Volumul Limba Romana Practica Pentru Vorbitorii de Limba Turca

AGIEMIN
BAUBEC
UYGULAMALI ROMEN DL
(TRKE ZAHLI)
*
LIMBA ROMN PRACTIC
(PENTRU VORBITORII DE LIMBA TURC)
BUCURETI 2013
ISBN: 978-973-0-14532-8
LIMBA ROMN PRACTIC (PENTRU VORBITORII DE LIMBA TURC)
Bibliografia consultat
Gramatica limbii romne, vol. I-II, Bucureti,1963.

Brncu, Grigore; Ionescu, Adriana; Saramandu, Manuela, Limba Romn. Manual pentru
studenii strini, Ediia a V-a, Bucureti, 2003.
Popescu, tefania, Gramatica practic a limbii romne, Bucureti, 1983.
Pop, Liana, Romna cu sau fr profesor, Cluj, 1991.
Blnescu, Olga, Limba romn pentru strini, Bucureti, 2006.
Kohn, Daniela, Puls. Manual de limba romn pentru strini, Polirom, 2009.
Hengirmen, Mehmet, Yabanclar iin Trke Dilbilgisi, Ankara,1999.
Baubec,Agiemin, Gramatica limbii turce contemporane, Constana, 2010.
Baubec, Agiemin, Cursuri practice de limba turc, Constana, 2011.
Tmer Hitit,Yabanclar iin Trke, Ankara, 2002.
Zlfikar, Hamza, Yabanclar iin Trke Dersleri, Ankara,1976.
UYGULAMALI ROMEN DL (TRKE ZAHLI)
CUVNT NAINTE
Prezenta lucrare se adreseaz vorbitorilor de limba turc care vor s se familiarizeze cu

limba romn i s nsueasc aceast limb. Lucrarea urmrete nvarea acestei limbi n aa fel
nct asimilarea integral a materialului s poat nlesni citirea i traducerea unui text romnesc,
susinerea unei conversaii uzuale i redactarea unui text n limba romn.
Dup o prim lecie introductiv referitoare la problemele de fonetic i de pronunare ale
limbii romne, manualul prezint 23 de uniti cu texte urmate de vocabular i de explicaii
gramaticale, precum i de exerciii aplicative care s asigure buna nsuire a materialului cuprins
n fiecare unitate, acordndu-se o pondere destul de mare exerciiilor de retroversiune.
n ntocmirea acestei lucrri s-a urmrit principiul unei prezentri gradate a dificultilor
n procesul de nvare a limbii romne. n acest sens, avnd n vedere faptul c toate explicaiile
gramaticale sunt n limba turc, o maxim valorificare a celor expuse n lucrare presupune, din
partea cititorilor, o cunoatere minimal a problemelor de baz ale gramaticii limbii turce i,
desigur, a terminologiei specifice. De asemenea, recomandm cititorului s nu treac la o unitate,
o lecie nou pn cnd nu a asimilat-o perfect pe cea precedent, ntruct fiecare lecie constituie
veriga celeilalte. Rezolvarea tuturor exerciiilor, fr excepie, reprezint o munc care va uura
considerabil nsuirea limbii.
Majoritatea textelor leciilor sunt referitoare la viaa de toate zilele. Sunt, de asemenea, o
serie de texte referitoare la Romnia i un numr oarecare de texte referitoare la Turcia.
Credem c aceast lucrare va fi un instrument de lucru util la ndemna tuturor vorbitorilor
de limba turc, indiferent de nivelul pregtirii lor colare, putnd beneficia de ea, n condiii optime,
att studenii turci aflai la studii n Romnia, ct i alte categorii socio-profesionale de turci care
sunt interesai de cunoaterea acestei limbi.
Lucrarea de fa are un vdit caracter practic tocmai prin faptul c regulile gramaticale
enunate sunt ilustrate cu nenumrate exemple, de cele mai multe ori simplu construite i foarte
accesibile i susinute de un set important de exerciii aplicative. Lucrarea se bazeaz nu numai pe
materialul bibliografic solid indicat la nceputul volumului; ea este, n primul rnd, rezultatul
generalizrii unei experiene ndelungate de activitate didactic universitar de predare a limbii
turce, dar i a limbii romne, mai ales la lectoratele de limba romn din Turcia.
n ncheiere in s aduc, pe aceast cale, mulumirile mele Asociaiei pentru Dezvoltarea
Organizaiei - SAH ROM (ADO SAH ROM), cu deosebire managerului de proiect, doamna
Rodica Novac, pentru sprijinul acordat n realizarea acestei lucrri i, de asemenea, fotilor i
actualilor mei studeni i masteranzi de la facultile de limbi strine de la Universitatea din
Bucureti i Universitatea Cretin Dimitrie Cantemir din Bucureti Aurelia Ilie, Anca-Elena
Plmad, Anamaria Panuru, Remus Ghiorghi, Cristian Rusnac, Ana-Maria tefan i Dolores
Hera, pentru sprijinul acordat n culegerea electronic a unei bune pri din lucrare.
Conf. dr. Agiemin Baubec
N SZ
Ad Uygulamal Romen Dili (Limba romn practic) olan bu alma, Romenceyi
renmek isteyen Trklere hitap eder, bunlarn olduka ksa bir zamanda, gramer yaps
bakmndan bitiken (aglutinant) diller ailesine mensup olan anadillerine nazaran, Trke gibi
hep bitiken diller olan Macarca, Fince, Estonca hari, tm dier Avrupa dilleri misali bknl
bir dil yapsna sahip olan Romnceyi renmelerini salayacak niteliktedir.
Aslnda bu almam, bir ok yllar Bkre niversitesi, Ankara niversitesi, Gney
Dou Lumina niversitesi krslerinden Trk rencilerine Romenceyi retme deneyimlerimin
verilerine dayanan bir kitaptr. Romenceyi Trklere retirken hangi dilbilgisi kurallarnn daha
nemli olduunu bulup, Trklerin Romenceyi renirken karlatklar sorunlar saptayarak bu
sorunlar en aza indirecek dilbilgisi kurallarnn retimine ncelik tanm olduk. Bundan
dolaydr ki dil bilgisi almalar blmnde yer alan konular, ayr bir titizlikle ele alnmtr.
Konular basitten zora doru anlatlmtr. Bu dil bilgisi konular, ounlukla, metinlerle ilgili
kurularak ilenmilerdir. Ayrca, bu blmde yer alan aklama ve tanmlarn ksa cmlelerle
yaplmasna dikkat edilmitir.
nanyorum ki bu almam, nedeni ve gayesi ne olursa olsun Romenceyi tanmak,
renmek isteyen Trk insannn elinde gvenecei, bu konuda kendine yakn hissedecei bir
doru klavuz olacaktr. Bir ka dil bilen bir birey olarak bu son cmleme u herkese bilinen bir
gerei ilave etmek istiyorum: insanlar, dillerini bildikleri lkelere ve insanlara daha ok yaknlk
gsterirler. Bu kitabn byle duygulara vesile olcan mit ederim.
Do. dr. Agiemin Baubec
CUPRINS - NDEKLER
Bibliografia consultat...........................................................................................................5
Cuvnt nainte - n sz .........................................................................................................6
1. nite - Romen Alfabesi ......................................................................................................10
2. nite - Cine suntei? Ce suntei? (Siz Kimsiniz? Nesiniz?)............................................16
sim. Cinslik ve Say. A fivar olmak. Nezaket zamiri. Soru Zamiri. Asl saylar. Cmlede vurgu.
Altrmalar.
3. nite - nvm limba romn (Romence reniyoruz). ..............................................27
Eril sim, Orta Cins sim, Diil sim. Romencede a avea fiili. Altrmalar.
4. nite - Facultatea noastr i cminul (Fakltemiz ve renci Yurdu). .......................37
Belirtili Harfitarif. Belirtisiz Zarf ve Sfat. Yaknlk aret Sfatlar. Altrmalar.
5. nite - Limba romn la Universitatea din Ankara (Ankara niversitesinde Romen Dili
.....................................................................................................................................................47
Olumsuz Zamir. Sfat. Fiil ekimi ve Mastar. Mai zarf. Altrmalar.
6. nite - O excursie n Romnia (Romanyaya Bir Gezi). ................................................60
Fiil, imdiki Zaman(II). Emir Kipi. Yaknlk aret Zamiri ve Sfat. Altrmalar.
7. nite - O excursie la Istanbul (stanbula Bir Gezi). .....................................................71
sim ve Zamir Halleri.Kii Zamirlerinin - Hali. Uzaklk aret Zamirleri ve Sfatlar. Altrmalar.
8. nite - Familia mea i prietenii mei (Ailem ve Dostlarm).............................................81
Dzensiz Fiillerin imdiki Zamanda ekimleri. Edatlar. Altrrmalar.
9. nite - O convorbire telefonic (Bir Telefon Konumas) ..............................................86
stek Kipi, imdiki Zaman.Altrmalar.
10. nite - Tekrarlama Altrmalar (Exerciii recapitulative) ........................................93
11. nite - La pot (Postanede)............................................................................................98
Fiil. Dzensiz Fiillerin stek Kipi, imdiki Zaman. Haber Kipi, Gelecek Zaman. lgi Zamiri ve
Sfat. Altrmalar.
12. nite - La doctor i la farmacie (Doktorda ve Eczanede).............................................109
Dolayl ve Dolaysz Beyan Cmleleri. Kii Zamiri Vurgusuz - hali eklinin Fiile Gre Konumu.
Dnl Fiil ve Zamirin - i hali ekli. Kii Zamirlerinin -e hali ekilleri. Altrmalar.
13. nite - n vizit la prieteni (Arkadalarm Ziyaret) ....................................................120

sim. -n ve -e Halleri. Acesta..., acela... aret Sfatlar ve Zamirleri. Altrmalar.
14. nite - O plimbare n ora (ehirde Bir Gezinti) .........................................................126
sim, -n hali. Altrmalar.
15. nite - Familia mea (Benim Ailem) ................................................................................131
yelik Zamiri ve Sfat. Baz Sfatlarn Zarf Olarak Kullanlmalar. Altrmalar.
16. nite - Scrisoarea prietenului meu (Arkadamn Mektubu) ......................................137
Kii Zamirlerinin -e hali ekilleri. -e hali ile Kurulan baz Fiil Oluumlar. Soru ve Greli Cine
Zamiri. Altrmalar.
17. nite - O excursie de vacan (Bir Tatil Gezisi) ............................................................145
Fiil. Haber Kipi, Gelecek Zaman. Ce Greli Zamir ve Sfat. Sfat ve Zarflarn Kyaslama
Dereceleri. Care Soru ve Greli Sfat ve Zamir. Baz Eanlaml Yaplar. Altr
malar.
18. nite - Accentul n limba romn (Romencede Vurgu) .............................................155
Kii Zamirlerinin Vurgulu -e hali ekilleri. Belirtisiz Zamirler. Belirtisiz Sfatlar.-i haliyle
Kullanlan Edatlar. Dnl Zamirlerin -e hali ekilleri. Altrmalar.
19. nite - Turcia modern (ada Trkiye).....................................................................165
Aitlik -e hali. Zamirlerin -e hali ve -i hali ekillerinin Bir arada Kullanmalar.Vurgusuz Kii
Zamirlerinin Fiile Gre Konumlar. Acelai ve Cellalt. Altrmalar.
20. nite - Avntul extraordinar al televiziunii (Televizyonun ola anst gelimesi) ....175
Topluluk Say Sfat ve Zamiri. Emir Kipi. Seslenme Hali. nc ahs yelik Sfat. Cine Soru
Zamiri. Altrmalar.
21. nite - Fiu de tab (Byk Adamn Olu) .....................................................................185
Fiil. Haber Kipi. imdiki Zamann Hikayesi. Fiil ats. Kelime Tretimi. Ba Fiili. Unul, altul,
vreunul. Klt - Okama Sfatlar. Tretme Ekleri. Altrmalar.
22. nite -Ucenicul (rak)....................................................................................................198
Fiil. Dilek-art Kipi. Kelime Tretimi. Sra Saylar. Soru ve Greli Zamir ve Sfatlar. Belgisiz
Zamirler. Altrmalar.
23. nite - Bucuria pcii (Bar Sevinci) ..............................................................................209
Bileik Hikaye ve Rivayet Zaman. Belgisiz Zamir ve S- fatlar. Supin - Ba Fiili. Haber Kipi,
Basit Gemi Zaman (Perfectul Simplu). stek Kipi, Gemi Zaman. Vurgulama
Zamiri (Pronumele de ntrire). Dumneata Yar Nezaket Zamiri. Altrmalar.
1. nite (Unitatea 1)
Romen Alfabesi (Alfabetul Romn)
Harflerin Yazl ve Okunuu
Romen dili 28 harften olumaktadr. Alfabe srasyla bunlarn byk ve kk harf olarak
yazl ve hem de Trke okunu ekilleri yledir:
10
Harfin Romence
yazl ve okunuu
Harfin Trke
okunuu
Harfin kelime iinde okunuu
A a [a]
[]
B b (be)
C c (ce)
c+ e=
c+ i=
c+ h+ e=
ke
C+ h+ i=
ki
D d (de)
[d]
an [an]= yl,
mal [mal]= sahil,
sat [sat]= ky,
intra [intra] =girmek
ap [ap]=su
mas [mas]= masa
zpad [zpad]= kar
mn [mn]=el
trziu [trziu]=ge
bun [bun]= iyi
sob [sob]= soba
rob [rob]= kle
cap [kap]= ba
cu [ku]= ile
act [akt]= evrak
ac [ak]= ine
ce? [e]= ne?
acesta [aesta]= bu
zece [zee]= on
cine? [ine]= kim?
acid [aid]= asit
cinci [ini]= be
chema [kema]=armak
buchet [buket]= demet
ureche [ureke]=kulak
chip [kip]= ehre, ekil
echipa [ekip]=takm ekip
unchi [unki] day= amca
da [da]=evet,
adevr [adevr]=gerek, hakikat,
ud [ud]=slak;
E e (e)
e]
[ye]
F f (f)
[f]
G g (ghe)
g- e =
g- i =
[g]
[ce]
[ci]
g- h - e =
g- h - i =
[ge]
[gi]
H h(ha)
()
[h]
[]
J j (je)
[j]
K k3
[ k]
Ll
[l]
M m (m)
[m]
N n (ne)
[n]
O o (o)
[o]
P p (pe)
[p]
elev [elev]=okul rencisi,

perete [perete]=duvar,
repede [repede]=abuk;
el [yel]=o(eril), ea[ya]=o (diil)
ei [yey]=onlar (eril),
ele [yele]=onlar (diil),
eti [yeti]=-sin,
eti elev [yeti elev]=rencisin,
este [yeste]=-dir,
este/e elev [yeste/ye elev]=renci,
eram [yeram]=idim,
era [yera]=idi, erai [yeratsi]=idiniz,
erau [yerau]=idiler
far [far]=fener, fum[fum]=duman,
oferi [oferi]=sunmak,
gaf [gaf]=pot, of [of]=of.
gazd [gazd]=ev sahibi,
fug [fug]=kama, coleg [koleg]=arkada().
ger [cer]=ayaz, uger [ucer]=yelin,
minge [mince]=top.
gimnastic [cimnastik]=jimnastik,
a fugi [a fuci]=komak, agitat [acitat] =telal.
ghem [gem]=yumak, gherghef [gergef]=gergef.
Gheorghe [george]=kiiad, gherghef [gergef],
ghem [yumak], ghiozdan [gzdan]=okul
antas harnic [harnik]=alkan,
hal [hal]=hal, hambar [hambar]=hambar
n[n]=-da/-de-a/-e, cobor [kobor]=inmek,
not [not]=yzme,
nencredere [nenkredere]=gvensizlk
joc [jok]=oyun, cojoc [kojok]=gocuk,
curaj [kuraj]=cesaret
kilogram [kilogram]= kilogram, kilo,
kaki [kaki]=haki, kilometru [kilometru]=kilometre
lucru [lukru]=iemek, ilicit [iliit]=kanunsuz, kaak,
caporal [kaporal]=onba
mas [mas]=masa, imun [imun]=bak,
dokunulmaz, numr [numr]=say, numara,
pom [pom]=meyve aac
nas [nas]=burun, canal [kanal]= kanal, banc
[bank] sra, bun [bun] = iyi, bulion [buliyon] sala
ora [ora]=ehir, popor [popor]=halk, millet, ulus,
acolo [akolo]=orada, oraya
parc [park]=park, cap [kap]=ba, kafa, dop
[dop]=tpa, ap [ap]=su, dup [dup]=sonra
11
Rr
[r]
S s (se)
[s]
(e)
[]
T t (te)
[t]
(e)
[ts]
U u (u)
[u]
V v (ve)
[v]
X x (iks)
[ks]
[gz]
Z z (ze)
[z]
ran [ran]=yara, ru [ru]=kt, fena,

gar [gar]=istayon, gar, mr [mr]=elma
sat [sat]=ky, sob [sab]=soba, cas
[kas]=ev, ras [ras]=rk, pas [pas]=adm
apte [apte]=yedi, arpe [arpe]=ylan,
co [ko]=sepet, osta [osta] =asker, er
tat [tat]=baba, ttar [ttar]=tatar, dinte [dinte]=di,
mult [mult]=ok, mut [mut]=dilsiz
ar [tsar]=lke, ky, ar [tsar]= ar, ran
[tsran]=kyl, a [ats]= ip, cuit [cutsit]=bak,
za [zats]=delbe, ma [mats]=barsak
unt [unt]=tereya, unu [unu]=bir, nume
[nume]=ad, isim, metru [metru]=metre,
timbru [timbru]=pul, tun [tun]=top (silah)
var [var]=kire, varz [varz]=lahana, covor
[kovor]=hal, brav [brav]=cesur, elev
[elev]=renci
xilofon [ksilofon]=ksilofon,
xerox [kseroks]=fotokopi, ax [aks]=mihver,
pix [piks]= tskenmez kalem,
taxi [taksi]=taksi
examen [egzamen]=snav, imtihan,
exemplu [egzemplu]=rnek, misal,
exerciiu [egzertsu]=altrma,
execuie [egsekutsiye]=ifa; idam
zero [zero]=sfr, cazma [kazma]=kazma,
cazan [kazan]=kazan,
varz [varz]=lahana, orez [orez]=pirin,
englez [englez]=ngiliz
Not:1. Biraz yukarda nlsnn kelime sonunda daha ksa ve daha yumuak okunduunu
ifade etmitik. Bu konuyu daha ayrntl olarak u ekilde zetleyebiliriz:
a) oul- taks genellikle ok yumuak, belirli belirsiz telaffuz edilir rnein:
-p/pi: lup [lup]=kurt/ lupi [lupi]=kurtlar, nap [nap]=algam/ napi [napi]=algamlar,
ap [tsap]=teke/ api [tsapi]=tekeler
-b/bi: alb [alb]=beyaz/ albi [albi]=beyazlar, rob [rob]= kle/ robi [robi]=kleler,
slab [slab]= zayf, slabi [slabi]= zayflar
-/i: col [kolts]=kpek dii/ coli [koltsi]=kpek dileri, clre [klrets]=atl/
clrei [klretsi]=atllar, ho [hots]=hrsz/ hoi [hotsi]=hrszlar
-f/fi: pantof [pantof]=ayakkab/ pantofi [pantofi]=ayakkablar, saraf [saraf]=saraf/
sarafi [sarafi]=saraflar
-v/vi: elev [elev]=renci/ elevi [elevi]=renciler, brav [brav]=cesur/
bravi [bravi]=cesurlar
12
-z/zi: englez [englez]=ngiliz/ englezi [englezi]=ngilizler, burghez [burgez]=burjuva/

burghezi [burgezi]=burjuvalar, suedez [suedez]=sveli/ suedezi [suedezi]=sveliler
-/i: u [u]=kap/ ui [ui]=kaplar, la [la]=korkak/ lai [lai]=korkaklar,
na [na]=vaftiz baba/ana / nai [nai]=vaftiz babalar/analar
-j/ji: coaj [koaj]=kabuk/ coji [koji]=kabuklar, fag [fag]=kayn(aac)/
fagi [fagi]=kayn(aalar)
-m/mi: pom [pom] = meyve aac / pomi [pomi] = meyve aalar,
culme [kulme]=doruk/ culmi [kulmi]=doruklar.
b) Bir kelimenin sonu bir nsz+l+u veya nsz+r+u olduu durumlarda oul -i taks ve
imdiki zaman 2. ahs tekilin -i olan taks hep ksa ve yumuak okunur; rnein:
-n/ni: an [an]=yl/ ani [ani]=yllar, fin [fin]=nazik, narin/ fini [fini]=nazik(ler), narin(ler),
bun [bun]=iyi/ buni [buni]=iyi(ler)
-l/li: general [ceneral]=general/ generali [cenarali]=generaller, acal [akal]=akal/ acali
[akali]=akallar, nobil [nobil]=asil/ nobili [nobili]=asiller
-r/ri: nor [nor]=bulut/ nori [nori]=bulutlar, bulgar [bulgar]=Bulgar/ bulgari
[bulgari]=Bulgarlar, ofier [oftser]=subay/ ofieri [ofitseri]=subaylar
-tru/tri: metru [metru]=metre/ metri [metri]=metreler
-dru/dri: codru [kodru]=orman/ codri [kodri]=ormanlar
-flu/fli: aflu [aflu]=reniyorum/ afli [afli]=reniyorsun
-plu/pli: umplu [umplu]=dolduruyorum/ umpli [umpli]=dolduruyorsun
-blu/bli: umblu [umblu]=dolayorum/ umbli [umbli]=dolayorsun
-rlu/rli: urlu [urlu]=baryorum/ urli [urli]=baryorsun.
2. ki nlnn birlikte okunuu durumlar
Trkeden farkl olarak,iki nlnn yanyana gelerek ayn hece iinde birlikte telaffuz
edilebilir. Romencede konuyla ilgili u olaylar mevcuttur:
-ea [ya]=o(diil), osea [osy]=ose, vedea [vedy]=grmek, diminea
[diminets]=sabah, teatru [tytru]=tyatro, team [tyam]=korku, ceap [yp]=soan
-eo [yo]: vreo [vryo]=takriben, vreodat [vryodat]=bir zamanlar;
-oa [ua]: oal [ul]=tencere, coal [koal]=okul, noapte [noapte]=gece;
-ia [ya]: iarb [yrb]=ot, biat [byat]=erkek ocuk, olan, tia [tya]=kesmek;
-ie [ye]: caiet [kayet]=defter, femeie [femye]=kadn, iei [yei]=kmak;
-io [yo]: creion [kreyon]= kalem, iod [yod]=iyot;
-iu [yu]: studiu [studyu]=inceleme, tiuc [tyuk]=turna bal, iute [yute]=abuk,
acil;ac;
-ai [ay]: mai [may]=Mays, tramvai [tramvay]=tramvay, tain [tyn]=sr;
-ei [ey]: trei [trey]=, ulei [uley]=ya, tei [tey]=hlamur;
-oi [oy]: noi [noy]=biz, roi [roy]=ar srs, doin [doyn]=hasret trks;
-ui [uy]: pui [puy]=yavru, cuib [kuyb]=ku yuvas, uite [uyte]=bak;
-i [y]: ri [ry]=ktler, ti [ty]=senin, pi [py]=acaba;
-i [y]: pine [pyne]=ekmek, nti [nty]=ilk birinci, cine [kyne]=kpek;
13
-ua[ua]: steaua [styaua]=yldz (belirli), ziua [ziyua]=(belirli bir) gn,

oseaua [osyaua]=(belirli bir) ose;
-u [u]: rou [rou]=i, nou [nou]=dokuz, ou [ou]=yumurtalar;
-u [u]: ru [ru]=fena, kt, yaramaz, tu [tu]=senin, hu [hu]=boluk, uurum;
-au [au]: sau [sau]=veya, august [august]=Austos, dau [dau]=veriyorum;
-eu [eu]: muzeu [muzeu]=mze, greu [greu]=ar, zor, mereu [mereu]=srekli;
-iu [yu]: viu [vyu]=diri, canl, fiu [fyu]=oul, erkek evlat, tiu [tyu]=biliyorum;
-ou [ou]: bou [bou]=kz, nou [nou]=yeni, cadou [kadou]=hediye; armaan;
-u [u]: ru [ru]=rmak, bru [bru]=kemer, kuak, gru [gru]=buday.
3. nlnn birlikte okunuu durumlar
nlnn yanyana gelerek ayr ayr heceler kurmadan tek bir hece iinde birlikte
tellffuz edilmesi, Romencede allagelen bir fonetik olaydr:
-eai [yay]: mergeai [mercyay]=gidiyordun, vedeai [vedyay]=gryordun, citeai
[ityay]=okuyordun;
-eau yau]: ddeau [ddyau]=veriyordular, sreau [sryau]=atlyordular, citeau [ityau]=okuyordular;
-iai[yay]: tiai [tyay]=kesiyordun, voiai [voyay]=istiyordun,
construiai [konstruyay]=ina ediyordun;
-iei [yey]: iei [yey]=alyorsun, piei [pyey]=deriler, miei [myey]=kuzular;
-oai [oay]: unguroaic [unguroayk]=Macar kadn/ kz, leoaic [leoaik]=dii aslan,
turcoaic [turkoayk]=Trk kadn/ kz;
-ioa [yoa]: aripioar [aripyoar]=kanatk, inimioar [inimiyoar]=yrecik.
Altrmalar (Exerciii)
1. rnek (Model):
a) c+e= e:
ceva [eva]=(her hangi) birey
ace= ineler
cer= gk
capace= kapaklar
cercetare= aratrma, inceleme
certa= azarlamak
cere= istemek, dilemek
pricepe= anlamak, farkna
varmak
trece= gemek
b) c+i= i:
14
ciment [iment]= imento

cinema= sinema
Cipru= Kbrs
decimetru= desimetre
decis= kararl
accident= kaza
occident= Bat
incident= olay
aici= burada
brici= ustura
treci!= ge!
cinci= be
c) c+h+e= ke: chestiune [kestiyune]=
mesele, problem
chemare= ar
cheltuial= masraf
cheag= pht
cheie= anahtar
ochelari= gzlk
ochean= drbn
ncheiere= bitirme, aktetme
hochei= hokey (oyunu)
ureche= kulak
pereche= ift
pduche= bit
d) c+h+i=ki, k: chibrit [kibrit]= kibrit

chimie= kimya
chinin= kinin
chinui= eziyet etmek
chirurg= operatr (doktor),
cerrah
chiuvet= lavabo
echilibru= denge
echitate= eitlik
manechin= manken
lichid= sv
ochi= gz
mnunchi= bir top, perem
genunchi= diz
trunchi= gvde
2. rnek (Model):
a) g+e = ce:
german [cerman]= Alman
general= general
ger= ayaz
gentil= nezaketli
agend= ajanda
agenie= ajans
Argentina= Arjantin
exagera= abartmak
exigent= titiz
atrage= ekmek
minge= top
ninge= kar yayor
frige= yakmak
b) g+i= ci, -e: ginere [cinere] = damat,
gvey
gimnastic [cimnastik] =
jimnastik
giraf [ciraf] = zrafa
agil [acil] = evik
margine [marcine] = kenar, ky
vigilent [vicilent] = uyank
tragic [tracik] = trajik, feci
strategie [strateciye] = strateji
stomatologie [stomatolociye]
= stomatoloji
sacrilegiu [sakrilecyu] =
kutsal olan eylere aygszlk
regim [recim] = rejim,
dzen, perhiz
regin [recin] = kralie
3. rnek (Model):
a) x= ks:
pix [piks] = tkenmez (kalem)
oxigen [oksicen] = oksijen
prefix [prefiks] = nek,
ntak
excelent [ekselent] =
mkemmel
ax [aks] = mihver, dingil
reflex [refleks] = refleks, yans
reflux [refluks] = cezir
taxi [taksi] = taksi
excepie [ekseptsiye] =
istisna
mixt [mikst] = karma
expoziie [ekspozitsiye] = sergi
explica [eksplika] = izah etmek
exporta [eksporta] = ihra
etmek
experien [eksperiyents] =
deney, tecrbe
box [boks] = boks
excursie [ekskursiye] =
seyahat, gezi
b) x=gz:
exil [egzil] = srgn

exact [egzakt] = tam
exerciiu [egzeritsiyu] =
altrma
examen [egzamen] = snav
executa [egzekuta] = icra/ ifa
etmek
exista [egzista] = var olmak
exemplar [egzemplar] =
nsha
exod [egzod] = toptan g
exemplu [egzemplu] =
misal, rnek
execuie [egzekutsiye] =
icra, ifa
4. rnek (Model):
a) ea=ya:
osea [osya] = ose
fereastr [feryastr] = pencere
cerneal [ernyal] = mrrekep
sear [syar] = akam
diminea [diminyats] =
sabah
15
iubi [yubi] = sevmek

pui [puy] = yavru
fotoliu [fotolyu] = koltuk
iepure [yepure] = tavan
uita [uyta] = unutmak
stea [stya] = yldz

chiftea [kiftya] = kfte
curea [kurya] = kemer
vedea [vedya] = grmek
perdea [perdya] = perde
b) i= y:
baie [baye] = banyo

cheie [keye] = anahtar
femeie [femeye] = bayan, kadn
iat! [yat] = ite
iarn [yarn] = k
iarb [yarb] = ot
ceai [ay] = ay
cine [kyne] = kpek, it
iute [yute] = ivedi
c) e=ye:
el [yel] = o
este [yeste] = -dir
ea [ya] = o (dii)
ei [yey] = onlar
ele [yele] = onlar (diiler)
era [yera] = idi
eram [yeram] = idik
erai [yerats] = idiniz
erau [yerau] = idiler
Cine suntei? Ce suntei?
(Siz Kimsiniz? Nesiniz?)
- Bun ziua, domnioar! Bun ziua, doamn! Bun ziua, domnule! Cine suntei
dumneavoastr?
- Bun ziua, domnule profesor! Eu sunt Sumru Demir i sunt turcoaic. Ea este domnioara
Deniz Danolu. Ea este tot turcoaic. Noi suntem din Ankara. Acum suntem colege i prietene.
- Bun ziua, domnule profesor! Eu sunt Alev Saraolu. Sunt profesoar i sunt mritat.
Sunt specialist n limba i literatura italian. Limba italian este nrudit cu limba romn. Sunt
limbi romanice. El este Mario i este din Italia. Acum suntem colegi i prieteni.
- Bun ziua, domnule profesor! Eu sunt lyas Bostancer. Sunt profesor la Facultatea de
limbi i istorie- geografie din Ankara. Sunt specialist n limbi romanice. Doamna Sevin Hakk
este profesoar de limba i literatura romn la Ankara i este foarte tnr i nu este nc mritat.
- Doamna Sevin este din Ankara?
- Nu, nu e din Ankara, ea este din provincie.
- Domnule profesor, dumneavoastr de unde suntei?
- Eu sunt din Romnia i sunt profesor de limba i literatura romn la Universitatea din
Ankara.
- De cnd suntei n Turcia?
- Sunt de trei luni n Turcia.
- Unde este Facultatea de limbi i istorie- geografie?
- Aici, n centru, pe Bulevardul Atatrk. Este o cldire foarte mare i frumoas. Vizavi
este Tribunalul, iar lng Tribunal este Opera din Ankara.
Kelime ve deyimler (Cuvinte i expresii)
a)
domnioar [domnioar] = (kz) bayan, kk bayan;
16
doamn [doamn]= bayan, hanm;

zi, ziu [zi, ziu]= gn;
profesor [profsor]= retmen, hoca, profesr;
turc [turk]= Trk (erkek);
turcoaic [turkoayk]= Trk (bayan);
tot [tot]= hep, btn;
colege [kolce]= (kz okul, niversite) arkadalar (bunun eril ekli coleg dir- bir erkek
okul veya niversite- arkada, kelimenin eril oulu, colegi dir [kolec]; diil tekil ekli, coleg
dan [koleg], -e taksyla colege oul ekli tretilmitir).
prietene [priytene]= (bayanlar) dostlar, arkadalar. Tm ekilleri yledir:
prieten [priyten]= (bir erkek) dost, arkada;
prieteni [priyteni]= (ok erkek) dostlar, arkadalar;
prieten [priyten]= (bir bayan) dost, arkada;
prietene [priytene]= (ok kz, kadn) dostlar, arkadalar;
mritat [mritat]= (bir kadn iin) evli. oulu: mritate [mritate] (bayanlar iin) evli.
specialist [speyalist]= (bayan) uzman; dier ekilleri:
specialiste [speyaliste]= (bayan) uzmanlar; eril ekilleri:
specialist [speyalist]= (erkek) uzman;
specialiti [speyaliti]= (erkek) uzmanlar;
nrudit [nrudit]= (diil- tekil) akraba; Dier ekilleri:
nrudite [nrudite]= (diil- oul) akraba(lar);
nrudit [nrudit]= (eril- tekil) akraba;
nrudii [nruditsi]= (eril- oul) akraba(lar);
limb [limb]= dil, (oulu) limbi [limbi]= diller;
literatur [literatur]= edebiyat, (oulu) literaturi [literaturi]= edebiyatlar;
limba italian [limba italyan]= talyan dili;
limba romn [limba romn]= Romen Dili;
acum(a) [akum(a)]= imdi;
istorie [istoriye]= tarih;
geografie [cografiye]= corafya;
limbi romanice [limbi romanie]= Romen dilleri;
foarte [foarte]= ok, pek;
tnr [tnr]= (bayan iin) gen; dier ekilleri:
tinere [tinere]= (bayanlar) gen;
tnr [tnr]= (erkek) gen;
tineri [tineri]= (erkekler) gen;
nc [nk]= henz, daha;
provincie [provinye]= tara;
lun [lun]= ay, (oulu), luni [luni]= aylar;
aici [aii]= burada;
centru [entru]= merkez;
pe [pe]= -da/-de, stnde/ zerinde; stne/zerine;
bulevard [bulevard]= bulvar;
cldire [kldire]= bina, yap;
17
mare [mare]= byk;

frumoas [frumoas]= (diil- tekil) gzel; dier ekilleri:
frumoase [frumoase]= (diil- oul) gzeller;
frumos [frumos]= (eril- tekil) gzel;
frumoi [frumoi]= (eril- oul) gzeller;
vizavi [vizavi]= karda/kar tarafta; karya/kar tarafa;
tribunal [tribunal]= adliye;
iar [yar]= ise, -sa: eu sunt turc, iar el e rus = ben Trkm o ise (oysa) Rustur;
lng [lng]= yannda, yaknnda;
oper [oper]= opera.
b)
Bun dimineaa [bun dimineatsa]= yi sabahlar (Gnaydn);

Bun ziua [bun ziua]= yi gnler;
Bun seara [bun seara]= yi akamlar;
Noapte bun [noapte bun]= yi geceler;
Pe mine [pe mine]= Yarn grmek zere;
La revedere [la revedere]= Hoakal;
Pe curnd [pe curnd]= Grrz.
da [da]= evet; nu [nu]= hayr.
Suntei din Romnia? [suntetsi din Romnia?]= Romanyadan msnz?
Da, sunt (suntem) din Romnia [da, sunt (suntem) din Romnia]= Evet, Romanyadanm
(- danz).
Nu, nu sunt (suntem) din Romnia [nu, nu sunt (suntem) din Romnia]= Hayr,
Romanyadan deilim (- iz).
la [la]= -da: -Unde e Deniz? [unde e Deniz?]= Deniz nerededir?
- Ea este la facultate [ya yeste la fakultate]= O fakltededir.
n [n]= -da: Unde suntei acum? [unde suntetsi akum?]= imdi neredesiniz?
Acum suntem n Romnia, n Bucureti [akum suntem n Romnia, n Bucureti]= imdi
Romanyada, Bkreteyiz.
din [din]= -dan: - Eu sunt din Turcia [Yeu sunt din Turya]= Ben Trkiyedenim.
unde [unde]= nerede: - Unde e Selin? [unde e Selin?]= Selin nerededir? - Selin e n ora.
[Selin ye n ora.]= Selin ehirdedir.
de unde [de unde]= nereden: - De unde e Aye? [de unde ye Aye?]= Aye nerdendir?
- Ea e din zmir [Ya ye din zmir]= O zmirdendir.
cnd [knd]= ne zaman/ ne vakit?: - Cnd e Selin la facultate? [knd ye Selin la
fakultate]= Selin ne zaman fakltededir? - n fiecare zi. [n fiekare zi]= Her gn.
de cnd [de knd]= ne zamandan (beri)? - De cnd suntei n Romnia? [de knd suntetsi
n Romniya?]= Ne zamandan beri Romanyadasnz? - De zece zile. [de zee zile]= on gnden
beri.
18
Gramer (Gramatic)
A. sim (Substantivul)
Cinslik ve Say (Gen i numr)
Eril (masculin)
Tekil (singular)
Coul (plural)
elev [elev]= renci

inginer [nciner]= mhendis
coleg [koleg]= arkada
elevi [elevi]= renciler

ingineri [incineri]= mhendisler
colegi [koleci]= arkadalar
Diil (feminin)
Tekil (singular)
Coul (plural)
elev [elev]= (kz) renci

inginer [inciner]= (bayan) mhendis
coleg [kolg]= (kz) arkada
stpn [stpn]= sahibe
eleve [eleve]= (kz) renciler

inginere [incinere]= (bayan) mhendisler
colege [kolge]= (kz) arkadalar
stpne [stpne]= sahibeler
Not.1. Biraz yukarda verilen rneklere bakldnda u zellikler dikkatimizi eker: nsz ile
biten eril isimlerin oulu-i taksyla ifade edilir: nsz + -i = erilin oulu.
Tekil ekli -a nlsyle biten kelimelerin diil oulu -e taksyla ifade edilir; diil isimlerin oul
ekli2: nl+ -e = diilin oulu.
rnein:
secretar [sekretar]= (erkek) sekreter - secretari [sekretari]= (erkek) sekreterler;
secretar [sekretar]= (bayan) sekreter - secretare [sekretare]= (bayan) sekreterler.
Not.2. Eril isimlerin oulunu ifade eden -i taks kelimenin sonundaki baz nszleri yumuatarak
deitirmektedir. Sz konusu nszler unlardr3:
c+ i = - ci []: medic [medik]= doktor - medici [mdii]= doktorlar
d+i = - zi [z]: doctorand [doktorand]= doktor nvan aday - doctoranzi [doktoranzi]=
doktor nvan adaylar
g+i = - gi [c]: coleg [koleg]= snf arkada - colegi [koleci]=snf arkadalar
s+i = - i []: pas [pas]= adm - pai [pai]= admlar
st+i = - ti [t]: farmacist [farmaist]=eczac - farmaciti [farmaiti]= eczaclar
t+i = - i [ts]: student [studnt]= renci - studeni [studentsi]= renciler.
2
3
Romencenin nszleri unlardr: b, c, d, f, g, h, j, l, k, m, n, p, r, s, , t, , y, x, z.

Romencenin nlleri unlardr: a, , , e, i, , o, u.
19
A. Kii Zamiri (Pronume personal)

1. Eu [yeu]= ben
2. Tu [tu]= sen
3. El [yel]= o (eril; erkek)
Ea [ya]= o (diil; bayan; kz)
4. Noi [noi]= biz

5. Voi [voy]= siz
6. Ei [yey]= onlar (eriller; erkekler)
Ele [yele]= onlar (diiller; bayanlar, kzlar).
B. A F var olmak; ng. To be fiili

Haber kipi, imdiki zaman (Modul indicativ, timpul prezent)
a.Olumlu ekli (Forma afirmativ)
1. Eu sunt [yeu sunt]= ben -im
2. Tu eti [tu yeti]= sen -sin
3. El este [yel yeste]= o -dr
Ea este [ya yeste]= o (bayan) -dr
4. Noi suntem [noi suntem]= biz -iz
5. Voi suntei [voi suntetsi]= siz -siniz
6. Ei sunt [yey sunt]= onlar -drlar
Ele sunt [yele sunt]= onlar (bayanlar) -drlar.
Kullanl:
1. (Eu) sunt student n Romnia [yeu sunt student n Romnia]= (Ben) Romanyada
renciyim.
2. (Tu) eti profesor n Turcia [tu yeti profsor n Turya]= (sen) Trkiyede
retmensin.
3. (El) este inginer [yel yeste inciner]= (o) mhendistir
(Ea) este inginer [ya yeste inciner]= (o) (bayan) mhendistir
4. (Noi) suntem din Turcia [noi suntem din Turya]= (biz) Trkiyedeniz
5. (Voi) suntei din Ankara [voi suntetsi din Ankara]= (siz) Ankaradansnz
6. (Ei) sunt turci [yey sunt turi]= (onlar) Trktrler
(Ele) sunt turcoaice [yele sunt turkoaye]= (onlar) (bayanlar) Trktrler
b.Olumsuz ekli (Forma negativ)
Romencede, eylemin olumsuz ekli, bu eylemin olumlu ekli nne nuhayr; deil
olumsuz zarf getirilerek ifade edilir; rnein:
1. (Eu) nu sunt student= (ben) renci deilim
2. (Tu) nu eti profesor= (sen) retmen deilsin
3. (El) nu este inginer= (o) (erkek) mhendis degildir
(Ea) nu este inginer= (o) (bayan) mhendis deildir
4. (Noi) nu suntem din Turcia= (biz) Trkiyeden deiliz
5. (Voi) nu suntei din Ankara= (siz) Ankaradan deilsiniz
6. (Ei) nu sunt turci= (onlar) (erkekler) Trk deildirler
(Ele) nu sunt turcoaice= (onlar) (bayanlar) Trk deildirler
c. Soru ekli (Forma interogativ). Biraz yukarda da belirtildii zere, Romencede,
Trkede olduu gibi, zel soru edatlar olmadndan, cmlenin soru anlam, bu cmlenin
sonlarna doru yaplan zel bir vurgu sayesinde ifade edilir; rnein:
20
n Romnia? (Ben) Romanyada renci miyim?

student
sunt
1. (Eu)
n Romnia? (Ben) Romanyada renci deil miyim?
student
nu sunt
(Eu)
profesor? (Sen) retmen misin?
eti
2. (Tu)
profesor? (Sen) retemen deil misin?
nu eti
(Tu)
inginer? (O) mhendis midir?
este
3. (El)
inginer? (O) mhendis deil midir?
nu este
(El)
inginer? (O) (bayan) mhendis midir?
este
(Ea)
inginer? (O) (bayan) mhendis deil midir?
nu este
(Ea)
din Turcia? (Biz) Trkiyeden miyiz?
suntem
4.(Noi)
din Turcia? (Biz) Trkiyeden miyiz?
nu suntem
(Noi)
din Ankara? (Siz) Ankaradan misiniz?
suntei
5.(Voi)
din Ankara? (Siz) Ankaradan deil misiniz?
nu suntei
(Voi)
turci? (Onlar) Trk mdrler?
sunt
6.(Ei)
turci? (Onlar) Trk deil midirler?
nu sunt
(Ei)
turcoaice? (Onlar, bayanlar) Trk mdrler?
sunt
(Ele)
turcoaice? (Onlar, bayanlar) Trk deil midirler?
nu sunt
(Ele)
21
Not. A fi fiilinin 3. ahs ekli olan este [yste]nin ksa ekli e [y]dir. Konuma dilinde e,
olumsuz zarfi nu ile beraber tellafuz edilir, yaznda ise u ekilde belirtilir: nu-i (o) deildir;
rnein:
Nihat nu este din Ankara = Nihat nu e din Ankara= Nihat nu-i din Ankara - Nihat Ankaradan
deil.
C. Nezaket Zamiri (Pronumele de politee)

Trkedeki siz nezaket zamiri Romencede karl beklenilen voi siz deil de
dumneavoastr [dumnyavoastr] siz zamiridir. Bu zamir, hem tu sen hem de voi siz
zamirlerinin nezaket eklidir; rnein:
Tu eti turc = [tu yet turk] Sen Trksn - Dumneavoastr suntei turc =
[dumnyavoastr suntetsi turk] Siz Trksnz.
Voi suntei turci = [voi suntetsi turi] Siz Trksnz - Dumneavoastr suntei turci =
[dumnyavoastr suntetsi turi] Siz Trksnz.
Not. Uzun bir kelime olduundan, yazda genellikle ksaltlm ekli olan dv. kullanlr.
D. Soru Zamirleri (Pronumele interogativ)

1. Cine? =[ine] kim?
Cine sunt ei?
Ei sunt turci
Cine sunt ele?
Ele sunt romnce
=
=
=
=
[ine sunt yey?] onlar (erkekler) kimdirler?

[yey sunt turi] onlar Trk (erkekleridir)
[ine sunt yele?] onlar (kzlar) kimdirler?
[yele sunt romne] onlar Romen (kzlar).
=
=
=
=
[e yste akolo?] orada ne var?

[akolo yste tribunalul] orada Adliye var.
[e yste ya?] o (kz) nedir?
[ya yste student] o (kz) renci.
2. Ce? [e?] ne?

Ce este acolo?
Acolo este Tribunalul
Ce este ea?
Ea este student
Not. Ce zamiri adla beraber Trkedeki hangi? soru sfatnn anlamda olarak da kullanlmaktadr;
rnein:
- Ce carte este pe mas [e karte yste pe mas?] Masa stnde ne (hangi) kitap var?
E. Asl Saylar (Numerale cardinale)

1{unu [unu] - un elev [un elev] bir (erkek) renci: birin eril ekilleri.
{una [una] - o elev [o elv] bir (kz) renci: birin diil ekilleri.
2{doi: doi elevi [doy elvi] iki (erkek) renci: ikinin eril ekilleri.
{dou: dou eleve [dou elve] iki (kz) renci: ikinin diil ekilleri.
3 trei [trey]: elevi; eleve
4 patru [patru]: elevi; eleve
22
5 cinci [ini]: elevi; eleve

6 ase [ase]: elevi; eleve
7 apte [apte]: elevi; eleve
8 opt [opt]: elevi; eleve
9 nou [nou]: elevi; eleve
10 zece [zee]: elevi; eleve
11 unsprezece [unsprezee]: elevi; eleve
12 doisprezece [doysprezee]: doisprezece elevi oniki (erkek) renci(onikinin eril ekli);
dousprezece [dousprezee]: dousprezece eleve oniki (kz) renci(onikinin diil ekli).
13 treisprezece [trysprezee]: elevi; eleve
14 paisprezece [paysprezee]: elevi; eleve
15 cincisprezece [ inisprezee]: elevi; eleve
16 aisprezece [aysprezee]: elevi; eleve
17 aptesprezece [aptesprezee]: elevi; eleve
18 optsprezece [optsprezee]: elevi; eleve
19 nousprezece [nousprezee]: elevi; eleve
20 douzeci [douzei]
30 treizeci [treyzei]
40 patruzeci [patruzei]
50cincizeci [inizei]
60 aizeci [ayzei]
70 aptezeci [aptezei]
80 optzeci [optzei]
90 nouzeci [nouzei]
+ DE + AD (oul, eril veya diil) =
dou
trei
patru
cinci
+ zeci =
100 o sut [o sut]

200 dou sute [dou sute]
300 trei sute [trey sute]
+ DE+AD (oul, eril veya diil) =
400 patru sute [patru sute]
500 cinci sute [ini sute]
600 ase sute [ase sute]
.............................
1000 o mie [o miye]
2000 dou mii [dou mi]
3000 trei mii [trey mi]
4000 patru mii [patru mi]
5000 cinci mii [ini mi]
6000 ase mii [ase mi]
............................................
10 000 zece mii [ ze mi]
1 000 000 un milion [un milyon]
2 000 000 dou milioane [dou milyoane]
3 000 000 trei milioane [trey milyoane]
douzeci de elevi
douzeci de eleve
dou+zeci= douzeci
trei+zeci= treizeci
patru+zeci= patruzeci
cinci+zeci= cincizeci
o sut de elevi
23
21 douzeci i unu [douzei i unu]

= eril ekli
douzeci i una [douzei i una]
= diil ekli
22 douzeci i doi [douzei i doi]
= eril ekli
douzeci i dou [douzei i dou]
= diil ekli
23 douzeci i trei [douzei i trey]
36 treizeci i ase [treyzei i ase]
97 nouzeci i apte [nouzei i apte]
146 o sut patruzeci i ase [o sut patruzei i ase]
1425 o mie patru sute douzeci i cinci [o miye patru sute douzei i ini]
Not. Biraz yukarda geen aklamalar u ekilde zetleyebiliriz:
a. Birden 19a kadar olan say ile ad arasnda de edat kullanlmaz:
1, 2, 3, 4, 5.................... 19
patru elevi/ eleve
101, 102, 103, 104......119
o sut cinci elevi/ eleve
201, 202, 203, 204.......219
dou sute nousprezece elevi/eleve
301, 302, 303, 304.......319
+ AD =
trei sute cinci elevi/ eleve
401, 402, 403, 404.......419
patru sute patru elevi/ eleve
501, 502, 503, 504.......519
cinci sute cinci elevi/ eleve
..........................................
1001, 1002, 1003.........1019
o mie nousprezece elevi/ eleve
10 001, 10 002, 10 003.10 019
+ AD =
zece mii trei elevi/ eleve
b) Yimi ile yz arasnda olan say ile ad arasna de edat getirilir:
20, 21, 22, 23, 24..................100
douzeci de elevi/ eleve
120, 121, 122, 123................200
o sut de elevi/ eleve
220, 221, 222, 223, 224........300
dou sute douzeci i trei de elevi/ eleve
320, 321, 322, 323, 324........400
+DE+AD=
trei sute douzeci de elevi/ eleve
420, 421, 422, 423, 424........500
patru sute douzeci de elevi/ eleve
....................................................
......................................................
1020, 1021, 1022, 1023......2000
dou mii de elevi/ eleve
10 020, 10 021, 10 022....10 100
zece mii douzeci i patru de elevi/ eleve
rnein:
a) n camer sunt 19 scaune. [n kamer sunt 19 skaune] = Odada 19 sandalye vardr.
Pe mas sunt 614 lei. [pe mas sunt 614 ley] = Masa stnde 614 ley var.
b) n camer sunt 20 de scaune. [n kamer sunt 20 de skaune] = Odada 20 sandalye var.
Ayn de edat aracl ile, belirsiz say sfatnn belirttii adla balants salanr;
rnein:
zeci [ze] = onlarca
sute [sute] = yzlerce
+DE+AD=
mii [mii] = binlerce
milioane [milioane] = milyonlarca
24
zeci de cri = onlarca kitap

sute de elevi = yzlerce renci
mii de lire = binlerce lira
milioane de lei= milyonlarca ley
G. Cmlede vurgu (Intonaia n propoziie)

Romencede vurgusuz ve vurgulu cmleler vardr:
a) Vurgusuz cmle dz hikye, anlatm cmlesidir; rnein:
Domnul profesor este din Romnia. [Domnul profsor yste din Romnia] = Bay profesr
Romanya dandr.
b) Soru cmlelerinde iki eit vurgu mevcuttur.
1) inde soru niteliinde bir kelime bulunmayan cmlelerde vurgu cmlenin
sonundadr; rnein:
Domnul profesor este din Romnia? cmlesi u ekilde ifade edilebilir:
din Romnia?
este
profesor
Domnul
2) Cmlede (zellikle banda) soru anlaml bir kelime olduu durumlarda vurgu
cmlenin bandadr; rnein: De unde este domnul profesor? cmlesi u ekilde
belirtilebilir:
De unde
este domnul
profesor?
1.
a. rnek: elev - elevi ; elev - eleve
Strin, prieten, doctorand, turc, turcoaic, romn, romnc, specialist, student, doamn,
domnioar, domn, doctorand, coleg, profesoar, profesor, strin, specialist, mritat, coleg.
b. rnek: elev - un elev
elev
- o elev
- doi elevi
- dou eleve
2.
a. rnek: Eu (a fi) n Romnia - Eu sunt n Romnia.

Tu eti n Turcia.
Eu (a fi) n Romnia. Eu (a fi) aici n Ankara. Eu (a fi) lng teatru. Eu (a fi) din Bucureti.
Eu (a fi) de la munte. Eu (a fi) la facultate. Eu (a fi) muncitor. Eu (a fi) student.
b. Ayn cmlelerin olumsuz ekillerini veriniz. rnek: Eu sunt n Turcia - Eu nu sunt n
Turcia..
c. Ayn cmlelerin soru ekillerini veriniz. rnek: Eu sunt n Turcia - Eu sunt n
Turcia?......
d. Ayn cmlelerin olumsuz soru ekillerini veriniz. rnek: Eu nu sunt n Turcia - Eu nu
sunt n Turcia?.......
3.
a. Aadaki cmlelerdeki boluklara a fi nin uygun ekillerini koyunuz. rnek: Eu
.din Turcia - Eu sunt din Turcia (Sunt din Turcia)...
Elen Romnia. Eu............specialist n istorie. Tulng facultate. Eafoarte frumoas.
Voi turci. Eistudeni n Romnia. Noiprofesori de limba i literatura romn.
25
b. Ayn cmlelerdeki boluklara a fi nin uygun olumsuz ekillerini koyunuz. rnek: Eu

din Turcia-Eu nu sunt din Turcia
4.
Aadaki cmleleri parantez iindeki kii zamirlerini uygun olarak deitiriniz.

rnek: Eu sunt elev. (ei) - Ei sunt elevi.
Ei sunt specialiti n istorie (noi). Tu eti turc (ea). Ele sunt turcoaice (ei). Noi suntem
romni din Bucureti (ea). El este din Italia (eu). Voi suntei profesori (ele). El este strin (ele).
Voi suntei colegi de facultate (noi). Ea este prieten cu Ali (el). Tu eti mritat (ele).
5.
Tu ile Dumneavoastr kii zamirlerini aadaki rnee gre kullannz:
Tu/ a fi/ din Turcia. -Tu eti din Turcia. Dumneavoastr/ a fi/ din Turcia - Dumneavoastr suntei
din Turcia
Eu, tu../ a fi/din Romnia (n clas, n Spania, la facultate, din Istanbul, aici, la cofetrie,
student, strini, profesoar, doctoranzi, italian, turcoaice, profesori, specialiste n istorie, polonezi,
unguri).
6.
rnek: Cine/Ce/ a fi/ acolo -Cine/Ce este acolo?;

Ce / a fi/ pe mas? Cine/ce/ a fi / lng facultate? Cine/a fi/cu Nicu? Cine/a fi / n clas?
Ce/a fi / acolo, sus, jos, dincolo? Cine/a f/ n ora / la teatru / aici / n Ankara / pe strad?
7.
a. u rnee gre aadaki cmlelere uygun ve doru olan yantlar veriniz:

Cine eti tu? - Sunt Sumru Demir. Sunt o student din Turcia.
Cine suntei dumneavoastr? Cine este ea? Cine este el? Cine sunt ei? Cine sunt ele? Cine
suntei voi? Cine eti tu?
b. Ce eti tu? - Sunt student. Sunt turcoaic.
Ce suntei dumneavoastr? Ce este ea? Ce sunt ele? Ce este el? Ce suntem noi? Ce sunt ei? Ce
suntei voi?
8.
rnek: n clas sunt (11) elevi -. n clas sunt unsprezece elevi.

Aici sunt (19) strini: (2) turcoaice, (1) romnc, (2) specialiste n istorie din Italia, (2)
profesori din Romnia i (12) studeni din Moldova. Acum n clas sunt (20) de studente i (18)
studeni. Aici sunt (113) studeni: (56) studeni sunt din Bucureti i (57) studente sunt din
Constana. La Facultatea de medicin sunt (12) studente din Asia i (22) de studente din Europa.
Acum n clas sunt (21) de studente.
9.
rnek: 10 elevi-zece elevi ; 23 studente - douzeci i trei de studente

13 specialiti, 17 elevi, 19 profesori, 26 zile, 100 luni, 202 caiete, 212 cri, 222 studente,
419 lei, 835 lei, 1000 lei, 1003 lire, 3012 lire, 7019 lire, 7020 lire, 7233 lire.
10.
rnek: Suntei turci? - Da, suntem turci. Nu, nu suntem turci.

Eti turcoaic? Voi suntei studeni? Ea este mritat? Ele sunt frumoase? Ei sunt
doctoranzi? Tu eti din Istanbul? Dumneavoastr suntei profesor? Noi suntem n Turcia? Voi
suntei din Ankara?
11.
26
Aadaki cmlelerdeki boluklara uygun den edat koyunuz.

rnek: Noi suntem..........facultate - Noi suntem n facultate.
Selin nu este........Romnia. Cinci studeni sunt.......clas. Sumru este

student.........Facultatea de medicin este.............Bucureti. Noi nu suntem..........Italia,
suntem..........n Romnia. Ele acum sunt..........ora. Ei nu sunt..........ora. Burak este..........ar
(ky). Burak i Selin sunt..........teatru. ......mas sunt dou cri. Tribunalul este..........facultate.
12.
Aadaki soru cmlelerine uygun yantlar veriniz.

rnek: - Cine suntei dumneavoastr? - (Eu) sunt Ahmet Erku.
De unde suntei dumneavoastr? Ele sunt din Turcia? El nu este din Istanbul? Unde este
facultatea? Ce este acolo? Ce este aici? Cine este el? Ce este ea? Ce sunt ei? Cine sunt ele? Ea nu
este student? Voi suntei turci? Cine este din Bucureti? Unde suntei acum? De cnd eti n
Romnia? Ele sunt colege? Unde suntei studente? Ce facultate este aceasta?
nvm limba romn
(Romence reniyoruz)
Este 1 octombrie i astzi ncepe un nou an universitar. Dup o lung i plcut vacan
de var, studenii i profesorii merg la facultate. Bucuretiul este un centru universitar foarte mare
i important al Romniei. Aici sunt foarte multe faculti i universiti. Dup Revoluia romn
din anul 1989, numrul facultilor i universitilor a crescut foarte mult. n Bucureti sunt i
multe universiti particulare. n aceste faculti sunt i muli studeni din Turcia. Universitatea
din Bucureti este o universitate foarte mare i veche. La Facultatea de limbi i literaturi strine
din aceast Universitate este i o secie de limba i literatura turc. Aici, peste cincizeci de studeni
romni nva limba, literatura, cultura i civilizaia turc.
Acum suntem ntr-o sal de curs, la Facultatea pregtitoare din Universitatea Bucureti.
n sal sunt 22 de studeni: 12 studente i 10 studeni. Ei toi sunt strini: 8 studeni sunt din Turcia,
5 studeni sunt din Grecia, 7 studeni sunt din Iordania i 3 studeni sunt din Tunisia.
Este prima lecie de limba romn. Studenii sunt foarte ateni. Ei au manuale de limba
romn, dicionare, caiete, creioane, pixuri. Din pcate, un singur student nu are nici manual de
limba romn i nici dicionar.
n sal sunt multe bnci i scaune, o catedr, un fotoliu, o tabl i un dulap. n dulap sunt
multe manuale de limba romn, dicionare, romane, volume de poezii de scriitori romni i strini.
n dulap mai sunt i cteva traduceri din literatura romn n mai multe limbi strine. Pe perei
sunt cteva tablouri, o hart i un cuier.
octombrie [octombriye] - Ekim ay
inclusiv [inklusiv]- dahil, dahil olmak zere
diferite [diferite] - deiik, eitli, muhtelif
prima [prima] - ilk, birinci
plcut [plkut] - ho
vacan [vakants] - tatil
secie [sektsiye]=blm, ube

sal de curs [sal de kurs]=dersane
ora [ora]= ehir, kent
crete [krete] - artmak
important [important] - nemli, mhim
numr [numr] - say, rakkam
27
var [var] - yaz

strin [strin] - yabanc
ateni [atentsi] - dikkatli
dicionar [diktsyonar] - szlk, lugat
creion [kreyon] - kalem
din pcate [din pkate] - maalesef
banc [bank] - sra
catedr [katedr] - krs, masa
tabl [tabl] - yaz tahtas
roman [roman] - roman
poezie [poyeziye] - iir
traducere [traduere] - eviri, tercme
tablou [tablou] - tablo, resim
cuier [kuyer] - asklk
revoluie [revolutsiye] - devrim, inklap
lung [lung] - uzun
literatur [literatur] - edebiyat
lecie [lektsiye] - ders

secie [sektsiye] - blm
manual [manual] - ders kitab
caiet [kayet] - defter
pix [piks] - tkenmez kalem
un singur [un singur] - tek bir,tek
scaun [skaun] - sandaliye
fotoliu [fotolyu] - koltuk
dulap [dulap] - dolap
volum [volum] - cilt, kitap
scriitor [skriitor] - yazar
perete [perete] - duvar
hart [hart] - harita
Grecia [greiya] - Yunanistan
Iordania [yordaniya] - rdn
Tunisia [tunisiya] - Tunus
civilizaie [ivilizaiye] - medeniyet, uygarlk
a) De edat, isim tamlamasnda belirten isimle belirtilen isim arasnda balant kurarak
belirtisiz isim tamlamasnn nemli unsurudur; rnein:
lecie de istorie
tarih dersi
de limba romn
Romen dili dersi
,, de geografie
corafya dersi
profesor de istorie
arih retmeni
,, de limba romn
Romen dili retmeni
,, de geografie
corafya retmeni
Baka rnekler: carte de matematic matematik kitab; caiet de exerciii altrma
defteri; sal de curs ders salonu, dersane.
Romencede de edat Trkedeki -dan/ -den beri anlamnda da kullanlr; rnein:
Suntem aici de joi
Perembe den beri buradayz
de ieri
Dnden beri buradayz
de cinci zile
Be gnden beri buradayz
de patru luni
Drt aydan beri buradayz
de trei ani
yldan beri buradayz
b) ntr-un / ntr-o edat
ntr + un = ntr-un + eril tekil isim: ntr-un sat
ntr + o = ntr-o + diil tekil isim: ntr-o cas
(herhangi) bir kyde

(herhangi) bir evde
c) Nici .....(i) nici olumsuz fiil

= ne.......(ve) ne (de) + olumlu fiil; rnein:
Nici noi i nici ei nu sunt studeni
Ne biz ne de onlar rencidirler.
Nici Radu i nici Mihai nu este turc
Ne Radu ne de Mihai Trktr.
28
d) Romencede gn, ay ve mevsim adlar:

1) gnler (zilele):
luni [luni]
- pazartesi
mari [martsi]
- sal
miercuri [miyerkuri]
- aramba
joi [joy]
- perembe
vineri [vineri]
- cuma
smbt [smbt]
- cumartesi
duminic [duminik]
- pazar
2) aylar (lunile):
ianuarie [yanuariye] - ocak
martie [martiye] - mart
mai [may] - mays
iulie [yuliye] - temmuz
septembrie [septembriye] - eyl
noiembrie [noyembriye] - kasm
3) mevsimler (anotimpurile):
primvar [primvar]
var [var]
toamn [ toamn]
iarn [yarn]
- februarie [februariye] - ubat

- aprilie [apriliye] - nisan
- iunie [yuniye] - haziran
- august [august] - austos
- octombrie [oktombriye] - ekim
- decembrie [deembriye] - aralk
ilkbahar
yaz
sonbahar
k
Not. zi - gn; sptmn - hafta; lun - ay; an - yl; secol - asr, yzyl
e) Romencede belirli bir tarihi saptamak iin u soru sorulur ve u yant verilir:
Soru (ntrebare):
n ce dat suntem azi/astzi? [n e dat suntem azi /astzi?] - Bugn ne /hangi tarihteyiz?
Ce dat e azi? [e dat ye azi /astzi?]
- Bugn ne /hangi tarihteyiz?
n ct suntem azi/astzi? [n kt suntem azi/astzi?
- Bugn ayn kadr?
Ce zi e astzi/azi? [e zi ye astzi azi?]
- Bugn ne gndr?
n ce zi suntem astzi [n e zi suntem astzi?]
- Bugn gnlerden ne gndr?
Yant (Rspuns):
Astzi /azi suntem n 1 nti octombrie Azi este 2 doi octombrie
3 octombrie
4 octombrie
12 octombrie
-
Bugn bir ekim(deyiz).

