Documente Academic
Documente Profesional
Documente Cultură
fost
IV, 1971,p. 287-298.
romane.
desroperit primul tezaur de monede republicane
şi V. Ursachl, Dotu1 tezaure de denarl romonf republfcal&i rl
2 Tn 1969 a
3. 11 /35-37.
4. C. Preda, Monedele gekl-dacllor, 1974, pl. XLVIII, 1 5 , P 532.
Ibidem, p. 290-291, pl .
http://www.cimec.ro / http://cmiabc.ro
V JORE L CAPIT ANU
şi VASIL E URSACHI
46
riali romani cuprinde un nu mar de
2; :S
.
Al tre a
t:e
ur de denari impe
ost descoperit de
locuitorul Ion Şoric di n comu- către
. !J pierea locuinţei personale.
e f
n Scorţe�
31 de mon
a ��� � n
tra I n proprietatea
t muzeului din Bacău, I n 1 97 1 1
elevă a liceulu i "v. Aic �
uru:��:r:iBacău.
lor de către Măgi rescu Liliana,
sandri" din
efect�ate am aflat că monedei� a';l aju na la fa-
In urma cercetărilor
milia Mlgirescu prin intermediUl pr. Munteanu Neculm dm Scorţeni.
e cit cuprinde tezaurul, un număr de 25
Din totalul de 31 de moned
se află In prezent
la muzeul nos� , iar 6 a!"� ră� as mai departe in custo
la cabmetul de 1stor1e.
dia liceului •V. Alecsandri",
Monedele de Ia Scorţeni aparţin următoarelor emisiuni : Vespasian
2 . Domiţian 3 '· Nerva 1
; Traian 8 ; Hadrian 6 ; Antoninus Pius 2 •.
F�ustina senior s ; Mare Aurelius 3 ; Comm
odus 1 .
Mai amintim un denar republican descoperit la Tătărăşti şi doi de
nari imperiali romani descoperiţi In satul Tarniţa, comuna Izvorul Ber
hedului, ln anul l 9 71.
Prezentăm In continuare lista monedelor descoperite pînă in prezent'
' u trimiteri la cataloagele de specialitate •.
PLUTIUS
AR. : bună. Sydenham, Roma, 410, anii 137-136
l . C.
Densr. D : 18,2 mm G : 3,7 gr. C !.e. n .
2. C. (PORCIUS) CATO
llensr. AR. Dlam. : 18,7 mm . G: 3 ,8 cr. I talia, 417, anii
137-134
1. e. n.
C : bună. Sydenham,
M .OPEIMIUS
3.
Densr. AR. D : 17,5 mm G 3,7 : :
III". C buni. Sydenham, Roma , 475' anii 125-120 l.e.n.
.
4. L. OPEIMIUS
Densr. AR. D : 1 8 mm. G ·· 3 5 C buni.
Sydenham, Roma, 473, anii 125-120 1. e. n
• · ·
5 P MAENIUS ANTIATIC
· ·
·
US
Densr. AR. D : 18 9 mm G .
3•3 1r. C : buni. SYdenham,
8 p ' . Roma, 492, anii 119·1 1 0.
• •M
: AENI
•
US ANTIATICUS
Densr. AR. D 18,3 mm G .
· C : buni. Sydenham, Roma, 492, anii 192-1 10 i.e.n .
7. M. VARau
lleDsr. AR. D : 19,8 mm
N1i�
CLOuU�s
8. T.
:
3.5 III". C buni. Sydenham, Roma, 507 anii 119-110 l.e. n.
.
e. Pentru determi
The Roman
nsrea DIDnedelor am foloeit cataloqe1e : H. :Mattlngly E. A.
Monedeie letcHiac:ilor :peAria
şi
şi 1930 ; C. PICdo'l.
Sydenham,
ademtel
l Co!nage, 1, II şi III, 1923 , 1928
c ' · R.S.R., 1973.
http://www.cimec.ro / http://cmiabc.ro
MONEDE ANTICE IN JUDEŢUL BACAU
47
�O. �� !:;11� "';:·
:
�f � �
U (JUNIUS) SILANUS
Penar. AR.
