Sunteți pe pagina 1din 37

12INVATAM TURCA - RT E ZAMAN

CURSURI ŞI LECŢII DE LIMBA TURCĂ


CE FEL DE LIMBĂ ESTE TURCA?
Turca face parte din familia limbi- vechi timpuri ale istoriei.
lor uralo-altaice și este considerată De-a lungul timpului, cum influ-
o limbă aglutinantă, care formează enţele lingvistice ale limbii chineze
cuvinte și expresii prin alăturarea au împrumutat limba persană și
de sufixe. Vorbită de aproximativ cum limba maghiară a adoptat cu-
200 de milioane de persoane, lim- vinte din limba arabă, tot astfel și
ba turcă este cea mai folosită limbă limba turcă vorbită doar în Turcia
din familia limbilor altaice. Astăzi a împrumutat limbile lumii cu peste
limba turcă este o limbă răspândi- 11.000 de cuvinte . Peste 20.000 de
tă în toată lumea, cu un vocabular cuvinte ce provin din lexicul tuturor
de peste 600 de mii de cuvinte, vor- limbilor turcice se găsesc în celelal-
bită pe o suprafaţă de aproximativ te limbi. Predată în mai toate zone-
12 milioane de kilometri pătraţi, de le de pe glob, subiect de cercetare
o populaţie de 220 de milioane de știinţifică, cu contribuţie în limbile
persoane, predată în aproape 100 lumii, turca este una dintre cele mai
de ţări, având rădăcini în cele mai răspândite și înrădăcinate limbi.

ALFABETUL LIMBII TURCE


• Alfabetul limbii turce conţine 29 te: “Irmak”[îrmak]= râu, “ıșık”
de litere, dintre care 21 consoane și 8 [îșîk] =lumină, “İș”[iș]=lucru,
vocale, după cum urmează: “pil”[pil]=baterie.
• Aa, Bb, Cc, Çç, Dd, Ee, Ff, Gg, Ğğ, • “K k” - se pronunţă ca și “c” în
Hh, Iı, İi, Jj, Kk,Ll, Mm, Nn, Oo, Öö, română: “Kapı” [capî]=ușă, “Kitap”
Pp, Rr, Ss, Șș, Tt, Uu, Üü, Vv, Yy, Zz [chitap] = carte .
• Consoane : b, c, ç, d, f, g, ğ, h, j, k,l, • În limba turcă originală, după
m, n, p, r, s, ș, t, , v, y, z prima silabă nu se găsesc vocalele "o"
• Vocale : a, e, ı, i, o, ö, u, ü și "ö": Doktor(doctor), horoz(cocoș),
• După cum observaţi, literele “Q-q’’, motor(motor), balon(balon),
“W-w’’ și “X-x’’ nu există. maydanoz(pătrunjel), koro(cor),
• În comparaţie cu alfabetul limbii sigorta(asigurare), kozmopolit (cos- FORMULE DE SALUT
române, sunt diferenţe la următoarele mopolit). Aceste cuvinte sunt împru-
litere: mutate din alte limbi. Merhaba: Salut! (Doar când vă întâlniţi cu interlo-
• Litera “C” se citeș- • Litera “Y” nu este aceeași cu litera cutorul, nu și când vă despărţiţi de el)
te “ge”: “Cam” [geam]=geam , “İ”: “Yedi”[iedi]=șapte, “ayı” [aiî] = Günaydın: Bună dimineaţa!
“ceket”[gechet]=jachetă urs. İyi günler: Bună ziua!
• Litera “Ç” se citește “ce”: • În cuvintele turcești există o concor- İyi akșamlar: Bună seara!
“Çiçek” [cicec]=floare, “çorba” danţă între vocale, ce conferă limbii İyi geceler: Noapte bună!
[ciorba]=ciorbă. o caracteristică de bază în armonia
• Litera “G” se citește “ghe”: vocalică. A:Hoș geldin : Bine ai venit!
“Gemi” [ghemi]=vapor, • Nu există gen gramatical. Hoș geldiniz: Bine aţi venit!
“gece”[ghege]=noapte. • Semnul pentru plural lipsește în B:Hoș bulduk: Bine te-am/v-am găsit!
• Litera “Ğ/ ğ ” este un “g” muiat, care cazul în care se folosește un numeral
nu se pronunţă, însă are rolul de a sau un adverb de cantitate: üç ağaçlar- A:Hoșça kal: Rămâi cu bine!
prelungi sunetul vocalei de dinaintea incorect; üç ağaç(trei pomi) – corect. Hoșça kalın: Rămâneţi cu bine!
sa.În limba turcă nu sunt cuvinte care • Ordinea cuvintelor în propoziţie: B:Güle güle: Pa, pa!
să înceapă cu litera “ğ” : “Dağ” [Daa]= Subiect + Obiect + Verb. A: Nasılsın? : Cum eşti?/Ce faci?
munte, “ağrı” [aarı] = durere. Exemplu: Ben(eu) kitap(carte) Nasılsınız?: Cum sunteţi?/Ce faceţi?
• “I ı” și “İi” sunt litere diferi- okuyorum(citesc). B: İyiyim : Bine.
A: Ne var ne yok?: Ce mai faci?
B: İyilik sağlık: Sunt bine, sănătos!
PRONUMELE PERSONAL A:Görüșmek üzere: Pe curând!
Pronume personal cu formă de singular B:Görüșürüz: Pe curând!
Persoana I- singular Ben (Eu) Evet: Da
Persoana a II-a singular Sen (Tu) Hayır: Nu
Persoana a III-a singular O (El/Ea) A:Teșekkür ederim: Mulţumesc.
Teșekkürler:Vă mulţumesc.
Pronume personal cu formă de plural B:Bir șey değil: Pentru puţin. / Rica ederim: Cu
Persoana I- plural Biz (Noi) plăcere.
Persoana a II-a plural Siz (Voi-Dumneavoastră) Bey: Domnul
Persoana a III-a plural Onlar ( Ei/Ele ) Hanım: Doamna
12INVATAM TURCA - NS N ZAMAN

CURSURI ȘI LECŢII DE LIMBA TURCĂ


În limba turcă İYELİK EKLERİ-SUFIXELE DE POSESIE
vocalele sunt de Benim(al meu ) m (pentru cuvintele terminate în vocală) ım ,im,
um, üm (cuvintele terminate în consoană)
Dacă ultima literă a cuvântului este consoană :
Benim anne m-mama mea perdem-perdeaua mea masam-masa mea
două feluri: Senin(al tău ) n (cuvintele terminate în vocală)
ın , in, un, ün (cuvintele terminate în consoană)
Senin annen-mama ta perden-perdeaua ta masan-masa ta
Onun annesi-mama lui/ei perdesi-perdeaua lui/ei masası- masa lui/ei
Onun(al lui/ ei ) ı, i , u , ü (pentru cuvintele terminate în vocală) Bizim annemiz-mama noastră
1. tari (posterioare): a, ı, o, u sı, si, su, sü (cuvintele terminate în consoană) perdemiz-perdeaua noastră masamız-masa noastră
2. moi (anterioare): e, i, ö, ü Bizim(al nostru) miz, mız, muz, müz (cuvintele terminate în vo- Sizin anneniz-mama voastră perdeniz-perdeaua voastră
Una dintre caracteristicile limbii turce este cală) ımız, imiz ,umuz, ümüz (cuvintele terminate în consoană) masanız-masa voastră
armonia vocalică, mai precis, vocala din sufix să se Sizin (al vostru) niz, niz, nuz, nuz (cuvinte terminate în vocală) Onların anneleri-mama lor perdeleri-perdeaua lor masaları- masa lor
potrivească cu vocala ultimei silabe din rădăcină. ınız , iniz , unuz, ünüz (cuvintele terminate în consoană)
Sufixele sunt determinate de ultima vocală a Onların( al lor) ları, leri
***
Dacă ultima literă a cuvântului este una din literele “ p, ç, t, k ”
cuvântului de bază, după următoarea regulă:
Dacă ultima silabă se termină cu vocalele ***
Dacă ultima literă a cuvântului este vocală:
și ia un sufix ce începe cu vocală, ultima literă se moaie (palatalizea-
ză) și devine “ b, c, d, g/ğ ”.
a, ı atunci sufixul va începe cu vocala ı. A,ı--- ı e,i--- i o,u--- u ö,ü--- ü
Benim kitabım-cartea mea
***
e, i....................................i Benim -al meu adım-numele meu evim-casa mea Senin kitabın-cartea ta
okulum - școala mea gözüm-ochiul meu Onun kitabı-cartea lui
o, u...................................u Senin-al tău adın-numele tău evin-casa ta Bizim kitabımız-cartea noastră
okulun -școala ta gözün-ochiul tău Sizin kitabınız-cartea voastră
ö, ü...................................ü Onun -al lui/ei adı - numele lui/ei evi-casa lui/ei Onların kitapları-cărţile lor
okulu-școala lui/ei gözü-ochiul lui/ei
*** Bizim -al nostru adımız-numele nostru evimiz-casa noastră Notă : Când un cuvânt se termină cu grupul de litere „ nk”, litera
okulumuz –școala noastră gözümüz-ochiul nostru „k” devine „g” . În afară de această regulă, litera „k” se moaie și
Benim adım Ali, soyadım Demir. Sizin-al vostru adınız-numele vostru eviniz-casa voastră devine „ğ”.
Prenumele meu este Ali, numele Demir. okulunuz-școala voastră gözünüz-ochiul vostru Exemplu: renk +i= rengi denk+im=dengim
Senin kardeșin kim? Onların-al lor adları- numele lor evleri - casa lor Notă: De regulă cuvintele cu o singură silabă nu se moaie. De
Cine este fratele tău? okulları-școala lor gözleri- ochiul lor exemplu: „At”(cal) , et(carne), süt(lapte) .

Tanışma (Cunoştinţa)

Ali: -Merhaba, benim adım Ali. Senin adın ne? Tekil -Singular Çoğul -Plural
-Salut, numele meu este Ali? Care este kitap = carte kitaplar = cărţi
numele tău? pencere = fereastră pencereler = ferestre
Murat: -Benim adım Murat. kız = fată kızlar = fete
-Numele meu este Murat. kedi = pisică kediler = pisici
Ali: Memnun oldum. ev = casă evler = case
- Încântat. kapı = ușă kapılar = uși
Murat: -Ben de memnun oldum. deniz = mare denizler = mări
-Și eu sunt încântat. çiçek = floare çiçekler = flori
kitap = carte kitaplar = cărţi
Çoğul eki Pluralul defter = caiet defterler = caiete
Terminaţiile pluralului sunt -lar și -ler, în masa = masă masalar = mese
funcţie de ultima vocală. çocuk = copil çocuklar = copii
Astfel: Excepţie: saat = oră / saatler = ore
*dupa a, ı, o, u urmează -lar gol = gol / goller = goluri
*dupa e, i, ö, ü urmează -ler

Sözlük (Vocabular)
Ad Prenume Baba Tată
Soyad Nume Erkek kardeș Frate mai mic
Ev Casă Kız kardeș Soră mai mică
İș Lucru Dede Bunic
Meslek Meserie Nine Bunică
Kız Fată Erkek arkadaș Prieten
Kadın Femeie Kız arkadaș Prietenă
Erkek Bărbat İș arkadașı Coleg
Adam Bărbat Ne ? Ce?
Anne Mamă Kim? Cine?

Pagină realizată de Halt Language Center


12INVATAM TURCA - NS N ZAMAN

CURSURI ȘI LECŢII DE LIMBA TURCĂ


LECŢIA 3
PRONUMELE INTEROGATIVE Kimin?- Al cui?
KİM? - CINE? – (Se folosește pentru persoane). Benim – Al meu Ali benim arkadaşım değil.
NE? - CE?- (Se folosește pentru obiecte/fiinţe). Senin –Al tău Ali nu este prietenul meu.
Onun-Al lui/ei Bu kimin? Al cui este acesta?
PRONUMELE DEMONSTRATIV - FORMA SINGULAR Bizim-Al nostru O senin mi?- Acela/Aceea este al tău/ta?
Bu: - Acesta, aceasta. (Pentru obiectul /persoana de aproape). Sizin-Al vostru Bu benim. Acesta este al meu.
Şu: - Acesta/acela, aceasta/aceea (Pentru obiectul /persoana aflat /ă în raza vizuală a vorbitorului ). Onların-Al lor Evet.O, benim. Da. Acela/aceea este al tău/ta.
O: – Acela, aceea (are și sensul de el/ea – pers. a III-a sg.) Şu araba senin mi? Mașina aceea este a ta?
( Pentru obiectul /persoana care nu este aflat /ă în raza vizuală a vorbitorului). Evet benim. Da, este a mea.
Onlar kimin?- Ale cui sunt acestea/aceștia?
Bu kim?- Cine este acesta/aceasta? Şu kim?- Cine este acela/aceea? O kim? Cine este acela/aceea? Onlar bizim. Acestea sunt ale noastre./Aceștia sunt ai noștri.
Öğrenci - Elev/Elevă Postacı - Poștaș/Poștăriţă Öğretmen - Învăţător/Învăţătoare O kalem senin mi? Pixul acela este al tău?
Hayır.Benim değil. Nu. Nu este al meu.
Bu ne? - Ce este acesta? Şu ne? - Ce este acela? O ne?- Ce este aceasta? Bu gözlük onun mu? Ochelarii aceștia sunt ai ei/lui? Evet, onun.
Köpek - Câine Sandalye - Scaun Pencere -Fereastră
Var * yok Este*Nu este
Notă:
Şu kitap(Cartea aceea ) = O kitap (Cartea aceea ) “Şu ” și “0” pot fi folosite unul în locul celuilalt. Olumlu-Pozitiv Olumsuz-Negativ
Şu ne? - Ce este aceea?
Şu kedi. / O kedi - Aceea este o pisică. Arabam var. Eu am mașină. Arabam yok. Eu nu am mașină.
Evimiz var. Evimiz yok.
Notă: Bisikletleri var. Bisikletleri yok.
Bu ne?= Bu, nedir?- Ce este acesta/aceasta? Çok arkadașım var. Çok arkadașım yok.
Bunlar ne? =Bunlar, nedir? - Ce sunt acestea/aceștia? Zamanım var. Zamanım yok.
Bu kim?= Bu, kimdir?- Cine este acesta/aceasta?
Soru- Forma interogativă
PRONUMELE DEMONSTRATIV-FORMA PLURAL Senin kalemin var mı?- Tu ai pix? Senin işin var mı? Ai de lucru?
Bunlar - Aceștia/Acestea Şunlar - Aceștia/Acestea/Aceia/Acelea Onlar-Aceia/Acelea
Evet var.Da, am. Evet işim var.Da, am de lucru.
Bunlar kim? –Cine sunt aceștia ? Şunlar ne? Ce sunt acelea ? Onlar ne?- Ce sunt acelea?
Onun defteri var mı? El/ea are caiet? Zamanın var mı?Ai timp?
Onlar Ali,Ayşe ve Esra . Sunt Ali, Ayșe și Esra. Şunlar masa./masalar – Sunt mese. Onlar kedi./kediler- Sunt pisici.
Hayır yok. Nu, nu are. Evet, zamanım var. Da, am timp.
Bunlar ne(dir)? Ce sunt acestea/aceștia?
Onun diploması var mı? El/ea are diplomă?
Bunlar bardak(tır).-Acestea sunt pahare.
Evet diploması var. Da, are diplomă.
Bardaklar.- Pahare.
Onların bilgisayarları var mı? Ei au computer?
Bunlar kim(dir)?- Cine sunt aceștia/acestea?
Hayır, yok. Nu, nu au.
Bunlar öğrenci(dir).Aceștia sunt elevi.
Öğrenciler.- Elevi.
Araban yok mu? Nu ai mașină?
Notă: Onlar kitap(Acestea sunt cărţi) = Onlar kitaplar (Acestea sunt cărţi).

Soru edatı –Forma interogativă mı, mi ,mu, mü

a,ı ---mı e,i----mi o,u---u ö,ü----ü

Bu elma mı? Acesta este măr? Bu ekmek mi? Aceasta este pâine?
Evet,elma . Da, este măr. Evet,ekmek .-Da, este pâine.

Bu çocuk mu? Acesta este copil? Bu gözlük mü?-Aceștia sunt ochelari?


Evet,çocuk .Da, este copil. Evet, gözlük.- Da, sunt ochelari.

İstanbul kalabalık mı?- Istanbulul este aglomerat?


Evet, kalabalık. Da, este aglomerat.

Ev temiz mi?- Casa este curată? Ülkeniz güzel mi? Ţara dumneavoastră/ voastră este frumoasă?
Evet, temiz. Da, este curată. Evet.Ülkemiz güzel. Da, ţara noastră este frumoasă.

Forma negativă a substantivelor se formează prin folosirea particulei “değil”.

Bu kitap mı? - Aceasta este carte? Bu kapı mı?- Aceasta este ușă?
Hayır, Bu kitap değil. – Nu, aceasta nu este carte. Hayır, Bu kapı değil.-Nu, aceasta nu este ușă?

Pozitiv Negativ
Bu, defter. Acesta este caiet. Bu, defter değil.Acesta nu este caiet.
O, masa. Aceea este masă. O, masa değil. Aceea nu este masă.
Bunlar, kapı. Acestea sunt uși. Bunlar, kapı değil. Acestea nu sunt uși.
Şu, kedi.Aceea este pisică. Şu, kedi değil. Aceea nu este pisică.
Bunlar, araba. Acestea sunt mașini. Bunlar, araba değil. Acestea nu sunt mașini.
Onlar, ev. Acelea sunt case. Onlar, ev değil. Acelea nu sunt case.

Bu kim? Cine este acesta? O, Mustafa mı? Acela este Mustafa?


O, Mustafa. Acela este Mustafa. Evet,O Mustafa . Da, acela este Mustafa.

Alıştırmalar /Exerciţii practice.


Bu benim arabam.Aceasta este mașina mea.
O senin masan mı?Aceea este masa ta?
Bunlar benim arkadaşlarım. Aceștia sunt prietenii mei.
Şu senin arkadaşın mı? Acela este prietenul tău?
Onlar arkadaşların mı? Aceia sunt prietenii tăi?
12INVATAM TURCA - ZAMAN

CURSURI ȘI LECŢII DE LIMBA TURCĂ


LECŢIA - 4 Predicatul nominal - prezent
Forma afirmativă a,ı- ım Forma interogativă a,ı – mı Faceţi propoziţii. Completaţi spaţiile goale
Ben avukatım - Eu sunt avocat Ben hasta mıyım? Eu sunt bolnav?
Sen avukatsın -Tu ești avocat Sen hasta mısın? Tu ești bolnav?
1. sen / güzel(frumos ) Biz öğrenciyiz.
O avukat veya avukattır O hasta mı?
Biz avukatız Biz hasta mıyız? Sen güzelsin. ............... güzelsin.
Siz avukatsınız Siz hasta mısınız? 2. ben / fakir(sărac ) ............... bir öğretmen.
Onlar avukat lar veya avukattırlar Onlar hastalar mı? 3. o / mutlu( fericit ) ............... bekarız.
4. sen / yakışıklı( chipeş ) ............... evliyim.
Atenţie: - tır, - tir, - tur, - tür = se folosesc e,i-mi
după consoanele surde: p, ç, t, k, f, s, ș, h Ben öğretmen miyim? Eu sunt învăţător? 5. o / öğretmen( profesor ) ................ yorgunuz.
- tırlar, - tirler, - turlar, - türler = se Sen öğretmen misin? 6. sen / evli( căsătorit )
................ fakirler.
folosesc după consoanele surde: p, ç, t, k, f, s, ș, h O öğretmen mi? 7. ben / şoför( şofer )
Biz öğretmen miyiz? ................ iyi arkadaşız.
8. o adam / berber( frizer )
e, i- im Siz öğretmen misiniz? 9. sen / yorgun( obosit ) ................ çok güçlüsünüz.
Ben sekreterim Onlar öğretmenler mi? ................ çok mutluyum.
Sen sekretersin 10.film / sıkıcı(plictisitor )
O sekreter veya sekreterdir Notă: Onlar öğretmenler mi?
Biz sekreteriz Onlar öğretmen mi ?
Siz sekretersiniz
Onlar ekreterler veya sekreterdirler
Onlar hastalar mı? = Onlar hasta mı?
SÖZLÜK/ Vocabular
o ,u- mu
o, u- um Sen yorgun musun? Az: Puţin Ekmek :Pâine
Ben doktorum O yorgun mu? Çok: Mult Elma: Măr
Sen doktorsun Siz yorgun musunuz? Gözlük: Ochelari Köpek:Câine
O doktor veya doktordur İş:Lucru Sandalye:Scaun
Biz doktoruz ö,ü- mü
Siz doktorsunuz Sen müdür müsün? Zaman: Timp Postacı:Poştaş/poştăriţă
Onlar doktorlar veya doktordur lar Bilgisayar: Computer Kedi:Pisică
Diploma:Diplomă Pencere:Fereastră
ö, ü- üm Alıştırmalar Kimin:Al cui Ülke:Ţară
Ben şoförüm
Sen şoförsün
1- Ben bugün çok mutluyum. Defter:caiet Temiz:Curat
Eu astăzi sunt foarte fericit.
O şoför veya şofördür Kitap:carte Kalabalık:Aglomeraţie
Biz şoförüz 2- O bugün biraz kızgın. Bisiklet:Bicicletă Duvar: Perete
Siz şoförsünüz El/ea astăzi e puţin supărat/ă.
Onlar şoförler veya şofördürler
3- Biz öğrenciyiz. Noi suntem elevi.
Atenţie: Dacă ultima literă a cuvântului este
vocală, înainte de terminaţia personală se pune 4- Siz çok iyi bir insansınız.
litera „y” . Exemplu: dișçiyim(sunt dentist) / Dumneavoastră sunteţi un om foarte bun.
öğrenciyim (sunt elev) / anneyim (sunt mamă)
mutluyum (sunt fericit); iyiyim (sunt bine); 5- Çok naziksiniz.
hastayım (sunt bolnav) Sunteţi foarte amabil/ă.
* Aceleași terminaţii se folosesc și pentru adjective.
6- Siz çok başarılısınız.
Exemplu: Sunteţi o persoană de succes.
yorgun = obosit/ă
Ben yorgunum = eu sunt obosit /ă 7- Onlar çocuk değiller. Gençler.
Sen yorgunsun = tu ești obosit Ei nu sunt copii. Sunt adolescenţi.
O yorgun sau yorgundur
el /ea este obosit/ă 8- Siz şişman değilsiniz. Zayıfsınız.
Biz yorgunuz = noi suntem obosiţi Nu sunteţi gras/ă.Sunteţi slab/ă.
Siz yorgunsunuz = voi sunteti obosiţi
Onlar yorgunlar / sau yorgundurlar 9- Sen kısa değilsin. Uzunsun.
ei /ele sunt obosiţi/obosite Nu eşti scund.Eşti înalt.
zayıf = slab 10- Ben öğretmen değilim. Polisim.
Ben zayıfım = eu sunt slab Nu sunt învăţător.Sunt poliţist.
Sen zayıfsın = tu ești slab
O zayıf sau zayıftır = el /ea este slab/ă 11- Hasta mısınız?
Biz zayıfız = noi suntem slabi Sunteţi bolnav?
Siz zayıfsınız = voi sunteţi slabi Hayır, hasta değilim.Biraz yorgunum.
Onlar zayıflar / sau zayıftırlar Nu, nu sunt bolnav.Sunt puţin obosit.
ei /ele sunt slabi/e
12- Aç mısın?
iyi = bine, bun Ţi-e foame?
Be iyiyim = eu sunt bine, bun Hayır, aç değilim, tokum.
Sen iyisin = tu ești bine, bun Nu, nu mi-e foame.Sunt sătul.
O iyi sau iyidir = el /ea este bine, bun/ă
Biz iyiyiz = noi suntem bine, buni 13- O yorgun mu?
Siz iyisiniz = voi sunteţi bine, buni Este obosit/ă ?
Onlar iyiler / sau iyidirler Evet, çok yorgun.
ei /ele sunt bine, buni/bune Da, este foarte obosit/ă.

Forma negativă 14- Ayşe hanım öğretmen mi?


