Documente Academic
Documente Profesional
Documente Cultură
Studiidefundamentare
2014
STRATEGIADEDEZVOLTARETERITORIALAROMNIEI
STUDIIDEFUNDAMENTARE
Servicii elaborare studii n vederea implementrii activitilor
proiectuluicutitlulDezvoltareadeinstrumenteimodelede
planificare strategic teritorial pentru sprijinirea viitoarei
perioadedeprogramarepost2013
Beneficiar:
MinisterulDezvoltriiRegionaleiAdministraieiPublice
Ministru:LiviuNicolaeDRAGNEA
Contractnr.:122/02.07.2013
Elaboratoriasociai:
S.C.AgoraEstConsultingSRL
Administrator:FlorinSilviuBONDAR
i
QuattroDesignSRLArhiteciiurbanitiasociai
Directorgeneral:ToaderPOPESCU
STUDIUL9.CADRULNATURALIBIODIVERSITATEA
Asociatresponsabil:QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
Formfinal.2014
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
Studiul9.Cadrulnaturalibiodiversitatea
I.
Informaiigenerale
I.1.
Numrulidenumireadomeniului/studiului
Domeniul3.Proteciamediuluiivalorificarearesurselornaturale
Studiul9.Cadrulnaturalibiodiversitatea
I.2.
Tipulraportului(iniial,intermediar,final)
Raportfinal
I.3.
Listaautorilor,colaboratorilor
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
Autori:prof.dr.geogr.SilviuNEGU,lect.dr.geogrMariusCristianNEACU,arh.urb.IrinaPOPESCUCRIVEANU
Colaboratori:urb.peisg.CarmenMOLDOVEANU,arh.urb.AnaPETRESCU,urb.RamonaUNGUREANU
Cartografie,GIS:dr.geogr.SorinBNIC,dr.geogr.GheorgheHERIANU
Autori anexa 9.3.: arh. urb. Irina POPESCUCRIVEANU, dr. geogr. Liliana GURAN, urb. peisg. Carmen MOLDOVEANU,
arh.urb.AnaPETRESCU
I.4.
Listaconsultanilordespecialitate
I.5.
Cuprinsulstudiului
I. Informaiigenerale
I.1. Numrulidenumireadomeniului/studiului
I.2. Tipulraportului(iniial,intermediar,final)
I.3. Listaautorilor,colaboratorilor
I.4. Listaconsultanilordespecialitate
I.5. Cuprinsulstudiului
I.6. Listahriloricartogramelor
I.7. Listatabelelorigraficelor
I.8. Anexe
II. Metodologie
II.1. ScopulstudiuluiirelevanapentruSDTR
II.2. Contextuleuropeaniromnesc
II.2.1. Contextuleuropeanidocumenteledereferin
II.2.2. Contextullocalalplanificriistrategiceidocumentedereferin
II.3. Problematiciobiectivespecifice
II.3.1. Problematicintrebridecercetare
II.3.2. Obiectivespecifice
II.4. Ipotezeimetodedecercetare
II.4.1. Ipotezedecercetare
II.4.2. Nivelulitipulanalizelor
II.4.3. Indicatoriiindici
II.4.4. Reprezentricartografice
II.5. Bibliografieisurse
II.5.1. Studiiipublicaii
II.5.2.Surselegislative,directive,convenii,recomandri
II.5.3.Strategii
II.5.3. Datestatistice
II.5.4. Datecartografice
II.6. Glosardetermeni
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
III.Analizirecomandri
III.1. Analizadiagnosticasituaiei
III.1.1.Geodiversitatea
III.1.1.a.PoziiageograficaRomnieiiconsecineclimatice,biogeografice,geologice
III.1.1.b.Principalecaracteristicigeologice
III.1.1.c. CaracteristicilereliefuluiRomniei
III.1.1.d.ClimaRomniaoarcupatruanotimpuri
III.1.1.e.Apele
III.1.2.Biodiversitatea
III.1.2.a.Conveniaprivinddiversitateabiologic(Rio,1992)
III.1.2.b.SituaiaRomniei
III.1.2.c. Vegetaia
III.1.2.d.Fauna
III.1.3.Resurselenaturale
III.1.3.a.Solurile
III.1.3.b.Fondulfunciariforestier
III.1.3.c.Unitioperaionalederelief
III.1.4.Favorabilitateacadruluinaturalpentruaezriiactivitiumane
III.1.4.a.nregiuneamontan
III.1.4.b.nregiuneadedealuriipodiuri
III.1.4.c. nregiuneadecmpii,nDeltaDunriiinbli
III.1.4.d.Concluzii
III.1.5.PotenialulecologicalRomniei
III.1.5.a.Stareaicaracteristicilehabitatelornaturale
III.1.5.b.Evaluareafactorilorderiscasuprabiodiversitii
III.1.5.c. Beneficiisocioeconomicereflectatedepotenialulecologicalteritoriului
III.1.6.Unitigeograficeoperaionale
III.2. Tendinedeevoluie
III.3. Prioritidedezvoltare
III.3.1.Direciiprioritareiinteformulateprinstrategiigeneraleisectoriale
III.3.2.Prioritiidireciidedezvoltarelanivelnaionaliteritorial
III.3.2.a.Msuripentruncurajareainiiativelorpubliceiprivateprivindproteciaiconservareabiodiversitii
III.3.2.b.Msuripentrucontientizareavaloriicapitaluluinatural
III.3.2.c.Asigurareaechilibruluintreprotejareidezvoltare
III.4. Legturicualtedomenii
III.5. Implicaiieconomice,sociale,demediu
IV.Elementestrategiceioperaionale
IV.1.Viziuneiobiectivestrategice
IV.1.1.Diagnosticnprivinacadruluinaturaliabiodiversitii
IV.1.2.ViziuneiobiectivstrategicndomeniulProteciamediuluiivalorificarearesurselornaturale
IV.1.3.Obiectivespecifice
IV.2.Politici,programeiproiecte
IV.2.1.Obiectivenaionale(orizont2035),programeiproiecteasociateacestora
IV.2.2.Obiectivenaionale(orizont2020),programeiproiecteasociateacestora
IV.2.3.Obiectiveteritoriale,programeiproiecteasociateacestora
IV.2.4.Msuriprioritare
IV.3.Modalitideimplementare
IV.3.1.Cadrulegislativnecesar
IV.3.2.Cadruinstituionalnecesar
IV.3.3.Responsabiliti
IV.4.Sintezstrategicioperaional
I.6.
Listahriloricartogramelor
Harta9.1.
Harta9.2.
Harta9.3.
Harta9.4.
Harta9.5.
Harta9.6.
UnitigeograficenRomnia
Procentulterenurilorocupatecupduridinsuprafaasubunitiloroperaionalederelief(2011)
ProcentuldepduripeUAT%(2011)
Procentulterenurilorocupatecufneeipunidinsuprafaasubunitiloroperaionalederelief(2011)
Fondulfunciar,dupmoduldefolosin,peregiunidedezvoltare(2011)
Fondulfunciar,dupmoduldefolosin,pejudee(2011)
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
Harta9.7. Suprafaaagricol,dupmoduldefolosin,peregiunidedezvoltare(2011)
Harta9.8. Suprafaaagricol,dupmoduldefolosin,pejudee(2011)
Harta9.9. Suprafeecultivatenagriculturaecologiciprocentuldinsuprafaacultivat,pejudee(2011)
Harta9.10. Utilizareaterenului.SuprafaadepduripeUAT(2011)
Harta9.11. Utilizareaterenului.SuprafaadepuniifneepeUAT(2011)
Harta9.12. Utilizareaterenului.SuprafaacuviiilivezipeUAT(2011)
Harta9.13. Procentulterenurilorocupatecuviiilivezidinsuprafaasubunitiloroperaionalederelief(2011)
Harta9.14. Utilizareaterenului.SuprafaadeterenarabilpeUAT(2011)
Harta9.15. Suprafaamediedeterenarabilpeunitioperaionalederelief(2011)
Harta9.16. Procentulterenurilorarabiledinsuprafaasubunitiloroperaionalederelief(2011)
Harta9.17. IerarhizareautilizriiterenurilorpeUAT(2011)
Harta9.18. Ierarhizareautilizriiterenurilorpeunitioperaionalederelief(2011)
Harta9.19. Pondereaterenuluiproductiviutilizareaterenuluipesubunitioperaionalederelief(2011)
Harta9.20. ProcentulterenuluineproductivpeUAT(2011)
Harta9.21. SuprafaaterenuluineproductivpeUATha(2011)
Harta9.22. Densitateaaezrilor(1992Atlasistoricogeografic,AR)
Harta9.23. Densitateaaezrilor,altitudineaiprincipaleleorae
Harta9.24. TipulaezrilordinRomnia(dupVintilMihilescu,1934)
Harta9.25.UnitigeograficeisubunitioperaionaledereliefnRomnia
Harta9.26.UtilizareaterenuluipesubunitioperaionaledereliefCorineLandCover(2008)
I.7.
Listatabelelorigraficelor
Tabelul9.1.PrincipaleletipuridehabitatedinRomnia
Tabelul9.2.FondulfunciaralRomniei,anul2012
Tabelul9.3.Suprafaadeterenpecategoriidefolosin,indicepe1locuitor,anul2012
Tabelul9.4.Fondulfunciardupmoduldefolosinha(31dec.2011)
Tabelul9.5.Suprafaatotalcultivatnsistemdeagriculturecologic,pecategoriidefolosinha(2012)
Tabelul9.6.SuprafaatotalcultivatcuporumbmodificatgeneticMON810ha(2013)
Tabelul9.7.Suprafaatotalcultivatcuprincipaleleculturiisuprafaacultivatnagriculturaecologicpemacroregiuni,
regiunidedezvoltareijudeeha(2012)
I.8.
Anexe
Anexa9.1. CategoriideariiprotejatedinRomnia
TabelulA.9.1.1.AriiprotejatenRomnia(2013)
TabelulA.9.1.2.SuprafeeleariileprotejatedinRomniasintez.
Anexa9.2. ScopurilestrategiceiobiectivelePlanuluistrategicpentrubiodiversitate20112020(Nagoya,2010)(inteleAichi)
Anexa9.3. FieleunitilorgeograficedinRomniaialesubunitiloroperaionalederelief
1. CarpaiiOrientali
1.1.CarpaiiMaramureuluiiBucovinei;1.2.CarpaiiMoldoTransilvani;1.3.CarpaiideCurbur
2.
3.
4.
5.
CarpaiiMeridionali
MuniiBanatuluiiPoianaRusc
MuniiApuseni
Subcarpaii
5.1.SubcarpaiiGetici;5.2.SubcarpaiiCurburii;5.3.SubcarpaiiMoldovei
6. PodiulMoldovei
6.1.PodiulSucevei;6.2.CmpiaMoldovei;6.3.PodiulBrladului
7. PodiulDobrogei
7.1.PodiulDobrogeideNord;7.2.PodiulDobrogeiCentrale;7.3.PodiulDobrogeideSud
8.
9.
10.
11.
PiemontulGetic
DealuriledeVestI
DealuriledeVestII
DepresiuneaColinaraTransilvaniei
11.1.CmpiaTransilvaniei;11.2.PodiulSomeelor;11.3.PodiulTrnavelor;11.4.SubcarpaiiTransilvaniei
12. PodiulMehedini
13. CmpiaRomnI
13.1.CmpiaBrganului;13.2.CmpiaIalomiei;13.3.CmpiaBuzuSiret
14. CmpiaRomnII
14.1.CmpiaOlteniei;14.2.CmpiaTeleormanului
15. CmpiadeVest
15.1.CmpiaSomeului;15.2.CmpiaCriurilor;15.3.CmpiaBanatului
16. Lunca,Blile,DeltaDunriiiComplexulLagunarRazim
16.1.DeltaDunriiiComplexullagunarRazim;16.2.BlileDunrii;16.3.LuncaDunrii
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
II.
Metodologie
II.1.
ScopulstudiuluiirelevanapentruSDTR
Scopulstudiuluiestereprezentatderelevareaparticularitilordiferitelorunitifizicogeograficedinspaiulromnesc,n
vedereauneimaibuneutilizriaspaiuluigeograficpentrulocuireiactivitieconomice.
ncadrulprocesuluideelaborareaSDTR,nelegereacadruluinaturaliabiodiversitiireprezintprimaetapnstabilirea
obiectivelorstrategicededezvoltareteritorial,graiecapitaluluinaturalexcepionalnraportcualtestateeuropene.Dinacest
motiv,studiulcontribuielastabilirea,pecriteriitiinifice,auneiregionriateritoriuluidinpunctuldevederealpotenialului
ecologic,premispentruabordareaproblemelordedezvoltarei,nparalel,deconservarearesurselornaturale.
II.2. Contextuleuropeaniromnesc
II.2.1.Contextuleuropeanidocumenteledereferin
Cartaeuropeanaamenajriiteritoriului(Torremolinos,1983);proiectulESPONGEOSPECS.
Conveniaprivinddiversitateabiologic(CBD)adoptatlaSummitulPmntului,RiodeJaneiro,19921,ratificatde
RomniaprinLegeanr.58/1994iPlanulstrategicpentrubiodiversitate20112020(Nagoya,2010)
Communication from the Commission to the European Parliament, the Council, the European Economic And Social
CommitteeandtheCommitteeoftheRegions.Ourlifeinsurance,ournaturalcapital:anEUbiodiversitystrategyto2020
(COM(2011)244final)
EuropeanParliamentresolutionof20April2012onourlifeinsurance,ournaturalcapital:anEUbiodiversitystrategyto
2020(2011/2307(INI))
TEEBTheEconomicsofEcosystemsandBiodiversityforNationalandInternationalPolicyMakers.Respondingtothe
ValueofNature2009.
StrategiaRegiuniiDunriiEUDSR,strategieeuropeanmacroregional,adoptatdeComisiaEuropeann2010ide
ctreConsiliulEuropeann2011;
II.2.2. Contextullocalalplanificriistrategiceidocumentedereferin
StrategiaNaionalpentruDezvoltareDurabilaRomniei.Orizonturi201320202030(2008)
Strategianaionaliplanuldeaciunepentruconservareabiodiversitii20102020
StrategiaNaionaldeConservareaBiodiversitii(2000)
II.3.
Problematiciobiectivespecifice
II.3.1.Problematicintrebridecercetare
Problematicastudiuluifacereferirelastudiereaelementelorfizicogeografice(sursageodiversitii),aelementelorbiotice(surs
abiodiversitii)iaresurselornaturalecareconduclamodurispecificedeutilizareaterenurilor,nvedereastabiliriielementelor
regionalespecificeiapotenialuluiecologicalteritoriului.
Analizaafostorganizatpemaimultepaliere,ntrebrilefiindlegatedefiecaredintreacestea:
Geodiversitatea: Ce consecine climatice, biogeografice, geologice are poziia geografic a Romniei? Care sunt
vulnerabilitileielementelebeneficedeterminatedecaracteristicilegeograficealeteritoriuluinaional?
Biodiversitatea:Careestestructuraecologicacapitaluluinatural?Caresuntvulnerabilitileielementelebeneficedin
punctuldevederealbiodiversitii?
Resurselenaturaledesuprafa:Careestestructuraactualidinamicapreconizatafonduluifunciarnaional?Careeste
procentulterenurilordegradate,duptip/cauz?Careestesituaiaactualareeleihidrograficeiadomeniilorlacustre?
Careestesituaiaactualadomeniuluicostier?
Favorabilitateacadruluinaturalpentruaezriiactivitiumane:ncemsuranumitezonesuntfavorabilepentru
activitileumane?Caresuntlegturiledintrecaracteristicilecadruluinaturaliaezri?Caresuntconcluziilepentru
dezvoltareasistemuluidelocaliti?
Potenialulecologicalteritoriului:Poatefirealizatozonare(regionare)apotenialuluiecologiclanivelnaional,cares
stealabazapoliticiidedezvoltareteritorial?CumpoatefipusnvaloarepotenialuluinaturaliecologicalRomniei,
prinstabilireadeobiectivestrategicencontextteritorial?
Conveniaprivinddiversitateabiologic,elaboratsubegidaProgramuluiNaiunilorUnitepentruMediulnconjurtorisemnatlaRiodeJaneirola5iunie1992
cuocaziaConferineiNaiunilorUnitepentruMediuiDezvoltareafostsemnatdectreComunitateitoatestatelesalemembrecuocaziaConferinei;
ncheiereaConvenieisarealizatprinDeciziaConsiliuluidin25oct.1993.
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
II.3.2. Obiectivespecifice
Studiulurmreteevideniereacaracteristicilorregiunilorgeograficespecificelanivelnaional,acestpalierconducndla
nelegereasituaieiRomnieinplaneuropean.Evideniereacomplementaritiiunorunitifizicogeografice(Carpai
Subcarpai, Subcarpai podiuri/cmpii) prezint elementulcheie pentru nelegerea culturii dezvoltate pe teritoriul
Romniei.
Diversitateageograficibiologicpotdevenisuportaldezvoltriiiatulocaldar,negalmsur,seconstituienelemente
dedirecionarepentrudezvoltare.nmodcomplementar,aufostanalizatestareaicaracteristicilehabitatelornaturaleiau
fostevaluaifactoriideriscasuprabiodiversitii(schimbriclimatice,agriculturintensiv,expansiunealocuirii,specii
alohtone,speciiinvazive.a.).
n cadrul studiului au fost stabilite elemente strategice caracteristice zonelor specifice (montane, costiere .a.m.d.) i
evideniatelegturilecuprocesuldedezvoltareregional(StrategiaRegiuniiDunriiEUDSR,strategieeuropeanmacro
regionalcareincludeteritoriulRomniei,adoptatdeComisiaEuropeann2010idectreConsiliulEuropeann2011;
litoralulMriiNegrecaparteaproiectelorOCEMN).
II.4.
Ipotezeimetodedecercetare
II.4.1.Ipotezedecercetare
Aufostluatenconsiderare:
AdaptarealaobiectivelestabiliteprindocumenteleCEreferitoarelanaturibiodiversitate;
Adaptarealaobiectivelestabiliteprindocumentelestrategicenaionale;
Consolidarea,prinstudiu,auneidimensiuniteritorialeaelementelorstrategicestabilitepeplaneuropeaninaional;
nparticular,realizarealegturiintreregiunilegeograficespecificeizonelegeograficespecifice2(zonerurale,urbane,
frontaliere,montane,zonecudeficienedestructur,zonendeclin,zonecostiere);
Stabilireaparticularitilorzonelorgeograficespecifice3(zonerurale,urbane,frontaliere,montane,zonecudeficienede
structur,zonendeclin,zonecostiere)pentrufundamentareaStudiului23.Zonecuspecificgeografic.
II.4.2. Nivelulitipulanalizelor
European,naional,regional(NUTSII),judeean(NUTSIII).
II.4.3. Indicatoriiindici
Aufostfolosiiindiciiindicatorispecificistudieriicaracteristicilororografice,geomorfologice,hidrogeologice,biopedoclimatice
iabiocenozelor(flor,vegetaie,faun).SarealizatrelaionareaindicatoriloriindicilorfolosiicusistemulSEBIStreamlining
EuropeanBiodiversityIndicators4.
II.4.4. Reprezentricartografice
Principaleletemeagregatenreprezentricartograficesunturmtoarele:
[1]Principalelecategoriiderelief
[2]Structurafonduluifunciar
[3]Utilizareaterenurilor(pduri,puni,fnee,terenarabil)
[4]Suprafeeagricoleiagricoleecologice
[5]Densitateapopulaiei,aaezrilor,tipulaezrilordinRomnia
Analiza a utilizat date statistice la nivel naional, regional (NUTS II), judeean (NUTS III) i local UAT (LAU 2). Pentru
acoperireantreguluiteritoriunaionalieliminareasuprapuneriidintreacestezone,afostconsideratnecesarintroducerea
unuipaliersuplimentardeanalizideagregareadatelor,carenuurmretelogicaadministrativ,utilizatnstatistic.
Studiulpunenevidenexistenaunorfactorideterminanicareauconduslaafirmareaunorelementespecificelanivel
regionalimicroregional.Acetifactoriindecondiiilebiogeograficeiclimaticeprecumideceleistoriceiacioneazn
lungdurat,explicnddiversitatearesurseloriamoduluideaciunespecificalcomunitilornraportcuacestea.
nacestsens,afostconsideratnecesarcreareauneibazededateagregatteritorial,dupunitigeograficeisubuniti
operaionale de relief; la acest nivel pot fi surprinse corelrile diferitelor caracteristici teritoriale (areale geografice,
altitudinea, clima, resursele i, implicit, modul de utilizare specific a acestora, tipurile specifice de locuire, potenialul
economicisocial)vezireprezentrilecartograficedinaceststudiu.
Cartaeuropeanaamenajriiteritoriului(Torremolinos,1983);proiectulESPONGEOSPECS.
StabiliteprinCartaeuropeanaamenajriiteritoriului(Torremolinos,1983).
http://www.eea.europa.eu/themes/biodiversity/indicators#c7=all&c5=all&c10=SEBI&c13=20&b_start=0.VeziiEEATechnicalreportNo11/2012,Streamlining
Europeanbiodiversityindicators2020:BuildingafutureonlessonslearntfromtheSEBI2010process.
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
Harta9.1.UnitigeograficenRomnia
UnitigeograficenRomnia
CarpaiiOrientali
CarpaiiMeridionali
MuniiBanatuluiiPoianaRusc
MuniiApuseni
Subcarpaii
PodiulMoldovei
PodiulDobrogei
PiemontulGetic
DealuriledeVestI
DealuriledeVestII
DepresiuneaColinaraTransilvaniei
PodiulMehedini
CmpiaRomnI
CmpiaRomnII
CmpiadeVest
Lunca,Blile,DeltaDunriiiComplexulLagunarRazim
Pentruacoperireantreguluiteritoriunaional,sapornitdeladelimitareaunitilorgeograficecareaufost,apoi,mpriten
subunitioperaionalederelief.Unitilegeograficeaufoststabiliteidelimitatenprezentulstudiu(prof.dr.geogr.Silviu
Negu), iar subunitile operaionale au fost stabilite de Quattro Design (dr.geogr. Gheorghe Herianu, dr.geogr.Sorin
Bnic),acetiadinurmconstruindibazadedatereferitoarelaacestedelimitri,urmritapoicartografic.
Delimitrilegeograficefuncionalemenionatendocumenteledeprogramareafonduriloreuropenepentruintervalul
urmtordeprogramaresebazeazpepalierulsubunitiloroperaionalederelief,grupndulencategoriispecificepecare
sebazeazpalierulstrategicalstudiilordefundamentarealeSDTRveziCapitolulIII.1.6.
Att palierul unitilor geografice, ct i cel al delimitrilor geografice funcionale contribuie la precizarea obiectivelor
teritorialeintegratealeStrategieideDezvoltareTeritorialaRomniei(veziStudiul23.Zonecuspecificgeografic).
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
II.5.
Bibliografieisurse
II.5.1. Studiiipublicaii
AnastasiuP.,NegreanG.,InvadatorivegetalidinRomnia,EdituraUniversitiidinBucureti,Bucureti,2007
Gtescu,Petre;tiuc,Romulus(editori),DeltaDunrii.rezervaieabiosferei,EdituraDobrogea,Constana,2006
Mihilescu,Vintil,GeografiafizicaRomniei,Edituratiinific,Bucureti,1969
Negu,Silviu,Romnia.Identitategeografic,manuscrispentrumonografiaRomnia,InstitutulCulturalRomn,Bucureti,1974
Tufescu,Victor,Romnia.Naturomeconomie,Edituratiinific,Bucureti,1974
***,Romnia.Spaiu,societate,mediu,EdituraAcademieiRomne,Bucureti,2005
***,GeografiaRomniei,I,GeografiaFizic,EdituraAcademieiRomne,Bucureti,1983
***,GeografiaRomniei,II,GeografiaUmaniEconomic,EdituraAcademieiRomne,Bucureti,1984
***,GeografiaRomnieiIII. CarpaiiRomnetiiDepresiuneaTransilvaniei,EdituraAcademieiRepubliciiSocialiste
Romnia,1987
***,GeografiaRomnieiIV. Regiunilepericarpatice:DealurileiCmpiaBanatuluiiCrianei,PodiulMehedini,
Subcarpaii,PiemontulGetic,PodiulMoldovei,EdituraAcademieiRomne,1992
***,GeografiaRomnieiIV. Regiunilepericarpatice:CmpiaRomn,Dunrea,PodiulDobrogei,LitoralulRomnescal
MriiNegreiPlatformaContinental,EdituraAcademieiRomne,2005
II.5.2.Surselegislative,directive,convenii,recomandri
Legeanr.58/1994pentruratificareaConvenieiprivinddiversitateabiologic
Legeanr.5/2000privindaprobareaPlanuluideamenajareateritoriuluinaionalSeciuneaaIIIaZoneprotejate
Legeanr.462/2001pentruaprobareaOrdonaneideUrgentaaGuvernuluinr.236/2000privindregimulariilornaturale
protejate,conservareahabitatelornaturale,afloreiifauneislbatice
Legeanr.345/2006pentrumodificareaicompletareaOrdonaneideUrgenaGuvernuluinr.236/2000privindregimul
ariilornaturaleprotejate,conservareahabitatelornaturale,afloreiifauneislbatice
OrdonantadeUrgentaGuvernuluinr.236/2000privindregimulariilornaturaleprotejate,conservareahabitatelor
naturale,afloreiifauneislbatice
Ordonana de Urgen a Guvernului nr. 57/2007 privind regimul ariilor naturale protejate, conservarea habitatelor
naturale,afloreiifauneislbatice,aprobatcumodificriicompletriprinLegeanr.49/2011
II.5.3.Strategii
MinisterulAdministraieiiInternelor,StrategiaDelteiDunriipentruperioada20112015,2011
Ministerul Mediului i Dezvoltrii Durabile, Programul Naiunilor Unite pentru Dezvoltare, Centrul Naional pentru
DezvoltareDurabil,StrategiaNaionalpentruDezvoltareDurabilaRomniei,Orizonturi201320202030,Bucureti,2008.
MinisterulAgriculturiiiDezvoltriiRurale,StrategiadedezvoltareruralaRomniei,noiembrie2013(VersiuneaI)
MinisterulFondurilorEuropene,AcorddeparteneriatpropusdeRomniapentruperioadadeprogramare20142020,
Primulproiect,octombrie2013
Planstratgiquepourladiversitbiologique20112020etlesObjectifsdAichi,Vivreenharmonieaveclanature,
http://www.cbd.int/doc/strategicplan/20112020/AichiTargetsFR.pdf
StrategiaNaionalpentrudezvoltaredurabilaRomniei.Orizonturi201320202030,GuvernulRomniei,PNUD,
Bucureti,2008
Strategianaionaliplanuldeaciunepentruconservareabiodiversitii20102020
StrategiaNaionaldeConservareaBiodiversitii,2000
StrategiaRegiuniiDunriiEUDSR,strategieeuropeanmacroregional,adoptatdeComisiaEuropeann2010ide
ctreConsiliulEuropeann2011;
Stratgienationalepourlabiodiversit20112020http://www.developpementdurable.gouv.fr/Strategienationale
pourla,22931.html.
II.5.3. Datestatistice
***,AnuarulStatisticalRomniei,INS,Bucureti,2012.
ESPON,EUROSTAT,INSEETEMPO,MDRAP
Altesursesemnalatentextihri.
II.5.4. Datecartografice
MDRAP,AtlasulteritorialalRomniei
Altesursesemnalatenhri
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
10
II.6. Glosardetermeni
II.6.1. Patrimoniunaturalipeisaj
Biodiversitate
CF. OUG 195/2005, ART. 2 (15):variabilitateaorganismelordincadrulecosistemelorterestre,marine,acvaticecontinentalei
complexelorecologice;aceastaincludediversitateaintraspecific,interspecificidiversitateaecosistemelor".
Dezvoltaredurabil
CF.OUG195/2005,ART.2(23):dezvoltareacarecorespundenecesitilorprezentului,fracompromiteposibilitateageneraiilor
viitoaredeaisatisfacepropriilenecesiti".
Mediu
CF. OUG 195/2005, ART. 2 (41):AnsambluldecondiiiielementenaturalealeTerrei:aerul,apa,solul,subsolul, aspectele
caracteristicealepeisajului,toatestraturileatmosferice,toatemateriileorganiceianorganice,precumifiinelevii,sistemele
naturaleninteraciune,cuprinzndelementeleenumerateanterior,inclusivunelevalorimaterialeispirituale,calitateavieii
icondiiilecarepotinfluenabunstareaisntateaomului".
Patrimoniulnatural
CF. OUG 236/2000, ART. 4(B)I OUG 57/2007APROBATPRIN L 49/2011, ART.4.ansamblulcomponenteloristructurilorfizico
geografice,floristice,faunisticeibiocenoticealemediuluinaturalacrorimportanivaloareecologic,economic,tiinific,
biogen,sanogen,peisagistic,recreativiculturalistoricauosemnificaierelevantsubaspectulconservriidiversitii
biologicefloristiceifaunistice,alintegritiifuncionaleaecosistemelor,conservriipatrimoniuluigenetic,vegetalianimal,
precumipentrusatisfacereacerinelordevia,bunstare,culturicivilizaiealegeneraiilorprezenteiviitoare".
Bunalpatrimoniuluinatural
CF. OUG 236/2000, ART. 4(c) I OUG 57/2007 APROBAT PRIN L 49/2011, ART.4:componentapatrimoniuluinaturalcare
necesitunregimspecialdeocrotire,conservareiutilizaredurabilnbeneficiulgeneraiilorprezenteiviitoare".
Habitatnatural
CF.L345/2006,ART.1(3);OUG57/2007,ART.4:zonterestr,acvaticsausubteran,nstarenatural,cesedifereniazprin
caracteristicigeografice,abioticeibiotice".
Habitatseminatural
CF. L 345/2006, ART. 1 (3): zonterestr,acvaticsausubteranalecreicaracteristicinaturaleaufostparialmodificateprin
activitateuman".
Tipuridehabitatenaturaledeinterescomunitar
CF.OUG57/2007APROBATPRINL49/2011,ART.4:tipuridehabitatenaturaledeinterescomunitaraceletipuridehabitatecare:
a)suntnpericoldedispariienarealullornatural;b)auunarealnaturalreduscaurmarearestrngeriiacestuiasaudatorit
faptuluicnmodnaturalsuprafaasaesteredus;c)sunteantioanereprezentativecucaracteristicitipicepentruunasaumai
multedintrecele5regiunibiogeograficespecificepentruRomnia:alpin,continental,panonic,stepicipontic".
Tipuridehabitatenaturaleprioritare
CF. OUG 57/2007 APROBAT PRIN L 49/2011, ART. 4: tipurile de habitate naturale n pericol de dispariie, pentru a cror
conservareComunitateaEuropeanareoresponsabilitateparticular,inndcontdeproporiaarealuluilornaturalde
rspndire.
Speciideinterescomunitar
CF.OUG57/2007APROBATPRINL49/2011,ART.4:speciilecarepeteritoriulUniuniiEuropenesunt:a)periclitate,cuexcepia
celoralcrorarealnaturalestesituatlalimitadedistribuienarealicarenusuntnicipericlitate,nicivulnerabilenregiunea
vestpalearctic;b)vulnerabile,speciileacrorncadrarencategoriacelorpericlitateesteprobabilntrunviitorapropiat
dac aciunea factorilor perturbatori persist; c) rare, speciile ale cror populaii sunt reduse din punctul de vedere al
distribuieisau/inumericicarechiardacnusuntnprezentpericlitatesauvulnerabileriscsdevin.Acestespeciisunt
localizatepeariigeograficerestrnsesausuntrardispersatepesuprafeelargi;d)endemice,speciiledeplante/animalecare
segsescexclusivntroregiune/locaieicarenecesitoatenieparticulardatoritcaracteristicilorhabitatuluilori/sau
impactuluipotenialalexploatriiacestoraasuprastriilordeconservare.
Speciiprioritare
CF. OUG 57/2007 APROBAT PRIN L 49/2011, ART. 4: speciile pentru a cror conservare Comunitatea European are o
responsabilitatespecialdatoritproporieireduseaarealuluiacestorapeteritoriulUniuniiEuropene.
10
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
Peisaj
CF. L 345/2006, ART. 1 (1): zonterestrcaresepoatedelimitaclar,cuostructuricaracteristicispecifice,cuvalorii
structurinaturalespecifice,incluzndielementealeculturiiumane,undeelementelenaturaleicelecreateprinactivitate
umanseinflueneazreciproc".
Cf.OUG57/2007APROBATPRINL49/2011,ART.4:zonaperceputdectrepopulaiecaavndcaracteristicispecificerezultate
nurmaaciuniiiinteraciuniifactorilornaturalii/sauumani.
Politica peisajului expresie prin care autoritile publice competente desemneaz principii generale, strategii i linii
directoarecarepermitadoptareademsurispecificecareaucascopprotecia,managementuliamenajareapeisajului.
Obiectivdecalitatepeisajerformulareadectreautoritilepublicecompetente,pentruunanumitpeisaj,aaspiraiilor
populaieicuprivirelacaracteristicilepeisajerealecadruluilordevia.
Protecia peisajului aciunile de conservare i meninere a aspectelor semnificative sau caracteristice ale unui peisaj,
justificateprinvaloareasapatrimonialderivatdinconfiguraianaturalidininterveniauman.
Managementul peisajului aciunile viznd, ntro perspectiv de dezvoltare durabil, ntreinerea peisajului n scopul
direcionriiiarmonizriitransformrilorindusedeevoluiilesociale,economiceidemediu.
Amenajareapeisajuluiaciunilecucaracterdeperspectivceaucascopdezvoltarea,restaurareasaucreareadepeisaje.
Spaiulruralexpresiadespaiururalsentindedelaozoninterioarsaucostier,inclusivsateleimicileorae,ncare
marea parte a terenurilor sunt utilizate pentru: agricultur, silvicultur, acvacultur i pescuit; activitile economice i
culturalealelocuitoriloracestorzone(artizanat,industrie,serviciietc.);amenajareazonelorneurbanepentrutimpulliberi
distracii(sauderezervaiinaturale);altefolosine,cumarfilocuirea.Prileagricole(inclusivsilvicultura,acvaculturai
pescuitul)ineagricolealespaiuluiruralformeazoentitatedistinctfadeceaaspaiuluiurban,caresecaracterizeaz
prinputernicaconcentrarealocuitoriloriastructurilorverticalesauorizontale(Recomandareanr.1296/1996aAdunrii
ParlamentareaConsiliuluiEuropeicuprivirelaCartaeuropeanaspaiuluirural).
Spaiurural
CF.OMAPDR143/610/2005PRIVINDDEFINIREAICARACTERIZAREASPAIULUIRURAL[nvedereadefiniriiicaracterizriispaiuluirural
nRomnianacordcuprevederileReglementriiConsiliuluiEuropeinr.1.296/1996privindCartaEuropeanaspaiuluirural]
(art.1):zoneaparinndcomunelor,precumizoneperiurbanealeoraelorsaumunicipiilor,ncaresedesfoar,cu
respectareaprevederilorlegislaieinvigoare,activitincadratenurmtoareledomeniieconomice:a)producieagricol
vegetali/sauzootehnic,silvic,depescuitiacvacultur;b)procesareaindustrialaproduseloragricole,silvice,piscicolei
deacvacultur,precumiactivitimeteugreti,artizanaleidemicindustrie;c)serviciideturismideagrementrural.
II.6.2. Ariiizoneprotejate
Zondeprotecieaunuisitarheologicsauistoric
CF.OG43/2000,ART.2(H)ALIN.2:"pnlafinalizareacercetriiarheologiceiluareamsurilorcorespunztoaredeproteciei
depunerenvaloareadescoperirilorarheologice,zoneledeproteciealesiturilorarheologicesauistorice,instituiteconform
legii,sunttotodatizonecupotenialarheologicreperat".VEZI"ZONDEPATRIMONIUARHEOLOGICREPERAT".
Zonprotejat
CF.L5/2000,ART.1(2):"zonenaturalesauconstruite,delimitategeografici/sautopografic,carecuprindvaloridepatrimoniu
naturali/sauculturalisuntdeclaratecaatarepentruatingereaobiectivelorspecificedeconservareapatrimoniului".
Zonprotejatdeinteresnaional
CF. L 5/2000, ART. 2: "Legeaevideniazzonelenaturaleprotejatedeinteresnaional[AnexaIalegii]iidentificvalorilede
patrimoniuculturalnaional[AnexaIIIalegii]carenecesitinstituireadezoneprotejatepentruasigurareaprotecieiacestorvalori".
Zondeprotecieauneivaloridepatrimoniucultural
CF.L5/2000,ART.5(2):"Autoritileadministraieipublicelocale,cusprijinulautoritilorpublicecentrale,vordelimita,n
bazaunorstudiidespecialitate,ntermende12lunidelaintrareanvigoareaprezenteilegi,zoneledeprotecieavalorilor
depatrimoniucultural,prevzutenanexanr.III".Art.10:"(1)Pnladelimitareaprinstudiidespecialitateazonelorde
protecieavalorilordepatrimoniucultural,prevzutenanexanr.III,ncondiiileart.5alin.(2),seinstituiezonadeprotecie
amonumenteloristorice,de100metrinmunicipiiiorae,de200metrincomuneide500metrinafaralocalitilor.(2)
Distanelesuntmsuratedelalimitaexterioaraterenuriloraferentemonumenteloristorice[...]".
Arienaturalprotejat
CF.OUG236/2000,ART.4(d):"zonterestr,acvatici/sausubteran,cuperimetrulegalstabilitiavndunregimspecialde
ocrotireiconservare,ncareexistspeciideplanteianimaleslbatice,elementeiformaiunibiogeografice,peisagistice,
geologice,paleontologice,speologicesaudealtnatur,cuvaloaretiinificsauculturaldeosebit".
CF. OUG 57/2007APROBATPRIN L 49/2011, ART. 4: zonterestri/sauacvaticncareexistspeciideplanteianimale
slbatice,elementeiformaiunibiogeografice,peisagistice,geologice,paleontologice,speologicesaudealtnatur,cu
11
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
12
valoareecologic,tiinificoriculturaldeosebit,careareunregimspecialdeprotecieiconservare,stabilitconform
prevederilorlegale.
Zondeprotecie(abunurilorpatrimoniuluinatural)
CF. OUG 236/2000, ART. 4(k):"zonnconjurtoarepentruunbunalpatrimoniuluinatural,destinatsprevinimpactul
activitilorantropiceasupraacestuibun".
Coridoareecologice
CF. OUG 57/2007 APROBAT PRIN L 49/2011, ART. 4: zon natural sau amenajat care asigur cerinele de deplasare,
reproducereirefugiupentruspeciileslbaticeterestreiacvaticeincareseaplicunelemsurideprotecieiconservare.
Reeauaecologicdeariiprotejate
CF.OUG57/2007APROBATPRINL49/2011,ART.4:ansambluldeariinaturaleprotejate,mpreuncucoridoareleecologice.
Reeauanaionaldeariiprotejate:
CF. OUG 57/2007APROBATPRIN L 49/2011, ART. 4: ansamblulariilornaturaleprotejate,deinteresnaional,comunitari
internaional.
ReeaecologicNatura2000
CF.OUG57/2007APROBATPRINL49/2011,ART.4:reeauaecologiceuropeandeariinaturaleprotejatecarecuprindeariide
proteciespecialavifaunistic,stabilitenconformitatecuprevederileDirectivei79/409/CEEprivindconservareapsrilor
slbaticeiariispecialedeconservaredesemnatedeComisiaEuropeanialeDirectivei92/43/CEEprivindconservarea
habitatelornaturale,afauneiifloreislbatice.
Zonareainternaariilornaturaleprotejate
CF.OUG57/2007APROBATPRINL49/2011,ART.4I22:definireaidelimitareadezoneninteriorulariilornaturaleprotejate
conformprevederilorprezenteiordonanedeurgeniplanurilordemanagement,ncaresestabilescmsurispecialede
managementisereglementeazactivitileumanenconformitatecuobiectivelepentrucareafostdesemnatarianatural
protejat.
Vecintateaariilornaturaleprotejate
CF.L345/2006,ART.1(6):"zonadinafaralimiteiuneiariinaturaleprotejate,dincaresepoategeneraunimpactasupraariei
naturaleprotejatedectreunproiectsauoactivitate,nfunciedenatura,mrimeai/saulocalizareaacesteia".
Zonedeconservarespecial(ninteriorulparcurilornaionaleinaturale)
CF. OMAPPM 552/2003, ART. 2: "zone ce cuprind cele mai valoroase elemente ale patrimoniului natural din interiorul
parcurilornaionaleiparcurilornaturaleisuntasimilabileintegralsaupotincluderezervaiitiinifice,rezervaiinaturale,
inclusivdetippeisagistic,monumentealenaturii,ariispecialedeconservare,ariideproteciespecialavifaunistic,zone
protejatepentrumonumenteleistoricedevaloarenaionalexcepional,dupcaz".
Rezervaiitiinifice
CF.L345/2006,Art.1(36):"ariinaturaleprotejate[vezi"Arienaturalprotejat"]alcarorscopesteproteciaiconservarea
unorhabitatenaturaleterestrei/sauacvatice,cuprinzndelementereprezentativedeinterestiintificsubaspectfloristic,
faunistic,geologic,speologic,paleontologic,pedologicsaudealtnatur".
Parcurinaionale
CF.L345/2006,ART.1(36):"ariinaturaleprotejate[vezi"ARIENATURALPROTEJAT"]alcrorscopesteproteciaiconservarea
unoreantioanereprezentativepentruspatiulbiogeograficnational,cuprinzndelementenaturalecuvaloaredeosebitsub
aspectulfizicogeografic,floristic,faunistic,hidrologic,geologic,paleontologic,speologic,pedologicsaudealtnatur,oferind
posibilitateavizitariinscopuristiintifice,educative,recreativeituristice".
Monumentealenaturii
CF.OUG236/2000,ANEXA1,(C):"ariinaturaleprotejate[vezi"ARIENATURALPROTEJAT"]alcrorscopesteproteciaiconservarea
unorelementenaturalecuvaloareisemnificaieecologic,tiinific,peisagisticdeosebite,reprezentatedespeciideplantesau
animaleslbaticerare,endemicesauameninatecudispariia,arboriseculari,asociaiifloristiceifaunistice,fenomenegeologice
peteri,martorideeroziune,chei,cursurideap,cascadeialtemanifestriiformaiunigeologice,depozitefosilifere,precumi
alteelementenaturalecuvaloaredepatrimoniunaturalprinunicitateasauraritatealor".
Rezervaiinaturale
CF. OUG 236/2000, ANEXA 1, (D): "arii naturale protejate [vezi "ARIE NATURAL PROTEJAT"] al cror scop este protecia i
conservareaunorhabitateispeciinaturaleimportantesubaspectfloristic,faunistic,forestier,hidrologic,geologic,speologic,
paleontologic,pedologic".
Parcurinaturale
CF. OUG 236/2000, ANEXA 1, (E): "arii naturale protejate [vezi "ARIE NATURAL PROTEJAT"] al cror scop este protecia i
conservareaunoransambluripeisagisticencareinteraciuneaactivitilorumanecunaturadealungultimpuluiacreato
zondistinct,cuvaloaresemnificativpeisagistici/saucultural,deseoricuomarediversitatebiologic".
12
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
Rezervaiialebiosferei
CF. OUG 236/2000, ANEXA 1, (F): "arii naturale protejate [vezi "ARIE NATURAL PROTEJAT"] al cror scop este protecia i
conservareaunorzonedehabitatnaturaliadiversitiibiologicespecifice".
Zoneumededeimportaninternaional
CF. OUG 236/2000, ANEXA 1, (G):"ariinaturaleprotejate[vezi"ARIENATURALPROTEJAT"]alcrorscopestedeaseasigura
proteciaiconservareasiturilornaturalecudiversitateabiologicspecificzonelorumede".
Siturinaturalealepatrimoniuluinaturaluniversal
CF. OUG 236/2000, ANEXA 1, (H): "arii naturale protejate [vezi "ARIE NATURAL PROTEJAT"] al cror scop este ocrotirea i
conservareaunorzonedehabitatnaturalncuprinsulcroraexistelementenaturaleacrorvaloareesterecunoscutca
fiinddeimportanuniversal".
Ariispecialedeconservare
CF.OUG236/2000,ANEXA1,(I):"ariinaturaleprotejatealcrorscopestedeaconserva,deameninei,acoloundeestecazul,
de a readuce ntro stare de conservare favorabilhabitatelenaturalei/saupopulaiilespeciilorpentrucaresituleste
desemnat".AriilespecialedeconservaresuntdesemnatedestatnconformitatecuprevederileDirectivei92/43/CCEdin21
mai1992privindconservareahabitatelornaturale,afloreiifauneislbaticeivorfacepartedinreeauaeuropeanNATURA
2000duprecunoatereastatutuluilordectreComisiaEuropean.
CF. OUG 57/2007 APROBAT PRIN L 49/2011, ART. 4: situl de importan comunitar desemnat printrun act statutar,
administrativi/saucontractualncaresuntaplicatemsuriledeconservarenecesaremenineriisauderefacerelaostarede
conservare favorabil a habitatelor naturale i/sau a populaiilor speciilor de interes comunitar pentru care situl este
desemnat.
Ariideproteciespecialavifaunistic
CF.OUG236/2000,ANEXA1,(J):"ariinaturaleprotejatealcrorscopestedeaconserva,deameninei,acoloundeestecazul,
de a readuce ntro stare de conservare favorabil habitatele specifice, desemnate pentru protecia speciilor de psri
migratoare slbatice". Ariile speciale de protecie sunt desemnate de stat n conformitate cu prevederile Directivei
79/409/CCEdin2aprilie1979privindconservareapsrilorslbaticeivorfacepartedinreeauaeuropeanNATURA2000
duprecunoatereastatutuluilordectreComisiaEuropean.
CF.OUG57/2007APROBATPRINL49/2011,ART.4:ariilenaturaleprotejatealecrorscopurisuntconservarea,meninereai,
acoloundeestecazul,refacerealaostaredeconservarefavorabilaspeciilordepsriiahabitatelorspecifice,desemnate
pentruproteciadepsrimigratoare.
Comunitilocale
CF.OUG236/2000:"comunitileumanesituateninteriorulsaunvecintateaarieinaturaleprotejate,caredeinproprieti
oridesfoardiverseactivitipeteritoriulsaunvecintateaarieinaturaleprotejate".
Activititradiionale
CF. OUG 236/2000: "activitile de utilizare durabil a resurselor naturale desfurate de comunitile locale n scopul
asigurriisubzistenei".
Arienaturalprotejatdeinteresnaional
Cf.L345/2006,Art.1(2):"arianaturalprotejat,constituitcuscopuldeaseprotejahabitatenaturaleiseminaturalede
interesnationalispeciiindigenedeflorifaun".
13
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
14
III. Analizirecomandri
III.1. Analizadiagnosticasituaiei
III.1.1.Geodiversitatea
III.1.1.a. PoziiageograficaRomnieiiconsecineclimatice,biogeografice,geologice
1. PoziiageograficaRomniei
RomniaesteunstatsituatnsudestulEuropeiCentraleinnordulPeninsuleiBalcanice,nzonademaximdezvoltarea
MunilorCarpai(aldoileamarelanmuntoseuropean,dupMuniiAlpi),nbazinulinferioralDunrii(deasemenea,aldoilea
marefluviualcontinentului,dupfluviulVolga)icuieirelaMareaNeagr.
Romniaseaflladistaneaproximativegale(27002900km),deextremitilevestic,esticinordicalecontinentului
european,darlanumai900kmdecelmaisudicpunctalEuropei.FiindmaiaproapedeMareaMediterandectdeOceanul
Arctic;consecinelefavorabilealeacesteipoziiigeograficesuntevidente:temperaturimoderate,precipitaii,peansamblu,
suficiente,solurifertile,vegetaievariatibogatetc.
Laniveluldezvoltriiteritoriale,diversitateageografic,biologiciculturalreprezintelementeacrorintegrarenviziunea
dedezvoltareesteesenial:
Existenaunorregiunicucaracteristiciistorice,socialeigeograficediferitencaretrsturileculturalealecomunitilor
creeazunitate;
Existenaunuispaiururalcumaretradiieivitalitate,alecruiresursesuntcatalizatedesistemulurban;
Existena unei diversiti naturale, culturale i peisajere care genereaz condiii atractive pentru locuire i activiti
economicenmediileurbanirural,ncondiiileuneicoeziunisocialeiculturalebazatepestructuritradiionaleipe
potenialuldeinovaiealpopulaiei.
CretereaatractivitiiRomnieinecesitopoliticdeconsolidareaidentitiilocaleidecretereacalitiivieii,bazatepe
avantajelecreatedemareadiversitatenatural,culturalipeisajerdinmediileurbanirural.Avantajelegeneratede
locuireanmediulurbanisuburban(slabadensitatealocuiriidinoraeledemicidimensiuniidinsuburbii,proximitatea
zonelornaturaleiculturaledeinteresturisticiazonelorruralecuactivititradiionale)icelealelocuiriinmediulrural
(calitatemareafactorilordemediu,acceslaproduseecologiceetc.)genereazcondiiiatractivepentrulocuireiactiviti
economicenntregteritoriulnaional.Consolidareazonelorruralepresupuneopoliticactivdesprijinireamodernizrii
agriculturiiidesprijinireacreriidestructuricooperative,acreteriiniveluluidevianmediulrural,cuafirmareaunei
opiuniclarededezvoltareaagriculturiidurabile,aactivitilortradiionaleiaturismuluirural,carepotdeveniintepentru
perioadaurmtoare.
AcesteobiectivesuntcompatibilecuprincipiileConvenieipentruconservareabiodiversitii(RiodeJaneiro,1992)5,ratificat
deRomniaprinLegeanr.58/1994icuPlanulstrategicpentrubiodiversitate20112020(veziCapitolulIII.1.2.a.).
2. CapitalulnaturalalRomniei
CapitalulnaturalalRomnieiestedeterminat,nprincipal,dedoifactori:istoriageologicaregiunii,careacondiionat
formeledereliefiresurselenaturale,ipoziiageografic,peglob(nmijloculemisfereinordice,strbtutdeparalelade
450)inEuropa(nparteacentralaacesteia),careaimprimatcaracteristicilebiopedoclimatice.Arezultatunpeisajgeografic
variat,condiiiclimaticefavorabile,solurinansamblufertile,ovegetaiei,respectiv,faunbogateirelativvariate.
Nr. Principaleletipuridehabitate
Numr
Pondere
1 Habitatedecoast
13
5,0%
2 Zoneumede
89
34,1%
3 Pajiti
196
75,1%
4 Pduri
206
78,9%
5 Mlatini
54
20,7%
6 Stncrii/nisipuri
90
34,5%
7 Agricole
135
51,7%
Tabel9.1.PrincipaleletipuridehabitatedinRomnia
Sursa:Strategianaionaliplanuldeaciunepentruconservareabiodiversitii20102020
14
Conveniaprivinddiversitateabiologic,elaboratsubegidaProgramuluiNaiunilorUnitepentruMediulnconjurtorisemnatlaRiodeJaneirola5iunie1992
cuocaziaConferineiNaiunilorUnitepentruMediuiDezvoltareafostsemnatdectreComunitateitoatestatelesalemembrecuocaziaConferinei;
ncheiereaConvenieisarealizatprinDeciziaConsiliuluidin25oct.1993.
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
PeteritoriulRomnieiseinterfereaz5dintrecele11regiunibiogeograficeeuropene:alpin,continental,panonic,pontic
istepic.Dincele198dehabitateeuropene(dintrecare65suntprioritare),naranoastrseregsesc94(dintrecare23
suntprioritare).Totodat,dintrecele14biomuriidentificatelanivelmondial,nRomniasentlnesc5:pduritemperatede
conifere,pduritemperatedefoioase,puni,sistememontanemixteilacuri.
Ecosistemelenaturalesauseminaturalereprezintaproapejumtate(47%)6dinsuprafaaRomniei,puinerieuropene
beneficiinddeopondereattdemare.CategoriilemajoredeecosistementlnitepeteritoriulRomnieisunt:forestiere(53%
dintotalulacestoraauroldeprotecie),pajitile,deapdulceiapsalmastr,marineidecoast,subterane,habitatele
naturaleiseminaturale,deosebireantreacesteaconstndnfaptulcsuntpopulatedespeciidiferite.Relaiilecomplexe
intraiinterspecificeecosistemeloroferacestorauncaractermultifuncionaliasigurfurnizarearesurselornecesare
prosperitiiidezvoltriisocioeconomice.Astfel,multitudineaecosistemelorntlnitepeteritoriulRomnieiauunrol
importantlanivelulasigurriidiversitiispeciilor,resurselorilavalorificareapeisajuluinaturalicultural.
ncadrulecosistemelor,schimbrile(reversibile/ireversebile)potsurveninurmaaciuniiunorfacoriinterni/externi,dei,n
general, ecosistemele sunt caracterizate prin stabilitate. Unul dintre principalii factori externi cu impact direct asupra
ecosistemelor este activitatea omului, orientat spre valorificarea i exploatarea resurselor naturale (regenerable sau
neregenerabile).DezechilibrelecelemaimarilanivelulecosistemelordinRomniasaunregistratodatcuurbanizarea
mediuluirural,agriculturaiindustrializareaintensivdinperioadacomunist,privatizriledinperioadapostdecembrist
careaudusladistrugeri,pierdereatreptatatradiiilor,defririlemasivealesuprafeelormpdurite.a.
PeteritoriulRomnieiexistariiprotejatecarecuprind79rezervaiitiinifice,13parcurinaionale(dintrecarecelmaiextins
esteparculnaionalDomogledValeaCernei),190monumentealenaturii,671rezervaiinaturale,15parcurinaturale,3
RezervaiialeBiosferei(DeltaDunrii,RetezatiRodnei)i273siturideimportancomunitar(veziAnexa9.1.).
Romnia,prinvaloarearidicatabiodiversitiisale,aduceocontribuieimportantlaReeauaEcologicEuropenNatura
2000.Valorilebiodiversitiiformeazpatrimoniulnaturalcaretrebuiefolositdegeneraiileactualefrapericlitaansa
generaiilorviitoaredeasebucuradeaceleaicondiiidevia;meninereapetermenlungaatributeloricalitilornaturale
esenialeserealizeazncadrulariilorprotejate.SuprafaatotalocupatdesiturilorNatura2000estedecca25%din
suprafaatotalarii;nacestecondiiisuprafaatotalprotejatdinteritoriulnaionalpoatefiestimatlacca30%7.
ncelemaimultecazuriacestesiturisausuprapuspesteariileprotejate(parcurinaturale,naionaleirezervaiinaturale),
zonelecelmaiputinafectatedeproceseleantropice,cuomaibunconservareahabitateloriaspeciilor(veziAnexa9.1).
CapitalulRomnieitrebuieprivitprinprismacapacitiidesuportpentruactivitilesocialeconomice:
Capacitateaecologicstabileteniveluldedezvoltarealstructuriloriactivitilorfraafectacomponentelenaturale
(aer,ap,sol,vegetaie,faun);
Capacitateafizic.nfunciedeaceastasestabileteniveluldesaturaiepecarelpotatingeactivitileumane,dincolode
carencepsaparproblemedemediu;
Capacitateaeconomicreprezintcapacitateademeninereafuncieieconomiceaunuiteritoriudat;eficienaexploatrii
se msoar prin raportul dintre costuri i beneficii. Capacitatea economic pune n eviden valorificarea tuturor
resurseloractualeprinactivitieconomice.