Cisalpină, 5J7, ai-.ij 10
:
5
0� : e
nă. Sydenham, Nordul Italiei sau Gallia
11. M. CIPIUS M F
Penar. AR. D : 17,8 mm. G 3B C. b ;
nascutA, 546, anul to7 t.!��- · unA. Sydenham. Italia. Monetlria necu-
12. M. CIPIUS M. F.
Penar. AR. D : 17,5 mm. G : 3 7 gr C · bună. Sydenbam, Italia. f
cură, 546, anul 107 i.e.n. · · · Monetăria nesi-
:
13. APPIU S CLAUDIUS, T. MALLIUS
Penar. AR. 0 : 17,5 mm. G 3,6 cr. C : bună. Sydenham Roma 570
14. Q. LUTATIUS CERCO
' ' anul 108 1 .e. n. '
Penar. AR. D : 18,4 mm. G : 3,6 cr. C : f.
bună. Sydenham• Sudul Italiei (Rhelium)•
559
, anul 106 t.e.n.
�si :
16. M. HERENNIUS
Denar. AR. 18,2 mm . G 3,7 gr. C : f. bună. Sydenbam, Sudul Italiei (Rhecium)'
, anul 101 l.e.n.
O
17. L. CORNELIUS (SCIPIO ASIAGENUS)
Denar. :
AR . D 19 mm. G 3,2 gr. C : f. bună. Sydcnham (Roma), 576 a, anul I I I.e . n .
18. L. (APPULEIUS" SATURNINUS
Denar. A R. D : 19,2 mm. G : 3,3 gr. C : f. bună. 5ydenham, Roma, 578, anii 100-97 te.n.
100-95 l.e.n.
L. THORIUS BALBUS
:
Penar. AR. D : 19,5 mm. G. 3,7 gr. C f. bună. Sydenham, Nordul Italiei, 598, anii
19.
: :
23. L. (CALPURINUS) PISO L. f. FRUGI
Penar. AR. D 20,6 mm. G 3,5 gr. C : bună. Sydenbam, Italia 660, tip general,
anii 90-89 l.e.n.
24. D. JUNIUS SILANUS
Denar. AR. D : 18,6 mm . G : 3,7 gr. C : bună. 5ydenham, Roma, 645, anii 90-89 te.n.
f.
: : f.
25. C. VIBIUS C. PANSA
tlenar. AR. D 19,1 mm. G : 3,8 gr. C bună. Sydenham, Italia, 684, anii 89-88 l.e.n.
26. L. RUBRIUS DOSSENUS
Penar. AR. D : 17,7 mm. G : 3,6 gr. C : buni. Sydenham, Roma,
705, anii 87-86 te.n.
27. Fără nume de magistrat.
:
Penar. AR. D . 19,4 mm . G 3,7 It". C : f. buni. Sydenham
. Roma, 723, anii 8S-84
t.e.n.
28. Fără nume de magistrat.
Penar. AR. D : 18 mm. G : 3,3 gr. C : bună. 5ydenham, Roma,
723, anii 8S-84 te.n.
29. MN. FONTEIUS C. t.
:
Denar. AR. D 20,1 mm. G : 3,8 gr. C : f. bună. 5ydenham,
Italia, 724. anul 84 l.e.n.
30. MN. FONTEIUS C. f.
: : 724 b, anul 84
:
Venar. AR. D 19,5 mm. G 3,5 gr. C
l.e.n.
!. bună. Sydenham, Italia,
http://www.cimec.ro / http://cmiabc.ro
şi VASILE URSACH I
VJOREL CAPI TANU
D : Q.19AN
AR. 32. mm G US .
3 6 gr c :
J)enar. orONI . BALB US buni. Sydenham, Italia, 742, b, anul 81
o ' · l.e n
33. P. cREPUsii.rs
.
J)enar AR. : 18,� mm. G · ·
34. P. CREPUSIU
81 l.e.n.
