accsr an lon Barou dcourcazd cdiroria| in vo|um. ln (ard i sc
puo|icd inrr-o p|acncrd pocmu| Duu meIci. Fvcnimcnru| sc inrdmp|d
rocmai dc Crdciun.
1928 ucsrinu| |acc ca sd cunoascd |a Tuoingcn, in casa unci pricrcnc, pc
Ccrda losscn|c|dcr, |iica unui mcdic dc vazd din Corouz, carc in acca
vrcmc cra srudcnrd |a cnimic, anu| inrdi, in Bcr|in.
1924 Rcvinc in (ard din Cocrringcn, insd |drd a-i |ua docroraru| pcnrru
carc dc |apr i p|ccasc in Ccrmania.
7
1925 14 iunic lon Barou sc cdsdrorcrc cu ncm(oaica Ccrda losscn|c|dcr
|a Ciurgiu, carc vinc aici dupd c| |a cncmarca |ui.
Acrivcazd ca pro|csor sup|iniror dc marcmaricd |a |iccu| din Ciurgiu,
cdrigdndu-i asr|c| cxisrcn(a.
1926 l sc o|crd un posr dc asisrcnr |a carcdra dc gcomcrric ana|iricd a
pro|csoru|ui C. ]i(cica, |a lacu|rarca dc riin(c din capira|d.
1927 ln roamnd sc sraoi|crc |a Bucurcri, undc s|drcrc rorodard prin a
sup|ini orc dc marcmaricd, mai inrdi |a |iccu| ,Spiru larcr" i ccva
mai rdrziu |a ,Canrcmir".
1 noicmoric Puo|icd in Ideeu euioeunu Poeticu domnuIui Aigezi
una dinrrc cc|c mai scmni|icarivc diarrivc rc|criroarc |a puncru|
sdu dc vcdcrc privind poczia. ,Accasra, ca i a|rc|c, sunr rczu|raru|
,radica|ismu|ui csrcric, |a carc ajungc cu op(iunca pcnrru un |irism
puri|icar prinrr-o spirirua|izarc aoso|urd, srrdin dcoporrivd dc oricc
c|cmcnrc con|csivc, anccdoricc i discursivc" carc i| |acc sd rcac(ionczc
cu o marc vio|cn(d criricd in p|an rcorcric" cvidcnr ,|a(d dc ror cc i sc
parc cd vinc in cpocd sd conrrazicd inrr-un |c| sau a|ru| conccpru| sdu
u|rim dc poczic" (uinu Pi||ar).
1929 li ia docroraru| in marcmarici. Tcza privind Reiezentuieu cunonicu
u udunuiii func(iiIoi ieieIitice i| punc in rdndu| savan(i|or din
|umca riin(c|or cxacrc.
Mu|(umir cu posru| dc asisrcnr |a |acu|rarc, lon Barou rcnun(d dc aci
inainrc |a orc|c dc |a |iccu.
1980 Auroru| ii cdircazd vo|umu| dc vcrsuri inriru|ar Joc secund, vo|um
carc ii va aducc g|oria pocricd. Carrca csrc comcnrard pc |arg i
considcrard un adcvdrar cvcnimcnr |ircrar. Prinrrc cci carc sc pronun(d
pc marginca ci sunr A|. A. Pni|ippidc, Scroan Ciocu|cscu, A|. Roscrri,
Pcrpcssicius, C. Cd|incscu, Pompi|iu Consranrincscu.
1982 ucvinc con|crcn(iar |a carcdra dc marcmarici c|cmcnrarc i gcomcrric
dcscriprivd, in urma unui concurs, pc oazd dc |ucrdri.
Cu inccru| icsc dc suo rurc|a pro|csoru|ui C. ]i(cica, cdpdrdnd ,o
conriin(d mai c|ard a |imirc|or proprii". F| ii darorcazd ,rcgdsirca"
dc sinc, dupd propria a|irma(ic, gra(ic ,cu|unddrii in opcra |ui Causs,
8
Rcimann i k|cin", ca i unui ,conracr mai srrdns cu |umca marc-
maricd gcrmand".
1984 Parricipd |a un congrcs inrcrna(iona| dc marcmaricd |a Praga. Aici sc
impricrcncrc cu Wi|ncm B|ascn|c, iar mai apoi |a a|ru| |a Pyrmonr
in Ccrmania.
1985 \cdc |umina riparu|ui micromonoga|ia |ui Tudor \ianu. Ion Buibu.
1986 Marcmaricianu| lon Barou csrc invirar pcnrru a (inc o scric dc prc|cgcri
|a univcrsird(i|c gcrmanc din lamourg i Cocrringcn. Parricipd |a
un congrcs inrcrna(iona| dc marcmaricd |a Os|o.
1988 \csriru| om dc riin(d romdn (inc prc|cgcri |a univcrsird(i|c din
Munsrcr-Wcsrra|ia i \icna. la parrc |a un congrcs inrcrna(iona| dc
marcmaricd |a Badcn-Badcn. Cu accasrd ocazic, sc dcp|ascazd i in
a|rc ccnrrc urmaoc gcrmanc, vizircazd O|anda.
1942 lon Barou csrc numir pro|csor |a carcdra dc a|gcord dc |a |acu|rarc,
,urmdnd sd nu sc mai ocupc cu prccddcrc, ca pdnd arunci, dc
|undarca axiomaricd sau grupa|-rcorcricd a gcomcrrici, ci sd sc dcdicc
in cxc|usivirarc proo|cmc|or dc a|gcord, pcnrru ca aoia in u|rimii anii
dc via(d, din 1958 inco|o, sd sc rcinroarcd |a gcomcrric i sd srudiczc
spa(ii|c, carc s|drcsc prin a ajungc sd |ic dcscmnarc in marcmarici|c
conrcmporanc ca ,spa(ii oaroi|ian" (uinu Pi||ar).
1956 Rcvisra Viu(u iomneuscu puo|icd u|rima poczic a |ui lon Barou.
BuIcescu tiuind.
1961 11 augusr ln urma unci su|crin(c |izicc grc|c cauzard dc canccr |a
|icar, lon Barou, savanru| i pocru|, sc sringc |a spir|au| ,\asi|c Poiard"
din Bucurcri.
1995 Ccnrcnaru| lon Barou.
1997 Fdirura lircra din Cniindu puo|icd un vo|um sc|ccriv dc vcrsuri i
prozd dc lon Barou Joc secund in co|cc(ia ,Bio|iorcca co|aru|ui".
9
ERS\RI
10
D\PA MELCI
( 1 9 2 1 }
D\PA MELCI
Unchiului neu, Soche $oiculeecu,
ol corui gloe il inprunu| oici.
DInIr-aIuJIa raJI maI marI:
UnII morJI
AIJII IugarI;
DInIr-aIuJIa raJI maI mIcI:
PruncI do Iroab,
ScunzI, oIIIcI,
NumaI ou, rsad maI ru,
DInIr-aIuJIa, rIn co har"
M brodIsom zuI, hoInar.
Eram muII maI rosI o-aIuncI...
Cund ProsImI da rIn IuncI,
Cu IoIrIzuI do aIbIno,
No roa Ia IoJI maI bIno:
TuncI ursuzI,
DoscuIJI zI uzI,
FoIIzcano
CUPRINS
11
CozI Ivano
InzaIo-n IungI zvoIcI,
O ornoau In Iurm bIoag
S cuIoag
IorburI noI, crIJo, moIcI...
Era umod In bordoI
$I IuIoam zI ou cu oI.
I
ToI aza o daI, Iar,
La un sunI rIn Furar
OrI Ia sInJII MuconIcI,
TurIa noasIr do IIIcI
OdIhnoa o croasI, sus,
- Eu voInIc roa Iaro nu-s:
RuI dIn ug,
SubI o gIug
Do aIunI, o buIurug,
OdIhnII
$I ou curund...
VozI, aIuncI mI-a daI rIn gund
C IoI sIund zI aIogund
Jos, In vrauI do oI udo
PrIn IsIarI zI vro]urI crudo,
S-ar uIoa s dau do oI:
MoIcuI rosI, IncoIInoI...
In unghor adunc, un gund
ImI zoIoa c moIcuI bIund
DIn mormunI do oI, o-aroao,
Choam OmuI s-I dozgroao...
12
$I ornII Ia scoIocII
(Cu noroc, ccI I-am gsII).
Era, IoI, o moguIdoaJ,
OchI do bou, dar cu aIboaJ:
InIro oI zI co-I aar`
SIro]uIa un zId do var.
- Co s ac cu oI aza"
S-I arunc nu ImI vonoa...
Vroam s vd cum so dozghIoac
PuI moIaIoc, dIn ghIoac;
Vroam s vd cum Iar InvIo
Somnoros, dIn coIIvIo...
$I do-a IunguI, o munI,
M-azozaI cu-acosI doscunI:
- "MoIc, moIc,
CoIoboIc,
Ohom vrgaI
$I orocaI;
Las noaIoa dIn goaco,
MoIc nIung, zI -Io-ncoaco.
Nu o bIno s Io-ascunzI
SubI roJII groI zI scunzI;
PrInIro vroascurI corno soaro,
CoIJI do Iarb o rzoaro
Au zvucnII Iar mugurI noI,
Pun o ramur aIIoI.
MoIc, moIc,
CoIoboIc.
Iarna Ioad co]oaco,
$I Iu sIngur In goaco!
HaI, IozI,
13
DIn cornoasoIo cmozI!
ScoaIo aIru IrIzoaro
SIrvozII, IromurIoaro.
ScoaIo umodo zI mIcI
PaIru Iro do arnIcI;
$I agaJ Ia ozIIIo
CIuuIIIo do zambIIo
Sau Ia Ir do mrgrInI
InzuaIuI Iu argInI...
PosIo gardurIIo vII
DInsro vII,
OrI do vroI zI maI Ia vaIo,
In IarIaIo,
TIrozIo bruu do zaIo..."
Du co I-am doscunIaI,
L-am us ]os
$I-am azIoIaI...
Insoraso maI do-a bIno;
CrongI uscaIo, osIo mIno,
EuzuInd Ia vunIuI sIrumb,
ImI zIcoau rsIII dIn drumb...
Nzdrvana do duro
JumuIII do socuro,
ScurI, urIz,
InghIJoa dIn IumInIz.
DIn Iomnoaso vgunI,
CcunI
II vodoam IozIz
14
Cum casc
Euzo soarbdo do Iasc;
$I InIorzI
OchI bubozI
InnoIau subI runJI osIrIJo
Do roaso,
Do brboaso
JoImarIJo.
$I cum sIam sub vunI zI rIg
SIruns curIIg,
IscodInd cu ochII Iro]I
MaI do sus do burn drumuI,
Undo soara Joso umuI
MuIIor mro]I:
Po subI vroascurI vzuI bIno
RoozII Insro mIno
O guzaI cu gIo]I.
ChIondoruz
CIa Ia caIo;
Do o zaIo,
Cund Ia doaI zI cund Ia vaIo,
Curgoau boIoIo Iuruz.
Iar dIn Iosca oI do guzo
Do mIuzo
Un IIos, un asru: hurrzI...
PIuns roIung, cum scoaIo Iara,
PIuns dogII,
Cund un zaro-I muzc ghIara,
15
MugoI asru zI IrgII
Do vuIa dIn undurI soara...
MI-a osI rIc, zI-am ugII!
II
ToaI noaIoa vIscoII...
Inc bIno n-a]unsosom,
C ornI, duIum, s vIo
O vIornIJ IurzIo
Do ProsImI.
VunIura, sIurnInd guIcoav,
AIb Ioav;
$I cdoau zI mrunJoI
EobI do moI...
(NIngoa bIno, cu IomoI.)
In bordoI,
Foc vurIos munca nrasnIc
RoIovoI.
Po coIIb sIngur aznIc
M-au IsaI c-un vra do ono...
Rar, Io cuIogoam aIono:
MozuI Iono
RzbIoa do rIn oIono
S-mI doa gonoIo rIn gono.
$I IrudII
Lung vaIr rIgorII
PrIvoghoam roIung IcIunII...
Umbro doso
Ca unII
16
ImI roIoau o hornuI zuI
Loasa ochIIor vorzuI.
$I-mI zIcoam In gund: "Dar oI,
MoIcuI, rosI, IncoIInoI"
Tromur-n ghIoac, varg,
Nu cumva un vunI s-I sarg;
Roag vunIuI s nu-I uro
$I s nu maI bIcIuIasc
ErbI do muzchI, obra]I do Iasc,
PrIn duro.
Roag vunIuI s so-nduro."
Do Ia ]aruI sIrvozIu,
MaI IurzIu,
Somnoros vonII Ia goam.
Era-naII, nu a]ungoam,
Dar rIn sIIcIa oIocII
Dar rIn ghoaJa IncuIcII
FuIgora suI Iung, do har,
PrdonIa do aar`;
PoduI IumII so suraso
Iar o caso,
Pun sus, osIo coInIc
AIbIcIoaso,
OrI oIoaso,
Cdoau coI do arbagIc.
VIu ImI adusoI amInIo
Co-auzIsom InaInIo,
Do o noaIo InIro IoaIo
UrgIsII,
17
Cund, o coaIo,
OurI surcaIo
SuI vunI
S drumo
DIn munI...
Cund, o sIoI, ruund dIn II,
Eaba DochIa-nvIII
Cu oI srIcI
SI covrIg.
SI do-nghIIo
$I sughIIo
$I so vaIcr
Do rIg.
- HoI, o noaIoa-acooa oaIo!
InaoI
La uIgII moI,
CumonInd a somn, o coaIo,
Cu IoI gunduI sus, Ia oI,
$oIII:
"MoIc IncoIInoI,
Cum n-aI vruI s IozI maI IuIo!
NIcI vIornIJ, nIcI muIo
PrIn durI nu Io-ar I rIns...
Iar acum, cund ocu-I sIIns,
HornuI nIns,
Am I doI s-aIogom ono,
$I aIono
S chomm o mozuI Iono
DIn oIono
S no-nchId:
MIo, gono;
18
TIo,
CornuI droI,
CoI sIung,
EInIzor,
Po cund so rung
Lomno-n crung,
MoIc nIung,
MoIc nIung!"
III
DInIro ono zI coIoaro
OaIa nIns,
Cum mI]oa un Ic do soaro
Po InIIns,
RzboInd cu IunocuzuI,
DIn JoI sIIund urcuzuI,
InIJaI Ia dumbII rInzI,
II zrII Iung cuIcuzu-I
Do runzIz.
Era, IoI, o scoro]II
LImb vunI, sucII,
O nuIa, ca un honghor,
II JInoa In zgrzI do gor!
ZaIo rocI,
Asro bonJI co so-nIroIaIo,
Sus, do vroascurIIo socI
II rIndoau:
O runz moarI, cu sIaIo.
19
$I o IruuI IuI zgurcII
M-am IocaI,
$I I-am bocII:
- "MoIc, moIc, co-aI cuI,
DIn somn cum Io-aI doscuI"
AI crozuI In vorba moa
ProcuI... Ea gIumoa!
AI crozuI c Iou soaro,
C-a daI Iarb o rzoaro,
C aIunuI o un cunIoc...
AsIoa-as vorbo zI doscunIoc!
TrobuIa s dormI ca IorI
Surd Ia cunI zI ImbIorI,
S IragI aII obIon do var
InIro Iru zI co-I aar`...
VozI"
IozIzI Ia un doscunIoc:
Iarna JI-a muzcaI dIn unIoc...
AI ornII sro IuncI zI crung,
Dar ornIzI cu cornuI sIung,
MoIc nIung,
MoIc nIung!"
Iar cund vruI s-I maI aIInI,
InIInsoI o mun-amar
Do Iuns muII...
zI durduInd,
Dou coarno do argInI
RsucII so rumar.
C o cIunI, nu m-am uIIaI...
20
CI, In unga IuI do baIo,
Cu-nsuIIIo grI]I, o caIo
L-am urIaI
LognaI:
Pung mIc do mIas...
Iar acas
L-am us bIno
Sus, In od,
(ToI Iung mIno)
Ca s-I cunI dIn cund In cund
FIo Iaro,
FIo-n gund:
"MoIc, moIc,
CoIoboIc,
PIou soaro
PrIn unaJurI zI rzoaro,
Lu]orII Io-azIoaI-n crung,
Dar n-aI corn
NIcI droI,
NIcI sIung:
SunI In sun Ia mozuI Iono
DIn oIono;
CornuI droI,
CornuI sIung...
Iarna coarnoIo so rung
MoIc nIung,
MoIc nIung!"
21
J OC SEC\ND
( 1 9 3 0 }
.. ne ft-ce que pour vous en donner lide.
1
Stphane Mal l arm (Vi l l i ers)

DIn coas, dodus aduncuI acosIoI caImo crosIo,
InIraI rIn ogIInd In munIuII azur,
TInd o Inocaroa cIrozIIor agrosIo,
In gruurIIo aoI, un ]oc socund, maI ur.
NadIr IaIonI! PooIuI rIdIc Insumaroa
Do haro rosIraIo co-n zbor Invors Io IorzI
$I cunIoc IsIovozIo: ascuns, cum numaI maroa
ModuzoIo cund IImb sub cIooIoIo vorzI.
1
... n-ar I docuI onIru a v da Idooa (]r.}.
22
TIMDR\
CImoIuI vozIod IuncII, sau IuIoruI In drum
Duroroa dIvIzaI o sun-ncoI, maI Iaro...
Dar IaIra-n rugcIuno, a humoI dosuIaro
$I unda IogodII sub cor, vor suno - cum"
Ar IrobuI un cunIoc IncIor, rocum
FoznIroa mIsoas a mrIIor cu saro;
OrI Iauda grdInII do IngorI, cund rsaro
DIn coasIa brbIoasc aI EvoI IrunchI do um.
CUPRINS
23
GR\P
E IomnIJa In ars, nodomn munI,
Do zIu, unuI razoIor InzaI;
Dar caoIoIo noasIro, dac sunI,
OvaIurI sIau, do var, ca o grozaI.
AIuIoa cIIIo do Iro sIungI!
OsI-vor gosI InchIs, s Io rozumo,
S nogo, droaI, IInIa co rungI:
OchI In vIrgIn IrIunghI IIaI sro Iumo"
CUPRINS
24
INECAT\L
FuIgor sIrIn, dosarIo acoasI IaIr-adunc;
VI agoro, IIaJI-mI o zI ca un ochoan!
AIIanIIcoI sunI robuI vIbraI sro un mrgoan,
IncununaI cu aIgo, cIdII In ra do sIunc,
Un IrunchI cu rdIIo crcI vochI, co sIau s
Ico,
DIn caro aIIo ramurI, armaIo-n zorI IomnozI,
EaI aoIo, dIn baIa aIbasIr s dosIco
LImbI vorzI, zuIorIoaro, rIn dInJII vonInozI.
CUPRINS
25
ORDITE
CoIo, dImInoaJa moa,
VIu aIIar IJI mIruIa:
Ca IsIando casIo, norII
In, dorII, harIa orII,
AgorI, zorII co urIaI,
$orII rozII, scurzI dIn raI,
$I, cuIos, aIbasIruI bonJII
Do o ]orboIo JuvonJII.

LncIIo do Iarb mIcI


Lo zoa cJoaua EIIsh,
InImI marI dormoau o Jar.
MunJI, cu sungoIo aar...
CunoscuI acoIor zorI
In unIunI,
In zorI,
In norI.
CUPRINS
26
STAT\RA
S nu roIIng, s nu Ico
VIu sIrIIuI, robII In oa,
La azImI aIbo s-I rIdIco:
SIII runcIa oI Irocoa.
SorI zIInIcI, groI, ardoau sub dung,
Uzor sunau In rsrII;
$I norI co nu zIIau s-a]ung
$I munJII, cuJI va I-nIuInII,
SuIau cu IozorII, s caIo
La anII aInIcI, douzocI.
Vodoau dIn coasuI co nu baIo
- DIn IIm IIaI cu sbII rocI.
CUPRINS
27
INCREAT
Cu TroIoIo suuI vdIIoI gaIo
SunI ]ocuI In soranJ, do o sund,
TrocI IoIroIo aunorII ogaIo
SuI vIIo rosInso, co nu sunI.
TI-o InIma Ia vursIo vIIIoaro
Ca zaroIo o muzIcI InnodaI,
RoIII do dou orI Ia mruI-soaro,
In mInuIaro-arIns - zI IncrosIaI.
CUPRINS
28
IZDAITA ARDERE
CurcanII au muIaI o soaro zIruI
Do guIurI cu, nosIInzI, carIoII rozII.
La coruI IcrmaI zI sunI ca mIruI
RoIunzI so ac zI ]oac unIocozII!
$uvIJa sIoIoI noI InIIngo-n ao,
Un sIunII munI ascuII anI,
PmunIuI s-a IIII do sIoaua-aroao.
NunIosc, Ia curIoa gaIbon, curcanI.
CUPRINS
29
POARTA
SuIoIo-n IraIuI zIIoI so con]ug,
PazII Ior sunI muzIcI, ImnurIIo - rug.
PaIru scoIcI, cu umurI do Iarb do maro,
VIndoc do noaIo sIoaua-n Iromuraro.
Po sIu]IIo vInurI rImIIur-I asIru`.
MunJII-n SIrII, IucrurI InIr-un Pod aIbasIru.
RaIurI dIvuIgaIo! IngorII IrImozI
FuIgor SodomoI rucIuI do mcoz.
CUPRINS
30
LEMN SFNT
In vIIo IorusaIImuIuI, Ia unuI,
PIos do razo, munIIu Ia IoIo:
Un sIc do-argInI, In sIunga IuI, CrcIunuI,
RusaIII ard In droaIa-I cu InoIo.
Po acosI Iomn co-az vroa s curJ, nu o
UnghI ocoIII do ra, Icoan vocho!
Vd rauI - rou, rnIIo - ImuIo"
- SunI aIIoraI, nouIru, noorocho.
CUPRINS
31
LEGENDA
SIrIumInaJI ca nIzIo unghII,
Sub scuIurI, IngorI au IsaI
ChorubuI vII s-I In]unghII,
- SdIJI In aor rIdIcaI.
$I IIma a]IzIoIor aIo
So Ioac soaroIuI orII
AI corIoI soro anImaIo:
Ingun sungoIuI IvII.
ScrIs, ruuI Iroco-n maI aIbasIru
$I varurIIo zIIoI scad,
E rana TauruIuI asIru.
VdIIa Jar, OaIaad.
CUPRINS
32
A\RA
MIro, vzuI ca omooa,
Cu ruI saI In voIuIo,
Do Morcur cumnII, nu do Oooa,
CI IungI InaoI rovoIuIo;
La conuI acosIa do soar,
Cund suIoIuI mou a czuI
$I caId, aIocaIuI Iu scuI
II suso, ca aIa do coar,
CroscuI, InIro muInI ca do a,
Co Iucru aI IaInoI corcaI"
Sub vordoIo IumIIor IaI
AraI o IumIn mIoa.
CUPRINS
33
MOD
To smuIgI cu zugrvIJII, scrIs In zId
La gama IurIoIor acoIor IocurI,
InIrocI orazuI IoIroI, IImozII
Do roua haruIuI arzund o bIocurI,
O coasurI vorIIcaIo, runJI IurzII!
Cor sImIu, IImuI. DImonsIunoa, dou;
Iar suIoIuI Imur, In caIorII,
$I ochIuI, unghI zI Iumoa-acoasIa - nou.
- InaII-n vunI Io rungI, s m azIorn
O, Iarba moa dIn IoaIo maI rumoas.
Noroas aIa-acoasIa do Inorn!
Dar coasuI - sus; Iroc vaIoa rcoroas.
CUPRINS
34
SECOL
RsrII aI crosIoIor do srI,
SIomo nIcIrI In uIuII,
EunIuIo, cund soaroIuI voII
ArcuIIo a]urIIo cJrI.
SocorI dInIro socoIo-au scIIII!
ChomI zIduI ars, cu IorburIIo cImbrurI,
AnuIaro unor aIbo IImurI,
Sub argInJII munIoIuI orbII.
CUPRINS
35
MARGINI DE SEARA
PonduIuI aoI caImo, gonoraIo,
Sub sIIcI sIa, In TrIIo-do-Jos.
LucoorII marInI, amarI In vaIo;
SIcIu muIa zI racuI osoros.
Un gund adus, do razo zI curbur
(FII auruI IrocuzabII grou!)
ExIromoIo cmrIIor do bur
MIraI Io Incooa, In Dumnozou.
CUPRINS
36
STEA\A IMN\L\I
Aeeneneo eeri ee in|orc, :iceee, Je Jenul|.
M. I. CaragIaIo
(Croii Je Cur|eo \eche, ag. 36)
Ruu IncuIaI In coruI omogon,
ArhaIc UnI, dIn IudaI soar,
Scurs IorIIor, sIu]Ind In EoIIoom,
Cund grzIIo suraIo InvIar.
S orI - sub razo dogoI zIors InIIng -
Un IInIzIII, un rar zI Iunr mugur
PrIn gor muIaI, rIn IuoIo do zInc,
La sIuncIIo cuIcaIo: s Io bucur.
CUPRINS
37
S\FLET PETREC\T
SczuI zrII bIund o Jara mInoraI.
- InoI zI munIo, Iarb do abur InzouaI.
A oIIIrII numaI acoasI oarIo aI
FcIIo, o ghIcIroa AIbasIruIuI ouaI.
MInJIrI, IumInI! ScaI, doar sunIa, ca o maIc
- Ars doIIuI oI; cu runIoa cIcaI do oIca:
ScIdund Ia dubIuI soaro, aos, do Ia DrgaIc,
RoIunduI, scund In aIm, duh sImIu-n chI do
na.
CUPRINS
38
DIOPTRIE
InaII In orga rIsmoI cunIrosc
Un saIuraI do somn, oros InoIIu.
Ca runIoa vInuIuI coIoaroIo rozosc,
Dar soaroIo o muchII curs - do doIIu.
Aroao. OchII ImIoIrosc crucIz
DIn IIa vIbrIoaro ca o Iob,
Coroana IIIoroI, mrcInIz,
Jos In IumIn Iuns, groa, do sob.
OdaIo, IndoIro-n sIabuI vIs!
- DoroIocaI Iroco, do-o mIuzo -
OunoIuI Iras In conurI, Iagr scrIs,
AdovorIro zIIoI - rIn conuzo.
CUPRINS
39
DESEN PENTR\ CORT
O, voacuI IogIuIso mIIIIar
In IIIoro ca IurnuI JuguIaIo!
UrzIIo cI, novorosImII var,
PrIn dImInoaJa IorbII InmuIaIo.
SIrI ImrzIIaIo! InnoIJI
ArgInIurIIo marI boIozIoaro
$I InIma cIrIIor - suzIJI
Do droaI zIua-acoasIa suIIoaro.
- EI vor sIIa, Ia drum cu NovaIIs,
PrIn $vabII vorzI, JIaIo In casIoIo.
S rado IromuraIuI IaI do vIs,
PrIoInIc oIrIvIrIIor do sIoIo!
CUPRINS
40
EDICT
AcoasI onIIIc Iun
CuvunI adormIJIIor o,
DIn roua caraIoIor sun
Ooros, amInIII: co-ru-Io.
O sob, coaIaII mumIo.
DomnozIo o caIuI do zah,
La Moscova vordo do-o mIo
Do IurIo, ars IdoI oac.
Dogoaroa, odoab: rsoJo
Un socoI coaI zI aIor.
- $IIu drumuI SIbIIoIor FoJo
$IIu IunsuI aos dIn oIor.
CUPRINS
41
\EDENRODE
Eor i|e |onee bu |urne uere gloJ
Sueo|l, eolenn, uilJl eoJ.
LongoIIow (The eloce einging o| niJnigh|}
1
PA\N\L
So Ioconoa rsrIIoan zI moaIo,
MIaI dIn muna Ia s cIuguIoasc.
AIbasIru uIuIa zI caId, In oaIo
Ca unzoIo aIcooIuIuI, In coazc.
Po buIur, nobunuI Iu cu scu
OchI InogaII grozav do IrIzII roIoa,
$I muna JI-a sucII, cum sIorcI o ru,
$I-a ruI zI guIuI srII, caro bIoa.
1
PonIru c IonurIIo orau, o rund, vosoIo, , SoIomno, IngrozIIor
do IrIsIo. LongoIIow (Sclocul cn|nJ lo nie:ul nop(ii} (engl.}.
CUPRINS
42
PARALEL ROMANTIC
NumIsom nunJII noasIro-un burg,
SIvII cu ao-abIa do curg -
Ca un duIu IrunIII o-o Iab,
VochI burg do-amurg, In Jara zvab.
ScrI, unghIurI, orJI! In rag do uzo.
O IroII domoII, o IroII cu guzo,
La co vrsrI, ca do vonIn,
VIs crud sIrIvIJI zI gund croIIn!
SIungI cuburI zubrodo, InIraIo,
Do caso rozII, zaharaIo;
VorzI InvosIIrI, rIn cuIo-un gang,
Sub coasurI IargI - baIang, baIang!
CUPRINS
43
RIGA CRYPTO SI LAPONA
ENIGEL
DaIada
MonosIroI IrIsI, maI aburII
Ca vInuI vochI cIocnII Ia nunI,
Do cuscruI maro druII
Cu ungI, angIIcI, boIoII cu unI,
MuII IndrInIc monosIroI,
Un cunIoc Iarg IoI maI Incoarc,
ZI-mI do Iaona EnIgoI
$I CryIo, rogoIo-cIuoarc!
- NunIaz runIaz!
OsJuI Iu IImba mI-a rII-o,
Dar, cunIocuI, IoI zIco-I-az,
Cu EnIgoI zI rIga CryIo.
- ZI-I monosIroI!
Cu oc I-aI zIs acum o var;
AzI zI-mI-I sIruns, IncoIInoI,
La sarIuI nunJII, In cmar.