3. Principalelecoordonatealespaiuluiromnesc
Varietateaicvasiproporionalitateaformelorderelief(28%muni,42%dealuriipodiuri,30%cmpii),ambelecaracteristici
fiindrarepeglob,indicmulteposibilitieconomicogeograficeidehabitat(exempledericuvarietateredusaformelor
derelief:Olanda,Danemarca,Belarus,Estonia,Letonia,Lituaniaexclusivcmpie;Ungaria,UcrainaiPoloniapredominant
cmpie,7580%;Finlandaexclusivpodi;Cehia2/3podii1/3muni;Elveia70%muni,30%podi;Austria3/4
muni,1/4podi;Macedoniaexclusivmuni;Grecia4/5muni;Spania,Suedia,Frana.a.aproapeexclusivmunii
podiuri).
Diversitateastructuriigeologice,areliefuluiiacondiiilorbiopedoclimaticesareflectatndiferenierearesurselornaturale,a
practiciloreconomiceprecumincomplementaritatearegiunilornaturalealerii:muniicucelmaintinsfondforestier,cu
pajitinaturalepentrucretereavitelor,variateminereuriirocideconstrucie;dealurileipodiurilecucelemaintinse
podgoriiilivezi,importantezcmintedesare,unelezcmintedehidrocarburiicrbuniinferiori;cmpiile,nprincipal,cu
terenuriarabileisolurifertileiresursedesubsol(ndeosebihidrocarburi).
Strategianaionaliplanuldeaciunepentruconservareabiodiversitii20102020
Cf.calcululuirealizatnStudiul12.Proteciapatrimoniuluinatural,culturaliapeisajuluipebazadateloroficiale,suprafaatotalROSCIestede4152152.30(17.4%
dinteritoriulnaional),ceaaROSPAde3694394.30ha(15.5%dinteritoriulnaional).Suprafeeleprotejatesuprapunnduseparial,totalulsepoateestimalacca
6.000.000ha(cca25%dinteritoriulnaional).TotalulariilorprotejatedeinteresnaionaliinternaionaldinRomnia(exceptndsituriledeimportancomunitar)
estede2186884.20ha;eliminndsuprapunerile,seestimeazcosuprafadecca30%dinteritoriulnaionalesteprotejatlanivelinternaional,naionali
comunitar.VeziStudiul12.Proteciapatrimoniuluinatural,culturaliapeisajuluipentrudetalii.
15
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
16
3.1.CarpaiiRomneti
MuniiCarpaiocup66300km2(27,8%dinsuprafaarii),sedesfoarnformdecercpe910km(54%dinlungimea
totalalanuluicarpatic),auolimevariabil(minim40kmnparteadesud,nMuniiFgra;100110kmnparteadeest;
maxim150kmnparteadevest,nzonaMunilorApuseni,ntreAlbaIuliaiMini).
Spredeosebiredealtelanurimuntoaseeuropene(Alpi,Pirinei,CaucazlagraniacuAsia.a.)CarpaiRomnetisunt
munidealtitudinemijlocie(altitudineamediefiindde1136m),doarnctevapiscuridepind2500m.Deasemenea,
comparativcucelelaltesistememuntoaseeuropene,suntconstituiidinculmilargi,adevrateplatformeetajate(suprafeede
eroziunesaunetezire),lacca1000m,14001600minjurde2000m,careaupermiscaactivitileeconomiceiaezrile
permanenteisezonieresurcelaaltitudinimairidicate.Peoastfeldeplatformaaprutnucleulstatuluidac,pstrnduse
pnastzivestigiialecetilordacice,inclusivalecapitaleistatuluidac.
ncomparaiecualtelanurimuntoaseimportante,europenesaudepealtecontinente,CarpaiiRomnetisuntputernic
fragmentaidevi(unelelargi)idepresiuni(unelecanitecmpiiinterioare,aflatelaaltitudinireduse,denumai400600m:
Maramure,Braov,Petroani,Haeg,Beiu),caresuntbinepopulateicultivate.
Peansamblu,Carpaiireprezintunitateadereliefceamaipuinmodificatantropic.Aaseexplicfaptulcnacetiaseafl
celemaimulteparcurinaionale(12parcuridintotalulde13parcurinaionale:Retezat,Rodna,Climani,Ceahlu,Piatra
Craiului,CheileBicazuluiHma,Cozia,SemenicCheileCaraului,DomogledValeaCernei,CheileNereiBeunia,
DefileulJiului,BuilaVnturria)8,parcurinaturale(11dintotalulde15parcurinaturale:Apuseni,Bucegi,PoriledeFier,
PutnaVrancea,MuniiMaramureului,Cefa,GrditeaMunceluluiCioclovina,VntoriNeam,DefileulMureuluiSuperior,
GeoparcularaHaeguluiiGeoparculPlatoulMehedini)9(veziAnexa9.1.)inumeroaserezervaiiimonumentealenaturii.
Deasemenea,nCarpaiiRomnetisegsesccelemaimultearealedinarcarepotdobndistatutdezonprotejatn
scopulprotejriicapitaluluinaturalalrii.
Complexitateapetrograficsereflectntromarevarietatepeisagistic,rarntlnitnaltelanurimuntoase:
Relief de tip alpin, n principal n Carpaii Meridionali (numii de geograful francez Emmanuel de Martonne, Alpii
Transilvaniei),cucrestemuntoaseascuite,vrfuripiramidale,circuriiviglaciare;
Reliefvulcanic(cuvrfuriconice,cratere,coloaneprismaticeetc.),ncelmailunglanvulcaniceuropean(OaGuti
ibleClimaniGurghiuHarghita)inMuniiApuseni(ndeosebinsudulacestora);
Reliefcarstic(cudoline,cheiimaialespeteripeste12000dejainventariate),nprincipalnMuniiApuseniiMunii
Banatului;
Reliefdefli(dinrocimaipuindure),cuformemaipuinsemee.
Carpaiidispunderesursenaturalevariate,unelepecaledeepuizare(minereuridefier,crbunicocsificabili),altelecurezerve
nsemnatesauneevaluatepedeplin(maialesminereurineferoasebauxit,cupru,plumb,zinc.a.,metalepreioaseaur,
argint).Seremarcrocileimaterialeledeconstrucie(granit,bazalt,calcare,marmur.a.),potenialulhidroenergetic,
fondulforestier,punileifneelenaturale.
ExistenaplatformelornetededinCarpaineoferexplicaiafaptuluicplafonulaezrilorpermanenteurcmaisusdectn
altelanurimuntoaseeuropene,respectivmaisusde1200michiar,pealocuri,pnla1600m(ca,deexemplunMunii
Apuseni),iaralcelorsezoniere(nprincipalpastorale)pnlapeste1800m.
Aceastfragmentareafacilitat,dealungultimpului,circulaiantrezoneleintracarpaticeiextracarpatice;nprezentpeste10
ciferateipeste30deoseletraverseazmunii,legndmareadepresiunedininteriorderestulrii.Spredeosebiredealte
marilanurimuntoaseeuropene,nCarpaiiRomnetitrectorileseafllaaltitudinireduse,deregulntre750mi1000m,
unelefiindchiarfoartejoase:TurnuRou(400m),Cozia(309m)peValeaOltului,Lainici(450m),peValeaJiului,Domanea
(540m)nCuloarulTimiCerna.a..
nraportcuaezareafadeDepresiuneaTransilvanieiideoseriedetrsturispecifice(structurageologic,orientarea
culmilor,altitudineetc.)sedifereniaztreisectoare:
CarpaiiOrientaliseremarcprinparalelismulculmilormuntoase,grupatepetreifiiorientateNVSE,difereniate,faptrar
ntlnitpeglob,duppredominanarociloralctuitoare:
Fiavestic:lanulvulcanic(frvulcaniactivinprezent),celmailungdinEuropa,cuprinde:nparteanordicmuni
joi(14001800m)inumeroaseformeconice(Oa,Guti,ible);nparteasudicmunimainalidectnpartea
nordic(18002100m)cucraterebineconservate(Climani,Gurghiu,Harghita);
16
ParcurilenaionaleMuniiRodneiiRetezatsuntariiprotejatedeinteresnaional(rezervaiialebiosferei),celelalteparcurireprezentndariinaturaledeinteres
naional(cf.OUG57/2007).SuprafaatotalaparcurilornaionaledinRomniaestede315856.80ha,dincareprotejateinternaional84446haiexclusivpe
plannaional231410.80haVeziStudiul12.Proteciapatrimoniuluinatural,culturaliapeisajuluipentrudetalii.
ParcurilenaturaleComana,PoriledeFier,BaltaMicaBrilei(parial)iLuncaMureuluisuntprotejateinternaionalcazoneumede(RAMSAR),iarGeoparcul
DinozauriloraraHaeguluiesteinclusnEuropeanGeoparksNetwork,patronatdeUNESCO,celelalteparcurireprezentndariinaturaledeinteresnaional(cf.
OUG57/2007).SuprafaatotalaparcurilornaturaledinRomniaestede770613.80ha,dincareprotejateinternaional260596.80haiexclusivpeplannaional
510017.00haVeziStudiul12.Proteciapatrimoniuluinatural,culturaliapeisajuluipentrudetalii.
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
Fiacentral:alctuitdinrocidure(isturicristaline),areonlimede15001800m,cualtitudinimaimarinparteade
nord(pnla2300m);
Fiaestic,alctuitdinrocisedimentarecutate(rocifriabile:gresii,marneetc.),cuprindederegulmuniscunzi(1200
1400maltitudine),cuexcepiactorvamasivealctuitepredominantdinconglomerate(Ceahlu,1904m)icalcare
(Raru,HmauMare)rocicareaufavorizatdezvoltareaunuireliefspecific:chei(CheileBicazului,CheileBistriei.a.),
peteri,formezoomorfeiantropomorfe(ndeosebinCeahlu,Raru,CiucaiClimani).nextremitateasudic,unde
CarpaiiOrientalisecurbeazsprevest,njurulDepresiuniiBraovului,predominmunicarerareoritrecde1700m
altitudineicaresuntalctuiiaproapeexclusivdinfli(cuexcepiamasivuluiCiuca,undeconglomerateleaufavorizat
modelareaunorstncicuformespeciale).
SectorulCarpailorOrientaliconcentreazcelemaimultedepresiunidinCarpaiiRomneti,inclusivpecelemaimari(Braov
iMaramure).
CarpaiiMeridionali,alctuiindeosebidinrocidure(nprincipalisturicristaline),constituiesectorulcelmaimasivicelmai
naltdinCarpaiiRomneti:toatecelepatrumasiveprincipale,carealctuiescacestsectorcarpatic,auvrfurimainaltede
2500m:Bucegi(Vf.Omu2505m),Fgra(Vf.Moldoveanu2544m,altitudineamaximdinRomnia,Vf.Negoiu2535m),
Parng(Vf.ParnguMare2519m)iRetezat(Vf.Peleaga2509m).
SpredeosebiredecelelaltedousectoarealeCarpailorRomneti,acetimuniaudoar3depresiuni:Lovitea(axatepe
rurileOltiLovitea),Petroani(centratpeceledouizvoarealeJiului)iHaeg.CarpaiiMeridionali,deicualtitudini
relativmari,auadeseoriculmilelargicaniteplatformeetajate,netedesauuorondulate:ceamaijoaspaltform,aflatla
circa1000maltitudine,adposteteaezripermanente,unelefoartevechi,precumceledinMuniiOrtiei(inclusivcetile
dacice).
CarpaiiOccidentali,sectorulvesticalCarpailorRomneti,estecelmaiscundsector,cunlimicuprinsentre700i1000
1200 m; excepie face masivul central al Bihorului care depete 1800 m (Vf. Cucurbta Mare 1 849 m). Fiind inegal
scufundaitectonic,acetimuniauaspectinsularisuntseparaidelargiculoaredevaleinumeroasedepresiuni,ntrecare
aanumiteledepresiunigolflargiptrunderialeCmpieideVestninteriorulmunilor.
nlimea redus a acestor muni i marea extensiune a platformelor de culme a fcut posibil popularea cu aezri
permanentepnla14001600maltitudine,recorddenlimenntreglanulmuntosalCarpailor(nunumainCarpaii
Romneti).Fiindalctuiidinrocivariate,CarpaiiOccidentalidispunderesursedesubsoldiverse(rocideconstrucie,ntre
caremarmura,minereuridefier,minereurineferoasedebauxit,cupru,plumb,zinc,metalepreioase.a.),aucelmai
bogatreliefcarsticdinRomnia(chei,peteri,avenuri,complexecarstice),precumiinteresanteformedereliefdatorate
altortipuriderelief(deexemplucoloanedebazalt,precumceledelaDetunatele).
3.2.Dealurileipodiurile
Aceastcategorie(unitateadereliefcuceamaimarepondere42%)includemaimultepodiuri(PodiulTransilvaniei,
PodiulMoldovei,PodiulDobrogei,PodiulMehedini,PiemontulGetic),SubcarpaiiiDealuriledeVest.
Acesteunitigeograficeaualtitudinimoderate(npuinecazuridepind1000maltitudine),oalctuirepetrograficdinroci
maipuindure(cuexcepia,nmareparte,aPodiuluiDobrogeiiaPodiuluiMehedini).Secaracterizeazprintromaimare
diversitateaactivitiloreconomice,datoritpotenialuluinaturalmaivariatdectalCarpailor:
ConstituieprincipaluldomeniupomiviticolalRomniei,cupodgoriiilivezirenumite(maialesnSubcarpai,Podiul
MoldoveiiPodiulDobrogei);
Reprezintcelmaiimportantdomeniudinarpentruplantetehniceiindustriale(sfecldezahr,floareasoarelui,
cartofi.a.);
Esteadouazoncerealierariiiceamaiimportantzonpentrucretereaanimalelor(maialesovine,bovine);
Zonadealuriloripodiurilorafost,operioadlungdetimp,ceamaiimportantzondeexploatareahidrocarburilor
(petroligazenaturale)iacrbunilorinferiori,nspecialnSubcarpaiiPodiulTransilvaniei;
Dealurileipodiurilesuntceamaiimportantregiunedeexploatareasrii,rezervelefiindfoartemari;
Constituiealdoileadomeniuforestieralrii,dupCarpaiicucelemaimarisuprafeeafectateprindespdurireicu
celemaimarintinderiafectatedeeroziuneialtefenomenededegradareaterenurilor.
Dinpunctdevederealproceselorantropice,zonadedealuriipodiuriasuferitinterveniicrescute(aezriurbane/rurale,
infrastructurilecilordecomunicaie,exploatareaterenurilorpentruculturiagricoleicretereaanimalelor,explotriminiere,
forestiere)faptcareaconduslaapariiaunorfenomenemaiaccentuatededeteriorare(prineroziuneaidegradareasolului,
despduriri,alunecridetren).nciudaacestorvulnerabiliti,regiuneadedealuriipodiuriconineogamvariatdezone
cupotenialpeisajer,necesitndproteciespecific.
17
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
18
SubcarpaiimrginesclanulmuntosalCarpailornestisud,suntalctuiidinrocifriabileiseprezintsubformaunor
dealuricutate;aualtitudini,deregul,cuprinsentre400i1000m;dispundeculmiparalele,despritededepresiunimai
marinSubcarpaiiMoldovei(Neam,CracuBistria,TazluCain)imaimici,darmainumeroasenSubcarpaiiCurburii
(Vrancea,Cmpuri,Policiori,Cmpina.a.)iSubcarpaiiGetici(Cmpulung,Arefu,TrguJiu,TrguCrbuneti.a.).
Datoritpotenialuluilordehabitat,Subcarpaiiauconstituit,alturidemuni,oaltzonderefugiuapoporuluiromnn
perioadamarilormigraiiapopoareloriconstituie,iastzi,oregiunebinepopulat.
Reprezintceamaiimportantzonvitipomicolariiiposed,totodat,uneleresurseminerale,celemaiimportantefiind
sarea(celemaimarizcminte),lignitul,petroluligazelenaturale.
DealuriledeVest,oaltregiunecolinar,formeazobordurjoas(rareoricualtitudinidepeste300m),lamargineavestic
aCarpailorOccidentali,bordurntreruptpealocurideptrunderi(subformdegolfuri)aleCmpieideVest,pnla
contactulcumunii.
DepresiuneaColinaraTransilvaniei,aflatninteriorularculuicarpatic,esteformatdinPodiulTransilvaniei,ncentru,
nconjuratdeunlandedepresiunisubmontane(lacontactulcumuntele),maintinsefiindceledinsud(FgraiSibiu),la
careseadaugceledinest(Bistria,Sovata,Homoroadeleialtele)idinvest(AlbaIuliaTurda,Alma.a.).
DepresiuneaTransilvanieiconstituie,nansamblu,oimportantregiuneagricol(cultivareacerealelornCmpiaTransilvaniei
i agricultur mixt n rest, podgorii renumite n Podiul Trnavelor i ntinse livezi, n special livezi de meri n Podiul
Someelor),cuprindeuneleresursemineraleimportante(zcmintedegazmetanisare)iomarebogiedeizvoare
mineraleitermale(OcnaSibiului,Sovata,Praid,Bazna.a.).
PodiulTransilvaniei(constituitdinozonmainalt:PodiulTrnavelor,nsud,PodiulSomeelor,nnordiozonmai
joas: Cmpia Transilvaniei, n centru) variaz altitudinal ntre 400 i 600 m (pe alocuri coboar sub 300 m sau urc la
800900m)iareostructurgeologicaparte,cubombrilargi,nformdedomuri,careadpostesczcmintedegaz
metan.
PodiulMoldovei,situatnparteadeestarii,ntreSubcarpaiiMoldoveiiPrut,cuprindedouunitimainalte,cuaspect
colinar Podiul Sucevei (altitudinea maxim 689 m), n nord i Podiul Brladului, n sud , i una mai joas, Cmpia
Moldovei,nparteacentral,numitastfeldatoritaltitudiniisczute(njurde200m)iabseneipdurilor,faptpentrucare
a devenit una dintre cele mai importante zone de cultivare a cerealelor din Romniei. n ansamblu, Podiul Moldovei
constituieoimportantregiuneagricol,cuoagriculturmixt:culturacerealeloriaplantelortehnice(sfecldezahr,in,
cnep,floareasoareluietc.)icretereaanimalelor.
PodiulDobrogei,aflatnsudest,ntreDunreiMareaNeagr,reprezintunvechiuscat(hercinic)puternicerodat.Se
menine,ngeneral,ntre200300m,cuexcepiaMunilorMcin(467mnVf.Greci),amplasainparteadenord.Are,ncea
maimareparte,unaspectnetedsauuorondulat.
PodiulGetic,situatntreSubcarpaiiGetici(nnord)iCmpiaRomn(nsud),estenfaptunpiemontconstituitdintro
seriedeculmideluroase,cualtitudinicuprinsentre300i500m,carepierdtreptatdinaltitudinespresud,trecereaspre
CmpiaRomnfcnduseaproapeinsesizabil.
Lavestdeacestpodi,ntrevaleaMotruluiipnlavaleaDunriisedesfoarPodiulMehedini,diferitdePodiulGetic
attprinstructurageologic(fiindalctuitdinrocidureiasemnnduse,dinacestpunctdevedere,cuPodiulDobrogei),
ctiprinmorfologie:areunreliefaccidentat,inclusivformecarsticespectaculoase(podurinaturale,chei,peterietc.).
3.3.Cmpiile
Regiuniledecmpiesuntcelmaiputernicantropizate,fiindcelmaidensexploatateipopulate.Dinacestmotiv,arealele
naturalecaresauconservatsuntlimitatelazoneleumede.Protejareazonelorantropizatesepoatefacetotprinlegislaiade
protecieapeisajelor,carensnuestencstabilitnRomnia.
Celedoucmpii(CmpiaRomnsauCmpiaDunriideJos52600km2iCmpiadeVestsauCmpiaBanatoCrian
16500km2)sunt,nansamblu,joaseiacoperitecusolurifertile,ceeacefacedinelecelemaiimportantezoneagricole,n
principalcerealiereidecretereaaanimalelor(nspecialporcineibovine),urmatedeuneleplanteindustriale(nspecial
floareasoarelui).
CmpiaRomniCmpiadeVestsuntunitilegeograficedinRomniacelemaiputernicmodificateantropicincare
arealelenaturaleconstituieoexcepie.Suntpretabilelairigaii,aiciputndusereconstituimarilesistemedinurmcudou
decenii,ichiarextinde,ceeacearsporirandamentuleconomic.
nceledoucmpii,procesuldeantropizaresadezvoltatexcesivi,deaceea,seimpune,maimultdectnoricarecategorie
deunitigeografice,oaciunedereintroducerensistemnaturalaunorimportantesuprafee.Acestprocesseimpunemai
ales n Lunca Dunrii (cu limea variind ntre 14 km, cnd Dunrea intr n Cmpia Romn, i 1520 km n sectorul
blilor),influenatpermanentdeapelefluviului.
Puterniceleinundaiidinvaraanului2005,cndDunreaainundatterenurisistematizatenaintede1989prindesecrii
ndiguiri,constituiecelmaiputernicargumentnfavoareareintroduceriiacestorterenurincircuitulnatural.
18
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
CmpiaRomnesteceamaintinscmpiedinRomniaiseaflnsudulrii,dealungulDunrii.Seprezintsubforma
uneisuccesiunideteraselavestdeOlt(undeareonlimemaimarepnla300maltitudine)iestedeosebitdenetedla
estdeOlt,maialesnBrgan.Reliefuleisecaracterizeazprinvilargiiinterfluviinetede,numitepopularcmpuri,
suprafaanetedfiindntreruptdoardemicidepresiuniformateprintasareisufoziune(numitecrovuri),uneleadpostind
micilacuri.Prezenanisipurilordeterminapariiaunuireliefdedune.
CmpiadeVest,numitastfelduppoziiancadrulrii,sedesfoarpectevasutedekmlungime,pedirecieaproximativ
NS,limeavariindfoartemult,ntre20i80km,nfunciedeptrundereaeispreestnDealuriledeVest.Este,nansamblu,
multmaijoasdectCmpiaRomn(njurde100maltitudine)imultmaineted.Cuprindeunelesectoaremaijoase
(CmpiaSomeului,CmpiaCriurilor,CmpiaTimiului.a.)ialtelemainalte(CmpiaAradului,CmpiaVingi,Cmpia
Gtaiei .a.). n ansamblu, Cmpia de Vest constituie a doua zon agricol a rii (cereale, plante tehnice, viticultur,
pomicultur,cretereaanimalelor)idispunedeuneleresursedesubsol(ndeosebipetroligazenaturale).
3.4.DeltaDunriiiMareaNeagr
DeltaDunriiesteceamaimaredeltdinEuropa(i,implicit,celmaintinsteritoriuumeddepecontinent,categoriedeo
excepionalateniepeplanmondialncontextuldezvoltriidurabileiaprotecieimediului)ocuposuprafadecirca5050
km2,dincare4340km2peteritoriulRomniei(inclusivcomplexullagunarRazelmisectoruldecmpielitoral).
Peteritoriulacesteiapredominsuprafeeleacoperitecuape(87%)reprezentatedebraelefluviului,canaleigrle,lacurii
depresiunimltinoase,iarterenurileemerse(grindurile)auoaltitudinemediefoarteredus(0,52m).
ncazulDeltei,maimultdectncazuloricreialteunitigeograficearii,seimpunestopareavalorificriieconomice
dirijatesauntmpltoare,respectndusenntregimestatutulderezervaieabiosfereiinclusnListapatrimoniulmondial
UNESCOinConveniaRamsar.
Pegrinduriseaflmariacumulridenisip,uneoricureliefdedunecandeerturi,cumestecazulGrinduluiLetea,sau
formndnregiunearmuluimriiplajefoarteextinse(deexemplu,nzonaguriidevrsareabrauluiSfntulGheorghe).De
asemenea,pegrinduri,saudezvoltatpdurialctuitedinstejar,plop,arin,salcieetc.,plusoseridearbutiiuneleliane(via
slbatic,hameiul,periploca.a.).
LitoralulromnescalMriiNegresedesfoarpe247.4km,ntrebrauldunreanMusura(graniacuUcraina)lanord,i
localitateaVamaVeche(graniacuBulgaria)lasud.Subaspectgenetic,morfologicialimpactuluiantropic,litoralulromnesc
aredousectoaredistincte:unulnordicjosideltaiclagunar(165km,ntrebraulMusuraiCapulMidia)iunulsudicnalt(5
38mnlime),cufalezntreruptdemicigolfuri(80km,ntreCapulMidiaiVamaVeche).
DinelfulcontinentalalMriiNegre(pnla200madncime),apreciatafide144000km2,Romnieiirevin24000km2(16,6%).
III.1.1.b.Principalecaracteristicigeologice
UnitiledereliefdepeteritoriulRomnieisauformatntimpndelungat(pesteunmiliarddeani)prinaciuneaenergiilor
tectonicedininteriorulPmntuluiiceaaagenilormodelatoriexterni.Tectonicaacreat,treptat,marileformederelief(de
lamunilacmpii),iarcelelaltefenomeneauprodusfragmentareainivelareaculmilormontaneideluroasesauumplerea
depresiunilormarineilacustrecusedimente,dezvoltndformedereliefcudimensiunireduse.Evenimenteletectonicecare
auduslarealizareareliefuluimajoractualsuntstrnslegatedeevoluiaplcilortectonicedealungulerelorgeologice.
Reflectareaacestuiprocesmajornspaiulromnescsatranspusprinaciunideterminatedemicarealateralamicroplcilor
moesic,panonic,transilvan,careaucondusla:
Metamorfozareaicutarearocilor,urmatedenlareacatenelormuntoasedinunitilecristalinomezozoicedinCarpai
(nCretacicultimaperioadaEreiMezozoice,caresancheiatnurmcucirca65milioanedeani);
Cutarea rocilor din unitile de fli i formarea unor noi lanuri de muni (CretacicSuperior Paleogen, ultimul
reprezentndprimaperioadaEreiNeozoice),caresevoralipidemuniicldiianterior;
Erupiivulcanice(nNeogen,perioadaterminalaEreiTeriare),nlungulunorfracturiadnci,nurmacrorasaucldit,
treptat, lanul muntos din vestul Carpailor Orientali (din Munii Oa pn n Munii Harghitei), precum i conurile
vulcanicedinMuniiMetaliferi,parteaMunilorApuseni;
FormarealaexteriorulCarpailorOrientaliiMeridionali(nNeogen)auneiunitideluroase,ncareexistsectoare
cutateimonoclinale(Subcarpaii);
Umplerea,cumaterialeprovenitendeosebidinCarpai,abazinelormarineilacustresituateninteriorul(transilvan)i
exteriorul(panonic,pontic)acestuilanmuntos;
Ridicarea intens a Carpailor (PliocenSuperior,etajulsuperioralNeogenului,respectivultimaparteaTeriarului
Cuaternar,nEraNeozoic,respectivultimeledoumilioanedeani),careaantrenatiunitilevecine,formareade
piemonturi(PodiulGetic),exondareasectoarelorjoasedinCmpiadeVestiCmpiaRomn,definitivareastructurii
SubcarpailoriaDepresiuniiColinareaTransilvaniei,individualizareaunordepresiunitectonice(Braov)iultimele
manifestrimagmaticecareaucreatmguriledebazaltedinCarpaiidinafaralor.
19
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
20
Aceastsuccesiuneaevenimentelortectoniceaduslarealizareaadoutipuridestructurimajore:
Platformele(nsuduliestulrii),formatenceamaimaremsurnPrecambrianicare,ncepndcuPaleozoicul,sau
comportattectoniccaregiunirigide,suferinddoaruoareridicrisaucoborri;lorlecorespundPodiulMoldovei,Podiul
Dobrogei,PodiulGetic,CmpiaRomn;
Orogenulcarpatic,realizatndeosebinMezozoiciNeozoic,caurmareaproduceriimaimultorfazedemicritectonice
alpine;adatnateresistemuluimuntosiunitilordedealuriipodiurilimitrofecufundamentcristalincarpatic.
Pentrustructurapetrograficasevedeacap.III.1.1.a.3.Principalelecoordonatealespaiuluiromnesc,undeesteprezentat
pentrufiecareformiunitatederelief.
III.1.1.c.CaracteristicilereliefuluiRomniei
Proporionalitateareiesedindistribuiarelativuniformacelortreimaricategoriideunitinaturaleplanetare:munii,apoi
dealurileipodiurilei,respectiv,cmpiile,faptcare,chiarlaprimavedere,indicmultipleivariateposibilitieconomico
geograficeidehabitat.
Armoniarezultdindistribuireaspaialaunitilorgeograficeamintite,dispunereaasemeneauneicetinaturale:un
platoucentral(PodiulTransilvaniei),nconjuratdearculMunilorCarpai,iaracetia,larndullor,ncercuiidecoline
(Subcarpai,nestulisudulriiiDealuriledeVest,nparteaoccidental)iseprelungescnculmilelargialepodiurilor
(PodiulMoldovei,PodiulGetic,PodiulDobrogei)isuprafeelenetedealecmpiilor(CmpiaRomniCmpiadeVest).n
conluzie,unitiledereliefsuntdispuseconcentrici,totodat,namfiteatru,ceeaceoferpopulaieioseriedeavantajen
utilizareaacestorterenuri.
Diversitateareliefuluiiastructuriigeologiceaavutdreptconsecindiferenierearesurselornaturaledelaozonlaaltai
creareaunorrelaiidecomplementaritatentreregiunilerii:
Muniicucelmaintinsfondforestieralrii,cupajitinaturalepentrucretereaanimalelorivariateminereuriirocide
construcie(granitul,calcarul,marmuraetc.);
Dealurileipodiurilecucelemaintinsepodgoriiilivezi,cupomifructiferi,plusimportanteresursedesare,lacarese
adaugctevarezervedehidrocarburiicrbuniinferiori;
Cmpiilecuterenuriarabile,solurifertileicuuneleresursedesubsol(nspecialhidrocarburi).
III.1.1.d.ClimaRomnia,oarcupatruanotimpuri
ClimatultemperatcontinentalmoderatalRomniei,cuoseriedenuane(oceanic,mediteranean,estcontinental),este,n
ansamblu,favorabilhabitatuluiiactivitiloreconomicosociale.
Influenaoceanic(atlantic)serecunoateniernilemaiblndeinprecipitaiilemaibogatedinvestulrii,fadeiernile
relativgeroase,numrulmarealzilelortropicaleiprecipitaiilemairedusedinestulrii,aflatsubinfluenaclimatului
continentalexcesivalEuropeideEst.
nsudvestulriiseresimteoslabinfluensubmediteranean(nBanat,ndeosebi),undeapariuneleelementefloristice
meridionale(liliaculslbatic,castanuldulce.a.).
nlungullitoraluluiMriiNegre,subinfluenaacesteia,semanifest,peofiedecirca20dekmdeprtarederm,unclimat
pontic,brizelemarinemoderndcontinentalismulzonei.
1.Temperaturile
Sunt812luni/ancutemperaturipozitivenzonalitoraluluiMriiNegreincmpii(CmpiaRomn,CmpiadeVest)i
4luni/annregiunilenalte;
nsudulisudestulriisenregistreazunnumrrelativimportantdeziletropicale(cutemperaturidepeste300C):5060
zile/an;acestfenomenareoseriedeconsecinefavorabile:cultivareacerealeloriaunorplantemeridionale(piersicul,
bumbacul.a.),unmarenumrdezilensoritepelitoralulMriiNegrecaremretevaloareaturisticaacestuia.a.
Diferenadelatitudine(aproape5ntresudulinordulrii)marcheaz,lalatitudinicomparabile,odiferendenumai2,53
Celsius(11nsudi88,5nnord)nmediaanualatemperaturiiisemanifestprintrodiferendecircatreisptmnin
nflorireapomilorirecoltareagrului.
Existodiferendestuldeaccentuatntreceledouextremelunare(ceamaicald,respectivceamairece),ceeaceatest
nuanaclimatuluitermic:aproape26Celsiusamplitudinenregiuneadecmpie,diferencarescadetreptat,concomitentcu
cretereaaltitudinii.
ExtremeletermicedinRomniasunt:minimaabsolut,38,5ClaBod,nDepresiuneaBraov(la25ianuarie1942)imaxima
absolut,+44,5C,lastaiameteorologicIonSiondinBrgan(la10august1954).
20
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
2.Precipitaiile
Precipitaiilemediimultianualensumeaz,lanivelulrii,640mm,ceeacereprezintovaloarepozitivpentruactivitile
economiceihabitat.Existnsmaridifereneregionale,attpozitive,ctinegative:
Precipitaiibogate(12001400mmanual)nzonanalt,predominantsolide(zpad),carefavorizeazpracticarea
sporturilordeiarn,Romniaavndunmarepotenialndomeniu;
Precipitaii,deregul,suficientenzonelecolinareidepodi(maipuinPodiulDobrogeiisudulPodiuluiMoldovei),
carepermitpracticareaviticulturii,pomiculturii,aplantelortehniceiindustrialeiaunorcereale;
Precipitaiiinsuficiente(sub500mm,ichiarsub400mmanual)nsudestulrii(Brgan,Dobrogea,sudulMoldovei),
carefacnecesareirigaiile.
3.Vnturile
nceeaceprivetevnturile,varapredominceledevest,iariarna,cndacioneazcumaimultintensitateaanticiclonul
siberian,vnturiledeest(crivul)vnturicuintensitatecrescutcareaducigeruriputernice.
Vnturiledevestaducprecipitaiiatmosfericendiverseanotimpuriiunfrontdeaermaicaldntimpuliernii,iarceledeest,
varasuntsecetoaseinbuitoare.Dinspresudvest,respectivdinspreMareaAdriatic,bate,maialesvara,Austrul,un
vntcaldisecetos,deiacestaseformeazcaunvntumed.
Romniaareunnsemnatpotenialeolian,maialesdatoritvnturilordeest(Crivul),care,ncondiiilepromovrii
energiilorcurate,oferoansdediversificareabalaneienergeticeideasigurare,nplanlocalndeosebi,auneisurse
complementaredeenergie.Energiasolarare,deasemenea,unpotenialsemnificativ,putndjucaacelairol,maialesn
cazulconsumuluiindividual.
4.Fenomenelemeteorologiceextreme
PeteritoriulRomnieiseproducifenomenemeteorologiceextreme,cucaracterderisc.
nperioadareceaanuluiseproducfenomene:
ngheulibrumacare,nregiunilejoase,suntposibiledinseptembriepnnmai,nregiunilededealuridinnoiembrie
pnnaprilie,iarnregiunilededealurinalteimuni(pnla1800maltitudine)dinoctombriepnnmai.Pecrestele
Carpailor,ngheulsepoateproducenoricelun.Celmaipericulosestengheulcarevinetrziu(nlunileapriliemai),
dupoperioadmaicald,carefavorizeaznflorireapomiloricretereaculturilor;
Viscolul,carearefrecvenaceamaimare(510zilepean)nregiunilesudesticeiestice(maialesnCmpiaBrganului
iPodiulMoldovei)inregiunilenaltelapeste1600maltitudine,caracterizatprinninsoriabundenteivitezemariale
vntului(175200km/or)careproduceacumularilocaledezpadingreuneazcirculaia.Celemaiputerniceviscole
nregistratepnnprezentaufostnlunafebruarieaanilor1954,1956,1966i2012inlunadecembrieaanului2001;
Chiciuraipoleiulformeaz,mpreuncubrumaizpadaumed,depuneridegheacugreutatecarepoateatinge56
kglaunmetrulungimedecablu,ceeaceprovoacavariialesistemuluienergeticidecomunicaii.
nperioadacaldaanuluiseproducfenomenemeteorologiceextrem:
Ploiletoreniale,nsoitedegrindin,oraje(tunete,fulgere)ivijelii,aufrecvenmaimarenregiunilevesticealeriii
ncelemontanenalte;celemaigraveconsecinelealeploilortorenialesenregistreaznregiunilesudesticeiesticeale
rii;
Acesteaactiveazproceseledeeroziuneialunecridetereni,ncazuriextreme,sunturmatedetornade(cumafostcea
dincomunaFceni,judeulIalomia,din12august2002),respectivvrtejuridevntviolente,cuvitezfoartemare,
distrugtoare,darcareacioneazpeariirestrnse.
Excesuldeumiditateestecauzatdeprecipitaiileabundenteczutepestetoatarasaupesteregiuniextinse.Provoac
inundaiicuefectcatastrofalperurilemarialerii(cuprecderepeDunreSome,Mure,Trnave,Timi,Jiu,Olt,
Arge,Buzu,Siret,Prut);celemaiputerniceinundaiiauavutloc(preponderentvara,daruneoriiprimvaraitoamna)
nanii1966,19691973,1975,2005,2013;celemaimaricantitideprecipitaiiczuten24deoresaunregistratlaC.A.
Rosetti,nDeltaDunrii,la30august1924,iarintensitateamedieceamaimaresanregistratnBrganla27mai1939
(6,63mm/minut);
Lapolulopus,fenomeneledeuscciuneisecet,acrorfrecvencretedelavestlaest,atingndparametrimaximi
(intensitate, durat, frecven) n jumtatea estic a Cmpiei Romne, Podiul Moldovei i Dobrogea (ca urmare a
influenelorcontinentaleexcesive),pelitoraliparialnDobrogea(caefectaldescendeneimaselordeaerpesuprafeele
acvatice),nsudvestulOlteniei(caurmareainflueneloraeruluifierbinte,tropicalcontinental).Secetelesemanifestprin
scdereaprecipitaiilorsubnivelulmediu,ceeaceproducedezechilibrehidrologicemajore,uscareaplantelorireducerea
recoltelor.Secetelesuntlegatedelipsaprecipitaiilorpeperioademaridetimp(nmedie1520dezile),celemailungi
perioadedesecetsaunregistratnanii1896,1907,1946i2006.
21
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
22
5.Schimbrileclimatice
Schimbrileclimatice,deisemanifestdemaimultvreme,auintratnateniageneraldupceAlGore(fostvicepreedinte
al SUA) i Grupul interguvernamental ONU pentru schimbri climatice Panelul interguvernamental pentru Schimbri
Climatice(IPCC)auprimitPremiulNobelpentruPacepeanul2007.DingrupulcarearealizatRaportulaufcutpartei
specialitiromni.nvolumulIIalceluidealIVleaRaportalIPCCsefacmultereferirilacontinentuleuropean,inclusiv
Romnia.Astfel,seestimeazcresurseledeapsevordiminua,maialesnregiunidincentrul,estulisudulEuropei,
procentulcuregiunieuropeneexpusecrescnddela19%nprezent,la35%nanii70aisecoluluiXXI,debitelecursurilorde
apvordescretevaracupnla80%nregiunilecelemaiafectate,iarpotenialulhidroelectriceuropeanvascdea,n
medie,cu6%pnnanii2070.
PotrivitspecialitilordelaAgeniaNaionaldeMeteorologie(ANM),pebazaanumaipuinde16modeleclimatice,sa
estimatcschimbareatemperaturiilunarepentruteritoriulRomniei,pentruintervalul20012030,poateatingeocretere
maxim,nlunaiulie,depnla1,30Cfadeintervaluldereferin19611990,ncondiiileunuiscenariudecretere
moderataemisiilorlanivelglobal.Raportatlaacelaiinterval,proieciilepentruprecipitaiisugereazposibilitateareducerii
valorilormediialeacestoransezonulcaldcupnla6%pentruintervalul20012030.
DeiclimatulRomnieivapstracelepatruanotimpuri,caracteristicileacestorasevormodifica;nprezentseconstato
devansareaveniriiprimveriicucircaosptmn.Precipitaiilesevordiminuasemnificativnanotimpulcald,ceeacevafio
problempentruRomniei,undecantitateaceamaimaredeprecipitaiicadetocmainacestanotimp.Vorcretefrecvenai
intensitateavalurilordecldurisecetelornparalelcunmulireaepisoadelorcuprecipitaiiabundentepeoperioada
scurtdetimp,fenomencarevaproduceinundaiilerapide.
SpecialitiidelaANMapreciazctendineledenclzireaclimeisevormenine,argumentndcnultimeledecenii,
temperaturamedieanualnRomniaacrescutcu0,30C(nparticularnzonadesudestariicretereaestede0,80C).
O astfel de cretere a temperaturilor determin intensificarea fenomenelor extreme, cum ar fi secetele prelungite sau
inundaiirapide,astfeldefenomenefiindtotmaifrecventenultimavreme.nprezent,sudvestulriiiDobrogeasuntcele
maivulnerabileregiunidinpunctdevedereclimatic,observndusedejatendinedearidizare.Defririlemasiveisecarea
LunciiDunrii,aucontribuitmasivlaaridizareazoneidesudarii.
DeertificareaRomnieireprezintosintagmtotmaidesfolositnultimavreme.Studiulprivindimpactulnclziriiglobale
asupraEuropei,datpublicitiin2007,situeazRomnia,alturideSpania,ItaliaiGrecia,nzonadinsudulcontinentuluicu
riscmarededeertificare.ncazulriinoastre,seapreciazcefectelemajorevordevenivizibilencdin2015isevor
manifestanspecialnDobrogea,OlteniaiBanat,regiunincareterenuridincelpuin10judeevorintrantrunprocesde
uscare(n2008,11judeedinregiunilemenionateidinMunteniaTeleorman,Giurgiu,Ilfov,Clrai,Ialomia,Brilai
sudulMoldoveiGalaiiVasluiaufostafectatedetemperaturiridicateisecet).
Avertismentulafostreconfirmatunanmaitrziu,deunstudiualAgenieiEuropenedeMediu,careaprognozatpentru
Romniaoseriedeanomaliimeteorologice,precumprecipitaiiextreme,accentuareafenomenuluideertificrii,careseface
dejasimitnparteadevestaOltenieiinsudvestulBanatuluiiizolatinalteregiuni.
UnuldintrecelemaiafectatejudeeesteDolj,undefenomenuldeertificriiestealimentatdesecet,desolurilenisipoase,de
fenomenuldedeflaieeolian(spulberareanisipurilordectrevnt)idedefririlemasive(maialesaplantaiilordesalcm
carefixeaznisipurile).narealuldelimitatdelocalitileCalafatPoianaMareSadovaBechetDbuleniifluviulDunre,
peste100dehectaredeterenaudevenitaride,solurilenisipoaseavndotendinspredeertificare.
PotrivitunuistudiualANM,vegetaiaspecificdinsudulriivamigractrenordizonemainalte,aceastaurmndafi
nlocuit,treptat,cuvegetaiedelasuddeRomnia(dejasecultiv,deocamdataccidental,arbutiprecumsmochin,migdal,
kiwioriplanteanualecamutarul).Iaroprognozaaceleiaiageniiaratccelemaivulnerabileculturisuntcelepritoare,
precumporumbul,floareasoareluiisoia,carecrescnlunileanuluicelemaicaldeimaiexpusesecetei.Depild,producia
deporumbsarputeadiminuacu14%pnn2020icu21%pnn2050dincauzadeficitelordeapdinsol.
III.1.1.e.Apele
Romniaareogamvariatdeape:ruri,lacuri,apesubterane,apeleMriiNegre.
Repartiiateritorialaresurselordeapicerinelesocioeconomiceindicfaptulcdinvolumuldeapalrurilorrii(40,6
miliardem3,exceptndDunrea),ceamaimareparte(65%,circa26,5miliardem3)seafliseregenereaznMuniiCarpai,
urmaideunitilededealuriipodi(28%,circa11,4miliardem3)iceledecmpie(6,7%,circa2,8miliardem3).Rezultc
distribuiaspaialesteinversproporionalcugraduldeumanizareinecesaruldeconsum.Caurmare,trebuiegsitesoluii
privindaduciunidinzonamontanitransferurideapdinbazinelehidrograficeexcedentarenceledeficitare.
Activitileantropiceauafectatntimpcalitateaapelordesuprafaiacelorsubterane,58%dinlungimeatotalarurilor
reprezintapecarepotfiutilizatepentrualimentareacentralizatcuappotabil.Rurileinterioaresealimenteazpredominant
dinprecipitaii(imaipuindinizvoaresubterane)ceeaceducelaungradridicatdedependenfadecondiiileclimatice10.
10
Strategianaionaliplanuldeaciunepentruconservareabiodiversitii20102020
22
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
1.Rurile
RomniaesteuncazrarnEuropaipeglob,ncondiiilencareunsingurfluviu(Dunrea)concentreaz,directsauindirect,
aproapentreagareeahidrografic(97,8%).Lungimeatotalacursurilordeap(maimaride5kmicusuprafaabazinului
hidrograficdeminim10km2)esteapreciabilcirca115000km;rezultodensitateadestulmareasuprafeeloracoperitecu
ap,raportatelasuprafaatotalarii(0,49km/km2).Deilungimeareeleicursurilordeapesteconsiderabil,numrul
rurilorcuadevratimportante,raportatlasuprafaarii,esteredus,doar5(excepieDunrea)avndntre400i800km
lungimei13ntre200i400km.
1.1.Dunrea
RomniaestestrbtutilimitatdefluviulDunrea,aldoileacalungimedinEuropa(2860km,1075kmpeteritoriulrii)i
primul ca debit (6470 m3/s),formnd cea mai mare delt de pe continent (5 050 km2); Dunrea are un mare potenial
hidroenergetic.
PeteritoriulRomniei,cursulDunriiarecaracteristicidiferite,nfunciedeunitiledereliefpecarelestrbatesaudesparte.
DunreaisporetedebitulpeteritoriulRomniei,cuaproape1000m3/s,crescnddela5560m3/slaintrareanar(Bazia)
la6470m3/snaintedeasedesprin3braenDeltaDunrii(laPtlgeanca);acestfenomensedatoreazafluenilordireci
pecareiprimetedinRomnia:Nera,Cerna,Jiu,Olt,Arge,Ialomia,SiretiPrut.
ncepnddinseptembrie1992,fluviulDunreasenscrienreeauadecursurideapicanale(axafluviiloricanalelor)carefac
legturantreMareaNeagriMareaNordului,caurmareadriinexploatareacanaluluiDunreMainRin.n1984afost
inauguratcanalulDunreMareaNeagr,caretraverseazPodiulDobrogeintreCernavod(portpefluviu)iConstana(ora
portlaMareaNeagr).Canalul,lungde64,2km,scurteazdistanantreceledouporturicucirca400km,fadetraseul
obinuitprinDeltaDunrii(canalulSulina).Dincanalulprincipalsedesprinde,laPoartaAlb,oramificaiecefacelegturacu
MareaNeagrlanorddeConstana,respectivCanalulPoartaAlbMidiaNvodari,lungde30km.
CoridorulDunriiesteozontransfrontalieracreiimportannpoliticadecooperareeuropeanestemajor;rolulsu
pentrubiodiversitateestesubliniatdesistemuldeproteciestabilitpeplannaional,comunitariinternaional.Rolulcultural
alacestuiaxestesubliniatattprinplanurilestrategiceregionalectiprinsistemelenaionaledeprotecieapatrimoniului
cultural,cuomeniunespecialasuprapatrimoniuluiarheologiccuovaloaremare,regsitpeambelemalurialeDunrii.
1.2.Altecursurideapimportante
celemaimaricursurideapdepeteritoriulRomniei,exceptndDunrea,sunt(nparantezsedlungimeatotal):Mureul
768km(803km),Oltul(737km),Prutul716km(950km),Siretul596km(706km),Ialomia(410km),Someul(388km),
Argeul(344km).
Rurileromnetisealimenteazpredominantdinploisauzpezi,imaipuindinizvoaresubterane,deunderezultomare
dependendeschimbrileclimaticei,implicit,ovulnerabilitatearii.Caurmareamoduluidealimentaie,regimullor
hidrologicsecaracterizeazprincreteriputernicedenivelprimvara,cuurmricatastrofale(cumaufostceledin1970,1975,
2005.a.),datoritsincronizriiperioadeiploilordinacestanotimpcuperioadadetopireazpezilor.
Rurilemicidecmpiesaudepodi(PodiurileMoldovei,DobrogeiiTransilvaniei)scadfoartemultiuneoriseacntimpul
verilorsecetoasei,caurmare,apelelorsuntreinutenmicilacuriartificiale(numiteiazuri)careseregsescnmodfrecventn
CmpiaJijiei(dinPodiulMoldovei),CmpiaTransilvaniei(dinPodiulTransilvaniei),CmpiaRomniCmpiadeVest.
Volumulmediudeapscursntrunanesteapreciatlacirca71milioanem3/an,inclusivDunrea(carecontribuiecucirca30
miliardem3),ceeacenseamn,raportatlapopulaiadecirca20,1milioanelocuitori(2012),3530m3/an/locuitor(cucirca
500m3/an/locuitormaimultdectn2002,datoritdescreteriipopulaieirii);acestindiceplaseazRomnia(dacse
adaugicei6miliardem3/andinapelesubterane)njurullocului20ntrecele45rieuropene(subpoziiapecareodeine
casuprafa,respectiv13).
PotenialulhidroenergeticalRomnieiestebinevalorificatpefluviulDunrea(cudoumarihidrocentrale,celemaimaridin
ar)iperurileBistria,Arge,Sadu,Lotru,Ialomia,Criurile,SomeulMic,Cibinul.a.Deasemenea,uneleruriromneti
suntutilizatepentruretenii,nvedereaalimentriicuappotabiliindustrialaunororae.
2.Lacurile
PotenialulhidrologicalRomnieiestecompletatdelacurilenaturaleiantropice,careocupcirca4600km2(circa2%din
suprafaarii),auoriginiidimensiunivariate,suntdistribuitepetoatetreptelederelief,aumultipleutilizriactualei
poteniale.
nRomniaexistcirca3500delacuri,diversecaorigineimrime,caresuntprezentepetoatetreptelederelief,dela
rmulMriiNegrepnpeculmileCarpailor.Cantindere,lacurilesuntngeneralmici.Aproximativdoutreimidinnumrul
totalsuntlacurinaturale,iarrestullacuriantropice.
2.1.Lacurilenaturale
Dintrelacurilenaturale,mainumeroasesuntceledelunc(maifrecventenluncaDunrii)idinDeltaDunrii,limanurile
(fluviatileifluviomaritime),lacurileglaciare(prezentenmuniimainali),lacurilesrate(caresegsescpetoatetreptelede
relief)iceledebarajnatural.
23
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
24
2.2.Lacurileantropice
Celemainumeroaselacuriantropicesuntiazurileilacuriledeacumularerealizatenscopurienergetice.Iazurile,nnumrde
ctevasute,aufostamenajatensecoleletrecute,deregul,prinridicareadebarajepentrureinereaapeipentruperioadele
secetoaseipentrupiscicultur.UnnumrsemnificativdeiazurisegsescnCmpiaMoldovei,CmpiaTransilvanieiiCmpia
deVest.
Numrullacuriledeacumularenscopurienergeticeestencretere;apaacestorlacuricunoateialteutilizri(alimentarecu
appotabiliindustrial,irigaii,pisciculturetc.).CelemaimarilacurideacumulareseaflpeDunre(PoriledeFierIi
OstrovulMare)ipecursurileprincipalelorruri,undeformeazadevratesalbe:Olt(peste20dejaamenajate,nfinal
urmndafi30),Arge(14),Bistria(13),Sebe,Sadu,Lotru,CriulRepedeiaflueniisi,SomeulMiciaflueniisi,Brzava,
Ialomia,Siret(pefiecaredintreacestentre2i5lacuri).
Totdincategorialacurilorantropicefacparteilacuriledeacumularenscopurideagrement,prezentenmulteorae(de
exemplulacuriledeperulColentina,ninteriorulsaunapropiereaBucuretiului)inunelestaiunibalnearedepelitoralul
MriiNegre.
2.3.Izvoaremineraleitermale
UnelementfoarteimportantalcapitaluluinaturalalRomnieilreprezintzoneleumede,aranoastrconcentrndtoate
tipurile(apenaturalesauartificialepermanente,bli,mlatini,turbrii,apmarinetc.)i,casemnataraConvenieiRamsar
(1991),areocontribuiensemnatndomeniu.
3.Apelesubterane
Volumulapelorsubteraneesteestimatla11,7miliardem3/an,dincareaproapejumtate(6miliardem3/an)potfiutilizaten
condiiiderefacereanualastoculuidinpunctdevederetehnicieconomic.Ceamaimareparte(circa80%)aapelor
subteranesegsetenregiunilededealipodi,undecondiiilelitologicedenmagazinaresuntfavorabile.
Ocategorieaparte,reprezentativpentruRomnia,oconstituieapelemineralesubterane,legategeneticdeariavulcanic,de
zcminteledesare,petrol,gazmetanicrbuni.Aufostidentificatepeste2000deizvoare(potrivitmultorsurse,Romnia
esteceamaibogatdinEuropanacestdomeniu),fraincludeforajeledeexploatareamplasatencirca500localiti.
Acesteizvoarecorespunduneigamevariatedetipurihidrochimice,predominndnsceleclorosodice,sulfuroasesulfatate
icarbogazoase.Apelemineralesubteranesuntfolositennumeroasestaiunipermanentesausezoniere(circa160),ncur
interniextern,nmbutelierepentruconsum.
3.1.Apelefreatice
Dintotaluldecirca8,3miliardem3deapesubterane,njurde5miliardem3(60%)suntapefreatice,aflateaproapede
suprafa,nstratelederocipermeabileaflatedeasupraunorrociimpermeabile.Acesteasealimenteazdininfiltrarea
precipitaiiloriauundebitvariabilntimpulanului,nspecialceledincmpieidinteraselerurilordinzoneledeluroase.
Prezintomareimportandeoarecesuntfolositepreponderentnalimentaieipentrunevoigospodreti.
Apelefreaticesegsescntoateunitilederelief,darncantitiilaadncimidiferite:nCarpai,fragmentareaipantele
mari,corelatecudrenajulactiv,determinodistribuieneuniformndepoziteledecuvertur,nfisuraiarocilor(gresii,
conglomerate,rocieruptiveetc.);ndepresiunileintracarpaticeapelefreaticeauomaimarecontinuitate;nSubcarpai,
acesteasuntacumulatendepoziteledeluvialeialuvialedeteras;nzonelededealicmpiedinvestulrii,apelefreatice
seafllaadncimidiferitenfunciedeunitateaderelief06mncmpiilejoase,1015mncmpiilepiemontanei1625
m n dealuri; n regiunile extracarpatice din est i sud (Podiul Moldovei, Podiul Getic, Podiul Dobrogei, Cmpia
Romn),apelefreaticesuntinfluenatedecondiiileclimatice(temperatcontinentalemaiexcesive),ncarealimentarease
facepreponderentnsezonulrece.
3.2.Apeledeadncime
Apeledeadncimedeincirca40%dinvolumulapelorsubteraneiauodistribuiediscontinu,nfunciedecomplexitatea
geologic(litologieistructur):nCarpai,resurselecelemaiimportantesegsescnstructurilesinclinale,ncalcarelei
conglomeratelemezozoice,nfliulcretacicpaleogeninformaiunilevulcanogensedimentare;nSubcarpainsoesc
structurile petrolifere; n Cmpia Romn se ntlnesc, cu precdere, n stratele de Cndeti i Freti (folosite i n
alimentareacuapacapitalei),npietriuriledeColentinainnisipuriledeMostitea;nPodiulDobrogeivariaznfuncie
destructurilegeologice(nDobrogeadeNordiCentralseaflncalcarecontribuindlaalimentareacuapalocalitilorde
pelitoral,iarnceaSudicsegsescnrocicristaline);nPodiulTransilvaniei,seaflnzonamarginalcucutediapirein
ariadomurilorgazeifere.
Totnaceastcategorieintriapelemineralesubterane,legategeneticdeariavulcanic,dezcminteledesare,petrol,gaz
metanicrbuni.Numrulmaredeizvoare(peste2000),lacareseadaugforajeledeexploatare,segsescncirca500de
localiti,ntrogamvariatdetipurihidrochimice,predominndceleclorosodice,sulfuroasesulfurateicarbogazoase.