�-. ts'r
J)enar. AR. 36 ·
mm G : 3,9 gr.. C : n.
.
bunA. Sydenham, Roma, 737, anh. 82--81 l.e.n .
ALBINUS
A pQSTUMIUS A f. S.bună.
Denar. AR. � : ui mm
G : 3,6 gr. C : Sydenham, Italia, 746, anul 79 l.e.n.
.' S. n. ALBINU S .
gr. c : f. bunA. Sydenham, ltalta, 745, anul 79 l.e.n.
7 A. rosTuMIUS A f .
lleD8I'' AR. 0 : 19,s mm. G C.: 3,6
38. c. MARIUS
Deaar. AR. 0 : 2o,4 mm G : 3,3 gr. C : f. bună. Sydenham, Italia, 744, anul 79 l.e.n.
F.
.
Denar. AR. o : 18,7 mm G : 3,6 gr. c : f. bună. Sydenham, Italia, 770, anii 78-77
.
Le.n.
t.!. L. PROCILIUS
Denar. AR. D : 19,2 mm. G : 3,6 gr. C : bună. Sydenham, Italia, 772, anii 78-î7 l.e.n.
43. L. P ROCI LIUS
Denar. AR. D : 19 mm G : 3,5 gr. C : f. bună. Sydenham, Italia, 772, anii 78-77 i.e.n.
.
44. C. POBLICIUS Q. f.
Denar. AR. D : 20 mm. B : 3,9 gr. C : f. bună. Sydenham, Monetărie necunoscu!ă.
Itali a, 768, anii 78-77 l.e.n.
45. Q. CACCI LIUS METELLUS PIUA
Denar. AR. D : 18 mm G : 3,6 gr. C : bună. Sydenham, Spania, 750, anul 77 i.e. n .
46. L. CASSIUS Q. f.
.
Denar. AR. D : 19,3 mm G : 4 gr. C : bună. Sydenham, Roma, 779, anul 76 l.e.n .
.
'1 AUGUSTUS
!� �mme.n.
53. MARC ANTONIU
. G : 3,7 gr. C : buni. Sydenham. Asia MicA. Efesu&. 1 194•
Denar AR.
·
http://www.cimec.ro / http://cmiabc.ro
--------------�M�O=N�E=D=E�A=N�T�IC�� N J�
E �� Ţ U�L�B�A=C�A=U:_
U D�E� _____ ---_
- __ ·: :� '7
2. MONEDE DESCOPERITE IN SAPATURILE DE LA
RACATAU-CETAŢUE
M. FOURIUS PHILUS
G : gr. : . 8846. Sydenham, Italia
56.
Oenar. AE. D : 19 mm. 1,8 C mediocri. I nv ta , Cen r li
529, anii 110-108 l.e.n. Foum, Imitaţie loc.
AR. D : C : bu i
57. Firi nume de ma1istrat.
Denar. ,
19,3 mm. G : 3 5 1r. f. n . Inv. 8862, Svdenham, Italia Centrali.
58. P.
530, anii 110-108 l.e.n.
SERVILIUS RULLUS
Denar. AR. D : G :
C buni. Inv. 8861. Sydenham. Nordul I talie ,
60I,
20 mm. : 3,6 1r. i
anii 100-95 l.e.n.
(MINUCIUS) THERNIU S
G: C : f. nham Roma.
. Syde
59. Q.
Denar. AR. D : 19,6 mm. gr:
3,8 buni. Inv. 11848 . 592.
anii 90-95 l.e.n.
60. R. TITIUS
Denar. A R . D : 18 mm. C 3.7 gr. C bună. lnv. 8842. Sydenham, Roma. 691 . anul 8a
l.e.n.
mm. G : 3,5 gr. C : buni. Inv. 8843. Sydenham. Roma, 691, anul
61. R.
D : 18.2
TITIUS
Denar. AR.
88 . . n
1e .
mm. G : 3,7 gr. C : f. buni. Inv. 8856. gydenham. 724 b, anul
FONTEIUS C. f.