Doamna Ayşe este învăţătoare?
Ben doktor değilim. Eu nu sunt doctor. Evet. O öğretmen.
Sen doktor değilsin Da.Ea este învăţătoare.
O doktor değil veya doktor değildir
Biz doktor değiliz 15- Siz sporcu musunuz?
Sunteţi sportiv ?
Siz doktor değilsiniz
Evet sporcuyum.
Onlar doktor değil veya doktor değildirler Da, sunt sportiv.
12INVATAM TURCA - ZAMAN

CURSURI ȘI LECŢII DE LIMBA TURCĂ


Ghid Turc-Român 1 Nerede çalışıyorsunuz?
Unde lucraţi?
Bizim fotoğrafımızı çekebilir misiniz?
Puteţi să ne faceţi o poză?
SELAMLAŞMA – TANIŞMA - Forme de salut Doğum tarihin kaç? Otobüs durağı nerede?
Când v-aţi născut? Unde este staţia de autobuz?
Görüşmek üzere! Ne mai vedem!
Merhaba, nasılsınız? Bună ziua, ce mai faceţi? Dolar bozdurmak istiyorum.
Telefon numaranız kaç?
Ce număr de telefon aveţi? Vreau să schimb dolari.
İyiyim. Teşekkür ederim. Bine. Mulţumesc.
Siz nasılsınız? Dumneavoastră ce mai faceţi? Penrece kenarı istiyorum.
Vizeniz var mı?
Aveţi viză? Vreau să stau la geam.
Adınız ne? Cum vă cheamă?
Adım Ali. Sizin adınız ne? Nereden telefon edebilirim?
Valizinizi açar mısınız ?
Numele meu este Ali. Pe dvs. cum vă cheamă? De unde pot da un telefon?
Puteţi deschide valiza?
Tanıştığımıza memnun oldum! Nereden geliyorsunuz?
Döviz bürosu nerede ?
Încântat de cunoștinţă! De unde veniţi?
Unde este biroul de schimb valutar?
Ben de memnun oldum. Nereye gitmek istiyorsunuz?
Nerelisiniz ?
Încântat, de asemenea. Unde vreţi să mergeţi?
De unde sunteţi?
Allah’a ısmarladık. = Hoşçakalın! =La revedere! Yolda mola veriyor musunuz?
Ne zaman gitmek istiyorsunuz?
Kusura bakmayın = Affedersiniz = Özür dilerim! Pe drum aveţi pauză.
Când vreţi să plecaţi?
Nu vă supăraţi=Scuzaţi-mă = Îmi cer scuze! Yemek veriliyor mu?
Tek gidiş mi, gidiş-dönüş mü?
Rica ederim. = Önemli değil. Se dă mâncare?
Dus sau dus-întors?
Vă rog = Nu e important. Ne kadar bağaja izin veriliyor?
Sigara içilmeyen yerden olsun lütfen.
Lütfen bana yardım eder misiniz ? Cu cât bagaj se dă voie?
Să fie într-un loc
Mă puteţi ajuta, vă rog ?
în care nu se fumează.
Bir sonraki durak Antalya’dır.
TEBRİK – KUTLAMA Pencere kenarı mı koridor mu? Următoarea oprire este Antalya.
Urări - Felicitări E colţul ferestrei sau coridor?
Hayırlı işler ! Afiyet olsun ! Boş yer var mı?
Spor la muncă ! Poftă bună ! İstanbul’a en erken kaçta otobüsünüz var? Aveţi locuri libere?
Ce autobuz aveţi mai devreme spre Instanbul.
Başınız sağ olsun ! Sağlık olsun ! Burada kimse oturuyor mu?
Condoleanţe ! Să fie sănătate ! Uçak için yer Stă cineva aici?
ayırmak istiyorum.
Tebrik ederim ! Güle güle kullanın ! Vreau să rezerv
Vă felicit ! Să îl folosiţi sănătos ! un loc în avion.

Geçmiş Olsun ! Hayırlı olsun ! Yakında bir


Însănătoșire grabnică ! Să fie de bine ! lokanta var mı?
E vreun restaurant
Bol şanslar ! în apropiere?
Sıhhatler olsun !
Succes !
Să vă fie de bine ! Evet karşıda var.
Doğum Gününüz Da, este unul vis-a-vis.
Kutlu Olsun ! Mutlu bayramlar !
La mulţi ani ! Bairam fericit ! Tren ne zaman hareket ediyor?
Când pleacă trenul?
Bayramınız Kutlu Olsun ! İyi eğlenceler !
Sărbători fericite ! Distracţie plăcută ! İstanbul-Ankara arası
kaç saat sürüyor?
Yeni yılınız kutlu olsun ! Başarılar ! Cât faci de la Istanbul la Ankara?
La mulţi ani de Anul Nou ! Baftă ! ( Succes! )
Hangi dili / dilleri biliyorsunuz?
YOLCULUK – ADRES Ce limbă / limbi știţi?
Călătorie- Adresă
Hangi dilleri Bugün sıcaklıkkaç derece ? Türkçe, İngilizce,
konuşabiliyorsun? Câte grade sunt astăzi? Cât Fransızca biliyorum.
Ce limbi poţi să vorbești? de cald este astăzi? Știu turcă, egleză și franceză.

Kaç dil biliyorsunuz? Kadıköy’e kaç numaralı Türkçe biliyor musunuz?


Câte limbi știţi? otobüs gidiyor? Știţi limba turcă?
Ce număr are autobuzul
Şehrinizin nüfusu ne care merge la Kadıköy? Evet, biraz biliyorum.
kadar? Da, știu puţin.
Ce populaţie are orașul dvs.? Türkiye’nin
başkenti neresi ? Odanızı temizleyebilir miyim?
Cumhurbaşkanınızın Care este capitala Turciei ? Pot să vă fac curăţenie în cameră?
adı ne ?
Şehir merkezine
Cum îl cheamă Türkiye’nin
nasıl gidebilirim?
pe președintele dvs. ? para birimi ne? Cum pot ajunge în centrul orașului?
Care este moneda Turciei?
Ankara’da havalar nasıl? Ankara bileti istiyorum.
Cum este vremea la Ankara? Mesleğiniz ne? Vreau un bilet pentru Ankara.
Ne iş yapıyorsun?
Tatile nereye gideceksiniz ? Ce meserie aveţi? Fotoğrafınızı çekebilir miyim?
Unde veţi merge în vacanţă? Ce muncă aveţi? Pot să vă fac o poză?
12INVATAM TURCA 01-15 IU N IE 2013 ZAMAN

CURSURI ȘI LECŢII DE LIMBA TURCĂ


Ghid Turc-Român 2
Buraya oturabilir miyim? Köşeden sola dön.
Pot să stau aici? De la colţ o iei la stânga.

Hangi duraktayız? Dikkat et!


La ce staţie suntem? Ai grijă.

Bu otobüs nereye kadar gidiyor? Burdan dön.


Până unde merge acest autobuz? Întoarce de aici.

Taksim'e gelince bana haber verir mi- Tuvalete gitmem lâzım.


siniz? Trebuie să merg la toaletă.
Când ajungeţi la Taksim mă anunţaţi?
Ne kadar bekleyebilirsiniz?
Lütfen açılır mısınız? Cât puteţi aștepta? YOLCULUK – ADRES
Deschideţi, vă rog? Călătorie- Adresă
İyi yolculuklar.
İnişler arka kapıdan. Drum bun! 5 gün. (Kesin değil uzayabilir.) Tek kişilik odamız kalmadı.
Se coboară pe ușa din spate. Cinci zile (nu este sigur, poate fi și mai mult.) Nu mai avem cameră de o persoană.
İyi uçuşlar.
Nerden geliyorsunuz? Zbor plăcut! Geceliği ne kadar? Üzgünüm, odamız kalmadı.
Almanya’dan geliyorum. Cât costă pe noapte? Îmi pare rău, nu mai avem camere.
De unde veniţi? Yolunuz açık olsun.
Vin din Germania. Să vă fie drumul deschis ! Bu odayı tutuyorum. Üzgünüm, otelimiz dolu.
Iau această cameră. Îmi pare rău, avem hotelul plin.
Nerelisiniz? Dikkatli sürün.
Romanyalıyım. Conduceţi cu atenţie. Odaları görebilir miyim? Yer ayırabilir miyim acaba?
De unde sunteţi? Pot să văd camerele? Oare pot să fac o rezervare?
Sunt din România. Kendine dikkat et.
Ai grijă de tine. Şu fişi doldurmanız gerekiyor. Evet,buyrun, sizi dinliyorum.
Nerede kalıyorsunuz? Trebuie să completaţi aceasta fișă. Da, poftiţi, vă ascult.
Kent Otel’de kalıyorum. Seni özleyeceğiz.
Unde staţi? Unde rămâneţi? Ne va fi dor de tine. Bana bir not var mı? Adınızı ve telefonunuzu söyler misiniz?
Stau la hotelul Kent. Am vreun mesaj? Îmi spuneţi, vă rog, numele și telefonul?
Yolculuk nasıl geçti?
Beni hava alanına götürün. Cum a fost drumul? Afedersiniz....numarayı bağlayabilir misiniz? İstediğiniz özel bir şey var mı?
Duceţi-mă la aeroport. Scuzaţi-mă, puteţi face legătura la numărul...? Doriţi ceva special?
Eğlendin mi?
Sigara içmemde sakınca var mı? Te-ai distrat?
E vreo problemă dacă fumez?
Araba Servisi.
Adres burada yazılı. Service auto.
Adresa este scrisă aici.
Depoyu ful yapın, lütfen!
Burası uygun mu? Umpleţi rezervorul, vă rog!
Aici este bine.
Yol haritası istiyorum.
Geç kaldım lütfen acele edin. Vreau o hartă de drum.
Am întârziat, vă rog să vă grăbiţi.
Lastikleri kontrol eder misiniz?
Yavaş gidin. Controlaţi cauciucurile?
Mergeţi încet.
Ehliyetinizi görebilir miyim?
Galiba kayboldum. Pot să vă văd carnetul de conducere!
Cred că m-am pierdut.
Önceden iki kişilik yer ayırtmıştık.
En yakın tren istasyonu nerede? De la început am rezervat locuri pntru 2
Unde este cea mai apropiată gară? persoane.

Postahane nerede? Çift kişilik odanız var mı?


Unde este Poșta? Aveţi camere pentru 2 persoane?

Hava alanına nasıl gidebilirim? Boş odanız var mı?


Cum pot ajunge la aeroport? Aveţi cameră liberă?

Atatürk Caddesini biliyor musunuz ? Arkadaş size odaları gösterecek.Onu


Știţi unde este Bulevardul Atatürk? takip edin, lütlen.
Prietenul vă va arăta camerele, vă rog ur-
Yürüyerek gidebilir miyim? maţi-l.
Pot merge pe jos?
Kaç kişilik oda istersiniz?
Burdan oraya gidemezsiniz. = Bayağı Cameră de câte persoane doriţi ?
uzak
De aici până acolo nu puteţi merge=E des- Asansör şurada, merdivenin yanında.
tul de departe . Liftul e aici, scările sunt lângă.

Bu civarda. Cadde tarafında odanız varsa, olabilir.


În jurul. Dacă aveţi cameră la stradă, se poate.

İlerde sağda. Kaç gün kalacaksınız?


În faţă sau la dreapta. Câte zile veţi sta?
12INVATAM TURCA 01-15 IU L IE 2013 ZAMAN

CURSURI ȘI LECŢII DE LIMBA TURCĂ


LECŢIA 5 Nerede? Unde?
A: Ali nerede? A:Unde este Ali? 4. o / nerede / berber Kimde? La cine? ler var.
B: O evde. B: El este acasă. 5. o / nerede / deniz Bende ......La mine. 4. Tabak... yemek yok.
– de / da (te / ta) sunt sufixele ca- 6. o / nerede / hastane Sende ....... 5. Bükreş’... çok güzel
zului locativ. Arată unde se petre- 7. o / nerede / banka Onda ........ parklar var.
ce acțiunea verbului. 8. o / nerede / kuaför Bizde 6. Bu akşam sinema.... güzel
9. o / nerede / sinema Sizde
bir film var mı?
Notă: Dacă ultima silabă se ter- 10. o / nerede / balkon Onlarda
mină cu vocalele a, ı, o, u, atunci 7. Tren istasyon... değil.
sufixul va fi da (ta). Neredesin? Unde ești? ALIȘTIRMALAR 8. Ali Bey postane... mi?
Olumlu hali – Forma afirmativă -Kimde kalem var? Cine are 9. Otobüs... yirmi yolcu var.
1. okul okulda pix? 10. Odam.... bilgisayarım var.
2. Ankara’ Ev ..... -Bende var. Eu am. 11. Arabam.... klima var.
3. doktor Ben evdeyim. Eu sunt 12. Cadde... çok araba var mı?
4. banyo acasă. -Kimde araba var? Cine are 13. Deniz... balıklar var.
5. lokanta Sen evdesin. mașina? 14.Ahmet Bey’.... telefon yok.
6. oda O evde(dir). -Ali’de Ali.
7. bakkal Biz evdeyiz.
Siz evdesiniz. -Sizde silgi var mı? Aveti radi- 15.Hastane... doktorlar,
Notă: Dacă ultima silabă se ter- Onlar evde(dirler) era? hemşireler ve hastalar var.
mină cu vocalele e, i, ö, ü, atunci -Evet.Bende silgi var.Da.Am 16.Bu akşam stadyum... maç
sufixul va fi de (te). İş ...... radiera. var mı?
İşteyim. Eu sunt la lucru. 17. Bahçemiz.... on beş ağaç
1. dişçi dişçide - La dentist İştesin CÜMLELERI TAMAMLAYINIZ. var.
2. Köstence’ İşte COMPLETAȚI SPAȚIILE GOALE: 18. Kardeşim.... para yok.
3. eczane İşteyiz 1. Amcam...(da) iki araba var. 19. Mutfak.... dört sandalye var.
4. Türkiye İştesiniz 2. Bu okul... çok öğrenci var. 20. Market.. çok müşteri var mı?
5. pastane İşte(dirler) 3. İstanbul’.... çok güzel yer-
6. asker
7. kantin OLUMSUZ HALI - FORMA NEGA-
8. deniz TIVĂ
9. tatil Ben evde değilim.Eu nu sunt
10. postane acasă.
Sen evde değilsin.
Notă: După consoanele finale O evde değil(dir)
f,s,t,k,ç,ș,h,p, sufixele vor fi - te / ta. Biz evde değiliz.
Siz evde değilsiniz.
Kitapta Onlar evde değil(dirler) (On-
markette lar evde değiller)
işte (Sen) neredesin?
Mayısta (Ben) evdeyim
ağaçta ( Sen) Neredesin?
durakta (Ben) Okuldayım şimdi.
bu tarafta (Siz) Neredesiniz?
Bükreş’te (Biz) Bahçedeyiz

După substantivele proprii, sufi-


xul locativului nu se alipește di- CÜMLE YAPINIZ.
rect, ci se desparte prin apostrof. FORMAȚI PROPOZIȚII.
Ben– mutfak Ben
Ex: mutfaktayım.
-Istanbul' da = la, în Istanbul Eu sunt în bucătărie.
-Ali' de = la Ali Sen- banyo
-Bükreş' te = în, la București Müdür Bey - ofis
-Ayhan' da = la Ayhan Öğrenciler- okul
Siz- bahçe
SOR VE CEVAPLA. O - taksi
ÎNTREABĂ ȘI RĂSPUNDE. Biz- otobüs
1. o / nerede / okul O nerede? Kalemlerim - çanta
O okulda. Unde este el/ea? El /ea Biz- gazete
este la școală. Onlar- dişçi
2. o / nerede / İstanbul Arkadaşlarım-sınıf
3. o / nerede / lokanta Ceketlerim- dolap
12INVATAM TURCA 15-3 1 IU L IE 2013 ZAMAN

CURSURI ȘI LECŢII DE LIMBA TURCĂ


LECŢIA 6
În limba turcă infinitivul se redă cu ajuto- Konușuyoruz
rul sufixelor "mak" și "mek". Konușuyorsunuz
Exemplu : Konușuyorlar
Okumak, yazmak, gelmek, içmek . Formaţi propoziţii folosind cuvintele de mai jos:
Exemplu: 1. Serap / Pelin ile konuşmak - Serap Pelin ile konuşuyor.
Şimdiki Zaman(Timpul prezent) O çok iyi Türkçe konușuyor. El/Ea vorbeș-
Definiţie: Timpul prezent exprimă o acţi- te foarte bine limba turcă. 2. Ben / Türkçe öğrenmek ___________________________
une sau întâmplare care începe și continuă Ben Bükreș’te oturuyorum. 3. Ben / ders çalışmak ___________________________
în momentul în care este exprimată. Kușlar uçuyor.
Forma: La rădăcina verbului se adaugă Balıkçı gölde balık tutuyor.
4. O / su/ içmek ____________________________
sufixele : –yor, -ıyor,-iyor,-uyor,-üyor . 5. Onlar/ yemek yapmak ____________________________
ö,ü – üyor
6. Ali / ödev yapmak ____________________________
Yürü + yor + um - (yürümek - a merge ) Görmek - a vedea
Rădăcina verbală + yor + sufixul personal Görüyorum – Eu văd. 7. Onlar / gürültü yapmak ____________________________
predicativ. Görüyorsun 8. Biz / müzik/dinlemek ____________________________
Görüyor
Notă : Pentru rădăcinile verbale terminate Görüyoruz 9. O /havuzda/ yüzmek ____________________________
în vocală, se adaugă sufixul "-yor". Görüyorsunuz 10. Siz / nerede/yürümek ____________________________?
Okumak - a citi Görüyorlar
Ben okuyorum- Eu citesc.
Sen okuyorsun Exemplu:
O okuyor Ahmet gülüyor. Ahmet râde.
Biz okuyoruz Ben araba sürüyorum.
Siz okuyorsunuz
Onlar okuyorlar Notă: Când se adaugă sufixul " – yor",
litera "t" de la sfârșitul verbului se sonori-
Exemplu: zează și se schimbă în "d" :
Ahmet gazete okuyor.(okumak) - Ahmet Seyretiyor-seyrediyor
citește ziarul. Gitiyorum-gidiyorum
Çocuk parkta yürüyor.(yürümek) Yardım etiyor- yardım ediyor
Bebek uyuyor. (uyumak)
Notă : Dacă rădăcina verbală se termină
Notă: Pentru rădăcinile verbale terminate în "a" sau "e", sufixul va varia în funcţie de
în consoană, se adaugă sufixele corepun- sunetul silabei de dinainte. La timpul pre-
zătoare lor: -ıyor,-iyor,-uyor,-üyor . zent, în limba turcă nu există terminaţiile
Çalıșmak - a lucra, a munci "-ayor" și "-eyor". Acestea se transformă
Çalıșıyor um -Eu lucrez. în "-ıyor", "-iyor", "-uyor" și "-üyor" .
Çalıșıyorsun Anlamak – a înţelege
Çalıșıyor Anlayor - greșit Anlıyor-corect
Çalıșıyoruz Beklemek
Çalıșıyorsunuz Bekleyor - greșit Bekliyor-corect
Çalıșıyorlar Bașlamak- a începe
Exemplu: Bașlayor – greșit Bașlıyor-corect
O mektup yazıyor. - El/Ea scrie o scrisoare. Yemek- a mânca
Ben kompozisyon yazıyorum. Yeyor – greșit Yiyor-corect
Mustafa kapıyı açıyor. Boyamak- a vopsi
Su akıyor. Boyayor – greșit Boyuyor-corect
Çocuk çikolata alıyor. Oynamak- a juca
Ayșe gitar çalıyor. Oynayor - greșit Oynuyor-corect
Söylemek- a spune
e,i –iyor Söyleyor - greșit Söylüyor - corect
İçmek - a bea
İçiyorum Exemplu:
İçiyorsun 1-Ali ne yapıyor?- Ce face Ali?
İçiyor O kitap okuyor. - El citește o carte.
İçiyoruz 2-Sen ne içiyorsun?
İçiyorsunuz Ben kahve içiyorum.
İçiyorsunuz
3-O nerede oturuyor?
O Ankara’da oturuyor.
Exemplu:
4- Onlar ne yiyorlar?
Ali çay içiyor.
Onlar kebap yiyorlar.
Arkadașım geliyor. 5-Çocuklar ne yapıyorlar?
Ben Türkçe biliyorum. Onlar parkta tenis oynuyorlar.
Ayșe Hanım parkta geziyor. 6- Șimdi ders çalıșıyorum.
o,u - uyor 7- Annem mutfakta yemek yapıyor.
Konușmak – a vorbi 8- Öğretmen ders anlatıyor.
Konușuyorum 9-Kardeșim șarkı dinliyor.
Konușuyorsun 10- Ali çok kitap okuyor.
Konușuyor
12INVATAM TURCA 01-15 A U G U S T 2013 ZAMAN

CURSURI ȘI LECŢII DE LIMBA TURCĂ


LECŢIA 7
Şimdiki zaman -2 / Timpul prezent -2 İngilizce bilmiyorum.

Sufixele timpului: Conjugaţi la forma negativă, conform


- yor,-ıyor, -iyor, -uyor, -üyor exemplului următor:
Forma afirmativă 1. O șarkı söylüyor. O șarkı söylemiyor.
Okumak: A citi 2. Ben dans ediyorum.
Ben okuyorum/Eu citesc 3. Onlar yemek yiyorlar.
Sen okuyorsun 4. Biz ders çalıșıyoruz.
O okuyor 5. O tenis oynuyor.
Biz okuyoruz 6. Ben müzik dinliyorum.
Siz okuyorsunuz 7. O araba sürüyor.
Onlar okuyorlar 8. Biz çay içiyoruz.
9. O kahvaltı yapıyor.
Conjugaţi ca în exemplele următoare: 10.Ben Türkçe öğreniyorum.
Exemplu: (biz) almak -Biz alıyoruz. Particula interogativă
(siz) yardım etmek - Siz yardım ediyor- Forma interogativă se formează cu ajutorul
sunuz. particulelor interogative mi (mı, mu,mü).
(onlar) anlamak Se scriu separat de cuvântul pe care îl de-
(biz) bașlamak termină.
(sen) bakmak
(onlar) bilmek Timpul prezent- Forma interogativă
(ben) koșmak Forma afirmativă
(O) dönmek Rădăcina verbului + sufixul timpului prezent
+ particula interogativă + sufixul personal
Completaţi propoziţiile cu sufixele Gel + iyor + mu + yum
personale corespunzătoare:
1.Ben İstanbul’da yașıyorum. Forma negativă
2.Biz çay içmek istiyoruz. Rădăcina verbului + sufixul negaţiei + sufi-
3.......... kitap okuyor. xul timpului prezent + particula interogati-
4.......... İngilizce öğreniyorsun. vă + sufixul personal
5.......... Türkçe öğreniyoruz. Gel+ mi iyor + mu + yum
6.......... Türkçe öğrenmek istiyorum.
7.......... mektup yazıyor
8.......... internette sohbet ediyorlar. Întrebare afirmativă
9.......... otobüs bekliyorum. Întrebare negativă
10.......... Ebru ile dans ediyor. Ben okuyor muyum?
11.......... müzik dinliyor. Ben okumuyor muyum?
12.......... İngilizce konușuyorlar. Sen okuyor musun?
13.......... mutfakta yemek yapıyoruz. Sen okumuyor musun?
14.......... ofiste çalıșıyor. O okuyor mu?
15.......... İspanya’dan geliyor. O okumuyor mu?
16.......... e-mail gönderiyoruz. Biz okuyor muyuz?
17.......... futbol oynuyoruz. Biz okumuyor muyuz?
18.......... tatile gidiyoruz. Siz okuyor musunuz?
19.......... televizyon izliyorsunuz. Siz okumuyor musunuz?
20.......... müzik dinliyoruz. Onlar okuyorlar mı?
Onlar okumuyorlar mı?
Timpul prezent - Forma negativă
În limba turcă, forma negativă se formează
prin adăugarea sufixelor “-ma, -me”. La Exemple:
timpul prezent sufixele 1-Türkçe biliyor musun?
“-ma, -me” se transformă în “ -mı,-mi,- Evet.Türkçe biliyorum
mu,-mü”. Hayır.Türkçe bilmiyorum.
2-O geliyor mu?
a,ı-----mıyor: bakmıyor,kırmıyor, anlamıyor Evet, geliyor.
e,i------miyor: gelmiyor, vermiyor, bilmiyor Hayır, gelmiyor.
o,u----muyor:bulmuyor, koymuyor, koşmuyor 3-Çay içiyor musun?
ö,ü-----müyor: görmüyor, gülmüyor Evet, içiyorum.
Hayır, içmiyorum.
Exemplu: 4-Televizyon seyrediyor musun?
Ben sigara içmiyorum. Evet, seyrediyorum
Kardeșim basketbol oynamıyor. Hayır, seyretmiyorum.
Ahmet ders çalıșmıyor. 5-Futbol oynuyor mu?
O müzik dinlemiyor. Evet, oynuyor.
Ben televizyon seyretmiyorum. Hayır, oynamıyor.
Pagină realizată de Halt Language Center
12INVATAM TURCA 15-3 1 A U G U S T 2013 ZAMAN