24
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
3.3.Izvoarelemineraleitermale
Principaleletipurideapeminerale(cuprecizareacncadrulaceleiaistaiunisepotntlniizvoarecuapemineralediferite)
prezentepeteritoriulRomnieisunt:
CarbogazoasenCarpaiiOrientali(Biboreni,Borsec,BileTunad,Covasna,Bora,VatraDornei.a.)investulrii
(Buzia,Lipova.a.);
AlcalinenCarpaiiOrientali(Biboreni,Bodoc,Borsec,MalnaBi,Zizin,SngeorzBi.a.)saulacontactulacestoracu
zonacolinar(SlnicMoldova)innordulrii(Lipova,Tinca.a.);
CloruratesodicenDepresiuneaTransilvaniei(OcnaSibiului,OcnaMure,Bazna,Praid,Sovata.a.),nSubcarpai(Bile
Govora,OcneleMari,Telega,SrataMonteoru,Blteti.a.)inzonamontan(BileHerculane,Ocnaugatag.a.);
Sulfuroase,mairarsimple(Mangalia,Sinaia)sausulfuroasetermale(BileHerculane),frecventsulfuroasecloruratesodice
(BileGovora,Climneti,Scelu,Vizantea,Nicolina.a.);
IoduratenstaiunileBileGovora,SrataMonteoru,Bazna.a.;
RadioactivenstaiunileBileHerculane,Borsec,SngeorzBi.a.;
SulfatatenstaiunileSlnicMoldova,Ocnaugatag,SrataMonteoru,Amara,BileGovora,Climneti.a..
4.MareaNeagr
MareaNeagresteomareintercontinental,situatntreEuropadeSudEstiAsiaMiciavndolegtur(comunicare)cu
MareaMediteranprinintermediulstrmtorilorBosforiDardanele,respectiv,prinintermediulMrilorMarmaraiEgee.Are
suprafaadecirca413490km2,lungimeamaximde1148km,limeamaximde606kmiadncimeamaximde2245m
(adncimeamedieestede1288m).Areoformoval,curmuripuincrestate,unicapeninsulimportantfiindCrimeea,i
arepuineinsule,ceamaimarefiindInsulaerpilor(0,17km2),dindreptulgurilorDunrii(45kmestdeDelt).
Dintotaluldepeste100cursurideap,celemaiimportanterurisuntDunrea,Niprul,Donul,KzlIrmak,NistruliBugulde
Sud.Salinitateamedieestede22,aceastafiindmaireduslasuprafa(17,9)imairidicatlafund(25).Oxigenuli
hidrogenulsulfuratdizolvatnapreprezintodistribuieiunraportinegalnfavoareaceluidinurm,ceeacefacecaMarea
Neagrsficelmaimarerezervordehidrogensulfuratdinoceanulplanetar(484000km3,respectiv90%dinvolumulMrii
Negre).
Litoralulromnescsedesfoarpe247.4kmlungime,ntrebraulMusura(graniacuUcraina),nnordiVamaVeche
(graniacuBulgaria),nsud.Acestasedifereniazndousectoare:unulnordic,jos,deltaiclagunariunulsudic,mainalt,cu
falez:
Sectorulnordic,extinspe165km(67%dinlitoralulromnesc),sedesfoarntrebraulMusuraiCapulMidiaise
caracterizeazprinprocesedeacumulare,cuprecderenfaagurilorDunrii,formnddeltesecundare(curatede
naintarearmuluide4080m/anndeltasecundarabrauluiChilia,datoritaluviunilortransportatedeDunre)ide
abraziunentrebraeilasuddeacestea(ratamediederetragerearmuluiestenmediede3,7m/an,atingndun
maximumde17,5m/annfaaLaculuiRoudinDeltaDunrii);napeleacestuisectorsedesfoarceamaimaredelt
dinEuropa,care,mpreuncucomplexullacustrulagunarRazimSinoe,constituieceamaimareregiuneumeddepe
continent.
Sectorulsudic,extinspe80dekmlungime(33%dinlitoralulromnesc)sedesfoarntreCapulMidiaiVamaVeche,
estenalt(538m),rectiliniu,cufalez(constituitdincalcarnbaz,acoperitdedepoziteloessoide),ntreruptdemici
golfuri(laguneilimane),baratedecordoanemarine:Taaul,Siutghiol,Techirghiol,Tatlageac,Mangalia.a.ncomparaie
cusectorulnordic,maipuinpopulatimodificat,sectorulsudicestemaiputernicantropizatdatoritactivitilorsocio
economicedesfuratenzoneleportuare(Midia,ConstanaAgigea,Mangalia)instaiunilebalneomaritime.Portul
ConstanaAgigeaestecelmaimaredinbazinulMriiNegreiareperspectivedeadevenifoarteimportantpecontinentul
european,datoritamplasriisalelacaptulesticalaxeifluviiloricanalelor(RotterdamRhinMainDunre
Constana)iperutaenergieicaspicespreEuropa.
PlatformacontinentalaMriiNegredinsectorulromnescadposteterezervesemnificativedepetroligazenaturale,care
potcontribuilaameliorareabalaneienergeticeaRomniei.ApeleMriiNegreauofaunrelativbogat,remarcnduse
prezenasturionilor,caresemaintlnescdoarnMareaCaspic.
25
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
26
III.1.2. Biodiversitatea
III.1.2.a.Conveniaprivinddiversitateabiologic(Rio,1992)
Conservareaelementelorvaloaroasedatorategeodiversitiiiconservareabiodiversitiireprezintunobiectivdeinteres
naional,acruiimportannodalsubliniatntexteleinternaionaletrebuiessetranspunnpoliticiconsistentecare
privescaciunincadrultuturorniveluriloradministrativeiteritoriale.
Conveniaprivinddiversitateabiologic,ratificatdeRomniaprinLegeanr.58/1994,precizeazcstatelesuntresponsabile
deconservareadiversitiibiologiceproprii,deutilizareadurabilacomponentelorsaleidemprireacorectiechitabila
beneficiilorcarerezultdinutilizarearesurselorgenetice,acestetreiplanuriconstituindusenobiectivealeConveniei.
Conveniaformuleazmsurilegeneralepentruconservareiutilizaredurabil(art.6).Fiecaredintreprinfunciede
condiiilespecificeideposibiliti:
Vaelaborastrategii,planuriiprogramenaionalepentruaasiguraconservareaiutilizareadurabiladiversitiibiologice
sauvaadaptanacestscopstrategiile,planurileiprogrameleexistenteinndseama,printrealtele,demsurilestabilite
nprezentaconvenie,importantepentruparteacontractantncauz;
Vaintegra,nmsuraposibilitilorinfunciedenecesiti,conservareaiutilizareadurabiladiversitiibiologicen
planurile,programeleipoliticilesectorialeiintersectorialepertinente.
Conservareainsituvafirealizatdefiecaredintreprilecontractante(art.8),care:
a. va stabili un sistem de zone protejate sau zone unde sunt necesare msuri speciale pentru conservarea diversitii
biologice;
b. vaelabora,undeestenecesar,liniidirectoarepentruselectarea,stabilireaiadministrareazonelorprotejatesauazonelor
undetrebuieluatemsurispecialepentruconservareadiversitiibiologice;
c. vareglementasauadministraresurselebiologiceimportantepentruconservareadiversitiibiologice,ninteriorulsaun
afarazonelorprotejate,pentrualeasiguraconservareaiutilizareadurabil;
d. vapromovaproteciaecosistemelor,habitatelornaturaleimeninereapopulaiilorviabiledespeciinmediulnatural;
e. vapromovadezvoltareadurabiliecologicraionalnzoneleadiacentezonelorprotejate,nvedereaasigurriiunei
proteciisporiteaacestorzone;
f. va reface i reconstrui ecosistemele degradate i va promova recuperarea speciilor ameninate, printre altele, prin
dezvoltareaiimplementareadeplanuriialtestrategiideadministrare;
g. vastabilisaumeninemijloacedereglementare,administraresaucontrolalriscurilorlegatedeutilizareaieliberareade
organismeviiimodificate,rezultatedinbiotehnologie,carearputeaaveaimpactnegativasupramediului,carearputea
afectaconservareaiutilizareadurabiladiversitiibiologice,lundnconsiderareiriscurileasuprasntiiumane;
h. vapreveniintroducerea,vacontrolasaueradicaacelespeciistrinecareameninecosisteme,habitatesaualtespecii;
i. vafaceeforturipentruaasiguracondiiilenecesarecompatibilitiidintreutilizrileactualeiconservareadiversitii
biologiceiutilizareadurabilacomponentelorsale;
j. conformlegislaieisalenaionale,varespecta,vamenineivapstracunotinele,inovaiileipracticilecomunitilor
indigeneilocalecustilurideviatradiionalenecesarepentruconservareaiutilizareadurabiladiversitiibiologicei
vapromovaaplicarealormailarg,cuaprobareaiimplicareadeintorilordeastfeldecunotine,inovaiisaupracticii
vancurajamprireaechitabilabeneficiilorcarerezultdinutilizareaunorastfeldecunotine,inovaiiipractici;
k. vadezvoltasaumeninelegislaianecesari/saualteprevederiregulamentarepentruproteciaspeciilorsaupopulaiilor
ameninate;
l. ncazulncareunefectnegativsemnificativasupradiversitiibiologiceafostdeterminat(...),vareglementasaucontrola
proceseleicategoriiledeactivitincauz;
m. vacooperanasigurareadesuportfinanciarsauoricealtsuportpentruconservarea"insitu",subliniatlasubparagrafele
a)l)demaisus,nspecialpentrurilencursdedezvoltare.
Utilizareadurabilacomponentelordiversitiibiologicevafiasiguratprinaciunilefiecreipricontractante(art.10),care:
a. vaintegracerineleconservriiiutilizriidurabilearesurselorbiologicenluareadeciziilorlanivelnaional;
b. vaadoptamsurilegatedeutilizarearesurselorbiologicepentruaevitasauareduceimpactulnegativasupradiversitii
biologice;
c. vaprotejaincurajautilizareacurentaresurselorbiologice,nconformitatecupracticileculturaletradiionalecaresunt
compatibilecuconservareaiutilizareadurabil;
d. vaajutapopulaiilelocalendezvoltareaiimplementareaaciunilordereconstrucieecologicnzoneledegradateunde
saredusdiversitateabiologic;
e. vancurajacooperareadintreautoritilesaleguvernamentaleisectorulsuprivatndezvoltareademetodepentru
utilizareadurabilaresurselorbiologice.
n acest context al Conveniei, statele parte ntrunite n Japonia (Nagoya, 2010) au adoptat Planul strategic pentru
biodiversitate20112020,nscopuldeapromovaaciunidemareanvergurnsprijinulbiodiversitiialetuturorrilori
prilor.AdunareaGeneralaNaiunilorUniteadeclaratperioada20112020DeceniulNaiunilorUnitepentruBiodiversitate
(Decada Biodiversitii). Planul strategic servetedreptcadruflexibilpentrupunereanoperaobiectivelornaionalei
26
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
favorizeazpunereanopercoerentieficaceaobiectivelorCDB.Planulformuleazviziunea,misiunea,5scopuristrategicei
20deobiectivenumiteObiectiveledelaAichi(inteleAichi),grupatesubobiectivelestrategice(veziAnexa9.2)11.
MisiuneaPlanuluistrategicsebazeazpeafirmareanecesitiidealuamsurieficienteiurgentepentruastopasrcirea
diversitiibiologice,pentruaseasiguraca,pnn2020,ecosistemelesfierezilienteiscontinuesfurnizezeservicii
eseniale, prezervnd astfel diversitatea vieii pe Pmnt i contribuind bunstrii umane i eliminrii srciei. Pentru
aceasta, presiunile exercitate asupra biodiversitii sunt reduse, ecosistemele sunt restaurate, resursele biologice sunt
utilizatenmanierdurabiliaravantajeledecurgnddinutilizarearesurselorgeneticesuntmpritentromanierjusti
echitabil, resursele financiare suficiente sunt furnizate, capacitile sunt ntrite, consideraiile relative la diversitatea
biologicilavaloareadiversitiibiologicesuntintegrate,politiciapropriatesuntaplicatedemaniereficaceiprocesele
decizionalesesprijinpebazetiinificesolideipeoabordareprecaut12.
Biodiversitateaestereprezentatdevarietateaecosistemelor,aspeciiloriagenelorcarenenconjoar,capitalulnostru
naturalcareasigurserviciiecosistemicecestaulabazaeconomiei13.
RegiunilebiogeograficealeRomniei
RomniasenscriencincidincelenouregiunibiogeograficepestecaresesuprapuneUniuneaEuropean:pontic,stepic,
alpin,continentalipanonic.
Regiuneabiogeograficpontic.Acoper1%dinteritoriulRomniei,ocupnd,doarliniadecoast,dominatdezonelungi,pe
alocuridestuldelate,cuplajeidunecunisip;nunelelocurinisipulestenlocuitdegolfuri,falezeipromontoriistncoase.Dunele
denisipadpostescspeciiraresauendemicedeplante(deexempluciucuoaradenisip,opaiapontic,volburadenisippersan,
sireniaargintie,crcelul),lacareseadaugplanterezistentelauscciune(rogozuldenisip,periorul,limbaboului,smeoaia.a.).
Faunaspecificdunelorincludeamfibieniireptile(deex:estoasadobrogeaniviperacucorn).
Zoneleumedecaracteristiceacesteibioregiuniconstituiehabitatulunuimarenumrdespeciidepeti(numainDeltaDunrii
triesc70despecii),nevertebrateiamfibieni,plusmamifere(vidra,bizamul,nurcaeuropean),iarnapeleMriiNegre
delfinulimarsuinul.
Aceastbioregiuneesteunrefugiudeimportanvitalpentruviaaslbatic,nmodspecialnperioadamigraieipsrilor
dealungulruteiViaPontica,adouacalecamigraiecamrimedinEuropa.
nbioregiuneaponticsegsesc16tipuridehabitatecostiere,marineidedune,cincitipuridehabitatedeapedulci,apte
tipuridehabitatedepajitiitufriuri,untipprioritardehabitatdemlatiniidoutipuridehabitatedepdure,79speciide
animaleiasespeciideplantedinDirectivaHabitateipesteotreimedespeciidepsridinDirectivaPsri.
Regiuneabiogeograficstepic.RomniaesteuniculmembrualUniuniiEuropenepeteritoriulcruiaesteprezentaceast
regiune, desfurnduse, n sudestul rii, la est de Bucureti, incluznd Dobrogea i sudul Podiului Moldovei i fiind
caracterizatpecmpiijoaseidealurilinesauplatouricuoaltitudinede200300m.Majoritateapajitilorstepiceaufost
deseleniteiintrodusesubcultur.Fragmentareaantropicahabitatelornaturale(nspecialdefririleidesecrileefectuate
pentruaobineterenuriarabile)aconduslaformareaunuintregmozaicdehabitatenaturale,seminaturaleiantropizate.
naceastbioregiunesentlnescceimaibtrnimunidinRomnia,MuniiMcinului,inacelaitimpcelmaitnrpmnt
romnesc,DeltaDunrii.
Vegetaianaturaldestepincludenspecialierburi(deex:precumpirul,coliliaipiuul)iplanteierboase(deex:pelinul,
lumnrica,buruianacucincidegete).nMuniiMcinuluiseaflunrelictteriar,alcodrilorseculariceacopereauntrecut
Dobrogea,cuoprezenviguroasafaguluidobrogean,speciecareprezintcaractereintermediarentrefagulcomunicel
oriental.Faunaestereprezentatderoztoaremici(popndul,marmota),mamiferemici(dihorulptat,dihoruldestep),
psriprdtoare(erparul,acviladestep,acviladecmp,oimuldunrean,oimulcltor),psrispecificeregiunii(cocorul
mic,prepelia,potrnichea,ciocrlia,presura),psricaracteristiceregiunilorumede(pelicanulcre,raaroie,gscacugt
rou,cormoranulmic);raaroieesteceamairarspeciederaslbaticdinUniuneaEuropean,Romniagzduind
aproapeotreimedinperechilecuibtoarealeEuropei,nspecialnDeltaDunriiinbliledinLuncaDunrii.
naceastbioregiunesegsescdoutipuridehabitatededune,asetipuridehabitatedeapedulci,opttipuridehabitatede
pajitiitufriuri,doutipuridehabitatedestncriiipeteriiopttipuridehabitatedepdure.
Regiuneabiogeograficalpin.ReprezentatnRomniadeMuniiCarpai,careacoper23%dinteritoriulnaional,au
structurgeologiccomplex,unclimatreceiaspru,cuprecipitaiimediisemnificativeivnturimoderatesauputernicei
maimulteetajedevegetaie:pduriledefag,deamesteccustejarullabazacroraseaflfnee,pduriledemolid,etajul
subalpincutufriuri(dejneapn,ienupr,smirdar),etajulalpinpropriuzis.
11
Planstratgiquepourladiversitbiologique20112020etlesObjectifsdAichi,Vivreenharmonieaveclanature,http://www.cbd.int/doc/strategicplan/2011
2020/AichiTargetsFR.pdf
12
Ibid.
13
ConformStrategieiUEndomeniulbiodiversitiipentru2020,COM(2011)244.
27
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
28
Oparticularitateextremdeimportantaecosistemelorspecificeacesteiregiunibiogeograficeestecncsemaigsesc
pdurinaturalevirgineicvasivirgine,carepolarizeazodiversitatebiologicdeosebit(pdurilevirgineicvasivirgineau
disprutdincelelalterialeUniuniiEuropene);acesteaocupsuprafeemaimarinCarpaiiMeridionali.
Varietateavegetaieiasigursuportulpentruofaunbogat,nspecial,ierbivoreicarnivoremari(dintrecareseremarc
ursulbrun60%dinpopulaiaeuropean,rsul40%dinpopulaiaeuropean,pisicaslbatic,marmotaalpin,capra
neagr)ipsri(precumcocouldemunte,ierunca,cocouldemesteacn,ciocnitoarea,huhurezul,acvile).
naceastregiunesegsesccincitipuridehabitatedeapedulci,16tipuridehabitatedepajitiitufriuri,asetipuride
habitatedeturbriiimlatini,aptetipuridestncriiipeteri,14tipuridehabitatedepdure.
Regiuneabiogeograficcontinental.EsteceamaintinsdintrecelecincicareacoperteritoriulRomniei,desfurnduse
njurulininteriorulCarpailor,cuexcepiasudestului(cuoprelungirensudulPodiuluiMoldovei)ivestuluirii.Este
strbtutdefluviulDunreaidemaimulterurimari(Olt,Mure,Siret.a.).Biodiversitatearegiuniiestencrelativ
bogat,deiacunoscutmodificriantropicesemnificative,nspeciallucrrideregularizareacursurilordeap(intervenie
careaconduslapierdereaunorzoneimportantedehabitateimultespeciidelunc).
Vegetaianaturalestealctuitdinpduriledefoioase(precumfagul,cerul,gorunul,carpenul,teiul),fneeipunisemi
naturale,exploatate,dinpcate,extensiv.Dintrespeciilefaunisticeseremarcendemismele,lostria(caretrietenDunre
iaflueniisi,inclusivpeMure,fiindcelmaimaresalmoniddinRomnia)iaspretele(celmairarpetedinEuropa,care
trietedoarnrulVlsan).Suntprezenteceletreispeciidecarnivoredemareinterescomunitar(ursul,lupul,rsul)itoate
speciiledelilieci,precumiunelespeciidemamiferedeapdulce,precumvidraicastorul(repopulat,dupcedisprusela
sfritulsecoluluialXIXlea).
naceastregiunesegsescpatrutipuridehabitatededune,opttipuridehabitatedeapedulci,13tipuridehabitatede
pajitiitufriuri,aptetipuridehabitatedeturbriiimlatini,asetipuridehabitatedestncriiipeterii20detipuride
habitatedepdure.
Regiuneabiogeograficpanonic.DeirestrnsattlanivelulUniuniiEuropene(doar3%dinsuprafaaacesteia),ctial
Romniei(ocupdoarzoneledecmpiedinvestulrii),adposteteunmarenumrdeanimale(118specii)ideplante(46
specii)dintreceleaflatenateniaorganismelecomunitarepentruconservareabiodiversitii.Pdurileaufostdefriate,
fcndlocpajitilordestinatenprincipalpunatului.Bioregiuneaareoimportanmajorpentrupsri,datoritfluviilor,
rurilorilacurilor,dintrespeciilerarentlnindusegrliamic,loptarul,cristeiuldecmp,lacareseadaugcelecare
cuibrescaicinnumrsemnificativ(raaroie,acviladecmp,oimuldunrean.a.).Seadaugroztoarelemici(popndul,
oarecelesritordestepfoarteraredatoritpierderiihabitatelor),multepsriacvaticeimigratoare,speciinevertebrate
(67speciifiinddeinterescomunitar)(deex:rdaca,croitorulcenuiunocturn,miculgndacdecinabru).Speciiletipicede
planteincludpipiriguliirisuldestep.
naceastregiunesegsescpatrutipuridehabitatededune,cincitipuridehabitatedeapedulci,noutipuridehabitatede
pajitiitufriuriiasetipuridehabitatedepdure.
III.1.2.b.SituaiaRomniei
1.Structuraecologicacapitaluluinatural
FloraifaunaRomnieisuntdeterminatedepoziiageograficariinoastrepeglob(traversatdeparalelade45latitudine
nordic)incadrulcontinentuluieuropean,respectivnEuropaCentral,ceeacesareflectatntromarevarietatedespecii.
Diversitateaspeciiloresteoconsecindirectadiversitiiecosistemelorihabitatelor.Varietateaconsiderabilafloreii
fauneiriiderivdincomplexitateareliefuluiiconstituieoresursdurabil,nmsurancareesteutilizatnmodraional.
nceeaceprivetevegetaia,compoziiaesteurmtoarea:speciidinEuropaCentral(40%),dinregiuneacontinental(din
Est20%),boreale(10%),deprovenienmaideprtat(mediteranean,atlanticetc.16%),iarrestulde4%suntspecii
endemice(dacice).
Faunaesterezultatdinntlnireapeteritoriulriiaelementelorvenitedinaceleaidomenii(caurmareprovinciilefaunistice
se suprapun, n linii mari, cu cele floristice): centraleuropean (fauna pdurilor), boreal (vulpea, lupul, rsul, cioara,
ciocnitoareamare,cocouldemunte,ierunca.a.,lacareseadaug,npajitilealpine,brumria,cinteza,fsaalpin.a.),
esteuropean(nspecialfaunadestep),meridional(moesiciiliric),cuanimaletermofile(broascaestoasdeuscat,vipera
cucorn,scorpionul,termitele,prigoria,dumbrveanca,speciidestrcietc.).
Romniafacepartedinprovinciabiogeograficsudestcarpatic.Faptulesenial,legatdeinterveniauman,constn
distrugereamasivapdurii(nprimulrndaceleidefoioase)istepizareapajitilorpeaproapedoutreimidinsuprafaa
rii,ceeaceadeterminatmarischimbricantitativeicalitativenrepartiiavegetaieiifaunei.
Actualaconfiguraie(compoziia,pondereacategoriilordeecosisteme,distribuiaspaial)deinenc53%deecosisteme
naturaleiseminaturalecareimeninnbunpartecaracterulmultifuncionaligenereazpecontpropriuogamlargde
resurseiservicii,pentrususinereaialimentareapopulaieiiactivitiloreconomice.
28
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
nceeaceprivetefondulforestier,nprezent,exist:
150 tipuri de ecosisteme forestiere, difereniate n funcie de specia sau grupul de specii dominante de arbori din
componenacovoruluivegetal,tipulicantitateadehumusnsol,regimulhidriciionicalsoluluietc.;
227tipuridepdurencareaufostdescrise42tipuridestratierbossubarbustiv;
364destaiuni.
Existogamlargdeecosistemeterestrecuvegetaieierboas(punialpine,puniifneedinzonelededealimunte,
punidestep,puniifneedelunc),deoextraordinarvarietate.
Deasemenea,existomarevarietatedeecosistemeacvaticedincare3480ruri(62%permanente),246lacurialpine,lacuri
debaraj,lacuriiblinzonadecmpie,lunciinundabile,DeltaDunrii(cunumeroasebrae,canale,grle,lacuri,fiecarecu
oanumitindividualizare)i129corpurideapsubteran.SeadaugacvatoriulmarindepeplatoulcontinentalalMrii
Negre,cuuneleecosistemecondiionatedeplatformacontinental,decontactulcubraeleDunriiiComplexulRazimSinoe.
Structuraecologicacapitaluluinaturalafost,dupcumsamenionatanterior,destuldemultmodificat.Estesemnificativ,
nacestsens,cnumaipuinde45%dinaceaststructureste,nprezent,constituitdinecosistemeagricolepreponderent
monofuncionalecareaufostorganizate,naintede1990,pentruproduciaintensivderesursealimentaresaudematerii
primepentruindustriaalimentaritextil.
Dup1990,majoritateaexploataiiloragricoledestat(IAS)saucolective(CAP)aufostdescompusenpeste4milioanedeferme
mici(preponderentdesubzisten)celmaimarenumrntrerilemembreUE.Larndulei,infrastructurafizic(sistemede
irigaii,bazeledeunelteimainiagricole,infrastructurafermelorzootehniceetc.)afostabandonat,distrussaudeteriorat;de
exemplu,sistemuldeirigaiicaredeserveapeste3milioanedehectaresareduslamaipuinde1milionhectare.
Sistemeledeproducieagricoldinstructuracapitaluluinaturalsuntafectatenproporiedepeste40%defenomenulde
eroziune(pierderilesuntestimatela150milioanetonepean,dincare1,5milioanetonedehumus),secetprelungiti
frecvent,alunecrideteren,carendefosforipotasiuiexistenaa2,5milioanehectaredeterenuridegradate.nplus,n
ultimii1015ani,ntre10i20%dinsuprafaaterenurilorarabileaurmasnecultivate.
Capitalulnaturalesteprezentatnceledoustrategiireferitoarelaconservareabiodiversitii(2000i2010):
Sursa:StrategiaNaionaldeConservareaBiodiversitii,2000.
29
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
30
Sursa:StrategiaNaionaliplanuldeaciunepentruconservareabiodiversitii20102020.
PropuneredeHG(http://biodiversitate.mmediu.ro).
Sursa:StrategiaNaionaliplanuldeaciunepentruconservareabiodiversitii20102020.
PropuneredeHG(http://biodiversitate.mmediu.ro).
30
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
2.Geobiodiversitatea
nciudaactivitiiumanecareaafectatcapitalulnaturaligraiegeodiversitii,Romniapstreazobiodiversitateridicat,
aducndnUniuneaEuropeanunpatrimoniuvaloros,cunumeroasespeciideplanteianimale,uneleendemice,caresunt
disprutesaurarenalteprialeEuropei.Deivegetaianaturaldeineoponderesczutnzoneledecmpie,podiurii
dealurijoase,existncsuprafeesemnificativencareinterveniaomuluiafostminim(regiuniledemunteidealurinalte,
DeltaDunrii,sistemelelagunareiluncileunorruri).
ncomponenastructuriiecologiceacapitaluluinatural,nmodspecialapriicarefuncioneaznregimnaturalsausemi
natural,sameninutunniveldestulderidicataldiversitiibiologiceiaunorstocuri,multedintreacestea,sustenabile(spre
deosebiredealtestateeuropene),deplanteianimale.Ecosistemelenaturaleiseminaturaleicelencaresapracticatsause
practicagriculturaextensivsausemiintensivauncomponenalornumaipuinde3630despeciideplantei688speciide
alge;105speciidemamifere,inclusivcarnivoremari;25speciidereptile;19speciideamfibieni;216speciidepeti;30000specii
deinsecte;860speciidecrustacee;688speciidemoluteiinventarulacestorancnuestecomplet14.Completareainventarului
speciiloriabazeidedatepentruaacoperiialtegrupetaxonomice,inclusivdiversitateabiologicdinsistemeledeproducie
agricol(soiurideplanteirasedeanimaleautohtone),vanecesita,nc,unprocesdedurat,dependentdenivelulexpertizei
profesionale,demoduldeorganizareainvestigaieiidegraduldeacoperireatuturorcategoriilordeecosisteme.
III.1.2.c.Vegetaia
Subaspectbiogeografic,Romniaestesituatntrozondeinterferenatreimaridomenii:EuropaCentral(ncare
caracteristicestepdurea),EuropaRsritean(specificfiindstepa)iEuropaMediteranean(cuofloriofaundezon
maicald).Vegetaianaturaldeinesuprafeefoarteredusenzonadecmpieidepodiuriidealurijoase,acesteafiind
ocupatenceamaimarepartedeterenuriagricole,isuprafeemaiextinsenregiuneademunteidealurinalte.Caurmare,
principalaformaiunevegetalnaturaloreprezint,nprezent,pdurea.
1.Pdurile
nprezent,cuosuprafaafonduluiforestierdecirca6233000hectare(26,8%dinntinderearii),Romniasenscrien
rndulrilorcuungradmediudeacoperire,ocupndlocul10nEuropa(aldoileadinpunctdevederealproducieimediila
hectar,dupElveia);cupondereade26,8%dinsuprafaatotalariiocupatdepduri,senscriesubmediaeuropean
(circa30%).Romniapierdenmediecirca2800ha/an,ceeaceimpuneunprocesmaisusinutdempdurirentimputil,
pentruameninecelpuinlavaloriconstantesuprafaaforestierarii;exploatareanecontralatapdurilorareunimpact
directasupradezechilibrelorecologice(acestetierimasivefragmenteazhabitatele,conduclaeroziuneasolului,inundaii,
alunecridetereniameninareaspeciilor).
Denotatcobiectivul5alPlanuluistrategicpentrubiodiversitate20112020esteformulatastfel:pnin2020,ratapierderii
tuturorhabitatelornaturale,inclusivpdurile,senjumtetei,acoloundeestefezabil,sereducelazero;degradareai
fragmentareahabitateloresteredussemnificativ.
Distribuiapdurilorpeceletreitreptedereliefestefoartedifereniat:
58%nregiuneamontan;
33%nzoneledeluroaseidepodi(150700maltitudine);
9%nregiuneadecmpie.
Inegalesteidistribuiaspeciilor:
rinoaseleocup31%,predominndmolidul,cuoponderede75%urmatdebrad,circa17%,pin,larice.a.;
foioaseleocup69,6%:principalapondereodeinefagul,circa31%,urmatdestejar,28%gorun,pluscer,grni,
stejarpedunculat.a.,foioasetari(carpen,salcm,paltin,frasin.a.),foioasemoi(salcia,plopul,aninul.a.).
Speciilesuntcaracteristicezoneitemperatedinemisferanordic,distingnduseceletreietajespecificezoneitemperatea
EuropeiCentrale:
Etajulstejarului,caracteristicregiunilorcualtitudinireduse(deregul,200m,maxim600700m),nprincipallapoalele
Subcarpailorichiaralemunilor,darmaialesnPodiulMoldovei,DepresiuneaTransilvaniei,DealuriledeVest,Podiul
GeticinordulPodiuluiDobrogei;
Etajulfagului,maisus,pnlacirca1200maltitudineichiarmaimult(14001500m),namesteccuconifere;estemai
extinsnCarpaiiOccidentali(ndeosebinMuniiBanatuluiiMuniiPoianaRusc)inprilemaijoasealeCarpailor
Meridionali,nCarpaiiOrientaliocupsuprafeemairestrnsei,deregul,namesteccurinoasele;
Etajulconiferelorurcpnla16001700mnCarpaiiOrientaliimaisus(18001900m)nCarpaiiMeridionali;este
dominatdemolidnCarpaiiOrientaliidebradnCarpaiiMeridionali,celedouspeciiaflndusenamesteccualte
esene(deex:pinul,tisa,zada).
nceeaceprivetevalorificarealemnului,raportulesteaproapeinvers,predominndexploatareaconiferelor(circa75%din
masalemnoastiat),ceeaceducelaafectareafonduluiforestierrespectiv.
14
Suntderemarcatdiferenelenotabilecaresegsescndiferitelesurse,semnalexisteneiunuisistemslabdeevidenaspeciilor.
31
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
32
Harta9.2.Procentulterenurilorocupatecupduridinsuprafaasubunitiloroperaionalederelief(2011)
Sursa:datefurnizatedeMADR(2013)
Harta9.3.ProcentuldepduripeUAT%,(2011)
Sursa:datefurnizatedeMADR(2013)
32
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
Harta9.4.Procentulterenurilorocupatecufneeipunidinsuprafaasubunitiloroperaionalederelief(2011)
Sursa:datefurnizatedeMADR(2013)
2.Punileifneele
Punileifneeleocupotreimedinsuprafaarii(33%),depindastfelfondulforestier,icunoscolargariede
rspndire n altitudine, inclusiv n cadrul marilor uniti naturale. Diversitatea condiiilor naturale (relief, sol, clim) a
determinatexistenamaimultortipuriteritoriale,fiecarecuocompoziiefloristicproprie,oanumitvaloarenutritiv,un
anumitpotenialdeproductivitateetc.:
Puni de lunc, avnd o valoare nutritiv deosebit i producii ridicate (au determinat n trecut procesul de
transhuman);
Punidestep,nceamaimarepartedeselenite,ocupndnprezentsuprafeemici(nCmpiaMoldovei,Podiul
DobrogeideSud),slabproductive;
Puniifneededealuriipodiuri,cuproduciimaimariiunconinutdesubstanenutritivemairidicat;
Puniifneedemunte,careocupcelemaimarintinderiiauolargdesfurarealtitudinal(dela700800mpn
la13001500m),cucaracteristicisimilarecelordedealuriipodiuri;
Pajitialpine(ntre16001700mi2100m),cuoproduciesczut,caresedesfoardeasupralimiteisuperioarea
etajuluipdurilor.
Conservareabiodiversitiiesteasiguratideutilizareaadecvatapunilor(practicareaagriculturiitradiionale,meninerea
pajitilor).Ameninrileecosistemelorpunilorsuntreprezentatedeconversiaterenurilor(omarepartedinpuniaufost
transformatenterenuriagricole)isuprapunatul(careareunimpactnegativasuprafitocenozelor)fenomenizolat.
3.Vegetaiaazonal
ncondiiilocalespecifice(excessaudeficitpronunatdeumiditate,condiiiedaficenefavorabile)apareovegetaiediferitde
ceacaracteristicnceamaimarepartearii:
Mlatinileeutrofe(bogatensubstanenutritive)ioligotrofe(sracensubstanenutritive),prezente,maiales,nCarpaii
Orientali(ndeosebinlanulvulcanic,ObcineleBucovineiidepresiunileintramontane)inparteacentralaMunilor
Apuseni;uneleadpostescrelicveglaciare,cumestemesteacnulpitic(Betulanana),careatingeaicilimitasudica
arealuluimondial;
nsudvestulrii,undesemanifestinflueneclimaticesubmediteraneene,cresctufriurixerotermofiledeliliacslbatic,
scumie,mojdrean;
33
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
34
Vegetaiedenisipuri,deiputernicmodificatdeactivitateaantropic,semaipstreazpelitoralulMriiNegre,n
Cmpia Romn (n sudul Cmpiei Olteniei i n est), n Cmpia Banatului i Depresiunea Jijia Bahlui (din Podiul
Moldovei);
Vegetaiadelunc,puternictransformatdeaciunileantropice(ndiguiri,desecri,creareadelacurideacumulare,
legumiculturintensivetc.)estencprezentndeosebinLuncaiDeltaDunrii,cuspeciiierboase(stuf,rogoz,papur
.a.)icuspeciiarborescente(salcie,plop,frasin,stejar,anin.a.).
III.1.2.d.Fauna
Lafelcancazulvegetaiei,poziiageograficpecontinent,adpostuloferitdeCarpai,apropiereadeMareaMediterani
efectulMriiNegreaufcutcafaunasfiefoartebogativariat:647speciidevertebrate(dincare95mamifere),346
speciidepsri(dintrecare253suntpsriclocitoarenRomnia),67speciidereptile,21speciideamfibienii180speciide
peti(dincare83napeleDunrii,pesectorulromnesc).Unelementcaracteristicteritoriulromnescestedatdenumrul
maredeendemisme(6,8%dinnumrultotaldespecii)ispeciirelicte(capraneagr,cocouldemesteacn,Viperaberus,
Lacertavivipara.a.).
PeteritoriulRomnieisauindividualizatcomplexefaunisticedeluncidelt,destep,dezonforestieridezonalpin:
Faunadeluncidelt,cutoatespeciilecaracteristicecelorlalteunitisimilareeuropene,darnmaimultecazuricu
numrdespeciiiefectivemultmaimari,cadeexemplunDeltaDunrii(pelicani,clifari,strci,lebedeetc.);
Faunastepelor,maisracnspeciiiefectivedatoritmodificrilorantropice,caracterizatprinroztoare(iepurele,
popndul,hrciogul,oareciidecmp.a.)ipsri(unelefoartevaloroase,darpecalededispariie,precumdropiai
spurcaciul,plusprepelia,ciocrlia,potrnichea,coofana,stncua,cioara,oimul.a.);
Faunapdurilordefoioase,maiamestecat,ncareseremarcmamiferele(depradlupul,vulpea,pisicaslbatic
.a.,mistreul,cprioara,jderul,viezurele,veveria,iepurele.a.)ipsrile(ciocnitoarea,cinteza,graurul,sturzul,
cucul,ciufuldepdure,huhurezul,uliulpsrilor.a.);
Faunapdurilorderinoase,careseimpuneprinprezenamamiferelormari(cerbul,ursul,rsul.a.)iaunorspeciide
psri(deex.:cocouldemunte,ierunca,cocouldemesteacn.a.);
Faunaalpin,cuspeciiprecumcapraneagr,zganul(celmaimarevultureuropean,aproapedisprut),acvilademunte.a.;
Faunaacvatic,ncadrulcreiaseremarcspeciiledepeti,etajatdupaltitudineicalitateaapelor:pstrv,lostri(n
apeledemunte),calcan,mrean,crap,caras,tiuc,biban.a.;nsectorulinferioralDunriiinapeleMriiNegre,se
regsescceimaivaloroipeti,sturionii(nisetrul,morunul,pstruga,cegaiviza).
III.1.3. Resurselenaturale
III.1.3.a.Solurile
nfunciederelief,substratulgeologicicaracteristicileclimatice,existoetajarepeverticalasolurilorpeteritoriulrii:
Soluriledestep(blanedestep,cernoziomuri),celemaibogatensubstanenutritive(humus),fiinddeosebitdefertile.
Dincauzaregimuluiclimaticsecetos,terenurilecuastfeldesoluri(CmpiaRomna,Dobrogea,CmpiaMoldovei,Cmpia
deVest,micisuprafeedinCmpiaTransilvaniei)aunevoiedeirigaii;
Soluridesilvostep(nprincipalcernoziomlevigat),deasemeneabogatenhumusifertile,darfiindprezentenregiuni
cuunclimatmaiumed(parteacentralaCmpieiRomne,sudulOlteniei,CmpiadeVest,CmpiaTransilvaniei)suntmai
puindependentedeirigaii;
Soluridepdure(cenuiiibrunrocatenzonadeluroas,brune,bruneacideipodzolicenceamontan),formaten
regiunicuclimatumed,subovegetaieforestier,ocupsuprafeensemnate,suntsracensubstanenutritivei,ca
urmare,auofertilitatemairedus,necesitndngrminte;
Solurialpine(bruneacide),dezvoltatedeasupralimiteisuperioareapdurilordeconifere,suntcelmaipuinfertile.
Dintrecelelaltecategoriidesoluri,maifrecventsuntntlnite:
Solurilealuviale(nluncaDunrii,nprincipal,inluncilemarilorruri),bogatensubstanenutritive,darcareutilizate
intensivipierdfertilitatea;
Solurilenisipoase,careocuparealedisparate(sudulOlteniei,dealungulrurilorIalomiaiBuzunBrgan,nCmpia
Careidinvestulrii,pelitoralulMriiNegre),suntcelemaivulnerabilelacondiiileclimatice,maialessecet(nvara
anului2007aavutlocdeertizareasuduluiOlteniei).
Deipotenialulpedologicalriieste,peansamblu,ridicat,dacseanalizeaznoteledebonitateaterenuriloragricolei
pondereaterenurilorpeclasedebonitate,resurselefunciarealeRomniei,ncomparaiacumediazoneitemperatencarese
situeaz,auungradnaturaldefavorabilitatemijlociespreslab,datoritreliefuluifragmentat,texturiipredominantgrelea
solurilor,salinizrii,excesuluideumiditateetc.
34
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
III.1.3.b.Fondulfunciariforestier
FondulfunciaralRomnieiestede23,84milioanehectare,dincare14,62milioanehectarefondfunciaragricoli6,75
milioanehectarefondfunciarforestier(2012).Fondulfunciaragricolcuprinde:9,35milioanehectareterenuriarabile,3,28
milioanehectarepuni,1,56milioanehectarefnee,0,21milioanehectareviii0,20milioanehalivezi(2011).
Categoriidefolosin
Suprafaadeterenpecategoriidefolosin
(ha)
Suprafaa(ha)
%
Totaldincare:
23839071
100%
1.Suprafaaagricol
14615057
61.31%
2.Pduriialteterenuricuvegetaieforestier
6746906
28.30%
3.Apeibli
836856
3.51%
4.Altesuprafeedincare:
1640252
6.88%
4.1Construcii
752361
3.16%
4.2Cidecomunicaieiciferate
388262
1.63%
4.3Terenuridegradateineproductive
499629
2.10%
Tabelul9.2.FondulfunciaralRomniei,anul2012.VeziTabelul9.4pentrudatedetaliate(2011)
Sursa:INS,Tempo,2013
Suprafaadeterenpecategoriidefolosine
Suprafaatotal(ha)
Indicepe1
locuitor
(mp/1loc)
11163
6844
3159
392
534
Suprafaatotaldincare:
23839071
1.Suprafaaagricol
14615057
2.Pduriiterenuricuvegetaieforestier
6746906
3.Apeibli
836856
4.Construcii,cidecomunicaieiciferate,
1140623
dincare:
4.1Construcii
752361
4.2Cidecomunicaieiciferate
388262
5.Terenuridegradateineproductive
499629
Tabelul9.3.Suprafaadeterenpecategoriidefolosin,indicepe1locuitor,anul2012
352
182
234
Sursa:INS,Tempo,2013
35
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
36
Macroregiunea
Regiunea de dezvoltare
Judeul
Suprafaa
total
Total
area
TOTAL
Suprafaa
agricol
Agricultural
area
din care:
proprietate
1)
privat
of which:
private
1)
ownership
Arabil
Arable
Puni
Pastures
Fnee
Hayfields
Vii i
Livezi i
pepiniere
pepiniere
viticole
pomicole
Vineyards
Orchards
and vine nurseries and tree nurseries
Pduri i alte
terenuri cu vegetaie
forestier
Forests and other
forest vegetation
lands
Ape i
bli
Waters
and ponds
Alte
2)
suprafee
Other
2)
areas
23839071
14590929
13674794
9352252
3277656
1553543
211347
196131
6800872
822703
1624567
MACROREGIUNEA 1
Nord - Vest
Bihor
Bistria-Nsud
Cluj
Maramure
Satu Mare
Slaj
Centru
Alba
Braov
Covasna
Harghita
Mure
Sibiu
6826018
3416046
754427
535520
667440
630436
441785
386438
3409972
624157
536309
370980
663890
671388
543248
3940187
2070817
488664
293155
426205
305373
318454
238966
1869370
323198
248030
186114
395508
411240
305280
3729534
1935911
442615
277964
395751
283708
299583
236290
1793623
312339
240017
176986
385087
381846
297348
1745447
1023457
307760
101569
182146
81619
229775
120588
721990
129503
88598
83290
82397
221262
116940
1254161
615641
132320
108265
153637
96634
50113
74672
638520
117851
95550
60930
147300
109171
107718
873827
387444
42148
74513
85636
120658
27708
36781
486383
70206
63106
41302
165011
73873
72885
18498
9186
2334
437
247
243
3425
2500
9312
4656
3
35
1925
2693
48254
35089
4102
8371
4539
6219
7433
4425
13165
982
773
592
765
5009
5044
2312799
1032123
197239
194984
167662
290329
74962
106947
1280676
227846
238195
165161
237864
209613
201997
81268
48528
13601
7179
9021
5371
7562
5794
32740
6283
6618
2971
4310
6606
5952
491764
264578
54923
40202
64552
29363
40807
34731
227186
66830
43466
16734
26208
43929
30019
MACROREGIUNEA 2
Nord - Est
Bacu
Botoani
Iai
Neam
Suceava
Vaslui
Sud - Est
Brila
Buzu
Constana
Galai
Tulcea
Vrancea
7261153
3684983
662052
498569
547558
589614
855350
531840
3576170
476576
610255
707129
446632
849875
485703
4447514
2122735
320009
392769
380085
280971
347862
401039
2324779
387160
401895
558204
358300
363941
255279
4111265
2007260
315816
364607
338722
256367
337932
393816
2104005
305793
389175
542390
338907
301812
225928
3207692
1380705
185541
298739
255733
168375
180621
291696
1826987
350625
258911
484154
292949
292137
148211
821083
492293
86244
75146
85414
67576
90273
87640
328790
31332
89050
58693
43663
62344
43708
263213
200638
39459
14635
22003
42658
73960
7923
62575
28924
656
91
32904
115947
30663
6084
1690
10947
541
11401
85284
4545
14684
11563
19316
8357
26819
39579
18436
2681
2559
5988
1821
3008
2379
21143
658
10326
3794
1716
1012
3637
1803910
1234347
282709
58363
97436
261936
453749
80154
569563
28552
163977
38258
43824
101626
193326
529954
73354
15002
13797
13892
10180
12232
8251
456600
30590
11420
43199
13412
344085
13894
479775
254547
44332
33640
56145
36527
41507
42396
225228
30274
32963
67468
31096
40223
23204
MACROREGIUNEA 3
Sud - Muntenia
Arge
Clrai
Dmbovia
Giurgiu
Ialomia
Prahova
Teleorman
Bucureti - Ilfov
Ilfov
Municipiul Bucureti
3627414
3445299
682631
508785
405427
352602
445289
471587
578978
182115
158328
23787
2537178
2432301
336755
425181
248132
276123
374885
272499
498726
104877
101825
3052
2408716
2313366
311197
399649
243824
256570
355624
259628
486874
95350
93399
1951
2065329
1965228
169208
411123
175276
259119
351892
144007
454603
100101
97535
2566
290347
288019
98960
9376
42749
12655
18634
69606
36039
2328
1973
355
108477
108419
46790
72
20063
82
40658
754
58
58
-
30241
28817
1036
4378
329
3677
4030
8100
7267
1424
1412
12
42784
41818
20761
232
9715
590
329
10128
63
966
847
119
706108
680244
292172
22295
121115
37905
26176
150846
29735
25864
25253
611
105438
99165
9432
28142
10977
14074
13104
8388
15048
6273
5365
908
278690
233589
44272
33167
25203
24500
31124
39854
35469
45101
25885
19216
MACROREGIUNEA 4
Sud - Vest Oltenia
Dolj
Gorj
Mehedini
Olt
Vlcea
Vest
Arad
Cara-Severin
Hunedoara
Timi
6124486
2921169
741401
560174
493289
549828
576477
3203317
775409
851976
706267
869665
3666050
1797633
585451
239696
293381
433903
245202
1868417
497551
396928
280904
693034
3425279
1678285
561824
225351
272678
417437
200995
1746994
457604
340347
276920
672123
2333784
1244971
488805
97827
188141
388603
81595
1088813
349127
129646
79232
530808
912065
377167
68503
88382
81297
32339
106646
534898
116078
179358
117727
121735
308026
96824
2952
41669
11388
528
40287
211202
23694
76393
83009
28106
46661
38261
17334
4164
5563
7484
3716
8400
3746
772
3882
65514
40410
7857
7654
6992
4949
12958
25104
4906
10759
936
8503
1978055
872508
85087
274580
149884
60170
302787
1105547
219391
411390
366229
108537
106043
62821
20773
4555
18481
18375
637
43222
13441
8835
5797
15149
374338
188207
50090
41343
31543
37380
27851
186131
45026
34823
53337
52945
Not: Fondul funciar, dup modul de folosin pe judee, reprezint terenurile aflate n proprietatea deintorilor n raz administrativ.
Note: Land fund by use, by county, represents lands owned within the administrative area.
1)
2)
Conine: proprietatea privat a statului, a unitilor administrativ-teritoriale, a persoanelor juridice i a persoanelor fizice. / Includes: private ownership of state, of administrative-territorial units, of legal persons and of natural persons.
Conine: teren neproductiv, construcii, drumuri i ci ferate. / Includes: non-productive land, construction, roads and railways.
Tabelul9.4.Fondulfunciardupmoduldefolosinha(31dec.2011)
Sursa:MADR(AdresaMADR69322/9sept.2013ctreMDRAP).
Not.Datelelocalizateprivindmoduldefolosin,solicitatedeMDRAP,nuaufosttransmisedeAPIA.
Indicator
2012
Suprafaacultivatnagriculturaecologic,culturipeterenarabil
174643,95
Suprafaacultivatnagriculturaecologic,culturipermanentepuniifnee
105835,57
Suprafaacultivatnagriculturaecologic,culturipermanenteliveziividevie
7781,33
Total
288260,86
Tabelul9.5.Suprafaatotalcultivatnsistemdeagriculturecologic,pecategoriidefolosinha(2012)
Sursa:MADR(AdresaMADR69322/9sept.2013ctreMDRAP)
Denumirecultivator
S.C.MAXAGROS.R.L.
S.C.MAXAGROFARMS.R.L.
S.C.UNICPRODCOMS.R.L.
Total
Amplasareageograficaarieidecultivare
Localitatea
ComunaBirda,satSngeorge
ComunaMoravia,SatDejan
Oltenia
Judeul
Timi
Timi
Clrai
Tabelul9.6.SuprafaatotalcultivatcuporumbmodificatgeneticMON810ha(2013)
Sursa:MADR(AdresaMADR69322/9sept.2013ctreMDRAP)
36
Mrimeaarieiautorizatepentrucultivare
400,00
379,06
55,56
834,62
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
3500000
Harta9.5.Fondulfunciar,dupmoduldefolosin,peregiunidedezvoltare(2011),
Sursa:datefurnizatedeMADR(2013)
Harta9.6.Fondulfunciar,dupmoduldefolosin,pejudee(2011)
Sursa:datefurnizatedeMADR(2013)
37
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
38
Suprafaatotalcultivatcuprincipaleleculturiisuprafaacultivatnagriculturaecologicpemacroregiuni,regiunide
dezvoltareijudete(2012)
Macroregiuni,
regiunidedezvoltareijudete
Suprafaatotalcultivat
cuprincipaleleculturi*(ha)
Suprafaacultivatn
agriculturaecologic(ha)
Procentsuprafacultivatn
agriculturaecologicdin
suprafaacultivattotal
MACROREGIUNEAUNU
1253164
80117.1079
6%
RegiuneaNORDVEST
700984
36889.344
5%
Bihor
235256
1371.93
1%
BistriaNsud
65482
20350.61
31%
Cluj
103229
4870.61
5%
Maramure
66879
2653.37
4%
SatuMare
164910
3513.304
2%
Slaj
65228
4129.52
6%
RegiuneaCENTRU
552180
43227.7639
8%
Alba
99564
14071.4049
14%
Braov
79101
8847.395
11%
Covasna
71959
2844.08
4%
Harghita
52798
2156.58
4%
Mure
180979
7247.234
4%
Sibiu
67779
8061.07
12%
MACROREGIUNEADOI
2989048
122799.5951
4%
RegiuneaNORDEST
1252490
39555.216
3%
Bacu
148277
656.788
0%
Botoani
277726
5561.07
2%
Iai
223118
13016.61
6%
Neam
148615
1229.008
1%
Suceava
168271
16749.92
10%
Vaslui
286483
2341.82
1%
RegiuneaSUDEST
1736558
83244.3791
5%
Brila
343765
5221.1551
2%
Buzu
248232
1406.72
1%
Constana
473933
16720.954
4%
Galai
256200
14984.33
6%
Tulcea
285157
40577.76
14%
Vrancea
129271
4333.46
3%
MACROREGIUNEATREI
1940553
32502.1797
2%
RegiuneaSUDMUNTENIA
1884369
32381.1577
2%
Arge
179621
2052.37
1%
Clrai
422103
8348.6807
2%
Dmbovia
152866
667.2
0%
Giurgiu
232211
695.21
0%
Ialomia
343048
13123.458
4%
Prahova
134360
1366.37
1%
Teleorman
420160
6127.869
1%
RegiuneaBUCURESTIILFOV
56184
121.022
0%
Ilfov
56104
114.17
0%
MunicipiulBucureti
80
6.852
9%
MACROREGIUNEAPATRU
1875564
52841.977
3%
RegiuneaSUDVESTOLTENIA
1038754
7608.388
1%
Dolj
415073
1112.96
0%
Gorj
86139
127.63
0%
Mehedini
119098
4881.77
4%
Olt
343883
1229.69
0%
Vlcea
74561
256.338
0%
RegiuneaVEST
836810
45233.589
5%
Arad
288828
8189.57
3%
CaraSeverin
84336
10059.86
12%
Hunedoara
52228
8207.649
16%
Timi
411418
18776.51
5%
TOTAL
8058329
288260.8597
4%
*Suprafaacultivatcuprincipaleleculturireprezintsuprafaansmnatsauplantatnogorpropriu,nanulagricoldereferinsaunaniiprecedeni
(culturibienale,trienalesauperene),cuoculturprincipalcareocupterenulpeceamaimareperioaddetimpaanului.
Tabelul9.7.Suprafaatotalcultivatcuprincipaleleculturiisuprafaacultivatnagriculturaecologicpemacroregiuni,
regiunidedezvoltareijudeeha(2012)
QuattroDesign(2013),dupdateTempoOnlineiMADR(AdresaMADR69322/9sept.2013ctreMDRAP)
38
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
Harta9.7.Suprafaaagricol,dupmoduldefolosin,peregiunidedezvoltare(2011)
Sursa:datefurnizatedeMADR(2013)
Harta9.8.Suprafaaagricol,dupmoduldefolosin,pejudee(2011)
Sursa:datefurnizatedeMADR(2013)
39
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
40
Suprafaaagricolestencretereuoar:61,2%dinsuprafaarii(2011)i61,3%(2012).Terenurilearabiledeincca64,1%
dinsuprafaaagricoli39,2%dinsuprafaarii,unadincelemairidicateponderinEuropaipeglob,ceeaceafavorizat
poziiaRomnieinanumitedomeniiagricole:produciadecereale,deplanteindustriale(floareasoarelui,soia.a.),de
strugurii,respectiv,vin(cupodgoriiivinurirenumite),fructe(prune,mere,piersici.a.),ndomeniulsericiculturii(locul1n
Europa).Cretereaanimalelorreprezintoaltactivitateimportantpeplannaional.Raportatlapopulaiarii,suprafaa
terenurilorarabilepelocuitorestede0,44ha(2011),foarteapropiatdemediapeglob(0,40ha),darmultmaimicdectn
multeridezvoltate.Rezerveledeterenarabilsuntfoartereduse,deoarecesuprafaaarabilreprezintaproape98%din
suprafaa potenial arabil. De aicirezultcprincipalacaledesporireaproducieiagricolenRomniaestecreterea
potenialuluidefertilitatearesurselordesol.
Viileilivezilereprezint2,8%dinsuprafaaagricoli1,7%dinsuprafaarii.nzonamontaninzonelecudealurinalte,
existntinsesuprafeeocupatecupuni,fneenaturaleipajiti(4,83milioanehectare)carereprezintbazaactivitilor
depstorit.Punileifneelereprezint33,2%dinsuprafaaagricoli20,3%dinsuprafaarii.