Denar. AR. D :
62. Mn.
84 l.e.n.
19,8
oenar. AR. o : 18,7 mm. G : 3,7 gr. c : f. bunA. Inv. 8841. Sydenham, 724 b, anul
63. Mn. FONTEIUS C. f.
anul 60 l.e.n
. Inv. 8851. Sydenham, Roma, 926
Denar. AR. o : 18,7 mm. G : 3,7 gr. c : f. bună
.67 PAU LLU S LEPIDUS •
anul 55 l.e.n.
68. C. I. CAESAR
gr. C : f.
Sy denh am, Gallia. 1006,
Denar. AR. D : 19,3 51
bună. Inv. 8844.
mm. G 3,4
anii 54- l.e.n .
ni lnv. 8657. Sydenham. Rom
AR. D : 19 mm. G 3 gr. C . f. bu .
69. C. VIB IUS PANSA . a. 946, anul
Denar.
48 1.e.n. CIUS) CATO
: 15,8 mm . G : 3 lr. C . buni.
70. M. (POR . l nv . 8847. Sydenbam,
Roma. 1052, anii
oenar. AR. 4D7-4 6 l .e. n .
7 1. M. ARRIUS SEC lr. C .. f. bună. I nv . 8653. Sy denham .
UNDUS RomB. 1084.
Denar. AR. D : l 43 l.e.n
19,2 mm. G : 3,7
nham, Roma. 1117 .
.
72. P. C. CLOD �S
J . 2'9 cr. C : f. buni. lnv. 8840. Syde
anu
http://www.cimec.ro / http://cmiabc.ro
I
V!OR EL CAP
ITAN U şi VAS ILE URSACH
76. TI BE:: us C . bună. Jnv. 8563. RIC, Roma, 149 , pl. 26/2, anii 36-37 e.n.
· · '
As. Peri nt. E. S
CH
78· N9ER
D : 1 .3 °
mm G . 3 cr c : f. bună.
Inv. 8852. RIC, Roma, 52, anii 55--60
·
· ·
�
Denar. AR.
A fost descoperi tă In Răoii
�: ·
Monedă dacică de ti p Vlrtej
u , snb erată.
- 1,10
:
m adlnc 1me.
: 2 1,6
tA �-CetAţuie In S VI l a
AR. D mm. G : 5,5
gr . C bună . Inv. 8859.
-
subaerat a. A fost descoperită In S V l l
80. Mon<dă dacică de tip VlrteJU,
: : 6,1
la 0,55 m adinci me.
AR. o 21 ,6 mm. G gr . C : bună. Jnv. 8860.
81. NERVA
Denar. AR. D : mm. 19,3 G:
2,95 gr. C : bună. RIC, Roma, 24, anul 97, Pl. VII, 1 14.
82. HADRI A N
Denar. AR. D : 17,8 G 3
mm. : gr. C : bună. RIC, Roma, 238, anii 134-138.
: :
83. HADRI AN
Denar. AR. D : 1 9 mm. G 2,70 gr, C bună. RI C , Roma, 1 10, anii 1 1 9-122.
84. ANTON INUS PlUS
:
Denar. AR. D 19 mm. G : 2,60 gr. C : bună. RIC, Roma, 30, Pl. 1 , 6/30, anul 1 39.
5
cr. C : f. bună. RIC, Roma, 133, anii 145-16 1 .
8 . ANTONINUS PlUS
Denar . AR. D : 18,2 mm. : G 3,25
6
8 . ANTONINUS PlUS
Denar. AR. D : 17,8 G
mm. : 3,15 cr. C : f. bună. RIC, Roma, 285, Pl. II/45, anii
158-159.
87. ANTONINUS PlUS
Denar. AR. D : 18,2 mm. G : 3,15 gr. C : bună. RIC, 179 , Ro ma , anii 1 4 8 -1 49.