Bugn iki ekim.
,,
,,
,,
drt ,,
,,
be ,,
f) Soru zamiri ve sfat (Pronume i adjectiv interogativ):

Ci [ktsi] ka? eril oul ve cte [kte] ka diil oul.
rnekler:
1) Ci + eril isim, oul = ka:
Ci elevi sunt aici?
Burada ka renci var?
29
Aici sunt 10 elevi.
Burada on renci var.
2) Cte + isim diil, oul=ka:

Cte eleve sunt aci?
Burada ka kiz orenci var?
Aici sunt 10 eleve.
Burada on kiz renci var.
Ci ve cte bir fiillin eliinde kullanldklarnda ka anlamn tarlar; rnein:
Ci + fiil = ka:
Ci sunt aici?
Ka burada?
10 sunt aici.
Onu burada.
Cte + fiil = ka:
Cte sunt aici?
Ka buradadr?
10 sunt aici.
Onu buradadr.
g) Muli ve multe ok; cou belirsiz zamir ve sfat (Pronume i adjectiv nehotrt):
Belirsiz sfat olarak kullanlar:
1) muli + eril oul isim = ok:
Aici sunt muli elevi.
Burada ok renci var.
2) multe + diil oul isim = ok:
Aici sunt multe eleve.
Burada ok kz orenci var.
Belirsiz zamir olarak kullanlar:
1) muli + fiil = ou
Muli sunt elevi foarte buni
ou ok iyi rencilerdir.
2) Multe + fiil = ou
Multe sunt turcoaice.
ou Trk bayanlardr.
GRAMER (Gramatic)
I. Eril sim, Diil sim, Orta Cins sim (Substantive masculine, neutre, feminine)
Romencede isimler, cins (gen) bakmndan eril (masculin), diil (feminin) ve orta cins
(neutru) ve say bakmndan ise tekil (singular) ve oul (plural) olabilirler. imdi bu grup
isimlerin bitimlerine gre tekil ve oul ekillerini grelim:
A. Eril bir ad (Substantiv masculin) genel olarak nsz (consoan) bitimlidir. Az sayda
eril isim -u, -e ve -i bitimli de olabilir.
Tekilde:
nsz =
-u=
-e=
-i=
rnekler
student, an , pom, elev
biat, copil, inginer, copac
membru, metru, fiu, leu, zmeu
perete, munte, frate, cine
ochi, unchi, pui
Coudal
-i=
-i=
-i=
-i=
rnekler
studeni, ani, pomi, elevi,
biei, copii, ingineri, copaci
membri, metri, fii, lei ,zmei
perei, muni, frai, cini
ochi, unchi, pui
Not. Grld gibi tekilde -i ile biten isimlerin tekil ve oul ekilleri ayndr.
B. Diil bir adn (Substantiv feminin) son sesi hep nldr:
30
Tekilde:
-=
-e=
ns.+-ie=
nl +-ie=
-ea=
-a=
rnekler
1) coleg, student, elev,
cas
2) sal, strad, ar, hart
carte, parte, facultate, noapte
fotografie, lecie, erupie,
percepie, moie, serie
femeie, cheie
osea, cafea, perdea, msea
pijama, ciulama, patalama
oulda:
-e=
-i=
-i=
-i=
-i=
-ea=
-le=
rnekler
colege, studente, eleve
case
sli, strzi, ri, hri
cri, pri, faculti, nopi
fotografii, lecii, erupii,
percepii, moii, serii
femei, chei
osele, cafele, perdele, msele
pijamale, ciulamale, patalamale
C. Orta cins isimler (Substantive neutre) tekilde eril isimler, oulda ise diil isimler gibi
deiir ve muamele grrler. Orta cins isimlerin byk ounluu nszle biter. Eril isimler misali,
-u, -e ve -i nlleriyle de biten orta cins isimler var:
Tekilde
ns.=
-u=
-e=
-i=
rnekler
1) scaun, caiet, manual
sat, dicionar, calorifer
2) pix, tren, dulap, sos
geam, miros
1) muzeu, teatru, timbru,
exemplu
2) lucru, stilou, tricou,
sacou
3) exerciiu, solstiiu,
armistiiu, fotoliu, studiu
nume, prenume, renume
1) ceai, ulei, taxi, serai
2) tramvai
oulda
-e=
-uri=
-e=
-uri=
-i=
-e=
-uri=
-e=
zet olarak, cinslerine gre oul ekleri unlardr:

Eril
Diil
-i
-e
-i
-le
rnekler
scaune, caiete, manuale,
sate, dicionare, calorifere
pixuri, trenuri, dulapuri, sosuri,
geamuri, mirosuri
muzee, teatre, timbre,
exemple
lucruri, stilouri, tricouri
sacouri
exerciii, solstiii,
armistiii, fotolii, studii
nume, prenume, renume
ceaiuri, uleiuri, taxiuri, seraiuri
tramvaie
Orta cins
-e
-i
-uri
Not. Romencede isimlrin oul ekilleri oluturulduu zaman kelimenin kknde u nl / nl

ve nsz / nsz deiklikleri sz konusudur:
1.
nl / nl deikleri:
a/ = carte kitap/ cri kitaplar; ar lke/ ri lkeler; parte ksm/ pri
ksmlar; pan ty/ pene tyler; strad sokak/ strzi sokaklar; sal salon/ sli
salonlar; mare deniz /mri denizler .
a/e = mas masa / mese masalar; fat kz / fete kzlar; sap apa/ sape apalar;
pan ty pene tyler; apc apka / epci apkalar; par armut/ pere armutlar.
31
ea/e = diminea sabah / diminei sabahlar; sear akam / seri akamlar; ceap
soan / cepe soanlar; eap diken / epe dikenler.
ea/le = cafea kahve /cafele kahveler; osea ose / osele oseler; sardea sardalya
/ sardele sardalyalar; perdea perde / perdele perdeler; canapea kanape /
canapele kanapeler.
/e = numr say / numere saylar; mr elma / mere elmalar; vr kuzen / veri
kuzenler; cufr sandk/ cufere sandklar.
/i = cuvnt sz, kelime / cuvinte szler, kelimeler; jurmnt ant / jurminte
antlar legmnt stenme / legminte stenmeler.
oa/o = coal okul coli okullar; boal hastalk boli hastalklar; noapte gece nopi
geceler; moar deirmen mori deirmenler .
o/oa = paaport pasaport/ paapoarte pasaportlar; popor mille / popoare milletler;
topor balta /topoare baltalar; contor saya /contoare sayalar.
2.
nsz/ nsz deiikleri:

c/ci = medic hekim /medici hekimler; pitic cce /pitici cceler; bibliotec
ktuphane/ biblioteci ktphaneler; curc (dii) hindi /curci [kur] dii
hindiler.
d/z = doctorand doktora rencisi /doctoranzi doktora rencileri; strad sokak
/strzi sokakalar; camarad arkada /camarazi arkadalar; corvoad angarya
/corvezi angaryalar.
g/gi = coleg okul arakada /colegi okul arkadalar; rege kral /regi krallar; strateg
strateji uzman/ strategi strateteji uzmanlar .
s/ = pas adm/ pai admlar; urs ay /uri aylar.
st/t = artist artist /artiti artistler; specialist uzman /specialiti uzmanlar; poliist
polis/ poliiti polisler; jurist adliyeci/ juriti adliyeciler.
t/ = brbat erkek /brbai erkekler; carte kitap /cri kitaplar; parte hisse,
blm /pri hisseler, blmler; noapte gece /nopi geceler; nepot yeen
/nepoi yeenler.
II. Romencede a avea (engl. to have) sahip olmak fiili
Haber kipi, imdiki zaman
Olumlu ekli (Forma afirmativ)

(Eu) am un frate
(Tu) ai o sor
(El) are bani
(Ea) are doi copii
(Noi) avem cri
(Voi) avei timp
(Ei) au caiete
(Ele) au poft
32
(Benim) bir kardeim var

(Senin) bir kz kardein var
(Onun) paras var
(Onun) iki ocuu var
(Bizim) kitaplarmz var
(Sizin) vaktiniz var
(Onlarn) defterleri var
(Onlarn) itahlar var.
Olumsuz ekli (Forma negativ)

(Eu) nu am (n-am) un frate
(Tu) nu ai (n-ai) o sor
(El) nu are (n-are) bani
(Ea) nu are (n-are) doi copii
(Noi) nu avem (n-avem) cri
(Voi) nu avei (n-avei) timp
(Ei) nu au (n-au) caiete
(Ele) nu au (n-au) poft
(Benim) bir erkek kardeim yok

(Senin) bir kz kardein yok
(Onun) paras yok
(Onun) iki ocuu yok
(Bizim) kitaplarmz yok
(Sizin) vaktiniz yok
(Onlarn) defterleri yok
(Onlarn) itahlar yok.
Not. Genelikle ekim srasnda nu ile a avea berberce tellafuz edilir. Bu durumlarda nunun usu
der, biraz yukarda da gsterildii gibi n- ile a avea ksa bir izgi(-) ile birletirilir.
Soru ekli (Forma interogativ)
(Eu) am un frate?
(Tu) ai o sor?
(El) are bani?
(Ea) are doi copii?
(Noi) avem cri?
(Voi) avei timp?
(Ei) au caiete?
(Ele) au poft?
Olumsuz soru ekli (Forma interogativ- negativ)

(Eu) nu am (n-am) un frate? (Tu) nu ai (n-ai) o sor?
(El) nu are (n-are) bani?
(Ea) nu are (n-are) doi copii? (Noi) nu avem (n-vem) cri? (Voi) nu avei (n-avei) timp? (Ei) nu au (n-au) caiete?
(Ele) nu au (n-au) poft?
-
(Benim) bir kardeim var m?

(Senin) bir kz kardein var m?
(Onun) paras var m?
(Onun) iki ocuu var m?
(Bizim) kitaplarmz var m?
(Sizin) vaktiniz var m?
(Onlarn) defterleri var m?
(Onlarn) itahlar var m?
(Benim) bir kardeim yok mu?

(Senin) bir kz kardein yok mu?
(Onun) paras yok mu?
(Onun) iki ocuu yok mu?
(Bizim) kitaplarmz yok mu?
(Sizin) vaktiniz yok mu?
(Onlarn) defterleri yok mu?
(Onlarn) itahlar yok mu?
1.
Aadaki isimlerin oul ekillerini syleyiniz.

Model: pom - pomi; coleg - colege:
Sal, medic, ar, cas, banc, strad, carte, facultate, pas, munte, perete, geolog,
doctorand, doctorand, prieten, inginer, profesor, profesoar, romn, turc, rus, strin,
universitate, prieten, doctor, inginer, turcoaic.
33
2.
Aadaki cmlelerdeki alt izili eril isimlerin diil ekillerini syleyerek, cmlede de
gereken deiiklikleri yapnz.
Model: n sal sunt doi studeni - n sal sunt dou studente.
Acolo sunt doi turci. Eu am un coleg din Turcia. Noi avem un profesor de limba
romn din Bucureti. Ei sunt romni. Ei sunt ingineri foarte buni. Ea are muli prieteni n
Istanbul. Noi suntem doctoranzi la Facultatea de limbi i literaturi strine din Bucureti. Noi
avem muli strini n facultate. El este un elev foarte harnic (alkan). Romnia are muli
scriitori buni.
3.
Aadaki szcklerin nne uygun olan belirtisiz harfitarifi koyunuz.

a) Model:
Cine este acolo?
un
(elev) - o elev
Ce este acolo?
o
(copil) - un copil
(mas) - o mas
(scaun) - un scaun
Cine este acolo?
Ce este acolo?
b) Model:
Cine este aici?
Ce este aici?
Acolo
n facultate
Pe perete
Lng coal
n bibliotec
n cas
Pe mas
n dulap
34
un
o
(biat)
(femeie)
(fat)
(brbat)
(carte)
(creion)
(dulap)
(student)
(medic)
(turcoaic)
(facultate)
(teatru)
(strin)
sunt
doi
dou
Aici sunt doi elevi

n sal sunt dou studente
Aici sunt doi pomi
Aici sunt dou mese
sunt
doi
dou
strini
biblioteci
librrii
tablouri
bibliotecare
musafiri
reviste
cmi
Aici
ntr-un an
4.
turci
semestre
Aadaki sorulara uygun yantlar veriniz.

Model: Cte cri sunt n sertar?
O carte
veya
Dou cri
Una
,,
Dou
Ci studeni sunt n sal? Cte tablouri sunt pe perei? Ci doctoranzi sunt n facultate?
Cte romnce sunt aici? Cte profesoare sunt n facultate? Ci pomi sunt n grdin? Cte cmi
sunt n dulap? Cte scaune sunt n clas? Ci musafiri sunt n cas? Ci studeni sunt n facultate?
Cte creioane sunt acolo? Cte biblioteci sunt n facultate? Ci studeni sunt n banc?
5.
Aadaki cmlelerdeki parantez iinde olan kelimeleri uygun ekilleriyle syleyiniz.

Model:
Pe mas sunt (carte)
Pe mas sunt cri.
Pe perete sunt trei (tablou)
Pe perete sunt trei tablouri.
n clas sunt (elev) i (elev). n dulap sunt trei (costum). Pe mas sunt (caiet de exerciii).
n sertar sunt nou (creion). n bibiotec sunt douzeci (student) i (student). Pe perei sunt
(tablou) i (fotografie). Lng coal sunt trei (muzeu) i cinci (magazin). n bibliotec sunt
(manual de limba romn) pentru (student). n parc sunt (floare) i (copac). n main sunt
dousprezece (persoan). La munte cu noi sunt dou (familie). n facultate sunt (profesor) i
(profesoar). Lng fereastr sunt trei (mas) i dou (dulap). Acolo sunt (cheie) pentru trei (sertar).
6.
Aadaki cmlelerdeki boluklar uygun edatlarla doldurunuz.

Model:
Ali este .......... clas
Ali este n clas.
Civa studeni sunt.......bnci. Ce este..........mas? Pe banc este .........manual........limba

romn. Sunt ..... Romnia de o lun. Ei sunt.......ora din Romnia. Ele sunt.......o sal de curs.
Un student este.......tabl. Sunt multe tablouri.......perei. Sunt manuale.........limba
italian.........bibliotec? El are muli bani......banc. Avem o cas.....o strad frumoas.
Dumneavoastr suntei profesoar......limbi strine. Sunt multe exerciii........manual.
7.

Model:
Ce zi e astzi? - Astzi e luni. Ce dat e azi? - Azi e 29 octombrie.
n ce lun suntem? n ce an suntem? n ct e mari? Ce dat e luni? Cnd e 1
decembrie? Ce zi/Cte zile sunt ntr-o sptmn? Dar ntr-o lun? Cte luni sunt ntr-un an?
Dar ntr-o lun?
35
8.
Aadaki cmleleri soru cmlesine dntrerek, bunlara olumsuz yantlar veriniz.

Model:
Am un dicionar
- Am un dicionar?
- Nu, n-am un dicionar.
Am cri n limba italian. Ai curs aici. Avei dou dicionare. Avem cri n limba turc.
Radu are cursuri astzi. Tu ai colegi din Moldova. Dumneavoastr avei doi copii. Mihai i
Raluca au muli prieteni la Istanbul. El are 28 de ani. Noi avem cursuri aici. Am 19 ani. Rare
are 20 de ani. Avem doi profesori de limba romn. Luni i joi avem cursuri de limba romn.
Avem 16 ore de cursuri pe sptmn.
9.
Aadaki cmleleri Romenceye eviriniz.

Yabanc Diller ve Edebiyatlar Fakltesinde ok renci var. Onlarn her gn sabah veya
leden sonra dersleri var. Her grupta 15 renci var. Burada bir dersane var. Dersanede ok sra, bir
masa, on sandaliye ve duvarlarda tablo var. Benim sabah derslerim var, Mihai ve Raduun ise leden
sonra. Bizim ok yeni ve modern bir yurdumuz var. Odalar ok gzeldir. Benim iki kardeim var. Onlar
Hukuk Fakltesinde renciler. Onlarn her gn drt saat derleri var. Haftada iki saat ngilizce dersleri
de var. Onlarn ngilizce ok iyi ders kitaplar ve szckleri var. Onlar ok alkandrlar.
36
FACULTATEA NOASTR CMNUL
(FAKLTEMZ VE RENC YURDU)
Noi suntem studeni la Facultatea de Limbi i literaturi strine din Bucureti. Facultatea
aceasta este n centru, pe strada Edgar Quinet. Unele secii ale facultii se afl pe strada Pitar
Mo. Ea este ntr-o cldire foarte frumoas i are mai multe secii de limbi i literaturi strine
Facultatea aceasta este foarte mare i are sute de studeni, masteranzi i doctoranzi. n facultate
este i o secie de limb i literatur turc. n facultate sunt foarte multe amfiteatre, sli de curs i
laboratoare moderne. Peste tot n facultate sunt calculatoare. Aici mai e o bibliotec foarte mare,
cu mii de volume. Biblioteca aceasta este la parter. Rafturile sunt pline cu cri.
Universitatea din Bucureti are multe cmine de studeni. Cminele acestea sunt n diferite
cartiere din Bucureti. Aici locuiesc foarte muli studeni din provincie. Acum suntem lng un
cmin. Aici sunt muli studeni de la Facultatea de limbi i literaturi strine. Cminul acesta are,
la fiecare etaj treizeci i dou de camere, cinci bi, dou buctrii i o sal de lectur. n fiecare
baie sunt duuri cu ap cald i chiuvete. Buctrille au aragaze cu multe ochiuri i cuptoare. Aici
exist i dou frigidere foarte ncptoare.
n fiecare camer sunt doi studeni i fiecare din studenii acetia are un pat, o noptier, o
mas, un scaun i un dulap. Paturile au dou cearafuri, o pern, dou pleduri i o cuvertur. n
fiecare camer, pe perei sunt cteva tablouri, ferestrele au perdele, iar pe jos e un covor frumos.
Spre u e un cuier, iar lng cuier e o oglind.
Pe fiecare noptier e o veioz i un aparat de radio. n camere nu sunt televizoare. La
fiecare etaj, n hol, sunt dou televizoare. Cminul acesta este foarte curat i de aceea studenii au
o via plcut aici.

a)
cmin (kmin) yurt

centru (entru) merkez
bulevard (bulevard) bulvar; cadde
cldire (kldire) bina
secie (sektsiye) blm
a se afla (a se afla) bulunmak
strad (strad) sokak
mare (oul: mari) (mare, mari)
byk
sute de... (sute de)yzlerce
masterand (masterand)yksek lisans/master

rencisi
doctorand (doktorand)doktora yapan
amfiteatru (amftyatru) amfi
laborator (laborator) laboratuvar
modern-;-i, -e (modern) modern
peste tot (peste tot) her yerde
calculator, -oare (kalkulator, kalkulatoare)
bilgisayar; bilgisayarlar
mai e (may ye) daha var
37
bibliotec (bibliotek) ktphane

volum, -e cilt
provincie (proviniye) tara
fiecare (fiyekare) her
etaj (etaj) kat
camer (kamer) oda
baie (oul: bi) (baye; by) banyo
buctrie (buktrye) mutfak
sal de lectur (sal
de
lektur)
okuma/ders alma
odas/ salonu
ap (ap) su
cald (kald) scak
chiuvet (kyuvet) lavabo
ochi (oki) gz; gaz oca gz
cuptor (kuptor) frn
frigider (fricider) buzdolab
ncptor (nkptor) hacimli
b)
c)
d)
e)
f)
pat (pat) yatak; karyola

noptier (noptiyer) komidin
cearaf (yaraf) araf
pern (pern) yastk
pled (pled) battaniye
cuvertur (kuvertur) yatak rts
fereastr (oul - ferestre) (feryastr) pencere
perdea (oul- perdele) (perdya) perde
covor (kovor) hal
spre (spre) doru
cuier (kuyer) asklk
oglind (oglind) ayna
veioz (veyoz) gece lambas
aparat de radio (aparat de radyo) radyo
cihaz/alcs
curat,-;-i,-e (kurat) temiz
via (vyats) yaam, hayat
plcut,-;-i,-e (plkut) ho
din -dan/-den = Nihat este din stanbul Nihat stanbuldan.

dintr+un +tekil isim = dintr-un ora (her hangi) bir ehirden.
dintr+o+tekil diil isim = dintr-o ar (her hangi) bir lkeden.
pentru c nk = Aceast cldire are multe camere pentru c este cmin studenesc.
Bu binann ok odas var nk renci yurdudur.
la fiecare etaj = her katta
fiecare etaj = her kat
peste tot her yerde/ yere = Peste tot e lume mult Her yerde ok insan var.
de aceea bunun iin/ bundan dolay = Suntem studeni, de aceea acum suntem la
facultate renciyiz bundan dolay imdi
fakltedeyiz.
GRAMER (Gramatic)
1.
Belirtili Harfitarif (Articolul hotrt)

Un/o ve doi/dou belirtisiz harfitariflerin yansra, ngilizcede the talyancada ise il /la
ve i/le olduu gibi Romencede de belirtili harfitarif (articol hotrt) vardr. Ne var ki yukarda
ad geen dillerdeki belirtili harfitariflere nazaran Romencedeki belirtili hariftarifler belirttikleri
kelimelerin cins ve saylarna gre birer ek biimde bu kelimelerin sonlarna getirilirler. Cins ve
saylarna gre bu belirtili hariftarifler u ekilde ifade edilebilirler:
1.
38
Eril isimler (Substantive masculine)
Tekil adn son

harfi
Tekil adn belirtililik

eki
oul adn
belirtisizlik eki
oul adn
belirtililik eki
rnekler
rnekler
rnekler
rnekler
ns. = student, pom,

pas,
copil,
inginer
-i =
unchi, ochi,
pui
-u =
metru, fiu,
membru, leu
-e =
perete, munte,
frate, cine
-ul =
-ul =
-l =
-le =
studentul,
pomul, pasul,
copilul,
inginerul
unchiul,
ochiul, puiul
metrul, fiul,
membrul, leul
peretele,
muntele,
fratele,
cinele
-i =
-i =
-i =
-i =
studeni,
pomi, pai,
copii, ingineri
unchi, ochi,
pui
metri, fii,
membri, lei
perei, muni,
frai, cini
-i =
studenii,
pomii, paii,
copiii,
inginerii
unchii, ochii,
puii
metrii, fiii,
membrii, leii
pereii,
munii, fraii,
cinii
-i =
-i =
-i =
Not. imdiye kadar sylenenleri bir zetleyecek olursak,Romencede bir adn belirtisiz veya
belirtili olamk zere drt ekli olduunu ifade etmek gerekir
rnein:
un student - doi studeni
=
bir renci- (iki) renciler
studentul - studenii
=
(bilinen) renci - (bilinen) renciler.
rnekler:
Aici este un copil
Burada bir ocuk varCopilul este la coal
ocuk okuldadr.
Acolo este un munte
Orada bir da var
Muntele este nalt
Da yksektir.
n sal este un student
Dersanede bir renci var
Studentul are curs aici
rencinin burada dersi var.
Aici este un pui de leu
Buarada bir aslan yavrusu var
Puiul de leu are trei luni
Aslan yavrusu aylktr.
Aici sunt nite copii
Burada bir ok ocuklar var
Copiii sunt la coal
ocuklar okuldalarlar.
n sal sunt 10 studeni
Dersanede 10 renci var
Studenii sunt n sal
renciler dersanedeler.
2.
Diil simler (Substantive feminine)

Tekil adn son
harfi
rnekler
- =
elev, cas,
student,
mas, sal,
Tekild adn
belirtililik eki
rnekler
-a =
oul adn
belirtisizlik eki
rnekler
eleva, casa, -e =
studenta,
masa,
sala, -i=
oul adn
belirtililik eki
rnekler
eleve, case, -le =

studente, mese
sli, ri, hri
elevele,
c a s e l e ,
studentele
39
-e =
-ie =
-ea =
-a =
strad, ar,
hart
carte, noapte,
facultate
lecie, serie
cafea, osea,
perdea
pijama
-a =
-a =
-ua =
-ua =
strada, ara, -i =
harta
-le =
cartea,
noaptea,
-le =
facultatea
lecia, seria
cafeaua,
oseaua,
perdeaua
pijamaua
lecii, serii
cafele, osele, -le =
perdele
pijamale
-le =
-le =
-le =
mesele, slile
strzile, rile,
hrile
leciile, seriile
cafelele,
oselele,
perdelele
pijamalele
Not. Bu emaya gre u durumlar dikkati ekmekte:

O student bir kz renci ; dou studente iki kz renci(ler).
Studenta (kz) renci (belirli /ad geen); studentele (belirli, adlar geen, tandk)
kz renciler .
O zi bir gn- zile gnler
Ziua gndzn - zilele (belirli) gnler.
rnekler:
n sal e o student Dersanede bir kz renci var
Studenta este n sal (Tandk, bildik) kz renci dersanededr.
n sal sunt dou studente Dersanede iki kz renci var
Studentele sunt n sal (Tandk, bildik) kz renciler dersanededirler.
Lng dulap e o femeie Dolabn yannda bir kadn var Femeia e lng u (Tandk, bildik) kadn kapnn yanndadr.
Lng dulap sunt nite femei Dolabn yannda bir ok kandn(lar) var
Femeile sunt lng dulap (Tandk, bildik) kadnlar dolabn yanndadrlar.
3.
Orta cins-Ntr isimler (Substantive neutre)
Tekil adn son harfi

rnekler
Tekil adn belirtililik

eki rnekler
-ul = scaunul,
ns. = scaun, caiet,
caietul,
manual
manualul
-i =
tramvai, ceai,
-ul = tramvaiul,
ulei
ceaiul, uleiul
-u =
teatru, muzeu,
-ul = teatrul,
lucru, stilou,
muzeul,
fotoliu, studiu
lucrul, stiloul,
-e =
nume,
fotoliul,
prenume,
studiul
renume
-le = numele, prenumele,
renumele
40
ould adn
belirtisizlik eki
rnekler
-e =
scaune,
caiete,
manuale
-e =
tramvaie
-uri = ceaiuri,
uleiuri
-e =
teatre, muzee
-uri = lucruri,
stilouri
-i =
fotolii, studii
-e =
nume, prenume,
renume
oul adn
belirtililik eki
rnekler
-le =
-le =
-le =
-le =
scaunele,
caietele,
manualele
tramvaiele
ceaiurile,
uleiurile
teatrele, muzeele
lucrurile,
stilourile,
fotoliile, studiile
numele,
prenumele,
renumele
Not. Bu emaya gre u durumlar dikkati ekmekte:

un manual bir ders kitab
dou manuale (iki) ders kitabmanualul (belirtili, bilinen) ders kitab
manualele (bilinen) ders kitaplar.
rnekler:
Am un manual de limba romn Bir Romen Dili ders kitabm var
Manualul de limba romn e pe mas Romen Dili ders kitab masann stnde.
Lng u e un dulap Kapnn yannda bir dolap var
Dulapul e lng u (Bilinen) dolap kapnn yannda.
n sertar sunt 10 caiete ekmecede 10 defter var
Caietele sunt n sertar(Bilinen) defterler ekmecede.
Pe strad sunt maini Sokakta arabalar var
Mainile sunt n parcare (Bilinen) arabalar park yerindeler.
ERL
ORTA CNS
DL
(Masculin)
(Neutru)
(Feminin)
Tekil
-(u)l: elev-ul; dulap-ul
a: elev-a
(Singular)
-le: munte-le, perete-le
-a, cas-a
oul
elev-i
(Plural)
-i mun-i
-le: eleve-le, case-le; dulapuri-le
Not. Bir nl ile biten birka orta cins isimlerin tekilde ve oulda ekilleri ayndr: nume isimve
isimler.
Orta cins isimler yani neutru lar tekilde eril isimlerle ayn harfitarif ekini paylarlarken
oulda da diillerle ayn harfitarif ekini paylamaktadrlar.
2.
Belirtisiz Zarf ve Sfat (Pronume i adjectiv nehotrt)
a. FECARE
Her (Sfat)
Fiecare elev are dicionar?
Her renci-nin szl var m?
n fiecare sat este pot?
Her kyde postane var m?
Her biri (Zarf)

- Da, fiecare are dicionar
- Evet, her birinin szl var
- Da, n fiecare este pot
- Evet, her birinde postane var
41
FIECARE+ tekil isim

Not.
n fiecare zi her gn
n fiecare sptmn her hafta
n fiecare lun her ay
n fiecare an her yl
n fiecare dup amiaz her oleden sonra.
b. 1) MUL (Eril - oul)

ok (Sfat)
Burak are muli frai?
- Burakn ok kardei var m?
ok (ou)(Zarf)
Da, are muli
- Evet, ok var.
n Romnia sunt muli turci?

- Romanyada ok Trk var m?
Da, sunt muli

- Evet, ok var.
n sal sunt muli studeni?

- Dersanede ok renci var m?
Da, sunt muli

- Evet, ok var.
Sunt muli studeni din provincie?

- Taradan ok renci var m?
Da, sunt muli din provincie

- Evet, taradan ok var.
2) MULTE (Diil oul)

ok (Sfat)
Burak are multe colege?
- Burakn ok arkada var m?
ok (ou)(Zarf)
Da, are multe
- Evet, ok var.
n bibliotec sunt multe cri?

- Ktphanede ok kitap var m?
Da, sunt multe

- Evet, ok var.
Aici sunt multe studente din stanbul?

- Burada stanbuldan ok renci var m?
Da, sunt multe

- Evet, ok var.
c. 1) PUN (Eril - oul)
42
Az (Sfat)
Azi sunt puini studeni n facultate?
- Bugn fakltede az renci mi var?
Az (bir) raz (Zarf)

Da, sunt puini
- Evet, az var.
Ai puini bani n buzunar?

- Cebinde az m para var?
Da, am puini
- Evet, az var.
Sunt puini oameni pe strad?

- Sokakta az insan m var?
Da, sunt puini

- Evet, az var.
2) PUNE (Diil - oul)

Az (Sfat)
Sunt puine cri n bibliotec?
- Ktphanede az kitap var m?
Az /(bir) az (Zarf)
Da, sunt puine
- Evet, az var.
Cnd sunt puine maini pe strad?

- Sokakta ne zaman az araba var?
Seara sunt puine

- Akam az var.
d. 1) CVA (Eril-oul)
Bir ka (Sfat)
Aici sunt civa studeni
- Burada bir ka renci var
Bir ka/ bir ka (Zarf)

Civa sunt afar
- Bir ka darda.
Civa studeni nu sunt n sal

- Birka renci snfta deildir
Civa nu sunt n sal

- Bir ka dersanede yok.
2) CTEVA (Diil - oul)

Bir ka (Sfat)
Aici sunt cteva studente
- Burada bir ka kz renci var
Bir ka/ Bir ka (Zarf)

Aici sunt cteva
- Burada bir ka var.
Cteva studente nu sunt n sal

- Bir ka kz renci dersanede yok
Cteva nu sunt n sal

- Bir ka dersanede yok.
zet:
1. MUL +oul eril isim
2. MULTE + oul diil isim
PUN +oul eril isim
PUNE +oul diil isim
CVA +oul eril isim
CTEVA +oul diil is
3. YAKINLIK ARET SIFATLARI (Pronumele demonstrative de apropiere)
(Adjective demonstrative de apropiere) (I)
Belirtisiz isimlerin nnde bulunarak bu isimleri iaret yoluyla belirtirler. Bunlar u
emada gstermek mmkndr:
ERL
ORTA CNS
DL
(Masculin)
(Neutru)
(Feminin)
Tekil (Singular)
Acest bu
Aceast bu
oul (Plural)
Aceti bu veya bunlar
Aceste bu veya bunlar
43
Not. Bu emadan da anlalaca gibi tekil acest hem eril hem de orta cins isimlerle kullanld
gibi, oul aceste hem orta cins hem diil isimlerle kullanlr.
rnein:
ERL simlerle
TEL
Acest copil este elev
- Bu ocuk rencidir.
OUL
Aceti copii sunt elevi
- Bu okuklar rencidirler.
Acest sportiv este turc

- Bu sporcu Trktr
Aceti sportivi sunt turci

- Bu sporcular Trktrler.
Acest student are frai

- Bu rencinin kardeleri var.
Aceti studeni au frai

- Bu rencilerin kardeleri var.
DL simlerle
TEKL
Aceast fat e turcoaic
- Bu kz Trktr.
OUL
Aceste fete sunt turcoaice
- Bu kzlar Trkler.
Aceast cas are 4 camere

- Bu evin 4 odas var.
Aceste case au 4 camere

- Bu evelerin 4 odas var.
Aceast carte e un roman

- Bu kitap bir romandr.
Aceste cri sunt romane

- Bu kitaplar romandrlar.
ORTA CNS simlerle

TEKL
Acest tablou nu e pe perete
-Bu tablo duvarda deil.
OUL
Aceste tablouri nu sunt pe perete
- Bu tablolar duvarda deildirler.
Acest taxi nu e n garaj

- Bu taksi garajdadr.
Aceste taxiuri sunt n garaj

- Bu taksiler garajdalar.
Acest ora e n Turcia

- Bu ehir Trkiye dedir.
Aceste orae sunt n Turcia

- Bu ehirler Trkiye deler.
Dikkat. aret sfat + belirtisiz tekil veya oul isim = acest copil - aceti copii
= aceast fat - aceste fete
= acest taxi - aceste taxiuri
44
Altrmalar (Exerciii):
1.
Aadaki cmlelerdeki boluklara a avea fiilinin uygun ekillerini koyunuz.
Model:
Noi ....... muli prieteni n Bucureti - Noi avem muli prieteni n Bucureti.
Burak.......22 ani. Smbt voi nu .....ore. Nihat..... manual de limb turc, iar eu
nu......manual de limba turc. Voi...... 12 colege n grup. Ali nu........frai? El .....frai, Hasan nu.....
frai. Cine .......un dicionar? Dumneavoastr .........muli bani. Domnul profesor nu......timp astzi.
Acest copil nu.....prini. Ei.........rude n Istanbul. Noi nu........prieteni aici. Radu.......o prieten la
stanbul.
2.
Aadaki cmlelerdeki boluklara uygun duen kelimeleri koyunuz.

Model:
Eu nu am muli prieteni n Turcia, am n ........... Eu nu am muli prieteni n Turcia, am n
Romnia.
Noi nu avem ntlnire azi, avem ..... Acest copil are frai, nu are........ Mihai nu are 20 de
ani, are......... Noi avem cursuri vineri, nu avem.......Voi avei rude n Turcia, nu avei.........Ei sunt
studeni, nu sunt.......... Noi nu avem curs aici, avem curs........ Nu am 10 mii de lire, am.........El
nu este inginer, este........ Avem cri pe banc, nu avem.........
3.
Aadaki belirtisiz tekil ve oul kelimelerin beriltili tekil ve oul ekillerini veriniz
Model:
Mas - masa; mese - mesele
Cas, case, fat, fete, student, studeni, pom, pomi, pies, piese, frate, frai, noapte, nopi
munte, muni, cldire, cldiri, curs, cursuri, parc, parcuri, biat, biei, facultate, faculti, femeie,
femei, librrie, librrii, fotoliu, fotolii, main, maini, strad, strzi, om, oameni, ban, bani, zi,
zile, osea, osele, cofetrie, cofetrii, staie, staii, cafea, cafele, pijama, pijamale, msea, msele,
dinte, dini, hotel, hoteluri, carte, cri, specialist, specialiti, brbat, brbai, magazin, magazine,
tramvai, tramvaie, exerciiu, exerciii, creion, creioane.
4.
Aadaki cmlelerdeki alt izili belirtisiz isimleri belirtili olarak syleyiniz

Model:
Un student e n sal - Studentul e n sal.
Ct cost o pine? Cinci studeni sunt n sal. O carte este la Nevzat. Un teatru e pe
bulevard. Un doctor are o vil. Patru creioane sunt pe mas. Doi studeni sunt unguri. Un student
este turc. Cteva cri sunt n sertar. O student este la tabl. Pe pat sunt dou pijamele. n garaj
sunt multe taxiuri. Sunt muli bani n cas. Un doctorand este la bibliotec. Nite turci au firme la
Bucureti.
5.
Aadaki cmlelerdeki boluklara uygun gelen iaret sfatlarn koyunuz

Model:
........ student este din zmir - Acest student este din zmir.
........ studeni sunt din Bursa - Aceti studeni sunt din Bursa.
........elev are dou surori. ......eleve au dou surori. n .......ora este un teatru. n ......orae
45
sunt multe teatre. n......cas sunt multe camere. n........case sunt multe camere. Pe ....perete sunt
dou tablouri. Pe..... perei sunt dou tablouri. Lng ......faculti sunt parcuri. n......spital sunt
puini bolnavi. n ........spitale sunt muli bolnavi. Pe .......strad sunt puini oameni. Pe .......strzi
sunt puini oameni. n .....grdin e un copac. n .........grdini sunt muli copaci.
6.
7.
Aadaki cmlelerde, biraz aadaki verilen belgisiz sfatlardan uygun deni kullannz.
Model:
Acolo sunt multe /muli elevi - Acolo sunt muli elevi.
n aceast ar
sunt
muli
fabrici i uzine.
multe
lacuri i ape curgtoare.
puini
strini.
puine
cretini.
civa
musulmani.
cteva
sportivi.
echipe de handbal.
opere.
muni.
partide.
Aici
avem
bani.
cri i caiete.
fructe i legume.
profesori.
teatre i cinematografe.
studente.
magazine frumoase.
Aadaki cmleleri Romence ye eviriniz:

Dersanede br ka masa var. Her birinin zerinde iek var. Bu dersanede ok renci var.
Her birinin ders kitab var. Bizim iki ngilizce kitabimiz var. Her birinde ok altrmalar var.
Ankarada ok park var. Her birinde bir ok iek ve aalar var. Bu binann bir ok kaps var.
Her biri iin anahtarnz var m? Her rencinin szl var. -Yabanc ve Trk rencileri
neredeler? - Onlar otobs durandalar; - Otobs duranda kim var? - Otobs duranda Romanya
dan bir arkada var; - rencilerin hangi filme biletleri var? - Bilmiyorum, galiba bir Trk filmine;
- Genlik Park nerededir? - Genlik Park Ankara nn merkezindedir; - Bu parkn yannda ne
var? - Bu parkn yannda bir stadyum ve bir spor salonu var; - Ankara dan birinci futbol liginde
ka takm var? -ki takm: Ankaragc ve Genlerbirlii.
46
Limba romn la Universitatea din Ankara
(Ankara niversitesinde Romence)
Oraul Ankara este capitala Turciei. n Ankara sunt multe universiti. Universitatea din
Ankara are foarte multe faculti, institute, coli superioare, colegii i instituii de cercetare.
Facultatea de limbi i istorie - geografie este n centru, pe bulevardul Atatrk. Facultatea este ntro cldire mare i frumoas, cu sli mari i luminoase. Aici nva studeni din toate colurile Turciei.
Sunt studeni i din alte ri, mai ales din Asia Central i Orientul Mijlociu.
La departamentul de limbi occidentale funcioneaz i secia de limba i literatura romn.
Un numr mare de studeni din facultate nva limba i literatura romn. n total sunt 16 ore pe
sptmn: 8 ore de limba romn i opt ore de literatura i cultura romn.
Studenii de la aceast secie vin n fiecare zi la facultate. Cursurile de limba i literatura
romn ncep la ora opt i patruzeci i cinci i de aceea la apte i jumtate studenii ies din cmin
i merg la staia de autobuze. Acolo ei ateapt cteva minute autobuzul. Cnd vine autobuzul
studenii urc i cumpr bilete cu reducere, pentru studeni.
Dimineaa circulaia este foarte aglomerat i de aceea cltoria pn n centru dureaz
destul de mult. Ei coboar n centru, la staia Shhiye i alearg spre facultate. Muli studeni intr
n facultate, iar civa pleac spre bibliotec.
Studenii de la secia de limba romn au cursuri la etajul 4, n sala 7, iar studenii de la
secia de limba italian au seminar la parter, n sala 106.
Aici, la aceast facultate, studenii au cursuri i dimineaa i dup-amiaza. ntre orele 12
- 13 este pauz de mas pentru studeni i pentru cadre didactice. Astzi studenii termin cursurile
mai devreme, la ora 15. Dup cursuri studenii merg spre cas. Civa rmn la bibliotec.
Doi colegi de la secia de limba romn merg pe jos, ncet, pn acas. Ei fac, n fiecare
zi, dup cursuri, aceste plimbri mpreun.
Dup cursuri numai Burak, de la secia de limba romn rmne la bibliotec i mai nva
cteva ore acolo. El diseara nu mai are timp, pentru c are bilete la o pies de teatru. Burak traduce,
n limba turc, poezie i proz din literatura romn. n ultima vreme a tradus din Mihai Eminescu,
Ion Luca Caragiale, Ion Creang. A facut cteva traduceri foarte reuite i din poeii contemporani.
I. Kelime ve Deyimler (Cuvinte i expresii) ;

a.
ora - ehir
coal superioar - yksek okul
instituie de cercetare - aratrma enstits
mare - byk
a nva - okumak, tahsil grmek
col - ke, bucak
Asia Central - Orta Asya
departament - blm
or - saat
a ncepe - balamak
capital - bakent
colegiu - kolej
cldire - bina
luminos - aydn, gneli
tot, toat; toi, toate - btn; her
alt, alta; ali, alte - baka
Orientul Mijlociu - Orta Dou
limb strin - yabanc dil
a veni - gelmek
jumtate - buuk
a iei - kmak
staie - durak
a cumpra - satn almak
aglomerat, -; -i, -e - kalabalk
47
b.
48
a dura - srmek; tutmak

a alerga - komak
a intra - girmek
etaj - kat
dup-amiaz - leden sonra
pauz de mas - yemek paydosu
a termina - bitirmek
a rmne - kalmak, gitmemek
ncet - yava
plimbare - gezinti
numai - yalnz, tek, sadece
pies de teatru - tiyatro oyunu
poezie - iir
proz - nesir, dz yaz
contemporan, -; -i, -e - ada
a merge - yrmek,gitmek
a atepta - beklemek
circulaie - trafik
cltorie - seyahat
a cobor - inmek
spre - doru
a pleca - gitmek
parter - zemin kat
ntre - arasnda, arasna
cadru didactic - retim yesi
devreme - erken
bibliotec - ktphane
a face - yapmak
mpreun - beraber, birlikte
desear - akam, akamleyin
a traduce - evirmek, tercme etmek
traducere - eviri, tercme
reuit, -; -i, -e - baarl
poet - air, ozan
mai ales - zellikle
n total - (toplam) says
n fiecare sptmn - her hafta
n fiecare an - her yl
cu reducere - indirimli, iskontolu, tenzilatl
pn n centru - merkeze kadar
a merge pe jos - yrmek, yaya gitmek
un numr mare de - byk sayda
n fiecare zi - her gn
n fiecare lun - her ay
de aceea - bundan dolay, bunun iin
c.
1.
2.
3.
4.
5.
destul de - olduka
Zaman (Timpul):
an - yl
secol, veac -. yzyl, asr
epoc - a
perioad - devre
deceniu - on yl
mileniu - bin yl
etap - etap
timp, vreme - zaman
ceas, or - saat
secund - saniye
moment - an
minut - dakika
clip - lahza
anotimp - mevsim, yla
primvar - ilkbahar
var - yaz
toamn - sonbahar
iarn - k
lun - ay
anuarie - Ocak
Februarie - ubat
Martie - Mart
Aprilie - Nisan
Mai - Mays
unie - Haziran
ulie - Temmuz
August - Austos
Septembrie - Eyll
Octombrie - Ekim
Noiembrie - Kasm
Decembrie - Aralk
sptmn - hafta
zi - gn
zi de lucru - i gn
zi de natere - doum gn
zi de srbtoare - bayram gn
zi de odihn - tatil/istirahat gn
zi de iarn - k gn
luni - pazartesi
mari - sal
miercuri - aramba
joi - perembe
vineri - cum
6.
smbt - cumartesi
duminic - pazar
diminea - sabah
azi-diminea - bu sabah
ieri-diminea - dn sabah
mine-diminea - yarn sabah
la prnz, la amiaz - leyin
dup prnz/ dup-amiaz/dupmas - leden sonra
nainte de prnz/mas/amiaz leden nce
7.
atunci - o zaman
odat - vaktiyle, bir gn
niciodat - asla, hibir zaman
mereu - srekli, daima, durmadan
rareori - arasra
acum - imdi
cndva - bir zamanlar
odinioar - eskiden
(n) totdeauna - her zaman
uneori - zaman zaman, bazen
Gramer (gramatic)
1.
Olumsuz Zamir (Pronumele negativ)

a. Nimeni - kimse
Cine este n sal? - Dersanede kim var?
Cine are bani?- Kimin paras var?
Cine este turc? - Kim Trktr?
Nimeni (nu este n sal) - Kimse (dersanede yok)

Nimeni (nu are bani) - Kimsenin (paras yok).
Nimeni (nu este turc) - Kimse (Trk deil).
b. Nimic - (hi) bir ey

Ce este n sertar? - ekmecede ne var?
Ce are el? - Onun nesi var?
Ce este pe mas? - Masann stnde ne var?
2.
(n sertar nu este) nimic

- Hi bir ey (yok ekmecede).
(El nu are) nimic
- Hi bir eyi (yok onun).
(Pe mas nu este) nimic
- Hi bir ey (yok masann stnde).
Toi btn, tm; hepsi Belgisiz Zamir ve Sfat

(Pronume i adjectiv nehotrt)
a. Toi; toate Belgisiz Sfat Grevinde

Toi (eril) btn,tm :
Toi studenii sunt n sal - Btn renciler dersanedeler.
Toi profesorii sunt doctori - Btn profesrler doktordurlar.
Toate (diil) btn ,tm:
Toate studentele sunt n sal - Btn kzrenciler dersanedeler.
Toate profesoarele sunt doctori - Btn bayan profesrler doktorlar.
b. Toi; toate hepsi Belgisiz Zamir Grevinde
Toi (eril) hepsi :
Aici sunt trei studeni. Toi sunt turci - Burada renci var. Hepsi de Trk.
Juctorii sunt pe teren. Toi sunt pregtii de lupt - Oyuncular
sahadalar.
mcadele iin hazr.
Hepsi
49
Toate (diil)hepsi:
Aici sunt trei studente. Toate sunt turcoaice - Burada renci var. Hepsi de Trk.
Juctoarele sunt pe teren. Toate sunt pregtite de lupt - Bayan oyuncular sahada. Hepsi de
mcadele iin hazr.
3.
Sfat (Adjectivul)
Romencede sfat, belirttii ismin cinsi, says ve haline uymak zorundadr. Buna gre
sfatlarn byk bir ksmnn drt biimi, yani eril - diil ve tekil - coul biimleri vardr. Baz
sfatlarn biimi, bazlarnn iki ve az sayda sfatlarn da tek bir biimi vardr.
a. Drt biimli sfatlar
Tekil (Sing.)
Eril (m.) + Orta cins (n.)
bun iyi- om bun iyi insan; scump
pahal - cadou scump pahal hediye; alb
beyaz- perete alb beyaz duvar; scurt ksadrum scurt ksa yol; modern aada- om
modern ada insan; frumos gzel- copil
frumos gzel ocuk; curat temiz- ora
curat temiz ehir.
Diil (f.)
bun - fat bun iyi kz; scump carte scump pahal kitap; alb - floare alb
beyaz iek; scurt - a scurt ksa iplik;
modern - istorie modern ada tarih;
frumoas - cas frumoas gzl ev; curat camer curat temiz oda.
oul (Pl.)
Eril isim (m.)
Diil (f.) + Orta Cins (n.)
buni - oameni buni iyi insanlar;

scumpi - pantofi scumpi; pahal ayakkablar;
albi - perei albi beyaz duvarlar; scuri pantaloni scuri ksa pantolon; moderni oameni moderni ada insanlar; frumoicopii frumoi gzel ocuklar; curai - copii
curai temiz ocuklar.
bune - fete bune iyi kzlar; scumpe cri scumpe pahal kitaplar; albe - flori albe
beyaz iekler; scurte - zile scurte ksa
gnler; moderne - orae moderne modern
ehirler; frumoase - tablouri frumoase gzel
tablolar; curate - rufe curate temiz
amarlar.
b. Biimli Sfatlar
Tekil (Sing.)
Eril (m.)
mic kk- copil mic kk ocuk;
lung uzun- drum lung uzun yol; larg
geni- bulevard larg geni bulvar; rou
krmz- vin rou krmz arap; vechi eskiobicei vechi eski adet.
50
Diil (f.)
mic - cas mic kk ev; lung zi lung uzun gn; larg - fust larg
bol/geni etek; nou - via nou yeni
hayat; roie - cma roie krmz gmlek;
veche - geant veche eski anta.
oul (Pl.):
mici:
copii mici kk ocuklar

case mici kk evler
lungi: drumuri lungi uzun yollar
zile lungi uzun gnler
largi: bulevarde largi geni bulvarlar
fuste largi geni/bol etekler
noi:
pantofi noi yeni ayakkablar
viei noi yeni hayatlar
roii: vinuri roii krmz araplar
cmi roii krmz gmlekler
vechi: obiceiuri vechi eski adetler
geni vechi eski antalar.
c. ki Biimli Sfatlar
Tekil (Sing.)
Eril (Mm) + Diil (f.) + Orta Cins (n.)
oul (Pl.)
mare byk- om mare byk adam, cas
mari - oameni mari byk adamlar, case
mare byk ev, ora mare byk ehir;
mari byk evler, orae mari byk
dulce tatl- copil dulce tatl ocuk, banan
ehirler; dulci - copii dulci tatl ocuklar,
dulce tatl muz, mr dulce tatl elma; rece
banane dulci tatl muzlar, mere dulci tatl
souk- om rece souk insan, ap rece
elmalar; reci - oameni reci souk insanlar
souk su, sirop rece souk urup; tare sert;
ape reci souk sular, siropuri reci souk
kat / kuvvetli- om tare kuvvetli insan,
uruplar; tari - oameni tari sert insanlar,
butur tare sert iki, ou tare kat yumurta;
buturi tari sert ikiler, ou tari kat
verde - yeil- ochi verde yeil gz, cma
yumurtalar; verzi - ochi verzi yeil gzler,
verde yeil gmlek, cmp verde yeil kr;
cmi verzi yeil gmlekler, cmpuri verzi
fierbinte ok scak, kzgn- ap fierbinte
yeil krlar; fierbini - ape fierbini kzgn
ok scak su, cuptor fierbinte ok scak
sular, cuptoare fierbini ok scak frnlar,
frn, soare fierbinte kzgn.
ani fierbini ok scak yllar.
d. Tek Biimli Sfatlar

maro kahverengi
- pantof maro kahverengi ayakkab

- pantofi maro kahverengi ayakkablar
- bluz maro kahverengi blz
- bluze maro kahverengi blzler.
51
4.
FL (Verbul)
a. Fiil ekimi ve Mastar

Romencede fiiller bitimlerine gre be eittir. Bunlar u ema sayesinde ifade edilebilir:
-A- EA-E---
a lucra almak, a termina bitirmek, a lupta savamak, a mnca yemek,

a cnta ark soylemek, a ajuta yardm etmek
a vedea grmek, a tcea susmak, a cdea dmek, a bea imek, a durea
armak, a aprea gzkmek; zuhur etmek.
a ncepe balamak, a merge gitmek, a rmne kalmak, a pune koymak,
a trimite gndermek, a face yapmak
a pregti hazrlamak, a fugi kamak; komak, a citi okumak, a privi
bakmak, a muri lmek, a lipi yaptrmak, a veni gelmek
a cobor inmek, a hotr kararlatrmak, a ur nefret etmek
Mastarn olumsuz ekli, fiilin nne, Trkede -ma/-me anlamnda olan nuhayr,
szcn getirmekle ifade edilir; rnein: a iubi sevmek- a nu iubi sevmemek; a invita davet
etmek - a nu invita davet etmemek; a crede inanmak - a nu crede inanmamak.
Her be gruba giren fiiler genellikle ayn bir rnee gre ekilirler. Fakat, Romencede,
ekimleri, bilinen kurallara uymayan ,dzensiz fiiller diye adlandrdmz fiiller de vardr.
ekimleri dzenli olan fiilere, dzenli (verbe regulate), ekimleri dzensiz olan fiillere de, dzensiz
fiiler (verbe neregulate) ad verilir.
Fiiler ekilirken mastar bitimleri kaldrlarak geriye kalan kke, ekim ve zamanlara zg
ekim ekleri getirilir; rnein:
1. -a: a termina - bitirmek
52
Olumlu (Afirmativ)
1. termin bitiriyorum
2. termini bitiriyorsun
3. termin bitiriyor
4. terminm bitiriyoruz
5. terminai bitiriyorsunuz
6. termin bitiriyorlar
Olumsuz (Negativ)
nu termin bitirmiyorum
nu termini bitirmiyorsun
nu termin bitirmiyor
nu terminm bitirmiyoruz
nu terminai bitirmiyorsunuz
nu termin bitirmiyorlar
Soru - olumlu (interogativ-afirmativ)

1. termin? bitiriyor muyum?
2. termini? bitiriyor musun?
3. termin? bitiriyor mu?
4. terminm? bitiriyor muyuz?
5. terminai? bitiriyor musunuz?
6. termin? bitiriyorlar m?
Soru - olumsuz (interogativ-negativ)

nu termin? bitirmiyor muyum?
nu termini? bitirmiyor musun?
nu termin? bitirmiyor mu?
nu terminm? bitirmiyor muyuz?
nu terminai? bitirmiyor musunuz?
nu termin? bitirmiyorlar m?'
Not. a) Grlyor -a bitimli fiilerin kiilere gre ekim ekleri unlardr:

1. - (sfr ek)
2. - i
3. -
4. - m
5. - ai
6. -
b) Baz - a bitimli fiilerin ekimleri srasnda vuku bulan nl deiimleri:
1) e/ea: a alerga komak, a atepta beklemek, a pleca gitmek, a ncerca denemek, a
ntreba sormak;
rnein:
1. atept
2. atepi
3. ateapt
4. ateptm
5. ateptai
6. ateapt
2) o/oa: a nota yzmek, a provoca kkrtmak, a convoca toplantya armak/toplamak,
a toca doramak:
rnein:
1. not yzyorum
2. noi yzyorsun
3. noat yzyor
4. notm yzyoruz
5. notai yzyorsunuz
6. noat yzyorlar
3) /e: a cumpra satn almak, a numra saymak, a supra darltmak;
rnein:
1. cumpr (satn) alyorum
2. cumperi (satn) alyorsun
3. cumpr (satn) alyor
4. cumprm (satn) alyoruz
5. cumprai (satn) alyorsunuz
6. cumpr (satn) alyorlar
4) /e/a: a nva renmek; okumak, a spla ykamak;
rnein:
1. nv okuyorum
2. nvei okuyorsun
3. nva okuyor
4. nvm okuyoruz
5. nvai okuyorsunuz
6. nva okuyorlar
53
2. -: a cobor - inmek
Olumlu (Afirmativ)
1. cobor iniyorum
2. cobori iniyorsun
3. coboar iniyor
4. coborm iniyoruz
5. cobori iniyorsunuz
6. coboar iniyorlar
Olumsuz (Negativ)
nu cobor inmiyorum
nu cobori inmiyorsun
nu coboar inmiyor
nu coborm inmiyoruz
nu cobori inmiyorsunuz
nu coboar inmiyorlar
Soru (interogativ)
1. cobor? iniyor muyum?
2. cobori? iniyor musun?
3. coboar? iniyor mu?
4. coborm? iniyor muyuz?
5. cobori? iniyor musunuz?
6. coboar? iniyorlar m?
Olumsuz - soru (nterogativ - Negativ)

Nu cobor? inmiyor muyum?
Nu cobori? inmiyor musun?
Nu coboar? inmiyor mu?
Nu coborm? inmiyor muyuz?
Nu cobori? inmiyor musunuz?
Nu coboar? inmiyorlar m?
Not. a) - bitimli fiilerin kiilere gre ekim ekleri unlardr:

1. - (sfr ek)
2. -i
3. -
4 -m
5. - i
6. -
b) Baz - bitimli fiilerin ekimleri srasnda vuku bulan nl deiimleri:
1) o/oa: a cobor inmek, a omor oldrmek, a dobor devirmek;
rnein:
1. cobor
2. cobori
3. coboar
4. coborm
5. cobori
6. coboar
3. -ea: a vedea - grmek
Olumlu (Afirmativ)
1. vd gryorum
2. vezi gryorsun
3. vede gryor
4. vedem gryoruz
5. vedei gryorsunuz
6. vd gryorlar
54
Olumsuz (Negativ)
nu vd grmyorum
nu vezi grmyorsun
nu vede grmyor
nu vedem grmyoruz
nu vedei grmyorsunuz
nu vd grmyorlar
Soru (interogativ)
1. vd? gryor muyum?
2. vezi? gryor musun?
3. vede? gryor mu?
4. vedem? gryor muyuz?
5. vedei? gryor musunuz?
6. vd? gryorlar m?
Olumsuz soru (interogativ-negativ)

nu vd? grmyor muyum?
nu vezi? grmyor musun?
nu vede? grmyor mu?
nu vedem? grmyor muyuz?
nu vedei? grmyor musunuz?
nu vd? grmyorlar m?
Not. a) -ea bitimli fiilerin kiilere gre ekim ekleri unlardr:

1. (sfr ek)
2. -i
3. -e
4. -em
5. -e
6. -
b) Baz -ea bitimli fiilerin ekimleri srasnda vuku bulan nl deiimi;
rnein:
/ a: a tcea susmak, a cdea dmek, a aprea kma gelmek,
gzkmek; belirmek;
rnein:
1. tac susuyorum
2. taci susuyorsun
3. tace susyor
4. tcem susuyoruz
5. tcei susuyorsunuz
6. tac susyorlar
4. -e: a merge - yrmek; gitmek
Olumlu (Afirmativ)
1. merg gidiyorum
2. mergi gidiyorsun
3. merge gidiyor
4. mergem gidiyoruz
5. mergei gidiyorsunuz
6. merg gdiyorlar
Olumsuz (Negativ)
nu merg gitmiyorum
nu mergi gitmiyorsun
nu merge gitmiyor
nu mergem gitmiyoruz
nu mergei gitmiyorsunuz
nu merg gitmiyorlar
Soru (nterogativ)
1. merg? gidiyor muyum?
2. mergi? gidiyor musun?
3. merge? gidiyor mu?
4. mergem? gidiyor muyuz?
5. mergei? gidiyor musunuz?
6. merg? gidiyorlar m?
Olumsuz - Soru (nterogativ - negativ)

nu merg? gitmiyor muyum?
nu mergi? gitmiyor musun?
nu merge? gitmiyor mu?
nu mergem? gitmiyor muyuz?
nu mergei? gitmiyor musunuz?
nu merge? gitmiyorlar m?
55
Not. -e bitimli fiillerin kiilere gre ekim ekleri unlardr:

1. (sfr ek)
2. -i
3. -e
4. -em
5. -ei
6. -
5. -i: a fugi komak; kamak
Olumlu (Afirmativ)
1. fug kouyorum
2. fugi kouyorsun
3. fuge kouyor
4. fugim kouyoruz
5. fugii kouyorsunuz
6. fug kouyorlar
Olumsuz (Negativ)
nu fug komuyorum
nu fugi komuyorsun
nu fuge komuyor
nu fugim komuyoruz
nu fugii komuyorsunuz
nu fug komuyorlar
Soru (interogativ)
1. fug? kouyor muyum?
2. fugi? kouyor musun?
3. fuge? kouyor mu?
4. fugim? kouyor muyuz?
5. fugii? kouyor musunuz?
6. fug? kouyorlar m?
Olumsuz - soru (interogativ - negativ)

nu fug komuyor muyum?
nu fugi komuyor musun?
nu fuge komuyor mu?
nu fugim komuyor muyuz?
nu fugii komuyor musunuz?
nu fug komuyorlar m?
Not. -i bitimli fiilerin kiilere gre ekim ekleri unlardr:

1. (sfr ek)
2. -i
3. -e
4. - im
5. -ii
6. -
a) A intra girmek, a afla renmek, a umple doldurmak fiillerinin imdiki zaman
ekimlerinde birinci ahs tekil eklinde -u eki gze arpar:
rnein:
a intra
a afla
a umple
intru giriyorum
intri giriyorsun
intr giriyor
intrm giriyoruz
intrai giriyorsunuz
intr giriyorlar
56
aflu reniyorum
afli reniyorsun
afl reniyor
aflm reniyoruz
aflai reniyorsunuz
afl reniyorlar
umplu dolduruyorum
umpli dolduruyorsun
umple dolduruyor
umplem dolduruyoruz
umplei dolduruyorsunuz
umple dolduruyorlar
b) a vrea istemek, a veni gelmek, a vedea grmek, a vinde satmak, a pune

koymak, a rmne kalmak fiillerinin imdiki zaman ekimleri:
a vrea
vreau
vrei
vrea
vrem
vrei
vor
a veni
vin
vii
vine
venim
venii
vin
a vedea
vd
vezi
vede
vedem
vedei
vd
a vinde
vnd
vinzi
vinde
vindem
vindei
vnd
a pune
pun
pui
pune
punem
punei
pun
a spune
spun
spui
spune
spunem
spunei
spun
a rmne
rmn
rmi
rmne
rmnem
rmnei
rmn
6. Mai daha; henz; artk, hep Zarfnn Kullanl

Olumlu cmlede (ntr-o propoziie afirmativ):
Mai plnge copilul? ocuk daha alyor mu?
Mai mergei la cursurile de limba romn? Romen Dili derslerine hep gitmeye
devam ediyor musunuz?
Mai vrei ceai? Daha ay ister misiniz?
Olumsuz cmlede (ntr-o propoziie negativ):
Copilul nu mai plnge ocuk artk alamyor
Nu mai mergem la cursurile de limba romn Romen Dili derslerine artk
gitmiyoruz
Nu mai vrem ceaiArtk ay istemiyoruz.
1.
Aadaki fiilleri imdiki zamanda ekiniz: a intra girmek, a cobor inmek, a vedea
grmek, a rmne kalmak, a fugi komak; kamak, a atepta beklemek, a nva
renmek, a iei kmak, a ncepe balamak, a termina bitirmek, a tcea susmak, a face
yapmak, a urca binmek, a pleca gitmek, a merge yrmek, a ajunge yetimek; varmak,
a afla duymak; renmek, a umple doldurmak, a pune koymak, a spune sylemek, a veni
gelmek, a rde glmek, a spla ykamak, a cumpra satn almak, a alerga komak, a
nota yzmek, a vinde satmak, a vrea istemek, a ctiga kazanmak, a mnca yemek, a
asculta dinlemek, a cura temizlemek, a plnge alamak, a invita davet etmek.
2.
Aadaki cmlerin olumsuz, soru ve olumsuz-soru ekillerini syleyiniz.
rnein:
Vin din Turcia.
- Nu vin din Turcia.
Vin din Turcia?
- Nu vin din Turcia?
Vedem un film frumos la televizor. Terminai cursurile la ora 17. nva limba polonez.
Bunica st n parc. Tata lucreaz aici. Copiii ies din coal. Mncai fructe n fiecare zi. Miercuri
venii la facultate. Plecm cu trenul la ora 7. Mama spal rufe. Burak citete o carte. Studenii
alearg spre staia de tramvai.
3.
Aadaki cmlelerdeki boluklara yandaki fiillerin uygun zaman ekillerini

koyunuz.
rnek:
Noi ... ... o main; ei ... ... dou maini. / a avea /
57
Noi avem o main; ei au dou maini.

Noi ... ... ... mult, voi ... ... ... puin. / a ctiga kazanmak
Eu ... ... ... repede, tu ... ... ... ncet. / a nota yzmek
Ea ... ... ... cartea pe mas, voi o... ... ... n bibliotec. / a pune koymak
Studenii ... ... ... spre staia de autobuz, noi ... ... ... spre staia de metrou. / a fugi komak
Aye ... ... ... ... trenul, voi ... ... ... ... avionul. / a atepta beklemek
Copiii ... ... ... n clas, profesorii ... ... ... n cancelarie. / a intra girmek
Voi ... ... ... n ora, noi ... ... ... n parc. / a iei kmak
Ele ... ... ... bilete de teatru, noi ... ... ... bilete de film. / a vrea istemek
4.
Aadaki isimleri belirtili yapnz.
a) rnek:
student / studentul
mas / masa
Teatru, munte, scaun, perdea, cafea, ceai, brbat, ministru, profesor, nvtoare, magazin,
frate, sor, tat, mam, tramvai, strad, carte, exerciiu, osea, zi, perete, specialist, pijama, cma,
costum, fereastr, dulap, femeie, fat, copil.
b) rnek:
oul ekilleri: studeni / studenii

mese / mesele
Teatre, muni, scaune, perdele, cafele, ceaiuri, brbai, minitri, profesori, nvtoare,
magazine, frai, surori, tai, mame, tramvaie, strzi, cri, exerciii, osele, zile, perei, specialiti,
pijamale, cmi, costume, ferestre, dulapuri, femei, fete, copii.
5.
Aadaki cmlelerdeki belirtisiz isimleri belirtili yapnz.
a) rnek:
Un copil este pe strad - Copilul este pe strad.
Un gimnast face antrenament. Unde este un hotel? Un student este n sal. Noi vedem un
film la televizor. Copilul citete o carte. Ea spal o cma. Noi ateptm un prieten. Voi ncepei
o zi nou cu gimnastic. Elevii spun o poezie. Ei vor o cafea. Mama cur un mr. Noi n fiecare
zi citim un ziar. Ali mnnc o portocal. Astzi la facultate vine un musafir din Turcia. Mama
umple o sticl cu lapte.
b) rnek:
Trei copii sunt pe strad. / Copiii sunt pe strad.
Nite gimnati fac antrenament. Unde sunt nite hoteluri? Muli studeni sunt n sal. Noi
vedem, pe zi, dou filme la televizor. Copilul citete multe cri. Ea spal trei cmi. Noi ateptm
nite prieteni. Voi ncepei multe zile noi cu gimnastic.
6.
58
Aadaki boluklara, fiilin uygun imdiki zaman ekillerini koyunuz; rnek:

Ali vine din Turcia. i ele....... tot din Turcia - Ali vine din Turcia. i ele vin tot din Turcia.
Noi cumprm multe fructe. i voi ... ... ...
Selin tace. i ei ... ... ...
Noi ntrebm unde este profesorul. i ele ... ... ...
Ea coboar la staia Unirii. i eu ... ... ...
Voi ateptai musafiri din Bucureti. i noi ... ... ...
Ei nva limba englez. i tu ... ... ...
Mama spal rufe. i mtua ... ... ...
7.
Aadaki soru cmlelerine olumlu, olumsuz ve olumlu-olumsuz yantlar veriniz.
rnek:
Mergi la teatru?
- Da, merg.
- Nu, nu merg.
- Nu, eu nu merg, el merge.
Pleci la stanbul? Urci n tramvai? Iei de la cursuri? Atepi musafiri din Romnia? Vii
la noi? Cobori la staia aceasta? Rmi la bibliotec? Cumperi multe cri? Ajungi repede la
facultate? Speli des batistele? Fugi dup tramvai? Termini devreme cursurile?
8.
Aadaki cmlelere uygun soru sorunuz.
rnek:
Selin coboar din tramvai - Ce face Raluca?
- Cine coboar din tramvai?
- Din ce coboar Mihai? Copiii vd un film la televizor.
Cumprm dou bilete de acolo. Aye pleac vineri la zmir. Dup film facem o plimbare
n parc. Noi coborm la staia Unirea. Spectacolul ncepe la ora 8. Studenii merg la cmin. Mai
stm dou ore la bibliotec. La ora 9 mergem la cinema. Avem bilete la o pies de teatru. Disear
vedem un meci de fotbal la televizor. Avem seminar n sala 106. Ajungem la timp la facultate.
9.
Aadaki cmleleri Romenceye eviriniz. (Traducei n limba romn propoziiile):

1. Bu renci Alinin kzkardeini seviyor ve bir gn onunla evlenmek istiyor.
2. Alinin kzkardei yok, yalnz lise rencisi olan bir erkek kardei var.
3. Bir yldan beri, her ay, Trkiyedeki kzkardeime kitaplar gnderiyorum.
4. Ali de doktorun kzn tanmak istiyor.
5. Ali patronun kzn, patronun kz ise seni tanmak istiyor.
6. Biz bu kzn annesini stanbulda tandk.
7. Aye teyze Romanyada alan ocoklarna gitmek istiyor.
8. Benim arkadalarm da senin dnne katlmak istiyorlar.
9. Ali tm arkadalarna davetiyeler gnderdi.
10. Bana da 10 ley verir misin?
11. iler irketin mdrn ok seviyorlar.
12. Trkiyede ok gzel bir kz arkadam var.
13. imdi Romanyadaym ve hi bir kz arkadam yok.
14. Siz haftada ka saat alrsnz, 7 saat mi yoksa 8 saat mi?
15. Biz yazn her gn 10 saat alyoruz.
16. Ancak Pazar gnleri almyoruz.
17. Bu mektubu kime yazyorsun, annene mi yoksa kzkardeine mi?
18. Bunu anneme, tekisini anneme yazyorum.
19. Sen ka yandasn, 25 mi 30 mu?
20. Bir ay sonra 30 yan dolduracam.
21. Annem bir ka gnden beri kendini iyi hissetmiyor, pazatersi onu doktora gtrmek
istiyorum.
22. Annemi Pazartesi doktora gtrdm, doktor onu muayene etti ve hi bir eyi
olmadn, yalnz biraz yorgun olduunu syledi.
23. ok para kazanmak iin ok almam gerekiyor.
24. Snavda kzkardeimin arkadalar da ok zor problemleri zebilmiler.
25. Ali, bu gzel Romen kzn ok sevdiini, onunla bir yl sonra evlenmek istediini
sylyor.
59
O excursie n Romnia
(Romanyaya bir gezi)
Burak este de cteva zile n Romnia. El este prieten cu Mihai. Astzi dup-amiaz el
viziteaz Muzeul Satului, iar apoi, seara, merge, mpreun cu Mihai, la un restaurant. n Bucureti
sunt foarte multe restaurante bune. Aici sunt i restaurante turceti unde nu se servete carne de
porc i buturi alcoolice. Ei intr ntr-un restaurant cu buctrie romneasc.
- Unde stm, Mihai? ntreab Burak.
- Mergem pe teras. Sunt mese libere acolo, zice Mihai.
Burak i Mihai iau loc la o mas. Dup cteva minute de ateptare, un chelner tnr i
mbrcat elegant, pune pe mas farfurii, tacmuri, pahare, o solni, erveele i un co cu pine,
apoi aduce lista de mncruri. Burak i Mihai citesc i dau napoi lista.
- Ce lum ca aperitiv, Burak? Pateuri, salam din carne de vit, pete, brnz cu roii?
ntreab Mihai.
- Vreau puin cacaval i o salat de ardei copi, zice Burak.
Cei doi prieteni beau la nceput un pahar mic de uic. Apoi iau mititei i o friptur de
vac la grtar, cu cartofi prjii i salat verde. Ca desert ei prefer fructe, iar ca butur un vin alb
i ap mineral.
n acest timp Mihai vorbete despre mncrurile romneti. La micul dejun romnii
mnnc ou fierte sau ochiuri, salam, unt, gem, miere, ceai, lapte sau cafea. La prnz, romnii
mnnc de obicei sup sau ciorb, apoi friptur cu legume, ardei umplui, ciulama sau sarmale
cu mmligu, chiftele, pui cu mujdei, pilaf cu carne. Ca desert ei prefer prjituri, compot sau
fructe. Burak cunoate bine acum mncrurile romneti.
excursie = gezi, seyahat
cu = ile
dup-amiaz = leden sonra
a vizita = ziyaret
sat = ky
iar = ise
apoi = sonra
sear = akam, akamleyin, akam
vaktinde
mpreun cu = ... ile beraber
a exista = olmak; var olmak, mecvut
olmak; yaamak (exist,
exiti, exist, existm,
existai, exist)
carne = et
carne de porc = domuz eti
60
butur = iki, iecek

buturi alcoolice = alkooll ikiler,
ispirtolu ikiler
buctrie = mutfak
a sta = oturmak (stau, stai, st, stm,
stai, stau)
a ntreba = sormak (ntreb, ntrebi,
ntreab, ntrebm,
ntrebai, ntreab)
a zice = demek (zic, zici, zice, zicem,
zicei, zic)
a lua loc = oturmak, yer almak
ateptare = bekleme
a atepta = beklemek (atept, atepi,
ateapt, ateptm,
ateptai, ateapt)
chelner = garson
mbrcat = giyimli, giyinmi olan
a mbrca = giyinmek (mbrac,
mbraci, mbrac,
mbrcm, mbrcai,
mbrac)
elegant = k, zarif
a pune = koymak (pun, pui, pune,
punem, punei, pun)
farfurie = tabak
tacm(uri) = sofra takm, atal, kak
v.s.
pahar = bardak
solni = tuzluk
erveel = (kt) peete
co de pine = ekmek sepeti
a aduce = getirmek (aduc, aduci,
aduce, aducem, aducei,
aduc)
lista de mcruri = yemek listesi
a da napoi = geri vermek, iade etmek
(dau, dai, d, dm, dai,
dau)
ca = gibi
aperitiv = aperetif
pateu = poaa; pate
salam = salam
carne de vit = sr eti, dana eti
pete = balk
brnz = peynir
roie = domates
cacaval = kaar (peyniri)
salat = salata
ardei = biber:
salat de ardei copi = kzlen - mi
biber salatas
a bea = imek (beau, bei, bea, bem,
bei, beau)
la nceput = ilk nce,ilkin,
balangta
uic = erik raks
mititei = zgara kebab
friptur = kzartma; zgara: de vac
la grtar = sr/dana eti
zgaras
cartof = patates
prjit = kzartlm
cartofi prjii = patates kzartmas
a prji = kzartma (prjesc, prjeti,
prjete, prjim, prjii,
prjesc)
salat verde = yeil salata
desert = tatl olarak
a prefera = tercih etmek, yelemek
fruct = meyve
vin = arap
ap mineral = maden suyu
a vorbi = konumak (vorbesc,
vorbeti,
vorbete,vorbim,vorbii...)
mic dejun = kahvalt
ou = yumurta
fiert = halanm: ou fierte = suda
halanm yumurta; ou
ochiuri = sahanda yumurta
unt = tereya
gem = reel
miere = bal
lapte = st
prnz = le (yemei)
de obicei = genellikle; det zere;
adeta
sup = et suyu orbas
ciorb = etli eki orba
legum (-e) = sebze
ardei umplut = biber dolmas
ciulama = ullama
sarma (le) = sarma, yaprak dolmas
chiftea (chiftele) = kfte
pui cu mujdei = sarmsak soslu pili
(tavuk)
pilaf (cu carne) = (etli) pilv
prjitur = pasta
compot = hoaf, komposto
a cunoate = bilmek, tanmak
(cunosc, cunoti,
cunoate, cunoatem,
cunoatei, cunosc)
61
GRAMER (Gramatic)
I. FL (Verbul)
1.
imdiki zaman (II) (Timpul prezent (II)).