CURSURI ȘI LECŢII DE LIMBA TURCĂ


LECŢIA 8
TIMPUL PREZENT forma a III-a (durativ)
Este alcătuit din infinitivul în desfăsoară în mod regulat:
“mak, -mek” , prevăzut cu sufixul Her yıl tatil için Antalya’ya gi-
cazului locativ(variantele –ta/-te), diyorum. (În fiecare an merg în
la care se atașează sufixele perso- concediu în Antalya).
nale predicative. Exprimă o acţi- c. Când povestim despre stări,
une care a început și continuă în obiceiuri, comportamente,
mod sigur în momentul vorbirii. atitudini:
Forma: Verbul + makta (mekte) (y) Soğandan hoșlanmıyorum.
+ sufixul personal predicativ (Nu-mi place ceapa).
Köpeklerden korkmuyorum.
Forma afirmativă (Nu mi-e frică de câini).
al-makta-y-ım d. Când vorbim despre acţiuni ce
al-makta-sın vor avea loc în viitor:
al-makta Yarın İstanbul’a gidiyorum.
al-makta-y-ız (Mâine plec la Istanbul).
al-makta-mısınız Akșam arkadașlarım geliyor.
al-makta-lar (Diseară îmi vin prietenii).
Forma negativă
ALIŞTIRMALAR
Yapılışı: Fiil + ma/me +makta Örnek:
(mekte) (y) + șahıs eki Siz meșgul müsünüz? (Sunteţi
al-ma-makta-y-ım ocupat/ă?)
al-ma-makta-sın Evet, ben meșgulüm. Kitap
al-ma-makta okuyorum . (Da, sunt ocupat/ă.
al-ma-makta-y-ız Citesc o carte.)
al-ma-makta-sınız 1.Salih meșgul mü?
al-ma-makta-lar Evet, O ............................. ( ders
çalıșmak )
Observaţii: 2.Annen meșgul mü?
1. Nu este nici o diferență faţă de cele Evet, annem ..............................
care se formează cu sufixul “-yor”. ( bulașık yıkamak )
2. Ambele sufixe arată că acţiunea 3.Osman meșgul mü?
se petrece la timpul prezent. Evet, Osman .............................
3. La formarea timpului prezent, ( boya yapmak )
sufixele “–makta , -mada” sunt fo- 4.Müdür Bey meșgul mü?
losite mai rar faţă de sufixul “–yor”. Evet, O ................................
4. Exprimă o acţiune care se pe- ( telefon etmek )
trece chiar în momentul vorbirii, 5.Kardeșin meșgul mü?
a început și are o anumită durată Evet, kardeșim ..............................
în prezent, de aceea i se mai spu- ( televizyon seyretmek )
ne și “timpul prezent-durativ”.
5. “–yor”, uneori poate exprima
o acţiune care încă nu a început, Completaţi spaţiile goale:
dar va avea loc. 1.A: Ne içiyorsunuz?
B: Çay ............................ ( içmek )
În turcă, putem spune : Bir kaç 2.A: Onlar ne yapıyorlar?
dakika sonra geliyorum. Vin B: Piknik .....................( yapmak )
după câteva minute însă nu 3.A: Nereye gidiyorsun?
putem spune << Bir kaç dakika B: Okula ...................... ( gitmek )
sonra gelmekteyim>>. 4.A: Ne yapıyorsun?
B: Șarkı ........................( söylemek)
Se foloseşte: 5.A: Kardeșin ne yiyor?
a. În acţiunile uzuale, în expresii B: Pasta .......................... ( yemek )
generale: 6.A: Baban ne yapıyor?
Akșamları televizyon seyrediyo- B: Telefon ...................... ( etmek)
rum.(Seara mă uit la televizor). 7.A: Onlar ne yapıyorlar?
Yazları burası çok sıcak oluyor. B: Tenis ...................... ( oynamak)
(Verile sunt foarte calde aici). 8.A: Sen nereye gidiyorsun?
b. În acţiuni continue, care se B: Okula ...................... ( gitmek )
Pagină realizată de Halt Language Center
12INVATAM TURCA - SE TE BR E ZAMAN

CURSURI ȘI LECŢII DE LIMBA TURCĂ


LECŢIA 9
Emir Kipi (Imperativul)
Olumlu şekli-Forma afirmativă Okula gel. Vino la școală!
Yazmak: a scrie O erken uyusun. El (ea), să se culce
Ben --------- devreme.
Sen yaz ! Fiil kökü(Rădăcina verbului) Onlar otursunlar. Ei, (ele) să ia loc.
O yazsın ! Fiil kökü + sın/-sin/-sun/- Siz bekleyiniz. Voi așteptaţi!
sün İhtiyarlara yardım ediniz. Ajutaţi bătrânii!
Biz ---------- Onlar, bu bahçede top oynamasınlar.
Siz yazın , yazınız ! Fiil kökü +(y)- Oyun oyna, ama gürültü yapma.
ın/-in/-un/-ün / Fiil kökü +(y) –ınız/- Meryem çok ders çalıș.
iniz/-unuz/-ünüz Ali, ödev yapsın.
Onlar yazsınlar ! Fiil kökü + Tahtayı silin.
sınlar/-sinler/-sunlar/-sünler Çok film seyretme.
Denize çöp atma.
Başlamak: a începe İnsanları sev, hayvanları koru.
Sen başla! Tenis oynamayın.
O başlasın! Çocuklar, kavga etmeyin.
Siz başlayın/başlayınız! Beni dinleyin.
Onlar başlasınlar! Biraz bekleyin.
O, Ali’ye yardım etsin.
Olumsuz şekli-Forma negativă Akșam erken gel.
Se formează prin atașarea la rădăcina Siz akșam erken yatın.
vebului a sufixelor negative “me/ ma”. Sen hiçbir zaman yalan söyleme.
Yazmamak : a nu scrie Siz gürültü yapmayın.
O yarın bana telefon etsin.
Ben --------- Biraz dinlenin.
Sen yazma ! Fiil kökü+
me/ma
O yazmasın ! Fiil kökü Așağıdaki cümleleri Olumlu Emir Kipiyle
+ masın/-mesin tamamlayın.
Biz ---------- Completaţi propoziţiile cu Imperativul la
Siz yazmayın , yazmayınız! Fiil forma afirmativă.
kökü +ma(y)-ın/ me(y)-in / Fiil kökü
ma(y)-ınız / me(y)-iniz 1-Atilla, okula …………………….
Onlar yazmasınlar ! Fiil kökü (gelmek) ( a veni)
+ masınlar/-mesinler 2-Siz ödev …………………..…….
Okumak: a citi (yapmak) ( a face)
Sen okuma! 3-Onlar, akșam parka ……………..
O okumasın ! (gitmek) ( a pleca)
Siz okumayın/ okumayınız! 4-Siz, bu müzeyi ………………….
Onlar okumasınlar! (gezmek) (a se plimba)
5-Onlar tahtaya ……………………
Gelmek : a veni (yazmak) ( a scrie)
Sen gelme! 6-Öğrenciler bahçeyi ……………..
O gelmesin! (temizlemek) ( a face curat)
Siz gelmeyin/gelmeyiniz! 7 -Akșam erken ……………………
Onlar gelmesinler ! (uyumak) ( a dormi)

Așağıdaki cümleleri Olumsuz Emir


Exerciţii (Alıştırmalar) Kipiyle tamamlayın.
Burada sigara içmeyin! Completaţi propoziţiile cu Imperativul la
Koridorda koșmayın! forma negativă.
Lütfen konușmayınız! 1-Öğrenciler orada basketbol
Yarın erken gel! ………………(oynamak) ( a juca)
İtiniz! 2-Sen tahtayı ………………….… (sil-
Çekiniz ! mek) ( a șterge)
Beș dakika bekleyin lütfen! 3-Siz, gürültü ……………………..
Bol bol su için! (yapmak) (a face)
Kapıyı açmayınız lütfen! 4-Ali çok ekmek ………………... .(ye-
Çiçeklere basmayınız! mek) ( a mânca)
Ödevi unutmayın! 5-O hızlı araba …………….......... (sür-
Yavaș gidiniz! mek) ( a conduce)
Derste konuș. Vorbește la lecţie! 6-Siz hızlı ……………….. (ko-
Pencereyi aç. Deschide fereastra! nușmak) ( a vorbi)
Mektup yaz. Scrie o scrisoare! 7-Sen televizyonu ………………..
Eve git. Du-te acasă! (açmak) ( a deschide)
Pagină realizată de Halt Language Center
12INVATAM TURCA - SE TE BR E ZAMAN

CURSURI ȘI LECŢII DE LIMBA TURCĂ


LECŢIA 10
Izafetul sau Îmbinarea Sınıfın duvarı beyaz. Peretele clasei
atributivă a două substantive este alb.
Babamın adı Ali. Numele tatălui meu
Izafetul este o îmbinare atribu- este Ali.
tivă între două sau mai multe Öğretmenin kalemi. Pixul profeso-
substantive. rului/profesoarei.
Termenul de izafet este de origi-
ne arabă şi înseamnă “anexare”. Notă: Dacă ultima literă a substanti-
vului este consoană, atunci, conform
În limba turcă sunt patru tipuri de armoniei vocalice, se adaugă sufixele
izafet: corespunzătoare.

a.Takısız isim tamlaması-Izafetul I Ali’nin babası doktordur.


b.Belirtisiz isim tamlaması-Izafetul II Okulun bahçesi temiz mi?
c.Belirtili isim tamlaması-Izafetul III Örnek: Ali…….. kitap……… var.
d.Zincirleme isim tamlaması- îmbi- Ali’nin kitabı var.
nare atributivă multiplă
Bükreș’…….. hava…….. çok
a.Takısız isim tamlaması-Izafetul I: soğuk
Ambii termeni ai construcţiei sunt la Mehmet’…… kalem…… ne renk?
cazul absolut, fără sufixe posesive. Ahmet’………. araba…… Dacia.
Demir kapı - uşă de fier
Plastik bardak- pahar de plastic Öğrenci…… saç……… kısadır.
Tahta kaşık-lingură de lemn Sınıf………… kapı…… açıktır.

Notă: Sarı araba (Mașină galbenă ) Fakülte……. dekan…… kimdir?


nu face parte din categoria Izafetului. Öğrenci…….. çanta……..
“Sarı” este adjectiv. Öğretmen….. gözlük……
Ev……… anahtar…
b. Izafetul II Sınıf……… pencere…… çok
-belirtisiz = nearticulat küçük.
Atributul determină un substantiv Özlem…… anne……… iyi bir
prevăzut cu sufixul posesiv de per- insandır.
soana a IIIa, singular. O adam……….. baba………
çok zengindir.
1.substantiv 2. substantiv + s (ı,i,u,ü ) Türkiye’……. bașkent…………
Ankara’dır.
Sınıf kapısı açık. Ușa clasei este des- Mehmet’………. kar-
chisă. deș…………. Kayseri'de yașıyor.
Türkçe öğretmeni geliyor. Vine profe- Kapı…………… anah-
sorul de limba turcă. tar…………yok mu ?
Çocuk bahçesi nerede? Unde este
Gradiniţa? d. Zincirleme isim tamlaması- Îmbi-
Cep telefonum var. Am telefon mobil. nare atributivă multiplă
Cumhuriyet caddesi.Bulevardul Repu-
blicii. Îmbinarea atributivă a 3 sau mai
multe substantive, care se realizează
în 2 etape:
Örnek: Okul müdürü Ali’nin annesi....apoi....annesinin adı.
Mektup adres…….
Masa örtü……… Exemplu:
Araba ruhsat…… Ali’nin annesinin adı
Dünya harita........ Ayșe’dir. Numele mamei lui Ali este
İnek süt …. Ayșe.
Duvar saat..... Onun arkadașının arabası yok.
Prietenul lui nu are mașină.
Onların evlerinin çatısı
c. Izafetul III eski. Acoperișul casei lor este vechi.
Belirtili isim tamlaması :
belirtili = articulat Örnek: Ayșe’nin babası nın iși
În construcţia izafetică III, primul nedir?
element(substantivul) primește Geni-
tivul, iar al doilea, adică substantivul Ali’…… ev…………
determinat, primește sufixul posesiv adres……… nedir?
de persoana a III-a singular. O…………abla………….
koca……… kimdir?
1.isim+n(ın,in,un,ün) Onlar…….araba…………
2.isim+s(ı,i,u,ü) marka……. Opel’dir.
Ahmet’in defter i yok. Ahmet nu are Ahmet’………arkadaș………..
caiet. ev..……. Ankara’dadır.
Pagină realizată de Halt Language Center
12INVATAM TURCA 15-3 1 OCTOMBRIE 2013 ZAMAN

CURSURI ȘI LECŢII DE LIMBA TURCĂ


LECŢIA 12
İSMİN HALLERİ-Cazurile substantivului
În funcţie de situaţie şi de sufixele ata-
şate, în limba turcă se găsesc 6 cazuri: 8-Este folosit și în expresii ce arată cantita-
te, preţul:
1.Yalın hāli-Cazul Absolut Bu arabayı beș bin dolara satıyorum. Vând
2.Bulunma hāli-Cazul Locativ mașina asta la 5,000 de dolari.
3.Yönelme hāli-Cazul Dativ Evi ucuz fiyata sattı. Și-a vândut ieftin casa.
4.Ayrılma hāli-Cazul Ablativ Bedavaya değil. Nu e gratis.
5.Belirtme hāli-Cazul Acuzativ
6.İlgi hāli-Cazul Genitiv

Yönelme hāli-Cazul Dativ Nereye? – Unde?

Se formează cu ajutorul sufixului –a/-e, A: Nereye gidiyorsun? Unde mergi?


după teme terminate în consoană și –ya/- B: Okula gidiyorum. Merg la școală.
ye după teme terminate în vocală.
1- Arată locul unde se petrece acţiunea. A: O nereye bakıyor?Unde se uită?
Yukarıya çık, odayı kontrol et! - Mergi sus B: O kapıya bakıyor. Se uită spre ușă
și controlează camera!
Resimleri panoya asın! Puneţi fotografiile A: Ali nereye yazıyor? Ali unde scrie?
la panou! B: Ali deftere yazıyor. Ali scrie pe caiet
Eve gidiyorum. Merg acasă.
Everest Tepesi’ne tırmanıyor. Escaladează Kime? - La cine? Cui?
vârful Everest. A:Kime bakıyorsun? La cine te uiţi?
Kardeșim bisiklete biniyor. Fratele meu se B:Ali’ye bakıyorum. Mă uit la Ali
urcă pe bicicletă.
A: Öğretmen kime not verdi? Cui i-a dat
2-Arată timpul și perioada în care se petre- notă profesorul?
ce acţiunea. B: Ahmet’e not verdi. I-a dat notă lui Ah-
Program yarına kaldı. Programul a rămas met.
pentru mâine.
Bir haftalığına tatile gidiyorum. Merg în
concediu pentru o săptămână. A: Ahmet kime hediye verdi?Ahmet cui i-a
Akșama her șey hazır olsun. Să fie totul dat cadou ?
gata până diseară. B: Ahmet Ayșe’ye hediye verdi.Ahmet i-a
dat cadou lui Ayșe.
3-Arată scopul realizării acţiunii.
Eve ödevlerini yapmaya gidiyor. Merge Notă:
acasă să își facă temele. În anumite contexte, în cazul izafetului III,
Oraya çay içmeye gidiyorum. Merg acolo se atașează litera-n.
să beau ceai. Babamın yanına gidiyorum. Mă duc lângă
Ali’nin doğum gününe hediye alıyorum. tata.
Cumpăr cadou pentru ziua de naștere a lui Ali. Otobüs durağına gidiyorum. Mă duc la sta-
ţia de autobuz.
4-Arată cauza, motivul care produce acţi- Evin arkasına bakıyor. Se uită spre spatele
unea. casei.
Onun gitmesine üzülüyorum. Îmi pare rău Okul bahçesine giriyor. Intră în curtea școlii.
că pleacă. Notă
Onun gelmesine çok seviniyorum. Mă bu- Când sunt în cazul dativ, pronume perso-
cur mult că vine. nale iau următoarele forme:
Ben - Bana-Mie
5-Arată direcţia unde se petrece acţiunea. Sen - Sana-Ţie
Eve doğru gidiyorum. Mă duc direct spre O - Ona-Lui/Ei
casă. Biz - Bize-Nouă
Ağaçlar sağa doğru sallanıyor. Copacii se Siz - Size-Vouă
leagănă spre dreapta. Onlar – Onlara-Lor
Okulun arkasına doğru koșuyor. Aleargă
înspre spatele școlii. Alıştırmalar
1- Ali bugün tiyatroya gidiyor.
6-Este folosit în expresii duale. 2- Öğrenciler dıșarıya çıkıyorlar.
Çocuklar el ele yürüyorlar. Copiii merg 3- Ayșe kitapları çantasına koyuyor.
mână în mână. 4- Öğretmen sınıfa giriyor.
Kutuları üst üste koyun. Puneţi cutiile una 5- Çocuklar otobüse biniyor.
peste alta. 6- Ahmet Bey resimlere bakıyor.
Arka arkaya oturuyorlar. Ei stau unul în 7- Biz yarın pikniğe gidiyoruz.
spatele celuilalt. 8- Ayșe Hanım bahçeye giriyor.
Kediler yan yana uyuyor. Pisicle dorm una 9- O, metroya gidiyor.
lângă cealaltă.
Yönelme hali ekiyle doldurunuz.
7- Prin atașarea substantivului de prepozi- Örnek: Sana çok kızıyorum.(Sen)
ţie, ia funcţia de atribut: 1- .......... para veriyor musun?(O)
Sabaha kadar ders çalıșıyorum. Studiez 2- ......... yemek yapıyor.(Biz)
până dimineaţă. 3- ......... kitap getiriyor.(Ben)
Kapıyı sonuna kadar açma! Nu deschide 4- ......... bir süprizim var.(Siz)
larg ușa! 5- ......... lütfen yaklașma!(Ben)
Misafirler akșama doğru geliyor. Musafirii 6- ......... izin vermiyor.(Biz)
vin spre seară. 7- ......... gitmek istemiyorum.(on-
Bana göre siz haklısınız. După mine, dum- lar)
neavoastră aveţi dreptate. 8- ......... kızmayın.(Biz)
Pagină realizată de Halt Language Center
12INVATAM TURCA 01-15 N OIEMBRIE 2013 ZAMAN

CURSURI ȘI LECŢII DE LIMBA TURCĂ


LECŢIA 13
İSMİN HALLERİ-Cazurile substantivului
În funcţie de situaţie şi de sufi- Nu e nimeni înafară de tine în
xele ataşate, în limba turcă se cameră?
găsesc 6 cazuri: • e ei i me im
Nu l-am văzut deloc de ieri.
1. Yalın hali-Cazul Absolut • ata a ola ili o
2. Bulunma hali-Cazul Locativ şi ce e sc e i ca ă că a eşit
3. Yönelme hali-Cazul Dativ
4. Ayrılma hali-Cazul Ablativ Notă: În construcția izafetică, la su-
5. Belirtme hali-Cazul Acuzativ fixul cazului ablativ ne vom folosi de
6. İlgi hali-Cazul Genitiv litera “n”.
e e e eli o s e e ii
Ayrılma hali-Cazul Ablativ t ol sa as a eli o m
Acest caz arată cauza sau locul din Vin de la teren de fotbal.
care se desfășoară acțiunea.
Se redă cu ajutorul sufixelor: e e e eli o s e e ii
-dan (a, ı, o, u) /-den (e, i, ö, ü) e e si e eli o m
-tan (a, ı, o, u) /-ten (e, i, ö, ü) Vin de la cursul de limbă turcă.
(după consoanele surde)
Răspunde la întrebările: ee e ee e e e e
-nereden? = de unde? li e e e e e e i i o
-kimden? = de la cine? Ali de unde vine și unde pleacă?
-neden? = de ce? (neden = cauza) sta l a aa a i io
De la Istanbul spre Ankara.
Okul- Okuldan –De la școală
Ev- Evden-De acasă Kimden? De la cine?
Ali- Ali’den -De la Ali A: Kimden kalem aldın?
Mustafa-Mustafa’dan - De la Mustafa De la cine ai luat pixul?
Banka- Bankadan B: Ali’den kalem aldım.
Notă: Dacă substantivul se termină Am luat pixul de la Ali.
cu consoanele “f,s,t,k,ç,ș,h,p” , litera
“d” se transformă în “t”. im e oşla m o s
Sınıf- sınıftan De cine nu îți place?
Park-Parktan a oşla m o m
Ağaç- Ağaçtan Nu-mi place de el/ea.
Sunt mai multe situații care desem-
nează substantivele în ablativ: a a m e leme
Să nu aștepți ajutor de la el/ea.
1)Locul din care începe acţiunea: Babandan izin aldın mı?
• l a eli o Ți-ai cerut voie de la tatăl tău?
Venim de la școală.
• ş ile fa i a a o Kimden? - de cine?
Muncitorii ies de la fabrică. Ben- Benden- De la mine
• şa a lt eli o Sen- Senden
i e omot e afa ă O- Ondan
Biz- Bizden
2)Motivul sau cauza pentru care Siz- Sizden
are loc acţiunea : Onlar-Onlardan
• a a al l ta s l o m
ici mă lictisesc e si ătate Înlocuiţi spaţiile goale cu sufixe-
• asta al i i e l acie t l le ablativului.
a decedat din cauza atacului de cord. 1. Annem, market....... alıș veriș
• e i te a la la a o
Au plâns de bucurie. e cile e s o la
li a ti a al o
3) Timpul când se desfăşoară la oto s i i o la
acţiunea met oc a eli o
• a a ta e i al ş o m L c e oc ata al o
de dimineață. e ce e a o
• a a e e e ola o o- e e si eli o m
nim la drum dimineața devreme. e se i ao m o m
• le e so a sta ma i i o me i a eli o
e em la sta io ă amia ă şe a a me t el i
12. Ahmet’...... telefon var.
4)Leagă substantivele de parti- 13. Ben..... para isteme.
epoziţii. a am i a m isti o
• a a se e aş a imse o m 15. O...... hiç haber almadım.
Pagină realizată de Halt Language Center
12INVATAM TURCA 15-3 0 N OIEMBRIE 2013 ZAMAN

CURSURI ȘI LECŢII DE LIMBA TURCĂ


LECŢIA 14
İSMİN HALLERİ-Cazurile substantivului
În funcţie de situaţie şi de sufi- un nume cu sufix posesiv: in,-un,-ün” după rădăcini sau teme • Dedemin șapkası
xele ataşate, în limba turcă se Babamı doktora götürdüm. Kimi? terminate în consoană și “-nın, • Onların kitapları
găsesc 6 cazuri: (L-am dus pe tata la doctor.) -nin, -nun, -nün” după cele • Ahmet’in evi
Çantamı aldım. Neyi? terminate în vocală. Răspunde la • Ayșe’nin annesi
1.Yalın hāli-Cazul Absolut (Mi-am luat geanta.) întrebările “Neyin?” și “Kimin?”.
2.Bulunma hāli-Cazul Locativ Kitabı okuduk. Neyi? Doktor – doktorun (al,a doctorului) Kimin?
3.Yönelme hāli-Cazul Dativ (I-am citit cartea.) Oda – Odanın (al, a camerei) • Benim
4.Ayrılma hāli-Cazul Ablativ Öğrenci- Öğrencinin (al,a elevului
• Senin
5.Belirtme hāli-Cazul Acuzativ Alıştırmalar
• Onun
6.İlgi hāli-Cazul Genitiv A: Ali neyi arıyorsun? Neyin?
• Defterin sayfası • Bizim
B: Topumu arıyorum
5. BELİRTME HALİ-Cazul Acuzativ • Kalemin rengi • Sizin
A: Neyi istiyorsun? • Sınıfın penceresi • Onların
Sufixele cazului acuzativ sunt: “-ı B: Kalemi istiyorum. • Evin kapısı • Neyin?
,-i,-u, -u” după rădăcini sau teme • Odanın perdesi • Bunun
terminate în consoană și “-yı, -yi, A: Neyi tamir ediyorsun? • Okulun bahçesi • Șunun
-yu, -yu” după cele terminate în B: Televizyonumu tamir ediyo- • Kedinin yavrusu • Onun
vocală. Răspunde la întrebările rum. • Kimin? • Bunların
kimi? (pe cine?), neyi? (ce?), nere- • Ali’nin çantası • Șunların
sini, nereyi? (unde?). A: Neyi yıkıyorsun? • Öğretmenin arabası • Onların
B: Elimi, yüzümü yıkıyorum.
Complementul direct este
exprimat prin cazul acuzativ în A: Nereyi kontrol ediyorsun?
următoarele situaţii: B: Sınıfı kontrol ediyorum.