88. MARCUS AUREL IUS
Denar. AR. D : 17,7 mm. G : 3
1 40 . -1 44
•05 cr. C ·o bună. RIC, Roma, 423 a, Pl. III/74, anii
Denar
Denar. AR. D : !8,8 mm.
3,25 1r. C : f. bună. RIC' Roma' 482 ' ani i 162- 163
G:
90. LUCILLA
· AR. D : 8,8 mm. G : 3,25 1r. C :
1 bunA. RIC, Roma, 792, anii 161- 169.
4· TEZAURU L DE LA SCORTENI
lnv, 8726-8750
Denar . AR. D : 19 mm
S1. VES ASI AN
P
G. 3 0 lr. c : bună. RIC, Roma, 8,
Denar. AR. D : 18
92. VESPAsiAN .4 00 anii 6&--7 1 .
mm· G . 2 •08 lr. C : bunA.
M lTIAN CAES ·
·
AR
RIC, Roma, 242, anul 79.
http://www.cimec.ro / http://cmiabc.ro
MONEOE ANTICE IN JUDEŢUL BACAU
!H
93. DOMITIAN
M gr. C : f. bună. RIC, Roma, 145, anii
�4� �o�r;'T?A'J
Denar. AR.
. I
Denar. A R. � � ���� G : 3,02 cr. C : f. bunA. RIC, Roma,
anii 89-90.
� � anii I03-1U ..
Denar. AR. ?oi. 1� �Ţ,.;. � : 3,01 er. C : f. bunA. RIC, Roma, 96, anii 103-111.
R
Denar. A R . D : 19 m m . G : 3,01 c r . C : f. bunA. R I C 'Roma' 229' anii 112-114 .
102. TRAIAN
� ��� G : 3,04 1r. C : f. bună. RIC, Roma, 347, anii 114-117.
R.
Denar. AR.
N
Denar. AR. D : 19 mm. G : 3,02 er. C : f. bunA. RIC' Roma, 347' anii 114-117 .
104. TRAIAN
Denar. AR. D : 19 mm G : 3,02 gr, C : bunA. RIC, Roma' 347, anii 114-117.
.
105. HADRIAN
� 3,01 er. C : f. bunii. RIC, Roma, 11, anul 117.
?o�. �:'�rX�
Denar. AR.
Denar. AR. D : 18 mm. G : 3,04 gr, C : bunA. RIC, Roma, 67, anul 118.
107. HADRIAN
Denar. AR. D : 1 9 mm. G 3,01 gr. C : f. bună. RlC, Roma, 6, 165, anii 1 2 3 - 1 2G:
108. HADRIAN
Denar. AR. D : 18 mm. G : 3,01 gr. C : bună. RIC, Roma, 261, anii 134-138.
109. HADRIAN
Denar. AR. D : 19 mm. G : 3,01 er. C : bună. RIC, Roma, 245 A, anii 134-138.
110. HADRIAN
Denar. AR. D : 19 mm. G : 3,01 gr. C : bunA. RIC, Roma. 245 A, anii 134-138.
111. ANTONJNUS Pl US
Denar. AR. D : 1 8 mm. G : 3,01 gr. C f. bună. RIC, Roma. 1047, anii 160- 1 6 1 .
112. ANTONINUS PlUS
Denar. AR. D : 19 mm. G : 3,02 gr. C : f. bunA. RIC, Roma, 1047, anii 160-161.
Denar. AR. D : 18 mm. G : 3,03 gr. C : f. bunA. RIC, Roma, 358, anul 1 4 1 .
1 13. FAUSTINA SENIOR
1 1 4. FAUSTINA SENIOR
Denar. AR. D : 18 mm. G : 2,95 gr. C : bună. RIC, Roma, 378, Pl. III/61 anul 14L
115. FAUSTINA SENIOR
Denar. AR. D : 18 mm. G : 3,04 er. C : bunA. RIC, Roma, 358, anul 1 4 1 .
116. FAUSTJNA SI!:N!OR
Denar. AR. o : 19 mm. G : 3,04 gr. C : !. bunA. RIC, Roma, 344, anul 141.