Fiillerin imdiki zamanda ekimleri 5. nitede tantlmt. Bu derste ekimleri dzensiz
olan fiillerin ekimleri tantlacaktr:
- (-asc)
a ur nefret etmek
ursc nefret ediyorum
urti nefret ediyorsun
urte nefret ediyor
urm nefret ediyoruz
uri nefret ediyorsunuz
ursc nefret ediyorlar
-A (ez)
a lucra almak
1. lucrez alyorum
2. lucrezi alyorsun
3. lucreaz alyor
4. lucrm alyoruz
5. lucrai alyorsunuz
6. lucreaz alyorlar
- (-esc)
a citi okumak
citesc okuyorum
citeti okuyorsun
citete okuyor
citim okuyoruz
citii okuyorsunuz
citesc okuyorlar
ekimleri dzensiz olan baka fiiller: a studia incelemek; a copia kopya ekmek, sret
karmak; a elabora yaratmak; a stopa durdurmak; a flata pohpohlamak; a nota not etmek;
a raporta rapor etmek; kyaslamak; a trata tedavi etmek; karlkl grmek; a ofta oflamak;
a pta lekelemek; a sra tuzlamak; a aciona hareket etmek, davranmak; hareketlendirmek,
hareket ettirmek; a aborda ele almak; a abuza suistimal etmek; a absenta eksilmek, hazr
bulunmamak; a accidenta kazaya uratmak; a activiza hareketlendirmek, canlandrmak; a
desena izmek, resim yapmak; a descuraja cesaretini krmak; a ncuraja cesaretlendirmek;
a mobila donatmak, mobilya demek; a meniona zikretmek, kaydetmek; a vna
avla(n)mak; a locui oturmak; a construi yapmak, ina etmek; a gsi bulmak; a prji
kzartmak; a feri korumak; a molipsi bulatrmak; a mrturisi itiraf etmek, tanmak; a
zpci artmak; a zri grekalmak; a zdrobi ezmek; a pcli aldatmak; a plictisi
bktrmak; a plti demek; a pzi korumak, gzetlemek; a otrvi zehirlemek; a opri
62
durdurmak; a obosi yorultmak; a obinui altrmak; a mulumi memnun etmek; teekkr

etmek; a necji gcendirmek; gnln krmak; a lenevi tembellik etmek; a lmuri ikna
etmek; v.s.
Not. imdiki zamanda ayrca u aadaki fiillerin ekimlerin e dikkat edelim:
A ti bilmek
1. tiu biliyorum
- tiu lecia - Dersi biliyorum.
2. tii biliyorsun
- tii ci studeni sunt aici - Burada ka renci olduunu
biliyorsun.
3. tie biliyor
- tie c Ali este bolnav - Alinin hasta olduunu biliyor.
4. tim biliyoruz
- tim cine eti - Kim olduunu biliyoruz.
5. tii biliyorsunuz - tii cnd vine profesorul? - retmenin ne zaman geleceini
biliyor musunuz?
6. tiu biliyorlar
- tiu unde st Aye - Ayenin nerede oturduunu biliyorlar.
A putea -(y)a bilmek
1. pot -(y)a biliyorum
2. poi -(y)a biliyorsun
3. poate -(y)a biliyor
4. putem -(y)a biliyoruz
5. putei -(y)a biliyorsunuz
6. pot -(y)a biliyorlar
- Pot citi turcete - Trke okuyabiliyorum.

- Poi veni singur?- Tek bana gelebilir misin?
- Poate iei din cas - Evden kabiliyor.
- Putem pleca joi - Perembe gidebiliriz.
- Putei veni mai trziu - Daha ge gelebilirsiniz.
- Ei nu pot nelege acest lucru - Onlar bu eyi anlayamazlar.
2.
Emir Kipi (Modul imperativ)

Romencede emir kipinin yalnz 2. ahs tekil ve oul ekilleri mevcuttur. Genellikle,
imdiki zamann 3. ahs tekil ekli emir kipinin 2. ahs tekil ekliyle ayndr. stisna olarak, baz
-A ve -Ea ile biten fiillerin bu 2. ahs tekil ekli ayn fiilin imdiki zaman 2. ahs ekli ile ayndr.
oulda, imdiki zamann 2. ahs oul ekli her zaman emir kipinin 2. ahs oul ekli olarak
da kullanlr.
rnein:
Haber kipi (Modul indicativ)
Emir kipi (Modul imperativ)
imdiki zaman, olumlu ekli
A lucra almak
1. lucrez alyorum
2. lucrezi alyorsun
3. lucreaz alyor
4. lucrm alyoruz
5. lucrai alyorsunuz
6. lucreaz alyorlar
1. -------2. lucreaz! al!

3. -------4. -------5. lucrai! aln!
6. --------
Olumsuz ekli
Emir kipinin 2. ahs tekli ekli, mastar fiilinin as uzaklatrldktan sonra yerine nu
hayr zarf getirilir. kinci ahs oul ekli ise 2. ahs olumlu ekli nne nu getirilince yeterli
olur.
63
rnein:
A lucra almak
1. -------2. nu lucra! alma! (a lucradan)
3. --------
4. -------5. nu lucrai! almaynz! (lucraitan)

6. --------
Not. a) Biraz yukarda da belittildii zere baz -a ve -ea bitimli fiillerin emir kipinin 2. ahs
tekil ekilleri haber kipinin imdiki zaman 3. ahs tekil ekliyle deil de bunun 2. ahs tekil
ekliyle ayndr; oulda ise deien bir durum yoktur.
rnein:
A sta oturmak, kalmak
imdiki zaman
1. stau oturuyorum
2. stai oturuyorsun
3. st oturuyor
4. stm oturuyoruz
5. stai oturuyorsunuz
6. stau oturuyorlar
A vedea grmek
imdiki zaman
1. vd gryorum
2. vezi gryorsun
3. vede gryor
4. vedem gryoruz
5. vedei gryorsunuz
6. vd gryorlar

1. -------2. stai! otur!
3. -------4. -------5. stai! oturun(uz)!
6. --------

1. -------2. vezi! gr!
3. -------4. -------5. vedei! grn(z)!
6. --------
b) A fi olamak; a duce gtrmek; a veni gelmek; a face yapmak; a zice demek; a aduce
getirmek; a conduce ynetmek; a traduce evirmek gibi fiillerin emir kipi 2. ahs tekilde
zel biimleri vardr.
rnein:
a fi: fii! ol!
a duce: du! gtr!
a veni: vino! gel!
a face: f! yap!
a zice: zi! de, syle!
a aduce: adu! getir!
a conduce: condu! ynet!
a traduce: tradu! evir!
64
= fii cuminte! uslu dur!

= du cartea! kitab gtr!
= vino repede acas! abuk eve gel!
= f gimnastic! jimnastik yap!
= zi ce vrei! ne istediini syle!
= adu cartea! kitab getir!
= condu maina mai ncet! arabay daha yava sr!
= tradu tot textul! tm metni evir!
II. Edatlar (Prepoziiile)

Edat, deimeyen, yani ekimi olmayan bir kelime eidi olup isim, sfat, zamir ve mastar
halindeki fiillerin nnde yer alr, bunlarla cmelede bulunan dier kelimeler arasndaki ilgiyi
kurar. Biraz aada fiil+edat+isim ba verilmektedir:
Fiil
Girmek: 1. intru
2. intri
3. intr
4. intrm
5. intrai
6. intr
kmak 1. ies
2. iei
3. iese
4. ieim
5. ieii
6. ies
Edat
n
Komak 1. fug
Kamak 2. fugi
3. fuge
4. fugim
5. fugii
6. fug
dup (ardndan; ardnda)

tren, autobuz, ctig (kazan)
spre (doru)
cas, cmin, staie
pe (stnde/zerinde//stne/zerne) trotuar, zpad, strad
din (-dan/-den)
ar, ora
de la (
)
servici, coal, facultate
Gitmek 1. plec
2. pleci
3. pleac
4. plecm
5. plecai
6. pleac
la (okul-A)
de la (okul-Dan)
din (okul-Dan)
spre (doru)
n (okul-A)
Gelmek: 1. vin
2. vii
3. vine
4. venim
5. venii
6. vin
la (okul-A)
coal, gar, facultate, bibliotec, Ankara, zmir
de la (okul-Dan)
Ankara, coal, gar, facultate, Bucureti
n (okul-A)
ora, Turcia, sat, coal
din (okul-Dan)
Romnia, ora, coal
spre (okul-A doru) cas, facultate, coal
dup (okul-Dan sonra) prnz, coal, vacan, srbtori
la
sim
cas, clas, facultate, magazin, bibliotec, camer, coal
(ev-E, snf-a, faklte-YE...giriyorum, giriyorsun...)
teatru, stadion, cinema, oper, gar, servici
(tiyatro-YA, stadyum-A.....giriyorum, giriyorsun....)
din (-dan/-den)
n (-a/-e;-da/-de)
la ( ; )
de la (-dan/den)
prin (
)
pe (
)
cas, clas, facultate, bibliotec, camer, coal

ora, sat, curte, grdin
plimbare, gar, ntlnire
teatru, stadion, cinema, oper, gar
spate, fa
u, fereastr
munte, coal, odihn, Ankara, ora, teatru,

facultate, coal, Ankara, teatru
coal, ar, sat, Turcia
coal, gar, facultate, ar
ora, ar, Romnia
65
Gitmek 1. merg
2. mergi
3. merge
4. mergem
5. mergei
6. merg
la (okul-A)
coal, gar, cmin, Ankara, cinema, facultate,

bibliotec
spre(okul-A doru)
cas, coal, gar, ar
dup (peinden: ekmek peinden/almak iin) pine, copil, bilete de
tren
n (ehr-E)
ora, Romnia, sat
Kalmak 1. rmn
2. rmi
3. rmne
4. rmnem
5. rmnei
6. rmn
n (okul-Da)
la ( )
ora, Turcia, camer, staie

facultate, bibliotec, teatru, coal
nmek 1. cobor
2. cobori
3. coboar
4. coborm
5. cobori
6. coboar
la
n
din
de la
facultate, aceast staie, Braov, staia Shhiye

beci (bodrum)
tren, autobuz, main, taxi
etaj(ul) doi, nlime (ykseklik)
Binmek 1. urc
2. urci
3. urc
4. urcm
5. urcai
6. urc
la
n
etaj(ul) trei, staia Kzlay, zmir

main, tren, autobuz, avion
III. Foarte ok, pek, pek ok, zarf (Adverbul foarte)

Bu zarf bir sfat veya bir zarf eliinde kullanlabilir.
rnein:
Bir Sfatla
Bir Zarfla
Vorbim foarte ncet - ok yava konuuruz.
Am un costum foarte elegant - ok k bir elbisem var.
Aye este foarte frumoas -Aye ok gzel.
eri a fost o zi foarte frumoas - Dn ok gzel bir gnd.
66
Acest student vorbete foarte bine romnete - Bu renci ok iyi Romence konuuyor.
Selin scrie foarte frumos - Selin ok gzel yazyor.
IV. Yaknlk aret Zamiri ve Sfat
(Pronume i adjectiv demonstrativ de apropiere)
Romencede acest, aceasta, aceti, aceste bu srf yaknlk iaret sfatlarnn yansra
acesta, aceasta, acetia, acestea bu; bunlar yaknlk iaret zamirleri ve sfatlar da mevcuttur.
Birincileri iaret sfat olarak belirttikleri isimlerden nce, ikincileri ise belirttikleri isimlerden
sonra gelir ve ekil olarak bu isimler belirtili isimlerdir. Bu iaret zamir ve sfatlarn u ema ile
gstermek mmkndr:
Sfat olarak kullanl
Zarf olarak kullanl
Tekil (Singular)
1) Eril (Masculin)
Studentul acesta este turc - Bu renci Trktr.
Copilul acesta e bolnav - Bu ocuk hastadr.
2) Orta cins (Neutru)
Autobuzul acesta e nou - Bu otobs yenidir.
Biletul acesta e bun - Bu bilet geerlidir.
3) Diil (Feminin)
Casa aceasta este nou - Bu ev yenidir.
Fata aceasta este student - Bu kz rencidir.
Acesta este turc - Bu Trktr.

Acesta este bolnav - Bu hastadr.
Acesta este nou - Bu yenidir.
Acesta este bun - Bu geerlidir.
Aceasta este nou - Bu yenidir.
Aceasta este student- Bu rencidir.
oul (Plural)
1) Eril (Masculin)
Copiii acetia sunt bolnavi - Bu ocuklar hastadrlar.
Studenii acetia sunt turci - Bu renciler Trkler.
2) Orta cins (Neutru)
Autobuzele acestea sunt noi - Bu otobsler yeniler.
Biletele acestea sunt bune - Bu biletler geerliler.
3) Diil (Feminin)
Casele acestea sunt noi - Bu evler yenidirler.
Fetele acestea sunt studente - Bu kzlar rencidirler.
Acetia sunt bolnavi - Bunlar

hastalar.
Acetia sunt turci - Bunlar
Trkler.
Acestea sunt noi - Bunlar
yeniler.
Acestea sunt bune - Bunlar
geerliler.
Acestea sunt noi - Bunlar
yenidirler.
Acestea sunt studente - Bunlar
recidirler.
67
Tekil
oul
Eril (m.)
Orta cins (n.)
ACESTA
ACETA
ACESTEA
Diil (f.)
ACEASTA
ACESTEA
Not. 1) Konuma dilinde acesta yerine sta, aceasta yerine asta, acetia yerine tia ve acestea
yerine de astea ekilleri kullanlmaktadr.
rnein:
(Manualul) acesta / sta este bun
- Bu (ders kitab) iyidir.
(Camera) aceasta / asta este luminoas
- Bu (oda) aydnlktr.
(Munii) acetia / tia sunt nali
- Bu (dalar) yksektir.
(Camerele) acestea / astea sunt luminoase
- Bu (odalar) aydnlktr.
Tekil
oul
Eril (m.)
Orta cins (n.)
Diil (f.)
STA (acesta)
ASTA (aceasta)
TA (acetia)
ASTEA (acestea)
2) sta, asta, tia, astea ekillerinin, kiileri kastettiklerinde nezaket d, kabalk anlamlar
vardr;
rnein: Ce mai vrea i sta / asta? - Bu da ne istiyor?
1.
Aadaki kelimlerle cmleler kurunuz.
rnek:
Copilul / a (nu) veni/ de la/ coal - Copilul (nu) vine de la coal.
Ea / a (nu) iei / din / Ankara Noi / a (nu) intra / n / Romnia Tu / a (nu) pleca / la / autobuz Voi / a (nu) merge / pe / strad Ei / a (nu) nva / la / facultate Eu / a (nu) alerga / spre / stadion Ele / a (nu) ajunge la coal/ dup / profesor 2.
Aadaki cmlelerdeki bouklar uygun den fiil ekilleriyle doldurunuz.
rnek: Astzi studenii ... ... ... de la cursuri la ora 16 - Astzi studenii ies de la cursuri la ora
16.
De ce Radu nu ... ... ... cu autobuzul?
/ a rmne
n fiecare diminea ele.. ... ... la staia Unirii.
/ a merge
Cine ... ... ... dup-amiaz?
/ a cobor
Studenii ... ... ... din tramvai.
/ a nva
68
Selin i Burak ... ... ... spre facultate.

Noi joi ... ... ... cu avionul la Bucureti.
Cine ... ... ... acum din camer?
Ele ... ... ... cu autobuzul la facultate.
Elevii ... ... ... crile recomandate.
Toi studenii ... ... ... la etajul 5.
Noi ... ... ... la timp la teatru.
Aceste fete ... ... ... la facultatea de drept.
/ a veni
/ a citi
/ a pleca
/ a ajunge
/ a iei
/ a face
/ a urca
/ a fugi
3.
Aadaki cmlelerdeki bouklar uygun gelen edatlarla doldurunuz.
rnek: eim ... ... ... camer - eim din camer.
Studenii fug ... ... autobuz. Cnd ieii ... ... cas? Un grup de studeni ... ... Romnia vine
... ... Ankara. Urcai i voi ... ... etajul 6? Cine mai merge ... ... ora? Copiii ies ... ... grdin. n
fiecare miercuri ele merg ... ... teatru, iar Burak merge ... ... meci. Cnd pleac studenii romni ...
... Ankara? Vineri sosete ... ... Ankara o delegaie comercial ... ... Romnia. La ce or ieii ... ...
facultate? ... ... ce mergei la facultate? Burak ... ... cine st n camer? Studenii coboar ... ... scri
de la etajul 6, iar profesorii ... ... liftul.
4.
Aadaki cmlelerdeki bouklar duruma gre uygun duen dup sonra veya dup ce
-dktan sonra edatlar ile doldurunuz.
rnek: ... ... meci mergem acas - Dup meci mergem acas.
Deschide televizorul ... ... vine acas - Deschide televizorul dup ce vine acas.
... ... cursuri mergem la bibliotec. Terminm lucrul ... ... vine Selin. Nu mai iese nici o student
din cmin ... ... ora 10 seara. Discutm problema ... ... pleac Aye. Tata citete ziarele ... ... micul
dejun. Mama pleac ... .... ajung eu acas. Venim la Ankara ... ... vacan. n fiecare sear, ... ...
mas fac o plimbare, ... ... ore mergem la teatru. Ce faci ... .... ajungi acas? Mai citim o dat lecia
... ... pleac profesorul. ... ... Anul Nou ncep examenele. Mai discutm ... ... citeti i aceast carte.
5.
Aadaki fiilleri imdiki zamanda ekiniz:

A lucra almak, a corecta dzeltmek, a vizita ziyaret etmek, a telefona telefon
amak, a copia temize geirmek; kopya ekmek, a studia incelemek; okumak, a citi
okumak, a pregti hazrlamak, a gsi bulmak, a vorbi konumak, a grei hata yapmak,
a scrie yazmak, a ti bilmek, a cuta aramak, a lsa brakmak, a ntreba sormak, a
mulumi teekkr etmek, a iubi sevmek, a plnge alamak, a rde glmek, a zmbi
glmsemek, a primi kabul etmek, a face yapmak, a bea imek, a gti sslemek; (yemek)
piirmek, a spla ykamak, a pune koymak, a prji kzartmak, a fierbe kaynatmak;
halamak.
6.
Aadaki soru cmlelerine, paratez iinde bulunan kelimeleri de kullanarak uygun
yantlar veriniz.
69
rnek: - Citeti un ziar? (o revist) - Nu, nu citesc un ziar, citesc o revist.

nvei la coal? (la facultate). Locuieti la hotel? (la cmin). Selin vorbete repede? (ncet). Joi
plecai cu avionul? (cu trenul). n vacan mergei la munte? (la mare). Venii din Polonia? (din
Turcia). Miercuri sosete delegaia? (vineri). Mergei acas? (la bibliotec). Lucrezi la spital? (la
policlinic). Vorbeti turcete? (romnete). Citeti multe romane? (puine).
7.
Parantez iinde bulunan fiillere emir kipinin 2. ahs tekil ve oul ekillerini veriniz.
rnek: (A lsa) cartea pe mas!
-Las cartea pe mas!
-Lsai cartea pe mas!
(A afla) la ce or pleac trenul! (A aduce) crile napoi! (A amna) plecarea pentru miercurea
viitoare! (A arunca) mingea la co! (A mnca) fructe dup mas! (A suna) la ua a doua! (A atepta)
pn la ora 16. (A cuta) carte n bibliotec! (A aprinde) lumina! (A deschide) ferestrele din
dormitor! (A alege) merele cele mai bune! (A umple) toate paharele cu ap!
8.
Aadaki cmlelere, i tu veya i voi kelimelerin yardmyla sen de, siz de anlamlarn
veriniz.
rnek: - El citete ziarul
- Citete i tu ziarul Gazeteyi sen de oku!
- Voi citii ziarul - Citii i voi ziarul Gazateyi siz de okuyun!
- Ea aranjeaz florile n vaz. - Voi aranjai florile n vaz.
- El recit o poezie frumoas. - Voi recitai o poezie frumoas.
- El fumeaz afar.
- Voi fumai afar.
- Ea lucreaz ziua.
- Voi lucrai ziua.
- El servete repede.
- Voi servii repede.
- Ea vine mai devreme.
- Voi venii mai repede.
- El amn plecarea la Bucureti. - Voi amnai plecarea la Bucureti.
9.
Aadaki cmleleri Romenceye eviriniz:
1. -Siz kimsiniz? -Ben enol Arslanm. 2. -Siz nesiniz? -Ben Bkre niversitesinde renciyim.
3. Hangi lkedensiniz? -Ben Trkiyedenim, arkadam ise Romanyadandr. 4. Hangi
ehirdensiniz? -Ben Ankaradanm, arkadam ise Bkretendir. 5. -Ne zamandan beri
buradasnz? -Burada aydan beriyim. 6. Ne zaman Romence dersleriniz var? -Bizim her gn
Romence derslerimiz var. 7. -Haftada ka saat Romence dersleriniz var? 8. -Ka Romence
retmeniniz var? -Bizim iki Romence retmeniniz var. 9. -Romence ders kitaplarnz var m? Evet, Romence ders kitaplarmz var. 10. -Romen Dili blmnde ok renci var m? -Evet,
Romen Dili blmnde ok renci var. 11. -Sen nerede kalyorsun, yurtta m? -Evet, ben ok
byk ve temiz bir yurtta kalyorum. 12. -Bir odada ka kii kalyorsunuz? -Bir odada drt kii
kalyoruz. 13. -Bugn dersiniz var m? -Hayr, bugn dersimiz yok, nk bugn pazardr. Sabah
odamda temizlik yapyorum, leden sonra ise tiyatroya gidiyorum. 14. -Bugn gnlerden nedir?
-Bugn Cuma Gndr. 15. -Yarn ayn ka? -Yarn ayn bei. 16. -Ekim aynn kanda balyor
dersler? -Dersler bir Ekimde balyor.
70
O excursie la stanbul
(stanbula Bir Gezi)
La sfrit de sptmn facem o excursie la stanbul. La aceast excursie interesant
particip mai muli colegi de grup. mpreun cu noi vine i profesoara noastr de limba romn.
Numai Radu vine mpreun cu prinii lui. Este o excursie lung i dureaz cinci zile.
Plecm miercuri diminea cu avionul de ora nou i sosim la stanbul la ora zece i
jumtate. Ne ntoarcem la Bucureti duminic noaptea. Dup un semestru de munc intensiv
simim i noi nevoia de a iei puin din ora pentru a vedea i alte locuri, alte meleaguri.
Muli oameni de pretutindeni tnjesc dup ntlnirea cu acest ora splendid, aezat pe dou
continente, unic n felul lui n lume.
Cltoria cu avionul decurge foarte bine, am survolat o parte din teritoriul Bulgariei,
Marea Neagr i Marea Marmara, iar apoi aterizm, n siguran, pe Aeroportul Atatrk din
Istanbul. Astfel, n decurs de o or, noi ajungem la ntlnirea dintre Marea Neagr i Marea
Marmara, la ntlnirea dintre continentele Asia i Europa.
Dup controlul paapoartelor ne ndreptm spre staia de metrou, care se afl chiar n
incinta aeroportului. Cu acest metrou modern ajungem repede n centru, la Aksaray. Aici ne cazm
la un hotel foarte elegant de trei stele, cu camere cu dou paturi. Camerele au ap cald n
permanen, minibar, televizor cu foarte multe programe i instalaie de aer condiionat. Apoi,
imediat am mers n ora i am vizitat cteva locuri interesante de aici, dup care, spre sear, am
traversat Strmtoarea Bosfor cu vaporaul i am ajuns n partea asiatic a Istanbulului. Oraul
privit, seara, din Bosfor este extraordinar. Ai impresia c eti ntr-un ora de basm.
Seara am mers la un restaurant i am luat loc la o mas aproape de ringul de dans.
Chelnerul ne-a servit foarte prompt. Am cerut preparate i mncruri specific turceti. Am mncat
frigrui de pui, pilaf i baclavale. Am but ayran, un fel de lapte btut, pe sturate.
Dimineaa, dup ce am luat micul dejun la hotel, am vizitat muzeul Topkap, palatul
Dolmabahe i moscheia Ayasofya. n urmtoarele zile am mai vizitat i alte locuri istorice deosebit
de interesante. Acest ora, care a fost capitala a dou imperii grandioase, Imperiul Roman de
Rsrit i Imperiul Otoman, mai pstreaz nc aproape intacte edificii de o valoare inestimabil
aparinnd celor dou imperii.
Timpul a trecut foarte repede. Duminic seara, tot cu avionul, pentru c aveam bilete dusntors, am aterizat pe Aeroportul Otopeni din Bucureti. Eram acas i a doua zi, de luni, ne atepta
un semestru lung de cursuri la facultate.
Kelime ve Deyimler (Cuvinte i expresii)
excursie = gezi
sfrit = son; la sfrit de sptmn
= hafta sonunda;
n sfrit = en sonunda
a participa = katlmak, itirak etmek
mpreun cu = ... le beraber/ birlikte
numai = yalnz, tek
avion = uak
prini = anababa, ebeveyn
a dura = srmek, tutmak, devam etmek
a pleca = gitmek
a sosi = yetimek, varmak
napoi = geri
lucru = i, alma, emek
71
a simi = duymak, hisetmek; a simi

nevoia = ihtiyacn duymak
meleag = yer, yre
pretutindeni = her yerde/ tarafta; de
pretutindeni = her yerden/ taraftan
a tnji = can atmak, arzu etmek; a tnji
dup = bir eyi ok arzu etmek
splendid = muhteem
aezat = bulunan, serilen (a aeza
yerletirmek, koymak fiilinden)
continent = kta, anakara
unic = yegne, tek
fel = eit, tr; n felul lui = kendince
lume = dnya; ellem
cltorie = gezi,seyahat
a decurge = gemek, cereyan etmek
survola = uakla zerinden gemek
teritoriu = saha; toprak, arazi
ateriza = ini yapmak
n siguran = gven iinde
astfel = bylelikle
n decurs de = (zaman) iinde
a ajunge = varmak, ulamak, yetimek
ntlnire = buluma
continent = kta, anakara
control = kontrol
a se afla = bulunmak; renilmek,
duyulmak
chiar = tam
n incinta...=iinde
centru = merkez
a se caza = (0tele)yerlemek; inmek
cu trei stele = yldzl
pat = yatak
n permanen = srekli, kesiksiz
instalaie de aer condiionat = klima
a trece = gemek, katetmek
apoi = sonra
ntlnire = grme, randevu
Marea Neagr = Karadeniz
Marea Marmara = Marmara Denizi
72
dup ce.. = .. den sonra

a cobor = inmek
a vizita = ziyaret etmek, gezmek
sear = akam; spre sear = akama
doru
a traversa = (bir taraftan teki tarafa)
gemek, karya gemek
strmtoare = boaz;
Strmtoarea Bosfor = stanbul Boaz
vapora = kk vapur,gemi(cik)
aici = burada; buraya;
de aici = buradan
parte = taraf, yaka; partea asiatic =
Asya Yakas
a privi = bakmak; privit din Bosfor =
Boazdan grn
extraordinar = olaanst, muhteem
impresie = izlenim, intiba; a avea
impresia.. = izleniminde olmak; ...gibi
gelmek
basm = masal: ora de basm =
masallardaki gibi bir ehir
ring = ring, sahne, arena; ring de dans
= dans pisti
prompt = derhal, hemen, abuk
a cere = istemek
plcere = zevk, honutluk; cu plcere
= zevkle, memnuniyetle
frigrui de pui = tavuk (i) kebab
pilaf = pilav
baclava = baklava
pe sturate = doyasya
elegant = k
palat = saray
moscheie = cami
deosebit de... = kayde deer, ok fazla
capital = bakent, paytaht
imperiu = imparatorluk
rsrit = dou
bilet dus-ntors = gidi-dn bileti
Dikkat edilecek bir ka konu:

a. Kart (zt) anlaml baz niteleme sfatlar:
mare byk - mic kk
gros kaln - subire ince
lung uzun - scurt ksa
greu ar, zor - uor hafif, yeni
tare sert, kat - moale yumuak
gras iman - slab zayf
sntos sa, salam - bolnav hasta, salksz
stul tok - flmnd a
optimist iyimser, nikbin - pesimist ktmser, bedbin
darnic cmert - zgrcit cimri
larg geni - ngust dar , strmt dar (elbise iin)
cald scak - rece serin, frig souk
dulce tatl - acru eki , iute ac
copt pimi, olgun - crud i, pimemi
curat temiz - murdar kirli, pis
transparent saydam - opac, mat donuk, mat
uscat kuru - ud slak , umed ya
scump pahal - ieftin ucuz
nou yeni - vechi eski, kadim
frumos gzel - urt irkin
bun iyi - ru fena
vesel en, neeli - trist mahzum
detept akll, zeki - prost ahmak, budala
tnr gen - btrn ihtiyar
b. coleg de:
banc sra arkada

coal okul arkadas
liceu lise arkada
facultate faklte arkada
clas, an snf arkada
serviciu i arkada
c. aproape yakn + asl say = tabriken, tahminen ; yakn - Facem aproape o or

cu autobuzul. Otobsle yaklak bir saat yapyoruz .
prea olduka, hayli = o carte prea scump olduka/ hayli pahal bir kitap .
nu prea okadar... deil/ olmayan = o carte nu prea scump o kadar pahal
olmayan bir kitap .
I. sim ve Zamir Halleri (Cazurile)
Romencede be hal, yani Nominativ (Yaln hal), Acuzativ (Belirtme veya - hali) Genitiv
(Tamlayan veya yelik hali,-in hali) ve Vocativ (Seslenme veya arma hali) mevcuttur.
imdi burada yalnz isim ve kii zamirlerinin Yaln ve Belirtme halleri ekimlerini inceleyeceiz.
73
1. sim ekimi (Declinarea substantivelor)

a. Belirtisiz Harfitarifli simler (Substantive cu articol nehotrt)
Hemen belirtelim ki Romencede isimlerin Nominativ ve Acuzativ ekilleri ayndr. Fakat,
bunlarn cmlede farkl grevlerde kullanlrlar. Nominativte, yani Yaln halindeki bir isim
cmlenin znesidir. Acuzativde, yani -i halindeki isim ise cmlenin nesnesi grevinde olur. Bir
dz nesne belirtili veya belirtisiz olur kibu durumu harfitarifin tr belirler. Cmlede zneyi
tanmak iin cine?, kim? ve ce?ne? , nesneyi tanmak iin de pe cine? kimi? ; (pe) ce?
neyi? sorularn sorarz. Her iki dz nesne de daima geili fiillerle kullanlr, daima fiilin geili
anlamna skskya baldrlar.
Eril isim
N., Ac. Un student bir renci:
rnekler:
N. (zne): Un student citete. Bir renci okuyor.
Ac. (belirtisiz dz nesn): Cunosc un student. Bir renci tanyorum.
Diil isim
N., Ac. O student bir (kz) renci :
rnekler:
N. (zne): O student citete. Bir (kz) renci okuyor.
Ac. (belirtisiz dz nesne): ubesc o student. Bir (kz) renci seviyorum.
Orta cins isim
N., Ac. Un manual bir ders kitab :
N. (zne): Un manual este aici. Bir ders kitab baradadr.
Ac. (belirtisiz dz nesne): Am cumprat un manual. Bir ders kitab satn aldm.
oul (Plural)
Eril isim
N., Ac. Nite studeni bir takm renciler:
rnekler:
N. zne: Nite studeni vorbesc. Bir takm renciler konuuyorlar.
Ac. (belirtisiz dz nesne): Aici am cunoscut nite studeni. Burada bir takm renciler
tandm.
Diil isim
N., Ac. Nite studente bir takm (kz) renciler :
N. (zne) Astzi vin nite studente. Bugn bir takm (kz) renciler geliyorlar.
Ac. (belirtisiz dz nesne): Am invitat nite studente la noi. Bize bir takm (kz) renciler
davet ettim.
Orta cins isim
N., Ac. Nite manuale bir takm ders kitaplar :
74
rnekler:
N. (zne): n sertar sunt manuale. ekmecede ders kitaplar var.
Ac. (belitisiz dz nesne): Caut nite manuale de gramatic. Bir takm gramer kitaplar
aryorum.
b. Belirtili harfitarifli isimler (Substantive cu articolul hotrt)
Tekil (Singular)
Eril isim
N.,Ac. studentul renci
rnekler:
N.(zne): Studentul este turc.renci Trk
Diil isim
- studenta (kz) renci
- Studenta este turcoaic.
(kz) renci Trk
Ac. (belirtisiz dz nesne)

Am invitat i studentul renciyi de davet ettik - Trimitem studenta acolo
Oraya (kz) renciyi gnderiyoruz.
Orta cins isim
N., Ac. Manualul ders kitab :
rnekler:
N. (zne): Manualul este nou Ders kitab yenidir.
Ac. (belirtili dz nesne): Aducei manualul aici Ders kitabn buraya getiriniz!
2. Kii Zamirlerinin Belirtme (- hali) ekilleri (Formele de acuzativ ale pronumelor personale)
Romencede kii zamirleri belirtme halinde (- halinde), yani cmlede belirtili dz nesne
grevinde olduklarnda, vurgulu (kuvvetli) ve vurgusuz (zayf) olmak zere iki ekil
arzetmektedirler. Burada nemle alt izilmesi gereken konu, zamirin vurgusuz (zayf) eklinin
cmleden hi eksilmediini, vurgulu (kuvvetl) eklinin ise vurgusuz eklinin anlamn
desteklemek, yani kuvvetlendirmek iin kullandn belirtmektir. Buna karlk, bir ok edat,
zamirin yalnz vurgulu ekliyle kullanlr. Bu izahlar u aadaki tabloda zetleyebiliriz:
ahs
1
Hal
Nominativ Eu
Yaln hal
2
Tu
3 m.
El
f.
Ea
Noi
Voi
(pe) noi
bizi
(pe) voi
sizi
Acuzativ-iHali
Vurgulu
(pe) mine
beni
(pe) tine
seni
(pe) el
(pe) ea
onu
Vurgusuz
m (m-)
beni
te (te- -te)
seni
l (- l, l -)
onu
o (- o)
onu
ne (-ne, ne-) v (- v, v- )
sizi
bizi
6 m.
Ei
f.
Ele
(pe) ei
(pe) ele
onlar
i (- , -)
onlar
le (- le, - le)
onlar
75
rnein:
Eu ben : (pe) mine - beni: Aye m invit pe mine la teatru Aye beni (bakasn
deil) tiyatroya davet ediyor.
Aye m invit la teatru Aye beni tiyatroya davet ediyor.
Burada, birinci cmlenin anlam udur: Aye sadece beni, tek beni, tyatroya davet ediyor;
ikinci cmlenin anlam ise: Aye beni (normal olarak) tiyatroya davet ediyordur.
Biraz yukarda da belirtildii gibi - halinin vurgulu ekli olan pe mine, ayn kii zamirinin
vurgusuz - hali ekli olan myn anlamn kuvvetlendirmek, vurgulamak iin kullanlmaktadr.
Acuzativin (- halinin) vurgulu ekillerinin baz edatlarla kullanlar:
Radu locuiete cu mine (cu tine, cu el/cu ea, cu noi, cu voi, cu ei/ele) - Radu benimle
(seninle, onunla, bizimle, sizinle, onlarla) oturuyor.
Raluca st lng mine (lng tine, lng el/ea, lng noi, lng voi, lng ei/ele) Raluca benim yanmda (seninle, onun, bizim, sizin, onlarn yannda) oturuyor.
Cartea este la mine (la tine, la el/ea, la noi, la voi, la ei/ ele) - Kitap bende (sende,
onda, bizde, sizde, onlarda).
Acest cadou este pentru mine (pentru tine, pentru el/ea, pentru noi, pentru voi,
pentru ei/ele) - Bu hediye benim iin (senin, onun, bizim, sizin, onlar iin) .
Pleac fr mine (fr tine, fr el/ea, fr noi, fr voi, fr ei/ele) - Bensiz (sensiz,
onsuz, bizsiz, sizsiz, onlarsiz) gidiyor .
Ei vin de la mine (de la tine, de la el/ea, de la noi, de la voi, de la ei/ele) - Onlar benden
(senden, ondan, bizden, sizden, onlardan) geliyorlar.
Ali nu tie nimic despre mine (despre tine, despre el/ea, despre noi, despre voi, despre
ei/ele) - Ali benim hakkmda (senin, onun, bizim, sizin, onlarn hakknda) hi bir ey bilmiyor.
Fata vine spre mine (spre tine, spre el/ea, spre noi, spre voi, spre ei/ele) Kz bana
doru(sana, ona, bize, size, onlara doru) geliyor.
Arat respect fa de mine (fa de tine, fa de el/ea, fa de noi, fa de voi, fa de
ei/ele) - Bana kar (sana, ona, bize, size, onlara kar) sayg gsteriyor.
St departe de mine (de tine, de el/ea, de noi, de voi, de ei/ele) - Benden uzak (senden,
ondan, bizden, sizden, onlardan uzak) oturuyor.
II. Uzaklk aret Zamirleri ve Sfatlar (Pronume i adjectiv demonstrativ de deprtare)

Trkedeki u ve o uzaklk iaret zamir ve sfatlarnn Romencede u ekilleri mevcuttur:
aret Sfat (Adjectiv demonstrativ)
aret Zamir (Pronume demonstrativ)
1. Eril (Masculin)
Tekil (Singular)
Acel / acela:
Acel student este turc = Studentul acela
este turc. u/o renci Trk
Acela:
Acela este turc. u/o Trk.
oul (Plural)
Acei/aceia
76
Aceia
Acei elevi = Elevii aceia-u renciler.
Aceia sunt elevi - unlar renciler.
2. Diil (Feminin)
Acea/ aceea:
Acea student este turcoaic=
Tekil (Singular)
Aceea:
Aceea este turcoaic - u renci
Trk.
Studenta aceea este turcoaic

u/o (kz) renci Trktr.
oul(Plural)
Acele/acelea
Acelea
Acele eleve = Elevele acelea -O kz renciler Acelea sunt eleveunlar (kz) reciler.
3. Orta cins (Neutru)
Tekil (Singular)
Acel / acela:
Acela:
Acel dulap=Dulapul acela - u/o dolap Acela e un dulapu bir dolaptr.
oul (Plural)
Acele/acelea:
Acelea:
Acele dulapuri = Dulapurile acelea -u
Acelea sunt dulapuri -unlar dolaptr.
dolaplar.
Dulapurile acelea sunt noi - u/o dolaplar yenidir.
Bu ekilleri u aadaki tabloda zetleyebiliriz. Biraz yukarida da grdmz zere tabloda
ikinci yerde bulunan ekiller, uzaklik iaret zamiri gorevinde de kullanilirlar:
Tekil (sg.)
oul (pl.)
Eril ( m. )
Acela Acel
Acei / Aceia
Orta cins ( n. )
Diil ( f. )
Acea / Aceea
Acele / Acelea
Altrmalar (Exerciii):
1.
Aadaki cmlelerde parantez iindeki kii zamirlerinin yerine vurgulu / kuvvetli - hali
ekillerini koyunuz:
Tata a plecat fr (eu) n ora. nainte n-am tiut nimic despre (tu). Selin a plecat cu (ele).
Cine mai vine la (eu)? Am o scrisoare pentru (ea). Cine a mai fost cu (tu) n excursie? Burak st
aproape de (voi). Copilul alearg spre (noi). Ali st departe de (eu). Am luat o carte de la (ei).
2.
Aadaki cmlelerdeki boluklara kii zamirlerinin - hali vurgusuz (zayf) ekillerini
koyunuz.
rnek:
Nu plecm; ... ateptm - Nu plecm; te ateptm.
Mergi direct acas; ... caut acolo. Anca e la bibliotec; Radu... roag s-l ajui la limba
77
turc. Copiii traverseaz strada; noi ... urmrim de la fereastr. Studentele se aeaz la o mas
aproape de u; chelnerul ... servete imediat. Eu i cu Mihai stm i discutm n hol; profesorul
... cheam n sal. Vecina de la etajul doi are nunt; ea ... invit i pe mine la nunt. Roxana iese
n ora; mama ... roag s cumpere flori. Ai anunat c vrei s venii la noi ; ... ntrebm cnd
venii? Miercuri plecm la stanbul; tata ... ateapt la gar.
3.
Aadaki ifadeleri btn ahslarda ekiniz.
rnek:
M / caut / la facultate
- M caut la facultate.
Te /
- Te caut la facultate...
M / invit / la restaurant.
Te / ateapt / acas.
l / vede / la teatru.
O / cheam / n ora.
Ne / gsete / la lecie.
V / ntreab / disear.
i / gsete / la universitate.
Le / ajut / n fiecare zi.
4.
Aadaki cmlelerde isimle ifade edilen belirtili nesne yerine - halinde vurgusuz (zayf)
kii zamirini koyunuz.
rnek:
Aduce vineri cartea - O aduce vineri (Kitab=Onu).
Copilul bea laptele. Unde pui ochelarii. Am scris toat tema. Copii citesc poeziile cu glas
tare. Ieri am reparat televizorul. De la cine primeti banii? Am cusut nasturele la loc. A trimis
scrisoarea par avion. Am citit romanul pe nersuflate. Am dat crile la bibliotec. Citim ziarul n
fiecare zi. Cunoatem profesorii mai de mult. Elevii viziteaz muzeul n vacan. Vizionm
spectacolul disear.
5.
rnek:
- Te ajut? - Da, m ajut.
- M invit? - Ne ntlnete? - Te cheam? - O iubete? - Le caut? - V urmrete pas cu
pas? - i nsoete la gar? - M ntreab n ce zi am examenul? - Te ajut la lecie? - V vede n
ora? - Ne caut n fiecare zi la telefon? - M primete acum? - V vede la facultate zilnic?
6.
Aadaki sorulara olumlu ve olumsuz yantlar veriniz.
rnek:
- Ai citit romanul?
- Da, l-am citit.
- Nu, nu l-am citit.
- Ai citit cartea?
- Da, am citit-o.
- Nu, nu am citit-o.
-Ai vzut filmul? - A nvat lecia? - Ai ateptat mult autobuzul? - A scris scrisoarea? Elevii au vizitat muzeul? - Au vzut profesoara? - Ai primit banii? - Ai dat napoi revista? - Ai
78
pus fructele pe mas? - Ai citit ziarele de ieri? - Ai nchis ua? - Ai pierdut cheia? - Ai ales
costumul?
6.
Aadaki cmlelere olumlu ve olumsuz yant veriniz.
rnek:
- l vizitai?
- Da, l vizitm.
- Nu, nu-l vizitm.
- l caui pe Radu?
- Da, l caut (pe el).
- Nu, nu-l caut (pe el).
O pltii? i aducei? i invii pe colegi la film? M atepi acolo? Le cumprai? l vezi pe
Radu la facultate? O vezi pe Maria la bibliotec? i cerei cartea aceea? Ne ajutai i pe noi? Le
ateapt pe studente? O cumprai? l chemai la telefon? i ajutai pe oameni? O cunoatei pe
Anca? Le ntreab pe Roxana i pe Ana?
7.
Aadaki kelimelerde belirtili dz nesneli cmleler kurunuz.
rnek:
Caut / manual - Caut manualul.
/ coleg
- l caut pe coleg.
Atept
- tren.
N-am gsit
- caiet.
- profesor.
-Anca la cmin.
Ai adus
- invitaie.
Miercuri vizitm - ora.
- Radu i Anca din parc.
- Radu la spital.
Cunoatem
- regulament.
Selecioneaz - semine.
- studentele acestea.
- sportivii aceia.
8.
Aadaki sorulara uygun den yantlar veriniz.
rnek:
9.
a. Pe cine ai ntrebat?
- Pe tine (te-am ntrebat)

- Pe dumneavoastr (v-am ntrebat).
- Mihaela (am ntrebat-o) .
b. Pe tine te ateapt? - Da, pe mine (m ateapt).
a. Pe cine atepi? Pe cine au ntlnit la gar? Pe cine cutai aici? Pe cine ai ntrebat? Pe
cine ai adus acas? Pe cine ai vzut la meci? Pe cine ai invitat la serbare? Pe cine a servit imediat
osptarul? Pe cine ai ajutat? Pe cine ateapt la telefon? Pe cine ai rugat? Pe cine mai invitm?
Pe cine a scos profesorul la lecie?
b. Pe noi ne-ai ntrebat? Pe ele le vedei la teatru? Pe mine m cheam la cinema? Pe
mine m cunoatei? Pe tine te-a ludat profesorul? Pe ei i lai acas? Pe ea o chemi prima? Pe el
l cheam decanul la facultate? Pe voi v-a invitat asear?
10.
Aadaki cmlelerdeki boluklara uygun den uzaklk iaret sfatlarn koyunuz.
rnek:
a. Am luat dicionarul ...
- Am luat dicionarul acela.
b. Am luat... dicionar
- Am luat acel dicionar.
79
a. Profesorul ... nu a venit. Scriei textul ... ! Punei n sertar crile .. ! Biblioteca ... este
nou. De ce vinde tabloul ...? Unde este elevul ...? Maina ... este veche. Camerele ... sunt mici.
Inginerii ... sunt btrni. Revistele ... sunt vechi sau noi? Casele ... sunt frumoase. Copilul ... are
cinci ani.
b. ... profesorul nu a venit. Scriei ... text ! Punei n sertar ... cri . ... biblioteca este nou.
De ce vinde ... tablou? Unde este ... elev? ... maina este veche. .... camere sunt mici. ... ingineri
sunt tineri. ... reviste sunt vechi sau noi? ... case sunt frumoase. ... copil are cinci ani.
11.
Aadaki cmlelerdeki boluklara uygun den uzaklk iaret zamirlerini koyunuz.
rnek:
Cartea aceasta este nou, ... este veche - Cartea aceasta este nou, aceea este veche.
Muntele acesta are 2500 metri, ... are numai 1500. Camera aceasta este mare, ... este mic.
Ziarul acesta este nou, ... este vechi. Ciorba aceasta este fierbinete, ... este rece. Studenii acetia
sunt romni, ... sunt strini. Romanele acestea sunt interesante, ... nu sunt interesante. Copilul
acesta are cinci ani, ... are trei ani. Caietele acestea sunt groase, ... sunt subiri. Clasele acestea
sunt pline, ... sunt goale. Pisicile acestea sunt de ras, ... nu sunt de ras. Fripturile acestea sunt
foarte gustoase, ... nu sunt deloc gustoase.
12.
a. Birka arkada stanbula bir gezi yaptlar. Gezi gn srd ve ok hotu. stanbul
ok eski ve ok gzel bir ehirdir. Arkadalar iki gnde stanbul un en gzel ve en enteresan
mzelerini gezdiler. Gece, kk fakat k bir otelde kaldlar. Pazar gn akam Haydarpaa
istasiyonundan trene bindiler ve gece saat birde Ankaraya dndler. Arkadalar ok neeliydiler.
b. Raduyu aryorum. Sen de onu aradn m? Ayeyi bekliyoruz. Siz de mi onu
bekliyorsunuz? Beni bekliyor musunuz? O seni beklemiyor. Seni u adam bekliyor. Dn de o seni
arad. Bizi bekliyor mu? Bizi deil, onlar bekliyor. Onlar ktphanede gryor musunuz? Onlar
deil, rencileri ktphanede gryorum. Sizi baz arkadalarnz ziyaret ediyor. Biz sizi ziyaret
etmedik. Onlar (kzlar) tiyatroya davet ediyor musunuz? Onlar dn davet ettik.Kzkardeini ne
zaman gryorsun? Onu dn grdm. Kimi aryorsun? arkadam aryorum, fakay hi bir yerde
onu bulamadm.
13.
80
Kompozisiyon: Benim Ailem.
Familia mea i prietenii mei
(Ailem ve Arkadalarm)
Radu este prietenul meu cel mai bun. El are 20 de ani i este student la medicin; dorete
foarte mult s devin un chirurg foarte bun. Radu este de la ar. El s-a nscut ntr-un sat foarte
mare i frumos din Dobrogea. Acest sat se afl pe malul Mrii Negre, nu departe de oraul
Constana. Oamenii din acest sat lucreaz de secole pmntul roditor de aici.
Familia lui Radu este destul de mare. El are tat, mam, doi frai i dou surori. Bunicii
din partea tatlui locuiesc mpreun cu ei. Acetia sunt deja btrni i de aceea au nevoie de ngrijiri
din partea familiei. Fraii lui Radu sunt mai mari dect el i sunt cstorii. i una dintre surori
este mai mare dect Radu, iar cealalt - mai mic. Amndoi fraii lui Radu au absolvit diferite
faculti tehnice i acum sunt ingineri. Sora lui mai mare a terminat medicina i n momentul de
fa este medic de familie. Sora lui mai mic este elev la un liceu bun din Mangalia i are note
foarte bune.
Prietenul meu i iubete foarte mult prinii, bunicii din partea tatlui i pe cei din partea
mamei, fraii i surorile. Nu poate sta mult departe de ei i de aceea i viziteaz destul de des. Peste
o sptmn prietenul meu vrea s se duc la ar, ca s-i vad prinii, bunicii i sora cea mic.
Kelimeler (Cuvinte)
prieten - dost, arkada, ahbap
cel mai bun () - en iyi
medicin - tp; tp fakltesi
a dori - istemek, arzu etmek, arzulamak
a deveni - olmak; yetimek
chirurg - operatr, cerrah
ar - ky, lke, memleket
a se nate - domak
sat - ky
Dobrogea - Dobruca
a se afla - bulunmak; duyulmak
mal - kenar, ky
Marea Neagr - Karadeniz
Departe - uzak
a lucra - almak, (burada) ilemek
secol - yzyl, asr
de secole - yzyllardan beri
pmnt - toprak
roditor - verimli, mmbit
destul de - olduka
bunici - dede ve nine
din partea - tarafndan
a locui - oturmak
mpreun - beraber; birlikte
deja - artk
a avea nevoie - ihtiyalar var
ngrijire - bakm, bakma
cstorit - evli
i una dintre - -dan biri
iar - ise
cellalt, cealalt - o biri, tekisi
amndoi, amndou - ikisi de
a absolvi - bitirmek, ikmal etmek
inginer () - mhendis
a termina - bitirmek, ikmal etmek
n momentul de fa - imdi,
halihazrda
medic de familie - aile dokt9oru
cea mai mic - kk olan
not - (okulda) not
a vizita - ziyaret etmek
des - sk
a se duce - gitmek
81
Gramer (Gramatic)
I. Dzensiz fiillerin imdiki zamanda ekimleri (Conjugarea verbelor neregulate, la prezent)
82
a ncuia kilitlemek
eu ncui kilitliyorum
tu ncui
el, ea ncuie
noi ncuiem
voi ncuiai
ei, ele ncuie
a descuia amak
descui ayorum.
descui
descuie
descuiem
descuiai
descuie
a tia kesmek
tai kesiyorum
tai
taie
tiem
tiai
taie
a ntrzia geikmek
ntrzii geikiyorum
ntrzii
ntrzie
ntrziem
ntrziai
ntrzie
a auzi duymak, iitmek

eu aud duyuyorum
tu auzi
el, ea aude
noi auzim
voi auzii
ei, ele aud
a sui binmek, kmak

sui biniyorum
sui
suie
suim
suii
suie
a sta durmak, oturmak

stau oturuyorum
stai
st
stm
stai
stau
a da vermek
dau veriyorum
dai
d
dm
dai
dau
a lua almak
eu iau alyorum....
tu iei
el ia
noi lum
voi luai
ei iau
a bea imek
beau iiyorum....
bei
bea
bem
bei
beau
I. Haber kipi - dili (-mili) gemi zaman (Modul indicativ, timpul perfectul compus)
Bu gemi zamann tam ad bileik gemi zaman olup Trkedeki - dili (-mili) zaman
gibi eylemin gemite yapladn kesin olarak ifade eder.
Yopm ekli:
am
citit
am citit okudum
ai
venit
ai citit okudun
yardumc fiil a
+ partisip
vzut
a citit okudu
am
(fiilin sfat-fiil ekli)
iubit
am citit okuduk
ai
plecat
ai citit okudunuz
au
intrat
au citit okudular
luat
cobort
salutat
mncat
Baka fiil ekimleri:
a fi olmak, bulunmak
a ti bilmek
a pune koymak
am fost bolnav/ hasta idim
.............acas evdeydim...... am tiut bildim.....
am pus koydum......
ai fost
ai tiut
ai pus
a fost
a tiut
a pus
am fost
am tiut
am pus
ai fost
ai tiut
ai pus
au fost
au tiut
au pus
a deschide amak
am deschis atm.....
ai deschis
a deschis
am deschis
ai deschis
au deschis
a aduce getirmek
am adus getirdim.....
ai adus
a adus
am adus
ai adus
au adus
a bea imek
am but itim.....
ai but
a but
am but
ai but
au but
a crete bymek
am crescut bydm..
ai crescut
a crescut
am crescut
ai crescut
au crescut
Olumsuz ekli artk renmi olduumuz yntemle, yani olumlu ekli nne nu hayr
getirilerek ifade edilir;
rnein:
a nu cunoate tanmamak
a nu vorbi konumamak
nu am cunoscut tanmadm....
nu am vorbit konumadm
nu ai cunoscut
nu ai vorbit
nu a cunoscut
nu a vorbit
83
nu am cunoscut
nu ai cunoscut
nu au cunoscut
nu am vorbit
nu ai vorbit
nu au vorbit
Soru ekli iin Romencede, Trkede olduu gibi mi grevinde zel bir soru unsuru
yok; soru anlam zel bir vurgu ile ifade edilir; rnein: Toi au venit Herkes geldi - Toi au
venit? Herkes geldi mi?; Radu a plecat n Turcia Radu Trkiyeye gitti - Radu a plecat n
Turcia? Radu Trkiyeye gitti mi?
II. Edatlar (Prepoziii)
1.
cu ile:
a. cu cine kiminle: Cu cine ai venit? Kiminle geldin?; Cu cine stai n camer Odada
kiminle kalyorsun? - Stau cu un student din Turcia Trkiyeden bir renci ile kalyorum.
Plec cu tata n Turcia Babamla Trkiyeye gidiyorum.
cu fratele - kardeimle
cu colegii - arkadalarmla
b. cu ce neyle: Cu ce scrii? Neyle yazyorsun? - Scriu cu creionul Kalem ile
yazyorum.
Cu ce ai venit? Neyle geldin? - Cu avionul Uakla.
Cu ce ai tiat pepenele? Karpuzu neyle kestin? - Cu cuitul Bakla.
Not. mpreun cu ile beraber/birlikte: Am terminat lucrarea mpreun cu Radu Radu ile
birlikte ilemi bitirdik; Mergem mpreun cu profesorul retmen ile beraber gidiyoruz.
2.
De la -dan durumu anlamnda: la edat yn, yani gidii, de la ise ters yn, yani dn
belirtiyor; rnein: Radu merge la coal Radu okula gidiyor - Radu vine de la coal Radu
okuldan geliyor Cartea e la Radu Kitap Raduda - Am luat cartea de la Radu Kitab Radudan
aldm.
84
3.
Spre doru:Radu vine spre cas - Radu eve doru geliyor;

Radu se uit spre noi - Radu bize doru bakyor.
4.
Lng yannda; yanna: Eu stau lng stadion - Ben stadyumun yannda oturuyorum;
Am pus masa lng dulap - Msay dolabn yanna koydum.
5.
Sub altnda; altna:Mingea e sub mas - Top masann altnda;

Am pus mingea sub mas - Topu masann altna koydum.
6.
Pe stne; stnde:
Cartea e pe mas Kitap masann stnde
Am pus cartea pe mas Kitab masann stnne koydum.
7.
De pe stnden; zerinden:
Am luat cartea de pe mas Kitab masann stnden aldm.
1.
Aadaki fiilleri imdiki zamanda ekiniz:
a spune, a duce, a aduce, a bea, a sui, a cobor, a vedea, a lua, a bea, a ntrzia, a lucra, a mnca, a
sta.
2.
Adaki fiillere partisip ekleri koyunuz:

a coace, a ntoarce, a bea, a lua, a aduce, a duce, a scoate, a rmne, a vinde, a bate, a
vedea, a crete, a crede, a nate, a cunoate, a apropia, a fi, a avea, a trece.
3.
a. Verilen modele gre cmleler kurunuz:

Eu
a vorbi
repede
- Eu vorbesc repede ben abuk konuuyorum
Tu
a iubi
o main alb
El, ea a scrie
la cursuri
Noi
a sta
la cantina studeneasc
Voi
a lua
cafea cu lapte
Ei, ele a bea
nota zece
Dv.
a mnca
lng fereastr
a intra
o fat blond
a avea
un roman
a vorbi
ncet
b. Eu /a vorbi/repede - Eu am vorbit repede Ben abuk konutum
4.
Aadaki modele gre boluklar doldurunuz:

Intru .. clas - Intru n clas Snfa giriyorum.
Cmile sunt ..dulap. Mine toat clasa merge . teatru. Maria a pus farfuriile .
mas. Cnd se ntoarce copilul ..coal? Hotelul are vedere ..mare. Cine locuiete..voi?
..cine st Radu, singur sau prinii? Am stat de vorb . profesorul. Intrarea nu e liber, e
.. bilet.
5.
Romenceye eviriniz:
Sabahlar kahvaltda ne yiyorsunuz? Biz sabaklar yumurta, peynir, kaar peyniri, salam,
tereya, bal, reel, zeytin, stl kahve ve kzartlm ekmek yiyoruz. Dn sabah pek itahm yoktu
biraz peynir, 4-5 zeytin yedim ve bir bardak ay itim. leyin kantine gittim ve orada bir scak
orba, bir dana zgaras, soanl ve maydanoslu domates salatas yedim. Tatl olarak da iki baklava
bir dondurma yedim. Akamlar ok yemek yemem. Genellikle bir bardak st, bir ka dilim
avadar ekmeiyle beyaz peynir veya tavuk etinden salam yerim.
85
O CONVORBRE TELEFONC
(BR TELEFON KONUMASI)
Acum cteva zile am avut o convorbire telefonic cu colegul de facultate i prietenul meu
Bogdan. Conversaia noastr a fost una obinuit:
- Alo! Bun dimineaa! Casa Popescu? La telefon Marius Burlacu. V rog, dac se poate,
pot s vorbesc cu Bogdan?
Mama lui Bogdan:
- Cum s nu, desigur. Un moment, v rog.
Bogdan:
- Bun dimineaa, Marius! Ce mai faci? S-a ntmplat ceva?!
- Mulumesc, destul de bine! Nu s-a ntmplat nimic deosebit. Am vrut s tiu ce program
ai mine? Vroiam s te rog s vii la mine. Te invit la o cafea.
Bogdan:
- Mine zici? S vedem, stai puin. Da, da, cred c pot s vin, tiu c sunt liber dup ora
cinci. La ce or s fiu la tine i mai spune-mi, cine mai vine n afar de mine?
- E bine s fii la mine pe la ora apte. Mai vorbim pn atunci. Te rog, s dai un telefon
nainte s pleci de acas. Mai vin civa prieteni i colegi. Sper ca i Ana s vin pentru c i-am
spus deja c o s vii i tu. M-am gndit c e bine s ne relaxm puin nainte de sesiunea de
examene. O s mai stm de vorb, o s mai dansm. Sper s avem o sear plcut.
Bogdan:
- L-ai invitat i pe Mircea, vine i el?
- De invitat l-am invitat, dar nu cred s vin. Doar tii cum e el. Muncete foarte mult. tii
c asistentul l-a desemnat pe el s realizeze lucrarea aceea complex pentru seminarul de poimine.
Bogdan:
- Bine, vin! i mulumesc c te-ai gndit i la mine! Dar s nu te superi pe mine dac stau
doar dou ore. Trebuie s merg la aeroport pentru a-l intmpina pe un amic care vine din Turcia.
- S-a fcut! Pe mine! Cred c tii noua mea adres.
Bogdan:
- Da, tiu. Dar nu tiu cu ce mijloc de transport s vin.
- Cel mai bine e s vii cu metroul pn la staia Eroii Revoluiei.
Bogdan:
- Mulumesc nc odat pentru invitaie. La revedere!
- La revedere, Bogdan!
CUVNTE EXPRES (KELME VE TABRLER)
acum (a) = imdi
casa Popescu = Popescu ailesi mi?
acum cteva zile = bir ka gn nce
dac se poate = acaba mmkn m?
convorbire telefonic = telefon
cum s nu = hay hay
konumas
desigur = elbette
iat! = ite!
un moment = bir saniye
a decurge = olmak; gemek; cereyan
a se ntmpla = olmak; vuku bulmak
etmek
deosebit = zel, hususi; kayde deer
86
a ruga = rica etmek

a invita= davet etmek
a crede = inanmak;
sanmak, zannetmek
liber = sebest; hr
n afar de mine = benden baka
e bine = iyi olur
a da telefon = telefon etmek
nainte = nceden,nce; evvel
a spera = mit etmek; dnmek
deja = artk
a se relaxa = stres atmak
sesiune de examene = snav dnemi
a sta de vorb = sohbet etmek
a dansa = dans etmek
plcut = ho; irin
a zice = demek; sylemek
de invitat l-am invitat = davet emesini
(davet) ettim
a munci = almak
asistent = asistan
a desemna = atamak;
semek; grevlendirmek
a realiza = yapmak
lucrare = ilem; alma
complex =karmak
seminar = seminer
poimine = br gn, iki gn sonra
a se gndi = dnmek
a se supra = darlmak;
gcenmek; ksmek
aeroport = hava alan, hava meydan
a ntmpina = karlamak
amic = dost; ahbap
s-a facut = oldu!; tamam!
pe mine! = yarn grmek zere!
GRAMATC (DL BLGLER)

. FL(Verbul)
1. STEK KP, MDK ZAMAN (modul conjunctiv, timpul prezent)
a) -A (-ez) bitimli fiiller:
a lucra = almak
Haber kipi, imdiki zaman:
stek kipi, imdiki zaman:
1. Lucrez la fabric ,,fabrikada alyorum
1. Vreau s lucrez cu voi ,,sizinle

almak istiyorum
2. Lucrezi pentru patron ,,patronda alyorsun2. Vrei s lucrezi cu ei? ,,onlarla
almak ister misin?
3. Lucreaz toat ziua ,,btn gn alyor
3. Vrea s lucreze noaptea ,,gece
almak istiyor
4. Lucrm aici ,,burada alyoruz
4. Vrem s lucrm cu voi ,,sizinle
almak istiyoruz
5. Lucrai ncet ,,yava alyorsunuz
5. Vrei s lucrai repede ,,abuk
almak istiyorsunuz
6. Lucreaz mpreun ,,beraber alyorlar. 6. Vor s lucreze noaptea ,,gece
almak istiyorlar.
b) - (-esc) bitimli fiiller:
a vorbi = konumak
1. Vorbesc cu tine ,,seninle konuuyorum
1. Trebuie s vorbesc cu tine ,,seninle

konumam gerek
87
2. Vorbeti ncet ,,yava konuuyorsun
2. Trebuie s vorbeti mai ncet ,,daha

yava konuman gerek
3. Vorbete n somn ,,uykusunda konuuyor 3. Trebuie s vorbeasc din timp cu el
,,onunla nceden konumas gerek
4. Vorbim ntre noi ,,aramzda konuuyoruz
4. Trebuie s vorbim fr team
,,korkusuz konumamz gerek
5. Vorbii la telefon ,,telefonda konuuyorsunuz 5. Trebuie s vorbii i cu el ,,onunla
da konumanz gerek
6. Vorbesc bine turcete ,,Trke iyi konuuyorlar 6. Trebuie s vorbeasc n particular
,,zel olarak konumas gerek
c) - (-sc) bitimli fiiller:
a hotr = kararlatrmak
1. Hotrsc ,,karalatryorum
1. Pot s hotrsc ,,karalatrabiliyorum
2. Hotrti ,,karalatryorsun
2. Poi s hotrti ,,karalatrabiliyorsun
3. Hotrte ,,karalatryor
3. Poate s hotrasc ,,karalatrabiliyor
4. Hotrm ,,karalatryoruz
4. Putem s hotrm ,,karalatrabiliyoruz
5. Hotri ,,karalatryorsunuz
5. Putei s hotri ,,karalatrabiliyorsunuz
6. Hotrsc ,,karalatryorlar
6. Pot s hotrasc ,,karalatrabiliyorlar
BAKA RNEKLER
HABER KP
1. Eu vin ,,ben geliyorum
STEK KP
1. Eu vreau / trebuie /pot s vin ,,ben gelmek istiyorum
,,ben gelmeliyim
,,ben gelebiliyorum
2. Tu vii ,,sen geliyorsun
2. Tu vrei / trebuie/ poi s vii, ,sen gelmek istiyorsun
,,sen gelmelisin
,,sen gelebiliyorsun
3. El /ea vine ,,o geliyor
3. El /ea vrea /trebuie/ poate s vin ,,o gelmek istiyor
,,o gelmeli
,,o gelebiliyor
4. Noi venim ,,biz geliyoruz 4. Noi vrem /trebuie/ putem s venim ,,biz gelmek istiyoruz
,,biz gelmeliyiz
,,biz gelebiliyoruz
5. Voi venii ,,siz geliyorsunuz 5. Voi vrei/ trebuie /putei s venii ,,siz gelmek istiyorsunuz
,,siz gelmelisiniz
,,siz gelebiliyorsunuz
6. Ei /ele vin ,,onlar geliyorlar 6. Ei/ ele vor /trebuie /pot s vin ,,onlar gelmek istiyorlar
,,onlar gelmeliler
,,onlar gelebiliyorlar
ekim esnasnda u fonetik deiimler vuku bulmaktadr:
e/ea
el (ea) merge/ s mearg = o gidiyor/ o gitsin
el (ea) cere/ s cear = o talep ediyor /o talep etsin
88
el (ea) ncepe/ s nceap = o balyor /o balasn

/e
el (ea) cumpr/ s cumpere = o satn alyor /o satn alsn
el (ea) numr / s numere = o sayyor / o saysn
ea/e
el (ea) ateapt/ s atepte = o bekliyor /o beklesin
el (ea) pleac/ s plece = o gidiyor/ o gitsin
el (ea) ncearc/ s ncerce = o deniyor /o denesin
a/e
el (ea) nva/ s nvee = o reniyor /o rensin
el (ea) spal/ s spele = o ykyor/ o ykasn
e/a
el (ea) vede/ s vad = o gryor /o grsn
ie/ia
el (ea) iese/ s ias = o kyor /o ksn
el (ea) pierde/ s piard = o yitiriyor o yitirsin.
S edat ile istek kipi fiili arasna baka unsurlarn bulunmas durumlar (s + mai + fiil) ;
rnein: Studenii vor s vad acest film = renciler bu filmi grmek istiyorlar.
Studenii vor s mai vad acest film = renciler bu filmi bir defa daha grmek istiyorlar.
Copiii vor s fac excursii n strintate = ocuklar d lkelere geziler yapmak istiyorlar.
Copiii vor s mai fac excursii n strintate = ocuklar d lkelere baka geziler de
yapmak istiyorlar.
stek kipinin emir anlamyla kullanlmas:
Emir kipi
vino repede!
nu pleca!
ieii imediat!
_
_
stek kipi
s vii repede!
s nu pleci!
s ieii imediat!
s venim repede!
s nu ias nimeni!
abuk gel!
gitme!
hemen knz!
abuk gelelim!
kimse kmasn!
stek kipinin baka fiillerle eitleme durumlar:

Vor s citeasc ziarul
eim n ora s facem cumprturi
Mergei s lucrai n strintate
Vreau s merg s vizitez mai multe
muzee din Istanbul
- Onlar gazeteyi okumak istiyorlar.