1.Când obiectul este deja A: Nereyi daha çok seviyorsun?


cunoscut vorbitorilor, este B: İstanbul’u daha çok seviyorum.
individualizat, separat din
masa generală a obiectelor de A: Nereyi görmek istiyorsun?
acelaşi fel. B: İtalya’yı görmek istiyorum.

Kitabı okudun mu? Neyi? (Ai citit A: Nereyi temizliyorsun?


cartea?) B: Bahçeyi temizliyorum.
Defteri aldım. Neyi? (Am luat
caietul.) Kim? Kimi?
Mektubu yazdı. Neyi? (A scris Ben Beni
scrisoarea.) Sen Seni
Gölü gördük. Neyi? (Am văzut O Onu
lacul.) Biz Bizi
Babayı bekliyoruz. Kimi? (Îl aștep- Siz Sizi
tăm pe tata.) Onlar Onları
Öğrenciyi dinledi. Kimi? (L-a
ascultat pe elev.) Alıştırmalar
Sorumluyu karșıladı. Kimi? (L-a 1.Sen Türkçe’...... seviyor musun?
întâmpinat pe responsabil.) 2.Șu araba..... görüyor musun?
Müdürü selamladı. Kimi? (L-a 3.Bu kalem..... istiyorum.
salutat pe director.) 4.Balıklar.... görmüyorum.
5.Pencere..... açar mısın?
2. Când este exprimat printr- 6.Lütfen kitaplar.... açın!
un substantiv propriu: 7.Televizyon.... açmayın!
8.İstanbul’... çok seviyorum.
Orhan’ı gördüm. Kimi? (L-am 9.Sokaklar... temizliyorlar.
văzut pe Orhan.) 10.Yemek odası.... temizliyorum.
Köstence’yi beğendim. Nereyi? 11.Ben siz....tanımıyorum.
(Mi-a plăcut Constanţa.) 12.Öğrenciler öğretmen...
Eminescu’yu okudum. Kimi? (L- bekliyorlar.
am citit pe Eminescu.)
6. İLGİ HALİ-Cazul Genitiv
3. Când este exprimat printr- Sufixele cazului genitiv sunt: “ -ın,-
Pagină realizată de Halt Language Center
12INVATAM TURCA 01-15 D ECEMBRIE 2013 ZAMAN

CURSURI ȘI LECŢII DE LIMBA TURCĂ


LECŢIA 15
Saat kaç? Cât e ora? Yediye çeyrek var. (06:45) bașlıyor.(20:45) / 5- İșe saat kaçta varıyorsun ?
Saat ona yirmi var. (09:40) La ora 20:45 începe filmul. (7:55)
Kelimeler - Cuvinte Saat kaç? Căt este ora?
Yıl=Sene: An Scrieţi cât este ceasul. Saat kaçta? La ce oră? 6- İșiniz saat kaçta bașlıyor ?
Ay:luna (10:30)............................................. Saat beș. Este ora 05:00 (8:00)
Hafta:Săptămână Saat bește. La ora 05:00
Gün :Zi (06:08)............................................. Saat iki buçuk. Este ora 14:30
Saat: oră Saat iki buçukta. La ora 14:30 7- İșiniz saat kaçta bitiyor ?
Dakika: minut Saat onu beș geçiyor. (17:00)
(7:15)..................................................
Saniye: secundă Este ora 10:05
Çeyrek: sfert (7:55)............................................... Saat onu beș geçe. La ora 10:05 8- Londra uçağı saat kaçta iniyor ?
buçuk =yarım: jumătate Saat sekize on var. Este ora 07:50 (14:00)
(13:40)............................................. Saat sekize on kala. La ora 07:50
Important! in limba turcă ce ora e Sorulara cevap veriniz 9- Saat kaçta öğle yemeği yiyorsun ?
si la ce ora sunt 2 concepte diferi- (14:00).............................................. 1 Akșam saat kaçta yatıyorsun ? (12:30)
te, care se exprima diferit. (11:30)
Intrebarile cu care putem afla 08:12).............................................. 10-Saat kaçta futbol oynuyorsunuz ?
detalii legate de timp: 2- Sabah saat kaçta kalkıyorsun ? (14:00)
Hakan: Affedersiniz saat kaç? (7:00)
Saat kaç? Cât e ora? Hakan: Scuzaţi-mă, cât este ceasul? 11-Saat kaçta film bașlıyor?
Saat kaçta? La ce oră? Ayșe: Saat sekize çeyrek var. 3- Saat kaçta kahvaltı yapıyorsun ? (16:15)
Ayșe: Este opt fără un sfert. (7:15)
a. Saat (tam) ..x.. / ( este ora ..x.. fix ) Hakan: Teșekkür ederim.
Saat beș. (17:00) 12- Saat kaçta akșam yemeği yiyorsun
Hakan: Mulţumesc 4- Saat kaçta evden çıkıyorsun ?
Saat onbir . (11:00) Ayșe: Rica ederim. ? (18:30)
(7:30)
Saat sekiz. (08:00) Ayșe: Cu plăcere.
b. Saat ..x... buçuk. / ( este ora Saat kaçta? La ce oră?
..x.. și jumătate )
a. Saat x + de(da,te,ta)
Saat beș buçuk. (17:30) ................. / La ora ..x.. fix
Saat dokuz buçuk. (09:30) Eve saat birde gidiyorum.
Saat on iki buçuk. (12:30) (13:00)
Mă duc acasă la ora 13:00
Notă: Dersler saat sekizde bașlıyor.
Yarım=buçuk : jumatate (08:00) / Orele încep la ora 08:00
•La ceas şi matematică se foloseş- Film saat bește bitiyor.
te “bucuk” (17:00) / Filmul se termină
15.50 lei : 15 buçuk lei la ora 17:00
12:30 : On iki buçuk
Yarım ekmek : Jumătate de pâine b.Saat x + buçukta ..................
Yarım elma : Jumătate de măr La ora ..x.. și jumătate
Yarım saat : Jumătate de oră Maç saat dört buçukta bașlıyor.
c. Pentru a spune minutele din (16:30) / Meciul începe la 16:30
intervalul 0-30, folosim urmatorul On iki buçukta yemek yiyorum.
model: (12:30) / La 12:30 mănânc.
saat + ora + -(y)i
minutul + geçiyor c. Saat + ora + -(y)i
+ minute + geçe .....................
Saat onu on (dakika) pentru situatiile in care mai sunt
geçiyor. (10:10) minute pana la si jumatate
Saat biri on sekiz Otobüs saat beși
geçiyor. (13:18) on geçe geliyor. (17:10)
Saat sekizi çeyrek Autobuzul vine la ora 17:10
geçiyor. (08:18) O saat yediyi yirmi geçe kahvaltı
Saat dördü yirmi beș yapıyor. (07:20) / El ia micul
geçiyor. (16:25) dejun la 07:20
d. Pentru a exprima minutele d. Saat + ora + -(y)a/e + minute +
din intervalul 30-0, se utilizeaza kala ........................
urmatorul model: pentru situatiile in care mai sunt
saat + ora + -(y)e/a minute de la si jumatate pana la fix
minutul + var Saat yediye çeyrek kala evden
çıkıyorum. (06:45)
Saat beșe on var. (16:10) La ora 06:45 ies din acasă.
Saat ikiye yirmi var. (13:40) Saat dokuza çeyrek kala film
Pagină realizată de Halt Language Center
12INVATAM TURCA 15-3 1 D ECEMBRIE 2013 ZAMAN

CURSURI ȘI LECŢII DE LIMBA TURCĂ


LECŢIA 16
Geniş Zaman / Prezentul simplu sau Aoristul
Timpul Aorist , arata o acţiune care a hergün în fiecare zi Emre çok güzel futbol oynar.
început, care continua și care va avea Biz oku-r-uz Noi citim daima mereu Emre joacă fotbal foarte bine.
continuitate. Timpul Aorist, este un Biz her hafta sonu tiyatroya gideriz.
timp care cuprinde trecutul, prezen- Siz oku-r-sunuz Voi citiţi 1. Geniş zaman. (Olumlu- Afir- Noi mergem la teatru în fiecare we-
tul și viitorul. În timpul aorist acţiu- mativ ) ekend.
nea nu are limită și întrerupere. Onlar oku-r-lar cseticeE-lEi Fiil+Geniş zaman eki+Şahıs eki
– verb+sufixul aorist+sufixul Completaţi spaţiile goale din text.
Aoristul exprimă: Not: persona
1.O acţiune care se desfășoară per- 1.Verbele care se termina în vocala se MEHMET BEY VE AİLESİ
manent sau se repetă regulat conform adauga: “-r” Yazmak a scrie Bilmek a ști Mehmet Bey ve ailesi İstanbul’da
unor reguli ale naturii, ale societăţii. Örnek: söyle-r, oku-r, yürü-r , uyu- Ben Yazarım Bilirim büyük bir evde yașa......... Meh-
Ay Dünyanın etrafında döner. r. Sen Yazarsın Bilirsin met Bey her sabah çocuklarını ara-
Luna se rotește în jurul Pământului. Exemplu: spune, citește, merge, doar- O Yazar Bilir bayla okula bırak......... Sonra ișe
Kıșın kar yağar. me. Biz Yazarız Biliriz git......... Mehmet Bey’in eși Ayșe ev
Iarna ninge. Siz Yazarsınız Bilirsiniz hanımıdır. Herkes gittikten sonra o
Ekmek undan yapılır. 2.Verbele care sunt formate dintr-o Onlar Yazar Bilirler ev ișlerini yap......... Genellikle saat
Pâinea se face din făină. singură silabă se adaugă sufixele: “-ar, on ikide öğle yemeği ye......... Ba-
-er” Örnekler: Exemple: zen öğleden sonra arkadașlarıyla
2. O acţiune care se va desfășura cu- Örnek: bak-ar, yaz-ar, sor-ar, kes- Her yemekten sonra dișlerimi buluș......... Birlikte çay iç......... ve
rând: er, fırçalarım. Mă spăl pe dinţi după fi- sohbet et......... Akșam çocuklar
Sanırım yarın gelir. Exemplu: se uită, scrie, întreaba, taie ecare masă. okuldan dön......... Mehmet Bey eve
Cred că mâine vine. Babam her sabah saat yedide ișe gi- her akșam geç dön......... Akșam
Belki haftaya görürüz. Atentie! der. Tata se duce la servici în fiecare yemeğinden sonra çocuklar ders
Poate vedem săptămâna viitoare. Verbele de mai jus sunt excepţiile dimineaţă la ora 7. çalıș......... Mehmet Bey ve eși tele-
acestei reguli. Chiar dacaă verbele Ahmet çok güzel șarkı söyler. vizyon seyret......... Bazen de kitap
3. Folosit la forma interogativă arată de mai jos sunt formate doar dintr-o Ahmet cântă foarte frumos. oku......... Onlar saat onbirde yat....
politeţe, respect. singura silabă nu se adaugă sufixele
Çay alır mısınız? “–ar” s-au “-er”.
Doriţi să serviţi ceai? gel–ir, al–ır, bil–ir, var–ır, gör–ür,
Bir dakika gelir misiniz? kal–ır, bul–ur, ver–ir, öl–ür, vur–ur,
Puteţi veni un minut? san–ır,
Kahve içer misiniz? vine, ia, știe, ajunge(vb), vede, rămâ-
Doriţi să beţi cafea? ne, găsește, dă, moare, lovește, crede
Kapıyı kapatır mısınız?
Puteţi închide ușa? 3. Verbele care sunt formate din mai
multe silabe și se termină intr-o con-
sonă se adaugă sufixele: “-ır, -ir, -ur,
4. Timpul aorist se folosește f -ür”
oarte des în proverbe Örnek: çalıș-ır, konuș-ur, öğren-ir,
Damlaya damlaya göl olur. sevin-ir, gönder-ir, aldat-ır
Picatura cu picatura se face lac. Exemplu: muncește, vorbește, învaţă,
Ne ekersen onu biçersin. se bucură, trimite, păcălește
Culegi ceea ce semeni
Atentie!
Formarea: Timpul Aorist se for- Verbele de mai jos sunt excepţiile
meaza prin adăugarea sufixelor acestei reguli.
: “-r, (-ar, -er, -ır, -ir, -ur, -ür)” Seyretmek- seyred-er , a viziona- vi-
la un verb. zionează
Zannetmek-zanned-er, a presupu-
Fiil+Geniş zaman eki+Şahıs eki ne- presupune.

Verb+Sufixul Timpului Günde iki defa – de două ori pe zi


Aorist+sufixul posesiv Haftada dört kere – de patru ori pe
săptămână
Exemplu Ayda beș kez - de cinci ori pe
Gelmek-a veni gel ir im săptămână
Yılda bir defa – o dată pe an
Fiil kökü Geniș defa = kere = kez – o dată
Șahıs eki
Radacina verb. her zaman mereu
zaman eki genellikle în general
sufixul l persona Sık Des
Sufixul timp. çoğu kez de multe ori
aorist nadirenrareori
Sık sık foarte des
Ben oku-r-um Eu citesc bazen uneori
Sen oku-r-sun Tu citești ara sıra uneori
hiçbir zaman niciodată
O oku-r El-Ea citește her (în) fiecare

Pagină realizată de Halt Language Center


12INVATAM TURCA 15-3 1 IA N U A RIE 2014 ZAMAN

CURSURI ȘI LECŢII DE LIMBA TURCĂ


LECŢIA 17
Geniş Zaman / Prezentul simplu sau Aoristul
(-r, -ar, -er,-ır,-ir,-ur,-ür) 2. Geniş zaman. (Olumsuz - negativ) 3. Geniş zaman. (Soru- Yazmak Bilmek Okumak
Fiil kökü + Olumsuzluk eki +Geniş Interogativ) a scrie a şti a citi
Yazmak Bilmek zaman eki + Şahıs eki Fiil kökü+ Geniş zaman Yazarmıyım? Bilir miyim? Okur muyum?
Radacina vb + sufixul negative+ sufixul eki + Soru eki + Şahıs eki Ben Eu scriu? Eu ştiu? Eu citesc?
Yazmam Bilmem prezentului simplu+ sufixul persoanei Radacina vb + sufixul
Ben Nu scriu Nu ştiu Forma negativa al ‘Prezentului Simplu’ are prezentului simplu + Yazar mısın? Bilir misin? Okur musun?
o structura foarte deosebita fata de celelalte sufixul interogativ + Sen Tu scri? Tu ştii Tu citeşti?
Yazmazsın Bilmezsin
Sen Nu scri Nu şti timpuri la forma negativa. La persoana sufixul persoanei
I singular şi plural, la forma negativa se Örnekler: Yazar mı? Bilir mi? Okur mu?
Yazmaz Bilmez adauga terminatia ‘-me’, iar la celelalte Ahmet kitap okur mu? O El/ea scrie? El/ea ştie? El/ea citeşte?
O Nu scrie Nu ştie personae se adauga terminatia ‘-mez’. Annen hafta sonu kek
yapar mı? Yazar mıyız? Bilir miyiz? Okur muyuz?
Yazmayız Bilmeyiz Akşamları parka gider Biz Noi scriem? Noi ştim? Noi citim?
Biz Nu scriem Nu ştim Örnekler: misin?
Mehmet boksu sevmez. Çocuklar sabahları Yazar mısınız? Bilir misiniz? Okur musunuz?
Yazmazsınız Bilmezsiniz
Siz Nu scrieti Nu ştiti Kış mevsiminde üzüm olmaz. erken kalkar mı? Siz Voi scrieti? Voi ştiti? Voi cititi?
Babam sigara içmez. Çiçekleri sevmez
Yazmazlar Bilmezler Kardeşim hiç ağlamaz. misin? Yazarlar mı? Bilirler mi? Okurlar mı?
Onlar Nu scriu Nu ştiu Bizim öğrenciler yalan söylemezler. Öğle yemeğini lokantada Onlar Ei/ele scriu? Ei/ele ştiu? Ei/ele citesc?
yemez misin?

ALIŞTIRMALAR Hayır, seyretmem.


1. Öğle yemeğini lokantada mı yersin?
........................................................................
1. Formulati propozitii la timpul
........................................................................
‘prezentul simplu’ cu cuvintele de mai jos.
2. Mehmet sabahları erken kalkar mı?
........................................................................
Örnek: ile/ gel– /eve /araba /her akşam /o
........................................................................
O her akşam eve araba ile gelir.
3. Kışın hava çok soğuk olur mu?
1. yat–/ genellikle/ siz/ saat kaça?..............
........................................................................
........................................................................
.................................................................... ...
2. arkadaşlarını/ ziyaret et–/ sık sık .........
4. Gülü çok sever misiniz?
........................................................................
........................................................................
3. balık tut–/ boş zamanlarımda................
..........................
........................................................................
5. Kitap okumaktan hoşlanır mısın?
4. git–/ genellikle/ okula/ yürüyerek ........
........................................................................
........................................................................
........................................................................
5. ile/ kavga et–/ asla/ arkadaşları/ o.........
........................................................................
5. Puneti ıntrebari corespunzatoare la
raspunsurile de mai jos.
2. Completati propozitiile de mai jos.
1. A: ...............................................................
(prezentul simplu forma negativa)
.....................................?
1. Yaz mevsiminde kar .............(yağmak)
B: Hayır, hiç yalan söylemem.
2. Babam sigara ........................ (içmek)
2. A: ...............................................................
3. Kardeşim futbol ...................(oynamak)
.....................................?
4. Köpekler denizde .................(yaşamak)
B: Evet, futbol oynamaktan hoşlanırım.
5. Ben sabahları geç ................ (kalkmak)
3. A: ...............................................................
.....................................?
3.Transformati propozitiile de mai jos la
B: Hayır, müzik dinlemem.
forma negativa.
4. A: ...............................................................
Örnek: Sınıfta yüksek sesle konuşurum
.....................................?
Sınıfta yüksek sesle konuşmam.
B: Evet, arkadaşlarımla sık sık tiyatroya
1. Ahmet çok yalan söyler.......................
giderim.
..............................................................
5. A: ...............................................................
2. Kardeşim futbolu çok sever.................
.....................................?
.......................................................................
B: Hayır, karanlıktan korkmam.
3. Ben her gün gazete okurum.
........................................................................
6. Potriviti cuvintele de mai jos.
4. Onlar her akşam sinemaya giderler.
1. Ders çalışmaktan
.....................................................................
a. yardım ederim.
5. Öğretmenimiz her zaman bağırır........
2. Sabahları çok
.....................................................................
b. hoşlanırım.
3. Haftada bir kere
4. Raspundeti la ıntrebarile de mai jos cu
c. hiç hoşlanmam.
‘da’ şi ‘nu’ ca ın exemplul dat.
4. Hafta sonları aileme
d. erken kalkarım.
Örnek: Akşamları televizyon seyreder
5. Yürümekten çok
misin?
e. tiyatroya giderim.
Evet, seyrederim.
Pagină realizată de Halt Language Center
12INVATAM TURCA 01-15 F EBRU A RIE 2014 ZAMAN

CURSURI ȘI LECŢII DE LIMBA TURCĂ


LECŢIA 18
Yeterlik fiili “e/a bilmek”- Modul potenţial/abilitativ
Arată permisiunea, posibilitatea sau im- Ben gitar çalabilirim. konuşabilir. O bir turist rehberi Întrebări:
posibilitatea săvârşirii acţiunii unui verb. Pot să cânt la chitară. olmak istiyor. Fatma Arapça an-
Utilizarea modului potenţial/abilitativ: layabilir. Çünkü o Antakya’da 1.Kim futbolcu olmak istiyor?
O Türkçe konușabilir. yaşıyor. Cemal dans edebilir.
Poate fi folosit : Poate să vorbească limba turcă. Cemal harika bir dansçı. Yase-
a.Când exprimă capacitatea, potenţi- min yemek yapabilir. Herkes “O 2.Kim şiir yazabilir?
alul : “Çantayı kaldırabilir misin?”- Forma negativă
çok güzel yemek yapıyor,”diyor.
Poţi să ridici geanta? Rădăcina verbului + e/a+sufixul negaţiei
+sufixul pronumelui
Davut gitar çalabilir. Onun pek
çok müzik aleti var. Mustafa şiir 3.Davut ne yapabilir?
b.În situaţii probabile: “Yarın yağmur
yağabilir.”-Mâine s-ar putea să plouă. Ben yapamam. Nu pot face. yazabilir. Onun şiirleri çok gü-
zel. Bazen Davut gitar çalıyor,
c.Când se cere permisiunea: “ Dışarı Sen yapamazsın. Nu poţi face. Mustafa da şiir okuyor. Herkes 4.Canan Fransızca konuşabilir mi?
çıkabilir miyim?-Pot să ies afară? çok eğleniyor. Engin balık tuta-
O yapamaz bilir. O çok iyi balıkçı. O her hafta
d.Când se solicită sau se doreşte un Biz yapamayız sonu balığa çıkıyor. Hasan kayak 5.Hasan kayak yapabilir mi?
lucru: “ Tuzu verebilir misin?”- Poţi Siz yapamazsınız yapabilir. Çünkü o Erzurum’da
să îmi dai sarea? Onlar yapamazlar yaşıyor.
Ben de yetenekliyim. Ben 6.Mehmet’in arkadaşları yetenekli mi?
Se formează astfel: Ben içemem. Nu pot bea. İngilizce konuşabilirim, yemek
Prin atașarea sufixului “e/abilmek” la yapabilirim, araba sürebilirim,
rădăcina verbului : Sen içemezsin futbol ve tenis oynayabilirim, 7.Mehmet’in yetenekleri nelerdir?
Fiil kökü +Yeterlik fiili +Zaman eki+Șahıs eki O içemez yüzebilirim, şarkı söyleyebilirim
Rădăcina verbului+modul potenţial+sufixul Biz içemeyiz ve dans edebilirim. 8.Kimin müzik aletleri var?
timpului+sufixul pronumelui Siz içemezsiniz
Onlar içemezler
Gel + ebil + ir +im
(prezentul simplu/aoristul) Exemple:
Ben burada yüzemem. Nu pot înota aici.
Gel + ebil + iyor + um
(timpul prezent) O piyano çalamaz. Nu poate cânta la pian.

a/ı/o/u - (y) abil O araba kullanamaz.


e/i/ö/ü - (y) ebil Biz bugün oraya gidemeyiz.
Kız kardeșim yemek yapamaz.
Yapmak - yapabilir (poate să facă)
Koșmak - koșabilir (poate să fugă)
İçmek - içebilir Forma interogativă
Almak - alabilir Rădăcina verbului +ebil/abil + sufixul
Oynamak - okuyabilir timpului + sufixul interogativ + sufixul
Çalmak - çalabilir pronumelui
Görmek - görebilir
Yazmak - azabilir Yapabilir miyim? Pot face?
Vermek - verebilir Yapabilir misin?
Yemek - yiyebilir Yapabilir mi?
Okumak - okuyabilir Yapabilir miyiz?
Seyretmek - seyredebilir Yapabilir misiniz?
Yapabilirler mi?
Forma afirmativă
Fiil kökü + Yeterlik fiili + Geniș zaman Gelebilir miyim? Pot veni?
eki + Șahıs eki Gelebilir misin?
Gelebilir mi?
Rădăcina verbului+ modul Gelebilir miyiz?
potenţial+sufixul prezentului Gelebilir misiniz?
simplu+sufixul personal Gelebilirler mi?

Ben yapabilirim. Eu pot să fac. Exemple:


Sen yapabilirsin. Tu poţi să faci. Dıșarı çıkabilir miyim?
O yapabilir. Pot ieși afară?
Biz yapabiliriz.
Siz yapabilirsiniz. Annen baklava yapabilir mi?
Onlar yapabilirler. Mama ta poate prepara baclava?

Ben gidebilirim. Eu pot să plec. Seninle biraz konușabilir miyiz?