Dos corcoIaI do duroJI


In aI do ruu zI-n hum uns,
ImrJoa osIo buroJI
CraI CryIo, InIm ascuns,
CUPRINS
44
La vocInIc Iron, do rou arc!
Dar rInIro oI buroau buroJII
Do-o vr]IIoaro munIarc,
Do Ia unIuna IInoroJII.
$I rI ghIocI zI IoorazI
DIn groI Iozoau s-I ocrasc,
SIor II coau zI nrvaz,
C nu voIa s InIoroasc.
In JrI do ghoaJ urgIsII,
Po-acoIazI IIm IrIa cu oI,
Laon mIc, IInIzIII,
Cu IoI, ro numo EnIgoI.
Do Ia IornaI, Ia zunaI,
In nouI an, s-zI duc ronII,
PrIn aor ud, IoI maI Ia sud,
Ea oosI o muzchIuI crud
La CryIo, mIroIo oIonII.
Po IroI covoaro do rcoaro
LIn adormI, Iorcund vordoaJ:
Cund Iung sun, un rIg sun,
Cu ounucuI IuI bIrun,
VonI s-o-mbIo, cu duIcoaJ:
- EnIgoI, EnIgoI,
TI-am adus duIcoaJ, Iac.
UIIo ragI, JIo dragI,
Ia-I zI Ioarn-I In uIac.
45
- RIg sun, do Ia sun,
MuIJumosc DumIIaIo.
Eu m duc s cuIog
FragII ragozI, maI Ia vaIo.
- EnIgoI, EnIgoI,
Scado noaIoa, Ios IumIno,
Dac IocI s cuIogI,
IncoI, rogu-Io, cu mIno.
- To-az cuIogo, rIg bIund...
ZorIIo Inco s ]oaco
$I ozII umod zI Iund:
Toam mI-o, Io rungI curund,
Las. - AzIoaI do Io coaco.
- S m coc, EnIgoI,
MuII az vroa, dar vozI, do soaro,
VIsurI suIo, do mcoI,
M dosarI. E rozu, maro,
PoIo aro oI do oI;
Las-I, uII-I, EnIgoI,
In somn ragod zI rcoaro.
- RIg CryIo, rIg CryIo,
Ca o Iam do bIosIom
Vorba-n InIm-aI InII-o!
Eu do umbr muII m Iom,
C dac-n Iarn sunI cuI,
$I ursuI aIb mI-o vruI droI,
DIn umbra doas, doscuI,
M-nchIn Ia soaroIo-nJoIoI.
46
La ImI do ghoaJ, suI zozI,
ToI oIuI mou un vIs vIsoaz.
Orou IaIor scum cu margInI vorzI
Do aur, vIsu-I corcoIoaz.
M-nchIn Ia soaroIo-nJoIoI,
C suIoIu-I unIun-n IoI,
$I roaIa aIb mI-o sIun,
Co zaco-n suIoIuI-unIun.
La soaro, roaIa so mrozIo;
La umbr, numaI carnoa crozIo
$I somn o carnoa, so dozumI,
Dar vunI zI umbr Iar o umI...
Frumos vorbI zI subJIroI
Laona droaI, EnIgoI,
Dar IImuI, vozI, nu adsIa,
Iar soaroIo acuma sIa
SvurIII In sus, ca un InoI.
- PIungI, roacumInIo EnIgoI!
LuI CryIo, rogoIo-cIuoarc.
LumIna IuIo cum s-I Iac"
EI so dosaco uzuroI
Do EnIgoI,
Do arIoa umbroI moI, s Iroac...
Dar soaroIo, arIns InoI,
So ogIIndI adunc In oI;
Do zoco orI, r sIaI,
So ogIIndI In IoIoa-I choaI.
47
$I sucuI duIco IncrozIo!
Ascunsa-I InIm IosnozIo,
Sro zoco vII ocoJI do somn,
VonIn zI rozu unIdoIomn
MusIosc dIn undurI do bIosIom;
C-I grou muII soaro s Induro
CIuoarc crud do duro,
C suIoIuI nu o unIun
DocuI Ia om, Iar bIrun,
Iar Ia Iur maI Irav
Pahar o gunduI, cu oIrav,
Ca Ia nobunuI rIg CryIo,
Co ocuI InIma I-a rII-o,
Do a rmas s rIcoasc
Cu aII aJ, maI crIasc:
Cu LauruI-EaIauruI,
S Ioarno-n Iumo auruI,
S-I Ioaco, goI Ia drum s Ias,
Cu msIarIJa-mIroas,
S-I JIo do ImrIoas.
48
O\L DOGMATIC
Dogno: $i Duhul S]n| ee pur|o
Jeoeuro opelor.
E daI acosIuI IrIsI norod
$I ouI sIor ca do muncaro,
Dar vIuI ou, Ia vur cu Iod,
FcuI o s-I rIvIm Ia soaro!
Cum Iumoa vocho, In cIozIar,
InoaI, In subJIro var,
NovInovaIuI, nouI ou,
PaIaI do nunI zI cavou.
DIn IroI aIIazurI o cuIcuzuI
In caro doarmo nIns aIbuzuI
AIuI do gaIoz, do InchIs,
Ca IruuI drag, suraI In vIs.
Dar IoduI"
Do oarIo sus
DIn oIuI plue
Do undo gIoduI
PmunIurIIor n-a a]uns
Acord IIn
$I mascuIIn
AIbuzuIuI In hIaIIn:
SruIuI IIn.
Om uIIIor, IrovorsIbII,
VozI DuhuI SunI cuI sonsIbII"
CUPRINS
49
Procum aIuncI, zI azI - InIocma:
MrunIo IumI sIroaz dogma.
S vozI, Ia boIJI, o SunIuI Duh
VoghInd vII ao r sIuh,
AcosI ou-sImboI JI-I aduc,
Om zIors, uIIuc.
Nu ouI rozu.
Om r saJ zI om norod,
Un ou cu Iod
IJI vroau, Iocon, acum do PazIo;
II urc-n soaro zI cunoazIo!

$I maI aIos Io InIoar


Do acoI gaIbon Icusar,
CoasornIc r mInuIar,
Co sIngur scrIo cund s moar
$I ou zI Iumo. To-nIoar
Do coasuI gaIbon, nocosar...
A morJII runIo-acoIo-I IoaI.
In gIbonuz,
S road sornIcuI aIbuz,
DuraIa-nscrIo-n noI o roaI.
InIocma - dogma.

Inc o daI:
E OuI coIuI sIor Ia oI,
50
Dar nu-I sorbI. CurmI nunI-n oI.
$I nIcI Ia cIozc s nu-I uI!
II Ias-n acoa-InIuIo-a IuI,
C vInovaI o IoI cuIuI,
$I sunI, doar nunIa, IncouIuI.
A]unul Po|ilor, 192
51
RITM\RI PENTR\ N\NTILE NECESARE
CnJ plonuri euno o coJere
$i go:Juie|i lo reo pu|ere,
Lo neogro Dono Mirion
1n bonJeincineo, Je Jinon.
CaI aI osIoI IumII!
Coas aIb, concIs aI mInunII,
Sun-mI IroI
CIaro choI
CorIo, sub IucId oIor
PonIru corcurI do mIsIor!
An aI OooI, InchIsoaro,
OcoIozIo roaIoIo InIorIoaro:
RoaIa VonorII
InImII
RoaIa cauIuI
Morcur
In IoIro, In azur,
RoaIa SoaroIuI
MaroIuI.
I
Insro IronuI moaIoI VInorI
Erusc, ca IoJI amanJII IInorI,
Am vIbraI
InIcraI:
CUPRINS
52
Vaoroas
RIIuaI
O rumoas
Mas
ScoaI!
In brJara Ia -mI Ioc
Ca s ]oc, ca s ]oc,
DanJuI bu
Cu rovoronJo
OrI mocanIco cadonJo.
Ah, IngraI,
EnorgIo dogradaI,
EruI co dosacI rIII
OruuI sImIu dIn orbII,
Vonor,
InIm
In undIro mInIm:
AhoIIc ( )
PorIhoIIc ( )
Co]uncIIv (dodo)
OononI (adIo!)
II
Pa] aI VonorII,
OraI
PaagaI!
In crIsIaIuI Iu nogaI,
Sro acoI umogaI
Fra Morcur
53
Do ur augur,
PosIo IngorI, zorI zI raI
Sun vochI:
I-ro-Ia-haI,
Morcur, asIr aurII,
Cu orI doI ImodobII
LungI
Cu ungI
Po bomba maro,
Oarb, do corcoIIoaro,
O, Morcur,
FraIo ur
ConcouI dIn vIu mIsIor
$I FocIoara LucIor,
IncIInaI o ao casIo
In srunIrI IconocIasIo,
Ca cIdII
DIn vaI orII
Sus, o VoacuI ImIoIrII,
O soIocI
InIoIocI
NunIa n-am srbIorII...
III
UIIo, Ia a IroIa choIo,
Vur-o In broasca - AsIarIoo! -
$I InIoarco-o do un grad
UnuI IIm roIrograd,
Trago orJIIo co ard,
54
C InIrm
S osIm
In cmara SoaroIuI
MaroIuI
Nun zI sIoa,
Abur vordo s no doa,
DIn cIdrI do mrI IacIoo,
La surrI do curcuboo,
- In FIrIda co scunIoo
oIoroo.
55
PAZNICII
InaII conoxIuno,
Oard oIcaco nunJIIor,
Drum zI CarIo:
PonIru sumbruI rac aI IuI MarIo.
PonIru Ju
- AcoI Tru -
SaIurn conIuraI In aarIo,
Uran ca un IIv,
NoIun adIIIv;
CdoInIJaro In cor a nunJIIor,
DIn zoco Luno, In ram,
O oarIo coroasc zI amI
MIanIo a FrunJIIor!
SaIuI do o scar do noaIo,
La scoIruI soraI
Do IroI orI sIraI:
AI IumII ruu sIaIIc do IaIo;
PIoccIuno ]oas,
La aJa roas,
SuI, caro a]un
Aus-n crbunII dIn Iun;
MIanIo adunc,
IndoII Inc
NoruIuI vIoIacou,
FumaI Iung, do soaro,
La zIua-n vrsaro,
Cund IIo suIoIuI mou.
CUPRINS
56
INFATISARE
Lo1 `|ie o golo nigh|.
1
Edgar Poo
Pudroaz ruuI IragIc In ogIInd,
Cu do-amnunIuI, crIsIaIIn, do baI;
SIIaIo-n coc, voIuIoIo s rInd
PorucII do argInI - un oncoaI.
La baIuI IInIzIII, do maro gaI,
Do vroI s IacI rumosuIuI Iu Domn:
Troaz, oIoIozIo-JI masca acIaI
$I dInJII InvorzIJI do duh do somn;
LumInIIo odIIor Io sIIngo!
S-ncoa maroa ar do oaI,
Cund InghoJaI, dIn Iarna caro nIngo
In crozIoI, ca-nIr-un arc, o oncoaI.
- FII DomnuIuI sIaIur IumInoas,
Cu gunduI - srInIon uIgor vIIIor!
S-JI Io braJuI sad bIIoas
$I ochIuI: dIsc Iunar IunocIor.
1
PrIvozIo, osIo o noaIo do gaI (engl.}.
CUPRINS
57
FALD\RI
pen|ru Willion Wileon
Somn muII, dIn IuzurI. VId In sIaI.
Voghoroa sIIcIoI, droI corIIn.
IndorIaI, ca-nIr-o odIhn
DIn mombro IImozI, o crIsIaI!
Sub mIurI, IuIurI zI uruIurI
MorI - chIuI mou, o crongI do guIurI,
Un gIas dIn corurI coro: - Dac
AI aco-ogIInzIIo s Iac"
DIn somn, dIn sIo sar dozIoI,
SmuIg IoruI scurI, II duc Ia IoI.
La JrmuI aoIor do gaI
SIrIg hIdra moa, chIIocoaI:
- InIomnIJaIo WIIIIam,
CasI hIdroII, Io azIoIam
S IrocI, maroo, dIn ogIInd
In Iuna runJII, s Io-arInd;
SIudonI sIuos, EosIonIan,
CoJoaso WIIson WIIIIam,
IJI ]ur, ar aco-o bun mIn
SInI zaso-n IoIoa Ia marIn!
(Do zaso orI, In ao groIo
SIIng Ior arIns, un-n rsoIo;
FuIgor codaI, ]usI unghI normaI,
Cad roIocIaI, croIosc crIsIaI.)
CUPRINS
58
PIoI, chI! RmuI, corIIn sarI,
PIraI SanIo o-o harI,
Rus, In muInI, umnaIuI Iras,
In und ursuz, do zahr ars:
VaIurI runIo, gomono,
RuIur do cromono,
Co gund IurzIu m suI-acu"
S vunIur noJII "Eu-hu-hu"
Ca Ia un cunIoc, aIIdaI"
So Ioarco vorba, InchogaI,
CuIIa-IncoI so-ncuIo-n IoI,
In scrIsuI aoI cauI droI.
59
\EDENRODE
La rua Uvodonrodo
Co muIIo gasIoroodo!
SurasoxuaIo
SuramuzIcaIo;
OasIoroozI!
MuII IImozI rasozI,
ModurI do odo
CorurI ozar
AnIono In har;
Uvodonrodo
PosIo modo zI IIm
OIIm!
Coas In crIsIaIIn
Lung ocIoara OoraIdIno!
DanIoIoIo saIo
Ca Ioaroa do zaIo,
PrIn braJoIo oI
OhoJarI In IdoI,
La soaroIo sunI,
EgaI - acosI cunI:
OrdonaI sIr,
SunoI
FrucI do IIr,
CaI araIogIc,
Loagn mIIoIogIc,
CUPRINS
60
DIn zoIroIo marI
AarI:
O caI do vaI
PosIo cavaI
Cu varuI doasura-n sIraI!
IncororaI oI,
UIIo o aI,
Lunoc o daI,
Lunoc do dou
OrI un Ia nou,
Pun o-nzorI
In IorI uzorI,
Pun-o IorcI In zaIo
OasIoroodaIo;
Pun cund, In IonIo
AnIono aIonIo
O coborI:
PonduIar do-ncoI,
InuIII achoI,
Sub IIm,
Sub modo
In Uvodonrodo.
61
I SARLK
Dunoreo inporo|eoeco
O inlon(uie, eo creoeco,
Lonce eou co|org eo urce
1n Juro|o lunii |urce.
NASTRATIN HOGEA LA ISARLC
Lui Al. F.
Tara voghoa IurcII. PIoroa o du-amIaz
SchImbaI-n aa muII a IorbII co-nvIaz,
Cund, grou zI droI, o scoIruI do aI mrunI Ia Ir,
OundacuI sorII urc ghIocuI do orIr.
Cor IIn do roduI IoamnoI ImI IuIura - IarIano -
ToI vIorIuI umod aI runoIor guIIano:
OrdIn ImI sIa coruI; Iar munJII - armaIuk.
Un drum bIoam, aroao do aIba IsarIuk,
Cu zIdurI orocaIo, sucIIo mInaroIo
$I sIu]IIorI cu ochII roIunzI ca do oroIo
$I, azmuJII cumIoI, un IuvIu IozIos;
In gundurI IncrcaIo, cund cuIam o ]os
ArgInIuI unoI scuIo do roJ, aIuncI IcaI:
CuJII IucraI, vroo IaIr In scum moIaI IogaI,
Orou coarcn do cadun IoII Ia un baIram;
NIcI ou nu maI zIIu asIzI co IucrurI cuIam.
CUPRINS
62
IncoIcIIo coasurI! Cu voI, nu IuaI amInIo
Cum, o rsrunIa buz a mIcII, dInaInIo,
O sornIc muIJImo so IoncuIa-n oroJI.
Vonoau do IoaI muna: rosIImo, IurgovoJI,
DorvIzI cu aJa suI do voghI, aduzI do zaIo,
PIorduJI InIro uoaso zI aInIco azaIo;
Iar ochII IuIurora cIIoroau aund...
CcI, rsrInd rIn coaJ zI cIrInd o und,
La dunga undo coruI cu aoIo Ingun,
AcI sIIaI dIn cornurI, acI Isund o-o run,
So rzboIa cu vaIuI un roacIudaI caIc:
NIcI vusIo zI nIcI unzo; caIarguI, muII roa mIc;
Dar ]os, o Iunga soar, cusuIo InIro oIo,
Uscau Ia vunI zI soaro IoI oIuI do obIoIo,
PuIano do caIano orI IururI do ndragI;
$I, rIn curoII osIrIJo zI rInIro cuIo vagI,
Un vunI umIa buIboano dnJuIIoaro Inc.
Co rugInIrI do ao IrozIIo zI co brunc
Lsar IoruI runcod zI IomnuI buroIos"
In Ioc do aur, IoIuI acoIuI IrIsI Argos
Ducoa o Iun vordo, do aIgo ncIIIo,
Po cund Ia u, Iraso - odoc ca nIzIo vIIo
Cu JoasI nmoIoas zI cornuIoJo mII,
Trocoau In brazda undoI zIrag do rgIII.
Sub vunIuI droI, caIcuI ]uca IoI maI aroao.
AIuncI, cu ochI do soar zI-abIa doschIso Iooao
(CcI, groI do-ngunduraro, nmoJI m ndoau),
Cu ochI co choam somnuI dIn goIurI zI II boau,
ImI dosIuzII doasura, InghomuII o-o burn,
63
Un Iurc smoIII do oamo zI chIn, cu aJa curn,
Cu muInIIo zI gura aduso Ia gonunchI.
TroI oIoco rzIoJo I so JInoau do IrunchI.
Cund vasuI r numo Irocu rIn droIuI nosIru
Un und do vad II rInso zI unIocuI, zI rosIru.
CuIroIoraI, aa ]ur Imro]ur undI...
$I gIsuI un azo InIr-asIoI:
- EondI,
CorbIor zI oaso In orIurIIo moIo,
PrImozIo-acosIo darurI zI-acosIo IomonoIo:
La nava Ia so cado o bruncI ca s m-nchIn,
C bnuIam caIcuI IuI Hogoa NasIraIIn.
Un zvon no Iurburaso. ZIcoau: o InchIs subI ao
RsJuI co nIcI maroa Iurcoasc nu-I Incao,
$I uzuraIuI Hogo, morou soIIarIu,
InchoIo-acum EosoruI coI IImodo-n sIcrIu
Cu muIuI gIuIgI. - Eu, unuI, n-am vruI s crod. $I
IaI,
LucozII In bucurIa coIJII InvIaI!
Dar no muhnozII c-o aJ roa IrIsI; haI, curund!
Nu sIa o unIo, coabo cu unIocuI Imund!
NoI JI-am adus nuIuI dorII, zI sumodonII
Do rozcovo uscaIo zI IvI cu mIrodonII.
- Coboar, IscusIIo brbaI, zI Ia dIn IIn.
DuIcoaguI gIas aI azII murI rIn soar IIn.
Cum nIcI un sIuI orI soar nu Iromura o unIo,
In gundurIIo IoaIo, sosoau nInsorI mrunIo
$I unsuroaso IInIzII so IoscuIau sub cor.
64
$I dosIuzII, cu IunsuI unuI IIz do Ior
In ImIoIIrI do surm InIraI s Io dozIro,
O rungoro do ghoJurI, rIn crozIoIo, rIn zIro,
PrIn IoaI roaIa gIoaIoI cIuIIIo, rscoII.
PIc Iung Ic, smaIJ nogru, o barba LuI sIoI
Un sungo scurI, ca dou musIJI adugIIo,
VII, cecinici, dIn gIngIa rsoIoIor cumIIIo
AIbIr dInJII-n uI InIraJI ca un InoI.
S]n| |rup i hrono eiei, Hogi rupeo Jin el.