Ecosistemeagricoleocupcca45%dinstructuraecologicacapitaluluinatural(2011):
61,2%dinsuprafaariiestereprezentatdeterenuridestinateactivitilorcuspecificagricol(14,6milioanehectare),din
care64,1%esteterenarabilfolositextensiviintensivpentruculturiagricole(adic0,44hectarepelocuitor,plasnd
Romniapelocul5nEuropa),22,5%suntterenuricuvegetaieierboasfolositecapuninaturaleiseminaturale,
10,7%suntterenuricuvegetaieierboasfolositenregimseminaturalpentruproducereafurajelor,2,8%suntterenuri
folositepentruplantaiiipepiniereviticoleipomicole;
28,3%dinsuprafaariiesteocupatdefondulforestier(6,8milioanehectare),dincare3%(aproximativ200miihectare)
nregistratecapduriprimareirestulde97%capdurisecundareiterenuricuvegetaieforestier;dacseiaun
consideraienumaipdurileecologicfuncionale,graduldempdurireestedenumai23%.Procentuldempduriren
Romniaestecumultsubcelalaltorrieuropenecucondiiinaturalesimilare15(Slovenia57%,Austria47%,Bosnia53
%,Slovacia41%),reprezentndcircajumtatedinproporiaoptimpentruRomnia(4045%).
CutoatecresurselefunciarealeRomnieiofercondiiilenecesarepentrupracticareauneiagriculturidiversificate,culturile
agricolesuntorientatespremonocultur,produciafiindsubpotenialsineconstant.
Mediulruralestensituaiefragil:71,1%dinexploataiileagricoleauosuprafasubunhectariocup34,5%dintotalul
suprafeeiagricole.Alte16,9%auosuprafantre13haiocup8,2%dinsuprafa.Fermelefamiliale,cusuprafantre
10i100ha,reprezint1,6%dinnumrultotaliocup10,2%dinsuprafaaagricol(modelmajoritarnEuropa).Fermele
comerciale,cuosuprafacaresesitueazntre100i55.000ha,reprezint0,3%dinnumrultotaliocup34,1%din
suprafaaagricolarii.Numrulacestoradinurmestede12.000,iarsuprafaamedie,de4175ha(2011).
nlegturcuacestefermesegsesczoneledesrcieruralsever:nMoldova,laVaslui,nsuduljudeuluiIaiinnordul
judeuluiGalai,nMunteniaiOltenianjudeeleBrila,Ialomia,Clrai,nTeleorman,OltiGiurgiuinDolj.Frmiarea
proprietiiparemaipuinnocivdectconcentrareanlatifundiiaproprietiiagricoledinesurii(unele)podiuri16.
Cucele6,8milioanehectaredepduri,Romniasesitueazpelocurile1012pecontinentuleuropean.Celemaintinseareale
ocuppduriledefag(31%dinntregulfondforestieralrii),demolidibrad(peste25%),destejar(aproape20%).
VolumuldemaslemnoasalpdurilorRomnieiesteapreciatafide1.1301.260milioanem3,cuunpotenialanualde
exploataredeaproape20milioanem3.
PrezenapdurilorvirginesaucvasivirginereprezintovaloareaRomnieipeplaneuropean218.493hacf.dateloroficiale,
peste250.000haconformdatelorWWFreprezentndpeste3%dintotalulpdurilordinRomniai65%dinpdurilevirgine
dinEuropa(cuexcepiaRusiei)veziStudiul12.Proteciapatrimoniuluinatural,culturaliapeisajului.
Distribuiateritorialafonduluifunciararaturmtoarelecaracteristiciregionaleijudeene:
Distribuiaregionalafonduluifunciararat2regiunicusuprafeedepeste3,5milioaneha(RegiuneaINordEst3,68
milioanehaiRegiuneaIISudEst3,58millioaneha)i1regiunecusuprafasub2milioaneha(RegiuneaVIIIBucureti
Ilfov182115ha,carensajungela3,63milioanehansumatcuRegiuneaIIISudMuntenia);acesteasunturmatede
RegiuneaVINordVest3,42milioaneha,RegiuneaVIICentru3,41milioanehaiRegiuneaVVest3,20milioaneha.
RegiuneacuceamaimicsuprafaesteRegiuneaIVSudVestOltenia2,92milioaneha;
Suprafaajudeeloraratodimensiunedepeste800miihaajudeelorTimi(870),Suceava(855),CaraSeverin(852)i
Tulcea(850);judeelecusuprafasub500miihasuntMunicipiulBucureti(24)iIlfov(158)total182miiha,Covasna
(371),Slaj(386)iMehedini(493).
15
TeritoriilerilorRomnia,SloveniaiAustriasuntincluseparialattnRegiuneacontinental,ctinRegiuneaAlpinaEuropei.ntrecut,aceastezoneaufost
acoperitedepduridefag(omarepartedintreacesteaafostdefriatinlocuitcuterenuriagricole),lunci,terenurimltinoaseimocirle.nzonaAlpiloria
Carpailorvegetaiaesteinfluenatdeclimamediteraneanicondiiilesubalpine,adpostindspeciiihabitatecareseregsescnzonaalpin,rezultndo
biodiversitatebogat.Climatultemperatcontinentalalacestorregiunisecaracteriteazprinconstrasteputernicentreiernilerecisiverileclduroase.
16
PunIonOtiman,StructuraagraractualaRomnieiomare(inerezolvat)problemsocialieconomicarii,inRevistaRomndeSociologie,Serie
nou,anulXXIII,2012,nr.56,pp.339360.CifredupRecensmntulagricolidateAPIA(2011).
40
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
Harta9.9.Suprafeecultivatenagriculturaecologiciprocentuldinsuprafaacultivat,pejudee(2011)
Sursa:datefurnizatedeMADR(2013)
Distribuiateritorialasuprafeeloragricolearaturmtoarelecaracteristici:
Pondereasuprafeeiagricoledintotalulfonduluifunciaresteechilibratlanivelregional(pondereuormaimaren
regiunileIIISudMunteniaiIISudEst);pondereasuprafeelorocupatedepduriestemareiechilibratnregiunileI,V,
VIiVII,nregiunileII,III,IViVIIIfiindsemnificativmaimic;
CaracteristicpentruRegiuneaVIIIBucuretiIlfovestepondereafoartemareasuprafeelorocupatecuconstrucii,cide
comunicaie,terenuridegradate(24,8%fade6,7%nrestulteritoriuluinaional6,9%medienaional2011);
RegiunilecusuprafaaagricolceamaimaresuntregiunileIIiIII(peste2,2milioaneha),urmatederegiunileIiVI(ntre
2,0i2,2milioaneha),deregiunileViVII(ntre1,8i2,0milioaneha);regiunilecusuprafaaagricolceamaimicsunt
SV(sub1,8milioaneha)iVIII(0,1milioaneha).SuprafaansumataRegiunilorIIIiVIIIestede2,5milioaneha.
JudeelecusuprafaaagricolceamaimaresuntTimi(693miiha),Dolj(585)iConstana(558),iarcelecusuprafaacea
maimicsuntBucureti(3),Ilfov(102)total105miihaiCovasna(186miiha).
Suprafaaagricolpejudeearatpondereamareasuprafeeloragricole(terenuriarabile)njudeeledecmpiedinS,SE,
SV,pondereamareazoneloracoperitedeapenjudeelesituatedealungulDunrii(nspecialTulcea,cuDeltaDunrii)i
pondereamareasuprafeelorforestiere,apunilorsifneelornjudeelesituatenzonemontane;
Suprafaacultivatnsistemecologicreprezint,nteritoriulnaional,4%dinsuprafaacultivat:
Ierarhiaregiuniloresteurmtoarea:RegiuneaVIICentru(8%);RegiunileIIISudEst,VVestiVINordVest(5%);
RegiuneaINordEst;RegiuneaIIISudMuntenia(2%);RegiuneaIVSudVestOlteniaiRegiuneaVIIIBucuretiIlfov(0%).
Ierarhiajudeelor,dinpunctuldevederealponderiisuprafeelorcultivateecologicdintotalulsuprafeelorcultivate,este
urmtoarea:BistriaNsud(31%),urmatdeHunedoara(16%),TulceaiAlba(14%),CaraSeverin(12%),Braov(11%)i
Suceava(10%).Laextremaopus,gsim7judeencarepondereaagriculturiiecologiceestenesemnificativ(sub0,5%):Bihor,
Neam,Vaslui,Buzu,Arge,PrahovaiTeleorman.
Acestedateaprofundateprinstudiispecificepotstalabazaunormsuridiferitepeplanteritorialnceeaceprivete
sprijinireaactivitiloragricole,inspecialacelorprivindagriculturaecologic.Pentrudatecomplementarereferitoarela
activitileagricole,veziStudiul4.Activitiledinsectorulprimar.
41
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
42
Harta9.10.Utilizareaterenului.SuprafaadepduripeUAT(2011)
Sursa:datefurnizatedeMADR(2013)
Harta9.11.Utilizareaterenului.SuprafaadepuniifneepeUAT(2011)
Sursa:datefurnizatedeMADR(2013)
42
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
Harta9.12.Utilizareaterenului.SuprafaacuviiilivezipeUAT(2011)
Sursa:datefurnizatedeMADR(2013)
Harta9.13.Procentulterenurilorocupatecuviiilivezidinsuprafaasubunitiloroperaionalederelief(2011)
Sursa:datefurnizatedeMADR(2013)
43
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
44
Harta9.14.Utilizareaterenului.SuprafaadeterenarabilpeUAT(2011)
Sursa:datefurnizatedeMADR(2013)
Harta9.15.Suprafaamediedeterenarabilpeunitioperaionalederelief(2011)
Sursa:datefurnizatedeMADR(2013)
44
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
Harta9.16.Procentulterenurilorarabiledinsuprafaasubunitiloroperaionalederelief(2011)
Sursa:datefurnizatedeMADR(2013)
Harta9.17.IerarhizareautilizriiterenurilorpeUAT(2011)
Sursa:datefurnizatedeMADR(2013)
45
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
46
Harta9.18.Ierarhizareautilizriiterenurilorpeunitioperaionalederelief(2011)
Sursa:datefurnizatedeMADR(2013)
Harta9.19.Pondereaterenuluiproductiviutilizareaterenuluipesubunitioperaionalederelief(2011)
Sursa:datefurnizatedeMADR(2013)
46
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
Harta9.20.ProcentulterenuluineproductivpeUAT(2011)
Sursa:datefurnizatedeMADR(2013)
Harta9.21.SuprafaaterenuluineproductivpeUATha(2011)
Sursa:datefurnizatedeMADR(2013)
47
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
48
III.1.4.Favorabilitateacadruluinaturalpentruaezriiactivitiumane
ToateunitiledereliefaleRomnieiprezintfavorabilitatepentrulocuireiactivitiumane,darngradediferite,diferenele
fiindmaiaccentuatenregiuneamontan.
III.1.4.a. nregiuneamontan
Caracteristicileregiuniimontanesuntdatedemaimulteelemente,ntrecarestructurageologic,altitudinea(nbunmsur
determinatdeaceasta),poziiageograficetc.
1.Muniiformaiperocipredominantmetamorficeigranitice:
Auunreliefpredominantnalt,caracteristicCarpailorMeridionaliifieicentraleaCarpailorOrientali,auculminmare
msurnetezite,pealocuricuaspectdeadevratepoduriiprezinttoateetajeledevegetaie,delacelalqvercineelor,
delapoale,pnlacelalpajitiloralpine;
Datoritfragmentriii,respectiv,netezimiiculmilor,auungradridicatdeaccesibilitate,caurmareaupututfilocuiin
prilemaijoase,iardrumurile,cuexcepiaunorsectoaremaigreuaccesibile,undesenregistreazceamaiaccentuat
energiedereliefdinCarpaiiRomneti,istrbatntoatedireciile;
Condiiileorograficeipedoclimaticeaufostfavorabilenlocuiriipdurilor,pesuprafeentinse,cuterenuriagricole
(fnee,puni,terenuricultivate),peseamacrorasadezvoltatoviapastoraldeointensitateaparte.
2.Muniialctuiidincalcareiconglomeratecalcaroase(masiveleHma,Ciuca,Bucegi,PiatraCraiului,Mehedini,
Aninei,Trascului.a.):
Seimpunnpeisajprincrestecualtitudinimariiabrupturiprpstioase,greuaccesibile;
Existporiunidepajitialpineutilizatepastoral,darcondiiilemorfologicenuaufostfavorabileextinderiipajitilor
secundare(puniifnee)sauculturilordenlime,rezultndoactivitatepastoralslabdezvoltat;reliefulspectaculos
(inclusivprezenapeterilor)afavorizatdezvoltriiturismului.
3. Munii formai pe roci vulcanice (Oa Guti, Climani Harghita din Carpaii Orientali, parial Munii Metaliferii
ZaranduluidinMuniiApuseni):
Sunt,nansamblu,muniaccesibili,nmaremsurantropizai,fiindfavorizatprocesuldeantropizareamediuluiprin
extindereaterenuriloragricole(nprincipalfneele)ndetrimentulpduriloriprinintensificareaexploatrilorminierei
forestiere,maialesngrupanordicamunilorvulcanicidinCarpaiiOrientaliinmasiveleaferentedinMuniiApuseni
(Metaliferi,Zarand).
4.Muniiformaipefli,careocuppreponderentfiaesticaCarpailorOrientali(ObcineleBucovinei,MuniiStnioarei,
MuniiTrotuului,CarpaiiCurburii)
Graduldefragmentareestemairedusnparteanordic(ObcineleBucovinei,MuniiStnioarei.a.),iarculmilemai
netezite,ceeaceafacilitatnlocuireapdurilorcupajitisecundareiafavorizatpstoritul;nCarpaiiCurburiiactivitatea
forestierodepetepeceapastoral;
Toatevileimportante,ndeosebiceledelanorddeValeaOituzului,suntlargi,avndaspectulunordepresiunialungite,
fiind,nconsecin,plinedeaezriumane,multecuactivitiindustrialeituristice.
5.Muniifoartevechi,dezvoltaiperocimetamorfice,respectivMuniiMciniDealurileTulceidinnordulDobrogei,cu
altitudinireduse(200400m,maximul487mnVf.uuiatu),fiindaplatizaintimp:
nansamblu,peisajulafoststepizat,laaceastacontribuindiclima(cantitatearedusdeprecipitaii,njurde450mm
anual);
Terenuriledespduriteaudevenitterenuriagricole;
RegiuneaafostpermanentiintenslocuitncdinAntichitate.
6. Depresiunile montane, n numr de peste 200, toate fiind arii de permanent i intens locuire, ceea ce subliniaz
capacitateaecuimenicaCarpailorRomneti:
Celemaimulte(circadoutreimi)seaflnCarpaiiOrientali,urmndceledinCarpaiiOccidentali(MuniiApusenii
MuniiBanatului),nCarpaiiMeridionalifiinddoarcteva;
Depresiunilemiciseintegreaz,practic,nunitilemuntoasencareseafl,nschimbcelemariibineindividualizate
constituiemediideviacuparticularitipropriidiferitedecelealemaseimuntoasencaresenscriu;depresiunilemari
seremarcprinbunapopulareiprofundamodificareantropic;aezrileruralesauurbane,dupcaz,auunprofil
economicbinedefinitnfunciedeceeaceofercondiiilenaturalelocale:agropastoral,forestier,minier,industrialase
vedeadepresiunileBraov,Maramure,Petroani,Aninaialteleituristic;
Depresiunilemariseafl,nprincipal,nCarpaiiOrientali,uneleavndaspectdecmpiepiemontanjoas,precum
Braov,Ciuc,Giurgeu,alteleauunreliefmaiaccidentat,cumsuntMaramureiDornele;totaspectdecmpiearei
DepresiuneaHaeg,dinCarpaiiMeridionali,carecumuniidinjuraconstituitbazastatuluidaccentralizat;
48
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
DepresiuniledinCarpaiiOccidentali(AlmjuluinMuniiBanatului,CaransebeiMehadieinculoarulTimiCerna,Brad
Hlmagiu, Zarand, Beiu, Borod i altele n Munii Apuseni) i Carpaii Meridionali (Lovitea i Petroani) sunt mai
fragmentateiauoenergiedereliefcareajungela300400m;reliefuletajatdelanumai200300mpnlapeste900m
sereflectncondiiibioclimaticediferiteiacestea,larndullor,nmoduldeutilizarealterenurilor,delaterenuriarabile
cultivate,maialescuporumbicartofi,laceleculivezii,maisus,puniifnee,pebazacrorasadezvoltatcreterea
animalelor;
n Carpaii Orientali, pe latura lor estic plus cteva n Munii Apuseni sau format, prin eroziune n formaiuni
sedimentare,foartemultedepresiuninlungulunorrurimaiimportante,cumsuntrenumitelecmpulunguri(Lucina,
Cmpulung Moldovenesc, Moldovia, Humor) pe Bistria (Poiana Teiului, Bicaz, Neam), Trotu (Lunca, Comneti,
Drmneti)ialtele,toatefavorizndcirculaiaipopularea;
Activitileeconomicenuinnumaidecretereaanimalelor,culturaplanteloriexploatarealemnului,cisuntfoartevariate.
III.1.4.b.nregiuneadedealuriipodiuri
Regiunilededealuriipodiurisuntdesfuratelaexterioruliinteriorularculuicarpatic,avndderegulaltitudinicuprinse
ntre300i700m(nunelecazuridepesc800900m);contribuieladefinireasistemuluigeograficcarpaticromnesc,
existndmulteasemnricaalctuireimediudevia,aadaroadevratinterferenmuntedeal.Dealtfel,punctual,
altitudinilesuntsimilarecelormontane,cumestecazulmuscelelordintrerurileArgeiArgeel(peste1200m).nunele
sectoareenergiareliefuluiesteasemntoaremunilor:SubcarpaiidintreBistriaVlciiiOlt,SubcarpaiidelaCurbur(n
parteadinspremunte),PodiulSomeaniSubcarpaiiTransilvaniei.Condiiiledereliefnuaufavorizatmultextinderea
terenurilorcultivatendaunapdurii,caurmaresectoarelenaltesuntncacoperitedepdurideqvercineeifgete.
Existdealuriipodiuricualtitudinidepnla600m,ncarefragmentareaesteaccentuatideprezenaunuinumrmare
de depresiuni, cum sunt Subcarpaii Gorjului, parial Subcarpaii Vlcii, Subcarpaii Prahovei, Subcarpaii Tazlului i
Neamului,PodiulSucevei,PodiulBrladului,PodiulTrnavelor.Caurmareapredominriirocilorfriabile(marne,argile,
nisipuri),proceseledepluviodenudare(deplasrinmas,curgerinoroioase,eroziuneetc.)suntprezenteiactive,nspecial
nSubcarpaiiCurburii,undedespduririleiutilizareainadecvataterenurilorauduslaamplificareaacestorprocese.
Toateacestesectoarededealipodireprezintregiuniintenspopulate,ncuprinsullorgsinduseuneledintreariilecucele
maimarivalorialedensitiiaezriloripopulaiei.Aezrileseaflnviidoarntromicmsurpeversani,peisajulfiind
peansamblurural,ntreruptdoardeexploatriledelignit,petroligazenaturale.Seremarcprinprezenaunoradintrecele
mairenumitepodgoriiicelemaintinselivezidinar.
Unelesectoarededealipodiaualtitudinireduse(200400m),suntnetedeidespritedevilargi,adevrateculoare
depresionare.naceastcategorieintrparteasudicaPiemontuluiGeticiaPodiuluiCovurlui,CmpiaMoldoveiiCmpia
Transilvaniei(singuramainalt,500550m,deregul),numiteastfelnudatoritoriginii,ciutilizriidominantagricolea
terenurilor.
Caurmareadespduririputernice(CmpiaTransilvanieiesteocupatnproporiede9%depduri,iarCmpiaMoldovein
proporiede11%)iautilizriiagricolemaipuinadecvatecondiiilorlocale,proceseledepluviodenundaiesuntdesntlnite.
Ocaracteristicaparteacelordoucmpii,oreprezintfaptulcvilemaiimportanteaufostuordeamenajatantropic
prinbarare,devenindirurideiazuricuapfolositpentruadpareavitelor,irigaii,pescuit.
TotncategoriaunitilordedealipodiintriPodiulDobrogei(cuunitileBabadag,Casimcea,DobrogeaCentral,
DobrogeadeSud),cualtitudinicescaddela300m,nnord,la50100mnparteacentralisudic.ntroanumitmsur,
PodiulDobrogeisedeosebetedecelelalteunitiprezentate,prinaceeac,nansamblu,areunreliefcuaspectdecmpie,
interfluviile fiind foarte netede i largi. Dei clima este arid (cele mai sczute precipitaii din ar), datorit irigaiilor,
terenurileagricolesauextinsfoartemultndaunavegetaieidestepisilvostepcarelacoperea.Attnvest,spreDunre,
ctinestspreMareaNeagr,vileseterminculimanuri,unelecuapecucalititerapeutice.
Ocaracteristicdeansambluaunitilordedealipodioconstituiemulimeadepresiunilor,lacontactulcuCarpaii(Cracu,
Tazlu,Vrancea,Cmpulung,Jiblea,Arge,Huedin,Apold,Borod,Beiu,Zarand.a.),sauintracolinare(TrguJiu,Trgu
Crbuneti,Podeni,Cislu,Slnic,Berca.a.).Toateacesteareprezintariidestrvechepopulare,deconcentrareapopulaiei
icuomaredensitateaaezrilor.Nuntmpltornuneledintreacesteasaucristalizatcelemaivechiorganizrisocial
politiceromneti.Graduldemodificareantropicapeisajuluiestefoarteaccentuat,nunelearealedepindusegradulde
suportabilitateamediului.
49
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
50
Harta9.22.Densitateaaezrilor(1992Atlasistoricogeografic,AR)
III.1.4.c.nregiuneadecmpii,nDeltaDunriiinbli
1.Regiuneadecmpie
Unitiledecmpiesuntngeneraljoase,cualtitudinide100200m,depinduneori300m,nzonadecontactcuregiunile
deluroase;auunpeisajdominantagricol.Predomincmpiiletabulare,plate,cualtitudinisub100miaspectdecmpuri
ntinsenefragmentate(deex:CmpiileOlteniei,Boianului,Burnasului,Vlsiei,Mostitei,Brganului).Cmpiiletabularesunt
completatedeceleaflatenzonadecontactcuSubcarpaiiiPodiulGetic(CmpiilePitetiului,Trgovitei,Ploietiului,
Rmnicului)careauuncaracterpiemontan.
Pealocuriexistariicunisipurieoliene,ndeosebinCmpiaCarei,CmpiaOlteniei,BrganulCentral,nisipurilefiindfixate
prinplantaii,maiales,desalcm.
Prinreducereadrasticasuprafeelormpdurite,careformauntindericompactenuneleuniti,maialesncmpiilenalte,
saextinsprocesuldestepizareantropic,iarpeisajuldominantadevenitcelalculturilordecmp,cmpiilefiindnunumai
grnarelerii,ciiariideculturpentruplantetehniceiindustriale,pentruviticultur,legumiculturetc.
Spredeosebiredecelelalteunitiderelief,nzoneledecmpieaezrileumanesuntdemaridimensiuni,detipadunat,de
regulaflateladistanemariuneledealtele.Oraelemari,deregul,seafllamargineasubunitilordecmpie,cuexcepia
Bucuretiului,aflatnmijloculCmpieiRomne,careseconstituientrunecosistemurbancareamodificatfoartemult
peisajul.
50
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
2.DeltaDunriiiblile
nceeacepriveteDeltaDunrii17ocmpienformareaplicnduseopoliticinadecvatparticularitiloracestuimediu
umeddevia,stareanaturalafostsupusunormodificriampleprinamenajricareauscosdesubinfluenafluviului,prin
ndiguireaicreareadeincinteproductive(agricole,stuficole,piscicole),pesteunsfertdinsuprafaadeltaic.Deasemenea,
saufcutmodificrialecirculaieiapei,printiereadecanaleinchidereaaltoramaivechi,modificareacursuluiunorgrlei
realizareaunorconstrucii.
Multesectoaredecmpieaufostmodificateantropicprinlucrridendiguire,dedesecareideamenajarefunciar.nunele
cazuri,cuprecderenluncaiblileDunriiacestelucrrisausoldatcuprocesededegradareaterenurilor.
ncazulDelteiDunrii,ntreecosistemelenaturaleparialmodificatedeomsenscriu:
Celetreibraeprincipale(Chilia,TulceaSulinaiSfntuGheorghe)ibraelesecundarealeChiliei(Ttaru,Cernovca,
BabinaiMusura)iSfntuluiGheorghe(GrladeMijlociGrlaTurceasc);
Grleicanalecucirculaieactivaapei,respectivbraeleabandonatealeDunrii,cumsuntDunreaVeche,canale
importante ca Mila 35, Sireasaontea, ArhipencoPpdia, Eracle,Bogdaproste,Litcov,CrianCaraorman,Dunav,
Dranov.a.;
Grleicanalenariilecuregimliber,darcucirculaieredusaapelor(nperioadaapelormici,acesteasuntacoperiten
marepartedevegetaieplutitoare,caredeterminiungradmaredencrcarecusubstanorganic,ndescompunere
devenindnocivepentrubiocenozelerespective),precumStipoc,Magearu,Privolovca,Litcovmpuita,PuiuErenciuc,
Ivancea,Crasnicol,TraBelciug,Palade,BuhuzZtoane;
Lacuricuunacvatoriuntinsischimbactivdeapentreeleireeauahidrograficsecundarcelemaiimportantelacuri
icomplexelacustredinDeltaDunrii:Furtuna,Matia,Babina,TreiIezere,Bogdaproste,Gorgova,Isac,Uzlina,Puiu,
Lumina,Rou,Roule,Razim,Zmeica.a.;
Lacuricuunschimbredusdeapentreacesteaireeauahidrograficsecundar:MerheiulMare,MerheiulMic,Roca,
Nebunu, Rducu, Porcu, Ttaru, Murighiol .a., toate cu un grad avansat de mpotmolire datorit proceselelor de
aluvionareicantitiidematerialorganicdepuspefund;
Lacurile salmastre i srate din partea sudic a Complexului lacustru RazimSinoe (Istria i Nuntai/Tuzla), lagunele
conectatelaMareaNeagr(SinoeiZtonulMare),golfurileseminchise(Musura,SfntuGheorghe);
Ariidepresionareinundatefrecvent,acoperitecuvegetaiehigrofilfixat(stuf,papur,rogoz),aflatesubap,darpuin
adnc:MatiaMerheiTreiIezereBogdaproste,RouPuiuLumina,IsacUzlinaGorgova.
17
DeltaDunriiesteceamaimareimaibinepstrat(nregimnatural)dintredelteleEuropei,fiinddeclaratrezervaieabiosferein1991.DeltaDunriiareo
biodiversitateremarcabil,identificndusepnnprezent5200speciideplanteianimale,dintrecare65speciidepeti(60%deapdulce)i327speciide
psri(81%dinavifaunaRomniei)(218speciidepsricuibrescaici,restulfiindnpasajndiferiteperioadealeanului).DeltaDunriicuprinde18zonecu
protecieintegral(Letea,RocaBuhaiova,IstriaSinoe,Popina.a.);areosuprafade50600ha,8,7%dintotal,maimultezonetampon(223300ha;38,5%)i
economice(poldereleagricoleSireasa,Pardina.a.306100ha;52,8%).Dupdeclarareaeicarezervaieabiosferei,aadararienaturalprotejatdeimportan
primordialpeplaninternaional,saimpusnecesitateareconstrucieiecologicenarealeleafectatedeinterveniauman.
51
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
52
Harta9.23.Densitateaaezrilor,altitudineaiprincipaleleorae
Sursa:erbanPopescuCriveanuetal.,CaracteristicileteritorialeidezvoltareaaezrilornRomnia(secoleleXVIXX),mss.2012
Harta9.24.TipulaezrilordinRomnia(dupVintilMihilescu,1934)
Sursa:erbanPopescuCriveanuetal.,CaracteristicileteritorialeidezvoltareaaezrilornRomnia(secoleleXVIXX),mss.2012
52
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
III.1.4.d.Concluzii
Dincele13750delocalitialeRomniei,1263(10%dintotal)segsescnmediulurban,careutilizeaz13%dinteritoriul
naional.Cele320deoraeimunicipiiau,ncomponen,943delocaliti,dincarejumtateaustatutrural.nmediul
urbanseconcentreaz55%dinpopulaiarii(11.737.460locuitorin2012).nmediulrural,careutilizeaz87%din
teritoriulnaional,sunt12487localiti(90%dintotal).
Densitatemareimedieaaezrilornzoneledelocuireveche/stabilpeperioadelungi(zonecucalitidefensive).
Coincidcuzoneledegruparenaturalapopulaiei(veziGraficul23.1.):
Densitateaparentmicdeaezrinzonelemontanedensitatemaredecrnguri,ctune,regrupatenlocalitide
maimaridimensiuni;
Densitatemarenzoneledecontactdintremuniidealuriinzonelededealipodiculocuireintenspeperioade
lungiidensitatesensibilmaimiclacmpie;
Numrrelativconstantalpopulaiei;
Densitatemicifoartemicaaezrilornarealevulnerabile,delocuireintremitent(veziGraficul23.2.):
Numrmaredepopulaienarealeledecmpiedinsuduliestulrii,acreicreteresesitueaznultimii200ani;
NumrredusdepopulaienzonelededinvestulicentrulriiinDobrogea;
Consolidarea(nultimulsecol)apopulaieinzonelefrontalieredeNV,NiNE,semnalstabilitiipoliticeieconomice;
dinraiunisimilare,consolidareareeleideoraerecentedinsudulMuntenieiiOltenieiimaipuinevidentcreterea
oraelordunrene;
DepopulareaaccentuataDobrogei,cuexcepiaaxuluiFetetiConstanaialzoneisudicedelitoralaflatncretere.
nceputulprocesuluiderevitalizarealocuiriindepresiuneaTransilvaniei,dupplecareamasivapopulaieisseti,graie
avantajelormultiple.
III.1.5. PotenialulecologicalRomniei
III.1.5.a.Stareaicaracteristicilehabitatelornaturale
ConformdocumentuluiStrategianaionaliplanuldeaciunepentruconservareabiodiversitii20102020(Cap.3),
principaliifactoricareauindus,nultimeledecenii,modificareacompoziieiistructuriiecologice,respectivacapacitiide
susinere i bioproductie a capitalului natural al Romniei i, implicit, afectarea geobiodiversitii, pot fi identificai n
obiectivelestrategiilordedezvoltaresocioeconomicinmijloacelefolositepentrupunerealornpracticnperioada1950
1989,genernddezechilibreidiscontinuiticareaufostcorectatedoarparial,subimpulsulspontanalmecanismelorde
pia,nperioada19902013:
Factoriiantropicimenionaindocumentsunturmtorii:
Extinderea i intensificarea sistemelor de producie agricole prin transformarea unor ecosisteme naturale sau semi
naturalenterenuriarabileiamenajarealorpentruaplicareatehnologiilordeproducieintensiv:luncileinundabileale
rurilorprincipaleinspecialluncaDunriiaufostndiguiteitransformatenecosistemeagricoleintensive,nproporie
variinddela20la80%;ceamaiafectatafostluncaDunrii[inclusivceledoubliBaltaIalomieiiBaltaBrilei];o
marepartedinpunilecuvegetaiedestep[deexemplu,Brganulialteunitinaturaledinsudulisudestulriiau
rmas,practic,frarealensemnatecuvegetaiaoriginar]iaterenurilorcuexcesdeumiditateaufosttransformaten
terenuriarabile;perdeleleforestiereimultecorpuridepduredinzonadecmpiesaudinluncileruriloraufostdefriateetc.;
Industrializarea rapid prin dezvoltarea infrastructurii de producie n mari uniti, cu precdere n sectoarele mari
consumatoare de resurse neregenerabile i, totodat, foarte poluante, cum sunt metalurgia feroas i neferoas,
materialeledeconstrucie,industriachimicipetrochimic,construciiledemaini[...];
Exploatareanecontrolatapdurilornaturale,avnddreptconsecinapariiaunordezechilibreecologicenmultedin
bazinelehidrograficemontane[supraexploatareapdurilornaturalesurvenit,dup1990,depildnCovasna,Harghita];
Executareadelucrrihidrotehniceamplepentrucreareaacumulrilordeapiproteciampotrivainundaiilor,cuefecte
pozitiveinegative;
Dezvoltareaurbanitransferuldepopulaiedinmediulrural,nsoitedemsuriinsuficientepentrucolectareaitratarea
corespunztoareadeeuriloriapeloruzate;
Dezvoltareainfrastructuriidetransportncondiiilemenineriiunuiparcdemijloacedetransportnvechitefizicimoral;
Extindereaactivitilordemineritlasuprafaiacumulareahaldelordesteril;
Supraexploatarearesurselornaturaleregenerabileineregenerabilepentruaalimentaproduciadineconomie;
Utilizareaunortehnicideextragereametalelorpreioasecuefectenegativesemnificativeasupramediuluingeneral,
sntiioamenilorinaturii(deex.utilizareacianuriinextragereaaurului);
Introducereadeliberatsauaccidentaldespeciialohtonenecosistemelenaturalesauagricole;
Eliminareadinalimentaiaumanaunorspeciideplante(lintea,meiul,nutuletc)iorientareaculturiloragricolespre
monocultur,nsoleextinse.
53
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
54
Consecinelemajoreasuprabiodiversitiiseregsescntroseamdemodificrisemnificativedeordincalitativicantitativ
nstructuraifuncionareaecosistemelor.Documentulmenionatmaisusenumerprincipaleleconsecinerelevantedin
punctuldevederealdezvoltriidurabile:
Fragmentareahabitatelormultorspeciiintrerupereaconectivitiilongitudinale(prinbarareacursurilordeap)i
laterale(prinndiguireazonelorinundabile,blocareasaurestrngereadrasticarutelordemigraieaspeciilordepetiia
accesuluilalocurilepotrivitepentrureproducereihrnire).
Restrngereasaueliminareaunortipuridehabitatesauecosistemedinzoneledetranziie(perdeleforestiere,aliniamente
dearbori,zoneumededinstructuramarilorexploataiiagricolesauamarilorsistemelotice)cuefectenegativeprofunde
asupradiversitiibiologiceiafunciilordecontrolalpoluriidifuze,eroziuniisolului,scurgerilordesuprafaievoluiei
undei de viitur, controlului biologic al populaiilor de duntori pentru culturile agricole,rencrcriirezervelorsau
corpurilorsubteranedeap.
Modificareaampl,uneoridincolodepragulcritic,aconfiguraieistructuraleabazinelorhidrograficeiacursurilordeap,
asociatcureducereasemnificativacapacitiisistemeloracvaticedeaabsorbipresiuneafactorilorantropicicare
opereazlascarbazinuluihidrograficicucretereavulnerabilitiiloriasistemelorsocioeconomicecaredepindde
acestea.Multebazinehidrograficeaufosttorenializate.
Simplificareaexcesivastructuriiicapacitiimultifuncionalealeformaiunilorecologicedominatesauformateexclusivdin
ecosistemeagricoleintensiveicretereagraduluilordedependenfadeinputurilematerialeienergeticecomerciale.
Destructurareaireducereacapacitiiproductiveacomponentelorbiodiversitiidinsectorulagricol.
Procesulactivdeerodareadiversitiibiologiceafostanalizat;datelecuprinsenSNPACBprezint,nmoddetaliat,situaia
speciilorpericlitate,rareivulnerabile(precumiaspeciilorextincte).
III.1.5.b.Evaluareafactorilorderiscasuprabiodiversitii
Presiunile asupra biodiversitii sunt numeroase, determinate de distrugerea, fragmentarea sau alterarea habitatelor
(reducndmediiledeviaalespeciilor),depoluareaer,ap,sol(conducndlaperturbareaecosistemelorilariscuri
pentrusntate),deexploatareaspeciilorntrunritmsuperiortimpuluirefaceriipopulaiilor(antrennddeclinulacestora),de
speciileinvazivenecosistemefragilizate,deschimbrileclimatice(cuconsecinemultiple)idediminuareaactivitilor
umane,nspecialagricole(careconducelabanalizareapeisajeloriabiodiversitii).Cretereapresiunilorestedatde
evoluiademografic,demoduriledeproducieideconsum,importanafiecreipresiunivariinddupcontextulgeografic,
umaniecologic18.Alteameninrirecurenteasuprastructuriiecologiceacapitaluluinaturalsuntgeneratedeconversia
terenurilor n scopul dezvoltrii infrastructurilor de transport, industriale, agricole, turistice sau a dezvoltrii urbane
necontrolate,frafiluatemsurilenecesarepentrudiminuareaichiareliminareaimpactuluinegativasuprabiodiversitii.
nStrategianaionaliplanuldeaciunepentruconservareabiodiversitii20102020suntidentificateameninriledirecte
asuprabiodiversitii(i,implicit,asupraariilornaturaleprotejate)extras:
a. Conversiaterenurilor
Conversiaterenurilornscopuldezvoltriiinfrastructuriiurbane,industriale,agricole,turisticesautransport,reprezint
cauzaprincipalapierderiidebiodiversitate,ducndladegradarea,distrugereaifragmentareahabitateloriimplicitla
declinulpopulaiilornaturale:
Drenareapajitilorumedeiconversianterenuriarabilesaupuni,susinutchiarcufonduripentrumediu;
Regularizarearuriloridistrugereaecosistemeloraluviale,susinutchiarcufonduripentrumediu;
mpdurireapajitilorcuproductivitatesczutiahabitatelordestep,considerateuneorinmodexageratdectre
autoriticafiindterenuridegradate;
Distrugereavegetaieiarbustivepentruextindereasuprafeelorpunilorsaunscopuldezvoltriiturismului;
Abandonareapajitiloripunilor,nspecialnzonelenalte,greuaccesibile,carevorfiinvadatedevegetaia
forestier.
b. Dezvoltareainfrastructurii
Intensificarea investiiilor pentru dezvoltarea infrastructurii (transport auto, feroviar i fluvial, turism, producere i
transportdeenergieetc.)frmsuripentrudiminuarea/eliminareaimpactuluiasuprabiodiversitiipoateficonsiderat
principalaameninarelaadresabiodiversitii,ncontextuldezvoltriieconomiceactuale.Oproblemacutestecea
legatdeconstruciaparcuriloreoliene,carepotafectapopulaiiledespeciimigratoare(psriililieci),ncazulamplasrii
necorespunztoare,datoritlipseiunorhridetaliatenceeaceprivetecoridoareledemigraieaspeciiloriazonelorcu
potenialeolian.
18
Cf.organizriiproblemelorprezentatn:RpubliqueFranaise,PremierMinistre,Stratgienationalepourlabiodiversit20112020
http://www.developpementdurable.gouv.fr/Strategienationalepourla,22931.html
54
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
c. Extindereaidezvoltareaaezrilorumane
Majoritatealocalitiloraunregistratcreterialesuprafeelorteritoriilorintravilane.[...]Dacaceastextindere[...]nuse
realizeaznurmauneiplanificriprealabile,dacextindereanuestedublatdedezvoltareainfrastructuriirutierei
tehnice,aparefenomenuldeexpansiuneurbannecontrolat,cuputerniceefectenegativeasupraeconomiei,aspectului
socialiasupramediului.[..]Laapariiafenomenuluicontribuie[condiiiendogene,marcatedeschimbrilestructuraleale
localitii]icondiiileexogene,presiuneaimobiliar,nspecialpentruzonelecupotenialnatural,undeseexercito
presiunefoarteimportantasuprabiodiversitiidinariilenaturaleprotejate,dinzonacostierimontancupotenial
turistic[...].Dezvoltareaurbannecontrolat,periurbanizareaitransferuldepopulaiedinmediulrural,nsoitede
distrugereaecosistemelordinzoneleurbane(diminuareaspaiilorverzi,construciipespaiileverzi,tiereaarborilor,
distrugereacuiburiloretc.)imsurileinsuficientepentrucolectareaitratareacorespunztoareadeeuriloriaapelor
uzateauefectenegativeconsiderabileattasuprabiodiversitii,ctiasupracalitiivieii.
d. Lucrrilehidrotehnice
nprezentnumaiexistplanuripentrudezvoltareaunorlucrrihidrotehnicedeanvergur,darncexisttendinade
rezolvareaproblemelorlegatedeinundaiiprinconsolidareadiguriloriprinrealizareadenoidiguri,ndetrimentul
menineriiirefaceriizonelordetranziieiinterziceriidezvoltriideaezriumanenzonelecurisccrescutdeinundaii.
e. Supraexploatarearesurselornaturale
Managementulforestierpracticatnmomentuldefaesteunulbazatpeprincipiulutilizriidurabilearesurselor.Cutoate
acestea,exploatareanecontrolatamaseilemnoaseitierileilegalereprezintoameninarelaadresabiodiversitii.
Tierilenecontrolatefragmenteazhabitateleiconduclaeroziuneasoluluisaualunecrideteren.Suprapunatulareun
impactnegativsemnificativasuprafitocenozelor,cauznddescretereabiomaseivegetaleianumruluidespeciicu
valoarenutritiv.Deoarecedin2004eptelulasczutconsiderabil,iarstareadesrcieapopulaieidinmediulruralsa
accentuat,suprapunatuladevenitoproblemizolat.Supraexploatareaspeciilordeinterescinegetic,economicsau
cultural este generat n principal de supraevaluarea efectivelor populaionale sau de braconaj. O situaie aparte o
reprezintbraconajulpiscicoldealungulDunriiidinDeltaDunrii.Dintremetodeleutilizateceamaipericuloaseste
pescuitul electric care, pe lng faptul c distruge un numr nsemnat de exemplare tinere, cauzeaz sterilitatea
exemplarelor mature care supravieuiesc. Aproximativ 7% din caviti sunt supuse degradrii datorate turismului
neadecvatipoluriigeneratedegospodriiledinmediulrural.
f. Exploatareaneadecvataresurselorneregenerabile
Modalitile de exploatare a balastului i a nisipului din albiile rurilor interioare determin degradarea habitatelor
acvaticeidistrugzoneleumede,afectndspeciileceiauhabitatelenacestezone.Exploatarearesurselorminerale
afecteazbiodiversitateafieprindistrugereatotalahabitatelorcaurmareadecopertrii,fieprinextindereahaldelorde
steriliaiazurilordedecantare.ncazulcarierelor,extragereaderocsefacenexploataiideschise,acesteanecesitnd,
de asemenea, decopertarea. Combustibilii fosili (crbune) sunt exploatai n subteran sau la suprafa, necesitnd
decopertarencazulexploatrilordesuprafaicauzeazpoluareaapelordesuprafafolositelaflotare,nambele
situaii.Apeledeminformatengaleriileabandonate,decelemaimulteoriacideincrcatecumetalegreleajungn
apeledesuprafaafectndbiocenozaacestora.ncazulexploatrilorpertoliere,potapreapoluriaccidentalecupetrol
careafecteazpetermenmediuilungattcovorulvegetalctifauna.Exploatareaapelortermale,fiepentruutilizarea
nsistemeledetermoficare,fienscopterapeutic,poateafecta,ladeversare,biocenozaapelordinrurilecolectoare,
datoritdiferenelordetemperatur.
g. Speciileinvazive
Speciileinvazivepotcauzapierderimajoredebiodiversitate,putnddetermina,nunelecazuri,eliminareaspeciilornative
ceocupaceeainiecologic.Cndspeciilecaredisparsuntdeintereseconomic,pierdereadebiodiversitateeste
nsoitidepierderieconomicesubstaniale.UnrealpericollreprezintAmorphafructicosa,ospeciecareainvadat
zoneleinundabiledinDeltaDunrii,nlocuindspeciileautohtone.nceeaceprivetespeciiledepete,nprezent,doar5
dintreelemaipotfiexploatateindustrialnMareaNeagrfade26lanceputulanilor1980.
h. Schimbrileclimatice
DindateleOrganizaieiMondialedeMeteorologie(OMM),temperaturamedieaglobuluiacrescutnperioada1901
2000cu0,60C.PentruRomnia,conformINMHBucureti,aceastcretereestede0,30C,maimarenregiuniledesud
iest(0,80C)imaimicnregiunileintracarpatice(0,10C).nclzireaclimeiestemaipronunatdupanii1961icu
deosebiredupanul2000(2003,2005)cndfrecvenazilelortropicale(maximazilnic>30C)acrescutngrijortorde
multizileledeiarn(maximazilnic<0C)asczutsubstanial.Drepturmaremaimultezonedinaranoastrprezint
unriscridicatdesecetideertificarenspecialceleundetemperaturamedieanualestemaimarede10C;suma
precipitaiiloratmosfericeanualeestesub350550mm;precipitaiiaprilieoctombriesuntsub200350mmiar
rezervadeapdinsol0100cmla31martieestemaimicde9501500mc/ha.Princretereatemperaturiimediia
aeruluicunumai3Cpnnanul2070conformprognozelor,peste30%dinteritoriulriivafiafectatdedeertificarei
cca.38%dearidizareaccentuat,carevornglobatoatecmpiilenoastre,pnla85%dinzonadedealuriiaproape20%
dinzonapremontanimontanjoas.Prognozanclziriiglobalecu3Cnaranoastrvacreaperturbaiimajoren
55
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
56
distribuiapealtitudineaetajelordevegetaiedinCarpai,nsensulcreteriilimiteisuperioareamoliduluicu600m,cu
dispariiatreptataetajelorsubalpin(jneapn)ialpin.Productivitateamaximapduriloriapajitilornaturalesituate
nprezentlanivelulde10001200m,dupnclzireaglobalsevaridicala16001800maltitudine.
i. Poluarea
Din pricina declinului constant al sectorului industrial dup 1989 i a armonizrii reglementrilor interne cu cele
comunitarenceeaceprivetecontrolulpolurii,poluareaadevenitoameninaredincencemairedus,manifestndu
sepunctual,napropiereaunorzoneindustrialecaresuntncursdeconformarecustandardeledemediueuropene.n
prezentaufostidentificate358desursepunctiformesemnificativedepoluareaapelori255zonevulnerabilelapoluarea
cunitraidinsurseagricole.Omeniunespecialtrebuiefcutasuprarurilorcareizvorscsautraverseazzoneminiere
icarenmodnaturalauapelencrcatecumetalegreleisruriminerale.Polurileaccidentalesuntrelativnumeroasen
specialpeDunreinMareaNeagrdatoritdeversrilornecontrolatealenavelori/sauaccidentelornavale.
PrinHotrreanr.1030/2001pentruaprobareaNormelormetodologicedeaplicareaOrdonaneiGuvernuluinr.136/2000
privind msurile de protecie mpotriva introducerii i rspndirii organismelor de carantin duntoare plantelor sau
produselorvegetaledinRomnia,seinterziceintroducereanaraunorplante(deexemplugramineesausolanacee),fra
sefacereferirelaplantepotenialinvazive19.nRomniaaufostidentificatecirca430despeciideplanteinvazive,unele
dintreelefiinddeosebitdeagresivepentrubiodiversitate.
Unpericolncretereestecelalpoluriicaurmareautilizriinecontrolateapesticideloriierbicidelor.Utilizareaacestor
substaneserealizeazattncazulagriculturiilascaramare,ctidectremiciifermieri,ceeaceareunefectnegativpe
termenmediuilunginiialasuprasoluluiiindirectiasupraprimuluinivelalpnzeifreatice.
PotrivitStrategieiNaionalepentruDezvoltareDurabiaRomniei.Orizonturi201320202030,dezvoltareaeconomica
Romnieicontinusurmezeocalenesustenabil.Capacitateadesuportacapitaluluinaturalestedepit,iardecalajul
tindessemreascnmsurancareoseamdeprogramesectorialeurmrescobiectivecontradictoriiipotintranconflict
cuprecepteledezvoltriidurabile,generndefectenegativeasuprastructuriiicapacitiidesuportalecapitaluluinatural.
III.1.5.c.Beneficiisocioeconomicereflectatedepotenialulecologicalteritoriului
DiversitatearesurselornaturaledecaredispuneRomniaareunrolimportantndezvoltareasocioeconomic.Unuldintre
celemaiimportantedomeniicarebeneficiazdecomplexitateabiodiversitiiiimplicitpeisagisticesteturismul,Romnia
fiind adaptat la desfurarea mai multor forme derivate de turism (turismul montan i de sporturi de iarn, balnear
(climatericimaritim),vntoareipescuit,turismuldeaventur,turismultiinific,turismuldeafaceri,turismulmedical,
turismulrural,agroturismul,ecoturismuletc.).Beneficiileeconomicealepoliticilordeconservareabiodiversitiisuntpusen
lumindetexteleinternaionaleitranspusendocumentestrategice.
Strategiafrancezpentruconservareabiodiversitiimenioneaz,inspirndusedintexteleinternaionale,cserviciileaduse
deecosistemetrebuiesfierecunoscuteiconservate.Aufostlistate43deastfeldeservicii,grupaten3categorii:(a)
serviciideaprovizionare(fructeilegumecultivate,lemnpentruconstruciisauenergie,resursepiscicole,medicinale,ap
potabiletc.);(b)serviciidereglare(pduri:prevenireaavalanelor,ainundaiilor,atenuareavariaiilorclimatice;auxiliari
biologiciaiculturiloretc.);(c)serviciiculturaleiestetice(peisaje,valoareculturalsauspiritualaanumitormediinaturale,
etc.),cunotacacelaiecosistempoatefurnizaserviciidiferitenfunciedemanieradegestionareictoateacesteservicii
nupotfifurnizatedeacelaiecosistem,nacelaitimp20.
Biodiversitatea (genetic, specific, a ecosistemelor, peisager, animal, vegetal, microbian) caracteristic Romniei
reprezintiuncapitalcultural.Cunotineletradiionalelegatedebiodiversitateseaflnrelaiedirectcudiversitatea
etnocultural.Aceastaareunrolimportant,attndezvoltareafiecreicomuniti,reflectndusecelmaibinencultura
local (art, arhitectur, folclor, literatur, practici tradiionale utilizate n agricultur .a.), ct i la nivelul dezvoltrii
sectoruluituristicrecreaionaliaecoturismului,prinpeisajelenaturaleiculturalevaloriesteticealebiodiversitii.
19
AnastasiuP.,NegreanG.,2007InvadatorivegetalidinRomnia,EdituraUniversitiidinBucureti
Stratgienationalepourlabiodiversit20112020http://www.developpementdurable.gouv.fr/Strategienationalepourla,22931.html
20
56
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
III.1.6. Aspecteoperaionaleunitigeografice,subunitioperaionaledereliefidelimitrigeograficefuncionale
mprireaoperaionalateritoriuluiRomnieidupcriteriigeografice(conducndlastabilireaunitilorgeografice)ide
utilizareaterenului(conducndlastabilireasubunitiloroperaionalederelief)arerolul,aacumafostartatnCapitolul
2.4.4.,deareflectacartograficistatisticelementelespecificealediferitelorteritoriialerii.Acestnivelpermite,dup
cumafostartat,surprindereacorelrilordintrediferitelecaracteristiciteritoriale(arealegeografice,altitudinea,clima,
resurselei,implicit,moduldeutilizarespecificaacestora,tipurilespecificedelocuire,potenialuleconomicisocial).
Subunitileoperaionaledereliefsuntgrupatendoumoduri:
a. Dupunitigeografice,pebazacroraaupututfistabilitecaracteristicileteritoriale:16unitigeografice,crorale
corespund34subunitioperaionalederelief;
b. Dupdelimitrilegeograficefuncionale,pebazacroraaupututfistabiliteobiectiveleteritorialencadrulstudiilorde
fundamentarealeSDTR:arealemontane;arealesubmontaneidedealuri;arealedepodi;arealedecmpie;Delta,
luncaiblileDunrii,caregrupeazcele34subunitioperaionaledereliefveziStudiul23.Zonecuspecificgeografic.
Unitigeograficeisubunitioperaionalederelief
1. CarpaiiOrientali
1.1.CarpaiiMaramureuluiiBucovinei;1.2.CarpaiiMoldoTransilvani;1.3.CarpaiideCurbur
2. CarpaiiMeridionali
3. MuniiBanatuluiiPoianaRusc
4. MuniiApuseni
5. Subcarpaii
5.1.SubcarpaiiGetici;5.2.SubcarpaiiCurburii;5.3.SubcarpaiiMoldovei
6. PodiulMoldovei
6.1.PodiulSucevei;6.2.CmpiaMoldovei;6.3.PodiulBrladului
7. PodiulDobrogei
7.1.PodiulDobrogeideNord;7.2.PodiulDobrogeiCentrale;7.3.PodiulDobrogeideSud
8. PiemontulGetic
9. DealuriledeVestI
10.DealuriledeVestII
11.DepresiuneaColinaraTransilvaniei
11.1.CmpiaTransilvaniei;11.2.PodiulSomeelor;11.3.PodiulTrnavelor;11.4.SubcarpaiiTransilvaniei
12.PodiulMehedini
13.CmpiaRomnI
13.1.CmpiaBrganului;13.2.CmpiaIalomiei;13.3.CmpiaBuzuSiret
14.CmpiaRomnII
14.1.CmpiaOlteniei;14.2.CmpiaTeleormanului
15.CmpiadeVest
15.1.CmpiaSomeului;15.2.CmpiaCriurilor;15.3.CmpiaBanatului
16.Lunca,Blile,DeltaDunriiiComplexulLagunarRazim
16.1.DeltaDunriiiComplexullagunarRazim;16.2.BlileDunrii;16.3.LuncaDunrii
ncazulanumitorunitidereliefaufostdelimitatesubunitioperaionale.Pebazaacesteidelimitriaufostcorelatedatele
statisticedinmaimultedomeniistudiate,construindastfelconcluziilestudiilordefundamentareaStrategieideDezvoltare
TeritorialaRomniei(veziStudiul23.Zonecuspecificgeografic).
Delimitrigeograficefuncionale
Arealemontane:
1.1.CarpaiiMaramureuluiiBucovinei;1.2.CarpaiiMoldoTransilvani;1.3.CarpaiideCurbur),2.CarpaiiMeridionali,
3.MuniiBanatuluiiPoianaRusc,4.MuniiApuseni
Arealesubmontaneidedealuri:
5.1.SubcarpaiiGetici;5.2.SubcarpaiiCurburii;5.3.SubcarpaiiMoldovei;9.DealuriledeVestI;10.DealuriledeVestII;
11.4.SubcarpaiiTransilvaniei
Arealedepodi:
6.1.PodiulSucevei;6.2.CmpiaMoldovei;6.3.PodiulBrladului;7.1.PodiulDobrogeideNord;7.2.PodiulDobrogeiCentrale;
7.3.PodiulDobrogeideSud;8.PiemontulGetic;11.2.PodiulSomeelor;11.3.PodiulTrnavelor;12.PodiulMehedini
Arealedecmpie:
11.1.CmpiaTransilvaniei;13.1.CmpiaBrganului;13.2.CmpiaIalomiei;13.3.CmpiaBuzuSiret;14.1.CmpiaOlteniei;
14.2.CmpiaTeleormanului;15.1.CmpiaSomeului;15.2.CmpiaCriurilor;15.3.CmpiaBanatului
Delta,luncaiblileDunrii:
16.1.DeltaDunriiiComplexullagunarRazim;16.2.BlileDunrii;16.3.LuncaDunrii
Demenionatc,dinpunctdevederegeografic,seevideniazDepresiuneaColinaraTransilvaniei,carecuprindeCmpia
Transilvaniei,PodiulSomeelor,PodiulTrnaveloriSubcarpaiiTransilvaniei.
57
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
58
Harta9.25.UnitigeograficeisubunitioperaionaledereliefnRomnia
Surs:Delimitareaunitilorgeografice:prof.dr.geogr.SilviuNegu;delimitareasubunitiloroperaionale:QuattroDesign(2013).
Harta9.26.UtilizareaterenuluipesubunitioperaionaledereliefCorineLandCover(2008)
Surs:Delimitareaunitilorgeografice:prof.dr.geogr.SilviuNegu;delimitareasubunitiloroperaionale:QuattroDesign(2013).