-Alveri yapmak iin arya kmak
istiyoruz.
- almak iin yabanc bir lkeye gidiniz.
- stanbulun bir ok mzesini ziyaret etmek
iin gitmek istiyorum.
2.
A vrea = istemek; a putea = (bir eyi) yapabilme gcnde olmak; a trebui = gerekmek,
lzm olamk fiillerinin semeli olarak kullanlmalar:
89
Bogdan vrea s ias

De ce (vrea) s ias?
Unde (vrea) s ias?
Cnd (vrea) s ias?
De unde (vrea) s ias?
Mircea (trebuie) s plece imediat
De ce (trebuie) s plece imediat Mircea?
Unde (trebuie) s plece imediat Mircea?
Voi (putei) s ateptai
Unde (putei) s ateptai?
Cnd (putei) s ateptai?
- Bogdan kmak istiyor.

- Niin kmak istiyor?
- Nereye kmak istiyor?
- Ne zaman kmak istiyor?
- Nereden kmak istiyor?
- Mircea hemen gitmeli.
- Mircea neden hemen gitmeli?
- Hemen nereye gitmeli Mircea?
- Siz bekleyebilirsiniz.
- Nerede bekleyebilirsiniz?
- Ne zaman bekleyebilirsiniz?
a vrea = istemek
Soru ieren kelime + a trebui = gerekli olmak + istek kipinde fiil
a putea = ...a bilmek
Not. A putea fiilinin iki eit kullanl ekli var: birincisi, fiilin mastar fiili ile kullanl ekli:
Eu pot vorbi turcete - Ben trke konuabiliyorum; ikincisi, istek kipi fiili ile kullanl ekli:
Eu pot s vorbesc turcete - Ben trke konuabiliyorum.
ALITIRMALAR (exerciii)
1.
Aadaki haber kipi fiil ekillerini istek kipi ekillerine dntrnz:
Model:
pleac - s plece
cere - ........
ntreab - ........
ncepe - ........
citii - ........
iese - ........
cutm - ........
cumprai - ........
trecei - ........
numrm - ........
aduc - ........
iubim - ........
rupi - ........
rd - ........
vede - ........
cnt - ........
credem - ........
2.
Aamdaki cmlelerde a vrea, a putea ve a trebui fiillerini kullanarak gereken
deiiklikleri yapnz:
Model:
Copiii intr n clase - Copiii s intre n clase.
Coborm la staia urmtoare. El citete n fiecare zi ziarele. Aye traduce acest roman n
limba romn. Plecm imediat acas. Noi respectm toate regulile de circulaie. Ei mine aduc la
facultate, i dicionarele bilingve. Mircea vorbete cu profesorul. Mama aranjeaz rufele curate n
dulap. Prietenul meu ctig bine n Spania. Fotbalitii notri fac antrenamente i iarna.
3.
Aadaki kelimelerle, verilen modele gre, cmleler kurunuz: A vrea/ a veni/ pe jos
acas:
Vreau s vin acas pe jos.
90
Vrei s vii acas pe jos.

Vrea s vin acas pe jos.....
a vrea
a mnca
a putea
a asculta
a trebui
a citi
a veni
a ctiga
a termina
a merge
a cumpra
a cobor
ciocolat, fructe, sarmale

lecia, muzic, o melodie
un roman, scrisoarea, ziarele
n vizit, la Bucureti, n Romnia
la loto, muli bani, meciul
cartea, exerciiile, articolul
pe jos, cu avionul, la munte
haine noi, un dicionar, main
din autobuz, la etajul doi, repede
4.
Aandaki sorular verilen modele gre yantlaynz:

Poi s rmi la bibliotec?
- Eu nu pot, el poate s rmn la bibliotec.
- Eu nu pot, ei pot s rmn la bibliotec.
Vrei s mergei pe jos pn acolo? Poate s atepte nc zece minute? Copiii tiu s fac
aceste exerciii dificile? ncepei s nvai pentru examene? Trebuie s pleci imediat? Poi s vii
mine la noi? Vrei s mergei n Turcia?
5.
Verilen modele uygun olarak parantez iindeki fiillerin hem mastar fiili hem de istek fiili
ekillerini kullannz:
Model:
Pot (a vorbi) turcete
- Pot vorbi turcete
Pot s vorbesc turcete
Poi (a aduce) dicionarul mine la facultate? Putem (a pleca) mai devreme acas? Putei
(a citi) i voi aceste articole. Putem (a mnca) pizza la acest restaurant turcesc? Aye i Elena pot
(a iei) seara n ora. Bogdan nu poate (ajunge) la timp la ntlnire.
6.
Aandaki modele uygun olarak fiilin emir kipi eklini istek kipi ekline dntrnz:
Model:
(Nu ieii) seara n ora
S nu ieii seara n ora!
S nu iei seara n ora!
S nu ias seara n ora!
(Nu) luai crile din bibliotec! (Nu) deschidei imediat ua! (Nu) ascultai ce spun alii!
(Nu) scriei toate cuvintele necunoscute! (Nu) rspundei imediat la examen! (Nu) lsai copiii
singuri n cas.! (Nu) traversai strada pe culoarea roie! (Nu) conducei cu vitez prea mare
maina!
7.

Bogdan Ana iin icek alyor. O iekleri bazen bu iekiden alyor. Aslnda (de fapt) o
her iekiden icek alabilir. Yemee ge kalma! Genellikle (de regul) o eve erken gelmiyor. Ona
syle, bugn erken gelsin! Hafta sonunda Ana ok filmler gryor. Bu hafta hangi filmleri grmek
istiyor? Annem her hafta aramba gnleri amar ykyor. Bu hafta perembe gn de amar
ykamak istiyor. Bize tramvayla deil, otobsle geliniz! Aye bizi de dnne davet etmesi
gerekiyor. Biz hepimiz onun dnne katlmak istiyoruz. Toplant saat 8de balamas
91
gerekiyordu, henz balamad. Nedenini renmek istiyorum. Radu kitaplndaki kitaplar saymak
istiyor. Onun ok kitab var, tm kitaplar sayamaz. Otobs geikiyor, birka dakika daha
beklememiz gerekiyor. Ali Kstenceye bu trenle gitmek istiyor. Syle Aliye bu treni de
karmasn!
KELMELER (CUVNTE)
evirmek = a traduce
ieki = florreas; florrie
bazen = uneori
ge kalmak = a ntrzia
erken = devreme
hangi = ce; care
amar = rufe
ykamak = a spla
dn = nunt
katlmak = a participa
toplnat = edin
balamak = a ncepe
henz = nc
neden = cauz
renmek = a afla; a nva
kitaplk = bibliotec
saymak = a numra
tm = tot; toi; toate
geikmek = a ntrzia
karmak = a scpa
92

TEKRARLAMA ALITIRMALARI
(Exerciii recapitulative)
1.
Aadaki cmlelerdeki alt izili belirtisiz szckleri belirtili szck durumuna getirerek
uygun cmleler kurunuz.
rnek:
Acolo este o mas.
Masa este nalt.
Acolo sunt zece mese.
Mesele sunt nalte.
Eu am cumprat o jucrie. n gar este un tren. n sal este o student. Lng facultate
este un hotel. n spate este o u. Selin scrie pe tabl un exerciiu. Burak st de vorb cu un strin.
n gar sunt multe trenuri. Aceti studeni au multe cri. Studentul scrie pe tabl nite exerciii.
Am cumprat o pijama. Pe pat sunt cteva pijamale. Ieri am fcut cunotin cu un inginer. n
fiecare diminea citesc ziare. n dreapta este o coal. Asear am primit o telegram. n parc sunt
muli copii.
2.
Parantez iindeki sfatlarn uygun ekillerini veriniz.
rnek:
Ieri am avut zi (liber).
Ieri am avut zi liber.
Lng Selin st un student (strin). Miercuri avem o zi (plin). n sala de curs avem cinci
bnci (alb), o mas (negru) i zece scaune (confortabil). Burak a nceput s citeasc o carte
(interesant). Copilul are o minge (mic) i (rou). Aceast camer este destul de (spaios). n
Bucureti sunt foarte multe magazine (modern). Astzi Alev n-a venit la coal, ea este (bolnav).
Aici portocalele sunt (ieftin), bananele sunt (scump). Aye este (harnic), colegul ei este puin
(lene). Aceast artist este foarte (frumos). Profesoarele noastre sunt foarte (bun). Tata este
(btrn), mtua este (tnr). Asear am vzut un film foarte (interesant).
3.
Aadaki cmlelerdeki boluklara gerekli iaret sfat ve zamirlerini koyunuz.
rnek:
..om are muli copii.
Acest om are muli copii.
.. ora are multe parcuri. Pe .. strad sunt multe magazine moderne. .. cri sunt n limba
turc. n .. lun intrm n vacan. n .. grup sunt muli studeni? n .. orae sunt mai multe
stadioane. .. colegi sunt din Turcia. .. feti are o biciclet alb. .. copil nu are jucrii. ..
camere nu sunt curate. .. cmine nu sunt departe de facultate. Studentul .. este strin. Adresa
.. nu este corect. .. este cea corect. Vrem s cumprm televizorul din vitrin. Ct
dureaz .. spectacol? Pe .. strad sunt multe librrii. .. . este Facultatea mea. Studenii ..
sunt romni, iar .. sunt strini. Cine este .., Aye sau Maria? Noi citim revistele.. . De cnd
locuieti n casa ..? .. este cartea ta?
93
4.
Aadaki cmlelerdeki iaret sfatlarn iaret zamirlerine dntrnz.
rnek:
Acest om / omul acesta este turc (Bu adam Trk).
Acesta este turc (Bu Trk).
Acest coleg / colegul acesta pleac la Bucureti. Aceast fotografie / fotografia aceasta
este n culori. Aceast lun / luna aceasta intrm n vacan. Acest ziar / ziarul acesta scrie detaliat
despre evenimentele de ieri. n acest muzeu / n muzeul acesta sunt multe piese foarte valoroase.
Aceast cravat / cravata aceasta nu cost prea mult. Aceste fete /fetele acestea sunt studente la
facultatea noastr. Aceti colegi / colegii acetia sunt sportivi. Aceste creioane / creioanele acestea
sunt colorate. Acest mr / mrul acesta este acru. Acest profesor / profesorul acesta este din
Romnia?
5.
Aadaki cmlelerdeki ci / cte soru sfat ve zamirleri yardmyla, soru cmleleri
kurunuz.
rnek:
n sal sunt 10 studeni.
Ci studeni sunt n sal?
Anca are 2 surori. Eu am muli prieteni n Turcia. n aceast bibliotec sunt mii de volume.
Raluca are 20 de ani i Radu are 22 de ani. Un bilet de autobuz cost 50 de lei. Avem 4 ore de
limba romn pe sptmn. n aceast clas sunt 30 de elevi. Acest manual are 300 de pagini.
Este nevoie de 4 poze pentru paaport. n sal sunt 5 studeni i 4 studente. Eu mai am 2 frai i o
sor. Selin are multe prietene la coal.
6.
Aadaki cmlelerdeki boluklar uygun den u belgisiz sfat ve zamirleriyle
doldurunuz: puini / puine, muli / multe.
rnek:
n cmin sunt studeni.
n cmin sunt muli studeni.
n grup sunt .. studente. n acest ora sunt .. cinematografe. n acest spital sunt ..
doctorie. La facultate sunt .. amfiteatre. n sertar sunt .. bani. Pe aceast strad sunt ..
magazine. n Ankara sunt .. romni. n Romnia sunt .. firme turceti . Eu am .. prieteni
buni aici.
7.
Aadaki szcklerle cmleler kurunuz.
rnek:
Toate / manualele / sunt pe mas.
Toate manualele sunt pe mas.
Toi
Toate
Puini
Puine
Muli
Multe
Fiecare
94
student
ziarele
oameni
elevi
zile
studente
case
bloc
autobuze
au scris despre aceste evenimente

tie n ce zi este examenul
lipsesc de la coal
sunt noi
joac ah
mai sunt pn la vacan
fac sport
vor pace
are lift
merg acolo
nva bine
8.
Aadaki cmlelerdeki boluklar n veya ntr- edatlar ile doldurunuz.
rnek:
Sunt ..Romnia.
Sunt n Romnia.
Sunt .. o sal de curs.
Sunt ntr-o sal de curs.
Suntem .. un magazin modern. .. acest ora sunt multe teatre. Acum toi studenii sunt
.. o bibliotec. Am venit .. Romnia.. o zi de toamn. .. oraul Istanbul vin foarte muli
turiti. Cte zile sunt . o lun; dar .. un an? Profesorul st .. un hotel elegant. Am terminat
lucrarea .. o lun. Noi.. fiecare zi mergem la bibliotec. Cartea este .. geant. Suntem ..
un ora din Romnia.
9.
Aadaki cmlelerdeki boluklar din veya dintr- edatlar ile doldurunuz.
rnek:
Radu este .. sat ..Ardeal
Radu este dintr-un sat din Ardeal.
Radu nu este ..Ardeal, el este ..Moldova. El face parte .. un grup de turiti ..
Grecia. Crile .. acest raft sunt n limba turc. Raluca este . un orel de munte. Burak este
..Turcia, iar Paul este ..ora mare . Frana. El face parte .. o familie de muncitori. Aceti
studeni sunt .. o grup de diminea, iar aceste studente sunt .. o grup de dup-amiaz. Am
extras aceste cuvinte .. un manual de limba romn.
10.
Aadaki cmlelerdeki boluklar uygun den edatlarla doldurunuz.
rnek:
Studenii sunt .. sal.
n
Studenii sunt n sal.
pe
lng
zcan este .....Romnia....... studii universitare.
Cheile sunt .. sertar.
Maria este .. Turcia ,.. Ankara.
Acest manual de limba romn este .. studenii turci.
Aye acum este coleg ..... noi.
Opera Romn este .. Universitate.
Sunt mai multe cri i caiete .. mas.
Doamna Elena este profesoar .. limba italian.
Eu sunt n Romnia.. 11 septembrie.
Copiii alearg .. prinii lor.
Mihai.. dou zile nu vine la facultate.
Profesorul vrea s termine lucrarea .. vineri.
n fiecare zi noi mergem pe jos .. facultate.
din
de
cu
n
lng
de la
spre
pn la
pn
11.
Parantez iindeki fiillere, 2. ahs tekil ve oul, olumlu ve olumsuz emir kipi ekillerini
veriniz.
rnek:
(A citi) repede
Citete repede!
Nu citi repede!
Citii repede!
Nu citii repede!
95
(A intra) n cas. (A merge) pe jos la cumprturi. (A urca) pe scri la etajul doi. (A

deschide) imediat fereastra. (A completa) formularul cu cerneal neagr. (A cobor) la prima staie.
(A aduce) dicionarul la fiecare or de romn. (A lsa) toate lucrrile scrise pe mas. (A fi) bun
cu toat lumea. (A asculta) la radio un lagr foarte la mod. (A nva) aceast poezie pentru
serbarea de miercuri dup-amiaz. (A rupe) aceste flori pentru a le pune n vaz. (A pune) crile
n raft.
12.
Verilen fiillere orta eklini verdikten sonar belirtili gemi zaman (perfectul compus)
zamannda ekiniz.
rnek:
a citi
citit
- am citit
- ai citit..
a cuta, a intra, a urca, a nva, a compune, a dormi, a cumpra, a vinde, a accentua, a
uita, a asculta, a viziona, a comunica, a cura, a demonstra, a face, a ncepe, a cere, a alerga, a
vedea, a cdea, a atepta, a termina, a lucra, a vrea, a bea, a gusta, a ti, a da, a sta, a lua, a pune,
a aduce, a spune, a merge, a ajunge, a cobor, a ur, a iubi, a primi, a vorbi, a mulumi, a saluta, a
purta, a combina, a medita, a observa, a ezita, a estima, a condamna, a afirma, a insista, a pierde,
a invita, a bate, a decide, a imita, a pregti, a discuta, a rspunde, a confunda, a oferi, a opri, a
servi, a copia, a vesti, a suferi, a fugi, a participa, a diminua, a forma, a prefera, a construi, a speria,
a asigura, a stabili, a distribui.
13.
Aadaki cmlelerdeki boluklar, sa tarafta verilen sfatlarn uygun ekilleriyle
doldurunuz.
rnek:
Aici este un parc .....
bolnav
Aici este un parc frumos.
Aye este .....
frumos
Aye este bolnav.
Pixul acesta este .....
La dreapta este o strad .....
Acolo sus este o cas .....
Doina este o feti foarte .....
Acest copac este .....
Cafeaua cu care m-ai servit este foarte .....
Ieri am terminat de citit o carte .....
Asear am vizionat la televizor un film .....
Vecina noastr st de vorb cu o femeie .....
Tortul comandat pentru ziua de natere nu a fost .....
Iaurtul acesta este destul de .....
Steagul acestei ri este .....
Maina pe care mi-am cumprat-o este .....
Cozonacul acesta este .....
Strzile din oraul acesta sunt .....
n Turcia portocalele sunt .....
Aceste sportive sunt .....
Elevele din aceast clas au rezolvat ..... problema.
96
interesant
larg
nou
ung
tnr
vechi
alb
albastru
btrn
dulce
acru
mic
mare
nalt
negru
scump
ieftin
sntos
Azi este o zi foarte .....

Colegele mele de dou zile sunt .....
Copilul acesta a mncat dou mandarine .....
Rochia este prea ..... pentru ea.
Aceast locuin este ..... pentru noi.
n turm sunt dou oi .....
Ieri a fost o zi de toamn foarte .....
Acum toi copacii sunt .....
Aceast echip are numai juctori .....
Nu-mi place costumul, e prea ..... pentru mine.
ntr-un corp ..... este o minte .....
Aici carnea de vit este ....., iar carnea de pui este .....
bolnav
atent
rou
verde
frumos
fierbinte
rece
urt
bun
greu
14.
Aadaki cmlelerdeki boluklara uygun den zamiri koyunuz.
rnek:
Unde ai fost? ..... caut profesorul.
Unde ai fost? Te caut profesorul.
Maria este liber azi, Radu..... roag s-l ajute la lecii. Ele vin spre facultate, noi .....
vedem de la fereastr. Miercuri mergi la teatru, ..... vedem acolo. Ei iau loc la prima mas,
chelneria ..... servete imediat. Studenii au ieit n curte, profesorul ..... cheam n sala de curs.
Eu am un ceas care merge corect, Mihai..... ntreab ce or este acum. Eu cu tata plecm n ora,
mama ..... roag s cumprm i prjituri. Duminic plecm la Bucureti, acolo ..... ateapt
prietenii notri. Pe 27 octombrie este ziua de natere a Mariei,..... invit i pe noi la aniversare.
Studentele merg la facultate, acolo ..... ateapt profesorul de limbi strine. Unde umbli? ..... caut
profesorul de romn.
15.

O iek satn alyor. O buradan iek satn alabilir. Genellikle Maria geikiyor. Yemee
geikmesin! O erken gelmiyor. Bugn erken gelsin! Radu ok film seyrediyor. Bugn hangi filmi
seyredecek? Annem amar ykyor. Mendilleri de ykamas gerekiyor. Onlar faklteye otobsle
gidiyorlar. Tramvayla gitmesinler! retmen bir kitap istiyor. retmen bize bir kitap gstermek
istiyor. Ders saat 8de balyor. Dersin saat 8de balamas gerekiyor. Onlar kitaplar seviyorlar.
Aye ve Emine Romence reniyorlar. Onlar yurtta derslere almak istemiyorlar. renciler
otobs bekliyorlar. Bir ka dakika daha beklemeleri gerekiyor. Tren saat 10da hareket edecek.
O bu trenle gidemiyor. Onlar arya kyorlar. Onlar da arya kmak istiyorlar. O treni karr
m? Treni karmasn!
97

La pot (Postanede)
Dup ore trebuie s merg la pota mare din centru s cumpr cteva plicuri, vederi i
timbre. Vreau s scriu acas, la Istanbul. Mai am de trimis cteva vederi n Turcia, unde am multe
rude i muli prieteni. n luna august am participat la cursurile de var de la Timioara i acolo am
fcut cunotin cu muli romni, vreau s le trimit i lor vederi de aici din Bucureti.
La ghieu au fost mai multe persoane, dar am vzut c funcionara este foarte expeditiv
i de aceea n cteva minute am ajuns la ea. Am urmtorul dialog cu ea:
- V rog, dou plicuri cu hrtie de scris.
- Ce fel de scrisori s fie, simple sau recomandate?
- Una s fie recomandat i par-avion, iar a doua s fie o scrisoare cu confirmare de
primire.
- Poftii plicurile i timbrele!
- n ct timp ajunge o scrisoare recomandat i par-avion nTurcia?
- n trei zile.
- Dar o scrisoare cu confirmare de primire?
- n trei- patru zile.
- V mai rog trei vederi cu timbre pentru Romnia. Ct trebuie s pltesc n total?
- Scrisorile cost treizeci de lei, iar vederile douzeci i cinci de de lei; n total cincizeci
i cinci de lei. Avei bani potrivii?
- Cred c am. Ba nu. V dau o sut de lei.
- Poftii restul.
- Mulumesc.
Tot de la pot l-am sunat pe colegul meu Petre Popescu.
- Alo! Bun seara, Casa Popescu?! La telefon, Nihat.V rog, dac nu v deranjez, pot s
vorbesc cu Petre?
- Desigur. Ateptai o clip,v rog!
- Bun seara, Petre, ce mai faci?
- Mulumesc, (foarte) bine! Ce program ai mine? Te invit la mine, vrei s vii?
- Mine? S m gndesc puin!...Da, se poate! Cred c o s fiu liber mine dup-amiaz.La
ce or e bine s fiu la tine?
- Pe la ora apte. Mai vin civa invitai, prieteni i colegi. Sper c i colega noastr
Anamaria s aib timp s vin. O s stm de vorb, o s ascultm o muzic bun, o s dansm.
- Dar Elena o s vin?
- De invitat am invitat-o i pe ea. Dar nu cred s vin. Ea trebuie s scrie un articol pentru
revista universitii, care apare poimine.
- Nu-i nimic. Eu unul vin cu plcere, dar o s stau doar o or-o or i jumtate. Trebuie s
mai lucrez puin la lucrarea de diplom.
- Bine, pe mine, prietene!
- La revedere, pe mine!
- La revedere!
98
Kelimeler ve Deyimler (Cuvinte expresii)

dup ore - derslerden sonra
ba nu - elbette hayr
trebuie - gerek
rest - parann st
a merge - gitmek
a suna - telefon etmek
centru - merkez
casa Popescu? - Popescu ailesi mi?
a cumpra - satn almak
a deranja - rahatsz etmek
plic - zarf
desigur -elbette, hayhay
vedere - resimli kart
o clip - bir dakika!
timbru - pul
a invita - davet etmek
rud - akraba
a se gndi - dnmek
a participa - katlmak
se poate - olur, mmkn
cursuri de var - yaz kurslar
a crede - sanmak, zanetmek
a face cunotin - tanmak
pe la ora apte - saat 7 sularnda
ghieu - gie
civa - birka
persoan - kii, ahs
a sta de vorb - sohbet etmek
funcionar - (kadn)memur, memure

a asculta - dinlemek
hrtie - kat
a dansa - dans etmek
expeditiv - hamarat, elitez
de invitat am invitat-o - davet
etmesine
davet ettim
urmtorul dialog - u diyalog/konuma
articol - makale, yaz
scrisoare simpl - adi mektup
revist - dergi, mecmua
scrisoare recomandat - taahtl
mektup
a aprea - kmak: gzkmek
scrisoare par-avion - uakla mektup
poimine - brgn, iki gn sonra
scrisoare cu confirmare de primire
- nu-i nimic - cevapl mektup
a plti - demek
cu plcere - memnuniyetle
total - yekn
doar - yalnz,tek
n total - topyekn
lucrare - alma, ilem
a costa - (fiyat olarak) tutmak
pe mine - yarn grmek zere;
grrz
GRAMER (Gramatic)
I. FL
1.
DZENSZ FLLERN STEK KP, MDK ZAMAN (Modul conjunctiv, timpul
prezent al verbelor neregulate)
Dzensiz fiillerin stek kipi imdiki zaman ekimleri ayn fiilerin Haber kipi imdiki zamanda
ekimleriyle karlatrmal olarak verilmektedir:
Haber kipi, imdiki zaman
1. sunt student() renciyim

2. eti student() rencisin
stek kipi, imdiki zaman

A F olmak; imek [to be]
1. vreau s fiu student() renci olmak istiyorum
2. vrei s fii student() renci olmak istiyorsun
99
3. este student() rencidir

4. suntem studeni /studente renciyiz
3. vrea s fie student() renci olmak istiyor

4. vrem s fim studeni/ studente renci olmak
istiyoruz
5. vrei s fii studeni/studente renci olmak
istiyorsunuz
6. vor s fie studeni renci olmak istiyorlar.
5. suntei studeni/studente rencisiniz

6. sunt studeni rencidirler.
A AVEA sahip olmak [to have]

1. Eu am doi frai - ki kardeim var.
2. Tu ai muli prieteni - ok arkadan var.
3. El/ea are o pisic - Bir kedisi var.
4. Noi avem o farmacie - Bir eczanemiz var.
5.Voi avei o main - Bir arabanz var.
6. Ei/ele au bani - Paralar var.
1. Eu vreau s am doi frai - ki kardeim olsun

istiyorum
2. Tu vrei s ai muli prieteni - ok arkadan
olsun istiyorsun.
3. El/ea vrea s aib o pisic - Bir kedisi olsun
istiyor.
4. Noi vrem s avem o farmacie - Bir eczanemiz
olsun istiyoruz.
5.Voi vrei s avei o main - Bir arabanz
olsun istiyorsunuz.
6. Ei/ele vor s aib bani - Paralar olsun
istiyorlar.
A DA vermek
1. Eu dau maina napoi - Arabay geri veriyorum. 1. Eu vreau s dau maina napoi - Arabay
geri vermek istiyorum.
2. Tu dai impozit mic- Az vergi veriyorsun.
2. Tu vrei s dai impozit mic - Sen az vergi

vermek istiyorsun.
3. El/ea d mine examen - Yarn snav veriyor. 3. El/ea vrea s dea mine examen - Yarn snav
vermek istiyor.
4. Noi dm cartea napoi - Kitab geri veriyoruz. 4. Noi vrem s dm cartea napoi - Kitab geri
vermek istiyoruz.
5. Voi dai puine examene - Siz az snav veriyorsunuz. 5. Voi vrei s dai puine examene - Az
snav vermek istiyorsunuz.
6. Ei/ele dau burse - Onlar burs veriyorlar.
6. Ei/ele vor s dea burse - Onlar burs vermek

istiyorlar.
A STA oturmak, kalmak, durmak

1. Eu azi stau acas -Bugn evde kalyorum.
100
1. Eu azi vreau s stau acas - Bugn evde

kalmak istiyorum.
2. Tu stai departe de noi - Bizden uzak oturuyorsun.

3.El/ea st la parter - Zeminde oturuyor.
4. Noi stm bine aici - Burada iyi oturuyoruz.
5. Voi stai toat ziua la bibliotec.
- Butn gn ktphanede kalyorsunuz.
6. Ei/ele stau jos -Yerde oturuyorlar.
2. Tu vrei s stai departe de noi Bizden uzak oturmak istiyorsun.

3. El/ea vrea s stea la parter - Zeminde
oturmak istiyor.
4. Noi vrem s stm bine aici - Burada iyi
oturmak istiyoruz.
5. Voi vrei s stai toat ziua la bibliotec
- Butn gn ktphanede kalmak istiyorsunuz.
6. Ei/ele vor s stea jos - Yerde oturmak
istiyorlar.
A LUA almak
1. Eu iau flori - icek alyorum.
2. Tu iei ciorapii - oraplar alyorsun.
1. Eu vreau s iau flori - icek almak istiyorum.

2. Tu vrei s iei ciorapii - oraplar almak
istiyorsun.
3. El/ea ia cartea de citire - Ders kitabn alyor. 3. El/ea vrea s ia cartea de citire - Ders kitabn
almak istiyor.
4. Noi lum aer curat -Temiz hava alyoruz.
4. Noi vrem s lum aer curat - Temiz hava
almak istiyoruz.
5. Voi luai bani de la cas
5. Voi vrei s luai bani de la cas
- Vezneden para alyorsunuz.
- Vezneden para almak istiyorsunuz.
6. Ei/ele iau meditaii - zel ders alyorlar.
6. Ei/ele vor s ia meditaii - zel ders almak
istiyorlar.
A BEA imek
1. Eu beau lapte - St iiyorum.

2. Tu bei bere - Sen bira iiyorsun.
1. Eu trebuie s beau lapte - St imem gerek.

2. Tu vrei s bei bere - Sen bira imek
istiyorsun.
3. El/ea bea cafea. - O kahve iiyor.
3. El/ea poate s bea cafea - O kahve iebilir.
4. Noi bem ap mineral - Madem suyu iiyoruz. 4. Noi trebuie s bem ap mineral - Moden
suyu imemiz gerekiyor.
5. Voi bei vin rou - Krmz arap iiyorsunuz. 5. Voi putei s bei vin rou -Krmz arap
iebilirsiniz.
6. Ei/ele beau whisky - Viski iiyorlar.
6. Ei/ele vor s bea whisky - Viski imek
istiyorlar.
A SCRE yazmak
1. Eu scriu o carte - Bir kitap yazyorum.
2. Tu scrii un roman - Bir roman yazyorsun.
1. Eu trebuie s scriu o carte - Bir kitap

yazmam gerekiyor.
2. Tu vrei s scrii un roman - Bir roman yazmak
istiyorsun.
101
3. El/ea scrie frumos - O gzel yazyor.

4. Noi scriem poezii - iir yazyoruz.
5. Voi scriei la ziar - Gazeteye yazyorsunuz.
6. Ei/ele scriu corect - Doru yazyorlar.
3. El/ea poate s scrie frumos - O gzel

yazabilir.
4. Noi putem s scriem poezii - iir yazabiliriz.
5. Voi trebuie s scriei la ziar - Gazeteye
yazmanz gerekiyor.
6. Ei/ele vor s scrie corect - Doru yazmak
istiyorlar.
A T bilmek
1. Eu tiu poezia - iiri biliyorum.
1. Eu vreau s tiu poezia - iiri bilmek

istiyorum.
2. Tu tii cine sunt - Kim olduumu biliyorsun. 2. Tu trebuie s tii cine sunt - Kim olduumu
bilmen gerek.
3. El/ea tie ce face - Ne yaptn biliyor.
3. El/ea trebuie s tie ce face - Ne yaptn
bilmesi gerek.
4. Noi tim unde eti - Nerede olduunu biliyoruz. 4. Noi vrem s tim unde eti - Nerede
olduunu bilmel istiyoruz.
5. Voi tii aceast problem
5. Voi putei s tii aceast problem
- Bu problemi biliyorsunuz.
- Bu problemi bilebilirsiniz.
6. Ei/ele tiu ce fac - Ne yaptklarn biliyorlar. 6. Ei/ele trebuie s tie ce fac - Ne yaptklarn
bilmeleri ger
2.
stek kipi imdiki zamann kullanl
a. 1) Eu ben zamiriyle kullanl:

Eu vreau s vorbesc (eu) acuma
Eu vreau s vorbeti (tu) acuma
Eu vreau s vorbeasc (el, ea; ei, ele) acuma
Eu vreau s vorbim (noi) acuma
Eu vreau s vorbii (voi) acuma
- imdi (ben) konumak istiyorum.

- imdi (senin) konuman istiyorum.
- imdi (onun; onlarn) konumasn istiyorum.
- imdi (bizim) konumamz istiyorum.
- imdi (sizin) konumanz istiyorum.
2) Tu sen zamiriyle kullanl:

Tu vrei s citeti (tu) repede
Tu vrei s citesc (eu) repede
Tu vrei s citeasc (el, ea; ei, ele) repede
Tu vrei s citim (noi) repede
Tu vrei s citii (voi) repede
abuk (sen) okumak istiyorsun.

abuk (benim) okumam istiyorsun.
abuk (onun; onlarn) okumasn istiyorsun.
abuk (bizim) okumamz istiyorsun.
abuk (sizin) okumanz istiyorsun.
3) nc ahs el, ea o zamirleri veya hep nc ahs saylan adlarla kulanl:

El/ea (Maria/Nihat) dorete s plece imediat
- O (Maria /Nihat) hemen gitmek istiyor.
El/ea (Maria /Nihat) dorete s plec (eu) imediat - O (Maria /Nihat) (benim) hemen gitmemi
istiyor.
El/ea (Maria /Nihat) dorete s pleci (tu) imediat - O (Maria /Nihat) (senin) hemen gitmeni istiyor.
El/ea/ (Selin/Nihat) dorete s plecm (noi) imediat - O (Maria /Nihat) (bizim) hemen gitmemizi
istiyor.
102
El/ea (Maria /Nihat) dorete s plece (el, ea; ei, ele) imediat - O (Maria/Nihat) (onun; onlarn)
hemen gitmesini istiyor.
El/ea (Maria /Nihat) dorete s plecai (voi) imediat - O (Maria/Nihat) (sizin) hemen gitmenizi
istiyor.
b) stek kipiyle ca balacnn kullanl:
Romencede Eu vreau s vii azi ve Eu vreau ca s vii azi cmlelerinin anlamlar ayndr,
yani ben bugn gelmeni istiyorum. Baka rnekler:
Vrem s vin mine
Maria vrea s rmn i Nihat
= Vrem ca s vin mine - Yarn gelmesini istiyoruz.

= Maria vrea ca i Nihat s rmn - Maria, Nihatn da
kalmasn istiyor.
Profesorul dorete s citim aceast carte = Profesorul dorete ca s citim aceast carte - retmen
bu kitab okumamz istiyor.
3.
Haber kipi, gelecek zaman (Modul indicativ, timpul viitor)
Romencede haber kipinin gelecek zamana ait eklinden en yaygn kullanl olan,
istek kipinin imdiki zaman ekilleri nne o nlsnn getirilmesiyle ifade edilem ekildir;
rnein:
stek kipi, imdiki zaman
Haber kipi, gelecek zama
1. Eu s plec - gideyim
2. Tu s pleci - gidesin
3. El/ea o s plece - gide
4. Noi s plecm - gidelim
5. Voi s plecai - gidesiniz
6. Ei/ele s plece - gideler
1. Eu o s plec - gideceim
2. Tu o s pleci - gideceksin
3. El/ea o s plece - gidecek
4. Noi o s plecm - gideceiz
5. Voi o s plecai - gideceksiniz
6. Ei/ele o s plece - gidecekler
Olumsuz ekli
1. Eu mine nu o (n-o) s vin la facultate
2. Tu mine nu o (n-o) s vii la facultate
3. El/ea mine nu o (n-o) s vin la facultate
4. Noi mine nu o (n-o) s venim la facultate
5. Voi mine nu o (n-o) s venii la facultate
6. Ei/ele mine nu o (n-o) s vin la facultate
- Ben yarn faklteye gelmeyeceim.

- Sen yarn faklteye gelmeyeceksin.
- O yarn faklteye gelmeyecek.
- Biz yarn faklteye gelmeyeceiz.
- Siz yarn faklteye gelmeyeceksiniz.
- Onlar yarn faklteye gelmeyecekler.
Soru ekli
1. Eu mine o s vin la facultate?
2. Tu mine o s vii la facultate?
- Ben yarn faklteye gelecek miyim?

- Sen yarn faklteye gelecek misin?
103
3. El/ea mine o s vin la facultate?

4. Noi mine o s venim la facultate?
5. Voi mine o s venii la facultate?
6. Ei/ele mine o s vin la facultate?
- O yarn faklteye gelecek mi?

- Biz yarn faklteye gelecek miyiz?
- Siz yarn faklteye gelecek misiniz?
- Onlar yarn faklteye gelecekler mi?
Olumsuz - soru ekli

1. Eu mine nu o (n-o)s vin la facultate?
- Ben yarn faklteye gelmeyecek miyim?
2. Tu mine nu o (n-o)s vii la facultate?
- Sen yarn faklteye gelmeyecek misin?
3. El/ea mine nu o (n-o) s vin la facultate? - O yarn faklteye gelmeyecek mi?
4. Noi mine nu o (n-o) s venim la facultate? - Biz yarn faklteye gelmeyecek miyiz?
5. Voi mine nu o (n-o) s venii la facultate? - Siz yarn faklteye gelmeyecek misiniz?
6. Ei/ele mine nu o (n-o) s vin la facultate? - Onlar yarn faklteye gelmeyecekler mi?
II. lgi Zamiri ve Sfat (Pronume i adjectiv relativ)
Soru (nterogativ)
1) CNE - Kim
- Cine vorbete?- Kim konuuyor?
- Cine a venit? -Kim geldi?
- Cine mai vine? -Kim daha geliyor?
lgi (Relativ)
- ntreab cine vorbete-Sor, kim konuuyor?

- Vrea s tie cine a venit - Kimin geldiini
bilmek istiyor.
- ntreab cine mai vine - Daha kimin geleceini
soruyor.
2) CE? -Ne
- Ce mnnci? -Ne yiyorsun?
- Ce face? - Ne yapyor?
- Ce carte citete?- Ne kitap okuyor?
- Am ntrebat ce mnnc - Ne yediini sordum.

- Nu tiu ce face - Ne yaptn bilmiyorum.
- Am ntrebat ce carte citete - Ne kitap
okuduunu sordum.
3) CI, CTE - Ka
- Ci elevi sunt aici? Burada ka renci var? - Vrea s tie ci elevi sunt aici. Burada ka
renci olduunu bilmek istiyor.
- Cte zile mai sunt pn la vacan?
- Numrm cte zile mai sunt pn la vacan.
Tatile kadar ka gn daha var?
Tatile kadar ka gn daha kaldn sayyoruz.
- Ci bani ai n buzunar? Cebinde ka para var? - Nu tiu ci bani ai n buzunar. Cebinde ka
para olduunu bilmiyorum.
104
III. SORU VE LG ZARFLARI (Adverbele interogative i relative)

Soru
lgi
1) UNDE - Nerede
- Unde pleac Nihat? - Nihat nereye gidiyor?
- Unde este pota? - Postane nerededir?
- Unde ai pus cartea?- Kitab nereye koydun?
- ntreab unde pleac Nihat - Nihatn nereye

gittiini soruyor.
- Vrem s tim unde este pota - Postane nerede
olduunu bilmek istiyoruz.
- tim unde a pus cartea - Kitab nereye
koyduunu biliyoruz.
2) DE UNDE - Nereden
- De unde este acest student?
- Bu renci neredendir?
- De unde ai venit? - Nereden geldin?
- tim de unde este acest student

- Bu rencinin nereden olduunu biliyoruz- Am aflat de unde ai venit? - Nereden geldiini
rendik.
- De unde ai luat banii? - Paralar nereden ald? - tiu de unde a luat banii - Paralar nereden
aldn biiyorum.
3) CND - Ne zaman?
- Cnd vin musafirii?
- Misafirler ne zaman geliyorlar?
- Nu tiu cnd vin musafirii

- Misafirlerin
ne
zaman
geleceklerini
bilmiyorum.
- Cnd este meciul?- Ma ne zaman?
- Am aflat cnd este meciul - Man ne zaman
olacan rendim.
- Cnd pleac trenul? - Tren ne zaman kalkyor? - Ne ntreab cnd pleac trenul - Trenin ne
zaman kalkacan bize soruyor.
4) DE CND - Ne zamandan (beri)

- De cnd eti aici?
- Ne zamandan beri buradasn?
- De cnd este bolnav?
- Ne zamandan beri hastadr?
- De cnd ai acest costum?
- Ne zamandan beri bu elbisen var?
- Nu tie de cnd este aici

- Ne zamandan beri burada olduunu bilmiyor.
- Este bolnav de cnd este frig afar
- Darda souk olaldan beri hastadr.
- M ntreab de cnd am acest costum
- Ne zamandan beri bu elbisem olduunu
soruyor.
105
5) CUM - Nasl
- Cum este filmul? - Film nasldr?
- Nu tiu cum este filmul - Filmin nasl

olduunu bilmiyorum.
- Cum nva acest elev? - Bu renci nasl okuyor? - Vrem s tim cum nva acest elev - Bu
rencinin nasl altn bilmek
istiyoruz.
- Cum trii aici? -Burada nasl yayorsunuz? - ntreab cum trim aici - Burada nasl
yaadmz soruyor.
1.
Aadaki fiillerin karsna istek kipi ekillerini yaznz. rnek:
(el) pleac - ..................................
- (el) pleac - (el) s plece ........................
(ei) caut - ....................................
- (ei) caut - (ei) s caute .........................
vorbete - ........................................
ntlnete -..................................................
citete - ............................................
telefoneaz - ...............................................
pregtete - ......................................
corecteaz - ................................................
lucreaz - .........................................
mnnc - ...................................................
studiaz - ..........................................
aduce - ........................................................
copiaz - ...........................................
cnt - .........................................................
primete - ..........................................
petrece - ......................................................
viziteaz - .........................................
minte - ........................................................
noteaz - ...........................................
rde - ..........................................................
hotrte - .........................................
salut - ........................................................
2.
kinci stundaki fiillere birinci studaki fiillerin gerektirdii uygun ekilleri vererek
nc stndeki kelimeleri de kullanarak cmleler kurunuz.
rnek:
Poi / a veni / mine, acas
- Poi s vii mine acas.
Vrem /
/
- Vrem s venim mine acas.
106
Trebuie / a ntlni / o coleg, nite oaspei din Turcia.

Putem / a lipsi / de la coal, de la edin.
Putei / a vizita / acest muzeu, sudul rii.
Vor / a telefona / acas, la facultate.
Vrei / a nota / toate datele, numrul de telefon.
Vrei / a lucra / la ar, n bibliotec.
Poi / a vorbi / cu profesorul, la edin.
Pot / a mnca / numai carne fiart, la restaurant.
Vrea / a pregti / examenul n linite, masa de sear.
3.
Aadaki cmlelerde, rnekteki ekillere gre deiiklikler yapnz.
rnek:
Vreau s vin mai trziu la facultate
- Vreau s vii mai trziu la facultate.
- Vreau s vin mai trziu la facultate.
- Vreau s venim mai trziu la facultate.
- Vreau s venii mai trziu la facultate.
Vrei s pleci cu trenul. Nu trebuie s ntrziem la cursuri. Atept s vin trenul de la
Istanbul. Dorim s vorbeasc personal cu profesorul. Vrea s mnnce numai friptur de vit.
Vrei s mergei la film sau la teatru? Nu vor s bea bere? Pot s dau un telefon din ora. Putem
s mncm la cantina studeneasc. Trebuie s scriei cu pixul. Poate s stea n picioare. Ei trebuie
s fie la mare.
4.
Aadaki cmlelerdeki fiilleri haber kipinin gelecek zamanda ekiniz.
rnek:
Mine plec n Romnia.
- Mine o s plec n Romnia.
- Mine o s pleci n Romnia.....
Sptmna viitoare dau ultimul examen. n fiecare diminea citesc ziarele. n vacana
de iarn fac o excursie n Turcia. Peste trei luni termin facultatea. Altdat vorbesc eu, n locul
tu, cu profesorul. Mine la ora aceasta sunt la munte. Spl mai trziu maina. Azi mnnc la
restaurant. l ntreb cu cine a fost la cinema.
5.
Aadaki fiillerle, sa tarafta verilen uygun ilgi zamiri, sfat ve zarflaryla cmleler
kurunuz.
rnek:
Plec / cnd trebuie
- Plec cnd vreau.
Ies / cnd vreau
- Ies cnd trebuie.
Spune
Pleac
tie
Face
ntrebm
Rspunde
/ cnd poi, unde vrei

/ ce tie
/ ce vrea, cine tie, c nu bea cafea, cnd are timp
/ unde vrea, cnd poate, cnd are timp, cine vrea
/ ce poate, ce trebuia, ce vrea
/ cum vrem, unde trebuie, unde avem loc
107
Stm
/ ce s fac, cum s ncepem lucrarea, cnd vine
Zicei
/ ct cost, unde plecai, cine este
6.
Verilen rneklere gre, biraz aadaki fiillerle ilgi zamiri, sfat ve zarflaryla cmleler
kurunuz.
rnek:
ntrebm.............................
- ntrebm cine a sunat la telefon.
Plecai................................
- Plecai unde dorii.
Gsete ..............................
Spui ...................................
Venim ...............................
Vorbeti ............................
nvm .............................
Ia .......................................
Stm ..................................
Facei ................................
Rspundei ........................
7.
Verilen rneklere gre aadaki soru cmlelerindeki soru zamirleri, sfatlar ve zarflarn
ilgi zamirleri, sfatlar ve zarflar grevinde kullanarak, bu cmlelerde gereken deiiklikleri
yapnz.
rnek:
- Cine e la telefon?
- ntrebm cine e la telefon.
- Unde pleci?
- tim unde pleci.
- tii despre cine vorbete? - Unde stai acum? - Ce carte citeti? - Cine a venit la voi? Ce scriu azi ziarele? - Cte zile mai stai n Turcia? - De ce n-ai adus cartea? - Cum mergei la
serviciu? - De cnd eti aici? - Cnd ncepe noul an colar? - De unde este profesorul?
8.
Aadaki cmleleri Romenceye eviriniz.

Sepetin iinde birka yumurta var. Sepetin iinde ka yumurta var? Masann stnde
mavi defter ve bir kitap var. Evin gzel bir bahesi var. Bu renci geen yl Romanyada idi.
Gelecek yl Romen edebiyatn da reneceiz. renciler profesrn aklamalarn dikkatle
dinlediler. Yarn akam uakla Romanyaya hareket edecekler. Bizim arkadamz iki gnden beri
hasta. Parkn ortasnda mermer bir heykel var. Romen profesr yarn ilgin bir konferans verecek.
Bu akam bizimle tiyatroya gelebilecek misin? Oradaki araba senin araban myd? Bugn souk
ve kuru rzgar esiyor (a sufla). Bu snfn tm rencileri ok zeki ve alkandr. Okulun arkasnda
byk bir park var. O defterin tm yapraklar saryd. Onun ne yaptn bilmiyoruz. Derslerden
sonra nereye gideceini bilmiyoruz. Arkadalarm, bu elbiseyi nereden aldn sordular. Gnde
ka ders saatimiz olduunu artk biliyoruz.
108

La doctor i la farmacie (Doktorda ve Eczanede)
Elena este cam bolnav, Nu se simte prea bine i de aceea a hotrt s consulte imediat
un medic. Colega ei de banc Raluca a nsoit-o la policlinica studeneasc. Acolo, la ghieul de
informaii, o sor a rugat-o pe Elena s completeze o fi. Dup ce a completat fia, sora a
invitat-o pe ea la cabinet. Raluca a intrat cu ea.
- Bun ziua, domnule doctor!
- Bun ziua! Vd c suntei dou. Cine este bolnava? Pe cine trebuie s examinez?
Elena: - Pe mine. Eu sunt bolnav.
Doctorul: - Ce v supr?
Elena: - De cteva zile am febr, tuesc i m doare n gt.
Doctorul o consult foarte minuios. O ascult cu stetoscopul. O pune s respire adnc de
cteva ori. O roag s deschid gura i s spun aaa. O ntreab dac are guturai. Elena spune
c are guturai i c strnut mereu. Atunci doctorul o cheam pe sor i o roag s aduc un
termometru.
Doctorul: - V rog punei termomentrul! Vd c n-avei febr prea mare, 37 cu 6. Avei o
grip uoar. Nu e prea grav, dar trebuie s urmai exact tratamentul. V recomand s facei i o
radioscopie pulmonar. Nu ieii din cas patru-cinci zile. Bei multe ceaiuri, de preferat ceai de
tei i de mueel. Nu uitai s facei des gargar cu ceai de mueel. Iat i o reet pentru
medicamente. S luai toate doctoriile aa cum am indicat i atunci, n cteva zile, o s fii din nou
sntoas.
Elena: - O s le iau, domnule doctor! V mulumesc foarte mult.
Elena i Raluca intr n farmacie i salut. Farmacista le salut i ea i le ntreab cu ce le
poate servi. Elena cere aspirin, picturi pentru nas i sirop de tuse. Farmacista i recomand ceva
nou pentru nas, dar Elena refuz, pentru c prefer s-i fac medicamentul dup reet. i d
farmacistei reeta. Farmacista i rspunde c n dup-masa aceea va fi gata, iar pe celelalte i le d
imediat.
Elena o ntreab ct trebuie s plteasc. Farmacista i rspunde c pentru reet trebuie
s plteasc treizeci de lei, c aspirina, picturile i siropul cost cincizeci de lei, deci n total
optzeci de lei. Elena i d o sut de lei, farmacista i d restul i i spune s vin n dup-masa
aceea dup celelalte medicamente. Elena i Raluca i mulumesc farmacistei, o salut i ies din
farmacie.
farmacie - eczane
grip - grip
bolnav - hasta
grav -ar
a se simi - kendini hissetmek
a urma un tratament - tedavi grmek
a hotr - karar vermek
a recomanda - tavsiye etmek
a consulta - danmak
radioscopie pulmonar - cier radiyoskopisi
consult - muayene
ceai de tei - hlamur ay
a nsoi - elik etmek
ceai de mueel - papatya ay
policlinic - poliklinik
gargar -gargar
109
ghieu de informaii - danma brosu

doctorie - ila
sor - hemire
a indica - nermek
a completa - doldurmak
farmacist - eczac
fi - fi, form
a servi - servis yapmak
cabinet medical -muayenehane
pictur pentru nas - burun damlas
a examina - muayene etmek
sirop de tuse - ksrk urubu
a supra - rahatsz etmek
a prefera - tercih etmek
febr - ate
cellalt - teki (si)
a tui - ksrmek
a plti - demek
a durea - armak
a costa - (fiyat olarak) tutmak
gt - boaz
n total - toptan,topyekn
minuios - etraflca
rest - (parann) st
stetoscop - stetoskop
a respira - nefes/soluk almak
guturai - nezle
a strnuta - aksrmak, aprmak
Vcut ve Salkla lgili Kelimeler (Cuvinte privind corpul i sntatea)

1. cap - ba
gt - boaz; boyun
ceaf - ense
piept - gs
spate - arka
burt - karn
pr - sa
barb - sakal
musta - byk
obraz - yz, ehre; sima
gur - az
buz -dudak
dinte - di
msea - azdii
brbie - ene
nar - burun delii
ureche - kulak
mn - el
umr - omuz
bra - kol
cot - dirsek
deget - parmak
unghie - trnak
palm - avu
pumn - yumruk
picior - ayak; bacak
coaps - oyluk, but
genunchi - diz
110
2. spital - hastane
policlinic -poliklinik
consultaie - muayene
radioscopie - radiyoskopi
pacient - hasta
diagnostic - tan
radiografie - radiyografi
vat - pamuk
spirt - ispirto
pansament - pansuman,sarg
tratament - tedavi
boal - hastalk
grip - grip
rceal - souk algnlk
a tui - ksrmek
a transpira - terlemek
creier - beyin; dima
guturai - nezle
ran - yara, bere
aspirin - aspirin
vitamin - vitamin
antibiotic - antibiyotik
pastil, tablet - hap, tablet
injecie - ine
vaccin - a
fiol - ampul, ine iesi
alifie, unguent - melhem
dentist -dii
old - kala
clci - topuk
talp - taban
os - kemik
coast - kaburga
schelet - iskelet
muchi - kas, adale
frunte -aln
ochi - gz
sprncean - ka
pleoap - gz kapa
gean - kirpik
nas - burun
stomatolog - stomatolog
plomb - dolgu
extracie - di ekme
inim - kalp, yrek
plmn - ak cier
ficat - kara cier
stomac - mide
rinichi - bbrek
intestin - barsak, barsak
nerv - sinir
ven - toplar damar
arter - atar damar, arter
snge - kan
GRAMER (Gramatc)
1.
Dolayl ve Dolaysz Beyan (anlatm)

Cmleleri (Vorbirea direct i indirect)
Ayn fikri, konuann szlerini dolayl olarak tekrarlayan konuma ekline dolayl beyan
ekli denir.
Bir kimsenin kendi kendine ya da bakalarna hitaben syledii kelimeleri aynen
tekrarlayan konuma ekline dolaysz beyan ekli denir.
rnekler:
Mihai, cnd te ntlneti cu fotii ti colegi?
Mihai, eski okul arkadalarnla ne zaman gryorsun?
Mihai ntreab cnd se ntlnete cu fotii si colegi.
Mihai eski okul arkadalaryla ne zaman greceini soruyor.
Mihai - n ce loc v ntlnii? Eu i Anca vrem ntreab n ce loc se ntlnesc. Spune c
s venim i noi la aceast ntlnire a
vrea s vin i el cu Anca la aceast ntlnire
voastr - Hangi mekanda buluuyorsunuz? a lor - Hangi mekanda buluacaklarn
Ben ve Anca da bu sizin grmenize ka- soruyor. Bu bulumalarna Anca ile beraber
tlmak istiyoruz .
katlmak istediklerini sylyor.
Sandu - Ne ntlnim nti la coal, apoi mergem - Sandu spune c nti se ntlnesc la coal,
la un restaurant - lkin okulda buluacaapoi merg la un restaurant - Sandu, ilkin
z sonra bir lokantaya gideceiz.
okulda buluacaklarn, sonra da bir
lokantaya gideceklerini sylyor.
cine, ce, ci, cte, (de) unde,
A ntreba sormak + cum, de ce, dac, (de) cnd, dac
II.
+ FL
K ZAMR VURGUSUZ - HAL EKLNN FLE

GRE YER (Poziia formelor pronominale neaccentuate fa de verb)
a) Haber Kipi, imdiki Zaman (Indicativ prezent)
111
- (Nu) m iubete - beni seviyor (sevmiyor).

1. (NU +) Zamir + fiil
- (Nu) te iubete - seni seviyor (sevmiyor).
- (Nu) ne iubete - bizi seviyor (sevmiyor).
- (Nu) v iubete - sizi seviyor (sevmiyor).
2.
l iubesc - onu (eril) seviyorum - nu-l iubesc - onu (eril) sevmiyorum.
i iubesc onlar (eril) seviyorum - nu-i iubesc - onlar (eril) sevmiyorum.
3.
o iubesc - onu (diil) seviyorum - n-o iubesc - onu (diil) sevmiyorum.
le iubesc - onlar (diil) seviyorum - nu le iubesc (diil) - onlar sevmiyorum
b) stek Kipi, imdiki Zaman (Conjunctiv prezent)
S (+ NU) + zamir + fiil:
S (nu) m cutai azi! - Bugn
beni
araynz
(aramaynz)!
S (nu) v caute azi! - Bugn sizi arasin (aramasn)!
c) Haber Kipi, Gelecek Zaman (Indicativ viitor)
(NU +) o + S + zamir + fiil: - (N-) o s m caute - beni arayacak (aramayacak).
- (N-) o s te caute - seni arayacak (aramayacak).
S + l = s-l:
- l chem acum? - imdi onu (eril) aryor muyum?
- O s-l chem mine - onu (eril) yarn aracam.
i = s-i:
- i chemai acum? - imdi onlar (eril) ar msnz?
- O s-i chem mine - onlar (eril) yarn aracam.
S + o = s-o:
- O s-o vd mine - onu (diil) yarn greceim.
d) Haber Kipi, Gemi zaman (Indicativ perfect compus)
(NU +) zamir + fiil:
- (Nu) m-a cutat Selin - Beni Selin arad (aramad).
- (Nu) te-a cutat Selin - Seni Selin arad (aramad).
- (Nu) l-a cutat Selin - Onu Selin arad (aramad).
- (Nu) ne-a cutat Selin - Bizi Selin arad (aramad).
- (Nu) v-a cutat Selin - Sizi Selin arad (aramad).
- (Nu) i-a cutat Selin - Onlar (eril) Selin arad (aramad).
- (Nu) le-a cutat Selin - Onlar (diil) Selin arad (aramad).
Fiil + o:
- Am cutat-o peste tot - Onu (diil) her yerde aradm.
- N-am cutat-o la facultate - Onu (diil)fakltede aramadm.
e) Emir Kipi(Modul imperativ)
1) kinci ahs, tekil:
Fiil + vurgusuz zamir: caut ara - Caut-m! Beni ara!
Caut-te! Sen kendini ara!
Caut-l! Onu(eril) ara!
Caut-o! Onu (diil) ara!
Caut-ne! Bizi ara!
Caut-i! Onlar(eril) ara!
Caut-le! Onar (diil) ara!
2) kinci ahs, oul:
Olumlu (Afrmativ)
Olumsuz (Negativ)
112
Fiil + vurgusuz zamir

NU + vurgusuz zamir + fiil
- Cutai-m la facultate! Beni fakltede arayn! - Nu m cutai la facultate! Beni
fakltede aramayn!
- Cutai-ne la facultate! Bizi fakltede araynz! - Nu ne cautai la facultate! Bizi
fakltede aramaynz!
III.
DNL FL VE ZAMRN - HAL EKL

(Verbe reflexive i pronumele reflexiv n acuzativ)
Romencede dnl fiillerin mastar ekilleri, fiilin normal mastar ekline se zamiri ilve
edilerek ifade edilir.
rnein:
a spla ykamak
- a se spla ykanmak
a vedea grmek
- a se vedea grnmek
a ti bilmek
- a se ti bilinmek
a mbrca giymek
- a se mbrca giynmek
a gsi bulmak
- a se gsi bulunmak
Kii zamirlerinin -i hali (acuzativ) ekilleri olduunu gibi, dnl zamirin de kendine
zg -i hali (acuzativ) ekilleri vardr. Bu iki zamirin karlatrmal olarak -i hali ekilleri unlardr:
MDK ZAMAN (Timpul prezent)
Kii zamiri
Dnl zamir
Vurgusuz ekilleri
a luda vmek
a se luda vnmek
1. Profesorul m laud - retmen beni vyor.
1. Eu m laud cu voi - Ben sizinle

vnyorum.
2. Profesorul te laud - retmen seni vyor.
2. Tu te lauzi cu noi - Sen bizimle
vnyorsun.
3. Profesorul l laud - retmen onu (eril) vyor.
3. El se laud cu noi - O (eril) bizimle
vnyor.
Profesorul o laud - retmen onu (diil) vyor.
Ea se laud cu noi - O (diil) bizimle
vnyor.
4. Profesorul ne laud - retmen bizi vyor.
4. Noi ne ludm cu voi - Biz sizinle
vnyoruz.
5. Profesorul v laud - retmen sizi vyor.
5. Voi v ludai cu noi - Siz bizimle
vnyorsunuz.
6. Profesorul i laud - retmen onlar (eril) vyor. 6. Ei se laud cu noi - Onlar (eril)
bizimle vnyorlar.
Profesorul le laud - retmen onlar (diil) vyor. Ele se laud cu noi - Onlar (diil)
bizimle vnyorlar.
113
GEM ZAMAN (Timpul viitor)

a se spla ykanmak
1. (N-) o s M spl - Ben ykanacam (ykanmayacam).
2. (N-) o s TE speli - Sen ykanacaksn (ykanmayacaksn).
3. (N-) o s SE spele - O (eril) ykanacak (ykanmayacak).
(N-) o s Se spele
- O (diil) ykanacak (ykanmayacak).
4. (N-) o s NE splm - Biz ykanacaz (ykanmayacaz).
5. (N-) o s V splai - Siz ykanacaksnz (ykanmayacaksnz).
6. (N-) o s SE spele - Onlar (eril) ykanacaklar (ykanmayacaklar).
(N-) o s SE spele
- Onlar (diil) ykanacaklar (ykanmayacaklar).
EMR KP (Modul imperativ)
IV.
Olumlu (Afirmativ)
Olumsuz (Negativ)
(Tu) spal-te! Ykan!

(Voi) splai-v! Ykann(z)!
(Tu) nu te spla! Ykanma!