Sen gidebilirsin. Putem vorbi puţin cu tine?
O gidebilir.
Biz gidebiliriz. Yardım edebilir misin?
Siz gidebilirsiniz. Mă poţi ajuta?
Onlar gidebilirler.
Ei ce pot face?
Exemple: Citiţi şi răspundeţi la întrebări:
Öğleden sonra alıș veriș yapabilirim.
După amiază pot să fac cumpărături. Merhaba. Adım Mehmet. Be-
nim çok yetenekli arkadaşlarım
Dersten sonra top oynayabiliriz. var. Örneğin, Ahmet futbol oyna-
După cursuri putem să ne jucăm cu mingea. yabilir. O çok iyi bir futbolcu. Bu
O , yarın geç gelebilir. yüzden, o bir futbolcu olmak is-
Mâine s-ar putea să vină târziu. tiyor. Canan İngilizce ve İtalyanca
Pagină realizată de Halt Language Center
12INVATAM TURCA 15-28 F EBRU A RIE 2014 ZAMAN

CURSURI ȘI LECŢII DE LIMBA TURCĂ


LECŢIA 19
Görülen Geçmiş Zaman –Timpul trecut determinat
( -dı, -di, -du, -dü / -tı, -ti, -tu, -tü )
Geçmiș Zaman, Șimdiki Zaman, Gelecek Zaman Yazmadı Ben dün akșam kitap okudum mu ? Eu am A: .....................................................................?
Gelmedi citit cărţi aseară? B: Evet, seni her zaman çağırdım.
A.Görülen Geçmiş Zaman Kırmadı Sen dün televizyon seyrettin mi ?
Timpul trecut determinat Girmedi O geçen hafta resim yaptı mı ? A: ....................................................................?
Koymadı Biz dün okula gittik mi ? B: Hayır, bugün gelmedim.
B.Duyulan Geçmiş Zaman Görmedi Siz geçen ay tiyatroya gittiniz mi ?
Timpul trecut nedeterminat Onlar dün sabah ders çalıștılar mı ? Înlocuiţi timpul prezent cu timpul trecut:

Ben dün akșam kitap okumadım. Formaţi întrebări în Köye bir mektup yazıyorum.
Acest timp exprimă o acţiune sau eveni- Eu aseară nu am citit cărţi. funcţie de răspunsurile de mai jos:
ment care s-a petrecut în trecut și s-a în- Köye bir mektup yazdım.
cheiat, la săvârșirea căreia vorbitorul a fost Sen dün televizyon seyretmedin. A: Sen doktora gittin mi?
martor sau a făcut parte. Tu ieri nu ai privit la televizor. B: Hayır, doktora gitmedim. Futbol maçı için arkadașıma gidiyorum.
În limba română se traduce atât prin per-
fectul simplu, cât și prin perfectul compus. O geçen hafta resim yapmadı. A: .....................................................................? Hava alanından taksiye biniyorum.
Trecutul simplu se obţine în limba turcă B: Evet, dün bilardo oynadım
după următoarea schemă: Biz dün okula gitmedik. Televizyonda dizi film seyrediyoruz.
Rădăcina verbului + -dı ( -di, -du, -dü / A: .....................................................................?
-tı, -ti, -tu, -tü ) + sufixul personal Siz geçen ay tiyatroya gitmediniz. B: Hayır, bugün konsere gitmedim. Derste konușmuyorum.

Onlar dün sabah ders çalıșmadılar.


Ben okudum. Eu am citit.
Sen okudun. Geçmiș zamanın olumsuzu ile tamamlayınız
O okudu.
Biz okuduk. Öğleden sonra eve git.......
Siz okudunuz. Öğleden sonra eve gitti.
Onlar okudular.
Dün birinci derse gel.........
Yazmak → Yazdı- A scrie →A scris
Gelmek → Geldi Öğrenciler bu kapıdan gir......
Kırmak → Kırdı
Girmek → Girdi Ali bana yardım et......
Koymak → Koydu
Görmek → Gördü Misafirler bugün gel.......

Bizimle birlikte otobüse bin.....


Important:
Dacă un cuvânt se termină în consoanele Onunla hiç kötü konuș.....
„f, s, t, k, ç, ș, h, p” iar sufixul care trebuie T
adăugat începe cu litera „d”, aceasta devine elevizyon seyret.......
„t” astfel „-di” poate avea una dintre for-
mele: ( ? ) S O R U ( - dı mı / mi ? )
-di /-dı/-dü/-du FORMA INTEROGATIVĂ -
-ti /-tı /-tü/-tu Rădăcina verbului + -di + terminaţii +
çalıştı , baktı mi/mı/mü/mu;
yaptı , konuştu
Oku+ du + n mu ?

Ben dün akșam kitap okudum. a-Mihai çalıștı mı ?


Aseară am citit o carte. Mihai a lucrat ?

Sen dün televizyon seyrettin. b-Evet, çalıștı.


Ieri ai privit la televizor. Da, a lucrat.

O geçen hafta resim yaptı. Hayır, çalıșmadı.


Nu, nu a lucrat.
Biz dün okula gittik.
c-Siz dün ne yaptınız ?
Siz geçen ay tiyatroya gittiniz. - Voi ce aţi făcut ieri?

Onlar dün sabah ders çalıștılar. Ben dün sinemaya gittim.


-Eu ieri am fost la cinema.

( - )OLUMSUZ ( - medi / - madı ) Ben yazdım mı ? Eu am scris?


Forma negativă Sen yazdın mı ?
Rădăcina verbului + sufixul negaţiei + O yazdı mı ?
sufixul görülen geçmiş zaman + sufi- Biz yazdık mı ?
xul personal Siz yazdınız mı ?
Oku + ma + dı + m Onlar yazdılar mı ?

Ben yazmadım. Eu nu am scris. Yazdı mı ?


Sen yazmadın. Geldi mi ?
O yazmadı. Kırdı mı ?
Biz yazmadık. Girdi mi ?
Siz yazmadınız. Koydu mu ?
Onlar yazmadılar. Gördü mü?
Pagină realizată de Halt Language Center
12INVATAM TURCA 01-15 MA RTIE 2014 ZAMAN

CURSURI ȘI LECŢII DE LIMBA TURCĂ


LECŢIA 20
Timpul trecut nedeterminat/ Duyulan geçmiş zaman ALIŞTIRMALAR 5.öğrenciler/ gelmişler/okula
( -mış, -miş, -muş, -müş) .....................................................
1)Formaţi propoziţii cu cuvintele de ...................
Geçmiș Zaman, Șimdiki Zaman, Gelecek Zaman mai jos:
2) Aşağıdaki cümleleri olumsuz
A.Görülen Geçmiş Zaman Exemple: 1. kalmış/ dağda/ dağcılar yapınız(olumsuz)
Timpul trecut determinat Kardeșim köpekten korkmuș. Dağcılar kalmış dağda
B.Duyulan Geçmiş Zaman Probabil că/ Se pare că fratele meu s-a spe- ..................................................... 1.Öğrenciler konuyu anlamış.
Timpul trecut nedeterminat riat de câine. ..................... .....................................................
............................
Timpul trecut nedeterminat arată un Bebek iki saat ağlamıș. 2.arkadaşım/ hastahaneden/ 2.Ali Bey futbol oynamış.
eveniment pe care vorbitorul îl relatează, Probabil că/ Se pare că bebelușul a plâns çıkmış / dün .....................................................
dar la care nu a fost martor. Timpul tre- două ore. ..................................................... ............................
cut nedeterminat nu are corespondent în ................... 3.Çocuk kediden kormuş.
limba română, de aceea se poate traduce Turistler șehri çok beğenmiș. .....................................................
cu verbul la perfectul compus, însoţit de Cică/ Probabil că/ Se pare că turiștilor le-a 3.gitmemiş/ Ali/ okula/ bugün ............................
unul din cuvintele: ,,cică”, ,,se spune că”, plăcut orașul. ..................................................... 4.Mehmet uçağı kaçırmış.
,,se pare că”, ,,probabil”, ,,după toate proba- ................... .....................................................
bilităţile”, ,,fără să vreau”, ,,fără să-mi dau Babam maașını almıș. ............................
seama”,,,chipurile” etc. Cică/ Probabil că/ Se pare că tatăl meu și-a 4.içmiş mi/ çocuk/ sütünü/ 5.Futbolcular sahaya girmiş.
luat salariul. ..................................................... .....................................................
Forma: ..................? ............................
Se formează prin atașarea la rădăcina ver- Ben çocukken çok ağlamıșım.
bului a sufixelor –mıș (-miș,-muș,-müș). Cică/ se spune că eu când eram mic, am
yaz-mıș, bitir-miș, oku-muș, gör-müș/ plâns foarte mult.
Cică/ Probabil că/ Se pare că - a scris, a ter-
minat, a citit, a văzut. Duyulan Geçmiş Zaman (Olumsuz )
•Spre deosebire de timpul trecut determi- Rădăcina verbului+forma negativă+
nat, acesta exprimă o acţiune în trecut la -mış, -miş, -muş, -müş+sufixul personal
care interlocutorul nu a fost martor, sau
o acţiune care a avut loc fără participarea
conștientă a vorbitorului. Ben oku-ma-mış-ım-
•Arată un eveniment pe care vorbitorul l-a ( se spune că/ cică nu am citit)
observat ulterior sau despre care a auzit Sen okumamışsın
chiar înainte de momentul vorbirii. O okumamış
Eyvah, saçlarım ağarmıș. Aaa! kar yağmıș. Biz okumamışız
/Aoleu, mi-a albit părul! Aaa!Se pare că a Siz okumamışsınız
nins afară... Onlar okumamışlar

Situaţii în care este folosit Örnekler:


timpul trecut nedeterminat: Öğrenciler öğretmeni görmemișler.
1.Arată uimirea, consternarea. Probabil că elevii nu l-au văzut/observat pe
Örnek: Aliye bak! Amma büyümüș.-Uită- învăţător.
te la Ali! Ce a mai crescut!
Güneș henüz doğmamıș
2.Formele cu sufixele –dır(dir,dur,dür) Se pare că încă nu a răsărit soarele.
exprimă probabilitate, siguranţă.
a)Eve gitmiștir. Dersi anlamamıș.
S-o fi dus acasă.(probabilitate) Se pare că/Probabil că nu a înţeles cursul.
b)Ders bitmiștir, gidebilirsiniz!
Cursul s-a terminat, puteţi pleca!(siguranţă) Duyulan Geçmiş Zaman (Soru)
c)Belki eve gelmiștir. Forma interogativă
Poate că a plecat acasă. (probabilitate) Rădăcina verbului+ -mış, -miş, -muş,
-müş+ forma interogativă+sufixul
3.Arată o situaţie/stare pe care vorbitorul personal
nu a observat-o.
Örnek:Yorgunluktan bir ara uyumuș
kalmıșım. Ben okumuș muyum?- Am citit?
De oboseală , am adormit fără să-mi dau Sen okumuș musun?
seama. O okumuș mu?
Biz okumuș muyuz?
Siz okumuș musunuz?
4.Este timpul întâlnit în povestiri: Bir Onlar okumușlar mı?
varmıș, bir yokmuș = a fost odată...
Örnekler:
Misafirler yemekleri beğenmișler mi?
Duyulan Geçmiş Zaman (Olumlu ) Le-a plăcut musafirilor mâncarea?
Forma afirmativă
Rădăcina verbului+-mış, -miş, -muş, Maç bașlamıș mı?
-müş+sufixul personal A început meciul?

Ahmet , Kemal ile konușmuș mu?


Ben okumuşum Ahmet a vorbit cu Kemal?
(se spune că/ cică am citit)
Sen okumuşsun Çocukken yaramazlık yapmıș mısın?
O okumuş Ai făcut năzbâtii când erai mic?
Biz okumuşuz
Siz okumuşsunuz Ali Bey iyileșmiș mi?
Onlar okumuşlar S-a însănătoșit domnul Ali?
Pagină realizată de Halt Language Center
12INVATAM TURCA 15-3 1 MA RTIE 2014 ZAMAN

CURSURI ȘI LECŢII DE LIMBA TURCĂ


LECŢIA 21 Ben yazacak mıyım ? Eu voi scrie ? Scrieţi propoziţiile interogative:
Sen yazacak mısın ? Tu vei scrie ?
GELECEK ZAMAN - Timpul viitor O yazacak mı ? El/ea va scrie ? 1.A: ................................................................?
Geçmiș Zaman, Șimdiki Zaman, Gelecek Zaman Biz yazacak mıyız ? B: Hayır, ben doktor olmayacağım.
Siz yazacak mısınız ?
Onlar yazacaklar mı ?
Structură: Se formează prin adăugarea Yazmayacak /Nu va scrie
sufixului de viitor(ecek, acak) la verb. Gelmeyecek / Nu va veni Ben gelecek miyim ? Eu voi veni ? 2.A: .................................................................?
Kırmayacak / Nu va rupe/sparge Sen gelecek misin ? Tu vei veni ? B: Evet, yarın ben basketbol oynayacağım.
Fiil kökü+gelecek zaman eki+şahıs eki Girmeyecek / Nu va intra O gelecek mi ? El/ea va scrie ?
(rădăcină verbală + sufix de viitor + sufix Koymayacak / Nu va pune Biz gelecek miyiz ?
personal) Görmeyecek / Nu va vedea Siz gelecek misiniz ?
exemplu : gel +ecek+sin Onlar gelecekler mi ? 3.A: .................................................................?
Ben yazmayacağım. Eu nu voi scrie. B: Hayır, bugün konsere gitmeyeceğim.
Timpul viitor – forma afirmativă Sen yazmayacaksın. Tu nu vei scrie. Ben yarın kitap okuyacak mıyım ? Eu voi
(- ecek / - acak ) O yazmayacak. citi o carte mâine ?
Biz yazmayacağız. Sen akșam televizyon seyredecek misin ?
Fiil kökü+gelecek zaman eki+șahıs eki Siz yazmayacaksınız. Tu te vei uita la televizor diseară ? 4.A: .................................................................?
rădăcină verbală + sufix de viitor Onlar yazmayacaklar. Doktor Bey gelecek mi ? Domnul doctor B: Evet, Ali cumartesi gelecek.
+ sufix personal va veni ?
Yazmak→Yazacak a scrie → va scrie Ben gelmeyeceğim. Eu nu voi veni. Biz bugün okula gidecek miyiz ? Noi astăzi
Gelmek → Gelecek a veni → va veni Sen gelmeyeceksin. Tu nu vei veni. ne vom duce la școală ?
Kırmak → Kıracak a rupe → va rupe/sparge O gelmeyecek. Siz tatilde denize gidecek misiniz ? Voi vă 5.A: .................................................................?
Girmek → Girecek a intra → va intra Biz gelmeyeceğiz veți duce la mare în vacanță ? B: Hayır, bugün telefon etmeyeceğim.
Koymak→ Koyacak a pune → va pune Siz gelmeyeceksiniz.
Görmek→ Görecek a vedea → va vedea Onlar gelmeyecekler.

Ben yazacağım / Eu voi scrie Ben yarın kitap okumayacağım. Eu nu voi


Sen yazacaksın / Tu vei scrie citi o carte mâine.
O yazacak Sen akșam televizyon seyretmeyeceksin.
Biz yazacağız Tu nu te vei uita la televizor diseară.
Siz yazacaksınız O yarın akșam resim yapmayacak. Ea nu
Onlar yazacaklar va desena mâine seară.
Biz bugün okula gitmeyeceğiz. Noi astăzi
Ben geleceğim / Eu voi veni nu ne vom duce la școală.
Sen geleceksin / Tu vei veni Siz gelecek hafta parka gitmeyeceksiniz.
O gelecek Voi nu vă veți duce în parc săptămâna vi-
Biz geleceğiz itoare.
Siz geleceksiniz Onlar bu akșam müzik dinlemeyecekler.
Onlar gelecekler Ei nu vor asculta muzică în această seară.

Observaţie:
1.Dacă verbul se termină în vocală, se Scrieți forma negativă
adaugă litera ajutătoare “y” înaintea sufi- 1.Silmek .................................. (ben )
xului. Yürüyecek, oynayacak
2. Din cauza înmuierii consonantice, litera 2.Tașımak ...................................(biz )
“k” devine “ğ”
Konușacakım-konușağım k/ğ 3.Kırmak ................................... (siz)
Oturacakız- oturacağız. k/ğ
4.Oynamak ..................................(o)
Ben yarın kitap okuyacağım. Eu voi citi
o carte mâine. 5.Çalmak..................................... .. (onlar )
Çocuklar dersten sonra sinemaya gide-
cekler. Copiii se vor duce la cinema după 6.Anlatacaksın ................................................
curs.
Yemekten sonra gazete okuyacak. După 7.Çalıșacağız.....................................................
masă, va citi ziarul.
Yarın okulda futbol oynayacağız. Mâine 8.Telefon edeceğim .......................................
vom juca fotbal la școală.
9.Konușacaklar ..............................................
Completaţi propoziţiile
10.Oturacak.....................................................
1.Yaz tatilinde İstanbul’a .............(gitmek)

2.Hakan araba kullanmak için Timpul viitor – forma interogativă ( - acak


ehliyet....................(almak) mı / ecek mi ? )
Fiil kökü+gelecek zaman eki+ soru
3.Onlar bana mektup .......................(yazmak) eki+șahıs eki
rădăcină verbală + sufix de viitor + sufix
4.Annem pantolonumu yarın ..........(ütülemek) interogativ + sufix personal
Yazacak mı ? Va scrie ?
5.Siz cuma gününe kadar ödev ..................
..........................................................(yapmak) Gelecek mi ? Va veni ?
6.Bu hafta sonu kar ........................................
..........................................................(yağmak) Kıracak mı ? Va sparge/rupe ?
Timpul viitor - forma negativă
( - meyecek / - mayacak ) Girecek mi ? Va intra ?
Fiil kökü+olumsuzluk eki+
gelecek zaman eki+șahıs eki Koyacak mı ? Va pune ?
rădăcină verbală + sufix negativ +
sufix de viitor + sufix personal Görecek mi ? Va vedea ?
Pagină realizată de Halt Language Center
12INVATAM TURCA - R E ZAMAN

ALFABETUL LIMBII TURCE


• Alfabetul limbii turce con- “Cam” [geam]=geam , te: “Irmak”[îrmak]= râu, “ıșık” litera “İ”: “Yedi”[iedi]=șapte,
ţine 29 de litere, dintre care 21 “ceket”[gechet]=jachetă [îșîk] =lumină, “İș”[iș]=lucru, “ayı” [aiî] = urs.
consoane și 8 vocale, după cum • Litera “Ç” se citește “ce”: “pil”[pil]=baterie. • În cuvintele turcești există o
urmează: “Çiçek” [cicec]=floare, “çorba” • “K k” - se pronunţă ca și “c” concordanţă între vocale, ce
• Aa, Bb, Cc, Çç, Dd, Ee, Ff, Gg, [ciorba]=ciorbă. în română: “Kapı” [capî]=ușă, conferă limbii o caracteristică
Ğğ, Hh, Iı, İi, Jj, Kk,Ll, Mm, Nn, • Litera “G” se citește “ghe”: “Kitap” [chitap] = carte . de bază în armonia vocalică.
Oo, Öö, Pp, Rr, Ss, Șș, Tt, Uu, “Gemi” [ghemi]=vapor, • În limba turcă origina- • Nu există gen gramatical.
Üü, Vv, Yy, Zz “gece”[ghege]=noapte. lă, după prima silabă nu se • Semnul pentru plural lipsește
• Consoane : b, c, ç, d, f, g, ğ, h, • Litera “Ğ/ ğ ” este un “g” găsesc vocalele "o" și "ö": în cazul în care se folosește
j, k,l, m, n, p, r, s, ș, t, , v, y, z muiat, care nu se pronunţă, însă Doktor(doctor), horoz(cocoș), un numeral sau un adverb de
• Vocale : a, e, ı, i, o, ö, u, ü are rolul de a prelungi sunetul motor(motor), balon(balon), cantitate: üç ağaçlar-incorect; üç
• După cum observaţi, literele vocalei de dinaintea sa.În lim- maydanoz(pătrunjel), ağaç(trei pomi) – corect.
“Q-q’’, “W-w’’ și “X-x’’ nu există. ba turcă nu sunt cuvinte care koro(cor), sigorta(asigurare), • Ordinea cuvintelor în propo-
• În comparaţie cu alfabetul să înceapă cu litera “ğ” : “Dağ” kozmopolit (cosmopolit). Aces- ziţie:
limbii române, sunt diferenţe la [Daa]= munte, “ağrı” [aarı] = te cuvinte sunt împrumutate Subiect + Obiect + Verb.
următoarele litere: durere. din alte limbi. Exemplu: Ben(eu) kitap(carte)
• Litera “C” se citește “ge”: • “I ı” și “İi” sunt litere diferi- • Litera “Y” nu este aceeași cu okuyorum(citesc).

PRONUMELE PERSONAL
Pronume personal cu formă de singular
Persoana I- singular Ben (Eu)
Persoana a II-a singular Sen (Tu)
Persoana a III-a singular O (El/Ea)

Pronume personal cu formă de plural


Persoana I- plural Biz (Noi)
Persoana a II-a plural Siz (Voi-Dumneavoastră)
Persoana a III-a plural Onlar ( Ei/Ele )
FORMULE DE SALUT
Merhaba: Salut! (Doar când vă întâlniţi cu interlo-
cutorul, nu și când vă despărţiţi de el)
Günaydın: Bună dimineaţa!
İyi günler: Bună ziua!
İyi akșamlar: Bună seara!
İyi geceler: Noapte bună!
A:Hoș geldin : Bine ai venit!
Hoș geldiniz: Bine aţi venit!
B:Hoș bulduk: Bine te-am/v-am găsit!
A:Hoșça kal: Rămâi cu bine!
Hoșça kalın: Rămâneţi cu bine!
B:Güle güle: Pa, pa!
A: Nasılsın? : Cum eşti?/Ce faci?
Nasılsınız?: Cum sunteţi?/Ce faceţi?
B: İyiyim : Bine.
A: Ne var ne yok?: Ce mai faci?
B: İyilik sağlık: Sunt bine, sănătos!
A:Görüșmek üzere: Pe curând!
B:Görüșürüz: Pe curând!
Evet: Da
Hayır: Nu
A:Teșekkür ederim:
Mulţumesc.Teșekkürler: Vă mulţumesc.
B:Bir șey değil: Pentru puţin. / Rica ederim:
Cu plăcere.
Bey: Domnul
Hanım: Doamna
Pagină realizată de Halt Language Center
12INVATAM TURCA 15-3 0 A P RIL IE 2014 ZAMAN