58
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
StudiiledefundamentarealeSDTRstabilescobiectiveteritorialecorespunztoaredelimitrilorgeograficefuncionale;n
Studiul 23. Zone cu specific geografic sunt formulate n Addendum obiectivele teritoriale integrate aferente SDTR,
formulatedupzonelecuspecificgeografic,pedeoparte,idupdelimitrilegeograficefuncionale,pedealtparte.
nprezentulstudiusuntformulateprincipalelecaracteristicialeunitilorgeografice.Etapaurmtoaredestudiudetaliat,pe
bazaunuiprogramspecialiniiatdeMDRAP,trebuiesfiecaracterizareadetaliatasubunitiloroperaionalederelief,n
vedereacoordonriiplanificriistrategicelanivelteritorial.
Pentrufiecareunitategeograficoperaionalaufostdetaliateurmtoarele(veziAnexa9.3.Fieleunitilorgeograficeiale
subunitiloroperaionalederelief):
I. Datedeidentificare
I.1. Denumireaunitiigeografice
I.2. Subunitioperaionalederelief
I.3. Suprafaa
I.4. Populaia
II. Caracteristiciunitilorderelief
II.1.Caracteristicilefizicogeografice
II.2. Unitiadministrativteritorialecomponente
NumrtotalUAT
Jude/NumrUAT/DenumireUAT
II.3. Datestatisticelocaliti
Numrtotallocaliti
DensitateaUAT(densitateUAT/100kmp)
Densitatealocalitilor
II.4. Demografie
Numrlocuitori2012
Densitateapopulaiei(2012)
Raportruralurban
II.5. Reeauadelocaliti
Ierarhizareareeleidelocaliti
Zonemetropolitane
Polidecretere
Polidedezvoltare
Ariifuncionaleurbane(ESPON,CNDR)
Sistemeurbane
II.6. Patrimoniunaturalicultural
III. Msuristrategice
III.2. Tendinedeevoluie
Accentuareapoliticiorpublicereferitoarelabiodiversitate;
Cretereainteresuluipentrunaturngeneral(dezvoltareauneicontiineicolectivecuprivirelanecesitateaproteciei
capitaluluinaturalprineducareaiinformareapopulaieiprivindprotecia,gestionareaivalorificarearesurselor
naturale),pentruactivitinnatur,locuirencondiiisatisfctoaredemediu,alimentaiesntoasetc.;
Afirmareadiversitiiteritoriilorprinreliefareadiversitiiecosistemeloripeisajelor(laniveleuropean)i,implicit,
cretereaimportaneicercetriiiinovrii;accentuareadiferenelordintrediferiteleteritoriidupcriteriiecologice.
59
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
60
III.3. Prioritidedezvoltare
III.3.1.Direciiprioritareiinteformulateprinstrategiigeneraleisectoriale
Documentelestrategicedereferin,analizate(saumenionate)nCap.II.2.2.,mpreuncualtedocumentestrategice(unele
recente, n curs de aprobare) stabilesc elemente strategice i operaionale pentru Domeniul 3. Protecia mediului i
valorificarearesurselornaturale.
Dintreacestea,celemairelevantesunt:
StrategiaNaionalpentruDezvoltareDurabilaRomniei,Orizonturi201320202030stabiletedireciiprincipaledeaciune
pentruaplicareaprincipiilordezvoltriidurabile,printrecareiasigurareasecuritiiisiguraneialimentareprinvalorificarea
avantajelorcomparativealeRomnieinprivinadezvoltriiproducieiagricole,inclusivaproduselororganice;corelarea
msurilordecreterecantitativicalitativaproducieiagricolenvedereaasigurriihraneipentruoameniianimalecu
cerineledemajorareaproducieidebiocombustibili,frafacerabatdelaexigeneleprivindmeninereaisporireafertilitii
solului,biodiversitiiiprotejriimediului.
Strategia de dezvoltare rural a Romniei (Versiunea I noiembrie 2013) are ntre prioriti refacerea, conservarea i
consolidareaecosistemelorcaresuntlegatedeagriculturisilvicultur.Suntdetaliatemaimulteaspectelegatedemoduln
care vor fi direcionate aciunile care reies din aceast prioritate, respectiv: refacerea, conservarea i dezvoltarea
biodiversitii i a strii peisajelor europene; ameliorarea gestionrii apelor, care presupune i gestionarea folosirii
ngrminteloriapesticidelor;prevenireaeroziuniisoluluiiameliorareagestionriisolului.
AcorduldeparteneriatpropusdeRomniapentruperioadadeprogramare20142020(Primulproiect,octombrie2013)
stabilete provocrile teritoriale ale Romniei, ntre care una cu privire la resurse. n palierul privind protejarea
biodiversitiiaufoststabilitemaimulteprioriti:promovareainfrastructuriiverzi(exemplu:coridoareecologice,poduri
verzi,eoducte)pentrureconectareazonelornaturalecareaufostdivizatenmodartificial,prinmeninereadecoridoarei
elementedepeisajcareleagzoneleprotejatepentruaformaoreeafuncional;necesitateauneicercetrisporitenceea
cepriveteconservareabiodiversitiinpeisajeleagricoleicoordonareapoliticilorisprijinulstrategicpentrucomunitile
agricole;elaborareamsurilorcaressporeascvaloareafuncieideprotecieapdurilor,msurilordemanagementintegrat
alpdurilormontaneialcursurilordeap;sprijinireasectoruluidepescuitiactivitileconexe,conservareahabitatului
acvatic.
Strategia Deltei Dunrii pentru perioada 20112015 propune urmtoarele direcii de dezvoltare n ceea ce privete
conservareabiodiversitii:reconstruciaecologicpentrurefacereahabitatelornaturaleafectate;securizareazonelor
strictprotejate;protejareaiconservareaspeciilorameninatecudispariia;delimitareahabitatelornaturalecomunitarei
prioritaredinRoSCIiRoSPADeltaDunrii;derulareacampanieideinformareicontientizarecuprivirelaconservarea
biodiversitiiRBDD,inclusivdezvoltareainfrastructuriidepromovare.
III.3.2.Prioritiidireciidedezvoltarelanivelnaionaliteritorial
Prioritilededezvoltaretrebuiesaibnvedereurmtoareleaspecte:prezervarea,restaurarea,ntrireabiodiversitiiia
cadruluinatural,utilizareadurabiliechitabilaresurselorcuimplicareatuturoractoriloriatuturorsectoarelordeactivitate.
Prioritilesectoriale(listatemaijos)vorfitranspusenprioritispecificelanivelteritorialicorelatecucelealedomeniilorconexe.
III.3.2.a.Msuripentruncurajareainiiativelorpubliceiprivateprivindproteciaiconservareabiodiversitii
Descentralizareaatribuiiloradministrativeiafactorilordecizionalindomeniulprotecieiiconservriibiodiversitii:stat
(administraiecentral),colectiviti(administraiepubliclocal),organizaiinonguvernamentale;
ncurajareaparticipriiefectiveatuturoractorilorimplicaiinproteciapatrimoniuluinatural;
Sprijinireainvestiiilornbinelecomunidepromovareanoiuniidecapitalecologic;
Promovareadiversitiivieiicainvestiie,inucostsuplimentar;
Meninereaicretereaecosistemeloriabeneficiilorpecareleaduc;
Identificareadedomeniiidearealegeograficencareinterveniastatuluitrebuiesfiemaiputernic,duptipulproblemelor
ialmoduluideintervenienecesar;
Reliefarearoluluieconomicaldomeniului;promovareacercetriiiinovrii;
Monitorizareautilizriifondurilorpublicedestinateconservriiiprotejriibiodiversitii.
III.3.2.b. Msuripentrucontientizareavaloriicapitaluluinatural
60
Suscitareainteresuluipubliculuipentrueducaie(culturanaturii);
Informareacetenilorprinpromovareacunotineloracademice,tiinificeitradiionale;
Consultareapubliculuinvedereaobineriiparticipriidirectendomeniulprotecieinaturii;
ncurajareaaccesuluilainformaieicunoatereistimulareainiiativelorlocale.
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
III.3.2.c. Asigurareaechilibruluintreprotejareidezvoltare
Raionalizarearesurseloriconservareabiodiversitii;conservareapatrimoniuluigenetic;protejareaactivitilor;
Utilizaredurabilaresurselorispeciilorilimitareariscurilor;
Asigurareastriifavorabiledeconservarepentruspeciileprotejate;
Integrareaconceptuluidebiodiversitateantoateplanurileistrategiilededezvoltareteritorial,socialieconomic;
Asigurareadurabilitiiagriculturiiiaexploatrilorforestiere.
III.4. Legturicualtedomenii
nelegereacadruluinaturaliabiodiversitiireprezintprimulpasnstabilireaobiectivelorstrategicededezvoltareteritorial,
graiecapitaluluinaturalexcepionalalRomnieinraportcualtestateeuropene.
PrincipaleaspectecarestaulabazalegturiicualtedomeniistudiatencadrulfundamentriiSDTR:
Cunoatereainelegereaelementelorfizicogeografice(sursageodiversitii),aelementelorbiotice(sursabiodiversitii)
iaresurselornaturalecareconduclamodurispecificedeutilizareaterenurilor,determinstabilireaelementelorregionale
specificeiapotenialuluiecologicalteritoriului;
Diversitatea geografic i biologic i specificul lor la nivel teritorial se constituie ca suport i atu al dezvoltrii locale
constituinduseicaelementdedirecionarepentruodezvoltaredurabil;specificulresurselornaturaleiutilizarealorsunt
elementedecoeziuneacomunitilor;
Protejareacadruluinaturaliabiodiversitiitrebuiesfieintegratnpoliticiledeamenajareateritoriului,urbanismi
dezvoltarelocal.
Cadrulnaturalibiodiversitateareprezintprincipalulfactordeatracieturistic,calitateaispecificulresurseinaturale
asigurndcompetititvitatealanivelnaionaliinternaionalapieeituristicelocale.
Lanivelulobiectivelor,politiciloriprogramelor,Studiul9.CadrulnaturalibiodiversitateaestencorelaredirectcuStudiul
10.Conservareaigestionarearesurselornaturale,Studiul11.ProteciamediuluiiriscurilenaturalicuStudiul12.Protecia
patrimoniuluinatural,culturaliapeisajuluincadruldomeniului3.Proteciamediuluiivalorificarearesurselornaturale,
conducndlaformulareaobiectivuluistrategicOS3.Valorificareaechilibrataresurselornaturale,proteciamediuluii
prevenireaschimbrilorclimatice.
Acestobiectiv,mpreuncuobiectivulstrategicOS6.Promovareaculturiiivalorificareadurabilapatrimoniuluiculturaln
beneficiul comunitilor (aferent Studiului 20. Protecia monumentelor istorice i a patrimoniului construit i Studiului 21.
Infrastructuri culturale) corespund prioritii incluse n Agenda Teritorial a Uniunii Europene 2020 PT6. Gestionarea i
conectareavalorilorecologice,peisagisticeiculturalealeregiunilor.
AcesteiprioritiaAgendeiTeritoriale2020icorespundeunadintrecelecinciprovocriidentificarelaniveluldezvoltriiteritoriale
aRomniei,ianumeSDTR5.Utilizareasustenabilacapitaluluinaturaliculturalnscopulsusineriidezvoltriiteritoriale.
III.5. Implicaiieconomice,sociale,demediu
Laniveleconomic,calitateaidiversitatearesurselornaturaleasiguruncadruvalorospentrudesfurareaidezvoltareatuturor
activitiloreconomice:
Resursefizicedeaprovizionare(culturi,energie,ap,etc.);
Resurseculturaleiestetice(peisaje,valoriculturaleispirituale,relaxare).
Principalul domeniu care beneficiaz activ de bogia resurselor naturale este turismul. Indiferent de tipul de turism
(agrement,curativ,cultural,mixt),resursadebazvalorificatestecadrulnatural.nacestcontext,ibeneficiindderesurse
naturalevaloroase,competivitateaRomnieipepiaaturisticinternaionalpoatedeveniimportant.
Cadrulnaturalesteiunfactordedezvoltareacomunitilorlocale:
Calitateamediului(calitatealocuirii);
Specificulcadruluinatural(culturalocal,diversitateetnocultural).
Aciuniledeprotejareireabilitareacadruluinaturalaucaimplicaiedirectcretereacalitiivieiiicretereacoeziuniisocialea
comunitilor.nacelaitimp,unspecificalteritoriuluiiodiversitateetnoculturalstrnslegatdespecificulteritoriuluiducela
mbuntireaimaginiidespreteritoriulilocuitoriiRomniei.
Prezervarea,restaurarea,ntrireabiodiversitiiiacadruluinatural,utilizareadurabiliechitabilaresurseloresteobligatorien
contextul valorii intrinseci a biodiversitii i contribuiei eseniale a serviciilor ecosistemice la bunstarea oamenilor i la
prosperitateeconomic.
61
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
62
IV. Elementestrategiceioperaionale
IV.1. Viziuneiobiectivespecifice
IV.1.1.Diagnosticnprivinacadruluinaturaliabiodiversitii
Principaleconstatri:
CretereaatractivitiiRomnieinecesitopoliticasumatdeconsolidareaidentitiilocaleidecretereacalitii
vieii,bazatepeavantajelecreatedemareadiversitatenatural,culturalipeisajerdinmediileurbanirural;
Ecosistemelenaturalesauseminaturalereprezint47%dinsuprafaaRomniei:ecosistemeforestiere,depajite,deap
dulceiapsalmastr,marineidecoast,subterane,habitatelenaturaleiseminaturale;deosebireantreelefiinddat
despeciilediferitecarelepopuleaz;
PeteritoriulRomnieiexist:ariiprotejate(79rezervaiitiinifice,13parcurinaionale,190monumentealenaturii,671
rezervaiinaturale,15parcurinaturale,3RezervaiialeBiosferei,273siturideimportancomunitar);
CarpaiiRomnetisuntunitateadereliefcelmaipuinmodificatantropic;puternicfragmentaideviidepresiuni;au
aezripermanentelaaltitudiniridicate;dispunderezervenaturalevariate;
DealurileipodiurileconstituieprincipaluldomeniupomiviticolalRomniei,constituiealdoileadomeniuforestieralrii;
proceseantropice:zonaasuferitinterveniicrescute;
Cmpiilesuntregiunilecelmaiputernicantropizate,fiinddensexploatateipopulate;aicisepotreconstituisistemelede
irigaii,pentruoproductivitateagricolmaimare;nunelezonedecmpie(nspecialnLuncaDunrii)seimpuneo
aciunedereintroducerensistemnaturalaunorimportantesuprafeedeteren,terenuriluateprindesecri,ndiguiri;
DeltaDunriiesteceamaimaredeltdinEuropa;seimpunestopareavalorificriieconomicedirijatesauntmpltoare,
respectndusenntregimestatutulderezervaieabiosferei;
DunreaestealdoileafluviucamrimedinEuropa;din1992esteinclusnreeauadecursurideapcarefaclegtura
ntreMareaNeagriMareaNordului;coridorulDunriiesteozontransfrontaliercuoimportanmajornpoliticade
cooperareeuropean;
DistribuiaspaialaresurselordeapnRomniaesteinversproporionalcugraduldeumanizareinecesarulde
consum;
narsuntcca3500delacuri,dintrecarecca2/3naturale(delunc,limanuri,lacuriglaciare,srate,celedebaraj
natural);lacurileantropicesuntcompusedin:iazuri,lacurideacumularenscopurienergeticesaudeagrement;
Existcca2000deizvoaredeapemineralepeteritoriulrii;
MareaNeagr:areosalinitatemedieestede22;estecelmaimarerezervordehidrogensulfuratdinoceanulplanetar;
VarietateaconsiderabilafloreiifauneiRomnieiderivdincomplexitateareliefuluiiconstituieoresursdurabil,n
msurancareesteutilizatnmodraional;
Romniapstreazobiodiversitateridicat,aducndnUEunpatrimoniuvaloros,cunumeroasespeciideplantei
animale,uneleendemice(disprutesaurarenalteprialeEuropei);
DeipotenialulpedologicalRomnieiesteridicat,oanalizamnunitconducelaconcluziacresurselefunciarealerii
au un grad natural de favorabilitate mijlociu spre slab (cauzele gradului natural de favorabilitate mijlociu spre slab:
reliefuluifragmentat,texturapredominantgreaasolurilor,salinizarea,excesuldeumiditateetc.);
61,2%dinsuprafaariiestedestinatactivitilorcuspecificagricol;principalacaledesporireaproducieiagricolen
Romniaestecretereapotenialuluidefertilitatearesurselordesol;
DeiresurselefunciarealeRomnieiofercondiiibunepentrupracticareauneiagriculturidiversificate,culturileagricole
suntorientatespremonocultura,produciafiindsubpotenialsineconstant;
ProcentuldempdurirenRomnia(28.3%)estecumultsubcelalaltorrieuropenecucondiiinaturalesimilare
(reprezintcircajumtatedinproporiaoptimpentruRomnia);
nsistemecologicestecultivatosuprafaacareocup4%dinsuprafaacultivatnteritoriulnaional;
Ameninridirecteasuprabiodiversitiisunt:conversiaterenurilor,dezvoltareainfrastructurii,extindereaidezvoltarea
aezrilor umane, lucrrile hidrotehnice, supraexploatarea resurselor naturale, exploatarea neadecvat a resurselor
neregenerabile,speciileinvazive,schimbrileclimatice,poluarea;
Poluareaterenurilorcaurmareautilizriinecontrolateapesticideloriierbicideloresteunpericolncretere.
62
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
IV.1.2.ViziuneiobiectivstrategicndomeniulProteciamediuluiivalorificarearesurselornaturale
Viziuneasealiniazceleieuropenepotrivitcreia,pnn2050,biodiversitateaiserviciileecosistemicepecareaceastale
ofer capitalul su natural vor fi protejate, valorificate i refcute n mod corespunztor, avnd n vedere valoarea
intrinsec a biodiversitii i contribuia esenial a serviciilor ecosistemice la bunstarea oamenilor i la prosperitate
economic(COM(2011)244).PunereanvaloareapotenialuluinaturaliecologicalRomniei,culuareanconsiderarea
elementelordeculturiaactivitilortradiionalepstratenmediulrural,reprezintprioritipentruintervalulurmtorde
programare.
Laniveluldezvoltriiteritoriale,diversitateageografic,biologiciculturalreprezintelementeacrorintegrarenviziunea
dedezvoltareesteesenial.Elementefundamentalecareauconduslaformulareaobiectiveloriaprogramelorasociatedin
cadrulStudiului9.Cadrulnaturalibiodiversitateasunt:
Existenaunorregiunicucaracteristiciistorice,socialeigeograficediferitencaretrsturileculturalealecomunitilor
creeazunitate;
Existenaunuispaiururalcumaretradiieivitalitate,alecruiresursesuntcatalizatedesistemulurban;
Existena unei diversiti naturale, culturale i peisajere care genereaz condiii atractive pentru locuire i activiti
economicenmediileurbanirural,ncondiiileuneicoeziunisocialeiculturalebazatepestructuritradiionaleipe
potenialulmajordeinovaiealpopulaiei.
ObiectivulstrategicalDomeniului3.Proteciamediuluiivalorificarearesurselornaturaleestevalorificareaechilibrata
resurselornaturale,proteciamediuluiiprevenireaschimbilorclimatice.
ObiectivulgeneralalStudiului9.Cadrulnaturalibiodiversitateaestevalorificareapotenialuluinaturalalteritoriuluii
conservareabiodiversitii.
IV.1.3.Obiectivespecifice
Obiectivelespecificesuntgrupate,duprelevan,responsabilitiiefecte,astfel:
Obiectivenaionale21:
Obiectiveadministrative,nlegturcuobiectiveledeinteresnaionalieuropeanicucelealedezvoltriidurabile,n
contextteritorial;suntfinanatenmajoritatedinfonduridestat.Responsabilitateaaparineexclusivstatului,carepoate
asocia colectivitile locale n procesul de dezvoltare, inclusiv prin procesul de descentralizare a serviciilor publice.
CorespundobiectivuluiEuropa2020decreteredurabil;necesitmsuripetermenlung(orizont2035);
Obiectivefuncionale,nlegturcuobiectivelemajoredecoeziunesocialiculturalidecompetitivitateteritorial;pot
fifinanatedinfonduridestatsaueuropenecarevizeazdezvoltarearegionalireprezint,nceamaimareparte,
obiective care necesit msuri pe termen mediu (orizont 2020). Responsabilitatea statului n materie de stabilire a
obiectiveloridecoordonareaimplementriimsurilorestedublatderesponsabilitatealocal(judeeansauregional)
nceeacepriveteaccesullafonduriirealizareaaciunilor.CorespundobiectivuluiEuropa2020decretereinclusivi
suntcorelatecutreidinceleaseprioritialeAgendeiTeritorialeUE2020:
1. Asigurareacompetitivitiiglobalearegiunilorpebazaeconomiilorlocaleputernice;
2. mbuntireaconexiunilorteritorialepentruindivizi,comunitiintreprinderi;
3. Gestionareaiconectareavalorilorecologice,peisagisticeiculturalealeregiunilor.
Obiectiveteritoriale:
Obiective locale, n legtur cu obiectivele majore de coeziune teritorial i de reducere a disparitilor; vizeaz
dezvoltareainndcontdecondiiilespecificealeteritoriilor(zonecuspecificgeografic)ioportunitiledefinanare
naionaleieuropene,reprezentnd,nceamaimareparte,obiectiveintegrate,operaionalentruntermenscurt.
Responsabilitateastatuluinmateriedestabilireaobiectivelor,decoordonareaimplementriimsuriloridefacilitarea
accesuluicomunitilorlafonduriestedublatderesponsabilitatealocal(UATsaugruprideUAT)nceeaceprivete
realizareaaciunilor.CorespundobiectivuluiEuropa2020decretereinteligentisuntcorelatecutreidincelease
prioritialeAgendeiTeritorialeUE2020:
1. Promovareadezvoltriiteritorialepolicentriceiechilibrate;
2. ncurajareadezvoltriiintegratenorae,regiuniruraleispecifice;
3. Integrareateritorialnregiunilefuncionaletranfrontaliereitransnaionale.
Obiectiveleteritorialealefiecruidomeniusestructureazntrunsetdeobiectiveteritorialeintegrate,urmrindcoeziunea
teritorial,prinreducereadisparitilornzonelecuspecificgeografic.
Obiectivele sunt formulate detaliat n capitolul urmtor, asigurnduse corelarea cu politica general a domeniului, cu
programelecorespunztoareobiectiveloricuproiectelederivatedinacestea.ncazulprecisalacestuistudiu,nusunt
precizatedectproiectelepilotnresponsabilitateastatului.
21
mprireandoucategorii(naionale/teritoriale)afostsolicitatdebeneficiar.
63
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
64
IV.2. Politici,programeiproiecte
Obiectivelestrategicesuntcorelatecudocumenteledereferin,analizatenCap.II.2.iII.5.prinpreluareaelementelor
strategice,aprincipiiloriliniilordirectoarealeacestora,nlegturcupotenialulteritorial,tendineleiprioritilestabilite
nCap.III.
ObiectivuluistrategicaldomeniuluiProteciamediuluiivalorificarearesurselornaturaleicorespundeelaborareauneipolitici
publicecutitlulMediulipeisajulRomnieicaprincipalfactordeatractivitatepeplaneuropean,urmrindroluldeterminant
privinddezvoltareadurabil,obiectivedeprotejareamediului,abiodiversitii,apatrimoniuluinatural,cuturaliapeisajului
lanivelteritorial.
Politicapublicseoperaionalizeazprinpachetedeproiectecuprinsenurmtoareleprograme,carecorespundobiectivelor
specificelanivelnaionalstabilitemaisus.Componentadepilotareaprocesuluidedescentralizareafirmatnart.5(2)al
Legiicadruadescentralizriinr.195/2006vafimenionatncadrulfiecruiobiectiv.narticolseprecizeazcMinisterele
icelelalteorganedespecialitatealeadministraieipublicecentrale,ncolaborarecuMinisterulAdministraieiiInternelori
structurile asociative ale autoritilor administraiei publice locale, organizeazfazepilotn vederea testrii i evalurii
impactuluisoluiilorpropusepentrudescentralizareacompetenelorpecareleexercitnprezent.
Coordonarea i programarea aciunilor derivate din politici, programe i proiecte reprezint o responsabilitate a APCS
interesate,inspecialMADR22,MMSC23,MDRAP24.
Politicilepubliceelaboratelaniveluladministraieicentraletrebuiecoroboratecupoliticilelocale(carepotaveaefecterapide
ipozitivelascarteritorial)laniveluladministraieipublicelocaleijudeene.Scopulloresteprotejareaiconservarea
biodiversitiiiacadruluinatural,utilizareadurabilaresurseloriprevdpatruorientriprincipale:mobilizareaactorilor,
recunoatereavaloriibiodiversitiiiacadruluinatural,ameliorareaproblemeiidezvoltareacunoateriitiinifice.
Proiectele de dezvoltare teritorial necesit o abordare integrat a valorilor naturale i culturale, care reprezint baza
formulrii de politici sectoriale ce definesc domenii precum: mediul, cultura, transportul, dezvoltarea economic prin
valorificarearesurselor,agricultura,turismulicretereasuprafeeiintravilanelororaelor.
ncontinuaresuntdetaliateiprezentatenmodcorelatobiectivele,programeleiproiectelereferitoarelacadrulnaturali
biodiversitate.
IV.2.1.Obiectivenaionale(orizont2035),programeiproiecteasociateacestora
ON9.1.Subordonareapoliticilordedezvoltareteritorialfadeobiectivelestrategieinaionalededezvoltaredurabilia
strategielnaionaledeconservareabiodiversitii
Programeasociate:
PT9.1. Program de coordonare legislativ privind amenajarea teritoriului i urbanismul, protejarea cadrului natural i
conservareabiodiversitii
ON9.2.Meninereaechilibruluiecosistemelorprinlimitareaactivitilornociveincurajareaactivitilortradiionale,n
zonenaturaleinmediulrural
Programeasociate:
PT9.2.Programdereducereaelementelordeimpactnegativasupracapitaluluinatural,bidoversitiiistriifactorilorde
mediu
PT9.3. Program de informare a cetenilor prin promovarea cunotinelor academice, tiinifice i tradiionale privind
caracteristicilecadruluinaturalialebiodiversitii
PT9.4.Programdeconsultareapopulaieinvedereaobineriiparticipriidirectendomeniulprotecieinaturii
PT9.5.Programdestimulareainiiativelorlocalendomeniulprotecieimediului,abiodiversitii,apatrimoniuluinatural,
cuturaliapeisajului
ON9.3. Fundamentarea politicilor de dezvoltare prin luarea n considerare ca elemente determinante a elementelor
geograficespecificealeteritoriilor
Programeasociate:
PT9.6.Programdestudiereateritoriilorcuspecificgeograficievideniereapotenialuluifiecreizone
ON9.4.Promovareasusinutaaciunilordereducereafactorilornocivipentrucalitateamediuluilanivelteritorial
Programeasociate:
PT9.7.Programdepromovareapracticilorimetodelorspecificeagriculturiitradiionale
22
MinisterulAgriculturiiiDezvoltriiRurale
MinisterulMediuluiiSchimbrilorClimatice
24
MinisterulDezvoltriiRegionleiAdministraieiPublice
23
64
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
PT9.8.ProgramdeprotejareaspeciilornativedepetidinDeltaDunriiiMareaNeagrprincontrolareaspeciilorinvazive
PT9.9.Programdecontrolareaintroduceriiirspndiriiorganismelordecarantinduntoareplantelorsauproduselor
vegetaledinRomnia
PT9.10.Programderenaturareaarealelordinluncilerurilormari,lunca,blileiDeltaDunrii
IV.2.2.Obiectivenaionale(orizont2020),programeiproiecteasociateacestora
ON9.5.Promovareadiversitiiteritoriilorprinreliefareadiversitiiecosistemeloripeisajelor
Programeasociate:
PT9.11.Programdencurajareaparticipriiefectiveatuturoractorilorimplicainproteciapatrimoniuluinatural
ON9.6.RevitalizareaDelteiDunriibazatpeconservareabiodiversitiiidezvoltareadurabilacomunitilorlocale
Programeasociate:
PT9.12.ProgramdedezvoltareeconomicosocialidemediuazoneiDeltaDunrii
PT9.13.Programdesprijinireainvestiiilornbinelecomunidepromovareanoiuniidecapitalecologic
IV.2.3.Obiectiveteritoriale,programeiproiecteasociateacestora
OT9.7.Reducereainlturareaaciunilorduntoarecadruluinaturalnregiunilemontane,dedealipodi,decmpie,
de lunc i n zonele costiere (punatul excesiv, exploatarea iraional a fondului forestier, construciile de
microhidrocentrale,depozitareailegaldedeeuri,turismulnecontrolat.a.)
Obiectivesubordonate:
OT9.7.1.Reducereapoluriisolului,aapeloriaaeruluiprodusdeactivitiindustriale,traficrutier,deversareaapeloruzate,
depozitareaneadecvatadeeurilormenajere
OT9.7.2.Dotareaiechipareaadministraiilorariilornaturaleprotejateiorganizareainfrastructuriidevizitare/cercetare
respectndprincipiiledeprotecieamediului
OT9.7.3.Reducereainlturareapunatuluiexcesiv
OT.9.7.4.Reducereatieriloriraionaledelemniasigurarearempduririlorcelpuinncontrapartid(terenurilecuplantaii
noidearborisocupecelpuinsuprafaaechivalentceleidefriate)
OT9.7.5.Controlulconstrucieidemicrohidrocentrale(prevenireamutilriipeisajulnperioadadeconstrucie)ilimitarea
construiriiacestoranzoneprotejatesaunimediatalorvecintate
OT9.7.6.Controlulincendiilordepdureipuni
OT9.7.7.Coordonareaactivitilorturisticeiamsurilordeprotecieacadruluinaturaliapeisajului(nfiinareastructurilor
administrativecaresreglezeiccontrolezefluxurileturistice)
OT9.7.8.Controlulasupraconstruiriinextravilanullocalitilor(pensiuni,casedevacan)caredegradeazmediul;
OT9.7.9.Controlulelementelornegativeindusedefenomenelenaturale(secet,inundaii)iautilizriiexcesiveaierbicidelor
iinsecticidelor
OT9.7.10.Eliminareaelementelorcuposibileefectenocivedinzoneledeluncdeclaratesiturideimportancomunitar
(carieredepietriinisp,deversareadeapeuzate,depozitareadedeeuri,braconajul)
OT.9.7.11.Dezvoltareturisticcontrolatcarearenvedereprotejareavarietiidehabitateipstrareahidrodinamicii
naturaleareliefului
OT9.7.12.Proteciazoneidecoastprinstopareaeroziuniiplajelorifalezelor
Programeasociate:
PT9.13.Programdedescentralizareaatribuiiloradministrativeiafactorilordecizionalindomeniulprotecieiiconservrii
biodiversitii
PT9.14.Programdeidentificarededomeniiidearealegeograficencareinterveniastatuluitrebuiesfiemaiputernic,dup
tipulproblemelorialmoduluideintervenienecesar;
65
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
66
IV.2.4.Msuriprioritare
M9.1. Cartarea habitatelor naturale i a habitatelor speciilor slbatice de interes comunitar i stabilirea sistemului de
monitorizareastriideconservareaacestora
M9.2.Creareaunorlocuridemunc,aunornoicompetenesioportunitideafaceriprinaciuniderefacereaecosistemului
iconservareabiodiversitii
M9.3.PregtireaunorstudiispecializatepentruactualizareaPATNSeciuneaaIIIaZoneprotejate.
Lanivelnaionalseimpunereducereai,petermenmediu,nlturareaelementelordeimpactnegativasupracapitalului
natural,nprincipalasupraconservriibiodiversitii:suprapunatuliactivitileasociateacestuia,punatulneadecvat,
exploatrile forestiere neraionale (inclusiv tierile ilegale), poluarea solului, a apelor i aerului (cu precdere poluarea
industrial, exploatrile de minerale, minereuri, materiale de construcie, poluarea fcut de mijloacele de transport,
deversareaapeloruzate,deeurilemenajereetc.),construciile,turismulnecontrolatetc.
Lanivelteritorial,msurileseparticularizeaznfunciedecaracteristicilefiecruitipdeunitate(regiunemontan:nalt,
medie,joas;regiunecostier;depresiune:joassaudemarealtitudineetc.):
nregiunilemontanemediiinalte(deex:MuniiFgra,MuniiBucegi,MuniiParng,MuniiRodnei,MuniiCeahlu),
msuriletrebuiecentratepereducereai,nfinal,nlturareapunatuluiexcesiv,atieriloriraionaledelemniasigurarea
rempduririlorcelpuinncontrapartid(terenurilecuplantaiinoidearborisocupecelpuinsuprafaaechivalentcelei
defriate),controlulconstrucieidemicrohidrocentrale(nperioadadeconstruciemutileazpeisajul),incendiiledepdure
ipuni(destuldefrecventenultimavreme),turismulnecontrolat(nprincipal,pentrucnuexiststructurileadministrative
caresreglezeiccontrolezefluxurileturistice),depozitareailegaladeeurilor,braconajuletc.
nregiunilededealipodi(precuminceledemunijoi)(deex:PodiulSucevei,SubcarpaiiMoldovei,SubcarpaiiGetici,
PodiulMehedini,DealuriledeVest),nliniimari,msurilenecesaresuntnbunmsursimilarecelordinregiunilemontane
mediiinalte,inndusensseamacelementeledeimpactnegativsuntmaiaccentuateitrebuieaplicatemsurimai
drastice.Fiindregiunimaibinepopulateicuoeconomiemaidiversificatintervinialifactoricaredegradeazmediuli
trebuiecontracarai:construciile(nprincipalpensiuniicasedevacan,cartiererezideniale)nextravilanullocalitiloretc.n
cazulconstrucieidemicrohidrocentrale(hidrocentralecuocapacitatedeproduciedepnla10MW),nunumainregiunile
montane,ciincelededealipodi,trebuieavutenateniemaimulteelemente:
Deiadministraiapubliccentralsprijinconstruciaacestora,nideeadepromovareaenergiilorcurateideaapra
mediuldeschimbriclimatice,construciaacestoraaprovocatsaupotprovocadistrugerialemediului(cazulcelordin
MuniiFgra,constatatedeWorldWildFund);
nprezent,lanivelulanului2013,nRomniaexistpeste430demicrohidrocentralenfazadeproiectaresaude
construcie,dintrecarepesteunsfertnzoneprotejatesaunimediatalorvecintate.
nregiuniledecmpieseimpunmsuricarescontrolezeelementelenegativeindusedefenomenelenaturaleextreme
(secet,inundaii)prindareanfunciunedesistemedeirigaii,respectivdedrenare(care,nbunmsur,auexistat
daraufostdistrusedup1989);ncazulirigaiilorseimpunereluarealucrrilorlaCanalulSiretBrgan,prsitedup
1989; trebuie adugatcontrolulutilizriiinsecticidelor,ierbicideloretc.care,ajungncursuriledeap(ruri,fluviul
Dunrea)sauoglinziledeap(lacuri,MareaNeagr).
nplanlocal,pearealemici,msurilemenionatemaisus,trebuieadaptatelacaracteristicilespecifice:
ncazuluneiaezrisaustaiunituristiceplanificareaviitoareestediferitdacseaflntroarienaturalprotejatsaunu
(mai ales n primul caz intervenind restricii privitoare la expansiunea pe orizontal, activitile economice ce pot fi
derulateetc.);
Cndseproiecteazdezvoltareaviitoareaunuimicareal,importantnspentrucafostdeclaratSCI(SitdeImportan
Comunitar), cum este cazul CiuperceniDesa din sudul judeului Dolj, interveniile trebuie s prevad, n primul rnd,
protejareaiconservareasa,deoareceporiuneadeLuncaDunrii,ncaresenscrie,acunoscuttransformriradicalenegative
nperioadacomunist,datoritndiguirilor,drenrilor,irigaiiloridesecrilor:pdurileaufostdefriate,bliletransformaten
terenuriagricolesaunlacuripentrupiscicultur,toateacesteaafectndnprimulrndavifauna.Dealtfel,seimpunecamulte
arealedinLuncaDunrii,careaucunoscuttransformrisimilarecelormenionate,sfieredateregimuluilornaturaldeblisau
lacuri,careeraucndvaadevratesupapepentrusurplusuldeapeladebitelemarialeDunrii.
Zonelecostiere.Dei,ntregullitoralromnescalMriiNegreparesimilar(singurulelementdifereniatorfiindprezena
sauabsenafalezeinalte),practicfiecaresectorestediferitipresupuneoabordarespecific.
Plajasubmers,EforieNordEforieSud(nsumnd140ha),singuraplajcarenuafostmodificat,princonstruciade
structurimasivedeproteciecostier,trebuieconservatcaatare,ntructdoarnacestperimetrusepstreaz
hidrodinamicanaturalihabitatelecaracteristiceuneiplajenisipoaseexpuse(doaraicimaitriescdoumolute
bivalveDoncillacorneaiDonaxtrunculus);
66
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
ArealulmarinVamaVeche2Mai,care,deiestedestulderestrns(7200ha),cuprindeomarevarietatedehabitate
elementare;trebuieapratdeagresiuneaturistictotmaiaccentuati,totodat,feritdeinterveniileimobiliarede
anvergur;
ZonamarindelaCapulTuzla(1738ha),maipuinntinscaarealulmarinVamaVeche2Mai,estenecesarafi
conservatcaatare,fiinddeclaratSCI(SitdeImportanComunitar),lafelcaarealeleprecedente.
AriileSCIiSPA.RomniaaredejaunnumrsemnificativdeSCI(SiturideImportanComunitar)iSPA(AriiSpecialede
Protecie)ntotal599n2011,carensumeaz22,7%dinteritoriulrii.SDTRtrebuiesacordeoatenieprioritar
acestorsituri,fiindnecesarproiectareaadministrriisiturilordeoarecedoarunnumrrestrnsdintreacesteadispunede
dotrilefiretindomeniu,ioricumnusuficiente(MuniiApuseni,MuniiBucegi,DeltaDunrii,MuniiRodnei.a.).Se
impunedotareasaucompletareacucldiriadministrative,centretiinifice,centredevizitare,traseeturisticeitematice,
locuridecampare,amenajripentrucolectareadeeurilor,panourideavertizare,deinformareipentruobservare,
amenajrideinfrastructurturistic.a..
Studiularatnecesitateadiferenieriimsurilorteritorialedupregiunigeograficespecifice.Trsturiledistinctivealeacestora
setransformnelementedepotenial,genernddensitidiferitealepopulaiei,utilizridiferitealeterenurilori,implicit,
moduridedezvoltarediferitacomunitilor.nHrile9.16i9.17suntprezentatemarileunitiderelief,densitatea
aezriloricifradeafaceriaUAT,observnduseolegturinversntrepotenialulterenuriloriveniturilerealizate.
RemediereafactorilorcareaucondusctreaceastsituaietrebuiesstealabazaStrategieideDezvoltareTeritoriala
Romniei.
IV.3. Modalitideimplementare
IV.3.1.Cadrulegislativnecesar
nProgramullegislativalGuvernuluiRomnieipentruperioada20132016(ianuarie2013)suntmenionatemodificrilecare
urmeaz a fi realizate cu prioritate; problematicile studiate sunt prezente n mai multe puncte, listate mai jos. Este de
menionatfaptulcproictelelegislativelistatemaijos,necorelateilipsitedeplanificarestrategic,nuvorcontribuidectlao
amelioraredemicanverguraproblemelorstudiate25:
ProiectdeLegeprivindLegeapajitilorpermanente:
Obligaiadeintorilordepajitipermanentedeameninesuprafaatotalocupatcupajitila1ianuarie2007i
nregistratnRegistrulagricolcapune/fnealaaceadat,inclusivceleaflatenadministrareaADS,conform
prevederilorLegiinr.157/2005pentruratificareaTratatuluideaderare;
Seprevedencheiereadecontractedeconcesiune/nchiriere,ncondiiilelegii,pentrusuprafeeledepajitidisponibile,
proporionalcuefectiveledeanimaledeinutenexploataie,peoperioaddeminimum10ani;
Pentrupunereanvaloareapajitiloraflatendomeniulprivatalcomunelor,oraelor,respectivmunicipiilorifolosirea
eficientaacestora,consiliilelocale,nbazacererilorcresctorilordeanimale,persoanefizicesaujuridicenscrisen
RegistrulNaionalalExploataiilor(RNE),potsncheiecontractedenchiriere,ncondiiilelegii,pentrusuprafeelede
pajitidisponibile,proporionalcuefectiveledeanimaledeinutenexploataie,peoperioaddeminimum10ani;
Prin meninerea suprafeei depajitipermanenteiutilizareaacesteiadectrecresctoriideanimalevorcrete
efectiveledeanimaleiimplicitRomniavadeveniproductoareiexportatoaredeprodusedeorigineanimaliva
aveaocontribuiesemnificativlacretereaprodusuluiinternbrut;
Suntcreateoportunitidedezvoltareaproducieiiimplicitamediuluideafaceriprincretereacompetitivitii
activitiloragricole,afluxuluicomercialalresurselormaterialenecesarefermierilor,ctsiafluxuluidecapitalasigurat
demediulbancarpentrufinanareaactivitiloragricole
ProiectulLegiiapiculturii
CreareacadruluilegalgeneralnecesardesfurriiactivitiiapicolenRomnia;
Drepturileiobligaiileapicultorilor;
Condiiiledeamplasareastupilorinndcontattdeprotejareaobiectiveloraflatenapropiereaacestora,ctide
prevenireaintoxicaiiloriprotejareafamiliilordealbine;
Principiileactivitiideameliorareafamiliilordealbineinominalizareaautoritiicompetentendomeniu;
RecunoatereaCarnetuluidestupincadocumentsanitarveterinar,oficial,desupraveghere,prevenireicontrola
familiilordealbine,elaboratconformlegislaieiUE;
Contraveniileisanciunilencazulnclcriiprevederilordinprezentulproiect;
Eliminareaprevederilorcarenumaisuntdeactualitatesaucaresuntreglementatedealteactenormative.
25
GuvernulRomniei,Programullegislativpentruperioada20132016,principalelereglementri,Bucureti,ianuarie2013
67
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
68
ProiectdeLegepentrumodificareaOrdonaneideurgenaGuvernuluinr.71/2010privindstabilireastrategieipentru
mediulmarin.
ProiectdeLegepentruratificareaProtocoluluiprivindproteciamediuluimarinalMriiNegrempotrivapoluriiprovenite
dinsurseiactivitidepeuscat,laConveniapentruproteciaMriiNegrempotrivapolurii.
CooperarearegionalpentrureducereapoluriiMriiNegredinsursedepeuscat.
ProiectdeLegepentrumodificareaicompletareaLegiinr.317/2009deaprobareaOrdonaneideurgenaGuvernului
nr.23/2008privindpescuituliacvacultura:
TrebuiemodificateunelearticoledinlegencomformitatecuprevederileOrdonaneideurgenaGuvernuluinr.
96/2012privindstabilireaunormasuridereorganizarencadruladministraieipublicellocatipentrumodificareaunor
actenormative;
ReglementareapescuituluinDeltaDunriinsensuladministrriiresurseloracvaticeviidectreAgeniaNaional
pentruPescuitiAcvacultur,aacumafostpnnanul2011;
Reglementareapracticriipescuituluirecreativ/llocatedinRomniancomformitatecuregulamentelecomunitare,
propunerile asociaiilor de pescari llocate i pentru asigurarea managementului integrat i durabil al habitatelor
piscicolellocat;
PosibilitateaAgenieiNaionalepentruPescuitiAcvaculturdeancheiacontractedeconcesiune,concesiuneprin
atribuiredirect,arend,leasingimobiliariasocierenparticipaiune.
ProiectdeLegepentrumodificareaicompletareaLegiinr.211/2011privindregimuldeeurilor
ProiectdeLegepentruratificareaProtocoluluiprivindturismuldurabil,adoptatlaBratislavala27mai2011isemnatde
RomnialaBratislavala27mai2011,laConveniacadruprivindproteciaidezvoltareadurabilaCarpailor,adoptatla
Kievla22mai2003,ratificatdeRomniaprinLegeanr.389/2006
Proiect de Lege pentru modificarea Ordonanei de urgen a Guvernului nr.57/2007 privind regimul ariilor naturale
protejate,conservareahabitatelornaturale,afloreiifauneislbatice,aprobatcumodificriicompletriprinLegeanr.
49/2011
Proiect de Lege pentru ratificarea amendamentelor la Protocolul Conveniei din 1979 asupra polurii atmosferice
transfrontierepedistanelungi,referitorlareducereaacidifierii,eutrofizriiiniveluluideozontroposferic,adoptatla
Gothenburgla1decembrie1999
Maisuntnecesare:
Legeaconservriielementelornaturale
Legeaconservriipeisajului
Legeaamenajriiteritoriuluiiurbanismuluimodificri
IV.3.2.Cadruinstituionalnecesar
Autoritilenaionalecuatribuiindomeniulelaborriiiimplementriipoliticilorprivindcadrulnaturalibiodiversitatea,a
susineriiimonitorizriiactivitilorspecifice,deintereslocalinaionalsunt:MinisterulMediuluiiSchimbrilorClimatice,
MinisterulAgriculturiiiDezvoltriiRuraleiMinisterulDezvoltriiRegionaleiAdministraieiPublice,AgeniaNaionalpentru
ResurseMinerale,DepartamentulpentruApe,PduriiPisciculturdincadrulMinisteruluiMediuluiiSchimbrilorClimatice.
Aciuninecesare:
Coordonarentreinstituiilecareexercitproteciacadruluinaturaliabiodiversitii;
Clarificareamoduluideacceslafinanriaaciunilorcarecuprindmsurideprotecie.
IV.3.3.Responsabiliti
Responsabilitateaprincipalndomeniuaparinestatului,prinMinisterulMediuluiiSchimbrilorClimaticeiMinisterul
AgriculturiiiDezvoltriiRurale;
Stabilireasistemuluideechilibrarearesponsabilitilorndomeniureprezintunobiectivalstrategiei.
68
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
IV.4. Sintezstrategicioperaional
VIZIUNE
Biodiversitateaiserviciileecosistemicepecareaceastaleofercapitalulsunaturalvorfiprotejate,valorificatei
refcutenmodcorespunztor,avndnvederevaloareaintrinsecabiodiversitiiicontribuiaesenialaserviciilor
ecosistemicelabunstareaoamenilorilaprosperitateeconomic(COM(2011)244)
PALIERULSTRATEGIC
Obiectivstrategic
OS3.Obiectivulstrategicestevalorificareaechilibrataresurselornaturale,proteciamediuluiiprevenireaschimbilorclimatice.
Obiectivgeneral(liniedirectoare)
OG.9.Valorificareapotenialuluinaturalalteritoriuluiiconservareabiodiversitii
Obiectivespecificenaionale
Obiectivepetermenlung(orizont2035)
Obiectivepetermenmediu(orizont2020)
ON9.1.Subordonareapoliticilordedezvoltareteritorialfa
deobiectivelestrategieinaionalededezvoltaredurabilia
strategielnaionaledeconservareabiodiversitii
ON9.5.Promovareadiversitiiteritoriilorprinreliefarea
diversitiiecosistemeloripeisajelor
ON9.2.Meninereaechilibruluiecosistemelorprinlimitarea
activitilornociveincurajareaactivitilortradiionale,n
zonenaturaleinmediulrural
ON9.6.RevitalizareaDelteiDunriibazatpeconservarea
biodiversitiiidezvoltareadurabilacomunitilorlocale
ON9.3.Fundamentareapoliticilordedezvoltareprinluarean
considerarecaelementedeterminanteaelementelor
geograficespecificealeteritoriilor
ON9.4.Promovareasusinutaaciunilordereducerea
factorilornocivipentrucalitateamediuluilanivelteritorial
Obiectivespecificeteritoriale(operaionale)
OT9.7.Reducereainlturareaaciunilorduntoarecadruluinaturalnregiunilemontane,dedealipodi,nregiunilede
cmpie,deluncinzonelecostiere(punatulexcesiv,exploatareairaionalafonduluiforestier,construciilede
microhidrocentrale,depozitareailegaldedeeuri,aturismuluinecontrolat.a.)
1.Urbanruralizonemetropolitane
OT9.7.1.Reducereapoluriisolului,aapeloriaaeruluiprodusdeactivitiindustriale,traficrutier,deversareaapelor
uzate,depozitareaneadecvatadeeurilormenajere
OT9.7.2.Dotareaiechipareaadministraiilorariilornaturaleprotejateiorganizareainfrastructuriidevizitare/cercetare
respectndprincipiiledeprotecieamediului
2.Zoneperiferice(frontaliere)
3.Zoneslabpopulatesauizolate
4.Zonentransformaresaudeclin
5.Zonegeografice
Zonemontane
OT9.7.3.Reducereainlturareapunatuluiexcesiv
OT.9.7.4.Reducereatieriloriraionaledelemniasigurarearempduririlorcelpuinncontrapartid(terenurilecuplantaiinoi
dearborisocupecelpuinsuprafaaechivalentceleidefriate)
OT9.7.5.Controlulconstrucieidemicrohidrocentrale(prevenireamutilriipeisajulnperioadadeconstrucie)ilimitarea
construiriiacestoranzoneprotejatesaunimediatalorvecintate
OT9.7.6.Controlulincendiilordepdureipuni
OT9.7.7.Coordonareaactivitilorturisticeiamsurilordeprotecieacadruluinaturaliapeisajului(nfiinareastructurilor
administrativecaresreglezeiccontrolezefluxurileturistice)
Regiunidedealipodi
OT9.7.8.Controlulasupraconstruiriinextravilanullocalitilor(pensiuni,casedevacan)caredegradeazmediul;
69
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
70
Regiunidecmpie
OT9.7.9.Controlulelementelornegativeindusedefenomenelenaturale(secet,inundaii)iautilizriiexcesiveaierbicidelori
insecticidelor
Regiunidelunc
OT9.7.10.Eliminareaelementelorcuposibileefectenocivedinzoneledeluncdeclaratesiturideimportancomunitar(cariere
depietriinisp,deversareadeapeuzate,depozitareadedeeuri,braconajul)
Zonelecostiere
OT.9.7.11.Dezvoltareturisticcontrolatcarearenvedereprotejareavarietiidehabitateipstrareahidrodinamiciinaturalea
reliefului
OT9.7.12.Proteciazoneidecoastprinstopareaeroziuniiplajelorifalezelor
PALIERULOPERAIONAL
Politici
PoliticcutitlulMediulipeisajulRomnieicaprincipalfactordeatractivitatepeplaneuropean,urmrindroluldeterminantprivind
dezvoltareadurabil,obiectivedeprotejareamediului,abiodiversitii,apatrimoniuluinatural,cuturaliapeisajuluilanivelteritorial.
Msuri
M9.1.Cartareahabitatelornaturaleiahabitatelorspeciilorslbaticedeinterescomunitaristabilireasistemuluide
monitorizareastriideconservareaacestora
M9.2.Programedecreareaunorlocuridemunc,aunornoicompetenesioportunitideafaceriprinaciuniderefacerea
ecosistemuluiiconservareabiodiversitii
M9.3.PregtireaunorstudiispecializatepentruactualizareaPATNSeciuneaaIIIaZoneprotejate
Programe
Pachetul1(asociatON9.1)
PT9.1.Programdecoordonarelegislativprivindamenajareateritoriuluiiurbanismul,protejareacadruluinaturali
conservareabiodiversitii
Pachetul2(asociatON9.2)
PT9.2.Programdereducereaelementelordeimpactnegativasupracapitaluluinatural,bidoversitiiistriifactorilordemediu
PT9.3.Programdeinformareacetenilorprinpromovareacunotineloracademice,tiinificeitradiionale
PT9.4.Programdeconsultareapopulaieinvedereaobineriiparticipriidirectendomeniulprotecieinaturii
PT9.5.Programdestimulareainiiativelorlocalendomeniulprotecieimediului,abiodiversitii,apatrimoniuluinatural,
cuturaliapeisajului
Pachetul3(asociatON9.3)
PT9.6.Programdestudiereateritoriilorcuspecificgeograficievideniereapotenialuluifiecreizone
Pachetul4(asociatON9.4)
PT9.7.Programdepromovareapracticilorimetodelorspecificeagriculturiitradiionale
PT9.8.ProgramdeprotejareaspeciilornativedepetidinDeltaDunriiiMareaNeagrprincontrolareaspeciilorinvazive
PT9.9.Programdecontrolareaintroduceriiirspndiriiorganismelordecarantinduntoareplantelorsauproduselor
vegetaledinRomnia
PT9.10.Programderenaturareaarealelordinluncilerurilormari,lunca,blileiDeltaDunrii
Pachetul5(asociatON9.5)
PT9.11.Programdencurajareaparticipriiefectiveatuturoractorilorimplicainproteciapatrimoniuluinatural
Pachetul6(asociatON9.6)
PT9.12.ProgramdedezvoltareeconomicosocialidemediuazoneiDeltaDunrii
PT9.13.Programdesprijinireainvestiiilornbinelecomunidepromovareanoiuniidecapitalecologic
Pachetul7(asociatON9.7)
PT9.14.Programdedescentralizareaatribuiiloradministrativeiafactorilordecizionalindomeniulprotecieiiconservrii
biodiversitii
PT9.15.Programdeidentificareadedomeniiidearealegeograficencareinterveniastatuluitrebuiesfiemaiputernic,duptipul
problemelorialmoduluideintervenienecesar
Not.StructuraprincipalaprezentriisinteticeafostcomunicatdeMDRAPautorilorstudiilor,pentruomaibunintegrarenstructuraSDTR.
70
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
Anexa9.1.CategoriideariiprotejatedinRomnia
A.Ariiprotejatedeinteresnaional
AriilenaturaleprotejatesuntdesemnateprinLegea5/2000privindaprobareaPlanuluideamenajareateritoriuluinaional
SeciuneaaIIIazoneprotejate.PotrivitO.U.G.nr.57/2007privindregimulariilornaturaleprotejate,conservareahabitatelor
naturale,afloreiiafauneislbatice,categoriiledeariiprotejatedeinteresnaionalsunt:
Rezervaiiletiinifice;
Monumentealenaturii;
Rezervaiinaturale;
Parcurilenaturale:ParculNaturalMuniiMaramureului,ParculNaturalVntoriNeam,ParculNaturalBucegi,ParculNatural
PutnaVrancea,ParculNaturalGrditeaMunceluluiCioclovina,ParculNaturalPoriledeFier,ParculNaturalLuncaMureului,
ParculNaturalApuseni,ParculNaturalBaltaMicaBrilei,ParculNaturalComana,ParculNaturalLuncaJoasaPrutuluiInferior,
ParculNaturalDefileulMureuluiSuperior,GeoparculDinozauriloraraHaegului,GeoparculPlatoulMehedini;
Parcurilenaionale:ParculNaionalMuniiRodnei,ParculNaionalClimani,ParculNaionalCheileBicazuluiHma,Parcul
NaionalPiatraCraiului,ParculNaionalBuilaVnturaria,ParculNaionalDefileulJiului,ParculNaionalRetezat,ParculNaional
DomogledValeaCernei,ParculNaionalSemenicChCaraului,ParculNaionalCheileNereiBeunia,ParculNaionalMunii
Mcinului,ParculNaionalCeahlu,ParculNaionalCozia.