(Voi) nu v splai! Ykanmayn(nz)!
K ZAMRLER (Pronume personale)

- e hali; Vurgulu ve Vurgusuz ekilleri (Cazul dativ, formele accentuat i neaccentuat)
Kii zamiri
Vurgulu ekli
Vurgusuz ekli
Eu ben
Tu sen
El o
Ea o
Noi biz
Voi siz
Ei onlar
Ele onlar
- mie BANA
- ie SANA
- lui (eril) ONA
- ei (diil) ONA
- nou BZE
- vou SZE
- lor (eril) ONLARA
- lor (diil) ONLARA
- mi (-mi, mi-)
- i (-i, i-)
- i (-i, i-)
- i (-i, i-)
- ne (-ne, ne-)
- v (-v, v-)
- le (-le, le-)
- le (-le, le-)
rnein:
Tata M d bani
Tata d bani
Tata d bani
Tata d bani
Tata NE d bani
Tata V d bani
Tata LE d bani
Tata LE d bani
- Babam bana para veriyor.

- Babam sana para veriyor.
- Babam ona (eril) para veriyor.
- Babam ona (diil) para veriyor.
- Babam bize para veriyor.
- Babam size para veriyor.
- Babam onlara (eril) para veriyor.
- Babam onlara (diil) para veriyor.
Kii zamirlerinin -e hali vurgulu ekilleri, vurgusuz ekilllerinn anlamlarn desteklemek,

vurgulamak iin kullanlrlar ve genellikle cmlede vurgusuz ekillerin hemen nnde bulunurlar.
114
rnein:
Tata ME M d bani
Tata E d bani
Tata LU d bani
Tata E d bani
Tata NOU NE d bani
Tata VOU V d bani
Tata LOR LE d bani
Tata LOR LE d bani
- Babam, (bakasna deil) bana para veriyor.

- Babam, (bakasna deil) sana para veriyor.
- Babam, (bakasna deil) ona (eril) para veriyor.
- Babam, (bakasna deil) ona (diil) para veriyor.
- Babam ,(bakasna deil) bize para veriyor.
- Babam, (bakasna deil) size para veriyor.
- Babam, (bakasna deil) onlara(eril) para veriyor.
- Babam, (bakasna deil) onlara (diil) para veriyor.
Bu -e halindeki vurgusuz (zayf) ekilli kii zamirleri, biraz yukarda verilen emadan da
anlalaca gibi, fiilin nnde, bu fiilden ayr yazld gibi, baz durumlarda proklitik (nce) veya
enliklitik (sonra) olmak zere, bu dayand fiille bitiik olarak ta yazlabiliyor. u fiil eklleriyle
bu zamir ksaltlm olarak yazlr:
a) Haber Kipi, imdiki Zaman
Olumsuz
Tekilde:
Nu-mi d nimic - Bana hi bir ey vermiyor.
Nu-i aduce cartea - Sana kitab getirmiyor.
Nu-i ofer flori - Ona icek vermiyor.
oulda:
Nu ne d nimic - Bize hi bir ey vermiyor.
Nu v aduce cartea - Size kitab getirmiyor.
Nu le d flori - Onlara icek vermiyor.
b) stek Kipi, imdiki Zaman
1) Olumlu:
Tekilde:
Ce vor s-mi spun? - Onlar bana ne sylemek istiyorlar?
Ce s-i aduc din Romnia? - Sana Romanyadan ne getireyim?
Vrem s-i scriem imediat - Ona hemen yazmak istiyoruz.
oulda:
Trebuie s ne rspund acum - Bize imdi cevap vermeleri gerekiyor.
Putem s v scriem la adresa aceasta? - Size bu adrese yazabilir miyiz?
Vrem s le aducem crile la facultate - Onlara kitaplar faklteye getirmek istiyoruz.
2) Olumsuz:
Tekilde:
S nu-mi spui nimic! - Bana hi bir ey syleme!
S nu-i dau bani? - Sana para vermeyeyim mi?
S nu-i scrii nimic! - Ona hi bir ey yazma!
oulda:
S nu ne aduci cartea mine! - Bize kitab yarn getirme!
S nu v dea nimic! - Size hi bir ey vermesin!
S nu le dm cartea! - Onlara kitab vermeyelim!
115
c) Haber Kipi, Gemi Zaman (Olumlu ve Olumsuz)

(Nu) mi-a spus adevrul - Bana doruyu syledi (sylemedi).
(Nu) i-a spus adevrul - Sana doruyu syledi (sylemedi).
(Nu) i-a spus adevrul - Ona doruyu syledi (sylemedi).
(Nu) ne-a spus adevrul - Bize doruyu syledi (sylemedi).
(Nu) v-a spus adevrul - Size doruyu syledi (sylemedi).
(Nu) le-a spus adevrul - Onlara doruyu syledi (sylemedi).
d) Emir kipi
1) kinci ahs -Tekil
Olumlu
1. Spune-mi! Bana syle!
D-mi! Bana ver!
Adu-mi! Bana getir!
2. Spune-i! Ona syle!
D-i! Ona ver!
Adu-i! Ona getir!
4. Spune-ne! Bize syle!
D-ne! Bize ver!
Adu-ne! Bize getir!
6. Spune-le! Onlara syle!
D-le! Onlara ver!
Adu-le! Onlara getir!
Olumsuz
1. Nu-mi spune! Bana syleme!
Nu-mi da! Bana verme!
Nu-mi aduce! Bana getirme!
2. Nu-i spune! Ona syleme!
Nu-i da! Ona verme!
Nu-i aduce! Ona getirme!
4. Nu ne spune! Bize syleme!
Nu ne da! Bize verme!
Nu ne aduce! Bize getirme!
6. Nu le spune! Onlara syleme!
Nu le da! Onlara verme!
Nu le aduce! Onlara getirme!
2) kinci ahs - oul

Olumlu
1. Spunei-mi! Bana sylein(iz)!
Dai-mi! Bana verin(iz)!
Aducei-mi! Bana getirin(iz)!
2. Spunei-i! Ona syleyin(iz)!
Dai-i! Ona verin(iz)!
Aducei-i! Ona getirin(iz)!
4. Spunei-ne! Bize syleyin(iz)!
Dai-ne! Bize verin(iz)!
Aducei-ne! Bize getirin(iz)!
6. Spunei-le! Onlara syleyin(iz)!
Dai-le! Onlara verin(iz)!
Aducei-le! Onlara getirin(iz)!
Olumsuz
1. Nu-mi spunei! Bana sylemeyiniz!
Nu-mi dai! Bana vermeyiniz!
Nu-mi aducei! Bana getirmeyiniz!
2. Nu-i spunei! Ona sylemeyiniz!
Nu-i dai! Ona vermeyiniz!
Nu-i aducei! Ona getirmeyiniz!
Nu ne spunei! Bize sylemeyiniz!
Nu ne dai! Bize vermeyiniz!
Nu ne aducei! Bize getirmeyiniz!
Nu le spunei! Onlara sylemeyiniz!
Nu le dai! Onlara vermeyiniz!
Nu le aducei! Onlara getirmeyiniz!
ALITIRMALAR
(Exerciii)
1.
Aadak cmlelerde mastar halinde verilmi olan fiillerin yerine istek (conjunctiv)
kipinin imdiki zamannda ekilmi bir fiil koyunuz.
rnek:
116
Elevii (a se mbrca) n uniform. - Elevii se mbrac n uniform.

Copii (a se juca) cu mingea pe gazon.Voi unde (a se odihni) vara? Noi (a se gndi) mult
la colegul nostru. n fiecare diminea (a se spla) cu ap rece. Mama (a nu se culca) devreme. Tu
la ce or (a se scula) dimineaa? Dup ore (a se opri) puin la librria de lng facultate. Cnd (a
se ntoarce) colegii notri din Romnia? Autobuzul (a nu se opri) n staia la Unirii. Noi (a se distra)
foarte bine n excursie. Dup ce a intrat profesorul toi studenii (a se aeza) pe scaune. Copilul (a
nu se simi bine) cu ei. n fiecare sear (a se plimba) o or n parc. Noi (a se bucura) c am terminat
cu bine toate examenele.
2.
Aadaki cmlelerdeki boluklara uygun den fiil eklini koyunuz.
rnek:
Eu m spl cu ap rece, tu... cu ap cald - Eu m spl cu ap rece, tu te speli cu ap cald.
Noi ne-am dus la meci, voi .......... dus la bibliotec. Eu m scol la ora 7, tata .......... la ora
6. Copii acetia se joac n curte, Ali .......... n cas. Fetele se ntorc astzi de la mare, noi ..........
ieri. Noi ne-am odihnit n camer, ei .......... pe teras. Voi v-ai ntlnit la facultate, noi .......... la
bibliotec. Noi ne-am dus astzi la expoziie, voi .......... ieri. Asear ei s-au culcat devreme, noi
.......... trziu. Tu te-ai plimbat toat ziua n centru, eu .......... n parc.
3.
Aadaki cmlelerde mastar eklinde verilmi olan fiillerin yerine istek kipi ekillerini
koyunuz.
rnek:
Trebuie (a se duce) la facultate - Trebuie s m duc la facultate.
Noi am vrut (a se juca) cu mingea de fotbal. Nihat a putut (a se ntoarce) cu trenul de ora
23. Ele vor (a se distra) bine n vacan. Raluca poate c (a se duce) la plimbare. Copilul trebuie
(a se odihni) mcar o or. Noi am vrut (a se ntlni) cu acest scriitor.
4.
Aadaki cmlelerde dnl imdiki zaman halinde verilmi olan fiillerin yerine,
dnl gemi zaman eklini koyunuz.
rnek:
M duc la facultate - M-am dus la facultate/ Te-ai dus la facultate.....
M uit pe fereastr. M scol destul de devreme. M ntorc cu avionul din Romnia. La
teatru m aez n rndul nti. M odihnesc destul de bine la sfrit de sptmn. n drum m
opresc la mtua mea. M plimb cu oaspeii din Turcia. M simt bine la rudele mele din
Romnia. M gndesc deseori la colegii de liceu. Nu m mut din acest cartier. M ntorc pe
jos de la facultate. M joc cu copii n parc.
5.
Aadaki cmlelerde dnl imdiki zaman - olumsuz halinde verilmi olan fiillerin
yerine, emir kipi 2. ahs (tekil ve oul) eklini koyunuz.
rnek:
Nu te speli acum? - Spal-te acum!
Nu v splai acum? - Splai-v acum!
Nu te aezi pe scaun? Nu v aezai pe scaun? Nu te joci cu mingea? Nu v jucai cu
mingea? Nu te odihneti dup-amiaz? Nu v odihnii dup-amiaz? Nu te ntlneti cu el? Nu
v ntlnii cu el? Nu te uii la televizor? Nu v uitai la televizor?
117
6.
Aadaki fiillerin geili ve geisiz (dnl) anlamlaryla cmleler kurunuz.
rnek:
a (se) plimba
- Eu plimb copilul n parc.
- Eu m plimb n parc.
a (se) pregti
a (se) muta
a (se) plictisi
a (se) grbi
a (se) rade
a (se) pieptna
a (se) nate
a (se) tunde
a (se) mbrca
a (se) descla
a (se) dezbrca
a (se) ncla
7.
Aadaki dolaysz beyan cmlelerrine dolayl beyan cmle eklini veriniz.
rnek:
- Cine e la u? - ntreab cine e la u.
- Plec la Istanbul - Spune c pleac la Istanbul.
- Ce scrie n scrisoare? - Unde locuii acum? - Dup ore se duc la film. - Locuii la cmin
sau la hotel? - Cte kilograme de mere trebuie s cumprm? - De ce lipsesc studenii? - Mine
avem examen la limba romn. - Ei tiu despre cine vorbim? - Luai i o sticl de vin! - Mine
plec n Romnia. - Cnd vine trenul? - Vrea s dea un telefon. - tie s danseze? - Crile acestea
sunt interesante?
8.
Aadaki cmlelerdeki boluklara kii zamirlerin -e hali sekillerini koyunuz.
rnek:
Eu nu am bani. Tata ...... d bani - Tata mi d bani.
Ei caut un taxi. Cineva ........ arat staia de taximetrie.
Ea nu are bilet la acest film. Ali ........ ofer unul.
Voi desenai cu creioane colorate. Noi ........ dm unul.
Eu am scris acas. Prinii ........-au rspuns repede.
Noi am comandat dou cafele. Osptarul ........-a adus repede.
Ele cer cteva kilogramde de zahr. Vnztorul ........-a dat imediat.
Tu ai avut nevoie de bani. Prietenul ........-a mprumutat ceva bani.
El nu are timbre pentru scrisoare. Eu ........ cumpr un timbru.
9.
Aadaki sorulara uygun den cevaplar veriniz.
rnek:
a) Cine-i scrie? - Prietenii din Romnia mi scriu.
Cine-i telefoneaz? Cine-i aduce mandatul potal? Cine v mprumut maina? Cine le
d bani? Cine-i recomand lucrarea aceasta? Cine i pltete taxa colar? Cine v face o vizit?
Cine ne deschide poarta? Cine le povestete basme? Cine i cumpr cri? Cine i toarn bere n
pahar? Cine v arat oraul?
b) Cine i-a scris? - Mi-au scris prietenii din Romnia.
118
Cine mi-a telefonat? Cine i-a adus mandatul potal? Cine v-a mprumutat maina? Cine
le-a dat bani? Cine i-a recomandat lucrarea aceasta? Cine i-a pltit taxa colar? Cine v-a fcut
o vizit? Cine ne-a deschis poarta? Cine le-a povestit basme? Cine i-a cumprat cri? Cine ia turnat bere n pahar? Cine v-a artat oraul?
c) Cine trebuie s-i scrie? - Trebuie s-mi scrie prietenii din Romnia.
Cine vrea s-mi telefoneze? Cine trebuie s-i aduc mandatul potal? Cine poate s v
mprumute maina? Cine trebuie s le dea bani? Cine poate s-i recomande lucrarea aceasta? Cine
vrea s-i plteasc taxa colar? Cine trebuie s v fac o vizit? Cine poate s ne deschid poarta?
Cine vrea s le povesteasc basme? Cine trebuie s-i cumpere cri? Cine poate s-i toarne bere
n pahar? Cine poate s v arate oraul?
10.
Aadaki cmlelerdeki fiil ekillerinin yerine, emir kipi 2. ahs tekil ve oul ekillerini
koyunuz.
rnek:
I-am trimis o scrisoare - Trimite-i o scrisoare!
- Trimitei-i o scrisoare!
i-am deschis ua. i-am adus un pahar cu ap. I-am pregtit patul. Ne-a trimis toate
bagajele. Le-a scris la noua adres. Mi-a explicat cum se rezolv probleme. Ne-a telefonat acas.
I-a dictat titlul crii. Le-a luat bilete la teatru. Le-a trimis o telegram de felicitare.
11.

Kitaplarn masann stnde braktm. Bana bu film iin iki bilet lzm. Bir saat sonra
dneceim. Onlarla fakltede gryor. Kitaptaki resimlere bakyoruz. Romence anlaabiliyoruz.

Bize gcendi. Onu geen sene stanbulda tandm. Bana ekersiz bir kahve getirdi. Hemen
dndm. Sabah saat kata kalkyorsun? Ona yerimi verdim. Temsilden sonra onlara iek sundum.
Uakla gitmesi gerekiyor. Sizi ok yorduk. Bizi ok beklediler. Beni sk sk rahatsz etti. Ona hep
yazdnz. Onlara ok sk telefon ettik. abuk giyin ve aa in! Akam erken dneceiz. Kitab
bana verir misin? Ona hemen gelmesini yazdm.Sana iiri okudum mu? iekleri nereye koyaym?
Sizi ne kadar daha bekleyeyim? Alveri iin bana para verdi. Bugnk gazeteleri getirmeni
istiyor. Gitmek iin hazrlanman gerekiyor. Kapy amamz istiyor. Bana alveri iin para ver
(veriniz)! Dn babamla grtn m? Pencereyi aabilirdiniz. Paranz yarn vereceim. Paralar
Raduya deil ona verdim. Bu problem beni ok ilgilendirdi. Onlar da geldiine ok sevindik.
119

n vizit la prieteni
(Arkadalarm ziyaret)
Duminic dup-amiaz eu i soia mea am fcut o vizit unor prieteni vechi, Bogdan i
Ana. Acetia i doreau de mult s locuiasc ntr-un apartament mai spaios. Visul lor s-a mplinit
i s-au mutat nu de mult ntr-un apartament spaios i foarte elegant. Noi am adus Anei un buchet
de flori, lui Bogdan un album cu fotografii fcute mpreun, anul trecut, la munte i la mare, iar
celor doi copii ai lor, nite jucrii electronice.
De cum am intrat n apartament, Ana ne-a invitat s vedem apartamentul. Din camera de
zi, foarte spaioas i mobilat cu gust, am intrat n sufragerie, iar de acolo, printr-un hol destul de
lung i larg, am vizitat pe rnd, dormitorul copiilor i cel al prinilor i biroul de la captul holului.
Dup ce am vzut buctria i cele dou bi, am ieit ntr-unul din cele dou balcoane i am admirat
panorama centrului Bucuretiului. Am revenit n sufragerie, unde Ana ne-a adus fursecuri i cafea.
A vrut s ne serveasc i cu viinat fcut de ea n cas, dar noi am refuzat acest lucru,
rugnd-o s ne aduc ap mineral.
n acest apartament nou totul e n ordine, e curat i cald. Ne bucur foarte mult faptul c
prietenii notri se simt bine aici i sunt fericii.
Kelimeler ve Tabirler (Cuvinte i expresii)
dup - amiaz - leden sonra
soie - e, kar, zevce
vizit - ziyaret
vechi - eski
a-i dori - istemek, arzu etmek,
dilemek
a locui - oturmak, iskan etmek
spaios - geni
vis - rya, d
a se mplini - gereklemek
a se muta - tanmak
nu de mult - az (bir vakit) nce;
demin
a aduce - getirmek
jocuri electronice - elektronik
oyuncaklar
de cum am intrat - girer girmez
camer de zi - oturma odas
mobilat cu gust - zevkle deli
sufragerie - yemek odas
de acolo - oradan
printr-un - iinden
120
destul de... - olduka, hayli

lung - uzun
larg - geni
capt - u, biti, son, nihayet
buctrie - mutfak
baie - banyo
a admira - hayranlkla seyretmek
panoram - manzara, grnt
centru - merkez, ar
a reveni - geri gelmek, dnmek
fursec - kurabiye
viinat - vineden yaplan bir iki
a refuza - geri evirmek, reddetmek
totul e n ordine - her ey yerli
yerinde, her ey
dzenli
Gramer (Gramatic)
I.
sim (Substantivul)
- n ve -e halleri (Cazurile dativ i genitiv)
1.
- E hali (cazul dativ)
a. Belirtisiz harfitarifli ekilleri (cu articolul nehotrt):
Tekil (Singular)
Eril isim:
Profesorul d unui elev o carte.
Eu trimit o scrisoare unui prieten.
Diil isim:
Profesorul d unei eleve o carte.
Eu trimit o scrisoare unei prietene.
oul (plural)
Eril isim:
Profesorul d unor elevi o carte.
Eu trimit scrisori unor prieteni.
Diil isim:
Profesorul d unor eleve o carte.
Eu trimit scrisori unor prietene.
- retmen bir renciye bir kitap veriyor.

- Ben bir arkadama bir mektup gnderiyorum.
- retmen bir kz renciye bir kitap veriyor.
- Ben bir kz arkadama bir mektup deriyorum.
- retmen bir ok/bir takm renciye bir kitap

veriyor.
- Ben bir ok/ bir takm arkadalara mektuplar
gnderiyorum.
- retmen bir ok/bir takm kz renciye bir
kitap veriyor.
- Ben bir ok/ bir takm kz arkadalarma
mektup gnderiyorum.
b. Belirtili harfitarifli ekilleri (cu articol hotrt):

Tekil (singular)
Eril isim:
Profesorul d elevului o carte.
- retmen renciye bir kitap veriyor.
Eu trimit o scrisoare prietenului din Turcia. - Ben Trkiyeli arkadama bir mektup
gnderiyorum.
Diil isim:
Profesorul d elevei o carte.
- retmen kz renciye bir kitap veriyor.
Eu trimit o scrisoare prietenei din Turcia. - Ben Trkiyeli kz arkadama bir mektup
gnderiyorum.
Tekil eril isim + (u) LU:
Diil oul isim + - :
d elevului
d elevei
oul (plural)
Eril isim:
Profesorul d elevilor o carte.
- retmen rencilere bir kitap veriyor.
121
Eu trimit prietenilor din Turcia o scrisoare. - Ben Trkiyeden arkadalarma bir mektup
gnderiyorum.
Diil isim:
Profesorul d elevelor o carte.
- retmen kz rencilere bir kitap veriyor.
Eu trimit prietenelor din Turcia o scrisoare.
- Ben Trkiyeden kz arkadalarma
bir mektup gnderiyorum.
oul eril isim + - LOR:
d elevilor
oul diil isim + - LOR:
d prietenelor
c. Kii adlarnn -E halinde ekimleri:
Erkek kii ad:
Dau LU Bogdan un creion
- Bogdana bir kalem veriyorum.
Trimit LU Ali o invitaie
- Aliye bir davetiye gnderiyorum.
Kadn kii ad:
1) -A bitimli kadn kii adlar:
Dau Anei o invitaie
- Anaya bir davetiye veriyorum.
Kadn kii ad + - E: dau Anei, Mariei, Elenei
2) nsz ve - bitimli kii adlar:
Dau LUI Carmen un dicionar - Carmene bir szlk veriyorum.
LUI + kadn kii ad: dau LU Lili
d. - E halinin deiik kullanlma ekilleri:
Trimit o invitaie unui prieten din Turcia
- Trkiyeden bir arkadama bir
davetiye gnderiyorum.
Trimit o invitaie prietenei din Turcia
- Turkiyeden kz arkadama bir
davetiye gnderiyorum.
Profesorul d consultaii unor studeni mai slabi - retmen daha zayf rencilere zel
dersler veriyor.
Profesorul d consultaii unor studente mai slabe - retmen da zayf kz rencilere
zel dersler veriyor.
Cumpr LU Mircea o carte
- Mirceaya bir kitap satn alyorum.
Dau IRINEI un bilet pentru teatru
- rinaya tiyatro iin bir bilet
veriyorum.
Trimit LUI Carmen o scrisoare
- Carmene bir mektup gnderiyorum.
II.
Acesta, aceasta; acetia, acestea (bu;bunlar) ve acela, aceea; aceia, acelea (u, o; unlar,
onlar) iaret zamirleri ve sfatlar
1. - halinde dz nesne grevinde olduu durumlar:
a. Kiilerle ilgili adlarla:
1) Bu szcklerin sfat grevinde kullanlmalar:
l invitm aici PE scriitorul acesta (acela) - Buraya bu (o) yazar davet ediyoruz.
i invitm aici PE scriitorii acetia (aceia) - Buraya bu (o) yazarlar davet ediyoruz.
O cunoatem PE scriitoarea aceasta (aceea) - Bu (o) kadn yazar tanyoruz.
Le cunosc PE scriitoarele acestea (acelea) - Bu (o) kadn yazarlar tanyorum.
2) Bu szcklerin zamir grevinde kullanlmalar:
122
l invit aici PE acesta (PE sta); Pe acela (PE la.) - Buraya bunu; onu / unu davet
ediyorum.
i invit aici PE acetia (PE tia); PE aceia (PE ia). - Bunlar; onlar buraya davet
ediyorum.
O cunoatem PE aceasta (PE asta); Pe aceea (PE aia). - Bunu; onu tanyorum.
Le cunosc PE acestea (PE astea); PE acelea (PE alea). - Bunlar; onlar tanyorum.
zet ema: -i halide kii zamiri + geili fiil + PE + isim (VEYA)PE + acesta / acela= l +
cunosc + PE + Ali (VEYA)+PE aceasta / acela .....
b. Nesne belirten adlarla:
1) Sfat grevinde kullanlmalar:
Trimit prin pot dicionarul acesta (acela). - Bu (u) szl posta ile gnderiyorum.
Trimit prin pot dicionarele acestea (acelea). - Bu (u) szlkleri posta ile gnderiyorum.
2) Zamir grevinde kullanldnda:
l trimit prin pot PE acesta (acela). - Posta ile bunu (unu) gnderiyorum.
Le trimit prin pot PE acestea (acelea). - Posta ile bunlar (unlar) gnderiyorum.
zet ema: -i halinde kii zamirinin vurgulu ekli + geili fill + belirtili isim(veya) PE +
acesta / acela...=trimit+dicionarul acesta/acela(veya)trimit Pe acesta/ acela.
Not. Cmlede kelime dzeni u iki eklide olabilir:
l caut pe acesta // Pe acesta l caut - Bunu aryorum.
O iubesc pe aceea // Pe aceea o iubesc - Onu (unu) seviyorum.
1.
Aadaki parantez iindeki kelimeleri verilen modellere gre deitiriniz:
Model:
a. Aduc (o coleg) dicionarul nou - Aduc unei colege dicionarul nou.
O s oferim (o profesoar) un buchet de flori. Ali mulumete (un prieten) din Romnia
pentru felicitare. Dup-amiaz o s telefonez (un coleg) de grup. Cumpr (o prieten) un parfum.
Am scris (un unchi) din Turcia o scrisoare lung. Spunei (o elev) s vin la cancelarie. Explic
(o strin) unde e Parcul Cimigiu.
b. Aduc unei colege dicionarul nou - Aduc unor colege dicionarul nou.
c. Aduc unei colege dicionarul nou - Aduc colegei dicionarul nou.
d. Aduc colegei dicionarul nou - Aduc colegelor dicionarul nou.
2.
Verilen modele gre aadaki cmlelerde uygun olan deiiklikleri yapnz:
Model:
Trimit unor prieteni din Turcia o scrisoare - Trimit prietenilor din Turcia o scrisoare.
Carmen ofer unor oaspei din Turcia cafele. Andrei d un telefon unor colege de grup.
123
Mama mprumut unei vecine o carte. Patronul cere unor muncitoare s munceasc mai mult.
Prietena mea a cumprat o jucrie unui copil de la orfelinat. Am scris unei mtue din Turcia o
scrisoare lung. Secretariatul trimite unor studeni programul examenelor.
3.
Aadaki modele gre verilen kelimlerle cmleler kurunuz:
a. Birinci model: Dau / prieten / un buchet de flori - Dau unei prietene un buchet de flori.
Explicm
nite elevi
lecia
Dau
o coleg
o prjitur
Ofer
nite muncitori
bani
mprumut
un vecin
maina
Aduc din Turcia
nite prietene
parfumuri
Aduc
nite studeni
dicionare
Scriu
o fat
scrisori de dragoste
Spunei
o doamn
s intre
Cerem
nite tineri
s fie mai politicoi
b. kinci model:
Dau / prieten / un buchet de flori - Dau prietenei un buchet de flori.
4.
Verilen a, b, c ve d modellerine gre aadaki kelimlerle doru cmleler kurunuz:

a.
un elev - nvtoarea a dat unui elev not mare.
un copil
o profesoar
un student
o muncitoare
un vecin
o ziarist
un prieten
o femeie
un inginer
o fat
un muncitor
o coleg
un scriitor
o sportiv
un sportiv
o artist
un doctor
o avocat
b.
nvtoarea a dat unui elev not mare - nvtoarea a dat unor copii not mare.
c.
nvtoarea a dat unui elev not mare - nvtoarea a dat elevului not mare.
d.
nvtoarea a dat elevului not mare - nvtoarea a dat elevilor not mare.
5.
Verilen modele uygun olarak parantez iindeki kii adlarnn -E hali ekillerini belirtiniz:
Model:
Ofer (Irina) un buchet de flori
- Ofer rinei un buchet de flori.
Prinii cumpr (Maria) rochii frumoase. Am mprumutat (Ion) nite bani. A lsat (Mihai)
corespondena pe mas. O s trimit i (Carmen) o invitaie. O s rspunzi (Magdalena) la scrisoare?
Am trimis i (Ana) o invitaie la nunt.
6.
124
Verilen a ve b modellerine gre aadaki cmlelerde gereken deiiklikleri yapnz:

a.
Oferim flori unui artist?
- Nu, oferim flori unei artiste.
Trimii scrisoarea unui prieten? Telefonai unui coleg? Dai unui profesor invitaia?
Cumprm unui student un calculator? Profesorul d explicaii unui doctorand? Ofer un scaun
unui btrn? coala cumpr unui elev cri i caiete?
b.
Oferim flori unor artiti? - Nu, oferim flori unor artiste.
7.
Verilen modele uygun olarak aadaki fiillerle cmleler kurunuz:

a trimite - Trimit un buchet de flori unei colege.
a cumpra - Am cumprat prietenei o pereche de cercei.
a lsa
a explica
a oferi
a rspunde
a cumpra
a da
a citi
a povesti
a spune
a mulumi
a mprumuta a scrie
a aduce
a telefona
a arta
a cere
8.
Verilen a ve b modellere gre aadaki sorulara doru yantlar veriniz:

a.
l cunoatei pe sportivul acesta? - Da, l cunoatem pe acesta.
- Da, pe acesta l cunoatem.
Ai ajutat pe eleva aceasta? O s-i felicitai pe sportivii acetia? Le invitai i pe studentele
acestea? Vrei s-o conduci acas pe colega aceasta? I-ai servit pe oaspeii acetia? L-ai cunoscut
pe scriitorul acesta? O iubeti pe fata aceasta?
b.
l cunoatei pe sportivul acesta? - Da, l cunoatem pe acela.
- Da, pe acela l cunoatem.
9.
Verilen a ve b modellere uygun olarak aadaki cmlelerde gereken deiiklikleri yapnz:

a.
Aducei dicionarul acela - l aduc pe acela.
Citesc cartea aceea. Citii scrisoarea aceea ! Ai gsit strada aceea? Fotografiai sportivii
aceia! Ai primit pachetul acela? Ai vzut maina aceasta? Admirm parcul acesta. Vrem s
cumprm manualul acela.
b.
Aduc dicionarele acelea - Le citesc pe acelea.
10.
Verilen modele uygun olarak aadaki sorulara doru yantlar veriniz:

Vrei s citeti cartea aceasta? - Nu, o citesc pe aceea.
Vrei s citeti revista aceasta? Luati tramvaiul acesta? A ales ciorapii acetia? Cumperi
nasturii acetia? Ai tradus i textele acestea? Vrei s vinzi maina aceasta?
11.
Kompozisyon: Oturduum ev.
125

O plimbare n ora
(ehirde bir gezinti)
Bogdan este bucuretean, el s-a nscut i a crescut n acest ora. Radu, colegul de banc
i n acelai timp prietenul cel mai bun al lui Bogdan, nu este get-beget bucuretean, el nu s-a
nscut n Bucureti, dar, acum patru ani, de cnd s-a mutat mpreun cu familia sa, de la Constana
la Bucureti, triete i nva n acest ora, pe care a reuit s-l cunoasc destul de bine. Cei doi
prieteni se plimb deseori prin parcurile i bulevardele din partea nordic a oraului, unde se
gsete i parcul Herstru. Datorit faptului c Bogdan cunoate bine Bucuretiul, l conduce pe
Radu prin cartierele i locurile mai puin cunoscute ale Bucuretiului. Astfel, ieri au fost n
cartierele Drumul Taberei i Ghencea, cartiere destul de noi ale oraului, cu bulevarde largi, cu
cteva parcuri cu o vegetaie bogat, cu sute de blocuri nalte, unde locuiesc cteva sute de mii de
bucureteni. Aceste dou cartiere sunt traversate de tramvaiul nr. 41, denumit i metrou uor, care
circul foarte bine, fcnd legtura ntre sud-estul i nordul capitalei.
Ei au vizitat i Complexul sportiv Steaua , unde se afl stadionul echipei de fotbal
Steaua i alte foarte multe baze sportive, unde tinerii din cele dou cartiere, dar i din ntreg oraul,
practic diferite sporturi de agrement i de performan.
Bunicii lui Bogdan din partea mamei locuiesc n Drumul Taberei i de aceea el tie bine
c transportul n comun care face legtura ntre aceste dou cartiere i centrul oraului, mai ales
n orele de vrf, este anevoios. El sper c aceast problem s fie definitiv rezolvat, odat cu
construcia liniei de metro Universitate - Drumul Taberei, promis de edilii capitalei.
Kelimeler ve Tabirler (Cuvinte i expresii)
plimbare - gezinti
bucuretean - Bkreli
a se nate - domak
a crete - bymek, yetimek
coleg de banc - sra arkada
n acelai timp - ayn zamanda
get-beget - halis, z
a se muta - tanmak
destul de... - olduka, hayli
a se plimba - gezmek, gezinti yapmak
a se gsi - bulunmak
datorit faptului c... - ... dan dolay
a conduce - gtrmek, idare etmek,
srmek
cartier - semt, mahalle
vegetaie - bitkiler
a traversa - katetmek, bir tarafa
gemek
a circula - almak
126
a face legtura - balant salamak

stadion - stad, stadyum
baz sportiv - spor tesisi
agrement - olenme
performan - performans
transportul n comun - kamu ulam
or de vrf - pik saati
anevoios - zor, przl, mkl
a spera - mitetmek
definitiv - kesin
a rezolva - zmek, haletmek
odat cu... - .. ile beraber
linie de metro - metro hat
a promite - vadetmek
edil - ehirci
Gramer (Gramatic)
I. sim, -in Hali (Cazul genitiv)
A.
Belirtisiz harfitarifli isimlerin -in hali ekilleri (Genitivul substantivelor cu articol
nehotrt):
1. Tekil (Singular)
a.
Eril isim (m.):
Aceti sportivi au maini - Bu sporcularn arabalar var.
Maina unui sportiv este nou - Bir sporcunun arabas yenidir.
Aceti colegi locuiesc n case frumoase - Bu arkadalarm gzel evlerde oturuyorlar.
Am vzut casa unui coleg - Bir arkadamn evini grdm.
UNUI + Tekil eril isim
b.
Diil isim (f.):
Sportivele acestea au maini - Bu kz sporcularn arabalar var.
Maina unei sportive este nou - Bir kz sporcunun arabas yeni.
Aceste coli au biblioteci foarte dotate - Bu okullarn yeterli sayda
ktphaneleri var.
Am vizitat biblioteca unei coli - Bir okulun ktphanesini gezdik.
kitab
olan
UNE + Tekil diil isim

2. Coul (plural)
a.
Eril isim (m.):
Civa elevi au biciclete noi - Bir ka rencinin yeni bisikletleri var.
Bicicletele UNOR elevi sunt noi - Baz rencilerin bisikletleri yeni.
Muli sportivi au performane importante - Bir ok sporcunun nemli performanslar var.
Performanele UNOR sportivi sunt importante - Baz sporcularn performans deerlidir.
b.
Diil isim (f.):
Cteva eleve au biciclete noi - Bir ka kz rencinin bisikletleri var.
Bicicletele UNOR eleve sunt noi - Baz kz rencilerin bisikletleri yeni.
Multe sportive au performane importante - Bir ok sporcunun performans nemlidir.
Performanele UNOR sportive sunt importante - Baz sporcularn performans nemlidir.
UNOR + eril veya diil oul isim
B.
Belirtili harfitarifli isimlerin -in hali ekilleri (Genitivul substantivelor cu articol
hotrt):
1. Tekil (singular)
a.
Eril isim (m.):
Acest copil are biciclet nou - Bu ocuun yeni bisikleti var.
Bicicleta copiluLU este nou - ocuun bisikleti yeni.
Acest apartament este nou - Bu daire yeni.
Ua apartamentuLU este nchis - Dairenin kaps kapal.
b.
Diil isim (f.)
O profesoar are doi copii - Bir kadn retmenin iki ocuu var.
Copiii profesoare sunt studeni - Kadn retmenin ocuklar rencidirler.
127
Am primit o scrisoare de la mama - Annemden bir mektup aldm.

Scrisoarea mame este lung - Annemin mektubu uzundur.
Diil coul isim +
Not. 1) femeie, baie, cheie, gibi kelimelerin - in hali ekilleri femeii = kadnn, bii = banyonun,
cheii = anahtarn biimindedir.
2) familie, cofetrie, librrie (ve baka bunlara benzer) kelimlerin - in hali ekilleri familiei
= ailenin, cofetriei = pastanenin, librriei = kitap maazasnn biimindedir
2. Coul (Plural)
a. Eril isim (m.)
Aceti copii au biciclete noi - Bu ocuklarn yeni bisikletleri var.
Bicicletele copiiLOR sunt noi - ocuklarn bisikletleri yeni.
Politicienii discut aceast problem - Siyasetiler bu problemi gryorlar.
Am ascultat discuiile politicieniLOR - Siyasetilerin grmelerini dinledim.
b. Diil isim(f.)
Aceste eleve au cri noi - Bu kz rencilerin yeni kitaplar var.
Crile eleveLOR sunt noi - Kz rencilerin kitaplar yenidir.
Acele colege s-au mutat - O kz arkadalarmz tandlar.
Nu tim adresele colegeLOR - Kz arkadalarmzn adreslerini bilmiyoruz.
Eril veya diil coul isim + - LOR
C.
zel adlarn - in halinde ekimleri (Gentvul substantvelor proprii)
1) zel kii adlar:
Eril zel ad:
Prietenul LUI Bogdan este Radu - Bogdann arkada Radu.
Prietena LU Ali este student - Alinin kz arkada rencidir.
2) Diil zel ad:
a.
Prietenul MihaelE este student - Mihaelann erkek arkada rencidir.
Mama rinE este aici - rinann annesi burada.
b.
Cartea LU Lili este pe mas. - Lilinin kitab masa stndedir.
2) zel corafya adlar:
Muzeele stanbuluLU - stanbulun mzeleri
Parcurile BucuretiuLU - Bkrein parklar
zel ad + (U) LU
Strzile AnkarE - Ankarann sokaklar
Populaia ConstanE - Kstencenin nfusu
zel ad + - E
Not. Romencede - e hali ile - in halinin ekilleri ayndr:
- in hali
- e hali
a. Cartea unui elev e la mine
Am dat cartea unui elev
= Bir rencinin kitab bende
= Kitab bir renciye verdim
Cartea unei eleve este la mine
Am dat cartea unei eleve
= Bir kz rencinin kitab bende.
= Bir kz renciye kitab verdim.
128
Crile unor elevi sunt la mine

= Bir takm rencilerin kitaplar bende.
Crile unor eleve sunt la mine
= Baz kz rencilerin kitaplar bende
b. Mama copilului
= ocuun annesi
Fratele fetei
= Kzn erkek kardei
Mamele copiilor
= ocuklarn anneleri
Mamele elevelor
= kz rencilerin anneleri
Am dat crile unor elevi

= Bir takm erkek rencilere kitaplar
verdim.
Am dat crile unor eleve
= Bir takm kz rencilere kitaplar
verdim.
Trimit cartea mamei copilului
= ocuun annesine kitab gnderiyorum.
Dau cartea fetei
= Kitab kza veriyorum.
Dm copiilor fructe
= ocuklara meyve veriyoruz.
Oferim flori mamelor elevelor
= Kz rencilerin annelerine iekler
veriyoruz.
- in hali = - e hali
1.
a. Modele gre parantez iindeki kelimelere - in hali eklini veriniz:

Profesorul a luat cartea (o elev) - Profesorul a luat cartea unei eleve.
Lucrarea (un student) nu e terminat. Copiii (un vecin) sunt studeni. Copiii au desenat
harta (o ar) din Orientul Apropiat. Admirm fotografiile (o artist) din Turcia. Caut pe list
titlurile (o carte) recomandat pentru examen. Preul (o main) strin este ridicat. Colegul meu
a deschis sertarul (o mas) din clas. n zilele acestea prinii (o coleg) sunt n Turcia. Elevii (o
clas) sunt la teatru.
b. Modele gre parantez iindeki kelimelere - in hali eklini veriniz:
Profesorul a luat crile (nite eleve) = Profesorul a luat crile unor eleve.
Lucrrile (nite studeni) nu sunt terminate. Copii (nite vecini) sunt studeni. Copiii au
desenat hrile (nite ri) din Orientul Apropiat. Admirm fotografiile (nite artiste) din Turcia.
Caut pe list titlurile (nite cri) recomandate pentru examen. Preurile (nite maini) strine sunt
ridicate. Colegul meu a deschis sertarele (nite mese) din clas. n zilele acestea prinii (nite
colege) sunt n Turcia. Elevii (nite clase) sunt la teatru.
c. Modele gre parantez iindeki kelimlere - in hali eklini veriniz:
Profesorul a luat cartea (elev) = Profesorul a luat cartea elevei.
Lucrarea (studentul) nu e terminat. Copiii (vecinul) sunt studeni. Copiii au cntat imnul
(ara). Admirm fotografiile (artista) din Turcia. Caut pe list titlul (cartea) recomandat pentru
examen. Preul (maina) strine este ridicat. Colegul meu a deschis sertarul (masa) din clas. n
zilele acestea prinii (colega) sunt n Turcia. Elevii (clasa) sunt la teatru.
129
d. Modele gre parantez iindeki kelimelere - in hali eklini veriniz:

Profesorul a luat cartea (elevele) = Profesorul a luat cartea elevelor.
Lucrarea (studenii) nu e terminat. Copiii (vecinii) sunt studeni. Copiii au cntat imnul
(rile) europene. Admirm fotografiile (artistele) din Turcia. Caut pe list titlurile (crile)
recomandate pentru examen. Preul (mainile) strine este ridicat. Colegul meu a deschis sertarele
(mesele) din clas. n zilele acestea prinii (colegele) sunt n Turcia. Elevii (clasele) mari sunt la
teatru.
2.
Modele gre verilen kelimelerle doru cmleler kurunuz:
Fiica
doctor
studiaz medicina = Fiica doctorului studiaz medicina
Fratele
Dinu
este sportiv
= Fratele lui Dinu este sportiv
Prietenele
Sora
Colegele
Toi copiii
Oaspeii
Prinii
Biatul
Prietenele
Surorile
mama
Maria
studentul turc
Marilena
Bogdan
fotbalist
director
Aye
Alexandru
3.
sunt profesoare
este mritat
nu tiu turcete
sunt deja mari
au vizitat Bucuretiul
sunt foarte mndri de fiul lor
este student la drept
sunt mritate
se odihnesc dup-amiaz

Deftere edebiyat derisinin adn yaznz. Bir arkadamn kzkardei yarn Trkiyeye
gidiyor. ocuklarn oyuncaklar gzeldir. Bugn fakltede Anann kardeini grmedik. Lilinin
kardeiyle nerede tantnz? Bunlar bir ocukluk arkadamn resimleridir. Baz ocuklarn velileri
hi okula gelmiyorlar. Kz rencilerin tm kitaplar masalar stndedir. Bir arkadamzn babas
Trkiyede alyor.Otobs yolun kenarnda durdu.Andrei tramvayda yerini ihtiyar bir kadna
verdi (btrn). Dairemin odalar olduka byk. Bu ocuklarn anneleri bir fabrikann mdrdr.
Bir ay sonra kz arkadamzn dn olacak. Bu snavda rencilerin yantlar ok iyiydi.
4.
130
Kompozisiyon: Oraul meu.

Familia mea
(Benim Ailem)
Eu m-am nscut ntr-un sat mare i frumos din Romnia. Satul meu se afl n nord-estul
rii noastre, pe litoralul Mrii Negre, n Dobrogea. Familia mea este destul de mare. Am tat,
mam, un frate i dou surori. Fratele meu este mai mare dect mine, iar surorile - mai mici. La
ar noi locuim ntr-o cas nou i foarte spaioas. Noi avem cai, vaci, oi i capre, multe psri
de curte i 5 hectare de pmnt. Pentru a lucra acest pmnt tata a cumprat un tractor mic. nainte
n satul nostru exista doar o coal primar. Dup revoluia din 1989, n satul nostru s-a deschis i
un gimnaziu. Dup ce am absolvit n satul natal coala primar i gimnaziul, am plecat la ora, la
Constana, unde am urmat liceul. Apoi, dup terminarea liceului, m-am nscris la Facultatea de
limbi i literaturi strine a Universittii din Bucureti. n patru ani de facultate am susinut toate
examenele i n final am obinut o diplom de licen.
Fratele meu a rmas n sat, el triete i muncete acolo. El este primarul comunei noastre
i conduce ntreaga comun. Cu cinci ani n urm s-a cstorit cu o nvtoare i are doi copii,
un biat i o fat. Prinii mei sunt deja n vrst i nu mai lucreaz pe cmp. Acum tata lucreaz
doar, att ct poate, n grdin, are grij de flori i pomi, iar mama st mai mult n buctrie i
gtete mncare pentru toat familia i are grij de ginile, gtele, raele i curcile de lng cas.
De fiecare dat cnd am ocazia, vin n satul meu natal i-i vizitez pe prinii i fraii mei. ntlnirile
noastre sunt, ntotdeauna, foarte emoionante.
Kelimeler ve tabirler (Cuvinte i expresii)
familie - aile
a se nate - domak
sat - ky
a se afla - bulunmak
nord-est - kuzey - dou
ar - ke: ky, sla
litoral - deniz kenar,sahil
Marea Neagr - Karadeniz
Dobrogea - Dobruca
a locui - oturmak
spaios - geni
cal - at
vac - inek
oaie - koyun
capr - kei
pasre de curte - evcil ku, kmes
kular
pmnt - arazi, toprak, kara
a lucra - alsmak
coal primar - ilk okul
gimnaziu - orta okul
revoluie - devrim, inkalap

a absolvi - bir okul (u), bitirmek
a urma - tahsile devam etmek,
okumak
a se nscrie - yazlmak
limbi i literaturi strine - yabanc
dller ve
edebiyatlar
a susine - (snav) vermek
n final - sonunda, en nihayet
a obine - elde etmek
licen - lisans
a rmne - kalmak
primar - muhtar
comun - nahiye, bucak
a conduce - ynetmek, idare etmek
a se cstori - evlenmek
biat - erkek ocuk
fat - kz evlat, kz
prini - anababa, ebeveyn
deja - artk
131
ra - rdek
curc - hindi (kuu)
de fiecare dat - her seferinde
ocazie - frsat
sat natal - (bir kimsenin) doduu
ky
ntlnire - grme, buluma
emoionant - heyacanl
n vrst - yal
cmp - tarla
att ct poate - gc yettii kadar
grdin - bahe
a avea grij - bakmak
pom - meyve aa
buctrie - mutfak
a gti - yemek piirmek
gsc - kaz
Gramatic (Gramer)
I. yelik zamir ve sfat (Pronumele i adjectivul posesiv)
Tekil (Singular)
a.
Eril (m.):
Eu (ben): Prietenul meu e turc
- Benim arkadam Trktr.
Tu (sen): Fratele tu e elev
- Senin kardein renci.
El (o): Fratele lui e mic
- Onun kardei kk.
b.
Diil (f.):
Eu (ben): Sora mea este elev
- Benim kzkardeim renci.
Tu (sen): Cartea ta e aici
- Senin kitabn burada.
El (o): Casa ei este frumoas
- Onun evi gzel.
oul(Plural)
a.
Eril (m.):
Noi (biz): Prietenii notri sunt aici
Voi (siz): Elevii votri sunt n clas
Ei (onlar): Prinii lor sunt acas
b.
Diil (f.):
Noi (biz): Casele noastre sunt noi
Voi (siz): Crile voastre sunt pe mas
Ele (onlar): Casele lor sunt asigurate
- Bizim arkadalarmz buradalar.

- Sizin rencileriniz snftalar.
- Onlarn anababalar evdeler.
- Bizim evlerimiz yeni.
- Sizin kitaplarnz masa stnde.
- Onlarn evleri sigortallar.
Tekil (Singular)
Eril Orta cins
Diil
MEU = benim
MEA = benim
TU = senin
TA = senin
LU = onun
SU = kendinin
LU = onun
S = kendilerinin
NOSTRU = bizim
NOASTR = bizim
oul (Plural)
Eril Orta cins
Diil
ME = benim MELE = benim
T = senin
TALE = senin
E = onun
SA = kendinin
E = onun
SALE = kendilerinin
NOTR
NOASTRE
= bizim
= bizim
VOSTRU = sizin
VOASTR = sizin
VOTR
VOASTRE
= sizin
= sizin
LOR = onlarn
LOR = onlarn
LOR = onlarn LOR = onlarn
nemli not. yelik zamiri anlamnda da kullanlmas iin, bu iyelik sfatlarn iyelik harfitarifi
ile beraber kullanlmalar gerekmektedir. Bu iyelik harfitarifleri unlardr:
132
Tekil (Singular)
a. Eril (m.):
Al: al meu
- benimki
al tu
- seninki
al lui
- onunki
al ei
- onunki
al nostru
- bizimki
al vostru
- seninki
al lor
- onlarnki
b. Diil (f.)
A: a mea
- benimki
a ta
- seninki
a lui
- onunki
a ei
- onunki
a noastr
- bizimki
a voastr
- seninki
a lor
- onlarnki
oul (Plural):
a. Eril(m.)
Ai: ai mei
- benimkiler
ai ti
- seninkiler
ai lui
- onunkiler
ai ei
- onunkiler
ai notri
- bizimkiler
ai votri
- sizinkiler
ai lor
- onlarnkiler
b.Diil (f.)
Ale: ale mele - benimkiler
ale tale
- seninkiler
ale lui
- onunkiler
ale ei
- onunkiler
ale noastre
- bizimkiler
ale voastre
- sizinkiler
ale lor
- onlarnkiler
rnekler:
Tekil (Singular)
1. Eril (m.)
- Prietenul tu este turc
Al meu este rus
- Medicul nostru este tnr
Al tu este btrn
2. Diil (f.)
- Sora mea este elev
i a ta e elev?
- Casa ta e lng parc
- Senin arkadan Trktr.

- Benimki Rus.
- Bizim doktorumuz gen.
- Seninki yal.
- Benim kzkardeim renci.
- Seninki de renci mi?
- Senin evin parkn yannda.
133
A mea e n centru
3. Orta cins (n.)
- Scaunul tu e comod
Al meu este vechi
- Caietul meu este aici.
Al tu unde este?
oul (Plural)
1. Eril (m.)
- Prietenii ti sunt turci
Ai notri sunt rui
- Medicii notri sunt tineri
Ai votri sunt btrni
2. Orta cins(n.)
- Scaunele tale sunt comode
Ale mele sunt vechi
- Caietele mele sunt aici
Ale tale unde sunt?
3. Diil(f.)
- Surorile mele sunt eleve
i ale tale sunt eleve?
- Casele tale sunt lng parc
Ale mele sunt n centru
- Benimki merkezde.
- Senin sandalyen rahat.
- Benimki eski.
- Benim defterim burada.
- Seninki nerede?
- Senin arkadalarn Trk.

- Bizimkiler Rus.
- Bizim doktorlar genler.
- Sizinkiler yallar.
- Senin sandalyelerin rahat.
- Benimkiler eski.
- Benim defterlerim burada.
- Seninkiler nerede?
- Benim kzkardelerim renciler.
- Seninkiler de renciler mi?
- Senin evlerin parkn yannda.
- Benimkiler merkezde.
u aada ekillere dikkat edelim:

benimki:
- al meu, a mea (tekil)
- ai mei, ale mele (coul)
seninki:
- al tu, a ta (tekil)
- ai ti, ale tale (coul)
onunki:
- al lui, al ei, a lui, a ei (tekil)
- al lor, a lor (coul)
bizimki:
- al nostru, a noastr
- ai notri, ale noastre
sizinki:
- al vostru, a voastr
- ai votri, ale voastre
onlarnki:
- al lor, a lor
- ai lor, ale lor
II. Baz sfatlarn zarf olarak kullanlmalar (Adverbializarea unor adjective)
Sfat (adjectiv)
n parc e un loc frumos pentru lectura - Parkta okumak iin gzel bir yer var.
Am vzut un spectacol minunat - Harika bir gsteri seyrettik.
n carte exist o bibliografie complet - Kitapta eksiksiz bir bibliyografya var.
Zarf (adverb)
Profesorul povestete foarte frumos aceste evenimente - retmen bu olaylar ok
gzel anlatyor.
134
Copiii au petrecut minunat acolo - ocuklar orada ok gzel elendiler.

N-ai rspuns complet la ntrebri - Sorular tam yantlamadn.
III. Siz nezaket zamiri hi ekil deitirmeden hem iyelik sfat, hem de iyelik zamiri
anlam ile kullanlabilir; rnein:
a. yelik sfat:
- Dumneavoastr avei un prieten
- Sizin bir arkadanz var.
Prietenul dumneavoastr este turc
- Sizin arkadanz Trk.
- Dumneavoastr avei dou surori
- Sizin iki kzkardeiniz var.
Surorile dumneavoastr sunt sportive - Sizin kzkardeleriniz sporcular.
- Dumneavoastr avei doi frai
- Sizin iki kardeiniz var.
Fraii dumneavoastr sunt mici
- Sizin kardeleriniz kkler.
b. yelik zamiri:
- Prietenul meu este nuntru
- Benim arkadam ieride.
Al dumneavoastr este aici
- Sizinki burada.
- Mama mea este turcoaic
- Benim annem Trk.
A dumneavoastr este romnc
- Sizinki Romen.
- Prietenii notri sunt politicieni
- Bizim dostlarmz siyasetiler.
Ai dumneavoastr sunt sindicaliti
- Sizinkiler sendikaclar.
- Cursurile noastre sunt dimineaa
- Bizim derslerimiz sabah.
Ale dumneavoastr sunt dup amiaz - Sizinkiler leden sonra.
1.
Aadaki modellere gre verilen cmlelerdeki boluklara uygun olan iyelik sfatlarn
koyunuz:
Model:
a. Vecinul..... lucreaz noaptea - Vecinul meu lucreaz noaptea.
Mama ... a terminat aceast facultate. Fratele ... este fotbalist. Sora ... este nc student.
Colegii ... s-au dus n Turcia. Prinii ... locuiesc la ar. Verioara ... este mritat cu un turc.
Nepoatele ... practic atletismul. Verii ... sunt foarte bogai. Copilul... merge la grdini. Mtua
... m ajut la matematic. Cumnaii ... au mpreun o firm mare.
b. Vecinul ... lucreaz noaptea - Vecinul tu lucreaz noaptea.
c. Vecinul ... lucreaz noaptea - Vecinul nostru lucreaz noaptea.
d. Vecinul ... lucreaz noaptea - Vecinul vostru lucreaz noaptea.
e. Vecinul ... lucreaz noaptea - Vecinul dumneavoastr lucreaz noaptea.
2.
Aadaki modele gre verilen cmlelerdeki kii zamirlerine iyelik ekli veriniz:
Model:
Eu am o cas frumoas - Casa mea are cinci camere.
Tu ai un frate. Eu am o feti. Tu ai un televizor nou. Voi avei o main. Eu am dou
surori. Voi avei muli nepoi i nepoate. Ele au multe cursuri. Noi avem muli prieteni n Turcia.
Eu am dou mtui la ar. Noi avem multe cri n bibliotec.
3.
Aadaki modele gre parantez iindeki zamirlere iyelik eklini veriniz:
135
Model:
Maina (meu) e n strad - Maina mea e n strad.
Scrisoarea (tu) e pe mas. coala (vostru) e lng parc. Cartea (tu) e n bibliotec.
Prietenii (tu) sunt la teatru. Colegele (meu) nu sunt mritate. Prinii (meu) locuiesc la
ar. Colegele (vostru) au lipsit de la cursuri. Cinele (notri) este de ras. Invitaia (vostru) nu a
ajuns la noi. Cnd vin bunicii (tu)? Pot s iau creionul (dumneavoastr)? Unde sunt acuma colegii
(dumneavoastr)?
4.
Aadaki cmlelerdeki boluklara lui, ei ve lor iyelik sfatlarn koyunuz:
Model:
El are doi frai - Fraii ... sunt elevi - Fraii lui sunt elevi.
Ele au o grdin mare - Grdina ... are multe flori.
Ei au multe cri - Crile ... sunt foarte interesante.
El are dou surori - Surorile ... sunt mritate.
Ea are o familie mare - Familia ... locuiete la Constana.
El are o prieten nou - Prietena ... este blond.
Ele au multe jucrii - Jucriile ... sunt frumoase.
5.
Parantez iindeki zamirlere gereken ekilleri veriniz:
Model:
Pereii camerei (meu) sunt albatri - Pereii camerei mele sunt albatri.
Surorile soiei (tu) sunt studente. L-am cunoscut pe soul mtuii (tu). Din greeal am sunat
la ua vecinilor (votri). Cnd o s aduci mamei (meu) cartea promis? Vrei s dai prietenei (vostru)
aceast invitaie? Bulevardele oraelor (nostru) sunt largi. De ce vrei s telefonezi colegei (meu)?
6.
Romence'ye eviriniz:
Ben Romanya'nn byk ve gzel bir kynde dodum. Benim kym lkemizin
dousunda, Karadeniz'e yakn ormanlk bir yerde bulunuyor. Benim ailem byk. Annem, babam,
iki erkek iki de kz kardeim var. Kzkardelerim benden kk, erkek kardelerim ise benden
bykler. Kyde bizim yeni ve olduka byk bir evimiz var. Ben kymde okudum. Drt yl ilk
okula, drt yl da orta okula devam eltim, bylelikle kymzde orta renimimi tamamladm ve
lise renmek iin ehre gittim, orada liseyi bitirdim. Anababam artk tarlalarda almyorlar,
nk artk ihtiyardrlar. Babam bazen bahede alyor, kolay ilerle megul oluyor. Annem de
evde yemek piiriyor, bazen biraz bahede allyor, tavuklara rdeklere, kazlara, hindilere
bakyor, onlara yem veriyor.
Kelime ve tabirler (Cuvinte i expresii)
domak - a se nate
lke - ar
dou - est
olduka - destul de
ilk okul - coal primar
orta okul - gimnaziu
devam etmek - a frecventa, a nva
bylelikle - astfel, n felul acesta
oretim - nvmnt
136
tamamlamak - a completa
tarla - cmp, tarla
yalanmak - a mbtrni
sabahlar - dimineile
akamlar - serile
azck - puin
kolay - uor
megul olmak - a se ocupa
bakmak - a avea grij

Scrisoarea prietenului meu
(Arkadamdan Mektup)
Burak este turc i locuiete n oraul stanbul, ntr-un cartier vechi al acestui ora. El este
student la Universitatea din Istanbul, Facultatea de litere, secia de limb i literatur romn.
Dup doi ani de studiu el vorbete destul de bine romnete. El are cunotine destul de vaste
privind istoria i cultura poporului romn.
n urm cu cteva zile am primit o scrisoare de la Burak. El mi scrie din Istanbul. n
aceast scrisoare el mi face cunoscut faptul c peste o sptmn vine la Bucureti, o s locuiasc
la noi cteva zile, o s vizitm muzeele i expoziiile oraului i mai apoi o s plecm mpreun,
cu trenul, n Valea Prahovei. El ine foarte mult s rmnem mcar dou zile n staiunile Buteni,
Sinaia i Predeal. Vrea s urcm pe jos pn la Babele i apoi s coborm cu telefericul.
Doresc foarte mult ca prietenul meu turc s se simt foarte bine n Romnia i de aceea lam rugat pe colegul meu Radu, care este braovean, s ne ia cu maina sa de la Predeal i s ne
duc la Poiana Braov i mprejurimi.
Sper ca n cele zece zile de vizit, prietenul meu Burak, s se simt foarte bine n Romnia,
s aib posibilitatea de a cunoate mai multe locuri, ntr-adevr frumoase ale Romniei i cel mai
important, s-i cunoasc pe oamenii obinuii ai acestei ri i ospitalitatea lor.
Kelimeler ve tabirler ( Cuvinte i expresii )
facultate de litere - edebiyat fakltesi
secie - blm;be
studiu - renme; inceleme,tetkik
romnete - romence
cunotin - bilgi; malmat
vast - geni; kapsaml
privind - ... ile ilgili; dair;ait
istorie - tarih
cultur - kltr
popor - halk; ulus;millet
a primi - almak; kabul etmek
a face cunoscut - bildirmek
peste - sonra
a vizita - gezmek,ziyaret etmek
expoziie - sergi
mai apoi - daha sonralar
a pleca - gitmek
mpreun - beraber; birlikte
a ine - tutmak; ( burada) nem/ deer
vermek
a rmne - kalmak
mcar - hi almazsa
staiune - dinlence yeri; kaplca; lca
a urca - binmek; kmak
a cobor - inmek
teleferic - teleferik
a dori - arzu etmek;
istemek; arzulamak
a se simi - kendini hisetmek
a spera - midetmek; umutlanmak
posibilitate - olanak; imkr
a cunoate - tanmak
ntr-adevr - gerekten; hakikaten
important - nemli; mhim
obinuit - sradan; allagelen
ospitalitate - misafirperverlik;
konukseverlik
137
Gramer (Gramatic)
I. Kii Zamirlerinin - E hali ekilleri (Pronumele personal n cazul dativ)
1.
Vurgusuz kii zamirlerinin -e hali ekilleri (Cazul dativ, forme neaccentuate)
Bu ekiller unlardr:
Tekil (Singular)
oul (Plural)
mi - bana
ne - bize
i - sana
v - size
i - ona (erkek kiiye)
le - onlara (erkek kiilere)
i - ona (kadn kiiye)
le - onlara (kadn kiilere)
Cmlede kullanl ekilleri:
Eu nu am bani
- Benim param yok
Tata mi d bani
- Babam bana para veriyor.
Tu nu ai bani
- Senin paran yok.
Tata i d bani
- Babam sana para veriyor.
El nu are bani
- Onun paras yok.
Tata i d bani
- Babam ona para veriyor.
Ea nu are bani
- Onun paras yok.
Tata i d bani
- Babam ona para veriyor.
Noi nu avem bani
- Bizim paramz yok.
Tata ne d bani
- Babam bize para veriyor.
Voi nu avei bani
- Sizin paranz yok.
Tata v d bani
- Babam size para veriyor.
Ei nu au bani
- Onlarn paralar yok.
Tata le d bani
- Babam onlara para veriyor.
Ele nu au bani
- Onlarn paralar yok.
Tata le d bani
- Babam onlara para veriyor
ahs
Eril - diil
Eril
Diil
1
mi= bana
2
i = sana
3
i = ona
4
ne = bize
5
v = size
6
le = onlara
Not. mi ve i zemirlerinin sonlarndaki i okunmaz, nndeki nszn ok yumuak okunmasn

salar: mi [mi], i [i]. i zamirinin i nls ise y okunur: i [y].
2.
Bu -e halindeki kii zamirlerinin deiik fiil zamanlar ile beraber kullanl ekilleri
(Poziia formelor pronominale neaccentuate fa de verb)
a. Haber Kipi imdiki Zaman Olumsuz ekliyle kullanl ekli:
Tekil (Singular)
Radu nu-mi d nimic
- Radu bana hi bir ey vermiyor.
Radu nu-i d nimic
- Radu sana hi bir ey vermiyor.
Radu nu i d nimic
- Radu ona hi bir ey vermiyor.
138
oul (Plural)
Radu nu ne d nimic
Radu nu v d nimic
Radu nu le d nimic
- Radu bize hi bir ey vermiyor.

- Radu size hi bir ey vermiyor.
- Radu onlara hi bir ey vermiyor.
b. Emir kipi olumsuz ekli ile kullanl ekilleri:

Tekil (Singular)
Nu-mi dai nimic!
- Bana hi bir ey vermeyiniz!
Nu-i dai bani!
- Ona para vermeyiniz!
Coul (Plural)
Nu ne dai bani! Avem!
- Bize para vermeyiniz! Paranz var!
Nu le oferii flori!
- Onlara iek vermeyiniz!
Nu + - e halinde kii zamir + fiil
c. stek kipi imdiki zaman, olumlu ekli ile kullanl:
Tekil (Singular)
Ce vrei s-mi dai?
- Bana ne vermek istiyorsun?
Ce vrei s-i aduc?
- Sana ne getireyim?
Pot s-i dau imediat?
- Hemen ona verebilir miyim?
Coul (Plural)
Trebuie s ne dai
- Bize vermeniz gerek.
Vrei s v aduc ap?
- Size su getireyim mi?
Putem s le dm cartea?
- Onlara kitab verebilir miyiz?
S + - e halinde kii zamiri + fiil
d. stek kipi imdiki zaman olumsuz ekli ile kullanl:
Tekil (Singular)
S nu-mi aduci banii!
- Bana paralar getirme!
S nu-i aduc ceai?
- Sana ay getirmeyeyim mi?
S nu-i dm invitaia acum!
- Ona davetiyeyi imdi vermeyelim mi?!
Coul (Plural)
S nu ne aduc cartea!
- Bize kitab getirmesin!
S nu v dm banii?
- Size paralar vermeyeli miyiz?
S nu le ofere flori!
- Onlara iek vermesinler !
S + NU + - e halinde kii zamiri + fiil
Not.
a.
nu-mi [numi]
b.
nu- i [nuy]
nu-i [nui]
s - i [sy]
s-mi [smi]
s-i [si]
e. -Dili gemi zaman fiili ile kullanl:
Tekil (Singular)
(Nu) mi-a dat cartea
- Bana kitab verdi (vermedi).
(Nu) i- a adus banii
- Sana paralar getirdi (getirmedi).
(Nu) i-a oferit flori
- Ona iek verdi (vermedi).
139
Coul (Plural)
(Nu) ne-a rspuns
- Bize yant verdi (vermedi)
(Nu) v-a trimis pachetul
- Size paketi gnderdi (gndermedi).
(Nu) le-a dat bani
- Onlara para verdi (vermedi).
(nu) + - e halinde kii zamiri + gemi zaman fiili
f. Emir kipi coul olumlu ekli ile kullanl:
Dai - mi [daimi] rezultatele
- Bana sonular veriniz!
Aducei - i invitaia!
- Ona dayetiyeyi getirin!
Aducei - ne ap!
- Bize su getirin!
Trimitei - le pachetul!
- Onlara paketi gnderin!
Emir kipi fiili + -e halinde kii zamiri
Bu eit zamirlerin deiik yazllar:
bana
-mi (dai-mi)
sana
-i (s-i dea)
ona
-i (nu-i da)
bize
-ne (d-ne)
size
- v (aducei-v)
onlara
- le (d-le)
mi- (mi-a dat)

i-a (i-a dat)
i- (i-a dat)
ne- (ne-a dat)
v- (v- am adus)
le- (dai - le)
II. -E hali ile kuralan baz fiil oluumlar (Construcii verbale cu dativul)
Bu konuda en kullanl fiiler unlardr:
1.
A F - olmak:
rnekler:
a.
mi-e foame - karnm ackt
i-a fost ru - fenalk geirdi
mi-e somn - uykum geldi / var
mi-e sete - susadm
mi-e frig - yorum
mi-e cald - ok scak, beni scak bast
mi-e bine - iyiyim, rahatm
mi-e ru - fenaym, hi iyi deilim
mi-a fost uor - bana kolay geldi / hi zorluk ekmedim
mi-e lene - eniyorum, stmde tembellik var
mi-e dor - zledim, hasretim
mi-e fric - korkuyorum
mi-e poft (de) - (her hangi bir yemei) yiyeceim geliyor
mi-e ruine - utanyorum.
2.
A PLCEA - beenmek:
rnekler:
mi place viaa - Hayat seviyorum
i-au plcut dansurile turceti? - Trk halk oyunlarn beendin mi?
V place n Romnia? - Romanyada bulunmaktan/yaamaktan holanyor musunuz?
mi place s m plimb n parc - Parkta gezinti yapmaktan holanyorum.
140
3.
A TREBUI - gerekmek:
rnekler:
Ne-a trebuit o discuie i cu prinii notri. - Velilerimizle de bir grme yapmamz
gerekti.
Not. a. i trebuie o main nou - Sana yeni bir araba gerek (Yeni bir arabaya ihtiyacn var).
b. Trebuie s citim i aceast carte - Bu kitab da okumamz gerek.
A trebuit s vindem casa - Evi satmamz gerekti (Evimizi satmaya mecbur kaldk).
4.
A PREA = benzemek, ... gibi gelmek:
rnekler:
mi pare bine c plou - Yamur yamas houma gidiyor.
Ne-a prut ru c n-am putut participa - Katlamadmzdan dolay zldk.
Not.
mi pare bine! - Memnun oldum!
mi pare ru! - zldm ! Ne yazk!
5.
A VEN - gelmek, uymak:
rnekler:
mi vin bine cizmele - izmeler bana yakt.
Nu-i vine bine apca - apca sana yakmam.
6.
A STA - durmak, oturmak:
rnekler:
V st bine cu fusta aceasta - Bu etek size yakt.
i st bine cu ochelari verzi - Yeil gzlk size yakt.
III. Soru ve greli Cine (Kim) zamiri (Pronumele interogativ-relativ cine)
CNE soru zamirinin -e halinde kullanl ekilleri:
a. Soru zamiri olarak kullanl:
Bogdan (i) d lui Aye o carte - Bogdan Ayeye bir kitap veriyor
Cui (i) d Bogdan o carte?- Bogdan kime bir kitap veriyor?
Tata (i-)a adus mamei flori - Babam anneme iek getirdi
Cui (i-)a adus tata flori? - Babam kime iek getirdi?
b. Greli zamir olarak kullanl:
Cui (i) dai cartea? - Kitab kime veriyorsun?
Vreau s tiu CU dai cartea - Kitab kime verdiini bilmek istiyorum.
Cui (i-)ai oferit florile? - iekleri kime verdiniz?
Spunei-mi CU (i-) ai oferit florile! - iekleri kime verdiinizi bana da syleyiniz !
1.
Verilen modele gre aadaki cmlelerdeki boluklara uygun -e halindeki kii
zamirlerinin vurgusuz ekillerini koyunuz-.
Model:
Eu nu am dicionar. Aye ..... d un dicionar - Aye mi d un dicionar.
Noi cutm un taxi. Bogdan ..... arat staia de taxiuri.
141
Tu ai nevoie de un fier de clcat. Vecina ...... mprumut un fier de clcat.