CURSURI ȘI LECŢII DE LIMBA TURCĂ


LECŢIA 23
Günler-Zilele
Hafta içi günleri A:Bugün ayın kaçı? Continentele: A:Bükreș’te nerede oturuyorsun?
(Zilele din cursul săptămânii): În care zi a lunii suntem? Europa,Asia,America, Unde stai(locuiești) în București?
Pazartesi, Salı, Çarșamba, Perșembe, Cuma B: Bugün ayın on beși.(15.04) Australia, Africa, Antarctica. B:Dristor’da oturuyorum.
Hafta sonu günleri Astăzi suntem în ziua 15 a lunii. Stau(locuiesc) în Dristor.
(Zilele de la sfârşitul săptămânii): A: Yarın ayın kaçı? A: Radu nereli? A: Gelecekte nerede yașamak istersin?
Cumartesi, Pazar Mâine în care zi a lunii vom fi? De unde este Radu? În viitor unde vrei să locuiești?
B: Yarın ayın on altısı (16.04) B: O Romanyalı. B: Sibiu’da yașamak isterim.
A: Bugün hangi gün? Bugün Cuma. Mâine vom fi în ziua 16 a lunii. Este din România. Vreau să locuiesc în Sibiu.
Astăzi ce zi este? Astăzi este Vineri. A: O hangi dili konușuyor? A: Ülkenizin bașkenti neresidir?
B: Bugün günlerden ne? Bugün günlerden Cuma. Ce limbă vorbește? Care este capitala țării voastre?
Care din zile este astăzi? Astăzi este Vineri. Yönler-Punctele cardinale B: O Romence konușuyor. B: Ülkemizin bașkenti Bükreș.
A: Hangi günler çalıșıyorsun? Kuzey ( Nord ) Güney ( Sud ) Vorbește limba română. Capitala țării noastre este București.
În ce zile lucrezi? Doğu ( Est ) Batı ( Vest ) A: Yabancı dil biliyor musun? A: Ülkenizin nüfusu ne kadar?
B:Hafta içi çalıșıyorum. Știi limbi străine? Ce populație are țara voastră?
Lucrez în cursul săptămânii. A: Antalya nerede? Unde este Antalya? B: Evet, ingilizce ve fransızca biliyorum. B: Ülkemizin nüfusu 20 milyon.
A:Hafta sonu çalıșıyor musun? B: Türkiye’nin güneyinde. În sudul Turciei. Da, știu engleză și franceză. Țara noastră are 20 milioane de locuitori.
La sfârșitul săptămânii lucrezi? A:Nerede yașıyorsun? A: Ülkeniz hangi kıtada?
B:Hayır, çalıșmıyorum. Ülke - Ţară Unde locuiești ? Pe ce continent este țara voastră?
Nu, nu lucrez. Türkiye-Turcia B:Bükreș’te yașıyorum. B: Ülkemiz Avrupada.
Romanya România Locuiesc în București. Țara noastră este în Europa.
Aylar-Lunile Bulgaristan Bulgaria
1.Ocak – Ianuarie İtalya Italia
2.Șubat - Februarie Fransa Franța
3.Mart - Martie İngiltere Anglia
4.Nisan- Aprilie
5.Mayıs - Mai Millet-Naţionalitate
6.Haziran-Iunie Türk Turcă
7.Temmuz - Iulie Romen Română
8.Ağustos –August Bulgar Bulgară
9.Eylül - Septembrie İtalyan Italiană
10.Ekim - Octombrie Fransız Franceză
11.Kasım - Noiembrie İngiliz Engleză
12.Aralık -Decembrie
Dil Limba
A: Hangi aydayız? Türkçe Turcă
În care lună suntem? Romence Română
B: Nisandayız./ Nisan ayındayız. Bulgarca Bulgară
Suntem în aprilie.Suntem în luna aprilie. İtalyanca Italiană
A: Kaçıncı aydayız? Fransızca Franceză
În a câta lună suntem? İngilizce Engleză
B: 4.aydayız(dördüncü aydayız).
Suntem în a patra lună.
Notă: Sufixele -ce,- ca,- ça atașate la rădă-
A: Bu ay hangi ay? cina naționalității, ajută la denumirea lim-
Ce lună e asta? bii țării respective.
B: Bu ay Nisan.
Este luna aprilie. Milliyet-Naționalitatea
A: Bayram hangi ayda? Dil- Limba
În ce lună sunt Sărbătorile? Romen-Român
B: Bayram mayısta.Bayram mayıs ayında. Romence Română
Sărbătorile sunt în luna mai. İngiliz Englez
İngilizce Engleză
Mevsimler-Anotimpurile
İlkbahar – Primăvara Conform regulilor armoniei vocalice,
Yaz- Vara dacă un cuvânt se termină cu literele
Sonbahar –Toamna “f,s,t,k,ç,ș,h,p ”, atunci se atașează sufixele
Kıș -Iarna “ -çe,-ça”.
-Türkçe-Turcă
A: Hangi mevsimdeyiz? -Rusça- Rusă
În care anotimp suntem?
B: İlkbahardayız. Primăvara. Notă: Sufixele -lı,li,lu,lü se atașează la sub-
A:En sevdiğin mevsim hangisidir? stantivele proprii ce denumesc orașe și țări.
Care anotimp vă place cel mai mult?
B: En sevdiğim mevsim yazdır.
Cel mai mult îmi place vara.
Ankaralı-din Ankara
Yazın= yazda La vară İstanbullu-din Istanbul
Kıșın= kıșta La iarnă Bükreșli-din București
İlkbaharda La primăvară Ürdünlü-din Iordania
Sonbahar : Güz Toamna Nerelisin? De unde ești?
Sonbaharda: Güzün La toamnă -Romanyalıyım.-Sunt din România.
-Türkiyeliyim.-Sunt din Turcia.
Tarih söyleme - Data -İstanbulluyum.-Sunt din Istanbul
A: Bugünün tarihi ne? -Bükreșliyim .-Sunt din București.
Ce dată este astăzi?
B: Bugün on beș nisan iki bin on dört Kıtalar: Avrupa, Asya, Amerika,
Este cincisprezece aprilie două mii paisprezece. Avustralya, Afrika, Antartika.
Pagină realizată de Halt Language Center
12INVATAM TURCA 01-15 MA I 2014 ZAMAN

CURSURI ȘI LECŢII DE LIMBA TURCĂ


LECŢIA 24
Renkler-Culorile
Siyah(Negru) Beyaz (Alb) Kırmızı Kat-etaj Traduceţi propoziţiile de Puneţi în faţa asocierilor
(Roşu) Sarı(Galben) Yeşil(Verde) Kütüphane-bibliotecă
Mavi(Albastru) Kahverengi(Maro) Koltuk-fotoliu mai jos în propria dumnea- corecte de mai jos “D”, iar
Lacivert(Bleumarin)Mor( Mov) Mahalle-cartier voastră limbă: în faţa celor incorecte ” Y”.
Turuncu(Portocaliu) Halı-covor
A:En sevdiğin renk hangisidir? Çöp kutusu-coș de gunoi 1.Nasıl bir evde yașamak ister- 1. ( )banyo-küvet
Care este culoarea ta preferată? Baca-horn sin? 2. ( )ağaç-oda
B:En sevdiğim renk yeșildir. Ayna-oglindă
Culoarea mea preferată este verde. Yatak odası-dormitor 3. ( )garaj-bahçe
Salon-sufragerie 2.Eviniz köyde mi șehirde mi? 4. ( )televizyon-oturma odası
A:Hangi renk istersiniz? Ce culoare doriți? Havuz-piscină 5. ( )havuz- salon
B:Mavi olsun. Să fie albastru. Kanepe-canapea 3.Eviniz apartmanda mı 6. ( )kat- apartaman
Bulașık makinası-mașină de spălat vase
A:Bunun rengi ne? Ce culoare are acesta? Salıncak-leagăn
müstakil mi? 7. ( )buzdolabı-banyo
B:Onun rengi sarı. Culoarea lui este galben. 8. ( )yemek-buzdolabı
FİİLLER-VERBE 4.Evinizde kaç oda var? 9. ( )kütüphane-salon
A:Bayrağınız ne renk?Ce culori are steagul vostru? 10.( )bilgisayar-oturma odası
B:Bayrağımız mavi, sarı ve kırmızı renk. Yıkamak-a se spăla 5.Evinizin bahçesi var mı?
Steagul nostru are culorile: albastru, galben și roșu. Banyo yapmak-a face baie
Uyuma-a dormi
(Ben)Boș zamanlarımda parkta yürürüm Çıkmak-a ieși 6.Kaçıncı katta oturuyorsunuz?
(Sen)Boș zamanlarında ................... Seyretmek-a viziona
(O)Boș zamanlarında ................... Pișirmek-a găti 7.Eviniz geniș mi?
Yüzmek-a înota
A:Boș zamanlarında ne yaparsın? Yemek yapmak-a face mâncare/a găti
Ce faceți în timpul liber?
B:Kitap okurum, futbol oynarım. Aşağıdaki diyalogu okuyunuz.
Citesc cărți, joc fotbal. Eviniz nerede ?

A:Koleksiyon yapıyor musun? Fatih:İyi günlerHülya!


Faceți colecții? Hülya:İyi günler Fatih!
B:Evet, ben para koleksiyonu yapıyorum. Fatih:Eviniz nerede?
Eski paraları biriktiriyorum. Hülya:Evimiz Çamlıca’da.Sizin eviniz ne-
B:Da, fac colecție de bani. rede?
Colecționez bani vechi. Fatih:Bizim evimiz Cumhuriyet
Mahallesi’nde.
A:Piyano kursuna gidiyor musun? Hülya:Evinizde kaç oda var?
Mergi la cursul de pian? Fatih:Üç oda ve büyük bir salonumuz var.
B:Geçmiște biraz gittim, ama șimdi devam Evimiz çok geniș ve ferah.
etmiyorum. Hülya:Salonda neler var?
În trecut am frecventat puțin, dar acum nu Fatih:Salonda:bir koltuk takımı,kitaplık,se
mai continui. hpa,vesehpanın üstünde bir televizyon var.
Hülya:Yemek masası nerede?
A:Neye merakın var? Fatih:Mutfakta,pencerenin önünde.
Ce îți place? (Ce te atrage?)
B:Futbola meraklıyım. Îmi place fotbalul.

A:Hobin var mı?Ai hobbi-uri? 1.A:Eviniz nerede?


B:Tabii ki var.Araba resimleri biriktiriyorum. B:Evimiz Ferah Mahallesinde.
Ayrıca hafta sonu balık tutmayı severim.
B:Bineînțeles că da.Colecționez fotografii 2.A:Nasıl bir evde oturuyorsunuz?
cu mașini.De asemenea, la sfârșitul săptă- B:İki katlı müstakil bir evde oturuyoruz.
mânii, îmi place să merg la pescuit.
3.A:Hangi mahllede oturuyorsunuz?
EVİNİZ KAÇ ODALI? B:Ferah Mahallesi’nde.
İSİMLER-SUBSTANTİVE
4.A:Oturma odasında neler var?
Çatı-acoperiș B:Oturma odasında iki kanepe, bir koltuk
Banyo-baie ve televizyon var..
Çocuk odası-dormitor copil
Mutfak-bucătărie 5.A:Buzdolabı nerede?
Oturma odası-cameră de zi B:Buzdolabı mutfakta ocağın yanında
Bahçe-grădină(curte)
Ağaç-Pom/copac 6.A:Kaçıncı katta oturuyorsunuz?
Müstakil ev-casă la curte (clădire de sine- B:Dördüncü katta.
stătătoare)
Apartman-Bloc
Oda-cameră
Bina-clădire Aşağıdaki diyalogu okuyunuz.
Sehpa-măsuţă
Buzdolabı-frigider Erol: Eviniz Bursa’da mı?
Televizyon-televizor Levent: Evet, Bursa’da.
Erol: Eviniz kaç katlı?
Çamașır makinası-mașină de spălat rufe Levent: Evimiz iki katlı.
Yatak-pat Erol: Evinizin bahçesi var mı?
Kanepe-canapea Levent: Evet büyük bir bahçemiz var.
Apartman dairesi-apartament Erol: Garajınız var mı?
Fırınlı ocak-aragaz cu cuptor Levent: Hayır, maalesef garajımız yok.
Pagină realizată de Halt Language Center
12INVATAM TURCA 15-3 1 MA I 2014 ZAMAN

CURSURI ȘI LECŢII DE LIMBA TURCĂ


GHID DE CONVERSAŢIE Bu otobüs nereye kadar gidiyor?
Până unde merge acest autobuz?
Ne arzu ederdiniz?
Ce aţi dori?
SELAMLAŞMA – TANIŞMA Nasıl yardımcı olabilirim?
Forme de salut Taksim'e gelince bana
haber verir misiniz? Cu ce vă pot ajuta ?
Görüşmek üzere! Tanıştığımıza memnun oldum! Când ajungeţi la Taksim mă anunţaţi?
Ne mai vedem! Încântat de cunoștinţă! Ortaya bir çoban salatası, lütfen.
Nerelisiniz? La mijloc o salată ciobănească, vă rog.
Merhaba, nasılsınız? Ben de memnun oldum. Romanyalıyım.
Bună ziua, ce mai faceţi? Încântat, de asemenea. De unde sunteţi? Meyve suyunuz varsa,
Sunt din România. birer meyve suyu alalım .
İyiyim. Teşekkür ederim. Allah’a ısmarladık. Hoşçakalın! Dacă aveţi suc de fructe ,
Bine. Mulţumesc. La revedere! vrem câte unul.
Nerede kalıyorsunuz?
Kent Otel’de kalıyorum. Ayranınız var mı?
Siz nasılsınız? Affedersiniz. Özür dilerim! Unde staţi? Unde rămâneţi? Aveţi ayran?
Dumneavoastră ce mai faceţi? Nu vă supăraţi. Scuzaţi-mă Stau la hotelul Kent.
Hesap lütfen.
Adınız ne? Rica ederim. = Önemli değil. Beni hava alanına götürün. Nota , vă rog !
Cum vă cheamă? Vă rog = Nu e important. Duceţi-mă la aeroport.
Hayırlı işler.
Adım Ali. Sizin adınız ne? Lütfen bana yardım eder misiniz ? Postahane nerede? Spor la muncă.
Numele meu este Ali. Pe dvs. cum vă cheamă? Mă puteţi ajuta, vă rog ? Unde este Poșta?
Lavabo nerede acaba?
TEBRİK – KUTLAMA Hava alanına nasıl gidebilirim? Unde e chiuveta oare?
Urări - Felicitări Cum pot ajunge la aeroport?
Ne almak istiyorsun?
Hayırlı işler ! Afiyet olsun !
İyi yolculuklar. Ekmek almak istiyorum.
Spor la muncă ! Poftă bună ! Ce vrei să iei ? Vreau să cumpăr pâine.
Drum bun!
Başınız sağ olsun ! Sağlık olsun !
Condoleanţe ! Să fie sănătate !

Tebrik ederim ! Güle güle kullanın !


Vă felicit ! Să îl folosiţi sănătos !
Geçmiş Olsun ! Hayırlı olsun !
Însănătoșire grabnică ! Să fie de bine !
Bol şanslar !
Sıhhatler olsun !
Succes !
Să vă fie de bine !
Doğum Gününüz
Kutlu Olsun ! Bayramınız kutlu olsun
La mulţi ani ! Sărbători fericite !

Bayramınız Kutlu Olsun ! İyi eğlenceler !


Sărbători fericite ! Distracţie plăcută !

Yeni yılınız kutlu olsun ! Başarılar !


La mulţi ani de Anul Nou ! Baftă ! ( Succes! )

YOLCULUK – ADRES
Călătorie- Adresă
Beni hava alanına götürün. Sigara içmemde sakınca var mı?
Duceţi-mă la aeroport. E vreo problemă dacă fumez?

Adres burada yazılı. En yakın tren istasyonu nerede?


Adresa este scrisă aici. Unde este cea mai apropiată gară?

Hangi dilleri Yürüyerek gidebilir miyim?


konuşabiliyorsun? Pot merge pe jos?
Ce limbi poţi să vorbești?
Bu civarda.
Tatile nereye gideceksiniz ? În jurul.
Unde veţi merge în vacanţă?
Yol haritası istiyorum.
Bugün sıcaklıkkaç derece ? Vreau o hartă de drum.
Câte grade sunt astăzi? Cât de cald este
astăzi? Galiba kayboldum.
Cred că m-am pierdut.
Kadıköy’e kaç numaralı otobüs
gidiyor? Önceden iki kişilik yer ayırtmıştık.
Ce număr are autobuzul care merge la De la început am rezervat locuri pentru
2 persoane.
Kadıköy?
Ne kadar bekleyebilirsiniz?
Mesleğiniz ne?
Cât puteţi aștepta?
Ne iş yapıyorsun?
Ce meserie aveţi? Burdan dön.
Ce muncă aveţi? Întoarce de aici.

Pagină realizată de Halt Language Center


12INVATAM TURCA 01-15 IU N IE ZAMAN

CURSURI ȘI LECŢII DE LIMBA TURCĂ


LECŢIA 26
AİLE VE AKRABALAR- FAMILIA ŞI GRADELE DE RUDENIEKELİMELER-Vocabular
Akraba- rude (neamuri) A: Abin evli mi? 3.SCRIEŢI ÎNTREBĂRILE, ÎN Babamın adı Salih
Aile- familie B: Evet evli. FUNCŢIE DE RĂSPUNSURI- 4. Completaţi dialogul:
Anne- mamă A: Yengen çalışıyor mu? LE DE MAI JOS:
Baba-tată B: Evet yengem doktor. A: Leyla Hanım senin
Büyük baba(Dede)- -- 1. .................................................. .............................. .................
tata-mare (bunic) A: Dedeni ve nineni ziyaret ....................................................... oluyor?
Babaanne (Nine)- eder misin? .......................................................? B: Leyla Hanım........................................ ....
mama-mare (bunică) B: Evet her zaman ziyaret .............................oluyor.
Oğul- fiu ederim. Kardeșim on beș yașında.
Kız -fiica 2. .................................................. A: O, kaç yașında?
Kız kardeș-soră CONVERSAŢİE ....................................................... B: Teyzem 40 .....................
Erkek kardeș- frate Aşağıdaki diyaloğu .......................................................?
Ağabey (abi)- frate mai mare tekrarlayınız. Repetaţi A: O, .............................çalıșıyor?
Abla-sora mai mare dialogul de mai jos. İki kardeșim var. B: O, hastanede çalıșıyor.
Dayı- unchi de mamă A: Ahmet Bey neyiniz oluyor? 3. ..................................................
Teyze- mătușă de mamă Ce este domnul Ahmet ....................................................... A: O, doktor mu?
Amca- unchi de tată pentru dumneavoastră? .......................................................? B: Evet, o ....................
Hala- mătușă de tată
Yeğen- nepot de frate/soră B: Ahmet Bey amcam oluyor.
Eniște- cumnat Domnul Ahmet îmi este unchi
Yenge- cumnată (de tată).
Torun-nepot de la copil
Anlatmak - a povesti / a descrie A: O kaç yașında?
Görünmek- a se arăta / a părea Câţi ani are dumnealui
Seyretmek- a urmări / a viziona (dânsul/el)?
Alıș veriș yapmak-
a face cumpărături B: 45 yașında. 45 de ani.
Ziyaret etmek- a vizita
A: Telefon numarası kaç?
Ce număr de telefon are?
DIALOG
A: Ailenizde kimler var? B: 0 216 444 09 11.
B: Annem, babam, bir kız
kardeşim ve iki erkek kar- A: O nerede çalıșıyor?
deşim var. Unde lucrează dumnealui?
--
A: Baban kaç yaşında? B: Hastanede çalıșıyor.
B: Babam kırk yaşında. Lucrează la spital.
--
A: Dayın ve teyzen var mı?
B: Evet iki dayım bir teyzem
var. Exerciţii
-- 1.Completaţi spaţiile goale:
A: Annen çalışıyor mu? 1. Ben...... ad........... Didem.
B: Hayır annem çalışmıyor. 2. Ben on........ yaş.............
-- 3. Annem.......... ad....Buket.
A: Kaç kardeşin var?
B: İki kardeşim var. 2.ÎNLOCUIŢI SPAŢIILE GOA-
-- LE CU CUVINTE CE EXPRI-
A: Annen ne yapıyor? MĂ GRADELE DE RUDENIE:
B: O şimdi pazarda alış
veriş yapıyor.
-- 1. A _ __ __
A: Ablan var mı? 2. B __ __ __
B: Evet var. 3. E __ __ __ __
4. Y __ __ __ __
A: Ablan evli mi? 5. H __ __ __
B: Evet evli.İki çocuğu var. 6. A __ __ __
7. D __ __ __
A: Enişten ne iş yapıyor? 8. T __ __ __ __
B: Eniştem öğretmen.
Pagină realizată de Halt Language Center
12INVATAM TURCA 15-3 0 IU N IE ZAMAN

CURSURI ȘI LECŢII DE LIMBA TURCĂ


LECŢIA 27
MESLEĞİNİZ NE? CE PROFESİE AVEŢİ?
KELİMELER-CUVİNTE dialogul de mai jos. 3. Formulaţi propoziţii cu înţeles, folosind cuvintele amestecate, de mai jos.
Ali: Hangi mesleği seçmeği seçmek istiyorsun?
Ressam -pictor Mustafa: Ben pilot olmak istiyorum. 1. iğne – hastalara – hemșire – yapmak
Boyacı -vopsitor Ali: Neden pilot olmak istiyorsun? ......................................................
Tamirci- mecanic (reparator) Mustafa: Çünkü seyahat etmeyi çok se-
Doktor-doctor viyorum.Uçmak hoșuma gidiyor. 2. çizmek – çok – ressam – güzel – resim
Șoför -șofer Ali:Annen ve baban ne düșünüyor? ......................................................
Bilgisayarcı- informatician Mustafa: Onlar benim mühendis olmamı
Dișçi- dentist istiyorlar. Peki sen ne düșünüyorsun? 3. satmak – manav – ve – sebze – meyve
Terzi-croitor Ali: Ben henüz düșünmedim.Meslek ......................................................
Piyanist-pianist seçimi çok önemlidir.Bunun için annem, 4. așçı- yapmak- yemekhanede – yemek- saat - bir
Berber- frizer babam ve öğretmenimle birlikte karar ......................................................
Polis- poliţist vereceğim.Topluma faydalı bir meslek 5. kapı – marangoz – yapmak – pencere – șimdi – ve
Mimar- arhitect seçmek istiyorum. ......................................................
Çiftçi-fermier Mustafa: Çok haklısın. İyi düșünmek gere-
Din adamı- cleric (om al religiei) kiyor. 4. Puneţi în faţa propoziţiilor de mai jos
Memur- funcționar .... “D” pentru cele adevărate şi “Y” pentru cele false.
Diplomat- diplomat
Meslek- meserie (Ben) haklıyım - (eu) am dreptate 1. (.....) Muhasebeci hesap yapıyor.
Eczacı- farmacist (sen) haklısın 2. (.....) Terzi araba tamir ediyor.
Müfettiș- inspector (O) haklı 3. (.....) Polis hırsızları yakalar.
Emekli- pensionar (Biz) haklıyız 4. (.....) Berber benim saçımı kesti.
Postacı- poștaș (Siz) haklısınız 5. (.....) Resim, çok güzel bir ressam çizdi.
Ev hanımı- casnică (Onlar) haklı(lar)
Sekreter- secretară
Hukukçu-jurist
Șair-poet -cı,-ci,-cu,-cü/ -çı,-çi,-çu,-çü
Konfeksiyoncu-confecționer Futbol-futbolcu
Yazar- scriitor Basketbol-basketbolcu
Madenci- miner Posta-postacı
Yönetici- administrator/manager İtfaiye-itfaiyeci
Çalıșmak- a lucra/a munci Eğitim-eğitimci
Tamir etmek- a repara Kitap-kitapçı
Kontrol etmek- a controla/a verifica Diș-dișçi
Tedavi etmek- a trata medical Gözlük-gözlükçü
Muayene etmek- a consulta medical
Yakalamak- a prinde Kişi Meslek
Savunmak- a apăra/a justifica/a argumenta Öğretmen Öğretmenlik
haklı olmak-a avea dreptate Hemșire Hemșirelik
Meșgul olmak- a fi ocupat Doktor Doktorluk
Karar vermek-a decide, a hotărî Berber Berberlik
Mühendis Mühendis
Citiţi modelele cu întrebări de mai jos şi Mimar Mimarlık
scrieţi propriul dumneavoastră răspuns.
Kimler ne yapıyor?
A: Ne iș yapıyorsunuz? Postacı mektup dağıtıyor.
B: Bir özel hastanede doktorum. Șarkıcı șarkı söylüyor.
-- Ressam resim yapıyor.
A: Mesleğiniz ne? Tamirci tamir ediyor.
B: Avukatım. Eczacı ilaç satıyor.
-- Öğretmen ders anlatıyor.
A: Baban ne ile meșgul? İșçi çalıșıyor.
B: Babam öğretmen. Avukat savunuyor.
A: Ne öğretmeni? Polis suçluları yakalıyor.
B: Tarih öğretmeni Doktor hastaları tedavi ediyor.
-- Berber saç kesiyor.
A: Gelecekte ne olmak istiyorsun? Terzi elbise dikiyor.
B: Bilgisayar mühendisi olmak istiyorum.. İtfaiyeci yangın södürüyor.
--
A: Abin nerede çalıșıyor?
B: Abim bir inșaat firmasında çalıșıyor.. DEĞERLENDİRME - EVALUARE
--
A: Bu șirkette ne zamandan beri
çalıșıyorsun ? 1. Asociaţi cuvintele de mai jos.
B: Beș yıldan beri. 1. öğretmen a- tarla
-- 2. ekmekçi b- eczane
A: Ne olmayı düșünüyorsun? 3. eczacı c- fırın
B: Henüz karar vermedim. Ya sen? 4. çiftçi d- okul
A: Ben öğretmen olmayı düșünüyorum. 5. așçı e- yemekhane
B: Niçin öğretmenlik?
A: Çünkü çocukları seviyorum. 2. Asociaţi cuvintele de mai jos.
-- 1. tebeșir a- pastacı
A: Öğretmen ne iș yapar? 2. kek b- öğretmen
B: Öğretmen ders anlatır. 3. mektup c- sekreter
4. bilgisayar d- postacı
KONUŞMA -CONVERSAŢİE 5. iplik e- terzi
Așağıdaki diyaloğu tekrarlayınız. Repetaţi 6. jilet f- berber
Pagină realizată de Halt Language Center
12INVATAM TURCA 01-15 IU L IE ZAMAN