La IsarIuk, coa aIb do IosozI, gIoaIa suIo,


Dar groII azI rIn IorburI zI sIuh so-ImIoIIcosc.
In ochI, dIn IuncozI ao, cum uIuIo gIbuIo
$I uIoIoas, dura caIcuIuI Iurcosc!
65
DOMNISOARA H\S
Surorii nooe|re noi nori,
Foobe oceleioi :oJii,
Preo|urburo|ei Peno CorcoJuo.
o} Ceoe Je eeoro
b} Pre:en|ore
c} \oJuri i oloiuri
J} Cucin|e Je inborbo|ore
e} Aur ne|enporol
]} Chenoreo noeorului
o)
ChoaguI aIb, IsaI dIn soar.
DInIro IImozImI croscuI,
Cu arIa ca un scuI
AbIa dus Ia subJIoar,
CoI cu IIsc InIors do coar rozIo
IncovrIgaI,
PosIo InImI
CIro soar
AIurnaI:
ChIuI, coabo,
S-a-ImbuIbaI In soara gras
Ca InIr-o banIJ cu boabo
$I-a sburaI.
S-a-ImbuIbaI
CoasuI ru,
$I s-a dus
CoasuI Iu, DomnIJ Hus!
CUPRINS
66
b)
EsIo DomnIzoara Hus,
(Carnaks ! MazaI!)
Cu IcIoaro ca o us,
LargI zaIvarI
Undova.
PonIru oa cIncI ocIorI
PrIcosIJI (ah! boIzadoIo),
Au IIaI cIncI aIJI ocIorI
Co-I coau Ia bozoIo.
$I-au danJaI cIncI ocIorI
PrIcosIJI, Ia zIroanguI urcII;
Ea danJa
Acan
Cu muscaIII zI cu IurcII;
PazI agaIo
Cu azaIo,
PazI bIuJI
Cu arnuJI.
SrInIonI, sornIcI,
Cu oIcovnIcI
Do IoI srInIonI,
Do IoI sus,
Do sIrIgau, IorduJI, IbovnIcI:
- IzaI, domnIJ Hus!
67
c)
S-a-mbuIbaI
$I s-a dus
CoasuI ru,
CoasuI Iu, DomnIJa Hus!
SvoII acum,
TaIo-JI drum...
Und, undoIomn cIuI
VunIuI Iunoc, InmoaIo.
- HaIdo, saII-JI dIn cIcuI
PInIonII, IoJI cuInII droaIo,
$I Ia drum, o uIIJI mIcI,
Lung groI, rInIro csoaIo,
Cund rIn ghImI, cund rIn urzIcI,
Iodor do zdronJo, soaIo,
Mun IoI cIro Aus!
EI Io schImb-n hum vordo,
EI mIIos do IIn zI-a us
Muna-I vordo
S-JI dozmIordo
$I gruma]II II umIaJI
(Ca zorI IarI, cocIIJI do baIo,
MaI cocIIJI ca zorII raJI
DIn unIunI munIcIaIo)
$I IcIoaroIo In co]I,
NumaI nodurI, numaI duro,
Undo anI zI gor, rbo]
IncrusIar: cu saIuro!
68
d)
Sun noaIoa, und do IucI.
Tu a]ungI, IncaIocI zIduI,
ScoJI dIn IraIsI IroI IIucI,
PuInoa oachozo, ca bIIduI.
PosIo mIzIInI somnuI suIborI.
DuhuI mIzIInII adIo,
Un oraz so-ngroa-n uIborI
DorIaI, ca do hurIIo.
$I Iu IungI c CoI-do-Sus
N-aro grI] do sraco,
C JI-o IruuI runI, rus:
Nu o nImonI s-I Imbraco,
LacrImI marI IJI rInd do guI
LungI zorzoano do nobun.
Las, nu maI Iungo-aIuI,
$Iorgo-JI ochII, Io Imbun,
UIIo coIo: sIoIo Ios
Ca vrsaIuI zI o]aruI,
In rsad arIns zI dos,
InJosaI o PIImaruI;
UIIo, coruI a mIzcaI!
PIoccIunI IJI aco JIo.
FrunIoa coruI JI-a-nchInaI
AmoJII ca do boJIo;
69
CorcuIJII - ochII II -
Oom ca IoIro-n IvIugo,
Po cund gurI do goI, In VI
InsIoIaIo, sus, II sugo.
e)
HI Ia coI
VunI cor
ImcaI Ia sorI do gor,
Undo vIsuI IumII nIngo,
Undo sargo zI so sIIngo,
Sub IurzII voghorI do smaII,
OrIco saII IndrznII:
FaIs mIngo
OrI soc uIgor
Do hangor
RoozII;
PrIn TurzIu zI InaII
In IIcIIsuI zI cscaIuI Iung aI
ruoIor do smaII,
HaI In zbor do zoaroc sur
La I cIur
Dos zI rar
CIIInaI Ia ruuI noJII
Do TIganuI Aurar,
CIuruIIuI raur sur
Co-n azur sIrvochI InIIngo
IngIaIuI do azur:
RuIa IumIIor monIngo!
70
Pun` Ia oI,
UzuroI,
Po arc Iors r cusur,
IndoIozIo zI InIIndo
ZboruI Iu do oorec eur...
$I cu umnuI dus mosor
Pun` Ia sIIa dIn IrIo,
TroIor zuIorIor
SarI doscunIoc dIn oIIo!
j)
Euhuh Ia Iuna zuIo,
Po guIuIo s mI-I suIo,
OrI do-o I o rodIo:
Euhuh Ia ZodIo.
Uh, ScorIoI suraIo,
S-I InIoarc d-a-ndaraIo,
S nu-I ru vroun IcIor
CuIno orI SgoIIor!
- AI vzuI" MurI o sIoa.
Ca o ZmIour musIoa;
SIoa IurIII,-In hurI suI,
Adu-mI-I o-o coad ruI,
RuI zI do IIngur,
S coIIndo sIngur
ToaIo vmIIo usIII
Undo Iorb, Ia IrosIrII,
71
In coaun cu a vIo,
NrvIJII Ia curvIo;
In zomI acro zI amaro
CuJI au rus do aI maro;
In grsImo zI coIasIr,
CuJI smInIIr vroo novasI.
Euhuh, uh, do zor
$I-Inc-o daI, rIn mosor,
Doar I-o da maI muII Indomn
CoadoI IIngurII do Iomn
(Lomn do Ioac)
Doar I-o-nIoarco borboIoac,
Doar I-o duco vIIuc
Po IbovnIcuI uIIuc!
FIuIuraI Ia vunI In,
ZIoaI so ornI, ha n;
AruncaI zI cu usaI,
PucI doas s-a IsaI;
ProsraI aIuncI mIaI,
$I IoI coruI II sIaI,
Doar o IaI
CuI un scaI
MaI ]uca un nour mIc
ZgrIburII zI do nImIc;
LuaI dIn sun IruJo coaIo!
$I IoI noruI, ]os, In noaIo,
Ca o guIc obrInII,
In Jrun so IrunII,
InIorI, cr In zaIo
NorI Ia oI:
72
Do sub norI zI cumurI - EI,
SubJIroI,
VruII In aIb do IaIo,
SIrIgoI,
RuI dIn voacuI do aoI,
Vro] do zoaIo,
DIn bIcI ud zI dIn JoI
HIIuII do MIaza NoaIo.
73
ISARLK
Pen|ru noi Jreop|o cine|ire o lunii
lui An|on Ponn
La vroo Dunro Iurcoasc,
Po zos vozIod, cu IuIun,
La mI]Ioc do Ru zI Eun,
Pun` Ia cor rungundu-zI IroaIa,
TrobuIo s InIoroasc:
AIba,
DroaIa
IsarIuk!
RuI dIn coasI do soaro!
Cu gIas gaIoz, do unsoaro,
Co Io-a]ungo-aza do IIn,
Cund un sunI do muozIn
FuIuIo, InaII, o rug
Po uIzor, Ia zIua-n ug...

- IsarIuk, InIma moa,


DaI-n aIb, ca o raIa
InIr-o zI cu var zI cIum,
CuIb do IaIr zI Iogum
RaIuI mou, rmuI aza!
FII un Iurg IomuI, hIIar
$I baIcan - onInsuIar...
La unduI mrII do aor
CUPRINS
74
Toarco guIuI ca un caIor,
In aIrusrozoco urcI,
La raIoIo;
rar, Ia IurcI!
EaI, InIr-un sIngur vIn:
HazuI HogII NasIraIIn.

CoIo, cu donIJI In saIo,


AsInII do Ia coIaIo,
OuzII, rInIro oIo marI,
SImIgII zI gogozarI,
OurI casc cund NasIraIIn
La ]ar aIb IoozIo In,
VIndo-n Ioas do cooI
CJoI IuJI do usIuroI,
Joac zI-n cazano sun,
Cund caduna curgo-n Lun.

DoschIdoJI-v, orJI marI!