B.Ariiprotejatedeinteresinternaional
PentruRomniaaufostdeclarateariideinteresinternaionalurmtoarele:
Rezervaiilealebiosferei:PietrosulRodnei,Retezar,DeltaDunrii;
Zoneumede:DeltaDunrii,InsulaMicaBrilei,LuncaMureului,ComplexulPiscicolDumbrvia,LaculTechirghiol;
Siturinaturalealepatrimoniulnaturaluniversal:DeltaDunrii;
Geoparcuri:GeoparculDinozauriloraraHaegului(inclusnEuropeanGeoparksNetwork,patronatdeUNESCO),Geoparcul
PlatoulMehedini.
C.Ariiprotejatedeinterescomunitar
ReeauaEcologicEuropeanNatura2000esteuninstrumentimportantpentruconservareabiodiversitiiipeisajului,attla
nivelulUniuniiEuropene,ctilanivelnaional.
ObiectiveleNatura2000sunt:
Orireadeclinuluibiodiversitii,princonservareapetermenlungacelormaivaloroasespeciiihabitatedeinterescomunitar;
ProtejareabiodiversitiiEuropei;
Promovareaactivitiloreconomicebenefice.
ReeauaNatura2000estealctuitdin:
SCI(SiturideimportancomunitarSitesofCommunityImportance)contribuielameninereaunuinaturaldinAnexa2saua
uneispeciidinAnexa3aO.UG.nr.57/2007privindregimulariilornaturaleprotejate,conservareahabitatelornaturale,aflorei
iafauneislbatice;
SPA(AriideProtecieSpecialAvifaunisticSpecialProtectionAreas)desemnatepentruspeciidepsri(cca200);
SAC(AriiSpecialedeConservareSpecialAreasforConservation)deemnatepentruhabitatenaturale,speciideflorifaun
slbatic.
PentrucaunsitsafiedeclaratcaparteareeleiNatura2000,seineseamadecaracteristicilenaturalealesitului,deinteresele
economice,culturaleisociale,fiindpermiseactivitieconomicecarevinnsprijinuldezvoltriidurabileicarenuafecteazstarea
deconservareavantajoasesituluirespectiv,selectareareprezentndrecunoatereaimportaneizoneilaniveleuropean.
71
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
72
Ariiprotejatede
interesnaional
ARIIPROTEJATENROMNIA(OUG57/2007),ZONELENATURALEPROTEJATEDEINTERESNAIONALIMONUMENTELENATURII(L5/2000)
CATEGORII
ACTENORMATIVE
OBSERVAII
RS Rezervaiitiinifice
OUG236/2000+OUG57/2007
CorespundcategorieiIIUCN
PN Parcurinaionale
L5/2000,OUG236/2000+OUG57/2007
CorespundcategorieiIIIUCN
L5/2000,OUG236/2000+OUG57/2007
CorespundcategorieiIIIIUCN
L5/2000,OUG236/2000+OUG57/2007
CorespundcategorieiIVIUCN
L5/2000,OUG236/2000+OUG57/2007
CorespundcategorieiVIUCN
L5/2000,OUG236/2000+OUG57/2007
DesemnatedeComitetulUNESCO"OmuliBiosfera"
Zoneumededeimportan
internaional
OUG236/2000+OUG57/2007
DesemnatedeSecretariatulConvenieiRamsar(tratat
internaional,1971)
Siturinaturalealepatrimoniuluinatural
universal
OUG236/2000+OUG57/2007
InstituitedeUNESCO,conformConvenieiprivindprotecia
patrimoniuluimondialculturalinatural
OUG57/2007
InstituitedeUNESCO,conformrecomandriloriaCartei
ReeleiEuropeneaGeoparcurilor
OUG236/2000+OUG57/2007
ConformDirectivei92/43/CCEdin21mai1992privindconservarea
habitatelornaturale,afloreiifauneislbatice
OUG236/2000+L462/2001+L345/2006
ConformDirectivei79/409/CCEdin2aprilie1979privind
conservareapsrilorslbatice
OUG236/2000+L462/2001+L345/2006
ConformDirectivei92/43/CCEdin21mai1992privindconservarea
habitatelornaturale,afloreiifauneislbatice
MN Monumentealenaturii(1)
RN Rezervaiinaturale(1)
Ariideinterescomunitar
sausituriNatura2000
Ariiprotejate
deinteresinternaional
PNat Parcurinaturale
RB Rezervaiialebiosferei
ZUII
SNPNU
GP Geoparcuri(2)
ASC Ariispecialedeconservare
(A)SPA Ariideproteciespecialavifaunsitic
SCI Siturideinterescomunitar
TabelulA.9.1.1.AriiprotejatenRomnia(2013)
SintezQuattroDesign,2013Studiul12.Proteciapatrimoniuluinatural,culturaliapeisajului(tabelul12.1)
(1)Legea5/2000areocategoriedenumitrezervaiiimonumentealenaturii
(2)GeoparcurilesuntdeclaratenOUG57/2000caariiprotejatedeinteresnaional;peplannaional,suntinclusencategoriaparcurilornaturale.
SUPRAFEELEARIILORPROTEJATEDINROMNIA
1a.
TotalParcurinaionaleiparcuri
naturale(deinteresnaional)
dincare:
Protejateefectivpeplaninternaional
Protejateexclusivpeplannaional
(PN10,PN12,Pnat0710;15)*
(frPN10,PN12,Pnat0710;15)
1086470.60
345042.80
741427.00
Totalariiprotejatedeinteres
internaionalcfOUG57/2007
(inclusivZUII)
dincare:
Protejateefectivpeplaninternaional
Frproteciepeplaninternaional
dincare:
Frproteciedeprofilpeplannaional
dincare:frproteciepeplannaional
(frGP01iparteaPnat09)
(GP01PlatoulMehedini)
(ZUII0619)
(ZUII1319,parial)
1382285.50
1276285.50
106000.00
2017712.50
1276285.50
1141002.00
135283.50
741427.00
472180.00
135283.50
1a+2
Totalariiprotejatedeinteresnaional
(PN+Pnat)iinternaional
(inclusivZUII)
dincare:
Protejateefectivpeplaninternaional
Protejatepeplannaional(A)
Frproteciepeplannaional
Protejateexclusivpeplannaional(B)
1b
Totalrezervaiinaturale,tiinificei
monumentealenaturii
dincare:
nteritoriulPnatsauPNdeinteresnaional
ninteriorulariilordeinteresinternaional
nexteriorulacestora
298033.20
65139.80
63721.70
169171.70
1a+1b
Totalariiprotejatedeinteresnaional
dincare:
Parcurinaionaleinaturaleprotejateexcl.na.
RezervaiiiM.N.nexteriorulPnat,PNialariilorde
interesinternaional
910598.70
741427.00
169171.70
1a+1b+
2
Totalariiprotejatedeinteresnaionali dincare:
internaional(inclusivZUII)
Ariiprotejatedeinteresinternaional
Ariiprotejatedeinteresnaional(exclusiv)
Ariiprotejatedeinteresinternaional(frprotecie
peplannaional)
Totalariiprotejateefectivdelegislaianaional
100%(9.7%dinteritoriulnaional)
55%(5.4%dinteritoriulnaional)
39.2%(3.8%dinteritoriulnaional)
5.8%(0.6%dinteritoriulnaional)
94.2%(9.2%dinteritoriulnaional)
Totalariiprotejatedeinterescomunitar dincare:
(1)
ROSCI
ROSPA
TotalsuprafaprotejatROSCI+ROSPA
17.4%dinteritoriulnaional
15.5%dinteritoriulnaional
cca25%dinteritoriulnaional
7846546.60
4152152.30
3694394.30
cca6000000.00
cca30%dinteritoriulnaional
cca25%dinteritoriulnaional
cca5%dinteritoriulnaional
cca7000000.00
cca6000000.00
cca1000000.00
TotalariiprotejatenRomnia
dincare:
TotalsuprafaaROSCI+ROSPA
TotalariiprotejateexterioareROSCI/ROSPA
2322167.70
1276285.50
910598.70
135283.50
2186884.20
TabelulA.9.1.2.SuprafeeleariileprotejatedinRomniasintez.
Surse:CalculQuattroDesign,2013Studiul12.Proteciapatrimoniuluinatural,culturaliapeisajului(tabelul12.5),pebazasuprafeelormenionatenlegislaie;SCIiSPA
suntcalculateconformdatelorGIS(MMSC).*TeritoriulPnat09estedoarparialprotejatinternaional
72
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
Anexa9.2.ScopurilestrategiceiobiectivelePlanuluistrategicpentrubiodiversitate20112020(Nagoya,2010)(inteleAichi)
APMIai,Buletininformativnr.2/2011,pp.25,http://apmis.anpm.ro/upload/55266_buletin%20II%202011.pdf[singuratraducere
romnidentificat]
73
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
74
Anexa9.3.Fieleunitilorisubunitiloroperaionalederelief
Cuprins:
CarpaiiOrientali
1.1. CarpaiiMaramureuluiiBucovinei
1.2. CarpaiiMoldoTransilvani
1.3. CarpaiideCurbur
2. CarpaiiMeridionali
3. MuniiBanatuluiiPoianaRusc
4. MuniiApuseni
5. Subcarpaii
5.1. SubcarpaiiGetici
5.2. SubcarpaiiCurburii
5.3. SubcarpaiiMoldovei
6. PodiulMoldovei
6.1. PodisulSucevei
6.2. CmpiaMoldovei
6.3. PodiulBrladului
7. PodiulDobrogei
7.1. PodisulDobrogeideNord
7.2. PodisulDobrogeiCentrale
7.3. PodisulDobrogeideSud
8. PiemontulGetic
9. DealuriledeVestI
10. DealuriledeVestII
11. DepresiuneaColinaraTransilvaniei
11.1. CmpiaTransilvaniei
11.2. PodiulSomeelor
11.3. PodiulTrnavelor
11.4. SubcarpaiiTransilvaniei
12. PodiulMehedini
13. CmpiaRomnI
13.1. CmpiaBrganului
13.2. CmpiaIalomiei
13.3. CmpiaBuzuSiret
14. CmpiaRomnII
14.1. CmpiaOlteniei
14.2. CmpiaTeleormanului
15. CmpiadeVest
15.1. CmpiaSomeului,
15.2. CmpiaCriurilor
15.3. CmpiaBanatului
16. Lunca,Blile,DeltaDunriiiComplexulLagunarRazim
16.1. DeltaDunriiiComplexullagunarRazim
16.2. BlileDunrii
16.3. LuncaDunrii
Caracteristicilefizicogeograficealeunitiloroperaionaledereliefsuntrealizatededr.geogr.LilianaGURANireprezinto
sintezaurmtoarelorsurse:
***,GeografiaRomnieiIII. CarpaiiRomnetiidepTransilvaniei,EdituraAcademieiRepubliciiSocialisteRomnia,1987
***,GeografiaRomnieiIV. Regiunilepericarpatice:DealurileiCmpiaBanatuluiiCrianei,PodiulMehedini,Subcarpaii,
PiemontulGetic,PodiulMoldovei,EdituraAcademieiRomne,1992
***,GeografiaRomnieiIV. Regiunilepericarpatice:CmpiaRomn,Dunrea,PodiulDobrogei,LitoralulRomnescalMrii
NegreiPlatformaContinental,EdituraAcademieiRomne,2005
1.
74
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
1.
CarpaiiOrientali
I.
Datedeidentificare
I.1.
Denumireaunitiigeografice:CarpaiiOrientali
I.2. Subunitioperaionalederelief:
1.1. CarpaiiMaramureuluiiBucovinei
1.2. CarpaiiMoldoTransilvani
1.3. CarpaiideCurbur
II.
I.3.
Suprafa:3472135.74ha
I.4.
Populaie2012:1179980
Caracteristicileunitilorgeografice
II.1. Caracteristicilefizicogeografice
CarpaiiOrientalisecaracterizeazprintrunreliefcomplexdezvoltatpeunsubstratgeologicvariatalctuitdintreiunitilongitudinale,distinctedinpunct
devederelitologic,structuralitectonic:unitateacristalinncentruflancatdeunitateafliuluinestideceavulcanicnvest.Datoritacesteicomplexiti
litologiceexistiomarevarietatedeformederelief,culmimontanecualtitudinicevariazntre2300mnMuniiRodneiimaipuinde1000mnMunii
Oaului.ntreacesteculmisedezvoltnumeroasedepresiunicareocupaproximativ25%dinsuprafaaregiuniiiculoaredevaledispuseparalel,cu
desfurarengenerallongitudinal,pecaresedesfoarobogatreeahidrografic.Ceamaimaredepresiuneseaflnparteadenord,Depresiunea
Maramureului.Climatul,specificmontan,variazaltitudinal,darsentlnescicondiiideadpostsaudeinversiunetermicnspaiiledepresionare,aceste
caracteristiciavndunimpactdeterminantasupradiversitiibiologice(pajitialpine,pdurideconifereidefoioase).Toateacesteaformeazomare
diversitatedepeisajecare,mpreuncubogateleresurselealesubsolului(minereurilemetalifereinemetalifereexistentenmuniivulcanicidinnord
Maramure,Oa,ible)reprezintunpotenialdeosebitdeimportantpentrudezvoltareasocioeconomicaaezrilorumane.
II.2. Unitiadministrativteritorialecomponente
NumrtotalUAT:
314(3472135.7ha,reprezentnd14,57%dinsuprafaatotalaRomniei),dincare:
14municipii(209640.31ha,reprezentnd0,88%dinsuprafaatotalaRomniei),
33orae(420218.72ha,reprezentnd1,77%dinsuprafaatotalaRomniei),
267comune(2842276.82ha,reprezentnd11,92%dinsuprafaatotalaRomniei)
Jude/NumrUAT/DenumireUAT
JudeulArge
Total3UATdincare,
3comuneDmbovicioara,Stoeneti,Dragoslavele
JudeulBacu
Total14UATdincare,
1municipiuMoineti
3oraeSlnicMoldova,Comneti,Drmneti
10comunePrgreti,MnstireaCainm,Dofteana,Oituz,GhimeFget,Brusturoasa,Palanca,Asu,Ag,Zeme
JudeulBistriaNsud
Total17UATdincare,
1oraSngeorzBi
9comuneParva,Romuli,MguraIlvei,IlvaMare,Leu,Rebrioara,IlvaMic,TihaBrgului,Maieru,LuncaIlvei,an,PoianaIlvei,Prundu
Brgului,Rodna,Dumitria,BistriaBrgului
75
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
76
JudeulBraov
Total32UATdincare,
3municipiiScele,Codlea,Braov
3oraePredeal,Rnov,Ghimbav
26comuneFundata,PoianaMrului,Holbav,Moieciu,Vulcan,VamaBuzului,Raco,Bran,Teliu,Apaa,Budila,Hlchiu,Dumbrvia,Ormeni,
Trlungeni,Hoghiz,Mieru,Prejmer,Hrman,Crizbav,incaNou,Snpetru,Bod,Feldioara,Cristian,Augustin
JudeulBuzu
Total8UATdincare,
1oraNehoiu
7comuneLoptari,Chiojdu,Breti,Coli,Mnzleti,GuraTeghii,Siriu
JudeulCovasna
Total45UATdincare,
2municipiiTrguSecuiesc,SfntuGheorghe
3oraentorsuraBuzului,Covasna,Baraolt
40comuneBelin,Comandu,Dobrlu,SitaBuzului,Vlcele,Mereni,Bani,Barcani,Brecu,Zagon,Brate,Cernat,ValeaMare,Estelnic,
Moaca,Dalnic,Turia,Ghidfalu,Ojdula,Reci,Snzieni,Lemnia,Zbala,Ghelina,Ozun,Bodoc,Poian,Catalina,Chichi,Malna,Hghig,
BoroneuMare,AitaMare,ValeaCriului,Ilieni,Micfalau,Bixad,Arcu,Vrghi,Brdu
JudeulDmbovia
Total2UATdincare,
2comuneMoroeni,Runcu
JudeulHarghita
Total52UATdincare,
3municipiiToplia,MiercureaCiuc,Gheorgheni
4oraBileTunad,Blan,Vlhia,Borsec
45comuneSnmartin,Ciucsngeorgiu,PlieiideJos,Cozmeni,Tunad,Vrag,Bilbor,Ditru,Joseni,Praid,Remetea,Corund,LuncadeJos,
Cplnia,Subcetate,Tulghe,Sndominic,Ocland,Ciumani,Lueta,Corbu,Dneti,Dealu,Srma,Zetea,Mereti,Suseni,LuncadeSus,Sncrieni,
Lzarea,Snsimion,Cra,Tometi,Volbeni,Mihileni,Glua,Siculeni,Frumoasa,Mdra,Brdeti,Ciceu,Sntimbru,PuleniCiuc,Racu,
Leliceni
JudeulMaramure
Total43UATdincare,
2municipiiBaiaMare,SighetuMarmaiei
7oraeVieudeSus,Cavnic,Dragomireti,SliteadeSus,Bora,BaiaSprie,TuiiMgheru
34comuneBistra,BogdanVod,PoieniledeSubMunte,Ieud,Repedea,Strmtura,Petrova,Rozavlea,Budeti,Ruscova,Leordina,Scel,
Botiza,Brsana,Biu,RonadeJos,Clineti,RonadeSus,Giuleti,VieudeJos,Remei,Groiiibleului,Moisei,Deseti,ieu,PoienileIzei,
Cicrlu,VaduIzei,BocicoiuMare,CmpulunglaTisa,Spna,Onceti,Sarasu,Ocnaugatag
JudeulMure
Total8UATdincare,
1oraSovata
7comuneChiherudeJos,Vtava,Hodac,Ibneti,Stnceni,LuncaBradului,Rstolia
JudeulNeam
Total22UATdincare,
1municipiuPiatraNeam
1oraBicaz
20comuneHangu,BicazChei,BicazuArdelean,Dmuc,Piatraoimului,Pipirig,Farcaa,Crcoani,Tazlu,Borca,Taca,Grinie,Poiana
Teiului,Tarcu,Negreti,Pngrai,Ceahlu,Grcina,Agapia,AlexandrucelBun
JudeulPrahova
Total13UATdincare,
4oraeAzuga,Buteni,Sinaia,Comarnic
9comuneStarchiojd,Bertea,Cerau,tefeti,Mneciu,Izvoarele,ValeaDoftanei,Secria,Btrni
JudeulSatuMare
Total13UATdincare,
1oraNegretiOa
12comuneCmrzana,Trol,Btarci,ClinetiOa,TarnaMare,Tur,GheraMic,Bixad,Certeze,OrauNou,Raca,Vama
JudeulSuceava
Total36UATdincare,
2municipiiVatraDornei,CmpulungMoldovenesc
4oraeSolca,Frasin,Broteni,GuraHumorului
30comuneUlmam,IzvoareleSucevei,Crlibaba,Brodina,Iacobeni,MoldovaSulia,Moldovia,Straja,VatraMoldoviei,Breaza,Fundu
Moldovei,Sucevia,Frumosu,MnstireaHumorului,Putna,Sadova,Vama,DornaCandrenilor,Ciocaneti,Cosna,Slatina,Mlini,Panaci,
Ostra,Stulpicani,PoianaStampei,DornaArini,SaruDornei,Pojorta,Crucea
JudeulVrancea
Total6UATdincare,
6comuneNistoreti,Paltin,Nereju,Vintileasca,Tulnici,Pauleti
II.3. Datestatisticelocaliti
76
Numrtotallocaliti:
1051,dincare:
157nmediulurban
894nmediulrural
DensitateaUAT(densitateUAT/100kmp):
Total0.9
UATurbane0.75
Municipii0.67
Orae0.79
UATruralecomune0.94
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
Densitatealocalitilor:
Total3.03
Mediulurban2.49
Mediulrural3.15
II.4. Demografie
Numrlocuitori2012:
2156640,dincare:
1179980nmediulurban
976660nmediulrural
Densitateapopulaiei(2012):
Total0.62
UATurbane1.87
Municipii4.08
Orae0.77
UATruralecomune0.34
Raportruralurban:echilibruurbanrural
II.5. Reeauadelocaliti
Ierarhizareareeleidelocaliti:
Zonemetropolitane:parialZMBraov(Braov,Ghimbav,Codlea,Predeal,Rnov,Scele,Bod,Cristian,Feldioara,Hlchiu,Hrman,Prejmer,
Snpetru,Trlungeni,Vulcan,Crizbav),parialZMSatuMare(GheraMic,OrauNou,Tur),parialZMBaiaMare(BaiaMare,TuiiMgheru,
BaiaSprie,Cavnic,Cicrlu)
Polidecretere:Braov
Polidedezvoltare:BaiaMare
Ariifuncionaleurbane(ESPON,CNDR):deimportannaionalsautransnaionalBRAOV,deimportanregionalsaulocalAg,Codlea,
Scele,SfntuGheorghe,MiercureaCiuc,BaiaMare,PiatraNeam
Sistemeurbane(denumitecf.Anexei16.4.):
Total4SU(20TrguSecuiescCovasna,29TopliaBorsec,38DragomiretiSliteadeSus,39VieudeSusBora,57Cmpulung
MoldovenescFrasinGuraHumorului)
Parial9SU(5SlnicMoldovaComnetiDrmnetiMoineti,11CodleaSceleGhimbavBraovRnov,13Nehoiu,50PredealAzuga
ButeniSinaiaComarnic,30Vlhia,37BaiaMareBaiaSprieTuiiMgheruCavnicNegretiOa,5DrmnetiComnetiMoineti,56
Solca,45PiatraNeam)
Oraecufunciunideosebite:
NoduriferoviareBraov,SfntuGheorghe,Ciceu,BaiaMare,VieudeSus,VatraDornei,Broteni
Aeroportcivil:Braov,BaiaMare
Porturi:Corbu
Zonelipsitedeorae:Breti,Loptari,Mnzleti,Nereju,Nistoreti,Paltin,Tulnici,Vintileasca
II.6. Patrimoniunaturalicultural
III.
Ariinaturaleprotejate:96
Monumenteistoriceivaloridepatrimoniumondial:
MonumentenscrisenLMI:
2916total(2598nr.real),dincare:
1015poziiaA(857nr.realpoziiaA)
MonumenteUNESCO:9Prejmer,Brsana,Deseti,Ieud,GuraHumorului,MnstireaHumorului,Sucevia,VatraMoldoviei,PoienileIzei
Msuristrategice
Creareaunuisistemfuncionaldeprotejareaariilornaturale,precumidemsuriprivindadministrareaacestora(cldiriadministrative,centretiinifice
icentredevizitare,traseeturisticeitematice,locuridecampare,amenajripentrucolectareadeeurilor,panourideavertizare,deinformareipentru
observare,amenajrideinfrastructurturisticncazulpeteriloretc.);
Reducereapunatuluiexcesiv,atieriloriraionaledelemniasigurarearempduririlorcelpuinncontrapartid(terenurilecuplantaiinoidearboris
ocupecelpuinsuprafaaechivalentceleidefriate),nlturareadepozitriiilegaleadeeurilor,abraconajuluietc.;
Controlulconstrucieidemicrohidrocentraleiainstalaiiloreoliene,aincendiiordepdureipuni;msurispecificedediminuareadespduririlor,de
urmrireaprogramelordempduriri;
Studiereaproblemelorspecificesectoruluiprimar,nmodcorelatcuproblemeledeproprietate,pentrucreareaunuisistemdeprotejareaexploataiilor
agricolefamiliale,cuprotejareamoduluitradiionaldelocuirenarealelerurale(locuiretemporarsaupermanentpeculmi,peversaniinsoriiipe
vi),reducereaconstruiriiinadecvate,incurajareaifacilitareadesfurariiactivitilortradiionale;
Controlulocupriiterenuriloriutilizriiraionalearesurseifunciare,nspecialnproximitateamarilororaeinzoneleruralecusaterisipitesau
rsfirate;
Planificareadiferitncazulaezrilor/staiunilorturisticecareseaflntrozonocrotit(ParcNaional,ParcNaturaletc.)saunu(maialesnprimulcaz
intervenindrestriciinceeacepriveteexpansiuneapeorizontal,activitileeconomicecepotfiderulateetc;
Realizareaunuisistemintegrat,sustenabildetransportnzonelemetropolitaneiariilefuncionaleurbanecidecirculaiediversificate,nodurii
mijloacedetransportdurabileprincareseasigurbunaconectivitateacomunelorcupoliiurbani.
77
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
78
2.
CarpaiiMeridionali
I.
Datedeidentificare
I.1. Denumireaunitiigeografice:CarpaiiMeridionali
I.2. Subunitioperaionalederelief:
I.3. Suprafa:1610397.5ha
I.4. Populaie2012:726360
II.
Caracteristicileunitilorderelief
II.1. Caracteristicilefizicogeografice
CarpaiiMeridionalireprezintparteasudicalanuluicarpaticcuodesfuraredelaestlavestpeaproximativ250km.Esteounitatebinedefinitdatorit
nlimiiimasivitiireliefului,dezvoltatnceamaimareparteperocicristaline.naceastgrupseregsesccelemaimarialtitudinidinCarpaiiRomneti
(peste2500m),desfurareanlimiloratrgnddupsineceamaievidentimaicompletetajareaclimei,solurilorivegetaiei,influenndiutilizarea
terenuriloridistribuiaaezriloriactivitilorumane.Reliefulcunlimidepeste2000mocup10%dinsuprafa,darcelemaifrecventealtitudinisunt
celede10001500m(34%).Fragmentareatransversalicealongitudinalauduslaindividualizareaunorsubuniticonstituitennoduriorograficeicentre
dedispersieorografic.nCarpaiiMeridionalipredominculmilerotunjite,darnregiunilecelemainaltesentlnesccresterezultatenurmaeroziunii
glaciare.ntremasivelemuntoasesedezvoltdepresiuniiculoaredevaletransversale,strbtutedeoreeahidrograficbogat.Climatulspecificreliefului
montandeterminzonalitateaverticalavegetaieipredominantforestiere.EtajelealpinisubalpinauceamaimareextinderedinCarpaiiRomneti.
IndividualitateafloristicaCarpailorMeridionaliestemarcatdeprezenaunorendemismeproprii.
II.2. Unitiadministrativteritorialecomponente
78
NumrtotalUAT:
114(1610397.5ha,reprezentnd6.80%dinsuprafaatotalaRomniei),dincare:
6municipii(57036.0ha,reprezentnd0.24%dinsuprafaatotalaRomniei),
22orae(349292.5ha,reprezentnd1.47%dinsuprafaatotalaRomniei),
86comune(1204068.9ha,reprezentnd5.05%dinsuprafaatotalaRomniei)
Jude/NumrUAT/DenumireUAT
JudeulAlba
Total6UATdincare,
1oraCugir
5comuneugag,Ssciori,Pianu,Slitea,ibot
JudeulArge
Total8UATdincare,
8comuneArefu,Nucoara,AlbetiideMuscel,Rucr,Sltrucu,Lereti,ValeaMarePrav,BugheadeSus
JudeulBraov
Total9UATdincare,
2oraseZrneti,Victoria
7comuneVitea,Lisa,Hrseni,Recea,Ucea,Drgus,SambatadeSus
JudeulCaraSeverin
Total10UATdincare,
1oraBileHerculane
9comuneCornereva,Teregova,Buar,Bolvania,TurnuRuieni,Armeni,Marga,Zvoi,Mehadia
JudeulGorj
Total12UATdincare,
3oraeNovaci,Tismana,BumbetiJiu
9comuneSchela,Pade,Crasna,Polovragi,Mueteti,BaiadeFier,Runcu,Stneti,Petiani
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
II.3.
JudeulHunedoara
Total30UATdincare,
6municipiiVulcan,Lupeni,Hunedoara,Petroani,Deva,Ortie
6oraeUricani,Petrila,Clan,Simeria,Haeg,Aninoasa
18 comuneOrtioara de Sus, Boorod, Slau de Sus, Pui, Bnia, Sarmizegetusa, Teliucu Inferior, General Berthelot, Ru de Mori,
SntmriaOrlea,Beriu,Toteti,Baru,Romos,BreteaRomn,Mrtineti,Turda,Bcia
JudeulMehedini
Total3UATdincare,
1oraBaiadeAram
2comuneIsverna,ObriaCloani
JudeulSibiu
Total21UATdincare,
4oraeSlite,Cisndie,Tlmaciu,Avrig
17comuneJina,Tilica,RuSadului,PoianaSibiului,Rinari,Racovia,Cra,GuraRului,TurnuRou,Poplaca,Cristian,Sadu,Porumbacude
Jos,Orlat,ArpaudeJos,Boita,Crioara
JudeulVlcea
Total15UATdincare,
4oraeHorezu,BileOlneti,Brezoi,ClimnetiCciulata
11comuneBoioara,Periani,Racovia,Cineni,Berislveti,Sltrucel,Titeti,Vaideeni,Malaia,Costeti,Voineasa
Datestatisticelocaliti
II.4.
Numrtotallocaliti:
580,dincare:
149nmediulurban
431nmediulrural
DensitateaUAT(densitateUAT/100kmp):
Total0.71
UATurbane0.69
Municipii1.05
Orae0.63
UATruralecomune0.71
Densitatealocalitilor:
Total3.6
Mediulurban3.67
Mediulrural3.58
Demografie
II.5.
Numrlocuitori2012:
726360,dincare:
494122nmediulurban
232238nmediulrural
Densitateapopulaiei(2012):
Total0.45
UATurbane1.22
Municipii4.44
Orae0.69
UATruralecomune0.19
Raportruralurban:predominanturban(peste60%)
Reeauadelocaliti
Ierarhizareareeleidelocaliti:
Zonemetropolitane:parialZMBraov(Zrneti),parialZMRmnicuVlcea(BileOlneti,Brezoi,ClimnetiCciulata,Horezu,Berislveti,
Boioara,Cineni,Costeti,Malaia,Periani,Racovia,Sltrucel)
Polidecretere:
Polidedezvoltare:Deva
Ariifuncionaleurbane(ESPON,CNDR):deimportanlocalsauregionalDeva,Hunedoara,Petroani
Sistemeurbane(denumitecf.Anexei16.4.):
Total2SU(28TismanaBaiadeArama,32PetrosaniPetrilaAninoasaVulcanLupeniUricani)
Parial7SU(11Zrneti,61BileOlnetiBrezoiClimneti,26BumbetiJiu,31DevaSimeriaOrtieHunedoaraCalanHateg,41Bile
Herculane,53SliteCisndieTlmaciuAvrig,53SliteCisndieTlmaciu)
Oraecufunciunideosebite:
Noduriferoviare:Deva,Simeria,Avrig
Aeroportcivil:
Porturi:
Zonelipsitedeorae:
II.6. Patrimoniunaturalicultural
Ariinaturaleprotejate:54
Monumenteistoriceivaloridepatrimoniumondial:
MonumentenscrisenLMI:
1057total(939nr.real),dincare:
387poziiaA(318nr.realpoziiaA)
MonumenteUNESCO:7(Ssciori,Bnia,Boorod,OrtioaradeSus,Horezu)
79
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
80
II.
Msuristrategice
Creareaunuisistemfuncionaldeprotejareaariilornaturaleprecumidemsuriprivindadministrareaacestora(cldiriadministrative,centretiinifice
idecentredevizitare,traseeturisticeitematice,locuridecampare,amenajripentrucolectareadeeurilor,panourideavertizare,deinformarei
pentruobservare,amenajrideinfrastructurturisticncazulpeteriloretc.);
Reducereapunatuluiexcesiv,atieriloriraionaledelemniasigurarearempduririlorcelpuinncontrapartid(terenurilecuplantaiinoidearboris
ocupecelpuinsuprafaaechivalentceleidefriate),nlturareadepozitriiilegaleadeeurilor,abraconajuluietc.;
Controlulconstrucieidemicrohidrocentraleiainstalaiiloreoliene,aincendiiordepdureipuni;msurispecificedediminuareadespduririlor,de
urmrireaprogramelordempduriri;
Controlulocupriiterenuriloriutilizriiraionalearesurseifunciarenzoneleruralecusaterisipitesaursfirate;
Planificareadiferitncazulaezrilor/statiunilorturisticecareseaflntrozonocrotit(ParcNaional,ParcNaturaletc.)saunu(maialesnprimulcaz
intervenindrestriciicuprivirelaexpansiuneapeorizontal,activitileeconomicecepotfiderulateetc;
Realizareaunuisistemintegrat,sustenabildetransportnzonelemetropolitaneiariilefuncionaleurbanecidecirculaiediversificate,nodurii
mijloacedetransportdurabileprincareseasigurbunaconectivitateacomunelorcupoliiurbani.
3.
MuniiBanatuluiiPoianaRusc
I.
Datedeidentificare
I.1.
Denumireaunitiigeografice:MuniiBanatuluiiPoianaRusc
I.2.
Subunitioperaionalederelief:
I.3. Suprafa:669639.5ha
I.4.
II.
Populaie2012:272165
Caracteristicileunitilorderelief
II.1. Caracteristicilefizicogeografice
SituainparteadesudvestaRomniei,alctuiidinisturicristalineacoperitecurocisedimentarelacareseadaugcalcarenPoianaRusc.nansamblullor,MuniiBanatuluiapar
caoasocieredehorsturiigrabene,cualtitudinimultmaimicidectCarpaiiMeridionali.nMuniiAnineisadezvoltatunreliefcarsticatractiv,nMuniiSemeniculuiiPoiana
Ruscsuntcaracteristicesuprafeeledenivelaredezvoltateperocicristalinedure,iarndepresiuniledinlungulrurilorBistra,Timi,Cara,Neraapareunreliefstructuraldegradat
parial,nfunciedenaturapetrografic.ClimatulestespecificmunilorcualtitudinimijlociiiseaflsubinfluenaactivitiiciclonicedindireciaMriiMediterane.Reeaua
hidrograficestetributardirectDunrii,iarvegetaiaetajatsubinfluenaclimeisecompunenprincipaldinpduridefoioaseimaipuindeamesteccumolidibrad.npartea
centralidesudaMunilorBanatuluisauconservatpduridetipsubmediteranean(crpini,liliacslbatic,mojdrean,alunturcescetc.)
II.2. Unitiadministrativteritorialecomponente
80
NumrtotalUAT:
65(669639.5ha,reprezentnd2.81%%dinsuprafaatotalaRomniei),dincare:
3municipii(31365.4ha,reprezentnd0.13%dinsuprafaatotalaRomniei),
4orae(44800.5ha,reprezentnd0.19%dinsuprafaatotalaRomniei),
58comune(593473.7ha,reprezentnd2.49%dinsuprafaatotalaRomniei)
Jude/NumrUAT/DenumireUAT
JudeulCaraSeverin
Total46UATdincare,
2municipiiReia,Caransebe
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
II.3.
DensitateaUAT(densitateUAT/100kmp):
Total0.97
UATurbane0.92
Municipii0.96
Orae0.89
UATruralecomune0.98
Densitatealocalitilor:
Total3.85
Mediulurban2.63
Mediulrural4.01
Numrlocuitori2012:
272165,dincare:
171870nmediulurban
100295nmediulrural
Densitateapopulaiei(2012):
Total0.41
UATurbane2.26
Municipii3.89
Orae1.11
UATruralecomune0.17
Raportruralurban:predominanturban(peste60%)
Reeauadelocaliti
II.6.
Numrtotallocaliti:
1051,dincare:
157nmediulurban
894nmediulrural
Demografie
II.5.
4oraeMoldovaNou,Anina,Boca,OeluRou
40comuneBrebuNou,OcnadeFier,opotuNou,Ciudanovia,Grnic,Lpunicel,Dognecea,Crbunari,Prigor,Luncavia,Vliug,Socol,
Coronini,Sichevia,SlatinaTimi,Cornea,EftimieMurgu,RuscaMontan,Caraova,Pltini,Iablania,Domanea,Trnova,Mehadica,
Buconia,Lupac,Berzasca,Pojejena,Tople,LpunicuMare,Dalboe,Bnia,Glimboca,Naid,Bozovici,Goruia,SascaMontan,Obreja,
Buchin,CiclovaRomn
JudeulHunedoara
Total12UATdincare,
12comuneLuncaCerniideJos,Btrna,Cerbl,Ghelari,Rchitova,Bunila,Toplia,Densu,Lelese,Crjii,PestiuMic,Veel
JudeulMehedini
Total4UATdincare,
1municipiuOrova
3comuneDubova,Svinia,Eelnia
JudeulTimi
Total3UATdincare,
3comuneTometi,Pietroasa,Ndrag
Datestatisticelocaliti
II.4.
Ierarhizareareeleidelocaliti:
Zonemetropolitane:
Polidecretere:
Polidedezvoltare:
Ariifuncionaleurbane(ESPON,CNDR): deimportanregionalsaulocalReia
Sistemeurbane(denumitecf.Anexei16.4.):18,19
Total2SU(14ReiaBoca,15CaransebeOeluRou)
Parial2SU(16Anina,41Orova)
Oraecufunciunideosebite:
Noduriferoviare:Caransebe,OeluRou
Aeroportcivil:Caransebe
Porturi:MoldovaNou,Berzasca,Socol,Orova,Dubova,Svinia
Zonelipsitedeorae:Breti,Loptari,Mnzleti,Nereju,Nistoreti,Paltin,Tulnici,Vintileasca
Patrimoniunaturalicultural
Ariinaturaleprotejate:40
Monumenteistoriceivaloridepatrimoniumondial:
MonumentenscrisenLMI:
641total(559nr.real),dincare:
113poziiaA(99nr.realpoziiaA)
MonumenteUNESCO:
81
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
82
III.
Msuristrategice
Creareaunuisistemfuncionaldeprotejareaariilornaturaleprecumidemsuriprivindadministrareaacestora(cldiriadministrative,centretiinificeidecentredevizitare,
traseeturisticeitematice,locuridecampare,amenajripentrucolectareadeeurilor,panourideavertizare,deinformareipentruobservare,amenajrideinfrastructur
turisticncazulpeteriloretc.);
Reducereapunatuluiexcesiv,atieriloriraionaledelemniasigurarearempduririlorcelpuinncontrapartid(terenurilecuplantaiinoidearborisocupecelpuin
suprafaaechivalentceleidefriate),nlturareadepozitriiilegaleadeeurilor,abraconajuluietc.;
Controlul construciei de microhidrocentrale i a instalaiilor eoliene, a incendiior de pdure i puni; msuri specifice de diminuare a despduririlor, de urmrire a
programelordempduriri;
Controlulocupriiterenuriloriutilizriiraionalearesurseifunciarenzoneleruralecusaterisipitesaursfirate;
Planificareadiferitncazulaezrilor/statiunilorturisticecareseaflntrozonocrotit(ParcNaional,ParcNaturaletc.)saunu(maialesnprimulcazintervenindrestricii
cuprivirelaexpansiuneapeorizontal,activitileeconomicecepotfiderulateetc;
Acordareadefacilitifiscalefamiliilortinereistrinilorcaresestabilescnzoneslabpopulateiicoordonareamsurilordeprivilegiereacumprriideterenurincondiii
favorabileafamiliilorcarevorssestabileasccnzoneleslabpopulateinspecialaintelectualitii;
Sprijinireacomunitilorlocaledinzoneslabpopulatesauizolatenvalorificareapatrimoniuluinaturaliaocupaiilortradiionale.
4.
MuniiApuseni
I.
Datedeidentificare
II.
I.1.
Denumireaunitiigeografice:MuniiApuseni
I.2.
Subunitioperaionalederelief:
I.3.
Suprafa:1050193.5ha
I.4.
Populaie2012:257898
Caracteristicileunitilorderelief
II.1. Caracteristicilefizicogeografice
MuniiApusenireprezintcompartimentulcelmaiextinsinaltalCarpailorOccidentali.Seconstituientrunmozaicderoci:metamorficepebazacrorasedezvoltunreliefde
interfluviilargi,secionatedeviadnciinguste,vulcanicecuformelelorcaracteristice(neckuriidykeuri)isedimentarentrecaresedistingprinreliefulspectaculoscalcarelei
dolomitele.DatoritacesteivarietilitologiceMuniiApuseniconinomarevarietatederesurseminerale(minereurineferoase,auroargintifere,minereuricomlexe,dominant
cuprifere,etc.).Celemaimarialtitudininudepesc1900miseregsescnmasivulcentral,celeperifericenedepind1300m.Predominantesuntinterfluviileplanesaularg
vlurite,puternicnsorite,careaufavorizatdezvoltareaaezrilordetiprisipitlaaltitudinimari(ntre1000i1400m).Reliefulmaipuinnaltcomparativcuceldincelelaltegrupe
carpaticeafavorizatunclimatmaiblnd,cutemperaturimediianualecenuscadsub0Ciprecipitaiiabundentesubinfluenacirculaieiatmosfericepredominantvestice.Datorit
acestuifaptreeauahidrograficprezintdensitiridicate.Fondulforestieresterelativbogat,cuprezenainsulararinoaselornregiuneanaltipredominareapdurilorde
foioase(fgeteicvercinee).nspaiilenempduritenalteseextindpajitilesubalpine,iarnmasiveleperifericepoienencareaparefrecventienuprul.
II.2. Unitiadministrativteritorialecomponente
82
NumrtotalUAT:
103(1050193.6,reprezentnd4.41%dinsuprafaatotalaRomniei),dincare:
1municipiu(7877.2ha,reprezentnd0.03%dinsuprafaatotalaRomniei),
7orae(73927.9ha,reprezentnd0.31%dinsuprafaatotalaRomniei),
95comune(968388.4ha,reprezentnd4.06%dinsuprafaatotalaRomniei)
Jude/NumrUAT/DenumireUAT
JudeulAlba
Total35UATdincare,
4oraeCmpeni,BaiadeArie,Zlatna,Abrud
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
II.3.
Numrtotallocaliti:
933,dincare:
77nmediulurban
856nmediulrural
DensitateaUAT(densitateUAT/100kmp):
Total0.98
UATurbane0.98
Municipii1.27
Orae0.95
UATruralecomune0.98
Densitatealocalitilor:
Total8.88
Mediulurban9.41
Mediulrural8.84
Demografie
II.5.
31comunePonor,Mogo,Rme,Scrioara,ntregalde,CeruBcini,PoianaVadului,Vidra,GrdadeSus,Ciuruleasa,Albac,Horea,Avram
Iancu,AlmauMare,Poaga,Lupa,Arieeni,Sohodol,VaduMoilor,Bistra,RoiaMontan,Ocoli,Bucium,Slciua,Livezile,Blandiana,Mete,
Rmetea,Ighiu,VinudeJos,Cricu
JudeulArad
Total14UATdincare,
14comuneHlmgel,Plecua,Chisindia,Hlmagiu,Petri,Vrfurile,Svrin,Brzava,Gurahon,VrdiadeMure,Dezna,Moneasa,Puli,
Conop
JudeulBihor
Total18UATdincare,
2oraeVacu,Nucet
16comuneinteu,Borod,uncuiu,Bratca,Bulz,VaduCriului,Dobreti,oimi,CritiorudeJos,Trcaia,LazurideBeiu,Aueu,Pietroasa,
Crpinet,Budureasa,Fini
JudeulCluj
Total11UATdincare,
11comuneBeli,MguriRctu,Rica,Mrgu,Mriel,Scuieu,ValeaIerii,Bioara,Poieni,Ciucea,Negreni
JudeulHunedoara
Total24UATdincare,
1municipiuBrad
1oraGeoagiu
22comuneBulzetiideSus,Vora,Bala,Bljeni,Buce,Ribia,LuncoiudeJos,Tometi,Bucureci,Bia,VaadeJos,Gurasada,Vlioara,
BaiadeCri,CertejudeSus,Zam,Cricior,Brnica,Burjuc,RapoltuMare,oimu,Hru
JudeulSlaj
Total1UATdincare,
1comunPlopi
Datestatisticelocaliti
II.4.
Numrlocuitori2012:
257898,dincare:
51513nmediulurban
206385nmediulrural
Densitateapopulaiei(2012):
Total0.25
UATurbane0.63
Municipii1.96
Orae0.49
UATruralecomune0.21
Raportruralurban:predominantrural(peste60%)
Reeauadelocaliti
Ierarhizareareeleidelocaliti:
Zonemetropolitane:
Polidecretere:
Polidedezvoltare:
Ariifuncionaleurbane(ESPON,CNDR):
Sistemeurbane(denumitecf.Anexei16.4.):
Total1SU(2CmpeniAbrudBaiadeArie)
Parial2SU(7VacuNucet,31Geoagiu)
Oraecufunciunideosebite:
NoduriferoviareVinudeJos
Aeroportcivil:
Porturi:
Zonelipsitedeorae:Brzava,Gurahon,Hlmagiu,Hlmgel,Petri,Plecua,Svrin,VrdiadeMure,Vrfurile,oimi,Plopi
83
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
84
II.6.
Patrimoniunaturalicultural
III.
Ariinaturaleprotejate:44
Monumenteistoriceivaloridepatrimoniumondial:
MonumentenscrisenLMI:
489total(447nr.real),dincare:
175poziiaA(154nr.realpoziiaA)
MonumenteUNESCO:
Msuristrategice
Creareaunuisistemfuncionaldeprotejareaariilornaturaleprecumidemsuriprivindadministrareaacestora(cldiriadministrative,centretiinificeidecentredevizitare,
traseeturisticeitematice,locuridecampare,amenajripentrucolectareadeeurilor,panourideavertizare,deinformareipentruobservare,amenajrideinfrastructur
turisticncazulpeteriloretc.);
Reducereapunatuluiexcesiv,atieriloriraionaledelemniasigurarearempduririlorcelpuinncontrapartid(terenurilecuplantaiinoidearborisocupecelpuin
suprafaaechivalentceleidefriate),nlturareadepozitriiilegaleadeeurilor,abraconajuluietc.;
Controlul construciei de microhidrocentrale i a instalaiilor eoliene, a incendiior de pdure i puni; msuri specifice de diminuare a despduririlor, de urmrire a
programelordempduriri;
Controlulocupriiterenuriloriutilizriiraionalearesurseifunciarenzoneleruralecusaterisipitesaursfirate;
Planificareadiferitncazulaezrilor/statiunilorturisticecareseaflntrozonocrotit(ParcNaional,ParcNaturaletc.)saunu(maialesnprimulcazintervenindrestricii
cuprivirelaexpansiuneapeorizontal,activitileeconomicecepotfiderulateetc;
Acordareadefacilitifiscalefamiliilortinereistrinilorcaresestabilescnzoneslabpopulateiicoordonareamsurilordeprivilegiereacumprriideterenurincondiii
favorabileafamiliilorcarevorssestabileasccnzoneleslabpopulateinspecialaintelectualitii;
Sprijinireacomunitilorlocaledinzoneslabpopulatesauizolatenvalorificareapatrimoniuluinaturaliaocupaiilortradiionale.
5.
Subcarpaii
I.
Datedeidentificare
I.1.
I.2.
I.3.
I.4.
II.
Denumireaunitiigeografice:Subcarpaii
Subunitioperaionalederelief:
5.1. SubcarpaiiGetici
5.2. SubcarpaiiCurburii
5.3. SubcarpaiiMoldovei
Suprafa:1566780.40ha
Populaie2012:1957896
Caracteristicileunitilorderelief
II.1. Caracteristicilefizicogeografice
Subcarpaiireprezintunsistemmorfologicaparte,cupoziiedetranziientreCarpaiicelelalteuniti,principalalortrsturfiindasociereadepresiunilorlargi,cumasive
deluroase.DinpunctdevedereorogeneticSubcarpaiisuntocontinuitateastructurilorcarpatice,complexitateaevoluieilorfiindsubliniatdemprirealordectrespecialitin3
mariuniti:SubcarpaiiGetici,SubcarpaiiCurburiiiSubcarpaiiMoldovei.Reliefulestedeosebitdecomplex,ocombinaiedemasivedeluroaseidepresiuniintracolinarecu
organizaredivers(depresiunileformeazulucurilabazamunilor,fiindnchisespreexteriordedealuricanSubcarpaiiNeamului,sausepierdntreacesteacancazul
SubcarpailorGorjului).Reeauahidrografic,nceamaimarepartealohton,estelarnduleifoartecomplex,fiinddeterminatdecaracteristicilereliefului.Poatefipredominant
transversal,cancazulSubcarpailorGeticiideCurbursaulongitudinal,nlunguldepresiunilor,cancazulSubcarpailorMoldovei.Climavariaznfunciedepoziiaunitilor
respective,delaceacuinfluenemediteraneene(SubcarpaiGorjului)laceacuinfluenealeanticiclonuluisiberian(SubcarpaiiMoldovei).nansmblu,Subcarpaiisencadreazn
etajulclimaticdedeal,cupotenialfavorabildinpunctdevederetermicctialprecipitaiiloratmosferice,caresuntsuficientedesfurriiactivitiloragricole.Vegetaiase
ncadreaznceamaimarepartenlimiteleadousubetajealeetajuluinemoral:subetajulpdurilordegorun,careocupmaialespartealorextern,cualtitudiniredusei
subetajulpdurilordefag,ndealurilemainalte.
84
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
II.2. Unitiadministrativteritorialecomponente
NumrtotalUAT:
329(1566780.5ha,reprezentnd6.58%dinsuprafaatotalaRomniei),dincare:
9municipii(51016.7ha,reprezentnd0.21%dinsuprafaatotalaRomniei),
21orae(93080.40ha,reprezentnd0.39%%dinsuprafaatotalaRomniei),
299comune(1422683.40ha,reprezentnd5.96%dinsuprafaatotalaRomniei)
Jude/NumrUAT/DenumireUAT
JudeulArge
Total28UATdincare,
2municipiiCurteadeArge,Cmpulung
26comuneCeteni,uici,Brdule,PoienariideMuscel,Corbi,Mioarele,Cicneti,Boteni,Cepari,Corbeni,BugheadeJos,Muteti,
Berevoeti,Pietroani,Miheti,PoienariideArge,Aninoasa,Biculeti,Godeni,SchituGoleti,Tigveni,AlbetiideArge,ValeaDanului,
ValeaIaului,Domneti,Ciofrngeni
JudeulBacu
Total49UATdincare,
2municipiiOneti,Bacu
2oraeBuhui,TrguOcna
45comuneCiui,Coofneti,tefancelMare,Buciumi,LuiziClugra,GuraVii,Prjol,ValeaSeac,Balcani,Cleja,Orbeni,Solon,Strugari,
Helegiu,Faraoani,Brsneti,BeretiTazlu,Snduleni,Berzuni,Mgireti,Scoreni,Blgeti,Livezi,Ardeoani,Parava,NicolaeBlcescu,
Poduri,Rcciuni,Sascut,Urecheti,TrguTrotu,Grleni,Filipeti,Bogdneti,Cain,BeretiBistria,Racova,Mrgineni,Mgura,Prajesti,
Suceti,Hemeiu,LeteaVeche,Srata,Iteti
JudeulBuzu
Total36UATdincare,
1oraPatrlagele
35comuneOdile,Bisoca,Chiliile,Sruleti,Mrgriteti,Ctina,Bozioru,Bljani,Cneti,Pntu,Pardoi,Murgeti,Scoroasa,Valea
Salciei,Cozieni,Calvini,Neni,Buda,VintilVod,Breaza,Racovieni,Tisu,Cernteti,Vipereti,Cislu,Beceni,Zrneti,Prscov,Berca,
Podgoria,Grebnu,Topliceni,Mgura,Verneti,Unguriu
JudeulDmbovia
Total26UATdincare,
1municipiuMoreni
2oraeFieni,Pucioasa
23comuneBrbuleu,Pucheni,Glodeni,Vrfuri,Bezdead,Viineti,Ocnia,Buciumeni,MaluCuFlori,ValeaLung,Pietroia,Brneti,
Voineti,otnga,Moieni,Doiceti,VulcanaBi,Iedera,Aninoasa,VulcanaPandele,Rzvad,RuAlb,Pietrari
JudeulGorj
Total25UATdincare,
1municipiuTrguJiu
3oraeTrguCrbuneti,icleni,Rovinari
21comune RoiadeAmaradia,BumbetiPiic,Alimpeti,Prigoria,Clnic,Scelu,BengetiCiocadia,Albeni,Blteni,Jupneti,Dneti,,
Turcineti,Leleti,Scoara,Blneti,Teleti,Bleti,Drgueti,Godineti,Arcani,Ciuperceni
JudeulIai
Total1UATdincare,
1comunMirosloveti
JudeulNeam
Total42UATdincare,
2oraeTrguNeam,Roznov
40comuneBahna,Brusturi,Mrgineni,Blteti,Dulceti,Urecheni,Cndeti,Rediu,Romni,Moldoveni,Pstrveni,Tupilai,Brguani,
Tibucani,Podoleni,Dragomireti,Borleti,Furei,Ruceti,Grumzeti,Ghindoani,Petricani,Secuieni,Trifeti,Timieti,Costia,Zneti,
Rzboieni,VntoriNeam,tefancelMare,Dobreni,Bodeti,Horia,Girov,Ruginoasa,Svineti,DumbravaRoie,Vleni,Dochia,Drgneti
JudeulPrahova
Total55UATdincare,
1municipiuCmpina
7oraeUrlai,Slnic,Plopeni,VleniideMunte,Bicoi,Breaza,BoldetiSceni
47comuneSalcia,Jugureni,Surani,AricetiiZeletin,Clugreni,Lapo,Apostolache,Chiojdeanca,Ttaru,Sngeru,GornetCricov,Predeal
Srari,Crbuneti,otrile,Pcurei,oimari,Cosminele,Talea,Aluni,Poseti,Ceptura,Gornet,Adunai,PodeniiNoi,Vlcneti,Proviade
Sus,Fntnele,Iordcheanu,ProviadeJos,Teiani,Vrbilu,Telega,Mgureni,Plopu,GuraVadului,Drajna,Brebu,Bleti,GuraVitioarei,
Scoreni,CocortiiMislii,Dumbrveti,Cornu,Bneti,Mgurele,Lipneti,PoianaCmpina
JudeulSuceava
Total7UATdincare,
7comuneBogdneti,ValeaMoldovei,Rca,CornuLuncii,Baia,Boroaia,CapuCmpului
JudeulVlcea
Total29UATdincare,
1municipiuRmnicuVlcea
4oraeBerbeti,BileGovora,OcneleMari,Bbeni
24comuneOteani,Cernioara,Muereasca,Alunu,Stroeti,Runcu,Galicea,Sltioara,Pietrari,Pueti,Frnceti,Mateeti,Brbteti,
Stoeneti,Goleti,Tomani,Mldreti,Buneti,Deti,PuetiMglai,Budeti,Miheti,Vldeti,Bujoreni
JudeulVrancea
Total31UATdincare,
1municipiuAdjud
30comuneAndreiaudeJos,PoianaCristei,Brseti,Reghiu,Jitia,Vrncioaia,GuraCaliei,Nruja,Chiojdeni,Puneti,Dumitreti,Rugineti,
Rcoasa,Vidra,VizanteaLivezi,SloboziaBradului,Fitioneti,Mera,Tmboeti,Negrileti,Soveja,Stroane,Movilia,ValeaSrii,Bordeti,
Spulber,Cmpuri,Broteni,Homocea,Ploscueni
85
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
86
II.3. Datestatisticelocaliti
Numrtotallocaliti:
1051,dincare:
157nmediulurban
894nmediulrural
DensitateaUAT(densitateUAT/100kmp):
Total2.1
UATurbane2.08
Municipii1.76
Orae2.26
UATruralecomune2.1
Densitatealocalitilor:
Total10.79
Mediulurban10.34
Mediulrural10.84
II.4. Demografie
Numrlocuitori2012:
1957896,dincare:
802780nmediulurban
1155116nmediulrural
Densitateapopulaiei(2012):
Total1.25
UATurbane5.57
Municipii11.22
Orae2.48
UATruralecomune0.81
Raportruralurban:echilibruurbanrural
II.5. Reeauadelocaliti
Ierarhizareareeleidelocaliti:
Zonemetropolitane:parialZMBacu(Bacu,Hemeiu,LeteaVeche,Mgura,Mrgineni,BeretiBistria,Blgeti,Faraoani,Filipeti,Grleni,
LuiziClugra,Suceti,Srata,Prajesti,Iteti),parialZMPiteti(Biculeti),parialZMRmnicuVlcea(RmnicuVlcea,BileGovora,Ocnele
Mari,Bbeni,Budeti,Bujoreni,Buneti,Deti,Goleti,Miheti,PuetiMglai,Runcu,Vldeti)
Polidecretere:
Polidedezvoltare:Bacu,RmnicuVlcea
Ariifuncionaleurbane(ESPON,CNDR): deimportanregionalsaulocalRmnicuVlcea,Cmpulung,Oneti,TrguJiu,Cmpina
Sistemeurbane(denumitecf.Anexei16.4.):
Total2SU(27icleniTrguCrbuneti,51SlnicVleniideMunte)
Parial8SU(5OnetiTrguOcna,13Patrlagele,21MoreniFieniPucioasa,26TrguJiuRovinari,45RoznovBuhui,50CmpinaBreaza,49
UrlaiPlopeniBicoiBoldetiSceni,61OcneleMariBbeniBileGovoraRmnicuVlcea)
Oraecufunciunideosebite:
Noduriferoviare:TrguJiu,Bacu,Rzboieni,Adjud
Aeroportcivil:Bacu
Porturi:
Zonelipsitedeorae:Bbeni,Alunu,Berbeti,Galicea,Mateeti,Beceni,Berca,Bisoca,Bozioru,Buda,Calvini,Cneti,Ctina,Cernteti,Chiliile,
Cislu,Cozieni,Mgura,Mrgriteti,Murgeti,Odile,Pardoi,Pntu,Patrlagele,Prscov,Sruleti,Scoroasa,Tisu,ValeaSalciei,Vintil
Vod,Vipereti,AndreiaudeJos,Brseti,Chiojdeni,Cmpuri,Dumitreti,GuraCaliei,Jitia,Mera,Nruja,PoianaCristei,Rcoasa,Reghiu,Soveja,
ValeaSrii,Vidra,VizanteaLivezi,Vrncioaia
II.6. Patrimoniunaturalicultural
III.