CURSURI ȘI LECŢII DE LIMBA TURCĂ DİL BİLGİSİ


LECŢIA 28 İsim (Substantiv) + -de, (-da, -te, -ta) + -ki
ADRES TARİFLERİ Örnek : Exemplu
A: Șu köședeki ev sizin mi? Casa de la colţul acela este a voastră?
SÖZLÜKÇE - VOCABULAR A: Yardımınız için çok teșekkür B: Evet. Șu köședekiev bizim.
ana yol-Drum principal ederim. Da, casa de la colţul acela este a noastră.
ileri - înapoi B: Bir șey değil.
sağda-în dreapta Sağdaki ev
arasında- Între 2. A: Afferdesiniz yakında bir posta-
ne var mı acaba? Soldaki adam
trafik ıșıkları-Semafor
cadde - stradă B:İleride bankanın solunda bir
Karșıdaki park
arkasında- În spatele postane var.
içinde- înăuntru A: Sağolun! Köședeki durak
sol -stânga -------------------(y)e/a doğru - spre(catre) --------------------------------
așağı- Jos (în josul) 3.A:Affedersiniz Gençlik Parkı Parka doğru
daha ileri -mai înainte (după) nerede?Tarif edebilir misiniz?
yakında- în apropierea B: Șuradan sola doğru biraz Hastaneye doğru
dıșarıda- În afara yürüyün.İkinci trafik ıșıklarından --------------------(y)e/a kadar - pana la -------------------------------------
sağa dönün.Park solda köșede. Bankaya kadar
karșısında-vis-a-vis
yanında-lângă Okula kadar
doğru git-Drept (direct) 4. A:Yakında süpermarket var mı?
mahalle-cartier B: Süpermarket caddenin sonunda Eve kadar
en kısa yol- Cel mai scurt (tăiere) eczanenin yanında.
önünde-în fața
Kasap-măcelărie 5.A: Sinemaya nasıl gidebilirim?
Kütüphane-librărie B: Bu caddeden yukarı doğru gidin.
Hastane- Spital Sağda alıș veriș merkezinin içinde bir
Benzin istasyonu-Benzinărie sinema var.
Pastane-Cofetărie
Berber-frizer 6. A: Affedersiniz buralarda bir pas-
Durak- Stație tane var mı?
Eczane-farmacie B:Evet. Ana caddeden doğru gidin.
Dörtyoldan sağa dönün ve 100 metre
Aramak-a căuta sonra sağda bir süpermarket var.
Binmek-a urca Süpermarketin arkasında bir pastane
Bulmak-a găsi var.
Görmek-a vedea
Göstermek-a arăta 7. A: Affedersiniz tiyatrodan pos-
İnmek-a coborî taneye nasıl gidebilirim, tarif eder
Sormak-a întreba misiniz?
Tarif etmek-a explica (a descrie) B: Halk Caddesi’nden yukarı gidin.
Yürüyerek gitmek-a merge pe jos Millet Caddesi’nde sola dönün. Pos-
Karșıya geçmek-a traversa tane 100 metre ileride sağda.
Dönmek-a se întoarce
8. A: Affedersiniz Ferah Mahallesi’ne
KONUŞMA - CONVERSAŢİE hangi otobüs gidiyor?
Citiţi modelele cu întrebările de mai B: 421 numaralı otobüs gidiyor.
jos și scrieţi propriul dumneavoastră
răspuns:
1.A: Affedersiniz, Özel Cumhuriyet
Lisesi nerede, biliyor musunuz?
-Iertați-mă, știți unde este Liceul
K u z e y ------------------------------N ORD
Republicii? Kuzey batı-----------------NORD-VEST
B: Cumhuriyet Lisesi Çamlıca’da.
Batı----------------------------------VEST
A: Oraya yürüyerek gidebilir miyim?
B: Hayır.Oraya yürüyerek gidemezsin.
Güney batı-------------------SUD-VEST
Güney--------------------------------SUD
A: Oraya nasıl gidebilirim?
B: Șu duraktan 30 numaralı otobüse Güney doğu-------------------SUD-EST
bin. Küçük Çamlıca durağında in.
Karșıya geç ve sağa doğru yaklașık 200
Doğu---------------------------------SUD
metre yürü.Sağda okulu göreceksin. Kuzey doğu----------------NORD-EST
Pagină realizată de Halt Language Center
12INVATAM TURCA 15-3 1 IU L IE 2014 ZAMAN

CURSURI ȘI LECŢII DE LIMBA TURCĂ


LECŢIA 29
ELMANIN KİLOSU KAÇ LİRA?
SÖZLÜKÇE - VOCABULAR Yıkamak-a spăla/ Elmayı yıkadım ve A:En çok hangi meyveyi seversin?
3.karpuz c. kıș
Sebze - legume yedim. B:En çok elmayı severim. 4. Portokal d. ilkbahar
Bezelye - mazăre Harcamak- a cheltui /Dün pazarda 2.Asociaţi cuvintele de mai jos.
Ispanak - spanac çok para harcadım. A:Pazarda fasulyenin kilosu kaç lira? 1.bembeyaz a. deniz
Patates - cartof Kesmek-a tăia/ Annem mutfakta B:Fasulyenin kilosu 2 lira. 2.masmavi b. elma
Soğan - ceapă karpuz kesiyor. 3.kıpkırmızı c. zeytin
Taze soğan - ceapă verde Satmak- a vinde/Manav sebze ve ADJECTIVE DE ÎNTĂRIRE 4.simsiyah d. kar
Marul - salata meyve satıyor. Formare: adjectiv + -m, -p, -r, -s 3.Scrieți întrebări potrivite pentru
Enginar - anginare Tatmak, tadına bakmak- a gusta/ Exemplu: beyaz-alb bembeyaz- alb răspunsurile de mai jos.
Kabak - dovleac Yemeği tattın mı? Yemeğin tadına intens 1. .....................................................?
Patlıcan - vânătă baktın mı? Sarı-Galben sapsarı-galben intens Evet, ayva çok pahalı.
Fasulye - fasole Temiz-Curat tertemiz - curat lună 2. ......................................................?
Kereviz - țelină MANAVDA Mavi-Albastru masmavi- albastru Çileğin kilosu bir lira?
Maydanoz - pătrunjel Manav: Buyurun, beyefendi! Hoș gel- intens 3.......................................................?
Sarımsak - usturoi diniz! Portakal ve vișne almak istiyorum.
Turp - ridiche Kemal Bey: Hoș bulduk.Sebzeleriniz DEĞERLENDİRME-EVALUARE 4. .......................................................?
Pırasa - praz ve meyveleriniz taze mi? 1.Asociaţi cuvintele de mai jos. İki kilo ıspanak almak istiyorum.
Biber - ardei 1.ayva a. sonbahar 5. ........................................................?
Lahana - varză Manav: Evet, çok taze.Bu sabah geldi. 2.çilek b. yaz Hayır, sebzeler taze değil.
Salatalık - castravete Kemal Bey:Hepsi çok güzel
Domates - roșie görünüyor.
Havuç - morcov
Meyve - fructe Manav:Ne almak istiyorsunuz?
Elma - măr Kemal Bey:Fiyatları öğrenebilir
Kiraz - căpșună miyim?
Portakal - portocală
Muz - Banană Manav: Elbette. Șeftali ve üzüm 1.5
Üzüm - strugure lira.Elma2 lira. Muz 2,5 lira.Fasulye
İncir - smochină 1 lira.Patlıcan 1,5 lira. Patates de 50
Limon - lămâie kuruș.
Ayva - gutuie Kemal Bey:Anlașıldı.İki kilo üzüm,
Erik - prună iki kilo șeftali, dört kilo patates, bir
Karpuz - pepene kilo fasulye tartın lütfen!
Ceviz - nucă
Kavun - pepene galben Manav:Muz da ister misiniz?
Șeftali - piersică Kemal Bey:Hayır muz kalsın.Muz
Kayısı - caisă pahalı.
Dut - dudă
Greyfurt - grapefruit Manav:Bașka bir arzunuz var mı?
Kiraz - cireașă Kemal Bey:Dört tane limon ve iki de-
Vișne - vișină met de marul .
Taze - proaspăt
Manav - aprozar Manav:Tamam efendim.Hemen ve-
riyorum.
VERBE Kemal Bey:Borcum ne kadar?( Ne ka-
Isırmak- a mușca/Elmayı ısırdım ve dar tuttu?)
yedim.
Kızartmak-a prăji/Annem patates Manav: Hepsi 12 lira.
kızarttı. Kemal Bey: Buyurun (parayı veriyor)
Soymak,Temizlemek -a curăță/ Manav: Teșekkür ederim, efendim!
Soğanları soydum ve kestim. Yine bekleriz!
Yetiștirmek- acultiva/ Bahçemizde
sebze ve meyve yetiștiriyoruz. KONUŞMA – CONVERSAŢİE
Bölmek-a împărți/Ekmeği ikiye A:Nereden geliyorsun?
böldüm. B:Pazardan geliyorum.
Ödemek-a plăti/Sebzeler için 15 lira
ödedim. A:Pazarda fiyatlar nasıl?
Tartmak-a cântări/ Manav iki kilo B:Biraz pahalı.
portakal tarttı.
Pagină realizată de Halt Language Center
12INVATAM TURCA 15-3 1 A U G U S T 2014 ZAMAN

CURSURI ȘI LECŢII DE LIMBA TURCĂ


LECŢIA 30
SÜPERMARKETTEN NE ALDIN?
SÖZLÜK - VOCABULAR markete gidecek. Süpermarketten sebze,
Bisküvi: biscuiţi meyve ve kahvaltılık malzemeler alacak.
Ekmek: pâine Ayșe Hanım, sebzelerden domates, salatalık,
Süt: lapte lahana, dolmalık biber ve patlıcan alacak.
Et: carne Meyvelerden elma,muz, șeftali ve karpuz
Yumurta: ouă alacak.Kahvaltılıklardan bir kilo beyaz
Reçel: gem peynir, bir kilo siyah zeytin,kaymak ve bir
Zeytin: măsline koli yumurta alacak. O, et reyonuna da
Bal: miere uğrayacak ve akșam yemeği yapmak için bir
Kahve: cafea kilo tavuk eti alacak.
Peynir: brânză Ayșe Hanım çocuklarına çikolata, bisküvi
Meyve suyu: suc de fructe ve sakız alacak.O alıș veriși kredi kartıyla
Tereyağı: unt yapmayı düșünüyor.
Acı: iute
Lezzetli: gustos Aşağıdaki soruları cevaplayınız.
Ekşi: acru
Tatlı: dulce 1.Ayșe Hanım öğleden sonra nereye gidecek?
Harika: minunat
Düzine: duzină 2.Ayșe Hanım sebzelerden neler alacak?
Litre: litru
Koli: carton 3.Ayșe Hanım kahvaltılık ne alacak?

FİİLLER - VERBE 4.Ayșe Hanım çocuklarına bir șey alacak mı?


Alıș veriș yapmak: a face cumpărături -
Dün pazardan alıș veriș yaptık. 5.Ayșe Hanım kaç kilo et alacak?

Pişirmek: a găti - Akșam için yemek KONUŞMA – CONVERSAŢİE


pișireceğim.
1. Repetaţi dialogul de mai jos.
Ismarlamak: a comanda/a face cinste - A: Süpermarketten bir șeye ihtiyacın var mı?
Arkadașım bana çay ısmarladı. B: Evet, peynir, reçel ve yumurta.

Satın almak: a cumpăra –Dün bir telefon A: Bașka bir șeye ihiyacın var mı?
satın aldım. B: Hayır, bașka bir șeye ihtiyacım yok.
Karıştırmak: a amesteca– Çorbayı biraz
karıștır. 2. Folosindu-vă de datele de mai jos, formu-
lati noi dialoguri asemenea modelului dat.
Sipariş vermek: a da/a face o comandă – 2 kilogram patates - 1 kilogram portakal - 1 paket makarna
3 kilogram șeker - 2 koli yumurta - 1 demet taze soğan
Garsona sipariș verdim.

Ödemek: a plăti/a achita - Hesabı peșin .......(y)e ihtiyacım var : am nevoie de ........
ödedim. Yardıma ihtiyacım var.
Biraz zamana ihtiyacım var.
Soymak: a coji/a curăța– Yemek için pata-
tesleri soydum. (y)e ihtiyacım yok: nu am nevoie de ...........

Parçalamak: a rupe în bucăți/a sfâșia - YAZMA - SCRİERE


Etleri parçaladım ve sonra da pișirdim. 1.Scrieți cinci dintre alimentele pe care le
consumați acasă, la micul dejun, la masa
Tartmak: a cântări – Satıcı iki kilo doma- de prânz și la cină sau între mese.
tes tarttı.
KAHVALTI-MİCUL DEJUN
ÖRNEKLEME - EXEMPLİFİCARE ----------------------------------------------
Citiţi modelele de întrebări de mai jos și ----------------------------------------------
scrieţi propriul dumneavoastră răspuns. ----------------------------------------------
1. A: Ekmek taze mi bayat mı?
B: Çok taze. ÖĞLE YEMEĞİ-MASA DE PRÂNZ
2. A: Kahvaltı için neler aldınız. ----------------------------------------------
B: Yumurta, peynir, tereyağı ve reçel aldım. ----------------------------------------------
3. A: Süpermarkette fiyatlar nasıl? ----------------------------------------------
B: Fiyatlar çok uygun.
4. A: Pazarda sebze ve meyve fiyatları nasıl? AKȘAM YEMEĞİ- CİNA
B: Fiyatlar biraz pahalı. ----------------------------------------------
5. A: Kredi kartıyla mı peșin mi ödeyeceksiniz? ----------------------------------------------
B: Peșin ödeyeceğim. ----------------------------------------------
6. A: Kaç kilo peynir almak istiyorsunuz?
B: Üç kilo lütfen. 2.Traduceți propozițiile de mai jos, în pro-
pria dumneavoastră limbă.
OKUMA - ANLAMA /
CİTİRE - ÎNŢELEGERE 1. Bir koli yumurta lütfen!
2. Bir kilo șeker verir misin?
AYŞE HANIMIN ALIŞ VERİŞ PLANI 3. Bir kilo domates 2 lira.
Ayșe Hanım, öğleden sonra saat üçte ișten 4. Affedersiniz taze ekmek var mı.
çıkacak.O, alıș veriș yapmak için süper- 5. Pazardan neler satın aldın?

Pagină realizată de Halt Language Center


12INVATAM TURCA 01-15 S EP TEMBRIE 2014 ZAMAN

CURSURI ȘI LECŢII DE LIMBA TURCĂ


LECŢIA 31
YEMEKLERDEN NE ALIRSINIZ?
SÖZLÜKÇE - VOCABULAR Ali Bey: Yarım saat sonra çıkalım o za- NOŢİUNİ DE CONSOLİDARE 1.Annem patatesleri ................
Taze fasulye: Fasole proaspătă (verde) man. Çok uzak değil zaten.
Dolma: umplutură (ardei, vinete, sarmale) Mustafa Bey: Tamam.Benim arabayla Fiil kökü + -r(-ır, -ir, -ur, -ür) Fiil 2.Kardeșim ekmeği .....................
Balık: pește gidelim kökü + -maz (-mez)
Ayran: iaurt, apă, sare Yarım saat sonra.... 3. Kız kardeșim elmayı ....................
Mercimek çorbası: ciorbă de linte Ali Bey: Garson!Bize menüyü getirir Exemplu:
İșkembe çorbası: ciorbă de burtă misiniz? 1.Yemek yedi. (A mâncat.) 4.Ablam sarımsağı ...................
Salata: salată Garson: Hay hay! Buyurun menü. 2.Hemen dıșarı çıktı. (A ieșit imediat afară.)
Pilav: pilaf Ali Bey: Listede çorbalardan tarhana, Yemek yer yemez, dıșarı çıktı. (De cum 5.Babam karpuzu ikiye .......................
Kuzu eti: carne de miel mercimek ve ezogelin var. și-a mâncat mâncarea, a și ieșit afară.)
Koyun eti: carne de oaie Mustafa Bey: Ben tarhana çorbası istiyo- Ders biter bitmez eve gideceğim.
Sığır eti: carne de vită rum. ( Îndată ce voi termina lecţia, voi pleca acasă.) 3.Dați propriul dumneavoastră răspuns
Tavuk eti: carne de pui Ali Bey: Ben de mercimek çorbası alayım. pentru întrebările de mai jos.
Baharat: Condiment Garson: Çorbadan sonra ne alırsınız? EVALUARE
Mükemmel: extraordinar/nemaipomenit Ali Bey: Balıklardan ne var? 1.Asociați cuvintele de mai jos. 1.Dün öğle yemeğinde ne yedin?
Taze: proaspăt Garson: Palamut, istavrit ve hamsi var. 1.yemek a. kavun 2.Tatlılardan en çok hangisini seversin?
Bayat: Vechi (nu e proaspăt) Mustafa Bey: Bana bir porsiyon palamut, 2.içecek b. sütlaç 3.İçeceklerden hangisi hoșuna gider?
Yemek: mâncare lütfen! 3.meyve c. taze fasulye 4.Baharatlı yemekleri sever misin?
İçecek: Băutură Ali Bey: Bana da bir porsiyon hamsi. 4.kebap d. ayran 5.Yemeklerden sonra çay içer misin?
Kușbașı et: Bucățele de carne Ortaya da salata alalım. 5.tatlı e. Adana kebabı 6.Genellikle kahvaltıda ne yersin?
Kıyma: carne tocată Garson: İçeceklerden ne alırsınız? 7.Anneniz börek yapar mı?(ıspanaklı/etli)
Ali Bey:Birer ayran alalım. 2.Completați propozițiile 8.Hiç karnıyarık yediniz mi?
FİİLLER-VERBE Garson: Yemeklerden sonra tatlı alır de mai jos, cu verbele date. 9.Yemekler nasıldı?
-den hoșlanmak: a plăcea / Çay içmekten mısınız? dilimlemek / ezmek / doğramak / soymak 10.Șehrinizin en meșhur yemeği nedir?
çok hoșlanırım. Ali Bey: Tatlılardan neler var? / bölmek
Dilimlemek : a felia / Karpuzu dilimledim Garson: Künefe, sütlaç ve kazandibi var.
ve masaya getirdim. Ali Bey: Ben künefe alayım.
Pișirmek: a găti / Yemek pișirmeyi çok Mustafa Bey: Ben de kazandibi alayım.
severim. 5 dakika sonra.....
Bölmek: a împărţi / Elmayı dörde Garson: Afiyet olsun efendim!
böldüm. ....
Ismarlamak, sipariș vermek :a da co- Răspundeți întrebărilor de mai jos, în
mandă / Garsonu çağıralım ve siparișleri funcție de dialogul citit.
verelim. 1.Ali Bey ve Mustafa Bey akșam yemeği
Ismarlamak: a comanda (pentru cineva, a için neredeye gittiler?
face cinste cuiva) / Haydi çay içelim.Ben 2.Yemeğe kimin arabasıyla gittiler?
ısmarlıyorum. 3.Lokantada hangi çorbalar var?
Ezmek: a pisa, a zdrobi / Annem mut- 4.Yemekleri kim ısmarlıyor?
fakta sarımsak eziyor. 5.Mustafa Bey hangi tatlıdan istedi?
Soymak: a curăța coaja / Yemek için pata-
tesleri soydum.
Doğramak: a toca / Yemeğe biraz soğan KONUŞMA – CONVERSAŢİE
doğradım. Repetaţi dialogul de mai jos.
Garson: İyi günler!
ÖRNEKLEME-EXEMPLİFİCARE Müșteri: İyi günler! Hangi yemekleriniz
Citiţi modelele de întrebări de mai jos și var?
scrieţi propriul dumneavoastră răspuns. Garson: Çorbalardan mercimek, ișkem-
1.A: Öğle yemeğini nerede yiyeceksiniz? be , ezogelin; yemeklerden yeșil fasulye,
B: Öğle yemeğini lokantada yiyeceğim. fırında tavuk, ve tatlı olarak da baklava,
2.A: Bugün menüde ne var? tulumba ve sütlaç var.
B: Taze fasulye, pilav ve cacık. Müșteri: Mercimek çorbası, fasulye ve
3.A: Balıklardan hangisini seversiniz? baklava, lütfen!
B: Hamsiyi severim.(Hamsiden Garson: İçecek ne alırsınız?
hoșlanırım) Müșteri: Meyve suyu alayım.
4.A: Șehrinizin en meșhur yemeği han- Garson: Hemen getiriyorum efendim.
gisidir?
B: Șehrimizin en meșhur yemeği YAZMA-SCRİERE
mantıdır. 1.Scrieți un meniu pentru o zi, de la dum-
5.A: Bahratlı yemeklerden hoșlanır neavoastră de acasă.
mısın? Sabah Öğle
B: Hayır, hiç hoșlanmam. Akșam ............
6.A: Yemek yapmaktan hoșlanır mısın? ............ ............
B: Evet, yemek yapmaktan hoșlanırım.
2.Scrieți câte o propoziție cu fiecare dintre
OKUMA- ANLAMA /CİTİRE- ÎNŢELEGERE cuvintele de mai jos.
LOKANTADA
Ali Bey: Merhaba Mustafa Bey.Bugün 1.pișirmek
akșam yemeğine lokantaya gidelim mi?
Ben ısmarlıyorum. 2.soymak (a curăța coaja)
Mustafa Bey: Güzel olur.Hangi lokantaya
gideceğiz? 3.tadına bakmak
Ali Bey: Üsküdar’daki balık lokantasına
gidelim mi? 4.ısmarlamak
Mustafa Bey: Evet, gidelim.Uzun zaman-
dan beri balık yemedim. 5.hoșlanmak

Pagină realizată de Halt Language Center


12INVATAM TURCA 15-3 0 S EP TEMBRIE 2014 ZAMAN

CURSURI ȘI LECŢII DE LIMBA TURCĂ


LECŢIA 32
BUGÜN HAVA NASIL?
SÖZLÜKÇE - VOCABULAR Ahmet : Ben de iyiyim neredesin? Adem:Yarın hava nasıl olacak? Exemplu:
yağmur: ploaie Hülya : Erzurum'da tatildeyim.
șimșek: fulger Ayșe: Yarın hava yağmurlu olacak. 1. a. Hastayım.
fırtına: furtună Ahmet : Erzurum'da hava nasıl? Sunt bolnav
bulut: nor Hülya : Hava çok soğuk ve karlı. Adem: Peki, sıcaklık tahminen kaç derece
sıcak: cald olacak? b. Okula gidemiyorum.
buz: gheață Ahmet : Kayak yapıyor musun? Nu pot să merg la școală
sis: ceată Hülya : Elbette kayak yapıyorum. Ayșe: Sıcaklık 15 derece civarında olacak.
güneș: soare Sen neredesin? Hasta olduğum için okula gidemiyorum.
kar: zăpadă NOŢİUNİ DE CONSOLİDARE
serin: răcoare Ahmet : Ben de Antalya'da tatildeyim. Nu pot să merg la școală deoarece
rüzgar: vânt Hülya : Orada hava nasıl? +10 C : On derece (pentru că) sunt bolnav
bulutlu: noros
hava raporu: raportul meteo Ahmet : Burada hava çok güzel. Denize -10 C : Eksi on derece , sıfırın altında on derece
serin: răcoros giriyorum.
buzlu: Îngheţat Hülya : Sıcaklık kaç derece? 0 : 0 derece 2 .a. Hava çok sıcak. Temperatura este foar-
ılık: călduţ te ridicată. (Este foarte cald)
dolu: grindină Ahmet : Sıcaklık 32 derece. Orada kaç
karlı: zăpezit derece? b. Uyuyamıyorum. Nu pot să dorm.
soğuk: rece (frig) Hülya : Burada sıfır derece. Arkadașlarımla
hava durumu: starea vremii kartopu oynuyoruz ve çok üșüyoruz. Fiil + dık (-dik, -duk, -dük)+ iyelik eki+ için Hava çok olduğu için uyuyamıyorum
sağanak yağmur: ploaie torenţială Verb + dık (-dik, -duk, -dük) + sufixul
yağmurlu: ploios Ahmet : Biz de burada zaman zaman de posesie + deoarece (pentru că) Nu pot să dorm deoarece (pentru că) este
iklim: climă sıcaktan ve nemden bunalıyoruz. Arkadaș- foarte cald.
yayla : podiș, platou. larla yaylaya çıkıyoruz. Çünkü yaylalar çok
tahminen: aproximativ, cam, aproape. serin.
Hülya : Sana kıș sporlarını tavsiye ederim.
FİİLLER - VERBE
artmak: A crește Ahmet : İnșallah önümüzdeki yıl biz de
geçmek: a trece / Zaman çok çabuk geçti. kayak merkezine tatile gideriz.
kaymak: a schia (a aluneca) / Yerler buzlu Hülya : Sana iyi tatiller Ahmet. İstanbul'da
ve yolda kayıyorum. görüșmek üzere.
bunalmak: a fi sufocant/ Bu yaz sıcaktan
bunaldık. Ahmet : Görüșmek üzere. Sana da iyi tatiller.
güneșlenmek: a sta la soare / Bazıları yazın
parklarda güneșleniyor. 1. ÎN FUNCŢIE DE DIALOGUL CITIT,
ısınmak: a se încălzi / Artık havalar ısınıyor. PUNEŢI ÎN FAŢA PROPOZIŢIILOR
buz tutmak: a se pune gheaţa / Parktaki göl ADEVĂRATE DE MAI JOS 'D' ŞI 'Y' ÎN
buz tutmuș. FAŢA CELOR FALSE.
donmak: a îngheţa / Bu kıș iki defa sular
dondu. 1. ( ) Erzurumda hava çok serin.
kayak yapmak:a face schi / Kıșın Brașov’da
kayak yapmak istiyorum. 2. ( ) Hülyalar, tatile komșularıyla
tavsiye etmek: a sfătui / Kıșın hangi sporu birlikte gitti.
tavsiye edersin?
üșümek:a-i fi frig / Bugün hava çok soğuk 3. ( ) Ahmet, tatilini Antalya’da geçiriyor.
ve üșüyorum.
4. ( ) Antalya’da sıcaklık sıfır derecedir.
ÖRNEKLEME - EXEMPLİFİCARE
5. ( ) Ahmet ve Hülya İstanbul’da
Citiţi modelele de întrebări de mai jos și yașamaktadır..
scrieţi propriul dumneavoastră răspuns.
2. RĂSPUNDEŢI ÎNTREBĂRILOR DE MAI
A: Bükreș’te bugün hava nasıl? JOS, ÎN FUNCŢIE DE DIALOGUL CITIT.
B: Bükreș’te hava biraz soğuk.
1.Antalya’da sıcaklık kaç derecedir?
A:Yağmur yağıyor mu?
B: Hayır yağmıyor. 2.Hülya, Ahmet’e ne tavsiye ediyor?