Mar-aduc, o doI mgarI,
Ca s vund acoIor caso
PuIborI, do o Iun raso,
$I-aIIo oIoIoII rumoaso;
PIoIro ca aa do groIo,
Co IroIurI, co InoIo,
OIncI onIru hagoaIuc
DoschIdo-Io, IsarIuk!
75
S-JI Iu rInIro oI, un mugur.
S-aud muIIo, s m bucur
La rsIImurI, cund KomaI,
Po Eosor, Ia coIaII maI,
DIn zocImo In zocImo,
TaIo-n AsIa grocImo;
Cund noI, a TurcIoI Ioaro,
1n|ro eloco e|o|o|oore
Dm cu suc
DIn IsarIuk!
76
IN MEMORIAM
1
PrImvar boIaIIo
Cu noJI rocI do ochInox,
VII zI IrocI
$I-nvII, sIaIo,
Po rusuI cuIno Fox!
Fox rumos
Cu dInJI oJoIo
$I roJ maro
La cJoIo,
Fox nobun
ScurI do coad
Fugo-n Iumo,
So Innoad!
PrImvar boIaIIo,
InsomnII do ochInox,
DImInoJI, IsaJI s vIo
Cum vonoa, bIaIuI Fox:
CauI, caonIu IaI,
Cu mIros do dImInoaJ,
Do zvozII marI dIn IaJ
In IroI IocurI sungoraI,
II IIozIo do macaI,
1
SIIhurI onIru omonIroa unuI cuIno cu numoIo nomJosc, o droI
(druII auIoruIuI do un rIoIon ranc). CroscuI Ins Ia IsarIuk.
CUPRINS
77
OchII-nIoarco, a mIraro,
DIn IoI maro:
Co IIraI!
PomI goIazI zI zorI do rozurI!
(E arIIIo, nu maI)
ForoI do uIgI o cozurI,
In cuIb ragod: Cirliloi.
- Fox aI mou, IJI Iaco, haI"
Cirliloi, cirliloi,
Precun e|ropi Je opo rece
1n copoie cnJ |e loi;
\irocongoeolig,
Ooeenchieeo]oron ]rig
Lirliugeon, lirliugeon,
Co |rei pie|re Jo|e Juro
Pe Julci leepe:i Je norgeon.
To-aI scuIaI cu noaIoa-n ca,
O s-JI doa coIgIuI ha,
Fox cu ochII-nIorzI cu aIbuI,
FIx cu ochII Ia hara!
Sus In aI
HaIdo - zu!
Ad boIuI
S JI-I u.
La urocho-aoI s-I uI,
S zIcI IuIo co-aI s-mI suI.
VroI s baIom IuncI, durI"
78
OrI ozII oaIo In cIdurI
$I-aI vonII s-JI cauI aI
ToI ca IIno do IaI:
NunuI vInovaI s-JI Iu,
S-mI vund suIoIuI do vIu!
Nu m bag s cauI aI,
C o Iroab muII surcaI
$I cdom In osIuI maro
$I-am cInJoIo amaro.
Dar nu-JI ardo do durI
$I maI va un-n cIdurI.
Vd acum co sIa s zIc
EoIuI Iu. $III vroo IsIc!
$I JII mInIo c mI-o drag,
MIorIIIa, caro-zI bag
PrIn cmrI, rIn azIornuIurI,
OchI-ucIoas, do Io scuIurI:
Dracu-aducIor do boaIo,
CaId InoI, cu bIan moaIo
$I cu rocuI rsuIoI
Ca caIoIo dIn suIoI!
SIaI un Ic,
C m rIdIc
$I-I vonIm acum do hac!
Las numaI s m-mbrac
$I-JI a]uI s urcI In om,
CuIno vorbIIor zI om,
79
S-o dm ]os dIn om zI crac,
AoI - Iava
$I-n Iarbac,
Do IroI orI do cauI scrII
S-I rungom zIra sInrII!
NaII, curaI sub corn do raI,
DozIoga-vom: cirliloi,
Cirliloi
Precun e|ropi Je opo rece
1n copoie cnJ |e loi;
\irocongoeolig,
Ooeenchieeo]oron ]rig;
Lirliugeon, lirliugeon,
Fe ol pie|relor Jeo Juro
Pe |rei |rep|e Je norgeon1
80
INCHEIERE
SIIns IInIzIIroa noasIr (zI aIoas),
IsarIuk IncIns, IsarIuk mIroas!
DovodIJII, mIo, doIsrozoco IurcI
InIro oIoIIo IoIro s mI-I cuIcI:
InIma - raIaua, osuI oJII sun,
ToasIa, norvII IorzI In barb do sIun,
CIaIIn-I Ia CIruI Nogru, In aIboaJ
Do sonor vaIo InIr-o dImInoaJ!
VIs aI DroIoI SImIo! PoaIo, goomoIrIa
SbIIIor Iraso Ia AIoxandrIa,
LIboro, sub ochIuI do sonIn oJoI,
In nocIIInaIuI IdoI EI OahoI.
InogaI croasI, suIIJaI cog,
Lamo IImozI duso-n Jara lui norvog!
RcorIJI ca scuJII zonoIo do aor,
RsIraJI coIaIoa norIIor In caIor,
Eu, sub IaIra Iurc, IuaI do IsarIuk,
La o aIb a InIru - buIdubuc.
FIo s-mI cIIoasc vocInIco, absIracIo,
DIn cuIoaroa mInJII, ca dIn roa vochI acIo.
EIagon cu vururI sIoIoIor Ia oI.
$aIo somno, uso cIcIIc:
E
L
E
L
O
A H
CUPRINS
81
ADDENDA
ELAN
SunI numaI o vorIg dIn maroa IndoIro,
FragII, unIIaIoa mI-o IorIIoaro; dar
Un roI do oxIsIonJo dIn moarIoa moa rsar,
$I-adovraIuI numo co orI: o unduIro.
DocI, arcuII sub IImurI, doszur Iung JosuI
Do Ia Iunda Iarb Ia runIoa gundIIoaro,
$I bIonduI zIr do ormo, urcund dIn soaro-n soaro,
In IargurIIo vIoJII rovars un IrocuI.
DIn cIIoaroa und, dIn aoIo oIorno,
ImI Insuzosc vozmunIuI acoIor caro mor,
$I InnoII zI agor aIorg - subIII Ior -
PrIn sII orgoIIoaso orI umodo cavorno...
$I asIoI, In PmunIurI croIndu-mI vasIo orJI
Sro rIImurI nocurInso do mInIo vroodaI,
Aduc InaIIoI CumonI ovara moa bogaI
Do-aIuIoa oxIsIonJo zI IoI aIuIoa morJI.
CUPRINS
82
LAA
To-nnbuzaI In ucIa IncInsoI aImosoro,
O! Iu, noIan do Iav co-avoaI s II munIuI;
FIura nu sunaso dIn IrumbIJI do craIoro,
Nu uIgoraso Inc, In noaIoa Ia, cuvunIuI...
Co surd cIocoIIro, co-ncoaI azIoIaro
Sub aburII rozIaIocI, sub aburII do Ior,
Cund Insro noI IrumurI vroIaI o rovrsaro,
Cund, orImaI do umbr, Iu rosImJoaI un cor!
Dar so dosrInso vIuI, zI-o boII-ndorIaI
DIn zumboIu-I aIbasIru doszur sro IIno;
O cII-a osI... zI IoIuzI, scIIIroa oI curaI
To-a InrJII do-a ururI cu soroIo sonIno.
Do-aIuncI, sro-o aII Iumo IuIda-JI orm IIndo...
Cu sIava-nIrovzuI un dor r do saJIu
Ar vroa s Io-mrouno... zI, ca s-o oJI curIndo,
TonIacuIo IIchIdo IJI aduncozII In saJIu.
CUPRINS
83
M\NTII
PosomoruIa Ior InInJuIro
Nu o docuI un sasm IncromonII
- Surom Incordaro do granII,
Rmas dInIr-o aII InIocmIro.-
DomuII cund doruI Ior nobIruII
II IogodI cu vasIa sIrIucIro,
Un braJ somoJ au roozII sro Iro...
Dar ghoaJa InIJImII I-a-mIoIrII.
$I-n vromo co c-un gosI do ronunJaro
AIuIoa sIuncI oxIr-n vI]oIIo,
$uvoIuI aoI noIncIoaro,
- $oruIIoaro orm voznIc vIo -
PrIn nocurInsa zrIIor cumIo
So-ndroaI cIro mrI odIhnIIoaro...
CUPRINS
84
COPAC\L
HInoIIzaI do-adunca zI IImodoa IumIn
A boIJIIor dosIInso doasura IuI, ar vroa
S sarmo zonIIuI zI-nnobunII s boa
PrIn mII do crongI crIsaIo, IIcoaroa oaIIn.
NIcI vIurIIo noJII, nIcI umoda ordoa
Do nourI, nu-I gonozIo ImagInoa sonIn:
Do-un sIrIucII aIbasIru vIzIunoa IuI o IIn,
OrIcuI do muIIo nogurI In ]uru-I vor cdoa...
Dar cund augusIa Ioamn dIn nou II Inzoar
In IonurI do crouscuI, cund Ioamna rIndo Iar
Sub casca IuI do runzo un rod ImboIzugaI,
AIuncI, InIrund In sImIa, obzIoasca armonIo
Cu IoI co-I IImIIoaz zI-I Ioag, ImcaI,
In Ioamna IuI, coacuI so-ncIIn cIro gIIo.
CUPRINS
85
DANCHIZELE
DIn asra conIoIro a goruIuI oIar
Cu vorzI zI sIIIoaro usIIoIJI IIchIdo,
SInIozo IransaronIo, do sIrIucIrI avIdo,
Zbucnosc dIn somnorosuI noIan orIgInar.
Morou rIcIIoaro, subsIraIuI Ior InchIdo
ToI daruI unuI soaro rozIaIoc zI avar,
AoI, do-a IunguI noJII IoI auruI sIoIar
$I IoaI InIorIroa roIoxoIor IuIdo.
Iar cund, IurzIu, rIn Irudo-ndoIungI zI Ir cu Ir
Au sIruns In nvI do ghoaJ un abuIos OIr,
Pornosc, IIno do sornIca Ior munc,
Pornosc s-zI InIrunoasc ascunsoIo comorI,
$I osIo mrI do umbr zI IInIzIo, arunc
EIuvIIIo unor norIhnIIo zorI.
CUPRINS
86
PENTR\ MARILE ELE\SINII
Cund caIda sIrIucIro a IunIIor IorIdo
Va rIndo s docIIno, cund soaro oIoIII
Sro goIurI do-nIunorIc va Iunoca, IrudII,
IzI va rosII chomaroa dIn nou, EumoIIdo...
La vorba IuI, Iruns do-un IInuII Ior,
Tu voI ghIcI duroroa ZoIJoI munIono
$I IunsoIuI FocIoaroI co cumurI IoIoono,
I-o daI muII IIm s udo In roua ochIIor.
$I-n Ioamna, somIuoas do urur zI nacru,
In Ioamna undo soara Inchoag IonurI vII,
PrIn surda Icuraro a oroIor IurzII
IJI voI urIa IrIsIoJoa, IncoI, o DrumuI Sacru.
NocIurno boIJI vor nIngo, dIn sIvI, mIsIoruI Ior.
TI s-o rsrungo-n suIoI IrIa-ngunduraI
Iar sunIa Ia duroro va Iroco IognaI
In rIImurI IargI zI gravo, do coruI soroIor.
Po CaIIchor, In IomIuI IncIns do rocI caIcaro,
AcoIo Io azIoaI, cucornIc, doruI mou;
AcoIo voI a]ungo In Maroa NoaIo, grou
Do gundurI, do noIInIzII, do-adunc-nduIozaro.
M voI urma... CuvunIuI va dona domoI
PovosIoa r numo a NunJII SubIorano
UImII, IJI voI curIndo suromoIo arcano
DIn cuImI nobnuIIo zI IImozI do sImboI.
CUPRINS
87
Iar cund, IoII In aa aduncIIor mIsIoro,
ZoIJoI chIonIono InIrog Io voI I daI,
Cu muInI IngomnaIo zI gund cuIromuraI
IJI voI aduco Iarba cuIoas In Icoro...
88
PANTEISM
Vom morgo sro IorbInIoa, ronoIIca vIaJ,
Sro sunuI oI uIornIc cIoIII In dur bazaII,
UIIaI s Io vIsuI zI zboruI IuI InaII,
UIIaI IsmuIroa cu arIo do coaJ!
Vom coborI sro caIda, ImudIca CyboI,
Po caro IorI do IIdoz orI umod uIrogaI
IzI InrJosc do-a vaIma IoIurIcuI Ior IraI,
$I-I vom curIndo coasa ocund do omoI.
SmuIgundu-no dIn corcuI uIorIIor IaIonIo,
VIoJII unIvorsaIo, aduncI, no vom roda;
Iar norvII, hIdr cu mII do gurI, vor boa
InIorIoara-I maro do IcrI vIoIonIo.
$I osIo IoI, In IruurI, In rocI IorbInJI - orgIo
Do rIImurI vII, do Iav, do roamI InInII,
CuIromurund vorIobro do sIIox orI granII,
Va hohoII, Imons, VIIaIa HIsIorIo...
CUPRINS
89
ARCA
In IurburaIu-mI suIoI, am consIruII o Arc
- Inorm nIucIro do bIbIIc corbIor, -
$I Iurmo-nIrogI do gundurI o unIoa oI so-mbarc,
Noroado-nIrogI, IocaIo uIornIcuIuI cor.
E vromoa s so-abaI munIa LuI! O IoaIo
Do sIroI rIgIzI InIIndo zbroIo do oJoI.
CorabIa aIoarg... In nogura grooaIo,
CorabIa so-ncIIn zI-aIoarg r JoI...
$I coI dIn urm crozIoI do munIo so scuund...
- Sro caro Jrm, SIuno, sro caro AraraI
DIn bruma dorIrII, m oarI-adunca und"-
S-a coboruI o ao IInJoIIu-nIunocaI.
Aud cum so dosIram un suIoI undova,
DoarIo, In a IoII acId moIooo...
E noaIo-n Iarg... Iar Arca Io-azIoaI, Johova,
Po mrIIo dIn suIoI s orocI curcuboo.
CUPRINS
90
TI-AM IMPLETIT ...
TI-am ImIoIII suroma cunun do IrIsIoJo,
S Io InaIJI maI grav In cadruI Iu do-azur
Iar soara s-JI umbroasc InaIIa rumusoJo
$I asIoI InIrogII s-aIIngI AcorduI-Pur.
Dar dac-ncumoIaroa Ia zovIo zI soara
DoscIndo rIguroas In InIm zI gund
Iar, umod, o runIo aas grou IIara
AIuncI, sIvII Sor, zorozIo maI curund.
Sro maIurIIo undo domuII ImbrJIzaroa
AzIoaI s Io-adoarm aza cum Iu dosmIorzI,
AzIoaI InInII zI IImodo ca maroa
S Io cununI cu somnuI zI-n undo s Io IorzI.
CUPRINS
91
\MDRA
AI bIruII! O dung-n mIozuI zIIoI,
O maro do conuzo-n asInJII,
In surda rzboIro-aI bIruII:
SIun ozII o vunIuI argIIoI!
. . . . . . . . . . . . . . . .
DomuII, do cund InIcraIuI cor
PurIa sro cuImI dIurna IuI ovar,
La oaIa crosIoIor scIdaIo-n ar
Tu IncrusIaI un sumbru coIIor.
Un romonIor dInJaI sau In ogIv
Do o aIuncI ruoa cuIozIor
DIn a]IzIo. Dar sub aI zIIoI zbor,
To suIboraI, uIoro corosIv!
Cund Ins cIro cuIbuI su arIns
PrIboaguI oaso rInso s coboaro
Po urma IuI do oc, IrIumIoaro
O zgur IumburIo aI InIIns...
Ea muzc dIn zuno zI dIn IIn
So-mIunI-adunc zI noInduIocaI
In cumuI un-aIuncI IransIguraI
Do caIda rovrsaro do IumIn.
O! vaIuI Iu Iruaz zI-moIrIvIroa
CoIor dIn urm InsuIo-aurII...
O, moarIoa sIrIucIrIIor IurzII
$I doIIuI co-nvosImunI IarzI Iroa!
CUPRINS
92
CcI nu o Ioc undo s nu I us
TomoInIc ghoara Ia, noInduraIo!
CumIa vasI aI InvonInaI-o
$I In curund nu va maI I Aus.
To uII, ZrIIo so Imroun.
Un ocoan, IaIazuI Iu cornII;
- Cund, Umbr, sub zonIIuI oIoII,
To voI roaco-n mIsIIc cIar do Iun"
93
DIONISIACA
PIocaJI-v, In cugoI cucornIc zI sIos,
V-o sun: o-aroao IImuI, do-a ururI sunI cund
Iar
EIruIIoaroa ErImo va nazIo o ErImos...
$I-I voJI vodoa, sIvIIuI sub vordoa IuI IIar
Do Iodor brumaI zI smIIax InIorII;
FunIunI aduncI do vIaJ In sIoIurI EI va doschIdo
$I voJI cunoazIo-nIr-InsuI oxIazuI InInII.
Iar coIoIo, sIuoaso do IIrso zI nobrIdo,
V vor urIa o-nIInso nIsIurI zI dumbrvI
VoJI coIInda rundIzurI IorbInJI, voJI Iroco ao
$I munJI onIru-a v Iordo In nogrIIo sIvI...
V-o sun: DruIIoruI EoJIoI o aroao!
Dar ascuIIaJI cum crozIo ascuns sub orIzon
TumuIIuI surd do gIasurI morou maI IunIoaro,
So cIaIIn In Iromur aI InIJImII Iron;
$I IaI-o, InsumaI, sIbaIoca sIondoaro.
O! nosurzII hoard zI hohoIuI sonor!
Un vIu uhoI coboar coIInoIo HoIadoI,
Un cIocoI osIo caro sIrIdonI, sIrbIIor,
VIbroaz-nrIcozaIa chomaro a MonadoI.
"EI, EI arInsa IorJ aI croI scrum sunIoJI,
In vInuI dosIrII, aIoarg s v scaIdo,
In vInuI vIu zI Iaro aI noII saIo vIoJI...
MuIJImI rInso-n vuIIoaroa oIuvIIIor caIdo
O, voI InIoraIo noroado, Ia munI!
CUPRINS
94
ZdrobIJI conIura IInJoI, IoIJI-v cu gIIa;
Iar osIo IuIuI umod zI IruuI vosIru runI,
Enorm zI urIunaIoc s roamIo OrgIa!"
95
NIETZSCHE
RzboInIc dur zI arIg cucorIIor do zrI,
S I-nIrorIns asaIIuI IomuIoIor orIaIo
PurIund InrIguraI mundrIa orJoI IaIo
MaI sus zI maI doarIo sro noI ovaIurI,
S I sIruns onumbra IoIargIc zI coaJa
Co ImIoIoau o normo un noguros DodaI
Ca, aduncInd cu groaz abIsuI numonaI,
In soara bIruInJII s-nIrozrozII cum VIoaJa
So-nIoarco somnoroas, In cIcIuI oI sIorII,
Sub ard zI masc, mImma unoI absurdo arIo...
$I IoIuzI doasura roIIrIIor dozarIo
FurIIor do sonsurI, s Io rIdIcI vIrII;
$I, boaI do adoraro acIIv zI adunc,
- AIauzo unIco In soarbduI docor -
SmuIgund ardorII IaIo cuvunIuI croaIor,
EIornoI roInIoarcorI a VIoJII s-I chomI:
"Inc!"
CUPRINS
96
PYTAGORA
In caImuI muIIor zIIo do drumurI IungI o maro
Sro sunuI aduncImII IuIdo am rIvII;
Iar ochIuI mou IunIrIc o Inc ndII
Do-a umbroI zI-a cuIorII bogaI-amaIgamaro:
Cund roozI, cund sIIcIoaso, zI umodo zI raro,
In orbuI mrII IImozI - Iozaur nogrII -
RsrungorI r numr, o rund au ogIIndII
MuIIIIa aaronJ zI vocInIca schImbaro.
Dar maI aoI CroIona, cu zIduI dorIan,
M-au dosrJII do-a ururI do gIaucuI noIan...
O, In... DuhuI SarIoI IncrunI sIrumIa zaro;
$I sus, rIn goIuI noJII - maI IrIsI zI maI sovor -
CoIaIoa sIdoraI In sIrIcIa-I doscrnaro
IzI dozvoIozIo-n Numr vorIobra oI do Ior...
CUPRINS
97
PEISAGI\ RETROSPECTI
I
O, dosrunzIrIIo dIn urm!
To uII, vasIoIo durI
SIau vozIodo sub groaua Iurm
Po norI haoIIcI zI obscurI.
To uII, soII aI crusIoI aIbo
Co-o s so-azozo, do o-acum
In danIoIrI do Ino saIbo,
Po Iu umod, o drum.
Un cInIc u au nIns scaIoJII...
$I IoIuzI, IaI-m vonII
In aJa IoamnoI zI-a IrIsIoJII
Cu gunduI IarzI IsIIII,
Do-avunIuI surd caro dosIIndo
ToI maI doarIo Iargu-I zbor
Doasura zrIIor murIndo,
A sumbroI vI, a IuIuror.
II
Do-a IunguI IrIsIoIor rzoaro
Po caro vunIuI grmdI
AIuIoa crongI rIcIIoaro,
MunguIoIoaro voI vonI"
DIn goIuI IoamnoI voI ronazIo
IubIrII moIo, vIs ugar,
CUPRINS
98
$I InsoIaIuI va cunoazIo
EoJIa vInuIuI Iu rar"
VoI I aIuncI IzbvIIoaroa"
DozI umbrII do-un morI IrocuI,
ImI voI aduco IoIuzI Ioaroa
NorIhnIIuIuI sruI"
$I-n acoa-nIIndorII, cuvunIuI
Po-aIuIoa buzo bnuII.
Dar Iar InIraI In noaIo, sunIuI
CuvunI, va I, va I rosIII"
III
MIra] IuId, orm ugar,
SIrbaIo suroIo oIocI
$oruIIoaro zI coboar
In Ioamna vunIurIIor rocI.
DorInJa moa IJI va arIndo
ArdorI co nu so oI grI
$I-n cIuda umbroI co so-nIIndo
No vom IubI, no vom IubI,
Pun cund anII vor azIorno,
In coIb mrunI, argInIuI Ior;
Pun cund, grou do IornI oIorno,
SIvIIuI rInJ aI oroIor,
Va obosI s maI adasIo
IvIroa uIIImIIor sIoI
$I boIIa noJII saIo vasIo
Va-ncovoIa zI osIo noI.
99
F\LGII
Cad uIgII zovIoInIcI In sIoIurI r numr,
DIn novzuIo urno oI cad o aIbuI umr
AI doaIurIIor rInso do-o crusI argInIIo.
OzIIrI do norI aIoarg...
- Co surd sImaIIo,
NorI IurburI, norI moIaIIcI, sro voI InIIns m oarI"
AJI rocuI In domurI do-argInI naIura moarI
$I-aJI us In oIsagIu un nou Ior do vIaJ,
VoI bIocurI mohoruIo, convoI do-obscur coaJ!...
ToI IumbuI mou dIn suIoI, o ormo cIIoaro,
Cu voI s so Iooasc In gundurI do nInsoaro,
CcI IaI, vIno vromoa cund aIbo, ImIoIrIIo,
Po gund doscIoca-vor zozI norIhnIIo...
Cad uIgII zovIoInIcI, aza cum In ovosIo
Cad sIroI do IaIr scum, uzor zI Ionoz, osIo
Un sIrIucII rzboInIc, curIns do-o vra]o-adunc.
- Asomonoa cumIoI, sub coruI vunI Inc,
TInuIurI aIo mInJII, IsaJI s v-mrosoaro,
LsaJI s cad-nIruna dIn noaua aIIuI soaro,
Co voznIc braJuI rIImIc aI IImuIuI arunc...
Cad IorI do-argInI, do sum o Iunca-n srbIoaro,
$I vunIurI oIoIIIo InIInsurIIo-aIInI,
$I IuIurI aIbI s-adun In uIcurI orbIIoaro,
- O, suIoIo, ca Iunca Io-mbrac-n hIacInI...
CUPRINS
100
C\CERIRE
Do-a IunguI nosrII acosIoI rocI naIurI,
Sro novzuIuI undo arogII do anaro
Dosac In oI sonoro o IImodo chomaro
Vom morgo In armur do Ior, IncInzI zI durI.
Ca nu cumva sub durza IruIo osIzoasc
S so aduno umbra sau IumbuI unuI nor,
Vom IncrusIa vIzIunII arInsuI KohInor
$I vom Isa ca ochIuI do oc s no orboasc;
Un somn nuc no-o duco o drumuI morI, IngusI,
Dar IInJa noasIr ur dosrIns do gundIro
Va ascuIIa cum sargo a oroI IngrdIro,
Cum urc dIn aduncurI un maro Imn augusI.
$I-nIrogI In IrumbIJaroa do dIncoIo do vromo
$I nzuInd InaIIo zI aIbo bIruInJI
No vom zvurII rIn Iarma asaIIoIor IorbInJI
MaI sus do noI... In IarguI dosIInoIor suromo...
CUPRINS
101
L\NTREA
ToorboIo sonoro zI cunIocoIo IoaIo
Au adormII In burguI IurzIoI noasIro nunJI;
$I In sIruIIoruI docIIn, chIar Iu ronunJI
S InIurzII o cuImoa osomoruI. PoaIo
EI doar s maI rmun... oI, somIuosuI crIn
AI ormoI caro urc zI so dosrIndo, arc.
Do maIuI aoI undo IoI gunduI Iu so-mbarc
InduroraI, nosIgur zI sIInIc LohongrIn...
SIoInIc gund, Iu nu vozI cum IunIroa rmunIaI
$I Iobda grbII sro sInIoIo durI
Vor s-mIInozII orunca" Dar Inc nu Io-ndurI
$I IazI JInuIuI vozIod aI nunJII do-aIIdaI!
ZorozIo, Iar o aIduI uzor do hIacInI
Imbrac-nIuI armura, zI vochoa Ia mundrIo
So-naIJ sro uIIaIuI rogaI, co Io ImbIo,
SIaIura Ia IurnaI In IumInos argInI.
VoI Iroco... MarII codrI romIIorI do IungorI,
InIoraJI do cuIo-un romanIIc haIIaI ,
IzI vor boIII runzIzuI; o cII vor cocII
$I coI zI scuI, In ]ocuI vIrIIoIor rsrungorI;
ZorI noasomuIIo, ausurI do casIoIo
ArInso, sub moIaIuI curaI s-or ogIIndI
Iar sIrvozIa noaIo va crozIo zI rodI
PrIn aoIo armurII rsado-nIrogI do sIoIo.
CUPRINS
102
FugarnIc sunI, Iu Ias ca IuvIuI s Io oarIo...
Dar dIncoIo do IunIroa IngusI nu rIvI,
CcI aa-JI va IrImIIo zI va InIIrI,
InIunocaI, aJa IubIrII voasIro moarIo!
103
SOLIE
UndIro InInII, IunIrIcuI Ior
Cund VorbuI, rbuzIro nrasnIc do IunoI
In InImI zI In IucrurI vIbra domInaIor...
NobnuIIuI vuIoI...
- PsIrozI vroun rsunoI
Tu, suIoI rIns do-o vra] o-aI humoI cIuI,
Vroun crumoI dIn vuIva co, noIncIoaro,
CuIroIora hIaIuI aduncII noJI dInIuI"
E muII do cund ocouI vosIIrII-n IIno moaro,
Do cund, rIgIdo ghoJurI Io-nInJuIo-mro]ur;
Do cund, un cor do nogurI zI-a rvIII IavanuI
Po-aI zIdurIIor mucod zI coIJuros conIur.
NmoJI zI norI aas...
Dar, dosIuzInd coIanuI
Do IscurI sIdIoaro, rIvozIo, am vonII...
Am coboruI s-JI srI]In IrudIIuI as do raIo
Ca, do o-naIIo ragurI, s-ascuIIo nongrdII
ProIunga nochozaro a IumoI ocundaIo...
- Tu nu zIII Inc"
ImnuI IumuIIurIIor vII
NIcI zId zI nIcI Ionobr nu oaIo s-I suoco:
La oarIa zvoruI grbozIo-Io s vII:
VoI dosIuzI zI asIzI, In IargurI, noreo coce.
CUPRINS
104
CND A ENI DECLIN\L
Cu muInI InvInoJIIo do umbIoI Iung rIn gor
VoI roInIra In mIno cund va vonI docIInuI;
VoI coborI s cauI, IorduI-nIr-un unghor,
FIrIda undo ardo cu oc nosIIns DIvInuI.
$I IcrII voI suno: FIor aI caIdoI IrI,
Joc vIu orI zovIoInIc do gaIbon maram,
VIbraro nocurmaI, zIgzag do uIuIrI,
Uzoar zI IorbInIo vaIo, Io dosIram;
Rod nomrgInIrII ugaruI Iu mIsIor...
Morou maI sIrvozIo, morou maI nocurIns,
PrIn suro zI InaIIo usIIurI do oIor
Doszur o hurI o horboI arIns.
Doasura Ia, doasura haoIIcuIuI drum,
CuoIoIo nocIurno Io-or sIro]uI hIoraIIc;
Iar Iu voI I arumuI IunocIor do-acum
Po-a IumIIor InIIns IIsIo do ]oraIIc.
Curund, sub aIduI umbroI, nu voI maI dosIuzI
NIcI rocoa AsIarIoo, nIcI IncrunIaIa Ooo...
Doar suza sIdoaI In dorIaro, zI
In roa]m, goana unor nIucI oIacoo.
VuIIurI do IcrI, azIrII sro IIno s-or urIa.
VusIIrII Ior soIomno doschIdo-aIuncI orosIro
$I boa dIn IIn vurIo]uI sIurnII In roa]ma Ia
Cum aIIdaI, boaroa durIIor IorosIro.
CUPRINS
105
RosIr, crozII maI vasI... In Iasma undo doar
O sIngur nvaI do nzuInJI so-arIndo,
AsomonI unuI maro zI Iacom roIozoar,
InmugurIndu-JI braJo, In noaIo Io InIIndo.
AI Iu, aI Iu, curInsuI InIroguIuI dInIuI,
DIn nogura-AndromodII Ia sorII dIn ConIaur,
SIunIIoaro, soarbo IoI coruI zI rmuI
PrIn maroa do unIngInI nvoduI IIn cu aur.
106
R\L
DIn cuImoa undo maI rosus do nor,
Doar ghoaJa IzI scuIIoaz dIamanIuI,
To rvIoaI, gIganI cIocoIIIor,
CuI zaroa-nIIns, haoIIc ca noanIuI.
In ]uruI Iu, runIurI do sIunc, IuI,
Cadavro aIo IoroI urIazo
MonumonIau un nonIurnaI IrocuI...
$I nIcIorI In goana IImazo
RoIoxuI IInIzIII nu IocuIa
Cu Iumoa IuI nvaInIcoIo ao...
Dar anII au IrocuI... DIn maIca Ia,
Proa sIrumI-aIuncI, aI dIsruI aroao.
OgIInd cIIoaro, cor mobII,
To-aI IncadraI InIr-o uzoar sum
$I-JI orJI acum crIsIaIuI Iu sIorII
Sro-a mrIIor IndorIaI brum.
Dar murmuruI, acord oIornIzaI,
NoIncoIaI mrIroa Ia o Iungo;
$I-nIroguI Iu IrocuI, IoIrIIcaI,
In unda oIoIII so rsrungo.
CUPRINS
107
\MANIZARE
CasIoIuI Iu do ghoaJ I-am cunoscuI, OundIro:
Sub IrIsIoIo-I arcado muII IIm am rIcII,
Do noI rsrungorI dornIc, dar nIcI o ogIIndIro
In sIInsoIo crIsIaIo co-ascunzI, nu mI-a vorbII;
Am rsII In urm grandoaroa Ia oIar
$I-am mors, zI-am mors sro caIduI munI do mIazzI,
$I sub un uIc do arborI sIuozI, In aI do soar,
Craroa moa, surrIns do umbr, so orI.
Sub acoI uIc do arborI sIbaIocI, In amurg
MI-aI aruI - sub chIurI nocunoscuIo mIo,
Cum nu oraI acoIo, In rIgurosuI burg,
Tu, muzIc a ormoI In zbor, EurIImIo!
Sub InIorIJII arborI, sub ochIuI mou uImII,
To-aI rosorbII In sunoI, In IInIo, cuIoaro,
To-aI rovrsaI In IucrurI, cum In oIornuI mII
So rovrsa dIvInuI In IuIurI IorIIoaro.
O, cum InIroguI suIoI aI mou ar I voII
Cu corcuI undoI IaIo roIungI s so dIIaIo,
S sInIoco vzduhuI zI - Iarg zI InmIII -
S sImI c vIbroaz In IumI nonumraIo...
$I-n acosI aI do soar, uIIundu-m sro Nord,
In coasuI cund onumbra Ia orIzonI doscrozIo,
Iar soara InIurzIo un somnoIonI acord,
MI s-a ruI c domuI do ghoaJ so IoozIo.
CUPRINS
108
INFRNGERE
Ca runIoa moa s oarIo dIadomuI
Co uIgor-n aIbasIroIo aIaIo
Am rIdIcaI ozIIrI nonumraIo
$I-ncrozIor, dozInJuII bIosIomuI.
DozInJuII muIJImIIo-nIrunIIo
$I ndII u InIroaga zaro
Iar vromoa rInso-ncoI s doszoaro
FuIoruI oI do oro nosurzIIo...
MuII IIm, In raguI orJII oaIIno,
Am sIaI s-azIoI horaIduI bIruInJII,
Am sIaI s-nIrob curIndorIIo mInJII
Do craInIcuI IrImIs, co nu maI vIno.
Nu vIno, ccI sro cuImIIo-nghoJaIo
OzIIrIIo n-au vruI s so Indrumo,
N-au maI dorII odoaba r numo
$I n-au gsII aIbasIroIo aIaIo.
IncuI, sub vunIuI arIg do IsIIo
S-au rzIoJII dIn Jar-n aII Jar...
$I-acum so-nIorc In Iurmo IsIovIIo
HIamIda s-mI sruIo zI s moar.
OzIIrIIo so-nIorc. In ]uru-mI zboruI
$I umbra morJII darnIc so ImarIo;
Po cund, rIn doIIuI sIIIor dozarIo
Cu azI sonorI Irundo-InvIngIoruI...
CUPRINS
109
IN CEATA...
Muroa rIn soar sIrada zI zIInIcuI oI mugoI...
AsomonI unoI runcozI IngrmdIrI do sou.
Un nor so rvIIso o sIrozInI - Iar o cugoI
O bur do-nnoIaIo IrIsIoJI cdoa morou.
So-amosIocaso coaJa dIn noI cu coa dIn sIav...
$I, sIInIcI, azII nozIrI Irozoau - o cuI do rar! -
EcourI r numo, rIn IInIzIo buhav
DIn acoI IrIsI zI umod surzII do Furar.
InIrasom In onumbra sIunIIoaroI undo
SIrIvIIo-n vr]mzIa uIorIIor dIn ]ur,
NIcI suIoIoIo noasIro nu-zI maI uIoau rsundo