Monumenteistoriceivaloridepatrimoniumondial:
MonumentenscrisenLMI:
2598total(2326nr.real),dincare:
661poziiaA(564nr.realpoziiaA)
MonumenteUNESCO:
Msuristrategice
86
Ariinaturaleprotejate:33
Obiectivelesuntsimilarecelordinregiunilemontane;fiindregiunimaibinepopulateicuoeconomiemaidiversificat,intervinialifactoricaredegradeazmediulitrebuie
contracarai,ntrecareconstruciilemainumeroase(nprincipalpensiuniicasedevacan,cartiererezideniale)nextravilanullocalitiloretc.,microhidrocentrale
(hidrocentralecuocapacitatedeproduciedepnla10MW).
Protejareavalorilorpeisajerealeacestorarealeesteurgent:sistemulariilornaturaleprotejatenuesteadecvat,dinpricinaantropizriiputernice,iarcelalzonelorprotejate
cinstruiteesteineficientiinsuficient;nacestecondiii,serecomandimplementareaunuisistemdeprotejareapeisajului.
Dezvoltareanparteneriatalocalitilorurbaneiruraleicreareadeunuiechilibruncadrulsubsistemelordelocalitintreactivitileeconomiceprimare,secundarei
teriarecreareadeprofilepolifuncionalealesistemelordelocaliti,cuaccentpuspestimulareadezvoltriipolifuncionaleaactivitiloragricoledinmediulrural.
Creterearateinatalitii,reducereafluxurilormigratoriideprsireiintensificareacelordesosirenregiunilecuspornaturalnegativcuprecderenspaiulrural.
Realizareaunuisistemintegrat,sustenabildetransportnzonelemetropolitaneiariilefuncionaleurbanecidecircualiediversificate,noduriimijloacedetransport
durabileprincareseasigurbunaconectivitateacomunelorcupoliiurbani.
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
6.
PodiulMoldovei
I.
Datedeidentificare
I.1.
I.2.
I.3.
I.4.
II.
Denumireaunitiigeografice:PodiulMoldovei
Subunitioperaionalederelief:
6.1. PodisulSucevei
6.2. CmpiaMoldovei
6.3. PodiulBrladului
Suprafa:2326471.5ha
Populaie2012:2567050
Caracteristicileunitilorderelief
II.1. Caracteristicilefizicogeografice
PodiulMoldoveiseextindelaestdeSubcarpaiiMoldoveiisecaracterizeazprintromarecomplexitatelitologicigeomorfologic.Structurapetrograficestevariat,compus
dinformaiunisarmaienedeargileimarne,cualternanedenisipuri,lacareseadaugndiversesectoareiuneleorizonturisubiridegresii,calcare,conglomerate.Reliefulare
uncaractertipicdepodincarestructuraorograficestedatdeunansambludeculmiiplatouristructuralenaltecualtitudinide500600mnPodiulSuceveiide400450mn
PodiulBrladuluintimpcenCmpiaMoldoveisuntspecificevilelargiiinterfluviiledomoale,pealocurisubformdepodurintinsecualtitudinide150250m.Climaprezint
caracteristicitemperatcontinentale,cuinflueneputernicealeanticiclonuluisiberian,cuverircoroaseiiernigeroase.Reeauahidrograficdens,tributarcelordoururi
principale,SiretiPrut,iarscurgereasalichidvariaznraportdecantitateaicalitateasurselordealimentare.Vegetaiaestereprezentatprinpduridefoioase,asociaiide
silvostepidestep,dispusenzonecesesucced,aproximativnaceastordine,delanordvestlasudest.
II.2. Unitiadministrativteritorialecomponente
NumrtotalUAT:
411(2326471.5ha,reprezentnd9.76%dinsuprafaatotalaRomniei),dincare:
11municipii(55823.9ha,reprezentnd0.23%%dinsuprafaatotalaRomniei),
19orae(119873.5ha,reprezentnd0.5%dinsuprafaatotalaRomniei),
381comune(2150774.2ha,reprezentnd9.02%dinsuprafaatotalaRomniei)
Jude/NumrUAT/DenumireUAT
JudeulBacu
Total30UATdincare,
30comuneColoneti,Plopana,Lipova,Giceana,Stnieti,Corbasca,Horgeti,Motoeni,Huruieti,Pnceti,Vultureni,Negri,Ttrti,
Filipeni,Glvneti,Onceti,Rchitoasa,Parincea,Dmieneti,DealuMorii,Traian,Secuieni,Tamai,Ungureni,PoduTurcului,Buhoci,Roiori,
IzvoruBerheciului,Odobesti,Gioseni
JudeulBotoani
Total78UATdincare,
2municipiiDorohoi,Botoani
5oraeFlmnzi,Drbani,Sveni,tefneti,Bucecea
35comuneOdile,Bisoca,Chiliile,Sruleti,Mrgriteti,Ctina,Bozioru,Bljani,Cneti,Pntu,Pardoi,Murgeti,Scoroasa,Valea
Salciei,Cozieni,Calvini,Neni,Buda,VintilVod,Breaza,Racovieni,Tisu,Cernteti,Vipereti,Cislu,Beceni,Zrneti,Prscov,Berca,
Podgoria,Grebnu,Topliceni,Mgura,Verneti,Unguriu
JudeulGalai
Total27UATdincare,
2oraeBereti,TrguBujor
25 comune Vldeti, Bleti, Smuli, Corni, Blbneti, Jorti, Mstcani, Cavadineti, Vrlezi, BeretiMeria, Frneti, Cereti,
Brheti,ValeaMrului,Drgueni,Bneasa,Gohor,Suceveni,Priponeti,Buciumeni,Rdesti,Corod,epu,Oancea,Poiana
87
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
88
JudeulIai
Total97UATdincare,
2municipiiIAI,Pacani
3oraeTrguFrumos,Hrlau,PoduIloaiei
92comuneCoarneleCaprei,Focuri,Gropnia,Sineti,Dumeti,Andrieeni,Breti,ipote,Belceti,Lungani,Trifeti,Romneti,Plugari,
Vldeni,Popeti,Horleti,Cotnari,Erbiceni,Priscani,Probota,Movileni,Ceplenia,Golieti,uora,ignai,Victoria,Blai,Scobini,
Bivolari,Lecani,Ungheni,Costeti,Fntnele,Bal,Aroneanu,IonNeculce,Popricani,Holboca,Rediu,Rocani,Ciurea,Brnova,Miroslava,
ValeaLupului,Mironeasa,Mdrjac,Ciorteti,Tansa,Dolheti,Ipatele,cheia,Daga,Mogoeti,ibana,Voineti,SchituDuca,Dobrov,
Cozmeti,ibneti,Mona,Grozeti,Scnteia,Rducneni,Costuleni,Gorban,Comarna,Dragueni,Grajduri,Tometi,Oeleni,Sireel,
Vntori,Mirceti,Butea,Cucuteni,Todireti,Heleteni,Strunga,Deleni,AlexandruI.Cuza,Ttrui,Lespezi,Motca,MogoetiSiret,Cristeti,
Hluceti,ValeaSeac,Ruginoasa,StolniceniPrjescu,Hrmneti,Ciohorani,Rachieni
JudeulNeam
Total19UATdincare,
1municipiuRoman
18 comune Poienari, Oniceni, Stnia, Valea Ursului, Bozieni, Icueti, Ion Creanga, Pnceti, Boghicea, Gadini, Bira, Boteti, Doljeti,
Tmeni,Sboani,Ghereti,Sagna,Cordun
JudeulSuceava
Total71UATdincare,
3municipiiFlticeni,Suceava,Rdui
7oraeDolhasca,Liteni,VicovudeSus,Cajvana,Miliui,Siret,Salcea
61comuneHorodniceni,Drgueni,Preuteti,Comneti,Vultureti,Vereti,Calafindeti,Zamostea,Fntnele,SatuMare,Drgoieti,
Grniceti,PrtetiideJos,Volov,HorodnicdeJos,Botoana,FrtuiiVechi,Cacica,Adncata,VaduMoldovei,Marginea,Dolheti,Stroieti,
Forti,Zvoritea,Bosanci,Udeti,FrtuiiNoi,Dorneti,Dumbrveni,Bilca,Buneti,Iliesti,Arbore,Pltinoasa,Burla,Glneti,Rdeni,
Grmeti, Vicovu de Jos, Voitinel, Todireti, Horodnic de Sus, PoieniSolca, Siminicea, Blcui, Serbui, Moara, Muenia, Ciprian
Porumbescu,Drmneti,Ptrui,Iaslov,Berchisesti,Blceana,MitocuDragomirnei,Ipoteti,cheia,Hneti,FntnaMare,Hartop
JudeulVaslui
Total86UATdincare,
3municipiiBrlad,Vaslui,Hui
2oraeMurgeni,Negreti
81comuneAlexandruVlahu,Dneti,Mluteni,Ttrni,Pdureni,Costeti,Hoceni,Voineti,Oeti,Viioara,Arsura,Codeti,Berezeni,
Vinderei,Dragomireti,DimitrieCantemir,Deleti,Vetrioaia,Blgeti,Tcuta,Grceni,Todireti,BunetiAvereti,Ghergheti,Boeti,
Pungeti,Micleti,Bogdnia,Flciu,Iveti,Roieti,Iana,Rafaila,Soleti,Ivneti,Rebricea,Bogdneti,Puieti,Vutcani,Vleni,uletea,
Pogana,Tutova,Epureni,DudaEpureni,Zpodeni,LuncaBanului,Tanacu,Stnileti,Banca,Ggeti,Olteneti,Coroieti,Bceti,Dumeti,
Bogdana,Laza,Perieni,Creeti,Bcani,Grivia,Drnceni,Poieneti,Albeti,Lipov,Vultureti,Zorleni,tefancelMare,Blteni,Dodeti,
Fereti,Deleni,Cozmeti,Pogoneti,MunteniideJos,Pucasi,Pochidia,MunteniideSus,Fruntieni,Ciocani,Ibaneti
JudeulVrancea
Total3UATdincare,
3comuneTnsoaia,Corbia,Bogheti
II.3. Datestatisticelocaliti
Numrtotallocaliti:
1905,dincare:
105nmediulurban
1800nmediulrural
DensitateaUAT(densitateUAT/100kmp):
Total1.77
UATurbane1.71
Municipii1.97
Orae1.59
UATruralecomune1.77
Densitatealocalitilor:
Total8.19
Mediulurban5.98
Mediulrural8.37
II.4. Demografie
Numrlocuitori2012:
2567050,dincare:
1075789nmediulurban
1491261nmediulrural
Densitateapopulaiei(2012):
Total1.10
UATurbane6.12
Municipii16.11
Orae1.47
UATruralecomune0.69
Raportruralurban:echilibruurbanrural
II.5. Reeauadelocaliti
88
Ierarhizareareeleidelocaliti:
Zonemetropolitane:parialZMBacu(Buhoci,IzvoruBerheciului,Secuieni,Tamai,Traian,Gioseni,Odobesti),ZMBotoani(BOTOANI,Curteti,
Rchii, Stuceni, Blueni, Mihai Eminescu, Roma), ZM Iai (Iai, Brnova, Holboca, Rediu, Tometi, Aroneanu, Ciurea, Lecani, Miroslava,
Popricani,SchituDuca,Victoria,ValeaLupului,),ZMSuceava(Suceava,Ipoteti,MitocuDragomirnei,Salcea,Adncata,Bosanci,Drmneti,
Dumbrveni,Moara,Ptrui,Siminicea,Stroieti,Vereti)
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
Polidecretere:Iai
Polidedezvoltare:Suceava
Ariifuncionaleurbane(ESPON,CNDR): deimportannaionalsautransnaionalIai,deimportanregionalsaulocalSuceava,Botoani,
Roman,Brlad,Vaslui
Sistemeurbane(denumitecf.Anexei16.4.):
Total4SU(9BotoaniBucecea,35FlmnziHrlau,36TrguFrumosPoduIloaiei,55FlticeniSuceavaDolhascaLiteniSalcea)
Parial2SU(56MiliuiRduiSiretVicovudeSusCajvana,24Bal)
Oraecufunciunideosebite:
NoduriferoviareIai,Suceava,Roman,Brlad,Pacani,PoduIloaiei
Aeroportcivil:Iai,Suceava
Porturi:
II.6. Patrimoniunaturalicultural
III.
Ariinaturaleprotejate:25
Monumenteistoriceivaloridepatrimoniumondial:
MonumentenscrisenLMI:
3202total(2839nr.real),dincare:
396poziiaA(330nr.realpoziiaA)
MonumenteUNESCO:4SUCEAVA,Ptrui,Arbore,Dolhasca
Msuristrategice
Studiereaproblemelorspecificeagriculturiinzoneledepodi,pentrulimitareacreriifermelordemaridimensiuniifavorizareacelordedimensiunimedii(inclusivprin
sprijinireaunortipuridecooperativizare),rezolvareaproblemelordeirigaii,cretereaimportaneiturismuluineconomie,conservareazonelormpduriteidepuniexistente.
Dezvoltarealocalitilornconformitatecufunciilespecificealeacestora:Iaiadministraiepublic,sectoarecompetitive,sectorcuaternar;capitalelesecundaresector
teriar(cuaccentpeturism,nvmnticultur);oraemiciimijlociisectorprimar,sectorsecundar,sectorteriar;satesectorprimar,sectorsecundar,sectorteriar
formatdinserviciideprimnecesitate.
Sprijinireaapropieriiserviciilordepopulaie(mprireaoraelormarinsectoare,deservireaaglomerrilordepopulaieprincooperareaserviciilor).
Dezvoltareamultifuncionalalocalitilordinmediulruralnfunciedespecificullocalprin:creareadeaglomerriruralebazateperelaiideinterdependen,valorificare
resurselorpropriiiaactivitilortradiionalelocaleiprincretereacapacitiideatrageredenoirezideni(locuitoriiinvestitori).
Dezvoltareanparteneriatalocalitilorurbaneiruraleicreareadeunuiechilibruncadrulsubsistemelordelocalitintreactivitileeconomiceprimare,secundarei
teriarecreareadeprofilepolifuncionalealesistemelordelocaliti,cuaccentpuspestimulareadezvoltriipolifuncionaleaactivitiloragricoledinmediulrural.
Realizareaunuisistemintegrat,sustenabildetransportnzonelemetropolitaneiariilefuncionaleurbanecidecircualiediversificate,noduriimijloacedetransport
durabileprincareseasigurbunaconectivitateacomunelorcupoliiurbani.
7.
PodiulDobrogei
I.
Datedeidentificare
I.1.
Denumireaunitiigeografice:PodiulDobrogei
I.2.
Subunitioperaionalederelief:
7.1. PodiulDobrogeideNord
7.2. PodiulDobrogeiCentrale
7.3. PodiulDobrogeideSud
I.3.
Suprafa:966441.7ha
I.4.
Populaie2012:873245
89
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
90
II.
Caracteristicileunitilorderelief
II.1. Caracteristicilefizicogeografice
PodiulDobrogeireprezintocombinaiedepodiurivariate,detipplatform,uorvlurit,cualtitudinimediide100300m,nacestansambludetanduseoculmeredusdetip
masivmuntosprealpinnDobrogeadeNord(467m),dealuridesfuratendiversepridinpodiiunitilemicidecmpiedetipdeltaic,litoralidepediplen.Reeaua
hidrograficarecaracteristiciapartefaderestulriiireflectcondiiileclimatuluidestepcuinfluenedeariditate,ponticeisubmediteraneene.Esteconstituitdintroserie
depraiefoarteslabalimentate,careseumflbrusclaploiletoreniale,generndtoreninoroioi.Climaestespecificdealuriloripodiurilorjoase,sub500m,icmpieicu
altitudinisub200m.Totui,datoritpoziieinvecintateaMriiNegreiaCuloaruluiDunrii,iacomplexitiistructuriisuprafeeiactive,lacareseadauginfluenelemarilor
centribarici,secaracterizeazprincelmaitipicclimattemperatcontinentaldinar.ncondiiinaturale,ceamaicaracteristicformaiunevegetalnDobrogeaestestepa,lacare
seadaug,nfunciedealtitudineitopoclimat,silvostepaipdurea,careseextindecuprecderenPodiulDobrogeideNordiparialncelCentralideSudVest.
II.2. Unitiadministrativteritorialecomponente
NumrtotalUAT:
94(966441.8ha,reprezentnd4.05%dinsuprafaatotalaRomniei),dincare:
4municipii(47785.8ha,reprezentnd0.2%%dinsuprafaatotalaRomniei),
9orae(64826.8ha,reprezentnd0.27%dinsuprafaatotalaRomniei),
81comune(853829.1ha,reprezentnd3.58%dinsuprafaatotalaRomniei)
Jude/NumrUAT/DenumireUAT
JudeulConstana
Total66UATdincare,
3municipiiMedgidia,Mangalia,Constana
8oraeNvodari,Baneasa,NegruVod,Murfatlar,Cernavod,Ovidiu,Techirghiol,Eforie
55comuneSaraiu,Grliciu,Pantelimon,Silitea,Topalu,Cogealac,Ghindreti,Ciobanu,Crucea,Trguor,NicolaeBlcescu,Horia,Mihail
Koglniceanu,Vulturu,Scele,Fntnele,Grdina,Lumina,Comana,IonCorvin,Lipnia,Oltina,Independena,Aliman,Dobromir,Adamclisi,Poarta
Alb,Rasova,Cerchezu,Deleni,Mereni,Ostrov,Brganu,Petera,Ciocrlia,Cobadin,Chirnogeni,Seimeni,Albeti,MirceaVod,Topraisar,Castelu,
Dumbrveni,Pecineaga,23August,Tortoman,Tuzla,Amzacea,Costineti,Saligny,CuzaVoda,Cumpna,ValuLuiTraian,Limanu,Agigea
JudeulTulcea
Total28UATdincare,
1municipiuTulcea
1oraBabadag
26comuneBeidaud,Stejaru,Deni,Casimcea,Ostrov,Topolog,Dorobanu,Baia,Izvoarele,Horia,Peceneaga,Hamcearca,MihaiBravu,Ciucurova,
Niculiel,Cerna,Nalbant,MihailKoglniceanu,Turcoaia,SlavaCerchez,ValeaNucarilor,Bestepe,Greci,Frecei,ValeaTeilor,Nufru.
II.3. Datestatisticelocaliti
Numrtotallocaliti:
287,dincare:
34nmediulurban
253nmediulrural
DensitateaUAT(densitateUAT/100kmp):
Total0.97
UATurbane1.15
Municipii0.84
Orae1.39
UATruralecomune0.95
Densitatealocalitilor:
Total2.97
Mediulurban3.02
Mediulrural2.96
II.4. Demografie
Numrlocuitori2012:
873245,dincare:
591817nmediulurban
281428nmediulrural
Densitateapopulaiei(2012):
Total0.62
UATurbane1.87
Municipii4.08
Orae0.77
UATruralecomune0.34
Raportruralurban:predominanturban(peste60%)
II.5. Reeauadelocaliti
90
Ierarhizareareeleidelocaliti:
Zone metropolitane: parial ZM Constana (Constana, Eforie, Nvodari, Techirghiol, Agigea, Ovidiu, Tuzla, Cumpna, Mihail Koglniceanu,
Murfatlar,PoartaAlb,ValuLuiTraian,Lumina,),parialZMDunreadeJos(, Greci,Peceneaga,Turcoaia,)
Polidecretere:Constana
Polidedezvoltare:
Ariifuncionaleurbane(ESPON,CNDR): deimportannaionalsautransnaionalConstana,deimportanregionalsaulocalMangalia,
Tulcea
Sistemeurbane(denumitecf.Anexei16.4.):
Total1SU(19ConstanaOvidiuNvodariEforieTechirghiolMangaliaMedgidiaMurfatlar)
Parial2SU(34Cernavod,63Tulcea)
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
Oraecufunciunideosebite:
NoduriferoviareConstana,Medgidia
Aeroportcivil:Constana,Tulcea,Tuzla
Porturi:Tulcea,Medgidia,Ovidiu,Murfatlar,Cernavod,Constana,Mangalia,Nvodari
Zonelipsitedeorae:Peceneaga,Cogealac,Crucea,NicolaeBlcescu,Pantelimon,Silitea,Trguor,Vulturu,Baia,Beidaud,Casimcea,Cerna,
Ciucurova,Deni,Dorobanu,Hamcearca,Horia,Izvoarele,Ostrov,Stejaru,Topolog,Adamclisi,Aliman,Baneasa,Cobadin,Deleni,Dobromir,
Independena,IonCorvin,Lipnia,Oltina,Dumbrveni
II.6. Patrimoniunaturalicultural
III.
Ariinaturaleprotejate:102
Monumenteistoriceivaloridepatrimoniumondial:
MonumentenscrisenLMI:
929total(817nr.real),
dincare:295poziiaA(258nr.realpoziiaA)
MonumenteUNESCO:
Msuristrategice
ncazulDobrogei,estenecesarcreareadeparteneriatentrelocalitilesituatenzonacostierilocalitileruraleadiacente,dininteriorulzoneidepodiaDobrogei,prin
dezvoltareainfrastructuriidecirculaiiiiradiereaserviciilorinteritoriulnscopulextinderiiactivitiituristiceaferentelitoraluluiMriiNegreidiversificriicuactiviti
turisticeculturaleprinvalorificareapatrimoniuluicultural,naturalipeisagisticcuprecdereapatrimoniuluiarheologic;
EstenecesarabordareaspecificafiecruisectorallitoraluluiMriiNegre:(a)plajasubmers,EforieNordEforieSud(nsumnddoar140ha),singuraplajcarenuafost
modificat,pnnprezent,princonstruciadestructurimasivedeproteciecostier,trebuieconservatcaatare,ntructdoaraicisepstreazhidrodinamicanaturali
habitatelecaracteristiceuneiplajenisipoaseexpuse;(b)arealulmarinVamaVeche2Mai,care,deiestedestulderestrns(7200ha),cuprindeomarevarietatedehabitate
elementare,trebuieapratdeagresiuneaturistictotmaiaccentuati,totodat,feritdeinterveniileimobiliaredeanvergur;(c)zonamarindelaCapulTuzla,multmai
puinntinsdectceaprecedent(1738ha),estenecesaraficonservatcaatare,fiindlarnduleideclaratSCI(SitdeImportanComunitar),lafelcacelelaltedou.
Sprijinireaformriiprofesionaleiaformriicontinuendomeniilegatedevalorificarearesurselorlocaleideturism,nspecialapopulaieirurale.
Acordareadefacilitifiscalefamiliilortinereistrinilorcaresestabilescnzoneslabpopulate.
ConservareaoportunitilordedezvoltareiaresurselorfunciarenlocalitiledinzonacostieraMriiNegreprinlimitareacreteriinecontrolate.
Creareadeparteneriateintrelocalitilesituatenzonacostierilocalitileruraleadiacente,dininteriorulzoneidepodiaDobrogei,prindezvoltareainfrastructuriide
circulaiiiiradiereaserviciilorinteritoriulnscopulextinderiiactivitiituristiceaferentelitoraluluiMriiNegreidiversificriicuactivitituristiceculturaleprinvalorificarea
patrimoniuluicultural,naturalipeisagisticcuprecdereapatrimoniuluiarheologic.
8.
PiemontulGetic
I.
Datedeidentificare
I.1.
Denumireaunitiigeografice:PiemontulGetic
I.2.
Subunitioperaionalederelief:
I.3.
Suprafa:1338156.7ha
I.4.
Populaie2012:1201682
91
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
92
II.
Caracteristicileunitilorderelief
II.1. Caracteristicilefizicogeografice
PiemontulGeticsedezvoltnsudulSubcarpailorGetici,ntrevaleaDmbovieiiDunre.GeneticistructuralpodiulaparineDepresiuniiGetice,careafostsedimentatnetape
diferite,depoziteleavndgrosimidemiidemetri.Acestcomplexdeacumularelacustrialuvioproluvialestebogatenzcmintedecombustibiliminerali(hidrocarburiicrbuni
inferiori)idesare.Notadominantareliefuluiestedatdeculmilepiemontaneprelungiorientatenordsud,rezultatedinfragmentareasuprafeeipiemontanedectrereeaua
hidrograficparalel.Rocilesedimentareneconsolidatencombinaiecuenergiadereliefaccentuatreprezintcondiiifavorabiledezvoltriiproceselordeversant,carescadca
intensitatedelanordlasud.ClimapodiuluiprezintcaracteristicicuinfluenealecentrilorbaricidinMareaMediteran,asemntoarecelordinsudulBanatului.LaestdeOltse
resimtinflueneleanticiclonuluisiberian.Reeauahidrograficestereprezentatdectevarurimarialohtoneideoreeaautohtonderurimaimici,cufrecventefenomenede
secare.Covorulvegetalestecomplex,variinddelaformaiunidetipulceretogrnietelornsud,laceledefgeteifgetocrpinetepevileiversaniiumbriiilacelede
gorunetenparteadenord.
II.2. Unitiadministrativteritorialecomponente
92
NumrtotalUAT:
247(1338156.7ha,reprezentnd5.61%dinsuprafaatotalaRomniei),dincare:
4municipii(22352.3ha,reprezentnd0.09%%dinsuprafaatotalaRomniei),
10orae(83656.2ha,reprezentnd0.35%dinsuprafaatotalaRomniei),
233comune(1232148.1ha,reprezentnd5.17%dinsuprafaatotalaRomniei)
Jude/NumrUAT/DenumireUAT
JudeulArge
Total38UATdincare,
3oraetefneti,Mioveni,Topoloveni
35comuneCiomgeti,Uda,Cocu,Cuca,Morreti,Spata,Boeti,Vedea,Cotmeana,Mlureni,BeleiNegreti,LuncaCorbului,Bogai,Drganu,
Blileti,Vldeti,Dobreti,PoianaLacului,Bbana,Hrtieti,Priboieni,Clineti,Albota,Stlpeni,Budeasa,Drmneti,Davideti,Coeti,Meriani,
ieti,Miceti,Vultureti,Bascov,Mrcineni,Mooaia
JudeulDmbovia
Total14UATdincare,
14comuneCndeti,Gurauii,VleniDmbovia,Lucieni,Hulubeti,Dragodana,Ludeti,ValeaMare,Ttrani,Mneti,Cobia,GuraFoii,
Raciu,Perinari
JudeulDolj
Total48UATdincare,
1municipiuCraiova
1oraFiliai
46comuneSeacadePdure,Brabova,Slcua,Vela,Gogou,Bulzeti,Sopot,VrvorudeJos,Secu,Carpen,BotoetiPaia,Terpezia,
Predeti,Murgai,Verbia,Cernteti,Radovan,Vrtop,Izvoare,Greceti,Bralotia,Argetoaia,Sceti,CoofeniidinDos,Gherceti,Orodel,
Frca,Giubega,Perior,Caraula,Melineti,Mischii,Goieti,Plesoi,Pieleti,Plenia,Bucov,Breasta,Almj,Ialnia,imnicudeSus,Brdeti,
Podari,CoofeniidinFaa,Tlpa,Crcea
JudeulGorj
Total33UATdincare,
1municipiuMotru
1oraTurceni
31comuneCrue,Hurezani,Slivileti,Aninoasa,Cpreni,Vladimir,Urdari,Dnciuleti,Bustuchin,Frceti,Berleti,Negomir,Ioneti,
Stejari, Logreti, Borscu, Vgiuleti, Ploporu, nreni, Suleti, Licurici, Bolboi, Drgoteti, Stoina, Turburea, Brneti, Brbteti,
Samarineti,Ctunele,Mtsari,Glogova
JudeulMehedini
Total28UATdincare,
1oraStrehaia
27comunePrunior,Vldaia,Bcle,BrezniaMotru,Dumbrava,Voloiac,Czneti,Blcia,Pdina,Grozeti,Tmna,Oprior,Stngceaua,
Livezile,ieti,ovarna,PoroinaMare,Greci,Corcova,Husnicioara,Butoieti,Broteni,Hinova,Malov,Rogova,Floreti,imian
JudeulOlt
Total41UATdincare,
1municipiuSlatina
3oraePiatraOlt,Scorniceti,Potcoava
37comuneTopana,Fgeelu,Leleasca,Vitomireti,Oboga,Smbureti,Brti,Crlogani,Cungrea,Vulpeni,OptaiMgura,Ttuleti,
Vultureti,Spineni,Baldovineti,Dobroteasa,IancuJianu,Coloneti,Morunglav,Oporelu,Priseaca,Dobreu,Poboru,ValeaMare,Grdinari,
Verguleasa,Strejeti,Pleoiu,Teslui,Curtioara,Bobiceti,Gneasa,Sltioara,Calui,SrbiiMgura,Gvneti,Bleni
JudeulVlcea
Total45UATdincare,
1municipiuDrgani
1oraBlceti
43comuneMdulari,Roiile,Ghioroiu,Scundu,Pesceana,Dnicei,Ztreni,Frteti,uani,Stneti,Glvile,Stoileti,Fureti,Ldeti,
Roeti,Guoeni,Lpuata,Mciuca,NicolaeBlcescu,Grditea,Lungeti,Lalou,ValeaMare,Suteti,Olanu,Amrti,Drgoeti,Sineti,
Livezi,Copceni,Orleti,Tetoiu,irineasa,Popeti,Creeni,Voiceti,tefneti,Ioneti,Prundeni,Milcoiu,Lacusteni,Diculeti,Mitrofani
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
II.3. Datestatisticelocaliti
Numrtotallocaliti:
1511,dincare:
99nmediulurban
1412nmediulrural
DensitateaUAT(densitateUAT/100kmp):
Total1.85
UATurbane1.32
Municipii1.79
Orae1.2
UATruralecomune1.89
Densitatealocalitilor:
Total11.29
Mediulurban9.34
Mediulrural11.46
II.4. Demografie
Numrlocuitori2012:
1201682,dincare:
542562nmediulurban
659120nmediulrural
Densitateapopulaiei(2012):
Total0.90
UATurbane5.12
Municipii18.62
Orae1.51
UATruralecomune0.53
Raportruralurban:echilibruurbanrural
II.5. Reeauadelocaliti
Ierarhizareareeleidelocaliti:
Zonemetropolitane:parialZMCraiova(Craiova,Bucov,Ialnia,imnicudeSus,Almj,Breasta,Gherceti,Mischii,Murgai,Pieleti,Predeti,
Terpezia,VrvorudeJos),parialZMSatuMare(GheraMic,OrauNou,Tur),parialZMPiteti(Bascov,Mrcineni,tefneti,Albota,
Budeasa,Miceti,Mooaia),parialZMRmnicuVlcea(irineasa)
Polidecretere:Craiova
Polidedezvoltare:
Ariifuncionaleurbane(ESPON,CNDR): deimportannaionalsautransnaionalCraiova,deimportanregionalsaulocalMioveni,Slatina
Sistemeurbane(denumitecf.Anexei16.4.):
Total2SU(46SlatinaPiatraOlt,48ScornicetiPotcoava)
Parial2SU(4tefnetiMioveniTopoloveni,24Craiova)
Oraecufunciunideosebite:
NoduriferoviareCraiova,Filiai,Strehaia,PiatraOlt
Aeroportcivil:Craiova
Porturi:
Zonelipsitedeorae:Murgai,irineasa,Bulzeti,Frca,Melineti,Berleti,Bustuchin,Cpreni,Crue,Dnciuleti,Hurezani,Logreti,Stejari,
Stoina,Turburea,nreni,Amrti,Blceti,Copceni,Dnicei,Drgoeti,Fureti,Frteti,Ghioroiu,Glvile,Grditea,Guoeni,Ioneti,
Ldeti,Lpuata,Livezi,Mciuca,Olanu,Orleti,Pesceana,Popeti,Roeti,Roiile,Scundu,Sineti,Stneti,Stoileti,Tetoiu,ValeaMare,Ztreni,
Predeti,Terpezia,BotoetiPaia,Brabova,Carpen,Cernteti,Gogou,Greceti,Orodel,Plenia,Slcua,SeacadePdure,Secu,Sopot,Vela,
Verbia,Vrtop,Blcia,Bcle,Oprior
II.6. Patrimoniunaturalicultural
III.
Ariinaturaleprotejate:9
Monumenteistoriceivaloridepatrimoniumondial:
MonumentenscrisenLMI:
1712total(1595nr.real),dincare:
320poziiaA(274nr.realpoziiaA)
MonumenteUNESCO:
Msuristrategice
Repopulareaprinmpropritrireapopulaieinlocalitilerurale(cuterenuriaflateacumnproprietateastatuluiicuajutoarepentruconstruciiipentruagricultur).
Studiereaproblemelorspecificeagriculturiinzoneledepodi,pentrulimitareacreriifermelordemaridimensiuniifavorizareacelordedimensiunimedii(inclusivprin
sprijinireaunortipuridecooperativizare),rezolvareaproblemelordeirigaii,cretereaimportaneiturismuluineconomie,conservareazonelormpduriteidepuni
existente.
93
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
94
9.
DealuriledeVestI
I.
Datedeidentificare
I.1. Denumireaunitiigeografice:DealuriledeVestI
I.2. Subunitioperaionalederelief:
I.3. Suprafa:830344.5ha
I.4. Populaie2012:526224
II.
Caracteristicileunitilorderelief
II.1. Caracteristicilefizicogeografice
DealuriledeVestIformatedinDealurileSilvanoSomeeneiDealurileCrianeireprezintunansambluderegiunidedealuripiemontanejoasecuolimecarevariazntre5i30
kmperamavesticaMunilorApuseni.Altitudineamedieestede400mivariazntre600500mlacontactulcumuntelei250150mlatrecereasprecmpie.Reliefulcolinareste
rezultatulunuiprocesdeeroziuneapiemontuluideacumulareconstituitlabazaMunilorApuseni,careafostputernicfragmentatprinvilargiireduslaosuccesiunededealuri
largbombate,sausubformaunorpoduri.Aflatsubinfluenadominantamaselordeaerdeorigineoceanic,regiuneaareunclimatcontinentalmoderat,cuiernimoderate,veri
rcoroaseiprecipitaiimaiabundentedectnzoneledeluroasedinsuduliestulCarpailor.Reeauahidrograficestebogatialctuitdinrurialohtone,cuobrianmunii
cucaracteristicihidrologicestabilitenregiuneadealimentare.Vegetaiaestealctuitdinpduridegorun,stejarpedunculat,cerigrni,resturialepdurilorcaresencadreaz
nsubzonastejaruluiicareaufostintensnlocuitedeculturileagricole.
II.2. Unitiadministrativteritorialecomponente
94
NumrtotalUAT:
132(830344.5ha,reprezentnd4.15%dinsuprafaatotalaRomniei),dincare:
3municipii(20074.1ha,reprezentnd0.09%%dinsuprafaatotalaRomniei),
9orae(63864.4ha,reprezentnd0.28%dinsuprafaatotalaRomniei),
120comune(746406,reprezentnd3.77%dinsuprafaatotalaRomniei)
Jude/NumrUAT/DenumireUAT
JudeulArad
Total15UATdincare,
1oraSebi
14comuneHma,Tau,Archi,Crand,Brazii,Igneti,Alma,Beliu,Bocsig,Dieci,Brsa,Buteni,Trnova,ilindia
JudeulBihor
Total48UATdincare,
2municipiiMarghita,Beiu
2oraetei,Aled
44comuneDerna,Brusturi,BoianuMare,Pomezeu,Roia,Srbi,Ceica,Vrciorog,Drgeti,Spinu,Cbeti,Holod,SuplacudeBarcu,Lzreni,
Abram,Popeti,Mgeti,Rbgani,UileacudeBeiu,Viioara,Tuteu,echea,Copcel,Bunteti,Balc,Atileu,Pocola,Remetea,Tileagd,Lunca,
HidieludeSus,Cmpani,LugaudeJos,Rieni,Ineu,Curele,Drgneti,Smbta,Cplna,Cetariu,Scdat,Oorhei,Snmartin,Paleu
JudeulMaramure
Total24UATdincare,
2oraeUlmeni,omcuaMare
22comuneBicaz,OaradeJos,BiadesubCodru,AsuajudeSus,Bseti,Cerneti,ieti,MireuMare,Arini,CopalnicMntur,Remetea
Chioarului,Dumbrvia,Slsig,Grdani,Satulung,Frcaa,Coas,Scleni,Ardusat,Recea,Coltu,Groi
JudeulSlaj
Total34UATdincare,
1municipiuZALU
3oraeimleuSilvaniei,CehuSilvaniei,Jibou
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
30comuneHalmd,Chied,ValcudeJos,Marca,Carastelec,Sg,Bobota,Camr,Benesat,Cizer,Slig,Merite,Bnior,Vrol,Ip,
Pericei,HoroatuCrasnei,rmag,Nufalu,amud,Crasna,Boca,Hereclean,SomeOdorhei,Coeiu,Dobrin,Boghis,Mirid,Meseeniide
Jos,Crieni
JudeulSatuMare
Total11UATdincare,
1oraTnad
10comuneCehal,Socond,Bogdand,Homoroade,Brsu,Supur,Hodod,Sceni,Crucior,Suca
II.3. Datestatisticelocaliti
Numrtotallocaliti:
607,dincare:
52nmediulurban
555nmediulrural
DensitateaUAT(densitateUAT/100kmp):
Total1.59
UATurbane1.43
Municipii1.49
Orae1.41
UATruralecomune1.61
Densitatealocalitilor:
Total7.31
Mediulurban6.20
Mediulrural7.44
II.4. Demografie
Numrlocuitori2012:
526224,dincare:
176763nmediulurban
349461nmediulrural
Densitateapopulaiei(2012):
Total0.63
UATurbane2.11
Municipii4.58
Orae1.33
UATruralecomune0.47
Raportruralurban:predominantrural(peste60%)
II.5. Reeauadelocaliti
Ierarhizareareeleidelocaliti:
Zone metropolitane: parial ZM Oradea (Snmartin, Cetariu, Ineu, Oorhei, Paleu),parialZMBaiaMare(Groi,Recea,Cerneti,Copalnic
Mntur,Dumbrvia,MireuMare,RemeteaChioarului,Satulung,Scleni,omcuaMare,Coas),parialSatuMare(Tnad)
Polidecretere:
Polidedezvoltare:
Ariifuncionaleurbane(ESPON,CNDR): deimportanregionalsaulocalZalu
Sistemeurbane(denumitecf.Anexei16.4.):
Total2SU(40UlmeniCehuSilvaniei,52ZaluJibou)
Parial3SU(3Sebi,5Marghita,7teiBeiu)
Oraecufunciunideosebite:
NoduriferoviareJibou
Aeroportcivil:
Porturi:
Zonelipsitedeorae:Brazii,Hma,Cplna,Ceica,Drgeti,Holod,Lzreni,Smbta,MireuMare,omcuaMare,Ulmeni,Cizer,Halmd,Sg,ValcudeJos
II.6. Patrimoniunaturalicultural
Ariinaturaleprotejate:9
Monumenteistoriceivaloridepatrimoniumondial:
MonumentenscrisenLMI:
619total(546nr.real),dincare:
137poziiaA(117nr.realpoziiaA)
MonumenteUNESCO:1Siseti
Msuristrategice
III.
Obiectivelesuntsimilarecelordinregiunilemontane;fiindregiunimaibinepopulateicuoeconomiemaidiversificat,intervinialifactoricaredegradeazmediulitrebuie
contracarai,ntrecareconstruciilemainumeroase(nprincipalpensiuniicasedevacan,cartiererezideniale)nextravilanullocalitiloretc.,microhidrocentrale
(hidrocentralecuocapacitatedeproduciedepnla10MW).
Protejareavalorilorpeisajerealeacestorarealeesteurgent:sistemulariilornaturaleprotejatenuesteadecvat,dinpricinaantropizriiputernice,iarcelalzonelorprotejate
cinstruiteesteineficientiinsuficient;nacestecondiii,serecomandimplementareaunuisistemdeprotejareapeisajului.
StimulareaasocieriicomunitilorlocalenGTT,OTT,nvedereavalorificriispecificuluilocaliaactivitilortradiionale,creareaunorcomuniticompetitivelanivel
subregionaliauneiimaginirecunoscutelanivelnaional;seincurajeazperpetuareatradiiilorlocaleicontinuitatealocuiriinzonedefavorizateprincreareaunuimediu
economicstabilicretereacalitiivieii.
95
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
96
10.
DealuriledeVestII
I.
II.
Datedeidentificare
I.1.
Denumireaunitiigeografice:DealuriledeVestII
I.2.
Subunitioperaionalederelief:
I.3.
Suprafa:446111.3ha
I.4.
Populaie2012:152432
Caracteristicileunitilorderelief
II.1. Caracteristicilefizicogeografice
DealuriledeVestIIdenumiteiDealurileBanatuluisedesfoardelaCuloarulMureuluipnaproapedeValeaNereiisuntcaotreaptpiemontanplasatlamargineavestic
aMunilorBanatului.Reprezintunansambludeculmicesenclinuorsprecmpie,alctuitedinrocifriabile(marne,argile,nisipuriipietriuri).nceamaimarepartesemenin
ntre200i300maltitudine.Lacontactuldealurilorcumuniiapardepresiunimicidecontactcualtitudinifoartejoase,de200m,iarvile,micornduipantaprofilului
longitudinal,selrgescdintrodatformndadevrategolfuri.Regimulclimaticpunenevidenefectelepredominantealecirculaieimaselordeaerdinsprevest,sudvestinod
vest.InfluenaactivitiiciclonicedinspreMareaMediteran,caregenereaztimpumedcuprecipitaiiinclzirilocalepersistente,sesimtecevamaipuindectnariamuntoas
dinest.Vegetaiaesteformatdinpduridecer,grniigorun,darcelemaimarisuprafeesuntocupatedepajiticolinaresecundare.
II.2. Unitiadministrativteritorialecomponente
NumrtotalUAT:
49(446111.3ha,reprezentnd4.15%dinsuprafaatotalaRomniei),dincare:
1municipiu(9735.2ha,reprezentnd0.04%%dinsuprafaatotalaRomniei),
3orae(43622.2ha,reprezentnd0.18%dinsuprafaatotalaRomniei),
45comune(392753.8ha,reprezentnd1.65%dinsuprafaatotalaRomniei)
Jude/NumrUAT/DenumireUAT
JudeulArad
Total5UATdincare,
1oraLipova
4comuneBirchis,Ususau,itarov,Bata
JudeulCaraSeverin
Total20UATdincare,
1oraOravia
19comuneCopcele,Verme,Berlite,Ramna,Doclin,Berzovia,Forotic,Vrani,ZorlenuMare,Vrdia,Frliug,Sacu,Ezeri,Constantin
Daicoviciu,Grdinari,TicvaniuMare,Brebu,Rcdia,Ciuchici
JudeulHunedoara
Total3UATdincare,
3comuneLpugiudeJos,Ilia,Dobra
JudeulTimi
Total21UATdincare,
1municipiuLugoj
1oraeFget
19comuneBrestov,Brna,Bogda,Frdea,OhabaLung,TraianVuia,Curtea,Ghizela,Mntiur,TopolovuMare,Criciova,Balint,Maloc,
tiuca,Dumbrava,Darova,Margina,Seca,Bara
II.3. Datestatisticelocaliti
96
Numrtotallocaliti:
229,dincare:
24nmediulurban
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
205nmediulrural
DensitateaUAT(densitateUAT/100kmp):
Total1.10
UATurbane0.75
Municipii1.03
Orae0.69
UATruralecomune1.15
Densitatealocalitilor:
Total5.13
Mediulurban4.50
Mediulrural5.22
II.4. Demografie
Numrlocuitori2012:
152432,dincare:
74963nmediulurban
77469nmediulrural
Densitateapopulaiei(2012):
Total0.34
UATurbane1.40
Municipii4.56
Orae0.70
UATruralecomune0.20
Raportruralurban:echilibruurbanrural
II.5. Reeauadelocaliti
Ierarhizareareeleidelocaliti:
Zonemetropolitane:parialZMTimioara(OhabaLung)
Polidecretere:
Polidedezvoltare:
Ariifuncionaleurbane(ESPON,CNDR): deimportanregionalsaulocalLugoj
Sistemeurbane(denumitecf.Anexei16.4.):
Total:
Parial:2SU(59Lugoj,16Oravia)
Oraecufunciunideosebite:
NoduriferoviareOravia,Lugoj
Aeroportcivil:
Porturi:
Zonelipsitedeorae:Bata,Birchis,Bara,Bogda,Brestov,Ghizela,Maloc,Seca
II.6. Patrimoniunaturalicultural
III.
Ariinaturaleprotejate:18
Monumenteistoriceivaloridepatrimoniumondial:
MonumentenscrisenLMI:
249total(229nr.real),dincare:
66poziiaA(59nr.realpoziiaA)
MonumenteUNESCO:
Msuristrategice
Obiectivelesuntsimilarecelordinregiunilemontane;fiindregiunimaibinepopulateicuoeconomiemaidiversificat,intervinialifactoricaredegradeazmediulitrebuie
contracarai,ntrecareconstruciilemainumeroase(nprincipalpensiuniicasedevacan,cartiererezideniale)nextravilanullocalitiloretc.,microhidrocentrale
(hidrocentralecuocapacitatedeproduciedepnla10MW).
Protejareavalorilorpeisajerealeacestorarealeesteurgent:sistemulariilornaturaleprotejatenuesteadecvat,dinpricinaantropizriiputernice,iarcelalzonelorprotejate
cinstruiteesteineficientiinsuficient;nacestecondiii,serecomandimplementareaunuisistemdeprotejareapeisajului.
StimulareaasocieriicomunitilorlocalenGTT,OTT,nvedereavalorificriispecificuluilocaliaactivitilortradiionale,creareaunorcomuniticompetitivelanivel
subregionaliauneiimaginirecunoscutelanivelnaional;seincurajeazperpetuareatradiiilorlocaleicontinuitatealocuiriinzonedefavorizateprincreareaunuimediu
economicstabilicretereacalitiivieii.
97
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
98
11.
DepresiuneaColinaraTransilvaniei
I.
II.
Datedeidentificare
I.1.
Denumireaunitiigeografice:DepresiuneaColinaraTransilvaniei
I.2.
Subunitioperaionalederelief:
1.4. CmpiaTransilvaniei
1.5. PodiulSomeelor
1.6. PodiulTrnavelor
1.7. SubcarpaiiTransilvaniei
I.3
Suprafa:2495181.90ha
I.4.
Populaie2012:2265075
Caracteristicileunitilorderelief
II.1. Caracteristicilefizicogeografice
DepresiuneaColinaraTransilvanieiesteamplasatncentrulRomnieii,fiindnconjuratdearculcarpatic,esteoariecvasicircular.Esteoariedeconvergengeografic
pentruoseriedecomponentealestructuriireliefuluirii.Esteodepresiunetectonicumplutcusedimenteprovenitedinmuniicareonconjoar.Structuramorfologiceste
foartecomplex,cubordurinlatecenclinctreozonmedian(valeaSomeului)icunclinridinsprenordisudsprecentrucuveteidinvecintateaviiMureului.Aceast
configuraieadeterminatcaracteristicilereliefuluimainaltnzonelemarginale(800900m)icualtitudinimairedusencentruldepresiunii(500600m).Regiuneadeluroas
intracarpaticintrncontactcumuniiprinintermediuluneicenturicontinuededepresiuni.ninterioruldepresiuniialterneazinterfluviilemailargiorimainguste,cuvicare
sedistingprinlunciextinseiteraseetajate.ClimatulestespecificzonelordeluroaseivariazdelaceldeadpostlabazaMunilorApusenicuvaloridetemperaturmairidicate
(mediaanualatemperaturii9C)iprecipitaiimaireduse(500600mm),undesedezvoltovegetaieierboascompusdinasociaiidecolilieinegar,launclimatmaircoros
(mediaanualatemperaturii67C)cuprecipitaiimaimari(700900mm),undesedezvoltpduridegoruneteifgete,nprilenordiciesticadepresiunii.Aceastunitatede
reliefsedistingeprinbogateleresursedegazenaturale,carereprezintunadintreprincipaleleresurseenergeticealerii.
II.2. Unitiadministrativteritorialecomponente
98
NumrtotalUAT:
355(2495181.90ha,reprezentnd11.16%dinsuprafaatotalaRomniei),dincare:
18municipii(156025.92ha,reprezentnd0.57%%dinsuprafaatotalaRomniei),
19orae(144340.16ha,reprezentnd0.60%dinsuprafaatotalaRomniei),
45comune(2194815.64ha,reprezentnd10.00%dinsuprafaatotalaRomniei)
Jude/NumrUAT/DenumireUAT
JudeulAlba
Total37UATdincare,
4municipiiBlaj,ALBAIULIA,Aiud,Sebe
2oraeOcnaMure,Teiu
31comuneFru,Cenade,Ohaba,Cergu,Jidvei,RoiadeSeca,ValeaLung,Hoprta,CetateadeBalt,Clnic,Nolac,Grbova,Sncel,
Dotat,LopadeaNou,ona,LuncaMureului,Unirea,Strem,DaiaRomn,BucerdeaGrnoas,Rdeti,pring,Mihal,CrciuneludeJos,
Berghin,Mirslu,GaldadeJos,Sntimbru,Cut,Ciugud
JudeulBistriaNsud
Total45UATdincare,
1municipiuBISTRIA
2oraeBeclean,Nsud
42comuneUrmeni,MicetiideCmpie,Mila,Chiochis,SilivaudeCmpie,Budeti,Matei,SnmihaiudeCmpie,Teaca,Nueni,Branitea,
ieuOdorhei,GalaiiBistriei,Lechina,Spermezeu,CianuMic,Negrileti,CiceuGiurgeti,PetruRare,CiceuMihaieti,Uriu,Trliua,
Cobuc,Zagra,Telciu,RuncuSalvei,Feldru,Salva,ieu,Monor,ieu,Cetate,Rebra,JoseniiBrgului,intereag,Nimigea,Mrielu,Dumitra,
Chiuza,Livezile,BudacudeJos,ieuMgheru
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
JudeulBraov
Total17UATdincare,
1municipiuFgra
1oraeRupea
15comuneTicuu,Ungra,oar,Jibert,Buneti,inca,Cincu,Comana,Voila,Pru,Beclean,ercaia,Mndra,Caa,Homorod
JudeulCluj
Total70UATdincare,
5municipiiGherla,Turda,ClujNapoca,Dej,CmpiaTurzii
1oraeHuedin
64comunePlatca,Plosco,Ctina,Suatu,Frata,Cmrau,Snmrtin,Cojocna,CeanuMare,Cianu,TriteniideJos,Ungura,Geaca,Mociu,
Buza,Sic,aga,Jucu,Viioara,FizeuGherlii,Bonida,MintiuGherlii,Mica,Snduleti,Apahida,Aluni,Corneti,Vultureni,Aiton,Recea
Cristur,Chinteni,Snpaul,Bora,Panticeu,Ciurila,Dbca,Feleacu,Achileu,Clele,Boblna,CpuuMare,Chiuieti,Vad,Mnstireni,
Tureni, Iclod, Petretii de Jos, Svdisla, Aghireu, Grbu, Sncraiu, Ccu, Iara, Jichiu de Jos, Ceiu, Gilu, Izvoru Criului, Baciu,
Cuzdrioara,Floreti,Clrai,Moldoveneti,Luna,MihaiViteazu
JudeulHargita
Total15UATdincare,
1municipiuOdorheiuSecuiesc
1oraeCristuruSecuiesc
13comuneScel,Atid,Drjiu,SatuMare,imoneti,Avrmeti,Lupeni,Secuieni,Mrtini,Mugeni,Porumbeni,Ulie,Feliceni
JudeulMaramure
Total8UATdincare,
1oraeTrguLpu
7comuneVimaMic,BoiuMare,ValeaChioarului,SuciudeSus,Cupeni,Coroieni,Lpu
JudeulMure
Total94UATdincare,
4municipiiTRGUMURE,Trnveni,Sighioara,Reghin
6oraeLudu,Iernut,Srmau,Ungheni,SngeorgiudePdure,MiercureaNirajului
84comuneBla,Pogceaua,SnpetrudeCmpie,Tureni,Rciu,PapiuIlarian,Crieti,GrebeniudeCmpie,ValeaLarg,Frgu,Cuci,
incai,Cozma,Madara,Band,Lunca,Snger,Glodeni,ulia,MiheudeCmpie,Cheani,Iclnzel,Pnet,ZaudeCmpie,Voivodeni,Ceuau
de Cmpie, Breaza, Ogra, Sncraiu de Mure, Bogata, Sntana de Mure, Viioara, Cucerdea, Veca, Saschiz, Crciuneti, Dane,
Coroisnmrtin,Zagr,Apold,Bahnea,Suplac,Blueri,Fntnele,Bichi,Mica,Psreni,Gleti,Nade,Bgaciu,Ainti,Admu,Acari,
Albeti,Gneti,Ernei,GheorgheDoja,Snpaul,Cristeti,Livezeni,SngeorgiudeMure,Corunca,Neaua,Mgherani,Gurghiu,BeicadeJos,
Chibed,Ghindari,Hodoa,Gorneti,Vntori,Petelea,Deda,Vrgata,RuiiMuni,Eremitu,Brncoveneti,Bato,Suseni,Solovstru,Bereni,
Aluni,IdeciudeJos,Sreni
JudeulSlaj
Total26UATdincare,
26comuneGrbou,Zalha,Dragu,Cristol,Rus,Blan,Hida,PoianaBlenchii,Bbeni,Almau,Letca,imina,FildudeJos,Cuzplac,Lozna,
Buciumi,Glgu,Agrij,Surduc,Zimbor,Treznea,Ileanda,Npradea,Creaca,SnmihaiuAlmaului,Romnai
JudeulSibiu
Total43UATdincare,
2municipiiMedia,SIBIU
5oraeAgnita,CopaMic,MiercureaSibiului,OcnaSibiului,Dumbrveni
36comunePuca,Marpod,Slimnic,Vurpr,Loamne,eicaMica,Mihileni,Bruiu,Ludo,Laslea,Micsasa,Merghindeal,Iacobeni,Nocrich,
eicaMare,Brdeni,Roia,Drlos,Alina,Hoghilag,Ael,Bazna,AxenteSever,Biertan,ValeaViilor,Trnava,ApoldudeJos,Chirpr,Brghi,
Brateiu,Bljel,Mona,uraMare,uraMica,Alma,elimbr
II.3. Datestatisticelocaliti
Numrtotallocaliti:
1741,dincare:
165nmediulurban
1576nmediulrural
DensitateaUAT(densitateUAT/100kmp):
Total1.42
UATurbane1.23
Municipii1.15
Orae1.32
UATruralecomune1.45
Densitatealocalitilor:
Total6.98
Mediulurban5.49
Mediulrural7.18
99
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
100
II.4. Demografie
Numrlocuitori2012:
2265075,dincare:
1342018nmediulurban
923057nmediulrural
Densitateapopulaiei(2012):
Total0.91
UATurbane4.47
Municipii7.51
Orae1.17
UATruralecomune0.42
Raportruralurban:echilibruurbanrural
II.5. Reeauadelocaliti
Ierarhizareareeleidelocaliti:
Zonemetropolitane:parialZMBaiaMare(ValeaChioarului),ZMClujNapoca(CLUJNAPOCA,Aiton,Apahida,Baciu,Bonida,Bora,Cianu,
Chinteni,Ciurila,Cojocna,Feleacu,Floreti,Gilu,Grbu,Luna,PetretiideJos,Svdisla,Snpaul,Tureni,Vultureni),ZMTrguMure(TRGU
MURE,Cristeti,SncraiudeMure,SngeorgiudeMure,Acari,CeuaudeCmpie,Crciuneti,Ernei,GheorgheDoja,Livezeni,Pnet,Snpaul,
Ungheni,Corunca)
Polidecretere:CLUJNAPOCA
Polidedezvoltare:TRGUMURE,SIBIU
Ariifuncionaleurbane(ESPON,CNDR): deimportannaionalsautransnaionalCLUJNAPOCA,deimportanregionalsaulocalTRGU
MURE,ALBAIULIA,Blaj,BISTRIA,Turda,OdorheiuSecuiesc,SIBIU,Media
Sistemeurbane(denumitecf.Anexei16.4.):
Total8SU(1ALBAIULIASebeTeiuBlajAiudOcnaMure,8BISTRIANsud,17BecleanGherlaDej,18TurdaCmpiaTurzii,42TRGU
MUREUngheniMiercureaNirajuluiSngeorgiudePdure,43SighioaraDumbrveni,44LuduIernutTrnveni,54MediaCopaMic)
Parial2SU(53SIBIUOcnaSibiuluiMiercureaSibiului,30OdorheiuSecuiesc)
Oraecufunciunideosebite:
NoduriferoviareClujNapoca,TrguMure,Blaj,Sibiu,Apahida,Baciu,Livezeni,Teiu,Beclean,Salva,Dej,CmpiaTurzii,Aghireu,Achileu,
Ludu,Deda,Agnita
Aeroportcivil:ClujNapoca,TrguMure,Sibiu
Porturi:
Zonelipsitedeorae:Almau,Buciumi,Cuzplac,Dragu,FildudeJos,Hida,SnmihaiuAlmaului,Zimbor,ValeaChioarului,BoiuMare,Glgu,
Ileanda,Letca,Lozna,PoianaBlenchii,Rus,Zalha,Budeti,Chiochis,GalaiiBistriei,Lechina,Matei,MicetiideCmpie,Mila,SilivaudeCmpie,
SnmihaiudeCmpie,Teaca,Urmeni,Buza,Cmrau,Ctina,Frata,Geaca,Mociu,Platca,Suatu,Band,Cozma,Crieti,Frgu,Grebeniude
Cmpie,MiheudeCmpie,Pogceaua,Rciu,Srmau,SnpetrudeCmpie,ulia,incai,ValeaLarg,ZaudeCmpie
II.6. Patrimoniunaturalicultural
III.