117. FAUSTINA SENIOR
Denar. AR. D : 19 mm. G : 3,04 1r. C : bunA.
l l8. MARCUS AURELlUS
Denar. AR. o : 19 mm. G : 3,03 er. C : f. bunii. RIC, Roma, 170, anii 167-168.
119. MARCUS A U RELI US
Denar. AR. o : 19 mm. G : 3,02 1r. C : f. bunA. RIC, Roma, 170, anii 167-168.
120. MARCUS AURELIUS
Denar. AR. o : 18 mm. G : 3,03 1r. C : f. bunA. RIC, Roma, 424 a, Pl. IV, 75, ani i
140-144.
http://www.cimec.ro / http://cmiabc.ro
şi VASIL E URSACHI
VIOREL cAPITANU
52
1
B. TARNIŢA, COMUNA IZVORUL BERHECIULUI
U1 FAUSTINA Il
ANToNINUS pJUS - FAUS
TINA Il !· �·
: : bună. lnv. a, ! . .
AR. D : I8,3 mm. G 2,5 lr. C
J)en81'. U2 COMMOD
18,8 mm . G 2,i 11r. C : bunA. R1C,
US
venar. AR.
Roma, 7 1 , anii 183-184. Pl. XIV ,
D:
278. Inv. 8716.
5. TATARAŞTI 7
Rt•ume
1..e1 auteurs nous pre�ntent trois tresors monnaitaires romains n!publicain, et
impenaux decouverts rei,emmnet en d istri ct de Bacău.
Le premier trelor a �te de<:ouvert ă l'ocas i on des fouilles effectu es au citadel:
daee de i\ăcătău.
Il est cons titue par 55 monnaies en argent.
Le tresar monaitaires de Răcătău co n til'n t , des monnaien Cmises au comme n
cement d e l'annee 137 jusqu'a l'annee 39 a.n.e.
Le deuxieme tresor a ete de<:ouvert en 1970 ă Tamaşi, et se compose de 10
deniers romaîns im periales depu:s Nerva jusqu 8. Lucius Vei"Wt.
Le troi sJeme tresar cie deniers romaina Imperiale& a e� decouvert en 1971, dana
1• vill81e Scorţeni. Il se compoae de 3 1 de deniers romains-impe
riales, depuis
Veopuian jusqu'a Marcua Aurelius.
P
.c.Ji. ::.::,�� ne-a fost predată de către tov. Pintilie Rusu, de la Comitetul j ud
.
http://www.cimec.ro / http://cmiabc.ro
3
-
1 - Denarl roman; republicani de la R.icAtău-Cet.lţule
F f. 1.
FiJ.
- IJeniers rumams republicains du trc"sor de RAcăt6u
http://www.cimec.ro / http://cmiabc.ro
FI&. 2. - Denarl romani republicani de la Rl<llAu-CetAţule
FII. 2. - Denlen romaina npubllcalnl du tmor de RlcltAU
http://www.cimec.ro / http://cmiabc.ro
F111. 3 . - Denarl romani republicani din �murul şi din s4p.lturlle de la Ricltiu
http://www.cimec.ro / http://cmiabc.ro
BO
http://www.cimec.ro / http://cmiabc.ro
Fie. 5. - Dtonari romani iml>"riali de la Tamaşi şi &or\<!nl
Fig. 5. - Dtonlen romains iml>"riales d«ouveru a Tamaşl et &orţm;.
http://www.cimec.ro / http://cmiabc.ro
Fii. 6. - Denari romani imperiali : 105-109 ; 1 1 1- 1 1 6 ; 1 1 8- 1 20, 122 Scorţeni ;
123-124 Tarniţa ; 125 Tiltărăşti (denar republica n).
Fie. 6. - Deniers romains decouverts il Scorţen i : 105-109 ; 1 1 1- 1 1 6
12 2 ;
; 1 1 8-1 20,
Tarniţa : 123-124 ; Tiltărilşti, 1 2 5 .
http://www.cimec.ro / http://cmiabc.ro