Iar vorboIo zoIIIo Iovoau grooI zI dur.
HordII InIrogI do duhurI, IungI sIoIurI do dosIIno
IzI ImIoIoau In roa]m InrIcozaIuI rII:
CcI bIosIomuI czuso... In gunduI mou zI-n TIno
EIruIIor usIIuI scurma... $I no-am orII
S corcoIm o cII rsunIIa zI bruma
$I-am sIaI, zI-am sIaI sub nogurI, do asruI Jrm IogaJI:
DoI arborI sInguraIIcI zI dosrunzIJI do-acuma,
Po unda nonIurnaI a oroI IncIInaJI.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
No rbuzoam ... Cund IaI c, IncIInund rIvIroa
AcoIo, ]os, o crusIa do caIdarum zI IuI,
ZrIrm dou umbro unIIo: conIoIroa
SIbaIoc, Inorm, a maroIuI SruI.
CUPRINS
110
Proau a nu cunoazIo nIcI IodIcI nIcI osund.
ZgazurI munIono n-avoau... AII DomIurg
Lo sIunoa, dosIgur, cu-o ravII maI bIund
FIura Ior cIudaI zI vocInIcuI amurg.
O, sImI InrJIro, Irundoroa Ior oarb!...
- Cund, cund, InIorIoaroIo mrI vor IzbuII
Ca oIo s so-mbIno, ca oIo s so soarb"
Cund InvoIII-n caIduI sruI, Io voI IoI"
O, suno-mI: dozI drumuI o asIzI suI zI zgur,
DIn dorIaIuI zIoI ImI va I daI s boau"
- $I-om roIungI ovosIoa, co-n Iumoa Ior obscur
ImagInIIo noasIro do umbr, Incooau"...
111
DRIADA
I
Eu II rIvoam rIn goamuI vrgaI do Iu]orI, vara,
OrI scrIs do coIJII IornII cu sIoro IorI do gor,
Cum o IIsIa IuncII, bIoI arboro sIInghor
IzI rungo vroascuI vozIod sau cIaIIn ovara,
Dar urIIa sIIcIoas mI so roa IncoaI;
Iar caIoa InsorII, roa Iung un` Ia el.
$I-am sIaI s-nnod InIruna - InoI Iung InoI -
DIn soar, mro]I; zI vurzII, dIn saIcIo IIaI.
$I IoIuzI cuI do dornIc oram s-I Iu aroao
S-ncIIn sro oI urochoa IrudIndu-m s rInd
Co hohoIIrI Iruazo II Ioac zI-I dosIInd
Cund vIoruI In Irumbo do-omI vroa s-I Ingroao.
Dar, uIIo, muncI do Iarn Io Ioag do coIIb
$I nu-JI dau IIm s-aduImocI nIcI aoruI do-aar`;
- Nocum s-aIorgI o drumurI, cund vIoruI hoInar
To-nzac durz zI zIoaIa sumanuI IJI ImbIb.
LsaI s Iroac goruI; aoI, un Iung omoInIc
Do zIIo InmoInaIo cund Iocaro sIoI
E-o Iuncod cIosIdr; cund nogurI groIo, IoI,
Dososc IncoI munIuI cIuI, dar ocIoroInIc.
Un sIraI IIos do aburI maI sIruI o zaro...
Dar InIr-o zI so ruso zI rIn srIurI vzuI
CoacuI dosIoIIndu-zI In coamo zI runzaro
ToI auruI IuI vordo zI IoaI Ioaroa IuI.
CUPRINS
112
OrbII, IocaI mInunII, mI-am sus: s nu maI rogoJI!
EI numaI onIru IIno zI-a us un aII vosImunI,
ZorozIo sro boIzuguI mIrosmoI zI aIogo-JI
PaI noIod In IocaduI do IorburI zI munI.
II
Aza am us dooarIo zI munca mIgIoas,
$I IrundvIa IornII, zI grI]IIo do IorI.
Ca sIngur, In zoIIroa nscundoI adIorI
S-o Iau o crruIa do hum Iunocoas.
Curund In mIozuI IuncII, un nozIIuI Ior
SImJII urcund rIn IucrurI sro IInJa maI doIIn,
DIn ]ghoabuI IoIrII,-n Iu]or, dIn brazd, In IuIIn:
NosIun]onIIuI vIoJII Ior bIruIIor.
Cursoso roIuIIndonI... $I-acum, aIboau rIvIrII
CIorchIno do oIIro zI IurI moI do u,
$I nu zIIu co amosIoc do-aromo zI zdu
Tooa orIco Iur In maroa nunI-a IrII.
PImado rzIoJIIo In nourI mIcI do vaI
So roIIngoau do-a IunguI IunduIuI JosuI
Iar rodnIcIa IorII sorboa, cuIromuraI,
$I-n somn roIung un umod, sIrbIIor sruI.
DIn cuoIo IIvIIo orI zdronJuIIo-n sumo,
DIn roduI In dosIro so doscoa Irundav,
Un vIs do dosIaro, un vIs sIuI zI grav
Do IucrurI rosImJIIo abIa, dar r numo.
113
IncuI, cu azI nosIgurI, cu IruuI dus agaIo
$I mInIoa sIIIoaro ca undoIo In Iaz,
InIr-un IurzIu, cund zIua Irocuso do amIaz
ImovraI do sImJurI, muII IsIovII do caIo,
M omonII In aJa sIInghoruIuI dIn Iunc,
SIbaIocuIuI arbor InIrozrII rIn goam.
Proa IrudII zI vursInIc... Un noduros mrgoan
IncununaI cu aIgo, un Iru rus do munc,
Un IrunchI cu rdIIo crcI vochI co sIau s Ico
DIn caro ramurI hudo - nrasnIcI zorI IomnozI
Zbucnosc, ca sus In baIa aIbasIr s dosIco
LImbI vorzI, zuIorIoaro, rIn dInJII vonInozI.
III
Dar osIo ochI zI cugoI czu o doas sII.
M IoInII In voIo o caIduI gIIoI sun
$I ImI IIII obrazuI zI IumIa obosII
Do scoro]IIa coa] a IrunchIuIuI bIrun.
L-am aIIII. Cund, ucIa do gundurI zI sImJIrI
So ImurI doodaI In IImozI InchogrI.
Un vI urIa doasura. DIn Iasa IuI subJIro
Cdoa aromIIoaro nada do vIsrI,
So roIIngoa o rou do umodo mrgoIo
Po runIo... Po IuIIn, rzIno moI zI vII...
Cund IaI c dIn Iuo, mIdIJo zI nuIoIo,
InIorund IoI IrunchIuI, un vImzag do mII
114
Do roamIo rIdIc, so-marIo-n ramurI, crozIo...
IncoI, IncoI, o scoarJ ghIcoam cum so IvozIo
Iorbos zI Inc umod un sIraI srbIorosc;
Cum maI adunc, sub bIana do muzchIurI unduIosc
NoImurIrI do crnurI, cum so rsIr vIno,
Cum IoaI vIaJa asr, sIbaIoc dIn IuncI
So-adun, so sIrocoar rIn rdcInI zI vIno
Ca IaIoIo-n guIIo]uI nosJIos do runcI.
MIrosmo caIdo, IuncozI so rovrsau, cascad,
Do sus, dIn co ruso a I runzIzuI IuI...
- AIuncI, sIIIndu-mI ochII s suIo zI s vad
ZrII, ruzund sub maIdr do oI zI r gIbuI -
In Ioc do arbor, InszI sIrvochoa IuI DrIad...
Iar I-am InchIs... $I IarzI dorInJoIo nscundo
DIn zacorIIo IurburI ImI nvIoau, IumuII;
VroII s sca, dar braJo IunocIoaro, bIundo
M-au sIruns zI maI aroao zI m-au IIII maI muII.
115
IXION
Lo neeele Olinpului, Irion, eorbo|ori|ul, :onieli po]|o cinoco|o pen
|ru Junon. Dor Nephl inchipui o Junon Je unbro Jin norii core
inpre]nuieec locoul :ei(ei. Irion inbro(io Joor norul.
La voznIco osoJo, dIn vuruI ururI nIns
ToI gunduI mou noIrobnIc, rogIn-OIImIan,
Urca s-JI Imrosoaro grumazuI noaIIns
Cu vro]urIIo-I udo zI rocI do buruIan.
Sonor vuIa vzduhuI In rusuI urIaz
$I aburoa rIn cuo boIzug do ambrozIo
Po cund noIogIuIroa IoI cuIa gaz
$I-n roa]ma ormoI IaIo corca s InIurzIo.
O! HIorboroonII rudoau, rudoau morou...
Iar ochIuI mou maI Iaro so ascuJoa s vad
$I srodoIoa maI arIg In suruI mInorou
Do nourI co-JI ascundo IIonuI do zad.
FIor sIIns roa aIIurI scunIoIoIoruI IaI
$I soarbd a zrII IumIn rubInIo
Cund rIn ImIuraroa do nogurI sIrvodoaI
Rogoasc zI sonIn zI amI armonIo.
Cum, coI co sImIo gunduI ascuns, nu so Iomoa
S-mI un dInaInIo aIuIa sIrIucIro
$I nu vodoa mII suIIJI InIIo-n carnoa moa
Cum asmuJoau InIruna sro IIno, nIucIro!...
DocI am gonII... o goan co nu s-a maI orII
DocuI cund braJuI agor zvucnI s Io curInd
Cund sIrungoroa Io runso, Iar ochIuI IronII
So aduncI In vasIa orbIIoIor ogIInd.
CUPRINS
116
Do aIuncI, JoasIa rIns In chIcIur zI zgurI
Po IroIo do vorIobro Irundo-o noaIo groas.
TIsIa IumInoas a gunduIuI do gurI
$I daIIo scruznIIoaro In zImJI mrunJI o roas.
Iar harurIIo CoIoI RuvInIo-mI IaI-Io...
Un vunI Io rzIoJozIo In zdronJo IungI do coaJ,
$I somnuI suIo-n crozIoI... ccI numaI NohI
MI-a druII sruIuI IomuI, caro InghoaJ.
117
RASARIT
Cund cumna rIdIc-n zonII IronuI cIar
Po chIuI noJII Iroco un gund IozIz do ur...
So scuIur InIroaga oI groa IoInIur:
O urn sub rIsIa vurIo]uIuI ugar.
$I dInIr-aI IunII roco, IorsIruII Irar,
EoIzug do Iro sca, In Iodor obscur,
Po dumbuI zrII undo Iun]ozIo In armur
ScrIor do razo, rzboInIcuI soIar.
Dar odIdII do vaIuI do r zI IorI IacIoo
Cu Iung Ior IrudIIuI dIn vra]o so doschoIo,
OrooI, zvucnInd In saIIurI moIaIIcuI su Iru.
Do IoIoIo suraIo zI dInJI zI muInI anIn
$I-adunc, Ia rdcIna IbrosuIuI zuru,
ImIunI-n JoasIa noJII umnaIo do IumIn.
CUPRINS
118
\LTIM\L CENTA\R
...Din Soorele inbro(io| Je Nour...
In zIua IuI dIn urm zorI, dIn Ioc In Ioc,
Nuc... Dar maI sro soar doszur doodaI
Po asInJIIuI vordo, cu Iosodoa muncaI,
RogoscuI vas do gundurI croscuI In dobIIoc.
TrIIIo IoIr nooIrIvIIuI bIoc...
TurzIu, sro gorurI aIbo, o carno InnoraI
PornI, In moIc do abur, o cund dozgrdInaI
So Imuroa dIn noaIo o InIm do oc.
SIaIornIc gudo, Umbra, munor masIv zI duro,
Czu osIo ]oraIoc cu groIoIo saIuro
$I IumInosuI buIgr II dosIc, oIII.
PmunIuI aJIIso. RzIoJ, nIcI un conIaur,
Dar do nosIInsuI rooI aI cIaroI horghoIII
In zcmInIo sun IIoanoIo-I do aur.
CUPRINS
119
MACEL
InghomuIJI sub bruuI acosIuI dumb do crId
Am ascuIIaI o noaIo zI-o zI, o vunI adus,
RoIIuI sgoIrII, cu zburnuIrI do us,
Do-acoIo, dIn cumIa vroas zI arId.
Un soaro r sIJo do razo, sro aus,
Proa un ochI cu Ioro umIuI zI cu obId;
O brunc InnoraI IuI s nI-I InchId.
AoI, IIhnIIa noaIo a muIs oaI do sus.
In IrunIa IImazo, In sIrungoroa vIrII,
S-au rmunIaI oJoIurI ca azchII do zIndrII,
$I IuIa gomo Inc sub aburII IsaJI.
Iar sus urcund, movII, rIn nogurIIo IaIo,
MorJI goI co-n sorI do sungo sIau cobz InnodaJI
So-nIorc Ia orbuI IunII cscund dIn borogaIo.
CUPRINS
120
GEST
ToIaguI vochI, o caro I-a cIuruII, I-a ros
$I carIuI, zI cusIuroa, JI-I Iroc do-acum. Ca mIno
VoI IsIII, Ia rundu-JI, IomuIoIo dosIIno
Urcund zI Iu sub coruI do Ior zI chInoros.
To-azIoaI mohoruroa usIIuIuI IoIros!
Nu zovI, sIrbaIo-o... $I cund - dIamanIIno -
PdurIIo do ghoJurI so vor IvI o cIIno,
IncrozIor, azvurI cIomaguI do rIsos:
DIn ovurnIz, In sIoIurI; dIn sIuncI, In vguno
IzbII do IosozI, cIoIuI va aco s rsuno
Cu Iung zI maro vuIoI IoI huI do granII.
Dar sus, sub IngunaIa IumIn-abIa nscund,
Lsund s scao rusuI dIn IoIuI Iu sorII,
Acooro cdoroa cu hohoI do Izbund.
CUPRINS
121
HIEROFANT\L
In rundurIIo coIor co s-au bIuI
sub MIIIIado coboruso zI rooIuI
dIn EIousIs
PorIaIoIo Iruazo, srunIund vonIroa Ior,
Rsrung munII do bronzurI sub IromuruI IumInII
Po IomIuI ars, o coruI IoII aI SaIamInII,
Un um gIbuI Innoad roIung, ca un uIor.
Am azvurIII cununa, am doscuI hormInII
EogaIoIo-I odoabo do Ir. DroI sunI odor:
O Ianco, Iar In droaIa un gIadIu IucIIor...
AIcI, In gIIa groac co-zI oarI durz msIInII.
SoIdaI aI DomoIoroI m voI sdI adunc,
Ca, muIno, cund Iscoado IocaIo o obIunc
Vor IsIII dosIzuI do suIIJo zI IamurI,
S scaoIo orsanII, IorInd sub orIzon!
Vor I zrII, hIoraIIc, cu uIgoro droI ramurI:
Un IrunchI bIrun do daIn InII Ia MaraIon.
CUPRINS
122
CERCEL\L L\I MISS
Co(elei nele
CInova, InchIs In sIuuI dInIro runI, arunc IoIro...
Dar cu-aIuIa vr]mzIo c nu oJI s acI sorI:
EIo Iroc zI gard zI zIdurI, un dIncoIo do zoIro
Undo zIua umI-n vunIurI mIsoaso oI do corI.
Da, o roco rImvara zI goIazo runzIura,
Ins groII bobI aI IoamnoI nu maI vor s doarm-nchIzI,
SIuuI srodoIII do soaro IzI dozarI-ncrcIura:
JIr zI aur cad, In cIur, Ia buzaIuI urdInIz.
- ImIoIIro somnoroas do mIrosmo zI aIbIno!
PrIn cmrI ascunso arc s-a vrsaI uIac do ragI...
VunIuI curgo... Sub Iooao aburosc vodonII dragI...
LaIrI... IunocI... Po sub uIgII somnuIuI Io IorzI do-a bIno.
$I o rund, In gmIIa Ia do mInIo, rIns-n vIs,
VIn s-noaIo ca-InIr-o IaIr IcrImaI: Iunca, unuI,
MaIuI aoIor zI cIIa ]InduII cund sIunuI
Vroo nuIa zvurIInd o gurI Io asmuIo: "Ad-o, MIss".
Tunr, ca aIIdaI, coasa Ia In coard vIno:
Laba scormono mormunIuI vrounoI curIIJo do soI;
Du coada roIozaI daI IurcoaIo, roaIo IIno;
EaJI rundIzuI, sInIocI unda, InIrI IoaI In noroI!
$I co IucrurI mInunaIo!... SIcII, sIu]nIco noIoaIo,
Au IIII rIn scorburI muIIo uInI do Iasc zI IIII.
Tu Io-agJI, InIIns, o IrunchI, scoIocozII In sun Ia IoaIo,
MIdIoas: zoIduI ragod Inc n-a urIaI coII.
CUPRINS
123
ZburnuII do IaIr, Ins, vu]uIa... NIcI gund s Iac...
DIn co razIIo scaI sIruIozIo In auz"
SIInIc, ochI doschIzI Ia soaro zI-n vzduh zrozII buImac
UrucIunoa cu arIo ruIIo, do sacuz.
Un zIgzag maI muII - zI IIhna InsorII JI so curm
ChorII scurI, IJI cIaIInI cauI, Iaba scarIn morou:
EIosIomaIa do aIbIn soIuI IoamnoIor dIn urm,
TI-a Imuns urochoa noagr cu-un corcoI do-aram, grou.
124
SELIM
EI a vonII cund, sIngur zI mIc, In raguI uzII,
ImI rcoroam Ia vunIuI do-amurg obrazuI-]ar;
Cund - ghInd caonIo - Icau ]os crbuzII,
Cund ora zaroa runz uscaI do sIo]ar.
Cu JuJo IvIIIo-n unIngInoa dIn sIav,
ToI maI aroao norII - oI m-nJrcau InIuI;
In somn Iungoam s-mI zIoarg rIvoIIzIoa hurIav
$I IroIoam o rIs cu raguI cIuI.
Dar oJo maI IJoaso, maI cornoraIo, Iurm
NzIoau sub Jarc do gono zI so rIndoau In zIr
La hora dozmJaI a saImoI, co so curm
TurzIu, cund muInI do Iun rosar IIbIzIr...
$I haImana, zI ururI IncIoraI cu vunIuI:
DIn Iurg, In mahaIaIo; dIn SchoI, In vroun cIun,
Un sIrIgI do-nsoraro IzI Irgna cuvunIuI
Ca o manoa do moaIo zI Iarg: "HaI, brag bun!"
HazIIu zI Iarg, ca IuruI co-I vunIur zaIvarII,
Aza soroa un sIrIgI. $I Iac: ochI gIbuI
PrInIro uIucI, In umbr, roIIr IcusarII.
(AmosIocuI zI asru, zI bIund, dIn ochII IuI!)
SgoJIIo oruncII zvucnoau In u do rug.
S nu urmoz chomrII aduncI az I uIuI"
La namIIa dIn oarI m-am nusIII, In ug,
Obra]II s mI-I srI]In o aImoIo-I do IuI.
CUPRINS
125
- "OIugIuc, mI-a zIs, Iar ochII rIvIr maI crucIz.
Do muII n-a osI Ia IurcuI aIuI aIIz-voIIz...
ZI darnIc, do IaIo zI mIoro, aorIm!
- HaI, Ia co vroI dIn cozuI IuI HaIvada SoIIm."
$I Iraso mucavaua anoruIuI IurIII...
Ca scuIoIo-n sIoIurI, aza mI-aJI rsrII,
AIvIJo rumonIIo, mInunI do acadoIo
SIIcIoaso - numaI Iromur, vI zI ao - ca
OchoanoIo do IImozI, do mIcI, Ia oI do groIo...
O raz ruII rIn IoaIo urnIca.
$I durduInd sub brum zI coIJII do mIgdaIo
RahaIuI roa urm do-nghoJ du IoII.
Un candoI cuI o nuc, rIn orno do haIvaIo,
Dormoa-n IrandaIrIuI IuI zIors zI aburII.
(RsrungorI vochI... CuvunIuI noncIor nu oaIo
S zIc IazuI vordo co-mI IromuraJI zI-acum...
EIoI Iurc IogaI do bIoIo cIozIaro...) DInIro IoaIo,
EI candoIuI mI-aIoso, aoI, adus a drum,
PornI munaI do soar zI InghIJII do caIo,
Turund oInca-nIoars zI croaJ, r sor,
CdoInIJund dIn cozuI cu duIcI zaharIcaIo,
DIn donIJa-nIorII IovII do IcIor...
AcoIo... noaIo, uIIJI zI vagurI suburbano
ToIr o-ndoIoIo nIuca IuI SoIIm.
In candoI, unza IunII so rsucI - Iurbano -
$I-o sIoa IIIc do umbr cusu, cu IbrIzIm.
126
CONERTIRE
Unei ]enei Jin NorJ
PrIn co-nnodaIo drumurI, ornInd, Ia co rscruco,
Incoo noaIoa noasIr s curg, nu maI zIIu.
Vd doar Ia goamurI uga IrsurII co no duco,
C-un sac do somn o car: ghobosuI vIzIIIu.
In IImba JrII IaIo m noc]oam a suno
C ozII suromuI bIno, InaIIuI mou rogaI,
C nu curIndo aII duIcoaJ zI mInuno
OrazuI-zmou, orazuI JosIos zI orocaI.
Cu ochI In ]umIaIo, co vor s sun: haI!
PrIvoaI Ia omuI oachoz vonII dIn VaIahaI;
Cu ochI o ]umIaIo, ccI nu JInoaI s-I msurI,
InIuIa moa cucoan do voaIurI zI mIsurI!
Po crongI do vIs, doI umozI do mugurI: ochII II
So doschIdoau In Ioaro, cund Iamo dIn odI
Eurau IumIn scum Ia goamuI do Irsur,
Cu oarIo maro rIc Io-am sruIaI o gur.
$I Io-am rugaI cu cIud, do mIIa moa Iungund,
S uIJI do sIungcIa bIaIuIuI co sunI.
C ou vIsoz... cum runcuI Imund Ia sun, Ia maIc,
Do carnoa Ia curaI zI aIb, do nomJoaIc.
MaI rar ca rcoaroa In Iuna IuI CuIor,
MI-aI IunocaI In braJo, aI doscuI uIor
ToI ruI ca un gaIbon, InIIns oIor do mIoro...
$I m-aI cuI c-un Iucru do roJ maI zIIuIor:
Ca dou sunI, nu una, omoIo zI muIoro.
CUPRINS
127
CNTEC DE R\SINE
El |io eon]ure bine
$i cn|ece Je ruine.
AnIon Pann
SI un bIoI JIgan IurcII
La un ca do od, o vIno
Do IoJI dracII chInuII.
$I Ia ruu, drumoJI, ]IvIno
Cu gIas sarI hodorogII
CunIoc zIco, do ruzIno.
Hoo... mIuI bIuI goo
MIuI bIur doId
- Hananuma m!
La Zornur, o Ikdar Engho,
MurI azI o ozovongho:
Una groas cu ochI mIcI,
CroscIoaro do IsIcI.
Scund, groas, cu musIJI,
InvochII-n ruIJI.
Pozovongho cu scurIoIc
Cam grocoaIc, cam ovroIc.
Pozovongho cu IroI nogI
DoIorIJ Ia moznogI.
- Co moznogI boIogI zI bIogI
C vonoau cuI rund zI Iarb
$I cuI ra zI Ir In barb
LoacurI do-aIo oI s soarb.
Vonoau dIn Jara Iurcoasc
S mI-I ImIcIorogoasc.
CUPRINS
128
Co maI curd do Iozmo goaIo.
Ea Io d s boa dIn oaIo
$I mI-I vIndoca do boaIo.
Hoo... mIuI bIuI goo
MIuI bIur doId
- Hananuma m!
La Zornur o Ikdar Engho
To cznIr ozovongho!
Cobz sIruns, coI Ia coI
$I cIuz do r Ia boI...
- Proa oraI zI Iu do IoI
C nu Io maI sIumraI
$I umbIaI zI Ia soraI
$I Ia IoaIo Io bgaI...
Cu IroI aIIo maI bIruno
DucoaI vorbo Ia caduno
Vorbo duIcI zI Ioac surcaI
Cum zIII Iu, do IodaI.
Lo-nvJaI Ia buIurI,
La gIoII, Ia vsIIurI,
La sIIaro dIn duIvurI
$I Ia aIIo socIurI...
Huu... mIuI bIuI gI
MIuI bIur doId
- Hananuma m!
La Zornur o Ikdar Engho
OuI bIrun do rozovongho
Sungor o Iomn do-a IaIu
129
Cum I-a roIozaI goaIaIu...
Po nod Iaro, rzbuzaI
Zaco guIuI roIozaI...
S nu-I vozI o InsoraI
C Io baIo vunIu-n saIo
$I duh ru zI nocuraI...
C vIs morI, ursuz Io ur
A sIuns, ruu cu zgur,
$I-n usIIa caro cur
NumaI guIuI... ca o gur
UrIazo, ccun.
- Our bun
S-o dozumI, do nobun...
Oura sIrumb caro sun
Po-nsoraI, cund II czun,
Cu IuIumboIo Ia Iun.
Sun-adunc, ca do doarIo
DIn IuIumbo-vIno sarIo;
Sun gros a nas do Ioo
LImba-I Ia cuI Io rIcoo.
Sun Iung a cornurI udo
D rIn osuI cuI audo
OsuI do Ia IInguroa
Undo-ncoarc boaIa roa.
$I aII vIs, maI sIIns, Io ur
PaI zIoars, aI sur
Ca o aJ r sungo
TrIsI, InIma do-JI sIrungo.
130
- NoaIoa sIIns-I aJa oI
$I o oa, IucooroI,
CaonII sunI nogII IroI,
TroI sorI morJI dIn aII Iumo,
Cu r, razo do crbuno,
HI In und Ia soaro-auno.
$I-naInIo, nu maI zIIu...
Pozovongho, chI hazIIu
Am s-JI vIn IoI muzIorIu.
Pozovongho, sIhI-m,
Las-m s dorm do-acu.
Huu... mIuI bIuI gI
MIuI bIur doId
- Hananuma m!
131
RAST\RNICA
Tueep ]or AJonie He ie JeoJ
1
ShoIIoy
PIIII am osI s zIc do morI
E muna sIung groa do-un orI,
DocI s-I InIorc cum voI uIoa
CunIund rohoduI onIru oa.
S Iung oIoIo zI Mama!
Tu, MIro-aI-InImII, IungI Dama
- DIn caIduI cuIb s-a dus unIca
ProoIoas bIond, RsIurnIca.
CcI asIzI, zI do harJI, Ia Ioac
O vom urIa rIn smurc, bIIoac
Sro un munI do hourI IIn
MaI vag ca vaguI oI vagIn.
S Iungom IoJI. O IoJI In cor
S croncnIm un Necernore.
Dar duhuI oI, do-a ururI dus
S nI-I gundIm In cuI maI sus.
Do coruI Ix, do goam curaI,
Ea r cu IumIo zI-a rzmaI,
Un ard asIraI I-arIndo aJa.
Po soraInI II Irago aJa
1
PIungoJI onIru AdonIs - EI a murII (engl.}.
CUPRINS
132
$I sorII zornIo bnoI
PrIn RIsIIIuI ProxonoI.
S rohodIm zI maI aund.
SunI un duhovnIc IrIsI zI scund
Co cunI un-o va-ngroa:
Pa, vu, ga, dI, cho, zo, nI, a.
UnIcu-mI dascI, s-I maI cauI"
OrsImo noagr I-a-nocaI
S-a cuI urs zI dIn burIoago
ImI baIo Ioaca-n dou doago.
Oh, aIa socII IuI do mInJI
Cum Iun-n IoI zI d rIn dInJI
DIn boJo, doago zI NImIca
Co rug onIru RsIurnIca!
S Iuno doaga orIzIcuI,
Iar Mama groas cu IsIruI
IngonunchoaI s so roago!
- HaI daJI dIn boJo zI dIn doago.
$I Iu, InIunocaI Icu
Msoa-do-FIor, nono DuIu
To roag Iung hodoroago!
- HaI daJI dIn boJo, sargoJI doago.
S Iung IomnuI ca Ia sIrung
Cund hohoIII, cund maI roIung
DIn boJo, doago zI NImIca
IozI, cunIoc onIru RsIurnIca.
133
VII IumunrI, buraJI oIon!
E cImIIIruI un doson
Cu IInII suIo, sIbnoago
FrunIurI do boJo zI do doago...
Oh, nu-mI cIInIIJI RogIna Mab
S nu so suro Iruu-I sIab
$I daJI vIn gaIbon Ia mIIoago
Nu dIn har, dIn scob do doago.
Oh, onIru Ea gsIJI un drIc,
Un drIc maI mIc ca un IbrIc
$I oIrIvIJI dou murJoago
Acum, Ia sIrung, dIn Iomn do doago...
S Iung IomnuI us o sIrung
Cund hohoIII, cund maI roIung
CcI dou boJo, socI oIoago
Ard oIoIII In aIru doago.
134
MARIA SPRING
Cu aIIuI o o banc bIuI Ia un nuc,
Do JIgIo arso IurguI rozoa un doarIo;
O Ioamn dosuIaI, un vunI do baIamuc
So cIroau Ia vaIo o IorburI muIIo, moarIo.
$I coI czuI cu cauI In ImI, o vIs nuc,
Do-aIuIa IuncozIro scaso un Irabuc,
Muc dosoIaI zI umod Ia caIuI subJIro:
DIn suIoIuI acoIoI amIozI do-ngIbonIro.
LumIna IndoII roa cu-un oI do a;
A drum, IocomoIIvo umau dInIr-o sua;
Era Ia ora aIb, cund nu zIIaI s zIcI
Do-I aIru, dou numaI, orI a IrocuI do cIncI.
PorochI dumInIcaIo do EIso zI do Hans
SuIau Ia hanuI maro, dIn doaI, undo o dans,
Un han cu numo dubIu, nu zIIu s-I maI JIn mInIo,
Cu vacI zI sorvIIoaro zI duh do-ngrzmInIo.
Cum EIso oarIo muIIo do HanzI rzmaIo-agaIo
VIsau, m corcoIar duIcI IanurI con]ugaIo.
Po aburII aIooI, Ia nucuI moIancoIIc,
IdIIa ancoraI so Inchoga bucoIIc.
- "Dar, Toamn! ErbJIa coa droaI nu o daI
In sIno s so Ioarc, sucII zI uscaI"
Ca runza odIdII dIn crozIoIuI do nuc
In ImI, In IrIo, o umorI, o surIuc."
CUPRINS
135
O INS\R\PARE IN MAELSTRM
CuzIIgaIo uIsurI, cum do sbII.
ToncuIrII-scIavo garanJII,
Logo ogaIund IunuIa nvII
TumIoIor do a co roJII;
AuIo, oxaIIo sIrI concavo
DIn rIIa cIIm - Edgar Poo.
OrgI! $I IocuInd acosIo grabo!
Cor InduII, sIrIn ca un haIou.
- VIoI aIcI dar Iaud zI ordIn
InIuI, cund Iacunar un gund nscu.
O, InszI Iarva roduIuI sunI OdIn
PrIn IuvIaIuI, aIsuI osor "Iu".
CUPRINS
136
REGRESI
DIn vI douncIo sIrIg acoIo aIrII
PzunIIo roIIIoI sumo-nIuI
Conuza In orb NII a CIooaIroI
Erob, Iormon do suI ca un ImuI.
$IIu IIro cardInaIo daIo conIro
AcozII rocI acusIIcI do IrIzI
UImIrI zI marI zcorI adIaconIo
OonunII adIaIo o AIrIzI.
CUPRINS
137
INCLESTARI
Ca umbra-n sIom, o basIIIcI,
O voghIo sIngur s urcI
Sub agoro oJoIo sIInIcI:
O Moscov do cor zI urcI.
SIoa noIod, vIgoaro-n chIcIurI,
AsrImo zvoII, Imn do bIcIurI!
ExIIc sIrIcIo-acoIo gIorII
Do cngI rsunso dIn vIcIorII.
CUPRINS
138
DEDICATIE
FaIangoIo acoIoI obosoII
Do aIgo dozIogaIo cIro sud,
A IumIoI umbr dIn sIrIno sorI:
Cu drumuI mou, aIuncI, Io-am maI vzuI.
La DssoIdor, o cadr-n EoIkonsIrasso...
In ]IIJ adunc, EvrouI EoIozaI.
$I muInIIo, cascada unoI raso,
Inzurau crbunoIo uzaI.
"SIInso IcrI. Ars, sIruna
S-a IsaI In arcuI IIroI.
CarIoa sIngur mI-o urna
Cu conuzIIo IubIrII."
1
Tu, saII, Iu, crozIorI sIungI, urzIc-naIb!
AcosIuI scrIs vaIah, ca dIn SIon
RIdIcI o novzuI do scum naIb
$I - adIaI - boaroa aIIuI zvon.
Un cunI do maI argInI aI aIoI NIno
MaI grou ca orbuI IunII II socoI,
Curund un gIas vom I suInd In IIno
Cum HoIno sun-nIr-InsuI vorsuI goI.
1
Traducoro dIn HoInrIch HoIno.
CUPRINS
139
PROTOCOL
AL \N\I CL\D MATEI CARAGIALE
PreeJin|elui Je onoore Al. Foee||i
"VIs aI gaIozoI FIorIdo zI-aI osIroavoIor AnIIIo",
OrchIdoo! nu ozII InszI arIa maroIuI MaIoI:
Cu a soIboIor cdoro In coroIo zI manIIIo
Sau cu AnzII aIbI, In undurI, ca o moarIo do ProIoI"
- Noa]uns, rocum Iancoa unor IadurI vogoIaIo,
Sub sruIuI muzIoI MIma somIuos ca un manzon,
LocuIozIo, coIIuII, somnurIIo-I somInaIo
In o rou do oIoIurI: RazoIIca Nachmansohn.
- O! voghoaI dIn JIIJuI NaIboI aI PmunIurIIor NaIIo,
Do aIIaz IuII In crozIoI InchoIaI cu ca do morI,
"MuII" oosc, cIoIIroa unoI raro zI IorduIo daIIo,
PazadIa IzI dosoaIo InnoIaI somoJu-I orI.
- O! scuIaI do InvorzIIa Iuso-a sumoIor uIrIdo,
CocoJaI o nauragII, noIrosc ca-nIr-un ochoan,
ImuInd cmara noJII cu oracoIo sIuIdo,
Ooro roamI-n ]IIoIc do ruIos baIracIan.
- CunIoc, Iobd sIruns, soI aI haroIor oIIno,
SIrmuIaI o mundro raurI do nIorII II vIkIngI,
Pun-adunc In moIozaIa quInIoIor manuoIIno,
AIIor ogo, o! PanIazI, co AIIanIIcoIo-nvIngI.
LInIzIII rasod aI sIoIoI nIns-n umbra sIrvozIo.
Rsunund ca dIn Iogond, ca dIn unzoIo dInIuI,
CUPRINS
140
LIrIc ur! InchIuIroa Io oIroco In vocIo,
DroI Ia racIa Ia do ao cu aIoIII cIuI.