Monumenteistoriceivaloridepatrimoniumondial:
MonumentenscrisenLMI:
5213total(4593nr.real),dincare:
1756poziiaA(1470nr.realpoziiaA)
MonumenteUNESCO:8Clnic,Buneti,Drjiu,TrguLpu,Sighioara,Saschiz,Biertan,ValeaViilor
Msuristrategice
100
Ariinaturaleprotejate:74
Obiectivelesuntsimilarecelordinregiunilemontane;fiindregiunimaibinepopulateicuoeconomiemaidiversificat,intervinialifactoricaredegradeazmediulitrebuie
contracarai,ntrecareconstruciilemainumeroase(nprincipalpensiuniicasedevacan,cartiererezideniale)nextravilanullocalitiloretc.,microhidrocentrale
(hidrocentralecuocapacitatedeproduciedepnla10MW).
Protejareavalorilorpeisajerealeacestorarealeesteurgent:sistemulariilornaturaleprotejatenuesteadecvat,dinpricinaantropizriiputernice,iarcelalzonelorprotejate
cinstruiteesteineficientiinsuficient;nacestecondiii,serecomandimplementareaunuisistemdeprotejareapeisajului.
Promovareaturismuluiruraliaecoturismuluinzonelecuvaloridepatrimoniuculturalinatural,nzonencareseactivitiletradiionaleconferunspecificlocalinedit.
Dezvoltarealocalitilornconformitatecufunciilespecificealeacestora:ClujNapocaadministraiepublic,sectoarecompetitive,sectorcuaternar;capitalelesecundare
sectorteriar(cuaccentpeturism,nvmnticultur);oraemiciimijlociisectorprimar,sectorsecundar,sectorteriar;satesectorprimar,sectorsecundar,sector
teriarformatdinserviciideprimnecesitate.
Sprijinireaapropieriiserviciilordepopulaie(mprireaoraelormarinsectoare,deservireaaglomerrilordepopulaieprincooperareaserviciilor).
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
12.
PodiulMehedini
I.
Datedeidentificare
I.1.
Denumireaunitiigeografice:PodiulMehedini
I.2. Subunitioperaionalederelief:
II.
I.3.
Suprafa:87464.7ha
I.4.
Populaie2012:126020
Caracteristicileunitilorderelief
II.1. Caracteristicilefizicogeografice
PodiulMehediniesteunadintrecelemaimiciimaibineindividualizateregiunigeograficealeRomniei.EsteotreaptintermediarntreMuniiMehediniiPiemontul
Motrului.Arenlimicaracteristiceregiunilordeluroasedarostructurpetrograficigeologicspecificemunilor(micaisturi,gnaise,cuarite,etc.).ngeneral,sedifereniazn
treiprideformaunorfiiculimevariat,orientatenlungulpodiului,doufiidedealuridespritedeunulucdepresionar.Altitudiniledealurilorvariazntre700mn
dealuriledelabazamunilori175250mndepresiunilecuaspectdeluros.Climatulestemaiblnddectnalteregiunialeriideterminatedeinvaziiledeaertropicalmaritim,
maiumedeicalde,deoriginemediteraneanioceanic.ReeauahidrograficcuobrienMuniiMehediniprezintdoutipurideregimdescurgere:ruricuscurgere
superficialnormaliruricaretrecprinariicarstice,cuundebitmultmaiconstantndecursulanului.Vegetaiasencadreaznetajulalternaneipdurilordefagidegorun.In
parteavesticisudvesticsedezvoltpdurisubmediteraneenedestejarpufos,cer,grni,etc.,iarpereliefulcarsticapartufriuridetipsubmediteranean,termofileca
mojdreanul,crpinia,liliacul,cornul,scumpia,etc.
II.2 Unitiadministrativteritorialecomponente
NumrtotalUAT:
12(87464.7ha,reprezentnd0.37%dinsuprafaatotalaRomniei),dincare:
1municipiu(6393.5ha,reprezentnd0.03%%dinsuprafaatotalaRomniei),
11comune(81071.2ha,reprezentnd0.34%dinsuprafaatotalaRomniei)
Jude/NumrUAT/DenumireUAT
JudeulMehedini
Total12UATdincare,
1municipiuDrobetaTurnuSeverin
11comuneIzvoruBrzii,Podeni,Cireu,Ilovia,Ponoarele,Balta,Blvneti,Bala,BrezniaOcol,Ilov,Godeanu
II.3. Datestatisticelocaliti
Numrtotallocaliti:
77,dincare:
4nmediulurban
73nmediulrural
DensitateaUAT(densitateUAT/100kmp):
Total1.37
UATurbane1.56
Municipii1.56
UATruralecomune1.36
Densitatealocalitilor:
Total8.80
Mediulurban6.26
Mediulrural9.00
101
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
102
II.4. Demografie
Numrlocuitori2012:
126020,dincare:
105253nmediulurban
20767nmediulrural
Densitateapopulaiei(2012):
Total1.44
UATurbane16.46
Municipii16.46
Orae0.00
UATruralecomune0.26
Raportruralurban:predominanturban(peste60%)
II.5. Reeauadelocaliti
Ierarhizareareeleidelocaliti:
Zonemetropolitane:
Polidecretere:
Polidedezvoltare:
Ariifuncionaleurbane(ESPON,CNDR): deimportanregionalsaulocalDrobetaTurnuSeverin
Sistemeurbane(denumitecf.Anexei16.4.):
Total:
Parial:1SU(41DrobetaTurnuSeverin)
Oraecufunciunideosebite:
Noduriferoviare:
Aeroportcivil:
Porturi:DrobetaTurnuSeverin
Zonelipsitedeorae:
II.6. Patrimoniunaturalicultural
III.
Monumenteistoriceivaloridepatrimoniumondial:
MonumentenscrisenLMI:
254total(255nr.real),dincare:
33poziiaA(28nr.realpoziiaA)
MonumenteUNESCO:
Msuristrategice
102
Ariinaturaleprotejate:89
Studiereaproblemelorspecificeagriculturiinzoneledepodi,pentrulimitareacreriifermelordemaridimensiuniifavorizareacelordedimensiunimedii(inclusivprin
sprijinireaunortipuridecooperativizare),rezolvareaproblemelordeirigaii,cretereaimportaneiturismuluineconomie,conservareazonelormpduriteidepuni
existente;
Msurilenecesaresuntsimilarecelordinregiunilemontanemediiinalte,inndusensseamacelementeledeimpactnegativsuntmaiaccentuateitrebuieaplicate
msurimaidrastice;fiindregiunimaibinepopulateicuoeconomiemaidiversificatintervinialifactoricaredegradeazmediulitrebuiecontracarai,ntrecare:
construciile(nprincipalpensiuniicasedevacan,cartiererezideniale)nextravilanullocalitiloretc.;
Creareaunorsistemefuncionaleintegrateavndlabazcomplementaritatearuralurbanprindezvoltareadeactivititertiare,cuaternare(prelucrareaidesfacerea
produselor,servicii,comer)noraelemediiimari,nparalelcuactivitileprimaredesfuratencomunelenvecinatenscopulbuneivalorificriaresurselordeteren.
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
13.
CmpiaRomnI
I.
Datedeidentificare
I.1.
Denumireaunitiigeografice:CmpiaRomnI
I.2.
Subunitioperaionalederelief:
13.1.
CmpiaBrganului
13.2.
CmpiaIalomiei
13.3.
CmpiaBuzuSiret
I.3. Suprafa:2320362.30ha
I.4.
II.
Populaie2012:4906629
Caracteristicileunitilorderelief
II.1. Caracteristicilefizicogeografice
CmpiaRomnIreprezintjumtateavesticaceleimaimariimaicomplexesuprafeedecmpiedinRomnia.Caurmareadivesitiiproceselorcareauduslaformareaacestei
unitiderelief,ncadruleiexistovarietatedetipurigenetice,permanenteschimbridecursurialerurilor,numeroasesistemedeteraseimultiplemicroformederelief.Din
punctdevederegeneticsuntspecificecmpiiledesubsidenipiemontane,combinatecusistemedeterasecarevariazspaialiculuncifoartebinedezvoltate,cuprecderela
Dunreilaprincipaleleruricarpatice.Climatulestedetiptemperatcontinental,cuinfluenesubmediteraneenenCmpiaOltenieiicucaracteristicidetranziie,ncarese
interfereazcirculaiiledinestcuceledinvestnCmpiaTeleormanului.Reeauahidrograficetealctuitdinrurialohtone,caretraverseazcmpiapedirecianordsudn
CmpiaOltenieiinordvestsudestnceaaTelelormanuluiidinmiciruriautohtone,careauundebitmultmairedusilacurinaturale.Covorulvegetalnaturalsecaracterizeaz
prindifereneierinsemnate,deidiferenelealtitudinalesuntmiciiarcealatitudinalnesemnificativ.AceastparteaCmpieiRomneestedomeniuladoutipuriimportantede
vegetaie,celalpdurilordefoioasesubmezofilenjumtateanordicicelalsilvostepeinsud.
II.2. Unitiadministrativteritorialecomponente
NumrtotalUAT:
381(2320362.30ha,reprezentnd9.73%dinsuprafaatotalaRomniei),dincare:
12municipii(118891.77ha,reprezentnd0.50%dinsuprafaatotalaRomniei),
27orae(183887.08ha,reprezentnd0.77%dinsuprafaatotalaRomniei),
342comune(2017583.28ha,reprezentnd8.46%dinsuprafaatotalaRomniei)
Jude/NumrUAT/DenumireUAT
JudeulArge
Total1UATdincare,
1comunLeordeni
JudeulBrila
Total40UATdincare,
1municipiiBRILA
3oraensurei,Ianca,Furei
36comuneBordeiVerde,Ciocile,Dudeti,Ulmu,Gropeni,Zvoaia,Cireu,Tufeti,MirceaVoda,TudorVladimirescu,Victoria,Viziru,Roiori,
MovilaMiresii,Brganul,Unirea,SurdilaGiseanca,Tichileti,Traian,Chicani,Cazasu,ScoraruNou,Racovia,SalciaTudor,Graditea,
Mxineni,Gemenele,Rmnicelu,Romanu,ueti,Silitea,Galbenu,Viani,Jirlu,SurdilaGreci,Vdeni
MunicipiulBucureti
JudeulBuzu
Total43UATdincare,
2municipiiBUZU,RmnicuSrat
1oraPogoanele
40comunePadina,GlodeanuSilitea,Scutelnici,Rueu,GlodeanuSrat,Mihileti,Brdeanu,Smeeni,MovilaBanului,Florica,Robeasca,
BaltaAlb,Largu,Ghergheasa,Luciu,C.A.Rosetti,Vlcelele,Gherseni,Blceanu,Puieti,inteti,Cochirleanca,Sgeata,Boldu,Ziduri,Pota
103
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
104
Clnu,Cilibia,Rmnicelu,Costeti,Glbinai,ValeaRmnicului,VaduPaii,Spoca,Mrcineni,Amaru,Pietroasele,Shteni,Stlpu,Ulmeni,
Merei
JudeulClrai
Total36UATdincare,
3oraeBudeti,LehliuGar,Fundulea
33comuneGurbnesti,Ileana,Sohatu,ValeaArgovei,Vasilai,Pltreti,Frsinet,Ulmu,Sruleti,Luica,TmduMare,NicolaeBlcescu,
Nana,Fundeni,Vladepe,Lupanu,Dragalina,Perioru,Lehliu,Independena,oldanu,DorMrunt,Curcani,Ulmeni,AlexandruOdobescu,
Mitreni,tefanVod,tefancelMare,Vlcelele,DragoVod,Glbinai,Belciugatele,Frumuani
JudeulDmbovia
Total40UATdincare,
1municipiuTRGOVITE
3oraeTitu,Rcari,Geti
36comuneCojasca,Ciocneti,Poiana,Brezoaele,Drmneti,Corneti,Niculeti,Butimanu,Odobeti,Coneti,Finta,Trteti,Cornelu,
Lunguleu,Mtsaru,Produleti,Bleni,Dragomireti,Nucet,CostetiidinVale,Crevedia,Vcreti,Bucani,Branitea,Potlogi,Comiani,
Mogoani,Bilciureti,SloboziaMoar,Crngurile,Dobra,GuraOcniei,I.L.Caragiale,Slcioara,Ulmi,Vldeni
JudeulGalai
Total38UATdincare,
2municipiiTecuci,GALAI
36 comune Rediu, Scnteieti, Nmoloasa, Cuca, Slobozia Conachi, Bleni, Pechea, Nicoreti, Grivia, Costache Negri, Piscu, Cudalbi,
Frumuia, Folteti, Iveti, Umbrreti, Fundeni, Movileni, Ghidigeni, Lieti, Barcea, Munteni, Schela, Tudor Vladimirescu, Cosmeti,
Independena,Matca,Tuluceti,Drgneti,Suhurului,Branitea,Vnatori,endreni,Negrilesti,Smrdan,CuzaVoda
JudeulGiurgiu
Total12UATdincare,
1oraBolintinVale
11comuneValeaDragului,Colibai,Giseni,Ulmi,Vrti,Joia,FloretiStoeneti,BolintinDeal,Cosoba,Sbreni,Herti
JudeulIalomia
Total61UATdincare,
3municipiiUrziceni,SLOBOZIA,Feteti
4oraendrei,Czneti,Amara,FierbiniTrg
54 comune Drgoeti, Axintele, Balaciu, Cocora, Reviga, Grindu, Valea Mcriului, Slcioara, MunteniBuzu, Armeti, Albeti, Ciochina,
Brcneti,Grivia,MihailKoglniceanu,Miloeti,Grbovi,Cosmbeti,Scnteia,IonRoat,Sudii,Sveni,SfntuGheorghe,GheorgheDoja,
GheorgheLazr,GuraIalomiei,Alexeni,Ciocrlia,Movila,Andreti,Periei,ValeaCiorii,Bucu,Manasia,Ciulnia,Roiori,Ograda,Colelia,
Mrculeti,Platoneti,Traian,Bueti,Srateni,Boraneti,Sineti,Movilia,Coereni,Brazii,Dridu,Jilavele,Adncata,Brbuleti,Moldoveni,Maia
JudeulIlfov
Total40UATdincare,
8oraeBuftea,Voluntari,Chitila,Mgurele,Pantelimon,PopetiLeordeni,Otopeni,Bragadiru
32comuneGneasa,Nuci,Gruiu,Dasclu,Tunari,Cernica,Petrchioaia,DrtiIlfov,Ciolpani,Copceni,MoaraVlsiei,Peri,Glina,Brneti,
Vidra, Mogooaia, Jilava, Domneti, Afumai, Berceni, Ciorogrla, Grditea, Dobroieti, Clinceni, DragomiretiVale, Chiajna, Snagov,
tefnetiideJos,Cornetu,Corbeanca,Baloteti,1Decembrie
JudeulPrahova
Total36UATdincare,
1municipiuPLOIETI
1oraMizil
34comuneSlciile,BoldetiGraditea,Gherghia,Ciorani,Colceag,Fulga,Mneti,FilipetiidePdure,PoienariiBurchii,Dumbrava,Balta
Doamnei,Tinosu,BabaAna,irna,Gorgota,FilipetiideTrg,Drgneti,Berceni,Tomani,Rfov,PucheniiMari,AlbetiPaleologu,Valea
Clugreasc,Brcneti,TrgoruVechi,AricetiiRahtivani,Brazi,Bucov,Blejoi,VaduSpat,Floreti,Puleti,CocoratiiColt,Olari
JudeulVrancea
Total87UATdincare,
1municipiUFOCANI
3oraePanciu,Mreti,Odobeti
29comuneBleti,Micneti,Nneti,Ciorti,Vulturu,Sihlea,Ttranu,Suraia,Milcovul,ifeti,Urecheti,Gugeti,Pufeti,Gologanu,
Garoafa,Crligele,SloboziaCiorti,Jaritea,Boloteti,Coteti,Vrtecoiu,Dumbrveni,Vntori,Rstoaca,Cmpineanca,Bilieti,Goleti,
Obrejia,Popeti
II.3. Datestatisticelocaliti
104
Numrtotallocaliti:
1255,dincare:
107nmediulurban
1148nmediulrural
DensitateaUAT(densitateUAT/100kmp):
Total1.64
UATurbane1.29
Municipii1.01
Orae1.47
UATruralecomune1.70
Densitatealocalitilor:
Total5.41
Mediulurban3.53
Mediulrural5.69
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
II.4. Demografie
Numrlocuitori2012:
4906629,dincare:
3461459nmediulurban
1445170nmediulrural
Densitateapopulaiei(2012):
Total2.11
UATurbane11.43
Municipii26.44
Orae1.73
UATruralecomune0.72
Raportruralurban:predominanturban(peste60%)
II.5. Reeauadelocaliti
Ierarhizareareeleidelocaliti:
Zonemetropolitane:parialZMDunreadeJos(BRILA,Chicani,Gemenele,Gropeni,Mxineni,MovilaMiresii,Rmnicelu,Romanu,Scoraru
Nou,Silitea,Tichileti,Traian,TudorVladimirescu,Tufeti,Unirea,Vdeni,Viziru,GALAI,endreni,Vnatori,Branitea,Cuca,Folteti,Frumuia,
Independena,Nmoloasa,Pechea,Piscu,Rediu,Scnteieti,Schela,SloboziaConachi,Smrdan,TudorVladimirescu,Tuluceti)
Polidecretere:Ploieti
Polidedezvoltare:Galai,Brila
Ariifuncionaleurbane(ESPON,CNDR): zonemetropolitanedecretereBUCURETI;deimportannaionalsautransnaionalPLOIETI,
Galai,deimportanregionalsaulocalBRILA,BUZU,TRGOVITE,FOCANI,Voluntari)
Sistemeurbane(denumitecf.Anexei16.4.):
Total4SU(62FOCANIPanciuMretiOdobetiTecuci,10IancaFurei,22TituRcariGeti,33SLOBOZIAndreiAmara)
Parial5SU(12BucuretiBufteaVoluntariChitilaMgurelePantelimonPopetiLeordeniOtopeniBragadiru,25GalaiBrila,34Feteti,49
Ploieti,21TRGOVITE)
Oraecufunciunideosebite:
NoduriferoviareFurei,BUZU,TRGOVITE,Titu,GALAI,Tecuci,SLOBOZIA,Feteti,ndrei,Ciulnia,PLOIETI,Brazi,Mreti,BUCURETI
Aeroportcivil:Bucureti
Porturi:BRILA,GALAI,Smrdan
Zonelipsitedeorae:Ciocile,Cireu,Gemenele,Mxineni,Racovia,Rmnicelu,Romanu,Roiori,SalciaTudor,ScoraruNou,Ulmu,BaltaAlb,
Vlcelele,CostacheNegri,Cuca,Cudalbi,Folteti,Frumuia,Fundeni,Grivia,Iveti,Lieti,Pechea,Rediu,Scnteieti,Balaciu,Czneti,Ciochina,
Cocora,Dragalina,DragoVod,Grindu,MunteniBuzu,Reviga,Slcioara,SfntuGheorghe,Axintele,Bleti,Ciorti,Micneti,Nneti
II.6. Patrimoniunaturalicultural
III.
Ariinaturaleprotejate:25
Monumenteistoriceivaloridepatrimoniumondial:
MonumentenscrisenLMI:
5992total(5536nr.real),dincare:
854poziiaA(766nr.realpoziiaA)
MonumenteUNESCO:
Msuristrategice
Studiereaproblemelorspecificezonelordecmpiepentrulimitareacreriifermelordemaridimensiuniifavorizareacelordedimensiunimedii(inclusivprinsprijinireaunor
tipuridecooperativizare),rezolvareaproblemelordeirigaii,cretereaimportaneiturismuluineconomie,conservareazonelormpduriteexistente.
Controlareaelementelenegativeindusedefenomenelenaturale(secetsau,dincontra,inundaii),prindareanfunciunedesistemedeirigaii,respectivdedrenare(care,n
bunmsur,auexistatdaraufostdistrusedup1989);estenecesarcontrolulutilizriiinsecticidelor,ierbicideloretc.care,nmodfiresc,ajungncursuriledeap(ruri,fluviul
Dunrea)sauoglinziledeap(lacuri).
Abordarealuncilorcamodalitatededezvoltareteritorialunitar:reducerea/eliminareaelementelorcuimpactnegativ:cariereledepietriinisip,deversareadeapeuzate,
depozitareadedeeuri(menajere,industriale,zootehniceetc.)nlunc,fluctuaiialedebituluirului,braconajuletc.(cuprecizareafaptuluiczoneledeluncstrbatmai
multeunitiderelief).
105
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
106
14.
CmpiaRomnII
I.
Datedeidentificare
I.1.
Denumireaunitiigeografice:CmpiaRomnII
I.2.
Subunitioperaionalederelief:
14.1.
CmpiaOlteniei
14.2.
CmpiaTeleormanului
I.3. Suprafa:1680044.35ha
I.4.
II.
Populaie2012:374680
Caracteristicileunitilorderelief
II.1. Caracteristicilefizicogeografice
CmpiaRomnIIreprezintjumtateaesticaceleimaimariimaicomplexesuprafeedecmpiedinRomnia.Caurmareadivesitiiproceselorcareauduslaformareaacestei
unitiderelief,ncadruleiexistovarietatedetipurigenetice,permanenteschimbridecursurialerurilor,numeroasesistemedeteraseimultiplemicroformederelief.Din
punctdevederegeneticsuntspecificecmpiiledesubsidenipiemontane,combinatecusistemedeterasecarevariazspaialiculuncifoartebinedezvoltate,cuprecderela
Dunreilaprincipaleleruricarpatice.Climatulestedetiptemperatcontinental,caracterizatprinariditate,maiaccentuatnestulBrganuluiicucaracteristicidetranziie,n
careseinterfereazcirculaiiledinestcuceledinvestnCmpiaIalomiei.Reeauahidrograficetealctuit:dinrurialohtone,caretraverseazregiuneapedirecianordvest
sudestnCmpiaIalomieiicareischimbdireciaspreestiapoisprenordestnBrganinCmpiaBuzuSiret;miciruriautohtone,careauundebitmultmairedus,la
careseadaugilacurinaturale.Covorulvegetalnaturalsecaracterizeazprindiferenierinsemnate,deidiferenelealtitudinalesuntmici,iarcealatitudinalnesemnificativ.
AceastparteaCmpieiRomneestedomeniuladoutipuriimportantedevegetaie,celalstepei,carecaracterizeazparteadeestaEuropeiicelalsilvostepei.Ocaracteristic
importantoreprezintbogiilesubsoluluiianumehidrocarburile,careaufostintensexploatatnsecolulXX.
II.2. Unitiadministrativteritorialecomponente
106
NumrtotalUAT:
283(1680044.35ha,reprezentnd7.05%dinsuprafaatotalaRomniei),dincare:
5municipii(44105.08ha,reprezentnd0.19%%dinsuprafaatotalaRomniei),
7orae(58713.30ha,reprezentnd0.25%dinsuprafaatotalaRomniei),
271comune(1577225.84ha,reprezentnd6.62%%dinsuprafaatotalaRomniei)
Jude/NumrUAT/DenumireUAT
JudeulArge
Total24UATdincare,
1municipiuPiteti
1oraCosteti
22comuneMiroi,Ungheni,Popeti,Recea,Cldraru,Negrai,Mozceni,Hrseti,Teiu,Izvoru,tefancelMare,Brla,Rociu,Buzoeti,
Stolnici,Slobozia,Suseni,Rteti,Oarja,Cteasca,Raca,Bradu
JudeulClrai
Total3UATdincare,
3comuneRadovanu,Cscioarele,Criv
JudeulDmbovia
Total6UATdincare,
6comuneelaru,Viina,Ulieti,CorbiiMari,Rscei,Petreti,Morteni
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
JudeulDolj
Total44UATdincare,
1municipiiBileti
1oraSegarcea
42comuneMrani,Danei,Dobreti,Celaru,ValeaStanciului,Teslui,Bratovoeti,Brca,Dioti,Gngiova,Drnic,Leu,Sadova,Cioroiai,
Castranova,MceudeSus,Moei,Lipovu,Robneti,uglui,AmrtiideSus,Goicea,Calopr,SeacadeCmp,ApeleVii,Urzicua,Cert,
Drgoteti,GaliceaMare,Afumai,Giurgia,SiliteaCrucii,AmrtiideJos,Teasc,Cooveni,Unirea,MaluMare,Dobroteti,ntorsura,
Galiciuica,Ghindeni,Rojite
JudeulGiurgiu
Total34UATdincare,
1oraMihileti
33comuneRsuceni,Stoeneti,Iepureti,LetcaNou,Singureni,Bulbucata,Ghimpai,VntoriiMici,Gostinari,Mra,Greaca,Hotarele,
Schitu,Izvoarele,MihaiBravu,Ogrezeni,Bucani,Bneasa,Toporu,Comana,Buturugeni,CrevediaMare,Clejani,Calugreni,Daia,Roatade
Jos,Grdinari,Gogoari,AdunaiiCopceni,Putineiu,Frteti,Stneti,Isvoarele
JudeulMehedini
Total19UATdincare,
1oraVnjuMare
18comuneSalcia,Branitea,GrlaMare,Gruia,Punghina,Vntori,Pristol,Jiana,Ptulele,ObriadeCmp,Cujmir,Gogou,Drvari,
Vnjule,BurilaMare,Corlel,Devesel,Vrata
JudeulOlt
Total65UATdincare,
1municipiuCaracal
2oraeBal,DrgnetiOlt
62comuneCezieni,Studina,Dneasa,Redea,Rotunda,Frcaele,Traian,Brncoveni,Sprncenata,Dobrun,Voineasa,Brastavu,Gostavu,
Prcoveni,Obria,Flcoiu,Scrioara,Bbiciu,Rusneti,Dobrosloveni,Vdstria,OsicadeSus,Vldila,Drghiceni,Cilieni,Vdastra,
Giuvrti,Viina,tefancelMare,TiaMare,ViinaNou,Stoeneti,Urzica,Izbiceni,Deveselu,Buciniu,OsicadeJos,Brza,Grdinile,
Ipoteti, Soprlia, Radomireti, Stoicneti, Seaca, Periei, Nicolae Titulescu, Vleni, Izvoarele, Crmpoia, erbneti, Schitu, Miheti,
Movileni,Icoana,Tufeni,Coteana,Corbu,Mrunei,Vlcele,Brebeni,Milcov,Ghimpeeni
JudeulTeleorman
Total87UATdincare,
2municipiiRoiorideVede,Alexandria
1oraVidele
84comuneSaelele,ScurtuMare,Srbeni,Neceti,Sceni,Glteni,Dideti,Bbia,SiliteaGumeti,TtrtiideJos,TrivaleaMoteni,
Mereni, PlopiiSlviteti, Zmbreasca, Talpa, Crngeni, Ciolneti, Silitea, Rdoieti, Clmuiu de Sus, Vrtoape, Troianul, Moteni,
Botoroaga,Clineti,TtrtiideSus,Cosmeti,Bujoreni,SloboziaMndra,Sfineti,Lunca,Balaci,Dobroteti,Clmuiu,DrgnetiVlaca,
Vedea,Buzescu,Drcenei,Salcia,Crevenicu,Gratia,SegarceaVale,Piatra,Plosca,Bujoru,Peretu,Blejeti,Rsmireti,Mldeni,Poeni,
Orbeasca,Lita,Mavrodin,Bogdana,Bragadiru,Stejaru,Putineiu,Scrioatea,torobneasa,Vitneti,igneti,DrgnetideVede,Viioara,
Izvoarele,Olteni,Mgura,Furculeti,Crngu,Coneti,Cervenia,Smrdioasa,Mrzneti,Frumoasa,Brnceni,Beuca,Beciu,Poroschia,
Nanov,Nenciulesti,Frsinet,Purani,Fntnele,UdaClocociov,Dracea
II.3. Datestatisticelocaliti
Numrtotallocaliti:
825,dincare:
31nmediulurban
794nmediulrural
DensitateaUAT(densitateUAT/100kmp):
Total1.68
UATurbane1.17
Municipii1.13
Orae1.19
UATruralecomune1.72
Densitatealocalitilor:
Total4.91
Mediulurban3.02
Mediulrural5.03
II.4. Demografie
Numrlocuitori2012:
1203258,dincare:
374680nmediulurban
828578nmediulrural
Densitateapopulaiei(2012):
Total0.72
UATurbane3.64
Municipii6.76
Orae1.30
UATruralecomune0.53
Raportruralurban:predominantrural(peste60%)
II.5. Reeauadelocaliti
Ierarhizareareeleidelocaliti:
Zonemetropolitane:parialZMPiteti(Piteti,Bradu),parialZMCraiova(uglui)
Polidecretere:
Polidedezvoltare:PITETI
Ariifuncionaleurbane(ESPON,CNDR):deimportanregionalsaulocalPITETI,Bal,Alexandria
107
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
108
Sistemeurbane(denumitecf.Anexei16.4.):
Total1SU(47CaracalDrgnetiOlt)
Parial:3SU(4PitetiCosteti,12Mihileti,24Bal)
Oraecufunciunideosebite:
NoduriferoviarePiteti,Caracal,RoiorideVede
Port:Gruia
Zonelipsitedeorae:Brla,Cldraru,Hrseti,Izvoru,Miroi,Mozceni,Negrai,Popeti,Recea,Slobozia,tefancelMare,Teiu,Ungheni,
AmrtiideJos,AmrtiideSus,ApeleVii,Brca,Castranova,Celaru,Danei,Dioti,Dobreti,Gngiova,Goicea,MceudeSus,Mrani,Sadova,
Cujmir,Drvari,GrlaMare,Gruia,ObriadeCmp,Pristol,Salcia,Vntori,Crmpoia,Icoana,Miheti,Movileni,NicolaeTitulescu,Radomireti,
Seaca,erbneti,Tufeni,Vleni,Balaci,Ciolneti,Dobroteti,Gratia,Neceti,Poeni,ScurtuMare,Silitea,SiliteaGumeti,Srbeni,Ttrtiide
Jos,TtrtiideSus,TrivaleaMoteni,Zmbreasca
II.6. Patrimoniunaturalicultural
III.
Ariinaturaleprotejate:28
Monumenteistoriceivaloridepatrimoniumondial:
MonumentenscrisenLMI:
1605total(1444nr.real),dincare:
180poziiaA(155nr.realpoziiaA)
MonumenteUNESCO:
Msuristrategice
Studiereaproblemelorspecificezonelordecmpiepentrulimitareacreriifermelordemaridimensiuniifavorizareacelordedimensiunimedii(inclusivprinsprijinireaunor
tipuridecooperativizare),rezolvareaproblemelordeirigaii,cretereaimportaneiturismuluineconomie,conservareazonelormpduriteexistente.
Controlareaelementelenegativeindusedefenomenelenaturale(secetsau,dincontra,inundaii),prindareanfunciunedesistemedeirigaii,respectivdedrenare(care,n
bunmsur,auexistatdaraufostdistrusenprimiianidedupevenimenteledin1989);ncazulirigaiilorseimpunereluarealucrrilorlaCanalulSiretBrgan,prsite
dup1989;estenecesarcontrolulutilizriiinsecticidelor,ierbicideloretc.care,nmodfiresc,ajungncursuriledeap(ruri,fluviulDunrea)sauoglinziledeap(lacuri,Marea
Neagr).
Abordarealuncilorcamodalitatededezvoltareteritorialunitar:reducerea/eliminareaelementelorcuimpactnegativ:cariereledepietriinisip,deversareadeapeuzate,
depozitareadedeeuri(menajere,industriale,zootehniceetc.)nlunc,fluctuaiialedebituluirului,braconajuletc.(cuprecizareafaptuluiczoneledeluncstrbatmai
multeunitiderelief).
CrearealegilorspecialereferitoarelastatutuliorganizareaMunicipiuluiBucuretiiazoneisalemetropolitane,princooperareaCGMBiaconsiliilorlocaleinteresate,ntrun
procescaretrebuiesfieplasatsubcoordonareaAPCSicontribuiaMDRAPlaconstruireauneiviziuniasupradezvoltriiorauluiizoneimetropolitaneaacestuia.
Dezvoltareafunciunilorspecialealelocalitiloriredresareaactivitilordetransportdeczute(caleferat,aerian,maritim,fluvial)camoddecreareaauneiidentitiproprii
idetransformarealocalitilornnoduriprincipalencadrulreeleinaionaledelocaliti.
15.CmpiadeVest
I.
Datedeidentificare
I.1.
I.2.
I.3.
I.4.
108
Denumireaunitiigeografice:CmpiadeVest
Subunitioperaionalederelief:
15.1.
CmpiaSomeului,
15.2.
CmpiaCriurilor
15.3.
CmpiaBanatului
Suprafa:893817.81ha
Populaie2012:1589318
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
II.
Caracteristicileunitilorderelief
II.1. Caracteristicilefizicogeografice
CmpiadeVestesteadouamareregiunedinRomnia,amplasatnextremitateavesticarii.Sesuprapuneuneisuprafeedescufundarentreptedelaestlavestiareun
pronunatcaracterpiemontanpelaturaestic,fiindalctuitdinconurialuvioproluvialelargi,careseremarcnreliefpringlacisuriprelungiinetezite.nvestareaspectulunei
cmpiijoase,aproapenetede,cupuinediferenierilitologiceimorfologice.Uniformitateareliefuluipermiteorepartiierelativuniformafenomenelorclimatice,caresenscriun
tipulcontinentalmoderatdecmpie,cuverirelativclduroase,lipsitedeintervalecuuscciuneisecetexcesiviiernifrgeruriintenseipersistente.Reeauahidrografic,cu
orientarepredominantestvest,esteformatdinrurialohtoneidinruriautohtone,care,avndizvoarelelabazaglacisurilorsauateraselor,aucaractersemipermanentsau
temporar.Fiindocmpiedeosebitdeintenspopulatasuferitoputernicantropizare,astfelnctspaiulnaturalprimarafostnlocuitdepeisajederivate,preponderentagricole.
Laacesteaseadaugactivitiledeexploatarearesurselorsubsolului(petroligazenaturale).
II.2. Unitiadministrativteritorialecomponente
NumrtotalUAT:
197(1602514.64ha,reprezentnd6.19%dinsuprafaatotalaRomniei),dincare:
6municipii(90128.83ha,reprezentnd0.19%dinsuprafaatotalaRomniei),
19orae(226807.26ha,reprezentnd0.60%dinsuprafaatotalaRomniei),
172comune(1285578.44ha,reprezentnd5.41%dinsuprafaatotalaRomniei)
Jude/NumrUAT/DenumireUAT
JudeulArad
Total44UATdincare,
1municipiiArad
7oraeCurtici,Ndlac,Sntana,Pecica,ChiineuCri,Ineu,Pncota
36comunagu,imand,Covsin,Semlac,PereguMare,Felnac,iria,Vinga,Dorobani,Livada,Ghioroc,Secusigiu,Fntnele,ofronea,
Zbrani,ZimanduNou,eitin,Vladimirescu,Frumueni,Iratou,Macea,Zdreni,Apateu,Craiva,Zrand,epreu,Cermei,Zerind,Mica,
icula,Seleu,Socodor,Olari,Pilu,Grniceri,SinteaMare
JudeulBihor
Total35UATdincare,
1municipiiOradea
2oraeScueni,ValeaLuiMihai
33comuneCociubaMare,Ciuhoi,AvramIancu,Olcea,Batr,Ciumeghiu,Chilaz,Toboliu,Tinca,Tulca,Cefa,Mdras,HusasudeTinca,
Slard,SannicolauRoman,Nojorid,Biharia,GiriudeCri,Sntandrei,Bor,Tmeu,Gepiu,Curtuieni,Buduslu,imian,Cherechiu,Slacea,
Tarcea,Abrmu,Diosig,Rosiori
JudeulCaraSeverin
Total1UATdincare,
1comunMureni
JudeulMaramure
Total1UATdincare,
1oraSeini
JudeulSatuMare
Total41UATdincare,
2municipiiCarei,SatuMare
2oraeLivada,Ardud
37comuneAc,Turulung,Pomi,ValeaVinului,Andrid,Pir,Craidorol,Cua,MedieuAurit,Santu,Beltiug,Apa,Doba,Terebeti,Halmeu,
Porumbeti,Sanislu,Dorol,Cpleni,Tiream,Berveni,Foieni,Lazuri,Picolt,Micula,Veti,Botiz,Moftin,Petreti,ViileSatuMare,Culciu,
Camin,Urziceni,Odoreu,Puleti,Ciumeti,Agri
JudeulTimi
Total75UATdincare,
1municipiiTimioara
7oraeSnnicolauMare,Reca,Jimbolia,Buzia,Gtaia,Deta,Ciacova
67comuneRemeteaMare,SacouTurcesc,Varia,Periam,Jebel,BebaVeche,DudetiiVechi,Lovrin,Nichidorf,SnpetruMare,JamuMare,
Liebling,Crpini,Voiteg,Orioara,Valcani,Livezile,Pesac,Bucov,Otelec,PeciuNou,Lenauheim,Bethausen,Banloc,Uivar,Denta,Tormac,
ChevereuMare,Racovia,Pichia,Belin,TeremiaMare,Giulvz,Cenei,Moravia,VictorVladDelamarina,ComlouMare,Ghiroda,ag,
Satchinez,BecicherecuMic,Biled,Foeni,Giera,Saravale,MoniaNou,Boldur,Gavojdia,Cenad,andra,Ghilad,Gottlob,Coteiu,Snmihaiu
Romn,Tomnatic,IeceaMare,Birda,Snandrei,Sclaz,Giarmata,Fibis,Checea,Pdureni,Giroc,Dumbrvia,DudetiiNoi,Parta
II.3. Datestatisticelocaliti
Numrtotallocaliti:
585,dincare:
67nmediulurban
518nmediulrural
DensitateaUAT(densitateUAT/100kmp):
Total1.23
UATurbane0.79
Municipii0.67
Orae0.84
UATruralecomune1.34
Densitatealocalitilor:
Total3.65
Mediulurban2.11
Mediulrural4.03
109
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
110
II.4. Demografie
Numrlocuitori2012:
1589318,dincare:
999929nmediulurban
589389nmediulrural
Densitateapopulaiei(2012):
Total0.99
UATurbane3.15
Municipii9.16
Orae0.77
UATruralecomune0.46
Raportruralurban:predominanturban(peste60%)
II.5. Reeauadelocaliti
Ierarhizareareeleidelocaliti:
Zonemetropolitane:parialZMOradea(Oradea,Biharia,Sntandrei,Bor,GiriudeCri,Nojorid,Toboliu),parialZMSatuMare(SatuMare,
Carei,Cpleni,Apa,Ardud,Beltiug,Berveni,Craidorol,Culciu,Doba,Dorol,Foieni,Lazuri,MedieuAurit,Micula,Moftin,Odoreu,Puleti,
Terebeti,ValeaVinului,ViileSatuMare,Agri),BaiaMare(Seini),parialZMTimioara(Timioara,Dumbrvia,Ghiroda,Giroc,BecicherecuMic,
Giarmata,MoniaNou,Pichia,RemeteaMare,Sclaz,SnmihaiuRomn,ag,DudetiiNoi,Bucov)
Polidecretere:Timioara
Polidedezvoltare:Arad,Oradea,SatuMare
Ariifuncionaleurbane(ESPON,CNDR): zonemetropolitanedecretereTimioara;deimportannaionalsautransnaionalOradea,de
importanregionalsaulocalSatuMare,Arad
Sistemeurbane(denumitecf.Anexei16.4.):
Total2SU(58TimioaraReca,60GtaiaDetaCiacova)
Parial4SU(3AradPecicaNdlacCurticiSntanaPncotaIneu,6ScueniValeaLuiMihai,37LivadaArdudSATUMARESeini,59Buzia)
Oraecufunciunideosebite:noduriferoviare
Noduriferoviare:Arad,Sntana,Oradea,SatuMare,Carei,Ardud,Livada,Urziceni,Timioara
Aeroportcivil:Arad,Oradea,SatuMare,Timioara
Porturi:
Zonelipsitedeorae:Apateu,Craiva,CociubaMare,Olcea,Tinca
II.6. Patrimoniunaturalicultural
III.
Monumenteistoriceivaloridepatrimoniumondial:
MonumentenscrisenLMI:
1152total(1043nr.real),dincare:
230poziiaA(197nr.realpoziiaA)
MonumenteUNESCO:
Msuristrategice
110
Ariinaturaleprotejate:51
Studiereaproblemelorspecificezonelordecmpiepentrulimitareacreriifermelordemaridimensiuniifavorizareacelordedimensiunimedii(inclusivprinsprijinireaunor
tipuridecooperativizare),rezolvareaproblemelordeirigaii,cretereaimportaneiturismuluineconomie,conservareazonelormpduriteexistente.
Dezvoltareaturismuluiurban(oraemedievale,capitalealeregiuniloristorice.a.),aturismuluireligiosiaturismuluideweekend(obiectiverecreativeiculturalen
apropiereamarilororae).
Dezvoltarealocalitilornconformitatecufunciilespecificealeacestora:Timioaraadministraiepublic,sectoarecompetitive,sectorcuaternar;capitalelesecundare
sectorteriar(cuaccentpeturism,nvmnticultur);oraemiciimijlociisectorprimar,sectorsecundar,sectorteriar;satesectorprimar,sectorsecundar,sector
teriarformatdinserviciideprimnecesitate.
Realizareaunuisistemintegrat,sustenabildetransportnzonelemetropolitaneiariilefuncionaleurbanecidecircualiidiversificate,noduriimijloacedetransport
durabileprincareseasigurbunaconectivitateacomunelorcupoliiurbani.
Dezvoltareanparteneriatalocalitilorurbaneiruraleicreareadeunuiechilibruncadrulsubsistemelordelocalitintreactivitileeconomiceprimare,secundarei
teriarecreareadeprofilepolifuncionalealesistemelordelocaliti,cuaccentpuspestimulareadezvoltriipolifuncionaleaactivitiloragricoledinmediulrural.
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
16.
Lunca,Blile,DeltaDunriiiComplexulLagunarRazim
I.
II.
Datedeidentificare
I.1.
Denumireaunitiigeografice:Lunca,Blile,DeltaDunriiiComplexulLagunarRazim
I.2.
Subunitioperaionalederelief:
16.1.
DeltaDunriiiComplexullagunarRazim
16.2.
BlileDunrii
16.3.
LuncaDunrii
I.3.
Suprafa:1376435.2ha
I.4.
Populaie2012:573957
Caracteristicileunitilorderelief
II.1. Caracteristicilefizicogeografice
Lunca,Blile,DeltaDunriiiComplexulLagunarRazimreprezintunsistemcomplexdezvoltatdeDunre,aldoileafluviucalungimedinEuropa.Peteritoriulromnescse
desfoarcursulinferioralfluviului,care,caurmareacomplexitiisalegeomorfologice,afostmpritnpatrusectoare:
SectorulDefileuluiPorilordeFier,primuldelaintrareanRomnia(132kmntreBaziaiGuraVii),dezvoltatntrounitatemuntoas(MuniiBanatuluiiparialPodiul
Mehedini).Secaracterizeazprinprezenaunorpraguriistncinalbie,prinlipsalunciiingustrimaximelaCazane;
SectorulGuraViiClraincareluncavariazntre56kmi1015kmlimencareexistaualtdatnumeroaselacuriibli;
SectorulClraiPtlgeancacuceamaimarelimealuncii,creatprinddesfacereaDunriincte23braemari,caresereunesc,nchizndntreeleBlileIalomieii
Brilei;
DeltaDunriicuceletreibraeprincipalecaresevarsindependentnmare,sectorulcuceamaimicaltitudinemediedinRomnia(0,52m),ocombinaiedesuprafee
lacustreigrinduri,carenudepesc12m(GrindulLetea);ncadrulacesteisubunitiintriComplexulLagunarRazimSinoe,careestesituatnproporiedepeste85%sub
nivelulmrii.
ValeaDunriiestesituatnzonaclimeitemperatcontinentale,pestecaresesuprapundiferiteinflueneexterioarecombinatecucelealeapelorfluviuluiialesuprafeelorlacustre
dinluncaideltaacestuia,remarcnduseprintroseriedetrsturicaracteristice.Vegetaiaifaunasuntfoartecomplexe,pevaleaDunriintlninduseformaiunileforestiere
alctuitedinnumeroasespeciitermofiledinsectorulBaziaGuraViicuvegetaiazvoaielor,pajitilordelunciacvaticdincelelaltesectoare.ntreacesteasedistingenmod
specialbogiafloristicifaunisticaDelteiDunrii.
II.2. Unitiadministrativteritorialecomponente
NumrtotalUAT:
95(1376435.2ha,reprezentnd2.99%dinsuprafaatotalaRomniei),dincare:
5municipii(53441.6ha,reprezentnd0.22%dinsuprafaatotalaRomniei),
8orae(103283.9ha,reprezentnd0.43%dinsuprafaatotalaRomniei),
82comune(1219709.5ha,reprezentnd5.12%dinsuprafaatotalaRomniei)
Jude/NumrUAT/DenumireUAT
JudeulBrila
Total4UATdincare,
4comuneFrecei,Mrau,Stncua,BertetiideJos
JudeulClrai
Total16UATdincare,
2municipiiOltenia,Clrai
14comuneJeglia,Borcea,Dichiseni,Roseti,Modelu,Unirea,Mnstirea,Spanov,Dorobanu,Ciocneti,Chiselet,Chirnogi,CuzaVod,
Grditea
111
StrategiadeDezvoltareTeritorialaRomniei
Studiidefundamentare
Studiul9
112
JudeulConstana
Total4UATdincare,
1oraHrova
3comuneMihaiViteazu,Istria,Corbu
JudeulDolj
Total19UATdincare,
1municipiuCalafat
2oraeBechet,Dbuleni
16comuneOstroveni,Gighera,Negoi,MceudeJos,Bistret,Rast,Clrai,PiscuVechi,Maglavit,PoianaMare,Cetate,CiuperceniiNoi,
Desa,Ghidici,Catane,Crna
JudeulGiurgiu
Total8UATdincare,
1municipiuGIURGIU
7comunePrundu,Vedea,Gostinu,Oinacu,Gujani,Slobozia,Malu
JudeulIalomia
Total5UATdincare,
5comuneGiurgeni,Fceni,Borduani,Vldeni,Stelnica
JudeulOlt
Total6UATdincare,
1oraCorabia
5comuneGrcov,Grojdibodu,Ianca,GuraPadinii,Orlea
JudeulTeleorman
Total10UATdincare,
1municipiuTurnuMgurele
1oraZimnicea
8comuneLisa,Seaca,Ciuperceni,Pietroani,Suhaia,Islaz,Traian,Nsturelu
JudeulTulcea
Total23UATdincare,
3oraeMcin,Isaccea,Sulina
20comuneGrindu,Carcaliu,I.C.Brtianu,Luncavia,Jijila,Somova,Smrdan,Vcreni,C.A.Rosetti,SfntuGheorghe,ChiliaVeche,Sarichioi,
CeamurliadeJos,Jurilovca,Mahmudia,Murighiol,Crian,Pardina,Maliuc,Ceatalchioi
II.3. Datestatisticelocaliti
Numrtotallocaliti:
214,dincare:
22nmediulurban
192nmediulrural
DensitateaUAT(densitateUAT/100kmp):
Total0.69
UATurbane0.83
Municipii0.94
Orae0.77
UATruralecomune0.67
Densitatealocalitilor:
Total1.55
Mediulurban1.40
Mediulrural1.57
II.4. Demografie
112
Numrlocuitori2012:
573957,dincare:
291962nmediulurban
281995nmediulrural
Densitateapopulaiei(2012):
Total0.42
UATurbane1.86
Municipii0.78
Orae0.77
UATruralecomune0.23
Raportruralurban:echilibruurbanrural
Cadrulnaturalibiodiversitatea
QuattroDesignArhiteciiurbanitiasociai
2014
II.5. Reeauadelocaliti
Ierarhizareareeleidelocaliti:
Zonemetropolitane:parialZMConstana(Corbu),parialZMDunreadeJos(Frecei,Mrau,Isaccea,Mcin,Carcaliu,Grindu,Jijila,Luncavia,
Smrdan,I.C.Brtianu)
Polidecretere:
Polidedezvoltare:
Ariifuncionaleurbane(ESPON,CNDR): deimportanregionalsaulocalClrai,GIURGIU,SfntuGheorghe
Sistemeurbane(denumitecf.Anexei16.4.):
Total1SU(23BechetDbuleni)
Parial2SU(25Mcin,63Sulina)
Oraecufunciunideosebite:
Noduriferoviare:GIURGIU
Aeroportcivil:
Porturi:Isaccea,Mcin,Hrova,ChiliaVeche,Mahmudia,GIURGIU,Clrai,Calafat,Bechet,Cetate,Oltenia,Corabia,TurnuMgurele,Zimnicea,
Sulina
Zonelipsitedeorae:MihaiViteazu,Bechet,Bistret,Clrai,Dbuleni,Gighera,MceudeJos,Ostroveni
II.6. Patrimoniunaturalicultural
III.
Ariinaturaleprotejate:145
Monumenteistoriceivaloridepatrimoniumondial:
MonumentenscrisenLMI:
791total(709nr.real),dincare:
131poziiaA(104nr.realpoziiaA)
MonumenteUNESCO:
Msuristrategice
Dezvoltareadupprincipiidiferitenzoneleumedecarereprezintariinaturaleprotejate,inclusivnzonaDelteiDunrii(ncareobiectiveledeconservaresuntstabiliteprin
planuriledemanagementiregulamenteleariilorprotejate).nariileprotejate,estenecesarcorelareacudocumentaiiledeamenajareateritoriuluiideurbanism.
OmareparteaLunciiizoneiblilorDunriiaucunoscuttransformriradicalenegative,nperioadacomunist,datoritndiguirilor,drenrilor,irigaiiloridesecrilor:
pdurileaufostdefriate,bliletransformatenterenuriagricolesaunlacuripentrupiscicultur,toateacesteaafectndnprimulrndavifauna.Dealtfel,seimpunecamulte
arealedinLuncaDunrii,careaucunoscuttransformrisimilarecelormenionate,sfieredateregimuluilornaturaldeblisaulacuri,careeraucndvaadevratesupape
pentrusurplusuldeapeladebitelemarialeDunrii.
Dezvoltareadeechipemobileinterdisciplinarepentruasisten(medicalsocial,deinformare)nspecialpentruzonelecuacoperireredus.
Planificareadiferitncazulaezrilor/statiunilorturisticecareseaflntrozonocrotitsaunu(maialesnprimulcazintervenindrestriciicuprivirelaexpansiuneape
orizontal,activitileeconomicecepotfiderulateetc.).
Dezvoltareaagrotusrimului,aturismuluidecunoatereistudiuaecosistemuluizonelorumede(situriRAMSAR)iaturimsuluideagrement,urmrinddezvoltareafacilitilor
adusedeoraeleport.
Promovareaturismuluiruraliaecoturismuluinzonelecuvaloridepatrimoniuculturalinatural,nzonencareseactivitiletradiionaleconferunspecificlocalinedit.
Abordarealuncilorcamodalitatededezvoltareteritorialunitar.
Reducerea/eliminareaelementelorcuimpactnegativ:cariereledepietriinisip,deversareadeapeuzate,depozitareadedeeuri(menajere,industriale,zootehniceetc.)n
lunc,fluctuaiialedebituluirului,braconajuletc.
Controlulutilizriiinsecticidelor,ierbicideloretc.care,nmodfiresc,ajungncursuriledeap(ruri,fluviulDunrea)sauoglinziledeap(lacuri,MareaNeagr).
Clarificarea,cuprioritate,asituaieijuridicenariileizoneleprotejatedeinteresnaional(deexemplu,nlegturcusiturileUNESCOizoneledeproteciealeacestora)i
continuareandreptriifondurilornaionalectrereglementareaurbanisticnariiprotejatedeinteresnaionalinzoneleprotejatedeinteresnaional.
113