A: Sıcaklık kaç derece? 3.Ahmet, Antalya’da ne yapıyor?


B: Sıcaklık eksi beș derece.
4.Erzurum’da hava sıcak mı?
A: Șehrinizin iklimi nasıl?
B: Yazları sıcak ve kurak, kıșları soğuk ve karlı. 5.Ahmet niçin yaylaya gidiyor?

OKUMA ANLAMA /CİTİRE ÎNŢELEGERE KONUŞMA – CONVERSAŢİE

1. Citiți dialogul de mai jos. Repetaţi dialogul de mai jos.

TATİLDE Adem:Akșam hava durumunu izledin mi?


Ahmet : Alo Hülya, ben Ahmet nasılsın?
Hülya :Teșekkür ederim iyiyim. Sen nasılsın? Ayșe:Evet, hava durumunu izledim.

Pagină realizată de Halt Language Center


12INVATAM TURCA 01-15 OCTOMBRIE 2014 ZAMAN

CURSURI ȘI LECŢII DE LIMBA TURCĂ


LECŢIA 33
KAÇ BEDEN GÖMLEK GİYİYORSUNUZ?
SÖZLÜKÇE - VOCABULAR pazarlık yapmak: a negocia Alıcı : İyi günler küçüğünü alabilir miyim?
- Alıș veriște her zaman pazarlık yaparım. Satıcı : İyi günler, buyurun efendim. Satıcı : Buyurun efendim. Aynı rengin bir
cep: buzunar yakıșmak: a-i sta bine Alıcı : Yeni sezon ürünleriniz geldi mi? küçük bedeni.
düz: drept - Bu ceket sana çok yakıșmıș. Satıcı : Evet efendim, yeni ürünlerimiz çok Alıcı : Evet bu tam oldu.
kemer: curea șık ve kaliteli. Satıcı : Gerçekten üzerinizde çok șık
naylon: nailon çıkarmak: a scoate Alıcı : Bir pantolon ve gömlek almak durdu. Buna uygun açık renk bir tișört çok
vitrin: vitrină - Hava çok sıcak. Bu yüzden ceketimi çıkardım istiyorum. güzel olur.
bol: larg Satıcı : Kaç beden giyiyorsunuz? Alıcı : Gömlek mi güzel olur, tișört mü?
keten: in giymek: a îmbrăca Alıcı : 46 beden giyiyorum. Satıcı : Siz bilirsiniz; ama bence tișört daha
paça: crac -Bugün keten pantolon giydim. Satıcı : Hangi renklerden hoșlanıyorsunuz? iyi gider.
yazlık: de vară Alıcı : Her renkten hoșlanırım; ama Alıcı : O zaman tișört alayım.
çizgili: în dungi iade etmek: a restitui özellikle yazlık kıyafetlerimi açık renkler- Satıcı : Hay hay!.. Hemen paketliyorum.
indirim: reducere - Bunu beğenmedim.Yarın iade edeceğim. den seçerim. Alıcı : Borcum ne kadar?
kısa kollu: cu mânecă scurtă Satıcı : Burası 42 bedenden 50 bedene Satıcı : 40 lira verseniz yeter.
pamuklu: din bumbac takmak: a purta kadar olan bölüm. Burada her renk kumaș Alıcı : Buyurun.
yünlü: din lână - Hergün kravat takıyorum. pantolon bulabilirsiniz. Satıcı : Güle güle kullanın.
deri: piele Alıcı : Kot ve keten pantolonlarınızı da Alıcı : Teșekkür ederim. Hayırlı ișler.
ipekli: din mătăse ÖRNEKLEME-EXEMPLİFİCARE görebilir miyim? Satıcı : Güle güle efendim. İyi günlerde
kıșlık: de iarnă Satıcı : Elbette efendim. Kot ve keten kullanın.
sağlıklı: sănătos Citiţi modelele de întrebări de mai jos și pantolonlarımız da burada.
zarif: elegant scrieţi propriul dumneavoastră răspuns. Alıcı : Șu keten pantolonun fiyatı ne 1.În funcție de dialogul citit, puneţi în
desenli: cu model 1.A: Üzerinizde hangi kıyafetler var? kadar? faţa propoziţiilor adevărate de mai jos
kadife: catifea B: Takım elbise, gömlek ve kravat. Satıcı : Bu pantolonun fiyatı 25 lira. 'D' și 'Y' în faţa celor false.
kot: blugi Alıcı : Biraz pahalı değil mi?
șık: șic 2. A: Mağazadan ne almak istiyorsunuz? Satıcı : Değil efendim. Ürünlerimiz çok 1. ( ) Mağazada kumaș, keten ve kot pan-
düğme: nasture kareli: în carouri B: Bir gömlek almak istiyorum.. kalitelidir. tolon bulunmaktadır.
uzun kollu: cu mânecă lungă Alıcı : Peki kot pantolonların fiyatı ne
3.A: Kaç beden pantolon giyiyorsunuz? kadar? 2. ( ) Mağazada deneme yapmak için kabin
FİİLLER-VERBE B: 46 beden . Satıcı : Kot pantolonlarımızın fiyatı bulunmamaktadır.
markasına göre değișiyor. 15 liradan 35
değiștirmek: a schimba 4.A: Kaç numara ayakkabı giyiyorsunuz? liraya kadar kot pantolonlarımız var. 3. ( ) Kumaș pantolonlar kaliteli değildir.
-Dün aldığım gömleği gidip değiștireceğim. B: 41 numara giyiyorum. Alıcı : Kumaș pantolonların fiyatı ne
kadar? 4. ( ) Mağazaya yeni sezon ürünler gelmiștir.
hediye etmek: a face cadou 5. A: Hafta sonu nasıl kıyafetler tercih edersiniz? Satıcı : 35 lira. Fakat özellikle kumaș
-Doğum günümde arkadașım bana bir B: Spor kıyafetler tercih ederim.. pantolonlarımız çok beğeniliyor. Memnun 5. ( ) Müșteri açık renk bir tișört almıștır.
saat hediye etti. kalacağınızdan eminim.
6. A: Hangi renkten hoșlanıyorsunuz? Alıcı : Șu beyaz ve krem renkli keten 2. Răspundeți întrebărilor de mai jos, în
ütülemek: a călca B: Mavi renkten hoșlanıyorum. pantolonları deneyebilir miyim? funcție de dialogul citit.
- Elbiselerimi annem ütüler. Satıcı : Buyurun efendim kabin burada. 1.Müșteri kaç beden pantolon giyiyor?
OKUMA- ANLAMA /CİTİRE- ÎNŢELEGERE Alıcı : Teșekkür ederim. 2.Müșteri hangi renklerden hoșlanıyor?
denemek: a proba ... 5 dakika sonra 3.Müșteri mağazadan ne almak istiyor?
-Bir kıyafet almadan önce denerim. 1. Citiți dialogul de mai jos. Satıcı : Nasıl oldu efendim? 4.Keten pantolun fiyatı ne kadar?
GİYİM MAĞAZASINDA Alıcı : Güzel ama biraz bol oldu. Bir beden 5.Müșteri mağazadan neler aldı?

Pagină realizată de Halt Language Center


12INVATAM TURCA 01-15 OCTOMBRIE 2014 ZAMAN

CURSURI ȘI LECŢII DE LIMBA TURCĂ


LECŢIA 34
KENDİNİZİ NASIL HİSSEDİYORSUNUZ?
SÖZLÜKÇE - VOCABULAR muayene etmek: a consulta, a controla kaçınmalısınız. Her gün mutlaka C vita-
parmak:deget Doktor hastaları muayene ediyor. OKUMA- ANLAMA /CİTİRE- ÎNŢELEGERE mini almalısınız. Yazdığım ilaçları mutlaka
göz:ochi tedavi etmek: a trata, a vindeca 1. Citiţi dialogul de mai jos. kullanmalısınız. Yoksa kısa bir zaman sonra
kirpik:gene Hangi hastanede tedavi oluyorsun? tekrar hasta olursunuz.
burun:nas hapşırmak: a strănuta MUAYENE ODASINDA Hasta: Teșekkür ederim. Tavsiyelerinize
ağız:gură Hapșırdığımız zaman “çok yașa” derler. Hasta: İyi günler doktor bey. Girebilir miyim? uyacağım.
saç:păr titremek: a tremura Doktor: Tabi buyurun, hoș geldiniz? Doktor: Geçmiș olsun! Allah acil șifalar versin!
baș:cap Soğuktan titriyoruz. Hasta: Hoș bulduk doktor bey.
diș:dinte incinmek: a luxa Doktor: Neyiniz var, șikâyetiniz nedir? 1.În funcţie de dialogul citit, puneţi în
dudak:buză Kolum incindi biraz. Hasta: Birden çok șikâyetim var. Midem faţa propoziţiilor adevărate de mai jos
kulak:urechi öksürmek: a tuși ağrıyor; hafif bașım dönüyor. 'D', şi 'Y' în faţa celor false.
kol:braţ O çok öksürüyor, hasta mı acaba? Doktor: Ne zamandan beri hastasınız?
ayak:picior (labă) üşütmek: a răci (a fi tras de curent) Hasta: Midem eskiden beri ağrır. Ama 1. ( ) Hastanın bașı dönüyor.
acil servis:serviciul de urgenţă Dün ceket giymedim.Üșüttüm galiba. bugün daha șiddetli ağrıdı. Bașım da sabah- 2. ( ) Hastanın midesi ağrıyor .
ilâç: medicament tan beri dönüyor. 3. ( ) Doktor hastaya perhiz veriyor.
nezle: răceala ÖRNEKLEME-EXEMPLİFİCARE Doktor: Önce tansiyonunuzu bir ölçelim. 4. ( ) Hastanın tansiyonu düșük çıktı.
ambulâns:ambulanţă Citiţi modelele de întrebări de mai jos şi Hasta: Tansiyonum düșük mü doktor bey? 5. ( ) Pacientul are nu una, ci mai multe plân-
kabakulak: oreon scrieţi propriul dumneavoastră răspuns. Doktor: Evet, düșük. Daha önce tansiyon geri (acuze).
ölümcül:fatal ilâcı kullandınız mı?
ameliyathane:sală de operaţii 1. A: Sık sık bașınız ağrır mı? Hasta: Hayır, kullanmadım. Daha önce
kalp krizi: infarct B: Hayır , ağrımaz. böyle bir sorunum yoktu. 2.Răspundeţi la întrebările de mai jos,
reçete:reţetă Doktor: Ben size bir tansiyon ilâcı yazacağım. în funcţie de dialogul pe care l-aţi citit.
ateșli:temperatură 2. A: Bugün kendinizi nasıl hissediyorsunuz? Bașınız döndüğünde tok karna günde bir
kanama: hemoragie B: Kendimi kötü hissediyorum. tane için. Peki daha önce midenize bir teșhis 1. Hastanın șikayetleri nelerdir?
romatizma:reumatism kondu mu? 2. Doktor nasıl bir reçete yazdı?
bitkin:extenuat 3. A: Muayene ücreti ne kadar? Hasta: Evet, daha önce mideme ülser 3.Hastanın midesi ne zamandan beri ağrıyor?
kanser:cancer B: Muayene ücreti 40 lira. teșhisi kondu.
sağır: surd Doktor: Doktorun verdiği ilâcı kullanıyor KONUŞMA-CONVERSAŢİE
çolak:infirm (de o mana; ciung) 4. A: Sizce en tehlikeli hastalık hangisidir? musunuz? 1. Repetaţi dialogul de mai jos.
kırgın: indispus B: Bence en tehlikeli hastalık kanserdir. Hasta: Birkaç ay kullandım. Daha sonra Selma: Neyin var?
tansiyon:tensiune 5. A: Hasta ziyaret saatleri ne zaman? hastalık geçti diye kullanmadım. Arzu: Ateșim var. Bașım çok șddetli ağrıyor.
çürük:cariat; putrezit B: Her gün 12.00 ile 13.00 arası. Doktor : Peki perhiz verdi mi? Selma: Doktora gittin mi?
kırık: rupt Hasta: Evet, perhiz verdi; ama bunu Arzu: Hayır, doktora gitmedim.
topla:șchiop 6. A: Hastaneden ne zaman taburcu olacaksın? uygulamadım. Selma: Bir an önce doktora gitmelisin.Çok
göz ağrısı: durere de ochi B: İki gün sonra taburcu olacağım. Doktor: Ama iyiliğiniz için mutlaka halsiz görünüyorsun.
kızamık:roșeaţă bu perhizi uygulamanız gerekir. Șimdi Arzu: Birazdan gideceğim.
ülser:ulcer 7. A: Neyiniz var? aynı șeyleri ben de isteyeceğim. Yağlı ve Selma: Geçmiș olsun.
grip:gripă B: Dișim ağrıyor.. baharatlı yemekler yememelisiniz. Tuzdan Arzu: Çok teșekkür ederim.
kolera:holeră
verem:tuberculoză Ateşim var-Am febră Geçmiş olsun- Însănătoşire grabnică!
hâlsiz:slăbit (fără vlagă) Üşütmüşüm Allah şifa versin- Să-ţi dea Allah leacul!
kör:chior Am răcit (m-a tras curentul) Doktora görünsen iyi olur
yorgun:obosit Ağrılarım var-Am dureri Ar fi bine să te vadă un doctor.
hasta bakıcı:îngrijitor bolnavi Kırgınlık var-Sunt indispus İlâç almalısın
Neyin var? Mă dor genunchii Trebuie să iei medicamente.
muayene odası: camera/cabinet de consultaţie
hemșire:asistentă Halsizim-Sunt slăbit Dinlensen iyi olur
șikâyet:plângeri (acuze) Kendinizi Bitkinim-Sunt extenuat Ar fi bine să te odihneşti.
Belim ağrıyor-Mă doare mijlocul Ağrı kesici alman lazım
teșhis koymak: a pune diagnostic nasıl Midem ağrıyor-Mă doare stomacul Trebuie să iei calmante.
tok : sătul hissediyorsunuz? Kötüyüm- Mă simt rău Sıcak bir şey içmelisin
FİİLLER-VERBE Tansiyonum düştü-Mi-a scăzut tensiunea Ar trebui să bei ceva cald.
burkulmak: a scrânti Hastalığın ne? Başım dönüyor- Am ameţeli Limonlu ıhlamur iyi gelir
Maç yaparken sağ ayağım burkuldu. Nezleyim-Sunt răcit Ar merge un ceai de tei cu lămâie.
iyileşmek: a se vindeca, a se face bine Gribim-Sunt gripat Terlemen lazım
Arkadașım hâlâ hasta.İyileșmedi. Bacağım kırıldı- Mi-am rupt piciorul Trebuie să transpiri.
ölçmek: a măsura Ayağım burkuldu-Mi-am scrântit piciorul Tansiyonunu ölçtürsen iyi olur
Doktor tansiyonumu ölçtü. Parmağım incindi-Mi-am luxat degetul Ar fi bine să-ţi măsori tensiunea.
çürümek: a se caria a putrezi
Çocuğun dișleri çürümüș.
kırılmak: a se rupe
Basketbol oynarken kolu kırıldı.
rahatsızlanmak: a se îmbolnăvi
Arkadașım derste rahatsızlandı ve hemen
doktora götürdük.
dinlenmek: a se odihni
Bugün çok yoruldum.Biraz dinlenmeliyim.
koklamak: a mirosi
Burnumuzla kokluyoruz.
sızlamak: a durea (a ustura)
Ayaklarım sızlıyor.
duymak: a auzi
Bir ses duydun mu?
kötüleşmek: a i se face rău
Hasta kötüleșiyor.
tat almak: a gusta (a simţi gustul)
Dilimizle tat alıyoruz.
düşmek: a cădea
Ateșim düștü.
Pagină realizată de Halt Language Center
12INVATAM TURCA 01-15 N OIEMBRIE 2014 ZAMAN

CURSURI ȘI LECŢII DE LIMBA TURCĂ


LECŢIA 35
HAYVANAT BAHÇESİNE GİDELİM Mİ?
SÖZLÜKÇE - VOCABULAR 3. A: Sence insana en yakın hayvan hangisi? Ahmet Bey: Tamam kızım. DEĞERLENDİRME- EVALUARE
ağıl - vizuină /culcuș / bârlog B: Bence atlar insana en yakın hayvanlar. Ayșe: Baba evde kanarya besleyebilir miyim?
çalıșkan -harnic Ahmet Bey: Elbette besleyebilirsin. 1.Aşağıdaki hayvanlarla
iri - mare 4.A: Evinizde hayvan besliyor musunuz? Ayșe: Arkadașlarımdan Fatma balık, Hilal yavrularını eşleştiriniz.
kuvvetli - viguros B: Evet, kedi besliyoruz. ise bülbül besliyor.
uysal - blând Ahmet Bey: O zaman giderken kanarya ve 1. at a. sıpa
yırtıcı - feroce 5. A: Sence en sempatik hayvan hangisidir? güzel bir kafes alalım. 2. inek b. civciv
ahır - staul B: Bence en sempatik hayvan kuzudur. Ayșe: Baba, bugün çok güzel bir gün 3. koyun c. kuzu
güçlü - puternic yașadım. Sana bunun için teșekkür ederim. 4. tavuk d. buzağı
keskin - ascuțit 6. A: Hayvanlardan nasıl yararlanıyoruz? 5. eșek e. tay
sevimli - drăguț B:Hayvanların etinden, sütünden, yü- În funcţie de dialogul citit, puneţi în
ürkek - timid nünden ve gücünden yararlanıyoruz. faţa propoziţiilor adevărate de mai jos 2.Aşağıdaki hayvanlarla fiilleri eşleştiriniz.
zararlı - periculos 'D', şi 'Y' în faţa celor false. 1. keçi a. havlamak
barınak - adăpost OKUMA- ANLAMA 2. kuș b. ötmek
in - bârlog CİTİRE- ÎNŢELEGERE 1. ( ) Fatma evde bülbül besliyor. 3. arı c. miyavlamak
tembel - leneș 4. kedi d. melemek
vahși - sălbatic Citiți dialogul de mai jos. 2. ( ) Aslanların ana vatanı Asya’dır. 5. köpek e. vızıldamak
zehirli - otrăvitor
eșek - măgar AHMET BEY VE KIZI 3. ( ) Önce vahși hayvanlar bölümünü 3.Hangi hayvan nerede yaşar?
koyun - oaie HAYVANAT BAHÇESİNDE ziyaret ettiler. kümes/ kovan / in / yuva / ahır
inek - vacă 1.Ayı .......... yașar.
arı - albină Ahmet Bey: Hayvanat bahçesine en son ne 4. ( ) Hayvanat bahçesinde Denizli horozu var. 2.Tavuk .......... yașar.
at - cal zaman geldin, kızım? 3.Kuș .......... yașar.
fil - elefant Ayșe: Geçen sene okuldaki arkadașlarımla 5. ( ) Ayșe evde kanarya besliyor. 4.Arı .......... yașar.
tavuk - găină geldim. 5.İnek .......... yașar.
fare - șoarece Ahmet Bey: Ben de uzun zamandır seni hayva- 1.Răspundeţi la întrebările de mai jos,
ayı - urs nat bahçesine getirmeyi düșünüyordum. în funcţie de dialogul pe care l-aţi citit. 4.Aşağıdaki cümleleri verilen
kuș - pasăre Ayșe: Teșekkür ederim babacığım. Biliyor- kelimelerle tamamlayınız.
aslan - leu sun, hayvanları çok seviyorum. 1. Ahmet Bey ve kızı nereye gittiler?
balık - pește Ahmet Bey: Evet, her hayvanın ayrı bir güçlü / hızlı / kurnaz / yavaș / yırtıcı
güzelliği var. 2. Ayșe evde hangi hayvanı beslemek istiyor?
FİİLLER - VERBE Ayșe: Çok ilginç hayvanlar var. Onları 1.Kaplumbağa ......... bir hayvandır.
avlamak - a vâna daha yakından görmek istiyorum. 3. Ahmet Bey ve kızı hangi bölümleri gezdiler?
kükremek - a rage Ahmet Bey: Kızım, önce evcil hayvanlar 2.Tavșan ......... bir hayvandır.
ötmek - a ciripi bölümünü gezelim. 4. Aslanların ana vatanı neresidir?
saldırmak - a ataca Ayșe: Bu bölüme yeni havyanlar gelmiș. 3.Fil ......... bir hayvandır.
tırmanmak- a se cățăra Daha önce geldiğimde tavuk ve ördek 5. Ayșenin arkadașları evlerinde bir hayvan
ulumak - a urla vardı. Șimdi kaz,hindi, inek, koyun, keçi besliyorlar mı? 4.Tilki ......... bir hayvandır.
havlamak -a lătra gelmiș. Denizli horozu bile gelmiș.
otlamak - a paște Ahmet Bey: Bu hayvanat bahçesinin 5.Kartal ......... bir hayvandır.
parçalamak - a sfâșia en ilginç bölümlerinden birisi de vahșî KONUŞMA-CONVERSAŢİE
savunmak - a se apăra hayvanlar bölümüdür. Burada çok tehli- 5.Aşağıdaki boşlukları uygun
uçmak - a zbura keli hayvanlar var. Repetaţi dialogul de mai jos. fiillerle tamamlayınız.
yüzmek - a înota Ayșe: Buraya da yeni hayvanlar gelmiș.
Ahmet Bey: Geçen sene geldiğinde hangi Ayșe: En çok hangi hayvanı seversin? kükremek / ötmek / miyavlamak / anırmak
ÖRNEKLEME - EXEMPLİFİCARE hayvanlar vardı? Mustafa: En çok balıkları severim.Ya sen? / böğürmek / ulumak / havlamak / mele-
Ayșe: Geçen sene bu bölümde sadece as- Ayșe: Ben de kedileri severim. mek / vızıldamak
Citiţi modelele de întrebări de mai jos și lan, çakal, tilki ve kurt vardı. O zaman bu Mustafa: Senin en korktuğun hangi
scrieţi propriul dumneavoastră răspuns. hayvanat bahçesi yeniydi. hayvandır? 1.Kuș .........
Ahmet Bey: Evet kızım. Ayșe: Ben yılanlardan çok korkarım. 2.Eșek .........
1. A: Hayvanlardan en çok hangisini seversin? Ayșe: Baba, bu aslanlar nereden getiriliyor? Mustafa: Evinde bir hayvan beslemek ister 3.Deve ............
B: En çok kediyi severim. Ahmet Bey:Afrika'dan getiriliyor, kızım. misin? 4.Kurt ..........
Ayșe: Aslanların ana vatanı Afrika mı? Ayșe: Evet isterim ama annem evde hayvan 5.Aslan ...........
2. A: Sence en tehlikeli hayvan hangisidir? Ahmet Bey: Evet, aslanların ana vatanı istemiyor. 6.Kedi ..............
B: Bence timsahlar çok tehlikelidir. Afrika'dır. Mustafa: Ben de eve akvaryum almak is- 7.Köpek ............
Ayșe: Baba, kușlar bölümüne geçelim mi? tiyorum. 8.Arı ............
9.Kuzu ............

6. Aşağıdaki cevaplara
uygun sorular yazınız.
1. .....................................................................
Yunuslar denizde yașar.

2. .....................................................................
En çalıșkan hayvan karıncadır.

3. ......................................................................
En uzun yașayan hayvan kaplumbağadır.

4. .....................................................................
Hayvanat bahçesine pazar günü gideceğiz.

5. .....................................................................
Bana göre en ilginç hayvan bukalemundur.

Pagină realizată de Halt Language Center

S-ar putea să vă placă și