"VIs aI gaIozoI FIorIdo zI-aI osIroavoIor AnIIIo",
Cu IImodo! ozII numaI arIa maroIuI MaIoI.
InIma rmuno-acoasI moarI, InIro rocI ozIIIo
Fumogund o CurIoa-Vocho, Ia angar, InIr-un bordoI.
Nu sIrIna rumusoJo, bunuI Iac zI vorosIa,
Ins schImnIca-mcaI zI cIIIIo co ard!
TruuI scado sub voIInJo, suIoIuI o In RusIa,
La un orb mormunI do razo, rIns In CavaIoruI Ouard.
- Co InchIdo orchIdooa, cod no sunI acoIo IndII
MrIIo crooIo undo bunIuIa IraIuI KIdd"
ConsImJInd o IoccIuno InsuIoIor bIacInIII,
CarIoa CraIIor Ia IIa coa maI Iurburo-o doschId:
AcoI, ca do cuIromur, saII sIova maIoIn
Sub Iucraroa CorcoduzoI, asra Ioaro do maIdan.
In vIs muI gabrovonImoa cumnozIo In ruIn,
ZvoII, surIa JudocJII, Ias-o umbr o cadran.

- DroaI ravII, dar zumzoI do vosIIrI rsrIIono,
FIInJa noasIr so cIdozIo cu scrIIura Ia, MaIoI!
PrIm zI uIIIm CaragIaII, ca o hoId do anIono
To aIogom vIu dIn vunIuI dosIoIIIoIor IdoI.
IaI, ars-n aur rozu zI-n a smaIJuIuI rIgoaro,
SIava noIod zI rar, sIrIcIa gIorIo, o JII.
NoamurIIo Iau amInIo. $I o CraI va s coboaro
Orou, cordonuI SInIoI Ana aI mroJoI-ImrJII.
141
DALCESC\ TRAIND
Lui Al. Foee||i
Loagn amar, sracII moI EIcozII!
LuI sImIu, smIJuII ca zI o can,
Po TooIog cuIcaI nu maI bocozII
AzI InIma dInIuI roubIIcan
A IuI! CcI aIhanasIc au sunaI
MII surIo. LosozI casc. Sar sIgIIII.
$I osIo un cuI, absurd rogaI
Un aIId oaso caIc, dIn SIcIIII.
O, raIo crvunar, InIrog IrIozII!
DIn moarIo aI sIraI doar sIrvozImoa,
CI In amurguI a]orII crIozII
CurIozIo-nIunocaI burIvorzImoa.
AI muIIursuzoI Iagmo, gIanaboJI
Cu oIIca-nJoIozI zI cu oxIIuI,
Un voac avar Io vrur sub ocoJI,
$I zvoIIoI IIborIJI sucIr IrIIuI.
Co-nsoamn! AsIzI IaIr ozII, dIn unghI,
RoubIIcII Romuno PouIaro,
AdovorIIuI maro sIngur IrunchI:
EIcoscu, IncouI do caIondaro.

SImIuI aI aI vosIIrII unoI oro do soar aro novoIo do


maI muII docuI coIo cuIova cIro aIo noIaJIoI asIronomIco;
aro novoIo do IoaI amIIIudInoa unuI vors.
CUPRINS
142
REFERINTE CRITICE
PoozIa d-IuI Ion Earbu osIo anIImuzIcaI: rIn ond, oa o do osonJ
InIoIocIuaI; rIn orm, o arnasIan, adIc IasIIc. Nu-I vorba do
o oozIo InIoIocIuaI sau "IIozoIc" In sonsuI oozIoI IuI OrIgoro
AIoxandroscu, EmInoscu sau Corna. EvoIuJIa oozIoI InIoIocIuaIo nu
so va aco numaI In sonsuI IIozorII, cI In dIrocJIa zIIInJIsmuIuI. Va
vonI oaIo o vromo cund oxrosIa dIrocI a omoJIunII va I rIvII ca
InsuIcIonI zI ca o orm rImIIIv a unoI arIo IncoIoaro. SIncor-
IIaIoa sonIImonIuIuI nu va maI roa IndosIuIIoaro; omoJIa nu va
maI I rodaI ca un oIomonI bruI; IrocuI rIn roIorIa InIoIIgonJoI,
maIorIa va rImI urIIcaroa combusIIunII. ArIa so va IndroIa, asI-
oI, sro oxrosIa obIocIIv a sonIImonIoIor zI, docI, sro oxrosIa
IndIrocI zI sImboIIc. ProcodouI nu o nou; In sIaro IaIonI, oI o Ia
baza muIIor croaJIunI ooIIco.
$I sImboIIzIII I-au oIosII unoorI ca un acIor do sugosIIuno; sIm-
boIuI nu IrobuIo Ins rIvII ca un oIomonI caracIorIsIIc aI sImboIIsmu-
IuI. In urma rocosuIuI naIuraI do InIoIocIuaIIzaro zI do zIIInJIsm aI
oocII noasIro s-ar uIoa InIumIa ca, srcII In IzvoaroIo saIo, IIrIs-
muI s Invadozo In domonIIIo socuIaJIoI InIoIocIuaIo, aducund mo-
IIvo noI do InsIraJIo. OmuI do zIIInJ co so scoboar In InInIIuI mIc
rIn a]uIoruI mIcroscouIuI sau so avunI In InInIIuI maro rIn
IoIosco, asIronomuI co Irundo armonIa soroIor corozII sau maIo-
maIIcIanuI co sondoaz caIcuIuI robabIIIIJIIor, onIomoIoguI sau
moIaIzIcIanuI - sunI caabIII do omoJIunI uIornIco.
NImIc nu so ImoIrIvozIo ca acosIo omoJIunI do ordIn ur InIoIoc-
IuaI s Imbraco haIna oozIoI...
CUPRINS
143
DozI om do zIIInJ, nu gsIm aIuI Ia d. Earbu o omoJIo do ordIn
zIIInJIIc cuI maI aIos o omoJIo oxrImaI rIn oIomonIo cosmIco.
AsIraJIa, IondInJa asconsIunII, do IId, so Iraduc rIn o sorIo do
IransunorI do ordIn cosmIc ... sau rIn dorInJa munJIIor do a so
InrJI cu "vasIa sIrIucIro" ... sau rIn sasmuI coacuIuI do a
sorbI oaIuI do sus ....
DoarIo do a rosuuno InsonsIbIIIIaIoa, arnasIanIsmuI ormaI
aI acosIuI ooI curIndo chIar un sImJmunI ronoIIc aI vIoJII muIII-
Io, ImIns un Ia "IsIorIa vIIaI". O asIoI do concoJIo so gsozIo zI
In Dionieioco, zI, maI aIos, In Pon|eien o caro II cIIm In InIrogImo
onIru oxrosIa IuI cosmIc ....
Am cIIaI acoasI oozIo zI onIru a InIrovodoa oxrosIa cosmIc a
omoJIoI ooIuIuI, dar zI onIru a da un oxomIu IIIc do socIa ormoI
acosIoI oozII. D. Ion Earbu zI-a IxaI IocuI In Iunra noasIr IIIora-
Iur maI aIos rInIr-un vors ImIacabII do naIur ur IasIIc.
NImIc IuId zI soIubII, nImIc muzIcaI, cI IoIuI asru, dur; oozIo
do bIocurI granIIIco InIIo soIId InIr-o consIrucJIo cIcIoIc; oozIo
r mIsIor, cu IargI acordurI ImIoIrIIo ....
E In oozIa d-IuI Earbu un dInamIsm, o concoJIo onorgoIIc, o
ronozIo do sImJIro, rodaIo rIn oIomonIo obIocIIvo zI, maI aIos, cosmIco
zI, docI, sIaIIco InIr-o orm asr, caro-I consIIIuIo o orIgInaIIIaIo.