Copilul nu are bani pentru caiete. Fratele lui ..... cumpr un caiet.
Ele cer cteva reviste. Vnztoarea ..... arat cteva reviste.
Noi am comandat dou prjituri. Ea ..... aduce repede prjiturile.
Eu scriu prietenului meu din Turcia. El ...... rspunde foarte repede.
Noi am cumprat cteva buchete de flori. Noi ..... oferim colegelor noastre.
Btrna nu are loc. Colegul meu ...... ofer imediat locul su.
2.
Aadaki kelimelerle, verilen modellere gre cmleler kurunuz:
Modeller:
a. Maria mi
(a da)
dicionarul
Maria mi d dicionarul.
Bibliotecara
i (a aduce)
revistele
Maria i aduce revistele.
Ea
mi
a oferi
cri
Sora mea
i
a aduce
flori
Fratele meu
i
a da
maina
El
ne
a trimite
felicitri
Mama
v
a explica
scrisoarea
Tata
le
a expedia
copilul
Bunicul
a duce
colegii de liceu
Aceast coleg
a aminti
pachetul cu cri
a cere
a mprumuta
b. Maria mi d dicionarul - Maria nu-mi d dicionarul.
c. Maria mi d dicionarul - Maria mi-a dat dicionarul.
d. Maria mi d dicionarul - Maria o s-mi dea dicionarul.
3.
Verilen modele uygun olarak gereken dzeltmeleri yapnz:
Model:
Radu mi explic lecia - Radu (poate, trebuie, vrea) s-mi explice lecia.
i mama mi d bani. Prietenul meu din Romnia mi trimite cri. Ali ne arat Istanbulul.
Eu mi cumpr acest dicionar. Colegul meu de banc ne d bilete pentru acest meci. Mihai v
ofer locul. Tata i cumpr mamei o main. Patronul le d bani la sfrit de lun. Radu le ofer
flori colegelor.
4.
Verilen modele gre gereken deiiklikleri yapnz:
Model:
Ali mi aduce baclavale din Turcia - Ali nu-mi aduce baclavale din Turcia.
Ali vrea s mi aduc baclavale din Turcia - Ali mi-a adus baclavale din Turcia.
Maria mi scrie scrisori din Romnia. Aceast agenie de turism ne ofer o vacan n
Turcia. Fratele meu i trimite cadouri logodnicei. Radu ne mprumut bani pentru cri. i spunei
cnd s vin mine. Le trimitem pachetul mine. Aye v cere voie ca s plece n Turcia.
5.
142
Verilen modellere gre gereken deiiklikleri yapnz:
a. Model: i cerei scuze - Cerei-i scuze!

mi aducei paltonul. Mine ne sculai mai devreme. Le povestii i colegilor aceste
ntmplri? Le pltii i fetelor biletele de intrare? i spunei lui Mihai ca s mearg la director. i
permitei lui Aye s se duc n Turcia?
b. Model: Aducei-mi paltonul ! - S nu-mi aducei paltonul.
6.
Verilen modele gre gereken deiiklikleri yapnz:
Model:
Vrei s ne scriei adresa de acas? - S nu ne scriei adresa de acas.
Vrei s-i trimii o scrisoare? Vrea s-mi povesteasc filmul. Tata vrea s-i druiasc o
main. Vrea s-i lase cartea pe mas. Ali vrea s v cear prerea despre acest examen.
7.
Verilen modellere gre gereken deiiklikleri yapnz:
Modeller:
a. Trimite i colegului tu cartea - i trimii i colegului tu cartea? - i trimii cartea?
Cumpr mamei tale bijuterii? Trimitei profesorului felicitri? Cerei bani pentru excursie?
Telefonai vecinilor? Luai bilete colegilor la meci? Faci invitaie prietenilor din Turcia? Pregteti
hainele copilului? Explici turitilor cum s mearg la hotel?
b. i trimii i colegului tu cartea? - I-ai trimis i colegului tu cartea?
c. i trimii cartea? - Vrei s-i trimii cartea?
8.
Verilen fiillerle uygun cmleler kurunuz:
Model:
a arta - I-am artat hotelul.
a cere, a permite, a vinde, a spune, a propune, a scrie, a trimite, a rspunde, a transmite, a
arta, a telefona, a explica, a da explicaii, a mprumuta, a da, a recomanda, a ura, a dicta, a
mulumi, a oferi, a plti, a povesti, a dori, a aminti, a pregti, a cumpra, a citi, a turna, a face, a
lsa, a traduce, a pstra.
9.
Verilen cmlelerdeki boluklara fiilin hem imdiki zaman hem de gemi zaman ekillerini
koyunuz:
Model:
Bem ap pentru c ... - Bem ap pentru c ne e sete - Bem ap pentru c ne-a fost sete.
Noi ne culcm pentru c ... Copilul mnnc o porie dubl pentru c ... . Am aprins soba pentru
c ... . Am pornit ventilatorul pentru c ... . Mama nu mai face injecii pentru c ... . Trebuie s
coboare imediat din autobuz pentru c ... .
10.
Verilen modele gre cmleler kurunuz:
Model:
Mi-e dor
de prinii mei
Mi-e poft
i-e
dor
ruine
- Mi-e dor de prinii mei.

de pepene, o ciorb, cpuni, munte,
mare, prietenii mei, frai, prini,
mam, tat, sor
voi, unii, oameni, tine, el, ea
143
i-e
greu
lene
uor
fric
s ies din cas pe o asemenea vreme

s-i explic cum s-a ntmplat
s m apropii de acest cine
s memorez poezia.
11.
Verilen modellere gre cmleler kurunuz:
Modele:
a.
mi
place sportul
- mi place sportul.
i
plac copiii
- i plac copiii.
mi
place
Muzeul Satului din Bucureti
i
plac
Munii Bucegi
i
Istanbulul
Ne
tenisul
V
colegii ti
Le
stadionul acesta
oamenii din Romnia
tinerii inteligeni
oraul Constana
b.
mi place sportul - Mi-a plcut sportul.

mi plac copiii - Mi-au plcut copiii.
12.
Verilen modele gre cmleler kurunuz:
Model:
Pantalonii scuri (nu) mi / vin / bine - Pantalonii scuri nu mi vin bine.
Bluza aceasta (nu)
mi
Teniii noi
i
vine
vin
Fusta aceea
i
bine
Haina de piele
ne
st
stau
Cciula gri
v
Cizmuliele
le
13.
Verilen modele gre e anlaml cmleler kurunuz:
Model:
Regret c nu te-am invitat la nunta mea - mi pare ru c nu te-am invitat la nunta mea.
M bucur c ai reuit la facultate. V bucurai c ai terminat anul cu bine. Regretm c
am suprat-o pe colega noastr. Se bucur c merg n excursie n Turcia. Ne bucurm c v-am
cunoscut. Regretm c acest coleg al nostru v-a suprat.
14.
Verilen sorulara doru cevaplar veriniz:
Model: De ce stai lng sob? - Pentru c mi-a fost frig.
144
De ce te-ai dus la policlinic? De ce nu te-ai mbrcat cu pantalonii scuri? De ce ai but

ceai fierbinte? De ce i-ai telefonat mamei? De ce n-ai ieit noaptea din cas? De ce nu i-au pus
copiii paltoanele?
15.
Romenceye gevininiz:
Arkadam yardmm iin bana teekkr etti. Aye de bana teekkr etmek istemi ama
beni bulamam. Olay bana da anlatmak ister misin? Muzeul Satului mzesini ok beendik.
Arkadam sokak kpeklerinden ok korkuyor. Geen k iyi giyindiim iin hi medim. Eski
lise arkadalarm ok zlyorum. Satran oynuyorum nk bu oyunu ok seviyorum. Ktlk
yapan insanlardan ok utanyorum. Bir cier zgaras yemek istiyorum. Tuzlu balk yedim bundan
dolay ok susadm. Bgn ok altk ve bundan dolay karnmz ok ackt. yi bir szle
ihtiyacm var. Bizim yanmza geldiine ok seviniyorum. Sana beyaz apka ok yakyor. Onlara
da bu kitab veriniz! Gittiine ok zldk. Onlara iekler getirdim. Bu szlk bana ok lazm.
Karnnz acktnda oradaki lokantaya gidiniz! retmenimiz dersi ok iyi izah etti, hepimiz
anladk.

O excursie de vacan
(Bir Tatil Gezisi)
Radu este student la Universitatea din Bucureti, Facultatea de limbi i literaturi strine,
seciile de turc i romn. El a terminat cu bine sesiunea de examene. A dat 3 examene n 15 zile
i a luat note foarte bune. A doua zi dup examene s-a dus la Agenia de voiaj i a cumprat un
bilet pentru trenul rapid de Constana.
De la gar, n drum spre cmin, l sun vrul su Matei, care este student la Constana i
l anun c, la sfrit de sptmn va veni la Bucureti, va sta cteva zile la el, va vizita oraul
i cteva muzee i c, apoi, vor merge mpreun la munte. Radu a fost de acord cu planurile vrului
su i de aceea s-a dus imediat napoi la Agenie ca s-i anuleze biletul.
Cei doi veri au planificat s clatoreasc cu trenul pn la Braov, de unde, mai apoi, vor
efectua mai multe excursii n diferite locuri turistice interesante din zon. n prima zi vor merge
la Poiana Braov, unde peisajul este foarte frumos, iar aerul este deosebit de curat. Ei vor mai
merge n Valea Prahovei, la staiunile Predeal, Buteni i Sinaia, unde vin, la odihn, turiti romni
i strini. Aceast excursie a lor va fi foarte interesant pentru c vor avea ocazia s vad i s
admire locuri unice din Munii Bucegi: ruri, muni nali, stnci abrupte, cascade, peteri cu
stalagmite i stalactite i mai ales, oameni de la munte foarte primitori i ospitalieri.
Kelimeler (Cuvinte)
agenie de bilete - acentesi
nti - ilk, birinci
secie - blm
a termina - bitirmek, sana erdirmek
tren rapid - srat treni
literatur - edebiyat
vr - kuzen; amca, ( day, hala, teyze)
sesiune de examene - sinav dnemi
olu
seyahat
strin() - yabanc
a anuna - bildirmek, haber vermek
145
a vizita - ziyaret etmek, gezmek

mpreun - beraber, birlikte
imediat - hemen, derhal
(a fi) de acord - kabul etmek,raz
olmak
a anula - iptal etmek
cei doi veri - iki kuzen
a planifica - plnlamak, tasarlamak
a cltori - seyahat etmek, yolculuk
yapmak
diferit - deisik
a efectua - yapmak, gerekletirmek
locuri turistice - turistik yerler
zon - blge, mntka
excursie - gezi
peisaj - manzara
deosebit de - ok, pek
staiune - istirahat beldesi, kaplca,
lca
localitate montan - da yerleim yeri
a admira - hayran olmak, haranlkla
seyretmek
a avea ocazie - frsat olmak
stnc abrupt - yaln kaya
cascad- elale
stalagmit - sarkt, stalagmit
om de munte - da insan, dal
stalactit - dikit, stalaktit
primitor - gler yzl ,misafirsever
ospitalier - konuksever, misafirperver.
Gramer (Gramatic)
I. Fiil; Haber Kipi, Gelecek Zaman (Verbul; Modul indicativ, timpul prezent)
Romencede O s... ile kurulan gelecek zaman eklinin yansra a avea sahip olmak
fiilinin haber kipi imdiki zaman sekilleri ve a voi istemek yardmc fiilin haber kipi ekilleri ile
de kurulan bir ekil mevcuttur. Buna gre, Romencede, haber kipinin gelecek zaman ekli
vardr.
nceki derslerde daha ok konuma dilinde kullanlan o + istek kipinin imdiki zaman
ekilleriyle kurulan gelecek zaman grmtk (o s plec, o s pleci, o s plece, o s plecm, o
s plecai, o s plece).
Dier iki, daha ok yaz dilinde kullanlan gelecek zaman ekilleri unlardr:
1.
A avea fiilinin haber kipi imdiki zaman ekilleri + fiilin istek kipi imdiki zaman
ekilleri; rnein:
Olumlu ekli
Eu am s plec - ben gideceim
Tu ai s pleci - se gideceksin
El are s plece - o gidecek
Ea are s plece - o gidecek
Noi avem s plecm - biz gideceiz
Voi avei s plecai - siz gideceksiniz
Ei au s plece - onlar gidecekler
Ele au s plece - onlar gidecekler
Olumsuz ekli:
Olumsuz anlam, olumlu eklin nne nu kayr szcn yerletirmek suretiyle ifade
edilir. Genellikle bu nu szc, u nlsn yitirerek am, ai, are, avem, avei, au ekilleriyle bir
tire ile beraber yazld gibi , beraber de oknur; rnein:
Eu nu am (n-am) s plec - ben gitmeyeceim
146
Tu nu ai (n-ai) s pleci - sen gitmeyeceksin

El nu are (n-are) s plece - o gitmeyecek
Ea nu are (n-are) s plece - o gitmeyecek
Noi nu avem (n-avem) s plecm - biz gitmeyeceiz
Voi nu avei (n-aveti) s plecai - siz gitmeyeceksiniz
Ei nu au (n-au) s plece - onlar gitmeyecekler
Ele nu au (n-au) s plece - onlar gitmeyecekler
2.
A voi istemek fiilinin, haber kipi imdiki zaman ekilleri (voi, vei, va, vom, vei, vor)
ile teki fiilin mastar ekilleriyle ifade ediliri. Bu ekil de, biraz yukarda belirtilen ekil gibi daha
ok yaz dilinde, zellikle resmi yazma dilinde kullanlr; rnein :
Olumlu ekli:
Eu voi pleca - ben gideceim
Tu vei pleca - sen gideceksin
El va pleca - o gidecek
Ea va pleca - o gidecek
Noi vom pleca - biz gideceiz
Voi vei pleca - siz gideceksiniz
Ei vor pleca - onlar gidecekler
Ele vor pleca - onlar gidecekler
Olumsuz ekli:
Eu nu voi pleca - ben gitmeyeceim
Tu nu vei pleca - sen gitmeyeceksin
El nu va pleca - o gitmeyecek
Ea nu va pleca - o gitmeyecek
Noi nu vom pleca - biz gitmeyeceiz
Voi nu vei pleca - siz gitmeyeceksiniz
Ei nu vor pleca - onlar gitmeyecekler
Ele nu vor pleca - onlar gitmeyecekler
u cmlelere bir bakalm:
1) Mine plec n Turcia (imdiki zaman) - Yarn Trkiyeye gidiyorum.
2)
a. Mine o s plec n Turcia - Yarn Trkiyeye gideceim.
b. Mine am s plec n Turcia - Yarn Trkiyeye gideceim.
c. Mine voi pleca n Turcia - Yarn Trkiyeye gideceim.
Not: Kii zamirlerinin vurgusuz ekillerinin, gelecek zaman fiiliyle kullanl ekli ok nemlidir;
rnein:
1) vurgusuz kii zamiri + gelecek zaman:
m (te, l, o, ne, v, i, le) va atepta = beni (seni, onu, bizi, sizi, onlar) bekleyecek
mi (i, i, ne, va, le) va da = bana ( sana, ona, bize, size, onlara) verecek
2) o s veya am s (ai s, are s, avem s, avei s, au s) + -i halinde veya -e halinde
kii zamirinin vurgusuz ekli (m, te, l, o, ne, va, i, le) (-mi, -i, -i, ne, v, le) + fiil; dnl
se zamirinin -i halinde ekilleri (m, te, se, ne, v, se); ornegin:
a) Radu o s m caute la cmin = Radu m va cuta la cmin - Radu beni yurtta arayacak.
147
Noi o s-l vedem mine = Noi avem s-l vedem mine - Biz onu yarin greceiz.
b) Ali o s-mi trimit un dicionar = Ali are s-mi trimit un dicionar - Ali bana bir
szlk gnderecek.
Noi o s-i trimitem un dicionar = Noi avem s-i trimitem un dicionar - Biz ona bir
szlk gndereceiz.
c) Maria o s se duc pe jos la cmin = Maria are s se duc pe jos la cmin - Maria
yryerek (yayan) yurda gidecek.
O s v simii bine n Romnia = Avei s v simii bine n Romnia - Romanyade
kendinizi iyi hisedeceksiniz.
Baka durumlar :
O s mai aduc nite cri din Turcia = Am s mai aduc nite cri din Turcia Trkiyeden daha kitaplar getireceim.
O s te mai caut la cmin = Am s te mai caut la cmin - Yurtta seni daha arayacam.
Noi vom mai veni n Romnia - Romanyaya daha geleceiz.
i voi mai trimite cri din Turcia - Sana daha Trkiyeden kitaplar gondereceim.
II. Ce ne Soru - Greli Zamir ve Sfat (Pronumele i adjectivul interogativ-relativ ce)
1.
Soru zamiri grevinde:
Radu este student - Radu rencidir - Ce este Radu? - Radu nedir?
Tata mi d bani - Babam bana para veriyor - Ce mi d tata? - Babam bana ne veriyor?
Maria nva acum pentru examene -Maria imdi snavlar iin alyor - Ce face Maria
acum? - Maria imdi ne yapyor?
Profesorul ne-a vorbit i despre aceste evenimente - retmen bu olaylar hakknda da
bahsetti - Despre ce ne-a vorbit profesorul? - retmen ne hakknda bize bahsetti?
Copilul a scris lecia cu stiloul - ocuk devi dolmakalemle yazd - Cu ce a scris copilul
lecia? - ocuk devi neyle yazd?
Copiii se gndesc de pe acuma la aceast excursie - ocuklar imdiden bu geziye
dnyorlar - La ce se gndesc de pe acuma copiii?- ocuklar imdiden neye dnyorlar?
2.
Greli zamir grevinde:

- Ce faci mine? - M ntreab ce fac mine - (Yarn ne yapyorsun? - Yarn ne yapacam
soruyor).
- Ce citete copilul? - Se intereseaz ce citete copilul -( ocuk ne okuyor? - ocuun ne
okuduunu bilmek istiyor).
- Ce ai fcut ieri? - Povestii-mi, ce ai fcut ieri?- (Dn ne yaptn? - Anlatn bana, dn
ne yaptnz / Dn ne yaptnz anlatn bana!).
- Despre ce ai discutat la edin? - Directorul a ntrebat despre ce am discutat la edin
- (Toplantda ne hakknda konutunuz? - Mdr, toplantda ne hakknda konutuumuzu sordu).
- Cu ce ai venit din Turcia? - Colegii ne ntreab cu ce am venit din Turcia (Trkiyeden neyle geldiniz? - Arkadalarmz Trkiyeden neyle geldiimizi soruyorlar).
3.
148
Soru sfat grevinde (hangi, ne gibi):

- Ce cri ai citit n vacan? - Tatilde ne gibi kitaplar (hangi kitaplar) okundun?
- Ce dicionare au aprut n ultima vreme? - Son zamanlarda ne gibi (hangi) szlkler kt?
- Ce prieteni ai n Romania? - Romanyada ne gibi (hangi) dostlarn var?
4.
Greli sfat grenvinde (ne gibi/ hangi + -dn/ -acan) :

- Ce romane a scris acest scriitor? - Profesorul ne-a ntrebat ce romane a scris acest
scriitor? - (Bu yazar ne(gibi) romanlar yazd? - retmen, bu yazarn ne(gibi) romanlar yazdn
sordu bize).
- Cu ce tren ai venit? - Maria a aflat cu ce tren am venit - (Hangi trenle geldiniz? - Maria
hangi trenle geldiimi renmi).
III. Sfat ve Zarflarn Kyaslama Dereceleri (Gradele de comparaie la adjective i adverbe)
1.
Olumlu Derece (Gradul Pozitiv):
a) Sfatlarda:
Acest copil este inteligent - Bu ocuk zekidir.
Copacul este nalt - Aa yksektir.
Cmaa este alb - Gmlek beyaz.
b) Zarflarda:
Tata merge repede - Baban abuk yryor.
Maria cnt frumos - Maria gzel ark sylyor.
Colegul meu vorbete ncet - Arkadam yava konuuyor.
2.
Kyaslama Derecesi (Gradul comparativ):

a) Kyaslamann Artklk Derecesi ( Gradul comparativ de superioritate)
Radu este nalt - Mircea este mai nalt dect Radu -( Radu yksek boylu - Mircea Radudan
daha yksek boylu).
Mama este tnr - Mtua este mai tnr dect mama -( Annem gentir - Teyzem
annemden daha gen).
Tu eti un biat vesel - Ali este un biat mai vesel ca tine -(Sen en bir ocuksun - Ali
senden daha en bir ocuktur).
Kyaslanan isim + dect (ca) + -i halinde isim ( zamir, zarf):
Mircea este mai inteligent dect Radu - Mircea Radudan (daha) zekidir. Mircea este mai
inteligent dect mine /tine, el, ea, noi, voi, ei, ele - Mircea benden /senden, ondan, bizden, sizden,
onlardan daha zeki.
b) Kyaslamann Eitlik Derecesi (Comparativul de egalitate)
Eitlik derecesi u emaya gre kullanlr:
la fel
tot att +
de + sfat, zarf+ca
tot aa de
rnein:
a) Radu este nalt. Mircea este la fel de nalt (ca Radu) - Radu yksek boylu.
Mircea Radu kadar yksek boylu.
Maria este talentat. Aye este tot att de talentat (ca Maria) - Maria yetenekli. Aye
Maria kadar (gibi) yetenekli .
b) Mama vorbete repede. Mtua vorbete la fel de repede (ca mama) - Annem
abuk konuuyor. Teyzem annem gibi abuk konuuyor.
Anul acesta a fost cald aici. Anul trecut aici a fost tot aa de cald (ca acolo).
149
c) Kyaslamann Eksiklik Derecesi ( Comparativul de inferioritate):

Eksiklik derecesi u emaya gre kullanlr:
mai puin + sfat, zarf + dect+ -i halinde isim/ zamir
rnein:
- Radu este nalt. Mircea este mai puin nalt dect Radu / mine - Radu yksek boylu.
Mircea Radudan/ benden daha az yksek.
- Maria este talentat la muzic. Aye este mai puin talentat dect Maria - Maria
mzikte yeteneklidir. Aye mzikte Mariadan dah az yeteneklidir.
- Ana danseaz frumos. Maria danseaz mai puin frumos dect Ana / tine - Maria,
Anadan /senden daha az gzel dans ediyor.
3.
stnlk Derecesi (Gradul superlativ):

a) Nispi/ Rlativ stnlk u aadaki emaya gre ifade edilir:
belirtili isim + cel, cea (cei, cele) + mai + sfat
rnein:
- n clas sunt muli elevi buni. (Elevul) cel mai bun este romn - Snfta ok iyi renci
var. (En iyi renci / en iyisi Romen.
- Au fost multe probleme grele. (Problema) cea mai grea a fost de geometrie - ok zor
problem vard. En zor problem / en zoru bir geometri problemiyidi.
- n bibliotec sunt multe cri. (Crile) cele mai multe sunt cri de literatur - Kitaplkta
ok kitap var. En ok kitap / en ou edebiyat kitaplardr.
DIN ve DINTRE edatlarnn kullanl:
Radu este cel mai bun fotbalist din Romnia - Radu Romanyann en iyi futbalcusu.
Radu este cel mai inteligent dintre elevi - Radu renciler arasndan en zekisi.
din + tekil isim = cel mai bun elev din coal - okuldan en iyi renci
dintre + oul isim = cel mai mic dintre copii - ocuklar arasndan en k
b) Salt stnlk u aadaki emaya gre ifade edilir:

1)
foarte - ok
tare - ok, hayli + sfat / zarf
prea - ok
rnein:
Istanbulul este un ora foarte mare i foarte frumos - stanbul ok byk ve ok gzel
bir ehirdir.
Am terminat foarte repede examenul - Snav ok abuk bitirdik.
n august a fost tare cald - Austosta ok / hayli scak oldu.
Medicamentele sunt prea scumpe - llar ok / hayli pahaldrlar.
2) deosebit - ok, kayde deer
extraordinar - fevkalde, olaant
extrem - ar surette, son derece
+ DE + sfat/ zarf
grozav - ok, stn, parlak
nemaipomenit - ok, grlmemi. akl almaz
150
rnein:
Acest copil este deosebit de talentat la ah - Bu ocuk satranta ok yetenekli.
Acele inuturi sunt extraordinar de frumoase - O yereler olaanst gzellerdir.
Era un om nemaipomenit de sensibil - ok / akl almaz bir ekilde duyarl bir insand.
Profesorul nostru este extrem de meticulos - Bizim retmenimiz son derece titizdir.
Baka durumlar:
sfat /zarf + de tot hayli
rnein:
A fost o iarn grea de tot - Hayli ar bir k oldu.
Am cercetat mult de tot aceste preri - Bu dnceleri ok /hayli aratrdm.
IV. Care hangi Soru ve Greli Sfat ve Zamir (Pronumele i adjectivul interogativ - relativ care)
1.
Care hangi soru zamiri ve sfatnn yaln halde kullanl:
rnein:
Care cas este a ta?
Hangi ev senin?
Care este a ta ?
Hagisi senin?
Care student nu a venit?
Hangi renci gelmedi?
Care nu a venit?
Hangisi gelmedi?
Care profesor pred aici?
Hangi retmen burada ders veriyor?
Care pred aici?
Hangisi burada ders veriyor?
2. Care hangi soru zamiri ve sfatnn -i halinde (dz nesne olarak) kullanl:
pe + care (+ belirtisiz isim) + l, i / o, le
rnein:
a) Kii adlar ile kullanl:
Ai doi prieteni n Turcia.
Pe care prieten l invii? Hangi arkadan davet ediyorsun?
(Trkiyede iki arkadan var) Pe care l invii? Hangisini davet ediyorsun?
Ai dou antrenoare bune.
Pe care antrenoare o alegi? Hangi kadn antrenr seiyorsun?
(ki iyi antrenrn var)
Pe care o alegi? Hangisini seiyorsun?
Avei mai multi atlei buni.
Pe care atlei i trimitei la concurs? Yara hangi atletleri gn(Birok iyi atletleriniz var).
deriyorsunuz?
Pe care i trimitei la concurs?Yara hangilerini gnderiyorsunuz?
b) Nesne adlar ile kullanl:
Vecinul are mai multe apartamente - Komunun birok daireleri var.
Pe care (dintre ele) vrea s-l nchirieze? Onlardan hangisini kiralamak istiyor?
Pe care (dintre ele) vrea s le nchirieze? Onlardan hangilerini kiralamak istiyorlar?
Pe care (dintre ele) l vrei? Onlardan hangisini istiyorsun?
Pe care (dintre ele) le vrei? Onlardan hangilerini istiyorsun?
c) Baka kullanl ekilleri:
Ai dou maini. Cu care main mergi la servici? Hangi arabanla ie gidiyorsun?
(ki araban var). Cu care mergi la servici? Hangisiyle ie gidiyorsun?
Avei mai multe examene. Despre care examen vorbii acum? (Birok snavlarnz var).
(Hangi snav hakknda konuuyorsunuz imdi?)
151
Despre care vorbii acum? ( Hangisi hakknda konuuyorsunuz imdi?).

Cunoatem mai multe restaurante bune aici. La care restaurant mergei mine?
(Burada birok iyi lokanta biliyoruz).
( Hangi lokantaya gidiyorsunuz yarn?)
La care mergei mine?
(Yarn hangisine gidiyorsunuz?)
3.
Care ninhangi, greli zamir ve sfat grevlerinde kullanl:

1) Dz nesne cmlesi kurduu durumlar:
Care atlet a ctigat? Nu tiu care (atlet) a ctigat.
(Hangi atletin / hangisinin kazandn bilmiyorum).
Pe care scriitor l invitm? Directorul vrea s tie pe care (scriitor) l invitm.
(Mdr hangi yazar / hangisini davet edeceimizi bilmek istiyor).
Despre care politicieni discutai? Profesorul v ntreab despre care (politicieni) discutai.
(retmen size hangi siyasetiler / hangileri hakknda
konutuunuzu soruyor).
2) Belirten cmlesi kurduu durumlar.

carenin Trkede -(y)an, -(y)en sfat - fiilinin veya -dii isim fiilinin grevlerinde
olduu durumlar:
a) Am cunoscut un student care a venit din Turcia. (Trkiyeden gelen bir reciyi
tandm.)
Am un prieten n Turcia pe care nu l-am vzut de un an. (Trkiyede bir yldr
grmediim bir arkadam var.)
Am un prieten n Turcia cu care vorbesc des la telefon. ( Trkiyede telefonda sk sk
grtm bir arkadam var.)
b) Mtua mea, care este mritat cu un turc, s-a ntors n ar. ( BirTrkle evli olan
teyzem lkeye dnd).
Omul cu barb, pe care l vd mereu n staie, este medic. (Hep durakta grdm sakall
adam doktormu).
Programl acesta, despre care discutm acum, este foarte modern. (imdi ele aldmz
program ok moderndir.)
V. Eanlaml baz yaplar:
1)
care este sus = de sus - yukarda bulunan = yukardaki
Crile care se afl sus sunt de fizic.
= Crile de sus sunt de fizic.
(Yukarda bulunan kitaplar fizik kitaplardr)
(Yukardaki kitaplar fizik kitaplardr).
Haina care se afl acolo este cu cptueal.
= Haina de acolo este cu cptueal.
(Orada bulunan palto astarldr).
(Oradaki palto astarldr).
2)
Pasagerii care sunt n main

(Arabada bulunan yolcular)
Omul care se afl lng mine
(Yanmda bulunan adam).
= Pasagerii din main.

(Arabadaki yolcular).
= Omul de lng mine.
(Yanmdaki adam).
Bunlar gibi baka yaplar: de azi bugnk
152
de ieri dnk
de aici buradaki
de la ora cinci saat beteki
1.
Verilen modellere gre aadaki cmlelerin fiilerinde istenilen deiiklikleri yapnz:

a) Model: Merg pe jos la cmin.
(N-) o s merg pe jos la cmin.
(N-) o s mergi pe jos la cmin(...)
Iau trenul pn la Constana. Cltoresc ziua. Schimb valut la banc. Citesc ziarele de
astzi. M ntlnesc mine cu colegii. Pltesc anticipat pentru excursie. Vizitez mai multe muzee
din Bucureti. Cumpr acest dicionar. Studiez medicina. Mine plec n Turcia. Caut un apartament
cu chirie. Scriu prietenilor din Romnia. Acord o importan deosebit acestor cursuri. neleg
foarte bine romnete. Vorbesc destul de bine romnete. Eu cnt muzic popular turceasc.
Cunosc destul de bine Bucuretiul. Trimit scrisori prietenilor din Romnia. Restitui manualul la
bibliotec. Vin mine pe la tine.
b) Model: Merg pe jos la cmin. (N-) am s merg pe jos la cmin.
(N-) ai s mergi pe jos la cmin. (...)
c) Model: Merg pe jos la cmin. Nu voi merge pe jos la cmin.
Nu vei merge pe jos la cmin. (...)
2.
Verilen modellere uygun olarak aaidaki cmlelerin fiillerinde istenilen deiiklikleri
yapnz:
a) Model: Radu m caut la cmin. Radu o s m caute la cmin.
Radu o s te caute la cmin. (...)
Colegii m felicit cu aceast ocazie fericit. Maria m invit la nunta ei. Profesorul m
ntreab dac tiu romnete. Decanul m cheam la el. Oamenii de aici m cunosc bine. Prietena
mea m ateapt la gar. Profesorul m laud pentru aceste succese ale mele. Prietena mea m
suspecteaz de nesinceritate. Colegii m iart pentru aceast gaf a mea. Tata m trimite s studiez
medicina n Romnia. Colegii m apreciaz pentru acest gest al meu. Mama m scoal foarte
devreme.
b) Model: Radu m caut la cmin. Radu are s m caute la cmin.
Radu are s te caute la cmin. (...)
c) Model: Radu m caut la cmin. Radu m va cauta la cmin.
Radu te va cauta la cmin. (...)
3.
Veriler modele uygun olarak aadaki sorulara doru yantlar veriniz:

Model: O s te scoli devreme? Da, o s m scol devreme.
Da, am s m scol devreme.
Da, m voi scula devreme.
O s te duci la acest meci? Ai s-mi cumperi bilet dus-intors? l vom atepta un sfert de
or? O s ne ntoarcem la timp? Are s scrie o vedere i colegilor? O s-i explice regulile de
circulaie? Le va arta drumul spre hotel? Au s le rezerve o mas la restaurant? Ai s-i aduci
153
mine cartea? M vei atepta i pe mine cinci minute? O s ne cutai la hotel? Avem s le
cunoatem i noi? O s-i atepi la gar? V vei ntoarce cu avionul? O s v distrai bine acolo?
4.
Veriler modele gre aadaki cmlelerde ce ne soru zamirini kullanarak gereken
deiiklikleri yapnz:
Model: Radu este student. Ce este Radu?
Mama scrie o scrisoare. Tata mi cumpr o biciclet. nvm limba romn. Am discutat
mult despre acest coleg. Maria are foarte mult nevoie de burs. Noi mergem cu autobuzul la
facultate. Aceast main folosete la tocat carne. Acest medicament trebuie pstrat n frigider.
5.
Veriler modele gre aadaki cmlelerdeki boluklara edatl ce soru zamirini koyunuz:
Model: ntrebai-l .........ar vine. ntrebai-l din ce ar vine.
Nu mi-a spus ......ce tren va veni. Nu tim .....ce ar vine acest student. Am uitat ...... ce
zi m-am nscris la facultate. Nu mai tim ....ce magazin am cumprat acest costum. Spunei-ne i
nou ...ce examen a vorbit profesorul. Spune-mi, ... ce perete s pun acest tablou?
6.
Veriler modellere gre aadaki cmlelerde uygun olan deiiklikleri yapnz:

a) Model: Radu st ntr-o camer luminoas - Eu stau ntr-o camer mai luminoas.
Maria are o biciclet nou. Colegul meu are un costum nou. Azi e o zi rea. Casa noastr e
veche. Radu are o main scump. Ceaiul meu este dulce. Cafeaua lui Aye este neagr. Aceast
lecie este uoar. Pisica ta este blnd. Fapta ta e urt.
b) Model: Radu st ntr-o camer luminoas - Radu st ntr-o camer mai puin
luminoas.
c) Model: Radu st ntr-o camer luminoas. Radu st ntr-o camer la fel de ( tot aa de,
tot att de) luminoas.
7. Veriler modele gre aadaki cmlelerdeki parantez iindeki sfatlara greli stnlk eklini
veriniz:
Model: (bun) roman al anului este acesta - Cel mai bun roman al anului este acesta.
(scumpa) maina nu este expus. (veche) cas din cartier este aceea. (coapte) fructe au fost
consumate primele. (nalt) copac are frunzele mici. (mic) porie de pilaf a mncat-o copilul.
(important) eveniment al anului s-a petrecut ieri. (frumoas) fat a grupei este Ana. (tnr) fotbalist
al echipei este fratele meu. (atent) biat cu fetele este Radu.
8.
Veriler modele gre aadaki cmlelerde boluklar sfatn salt stnlk ekliyle
tamamlaynz:
Model: Anul acesta luna august a fost ..... cald - Anul acesta luna august a fost extrem de cald.
Acest copil este ...... talentat la muzic. Olimpicii la matematic sunt ..... inteligeni. Erau
nite oameni ...buni la suflet. Pcat, a fost o cntrea .... frumoas i talentat. Bunicul era ....
bun pentru vremurile acelea. n oraul acesta totul este ..... scump.
(foarte, nespus, nemaipomenit, deosebit, extraordinar, tare, prea).
9.
Veriler modele gre aadaki cmlelerde parantez iindeki szc Romenceye doru
evirerek cmleyi tamamlaynz:
154
Model: Ateptm avionul (gelecek) de la Istanbul - Ateptm avionul care va sosi de la

Istanbul.
Comunicarea (sunduun) a fost foarte interesant. i multumesc pentru dicionarul (gnderdiin)
luna trecut. Studenii (devet ettmiiz) din Turcia au fost cazai la cmin. Stau n camer cu un
coleg (ok iyi anlatm) m neleg foarte bine. Astzi sosete n capital un cntre turc
(bekleyeceimiz) la aeroport. Am ntlnit un coleg (oturduum) la cmin. n dulapul ( koyduum)
batistele am pus i cravatele. Mama i-a dat dicionarul ( bana da gerekli olan) i eu.
10.
Romenceye eviriniz:
Anneme verdiiniz icekleri bir vazoya koydum. Kardaki evde oturan bu bey byk bir
ressamdr. Mektubu yazdn dolma kalemi nereye koydun? Bugn ocuk okula neyle gitti? Hangi
gnlerde stanbula uak seferleri var? Bu k fevkalde souk geti. Olaanst scak bir gnde
izne ktk. Annem teyzemdem daha yksek boyludur. Maria derslerde Anadan daha dikkatlidir.
Aye,Maria kadar derslerde dikkatlidir . Olum benim kadar gzel resim yapyor. Orada tandnz
genlerden biri benim olumdur. Gece gndz altnz patron size az para m veriyor? Beraber
seyahat ettiim yolcular ok memnundular.

Accentul n limba romn
(Romencede Kelime Vurgusu)
n limba romn accentul nu are un loc fix, n sensul c locul lui nu este determinat cu
necesitate de structura fonetic a cuvntului. De aceea nu se pot da pentru limba romn reguli de
accentuare. Se pot face ns unele observaii privitoare la locul accentului, bazate pe cercetarea
frecvenei diferitelor tipuri de accentuare.
n limba romn, accentul st pe una dintre ultimele dou silabe ale cuvntului. De obicei,
cuvintele terminate n consoan sunt accentuate pe ultima silab (felinar) iar cuvintele terminate
n vocal sunt accentuate pe silaba penultim (femeie). Atunci cnd ultimul sunet al cuvntului
este a (cu excepia cazurilor n care a este articol, ca n casa) accentul cade pe ultima silab
(musaca, tremur)
Cuvintele accentuate pe silaba antepenultim sunt mult mai puin frecvente, iar cele
accentuate pe cea de-a patra silab, ncepnd de la final, sunt extrem de rare: ferfeni, grgri,
gogori, lapovi, lubeni, prepeli, rzmeri, libovi, veveri.
Sufixele limbii romne sunt, n majoritatea cazurilor, accentuate; doar un numr mic de
sufixe sunt neaccentuate. Cteva sufixe pot fi i accentuate i neaccentuate: -ete (foamete, dar
scumpete), -ite (cnepite, dar linite), -i (copili, dar bivoli).
Un sufix alctuit dintr-un numr mai mare de silabe este de cele mai multe ori accentuat
n comparaie cu un sufix alctuit dintr-un numr mai mic de silabe. Astfel, sufixele formate din
trei silabe sunt ntotdeauna accentuate. Sufixele monosilabice sunt de cele mai multe ori
neaccentuate.
(ndreptar ortografic, ortoepic i de punctuaie, Ediia a III-a)
155
Kelimeler (Cuvinte)
silab - hece
de obicei - normal olarak, genellikle
a termina - bitirmek
consoan - nsz
vocal - nl
penultima - sonundan (bir) evvekli
excepie - istisna
caz - olay, hal
antepenultim - sonundan iki evvelki
sufix - (gram.) ek, tak
a alctui - oluturmak, olumak
n comparaie cu - kyasla
totdeauna, ntotdeauna - her zaman
monosilabic - tek heceli
accent - ive; vurgu

accentuare - vurgulama, vurgulanma
fix - sabit
observaie - mahede, gzlem
n sensul - anlamnda, manasnda
privitoare la - hakknda
determinat - belirli; belirtili
cercetare - inceleme
cu necesitate - tabiatiyle
frecven - sklk
structura fonetic - fonetik yap
diferit - deiik, muhtelif
regul - kural
tip de accentuare - vurgu ekli
Gramer (Gramatic)
I. Kii zamirlerinin vurgulu -e hali ekilleri:
Cine? kim? soru zamirinin -e hali ekli cui kime? dir.
Cui trimite bani tata?
- Babam kime para gnderiyor? Mie mi trimite ...
Bana gnderiyor...
ie i trimite...
Sana gnderiyor...
Lui i trimite...
Ona gnderiyor
Ei i trimite...
Ona gnderiyor...
Nou ne trimite...
Bize gnderiyor...
Vou v trimite...
Size gnderiyor...
Lor le trimite...
Onlara gnderiyor...
156
Zamirin
ekli
vurgulu
mie, mi,
vurgusuz
mi-, -mi
Eril
(m.)
3
Diil
(f.)
ie, i
lui
i-, -i
i
ii-
6
Eril(m.) Diil(f.)
ei
nou
vou
lor
i
-i
-i
ne
ne-ne
v
v-v
le
le-le
Ynelme halindeki kii zamilerinin vurgulu ekilleri, konumadan hi eksilmeyen

vurgusuz ekillere nazaran, yalnz anlatmda kesin anlam vurgusu olduunda kullanlrlar. rnein:
Bu ay bana m getirdin? cmlesinde bana szcg zerinde apak anlam vurgusu var,
bakasna deil de bana m getirdin? trnden .te bu gibi durumlarda Romencede bana iin
hem vurgulu hem de vurgusuz ekiller kullanlr: eu ben birinci ahs kii zamirinin vurgulu
ekli olan mie bana ve vurgusuz ekli olan mi (mi-, -mi) beraberce kullanlrlar.
rnein:
Cui a trimis felicitri Radu?
Mie mi-a trimis ...
bana gnderdi...
Radu kime tebrikler gnderdi? Tie i-a trimis...
sana gnderdi...
Lui i-a trimis...
ona gnderdi...
Ei i-a trimis...
ona gnderdi...
Nou ne-a trimis...
bize gnderdi...
Vou v-a trimis...
size gnderdi
Lor le-a trimis...
onlara gnderdi...
Vurgulu ekillerin kullanl
1.
a. Cui ai dat cartea?

Kitabi kime verdin?
Tie (i-am dat cartea). Kitabi sana verdin.
b. Tata mie nu mi-a dat bani dar ei i-a dat? - Babam bana para vermedi, ona verdi?
Ieri ne-a adus nou, astzi v-a adus vou - Dn bize getirdi, bugn de size getirdi.
c. Tata mi-a cumprat o cas - Babam bana bir ev ald
- i vou v-a cumprat - Size de ald.
Ei nu i-a spus nimic - Ona hi bir ey sylemedi
- Nici nou nu ne-a spus. Bize de sylemedi.
2.
Datorit ve mulumit sayesinde szckleriyle hep kii zamirlerinin vurgulu -e hali
ekilleri kullanlr; rnein:
Datorit mie (ie, lui, ei, nou, vou, lor) ai trecut clasa - Benim (senin, onun, bizim, sizin,
onlarn) sayesinde sen snf getin.
Mulumit nou a ctigat concursul -Bizim sayemizde (bizim yardmmzla) yar
kazand.
II. Belirtisiz Zamirler / Adllar (Pronumele nehotrte)
1.
Unul biri, birisi belirtisiz zamirinin yaln hal ve -i hali ekilleri:
Tekil (sg.)
Eril (m.)
Ortacins (n.)
unul
una
biri, birisi
biri, birisi
Diil (f.)
Eril (m.)
unii
birileri, bazlar, kimileri
Acolo sunt trei studeni. Unul este turc

Pe unul dintre ei l-am cunoscut acum un an
Cunosc multe fete care studiaz medicina
Coul (pl.)
Ortacins (n.) Diil (f.)
unele
birileri, bazs, bazlar, kimileri
- Orada orenci var. Biri Trk.

- Birisini bir yl nce tanmtm.
- Tp renen birok kz tanyorum.
157
Unele studiaz n strintate

Pe unele dintre ele le-am ntlnit n Turcia
Radu are dou mtui. Una este profesoar
Pe una am vzut-o asear la teatru
n pia sunt muli oameni
Unii au venit s demonstreze
Pe unii i-a luat poliia
2.
- Kimileri / bazlar baka lkede okuyorlar.

- Onlardan bazlarna Trkiyede rastladm.
- Radunun iki teyzesi var. Biri retmen.
- Birisini akam tiyatro da grdm.
- Meydanda ok insan var.
- Bazlar gsteri yapmak iin gelmi.
- Bazlarn polis gtrd.
Altul bir bakas, dieri belirtisiz zamirin yaln hal ve -i hali ekilleri:
Tekil (sg.)
Eril (m.)
Ortacins (n.)
altul
alta
bir bakas
Diil (f.)
Eril (m.)
bir bakas
oul (pl.)
Ortacins (n.)
alii
Diil(f.)
altele
bakalar
bakalar
A venit acelai profesor?

- Nu, a venit altul. Pe altul l-am vzut eu acolo.
(- Ayn retmen mi geledi?)
(- Hayr, bakas geldi. Ben bir bakasn grdm orada).
n pies joac aceeai artist?
- Nu, joac alta. Pe alta au pus-o s joace n seara aceasta.
(- Oyunda ayn sanat m oynuyor?
(- Hayr, bakas oynuyor bu oyunda. Bu akam bir bakasn oynatyorlar).
- Au marcat goluri aceleai juctoare?
- Nu, altele au marcat golurile. Pe altele le-am remarcat.
(-Ayn oyuncalar m golleri attlar?)
(-Hayr, bir bakalar golleri attlar.Bakalar dikkatimi ekti).
III. Belirtisiz sfatlar (Adjectivele nehotrte)
1.
Un bir belirtisiz sfatn yaln hal ve -i hali ekilleri:
Tekil (sg.)
Eril (m.)
un - bir
o - bir
oul (pl.)
Eril (m.)
unii - baz, kimi
unele - baz, kimi
Acolo sunt trei colegi Orada arkadam var - Un coleg este turc Bir arkadam
Trktr. Pe un coleg l-am gzduit eu Bir arkadam ben misafir ettim. O coleg st la cmin
Bir kz arkadam yurtta kalyor. Unii colegi nu particip la acest concurs Baz arkadalarm
bu yara katlmyorlar. Pe unii colegi i-am anunat eu Baz arkadalarma ben haber verdim.
Unele colege prefer s stea la cmin. Baz kz arkadalarm yurtta kalmay tercih ediyorlar. Pe
unele colege le stimez foarte mult Baz kz arkadalarma ok sayg gsteriyorum.
Not. Unii ve unele ekilleri hem sfat hem de zamir olarak kullanlmaktadrlar; rnein:
- unii studeni baz renciler
158
- unii citesc
bazlar okuyorlar
- unele studente
baz kz renciler
- unele ascult muzic bazlar mzik dinliyorlar.
2.
Alt baka; dier belirtisiz sfatn yaln hal ve -i halinde kullanl:
Tekil (sg.)
Eril (m.)
Orta cins (n.) Diil (f.)
altul
alta
baka, bir dier baka, bir dier
oul (pl.)
Eril (m.)
Orta cins(n) Diil (f.)
ali
alte
baka, bir dier
baka, bir dier
rnekler:
- alt coleg baka arkadam
- altul bakas
- alt coleg baka kz arkadam
- alta bakas
- ali colegi baka arkadalarmz
- alii bakalar, bir dierleri
- alte colege baka kz arkadalarm
- altele bakalar, bir dierleri.
IV - haliyle kullanlan edatlar (Prepoziii cu acuzativul)
1.
Cu - ile
despre - dair
n- -da /-e
la - -da /-e
din - -dan -den

pe - stnde, stne
prin - iinden
dup - sonra
+ mine (tine, el, ea, noi, voi, ei , ele)
pentru- iin
lng yannda
peste - stnde
sub - altnda
nainte de - evvel, nce

ctre - doru
fr - -sz /-siz
nspre -doru
V. Dnl Zamirlerin -e hali ekilleri (Pronumele reflexive n dativ)

Karlatrmal rnekler:
1.
-e halinde kii zamirin ekilleri: -e halinde se kendi dnl zamirin ekilleri:
a apra - korumak
a se apra - korunmak
Legea mi apr drepturile.
- Eu mi apr drepturile.
(Kanun haklarm koruyor).... - (Ben (kendi) haklarm koruyorum).....
Legea i apr drepturile
- Tu i aperi drepturile.
Legea i apr drepturile.
- El/ea i apr drepturile.
Legea ne apr drepturile.
- Noi ne aprm drepturile.
Legea v apr drepturile.
- Voi v aprai drepturile.
Legea le apr drepturile.
- Ei/ ele i apr drepturile.
159
2.
Kalplam -e halinde zaminlerle kullanlan fiiller:

a-i aduce aminte - Eu mi aduc aminte de zilele acelea Ben o gnleri hatrlyorum.
hatrlamak Tu i aduci aminte de...
Sen o gnleri.....
El, ea i aduce aminte de...
Noi ne aducem aminte de...
Voi v aducei aminte de...
Ei, ele i aduc aminte de...
a-i aminti
hatrlamak
Eu mi amintesc titlul crii

Tu i aminteti...
El, ea i amintete...
Noi ne amintim...
Voi v amintiti...
Ei, ele i amintesc...
Ben kitabn baln hatrlyorum.

Sen kitabn...... .
a-i nchipui Eu nici nu vreau s-mi nchipui ce se poate ntmpla.

tahmin etmek Ne olabileceini hayal bile etmek istemiyorum.
a-i imagina Copiii i imagineaz c se afl undeva n cosmos.
hayal etmek ocuklar kendilerini uzayda bir yerlerde hayal ediyorlar.
a-i da seama Nu-i d seama ce face
farkna varmak Ne yaptnn farknda deil.
mi dau seama ct de important este acest examen.
Bu snavn ne kadar nemli olduunun bilincindeyim.
a-i lua rmas bun
vedalamak
3.
La plecare ne-am luat rmas bun de la prieteni.

Giderken arkadalarmzla vedalatk.
Dnl zamirin eyleme gre yeri (Poziia pronumelui reflexiv fa de verb):

a. Yaln hal, imdiki zaman fiili ile:
mi apr ara
Vatanm savunuyorum.
i aperi ara.
Vatann savunuyor.
i apr ara.
O vatann savunuyor.
Ne aprm ara
- Vatnmz savunuyoruz.
V aprai ara
Vatnnz savunuyorsunuz.
i apr ara
Vatanlarn savunuyorlar.
b. Haber kipi gelecek zaman fiili ile:
mi voi apra ara.
Vatanm savunacam.
i vei apra ara.
Vatann savunacaksn.
i va apra ara.
O vatann savunacak.
Ne vom apra ara
Vatnmz savunacaz.
V vei apra ara.
Vatnnz savunacaksnz.
i vor apra ara.
Vatanlarn savunacaklar.
160
c. Haber kipi olumsuz imdiki zaman fiili ile:

Nu-mi cumpr costum - Kendime elbise almyorum.
Nu-i cumperi cas
- Kendine ev almyorum.
Nu-i cumpr main - Kendine araba almyor.
Nu ne cumprm bilete - Kendimize bilet almyoruz.
Nu v cumprai fructe - Kendinize meyve almyorsunuz.
Nu-i cumpr caiete - Kendilerine defter almyorlar.
d. Haber kipi olumsuz gelecek zaman fiili ile:
Nu-mi voi cumpra cas - Kendime ev satn almayacam.
Nu-i vei cumpra costum - Kendine elbise almayacaksn.
Nu-i va cumpra main - Kendine araba almayacak.
Nu ne vom cumpra cmi - Kendimize gmlek almayacaz.
Nu v vei cumpra fructe - Kendinize neyve almayacaksnz.
Nu-i vor cumpra bilete - Kendilerine bilet almayacaklar.
e. Emir kipi olumsuz oul fiili ile:
Stai jos, nu v sculai n picioare! - Oturun, ayaa kalkmayn(z)!
f. stek kipi imdiki zaman fiili ile:
Pot s-mi cumpr ce vreau de aici.
Ce s-i cumperi de aici?
Ce vrea s-i cumpere de aici?
Ce trebuie s ne cumprm de aici?
Ce trebuie s v cumprai pentru mine?
Pot s-i cumpere ce vor.
- Buradan istediini satn alrm.

- Buradan ne almak isteyeceksin?
- Buradan ne almak isteyecek?
- Buradan ne almamz gerekiyor?
- Yarn iin ne satn almanz gerekiyor?
- stediklerini satn alabilirler.
g. stek kipi olumsuz imdiki zaman fiili ile:

S nu-mi aduci cartea
- Kitab (bana) getirme.
S nu-i cumperi pine
- (Kendine) ekmek satn alma.
Spune-i s nu-i piard banii
- Ona syle paralarn kaybetmesin.
S nu ne aduci cafea
- Bize kahve getirme.
S nu v ducei acolo!
- Oraya gitmeyiniz!
h. stek kipi olumlu ve olumsuz gelecek zaman fiili ile:
1. (N-)o s-mi cumpr main - Kendime araba almayacam.
(N-)o s-i cumperi...
- Sen kendine.....
(N-)o s-i cumpere...
(N-)o s ne cumprm...
(N-)o s v cumprai...
(N-)o s-i cumpere...
2. (N-) am s-mi cumpr main
- Kendime araba almayacam.
(N-) ai s-i cumperi
- Sen kendine.....
(N-) are s-i cumpere...
(N-) avem s ne cumprm...
161
(N-) avei s v cumprai...

(N-) au s-i cumpere...
i. Haber kipi olumlu ve olumsuz bileik gemi zaman fiili ile:
(Nu) mi-am splat cmaa - Gmleimi ykadm / ykamadm.
(Nu) i-ai splat...
- Sen kendine....
(Nu) i-a splat...
(Nu) ne-am splat ...
(Nu) v-ai splat...
(Nu) i-au splat...
Altmalar (Exerciii)
1.
Verilen modele gre boluklar kii zamirlerinin vurgulu -e hali ekilleriyle doldurunuz:
Model:
Tata ..... mi-a trimis bani - Tata mie mi-a trimis bani (Babam bana (bakasna deil) para
gnderdi).
....le-a dat note mari? ... i-a explicat pn la urm situaia? ...mi spui toate acestea? ...va explicat Maria cum s-a ntmplat? tiu c vou v-a dat bani, ... ne-a dat? i ...i-ai dat bani? Nici
Radu n-are bilet, i cumperi i ....? ...le ari fotografiile de nunt?
2.
Verilen cmleleri Romenceye evirirken parantez iindeki szcklerin evirilerine dikkat
ediniz:
Model:
Babam (bana) her ay para veriyor - Tata mi d bani n fiecare lun.
Ali Trkiyeden (bize de) bir szlk getirecek mi? (Ona da) bir bket iek sunacaz.
Sekreter hanm (size de) telefon etti mi? Bu diziler (benim de) houma gidiyor. (Senin de) houna
gidiyor mu? (Ona da) kitab versinler! Maria (bize de) Trkiyeden kartlar gndersin! Baban (sana
da) para vermiyor mu? (Bize de) yeni arabay gsterdi. (Ona da) ieri girmeye izin vermediler.
3.
Verilen soru cmlelerine doru yantlar veriniz:
Model:
Vou v-a dat profesorul note mari? - Da, nou.
Ei i-ai dat florile? Lui i-ai dat mingea? Lor le trimii scrisoarea? Vou v-a mprumutat
maina? Mie mi ofer aceast burs? ie i telefoneaz n fiecare zi?
4.
Verilen cmlelerdeki boluklar, kii zamirlerinin -e halinde vurgulu ekilleri ile
doldurunuz:
Model:
...i-a dat flori, nu... - ie i-a dat flori, nu mie.
...i-am cerut prerea, nu...
... ne-a trimis dicionarul, nu...
...mi-a modificat nota, ...
... v-am adus cafea, nu...
...le-am reinut locuri n sal, nu...
162
5.
Verilen sorular cevaplaynz:
Model:
Cui i trebuie dicionarul? - Mie / Anei.
Cui i-a fost team de el? Cui i place aici? Cui i-e greu s rspund la aceste ntrebri?
Cui i-a folosit acest dicionar? Cui i-e somn? Cui i pare bine c se afl n Romnia? Cui i-e frig/
cald/ sete/ foame/ lene?
6.
Verilen cmlelerdeki boluluklar uygun unul, una, unii, unele belirtisiz zamirleriyle
doldurunuz:
Model:
Sunt trei studente n sal. ..... dintre ele este turcoaic - Sunt trei studente n sal. Una
dintre ele este turcoaic.
Radu are mai multe colege. ... dintre ele am cunoscut-o i eu. Prezentai-mi i mie pe
colegii votri, ... dintre ei nu-i cunosc. Aici sunt mai multe case vechi, n ... dintre ele a locuit
Eminescu. Am corectat mai multe lucrri, la ... dintre ele am subliniat greelile. Anul acesta am
citit mai multe romane, despre ... dintre ele auzisem la radio. Am vizitat nite muzee din Bucureti,
... din ele mi-au plcut mult. Radu are dou surori, cu ... dintre ele am cltorit cu avionul.
7.
Verilen szcklerle,zamir ve isimlerin uygun ekillerini kullanarak cmleler kurunuz:
Model:
nainte/ Profesorul a intrat n sal naintea lor/ studenilor.
mpotriva
n faa
nainte
contra
asupra
n fruntea
din partea
n urma
ndrtul
napoia
n spatele
n locul
n numele
n scopul
n josul
n vederea
n privina
dedesubtul
deasupra
n susul
n stnga
n dreapta
n dreptul
n mijlocul
mprejurul
n jurul
n decursul
n cursul
n timpul
8.
Aadaki cmlelerde verilen eygun -e halindeki kii zamirleriyle birlikte ekiniz:
Model a): mi cumpr o main.
- mi cumpr o cas.
- i cumperi un bilet.. ...
mi pregtesc patul de culcare. mi cumpr un costum de nunt. mi caut de lucru n aceast
ar. mi aduc lucrurile la cmin. mi spl cmaa. mi rezerv un loc la avionul de Istanbul. mi
plimb copilul n parc.
Model b): mi cumpr o main.
mi voi cumpra o main.
i vei cumpra o main. ...
Model c): mi cumpr o main.
O s-mi cumpr o main.
O s-i cumperi o main. ...
Model d): mi cumpr o main.
Vreau s-mi cumpr o main.
Vrei s-i cumperi o main. ...
Model e): mi cumpr o main.
Mi-am cumprat o main.
i-ai cumprat o main. ...
163
9.
Aada verilen kelimelerle kii zamirlerinin vurgusuz -e hali ekilleri ve a-i aminti, ai aduce aminte, a-i inchipui, a-i imagina, a-i da seama fiilleriyle cmlerler kurunuz:
Model a):
(Nu) -mi/ mi/ a-i aminti/ denumirea - (Nu-mi) mi amintesc denumirea
medicamentului.
Nu-mi
Nu-i
Nu-i
Nu ne
Nu v
Nu i
Model b):
Nu-mi
Nu-i
Nu-i
Nu ne
Nu v
Nu i
mi
i
i
ne
v
i
a-i aminti
a-i aduce
aminte
de
Nu-mi
Nu-i
Nu-i
Nu ne
Nu v
Nu i
mi
i
i
ne
v
i
a-i
imagina
a-i
nchipui
prin ce ai putut trece, prima ntlnire, reacia profesorului,

ngrijorarea mamei, suprarea prinilor, riposta ferm dat
de ce
cum
se comport aa, ntrzie mereu la cursuri, nu nva,

nu vrea s mai treac pe la ei, i e att de fric
au decurs lucrurile, au primit vestea prinii, s-a
ntmplat aceast nenorocire, se putea ntmpla aa
ceva.
m aflu singur ntr-o insul, ntr-o zi voi avea i eu o
familie, viaa noastr va fi mai frumoas, discuiile
vor ajunge aici, lucrurile vor lua aceast turnur
(Nu-mi) mi/ a-i da seama/ de/ consecine - mi dau seama de consecine.

mi
i
i
ne
v
i
a-i da
seama
de ce
cum
c
de
unde
164
cerul era senin, tocmai aipisem, ne aflam cu toii n

sal, m ntorceam acas, era destul de vesel, se
simea bine, luam masa mpreun, nc nu eram
nsurat.
(Nu-mi) mi/ a-i nchipui/ momentele acelea de bucurie - (Nu-mi) mi

nchipuiam momentele acelea de bucurie.
Model c):
perioada aceea, anii copilriei, titlul romanului, reeta

de zacusc, eroul filmului, meleagurile acelea.
furtuna aceea, meciul cu Anglia, nvtorul nostru,
nunta lui Aye, excursiile n Turcia, tatl tu.
nu nva, e att de trist, fuge de noi, ascunde

adevrul, nu ne salut, vrea s plece.
discutai despre mine, s-a ntmplat totul, s-au simit
ei, l-a primit, se comport cu cei mici
nu e treaba lui, e prea tarziu, totul e fr rost, a greit,
n-a nvat destul, nu e uor s faci medicin
urmri, dificultatea acestui examen, greeal, efortul
depus, naivitatea colegului, atitudinea lui ostil.
intete, am greit, vrea s ajung, se ntlnesc
10.
Romenceye eviriniz:
Cumartesi gmleklerimi ve mendillerimi ykadm. Kendime yeni bir entari alacam.
Birka eyam yurda getireceim. (Kendime) bir ka defter ve trkenmez kalem almak istiyorum.
Ben de (kendime) bir Romence ders kitabn ve bir szlk almam gerekiyor. Yarn iin gmleimi
tlyorum. (Kendime) daha byk bir daire istemiyorum. Trkiyeden sana birka kitap getirmek
istiyorum. Bu davetiyeyi bana m gnderdin? Evet, sana. Ali Trkiyrden o kitab sana mu
gndermi? Evet, bana. Ali szl bana vadetti, sana deil. Yalnz ona iekler veriyor. Yalnz
sana teekkr etmemiz gerekiyor. Yalnz onlara eve gitmelerine izin verdi. Ma iin bir ok bilet
aldm. Bunlardan birini kz arkadama verdim. Eskiden bu iki ev bizlerinmi ve bunlardan birinde
dedem,tekisinde de amcamlar otururmu. Arkadalarnla beni de tantracak msn? Bazlarn
tanmyorum. Bu faklteye mi kaydn yaptrd? Hayr, bakasna. Bu metinleri siz de mi
evireceksiniz? Hyr, bakalar evirecek. Bu maazadan m aldnz koltuklar? Hayr, bakasndan
aldk. Bu ocuklar m cam krdlar? Hayr, bakalar.