PrIma az a acIIvIIJII IuI Ion Earbu ... o rorozonIaI rIn


cIcIuI vorsurIIor ubIIcaIo In Sburo|orul, vorsurI do orm arnasIan,
do acIur Iarg, cu sIroo ca arcurI uIornIco do granII, cu un vocabu-
Iar dur, nou Ins, cu Ion grav do gong masIv, InIr-un cuvunI, o
muzIc ImIoIrII, a croI noI dIsIIncI a osI IndaI InrogIsIraI.
MaIorIaIuI InIrobuInJaI ora maI muII cosmIc: Iava, munJII, coacII,
banchIzoIo, bazaIIuI, granIIuI, sIIoxuI; dar sub acoasI caraaco do
crusIacou so zbIoa IoIuzI un suIoI ronoIIc. Dac In orma arna-
sIan a vorsurIIor so rosImJoa InIuonJa IuI HrdIa zI LoconIo do
LIsIo, cu un adaos do masIvIIaIo zI In cadroIo IIIoraIurII romuno, do
144
InconIosIabII nouIaIo vorbaI, - In conJInuI, dIoronJIoroa oI so
araI IoIaI: oozIa IuI I. Earbu nu ora nIcI ur ormaI, ca coa a IuI
HrdIa, nIcI ImbIbaI do rocoIo osImIsm aI oozIoI IuI LoconIo do
LIsIo; sub orma oI, gooIogIc aroao, so rmunI un suIoI InIcraI,
Iav IncandosconI, caro dIn nosIaIgIa soroIor sonIno IzI arunc rIn
saJII IonIacuIoIo IIchIdo. In croaJIa acosIo oozII dIonIsIaco, dIn caro
Pon|eienul ora coa maI caracIorIsIIc, InIuonJa IuI NIoIzscho ora noIn-
doIoas, Iar comaraJIa cu DohmoI osIbII. AcoasI az a acIIvIIJII
ooIuIuI so rozonIa, azadar, sub orma aradoxaI a unoI InIonso vIoJI
ascunso InIr-un InvoIIz dur: Iav rIn rovonIonJa oI mInoraI zI IoIo-
daI zI rIn IncandosconJ zI noIInIzIoa vIoJII IumuIIuoaso; uzIuno do
oIomonIo conIrarII, a croI orIgInaIIIaIo ora croscuI do orIgInaIIIaIoa
vocabuIaruIuI IoIros, a unoI anumIIo IIoIurI a vorsuIuI, a unoI rosI-
raJII IargI zI vIrIIo, umbrII doar rIn oarocaro roIorIsm.
PIocaI do Ia Sburo|orul, I. Earbu a ovadaI dIn acoasI oozIo cos-
mIc, ronoIIc, cu IargI voIuIo do IaIr aruncaIo osIo ao sumo-
gundo, saIuraI do romInIsconJo cIasIco; a ]udocaI-o, robabII, roIo-
rIc zI acIIco. FIIonuI noII saIo InsIraJII n-a maI ornII nIcI dIn
roc, nIcI dIn mIIoIogIa cIasIc (Pen|ru norile Eleueine, Irion, Dion
ieioco, Pi|ogoro oIc.), nIcI dIn HrdIa, nIcI dIn NIoIzscho, cI dIn
sIraIuI unuI anumII oIcIor, a cruI oxrosIo caracIorIsIIc a osI
AnIon Pann. AcosIoI InsIraJII II rsundo, dosIgur, o nou IdooIogIo
zI chIar aIIIudIno: OrIonIuI InvIngo OccIdonIuI; InsIraJIa IrobuIo s
Izvorasc dIn roaIIIJI naJIonaIo zI nu dIn InIuonJo IdooIogIco
IndorIaIo, dIn PIaIon sau dIn Iogondo mIIoIogIco; dIn dIonIsIacuI
IuI NIoIzscho sau dIn arnasIanIsmuI rancoz. PooIuI nu so InIoarco
Ia oozIa ouIar (sau InIr-o sIab msur), cI Ia sIraIuI baIcanIc aI
cumIoI dunrono, Ia muza do mahaIa bucurozIoan zI do oIcIor ur-
ban a IuI AnIon Pann. Do aIcI, acoa curIoas sorIo InIIIuIaI Ieorlc
- "OIorIoI IuI AnIon Pann" - cu Ieorlc, Noe|ro|in Hogeo lo Ieorlc,
Selin, In caro manIora o cu IoIuI schImbaI, dozI vIrIuozIIaIoa rmuno
acooazI. MaIorIaIuI vorbaI cosmIc zI hIoraIIc osIo InIocuII rIn maIo-
rIaI IIorosc; cuIoaroa IocaI o obJInuI rIn IurcIsmo IncrusIaIo zI
armonIzaIo In doscrIJII zI noIaJII do o rar orIgInaIIIaIo.
145
DInIr-o InsIraJIo InrudII vIno zI sIranIa Donniooro Hue, cu
anIasIIcuI oI doscunIoc do nobun, do o orIgInaIIIaIo do oxrosIo, do o
vIgoaro do noIaJIo zI uIoro coIorIsIIc IndIscuIabIIo.
Dar nIcI Ia acoasI "manIor" IIoroasc zI orIonIaI, IIn do sov
oIcIorIsIIc, ooIuI nu s-a orII muII, cI a ancoraI In ormuIa ormoIIc
a Jocului eecunJ, aI doIIoa romonIorIu aI modornIsmuIuI IIrIc
romunosc, coI dInIuI IInd oozIa IuI Tudor ArghozI, co nu-zI rsund
numaI rIn vaIoaro zI uIoro do conIagIuno IIIorar, cI zI rIn IondInJoIo
Ior conIraro. Po cund orIgInaIIIaIoa oozIoI arghozIono sI InIr-o vI-
zIuno osonJIaI IasIIc, oozIa IuI Ion Earbu, du cum zI IIIIuI voI-
umuIuI o araI, o oozIa Jocului eecunJ, adIc a unuI ]oc noIzvoruI
dIn roaIIIJI, cI dIn roIoxuI Ior In ogIInd, adIc In sIrII. PoozIa do
osonJo zI do absIracJII In croaJIa croIa cuIIura zI sIrIIuI maIomaIIc
aI scrIIIoruIuI au conIrIbuII uIornIc. In oxrosIa oI cooIcIonIuI or-
sonaI ]oac un roI rIncIaI; un cuvunI, o ImagIno II sugoroaz aII
ImagIno, du o asocIaJIo unoorI sIrIcI orsonaI zI docI noconIro-
IabII; InIro ooI zI cIIIIor so ru, asIoI, muIIo dIn IroIoIo co ar
IrobuI s-I unoasc; zI, dozI cooa co aro arbIIrar aro o Iogo IunIrIc,
IoIuI rmuno InIr-un ormoIIsm voII zI cu aIuI maI admIraI cu cuI o
maI grou do Iruns.
DozI o In scdoro, rInIr-o asIoI do arIIcuIarIIaIo, InIuonJa IuI
Ion Earbu asura ooJIIor IInorI In uIIImuI doconIu a ogaIaI aroao
InIuonJa IuI Tudor ArghozI...
1
Eugon LOVINESCU
Ion Earbu a IncouI rIn oozII do sIII arnasIan, gIorIIcund dIonI-
sIac marIIo orJo gooIogIco, Iava, munJII, banchIzoIo, naIura InorI ....
Du acooa so Iod comIoI do "anocdoI", azozundu-so "sub
consIoIaJIa zI In raroIoroa IIrIsmuIuI absoIuI, dorIaI cu maI muIIo
1
Ion Earbu, Joc eecunJ, od. CuIIura naJIonaI, 1930.
146
odurI do razo do zodIa coIoIIaIIo oozII: gonuI hIbrId, roman anaIIIIc
In vorsurI". PoozIa so InIoIocIuaIIza, IIagoroIc, rIn sIabIIIroa unoI
ordInI o IanuI aI doIIoa, Iar IocIura dovonoa o InsIruIro do IucrurIIo
undamonIaIo, o InIJIoro rIn ImagInI osonJIaIo zI racIIcI muzIcaIo.
Cu IoaIo acosIoa, In aIIcaro, ormoIIsmuI IuI Earbu osIo adosoa numaI
o orm do dIIcuIIaIo IIoIogIc. AsIoI acosIo sIroo: DIn coas, dodus
aduncuI acosIoI caImo crosIo,, InIrar rIn ogIInd In munIuII azur,,
TInd o Inocaroa cIrozIIor agrosIo,, In gruurIIo aoI, un ]oc socund,
maI ur.,, NadIr IaIonI! PooIuI rIdIc Insumaroa, Do haro rosIraIo
co-n zbor Invors Io IorzI., $I cunIoc IsIovozIo: ascuns, cum numaI
maroa., ModuzoIo cund IImb sub cIooIoIo vorzI... " rorozInI arIa
ooIIc a IIrIcuIuI: PoozIa osIo o IozIro dIn conIIngonI In ur graIuI-
IaIo, ]oc socund, nadIr IaIonI, adIc o ogIIndIro a zonIIuIuI In a, o
subIImaro a vIoJII rIn roIorsIuno. DIn acosIo oxorIonJo, caro au avuI
o Iarg InruurIro r a obJIno arobaroa InIrogII crIIIco, so dosrIndo
suavuI cunIoc aI oIomonIoIor In cuIaroa oxrosIoI ....
PooIuI s-a rIdIcaI IoIuzI Ia un ormoIIsm vorIIabII bIzuII o sIm-
boIurI, InIr-o IIrIc do maro IonsIuno. Oul Jogno|ic no InIJIaz In
sIrvochIuI mII aI ouIuI, In vorsurI do o oxcoIonI concIzIo IncanIaIo-
rIo ....
In cIcIuI UcenJenroJe so oxun InIJIaIIc coIo IroI azo do oxo-
rIonJ oroIIc (vonorIc, InIoIocIuaI zI asIraI) cu Incorcaroa do a so
croa o vIzIuno oxIaIIc a maroIuI Eros ....
MoIcII, do caro o vorba maI doarIo, sunI monIJI s sugoro rIn
rcoaIa zI IransIucIdIIaIoa Ior Idooa unoI soxuaIIIJI uro zI a horma-
rodIIIsmuIuI IaIonIcIan. InvocaJIa magIc dIn Fi|nurile pen|ru
nun(ile neceeore o do o maro oIovaJIo ....
In cIcIuI Donniooro Hue ooIuI InIr In oIcIoruI suraroaIIsI,
oxurgaI do noJIunI. Con]uraJIa duhurIIor InornaIo osIo IoI co s-a
scrIs maI IurburIor du Mihneo i bobo ....
FacuIIaIoa do a doInI momorabII osIo uJIn comun ....
In cIcIuI Ieorlc, Ion Earbu roosoaz "baIcanIsmuI" Iuundu-zI ca
IInIo do conduII oozIa buon a IuI AnIon Pann, cu gunduI c
147
asIoI IradIJIonaIIsmuI ora corocIaI rInIr-o obsorvaro maI ozIIIv a
onduIuI oInIc roaI. ImagInoa IuI NasIraIIn Hogoa vzuI ca un argo-
nauI sIInos o un caIc uIrod In mI]IocuI unuI OrIonI mIrIIc zI duh-
nIIor o do o orIgInaIIIaIo orocI do IonurI zI cuvInIo ....
Ooorgo CALINESCU
ErmoIIsmuI d-IuI Earbu, InIuII In sIrucIura IuI InIorIoar, nu
osIo ur sInIacIIc, cum a aruI unora; oI osIo dIcIaI do o mocanIc
sIrIIuaI ovIdonI.
Cu o asomonoa sIrucIur absIracI, nu vom gsI In oozIa sa un
InoabII scos dIn muzIca IngunaI a unuI IIrIsm omoJIonaI; InoabI-
IuI dovIno un conIur IromuraI aI IdoII, o vIbraro a osonJoI caro so
cauI In oxrosIo. LIrIsmuI osIo, cum sunoam, subIaconI; cIrcuI In
InszI IonsIunoa sIrIIuIuI, IInd ImIIcaI In Idoo. PoozIa noasIr
modorn a cunoscuI un IIrIsm do noIaJIo, un aIIuI muzIcaI, aoI
unuI ImagIsI; IIrIsmuI d-IuI Earbu Iroco IImIIa oxIrom a oozIoI, In
Ian ur corobraI. InIoIocIuaIIsmuI su ImIIc aradoxuI: cogi|o,
ergo, eeni|o1 ...
TohnIca maIIarman aro un roI do ur InovaJIo sInIacIIc, r
a urmrI zI oocIo do o nou, subIII muzIcaIIIaIo.
PonIru a vodoa sIranIIIo oocIo sonoro aI oozIoI barbIono, vom
rsI corcoIaroa cIcIuIuI ormoIIc zI no vom IndroIa sro IncanIaJIIIo
dIn Donniooro Hue sau sro IargIIo saIo oomo do IIorosc baIcanIc.
Nu osIo hazardaI s-I rIvIm o d. Earbu araIoI cu vaIoaroa sa do
ooI aI IdoII, ca o un baIadIsI, ca o un romanIIc coIorIsI, aza cum
aaro In Figo Crip|o i lopono Enigel, In Noe|ro|in Hogeo lo Ieorlh zI
chIar In Donniooro Hue.
In oomoIo saIo, consIruIIo roIorIc, o IguraJIo conIuraI, oozIa
nu maI caIoaz osonJo, saIIscundu-so InIr-un IIorosc nosIaIgIc; Ia
baza acosIuI cIcIu arnasIan oaIo I o Idoo gonoraIoaro, acooa a sub-
sIraIuIuI orIonIaI aI IrocuIuIuI nosIru. Fr IooroIIzrI zI dogmo, d.
Earbu Iroco In cumuI IradIJIonaIIsI; vIzIunoa sa osIo Ins ur InIuIJIo
148
ooIIc, noaIIoraI do roocurI rogramaIIco zI IoIoIIco IdonIIIcrI
oInIco, ca In osIoIIca IradIJIonaIIzIIIor nozIrI roIorIcI, amaIorI do
aIso socIIco naJIonaIo.
Evocaroa arnasIan, ca zI Irocoroa Ia "moduI InIorIor" sunI dou
rIncIII osIoIIco aIIornaIIvo, dou moIodo ooIIco, o caro sIrIIuI
corcoIIor aI d-IuI Earbu Io-a oxorImonIaI In margInIIo arIoI uro.
InIoIIgonJIa sa arIIsIIc I-a dus Ia modIIaroa mI]IoacoIor do oxrosIo,
nu aIuI Ia Izvoaro sIhoIogIco varIaIo. PoozIa d-IuI Earbu osIo zI
IsIorIa zbucIumaI a unuI sIrII In cuIaroa unuI concoI do oozIo.
PrIn acosIo oIaborrI conIradIcIorII do osIoIIc, d. Earbu IzI dIvuIg
sIrucIura InIoIocIuaIIsI; oozIa osIo onIru d-sa maI aIos o moIod
zI o IohnIc, o zIIInJ InIransmIsIbII, duroros asImIIaI. Faza "mod-
uIuI InIorIor" nu osIo o schImbaro do vaIorI InIorno, cuI o rovoIuJIonaro
IohnIc. Do acooa oozIa d-IuI Earbu oaIo I obscur, unoorI voIoIIa-
r, aIIoorI sIranguIaI In vIzIunI oxIrom subIocIIvo, IInd o conIInu
Irud sro cucorIroa unoI IohnIco; nIcIodaI n-o uIom InvInuI do
ars, cum no IndroIJosc aIuIoa roduso aIo unuI modornIsm oxco-
sIv, coaIIzaI, In uIIImuI IIm, In rovIsIo do hIIar rovoIuJIonarIsm.
InIoIocIuaIIsmuI oozIoI barbIono nu rozId numaI In IohnIc; In
IIsa do sonIImonIaIIsm, am uIoa suno chIar do sonIImonIo, a acos-
IoI oozII, doscoorIm un InIoIocIuaIIsm do subsIanJ.
EsIo caracIorIsIIc absonJa unoI oozII oroIIco dIrocIo; conosIa nu
InIr In maIorIaIuI oozIoI barbIono. Do Ia admIrabIIa sInIoz IIrIc
dIn Pounul, un Ia UceJenroJe zI Donniooro Hue, uncIoIo cardI-
naIo aIo oroIIsmuIuI su dIvuIgaI osIoIIc, d. Earbu rmuno InIr-o
aIIIudIno IdoaIIv zI sImboIIc. IubIroa osIo oxrosIa unuI rIncIIu
cosmIc, Iogo surom, caro absoarbo IndIvIduI doncoIo do IImIIoIo Iom-
oraIo. Un sonzuaIIsm ImIacabII sIunozIo un om, rorozonIaI ca
un ]oc aI orJoIor unIvorsaIo, aI unuI InsIIncI, manIosIaI InIr-o aI-
mosor ozoIorIc ....
IubIroa rIdIcaI Ia rang do rIncIIu cosmIc, sIrII ascuns In IaInoIo
naIurII, sIrbaIo vIguroasa Donniooro Hue, InIr-o succosIuno do
149
IabIourI, caro sunI, aIIornaIIv, zI o sorIo do aIIIudInI InIorIoaro. AcI,
ooIuI conconIroaz IoaIo orJoIo obscuro aIo suIoIuIuI sIranIoI d-ro
Hus InIr-o chomaro a IubIrII coIoraI do sugosIIv haIucInaJIo. Undo
oxrosIa naJIonaI nu so oaIo InIJa Ia osonJa IdoII, InIorvIno Incan-
IaJIa, muzIca InIunocaI zI conuz a sIIaboIor, urmrInd vra]a oIoraI
a unoI IncordrI absoIuIo. Dar acosIo aoIurI onomaIooIco, amosIoc
do sunoIo surdo zI cIaro, nu sunI sImIo oIomonIo oIcIorIco, uIIIIzaIo
cu scouI do IIorosc; oIo oxrIm mI]Ioaco ooIIco, aIIornanJo do
naJIonaI zI ozoIorIc, sro a doschIdo o orsocIIv InIorIoar a IdoII.
UnIvorsuI oozIoI barbIono osIo un unIvors absIracI; oozIo anII-
muzIcaI, IInzund s ucId roIorIca, oozIa d-IuI Earbu, In asocIuI
oI coI maI IzbIIor, roaIIzoaz o sorIo do IabIourI monIaIo. PrIn rcIroa
In soroIo IaIonIono aIo omoJIoI, rIn oIImInaroa oI aroao, so rou-
gIaz In arIdo oIsagII corobraIo, In vorsurIIo maI ormoIIco, sau so
coIoroaz do o IcIuraIIIaIo a IdoII, In vasIoIo saIo oomo, InIro caro
Donniooro Hue rorozInI IIuI coI maI caracIorIsIIc.
PomIIuI CONSTANTINESCU
ModuI do oxIsIonJ o caro nI-I rouno oozIa ormoIIc a IuI Ion
Earbu osIo vIaJa In sIrII. Co dovIno Igura IumII vzuIo sau auzIIo
onIru cIno o rIvozIo dIn acosI unghI" ExIsI oaro In oozIa IuI
Earbu ImagInI caro s oaI I roaIIzaIo audIIIv sau vIzuaI" DosIgur,
o IcI zI coIo so ImurozIo cuIo o armonIo a naIurII auzII cu rocI-
zIuno. AsIoI, cund nI so sugoroaz acoI cunIoc aI croaJIunII, dooo-
IrIv cu ]onireo no|oeooeo o norilor cu eore (Tinbrul}. AIIoorI
sunI mInunaIo socIacoIo aIo ochIuIuI, rgozImI maIInaIo sau Irago-
dII crouscuIaro. ...
Am nosocoII un asocI osonJIaI aI oozIoI IuI Earbu, dac n-am
JIno soam do acoI oI do a consIdora InJIzrIIo IumII In doondonJ
do arIrIIo coruIuI. Aroao nu osIo oozIo a Jocului eecunJ caro s
nu conJIn oxrosIa sonIImonIuIuI do roIaJIo cu coruI zI sIoIoIo, ca
nIzIo rozonJo ImodIaIo zI concroIo. Un zvon do InIuonJo mIsIorIoaso
150
cIrcuI noconIonII InIro munI zI cor zI dIn subsIanJa Ior osIo cuI
asIa In caro sunI rmunIaIo coIo maI muIIo dIn acosIo oozII. O
anaIIz aIonI uno In IumIn maI muIIo IIurI aIo acosIoI ancorrI
In asIraI. ... VIzIunoa cosmIc IzI ImIoIozIo IruI oI In JosIura
maI IuIuror oozIIIor IuI Earbu. ... In gonoro Ins oozIa IuI Earbu
osIo cuI dInIr-o dons asI subsIanIIvaI, dInIr-o maIorIo com-
acI zI groa, rmunIaI In InIuIJIIIo sIrIIuIuI. ...
Norma ImagInII IrobuIo, do aIIoI, s codozo dIn vochoa oI oxIs-
IonJ. ExIsI zI aIIo osIbIIIIJI do a sIurnI curonIuI IIrIc docuI rozon-
Iaroa unoI ImagInI concroIo. InIonsIIaIoa aocIIv oaIo I obJInuI
zI ca un acomanIamonI aI InIuIJIIIor InIoIIgonJoI. FIuxuI
sonIImonIuIuI curgo zI In aIbIIIo gundIrII: InIroaga IIrIc a IuI Earbu
sI ca o mrIurIsIro dosro acoasIa.
Tudor VIANU
AcoIa caro Ia noI a aruncaI In cIrcuIaJIa IInorIIor ooJI aI coasuIuI
acoasI ormuI IIrIsmuI absIracI, n.n. a osI Ion Earbu: un vIrIuoz
aI vorsuIuI, ooI dIn rorIa voInJ, rInIr-o rInsoaro, cum docIar
oI InsuzI rIoIonIIor, do un ocIocIIsm oaIo cam IncooronI (arnasIan
Ia IncouI, IIorosc-baIcanIc aoI, baIadIsI anIasIIc zI, In coIo dIn
urm, comrImaI zI absIracI), dar oarIo InIorosanI rIn vIzIunoa sa
zdruncInaI, sIrumb, doIIn caracIorIzaI sau, ca s-I zIc aza, sazIo.
VoIumuI do vorsurI Joc eecunJ nu ora cu uIInJ oIrIvII arIrIIor
do maI InaInIo, o ooIIc oxros; In aI, dou: rIma In Din ceoe,
JeJue... zI Tinbru, Iar a doua In Deeen pen|ru cor|. ...
... Earbu osIo r IndoIaI un vorsIIcaIor IoIdoauna sIgur, un
auIor do baIado anIasIIco, curInzund oozIo r nIcI o socIIcaro,
adIc adovraI, un ooI, In surzII, caro a scrIs roa rumoaso IucrurI
In naraIIv zI IIorosc, cund nu s-a ImIodIcaI do aucIura IooroII-
zanI zI do coI maI sIorII osIoIIsm: do "rumosuI InconIIngonI".
VIadImIr STREINU
151
PrIvII In InIroguI ooroI saIo, Ion Earbu aaro ca un ooI do mrI-
moa InIuI, cu o conIrIbuJIo caIIaI In rocosuI do ovoIuJIo a IIrIcII
noasIro dInIro coIo dou rzboaIo mondIaIo, InIru nImIc maI ro]os ca
vaIoaro do Tudor ArghozI sau LucIan EIaga. Ous IIuIuI do ooI
hugoIIan, maI uJIn roIIIc docuI orIcaro dIn conraJII conIomoranI
cu oI, norIsIII In suraaJ cI conconIraI, sIrIcI cu orvoaro, osonJIa-
IIzaI In mod radIcaI, do o oxIgonJ dus Ia oxIrom cu sIno InsuzI In
IucIdIIaIoa cu caro concoo acIuI do magIo aI oozIoI, II vodom a]ungund
s roaIIzozo Ia noI cooa co MaIIarm suno Ia un momonI daI roorIIor
Ia Edgar Poo, In sonoIuI gravaI onIru mormunIuI acosIuIa: "Donnor
un sons Ius ur aux moIs do Ia IrIbu".
DInu PILLAT
PoozIa IuI Ion Earbu caIoaz In aIbIa dIscursuIuI roIorIc o
aduncImo a roaIuIuI IrII un Ia conconIraroa IuI do Ia noJIonaI zI
osonJ. EsIo In oozIa sa un oI do coromonIo do docIor FausIus mod-
orn, dosIns In EaIcanI, undo so IuI InIro IucIdIIaIo carIozIan zI
sonzuaIIIaIo IascIv-orIonIaI. O sIrIucIro do crIsIaI sIrbaIo o IrIro
Iumoasc cIoas, doIIruI ooIIc osIo aI unuI voIuIuos dIonIsIac.
DIvInuI zI gunuI s-au IncIns In ]ocuI zI ourIImIa ormoIor zI a
rIImurIIor oxIsIonJIaIo. PoozIa IuI Ion Earbu so rIdIc dInIr-o zon
IuIoas ars un Ia rogImuI do crIsIaIIzaro orocI. AvonIura ooI-
uIuI osIo a IuI Noe|ro|in Hogeo lo Ieorlh, drumuI unuI roInIruaI In
mIsIIca bogomIIIc a unuI hogoa rsoII. ImagInaruI ooIIc rocom-
uno un unIvors do rovorII a unoI anIomo a IdoaIuIuI. In IocuI coIJII
Moka, Ion Earbu zI-a consIruII o azozaro do cum zI a, do Iurg zI
orI, coIaIoa sa ragII do vIs: "aIba IsarIuk". EsIo goIuI, nImIcuI zI
graIuIIuI, IocuI In caro so IrozozIo zI sro caro osIo, IoIuzI, dus. In
orI acosIoaz vasuI anIom, unIoa cu sIrIucIIoaro mar, cu as-
ocI do bazar IuIIIor, vIno dIn Iarg zI dIn nocunoscuI, ca o Iogond.
ToIuI osIo o srbIoaro, racJIonaI, a aaronJoIor zI o bucurIo a
ormoIor. Ins drumuI un Ia IsarIuk osIo IoIodaI zI cIIorIa sro
moarIo a mIIuIuI. AroIoroa do mIracoI II suIbor, zI orIuI vIsaI
152
rmuno o carIo nocunoscuI a UIoIoI. Coboruroa o caIc zI Irocoroa In
IanuI conIIngonIuIuI nu a]uI s InvIo coIaIoa moarI a EosoruIuI
- IocuI mIrIIc aI vIsuIuI, sIrIucIIoaroa goograIo a anIozIoI IIrIco.
PooIuI IuI Ion Earbu coromonIzoaz IrIroa ca o InIJIoro a sIrIIuIuI
In mIsIor zI a unoI ourIImII do orIsm orIonIaI. SaJIuI oozIoI osIo
acoIa aI unoI ogIInzI do IaboraIor aIchImIsI, zI do ogIIndIrI InIr-un
crIsIaI aI aoIor aIomoraIo, ca o roIocIaro In dIncoIo do: "IndorIaI,
ca-nIr-o odIhn, DIn mombro IImozI, o, crIsIaI!" (EolJuri}. ...
S-a vorbII muII, zI IndroIJII dosro roIaJIa oIcIor-oozIo Ia Ion
Earbu, IncuI nu maI aro rosIuI unoI roIurI In acosI conIoxI. NIvoIuI
do conIamInaro osIo vIzIbII, dar cu o somnIIcaJIo rImar. Cooa co
obJIno, Ins, Ion Earbu osIo, do aI, o roIIc Ia doscunIocuI oIcIorIc
rIn oozIa sa ca dos-cunIoc, docI ca vra], dozIogaro do IaIno zI har do
a vorbI IaInoIor. CuvunIuI aro vaIoaro sacraI unIc, ascundo coduI zI
cIruI IaInoI, o IncIroaz ca o nou IaIn o caro numaI oozIa o
oaIo doscoorI cu a]uIoruI moIaoroI. OmuIuI IrobuIo s-I rmun
cIruI, crIIograma IInd o Iogo a vochIIor IoxIo do InIJIoro, ca
sIrIoaro do IaIn: "Euhuh Ia Iuna zuIo,, Po guIuIo s mI-I suIo,,
OrI do-o I o rodIo:, Euhuh Ia zodIo., Uh scorIoI suraIo,, S-I
InIoarc d-a-ndraIo,, S nu-I ru vrun IcIor, CuIno orI sgoIIor!"
(Donniooro Hue}.
InsuzI IIIIuI do Donniooro Hue osIo un cIru aI unoI subsIIIuIrI
do sacrIIcIu zI do sacrIIcaI a unoI KIro KIraIIna IransgrosaI In
condIJIa do HorodIad In azaIuc Iurcosc; sconoIo do doIIr oroIIc zI do
ImbIaro doruIundu-so ca o succosIuno do rIImurI zI do IncIIaJII Ia
orgIo: "EsIo domnIzoara Hus, (CarnaksI, MazaI!) , Cu Icoaro ca o
us,, LargI zaIvarI, Undova.,, PonIru oa, cIncI ocIorI, PrIcosIJI
(ah! boIzadoIo) ,Au IIaI cIncI aIJI ocIorI,, Co-I coau Ia bozoIo., $I-
au danJaI ocIorI, PrIcosIJI, Ia sIroanguI urcII; , Ea danJa, Acana,
Cu muscaIII zI cu IurcII"...(IJen}. ...
PoozIa IuI Ion Earbu so doszoar ca o succosIuno magIc do
"rIImurI" Insro mIsIoro, adIc do ImnurI orIco ormaIo dIn ImuI-
surI moIaorIco, ca o suII sIncoaI do dIscurs: "CaI aI osIoI Iu-
153
mII!, Coas aIb, concIs aI mInunII,, Sun-mI IroI, CIaro choI, CorIo,
sub IucId oIor, PonIru corcurI do mIsIor!,, An aI OoII, InchIsoaro,,
OcoIozIo roaIoIo InIorIoaro: , RoaIa VonorII, InImII,, RoaIa cau-
IuI, Morcur, In IoIro, do azur,, RoaIa SoaroIuI, MaroIuI" (Fi|nuri
pen|ru nun(ile neceeore}.
EIanuI IIrIc so doscIroaz ca un rIIm aI "roJIIor" VonoroI, aI sonzu-
aIIIJII organIco, aoI aI "cauIuI", aI conzIIInJoI zI IucIdIIJII, aI
soaroIuI ca ocar vIIaI aI macrocosmosuIuI. AsIoI, dIn rIIm In rIIm
so Ioag un cIrcuII aI maroIuI rIIm aI PoosIoI ca Joc eecunJ zI rooIIro
InInII, rIIuaI do sacraIIzaro rIn cuvunI, rovoronJ, mocanIc sonII-
monIaI, IncanIaJIo, InIr-o conconIraro do sonsurI ca InIr-o ur
ooraJIo dIsconIInu a unoI IogIcI absconso: "Ah, IngraI,, EnorgIo
dogradaI,, EruI co dosacI rIII, OruuI sImIu dIn orbII,, Vono-
r,, InIm, In unduIro mInIm:,, AhoIIc (}, PorIhoIIc (}, Con-
]uncIIv (dodo), OononI (adIo!)" (IJen}.
"Lo oIo - scrIa In 18?1 RImbaud IuI PauI Domony - so aII
voyanI ar un Iong, Immonso oI raIsonn Jrglenen| Je |oue lee
eene. TouIos Ios ormos d`amour, do souranco, do oIIo; II chorcho
IuI-mmo, II uIso on IuI Ious Ios oIsons, our n`on gardor quo Ios
quInIossoncos. InoabIo IorIuro o II a bosoIn do IouIo Ia oI, do
IouIo Ia orco surhumaIno, o II dovonI onIro Ious Io grand maIadIo,
Io grand crImInoI, Io grand maudII, - oI Io surmo SavanI! - Car
II arrIvo l`inconnu1 PuIsqu`II a cuIIIv son mo, d] rIcho, Ius
qu`aucun! II arrIvo I`Inconnu, oI quand, aoI, II InIraII ar or-
dro I`InIoIIIgonco do sos vIsIons, II Ios a vuos".
Ion Earbu osIo un asomonoa PooI dovonII un eupren eocon|,
cunoscIor, rInIr-o dubI ooraJIo zI onoIraJIo In unIvors: zIIInJIIc
zI ooIIc. Dar nu maIomaIIcIanuI aco oozIa, cI savanIuI-ooI, sub-
sumaI cuIrII zI InIrobrII umano. EI aro maroa orJ do a urca In
hora oIomonIoIor: "Sro acoI umogaI, Fra Morcur, Do ur augur", -
un Lucoar caro so InaIJ InIr-o bucurIo conIomIaIIv a mIsIoruIuI
unIvorsaI. ...
PooIuI Jocului eecunJ Irundo rInIr-o srIur a sIrIIuIuI In
154
Iumoa rocroaIoIor, doscoorInd IocuI su do arIo a InIroguIuI: "O,
Morcur,, FraIo ur, ConcouI dIn vIu mIsIor, $I ocIoara LucIor,,,
IncIInaI o ao casIo, In srunIrI IconoscIasIo,, Ca cIdII, DIn vaI
orII, Sus, o VoacuI ImIoIrII,,, O, soIocI, , InIoIocI, NunIa no-am
srbIorII"... (IJen}.
MoIaora II rovoI IdonIIIJIIo oIomonIoIor zI II boIoaz doscoor-
IrIIo NocunoscuIoIor: "Morcur, asIr aurII,, Cu orI doI ImodobII,
LungI, Cu ungI, Po boamba maro,, Oarb do corcoIIoaro" (IJen}.
In avonIura cosmIc, ooIuI ]ubIIoaz In cunIoco do Iaud osIo
unIvors ca osIo suIoIuI su rIn caro Iroco ca rInIr-un IabIrInI
cruIa II zIIo socroIuI. EI osIo unIcuI dozIogIor aI IaInoI, rovonII In
unIvors s ocundozo In CroaJIo. FIInd un "voyanI", ooIuI a InaInIaI
un In mIozuI FIurII ca InIr-o aduncIIur a ouIuI: "UIIo, Ia a IroIa
choIo,, Vur-o In broasca-AsIarIoo! - , $I InIoarco-o do un grad,
UnuI IIm roIrograd,, Trago orJIIo co ard,,, C InIrm, S osIm,
In cmara SoaroIuI, MaroIuI, Nun zI sIoa,, Abur vordo s no doa,,,
DIn cIdrI do mrI IacIoo,, La surrI do curcuboIo,, - In FIrIda co
scunIoo, oIoroo" (IJen}.
Cu Ion Earbu, oozIa dovIno o soIomnIIaIo do adoraJIo, ca o su-
rom Invocaro a sosIIuIuI Ia Moreo Cur|e a coruIuI zI a munIuIuI:
"SaIuI do o scar do noaIo,, La scoIruI soraI,, Do IroI orI sIraI: ,
AI IumII ruu sIaIIc do IaIo; ,, PIoccIuno ]oas,, La aJa roas,,
SuI, caro a]un, Aus-n crbunII dIn Iun;,, MIanIo adunc,,
IndoII Inc, NoruIuI vIoIacou,,, FumaI Iung, do soaro,, La zIua-n
rovrsaro,, Cund II suIoIuI mou" (Po:nicii}. ...
PoozIa IuI Ion Earbu osIo o inchinore Ia mIsIoruI caro No|e zI d
drumuI In unIvors Ia o Eucurie oxrImaI rIn InsuzI acIuI do con-
IomIaro ooIIc In orsocIIva cosmIcIIJII ouIuI. E o rug onIru
ImIInIro zI onIru voznIca dosmrgInIro: "La ImI do ghoaJ, suI
zozI,, ToI oIuI mou un vIs vIsoaz., Orou IaIor scum, cu margInI
vorzI,, Do aur, vIsu-I corcoIoaz" (IJen}. ...
PoozIa IuI Ion Earbu con]ug moIIvuI nunJII ca o orm a magIoI
cuvunIuIuI caro roImrounoaz FIroa rIsIII. UnIvorsuI oxIsI In
IumIna zI cIdura unoI IubIrI sonzuaIo "ca IoJI amanJII IInorI". EsIo
155
un doIIr cosmIc aI coromonIoI cuIurIIor, aI unuI unIvors IogaI rIn
ordInoa orochII zI rIn chomaroa dragosIoI. ...
Ion Earbu a subIImaI In acIuI ooIIc absoIuIa oIIboraro a sIrIIu-
IuI InIr-un saJIu IaIonIcIan aI concoorII rIn uIoroa zI mIracoIuI
IdoII, In caro vIaJa aaro ca o Irocoro rumoas zI o novoIo a dubIuIuI,
munIuI In caro so arunc smunJa zI cu caro so rodozIo, ImuIsuI
vIIaI do InIJaro. ...
In duraI sIruIo DubIuI, - uIoro a UnIcuIuI ca InIrog. AcoasIa
osIo uIoroa IuI Ion Earbu do a Iroco Jincolo do orIco nogur, docIIn
orI rscruco. Nun|o osIo un "roIocoI" do urIIcaro a "InornuIuI"
uman zI coboruro a sIrIIuIuI InIr-o magnIIc unIIaIo cosmIc a
vIoJII zI a oIornIIJII. ...
"AInsI ]o IravaIIIo a mo rondro voyanI," ar I InchoIaI RImbaud.
La oI Ion Earbu Imbrac ca un voznIc LohongrIn armuroIo zI vosI-
mInIoIo unuI mIro, onIru a so unI ImagInar ca InIr-un "curIns ,aI,
InIroguIuI dInIuI", dIsrund rIn IubIro zI In maroa IubIro.
PoozIa I-a adus, ca o amIIrIonuI su dIn IInoroJo, AI. Macodon-
skI, s conIomIo duraIa ca o un IraocI aI conzIIInJoI ooIIco. Inc o
daI so dovodoa c vIzIonaruI nu uIoa I docuI PooIuI.
MarIn EUCUR
SocoIIm asIzI c Ion Earbu osIo unuI dInIro ooJII coI marI aI
IIIoroIor romunozII; azadar oozIIIo saIo IrobuIo s so aIo morou Ia
Indomuna noIIor sI cIIIIorI. PonIru unII dInIro conIomoranI, caro
vodoau In Earbu un ooI bIzar, dac nu zI cam arsor, odIIaroa Ia
nIvoIuI cIasIcIIor ar roa o aI oxIravaganI. AmInIIroa orsoanoI
saIo IzIco osIo Inc dosIuI do vIo, daIoIo do anocdoIIsm bIograIc Inc
maI ocu o InIIndoro coI uJIn ogaI cu coIo cuIova sIudII ImorIanIo
dosro oozIa sa. CurIozIIaIoa onIru ooIuI zI omuI Ion Earbu osIo
Ins In crozIoro. So cunoazIo InIuonJa acosIuIa asura gonoraJIoI
InIorboIIco, zI NIcoIao ManoIoscu romarc succInI In Me|onor]o:ele
poe:iei oxIsIonJa unuI curonI barbIan anaIIc. ChIar dac In rIncI-
156
Iu un asomonoa ooI nu oaIo avoa urmazI, InIrucuI "oI InchIdo o
ooc r a doschIdo o aIIa", obsorv crIIIcuI, numIIuI curonI barbI-
an rovIno, Ia scar maI gonoraI zI maI osIomaI, In oJIunIIo IIIor-
aro aIo coIor maI noI gonoraJII. So oaIo susJIno c nu aIuI docIrIna
osIoIIc a ooIuIuI InIuonJoaz asura IInorIIor scrIIIorI do azI, cuI
un anumII modoI do carIor IIIorar. SuccosIvoIo ronunJrI aIo IuI
Earbu Ia rorIa sa oozIo rIdIc do Iocaro daI raguI unoI oxIgonJo
arIIsIIco oxomIaro. AnumIJI crIIIcI s-au sIrduII s dovodoasc roa
numoroaso conIrazIcorI InIonro In concoJIa IuI Earbu dosro oozIo.
Fr s Im cu IoIuI do acord cu acosIo rorI, socoIIm c aIuI oozIa,
cuI zI convIngorIIo saIo osIoIIco au IrocuI morou rIn suzIoIoaroa
IndoIaI, rIn moIamorozoIo Imuso do oxcIusIvIsmuI unuI sIsIom
osIoIIc vIu, caro asIoI s-a InIrogII morou o sIno. Ion Earbu rmuno
IoaI vIaJa consocvonI unor InaIIo IdoI oIonJIaIo dosIo arI, zI maI
aIos acosI Iucru II sImI noIIo gonoraJII.
TrobuIo s rocunoazIom c orIco dIscuJIo acIuaI dosro oozIa IuI
dovIno zI dIscuJIo rIncIaI dosro rosIuI oozIoI; aIuI do muII sunI
rovocaIo zI aIarmaIo cuIova osonJIaIo rIncIII. In sIudIuI o caro I-I
consacra, VIanu rovzuso c robIoma ormoIIsmuIuI zI coa a accosI-
bIIIIJII oozIoI ormoIIco vor dovonI rooroIo unuI chosIIonar curonI.
Cu Joc eecunJ InIra Ia 1930 In IIIoraIura romun ur zI sImIu o
nou arI. ChIar dac oaIo I oxIIcaI, IooroIIzaI, docodIIcaI,
asomonoa oozIo so va aIa morou InaInIoa unoI InIrobrI dozarmanIo
rIn sImIIIaIoa oI: do co anumo IrobuIo s oxIsIo acoasI oozIo" Nu
InIumIIor VIanu concooa odagogIc doIImIIaroa ormoIIsmuIuI do
obscurIIaIo. Cu oxcoJIa IuI Ion Earbu, IoJI marII ooJI romunI au
scrIs zI o oozIo onIru ubIIcuI maI Iarg. EmInoscu osIo asIoI cun-
oscuI maI muII dIn romanJo zI dIn arIoa oIc a Scrieorilor, EIaga
dIn osIumo, ArghozI zI EacovIa dIn cuIova Ioso anIoIogIco asura
crora so oaIo aIIca o anaIIz maI oIc. Dar cum s aIIcm Ia
Earbu moIodoIo odagogIco" CcI oxIIcund Dupo nelci In choIo oI-
cIorIc, r a roIova zI oxIsIonJa unor IanurI ascunso co so roor Ia
rIIuaIurI ancosIraIo, doschIdom o aIs anaIIz. O oozIo do Ion Earbu
157
scoas dIn cadruI oI anumo gundII IzI Iordo ImunIIaIoa Ia vuIgar, zI
osIo In rImuI rund cazuI oomoIor dIn manIora sa baIcanIc. PoozIa
"aza cum aro" nu osIo rorozonIaroa do suraaJ a oozIoI adovraIo,
cI aIIcova, Insconaro zI convonJIo. Dupo nelci osIo zI oom oIcIorIc
numaI cuI o nocosar s so sImI doIImIIaroa do "asIIzuI oIcIorIc", o
caro Earbu II roudIa vohomonI. Pun Ia Joc eecunJ "ooIuI" osIo JIz
dubIaI do un "anIIooI", Iar oozIa so rozInI Imroun cu dubIuI oI
IocmaI onIru a sugora maI aIos c nu osIo oa. Ponru a InJoIogo rosIuI
acosIoI dubIrI, IrobuIo s modIIozI, s cunozII, s IocuIozII In acosI
mIracuIos odIIcIu uIoIc, caro osIo Ion Earbu. Nu numaI onIru ro-
an, dar maI aIos onIru crIIIcuI IIIorar, oozIa IuI Ion Earbu nu oaIo
I o IocIur ocazIonaI. Nu maI oxIsI un aII ooI romun o caro s
IrobuIasc s-I cIIozII do Iocaro daI In InIrogImo, oozIa cuI zI arII-
coIoIo IooroIIco, cu aIuI maI muII cu cuI InIroaga oor IIIorar a IuI
Earbu osIo do o rosIruns InIIndoro. Dar nIcI nu oJI InJoIogo acoasI
oozIo InaInIo do a avoa ImagInoa dosIInuIuI IIIorar o caIo I-a doInII.
LIIoraIurI caro au ooJI ca MaIIarm sau Ion Earbu sunI IIIoraIurI
maIuro. AsIa onIru c ooIuI sonIImonIaI sau rasoduI naJIonaI aar
roIuIIndonI dInIr-o IogIIaIo, o cuI vromo ooIuI ormoIIc nu osIo
coruI do o asomonoa IogIIaIo, oI osIo o naIur auIarhIc. OundIndu-so
Ia acosI Iucru, cIIIIoruI va vodoa maI IImodo vIaJa zI scrIsuI ImIIcaIo
dIrocI, InsoarabIIo, InIr-o oor do consIrucJIo.
Vodoroa IoIaI a IuI Ion Earbu, IaI un Iucru o caro muIJI crIIIcI
I-au nogII]aI. OrIcuI do amnunJII s-ar aIIca un osou, o robIomo
soIocIaIo, In cazuI acosIa IrobuIo cuI vorIIcaroa zI rIn InIroguI
croaJIoI. Do acooa Tudor VIanu rmuno auIoruI coIuI maI oJecoro|
sIudIu barbIan, InIuI zI InIuI onIru c a domonsIraI In cIImaIuI
romunosc oxIsIonJa ooIuIuI ormoIIc. DomonsIraJIa IuI, aIuI do ru-
mos armonIzaI, osIo zI rIma Incorcaro do a umanIza roIIuI unuI
ooI ormoIIc, ca II socIaI zI IIIorar, do a doduco, cuI ormIIo IogIca, o
ovoIuJIo Iroasc sro ormoIIsm, urmrII Ia IroIo succosIvo. In co
rIvozIo aIIo sIudII, osIo uIII s obsorvm urmIoruI Iucru: oxrosII
ca "orgoIIu osIoIIc", "oxcIusIvIsm In concoJII dosro arI", "nomuIJu-
158
mIroa do sIno", "urIsm osIoIIc", caro cIrcuI cu InJoIogoroa noasIr
aIrmaIIv, dac nu admIraIIv, s-au aIIcaI In cazuI IuI Eabru do
muIIo orI rIn vaIorIIo Ior moraIo. In Ian moraI, do conduII, "ox-
cIusIvIsm" nu oaIo Insomna maI muII docuI oxagoraro a unuI com-
orIamonI. Dar InIr-o InIorroIaro osIoIIc vorbIm do cuIrI arIIs-
IIco oxcIusIvIsIo, orIgInaIo, InsoIIIo oIc. DIoronJa o do subsIanJ.
CcI Ion Earbu osIo un cunoscuI oxcIusIvIsI, oxcIudorIIo saIo dIn cooa
co socoIoa oI c nu osIo oozIo IInd IoI aIuI do ImorIanIo ca InszI
croaroa oozIoI. In roosIunIIo saIo do crodInJ, oI sIroaz o con-
socvonJ cu sIno maI cu soam oxcIuzund, soarund, IzoIund sora
curaIoI oozII. O asomonoa InIransIgonI aIIIudIno I-a adus numoroa-
so zIcano, zI IrobuIo s-I amInIIm coI uJIn o CIInoscu. In IomoIuI
oIomIcII IuI Earbu cu ArghozI, CIInoscu a doIsIaI, cu subIIIa-I
IronIo, aIuI c, sub un anumII raorI, Earbu ora zI oI un argho-
zIan. DosIgur c, aIuncI cund rosIngoa "oozIa do IIorosc zI vIoIonJ",
Ion Earbu vorboa zI In numoIo oozIoI saIo, dar orIco om do IIIoro
rIdIc scara rIncIIIIor maI muII In numoIo rorIIor zI IIuzIIIor saIo
gonoraIo dosro IIIoraIur. ImorIanI In asomonoa cazurI osIo, du
mrIurIsIroa ooIuIuI, "IoorIa" - "IoorIa aro zI o vaIoaro ragmaI-
Ic. O unoaII oxIrom do subJIaI co so InIorcaIoaz InIro noI zI
croaJIunoa noasIr", oIIc o caro Earbu o acconIuoaz In IurozuI
oIomIc dIn Poe|ico Jonnului Arghe:i. Urmund acooazI Idoo, ar Insom-
na c O. CIInoscu a scrIs, s zIcom, arIIcoIuI Poe:io reolelor, In
numoIo rorIoI saIo oozII, zI nu dIn convIngorIIo saIo osIoIIco gon-
oraIo, convIngorI zI vIrIuaIIIJI maI bogaIo, sau chIar aIIoIo, dIorIIo
do acoasI oozIo.
CroaIor voznIc nomuIJumII cu sIno, dozI gomos zI ogoIaIru In aIIo
manIosIrI, Earbu IIusIroaz arc un dosIIn ausIIc. ConIrazIcorIIo
saIo ormaIo nu ac docuI s dramaIIzozo acosI dosIIn, In nIcI un caz
s-I anuIozo. Do acooa, consIdor c, InIr-un arIIcoI aIIoI InIorosanI,
AIoxandru Ooorgo a oxagoraI dozarmonIa concoJIIIor dIn scrIsuI IuI
Earbu. "ParnasIanuI, baIcanIcuI, baIadIsIuI, ormoIIcuI zI ooIuI do
cIrcumsIanJ IrIosc (vaI!) In IoaI orocIa Ior auIonomIo zI nu
159
comunIc In Ion Earbu o nIcIundo" (Senne i repere}. AdmIJund c
In ooI so InIuInoau, duzmnIndu-so, un IomoramonI voIunIar,
ronoIIc, cu orsoana IucId a "gonorosuIuI" gundIIor, vodom In acoasI
onorgIo oIarIzaI un moIIv do sIaIornIc nomuIJumIro, o surs do
noIInIzIo, acooazI, Iravorsund rIn IoaIo numIIoIo oIao. Po do aII
arIo conIradIcJIIIo InIorno aIo IuI Earbu sunI do gonuI acoIora rIn
naIura Ior InsoIuJIonabIIo, oIo conIoaz asomonI unor caIaIIzaIorI
acIIvI, Iar uncJIonaroa Ior ormanonI d unIIaIo ambIJIoI osIoIIco.
Earbu so dosrIndo dIn rcoaIa rImoIor oozII onIru a da o rorozon-
Iaro maI vIo zI maI maIorIaI vIzIunIIor saIo, dar maIorIaIIIaIoa con-
IravIno asIoI cuIrII do osonJo. DIIoma osIo nu a IuI Earbu, cI a
oozIoI marI dIn IoaIo IImurIIo; unIcIIaIoa IuI Earbu consIund aIcI
In oIuI cum a IrII onIru nIzIo IdoI.
PooIuI s-a docIs succosIv do Ia rorIa sa oozIo, IocmaI onIru c
acoasIa, ca ImanonJ, ca IuIro, rorozonIa In absoIuI o noadocvaro
Ia urIIaIoa rIncIIuIuI. ConsocvonJa oIrcruI scrIIIor aJ do abso-
IuI nu so JIno o IoaI duraIa vIoJII saIo Ia acooazI IonsIuno, oa IInd
modoIaI do IncIdonJo subIocIIvo. Ion Earbu a InIIuraI Ins maI
muII docuI aIJI ooJI romunI acJIunoa sIbIcIunIIor IrozII, Irocund
un Ia urm, docoJIonaI zI InvIns, asomonI IuI RImbaud, InIr-o
aII mosorIo. PoozIa o caro o IooroIIzoaz oI In numoroasoIo rundurI
- "IInJa IndoIung IncorcaI a PoozIoI", "sIaroa do goomoIrIo zI, doa-
sura oI, oxIaza", "sIrI absoIuIo aIo InIoIocIuIuI zI vIzIunII", "IIrIsm
absoIuI" oIc. - nu sIIuoaz docuI "o ur dIrocJIo, un somn aI mInJII".
ConsocvonJa sa consI, cum am maI sus, In IrIa do a rouza sIagnaroa
zI o anumII oozIo In acI, orIcuI do muII s-ar aroIa acoasIa do
sIadIuI vIrIuaI. RouzurIIo saIo nu sunI Ins gosIurI graIuIIo. Po cuI
I-a sIaI In uIInJ, Ion Earbu a scrIs oozIa sro caro Iun]oa. Dar oI a
InIraI In acoIo conIradIcJII InsoIubIIo zI aoroIIco aIo arIoI dIn caro
nu oxIsI IozIro. In co so msoar ImorIanJa unuI scrIIIor, dac nu
zI rIn graduI aIImoI o caro o uno In a-zI ImurI noIrunsuI
arIoI! ...
TrobuIo s cuzIIgm InIr-un oI ochIuI maI roasI aI cIIIIoruIuI
160
onIru caro oozIa IuI Ion Earbu Inc maI osIo un zoc, cIIIIor caro
Incoarc s-zI oxIIco, aroao sonIan, maI omonozIo zI maI Irosc,
cauzoIo zI rocodooIo ormoIIsmuIuI. Sun InIuI cauzo, zI aoI somnII-
cJaII, In rImuI rund rIncIIIIo zI abIa du acooa osIbIIoIo choI aIo
cuIruI sau cuIruI cIru. Dac vom dIsIIngo unIIaIoa conIIcIuaI a
ooIuIuI, InJoIogoroa oozIIIor In arIo va I maI uzoar. ImrumuIund
dInIr-un osou do AI. PaIooIogu o anumII Idoo, vom rocunoazIo zI noI
c Ioama do IruIsmo oaIo s duc Ia coIo maI marI aboraJII. Or, Ia
acoasI or, am ImrosIa c cuIova asocIo maI ovIdonIo sunI ocoIIIo
In mod sImIomaIIc. Dac am uIIaI onIbIIoIo donIgrrI dInIr-o anu-
mII ooc, dInIro caro o asomonoa IozIro s-a cuI ImodIaI du moarIoa
ooIuIuI, no ImIodIcm acum do roa muIIo roorIrI docIo, roa IIvrozII
zI adIaconIo. Do Ia mIsIoroIo CabaIoI, IIIoraIura cosmogonIIIor zI InIroa-
ga IIIoraIur a mIsIoroIor guno, cIIaIo dInIro coIo maI oIurIIo so
vars, osIum, sro oozIa IuI Earbu. So zIIo c auIoruI ora maro
amaIor do asomonoa IIIoraIur, caro o aIocurI I-a zI InIuonJaI, dar
Earbu osIo doarIo do a I ormoIIzaI gIoso, numaI onIru doIIcIIIo
unuI cod. Un sIudIu aIoIcurInzIor dosro Ion Earbu no IIsozIo
IocmaI onIru c oxIsI Inc roa numoroaso InIorroIrI osIbIIo,
dar roa comarIImonIaIo.
DInu FLAMAND
PrIma oozIo a IuI Ion Earbu ... Eiin(o, dovonII aoI Elon, a
aruI In "LIIoraIoruI" IuI MacodonskI In soIombrIo 1918. Ea roa-
aro Imroun cu aIIo aIru oozII (Loco, Mun(ii, Copocul, Eonchi
:ele} In "SburIoruI" In 1919, undo ooIuI maI ubIIc, In acoIazI an,
Pen|ru norile Eleueinii, Pon|eien, Arco, Jion inple|i|..., Unbro zI
Dionieioco, In 1920, Nie|:eche, P|ogoro, Peieogiu re|roepec|ic, Eulgii,
Cucerire, Lun|reo, Solie, CnJ co ceni Jeclinul..., Ful, Unoni:ore zI
1n]rngere. Nu IoaIo acosIo oozII sunI arnasIono, rIvosc adIc unI-
vorsuI oxIorIor ImasIbII, unoIo oarI zI mrIurIsIroa unuI gund
rorIu, a]ung chIar un Ia romanIIsmuI IIradoI. Do romarcaI c In
161
Dionieioco Ion Earbu anIIcIoaz o EIaga dIn Poii pro]e|ului, cund
s rsuno chomaroa coruIuI monadoIor Ia dosIrIIo bahIco: "O, voI,
InIoraIo noroado, Ia munI,, ZborobIJI conIura IInJoI, IoIJI-v cu
gIIa., Iar osIo IuIuI umod zI IruuI vosIru runI,, Enorm zI urIu-
naIIc s roamIo OrgIa!"
Curund ooIuI nu so va maI rocunoazIo In acosIo vorsurI nIcI chIar
In sIondIduI oom Dupo nelci, ubIIcaI In "VIaJa romunoasc", In
1921, In caro manIorIsmuI, "aIchImIa IImbII" zI "arIa combInaIorIo
ozoIorIc" Inco s so InIrovad. Ion Earbu aoIoaz Ia doscunIoco zI
bocoI, ImagInund un coII aIras do mIracoIuI vIoJII, IrozIIo, Ia cho-
maroa magIc, InaInIo do vromo, zI comuno un oom do o maro can-
doaro, o caodoor o Ioma InoconJoI zI a ragIIIIJII. ProsImJoa oI
c In acoasI dIrocJIo va I concuraI do ArghozI" CorI o c In 192?
Earbu so doIImIIoaz do oozIa IuI ArghozI, du oI cuIIIvund gonuI
hIbrId aI romanuIuI In vorsurI "undo, sub roIoxI do conIdonJ, sIn-
corIIaIo, dIsocIaJIo, naIvIIaIo, oJI rIdIca orIco oz Ia msura do aur
a IIroI". PoozIa sa so IndroaI cIro aIIcova: "VorsuI cruIa no
InchInm so dovodozIo a I o dIIcII IIborIaIo: Iumoa urIIcaI un
a nu maI ogIndI docuI Igura sIrIIuIuI nosIru. AcI cIar do narcI-
sIsm". PoozIa, cIIIm In vorsurIIo IImInaro aIo voIumuIuI Joc eecunJ
dIn 1930, roaIIIaIo noIunIc zI uranIc ("aduncuI acosIoI caImo crosIo")
scoas dIn duraI (coas) nu maI osIo ImagIno a IumII, cI un "munIuII
azur", o ur dIrocJIo, un "somn aI mInJII", un unIvors aarIo, IozII
dIn IransIguraroa coIuI maIorIaI rInIr-un "]oc socund", caabII s
un In IImIn nu zonIIuI, cI nadIruI IaIonI, nu onomonoIo, cI osonJoIo,
sIrucIuraIo gruaI (auIoruI, maIomaIIcIan, so sorvozIo do noJIunoa
do gru, us In cIrcuIaJIo do EvarIsIo OaIoIs). CoIo maI muIIo oozII
dIn rImuI cIcIu aI voIumuIuI Joc eecunJ un o cIIIIor In dIIcuIIaIo
nu numaI rIn IImba], dar zI rIn cooa co comunIc. Earbu o, cum s-
a sus, un ormoIIc, zI nu doar unuI do cuvInIo, cI do subsIanJ, cu
vIzIunoa unoI IumI osIbIIo dIn orsocIIva unIIJII. PrInIro sIm-
boIurIIo IuI doscoorIm o acoIa aI hormarodIIuIuI (Hormos Arod-
IIa) caro rounozIo rIncIIuI mascuIIn zI o coI omInIn, zI dou modurI
162
do cunoazIoro (coa InIoIocIuaI zI coa sonzuaI) rounIIo InIr-o cunoazIoro
do ordIn suorIor, aocIIv- InIoIocIuaI, us sub somnuI SoaroIuI.
AcosI rocos do soIIIcaJIo, rubeJo (oora Ia rozu) o IguraI IasIIc In
oozIa I:boci|o orJere ("CurcanII au muIaI o soaro zIruI, Do guIurI
cu nosIInzI, carIoII rozII"). In gonoraI, oozIIIo dIn cIcIuI Joc eecunJ
sunI doscrIJII sInIoIIco, doInIJII, rocum acooa dIn oozIa Increo|.
PonIru VaIry, unIvorsuI o un doocI In urIIaIoa noIInJoI, onIru
Ion Earbu IncroaIuI o sInonIm cu moarIoa, InJoIoas ca vIrIuaIIIaIo a
croaJIoI. In Tinbru, ooIuI aIrIbuIo caacIIaIoa do a cunIa nu numaI
InsIrumonIoIor muzIcaIo, ImorocIo, cI zI obIocIoIor, oIomonIoIor,
soJoIor. ToIuI o s nImorozII oxrosIa, IonuI oIrIvII, suorb com-
araIo cu oznoIuI aoIor mrII sau cu ImnuI aradIsIac: "Ar IrobuI
un cunIoc IncIor, rocum, FoznIroa mIsoas a mrIIor cu saro.,
OrI Iauda grdInII do IngorI, cund rsaro, DIn coasIa brbIoasc aI
EvoI IrunchI do um."
CoI do-aI doIIoa cIcIu, UcenJeroJe, ar corosundo, zIc InIorroJII,
oIaoI aIchImIco olbeJo (oora Ia aIb; oIIboraI do orma cororaI).
Figo Crp|o i lopono Enigel nu aro nImIc do a aco cu Luceo]orul IuI
EmInoscu. AIcI avom o anaIomIo (voInJ-consIInJ, InsIIncI-raJIuno),
o cund In oozIa IuI Earbu sunI dou IosIazo maI curund comIo-
monIaro, CryIo sImboIIzund IaIonJa obscur, rIcoas do manIo-
sIaro, Iar EnIgoI InJoIocIunoa aIoIcurInzIoaro (rIn urmaro, gonI-
uI o Ia Earbu omoIo, Iucru ImosIbII In IIozoIa IuI Schoonhauor zI
a IuI EmInoscu). IosIazoIo sunI monIIo s rmun oroIuu dosrJIIo,
s nu nunIoasc, s nu arcurg coIo IroI IroIo aIo cunoazIorII (Fi|
nuri pen|ru nun(ile neceeore}, sInguroIo caro duc InaImonIo "In cmara
SoaroIuI (MaroIuI) Nun zI SIoa", In sIaro s ooro absoIuIuI, un "abur
vordo", nu aIIcova docuI moarIoa co aco osIbII nomurIroa. Un sIm-
boI (aI nazIorII unIvorsuIuI du un mII ogIIoan) o ouI dIn Oul Jog
no|ic. EI o IoIodaI, "aIaI do nunI zI cavou", IIndc d nazIoro zI
vIoJII zI morJII, dac nu-I Ism In "acoa" IuI InIJIaI, sub rogImuI
IncroaIuIuI: "C vInovaI o IoI cuIuI, $I sunI, doar nunIa,
IncouIuI". In UceJenroJe, ru uvId cu moIcI, vaIo a IungorII In
163
caro omuI IrIozIo du IzgonIroa dIn raI, groa baudoIaIrIan on-
Iru un morI "]oyoux", ooIuI concoo un Imn "Ia soaro", sImboI aI
rIncIIuIuI InIograIor aI unIIJII IumII, sub somnuI unoI soxuaIIIJI
cosmIco uro, muzIcaIo, InsIraI do ocIoara OoraIdIno: "OasIoroozI!,
MuII IImozI rasozI,, ModurI do odo, CorurI, ozar, AnIono In
har:, Uvodonrodo, PosIo modo zI IIm, OIIm!"
Urmoaz IoIuzI o cdoro In munIuI Imur, ErosuI sIIngundu-so
In ThanaIos. AnocdoIIcuI o numaIdocuI oxcIus In rIma oozIo dIn coI
do-aI IroIIoa cIcIu aI voIumuIuI, Noe|ro|in Hogeo lo Ieorlh, ubIIcaI
InIuI In "VIaJa romunoasc" (1922). CIcIuI Ieorlh ar marca InIuIa
IroaI aI rocosuIuI aIchImIc, nigreJo (oora Ia nogru), In caro oIo-
monIuIuI IorosIru, cororaI, I so aIrIbuIo o orJ ascuns, ocuI rI-
mordIaI, rocuorabII rIn dIzoIvaro zI Inchogaro. Acoa raIa hImorIc
"Ia mI]Ioc do Ru zI Eun", IurguI hIIar do "Ia vroo Dunro Iurcoasc",
undo, rInIro guzI zI sImIgII, NasIraIIn IoozIo, Ia "]ar aIb," In, sunund
In cazano, o coIaIoa "ruI dIn coasI do soaro", IncromonII In sIav,
uIoIa ooIuIuI, raIuI su goomoIrIc, "vIs aI droIoI sImIo", aI croaJIoI.
AIcI IzI rImozIo ooIuI o dorIzorIuI su argonauI cu IoIar nu do
aur, cI do Iun vordo, somn aI dogradrII zI aI uIrozIrII, ccI, InIr-
adovr, NasIraIIn Hogoa, morou soIIarIu, buon, ozuoaz cu caIcuI
su Ia maI, rund, cu IcIIo IncIozIaIo, ca so auIoadovor: "PIc
Iung Ic, smaIJ nogru, o barba LuI sIoI,, Un sungo scurI, ca dou
musIJI adugIIo,, VII, cecinici, dIn gIngIa rsoIoIor cumIIIo, AI-
bIr dInJII-n uI InIraJI ca un InoI., S]n| |rup i hrono eiei, Hogi
rupeo Jin el.
Donniooro Hue, aoIund dIn nou Ia sursoIo abuIosuIuI magIc,
dosro o omoIo-IIIIac, con]urund sIoIoIo cu umnuI cuI masor sro
a-zI InIoarco IubIIuI dovonII sIrIgoI ( modoIuI oI o Pona Corcoduza dIn
Croii Je Cur|eo\eche}. In Ino, In In nenorion sunI sIIhurI InIru
omonIroa unuI cuIno, Fox, druII zI croscuI Ia IsarIuk, coIaIo uIo-
Ic rIn caro uIom InJoIogo zI EucurozIII.
AIoxandru PIRU

S-ar putea să vă placă și