Turcia modern
(ada Trkiye)
Opera lui Mustafa Kemal nu este nc terminat. Salvatorul Turciei, care primete n 1934
titlul de Atatrk, "Tatl turcilor", ncepe s construiasc o ar modern pe ruinele vechiului
Imperiu otoman. n noiembrie 1922, datorit lui, Marea Adunare Naional voteaz sfritul
sultanatului. Un an mai trziu, la 29 octombrie 1923, o nou Adunare aleas de popor proclam
Republica Turc, al crei prim preedinte devine Kemal. La ndemnul lui, Camera modific
Constituia din 1921 i ntrete puterea executiv. Bazndu-se pe aceast reform, preedintele,
care a rmas n fruntea Turciei pn la moarte, n 1938, pune n practic un regim foarte autoritar,
care i permite s-i impun reformele necesare. Transformarea este considerabil: statul laicizat
suprim legile musulmane i le nlocuiete cu coduri de legi mprumutate din Europa. Islamul,
care rmne religia naional, este modernizat. Predicile i chemrile la rugciune nu se mai fac
n arab, ci n turc. nvarea religiei se face cu ajutorul noilor manuale care atac obscurantismul.
Kemal modific, de asemenea, scrierea, iar limba este de acum transcris n alfabetul latin.
Societatea se orienteaz spre Occident, de la care adopt obiceiurile i mbrcmintea.
Femeile nu mai poart vl, li se acord aceleai drepturi ca i brbailor, inclusiv dreptul la vot.
Economia nu este uitat i diverse msuri vin s favorizeze dezvoltarea agriculturii, industriei i
comunicaiilor. (Istoria Lumii, Ed. Olimp, Bucureti 2000)
Kelimeler (Cuvinte)
modern - modern, ada, asri
oper - eser, yapt; opera
nc - henz, daha
salvator - kurtarc
a primi - almak; kabul etmek
titlu - nvan
a construi - ina etmek, kurmak
ruin - yknt, harabe

Imperiu otoman - Osmanl
mparatorluu
datorit lui - sayesinde
Marea Adunare Naional - Byk
Millet
Meclisi
165
a vota - oylamak, oy vermek, semek

sultanat - sultanat, sultanlk,
padiahlk dnemi
ales - seilen, seilmi olan
a proclama - ilan etmek, bildirmek
republic - cumhuriyet
preedinte - bakan, cumhurbakan
ndemn - tevik, teviki zerine
camer - oda, (aici) parlamento
a modifica - deitirmek
constituie - anayasa
a ntri - kuvvetlendirmek,
glendirmek, pekitirmek
putere executiv - yrtc (icra) g
a se baza - dayanmak
reform - reform, slahat
a rmne n fruntea Turciei Trkiye'nin nderi olarak kalmak
moarte - lm, vefat
a pune n practic - uygulamak
regim autoritar - otoriter bir
rejim/dzen
a permite - elvermek, msade etmek
a impune - kabul ettirmek,
gereklemesini salamak
transformare - deiiklik
considerabil - dikkate /kayde deer;
epey
statul laicizat - laikletirilmi devlet
a suprima - ortadan kaldrmak, iptal
etmek
a nlocui - yerine koymak,
deitirmek
cod, lege - kanun, yasa

a mprumuta - almak
Europa - Avrupa
religie - din, mezhep
naional - milli, ulusal
predic - vaaz
chemare la rugciune - ezan
manual - ders kitab
a ataca - saldrmak, hcum etmek,
kar gelmek
obscurantism - cahillik, karanlklk
scriere - yaz
societate - toplum, cemiyet
a se orienta - ynelmek, doru
bakmak
Occident - Bat
a adopta - benimsemek
obicei - adet
mbrcminte - giyim
vl - pee, araf
drept - hak, hukuk
inclusiv - dahil
dreptul de vot - oy hakk
economie - ekonomi, iktisat
divers - deiik, muhtelif
msur - l, tedbir
a favoriza - yardmc olmak,yol
amak
dezvoltare - gelime, inkiaf
agricultur - tarm, ziraat
industrie - endstri
comunicaie - iletiim
Gramer (Gramatic)
I. Aitlik -e Hali (Dativul posesiv)
1.
Vurgusuz kii zamirlerinin aitlik -e hali ekilleri:
a) -e halinde kii zamiri + geili fiil + -i halinde belirtili isim
( i + spal + cmaa )
rnekler:
l caut pe fratele tu - i caut fratele.
(Senin kardeini aryorum - Kardeini aryorum) .
Vom analiza propunerile voastre - V vom analiza propunerile.
166
(Sizin tekliflerinizi inceleyceiz - Tekliflerinizi inceleyeceiz).

N-ai ascultat sfatul nostru - Nu ne-ai ascultat sfatul.
(Bizim tavsiyemizi dinlemedin - Tavsiyemizi dinlemedin).
O s aducem lucrurile ei la cmin. - O s-i aducem lucrurile la cmin).
(Onun eyalarn yurda getireceiz - Eyalarn yurda getireceiz).
b) -e halinde kii zamiri + geisiz fiil + belirtili isim
(i + vin + oaspeii)
rnein:
Copiii mei au plecat la ar - Mi-au plecat copiii la ar.
(Benim ocuklarm kye gittiler - ocuklarm kye gittiler).
Prinii notri au sosit cu trenul de noapte - Ne-au sosit prinii cu trenul de noapte.
(Bizim anababalarmz gece treniyle geldiler - Anababalarmz gece treniyle geldiler).
Oaspeii lor au venit - Le-au sosit oaspeii cu avionul.
(Onlarn konuklar uakla geldiler - Konuklar uakla geldiler).
Colegii ti au plecat n Turcia - i-au plecat colegii n Turcia.
(Senin arkadalarn Trkiye'ye gittiler - Arkadalarn Trkiye'ye gittiler) .
c) -e halinde kii zamiri + dnl fiil + belirtili isim
(i + s-a stricat + televizorul)
Colegul meu s-a ndreptat - Mi s-a ndreptat colegul.
(Benim arkadam dzeldi - Arkadam dzeldi) .
S-a terminat ederea noastr n Romnia - Ni s-a terminat ederea n Romnia.
(Romanya'da bizim oturumumuz sona erdi - Romanya'da oturumumuz sona erdi) .
S-a schimbat directorul vostru? - Vi s-a schimbat directorul?
(Sizin mdrnz deiti mi?) - Mdrnz deiti mi?).
Maina noastr s-a stricat - Ni s-a stricat maina.
(Bizim arabamz bozuldu - Arabamz bozuldu) .
Mtua ei s-a mutat n ora - I s-a mutat mtua n ora.
(Onun teyzesi ehre tand - Teyzesi ehre tand) .
1)
mi
i + se (pare, permite, cade, recunoate etc.)
i
2)
ni
vi + se (pare, permite, cade, recunoate etc.)
li
2.
Dnl zamirinin -e hali ekilleri u emaya gre gsterilebilirler:

-e halinde dnlii zamir + geili fiil + -i halinde belirtili isim
(i+ calci+ cmaa)
rnein:
Paltonul tu e n cuier - i-ai uitat paltonul n cuier.
(Palton askda - Paltonu askda unutmusun) .
Casa lui este la munte - De curnd i-a reparat casa.
(Onun evi yaylada - Az vakit nce evini tamir etti) .
Copiii notri sunt la ora - Ne-am vizitat copiii de la ora.
167
(ocuklarmz ehirdeler - ehirdeki ocuklarmz ziyaret ettik).

Colegii mei locuiesc la cmin - Smbta mi-am invitat colegii la noi.
(Arkadalarm yurtta kalyorlar - Cumartesi arkadalarm bize davet ettim).
II. Zamirlerin vurgusuz -e hali ve -i hali ekillerinin bir arada kullanlar (Dativul i
acuzativul formelor pronominale neaccentuate)
Kii zamirlerinin vurgusuz -e hali ve -i hali ekillerinin bir arada kullanlar:
Bu durum u emaye gore ifade edilebilir:
zamirin vurgusuz -e hali + zamirin vurgusuz -i hali
rnein:
a) mi trimite biletul.
- Mi-l trimite.
(Bileti bana veriyor
- Onu(-l) bana(mi-) gnderiyor).
i trimite biletul
- i-l trimite.
(Bileti sana gnderiyor
- Onu sana gnderiyor).
i trimite biletul
- I-l trimite.
(Bileti ona gnderiyor
- Onu ona gnderiyor).
Ne trimite biletul
- Ni-l trimite.
(Bileti size gnderiyor
- Onu size gnderiyor).
V trimite biletul
- Vi-l trimite.
(Bileti size gnderiyor
- Onu onlara gnderiyor).
Le trimite biletul
- Li-l trimite.
(Onlara bileti gnderiyor
- Onu onlara gnderiyor).
168
b) mi repar ochelarii
(Gzlklerimi tamir ediyor
i repar ochelarii.
(Gzlklerini tamir ediyor
i repar ochelarii
Ne repar ochelarii
(Gzlklerimizi tamir ediyor
V repar ochelarii
(Gzlklerinizi tamir ediyor
Le repar ochelarii
- Mi-i repar.
- Onlar (sana ait olanlar) bana tamir ediyor).
- i-i repar.
- Onlar sana tamir ediyor).
- I-i repar.
- Onlar ona tamir ediyor).
- Ni-i repar.
- Onlar bize tamir ediyor).
- Vi-i repar.
- Onlar size tamir ediyor).
- Li-i repar.
- Onlar onlara tamir ediyor).
c) mi aduce maina
(Arabam getiriyor
i aduce maina
(Araban getiriyor
i aduce maina
(Arabasn getiriyor
Ne aduce maina
(Arabamz getiriyor
- Mi-o aduce.
- Onu bana getiriyor).
- i-o aduce.
- Onu sana getiriyor).
- I-o aduce.
- Onu ona getiriyor).
- Ne-o aduce.
- Onu bize getiriyor).
V aduce maina
(Arabanz getiriyor
Le aduce maina
(Arabalarn getiriyor
- V-o aduce.
- Onu size getiriyor).
- Le-o aduce.
- Onu onlara getiriyor).
d) mi cere actele
(Evrakarm benden istiyor
i cere actele
(Evraklarn senden istiyor
i cere actele
(Evraklarn ondan istiyor
Ne cere actele
(Evraklarm bizden istiyor
V cere actele
(Sizden evraklarnz istiyor
Le cere actele
(Onlardan evraklarn istiyor
- Mi le cere.
- Onlar benden istiyor).
- i le cere.
- Onlar senden istiyor).
- I le cere.
- Onlar ondan istiyor).
- Ni le cere.
- Onlar bizden istiyor).
- Vi le cere.
- Onlar sizden istiyor).
- Li le cere.
- Onlar onlardan istiyor).
zet olarak verilen rneklerden de anlalaca gibi, vurgusuz kii zamirlerinin -e hali ekilleri
unlardr:
-e halinde ekilleri
Vurgusuz kii zamirlerinin -i hali ile birlikte kullandenda
-e hali kii zamirinin ekilleri
1. mi d "bana veriyor"
mi-l d "onu bana veriyor"
2. i d "sana veriyor"
i-l d "onu sana veriyor"
3. i d "ona veriyor"
i-l d "onu ona veriyor"
4. ne d "bize veriyor"
ni-l d "onu bize veriyor" (ne-)
5. v d "size veriyor"
vi-l d "onu size veriyor"
6. le d "onlara veriyor"
li-l d "onu onlara veriyor" (le-)
III. Vurgusuz kii zamirinin fiile gre yeri (Locul formelor pronominale fa de verb)
a. Haber kipi imdiki zaman fiilleri ve emir kipi olumsuz oul fiilleriyle vurgusuz
zaminleri u emaya gre kullanlrlar:
(NU-) -e halinde vurgusuz kii zamiri + -i halinde vurgusuz kii zamiri + fiil
(NU-) -e halinde vurgusuz dnl zamir
rnein:
Haber kipi imdiki zaman
(Nu) mi-l d
(Onu bana veriyor)...
(Nu) i-l d
(Nu) i-l d
(Nu) ni-l d
(Nu) vi-l d
(Nu) li-l d
Haber kipi gelecek zaman

(Nu) mi-l va da
(Onu bana verecek)...
(Nu) i-l va da
(Nu) i-l va da
(Nu) ni-l va da
(Nu) vi-l va da
(Nu) li-l va da
Emir kipi olumsuz oul

Nu mi-l dai!
(Onu bana vermeyiniz!)
Nu vi-l dai!
(Onu kendinize vermeyiniz!)
169
Vurgusuz dnl zamirin

imdiki zaman fiili ile
(Nu) mi-l amintesc
(Onu hatrlayamyorum)...
(Nu) i-l aminteti
(Nu) i-l amintete
(Nu) ni-l amintim
(Nu) vi-l amintii
(Nu) i-l amintesc

gelecek zaman fiili ile
(Nu) mi-l voi aminti
(Onu hatrlayacam)...
(Nu) i-l vei aminti
(Nu) i-l va aminti
(Nu) ni-l vom aminti
(Nu) vi-l vei aminti
(Nu) i-l vor aminti
b. Haber kipi (-di'li ) gemi zaman fiilleriyle vurgusuz kii zamirleri, aada verilen u
iki emaya gre kullanlrlar:
Ea zamiri dnda
Ea zamiri iin ema:
tm zamirler iin ema:
(Nu+)
l(Nu+)
-i halinde kii zamiri +
i- +
fiil -i halinde vurgusuz kii zamiri + fiil+ -o
-e halinde vurgusuz
le-e halinde vurgusuz dnl zamir
dnl zamir
rnein:
(Nu) mi l-a dat
(Nu) mi-a dat-o
(Onu bana verdi)...
(Onu bana verdi)...
(Nu) i l-a dat
(Nu) i-a dat-o
(Nu) i l-a dat
(Nu) i-a dat-o
(Nu) ni l-a dat
(Nu) ne-a dat-o
(Nu) vi l-a dat
(Nu) v-a dat-o
(Nu) li l-a dat
(Nu) le-a dat-o
gemi zuman fiili ile:
(Nu) mi l-am dat
(Nu) i l-ai dat
(Nu) i l-a dat
(Nu) ni l-am dat
(Nu) vi l-ai dat
(Nu) li l-au dat
Ea + gemi zaman fiili:

(Nu) mi-am amintit-o
(Nu) i-ai amintit-o
(Nu) i-a amintit-o
(Nu) ne-am amintit-o
(Nu) v-ai amintit-o
(Nu) i-au amintit-o
c. stek kipi ile ema:

s (nu) +
-e halinde vurgusuz kii zamiri + -i halinde vurgusuz kii zamiri +fiil
-e halinde vurgusuz dnl fiil
rnein:
Vurgusuz kii zamiri ve gemi zaman fiili:
Vurgusuz dnl zamir ve gemi zaman fiili
Poate s (nu) mi-l aduc
(N-)am s mi-l amintesc
(Bana onu getirmeyebilir)....
(Artk onu hatrma getirmeyeceim)...
Poate s (nu) i-l aduc
(N-)ai s i-l aminteti
Poate s (nu) i-l aduc
(N-)are s i-l aminteasc
170
Poate s (nu) ni-l aduc

Poate s (nu) vi-l aduc
Poate s (nu) li-l aduc
(N-)avem s ni-l amintim

(N-)avei s vi-l amintii
(N-)au s i-l aminteasc
d. O s... ve am s... ile (gelecek zaman) ema:

(N-) -o + s + -e halinde vurgusuz kii zamiri + -i halinde vurgusuz kii zamiri + fiil
(N-)-am + -e halinde vurgusuz dnl zamir + -i halinde vurgusuz kii zamiri + fiil
rnein:
Haber Kipi Fiili
O s...
Am s...
(N-)o s mi-l aduc
(N-)am s mi-l aleg
(Onu bana getirmeyecek)...
(Onu kendime semeyeceim) ...
(N-)o s i-l aduc
(N-)ai s i-l alegi
(N-)o s i-l aduc
(N-)are s i-l aleag
(N-)o s ni-l aduc
(N-)avem s ni-l alegem
(N-)o s vi-l aduc
(N-)avei s vi-l alegei
(N-)o s li-l aduc
(N-)au s i-l aleag
stek kipi Fiili
O s...
(N-)o s mi-l amintesc
(Onu hatrma getireceim)...
(N-)o s i-l aminteti
(N-)o s i-l aminteasc
(N-)o s ni-l amintim
(N-)o s vi-l amintii
(N-)o s i-l aminteasc
Am s...
(N-)am s mi-l amintesc
(Onu hatrma getireceim)....
(N-)ai s i-l aminteti
(N-)are s i-l aminteasc
(N-)avem s ni-l amintim
(N-)avei s vi-l amintii
(N-)au s i-l aminteasc
d. Emir kipi oul, olumlu fiil:

fiil + -e halinde vurgusuz kii zamiri + -i halinde vurgusuz kii zamiri
-e halinde vurgusuz dnl zamir
rnekler:
aducei-mi-l!
- bana onu getirin!
aducei-ni-l!
- bize onu getirin!
aducei-ni-le!
- bize onlar (diil) getirin!
aducei-ni-i!
- bize onlar (eril) getirin!
amintii-v-o!
- Onu (diil) hatrlaynz!
IV. Acelai ayn; ayns ve cellalt teki, tekisi iaret zamir ve sfatlar
1.
Tekilde acelai, aceeai szckleri hem iaret zamiri hem de iaret sfat grevinde
kullanlrlar. Bir ad belirttiklerinde, o adn belirteni, yani iaret sfat grevinde, bu adn yerini
tuttuklarnda ise iaret zamiri grevinde olurlar; rnein:
a. Yaln hal ve -i hali ekilleri:
- Cine a recitat poezia, acelai elev a recitat-o? -iiri kim okudu, ayn renci mi?
- Da, acelai.
- Evet, ayns okudu.
171
- Acelai om l-a cutat ieri?

- Da, acelai l-a cutat i ieri.
Au venit n aceeai zi.
Noi ne folosim de aceleai calculatoare.
- Au iubit aceeai fat?
- Da, au iubit-o pe aceeai?
- Onu ayn adam m arad?

- Evet, dn de onu ayns arad.
Ayn gnde geldiler.
Biz ayn bilgisayarlar kullanyoruz.
- Ayn kz sevdiler.
- Evet, aynsn sevdiler.
b. -n hali ve -e hali ekilleri:

Bu tr zamir ve sfatm -in ve -e halleri ekilleri ayndr ; rnein:
Acest roman aparine aceluiai (scriitor).
- Bu roman ayn yazara aittir.
Studenii aceleiai faculti au mers
- Ayn fakltenin rencileri yaz
la cursurile de var.
kurslarna gittiler.
Acelorai (studeni) le-am dat i
- Ayn (larna)rencilere bu defa da
de data aceasta note mari.
yksek notlar verdim.
yaln hal (N.)
-i hali
(Ac.)-in hali (G.)
-e hali (D.)
2.
acelai
aceeai
aceiai
aceluiai
aceleiai
acelorai
aceleai
Cellalt teki; tekisi; dier; dieri - iaret zamiri ve sfatnn kullanl ekilleri:
a. Yaln hal ve -i halinde: cellalt, cealalt; ceilali, celelalte.
Am doi prieteni. Unul este romn, cellalt (prieten) este turc.
(ki arkadam var. Biri Romen, teki(si) (arkadam) Trktr.
Am rmas numai noi doi. Ceilali s-au dus acas.
(Biz ikimiz kaldk. Dierleri evlerine gittiler).
Deocamdat am invitat doar dou colege, pe celelalte le voi invita mai trziu.
(imdik yalnz iki kz arkadam davet ettim. tekilerini daha sonralar davet edeceim).
b. -in hali ve -e halinde: celuilalt, celeilalte; celorlali, celorlalte: tekinin, tekine,

tekilerinin, tekilerine.
Culoarea acestei maini este roie, a celeilalte (maini) este alb.
(Bu arabann rengi krmz, teki(nin) arabann rengi beyaz).
Acestora le-am luat bilete la tren, celorlali (turiti) le-am luat bilete la avion.
(Bu birlerine tren iin bilet aldm, teki(lerine)(turistlere) uaa bilet aldm).
Am doi frai. Fratele cel mare este inginer, cellalt (frate) este nc student.
(ki kardeim var. Daha byk olan kardeim mhendis, teki(si) (kardeim) henz
renci).
Cartea am dat-o celorlali/celorlalte.
(Kitab tekilerine(m./f.).
Carile celorlali / celorlalte sunt aici.
(tekilerinin (m. / f.) kitaplar burada).
172
Cartea este a celuilalt /celeilalte.

(Kitap tekisinin(m. / f.)
Am dat cartea celuilalt/celeilalte.
(Kitab tekisine (m./f.)verdim).
Bu konuulanlarn zeti:
celuilalt
- tekisinin (G.)
- tekisine (D.)
celeilalte
- tekisinin (G.)
- tekisine (D.)
celorlali
- tekilerinin (G.)
- tekilerine (D.)
celorlalte
- tekilerinin (G.)
- tekilerine (D.)
1.
Aadaki cmlelerdeki fiilleri verilen modellere gre ekiniz:
Model:
a. (Nu) mi spl cmaa.
(Nu) mi spl cmaa.
(Nu) i speli cmaa....
(Nu) mi cumpr un dicionar. (Nu) mi pregtesc leciile pentru mine. (Nu) mi aduc
prinii la ora. (Nu) mi caut un loc de munc. (Nu) mi rezerv dou locuri pentru avionul de
Istanbul.
b. (Nu) mi spl cmaa.
(Nu) mi voi spla cmaa.

i vei spla cmaa....
c. (Nu) mi spl cmaa.
(Nu) Trebuie s-mi spl cmaa.

Trebuie s-i speli cmaa....
(Nu) Am s-mi spl cmaa.
Ai s-i speli cmaa....
(Nu) Mi-am splat cmaa.
i-ai splat cmaa....
d. (Nu) mi spl cmaa.

e. (Nu) mi spl cmaa.
2.
Aadak modellere gre cmleler kurunuz:
Model:
a. (Nu) / mi / a aminti / adresa voastr; numele ei. - (Nu) mi amintesc adresa ei/numele ei.
(Nu) mi
a aminti
vizita n Turcia, anii de liceu, titlul revistei,
prima ntlnire, perioada
i
a aduce aminte
aceea, discuia aceea, denumirea.
i
de
aventura aceea, vacanele la bunici, satul meu
natal, anii copilriei, excursiile acelea, profesorii
mei.
173
Ne
V
i
cu
a fost o zi de primvar, el a tcut tot timpul, a plecat

imediat, era foarte frumoas, tia ce s-a ntmplat,
nc nu-l cunotea.
bucurie, mult plcere, mult dor n suflet, fric, nostalgie.
b. (Nu) / mi, i / a nchipui / reacia lui - mi nchipui reacia lui.

(Nu) mi
a-i nchipui
prima lor ntlnire, reacia lor, condiiile de acolo,
prin ce a trecut,
i
a-i imagina
atitudinea lor, bucuria copilului.
i
cum a reacionat, a primit vestea, s-a petrecut totul,
l-a dat afar, se poart cu subalternii, se respect.
Ne
V
c
totul a fost un vis, este nc copil, deja a terminat
facultatea, locuim n Istanbul
i
de ce
i-a fost fric, n-a vrut s-l vad, este att de ngrijorat,
a intervenit.
(Nu) / mi / a-i da seama / cum s-a mbolnvit, a pierdut totul, nva copiii, lupt pentru
i
aceste drepturi, tie s pcleasc
i
c
nu tie nimic, deja e prea trziu, i bate joc de ei, nu am
Ne
procedat corect
V
de
pericol, importana lui aici, consecine, greeala fcut,
urmri
i
cnd
jignete, greii, obosete, depete limita, nu tie.
unde
se afl, poate fi, a greit, vrei s ajungi, am pus banii.
de ce
a vorbit aa, ntrzie mereu, vrea s plece, nu nva.
3.
Aadaki modellere gre verilen cmlelerde gereken deiiklikleri yapnz:
Model:
a. Ieri au venit prinii lui
- Ieri i-au venit prinii.
Nu au sosit nc oaspeii notri. Copilul lui a reuit la examenul de admitere? Maina
noastr nou s-a stricat. N-au sosit nc banii mei de la prini. Fata lor s-a logodit. Profesoara
noastr s-a mbolnvit. Cnd s-au ntrerupt legturile tale cu fotii ti colegi?
b. Ai vzut ultimul ei film?
- I-ai vzut ultimul film?
Radu o s aduc dicionarul tu mine. Ai vzut maina noastr nou? Am vzut expoziia
lui de pictur la televizor. Elevii votri au reuit la facultate? Cnd s-a stricat radioul tu? Cnd sa cstorit fratele lor?
4.
Aadaki sorulara verilen modele gre yantlar veriniz.
Model:
Cine nu i-a nvat lecia?
- Eu nu mi-am nvat lecia.
Cine i-a uitat ceasul n baie? Cine i-a dat rufele la splat? Cine nu i-a uitat vechii colegi
de liceu? Cine i va pune crile n acest dulap? Cine i-a terminat lucrarea? Cine i spal maina
n faa blocului? Cine nu i-a repetat lecia pentru astzi?
174
5.
Romenceye eviriniz:
a. - Kitab getirdin mi? - Onu sana yarn getireceim.
- Onun son kitabn okudun mu? - Evet, onun son kitabn da okudum.
- Trkiyeden misafirleriniz geldiler mi? - Hayr, Trkiyeden misafirlerim henz
gelmediler.
- Senin televizyonun ne zaman bozuldu? - O dn bozuldu.
b. Radu yanllkla (din greeal) onun gzln krd. Yarn bana gezimizin rotasn
(itinerar) haterlat. Oraya bizim de gittiimizin farkna varmazlar. Kendime bir ay yapmak
istiyorum. Bu k kendine yeni izmeler almak istiyor musun? Maria kendine ok gzel bir entari
ald. Orada Trkiyeden arkadalarmzla da bulutuk. Sen o adresi hatrlyor musun? Radunun
Trkiyede ne yapmak istediinin farknda deilim. Size de onu gstermek istiyorum. Onlar bize
yarn getirmek istiyorlar. Onlar size yarn vereceim. Radu mutlaka onu (kitab) ona verir.

Avntul extraordinar al televiziunii
(Televizyonun Olaanst Gelimesi)
n 1953, ncoronarea tinerei Elisabeta a II-a a Marii Britanii este primul eveniment transmis
de televiziune n direct n mai multe ri europene i apoi retransmis n Statele Unite. Televiziunea
devine modalitatea capabil s dea ocazia ntregii planete s participe la acelai eveniment. Este
nceputul unei standardizri a programelor de televiziune.
n 1953, televiziunea nu era la primii si pai. n Marea Britanie, postul de televiziune
BBC este inaugurat oficial n 1936 i publicul englez primete 12 ore de programe pe sptmn.
Trei ani mai trziu, televiziunea funcioneaz i n Statele Unite. Dar chiar i n aceste ri, numrul
celor care posedau un televizor era extrem de mic. Abia dup al doilea rzboi mondial i mai cu
seam la civa ani dup transmiterea ncoronrii Elisabetei a II-a, adic la nceputul anilor 60,
televiziunea, de acum prezent n majoritatea cminelor oamenilor, devine, alturi de automobil,
un veritabil simbol al societii de consum. Primul milion de televizoare este atins n 1952 n
Marea Britanie, n 1957 n Germania i n 1958 n Frana. Numrul de 10.000.000 de televizoare
este depit n aceleai ri n 1959, 1964, 1970. n 1964, 60.000.000 de televizoare sunt instalate
n casele particulare din Statele Unite. Aceast cretere a numrului de receptoare este nsoit de
o prelungire a duratei de transmisie i de supremaia progresiv a televiziunii pentru publicul larg.
Gigantice instrumente de spectacol, televiziunile din lumea ntreag concureaz cu putere
genurile tradiionale de divertisment, cum ar fi cinematograful i teatrul.
(Istoria lumii, Ed. Olimp, Bucureti, 2000)
175
Kelimeler (Cuvinte)
avnt - atlm
extraordinar - olaanst, mkemmel
ncoronare - ta giyme /giydirme
Marea Britanie - Byk Britanya
eveniment - olay
a transmite - yaynlamak
n direct - canl, naklen
retransmite - yeniden
yaynlamak\yayna
koymak
Statele Unite - Bileik Devletler
a deveni - olmak, ... durumuna
gelmek/ulamak
modalitate - biim; yol; vasta
capabil - gte
a da ocazie - frsat tanmak
planet - gezeen
a participa - katlmak, itirak etmek
standardizare - standartlama
pas - adm
post de televiziune - televizyon
(yayn) kanal
a inaugura - amak
oficial - resmi olarak
public - halk
pe sptmn - haftada
a funciona - faaliyete gemek
a poseda - sahip olmak
extrem de mic - gayet/ ok dk
al doilea rzboi mondial - 2. Dnya

Sava
mai cu seam - ayrca; zellikle
adic - yani
cmin - ev; konut; ocak
alturi de - yansra
un veritabil - tam manasiyle
simbol - sembol
societate de consum - tketim
toplumu
a atinge - ulamak
Germania - Almanya
Frana - Fransa
a depi - amak
particular - ozel, ahsi
receptor - alc
a nsoi - elik etmek
prelungire - uzatma; sresini artrma
durat - sre
transmisie - yayn
supremaie - snlk
progresiv - durmadan artan, tedrici
public larg - geni kitle
gigantic - muazzam; devasa
instrument - enstruman, alet
a concura -yarmak
gen - tr; (gram.) cinslik
tradiional - geleneksel
divertisment - elence; ov
Gramer (Gramatic)
I. Topluluk Say Sfat ve Zamiri (Numeralul colectiv)
1.
amndoi; amndou; amnduror; amndurora:
1) Yaln hal ve - i hali ekilleri:
Eril (m)
Amndoi
iki+eril isim+da = iki ocuk da - amndoi copiii
ikisi +de; ikisini+de = ikisi de;
ikisini de - amndoi; pe amndoi
Orta cins (n)
Diil (f)
Amndou
iki+diil isim+de=iki kz da - amndou fetele

ikisi+de; ikisini+de=ikisi de;
ikisini de-amndou; pe amndou
176
rnein:
a. Yaln hal:
Eril
- Eu am doi copii. Amndoi copiii sunt elevi.
(Benim iki ocum var. ki ocuum da renci).
- Eu am doi copii. Amndoi sunt elevi.
(ki ocuum var. kisi de renci).
Orta cins - Am dou fiice. Amndou fiicele sunt eleve.
Diil (ki kzm var. ki kzm da orenci) .
Am dou fiice. Amndou sunt eleve.
(ki kzm var. kisi de orenci).
2) - n hali ve - e hali ekilleri:
- in hali
- e hali
Amnduror: - in halinde isim + ikisinin de = ocuklarn ikisinin de

- in halinde isim + ikisine de = ocuklarn ikisine de
Amndurora: ikisininki de
ikisine de
a. amnduror
- in hali - Bicicletele amnduror frai sunt noi.
(Kardelerin ikisinin de bisikletleri yeni).
- e hali - Am dat amnduror frai biciclete noi.
(Kardedelerin ikisine de yeni bisikletler verdim).
b. amndurora
- in hali - Cei doi frai au biciclete. Ale amndurora sunt noi.
(ki kardein bisikletleri var. kisininki de yeni).
- e hali - Cei doi frai n-au biciclete. Amndurora le-am dat biciclete noi.
(ki kardein bisikletleri yok. kisine de yeni bisikletler aldm).
Not. Amndurora = la amndoi (amndou):
Le-am oferit cafea amndurora sau la amndoi (amndou) - kisine de kahve ikram ettim.
2.
Ambii, ambele; ambilor, ambelor:

Eril (m.)
yaln hal
- i hali
- in hali
- e hali
Orta cins(n.), diil(f.)

ambii
ambele
ambilor
ambelor
rnekler:
Yaln hal:
Ambii elevi - Her iki grenci ; Ambii sunt elevi - Her ikisi de grenci.
Ambele eleve - Her iki kz grenci;
Ambele sunt eleve - Her ikisi de (kz) grenciler.
- i hali:
i cunoatem pe ambii (prini) - Ebeveyninin her ikisini de tanyoruz.
Le cunoatem pe ambele (surori) - Kzkardelerinin her ikisini de tanyoruz.
177
Bicicletele ambilor (frai) sunt noi - Her iki kardein de bisikleti yeni.
Bicicletele ambelor (surori) sunt noi - Her iki kzkardein de bisikleti yeni.
Am dat ambilor frai biciclete noi - Her iki kardee de yeni bisikletler aldm.
Am dat ambelor surori biciclete noi - Her iki kizkardee de yeni bisikletler aldem.
II. Emir Kipi (Modul imperativ)
1.
Yaplna gre emir kipinin drt ekli vardr:
1) -a, -e, -i (-esc), - bitimli fiillerde, 2. ahs emir kipi, haber kipi imdiki zamann 3.
ahs tekil ekliyle ayndr; rnein:
a pleca gitmek
imdiki zaman
Eu plec
Tu pleci
El, ea pleac o gidiyor
Emir kipi, 2. ahs tekil

_____
Tu pleac! sen git!
_____
a cnta almak,ark sylemek

Eu cnt
_____
Tu cni
_____
El, ea cnt o alyor
Tu cnt! sen al!
Eu rspund
Tu rspunzi
El, ea rspunde
a rspunde yantlamak
_____
Tu rspunde! yantla!
_____
a cobor inmek
Eu cobor
Tu cobori
El, ea coboar
_____
Tu coboar! sen in!
_____
a citi okumak
Eu citesc
Tu citeti
El, ea citete okuyor
_____
Tu citete! sen oku!
_____
2) -ea, -i, bitimli fiillerin 2. ahs emir kipi ekli, haber kipi imidiki zamann 2. ahs
tekil ekliyle ayndr; rnein:
a vedea grmek
imidiki zaman
Eu vd
Tu vezi
El, ea vede
178
Emir kipi
___
tu vezi! gr!
___
A iei kmak
Eu ies
Tu iei
El, ea iese
____
tu iei! k
____
A tcea susmak
Eu tac
Tu taci
El, ea tace
____
tu taci! sus!
____
3) a. A merge gitmek, a rmne kalmak, a trece gemek; uramak; geirmek,

aktarmak, a mini yalan sylemek gibi baz -e ile biten fiillerin 2. ahs tekil emir kipi ekilleri,
haber kipi imdiki zamann 2. ahs tekil ekliyle ayndr; rnein:
mergi! git!
rmi! kal!
treci! ge!
mini! yalan syle!
Not. A trece fiili, geirmek, aktarmak anlamlarnda kullandnda, emir kipi 2. ahs tekil ekli
trece! eklindedir ki bu geir!, aktar! anlamlarn tar; rnein:
Trece notele n carnet! Notlar karneye geir!
Trece-l n cealalt clas! Onu teki snfa geir, gnder!.
b. A oferi sunmak, a acoperi rtmek, a suferi katlanmak; azap ekmek gibi baz
-i bitimli fiillerin 2. sahs tekil emir kipi ekilleri imdiki zamann beklenilen 2. ahs ekli gibi
deil de 3. ahs ekli gibidir; rnein:
Ofer-i flori! ona iek ver (sun)!
Acoper-l pe copil cu ceva! ocuun stn bir eyle rt!
Sufer i tu puin! Sen de biraz katlan!
4) Baz dzensiz fiillerin emir kipi ekilleri:
a.
a sta durmak; oturmak - stai! dur!; otur!;
a bea imek - bea! i!.
b.
a fi olmak - fii! ol! - fii gata! hazr ol!.
a veni gelmek - vino! gel! - vino ncoace! buraya gel!.
a duce gtrmek - du! gtr! - du copilul n parc! ocuu parka gtr!.
a aduce getirmek - adu! getir! - adu-l aici! onu buraya getir!.
a face yapmak - f! yap! - f bine n via! hayatta iyilik yap!.
a conduce ynetmek - condu! ynet! - condu-ne pn la hotel! otele kadar
bize elik et!.
a zice demek; sylemek - zi! de!; syle! - zi mai tare! daha yksek sesle
syle!.
179
5) Emir kipinin 2. ahs oul ekli, istisnasz imdiki zamann 2. ahs oulu gibidir;
rnein:
a intra girmek - intrai! girin(iz)!
a veni gelmek - venii! gelin(iz)!
a mnca - yemek -mncai! yeyin(iz)!
a pleca gitmek - plecai! gidin(iz)!
Not.
1) A fi olmak fiilinin ogul ekli fii olun(uz)! eklidir; rnein:

Fii gata! hazr olun(uz)!
Fii ateni! dikkatli olun(uz)!
Fii prezeni mine la edin! yarn toplantda hazr olun(uz)
2) Emir kipinin olumsuz ekli, 2. sahs oulda, olumlu ekillerin nne nu getirilerek
kurulur; rnein:
venii! - nu venii! gelmeyin(iz)!
intrai! - nu intrai! girmeyin(iz)!
scriei! - nu scriei! yazmayn(z)!
3) Emir kipinin 2. ahs tekilin olumsuz ekli, asz mastar ekli nne nu getirilerek ifade
edilir; rnein:
a veni gelmek - nu veni! gelme!
a intra girmek - nu intra! girme!
a bea imek - nu bea! ime!
a fuma sigara imek - nu fuma! sigara ime!
III. Seslenme Hali (Cazul Vocativ)
Romence de bildiimiz drt halin (yaln, - in , -i, -e halleri) yansra, Trke de olmayan
seslenme hali de vardr. Bu durum (hal) u iki ekilde ifade edilir:
1) kii adlar olduklar ekilde kalr, deimezler; rnein:
Radu, vino aici! (Hey) Radu, gel buraya!.
Ana, adu-mi o cafea! (Baksana) Ana, bana bir kahve getir!.
Nu te supra, Maria! (Bak) Maria, bana gcenme!.
Konuma dilinde, yaknlk ifadesi olarak erkek kii adlar -e veya -ule eklerini, kadn kii
adlar ise -o ekini alrlar; rnein:
Erkek kii ad
kadn kii ad
tefane! Ey, tefan!
Mario! Ey, Maria!
Radule! Ey, Radu!
Rodico! Ey, Rodica!
Octaviane! Ey, Octavian!
Alino! Ey, Alina!
Nelule! Ey, Nelu!
Cristino! Ey, Cristina!
2) Cins adlarn seslenme durumu ekleri unlardr:
a. Eril tekil cins ad iin -e ve -ule ekleri kullanlr; rnein:
Ce mai faci, prietene?! Naslsn, dostum?!
180
Domnule, de unde venii? Beyim, nereden geliyorsunuz?

Bunicule, cum te simi? Dedeciim, naslsn?
Elevule, n ce clas eti? Ey, grenci, kanc snftasn?
b. Diil tekil cins adlar iin -o eki kullanlr veya, genellikle, kelime hi bir ek almadan
seslenme anlamn ifade eder; rnein:
Bunico, cum te mai simi? Nineciim,kendini nasl hissediyorsun?
Fato/fetio, cum te cheam? Kk kz,senin adn ne?
Doamn, felicitrile mele! Hanmefendi, tebrikler!
Mam, mi-e dor de tine! Anneciim, zledim seni!
3) Hem eril hem de diil oul cins adlarn seslenme durumu,isimlerin oul ekliyle ifade
edildii gibi, - lor eki ile de bu anlam ifade edilebilir; rnegin:
Prieteni, bine ai venit! Dostlar, ho geldiniz!
Oameni buni, facei linite! Arkadalar (ey iyi insanlar) sessiz olun!
Copii, intrai n clas! ocuklar, snfa girin!
Doamnelor i domnilor! Bayanlarve baylar!
Frailor, trecei la treab! Ey ahbahlar (kardeler!)i bana!)
Not. Seslenme halinde sk kullanlan kelimeler:
Profesore! hocam; gretmenim!
Doctore! doktor bey!
Frate! kardeim!
Prietene! dostum!
Iubite! sevgili!
Domnule! beyim!
Doamn! hanmefendi!
Domnioar! kk hanm!
Stimate domn! saygl beyim!
Stimat doamn! saygl hanmefendi!
Stimate domnule profesor! Sayn gretmenim!
IV. nc ahs (tekil) yelik Sfat (Adjectivul posesiv de persoana a III-a singular)
Birinci ve ikinci ahs tekil ve oul iyelik sfatlarn geen derslerde renmitik ,bunlar
artk biliyoruz:
1. meu, mea, mei, mele benim
2. tu, ta, ti, tale senin
3. nostru, noastr, notri, noastre bizim
4. vostru, voastr, votri, voastre sizin.
Bu iyelik sfatnn nc ahs tekil ekilleri olan su, sa, si, sale onun
gnmz Romencesinde pek kullanlmazlar, bunlarn yerine eu ve ea kii zamirlerinin -in hali
ekilleri olan lui ve ei onun ekilleri kullanlmaktadr; rnein:
Colegul su e romn = Colegul lui e romn Onun arkada Romen.
181
Colega sa e romnc. = Colega ei e romnc Onun arkada Romen (kz).

nc ahs oulun si, sale onlarn ekilleridir; rnein:
Colegii si = erkek snf arkadalar
Colegele sale = kz snf arkadalar.
Not. Romencede iyelik harfitarifleri (articol) unlardr:
1) al meu benimki:Fratele tu este elev; al meu e sportiv. Senin kardein grenci;
benimki sporcu.
a mea benimki:Sora ta e elev, a mea este sportiv Benim kzkardeiim renci,
seninki sporcu
ai mei benimkiler: Fraii ti sunt elevi, ai mei sunt sportivi Senin kardelerin renci,
beninkiler sporcu.
2) al tu seninki...
a ta seninki...
ai ti seninkiler...
ale tale seninkiler...
3) al su/lui onunki
a sa/ei onunki
4) al nostru bizimki
a noastr bizimki
ai notri bizimkiler
ale noastre bizimkiler
5) al vostru sizinki
a voastr sizinki
ai votri sizinkiler
ale voastre sizinkiler
6) ai si/ai lor onlarnki
ale sale/ ale lor onlarnki
Al, a; ai, ale iyelik harfitarifleriyle baka rnekler:
Acest creion este al profesorului Bu kalem gretmenin.
Aceast carte este a Mariei: Bu kitap Mariann.
Aceti copii sunt ai vecinului Bu ocuklar komunun.
Aceste cri sunt ale studenilor. Bu kitaplar grencilerin.
V. Cine kim? Soru Zamiri (Pronumele interogativ Cine)
a.
Bu zamirin -in hali ekli Cui? kimin? eklidir. Cui, kimin? anlamnda kullanldnda
al, a; ai, ale iyelik harfitarifleriyle birlikte olur; rnein:
182
Al cui? kimin?
A cui? kimin? (diil nesne iin).
Ai cui? kim(ler)in? (ogul eril nesneler)
Ale cui? kim(ler)in? (ogul diil nesneler)
Al cui este acest creion? Bu kalem kimin? - Al meu benim
A cui este cartea? Kitap kimin? - A mea - benim
Ai cui sunt copiii? ocuklar kimin? - Ai mei benim
Ale cui sunt crile? Kitaplar kimin? - Ale melebenim
b.
Cine? zamirinin -e hali ekli hep cui eklidir. Bu defa anlam kime?dir, rnein:
Cui ai dat cartea? Kitab kime verdin?.
Cui ai adus cafeaua? Kahveyi kime getirdiniz?.
1.
Verilen modellere gre aadaki cmlelerde gereken degiiklikleri yapnz:
Model:
a. mi aduce dicionarul - Mi-l aduce.
Tata mi trimite banii de chirie. Radu mi repar maina. i aduce manualul. Radu i
repar aragazul. i povestesc filmul. i dau ziarele. mi notez adresele. i trimit crile. i ofer
garoafele. mi repar ceasul. Ne trimite dicionarul. V pstreaz locul. V d banii. V aprob
cererea. V las crile. Ne aduce banii. Ne aduce maina.
b. Aducei-mi dicionarul! - Aducei-mi-l!
Trimitei-mi cumprturile acas! mprumutai-mi dicionarul /maina/ conspectele/ ziarul
de azi / creionul!
2.
Aadaki cmlelerdeki boluklar uygun acelai...; cellalt...; amndoi iaret zamiri ve
sfatlar ile doldurunuz.
Model:
a. A venit n.........zi cu mine de la Istanbul- A venit n aceeai zi cu mine de la Istanbul.
Radu a intrat n ....... an cu Maria la facultate. - Ai luat alt medicament? - Nu, am luat ....
medicament. Am fost la ....... rude i n vacana asta. Stau la........ adres. Vd c mergem n ........
direcie. Am ascultat ...... melodii. A rmas la ...... dou materii.
b. Colegul acesta e turc; .... e romn - Colegul acesta e turc, cellalt e romn.
Dicionarul acesta cost 10 lei, ....... cost mai mult. Fructele acestea sunt pentru noi, ....
sunt pentru prini. Costumul acesta este nou, ........ este mai vechi. Una din ele este Maria, pe .......
n-o cunosc. Aceti elevi sunt n clasa a doua, ....... sunt n a treia. Anul acesta stau la ....... rude.
Nu pe ei i caut, i caut pe ........ Acest scriitor e foarte cunoscut, despre......... nu tiu nimic.
3.
Verilen modellere gre parantez iindeki fiillere emir kipi eklini veriniz:
Model:
a. (A cuta), te rog, s vii mai repede! - Caut, te rog, s vii mai repede!
183
Voi (a lupta) pentru o via mai bun! (a arunca) mingea la poart! (a mnca) mai puin
seara! (a atepta) s vin i colegii! (A amna) examenul pentru sesiunea din toamn! (A pleca)
cu acceleratul de dup-amiaz! (A luda) copilul pentru fapta sa! (A cnta) un cntec popular
turcesc! (A aranja) ntlnirea pentru mine! (A urma) sfaturile medicului! (A completa) formularul
acesta pentru paaport.
Model:
b. (a deschide) fereastra s intre aer - Deschide fereastra s intre aer.
(A pune) cartea pe mas! (A scrie) ntr-un caiet rezolvarea problemei! (A umple) paharele
cu suc! (A alege) fructele cele mai coapte! (A trimite) copilul s ia pine! (A aprinde) amndou
becurile! Aici nu se fumeaz, (a stinge), te rog, igara! (A ascunde) igrile, s nu mai fumeze! (A
plti) n rate pentru main! (A servi) musafirii cu cafea turceasc. (A lipi) timbrele pe plic! (A
opri), te rog, motorul mainii! (A gndi) bine nainte de a ncepe un lucru!
Model:
c. Ai tiat crengile uscate? - Taie crengile uscate!
Ai luat cartea de la bibliotec? Ai but cafeaua turceasc? Ai oferit flori colegelor? Ai ieit
pe balcon? Ai rmas n urm? Ai trecut ieri pe la ei? Ai avut grij de prini? Ai stat mult n
Romnia? Ai mers pe jos la facultate? Ai suit copiii n autobuz? Ai dus oaspeii la muzeu? Ai adus
dicionarul pentru studentul turc? Ai fcut mncare pentru mine? Ai fost cuminte la coal? Ai
venit repede acas? Ai condus prinii la gar? Ai desfcut pachetul cu cri?
Model:
d. Te duci mine la facultate? - Du-te mine la facultate!
Te uii la mine? Te culci devreme? i mai aminteti prin ce am trecut? Te grbeti
acas? i iei rmas bun de la colegi? Mine e duminic, te scoli trziu.
Model:
e. Am doi colegi strini, ... Sunt turci. - Am doi colegi strini, amndoi (colegii) sunt turci.
Am dou colege, ........ (colegele) sunt blonde.
Radu are doi unchi, ........ (unchii) sunt medici.
Am cumprat dou televizoare, ........ (televizoarele) sunt mrci strine.
Am doi cini, pe ......... i scot seara la plimbare.
Acestea sunt dou artiste foarte bune din Turcia, despre ..........(artistele) am citit mult.
Tata a sdit n grdin doi pomi, ........(pomii) sunt caii.
Am doi vecini foarte buni, ........ (vecinii) sunt din Dobrogea.
4.
Romenceye eviriniz:
Doktor hemen bize reeteleri yazd. Size anahtarlar kapcya brakyorum. Onlar yarn
size gnderiyorum. Sizi onlara tantmak istiyorum. Radu sana onlar anlatmak istiyordu. Onu
hemen size gnderiyorum. Onu bana alr msn? Onu bize getirdin mi? O sana yerini verdi mi?
Ona klk elbiselerini gnderdik. Filmi hatrlyorum. Bagajlarmz yapyoruz. Arabanz buraya
park edin! Raduya yarn geleceimizi haber et!Arkadana kitaplar posta ile gder! Arkadalarna
buraya gelmelerini syle! Mariay sabah saat 7de uyandr! Benim kpeimden korkma! Burada
sigara imeme msaade eder misin? Trkiyeden neyle dnyorsun? Onu (kitab) bana bugn
184
getiriyor? Ne zaman arkadalarnla vedalayorsun? Ona hemen cevap veriyor musun? Bu araba
kimin? Bu defterler kimin? Bu iki ocuk kimin? Bu aynalar kimin? Masa stndeki kitap kimin?
Bu gazeteler onundur. Bu kitaplar Radunundur. Bu szlk bir arkadamndr. Bu gazeteler
onundur. Bu ayakkablar Radunundur.

Fiu de tab
(Byk Adamn Olu)
Gherasim: Dane! Biatule... Tu aici? (l mbrieaz). Ce s-a ntmplat? Note rele tiu c nu mai
ai demult, de celelalte nevoi tiu c maic-ta are grij...
Dan: (tace, se uit n jur) E impresionant la tine. N-am fost niciodat aici.
Gherasim: Nici nu trebuia, fiule. Aici e altceva, iar acas e altceva. Tu erai un copil... Acum, da.
Chiar ar fi trebuit s vii odat. mi pare ru c acuma ai nimerit tocmai cnd am
audiene. [...]
Dan: Eu am venit n audien, tat...
Gherasim: n audien?
Dan: (btios) Da, m-am nscris de dou sptmni, am venit de la ora dou, am ateptat pn
acum i am intrat. [...]
Gherasim: (Ar vrea s-i dea o replic, dar renun) Te ascult, Dane.
Dan: M-am gndit mult. Am nevoie de o intervenie, de o pil... Se practic, nu? [...]
Gherasim: Din pcate... Despre ce e vorba?
Dan: Am cerut la tribunal schimbarea numelui meu [...] i tribunalul nu-mi primete cererea de
schimbare a numelui pentru c mai am cteva luni pn s devin major.
Gherasim: Tu?
Dan: Exact. Eu!
Gherasim: Dan, nu-neleg ce-i cu tine... i, tocmai acum!... O s discutm acas... Posibil: am
fost ocupat, n-am mai stat de vorb de mult vreme, dar... (ncearc s fie mai amical)
Hai, las prostiile! Acum am audiene. Hai...
Dan: (implacabil) Nu s-a scurs nici jumtate din timpul de audien la care am dreptul. [...] Spunemi te rog, m ajui, sau nu?
Gherasim: (fa de ntrebarea lui amenintoare, nu se mai abine) Prostii! [...] Generaie
mbuibat! Ia uite ce poate s-i treac prin cap!...
Dan: Am ateptat dou sptmni audiena, pentru c am judecat lucrurile; le-am ntors pe toate
feele!
Gherasim: i ai dat la tribunal hrtia asta?
Dan: Te miri c nu i s-a raportat? C n-au alergat repede s...
Gherasim: (amenintor) Dane!
Dan: Ei bine, tocmai de asta vreau s-mi schimb numele, s fiu independent. Ce fac, s fac cu
forele mele!
Gherasim: i pn acum nu s-a ntmplat aa?
Dan: Nu! Pot s-i demonstrez c nu! De dou sptmni adun amnunt cu amnunt i recapitulez
tot ce-am trit n ultimii ani.
(Corneliu Leu - Femeia fericit)
185
Kelimeler (Cuvinte)
biat - ocuk
a mbria - kucaklamak
a se ntmpla - olmak
not - not (okulda)
nevoie - ihtiya, gereksinim
maic-ta - annen
a avea grij - bakmak; ilgilenmek
a tcea - susmak
jur - etraf
impresionant - hayranlk verici
fiule - olum!; evldm!
altceva - bir baka; baka ey
chiar - aslnda
mi pare ru - zgnm
a nimeri - rastgelmek; denk gelmek;
isabet ettirmek
tocmai - tam
audien - dinlenilme ziyareti
btios - kargac tavrla
a se nscrie - yazlmak
replic - karlk, kar cevap
a renuna -vazgemek
intervenie - iltimas, kayrma, arka
kma
pil - torpil; iltimas
a se practica - uygulanmak; geerli
olmak
din pcate - maalesef
tribunal - mahkeme
schimbare - deitirme
cerere - denemek
major - ergin
a ncerca - denemek
amical - dostane; babacan
prostie - budalalc
implacabil - hi yatmakszn
a se scurge - gemek; szmak
amenintor - tehdit edici
a se abine - kendini tutmak
generaie - nesil, kuak
mbuibat - karn tok
a judeca - dnmek; (jur.)
yarglamak
a ntoarce - evirmek
fa - yz
hrtie - kgt; evrak
a se mira - hayret etmek, amak
a raporta - rapor etmek, bildirmek
independent - bamsz; hr
for - g, kuvvet
a demonstra - ispat etmek,
denetlemek
amnunt - ayrnt
a recapitula - tekrarlamak
Gramer (gramatic)
I. Fiil (Verbul)
1.
Haber kipi, imdiki Zamann Hikyesi (Modul indicativ, timpul imperfect)
imdiki zamann hikiesi u ekler ile kurulur:
a) -a, - bitimli fiillerden -am, -ai, -a, -am, -ai, -au ekleriyle;
b) -ea, -e, -i bitimli fiillerden -eam, -eai, -ea, -eam, -eai, -eau ekleriyle;
rnein:
-a, - bitimli fiil:
- a pleca gitmek
eu plecam gidiyordum; giderdim
tu plecai gidiyordun; giderdin
el, ea pleca gidiyordu; giderdi
noi plecam gidiyorduk; giderdik
voi plecai gidiyordunuz; giderdiniz
ei, ele plecau gidiyorlard; giderlerdi
186
a cobor inmek
coboram iniyordum; inerdim
coborai iniyordun; inerdin
coborau iniyordu; inerdi
coboram iniyorduk; inerdik
cobori iniyordunuz; inerdiniz
coborau iniyorlard; inerlerdi
-ea, -e, -bitimli fiil:

a vedea grmek
eu vedeam gryordum; grrdm
tu vedeai gryordun; grrdn
el, ea vedea gryordu; grrd
noi vedeam gryorduk; grrdk
voi vedeai gryordunuz; grrdnz
ei, ele vedeau gryorlard; grrlerdi
a privi bakmak
priveam bakyordum; bakardm
priveai bakyordun; bakardn
privea bakyordu; bakard
priveam bakyorduk; bakardk
preveai bakyordunuz; bakardnz
priveau bakyorlard; bakarlard
a trece gemek
treceam geiyordum; geerdim
treceai geiyordun; geerdin
trecea geiyordu; geerdi
treceam geiyorduk; geerdik
treceai geiyordunuz; geerdiniz
treceau geiyorlard; geerlerdi
Olumsuz anlam, baka fiil zamanlarnda olduu gibi, olumlu ekli nne nu hayr
szc getirilerek ifade edilir; rnein:
Eu nu plecam/nu coboram/nu vedeam/nu treceam/nu priveam.
c) Dzensiz fiillerin ekimi:
a fi olmak
eu nu eram idim
tu nu erai idin
el, ea nu era idi
noi nu eram idik
tu nu erai idiniz
ei, ele nu erau idiler
a da vermek
nu ddeam veriyordum; verirdin
nu ddeai veriyordun; verirdin
nu ddea veriyordu; verirdi
nu ddeam veriyorduk; verirdik
nu ddeai veriyordunuz; verirdiniz
nu ddeau veriyorlardi; verirlerdi
a sta durmek; oturmak

nu stteam duruyordum; dururdum
nu stteai duruyordun; dururdun
nu sttea duruyordu; dururdu
nu stteam duruyorduk; dururduk
nu stteai duruyordunuz; dururdunuz
nu stteau duruyordular; dururdular
d) Baz fiillerin ekiminde gerekleen nl deiimleri:
1) a/ deiimi :
a trage ekmek
- trgeam ekiyordum; ekerdim
a face yapmak
- fceam yapyordum; yapardm
a rade silmek
- rdeam siliyordum; silerdim
a sparge krmak
- sprgeam kryordum, krardm
a nate dourmak
- nteam douruyordum; doururdum.
187
2) oa/o deiimi :
a scoate karmak
a ntoarce evirmek
a cunoate tanmak
a stoarce skmak
a coase dikmek
a coace pirmek
- scoteam karyordum; karrdm

- ntorceam eviriyordum; evirirdim
- cunoteam tanyordum, tanrdm
- storceam skyordum; skardm
- coseam dikiyordum; dikerdim
- coceam piiriyordum; piirirdim.
Not. Romencedeki bu gemi zaman ekli, Trkedeki hem imdiki zamann hikyesi, hem de
geni zamann hikyesiyle anlamdatr; rnein:
Cnd Ali a venit n Romnia, nu tia deloc romnete - Ali Romanyaya geldiinde
hi Romence bilmiyordu.
Radu n fecare diminea bea cafea - Radu her sabah kahve ierdi.
2.
Fiil ats (diateza)

a. Donl fiilin imdiki ve gemi zamanlardaki ekimini nceki derslerde gormtk
(a se spla ykanmak: eu m spl ben ykanyorum... ;ve eu m-am splat ykandm... Bu
defa, bu dnl fiillerin baka anlamlar da olduu durumlar var:
1) itelik anlam (reflexiv reciproc):
A se certa kavgalamak
A se ntlni grmek, bulumak
A se ajuta yardmlamak
A se certa kavgalamak
A-i trimite birbirine gndermek
A-i scrie birbirine yazmak; mektuplamak.
2) zneleri yapc olmayan fiil anlam (reflexiv impersonal); rnein:
a. S-a fcut cald n camer Odata scak oldu.
Dintr-o dat s-a nnorat Birdenbire bulutland.
Cnd am ajuns acas se nsera Eve geldiimde akam oluyordu.
b. Cnd se pleac la teatru? Tiyatroya ne zaman gidiliyor?
S-a ieit trziu de la cursuri Dersten ge kld.
Nu se intr fr bilet Biletsiz girilmez.
II. Kelime Tretme (Formarea cuvintelor)

1.
Klc adlar ekleri (nume de agent):
-ar:
cizmar ayakkabc
fierar demirci
ceasornicar saati
buctar ahi
elar sara
locatar sakin, oturan
portar kapc; kaleci
grdinar bahvan
gazetar gazeteci
188
-a:
pota postac
osta asker,er
meseria zanat
crcota alayc; fitneci
-ist:
fostbalist futbolcu
farmacist eczac
ahist satran oyuncusu

tractorist traktrc
ziarist gazeteci
jurnalist gazeteci
chimist kimyac
dentist dii
pianist piyano alan
economist iktisat
-tor:
muncitor ici
scriitor yazar
lupttor sava
trector yolcu,gelip geen
juctor oyuncu
nvtor ilkokul retmeni
cumprtor alc
judector yarg, hakim
vnztor satc; tezghtar
2.
lucrtor alan, ii
aviator uak, pilot
spectator seyirci
instalator tesisat
inventator mrit
dansator dans
creator yaratc
colaborator ortak
educator eitimci
expeditor gnderen
turntor dkmc
-giu: (Trkeden)
cazangiu sarn iisi
tinichigiu tenekeci
macaragiu vin iisi
iaurgiu yourtu
Soyadlar ekleri (sufixe pentru nume de familie):

-escu:
Dumitrescu
Enescu
Constantinescu
Alexandrescu
Popescu
Iliescu
Petrescu
Nicolescu
Stoenescu
Stncescu
Georgescu
-eanu:
Mureeanu
Moldoveanu
Ardeleanu
Jieanu
Munteanu
Bolintineanu
Cmpeanu
Suceveanu
Deleanu
Petreanu
-iu:
Manoliu
Dumitriu
Constantiniu
Grigoriu
Gheorghiu
Antoniu
Alexandriu
Olariu
Stnoiu
189
3.
Hal, durum belirten ekler (Nume de modalitate):

-ete
printete anababa yaklamiyle; sevgiyle
frete kardee
copilrete ocuka
prietenete dosta
omenete insanca
brbtete erkeke
iepurete (tavanlar gibi) sak uykulu
btrnete ihtiyarlar gibi,ar ar
rnete bir kyl gibi,bir kylye yakr bir ekilde
romnete romance
latinete latince
rusete rusa
turcete trke
III. Ba-fiili (Modul gerunziu)

Ba-fiili, -a, -ea, ve - bitimli fiillere -nd eki,-i bitimli fiillere ise -ind eki ulanark
ifade edilir; rnein:
a afla - aflnd renip; renerek; renince
a cnta - cntnd ark syleyip; ark syleyerek; ark syleyince
a cdea - cznd dp;derek;dnce
a trece - trecnd geip; geerek; geince
a spune - spunnd syleyip; syleyerek; syleyince
a cobor - cobornd inip; inerek; inince
a hotr - hotrnd kararlatrp; kararlatrarak; kararlatrnca
a veni - venind gelip; gelerek; gelince
a citi - citind okuyup; okuyarak; okuyunca.
Not. Baz zel yapl fiillerin ba-fiili ekilleri: a fi - fiind olup; olarak; a ti - tiind bilip;
bilerek; a bate - btnd dvp; dverek; a coase - cosnd dikip; dikerek; a crete - crescnd
bytp; byterek; a rde - rznd glp; glerek; a rade - rznd kestirip; kestirerek
IV. aret Harfitarifi (Articolul demonstrativ)
Romencede bilirtili, belirtisiz, iyelik harfitariflerinin (articol) yansra iaret harfitarifi
de mevcuttur. Dierleri gibi bu tr harfitarifin de Trke de karl yaktur. Cins ve hallere gre
u ekilleri vardr:
Tekil
oul
Eril
Orta cins
diil
eril
Orta cins
diil
Yaln hal ve
-i hali ekilleri
cel
cea
cei
cele
-in hali ve
-e hali ekilleri
celui
celei
celor
190
Yaln hal ile rnekler :

a) Am doi colegi strini. Cel brunet este turc. ki yabanc arkadam var. Esmer olan
Trk.
Ali are dou surori. Cea mare este mritat. Alinin iki kzkardei var. Byk olan evli.
b) Cei din clasele mici nu merg n excursie. Kk snfta olanlar geziye gitmiyorlar.
Cele de pe mas sunt cri de matematic. Masann stnde olanlar (masa stndekiler)
matematik kitaplardr.
-i hali ile rnekler :
Pe cel mare nc nu l-am cunoscut Byk olan henz tanmadm.
Pe cea mic am invitat-o la teatru. Kk olan tiyatroya davet ettim.
Pe cei de acolo nu-i cunosc Oradakileri tanmyorum
Doar cu cele de pe mas avem voie s scriem. Yalnz masa stndekilerle yazmamza
izin var.
-in hali ile rnekler :
Civa dintre colegii celui mare sunt turci Byk olann arkadalarlarndan bir ka
Trk.
Toate colegele celei mari sunt bucuretence Byk olann (byn) tm arkadalar
Bkreli.
Coperile celor de pe mas sunt albastre. Masann stndekilerin kapaklar mavi.
-e hali ile rnekler:
Am dat un bilet celui de lng tine. Senin yanndakine bir bilet verdim.
Radu a oferit un buchet de flori celei blonde. Radu sarn olana bir buket iek verdi.
Colegilor (colegelor) celor din fa le plac distraciile. ndeki (kz) arkadalarm
elencelerden halanyorlar.
V. Dnl Fiil (Diateza pasiv)
Romancede dnllk anlam a fi fiili art sfatfiili ile ifade edilir. Bu sekilde ifade
edilen cmlelerin znesine de veya de ctre szckleri elik eder; rnein:
Eu sunt trimis () de (ctre) tata Ben babam tarafndan gnderildim.
Tu eti trimis () de stat. Sen devlet tarafndan gnderildin.
El, (ea) este trimis () de coal. O okul tarafndan gnderildi
Noi suntem trimii (trimise) de ctre profesori. Biz retmenler tarafndan gnderildik
Voi suntei trimii (trimise) de ctre prini. Biz anababalarmz tarafndan gnderildik
Ei (ele) au fost trimii (trimise) de ctre noi. Onlar bizim tarafmzdan gnderildiler.
Baka rnekler:
Hotrrea a fost comunicat de ctre director. Karar mdr tarafndan bildirildi.
Zilnic era cutat de ctre prietena sa. Her gn arkada tarafndan aranrd.
Sportivii vor fi felicitai de ctre antrenor. Sporcular antrenr tarafndan tebrik edilecekler
Aceast maladie trebuie s fie tratat de un medic bun. Bu hastalk iyi bir hekim
tarafndan tedavi edilmesi gerek.
191
Not. Romancede geili fiillerden hep dnl anlaml fiiler tretilir; rnein:
A citi okumak geili fiilinden citit, citit; citii, citite okunan dnl fiil anlaml
sfat-fiili tretilmitir. Trkede ise bir greili fiilden hep geili anlaml sfat-fiili tretilir;
rnein:
Trkede almak a lua geili fiil alan cel care ia hep geili anlaml sfat-fiili
tretirken, ayn fiil Romencede dnl anlaml sfat fiili tretir: a lua - luat() alnan.
Trkede alan Romencede ise alnan anlamlar var.
VI. Unul birisi ve altul bakas Belgisiz Zamirlerin -in ve -e hali ekilleri (Formele de
genitiv i dativ ale pronumelor nehotrte unul i altul)
1.
Unul birisi
Eril (m.)
Orta cins (n.)
Diil (f.)
Tekil
UNUIA
-in hali: unuia birisinin - Mama unuia
Birisinin annesi
-e hali: unuia birisine - Am dat bani
unuia Birisine para verdim
oul
-in hali: Banii unora sunt la banc Birilerinin/bazlarnn paralar bankada

-e hali: Am dat bani unora Birilerine/bazlarna para verdim
UNEIA
Mama uneia Birisinin annesi
Am dat bani uneia Birisine (kdna)
para verdim
Baka rnekler:
Lucrarea unuia este foarte bun. Birisinin ilemi ok iyi.
Am dat cartea unuia, nu tiu cum l cheam. Kitab adn bilmediim birine verdim.
Lucrrile unora sunt slabe. Bazlarnn ilemleri zayf.
Unora nu le place muzica clasic. Klasik mzik bazlarnn hauna gitmiyor.
Fratele unuia este aici. Birisinin kardei burada.
Pe al unuia l-am cunoscut ieri. Birisininkini dn tandm.
2.
Altul bakas:
Eril (m.)
192
Orta cins (n.)
Diil (f.)
Tekil
ALTUI A
-in hali: Mama altuia e ea O bakasnn
annesi
-e hali: Altuia am dat cartea Bakasna
kitab verdim
oul
Altora
-in hali: Acestea nu sunt ale noastre, sunt ale altora Bunlar bizim deil,
bakalarnn
-e hali: Nu lor, altora a dat cartea. Onlara deil, bakalarna kitab verdi.
ALTEIA
Mama alteia (kadnn) e ea O
bakasnn annesi
Alteia am dat cartea Bakasna kitabi
verdim
Baka rnekler:
Nu m intereseaz banii altuia. Bakasnn paralar beni ilgilendirmiyor.
Nu lui, altuia/alteia vreau s dau aceast carte. Ona diil, bakasna bu kitab vermek
istiyorum
Copiii altora s-au aflat acolo. Bakalarnn ocuklar orada bulunmular.
tiu c altora nu le place acest ora. Biliyourum ki, bu ehir bakalarnn halarna
gitmyor.
Crile noastre sunt aici, tu ai luat pe ale altora. Bizim kitaplar burada, sen
bakalarnnkini almsn.
VII. Vreun(ul) her hangi bir(i) Belgisiz Zamir ve Sfat (Pronumele i adjectivul nehotrt
vreun(ul)
1.
Belgisiz zamir grevinde:
Tekil:
a. Yaln hal - A sosit vreunul/vreuna Her hangi biri(si) geldi mi?.
-i hali - Ai cunoscut pe vreunul/vreuna Her hangi birini (birisini) tandn m?.
oul:
b. yaln hal - Au sosit vreunii/vreunele Her hangi birileri geldi mi?
-i hali - Ai cunoscut pe vreunii/pe vreunele Her hangi birilerini tandn m?
Tekil:
c. -in hali - Au sosit prinii vreunuia/vreuneia Her hangi birinin ebeveyni geldi mi?
-e hali - Ai trimis invitaie vreunuia/ vreuneia Her hangi birine davetiye gnderdi mi?
oul:
d. -in hali - Ai aflat identitatea vreunora Her hangi birilerinin kimliklerini rendin mi?
-e hali - Ai trimis deja vreunora invitaii Her hangi birilerine davetiyeler nderdin mi bile?
2.
Belgisiz sfat grevinde:
Tekil, eril:
a. Yaln hal - Vreun vecin cunoate acest secret? Her hangi bir komu bu sr biliyor mu?
-i hali: Ai gsit vreun act n dosar? Dosyada her hangi bir belge buldun mu?
Tekil diil:
b.Y aln hal - Vreo vecin cunoate acest secret? Her hangi bir kadn komu bu sr
biliyor mu?
-i hali - Cunoti vreo fat pentru acest concurs? Bu yar iin her hangi bir kz tanyor
musun?
c. Tekil, eril (diil)
-in hali - Nu cumva cartea e a vreunui coleg/vreunei colege? Kitap her hangi bir
arkadannki deil mi?
-e hali - Nu cumva ai dat cartea vreunui coleg /vreunei colege? Kitab her hangi bir
arkadana/kz arkadana vermedin mi?
Not. Vreo, bir say sfatiyle takriben, aa yukar anlamnda da kullanlr; renein:
Avem vreo zece zile de vacan. Takriben on gn tatilimiz var.
193
VII. Kltme - Okama Sfatlar Treten Ekler (Sufixele diminutivale)

a.
-ior, -or (-ior, -uor):
lnior kk zincir
frior kk karde/kardeik
petior kk balk, balkk
mrior martk
lucruor eycik
ruor derecik
crucior kk araba,el arabas;
bebek arabas
crncior sucukuk
pomior aak
acrior ekimsi
ncetior yavaa
binior iyice; usulca
b.
-a:
copila ocu(k) cak
covora halck
c.
-el:
bieel oulcuk; yavrucak
carneel kk karne
degeel parmakk
dovlecel yeil (dolma) kaba
phrel kadecik
nepoel toruncuk
orel ehircik
erveel peete
Ionel Sevgili Ion
Gigel Sevgili Gigel
d. -ic (oul: -ele); -icic (oul:-icele):
crticic kitapk
floricic iecik
nepoic kz toruncuk
bucic parack
e. -ic, -ica (kii adlar iin kltme)
eril:
diil
Vasilic (Vasileden)
Vasilica
Petric (Petreden)
Petrica
onic (ondan)
onica
Floric (Floareden)
Florica
Marinic (Marinden)
Angelica
tefnic (tefandan)
194
f.
-ioar, -oar (-ioar):
farfurioar kk tabak
cprioar keicik
aripioar kanatk
surioar kk kz karde
domnioar kk hanmck
verioar kuzincik
g.
-i (-uli):
linguri kk kak
porti kapck
roti tekerlekik
grdini bahecik
feti kzcaz
Gheorghi (Gheorgheden)
oni (ondan)
Mihi (Mihaiden)
h.
-u, (-u):
1) ptu kk yatak
clu atk
cru kk araba
csu evcik
msu kk masa
Dnu (Dandan)
onu (ondan)
Petrua (Petradan)
Stelua (Steladan)
2) cldu scaka
slbu zayfa ,sskaca
drgu gzelce
1.
Verilen modele gre parantez iindeki fiillere imdiki zamann kikyesi (imperfect) eklini
veriniz:
Model:
Anul trecut (a locui) la cmin - Anul trecut locuia la cmin- Anul trecut locuiai la cmin
M (a se ntoarce) trziu de la serviciu. Pe atunci Radu (a veni) des la noi. Nu (a nelege)
ce vor s spun. De multe ori (a trece) prin faa casei ei. Uneori Maria (a merge) cu taxiul la
facultate. Cnd eram mic (a-i plcea) s merg la grdini. Pe atunci (a sta) pe o alt strad. Mihai
(a fi) un copil vistor. La internat, imediat dup ore (a-i face) lecii. Numai la sfrit de an (a da)
mai multe examene. n ochii colegilor (a prea) inteligent. Eu pe atunci (a fi) prea tnr si (a nu
cunoate) oamenii.
2.
Veriler modele gre parantez iindeki fiillere dnl ekil veriniz:
Model:
Eu (a nu se vedea) azi cu colegii mei - Eu nu m-am vzut azi cu colegii mei.
Eu (a se ntlni) zilnic cu colegii mei. Noi (a se ajuta) foarte mult ntre noi. Cnd erau la
liceu (a se scrie) sptmnal. La sfrit de sptmn cnd (a se ntlni) ei (a se povesti) multe.
Dup acel eveniment, cei doi (a nu se vorbi) niciodat. Nu aveau voie (a se ntlni) n schimb (a
se telefona) pe ascuns. Iarna (a se nsera) foarte repede. Cerul (a se acoperi) de nori i (a se
ntuneca) brusc.
3.
Verilen cmleleri Romenceye eviriniz:

Karanlk bast (a se ntuneca) zaman eve geldim. Bilinyor ki (a se ti) bu k ok sert
olacakm. Bu haber radyodan da verildi (a se anuna): Bu blgeye girmemiz yasakland (a se
interzice). Haber edildi ki (a se comunica), yarn su kesilecek (a se ntrerupe). Grnyor ki (a se
prea) bu durumdan herkesin haberi var. Bu man ertelendii syleniyor (a se spune). Bu konuda
Radunun ok bilgili olduu biliniyor (a se ti).
4.
Verilen model gre parantez iindeki fiillere ba-fiili (gerunziu) eklini veriniz:
Model:
Mi-am petrecut timpul liber (a se uita) la televizor - Mi-am petrecut timpul liber uitndum la televizor.
(a citi) romanul n dou zile, l-am dat apoi napoi colegului. (a vorbi) ntre patru ochi cu
Mihai, am hotrt s nu ne mai certm. Sportivii se antreneaz (a alerga) mai multe ore pe zi. (a
pleca) n grab, nu i-a luat rmas bun de la colegi. (a fi) bolnav de cteva zile, nu m-am mai dus
la serviciu. (a avea) nevoie urgent de bani, am apelat la prini. Tata, (a vrea) s ne ajute, a
mprumutat bani de la banc. Am ieit din cas, (a lua) cu mine i toate actele mainii. (a se
ntoarce) mai devreme acas, am reparat broasca uii. (a se gndi) la fotii si colegi, le-a scris o
scrisoare lung. (A-i lua rmas bun) de la gazde, m-am ndreptat spre lift.
5.
Verilen modele gre parantez iindeki fiillere ba - fiil eklini vererek Trkeye ceviriniz:
Model:
195
- Cum l-a transportat? - L-a transportat (a cra) n spate - L-a transportat crndu-l n
spate.
- Cum l ajutai? - l ajutm (a da) bani.
- Cum au urcat pn la etajul cinci? - Au urcat pn la etajul cinci (a folosi) liftul.
- Cum i-ai primit pe artiti? - I-am primit pe artiti (a aplauda).
- Cum se ajunge mai repede acolo? - Mai repede acolo se ajunge (a merge) cu metroul.
- Cum au reparat maina? - Au reparat-o (a nlocui) radiatorul.
- Cum ai cltorit cu trenul? - Am cltorit cu trenul tot (a admira) munii semei.
6.
Verilen modele gre parantez iindeki isaret sfatna -in hali (genitiv) eklini verdikten
sonra bunlari iaret zamiri olarak da kullannz; rnein:
Model:
O cunoatem pe mama (aceast student) - O cunoatem pe mama acestei studente.
- O cunoatem pe mama acesteia.
Tata a invitat-o i pe mama (acest student). Profesorul a ascultat cu atenie prerile (aceti
studeni). Dv. traducei n limba romn romanele (aceas scriitoare) din Turcia. Prinii o s le
cumpere (aceti elevi) calculatoare colare. Preedintele i-a nmnat (acest sportiv) o medalie.
Cminul (aceste studente) e aproape de facultate. Fratele (aceast fat) este student la medicin.
Noi am admirat casa (acest vecin).
7.
Verilen modele gre parantez iindeki iaret sfatlarna -in hali eklini verdikten sonra,
bunlar, iaret zamiri durumuna getirdikten sonra da -in hali ekliyle yaznz;
Model:
Prinii i trimit n fiecare lun bani (acest biat) - Prinii i trimit n fiecare lun bani
acestui biat. Prinii i trimit n fiecare lun bani acestuia.
Le-am adus (aceti elevi) fotografii din excursie. Profesorul a inut o prelegere lung
(aceste studente). Spunei-i (acest osptar) s ne aduc erveele. O s-i cerem i prerea (acest
politician). i dau pixul meu (acest coleg). Chelnerul (acest client) i aduce o porie de pete. Le
trimitem salutri (aceti prieteni) din Turcia. Am adus un cadou frumos (aceast coleg). Profesorul
i-a cerut (acest elev) s nu mai ntrzie la ore.
8.
Verilen modele gre aadaki cmlelerdeki boluklara unul belgisiz zamirinin uygun
ekillerini yaznz;
Model:
Am fost coleg cu fratele.dintre ele - Am fost coleg cu fratele uneia dintre ele.
Nu suntem de aceeai prere privind propunerile. dintre ei. ..dintre ele nu le-a plcut
aici. I s-a fcut ru.dintre colegele mele. Sunt de acord doar cu propunerea dintre
ei. Am dou surori;dintre ele i place sportul. Vocea dintre aceti cntre mi place mult.
Din avion au cobort muli turiti; bagajele .n-au sosit nc.
9.
Verilen cmlelerdeki boluklara vreun veya vreunul belgisiz sfat ve zamirinin uygun
ekillerini yerletiriniz;
Model:
a. Este..hotel prin apropiere? - Este vreun hotel prin apropiere?
Poate c mi l-a gsit .copil care s-a jucat pe aici. Sigur c l-a pierdut.strin care a trecut pe
196
aici. Ai aflat.. veste de la ei? Pisica care miaun n curte este a ..vecin (a.vecine). Ai
consultatdoctor privind aceast situaie neplcut? Ai artat..specialist calculele tale?
Model:
b. Probabil c a pus-o n ..dintre rafturile libere - Probabil c a pus-o n vreunul din
rafturile libere.
Pe semne c a scris-o ..dintre colegele apropiate. Ai adresadintre ei? Ai trimis
felicitare de Anul Nou..dintre colege? Ai trimis i. dintre colegi? ..dintre ele i
este cunoscut? .le place la cmin.
10.
Romanceye eviriniz:
Yarn Fakltenin nnden otobslerle Trkiyeye hareket ediliyor. Oraya kadar neyle
gidildi, otobsle mi yoksa taksile mi? - Taksi ile gidildi. Akamlar dersten saat kata klyor?
Bilmiyorum, en azndan bugn saat 6da klacak. Syleniyor ki bu k ok sert geecekmi.
Trkiyeden heyetin leden sonra gelecei tahmin ediliyor (a se presupune). Romanyann Avrupa
Birliinin olduka byk bir lkesi olduu herkese bilinyor. ki kzkardeim var, birisi benden
biyik,tekisi ise benden iki ya k ve henz lise rencisidir. Byk olan kzkardeimin sporlar
ok hauna gidiyor. Kk olan kzkardeim ise klasik mzikten halanyor. Onlardan birisinin
erkek arkadayla tanyorum. ok kitap okumak ikisinin de holarna gidiyor. ok megul
olduunu biliyorum, haftaya beraber tiyatroya gitmek iin her hangi bir bo gnn var m? Bu
kitap Radunun deil, bir bakasnn. ki erkek kardeim var, birisini ok seviyorum, terkisini,
galiba, daha az seviyorum.
197

Ucenicul (rak)
- Domnule Mezei, v rog foarte mult, dai-mi voie s m duc la scldat.
- Fiule, atta vreme ct nvei meserie, ia-i gndul de la scldat. Dac ii cu tot dinadinsul
la ap, vr-i capul sub robinet, nelegi, biea? Tu i n vis numai la nvtur trebuie s te
gndeti.
i ntoarce spatele, pleac, abia atunci i aduce aminte:
- Nu uita s ungi roile cruciorului. Mine aducem nite prund pentru grdini i pentru
crri.
Joska nghite n sec, i n ziua urmtoare dorete i mai mult apa Someului. i bate mereu
capul cum s fac s ctige puin timp liber. n sfrit, a gsit! ntorcndu-se acas cu transportul
de nisip, se prezint agitat, ntr-o stare de plns, n faa meterului care tocmai taie nite trandafiri
i i strnge n buchet.
- Domnule Mezei, v rog s-mi dai voie s plec dup-mas la ase. Mama e bolnav de
moarte.
- Da? i crezi c o s se fac mai bine dac te duci s-o vezi?
- Nu se tie. Poate c nu se face mai bine, dar eu tot a vrea s-o vd. Poate c moare.
Vorbete cu atta jale, nct pn la urm meterul se nvoiete.
Joska pleac fericit de lng porci i o ine ntr-un galop pn la Some. Contiina l
mustr puin, ce-i, drept, pentru minciuna gogonat de care s-a folosit, dar pn la urm i scoate
grbit hainele pline de vopsele, i, de pe Podul nemilor, zdup n apa cea mai adnc.
Dup cteva clipe se joac cu ali copii, i vr sub ap, se ia la trnt cu ei, i mproac
cu ap, arunc nmol n toate prile.
(Nagy Itvan - Ucenicul de prob)
Kelimeler (Cuvinte)
scldat - ykanma, suya grime; banyo
fiule - olum!, evldm!
meserie - zanat
a ine cu tot dinadinsul - mutlaka
olsun diye
dayatmak
a vr - sokmak
robinet - musluk
biea - evlt!
vis - rya
nvtur - ders alma; okuma, tahsil
a-i aduce aminte - hatrlamak
a unge - yalamak
crucior - el arabas
prund - akl
crare - yol, patika;kei yolu
198
a nghii n sec - yutkunmak

Some - Some (rmak)
a-i bate capul - dnp tanmak;
kafasn kurcalamak
n sfrit - en sonunda, en nihayet
transport - tama, nakil; nakliyat,
ulam
nisip - kum
plns - alama
meter - usta
trandafir - gl
bolnav de moarte - lm deinde
a crede - inanmak; dnmek;
zannetmek, sanmak
jale - znt, kayg
a nvoi - izin vermek
a se lua la trnt - gremek, gree

girimek
a mproca cu ap - su sratmak
nmol - amur
porc - domuz
galop - seirtme
contiin - vicdan
a-l mustra - azap ekmek; szlamak
minciun gogonat - kuyruklu yalan
zdup!- cup!
I. Fiil (Verbul)
1.
Dilek-arat kipi (Modul condiional-optativ)
Bu fiil kipinin Romencede iki zaman var: imdiki ve gemi zaman.

a. imdiki zaman, yardmc fiilin ekilleri olan a, ai, ar; am, ai, ar ekilleri ve fiilin
mastar ekli ile ifade edilir.
Bu bileimin nne dac eer; ayet edatn da yerletirdiimizde, buna art anlamn
da yklemi oluruz. Romoncede, Trkedeki art anlamn tayan -sa (-se) gibi ekler yok; bu
anlam yalnz dac ile ifade edilir. Fiilin mastar ekli hi deimez, tm ahslarda ayn kalr;
rnein:
a pleca gitmek
a tcea susmak
Eu a pleca giderdim; gitmek isterdim
a tcea susardm; susmak isterdim
Tu ai pleca giderdin;
ai tcea susardn;
El, ea ar pleca giderdi;...
ar tcea susard;
Noi am pleca giderdik;
am tcea susardk;
Voi ai pleca giderdiniz;
ai tcea susardnz;
Ei, ele ar pleca giderdiler;
ar tcea susardlar;
a face yapmak
Eu a face yopardm; yapmak isterdim
Tu ai face yapardn;
El, ea ar face yapard;
Noi am face yapardk;
Voi ai face yapardnz;
Ei, ele ar face yapardlar;
a veni gelmek
a veni gelirdim; gelmek isterdim
ai veni gelirdin;
ar veni gelirdi;
am veni gelirdik;
ai veni gelirdiniz;
ar veni gelirdiler;
a cobor inmek
Eu a cobor inerdim; inmek isterdim
Tu ai cobor inerdin;
El, ea ar cobor inerdi;
Noi am cobor inerdik;
Voi ai cobor inerdiniz;
Ei, ele ar cobor inerdiler;
Biraz yukarda da belirtildii gibi, bu ekilde tretilmi olan ekle dac edat da
eklendiinde, buna art anlam da yklemi oluruz; rnein:
A pleca gitmek
a pleca giderdim; gitmek isterdim
dac a pleca gitsem
199
ai pleca giderdin;
ar pleca giderdi;
am pleca giderdik;
ai pleca giderdiniz;
ar pleca giderdiler;
dac ai pleca gitsen

dac ar pleca gitse
dac am pleca gitsek
dac ai pleca gitseniz
dac ar pleca gitseler
u cmlelere baknz:
Am merge i noi la meci, dac ar fi timpul frumos - Eer haya gzel olursa biz de maa
giderdik.
n vacana de var am face o excursie n Romnia - Yaz tatilinde Romanyaya bir gezi
yapardk.
Dac ar fi dup mine, a da voie studenilor s mearg la meci - Bana kalrsa
rencilere maa gitmelerine izin verirdim.
b. Gemi zaman:
Biraz yukarda verilen ekli oluturan iki unsur arasna fi yardmc fiili yerletirilir;
rnein:
a pleca gitmek
Eu a fi plecat giderdim
Tu ai fi plecat giderdin
El, ea ar fi plecat giderdi
Noi am fi plecat giderdik
Voi ai fi plecat giderdiniz
Ei, ele ar fi plecat giderdiler
Ayn imdiki zamanda olduu gibi, bu dilek eklinin de nne dac eer; ayet
edatlarndan birisini yerletirdiimizde, buna art anlam da ilave edilmi olur, yani dilek-art
anlaml olur; rnein:
a pleca gitmek
Eu a fi plecat giderdim
dac a fi plecat gitseydim
Tu ai fi plecat giderdin
dac ai fi plecat gitseydin
El, ea ar fi plecat giderdi
dac ar fi plecat gitseydi
Noi am fi plecat giderdik
dac am fi plecat gitseydik
Voi ai fi plecat gederdiniz
dac ai fi plecat gitseydiniz
Ei, ele ar fi plecat giderdiler
dac ar fi plecat gitseydiler
Cmlede rnekler:
Ar fi venit i el la nunt dac l-am fi invitat. Davet etseydik o da dne gelirdi.
Nu ar fi plecat dac nu-l supram. Kzdrmasaydk gitmezdi.
Profesorul nu i-ar fi dat not mic dac ar fi tiut puin. Oretmen ona dk not
vermezdi eer biraz bilseydi.
Not. A mai bea ceai Daha ay imek isterdim.
Am mai fi vorbit cu el. Onunla daha da konuabilirdik.
De-ar veni tata mai repede. Babam daha abuk gelse!.
N-a fi crezut c e att de ru aici! Bu kadar kt olduunu tahmin edemezdim!.
200
N-a zice c e att de ru aici! Burada o kadar kt olduunu syleyemem!.

Radu s-ar fi mutat la cmin. Radu renci yurduna tanm diyorlar.
Ar fi plecat pe jos. Yryerek gitmi diyorlar.
M-a duce i eu acolo! Ben de oraya giderdim.
Radu s-ar fi ntors din Turcia. Radunun Trkyeden dnm olduu syleniyor.
Dac ar fi vrut, l-ar fi pedepsit / Dac voia, l pedepsea. steseydi onu cezalandrrd.
Se spune c ar fi frai. Karde olduklar syleniyor.
II. neklerle kelime tretimi (Formarea cuvintelor cu prefixe)
a. RE- neki:
a realege yeniden semek
a se recstori yeniden evlenmek
a se retipri yeni bir bask tanmak
a reface yeniden dzenlemek
a relua yeniden ele almak/balatmak
a revedea yeniden grmek
a reveni geri gelmek; kendine gelmek
a recldi yeniden ina etmek
a recalcula yeniden hesaplamak
a returna geri vermek
a repune yeniden koymak
b. N- neki:
a nroi kzla boyamak:kzllamak
a se nsntoi iyilemek
a se nnora bulutlanmak
a se nnopta gece olmak; karanlk kmek
a nnoda dmlemek
a nnegri karartmak;karalamak
a nltura ortadan kaldrmak, bertaraf etmek
a ngusta daraltmak
a ngropa gmmek
a nfiina kurmak, tesis etmek
a nfptui yapmak, meydana getirmek
a ndrepta dzeltmek
a nconjura evirmek; etrafn sarmak/almak
c. DES- (DEZ-) neki:
a despri ayrmak
a se descla ayakkabsn karmak
a descuia (anahtarla) amak
a desperechea tek brakmak
a desface amak, zmek
a descoperi bulmak; icatetmek
a se dezbrca soyunmak
a deznoda dm zmek
a dezrobi klelikten kurtarmak
a dezlega (bai) zmek
a dezlipi (ypk olan) ayrmak
201
d. NE - neki:
simler Sfatlar
nelinite endie
nefericire bahtszlk, mutsuzluk
nevinovie susuzluk, masumiyet
nedreptate hakszlk, adaletsizlik
neamestec karmama
neastmpr kuku; endie
neatenie dikkatsizlik
necinste namussuzluk
necompeten yetkisizlik
necunoscut bilinmeyen, mehul

nedefinit mphem
nedrept haksz, adaletsiz
necuviincios soygsz; terbiyesiz
necinstit namussuz, alak
neclar kark, mbla
necstorit evlenmemi, bekar
necopt pimemi;
nepotrivit uygunsuz
III. Sra Saylar (Numerale ordinale)

1.
Birinci/ilk sra saylarnn Romencede karlklar unlardr: primul/ntiul (eril,tekil);
prima/ntia (diil,tekil); primii/ntii (eril,oul); primele/ntiele (diil,orta cins,oul);
rnein:
Pe primul loc se afl echipa noastr. Birinci yerde bizim takmmz bulunuyor.
n prima zi de coal a plouat. lk okul gn yamur yad.
Colegul nostru a ctigat premiul nti Arkadamz birinci yeri kazand.
n clasa nti sunt muli elevi. Birinci snfta ok renci var.
Mi-a rmas n minte ntia zi de coal. lk okul gn hatrmda kalm.
Primii oameni triau n peter. lk insanlar maarada yaarlarm.
S-au anunat primele rezultate. lk sonular bildirildi.
Bu sra saylarnn baz kullanl ekilleri:
a. anul nti birinci snf, etapa nti birinci/ilk etap
b. cel dinti = ntiul, primul: cel de nti loc/primul loc birinci yer/mevki
al/a + asl say + -lea, -a
rnein:
n al doilea an de facultate m-am nsurat. Fakltenin ikinci snfnda iken evlendim.
Am stat n banca a zecea. Onuncu srada oturdum.
I. = prima/nti
II. = al II-lea (al doilea), a II-a (a doua)
III.= al III-lea (al treilea), a III-a (a treia)
IV.= al IV-lea (al patrulea), a IV-a (a patra)
V.= al V-lea (al cincilea), a V-a (a cincea)
VI.= al VI-lea (al aselea), a VI-a (a asea)
VII.= al VII-lea (al aptelea), a VII-a (a aptea)
VIII.= al VIII-lea (al optulea), a VIII-a (a opta)
IX.= al IX-a (al noulea), a IX-a (a noua)
X.= al X-lea (al zecelea), a X-a (a zecea)
XI.= al XI-lea (al unsprezecelea), a XI-a (a unsprezecea)
....................................
202
Not.
XVI.= al XVI-lea (al aisprezecelea), a XVI-a (a aisprezecea)

XVII.= al XVII-lea (al aptesprezecelea), a XVII-a (a aptesprezecea)
.....................................
1 )rndul al patrulea (al IV-lea) = al patrulea rnd drdnc sra
intrarea a doua = a doua intrare ikinci giri.
2) iki farkl kullanl ekilleri:
yaz dilinde:
Radu este n anul al II-lea
Maria a ocupat locul al III-lea
2.
konuma dilinde:
= Radu este n anul doi.
= Maria a ocupat locul trei.
Sra saylarnn ekimi:
TEKL (singular)
Eril (m.) / Ortacins (n) Diil (f)
Yaln hal
-i hali PRMUL
PRMA
NTUL
NTA
-in hali
-e hali PRMULU
PRME
NTULUI
NT
Eril (m.)
PRIM
NT
oul (plural)
Orta cins (n)/Diil (f.)
PRMELOR
NTELOR
PRMLOR
PRMELOR
NTLOR
rnekler:
Cine este primul/prima. Birinci kim?.
Primii oameni erau carnivori. lk insanlar etoburlarm.
Primele tentative au euat. lk deneme sekteye urad.
Am dat cartea primului coleg intrat n clas. Kitab snfa ilk giren arkadama verdim.
Era mare bucuria primei zile de coal. lk okul gnn sevinci bykt
Era grea viaa primilor oameni aezai aici. Buraya ilk yerleen insanlarn hayat
zormu.
Am dat florile primelor sosite. iekleri ilk gelenlere(diil) verdim.
Not. Sra sfatnn Trkedeki birincisi, birincisini, birincisinin ve birincisine isimlemi
yaln hal, -i hali, -in hali ve -e hali ekillerinin karlklar cel de ., cea de ; celui de,
celei de ekilleridir; rnein:
Al doilea elev ikinci renci - cel de-al doilea elev ikinci (olan)renci.
Am luat doi pepeni: pe unul l-am mncat astzi, pe cel de-al doilea o s-l mncm
mine ki karpuz aldk:birisini bugn yedik,kalan ikincisini yarn yiyeceiz.
Cartea celui de-al treilea ncsnn kitab.
Cartea celei de-a doua kincisinin(diil) kitab.
Am dat cartea celui de-al doilea Kitab ikincisine verdim.
Am dat floarea celei de-a treia colege. nc olan (kz)arkadama iei verdim.
203
IV. Soru ve Greli zamir ve sfatlar (Pronumele i adjectivele interogativ-relative)

1.
CARE hangi
Soru zamiri grevinde:
a) -e hali ekli: crui hangisine; cror hangilerine
Sfat grevinde:
Crui coleg ai telefonat?
Hangi arkadana telefon ettin
Crei eleve ai dat not mare?
Hangi renciye yksek not verdin?
Cror colegi (colege) ai telefonat?
Hangi arkadalarna telefon ettin?
Zamir grevinde:
Cruia ai telefonat?
Hangisine telefon ettin?.
Creia (dintre eleve) ai dat not mare?
Hangisine yksek not verdin?.
Crora ai telefonat?
Hangilerine telefon ettin?.
b) -in hali ekli: al, (a) crui?, al, (a) creia hangisinin; ai (ale) cror hangilerinin?
Sfat grevinde:
Zamir grevinde
Al crui tat e medic? Hangi ocuun babas doktordur?. - Al cruia e medic?
Hangisinin doktordur?
A crui vecin e maina nou? Yeni araba hangi komunun - A cruia (dintre vecini) e
maina nou? Yeni araba (komulardan) hangisinindir;
Ai crei nvtoare sunt elevii acetiaBu renciler hangi retmenindir? - Ai
creia (dintre nvtoare) sunt elevii acetia? Bu renciler (retmenlerden) hangisinindir?.
Al cror elevi e laboratorul acesta? Bu laboratuvar hangi rencilerindir? - Al crora
(dintre elevi) e laboratorul acesta? Bu laboratuvar (rencilerden) hangilerinindir?.
Not. Carenin isimle uyumu konusu, Romencenin en nemli konularndan biridir:
1) Yaln hal ve -i hali ekli olan carenin Trkede karl -(y)an/-(y)en ve -d//-aca sfat
fiilleridir; rnein:
imdi konuan/konumakta olan adam benim babamdr cmlesinin Romence karl
Omul care vorbete acum este tatl meu dir.
Baka rnekler:
Burada okuyan renciler
Bu fabrikada alan iiler
Dn buradan geen turistler
Sevdiim kz
Okuduumuz kitap
Gideceimiz lke
Studenii care nva aici

Muncitorii care muncesc la aceast fabric.
Turitii care au trecut ieri pe aici.
Fata pe care o iubesc.
Cartea pe care o citim.
ara n care ne vom duce
2) Carenin -e hali ve -in hali ekilleri (crui, crei; cror) Trkede -dii ve -aca
isim-fiil ekilleriyle ifade edilir; rnein:
a. -e hali:
n drum m-am ntlnit cu un poliist cruia i-am cerut ajutorul. - Yolda yardmna
bavurduum bir polisle karlatm.
204
Am ateptat-o 10 minute pe Maria, creia i-am dat un dicionar. - Bir szlk verdiim
Mariay 10 dakika bekledim.
Mama mea, creia i-am trimis un bilet de avion, vine mine la mine - Bir uak bileti
gnderdiim annem yarn bana geliyor.
b. -in hali:
Am vorbit cu prietena mea, a crei mam e artist - Annesi sanat,olan kz
arkadamla konutum.
Am cltorit cu un brbat, ale crui fiice sunt studente Kzlar renci olan bir erkekle
seyahat ettim.
Aceast artist, al crei talent este apreciat de toat lumea, joac ntr-un nou serial Yetenei herkes tarafndan takdir edilen bu artist, yeni bir dizide de oynayacak.
Facultatea noastr, ai crei studeni sunt numai romni, pregtete specialiti foarte
buni - rencileri srf Romen olan fakltemiz ok iyi uzmanlar yetitiriyor.
2.
CT ka; ne kadar?
Bu szcn tm kullanl ekilleri u aadaki ema ile ifade edilebilir:
Tekil (sing.)
Eril (m.)
Ortacins (m)
Yaln hal
-i hali Sfat
zamir
-in hali
-e hali Sfat
zamir
ct
ct
Diil (f.) Eril (m.)

ct
ct
oul (pl.)
Ortacins (n.)
ci
Diil (f.)
cte
ctor
ctora
rnekler:
Sfat grevinde:
Zamir grevinde:
Ct zahr ai luat? Ne kadar eker aldn?
Ct ai luat? Ne kadar aldn?
Ct pine ai adus? Ne kadar ekmek getirdin? Ct ai adus? Ne kadar getirdin?.
Ci elevi lipsesc? Ka renci eksik?
Ci lipsesc? Ka(ka tanesi) eksik?.
Cte eleve lipsesc? Ka kz renci eksik?
Cte lipsesc? Ka(ka tanesi)eksik?.
Ctor studeni (studente) li s-au acordat burse? Ctora (dintre studeni i studente)li s-au
acordat burse?
Ka erkek(kz) grenciye burs verildi?
Kana burs verildi?.
Not.
a. Bu Ct szc sra says olarak da kullanlr;rnein:

Al ctelea/a cta? Kancs?:
Al ctelea numr a intrat? Kanc numara girdi?
A cta zi a sptmnii e mari? Sal haftann knc gndr?
b. u anlamlarda da kullanlr:
1) ct pe ce az kalsn, az kald; az daha: Era ct pe ce s scap aceast ocazie Az
kalsn bu frsat karyordum.
205
2) Ct de ct biraz daha, az buuk; bir para: Avem nevoie de un dicionar ct de ct

cuprinztor. - Biraz daha kapsaml bir szle ihtiyacmz var.
V. Belgisiz Zamirler(Pronumele nehotrt)
1.
CINEVA biri, birisi
Hallere gre ekilleri:
a. Yaln hal ekli: cineva biri, birisi: Te caut cineva - Seni biri aryor.
b. - hali ekli: (pe) cineva birini, birisini: Cheam pe cineva - Birini ar.
c. - n hali ekli: cuiva birinin, birisinin: Pachetul e al cuiva din hotel - Paket
oteldeki birinindir.
d. - E hali: cuiva birine, birisine: Ai mai spus cuiva acest lucru? - Her hangi birine
syledinmi bunu?
De ce ai dat cartea mea altcuiva? Niin benim kitabm (bir) bakasna verdin?.
2.
CEVAbir eyler; biraz; hayli

Ai la tine ceva mai gros de mbrcat? - Yannda daha kaln giyecek bir eyler var m?
Am luat cte ceva pentru copii - ocuklar iin bir eyler aldm.
E ceva periculos - Tehlikeli bir ey.
3.
CTVA, CTVA bir sre; bir ka ()

Ctva timp a lucrat aici. - Bir sre burada almt.
Mama o s stea ctva vreme la noi. - Annem bir sre bizde kalacak.
Taii ctorva colegi sunt medici. - Bir ka arkadamn babalar hekimdirler.
Am dat note mari doar ctorva eleve. - Yalnz bir ka kz renciye yksek notlar verdim.
4.
ALTCINEVA bir bakas

a. Yaln hal ve -i hali ekilleri: altcineva bir bakas; bir bakasn: Nu el, altcineva
te-a cutat - O deil, bir bakas seni arad.
Aici, n afar de tine pe altcineva nu cunoatem. - Burada, senden baka bir bakasn
tanmyoruz.
b. -in ve -e halleri ekli: altcuiva bir bakasnn; bir bakasna:
Creionul de pe mas nu e al tu, e al altcuiva - Masa stndeki kalem senin deil, bir
bakasnndr.
De ce ai dat cartea mea altcuiva? - Niin benim kitabm bir bakasna verdin ?
5.
ALTCEVA baka birey; bir baka ey

Nu dicionarul, altceva cutam - Szl deil, baka bir ey aryorum.
n fiecare zi spune altceva - Her gn bir baka ey sylyor.
Altceva ne intereseaz - Baka bir ey bizi ilgilendiriyor.
1.
206
Verilen modele gre parantez iindeki fiillere uygun ekli veriniz:

a. Model:
(a pleca) n vacan la mare - A pleca n vacan la mare.
Ai pleca n vacan la mare....

(A nva) mai multe limbi strine. (A invita) toi colegii cu aceast ocazie deosebit.
(A nu putea) rezolva singur aceste probleme. (A discuta) foarte serios cu ei. (A cumpra) o main
care nu consum mult. (A nu putea) face acest lucru. (A nu da) acest examen dificil n sesiunea
aceasta. (A nu ajunge) la timp. (A repeta) nc o dat materia pentru examen. (A nu spune) c acest
examen este foarte dificil.
b. A pleca n vacan la mare - A fi plecat n vacan la mare
Ai fi plecat n vacan la mare
2.
Model:
a. (A se integra) repede n noul colectiv - M-a integra repede n noul colectiv
Te-ai integra repede n noul colectiv
(A se culca) nainte de ora 10 seara. (A se aeza) lng Maria n autobuz. (A se plimba)
bra la bra cu prietena mea. (A se ntoarce) nu cu trenul, ci cu avionul. (A se altura) grupului
care pleac n Turcia. (A se stabili) ntr-o ar cu clim blnd. (A se feri) de asemenea oameni. (A
se apropia) de asemenea coleg plin de via.
b. M-a integra repede n noul colectiv - M-a fi integrat repede n noul colectiv
Te-ai fi integrat repede n noul colectiv....
3.
Model:
a. Dac (a ncerca), (a putea) intra la medicin - Dac a ncerca a putea intra la medicin
Dac ai ncerca...
Dac l-(ruga), v-(a juta). Dac ne-(a convinge), (a cumpra) i noi aceste aparate. Dac i(a scrie), (a se bucura) mult. (A nu se certa) cu nimeni, dac (a nu jigni). (A se trata) dac (a fi
bolnav). Dac (a vrea), (a putea) tot cursul evenimentelor. Dac (a avea) vacan, (a petrece) cteva
zile lng prini. Dac (a nu fi) bolnav, (a nu se duce) la doctor.
b. Dac a ncerca, a putea intra la medicin - Dac a fi vrut, a fi intrat la medicin;
Dac ai fi vrut...
4.
Model:
Dac i anunam c vin, m ateptau la gar - Dac i-a fi anunat c vin, m-ar fi ateptat
la gar.
Dac i ddeai medicamentul la timp nu fcea temperatur. Dac avea nevoie de mine,
m chema imediat. Dac mi era frig, mi luam ceva gros pe mine. Dac nu ne ateptau la gar,
mergeam la hotel. Dac aveai nevoie de doctor, i telefonau imediat. Dac aveau temperatur,
copiii mergeau la cabinet. Pierdeam avionul, dac ntrziam nc cinci minute.
5.
Model:
(A pleca) imediat, dar (a nu avea) tren la ora aceasta - A pleca imediat dar nu am tren la
ora aceasta; ai fi plecat...
A fi plecat imediat dar nu am avut tren la ora aceasta; ai fi plecat....
(A vizita) i Constana, dar (a trebui) s ne ntoarcem de urgen la Istanbul. (A termina)
lucrarea, dar (nu avea) un articol important. Le - (a oferi) lalele, dar (a nu se gsi) la florrie. (A
se nsntoi) n cteva zile, dar (a ignora) sfaturile medicului. (A merge) la meci, dar (a nu avea)
bilet de intrare.
207
6.
Romenceye eviriniz:
Oyunca baka ocua m verdin?
- Hayr, ayn ocua verdim.
- Kitab baka arkadana vadettin mi? - Hayr, aynsna.
- Ayn arkadana m mektup yazdn? - Hayr, teki (br) arkadama.
Bu kitaplar onlarn deil, obrlerinin. Snfta ok renci var; Trkiyeden, tekileri
(kalanlar) Msrdan. Maria bana bir ka dergi verdi, ikisini okudum tekilerini (kalanlar)
kardeime verdim. Btn renciler snav verdiler. Drd on ald, tekileri daha dk notlar
aldlar. Radunun kuzeni var,birisiyle bugn telefonda konutu, tekilerine ise mektuplar
yazacak. Karpuz aldm, fakat hi biri pimi deil. Hemen kardelerine mektup yazmas
gerekiyordu, ama o hi birine yazmad. Arkadalarmdan hi biri yarnki devimizi bilmiyor.
Bu szlk kime lzm? - Parktaki kpek kimin? - Senin mi? - Evet benim. Burada kimi
bekliyorsunuz? Kime aldn bu hediyeleri? lk blmn sonunu henz okumadm. lk snavda on
ald. kinci vagonun kompartmanlar megul XIV. Trkoloji kurultayna da katlmak istiyorum.
Hangi kz arkadalarna iek verdin? Bu, hangi memurun antasdr?
7.
Model:
(Care student) este dicionarul acela? - Al crui student este dicionarul acela?
(Care tineri) sunt mainile acelea? (Care doamn) e pardesiul alb? (Care copil) este jucria
aceea? (Care studente) sunt plriile acelea? (Care mame) sunt copiii de acolo?
208

Bucuria pcii
(Bar Sevinci)
Cnd Pavel avea doi ani, izbucni rzboiul. La nceput oamenii nu-i ddur seama despre
ce e vorba... Se auzea c srbii l-ar fi omort pe singurul fecior al mpratului i pe nevast-sa.
ncepuser s soseasc ordinele de chemare i trupele n haine cenuii pornir spre front. Dar dup
un an, rare erau familiile crora potaul s nu le fi adus hrtie cu chenar negru i stema austriac...
ntr-o zi veni porunc ca n toate bisericile s se trag clopotele n cinstea marii victorii de la
Belgrad, pe care otile austro-ungare l ocupaser, dar la cteva zile se auzi c srbii i-au gonit pe
soldaii mpratului.
Todor avea optsprezece ani abia mplinii i fu chemat la armat. Mihai l duse cu crua
la gar i plnsese la desprire. Dup ce fcu trei luni de instrucie la Cluj, Todor scrise c n
curnd l duc pe front. Ana plec s-l vad. Clujul era un furnicar de soldai. Cu mare greutate
izbuti Ana s gseasc mnui de ln i ciorapi groi, pe care voia s-i cumpere lui Todor, deoarece
se auzea c regimentul lui pleac n Rusia. A stat la Cluj ase zile, dar cu Todor a vorbit puin. Se
temea de spaima care se citea n ochii lui.
n august s-a fcut pace. n cas a fost mare bucurie: dac George triete are s vie acas.
Aa a fost i-n 19: toi prizonierii s-au ntors. Dar n 13 septembrie, nemii i ungurii au mai
cotropit ara. Oamenii i-au adunat lucrurile n crue i au pornit-o spre rsrit, s ias n
ntmpinarea ruilor, pentru c se zvonise c nemii iau cu ei pe toi brbaii de la cincisprezece la
cincizeci de ani. Emilia era la Arad, unde se dusese s vad dac nu poate afla ceva despre soarta
lui George. Btrna nici n-a vrut s aud de plecare.
Kelimeler (cuvinte)
a izbucni - patlak vermek; (ate)
tutuak
rzboi - sava, harp
a-i da seama - farkna varmak;
anlamak
srb - srp
fecior - oul, erkek evlt
mprat - imparator
nevast - zevce, e, kar
ordin de chemare - celpnme, celp
trup - ordu
front - cephe
hrtie cu chenar negru - kenar syah
kt, lm
haberi
stem - arma
Austria - Avustrya
porunc - emir
biseric - kilise
a trage clopotele - an almak
victorie - zafer
oaste - ordu
Austro - ungar - Avustruya-Macaristanl
a ocupa - zaptetmek, ele geirmek;
istil etmek
a goni - kovmak
a mplini - doldurmak (ya iin)
cru - at arabas
instrucie - talim, askeri eitim
furnicar de soldai - byk asker
kalabal;
maher
cu mare greutate - byk zorluklarla
a izbuti - baarmak
209
mnu de ln - yn eldiven
regiment - alay
a se teme - korkamak;endielenmek
spaim - byk korku
a se citi - okunmak
prizonier - esir
neam - Alman
ungur - Macar
a cotropi - istila etmek, zaptetmek
rsrit - dou
a iei n ntmpinare - karlamak
a se zvoni - duyulmak; sylenmek
nici n-a vrut s aud - duymak bile
istemedi
I. Hikye ve Rivayet Bileik Zaman (Timpul mai mult ca perfect-m.m.c.p.)

Fiil bitimlerine gre ekler:
- A bitimli fiil
a mnca yemek
eu mncASEM - yemitim
tu mncASE
el, ea mncASE
noi mncASERM
voi mncASER
ei, ele mncASER
- bitimli fiil
a cobor inmek
coborSEM - inmitim
coborSE
coborSE
coborSERM
coborSER
coborSER
- bitimli fiil
a citi okumak
citiSEM - okumutum
citiSE
citiSE
citiSERM
citiSER
citiSER
- EA bitimli fiil
A vedea grmek
Eu vzUSEM
Tu vzUSE
El, ea vzUSE
Noi vzUSERM
Voi vzUSER
Ei, ele vzUSER
- E bitimli fiil
A trece gemek
trecUSEM
trecUSE
trecUSE
trecUSERM
trecUSER
trecUSER
-E bitimli fiil
a merge gitmek
merSESEM
merSESE
merSESE
merSESERM
merSESER
merSESER
Olumsuz ekli NU ile ifade edilir:

Nu mncasem yememitim
Nu citiserm okumamtk
Nu coborse inmemiti
Baz dzensiz fiillerin ekimi yle:
210
a fi olmak
fusesem idim
fusesei idin
fusese idi
fuseserm idik
a avea sahip olmak

avusesem benim vard
avusesei senin vard
avusese onun vard
avuseserm bizim vard
fuseseri idiniz
avuseseri sizin vard
fuseser idiler
avuseser onlarn vard
a da vermek
ddusem vermitim
ddusei vermitin
dduse vermiti
dduserm vermitik
a sta oturmak
sttusem oturmutum
sttusei oturmutun
statuse oturmutu
statuserm
oturmutuk
dduseri vermitiniz statuseri
oturmutunuz
dduser vermitiler sttuser
oturmulard
Cmlede kullanl:
n ziua aceea nu venise la coal O gn okula gelmemiti/gelmediydi.
Dei l rugaserm, nu a vrut s-i ajute Onlara yardm etmesini rica etmi olsak da, o
yardm etmedi.
Cnd am venit la facultate, profesorul deja intrase n sal. Ben faklteye geldiim zaman
retmen snfa girmiti.
II. Belgisiz Zamir ve Sfatlar (Pronume i adjective nehotrte)
1.
Fiecare herbiri; herbir
a. Yaln hal ve -i halinde: fiecare
Fiecare (sportiv) a primit diplom - Herbir sporcu (herbiri) diploma ald.
Am aplaudat pe fiecare (sportiv) - Her bir sporcuyu (herbirini) alkladk.
b. -in ve -e halleri: eril: -in hali - fiecrui; fiecruia herbirinin; -e hali - fiecrui;
fiecruiaherbirine; diil: -in hali - fiecrei; fiecreia herbirinin; -e hali -fiecrei; fiecreia
herbirine.
rnekler:
Poliistul s-a uitat n paaportul fiecrui turist (fiecruia). - Polis memuru her bir turistin
(herbirinin) pasaportuna bakt.
Trebuie s semneze carnetul printele fiecrei eleve (fiecreia) - Karneyi her bir kz
rencinin(her birinin) velisi imzalamal.
Secretariatul a transmis fiecrui student (fiecruia) aceast hotrre. - Sekreterlik her bir
renciye (her birine) bu karar iletti.
Patronul a dat cte o zi liber fiecrei lucrtoare (fiecreia). - Patron her bir kadn alana
(her birine) birer izin gn verdi.
2.
Tot, toat; toi, toate; tuturor btn, tm komple; btnn, tmn; hep; hepsi
Sfat grevinde
Zamir grevinde
Am vizitat tot oraul
- Am citit tot ce mi s-a recomandat
Btn ehri gezdim
Tm verileni okudum.
Toat ziua citete
- Am mncat (pe) toat
Btn gn okuyor
Tmn yedim
Au sosit toi musafirii
- Au sosit toi
Tm misafirler geldi
Tm/hepsi geldi
Am intrat la toate examenele
- Am intrat la toate
Tm snavlara girdim
Tmne/hepsine girdim.
Am notat adresele tuturor colegilor
- Am notat adresele tuturor
Tm arkadalarmn adreslerini notettim Tmnn/hepsinin adreslerini notettim.
Am dat invitaii tuturor colegilor (colegelor) - Am dat invitaii tuturor
Tm erkek/kz arkadalarma davetyeler verdim Tmne/hepsine davetyeler verdim.
Tot kelimesi zarf grevinde de ok kullanlr; rnein:
a) Tot noi trebuie s mergem acolo? Hep biz mi oraya gitmeliyiz?.
Tot srace sunt i rudele lui Akrabar da hep fakirdirler.
211
Tot ieri am rezolvat i aceast problem. Hep dn bu problemi de halettik.

Peste o or tot aici m gseti. Bir saat sonra beni hep burada bulursun.
De trei zile tot ninge. gnden beri hep kar yayor.
b) Am uitat cu totul de ntlnire. Randevu bsbtn aklmdan km.
Ni-e tot una dac particip sau nu. Katlacak m, katlmayacak m bizim hi umrumuzda
deil.
Peste tot unde m-am dus am ntlnit oameni buni. Her gittiim yerde iyi insanlarla
karlatm.
c) E foarte ger, cu toate c e soare. Gne olmasna ramen ok ayaz.
Cu toate c a promis c vine, n-a venit. Geleceim dedii halde gelmedi.
nainte de toate s-l convingem i pe el. Her eyden nce onu da ikna etmemiz gerek.
De mbrcat m-am mbrcat gros, cu toate acestea am rcit.
Kaln giyinmesine giyndim, buna ramen tmm.
3.
Oricine Herkes; her kim olursa olsun

a) Yaln hal - ;-i hali:
Cine poate intra aici? Buraya kimler girebilir?
Oricine poate intra aici Buraya herkes/her kim olursa olsun girebilir.
Pe cine putem ntreba acest lucru? Bu eyi kime sorabiliriz?
Putei ntreba pe oricine Her kime olursa olsun sarabilisiniz
b) -in ve -e halleri:
A cui e casa aceea prsit? O terkedilmi ev kimin?
Nu tiu, poate s fie a oricui Bilmiyorum, her hangi birinin olabilir.
Pentru viz cui trebuie s ne adresm? Vize iin kime bavurmamz gerek?
Putei s v adresai oricui de aici Buradakilerden her hangi birine bavurabilirsiniz.
212
4.
ORCE her; her ey

a) Orice om her insan - orice ar her lke
Putem discuta deschis despre orice (problem). -Herey (her problem) hakknda aka
konuabiliriz.
Urmresc cu plcere orice meci de baschet. Her tr basketbol man zevkle izliyorum.
Aici orice mi place. Burada her eyi beeniyorum.
5.
ORCARE her hangi bir (i); her bir (i)

a) Yaln hal, -i hali:
Sfat grevinde:
- Care (rud) te poate ajuta? Hangi akraban(hangisi) sana yardm edebilir?
- Oricare rud m poate ajuta. Her hangi bir akrabam bana yardm edebilir
- Oricare (dintre rude) m poate ajuta. (Akrabalardan) her hangi biri bana yardm
edebilir.
Zamir grevinde:
- Pe care medic l putem chema? Hangi (hekimi) arabiliriz?.
- l putei chema pe oricare medic. Her hangi bir hekimi arabilirsiniz
- l putei chema pe oricare (dintre medici). (Hekimlerden)
her
hangis
birini
arabilirsiniz.
b) -in ve -e hali:
- A crui sportiv e aceast medalie? Bu madalya hangi sporcunundur?
- Poate fi a oricrui sportiv (a oricruia) / a oricrei sportive (a oricreia) - Herbir
sporcunun (her birinin) olabilir.
- Crui sportiv (sportive) s-a acordat medalie? Hangi sporcuya madalya verildi?
- Se poate acorda oricrui sportiv / oricrei sportive (oricruia / oricreia). - Her bir
sporcuya (her birine) verilebilir.
5.
ORCT, orict; orici, oricte ne kadar, ne kadar

Orict ger ar fi nu-mi e frig. Ne kadar ayaz olursa alsun ben myorum.
Orict linite ar fi, tot nu poate dormi. Ne kadar sessizlik olursa olsun uyayamyor.
Poi invita orici colegi vrei tu. - stediin sayda arkadalarn davet edebilirsin;
Poi invita orici vrei tu. -Sen istediin kadarn davet edebilirsin.
6.
ATT(A) (atta; ati(a);attea) bu kadar;bu kadar;attor (attora) bu kadarnn;
bu kadarna.
Att (a) ceai i-am adus. Bu kadar ay getirdim sana
Att (a) i-am adus. Bu kadarn gatirdim.
Atta carte are i el. O kadar okuma yazma onda da var
Atta are i el. O kadar onda da var.
Ati bani i ajung? Bu kadar para sana yeter mi?
i ajung ati (a)? Bu kadar sana yeter mi?.
Sunt mndru c a primit attea scrisori de felicitare. O kadar (ok) tebrik mektuplar
aldndan gururluyum
Sunt mndru c a primit attea. O kadarn aldndan gururluyum.
Sunt scrise aici adresele attor colegi. O kadar arkadan adresi burada yazl
Adresele attora sunt scrise aici. O kadarnn adresleri burada yazl.
III. SUPN -Ba-fiili (Modul supin)
Supin adn verdiimiz bu ba - fiilin Trkede belirli bir karl yoktur. Bu, genel
olarak, -(y) acak / -(y) ecek sfat-fiili ile ifade edilir. Bu supin ekli, de, pentru, la edatlar + sfat
fiili (partisip) ile kurulur; rnein:
Avem mult de mers pn acolo Oraya kadar yryecek ok yolumuz var
Am luat cu mine i ceva de citit n trenBen trende okuyacak bir eyler aldm.
Aparat de fotografiat fotograf makinas/ de filmat film kameras/ de brbierit tra
makinas
Main de tocat carne et kyma makinas/ de recoltat sfecl pancar toplama makinas.
Moment potrivit pentru ieit afar. Tam dar kmak iin uygun bir an
Copiii s-au dus la scldat. ocuklar ykanmaya gittiler.
213
IV. Haber kipi, basit gemi zaman (Perfectul simplu)

Daha ok kanuma dilinde ve zellikle masal anlatmnda, masal dilinde kullanlan ve bu
bakmdan da ksmi olarak Trkedeki - ml gemi zamann karl olan bir gemi zaman
eklidir. Fiil bitimlerine gre ekilleri:
-a
a lucra
alamak.
-
a cobor
inmek
-i
a veni
gelmek
-ea
a cdea
dmek
-e
a cere
istemek
-e
a merge
gitmek
lucrai
altm...
lucrai
lucr
lucrarm
lucrari
lucrar
cobori
indim....
cobori
cobor
coborrm
coborri
coborr
venii
geldim....
venii
veni
venirm
veniri
venir
czui
dtm....
czui
czu
czurm
czuri
czur
cerui
stedim....
cerui
ceru
cerurm
ceruri
cerur
mersei
gittim....
mersei
merse
merserm
merseri
merser
Baz dzensiz fiillerin ekimi:

A da
vemek
ddui
verdim....
ddui
ddu
ddurm
dduri
ddur
A sta
oturmak
sttui
durdum...
sttui
sttu
stturm
stturi
sttur
A avea
sahip olmak
avui
benim vard....
avui
avu
avurm
avuri
avur
A fi
olmak
fusei
idim....
fusei
fuse
fuserm
fuseri
fuser
Radu n drum spre coal, trecu i pe la noi. Radu okul yolunda bize de urad.
Cnd vzurm (am vzut) aceast situaie, plecarm (am plecat) imediat de acolo. Bu
durum grdmzde hemen oradan uzaklatk.
Masal dilinde:
Hanul Erlic se mnie i nclec pe taurul lui negru. Erlik han ok kzm ve siyah
boasna binmi...
Biatul se ntoarse la han i-i povesti tot ce vzuse. ocuk hana geri dnm ve ona
hereyi anlatm....
V. stek Kipi, Gemi Zaman (Modul conjunctiv, timpul trecut)
Bu gemi zamann ifade ekli:
S (nu) +Fi +partisip (sfat-fiili); rnein:
Eu s (nu) fi citit Okuyaydm (okumuyaydm)....
Tu s (nu) fi citit
214
El, ea s (nu) fi citit

Noi s (nu) fi citit
Voi s (nu) fi citit
Ei s (nu) fi citit
Bu ekim rneinden de anlalaca gibi, istek kipinin gemi zaman ekilleri btn
uhslarda farkllklar gzetmez, ayndr. Bundan dolay kii zamirlerini kullanmamz zorunludur.
rnekler:
mi pare ru, s fi venit i el cu voi zgnm, keke o da sizinle geleydi.
Era bine s fi mers i tu cu ei Onlarla sen de gideydin iyi olurdu.
S fi avut mai muli bani, a fi cumprat-o Daha fazla param olayd onu satn alrdm
S-l fi premiat i pe el cu aceast ocazie Bu vesileyle onu da dllendireydiler.
VI. Vurguluma zamiri (Pronumele de ntrire)
Bu zamirin ekilleri unlardr:
Eril
Diil
Eu nsumi ben kendim
nsmi ben kendim
Tu nsui sen kendin
nsi sen kendin
El nsui o kendisi
Ea nsi o (kendi) kendisi
Noi nine biz kendimiz
nsene biz kendimiz
Voi niv siz kendiniz
nsev siz kendiniz
Ei nii onlar kendileri
Ele nsele onlar kendileri
Tata nsui a vrut s fac asta Babam kendisi bunu yapmak istedi.
Ea nsi a mrturisit acest lucru O kendisi bunu itiraf etti.
VII. Dumneata yar nezaket zamiri (Pronumele de politee dumneata)
a) 2. ahs:
Dumneavoastr Siz nezaket zamirinin yansra, yalnz tu sen yerine kullanlan
dumneata sen/siz nezaket zamiri de var. Dumneata ile kullanlan fiil 2. ahs tekil eklindedir;
rnein:
Dumneata cine eti? Sen kimsin? dir, Siz kimsiniz? deildir. Baka bir rnek: Te
cunosc pe dumneata Seni tanyorum
Dumneata nn -in ve -e hali ekli dumitaledir; rnein:
Radu e fratele dumitale? Radu senin kardein mi?
Am dat cartea fratelui dumitale kitab senin kardeine verdim.
b) 3. ahs: dumnealui, dumneaei kendisi; dumnealor kendileri:
Dumnealui ne cunoate Kendisi bizi tanyor.
Dumneaei este colega noastr Kendisi bizim arkadamzdr
Dumnealor cine sunt? Kendileri kimlerdirler?.
Dumnealui, dumneaei; dumnealor ile anlamda olan dnsul, dnsa kendisi ve
dnii, dnsele kendileri gibi nezaket zamirleri de mevcuttur; rnein:
Dnsul / dnsa este turc/turcoaic. Kendisi Trktr
Dnii / dnsele sunt studeni / studente. Kendileri rencidirler.
215
1.
Boluklar rnekteki gibi doldurunuz:

Acolo m-am ntlnit cu din Turcia - Acolo m-am ntlnit cu cineva din Turcia.
Trebuie s fie acas. Pentru a traduce textul cere ajutor de la.... de aici. Ai reuit s scrii
.. n pauz? Maria spune c s-a ndrgostit de.......deosebit. Ai gsit....bun n acest
magazin? Directorul vrea s ne comunice...foarte important. Cnd ai intrat aici ai cerut
permisiunea...? Nu gsesc dicionarul, nu cumva l-ai dat...? Am avut puin timp liber i de
aceea am dat telefoane....foti colegi. O s cerem i prerile....studente. ..studeni nu le-a
convenit aceast programare a examenelor. Acolo sunt mai muli strini, pe.... i-am cunoscut
anul trecut. Nu am vorbit cu Radu, am vorbit.... .
2.
Verilen rnee gre parantez iindeki fiile basit gemi zaman ekli veriniz:
Cnd (a se ntoarce) acas, Radu nc nu (a se scula) - Cnd m ntorsei acas, Radu nc
nu se sculase.
Cnd (a iei) din cas, nc nu (a se lumina). Cnd (a ajunge) cu ntrziere la facultate,
profesorul deja (a pleca). Radu (a pleca) cnd (a suna) telefonul. Dei (a fi vorba) de interesele
lui, Radu (a nu se supra). Fiindc (a nu se simi bine), de aceea (a nu reui) s termine traducerea.
Cnd (a veni) la hotel, Sorina (a pleca) de mult. n momentele acelea (a nu nelege) ce vrea s
spun. Acum (a-i prea ru) pentru c (a interpreta) greit aceast intervenie a lui.
3.
Verilen rnee gre parantez iindeki fiillere imdiki zamann hikayesi (imperfect) ekli
verinir; rnek:
Dac (a ajuta) la timp, nu (a ajunge) n aceast situaie - Dac l ajutam la timp, nu ajungea
n aceast situaie.
Dac (a pleca) cu trenul, (a nu ajunge) la timp la nunt. Dac Radu (a nu lua) acest
medicament strin, (a nu se nsntoi) aa de repede. Dac (a economisi) banii, acum (a putea)
s-i cumpere o main. Dac (a se obinui) cu viaa de aici, (a rmne) nc un an n acest ora.
Dac (a fi) puin mai tnr, (a scrie) nc o carte.
4.
Verilen rnee gre parantez iindeki fiillere uygun ekli veriniz:

(A intra) nuntru i (a atepta) cam o jumtate de or - Venisem mai devreme i-l
ateptasem o jumtate de or.
nainte niciodat (a nu mai avea) asemenea ocazie. n viaa lui niciodat (a nu fi) ru cu
cineva. mi aduc aminte c el (a pleca) cu o zi mai naintea noastr. Cu ani n urm ei (a fi) foarte
cunoscui de ctre toat lumea. Nu-l (a vedea) pe aici pentru c (a se muta), cu o lun n urm, n
alt ora. (a iei) suprat pe toat lumea. Nu se vedea nicieri, parc (a intra) n pmnt.
5.
Aadaki rnee gre parantez iindek fiillere gereken ekli veriniz:

Mai avem puin (a discuta) - Mai avem puin de discutat.
Mai avem (a termina) nc o lucrare. tiu, mai avei (a scrie) nc dou pagini. Secretara
216
a dat (a semna) toate actele. Nu mai avem nimic (a comenta) n legtur cu aceast chestiune.
Radu mai are puin (a nva) pentru acest examen. Mine avem (a rezolva) mai multe probleme
la primrie. Rmne (a vedea) cum vor decurge lucrurile n viitor.
6.
Romanceye ceviriniz:
RENCLERM VE BEN
Okula gelirken kararszlk iindeydim. Ders ylnn ortasnda, doup bydm ve
yllardr retmenlik yaptm, altm, evlenip oluk ocua kartm yerden, buraya yeni
atanmtm. Her iki yer de ileydi, ama, oras yetmi bin nfuslu, havas lk bir yerdi. Buras ise
be, alt bin nfusluydu.
Okul mdr gler yzl biriydi. Mdr beyi scak kanl bulmutum. Odasna girip kan
yardmc retmen arkadalarla da tantm.Hepsi de iyi davrandlar. tenlikle ho geldiniz
dediler. Yaknlk gsterdiler.
Pazartesi sabah erkenden kalktm. Yeni okula balayan bir ocuk ya da ilk dersimi verecek
bir retmen kadar heyecanlydm. Acaba renciler beni nasl karlaya caklard. Bir an nce
derse balamak,rencilerle tanmak, konumak iin can atyordum. Okula nasl geldim, ders zili
ne zaman ald bilmiyorum. Gireceim snfn yerini sora sora buldum.
eri girince btn renciler ayaa kalkt. Hepsinin de gzleri stmdeydi. Beni tepeden
trnaa szyorlar, nasl bir retmen olduumu anlamaya alyorlard. Acaba sert mi, ho
grl m? Nereden geldi? Evli mi, bekr m? Yumuak m, fkeli mi?.. Ben de onlar szyor,
tanmaya alyordum.
Ksa zamanda anlap kaynatk.Ben onlarn retmeni olmaktan,onlar benim rencim
olmaktan memnun kaldk. Korktuumuz bamza gelmedi. Sanki krk yllk dost olduk.Verdiim
devleri zamannda yapyorlar. lerinde tatl yaramazlar var tabi. Hepsi de uslu olacak deil ya.
217
ADO SAH ROM

Calea Moilor nr. 284, bl. 22A,
sc. 2, ap. 47, Bucureti
Tel/fax: +4021 210 71 60, Tel: +4021 210 20 44
adosahrom@starnets.ro,
www.adosahrom.ro

Volumul Limba Romana Practica Pentru Vorbitorii de Limba Turca

Încărcat de

Informații document

Drepturi de autor

Formate disponibile

Partajați acest document

Partajați sau inserați document

Opțiuni de partajare

Vi se pare util acest document?

Este necorespunzător acest conținut?

Drepturi de autor:

Formate disponibile

Volumul Limba Romana Practica Pentru Vorbitorii de Limba Turca

Încărcat de

Drepturi de autor:

Formate disponibile

AGIEMIN

LIMBA ROMN PRACTIC (PENTRU VORBITORII DE LIMBA TURC)

Gramatica limbii romne, vol. I-II, Bucureti,1963.

UYGULAMALI ROMEN DL (TRKE ZAHLI)

Prezenta lucrare se adreseaz vorbitorilor de limba turc care vor s se familiarizeze cu

Conf. dr. Agiemin Baubec

LIMBA ROMN PRACTIC (PENTRU VORBITORII DE LIMBA TURC)

Do. dr. Agiemin Baubec

UYGULAMALI ROMEN DL (TRKE ZAHLI)

LIMBA ROMN PRACTIC (PENTRU VORBITORII DE LIMBA TURC)

13. nite - n vizit la prieteni (Arkadalarm Ziyaret) ....................................................120

UYGULAMALI ROMEN DL (TRKE ZAHLI)

Harfin kelime iinde okunuu

LIMBA ROMN PRACTIC (PENTRU VORBITORII DE LIMBA TURC)

elev [elev]=okul rencisi,

UYGULAMALI ROMEN DL (TRKE ZAHLI)

ran [ran]=yara, ru [ru]=kt, fena,

LIMBA ROMN PRACTIC (PENTRU VORBITORII DE LIMBA TURC)

-z/zi: englez [englez]=ngiliz/ englezi [englezi]=ngilizler, burghez [burgez]=burjuva/

UYGULAMALI ROMEN DL (TRKE ZAHLI)

-ua[ua]: steaua [styaua]=yldz (belirli), ziua [ziyua]=(belirli bir) gn,

ciment [iment]= imento

LIMBA ROMN PRACTIC (PENTRU VORBITORII DE LIMBA TURC)

d) c+h+i=ki, k: chibrit [kibrit]= kibrit

exil [egzil] = srgn

UYGULAMALI ROMEN DL (TRKE ZAHLI)

iubi [yubi] = sevmek

stea [stya] = yldz

baie [baye] = banyo

LIMBA ROMN PRACTIC (PENTRU VORBITORII DE LIMBA TURC)

doamn [doamn]= bayan, hanm;

UYGULAMALI ROMEN DL (TRKE ZAHLI)

mare [mare]= byk;

Bun dimineaa [bun dimineatsa]= yi sabahlar (Gnaydn);

LIMBA ROMN PRACTIC (PENTRU VORBITORII DE LIMBA TURC)

elev [elev]= renci

elevi [elevi]= renciler

elev [elev]= (kz) renci

eleve [eleve]= (kz) renciler

Romencenin nszleri unlardr: b, c, d, f, g, h, j, l, k, m, n, p, r, s, , t, , y, x, z.

UYGULAMALI ROMEN DL (TRKE ZAHLI)

A. Kii Zamiri (Pronume personal)

4. Noi [noi]= biz

B. A F var olmak; ng. To be fiili

LIMBA ROMN PRACTIC (PENTRU VORBITORII DE LIMBA TURC)

n Romnia? (Ben) Romanyada renci miyim?

UYGULAMALI ROMEN DL (TRKE ZAHLI)

C. Nezaket Zamiri (Pronumele de politee)

D. Soru Zamirleri (Pronumele interogativ)

[ine sunt yey?] onlar (erkekler) kimdirler?

[e yste akolo?] orada ne var?

2. Ce? [e?] ne?

E. Asl Saylar (Numerale cardinale)

LIMBA ROMN PRACTIC (PENTRU VORBITORII DE LIMBA TURC)

5 cinci [ini]: elevi; eleve

+ DE + AD (oul, eril veya diil) =

100 o sut [o sut]

UYGULAMALI ROMEN DL (TRKE ZAHLI)

21 douzeci i unu [douzei i unu]

zeci de cri = onlarca kitap

LIMBA ROMN PRACTIC (PENTRU VORBITORII DE LIMBA TURC)

G. Cmlede vurgu (Intonaia n propoziie)

a. rnek: Eu (a fi) n Romnia - Eu sunt n Romnia.

UYGULAMALI ROMEN DL (TRKE ZAHLI)